Pesca Artesanal-Perú

download Pesca Artesanal-Perú

of 13

description

Descripción y situación de las pesquerías artesanales en el Perú

Transcript of Pesca Artesanal-Perú

  • 5/7/2018 Pesca Artesanal-Per

    1/13

    REV. COM . PERM . PACIfiCO SUR, (1 8): 3 5- 48 19 89

    OESeR IPe lON , Y SITUACION DE LAS PESQUERIAS ARTESANALESENELPERU

    E rly Z ap ata B e nite zD ire oc id n d e ,P ,e sc aMari t ima,

    D ire cc iO n G en era l d e E xtra cc "nMinisterio de ' Pesquerfa de l Peru

    r---------~----ONITENIDO - -- -- -- -- -- -- -- ,

    REG IMEN DE PESCABases de o pe rac i6 n y pu nto s d e d es em barq ueT em po rad as d e pe scaO pe racio ne s d e pe scaU bic ac i6 n d e las are as d e pe scaReglamentaci6n

    RESUMENINTRODUCCIONRECURSOSDistrlbuciOn geograf icaDistribuciOn batirnetrica

    ~. ,SISTEM AS D E PESCAPe sca co n re des d e e nm allePesc: ;a co n UneasP esc a co n redes d e c erc oAecolecx: i6n de maris co s (b uc eo )Otros sistemas de pesc:a

    .,~

    UN IDADES DE PESCA Y FlOTAT i p e , de emba rc ac ion esMana d ao b raEquipos d e pe se aCapacidad de acarreo

    ORGANIZACIONCAPTURAProducci6n: Volumen y valort .~ : . , .~E LABOAAC IONP ~ ' . DISTRIBUCIONMERCADEO, .'-

    ~ " .~, D IA GN OSIS Y AL T E RN AT IVA S D E D ESA RR OLLOANEX01. 'I .t ~ - - - - - - - - - - - - - - - ~r-

    36363636.37373737383838393941414141414242434344

    46464648

  • 5/7/2018 Pesca Artesanal-Per

    2/13

    36 REV . COM. PERM . PAC IACO SUA , (1 8): 3 5-4 81 98 9

    RESUME~E n e lpre se nte trab ap S9 Ihace una de s cr ip c i6n ge-,ne ral de Iia pesca artesanal m arrtim a en e l PentI nc lu ye Ia e sp e eific ac i6 n d e lo s i~ ac i.n so s Ih ld ro b lo l6 g ico s q ue s us te nta n la p es qu arfa . lo s sistemas dep es ca ,. e l tipo d e e m barc ac io ne s. lo s m6todoa . t em -p ora da s, a re as . re gla m en ta ef6 n. e tc .. Se presentane stad ls tic as d e d es am b arq ue p ara lo s u ltim o s ve inteaoos y precios para e lm ercad o Inte mo 'I ex temo .F in alm e nt,e s e in dic a u na d ia gn os is d e l s ec to rd es delo s p un to s d e v is ta te cn ic o ye co n6m ic o, asl c omo delegis lac i6n y organlzaci6nsociaL

    IN11 IODUCCIONLa pe scaartesanal en .1 P eru c Ons titu 'le u na a c-tiv id ad im p o.rta nte d es de e l p un to d e v is ta e co n6m ic o'I pc.r s uab as tac lm ie nto d ealim e nto s a la po blac i6 npe ruana al aportar ce rea del 80% de produc tosp es qu ero s p ara ce ns um c h um an o d ire cto . S in em b ar-g o, a pas ar d e s u im po rtan cia, e s d itrc il prac is arc one x ad itu d lo s p arame tro s t6cnicos, s o ci ale s y e c on6m i -c os q ue Ia d e fin en :.E I p re se nt. tra ba jo th ,lO ep or o bje l0 d es crib ir e l s ec to rde Ia pescaartesana' i en .1 Pen) a partir d . susd ife re nte s c om po n.nte sco n e l pro p6 sito de identific ar la s li m ita cio ne s 1 e cn ic as y e c on 6m i ca sq u e d !tic ul-tan su d esarro llo . .P al3 . e llo . c on base en e l canso deembarcac ionespesquerasar tesanaJes hecho en 1982 por e l M inls -te rlo d e Pe sq ue t:ia se d ete rm in6 q ue en Ia fase dee xtra cc i6 n la f,iota lP e sq u er a a rte s an al! a sIa censti-tu rd a po r 4 ,4 89 e m barc acie ne so on c apac id ad c om p re nd id a e ntre 0.5 y30 t que re pre se ntan u na c a-p ac id ad 1 0ia i d e c arg a d e 1 3,.6 59 10 ne la da s. C on re -lac i6n a lo s re ctu se s S8 es tim a qu e las caplu rasd l r ig idas pr inc lpalmente a u na s 2 1 e spe cie s arro ja u nprom ed io de 200 m il t anuales de las cuales e l 89%e s ta c o ns l~ u ld o po r paces y e l 11% re Sla nte p ormolu5CO s ycrus ti lceos .E n c u an lo a e s tru c tu ra . y o rg an iz ac i6 n s o cia l. a l s ac to rarte sanal e sta co m pu es lo po r l ' 2,3 52 pe scad ore s d elo s cu ale s ce re a d el 90% se agru pa e n s ind icato s.L a in fra es tru d ura d e d es am b arq ue .,p ro ce sam ie nto y'c ome rc ia li za c i6n ti en e sa ri as lim i la c ion e s l hab i6n dos ede te .rm inado que de 182 pun10S d e d e sem b arq u ea ntre p ue no s. c ale ta sy p la ya s. a pro xim a dam en ta 2 7cue ntancon e lem antale sse rvic ios para la pescaanasanal ; los m ayo ras vo lum enasse venden en,.s ta do fra so o 'l e xls te n c ie rta s e sp ec ie s d e p ec es q u epuedenl se r procesadas con e l m 6 todo de seco -

    , sa la do ;. lo s ma ri ac o s lp od rl an c o~g. la rs e . .3.'L a co me rc iaiizac i6 n m ue stra m .u ch a partic ipac i6 n .e co n6m ic a d e lo s in te rm e dia rie s.P araim pu ls ar ,e l d e sarro llo arte sana l s e p roponenclertas me dld as Ikn ic o-e co nOm ic as re fe re nta s a Ialagis laei6n y organizaci6n social, q ue al apIk:arMpe rm itirran u n inc re m ento e n e l b ene fic io d e la petCa ,yen la provis iO n d e pro Ie lnas para consum o h um .., ,d ire cto . panie nd o d ela b as e d e u na e stru ctu ra ci6 nd ll .lo s p es ca do re s a rte s an ale s . 1 0 cua l fac il ita rl ra . a ..vez. ,una ef iCienteadminis trac i6n y un e fe c ti vo ap.I)tkn lco y eco n6 m lco . .:..

