O PATRIMONIO RURALAMADRIÑAR AS NOSAS ALDEAS

FONTE “ O Patrimonio rural: Un patrimonio a recuperar” – Ángel Morillas

QUE É O PATRIMONIO RURAL

Comprende as paisaxes, os inmobles, os produtos da terra, as técnicas, os úteis e os coñecementos.

As lendas, os contos ao carón do lume, as cosmogonías, a relixión,…

COMO IDENTIFICAR O PATRIMONIO RURAL

No terreo: achegamento, observación, sinalización, toponimia, mapas, fotografías, debuxos,…

A nivel documental: inventario, fondos fotográficos antigos e recentes, arquivos locais, enquisas orais, recollida da ,memoria dos habitantes,...

CLASIFICACIÓN DOS ELEMENTOS DO PATRIMONIO

TEM

ÁTIC

A •Ao redor da auga: lavadoiros, fontes, canles, esclusas…

•Ao redor da relixión: ermidas, petos de ánima, cruceiros,…

•Ao redor do traballo: artesanato, agricultura,gandería, obradoiros,...

•Ao redor das comunicacións; camiños,estradas, camiños de ferro,…

• Ao redor dos pasos: pontes, vados,…

A P

AR

TIR

DO

S

LU

GA

RES• Sitios históricos, lugares de habita-ción, de traballo, colectivos e de socialización, espazos privados e domés-ticos,…

A P

AR

TIR

DA

S

FU

NC

IÓN

S• Habitación, actividades agrícolas, pastorais, forestais, etc, funcións sociais, simbólicas (crenzas, contos, lendas)

LER UNHA PAISAXE

Espazo cultivado.Gandeiro.Forestal.Acuático.Construido.

ORGANIZACIÓN DO ESPAZO

Leiras.Socalcos.Viñedos.Hortas.

PAISAXES AGRARIAS

Lindes.Marcas.Traidas da auga.Igrexas.Construccións conmemorativas.Sendeiros.Camiños, Camiños de ferro,…

OS INDICADORES E VÍAS DE COMUNICACIÓN

A ORGANIZACIÓN DO ESPAZO

Espazo cultivado

Espazo de pastoreo

Espazo forestal

O espazo acuático

O espazo construído

As diversas actividades repártense no espazo segundo os territorios ligados ao medio e dos criterios culturais.

OS EDIFICIOS

COLECTIVOS

ARTESANAL/INDUSTRIAL

EXPLOTACIÓN

HISTÓRICOS

RelixiosoOficialComercialComunitario

AdegasMuiñosObradoiros

GranxasCortellosPombaisAlboios

CasteloMosteiroPazoCastros

AGRICULTURA E PESCA

Agricultura/Gandería

Prácticas de cultivo

Gandería

Os Cultivos

Pesca

No litoral

Acuicultura/Marisqueo

Pesca en auga doce

A VIDA COLECTIVA

A VIDA COLECTIVA

AS FESTAS

FEIRAS E

MERCADOS

CULTURA

COMUNI-TARIA

LINGUA E

TOPONI-MIA

ARTESANATO E INDUSTRIAS

OFICIOS TRADICIONAIS

FABRICACIÓNS INDUSTRIAIS LOCAIS

A ALIMENTACIÓN

ALIMENTOS DA ZONA

PRODUTOS EMBLEMÁTICOS

RECEITAS TRADICIONAIS

ALIMENTACIÓN TRADICIONAL

GUÍA DE TRABALLO1. Nome dos/das autores.2. Informantes (Nome a apelidos, relación co/coa estudante).3. Como se chama a aldea dos nosos avós? Ten algún

significado o seu nome.4. Onde está situada? Como chegamos?.5. Canta xente vive nela na actualidade?.6. Quen vive nela? Son da familia? (avós, tíos, parentes, …).7. Como é a casa? Ten elementos anexos: alboio, cortello, horta,

solaina,… Canto tempo ten? Quen a construiu? Quen vive nela?.

8. Conserva algúns elementos antigos: lareira, forno, cociña de ferro, obradoiro,…

9. A que se dedican/dedicaron os avós?.10.Sistemas de cultivos. As leiras e a horta. Os produtos

tradicionais e actuais.11.Tipo de gando. Actividades ligadas á súa explotación.

GUÍA DE TRABALLO12.Outras actividades na aldea: tenda, matachín, augadenteiro, menciñero, compoñedor, parteira,…13.A emigración na aldea. Fases e lugares de destiño.14.O Patrimonio Natural: fontes, manantiais, bosques de man común,…15.Xestión colectiva das augas e dos montes.16. O Patrimonio Cultural: Igrexa, Petos de Ánimas, Cruceiros, Hórreos, Lavadoiros, Fontes, Carros, Adegas, Muiños, obradoiros tradicionais.17. O Patrimonio Intanxible: lendas, ritos máxicos, cancións, música e danzas, contos, ditos, festas, xogos, costumes, o coñecemento oral: plantas mediciñais, sistemas de cultivos, oficios,… Lingua e Toponimia.18.Historias de Familia19. Avaliación do proxecto.