O ser humano vivimos en sociedade, en comunidades diversas e plurais. O que para unha comunidade é aceptable e bo , para outra é malo e inaceptable. Xulgamos e eliximos os nosos valores da cordo coas nosas crenzas. O ser humano desenvolve un comportamento froito da reflexión e elección, e forma un concepto do mundo froito da influencia da cultura, antecedentes históricos, valores da comunidade. Isto axúdalle a discernir o que debe facer ou non, formando unha éAca que guía o seu comportamento. ÉAca cívica: reErese ao mínimo que temos que facer para posibilitar unha mínima convivencia

Que é a é'ca Se analizamos a sociedade, encontrámonos con problemas onde hai diversidade de criterios. Esta disparidade parece contraria á aceptación de valores e principios éAcos fundamentais que regulan a convivencia. DIFERENZAS ENTRE MORAL E ÉTICA

- A moral podemos definila como o código de normas que regulan a acción individual e colecAva que consideramos correcta.

- En cambio a éAca reErese a unha disciplina do ámbito da filosoEa que: ❖ Reflexiona sobre a liberdade e a responsabilidade dos individuos (que é a liberdade, en que se basea, que

lle supón ao ser humano ser responsable…) ❖ Estuda problemas (eutanasia, pena de morte…): analízaos, sitúaos no contexto e intenta dar resposta ❖ Elabora teorías de como temos que obrar. Non elabora normas, senón que reflexiona sobre criterios xerais

de conducta. Por tanto a éAca é unha reflexión teórica sobre o comportamento dun individuo ou grupo de persoas que seguen unha normas de conducta. A éAca e froito da reflexión, do convencemento persoal e iso ás veces choca coa influencia que recibimos da sociedade. Así con frecuencia os criterios non proveñen dunha reflexión e diálogo que permita xulgar adecuadamente, senón que aceptamos opinións segundo as modas, influencia dos medios de comunicación…

Aquí vamos clasificala a éAca pola postura que toman as diferentes éAcas ante a relixión: ➢ éAca laicista: considera que a relixión non é necesaria nin úAl para establecer un código de conducta.

Denomínase éAca atea por non aceptar o feito relixioso ➢ éAca laica: non fai referencia a Deus nin a relixión. Esta éAca denomínase indiferente porque prescinde de

Deus e da relixión ➢ éAca relixiosa: nace da crenza en Deus. As relixións teñen un código de conducta que se fundamenta nas

súas crenzas Á hora de explicar estas éAcas algúns sectores queren idenAficar:

✓ a éAca laica coa éAca pública, é dicir, aquela que regula a vida social ✓ a éAca relixiosa coa éAca privada, é dicir, aquela que se refire ao ámbito parAcular da persoa

As persoas disAnguen entre vida pública e privada. A parAr da demanda éAca da sociedade analizaremos a éAca pública e privada para descubrir a relación que se dá entre elas. Demandas é'cas da sociedade actual Vivimos nunha sociedade plural: diversas ideoloxías, crenzas, formas de pensar e actuar…; iso é froito da diversidade de culturas e da diferente formulación que as persoas fan da súa liberdade. Porén a sociedade ten uns valores comunmente aceptados, coñecida como éAca cívica, que facilita a convivencia. Estes valores reErense:

❑ Á persoa: a dignidade, respecto á vida, realización persoal, a familia, felicidade… ❑ A convivencia: a paz, respecto, igualdade, xusAza, liberdade, tolerancia…

Estes valores encóntranse na Declaración Universal dos Dereitos Humanos. A maioría destes valores ten a súa orixe no crisAanismo.

É'ca pública e é'ca privada A éAca pública fai referencia ás pautas de comportamento que garante a convivencia social e a relación cos outros A éAca privada fai referencia ao comportamento moral que nós, individualmente, consideramos importantes e queremos que formen parte da nosa vida persoal e máis ínAma Polo tanto a éAca pública fai referencia ao ámbito social; a privada ao ámbito parAcular da persoa.

