e~c~~ l/f.:J';61IP61Z

galega

BOLETIN INFORMATIVO DO GRUPO EDUCADQRAS/ES paLA PAZ DE NOVA ESCOlA GALEGA

Abril / Xuo - 1994

PUBLlCACINS

_ EL MAGREB Y UNA NUEVA CULTURA DE LA PAZ Varios/as autores/as. Zaragoza, 1993.

o libro que presentamos nesta oca sin, constite o sexto ELMAGREB volume dunha intere y UNA NUEVA sante e peculiar colec CULTURAcin que edita o "Seminariode Educacin para DE LA

PAZla paz" de Zaragoza en colaboracin coa Diputacin Xeral de Aragn. Este seminario foi creado en 1984 no centro Pignatelli e ten por obxectivo contribuir investigacin para apaz impulsando o traballo

SEMINARIO DEINVESTIGACION PARR LAPAZinterdisciplinarde diversos profes ionais . Mantn ademais, un amplo programa ande teen cabida sesins de estud io, debates, informes e divulgacin dos traballos realizados. Desta forma sau luz este volume que reproduce parte dos traballos do equipo realizados durante o curso 1991-92. Ofrcesenos pois un traballo de mxima actualidade, ande se pretende, a partir dunha anlise pormenorizada da realidade magreb, implicar a lectores e lectoras a extender un debate aberto xa na nasa sociedade sobre a inminente necesidade dunha nova cultura de paz.

O libro divdese en sete captulos dos que cinco deles estn adicados integramente Magreb: a sa evolucin poltica; unha aproximacin econmica; o factor militar e a estratex ia do Mediterrneo occidental e por ltimo analisa este territorio no esceario internacional, vencellado fortemente papel histrico que Espaa representou, e sigue a representar, como enlace entre dous mundos moi diferentes, Europa e frica. Na segunda parte do libro, os autores abren o abano da esperanza apuntando algns dos necesarios cambios que resultan hoxe en da imprescindibles segundo o seu criterio; analsanse temas como a paz

e o medio ambiente, o caso da guerra do Golfo, a incorporacin do sistema sexo -xnero e a reforma das Nacins Unidas, entre outros,

Como se pode ver, un estudio interesante no que se acompaan datos actualizados e unha boa cartografa temtica; lectura que sen dbida axudar a entender mellar un mundo tan cercano a ns.

_ LOS NACIONALISMOS Varios/as autores/as. Zaragoza, 1994.

Con este ttu lo sae ra o ltimo estu dio do Centro Pignatelli LOS e do seu Seminario de Educacin para a paz mencionado anterio rmente .

Os autores achganse a un tema que constite agora mesmo un dos principais focos de ten sin no mundo. O plantexamento ambicioso e as 493 pxinas son unha invitacin a que os lectores sigamos

NAelO

5tMINARIO DE INVESTlGAClON I\UA LA MI

buscando respostas s inquietantes preguntas que se plantexan ante o panorama poltico de finais do sculo XX.

O libro estructrase en tres partes: unha delas, mis analtica e conceptual, trata de clarificar o termo tanto na sa compoente econmica como na poltica e cutura l. Na segunda parte, flase do nacionalismo no entorno europeo actual unha vez superada a divisin de Europa en dous bloques antagnicos; estudia tamn o nacionalismo no Estado das Autonomas Espaol. Interesantes aportacins son as que autores como Julio L. Laborda, Gregario PecesBarba ou Mariano Aguirre verten sobre esta cuest in plantexar os dilemas da integracin/disgregacin e a idea de Espaa contempornea, entre outros debates. Por ltimo, nunha terceira fase, faise referencia s nacionalismos hexemnicos presentndoos como un perigo potencial estar asociados normalmente a polticas

expansionistas e desestabilizadoras. Destacan as anlises feitas sobre Alemania , Estados Unidos e Xapn .

Outros ttulos desta coleccin son: "Cultura de la paz y Conflictos", "Amrica Latina y nuevos conceptos de seguridad" e "Procesos de cambio y retos pendientes: Este de Europa, China y Sahara Occidental". Pedidos:

Centro Pignate lli Paseo de la Constitucin, 6 - 50008 Zaragoza

Telfono (976) 21 72 17

_ EDUCAR PARA LA TOLERANCIA T. Calvo, R. Fernndez, G. Rosn Ed. Popular. Jvenes contra la Into leranci a (JCI) Madrid 1993.

