O MEDIO FÍSICO DE

ESPAÑA

TERRITORIO DE ENCRUCILLADATEMA 2

A SITUACIÓN XEOGRÁFICA DE

ESPAÑA

España é

un país

europeo

situado

na zona

morna do

hemisferi

o norte.

Ao estado español perténcelle os

seguintes territorios:

A maior parte da Península Ibérica.

O arquipélago balear.

O arquipélago canario.

As cidades de Ceuta e Melilla e pequenos

illotes no norte de África.

O RELEVO E OS SOLOS

En España

podemos

diferenciar

entre o

relevo

peninsular

e o insular.

O relevo peninsular presenta os seguintes

trazos xerais:

A súa altitudemedia é

elevada(660m.)

Cordilleiras e unha extensa

Meseta no centro

Está compartimentado

AS GRANDES UNIDADES DO

RELEVO

A MESETA.

OS

REBORDOS

DA MESETA.

DEPRESIÓN

S

EXTERIORES

.

CORDILLEIR

AS

EXTERIORES

.

RELEVO

INSULAR.

AS COSTAS.

A MESETA: ao redor dela organízase o

relevo peninsular. Caracterízase polas

súas terras exteriores e chairas. No seu

interior localízanse:Sistema Central: dividida en Submeseta

Norte e Submeseta Sur. Constituído por

varias serras: Somosierra, Guadarrama,

Gredos,… As súas altitudes máximas

superan os 2500m. E o seu pico máis alto é o

Almanzor, con 2591m.

Montes de Toledo: divide en dúas a

Submeseta Sur: ao norte, a cunca do río Texo

e ao sur, a do Guadiana. Presentan cumios

suaves. Destaca a Serra de Guadalupe. O seu

pico máis elevado é Las Villuercas, con

1601m.

AS GRANDES UNIDADES DE RELEVO: A MESETA

AS GRANDES UNIDADES DO

RELEVO

REBORDOS

DA MESETA

OS REBORDOS DA MESETA: son os

seguintes:Macizo galaico-Leonés: relevo moi fracturado que

na costa dan lugar á formación das rías. A maioría

non supera os 1000m. O pico máis alto é o Teleno

(2188m.)

Cordilleira Cantábrica: illa a Meseta da influencia

do mar. As súas máximas altitudes danse nos Picos

de Europa.

Sistema Ibérico: está constituído por un conxunto

de serras (Demanda, Picos de Urbión, Albarracín,

Serranía de Cuenca). A súa maior altitude é o

Macizi do Moncayo (2313m.)

Serra Morena: é un abrupto chanzo que separa a

Meseta do sur penínsular. As súas diversas serrtas

(Madroña, Alcudia, Aracena) non posúen grandes

alturas (Bañuela, con 1323m.)

AS GRANDES UNIDADES DE

RELEVO

DEPRESIÓ

NS

EXTERIORE

S

Depresión do Ebro: é unha amplia chaira

percorrida polo río Ebro. Posúe un carácter

árido e continental, rodeada por cordilleiras que

a illan da influencia do mar Mediterráneo.

Depresión do Guadalquivir: é unha

extensa chaira, aberta á influencia atlántica

e percorrida polo río Guadalquivir. No último

tramo estás as marismas.

AS GRANDES UNIDADES DO

RELEVO

CORDILLEIR

AS

EXTERIORES

MontesVascos: formados por serras abruptas, pero

pouco elevadas, e numerosos vales.

Pirineos: importante sistema montañoso formado

por unha zona central máis elevada (Pirineo axial

ou central) e dúas aliñacións paralelas ao norte e

aos sur (Prepirineos). O pico máis alto é o Aneto,

3404m.)

Cordilleiras Costeiro-Catalás: formada por dous

conxuntos montañosos paralelos á costa

mediterránea. As súas altitudes máximas superan

os 1500m. Na serra de Montseny (Turó d l`Home

con 1712m.)

Sistemas Béticos: formados por a Cordilleira

Penibética, co punto máis alto da península

(Mulhacén con3479m.). Cordlleira Subbética con

menor altitude ( La Sagra, 2382m.). Ambas

separadas pola depresión intrabética.

AS GRANDES UNIDADES DO

RELEVO

O RELEVO

INSULAR O Arquipélago balear: situado no mar

Mediterráneo. Fórmano as illas de Mallorca,

Menorca, Elvissa, Formentera e Cabrera. Todas

constitúen unha prolongación dos Sistemas

Béticos agás Menorca. En Mallorca sobrsae a

serrra de Tramuntana, onde se atopa a maior

elevación da illa ( Puig Mayor, 1445m.)

O Arquipélago canario: localizado no Océano

Atlántico, formado por sete illas principais

(Lanzarote, Fuerteventura, gran canaria,

Tenerife, La Gomera, La Palma y hierro). En

Tenerife está o Teide, que con 3715m

constitúe a máxima elevación de todo o

territorio español.

AS GRANDES UNIDADES DO

RELEVO

AS COSTAS As Costas: As peninsulares presentan unha gran

variedade. As costas cantábrica e atlántica noroeste

son rochosas e recortadas. O seu accidente máis

destacado é son as rías gallegas. As costas

mediterránea e atlántica suroeste presentan extensas

praias que alternan con tramos rochosos. Nas illas

Baleares sucédense praias, calas e tramos rochosos. Nas

illas Canarias predominan os acantilados de orixe

volcánica, aínda que tamén existen praias.