Hai sectores da sociedade que separan a éAca pública da privada. Convén disAnguilas, pero iso non quere dicir que deban separarse. Os que pretenden xusAficar a separación baixo a escusa de que o público ten unha esixencias propias disAntas da vida privada, podemos responderlle dende:

❑ A propia experiencia persoal: se aceptamos a separación encontrámonos que unha persoa podería actuar de disAnta maneira na vida pública e privada. Isto levaría a unha dobre personalidade. Vivimos diferentes situacións na vida, pero iso non quere dicir que teñamos que dividirnos en dous, xa que sempre somos a mesma persoa.

❑ O análise da éAca pública e privada: ambas coinciden no respecto á verdade do home, a súa dignidade. O ben común, que é obxecto de toda acción pública, non é outro que o ben da persoa que forma a sociedade. Así público e privado están entrelazados.

❑ A separación de ambas éAcas non ten senAdo dende o punto de vista do suxeito. A persoa non se pode dividir.

Ás veces pode haber disparidade entre o que é legal e moral. Pode que algo permiAdo pola lei non sexa moralmente correcto. A legalidade reErese ao ordenamento xurídico vixente (o que está permiAdo pola lei). A moralidade é a conformidade dunha acción ou doutrina coa moral asumida pola persoa. Temos que ter presente que non todas as leis son morais.

A éAca crisAá formula unhas acAtudes e normas de comportamento que se concretan nuns actos. O crente vive un modelo de vida de acordo coa mensaxe de Xesús. Nace da fe e da adhesión á persoa de Cristo. Fundaméntase na Revelación dun Deus mediante a Biblia, e oriéntase no Maxisterio da Igrexa. O propio da éAca crisAá é a importancia que lle dá á persoa, xa que afirma que o ser humano ten unha dignidade e un valor que se deben ser respectados. A fe crisAá axuda a:

o Reflexionar sobre o comportamento para adecualo á mensaxe de Xesús o Analizar diferentes realidades para ver posibles formas de actuar e escoller a que mellor responde ao

esAlo de vida crisAá o Comprometerse para construír unha sociedade máis xusta e humana

O ser humano pregúntase a miúdo cal é a forma correcta de actuar ante determinadas situación. Isto Avo resposta diversos dende o punto de vista filosófico:

❖ Pragma'smo (W. James, 1842-1910): É bo o que serve aos intereses do individuo, grupos ou sociedade

❖ Altruísmo (Adam Smith, 1723-1790): A empaha é a base da moral. O ser humano acepta algunhas acción e rexeita outras. As regras morais son o resultado de chegar a un consenso en comunidade

❖ Marxismo (Karl Marx, 1818-1873):W. james Considérase valor aquilo que constrúe unha sociedade sen clases ou diferenzas socioeconómicas

❖ U'litarismo (J. Stuart Mill, 1806-1873): É eAcamente bo aquilo que produce benestar, e malo no caso contrario. O principio de uAlidade leva a afirmar que as accións son xustas si promoven a felicidade

❖ Posi'vismo (G. E. Moore, 1873-1958): A éAca non ten fundamento transcendental, senón que debe basearse en feitos posiAvos. Unha lei é boa se a ditan os poderes lexíAmos establecidos e da resultados posiAvos. O noso deber é realizar aquelas accións que levan a un resultado máis posiAvo que outras e que sexa comparable mediante procedementos empíricos

❖ É'cas formais (I. Kant, 1724-1804): Non se ocupan do que hai que facer, senón de como hai que facelo. O suxeito actúa de forma autónoma, sen máis moAvación que a súa propia razón. As accións non son boas ou malas segundo a consecución dun fin, senón por unha esixencia da racionalidade, como un deber en si mesmo. A razón é a que marca o comportamento correcto, cando o que fas pode ser considerado lei universal.

