Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad...

28
xestión ambiental Parque da Ponte Mantible participación cidadá zonas verdes medio ambiente urbano Parque da Almaciga control de consumos calidade de vida Parque Música en Compostela obxectivos ambientáis Bonaval hortas urbanas Parque de Xixón espazos naturalizados Granxa do Xesto información ambiental Carballeira de San Lourenzo Declaración ambiental 2016 Departamento de Parques e Xardíns Concello de Santiago de Compostela desenvolvemento sostible Parque de Fermín Bouza Brey millora continua Patrimonio da Humanidade Regulamento EMAS Selva Negra sistema de xestión ambiental Parque da Alameda divulgación Brandía impactos ambientáis Belvís mantemento e conservación Parque de Pablo Iglesias San Caetano rutas urbanas Parque Eugenio Granel espazos naturáis Sar Sarela Tambre

Transcript of Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad...

Page 1: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

xestión ambiental Parque da Ponte Mantible participación cidadá zonas verdes medio ambiente urbano

Parque da Almaciga control de consumos calidade de vida Parque Música en Compostela

obxectivos ambientáis Bonaval hortas urbanas Parque de Xixón espazos naturalizados

Granxa do Xesto información ambiental Carballeira de San Lourenzo

Declaración ambiental 2016 Departamento de Parques e Xardíns Concello de Santiago

de Compostela desenvolvemento sostible Parque de Fermín

Bouza Brey millora continua Patrimonio da Humanidade Regulamento EMAS Selva Negra

sistema de xestión ambiental Parque da Alameda divulgación Brandía

impactos ambientáis Belvís mantemento e conservación Parque de Pablo Iglesias San Caetano rutas urbanas Parque Eugenio Granel espazos naturáis

Sar Sarela Tambre

Page 2: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

Verificación

Indicadores e Evolución

Obxectivos e metas ambientáis

Identificación de aspectos ambientáis

Sistema de Xestión Ambiental

Xestión ambiental das zonas verdes

Departamento de Parques e Xardíns

Zonas verdes de Santiago de Compostela

Política Ambiental

2

15

13

8

6

4

3

Presentación Departamento de Parques e Xardíns

19

21

27

1

Comparativa impactos (datos 2016) 26

Page 3: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

1Presentación Departamento de Parques e Xardíns

2

Malia os seus innegables beneficios, o

mantemento e xestión das zonas verdes

implican o uso de recursos limitados tales

como a auga, fertilizantes ou

fitosanitarios. Co obxecto de controlar os

impactos asociados aos devanditos

consumos, dende o ano 2008 do

Departamento de Parques e Xardíns, ten

implantado un sistema de xestión

ambiental conforme aos requisitos do

Regulamento EMAS, o que supón adoptar

os principios de prevención da

contaminación e de mellora continua, e

obriga a realizar unha declaración

ambiental.

Declaración coa que esperamos que a

presente contribuír a fomentar a

participación da cidadanía e a un maior

coñecemento dos valores naturais dos

espazos verdes composteláns, tal e como

figura na nosa Política.

En Santiago de Compostela, a 14 de

febreiro de 2017

Xan Duro Fernández

Concelleiro de Medio Ambiente e

Convivencia.

Santiago de Compostela, conta con mais

de 2.500.000 de m2 de superficie de

espazos verdes, o que supón máis de 24

m2 por habitante, superior ao indicado

pola Organización Mundial da Saúde: entre

10 a 15 metros2/habitante. É a cidade con

máis zonas verdes de Galicia e unha das

que máis ten do Estado, superada por

cidades como Pamplona: 26 m2/hab ou

Vitoria 24 m2/hab).

Son espazos que evolucionaron co tempo,

mantendo unha importarche proporción de

zona verde con cada ampliación urbana,

buscando sempre o equilibrio territorial.

Actualmente son máis de 283 zonas,

diferenciadas en xardíns históricos, xardíns

urbanos, parques de barrio, xardíns de

contorno, prazas, campos de festa e

parques e áreas naturais. Destacan

espazos como a Alameda ou o Parque de

Bonaval que xa son elementos singulares

que se identifican coa cidade de Santiago

de Compostela

Nas últimas décadas o importante

incremento das zonas urbanas supuxo

unha profunda transformación da paisaxe,

producindo elementos que afectan

negativamente á calidade de vida, tales

como o ruído, a conxestión do tráfico ou o

estrés.

Neste contexto, as zonas verdes urbanas

son fundamentais para minorar os

aspectos negativos ligados á expansión

urbana. En primeiro lugar, actúan como

biofiltros mellorando a calidade do aire e

do chan, facilitando os ciclos naturais rotos

polas dinámicas urbanas. En segundo

lugar, son un dos elementos máis

importantes de identificación da

comunidade coa súa cidade,

especialmente cando se dispón de

elementos singulares, por exemplo,

xardíns históricos. Por último, e quizais o

máis importante, teñen importantes

efectos sobre a calidade de vida dos

habitantes, por exemplo o chamado

"efecto restaurador da natureza", supón

que o uso das zonas verdes afecta

positivamente ao benestar mental das

persoas.

