1

NDICE

INTRODUCIN...................................pax. 3

OBXECTIVOS XERAIS DO PLAN E SECTORES TRANSVERSAIS.................................................................................................px. 5

1.- ADMINISTRACIN......................................................................................px. 7

2.-EDUCACIN, FAMILIA E MOCIDADE..................................................px. 113.- MEDIOS DE COMUNICACIN E INDUSTRIAS CULTURAIS.......................................................................................................px. 14

4.- ECONOMA..................................................................................................px. 16

5.- SANIDADE....................................................................................................px. 18

6.- SOCIEDADE.................................................................................................px. 20

7.- PROXECCIN EXTERIOR DA LINGUA...............................................px. 22

INTRODUCIN

O 22 de setembro de 2004 o Parlamento Galego aprobaba por unanimidade o Plan Xeral deNormalizacin da Lingua Galega, inclundose nel non s unha anlise das causas da perda defalantes da nosa lingua e as sas consecuencias, senn obxectivos claros e medidas concretas pararevertir esa situacin que a Xunta de Galiza deba comezar a aplicar.

A elaboracin deste Plan Xeral respondeu a un proceso aberto e participativo no que colaboraroncase mil persoas de diferentes mbitos e foi asumido polo consunto das forzas polticas galegas:grupos polticos, tcnicos, especialistas dos diferentes sectores e representantes da sociedade civilforon quen de chegar a un acordo amplo, unnime, que deba constitur un punto de partida paraavanzar na normalizacin e na reposicin da lingua aos espazos que nunca debera de ter perdidoou, cando menos, pasos para garantir a igualdade de condicins para as persoas que queren viviren Galiza e falar na lingua de Galiza.

O PXNL convertiuse as nun mandato parlamentar ao goberno galego. Mostra desa unanimidade edo acordo acadado son as palabras do que era presidente da Xunta, Manuel Fraga Iribarne, noprlogo do Plan Xeral, onde se comprometa a impulsar todas e cada unha das accins aqusinaladas.

Este consenso xerado ao seu arredor, lembremos que por unanimidade parlamentar sendo FeixVicepresidente da Xunta, abriu unha porta esperanza a travs dun mnimo comn denominadoraparentemente asumido polo conxunto da represenacin pblica, e que sentaba os alicerces para arestauracin e a reposicin da lingua galega, revertindo un proceso de sculos.

a concrecin da obriga estatutaria do gobernos de promover o emprego do galego en todos osplanos da vida pblica (art. 5.3)., dos artigos 4.1 e 6.3 da Lei de Normalizacin Lingsitica, etamn da Carta Europea das Linguas ou da Declaracin Universal, normas que amparan o dereito avivirmos en galego e que o PXNL dotaba de contido a travs de 440 medidas concretas.

A finais de 2004 comezaba a andar o PXNL cunha timidez que se converteu en parlise no 2009para rematar en retroceso. A partir dese momento o goberno galego presidido po Nez Feix(participante do acordo parlamentar e na altura Vicepresidente da Xunta) comezou a actuar nonpara aplicar as medidas do Plan senn abertamente en contra delas.

Abonda con lermos en voz alta os Obxectivos Xerais definidos no Plan Xeral de Normalizacin daLingua Galega para sermos conscientes de que dez anos despois en moitos sectores non s nonavanzamos o suficiente senn que nalgns, sobre todo tras este quinquenio negro para a linguagalega que est a supor o Goberno de Nez Feix, que se dedicou a desmantelar un por un osacordos en torno lingua, estamos nunha situacin peor que en 2004.

A observacin da poltica lingstica levada a termo polo goberno de Feix nestes ltimos cincoanos evidencia non s que non se estan a aplicar as medidas acordadas no Plan Xeral, senn queen moitos casos se est a lexislar en sentido contrario, e para imposibilitar na prctica aconsecucin dos obxectivos marcados, como demostra de xeito paradigmticos o caso do ensino eo decretazo contra o galego. Este o mbito no que se materializou de forma mis evidente avontade do PP de ir en contra do estabelecido no Plan Xeral e romper o consenso acadado en 2004ao derrogar o Decreto de 124/2007, do 28 de xuo, polo que se regula uso e promocin do galegono sistema educativo, que seguindo o estabelecido no Plan Xeral de Normalizacin pretendagarantir unha presenza do 50% do galego como lingua vehicular no ensino non universitario.

3

As consecuencias do incumprimento e da renuncia palabra dada en forma de acordo parlamentarestn vista: retroceso sen precedentes no nmero de falantes, desaparicin da lingua galega daEducacin Infantil das cidades, exclusin do galego en mbitos claves da sociedade, vulneracinde dereitos lingsticos e cidadns e inferioridade de condicins das persoas galegofalantes no seupropio territorio, usuarios de servizos aos que lle negan atencin por se expresaren na sa lingua,falta de programas informticos que garantan o dereito a recibir documentacin en galego,imposibilidade de ver un filme en galego nunha sala comercial ou de ter a opcin ao galego enproductos audiovisuais, etc. son algns dos exemplos que evidencias as graves consecuencias queten para a cidadana galega o incumprimento do PXNL.