OS SOLOS

SOLOS Segundo o tipo de rocha predominante

en España distínguense:

Zona Silícea

• Granito

• Lousas

Zona Calcaria

• Calcaria

• Paisaxe cárstica

Zona Arxilosa

• Arxilas

• Margas

AUGAS CONTINENTAIS: RÍOS,

LAGOS E LAGOAS.

Ríos: vense condicionados polo clima e o

relevo, que determinan o seu caudal e o

seu réxime, así como pola distribución das

distintas vertentes e cuncas hidrográficas.

As Illas Baleares e Canarias non posúen

ríos propiamente ditos, senón regatos e

torrentes.

RÍOS

LAGOS

LAGOAS

O CLIMA E A VEXETACIÓN

O CLIMA

As temperaturas e as precipitacións

presentan as seguintes

características:

As temperaruras medias anuais

aumentan de Norte a sur. Son

inferiores no interior ca na costa.

As precipitacións varian en

función da estación 8salvo na

faixa norte peninsular). Disminúen

de norte a sur, de oeste a leste e

da costa ao interior.

OS CLIMAS DE ESPAÑA

OCEÁNICO

• Temperaturas suaves

• Precipitaciónsabundantes todo o ano

MEDITERRÁNEO

• Dos tipos:

• De costa: temperaturas suaves e precipitaciónsmoderadas

• De interior: grande amplitudetérmica e chuvias escasas

SUBTROPICAL

• Reducida amplitudetérmica.

• Poucasprecipitacións.

ALTA MONTAÑA

• Invernos

fríos e

veráns

frescos.

• Precipitación

s máis

abundantes

a menor

altitude

A VEXETACIÓN

VEXETACIÓN DE CLIMA

OCEÁNICO:

Bosques caducifolios

(faias, carballos,

castiñeiros, olmos,…),

landas e pradarías.

A VEXETACIÓN

VEXETACIÓN DE CLIMA

MEDITERRÁNEO:

Árbores de folla perenne

(aciñeira, sobreira) e diversos

matos (xara, tomiño,

romeu,…).

En zonas onde a seca é moi

prolongada aparecen plantas

xerófilas.

A VEXETACIÓN

VEXETACIÓN DE CLIMA

SUBTROPICAL

Nas zonas moi áridas crece

unha vexetación típica das

rexións desérticas.

Nas zonas altas desenvolvense

os bosques de laurisilva,

formados por árbores de follas

grandes e perennes, similares ás

do loureiro.

A VEXETACIÓN

VEXETACIÓN DE CLIMA

DE ALTA MONTAÑA

As especies vexetais

gradúanse en pisos,

tamén varian en función

da zona na que se

atope a montaña.

AS PAISAXES NATURAIS

En España existe unha gran variedade de paisaxes ou

espazos naturais. Cada un deles presenta trazos propios.

PAISAXE OCEÁNICA

Localízase ao norte e noroeste

peninsulares, desde Galicia aos Pirineos. É

a denominada España húmida.

O relevo presenta varios sistemas

montañosos. O litoral é recortado e rochoso.

Os ríos son curtos, caudalosos e de réxime

regular.

O clima é oceánico. Os invernos son

suaves e os veráns, frescos. As

precipitacións son abundantes durante todo

o ano.

A vexetación está formada por bosques

caducifolios, landas e pradarías.

A fauna componse de animais como o

cervo, a pita do monte, a marta, o lobo, a

garduña, o gato montés e a corta rubia.

OS ESPAZOS PROTEXIDOS

ESPAZO PROTEXIDO

• Lugares onde non se poden realizar actividades que prexudiquen a fauna, a vexetación, as augas, a paisaxe

PARQUES NACIONAIS

• Espazos protexidos que representan un medio natural determinado, posúen unhacerta extensión, non teñen núcleos urbanos habitados e conservan as súascaracterísticas ambientais.

OS RECURSOS NATURAIS

Un recurso natural é unha característica do medio físico que

ten utilidade para o ser humano. Entre os principais recursos

naturais de España atópanse:

o O relevo nel aséntanse poboacións e constrúense vivendas e vías de

comunicación. As depresións e chairas resultan moi axeitadas para o

ser humano. Costas e montañas aprovéitanse para o lecer e o turismo.

o Os solos son vitais para a agricultura, en España a calidade é, en

xeral, escasa.

o O clima favorece os asentamentos humanos e a actividade agraria e

gandeira. As zonas de elevada temperatura nas costas atrae ao

turismo e outras con elevada insolación e fortes ventos permiten

producir enerxía solar e eólica.

OS RECURSOS NATURAIS

o A auga obténse de ríos, lagos e acuíferos subterráneos. Trátase

dun ben escaso, pero esencial para a actividade agraria e industrial,

así como para a producción de enerxía hidroeléctrica e o consumo

humano. En España prodúcese un desequilibrio entre áreas que

dispoñen de recursos hídricos e as zonas que carecen deles.

o A vexetación os bosques proporcionan materias primas, e fontes de

enerxía e permiten realizar diferentes actividades, xeralmente

relacionadas co turismo. Para conservar as masas forestais lévanse

a cabo tarefas de reforestación e recuperación de bosques

degradados e prevese a súa destrución.

o O mar constitúe un importante recurso natural, porque proporciona

auga (desalinización), recursos alimentarios, minerais (ferro,

estaño,…) e enerxéticos (petróleo, gas natural,…). Ademais de ser

unha vía de comunicación e un polo de actividade turística.