Non fagas trato co maltrato (Gallego)

download Non fagas trato co maltrato (Gallego)

of 44

Transcript of Non fagas trato co maltrato (Gallego)

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    1/44

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    2/44

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    3/44

    Non fagas tratoco maltrato

    PROGRAMA DE SENSIBILIZACIN

    SOBRE O MALTRATO ENTRE IGUAIS

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    4/44

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    5/44

    1 As relacins entre iguais ..................... 5

    2 Que o maltratar? ............................. 7

    3 Como recoecer ........................... 15

    se est sendo unha

    persoa maltratada? ............................ 15

    se es ti a persoa que maltrata? ..... 18

    se es ti unha persoa

    espectadora do maltrato? .................. 21

    4Aprende a protexerte ......................... 23Desenvolve habilidades sociais ......... 24

    Practica os valores positivos ............. 25

    Fomenta a autoproteccin ................ 26

    5 Atrevete a denunciar o maltrato: ....... 27

    Diferenza entre segredos bos e

    segredos malos ................................. 27Que ser unha persoa chivata? ... 33

    Habilidades de pescuda de axuda ..... 36

    ndice

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    6/44

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    7/44

    5

    As relacins entre iguais son as que se establecencoas persoas da mesma aula, do mesmo centro e

    de idades similares. Teen unha grande importancia

    no proceso de desenvolvemento persoal e social.

    Poucas veces nos paramos a pensar o que supn

    para ns como persoas, ter amigos e amigas,compaeiros e compaeiras. Compartir segredos,

    ter as mesmas afeccins, axudrmonos,

    prestrmonos cousas, comprobar que te valoran e

    te queren axuda a sentirse ben e a desfrutar

    desa relacin.

    Non obstante, non sempre as relacins cos demais

    son doadas, senn que, s veces, estn cheas de

    conflitos. Pdense dar casos nos que te atopes con

    As relacinsentre iguais

    1

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    8/44

    situacins prexudiciais. En determinados momentos

    podes sentirte intimidado ou maltratado por algunha

    persoa coa que convives na aula, no centro ou en

    calquera outro lugar. un tipo de violencia difcil de

    detectar para quen non a padece e complicada de

    demostrar, que permanece oculta para as persoasadultas e que condiciona de forma importante as

    relacins cos teus iguais.

    Nas pxinas que seguen ofrecmosche algunhas

    pistas para que poidas identificar as situacins

    de maltrato, as como para que saibas que faceren caso de que as padezas, as vexas ou

    participes nelas.

    6

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    9/44

    7

    Debes saber que o maltrato entre iguais consisteen que un alumno, unha alumna ou un grupo

    deles ataca, amola, molesta a outro compaeiro

    ou compaeira unha e outra vez, de maneira

    reiterada, con intencin consciente de causarlle

    dano ou medo, aproveitndose do desequilibrio

    de forza entre eles e tratando de que as persoasque poden axudar a vtima non se dean de conta.

    Normalmente, nestes casos de maltrato, a vtima

    non provoca ao agresor ou agresora, e non pode

    ou non sabe defenderse, porque se sente dbil

    fsica e moralmente.

    Que maltratar?

    2

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    10/44

    8

    Situacin

    de maltrato

    Conduta agresiva

    con intencin de

    facer dano

    Esa conduta habitual e repetitiva

    O agresor ou

    agresora mis forte

    A vtima nonadoita provocar,

    e non pode ou non

    sabe defenderse

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    11/44

    9

    Xa que logo, flase de maltrato entre iguais cando

    un rapaz ou unha rapaza, ou un grupo, pega,

    intimida, acosa, insulta, excle, ignora, abusa,

    ameaza, chantaxea, etc., a outro rapaz ou rapaza

    de forma repetida e durante un tempo prolongado,

    coa intencin de facerlle dano, e ocultndose dequen pode amaar a situacin (profesorado, familia,

    etc.). Estes feitos ocorren nos mesmos lugares

    onde estudamos ou xogamos, diante doutros

    compaeiros e compaeiras sen que os que o

    observan fagan nada por evitalo, cortalo ou paralo.

