Nep. 201 Matd1d7ektpm2nljo.cloudfront.net/ImAO8g3fW37flkdMvf8kaA/... · 2012. 2. 9. · yao yaezaU...

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ppppaaaaAAAAiiiirrrrvvvvaaaaAAAAiiiirrrrkkkkaaaa�� iiiittttaaaahhhhAAAAssssaaaa:LÜàka�A 3É23-38ò

yao yaezaU Ka�IxwÜka�o paAirvaAirka� �itahAsa ho. �hA<dA¬dka�A pairvaArbaAwÜ �A�nau Bayao. dA¬d �b�aAhAmaka�A

pairvaArka�A h¦na�.

2 �b�aAhAma �sahAka�ka�A ipataA iTa�.�sahAka� yaAkaU�baka�A ipataA iTa�.yaAkaU�ba yahàdA r �naka�A dAjau-BaA�häka�A ipataAiTa�.

3 yahàdA paereja r jaArAka�A ipataA iTa�:itanaIhäka�I maAtaA taAmaAr iTa�na�ò.paereja heêaonaka�A ipataA iTa�.heêaona �ArAmaka�A ipataA iTa�.

4 �ArAma �imanaAdAbaka�A ipataA iTa�.�imanaAdAba nAAssaoka�A ipataA iTa�.nAAssaona salmaonaka�A ipataA iTa�.

5 salmaona bao�jaka�A ipataA iTa�.:bao�jaka�I maAtaA rAhba iTa�na�ò.bao�ja �obaedka�A ipataA iTa�.:�obaedka�I maAtaA äta iTa�na�ò.�obaed iyassaIka�A ipataA iTa�.

6 yassaI rAjaA dA¬dka�A ipataA iTa�.dA¬d zauLeÜmaAnaka�A ipataA iTa�.:zauLeÜmaAnaka�I maAtaA �iryaAka�I patnaI iTa�na��ò.

7 zauLeÜmaAna ro�obaAmaka�A ipataA iTa�.ro�obaAma �ibayaAka�A ipataA iTa�.�ibayaA �AsaApa�ka�A ipataA iTa�.

8 �AsaApa� yaosaApa�Ataka�A ipataA iTa�.yaosaApa�Ata yaorAmaka�A ipataA iTa�.yaorAma �oijayaAka�A ipataA iTa�.

9 �oijayaA yao�ATaAmaka�A ipataA iTa�.

mmmmaaaa((((aaaaIIIILLLLeeeeÜÜÜÜ LLLLeeeeÜÜÜÜKKKKaaaae eeekkkkaaaa��oooo ssssaaaau uuussssaaaammmmaaaaAAAAccccaaaaAAAArrrr

1111

yao�ATaAma �AhAjaka�A ipataA iTa�.�AhAja �jaeika�yaAka�A ipataA iTa�.

10 �jaeika�yaA manassaeka�A ipataA iTa�.manassae �Amaosaka�A ipataA iTa�.�Amaosa yaoisayaAka�A ipataA iTa�.

11 yaoisayaA yaAka�oinayasa r �saka�A BaA�häka�A ipataAiTa�.

:yao yasaq samayaka�o kau�rA ho jaunabaeLÜA yahUdIhäLÜA�RdAsaka�A äpamaA baeibaLÜonamaA LÜigÜÜa�ka�A iTa�ò.

12 itanaIhäLÜA�R baeibaLÜonamaA LÜigÜÜa� paiCÜÉyaeka�oinayaAsa zaALÜita�LÜka�A ipataA iTa�/zaALÜita�LÜ jaäbaAbaeLÜka�A ipataA iTa�.

13 jaäbaAbaeLÜ �iba�dka�A ipataA iTa�.�iba�d �iLÜyaAika�maka�A ipataA iTa�.�iLÜyaAika�ma �Ajaorka�A ipataA iTa�.

14 �Ajaor saAdoka�ka�A ipataA iTa�.saAdoka� �AiKamaka�A ipataA iTa�.�AiKama �iLÜ�dka�A ipataA iTa�.

15 �iLÜ�d �iLÜyaAjarka�A ipataA iTa�.�iLÜyaAjar matTaAnaka�A ipataA iTa�.matTaAna yaAkaU�baka�A ipataA iTa�.

16 yaAkaU�ba yaUsaupa�ka�A ipataA iTa�.yaUsaupa� mairyamaka�A LÜogÜnae iTa��ina mairyama yaezaUka�I maAtaA iTa�na.yaezaULÜA�R Ka�IxwÜ* BainanTyao.

17yasarI �b�aAhAmadeiKa dA¬dsamma caQDa pau§taAhäiTa�. dA¬dka�o samaya deiKa maAinasahäLÜA�R baeibaLÜonapaurYA�nae baeLÜAsamma caQDa paustaAhä iTa�. �ina yahUdIäLÜA�RbaeibaLÜonamaA LÜigÜÜa�ka�AdeiKa Ka�IxwÜsamma caQDa pau§taA iDa�.

KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜ masaIh vaA parmaezvarka�o äpamaA cauina�ka�o.

mmmmaaaa((((aaaaIIII 1111ÉÉÉÉ11118888----2222ÉÉÉÉ9999 2222yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo jjjjaaaannnnmmmmaaaa

:LÜàka�A 2É1-7ò

18yaezaU Ka�IxwÜka�I �AmaA mairyamaka�o maf[�gÜÜanaI yaUsaupa�saMMgÜÜaBa�ka�o iTayao. tar itanaIhäka�o ivavaAh h¦nau BaNdA �iDanaq/mairyamaLeÜ TaAhA paA�sakae�ka�I iTa�na ika� itanaI gÜÜaBaRvataIiTa�na�. mairyama paiva¤a �AtmaAka�o* zai(aáæArA gÜÜaBaRvataIBa�ka�I iTa�na�. 19mairyamaka�A LÜogÜnae/ yaUsaupa� �ka� DaAimaRka�maAinasa iTa�. �naI ivavaAh h¦na �iDanaq mairyamaLÜA�RmaAinasahäka�A maABaámaA LÜiïata banaA�na caA<hdqna iTa�.tyasaqLeÜ �naI gÜÜaopya Paka�ArLeÜ mairyamaLÜA�R yaAgÜÜa gÜÜanaeR pa»amaAiTa�.

20tar jaba yaUsaupa�LeÜ yasao gÜÜanaeR ivacaAr iLÜdA</ parmaPaBauka�A�ka� dUta �naI ka�hA< sapanaAmaA �A�. dUtaLeÜ Banae/ "yaUsaupa�/dA¬dka�o pau¤a/* mairyamaLÜA�R �ApaÍnaI patnaI svaäpa �ah,ÜÜagÜÜanaR itamaILeÜ frA�nau padqRna. �naka�o gÜÜaBaRka�o izazau paiva¤a�AtmaAbaAwÜ Ba�ka�o ho. 21�naLeÜ ��wÜA pau¤aka�o janmaidnaeiCÜÜna�. itamaILeÜ �naka�o naA�< yaezaU* rAKnaU. �naLÜA�R ya§tao naA�< idnau/ ika�naBanae/ �hA<LeÜ naq �ApaÍnaA maAinasahäLÜA�RitanaIhäka�A paApahäbaAwÜ �ëAr gÜÜanaRuh¦naeCÜ.®

22�gÜÜamava(aáAæArA parmaPaBauLeÜ baolnau Ba�ka�o vacana paUrAhosa� Banaer yaI saba h¦na �A�ka�A h¦na�. 23"ka�nyaA gÜÜaBaRvataIh¦naeiCÜna�/ r ��wÜA pau¤a janmaA�naeiCna�/ itanaIhäLeÜ �hA<ka�onaA�< �mmaAnau�LÜ rAKnaeCÜna�.®* :�mmaAnau�LÜka�o �TaR ho"parmaezvar hAmaIisata h¦nauh¦nCÜ.®ò

24jaba yaUsaupa� ina�AbaAwÜ vyau<Bae�; PaBauka�o dUtaLeÜ itanaLÜA�Rjae Banaeka�A iTa� yahI gÜÜare. yaUsaupa�LeÜ mairyamaLÜA�R ivavaAhgÜÜare. 25tar yaUsaupa�saMgÜÜa mairyamaka�o kau�naq sahbaAsa Ba�na/jabasamma �naLeÜ ��wÜA pau¤aka�o janma id�nana�. �inayaUsaupa�LeÜ pau¤aka�o naA�< yaezaU rAiKaid�.

ppppaaaaiiiivvvvaaaa¤¤¤¤aaaa ��AAAAttttmmmmaaaaAAAA parmaezvarka�o �AtmaA/ yaezaUka�o �AtmaA �ina�ArAmadAyaka� paina BainanCÜ. parmaezvarLeÜ �Q Ka�IxwÜisata imaLeÜrsaMsaArmaA maAinasahä maABaá �naLeÜ parmaezvarka�o ka�Ama gÜÜaCÜRna�.

ddddAAAA¬¬¬¬ddddkkkkaaaa��oooo ppppaaaau uuu¤¤¤¤aaaa dA¬d pairvaArka�o �ka� vyai(aá/ �êaA�LÜka�o doêaorAjaA/ Ka�IxwÜpaUvaR 1000 baxaR..

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU yaezaUka�o naA�<ka�o �TaR �ëArka�.

"kkkkaaaa��NNNNyyyyaaaaAAAA ²²²² rrrrAAAAKKKKnnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��®®®® yazaqyaA 7É14.

jjjjyyyyaaaaooooiiiittttaaaaxxxxaaaaIIIIhhhhääää yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR BBBBaaaae eeewwwwÜÜÜÜnnnnaaaa� �� AAAA��<<<<CCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��yahàidyaA Ba÷ae WÜA�<ka�o baeTaLeÜhema zahrmaA yaezaUka�ojanma Ba�ka�o iTayao. herod* rAjaA Ba�ka�A baeLÜAmaA

�hA<ka�o janma Ba�ka�o iTayao. jaba yaezaUka�o janma Bayaokae�hI jyaoitaxaIhä paUvaRbaAwÜ yaäzaLeÜmamaA �A�. 2taIjyaoitaxaIhäLeÜ maAinasahäLÜA�R saoDae/ "yahàdIhäka�A rAjaABa�r janmaeka�A �hA< ka�hA< h¦nauh¦nCÜÀ hAmaILeÜ �hA<ka�o taArApaUvaRmaA deKyaQ=. jasaLeÜ �hA< janmaeka�A saMkae�ta Bayao. hAmaILeÜpaUvaIR �Aka�AzamaA �dya h¦<dq gÜÜareka�o taArA deKyaQ=. hAmaI�hA<ka�o �paAsanaA gÜÜanaR �A�ka�A CÜQ=.®

3rAjaA herodLeÜ yahàdIhäka�A yaI nayaA< rAjaAka�o baAremaAsaunae. herod yasa GawÜnaAbaAwÜ baecaqna banae. �ina yaäzaLeÜmaka�Asabaq baAisandAhäLÜA�R paina yao samaAcaArLeÜ baecaqna taulyaAyao.4herodLeÜ sabaq mauKya yahàdI paUjaAhArIhä r janataAka�AzaAs¤aIhäka�o ��wÜA saBaA baoLÜA�. �naLeÜ itanaIhäLÜA�RsaoDae/ "Ka�IxwÜka�o janma ka�hA< h¦nae ho.® 5itanaIhäLeÜ �(arid�/ "yahUdIyaAka�o baetaLeÜhema zahrmaA; �gÜÜamava(aáAæArAyasabaAre vacanamaA LeÜiKa�ka�o CÜÉ

6 'baeTaLeÜhema/ yahàdAka�o mauLÜuka�/ itamaI yahàdAka�AzaAsaka�häka�A maABaá mahAna CÜQ. ho/ itamaIbaAwÜ�ka�janaA zaAsaka� �A�naeCÜna� �ina jao maerAmaAinasa/ �êaA�LÜka�o gÜÜaoWÜALÜA h¦nae CÜna�.¾®

imaka�A 5É2

7 yasapaiCÜ herodLeÜ paUvaRka�A taI jyaoitaxaIhäLÜA�R sauwÜuða�baoLÜA�. herodLeÜ itanaIhäbaAwÜ itanaIhäLeÜ PaTama pawÜka�taArA deKaeka�o samaya WÜIka�sa<gÜÜa pa(ao gÜÜare. 8 yasapaiCÜherodLeÜ taI jyaoitaxaIhäLÜA�R baeTaLeÜhemamaA paWÜA�. herodLeÜitanaIhäLÜA�R Banae "jaA¬ �ina baALÜka�ka�o baAremaA WÜIka�sa<gÜÜapa(ao LÜgÜÜaA¬. jaba taI baALÜka�LÜA�R Bae·Ü�A�naeCÜQ/ taba maLÜA�RKabar gÜÜar/ r ma paina gÜÜa�r itanaLÜA�R �paAsanaA gÜÜanaeRCÜu.®

9jyaoitaxaIhäLeÜ rAjaAka�A sabaq kau�rA saunae �ina gÜÜa�.jauna taArA itanaIhäLeÜ paUvaRmaA deKaeka�A iTa�/ pae�ir yahItaArA itanaIhäLeÜ deKae. jyaoitaxaIhäLeÜ taArALÜA�R paCYA�naLÜAgÜÜae. taI saAnaA baALÜka� Ba�ka�o WÜA�<maA napaugÜÜau{jaeLÜ yao

hhhheeeerrrroooodddd Ka�IÖ paUÖ 40 deiKa Ka�IÖ paUÖ 4 samma yahàidyaAka�o mahAnazaAsaka�.

taArA itanaIhäka�o �iGa-�iGa LÜAgyao/ r yahI| �iùfyao.

2222

3333 mmmmaaaa((((aaaaIIII 2222ÉÉÉÉ11110000----3333ÉÉÉÉ333310taArA deKaer jyaoitaxaIhä � yantaq KauzaI Ba�. 11itanaIhäbaALÜka� Ba�ka�o GarmaA gÜÜa� yahA< saAnao baALÜka�LÜA�R�ApaÍnao �AmaA mairyamasa<gÜÜa deeKae. itanaIhäLeÜ izar inah¦rA�rbaALÜka�LÜA�R d,fvata gÜÜare �ina �ArADanaA gÜÜare. baALÜka�LÜA�RlyaA�id�ka�A �pahArhä itanaIhäLeÜ KaoLeÜ �ina sauna/ DaUpar maUrRka�A BaewÜI �naLÜA�R caùFA�. 12tar parmaezvarLeÜitanaIhäLÜA�R itanaIhäka�o sapanaAmaA caetaAvanaI idnauBayao.parmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�R "herodka�hA< pa�kae R�r najaA�o®BanaI caetaAvanaI idnauBayao. yasapaiCÜ itanaIhä �kaq�R baAwÜoBa�r �ApaÍnao dezamaA pa�ika�R�.

mmmmaaaaAAAAttttaaaaAAAAiiiippppaaaattttaaaaAAAAssssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU iiiimmmmaaaaêêêêaaaaddddeeeezzzzaaaammmmaaaaAAAA13jyaoitaxaIhä gÜÜa�paiCÜ/ parmaPaBauka�A ��wÜA dUta sapanaAmaA

yaUsaupa�ka�hA< deKaA pare. dUtaLeÜ Banae/ "�WÜ/ saAnaA baALÜka� r�hA<ka�I �AmaALÜA�R saATamaA iLÜ�R imaêadezamaA BaAigÜÜahALÜ.herodLeÜ saAnaA baALÜka�LÜA�R Kaojna LÜAigÜÜarheCÜ. �saLeÜ saAnaAbaALÜka�LÜA�R maAnaR caAhnCÜ. maqLeÜ naBanae samma itamaI yahI|basnaU.®

14�ina yaUsaupa� �WeÜr saAnaA baALÜka� r �naka�o �AmaALÜA�RsaATamaA iLÜ�R yasaq baKata imaêadezatapaR� LÜAgÜÜae. itanaIhäLeÜrAtaInaq Gar CÜoùfe. 15herodka�o m£tyau naBa�samma yaUsaupa�imaêadezamaA naq basae. �gÜÜamava(aáAæArA parmaezvarLeÜ Ba÷auBa�ka�o vacana yasa tairka�ALeÜ paU,ÜÜaR Bayao. parmaezvarLeÜ BannauBayao/ "maqLeÜ �ApaÍnao pau¤aLÜA�R imaêa dezabaAwÜ baoLÜA�<.®*

bbbbaaaae eeettttaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜhhhheeeemmmmaaaammmmaaaaAAAA hhhheeeerrrrooooddddææææAAAArrrrAAAA ssssaaaassssaaaaAAAAnnnnaaaaAAAA bbbbaaaaAAAALLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��hhhhääääkkkkaaaa��oooo hhhh yyyyaaaaAAAA16jyaoitaxaIhäbaAwÜ herodLeÜ Daoka�A paA�ka�o �nauBava

gÜÜare itanaI saAhq irsaA�. �ina baetaLeÜhema r yasaka�ACeÜ�CÜA�maA Bae·Ü�A�ka�A sabaq sa-saAnaA baALÜka�häLÜA�R maAnaeR�Adeza id�. jyaoitaxaIhäbaAwq herodLeÜ baALÜka� janmaeka�osamaya pa(aA LÜgÜÜaA�ka�A iTa�. yasabaeLÜAdeiKa �ihLeÜsammadu� vaxaRka�o �vaiDa ibataeka�o iTayao. �ina herodLeÜ du� vaxaRr tyasadeiKa mauinaka�A sabaq baALÜka�häLÜA�R maAnaR LÜgÜÜaA�ka�AiTa�. 17taba yaimaRyaA �gÜÜamava(aáAæArA parmaezvarLeÜ Ba÷auBa�ka�o vacana sa ya BayaoÉ

18 "rAmaAmaA ��wÜA §var sauinayao/ ävaAbaAsaI r

""""mmmmaaaaq qqqLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² bbbbaaaaooooLLLLÜÜÜÜAAAA��<<<<®®®® hozae 11É1.

�ALÜApa-ivaLÜApaka�o/ rAheLÜka�A �ApaÍnaA izazauhäka�A

LÜAigÜÜa ivaLÜApa iTayao; zaAnta banna itanaLeÜ �§vaIka�ArgÜÜairna� ika�naika�/ itanaka�A baALÜka�hä �ba jaIivataiTa�nana�.®

yaimaRyaA 31É15

yyyyaaaaU UUUssssaaaau uuuppppaaaa�� rrrr mmmmaaaaiiiirrrryyyyaaaammmmaaaa iiiimmmmaaaaêêêêaaaaddddeeeezzzzaaaabbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ ppppaaaa��kkkkaaaa��R RRRnnnnCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��ÉÉÉÉ19herod marepaiCÜ/ parmaPaBauka�A �ka�janaA dUta sapanaAmaA

yaUsaupa�ka�hA< deKaA pare. yao GawÜnaA yasabaeLÜA Bayao jabayaUsaupa� imaêadezamaA naq iTa�. 20§vagÜÜaRdUtaLeÜ yasao Banae/"�WÜ/ �ina saAnaA baALÜka� r �hA<ka�I �AmaALÜA�R iLÜ�r�êaA�LÜ jaA¬. baALÜka�LÜA�R maAnaR caAhnae taI maAinasa�ihLeÜ mairsakae�ka�A CÜna�.®

21 yasapaiCÜ yaUsaupa� �WeÜ/ baALÜka� saATaq �AmaALÜA�RiLÜ�r �êaA�LÜtapaR� �A�. 22tar yaUsaupa�LeÜ yahàidyaAmaAva(aRmaAna �iKaRLÜA�sa rAjaA Ba�ka�o kau�ro saunae. �ApaÍnaobaAbau herodka�o m£ yaupaiCÜ �iKaRLÜA�sa rAjaA Ba�. yasaqLeÜ yahA< jaAna yaUsaupa� frA�. sapanaAmaA paina itanaLÜA�R caetaAvanaIBayao. yasapaiCÜ itanaLeÜ yao WÜA�< CÜAùfe �ina gÜÜaALÜILÜIka�o�LÜAka�AmaA gÜÜa�. 23yaUsaupa� naAsarta Ba÷ae WÜA�<maA paugÜÜae �ina yataq basna LÜAgÜÜae. yasarI �gÜÜamava(aáAæArA baoiLÜ�ka�o bacanasa ya Bayao. parmaezvarLeÜ Ba÷auBayao ika� "Ka�IxwÜLÜA�R naAsarI*Bainanae CÜ.®

bbbbaaaaiiiippppttttaaaassssmmmmaaaaAAAA iiiiddddnnnnaaaae eee yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��AAAAyyyyaaaaR RRR:makaUR�sa 1É1-8; LÜàka�A 3É1-9/ 15-17; yaUhnnaA 1É19-28ò

yasaq samayamaA baiptasmaA idnae yaUhnnaA deKaApare. �inayahàidyaAka�o maäBaUimamaA PacaAr gÜÜanaR TaALeÜ. 2itanaLeÜ

Banae/ "pazcaAtaApa gÜÜar/ �ApaÍnao �dya r rhna-sahnapairva(aRna gÜÜar/ ika�naBanae caA< ùfq §vagÜÜa Rka�o rAjya �A�naLÜAgÜÜaeka�o CÜ.® 3baiptasmaA idnae yaUh÷aA �hI h¦na� jasaka�oivaxayamaA yazaqyaA �gÜÜamava(aáAæArA yasao Banaeka�A CÜna�Ü. yazaqyaALeÜBanaeka�A iTa�É

"maäBaUimamaA �ka�janaA ka�rA�rheCÜna�/ 'parmaPaBauka�obaAwÜo tayaAr paAr; �hA<ka�o maAgÜÜaRhä saoJyaA¬.¾®

nnnnaaaaAAAAssssaaaarrrrIIII naAsarI nagÜÜarka�o �ka�janaA vyai(aá/ samBavata naAma "hA<gÜÜaA®�TavaA "zaAKaA®. henaoRsa yazaqyaA 11É1.

yazaqyaA 40É3

3333

mmmmaaaa((((aaaaIIII 3333ÉÉÉÉ4444----4444ÉÉÉÉ6666 44444yaUhnnaAka�o ÂgÜÜaApa�AwÜA ¬<wÜka�o rQ=ka�o baina�ka�o iTayao.

itanaka�o ka�mmarmaA CÜALÜAka�o paewÜI iTayao. itanaka�o �AhArsaLÜh r banamah iTayao. 5yaUhnnaAka�o sandeza sau÷a maAinasahä�ka�¤a Ba�. yaäzaLeÜma r sabaq yahàidyaA r yadRna nadIvairpair sabaq BaAgÜÜaka�A maAinasahä �A�ka�A iTa�. 6�ApaÍnaApaApa §vaIka�Ar gÜÜare paiCÜ maAinasahä �A� �ina yaUhnnaAæArAyadRna nadImaA baiptasmaA* gÜÜairyao.

7Daerq pa�irsaIhä* r saduka�Ihä* yaUhnnaAæArA baiptasmaAgÜÜarA�naka�A inaimta �A�. jaba yaUhnnaALeÜ itanaIhäLÜA�R deKaeitanaLeÜ Banae/ "itamaIhä sapaRka�A santaAna hQ/ �A�naLÜAgÜÜaeka�o parmaezvarka�o k�a�oDabaAwÜ BaAgÜna ka�saLeÜ itamaIhäLÜA�RcaetaAvanaI idyaoÀ 8itamaIhä yastao ka�Ama gÜÜar jasabaAwÜitamaIhäka�o �dya r rhna-sahna saA<ccaq pairva(aRna Ba�ka�obauiBaánaeCÜ. 9�ina '�b�aAhAma naq hAm�aA ipataA h¦nauh¦nC¾ Ba÷aekau�rA �ApasamaA ivacaAr nagÜÜar. ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/parmaezvarLeÜ yaI ca·Ü�AnabaAwÜ �b�aAhAmaka�A LÜAigÜÜa santaAnaPadAna gÜÜanauR saka�nau h¦nCÜ. 10�ina �ihLeÜnaq äKahäka�o*pae�dmaA ba{caro pareka�o CÜ. �saLÜ pa�LÜ napa�LÜA�nae hreka�äKahä ka�AweÜr FAiLÜnC �ina �AgÜÜaomaA hAiLÜnCÜ.

11"ma caAih< itamaIhäLeÜ pazcaA(aApa gÜÜarYQ BanaI deKaA�naka�Ainaimta paAnaIæArA baiptasmaA gÜÜairidnCÜu. tar mapaiCÜ �A�nae�ka� ma BandA zai(aázaALÜI h¦nauh¦nCÜ/ jasaka�o saAmaunnae ma�hA<ka�o jau(aA Kaolnae LÜAyaka�ka�o paina Cqna/ �hA<LeÜ naqitamaIhäLÜA�R paiva¤a �AtmaA r �AgÜÜaoLeÜ bai¹tasmaA idnauh¦naeCÜ.12�hA<LeÜ �nna r BaUsaLÜA�R �LÜgÜÜa paAnau R* inapa�nnaenaAÄ�[LÜo �ApaÍnao hAtamaA iLÜnau Ba�ka�o CÜ/ �hA<LeÜ gÜÜah¦<saM�ah gÜÜarI �ApaÍnao gÜÜah¦< Baka�ArImaA jammaA gÜÜanauRh¦naeCÜ. �inaBaUsa jaita ka�ihlyaq nainaBnae �AgÜÜaomaA jaLÜA�nau h¦naeCÜ.®

bbbbaaaaiiiippppttttaaaassssmmmmaaaaAAAA ��wÜA �aIka� zabd jasaka�o �TaR kau�naq vyai(aá/ caIjaLÜA�RpaAnaImaA hÂka�A fuvaA�nau/ �TavaA caobnau.

ppppaaaa��iiiirrrrssssaaaaIIIIhhhhääää yahUdI DaAimaRka� samp�adAyaka�Ahä jasaLeÜ jaeivasa �A$aAr naIitaka�o paALÜna sahI äpamaA gÜÜadRCÜna�.

ssssaaaadddduuuukkkkaaaa��IIIIhhhhääää yahUdI DaAimaRka� gÜÜauwÜka�A PamauKa. itanaIhäLeÜ KaALÜIpaurAnao inayamaka�o PaTama paA<cavawÜA paustaka�häLÜA�R maA¤a maAnaeka�ACÜna�. itanaIhäka�o ivazvaAsamaA maAinasahä m£ yau paiCÜ pae�ir janmadqnana�.

ääääKKKKaaaahhhhääää taI maAinasahä jasaLeÜ yaezaULÜA�R §vaIka�Arenana�. itanaIhäyastaA "äKahä® h¦na jauna ka�AiwÜnaeCÜna�.

��hhhhAAAA< <<<LLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ppppaaaaAAAAnnnnaaaau uuuR RRR yaUhnnaA �nausaAr KarAba maAinasahäbaAwÜ yaezaULeÜ�saLÜ maAinasahä �LÜgÜÜa paAnauR h¦naeCÜ.

yyyyaaaaU UUUhhhh÷÷÷÷aaaaAAAAddddVVVVAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo bbbbaaaaiiiippppttttaaaassssmmmmaaaaAAAA:makaUR�sa 1É9-11; LÜàka�A 3É21-22ò

13 yasaq baeLÜA yaezaU gÜÜaALÜILÜI Ba�r yadRna nadImaA �A�nauBayao. yaezaU yaUhnnaAdVArA baiptasmaA iLnauka�A inaimta yaUhnnaAka�hA<�A�nauBayao. 14tar yaUhnnaALeÜ �naI yaezaULÜA�R baiptasmaA idnauyaogyaka�o Cqna-Bannae ka�oizazagÜÜare �naLeÜÜsaoDae/ "tapaA<�R maka�hA<baiptasmaA iLÜna ika�na �A�nau BayaoÀ ma �Apaq�LeÜ tapaA�<baAwÜbaiptasmaA iLÜnau panaeR ho.®

15yaezaULeÜ BannauBayao/ "�ihLeÜLÜA�R yastaq h¦nade¬. hAmaILeÜsabaq kau�rA gÜÜanau RpaCÜR jao sahICÜna�.® yasapaiCÜ yaUhnnaAyaezaULÜA�R baiptasmaA gÜÜanaR sahmata Ba�.

16�ina yaezaU baiptasmaA iLÜ�r tau¨ntaq paAnaIbaAwÜ maAiTainaska�nau Bayao. svagÜÜaR �hA<ka�o inaiµta �iG�ayao �ina parmaezvarka�o�AtmaALÜA�R Fukau�rBaq=� �ApaU�maAiTa �oLÜRªdq gÜÜareka�o basdqgÜÜareka�o deKnau Bayao. 17taba §vagÜÜaRbaAwÜ ��wÜA �AvaAja�A�ka�o sauinayao. �AvaAjaLeÜ BandTyao/ "iyanaI maerA pau¤ah¦na� �ina iyanaLÜA�R ma maAyaA gÜÜadRCÜu. ma iyanaIsa<gÜÜa � yanta�Anaindta CÜu.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo iiiinnnnaaaaiiiimmmmttttaaaa kkkkaaaa��iiiiWWWWÜÜÜÜnnnnaaaa ppppaaaarrrrIIII»»»»aaaaAAAA:makaUR�sa 1É12-13; LÜàka�A 4É1-13ò

yasapaiCÜ �AtmaALeÜ yaezaULÜA�R maäBaUimamaA LÜgÜ Üa e.duxwÜAtmaAdVArA parI»aA gÜÜairnaka�A inaimta yaezaULÜA�R tyahA<

LÜigÜÜa�ka�o iTayao. 2caALÜIsa idna r caALÜIsa rAta yaezaULeÜkae�hI KaAnauBa�na. yasapaiCÜ �hA< Baoka�A�nau Bayao. 3zaqtaAnayaezaUka�hA< �naLÜA�R PaLÜoiBata taulyaA�na �Ayao. duxwÜAtmaALeÜBanyao/ "yaid tapaA�Rª parmaezvarka�o pau¤a h¦nauh¦nCÜ Banae yaIFuMgÜÜaAhä rowÜI ho¬na� BanaI �A$aA idnauhosa�.®

4javaApa�maA yaezaULeÜ BannauBayao/ "DamaRzaAs¤amaA yastaoLeÜiKa�ka�o CÜÉ

'maAinasa rowÜI KaA�r maA¤a baA<cdqna/ parmaezvarka�omauKabaAwÜ inaskae�ka�o hreka� vacanaLeÜ baA<cnaeCÜ.¾®

vyavasTaA 8É3

5 yasapaiCÜ zaqtaAnaLeÜ yaezaULÜA�R paiva¤a zahrmaA LÜgyao. yao duxwÜAtmaALeÜ yaezaULÜA�R maindrka�o gÜÜajaUrmaAiTa rAKyao.6zaqtaAnaLeÜ BaNyao/ "yaid tapaA�Rª parmaezvarka�o pau¤a h¦nauh¦nCÜBanae yahA<baAwÜ taLÜ hAmapa�Alnauhosa�. ika�naÀ ika�naBanaeDamaRzaAs¤amaA ya§tao LeÜiKa�ka�o CÜÉ

4444

5555 mmmmaaaa((((aaaaIIII 4444ÉÉÉÉ7777----22224444'parmaezvarLeÜ tapaA�Rªka�o inaiµta §vagÜÜaRdUtahäLÜA�RKawÜA�nauh¦naeCÜ/ �ina itanaIhäLeÜ tapaA�RªLÜA�R hAta-hAtamaA �caAlnaeCÜna�/ jasaæArA/ tapaA�Rªka�o Kau·Ü�AhäFuMgÜÜaAmaA bajaAirnau napaugÜÜaosa�.¾®

BajanasaM�ah 91É11-12

7yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "DamaRzaAs¤amaA ya§tao painaLeÜiKa�ka�o CÜÉ

'itamaILeÜ PaBau �ApaÍnao parmaezvarLÜA�R parI»aA nagÜÜar.¾®vyavasTaA 6É16

8 yasapaiCÜ zaqtaAnaLeÜ yaezaULÜA�R ��wÜA �ita �lgÜÜaopavaRtamaA paUrYAyao. �saLeÜ yaezaULÜA�R saMsaArka�A sabaq rAjyahä/ yahA< Ba�ka�A vaqBava deKaAyao. 9zaqtaAnaLeÜ Banyao/ "yaidtapaA�RªLeÜ GaopweÜr maLÜA�R d,fvata� gÜÜanauRBayao Banae yaI sabaTaoka�ma tapaA�RªLÜA�R idnaeCÜu.®

10yaezaULeÜ zaqtaAnaLÜA�R Ba÷auBayao/ "ma deiKa wÜAFA jaA¬/zaqtaAna. DamaRzaAs¤amaA ya§tao LeÜiKa�ka�o CÜ/

'itamaILeÜ parmaPaBau �ApaÍnao parmaezvarLÜA�R d,fvata�gÜÜanauR/ �ina �hA<kaq� maA¤a saevaA gÜÜanauR paCÜR.¾®

vyavasTaA 6É13

11 yasapaiCÜ duxwÜAtmaALeÜ yaezaULÜA�R CÜoiùfidyao. �inakae�hI §vagÜÜaRdUtahä yaezaUka�hA< �A�r �hA<LÜA�R saevaA-wÜhLÜgÜÜare.

ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAAiiiiLLLLÜÜÜÜLLLLÜÜÜÜIIIImmmmaaaaAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo kkkkaaaa��AAAAmmmmaaaakkkkaaaa��oooo zzzzaaaau uuu¨mmmmaaaaAAAA:makaUR�sa 1É14-15; LÜàka�A 4É14-15ò

12yaezaULeÜ yaUhnnaA TaunaAmaA pare Ba÷ae kau�rA sau÷au Bayao. yasapaiCÜ �hA< gÜÜaAiLÜLÜItapaR� LÜAgÜÜnauBayao. 13yaezaU naAsartamaAbasnau Ba�na. �hA< gÜÜaAiLÜLÜI BaáILÜ nagÜÜarka�o naijaka�ka�oka�paR�nahUmamaA basnau Bayao. ka�pa�RnahUma jabaULUna �ina naptaALÜIÜka�A»ae¤amaA paCÜR. 14yaezaULeÜ yazaqyaA �gÜÜamava(aáAæArA baoiLÜ�ka�oyaInaq vacanaLÜA�R paUrA gÜÜanaRka�A inaimta yasao gÜÜanauR Bayao/

15 "jabauñnaka�o mauÂka� r naptaAiLÜka�o mauñka�/ yadRnanadI paAir samau�ka�o baAwÜo Ba�r gÜÜaAiLÜLÜI/�yahudIhäka�o mauLÜàka�Ñ

16 jauna maAinasahä �nDaka�ArmaA iTa�/ itanaIhäLeÜeÜ��wÜA WÜULÜo jyaoita deKaeÉ jyaoita itanaIhä Paita�dA� jao yasa �nDaka�Ar maUÂka�maA icahAnajastaq WÜA�<maA baA<cna pareka�o iTayao.®

yazaqyaA 9É1-217yasaqbaeLÜAdeiKa yaezaULeÜ PacaAr gÜÜanaR TaAlnauBayao. �hA<LeÜ

Ba÷a LÜAgnauBayao/ "itamaIhä pazca(aApa gÜÜar �ina �ApaÍnaorhna-sahna pairva(aRna gÜÜar/ ika�naBanae/ §vagÜÜaRka�o rAjya naijaka��A�paugÜÜaeka�o CÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU kkkkaaaae eee��hhhhIIII ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääää ccccaaaau uuunnnnnnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:makaUR�sa 1É16-20; LÜàka�A 5É1-11ò

18gÜÜaALÜILÜI BaáILÜka�o CeÜ� Ba�r yaezaU ih=iùfrhnau Ba�ka�oiTayao. �hA<LeÜ du�janaA dAjauBaA�LÜA�R deKnauBayao/ izamaonajasaLÜA�R pa¤ausa BainanTyao r itanaka�o BaA� �in�yaAsa. duvaqdAjauBaA� maACÜAvaALÜA iTa� �ina itanaIhäLeÜ samau�maA jaALÜhAndq maACÜA maAdqR iTa�. 19yaezaULeÜ Ba÷auBayao/ "maero paiCÜLÜAgÜÜa/ ma itamaIhäLÜA�R baegÜLq Paka�Arka�o jaALÜhArI banaA�naeCÜu.itamaIhäLeÜ maAinasahäLÜA�R BaeLÜA gÜÜanae R ka�Ama gÜÜanau RpaCÜRmaACÜALÜA�R ho�na.® 20izamaona r �in�yaAsa duvaqLeÜ �ApaÍnaojaALÜ yaita naq baeLÜA CÜAiùfid� r yaezaUka�o paiCÜ LÜAgÜÜae.

21gÜÜaLÜILÜI BaáILÜ Ba�r yaezaU ih<ùfdq jaAnauBayao. �hA<LeÜ�ä du�janaA dAjauBaA�LÜA�R deKnauBayao/ yaAkaU�ba r yaUhnnaAjao jabdIka�A CÜorAhä iTa�. itanaIhä maACÜA maAnaR BanaerjaALÜ hA÷aLÜA�R tayaAr gÜÜadqRiTa�. yaezaULeÜ taI du� dAjauBaA�LÜA�Rpaina baoLÜA�nau Bayao. 22itanaIhäLeÜ paina taurntaq �ApaÍnaofuÄ�[A r itanaIhäka�A baAbauLÜA�R CÜoùfer yaezaUka�o paiCÜ LÜAgÜÜae.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ��ppppaaaaddddeeeezzzzaaaa rrrr mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääkkkkaaaa��oooo ccccaaaaM MMMggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAA��RRRR:LÜàka�A 6É17-19ò

23yaezaULeÜ gÜÜaAiLÜLÜIka�A sabaq WÜA�<hämaA yaA¤aA gÜÜanauRBayao.�hA<LeÜ itanaIhäka�o saBaAGarhämaA isaka�A�na LÜAgnauBayao�ina §vagÜÜa Rka�o rAjyaka�A baAremaA sausamaAcaArhä PacaArgÜÜanauRBayao. �hA<LeÜ maAinasahämaA Ba�ka�A hreka� ika�isamaka�ArogÜÜa r zaArIirka� ka�majaorIhä inaka�o paAnauRBayao. 24�hA<ka�oka�IitaR isairyaABair ipa�<ijayao/ �ina maAinasahäLeÜ zaArIirka�äpaLeÜ rogÜÜaI Ba�ka�A sabaq rogÜÜaIhäLÜA�R �hA<ka�hA< lyaA�naTaALeÜ. taI rogÜÜaI maAinasahä kaq�yaQ Paka�Arka�A rogÜÜa rka�xwÜLeÜ paIiùfta iTa�. ka�itajanaA maAinasahä �ka�dmaq narAm�aArogÜÜaLeÜ paIiùfta iTa� Banae ka�itajanaA BaUta-Paeta r ipazaAca

mmmmaaaa((((aaaaIIII 4444ÉÉÉÉ22225555----5555ÉÉÉÉ22220000 6666LÜAgÜÜa eka�Ahä iTa�. ka�itajanaA CÜArerogÜÜa LÜAgÜÜa eka�Ahä rka�itajanaA pa»aAGaAta Ba�ka�Ahä iTa�. yaezaULeÜ itanaIhäsabaqLÜA�R inaka�o banaA�idnau Bayao. 25Daerq-Daerq maAinasahäLeÜ�hA<LÜA�R paCYA�na LÜAgÜÜa e. taI maAinasahä gÜÜaALÜIÜLÜI/feka�ApaoiLÜsa* / yaäzaLeÜma/ yahàidyaA taTaA yadRna nadIpaAirka�A �Nya �LÜAka�AbaAwÜ �A�ka�Ahä iTa�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAA:LÜàka�A 6É20-23ò

yaezaULeÜ yahA< Ba�ka�A Daerq maAinasahäLÜA�R deKnauBayao.yaezaU fA<fAmaA �ka�LeÜr basnauBayao. �hA<ka�A izaxyahä

yahA< �hA<ka�A naijaka�maA �A�ka�A iTa�. 2�hA<LeÜ itanaIhäLÜA�Risaka�A�nau TaAlnauBayao. �hA<eLeÜ Ba÷auBayao/

3 "taI vyai(aáhä DaNyah¦na� jasaLeÜ itanaIhä �Aitmaka�äpaLeÜ dir� CÜna� BanaI bauBaeáka�ACÜna�/ §vagÜÜaRka�orAjya itanaIhäkaq� ho.

4 DaNya zaoka� gÜÜanaeRhä/ parmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�RsaAn vanaA idnau h¦naeCÜ.

5 DaNya ivanam�a h¦naehä/ ika�naBanae itanaIhäLeÜ painap£TvaIka�o BaUimaka�o �Mza paA�naeCÜna�. :parmaezvarLeÜPa,ÜÜa gÜÜanauR Ba�ka�oCÜ.ò

6 DaNya DaAimaRka�taAka�A inaiµta Baoka�A�nae r itaKaAR�naehä/parmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�R paina t£pta paAiridnaeCÜna�.

7 DaNya dyaAvaAnahä/ jasaLeÜ dyaA deKaA�naeCÜna�/itanaIhäLeÜ dyaA paA�naeCÜna�/

8 DaNya zauë-�dya h¦naehä/ itanaIhäLeÜ parmaezvarLÜA�RdeKnaeCÜna�.

9 DaNya zaAinta maeLÜ imaLÜApa gÜÜarA�naehä/ parmaezvarLeÜitanaIhäLÜA�R �ApaÍnaA pau¤a WÜA÷aeCÜna�.

10 DaNya DaAimaRka�taAka�A inaimta sataA��ka�Ahä/ §vagÜÜaRka�ArAjya itanaIhäkaq� h¦naeCÜ.

11"DaNya hQ itamaIhä java maAinasahäLeÜ inandA gÜÜanaeRCÜna�r caowÜ paurYA�naeCÜna�. BaU�wÜo baoLeÜr hreka� ika�isamaka�A duxwÜkau�rA gÜÜarer itamaIhäka�o Kaedo gÜÜanaeRCÜna�/ ika�naBanae itamaIhä

ffffeeeekkkkaaaa��AAAAppppaaaaooooiiiiLLLLÜÜÜÜssssaaaa dza zahr. gÜÜaAiLÜLÜIka�o KaIiya �LÜAka�A �ka�palwÜyasaka�o dzavawÜA zahr idyao.

maerA caeLÜAhä hQ. 12sauKaI r KauzaI bana. §vagÜÜa RmaA

5555

itamaIhäLÜA�R WÜULÜo �naAma imalnaeCÜ. ika�naBanae itamaIhäka�A�iDaka�A �gÜÜamava(aáAhäLÜA�R itanaIhäLeÜ yasarInaq vyavahArgÜÜareka�A iTa�.

iiiittttaaaammmmaaaaIIIIhhhhääää nnnnaaaaU UUUnnnnaaaa rrrr jjjjyyyyaaaaooooiiiittttaaaa jjjjaaaassssttttaaaaq qqq CCCCÜÜÜÜQQQQ:makaUR�sa 9É50; LÜàka�A 14É34-35ò

13"itamaIhä p£TvaIka�A naUna hQ. yaid naUnaka�o §vaAd naqCqna Banae/ pae�ir nauinaLÜo kae�-LeÜ paAnaeR rÀ yaid naUnamaA naUnaka�o§vaAd naq Cqna Banae yao taA-pa�AiLÜna r maAinasaka�A Kau·Ü�ALeÜkau�lcanabaAheka� �ä kae�hI ka�Amaka�o h¦<dqna.