    RECURSOSEn e l ma rpe ruano . de 7 36e s pa c ia sdepe ce s ,540d IIc ru sticeos y 872 de m ofusco s. ide ntificados com oc om p on en te s. d e la fa un a m a rin a.a pro xim a dam ....54 espec ie s de paces . des de c rustaceo s y 17'" 1moluscos son ,ob je to de las es tad ls1 icas de ~ ,barque por part,e de l M in is te rio de Pesque rfa ~}6 sla s, c in co GSpedes son recursos pe f6g ic o t ( _" 'c ho ve ta, b onito , c ab aU a, ju re l y. s ard ina)la l ~ :~re pre se ntan e l94 % d e lo s 3.4 m ilio ne s d e ton ...... ,q ue . e n pro me dio . anu alm .e nte se d ese mb afC aA .~:pu erto s yc al'e tas pe ru ano s.E I6 % re staR te 0.200 "" "to n ela d as .c on stitu ye n ,lO sirecUrsOS desembarcadai l t .~ l: po r emba rc a cion e s a rt es ana le s . 1 .D e lias d osc ie ntas m il to ne lad as d ese mb arcad al:a nua lmen te . e 1890 /0 de la p e sc aar te s anall o~tu ye n lo s pace s y till % lo s m o lu sc :o s y CfUstboa.A su val. 6 espee le s de paces dam ersales fo rm anll :4 2% ;7 e sp ec ie s de ,P'CfIspalagiico-costeros. el2O"5.; ,y varies pecescos teros e I 2 7% , c l.I)'o v olum e nd rjextracc i6n no s up e ra in div id u al m e n te las 100 ~das, l En e lAne xo IS8 presenta una lis ta de .. .p rin cip ale s e sp ec ie s d e p ac es , a us ta ce os y molt-c os d e la pe sc a arte sana tDlstr lbuc l6n gqr6Uca J. ' ; ; ; lE llito ral pe ru ano , c om pre nd id o e ntre lo s 03 gnw,IIIia'~2 3' 4 2- y lo s 1 8 g rad es 3 1' 3 4.8 - d e latitu d sur.... luna,. 10, ng,itud de ,3.080 km de U nea cos t era c o n . . J .p la ta fo rma . c o ntin en ta l q ,u e e n la p er te 1 ' 1 0 " . . . . . 9as am plia, to mind ose ango sta 8. p artir d e los odIo .,grados de latitud su r. .E ntre e sta s d elim ita cio ne ss e e nc ue ntra u na s ~'~a cu M ic a d e apro xim ad am e nle 9 60 m il km l ~.COf~ ~tllu ye ,n la , Z,EE 0 ma r p er ua no ; d e e s ta s u pe l'fic l!l.,': ,.~fran ja. p arale laa la costa, cuyoanch o va h as ta" .,m i lla s a pI'O x im a d amen le , c o nfo .rm a e l a re a d e ~ '.~ - .~

  • 5/7/2018 Pesca Artesanal-Per

    3/13

    ZAPAT A ,E .D ESCR IPCIO N Y S IT UACIO N DE L AS PESOUER IA S AAT ESAN AlE S EN E L PERU 31l.'" pftcad ore s arte sanale s e n la cu al o btie nan) ; u n a q lvers idad da recursos de los cualas unas 21~ constituyanal grueso de las capturas .1,Slse a naliz an la s ,as tad fs tie u d a d es am b arq ua res-~1*tOala frecuancl~ d e las e spacie s po r puertos 0,CIIIetas. Mueda aflrm ar que an :Ia zona, norta de l~ aa a xt ra an p t" in ci pa lmen te I lo s re c u l'$O s dame r-t . , (merluza, t o yo . coco" c ab ri lla . a yanque V len-~9iado) . en I! J z on a c en tra l lo s :p ela gic o- co ste ro s~lIC he te . co jino ba" Io is a, lo rna. pe je rre y. cab lnza yf~la)y an lazo na su r, lo s m olu sco slito raJe s~ de, abanico . ~araco l. ch o re , ch anque )con~i6n de l llangostlno y lalangosta, y algunos!T---mo lu sc os c omo la co nc h a ra y ada, que sa ex -~:-..nn e l ax trem o de Ia zona norte de l pals .,a.trIbucJ6n bathMtrlca~ .,a .o .ra cu rs os s uje to s a la p es ca a rte sa na l, d e a cu e rd oi,i.atu d ilU ib uc l6 n b atim 6 tric a, se pu ad an agru par ,e n{:~s, pe l6g ico -coste ros y li to ra le s ; s ab re s s ta~~n 98 o onvenienle h acar algu nas pre ci-~~ lespectO a lo s c rite rias ad optad ose n e lpr.~.~l-..' _n'~~. ""'r .. l... Son aque llos que se en-~ran sobr. a l f ondo de l ia p la ta fo rmac :on tinen ta lr . v n a s 300 4 0 b ra za s (55-14 m ) d eprofu nd id ad ya~drIco a d iez, m illas de la costa, Eneste grupo se: c onsid eranpo rsu ,inc id end aen las e stadfs ticas la: m e rlu za ,to llo ,c oc o, c ab rilla , a ya nq ua y le ng uad o,:Ricurso. pe l6 glc o-co ate ro a. ,S on lo s q ue h ab itan~pdnc lpalm ente las zonas en donde la platafo rm a. conIilental es estrech a y $I fondose encuantra a; l I I iyor pro fu nd id ad . E n e ste g tu po s e c on sid era n e lm ach ete , co jino ba, lisa, lorna, pe jerre y, c :ab inza y. .p inta dilla . ''R lcu rlOsllto rales . Son ante tado lo s re cu rs os q ue'Mencuentran a una ados m illas de la Ifnealito ral y~1 ie ne n c om o h iflb ita t lo s fo nd os e os te ro s h as ta las 3 0~lMuas (55 m ) de profund idad. En es tegropo ' se~ ~m ntid eran prine ipa lm e nte las s ig uie nle s e sp ec ie s:; C C I I I ' l O t t a d e a ba nic o, e ar ac cl, ,c h oro , c h an qu e , c on ch a~ Jipd a, caiam ar,lango stino y lang osta ..~

    SISTEMAS DE PESCA: lA Is is1 em as d e IP 9S Caarte sanal u tilizad os $O n las~ ..d es d e e nm alle (cortinas); IIneas d e m ano y espi-~~; redes de cerco 0 b olich es; ch inch orro s de~a; a rras tre c os te ro ; c urric ifln ; a rp on es , b UC 80 y~ ' I I I l r o sde m enor im portanc ia. De 6s tos predom lnanr-redas de enm alle (60% ); luego s iguen las Hneas

    (25%), e l c aro o (10%) Y .1buceo (5%).P esca con re d' d. enmal leSegun e l canso de 1982 de un to tal de 4.489 embar-c ad o ne s a rte sa na le s, 2,679 (600/0) u tiliz ab an re d escortina.En, la zona norte predom inan las redes co rtina defondo sabre las de de riva a de supe rflde ; esto se'8x plic a po re l' tipo ' d e recursos p re dom io an te s a liI(p ac e s d emers ale s) y pa r Ia oonfigurac i6n de laplataform a continental que es am plia con fondosrocosos y arenosos .L as re de s d e fo nd o q ue se u tlliz ane n e llito ra l p eru an ovarian en sus de talle s y d im ensiones; paro , en ge -ne ral, s e e mplaan lo s m ism os d ise tlo s V materia les.S on re de s m onofilam enlo de co lo r ve rd e 0 a zu l. c onh ilo d e 210/120 2101 1a , de 11 0 a 183 m de largo pord iaz a 50 m de alto ; Is Iongitud de m alla varra sagOnlIa s e sp ec ia s d es de d ie z h as ta 70 mm para e ach em aype ja b lanc o; d e 130mm p ara IO yo , c oM na , c ab riJla ,c oc o, b o nito 0 de 152 mm para langasta.. L os flo ta-dO ,es son gene ralm ente de espum a pl4stica y los118str85,p lomos 0 pie dras . E sta s re de s S8 in sta la n e nrondos de d ie .z a 35 m de pro fund idad en pastas deu na a se is u nid ad es d ispue stas en fo rm a parale ia ap erp en die u la ra la o rilla .Las rades de de riva son artes con m ate ria les Vd is erio s s im ila re s a las d e fo ndO y , e n a lg un os c as as ,m as ah as (h asta 100 m ) 'I se instalan en' m ayorn um e re d e u nid ad es 0pastas (se is a d ie z) po r zo na.P ee ca co n U n...E ,n asta c las ificac i6 n se u bican las U ne as d e m ana(cordeles) y lOs e s pin ele s (lo ng lin es ).Las IIneas de m ano oco rde les q,ue se em plean en e llito ral pe Nano so n d e fond a 'f de supe rflc ie . Los defo nd o s on u tiliz ad os pre fe re nte m ente e n la zo na n orted el paJs; su line a m ad re m id e d e 100 a 5 00 m etro s, asde nylon monofi lamento N o . 20 h asta N o . 120;105re in ale s , h a ch o sd e l m ismo ma te ria l, tieman u na lo ng i-tud desde uno h asta c inco m etros y .IIevan en susextrem os h Uados de des a qu ince anzue les de lesnum eros se lt a once . La pro fund idad de ope raci6noscila entre los 20 y 300 m y son caladas desdeam ba rc ac ia ne s p eq ,u efla s c on u na trip ula ci6 n d e tre sh asta c inco pescacklras. Com o cam adase u tilizag en era lm e nte c ab alla . ju ra l, an c:h o ve ta , c an g,re jo .c ama ran. , m u y muy. e tc . ;.o o n e s ta s is tema 58capturape scad o b lanc o d e alto valo r o om erc iaf tal e cm o pe jeb lanco ,cab rllla. m era, dorado , tallo , o jo da UV8,

