NOLA HITZ EGIN JENDEAURREAN EMAKUMEEI ZUZENDUTAKO … · 2007-08-08 · BIZKAIKO FORU...

BIZKAIKO FORU ALDUNDIA/DIPUTACIÓN FORAL DE BIZKAIA Gabinete del Diputado General Unidad para la Igualdad de Oportunidades BILBAO/BIZKAIA

NOLA HITZ EGIN JENDEAURREAN

EMAKUMEEI ZUZENDUTAKO IKASTAROA

Curso Impartido por: era berri-animazio soziokulturalerako taldea

Asistentes: Foro de Asociaciones de Mujeres de Bizkaia.Diputación Foral de Bizkaia

Días: 4, 5, 11 y 12 de febrero de 2004

era berri

animazio soziokulturalerako taldea

“Jendaurrean hitz egiteko ikastaroa ,emakumeei zuzendua”

1

NOLA HITZ EGIN JENDEAURREAN

EMAKUMEEI ZUZENDUTAKO IKASTAROA

HELBURUAK

Entzulego mota ezberdinen aurrean hitz egiteko osagai beharrezkoetan

aritzea.

Jendeaurreko egoeratan gure buruarekin ziurtasuan lortzea.

EDUKIAK

1.- Ikastaroaren eta parte hartzaileen aurkezpena

2.- Jendeaurrean hitz egiteko zailtasunak

Genero baldintzapenak.

3.- Zailtasunak lantzen.

Pentsamenduaren aldaketa.

Erlajazioa eta arnasketa

4.- Ahozkoa ez den komunikazioa

Mezuak eta funtzioak.

5.- Hizkuntzaren erabilera ez sexista.

Ahozko komunikaziorako teknikak.

6.- Hizkuntza paralinguistikoa

Loturak, doinua, indarra, tinbrea eta entonazioa.

7.- Diskurtsoa

Prestaketa: kontuan hartu beharrekoak

Diskurtsoaren egitura.

Diskurtsoa gogoratzeko hainbat teknika

8.- Egoera eta diskurtso mota

era berri



2

Lan bilerak

Komunikabideak eta diskurtsoak

9.- Teknologia diskurtsotan. Aurkezpenak eta hainbat lagungarri.

10.- Ebaluaketa.

1.- SARRERA

“Ideia bat azaltzen jakitea ideia bera bezain garrantzitsua da”

Gaur egun, ingelesa eta interneta beharrezkoak direla diote baina:

• Solasaldietan.

• Ahozko azterketetan.

• Negoziatzeko.

• Bezeroei arreta eskaintzeko.

• Irakasteko

• Aurkezpen komertzialetan.

• Telemarketinerako

• Komunikabideei adierazteko

• Asanblea zein bileratan iritziak emateko.

• Edozer saltzeko.

• Epaitegian defenditzeko

Ahozko hizkutzak komunikazio modu nagusia izaten jarraitzen du. Edukiak

ondo ezagutu baina ahoz nola esan ez badakigu mezua ez da osoa izango.

Ahozko komunikazioa egunero erabiltzen dugu baina pertsonen arteko

komunikazioa (sarritan jabetzen ez bagara ere) prosezu korapilatsua da.

Hortaz jabetzen garenean beldurtu egiten gara.

era berri



3

Ikastaro honetan zera ikusiko dugu: komunikazio prozesua zertan datzan

eta ze osagaik edo elementuk duten benetako eragina. Guzti honetan gure

helburuak zehaztuko ditugu eta jendaurrean hitz egiten eskarmentua hartuko

dugu, praktikatu alegia. Oso garrantzitsua da egoera eta entzulegoa kontutan

hartzea.

KOMUNIKAZIOAREN OINARRIZKO ESKEMA.

Komunikazio guztietan hurrengo osagarri hauek aurkituko ditugu:

Emalea

Hartzailea

Mezua

Egoera edo testuingurua.

Kodea

Kanala

Komunikazioak prozesu erraza dirudien arren, egia esan gure mezuaren zati

handi bat ez da iristen hartzailearengana. Akaso gure komunikatzeko

Pentsamendua Sentimendua

EMALEA HARTZAILEA

Pentsamendua Sentimendua

Perzepzioa

Perzepzioa

era berri



4

Komunikazioak prozesu erraza dirudien arren, egia esan gure mezuaren zati

handi bat ez da iristen hartzailearengana. Akaso gure komunikatzeko

zailtasunagatik edota entzulegoaren jasotzeko moduagatik. Komunikazio

prozesuan mezuaren aldaketa garrantzitsua eman daiteke hurrengo eskema

honek azaltzen duen moduan.

Esan nahi dena

Esaten dena

Entzundakoa

Ulertutakoa

Jasotzen dena

Bersortzen dena

Aurretik genion moduan, premisa hauek edozein entzulego zein egoeraren

aurrean kontutan izan behar ditugu.

Ikastaro honetako edukietan murgilduz, jendeaurrean ondo hitz egitea

naturaltasun osoz hitz egitea da. Guztiok ezagutzen dugu komunikazioaren

garrantzia bere zentzu zabalean. Dakigunez, ez komunikatzea ezinezakoa da,

geure itxurak, keinuek, egoteko moduek e.a. geuregatik hitz egiten baitute.

Azken finean, komunikazioa zera da:

• Harreman sozialetarako aurkezpen txartela.

• Jendea geureganatzeko eta limurtzeko (persuaditzeko) bidea.

• Informatu, datuak eman eta jasotzeko bidea.

• Ideiak komunikatu eta baloreak adieraztea.

Komunikatzaile on baten atzean beti esfortzu eta lan handia dago.

era berri



5

2.- JENDAURREAN ARITZEA ETA GENERO BALDINTZAPENAK

SEXO-GENERO SISTEMA

70. hamarkadan Europa eta Estatu Batuetako unibertsitateetan

“Emakumeen Ikasketa” izeneko mintegiak sortu ziren. Genero kontzeptua talde

hauek sortu zuten, definitu ezin zen zerbait izendatzeko. Hain zuzen ere,

pertsona guztiok sexu batekin jaiotzen gara, personak gure sexuaren arabera

emakume zein gizonezko izan gaitezke, birsortze sexuatua duen espezie garen

neurrian. Sexua, beraz, ezaugarri biologikoa da, genetikoki determinatua

datorrena.

Hau naturala da, baina sexu batekoa hala bestekoa izateagatik ezaugarri

eta bereizitasun batzuk atxikitzen zaizkigu, pertsonaren heziketa,

sozializazioa eta txikitatik jasotzen dugun tratua baldintzatzen du. Hau ez da

naturala, guztiz kulturala da.

SEXUA

BIOLOGIKOKI DETERMINATUA

“ALDAEZINA”

EZBERINTASUN FISIKO ETA FISIOLOGIKOAK

GIZONA EMAKUMEA

era berri



6

Sexuarekin lotuta, hainbat ezaugarri psikologiko eta balore eransten

zaizkigu, izateko modu eta jarrerekin batera. Hauxe da, genero hitzak esan

nahi duena. Generoa, gizarteak sortutako kontzeptu da eta ondorioz,

hezkuntzaren bidez alda daiteke.

Sexua (emakumea, gizona) eta generoa (femeninoa eta maskulinoa) erabat

loturik egon diren kontzeptuak dira, emakumeei zein gizonei balore, ezaugarri,

gaitasun, funtzio eta estereotipoak erantsi dizkienak.

Sexua naturala da. Generoa berriz, kulturala, jasotakoa baina ezaugarri

biologiko antzera jaso duguna.

Sexuak bi kategoría ditu: gizona eta emakumea. Generoak berriz,

maskulinoa eta femeninoa. Gizonezko eta emakumezkoren arteko

ezberdintasuna, kultura eta momento historiko konkretu baten araberakoa da.