14"itamaIhä jyaoita hQ jasaLeÜ saMsaArLÜA�R �jyaALÜopaACÜR. fA<ùfAmaA basaAiLÜ�ka�o nagÜÜar �d]xya rhna sa(aqána.15 yasarInaq maAinasahäLeÜ ba(aI baALeÜr paATaImauina rAKtaqnana�. yasaka�o sa·Ü�AmaA itanaIhäLeÜ yasaLÜA�R saAmadAnamaA rAKCÜna�.jasaæArA GarmaA Ba�ka�A sabaq maAinasahäLeÜ �jyaALÜo paA�naeCÜna�.16 yasaq gÜÜarI/ �äka�A inaimta itamaIhä paina �jyaALÜobainaidnau paCÜR. itamaIhäLeÜ gÜÜareka�A sauka�maRhä maAinasahäLeÜdeKnaeCÜna�. §vagÜÜaRmaA basnau h¦nae ipataAka�o maihmaA gÜÜanaeRCÜna�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ��iiiinnnnaaaa ppppaaaau uuurrrrAAAAnnnnaaaaoooo iiiinnnnaaaayyyyaaaammmmaaaa LLLLeeeeÜÜÜÜKKKKaaaaAAAA��RRRR17"ma maozaAka�o ÃyavasTaA �TavaA �gÜÜamava(aáAhäæArA

LeÜiKa�ka�o r¶ gÜÜanaR �A�ka�o Ba÷ae nasamBaá/ r¶ gÜÜanaRho�na/ tar paUrA gÜÜanaR ma �A�ka�o CÜu. 18ma saA<cao BandCÜu.jabasamma §vagÜÜaR r p£TvaI ibataer jaA<dqna/ vyavasTaAka�o hreka�kau�rA paU,ÜÜa R h¦naeCÜ sabaq kau�rA paUrA naho�{jaeLÜ kau�naqika�isamaLeÜ vyavasTaAbaAwÜ ��wÜA maA¤aA vaA ��wÜA ivandu painaÂpta h¦naeCqna. 19hreka� vyai(aáLeÜ Pa yaeka� �Adeza paALÜnagÜÜanaqRpaCÜR yaid yao �Adeza saAmaANya naq ika�na nahosa�. yaidkau�naq vyai(aáLeÜ ��wÜA paina �Adeza paALÜna gÜÜanaR caA<hdqna�ina �äLÜA�R paina �Adeza paALÜna nagÜÜanauR BanaI isaka�A�<CÜBanae §vagÜÜaRka�o rAjyamaA yao sabaqBandA taucCÜ ka�hLÜA�naeCÜ.tar jasaLeÜ �Adeza paALÜna gÜÜaCÜR �ina �äLÜA�R paina�Adeza paALÜna gÜÜanaR isaka�A�<CÜ/ yao naq §vagÜÜaRka�o rAjyamaAWÜULÜo ka�hLÜA�naeCÜ. 20ma BandCÜu ika� DamaRzaAs¤a rpa�irsaIhä* BandA itamaIhäLeÜ rAm�ao ka�Ama gÜÜar. yaiditamaIhä itanaIhäLÜA�R �iCÜnna sapa�LÜÜ Ba�naQ Banae itamaIhäLeÜ

ppppaaaa��iiiirrrrssssaaaaIIIIhhhhääää yahUdI DaAimaRka� saµp�adAyaka�Ahä jasaLeÜ yahàid �A$aA rnaIitaka�o paALÜna sahI äpamaA gÜÜadRCÜna�.

§vagÜÜaRka�o rAjyamaA Pavaeza gÜÜaumaA�nae CÜQ.

7777 mmmmaaaa((((aaaaIIII 5555ÉÉÉÉ22221111----33338888yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUddddVVVVAAAArrrrAAAA rrrrIIIIssssaaaa bbbbaaaaAAAArrrre eee iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAA

21"itamaIhäLeÜ saunaeka�A CÜQ/ Daerq �iDaka�A maAinasahäLÜA�Ryasao Baina�ka�o iTayao/ 'ka�saqka�o h yaA nagÜÜar.* jasaLeÜh yaA gÜÜaCÜR/ yao vyavasTaAka�o sama»a �iBanau panaeRCÜÜ.¾ 22tarma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/ ka�ohI �Nya vyai(aáisata nairsaA¬.sabaqjanaA Pa yaeka�naq itam�aA BaA� h¦na�. yaid itamaI �ämaAinasasa<gÜÜa irsaA�<CÜQ Banae/ itamaI �nsaApa�ka�o inaimta KaùfAh¦nau panaeRCÜ. yaid itamaILeÜ �ka�oR vyai(aá isata narAm�aA kau�rAgÜÜarYQ Banae itamaI yahUdIhäka�o mahAsaBaAka�o* sama»a�iBanau panaeRCÜÜ. yaid �ka�oR vyai(aáLÜA�R 'baevakaU�pa�¾ BanCÜQBanae itamaI narka�ka�o �ignaka�o BaIxa,ÜÜataAmaA panaeRCÜQ.

23"jaba itamaILeÜ parmaezvarLÜA�RÊBaewÜI caùFA�naeCÜQ yasabaeLÜAitamaI �ähäLÜA�R paina samBaá. yaid itamaILeÜ vaedImaA BaewÜIcaùFA�<dA itam�ao iva¨ëmaA itam�ao BaA�ka�o �dyamaA kae�hI CÜBannae samJyaQ Banae/ 24 yahI vaedIka�o CeÜ�maA itam�ao BaewÜICÜoùf. paihLÜA itamaI jaA¬ �ina yao maAinasaisata imaLÜApagÜÜar. taba itamaI pa�ka�IR �A�r �ApaÍnao BaewÜI baedImaAcaùFA¬.

25"yaid itam�ao ivaroDaILeÜ itamaILÜA�R NyaAyaALÜyamaA LÜA<dqCÜBanae �isata imaLÜApa gÜÜairhALÜ. NyaAyaALÜya paugÜnau �iDanaqitamaILeÜ yasao gÜÜar. yaid itamaI �saka�o saATaI banna�sapa�LÜ BayaQ Banae �saLeÜ itamaILÜA�R NyaAyaADaIzaka�o hAtamaAsauimpadeLÜA/ NyaAyaADaIzaLeÜ itamaILÜA�R r»aka�ka�o hAtamaAsauimpadeLÜAna� �ina itamaILÜA�R JyaALÜKaAnaAmaA TauinaidnaeCÜÜ.26�ina ma itamaILÜA�R BandCÜu ika� itamaILeÜ ],ÜÜaka�o�intama paqsaA naita¨{jaeLÜ itamaI yahA<baAwÜ kau�naq tairka�ALeÜ�mka�nae CqnaQ.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA vvvvyyyyaaaaiiiiBBBBaaaaccccaaaaAAAArrrr bbbbaaaaAAAArrrre eee iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAA27"itamaIhäLeÜ yasao Banaeka�o saunaeka�A CÜQ/ 'vyaiBacaArka�o

paApabaAwÜ �LÜgÜÜa basa.¾* 28tar ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/jasaLeÜ s¤aILÜA�R KarAba �cCÜALeÜ hedRCÜ/ yasaLeÜ �iGabaAwq�isata yasaka�o �dyamaA vyaiBacaAr gÜÜairsakae�ka�o h¦nCÜ.29yaid itam�ao dAihnae �A<KaALeÜ itamaILÜA�R baADaA paurYA�<CÜ

''''kkkkaaaa��ssssaaaaq qqqkkkkaaaa��oooo hhhh yyyyaaaaAAAA nnnnaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr¾¾¾¾ PasTaAna 20É13; vyavasTaA 5É17.

mmmmaaaahhhhAAAAssssaaaaBBBBaaaaAAAA yahàdIhäka�A sambanDamaA PamauKa zaAsana gÜÜanaeR sammaeLÜnaLÜA�R"mahAsaBaA® BainanTyao.

''''vvvvyyyyaaaaiiiiBBBBaaaaccccaaaaAAAArrrrkkkkaaaa��oooo ²²²² bbbbaaaassssaaaa¾¾¾¾ PasTaAna 20É14; vyavasTaA 5É18.

Banae/ yasaLÜA�R inaka�ALeÜr pa�AiLÜdee¬. ika�naBanae itam�ao

sampaU,ÜÜaR zarIr narka�maA panauRBandA ba¨ itam�aA �Ä�[hämaDyae��wÜA naxwÜ h¦nau itam�ao inaimta ihtaka�ArI h¦nCÜ. 30yaiditam�ao dAihnae hAtaLeÜ itamaILÜA�R paApa gÜÜarA�<CÜ Banae yasaLÜA�Rka�AweÜr pa�AiLÜdee¬. ika�naBanae itam�ao sampaU,ÜÜaR zarIr narka�maAjaAnauBandA ba¨ itam�aA �Ä�[hämaDyae ��wÜA naxwÜ h¦nau itam�aoinaimta ihtaka�ArI h¦nCÜ.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUddddVVVVAAAArrrrAAAA CCCCÜÜÜÜu uuuwwwwÜÜÜÜAAAAnnnnaaaaAAAAmmmmaaaa bbbbaaaaAAAArrrre eee iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAA:ma(aI 19É9; makaUR�sa 10É11-12; LÜàka�A 16É18ò

31"yasaLÜA�R yasaPaka�ArLeÜ Baina�ka�o CÜ/ 'jasaLeÜ �ApaÍnaopatnaILÜA�R yaAgÜÜa gÜÜaLÜAR/ yasaLeÜ �saLÜA�R yaAgÜÜapa¤a LeÜKaIde�osa�.¾* 32tar ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/ jasaLeÜ �ApaÍnaopatnaILÜA�R vyaiBacaArka�o paApaka�o ka�Ar,ÜÜa baAheka� �Nyaka�Ar,ÜÜaLeÜ yaAgÜÜa gÜÜaLÜAR/ �saLÜA�R yasaLeÜ vyaiBacaAir,ÜÜaItaulyaA�<CÜ/ r jasaLeÜ yaAgÜÜa gÜÜareka�oisata ivavaAh gÜÜaLÜAR/ yasaLeÜ paina vyaiBacaAr gÜÜanaeRCÜ.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUddddVVVVAAAArrrrAAAA PPPPaaaattttaaaaIIII$$$$aaaaAAAA bbbbaaaaAAAArrrre eee iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAA33"pae�ir itamaIhäLeÜ saunaeka�A CÜQ/ ika� hAm�aA pauKaARhäLÜA�R

yasao Baina�ka�o iTayao/ 'jaba itamaI zapaTa KaAnCÜQ/ tyaoPaita$aA nataoùf. parmaezvarka�o inaimta �ApaÍnao Paita$aA paUrAgÜÜar.¾* 34tar ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/ §vagÜÜaRka�o naA�<maAka�sama vaA Paita$aA KaA<dq naKaA¬/ ika�naBanae §vagÜÜaR parmaezvarka�oisaMhAsana ho. 35p£TvaIka�o naAmamaA ka�sama naKaA¬/ ika�naBanaep£TvaI parmaezvarka�o paA�dAna ho. yaäzaLeÜmaka�o naA�<maAka�sama naKaA¬/ ika�naBanae yao mahArAjaAka�o nagÜÜar ho.36�ina �ApaÍnao izarka�o ka�sama vaA zapaTa paina naKaA¬/ika�naBanae itamaI �ApaÍnao izarka�o ��wÜA kae�zaLÜA�R paina saetaovaA ka�ALÜo taulyaA�na sa(aq�naQ. 37yaid itamaI 'ho¾ Banae 'ho¾Bana 'ho�na¾ Banae 'ho�na¾ Bana. �Q yaI BandA baùFtaA caAih<duxwÜ-tapaR�baAwÜ Ba�ka�o ho.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA bbbbaaaadddd��LLLLÜÜÜÜAAAA bbbbaaaaAAAArrrre eee iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAA:LÜàka�A 6É29É30ò

''''jjjjaaaassssaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo ²²²² LLLLeeeeÜÜÜÜKKKKaaaaIIII ddddeeee��oooossssaaaa� ��¾¾¾¾ vyavasTaA 24É1.

''''jjjjaaaabbbbaaaa iiiittttaaaammmmaaaaIIII ²²²² ppppaaaa U UUUrrrrAAAA ggggÜÜÜÜ ÜÜÜÜ aaaarrrr¾¾¾¾ LeÜvaI 19É12; gÜÜantaI 30É2;vyavasTaA 23É21.

38"itamaIhäLeÜ saunaeka�A CÜQ/ yasao Baina�ka�o iTayao/

mmmmaaaa((((aaaaIIII 5555ÉÉÉÉ33339999----6666ÉÉÉÉ11110000 8888'�A<KaAka�o bad�LÜA �A<KaA/ r 'dA<taka�o bad�LÜA dA<ta.¾*39tar ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/ 'duxwÜka�o saAmanaA nagÜÜar.yaid ka�saqLeÜ itam�ao dAihnae gÜÜaALÜA cawÜ�ka�A�idyao Banae yasaLÜA�R �ka�oRitarka�o paina pa�ka�AR�de¬. 40yaid ka�saqLeÜmauëA caLÜA�r itam�ao dQrA iLÜnae dAbaI gÜÜaCÜR Banae/ yasaLÜA�Ritam�ao KaAswÜo paina id�hALÜ. 41yaid ka�saqLeÜ itamaILÜA�R�ka� maA�LÜsamma jabarjasta ih<ùfna LÜA�<CÜÜ Banae �isata du�maA�LÜsamma jaA¬. 42yaid ka�saqLeÜ itamaIisata kae�hI maAgÜCÜBanae yao id�hALÜ. kau�naq Ãyai(aáLeÜ ka�jaAR iLÜna caAhemaA painakae�hI idna �§vaIka�Ar nagÜÜar.

ssssaaaabbbbaaaaq qqqLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR PPPPaaaae eeemmmmaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr:LÜàka�A 6É27-28; 32É36ò

43"itamaIhäLeÜ yasao Baina�ka�o saunaeka�A CÜQ/ 'itam�aoiCÜmaeka�ILÜA�R Paema gÜÜar r itam�ao za¤auLÜA�R G£,ÜÜaA gÜÜar.¾*44tar ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/ �ApaÍnaA za¤auhäLÜA�R PaemagÜÜar/ itamaIhäLÜA�R Kaedo gÜÜanaeRhäka�o inaimta PaATaRnaA gÜÜar.45yaid itamaILeÜ yasao gÜÜarYQ Banae itamaI §vagÜÜaRka�o ipataAka�AsaA<cao pau¤a h¦naeCÜQ. ika�naBanae �hA<LeÜ duxwÜ r �saLÜ duvaqka�Ainaimta GaAma LÜgÜÜaA�idnauh¦nCÜ. �ina NyaAyaIhä �vaM �NyaAyaIhäduvaqka�A maAinasahäka�o inaimta v£ixwÜ paWÜA�idnauh¦nCÜ. 46yaiditamaIhäsa<gÜÜa Paema gÜÜanae RhäLÜA�R maA¤a Paema gÜÜadRCÜQ BanaeitamaIhäLeÜ kau�naq �naAma paA�nae CqnaQ. mahsaULÜ �WÜA�naehäLeÜpaina yasaq gÜÜaLÜARna�. 47�ina yaid itamaIhä �ApaÍnaAsaATaIBaA�häLÜA�R maA¤a �iBavaAdna gÜÜaCÜQR Banae �ämaAinasahäsa<gÜÜa �saLÜ WÜhnaeRCqnaQ. parmaezvar namaA÷ae maAinasahäpaina �ApaÍnaA saATaIBaA�häsa<gÜ Üa �saLÜ naq h¦nCÜna�.48yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜÜ itamaIhä isaë ho¬/ jasarI itamaIhäka�A§vagÜÜaRka�A ipataA isaë h¦nauh¦nCÜ.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ddddAAAAnnnnaaaa bbbbaaaaAAAArrrre eee iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAA"hoizayaAr basa/ jaba itamaIhä rAm�ao ka�Ama gÜÜaCÜQR/�ä maAinasahäka�A �paisTaitamaA yastaA dervaAvawÜka�A

inaimta ka�Ama nagÜÜar. yaid yasao gÜÜarYQ Banae §vagÜÜaRmaA Ba�ka�Aitam�aA ipataAbaAwÜ itamaIhäLÜA�R kae�hI �naAma imalnaeCqna.

2"jaba itamaI dir�häLÜA�R sahAyataA id<dCÜQ yasaka�o

''''��AAAA< <<<KKKKaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo ²²²² ddddAAAA< <<<ttttaaaa¾¾¾¾ PasTaAna 21É24; LeÜvaI 24É20.

''''iiiittttaaaammmm� ��aaaaoooo ²²²² GGGG££££,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAA ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr¾¾¾¾ LeÜvaI 19É18.

iva$aApana nagÜÜar. ka�pawÜIhäLeÜ ja§tao ka�AyaR nagÜÜar. itanaIhäLeÜ

6666

�äLeÜ deKauna Banaer itanaIhä dir�LÜA�R sahAyataA gÜÜanaR�iGabaAwq �ApaÍnaA taurhI bajaA�<CÜna�. itanaIhäLeÜ saBaAGarhär gÜÜa)IhämaA yasao gÜÜaCÜRna�. maAinasahäbaAwÜ PazaMsaA paA�naLÜA�RitanaIhä yasao gÜÜadRCÜna�. ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BanCÜu/ yaonaq taI sabaq �naAmahä h¦na jao itanaIhäLeÜ paA�nae CÜna�.3tar jaba itamaI dir�ka�A inaimta dAna-pau,ya gÜÜadRCÜQ/ �ka�dmaqgÜÜauptaI ¨paLeÜ gÜÜar. ka�saqLeÜ kae�hI najaAnaosa� ika� itamaI kae�gÜÜanaR LÜAigÜÜarheCÜQ. 4itam�ao dAna-pau,ya gÜÜaupta äpamaA hosa�.gÜÜaupta ¨pamaA gÜÜareka�A itam�ao dAna-pau,ya itam�aA ipataALeÜ �vazyaqdeKnaeCÜna�. taba itam�aA ipataALeÜ/ jasaLeÜ gÜÜauptaäpamaA kae�gÜÜair�ka�o deKaeka�ACÜna� �hA<LeÜ itamaILÜA�R �naAma idnauh¦naeCÜ.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA PPPPaaaaAAAATTTTaaaaR RRRnnnnaaaaAAAA bbbbaaaaAAAArrrre eee iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAA:LÜàka�A 11É2-4ò

5"jaba itamaI PaATaRnaA gÜÜadRCÜQ/ taba ka�pawÜIhäLeÜ ja§taoPaATaRnaA nagÜÜar. ka�pawÜIhä saBaAGarhämaA r gÜÜa)IhämaA�iBa�r �äLeÜ deKaUna� BanaI PaATaRnaA gÜÜadRCÜna�. ma itamaIhäLÜA�RsaA<cao BandCÜu/ itanaIhäLeÜ yaI sabaq �naAma paA�naeCÜna�.itanaIhäLeÜ �naAma paA�sakae�ka�A CÜna�. 6jaba itamaI PaATaRnaAgÜÜadRCÜQ/ itamaI �ApaÍnao iBa¤aI ka�oWÜAmaA pasaI Foka�A bandgÜÜar. �ina yasapaiCÜ itamaI �ApaÍnaA ipataALÜA�R PaATaRnaA gÜÜar.jao gÜÜaupta WÜA�<maA h¦nauh¦nCÜ. gÜÜauptaäpamaA gÜÜareka�A sabaq kau�rAitam�aA ipataALeÜ deKnau h¦naeCÜ/ �ina itamaILÜA�R �hA<LeÜ �naAmaidnauh¦naeCÜ.

7"�ina jaba itamaI PaATaRnaA gÜÜadRCÜQ/ taba parmaezvarLÜA�RnajaAnnae �¨ maAinasahäLeÜ jastao vyavahAr nagÜÜar. itanaIhä�TaR ivahInaka�A kau�rA gÜÜaCÜRna�. itamaILeÜ yasaPaka�ArLeÜ PaATaRnaAgÜÜanauR h¦<dqna. itanaIhäLeÜ sao|caeka�A h¦nCÜna� ika� parmaezvarLeÜitanaIhäka�A kau�rA saunnauh¦naeCÜ ika�naBanae itanaIhä �naeka�kau�rAhä BanCÜna�. 8 yastaA maAinasahä jastao naho¬.itamaIhäLeÜ ipataAsaMgÜÜa maAgÜna �iGanaq itamaIhäLÜA�R kau�na-kau�nakau�rAka�o KaA<cao CÜ/ sao itamaIhäka�A ipataALeÜ jaA÷auh¦nCÜ.9yasaqLeÜ jaitabaeLÜA itamaI PaATaRnaA gÜÜadRCÜQ/ yasabaeLÜA yasarIPaATaRnaA gÜÜarÉ

'he hAm�aA §vagÜÜaRmaA basnauh¦nae ipataA/ hAmaI PaATaRnaAgÜÜadRCÜQ= ika� tapaA�Rªka�o naA�< sa<Daq paiva¤a rhosa�.¾

10 hAmaI PaATaRnaA gÜÜadRCÜQ=/ tapaA�ªka�o rAjya �Avaosa��ina tapaA�RMªka�o �cCÜA §vagÜÜaRmaA Baq�= yasa p£TvaImaApaUrA hosa�.

9999 mmmmaaaa((((aaaaIIII 6666ÉÉÉÉ11111111----3333222211 �Aja hAmaILÜA�R Pa yaeka� idna caAihnae Baojana

idnaosa.12 hAm�aA �parADahä »amaA gÜÜairidnauhosa�. jasarI

hAmaILeÜ paina �ApaÍnaA �parADaIhäLÜA�R »amaA gÜÜareka�ACÜAÏ.

13 hAmaILÜA�R PaLÜoBanamaA panaR naidnauhosa� tar hAmaILÜA�RduxwÜbaAwÜ ba<caA�nau hosa�.*

14yaid/ itamaIhäLeÜ itanaIhäka�o ka�saUr »amaA gÜÜa-yaQ BanaeitamaIhäka�A §vagÜÜaRmaA basnauh¦nae ipataALeÜ paina itamaIhäLÜA�R»amaA gÜÜanauRh¦naeCÜ. 15yaid itamaIhäLeÜ maAinasahäka�A ka�saUr»amaA gÜÜarenaQ Banae itamaIhäka�A §vagÜÜaRmaA basnauh¦nae ipataALeÜpaina itamaIhäka�A ka�saUr »amaA gÜÜanauR h¦naeCqna.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ��ppppaaaavvvvaaaaAAAAssssaaaa bbbbaaaaAAAArrrre eee iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAA16"jaba itamaIhä �pavaAsa bastaCÜQ/ taba ka�pawÜIhä

ja§taA �dAsa �nauhAr nabanaA¬. ka�pawÜIhäLeÜ jastao �Acar,ÜÜanagÜÜar. maAinasahäLÜA�R �pavaAsa basaeka�o deKaA�naLÜA�R itanaIhä�ApaÍnao �nauhArLÜA�R �naQWÜo deiKanae taulyaA�<CÜna�. maitamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu/ taI ka�pawÜIhäLeÜ paA�nae sabaq�naAma yahI ho. itanaIhäLeÜ �naAma paA�sakae�ka�A CÜna�.17yasaTaR jaba itamaIhä �pavaAsa basCÜQ/ �ApaU�LÜA�R saundrpaArer basa. �ApaÍnao �nauhAr Dao¬. 18taba maAinasahäLeÜitamaIhä �pavaAsa baisarheka�A CÜQ Ba÷ae kau�rA jaA÷ae Cqnana�.tar itamaIhäLeÜ deKna nasakae�ka�A ipataALeÜ deKnauh¦naeCÜ. gÜÜauptamaABa�ka�A itam�aA ipataALeÜ sabaq kau�rAhä deKnauh¦naeCÜ. �ina�hA<LeÜ naq �naAma idnau h¦naeCÜ.

DDDDaaaannnnaaaa----ssssaaaammmmppppaaaaiiii((((aaaa BBBBaaaannnnddddAAAA ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrr mmmmaaaahhhhAAAAnnnnaaaa hhhh¦¦¦¦nnnnaaaa� ��:LÜàka�A 12É33-34; 11É34-36; 16É13ò

19"�ApaÍnao inaimta p£TvaImaA sampai(a naTaupaAr. iKayaA rika�rAhäLeÜ sampai(a DvaMsa paAiridnaeCÜ. �ina caorhäLeÜpaina itam�ao Gar pa�orer yahA<ka�o sampai(a caoCÜRna�. 20tar�ApaÍnao inaimta §vagÜÜaRmaA Dana-sampai(a TaupaAr. §vagÜÜaRmaA Ba�ka�o

ppppaaaadddd 11113333 kae�hI �aIka� PaitaiLÜipahämaA pad 13 Taipa�ka�o CÜÉ"sadA savaRdAka�o inaimta rAjyaka�o LÜAigÜÜa zai(aá �ina gÜÜaQrva itam�aoho. �Aimana.®

Dana-sampai(a iKayaA r ika�rAhäLeÜ naxwÜ paAnaeR ho�na. caorLeÜ

paina yahA< pasaer caonaR saka�taqna. 21ka�Ar,ÜÜa jahA< itam�aosampai(a h¦nCÜ/ yahI| itam�ao mana paina h¦naeCÜ.

22"itam�ao zarIrka�o jyaoita �A<KaA ho. yaid itam�aA�A<KaAhä iWÜka� CÜna� Banae/ itam�aA saArA zarIr �jyaALÜorhnae CÜÜ. 23tar yaid itam�aA �A<KaA KarAba CÜna� Banae itam�aAsaArA zarIr �<DyaAro h¦naeCÜ. yaid itam�ao �jyaALÜo caAih<�<DyaAro Bayao Banae/ yao �<DyaAro GanaGaor h¦naeCÜ.

24"ka�saqLeÜ paina du�R maAiLÜka�ka�o caAka�rI �kaq� samayamaAgÜÜanaR sa(aqána. yaid �saLeÜÜ ��wÜALÜA�R G£,ÜÜaA r �ka�oRLÜA�RPaema gÜÜanaeRCÜ. �TavaA yao ��wÜAisata Bauáka�naeCÜ/ r �ka�oRLÜA�RtaucCÜ WÜAnnaeCÜÜ. yasaqLeÜ ��wÜq samayamaA �kaq�saATamaA itamaIhäLeÜparmaezvar r Danaka�o caAka�rI gÜÜanaR sa(aqánaQ.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo rrrrAAAAjjjjyyyyaaaammmmaaaaAAAA ppppaaaaiiiihhhhLLLLeeeeÜÜÜÜ ��AAAA¬¬¬¬:LÜàka�A 12É22-34ò

25"yasaqLeÜ ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/ baA<cnaLÜA�R kae�KaAnau panaeR Ba÷ae ibaxayamaA itamaIhä icaintata h¦nau h¦<dqna.itamaILÜA�R zarIrka�o inaimta caAihnae bas¤aka�A inaimta itamaIhäipa�k�a�I nagÜÜar. KaAnaekau�rA BandA jaIvana Daerq maUlyavaAna CÜ.�ina ÂgÜÜaApa�AwÜA BandA zarIr Daerq maUlyavaAna CÜ. 26carA-cau¨Ä�[ILÜA�R her/ itanaIhäLeÜ nataA ka�ihLeÜ baI�naq CÜCÜRna�/ na�nnaka�o pa�saLÜ ka�AwÜ�CÜna�. na Baka�ArIhämaA bawÜulCÜna�. taritamaIhäka�A §vagÜÜaRka�A ipataALeÜ itanaIhäLÜA�R KauvaA�nau h¦nCÜ.�ina itamaIhäLÜA�R TaAhA CÜ ika� taI carAca¨Ä�[Ihä BandAitamaIhä bah¦maUlya CÜQ. 27ipa�¤a�I maA¤a gÜÜarer ka�saqLeÜÜjaIvanamaA kae�hI GaùfI baùFA�na saka�CÜÀ

28"�ina ÂgÜÜaApa�AwÜAka�o inaimta itamaIhä ika�na ipa�¤a�IgÜÜaCÜQRÀ ba<gÜÜaqcaAka�o paU�LÜhä Paita ivacaAr gÜÜar/ taI ka�sarIbaùFdCÜna�. itanaIhä na ta �ApaÍnao LÜAigÜÜa pairZma gÜÜadRCÜna�/na ta bas¤aka�A inaimta DaAgÜÜao ka�AtdCÜna�. 29taqpaina maitamaIhäLÜA�R BandCÜu/ mahAna �ina DanaI rAjaA sauLeÜmaAnapaina yaI paU�LÜhä maDyae ��wÜA jai(a paina isa<gÜÜaAir�ka�AiTa�nana�. 30parmaezvarLeÜ yasaq Paka�ArLeÜ jamaInamaA BaáArpaAta�maArer sajaA�<nau h¦nCÜ. jasaLÜA�R �Aja deiKanCÜ BaoiLÜ�AgÜÜaomaA pa�yaA<ika�naeCÜ �ina jaLÜA�naeCÜna�. yasaqLeÜ parmaezvarLeÜnaq itamaIhäLÜA�R �Baá rAm�arI ÂgÜÜaApa�AwÜA paihrA�idnauh¦naeCqna rÀ yaita �lpaivazvaAsa narAKa? 31yasaTaR ipa�¤a�InagÜÜar �ina naBana/ 'hAmaI kae� KaA�Q|LÜAÀ vaA hAmaI 'kae�LÜgÜÜaA�<LÜAÀ 32parmaezvarmaA ivazvaAsa nagÜÜanae Rhä yaI sabaqkau�rAhä paA�nae �cCÜA gÜÜadRCÜna�. yasaqLeÜ ipa�¤a�I nagÜÜar/

mmmmaaaa((((aaaaIIII 6666ÉÉÉÉ33333333----7777ÉÉÉÉ22220000 11110000ika�naBanae §vagÜÜaRmaA basnauh¦nae ipataALeÜ itamaIhäLÜA�R yaI sabaqTaoka�ka�o �Avazyaka� CÜ BanaI jaA÷auh¦nCÜ. 33itamaIhä �äTaoka� BandA parmaezvarka�o rAjya �ina parmaezvarka�ADaAimaRka�taAka�o ivaxayamaA �cCÜA gÜÜar. taba �hA<LeÜ itamaIhäLÜA�RitamaIhäLeÜ caAheka�A yaI jammaq kau�rAhä idnauh¦nae CÜ/34jasaæArA BaoiLÜka�o inaimta itamaIhäLeÜ yai(a ipa�¤a�I gÜÜanauRpanae R Cqna. Pa yaeka� idnaka�o �A-�ApaÍnaq samaSyaA h¦nCÜÜ.BaoiLÜka�o idnaka�oÜ paina �ApaÍnaq samasyaAhä CÜ.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA iiiinnnnaaaassssaaaaAAAAppppaaaa�� bbbbaaaaAAAArrrre eee iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAA:LÜàka�A 6É37-38; 41-42ò

"�ä Paita inasaApa� nagÜÜar/ jastao ika� parmaezvaræArAitamaIhäka�o inasaApa� gÜÜair�nae Cqna itamaIhäka�o inasaApa�

gÜÜanau R hunae Cqna. 2jauna inayama �payaogÜÜa gÜÜarI itanaIhä�äka�o inasaApa� gÜÜadRCÜQ/ �saq gÜÜarI itamaIhä paina inasaApa�gÜÜairnaeCÜQ. �ina jauna �paAya PayaogÜÜa gÜÜarI �äLÜA�R itamaIhä»amaA gÜÜanaeRCÜQ yahI �paAya �payaogÜÜa gÜÜarI itamaIhäLÜA�R »amaAPadAna gÜÜairnae CÜ. 3ika�naÀ itamaI �ApaÍnao BaA�ka�o �A<KaAmaABa�ka�o saAnao ka�isaÄ�[r deKtaCÜQ/ tar itam�ao �ApaÍnaq �A<KaAmaABa�ka�o WÜULÜo ka�AWÜka�o cao�wÜA Banae deKtaqnaQ. 4�TavaAka�sarI itamaI itam�ao BaA�LÜA�R Ba÷asaka�CÜQ/ 'maLÜA�R itam�ao�A<KaAbaAwÜ ka�isaÄ�[r inaka�Alnadee¬/¾ jaba itam�ao �ApaÍnaq�A<KaAmaA yao ka�AWÜka�o WÜULÜo cao�wÜA rheka�o CÜÀ 5itamaIka�pawÜI hQ. paihLeÜ itam�ao �ApaÍnaq �A<KaAmaA Ba�ka�o yaoWÜULÜo ka�AWÜka�o cao�wÜA inaka�AL yasapaiCÜ maA¤a itamaILeÜ�ApaÍnao BaA�ka�o �A<KaAmaA Ba�ka�o ka�isaÄ�[r deKna samaTaRh¦nae CÜQ.

6"kau�kau�rhäLÜA�R paiva¤a caIjahä nadee¬. itanaIhäLeÜitamaILÜA�R BaámwÜnae CÜna� �ina wÜuk�a�A wÜuk�a�A paArI cyaAtnaeCÜna�.�ApaÍnaA maotaIhä sau<gÜÜaurka�A �gÜÜaAiùf napa�ALÜ. itanaIhäLeÜkae�vaLÜ taI kau�lcanae CÜna�.

jjjjaaaae eee ccccaaaaAAAAhhhhnnnnCCCCÜÜÜÜQQQQ ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR mmmmaaaaAAAAggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa:LÜàka�A 11É9-13ò

7"maAgÜÜa/ taba parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R idnauh¦naeCÜÜ.KaojaI gÜÜar taba itamaIhäLeÜ paA�naeCÜQ. Fka��Fka�A¬/ tabaFoka�A itamaIhäka�o LÜAigÜÜa �G�anaeCÜ. 8saA<cao ho/ jasaLeÜmaAgÜdCÜ yasaLeÜ paA�<dCÜ. jasaLeÜ KaojdCÜ �saLeÜ Bae·Ü�A�<dCÜ.�ina jasaLeÜ Fka�Fka�A�<CÜ �saka�o inaimta Foka�A KauiLÜnaeCÜ.

7777

9"itamaIhäka�o CÜoro hoLÜAÀ yaid itamaIhäka�o CÜoroLeÜrowÜI maAgÜÜae/ kae� itamaIhä �saLÜA�R FuMgÜÜaA idnCÜQÀ �h<?10�TavaA/ jaba itam�ao CÜoroLeÜ maACÜA maAgCÜ kae� itamaI�saLÜA�R saA<pa idnCÜQÀ �h<? 11itamaI parmaezvar Baq�Mho�naQ-itamaI duxwÜ hQ. tar itamaI jaAndCÜQ ka�sarI �ApaÍnaAnaAnaIhäLÜA�R rAm�ao caIjahä idnau. yasaka�Ar,ÜÜa inazcaya§vagÜÜaRka�A itam�aA ipataALeÜ itanaIhäLeÜ maAgÜÜaeka�o caIjahä �BaárAm�arI idnauh¦naeCÜ.

PPPPaaaammmmaaaau uuuKKKKaaaa iiiinnnnaaaayyyyaaaammmmaaaa12"�ä maAinasahäLeÜ itamaIhäLÜA�R jae jasao gÜÜaäna�

Bannae itamaIhä caAhnCÜQ/ itamaIhäLeÜ paina itanaIhäLÜA�R yasaq gÜÜar. yao naq maozaAka�o inayamaka�o �TaR ho �ina�gÜÜamava(aáAhäka�o �padeza ho.

§§§§vvvvaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaR RRR rrrr nnnnaaaakkkkaaaaR RRR��kkkkaaaa��oooo bbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜoooo:LÜàka�A 13É24ò

13"saA<Gauro pa�AwÜka�baAwÜ iBa¤a pasa/ jasaLeÜ §vagÜÜaR itarpaurYA�<CÜ. nakaR�maA jaAnae baAwÜo �ka�dmaq saijaLÜo CÜ. �inapa�AwÜka� paina pa�rAika�LÜo CÜ. Daerq maAinasahä yahIbaAwÜpasdCÜna�. 14jaIvanaka�o baAwÜomaA LÜAnae pa�AwÜka� saAnao CÜÜ.�ina baAwÜo �ita ka�iWÜna CÜ. kae�vaLÜ �lpa maAinasahäLeÜmaA¤a yao baAwÜo Bae·Ü�A�<CÜna�.

��äääähhhhääää jjjjaaaae eee ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaddddRRRRCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� �� ttttyyyyaaaaoooo hhhheeeennnnaaaau uuuR RRR:LÜàka�A 6É43-44; 13É25-27ò

15"BaU<áWÜA �gÜÜamava(aáAhäbaAwÜ hoizayaAr basa. itanaIhäBaeùf<Aka�A BaexamaA itamaIhäka�hA< �A�<CÜna�. tar iBa¤a itanaIhäKatarnaAka� bvaA<saohä BaÏá h¦nCÜna�. 16itanaIhäLeÜ gÜÜareka�Aka�AmahäbaAwÜ itanaIhäLÜA�R icanna saika�nCÜ. jasarI maAinasaLeÜka�A<ùfAka�A baowÜbaAwÜ �Ä�[Ur paA�na sakaÍdqna �TavaA ka�A<ùfAdArpaoT�aAbaAwÜ naeBaArA paA�na saika�<dqna. yasarI naq narAm�aAmaAinasahäbaAwÜ rAm�aAka�Amahä h¦<dqnana�. 17 yasarI naq/ Pa yaeka��saLÜ äKaLeÜ rAm�ao pa�LÜ pa�LÜA�<CÜ. �ina narAm�ao äKaLeÜnarAm�aq pa�LÜ pa�LÜA�<CÜ. 18��wÜA �saLÜ äKaLeÜ ka�hlyaqpaina KarAba pa�LÜ pa�LÜA�<dqna �ina narAm�ao äKaLeÜ ka�ihlyaq�saLÜ pa�LÜ pa�LÜA�<dqna.® 19�saLÜ pa�LÜ idna nasaka�naePa yaeka� äKa ka�AweÜr FAiLÜnCÜ r �AgÜÜaomaA hAiLÜnCÜ.20yasaka�Ar,ÜÜa itanaIhäka�A ka�maRbaAwÜ itamaIhäLeÜ BaU<áWÜA�gÜÜamava(aáAhäLÜA�R ica÷aeCÜQ.