  • 5/7/2018 Pesca Artesanal-Per

    4/13

    38 R EV . C O M. PER M. PA CIFIC O SU R. (1 9): 35-48 1 989ca ba na , c h its , cabinza. p in ta dilla . c o jin ob s , p alm e ra .m o co sa , p ard o. lo rna; com, merluza. etc.las Ih te as d e su perlic ie se W ilizan m uy poco y susc arac te rfatal g en era le s, s on la s m ism as qu e aqu a-l ias , de las Ifneas de fondo . con la excepc i6n de s 8 rm a s c orto q ue Ia.llrn ea m ad re ,lla CUB I mideentre 50'11100m ; ila pro fu nd id ad d e op era cl6 n n os up era lo s 10m . C o n , e ste s is t.e m a g en era lm e nte S8 eaptura ee-baHa, j uu :i l, etc.lL os e spintle ss on m eno s fre cu ente s e n las 'a an aS d epescay S8le s u tlliz a e n Ia zo na no rte d el p afs . L a line am ad re as de nylon N O.9 y m id e e ntre 1.400'1 1,800m d e lo ng itu d; s us ~ eina le s. d e nylo n N o .7 .v an d es ded os h as ts d ie z m etro s y l le van e n s u e xtre mo anzu e-los paraaJn N o. 40 a No . 50. Se ca1an en .zonasd is tant" a Iap la ya u tH lz an do c om o c am a da . s ard in a.ju re ', c ab alla , e tc .; s e c ap tu ra b arrile te ., a tu n, tib u ro n"to llo , e tc .. .,Pea con redal de cerco!En .1 Peru al s is tem a m as u tillzado as e l ee reo , Enge ne ra l: la s ambar ca clo n es c ompfE ln d id a s e n tf ec in coy"!MM. toneladas de capac idad de bodega h ana~ tls rs tam a de pesca con cerco e l cual e ss im ilar ai' q ue se e mplaae n la pe sc a Ind us tria l.E I m ayo r nu m erG d e e m barc ac io ne s c erq ue ra sarte -sana~ sa u bica en las zo nas ce ntral y no rte de l pars .La s re des de e ere e en 81 am bito nac ionalso n co no-c ide s co mo b oU ch es. 'I en e l ease de las em barea-c io ne s al1 es anale s, p or s u m e no r e sc ela , b olic hito s 0bo lich es de bo ls illo . P or o tro lado , segun I ia re laciO"q ue g uard a ,e ltam ailo d e la m ana c on las captu ras d ec ie rta e spe cie . s a le s d ano mina b olic ne m ac he te ro .s ard in.rO , b on ite ro , e tc .Las rad es u tilizad as e n e ls ec to r alite sanal s on 'P ar 1 0genera l de nylon ve rde , azu l 0 manen, c on d im e ns lo na sd e l'h ilo qu e va rla n d e sd e 21 0/1 8, 210121,210124, 210136 h as ta 2 1Ot48 e n e l c a be zo y c ue rp o. y 210/1801Y 2101240 e n las c en efas 0 ref,,,,erzos.lLas d im ens io ne s d e m alla varIan e ntre lo s 30 , 38 , 45 ,55 , 63.5. 76 ,' 82 Y 100 mm para los cabezas y e l'Clierpo; lo s tam afias to ta le sd Ei las rad es e st a n e ntrelo s 2 00 ' y 3 50 m . d e la1'gOpo r 20 a.35 m de alto paralo s b oIlc h es m e no re s 0de pescaartesanal, y de 350a 640. m da largo po r 35 a70 m de alto para lo sb oUche s 'ma yo ra s 0d e p es ca in du stria l.lLas ,esp8c ie s q ue se capturan princ ipa lm ente sonsar dln a,. jU r ,e l, c aba ll 'a , ma c h et e; y, con m eno r fre

    c ue nc ia , d epe nd ie nd o d e la te m po rad a c oc o, cabriIUb o nito , c o rv ln a, e tc . E s te tip o d e ra de s g en era lm e n.jIJsa o pe ra e n e mb arc aio nas d e seis, s ia te , . nueveyd ie t~m etros de as lo ra. .1,Recc:i1ecc16n de mariscol (buceo).",~E sta e spe cializac i6 n d e 1 8 p es ca a rte sa na l tie ne ,.Hcentro de operac iones en la zona sur de l paJs ~n o rma l men te esU\ c on stitu id a p or u na f1 ata .d e 200 I i" "300 e rn ba rc ac lo na s d e p eq u en o c ala do (3a 6.5 t)q_4conformanaproximadament,e 81 5% de la fklI8~p as qu ara arte sa nal. S in e m ba rg o, d uran te las ~ ~de abundanc ia de m oluscos ' com o la concha '''''a ba nic o, m u ch a sem b arc ac io ne s c ortin era s ad~e l s is tem a de buceo con un s im ple cam bioen i i u a ' 4equ ipos e ins trum entos de pesca; po r e jem plo . ~~r,a nte e lfe n6m e no E I N in o 82183 , s e !le gam n a .c e ns ar ihasta 1.,200 e mb aro ac io ne s arte sanale s an Ia zona:~su r ded icadas a esa pesquerfa.. ,E I s is te m a c on sis te an la in sta l1ac i6n de un co mp~~de aire de uso indu strial al e ual s e conecta u n . e q u J p c J " " id e b uc eo m ed iantaU na m angu era d e c ie n a200m~l io ng itu d . E I e q uip od 'e b u ce o g on Elta im e nte e s i n c : : o r n - - ~pleta y la operac iOn dem ands m uch o rie sgo . ":,

    ~P artic ipan u n m lnim o d e d os a tre ~, p e.s ead or. e : ..~...de los c uale s as 81bu zo , o fr o 8 1as iS te n te y al te . .,e l conducto r d e 'Ia am barcac i6 n. E I buzo re aJiza la,fE lc ole c ciO na IP lo fu nd id ad 8s c om p re nd id as e ntre 20'~y 45 m con laayuda de algunas h erram ientas Jimana. , " ,

    1,E n ssta c las iflcac i6 n se pu ede n m anc lonar los c r m : .'~ch orros d e pla.ya, trasm allos , ee rricanes y a~q ue s on u tiliza do s e n d ete rm ina do slu ga re sy d ura"":c ie rtas tem po radasen m uy pe que tto , num ero y sIn'tm ayor ine ide nc ia qu e gravile en los vo lum enes ct. ~pesca atriburdosa los pescadore s arte sanale s . . , :

    Otrol.I~ .. cit pesca

    ~'O lro s is te m a d e pe sc a e s ,e la rras tre o os te ro pr8 c::tf-J ~cad o an 81n orte d e l p als p or u na s 7 8 em ba rc ac io nilii'i1pesque ras con una cap'ac idad de bodegacO rff;. ~pre nd id a a ntre c in co y 2 00 t;s in e m barg o, s 61 0 n U W l i. .i lem b arc ac io ne s ,e sta nc la sific ad as 'e n Iia ea tegor f adl rS , j5130 t d e c apac id ad 10q ue las c alifie s c om o d e pesc. :arte sanal. E I s is te ma d e pe sc a e sti c ons titu ld o pDf ~~redes de arras tre y nylon h ilO 2 10 /4 8 '1 2 10 16 0 con .'m alla de 70 mm en e l capo. de 300 mm en ,a l cueq:i lDJ:;y de 80 mm en las alas . E lcalado se reallza po r lI"tlpo pao po r las b and as a pro fu nd id ad es d e c inc o a_~metros 'I S9 lu tilizan e n la c aptu ra d e 'langoril'ta.~merluza. ':;;'4