Page 4: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

Asegurar o cumprimento da lexislación vixente e vinculante de carácter ambiental e doutros requisitos non legais aos que o departamento de Parques e Xardíns se someta, en todas as súas actividades e instalacións.

Comunicar a política a todo o persoal do departamento de Parques e Xardíns e posta a disposición do público en xeral.

Formar, sensibilizar e involucrar en materia ambiental ao persoal, atendendo ao seu nivel de responsabilidade e á actividade desenvolvida, proporcionándolle os coñecementos precisos e os medios técnicos que permitan a implantación e a observancia de boas prácticas ambientais.

Fomentar a participación cidadá e o coñecemento dos valores ambientais das zonas verdes do Concello.

Trasladar aos contratistas e provedores os principios asumidos de mellora continua, prevención da contaminación, cumprimento da lexislación vixente, comunicación e sensibilización, así como difundir e poñer a disposición da cidadanía os principios xerais da xestión ambiental municipal

En Santiago de Compostela, a 14 de febreiro de 2017

Xan Duro FernándezConcelleiro de Medio Ambiente e Convivencia.

O Concello de Santiago de Compostela consciente da importancia do desenvolvemento sostible na sociedade, adopta o compromiso de levar a cabo a xestión do departamento de Parques e Xardíns e as actividades que derivan deste, co máximo respecto de cara ao ámbito e procurando a preservación dos recursos naturais.

Para a consecución deste reto, establece a seguinte política ambiental asumíndoa en todo momento co obxecto de que sirva de referencia fundamental no desenvolvemento, implantación e mantemento do seu Sistema de Xestión Ambiental.

Esta Política baséase nos seguintes puntos:

Asumir os compromisos de mellora continua e prevención da contaminación, no desenvolvemento das nosas actividades de modo que se minimicen os impactos ambientais e establecendo obxectivos e metas ambientais que o garantan.

Garantir o uso racional dos recursos naturais e previr a contaminación, mediante a aplicación de programas ambientais e a implantación das medidas necesarias para reducir os efectos ambientais directos e indirectos xerados e minimizar os riscos ambientais asociados.

1Política Ambiental

3

Page 5: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

Zonas verdes de Santiago de Compostela

4

Page 6: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

1

Hortas

urbanas

Áreas naturáis

Xardíns de

contorno

Prazas

Zonas verdes de Compostela

Campos de festa

Parques de barrio

Xardíns

Históricos

Parques

5

Page 7: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis
Page 8: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

os partes de traballo, co que se

controla a execución da contrata de

acordo cor requisitos dos pregos e as

directrices fixadas polo Departamento.

Departamento de Parques e Xardíns

1

Obras eInfraestruturas

A delimitación das zonas verdes

realízase polol Departamento de

urbanismo conforme ao establecido nol

PXOM.

O departamento de Parques e Xardíns

xestiona as zonas verdes e dirixe e

coordina os traballos de conservación e

mantemento do mobiliario, parques

infantís e áreas deportivas ao aire libre.

A empresa concesionaria Cespa realiza

o mantemento e execución de

proxectos de nova creación de espazos

verdes.

O labor de mantemento do parque de

Brandía realízaa a Asociación de Pais de

Persoas con Discapacidade Intelectual

(ASPAS) mentres que a do parque de

Salgueiriños a realiza Dixardín,

pertencente ao grupo COGAMI

(Confederación Galega de Persoas con

Discapacidade).

Ambas as dúas subcontratas realizan

un plan de labores que debe ser

aprobado polo Departamento e remiten

7

Conservación e mantemento

de zonas verdes (CESPA, ASPAS, DIXARDÍN)

Conservación e mantemento de parques infantís

e obra nova

Vivieromunicipal

Oficina técnica y administrativa

Taller e almacén

Medio ambiente e convivencia

Parquese xardíns

Convivencia Medio ambiente

Xefe de Departamento

Responsable de xestión ambiental

Page 9: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

Xestión

ambiental

Diseño de zonas verdes

Sistema de xestión ambiental

Política

Obxectivosambientáis

Actuacións ambientáis

Participacióncidadá

Centro de interpretación

Itinerario verdeurbano

Señalización

Queixas e suxestións

Mantemento zonas verdes

Seguimentoe medición

Controloperacional

Naturalización zonas verdes

Incorporación da variable ambiental

Declaración ambiental

Conservación e mellora

Revisión y auditorías

Guías epublicacións

Actuacións de mellora

Actuacións de recuperación

Xestión ambiental de las zonas verdes

2As zonas verdes urbanas teñen

beneficios ambientais como son

melloramento do microclima, calidade

do aire e redución do dióxido de

carbono, depuración de augas,

sumidoiro de carbono ou incremento da

biodiversidade e capacidade de campo.