11111111 mmmmaaaa((((aaaaIIII 7777ÉÉÉÉ22221111----8888ÉÉÉÉ1111333321"hreka� maAinasa/ jao maLÜA�R PaBau/ BanCÜna�/ §vagÜÜaRka�o

rAjyamaA pasna paA�naeCqna/ tar jasaLeÜ maerA parmaPaBauka�o�cCÜA paALÜna gÜÜadRCÜ yasaLeÜ §vagÜÜaRka�o rAjyamaA Pavaeza gÜÜanaRpaA�<dCÜ. 22�intama idnamaA DaerqLeÜÜ maLÜA�R BannaeCÜna�/ 'tapaA�Rªnaq hAm�aA parmaPaBau h¦nauh¦nCÜ. hAmaILeÜ tapaA�Rªkaq� naA�<maABaivaxyavaA,ÜÜaI baolyaQ; �ina tapaA�Rªkaq� naA�<maA hAmaILeÜ taIduxwÜhäLÜA�R inaka�ALÜI paWÜAyaQ= �ina �naeka� �naQWÜAcamatka�Arhä gÜÜarYQ.¾ 23taba ma itanaIhäLÜA�R Kau)maKau)ABannaeCÜu/ 'mabaAwÜ wÜAùFo jaA¬ itamaIhäLeÜ paApapaU,ÜÜaR ka�AmahägÜÜareka�ACÜQ. itamaIhäLÜA�R maqLeÜ ka�ihlyaq icanaeka�o Cqna.®

bbbbaaaau uuuiiiiëëëëmmmmaaaaAAAAnnnnaaaa rrrr mmmmaaaaU UUUKKKKaaaaR RRRmmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääää:LÜàka�A 6É47-49ò

24"hreka� vyai(aá jao maqLeÜ Banaeka�A yaI kau�rAhä saunCÜ�ina paALÜna gÜÜaCÜR �naq bauiëmaAna ho. bauiëmaAna maAinasaLeÜ�ApaÍnao Gar ca·Ü�AnamaA inamaAR,ÜÜa gÜÜareka�o CÜ. 25 yahA< GanaGaorpaAnaI parYo �ina baAùFÜI �Ayao. taupa�AnaI h¦rILeÜ yao GarLÜA�RhANyao. tar paina yao Gar FLeÜna. ika�naika� yao Garca·Ü�AnamaAiTa inamaAR,ÜÜa gÜÜair�ka�o iTayao. 26tar Pa yaeka� vyai(aájasaLeÜ maerA kau�rA saunCÜ tar maero �nausar,ÜÜa gÜÜadqRna/ yao��wÜA maUKaR maAinasa jastaq ho. �saLeÜ �ApaÍnao GarbaAÂvaAmaAiTa banaAyao. 27�ita b£ixwÜka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ baAùFI�Ayao/ �A<DaILeÜ GarLÜA�R hANyao �ina yao WÜULÜo �AvaAjasaihta Flyao.® 28yaezaULeÜ yaI kau�rAka�o �padeza gÜÜairsaka�nauBa�paiCÜ �hA<ka�A �padezaLeÜ maAinasahä CÜða� pare. 29ika�naika�yaezaULeÜ itanaIhäka�A ka�Anaunaka�o zaAs¤aIhäLeÜ Baq�M isaka�A�nauBa�na. tar �iKtayaAr Ba�ka�A vyai(aáLeÜ jaStao isaka�A�nauBayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaau uuuææææAAAArrrrAAAA kkkkaaaau uuu��xxxxwwwwÜÜÜÜrrrrooooggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo ppppaaaaAAAAnnnnaaaau uuuR RRRBBBBaaaayyyyaaaaoooo:makaUR�sa 1É40-45; LÜàka�A 5É12-16ò

yaezaU fA<ùfAbaAwÜ �o�ÜRnauBayao. �naeka�AÏ maAinasahäLeÜ�hA<LÜA�R paCYA�. 2 yasaqbaeLÜA ��wÜA kau�xwÜrogÜÜaI �hA<

CeÜ� �A�paugyao. yaezaUka�o �iGa �ApaÍnao izar inah¦rA<�dq yasaLeÜ BaNyao/ "parmaPaBau tapaA<�ka�o �cCÜA Ba� maLÜA�RjaAita paAnaR saka�nauh¦nCÜ.®

3yaezaULeÜ yao maAinasaLÜA�R CÜunau Bayao. �hA<LeÜ BannauBayao/"ma itamaILÜA�R jaAita gÜÜanaR caAhnCÜu. itamaI jaAita Ba�jaA¬.®�ina tauäntaq �saka�o kau�xwÜ rogÜÜa jaAita Ba�hAlyao. 4tabayaezaULeÜ yasa maAinasaLÜA�R BannauBayao/ "her ika� yasabaAre

8888

itamaILeÜ ka�saqLÜA�R naBannaU. tar �Apaq� jaA¬ �ina paUjaAhArILÜA�RdeKaA¬ r PamaA,ÜÜaka�o LÜAigÜÜa maozaAka�o �A$aAnausaAr/ itanaIhäka�Asama»a BaewÜI caùFA¬. jasaLeÜ gÜÜadAR maAinasahäLeÜ itamaILÜA�RjaAita Ba�ka�o deKna saka�nae CÜna�.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ ��iiiiDDDDaaaakkkkaaaa��AAAArrrrIIIIkkkkaaaa��oooo nnnnaaaaooookkkkaaaa��rrrrLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR jjjjaaaaAAAAiiiittttaaaa ppppaaaaAAAAnnnnaaaau uuuR RRRBBBBaaaayyyyaaaaoooo:LÜàka�A 7É1-10; yaUhnnaA 4É43-54ò

5yaezaU ka�pa�naRh¦mamaA paugÜnauBayao. jaba �hA<LeÜ nagÜÜarmaAPavaeza gÜÜanauRBayao/ �ka�janaA saenaAka�A �iDaka�ArI �naI ka�hA<�A� �ina �hA<ka�o sahyaogÜÜaka�o inaimta yaAcanaA gÜÜare.6�iDaka�ArILeÜ Banae/ "PaBau? maero naoka�r pa»avaAtaLeÜ TaiLÜ�rmaero GarmaA paLÜÄ�[maA LÜifrheka�o CÜ. �saLeÜ �ApaÍnao zarIrGaumaA�nau-ipa�rA�nausaµma sakae�ka�o Cqna �ina ��a vyaTaALeÜpaIiùfta CÜ.®

7yaezaULeÜ taI �iDaka�ArILÜA�R Ba÷auBayao/ "ma yahA< jaAnaeCÜu�ina itanaLÜA�R inaka�o paAiridnaeCÜu.®

8�iDaka�ArILeÜ javaApa� idyao/ "parmaPaBau? tapaA�ª maeroGarmaA pasna h¦nae yaita yaogyaka�o ma Cqna. tar tapaA�RMªLeÜ �ka�vacana Baina idnauhosa� �ina maero naoka�r inaka�o Ba�hALÜosa�.9ma kae�hI �ä ka�saqka�o �iDanamaA CÜu. �ina maero�iDanamaA �ä saqinaka�hä CÜna�. yaid maqLeÜ kau�naq �ka�janaAisapaAhILÜA�R Banae|/ 'jaA¬¾ �ina � jaAnCÜ. �ina �ka�oR�ka� isapaAhILÜA�R maqLeÜ Banae|/ '�A¬¾/ �ina � �A<�CÜ.yaid maqLeÜ maero naoka�rLÜA�R Banae|/ "yao gÜÜar® �ina �saLeÜ yao gÜÜaCÜR. maLÜA�R TaAhA CÜ tapaA�RªLÜA�R paina yastao gÜÜanaeRzai(aá CÜ.®

10jaba yaezaULeÜ yaI sabaq kau�rAhä Banaeka�o saunnauBayao/�hA< �AzcayaRcaika�ta h¦nauBayao. �hA<LeÜ �ApaÍnao saATamaABa�ka�A taI sabaq maAinasahäLÜA�R BannauBayao/ "ma itamaIhäLÜA�RsaA<cao BandCÜu/ �êaA�LÜmaA paina maqLeÜ kau�naq vyai(aá yastaod]ùF ivazvaAsaI Ba�ka�o paA�na. 11Daerq maAinasahä paUvaR rpaizcamabaAwÜ �A�R paugÜÜnae CÜna� �ina itanaIhä §vagÜÜaRka�orAjyamaA �b�ahAma/ �sahAka� r yaAkaU�ba sa<gÜÜa Baojana gÜÜanaRka�Ainaimta maeecamaA basnaeCÜna�. 12tar maAinasahä jasaka�o rAjyah¦naupanaeR iTayao itanaIhä �nDaka�Ar iBa¤a �pa�AiLÜ�naeCÜna�.�ina yao WÜA�<maA maAinasahä vyaTaALeÜ ävaAbaAsaI r dAHAika�wÜ�naeCÜna�.®

13taba yaezaULeÜ yasa �iDaka�ArILÜA�R BannauBayao/ "itam�aoGarmaA jaA¬. itamaILeÜ ivazvaAsa gÜÜare jastaq itam�ao naoka�r

mmmmaaaa((((aaaaIIII 8888ÉÉÉÉ11114444----33334444 11112222inaka�o Ba�sakae�ka�o h¦naeCÜ.® �ina WÜIka� yasaqbaeLÜA �saka�onaoka�r inaka�o Bayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA DDDDaaaae eeerrrrq qqq mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääää iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo ppppaaaaAAAAiiiirrrr��kkkkaaaa��AAAA:makaUR�sa 1É29-34; LÜàka�A 4É38-41ò

14yaezaU pa¤ausaka�o GarmaA jaAnauBayao. yahA< yaezaULeÜ pa¤ausaka�osaAsaU ka�ùfA jvaroLeÜ TaiLÜ�r paLÜf[maA LÜiùfrheka�o paA�nauBayao. 15jasaq yaezaULeÜ itanaka�o hAta CÜunau Bayao itanaI inaka�oBa�na�. �ina itanaI �iWÜna� r �hA<ka�o saevaA gÜÜairna.

16 yasaq saA<Baá maAinasahäLeÜ BaUta LÜAgÜÜaeka�A Daerq janaALÜA�RiLÜ�r yaezaUka�hA< �A�. yaezaULeÜ BaUtahäLÜA�R Kaednau Bayao.jao-jao ivamaArI pareka�A iTa� taI sabaq WÜIka� Ba�. 17yazaqyaA�gÜÜamava(aáALeÜ Banaeka�A sabaq kau�rA yaezaULeÜ paUrA gÜÜanauRBayaoÉ

"�hA<LeÜ hAm�aA yaAtanaAhä hwÜA�idnau Bayao/ �inahAm�aA rogÜÜahä �hA<LeÜ baoka�nau Bayao®

yazaqyaA 53É4

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��AAAA ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääää:LÜàka�A 9É57-62ò

18yaezaULeÜ deKnauBayao �hA<LÜA�R Daerq maAinasahäLeÜ Gaereka�AiTa�. �ina �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R BaáILÜka�o �ka�oR itarjaAnau Bannau Bayao. 19 yasabaeLÜA �ka�janaA zaAs¤aIhä �hA<ka�hA<�A� �ina Banae/ "he gÜÜauäjyaU. tapaA<�Rª jataA jataA jaAnauh¦nCÜ/ma tapaA�Rªka�o paiCÜ paiCÜ LÜAgÜnaeCÜu.®

20yaezaULeÜ itanaLÜA�R BannauBayao/ "syaALÜhäka�A basnaepvaALÜ h¦nC/ carAcauäÄ�[Ika�o basnae gÜÜau<ùf h¦nCÜ. tar maAinasaka�opau¤aka�o LÜAigÜÜa taA izar �ùFA�nae WÜA�< samma Cqna.®

21�ka�oR �ka�janaA maAnCeÜ/ jao yaezaUka�o caeLÜAhämaDyae�ka�janaA iTayao itanaLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "he parmaPaBau/paihLÜA gÜÜa�r maLÜA�R maerA baAbauLÜA�R gÜÜaAùf�na idnauhosa�. yasapaiCÜ ma tapaA�RªLÜA�R paCYA�naeCÜu.®

22tar yaezaULeÜ taI maAinasaLÜA�R BannauBayao/ "maero paiCÜLÜAgÜÜa/ mareka�A maAinasahäLeÜ itanaIhäka�o �ApaÍnao mauëARhäLÜA�R�Apaq� gÜÜaAfuna.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ��AAAA< <<<DDDDaaaaIIIIkkkkaaaa��oooo rrrrooookkkkaaaa��AAAAvvvvaaaawwwwÜÜÜÜ:makaUR�sa 4É35-41; LÜàka�A 8É22-25ò

23yaezaU ��wÜA fuÄ�[AmaA caùf�nauBayao �ina �hA<ka�A caeLÜAhäpaina paiCÜ LÜAgÜÜae. 24jaba fuÄ�[ALeÜ ika�naAr CÜAfYo/ yasaqbaeLÜA

BaáILÜmaA �caAnaka� �ka� BayaÄ�[r �A<DaI zauä Bayao.CÜALÜhäLeÜ fuÄ�[ALÜA�R PaAyaÉ CÜopyao. tar yaezaU sauitarhnauBa�ka�o iTayao. 25caeLÜAhä gÜÜa� �ina byau<BaáA� �inaitanaIhäLeÜ Banae/ "he parmaPaBau/ hAmaILÜA�R ba<caA�nauhosa�hAmaI fubna LÜAigÜÜarheCÜQ=.®

26yaezaULeÜ BannauBayao/ "itamaIhä ika�na frA�<CÜQÀitamaIhäisata yai(a ivazvaAsa Cqna.® taba yaezaU �WÜ�nauBayao�ina �A<DaI r CÜALÜhäLÜA�R �A$aA gÜÜanau R Bayao. �A<DaITaAimayao/ �ina BaáILmaA paurA zaAinta h¦nagÜÜayao.

27sabaq maAinasahä CÜða� pare. itanaIhä BannaLÜAgÜÜae/"�hA< ka�§tao maAinasa h¦nauh¦nCÜÀ ika�naBanae hAvaA �inasamau�LeÜ paina �hA<ka�o �A$aA maAndo rheCÜ.®

BBBBaaaaU UUUttttaaaa LLLLÜÜÜÜAAAAggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaae eeekkkkaaaa��oooo dddduuuu��jjjjaaaannnnaaaaAAAA mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRRccccaaaaM MMMggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAA��RRRR ppppaaaaAAAAnnnnaaaau uuuR RRR BBBBaaaayyyyaaaaoooo

:makaUR�sa 5É1-20; LÜàka�A 8É26-39ò

28gÜÜadirnaIhäka�o mauÂka�ka�o ��wÜA BaáILÜka�o �ka�oRtapaR�yaezaU �A�paugÜnau Bayao. yahA< du�janaA maAinasa yaezaUka�hA<�A�. itanaIhäLÜA�R BaUta LÜAgÜÜa eka�o iTayao. itanaIhäicahAnagÜÜaupa�AmaA basdTae. itanaIhä � yantaq frLÜAgÜdo iTa�.yasaLeÜ gÜÜadAR maAinasahä yao baAwÜo Ba�r ih<ùfnae �A<wÜ gÜÜadqRnaiTa�. 29taI du�janaA yaezaU ka�hA< �A� �ina icacyaA�naLÜAgÜÜae/ "hAmaIbaAwÜ itamaI kae� caAhnCÜQ/ parmaezvarka�o-pau¤aÀkae� WÜIka� samayaka�o �iGabaAwq hAmaILÜA�R d,Üf idna itamaIyahA< �A�ka�A hQÀ®

30CeÜvaqka�o »ae¤amaA sau<gÜÜaurhäka�o �ka� baTaAna cairrheka�oiTayao. 31BaUtahäLeÜ yaezaULÜA�R ibantaI gÜÜanaR LÜAgÜÜae/ "yaidtapaA�RªLeÜ yaI maAinasahäbaAwÜ hAmaILÜA�R DapaA�na caAhnauh¦nCÜBanae/ dyaA gÜÜarI hAmaILÜA�R taI sau<gÜÜaurka�o baTaAnamaA pasnaidnauhosa�.®

32yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "jaA¬?® taba taIBaUtahäLeÜ maAinasahäLÜA�R CÜAùfe r sau<gÜÜaurhämaA pasae. yasapaiCÜtaI sampaU,ÜÜaR baTaAnahä fA<ùfAka�o iBarALÜo DaArbaAwÜ BaáILÜitar �oh°ÜiLÜ�. taI sabaq BaáILÜmaA fubae. 33taI rKavaALÜAhäBaAgÜÜae r zahritar gÜÜa� �ina sabaqLÜA�R sau<gÜÜaurhä �inaBaUtahä caùFeka�A maAinasahä baAreka�o ka�TaA saunaA�na TaALeÜ.34tabaÜ nagÜÜarka�A sabaq maAinasahä yaezaULÜA�R henaR gÜÜa�. jabamaAinasahäLeÜ yaezaULÜA�R deKae/ itanaIhäLeÜ itanaIhäka�o mauÂka�CÜAùfna BanaI inavaedna gÜÜare.

11113333 mmmmaaaa((((aaaaIIII 9999ÉÉÉÉ1111----11118888yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ ppppaaaa»»»»aaaavvvvaaaaAAAAttttaaaakkkkaaaa��oooo rrrrooooggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo ppppaaaaAAAAnnnnaaaau uuuR RRRBBBBaaaayyyyaaaaoooo


yaezaU ��wÜA fuÄ�[AmaA caùFnauBayao �ina BaáILÜ paArgÜÜanau RBayao �ina �ApaÍnao zahrmaA paugÜnauBayao. 2kae�hI

maAinasahäÜ �ka�janaA pa»avaAta rogÜÜaILÜA�R �ApaU�häisata iLÜ�ryaezaU Ba�ka�hA< paugÜÜae. yao maAinasa �oCYAnamaq LÜiùfrheka�oiTayao. yaezaULeÜ deKnau Bayao ika� itanaIhämaA �QDaI ivazvaAsaCÜ. �ina �hA<LeÜ yao pa»avaAtaka�o rogÜÜaILÜA�R BannauBayao/"sauKaI ho¬/ javaAna maAnCÜe itam�ao paApahä »amaA gÜÜair�ka�oCÜ.®

3kae�hI zaAs¤aIhäLeÜÜ yaI kau�rAhä saunae. itanaIhäLeÜ�ApaU� maABaá yasa kau�rAka�o vahsa gÜÜare/ "yao maAinasaparmaezvarLeÜ jastaq kau�rA gÜÜaCÜR �saLeÜ parmaezvarkaq� inandAka�okau�rA gÜÜare jastao CÜ.®

4itanaIhäLeÜÜ yastaq sao|icarheka�A hoLÜAna� Banaer yaezaULeÜjaAnnau Bayao �ina �hA<LeÜ Bannau Bayao/ "ika�na itamaIhäyastao duxwÜ ivacaArhä �ApaÍnao manamaA rAKCÜQÀ 5-6yaopa»avaAtarogÜÜaILÜA�R kau�na Bannau saijaLÜo CÜÉ 'itam�aA paapahä»amaA gÜÜair�¾ �TavaA '�W¾ r 'ih<ùf¾ Bannau. ma itamaIhäLÜA�Ryao deKaA�nae CÜu ika� yasa DartaImaA maAinasaka�o pau¤aLÜA�R paApa»amaA gÜÜanae R zai(aá PaApta CÜ. taba yaezaULeÜ pa»avaAtaka�ArogÜÜaILÜA�R BannauBayao/ "�WÜ itam�ao ibaCYQnaA baoka� r GarjaA¬.® 7�ina yao maAnCeÜ �WYo r Garitar LÜAgyao.8maAinasahä yao deKaI CÜða� pare. maAinasahäLÜA�R yastaozai(aá PadAna gÜÜareka�omaA itanaIhäLeÜ parmaezvarka�o PazaMsaAgÜÜare.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA mmmmaaaa((((aaaaIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR bbbbaaaaooooLLLLÜÜÜÜAAAAvvvvaaaawwwwÜÜÜÜ:makaUR�sa 2É13-17; LÜàka�A 5É27-32ò

9jaba yaezaU gÜÜa�rhnau Ba�ka�o iTayao/ �hA<LeÜ �ka�janaAma(aI naAma gÜÜareka�o maAnCeÜLÜA�R Baew�ÜnauBayao. ma(aI mahsaULÜ�WÜA�nae �Ä�AmaA baisarheka�A iTa�. yaezaULeÜ BannauBayao/"maisata �A¬.® yasapaiCÜ ma(aI jauäða� �WeÜ �ina yaezaUka�opaiCÜ LÜAgÜÜae.

10yaezaU baeÂka�Ika�o Baojana ma(aIkaq� GarmaA KaA<dq h¦nauh¦nauh¦nTyao. Daerq mahsaULÜ �WÜA�naehä r paApaIhä �A�ka�AiTa� �inaÜ yaezaU r �hA<ka�A caeLÜAhäsa<MgÜÜaq Baojana gÜÜadqR iTa�.11yaezaULeÜ taI maAinasahäsa<gÜÜa KaAnaA KaA�rheka�A pa�irsaIhäLeÜdeKae. pa�irsaIhäLeeÜ yaezaUka�A caeLÜAhäLÜA�R saoDae/ "ika�na

9999

itamaIhäka�A gÜÜauäLeÜ mahsaULÜ �WÜA�nae r paApaIhäsa<gÜÜa basaerKaAnaA KaAnau Ba�ka�oÀ®

12pa�irsaIhäLeÜ Bandq gÜÜareka�o kau�rA yaezaULeÜ saunnauBayao.�ina �hA<LeÜ BannauBayao/ "KaAsa maAinasahäLÜA�R vaqq´aka�o�Avazyaka�taA padqRna. jao rogÜÜaI CÜna� �saqLÜA�R vaq´aka�o�Avazyaka�taA padRCÜ. 13ma itamaIhäLÜA�R ��wÜA kau�rABannaeCÜu. jaA¬ �ina isaka�/ yasaka�o �TaR kae� hoÉ 'mapazauka�o baiLÜdAna caAhnna<. ma maAinasahämaA dyaA caAhnCÜu.¾*ma yahA< DaAimaRka� maAinasahäLÜA�R BaewÜ�na �A�ka�o ho�na. mayahA< paApaIhäLÜA�R BaewÜ�na �A�ka�o h¦<.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ��ääää yyyyaaaahhhhààààddddIIIIhhhhääää jjjjaaaa§§§§ttttaaaaAAAA hhhh¦¦¦¦nnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnnnnnaaaa:makaUR�sa 2É18-22; LÜàka�A 5É33-39ò

14 yasapaiCÜ yaUhnnaAka�A caeLÜAhä yaezaUka�hA< �A�.itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "hAmaI �ina pa�irsaIhä Daerqjasao �pavaAsa bastaCÜQ=. tar tapaA�Rªka�A caeLÜAhä ika�na�pavaAsa bastaqnana�À®

15yaezaULeÜ BannauBayao/ "ivavaAhka�A baeLÜAmaA jao duLÜhAsa<gÜÜah¦nCÜna�/ duÉKaI h¦na sa(aqánana�. tar yastao samaya �A�<CÜjaba itanaIhäbaAwÜ duLÜhALÜA�R �LÜgÜÜa LÜigÜÜanCÜ. taba itanaIhäduÉKaI banCÜna�. �ina itanaIhä �pavaAsa iLÜnCÜna�.

16"ka�saqLeÜ paurAnao vas¤amaA Ba�ka�o pvaALÜmaA naKauimca�ka�oÂgÜÜaAka�o wÜu¤a�A wÜAldqna. yaid ka�saqLeÜ yasao gÜÜare yao wÜALÜopaurAnao ÂgÜÜaAbaAwÜ cyaAitanCÜ r yao pvaALÜ Baána narAm�aoh¦nC. 17ka�saqLeÜ paina nayaA< dAKarsaLÜA�R dAKarsaka�o paurAnaoTaqLÜAhämaA hAldqna. ika�naBanae dAKarsaka�o paurAnao TaqLÜAhäpau�wÜnaeCÜna�/ dAKarsa paoiKanaeCÜ �ina TaqLÜAhä naxwÜ h¦naeCÜna�.tar maAinasahäLeÜ nayaA< TaqLÜAhämaA nayaA< dAKarsa hAldCÜna�.�ina dAKarsa r TaqLÜAhä dubaq sauri»ata rhnCÜna�.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA mmmm££££ttttaaaa yyyyaaaau uuuvvvvaaaattttaaaaIIIILLLLeeee jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaa iiiippppaaaa��ttttaaaaAAAAR RRR ppppaaaaAAAA��<<<<iiiiCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� �� iiiinnnnaaaa rrrrooooggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaIIIIssss¤¤¤¤aaaaIIII ��AAAArrrrooooggggyyyyaaaa PPPPaaaaAAAAppppttttaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaiiiiCCCCÜÜÜÜR RRRnnnnaaaa� ��


18yaezaU yaI kau�rAhä Bainarhnau h¦<dqiTayao/ yasaqbaeLÜAmahAsaBaAka�A �ka�janaA PamauKa �hA<ka�hA< �A�. yaezaUka�o�iDa izar Bauáka�A�/ �ina Banae/ "maero CÜorI BaKaRrq

''''mmmmaaaa ppppaaaazzzzaaaau uuukkkkaaaa��oooo ²²²² ddddyyyyaaaaAAAA ccccaaaaAAAAhhhhnnnnCCCCÜÜÜÜu uuu¾¾¾¾ hozae 6É6.

§vagÜÜaRbaAsa Ba�R/ k£�payaA �A�nauhvasa� �ina tapaA�Rªka�o hAta

mmmmaaaa((((aaaaIIII 9999ÉÉÉÉ11119999----11110000ÉÉÉÉ4444 11114444 yasamaAiTa rAiKaidnauhosa� �ina yasaLeÜ �ApaÍnao jaIvana ipa�taARpaA�naeCÜ.®

19taurntaq yaezaU �WÜ�nau Bayao �ina itanaIisata jaAnauBayao.�hA<ka�A caeLÜAhä paina paiCÜ LÜAgÜÜae. 20baAH baxaRdeiKa rgÜÜatabahnae rogÜÜaLeÜ �asta �ka� s¤aI yahA< iTa�Rna. yaezaUka�opaiCÜiltar �A�r �saLeÜ �hA<ka�o bas¤aLÜA�R CÜo�na�. 21 yaos¤aILeÜ sao|cdq iTa�na/ "yaid maqLeÜ �hA<ka�o ka�owÜ CÜo�< maA¤aBanae paina ma WÜIka� Ba�jaAnaeCÜu.® 22yaezaU paiCÜiltar pa�ika�RnauBayao �ina �saLÜA�R deKnau Bayao �ina Bannau Bayao/ "pyaArICÜorI KauzaI ho¬. itam�ao ivazvaAsaLeÜ itamaILÜA�R inaka�opaAreka�o CÜ.® yaitanaq baeLÜA yao s¤aI WÜIka� Ba�na�.

23yaezaU yahUdI zaAsaka�sa<gÜÜa ih<ùfdq h¦nauh¦nTyao. �hA<itanaka�o GarmaA paugÜnauBayao. �hA<LeÜ maAinasahäLÜA�R zaoka�saMgÜÜaIta bajaA�rheka�o deKnauBayao. �hA<LeÜ Daerq maAinasahäLÜA�RtyahA< ro�rheka�o deKnauBayao :ika�naBanae yauvataI mareka�o iTa�Rò.24yaezaULeÜ BannauBayao/ "par jaA¬. yao yauvataI mareka�I Cqna.� kae�vaLÜ inadA�rheka�I CeÜÜ.® yao deKaer maAinasahäLeÜ�hA<ka�o hA<sao gÜÜare. 25jaba maAinasahäLÜA�R GarbaAwÜ baAihrpaWÜA��/ taba yaezaU yauvataIka�o ka�oWÜAmaA Pavaeza gÜÜanauRBayao.�hA<LeÜ yauvataIka�o hAta samaAtnau Bayao �ina yao yauvataI�WÜI. 26taba yasa kau�rAka�o Kabar saArA mauÂka� Bairipa�<ijayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA DDDDaaaae eeerrrrq qqq mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääää iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo BBBBaaaa��kkkkaaaa��AAAA27jaba yaezaU yao sTaAnabaAwÜ gÜÜa�rhnau Ba�ka�o iTayao/

du�janaA �nDao maAinasaLeÜ �hA<LÜA�R paCYA�. taI �nDaAhäLeÜWÜULÜo §varLeÜ Banna LÜAgÜÜae/ "he dA�dka�A pau¤a/ k£�payaAhAmaILÜA�R sahAyataA gÜÜanauRhvasa�.®

28jaba yaezaU GariBa¤a pasnauBayao/ taI �nDaA maAinasahä�hA<ka�hA< �A�. �hA<LeÜ taI �nDaAhäLÜA�R BannauBayao/ "kae�ma itamaIhäLÜA�R pae�ir deKnasaka�nae banaA�<CÜu Banaer itamaIhäLÜA�RivazvaAsa LÜAgÜCÜÀ® �nDaA maAinasahäLeÜ �(ar id�/ "ho/parmaPaBau/ hAmaILÜA�R ivazvaAsa LÜAgCÜ.®

29 yasapaiCÜ yaezaULeÜ itanaIhäka�A �A<KaAhä CÜunau Bayao�ina BannauBayao/ "maqLeÜÜ itamaIhäLÜA�R deKnasaka�nae banaA�nausaka�CÜu Bannae ivazvaAsa itamaIhäisata CÜ. yastaq h¦na dee¬.®30 yasapaiCÜ itanaIhäLeÜ taurntaq deKna sakae�. yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�Rka�ùfA caetaAvanaI idnau Bayao/ �hA<LeÜ Bannau Bayao/ "yao ka�saqLeÜTaAhA paA�nau h¦<dqna.® 31tar taI �nDaA maAinasahä baAihrgÜÜa� �ina yaezaUka�o Kabar yasa »ae¤amaA caArqitar ipa�<jaA�.

32jaba taI du� maAinasa jaAna LÜAgÜÜaeka�A iTa�/ kae�hImaAinasahäLeÜ �ka�oR �ka�janaALÜA�R yaezaUka�hA< lyaA�. �saLÜA�RBaUta LÜAgÜÜaeka�o h¦naALeÜ yao vyai(aáLeÜ baolnae zai(aá gÜÜaumaA�ka�oiTayao. 33yaezaULeÜ yasa maAinasabaAwÜ BaUta BagÜÜaA�idnauBayao. yasapaiCÜ yao maAnCeÜ baolna TaAlyao. maAinasahä CÜða� pare�ina BannaLÜAgÜÜae/ "�êaA�LÜmaA yasaPaka�Arka�o GawÜnaA paihLeÜÜka�ihlyaq GaweÜka�o deiKa�ka�o iTa�na.®

34tar pa�irsaIhäLeÜ Banae/ "BaUtahäka�o naetaA ��wq CÜjasaLeÜ �hA<LÜA�R BaUta DapaA�nae zai(aá id�ka�o CÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääkkkkaaaa��oooo LLLLÜÜÜÜAAAAiiiiggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa dddduuuuÉÉÉÉKKKKaaaa mmmmaaaaAAAAnnnnnnnnaaaau uuu hhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ35yaezaULeÜ saArA zahr r gÜÜaA�<hä h<¦dq yaA¤aA gÜÜanauRBayao.

itanaIhäka�A mahAsaBaAhämaA iza»aA idnau Bayao �ina rAjyaka�obaAremaA sausamaAcaArhä PacaAr gÜÜanau R Bayao.. yaezaULeÜ sabaqPaka�Arka�A rogÜÜa r ibamaArIhä inaka�o paAnauRBayao. 36�hA<LeÜBaIùf deKnauBayao �ina �naIhäka�o inaimta dyaAvaAna bannauBayao.ika�naBanae itanaIhä �sahAya �ina icaintata iTa�. itanaIhägÜÜaoWÜALÜo naBa�ka�A BaeùfA<hä jaStaq iTa�. 37yaezaULeÜ �ApaÍnaAcaeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/ "pa�saLÜ ka�AwÜ�na Daerq CÜna� tarpa�saLÜ ka�AwÜ�nae ka�maIRhä ka�mtaI CÜna�. 38PaBau pa�saLÜka�AmaAiLÜka� h¦nauh¦nCÜ. �hA<LÜA�R PaATaRnaA gÜÜar jasaæArA �hA<LeÜ�ApaÍnaA pa�saLÜ saM�ah gÜÜanaR �iDaka� ka�maIRhä paWÜA�nauh¦naeCÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU PPPPaaaaccccaaaaAAAArrrrkkkkaaaa��AAAA iiiinnnnaaaaiiiimmmmttttaaaa ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaAAAA PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaWWWWÜÜÜÜAAAA��nnnnaaaau uuu hhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:makaUR�sa 3É13-19; 6É7-13; LÜàka�A 6É12-16; 9É1-6ò

yaezaULeÜ �hA<ka�A baAH caeLÜAhäLÜA�R baoLÜA�nau Bayao.�hA<LeÜ itanaIhäLÜA�R duxwÜAtmaAhäLÜA�R DapaA�nae

saAmaTyaR idnauBayao. �hA<LeÜ hreka� Paka�Arka�o rogÜÜa r ivamaArhäinavaAr,ÜÜaÜ gÜÜanaR saka�nae saAmaTyaR itanaIhäLÜA�R idnauBayao. 2taIbaAh°Ü Paeirtahäka�o* naA�< yasa Paka�Ar CÜÉ izamaona jasaLÜA�Rpa¤ausa paina BainanCÜ �ina �saka�o BaA� �Ain�yaAsa/yaAkaU�ba/ jabdIka�o CÜoro yaAkaU�ba; �ina �saka�o BaA�yaUhnnaA; 3ipa�iLÜpa r baArTaoLÜomaA�; TaomaAsa r ma(aI/ ka�r�WÜA�nae; yaAkaU�ba/ �lpa�yasaka�o CÜoro; r Taeidyasa; 4izamaonaka�naAnaIÜ* r �§ka�ryaotaka�o yahàdA/ jasaLeÜ yaezaULÜA�R

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaahhhhääää yaezaULeÜ �ApaÍnao KaAsa sahAyaka� cau÷au Ba�ka�o maAinasahä.

kkkkaaaa��nnnnaaaaAAAAnnnnaaaaIIII ka�naAnaIhä �ka� yahàdI rAjanaqitaka� dLÜka�Ahä iTa�.

ivazvaAsaGaAta gÜÜareka�o iTayao.

11110000

11115555 mmmmaaaa((((aaaaIIII 11110000ÉÉÉÉ5555----222288885yaezaULeÜ yaI baAHjanaA PaeirtahäLÜA�R �A$aA idnauBayao.

yasapaiCÜ �hA<LeÜ itanaIhäLÜA�R rAjyaka�o ivaxayamaA PacaArgÜÜanaR BanaI paWÜA�nauBayao. yaezaULeÜ BannauBayao/ "�yahUdIhäka�hA<najaA¬. �ina yao kau�naq paina zahrmaA najaA¬ jahA<samaAirhä basCÜna�. 6baä �êaA�LÜI maAinasahäka�hA< jaA¬.itanaIhä hrA�ka�A Baeùf<Ahä Baq�M CÜna�. 7jaba itamaIhäjaAnCÜQ/ Gaoxa,ÜÜaA gÜÜarÉ '§vagÜÜaRka�o rAjya �A�naq LÜAgÜÜaeka�o CÜ.¾8rogÜÜaIhäLÜA�R inaka�o paAr/ mareka�AhäLÜA�R jaIvanamaA lyaA¬.kau�xwÜ rogÜÜaIhäka�o �pacaAr gÜÜar. maAinasahäbaAwÜ BaUtaDapaA¬. ma itamaIhäLÜA�R isa(aq=maA yaI zai(aáhä idnCÜu.yasaTaR isa(aq =maA itanaIhäLÜA�R saGaA¬. 9itamaI �ApaÍnaAsaATamaA paqsaA sauna/ caA<dI r taAvaA<hä naLqjaAÜ¬. 10BaáoLÜAsamaeta nabaoka� yaA¤aAka�A inaimtaÜ LÜA�nae pa�AlwÜo ÂgÜÜaApa�AwÜAvaA jau(aA naLqjaA¬. ihùf<naLÜA�R LQro samaeta nabaoka�. �ka�ka�maIRLÜA�R �saLeÜ caAheka�A sabaq caIjahäka�o bandobastah¦naupaCÜR.

11"jaba itamaIhä kau�naq nagÜÜar vaA zahritar jaAnCÜQ yahA< kau�naq na kau�naq yaogÜya vyai(aáLÜA�R BaewÜ �ina yao sTaAnana CÜAùfe samma �saka�o GarmaA basa. 12itamaI GariBa¤a pasnasaATaq yasaLÜA�R Bana/ 'tapaA�RªLÜA�R zaAinta ho�osa�.¾ 13GariBa¤aBa�ka�A maAinasahäLeÜ itamaIhäLÜA�R §vaAgÜÜata janaA� BanaeitanaIhä itam�ao zaAintaka�o ka�AmanaA �ah,ÜÜa gÜÜanaR yaogyaka�ACÜna�. yaid itanaIhäLeÜ §vaAgÜÜata najanaA� itamaIhäka�o zaAintaka�oka�AmanaA ipa�(aAR LeÜ¬ ika�naBanae itanaIhä itamaIhäka�o zaAintaka�AmanaAka�A yaogya Cqnana�. 14yaid kau�naq Gar vaA zahrLeÜitamaIhäLÜA�R §vaAgÜÜata nagÜÜare �TavaA itamaIhäka�o kau�rAnasaunae/ yao WÜA�< CÜoùfdA gÜÜaoùfAka�o DauLÜosamma wÜka��wÜka�A�nau.15itamaIhäLÜA�R ma saA<cao BandCÜu. NyaAyaka�o idnamaA itanaIhäPaitaka�o vyavahAr saodoma r gÜÜamaorA nagÜÜarhä Paitaka�o BandAnarAm�ao h¦naeCÜ.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ssssaaaammmmaaaassssyyyyaaaaAAAAhhhhääää bbbbaaaaAAAArrrre eee ccccaaaae eeettttaaaaAAAAvvvvaaaannnnaaaaIIII:makaUR�sa 13É9-13; LÜàka�A 21É12-17ò

16"sauna? ma itamaIhäLÜA�R bvaA<saoka�A baIcamaA Bae|ùfA Baq�paWÜA�<CÜu. yasaka�Ar,ÜÜa sapaR Baq�M canaAKao bana. �ina Fukau�rBaq�M inadoRxa bana. 17sabaq maAinasahädeiKa sataka�R bana.itanaIhäLeÜ itamaIhäLÜA�R igÜÜarpa�taAr gÜÜanaeRCÜna� �ina �dALÜtamaApaWÜA�idnaeCÜna�. itanaIhäLeÜ �ApaÍnao saBaAGarhämaA LÜgÜÜaerka�orAR LÜA�naeCÜna�. 18itanaIhäLeÜ itamaIhäLÜA�R rAjyapaALÜ�ina rAjaAhäka�omaA �iGa LÜAnaeCÜna�. maero ka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadAR

itanaIhäLeÜ yasao gÜÜanae RCÜna�. itamaIhä taI hAika�ma �inarAjaAhä �ina �-yahUdIhäka�o sama»a maero baAremaA BannaeCÜQ.19jaba itamaIhä igÜÜarpa�taAr h¦naeCÜQ/ kae� baolnau panae R rka�sarI baolnau panaeR Bannae baAre icaintata nabana. yasabaeLÜAitamaIhäLeÜ Bannau panaeR kau�rAhä itamaIhäLÜA�R bataA�naeCÜ.20vaAstavamaA itamaIhä baoldqnaQ parmaipataAka�o �AtmaA itamaImaApaR�ta baolnauh¦naeCÜ.

21"dAjau BaA�hä �ApaÍnaq dAjau-BaA�häka�o iva¨ëh¦naeCÜna� �ina itanaIhäLÜA�R maAnaR LÜA�nae CÜna�. baAbauhäLeÜ�ApaÍna q CÜorAhäLÜA�R maAnaR LÜA�naeCÜna�. CÜorACÜorIhä�AmaAbaAbauhäka�o ivaäë �WÜ�naeCÜna�/ r itanaIhäLÜA�R maAnaeRvyavasTaA gÜÜanae RCÜna�. 22sabaq maAinasahäLeÜÜ itamaIhäLÜA�RG£,ÜÜaA gÜÜanaeRCÜna� ika�naBanae itamaIhäLeÜ maLÜA�R paCYA�na LÜAgÜÜaeka�oh¦naeCÜQ. tar jasaLeÜ �AiKarsamma sahnCÜ �saka�o �ëArh¦naeCÜ. 23jaba ��wÜA zahrbaAwÜ itamaIhä KaeidnaeCÜQ taba�ka�oR zahrmaA jaA¬. ma itamaIhäisata saA<cao BandCÜu.itamaIhä maAinasaka�o pau¤a �A�naka�o �iGabaAwÜ naq �êaA�LÜka�osabaq zahrhä Ba�r jaAna samaTaR h¦nae CqnaQ.

24"kau�naqpaina caeLÜA yastao h¦<dqna jao gÜÜauä BandA ZexwÜhosa�. kau�naq paina dAsa yastao h¦<dqna jao maAiLka�BandA ZexWÜhosa�. 25��wÜA caeLÜAka�o inaimta �ApaÍnaA gÜÜauä jastaq bannaupayaARpta CÜ. �ka� dAsaka�o inaimta �ApaÍnaA maAiLÜka� jastaqbannau payaARpta CÜÜ. yaid Garka�A WÜULÜAbaùfALÜA�R naq baILÜjaIbauLÜ�TavaA zaqtaAna BainanCÜ Banae/ pairvaArka�A �ä sadsyahäLÜA�R yao BandA narAm�ao ka�hLÜA�nae CÜ.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrssssaaaaM MMMggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ffffrrrrAAAA¬¬¬¬ mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhäääässssaaaaM MMMggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa hhhhoooo��nnnnaaaa:LÜàka�A 12É2-7ò

26"yasaka�Ar,ÜÜa taI maAinasahädeiKa frA�nae ka�Ama Cqna.CÜoipa�ka�A Pa yaeka� kau�rA �GaAir�naeCÜÜ. gÜÜaupta rheka�A Pa yaeka�kau�rALÜA�R Paka�wÜ gÜÜair�naeCÜÜ. 27yaI sabaq kau�rAhä maitamaIhäLÜA�R �<DyaAromaA BanCÜu tar itamaIhäLeÜ yao kau�rA�jyaALÜomaA Bannau paCÜR. yaI kau�rAhä ma itamaIhäka�Aka�AnamaA ka�AnaeKauzaI gÜÜanaeRCÜu tar itamaIhäLeÜ yaI sabaq kau�rAhäsabaqLÜA�R KaulLÜma KaulLÜA Bannau padRCÜ. 28maAinasahädeiKaBaya PaApta nagÜÜar. itanaIhäLeÜ KaAiLÜ itam�ao zarIr maAnaeRCÜna�.itanaIhäLeÜ �AtmaALÜA�R maAnaR saka�nae Cqnana�. itamaIhä �naI�ka�isata frA�nau panaeRCÜ jasaLeÜ itam�ao zarIr r �AtmaALÜA�Rnaq nakaR�maA LqÜjaAnCÜ. �hA<LeÜ zarIr r �AtmaALÜA�R narka�maA

mmmmaaaa((((aaaaIIII 11110000ÉÉÉÉ22229999----11111111ÉÉÉÉ9999 11116666paWÜA�nau saka�na h¦nCÜ. 29carAhä baecnaupadAR du�wÜA carAka�odAma �ka� paqsaA maA¤a itanauR panaeRCÜÜ. tar itam�aA ipataAka�o�cCÜA ibanaA ��wq carApaina manaR saka�taqna. 30itam�aA wÜA�<ka�AmaAka�itavawÜA kae�zahä CÜna� taI samaeta parmaezvarLeÜ jaAnnauh¦nCÜ.31yasaka�Ar,ÜÜa fr namaAna. itamaIhä taI carAhäBandA Daerq�tk£�xwÜ CÜQ.

iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaa bbbbaaaaAAAArrrre eeemmmmaaaaAAAA bbbbaaaahhhhssssaaaa:LÜàka�A 12É8-9ò

32"jaba kau�naq �ka� vyai(aá �ä maAinasahäka�o sammauKah¦nCÜ �ina BanCÜ ika� mamaAiTa �saka�o ivazvaAsa CÜ taba mapaina §vagÜÜaRka�o ipataA �iGa BannaeCÜu yao maAinasa maerq hoBanaI. 33tar jaba kau�naq vyai(aá �äka�o sammauKa �iBa�r�saka�o mamaAiTa ma ivazvaAsa Cqna Banaer BanCÜ Banae yaomaAinasa maero �ApaÍnao ho�na Banaer ma BannaeCÜu. maerA §vagÜÜaRka�oipataA �iGa paina ma yasaq BannaeCÜu.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaCCCCYYYYAAAA��nnnnaaaaAAAALLLLeeeeÜÜÜÜ dddduuuuÉÉÉÉKKKKaaaa iiiiLLLLÜÜÜÜnnnnaaaa ssssaaaakkkkaaaa� ��nnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜ:LÜàka�A 12É51-53; 14É26-27ò

34"ya§tao paina nasamBaá ika� ma p£TvaImaA zaAintalyaA�na �A�ka�o h¦<. ma p£TvaImaA zaAinta lyaA�naLÜA�R�A�ka�o ho�na. tar ma tarvaAr lyaA�nauLÜA�R �A�ka�o h¦<.35-36ma yao �¶ezyaLeÜ �A�ka�o h¦<.