  • 5/7/2018 Pesca Artesanal-Per

    5/13

    Z AP AT AE . D ES CR IP CIO N'Y S IT UA CIO N D E .LA S PE SO UE RIA SA RT ES AN AlE .S !E N El P ER U 39i'~ .~N O AO ES D EPESC AY FLO TA~,~i,En pesquedas se entiende por unldad de pesca al mnjunto fo rm ada par la em barcaci6n, su m ano de

    J C I b r a Y 8qu lposque de alguna m ane ra realiza" 0~.practican u n s is te m a s im ila r 0 lp ar ec id o d e pescalen e l lRo ra l pe ruano , y s ab re to d o e n pe s ca a rta sa na l.;. no exis te un tjpo o d is efio d e e m bal'O aC iO n p ara' u n: .c le le rm inad o s is te m a d e p esc a. E sto ax plic a la e le na~. w rsatilid ad qu e h ay e n e l u sc d e algu no s s is te mas d e: ~ . . j 1 8 8 C 8 1 0 , eual d epende de la z ona , temporada 't.~uperiencia 0 e ntre nam ie nto d e los pescadores . A:--pllMr de esto, e n e l P eru se pu ed en id ent~ icar prin-t; < q ,am .nte tres diselios d e e mb afC ac io ne s arte -: sanales quese c on ce ntra n e n d ete rrn in ad as z on as. d e llilo ra l. A d ema is a xis te etra c la sific ac i6 n d e embar -. ca cio ne s d e ac ue rd o a las carac 1e rrs tic as d e Io ng itu d, de '9s lo ra, eapac ld ad de carga, po tenc ia d e m oto r,; etc., ,que se canacen con las denom inac ione s de: lanc ha. b ote , c h ala na , e tc .: TIpo. embarcacloneal " ' . .~ '"E n I a pe sq ue rla arte sanal pe ru ana e l gru eso d e Ia: ; ' f tota e st' o on stitu ld o p or e m barc ac io nas d e m ad era~ .qu a , de acu erd o a s u d is ano . sa c la sific an c omo t ipo~'{"SanJ ost l- , "Canao - y S an A nd r6 s, s eg un e l n om b reI t . . . . Ja caleta 0p UMo de lo s a stille ro s 'f ea rp in te r la s deI : _ r a que d is e f'l an 'I fa b ric an 'e l m o d e lo .~ E l ti po SanJose " (26%) as unaembarcac i6 l 1 robus ta:.~ ,re sis te nte cu yo u so e sta ge ne raliz:ad oe n la zo na: . no rte d el pars . S e c ara cte riza POl' po se er u na papa: 'plana U po e spe jo 'I sus d im ensi~ son pa r 1 0. g ene ral d e .nu eva m etro s 'I sueapao id ad de cargavaria en tr e c uat ro y d ie z t one la das . La p ro pu ls iO n e s

    c on m o to ras pe tro l e ro s d e c entro y , ene l case deu tilizar Ire de s d ece ro o, ne van instalad os aq uipo sh id ra ulic o s. Mu y p o ca s p os e en 'a qu lp as e le c tr 6n io o sp ara la d e te cc i6 n d e p ac es . U tiliz an alte rn ativ am e n tece reo , cort ina 0 espinel .EI t ip o Ca ll ao " (45%) pre do mina e n la zo na ce ntrald e l pals (desde Pue rto C ilicam a hasta Tam bo deMora) yse earacte rlza porposee r dos proas ; sua s lc rs . v a~ la en tr e c in c o y enee metros 'Isu capac idadd e cargae n b od ega e ntre 1.5'18 t . Const an general .m e nta d ecu atro c om parlim ianto s q ue co m pran de n lab o de g a, ,e s pa cio d e a co lT lO d ac i6 n . motor y aparejosdepesca Posesn m o to r g as oU ne ro d e ce ntro 'I lamayo rf a u ti li za r e d c o rt in e ra 0e sta n a de cu ad as p ara!I a ,pesca con buceo ; en aste Illtim o caso tlenen unc om p re so r d e a ire 'Isu e qlu ipo d e b uce o. C are ce n d eaquipos d e n av eg ac i6 n 'Id e d ete cc iO n d e paces.E I m o de lo 'S an A nd re s (29%) pre do m ina e n la zo nasu r d el pals . d esd e P isco h ast a la fro nte rs c on C h ile .r lG . nen la popa t ipo e s cu d o p ia no ,. a slo ra e n tre c u atroys ie te m etros ; ybode ga entre una 'I dos t on e la das .U san m o to re s fu era d e b ord a. a g aso lina. m u y pocasa k ero s en e; no D e va n e q uip os d e n av eg ac i6 n y d.te cc i6 n d e pe ce s 'Igenera lmente 58 las u tiliza e n Isco se ch a d e mar l sees ,L a o tra c las ific ac i6 n d e e m barc ac io ne s pe sq ue ra sa rte sa na 'ie sc olfe sp on de a c ie rta s tip ific ac io ne s yn om b re s lo ca le s d e a eu erd o a la fo rma , taman o y usade 18 em barcac i6n. c lJYo resum ense ind ica en laTabla 1.D el to ta l d e 4 ..489 e m barc ac io ne s e l 92% tia ne p ro -pu ls i6 n a m o to r y e l,re sto ' a r emo 0 vel~a.

    Tabla 1. ClaaUicacl6n daambarcaclonel p8squeral art.sanalea

    pies mOenominac i6n Eslora

    Caracteris t icasCapacidad Motord e c arg atH P

    I

    6~301.5-60.52

    120-28020-120s!m20

    I lancbaIBoteChalarnaC halana a re moBalsil l 'aPangaFaJuchoZapatoCa ba llito d e to to ra

    >3520"30

  • 5/7/2018 Pesca Artesanal-Per

    6/13

    iR E V. C O M . P E RM ..P A CIF IC O S U R, CI8) : 35-48 1989

    oM III1----------1--------+-- ---- --.----1-- ..-.----.

    eWJJe\ t f ld

    .OJspe : :ueqw3 . . . .U96!dS30' al lenw NIII NN--------~-_----

    IIIN

    NC D'"~------._1_------f_------I------~--~- ..-~-~owe~o BI9A

    1'-,C\I~r_---------~---------~-----r_-------4--------III'"Nm. . . . . co coN N

    OOJ9:) 0O l ! l f O ! l O B

    C\I -.:t

    o

    --------1--- -.-

    -.:t-.:t_.-o I'-o coNN

    m C D O X !m (Q m(Q ,..." t \ ! . N'"

    L/) C\I III '"~ ow - ~ NI'- - . : t " ' . NN

    N (QIII 0' " e n

    -.:t ('),...O X ! '".,;

    IIIQ!c:o.~~1------_ ..--1--_..--_ .._-----1- .._---, .._-I'll.DEw

    SBPBI9U01.

    OJ9WI)N

    'ONSeJOpBOS9dse. (Bld

    0/.( SBletBOsO lJend

    o co III III m,co en 0 '" Ill'-.:t C\I '" (Q'"....---..---_..._-1----mO X !-.:t.,;f_~----------_+---------+-----1_------------r-------C\IIII(I')N

    (') ,. . . m co(Q ,... CD -,III .-

    III ,....N

    eoz

  • 5/7/2018 Pesca Artesanal-Per

    7/13

    ,;

    ZAPATA E. DESCRIPCION'y SI'TUACIONDE lAS peSQU.ERIAS AR'TiESANALESEN El PERU 41

    :E I I8C'lor p8iIquero arte sanal pe ru ano co mpfe nd e u nt D t a J de '1 '2 .3 52 p es cad ore s q ue p artic ip ari diJec-l 8m . n t e a n la s a ctiv id ad 'e s e xtr ac tlv as d e Io sc ua le s, II 38% se co ncentfa e n la zo na no rte ,. e l 42% en lamfta centrO y 8 120% re stante e n la zo na su r. A dic io -n atm e nte lo m an p arte d lre cta 0in dir ec tamen te ,6 2 mnpC irs onas co m o c om po ne nte s d el g ru pe fam H lar.Ef sec tor sa carac teriza porposeer m ano de obrapoco especial izada. y g enaralm e nte ad qu ie ran su scri t i inoc lmientos de gene raci6nen gene raci6n. EsrMCio a I c amb i a y recibe m uy pocacapacl tac l6n.loalngresos p ara u n p es cad or a rte sa naJ s a e stim anen $4 O/rna5 s ie nd o e l s uaid o m lnim o vital en e l pals~r de $45Imes .

