O Universo

Universo Finito e DinámicoO Universo é finito e dinámico e está en expansión impulsado por unha enerxía oscura.

Creouse nunha explosión, o Big-bang a partir dun punto inmaterial infinitamente denso e quente, hai uns 13 700 millóns de anos.

Big-bang1. Nun tempo cero, hai 13 700 millóns de anos, TODO (materia, forza da gravidade,

forza electromagnética, forza nuclear forte, forza nuclear débil, enerxía, espazo, tempo e baleiro) se atopaba baixo a forma dunha singularidade: un punto inmaterial infinitamente denso e quente de radio nulo.

2. Big-bang3. Era de Planck: nun tempo que vai dende os 0 ata os 10-43s. Catro forzas unificadas.4. Era da grande unificación ( 10-43 - 10-35s): Separase a forza da gravidade das outras

tres.5. Era da inflación ( 10-35 - 10-32s): Gran expansión.6. Era electrodébil ( 10-32 - 10-12s): Separase a forza nuclear forte das outras dúas.

Fórmanse quarks (partículas elementais) coas correspondentes antipartículas.7. Era hadrónica ( 10-12 - 10-3s): Separase a forza nuclear débil da forza

electromagnética. Fórmanse partículas hadrónicas a partir dos quarks do tipo dos protóns e dos neutróns.

8. Era leptónica ( 10-3 - 1s): Fórmanse os leptóns (partículas elementais) como os electróns e os neutrinos.

9. Era da nucleosíntese ( 1s - 300 000 anos): Fórmanse, a partir dos protóns e neutróns, núcleos de deuterio e tritio; posteriormente, gracias ás altas temperaturas, de helio e litio.

10. Era dos átomos e da radiación (300 000 - 106 anos): Grazas a forza electromagnética formanse átomos de H, He e Li. O universo faise transparente e os fotóns pasan a través dos átomos sen obstáculo.

11. Era das galaxias (106 anos - presente): Fórmanse galaxias a partir das nebulosas de H, He e Li. Continua expansión.

Materia e Enerxía EscuraA enerxía escura, que representa o 74% da materia-enerxía, está a acelerar a expansión

do Universo actuando como forza repulsiva en contra da gravidade. Aseméllase á constante cosmolóxica de Einstein ou a quintaesencia atribuída a campos de enerxía do baleiro.

A materia escura forma unha especie de ‘esqueleto cósmico’ sobre a que se apoia a materia ordinaria. Esta materia, que representa o 22% da densidade da materia-enerxía do Universo, non emite nin absorbe luz, pero si ten efectos gravitatorios.

Radiación de Fondo de MicroondasA radiación de fondo de microondas é o eco do Big-bang, un vestixio da radiación

luminosa que, arrefriada pola expansión do Universo, diminuíu de intensidade e aumentou de lonxitude de onda.

AstronomíaA astronomía (etimoloxicamente, lei ou coñecemento das estrelas) é a ciencia que estuda

os astros compoñentes do Universo a partir da información que nos proporcionan a radiación electromagnética que chega deles (luz visible, infravermellos, ultravioleta, raios X, etc.)

Nas noites escuras a simple vista ves multitude de estrelas:● Por que parpadean? Debido ó efecto das capas atmosféricas.● A que se debe a súa cor? A súa temperatura (as azuis son máis cálidas e as

vermellas máis frías).● Hai puntiños que non parpadean? Si, son planetas e non estrelas.● Podemos ver todo os planetas do sistema solar a simple vista? Non, Neptuno e

Plutón non son visibles.● Non che parece que a Lúa mostra sempre a mesma cara? Nunca vemos a ‘cara

oculta da Lúa’ porque os seus períodos de rotación e translación coinciden.● A Vía Láctea é a única visible? Non, a simple vista podemos ver tamén a

Galaxia de Andrómena e as Nubes de Magallanes (a Grande e a Pequena). Ambas se atopan xunto cunha vintena máis, no Grupo Local de Galaxias.Unha galaxia é unha enorme acumulación de po cósmico, nebulosas e estrelas que poden

posuir sistemas planetarios. A Vía Láctea é unha galaxia espiral que contén nebulosas, po cósmico e estrelas, entre elas o Sol. No seu centro hai un burato negro chamado Sagittarius A, un voraz devorador cósmico.

Os cúmulos de galaxias están formados por varias galaxias agrupadas. Os cúmulos de estrelas poden ser abertos (estrelas desperdigadas) ou globulares (estrelas concentradas no centro). Os cúmulos abertos máis coñecidos son a cola da Osa Maior, o cúmulo das Pléiades na constelación de Tauro e as Heiades; e os globulares, o cúmulo M13 e o cúmulo Omega Centauri.

