NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren...

100
NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK Joannes Etxeberri, Ziburukoa Iturria: Noelak (eta kantika espiritual berriak), Ioannes Etcheberri Ziburukoa (Lino Akesoloren edizioa). Sociedad Guipuzcoana de Ediciones y Publicaciones, 1970. Klasikoen Gordailuan: http://klasikoak.armiarma.com/idazlanak/E/EtxebZibuNoelak.htm Klasikoen Gordailuak egindako lanak oro dominio publikokoak dira, eta, Jabego Intelektualaren Legearen arabera jatorrizko idazlanak bestelako eskubiderik ez baleuka, nahi bezala erreproduzi daitezke.

Transcript of NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren...

Page 1: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

Iturria: Noelak (eta kantika espiritual berriak), Ioannes Etcheberri Ziburukoa (Lino Akesoloren edizioa). Sociedad Guipuzcoana de Ediciones y Publicaciones, 1970.

Klasikoen Gordailuan:http://klasikoak.armiarma.com/idazlanak/E/EtxebZibuNoelak.htm

Klasikoen Gordailuak egindako lanak oro dominio publikokoak dira,eta, Jabego Intelektualaren Legearen arabera jatorrizko idazlanak bestelako eskubiderik ez baleuka, nahi bezala erreproduzi daitezke.

Page 2: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

DEDIKAZIONEAJesus Kristo Jaunari eta Saindu guztiei

Jesus Kristo eta Sainduzeruko dohatsuak:entzun etzatzue gogoonez gure kantuak.

Laudatu zaituztegunazgeroz behar zeruan,atsegin har ezazuehas gaitezen munduan.

Zeru-lurrek diozotenbethi elkharri ihardats,eta guk dezagun gureeginbidea ikhas.

Ezin zeruan gaitezkesar aski trebatuak,aingeruez zaretenazgeroztik laudatuak.

Molda dietzagutzue,arren, geure mihiak,zuetzaz diñe daitezenaurkhi gure aheriak.

Bihur diezazuegunlaudorio doblea:zergatik darokuzuenzerok eman antzea.

5

Page 3: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

LAUDORIOZKO KOPLAK

Joannes EtcheberriDoktor teologo liburu hunen egilleari adiskideak

Nik behintzat aithortzen dutzure zordun garela,gure ilhunbetik khentzekozuzia zu zarela.

Zaharturik zioanaeskara erortzera,Etxeberrian sarthurikberriz doa sortzera.

Erdaldunak ahal doazkezein bere herritara,gogat eginik, galdukoeztutela eskara.

Aspaldion zegoenaguztientzat azpikoEtxeberrik altxaturikgorena da iarriko.

Eskaldunak hel bekizkitharen ohoratzera,zeren eskara eman duenerdararen gañera.

Stephanus de HirigoitiDoctor medicus

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

7

APROBAZIONEA

Ikhusi dugu eta irakurri Iaun Bikario Jeneralen mezuzEskarazko Noel eta Kanta espiritualezko liburutxo hau IoannesEtxeberri Doktorak egiña, zeñetan ez baitugu ediren deus fede katoli-ko sainduaren kontrako gauzarik; hala daritzagu progotxoa dela batbedera debozionean berotzeko, eta merezi duela inprimaturik ilkhidadin. Egina Donibanen Agorrilaren 6, 1630.

P, De la Masse,Donibaneko Erretora.

P, de Urthubie,Doktor Theol.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

6

Page 4: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

LIBURUTXO HUNEN PARTEAK

Liburutxo hunek laur parte ditu.Lehena da Noelez, edo Jesus Kristoren sortzearen gañeko

kantez.Bigarrena, Jesus Kristoren biziaren misterioen gañeko

berze kantez.Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta

batzuez orenen gisa.Laurgarrena, Saindu partikular batzuen kantez.

Cantate Domino canticum novum: quia mirabilia decit. Psal. 97.

Iaunari diotzutzuekanta aire berriak,

zergatik egin baitituobra miragarriak.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

9

JOANNES ETCHEBERRI

Liburu hunen egilleari bere adiskideak koplak

Etzare zuzenez baizenestimatzen lehena.Tubalen hitzak ahoantuzten eskaldunena.Zeruetan aingeruekkutzaz dute mimrestenharrizko zure buruakhanbat nola dirauen.Etxeberri zaren, harriegina gogorrenez.Bethi berri izanen zare,behin ere zahar ez.Etxearen leihoak zukeztitutzu zarratzen;Rhima, aitzitik, ditutzuraroenak banatzen.Raphael lagunekienrabitua espantuz,iautsi da zeruetarikikhustera zu kantuz.

P. de ArganaratzPraedicator

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

8

Page 5: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

NOELEN LEHENBIZIKO PARTEA

Jesus Kristoren sortze-aintzineko gauzen gañean noelak, edo kantaberriak.

Abendokotz.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

11

LIBURUTXO HUNEN LEHENBIZIKO PARTEA:

NOELEZ

Noelak bi partetan berezten dire. Lehenbiziko partean dire JesusKristo sortze-aitzineko gauzen gañean Noelak.

Abendokotz.

Bigarrenean, Jesus Kristoren beraren gañean Noelak.Eguberri bestetakotz.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

10

Page 6: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

entzutean iausten delaIainkoaren Semea.

Hire amoreak gatikhire gorputz herbalaiauntziko dik egitekohiri ontasun ahala.

Hire faboretan hillendik herio larria,egundaño konbateannihork ezin ezia.

Bere oiñen azpian dikburtaz erabilliko;haren kaptibo guztieibihotza altxatuko.

Sanson sendoa ohi duksendagallez famatu,zeren zuen Filistinenkanpo osoa zehatu.

Sanson hunek eginen dikobra handiagoa,zeren garaituko baituifernuko kanpoa.

Sanson sendoa orañohandiro duk ospatu,zeren zituen Gazakoportaleak altxatu.

Sanson hunek eginen tikare gogorragoak,iakiteko zeru etalinbo illhunekoak.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

13

PROFETEN AGINTZA JENERALEN GAÑEANAbendokotzNOELA

O Adamen hazi kaltehandian eroria:berri onen entzutekoidekak beharria.

Sarri ilkhitzera hoaaizen lazeriatik,Aitak bidaldurik bereSemea hiregatik.

Eztezala pensa geureburuz mintzo garela,mintzarazitzen giaitikgeure Iaunak hunela.

Zeru gorari agokasuspiraz, o zerua;egor azu bidaldukoduzula agindua.

Airea, zuk ere isurazu ihintz garbia,bai eta iustuaz egin,hedoia, zuk uria.

Lurra, ideki zaiteaeta ekhartzu Mesias;hala agoka suspirazeta auhen handiaz.

Orain, bada, altxa ezakheure gogo tristea,

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

12

Page 7: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

PROFETEN ERRAN PARTIKULARREN GAÑEANNOELA

Jakob. Gen. 49Iudaren kastari khentzenzaionean khoroa,orduan etorriko daMesias mundukoa.

Agg. 2Zeru lurrak ditu Iaunakbetan iharrosiko,orduan eztu iausterahañitzik beranduko.

Malach. 3Bialduko zare, JoannesBaptista, aitzinera,egin beharko dituenbideen aphaintzera.

Ezech. 44Donzella hautatu batenganikan da sorthuko,zeña erdiz gero baitaBirjiña geldituko.

Abacuc 3Iesusen izenaz haurraizanen da deithua,zeñen aiphatzeak baitupaguturen iustua.

Mich. 5Sorthuko da Betleengohiriaren aldean:

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

15

Balentia hauk guztiakeginen tik hiretzat:haren harmek ebakitzeneztie berzerentzat.

Allegera adi, beraz,berri hauk entzuteaz,eta kantatzen has adieman zaiken antzeaz.

O Jesuskristo, Profetasainduez agindua,balia diezaguzuzeure iauste saindua.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

14

Page 8: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

SIBILLEN PROFEZIA JENERALEN GAÑEANAbendokotzNOELA

Jende onak, othoi, entzunzatzue gure hitzak,ez gaitzatzuela arbuiazeren garen neskatxak.

BirjinitateagatikIaun onak profeziaeman daroku, mereziez ginduen saria.

Guztiak gare hamabierresumetakoak,guztiak hitz eta mihidiferentetakoak.

Elkhar ezagutu gabeIaunak bat egin gaitu,ezen hamabiak garehitz batean aurkhitu.

Entzun etzatzue, bada,gure kopla berriak:denborak erakutsikotu direla egiak.

Iongoinkoren semeaiautsiko da lurrera,aita Adam eta harenkastaren libratzera.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

17

ohore hura izanendu hak berzen gañean.

Baruch 5Haren sortzean izarrekdute distiatuko,zein bere ohatzean direbozkarioz iauziko.

Isai.Sehaska faltaz manjaterbatean da emanen.asto-idiek han duteiauntzat ezaguturen.

David Psal. 17Erregeak ethorrikozaizko adoratzera,eta bihotz humil batezdohañak eskaintzera.

Hier. 31Haren kontra da erregekruel bat altxaturen,hura hil ustean dituhaurrak masakraturen.

Osea 11Burasoek ioanen duteihesi Ejiptera,tiranoa hil deneanbihurtuko herrira.

Zacharias 39Israelen izanen dahandi haren ospea,jentillek ordean harenlaudatuko legea.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

16

Page 9: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

SIBILLEN ERRAN PARTIKULARREN GAÑEAN

EritaeaIaunari urrikaldurikgizonaren kaltea,erremediatzera dubidalduko semea.

CimmeriaGatzatuko da Birjinabaten sabel garbian,gizonaren obra gabexahutasun handian.

HelesponticaPalestinan famatuada Iuduen herria,Birjinak konzebitukohan du seme Mesia.

TiburtinaBetleenen iaioko da,Nazareten haziko,Nazarenoa hargatikJendeak du deithuko.

EuropaeaMonarka guztien huradaiteke Nausia:hura aithortuko dutebere buruzagia.

DelphicaProfetek orobat dutehura bere prinzeaezagutuko, zeren denzuhurtziaz bethea.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

19

Orduraño egonen dazepoetan lothurik:hark kanpora emanen duburdiñak zathiturik.

Hari humilduko zaioheriotze kruela,ezaguturik garaiaharen gañean duela.

Guztiek, bada, zaitezteallegera berriez,zeruetako Kortetikfreskoki ethorriez.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

18

Page 10: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

APOSTOLUEK JESUS KRISTOZ JENERALKI ERRANEN GAÑEANAbendokotz

Noizbait entzun ditutzuedebotki, o Kristauak,Profeta sainduen etaSibillen errefauak.

Orain aldiz, bada, entzunetzatzue gureak,zeñak baitituzte hekinlaudatzen ahaireak.

Hek agindu zuten Iaunaguk dugu begietsi,ezen gu gintuen bereapostolu hautetsi.

Guk gehienik ginduenHarekin konbersatu,nola baikintuen beremahain saindura hartu.

Halaber guti zerokunutzi gomendatuaHaren izena munduanbanatzeko kargua.

Hartarakotz, bada, gurehitzak entzun tzatzue,eta mundura ethorridela sinets zazue.

Profeziak orain direegiazki konplitu,Mesias hek aginduazergatik baita sorthu.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

21

LybicaLege zaharra du berribatera aldatuko,zeña baita graziazkolegea deithatuko.

AgrippinaDelarik Jongoiko Semeargiz inguratua,halarik ibilliko daharagiz itzaldua.

SamiaIudu gaixtoek diotezeihar begiraturen,azkenean martiriozdute hillaraziren.

CumanaHirurgarren eguneanpiztuko da pagurik,zeruetako bideaarimei libraturik.

PersicaHala haren herioakhillen du herioa,eta lehertuko sugeherra handitakoa.

PhrygiaIotzen duenean gerotronpeta izigarriak,iuiatuko tu Monarkaeta Prinze guztiak.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

20

Page 11: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

APOSTOLUEK JESUS KRISTOZ ERRAN TUZTEN HITZ PARTIKULARRAKKREDOA ESKARAZ

S. PetrusSinhesten dut Iainko Aitaahal guztitakoa,zeñak kreatu baitituzeru-lur-itsasoa.

S. JoannesNik halaber sinhesten dutIesus Haren Semea,zeñak reparatu baitugizonaren kaltea.

S. IacobusEspiritu Sainduarenganik zen konzebitu,eta Birjina Mariaxahuaganik sorthu.

S. AndreasHerio pairatu zuenPilatusen azpian,eta Iosefek ehortzibere thonba berrian.

S. PhilippusLinboetara arimenlibratzera iautsi zen,eta gero hirurgarrenegunean piztu zenn.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

23

Guztiok, beraz, agurradagiogun behera,zergatik ethorri baitaguztion salbatzera.

Idola guztiak direaldaretan harritu,ezen guztiei ahoakbetan zaizte tapatu.

Hek ixildu behar zuten,bañan gure mihiakkanta biotzo haurrarieresia berriak.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

22

Page 12: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

ANUNZIAZIONAREN EDO GABRIELENSALUTAZIONEAREN GAÑEANNOELA

1. Nola Inkarnazionean laur persuna akort gerthatu ziren.

Laur presuna akort zirenInkarnazionean,Aita, Seme, Espiritu,Birjina ekin batean.

Iainko Aitak ikhusirikherstu zela ephea,reparatzeko Adamekegin zuen kaltea.

Semea zuen haragizbeztitzera ertxatu,eta bere ohoreaitzultzera manatu.

Aitari iarri zitzaionobedient Semea,itzuliko zioelagostarik bizitzea.

Amatzat zioen, bada,birjina bat hautatu,zeñarekin ez baitzirenberzeak konparatu.

Aitziñetik Iosek eginzuen esposarazi,zeren ez baitzuen nahimundua mintzarazi.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

25

S. ThomasZeruetara igan zeneta Aitareneanorain gloriosa dagoiarririk eskuñean.

S. BartholomaeusHandik ephe iakineaniautsiko da lurrera,hill eta bizi guztienzuzenki iuiatzera.

S. MathaeusNik oraño sinhesten dutEspiritu Saindua,Aita eta Sainduaren (Semearen)ganik prozeditua.

S. IacobusNik halaber aithortzen dutElizama saindua,baita han dela Sainduenbalderna sakratua.

S. SimonNik ere aboatzen duthutsen barkamendua,konfesioa hargatikdela bai baptismua.

S. IudasBaita nik ere aithortzenhilletarik piztea.

S. MathiasBaita nik berriz bizitzezorionez bethea.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

24

Page 13: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

humilki kurtu zitzaiongelan sarthu zenean.

3. Nola salutatu zuen.

Jongoiko Aitaketz zuensalutatu korteski,eta bere mandatuadeklaratu ederki:

Agur Maria, dohain etagrazia guztiz bethea:zurekin da munduarenIaun eta Erregea.

Ezen hautatua zareberze emazteen artean,alzifrea nola baitazuaitz guztien gañean.

Zu konzebitzera zoazIainkoaren Semea,hala da haren berarenegun borondatea.

4. Nola Birjinak ihardatsi zion.

Birjina saindua laztuzen hain argi handiaz,bai halaber espantatuhain izkuntza berriaz.

Bisaiako koloreazitzaion ganbiatu,eta hunela aingerusainduari mintzatu:

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

27

2. Nola Gabriel Arkanjelia Ama Birjinari bildadu zitzaion.

Noiz eta orduz baitzen mugapropioa hurbildu,Arkanjelua zioenenbaxada bidaldu.

Gabriel zen mandatarisainduaren izena,Iaunaren obeditzerabethi prest zegoena.

Adats izpiak zituenurrearen pareak,eta begiak zerukoizar klaren kideak.

Bisaiak zioen nolamarfillak distiatzen,tresnek berriz diamantenarauera onhesten.

Hegalek ere ziotenargitzen sorbaldetan,falkonaren plumek nolaiguzki-arraietan.

Gabrielek zueneanmandatua aditu,haren konplitzeko berehala bazen prestatu.

Hegaldaka abiatuzen Nazaret gañera,bide ori xuxen hartuBirjinaren etxera.

Birjina ediren zuenbakharrik othoitzean,

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

26

Page 14: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

5. Nola Gabrielek konjia hartu zioen.

Adiu, Jainko-semearenama bedinkatua:hau da zuregana nuenzeruko mandatua.

Gero bistatik zitzaionfaltatu aingerua,eta izorra geldituzen Birjina saindua.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

29

Ungi ethorri zarela,enbaxada saindua:ungi ethorri Iainkoarenezkutari hautua.

Ene beheratasunakmerezi duen baño,Iaun onak ematen darotohore gehiago.