GIZONA MASKULINOA

EMAKUMEA FEMENINOA

GENEROA

GIZARTEAK DETERMINATUA

ALDA DAITEKE

PSIKOLOGIA ETA JARRERA EZBERDINTASUNAK

MASKULINOA FEMENINOA

era berri



7

Sexu genero sistemak, lanaren banaketa sexualean du sorburu, eta une

horretan etxean eta etxetik kanpo lan egiteko funtzioen arteko

ezberdintasuna nabaria da. Emakumeak, bere erditzeko zein bularra emateko

gaitasuna dela eta, zaintze lanetan abiatu ziren etxean. Gizonak berriz, etxetik

kanpora irteten ziren familiaren sustengua bilatzeko. Honela, funtzio

ezberdinak gaitasun jakin batzuen garapena ekarri du. Zalantzarik gabe

esparru publiko eta pribatuaren arteko lehen banaketa eta ezberdintzea ekarri

du.

NOLA MANTENTZEN DA SEXO-GENERO SISTEMA?

Gizabanakoak, bere inguruneko Kultura ezaugarriak jasotzen ditu bere

bizitzaren hasieratik. Bere bizipena eta gizarte eragile esanguratsuen eraginez

bereganatzen du kultura hori. Modu honetan egokitzen da gizabanakoa

gizartean. Prozesu honi sozializazioa deritzogu.

Joan etorriko prosezua da, gizartea eta gizakiaren artekoa. Honen bitartez,

jarrera balore eta arau sozialak jaso eta barneratzen ditugu gure bizitzaren

hasiera hasieratik. Hau da, prozesu honen bitartez jaioberriak bere beharrak

asetzen ditu (jakiak, babesa, garbitasuna, ziurtsuna, onartua izatea…) eta modu

honetan gizartea betirakotzen da.

Gizarte orotan hainbat balore daude eta erabat zahaztuak daude zeintzuk

diren jarrera egokiak, pertsonengan zer espero den e.a. Informazio hau jaio

aurretik ere jasotzen dugu sozializazio eragileen bitartez, hau da, familia,

hezkuntza sistema, lege sistema, erlijioa, komunikabideak, pertsonen arteko

harremanak...

era berri



8

Jaio aurretik bai mutiko zein neskatilek badute izen bat, mutil edo neska

izena. Ondoren, jazteko modua, jostailuak eta beraiengandik espero denak

gaitasun batzuk ala besteak garatzea dakar. Guzti hau sexu biologikoaren

araberako baldintzapen soziala da.

Gizartearen espektatibak, eta bereziki familiarenak eta eskolarenak,

haurren jarrerak eta portaerak determinatzen dituzte eta sozializazio

agenteak indartzen dute. Honela, pixkanaka barneratzen ditu haurrak.

Baloreak jarreretan gauzatzen dira, eta portaeretan noski.

Generoarekin lotuta dauden baloreei dagokienez, emakumezko edo

gizonezko ulertzen diren arteko baloreetan ezberdintasun argiak soma

ditzakegu. Honela, estereotipoak ematen dira, gizonezkoei zein emakumezkoei

kultura eta momentu historiko zehatz batean ezartzen zaizkien ezaugarri

multzoan gauzatzen dira.

Ondoren, femeninoa eta maskulinoa denaren sailkapen bat aurkezten dugu.

Fernando G. Luigik “Temas transversales y valores educativos” liburuan

SOZIALIZAZIOA

BALOREAK

JARRERAK

PORTAERAK

AFEKTIBITATEA LAN EREMUA HARREMAN SOZIALAK AISIA ETA DENBORA LIBREA

FAMILI HARREMANAK

era berri



9

MODELO MASkULINOA MODELO FEMENINOA

Gizonezkoei honako ezaugarri hauek

gaineratzen zaizkie:

Zientzietarako balioa: arriskua

maite dute, eta borroka; antolatzeko

gaitasuna; agresiboa, argia, sortzailea,

erabakiorra, sendoa, eraikitzailea.

Ariketazalea, ziurtasuna du

bere buruarengan, autonomia,

egonkortasuna eta emozioen kontrola.

Eremu publikoan dihardute; eremu hau

gizakien etorkizuna ziurtatzen duena

da, eta botere mota guztiak garatzen

dira bertan: politikoa, soziala,

ekonomikoa, zientifikoa, ideologikoa,

erlijiosoa e.a.

Beraien autonomia indartzen da,

arazoei aurre egiteko gaitasuna,

beraien jarrera eta gaitasuna

bizimoduan egitasmoak antolatu eta

aurrera eramateko gaitasuna, betiere,

beraien interes eta jakinahietatik

abiatuta.

Emakumeei honako ezaugarri hauek

gaineratzen dizkigute:

pasiboak,menpekoak,egonkortasun

eza,emozionala,sensibilitatea,sumisioa,

intuizioa, goxotasuna.

Orokorrean izaera ahulekoak eta betiere

besteen araberakoa. Ingurukoekin atsegin

eta gustuko direla sentitu behar omen dute

eta afektibitateak intelektualitateak baina

garrantzi gehiago du.

Emakumezkoak eremu pribatuan egoten dira,

bizirauteko premiazkoa dena, baina

errekonozimendu sozialik gabekoa.

Legitimitaterik ez du, beti eremu

publikoaren menpe dago eta balorazioa ere

horren araberakoa du.

Emakumeetan menpekotasuna da nagusi:

beraien bizimoduko egitasmo aita,

bikotekide, seme-alaben araberakoa

da.Arazoen aurrean, inguruan dituen

gizonezkoen babesa beharrezkoa du.

era berri



10

Kuadro honetan azaltzen diren ezaugarriak, eredu tradizionalari dagozkio

eta ezberdintasunak azpimarratzeaz gain, genero bat bestearen gainetik

dagoela argi uzten du. Maskulinoak boterea du eta gizartean baloratuak dauden

elementuak ditu, femeninoak berriz, erabat kontrakoa, erdi mailako garapena

duen pertsona moduan aurkezten zaizkigu.

Gizonezkoetaz ari garenean, independentzia, autonomia lanbidea... ikusten

ditugu. emakumezkoetaz ari garenean berriz, laguntza, menpekotasuna,

elkarlana, familia bizitza e.a. arrakasta profesionala baino gehiago.

Hala ere, gaur egun emakumeak lan merkatuaren eremu gehienetan sartu

gara, eta prosezu honek ez du atzerabueltarik. Lan eremuan emakumeak

betetzen duen paper berri honetan, emakumeak gizonezkoekin lehian sartu

gara eta gizonezkoen ezaugarri, balore, jarrera eta portaerak balorazio hobeak

dituzten mundu horretan.

Emakumezkoak hartzen ari garen lanpostuetan beharrezkoa izaten da hitz

egitea, informatzea, konbentzitzea, negoziatzea, bilerak bideratzea...hau da,

jendeaurrean hitz egitea, eta horretarako ez dugu inolako heziketarik izan.

Bestalde, emakumeen boterehartze (empoderamiento) eta parte-hartze

soziopolitikoan ere ezinbestekoa dugu trebakuntza hau. Garrantzitsua da

emakumeen lidergoa hartzea eta eremu publikoan aritzeko lanabesak

geureganatzea. Kasu honetan jendeaurrean hitz egiteko konfidantza,

era berri



11

3.- JENDAURREAN HITZ EGITEKO ZAILTASUN PERTSONALAK

Lehenago esan dugun moduan, jendeaurrean modu egokian hitz egiteko

eskarmentua, jendeaurrean hitz eginez lortzen da, hainbat teknika eskuratzea

lagungarria bada ere.

Dena den, sarritan antsietateak (pánico escénico) gure aurkezpena,

elkarrizketa, bilera edo dena delakoa oztopatzen du. Antsietate horren

arrazoiak ugariak izan daitezke:

• Gaizki egiteari beldur izatea.

• Lotsagarri gelditzeari beldurra.

• Gutxiespen sentimendua (sensación de inferioridad)...

Jendeaurrean hitz egiten denean kontutan hartu beharrekoak hauetxek dira:

• Normala da urduri egotea egoera berria delako eta jendea entzuten eta

begiratzen daukagulako.

• Aurkezpenen kalitatea aurretik nola landu den araberakoa izaten da.

• Zeresana badugu eta entzutera etorri den jendeak interesa du. Interesik

ez balute ez leudeke bertan.

Beraz, antsietate hori txikiagotzeko hiru alde edo eremu ezberdinduko

ditugu:

1. Somatikoa (fisiologikoa)

2. Kognitiboa

3. Jarrerari dagokiona

era berri



12

ALDE SOMATIKOA

Beldur garenean, gure gorputzak hainbat ezaugarri izaten ditu: izerditan hasi

gaitezke, gorritu egiten gara, geure giharrak tentsioan daude, esku hotzak,

bihotzaren taupadak azkartu egiten dira, sabeleko mina, harnasketa azkarra

eta zaila, ahoa lehortzen zaigu....