'kau�naq vyai(aáka�o pairvaArka�o �cCÜA pa¤amaA naA�<Ba�ka�A �ApaÍnaq maAnCeÜ �saka�o inaimta za¤au bandCÜ. ��wÜA CÜoro baAbauka�o ivaäë h¦nCÜ/ ��wÜICÜorI �saka�I �AmaAka�o ivaäë h¦nCeÜ/ ��wÜIbauhArI �saka�I saAsaUka�o ivaäë h¦nCeÜ.¾

imaka�A 7É6

37"jasaLeÜ maLÜA�RBandA �ApaÍnaA baAbau-�AmaALÜA�R DaerqmaAyaA gÜÜaCÜR � maLÜA�R �nausar,ÜÜa gÜÜanaR yaogyaka�o h¦<dqna.jasaLeÜ maLÜA�RBandA Daerq maAyaA �ApaÍnao CÜorA-CÜorILÜA�R gÜÜaCÜR/� maLÜA�R �nausar,ÜÜa gÜÜanaR yaogyaka�o h¦<dqna. 38yaid kau�naqvyai(aáLeÜ �saLeÜ maLÜA�R �nausar,ÜÜa gÜÜareka�o baeLÜA �saLÜA�Rid�ka�o k�aU�sa §vaIka�Ar gÜÜadqRna Banae � maLÜA�R �nausar,ÜÜa gÜÜanaeRyaogya ka�o h¦<dqna. 39jasaLeÜ �ApaÍnao jaIvanaLÜA�R BaewCÜ yasaLÜA�R gÜÜaumaA�naeCÜ. tar jasaLeÜ �ApaÍnao jaIvana maeroinaimta gÜÜaumaA�<CÜ �saLeÜ yasaLÜA�R PaApta gÜÜanaeRCÜ.

jjjjaaaassssaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ iiiittttaaaammmmaaaaIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ��aaaahhhh,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaCCCCÜÜÜÜR RRRnnnnaaaa� ��//// ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ��AAAAiiiizzzzaaaaxxxxaaaa iiiiddddnnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:makaUR�sa 9É41ò

40itamaIhäLÜA�R jasaLeÜ �ah,ÜÜa gÜÜaCÜRÜ maLÜA�R paina �ah,ÜÜagÜÜadRCÜ. �ina jasaLeÜ maLÜA�R �ah,ÜÜa gÜÜaCÜR maLÜA�R paWÜA�naeparmaezvarLÜA�R paina �ah,ÜÜa gÜÜadRCÜ. 41jasaLeÜ �gÜÜamava(aáALÜA�RBaewCÜ �ina �naka�o §vaAgÜÜata gÜÜaCÜR �saLeÜ �gÜÜamava(aáAka�o�naAma paA�<CÜ. yasarI naq jasaLeÜ �ka� �saLÜ maAinasaLÜA�R�ah,ÜÜa gÜÜadRCÜ/ ika�naBanae �naI�ka� �saLÜ maAinasah¦na� �saLeÜ�saLÜ vyai(aáka�o �naAma paA�<CÜ. 42yaid ka�saqLeÜ yaIsaAnaAhä maDyae/ jao maerA caeLÜAh¦na�/ ka�saqLÜA�R sahAyataAgÜÜaLÜAR �saLeÜ �ApaÍnao �naAma paA�naeCÜ. yasa vyai(aáLeÜ �ka�ka�caQrA icasaopaAnaI maA¤a id�taA paina �naAma paA�nae CÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU rrrr bbbbaaaaiiiippppttttaaaassssmmmmaaaaAAAA iiiiddddnnnnaaaae eee yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA:LÜàka�A 7É18-35ò

�ApaÍnaA baAHq caeLÜAhäLÜA�R iza»aA id<dq yaezaULeÜ�ApaÍnaA kau�rAhä zaexa gÜÜanauRBayao. yasapaiCÜ �hA<

gÜÜaAiLÜLÜIka�A zahrhä itar PacaArÜ gÜÜanaR �ina iza»aA idnajaAnauBayao.

2baiptasmaA idnae yaUhnnaA kaq�dmaA iTa�. Ka�IxwÜLeÜ gÜÜareka�Asabaq kau�rAhä �naLeÜ saunae. �ina yaUhnnaALeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�RyaezaUka�hA< paWÜA�. 3yaUhnnaAka�A caeLÜAhäLeÜ yaezaULÜA�R saoDae/"yaUhnnaALeÜ �A�<dqCÜ BannauBa�ka�o maAinasa tapaA�Rª naq h¦nauh¦nCÜ/ika� �ä kau�naq maAinasaLÜA�R hAmaILeÜ paKaRnau panaeR hoÀ®

4yaezaULeÜ BannauBayao/ "yaUhnnaAka�hA< jaA¬ itamaIhäLeÜsaunaeka�A �ina deKaeka�AbaAre va,ÜÜaRnagÜÜar. 5�nDaohäLeÜ d]ixwÜpae�ir paA�<CÜna�; LÜÄ�[fo maAinasa ihùf<nasaka�nae h¦nCÜna�; kau�xwÜrogÜÜaIhä jaAita h¦nCÜna�; baqHohä saunnasaka�nae h¦nCÜna�; mareka�AhäjaAgÜÜaI �W�CÜna�; �ina gÜÜarIva maAinasahä sausamaAcaArhäsaunCÜna�. 6yaid kau�naq vyai(aáLeÜ maLÜA�R �ah,ÜÜa gÜÜare itanaI DaNyah¦nCÜna�.®

7jaba yaUhnnaAka�A caeLÜAhä �ApaÍnaA maAgÜÜaRmaA jaA<dqiTa�/yaezaULeÜ taI maAinasahäLÜA�R yaUhnnaAka�o baAremaA Banna LÜAgÜnauBayao. �hA<LeÜ BannauBayao/ "itamaIhä maäBaUimamaA kae� henaRina§ka�yaQÀ kae� bataAsaLeÜ hlLÜA�rAKaeka�o inagÜÜaALÜoLÜA�RÀ8vaAstavamaA kae�ka�o inaimta itamaIhä maäBaUimamaA gÜÜayaQÀrAm�ao vas¤a paihrnae maAinasaLÜA�R henaRÀ taI maAinasahäLÜA�RrAm�aA-rAm�aA vas¤a paihirnaehä jao rAjamahLÜhämaA basCÜna�.9yaid yasao ho�na Banae kae� henaRLÜA�R itamaIhä baAihr

11111111

11117777 mmmmaaaa((((aaaaIIII 11111111ÉÉÉÉ11110000----22227777inaskae�ka�A hQÀ kau�naq �ka� �gÜÜamava(aáAÀ ho/ ma BandCÜu/yaUhnnaA naq �ka� �gÜÜamava(aáABandA mahAna h¦na�. 10yaUhnnaA naq�ka�h¦na� jasaka�o ivaxayamaA DamaRzaAs¤amaA LeÜiKa�ka�o CÜÉ

'sauna? ma �ApaÍnao dutaLÜA�R itamaIhäka�o �iGapaWÜA�<CÜu. �saLeÜ itamaIhäka�oLÜAigÜÜa baAwÜo tayaArgÜÜairidnaeCÜ.¾ maLÜAka�I 3É1

11ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜuÉ vaiptasmaA idnae'yaUhnnaA p£TvaImaA janmaeka�A kau�naq paina maAinasaBandA mahAnaCÜna�. tarqpaina §vagÜÜaRka�o rAjyamaA jao sabaqBandA saAnao CÜ/ yao yaUhnnaABandA WÜULÜo ho. 12baiptasmaA idnae yaUhnnaAka�osamayadeiKa yasao �ihLeÜsamma §vagÜÜaRka�o rAjya baLÜjapa�ta�iGa baùFdqCÜ. baLÜka�o PayaogÜÜa gÜÜanaeR maAinasahä §vagÜÜaRrAjyaLÜA�R�ApaÍnao §vaAmaI vamaA lyaA�nae PayaAsa gÜÜairrheka�A CÜna�. 13sabaq�gÜÜamava(aáAhä r maozaAka�o vyavasTaALeÜ yaUhnnaAsammanaq�gÜÜamavaA,ÜÜaI gÜÜareka�A CÜna�. itanaIhäLeÜ paiCÜh¦nae taI GawÜnaAhäPaita BaivaxyavaA,ÜÜaI gÜÜareka�A CÜna�. 14yaid �gÜÜamava(aáA rvyavasTaALeÜ Banaeka�A kau�rAmaA itanaIhä ivazvaAsa gÜÜaCÜQR Banae/yaUhnnaAnaq �iLÜyaA ho Banaer paina itamaIhäLeÜ ivazvaAsagÜÜanae RCÜQ. vyavasTaA r �gÜÜamava(aáAhäLeÜ �naI �A�naeCÜna�Banaer Banaeka�A CÜna�. 15Pa yaeka� maAinasa jasaLeÜ saunnausaka�CÜ/saunnau paCÜR.

16"�Ajaka�A maAinasahäka�o baAremaA maqLeÜ kae� BannaeÀitanaIhä kae� jastaA CÜna�À �Ajaka�A maAinasahä bajaArmaAKaelnae sasaAnaA kae�wÜAkae�wÜIhä jastaA CÜna�. �ka� dLÜ ka�Akae�wÜAkae�wÜIhäLeÜ �ka�AR dLÜka�AhäLÜA�R baoLÜA�<CÜna�/

17 'itamaIhäka�o inaimta hAmaIhäLeÜ saMgÜÜaIta bajaAyaQ/tar itamaIhä naAcaenaQ; hAmaIhäLeÜ duÉKaka�A gÜÜaItagÜÜaAyaQ=/ tar itamaIhä duÉKaI Ba�naQ.¾18maAinasahä yastaq CÜna� Banaer maqLeÜ ika�na Banae |À

ika�naBanae jaba yaUhnnaA �A� �naLeÜ �äLeÜ jastaq KaA�nana��ina dAKama´a ipa�nana. �ina maAinasahäLeÜ BanaeCÜna�/'�saLÜA�R BaUta LÜAgÜÜa eka�o CÜ.¾ 19maAinasaka�A pau¤a �ämaAinasahäLeÜ jastaq KaA<Mdq ipa�<dq �A�. maAinasahäLeÜ Banae'�saLÜA�R her/ �saLeÜ �ita Daerq KaAnCÜ �ina �ka� ipayaða�ùfho. � ka�r �WÜA�naehä r paApaIhäka�o ima¤a ho.¾ tarbauië caAih< �saLeÜ kae� gÜÜaCÜR �saLeÜ gÜÜareka�o ka�AmabaAwÜ isaëh¦nCÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaa nnnnaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaae eeeR RRRhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ssssaaaattttaaaakkkkaaaa��R RRR ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrrAAAA��nnnnaaaau uuu hhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:LÜàka�A 10É13-15ò

20yaezaULeÜ taI nagÜÜarhäLÜA�R �ALÜocanaA gÜÜanaR LÜAgnau BayaojahA< �hA<LeÜ �hA<ka�A Daerq jastaA camatka�Arhä gÜÜanauR Ba�ka�oiTayao. yaezaULeÜ taI nagÜÜarhäka�A baAisandAhäLÜA�R �ALÜocanaAgÜÜanauR Bayao ika�naBanae itanaIhä �ApaÍnaA jaIvana paTa pairva(aRnagÜÜanaR rAjaI iTa�nana. 21yaezaULeÜ BannauBayao/ "� ka�orAijana?ta<LÜA�R iDaða�Ar CÜ? � baeTasaqdA?* ta<LÜA�R iDaða�Ar CÜ. maqLeÜitamaIhäLÜA�R Daerq camatka�Arhä gÜÜairid�<. yaid yastaqcamatka�Arhä wÜAyar r sadomamaA* gÜÜair�ka�o Ba� yahA<ka�AmaAinasahäLeÜ Daerq samaya �iGa naq BaAÄ�[rAka�o bas¤aLÜA�r rKarAnaI Dasaer pazcataApa gÜÜairsaka�nae iTa�. 22tar ma BandCÜu/NyaAyaka�o idnamaA wÜAyar r sadomaka�oBandA itamaIhäka�ohALÜta KarAba h¦naeCÜ. 23ta< ka�pa�naRh¦ma/ kae� ta< §vagÜÜaRsamma�caAiLÜnae CÜsa� rÀ �h< ta<LÜA�R taLÜ m£ yauka�o sTaAna sammaBaáAirnaeCÜ. ta<maAiTa maqLeÜ Daerq �AzcayaRmaya ka�Amahä gÜÜareka�oCÜu. yaid yastaq camatka�Arhä sadomamaA Ba�ka�o Ba�/ yahA<ka�A maAinasahäLeÜ sabaq paApahä gÜÜanaR CÜoiùfsakae�ka�Ah¦naeiTa� �ina yao nagÜÜar �Ajasamma rhnaeiTayao. 24tar maitamaILÜA�R BanCÜu ika� NyaAyaka�o idnamaA sadomaka�o BandAitam�ao hALÜta �ä narAm�ao h¦naeCÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaau uuu mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR iiiivvvvaaaaZZZZAAAAmmmmaaaa PPPPaaaaddddAAAAnnnnaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRRhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:LÜàka�A 10É21-22ò

25 yasapaiCÜ yaezaULeÜ BannauBayao/ "he ipataA/ §vagÜÜaR rp£TvaIka�A parmaPaBau/ ma tapaA�RªmaA DanyavaAd caùFA�<MCÜu. matapaA�Rªka�o PazaMsaA gÜÜadRCÜu ika�naika� tapaA�RªLeÜ yaI kau�rAhäbauiëmaAna r samaBaádAr maAinasahäbaAwÜ Âka�A�nauBayao. tartapaA�RªLeÜ yaI itanaIhäPaita Paka�w gÜÜairidnau Bayao jao sasaAnaAÜbaALÜka�hä Baq�M CÜna�. 26maerA ipataA/ tapaA�RªLeÜ yastao gÜÜanauRBayao/ jao vaAstavamaq tapaA�RªLeÜ gÜÜanaR caAhnau Ba�ka�o iTayao.

27"maerA ipataALeÜ maLÜA�R sabaq vyavasTaA gÜÜairidnau Ba�ka�oCÜ. ipataALeÜ baAheka� �ä ka�saqLeÜ pau¤aLÜA�R icandqna. pau¤aLeÜ

kkkkaaaa��oooorrrrAAAAiiiijjjjaaaannnnaaaa//// bbbbaaaae eeeTTTTaaaassssaaaaq qqqddddAAAA gÜÜaAiLÜLÜI paoKarI CeÜ�ka�A zahrhä jahA<yaezaULeÜ maAinasahäLÜA�R PacaAr gÜÜanauR Bayao.

wwwwÜÜÜÜAAAAyyyyaaaarrrr rrrr ssssaaaaddddoooommmmaaaa LeÜbanaAnaka�A zahrhä jahA< KarAba maAinasahävaAsa gÜÜaTaeR.

baAheka� �ä ka�saqLeÜ ipataALÜA�R icandqna. �ina pau¤aLeÜ jauna

mmmmaaaa((((aaaaIIII 11111111ÉÉÉÉ22228888----11112222ÉÉÉÉ22220000 11118888maAinasahä Paita ipataALÜA�R Paka�wÜ gÜÜanaeR �cCÜA gÜÜaCÜR itanaIhäLeÜmaA¤a ipataALÜA�R icannae CÜna�.

28"maka�hA< �A¬. "jao Taika�ta �Q ka�xwÜLeÜ diva�ka�Ahäho? ma itamaIhäLÜA�R �AtmaAka�o inaimta ivaZAma idnaeCÜu.29maero ka�Amakau�ro �ah,ÜÜa gÜÜar �ina mabaAwÜ isaka�. maivanayaI r ivanam�a-�dyaka�o CÜu. �ina itamaIhäLeÜ �ApaÍnao�AtmaAmaA ivaZAma paA�naeCÜQ. 30ho/ maero ka�Amakau�ro �ah,ÜÜagÜÜanauR saijaLÜo CÜ. itamaIhäLÜA�R id�nae BaAr hlka�A CÜ.®

yyyyaaaahhhhààààddddIIIIhhhhääääææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ccccaaaaccccaaaaAAAAR RRR:makaUR�sa 2É23-28; LÜàka�A 6É1-5ò

yao samaya/ yaezaU zabaATaka�o idnamaA �nnaka�AKaetahäbaAwÜ jaAnauh¦<dq iTayao/ yaezaUka�A caeLÜAhä

paina �hA<sa<gÜÜa q iTa�. itanaIhä Baoka�A�ka�A iTa�. taIcaeLÜAhä �nnaka�A baALÜA iwÜpna r KaAna LÜAgÜÜae. 2pa�irisahäLeÜyao deKae. itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "henauRhosa�? tapaA�Rªka�ocaeLÜAhä zabaATaka�o idna gÜÜanau R inaxaeDa gÜÜair�ka�A kau�rAgÜÜadqRCÜna�.®

3�hA<MLeÜ itanaIhäLÜA�R Ba÷auBayao/ "dA¬dLeÜ/ itanaI ritanaIsa<gÜÜaka�A vyai(aáhä Baoka�A�<dA kae� gÜÜareTae/ kae� itamaIhäLeÜpaùFeka�A CqnaQÀ 4dA¬d parmaezvarka�o GarmaA gÜÜa�. dA¬d ritanaka�A saATaIhäLeÜ parmaezvarLÜA�R caFA��ka�o rowÜI KaA�.dA¬d r itanaka�A saATaIhäLeÜ yasarI rowÜI KaAnau inayamaka�oivaäë iTayao. kae�vaLÜ paUjaAhArIhäLÜA�R KaAnae �naumaitaiTayao. 5�ina itamaIhäLeÜ maozaAka�o vyavasTaAmaA yao painainazcayanaq paùFeka�o h¦naupaCÜR ika� ka�sarI Pa yaeka� zabaATaka�oidnamaA paUjaArIhäLeÜ maindrmaA zabaATa vaA ivaZAma inayamaBaÄ�[ paAdRCÜna�. tarq paina paUjaAhArIhäLÜA�R yasa doxaka�oinaimta doxaI WÜAinandqna. 6ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/ 'yahA<maindrBandA WÜULÜo¾ kae�hI CÜ. 7DamaRzaAs¤amaA Baina�ka�o CÜ/'ma pazau-baLÜIka�o �cCÜA gÜÜaidRna<. ma maAinasahämaA dyaAcaAhnCÜu.¾* vaAstavamaA itamaIhä taI zabdhäka�o �TaR kae�ho yao paina jaAndqnaQ=. yaid taI zabdhäka�A �TaRitamaIhäLeÜ bauJyaQ Banae taI inadoRxahäLÜA�R itamaIhäLeÜ doxaLÜA�nae iTayaQ.

8"maAinasaka�o pau¤a zabaATa idnaka�o paina parmaPaBau ho.®

''''mmmmaaaa ²²²² ccccaaaaAAAAhhhhnnnnCCCCÜÜÜÜu uuu¾¾¾¾ hozae 6É6.

11112222

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ ffffuuuu< <<<ù ùùùffffoooohhhhAAAAttttaaaa iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo ppppaaaaAAAAnnnnaaaau uuuR RRR BBBBaaaayyyyaaaaoooo:makaUR�sa 3É1-6; LÜàka�A 6É6-11ò

9yaezaU yahA<baAwÜ ih<f�nau Bayao �ina itanaIhäka�o saBaAGarmaAjaAnauBayao. 10�hA<LeÜ saBaAGarmaA ��wÜA saukae�r caA�ir�ka�ohAta Ba�ka�o maAinasaLÜA�R deKnau Bayao. kae�hI yahUdIhäyaezaULÜA�R doxa LÜgÜÜaA�naLÜA�R inah¦< Kaoijarheka�A iTa�. �inaitanaIhäLeÜ �hA<LÜA�R saoDae/ "kae� ivaZAmaka�o idnamaA ka�saqLÜA�Rinaka�o paAnauR NyaAyaoicata CÜÀ®

11�hA<LeÜ BannauBayao/ "yaid itamaIhämaDyae ka�saqka�o��wÜA BaeùfA< CÜ/ r yao zabaATaka�o idnamaA ��wÜA KaAlfAmaAKasyao Banae kae� �saLeÜ yasaLÜA�R �ApaÍnao hAtaLeÜ samaAtaerbaAihr taAndqnaÀ 12�ina ��wÜA maAnCeÜ Bae|ùfABandA �iDaka�ZexWÜ h¦nCÜ. yasaTaR zabaATaka�o idnamaA BaLÜo gÜÜanauR ka�AnaUnaLeÜidnCÜ.®

13taba �hA<LeÜ yasa fu<fehAta Ba�ka�o maAinasaLÜA�R BannauBayao/"maLÜA�R itam�ao hAta henaR dee¬.® yasaLeÜ yaezaU Ba�itar hAtapasaA-yao. �ina �saka�o hAta/ yao �ka�oR hAta jastaq inaka�oBayao. 14tar pa�irsaIhä baAihr gÜÜa� �ina yaezaULÜA�RmaAnaRka�A inaimta yaojanaA banaA�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ ccccaaaau uuunnnnaaaae eeekkkkaaaa��AAAA ssssaaaae eeevvvvaaaakkkkaaaa�� iiiiTTTTaaaa��15pa�irsaIhäLeÜ kae� gÜÜanaR LÜAigÜÜarheka�A iTa� sao yaezaULÜA�R

TaAhA Bayao. �ina �hA<LeÜ yao WÜA�< CÜoùfnauBayao. DaerqmaAinasahäLeÜ �hA<LÜA�R paCYA�na LÜAgÜÜa e. �hA<LeÜ sabaqrogÜÜaIhäLÜA�R inaka�o paArI idnau Bayao. 16�hA<LeÜ maAinasahäLÜA�RcaetaAvanaI idnauBayao ika� �hA< ka�o h¦nauh¦nTyao BanaI �äLÜA�RnaBannau. 17yaezaULeÜ yaI kau�rAhä yazaqyaA �gÜÜamava(aáALeÜBanaeka�A kau�rAhä paU,ÜÜaR gÜÜanaRka�A inaimta gÜÜanauR Bayao.

18 "yahA< maero saevaka� CÜ; maqLeÜ �saLÜA�R caunaeka�o h¦<.ma �saLÜA�R Paema gÜÜaCÜuR �ina ma �isata KauzaI CÜu.ma maero �AtmaA �samaA hAiLÜ idnaeCÜu. �ina�saLeÜ naq �Nya rAxw°Ühä Paita NyaAyaka�o Gaoxa,ÜÜaAgÜÜanaeRCÜ.

19 �saLeÜ BaágÜÜaùfA gÜÜanaeRCqna na ta icacyaA�nae naq CÜ.�saka�o §var ka�saqLeÜ paina gÜÜalLÜIhämaA saunnaeCqna.

20 �saLeÜ baAiÄ�[ sakae�ka�o inagÜÜaALÜo BaA<cnae Cqna.�saLeÜ jaiLÜrheka�o dIyao paina inaBaA�nae Cqna jao

11119999 mmmmaaaa((((aaaaIIII 11112222ÉÉÉÉ22221111----44440000inaBdq jaA<dqCÜ. �saLeÜ yaI saba gÜÜairrhnaeCÜ jabasammasaA<cao NyaAyaLeÜ ivajaya PaApta gÜÜadqRna.

21 sabaq rAxw°ÜhäLeÜ �maAiTanaq �AzaA gÜÜanaeRCÜ.®yazaqyaA 42É1-4

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo zzzzaaaaiiii((((aaaaáááá:makaUR�sa 3É20-30; LÜàka�A 11É14-23; 12É10ò

22 yasapaiCÜ kae�hI maAinasahäLeÜ �ka�janaA maAinasaLÜA�RyaezaUka�hA< lyaA�. � �nDao iTayao �ina baolna saka�dqnaTyaoika�naika�/ �saLÜA�R BaUta LÜAgÜÜaeka�o iTayao. �hA<LeÜ yasaLÜA�Rinaka�o paAnauRBayao �ina yasa maAinasaLeÜ baolna �ina deKnasaka�yao. 23sabaq maAinasahä caika�ta Ba�. itanaIhäLeÜ Banae/"inazcayanaq yaI maAinasa naq dA¬dka�A pau¤a h¦na� jasaLÜA�RparmaezvarLeÜ hAmaIka�hA< paWÜA�nae Paita$aA gÜÜanauR Ba�ka�o iTayaoÀ®

24pa�irsaIhäLeÜ maAinasahäLeÜ yasao Banaeka�A saunae.itanaIhäLeÜ Banae/ "yaezaULeÜ maAinasahäbaAwÜ BaUta BagÜÜaA�naka�Ainaimta ibaljaIbauLÜka�o zai(aáka�o PayaogÜÜa gÜÜadRCÜna�. ibaljaIbauLÜBaUtahäka�o naAyakae� ho.®

25yaezaULeÜ pa�irsaIhäLeÜ saocaeka�A kau�rA TaAhA paA�nauBayao.�ina �hA<LeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "�ApasamaA BaágÜÜaùfAgÜÜanaeR kau�naq paina rAjya DvaMsa h¦naeCÜ �ina hreka� nagÜÜar jaoivaBaAjana Ba�ka�o CÜ yao jaIivata rhnae Cqna. yasarInaqivaBaAjana Ba�ka�o kau�naq pairvaAr sapa�LÜ h¦<dqna. 26yaidzaqtaAnaLeÜ d]xwÜAntamaA KaedCÜ Banae yao ivaBaAijata h¦nCÜ �ina�Apaq�iva¨ëmaA jauBaáCÜ. taba ka�sarI �saka�o rAjya iwÜka�navaA calna saka�CÜÀ 27itamaIhäLeÜ BandqCÜQ ika� maqLeÜzaqtaAnaka�o zai(aáæArA BaUtahä BagÜÜaA�<dqCÜu. yaid yao sa ya hoBanae/ itam�aA maAinasahäLeÜ BaUta BagÜÜaA�na kau�na zai(aáka�oPayaogÜÜa gÜÜadqRCÜna�. yasaka�Ar,ÜÜa itamaIhäka�A �ApaÍnaq maAinasahäLeÜitamaIhäka�o BaULÜ KauwYA�naeCÜna�. 28tar ma parmaezvarka�A�AtmaAka�o zai(aáæArA BaUtahä BagÜÜaA�<CÜu. yasabaAwÜ yao TaAhAh¦nCÜ ika� parmaezvarka�o rAjya �iGanaq itamaIhämaA �A�sakae�ka�oCÜ.

29"yaid kau�naq Ãyai(aáLeÜ kau�naq �ka� baLÜvaAna vyai(aáka�oGarmaA ñwÜpaAwÜ gÜÜanaR caAhnCÜ Banae/ savaRPaTama �saLeÜ yaobaLÜvaAna vyai(aáLÜA�R saAÄ�[LÜoLeÜ baA<Daer rAKnaupaCÜR. yasapaiCÜmaA¤a yao vyai(aáLeÜ GarÜ ÂwÜ�na saka�dCÜ.

30"jao vyai(aá maisata Cqna/ yao maero ivaäëmaA CÜ. yao/ jao maisata ka�Ama gÜÜadq Rna maero ivaäëmaA ka�AmagÜÜairrheka�o h¦nCÜ. 31yasaqLeÜ ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/

itanaIhäLeÜ gÜÜareka�A hreka� paApaka�A inaimta maAinasahäLÜA�R»amaA PadAna gÜÜairna saika�nCÜ. �ina itanaIhäLeÜ Banaeka�A sabaqnarAm�aA zabdhäka�o inaimta maAinasahäLÜA�R »amaA PadAna gÜÜanaRsaika�nCÜ. tar yaid ka�saqLeÜ paiva¤a �AtmaAka�o ivaäëmaAkau�rA gÜÜaCÜR Banae �saLÜA�R »amaA gÜÜairnaeCqna. 32yaid ka�saqLeÜmaAinasaka�A pau¤aka�A ivaäëmaA kau�rA gÜÜare �saLÜA�R »amaAh¦naeCÜ. yaid ka�saqLeÜ paiva¤a �AtmaAka�o ivaäëmaA-kau�rA gÜÜare»amaA h¦naeCqna. yasa maAinasaLÜA�R na taA �ihLeÜ »amaAid�nCÜ na taA BaivaxyamaAnaq.

iiiittttaaaammmmaaaaIIIIhhhhääääkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��mmmmaaaaR RRRLLLLeeeeÜÜÜÜ bbbbaaaattttaaaaAAAA��<<<<CCCCÜÜÜÜ//// iiiittttaaaammmmaaaaIIIIhhhhääääkkkkaaaa��oooo hhhhQQQQ:LÜàka�A 6É43-45ò

33"yaid itamaIhä �saLÜ pa�LÜ caAhnCÜQ Banae itamaIhäLeÜb£»aLÜA�Rnaq �saLÜ taulyaA�nau paCÜR. yaid itamaIhäka�o b£»anaq narAm�ao CÜ Banae yasaka�o pa�LÜ paina �saLÜ narAm�aoh¦naeCÜ. ika�naika� yasaka�o pa�LÜbaAwÜnaq baowÜ icanna saika�nCÜÜ.34� saA<pahä/ itamaIhä duxwÜ maitaka�A CÜQ. itamaIhäbaAwÜka�sarI �saLÜ kau�rAhä �A�nasaka�CÜ. �dyamaA jae kau�rATaupaAir�ka�o CÜ yahI kau�rAhänaq mauKaLeÜ baoldCÜ. 35�saLÜvyai(aáLeÜ �saLq kau�rAhä �dyamaA TaupaAreka�o h¦nCÜ. yasaqLeÜ�dyamaA TaupaAreka�o jastao rAm�aq kau�rAhä �saLeÜ baoldCÜ.tar ��wÜA duxwÜ vyai(aáLeÜÜ �dyamaA duxwÜ kau�rAhänaq rAKaeka�oh¦nCÜ �ina baAta gÜÜareka�o baeLÜA �dyamaA Ba�ka�A duxwÜkau�rAhä naq �saLeÜ baoldCÜ. 36yasaTaR ma itamaIhäLÜA�RBandCÜu Pa yaeka� maAinasaLeÜ �ApaU�LeÜ baoLeÜka�A hreka� LÜAparvaAhIkau�rAhäka�o ivavar,ÜÜa NyaAyaka�o idnamaA idnaupanaeRCÜ. 37itamaILÜA�Ritam�aA �ApaÍnaq kau�rAhäæArA NyaAya gÜÜairnaeCÜ. itam�aA ka�itapayakau�rAhäLeÜ itamaILÜA�R sahI taulyaA�<CÜ �ina itam�aA ka�itapayakau�rAhäLeÜ itamaIhäLÜA�R doxaI WÜhrA�naeCÜ.®

PPPPaaaammmmaaaaAAAA,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaakkkkaaaa��AAAALLLLÜÜÜÜAAAAiiiiggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUssssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa yyyyaaaahhhhUUUUddddIIIIhhhhääää ssssaaaaooooDDDDCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��:makaUR�sa 8É11-12; LÜàka�A 11É29-32ò

38taba vyavasTaAka�A kae�hI zaAs¤aIhä r pa�irsaIhäLeÜyaezaULÜA�R javaApa� id�. itanaIhäLeÜ Banae/ "gÜÜauäjyaU hAmaItapaA�RªbaAwÜ ��wÜA �AzcayaRka�o icanh caAhnCÜQ=.®

39yaezaULeÜ �(ar idnau Bayao/ "duxwÜ r �ivazvaAsaImaAinasahäLeÜ PamaA,ÜÜaka�ALÜAigÜÜa camatka�Ar KaojdqCÜna�. tar ya§taA maAinasahäLÜA�R PamaA,ÜÜaka�ALÜAigÜÜa kau�naq camatka�Ar deKaA�naeCqna. kae�vaLÜ �gÜÜamava(aáA yaonaAka�o icanh maA¤a id�nae CÜ.40taIna idna r taIna rAta samma yaonaA ��wÜA WÜULÜo maACÜAka�o

mmmmaaaa((((aaaaIIII 11112222ÉÉÉÉ44441111----11113333ÉÉÉÉ11114444 22220000paewÜmaA iTayao. yasarI naq taIna idna r taIna rAta sammamaAinasaka�o pau¤a p£TvaIka�o ka�oKa iBa¤a rhnaeCÜ. 41�inaNyaAyaka�o idnamaA itanaIhä doxaICÜna� BanaI deKaA�naka�A inaimtainanavaeka�A maAinasahä yasa paustaAka�o saATa KaùfA h¦naeCÜ.ika�naBanae yaonaALeÜ itanaIhäLÜA�R �padeza id�ka�A iTa�/ �inaitanaIhäLeÜ �ApaÍnao jaIvananaq badLeÜka�A iTa�. �ina �BaáyahA< �ka� vyai(aá CÜ yao yaonaA �gÜÜamava(aáA BandA mahAnaCÜ. 42NyaAyaka�o idnamaA di»a,ÜÜaka�I mahArAnaI yasa paustaAka�osaATa KaùfA h¦naeiCÜna �ina �naqLeÜ itanaIhäLÜA�R doxaI BanaIPamaA,ÜÜa gÜÜanaeR iCÜna�. ika�naBanae sauLeÜmaAnaka�A $aAnahä saunnamahArAnaILeÜ Daerq-wÜAùFAsammaka�o yaA¤aA gÜÜareka�I iTa�na�. �ina�Baá yahA< �ka� vyai(aá CÜ yao sauLeÜmaAnaBandA mahAna CÜ.

��zzzzaaaau uuuëëëë ��AAAAttttmmmmaaaaAAAALLLLeeeeÜÜÜÜ BBBBaaaaiiiirrrr��kkkkaaaa��AAAA ��AAAAjjjjaaaakkkkaaaa��AAAA mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääää:LÜàka�A 11É24-26ò

43"jaba �ka� duxwÜ �AtmaA maAinasabaAwÜ inaskae�r jaAnCÜ/ yao �obaAnao WÜA�<itar ivaZAma Kaojdq ihfCÜ tar yasaLeÜBae·Ü�A�na sa(aqána. 44taba �AtmaALeÜ BanCÜ/ 'ma �ApaÍnaq�iGaka�o GarmaA pa�ika�RjaAnaeCÜu/ jasaLÜA�R maqLeÜ CÜAùfe.¾ yaopa�kae�Rr �A�<CÜ �ina �Baá ir(ao Gar BaewÜ�CÜ sapa�A �inasaugÜGar paAreka�o Bae·Ü�A�<CÜ. 45 yasapaiCÜ yao duxwÜAtmaA jaAnCÜ/r yao BaNdA baùFtaA duxwÜ �AtmaA �ä saAtavawÜA duxwÜAtmaAhälyaA�<CÜ. taba sabaq duxwÜAtmaAhä yasa vyai(aá iBa¤a pasaer yahA< baAsa gÜÜaCÜRna� �ina yasa maAinasaLeÜ �iGa paA�ka�o�vasTaA BandA narAm�ao h¦nCÜ. �ina yahI �vasTaA yaoduxwÜ paustaAmaAiTa paina h¦nCÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��AAAA ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhäääännnnaaaaq qqq ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo ppppaaaaiiiirrrrvvvvaaaaAAAArrrr:makaUR�sa 3É31-35; LÜàka�A 8É19-21ò

46jaba yaezaU maAinasahäisata �Baá baAtacaIta gÜÜadq Rh¦nauh¦nTyao �hA<ka�A �AmaA r BaA�hä baAihr �iBarheka�AiTa�. itanaIhä yaezaUsa<gÜÜa baAta gÜÜanaR caAhnTae. 47kau�naq�ka�janaALeÜ Banae/ "tapaA�Rªka�I �AmaA r BaA�hä baAihr�iBarheka�A CÜna�/ �ina itanaIhä tapaA�Rªsa<gÜÜa baAta gÜÜanaRcaAhnCÜna�.®

48yaezaULeÜ yao vyai(aáLÜA�R jao �hA<isata baoldq BannauBayao/"maerA �AmaA ka�o h¦na�À maerA BaA�hä ka�o h¦na�À® 49�ApaÍnaAcaeLÜAhäLÜA�R saMkae�ta gÜÜadqR �hA<LeÜ BannauBayao/ "her. yaI naqmaerA �AmaA r BaA�hä h¦na�. 50jasaLeÜ maerA §vagÜÜaRka�o

ipataALeÜ caAhnau Ba� Baq�M gÜÜadRCÜ �naIhänaq maerA BaA�R/ baihnaIr �AmaA h¦na�.®

yyyyaaaae eeee eeezzzzaaaaU UUU bbbbaaaaIIII�� rrrr bbbbaaaaIIII�� CCCCnnnnaaaae eeeR RRRkkkkaaaa��oooo iiiibbbbaaaaxxxxaaaayyyyaaaammmmaaaaAAAA kkkkaaaa��TTTTaaaaAAAA BBBBaaaannnnnnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:makaUR�sa 4É1-9; LÜàka�A 8É4-8ò

WÜIka� tyahI idna yaezaU baAihr gÜÜa�r BaáILÜka�oCeÜ�maA basnau Bayao. 2�hA< �naeka�Q= maAinasahäæArA

Gaeir�ka�A iTa�. �ina ��wÜA fuÄ�[AmaA caùFnau Bayao. jabasabaq maAinasahä ika�naArmaA basaeka�A iTa�. 3ka�TaAhäka�o�payaogÜÜa gÜÜarer �hA<LeÜ maAinasahäLÜA�R Daerq iza»aA idnauBayao.yaezaULeÜ bataA�nauBayao/ "kae�hI KaetaIvaALÜA baI� ropnaLÜA�Rinaskae�. 4jaba itanaI baI� ropdq iTa�/ kae�hI baI�häbaAwÜomaA CÜir�. carAhä �A�r taI baI�hä KaA�. 5kae�hIbaI�hä ca·Ü�Anamaya KaetamaA Baáre. tar yao jamaIna yai(agÜÜaihro iTa�na. taI baI�hä caA<ùfq �m�anaTaALeÜ/ ika�naBanaejamaIna yai(a gÜÜaihro iTa�na. 6tar jaba GaAma LÜAgnaTaAlyao/taI ivaävaAhä Paca,fGaAmaLeÜ saukae�r gÜÜa� ika�naBanae itanaIhäka�AjarAhä iTa�nana�. ka�itapaya baI�hä ka�A<ùfAGaArImaA Kasae.jaba ka�A<ùfAhä baùFdq gÜÜa� itanaIhäLeÜ taI ivaävaAhäLÜA�R�m�ana id�nana�. 7ka�itapaya baI�hä maiLÜLÜo maAwÜomaA Kasaeka�AiTa�. 8�ina taI baI�hä �im�a� �ina pa�saLÜ �tpannagÜÜare. ka�itapaya baowÜhäLeÜ saya/ ka�itapayaLeÜ saAWÜI/ �inaka�itapayaLeÜ taIsa gÜÜau,ÜÜaA gÜÜarer pa�LÜ id�. 9� jasaLeÜ saunnasaka�CÜ maero kau�rAsauna.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ ��ppppaaaaddddeeeezzzzaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaddddAAAAR RRR iiiikkkkaaaa��nnnnaaaa kkkkaaaa��TTTTaaaaAAAA BBBBaaaannnnnnnnaaaau uuu BBBBaaaayyyyaaaaoooo:makaUR�sa 4É10-12; LÜàka�A 8É9-10ò

10caeLÜAhä �A� �ina yaezaULÜA�R saoDae/ "jaba tapaA�RªLeÜ�padeza gÜÜanauRh¦nCÜ tapaA�RªLeÜ ika�na ka�TaAhä PayaogÜÜa gÜÜanauRh¦nCÜÀ®

11yaezaULeÜ javaAbaidnau Bayao/ "§vagÜÜaRka�o rAjyaka�o sa ya-rhsyahäka�o baAremaA itamaIhäLeÜ maA¤a bauJnasaka�CÜQ. tar�ähäLeÜ taI jaAnnasaka�taqnana�. 12jasaLeÜ bauJna saka�taCÜÜ�saLÜA�R �ä bauBaáA�naeCÜ �ina �saLeÜ caAhe BandA DaerqbauJna paA�naeCÜ. tar jasaLeÜ bauJna sa(aqána �saLeÜ jaitabauBae�ka�oCÜ yao paina �saka�obaAwÜ hwÜA�nae CÜÜ. 13yasaqLeÜ/ taImaAinasahäLÜA�R �padeza gÜÜadAR ma ka�TaAhä PayaogÜÜa gÜÜaCÜuR.itanaIhä hedRCÜna�/ tar itanaIhä deKdqnana�. itanaIhä saunCÜna�tar itanaIhäLeÜ saunaeka�Ah¦<dqnana� �ina itanaIhä bauJdqnana�.14yasarI yazaqyaALeÜ jauna BaivaxyavaA,ÜÜaI gÜÜare yao itanaIhämaApaU,ÜÜaR Bayao.

11113333

22221111 mmmmaaaa((((aaaaIIII 11113333ÉÉÉÉ11115555----33333333'itamaIhä saunna ta saunCÜQ tar bauJdqnaAÏ. itamaIhähenaR ta heCÜQR tar ka�ihLeÜ deKdqnaQ.