Esker handia itzultzendiot orhoitzapenaz,baita zuri hartu duzuneneganako penaz.

Bañan nola, egin dio,ni semez naiz erdiren,Birjinitate xahuanzeña bainaiz biziren?

Aingeruak ihardatsizioen birjinari,Espiritu Sainduak duegiñen gauza hori.

Zure kusin Elisabetia delarik zaharra,sei hilabetetako daseme batez izorra.

Orduan, bada, Birjinakdiutza aingeruari:Ni Iaunaren neskato naiz,konpli bedi hitz hori.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

28

Page 15: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

«Ungi ethorri zarela,o Birjina saindua,ungi ethorri, donzellaguztietako hautua.

»Uste ez nuen ontasun hauniri nondik heldu zait,ikhustera IainkoarenAma non heldu baitzait?

»Zure presenziak darotbihotza allegeratu,sabeleko haurrak erebozkarioz salutatu».

Ama bezala orobathaurra mintzatuko zen;baña orduko estatuaketzioen agintzen:

«Ungi ethorri zarela,munduaren iabea,ohoratzera baitzareheldu muthil zeurea.

»Zeru-lurretan zaitzulalaudorio kantatuene ohoratzeko zerenhanbat zaren baxatu».

Elisabeten hauzoaethorri zen lasterrez,Ama Birjina sainduasalutatu beharrez.

Boztu ziren ikhusteazharen begitartea,eta guztiek aithortuzorionez bethea.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

31

BISITAZIONEAREN GAÑEANNOELA

Gabrielen erranaz zenorhoit ama Birjina,semeaz izorra zelaElisabet kusina.

Lehia handiz en harenikhustera partitu,bide luzean bakharrikoiñez zen abiatu.

Ikhe eta iaustegiazituela pasatzen,humilki zitzaion zahaitseta berroak khurtzen.

Elisabeten etxeraheldu zen unhatua,kortesiaz salutatubere kusin saindua:

«Ungi ediren zarela,Elisabet maitea:ungi ediren, emazteguztien ohorea.

»Zeru gorek halakotzatzaituzte ezagutu,Gabriel Arkanjeluakhartzaz nau seguratu».

Elisabetek ekhusizuenean Birjinabere lekhutik iaikirikioan zitzaion aitzina:

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

30

Page 16: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

NOELEN BIGARREN PARTEA

Jesus Kristoren sortze beraren gañean noelak.Eguberri bestetakotz.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

33

Iainko onari eskerrakziotzoten bihurtu,beregainki Birjina amakaire eder bat kantatu.

Elisabet kusiñarenegotu zen etxean,Iaundoni Jauni semeazerdi zedin artean.

Erdi zenean Birjinabihurtu zen etxerabeta ere hurbiltzenerditzeko ephera.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

32

Page 17: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

eta dietzadatzuelaster bidal postean».

Iosef zaharrak manuaaditu bezain sarri,berria ekharri zioenBirjina sainduari.

Idi batez eta astobatez berze moianikmundu hunetan etzuenIongoikoak emanik.

Larretik zituen biaketxera erakharri,partitzeko prestatu zenetxera bezain sarri.

Birjina iganarazizuen asto gañera,ezen izorra handiahurbiltzen zen ephera.

Bideori hartu zutenBetleengo hirira,manamendua zen legezgizonaren herrira.

Alabaiñan biak doazalferrik Betleena,ezen eztuten izanenostatu han barrena.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

35

AMA BIRJINA BETLEENA PARTITZEAREN GAÑEANNOELAEguberri bestetakotz

Herstu zenean Birjinaerditzeko ordua,Erromatik ethorri zenAugustoren manua:

«Ea, eskribatzatzuepaperean izenak,bai, zenbateraiño moianheltzen diren zuenak.

»Eskribatzatzue enenotarien etxetan,gizonak non ere sorthubaitire lekhuetan.

»Neure suieten nahi dutiakin nonbre iustua,eta ekhusi hekienontasunen kontua.

»Eztezazuela faltakonplitzera manua,entzuten duzueneantrunpetaren soñua.

»Eta zuek, ene jendekargua duzuenak,guztietako zaretenzuek arthatsuenak.

»Eskribuz ematzitzueguztiak paperean,

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

34

Page 18: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Alabañan, zuk eztuzugerizerik aurkhhitzen,guztiak dituzularikegoitzaz probeditzen.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

37

BETLEENEN OSTATURIK EZIN AURKHITUAREN GAÑEANNOELA

Birjina ona, norat zoaz?Bihur zaite etxera,ezen eztuzu zeren ioanBetleen barrenera.

Iosef, norat daramazuBirjina unhaturik?Betleenen edireneneztuzu ostaturik.

Betleena direneanarrotzak arribatu,athez athe dute ostatuetzitekotz galdatu.

Guztiek erran darotelekhurik eztutela,sotoak ere arrotzezbetheak dituztela.

O Iaun oraño Amarensabelean zaudena,pazientki sofri zazuegin zaitzun hobena.

Zure ganik iauregiakdituzte erregeek,zure ganik bere etxeakjende xehe guztiek.

Xoriek ere dituztebere egoitzak airean,arrañek urean etabasa-abreek lurpean.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

36

Page 19: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

AMA BIRJINA ERDITZEAREN GAÑEANNOELA

Bi esposak zireneanborda xarrean sarthu,ahalik hobekienabazuten gerizatu.

Biharamunean behazeudezela tristerik,erditzeko orena zenherstu uste kaberik.

Illhargiak zueneanegin bide erdia,seme ederraz erdi zenBirjina Ama garbia.

Hargatik etzuen galduBirjinen ohorea:ezeñ mundantzarik gabeegin zuen Semea.

Emagiñaren etzuenniola ere beharrik:zerengatik ez baitzuensentitu dolorerik.

Bulharra zitzaion betanmirakuluz ethorri:edoskitzera zioeneman bere Haurrari.

Amak ase zueneaneta ungi unhatu,denborak ziotsan bezainungi zuen troxatu.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

39

BETLEENEN OSTATURIK EZIN AURKHITUAREN GAÑEANBERZENOELA

O Betleen, ezagutzabatera eztuena:zeren eztuk ostatatzenIaun guztien gorena?

Zer ohore ahal ukemunduan handiago,hire morraillen barneanHura sortzea baño?

Iosef, hire Semearenurrikal bekik pena,edo ezperen Birjinaerdi beharrarena.

Guztiarekin Betleenezta batre kantitzen:aitzitik hiririk direarrotz tristeak ilkhitzen.

Ilkhi direnean dutebazterrera behatu,eta apartean etxexola bat nabaritu.

Han barrena sarthu diregaua iragateko:ezen berze ostaturiketzuten gelditzeko.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

38

Page 20: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

JESUS KRISTO ETXOLAN SORTZEAREN GAÑEANNOELA

Hill beharrak, uzkitzuegogoeta hantuak,eta iaio denaz eginpensamendu sainduak.

Ikhus ezazue zeuenIauna beheratua,zeruetan handi denalurrean ttipitua.

Munduan den on guztiaduelarik eskuko,heiatxo at iauregitzathautatu du sortzeko.

Hura ere idekiaalde guztietarik,sartzen zitzaiola haizehotza saihetsetarik.

Theilla garabik etzuenez athe eta ez leihorik,edo berze haizearenkontrako gerizerik.

Guztiarekin hautatuzen hain lekhu probeaz,hauta zeitekeelarikHerodesen etxeaz.

O dolore eta ondikobihotz urragarria,sehaskatzat Iaunak duelamanjatera lohia.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

41

Manjaterean pausatuzuen lo egiteko:ezen berze sehaskariketzuen emateko.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

40

Page 21: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

NOLA SALBATZAILLEA SORTHU ZEN GAUEAN GAUZA GUZTIAK BOZTU ZIRENNOELA

O Eguberri-gaua,bozkariozko gaua:allegeratzen duzubihotzean kristaua.

Mundu guztia duzuzorionez bethetzen:zergatik baitiozuSalbatzaillea ekhartzen.

Gau illhunean eztaageri iguzkirik:hunetan dakusagumirakuluz ilkhirik.

O gau desiratua,zuzia duzu piztu,zeñak mundu guztiabehar baitu argitu.

Argizagiak direbozkarioz dantzatzen,ohi baño dutelagehiago argitzen.

Aingeru onak berrizhasi dire kantatzen,tristeak dituztelaboztera gonbidatzen.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

43

Lumatxatzat lastoa du,bururditzat belharra,eta gañean estalkibere Amaren hegala.

Hotzak has arazitzen duhaur gaxoa nigarrez,Amak ahala egitenkontentatu beharrez.

Abreek berotu zutenbere hatsez Haurtxoa,berze surik ez izanezkontentatu gaxoa.

Edozeiñek balerrakehaur probetxo bat dela,ikhusirik ezen gauzaguztiz gabea dela.

Betleen hiriak dioostatu errefusatzen;sehaskarik ere eztuetziteko aurkhitzen.

O munduko plazeretanigeri abillana,konsidera zak exenpluIainko-Semeak emana.

Sofritu duenaz gerohalako probezia,sofri ezakek hik eremunduko lazeria.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

42

Page 22: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

NOLA SALBATZAILLEAREN SORTZEA GAUZA GUZTIEK OHORATU ZUTENNOELA

Betleenek duelarikIaun ona mesprezatzen,berze kreaturek dutealabañan prezatzen.

Zeruko izarrek duteIainkotzat ezagutu,parabisuko Korteakbere Erregetzat hartu.

Burasoak iarri zaizkolurrean belhauriko,bere Kreatzaille etaIabe ezagutzeko.

Aingeru onak halaberhasi zaizko koplatzen:artzainak bere presenteznausi konfesatzen.

Erregeek ere sarribehar dute ethorri,izar berri bat dutelabere aitzingidari.

Urre, mirra eta insensudiote ekharriko:buruko khoroak erefiotzak eskañiko.

Simeon aphezak ereharen laudoriotan,kanta eder bat kantatukodu tenpluko athetan.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

45

Errepikatzen dutemaniurez artzainek,aradari lehiazihardasten larrainek.

Engadin mahastiagau hontan zen loratu,Erroman oliozkoithurburua sorthu.

Arrañak ere iauziziren paguz urean:abreak basoan etaegaztiñak airean.

Gauza guztiak diregau hunetan pagutzen:orobat egiteragaituzte gonbidatzen.

Ifernuko ozteaordean da tristetzenharen zentzatzailleazerengatik den sortzen.

Idolak aldaretanbetan dire mututu:aztiek arrozoinamiretsirik galdetu.

Berzerik eztaroedeus ere ihardetsihaur batek dituelabaizen ixillarazi.

Ixildu behar zuten,guk ordainez kantatu,zorionean delaIainko-Semea sorthu.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

44

Page 23: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

NOLA BERE BURASOEK HAURRA ADORATU ZUTEN

Manjateran pausatubezain sarri Haurtxoa,belhauriko iartzen zaiohumilki burasoa.

Birjina bazter bateaneta Iosef berzean:biak belhauriko iarriziren aren aldean.

Bere zerbitzo humillazioten prestatu,eta hunela zitzaizkonbihotz batez mintzatu:

«Zorionean zarelasorthu, o Haur Saindua,zergatik sorthu baitzaresalbatzeko mundua.

»Zuk behar duzu Adamenfalta erreparatu:zuk linbotarika rimakaptibuak libratu.

»Geure ungiegilletzatZu zaitugu aithortzen,Zu geure Errege etaPrintzetzat ezagutzen.

»Zu adoratzen zaitugu,o Haur paregabea,zerengatik Zu baitzareIainkoaren Semea.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

47

Xoriek orobat duteegiñen errepika:abre mutuek orobatakorduzko musika.

Gauza guztiek fiñeandute ohoratuko:zerengatik sorthu baitaguztien progotxuko.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

46

Page 24: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

EGUBERRI-GAUEKO ADORAZIONEAREN GAÑEANNOELA

Kristauak, iaiki gaitenguztiok ohetarik,eta Elizara goazenboz eta allegerarik.

Aingeruen kantuekgaituzte gonbidatzen,artzaiñen maniureklotarik iratzartzen.

Guztiok iar gaitezenlurrean belhauriko,sorthu den Aurtxoariohore emateko.

Agur, zeru-lur etaizarren primutxua,Zu aithortzen zaitugukreaturen Iainkoa.

Zerutik iautsi zaremundua salbatzeko,hargatik zaitzu berazohore emateko.

Arren, ada, ohorea,Zuri darotzoguna,gogo onez errezibizazu, othoi, Iaun ona.

Ordañez egiguzuZuk halaber grazia:zure sortze sainduazungi gaiten balia.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

49

»Eskerrak darozkitzuguahalaz errendatzen,gu gaxoengatik zerenhanbat baxatu zaren.

»Gure haragiaz zaregu bezala beztitu,amudio gehiagoguri nahiz agertu.

»Beregainki Zuri eskerdarotzugu itzultzen,zeure burasotzat zerengutzaz hautatu zaren.

»Errezibi zauz, othoi,gure ahal ttipia:obra falta bada ere,ezta izanen nahia».

Astoak eta idiakburasoen ondoan,Haurra adoratu zutenestablia-xokoan.

Biak lurrean zitzaizkonbehin belhaurikatu,gero buruak ziotzotenlurreraño makhurtu.

Burasoak egon zirenHaurtxoaren aldean,munduko zuzia berrizitzul zedin artean.

Itzuli zenean zutenerrekaitu bellhatu,Haurtxo iaio berriariegiteko zerbitzu.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

48

Page 25: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

AINGERUEN ERESIAREN GAÑEANNOELA

Sorthu zinen bezain sarriBetleengo aldean,aingeruak hasi zireneresiaz airean:

«Gloria duela Iainkoonak zeru gorean,eta gizon gogo onekduten bake lurrean».

Hunela zintuzten, Iauna,aingeruek koplatu:orain aldiz gure koplak,othoi, entzun etzatzu.

Zu zaitugu gure ahalazIaun puxanta laudatzen,eta zure izen guztizsaindua bedinkatzen.

Zu adoratzen zaitugu,Zu, Iauna, ohoratzen,zeure ontasunak gatikZuri esker itzultzen.

Zeure Semea bidaldudarokuzu lurrera,basatuak itzultzekoutzi zuten bidera.

Zure Semearen orainkoplatzeko konjiazure ondoan iguzu,o Jongoiko handia.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

51

Lurrean bakez geurebizia pasatzeko,eta fiñean zuregloriaz gozatzeko.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

50

Page 26: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

ARTZAIÑEN ADORAZIONEARENGAÑEANNOELA

Aineruek zuteneaneresia kantatu,hedoietarik zitzaiztenartzain onei mintzatu:

Artzainak, utz etzatzuehespilletan ardiak,eta Betleena lasteriauts zaitezte guztiak.

«Mundu guztiaren han dasorthu Salbatzaillea:zuek ere emozuezeuen ohore partea.

»Beldurrik eztuzuelaarthaldeen galtzeko,hekin gañean Berak duguardia idukiko».

Hitz hauk gauaz entzuteazhagitz ziren izitu,boz hura nondik heldu zengora zuten behatu.

Airean gora zituztenaingeruak ikhusi,eta begiak zerostenarrai batek nahasi.

Elkharri erran zioten:Hots, ea, ikhustera,eta geure presentekiniauntzat ezagutzera.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

53

Ungi iaioa zarela,o Haur guztiz noblea.Zuk ekhartzen darokuzugeure libertatea.

Zuk xahutu behar tutzumunduaren zikhiñak,Zuk hautsi linboetakogathe eta burdiñak.

Zarelarik, dakusagunlegez, heia batean,guztiarekin zaudeAitaren galtzarrean.

Zeruan agintzen duzuaingeruen gañean,bai eta lurrean eregizon guztien artean,

Aita eternalaren Zubethi zare kidea,Espiritu Sainduarenbethi ere parea.

Hekin konpañian zaudefin gabeko glorian,aingeruek zerbitzatzenzaituztela lehian.

Arren, bada, Iainko gizongure gatik sorthua,balia diezaguzuzeure sortze saindua.

Iguzu hemen gareñobehar dugun grazia.hemengoaz egin tasekulako gloria.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

52

Page 27: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

»Geure ahal guztiaz Zuzaitugu ohoratzen:Zuri bihotz onez dohainaphur hauk ofrendatzen.

»Urrunago ezin hedadaite gure ahala:gehiago preza zazuborondate leiala».

Gero burasoei eginzerotzoten agurrak,eta eskutara emanbere present aphurrak.

Benedika zaiteztela,o buraso nobleak,zeren baitzarete Semehain onaren iabeak.