Non obstante no seu mantemento

tamén se fai un uso intensivo de

recursos naturais e enerxía, así como a

utilización de abonos químicos ou

fitosanitarios, xeradores de

contaminación difusa.

Mediante unha axeitada xestión

ambiental no departamento de Parques

e Xardíns preténdese un triplo

obxectivo: reducir o impacto ambiental

das actividades de mantemento e

conservación das zonas verdes,

incrementar os seus beneficios para o

medio urbano e mellorar a prestación

do servizo e a percepción que ten deste

a ciudadania

8

Page 10: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

Sistema de xestión ambiental

Xestión

ambiental

Diseño de zonas verdes

Actuacións ambientáis

Participacióncidadá

Mantemento zonas verdes

2

Conservación e mellora

Control operacional

Planificación dos trabajos

de mantemento.

Seguimento e control de consumos e

residuos xerados como consecuencia dos

labores de xestión das zonas verdes

Actuacións de mantemento das

zonas verdes, zonas comúns e

parques infantís

Ampliación das zonas verdes,

conforme ás necesidades do medio

ambiente urbanoControl da correcta realización dos

traballos conforme ao establecido nos

pregos de contratación do servizo de

mantemento e as instrucións ditadas

polo DepartamentoAplicación do principio de mellora

continua, aplicando os resultados

obtenidos do control operacional

Emprego de sistemas de

rego eficientes

Mantemento zonas verdes

9

Page 11: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

Sistema de xestión ambiental

Xestión

ambiental

Diseño de zonas verdes

Actuacións ambientáis

Participacióncidadá

Mantemento zonas verdes

2

Deseño zonas verdes

Incorporación variable

ambiental

Naturalización

Integración dos espazos de alto valor

ecolóxico, abundantes en auga ou con

especial riqueza natural na rede de

espazos públicos e verdes

Creación de corredores verdes que asocien

os espazos de natureza na ciudade cos

espazos naturáis periurbanos e ruráis,

favorecendo o seu uso pola maior parte da

cidadanía

Recuperación de ribeiras, humedáis e

zonas de alta calidade ecolóxica nos

arredores das cidades para uso público

Estudio previo das condiciöns

ambientáis dos entornos onde se

vai intervenir

Utilización de especies autóctonas

mantemento da existente, na

medida do posible.

Minimización dos

movementos de terras

Optar, na medida do posible, pola

reutilización e o emprego de materiais

reciclables

Consideración dos espazos verdes

como ecosistemas interrelacionados

co ecosistema urbano no que se

integran

10

Page 12: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

Procedeuse ao acondicionamento da senda

peonil desde o parque Eugenio Granel

seguindo a canle do río Sar pasando pola

Colexiata.

Sistema de xestión ambiental

Xestión

ambiental

Diseño de zonas verdes

Actuacións ambientáis

Participacióncidadá

Mantemento zonas verdes

2

Actuacións ambientáis

Hortas urbanas

Áreas de Compostaxe

Continuando coa experiencia de Belvís e de

Fontiñas, prevese aumentar o número de

hortas urbanas, dando resposta á ampla

demanda que os cidadáns de Compostela

mostran por este tipo de instalacións

Campaña de flor de tempada

Desenvolvemento potencial mediante a cor

do sistema de espazos verdes conformado

por pequenos espazos, xardíns e elementos

de xardinaría viaria, optimizando a

percepción final de cada zona verde

Proxectos de mellora

Habilitáronse áreas produción de compost, obtido dos restos

vexetais recollidos nas tarefas de mantemento das zonas verdes.

Coa creación da rede de áreas de compostaxe avánzase cara a

unha xestión máis sostible das zonas verdes, ao tempo que se

reducen os custos do seu mantemento

11

Para celebrar o Día da Árbore organízanse

campañas divulgativas en centros escolares e

asociacións

Día da Árbore

Page 13: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

Sistema de xestión ambiental

Xestión

ambiental

Diseño de zonas verdes

Actuaciónsambientáis

Participacióncidadá

Mantemento zonas verdes

2

Participacióncidadá

Centro de interpretación

Itinerario verde

urbano

Sinalización

Queixas e suxestións

Declaración ambiental

Guías epublicacións

Situado no parque da Alameda, concíbese como

un espazo para difundir e promover o

achegamento aos parques e aos espazos naturais

e para fomentar o seu uso responsable

Completando a información dispoñible no

Centro de Interpretación, dende o

Departamento particípase na realización de

guías e materiais para o mellor coñecemento

da zonas verdes

Vinte espazos verdes urbanos de Compostela

contan con paneis informativos, cun plano da

cidade coa sinalización de todos os espazos

verdes e outro plano do parque no que se

sitúa e unha ficha técnica con información do

parque

A Declaración Ambiental é o principal instrumento para

informar a cidadanía sobre os impactos ambientais e a

xestión destes. Realízase conforme aos requisitos do

Regulamento EMAS e é validada por un verificador

externo

A través do servizo de Atención á cidadanía do

Concello e a Liña Verde, os cidadáns poden

informar das deficiencias e/ou propostas de

mellora sobre o funcionamento do servizo de

Parques e Xardíns

Pretende aproveitar as potencialidades dos

sendeiros dos parques como rutas urbanas,

estando sinalizas tres rutas circulares, de

distinta lonxitude, con inicio e fin na

Alameda

12

Page 14: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

dependencias municipais diferentes das

asignadas ao departamento.