Baixo este epgrafe agrpanse tres traballos con distinto enfoque, temti ca e tratamento.

Por unha banda, T. Calvo Buezas ofrcenos un estudio sobre o racismo e a xenofobia en Europa ca seguinte esquema: no primeiro captulo aporta "datos para pensar", destacando aspectos positivos (actos e manifestacins solidarias) e negativos (actos racistas e/ou xenfobos) de Europa e, loxicamente includa, de Espaa . No 2Q captulo, ofrcenos "claves para a anlise ", abordan do o tema da inmigracin , das minoras tnicas e culturais e apunta algns dos resultados do seu anterior trabalio sobre anlise dos textos escolares e das actitudes do profesorado e alumnado diante destes temas. No 3Q captulo, suxire "orientacins para a accin", incidindo directamente no papel da escala como axente privilexiado para a sensibilizacin e formacin na tolerancia.

Pala sa parte, Rafael Fernndez aborda o tema da tolerancia dende a ptica da Iinguaxe ("lengua y literatura para la tolerancia"), destacando o papel da letra impresa como ponte de unin tendida entre os pobos; concretamen te, afirma que o libro aproxima s homes, dismine diferencias culturais, incomprensins tnicas e fai cidadn mis universal posta que o traslada a tempos e lugares distintos do seu. Destaca, asi mesmo, a intolerancia mostrada polos grupos de poder , patentizados na censura e prohibicin do pensamento, da arte e da literatura, etc., facendo un paralelismo entre estas actitudes e as manifestadas social mente con actos de racismo e/ou xenofobia.

Defende, por ltimo, a diversidade de Iinguas como instrumento de coecemento dos outros pobos e como instrumento importante (no caso particular do naso continente) de construccin europea.

A. Gabriel Rosn completa a triloxa de autores deste libro, repasando os momentos mis destacados no longo camio da historiografa. Comenta as principais opinins e aportacins dunha longa lista de filsofos e historiadores:

Ortega, Zubir i, Rauke , Marx, Enge ls, Morn, Bloch, ..., etc. Remata facendo un interesante esquema, seguindo

a E. Morn, dos pasos dados (cara adiante e cara atrs) polos diversos pobos integrantes dese mosaico que cristaliza ca nome de Europa e que non parece ter finalizado o seu proceso de autoidentidade e non ter definitivamente fixadas as sas posibilidades e Iimitacins.

"JOVENES CONTRA LA INTOLERANCIA", (agrupacin de 5 ONGs que teen como lema: "Slo una raza, la raza humana"), ten publicado nesta mesma coleccin outros textos, materiais curr iculares e complementarios que podedes solicitar a:

Editorial Popular Bola , 3 - bajo dcha .

28013 MADRID Tfno .: (91) 5482788

_ DESAPRENDER LA GUERRA Una v isin cr tica de la Ed ucacin para la Paz.

Neste li b ro cuest inase a casi inexistencia do tra ta DESAPRENDERmento da guerra como contido nos currcula das Ciencias Sociais no LA GUERRA ensino Primar io e Secundario, tanto nos libros de texto coma nos coecementos que os alumnos e alumnas teen dos temas blicos; disculpndose na formacin e opcin dos mestres e profesore s, na propia natureza do tema e nas condicins da bibliografa que os trata.

I

Os resultados dunha enquisa que se fixo entre alumnos/as de COU e de 2Q curso da Escala de Formacin do Profesorado de EX.B. confirma o que a autora cuestiona no libro: non se ensina a guerra nin en primaria nin en secundaria .

O esquecemento da guerra na escala , provoca inconvintes como o de ofrecer unha versi n incompleta do pasado e do presente das sociedades humanas; vez que fai de menos algunhas ventaxas didcticas,desaproveitando a clara oportunidade de educar en valores .

Como a guerra un fenmeno histrico persistente , ANNA BASTIDA, mulier preocupada sobre como levar s aulas este tema, trata de dar suxerencias sobre o xeito de incorporalo s libros de texto , s aulas e polo tanto s curricula das Ciencias Sociais de Primaria e Secundaria para achegalas realidade , vez que propn obxectivos, contidos, material e bibliografa bsica e xeral.

En definitiva, un libro interesante, ltil, de gran importancia pedagxica e axuda nos eidos do ensino Primario e Secundario .

