Ozpin Baten Azido Azetikoaren Balorazioa

8/16/2019 Ozpin Baten Azido Azetikoaren Balorazioa

http://slidepdf.com/reader/full/ozpin-baten-azido-azetikoaren-balorazioa 1/13

OZPIN BATEN AZIDO

AZETIKOARENBALORAZIOA

Egileak: Iker Arriaga Saez

June Ugarte Agirre

Data: 2016ko urtarrilaren 22a



- 2 -

Aurkibidea:

1.- Helburua. 3.orria

2.- Oinarri teorikoa.orria 3.orria

3.- Materialak eta erreaktiboak 4.orria

4.- R-S esaldiak 6.orria

5.- Prozedura 6.orria

6.- Eragiketak, emaitza eta ondorioak 8.orria

7.- Ariketak

7.1. Fitxako ariketak 8.orria

7.2. Selektibitate ariketa: 2003 ekaina, A1 13.orria



- 3 -

1. Helburua

Praktika honen bitartez ozpin komertzial beten azido azetikoaren edukia zehaztu nahi da.

Horretarako, aipatu berri dugun azidoa, azido azetikoa, neutralizatu egingo da eta hori

ahalbidetzeko base bat, zehazki, sodio hidroxidoa, erabiliko da. Horren emaitza, ura eta sodio

azetatoa izanik.

Datuak ahalik eta zehatzenak izan daitezen, alegia, neutralizazio-puntura noiz heldu garen

jakin dezagun, fenoftaleina adierazlea erabiliko da.

2. Oinarri teorikoa

Lehenik eta behin, azido eta base baten definizioa azter beharko genuke. Hau da, azido bat,

beste substantzia bati H+ ioi bat -hau da, protoi bat- emateko gai den espezie kimiko bat da.

Basea ordea, beste substantzia batetik H+

ioi bat jasotzeko gai den espezie kimiko bat da.

Azido eta base kontzeptuak elkarren osagarriak dira. Azidoa protoi-emailetzat eta basea

protoi-hartzailetzat, baina, bata bestearen presentzian baino ez. Hori dela eta, azido-base

erreakzioa, azido batetik base baterainoko protoi ( H+ ) baten transferentzia da.

Oro har, ur-disoluzioan azido baten eta base baten arteko erreakzio osoari neutralizazio-

erreakzioa deritzo. Eta hau, gatz baten, eta, orokorrean, uraren eraketa dakar, honako adibide

honetan ikus daitekeenez:

HCl (aq) + NaOH (aq) → NaCl (aq) + H2O (l)

Ekuazio horretatik, ioi behatzaileak kenduta, forma ionikoan ondoko eran gelditzen da:

H3O+ (aq) + OH- (aq) → 2H2O (l)

Neutralizazio-erreakzioa, praktikan, azido-base balorazioan erabiltzen da. Azido-base

balorazio bat, disoluzioan dagoen azidoaren kontzentrazioaren determinazioa da. Hau, base

baten kontzentrazio ezagunetik, edota alderantziz ere, neutralizazio erreakzioan oinarrituta,

alegia. Balorazioa azidoa eta basea gradualki nahasiz burutzen da baliokidetza-puntua lortu

arte. Hau da, neutralizazio-erreakzio osoa izan deneko unea lortu arte.

Praktika honetan, ozpin komertziala erabiliko dugu. Eta honek duen azidoa, azido azetikoa da

(CH3-COOH). Praktikan, ozpin bolumen jakin bat neutralizatu behar dugu sodio

hidroxidoarekin, hain zuzen ere, NaOH-aren kontzentrazio ezaguna duen disoluzio batekin.

Erreakzioa horrela gertatuz:

CH3-COOH + NaOH → CH3COONa + H2O



- 4 -

Ondoren, sortutako gatza NaCH-COOH disoziatu eta gero, bertatik ateratzen den azetato ioia

(CH3-COO-) hidrolizatzen da, horra erreakzioa:

CH3-COO- + H2O → CH3-COOH + OH-

Adierazlea, izaera azido edo basiko ahula duen substantzia da, eta kolore desberdinak

hartzen ditu disolbatuta dagoen disoluzioaren pH-aren arabera. Goian ageri den ekuazioan,

sortutako OH- ioiek pH>7 edo pH basikoa sortzen dute, horregatik komeni da esparru

basikoko adierazle bat erabiltzea, fenoftaleina kasurako. Adierazle hau, pH azidoetan kolore

gabekoa baita; ordea, pH basikoetan gorria da. Eta azpimarratu beharko litzateke, honen

biraketa-tartea (non kolore aldaketa gertatzen den) 8,3-10 inguruan dago.

3. Materiala eta erreaktiboak

Materiala

Pipeta graduatua Bureta

Euskarria Matxardak

Probeta Erlenmeyer matrazea

Inbutu txikia Irabiagailu magnetikoa



- 5 -

Tanta kontagailua Hauspeakin ontzia

Erreaktiboak

Sodio Hidroxidoa (NaOH) Ozpin komertziala

Fenoftaleina



- 6 -

4. R-S esaldiak

NaOH Fenoftaleina

Piktogramak:

Esaldiak:

● R35: Erredura larriak eragiten ditu

● S: (1/2-)26-37/39-45

Piktogramak:

Esaldiak:

● R45: 2. kategoriako kartzinogenoa

● R68: 3. kategoriako mutagenoa

● R62: Ugalkortasuna kaltetzeko arrisku

posiblea, 3. kategoriakoa ● S: 53-45

5. Prozedura

Praktikarekin hasi baino lehen aipatzekoa da komenigarria dela muntaia eta erabiliko diren

material zein erreaktibo guztiaz txukun eta ordenatuta kokatzea. Era berean, edozein

substantzia maneiatu aurretik, lagungarria da horren R/S esaldiak irakurtzea eta horien

arabera jokatzea.