15 ho/ yaI maAinasahäka�o �dya ka�WÜor Ba�ka�o CÜ.ka�Ana Ba�r paina iyanaIhä saunna �§vaIka�Ar gÜÜaCÜRna�ya´aipa itanaIhäka�o �AKaA<CÜ itanaIhä hedqRnana�.yastao Ba�ka�o CÜ yasaka�Ar,ÜÜa itanaIhäLeÜ �ApaÍnaA�A<KaALeÜ deKtaqnana�. �ApaÍnaAka�Ana æArA saundqnana��ina mana æArA bauJdqnana�. yao ya§taq Ba�ka�o CÜika� inaka�o h¦naka�A inaimta itanaIhä ma ka�hA<�A�<dqnana.¾

yazaqyaA 6É9-10

16tar itamaIhä DaNya CÜQ ika�naBanae itam�ao �A<KaAhäLeÜdeKna saka�CÜna�/ �ina itam�aA ka�AnahäLeÜ saunna saka�CÜna�. 17maitamaIhäLÜA�R saAM<cao BandCÜu. Daerq �gÜÜamava(aáAhä r DaAimaRka�maAinasahä �ihLeÜ itamaIhäLeÜ deKaeka�A kau�rAhä henaRcaAhnTae. tar itanaIhäLeÜ taI kau�rAhä deKna sakae�nana�. �inaDaerq �gÜÜamava(aáAhä r DaAimaRka�Ü maAinasahä �ihLeÜ itamaIhäLeÜsaunaeka�A kau�rAhä saunna caAhnTae. tar itanaIhäLeÜ taIkau�rAhä saunna sakae�nana�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA iiiibbbbaaaa��hhhhääääkkkkaaaa��oooo ÃÃÃÃyyyyaaaaAAAAKKKKyyyyaaaaAAAA:makaUR�sa 4É13-20; LÜàka�A 8É11-15ò

18"�ba k£�xaka�ka�o baAremaA ka�TaA sauna. 19baAwÜomaACÜir�ka�o baI� kae� hoÜÀ yao baI� �ka� maAinasa ho jasaLeÜrAjyaka�o baAremaA �padeza kae�hI saunCÜ tar bauJÍdqna. duxwÜ�A�<CÜ �ina �saka�o manamaA roipa�ka�o kau�rAhä LqjaAnCÜ.20�ina ca·Ü�Anamaya BaUimamaA Kasaeka�o baI�hä caAih< kae�h¦na�À taI baI�hä yao maAinasa ja§taq h¦na� jasaLeÜ �padezasaunCÜ �ina �AnaNdisata taurntaq �ah,ÜÜa gÜÜadRCÜ. 21tar yaomaAinasaLeÜ yao sandezaLÜA�R gÜÜahnaäpaLeÜ �saka�o jaIvanamaApasna id<dqna. yao �padezaLÜA�R yasaLeÜ Taorq baersamma maA¤a�saka�o jaIvanamaA rAKCÜ. �padezaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ jaba �saLeÜka�xwÜ r sataAvawÜ saAmanaA gÜÜanauRpaCÜR yasaLeÜ tatka�ALÜ �ApaÍnaoivazvaAsa gÜÜaumaA�<CÜ. 22�ina ka�A<ùfAhämaA CÜir�ka�o baI�häcaAih< kae� h¦na�À taI baI�hä taI maAinasahä ja§taq h¦na�jasaLeÜ �padeza saundCÜna� tar jaIvanaka�o baAre ipa�k�a�I gÜÜaCÜRna��ina paqsaAka�o PaemaLeÜ inassaAisanCÜ. yasaLeÜ gÜÜadAR �padezaLeÜpa�LÜpa�LÜA�na sa(aqána. 23tar maiLÜLÜo jamaInamaA Baáreka�AbaI�hä caAih< kae� h¦na�À taI baI�hä taI maAinasahä jastaq

h¦na� jasaLeÜ �padeza saunCÜ �ina yasaLÜA�R bauBaá�CÜ. yaoivaävaA �m�anCÜna� �ina ka�ihLeÜ ka�A<hI sayagÜÜau,ÜÜaA jyaAdA/ka�ihLeÜ saAWI gÜÜau,ÜÜaA jyaAdA/ �ina ka�ihLeÜ taIsagÜÜa u,ÜÜaA�iDaka� pa�LÜ idnCÜ.®

ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaau uuuhhhh<<<< rrrr ssssaaaaAAAAmmmmaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��TTTTaaaaAAAA24 yasapaiCÜ yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R isaka�A�na �ka�oR

ka�TaA saunaA�nau Bayao. �hA<LeÜ BannauBayao/ "§vagÜÜaRka�o rAjyamaAinasa ja§tao ho jasaLeÜ �ApaÍnao KaetamaA �saLÜ baI�CÜryao/ 25 yao rAta sabaq maAinasahä inadA�rheka�A iTa�. yao maAinasaka�o za¤au �Ayao �ina gÜÜah¦<ka�o baIca-baIcamaAsaAmaA CÜrYo �ina gÜÜayao. 26kae�hI samayapaiCÜ gÜÜah¦< palhAyao�ina wÜu¹paAka�o gÜÜaWÜnah¦na TaAlyao. yahI samaya saAmaA painabaùFna TaAlyao/ 27�ina caAka�rhä �A� �ina maAiLÜka�LÜA�RsaoDae/ 'hjaUrLeÜ �ApaÍnao KaetamaA �saLÜ baI¬ ropnau Ba�ka�oho�naÀ taba saAmaAka�o baowÜ caAih< ka�hA<baAwÜ �AyaoÀ¾

28" yao maAinasaLeÜ �(ar idyao/ 'kae�hI za¤auLeÜ yaoCÜreka�o iTayao.¾

"caAka�rhäLeÜ saoDae/ 'ta kae� hAmaI gÜÜa�r taI saAmaA�KaALeÜka�o tapaA�Rª caAhnau h¦nCÜÀ¾

29" yao maAinasaLeÜ �(ar idyao/ '�h</ ika�naBanae jabaitamaIhäLeÜ saAmaA �KaAlCÜQ taba itamaIhäLeÜ saAmaAisata gÜÜah¦<samaeta �KaAlna saka�CÜQ. 30pa�saLÜka�o samayasamma saAmaA rgÜÜah¦< duvaqLÜA�R sa<gÜÜasa<gÜÜa q �m�ana dee¬. pa�saLÜ ka�wÜA�ka�obaeLÜAmaA ma KaetaALÜAhäLÜA�R BannaeCÜu/ "paihLeÜ saAmaA bawÜuLeÜritanaIhäLÜA�R jaLÜA�nauka�o inaimta ibawÜA-ibawÜA baA<Da. yasapaiCÜgÜÜah¦< bawÜuL r maero Ba,ÜfArmaA hALÜ.¾®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ��ääää DDDDaaaae eeerrrrq qqq kkkkaaaa��TTTTaaaaAAAAhhhhääää BBBBaaaannnnnnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:makaUR�sa 4É30-34; LÜàka�A 13É18-21ò

31taba yaezaULeÜ maAinasahäLÜA�R �ka�oR ka�TaA Banna LÜAgÜnauBayao. "§vagÜÜaRka�o rAjya ��wÜA rAyaoka�o baI� ja§tao ho.�ka�janaA maAinasaLeÜ yasaLÜA�R iLÜyao �ina �ApaÍnao KaetamaAropyaoÜ. 32 yao baI� �ä baI�hämaDyae sabaqBandA saAnaobaI� ho. tar jaba yao �m�anCÜ/ taba yao yao bagÜÜaAÏcaAka�osabaBandA WÜULÜo paoT�aA h¦na saka�CÜÜ. yao äKa jastaq �m�anasaka�CÜ hA<gÜÜaAhä yaita WÜULÜA �m�ana saka�CÜna� ika� carAhäLeÜ�ApaÍnaA inaimta gÜÜau<f banaA�na saka�CÜna�.®

33yaezaULeÜ �ka�oR ka�TaA BannauBayao/ "§vagÜÜaRka�o rAjyaKamaIr ja§tao CÜ jasaLÜA�R �ka� s¤aILeÜ LÜgÜÜaer roewÜI banaA�na

mmmmaaaa((((aaaaIIII 11113333ÉÉÉÉ33334444----55557777 22222222��wÜA WÜULÜo BaA<ùfAmaA ipaWÜoisata imasaA�na�. yao KamaIrqpaIWÜoka�o sabaq flLÜALÜA�R KamaIrI banaAyao.®

34yaezaULeÜ maAinasahäLÜA�R yaI sabaqkau�rAhä BannaLÜA�Rka�TaAhä �payaogÜÜa gÜÜanauR Bayao. vaAstavamaA �hA<LeÜ itanaIhäLÜA�Rka�TaAhäka�o �payaogÜÜa nagÜÜarI ka�ihLeÜ kae�hI Bannau Ba�na.35�gÜÜamava(aáAæArA Baina�ka�A kau�rAhäLÜA�R paU,ÜÜaRgÜÜanaR yastaoBayao/

"ma ka�TaAmaA baolCÜu/ ma saMsaArka�o s£ixwÜ Ba�ka�osamaya deiKa gÜÜaupta rAiKa�ka�A kau�rAhä BannaeCÜu.®

BajanasaM�ah 78É2

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ kkkkaaaa��TTTTaaaaAAAAhhhhääääkkkkaaaa��oooo ��TTTTaaaaR RRR vvvvyyyyaaaaAAAAKKKKyyyyaaaaAAAA ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRR hhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ36 yasapaiCÜ sabaq maAinasahäLÜA�R yahI| CÜAùfer yaezaU

Garitar LÜAgÜnauBayao. �naka�A caeLÜAhä �hA<ka�hA< gÜÜa� �inaBanae/ "k£�payaA hAmaILÜA�R Kaetaka�o saAmaAka�o ka�TaAka�o �TaRvyaAKyaA gÜÜairidnau hvasa.® 37yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "KaetamaA�saLÜ baI� CÜnaeR vyai(aá maAinasaka�o pau¤a ho. 38saMsaAr naqKaeta ho. �saLÜ baI�hä rAjyamaA PaBaukaq� maAinasahä h¦na�.saAmaA duxwÜka�A naAnaIhä h¦na�. 39narAm�ao baI�hä CÜÜnae Rza¤auka�o naAnaIhä ho. pa�saLÜka�Awnae samaya caAih< saMsaArka�o�nta ho. �ina pa�saLÜka�Awnaehä PaBauka�A dUtahä h¦na�.

40"saAmaAhä bawÜuLe paiCÜ taI �AgÜÜaomaA jaLÜA�nCÜ/saMsaArka�o �ntamaA paina yastaq h¦nC. 41maAinasaka�o pau¤aLeÜ�ApaÍnaA dUtahä paWÜA�naeCÜna�/ �ina itanaIhäLeÜ taI sabaqLÜA�RBaeLÜA gÜÜanaeRCÜna� jasaLeÜ paApa gÜÜaCÜRna� �ina taI jasaLeÜ duxwÜtaAgÜÜaCÜRna� �ina dUtahäLeÜ �naIhäLÜA�R rAjyadeiKa baAiherinaka�AiLÜ idnae CÜna�. 42§vagÜÜaRdUtahäLeÜ itanaIhäLÜA�R jvaLÜntaBa·Ü�ImaA pa�AiLÜidnaeCÜna�. yahA< maAinasahä ävaAbaAsaI gÜÜadqR�ina dA<taika�wÜ�dq rhnaeCÜna�. 43taba DaAimaRka�hä GaAma jastaqcamka�nae CÜna�. itanaIhä �ApaÍnaA ipataAka�o rAjyamaA h¦naeCÜna�.� maAinasahä jasaLeÜ saunCÜQ maLÜA�R saunnau paCÜR.

ssssaaaammmmppppaaaattttaaaaIIII rrrr mmmmaaaaoooottttaaaaIIIIkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��TTTTaaaaAAAA44"§vagÜÜaRka�o rAjya KaetamaA Âka�A��ka�o sampai(a jastaq

ho. kau�naq �ka� idna ��wÜA maAnCeÜLeÜ yao paAyao/ �KaUbaqKauzaI Bayao. �saLeÜ yasaLÜA�R pae�ir KaetamaA Âka�Ayao. taba� gÜÜayao �ina �Apau�saMgÜÜa Ba�ka�o sabaq icajahä baecyao�ina yao Kaeta ika�Nyao.

45"pae�ir/ §vagÜÜaRka�o rAjya �ka� ibak�ae�taA jastaq hojasaLeÜ �saLÜ maotaIhä KaojCÜ. 46�ka�idna yao ibak�ae�taALeÜÜ

��wÜA bah¦maUlya maotaI pae�LÜA paAryao. yao ibak�ae�taA gÜÜayao�ina �ApaU�sa<gÜÜa Ba�ka�o sabaq baecaer yao maotaI ika�nyao.

mmmmaaaaAAAACCCCÜÜÜÜAAAAmmmmaaaaAAAAnnnnaaaae eeeR RRR jjjjaaaaAAAALLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��TTTTaaaaAAAA47"§vagÜÜaRka�o rAjya samau�maA ipa�<jaA�ka�o maACÜAmaAnaeR jaALÜ

ja§taq ho. yao jaALÜmaAÜ ivaiBanna ika�isamaka�A maACÜAhäparYo. 48 yao jaALÜBair maACÜA iTayao. tabaÜ jaALÜhArILeÜ yao jaALÜLÜA�R ika�naArmaA taANyao/ BaU�RªmaA basaer itanaIhäLeÜrAm�ao ika�isamaka�A maACÜAhä CÜuwYA�na �ina �ApaÍnao wÜoka�rImaAhAlna TaALeÜ. �ina itanaIhäLeÜ narAm�aA ika�isamaka�A maACÜAhäpa�yaA<ika�id�. 49saMsaArka�o �ntamaA paina ya§taq h¦naeCÜ.§vagÜÜaRdUtahä �A�paugnae CÜna� �ina rAm�aA maAinasahäbaAwÜnarAm�aA maAinasahäLÜA�R �LÜgÜÜa gÜÜanaeRCÜna�. 50§vagÜÜaRdUtahäLeÜitanaIhäLÜA�R jaldo Ba·Ü�ImaA pa�AiLÜidnaeCÜna�. taI maAinasahäpaIùFALeÜ änaeCÜna� �ina dA<taika�wÜnaeCÜna�.®

51taba yaezaULeÜ �ApaÍnaA izaxyahäLÜA�R saoDnauBayao/ "kae�yaI sabaq kau�rAhä itamaIhäLeÜ bauJyaQÀ®

itanaIhäLeÜ �(ar id�/ "jyaU/ hAmaILeÜ bauJyaQ=.®52taba �hA<LeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/ "Pa yaeka�

ka�AnaUnaka�A iza»aka� jasaLeÜ §vagÜÜaR rAjyaka�o baAremaA isaka�CÜna�itanaI ��wÜA Garka�o maAiLÜka� jastaq h¦na�. �saLeÜ �ApaÍnaoGarmaA paurAnaA r nayaA< caIjahä jaogÜÜaAùf gÜÜareka�A CÜna�. �ina�saLeÜ taI paurAnaA r nayaA< caIjahä baAihr iBaáka�taCÜna�.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo zzzzaaaahhhhrrrr jjjjaaaaAAAAnnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:makaUR�sa 6É1-6; LÜàka�A 4É16-30ò

53�ApaÍnao iza»aA-PacaArka�o ka�TaA BanaI sakae�r yaezaULeÜ yao sTaAna CÜAùfnau Bayao. 54yaezaU jahA< h¦kaR�nau Ba�ka�o iTayao yahA< paugÜÜnauBayao. yaezaULeÜ saBaAGarmaA itanaIhäLÜA�R itanaIhäka�oiza»aA idnauBayao. maAinasahä �hA<Paita �caimBata Ba�.�ina saoDae/ "camatka�Arhä gÜÜanae R ya§tao bauië r zai(aá�hA<LeÜ ka�hA<baAwÜ PaApta gÜÜanauR BayaoùÀ 55�hA< �naq isaka�maIkaR�Apau¤a h¦na�. �ina �hA<ka�I maAtaA mairyama h¦nauh¦nCÜ. yaAkaU�ba/yaUsaupa�/ izamaona r yahUdA �hA<ka�A BaA�hä h¦na�. 56�ina�hA<ka�A sabaq baihnaIhä �ihLeÜ hAmaIsa<gÜÜa CÜna�. yasaTaR/�hA<LeÜ yaI kau�rAhä gÜÜanaeR ya¤ao bauië r zai(aá ka�hA<baAwÜPaApta gÜÜanauRBayaoÀ® 57yasaTaRÜ maAinasahäLeÜ yaezaULÜA�R §vaIka�ArgÜÜanaR sakae�nana�.

tar yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "�ä maAinasahäLeÜ�gÜÜamava(aáALÜA�R �Adr gÜÜaCÜRna�. tar �ApaÍnao zahrmaA �ina

22223333 mmmmaaaa((((aaaaIIII 11113333ÉÉÉÉ55558888----11114444ÉÉÉÉ22222222�hA<ka�o �ApaÍnaq GarmaA Ba�ka�A maAinasahäLeÜ �gÜÜamava(aáALÜA�R yasarI maAinasahäLeÜ �naka�o sammaAna gÜÜadqRnana�.®

58 yasa sTaAnaka�A maAinasahäLeÜ yaezaULÜA�R ivazvaAsanagÜÜareka�A h¦naALeÜ �hA<LeÜ yahA< yaita Daerq camatka�Arhä gÜÜanauRBa�na.

hhhheeeerrrroooodddd yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��AAAA bbbbaaaaAAAArrrre eeemmmmaaaaAAAA ssssaaaau uuunnnnCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��:makaUR�sa 6É14-29; LÜàka�A 9É7-9ò

tyasa samayamaA herod/ gÜÜaAiLÜLÜIka�A zaAsaka�LeÜmaAinasahäbaAwÜ yaezaUka�A baAremaA Kabar saunaeka�A iTa�.

2herodLeÜ �ApaÍnaA naoka�rhäLÜA�R Banae/ "yao vyai(aá saA<�caqbaiptasmaA gÜÜanaeR yaUhnnaA h¦na. �naI m£ yaubaAwÜ baQrI �WeÜka�ACÜna�. yasaqLeÜ �naLeÜ ya¤ao camatka�Arhä gÜÜanaR saka�CÜna�Ü.®

kkkkaaaa��ssssaaaarrrrIIII bbbbaaaaiiiippppttttaaaassssmmmmaaaaAAAA iiiiddddnnnnaaaae eee yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA mmmmaaaaAAAAiiiirrrr��3yasa�iGa herodLeÜ yaUhnnaALÜA�R kaq�d gÜÜareka�A iTa�.

herodLeÜ yaUhnnaALÜA�R saAMgÜLÜoLeÜ baAM<Daer kaq�dmaA paAreka�A iTa�heroidyaAsaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ. herodLeÜ yaUhnnaALÜA�R pak�ae�ka�A iTa�.heroidyaAsa/ herodka�o dAjau ipa�iLÜpaka�I §vaAsnaI iTa�na�.4herodLeÜ yaUhnnaALÜA�R paka�e�ka�A iTa� ika�naBanae yaUhnnaALeÜherodLÜA�R Banaeka�A iTa�/ "itamaILÜA�R heroidyaAsa rAKnae�naumaita Cqna.® 5yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜ herodLeÜ yaUhnnaALÜA�R maAnaRcaAhnTae. tar maAinasahädeiKa �saLÜA�R fr iTayao. maAinasahämaAyaUhnnaA �ka�janaA �gÜÜamava(aáA iTa� Bannae ivazvaAsa iTayao.

6herodka�o janma idnamaA/ heroidyaAsaka�I CÜorILeÜ herod�ina itanaka�A �itaiTahäka�A inaimta n£ ya gÜÜarI. herod KaUbaqKauzaI Ba�. 7�ina �saLeÜ caAheka�o kau�naqpaina caIja �saLÜA�Ridnaevacanaka�o herodLeÜ zapaTaiLÜ�. 8kae�caAih< maAgÜnau panaeR hoheroidyaAsaLeÜ �ApaÍnaI CÜorILÜA�R Bainana�. yasaTaR �saLeÜherodLÜA�R maA<igÜÜana/ "k£�payaA baiptasmaA idnae yaUhnnaAka�owÜA�ka�o maLÜA�R yahA< ��wÜA TaALÜmaA idnauhosa�.® 9rAjaAherod KaUbaq duÉKaI Ba�. tar CÜorILeÜ jae caAhnCeÜ yao�saLÜA�R idnae bacanaka�o zapaTa iLÜ�Mka�A iTa�. �inaherodsa<gÜÜaq KaAnae maecamaA basaeka�A maAinasahäLeÜ paina yao:zapaTaò saunae. �saLeÜ �ApaÍnaI CÜorILeÜ caAheka�o kau�rAlyaA�nae �Adeza id�. 10yasaTaR �naLeÜ kae�hI maAinasahäLÜA�RpaWÜA� �ina itanaIhäLeÜ kaq�dmaA pareka�A yaUhnnaAka�o wÜA�ka�oka�AweÜ. 11itanaIhäLeÜ yaUhnnaAka�o wÜA�ka�o ��wÜA TaALÜmaAlyaA� �ina kae�wÜILÜA�R id�yao. CÜorILeÜ sao wÜA�ka�o �ApaÍnaI

11114444

�AmaA heroidyaAsa ka�hA< LÜgÜÜaI. 12yaUhnnaAka�A caeLÜAhä�A� �ina itanaka�o deh LÜgÜÜaer gÜÜaAùfe. �ina itanaIhäyaezaUka�hA< gÜÜa� �ina Ba�ka�A GawÜnaAhä va,ÜÜaRna gÜÜare.

ppppaaaaAAAA< <<<ccccaaaahhhhjjjjaaaaAAAArrrrBBBBaaaannnnddddAAAA ��iiiiDDDDaaaakkkkaaaa�� mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR BBBBaaaaoooojjjjaaaannnnaaaa PPPPaaaavvvvaaaannnnDDDDaaaa:makaUR�sa 6É30-44; LÜàka�A 9É10-17; yaUhnnaA 6É1-14ò

13jaba yaezaULeÜ yaUhnnaAka�A Paita Ba�ka�A GawÜnaAhäsaunnauBayao/ �hA< ��wÜA naA�maA caùFer yao sTaAnamaA PasTaAnagÜÜanauRBayao. jahA< �ka�janaA maAinasa paina basaeka�A iTa�nana�. tarmaAinasahäLeÜ yaezaU gÜÜa�saka�nau Ba�ka�o kau�rA TaAhA paA�.yaezaUka�o paiCÜ LÜAgna SyaLÜpaTa Ba�r itanaIhäLeÜ �ApaÍnaAzahr CÜAfe. 14jaba yaezaU naA�baAwÜ �¤anau Bayao/ yahA<�hA<LeÜ maAinasahäka�o BaIùf deKnauBayao. �hA< itanaIhäPaita� yanta duÉKaI h¦nauBayao/ �ina itanaIhämaA ivarAmaIpareka�AhäLÜA�R inarogÜÜa taulyaA�idnau Bayao.

15 yasaq �parAnh caeLÜAhä yaezaUka�hA< paugÜÜae �ina BannaLÜAgÜÜae/"yahA< kau�naq maAinasa basdqnana�. �ina �ba Daerq iFLÜo Bayao.itanaIhäLÜA�R paWÜA�idnauhosa� jasamaA ika� itanaIhä �Apaq�gÜÜa�r �ApaÍnaA inaimta �AhArhä ika�nna sakaU�na�.®

16yaezaULeÜ BannauBayao/ "maAinasahä jaAnau padqRna. itamaI§vayaM itanaIhäLÜA�R KaAnaka�A inaimta kae�hI dee¬.®

17caeLÜAhäLeÜ Banae/ "tar hAmaIhäisata saba jammaApaA<cavawÜA rowÜI r du�vawÜA maACÜA maA¤a CÜna�.®

18yaezaULeÜ BannauBayao/ "taI rowÜI r maACÜAhä maeromaAlyaA¬.® 19 yasapaiCÜ yaezaULeÜ sabaq maAinasahäLÜA�R GaA<samaAbasnau Bannau Bayao. �hA<LeÜ paA<cavawÜA rowÜI r du�vawÜA maACÜAiLÜnauBayao. �hA<LeÜ �Aka�AzatapaR� henauRBayao �ina parmaezvarLÜA�RDaNyavaAd idnauBayao. yasapaiCÜ �hA<LeÜ rowÜIhä wÜuk�a�A�nauBayao.�hA<LeÜ caeLÜAhäLÜA�R taI rowÜI idnauBayao/ �ina caeLÜAhäLeÜmaAinasahämaABaá taI ivatar,ÜÜa gÜÜare. 20sabaqLeÜ KaA� �inasantauxwÜ Ba�. sabaq maAinasahäLeÜ KaAnaA KaA�sakae�/ paiCÜcaeLÜAhäLeÜ �ib�a�ka�A wÜu¤a�Ahä bawÜuLeÜr baAHvawÜA wÜoka�rIÜhämaABare. 21 yahA< PaAyaÉ paA<ca hjaAr maAnCeÜhä iTa�/ s¤aI �vaMnaAnaIhäka�o igÜÜantaI nagÜÜarI. KaAnaA KaAnaehämaA �A�maA�R rnaAnaIhä paina iTa�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ppppaaaaAAAAnnnnaaaaIIII mmmmaaaaAAAAiiiiTTTTaaaa iiiihhhhùùùùffffnnnnaaaau uuu BBBBaaaayyyyaaaaoooo:makaUR�sa 6É45-52; yaUhnnaA 6É15-21ò

22taba yaezaULeÜ caeLÜAhäLÜA�R fuÄ�[AmaA caùFna �inaBaáILÜka�o �ka�oR tapaR� jaAna LÜgÜÜaA�nau Bayao. �ina yaezaULeÜ

mmmmaaaa((((aaaaIIII 11114444ÉÉÉÉ22223333----11115555ÉÉÉÉ11112222 22224444Bannau Bayao ika� �hA< kae�hI paiCÜ �A�nau h¦naeCÜ. maAinasahäLÜA�RGar paWÜA�naka�A inaimta yaezaU yahA< basnauBayao. 23maAinasahäLÜA�RibadA gÜÜairsakae�paiCÜ/ yaezaU �ka�Lq PaATaRnaA gÜÜanaRLÜA�R fA<ùfAmaAcaùFnauBayao. �baer samaya samma �hA< �ka�Lq yahA< basnauBayao.24yasabaeLÜAsamma fuÄ�[A Daerq paAir pauigÜÜasakae�ka�o iTayao. vaAyauivapairta Ba�ka�oLeÜ CÜALÜhäLeÜ gÜÜadAR fuÄ�[ALÜA�R ka�iWÜnapairrheTyao.

25ibahAnaka�o taIna �ina CÜ bajae maABaá/ yaezaUka�AcaeLÜAhä fuÄ�[AmaA naq iTa�. yaezaU paAnaImaAiTa ihùf<dq itanaIhäBa�itar jaAnauBayao. 26�hA<LÜA�R paAnaImaA ihùf�dq gÜÜareka�o deKaercaeLÜAhä frA�na LÜAgÜÜaeka�A iTa�. "yao BaUta ho.® itanaIhäfrLeÜ icacyaA�. 27tar yaezaULeÜ tatka�ALq BannauBayao/ "saAhsaIho¬ yao ma h¦<? frA�nau padqRna�.®

28pa¤ausaLeÜ Banae/ "PaBau/ yaid yao vaAstavamaA tapaA�Rª naqh¦nauh¦nCÜ Banae/ maLÜA�R paAnaImaAiTa ihfer tapaA�Rªka�hA< �A�naBannauhvasa�.®

29yaezaULeÜ BannauBayao/ "�A¬ pa¤ausa.® yasapaiCÜ pa¤ausaLeÜ fuÄ�[A CÜoùfe �ina paAnaI Ba�r ih<ùfI

yaezaUBa�ka�hA< gÜÜa�. 30paAnaImaAiTa ih<ùfdA pa¤ausaLeÜ ka�ùfAbataAsa r CÜALÜhä �A�ka�o deKae. �ina BayaBaIta Ba�.�naI BayaBaIta iTa� �ina paAnaImaA fubnaLÜAgÜÜae. �naI icacyaA�/"PaBau/ maLÜA�R bacaA�nauhosa�.®

31 yasapaiCÜ yaezaULeÜ pa¤ausaka�o hAta samaAtnau Bayao.�hA<LeÜ BannauBayao/ "itamaImaA Taorq ivazvaAsa CÜ/ ika�naitamaILeÜ zaMka�A gÜÜa-YQÀ®

32jaba pa¤ausa r yaezaU duvaq fuÄ�[AmaA caùFe �A<DaITaAimayao. 33�ina fuÄ�[AmaA Ba�ka�A caeLÜAhäLeÜ yaezaULÜA�RpaUjae �ina Banna LÜAgÜÜae/ "saA<�caq tapaA�Rª parmaezvarka�A pau¤ah¦nauh¦nCÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ DDDDaaaae eeerrrrq qqq iiiibbbbaaaammmmaaaaAAAArrrrIIII mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRRhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:makaUR�sa 6É53-56ò

34jaba itanaIhäLeÜ taLÜA� paAr gÜÜare/ yasapaiCÜ itanaIhägÜÜanaesaretaka�o ika�naArmaA paugÜÜae. 35 yasa sTaAnaka�A inavaAsaIhäLeÜyaezaULÜA�R deKae. �hA< vaAstavamaA ka�o h¦na� Banaer itanaIhäLeÜjaAnna paA�. itanaIhäLeÜ yasa »ae¤aka�A vairpairka�A savaqmaAinasahäLÜA�R yaezaUka�o �AgÜÜamana baAremaA Banae. maAinasahäLeÜDaerq rogÜÜaIhäLÜA�R yaezaUka�hA< paurYA�. 36itanaIhäLeÜ �hA<ka�oka�owÜka�o ika�naArA maA¤a paina CÜunaLÜA�R �naumaita maA<gÜÜae taAika�itanaIhäka�o ibamaAr jaAita hosa�.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��AAAA kkkkaaaa��AAAAnnnnaaaaU UUUnnnnaaaa ��iiiinnnnaaaa mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaakkkkaaaa��AAAA iiiinnnnaaaayyyyaaaammmmaaaa:makaUR�sa 7É1-23ò

yasapaiCÜ kae�hI pa�irsaIhä r zaAs¤aIhä yaezaUka�hA<�A�. itanaIhä yaäzaLeÜmabaAwÜ �A�ka�A iTa�

�ina Banna LÜAgÜÜae/ 2"tapaA�Rªka�A caeLÜAhäLeÜ ika�na hAm�aApauKaARhäLeÜ banaA�ka�A inayamahä BaÄ�[ gÜÜadRCÜna�Àù KaAnaBandA�iGa itanaIhä hAta Dau<dqnana�.®

3yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R �(ar idnauBayao/ "itamaIhä painaika�na itamaIhäka�A dstaurka�o inaimta parmaezvarka�o �A$aABaÄ�[ gÜÜadRCÜQÀ 4parmaezvarLeÜ Bannau Ba�ka�o CÜ/ '�ApaÍnaA baAbaur �AmaAka�o �Adr gÜÜar.¾* pae�ir �hA<LeÜ Bannau Ba�ka�o CÜ/'jasaLeÜ �ApaÍnaA baAbau �ina �AmaALÜÜA�R �pamaAna gÜÜaCÜR yasaLÜA�R maAnauRpaCÜR.¾* 5tar itamaIhä taI maAinasahäLÜA�Risaka�A�<CÜQ ika� �saLeÜ �ApaÍnaA baAbau vaA �AmaALÜA�R yaoBanna saka�CÜ/ 'maisata itamaILÜA�Rmadta maA �payaogÜÜa gÜÜanaeR kae�hICÜ/ tar ma itamaILÜA�R madtagÜÜanaR yasaka�o �payaogÜÜa gÜÜanaeRCqnaika�naBanae ma yao parmaezvarLÜA�R PadAna gÜÜanaeRCÜu.¾ 6itamaIhä yasa vyai(aáLÜA�R �ApaÍnao ipataAka�o �Adr nagÜÜanauR BanCÜQ.yasarI itamaIhä �ApaÍnao inayamaka�A inaimta parmaezvarka�o�Adeza �ka�Aitar saACQÜR. 7itamaIhä ka�pawÜIhä hQ. yazaqyaALeÜitamaIhäka�o baAremaA sahI baoLeÜ. yazaqyaALeÜ Banae/

8 'yaI maAinasahä maLÜA�R �Adr gÜÜare BanaI BanCÜna�tar itanaIhäka�o �ApaÍnao �dyaÜ madeiKa wÜAùFACÜ.

9 itanaIhäLeÜ maLÜA�R �paR,ÜÜa gÜÜareka�o paUjaA vyaTaR CÜ.itanaIhäLeÜ taI kau�rAhä isaka�A�<CÜna� jao kae�vaLÜmaAnava inaimaRta inayamahä h¦na�.¾®

yazaqyaA 29É13

10yaezaULeÜ maAinasahäLÜA�R �Apau�ka�hA< baoLÜA�nau Bayao.�hA<LeÜ BannauBayao/ "ma itamaIhäLÜA�R kae�hI BanCÜu. sauna�ina yasaLÜA�R bauBaá. 11jae jaitakau�rA mauKaiBa¤a pastaCÜ/ yasaLeÜ maAinasahäLÜA�R �zauë gÜÜarA<�dqna. tar jae mauKabaAwÜbaAihr inaska�nCÜ/ yasaqLeÜ maAinasahäLÜA�R �zauë taulyaA�<CÜ.®

12taba caeLÜAhä yaezaUka�hA< �A� �ina �hA<LÜA�R Banae/"kae� tapaA�RªLÜA�R TaAhA Bayao ika� tapaA�RªLeÜ BannauBa�ka�o

''''��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaAAAA ²²²² ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr¾¾¾¾ PasTaAna 20É12; vyavasTaA 5É16.

''''jjjjaaaassssaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² mmmmaaaaAAAAnnnnaaaau uuuR RRRppppaaaaCCCCÜÜÜÜR RRR¾¾¾¾ PasTaAna 21É17.

kau�rAbaAwÜ pa�irsaIhä irsaA� BanaerÀ®

11115555

22225555 mmmmaaaa((((aaaaIIII 11115555ÉÉÉÉ11113333----3333666613yaezaULeÜ BannauBayao/ "§vagÜÜaRka�o maerA ipataALeÜ naropaeka�o

Pa yaeka� baowÜ naq �KaeiLÜnaeCÜ. 14pa�irsaIhäLÜA�R CÜAiùf dee¬M.itanaIhä maAinasahäLÜA�R �gÜÜauvaA�R ta gÜÜaCÜRna�/ tar itanaIhäka�o�gÜÜauvaA�R ��wÜA �nDaALeÜ �ka�oR �nDaALÜA�R forYA�ka�ojastao h¦nCÜ. �ina jaba �ka� �nDaALeÜ �ka�oR �nDaALÜA�RforYa�<CÜ taba duvaq KaAlfAmaA panaeRCÜna�.®

15pa¤ausaLeÜ Banae/ "�iGa tapa<A�RªLeÜ maAinasahäLÜA�R BannauBa�ka�o kau�rAka�o hAmaILÜA�R vyaAKaA gÜÜanaR hvasa�.®

16yaezaULeÜ saoDnauBayao/ "kae� itamaIhäLÜA�R paina yasaLÜA�RbauJnamaA �Baá ka�iWÜna pairrheka�o CÜÀ 17itamaIhä jaAndqnaQika� mauKabaAwÜ KaA�ka�o KaAnaekau�rA paewÜmaA paugÜdCÜ. �ina yasapaiCÜ zarIrdeiKa baAihr jaAnCÜ. �ina naALÜAmaA jaAnCÜ.18mauKabaAwÜ jae inaska�nCÜ vaAstavamaA yasaka�o �tpai(a�dyamaA h¦nCÜ �ina yasaqLeÜ maAinasaLÜA�R �zauë taulyaA�CÜ.19ika�naBanae �dyabaAwÜ yastaA narAm�aA kau�rAhä �a<�CÜ duxwÜivacaAr/ h yaA/ vyaiBacaAr/ yaQna �naqitaka�taA/ caorI/ ka�samaKaA�r FA<wnau/ inandA. 20yaI kau�rAhäLeÜ maAinasaLÜA�R �zauëtaulyaA�<CÜ. tar hAta naDao�R KaAnaALeÜ maAinasaLÜA�R �zauëtaulyaA�<dqna.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUbbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ ��yyyyaaaahhhhààààddddIIII ssss¤¤¤¤aaaaIIIIhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR mmmmaaaadddd}}}}ttttaaaa:makaUR�sa 7É24-30ò

21yaezaU yao WÜA�< CÜoùfer jaAnau Bayao �ina wÜAyar risafonaka�A »ae¤aitar jaAnauBayao. 22 yasa »ae¤aka�I kau�naq ��wÜIka�naAnaI s¤aI yaezaUka�hA< �A�R. itanaI icacyaA�Rna/ "parmaPaBau/dA¬dka�A pau¤a/ mamaAiTa dyaA gÜÜanau Rhosa�. maero CÜorILÜA�RBaUtaLeÜ sataA�ka�o CÜ �ina ¬ saAh°Üq yaAtanaAmaA CeÜ.®

23tar yaezaULeÜ yasa s¤aILÜA�R javaAba idnau ��wÜA zabdpaina Bannau Ba�na. �ina caeLÜAhä �hA<ka�hA< �A�r ivantaIgÜÜanaR LÜAgÜÜae/ "k£�payaA yao s¤aILÜA�R paWÜA�idnau hvasa�/ yasaLeÜhAm�ao ipaCÜA gÜÜadqR ka�rA�rheka�I CeÜ.®

24yaezaULeÜ BannauBayao/ "�êaA�LÜka�A hrA�ka�o BaeùfAka�oinaimta maA¤a jaAnau BanaI parmaezvarLeÜ maLÜA�R paWÜA�nau Ba�ka�oho.®

25 yao s¤aI pae�ir yaezaUka�hA< �A�R. yaezaUka�o �iGanatamastaka� h¦<dq yasaLeÜ BanaI/ "PaBau/ maLÜA�R sahAyataAgÜÜanauRhosa�.®

26�hA<LeÜ �(ar idnau Bayao/ "naAnaIhäka�o rowÜI iLÜ�rkau�kau�rLÜA�R idnau �saLÜ ho�naÀ®

27 yao s¤aILeÜ BanaI/ "ho PaBau/ tar kau�kau�rhäLeÜ�ApaÍnao maAiLÜka�ka�o weÜbaLÜbaAwÜ Baáreka�o rowÜIka�o wÜu¤a�AKaAnCÜna�.®

28taba yaezaULeÜ BannauBayao/ "he naArI. itamaImaA WÜULÜoivazvaAsa rheCÜ. itamaI jae caAhAnCQ ma gÜÜanae RCÜu.® �ina yasaka�o CÜorI yasaqbaeLÜA inaka�o Ba�hALÜI.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ ��nnnnaaaae eeekkkkaaaa�� rrrrooooggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaahhhhääää jjjjaaaaAAAAiiiittttaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRR BBBBaaaayyyyaaaaoooo29 yasapaiCÜ yaezaULeÜ yao WÜA�< CÜoùf�nauBayao �ina gÜÜaALÜILÜI

paoKarIka�o ika�naArmaA jaAnauBayao. yaezaU fA<ùfAmaA caùFnau Bayao�ina yahA< basnauBayao.

30Daerq/ maAinasahä yaezaUka�hA< �A�. taI maAinasahäLeÜTauPaq rogÜÜaIhäLÜA�R iLÜ�r �A� �ina yaezaUka�o �iGarAiKaid�. LÜÄ�[ùfo/ �nDao/ fu<fo �ina baqHomaAinasahäBaIùfæArA lyaA��ka�A iTa�. yaezaULeÜ yaI sabaqLÜA�R inaka�opaAiridnau Bayao. 31vyai(aáhä jao LÜAwÜA iTa� baolna samaTaRBa�. fu<ùfA baiLÜyaA Ba�. jao LÜÄ�[ùfo iTa�/ ihùf<na sakae��ina maAinasahä CÜða� pare ka�Ar,ÜÜa kau�<jaohä baLÜvaAna Ba�.ihùf<nae nasaka�naehä ihùf<na Ba�. �nDaohäLeÜ deKna sakae�ka�oTaAhApaA�r maAinasahä �AzcayaR caika�ta Ba�. yaI sabaqdeKaer itanaIhäLeÜ �êaA�LÜka�A parmaezvarLÜA�R DanyavaAd caùFA�.

ccccaaaaAAAArrrr hhhhjjjjaaaaAAAArrrrBBBBaaaannnnddddAAAA ��iiiiDDDDaaaakkkkaaaa�� mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRRyyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ KKKKaaaau uuuvvvvaaaaAAAA��nnnnaaaau uuu BBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo

:makaUR�sa 8É1-10ò

32yaezaULeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R baoLÜA�nau Bayao �inaBannauBayao/ "yaI maAinasahäPaita ma �ita duÉKaI CÜu. �ihLeÜitanaIhä masa<gÜÜa taInaidnasamma CÜna�/ �ina itanaIhäka�oKaAnaekau�rA Cqna. ma itanaIhäLÜA�R ir(ao paewÜ paWÜA�nasaikaÍdna<. Gar jaAnae baAwÜomaA itanaIhä maucCÜAR panaR saka�CÜna�.®

33caeLÜAhäLeÜ yaezaULÜA�R saoDae/ "yaI maAinasahäLÜA�RKauvaA�na yaita ivaGna Baojana hAmaI ka�hA< paA�na sakaÍCÜQ=Àkau�naq paina zahrdeiKa hAmaI Daerq wÜAùfAmaA CÜQ.®

34yaezaULeÜ �(ar idnau Bayao/ "itamaIhäisata ka�itavawÜArowÜI CÜna�À®

caeLÜAhäLeÜ �(ar id�/ "hAmaIisata saAtavawÜA rowÜI rkae�hI sasaAnaA maACÜA CÜna�.®

35yaezaULeÜ sabaqLÜA�R BaU<�maA basnau BannauBayao. 36yaezaULeÜsaAtavawÜA rowÜI r maACÜA iLÜnauBayao. �ina �AhArka�oLÜAigÜÜaparmaezvarLÜA�R DaNyavaAd idnauBayao. �hA<LeÜ yasaLÜA�R BaA<caer

mmmmaaaa((((aaaaIIII 11115555ÉÉÉÉ33337777----11116666ÉÉÉÉ11119999 22226666caeLÜAhäLÜA�R idnauBayao. itanaIhäLeÜ maAinasahäLÜA�R baA<iùfid�.37sabaq maAinasaLeÜ KaAnaA KaA� �ina t£pta Ba�. caeLÜAhäLeÜ�b�aeka�A �AhAr bawÜuLeÜ �ina saAtavawÜA wÜoka�rIBair �WÜA�.38PaAyaÉ caAr hjaAr maAinasahä iTa�. jasaLeÜ KaAnaAKaA�. yasamaA s¤aI r baALÜka�hä paina iTa�. 39jabaitanaIhäLeÜ KaA� yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R Gar jaAnau BannauBayao.�hA< ��wÜA fuÄ�[AmaA caùFer magdAnaka�o »ae¤amaA jaAnauBayao.

yyyyaaaahhhhààààddddIIII nnnnaaaae eeettttaaaaAAAAhhhhääääææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ppppaaaarrrrIIII»»»»aaaaAAAA:makaUR�sa 8É11-13; LÜàka�A 12É54-56ò

pa�irsaIhä r saduka�Ihä yaezaUka�hA< �A�. itanaIhäyaezaUka�o parI»aA iLÜna caAhnTae. �ina itanaIhäLeÜ

yaezaULÜA�R parmaezvarbaAwÜ �A�ka�o ho Bannae PamaA,ÜÜaka�o inaimtacamatka�Ar deKaA�nae ivainta gÜÜare.