Anna Bastida "Desaprender la guerra"

Seminario de Investigacin para la Paz - Zaragoza Ed. Icaria - Barcelona 1994

_ AFIRMACiN Y RESISTENCIA Carlos Martn Berlstaln y Francesc Riera. Ed: Virus, 1993.

A comunldade como apolo

Vivimos en democracias mis formais xque reais...

Os mecanismos da represin dirxense a conter s pobos , alterando os seus valores para acadar obxectivos e proxectos a

AFIRMACIONtravs da dominacin e oterror, coma ben sinala y RESISTENCIA o libro. E dicir, rompen o tecido colectivo e solidario das organizacins populares.

Carlos e Francesc profundan neste aspecto e sinalan axeitadamente a identidade individual e a identidade social; cando se quebran e cando se manteen e resisten violencia coma palabra liberada.

Potencia-los procesos de axuda, reconstrui-Io tecido social e familiar, os afectos, a memoria histrica, a axuda psicolxica, o sentido comunitario, un camio complexo, difcil, doloroso.

Desto depende que nunca mis volvan a producirse eses dramas na vida dos pobos, e o libro contribe a sumar esforzos para que poida ser posible.

Podedes ped-lo libro a: VIRUS EDITORIAL

r/ De la Cera, 1 bis - 08001 Barcelona Telfono (93) 329 06 43

(Prezo: 1.000 pts.)

NOVAS

_ I CONGRESO EUROPEO DE EDUCACION PARA A PAZ Santiago de Compostela, 7 a 10 de Xullo-94

Completamos a informacin aparecida no nm. 12 de NOVAPAZ.

1. Mesas Redondas e de Debate. Podemos ofrecer xa os nomes das mis coecidas

persoas expertas que participarn nestas Mesas Redondas e de Debate. Amais da presencia de representantes do estranxeiro, intervirn persoas de recoecido prestixio dentro de Galicia e do Estado Espaol, como Alberto Piris, Mariano Aguirre, Vicent Fisas, Xess R. Jares, Rafael Grasa, Andrs Mellado, Javier de Lucas, Xos Fortes Bouzn, Carlos Taibo, Pedro Sez ...

A participacin en Seminarios e Obradoiros, cando xa est pechado o prazo de presentacin de ponencias e experiencias, tamn importante en cantidade e calidade.

Contamos coa colaboracin de significados colectivos no eido da Investigacin e da Educacin para a paz: Seminario de Educacin para la paz da A.P.D.H.; Seminario Permanente de Educacin para a Paz de Galicia; Centros de Investigacin para la Paz de Madrid, Zaragoza e Euskadi; Revista EN PIE DE PAZ; Seminario de Estudios sobre Paz y Conflictos da Universidade de Granada; Instituto Universitario de Sociologa (Programa de Estudios Rusos) da Universidade Autnoma de Madrid; Grupo Investigador de Filosofa e Paz da Facultade de Filosofa e Ciencias da Educacin da Universidade de Santiago; Centro de Investigaciones y Promocin Iberoamrica-Europa (CIPIE) de Madrid; INTERMON; Centro de Informacin para Traballadores Emigrantes (CITE), etc.

A estes e outros grupos de Galicia e do Estado hai que engadir as aportacinSde diversos grupos europeos da Organizacin "Teachers for Peace"; de Universidades Americanas (Arxentiria, Venezuela) e da India.

Est previsto o aloxamento dos congresistas (estimamos unha participacin que rondar os 600) no MONTE DO GOZO e nas diversas Residencias Universitarias do Campus de Santiago. Os xantares sern nos comedores da Residencia Universitaria MONTE DA CONDESA.

(Ver Cadro adxunto cos Precios de MATRICULA, ALOXAMENTO E XANTAR).

As Sesins de Traballo sern nas Facultades Univesitarias que oportunamente se indicarn s persoas matriculadas. A Sesin de Inauguracin ser probablemente no Auditorio de Galicia ou, no seu defecto, no Saln de Actos do Instituto Rosala de Castro. No Claustro deste Instituto estar tamn A FEIRA DA PAZ, para aqueles colectivos que soliciten un "stand".

Haber diversos actos ldicos e musicais, xogos cooperativos, visita nouturna a Santiago e unha FESTA RACHADA o sbado da 9 noite, animada pola popular e pacifista Orquesta Valdeorras.

INSCRIPCION/MATRICULA: A cuota de inscripcin de 5.000 pesetas (1.500 para estudiantes e persoas no paro).