Zuei Iaunak darautzueeman hunen kargua,zuen ontasuna zerenbaitzuen frogatua.

Lurrean bizi dadillabethi zuen gloriaeta zeruan duzuendegotzuen saria.

Gero ekharri zeroztenberotzeko egurrak,eta mendi goretakohartu bide makhurrak.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

55

Guztiak partitu ziren,aitziñean zuzia,sorthu den Haurraz zutelabere solas guztia.

Sorthu zen heia xarrerazirenean hurbildu,errespetu handiz zirenberehala ixildu.

Oiñetakoak zituztenutzi athe sartzean,eta berak sarthu zirenhumilki barrenean.

Nola adoratu zuten

Guztiak herrunkan zirenetxolan arrimatu,eta belhauriko zuten.Haurtxoa adoratu.

«Agur, arimen, ziotenerran, Artzain handia:zorionean zarelamundura ethorria.

»Basatu guztien zareethorri billatzeko,eta prestuen onetikhobera gidatzeko.

»Errezibi zazu, othoi,gure ohore ttipia:gizonak ezin dikezubide zaitzun guztia.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

54

Page 28: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

eta kameluak dohainederrez kargarazi.

Dudan zeudezela noratbehar zuten partitu,izarra bera zitzaienaitziña abiatu.

O zuzia, erran zioten,zaren gure gidari,bozik iarraikiko gaizkozure arrastoari.

3. Nola Ierusalemera arribatu ziren.

Ierusalengo hiriraxuxen ditu gidatu,portale gañean dutebegietarik galdu.

Han iuiuatu dute sorthudela Salbatzaillea,Han galdegiteko dutehartu borondatea.

Herodes gana ioan dire:«O Herodes Prinzea,erraguzu non sorthu denIuduen Erregea.

»Izar eder batek gaitusortzeaz seguratu,eta erresumetarikhuneraño gidatu.

»Doidoia estali zaikubistatik portaletan.Handik daritzagu sorthudela hiri hunetan.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

57

ERREGEEN ADORAZIONEARENGAÑEANTrufaniakotzNOELA

1. Nola Erregeek izar berri bat nabaritu zuten.

Oriente bazterreanizar bat da agertu,hirur Errege iakintsunguztiz ditu atzartu.

Izarrak argitzen zuennola suaren kharrakarraitasunaz garaitzengañerako izarrak.

Hirurak egotu zaizkobeha espantaturik,zeñek bere ballestillakeskuetan harturik.

Boz batez guztiek duteazkenean aithortu,Iongoikoaren Semeaberriro dela sorthu.

2. Nola Haurraren adoratzera partitu ziren.

Elkharri erran diote:Goazen adoratzera,eta dohaiñekin geureiauntzat ezagutzera.

Bere jinete ariñakdituzte bridarazi,

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

56

Page 29: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Hitz hauk entzun bezain sarribatzarrean Dotorei,errepusta emateraioan zitzaien Prinzei:

«Zuek galde duzuenasorthu da Betleenen:han sorthu behar zuelaProfetak erran zuen.

»Zoazte ordu onean,adora ezazue,eta bihurtzean harenberri ekhardazue.

»Nik ere zuek bezalanahi dut adoratu».Bizkitartean nahitubere harmak prestatu.

5. Nola Erregeek Betleena partitu ziren.

Erregeak dire, bada,abiatu hiritik,eta izarra agertuzaie berriz zerutik.

Bihotzak allegeratuzaizte, argizagianoiz ere berriz ikhusibaitute gidaria.

Bozari eman diote:O gidari leiala,zuk, othoi, gida gaitzatzuhasi ziñen bezala.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

59

»Arren, bada, non sorthu den,othoi, irakats-guzu,ezen dohain hautzaz nahiginduke estrenatu».

4. Herodesen izialdura.

Herodes urgullua zennahasi bihotzean,berze Errege bat bazelaaditu zuenean.

Ederki disimulatudu bere dolorea,eta hargatik arrotzeiegin begitartea.

Sinagogako Dotorakixillik deithu ditu,ea Mesias non sorthubehar duen galdetu.

Doktor guztiek diotehitz batez ihardatsi,Betleengo hiritxotikbehar duela ilkhi.

Profetak hala zuelaia aspaldi kantatu,iudu guztiak sinhestehartan bethi egotu.

O Betleen Iudeakoez hiri ttipiena!Hire ganik illkhiko dukErrege Iuduena.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

58

Page 30: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Zu aingeruek zaituztebere Iaun ezagutzen,Zu zeruko izar klarekIainkotzat señalatzen.

Guk ere aithortzen zaitugugeure buruzagia.errezibi zazu, othoi,gure ohore tipia.

Urre, mirra eta insensuda gure erresumetan:ofrendatzen darotzuguhetarik kopa hautan.

Mirraz nik ezagutzen dutezen hillen zarela;nik berriz urreaz ezenZu errege zarela.

Nik fiñean insensuazzaitut Iainko aithortzen:gure ofrendak errezibitzatzu gogo onez, arren.

7. Nola burasoak ere salutatu zituzten.

Presentak eman dituzteAma onaren altzoan,eta salutatu duteSemearen ondoan:

O Birjina, zeru-lurrekohoratu beharra:zu baitharik sorthu damunduaren ibarra.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

61

Ondotik iarraiki zaizkobethiere batzean:hala nola mariñelaorratzari urean.

Betleengo entrezeraxuxen ditu gidatu,etxola baten gañeangero zaie gelditu.

Bereala iautsi dirabere zaldietarik,Iainko Semea sorthu zenheian sartzeagatik.

Bere kamelu handiaktuzte deskargarazi,eta dohaiñak sehieibesotan garrarazi.

6. Nola Jesus Haurra adoratu zuten.

Establian sarthu direkhoroak irauntzirik,bere Aitonen semeakdarraiztela ondotik.

Haurtxoa ediren duteAmaren bulharrean,eta adoratu dutebelhauriko lurrean:

Agur, Errege guztienErrege nausia,Iainko egiazkoaren,agur, Seme bizia.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

60

Page 31: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

INOZENTEN MASAKREAREN GAÑEANInozenten BestakotzNOELA

Herodesen nahasmenduaren gañean.

Herodesi zioteneanerregeek galdetu,ea Iuduen Erregezein etxetan zen sorthu,

Izialdura zitzaionbihotzera ethorri,ustez behar zitzaiolaerresuma idoki.

Pensamendutan zegoengauaz eta egunaz,ea halako gabetubehar zuen fortunaz.

Gauaz ere egin zuenamets, ezen khoroaidokitzen zitzaiola,bai eskuko zeptroa.

Egunaz ere ezin zukennihon errepausurik,behin iaiki, gero etzin,zabillan zoraturik.

Portaletan eman zuensoldaduen guardia,ea noiz itzuliko zenzerregeen konpañia.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

63

Agur zuri ere, Iosef,Iainkoaren maitea:zuri darotzu kargutaneman bere Semea.

Zaretela egune tasekulan laudatuak,zeren baitzarete graduhain handira deithuak.

8. Nola berze bidez erresumetara bihurtu ziren.

Haurra adoratu etajineteen gañeraigan ziren, bihurtzekoIerusalen aldera.

Baña aingeruak zituenixillik abertitu,herrira behar zutelaberze bidez bihurtu.

Herodesek iakin etaHaurtxoaren berria,idekiarazi nahizioela bizia.

Bide beraz abertituzuen Iosef prestua,berze herritara altxazezala Haur saindua.

Erregeak ziren badaberze bidez bihurtu,baita Iosefek HaurtxoaEjiptura altxatu.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

62

Page 32: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

HERODESEN URGULLERIAREN KONTRANOELA

Zeren aiz, Herodes, beldur,erresuma galtzeko?Iaio denak badik berzehoberik emateko.

Haren oiñaren azpianemak heure khoroa,irabazi eginen dukare handiagoa.

Hargatik aute erregearrotzek abertitu;zeren, bada, ez atzaieBetleena aitzindu?

Bere superbiak zuenalabañan erretzen,handiagoaz berze deusikez baitzuen pensatzen.

O handigoa banoa!Gizonaren bihotzatormentatzen duk, haizeakhala nola haritza.

Iainkoa bera nahi dukkadiratik athera?Superbioki heroriigateko gañera?

Dragonak elefanta duegozten asikirik;berak ordea lehertzen dugañera eroririk.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

65

Maiz etxetik hetara dumandatari bidaltzen,ea eztiren gargoroBetleendik agertzen.

Alabañan berze bidezia hek ziren bihurtu,ezen aingeruak halazituen abisatu.

Hala Herodes penatzenzen bere bihotzean,iaun ikhusi nahi gabeznior bere gañean.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

64

Page 33: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

INOZENTEN MASAKREAREN GAÑEANNOELA

Erregeak zeudezelaHaurraren adoratzen,errepustaren begiraHerodes zen unhatzen.

Hainberze non othe daude?Erran zuen askotan.Adiu erran zerotaten,berriz itzultzekotan.

Ez ahal naute burlatuhirur nola hirurek?Bere hitzak idukitzendituzte erregeek.

Bihurtuko etzirelazuenean etsitu,koleraturik zitzaiensoldaduer mintzatu:

«O gazte, perill handitanbethi ene lagunak:erakuts zaitezte orainere animodunak.

»Errepustarik eztuteerregeek bihurtu.sorthu denarekin direene kontra aditu.

»Nihor ezagutzen eztutnik iaun nere gañean,ezta zuek ere berzeprinzerik ene ustean.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

67

Hala urgulluak ditulagunak beheratzen,bera ere azkeneanhautsetara bihurtzen.

Hauk guztiez Herodesekeztu batre antsia,eskutara nahi lukesorthu den Haur ttipia.

Haren odolaz nahi duhill bere egartsua,berzela daritza ezindukela errepausua.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

66

Page 34: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Bi milla iragan zirenharma zorrotzetarik,ama gaxoen auhenaurrikaldu gaberik.

Lur guztia estali zenhaur gaxoen gorputzez,ibaiak ere gorrituodol isuri hutsez.

Odola zen amen esnezoraño nahasia,ezen doi doia ahotikutzi zuten dithia.

Amen auhena igan zenzeruaren gañera,etzuten nahi zethortennihor konsolatzera.

Herodesek hala zuenhill bere egarria,munduak madarikatukrueltasun handia.

Bere nahia etzuenalabañan konplitu,ezen Jesus Haurra zuenJosefek aldaratu.

Hala ungi gordea daIaunak begiratua,Hari kontra egitekoezta aski mundua.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

69

»Egiteko handitan daorain ene gogoa,zergatik baitarotatenahi khendu khoroa.

»Ea zein den ere eztakitsorthu den Erregea;hala bethi gelditzen naizgogoetaz bethea.

»Zoazte, hill etzatzueBetleengo semeak,bi urthetaraño heltzendiren haurtxo xeheak.

»Hirikoak hill tzatzuebaita ingurukoak,hekin artean duen finerrege delakoak.

»O gazteak, egizue,othoi, dilijenzia;perill hautarik atherazazue ene bizia».

Abiatu ziren harmazorrotzak eskuetan,argitzen zutela nolaizarrek zeruetan.

Sehasketara ioan zirenhaur gaxoen hiltzera,eta zokholuetaragordeen aurkhitzera.

Alfer haurrekin ihesidoaz ama tristeak,ardiasten tu soldadupietata gabeak.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

68

Page 35: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Besoak zedutzatelaairean altxatuak,amek ekhartzen zituztenaitziñera eskuak.

O burreu kruelak, andrenigartsuek diuste:gure haur gaxoek zueizer egin darotzue?

Baldin hutsik bada, ditukguztiak gure aldetik,eta ez ezagutzarikeztuten haurrenetik.

Guri iguzkigutzueheriozko kolpeak,eta utz bizirik gureiaio berri umeak.

Bañan hargatik etzirenbatere gibelatu,aitzitik eskua zutenhaurretara hedatu.

Batak thira, berzeak thira,hari ziren guduan:soldadua garaitzen daordean azken buruan.

Bere arma sartzen diokruelki gorputzean,eta haur gaxoa uztenheatua lurrean.

Zaurietarik zerionisurika odola,ithurriei ur garbiazorrotetarik nola.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

71

INOZENTEN AMEN DOLOREAREN GAÑEANNOELA

Inozenten ama onakguztiz ziren harritu,soldaduak zireneanBetleena hurbildu.

Izialdura ethorrizitzaien bihotzera,nigarra begira etaikhara gorputzera.

O Haurtxoak, erran zuten,zuek bada hain sarrigaldu behar zaituztegu,bihotzen hiragarri?

Madarika dadillalaHerodes tiranoa,zeñak hanbat altaratzenbaitu bere gozoa.

Nola batzuk haurrekin ihesi abiatu ziren.

Batzuk abiatu zirenhaurrekien ihesilaster ordean zituztenburreuek ardiatsi.

Berehala bere harmakatheratu zituzten,eta haurtxoei lehonaklegez iauzi zitzaizten.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

70

Page 36: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Ala gu baikare amazoria gaitzekoak,pezetan ikhusi beharbaikintue harutxoak.

O Herodes, Afrikakoleoñaren parea,madarika dadillalamunduan hire ospea.

Berriz ere madarikadadilla hire hotsa,zeren hanbat doloratubaituk gure bihotza.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

73

Nola berzeek zokholutan ehortzi zituzten.

Berzeek berriz zituztenzokholutan ehortzi,denbora luzez ordeanetzituzten iduki.

Ezen salhatu zituztenoihuz bere buruak,nola oraiño ez baitzirenezagutzan sarthuak.

Nigarra aditu etasoldadua da sartzen,ama gaxoa alferrikhari zaio trabatzen.

Zokholuan aurkhitzen dueta lekhu bereanezpata landatzen diobihotzaren gañean.

Inozenten amen auhenak.

Ama gaxoek zioteneman dehadarrari,eta atzaparka atherailleak buruari.

O haurtxo maitea, (andredolutuak zioten)egun hunen ikustekozuetzaz erdi baikinen.

Iaio bezain sarri burreupietate gabeaklurrera eman zaituztenola brumak loreak.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

72

Page 37: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Gaur halaber nahi duzuhartu zeure izena,Jesus Kristo munduarenSalbatzaillearena.

Hala erakutsiko duzunoizbait habe goreangure amoreak gatikbizitzea galtzean.

Linbo beltzetik ditutzuarimak libratuko,guztiei zeruetakoatheak zabalduko.

Aphezak, presta zazueederki aldarea,bai kanibet eta bai plathartarakotz gordea.

Trata zazue IaunarenSemetxoa emeki,gero ere sentituren dudolorerik aski.

Ungi guarda etzatzuehain reliki sainduak,hei debozionerekinegin zeuen botuak.

Aphezek Iainko-Semeadute zirkunzidatu,eta Jesusen izenazgero dute deithatu.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

75

JESUS KRISTOREN ZIRKUNZISIONEARENUrthe BerrikotzNOELA

Ierusalengo apheza,ilkhi zaite bidera,ezen gure Errege helduda zirkunzidatzera.

Errege delarik nihorezta humillagorik,ezen bildots emea bezainheldu zaiku malkhorik.

Zeren humilki heldu denezazula mespreza,baña aitzitik gehiagoalbaitezazu preza.

Zordun ezten arren, nahidu legea konplitu,tenitu den guztiariemateko exenplu.

Epheak iragateranahi eztitu utzi,ezen iaio dela eztuegunik baizen zortzi.

Jesus Kristo, egun hasizare odol isurtzen,gurutzean nahi duzuakhabatu xukatzen.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

74

Page 38: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

ANDRE DENA MARIAREN ELIZAN SARTZEAREN GAÑEANNOELAKandelerokotz

Simeon ona, non zaude?Ilkhi zaite athera,Birjina saindua helduda Elizan sartzera.

Iaunak hitz eman zerotzunsegurantzaz bethea,ikhusiko zinduelaharen Seme maitea.

Huna amak non dakhartzunuso parearekin,legearen kunplitzekoborondatearekin.

Simeon ona ilhi datenpluaren athera:Birjina Ama gonbidatudu barrena sartzera.

Haurra besoetan artudu bozkariorekin,Ama ondotik zerraionJosef esposarekin.

Aldarearen gañeanemeki du pausatu,eta Iainkoari bereSemea ofrendatu.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

77

Haurra itzuli daroeekharri daroenei,eramateko burasopenetan zeudezenei.

Bere mari ziotenJesus haurra bihurtu,milla bozkariorekinemak errezibitu.

Iauna, bedinka dadillazure izen noblea,zeren eskutara baitutneure iaio maitea.