    Equlpo.d. pellCaEn la pesca artesanal no 58 ,u tiliz an o tr os e q uip osau xiliare sq ue no se an las m ism as arte ay apare jo s d apesca. S i b ien en 81 s ecto r alts sanal e xis te c ie ltar igidez y e spe dalizac i6 n e n 9 1 u so d e d e\e rm in ad oarte 0 apare jo , la expe rlenc la h a inducido c ie rtave rsa tl li dad pa racamb ia r de u namoda Jid ad d e pe sc aa a tm , s . ,g ll n l as c ir c ustanc ias . As! , d uran te lo s 8 1 ' 1 0 51983y1984"pesterioresalaocurrenciadeIFen6menoE ll N i l'lo , c ua nd o d e bid o IIu n in creme nto ,im p orta ntean algunos recu rsos lito ralescom o Ia conch a dea ba nic o, m u c h as ambar ca cio ne sc ortin er as a dq u irie -r on equ ip o s d e b uc eo y s e tras lad aro n a I'as zo nas d elos b anc os a tra ld os p rinc ip alm e nta p or lo s m a yo r.spre cio s a ne l m e rc ad o j'n ta ma cio na l.En' la T ab la 3 sepresenta un resum en de l tipo ynom am da equ ipo t de pesca u tllizados en la pescaartesanal.

    Tabla 3. npo y cantldad d. aqulpo . de pa!ICII _,.18nll en Peru, . , - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - ,

    ~ em a s de,pesca~es da , enma !1eiLlneas, . . .sdecerco.... i6nde mariscos

    Embarcac iones E q uip os d e pe sc aN o 0 /0 No ~

    2,679 60 8.037 821, .118 25 1. ,118 11 i457 1 iO 457 5235 5 235 2i4,489 100 9.947 100J 'roTAl

    c.p.c~.d d carreeEn.1p re sa nte c as e al te rm in o "c ap ac id ad " s a re fie re.., vo lum en expresado en tone ladas m lltricas de~reo d e p es ca do . S in em ba rg o, e sta tlm n .in o n o a s'''''''pre alado dab ido a lo s d ifarentes m ode los y~ de embarcac iones las cuales soncaliflcadas.." la~au to rktades m arrtim as s igu iendo e ll m ism o;p I I r6n u tilizad o e n e Jarq uao d e lias embar:cacionas_uaras. de pesca industrial.' E n ' e llito ra l p er u ano, . d e a cu e rd o a J c ans o d a 1982 saI ! I Q l . s t r a r o n 4.489 e mb arcac io ne s arte sanale s. q uepjaron u n total d e 13,659 tonaladas de capacidad"carga de bodega, da la cual, e l4 4% s e ~ egistr6 e n. i . O n i i no rt e, e l4 1 % an e l c ent ro y e l15% re s ta nt een~mnasur. '

    La capacid ad as ta c om pre nd id a e ntre 0.25 y 30 t po rembarcaci6n. En g ene ral, e l 88% d e las e mb arcac lones sa p ue de na gru pa r e ntre 0.25 t Y S .O t. Y e ll 1 ;2%en tr e ! le is y 30 1.REG IM EN D E PESCA

    Ba... de'operac16n y punto.d. d... mbarqu Ex i$ ta n an e ll it or all p e ruano 1,82 b as es d e o pe ra ci6 npara Ia pe sc a arte sanal e ntre pu arto s(23 ). c ale tas(77) y p layas (82); s in emba rgo . m u y po cas o fre ce n alm lnim o d e fa cilid ad es para el desem barquB d ,pe scad o co n d es tino al o ons urno h um ano d l r e c t o .P or o te o la do , d e lo s p ue rto s p es qu ero s e xis t.n te syd e im p o rta nc ia c ome rc ia l. n ln gu no o1rece fac i l idadesp ara la p es ca a rte sa na l; s u d is elio a in fra es tru ol:u ra

  • 5/7/2018 Pesca Artesanal-Per

    8/13

    42 REV . C OM . PERM . PAC IFIC O SU R. (1 8): 35-48 1989ge ne ral e stA aco nd ic io nad a para la pesca industrial,e s d ld r, para em ba rc ac lo ne s m ayO fe s d e 30 tonela-das..P ar 10general I D s p es ca do re s a rt.s an ale s u tiliz an lasea le taa como base d e o pe rac io ne s y puntas d e d es-e arg a h a bl6 ndO sa id e ntific ad o u na s 50como la s m A sfre cu e nta da s. E sto no s ig nifie a q u e to d as e lia s euen-ten,con In sta la do ne s y h lc llid 8d e s p ara la s ma nio b ra sde de se mb arqu e, s ino q ua son l as mAs u til iz ada s perlas .'lem am aJasocm od id ade squ e o freo en para .1abastldm iento de com bus tib le , agua y vfve res quepo r 10 m eno s pe rm ite n e fe ctu arlas o pe racio ne s co nclerta r8gulBridad.E n c ua nto a l d es em b arq ue p ro pia me nte dicho de las50 caletassenaladas. 27 tle ne n s ervic io s d e m u ellequepueden s e T u tiliz ad o s p or 'lO sp es ca dO re s;e n la sru ta nte s e ld e sembar qu e se h a c : : : e d ire cta m em e en Ila.!pIaya.E n re spu es ta a e sa p ro bIe m atic ae il G o bie ro o, pe ru a-n o, e n 1983 susc rib i6 un convenio con ai' BID y alGobie rno de Sulza parae l m ejo ram iienlo , de la in-frae stru du ra p ortu aria e n 27 ca l'e tas . E I p r: oyec to , c onu na In ve fs i6 nd e 28 m i1 lo ne s de d 6 1a re s c or np re nd alac on atru cc i6 n d . m u elle s, ro m pe ola s, e dific ac io ne s yp la ta fo rmas de man lp u le o , c ons e rv ac i6n ., e ome l'C ia li z ac i6 n,e q uip os d a re frig era cl6 n,p r:o d uc ci6 n d e h is lo ,etc . A I "rm ino de Ia . o brae l G ob ierno entr'e ga Iaadminis trac i6n de la s in sta la cio ne s a lo s peseadoresart.sana , previa c ap ac ita ciO n. a se so ra mie nto ylu pe rvls i6 n d e la so rg an iza cio ne s g re m ia le sp or p arted el M lnis te rio d e P esq ue rla. E I e ns a.yo h a d ad o b ue ~no s re su lta do s e n d os d es em b arc ad ero s.T em po rad .. d e IpalClA di fe renc ia de o tr as la tit ude s , a n e l U to ra '!p e ruano l aste mpo rad as d apss ea e stA n d ete rm inad as m as po r Ialim itac ionas propias de los pescadores que por razones oceanograf ic as 0d e m igrac i6 nd e re cu rs os .En' general, las cond ic iones de l m ar pe ruano sonapro piad as para re allzar faenas d e pe sca d urantetodo81 81 \0 . L os lim itan te s a stA n d ad os po r 1 1 0 rudi-m e nla rio d e lo s s is te m as de pesca,restr ingidaauto-no mla dalas e mb arca:ione s, d etco no cim ie nto e n e lm an e jo d e e qu ipo s para 18d ete cc i6 n d e peceS,igl lO-rsne la de la ex is tencia d e ottoS y nuevos ma te ria le sde pesca. d ise t\o de nuevas artes y aparajos, lim itac i6 " e n II e lab orac l6 n y d istrib uc i6 n d e s ue pro du ctot y , tam bi6 n, po r e fe cto s d el m .e re ad o.Ind tJd 'ab le me nt. e xis tan te mpo rad as d e pe sca parac le rto s I'8CUr so s c omo c on se cu e nc ia d e m ig ra cio ne s