A forma de pagamento: CAIXA GALlCIA: 2091-0300-41-304.0125594. Santiago. Pregamos que enviedes o comprobante bancario a

Ra Prez Costantl, 18-baIxo. 15702 Santiago. Ou a Ra Santiago de Chile, 28 balxo. Santiago.

Nestes enderezas e nos telfonos (981) 599450 ou 575843 recibiredes todo tipo de informacin suplementaria.

Aloxamento no Monte do Gozo (persoa-noite): Individual 4.000 ptas. Doble 2.500 ptas. Cudruple 1.800 ptas.

Xantar no Monte da Condesa: O custo de cada comida ser de 1.000 ptas.

Certificado de asistencia e docencia: A organizacin expedir certificados de asistencia e/ou docencia.

_ OBXECCION FISCAL

"Cando estouran as guerras nlngun sabe como para las, pero fcil coecer como xurdlron: o poderoso mundo Industrial militar preparounas dende antes"

Un ano mis temas que facer cantas con Facenda e un ano mis as cantas non cadran, xa que mentres o orzamento do Estado contem pla un gasto en cooperacin

HA' Ul JE para o desenvolvemento de Ut:COR1'AU () GA.!t'TO 14.111 millns de pesetas , o

11I1.I'.'llltorzamento total do Ministerio de Defensa de 1.400.000 millns de pesetas, deixando clara a actitude militarista do Estado en cuestins de Defensa.

Cremas que a mellar forma de resolver os conflictos entre os pobos mediante a cooperacin e a solidariedade e por esa razn que propoemos a desobediencia activa s gastos militares desviando os cartos a proxectos que traballan na defensa dun progreso social solidario; por eso que propoemos obxeccin fiscal s gastos militares.

Asemblea de Obxectores e Obxectoras fiscais. (Consultade a Gua para Obxeccin Fiscal 1.994 que

incle este Novapaz) .

_ CAMPAA: "UNHA LUZ PARA BOSNIA"

Dende o pasado mes ~o X aneiro '9", de xaneiro e coincidindo co

Da Escolar pala Paz, o Seminario Permanente de Educacin pala Paz do SGEI organiza a campaa "Unha luz para Bosnia" entre tdolos centros escolares de Galicia , co fin de recolle-Io mximo nmero posible de velas, moi necesarias neste momento nese lugar ante a escasez de fluido elc Unha luz para Bosnia trico, e coa idea de fomenta-la solidariedade para coas vcti ~ mas da guerra. Esta campaa foi acompaada por suxerencias para outras propostas didcticas a desenvol

ver nas escalas e institutos polas mesmas datas.

de destacar o favorable acollemento que tivo entre os mis de 140 centros escolares, xa que nas centrais de CRITAS (entidade colaboradora que levar a cabo os envos) lvanse recollidas mis de tres toneladas das citadas velas, tal e como se anunciou nunha roda de prensa celebrada en Santiago a finais do pasado mes de abril.

S.P.E.P. Santiago de Compostela Telfono (981) 564300

_ VTROBADA

Os das, 9, 10, 11 de Xuo ter lugar en Barcelona a V TROBADA, organizada conxuntamente pala "Fundaci per la Pau" e "Justicia i Pau",

O tema deste ano "ELS NACIONALISMOS Factor de violencia? "; desenrolndose baixo o seguinte programa:

V Trabada de Barcelona )rganit,al per- :

1 Fundaci per la Pau .. (,1'1' . l O, pr al. l' Il ~nl ll Ha t ccl.m . I d . 1'1.11 30.~ 51 ~4 1.1\ I'H ll P 11-1 :'''

cJ(> JUSTCIA I PAU

, Rtvadcncvr a, 1>. ltl.: Cl IlI .I~ Harcelon a I d 1'111 'Q -"1 - - , .. , 4"111 .11:' q:o\.1

Barcelona , 9- 11, Juny / June 1994

NftTIONAL( ~ MS AI 1AcTYZ Of VtOLEN{[!

PROGRAMA EIs nacl onalismes, factor de violencia ?

Dijous 9 dejuny de 1994

19 h. Conferencia inaugural : "El paper de les nacions en la construcci d'Europa"

Divendres 10 dejuny de 1994

09,30 h. Ponencia: "El futur de l'Estat".

12 h. Taula rodona (Perspectives a diverses nacions dins la VE): "Galcia, Escoc ia, Crsega",

16 h. Ponencia: "Naciona lismes i conflictes armats" .