Hunen absenziak guztizninduen hagorandu:ikhusteak berriz darotbihotza allegeratu.

Berriz ere ditutzula,Iauna, esker dobleak,zeren boztu baititutzuene begi tristeak.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

76

Page 39: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Boz eta pagurik zuenakhabatu bizia,zeren ikhusi baitzuenprometatu Mesia.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

79

Errendatzen ziotzolabere partez eskerrak,debotki erran zituenondoko hitz ederrak:

«Iauna, orain uzten nauzuneure azken mendean,promes ziñarotan legez,bake handi batean.

»Zergatik ene begiekzure Salbatzailleaikhusi baitute aspaldiZuk agindu Prinzea.

»Ezagutzarik eztuenjendearen argia,eta zure Israelgopopluaren gloria».

Gero Amari zioenbere haurra bihurtu,milla laudorioz Amasaindua ohoratu:

«Benedika zaitezela,o Birjina noblea,zure ganik zeren sorthuden Jongoiko Semea.

»Benedika dadillalazure sabel garbia,gizonaren obra gabezeren baita erdia».

Iosef zaharra ere zuenarraiki salutatu,gero korteski zeroenbiei konjia hartu.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

78

Page 40: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Egun bateko bidetikberriz ziren itzuli,eta bazter guztietanharen billha ibilli.

Ama tristeak zeroenezagunei galdetzen,ea haren aurra nihonere ikhusi zuten.

Ikhusi duzue enearimak onhetsia?Hura galdurik nabillatriste eta larria.

Ezagunek alabañanzeroen ihardatsi,Jesus Haurra etzutelanihon ere ikhusi.

O ene titxakabea!Birjinak egin zuen,neure begien argiagaldu behar bai nuen.

Zer falta egin darotzut,O neure Haur maitea?Bakharrik utzi bainauzutristeziaz bethea.

Gehiago ezin bizinaiteke Zu galdurik;ager zakizkit zerori,othoi, Haurra, nonbaitik.

Hirur egunez ibilliziren hala penetan,Ierusalengo karrikaeta plaza guztietan.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

81

JESUS HAURRA TENPLUAN AURKHITZEAREN GAÑEANNOELA

Birjina eta Josef direitzultzen bere etxera,erromeria eginikNazaret barrenera.

Birjina beregain helduda andre lagunekin,Josef halaber beregaingizon ezagunekin.

Biak nola, biak heldudire allegerarik,ustez ezen etzaieladeus gerthatu kalterik.

Alabañan aurkhi direbiak doloraturik,Semea galdu duteladutenean iakinik.

Arratsean direneanurrun bidean bathu,Jesus haur mansoa dutebiak eskas aurkhitu.

Batak berzearekienheldu zela ustean,biek Haurra utzi zutenIerusalen noblean.

O ene dohakabea!Birjinak egin zuen,hunelako bihotz-miñahartu behar bai nuen.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

80

Page 41: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

»Nola, bada, ene kontrazare errekuratzen,dakizunaz geroz nolaaurkhitu behar naizen».

Birjinak hitz hauk zituenbere baithan pisatu,eta pagurik etxerahaurrarekin bihurtu.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

83

Azkenean ersituriktenpluan ziren sarthu,eta han zuten disputandotorekin aurkhitu.

Haurrak bere Ama athetanikhusi bezain sarri,dotoretarik zitzaionaitziñera ethorri.

Sentimendu handirekinAma zaio mintzatu:«Haurra, nola hunelakopenan eman gaituzu?

»Josef zure aita eta nihirur egun hunetanzure billha ibilli garekarrika eta plazetan.

»Egun bateko bidetikhuna gare bihurtu;aitarekin edo enekinnola etzinen partitu?»

Pazientki aditu duAmaren errenkura,eta errepusta emanhitzaren eredura.

«Nola, Ama, eztakizuneure Aitarenetanaurkhitu behar dudalanik egitekoetan?

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

82

Page 42: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

JESUS KRISTOREN IERUSALEMERA SARTZEAREN GAÑEANArramukotzKANTA

1. Nola Ierusalemera asto gañean sarthu zen.

Jerusalem Iudeakohirien erregiña,heure gobernadoreariilkhi akio aitziña.

Farisauak, ea, ilkhizakizkote bidera,bai zuek Aitonen semenobleak aitzinera.

Desertu tristetik helduda Satan garaiturik,eta berrogei egunezdebotki baruturik.

Ezta heldu gerlariengisa zaldi gañean,bañan baketiar batengisa asto gañean.

Gibeletik eztarraiosoldadu harmaturik,baizen hamabi mariñelarrantzan usaturik.

2. Hirian sartzerakoan erran zituen hitzak.

Ierusalemen bistaraethorri bezaom sarri,Jesus Salbatzailleak emanzioen negarrari:

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

85

LIBURUTXO HUNEN BIGARREN PARTEA:

Jesus Kristoren bizitzaren misterio printzipalen gañeankanta espiritualak.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

84

Page 43: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Haurrak ethorri zitzaizkoneta jende xeheak,eskuetan zituztelaarramu eder ferdeak.

Arrolletara arropakziotzoten etxatu,eta hunela ziotenkarriketan kantatu:

Ungi ethorri zarela,o Profetan handia;ungi ethorri, zerutikIainkoak egorria.

Ierusalengo hiriahasi zen altaratzen,ea zer espantu edomirakullu handi zen.

Guztiz altaratu zienhiriko nausiak:zeren ematen zitzaizkonhain ohore handiak.

4. Nola merkatariak tenplutik khasatu zituen.

Salomonen tenplura hartuzuen xuxen bidea,gibeletik zerraiolajendearen ostea.

Merkatariak zituengauza saltzen aurkhitu,azote batez zituenguztiak handik khasatu.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

87

«O Ierusalengo hiriguztiz esker gabea,eta Profeta sainduenkruelki hiltzaillea.

»Ala hik egun baitukeauhena altxaturen,baldin ezagutzen bahuzer ethorriko zañen.

»Etsai handiek lezonezaute inguratuko:eta hire dorre ederraklurrera etxatuko.

»Harria eztiñe utzikoharriaren gañean,ez eta hire semerikbizitze barrenean.

»Dohatsua izanen dunorduan emaztea,zeiñek izan ez baitukeegundaiño semea.

»Eta Plaga hauk guztiakbehar zaizkin gerthatu,zergatik eztun enebisita ezagutu».

3. Nola jende xehea eta Haurrak baizen etzitzaizkion ilkhi.

Hitz hauk erran bezala zenaitziña abiatu,jende handirik ordeanetzitzaion agertu.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

86

Page 44: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Mirakullu hartzaz zirenguztiek espantatu,eta haurrek lehenekooihutxoak doblatu.

5. Nola farisauak bekhaiztu zitzaizkon.

Obra handi hautzaz zirenfarisauak bekhaizten,zren berek ezpaitzutenhalakorik egiten.

Haurtxoak zituzten ixilzitezela manatu,eta begira zegokanjendea mehatxatu.

Berari zioten begizeharrez begiratzen,aski ziotela bereaiherra erakusten.

Salbatzailleak hekienikhusirik damua,aditzera eman zeroenbere sentimendua.

O farisau hipokritak,zuen egun haurtxoakmanatu tutzue ixildaitela tipittoak.

Nik diutsuet, bada, ezenhauk badire ixiltzen,harriak direla enefabore mintzaturen.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

89

Hunela hasi zitzaionhizten koleraturik,Iainkoaren alderakozeloak alhaturik:

Zoazte, ilkhi zaitezte,o ahalke gabeak,ilkhi zaitezte tenplueno profanatzailleak.

Iainkoaren othoiztekoordenatu etxea,ohoñ gaxtoen duzuezuek egin lezea.

Zoazte, ilkhi zaitezte,eta berze lekhurikbillha ezazue zeuentratuen egiteko.

Gero aldare aitzineanbelhauriko iarri zen:eta debozione handizAita othoiztu zuen.

Akhabatu zueneanbere othoitz saindua,han zen jendeari eginzioen predikua.

Jendeak zituen harenhitz ederrak miretsi,zergatik mintzatu baitzenguztiz miragarriki.

Gero ekharri ziotzotenaitziñera eriak,eta bidaldu zituensendaturik guztiak.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

88

Page 45: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

PASIONE SAINDUAREN GAÑEANKANTAAste Sainduan

1. Farisauen inbidia Jesus Kristoren aldera.

Pasione sakratuanahi nuke kantatu;ahairea Zuk zerorrek,Jesus, irakats dazu.

Farisauak zerotzutenekharri inbidia,zeren ematen zitzaitzunohore merezia.

Elkarrekin egin zutenherrosoek akordu,zur gurutzatura beharzintzutela altxatu.

2. Kaifasen konseillua.

Kaifas handia hasizen hunela mintzatzen,heriotze kruelerazintuela iuiuatzen:

Gu zer hari gare jendesentimendu gabeak?zeiñek uzten baititugugaltzera ohoreak?

Jesus Nazarenoak duobra hañitz egiten,jende guztia duelaberetzat irabazten.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

91

Mehatxu hau zuteneanfarisauak aditu,tenplutik ziren bihotz-minhandirekin partitu.

Salbatzaillea han beragelditu zen bakharrik,bihotza tristerik etagogoetaz betherik.

Arrats artean egotuzen tenplu barrenean,gero lekhorera ilkhizen illun nabarrean.

Hiritik ere ilkhi zen,ezen bere etxeranihork ere gonbidatuetzuen etzitera.

Hala Iaunari zitzaizkonfarisauak bekhaiztu,hala zioten hirikojendea mutiñatu.

Bañan hauk guztiez etzendeus ere zer miretsi,hek berek behar dutenazgeroz gurutzarazi.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

90

Page 46: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Baratzetik daramatesoldado hiratuek,ardiantxa mansoa nolaotso errabiatuek.

Ohoin baten gisa altxatuzuten sokaz lothurik,eta Zedrongo Ibideanbasan herrestaturik.

Lehenik eraman zutenAnasen aitziñera,Kaifasen ginharrabazaharraren etxera.

Anasi zeren egiaihardatsi zioen,sehi lausengari batekahutzekoz io zuen.

Han zuen Iaundoni Petrebalentak arnegatu,oillar erneak zuenekohiruretan kantatu.

Handik gero eraman zutenKaifasen etxera,asko burla eta trufagauaz rezebitzera.

Biharamunean zutenkortean presentatu,iujearen aitziñeanfalsoki akusatu.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

93

Gure ohoreak doazegun oro galduaz,eta harena kontrarabethi abantzatuaz.

Jende guztiak aurkhi duprofetatzat harturen;gure erregetzat zaikuguztioi altxaturen.

Orduan ethorriko daErromaren ostea,suntsitzera Iudeakonazione noblea.

Ea, beraz, pensa zagunea zer hari garen,erremedio emateraguztiak esaia gaiten.

Nik daritzat hobe delahura bera gal dadin,ezen harengatik jendeguztia honda dadin.

3. Nola preso har arazi zuten.

Kaifasen konseilluaona iuiatu zuten,preso har arazitzekomoian billhatu ziren.

Diruz korrunpitu zutenharen espenseria,zeñak musu batez saldubaitzuen Nausia.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

92

Page 47: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Pilatusek gisa hartanzeroen presentatu,hala ere nahiagogaixtagiña libratu.

5. Nola Pilatusek azkenean kondenatu zuen.

Iujeori zegoelaez iakinez zer egin,mehatxu handiarekinhitza zioten egin:

Pilatus, etsi ezazuJesus kondemnatzera,edo ezperen zaudezenkargutik ilkhitzera.

Pilatusek ez galtzekobere kargu handia,gurutze gorara zuenkondemnatu Mesia.

Arrasta eman bezalasoñera gurutzeaeman zioten, ordukonola baitzen legea.

Behin eror, gero altxa,urratsik aitziñeraezin eginez, gelditzenzitzaien gibelera.

Jentil batek hartu zuenharen orde habea,gero ere hek emanenhartan bere fedea.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

95

4. Nola Pilatusek libratu nahi zuen.

Pilatusek inozentalibratu nahi zuen,zeren hekin inbidiaezagutu baitzuen.

Iuduek etzuten nahihalakorik aditu,Barrabas ohoñ gaxtoanahiago libratu.

Urrikaldurik utzikozutelako ustean,azotera kondemnatuzuen arroñ batean.

Burreu kruelek erauntsibazioten indarrez,suharotzek burdinarinola landu beharrez.

Gorputz guztia ziotenazoteez larrutu,eta bisaia ederraodoluriz itsustu.

Bururik oñetarañobethe zuten uspelez,ezagun etzen bezalazauri eta odolez.

Burura eman ziotenelhorrizko khoroa,eta burlaz eskuetaraelhorrizko zeptroa.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

94

Page 48: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

7. Nola kreatura guztiak tristatu ziren.

Kreaturek hartu zutenharen kausaz dolua:goibel beltzez estali zenzeru planetatsua.

Iguzkia illhundu zen,illhargia itsutu:zeruko izar argienatinta legez billhatu.

Harriak erdiratu zirenkantoiñ guztietarik,sainduen gorputzak ilkhibere hobietarik.

Tenpluko tapizeriakegin ziren bi zathi,eta kobrezko atheakgondetarik irauzi.

Airean aditu zirenauhen eta plaiñuak,itsas zabalean eremarraska eta oihuak.

Iudas gaixtoa ere zendamuz desesperatu,zuhaitz batetarik zuenbere burua urkhatu.

Kreatura guztiek zutendamu hartu fiñean,zergatik Salbatzailleaitzatu zen habean.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

97

Gaixtagiñen punitzekokostumatu mendian,gurutzean eman zutenbi ohoñen erdian.

6. Nola gurutzean hill zen.

Zauri handietarik zenhurran odolez hustubihotza zitzaioneanIaun onari flakatu.

Egarri zela zeroenerran iudi gaixtoei:miagra presentatuharen ezpain sainduei.

Doloreez kontent gabeeskarniatzen zuten,gurutzetik iauts zedillabaldin Jongoiko bazen.

Sentiturik hersten zelaharen azken orena,Joanisi zioen berekomendatu Ama ona.

Hirur orenez tormentahanditan egotu zen,hekin buruan arimakgero egin zioen.

Hunela zuten Iaun onaiuduek hillarazi,hill zenean ere lanzazsaihetsa pasarazi.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

96

Page 49: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Eta dietzakidatzubarkha neure hobenak,dignekiago detzadanbana haren omenak.

Matutina gau erditsuinguruan hartua,Aitaren zuhurtzia etaegia ezagutua;

Dizipulu propioeketsaiei largatua,eta diruz erosirikiuduek penatua.

Priman argitu zenean,iujearen etxeraioan zintuzten lekhukoezgaizki akusatzera.

Bi eskuak gibeleanlothurik zeiharreraeta bisaia ederrathuka despistatzera.

Terzia da bederatzioren, dehadarrarieman zioten. Zu itzaziñakizkon zurari.

Tresna ederrak ziotzoteniauntzi zure soñari,bai arantzezko khoroaburu sakratuari.

Seztan amabi orenetanzintuzten gurutzatu,eta saihetseko ohoiñbien pare iuiatu.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

99

8. Nola ehortzi zuten.

Josef Arimatiarrakeskaturik konjia,habetik irautsi zutenIaun onaren lohia.

Aromatez gantzuturikthonba eder batean,ehortzi zuten beretzateragin zuenean.

Iuduek ezarri zutensepulturan guardia,diszipuluek gauaz altxaetzezaten lohia.

Hilletarik piztu zelajendetan etzerraten,laido gehigorekinhala geldi etziten.

Guztiarekin alferrikhanbat penatzen dire:hirugarren eguneanezen biztuko zaie.

Zure pasionearenhauxe da historia;egidazu, Iauna, hartzazbaliatzeko grazia.

Gurutzearen orenak.

Gurutzearen kantatugogo ditut orenak:Jesus Kristo, entzun tzatzuene triste auhenak.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

98

Page 50: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Eta dietzakidatzubarkha neure hobenak,goza detzadan ontasunzure hilltzearenak.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

101

Egarria zerotzutenkhelder minez hezatu;bekhatuen khentaillea,hala zinen tratatu.

Nonan hirur orenetanzeure Aitari arimagomentaturik hil ziñen:hau zen bada lastima.

Lanzak erdiratu zuensaihets iustuarena,lurra ikharatu etagau billhatu eguna.

Bezperetan zinituztenirautsi gurutzetik,Iosek Arimatiarrakkonjia eskaturik.

Hala ioan ziñen, bizitzeemaillea, mundutik,eta ahoz gora egotugero sorho gaiñetik.