Halaber, aipatzekoa da praktikarekin hasi baino lehen bureta ondo garbitzea, horretarako,

NaOH pixka bat bota. Era berean, NaOH jauzi dadin, giltza zabaldu eta behean hauspeakin

ontzi bat kokatu, horrela, erortzen diren tantak batuz.

1. Lehenik eta behin erabiliko dugun ozpina prestatu. Horretarako, ozpin komertzialetik

25ml hartu eta 250ml-taraino diluitu matraze aforatu batean. Horrela, ondoren

praktika gauzatzeko beharrezkoak izango diren laginak bertatik lortuko ditugu; gure

kasuan, ozpina, 1,5M-ekoa da.2. Inbutu txikiaren laguntzaz baliatuz, bureta, NaOH disoluzioarekin bete, alegia,

arrasean jarri arte; beti ere, giltzaren azpian dagoen espazioa ere bete behar dela

kontuan hartuz.

3. Aurretiaz prestatutako ozpin disoluziotik 50ml hartu, horretarako komenigarria izanik

lehenik eta behin matraze aforatu batera botatzea, eta ondoren, bertatik hartzea

erlenmeyerrera (inbutuaren laguntzaz) bota behar izango diren 50ml-ak.



- 7 -

4. Erlenmeyerrean dagoen nahasteari, 1 edo 2 tanta fenoftaleina gehitu. Gogoratu

fenoftaleinak ez duela disoluzioaren kolorea aldatuko, hau kolorgea mantenduko baita

ingurua azidoa delako.

5. Buretaren azpian irabiagailu magnetikoa kokatu eta azken hau martxan jarri, beti ere

erlenmeyerra gainean dagoelarik.

6. Jarraian, buretaren giltza zabaldu eta pixkanaka-pixkanaka disolizio basikoa gehitu

kolore more iraunkorra agertu arte.

7. Kolorea aldatzean, balorazioa amaitutzat ematen da, jada, NaOH tanta bat soberan

dagoelako, hau da, azido azetiko guztia neutralizatu egin delako. Hortaz, itxi

buretaren giltza eta idatzi behar izan den basearen bolumena zein den.

8. Komenigarria da praktika beste bi aldiz errepikatzea, horrela, erabilitako bolumena

gero eta hobeto doitzeko.



- 8 -

6. Eragiketak, emaitzak eta ondorioak

Praktika honetan, ikus dezakegunez, azido azetikoari, base kantitate txiki bat botata,

neutralizazioa gertatu eta base bihurtzen da. Are gehiago, gertatzen den balorazio kurbaz,

ohartarazten gara.

7. Ariketak

7.1. Fotokopiako ariketa

1. Idatzi gertatzen den neutralizazio-erreakzioa.

CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O

Ondoren, sortutako gatza CH3COONa disoziatu eta gero, bertatik ateratzen den azetato ioia

(CH3-COO-) hidrolizatzen da, horra erreakzioa:

CH3COONa → CH3COO- + Na+

CH3-COO- + H2O → CH3-COOH + OH-

2. Kalkulatu kontsumitu den azido azetikoaren bolumen erreala, 3 bolumenen

bataz-bestekoa eginez.

Saiakera V (mL)

1 3,9 (Honetan gehiegi)

2 2,2

Bataz besteko formula erabiliz, kalkulatuko dugu:



- 9 -

3. Zein da azido azetikoaren molartasuna laginan?

Molartasunaren formula honako hau da, orain azido azetikoaren

datuekin ordezkatuko dugu.



- 10 -

4. Zein da azido azetikoaren molartasuna botilan?



- 11 -

5. Azido azetikoaren dentsitatea urarenaren berdina dela kontsideratuz, zein da

azido azetikoaren masa portzentajea botilan?



- 12 -

6. Zein da fenoftaleinaren biraketa tartea? Zergatik erabili da adierazle hori, eta ez

beste bat?

Sortutako OH- ioiek pH>7 edo pH basikoa sortzen dute, horregatik komeni da esparru

basikoko adierazle bat erabiltzea, fenoftaleina kasurako. Adierazle hau, pH azidoetan kolore

gabekoa baita; ordea, pH basikoetan gorria delako. Eta azpimarratu beharko litzateke, honen

biraketa-tartea (non kolore aldaketa gertatzen den) 8,3-10 inguruan dago.



- 13 -

7.2. Selektibitate ariketa: 2003 ekaina, A1.

c) Baldin 5 ml ozpin baloratzeko 33 ml sodio hidroxido erabiltzen badira, zein

izango da molaritatea?

d) Etiketak dioena, zuzena da?

c) Gastatuko NaOH-aren mol kopurua = 0,1M 0,033L = 0,0033 mol NaOH

Azidoa eta basearen arteko erlazio estekiometrikoa 1:1 da. Beraz, behar izan dira 0,0033 mol

azido azetiko

1 CH3COOH + 1 NaOH → 1 CH3COONa + 1 H2O

Azidoaren molaritatea:

d) Jakiteko etiketa ondo dagoen ala ez, pisutan bihurtuko dugu.

Disoluzioaren dentsitatea:

edo ehunekoan emanda: %3,96

Hortaz, etiketan ikusten dena ez da zehatza.

Ozpin Baten Azido Azetikoaren Balorazioa

Documents

Transcript of Ozpin Baten Azido Azetikoaren Balorazioa