18,30 h. Tau la rodona (Perspectives a diverses nacions de l'Europa del Centre i de l'Est) . "Eslovenia, Eslovaquia, Armenia".

Dlssabte 11 dejuny de 1994

09,30 h. Ponenci a: "Nacionalisme i sol idaritat'' .

12 h. Conclusi ons i cloenda.

A la Trobada hi haur traducci simultnia al catal , castell i angles, Idiomes de treball : catal, castell, francs i angls . Entrada lliure.

VIII ENCONTRO GALEGO DE EDUCADORAS/ES POLA PAZ I ENCONTRO DE EDUCACION PARA A PAZ GALEGO PORTUGUES

Valoracin econclusins dos Encontros

Sintetizamos a continuacin as aportacins das persoas asistentes s Encontros, e as nosas propias, sobre a valoracin da experiencia deste ano.

Como aspectos positivos :

./ Batimos o noso propio record de asistencia, destacando especialmente o esforzo das persoas asistentes de Galicia debido lonxana do destino ("militancia pacifista"), as como a elevada asistencia de compaeiros/as de Portugal, tendo en conta que para istes/as era a primeira vez que se realizaba no seu pas.

./ O feito de ter levado a cabo esa vella idea de irmanamento galego-portugus xa constite un xito en si mesmo.

./ O elevado nmero de experiencias presentadas, as como a calidade da maiora e o feito de utilizar soportes tcnicos que as enriqueceron na presentacin de moitas delas . Isto nos confirma que, ainda que lentamente, camiamos na boa direccin .

./ O coecemento e relacin alcanzada entre moitas das persoas asistentes, a pesares do elevado nmero, e a consolidacin de amistades iniciadas en anteriores Encontros.

./ Achegamento directo historia recente de Portugal a traverso de documentos grficos e de persoas que participaron directamente nos feitos (Revolucin do 25 de Abril) .

Como aspectos menos positivos:

./ Programa moi axustado, s veces esgotador, que provocou a necesidade de reaxustartempos e actividades, resultando negativo para algunhas delas, especialmente:

Xogos Cooperativos escasos e reducidos na sa funcin de creacin e cohesin de grupos.

Debate/Reflexin falto de tempo e dun fo conductor entre os distintos grupos participantes.

Dinmicas de grupos con pouco tempo de traballo e avaliacin, mesmo suprimidas nalgns casos (odomingo)

./ Relativamente pequena a representacin de organizacins portuguesas, en comparanza coas galegas.

./ Fallos organizativos varios. Se benos recoecemos easumimos e, polotanto, facemos propsito deenmendalos, hai que suliar que nesta edicin a organizacin foi mis complexa, debido a varios factores:

I ENCONTRO DE EDUCACAO PARA A PAZ

GALEGO/PORTUGU~S

A orqanlzacin levbase conxunta e simultaneamente dende Galicia a Portugal, coas dificultades que isto entraa .

Os autobuses resultaron un problema engadido (reserva de prazas, cambios de ltima hora, retrasos, ...).

O feito de terse realizado nunha grande cidade e que haba que se desprazar para durmir, o que rachaba a compenetracin e a dinmica iniciada neses momentos.

O propio feito de estar aloxados/as en tres sitios diferentes dificultaba a interrelacin (non houbo xeito de conquerir un nico sitio para todos/as, como xa explicamos al) .

Por ltimo, non foi doado organizar un Encontro que nos desbordou na cifra de participantes, moitos anotados a ltima hora (mesmo no da de comenzo), a pesares do tempo de preaviso de celebracin das xornadas.

No que se refire organizacin de futuros Encontros, recollemos as seguintes ideas:

./ Necesidade de realizar experiencias simultneas e agrupadas por bloques temticos, as como dotalas de tempo suficiente para permiti-Io debate, debido grande nQ

das presentadas.

./ Retoma-lo espacio e tempo de adicacin s Xogos Cooperativos.

--e contextos socioculturais, mis todas elas cun interese com n: o binomio paz-educacin . Ensinantes de tdalas reas e niveis educativos, animadoras/es socioculturais, estud iantes, responsables de xestin dalgunhas administracins locais, membros de distintas ONGs e organizacins solidarias, persoas comprometidas na conservacin e defensa da Natureza, na ecoloxa, ..., subiron a bordo, en ruta cara a Lisboa ("La bella y seorial") .