-Despachos, aparcadoiro de maquinaria,

taller mecánico e almacén xeral:

situados nos baixos da Estación de

Autobuses de Santiago de Compostela.

-Viveiro: instalación situada en Lamas de

Abade

realiza os labores de mantemento,

limpeza e reposición de elementos das

zonas comúns e mobiliario das zonas

verdes, así como o mantemento dos

parques infantís e áreas deportivas ao

aire libre.

Deseño e revisión de proxectos de zonas

verdes, así como redacción dos pregos

de condicións para a prestación do

servizo de mantemento das zonas

verdes dos parques e xardíns

municipais.

Viveiro municipal: subministra as plantas

necesarias para cada superficie que se

pretende axardinar ou repoñer con

novos exemplares e tamén recupera

exemplares danados.

As instalacións incluídas son as

seguintes:

-Oficinas situadas no edificio principal da

Estación de Autobuses de Santiago de

Compostela. O edificio alberga outras

O sistema de xestión ambiental do

departamento de Parques e xardíns

articulouse sobre a base dos requisitos

esixidos polo Regulamento (CE) n.º

1221/2009 do Parlamento Europeo e do

Consello de 25 de novembro de 2009,

relativo á participación voluntaria de

organizacións nun sistema comunitario

de xestión e auditoría ambientais

(EMAS), e a norma UNE-EN-ISO

14001:2004

O sistema de Xestión ambiental

implantado no Departamento de

Parques e Xardíns afecta ás seguintes

actividades:

-Dirección e coordinación da xestión de

zonas verdes: supervisa a prestación do

servizo por parte da subcontrata e o

estado das zonas verdes municipais.

-Conservación e mantemento de

parques infantís e obra nova:

Sistema de Xestión Ambiental

3

13

Page 15: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

3No sistema de xestión establécese a

estrutura organizativa necesaria para

a súa implantación e mantemento.

Así mesmo realízase anualmente un

plan de formación

Identifícanse os elementos das actividades

que poden interactuar co medio e avalíanse

para determinar os que poden ter efectos

significativos sobre o medio

Mediante os obxectivos e

metas faise realidade o

principio de mellora continua

enunciado na Política

Realízase un seguimento dos aspectos

ambientais, cuantificándoos cando é posible,

o que permite coñecer se o proceso

asociado ao aspecto está baixo control,

adoptando medidas de ser necesario

Describe e define os requisitos do

sistema, componse de Manual,

Procedementos, Instrucións e

Rexistros

Co obxecto de verificar que o sistema está correctamente

implantado revísase anualmente e realízase unha

auditoría interna e unha externa por unha entidade

acreditada. A última auditoría interna realizouse o 10 de

febreiro de 2016

Identificación e evaliación de

aspectos

Auditorías y revisión

Seguimento e medición

Control operacional

Cumprimento da lexislaciónObxectivos

e metas

Procésoos fundamentais ligados ás zonas verdes

como o regos, subscritor ou a aplicación de

fitosanitarios son obxecto dunha planificación

polas subcontratas que é aprobada e verificado o

seu cumprimento polo Departamento

Estrutura documental

RecursosSistema de Xestión

14

Conforme ao compromiso subscrito na Política Ambiental, están

identificados os requisitos legais, mantéñense actualizados e verifícase

o seu cumprimento mediante o control operacional, as revisións e as

auditorías internas e externas, sen que se detectasen desviacións ao

respecto

Como exemplo de actuacións realizadas en materia de cumprimento

da lexislación, consultouse aos organismos competentes (locais e

autonómicos) sobre se as instalacións do Departamento estaban

sometidas ao trámite de incidencia ambiental (sendo a resposta

negativa), así mesmo, os anos que se realizaron traballos que

afectaron o Dominio Público Hidráulico solicitáronse as pertinentes

autorizacións a Augas de Galicia.