Unha constelación, en astronomía, é unha agrupación convencional de estrelas unidas mediante liñas imaxinarias, polos astrónomos antigos, no ceo nocturno de maneira arbitraria; o cal non implica que estean localmente asociadas. A constelación de Andrómena ou a de Lira (que contén a Vega, a quinta estrela máis brillante do ceo do verán) son algúns exemplos.

Espectro ElectromagnéticoO espectro electromagnético é o conxunto de radiación electromagnética de todas as lonxitudes de onda. Non ten nin frecuencia máxima nin mínima, estendese infinitamente.As radiofrecuencias é a información que podemos obter da luz, dentro da que se definiron bandas estándar para axustar os radiotelescopios.

Esfera CelestePara o estudio da posición, a astronomía supón que todos se atopan a mesma distancia da Terra. A eclíptica é a traxectoria anual do Sol a través do ceo.A ascensión recta (h, min, s) e a declinación (⁰)son medidas empregadas polos astrónomos para especificar lugares no ceo (similares á lonxitude e latitude). As liñas en dirección norte-sur, de ascensión recta, miden a posición das estrelas de este a oeste.

Ano-LuzO Ano da luz ou ano-luz é unha unidade de lonxitude utilizada en astronomía para

medir distancias. É igual á distancia percorrida pola luz durante un ano solar medio, ou máis especificamente, a distancia que un fotón ía viaxar no baleiro a unha distancia infinita de calquera campo gravitacional ou campo magnético, nun ano Juliano (365,25 días de 86400 segundo .)

O ano-luz é unha unidade de tempo, pero lonxe. A luz bota oito minutos en chegar do Sol á Terra. Nosa galaxia, a Vía Láctea, é de 100 000 anos-luz de diámetro.

Levando á velocidade da luz un valor de 300.000 km / s, un ano-luz é, en números redondos a 9.461.000.000.000 km, ou 63.240 unidades astronómicas (UA), ou en 0,3066 parsecs.

Ningún obxecto material pode viaxar máis rápido que a luz.

RadioastronomíaUn telescopio de radio capta ondas de radio (tamén coñecidas como ondas de radio, ondas

de radio son ondas electromagnéticas de baixa frecuencia (e, polo tanto, lonxitude de onda maior e menos enerxía que o espectro visible.) emitidas por fontes de radio, normalmente a través de unha antena parabólica de grandes dimensións (tarxeta), ou unha combinación dos mesmos, a diferenza dun telescopio común, (que produce imaxes de luz visíbel INFINITAMNTE GRANDE DO). E os acelerador de partículas (DO INFINITAMNTE pequenas telescopios).

Nebulosas As nebulosas son rexións interestelares formadas por gases e po. A miúdo forman estrelas

por fenómenos de condensación e agregación da materia; tamén poden ser restos de estrelas extintas. Existen varios tipos de nebulosas:

● Nebulosa escura: só son visibles se hai algo brillante detrás delas (Nebulosa Cabeza de Cabalo).

● Nebulosa de emisión e reflexión: nubes de gas (Nebulosa de Orión)● Nebulosa planetaria: non son visibles a simple vista (Nebulosa de Lira provocada

por unha anana azul situada no seu centro).● Nebulosa de supernova: non son visibles a simple vista; os remanentes de

supernovas son os restos das explosións moi masivas ocorridas no pasado (Nebulosa do Cangrexo).

As Pléiades son un grupo de estrelas moi novas formadas polo colapso dunha nube de gas interestelar .

SupernovasUnha supernova é unha explosión estelar. Poden ser estrelas masivas que xa non son

capaces de realizar reaccións termonucleares no seu núcleo nin de soster a presión de dexeneración dos electróns, o que as leva a contraerse repentinamente; ou cando unha anana branca dun sistema binario recibe a masa da súa compañeira. Estas explosións provocan a expulsión das capas externas da estrela enriquecendo o espazo próximo con elementos pesados, que normalmente compoñen nubes de po e gas. Si un fronte de onda alcanza e comprime ás nubes de po e gas pode desencadear a formación de novas nebulosas solares que orixinen novos sistemas estelares. Os residuos chámanselle remanentes (con ou sen obxecto compacto no seu interior).

PúlsarUn púlsar é unha estrela de neutróns que emite radiación pulsante periódica inducida por

un forte campo magnético. Xiran a gran velocidade.Unha estrela de neutróns é un remanente estelar deixado por unha estrela superxigante

tras esgotar o seu combustible nuclear e explotar provocando unha supernova.estrelas masa < 9-10 masas solares = ananas brancas estrelas masas > 9-10 = buratos negros

CuásarUn cuásar é unha fonte astronómica de enerxía electromagnética, incluindo

radiofrecuencias e luz visible.