ALDE KOGNITIBOA

Antsietate egoeratan ditugun pentsamendu automatiko multzoaz ari gara.

Geure buruarekin izaten dugun elkarrizketa da, modu ezkor batean baloratzen

dugu geure burua eta halako pentsamoduak datorzkigu:

• Lotsagarri geratuko naiz.

• Txorakeriak esaten ditudala pentsatuko dute.

• Ez dut inoiz ere lortuko.

PORTAERAK

Beldur garenean izaten ditugun portaera multzoaz ari gara.

• Hies egin nahi dugu, eskapatu.

• Asaldurak ( hitz totel aritzen gara, blokeatu , eskuak okertuz…)

Guzti honi aurre egiteko, psikologiatik abiatuta teknika ezberdinak erabili

ditzakegu

Alde somatikoa edo fisiologikoa……………………....... Erlajazio eta harnasketak

Alde kognitiboa............................................................Pentsamenduaren aldaketa.

Portaerak......................................................................Entrenamendua.

era berri



13

PENTSAMENDUAREN ALDAKETA

Berregituratze kognitiboa ere deitzen zaio eta teknika multzoa osatzen duten

prozesua da. Helburua:

• Gure pentsamenduen balioa zalantzan jartzeko

• Pentsamendu multzoa eta sensazio ezkorrak gutxitzeko.

• Pentsamenduak aldatzeko.

Teknika nagusiak hauetxek dira:

• Pentsamenduaren gelditzea.

• Arreta beste leku batean jartzea.

• Pentsamendu ezkorrak ezbaian jartzea, lantzea.

ARRETA BESTE LEKU BATEAN JARTZEA.

1.- OBJETU BATEAN ARRETA JARTZEA

Gure arreta osoa objetu batean jartzean datza eta ahalik eta deskribapen

zehatzena egitea objetuaren kolorea, izaera, forma, kokalekua, tamaina...

2.- KONTZIENTZI SENSORIALA.

Gure zentzumenek eman diezaguken guztiari arreta jartzean datza: ikusmenak,

entzumenak, usaimenak, gustuak eta ikumenak

3.- BURU ARIKETAK (ejercicios mentales)

Pertsonaren arreta osoa eskatzen duen edozein ariketa egitea da, adibidez, 0

tik 1000ra zazpinaka kontatzea, edo animalien izenak alfabetikoki aipatzea...

4.- ARRETA OSOA ESKATZEN DUTEN ARIKETAK

era berri



14

Aurreko teknikaren oso antzekoa da, ezberdintasun bakarra honetan hariketa

fisikoa eskatzen dela, adibidez, igeri egitea, plantxan aritzea, gurutzegrama

egitea, xakean ibiltzea...

5.- GOGORAPEN ETA FANTASIA ATSEGINAK

Pertsonak, gertatu zaion bizipen atsegin batean pentsatzean datza, edo

aurrerantzean gerta dakiokena, ahalik eta deskribapen zehatzena eginez.

PENTSAMENDU EZKORRAK EZBAIAN JARTZEA

Teknika honetan pentsamendu ezkor automatikoak hipotesi antzera

lantzen dira, hau da, eztabaidagarriak dira eta kontrastatuz ziurtatu behar

dira.

Horretarako, pentsamendu horiek zalantzan jarriko ditugu eta galdetegi

bat egin egia ala gezurra diran ziurtatzeko. Proba gainditzea lortzen badute,

errealitatearekin bat datozen beste hipotesi batzuk jarriko ditugu. Kontutan

hartu behar dugu pentsamendu ezkor hauek OHITURA bihurtu direla eta

ohiturak aldatzea ez da erraza suertatzen. Beraz, teknika hau behin eta

berriz erabili beharko dugu emaitzak lortzeko.

era berri



15

PENTSAMENDUEN EBALUAKETA.

Pentsamenduak onargarriak diren ala ez ebaluatu:

• Pentsamendu horren alde hitz egiten duen probarik ba al dut? Ze datu

motarekin demostra dezaket?

• Pentsamendu horren aurka hitz egiten duen probarik ba al dut? Ze datu

dauzkat?

• Zenbateko aukera dut pentsatutakoa gertatzeko?

• Egoera modu egokian baloratzen dudala pentsatzeko ze probabilitate dugu?

• Ba al dago interpretazio alternatiborik? Ba al dago beste ikuspunturik?

• Beste ikuspuntu horiek emateko ze probabilitate dugu? Ze nolako frogak

ditugu pentsamendu alternatibo horren alde eta aurka?

• Pentsamendu hau beste norbaitek balu, zer esango nioke bere

interpretazioa egokia ez dela ikustarazteko?

Pentsamenduen baliogarritasunaren ebaluaketa.

• Pentsamendu horrek zure helburuak lortzen laguntzen al dizu?

• Arazoa konpontzen laguntzen al dizu?

• Nahi duzun moduan sentitzen laguntzen al dizu?

• Ze nolako eragina du pentsamendu horrek zure sentimendu zein

portaeretan?

• Horrela pentsatzeak lagundu ala oztopatu egiten dizu?

• Pentsamendu hau beste norbaitek balu, zer esango zenioke egoerari aurre

egiten laguntzeko?

• Gauzak honela badira ere, zer egin dezakezu aldatzeko edo aurre egiteko?

era berri



16

Pentsamendu lagungarriak bilatzea.

• Egia bada ere, zenbateraino da txarra? Hondamendia al da? Ematen duen

bezain txarra al da?

• Ze gertatuko litzake egia bada?

• Zer da gerta dakiguken okerrena?

• Zergatik beldurtu hainbeste? Ez al zara zerbait gehiago pentsatzen ari?

PENTSAMENDU EZKORRA PENTSAMENDUAREN ALDAKETA PENTSAMENDU ALTERNATIBOA PORTAERA AURRE FRUSTRANTEA EZ EGITEA SENTIMENDU BAIKORRA PORTAERA EFIKAZA PORROTA NORBERAREN ERREFORTZUA

EGOERA

SENTIMENDU EZKORRA

EMAITZA ONA

era berri



17

4.-AHOZKOA EZ DEN KOMUNIKAZIOA.

Gorputz osoarekin, eskuak, aurpegia.... egiten ditugun keinuetaz ari gara.

Ahozko hizkuntza baino gutxiago kontrolatzen dugu baina kontutan hartu behar

dugu inkonzienteki garrantzi handia ematen diogula.

Gure aurkezpenean, eta sarritan lehenago, ziurtasuna adierazi nahi dugu, baina

momentu oro erlojuari begira bagabiltza, edo eraztunari bueltak ematen edo

paperak atzera eta aurrera..... informazio asko ematen ari gara hitz egin gabe.

Ahozkoa ez den komunikazioak pertsonalitatearen informazioa ematen digu,

estatusa edo jatorriari buruzko informazioa. Modu berean, harremanak,

jarrerak eta emoziak ere adierazten dituzte.

Informaziaoren zati handiena ahozkoa ez den komunikazioaren bidez

adierazten da. Hain zuzen ere, jaso eta gogoratzen den informaziaren % 7

soilik omen da ahozko komunikazioak emandakoa. Gainontzekoa, entonazioa eta

doinuak ematen du (%38) eta ahozkoa ez den komunikazioak (%55). Iturria:

Grupo 3 Psicólogos : Entrenamiento en Comunicación Eficaz

Beraz, ahozkoa ez den komunikazioa ahozkoa baino baliogarriagoa da, eta

batzutan ahoz esaten denaren kontra dijoa. Kulturari atxikitako hizkuntza da

(keinuena), eguneroko erabilpena duena, eta informazio kode bereziak osatzen

ditu (musean jokatzea, gormutuen hizkuntza, ...)