2yaezaULeÜ BannauBayao/ "jaba itamaIhäLeÜ saUyaARsta Ba�ka�odeKCÜQ/ itamaIhä BanCÜQ/ �Aka�Aza rAtao CÜ/ maQsama rAm�aoh¦naeCÜ.® 3�ina ibahAna itamaIhä BanCÜQ. �Aka�Aza�nDaka�Ar r rAtao CÜ/ yasaka�Ar,ÜÜa �Aja �A<DaI calnae CÜ.yaI maQsamaka�A saMkae�tahä h¦na�. jaba itamaIhä taI �Aka�AzamaAdeKCÜQ itamaIhä yasaka�o saMkae�ta bauJCÜQ. �vaMrItaLeÜ/ �ihLeÜkae� Ba�rheCÜ yao itamaIhäLeÜ bauJnau paCÜR. yaI painasaMkae�tahä h¦na�. tar yaI saMkae�tahäka�o �TaR itamaIhäbauJdqnaQ. 4duxwÜ �ina paApaIÜ maAinasahäLeÜ icanhka�o inaimtacamatka�Ar KaojCÜna�. tar itanaIhäLÜA�R yaonaAka�o icanh*baAheka� �ä icanh deKaA�naeCqna.® yasapaiCÜ �Nya¤a ka�taqjaAnaka�A inaimta �hA<LeÜ yao sTaAna CÜAùfnau Bayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaahhhhUUUUddddIIII nnnnaaaae eeettttaaaaAAAAhhhhääääkkkkaaaa��AAAA iiiivvvvaaaaääääëëëë ccccaaaae eeettttaaaaAAAAvvvvaaaannnnaaaaIIII:makaUR�sa 8É14-21ò

5yaezaU �ina �hA<ka�A caeLÜAhä gÜÜaAiLÜLÜI paoKarIka�o�ka�oR itar jaAnauBayao. tar caeLÜAhäLeÜ rowÜI LqjaAna BauLeÜ.6yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "�apaq�LÜA�R bacaA�.pa�irsaIhä r saduka�Ihäka�o KamaIr caALÜbaAwÜ §vayaMLÜA�RjaogÜÜaA¬.®

7caeLÜAhäLeÜ yao BanaA�ka�o �TaR bahsa gÜÜanaR TaALeÜ.itanaIhäLeÜ Banae/ "�hA<LeÜ yasao Bannau Bayao ika�naBanae

yyyyaaaaoooonnnnaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo iiiiccccaaaannnnhhhh yaonaA WÜULÜo maACÜAka�o paewÜiBa¤a taIna idna Ba�jastaq yaezaU icahAna iBa¤a taIna idna rhnau ho. :yaonaA 1-2ò

hAmaIhäLeÜ rowÜI lyaA�naQÀ®

11116666

8yaezaULeÜ caeLÜAhäka�A DaAr,ÜÜaA bauJnauBayao. �ina �hA<LeÜitanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "ika�na rowÜIka�o ivaxayamaA itamaIhäkau�rA gÜÜanaR LÜAigÜÜarheCÜQÀ itamaIhäisata pa�yaAtauLÜo ivazvaAsaCÜÜ.9itamaIhäLeÜ �Baq� nabauBae�ka�oÀ paA<cavawÜA rowÜI jao paA<cahjaArmaAinasahä KauvaA��ka�o kau�rA �ina itamaIhäLeÜ ka�itavawÜAwÜoka�rI bawÜulyaQ itamaIhäLÜA�R yaAd Ba�naÀ 10�ina yasarInaqcaAr hjaAr maAinasahäLeÜ saAtavawÜA rowÜI KaA�ka�o kau�rA�ina ka�ita wÜoka�rI itamaIhäLeÜ bawÜulyaQ/ itamaIhäLÜA�RTaAhA CqnaÀ 11yasaTaR itamaIhä ika�na bauJdqnaQ ika� marowÜIka�o ivaxayamaA baAta gÜÜairrheCÜu BanaIÀ ma itamaIhäLÜA�Rpa�irsaIhä r saduka�Ihäka�o KamaIrka�o iva¨ë saAvaDaAnah¦nau BandqCÜuù.®

12taba �hA<LeÜ rowÜIka�o KamaIrdeiKa ho�na/ tar pa�irsaIhär saduka�Ihäka�o iza»aA deiKa itanaIhä hoizayaAr basnauBannau Ba�ka�o rheCÜ BanaI bauBaeá.

ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa BBBBaaaannnnCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� �� yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUnnnnaaaaq qqq KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜ hhhh¦¦¦¦nnnnaaaa� ��:makaUR�sa 8É27-30; LÜàka�A 9É18-21ò

13jaba yaezaU isajairyaA ipa�iLÜppaIka�A �LÜAka�AmaA paugnauBayao.�hA<LeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R saoDnauBayao/ "ma maAinasaka�opau¤a h¦<. ma yao h¦< BanaI itanaIhä ka�saLÜA�R BanCÜna�À®

14caeLÜAhäLeÜ �(ar id�/ "ka�saqLeÜ tapaA�RªLÜA�R baiptasmaAidnae yaUhnnaA Banaer BandCÜna�. ka�saqLeÜ tapaA�RªLÜA�R �iLÜyaA h¦naBandCÜna�. �ina ka�saqLeÜ tapaA�RªLÜA�R yaimaRyaA �TavaA kau�naq�gÜÜamava(aáAhämaA �ka�janaA WÜAnCÜna�.®

15taba yaezaULeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/"itamaIhäka�o ivaxayamaA caAih<À itamaIhä maLÜA�R ka�o BainaBanCÜQÀ®

16izamaona pa¤ausaLeÜ javaApa� id�/ "tapa<A�Rª Ka�IxwÜ h¦nauh¦nCÜ/jaIivata parmaezvarka�o pau¤a.®

17yaezaULeÜ BannauBayao/ "itamaI DaNya hQ/ he yaonaAka�oCÜoro izamaona. kau�naq paina maAnava jaAitaLeÜ itamaILÜA�R yaoisaka�A�ka�o ho�na. §vagÜÜaRmaA Ba�ka�A maerA ipataALeÜ itamaILÜA�RPaka�Aza gÜÜairidnau Ba�ka�o ho. 18yasaqLeÜ ma BandCÜu/ itamaIpa¤ausa hQ. �ina ma maero ma,fLÜI yao ca·Ü�AnamaAiTabanaA�naeCÜu. maero ma,fLÜILÜA�R hrA�na m£ yauka�o zai(aáhäsamaTaR h¦naeCqna. 19ma §vagÜÜaRka�o-rAjyaka�o saA<caohä :caabaIòitamaIhäLÜA�R idnaeCÜu. jaba itamaI yao p£TvaImaA NyaAyaka�ALÜAigÜÜabaolnaeCÜQ taba yao NyaAya parmaezvarka�o NyaAya h¦naeCÜ. jaba

22227777 mmmmaaaa((((aaaaIIII 11116666ÉÉÉÉ22220000----11117777ÉÉÉÉ11112222itamaILeÜ yao p£TvaImaA ka�saqLÜA�R »amaA idnaeCÜQ taba yao »amaAparmaezvarka�o »amaA h¦naeCÜ.® 20 yasapaiCÜ yaezaULeÜ �hA<ka�AcaeLÜAhäLÜA�R ka�saqLÜA�R paina �hA< naq Ka�IxwÜ ho BanaernaBannau BanaI caetaAvanaI idnauBayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU BBBBaaaannnnnnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ ��hhhhAAAA< <<< mmmmaaaannnnaaaau uuuR RRR ppppaaaaCCCCÜÜÜÜR RRR:makaUR�sa 8É31-9É1; LÜàka�A 9É22-27ò

21 yasaq baeLÜAdeiKa yasao yaezaULeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�Ryao spaxwYA�na zauä gÜÜanau RBayao ika� �hA< yaäzaLeÜmajaAnaupanaeRCÜ. �ina yahUdIhäka�A ��aja PamauKahä/ mauKyapaUjaAhArIhä �ina ka�AnaUnaka�A zaAs¤aIhäLeÜ �hA<LÜA�R DaerqyaAtanaAmaA paAnae RCÜna�. �ina yaezaULeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�RBannauBayao ika� �hA<LÜA�R maAirnau naq panae RCÜ. �hA< taeêaoidnamaA m£ yaubaAwÜ baQrI �WÜnau h¦naeCÜÜ.

22pa¤ausaLeÜ yaezaULÜA�R �ka�Lq �ka�Aitar LÜgÜÜaer iwÜka�Aipa¹pa,ÜÜaI gÜÜanaR LÜAgÜÜae. pa¤ausaLeÜ Banae/ "parmaezvarLeÜ tapaA�RªLÜA�RyastaA kau�rAbaAwÜ bacaA�<nau h¦naeCÜ/ he parmaPaBau tapaA<<�R maAiTaya§tao kau�ro �a�R panaeRCqÜna.®

23taba yaezaULeÜ pa¤ausaitar pa�kaeR�r BannauBayao/ "itamaI madeiKa wÜAùfo jaA¬/ zaqtaAna? itamaILeÜ maLÜA�R madta gÜÜairrheka�ACqnaQM. parmaezvarLeÜ saocnau Ba�ka�o jastao itamaILeÜ saocdqnaQ.itamaI maAinasahäLeÜ saocae jastaq saAÎcCÜQ.®

24 yasapaiCÜ yaezaULeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/"yaid ka�saqLeÜ maLÜA�R paCYA�na caAhAnCÜ Banae �saLeÜ�ApaU�LÜA�R caAih�ka�o caIjahä Paita �h< Bannau paCÜR.�saLÜA�R PadAna gÜÜair�ka�o k�aU�sa �saLeÜ §vaIka�Ar gÜÜanaqR paCÜR�ina yasapaiCÜ maLÜA�R �saLeÜ paCYA�nau paCÜR. 25jasaLeÜ�ApaÍnao jaIvana bacaA�na caAhnCÜ �saLeÜ yasaLÜA�R gÜÜaumaA�CÜ�ina jasaLeÜ maero inaimta jaIvana gÜÜaumaA�<CÜ �saLeÜ yasaLÜA�Rr»aAgÜÜaCÜR. 26kau�naq vyai(aáLÜA�R kae� �(ama vaA LÜABah¦nCÜ yaid�saLeÜ sampaU,ÜÜa R saMsaAr PaApta gÜÜaCÜR tar �ApaÍnaq jaIvanagÜÜaumaA�<CÜÀ �ApaÍnao jaIvana ipa�taAR PaApta gÜÜanaRLÜA�R kau�naqvyai(aáLeÜ kae� idnasaka�CÜÀ 27�ApaÍnaA ipataAka�o maihmaAisatamaAinasaka�o pau¤a �ApaÍnaA dUtahäsa<gÜÜa �A�naeCÜ. yasabaeLÜAmaAinasaka�A pau¤aLeÜ Pa yaeka�LÜA�R �ApaÍnao ka�Amaka�o inaimta�naAmahä idnaeCÜ. 28ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu.ka�ohI maAinasahä jao yahA< �iBarheka�A CÜna�/ itanaIhäLeÜ�ApaÍnao m£ yauka�o �iGa maAinasaka�A pau¤aLeÜ �ApaÍnao rAjyaiLÜ�r �A�ka�o deKnaeCÜna�.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU mmmmaaaaoooozzzzaaaaAAAA rrrr ��iiiiLLLLÜÜÜÜyyyyaaaaAAAA ssssaaaaM MMMggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa iiiiTTTTaaaa��:makaUR�sa 9É2-13; LÜàka�A 9É28-36ò

CÜÉ idnapaiCÜ/ yaezaULeÜ pa¤ausa/ yaAkaU�ba �ina yauhnnaA:yaAkaU�ba ka�o dAjauòLÜA�R iLÜ� �ina itanaIhäLÜA�R

��wÜA �gLÜo pavaRtaitar LÜAnau Bayao. itanaIhä �ka�AntamaAiTa�. 2WÜIka� itanaIhäka�o �A<KaA �iGa/ yaezaU pairvai(aRtah¦nauBayao. �hA<ka�o mauhAr GaAma jastaq caimka�LÜo Bayao. �ina�hA<ka�o paihrna Paka�Aza vaA jyaoita jastaq saetao Bayao. 3tabaitanaIhäLeÜ du�janaA maAinasahäLÜA�R yaezaUsa<gÜÜa baAtacaItagÜÜairrheka�A deKae. itanaIhä maozaA r �iLÜyaA iTa�.

4pa¤ausaLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "PaBau/ yao �(ama ho ika�hAmaI yahA< CÜQ. yaid tapaA�Rª�cCÜA gÜÜanauRh¦nCÜ Banae ma yahA<taInavawÜA �AZyahä inamaAR,ÜÜa gÜÜanaeRCÜu/ ��wÜA tapaA�Rªka�oinaimta/ ��wÜA maozaAka�o inaimta �ina ��wÜA �iLÜyaAka�oinaimta.®

5jaba pa¤ausa kau�rA gÜÜairrheka�A iTa�/ �ða�Aisa �ka��jyaALÜo baAdLÜLeÜ itanaIhäLÜA�R FAika�hAlyao. baAdLÜbaAwÜ��wÜA �AvaAja �Ayao. �AvaAja ya§tao iTayao/ "yaI maerApau¤a h¦na� �ina ma �naLÜA�R Paema gÜÜadRCÜu. ma �naIisata �ita�Anaindta CÜu. �saka�o �A$aA maAna.®

6caeLÜAhäLeÜ yao �AvaAja saunae. itanaIhä KaUbaq frA�/�ina itanaIhä BaU�Rªitar �nauhAr paArer LÜùfe. 7tar yaezaU�ApaÍnaA caeLÜAhäka�hA< �A�nauBayao. �ina itanaIhäLÜA�R CÜunauBayao. �hA<LeÜ BannauBayao/ "�WÜ. itamaIhä frA�nau padqRna.®8caeLÜAhäLeÜ pauÂða� here/ tar ka�saqLÜA�R deKaenana�. yahA<kae�vaLÜ yaezaU h¦nauh¦nTyao.

9yaezaU r �hA<ka�A caeLÜAhä pahAùfbaAwÜ �oh°LÜ<dqÜ iTa�.�hA<LeÜ caeLÜAhäLÜA�R �A$aA idnauBayao/ "pahAùfmaA itamaIhäLeÜdeKaeka�o taI GawÜnaAhä baAre maAinasaka�opau¤a m£ yaubaAwÜ baQrIna�WeÜ samma ka�saqLÜA�R kae�hI Bannau h¦<dqna. yasapaiCÜ maA¤aitamaIhäLeÜ deKaeka�A kau�rAhä maAinasahäLÜA�R BannaU.®

10caeLÜAhäLeÜ yaezaULÜA�R PaznagÜÜare/ "ika�na ka�AnaUnaka�AzaAs¤aIhäLeÜ Ka�IxwÜ �A�nauBandA paihLeÜ �iLÜyaA �A�naupaCÜR Banaeka�A h¦na�À®

11yaezaULeÜ BannauBayao/ "�iLÜyaA �A<�dqCÜna� Banaer itanaIhäLeÜWÜIkaq� Banaeka�A h¦na�. �ina yao saA<cao ho ika� �iLÜyaA�A�naeCÜna� �ina �A�rq sabaq kau�rAka�o WÜIka�isata vyavasTaAgÜÜanaeRCÜna�. 12tar ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/ �iLÜyaA �iGanaq�A�sakae�ka�A CÜna� tar itanaIhäLeÜ �naLÜA�R icandqnana�.�naLÜA�R itanaIhäLeÜ �ApaU�LeÜ jae caAhe yahI gÜÜare. yasarI naq

11117777

mmmmaaaa((((aaaaIIII 11117777ÉÉÉÉ11113333----11118888ÉÉÉÉ3333 22228888maAinasaka�A pau¤aLeÜ paina itanaIhäka�A hAtabaAwÜ yaAtanaA paA�naeCÜna�.®

13taba caeLÜAhäLeÜ yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R baiptasmaA idnaeyaUhnnaAka�o baAremaA kau�rA gÜÜareka�o �TaR bauBaeá.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA rrrrooooggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaIIII bbbbaaaaAAAALLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��LLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo:makaUR�sa 9É14-29; LÜàka�A 9É37-43ò

14yaezaU �ina �hA<ka�A caeLÜAhä pae�ir maAinasahä ka�hA<jaAnauBayao jahA< itanaIhä iTa�. ��wÜA maAinasa yaezaUka�o�iGa inah¦ir�. 15 yao maAinasaLeÜ Banyao/ "parmaPaBau/ maeroCÜoroPaita dyaALuÜ h¦nauhvasa�. �saLÜA�R CÜArerogÜÜa LÜAgÜÜaeka�o CÜ�ina yasaqæArA paIiùfta CÜ. maero CÜoro baArmbaAr �AgÜÜao rpaAnaImaA LÜùfdCÜ. 16maqLeÜ maero CÜoroLÜA�R tapaA�Rªka�o caeLÜAhäka�hA<lyaA�</ tar itanaIhäLeÜ �saLÜA�R inaka�o paAnaR sakae�nana�.®

17yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "itamaIhämaA ivazvaAsa Cqna.itamaIhäka�o jaIvananaq ºaxwÜ CÜ. itamaIhäsa<gÜÜa ma ka�ihLeÜsammabasna sakau�<LÜAÀ itamaIhäsa<gÜÜa ka�ihLeÜsamma ma sahna gÜÜanauRÀ yao baALÜka�LÜA�R yataA lyaA¬.® 18yaezaULeÜ baALÜka�iBa¤aBa�ka�o BaUtaLÜA�R �A$aAgÜÜanauR Bayao. yao BaUta yao baALÜka�baAwÜbaAihr inaska�yao/ �ina yasabaeLÜA deiKa baALÜka� jaAtaI Bayao.

19taba caeLÜAhä yaezaUka�hA< �ka�AntamaA �A�. itanaIhäLeÜBanae/ "hAmaILeÜ baALÜka�baAwÜ BaUta BagÜÜaA�na paUrA PayaAsagÜÜareka�A iTayaQ=. tar hAmaILeÜ yasaLÜA�R BagÜÜaA�na sakae�naQ=.ika�na hAmaIhäLeÜ BaUta BagÜÜaA�na sakae�naQÀ®

20yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "itamaIhäLeÜ BaUta BagÜÜaA�nasakae�naQ/ ika�naBanae itamaIhämaA �ka�dmaq ka�mtaI ivazvaAsa CÜ.ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu. yaid itamaIhäka�o ivazvaAsataorIka�o dAnaA Baq�M h¦<do ho/ ta pavaRtaLÜA�R itamaIhäLeÜ�a$aAidna saka�nae iTayaQ/ "yahA<deiKa yahA< jaA.® �ina yaosanaeR iTayao. sabaq kau�rA itamaIhäka�o inaimta samBava bannaeiTayao.®21*

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo mmmm££££ yyyyaaaau uuuu uuu bbbbaaaaAAAArrrre eee ccccaaaaccccaaaaAAAAR RRR ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRRhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:makaUR�sa 9É30-32; LÜàka�A 9É43-45ò

22 yasapaiCÜ/ caeLÜAhä gÜÜaAiLÜLÜImaA BaeLÜA Ba�. yaezaULeÜ

ppppaaaadddd 22221111 kae�hI �aIka� iLÜipahämaA pad-21 CÜÉ " yastao �AtmaA�A�naeCÜ yaid itamaIhäLeÜ PaATaRnaA r �pavaAsa gÜÜanaR saka�yaQ Banae.®

itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "maAinasaka�o pau¤aLÜA�R maAinasahäka�o

inayan¤a,ÜÜamaA sauimpa�naeCÜ. 23taI maAinasahäLeÜ maAinasaka�opau¤aLÜA�R maAiridnaeCÜna�. tar taeêao idnamaA maAinasaka�o pau¤abaQrI �WÜnaeCÜna�.®

yaezaULÜA�R maAirnaeCÜ Bannae saunaer caeLÜAhä Kaubaq duÉiKataBa�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA kkkkaaaa��rrrr iiiittttaaaannnnaaaae eeeR RRR bbbbaaaaAAAArrrre eee iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAA24yaezaU �ina �naka�A caeLÜAhä ka�pa�naRh¦mamaA jaAnauBayao.

ka�pa�naRh¦mamaA kae�hI maAinasahä pa¤ausaka�hA< �A�. taI maAinasahädu� f°Aka�maA ka�r �WÜA�naehä iTa�. itanaIhäLeÜ saoDae/ "kae�itamaIhäka�A gÜÜauäLeÜ du� f°Aka�maA ka�r itadqRCÜnaÀ®

25pa¤ausaLeÜ javaAbaid�/ "ho/ yaezaULeÜ taI ka�rhä itanauRh¦nCÜ.® yasapaiCÜ pa¤ausa yaezaU Ba�ka�o GarmaA gÜÜa�. pa¤ausaLeÜ kae�hI

baolna �iGanaq/ BannauBayao/ "yao saMsaArmaA rAjaALeÜ maAinasahäbaAwÜivaiBanna Paka�Arka�A ka�rhä PaApta gÜÜadRCÜna�. tar ka�r itanaeRmaAinasahä ka�o h¦na�Àù kae� itanaIhä rAjaAka�A baALÜka�häh¦na�ùÀ �TavaA taI �ä maAinasahä h¦na�À itam�ao yasa Paitakae� ibacaAr CÜùÀ®

26pa¤ausaLeÜ �(ar id�/ "�ä maAinasahäLeÜ ka�ritaCÜRna�.®

yaezaULeÜ BannauBayao/ " yasao Ba� rAjaAka�A baALÜka�häLeÜka�r itanae R �Avazyaka�taA padqRna. 27tar hAmaI yaI ka�r�WÜA�naehäLÜA�R rIsa �WÜA�na caA<hdqnaQ. yasaTaR yasaPaka�ArLeÜka�r bauBaáA¬. paoKarImaA jaA¬ �ina maACÜA samaAtnabalCÜIhAna. itamaILeÜ samaAtaeka�o paihLÜo maACÜA LeÜÜ¬/ yasaka�omauKa KaoL �ina itamaILeÜ caAr f°ka�maAka�o ��wÜA mau�ApaA�naeCÜQ. yao mau�A ka�r �WÜA�naehäLÜA�R dee¬. yasaqbaAwÜitam�ao r maero ka�r cauka�taA h¦naeCÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ssssaaaaooooDDDDnnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ ssssaaaabbbbaaaaBBBBaaaannnnddddAAAA mmmmaaaahhhhAAAAnnnnaaaa kkkkaaaa��oooo hhhhooooÀÀÀÀ:makaUR�sa 9É33-37; LÜàka�A 9É46-48ò

yasaqbaeLÜA caeLÜAhä yaezaUka�hA< �A� �ina saoDae/"svagÜÜaRka�o rAjyamaA sabaBandA mahAna ka�o hoLÜAna�À®

2yaezaULeÜ �ka�janaA saAnao baALÜka�LÜA�R �ApaU�ka�hA<baoLÜA�nauBayao. �ina caeLÜAhäka�o �iGa yao baALÜka�LÜA�R�ByaA�nauBayao. 3�ina BannauBayao/ "ma itamaIhäLÜA�R saA<caoBandCÜu. yaid itamaIhä saAnao baALÜka�hä jastaq pair,ÜÜataBa�naQ Banae taba itamaIhä §vagÜÜaRka�o rAjyamaA ka�ihlyaq Pavaeza

11118888

22229999 mmmmaaaa((((aaaaIIII 11118888ÉÉÉÉ4444----22222222gÜÜanaR saka�naeCqnaQ. 4jasaLeÜ �apaU�LÜA�R yao saAnao naAnaI Baqá nam�abanaA�na sakaÍCÜ §vagÜÜaRka�o rAjyamaA �hI mahAna h¦nCÜ.

5"yaid kau�naq vyai(aáLeÜ maero naAmamaA yao baALÜka�LÜA�R�ah,ÜÜa gÜÜaCÜR Banae/ �saLeÜ maLÜA�R �ah,ÜÜa gÜÜareka�o h¦naeCÜ.

ppppaaaaAAAAppppaaaakkkkaaaa��oooo bbbbaaaaAAAArrrre eeemmmmaaaaAAAA ccccaaaae eeettttaaaaAAAAvvvvaaaannnnaaaaIIII:makaUR�sa 9É42-48; LÜàka�A 17É1-2ò

6yaid yaI kau�naq �ka� saAnao baALÜka�LeÜ mamaAiTa ivazvaAsarAKCÜ Banae/ �ina ka�saqLeÜ yao baALÜka�LÜA�R paApamaA paACÜRBanae yao yao vyai(aáka�o inaimta �ita narAm�ao h¦naeCÜ. yastaAka�o inaimta ta GaA<wÜImaA ��wÜA WÜULÜo jaA<tao Bau�,fYA�r§vayaMLÜA�R �gÜÜaADa samau�maA fubaA�idnau baesa h¦naeCÜ. 7jaunaka�Ar,ÜÜaLeÜ maAinasahäLÜA�R paApa gÜÜarA�<CÜ yasa saMsaArmaA ma taImaAinasahäka�o inaimta duÉKa �nauBava gÜÜadRCÜu. ya§tao GawÜnaAh¦naqpaCÜR. tar ya§tao gÜÜanae R maAinasahäLÜA�R ka�ihlyaq rAm�aoh¦naeCqna. 8yaid itam�ao hAta vaA Kau·Ü�ALeÜ itamaILÜA�R paApagÜÜanaRLÜA�<CÜ Banae yasaLÜA�R ka�AwÜ �ina pa�AiLÜdee¬. itam�aoinaimta zarIrka�o �ka� �<gÜÜa naBa�R jaIvana ibataA�nau du�hAta�ina du� Kau·Ü�Ahä iLÜ�r narka�ka�o �ignamaA jalnau BandA�(ama h¦naeCÜ. 9yaid itam�aA �A<KaALeÜ itamaILÜA�R paApagÜÜanaRLÜA�<CÜ Banae yasaLÜA�R inaka�AL �ina pa�AiLÜdee¬. du�vawÜA�A<KaA Ba�r saDaq BairLÜA�R narka�ka�o �ignamaA pa�AiLÜnauBandA��wÜA �A<KaA iLÜ�r jaIvanamaA PavaezagÜÜanau R itam�aA inaimta�saLÜ h¦naeCÜ.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA hhhhrrrrAAAA��kkkkaaaa��oooo BBBBaaaae eeeù ùùùffffAAAAkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��TTTTaaaaAAAA:LÜàka�A 15É3-7ò

10"hoizayaAr bana. yaI saAnaA baALÜka�LÜA�R taucCÜ naWÜAna.ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu ika� yaI baALÜka�häka�A §vagÜÜaRmaAdUtahä CÜna�. �ina taI dUtahä §vagÜÜaRmaA maerA ipataAka�AsaATamaA CÜna�. 11* parmaezvarka�o pau¤a hrA�ka�AhäLÜA�RvacaA�na �A�nau Ba�ka�oCÜ.

12"itamaIhä kae� saocCÜQÀ yaid kau�naq maAinasaka�o 100vawÜA BaeùfAhä CÜna�/ �ina kau�naq ��wÜA hrA�ka�o CÜ/ Banae�ä 99 vawÜA BaeÎ ùfALÜA�R fA<ùfAmaA CÜofer � hrA�ka�o

ppppaaaadddd 11111111 kae�hI �aIka� iLÜipahämaA pad 11 CÜÉ "maAinasaka�A pau¤ahrA�ka�AhäLÜA�R r»aA gÜÜanaR �A�ka�A h¦na�.®

��wÜA BaÎùfALÜA�R Kaojna jaA<dqnaÀ kae� yao WÜIka� ho�naÀ

13�ina jaba �saLeÜ hrA�ka�o BaeÎ ùfA Bae·Ü�A�<CÜ taba ��ApaU�isata Ba�ka�A 99 vawÜA BaÎùfAmaA BandA yao ��wÜABaeÎùfA paA�r gÜÜad�gÜÜad� h¦naeCÜ. ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu.14 yasarInaq itam�aA §vagÜÜaRka�o ipataAka�o �cCÜA yao CÜ ika� yaIkau�naq paina saAnaA naAnaIhä nahrA�osa�.

jjjjaaaabbbbaaaa kkkkaaaa��ssssaaaaq qqqLLLLeeeeÜÜÜÜ ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaallllttttaaaaIIII ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaCCCCÜÜÜÜR RRR:LÜàka�A 17É3ò

15"yaid itam�aA BaA� vaA baihnaILeÜ itam�ao iva¨ë kae�hIgÜÜaltaI gÜÜarYo Banae jaba � �ka�AntamaA CÜ itamaI �saka�omaAjaA¬. �ina Bana �saka�o kae� gÜÜaltaI CÜ. yaid yaovyai(aáLeÜ itamaILÜA�R saunna caAhe/ Banae �saLÜA�R itam�aA BaA�Ba�r rhna madd dee¬. 16yaid �saLeÜ saunna �svaIka�ArgÜÜarYo Banae �ä �ka� vaA du� maAinasahäLÜA�R lyaA¬jasamaA ika� taI du� vaA taIna saA»aIhäLeÜ yahA< jae jaitakau�rA Ba� taI PamaAi,ÜÜata gÜÜanaeRCÜna�. 17yaid �saLeÜ itanaIhäka�Akau�rA paina saunna nacaAhe taba yasaLÜA�R ma,fLÜI samaudAyasama»a lyaA¬. ma,fLÜI samaudAyaLÜA�R paina �saLeÜ saunnanacaAhe �saLÜA�R parmaezvarmaA ivazvaAsa nagÜÜanaeR Banaer �inaka�r �WÜA�nae sarh vyavahAr gÜÜar.

18"ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu. jaba yao p£TvaImaAitamaI NyaAyaka�o LÜAigÜÜa baoldCÜQ/ yao NyaAya parmaezvarbaAwÜh¦naeCÜ. jaba itamaILeÜ yao p£TvaImaA »amaAka�o bacana idnCÜQ/ yao »amaA parmaezvarbaAwÜ h¦naeCÜ.

19"ma itamaILÜA�R BanCÜu/ "yao p£TvaImaA kae�hI kau�rAka�obaAremaA itamaIhämaDyae du�janaA �ka� Ba�R sahmata BayaQ Banae yasaka�o inaimta PaATaRnaA gÜÜanaRsakaÍCÜQ. �ina itamaIhäLe jaunacaIjaka�o inaimta PaATaRnaA gÜÜaCQÜR yao maerA §vagÜÜaRka�o ipataAbaAwÜPaApta gÜÜanae RCQÜ R. 20yao saA<cao ho/ ika�naBanae du� vaAitanajanaALeÜ mamaAiTa ivazvaAsa rAKCÜ/ �TavaA BaeLÜA h¦nCÜna�Banae/ ma yahA< itanaIhäka�A saATamaA h¦nCÜu.®

»»»»aaaammmmaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��TTTTaaaaAAAA21 yasapaiCÜ pa¤ausa yaezaUka�hA< �A�r saoDae/ "PaBau jaba

maerA BaA�RLeÜ maPaita GairGair gÜÜaltaI gÜÜadRCÜ/ taba maqLeÜ ka�itapawÜka� samma �saLÜA�R »amaA gÜÜanauRùÀ kae� saAtapalwÜ sammaÀ®

22yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "ma itamaIhä sabaqLÜA�RBandCÜu/ yaid �saLeÜ �ApaÍnao gÜÜaltaI gÜÜairrhyao Banae painaitamaILeÜ saAta gÜÜau,ÜÜaA sa(a(ar pawÜka�samma »amaA idnaupaCÜR.®

mmmmaaaa((((aaaaIIII 11118888ÉÉÉÉ22223333----11119999ÉÉÉÉ11112222 3333000023"yasaka�Ar,ÜÜa §vagÜÜaRka�o rAjya rAjaA ja§taq CÜ jasaLeÜ

�ApaÍnaA naoka�rhäbaAwÜ ihsaAba imaLÜA�nae inazcaya gÜÜaCÜR.24rAjaALeÜ ihsaAba imaLÜA�na zauä gÜÜare. �ka� naoka�r hjaArQ=caA<dIka�o isaða�Aka�o ±,ÜÜaI iTayao. 25 yao naoka�r �ApaÍnao±,ÜÜa itanaR �samaTaR iTayao. rAjaALeÜ �saLÜA�R/ �saka�I§vaAsnaI/ �saka�A naAnaIhä �ina �isata Ba�ka�A sabaq kau�rA�saLeÜ rAjaALÜA�R itanauRpanaeR ],ÜÜaka�o pairmaA,ÜÜa samma baecnae�Adeza gÜÜare.

26"tar yao naoka�r maAiLÜka�ka�o Kau·Ü�AmaA parYo �inamaAiLÜka�LÜA�R ivantaI gÜÜarYo/ 'maero inaimta kae�hI DaqyaR rAiKaidnauhosa�. �ina maLÜA�R LÜAgÜÜaeka�o jae jaita ±,ÜÜa CÜ maitanaeRCÜu.¾ 27yao saunaer maAiLÜka�LÜA�R naoka�rPaita dyaA jaAgyao.maAiLÜka�LeÜ yao naoka�rLÜA�R Banyao ika� �saLeÜ �saka�o ±,ÜÜaitanauR panaeR Cqna �ina �saLÜA�R mau(aá jaAna id�.

28"kae�hI samaya paiCÜ/ yao naoka�rLeÜ �ka�oR naoka�rLÜA�RBae·Ü�Ayao/ jasaLeÜ �sabaAwÜ �ka�saya caA<dIka�A isaða�A ±,ÜÜaLÜgÜÜaeka�o iTayao. �saLeÜ yasaka�o Gaok�a�o �<WYAyao �inaBanyao/ 'maero ±,ÜÜa taurntaq itairhALÜ�.¾

29" yao naoka�r �saka�o Gau<ùfA weÜkae�r ivantaI gÜÜanaR LÜAgyao/'maero inaimta DaqyaR Daar,ÜÜa gÜÜanaoRsa� maLÜA�R LÜAgÜÜaeka�o ],ÜÜa macauka�taA gÜÜanaeReCÜu.¾

30"tar yao paihLÜo naoka�rLeÜ DaqyaR gÜÜanaR sakae�na. yasaLeÜ�ka�oR naoka�rka�o iva¨ë NyaAyaka�taARLÜA�R naAiLÜza gÜÜarYo�ina �saLÜA�R jaeLÜmaA paurYA�idyao. ±,ÜÜa cau(aáA nagÜÜaä{jaeLÜ�naI jaeLÜmaA basna parYo. 31�ä sabaq naoka�rhäLeÜ yaoGawÜnaA deKae. itanaIhä duÉKaI Ba� �ina itanaIhäLeÜ �ApaÍnaAmaAiLÜka�LÜA�R yao GawÜnaAka�o v£taAnta saunaA�id�.

32"taba maAiLÜka�LeÜ naoka�rLÜA�R baoLÜA� �ina �saLÜA�RBanae/ 'itamaI duxwÜ naoka�r ho¬. itamaILeÜ mabaAwÜ Gaerq ±,ÜÜaLÜgÜÜaeka�A iTayaQ/ �ina maqLeÜ yao »amaA gÜÜairid� ika�naBanaeitamaILeÜ maLÜA�R yaAcanaA gÜÜarYQ. 33maqLeÜ itamaILÜA�R dyaAdeKaA� jastaq itamaILeÜ paina itam�ao sahnaoka�rLÜA�R dyaAdeKaA�nasakae�naQÀ¾ 34maAiLÜka� KaUbaq irsaA�ka�A iTa�/ �ina d,fka�Ainaimta yasa naoka�rLÜA�R jaeLÜmaA paWÜA�. sampaU,ÜÜaR ],ÜÜanaitaä{jaeLÜ itanaI jaeLÜmaA naq basnauparYo.

35"rAjaALeÜ paina §vagÜÜaRmaA Ba�ka�A maerA ipataALeÜ jaegÜÜanau Rh¦nCÜ yahI gÜÜare yaid itamaIhä Pa yaeka�LeÜ �ApaÍnaABaA�-baihnaIhäLÜA�R �ApaÍnaA �dyaLeÜ »amaA gÜÜarenaQ Banae tabamaerA §vagÜÜaRka�o ipataALeÜ itamaIhäLÜA�R paina »amaA idnau h¦naeCqna�.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ssssaaaammmmvvvvaaaannnnDDDDaaaa iiiivvvvaaaaccccCCCCeeeeÜÜÜÜdddd bbbbaaaaAAAArrrre eee iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAA:makaUR�sa 10É1-12ò

yaI sabaq kau�rAhä saunaA�paiCÜ yaezaULeÜ gÜÜaALÜIÜLÜICÜAùf�nauBayao. yadRna nadIka�o paAir pai·Ü� CeÜvamaA

Ba�ka�o yah¦idyaA ijalLÜAiBa¤a �hA< paugÜnauBayao. 2DaerqmaAinasahäLeÜ yaezaUka�o ipaCÜA gÜÜare. yaezaULeÜ rogÜÜaI maAinasahäLÜA�R yahA< inaka�o paAiridnau Bayao.

3kae�hI pa�irsaIhä yaezaUka�hA< itanaka�o/ parI»aA gÜÜanaR yahA<�A�. itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R saoDae/ "kae� kau�naq paina inah¦<maAka�saqLeÜ �ApaÍnaI §vaAsnaILÜA�R yaAgÜna sakaÍCÜÀ®

4yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "kae� itamaIhäLeÜ DamaRzaAs¤amaApaùFeka�A CqnaQÀ jaba parmaezvarLeÜ saMsaArka�o s£ixwÜ gÜÜanauRBayao/'�hA<LeÜ naq nar r naArI banaA�nau Bayao.¾* 5�ina parmaezvarLeÜBannau Bayao/ ' yasaka�Ar,ÜÜa maAinasaLeÜ �ApaÍnao �AmaA-baAbauLÜA�R�ApaÍnao §vaAsnaIsa<gÜÜa imalnaka�A inaimta CÜoùfnau paCÜR. �ina yaIdu� vyai(aáhä �ka� h¦naeCÜna�.¾* 6yasaTaR du�janaA vyai(aáhädu� r<hdqnana� �ka�h¦nCÜna�. parmaezvarLeÜ yaI du�RLÜA�R �ka�paAreka�A h¦na�. yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜÜ ka�saqLeÜ itanaIhäLÜA�R �LÜgÜÜapaAnau R h¦<dqna.® 7pa�irsaIhäLeÜ saoDae/ "yaid yasao Ba�maozaALeÜ ika�na ��wÜA maAnCeÜLÜA�R PamaA,ÜÜapa¤a LeÜKaer �ApaÍnaIpatnaIisata CÜuwÜAnaAma gÜÜanaeR �A$aA id�À®

8yaezaULeÜ BannauBayao/ "maozaALeÜ itamaIhäLÜA�R �ApaÍnaI§vaAsnaIhäsa<gÜÜa CÜuwÜAnaAma gÜÜanaeR �naumaita id�ka�o ka�Ar,ÜÜa kae�ho Banae itanaIhäLeÜ parmaezvarka�o iza»aALÜA�R §vaIka�Ar gÜÜanaR�§vaIka�Ar gÜÜarYQ. tar zauämaA yao yastao iTa�na. 9jao maBandCÜu jasaLeÜ �ApaÍnao §vaAsnaILÜA�R yaAgÜÜaer �ka�oR êaIsa<gÜÜaivavaAh gÜÜadRCÜ Banae �saLeÜ vyaiBacaAr gÜÜadRCÜ. ��wÜa maAnCeÜLeÜ�ApaÍnao §vaa§naILÜa�R yaAgÜÜaer �ka�IR §vaAsnaIsa<gÜÜa yai(abaeLÜAivavaAh gÜÜanaR paA�<dCÜ jaba �saka�o paihLeÜka�o §vaAsnaILeÜ�ä kau�naq vyai(aása<gÜÜa ÃyaiBacaAr gÜÜadRCeÜÜ.®

10caeLÜAhäLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "yaid yahI ka�Ar,ÜÜaLeÜmaA¤a ��wÜA maAnCeÜLeÜ �ApaÍnao §vaAsnaILÜA�R yaAgÜna sakaÍCÜBanae ivavaAh nagÜÜanauR naq �saLÜ h¦nCÜ.®

11yaezaULeÜ javaApa� idnauBayao/ "kae�hI maAinasaLeÜ yaosa yataALÜA�R maAnna sa(aqána. tar parmaezvarLeÜ ka�saq-ka�saqLÜA�RmaA¤a yasaLÜA�R maAnna saka�nae banaA�nau Ba�ka�o CÜ 12ka�ohI

''''��hhhhAAAA< <<<LLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² BBBBaaaayyyyaaaaoooo¾¾¾¾ �tpai(a 1É17 vaA 5É2.

'''' yyyyaaaassssaaaakkkkaaaa��AAAArrrr,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ²²²² ��kkkkaaaa�� hhhh¦¦¦¦nnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��¾¾¾¾ �tpai(a 2É24.

maAinasahäLeÜ ika�na ivavaAh gÜÜanaRsa(aqána Bannae baAre ivaiBanna

11119999

33331111 mmmmaaaa((((aaaaIIII 11119999ÉÉÉÉ11113333----22220000ÉÉÉÉ1111ka�Ar,ÜÜahä CÜna�. itanaIhämaDyae ka�ohI janmaA�nae »amataAibanaA naq janmaeka�A h¦nCÜna�. �ina kae�hI maAinasahäLÜA�R/�ä maainasahäLeÜ kae�hI samaya paiCÜ yastao gÜÜarA�ka�oh¦nCÜ. ka�ohI �ä §vagÜÜa Rka�o rAjyaka�o inaimta ivavaAh�svaIka�Ar gÜÜaCÜRna�. tar jasaLeÜ ivavaAh gÜÜanaR saka�CÜ �saLeÜivavaAh baAre yao iza»aA maAnnau padRCÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA bbbbaaaaAAAALLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��hhhhääääkkkkaaaa��oooo §§§§vvvvaaaaAAAAggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaattttaaaa:makaUR�sa 10É13-16; LÜàka�A 18É15-17ò

13 yasapaiCÜ maAinasahä �ApaÍnaA baALÜka�häLÜA�R iLÜ�ryaezaUka�hA< gÜÜa� taAika� yaezaULeÜ naAnaIhä maAiTa �ApaÍnaA hAtarAKare �aizaRvaAd id¬na �ina PaATaRnaA gÜÜarI id¬na. jaba�hA<ka�A caeLÜAhäLeÜ yao deKae/ itanaIhäLeÜ maAinasahäLÜA�RyaezaUka�hA< �ApaÍnaA baALÜka�hä lyaA<�dA hpka�A�. 14taryaezaULeÜ BannauBayao/ "sasaAnaA baALÜka�häLÜA�R maka�hA<�A�na itanaIhäLÜA�R naroka�. ika�naBanae §vagÜÜaRka�o rAjya taImaAinasahä ka�o ho jao yaI saAnaA baALÜka�hä samaAna CÜna�.®15 yasapaiCÜ itanaIhämaAiTa hAta rAKaer yaezaU yahA<baAwÜjaAnauBayao.

DDDDaaaannnnaaaaIIII vvvvyyyyaaaaiiii((((aaaaááááææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR mmmmaaaaAAAAnnnnnnnnaaaa ��ssssvvvvaaaaIIIIkkkkaaaa��AAAArrrr:makaUR�sa 10É17-31; LÜàka�A 18É18-30ò

16��wÜA maAinasa yaezaUka�hA< �A� �ina saoDae/ "gÜÜauäjyaU/kae� �saLÜ ka�Ama maqLeÜ gÜÜanauR panaeR jasaæArA ma �nanta jaIvanaPaApta gÜÜanaRsaka�CÜuÀ®

17yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "�saLÜ kae� hoÀ itamaILeÜmaLÜA�R ika�na yasarI saoDdqCÜQÀ KaAiLÜ parmaezvar maA¤a�saLÜ h¦nauh¦nCÜ. yaid itamaI �nanta jaIvana paA�na caAhnCÜQBanae/ itamaILeÜ �A$aAhä paALÜna gÜÜanauR padRCÜ.®

18 yasa maAinasaLeÜ saoDae/ "kau�na �A$aAhäÀ® yaezaULeÜ�(ar idnauBayao/ "'ka�saqka�o h yaA nagÜÜar/ ka�saqisata vyaiBacaArnagÜÜar; nacaor/ BaU<áWÜA gÜÜavaAhI nadee¬/ �äka�o inandA gÜÜanauRh¦ <dqna/ 19�ApaÍnaA �amaA-baAbauka�o �Adr gÜÜar¾* �ina'�Apaq�LÜA�R Paema gÜÜare jastao �äLÜA�R paina Paema gÜÜar.¾* ®

20 yao javaAna maAinasaLeÜ Banae/ "maqLeÜ yaI saba�A$aAhä paALÜna gÜÜareka�o CÜu. �ba �ä maqLeÜ kae� gÜÜanauR

''''kkkkaaaa��ssssaaaaq qqqkkkkaaaa��oooo hhhh yyyyaaaaAAAA ²²²² ��AAAAddddrrrr ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr¾¾¾¾ PasTaAna 20É12-16.