    Hai que ter claro que o maltrato entre iguais

    non se trata dunha pelexa ou discusin espordica

    con outro compaeiro ou compaeira, nin de

    cambadelas, empurrns ou patadas que se

    producen ocasionalmente practicando algn

    deporte ou xogo, ou certos episodios nos que selle toma o pelo a algun como parte de bromas

    entre iguais.

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    12/44

    Os casos de maltrato presentan moitas e variadas

    formas que se describen a continuacin, case

    sempre combinadas unhas coas outras.

    GFsico

    w Directo: dar patadas, puazos, agresins

    con obxectos

    w Indirecto: agachar cousas, cambialas de

    sitio, roubalas

    GVerbal

    w Directo: vocear, burlarse, insultar,

    poer alcumes

    10

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    13/44

    11

    w Indirecto: falar mal de algun s sas costas

    insistentemente, facer que escoite de

    casualidade, pintadas no encerado,

    enviarlle cartas ou mensaxes ao mbil

    GRelacional

    Son accins encamiadas a rebaixar a persoa e

    fomentar a sensacin de inseguridade e temor.

    w Directo: exclusin deliberada de actividades,

    impedir a sa participacin

    w Indirecto: deixar a vtima soa no patio,

    facer parellas ou grupos na clase sen contar

    con esa persoa

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    14/44

    12

    Maltrato

    Cando un rapazou rapaza se mete

    habitualmente conoutra compaeiraou compaeiroinsultndoo,burlndose, pondollealcumes (catroollos, mu para

    chamarlle vaca).

    Cando un grupode alumnos ealumnas lle din aosdemais que non falen

    con outro rapaz ourapaza para que nontea amizades

    Insultarocasionalmente no

    medio dunha rifa.

    ( inadmisible,pero, se de formaespordica nonpodemos chamarllemaltrato).

    Estar un da enfadadaou enfadado cunamigo ou amigaou con varios.

    (Son esas cousas quese amaan entrenenos e nenas).

    Maltrato non

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    15/44

    13

    Maltrato

    Cando nos cambios de

    clase, nos servizos, no

    autobs hai un nenoou nena que tropeza

    sempre co mesmo

    compaeiro ou

    compaeira, lle atranca

    o paso cunha perna,

    poendo o brazo

    Cando algunabusa da sa forza,e atemoriza a unou mis compaeirase compaeiros,ameazndoos se non

    fan o que quere:darlle o bocadillo,facerlle os deberes,deixarllos copiar

    Tropezar sen querer eberrar: Aparta!

    (Non de boaeducacin, o correctosera dicir perdn).

    Copiar nos exames,alterar as clases conintervencinsinadecuadas

    (Mal feito).

    Maltrato non

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    16/44

    14

    Maltrato

    Cando un grupo de

    nenos e nenas espera

    premeditamente nasada da escola ou do

    instituto a algun para

    abusar del.

    Todas aquelas

    situacins que tipoidas contar oupensar nelas

    Tropezar sen querer eberrar: Aparta!

    (Non est benfeito, violenciainnecesaria).

    Maltrato non

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    17/44

    15

    se ests sendo unhapersoa maltratada?

    Para sar dunha situacin de maltrato, debes

    empezar por recoecer que, anda que pareza

    incrible, che est sucedendo a ti. Debes de ter

    en conta que toda actitude individual ou de grupo

    que te faga sentir mal (tanto de xeito verbal como

    fsico ou de exclusin social) pode supoer unha

    situacin de maltrato e pode estar influndo

    negativamente na ta formacin como persoa.

    Se non lle pos remedio pronto, a ta vida persoal

    e de relacin pode sufrir severos trastornos.

    Como recoecer

    3

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    18/44

    Es unha persoa maltratada se as mesmas persoas

    che fan algunhas destas cousas de xeito repetido:

    G Insltante ou brlanse constantemente de ti.

    G Falan mal de ti ou difunden rumores falsossobre a ta persoa.

    G Emprrante, pganche ou amezante

    fisicamente.