    ~1lo cale s d ab id as a Ia reproducci6n 0po r t ig ar os carJhibios en las condic iones de l m ed io am bient.. S i n ,em ba~. ~ m agnitud de l oscambios y Ia durar; i6n~las m lgraClOnes no son m uy sens ib les de m ane,."~q u e,. e nt6m tin os g e ne ra le s no .fe ctan la pesca. :~

    - . ', leu l Ia '.onviene m enc ionar, sob re es la part . ar, ! ocu-_rrene ia ape ri6d ica de l fen6m aoo E I N ii\o , .1 cu~ .::de pe nd iend o d e su inte nsid~ .y d urac i6 n, produce~trastom os en e l patron de d lS tribuc l6n de los recu r- ,s os . E n ta 'le s c ir cu ns ta nc ia s e l p es ca do r a rte sa n a J . . I,ve afe ctad o an IU p ro grama. ~ eg ula r d e p es ca . ya 9811 ~p or la m lg ra ci6 n de lo s recu rses propios de &gu . .:frlas 0 te m plad as co mo ,por la invas i6n de o tros :~agua s t r: op ic al es , Y t am b ~n por e l crec im iento 'f ';r :ep roduc :: ci 6nmas iva de etros, Du rant e t al es 6poc&t. _ 1 :lOs pescadores, adem 's de los lim itantes m enC lo- ;~n ad o s a nte rio .rm e nle , s e e nc ue ntr an m a s afectadOa,, 'po r e l desconocim iento de los s is tem as de pes ca .para captu rar afie ie ntem ente lo s nue vo s re cu ~com o. po re jem plo, al arras tre costaro para e l Ian-g .o stin o, a rra stre c on d ra ga s p ar a mo luSCQ s , trampa sp arac an gre jo sy pu lpo s ..e tc ., Io cu als e h ac e p er:o co ndif icul tades y def ic ienc ias.No obst an te 1 0 a nte rio r, ,e s e v id e nte la n ec es id ad deu nc ale nd ario d e pe sc a q ue pe rm ita o rle nta r, Ipla nli-ca r y m axirnizar I'a e xplo tac i6 n d e lo s re eu rso s enfo rm a s os te nid a y o po rtlm aOperl lClone. de ipeSC8 ' ~las o pe rac io n.e s d e pe sc ain te rd ia na s, a e xc ep d6 n', f id e las e mb arcaclo ne s a ve la e n e l no rte q ua sale n po rlq uince d las para ila p e sc a d e e spe cie s aptas para" ls eo o -s ala do y a qu e lia s d e a rra stre c o sta ro q u elle vlI! l~h ie lo e n cajas por c inco 0 s iale d ras para conse rv. 'lo s langostinos.L ue go d e lo s pre parativo s fu nd am entale s d el 8 qu ipode pesca y de mas re quis itos para Ia operac i6 ", ~ . ',e m ba rc ac io ne s zs rpa .n en h o ra s d ife re nte s, s eg 6n .'.s ea l'a m o dalid ad d e pe sca; as l,po r e je mpio , las qUe ;u tiliza n ap are jo s e on a nzu eio s s ale n 18m aA ana y I.:, ;q ue u san re des 10 hacen en la tard e. lu ego d ed Osose is I10ras d e nave gaci6 n se calan lo s e qu ipO s depe sca y, d e acu erc lo a lo srasu ltad os, 58 repit. Ia ,: :l op e ra ci 6n una 0dos veces m as. '-E n 'g en era l, 'Ia d ura ci6 n d a lo s via je s o sc ila e n 10Y 14 .horBS. Sa e stim aq ue lo s pe scad ore s artasanales'rabajan,. an promed io , den diu al al'\o . . ._E n p rom ed io , c ad a .m b an ::a c:i6 n p es ca 4 4.5 l/aflO ~ ,:,: "q ue co rre spo .nd a a 0.45 t p or d la e fe ctiv o d ep es c:a~ ,q ue , a s u ve z, e qu iva le , a l1 50 /0 d e la c ap ad da d de a u "

  • 5/7/2018 Pesca Artesanal-Per

    9/13

    .ZAPATA E . DESCRIPCION Y SITUACION~DE lAS PESOUERIAS,AFrl'CSANALES EN EL PERU' 43

    ~'bodegaen cad a viaje d e pe sca. Lo ante rior perm ite'.calcular que las capu.lrassaincrementarfan de 200, m ila 600 m il toneladassil todaslas embarcacionas. "eaat'uiles operatan con en lrandimientod a pe sc apo r dl. da 0.5 1 d urante c ien d las de pesca. Este': p lard eam ie nto pe rm ita co nclu ir q ue lo s pe scad ore sa rta sa na la , a d.u an c on b ajo s re nd lm ie nto s y que. para intrem entarlas d fras d e e aplura es necesariof8C rl if ic ar y d iv e rs if ic ar la s oparac ion es ; actuaimenta.. nmdimiento pa r pe sc ad or e s de 16 .2 kg /a i'o .IJbIcKI6n d. las jr d.pesca, &1 at I itoral p eru an o la s a re as d e pesca astan Hmi~. _as porla co ta d e cie n b razas (184 m)de,.profundi'..-.:t; talasprofundidades se e ncu entran entre u na y.q uince m illas d e I a c o sta . e n la zona nortey a ires

    ' "n W 1 I a s e n la .zo na s ur., E n general, las zonas de pesca m a s produdivas1IIJfan e n e l n orta 'y s on faVOfe cid as po r la va ria da d d a, ~ y lasconc lic iones batim e tricas yoceano-. . . . , i c U predominantes.;,AIg"mentacl6n'. E n .1 s ec to r p 9s qu ero a rte sa na l la reglamentaciOni..abr. al reg im en de pesca ,as escasa en e l en-f tln:d im le nto d e las au to rid ad es.q ua as u n are a pre fa-: nmt. de I a pro du cci6 n e ncargada de ab asto oe r al; rne rc :ado in temo; por 1 0 tanlo . cuanto m anoa sa, iw lafiara au ac tivid ad as m ejo r. A I pare ce r, sa inte r-[.preta com o s l lo s reglamentos. m a s que contribuir a

    o rd e na r 1 8a div id ad , in te rr u mp en en e l.n orma l c kfs e n-volvimianfo d e la m ism a.La poca le gIs lac iO n e stab le ce al atorgam ie nto d elic en cia s d e p la zo in de te rm in da do y para todos losre cu rs os p or !p arte del M inis te rio d e Pesquerla. Sinembargo, actualmente apenas e l 11% de la flo taa rlas an al p os 88 d bh a lic en cia .P ara la s o pe ra clo n8 s la s a uto rid ad es m arftim a s o to r-gan un Za1P80 ,p arm is o v al id o pot un v ia je ;e s toocurre an l os , pue rto s impo rta llt as y d ond e h a.yand epe nd anc ias m arJtim as; y o onstitu ye u n re qu is itoobl igato rio para la s em ba rc ac io ne s a rte sa na le s .E xis te u na. re gla m en ta ci6 n q ue e sta ble ce la Io ng itu dmlnirna da m ana para la extracc i6n de 1'05recursosh id rob lo lOgioossegun e l s is tem a de pesca y la s8specias. ef c;ualsalndica an la T ab la 4 .Tambien se cu enta o on una I 'eg lamen tac ioo re fe rente Ii lo s tam aiio s m lnim os d e e xtracc i6 n y comerc ial l -zac i6 n d e lias e spe cias . so bfa to do d a pace s y m olu s-co s .EI Ins titU to ' de l M ar de l Pe ru , po r d is ,pos ic i6n de lM in is te rto d e P es qu erla , e s al encargado de evafuar8 1 g ra do d a e xp lo tac i6 n d e lo s re cu rs os y ., da,scuerdoa .sus recomendac lones a t Minis ta rio r egu la el a sf u e r-zo pasqueroal 8s tab le ce r cu otas, pe rfo do s d e ve dao racionalizar e les fue rzo a fin de evilar 18 sob re -expiotac i6n.