''''��AAAAppppaaaaq qqq��LLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ²²²² PPPPaaaae eeemmmmaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr¾¾¾¾ LeÜvaI 19É18.

paCÜRÀ®

21yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "yaid itamaI isaë h¦nacaAhnCÜQ Banae/ �ApaU�maA Ba�ka�o jae jaita caIjahä CÜna�ibak�a�I gÜÜar. taI paqsaA-äipayaA< gÜÜarIbahäLÜA�R baA<ùF. yaiditamaILeÜ yasao gÜÜarYQ Banae itamaILeÜ §vagÜÜaRmaA Ba�ka�o sampai(aPaApta gÜÜa enaRCÜQ. taba itamaI �A�<CÜQ �ina maero paiCÜLÜAgCÜQ.®

22tar yao kau�rA saunaer yao javaAna maAinasa KaUbaq duÉKaIbanyao ika�naBanae yao DanaI maAinasa iTayao. yasaTaR itanaIyaezaUbaAwÜ gÜÜa�.

23 yasapaiCÜ yaezaULeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/"ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu. ��wÜA DanaI maAinasaLÜA�R§vagÜÜaRka�o rAjyamaA pasna paA�nau Kaubaq ka�iWÜna h¦nCÜ. 24DanaImaAinasaLÜA�R parmaezvarka�o rAjyamaA pasnau BandA baä ¬<wÜLÜA�Risayaoka�o naAT�aIbaAwÜ iCÜnaR saijaLÜo panaeRCÜ.®

25jaba caeLÜAhäLeÜ yastaA kau�rA saunae/ itanaIhä KaUbaq�caimBata Ba�. itanaIhäLeÜ saoDae/ "yaid yastao Ba�ka�saLeÜ �ëAr paA�na sakaÍCÜ taÀ®

26yaezaULeÜ caeLÜAhäLÜA�R henau RBayao �ina BannauBayao/"maAinasahäka�o inaimta yao �samBava CÜ. tar parmaezvarka�Ainaimta hreka� kau�rA samBava CÜ.®

27pa¤ausaLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "hAmaILeÜ hAmaIisata Ba�ka�APa yaeka� kau�rA yaAgÜÜaer tapaA�Rªka�o paiCÜ LÜAgyaQ=. hAmaILeÜ kae�paA�naeCÜQ=À®

28yaezaULeÜ caeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/ "ma itamaIhäLÜA�RsaA<cao BandCÜu. jaba nayaA< saMsaArka�o sa]ixwÜ h¦naeCÜ. maAinasaka�opau¤a yao mahAna isaMhAsanamaA basnae CÜ. �ina itamaIhä paina�êaA�LÜka�A baAH kau�LÜmaAiTa �nsaApa� gÜÜadqR baAh°Ü vawÜAisaMhAsanahämaA basnaeCÜQ. 29�ina taI jasa-jasaLeÜ maeroinaimta �ApaÍnao Gar/ dAjauBaA�/ iddI-baihnaI/ baAbau-�AmaA/CÜorA-CÜorIhä/ �ina jaggÜÜaA-jamaInahä CÜoùfeka�o CÜ itanaIhäLeÜtaI CÜoùfeka�o BandA Daerq �iDaka� paA�naeCÜna�. �ina itanaIhäLeÜ�nanta jaIvana paA�nae CÜna�. 30�ihLeÜ Daerq jasao jao ��ca�ohodAmaA paugÜÜaeka�ACÜna� BaivaxyamaA ho|cao sTaAna paA�naeCÜna�.�ina �ihLeÜ Daerq jasao jao inamna sTaAnamaA pareka�A CÜna�BaivaxyamaA ��ca �ohodAmaA paugÜÜnaeCÜna�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA KKKKaaaae eeettttaaaaAAAALLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääääkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��TTTTaaaaAAAA"§vagÜÜaRka�o rAjya ��wÜA jamaInaka�o maAiLÜka� ja§taoho jasaka�o �Ä�[urka�o Kaeta iTayao. �ka� ibahAna

sabaerq �ApaÍnao �MÄ�[urka�o KaetamaA ka�Ama gÜÜarA�na KaetaALÜAhä

22220000

mmmmaaaa((((aaaaIIII 22220000ÉÉÉÉ2222----22222222 33332222jyaALÜAmaA iLÜna gÜÜa�. 2Pa yaeka� idnaka�o jyaALÜABanaer �saLeÜ taI KaetaALÜAhäLÜA�R caA<dIka�o �ka� isaða�Aidna maANyao �ina �ApaÍnao �Ä�[Ur KaetamaA ka�Ama gÜÜanaR RitanaIhäLÜA�R paWÜA�.

3"PaAyaÉ naQ bajaeitar bajaAr gÜÜanaR BanaI jaba �naI baAihrgÜÜa� �saLeÜ kae�hI maAinasahä �iBarheka�o deKae. taI maAinasahäka�Amarihta iTa�. 4�ina BaUimapaitaLeÜ itanaIhäLÜA�R Banyao/'yaid itamaIhäLÜA�R maero �Ä�[Ur KaetamaA ka�Ama gÜÜanaeR �cCÜACÜ Banae/ ma itamaIhäLeÜ jaita KawÜ�taCÜQ yasaka�o sahIjyaALÜA idenCÜÜu.¾ 5 yasapaiCÜ itanaIhä ka�Ama gÜÜanaRLÜA�R �Ä�[UrKaetamaA gÜÜa�.

"pae�ir tyao maAinasa �ka�palwÜ PaAyaÉ baAH bajae �ina�ka�oRpalwÜ taIna bajaeitar baAihr inai§ka�yao. duvaqpalwÜ itanaLeÜ�Ä�[ur KaetamaA ka�Ama gÜÜanaRLÜA�R jyaALÜA id�r KaetaALÜAhäLÜA�RlyaAyao. 6pae�ir PaAyaÉ paA<ca bajae � bajaAr gÜÜanaR inai§ka�yao.pae�ir kae�hI maAinasahäLÜA�R kae�hI nagÜÜarI yasaq �iBarheka�odeKyao. �saLeÜ itanaIhäLÜA�R saoDyao/ 'kae�hI ka�Ama nagÜÜarIitamaIhä ika�na yahA< baisarheka�A CÜQùÀ¾

7maAinasahäLeÜ Banae/ 'ka�saqLeÜ hAmaILÜA�R ka�AmamaA LÜA�nana�.¾"�saLeÜ Banyao/ ' yasao Ba� itamaIhä paina maero

�Ä�[urka�o KaetamaA gÜÜa�r ka�Ama gÜÜanaR sakaÍCÜQ.¾8"jaba saA<Baá parYo yao Kaetaka�o maAiLÜka�LeÜ KaetaALÜAhäka�o

inarI»aka�LÜA�R Banyao/ 'sabaq KaetaALÜAhäLÜA�R baoLÜA¬ �inaitanaIhäka�o jyaALÜA baA<iùf dee¬. �intama KaetaALÜA deiKaPaTamaitar Bauka�taAna zauä gÜÜar.¾

9"paA<ca bajaeitar �A�ka�A KaetaALÜAhä jasaLeÜ paA<ca bajaeka�Ama zauägÜÜare itanaIhäLeÜ �ApaÍnaA KacaR paA�. Pa yaeka�LeÜ��wÜA caA<dIka�o isaða�A paA�. 10 yasapaiCÜ paihLeÜ lyaA�ka�AKaetaALÜAhäLeÜ �ApaÍnaA KacaR paA�. itanaIhäLeÜ paihLeÜpaA�ka�A KaetaALÜAhäBaNdA �iDaka� KacaR paA�nae �AzaAgÜÜareka�A iTa�. tar itanaIhäLeÜ paina �äLeÜ jastaq �ka�-�ka�vawÜAcaA<dIka�o isaða�A maA¤a paA�. 11jaba itanaIhäLeÜ ��wÜA maA¤acaA<dIka�o isaða�A paA� itanaIhäLeÜ BaUimapaitaisata ivaroDa gÜÜare.12KaetaALÜAhäLeÜ ivaroDa gÜÜare/ 'paiCÜbaAwÜ �A�ka�AhäLeÜKaAiLÜ �ka� Ga,wÜA maA¤a ka�Ama gÜÜareka�A CÜna�. tar itanaIhäLÜA�Rpaina hAmaILÜA�R jastaq ��wÜA caA<dIka�o isaða�A id�yao. �inahAmaILeÜ Banae saArA idna Paca,f GaAmamaA ka�Ama gÜÜareka�A CÜQ=.¾

13"tar yao maAinasa jao jamaInaka�o maAiLÜka� iTayao/KaetaALÜAhämaDyae �ka�janaALÜA�R Banae/ 'saATaI/ maqLeÜ itamaILÜA�R�NyaAya gÜÜareka�o Cqna. ��wÜA caA<dIka�o isaða�AmaA naq ka�Ama

gÜÜanaR maisata itamaI maAnaeka�o iTayaQ. ho ika� ho�naÀ 14yasaqLeÜ�ApaÍnao jyaALÜA TaApa �ina jaA¬. maqLeÜ jyaALÜAmaA lyaA�ka�o�intama KaetaALÜALÜA�R paina itamaILÜA�R jastaq idna caAhnCÜu.15kae� maero paqsaALeÜ jae paina gÜÜanaeR maero �iDaka�Ar CqnaÀ�TavaA ma �dAr CÜu Banaer itamaILÜA�R �AiHsa LÜAgyaoÀ¾

16" yasarInaq jao �ihLeÜ �ntamaA CÜ BaivaxyamaA �ÜpaihLÜo h¦nCÜÜ. �ina jao �ihLeÜ paihLÜo sTaAnamaA CÜBaivaxyamaA �intama sTaAnamaA h¦naeCÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaq qqq mmmm££££ yyyyaaaau uuu bbbbaaaaAAAArrrre eee kkkkaaaau uuu��rrrrAAAA:makaUR�sa 10É32-34; LÜàka�A 18É31-34ò

17yaezaU yaäzaLeÜma jaAnau h¦<dqiTayao. �hA<ka�A baAHqcaeLÜAhä paina �hA<ka�A saATamaA iTa�. jaba �naIhä jaA<dqiTa�/ yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BaeLÜA gÜÜanauRBayao �ina inajaIäpamaAbaAta gÜÜanau RBayao. �ka�janaAsa<gÜÜa kau�rA gÜÜanau R Bayao. �hA<LeÜitanaIhäLÜA�R BannauBayao/ 18"hAmaIhä yaäzaLeÜma jaA<dqCÜQ.maAinasaka�o pau¤aLÜA�R mauKya paUjaAhArIhä r ka�AnaUnaka�AzaAs¤aIhäka�o hAtamaA sauimpa�naeCÜ. itanaIhäLeÜ maAinasaka�Apau¤aLÜA�R m£ yau d,fidnaeCÜna�. 19itanaIhäLeÜ maAinasaka�o pau¤aLÜA�R�-yahUdIhäka�o hAtamaA saumpanaeCÜna�. itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�RgÜÜaALÜI gÜÜanaeRCÜna�/ ka�orAR LÜA�naeCÜna� �ina k�aU�samaA Bau�,fYA�rmaAnae RCÜna�. tar mareka�o taeêao idnamaA �hA< baQrI �WÜ�nauh¦naeCÜ.®

��AAAAmmmmaaaaAAAAææææAAAArrrrAAAA iiiivvvvaaaazzzzaaaae eeexxxxaaaa iiiivvvvaaaannnnttttaaaaIIII:makaUR�sa 10É35-45ò

20taba jabdIka�I §vaAsnaI yaezaU ka�hA< �A�na�. �saka�oCÜorAhä paina saATamaA iTa�. �naLeÜ izar inah¦rA�ryaezaULÜA�R d,fvata gÜÜarIna �ina yaezaUisata kae�hI kau�romaAigÜÜana�.

21yaezaULeÜ saoDnauBayao/ "itamaI kae� caAhnCÜQùÀ®�naLeÜ Bainana�/ "tapaA�Rªka�o rAjyamaA yaI maerA CÜorAhämaDyae

�ka�janaALÜA�R tapaA�Rªka�o dAihnae pai·Ü� r �ka�oRLÜA�R tapaA�Rªka�odeb�ae hAtapai·Ü� basna paA�naLÜA�R bacana idnauhosa�.®

22�ina yaezaULeÜ taI CÜorAhäLÜA�R BannauBayao/ "itamaIhäkae� maAigÜÜarheka�A CÜQ yao itamaIhäLeÜ bauBae�ka�A CqnaQ. maqLeÜjauna ka�xwÜ Baogna LÜAigÜÜarheka�o CÜu kae� yastao itamaIhäsahna gÜÜanaRsaka�CÜQÀ®

CÜorAhäLeÜ �(ar id�/ "hAmaI gÜÜanaRsaka�CÜQ=?®

33333333 mmmmaaaa((((aaaaIIII 22220000ÉÉÉÉ22223333----22221111ÉÉÉÉ999923yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "inazcayanaq maqLeÜ jauna

yaAtanaA Baognae CÜu yahI itamaIhäLeÜ paina BaogÜnaupaCÜR. tar maka�saqLÜA�R maero dAihnae r deb�aepai·Ü� basaA�na sai(aána<. maerAipataALeÜ taI maAinasahä inaizcata gÜÜair saka�nau Ba�ka�o CÜjasaLeÜ taI sTaAna paA�nae CÜna�. �hA<LeÜ naq taI sTaAnahä taIvyai(aáhäka�ALÜAigÜÜa tayaAr paAnauR Ba�ka�o CÜ. taI WÜA�<häitanaIhäkaq� h¦naeCÜna�.®

24�ä dsajanaA caeLÜAhäLeÜ yaI kau�rAhä saunae. itanaIhätaI du� BaA�sa<gÜÜa �QDaI irsaA�. 25yaezaULeÜ sabaq caeLÜAhäLÜA�R�kaq� WÜA�< BaeLÜA h¦na baoLÜA�nau Bayao. �hA<MLeÜ BannauBayao/"itamaIhä jaAndCÜQ ika� �yahUdI maAinasahämaA �iDaka�ArdzaAR�na caAhnCÜna�. �ina itanaIhäka�A mauKya maAinasahämaAinasahämaAiTa naq �ApaÍnao �iDaka�Ar dzaAR�na caAhnCÜna�.26tar itamaIhä yastao h¦nau h¦<dqna. yaid itamaIhämaDyaeka�ohI WÜULÜo maAnCeÜ h¦na caAhnCÜQ Banae/ �saLeÜ itamaIhäka�onaoka�r jastao saevaA gÜÜanauRpaCÜR. 27yaid itamaIhämaDyae ka�ohIpaihLÜo vyai(aá h¦nacaAhnCÜQ Banae/ �saLeÜ dAsa jastao Ba�ritamaIhäka�o saevaA gÜÜanau RpaCÜR. 28maAinasaka�o pau¤asa<gÜÜa painayastaq h¦naeCÜ. maAinasaka�o pau¤a �ä maAinasabaAwÜ saevaA paA�na�A�ka�o ho�na. tar maAinasaka�o pau¤a �ä maAinasahäka�osaevaAgÜÜanaR �A�ka�o ho. maAinasaka�o pau¤a �ApaÍnao sampaU,ÜÜaRjaIvanaLÜA�R Daerq maAinasahäka�o r»aAka�o inaimta samapaR,ÜÜa gÜÜanaR�A�ka�A h¦na�.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA dddduuuu��jjjjaaaannnnaaaaAAAA ��nnnnDDDDaaaaooookkkkaaaa��oooo ��ppppaaaaccccaaaaAAAArrrr:makaUR�sa 10É46-52; LÜàka�A 18É35-43ò

29jaba yaezaU �ina �hA<ka�A caeLÜAhä yaeirka�obaAwÜ jaA<dqiTa�/ Daerq maAinasahäLeÜ �hA<LÜA�R paCYA�. 30baAwÜoka�oika�naArmaA du�janaA �nDaA vyai(aáhä baisarheka�A iTa�. taI�nDaAhäLeÜ yaezaU yataqitar baAwÜ paAr h¦<dq gÜÜareka�o saunae.�ina taI �nDaAhä icacyaA�/ "PaBaU/ dA¬dka�A pau¤a/hAmaImaAiTa dyaA gÜÜanauRhosa�.®

31sabaq maAinasahäLeÜ taI �nDaAhäLÜA�R hpka�A�.itanaIhäLeÜ taI �nDaAhäLÜA�R nabaolnau Banae. tar taI�nDaAhä �Baá jaoùfLeÜ icacyaA�/ "PaBau/ dA¬dka�A pau¤a/hAmaImaAiTa dyaA gÜÜanauRhosa�.®

32yaezaU roika�nau Bayao/ �nDaAhäLÜA�R baoLÜA�nau Bayao�ina BannauBayao/ "itamaIhä mabaAwÜ kae� gÜÜair�ka�o �cCÜAgÜÜaCQÜRÀ®

33�nDaAhäLeÜ �(ar id�/ "parmaPaBau hAmaI deKnacaAhnCÜQ.®

34yaezaULÜA�R �nDaAhäPaita dyaA jaAgyao. yaezaULeÜ taI�nDaAhäka�o �A<KaAhä §pazaR gÜÜanauRBayao �ina itanaIhädeKnae yaogÜyaka�A Ba�. yasapaiCÜ itanaIhä yaezaULÜA�R paCYA�naLÜAgÜÜae.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU rrrrAAAAjjjjaaaaAAAA BBBBaaaaq qqq��M MMM yyyyaaaaääääzzzzaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜmmmmaaaammmmaaaaAAAA PPPPaaaavvvvaaaae eeezzzzaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRR BBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo:makaUR�sa 11É1-11; LÜàka�A 19É28-38; yaUhnnaA 12É12-19ò

yaezaU �ina �hA<ka�A caeLÜAhä yaäzaLeÜma naijaka��A�paugÜna LÜAgÜÜaeka�A iTa�. tar itanaIhä paihLeÜ

'jaqtauna-fAùfA¾ ka�o baeTapa�AgÜÜaemaA roika�nau Bayao. yaezaULeÜ �ApaÍnaAdu� caeLÜAhäLÜA�R yahA<ka�A ��wÜA nagÜÜarmaA paWÜA�nau Bayao.2yaezaULeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/ "itamaIhäLeÜdeKaeka�o zahrmaA jaA¬. yahA< Pavaeza gÜÜanaR saATa ��wÜAgÜÜaDaALÜA�R baA<iDa�ka�o Bae·Ü�A�naeCÜQ. yao gÜÜaDaAsa<gÜÜa ��wÜAbaCeÜùfA paina h¦naeCÜ. itanaLÜA�R pau�ka�ALeÜr maka�hA< lyaA¬.3yaid ka�saqLeÜ itamaIhäLÜA�R kae�hI Pazna gÜÜare �saLÜA�RBainadee¬/ 'maAiLÜka�LÜA�R yaI gÜÜaDaAhäka�o jaärta pareka�o CÜ.�hA<LeÜ taI caAù<fq pa�ka�AR�idnauh¦naeCÜ.¾®

4�gÜÜamava(aáALeÜ Banaeka�o yao kau�rA paUrA hosa� Banaer yaoyastao Ba�ka�o hoÉ

5 "isayaonaka�o nagÜÜarLÜA�R Bana/ '�ba itamaIhäka�orAjaA �A�nau h¦<dqCÜ. �hA< ivanam�a h¦nauh¦nCÜ �inagÜÜaDaAmaA caùFer �A�nau h¦<dqCÜ/ �hA< ��wÜA BaArIbaoka�nae pazaumaAiTa �A�nau h¦<dqCÜ/ jao ka�Ama gÜÜanaRkaq�KaAitar janmaeka�o pazau ho.¾®

jaka�iryaA 9É9

6caeLÜAhä gÜÜa� �ina yaezaULeÜ inadeRza gÜÜare �nausaAr gÜÜare.7caeLÜAhäÜ gÜÜaDaA r yasaka�o baCeÜù ùfALÜA�R iLÜ�r yaezaUka�hA<pa�ka�IR �A�. itanaIhäLeÜ �ApaÍnaA vas¤ahä gÜÜaDaALÜA�R�oùfA�id�/ �ina yaezaU yasamaAiTa basnau Bayao. 8yaezaUyaäzaLeÜma itar jaAnae baAwÜomaA gÜÜaDaAmaA caùFer jaAnauBayao. DaerqmaAinasahäLeÜ yaezaUka�o inaimta baAwÜomaA vas¤ahä �oCYA�id�ka�AiTa�. �ä maAinasahäLeÜ äKaka�A hA<gÜÜaAhä ka�AweÜ �inabaAwÜomaA �oCYA� id�. 9ka�ohI maAinasahä yaezaUka�o �iGa-�iGaih<ùf�dq iTa�. ka�ohI maAinasahä yaezaUka�o paiCÜ-paiCÜ ih<ùfdqiTa�. maAinasahä ka�rA�na LÜAgÜÜae/

22221111

mmmmaaaa((((aaaaIIII 22221111ÉÉÉÉ11110000----22225555 33334444"dA¬dka�o pau¤a hosannaA?* 'PaBauka�A naA�<maA�A�nae �naI DaNya h¦na�?¾


§vagÜÜaRka�o parmaezvarLÜA�R PazaMsaA gÜÜar.®

10 yasapaiCÜ yaezaU yaäzaLeÜma iBa¤a jaAnauBayao. sampaU,ÜÜaRnagÜÜar ºamamaA pare. itanaIhäLeÜ saoDae/ "yao ka�o hoùÀ®

11yaezaUsa<gÜÜaq �A�ka�A maAinasahäLeÜ javaApa� id�/ "�naIyaezaU h¦na�. gÜÜaALÜIÜLÜI nagÜÜarka�o naAsartaka�A �gÜÜamava(aáA �naInaq h¦na�.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU mmmmaaaaiiiinnnnddddrrrrttttaaaappppaaaa��R RRR jjjjaaaaAAAAnnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:makaUR�sa 11É15-19; LÜàka�A 19É45-48; yaUhnnaA 2É13-22ò

12yaezaU maindrtapaR� LÜAgÜnauBayao. �hA<LeÜ sabaq ika�na-baecagÜÜanaeRLÜA�R yahA<deiKa DapaA�nau Bayao. �hA<LeÜ paqsaA LeÜnadenagÜÜairnae maecahä palwÜA�idnau Bayao. �ina yaezaULeÜ Fukau�rbaecnaehäka�o bae{cahä paina palwÜA�idnau Bayao. 13yaezaULeÜ yahA< Ba�ka�A vyai(aáhäLÜA�R BannauBayao/ "DamaRzaAs¤amaAya§tao LeÜiKa�ka�o CÜ/ 'maero GarLÜA�R PaATaRnaAka�o Gar BainanaeCÜ.¾*tar itamaIhä parmaezvarka�o GarLÜA�R fkaq�tahäka�o 'GaAwÜImaApair,ÜÜata gÜÜairrheCÜQ.¾* ®

14kae�hI �nDaA r kae�hI LÜÄ�[ùfA maAinasahä maindrmaAyaezaUka�hA< �A�. yaezaULeÜ taI maAinasahäLÜA�R inaka�o paAiridnauBayao. 15mauKya paUjaAhArIhä r zaAs¤aIhäLeÜ yao d]xyadeKae. itanaIhäLeÜ yaezaUka�AÜ camatka�Ar ka�AyaRhä �ina maindrmaAbaALÜka�häLeÜ yaezaULÜA�R naq PaMzasaA gÜÜairrheka�A deKae. baALÜka�häBandq iTa�/ "dA¬dka�A pau¤a/ hosannaA?® yasamaAÜ paUjaAhArIhär zaAs¤aIhä k�a�oiData Ba�.

16mauKya paUjaAhArIhä r zaAs¤aIhäLeÜ yaezaULÜA�R saoDae/"vaALÜka�häLeÜ kae� Bainarheka�A CÜna� tapaa<<�RLeÜ saunnau BaoÀ®

yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "�vazya. kae� itamaIhäLeÜka�ihLeÜ DamaRzaAs¤ahämaA paùFeka�A CqnaQÀ 'itamaIhäLeÜnaAnaIhäLÜA�R stauita gÜÜanauR BanaI isaka�AyaQÀ¾* ®

hhhhoooossssaaaannnnnnnnaaaaAAAA madtaka�A inaimta parmaezvarPaita PaATaRnaA.

''''mmmmaaaae eeerrrroooo ²²²² BBBBaaaaiiiinnnnaaaannnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜ¾¾¾¾ yazaqyaA 56É7.

''''GGGGaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜIIIImmmmaaaaAAAA ²²²² ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaiiiirrrrrrrrhhhheeeeCCCCÜÜÜÜQQQQ¾¾¾¾ yaimaRyaA 7É11.

''''iiiittttaaaammmmaaaaIIIIhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² BBBBaaaannnnaaaaIIII iiiissssaaaakkkkaaaa��AAAAyyyyaaaaQQQQÀÀÀÀ¾¾¾¾ BajanasaM�ah 8É3.

17 yasapaiCÜ yaezaULeÜ yao WÜA�< r itanaIhäLÜA�R CÜoùfnauBayao�ina nagÜÜardeiKa baAihr baeTaAnaImaA jaAnauBayao. yao rAtayaezaULeÜ yahI| ibataA�nau Bayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaaaaassssaaaakkkkaaaa��oooo zzzzaaaaiiii((((aaaaáááá PPPPaaaaddddzzzzaaaaR RRRnnnnaaaa:makaUR�sa 11É12-14; 20-24ò

18BaoiLÜpalwÜ ibahAnaq/ yaezaU nagÜÜaritar pa�ika�Rrhnau Ba�ka�oiTayao. �hA< Baoka�A�nau Ba�ka�o iTayao. 19baAwÜoka�o ika�naArmaAyaezaULeÜ ��wÜA naeBaArAka�o äKa deKnau Bayao. yaezaU naeBaArAka�oäKaka�o CeÜ�maA gÜÜa�r �hA<LeÜ kae�hI pa�LÜ KaAnae �cCÜAgÜÜanauRBayao. tar yao naeBaArAka�o äKamaA ya§tao KaAnae pa�LÜkae�hI iTa�na. yahA< paAtaqpaAta maA¤a iTayao. �ina yaezaULeÜ yaoäKaLÜA�R BannauBayao/ "�ba �PaAnta ta<maA pa�LÜ LÜAgnaeCqna.® �caAnaka� yao äKa �o�LÜAyao �ina marYo.

20caeLÜAhäLeÜ yaI saba deKae. itanaIhä caika�ta Ba�.itanaIhäLeÜ saoDae/ "ka�sarI naeBaArka�o äKa sauka�yao �inaBaá·Ü�q mairhAlyaoÀ®

21yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "ma itamaIhäLÜA�R saA<caoBandCÜu. yaid itamaIhämaA ivazvaAsa CÜ r yasamaA zaMka�ACqna Banae/ maqLeÜ jastaq itamaIhäLeÜ paina gÜÜanaR saka�naeCÜQ.itamaIhäLeÜ yaoBandA Daerq gÜÜanaRsaka�naeCÜQ. itamaILeÜ yasa pahAùfLÜa�RBanna saka�CÜQ/ '� pahAùf jaA �ina samau�°maA Kasa.¾ yaiditamaIhämaA ivazvaAsa Ba�/ yaI sa ya h¦nasaka�naeCÜ. 22yaiditamaIhämaA ivazvaAsa Ba�/ PaATaRnaA æArA itamaIhäLeÜ caAheka�Akau�naq paina vastau PaApta gÜÜanaRsaka�nae CÜQ.®

yyyyaaaahhhhUUUUddddIIII nnnnaaaae eeettttaaaaAAAAhhhhääääææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo zzzzaaaaiiii((((aaaaáááá mmmmaaaaAAAAiiiiTTTTaaaa zzzzaaaaM MMMkkkkaaaa��AAAA:makaUR�sa 11É27-33; LÜàka�A 20É1-8ò

23yaezaU maindrtapaR� jaAnauBayao. jaba �hA<LeÜ isaka�A�rhnauBa�ka�o iTayao/ mauKya paUjaArIhä r jana-saADaAr,ÜÜaka�A��ajahä yaezaUka�hA< �A�. itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R Banae/"hAmaILÜA�R Bannauhosa�. yaI ka�AyaRhä gÜÜanaR tapaA�Rªka�o kae��iDaka�Ar CÜÀ yastao �iDaka�Ar tapaA�RªLÜA�R ka�saLeÜ PadAnagÜÜarYoÀ®

24yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "ma paina itamaIhäLÜA�R ��wÜAPazna saoDna caAhnCÜu. yaid itamaIhäLeÜ maLÜA�R �(ar idyaQBanae/ ma paina BannaeCÜu ika� kau�na �iDaka�ArLeÜ ma yaIkau�rAhä gÜÜairrheCÜu. 25"maLÜA�R BanaÉ yaUhnnaAka�o baiptasmaAparmaezvarbaAwÜ vaA maAinasabaAwÜ BayaoÀ®

33335555 mmmmaaaa((((aaaaIIII 22221111ÉÉÉÉ22226666----44442222mauKya paUjaArIhä r yahàdI ��aja naetaAhäLeÜ yaezaUka�o

yao Pazna baAre bahsa gÜÜare. itanaIhä �ApaU� baIcamaA baAtacaIta gÜÜanaR TaALeÜ/ "yaid hAmaILeÜ yaUhnnaAka�o baiptasmaAparmaezvarbaAwq Ba�ka�o iTayao/ BaNyaQ Banae �hA<LeÜ Bannauh¦naeCÜ/ ' yasao Ba� itamaIhäLeÜ yaUhnnaALÜA�R ika�na ivazvaAsanagÜÜareka�oÀ¾ 26yaid hAmaIhäLeÜ 'yao baiptasmaA maAinasabaAwqBa�ka�o iTayao/¾ BaNyaQ Banae sabaq maAinasahä hAmaIhäsa<gÜÜairsaA�nae CÜna�. hAmaI maAinasahäbaAwÜ saAvaDaAna h¦naupaCÜRika�naBanae itanaIhä sabaq yaUhnnaA �ka�janaA �gÜÜamava(aáA hoBanaer ivazvaAsa gÜÜaCÜRna�.®

27 yasapaiCÜ itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R javaApa� id�/ "hAmaIjaAndqnaQ ika� yaUhnnaAmaA ka�hA<baAwÜ yastao zai(aá �Ayao.®

taba yaezaULeÜ BannauBayao/ " yasao Ba� ma paina Bannae Cqnaika� kau�na �iDaka�ArLeÜ ma yaI saba ka�AyaRhä gÜÜairrheCÜu.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA dddduuuu��jjjjaaaannnnaaaaAAAA ppppaaaau uuu¤¤¤¤aaaakkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��TTTTaaaaAAAA28"itamaIhä yasaka�o baAremaA kae� saocCÜQÀ �ka�janaA

vyai(aáka�a du�janaA CÜorAhä iTa�. yao vyai(aáLeÜ �ApaÍnaopaihLÜo CÜorALÜA�R Banae/ 'CÜorA/ jaA¬ �ina gÜÜa�r �Aja�Ä�[Urka�o KaetamaA ka�Ama gÜÜar.¾

29CÜorALeÜ �(ar idyao/ 'ma jaA<idna.¾ kae�hI samayapaiCÜ�saLeÜ �ApaÍnao ivacaAr bad�lyao/ �ina gÜÜayao.

30" yasapaiCÜ ipataA �ka�oR CÜorAka�hA< gÜÜa� �ina Banae/'CÜorA/ jaA¬ �ina �Aja maero �Ä�[Urka�o KaetamaA ka�AmagÜÜar.¾ CÜoroLeÜ javaApa� idyao/ 'h¦nCÜ/ mahAzaya/ ma jaAnCÜu�ina ka�Ama gÜÜaCÜuR.¾ tar yao CÜorA gÜÜa�na.

31"�ba yaI du� CÜorAhämaA kau�na caAih<LeÜ itanaIhäka�oipataALeÜ caAheka�o kau�rA gÜÜarYoÀ®

yahUdI naetaAhäLeÜ �(ar id�/ "paihLÜo CÜoroLeÜ.®yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "ma saA<cao kau�rA

itamaIhäLÜA�R BandCÜu. itamaIhä sao|cdCÜQ ka�r �WÜA�naehär vaezyaAhä KarAba maAinasahä h¦na�. tar parmaezvarka�orAjyamaA itamaIhäLeÜ Pavaeza paA�naka�o �iGa itanaIhäLeÜPavaeza paA�naeCÜna�. 32yaUhnnaA sahIÜ jaIvana baA<cnae �paAyadeKaA�naLÜA�R �A�ka�A iTa�. tar itamaIhäLeÜ yaUhnnaALÜA�RpawÜðaq� ivazvaAsa gÜÜarenaQ. tar ka�r �WÜA�naehä r vaezyaAhäka�oeÜyaUhnnaA Paita ivazvaAsa iTayao. �ina ka�r �WÜA�naehä rvaezyaAhäLeÜ yaUhnnaALÜA�R ivazvaAsa gÜÜareka�o itamaIhäLeÜ deKaeka�AiTayaQ. tar �Baq� paina itamaIhäLeÜ �naLÜA�R ivazvaAsa gÜÜanaR�ApaÍnao ivacaAr pairva(aRna gÜÜarenaQ.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaAAAA ppppaaaau uuu¤¤¤¤aaaaLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaWWWWÜÜÜÜAAAA��<<<<nnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:makaUR�sa 12É1-12; LÜàka�A 20É9-19ò

33"yao ka�TaALÜA�R saunaÉ kau�naq maAnCeka�o jamaIna iTayao.�saLeÜ KaetamaA �Ä�[àrka�o baowÜ ropyao. �saLeÜ �Ä�[Urka�oKaetaka�o vairpair devaLÜ inamaAR,ÜÜa gÜÜarYo. �ina yasaiBa¤a�Ä�[Ur paelnae ka�oLÜKanaeka�o iTayao. pae�ir yao maAnCeÜLeÜ ��wÜAmacaAna banaAyao. �saLeÜ �ApaÍnao Kaeta ka�ohI KaetaALÜAhäLÜA�RLÜgÜÜaAnaI idyao �ina � yaA¤aAmaA gÜÜayao. 34kae�hI samayapaiCÜ/ pa�saLÜ �WÜA�nae samaya Bayao. �ina yasa vyai(aáLeÜ�ApaÍnao naoka�rhäLÜA�R baALÜIka�o �ApaÍnao �Mza bawÜulnapaWÜAyao.

35"tar KaetaALÜAhäLeÜ taI naoka�rhäLÜA�R samaAtae �ina�ka�janaALÜA�R ipaweÜ/ �ka�oRLÜA�R maAirid� �ina �ka�oRLÜA�RFuÄ�[ALeÜ hAnaer maAirid�. 36pae�ir yao Kaeta-maAiLÜka�LeÜKaetaALÜAhäka�hA< �ä naoka�rhäLÜA�R paWÜAyao. �saLeÜpaihLeÜBandA Daerq naoka�rhä paWÜA�ka�o iTayao. tar KaetaALÜAhäLeÜitanaIhä Paita yasarI naq vyavahAr gÜÜare. 37 yasapaiCÜ �saLeÜ�ApaÍnaq CÜorALÜA�R KaetaALÜAhäka�hA< paWÜAyao. �saLeÜ Banyao/'KaetaALÜAhäLeÜ maero CÜorALÜA�R �Adr deKaA�naeCÜna�.¾

38"tar KaetaIvaALÜhäLeÜ jaba CÜorALÜA�R deKae/ itanaIhäLeÜ�ka� �ka�ARLÜA�R Banna TaALeÜ/ 'yao BaUima maAiLÜka�ka�o CÜorAho. yao Kaeta �saka�o h¦naeCÜ. hAmaI yasaLÜA�R zaexa paArQjasaæArA �saka�o Kaeta hAm�ao h¦naeCÜ.¾ 39�ina KaetaALÜAhäLeÜCÜorALÜA�R samaAtae/ �saLÜA�R Kaeta baAihr maArer pa�yaA<ika�id�.

40"�ba jaba �Ä�[ Ur Kaetaka�o maAiLÜka� �A�<CÜKaetaALÜAhäPaita �saLeÜ ka�stao vyavahAr gÜÜanaeRCÜÀ®

41taI yahUdI paUjaAhArIhä r naetaAhäLeÜ Banae/ "itanaLeÜtaI d]xwÜhäLÜA�R BayaAnaka� m£ yauæArA maAnaeRCÜna�. yasapaiCÜitanaLeÜ �ApaÍnao Kaeta �ä KaetaALÜAhäLÜA�R KajaAnaAmaAidnaeCÜna�. itanaLeÜ yao �Ä�[UrKaeta taI ika�rAyadArhäLÜA�RdeLÜAna� jasaLeÜ pa�saLÜ �WÜA�ka�o samayamaA itanaka�o �ApaÍnao�Mza idnaeCÜna�.®

42yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "inazcayanaq itamaIhäLeÜyao DamaRzaAs¤amaA paùFeka�A CÜQÉ

'jauna FuÄ�[ALÜA�R fka�maIRhäLeÜ r¶ gÜÜare/ yahI FuÄ�[Akau�naAka�o izarmaA mauKya Fu<gÜÜaA baNyao/ yao parmaPaBauLeÜgÜÜanauR Ba�ka�o ho �ina yao hAm�ao sama»a ivaica¤aka�oCÜ.¾


mmmmaaaa((((aaaaIIII 22221111ÉÉÉÉ44443333----22222222ÉÉÉÉ22221111 3333666643" yasaqka�Ar,ÜÜa ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/ parmaezvarka�o

rAjya itamaIhäbaAwÜ KaoisanaeCÜ. yasa paiCÜ parmaezvarLeÜyastaA maAinasahäÜLÜA�R idnau h¦naeCÜ jasaLeÜ parmaezvarLeÜ�ApaÍnaA rAjyamaA caAhnau Ba�ka�A ika�isamaka�A pa�LÜhä�tpanna gÜÜanaeRCÜna�. 44�ina jao ka�ohIpaina yao FuÄ�[AmaAiTaKasae � wÜuk�a�A wÜuk�a�A ba÷aeCÜ. yaid yao FuÄ�[A ka�saqmaAiTaKaSyao Banae yasaLeÜ yasaLÜA�R DaULÜoipaWÜo paAnaeRCÜ.®

45yaezaULeÜ Bannau Ba�ka�o yao ka�TaALÜA�R mauKya paUjaAhArIhär pa�irsaIhäLeÜ saunae. yaezaULeÜ itanaIhäkaq� baAremaA baoldq CÜBannae kau�rA itanaIhäLeÜ bauBae�. 46itanaIhä yaezaULÜA�R pak�a�nae�paAya KaojaIrheka�A iTa�. tar itanaIhä maAinasahädeiKafrA�<Tae. ika�naBanae maAinasahäLÜA�R yaezaU �gÜÜamava(aáA h¦na�Bannae ivazvaAsa iTayao.

bbbbaaaae eeeÂÂÂÂkkkkaaaa��IIIIkkkkaaaa��oooo BBBBaaaaoooojjjjaaaannnnaaaammmmaaaaAAAA bbbbaaaaooooLLLLÜÜÜÜAAAA��kkkkaaaa��AAAA mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��TTTTaaaaAAAA:LÜàka�A 14É15-24ò

maAinasahäLÜA�R bauBaáa�naka�A inaimta yaezaULeÜ TauPaqka�TaAhä BannauBayao. 2"§vagÜÜa Rka�o rAjya rAjaA

jastaqho/ jasaLeÜ �ApaÍnaA CÜorAka�o ivavaAhmaA Baojanaka�ovyavasTaA gÜÜair�ka�o h¦nCÜ. 3rAjaALeÜ kae�hI maAinasahäLÜA�RBaojamaA inamaM¤a,ÜÜa gÜÜareka�A iTa�. jaba Baoja tayaAr Bayao/rAjaALeÜ �ApaÍnaA naoka�rhäLÜA�R taI maAinasahäLÜA�R baoLÜA�napaWÜA�. tar maAinasahäLeÜ rAjaAka�o yasa BaojamaA �paisTatah¦na �§vaIka�Ar gÜÜare.

4"taba rAjaALeÜ �Baá Daerq naoka�rhä paWÜA�. rAjaALeÜnaoka�rhäLÜA�R Banae/ 'maqLeÜ inamtaA�ka�A taI maAinasahäLÜA�RKaAnaA tayaAr Bayao Banaer Bannau. maqLeÜ maerA gÜÜaoähä �inapauxwYA�ka�A pazauhä maAreka�o CÜu. sabaq kau�rA tayaArI CÜ.ivavaAhka�o BaojamaA saAmaeLÜ h¦nauhvasa�.¾

5"naoka�rhäLeÜ taI maAinasahäLÜA�R BaojamaA �A�nae�A�ah gÜÜare. tar itanaIhäLeÜ naoka�rhäLÜA�R �(ar idna�§vaIka�Ar gÜÜare. taI maAinasahä �ä naq kae�hI gÜÜanaR gÜÜa�.�ka�janaA �ApaÍnaA KaetamaA gÜÜa�/ �ina �ka�oR �ApaÍnaovyaApaAritar LÜAgÜÜae. 6ka�saqLeÜ naoka�rhäLÜA�R samaAtae paIweÜ�ina itanaIhäLÜA�R maAir id�. 7yao saunaer rAjaA k�a�oiDataBa�. rAjaALeÜ �ApaÍnao saenaA paWÜA�/ taI h yaArAhäLÜA�R maAre�ina itanaIhäka�o zahr jaLÜA�r Baxma paAirid�.

8" yasapaiCÜ/ rAjaALeÜ �ApaÍnaA naoka�rhäLÜA�R Banae/'ivavaAhka�o Baoja tayaArI CÜ. maqLeÜ taI maAinasahäLÜA�RbaoLÜA�ka�o h¦</ tar itanaIhä yao BaojamaA saAmaeLÜ h¦na

22222222

yaogyaka�o Ba�nana�. 9yasaka�Ar,ÜÜa itamaIhä gÜÜalLÜIka�A kau�naAkau�naAmaA jaA¬ �ina deKaeka�Ahä jaitaLÜA�R BaojamaA saAmaeLÜh¦na inam yaA�r lyaA¬. itanaIhäLÜA�R maero BaojamaA �A¬Bainadee¬.¾ 10�ina naoka�rhä gÜÜalLÜIhäitar gÜÜa�. itanaIhäLeÜBaeweÜsamma sabaqLÜA�R BaeLÜA paAre. itanaIhäLeÜ rAm�aA narAm�aAmaAinasahä sabaqLÜA�R BaojamaA saAmaeLÜ gÜÜarA�na LÜgÜÜae. yaoWÜA�< maAinasaq-maAinasaka�o BaIùfLeÜ Bairyao.