A sociedade mostra tendencia ao individualismo. Isto conduce ao “relaAvismo moral”, cada persoa elabora a súa propia norma coa que decide a súa conduta, así o que para un é correcto para outro non o é.

Para o relaAvismo só existen opinións subxecAvas, non verdade nin certezas obxecAvas. Négase así o senAdo relacional ou social do ser humano. Isto conduce a un escepAcismo ao afirmar que non só non existen verdade obxecAvas, senón que, aínda que exisAran o ser humano sería incapaz de coñecelas. Dende o punto de vista crisAá, a verdade non pode estar someAda ao fundamentalismo, sinónimo de rigorismo, nin tampouco ao relaAvismo, o cal desemboca no laxismo

Xa dixemos que o relaAvismo moral é un exceso de individualismo caracterísAco da nosa sociedade e afecta ás formulacións éAcas. As éAcas individualistas postulan que toda persoa ten dereito a desenvolver e expresar o seu propio esAlo de vida. Isto leva a centrarse nos propios intereses. Para estas éAcas a sociedade debe respectar e aceptar sen máis a liberdade dos individuos. As accións non se fundamentan na razón ou na natureza das cousas, senón en función dos intereses e desexos persoais. A éAca individualista máis estendida non é a de que “todo está permiAdo”, senón é a de unha moral sen obrigacións e sen sancións. Isto lévanos a falta de compromiso, de responsabilidades.

S.XXTeorıasanti-humanistasou

post-humanistas

Dende o Renacemento, e máis dende a Ilustración (S. XVIII), todas as correntes de pensamento eran antropocéntricas (ser humano centro da atención da reflexión filosófica) e humanistas (dáse valor á persoa, individual e colecAvamente, pois o ser humano ten unhas caracterísAcas que o fan único). Das correntes humanistas derivou a preocupación polo progreso material, cultural e espiritual da persoa. No s. XX nacen unha serie de ideoloxías que se sitúan nunha posición anA-humanista ou post-humanistas, pois non conceden ao ser humano un estatuto especial como obxecto da reflexión filosófica. As implicacións éAcas dalgunhas correntes son relevantes:

❖ PosiAvismo lóxico (Ludwig Wirgenstein): como atende só os feitos, nega a posibilidade de falar cienAficamente de éAca. No mundo todo é como é e sucede como sucede: nel non hai ningún valor, e aínda que o houbera non tería valor. ÉAca e estéAca son o mesmo. A éAca, na medida en que xorde o desexo de dicir algo sobre o senAdo derradeiro da vida, sobre o absolutamente bo ou valioso, non pode ser unha ciencia. O que di a éAca non engade nada, en ningún senAdo, o noso coñecemento.

❖ Antropoloxía estruturalista (Claude Lévi-Strauss): no seu afán de estudar as diversas culturas humanas como se foran estruturas lingüísAcas, abre o camiño a un relaAvismo éAco extremo. A vida é unha función da materia inerte, e o funcionamento libre do espírito non é senón unha mera acAvidade das células da corteza cerebral.

❖ Post-humanismo (Peter Sloterdijk): posto que postula que o futuro da humanidade virá marcado pola súa manipulación por medio das técnicas xenéAcas e a súa fusión coas máquinas, afirma que non ten senAdo que nos opoñamos a esa tendencia. O humanismo como ilusión de organizar las macroestruturas políAcas y económicas demostrou a súa impotencia e revelouse como unha técnica para alcanzar o poder. Co desciframento do xenoma humano e o que supón de intrusión do mecánico no subxecAvo, superouse a idea de sometemento da natureza por parte do home e a súa técnica, e hai que falar máis ben de eugenesia e de antropotécnicas

EXERCICIOS

Páx 80 núm 16 , páx 81 núm. 18, Páx 83 núm 23,24 Páx 82 núm 21

CORREO CONTACTO relixionan'oquia@gmail.com