Beraz, komunikazioaren elementu ezberdinak hartu behar ditugu kontutan saio

bakoitzean. Hasteko, lortu nahi dugun diskurtso mota zehaztu behar dugu eta

beti egoera kontutan hartuta. Ez baita berdina talde txiki baten aurrean

aritzea ala entzulego handi batean, elkarrizketan, mahai inguruan, seminarioan...

era berri



18

Dena den, komunikazioan eragin garrantzitsua duten hainbat elementu zaindu

behar ditugu:

Begirada- Begiradarekin pertsonekin lehen kontaktua izaten dugu eta horrek

ahalbideratuko du komunikazioa jarraitzea ala ez. Begiradak zintzotasuna,

ziurtasuna, konfidantza e.a. adierazi dezake.

Aurpegiko keinuak Gazteleraz esaten den moduan “ La cara es el espejo del

alma”. Egia esan, aurpegian geure egoera, emozioak e.a. adierazten dira.

Irrifarra Irrifar egiten dugunean, egoera horretan egotea, hitz egitea e.a.

atsegin dugula adierazten dugu, eta inguruko pertsonei lagungarri egiten zaie

hurbilpenerako.

Gorputzaren jarreraren bitartez gure pertsona zein egoerari buruz

informazioa ematen dugu. Honela, jarrera itxia dugunean (zangoak gurutzatuak,

bizkarra borobildua, besoak gorputzaren kontra jarriak eta burua behera

begira) tristezia edo balorazio eza adierazten dugu.

Keinuak Euskarri garrantzitsua dira esaten ari garena indartu edo kontraesan

bihurtzeko. Zerbait azaltzea zaila suertatzen zaiguenean ere ahozko

komunikazioaren ordez lan egokia egin dezakete.

Pertsonaren itxura Gure aurkezpen txartela izan daiteke, besteak nola ikustea

nahi dugun adierazten du.

era berri



19

Ahozkoa ez den komunikazioak gezurrik ez diola esaten da: emozioak,

bihozkadak, e.a. ahozkoa ez den komunikazioaren perzepzioak dira.

Emakumeak mota honetako komunikaziorako dohai berezia omen dugu: seme-

alabekin beraien lehen urtetan ahozkoa ez den komunikazioaren bidez osatzen

baita harremana eta horren ondorioz, kulturak emakumeengan gaitasun hori

garatu du:.

Iturria: Grupo 3 Psicólogos: entrenamiento en Comunicación Eficaz.

Gizonezkoen eta emakumezkoen gorputz mugimenduak kulturak (eta ez

biologiak) baldintzatzen dituela demostratu da hainbat ikerketetan.

Haurtzaron erraz soma ditzakegu mugimendu femeninoak mutikoetan eta

maskulinoak neskatoetan. Ildo beretik, jaiotzetik itsuak diren haurrak keinu

ugari egiten dituztela ikusi da. Dirudienez, emozioak adierazteko hainbat

oinarrizko keinu daude, baina keinuak ikasi ere egiten dira, eta kultura

ezberdinetan interpretaziak aldatzen dira.

Beste edozein hizkuntzetan bezala, keinu bakar batek esanahi ezberdinak izan

ditzake baina egoeran kokatua irakurtzen badugu askoz ere zuzenagoa izango

da irakurketa.

Persona perzeptiboa, ahozkoak ez diren esaldiak ondo irakurtzen dituena da

eta ahoz esandakoekin kontrastatzen dituena.

era berri



20

HIZKUNTZA

Egiten duguna, azaltzen dugun itxura, esaten duguna eta nola esaten dugunaren

arabera sailkatzen zaigu gure harremanetan, eta batipat jendaurrean ari

garenean.

Zer esaten dugun, sarritan, gure lanbide edo egoeraren araberako diskurtsoa

izango da, beraz, hemen ez gara hori aztertzen hasiko ikastaro honetan.

Benetan garantiza duena zera da: nola esaten ditugun gauzak

1. Argitasun linguistikoa lortzeko beharrezkoak:

Txukun komunikatzeko behar beharrezkoa da esan behar duguna erabat

ulertzea.

Hiztegi argia eta arrunta erabiltzea: kontuz atzerriko hitzekin,

ezagunak ez diren siglekin,..

Kantitateetaz ari garenean ulergarriak egin. Ez bota edonola datuak,

entzulegoari informazioa eskuratu eta ulertzen lagundu.

Naturaltasuna: hizkuntza teknokratikoa ekidin.

Esaldi motzak erabili, ulerterrezagoak baitira.

Orden gramatikal logikoa.

Errepika batez ere puntu garrantzitsuenak. Bilatu ideia bera azaltzeko

modu ezberdinak

Imajin grafikoak sortu:

Konparaketak

Metaforak

Esaera eta esamoldeak

Ironia

era berri



21

Umorea

2.- “ Lo bueno si breve dos veces bueno”

3.- Labur hitzei eta esaldien luzeera dagokionez eta zehaztasuna kontzeptuei

dagokionez. Zehatza izateko, adierazi nahi dugunaren imajinak sortu behar

ditugu, entzulegoak bere burmuinean graba distan.

4.- Jendaurren hitz egiterakoan zuzentasunez egin behar dugu. Norberaren

estilo errespetatuz eta entzulegoaren eta egoeraren ezaugarriak kontutan

hartuz zuzentasunez hitz egin behar dugu.

era berri



22

HIZKUNTZAREN ERABILERA EZ SEXISTA

HIZKUNTZA: Giza talde bateko kideek komunikatzeko duten hitzezko

adierazpena ( Elhuyar Hiztegi ezkiklopedikoa)

hori Hizkuntza bizirik dago, sistema dinamikoa da, ez da zerbait estatikoa, bai

arau gramatikatak eta bai erabilera alda daitezke. Are gehiago, eboluzionatzen ez

duen hizkuntza hilik dago,eta erabiltzen jarraitzen badagu izango da hizkuntza

hori erabiltzen duten talde sozialen beharretara egokitzeko duen gaitasunagatik (

horra hor, hitz berriak: fax, ordenagailua..)

Hizkuntza, beraz, oso trena erabilgarria izan daiteke, eta guri dagokigun gaian

eta gure alde erabil dezakegun tresna da, emakumezkoen subordinazio egoera

aldarazteko tresna.

Funtzioak:

•Informaziorako tresna.

•Ezaguerak igortzeko tresna.

•Komunikatzeko mekanismorik garrantzitsuena.

•Pentsamendua sortzeko eta adierazteko ibilgailua.

Hizkuntza sozialki eraikitzen da, eta bizi garen gizartean osatzen da. Beraz,

hizkuntzak eragin handia du gure errealitatea jasotzeko eta bizitzeko moduan:

gure pentsamendua eta mundu ikuskera baldintzatzen du.

Gure gizartean, gizonezko eta emakumezkoen artean ezberdintasun nabariak

daudenez, hizkuntzan ere islatzen da. Honela, gizonezkoak gehienetan

protagonistak direnez eredu jakin batzuk badituzte eta honek badu eragina

autoestiman. Emakumeak aldiz, ez gara izendatuak izaten eta protagonismo

era berri



23

murritzagoa dugu, beraz, eredu falta dugu eta autoestima txikiagoa dakar.

Azken hamarkadetan, emakumearen papera asko aldatu da, eremu berritan sartu

gara eta ezinbestekoa da aldaketa hizkuntzan ere nabaritzea, hizkuntzak

errealitatea interpretatu eta sinbolikoki sortu ere egiten baitu.

EUSKARA SEXISTA AL DA?

Euskararen inguruan topiko asko zabaldu dira. Alvaro Garcia Messeguerrek bere

egunean esan zuen euskara ez zela sexista, eta izatekotan %5eko zama sexista

zuela, eta gaztelerak %80a.

"en el caso vasco, no se provoca ocultación e la mujer ni se produce sexismo. En

consecuencia, el vasco es una lengua poco sexista". Eta gaineratzen zuen, hau izan

daitekeela seguraski aintzinko soziedade matriarkalaren ondorioa.

Jendarte edo kultura batek emakumezkoak baztertzen baditu, hori nola edo hala

hizkuntzan islatuko da. Kontua da, genero gramatikala duen hizkuntza bati

errazago izango zaiola emakume bazteketa hori burutzea.

Dena den, sexismoa ez dago hizkuntzaren baitan, gizon-emakumeen buruan baizik.

Ez dugu, beraz, hizkuntza sexistari buruz hitz egingo, hizkuntzaren erabilera

sexistari buruz baizik.