Page 16: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

Identifícanse os procesos

desenvolvidos polo Departamento

1º Identificación de procesos

Identifícanse as entradas (consumos)

utilizados e as saídas de materia ou

enerxía

2º Identificación de entradas e saídas

A partir da información anterior identifícanse os

aspectos ambientais en condicións normais,

anormais e de emerxencia

3º Identificación de aspecto ambientais

Establécense unha serie de criterios para

valorar os aspectos ambientais

identificados

4º Metodoloxía de avaliación

Os aspectos clasifícanse en Significativos ou

Non Significativos

5º Avaliación de aspectos

Procédese a realizar un seguimento ambiental

dos aspectos identificados. Se un aspecto non

está controlado adóptanse medidas

6º Seguimento ambiental

Os aspectos Significativos son prioritarios á

hora de establecer obxectivos e metas

7º Obxectivos e metas

A identificación e avaliación dos

aspectos ambientais é un elemento

fundamental da xestión ambiental, posto

que permite identificar os elementos das

actividades levadas a cabo que poidan

interferir co medio, co obxecto de

adoptar medidas para xestionar os

impactos ambientais, isto é, os cambios

no medio asociados aos devanditos

aspectos.

A continuación expóñense as entradas e

saídas identificadas, primeiro en xeral e,

a continuación para cada proceso,

identificando aqueles aspectos que son

significativos

Identificación de aspectos ambientais

3

15

Page 17: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

Aspectos ambientais directos, en condicións

normais e anormais e indirectos agás os

xerados pola cidadanía

Criterios avaliación aspectos

T x M x F

P + G

Toxicidade (T)

Magnitude (M)

Frecuencia (F)

Aspectos ambientais directos, en situacións de

emerxencia

Probabilidade (P)

Gravidade (G)

U x S x EAspectos ambientales indirectos xerados polo

uso dos parques pola cidadanía

Uso – impacto (U)

dispoñibilidade zona verde ou

saturación (S)

Reposicións extraordinarias (E)

S Aspecto

significativo

Contaminación chan e augas

Contaminación acústica

Contaminación das augas

Contaminación atmosférica

Consumo de recursos

Impactos ambientáis

Produto perigoso

(pinturas, vernices..)

Consumibles oficina

Fitosanitarios

ElectricidadeCombustible

(gasóil)

Mobiliario

Abonos

Consumo

de auga

Emisións á

atmosfera

Ruído

Vertedura

auga sanitaria

Verteduras

difusas

Residuos de

papel e cartón

Residuos

mesturados

Madeiras,

metais

Envases de

fitosanitarios

Envases de produtos

perigososLubricantes

Baterías

Recambios

Restos de

poda

Rodas

Situacións de emerxencia SaidasEntradas (consumos)

Incendio

Derramo

Inundación

3

16

Page 18: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

3

17

Indirectos

Mantemento

zonas comúns

Mantemento

zonas verdes

Mantemento

vehículos

Uso de los

parques por a

cidadanía

Administración

Viveiro

Emerxencia

Directos

S

S

S

S

S

S

Page 19: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

Unha vez identificados e avaliados os

aspectos ambientais procédese á

adopción de medidas para reducir o

impacto ambiental ás asociado,

conforme aos principios enunciados na

nosa Política.

Á hora de establecer as medidas de

control procúrase establecer a seguinte

xerarquía: 1º reducir ou eliminar o

impacto en orixe, 2º reducir en volume,

3º reutilización no propio

Departamento, 4ª reciclaxe externa, 5º

eliminación, esta última como opción

residual.

Conscientes de que os principais

impactos se xeran na xestión das zonas

verdes, as principais medidas van

asociadas aos aspectos ligados a estas,

principalmente consumo de auga,

fertilizante e fitosanitarios, se ben non

se descoidan outros aspectos.

Móstranse a continuación as principais

medidas adoptadas

3 Aspecto ambiental asociado

Entrega a xestor

Como última opción os residuos que non poidan ser reutilizados entréganse a xestor para o seu tratamento ou eliminación

Actuación ambiental

Optimización de consumos

Establécense uns ratios que, de superarse, implican que o proceso non está controlado polo que hai que adoptar medidas

Descrición da actuación

Plan de emerxencias

Aspecto a que se le aplica

Disponse dun plan de emerxencias que é revisado anualmente. Realizáronse simulacros polo persoal do Departamento e polas subcontratas

Seguimento e medición

Reutilización

Reutilízanse os materiais noutras zonas ou obras reducindo as entradas no proceso e a xeración de residuo

Realízase o seguimento das cantidades consumidas ou xeradas para coñecer a súa evolución