Esta involucin foi obxecto de resposta por parte da cidadana galega que protagonizou asmobilizacin sociais mis grandes da historia de Galiza convocada pola Plataforma CidadQueremos Galego que agrupa a mis de 600 entidades sociais de diferentes mbitos. Tamn nombito do ensino o xito da Folga do 20 de xaneiro de 2010 foi mellor mostra da unanimidadealcanzada entre organizacins sindicais, ANPAS e organizacins estudants. O conxunto dacomunidade educativa manifestouse contraria ao decreto 79/2010 que inviabilizaba o acordado noPXNL que tivera como resultado Decreto 124/2007 amplamente respaldado e cuxa plena legalidadefoi certificada polo TSXG, ao contrario do de 2010.

Neste documento ofrecemos unha avaliacin dos principais obxectivos que se marcaron no PlanXeral hai dez anos e sinalamos os incumprimentos mis alarmantes das medidas acordadas, osretrocesos e algunhas das evidentes actuacins contra o Plan.

Como conclusin, para a Mesa pola Normalizacin Lingstica preciso:

- Retornar ao consenso de 2004 por parte de quen o abandonou, nomeadamente oPartido Popular e o Presidente da Xunta que ten a obriga de aplicar o PXNL.

- Compromiso explcito e efectivo co PXNL por parte do goberno e actuacinslexislativas que desenvolvan o contemplado nas medidas do PXNL.

- Posta en marcha inmediata das medidas contempladas no PXNL, coa aprobacindun calendario que comprometa fases, prazos de execucin, etc.

- Derrogacin de todas as disposicins legais contrarias ao PXNL nomeadamenteas relacionadas co ensino e coa administracin.

OBXECTIVOS XERAIS DO PLAN E SECTORES TRANSVERSAIS:

OBXECTIVOS XERAIS DO PLAN:

Garantirlle a posibilidade de vivir en galego aquen as o desexe, sabendo que conta coamparo da lei e das institucins.

Conseguir para a lingua galega mis funcinssociais e mis espazos de uso, priorizando a sapresenza en sectores estratxicos.

Introducir na sociedade a oferta positiva deatender o cidadn ou cliente en galego comonorma de cortesa dun novo esprito deconvivencia lingstica.

Promover unha visin afable, moderna e tilda lingua galega que esfarele prexuzos, reforcea sa estima e aumente a sa demanda.

Dotar o galego dos recursos lingsticos etcnicos necesarios que o capaciten paravehicular a vida moderna.

A- Dereitos lingsticos

1. Conseguir que todos os cidadnscoezan de forma efectiva o seudereito a se expresaren e a serenatendidos en galego.

2. Promover o exercicio do dereito aexpresarse e a ser atendido engalego.

3. Eliminar calquera atranco noexercicio dese dereito.

B- Novas tecnoloxas

1. Fomentar a presenza do galegonas novas tecnoloxas.

2. Lograr unha oferta ampla ecompetitiva de produtos e recursosinformticos en galego.

3. Potenciar a presenza da lingua galega enInternet.

4. Potenciar a investigacin da traducinautomtica, o recoecemento e a sntese devoz, e outras novas tcnicas que faciliten aopcin positiva no mercado da informacine da comunicacin, e que aseguren a librecirculacin do galego nos sistemasavanzados da vida moderna.

C- Implementacin do corpus

1. Pr ao alcance dos cidadns e dossectores profesionais os medios formativos,didcticos, tcnicos, lingsticos eterminolxicos suficientes que lles asegurenunha completa capacitacin lingstica e unemprego doado do galego nas sasactividades persoais e profesionais.

AVALIACIN:

Abonda con lermos en voz alta os Obxectivos Xerais definidos no Plan Xeral de Normalizacin da LinguaGalega para sermos conscientes de que dez anos despois da sa aprobacin non s non estamos misperto de os acadar, senn que nalgns aspectos, sobre todo tras este quinquenio negro para a linguagalega que est a supor o Goberno de Nez Feix, estamos nunha situacin peor que en 2004.

Todos os que desexamos vivir en galego sabemos que esta posibilidade non est garantida e quemoitas veces son as propias institucins pblicas as que nolo dificultan. Non houbo avancessignificativos na incorporacin da lingua galega a novas funcins nin espazos de uso en sectoresestratxicos, ben ao contrario, nalgns casos poderiamos sinalar retrocesos. Non se fixo nada porintroducir na sociedade a oferta positiva de atender a cidadana ou clientela en galego como norma decortesa, ben ao contrario, en ocasi