    ES,pecie y arteTabla 4. Longftud minima. d. malla_gUn ... arts.d. lp8sca

    longihJd min imad e m aUa (mm )Red d. cerco 0bollchelAnchoveta,Awn y barrileteB o n it o ., c o jin o ba .sierra

    " I Jurel , c aba l l a, sardina, l isaM ac he te . lo rna . c ab in zaR.cIe. d.arra.lr. defondolangostinosMarluza y e s pe c ia s a companan le s

    i . , . ...a.de ar,..str,ed. media agua

    131007638

    389076

  • 5/7/2018 Pesca Artesanal-Per

    10/13

    R EV. 'C OM . P ER M. P AC IFIC O S UR " (18): 35-48 1989

    ORGANlZAaoNLaorganizad6nes uno de los pumos c la ve s p ara , e l!desarrol lo dela pesca artasanal.En 'ad 'c ad . d el s ete nta s e pro tno vc i6 ad ivam enle e nal P,.nl 1 1 8 formaci6n de c oo pe ra tiv es lle ga nd oa .con tabi l izarse una! 24 qu e agrupaban c erc a d el 6%d ela !po blaci6 n e stim ad a e nl 25 mi l pesc ::adores arts-sanal... A ctualm am e Ie regis tran w alro queagru-pa nnpeseador81 n !.im e ro q u e COO 'e sponde a I 0.6%de IIpobIaci6n P r e s . n t e d e p es cado re s a rt es an aie s .E li t i PO de a gru pa ei6 n q ue p re dom in a a ctu alm e nte es.1s ln dic ato , g rem iO 0as oc iae i6 n. d e lo s c uale s 58see nc ue ntran rag is tfad os e n e l M lnls te rio d e P es qu erfa'f ag rupan aproximadamaen le e I '90% da Ia pobIaci6nlpetquera ln ac io na l. E s te !ipo deorganizacionesgenera lmente S8 f orman !po r i ni ci at iva dalos mismosp etCa do re s a ne san al.s 'I f un damen t,a lm en te lie ne,car4cter faivindicativo.E I fr l lC880 d el s is te ma co ope ratlvo d es de e l pu nto d evista d e o bs erv ad ore sy fu nc io na ri0 8 d el G o bie rn o, s aa trib uy 6 a la fa lta de c ap ac ita ci6 n d e los pescadoresen treas d8 ge1i6n 'I a dm i nis tr ac i6 n, c o ns id e re dasfu l'ld MM n"Ie s para m ante ne re ls is te m a coope ra -tiva,; Y . segunlos pescadores , a la falta de ayudacredltlcla. 'I flnanc Nlra po r parte d el G ob ie ro o.lE n todo caso. . . pktnsa q ue partie nd O d el s enlid o d el!grupa famil iar 0 comuna ll" que s iem pre h a existido enall s e el or a rt as an al , se d eb en l e stu dia r y ensayarsistemas de o rgani za c i6n coope ra ti va 0s in dic al q u esuper.n los inconvenientesanotados yperm itan und es arro llo arm oo ic o e n 8 1 m e no r tie m po po sib le .

    CAPTURA ~'..~Enla . F l.. .gura. 1 1 sa P f 8 . " " . ntan.Io.S d,atas regi8trados.,.des lm barque en los ul t imos 21 afX)s {t9Utpara lo s recursos su ;e tos a 1 1 8 p8sca artesanaL ~es l. ,caso s. pueden utm zar com o citras d.' C 8 I J l I U I iporcuanto lo s Ire cu rs os no re cib en "'ngu n tipo"tralam ie nto a b oJd oq ue m od ifiq ue Iare lac i6 n C I II !tu raldesem barque . ."~

    dEI,p rom ad io de 2 00 m ilto ne la da s o bs erv ad o e nla Fill1 no re fle jala ve rdadera capac idad de l sedor ~sana Ipo r s us g ra nd es o scHa cio ne s. E x is 1e n, p e r f o c b l ldurante los cuales sa han Ilagado a capturar.sao m,llt d e las m is mas e spe cie s y aproximadamenl( l,conla m isma flo ta. ','IILa e xplic ad On no e sta en lo s e fe cto s q ue pro dU f 1Ifen6meno EI N ino en tales recursos , s ino en quid ura nte s u ,o cu rre l1Oia lo s re cu r:s os m a s a fe c:ta dc llson los pe lilg io os y" e n tale s c irc un8 tanc ias ,g ""parte d el s ec to r arte sM al q ue o orm alm e nte i~en "a pesca industrial en estas8pocas, orienta ...esfue rzo h acia los recursos coste ros de consutn i lh um an o d ire cto . No obstante, para ciertos anatlllle stad rs tic os la d fra d e 200 m ilto ne la da s s e c on sid eA Icomo .1promad io anual. ~

    ~,~-, ~:~Cons id e ra ndO . q u e l l o s rndic.es.d.'e . conversiOn, s o n c * i j100% para.p8Ces, t O o / " para m oluscos y 35% I*ic ru stc \c eo s. e l v olu m en d e!apllo du cx :i6 n e nte nd ~como I la ca nt, id ad d e re c u r5 0S de sembar ca do s m r t n Q l ( j:las p e rd id 'as par pro oas am ie nlo . s erfa al ind ic ad o ..la TibiaS. .c

    P rodu c c l6 n ,. v o lum .... y Vi t o " .

    '.~Tibia 5. Volume" Y v llo r d . Ie producc lon anuII

    Producei6n < > f o Valor US$ (000)I anual l Mercado . M'e~RecufSOS t (0 00 ) intarno ext8rnc)lDemersales 84 46 38 , . 640 - : Pe lagico-cos te ros 40 22 13,200 -

    I Ot ros pe lag ico -cos te ros 54 30 12,420 -Moluscos y crustaceas 4..4 2 - 31.840TOTAL 182,400 100 64.2,601 31,~

    .. ..,1US $ .. 1 11 7.5 0

  • 5/7/2018 Pesca Artesanal-Per

    11/13

    ZAPATA E. DESCRIPCION Y SI11JACION DE LAS PESOUERIAS ARTESANALES EN EL PERU

    80

    1 2 '9'6 '3'I'

    PELAGICOS15 ]

    480

    \-

    440

    12 0

    \\ \\

    -400_ 3 6 0320280240:200------- ---160 -

    -40

    FIg.1 Peaca Mesanal Captura (19641985)

  • 5/7/2018 Pesca Artesanal-Per

    12/13

    48 . R EV . COMI. PERM. PACIFICO S U R, (1 8): 3!He 11e11

    L os re nd lm le nto s anu ale spar e mb arcaci6 n y pesca-dOr a l1 85 an al s on d e 44.S t Y 16.2 . t, respectiva.mente,c alc ula do s c on base , ene l p romed ioanua l de produc -c l6ny 81 nOmaro de embarcac iones y !pe~dores ..ELABORACION

    En e l sector pesque roartesanal la to talidad de : 1 0 5re eu rs os c aptu ra do s. c on ,e xc ap ciO n d e las espaclesdela zona no rte q ue se se can ysalan se d ase mb ar-can e n e stado fre sco y l refr ige~ado.EI p ro ce ssm ie nto , p ara c on ge 'la do y conservass.realiza. ,e n p la ntas u bic ad as e n tie rraDebido a q us g ene ra lm e nte la s amb arc ac io ne s car-q ue ras, cuand o h ay abu nd anc ia y d ispo nib ilidad d ere eu rs os . c ap tu ran s ard in as p ara c on se rv as , s e p ro -d uce u na d is to rs i6 n eo n respe cto s lo s w lu me ne sdestlnadosacada tipo de produc tos , yasea seeo -s ala do . fr es C o. c xmg e la do o c on se rv as .A llh ac er u n a na lis ls d e las es tad ls ti cas de 'l M ini ste ri od e P es qu erla, a .n tre 1970 y 1981, de un prom ed io de '4163 m il to ne ladas d ese mb arcad as par lo s pesea-do .re . artesanales, e132% se destin6 al lp9scadofias co " a l 22% al pe scad oc ong elad o. al 4 %al sec:o.salado y al 43% a las conse rvas . S in em bargo sl a9h ace un exam en m b real,exc luyendo e lvo lum ende s ti na do a con se rv as de sard ina. sa tiene que e ls ec to r pe sq ue ro arte sanal. d esd a al pu nto d e vis ta d efa ,e labaraciOn y d es tin o d e los r ecu rsos h id rob io l6g i-co s q ue captu rs. ai,38 % Ie d as tin a a lo s c on ge la do s,al 9% al s eco -salad o y e l5 3% 1 0m antiane e n e stad ofresco.