AKATSIK OHIKOENAK

ANDROZENTRISMOA

1.- Emakumeak ezkutatzea edo desagertaraztea-maskulinoa denentzat baliogarri.

era berri



24

"Odola beharrezkoa da eta ezin daiteke egin, gizonarenak bakarrik salba dezake

gizona" (odol gutxiko emakumeak)

"Bileran zerbitzuko legegizon guztiak egon ziren" ( bileran legeandreak izanda ere)

" Erregeak Guggenheim museoaren inauguraziaon ego ziren " ( ekialdeko Errege

magoak ote?)

" Zerbitzuburu jauna: gutun honen bidez.." ( Zerbitzuburuaren izena... Ixabel)

Non daude ideia handiak eta sakonak dituzten gizonak?

" Esaiok ezetz militarismoari"

" Aukera ezak hire kirola"

" Erretzeari utzi iezaiok"

2.- Gizonezkoak ekintzaren ardatz eta erreferentzia gunetzat hartzea, eta

emakumezkoak menpeko edo agindupekotzat.

" X jauna erakusketara joan zen emaztearekin eta semearekin"

" A. jauna larriki zaurituta geratu zen, aurrez zetorkion kamioi baten kontrako

istripu baten ondorioz. A. jauna emaztearekin zijoan eta, horrek, gezurra badirudi

ere, zauri arin eta kolpetxo batzuk baino ez zituen izan "

SEXISMOA

1.- Nolako sexua halako tratamendua: emakumeak adingabeen modura

era berri



25

" Bi gizonek eta hiru neskek osatzen dute lantaldea"

2.- Ezaugarri ezberdinak gizonentzat ( adimenari lotuak) eta emakumeentzat (

estetika)

"Jende ugari bildu zen .. giro aparta... emakumeak dotore jantzita"

"Horretarako, emakume talde horen sentikortasun berezi eta bikaina izango dugu

bidaide"

Politikarien (emakumeak direnean) jantzien deskribapena. Carmen Alborch PSOE

ko kultura ministrariaren ile gorria, jantziak etab.

3.- Emakumeak umeen pare jartzea.

" 300 lagun hil zire, horien artean 70 haur eta emakume"

4.- Emakumea deskalifikatzeko edo hain aurka egiteko aipatzen denean.

" Beti berriketan emakumeak bezala"

" Txakurrari hezurra eta emazteari gezurra"

" Olagarraoa eta emakumea astindu egin behar dira bigunagoan izan daitezen"

" Hura zen marimutila hura!"

5.- Emakumeekin lotuta dauden adjetibo askok konotazio sexuala dute.

PROPOSAMENA

Sexismo mota guzti hauek ekidin behar ditugu eta emakumeak presente egin

generiko errealak erabiliaz ( gurasoak) edo hitz elkartuak ( aiton-amonak)

GAZTELERAREN kasuan, euskaraz aipatutako guztiez gain genero maskulinoa

era berri



26

erabiltzen dugu generiko moduan, pertsona guztiak izendatzeko alegia. Beraz,

hauek lirateke proposamenak.

- generiko errealak erabiltzea.

- generoa aipatzekotan maskulinoa eta femeninoa azal daitezela.

- izenordeak eta aditzen forma pertsonalak erabiltzea.

- aurreko aukerak nahasian erabiltzea.

era berri



27

LOKUZIOA

Aurreko orrialdeetan hizkuntzaren gaia aztertu dugunean argi geratu da

mezuaren argitasunak duen garrantzia. Entzulegoa ez nahasteko eta guk esan

nahi dugun hori ondo adierazteko:

• Ideia zehatz eta argiak, orden logikoan azalduak.

• Hitzak ondo aukeratuak, egokiak izan behar dute.

Horretarako gure hiztegi aberastasuna zaindu behar dugu, egoera

bakoitzean hitz eta esamolde egokia aukeratuz, azaldu nahi ditugun kontzeptu

eta ideak ahalik eta osoen eta zehatzen adierazteko.

Lokuzioari dagokionez, hurrengo hauek izan behar ditugu kontutan:

ahoskera, tonoa, intentsitatea, abiadura eta bolumena. Azken finean hitz

egiterakoan dugun doinuen argitasunaz ari gara.

Ahoskera: hitzak erraz atera behar dute, garbi.

Hitzak entzulegoarentzat opari bat izan daitezke baina horretarako esaera

eta ahoskera ahalik eta zuzenena izan behar du.

Ahoskera txukun bat lortzeko diafragma arnasketa oso garrantzitsua da.

(bularreko goikaldetik ez dugu inolaz ere hartu behar arnasa eta arnasketa

lasai bat ziurtatu behar dugu aire gehiago izateko).

era berri



28

Ahotsa ateratzeko garaian, bularra erresonantzi kaxa bat da. Ahotsa ondo

entzun behar du entzulegoak, ahots sendoa denean esaten dituen ideiak ere

indartu egiten ditu.

Hitzaldiak ez du sekula monotonoa izan behar eta horretarako trinkotasun,

doinu eta doinuera ezberdinak erabiltzea komeni da.

Tonoa: lau tono mota nabarmendu ditzakegu: zorrotza, planoa, sakona eta

trinkoa eta batez ere aho barruko formen araberakoak dira.

Bolumena: edozein hitzalditako helburua mezua entzulegoarengana iristea

da. Entzulegoaren arreta izatea ez dugu zertan builarik egin behar. Modu

dramatikoan ahapeka hitz egiteak indar handia izan dezake, adibidez.

Esaldi bukaeretan bolumena jaisteko joera izaten dugu. Alderantziz egin

beharko genuke. Esaldi bukaeretan ideiak indartu behar dira eta horretarako

ezinbestekoa da bolumena mantentzea.

Abiadura:

Mantzoa

Azkarra

Ritmo aldaketak: hauxe da egokiena.

Geldiuneak: ziurtasunez eginez gero oso onak dira: urduritasuna estal

dezakete, pentsatzeko denbora eman eta, batez ere, denboraren efektoa

era berri



29

lortzeko. Geldiunearen ondorengo hitzak interesa pizten dute

entzulegoarengan.

Geldiunetarako momentu ohikoenak hauexek dira:

• Hitzaldi hasieran (entzulegoa erabat isilik geratu arte, entzuteko

prest daudela adierazten baitu)

• Esaldi baten erdian ( puntu garrantzitsu bati indarra emateko)

• Etenaldi baten ondoren (entzulegoa berriz ere entzuteko jarrera

izan arte)

• Azken hitzak esan aurretik ( laburbilduz..)

era berri



30

IDEIAK DEFENDITU ETA KONBENTZITU

Giza komunikazioaren printzipioetan dago ideiak defenditzeko oinarria,

baina argumentazioa edo ideiak azaltzeko moduak ere garrantzi handia du gure

entzuleek ideia horiek ondo ulertu eta barneratu ditzaten.

Argumentazioa ez da:

• Ideia edo iritzia azaltzea soilik baizik eta esaten ari garena justifikatu

eta probatzean datza.

• Egiaztapen zientifiko bat egitea.

• Agintzea. Aitzitik, limurtzeko arrazoiak azaltzean datza.

Argumentatzea motibatzea da, hurrengo bi zentzutan:

• Arrazoiak aurkeztea.

• Pertsonak konbentzitzea ( limurtzea azken finean, entzuten ari direnen

sentimentu, balore eta emozioak konturan harturik)

Beraz, arrazonamendua entzulegoaren aiurrira egokitu beharko dugu.

Kontutan hartu beharreko aldagaiak:

Arrazoiak ematen dituen pertsona (hizlari argumentista)

Entzulegoa

Mezua

Ingurua, kontestua

Hizlari argumentista: ze mailatako sinesgarritasuna du?

Entzulegoa zein da beraien mundu arrazioanala? Eta afektiboa?

era berri



31

Mezua iritzi eta justifikazioak. Zein da arrazonamenduen baliogarritasuna?

Ingurua, kontestua arrazonamendu horretan lagun ala oztopatu gaitzaken

informazioa.