Konpletetan illhuntzeangantzuturik hobira,Iosek eta Nikodemokeman zuten berrira.

Orduan zen egietanfrogatu eskritura;historia aiphatzeannork eztuke laztura?

Zure pasionearenkantatu tut orenak:Jesus Kristo, entzun tzatzuene hasbeherenak.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

100

Page 51: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Zuk ekharri darokuzubiziaren fruitua,arima goseei emanZuk saziamendua.

Herioaren izatuZu zare herioa,gure zauri eta plagenZu erremedioa.

Satani bere bihotzaZuk diozu harritzenzure señale berak duurruitira haizatzen.

Perilletan Zu zaituguerredolatzat hartzen,zure gerizean gaizkoSatani defendatzen.

Aingeru hiltzailleak heidaroe barkhatukozeñen bekhokitan baitumerka hau aurkhituko.

Merka hau bera agertukoda zeru urdiñean,Salbatzaillea iuiatzeraaserrerik iaustean.

O oliba bakezkoa!Gizonak Zuk ditutzuaingeru eta arkanjelusainduekin baketu.

Zure itzalera heldudire desolatuak,han aurkhitzen tuzte berenekeen deskansuak.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

103

GURUTZEAREN OHORETANKANTAGurutzearen Bestetakotz

Kantaz noa errateraIauna hill tzen habea,itzez, lantzaz, zuziz, harmazeta arantzez bethea.

O Jesus, bidegabekiiuduek hartan emana:egidazu haren ungiaiphatzeko dohaiña, dohana.

O Gurutze sakratua,bi belhaunez zuretandebozionez iartzen naizbelhauriko oiñetan.

Errezibitzatzu, othoi,ene laudorioak,ez izan arren ohorezureen doiekoak.

Desertuan Zu zintuenMoisek figuratu,Kalbarioko mendianZu iuduek landatu.

Zure bistan sendatzen tudoloratu eriak,ifernuko sugeareneztenak asikiak.

Adamek huts egin zuenzuhaitz baten oiñean,erremediatu zen hutshura zure gañean.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

102

Page 52: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Zure baithan dire kristauguztiak gloriatzen,zure baithan dute bereesperantza ematen.

O Linbaneko alzifre,ihartzen etzarena,eta arramu ozpriñarenahalke etzarena.

Ifernuko haizeak Zuketzaitu iharrosten;haren tormentek lurreranihoiz ere ez etxatzen.

O arbola sakratua:oihanetan zurerikegundano ezta izatuez izanen parerik.

Zuk haiza diezadazuinfernuko belea,ene ariman eztezanegin bere ohatzea.

Zu begietan harturik,parabisu sainduairabaz dezadan Kristaupenatuen portua.

Han gero ikhus dezadanJesus hartan etziña,eta errenda diozodanesker ahal egiña.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

105

Basatuak Zuk ditutzubide onera itzultzen,zeruetara kristauakZuk eskutik gidatzen.

Zuk eriei daroezubihurtzen osasuna,gabeei Zuk eskas dutenematen ontasuna.

Zuk ideki darokuzuzeruko portalea,Zuk hautsi Linboetakopresondegi tristea.

O Zuhaitz bedinkatua!Zenbat baitut erraten,errateko gehiagogogora zait ethortzen.

Jesus onak Zu zintuenjasan bere soiñean;zuregañean etzin zenguretzat sofritzean.

Haren odolaz izatuzare ihinztatuaharen mianbro sainduezZu benedikatua.

Zeru-lurreko puxantzakZuri zaizkitzu khurtzen:errege eta prinzeekzuri agur egiten.

Zu kapitainek zaituzteekhartzen libraietan,monarka eta dukeekZu bere khoroetan.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

104

Page 53: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Aingerua bathu zaiethonbaren eskuñean,morroin gazte kortes bateniduri ederrean.

Ospiñak legez zioenargitzen bekhokaik,eta tresnek ere onhestennola elhur xuriak.

Sepulturarat andreakdirenean hurbildu,hitz kortes hautzaz bazaieaingerua mintzatu.

«Andreak, norat zoazte?Zuek galde duzuenapiztu da, ikhus azuesepultura barrena.

»Tonba-harri bera nahidarotzuet irauli;zatozte, ikhus azue,etzaiteztela izi.

»Huna non den mihisea,huna oraino lumatxa,ikhus ezazue nolasepultura den hutsa.

»Eztuzue ungenturikzerentzat gantzutzeko,ezen biztu da, ez nihoizgehiago hiltzeko».

Andreak behatu zutenthonbaren barrenera,eta egiak aurkhituerranen arauera.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

107

JESUS KRISTOREN HILLETARIK BIZTEAREN GAÑEANKANTA

Alba gorria agertzenhasi zen orenean,habarrots handia egin zenthonbaren saihetzean.

Lurra ikharatu zen etaairea iharrosi,soldaduak iziturikabiatu ihesi.

Orduan Salbatzailleapiztu zen hilletarik,zeruetako bideaarimeri libraturik.

Nola iguzkiak baituiragaiten beriña,nion ere egin gabetarte edo hirriskiña,

Iaun mansoak hala zueniragan hillharria,nihon ere autsi gabegaiñeko estalkia.

1. Nola aingeruak piztu zela Mariak seguratu zituen.

Andre onak zioazentristerik baratzera,ungendu onez Iaunarengorputza gantzutzera.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

106

Page 54: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Hel ere thonba barrenaungi miratu zuten,baiñan Iaunaren gorputzahan ediren etzuten.

Nola Jesus Kristo bera agertzen hasi zitzaien.

Iauna agertu zitzaionsarri bere Amari,gero Madalena andrebere penitentari.

Gero Iaundoni Petriri,gero diszipuluei,Emauserako bideanaurkhitu zituenei.

Agertu zitzaien ereguztiei azkenean,iuduen beldurrezzeudezela batean.

Nola San Tomasek piztu zela sinhetsi nahi etzuen.

Tomas siñesgorra etzenorduan han aurkhitu,Salbatzaillea piztu delaeztu nahi aditu.

Eztut nahi, dio, Iaunapiztu dela sinhetsi,baldin ezpadetzat harenzauriak begietsi.

Hari ere Iauna agertuzitzaion handik sarri,

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

109

2. Nola aingeruak manatu zituen Apostoluei berria ekhar ziezen.

Aingeruak gero erranzeroen andre onei:Zoazte, errotezueharen apostoluei.

Guztiz ere errozueberri on hau Betriri,tristezia gehiagoez temon gogoari.

Hekin Nausia biztudela illen artetik,gloria eta triunfaguztiz handiz betherik.

Galilea bere herrimaitera doazela:hilletarik Biztua, hanikhusiko dutela.

3. Nola Apostoluei berria kondatu zeroen.

Andre onak berri hautzazguztiz ziren pagutu,eta Iaunari eskerrakziotzoten bihurtu.

Ierusalengo hiriraberriz bihurtu ziren,eta Apostoluei berrihau kondatu zeroen.

Lasterka ziren Piarreseta Joanis partitu;Joanis gaztea, ordean,Piarresi aitzindu.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

108

Page 55: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

IUDUEN SINHETSGORTASUNA

Iudu gaiztoak diradearen sinhetsgorrago,San Tomas, Iaun mansoarendiszipulua baño.

Iauna biztu dela batreeztute nahi sinhetsi,haren biztu fama erenahi dute ehortzi.

Thonbaren inguruan zensoldaduen guardia,korronpitu nahi duteeskañirik saria.

O Nobleak, errazue,gauaz lo zauntzatela,diszipuluek thonbatikaldaratu dutela.

Errazue hala delaez gu desohoratzeko.Huna urre, huna zillhar,harma eder erosteko.

Iudu herrosoak zirenhunela enplegatu,Salbatzaillearen biztufama nahiz itzaldu.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

111

eta lanzaren zauriaeskuz uki arazi.

Sinhetsi zuen zauriaukitu zuenean,Iaunak erantzuki eginguztien aitziñean.

Tomas, sinhetsi duk orain,zeren hire eriakukitu dituen enegorputzeko zauriak.

Nik diotsat, bada, huradaitekela dohatsu,ez ikhusi arren, zeiñaksinheste emanen baitu.

San Tomasek ezagutuzuen bere hobena,eta Iaunari eskatubarkhamendu harena.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

110

Page 56: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Haren pizteaz zaretehala progotxatuko,eta azken eguneanglorioso piztuko.

Arren, bada, Jesus Kristo,glorioski piztua,egikeguzu gloriosZuk pizteko donua.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

113

IUDUEN KONTRAKOPLAK

O herrosak, etzen askigurutzean hiltzean,ondotik ideki gabeoraño ohorea?

Etzaitzue oraño askigogoa saziatu?Gibeletik ere nahibatzaizkote aspertu?

Zeri hainberze zaizkotesinhetsgorrak penatzen?Suak den lekhutik bethinorabait dik ilkhitzen.

Biziaren emailleakeztu bada puxantza,thonbatik iraikitzekohillik datzan gorputza?

Piztu duk, bada, ez nihoizgehiago hiltzeko.Piztu gloriaz betherikzerura igateko.

Aingeru sainduek dieia banatu berriaMaria sainduek harenikhusi hillharria.

Sinhets ezazue zuekorobat piztu dela,eta aithor ezazuehuts egin duzuela.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

112

Page 57: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

argizagi berek zutenhartu dolu handia.

Egun berriz dakuskigudirela allegeratzen,ezen dolu beltza duteargitara mudatzen.

O iguzki klara, nihoizetzare goibelduren,aitzitik bethi arraikizaizkigu agerturen.

Zuretzat ezta izanennegurik nihoiz ere,aitzitik denbora edereta uda bethiere.

O Fenix saindua, egunbiztu zare gazterik,zeruetan bizitzekobethi gloriosorik.

Han bethi izanen duzugaztetasun gordiña,han bethi allegerakieramanen adiña.

Guri ere egikeguzu,arren, othoi, graziahan berean pasatzekobozki berze bizia.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

115

JESUS KRISTOREN PIZTEARENGAÑEANBazkokotzBERZE KANTA

Ea, giristinoak, Bazkoegunean pitz gaiten:egun hunek berak gaituhartara gonbidatzen.

Argizagiak orobatgonbidatzen gaituzte,zergatik bere doluaegun utzi baitute.

Iguzkia nahi bezaingoizik ezta agertu,alba gorria ere ez nahibezain sarri urratu.

Lehor tristea ere dapagutu miragarri,zergatik baitzaio bereartizarra goiz ilkhi.

O zuz handia, zureadatsaren izpiakthonbatik ilkhitzen direnola urre-izpiak.

Xukatzen darozkigutebere arraiez begiak,iguzkiak hala nolaerrepira buztiak.

Zure hiltzeak tristetuzuen mundu guztia,

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

114

Page 58: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

JESUS KRISTOREN ZERUETARA IGATEAREN GAÑEANIaundoni Salbatorekotz

Zerua, ideki zazuurrezko portalea,eta ohorez errezibiIainkoaren Semea.

Aingeru, Arkanjeluakiar zaitezte herrunkan,baita zuek, Serafiñak,ederki ordenantzan.

Bat bederak emozuezor zaion ohorea,ezen igatera doabiktoriaz bethea.

Mundu behere hunetaneztu zeren berandu,ezen Aitaren manuakobretan eman ditu.

2. Partidan erran zituen hitzak.

Olibetko mendiarengaraitera da igan,Ama eta Apostolueiazken hitzak han erran.

«Maiteak, ezin nagokezuekin gehiago,ezen egoteko eztutephea luzeago.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

117

NOLA BAZKO EGUNEAN PROFEZIAK KONPLITU ZIRENBazkokotzHIRURGARREN KANTA

O Iaun noblea, egun dagerthatu egietaniudu gaixtoei erranazeure predikuetan.

Zuk zinduela tenplualurrera etxaturen,hirur egunen buruanlurretik altxaturen.

Ihardatsi zuten: nolaegin ahal daiteke?egiten egotu denazgeroz berrogoi urthe?

Iuduek aditzen zutenSalomonen tenpluaz,eta Zuk, Salbatzaillea,zeure gorputz sainduaz.

Hola zure errana daegietan gerthatu,hirurgarren eguneanzeren baitzare piztu.

Ifernuaren Zu zareizatu asikia,heriotze kruelarenZu herio haundia.

Orain zaio bere bihotzurgullua ematu,zergatik baititu zureindarrak ezagutu.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

116

Page 59: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

3. Nola Apostoluak tristetu ziren.

Guztiak ziren hitz haukinentzuteaz tristetubegietarik zitzaiennigarra abiatu.

O gure dohakabeak,damuz erraz zioten,nola bizitzea duguZu gabe eramanen?

Emaxurtx izanen garemunduko bizitzean,etzaitugunaz geroztikizanen saihetsean.

4. Nola konsolatu ziren.

Ezta hala izanen (erranzeroen Iaun iustuak);konsolatuko zaituzteEspiritu Sainduak.

Zerutik ethorriko dazuen konsolatzera,eta behar den guztiakzuei irakastera.

Asko gauza nukelarikzuei deklaratzeko,hargatik eztarotzuetbatere aiphatuko.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

119

»Zerura igan behar dutAitaren eskuñera,karitate handi idukizazue elkarren aldera.

»Zoazte eta predikazazue Baptismua,eta zerutik ekharridudan lege saindua.

»Aithortzen dut zoaztelamunduaren artera,ardiantxa mansoak nolaotso goseen menera.

»Gaiztoek usteko dutesendagailla handiaegin diketela, zueiegiteaz gaizkia.

»Pena suerte guztiezzaituzte nekhaturen;zeruetan dire zuennekeak pagaturen.

»Badakit ene solas haukzaituztela larritzen;pazienzia darotzuethargatik gomendatzen.

»Adiu, beraz, ene maiteak,animoso zareten;zeruetan zuentzat dutnik ere othoitz eginen».

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

118

Page 60: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

6. Nola aingeru bat konsolatzera ethorri zitzaien.

Aingerua sarri iautsizen zeru goretarik,Apostolu tristatuenkonsolatzeagatik.

Hunela hasi zitzaiennigartsuei mintzatzen,bere dolua ahalazzeroela arintzen:

«O Apostoluak, zerizagotzote begira?Orain igaten ikhusiduzuena goitira

»berriz ere iautsiko damunduaren fiñean,sentenzia ematekohil guztien gañean.

»Konsola zaitezte, beraz,zeuen gogo tristetan,eta bethiere biziesperantza onetan.

»Xuka etzatzue nigarhoriok begietarik,eta suspira horiokather ahoetarik.

»Zoazte, itzul zaitezteIerusalem hirira,Espiritu Sainduarenhan zaudete begira.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

121

Konplitzaketzue, bada,haren erran guztiak,eta munduari kondaene obra handiak.

5. Nola partitu zitzaien.

Adiu, beraz, ene Amaguztiz onhetsia,aidu, ene Apostolumaiteen konfraria.

Karitate handirekinzituen besarkatu,gero airean gora zenigaiten abiatu.

Beha egotu zitzaizkonApostolu guztiak,baiñan estali zeroensarri hedoi lohiak.

Zeruetan sarthu etaaingeruen osteaaitziña ethorri zitzaion,bozkarioz bethea.

Guztiek egin ziotenagurra beherera,eta Aitak khoroa bateman buru gañera.

Ohorezki iar arazizuen bere eskuñean;orain gure arartekodago haren aldean.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

120

Page 61: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

ESPIRITU SAINDUAREN IAUSTEAREN GAÑEANPentekostekotzKANTA

Apostoluak zeudezelaelkhargana bildurik,iudu gaixtoen mehatxuhandiek iziturik,

khar handirekin othoiztenzuten Iainko iustua,bidal ziezen aginduEspiritu Saindua.

Soiñu handi bat egin zensupituki airean,egin ohi den bezalatormentaren sartzean.

Orduan iautsi zitzaienburuen gaiñetarasuaren kharrazko mihibatzuekin gisara.

Bere bihotz izituakzerozten animatu,eta mintzatzaille ederzituen errendatu.

Animoski ilkhi zirenhiriko plazetara,eraiteko Iainkoarenhitza bihotzetara.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

123

»Konsolatuko zaituztehark are gehiago,baita zer behar duzuenegin irakatsiko».

Apostoluak hirirahandik ziren bihurtu,Espiritu Saindua iautsartean han egotu.

O Jesus zeruetaratriunfantki igana,zeruetara igatekoegiguzu dohaiña.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

122

Page 62: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Tormentetan etzitzaienanimorik faltatu,Espiritu Sainduak halazituen animatu.

Arren, bada, Espirituanimo emaillea,berthutera Zuk animazazu bihotz enea.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

125

Orduan Ierusalemenzen nazionetarik,zeruaren azpian zenmota guztietarik.