18

Page 20: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

Obxectivos e metas ambientais 2016: despregamento de obxectivos

3

19

Conseguido parcialmente

En curso

Non conseguido

Conseguido/ Realizado

Aspecto ambiental asociado

Obxectivo ambiental esperado

Descrición

Indicador

Prazoobxectivo

Meta ou actuación necesaria para lograr o obxectivo

Prazo metaou actuación

Incremento nun 25 % do número de hortas urbanas

Número de hortas

Aplazado

Mellora biodiversidadeParticipación cidadá

Actuación 2: Realización do proxecto

Actuación 3: Execución proxecto

Actuación 1: Identificación das zonas de actuación

31/3/2017

31/3/2017

31/8/2015

31/3/2015 Realizado

Realizado

Redución nun 5 % o consumo de auga de rega de zonas verdes

Consumo auga

Realizado

Realizado

Non conseguido

Redución consumos e verteduras

Actuación 2: Cálculo tempos de rega por zonas

Actuación 3: Aplicación tempos e control consumos

Actuación 1: Estudo comparado de rega

01/02/2017

Cada 2 meses

1/5/2016

1/4/2016

Redución nun 5 % o consumo de auga de rega no Viveiro municipal

Consumo auga

Realizado

Realizado

Redución consumos e verteduras

Actuación 2: Seguimento consumos

Actuación 1: Ampliación goteo Viveiro

01/02/2017

Cada 2 meses

31/5/2016

Non conseguido

Non conseguidoRedución 18 %Conseguido

Page 21: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

Obxectivos e metas ambientais 2017: despregamento de obxectivos

3

20

En curso

Non conseguido

Conseguido/ Realizado

Aspecto ambiental asociado

Obxectivo ambiental esperado

Descrición

Indicador

Prazoobxectivo

Meta ou actuación necesaria para lograr o obxectivo

Prazo metaou actuación

Redución nun 5 % o consumo de auga de rega de zonas verdes

Consumo auga

En curso

En curso

Redución consumos e verteduras

Actuación 2: Aplicación tempos de rega

Actuación 1: Control de consumos por zonas

01/03/2018

1/5/2017

Cada 2 meses

Incremento nun 25 % do número de hortas urbanas

Número de hortas

Mellora biodiversidadeParticipación cidadá

Actuación 1: Execución proxecto de ampliación

31/3/2017

31/10/2017 En curso

Page 22: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

Subminístrase información co indicador

relativo á superficie das zonas verdes

porque consideramos que, dada a

actividade do Departamento, é máis útil

á hora de valorar a eficiencia no uso

dos recursos.

Os datos móstranse mediante táboas.

En cada unha delas móstrase o

indicador absoluto e un indicador

relativo, tal e como se mostra no

seguinte exemplo.

Indicadores e evolución

3A presentación da información relativa

aos indicadores de comportamento

ambiental realízase mediante tres

cifras:

-Valor absoluto do indicador.

-Valor relativo do indicador con

respecto á superficie de zonas verdes

(unidade do indicador / m2).

-Valor relativo do indicador con

respecto ao persoal do Departamento,

tal e como esixe o Regulamento EMAS

para actividades de Administración e

servizos (unidade do indicador /

persoal).

Os consumos (excepto a auga) e a

xeración de residuos identifícanse en t,

con todo, cando se utiliza o indicador

relativo, con respecto á superficie de

zona verde, para a maior parte de

consumos e residuos saen valores moi

pequenos que dificultaban a súa

lectura. Por esta razón o indicador

relativo que se vai a utilizar é o de k/

m2, excepto para a xeración de

residuos vexetais (para o que se segue

usando t/m2).

21

Para a conversión a unidades de

enerxía (kWh) do consumo de

combustible e de emisións (tep,

toneladas equivalentes de petróleo),

tomáronse as unidades do Inega

(http://www.inega.es/informacion/

diccionario_de_termos/

unidades_de_conversion.html?idioma=

es , fecha de consulta 02/02/2016)

410375

350310

3

22

1

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

2008 2009 2010 2011

Indicador

Serie de valores absolutos

Serie de valores relativos

Eixe secundario (valores

relativos)

Eixe primario (valores

absolutos)

Indica a cor de cada serie e as unidades

utilizadas, tanto absolutas coma relativas.

Tendencia histórica do indicador (durante

todo o período indicado no eixe X)

(ascendente, descendente ou constante,

neste último caso indicado con dúas frechas)

Page 23: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

2.044 2.0902.146 2.146

2.2962.504 2.504 2.504

2.504

21 22 23 2324

26 26 26 26

0

5

10

15

20

25

30

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Mill

ares

Zonas verdes

m2

m2/habitante

370994

438250 426531 439302

277296

359589

197315

226157

325553

0,18

0,210,20 0,20

0,12

0,14

0,080,09

0,13

0

0,05

0,1

0,15

0,2

0,25

0

50000

100000

150000

200000

250000

300000

350000

400000

450000

500000

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Consumo de auga rego zonas verdes

m3

m3/m2

5361

35483267

1122

4332

32402872

3757

3093

0,39

0,260,24

0,08

0,31

0,23

0,21

0,27

0,22

0

0,05

0,1

0,15

0,2

0,25

0,3

0,35

0,4

0,45

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Consumo de auga Viveiro municipal