    DlSTRIBUCIONE I s i stama d e d is trib u ci6 n d e lo a re cu rs os ca ptu ra do sy d ese mb arcad os por lo s pe scad ore s artasanale sdepende de lasespecies . S in em bargo, g.ene ralm ente las e spe cie s d e pace s q ue se co m erc iallzan e sestadofresco 0 re frige rad o s a ve nd en al m en u de o e nplaya 0 a lOs inte rm ediarios qu ienes son los quead qu ie ran lo s m ayo re s vo lu me ne s y lo s transportane nc 'm a ra sfrig orlfic as p ara s u p os te rio r d is trib uc i6 nen lo s m arcad Os d e los ce ntro s u rb ano s.L os la ng os Un os s on d 'a sem ba rc ad os d ire cta m en tean las plantas para su procesam iento y pos terio rem barq ue para ' 8 ' 1 m eliCado de axpartac i6n. En e lcase de Is conch a. de abanico . los w lum enes sons ub as tad os e n p la ya p or !lO sp es ca dO re s y l o s l in te r -m ed iarie s los transportan h asta las plantas dep to Ce sam ie nto y a nva sa p ara s u c om e rc ia liza ci6 n e ne l me rcado inte rno .

    MERCADEOEn gene ral, e l 980/0 de Ia p ro d uc ci6 n e s c ome ro ia Jt.~zad a e n e llm erc ad o inte rno y e l 2"0 en a l e lC te l1 'lO . jL a Em pre sa PUb lic a de Se rv ic io s Peequa rDS , cread. 1con 9 1 objetode me jo ra r la d is trib u ci6 n .e lim in ar fo s .':inte rm e dla rlo s y o fre ce rp ro du cto sa m an ore s p re do s 1p ara e stlm u la r a l c on sum o y actu aT com o regu lad Dr ~d e pre olo a,cu mple parc ialm enta au labor debidp a Iis is te ma c om ple jo d a d is trib uc i6 n y ac opio , y " 1 c H.. ~5 6 1 0 c on lo s rQ (:u rso s pre ve nie nte s d e I'a pe sce de;altura.'E n e ua nte a lo s pre eio s, e l' E sta do m an tie n.e u na Iiita ~~de se isaspec ies conside radas de consum e popular ~c uyo s valo re s s ere aju stan, pe ri6 dicam ente m ad i.,.. ;.no rm as le gales . E I re sto se regu la lpo r la o fe rta y !8i"dem anda :

    .~

    D IAGNOSIS Y AL T ERNAnVAS 'DEIDESARROLlO ';.:,A c on tin ua oi6 ns e p re se nta u n d ia gn 6s tic o d e sd e eI ~ "~p un ta d e vis ta t& en ic e, e co n6m ic o. le gis lative y de'~o rganizac iO n so cial e igu alm e nte s e ind ican a:Jg unas ~a ltemativ as p ara e l d e sa rr ollo d e Ila Ip eS ca a rte sa na ll. > : l~ ~.-,;Los sis tem as da pesca ap'licados en al secto r de Ia ~pe sc a a rte sa nal m u es tra n u n a tra se te cn ol6 gic o qla '.;sa re fle ja en los bajos rend im ientos de pesca .. ~ :La aplicac i6n de s is tem as m as variados de pesca.~;ta le s co mo re de s co rtina m ono filam el1 to , d e fand o ,;s upe r'f ic ie , lo n g 'l in e s, r as tr as , e tc ., p e rm i ti ria n , n w : :r . im ental e l re nd im ie nto d e I.l o ta 'pesqueraart .esanIi I' 1h ac ie nd o q ue s u e sfu erzo se a m as e fe olivc sobre" .,m ism os 'feeu rsoS qua l'IoyactOa y en otros aun, !AO.e x pio ta dos . .E n cu anto a la ,stru ctu ra d e d esam barq ue y pro c8 Sa-m iento as nacesario co ntar co n m a.yo r nu mero de',in sta lac io ne s q ue !)fe ste n fa cH id ad es p ara lo s s en ri-c io s de za rp e , a t'r aque , da semba rque ,p ro c e sam '"to y d is trlb uc i6 n d e m ane ra qu e se !ogre u n afic ienleflu jo ' d e lo s re cu rs es y p ro du cto s d es de lla e lC tra cc ::kJ Ih as ta a l c o ns um o c on la c ons ig uie nte e lim in ac i6 n.intermediaries.!Los s is tam as d e co nse rvaci6 n y pro ce sam le nto tie rratie ne q ue se r im ple m entad 'o s d e m ane ra q ue ..re cu rso ss uje to s a. la pe scaarte sanal ad qu iaran u nma yo r v alo r a gre g ad o .E n e l c am po d e la c om e rc ializac;o ne x'is te , u na tabII ~

  • 5/7/2018 Pesca Artesanal-Per

    13/13

    ZA'PATA E. DESCRIPCION Y STTUAOION~DE lAS PESQ lJERIAS ARTESANAlES EN El PERU 47

    c IIIc *1da en ' los sistemas de d is tr ib u c i6n y an,laWda a lo s C OI"tS um id or8 l, 1 0 cu al re sta el i valor~Ico y pre sentac i6n a lo s prodllClOs de lapeeca.0.una fOrma gene ral , 58 ha idenl i f icado l a neees ided*lm pIe m ell1 ar u nam plio pro gram a d ec apac lta ci6 n, 1 p O y O f lnanc iaro d i ti g ldo a Ia teenif lC8Ci6n' l moder-Iiz-=i6n de embar ca cio ne s p as q ue ra s, artesana'les... s is tem as de pesca m,ultiple y equ ipos de de -~ de peees y mecanizaci6n da la8 maniotKas;.~aci6n para p rog ramas de capac i tac i6n l y entre~t.niento; 'I c r8d it os p romoc ionale s .PM l1odo11Os finesse h ace necesario daf,in ir lo sp.r6metros tknicos y eoon6micos q ue d escrib en y~uen al peseador artasana'ipe ruano . En 8It.t .nddo la :p e sc e a rt es ana l d e be rl ac ons ida ra r. aa c omo .,eqUllina , es c ala y sus embar ca cio ne s s nma re a -

    d as d entro d e Ia ca.le go rla m bim a d e d ie z to ne lad asde capaciclad d e c arg a.P oro tra parta, as m K :e sano d efinir U na zo na e xc lu -siva d e pe sca.para al d ese nvo lv im ie nto d e las pe s-quer las de paque t's escala. la c :ual pod rl . se r una. fra nja parale la a 18 costa de un anch o de 20 mil las.U no de los punto s cruc iales para al desano llo de lape sca arte sana ! e s, la o rg anlza ci6 n. .A ctu alm e nlepred'omina ,a ls indieal ismo' ; sin embargo , adolece dea ctiv ;id a d'e s d e tip o ip romo o io na l y c ap ac ita ci6 n quetanIorequier. 8 1 s e c to r. A unque e x is te n e xpe ri en c ia sn egal iv as s o bre 8 1 coope r. ati vsme pesquero porfaltad 'e :c ap ec ita ci6 n e n la g e sti6 n y a dm in is tra ci6 n d e lo sp es ca d ore s , is te continua s le nd o u no d eb s m od ele sque debe c on sid e ra r.a e lO d a. ve z que se puedeaprovechar ,e l s en tid o a nc es tra l d e organizaci6n quesiem.pre 1 1 8 te nid o ,e l pe sc ad or arte sanall e n e l P eru .