Os VIII/I Encontros de Educadoras/es pola Paz, para estes galegos e galegas, escomenzaron no autobs, xa que durante o traxecto poidronse escoita-Ias grabacins de programas de radio sobre otema, elaborados por nenas e nenos dun colexio de Vigo, e visionar vdeos de contido

3 Acond iciona- las activ idades de xeito que non haxa necesidade de reducilas ou eliminalas por falta de tempo.

./ Fomenta-la comunicacin e conexin de persoas de distintos grupos e organizacins como medio de facilitalo intercambio de experiencias e ideas.

./ Replantexa-Io aspecto"cantidade ou calidade?" , referido fundamentalmente nmero de persoas participantes. Ser preciso poer un lmite de asistentes?

./ Apo rtar documentacin previa que facilite a reflexin individual e o .debate posterior en grupo. Neste senso, pnsase na posibili dade de publica-la ponencia do tema de debate previsto no boletn NOVA PAZ.

./ Para evitar problemas de limitacin de asistencia, organizacin e xesti n econmica, matricularse facendo o pago por adiantado.

./ Ter previsto as persoas que coordenarn a discusin en grupo do tema central de debate.

DESDE LISBOA, POR EPARA A PAZ

Mis de duascentas persoas , na sa meirande parte educadoras e educadores de Galicia e Portugal , reunron se durante os das 15, 16 e 17 de abril no Instituto Espaol de Lisboa, atendendo convocatoria de "Educadoras/es poia Paz NEG" de Gal icia, e do "Movemento dos Educadores para a Paz" de Portugal. Ista a primeira convocatoria conxunta galegoportuguesa, froito de intercambios solidarios iniciados no Ano Internacional da Paz, pero tamn a oitava cita para os educadores e educadoras de Galicia.

Dous autobuses cruzaban Galicia de norte a sul o pasado vemes 15 de abril, recollendo en diferentes cidades a mis de cen persoas de distintas idades, profesins

ecopacifista.

En Lisboa agardaban non s os perto de cen compaeiros/as portugueses que se fixeran eco desta convocatoria senn tamn algns galegos/as mis que se desprazaran pola sa conta. Tra-Ia benvida de rigor , a presentacin do Encontro correu a cargo de MI! Virxinia Rodrigu ez, Pilar Castro e Xess Jares; e, para comenzar, que mellor que xogar? Unha das actividades fundamentais son os Xogos Cooperativos, a traverso dos que se descobre o pracer do xogo por si mesmo, alntase a desinhibicin, a tole ran ci a e a colaboracin, para poder alcanzar conxuntamente os fins propostos.

No exterior do recinto, todas e todos forman unha enorme espiral, coas mans entrelazadas, para rematar nunha inmensa aperta comn . Logo moveranse polo espacio mirando fxamente ,tanto para coecer-recoecer como para ser coecidos-recoecidos. Agora toca presentarse e saudar clidamente maior cantidade de persoas posible. Siguen movndose, agora en silencio, comunicndose mediante acenos e ademns...

Tra-Ia primeira sesin de xogos estn programadas as "dinmicas de grupos", outro dos eixos dos Encontros. As e os participantes distribense polas diferentes aulas do Instituto percurando as alternativas do seu interese: xogos de simulacin, educacin en valores, danza, xogo de roles ... remate, a cea conxunta, deseada, como o resto das comidas, como unha actividade mis do programa, para fav orece-la comunicacin.

Despois dunha sobremesa na que se misturan as cantigas galegas coas portuguesas, asistimos a unha representacin de mimo a cargo dun grupo afeccionado lisboeta. hora do descanso para a maiora, ainda que hai quen aproveita para contacter coa Lisboa nouturna, percura dun bar moderno ou dun cntrico e antigo caf.

o tema central seleccionado para a presente edicin era "A Educacin para a paz e 05 Medios de Comunicacin". O sbado ma, Helena Boasnovas e Isabel Oliveira dan pautas gran grupo para inicia-la reflexin crtica, que se desenvolver durante o resto da ma en grupos de debate mis reducidos (unhas 30 persoas). Tra lo xantar, a posta en comn: un grupo resalta o conceito empresarial dos programas educativos; outros cuestionan a utilidade "real" das novas tecnoloxas; algun apunta o control dos medios e o silenciamento doutros plantexamentos e propostas altemativas por parte dos "poderes"; tamn hai quen comenta a posibilidade de atopar eco nos medios a traverso da insistencia, ademis da alternativa de utilizacin das tecnoloxas para xenerar

novas can les, constitundose en emisores; dende outro punto da sala reflexinase sobre a pedagoxa "con Media" -potenciadora de persoas receptoras- e a pedagoxa "dos Media" -potenciadora de persoas emisoras-, incidindo na urxente necesidade de reciclaxe e formacin do profesorado sobre estas cuestins.