Argumentazio on baterako beharrezko baldintzak:

• Iturri fidagarriak aipatzea

• Entzulearekin mezu koherentea

• Mezuaren mami eta logika

• Egoerari egokitzea

Argumentazio on baterako kontutan hartu beharrekoak:

1. Egoerari hurbilketa:

Emalea, hartzailea, mezua eta egoeraren ezaugarriak. Gainera, kontutan

hartu beharra dago pertsonen arteko harremanetan ezin dela guztia

kontrolatu eta gerta daitekena ziurgabetasun maila bat egongo da beti.

2. Hurbilketa estrategikoa.

Helburuak zeintzuk diren kontutan hartuta, hauek lortzeko ze estrategia

erabiliko dugun. Zeintzuk izan daitezkeen emaitzak. Azken finean, zer nahi

dugun eta helburu eta emaitzen arteko harremana aztertuko dugu.

3.-Hurbilketa dinamikoa.

Argudiatzea ez da hitzaldi edo eztabaidaren hasieran hasten, baizik eta bi

aldeen arteko harremanaren prosezuan sortzen da. Joku honek momenturo

egokitzapena eskatzen du.

era berri



32

EGOERAK

Argumentazioak oso egoera ezberdinak izan ditzakete, hartzaile bakarra

ala talde handi bat izan daiteke, adibidez. Edo eremu pertsonal edo lan

eremuan izan daiteke. Egoerak asko aldatuko du argudioak emateko modua.

Eztabaida berez positiboa da, informazioa, iritziak eta paperak

elkartrukatzeko aukera ematen baitu. Arriskua hauxe da: aldeetako

bakoitza bere iritzi edo proposamenean jarrera itxia hartzen duenean eta

aurrekoa erario antzera hartzen denean.

Arrazoiketa ez da helburua, baizik eta helburu horiek lortzeko bidea.

Horretarako argumentu zehatzak eta pertsonalizatuak aurkeztu behar

ditugu.

Arrazoiketa on bat egiteko hurrengo galdera hauei erantzuna eman behar

diogu:

Zein da hartzailea? Nire eztabaidakidea/k ze balore eta interes ditu?

Bere arrazoiketan zerk du garrantzi gehiago, arrazonamenduak ala

osagai emozionalak?

Zein da nire/gure helburua? Helburua oso argi izan behar dugu eta

negoziazioa kasuan noraino amore emateko prest gauden.

Arrazoiak aukertau eta antolatu.

Zenbat denbora daukat? Lehen mailako eta bigarren maialako arrazoiak

bereiztu, lehentasunak zehaztu garrantziaren arabera.

Zein da giroa edo ingurua? Aurrekoarekin ze motatako harremana dudan

era berri



33

Ahozkoa ez den portaera egokitzea

Arrazonamenduan edo harremanaren inguruan zentratzea.

Zein da momentu egokia? Nire eta aurrekoaren animo egoera. Prestutasun

eta neke maila.

Nire egoera Arrazoiketaren luzaera Esaera egokia.

Ze nolako joku arauak ditugu?

Hitzaldi baten antzera Argumentazioan eta bere egituran sakondu edo

kontraargumentazio posibleak.

Zeintzuk dira nire arrisku eta limiteak? Esateko eskubidea duzuna aukeratu eta erabaki, ingurua eta aurrean ditugunak kontutan harturik

Argumentu hoberena aukeratu.

Nola osatuko ditut mezua eta iritziak? Erabiliko ditudan hitz eta esamoldeak aukeratu komunikazio oztopoak ekiditzeko.

Aurrean dugunari inongo epairik ez egin. Aurpegiratze eta justifikazioak ekidin. Iraganeko kontutan ez oinarritu Proposamen zehatzak egin.

ARGUMENTAZIOA TALDEETAN

Lau atal ezberdinduko ditugu:

1) HURBILKETA:Pertsonen artean begiratu, tanteatu, taldeak onartuko dituen ideiak luzatu. Antolatu gabeko ekoizpen fasean gaude, sormenerako fasea.

era berri



34

2) GATAZKA: Kontrako ideiak azaltzen dira, kontrako jarrerak sortzen ditu.

3) AZALERATZEA Erabakia hartzeko garaia dator eta joera ikusten da.

Argumetazioa oso garrantzitsua da gertatuko dena laguntzeko. 4) REFUERTZOA: Argumentoak beharrezkoak dira hartutako erabakia

indartzeko. Bitartekari papera oso garrantzitsua da balizko gatazka bideratzeko eta taldeak duen helburua beteko duen bilera bideratzeko. Bitartekaritzarako oinarriak

Arazoa eta helburua zehazki definitu Konponbideak aurreikusteko beharrezkoa da aurretik egoeraren

azterketa sakon bat egitea. ( gertaeren eta beraien arrazoien ikerketa)

Konponbide ezberdinak aztertu eta baloratu, beraien alde onak eta txarrak, erabakia hartu aurretik.

Talde bakoitzak hitza hartzen duen sarritasuna eta luzera zaindu behar Galderen edo eztabaidaren garaia iristen denerako hainbat aholku:

Errepikatu beti galdera. “ zure galdera...” “galdetu nahi duzuna” Piropoak: galdera ona dela esan. Erantzun galdetukoari zuzen zuen eta modu zehatzean. Erantzuna kokatu Ulertu dizutela ziurtatu “ulertu al didazu” “ondo azaldu al dizut”....

DISKURTSOA

1..- Diskurtsoa prestatzea.

Jendaurrean hitz egiten denean kontutan hartu beharrekoak:

Jendearen gehiengoa urduri jartzen da jendaurrean ari denean.

Aurkezpenaren kalitatea prestakutza lanen araberakoa da.

era berri



35

Zeresana baduzulako zaude hor eta jendeak zu entzuteko interesa du.

Ez balu ez lirateke bertan egongo.

Jendaurrean hitz egiten jendaurrean hitz eginez ikasten da.

Talde handi baten aurrean aurkezpen bat edo iritzi bat eman behar

dugunean eta urduri bagaude zera pentsatu behar dugu:

Jendaurrean arituz hartzen da jendaurrean aritzeko eskarmentua.

Lehenengo aldiz ez du zertan primeran atera behar, inor ez da ikasia

jaiotzen.

Zure iritziak oso baliogarriak dira, beste edozeinenak bezain baliotsuak

bai behintzat.

Zalantzak izateko eskubide osoa duzu eta jendeaurrean aritzeko edo

aurkeztu behar duzun gaian eskarmetua duten pertsonei galde

diezaiekezu.

Aurkezpenaren aurretik aipatzea komeni direnak:

1) Gure aurkezpena: ni…. naiz….

2) Entzulegoa motibatu: gaia aurkeztu..... duen interesa azaldu...

3) Aurkezpenaren egitura azaldu: zenbat denbora iraungo duen,

ordutegia, parte-hartzea...

4) Edukiak:

Eskema argia duen sarrera.

Garapena

Laburpena eta ideia nagusien errepasoa.

5) Iritziak aurkeztu. Ados al daude?

era berri



36

Parte-hartzea, galderak e.a. bideratu

6 ) Azaldu direnei eskerrak eman.

Kontan hartu beharreko beste batzuk:

Aurkezpena ondo prestatu behar da. Helburua ondo zehaztea oso

garrantzitsua da: informatzea, konbentzitzea, interesa piztea.

Ideia nagusiekin eskema argia egin.

Sekula ez dira hiru ideia baina gehiago jasotzen. Beraz, ideia

nagusiak modu ezberdinetan azal itzazu. Adibideak erabiltzeak asko

arintzen du aurkezpena eta gogorarazteko modu aproposa da.

Taldea txikia bada taldearen parte-hartzea indartu, galderak egin

eta taldeari gertukoak suertatuko zaizkion adibideak jarri.

Talde handien kasuan: ahotsa erabili, geldiuneak eta aurretik egin

duzun eskema zehatz hori jarraitu

2. DISKURTSOAREN EGITURA

Diskurtso eta aurkezpen guztiak hiru atal izan behar ditu:

Sarrera

Korpusa

Bukaera

Sarrera: Diskurtsoaren lehen atala da, agurra eta aurkezpenaren ondoren

datorrena. Gaiarekiko lehen kontaktua da eta oso garrantzitsua da

entzulegoaren interesa gureganatzeko, hitzaldia entzuteko gogoa izan

dezaten.

era berri



37

Ezinbestekoa da sarreraren lehen parrafoak hitzaldian esango dena

laburbiltzea eta gaiarekiko jarrera adieraztea. Modu honetan,

entzulegoaren interesa gureganatuko dugu.