Miretsirik hasi zirenaho batez erraten:gizon hauk nola zaizkigugeure mihiz mintzatzen?

Eztire Galileakohauk guztiak semeak?Nola, bada, dakizkitegure hitz egiteak?

Mundu bazter zabaleragero ziren banatu,norat ere baitzituenIainkoak inspiratu.

Jesus Kristoren legeahan predikatu zuten,askoa rima oneraitzularazi zuten.

Handiei mintzo zitzaiztenseguranzaz betherik,eta errepustak ematengogoetsi gaberik.

Hekien heldu zitzaienazkenean kolera,ezen guztiak zituztenkondenatu hiltzera.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

124

Page 63: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Orduan eman ziñaroenzeure azken bahia,nola herstu bai zen zureheriotze larria.

Ezin eman ziniezeken,Iaun noblea, ioiarikzure gorputz sainduan baiñopreziatuagorik.

Banket hartzaz sasiatuziren Apostoluak;gozatu zituzten zuregraziaren donuak.

Gero erran zinaroen:«Ni berriz iauts arteanhau bera egikezueene orhoitzapenean.

»Hautzaz haziko dena dageroenez piztuko,eta mende fin gabeandohatsuki biziko».

Gauza hura egin zutenApostolu sainduek,hura bera egiten duguguk hekin ondokoek.

Arren, bada, orhoit zaitegutzaz zeru gorean,gu egiten garen legezegun zutzaz lurrean.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

127

SAKRAMENDU SAINDUAREN GAÑEANBesta BerrikotzKANTA

O Jesus maitatzekoa,ortzegun arratzeanafaldu zinen hamabiApostoluen artean.

Ogia hartu zinduenesku sainduetara,eta arnoa isurizilharrezko thazara.

«O maiteak, zinaroenerran Apostoluei,begira diezezueeskutan tudan gauzei.

»Hau da ene gorputza, hauberriz ene odola,eztezazuela egindudarik hala eztela.

»Hautarik zaitezte enemahaiñean sasia:hauk emanen darotzuesekulako bizia».

Hitz hauk erran bezainogia haragiraitzuli zen eta arnoazure odol garbira.

Kanpoko itxura baizenetzitzaien gelditu,barrena zen odol etaharagira mudatu.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

126

Page 64: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Osoan osoa zare,bai osoa partean:zure gorputza ezta haustenhura hausten denean.

Begiaz etzakusaguorhe konsekratuan,esparantza dugu egiñenzaitugula zeruan.

Orduan saziatukoduzu gure begia,anartean behar duguhartu pazienzia.

Halarik askotan zarealdarean agertu,sinhetsgogorrak nahiz fedesainduan konfirmatu.

O Jainko Semea, zureGorputz preziatuaedireten da hostianon baita sakratua.

Oriente, Okzidente,Iphar eta Egoan,zenbait ere aldare baitamundu unibersoan.

Hartzaz gaituzu, iaun ona,kreaturak bazkatzen,zeure odol sakratuazhalaber edaraten.

Geure faltaz duguneangaldu zure grazia,Zuk itzultzen darokuzuhartzaz hura guztia.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

129

SAKRAMENDU SAINDUAREN GAÑEANBesta BerrikotzBERZE KANTA

Ea, giristinoak, xahutzatzue athariak,eta karrikara etxaarrosa eta liliak.

Heda etzatzue longaxuriak arroilletan,tapizeria ederrakhalaber paretetan.

Etxe aitziñetan ifintzatzue aldareak,eta hetan ere isensuusain onez betheak.

Belhauriko iar zaitezteeskoin esker herrunkan,ezen pasatzera dohaIaun handia karrikan.

Egun berezia ohi daBesta Berri eguna,sakramendua ohoratzekoordenatu zaikuna.

Ohora dezagun, beraz,egun saindu hunetan,kantatzen tugula koplahauk haren ohoretan:

«Jesus Kristo, zaudelarikAitaren eskuñean,halarik aurkhitzen zareostia barrenean.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

128

Page 65: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Manna ian zuten iuduakhil ziren desertuan,hau ian duten dohatsuakbizi dire zeruan.

O ianhari indartsua,arren, ene biziagogoan iduki zazugoza artean gloria.

Bekhokia agertuahan zaitut ikhusiko,han darotzut ontasuneneskerra itzuliko.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

131

Mahaiña diozu munduguztiari hedatzen,digneki rezebitzerabat bedera manatzen.

Onak eta gaixtoak erehartzen dute orobat,nola argitzen baitaroeiguziak orobat.

Onek iaten dute berearimaren onetan:gaixtoek kontrata harendaiñu eta kaltetan.

Banket handiak dituzteerregeek egiten,bere handigoak hetandituzte erakusten.

Ihizi billha daroegerla egiten xoriei,eta ez sosegurik uztenitsasoko arraiñei.

Hekin banketek eztutehunekin ikhusterik,zerengatik ez baitutehek hazten arimarik.

Nektar eta anbrosiakohi ziren famatu,hekien moianez ordeanezta nior salbatu.

Mannak zituen saporeianhari guztienak,Manna saindu hunek ordeangrazia guztienak.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

130

Page 66: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Egidazu berretuazdohatan sinhestea,eta esperantzarekinzure onheristea.

O Iaunaren iltzearenorhoitzapen argia,orhe gozo eta ezti,emaillea bizia.

Arren, ene arimariegiozu dohaiña,zutzaz bizi dadin etabilha eztezan ordaiña.

O Pelikano, bihotzezJesus maitatzekoa,zeure odolaz xahu zazuhutsez lohi gaxoa.

Ezen zure odolarenxortarik gutienakxahu tzake munduarenbekhatu zikhiñenak.

O Jesuskristo, estalirikikhusten zaitudana:konpli zazu, arren, hanbatdesiratzen dudana:

Bekhokia agertuaegun batez zeruanikhus zaitzadan klarokizeure tronu sainduan.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

133

SAN TOMASEN KOPLAK SAKRAMENDU SAINDUARI

Adoratzen zaitut, Iainkobeloz gerizatua,eta ogiaren formazgaiñetik itzaldua.

Hala zaitzu zuri enebihotza beheratzen,kontenplatzean indarranon baitzaio flakatzen.

Bista eta ukitzeaguztiz zaizkit trunpatzen;beharriez baizen eztuthor zarela sinhesten.

Sinhesten dut Iainko Semeakerran duen guztia,zeren ez baita deus eremunduan hain egia.

Gurutzean ehortzi zenxoilki iainkotasuna;baiñan harekin bateanhemen gizatasuna.

Biak sinhesten tudalaeta aithortzen xahuki,ohoin onak galdetuagaldetzen dut humilki.

Tomasek bezala eztutzauririk begiesten,alabaiñan neure IainkoZu zaitut konfesatzen.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

132

Page 67: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Hurbil izanen dituztebere tentatzailleak,hala nola pazientekburreu penatzailleak.

Marraska eginen dutemendi goren aldera;mendiak, eror zaitezte,othoi, gure gaiñera.

Arren, estal etzazuegure gaixtakeriak,iujearen aitziñeandaudezen ehortziak.

Iustuak egonen diremanera onhestean,aingeru begirailleakdituztela aldean.

Behar bezela deneanarrimatu jendea,zeruetarik iautsikoda orduan Iujea.

Maiestatez betherik daiautsiko hedoiean,hortzadar koloretsuadiduriken batean.

Aingeruez izanen daguztia ingurtua,bandera ekharle duelaMigel Arkanjelua.

Banderatzat du gurutzesaindua ekharriko,hartan tormentatu zelaaditzera emateko.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

135

AZKEN JUDIZIOAREN GAÑEANKANTAAbendokotz

Giristinoak, adi zazueberri izigarria,iuiatzera ethorrikodela Iuje handia.

Lehen zerutik iautsi zenmundua salbatzeko;berriz ere iautsi behardu haren iuiatzeko.

Aingeru sainduek ditubidalduko zerutik,mundu guztia trunpetaziratzartzeagatik.

Hillek adituko duteklaroiñaren soiñua,guztiek hobietarikaltxatuko burua.

Bilduko dire Josafatfamatuko landara;hoberenak izanen dubihotzean ikhara.

Elkhar ganik Aingeruekdituzte bereziko,onak eskuiñera, gaixtoakezkerrera bilduko.

Gaixtoak egonen direlarri buruz behera,iujeari ez ausartezxuxen begiratzera.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

134

Page 68: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Gero gaixtoetara dubisaia itzuliko,zeiña baitaroe guztizaserre erakutsiko.

Hasiko zaie kolerahandirekin mintzatzen,izialduraz bihotzakdaroztela bethetzen.

O jende madarikatu,pietate gabeak,zeiñi ez baitzaizkitzueurrikaldu probeak.

Ordaiñez, bada, zoaztesekulako kharrera,urrikaldu etzaiztenenburreuekin artera.

Sentenzia eman etaonak zeru gaiñeraioanen dire, eta gaixtoakifernuko lezera.

Onak ioanen dira kantaeta errepiketan;gaixtoak berriz marraskaeta auhen tristetan.

O Jesuskristo, munduaiuiatzeko duzuna:egikedazu onetarikizateko ontasuna.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

137

Iarriko da Olibetekomendiaren gaiñean,preparaturik bathukozaion tronu ederrean.

Geure obren kontu hertsiadaroku galdegiñen,ezta disimulatzekohan lekhurik izanen.

Lehenik iustuei zaiearraiki mintzatuko,eta hunela solasahei daroe hasiko:

«O ene Aitaren etaene bihotzekoak,zuek izatu zareteene gogarakoak.

»Ezen zuei zaizkitzueprobeak urrikaldu,eta ditutzue zeuenahalaz faboratu.

»Gose zenari ziñiotenhautsi zuen ogitik,eta egarri zenarieman zeuen arnotik.

»Billuzgorriak halaberditutzue beztitu,fiñean etzuenarizeuenetik partitu.

»Zatozte, bada, enekindohatsuen Kortera,sekulako plazer etaatsegiñen hartzera».

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

136

Page 69: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Lekhuko ditugu zuenrelikia sainduak,zein baitire aldaretangutzaz ohoratuak.

Hartarakotzat, o sainduguztien araldea,zeiñez ohoratzen baitaIaun onaren kortea;

Eztezazuela ahantzzeuen lagun tristeak,nola Josef, Faraonengizon esker gabeak.

Aitzitik orhoit zaitetez,o bihotz berak, gutzaz,Iauna eginz en bezalaohoiñaren othoitzaz.

Ardiets diezaguzueahal faborea, arren,nola baitzarete mianbroJesuskristo beraren.

Atsegin har ezazue,othoi, gure ontasunaz,guk hartzen dugun bezalabihotzean zuenaz.

Eztugu dudatzen ezenbethiere gureraarthatsu etzaretela,o sainduak, aldera.

Zeren ezpaitzarete azkengloriaz gozaturen,non lehen zuen balsaragu ere hel ez gaiten.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

139

SAINDU GUZTIEI OTHOITZUmiasaindrukotzS. BERNATEN PREDIKUETATIK ATHERATUA

Parabisu zabalekosaindu gloriosoak,urrikal bekizkitzue,othoi, gure ondikoak.

Urrikal bekizkitzue,diotsuet, lastimakzeiñek baitarozkigutehersten geure arimak.

Etzarete Iaun onarenxolki adiskideak,zeuen ontasunagatikbaiña oraiño gureak.

Zuek dezaguzkitzuegure peril handiak,zuek gure ezin egineta penak guztiak.

Ezen zuei natzaitzuemintzo, o dohatsuak,zeiñak izan baitzaretegu nola tentatuak.

Badakit aingeru oneigaiztela urrikaltzen;zuen baithan naiz ordeangehiago fidatzen.

Zeren izan baitzaretelurrean gure berdiñak,hezurrez eta haragizgu bezala egiñak.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

138

Page 70: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

PURGATORIOKO ARIMENTZATOTHOITZAAmuru Saindru Biharamunekotz

Iauna, urrikal bekizkitzuarima defuntuak,purgatorioko suanondikoz penatuak.

Konsidera zazu hekinindar guztiz flakoa,eta suaren tormentaezin pairatuzkoa.

Khar bizia sartzen zaiesustantzia barrena,penak aterarazitzendaroela auhena.

Eztezazula permetigehiago han dauden,aitzitik athera itzazu,othoi, lehen bai lehen.

Zuri satisfakzioneegiteko indarrikaithor dugu kreaturekeztutela askirik.

Kontenta zaitea, othoi,sofritu dituztenez,aitziñera gehiagousatu gabe penez.

Urrea suak duelabadakigu purgatzen,baiñan berzeña arimakpurga etzatzu, arren.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

141

Kontinua ezazue,othoi, ardura hura,zuen ondoan gu ereigan gaiten zerura.

Han Iauna lauda dezagunguztiok elkharrekin,hanbat fabore munduanzeren darokun egin.

O Profeta, Apostolu,martir eta Birjinak,enplegatzatzue guregatik ahal eginak.

Zeruetan baduzueIauna baithan podore,ardiestekotzat zeuenmaiteentzat fabore.

Arren, bada, zeruetakoburjesen konpañia,ardiets diezaguzueeske gauden grazia.

Zuri Iaunaren ondoaneskerrak itzultzeko,zeren izan zaituztegunzeruan ararteko.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

140

Page 71: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Manatzatzu, othoi, hekinaingeru guardariak,ekhar dietzeten berelibrantzaren berriak.

Eta dietzakitzutenpresenta aitziñean,pagurik lauda zaitzatendohatsuen artean.

Guri ere egikeguzulaster fabore bera,baldin erortzen bagarelazeria berera.

Guk ere hekien balsanZu lauda zaitzakegun,zeren hainbertze faboreegin darokeguzun.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

143

Barkha dietzetzu penahobenek mereziak;hala aurkhituko direpurgatuak guztiak.

Zeronek ikhusten tutzunola leze beltzeanpulunpatuak daudezenkhar bizien artean.

Karzela izigarriandaude hagorandurik,bere libratzeko ezindaditela obrarik.

Errezibi zatzu, othoi,gure sufrajioak,zeiñak munduan baikarehekien ondokoak.

Labur diezezu, Iauna,arren, bere ephea,eta muga onez erakutszeure begitartea.

Egin diezezu, Iauna,othoi, fabore hura,asko berzeri ia egindiozun eredura.

Guztiz ere egiezugure aitziñekoei,ahaide, adiskide etaberze gainerakoei.

Isur diezezu zeuregraziaren ihintza,su beroaren diezeniraungi khar bortitza.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

142

Page 72: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Iainkoari orenak gutzaz duen arduraren gañean

IGANDEKOTZ

O Iainko, zeiñak baituzugutzaz artha handia.adi zazu, othoi, zeureorenen eresia.

Zure ordenantza sainduzirauten du munduak,elkharri aldi egitenhar eta gau illhunak.

Urthearen inguruakZu bedinkatzen zaitu,sasoiñak xuxen ekhartzenzeren baitiotzozu.

Tormenta eta haizeakZuk ditutzu ematzen,itsasoari Zuk beremugarriak ifintzen.

Iguzkia Zuk itzultzendarokuzu goizetan,hark begiak argiturikhas gaitezen lanetan.

Akhabatu dueneangero bere kursua,gerizatzen darokuzuhar dezagun pausua.

Ordañez darozkigutzuizar xeheak pizten,gau beltzeko illhunbetanhetzaz gida gaitezen.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

145

LIBURUTXO HUNEN HIRURGARREN PARTEA

Iainkoaren eta Sainduen ohoretakokanta batzuk orenen gisa

Asteko egun guztietako bana

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

144

Page 73: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Iainko bat denari bere perfekzioneen gaiñean orenak

ASTELEHENEKOTZ

Iongoiko bakhotxa: zurekantatzen tut orenak,arren, entzun tzatzu zeurelaudorio zuzenak.

O Iaun handia, zeurenezduzu zeure izatea,nihoren ganik izatugabe lehen astea.

Halaber eztuzu fiñiknihoiz ere izanen,aitzitik duzu bethikodenboretan iraunen.

Lehu guztiak ditutzubethetzen esenziaz,presenziaz eta zeureahal guztiz handiaz.

Zeure zuhurtziaz duzumundua gobernatzen,non eskas dela deus ereez baita edireten.

Karitatez bethea dazure bihotz noblea,ezen zeure karguz hartzenduzu emaxurtx probea.

Bide gaberik eztuzuniola ere laudatzen,aitzitik zuzena duzugehiago prezatzen.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

147

Gure gatik, Iauna, egitenditutzu hauk guztiak,bethi erne ditutzulagure gaiñean begiak.