Podera segui-Io debate pero xa entramos no tempo destinado presentacin de experiencias referidas Paz. En total mostrronse doce, que abarcaban un amplo espectro: dende experiencias de Educacin para a Paz (celebracin de semanas pala paz nos centros, unidades didcticas sobre a problemtica dos refuxiados/as bosnios, unha experiencia de educacin infantil sobre a competitividade e o xogo, unha unidade didctica multimedia itinerante, a campaa da obxeccin fiscal '94, as alternativas sistema competitivo as como xenofobia e o racismo e a semana dos rapaces e rapazas sobre educacin para o desenvolvemento); sobre coeducacin na Ed. Fsica e un desgarrador manifesto sobre a sexualidade das mulleres disminuidas; e sobre educacin ambiental e ecopacifismo ("o descenso do Teixo", experiencias de escalas portugue

sas neste eido, un itinerario ecolxico polo ro Louro de Porrio-Pontevedra e o programa institucional de educacin ambiental desenvolvido polo Concello de Oleiros-A Corua).

05 pasillos do Instituto Espaol acollan, durante todo o Encontro, espacios de informacin nos que as distintas organizacins presentes mostraban as sas publicacins e materiais diversos. Por certo, acudiron a esta Encontro representantes de SOS Racismo-Galicia, do CEM (Colectivo de Educacin Medioambiental) de A Corua, do MOC (Movemento de Obxeccin de Conciencia) de Galicia, do Colectivo Ecoloxista do Louro (Porrio-Pontevedra), do colectivo Aperta de educacin medioambiental de A Corua, de Intermn-Galicia, do Seminario Permanente de Educacin para a Paz galego e do Consello Portugus da Paz e a Cooperacin (CPPC) de Lisboa, Seixal e Amadora.

Despois da esgotadora xornada e tras repoer enerxas coa cea, e sen pocins mxicas polo medio, as/os participantes mostran renovada vitalidade e alegra para

xogar, cantar e bailar na "Festa pala Paz". Durante todo o Encontro, e particularmente esta noite, houbo unha especial lembranza do "25 de Abril", a revolucin pacfica dos caraveis, da que, precisamente nestes das, estase a celebra-lo seu 20 aniversario. Neste contexto foi invitada Laura Lpes, veterana educadora e comprometida de antigo coa educacin poia paz en Portugal.

Tra-Iafesta, Lisboaagarda. Msica africana, fados, ... A oferta variada e atrante.

As moitas actividades acumularon un retraso que provocou a suspensin das dinmicas de grupo e a sesin de xogos cooperativos previstos para a ma do domingo, que transcurreu coa presentacin de grupos e entidades participantes, a sesin de avaliacin e elaboracin de conclusins e coa representacin de teatro a cargo dos/das adolescentes integrantes do "Teatro da ra", de Amadora.

Once anos xa de traxectoria ten s sas costas o grupo de EDUCADORAS/ES POLA PAZ.de NOVAESCOLA GALEGA (Movemento de Renovacin Pedagxica), funda

do en Vigo en 1983 por un reducidsimo grupo de mestres/ as que "independentes de todo partido poltico, sindicato, confesin rellxiosa, poder pblico ou privado", ten como obxectivos "sensibilizar sobre a necesidade de incorporar nos proxectos educativos de tdalas reas e niveis, os valores da paz; impulsa-los tres niveis de achegamento paz (investigacin, accin e educacin); crear e facilitar s/ s docentes materiais didcticos relacionados coa cultura da paz; a democratizacin, a renovacin pedagxica e a galeguizacin do ensino".

Unha vez tirada a "foto da paz" e do ltimo e emocionado xantar colectivo, varios centos de quilmetros agardaban s/s viaxeiros.

o camio de volta transcurre docemente, tentando recupera-las horas de sano perdidas en Lisboa, intercambiando proxectos e enderezas, avaliando e comentando os fallos organizativos e proxectando xa o futuro Encontro a celebrar en Lugo (Galicia) na vindeira primavera.

Al nos veremos.