m3

m3/m2

22

3335

25

28

15,6

9,4

1,4

3,72,6

0,0000160,000017

0,000012

0,000013

0,000007

0,000004

0,0000010,000001

0,000001

0,000000

0,000002

0,000004

0,000006

0,000008

0,000010

0,000012

0,000014

0,000016

0,000018

0

5

10

15

20

25

30

35

40

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Consumo de abono

t t/m2

729

617705

737

603619

655

551518

0,000357

0,0002950,000329

0,000343

0,0002630,0002470,000262

0,0002200,000207

0,0000

0,0001

0,0001

0,0002

0,0002

0,0003

0,0003

0,0004

0,0004

0

100

200

300

400

500

600

700

800

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Consumo de enerxía

MWh

MWh/m2

0,35

0,26

0,220,18

0,08

0,03 0,040,01

0,03

0,00000017

0,00000012

0,00000010

0,00000008

0,00000003

0,000000010,00000001

0,00000000

0,00000001

0,00000000

0,00000002

0,00000004

0,00000006

0,00000008

0,00000010

0,00000012

0,00000014

0,00000016

0,00000018

0,00000020

0,00

0,05

0,10

0,15

0,20

0,25

0,30

0,35

0,40

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Consumo de fitosanitarios

t t/m2

Indicadores: superficie de zona verde, consumos totais e

por superficie3

Page 24: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

3043

2388

2667

3217

4833

3039

821

678332

0,0015

0,00110,0012

0,0015

0,0021

0,0012

0,00030,0003

0,0001

0,000

0,001

0,001

0,002

0,002

0,003

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Residuos non perigosos total

t t/m2

0,23

0,20 0,200,22

15,86

6,18

0,28 0,300,00000011

0,000000090,00000009

0,00000010

0,00000633

0,00000247

0,000000110,00000012

0,000000

0,000001

0,000002

0,000003

0,000004

0,000005

0,000006

0,000007

0,00

2,00

4,00

6,00

8,00

10,00

12,00

14,00

16,00

18,00

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Residuos de plástico

t t/m2

407

165

527

10651013

230197

100

0,00020

0,00008

0,00025

0,000500,00044

0,000090,00008

0,00004

0,0000

0,0001

0,0002

0,0003

0,0004

0,0005

0,0006

0

200

400

600

800

1000

1200

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Residuos da construción e demolición

t t/m2

2,06

0,84

0,00000082

0,00000034

0,0000000

0,0000001

0,0000002

0,0000003

0,0000004

0,0000005

0,0000006

0,0000007

0,0000008

0,0000009

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

2,50

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Residuos de madeira

t t/m2

0,002

0,002

0,011

0,03

0,0000000010

0,0000000010

0,0000000051

0,0000000120

0,000000000

0,000000002

0,000000004

0,000000006

0,000000008

0,000000010

0,000000012

0,000000014

0,000

0,005

0,010

0,015

0,020

0,025

0,030

0,035

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Residuos perigosos

t t/m2

62,753,1

60,6 63,4

51,9 53,2 56,347,4

44,5

0,000031

0,000025

0,0000280,000030

0,0000230,0000210,000022

0,0000190,000018

0,000000

0,000005

0,000010

0,000015

0,000020

0,000025

0,000030

0,000035

0

10

20

30

40

50

60

70

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Emisións

tep

tep/m2

23

2636

2221 21312152

3818

3022

580 478

227

0,0013

0,00110,0010 0,0010

0,0017

0,0012

0,0002 0,0002

0,0001

0,0000

0,0002

0,0004

0,0006

0,0008

0,0010

0,0012

0,0014

0,0016

0,0018

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

4500

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Residuos vexetais

t

t/m2

0,250,18

0,23

0,51

0,29

0,630,58 0,63

0,00000012

0,000000080,00000010

0,00000022

0,00000012

0,00000025

0,000000230,00000025

0,0000000

0,0000001

0,0000001

0,0000002

0,0000002

0,0000003

0,0000003

0,00

0,10

0,20

0,30

0,40

0,50

0,60

0,70

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Residuos papel e cartón

t t/m2

2,01

8,67

1,452,42

1,36

4,41

0,00000096

0,00000404

0,00000063

0,00000097

0,00000054

0,00000176

0,000000

0,000001

0,000001

0,000002

0,000002

0,000003

0,000003

0,000004

0,000004

0,000005

0,00

1,00

2,00

3,00

4,00

5,00

6,00

7,00

8,00

9,00

10,00

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Residuos metálicos

t t/m2

Indicadores: emisións e residuos totais e por superficie3

Page 25: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

370994

438250 426531 439302

277296

359589

197315

226157

32555319526

2434723696 24406

16312

21152

11607

13303

19150

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

0

50000

100000

150000

200000

250000

300000

350000

400000

450000

500000

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Consumo de auga rego zonas verdes

m3

m3/persoal

5361

3548 3267

1122

4332

3240

2872

3757

3093

282

197182

62

255

191169

221

182

0

50

100

150

200

250

300

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Consumo de auga Viveiro municipal