Esker bada eta aithorduzula, Iaun handia,zeren hain arthatsua denzure probidenzia.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

146

Page 74: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Hirurtasunaren orenak

ASTEARTEKOTZeta Trinitate Sainduaren

IGANDEKOTZ

Hirurtasuna, zure tuterran gogo orenak;arren, entzuntzatzu othoitzbekhatorosarenak.

Aita, Seme, Espiritubaitzare sakratua,zurez osatzen da Kortesainduko konseillua.

Hirur presuna zarete,baiña Iainko bat xoilki,zain, ondo eta adarraknola zuhaitz bat bethi.

Zuetarik bakhotxa dazuhur eta iakintsu,bata berzea bezanbathandi eta indartsu.

Merezi onez zaituzteaingeruek laudatzen,saindu, saindu eta saindudarotzuela kantatzen.

Gu ere orobat gareegitera tenitu,zeren baitugu ontasunasko errezibitu.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

149

Fiñean ezta aurkhitzenonik kreaturetan,no perfektkiago aurkhieztadin zure baithan.

Arren, bada, perfekzioneguztien itsasoa,zaren bethi ene iabeeta habe sendoa.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

148

Page 75: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Iainko Aitaren orenak

ASTEAZKEKENOTZ

Iainko Aita, laudatzeranoha zure izena:adi zazu, othoi, eneahaire kantarena.

Zazpi egunez zinduenegin mundu osoa:astelehenean zeru,lur eta itsasoa.

Astehartean halaberhats hartzeko airea,gero zeruaren kontraden su berotzaillea.

Asteazkenean lurrazinduen berregindu,belhar eta zuhaitz ferdezhartarakotz beztitu.

Orzegunean zinduenitsasora beatu,eta igerikalariarraiñak han sortu.

Egun berean zintuenkreatu egaztiñak,zein zeiñi bere motazkoemanik kanta ariñak.

Larunbatean zintuenmoldatu larrabreak,eta Adan eta Ebagure buruzagiak.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

151

Ezen Zuk gaituzu, Aita,athera ezteusetik,eta Zuk Semeaz geurelibratu etsaietik.

Zuk berriz santifikatugaitutzu, Espiritua,zordun gare laudatzerazuen bilkhu saindua.

O Hirurtasun, munduafaboratzen duzuna:arren, iguzu faborebethi, eskas duguna.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

150

Page 76: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Iainko Semearen orenak

ORZEGUNEKOTZeta haren besta guztitakotz

Iainko Seme, enegatikgizon egin ziñena:ezin bihur diezakezutlaudorio zuzena.

Gizonaren obra gabeZu konzebitu ziñen,eta Eguberri gaueanBetleenen sorthu ziñen.

Zortzigarren eguneanziñen zirkunzidatu,handiks arri erregeekhumilki adoratu.

Iaioz geroztik berrogeiegun baten buruan,burasoek presentatuzinituzten tenpluan.

Handitu eta iuduakzitzaizkitzun bekhaiztu,inbidiaz ziñituztengurutzera altxatu.

Hiltzeko bezperan eginzinduen othuruntza,Apostoluei ianharieman zeure gorputza.

Bazko egunean piztuzinen hillen artetik,zeruetako bideaarimei libraturik.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

153

Gauza hauk zintueneansei egunez obratu,gero zinduen Igandeegunean pausatu.

Arren, bada, Iainko Aita,gauzen kreatzaillea,fabora nazazu zeurekreatura feblea.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

152

Page 77: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Espiritu Sainduaren orenak

ORZIRALEKOTZeta Pentekoste egunekotz

Espiritu Saindua, zureaiphatzen tut orenak,arren, entzun tzatzu enesuspira eta auhenak.

O Amudio sainduazure da ethorkia,Aita eta Semearenbaitharik ethorria.

Karitate handiz zaregure gana bethea:Zuk bidaltzen darokuzupremian faborea.

Gure bihotz tristeak zukditutzu konsolatzen,izialdura handitanZuk kharrez animatzen.

Hala animatu zintuenApostolu sainduak,hala martir Iauna gatikbizia fiñatuak.

Zuk halaber eskolatzenduzu gure mihia,errege eta prinzeinola ihardats egia.

Zure baitharik dituguZazpi dohain hautuak,zure baitharik hamabipare gabe fruituak.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

155

Salbatore eguneanigan ziñen zerura;iuatzera ethorrikozare berriz mundura.

O Iainko Semea, arren,Aitaren aitziñeanzaren ene arartekoherstura eta menean.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

154

Page 78: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Ama Birjinaren orenak

LARUNBATEKOTZeta haren bestaburuetakotz

O Birjina, bekhtoreguztien faborea:adi zazu, othoi, zeureorenen ahairea.

O Jongoikoaren Ama,Zu zeroni bakharrikgatzatu zinen Adamenfaltan kutsu gaberik.

Sorthu ziñen eskharririkmundura bozkario,zeren zure ganik beharbaitzen Mesias iaio.

Burasoek presentatuziñituzten tenpluan,hirur urthe eta erditaraheldu ziñen orduan.

Handitu eta bihurtuziñen Nazaretera,harat ethorri zitzaitzunGabriel salutatzera.

Handik sarri gero ziñenioan mendi barrena,ikhustera Elisabetzure kusin maitena.

Erdi ziñenean egunberrogeiren buruan,legearen konplitzekosarthu ziñen tenpluan.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

157

Elizama sainduarenZu zare pillotua;Zu kristau debot guztienhabe eta sostengua.

Arren, bada, Espirituamudioz bethea:idukazu eneganazure karitatea.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

156

Page 79: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Sainduen orenak hekin bestetakotz

APOSTOLUEN BESTETAKOTZ

O Apostolu saindua,zeure orenetara,beharria, othoi, makhurezazu kantetara.

O saindu obedienta,Jesus onak deitzean:batheletik ilkhi ziñenlaster haren hitzean.

Ur bazterrean utziriksare eta sediña,entzutera abiatuziñen haren doktriña.

Hain eskola sanduan sarriegin ziñen iakintsun,zeren baitzinduen dotoradituena entzun.

Eta zeren harengatikziñen onez billuzi,Apostoluen lerrorazinituen hautetsi.

hala lehen zinelarikurean arrantzaille,gizon basatuen eginzintuen atzemaille.

Haren dotriña zinduenmunduan predikatu,haren amoreak gatikzeure bizia galdu.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

159

Gero ethorri zeneanzure azken orena,iaunak altxatu zintuenzeruetan barrena.

Arren, bada, Semeareneskuñean zaudena,Haren gana zaren, bada,ararteko xuxena.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

158

Page 80: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

EBANJELISTEN BESTETAKOTZ

Ebanjelista saindua,zuk, othoi, zeureenak,ene ahotik entzun tzatzuahaire orenenak.

Notari leiala, Jesusonaren hitz eztiakzuk utzi ziñaroskiguneskribuz ezarriak.

Zeure odolaz zintuenazkenean firmatu,noiz ere baitziñen hekinukhatzera ertxatu.

Apostoluak laudatuzuten zure nekea,haren gogoan hartzeraexortatu jendea.

Zeronek ere zinduenjendetan predikatu,paperean baitzinduenzer ere eskribatu.

Guztiz kexatu ziñenobran atheratzera,exenplu on ematekoinfidelen artera.

Hala konplitu zinduenJesus Kristok errana,hitzen arauera beharzela athera lana.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

161

Zeruetako bideazinduen irakatsi,zure exenplu onariasko berze iarraiki.

Arren, bada, Elizarenharroñ guztiz sendoa:zeruetan zaren, othoi,ene arartekoa.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

160

Page 81: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

MARTIRIEN BESTETAKOTZ

O martiri handia, zureheriotzearenak,ene ahotik entzun tzatzu,arren, orhoitzapenak.

O ezkutari balenta:zure bihotz handiakmesprezatu zituen perilizigarri guztiak.

Tiranoa erakharrieta bere aitziñera,esaiatu zen legeazzuri ukharazitzera.

Behin zerotzun hitz edereta onez lausengatu,eta gero heriotzekruelaz dixidatu.

Ikhusirik etziñelahitzetara behatzen,aserrerik tormentaraaltxarazi zintuen.

Han penarazi zintuenezin erran gisara,ertxatzen zinituelabere sekta gaixtora.

Alabaiñan igurikiziñoen tormentarieta hartan errendatuarima zeruari.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

163

Gauza bera egin zuenBerak ere lurrean,popluari predikatzenhasi zitzaionean.

Arren, bada, zeure hitzenobretan emaillea:ardiats diezadazuhalako faborea.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

162

Page 82: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

APHEZPIKU SAINDUEN BESTETAKOTZ

O Aphezpiku saindua,zure bizi prestualaudatzera noa, adizazu ene kantua.

Bortxa handiz zerotzutenhar arazi kargua,zergatik baitziñakienzela karga pisua.

Alabaiñan deskarguaungi egin zinduen,arimeri progotxuazinduela bilhatzen.

Ziñelarik dignitatehandian ezarria,halarikan gorbernatzenzinen nola xipia.

Munduari emaitekoagerriki exenplu,karguari etzaiolanihor behar handitu.

Zeure doktriñaz zinduenbazkatzen arthaldea,bizi onaz animatzenberthutera jendea.

Abariziarik etzenzure baithan aurkhitzen,ezen probeak zintuenzeure athetan hazten.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

165

O martir animotsua.zure odol isuriakElizama bistatzen dunola arrosa gorriak.

Arren, bada, irabaziduzun kredit handiazfabora nazazu, othoi,behar dudan graziaz.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

164

Page 83: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

DOKTOR SAINDUEN BESTETAKOTZ

O dotor ungi ikhasia:zure oren sainduakkantatzen tut, entzuntzatzu,othoi, hekin tonuak.

O doktriñaren zuzia,adin beheratarikzeure etxetik ilkhi zineneskolatzeagatik.

Deboxei hasi zinaiztenhaurdanik apartatzen,eta letra saindutarazeure gogoa etxatzen.

Eliza eta eskolarazinakien bidea,nihora ere berzetaraetzen urrats zurea.

Adiñetara noiz eregero heldu baitziñen,jendartean hasi ziñenikhasiak banatzen.

Gaixtoen kontra zinduenpredikatzen egia,edo pobre, edo aberats,etzinduen antsia.

Konsolatzen zinituenpresuna nekhatuak,baita mehatxatzen berebiziotan sorthuak.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

167

Fiñean argitu zinduenbizi onaz mundua,hala nola illhargiakgau illunbez belztua.

Arren, bada, berthuteenmirail guztiz argia,ungi bizitzeko ardiatsdiezadazu grazia.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

166

Page 84: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

ABADEEN BESTETAKOTZ

O asko fraide debotenAita buruzagia,zeure orenen entzutekohar ezazu astia.

Zure prestutasuna zenhanbat aldiz frogatu,non lagunek baitzintuztennausitzara altxatu.

Erregela konplitzekozinen dilijentena,iguzkia planetetannola ibilltzaillena.

Lehenik iaikitzen ziñeneta etziten azkenik,batzar guztietan ziñenaurkhitzen aitziñenik.

Burioperekin nihoretzinduen manatzen,baiñan hitzaz baino lehenexenpluaz atzartzen.

Argitzen zintuen zeurebizi onaz fraideak,iguzkiak hala nolaargizagi xeheak.

Abantaillarik deusetanetzinduen galdetzen,den txipienarekienbaina aitzitik berdintzen.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

169

Mendi goretan seiñaleden bezala hiria,hala munduan zen zureseiñale zuhurtzia.

Arren, bada, Elizarenlanpa guztiz argia,argi zazu, othoi, enearima nahasia.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

168

Page 85: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

KONFESOREN BESTETAKOTZ

O zorionez bethea,zuk, othoi, zeureenak,ene ahotik entzuntzatzukanta berthuteenak.

Hirur etsai herratsuekzerotzuten gerla egin,Iaunaren legean nahiznonbaitik huts eragin.

Satan gaixtoa zen bereesaiatu aldetik,mundua beretik etaharagia beretik.

Alabaiñan herensugeizigarria, zeiñaketzuen aurkhitu nondikzu aseki eztenak.

Zuri gelditu zitzaitzunbiktoria osoa,hirur etsaiei ahalkeeta mesprezioa.

Hargatik Iaunak zintuengloriaz khoronatu,hargatik eman sainduenartean leku.

Munduan ere izatuzintuen ohoreak,ohorez altxatu zirenrelikia zureak.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

171

Hargatik zure gaiñeanzedutzaten begiak,berthuteari zerraizkonfraideak idekiak.

Arren, bada, konpañiasainduen gidaria,zerura gida nazazu,bekhatoros handia.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

170

Page 86: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

BIRJINEN BESTETAKOTZ

O birjina sakratuak,zuen oren sainduakkantatzera noa, entzuntzatzue ene kantuak.

Zuetarik Iaunak eginzituen burasoak,zuetarik adiskideeta bere urkoak.

Birjinak lo egin zuenIaun onaren alzoan,birjinak egotu zirengurutzearen ondoan.

Zuek izatu zaretemunduko zuhurrenak,zuek Iauna puxantarenmartiri handienak.

Sala hurrezko horretanpasaiatzen denean,lehenak zuek zaretebethi haren hatzean.

Zuek kantatzen duzueberegainki airea,zein ezpaita berze nihorkposible kantatzea.

Zuek zeruan tutzuekadira hautuenak:zuek gradu eta izenguztien ederrenak.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

173

Zure thonban ere zirenegin mirakuiluak,hebaiñak xuxendu etabai argitu itsuak.

Arren, bada, titxa oneaniaio ziñen saindua,bethi egon zaite nitzazzeruan orhoitua.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

172

Page 87: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

ALHARGUN SAINDUEN BESTETAKOTZ

O alhargun dohatsua,arren, othoi, orenakentzuntzatzu, gomendatzenzuri zaitzunarenak.

Iaunak bere ganat deithuzgeroz zure senharra,tortolla bezala biziizan ziñen bakharra.

Munduko banaloriakzinituen largatu,eta zeure gogoetakzeruetara altxatu.

Presuna debotekienzinduen konbersatzen,monasterio eta Elizasainduak bisitatzen.

Barur egunak zintuenbegiratzen saindukiausteritatez gorputzagaztigatzen gogorki.

Zure etxean gau eta egunIauna zen laudatua,ziduriela seroradeboten komentua.

Umeak hazi zintuenIaunaren beldurrean,seinioralei ostatueman zeure etxean.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

175

Zuei eman zaizkitzuebulute urrezkoak,zuei eskuetan palmaezin ihartuzkoak.

O birjina, zeruetanaingeruen hurrenak,zareten guri faboreegitera lehenak.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

174

Page 88: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

EDOZEIN EMAZTE SAINDUEN BESTETAKOTZ

O andre saindua, arren,zeure berthuteenakene ahotik entzuntzatzuerneki aiphamenak.

O andre prestua, munduzabalean zurerikgaitz lizate aurkhitzeaemakume parerik.

Eme eta sehiekinziñhardukien arren,egotu ziñen Iaunarenbethi legean xuxen.

Ergelkeriei itsutuziñaroen begia,eta berthutera emanzeure gogo guztia.

Zerori ziñen etxekobeharretan nekhatzen,zerorrek zerbitzarieiexenplu on ematen.

Eskua zabaldu ohizinaroen pobrei,guztiz ixil eta ahalkezezin ausartatuei.

Etzinduen biziorikzeure etxean sofritzen,sehiak eta umeakberdinki korrejitzen.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

177

Persuna sainduei oiñakziñarozten xahutzen,karzela eta ospitalekaritatez ikhusten.

Arren, andre alharguntzasainduki eramana,ardiats diezadazufiñ on baten dohaiña.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

176

Page 89: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

AINGERUEN OHORETAN IAUNDONI MIKELEKOTZ

O aingeru, Iainkoarenezkutari maiteak,entzun etzatzue, othoi,gure kopla aireak.

Zeruetako nabeanbatailla eman zenean,zuek aurkhitu zinetenIaunaren faborean.

Luzifer ostikaturikbere iarraitunekin,zuek gelditu zinetengarai guztiarekin.

Iaunak arramuz zintuztenkhoroatu buruan.zeren aurkhitu zinetenharen alde guduan.

Begitartea orduanzerotzuen agertu,bere grazia sainduanorduan eskoratu.

Geroztik tutzue harenegiten beharkiak,geroztik konplitzen harenenbaxada guztiak.