    G Escndenche, rmpenche ou rubanchecousas de forma continuada.

    G Ignrante ou desprzante.

    G Rexitante en calquera circunstancia e

    por calquera motivo.

    16

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    19/44

    17

    GNon te deixan participar nas actividades

    do grupo.

    G Obrgante a facer cousas que ti non queres.

    G Acsante sexualmente.

    Ti non tes culpa do que che est pasando e

    lxico que te sintas mal. De feito, iso o que

    queren as persoas que te maltratan. Non podes

    facer como se non pasara nada. Pide axuda para

    afrontar esa situacin e sar dela.

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    20/44

    se es ti a persoaque maltrata?

    Debes darte de conta axia do que ests a

    facer e poer os medios para cambiar as tas

    actitudes. O teu temperamento e a ta necesidade

    de dominio non deben ser motivo de intimidacin

    e agresin cara s demais persoas. As relacins

    interpersoais que establezas deben ter un carcter

    de igualdade. A ta conduta pode levarte a

    situacins persoais de inestabilidade e inadaptacin

    social que te prexudicarn e, ademais, posible

    que lles causes un grave dano persoa ou

    persoas das que abusas.

    18

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    21/44

    19

    Es unha persoa que maltrata cando con frecuencia:

    G Insultas, falas mal e difundes rumores falsos

    dos teus compaeiros e compaeiras.

    G Te identificas con situacins de intimidacine violencia cara s demais persoas.

    G Ests metndote de forma continuada cos

    teus compaeiros e compaeiras e actas

    ordinariamente con violencia nas tas

    relacins cos demais.

    GMolestas e incomodas a aquelas persoas

    que teen algunha particularidade ou unha

    aparencia fsica diferenciada.

    G Obrigas aos demais a facer cousas quenon queren.

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    22/44

    G Rexeitas ou non deixas participar a outras

    persoas en actividades do grupo.

    G Desfrutas coa intimidacin e co maltrato s

    outras persoas.

    G Acosas sexualmente.

    As relacins cos iguais teen que estar presididas

    polo respecto mutuo. preciso que, se es unha

    persoa que maltrata, recapacites e cambies de

    actitude. Non sigas polo mesmo camio. Tes unproblema que ir a mis. Non sers feliz.

    20

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    23/44

    21

    se es ti a persoaespectadora do maltrato?

    Nunha situacin de maltrato entre iguais case

    sempre hai persoas que son testemuas e que non

    axudan a vtima. Observan, pero non actan na

    defensa do mis dbil. E mesmo algunhas

    participan activamente, por medo ou por imitacin,

    neses actos de intimidacin e violencia.

    Ti es unha persoa espectadora do maltrato cando,

    con frecuencia:

    G Asistes a un acto de intimidacin e non fas nada

    para evitalo.

    GNon recoeces que o que lle estn facendo

    vtima non est ben e pensas que ten merecido

    o que lle pasa.

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    24/44

    G Tes medo a actuar na defensa da persoa

    maltratada. Cres que mentres se metan con

    ela non se metern contigo.

    G Incluso chegas a participar ou animar na

    situacin de abuso con risas, xestos, etc.

    Se as, debes ter en conta que se non actas e

    non dis nada, colaboras indirectamente na situacin

    de maltrato. S valente. Recoece que es unha

    persoa espectadora e que non ests a actuar

    axeitadamente. Racha con esa situacin e axuda.

    22

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    25/44

    23

    Para previr o maltrato entre iguais necesariotomar conciencia do dano que causa, xa que non

    se trata de algo divertido nin intranscendente para

    quen o sofre. Por iso debes esforzarte en aprender

    toda unha serie de habilidades e estratexias que

    che sirvan para relacionarte cos demais de forma

    non violenta.

    A continuacin atopars unha serie de

    recomendacins que debes ter presentes para

    previr o maltrato entre iguais.

    Aprende a protexerte

    4

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    26/44

    Desenvolve habilidades sociais

    G Expreslles os teus sentimentos e emocins

    s tas amizades, familia, profesorado ou s

    persoas da ta confianza. Isto hache axudar a

    ter mis seguridade persoal.