Korpusa: Azaldu nahi ditugun ideiak orden logikoan aurkeztuko ditugu,

baina ideietako bakoitza banan banan azalduz eta beraien arteko lotura

adieraziz. Guzti hau ritmo egokian egin behar dugu. Bestalde, kontutan

izan behar da inguruko ideiak, antzeko pentsamenduak eta ondo antolatu

gabeko teoriak gure helburua oker dezakete. Gainera, entzulegoa nahastu

daiteke eta beraien arreta galdu dezakegu.

Bukaera: Hitzaldi on bat lortzeko ondo bukatzea ezinbestekoa da.

Ordurarte esandakoa bildu behar du eta honako hauek izan ditzake:

Laburpena, hitzaldiaren edukia azaltzen dizkiguten esaldi pare bat.

Azaldutakoaren ondorio izan daitezkeen proposamen edo ondorioak

Esandakoa babesteko eskaria egin diezaiokegu entzulegoari edo

gutxienez eskerrak eman. ( diskurtsoaren egoeraren arabera izango

da)

Hasiera eta amaiera zehatz-mehatz prestatzea komeni da

Dena den, diskurtsoaren egituraketarekin hasi aurretik hurrengo hauek

zehaztu behar ditugu:

Zer esan nahi dut.

Zer lortu nahi dut nire hitzaldiarekin

Nolakoa da entzulegoa

Zenbat denbora daukat nahi dudana lortzeko

HITZALDI BATERAKO GOMENDIOAK

era berri



38

Buru alferkeria gainditu: hauxe dugu hitzaldi baterako erariorik

nagusienetakoa eta honelako esaldiak sortzen ditu: “nik ez dut honetarako

balio” “ hau ez dago niretzat egina” “ beste batean saiatuko naiz” “ beste

batzuk nik baino askoz ere hobeto egiten dute”...

Egoera ikusi eta errespetatu, den bezala ikusi: hau da, ez sinistu

sinistu nahi duguna eta aurreiritziak baztertu.

Gaia erabat mamitu: pentsatu, landu, aztertu, mamitu, sakondu...

Gauzak neurtu eta antzekoekin alderatu: antzekotasun eta

ezberdintasunak bilatu eta asunto erabat kokatu.

Eskarmentua duten pertsonekin hitz egin

Memoria ondo zaindu; gauza garrantzitsuak gogoratu eta

gainontzeko ahaztu.

Egoera modu eta jarrera zehatz batekin aurkeztea eta jarrera edo

ikuspuntu horri erreferentziak egitea, lotura hori mantentzea. Arazo bat

ondo azaltzen denean konponbidearen erdia osatu dugu.

Entzulegoa kontutan izan denbora osoan eta beraien aldeko jarrerak

sor ditzaketen arrazoi psikologikoak kontutan izan.

era berri



39

Konponbide posibleak proposatzea; helburu zehatz lorgarriak

zehaztu eta gure mezua hiru puntu gogoraerrazetan aurkeztu.

“ Curso práctico de técnicas de comunicación oral” Arturo Meyano

EGOERAK

Jendaurrean hitz egiteko egoera ugari izan daitezke eta oso ezberdinak

gainera. Adibidez:

Bazkalosteko solasaldiak

Jaietan

Omenalditan

Bezeroren batekin

Diru eske goazenean

Saria jasotzerakoan

Eskerronetan

Eztabaida publikotan

Hitzaldiak

Seminarioak

Lan munduko bilerak...

Egoera bakoitzak helburu zehatzak ditu.

Gainera, entzulegoa oso umore egoera ezberdinetan izango da, ez du inondik

ere gauza bera espero egoera horietako bakoitzean. Kasu batzutan oso argia

izango da entzulegoak espero duena eta beste batzuetan ez hainbeste. Dena

den, beti galdetu beharko diogu gure buruari:

Zer espero dute entzuleek?

era berri



40

Zeri emango dio garantiza jende multzo honek?

Ze nolako datuak, informazaioa izango dira esanguratsueak

beraientzat?

Hala ere, entzulegoak arreta eta interesa izango du gure diskurtsoa zuzena

bada, zehatza eta ibilbide argi bat badu modu erakargarri batean aurkeztua.

Ezin ahaztu dezakegu imajinak ere oso garrantzitsuak direla. Ondo

aukeratutak imajin batek indar handia izan dezake.

era berri



41

TEKNOLOGIA DISKURTSOETAN

Imajinek ez dute hitzez esan beharrekoa ordezkatuko, baizik eta berau

osatu, indartu eta ilustratuko dute. Gainera ulerterrazagoa eta

gogoraerrazagoa egitea dute helburu erakargarri egitearekin batera.

DIAPOSITIBAK ETA TRASPARENTZIAK

Zehatzak eta argiak izan behar dute.

Diapositiba bakoitzean esaldi bakarra azpimarratuko dugu.

Lehenengo diapositibak hitzaldiaren ibilbidea aurkeztuko du eta

hitzaldiaren edozein momentutan berriro ere aurkeztu dezakegu

ibilbide hori nabaritzea komeni dela uste badugu

Testuak premiazkoak bakarrik azalduko dira, zehatzak.

Pantailan markatzeko, idazteko...bolia eraman.

Entzulegoari zuzendu ez pantailari. Bertan jartzen duena irakurtzen

ari bagara ere jendeari ez sekula bizkarrik eman.

Estadistikak erabiltzen baditugu kontutan izan: ez dute

sinesgarritasunik. Beharrezkoak diren datuak azaldu baina ez pentsa

edozeinen balantze bat irakurtzen badakienik. ( Aspergarri izatea

erraza da)

DIAPOSITIBAK bideo kainoia eta Power Pointarekin. Kontutan izan behar

dugu gela ilunpetan egon behar duela, iluntasuna lortu behar dugula aretoan

Diapositiba eta trasparentziak oso lagungarri izan daitezke baina neurrian

erabiliaz. Hobe gutxiegi erabiltzea eta benetan garrantzitsua dena aurkeztea,

jendea asperraraztea baino.

era berri



42

Idazteko, orri handiak, “veledak” edo antzekoak erabiltzen baditugu gauza

bera da: garrantzitsuena entzulegoarekin komunikazioa mantentzea, kontaktua.

MIKROFONOAK

Hitzaldia ematen hasi aurretik denbora hartu eta frogak egin, ondo

konektatua dagoen, ze distantzitatik hitz egin behar den e.a.Volumen aldaketak

ez dira batere atseginak eta soinuak edo distortsioak entzuten badira mikroa

urrutiratu eta bolumena jeitsi.

Mikroarekin batera transparentziak edo diapositibak erabili behar baditugu

kontutan izan kablearen luzera nahikoa den betela ez baitugute entzungo.

Horrelakoetan entzulegoaren arreta hizlariaren mugimenduetara joan daiteke.

Azken atal honetan azaldutakoak txikikeriak dirudite baina aurreikustea

oso garrantzitsua da, edozein ezustekok urduri jar gaitzake eta.

APUNTEAK, ZITAK...

Hitzaldietan irakurtzea nahiko aspergarria suertatzen da, ahozkoa ez den

komunikaziorik ez baitago eta lokuzioa ere eskasa izaten baita. Beraz, parrafo

motzak bakarrik irakurtzea komeni da,

Zitak berriz, motzak eta egokiak izan behar dute eta autorearen izana

aipatuz bakarrik dute benetako balioa.

KOMUNIKABIDEAK

IRRATIA

Irratian hitz egiterakoan, hitzaldia prestatzeko bezala oso garrantzitsua

da argi izatea zer esan nahi dugun, nola eta zenbat denbora dugun horretarako.

era berri



43

Batzutan, aurretik jakin dezakegu ze galderak egingo dizkiguten eta horrela

aurretik erantzunak ere presta ditzakegu, baita esaera, umorea, doinua ,

erritmoa e.a. ere.

Irratian ahoskera eta modulazioa asko zaindu behar dira. Patxadaz hitz

egin, irrifar egin, ahots erlajatua izan, parez pare duzunarekin hitz egin. Azken

finean, ahozkoa ez den komunikazioa entzuleengana iristen ez bada ere, berauk

zure ahoskera moldatzen du.