Relacin de experiencias presentadas

1. "Unha escala para a paz e para a vida" (Portugal)

2. "Educando para a paz" (C.P. Bergantios - Carballo - A Corua - Galicia) (Marga Sampaio - Jos Luis Glez.)

3. "Os seres vivos". Unidade Didctica Multimedia. (Porto Portugal) (Daniel Espan).

4. "As materias transversais no Ensino Medio" (LB. Snchez Cantn - Pontevedra - Galicia) (Adela Figueroa / M~ Teresa Nez)

5. "Aprender a viv-la diferencia" (Portugal)

6. "Experiencia medioambiental" (G.E. do Louro - Pontevedra - Galicia).

7. "Obxeccin Fiscal" (MOC - Galicia)

8. Ed. Medioambiental "Descenso do Teixo" (E.S. Corroios 2Seixal - Portugal) (Isabel Lima)

9. "A Coeducacin na E.F. en Secundaria" (Grupo de Coeducacin de E.F. de A Corua) (Galicia)

O. "A Semana dos nenas e nenas" (Intermn - Galicia)

11. "Experiencia medioambiental" (Concello de Oleiros - Galicia)

12. "Unha experiencia de E.P. en Ed. Infantil" (Esmeralda Batalla - Mafra - Portugal)

~:~ 1

0 \. l. ~ -;. NOVAPAZ BOLETIN DE SUSCRIPCION

(S para as I os non asociadas I osd~ NEG) ~

..o;:. PAPEL RECICLADO "6~ "NOSACONTRIBUCION A D~FENSA DO MEDIO AMBIENTE

NOME E APELlDOS: --------------------------r---:c.:...:,-~~---

DOMICILIO: ---------------------------~~_+_e____r--':""'-'O-\_

LOCALlDADE: --------- - - - - - - - - - - - - TFNO.: ----"-=-~"'O:'--__r_-

CENTRO DE TRABALLO: LOCALIDADE: -----7"""'c------'-"'~

Forma de pago 500 ptas. catro nmeros (e algn extraordinario): - Taln - Transferencia canta nm. 04-194.535 da Caixa de Aforras Municipal de Vigo. Oficina Principal Vigo.

Enviar ficha mis resguardo a: EDUCADORAS/ES POLA PAZ Aptdo. 577. VIGO (Pontevedra)

., nova

escola galega

EDUCADORAS/ES POLA PAZ _ Apartado 577 - Y.K30

':r- --lsrpontevedfa'~,A: _ v __ .~.., /'yll ";'Y", J, ~6 J z- .J r-"

Dep. Legal'Vg -451,00 . ,-' ) J ro' Imprime: F.:EITO, S.Ie. HemnCorts, ~ 3-=151nt (VIGO d- ~/

A dixitalizacin destes documentos foi posible grazas axuda

da Secretara Xeral de Modernizacin e Innovacin

Tecnolxica (Consellera de Industria - Xunta de Galicia), do Ministerio de

Industria, Turismo e Comercio, as como do Plan Avanza e do Fondo Europeo

de Desenvolvemento Rexional (FEDER), ao abeiro da Orde do 31 de

decembro de 2008 pola que se establecen as bases reguladoras para a

concesin, en rxime de concorrencia competitiva, das subvencins

destinadas a entidades de dereito pblico e privado, sen nimo de lucro, para

impulsar a realizacin de actuacins de difusin e formacin relacionadas

especificamente co desenvolvemento e implantacin da sociedade da

informacin na Comunidade Autnoma de Galicia, no marco do Plan

Estratxico Galego da Sociedade da Informacin e o Plan Avanza, e se

procede sa convocatoria para 2009 (cdigo procedemento IN521C)

As publicacins estn dispoibles baixo unha licenza Recoecemento-Non

comercial-Compartir baixo a mesma licenza 3.0 Espaa de Creative Commons

que reza:

Vostede libre de:

- Copiar, distribur, exhibir e executar a obra.

- Facer obras derivadas.

Baixo as seguintes condicins:

-Vostede debe atribur a obra na forma especificada polo autor ou o licenciante.

Isto quere dicir que tanto os textos como as imaxes da Web poden ser

utilizados por calquera, sempre que se cite a sa orixe, sempre que non se

obtea un beneficio econmico directo ou indirecto dese uso, e sempre que se

incla no produto resultante a mesma licenza CC-NEG.

concedida a

Nova escola Galega