    GMantn un bo nivel de comunicacin cos

    demais. Procura non pecharte, participa e

    expresa de forma respectuosa as tas opinins,

    sen temor a ser rexeitado ou a recibir

    comentarios negativos por facelo.

    G Analiza como se senten outras persoas cando

    estn tristes ou teen algn problema. Ponte no

    seu lugar, isto axudarache a entendelas.

    G Colaborar na resolucin de conflitos. Non te

    inhibas, procura achegar posturas e contribe a

    que as disputas se resolvan de forma pacfica.

    24

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    27/44

    25

    Practica os valores positivos

    G S dialogante. O dilogo a mellor forma de

    resolver as diferenzas entre persoas.

    G Respecta as normas, tanto as do centro como

    as do grupo. Facilitan a convivencia.

    G S tolerante. Respecta as persoas,

    independentemente das sas ideas, crenzas

    ou formas de manifestarse.

    G Practica a solidariedade. Todas as persoas

    necesitamos dos demais.

    G S xusto na valoracin dos feitos que observes.

    S imparcial.

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    28/44

    Fomenta a auto proteccin

    G Afronta positivamente as situacins que che

    provocan unha certa tensin. Busca estratexias:

    usa o sentido do humor, fai que non escoitas,

    pide axuda

    G Aprende a dicir que non cando esteas

    convencido da ta postura, as como a

    xustificar a ta opinin. Preprate para soportar

    as presins do grupo ou de compaeiros

    individualmente, cando non esteas de acordo

    en algo.

    G Practica a convivencia pacfica. Non recorras

    violencia ou agresividade en momentos

    de tensin.

    26

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    29/44

    27

    O maltrato entre iguais est oculto porque moitasveces rexe a lei do silencio imposta por quen

    abusa. persoa que maltrata convenlle que non se

    saiba para poder seguir intimidando as persoas mis

    dbiles e porque parte da sa diversin ver o

    medo que produce na vtima.

    Diferenza entre segredos bose segredos malos

    Todas as persoas temos segredos, algns mointimos que non lle contamos a ningun, outros que

    compartimos cun irmn, unha amiga ou amigo.

    Atrvete a denunciaro maltrato

    5

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    30/44

    Tamn esas persoas que nos estiman nos contan

    os seus segredos e debemos ser discretos e non

    comentalos para que poidan seguir a confiar en

    ns, pero, teen a mesma importancia todos os

    segredos? Hai que gardalos sempre?

    Pois depende, hai segredos que non debemos

    gardar, son malos segredos, poden prexudicar

    a algun.

    doado distinguir os bos dos malos segredos.

    28

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    31/44

    29

    Este segredo

    O teu av cntache os

    anos que ten, pero

    pdeche que non llo

    digas a ningun. MALO

    Atrveste a xogar a distinguirentre bos e malos segredos?

    1

    A ta mellor amiga

    cntache que nota que

    un coche branco apersegue sempre ao sar

    da escola e que non o

    comentes con ningun.

    2

    BO

    MALOBO

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    32/44

    MALOBO

    MALOBO

    30

    Este segredo

    Sabes quen roubou amochila dun compaeiro

    e que van castigar a

    quen non o fixo.

    3

    Preparas co teu irmn

    un regalo moi especial

    para a festa de

    aniversario da ta nai.

    4

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    33/44

    31

    MALOBO

    MALOBO

    Este segredo

    Na ta panda hai tres

    rapaces que se retan a

    cruzar a calzada co

    semforo en vermello.

    5

    (Busca ti outros segredos)

    6

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    34/44

    MALOBO

    MALOBO

    32

    Este segredo

    7

    8

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    35/44

    33

    Que ser unha persoa chivata

    Seguro que lle oches a algun soprn,

    chivata para referirse a algn compaeiro ou

    compaeira que contou un segredo, que se foi da

    lingua. Pero algunhas veces o adxectivo non est

    ben usado, porque xa falamos antes de que se

    un mal segredo nunca debe gardarse, as que a

    persoa que o desvela nunca unha acusona.