m3

m3/persoal

729

617

705737

603 619 655551

51838,4

34,3

39,240,9

35,5 36,4 38,5

32,4 30,4

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

0

100

200

300

400

500

600

700

800

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Consumo de enerxía

MWh

MWh/persoal

24

3335

2528

15,69,4

1,43,7

2,6

1,72

1,95

1,411,54

0,92

0,55

0,080,22

0,15

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

2,50

0

5

10

15

20

25

30

35

40

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Consumo de abono

t t/persoal

0,35

0,26

0,220,18

0,08

0,030,04

0,01

0,03

0,019

0,0140,012

0,010

0,004

0,002 0,0020,001

0,002

0,000

0,002

0,004

0,006

0,008

0,010

0,012

0,014

0,016

0,018

0,020

0,00

0,05

0,10

0,15

0,20

0,25

0,30

0,35

0,40

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Consumo de fitosanitarios

t t/persoal

Indicadores: consumos totais e consumos por persoal3

Page 26: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

30432388

26673217

4833

3039

821678 332

160133

148

179

284

179

48 4020

0

50

100

150

200

250

300

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Residuos non perigosos total

t t/persoal

0,23 0,20 0,200,22

15,86

6,18

0,28 0,30

0,013 0,011 0,011 0,013

0,933

0,364

0,016 0,018

0,0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

0,9

1,0

0,00

2,00

4,00

6,00

8,00

10,00

12,00

14,00

16,00

18,00

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Residuos de plástico

t t/persoal

0,0020,002

0,011

0,03

0,000110,00011

0,00061

0,00176

0,0000

0,0002

0,0004

0,0006

0,0008

0,0010

0,0012

0,0014

0,0016

0,0018

0,0020

0,000

0,005

0,010

0,015

0,020

0,025

0,030

0,035

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Residuos perigosos

t t/persoal

2,06

0,84

0,121

0,049

0,0

0,0

0,0

0,1

0,1

0,1

0,1

0,1

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

2,50

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Residuos de madeira

t t/persoal

26362221

2131 2152

3818

3022

580 478

227

139123

118120

225

178

34 28 13

0

50

100

150

200

250

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

4500

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Residuos vexetais

t t/persoal

407

165

527

10651013

230197

100

21

9

29

59 60

14 126

0

10

20

30

40

50

60

70

0

200

400

600

800

1000

1200

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Residuos da construción e demolición

t t/persoal

2,01

8,67

1,45

2,42

1,36

4,41

0,112

0,482

0,085

0,142

0,080

0,259

0,0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,00

1,00

2,00

3,00

4,00

5,00

6,00

7,00

8,00

9,00

10,00

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Residuos metálicos

t t/persoal

Indicadores: emisións e residuos totais e por persoal

62,7

53,1

60,6 63,4

51,9 53,256,3

47,444,5

3,30

2,95

3,373,52

3,05 3,13 3,312,79

2,62

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

2,50

3,00

3,50

4,00

0

10

20

30

40

50

60

70

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Emisións

tep

t/persoal

25

0,250,18

0,23

0,51

0,29

0,63

0,58 0,63

0,014

0,0100,013

0,030

0,017

0,0370,034

0,037

0,00

0,01

0,01

0,02

0,02

0,03

0,03

0,04

0,04

0,00

0,10

0,20

0,30

0,40

0,50

0,60

0,70

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Residuos papel e cartón

t t/persoal

3

Page 27: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

3Comparativa impactos (datos 2016)

2.500 l (1 piscina olimpica)

Consumo auga de regom3

(130 piscinas olímpicas)

Plástico

1 t / Mwh / tep

Residuos non perigosos

(326 t)

Papel e cartón

Metais

Fitosanitarios (t)

RCDs

Restos de poda

Enerxía (MWh)

Abono (t)

Emisións(tep)

26

Page 28: Parque Música en Compostela Bonaval hortas urbanas Granxa do …€¦ · zona verde con cadad ampliación urbana, busc ando sempre o equilibrio territorial. Actualment e son máis

Verificación

3 Nome:Departamento de Parques e Xardíns, Concello de Santiago de Compostela.Persoal: 17 (año 2016). 16 (año 2017).

Enderezo:Praza de Camilo Díaz Baliño n. 16. Lateral da Estación de autobuses.Teléfono: 981 542 451 // Fax: 981 542 455.

Persoa de Contacto:Gregorio López [email protected]

CNAE 2009PRINCIPAL 8411 Actividades xerais da Administración PúblicaSECUNDARIO 0130 Propagación de plantas

CNAE 1992PRINCIPAL 75113 Actividades Xerais da Administración LocalSECUNDARIO 8130 Actividades de xardinaría

Actualización:A presente declaración actualízase anualmente, podendo emitirse un resumo da información ou un documento completo.

Data de validación:A data de validación queda reflectida no selo do verificador.

Información do verificador:Esta declaración foi validada por AENOR, con número de verificador ambiental L-V 0001.

27

DECLARACIÓN AMBIENTAL VALIDADA POR

DE ACORDO CÓ REGULAMENTO (CE) Nº 1221/2009

Nº DE ACREDITACIÓN COMO VERIFICADOR AMBIENTAL

ES-V-0001

Data de validación:

2017-03-08