Zuek dituztue mundueder hunen karguak,zuek itzultzen ordenaeder batez zeruak.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

179

Fiñean, Iaunaren zinduenbihotzean ardura.hargatik triunfarekinigan ziñen zerura.

Arren, bada, andre saindumunduak laudatua,zeruetan zaren eneararteko hautua.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

178

Page 90: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Ezkaitutzue kitatzenbehin ere fiñean,Iaun onaren aitzineanpresentatu artean.

Pizten garenean erezerura igateko,hedoietan gora zuekgaitutzue gidatuko.

Zuen balsan laudatukodugu Salbatzaillea,zuekien iraganensekulako mendea.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

181

Zuek dadukatzue lauelementak eskutik,batak berzea atheragabe bere lekhutik.

Zuek ditutzue haizemuthiriak ematzen,itzeak eta mareazuek neurriz egiten.

Zuek gidatzen tutzuehedoi eta lainhoak,zuek aldaratzen airegure kaltetakoak.

Lurreko fruituak zuekditutzue guardatzen,bere mugetan uriezeta ihintzez freskatzen.

Zuek duzue arduralarrabre guztiena,baina beregainki gizonphenez bethearena.

Zuek zaituztegu guardageure saihetsekoak,zuek Iaunaren alderageure arartekoak.

Gaixtakeriatik zuekgitutzue hastantzen,zuek ontasunetaraahalaz inspiratzen.

Gurkin bethi zaudetebizi garen artean,purgatoriotan erekonsolatzen kharrean.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

180

Page 91: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

IAUNDONI IAUNIREN OHORETAN

1. Iaundoni Iauniren iaiotzea.

Iaundoni Iauni Profetaguztien ohorea,adi zazu, othoi, enekantaren ahairea.

Iaunak hautatu zintuenbere aitzingidari,eta bere ethortzekobideen aphaingarri.

Zure aitzinean etzenizan amen semerik,zu baino famatuagoeta handiagorik.

Hala izan ziren zuresortzeko seiñaleakmirakuillu handiz etobra handiz betheak.

Sorthu ziñen aitziñetikprofetek kantaturik,buraso esteril etaia zahartuetarik.

Aingeru batek ziotzonzure Aita Iaunari,insensatzen hari zela,berri on hauk ekharri.

Zakarias, allegerazaitez bihotzean:zure othoitza entzun dazeruaren gaiñean.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

183

LIBURUTXO HUNEN LAURGARREN PARTEA

Saindu partikular batzuen ohoretako kantez

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

182

Page 92: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Erditzean ere zen harenbururditan aurkhitu:iaiki artean bere eskusainduez zerbitzatu.

Zure aita bozkariozbethe zen bihotzean,aingeruak erran legezzu sorthu ziñenean.

Galdetu zioten, eanola deithuko ziñen,errepustarik ordeanezin bihurtu zuen.

Tinta eta papera khinuzzituen erakharri,eta deithuko ziñelaIoanes, zuen ezarri.

Mihi lotua zitzaionberehala libratueta eskerrak ziotzonIaun onari bihurtu.

2. Iaundoni Iauniren bizia.

Haurtxoa ziñela zeureetxetik ilkhi ziñen,eta mortuak barrenabizitzera ioan ziñen.

Kamelu-larruz beztituziñen guztiz gogorki,larrapotez eta basa-eztiz hazi pobreki.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

185

Seme bat izanen duzu,zeiñaz handiagorikoraino sorthu ez baitanihor emaztetarik.

Eta nola (egin zion)ahal duket semea,ethorri denaz geroztikene azken mendea?

Zeure amak konzebituzintuen handik sarri,berria entzunik Birjinaikhustera ethorri.

Bi kusiñek elkhar zutenmaiteki besarkatu:zu amaren sabeleanbozkarioz saltatu.

Aingeru onak zioenorduan ihardatsi:Zakarias, behar duzugauza hori sinhetsi.

Eta zergatik baitzareduda horretan sarthu,hau gertha artean mihiakaptibatuko zaitzu.

Zure Aitaria zitzaionkaptibatu mihia:gauza arrotzaz espantumundu-herri guztia.

Birjina Ama egotu zenzure amaren aldean,hariketa zutzaz amaerdi zedin artean.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

184

Page 93: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Zuen artean dabillaegiazko Mesia,zeiña ezagutzen baitutneure buruzagia.

Ni haren muthil xipi batbaizen ez naiz, zeiñarendigne ez bainaiz lexatzekozapata-lokharrien.

Berze profetek aginduzuten xolki mihiaz,zuk ordean erakutsihurbilletik erhiaz.

Berak ere zu zintuenbere apheztzat hautatu,ezen Iordango ibaian zukzinduen bathaiatu.

3. Iaundoni Iauniren heriotzea.

Desertutik ilkhi ziñenjendearen artera,prediku onez Iaunaribidea aphaintzera.

Ierusalemen erdianzinduen predikatu,bere bizitze gaixtoazHerodes mehatxatu.

Herodesi zitzaizkiongaitzitu zure hitzak,bilhatu zituen zuriaspertzeko atizak.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

187

Esku-arrean ur klaraedan ohi zindueneta arroken arteanlo egiten zinduen.

Mundu guztia zen zurebizitzeaz harritu,Ierusalem betheraiñozure fama hedatu.

Sinagogatik Dotorakzitzaizkitzun ethorriea Zu Mesias ziñenikhasi nahiz berri.

Iauna, zu zare Measias?zerotzuten galdetu.Baldin zu bazare, othoi,garbiki erraguzu.

Ene ondoan heldu dani baiño lehen zena,errege eta monarkaguztietako lehena.

Hunela zinaizten Dotorikhasiei mintzatu,Mesias lurrean zelazintuen seguratu.

Errepusta iakintsuneibihurtu zinaroen,Iaun onaren ohoreazinduela altxatzen.

Iaunak, ez naiz bekhatuengarbitzaille bildotsa.Ni naiz desertuan oihuzdegoenaren botza.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

186

Page 94: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

IAUNDONI BITXINTXO MARTIR ETA APHIZPIKUA ETA LAETUS HAREN LAGUNARENOHORETANKANTA

O Martir animotsua,zure bihotz handiak,laudatzera gonbidatzenditu gure mihiak.

Izena zinduen legezgaraitzaillearena,hala garaitu zinduenfuria Satanena.

Elizaren zu izatuzare lanpa argia,zu jentil eta paganoitsuen gidaria.

Bizkaia eta Laphurdizuk zintuen argitu,idola falsoek ziñakbaitzituzten itsutu.

Akhitzeko hirira erefedearen zuzialehenbizirik ekharrizuk zinduen argia.

Plazaren erdian hasizinaizten predikatzen,zeure hitzak zintuelamirakuilluz frogatzen.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

189

Alabari zion zureburua eskarazi,Herodesek zueneankortean dantzarazi.

Amak plat batean emanzuen, eta mihiazilhatu zioen, zerenerran zuen egia.

Diszipuluak gorputzaaltxatxera ioan ziren,eta thonba ederreanohorez eman zuten.

Orain glorioso zaudezeru izarratuan,mairu berek ohoratzenzaituztela munduan.

Zure ohoretan tuguguk ere pizten suak,arren, onez errezibitzatzu gure botuak.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

188

Page 95: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Alexandreak eztirezurekin konparatu,Zesar ere etzaizkitzuurruititik hurbildu.

Laetus zure lagunak duizatu zorte bera,hura ere kondemnatuheriotze berera.

Bihotz handiz besarkatuzuen martirioa,eta begitarte onezikhusi herioa.

Ezin erran gisa zutenhura ere tormentatu,doloretan etzitzaionanimorik faltatu.

O eskutari balentak,herio mota batezzerren animak zituztenerrendatu ohorez.

Aingeru onek zituztenaltxatu besoetan,eta kristauek gorputzakeraman gau hutsetan.

Lekhu gordean zituztenohoreski ehortzi,pagano kruelak nihonetzetzatentzat aurkhi.

Geroztik egotu zirenondoko mendeetannihork ere iakin gabethonba ehortzi hetan.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

191

Guztiarekin aphurrekhek zituzten sinhetsi,handi aldeek aitzitikzinituzten gaitzetsi.

Tribunalaren oiñerafuriaz ioan zintuzten,enganari bat ziñelaakusatu zintuzten.

Iujeak zintuen askogauzaz interrogatu,azkenean zeure fedeazukatzera ertxatu.

Errepusta zinioenbihurtu animoski,eta zeure sinhesteanbethi egon fermuki.

Ikhusirik etziñelaharen gana behatzen,heriotze kruelerakondemnatu zintuen.

Halaber zure gorputzalarrera egozteraordenatu zuen, xorigoseen bazkatzera.

Heriotzea zinduenpazientki sofritu,eta zeure hiltzailleeigogo onez barkatu.

O Martir animotsua,zure pazienziakbentzutu zituen burreuodoltsuen furiak.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

190

Page 96: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

SAN FRANZESEN OHORETANKANTA

O San Franzes berthuteenmirail guztiz argia,adi zazu, othoi, zeuredeboten konfraria.

Zure fabore sainduenheldu gare eskale;egin gaitzatzu, othoi, zeuremerezietan partale.

Ziñelarik Italiaherri famatukoa,eta bereziki Asisadeitzen den hirikoa:

Guztiarekin zinduenmundu hunez ukhatu,halaber zeure herrikoatsegiñak kitatu.

Gehiago: ziñelarikaberatsen umea,eta hekin ontasunenprimu eta iabea;

Halarik zinduen zeureprimeza mezprezatu,eta zeruko ontasunfin gabeez hautatu.

Oiraiño ziñaudezelazeure Aitaren etxean,probeei ahala ematenziñaroen athean.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

193

Jongoikoak nahi izanzuen azkeneanhekien ohorea agerzedin jende artean.

Othoitzean zegoelaneskato debot batigorputz saindu hek non zirenzioen irakatsi.

Kristauek zituzten thonbahetarik aldaratu,eta ohorezko lekhubatetara altxatu.

Eliza bat egin zutenhekien izenean,eta reliki sianduakizarri aldarean.

O saindu gloriosoak,zuen hezur goitiakohoratzen tugu, nolazuen azken-bahiak.

Zuen figurak dituguelizetan altxatzen,eskaldunek zuen bestasaindua idukitzen.

Arren, bada, EskaldunenPatroñ gloriosoak,zareten zeruan bethigure arartekoak.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

192

Page 97: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Iandoni Iauni bezala,desertura ioan ziñen,serafin baten biziahan eraman zinduen.

Gauak pasatzen zintuenkontenplazionetan,egunak ere obra oneta othoitz debotetan.

Zeure gorputza zinduendisziplinaz zehatzen:tentatzen zintueneanelhurpera etxatzen.

Ogiz eta urez ziñenbarur gehienean,hala idukitzen gorputzabere eginbidean.

Trabailluak etzintuenbehin ere izitzen;aitzitik handienariaitziñera ilkhitzen.

Bide luzeak pasatzenziñituen orthutsik,lur gogorraren gaiñeanetziten unhaturik.

Pobrezia zinduen nihorkez bezala prezatu,ezen limosna zinduenerrentatzat hautatu.

Jesus Kristoren biziaimitati zinduen:bere zauriez hargatikseiñalatu zintuen.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

195

Burasoak zitzaizkitzunsarri hasi bekhaizten,hek nekez bilduak lasterzintuela banatzen.

Aphezpikua baitharaziñituzten zitatu,hondatzaille bat ziñelaarinki akusatu.

Aphezpikuak burasozeureen othoitzera,kondemnatu zinituenprimezaz billuztera.

Gogotik ziñen mundukoontasunez billuzi,tresnak ere burasoenoiñetara iraitzi.

Hunela erran ziñioenzeure aita gogorrari:Orain hobeki erranendiot Iainko Aitari:

Gure Aita, zeruetanglorioso zarena,Zu zare ene Aita, eta ezlurrean bizi dena.

Esperantza guztia dutzure baithan ematen:fabore nazazu neureondikoetan, arren.

Berehala gero zeurexar bat zinduen iauntzi,eta soka puska batezzeure gerrian hertsi.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

194

Page 98: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Komarka guztietaralaster ziren hedatu;berze ordenak guztiaknonbre handiaz xitu.

Ezen zeure ordenan dakonbentu gehiago,berze ordena sakratuguztietan den baino.

Xipien ordena emanziñioen izena;alabaiñan guztietakohedatu gehiena.

Nola erro xipittotikharitz miragarriaairean gora altxatzenbaita guztiz handia,

Halaber ziñen zu ereurrunera hedatu,ziñelarik fraideturikxipiena deithatu.

Aphezpiku saindu, martir,dotor eta birjina,zure ordenan izatu daezin konda dadina.

Humiltasun ahantziazuk zinduen orhoitu:parabisu zabala zukjende sainduz publatu.

O Patriarka handia,zure laudoriotanezin aski mintza nintebiziko egunetan.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

197

Mundu gaizki bizia zukzinduen reformatu,Laterango Eliza zukerortzetik guardatu.

Zuregatik utzi zuenIaunak mundu gaixtoa,bigarrenean hondatugabetarik salboa,

Esparantzarekin ezenZure exenplu onakonera ganbiatukozituela gizonak.

Barkhatuaz etzitzaionIaunari urrikitu:ezen zu ziñela kausaasko zen konbertitu.

Ez nuke sekulan egin,o san Franzes, zureakxehero kondatu nahibanitu berthuteak.

Etziñen kontent zerorisainduko bizitzeaz:berzeak ere eraginnahi ahal antzeaz.

Altxatu zinduen zeureordenaren bandera:asko jende arrimatuzen haren itzalera.

Guztiak zintuen hirurpartetara berezi;handik zeure kofradiahirur sainduak hasi.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

196

Page 99: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

SANT IGNAZIO LOHYOLAKOARI ESKERRAK

O Ignazio, Eskaldunguztien ohorea:zeruetan zaren, othoi,gure othoitzgillea.

Kitaturik gerletakobandera, urguilluak,hautatu zintuen Jesusonaren konseilluak.

Franzes Xabier zen zurebanderara ethorri,zeiñ baitzinduen IndienApostolu egorri.

Zure banderara zirenbi anahia Egiak,Aitonen seme noblekiiauregian haziak.

Zure banderara oraiñoAios Onatikoa,zure banderara Ankietaohore Brazilgoa.

Hauk guztiak ziren zurenazio noblekoak,zure hizkuntzako etazure bihotzekoak.

Zure banderara askoberze zen arrimatu:Faber, Laynez eta Iaiusez azkenak gerthatu.

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

199

Materia da handia,ene ahala xipia.eskusa ezazu, othoi,ene indar gutia.

Arren, zure biziarenorhoitzapen onetan,ene kargia idukizazu, othoi, zeruetan.

Halaber zuek zeruanzareten dohatsuak,haren banderen azpianibilli soldaduak.

Iduki nazazu, othoi,zeuen gomendioan,bizi naizeno baldernakordoñ sakratukoan.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

198

Page 100: NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK · 2005. 12. 27. · berze kantez. Hirurgarrena, Jainkoaren eta Sainduen ohoretako kanta batzuez orenen gisa. Laurgarrena, Saindu partikular

Orain guztiz berrirokiosasuna galdua,zeren izan dudan zureothoitzez kobratua.

Esker itzultzen darotzutzeure iaiatetxean,Lohyola iauregikoaldare aitzinean.

Arren, bada, errezibizazu onen parterazeure hizkuntzan bihurtzendarotzudan eskerra.

Esparantza hartan neurebihurtzen naiz etxera,Franzia erresuma noblefronteraren aldera.

Aditu, beraz, Ignazio,o saindu dohatsua,zeruetan zaren eneararteko hautua.

Halabiz.

FIÑA

Joannes Etxeberri, Ziburukoa

201

Bidaldu zintuen munduzmundu predikatzera,fede iraungi hurrenazure sutik piztera.

Hasi ziñen hitz sainduazjendea konbertitzen,Paristar laborariaknola asmatu baitzuen.

Hasi ziñen gerla egitenLuter apostatari,hasi bihotza argitzeninfidel itsuari.

Eskolak zintuen bazterguztietan ideki,hetan gazte errebesakberthutera iraiki.

O Ignazio saindua,zure laudorioakgaitz lizate kondatzeagizonaren ahoak.

Zuri zordun zaitzu EuropaCalviñek nahasia,zuri Amerika, zuribazter zabal Asia.

Zuri oraiño zordun zaitzugiristiño herria,zuri fiñean aurkhitu denberze mundu berria.

Bereziki ni nazaitzuzordun, zeren zuretan,dakidana ikhasi baituteskola sainduetan.

NOELA ETA BERZE KANTA SPIRITUAL BERRIAK

200