Ziurtasuna eta lasaitasuna azaldu behar dugu eta erantzun argi eta

zehatzak eskaini, hitzaldi arruntetan bezala.

Estudioan bertan bada elkarrizketa, errepikatu egin daiteke edo aldaketa

eta zuzenketak egin ditzakete teknikoek. Telefonoz bada berriz, ez. Beraz,

hitz egin aurretik behar adina denbora hartu eta prestatu. Kontutan izan,

telefono mugikorrek kobertura arazoak edo soinuak izan ditzaketela, beraz,

aukeran telefonoa fijotik egin.

Elkarrizketa egiten digunarekin atsegina izatea komeni da. Batetik, modu

horretan ziurrenik bera ere atsegina izango da gurekin eta bestetik, berarekin

bakarka eta gogoz ariko bagina bezala hitz egitea komeni baita, entzulegoaren

presiorik gabe alegia. Dena den, oso argi izan behar dugu zer den esan nahi

duguna eta zer esan nahi ez duguna.

era berri



44

Kontutan izan behar dugu irratiko esatariak profesionalak direla, eta

irratian “engantxea” izan dezaketen kontuak ateratzen saiatuko direla

Horregatik guk oso argi izan behar dugu zertaz ez dugun hitz egingo eta zein

den elkarrizketaren helburua, mezua , tonua...

Eztabaida bat bada hitz egiterakoan gainontzekoak isilik egon daitezen

eskatu eta posible bada azken ondorioetan parte hartzea indartu, horiexek

baitira (azken hitzak) entzulegoak gehien gogoratzen dituenak.

TELEBISTA

Telebista eragin handiena duen komunikabidea da, beraz, oso oso argi izan

behar dugu ze mezu zabaldu nahi dugun eta nola.

Normalean oso saio motzak izaten dira. Guztiok ezagutzen dugu 10

segundutako anuntzio batek ze nolako eragina izan dezaken. Telebistan, ikusi

eta entzun egiten da eta horregatik garrantzitsua da aurretik detaile guztiak

ondo pentsatuak izatea. Adibidez, arropa erosoa eta egokia (guk eman nahi

dugun itxura, estilo e.a.) jaztea garrantzitsua da.

Lasai egotea premiazkoa da, beraz, hitzorduaren aurretik bertan izatea

komeni zaigu. Bertan makilatuko gaituzte eta ondoren arnasketa edo lasaigarri

izan dakigukenari utziko diogu tartea.

era berri



45

Telebistako saioetarako hainbat proposamen:

Ahozkoa ez den hizkuntza zaindu.

Begirada oso garrantzitsua da, telebistaren beste aldean dauden

pertsonekin harremana hizlariaren begiradan oinarrituko da,

konfidantza, sinesgarritasuna e.a. emango dizkiena.

Irrifarrak naturala behar du izan, hala ez bada berahala nabaritzen

baita eta ikus-entzuleak urrunduko ditugu.

Ez ezazu kamara bilatu momentu horretan ze kamara enfokatzen ari

zaigun ez badakigu. Okerreko kamarara begiratuz gero itxura oso

txarra ematen du, konfidantza falta, beldurra e.a. adierazten du.

Kontuz keinuen gehiegikeriekin (“sobreactuación”)

Elkarrizketatzailearekin atseginak bagara bera ere hala izango da

gurekin.

Galderak arretaz entzun eta zerbait ulertzen ez bada, ahal den

naturalen galdetu.

Egiten dizuten galderari erantzun eta ez zeuk prestatutakoari.

Gure izaera oso kamarari erakusten saiatu behar dugu, lasaitasuna eta

zintzotasuna adierazi. Irratian bezala, garrantzitsua da

elkarrizketatzailearekin ahal den solasaldi atseginena izatea, berarekin

bakarrik ari bagina bezala, hau da, ikus-entzulegoaren presiorik gabe.

era berri



46

BIBLIOGRAFIA Lenguaje oral. Ander, Egg,E y Aguilar ,M.J.: TECNICAS DE COMUNICACIÓN ORAL Humanitas Buenos Aires Art Fettig (Mr. Lucky) : COMO METERSE AL PUBLICO EN EL BOLSILLO 7 técnicas para iniciar un discurso. EDAF D. L. Madrid 1982 Asensio, M.: COMO HABLAR EN PUBLICO Europa de Ediciones. Madrid Ibérico Aspiunza ,Begoña: GUIA RAPIDA PARA APRENDER A HABLAR EN PUBLICO Deusto, Bilbao 1990 Brentano, C.A.: DOMINE LA TECNICA DE HABLAR EN PUBLICO De Vecchi. Barcelona Cañas, José: HABLAMOS JUNTOS Ediciones Octaedra. Barcelona 1997 Carbonell, C.A.: TODOS PUEDEN HABLAR BIEN Edaf. Madrid Carnegie y Carnegie: EL CAMINO FACIL Y RAPIDO PARA HABLAR BIEN Edhasa. Barcelona Glass, Lillian : COMO EXPRESARSE CORRECTAMENTE Paidos. Barcelona 1994 Merayo Arturo : CURSO PRACTICO DE TECNICAS DE COMUNICACIÓN ORAL Editorial, Tecnos 1998 Recopilación de autores: COMO HABLAR EN PUBLICO Biblioteca Deusto de Desarrollo Personal, Bilbao 1991 Reig, Ramon: SOBRE LA COMUNICACIÓN COMO DOMINIO. Seis paradigmas Fundamentos D.L. .Madrid 1992 Vallejo-Najera, Juan Antonio : APRENDER A HABLAR EN PUBLICO HOY Planeta, Barcelona 1996 Watzlawick, P, Beavin Bavelas,J, J., D: TEORIA DE LA COMUNICACIÓN HUMANA Biblioteca de Psicología . Editorial Herder Barcelona 1991

era berri



47

ORATORIA EN INTERNET Consejos de conferenciantes. Generador automático de discursos. Asociación de Oradores Buscar: Oratoria+mujer Hablar en público Comunicación no verbal

Davis, Flora: LA COMUNICACIÓN NO VERBAL Alianza Editorial. 1993 Hervas Hernandez, Gloria: COMO DOMINAR LA COMUNICACIÓN VERBAL Y NO VERBAL. Playor. Madrid 1998 Minguez Vela, Andres :LA OTRA COMUNICACIÓN. COMUNICACIÓN NO VERBAL ESIC Editorial. Madrid. 1999 Morris, Desmond: “EL MONO DESNUDO” Editorial Plaza y Janes 1968. Thiel, Erhard : EL LENGUAJE DEL CUERPO Elfos . Barcelona 1991 Otros relacionados con la comunicación. De Urbina, J.Antonio: EL PROTOCOLO EN LOS NEGOCIOS Ediciones Temas de Hoy. Madrid 1994 Demory B.: CÓMO DIRIGIR Y ANIMAR LAS REUNIONES DE TRABAJO Editorial Deusto. Bilbao 1988 Gauquelin,M y F. : EL MECANISMO DE LA PERSUASION Editorial Grijalbo. Barcelona Laforet Hernandez, J.Jose: PROTOCOLO Y MEDIOS DE COMUNICACIÓN Editorial: edición propia Patton,F: LA FUERZA DE LA PERSUASIÓN Editorial Deusto, Bilbao Pedler,M., Burgoyne,J., Boydell,Tom: GUIA PARA EL DESARROLLO DE EJECUTIVOS Editorial Centro de Estudios Ramón Areces, S.A: Madrid,1994 Quiroga, Mabel MANUAL PARA QUEDAR BIEN EN SOCIEDAD Y EN LOS NEGOCIOS Grupo Unide P&Q Roiz, Miguel: TECNICAS MODERNAS DE PERSUASIÓN

era berri



48

Eudema Universidad (Textos de apoyo)Madrid, 1994

NOLA HITZ EGIN JENDEAURREAN EMAKUMEEI ZUZENDUTAKO … · 2007-08-08 · BIZKAIKO FORU...

Documents

Transcript of NOLA HITZ EGIN JENDEAURREAN EMAKUMEEI ZUZENDUTAKO … · 2007-08-08 · BIZKAIKO FORU...