    No caso do maltrato entre iguais, persoa que

    abusa intersalle que ningun lles conte a sa

    actuacin s persoas adultas, e por iso fai funcionar

    a lei do silencio entre o grupo (tal como veras

    que sucede nas pelculas sobre a mafia) co fin de

    poder seguir intimidando s vtimas.

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    36/44

    Que ocorre se algun coece un mal segredo e

    non llo conta a ningun?

    G Que a persoa maltratada non pode recibir axuda.

    G Que est a ser cmplice dunha agresin,porque a persoa que agride pode pensar que a

    espectadora aproba o que est a facer

    G Que, como a persoa agresora ve que o seu

    maltrato queda impune, pode repetilo con mis

    compaeiras ou compaeiros.

    Cando algun se atreve a denunciar un maltrato

    oculto, a contarlle a algunha persoa adulta de

    confianza o que lle ocorre, non est a ser chivato:

    G Est sendo moi valente e responsable, porquecoa sa denuncia evita que se contine a facer.

    34

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    37/44

    35

    G Acta con compaeirismo e defende os dereitos

    fundamentais das persoas.

    G Axuda a mellorar a convivencia, porque as

    persoas adultas poden intervir para solucionar

    o maltrato.

    G E beneficia a persoa que agride, porque est

    nunha situacin prexudicial para ela mesma e

    necesita axuda para cambiar.

    Por todas estas razns, se es vtima dun maltrato outes algunha compaeira ou compaeiro que o est

    a padecer NON O SILENCIES, non sexas

    cmplice. Non o ignores, ti podes axudar.

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    38/44

    Habilidades de pescuda de axuda

    comprensible que teas medo do que che

    poida ocorrer se denuncias un maltrato que

    ests a padecer ou que observas. Tes que actuar

    con prudencia.

    No caso de que ti sexas a vtima, non cargues

    con todo ese peso: fala, busca axuda, non sufras

    en silencio. Pero, sobre todo, recoece e expresa

    o que estas a sentir: teo medo, teo vergoa,

    necesito

    Serache til fuxir das situacins ou lugares

    onde se produce habitualmente o maltrato, e

    nunca respondas s agresins, porque pode ser

    peor para ti.

    Podes falar primeiramente con compaeiras ou

    compaeiros que te entendan ben, sempre que

    teas todas as garantas de confidencialidade;

    36

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    39/44

    37

    pero despois tes que falar cunha persoa adulta da

    ta confianza (da familia ou da escola).

    Ela saber o que hai que facer.

    Se non te atreveses a falar ti directamente do que

    che pasa, busca a algun que o denuncie por ti,escribe unha carta annima contando o caso e

    failla chegar persoa titora

    Se ti es a persoa que maltrata, debes saber que

    tes un grave problema e que precisas axuda.

    Bscaa nalgunha persoa adulta que cha poidaproporcionar (profesorado, departamento de

    orientacin).

    Pero ao tempo tenta facer un exercicio de empata,

    ponte no lugar da persoa que maltratas:

    gustarache que actuasen contigo do mesmo xeito?

    Que che parece que pode sentir esa compaeira

    ou compaeiro de quen ti abusas?

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    40/44

    Pensa que, coa ta actitude, podes ser unha persoa

    temida, pero tamn non querida. Convenche intentar

    controlarte nas situacins de conflito. Aprende a

    relaxarte e rexeita tanto aquelas situacins nas que

    reaccionas de xeito agresivo como as compaas

    que te incitan a facelo.

    Por ltimo se ti es a persoa espectadora do

    maltrato e estimas que o caso leve podes usar

    estas estratexias:

    G Fala coa vtima e mstralle o teu apoio ecomprensin.

    G Comparte con outras espectadoras ou

    espectadores do maltrato estratexias de axuda

    vtima.

    G Fala coa persoa agresora e comntalle que se

    est pasando e que sera bo que se puxera no

    lugar da vtima antes de continuar.

    38

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    41/44

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    42/44

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    43/44

  • 8/7/2019 Non fagas trato co maltrato (Gallego)

    44/44