11"tyasapaiCÜ taI KaA<dqgÜÜareka�A maAinasahäLÜA�R henaR BanaIrAjaA �A�. kau�naq �ka�janaALÜA�R ivavaAhka�o paozaAka�maAnaBa�ka�o rAjaALeÜ Bae·Ü�A�. 12rAjaALeÜ Banae/ 'ima¤a/ itamaIyahA< iBa¤a ka�sarI �AyaQÀ ivavaAhka�oLÜAigÜÜa LÜA�nae paozaAka�itamaILeÜ LÜgÜÜaA�ka�A CqnaQ.¾ tar yao maAinasaLeÜ kae�hI baoLeÜna.13�ina rAjaALeÜ �ApaÍnaA naoka�rhäLÜA�R Banae/ ' yasaka�A hAtaKau·Ü�A baA<Daer yasaLÜA�R �<DyaAromaA pa�AiLÜdee¬ jahA< maAinasahäduÉKaLeÜ ävaAbaAsaI gÜÜadqR r dAHA ika�wÜ�dq basCÜna�.¾

14"ho �vazya/ Daerq maAinasahä baoLÜA��ka�A iTa�.tar cauina�ka�A Taorq maA¤a CÜna�.®

kkkkaaaae eee��hhhhIIII yyyyaaaahhhhUUUUddddIIII nnnnaaaae eeettttaaaaAAAAhhhhääää yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR CCCCÜÜÜÜLLLLÜÜÜÜ ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaCCCCÜÜÜÜR RRRnnnnaaaa� ��:makaUR�sa 12É13-17; LÜàka�A 20É20-26ò

15 yasapaiCÜ pa�irsaIhäLeÜ yao sTaAna CÜAùfe jahA< yaezaULeÜisaka�A<�dq h¦nauh¦nTyao. yaezaULÜA�R Paznahäka�o jaALÜmaA paAnaRitanaIhä sahmata Ba�. 16pa�irsaIhäLeÜ yaezaULÜA�R pa�<saA�nakae�hI maAinasahä paWÜA�. itanaIhäLeÜ kae�hI �ApaÍnaq maAinasahär kae�hI herodI dLÜka�A maAinasahäLÜA�R paWÜA�. taI maAinasahäLeÜBanae/ "gÜÜauäjyaU/ tapaA�Rª �ita �maAnadAr h¦nauh¦nCÜ Banaer hAmaIjaAndCÜQ=. hAmaI jaAndCÜQ= ika� tapaA�RªLeÜ parmaezvarka�o maAgÜÜaRbaAre WÜIka�isata isaka�A�nauh¦nCÜ. tapaA�Rª ka�saqisata frA�nauh¦nna. tapaA�Rªka�o �iGa sabaq maAinasahä samaAna CÜna�. yasaTaRhAmaILÜA�R tapaA�Rªka�o DaAr,ÜÜaA Bannauhvasa�. 17isajarLÜA�R ka�ritanauR maunaAisaba ho ika� ho�naÀ®

18tar taI maAinasahäLeÜ narAm�ao jaALÜsaAjaI gÜÜadqRCÜna�Banaer yaezaULeÜ bauBaáI hAlnauBayao. �ina �hA<LeÜ BannauBayao/"itamaIhä ka�pawÜIhä hQ. kae�hI BaU<áWÜo inah¦<maA itamaIhämaLÜA�R pa�<saA�na caAhnCÜQÀ 19ka�r itanaRmaA �payaogÜÜa gÜÜairnaeisaða�A maLÜA�R deKaA¬.® taI maAinasahäLeÜ yaezaULÜA�R �ka�caA<dIka�o isaða�A deKaA�. 20yaezaULeÜ pae�ir BannauBayao/ "isaða�AmaAka�saka�o ica¤a CÜÀ �ina ka�saka�o naAma yahA< �Mika�ta CÜ.®

21taI maAinasahäLeÜ �(ar id�/ "yao isajarka�o ica¤a ho�ina isajarka�o naAma �Mika�ta CÜ.®

33337777 mmmmaaaa((((aaaaIIII 22222222ÉÉÉÉ22222222----44444444yaezaULeÜ pae�ir BannauBayao/ "jao isajarka�o hoÜ yao

isajarLÜA�R dee¬ �ina paremazvarLÜA�R dee¬ jao parmaezvarka�oho.

22taI maAinasahäLeÜ yaezaULeÜ BannauBa�ka�o kau�rA saunae/�ina itanaIhä CÜða� pare. yaezaULÜA�R yahIå CÜoùfer itanaIhägÜÜa�.

kkkkaaaae eee��hhhhIIII ssssaaaadddduuuukkkkaaaa��IIIIhhhhääää yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaa��< <<<ssssaaaaAAAA��nnnnaaaa ccccaaaaAAAAhhhhnnnnCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��:makaUR�sa 12É18-27; LÜàka�A 20É27-40ò

23 yahI idna kae�hI saduka�Ihä yaezaUka�hA< �A�. saduka�Ihäyao ivazvaAsa gÜÜaTaeR ika� kau�naq vyai(aá m£ yaubaAwÜ baQrI �WÜ�naeCqna. saduka�IhäLeÜ yaezaULÜA�R ��wÜA Pazna gÜÜare; 24itanaIhäLeÜBanae/ "gÜÜauäjyaU/ maozaA �nausaAr kau�naq ivavaAihta pauäxabaALÜbaccaA naBa�ka�na mare/ taba �saka�o BaA�LeÜ �ApaÍnaAdAjauka�A inaimta naAnaIhä janmaA�na yasa ivaDavaA �A�maA�RLÜA�RivavaAh gÜÜanauR paCÜR. 25hAmaI ibaca saAta dAjauBaA� iTayaQ=.jaeWÜALeÜ ivavaAh gÜÜarYo �ina marYo. �saka�o kau�naq baALÜbaccaAiTa�na. yasaTaR �saka�o BaA�LeÜ taI ivaDavaI �A�maA�RLÜA�RivavaAh gÜÜare. 26 yasapaiCÜ yao doêao BaA� paina maryao. ya§taq GawÜnaA taeêao BaA�sa<gÜÜa paina GawYo �ina ya§taq �äBaA�häsa<gÜÜa gÜÜadqR saAta BaA�samma GawYo. 27itanaIhä sabaqmarepaiCÜ yao �A�RmaA�R paina marI. 28tar taI saAtaqjanaABaA�häLeÜ yasa �A�RmaA�RLÜA�R ivavaAh gÜÜareka�A iTa�. jabaitanaILÜa�R baQrA�R �WÜA�nCÜ/ ka�o caA<ih yasa s¤aIka�o paitah¦nCÜÀ®

29yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "itamaIhä gÜÜaltaImaA CÜQ/ika�naBanae DamaRzaAs¤amaA kae� LeÜKaeka�o CÜ yao jaAndqnaQ. �inaika�naBanae parmaezvarka�o zai(aáka�o ibaxayamaA paina itamaIhäkae�hI jaAndqnaQ. 30 yasabaeLÜA jaba maAinasahä m£ yaubaAwÜbaQrI jaIvanamaA �a<�CÜ yahA< ivavaAhka�o Pazna naq �A<�dqna.maAinasahä �ka�A-�ka�ARmaA ivavaAh gÜÜanaeR Cqnana�. sabaq maAinasahä§vagÜÜaRka�o dUtahä Baq�M h¦naeCÜna�. 31yasaka�Ar,ÜÜa m£ yaubaAwÜ baQrI�WeÜka�o ibaxayamaA parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R kae� BannauBa�ka�o CÜ yao paùFeka�A CqnaQ. 32parmaezvarLeÜ BannauBa�ka�oCÜ/ 'ma �b�aAhAmaka�o parmaezvar/ �sahAka�ka�o parmaezvar/�ina yaAkaU�baka�o parmaezvar h¦<.¾* yasaka�o mataLÜba parmaezvarm£ta maAinasahäka�A parmaezvar h¦nauh¦nna tar ija<�dA maAinasahäka�A

''''mmmmaaaa ��bbbb��aaaaAAAAhhhhAAAAmmmmaaaakkkkaaaa��oooo ²²²² ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrr hhhh¦¦¦¦< <<<¾¾¾¾ PasTaAna 3É6.

parmaezvar h¦nauh¦nCÜ.®

33yaI sabaq kau�rAhä maAinasahäLeÜ saunae. yaezaUka�o iza»aAmaAitanaIhä CÜða� pare.

ssssaaaabbbbaaaaq qqqBBBBaaaannnnddddAAAA WWWWÜÜÜÜU UUULLLLÜÜÜÜoooo ��AAAA$$$$aaaaAAAA kkkkaaaau uuu��nnnnaaaa hhhhooooÀÀÀÀ:makaUR�sa 12É28-34; LÜàka�A 10É25-28ò

34pa�irsaIhäLeÜ saunae ika� yaezaULeÜ saduka�IhäLÜA�R yaStaoPaka�ArLeÜ �(ar idnau Bayao ika� yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R caupabanaA�R idnau Bayao �ina pa�irsaIhä jammaA Ba�. 35�ka�janaApa�irsaI maozaAka�A PaKar ka�AnaunaI ba(aáA iTa�. yao pa�irsaILeÜyaezaULÜA�R parI»aA gÜÜanaeR �cCÜA gÜÜare. 36pa�irsaILeÜ yaezaULÜA�RsaoDae/ "gÜÜauäjyaU/ vyavasTaAmaA sabaqBandA WÜULÜo �A$aA kau�nahoÀ®

37yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "'itamaILeÜ �ApaÍnaA parmaPaBauparmaezvarLÜA�R Paema gÜÜanauRpaCR. �ApaÍnao sampaU,ÜÜaR �dyadeiKa/sampaU,ÜÜaR �AtmaAdeiKa �ina sampaU,ÜÜaR manaLeÜ Paema gÜÜanauRpaCÜR.¾*38yahInaq paihLÜo r savaRmahAna �A$aA ho. 39doêao �A$aApaihLÜo ja§taq mauKya CÜÉ '�ApaU�LÜA�R ja§taq �ä maAinasaLÜA�Rpaina Paema gÜÜar.¾* 40�gÜÜamava(aáAhäka�o sabaq vyavasTaA rrcanaAhä iyanaq du�R �A$aAhämaA �aDaAirta CÜna�.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ppppaaaa��iiiirrrrssssaaaaIIIIhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR PPPPaaaazzzznnnnaaaa:makaUR�sa 12É35-37; LÜàka�A 20É41-44ò

41jaba pa�irsaIhä sa<gÜÜaq iTa�/ yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R��wÜA Pazna gÜÜanauRBayao/ 42"Ka�IxwÜka�o ivaxayamaA itamaIhäka�okae� DaAr,ÜÜaA CÜÀ �hA< ka�saka�o pau¤a h¦nauh¦nCÜ?®

pa�irsaIhäLeÜ �(ar id�/ "Ka�IxwÜ dA¬dka�A pau¤a h¦na�.®

43 yasapaiCÜ yaezaULeÜ pa�irsaIhäLÜA�R BannauBayao/ "yaid yasao Ba� dA�dLeÜ �hA<LÜA�R ika�na 'parmaPaBau¾ BanaeÀ dA¬dpaiva¤a �AtmaAka�o zai(aáæArA baoiLÜrheka�A iTa�.

44 dA¬dLeÜ Banae/ 'PaBauLeÜ maerA PaBauLÜA�R BannauBayao/maero dAihnaepai·Ü� basa/ �ina ma itam�aA za¤auhäLÜA�Ritam�aA vazamaA rAKnaeCÜu.¾


''''iiiittttaaaammmmaaaaIIIILLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² PPPPaaaae eeemmmmaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRRppppaaaaCCCCÜÜÜÜR RRR¾¾¾¾ vyavasTaA 6É5.

''''��AAAAppppaaaaU UUU��LLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ²²²² PPPPaaaae eeemmmmaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr¾¾¾¾ LeÜvaI 19É18.

mmmmaaaa((((aaaaIIII 22222222ÉÉÉÉ44445555----22223333ÉÉÉÉ22223333 3333888845dA¬dLeÜ Ka�IxwÜLÜA�R 'parmaPaBau¾ BandCÜna�. yasao Ba�

ka�sarI � dA¬dka�o pau¤a h¦nau saka�CÜÀ® 46kau�naq painapa�irsaIhäLeÜ yaezaUka�o yao Paznaka�o �(ar idna sakae�nana�.�ina yasaidnadeiKa ka�saqLeÜ paina yaezaULÜA�R �Baá �iDaka�Paznahä gÜÜanaeR saAhsa gÜÜarenana�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA DDDDaaaaAAAAiiiimmmmaaaaR RRRkkkkaaaa�� ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaau uuuäääähhhhääääkkkkaaaa��oooo ��AAAALLLLÜÜÜÜooooccccaaaannnnaaaaAAAA:makaUR�sa 12É38-40; LÜàka�A 11É37-52; 20É45-47ò

taba yaezaULeÜ maAinasahä r �ApaÍnaA caeLÜAhäsa<gÜÜakau�rAka�AnaI gÜÜanauRBayao. yaezaULeÜ BannauBayao/ 2"ka�AnaUnaka�A

zaAs¤aIhä r pa�irsaIhä maozaAka�o inayamaka�o ivaxayamaAiza»aAidna �iDaka�Aryau(aá CÜna�. 3yasaTaR itanaIhäLeÜ jaeBannaeCÜna� taI itamaIhäLeÜ saunnau �ina paALÜna gÜÜanauR. itanaIhäLeÜ�HA�ka�A jae paina ka�Amahä gÜÜanau R. tar itanaIhäka�ojaIvanazaqLÜI �nausar,ÜÜa nagÜÜar. itanaIhä kae�hI gÜÜanauR BanaIitamaIhäLÜA�R �h°a�<CÜna� tar �ApaU� taI kae�hI gÜÜadqRnana�.4maAinasahäLÜA�R paALÜnagÜÜanauR �ita ka�WÜIna panaeR inayamahäitanaIhä banaA�<CÜna�. taI inayamahä paALÜna gÜÜanau R Banaer�äLÜA�R ka�r gÜÜadRCÜna�. tar itanaIhä �Apaq� caA<ih kau�naqinayama paALÜna gÜÜanaeR caexwÜA Dair gÜÜadqRnana�.

5"itanaIhä maAinasahäLÜA�R deKaA�naka�A inaimta rAm�aAkau�rA gÜÜadRCÜna�. itanaIhä �ApaÍnaA DamaRzaAs¤ahäka�A ivazaexasandUka� rAKCÜna�. itanaIhä sandUka�hä WÜULÜA-WÜULÜA banaA�<CÜna�.�ina maAinasahäLeÜ de|Kna saka�osa� Bannae WÜAnaer itanaIhä�ApaÍnaA PaATaRnaAmaA LÜgÜÜaA�nae vas¤ahä LÜAmaA-LÜAmaA banaA�<CÜna�.6taI ka�Anaunaka�A zaAs¤aIhä r pa�irsaIhä �tsavahämaAivazaexa �Asanahä �ogÜÜawÜ �na äcaA�<CÜna�. yasarI naqsaBaAGarhämaA paina mauKya �Asanahä PaApta gÜÜanaR caAhnCÜna�.7bajaArhämaA paina itanaIhä maAinasahäbaAwÜ sammaAnaka�o�cCÜA gÜÜaCÜRna. �ina itanaIhäLÜA�R 'gÜÜauä¾ BanaI sambaoDanagÜÜareka�o caAhnCÜna�.¾

8"tar itamaIhäLeÜ 'gÜÜauä¾ BanaA�nau h¦<dqna. itamaIhä sabaqdAjauBaA�Rhä �ina iddI baihnaIhä hQ. itamaIhäka�o �ka�maA¤a 'gÜÜauä¾ h¦nauh¦nCÜ. 9�ina yao p£TvaImaA ka�saqLeÜ painaka�saqLÜA�R 'ipataA¾ BanaI sambaoDana nagÜÜanaUR. itamaIhäka�o �ka�maA¤a ipataA h¦nauh¦nCÜ. �hA< §vagÜÜaRmaA h¦nauh¦nCÜ. 10�inaitamaIhäLeÜ 'maAiLÜka�¾ BanaA�<nau h¦<dqna. itamaIhäka�o �ka�maA¤amaAiLÜka� h¦nauh¦nCÜ/ Ka�IxwÜ. 11itamaIhämaABaá jao sabaqBandA mahAna CÜ/ � itamaIhäka�o saevaka� h¦nau paCÜR.12jasaLeÜ �ApaU�LÜA�R WÜULÜo deKaA�<CÜ �saLÜA�R nam�a taulyaA�nae

22223333

CÜ. jasaLeÜ �ApaU�LÜA�R nam�a banaA�<CÜ �saqLÜA�R mahAnataulyaA�nCÜ.

13"zaAs¤aIhä r pa�irsaIhä itamaIhäka�A inaimta yao�ita narAm�ao h¦naeCÜ. itamaIhä ka�pawÜIhä hQ. itamaIhä§vagÜÜaRka�o rAjyamaA Paevaza gÜÜanaR caAhnae maAinasahäka�o Foka�ATaunCÜQ. itamaIhä �Apaq� paina Pavaeza gÜÜadqRnaQ/ �ina PavaezagÜÜanaR �cCÜA gÜÜanaeR �ähäLÜA�R paina baADaA idnCÜQ. 14*

15"itamaI zaAs¤aIhä r pa�irsaIhäka�A inaimta yao�sauivaDaAjanaka� h¦naeCÜ. itamaIhä ka�pawÜIhä hQ? itamaIhä�ka� vyai(aáLÜA�R �ApaÍnao matamaA lyaA�naka�ALÜAigÜÜa samau� rBaUimaka�A sabaq sTaAnahä caAhA<nCÜQ. jaba yastao ka�ohIvyai(aá Bae·Ü�A�<CÜQ/ itamaI yasaLÜA�R �ApaU�BaNdA dobar duxwÜtaulyaA�<CÜQ. �ina itamaIhä yaita narAm�ao h¦nCÜQ ika�itamaIhä narka�ka�o yaogya h¦nCÜQ.

16"yaI zaAs¤aIhä r pa�irsaIhäLÜA�R �sauivaDaAjanaka�h¦nCÜ. itamaIhä �nDao CÜQ �ina itamaIhä �äLÜA�R�gÜÜauvaA� gÜÜaCÜQR. itamaIhä BandCÜQ/ 'yaid ka�saqLeÜ maindrka�onaAmamaA zapaTa gÜÜarYo Banae taba yao �TaRhIna h¦nCÜ. taryaid ka�saqLeÜ maindrka�o sauna CÜo�r zapaTa gÜÜarYo Banae/�saLeÜ yao zapaTa paALÜna gÜÜanauRpaCÜR¾ 17itamaIhä �nDao-maUKaRhähQ? sauna WÜULÜo ho ika� saunaLÜA�R paiva¤a paAnaeR maindr WÜULÜoÀ18�ina itamaIhä BandCÜQ/ 'yaid ka�saqLeÜ vaedI CÜo�rzapaTa gÜÜarYo Banae yao kae�hI ho�na. tar yaid ka�saqLeÜbaedImaAiTaka�o BaewÜI CÜo�r zapaTa gÜÜarYo Banae yao �ApaÍnaoka�samaka�o ±,ÜÜaI h¦nCÜ.¾ 19itamaIhä �nDao hQ. BaewÜI ika�BaewÜILÜA�R paiva¤a taulyaA�nae vaedI WÜULÜo hoÀ 20jasaLeÜPaita$aA gÜÜanaRLÜA�R vaedIka�o PayaogÜÜa gÜÜaCÜR �saLeÜ duvaq baedI �ina yasamaA Ba�ka�A hreka� caIja CÜo�r Paita$aA gÜÜareka�o h¦nCÜ.21�ina jasaLeÜ Paita$aA gÜÜanaRLÜA�R maindrka�o PayaogÜÜa gÜÜaCÜR jaoka�ohI paina maindr �ina maindrmaA basnae '�ka�¾ CÜo�rzapaTa gÜÜareka�o h¦nCÜ. 22�ina jasaLeÜ §vagÜÜaRka�A naA�<maAzapaTa gÜÜaCÜR �saLeÜ parmaezvarka�o isa<hAsana �ina yasaisa<hAsanamaA basnae "�ka�® CÜo�r zapaTa gÜÜareka�o h¦naeCÜ.

23"zaAs¤aIhä r pa�irsaIhäLÜA�R yao narAm�ao ho.

ppppaaaadddd 11114444 �aIka� iLÜipahämaA yastao paA�nCÜÉ "ka�AnaUnaka�o zaAs¤aI�ina pa�AirsaIhäka�A inaimta yao � yanta narAm�ao ho. itamaIhäka�pawÜIhä hQ. itamaIhä ivaDavaAhäka�o Gar iLÜnCÜQ/ �inadeKaAvawÜka�A inaimta LÜAmao PaATaRnaA BanCÜQ. yasaTaR itamaIhäLÜA�R Daerq�Baá ka�ùfAäpaLeÜ d,ÜÜf id�nau pa<CÜR.®

itamaIhä ka�pawÜIhä hQ. �ApaU�maA Ba�ka�o hreka� caIjaka�o/

33339999 mmmmaaaa((((aaaaIIII 22223333ÉÉÉÉ22224444----22224444ÉÉÉÉ5555paudInaA/ saUpa �ina jaIrA ka�o dza BaAgÜÜamaA �ka� BaAgÜÜa maA¤aparmaezvarLÜA�R idnCÜQ. tar itamaIhä ivazvaAsaIpanaA/ dyaApaU,ÜÜaR/ivazvaAsaI h¦nae jastaA vyavasTaAka�A PamauKa kau�rAhä LÜtyaA�<CÜQ.itamaIhäLeÜ taI kau�rAhä paina naLÜ yaA�ka�na yaI ka�AmahägÜÜanauRpanaeR ho. 24itamaIhä �nDaA CÜQ tar �äLÜA�R �gÜÜauvaA�gÜÜanaeR ka�oizaza gÜÜaCÜQR. itamaIhä BausaunaA caA<ih caAldCÜQ tar¬<wÜLÜA�R caA<ih inaldCÜQ. itamaIhä ya§taq CÜQ.

25"zaAs¤aIhä r pa�irsaIhäka�A inaimta yao narAm�ao ho.itamaIhä ka�pawÜIhä hQ. itamaIhä �ApaÍnao pyaALÜA rTaALÜILÜA�R baAihrbaAwÜ maA¤a Dau<dCÜQ. tar itanaIhä iBa¤a BanaeitamaIhäLeÜ �äLÜA�R WÜgÜÜa er h yaA�ka�A bastauhä �inaitamaIhä §vayaMLÜA�R santauxwÜ paAnauR �payaogÜÜa gÜÜairnae icajahäLeÜBair�ka�A h¦nCÜna�. 26� �nDaA pa�irsaIhä paihLÜA pyaALÜAka�oiBa¤apai·Ü� sapa�A gÜÜar �ina yasaLÜA�R caoKao banaA¬. tabapyaALÜAka�o baAihrI BaAgÜÜa paina caoKao h¦naeCÜ.

27"ka�Anaunaka�A zaAs¤aIhä r pa�irsaIhäLÜA�R yao rAm�aoh¦<dqna. itamaIhä ka�pawÜI hQ. itamaIhä caUnaA paotaeka�AicahAnahä jastaA CÜQ/ jao baAihrbaAwÜ saundr deKaA paCÜRna�.tar iBa¤apai·Ü� mareka�A maAinasahäka�o hÄ�Ihä �ina jaitaBa�ka�A pa�ohor caIjahä CÜna�. 28itamaIhä paina yastaqhQ. baAihrbaAwÜ maAinasahäka�A inaimta itamaIhäLÜA�R rAm�aqdeiKanCÜ. tar iBa¤a itamaIhämaA CÜLÜ r ka�pawÜLeÜ pairpaU,ÜÜaRCÜQ.

29"zaAs¤aIhä r pa�irsaIhäLÜA�R yao rAm�ao h¦<dqna.itamaIhä ka�pawÜIhä hQ. �iGaka�A �gÜÜamava(aáAhäka�oLÜAigÜÜaitamaIhäLeÜ icahAna banaA�<TyaQ. �saLÜ maAinasahäka�oicahAnahä isaMgÜÜaACQÜR. 30�ina itamaI BandCÜQ/ 'yaid hAmaIhAm�aA paUKaARhäka�A samaka�ALÜIna h¦ <dA hQ/ taA taI�gÜÜamava(aáAhäLÜA�R maAnaR hAmaI �naIhäLÜA�R sahyaogÜÜa gÜÜanaeRiTa�naQ.¾ 31yasarI �gÜÜamava(aáAhä maAnaeRka�A santaAna hAmaIhQ= Bannae §vaIka�Ar �Apaq� itamaIhä idnCÜQ. 32taba jaA¬�ina �ApaÍnaA pauKaARhäLeÜ zauä gÜÜareka�A paApaka�maRLÜA�R samaAptaImaAlyaA¬.

33"itamaIhä sapaRhä hQ. itamaIhä ivaxaAÂ sapaRka�AsaMntaAnahä hQ. parmaezvar deiKa itamaIhä �mka�na sa(aq�naQ.itamaIhä sabaq doxaI paA�naeCÜQ CÜQ �ina narka�maA jaAnaeCÜQ.34yasaka�Ar,ÜÜa ma itamaIhäLÜA�R BandCÜuÉ 'ma itamaIhäka�oLÜAigÜÜa�gÜÜamava(aáAhä bauiëmaAna maAinasahä r zaAs¤aIhä paWÜA�<CÜu.yaImaDyae ka�itapayaLÜA�R itamaIhäLeÜ maAnaeRCÜQ. itamaIhä ka�saqLÜA�RBau�,fA�naeCÜQ. itamaIhäLeÜ ka�saqLÜA�R itam�aA saBaAGarhämaA

ka�orAR LÜA�nae CÜQ �ina zahr zahr Kaedo gÜÜanaeRCÜQ. 35�inap£TvaImaA Ba�ka�A sabaq rAm�aA maAinasahä jao maAir�ka�A CÜna�itanaIhäka�o rgÜÜataka�o inaimta itamaIhäLÜA�R doxyaA�naeCÜ.hAibaLÜ ja§taA rAm�aA maAinasaka�o rgÜÜataka�A inaimta �inabaerAicayaAka�o CÜoro jaka�iryaAka�o rgÜÜataka�A inaimta jasaLÜA�Rmaindr r baedIka�o maABaámaA maAir�ka�o iTayao �ina jaop£TvaImaA hAibaLÜ deiKa jaka�iryaAka�o samayasamma maAir�ka�Asabaq rAm�aA maAinasahäka�A rgÜÜataka�A inaimta itamaIhä doxaIWÜhnaeRCÜQ. 36ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu. yaI sabaq kau�rAitamaIhä �ihLeÜ baA<caeka�A maAinasahä maAiTa GawÜnae CÜ.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaaääääzzzzaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜmmmmaaaakkkkaaaa��AAAA mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ccccaaaae eeettttaaaaAAAAvvvvaaaannnnaaaaIIII:LÜàka�A 13É34-35ò

37"he yaäzaLe Üm a/ yaäzaLe Üm aA itamaIhäLe Ü�gÜÜamava(aáAhäLÜA�R maACQÜR �ina itamaIhä ka�hA< parmaezvaræArApaWÜA��ka�A saMdezavaAhka�häLÜA�R FuÄ�[AhANCÜQ. Daerq palwÜ maqLeÜitam�aA maAinasahäLÜA�R ma¶ta gÜÜanaR caAheka�o h¦<. jasarIpaoTaILeÜ �ApaÍnaA calLÜAhäLÜA�R paKaewÜAmauina bawÜulCÜ yasarInaqmaqLeÜ itam�aA maAinasahäLÜA�R bawÜulna caAheka�o h¦<. taritamaIhäLeÜ maLÜA�R yasao gÜÜanauR id�naQ. 38itamaIhäka�o Garpaina �jaAùf CÜoiùfnaeCÜ. 39ma BandCÜu/ �ba �PaAntaitamaIhäLeÜ maLÜA�R pae�ir deKnae CqnaQ/ jaihLeÜsamma itamaIhäBandqnaQÉ '�naI DaNya h¦na� jao parmaPaBauka�o naA�<maA �A�<CÜna�.¾®*

mmmmaaaaiiiinnnnddddrrrrkkkkaaaa��oooo BBBBaaaaiiiivvvvaaaaxxxxyyyyaaaa DDDDvvvvaaaaM MMMssssaaaa:makaUR�sa 13É1-31; LÜàka�A 21É5-33ò

jasaq yaezaU maindr CÜoùfer ka�taq jaAnau h¦<dq iTayao�hA<ka�A caeLÜAhä maindrka�o Bavanahä deKaA�na

�A�. 2yaezaULeÜ caeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/ "yaI BavanahäherÀ ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu yaI Bavanahä DvaMsagÜÜairnaeCÜna�. kau�naq FuÄ�[A �ka�oR FuÄ�[AmaAiTa CÜAifnae Cqna.®

3kae�hI pazcaAta� yaezaU Ba�Asae fA<fAmaA baisarhnau Ba�ka�oiTayao. caeLÜAhä yaezaUka�o saATamaA �ka�AntamaA �A�. itanaIhäLeÜBanae/ "yao GawÜnaA ka�ihLeÜ h¦naeCÜ k£�payaA hAmaILÜA�R painaBannauhosa�. tapaA�Rªka�o �AgÜÜamanaka�o �ina saMsaArka�o �ntaka�osaMkae�ta kae� h¦naeCÜùùÀ®

4yaezaULeÜ BannauBayao/ "hoizayaAr bana. itamaIhäLÜA�R ka�saqLeÜ

'��nnnnaaaaIIII ²²²² ��AAAA��<<<<CCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��¾¾¾¾ BajanasaM�ah 118É26.

mauKaR banaA�nau napaA�osa. 5Daerq maAinasahä �A�naeCÜna� �ina

22224444

mmmmaaaa((((aaaaIIII 22224444ÉÉÉÉ6666----33332222 44440000maero naAma iLÜnaeCÜna�. itanaIhäLeÜ BannaeCÜna�/ 'ma naq Ka�IxwÜh¦<.¾ �ina itanaIhäLeÜ DaerqLÜA�R maUKaR banaA�naeCÜna�. 6itamaIhäLeÜLÜ<ùfA�Rka�A baAremaA saunnaeCÜQ. �ina itamaIhäLeÜ �ba h¦naeLÜ< ùfA�Rka�o baAremaA paina samaAcaAr saunnaeCÜQ. tar frA�naupadqRna. yaI saba GawÜnaAhä h¦naqpaCÜR. tar �nta �BaáBaivaxyamaA CÜ. 7ika�naBanae rAxw°ÜLeÜ rAxw°Üka�o ivaroDa gÜÜanaeR RCÜ�ina rAjyaLeÜ rAjyaka�o ivaroDa gÜÜanaeRCÜ. �naI Daerq WÜA<�maA�inaka�ALÜ LÜAgÜnaeCÜ �ina BaU< U <�R caALÜo jaAnaeCÜ. 8tar yaIsaba kau�naq kau�rAka�o nayaA< janma h¦na �iGa Ba�ka�o vyaTaAja§taq h¦naeCÜ.

9" yasapaiCÜ itamaIhäLÜA�R maAinasahäLeÜ narAm�ao vyavahArgÜÜanaeRCÜna�. maAinasahäLeÜ itamaIhäLÜA�R zaAsaka�häka�o �iGasaumpanaeCÜna� �ina GaAta gÜÜanae RCÜna� r maAnaeRCÜna�. itamaIhäLeÜmamaAiTa ivazvaAsa gÜÜanaARLeÜ maAinasahäæArA itamaIhä G£i,ÜÜatah¦naeCÜQ. 10 yasabaeLÜA Daerq ivazvaAsaIhäLeÜ �ApaÍnao ivazvaAsahrA�naeCÜna�. itanaIhä �ka��ka�ARmaA ivaroDa gÜÜanaeRCÜna� �ina�ka�ka�ARLÜA�R G£,ÜÜaA gÜÜanaeRCÜna�. 11�naeka�Q= BaU<�wÜA �gÜÜamava(aáAhäinaska�naeCÜna�. itanaIhäLeÜ maAinasahäLÜA�R Bau�<wÜo kau�rAhämaAivazvaAsa gÜÜarA�nae ka�oizaza gÜÜanae RCÜna�. 12saMsaArqBair TauPaqduxwÜhä deKaA panaeRCÜna�. �ina �ka�dmaq ivazvaAsaIhäLeÜ PaemadeKaA�nae Cqnana�. 13tar �ntasammaq jao d]ùF rhnCÜ �hI naqsauri»ata h¦naeCÜ. 14saMsaArqBair parmaezvarka�o rAjyaka�o baAremaAsausamaAcaArhä PacaAr gÜÜairnaeCÜ. Pa yaeka� rAxw°ÜLÜA�R naq yaIkau�rAhä BainanaeCÜ. yasapaiCÜ �nta �A�nae CÜ.

15"dAinayaLÜ �gÜÜamava(aáALeÜ 'DvaMsa h¦nae ka�Ar,ÜÜahäka�ofrLÜAgdA kau�rAhä¾* Banae. itamaIhäLeÜ yastao frLÜAgÜdAkau�rAhä paiva¤a WÜA�< maindrmaA �iBa�r deKnaeCÜQ.® vyai(aájasaLeÜ yao paùFCÜ �saLeÜ yasaka�o �TaR bauJnaupaCÜR. 16" yasabaeLÜAyahUidyaAka�A maAinasahä pahAùfitar BaAgnaupaCÜR. 17maAinasahäka�taq naroika��R kau�naq samaya Kaer napa�ALÜI/ BaAgÜnaeCÜna�. yaidkau�naq vyai(aá Garka�o CÜAnaAmaA CÜ Banae GarbaAwÜ kae�hIiLÜnauLÜA�R ¬ taLÜ BaánaRu h¦<dqna. 18yaid ka�ohI KaetamaA CÜBanae � paina ka�owÜ iLÜnaLÜA�R pa�ka�IR jaAnau h¦<dqna. 19 yasabaeLÜA/gÜÜaBaRvataI Ba�ka�A s¤aIhäLÜA�R �ina dUDa ipa�nae naAnaIBa�ka�A �AmaAhäka�A inaimta KaUbaq duÉKapaU,ÜÜaR h¦naeCÜ. 20zabaATar WÜ,fAka�o samayamaA yasarI BaAgnau naparosa� BanaI PaATaRnaAgÜÜarÜ. 21ika�naÀ ika�naBanae yasabaeLÜA � yanta duÉKa panaeRCÜ

''''DDDDvvvvaaaaM MMMssssaaaa ²²²² kkkkaaaau uuu��rrrrAAAAhhhhääää¾¾¾¾ dAina�LÜ 9É27; 12É11; 11É31.

jauna s£ixwÜka�o zauä Ba�deiKa �ihLeÜsamma saMsaArmaA yastao

duÉKa Ba�ka�o iTa�na. �ina paiCÜ ka�ihlyaq paina BaivaxyamaAyastao duÉKa �A�panaeR Cqna. 22parmaezvarLeÜ yao mahAsaÄ�[wÜka�osamaya CÜowYA�ka�A CÜna�. yaid yao samaya CÜowYa��na Banae/kau�naq maAinasa paina baA<cnae Cqna. tar �ApaU�LeÜ caunaeka�AmaAinasahäLÜA�R madta gÜÜanaRLÜA�R parmaezvarLeÜ yao samayaLÜA�RCÜowÜo paAnauR Ba�ka�o CÜ. 23 yasabaeLÜA ka�saq-ka�saqLeÜ itamaIhäLÜA�Ryasao Bannasaka�CÜ/ 'her/ Ka�IxwÜ yahA< h¦nauh¦nCÜ.¾ �TavaA�ka�oR ka�saqLeÜ Bannasaka�CÜ/ '�hA< yahA< h¦nauh¦nCÜ.¾ taritanaIhäLÜA�R ivazvaAsa nagÜÜar. 24BaU<�WÜo Ka�IxwÜ r BaU<�WÜo�gÜÜamava(aáAhä deKaA panaeRCÜna� �ina WÜULÜA-WÜULÜA kau�rAhä rcamatka�Arhä gÜÜanae RCÜna�Ü. samBava Ba� parmaezvarLeÜ caunnauBa�ka�A maAinasahäLÜA�R samaeta Daoka�A idnaka�A inaimta itanaIhäLeÜyasao gÜÜanaeRCÜna�. 25her/ maqLeÜ �iGabaAwq yasa baAremaA itamaIhäLÜA�Rsataka�R gÜÜarA�ka�o CÜu.

26"ka�saqLeÜ BannaeCÜ/ 'Ka�IxwÜ maäBaUimamaA h¦nauh¦nCÜ.¾ tarKa�IxwÜLÜA�R Baewna maäBaUimaitar najaA¬. �ä ka�saqLeÜBannasaka�CÜ/ 'Ka�IxwÜ yao ka�oWÜAmaA h¦nauh¦nCÜ.¾ tar yasaLÜA�RivazvaAsa nagÜÜar. 27jaba maAinasaka�o pau¤a �A�nauh¦nCÜ/�hA<LÜA�R sabaq maAinasahäLeÜ deKna paA�naeCÜ. yasabaeLÜA�Aka�AzamaA ibajauLÜI camkae�r caArqitar �jyaALÜo Ba�ja§taohunaeCÜ. jasaLÜA�R caArqitar deiKanaeCÜ. 28maero �AgÜÜamana yastaq§paxwÜ h¦naeCÜ/ jaba itamaIhä igÜÜaëhä BaeLÜA Ba�ka�AdeKaCÜQ itamaILÜA�R TaAhA h¦nCÜ yahA< m£tadeh CÜ.

29"taI idnaka�A saÄ�[wÜhäka�o taurntaq paiCÜ.

'GaAma �<DyaAro h¦naeCÜ/ �ina jaUnaLeÜ paina �ApaÍnao�jyaALÜo idnae Cqna. taArAhä �Aka�AzabaAwÜ BaánaeRCÜna�/�ina �Aka�Azaka�A sabaq caIjahä herpae�r h¦naeCÜ.¾

yazaqyaA 13É10; 34É530" yasabaeLÜA �Aka�AzamaA maAinasaka�o pau¤aka�o icanh

h¦naeCÜ. saMsaArBairka�A sabaq maAinasahä änaeCÜna�. sabaqmaAinasahäLeÜ maAinasaka�o pau¤aLÜA�R �Aka�AzamaA baAdLÜsa<gÜÜa�A<�dq gÜÜareka�o deKnaeCÜna�. maAinasaka�o pau¤a zai(aá r mahAnagÜÜaQrva iLÜ�r �A�nau h¦naeCÜ. 31maAinasaka�o pau¤aLeÜ parmaezvarka�Acauina�ka�A maAinasahäLÜA�R caAr vaAyauhäbaAwÜ/ �Aka�Azaka�A�ka� CeÜ� deiKa �ka�oR CeÜ�sammabaAwÜ bawÜulnaka�A inaimtataurhIka�o WÜULÜo �AvaAja saihta �ApaÍnaA §vagÜÜaRdUtahäLÜA�RpaWÜA�naeCÜna�.

32"naeBaArAka�o äKaLeÜ itamaIhäLÜA�R iza»aA idnaeCÜÜÉ jabanaeBaArAka�o äKaka�o hA<gÜÜaAhä hiryao deiKanCÜ �ina ka�omaLÜ

44441111 mmmmaaaa((((aaaaIIII 22224444ÉÉÉÉ33333333----22225555ÉÉÉÉ11110000r nayaA< paAtahä LÜAgdq CÜ Banae/ itamaIhä jaAndCÜQ �aIxma]tau naijaka� CÜ. 33itamaIhäisata paina yao yastaq ho. jabaitamaIhä ya§tao Ba�ka�o deKCÜQ/ yasabaeLÜA itamaIhäLÜA�Rsamaya naijaka� CÜ �ina �A�na tayaAr CÜ BanaI TaAhAh¦naeCÜ. 34ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu. yaI sabaqkau�rAhä yasa paustaAka�A maAinasahä jaIivata rheka�A samayamaqh¦naeCÜna�. 35�Aka�Aza �ina p£TvaI DvaMsa gÜÜairnaeCÜ/ tar maqLeÜbaoLeÜka�A zabdhä ka�ihlyaq naAza h¦naeCqna.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ mmmmaaaaAAAA¤¤¤¤aaaa GGGGaaaawwwwÜÜÜÜnnnnaaaaAAAA hhhh¦¦¦¦nnnnaaaae eee ssssaaaammmmaaaayyyyaaaa jjjjaaaaAAAAnnnnddddCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��:makaUR�sa 13É32-37; LÜàka�A 17É26-30/ 34-36ò

36"kau�naq vyai(aáLeÜ paina yao samaya r idna jaAndqna jabayaI kau�rAhä GawÜCÜna�. pau¤a r §vagÜÜaRdUtahäLeÜ paina jaAndqnana�.kae�vaLÜ ipataALeÜ jaAnnauh¦nCÜ. 37jaba maAinasaka�o pau¤a �A�nauh¦nCÜ/ yasabaeLÜA ya§taq isTaita h¦naeCÜ jastao isTaita naUhka�osamayamaA Ba�ka�o iTayao. 38 yasabaeLÜA jaLÜ-PaLÜya h¦na �iGamaAinasahä KaA� ipa�rheka�A iTa�. maAinasahä ivavaAh gÜÜadqRiTa� �ina �ApaÍnaA CÜorA �ina CÜorIhäLÜA�R ivavaAh gÜÜanaRid�rheka�A iTa�. maAinasahäLeÜ yai(abaeLÜA samma yasaogÜÜairrheka�A iTa� jabasamma naUh fuÄ�[AmaA caùFeka�A iTa�nana�.39maAinasahäLeÜ kae� Ba�rheka�o iTayao Banaer kae�hI jaAnaeka�AiTa�nana�. tar yasaqbaeLÜA jaLÜPaLÜya Bayao �ina sabaq naxwÜBa�. maAinasaka�o pau¤aka�o �AgÜÜamanaka�o samayamaA paina yastaqh¦naeCÜ. 40du�janaA maAinasahä KaetamaA ka�Ama gÜÜairrheka�Ah¦naeCÜna�. �ka�janaALÜA�R �WÜA�nae CÜ �ina �ka�oRLÜA�R CÜoiùf�naeCÜ.41du�janaA s¤aIhä jaA<taomaA �nna ipa<iDarheka�A h¦naeCÜna�.��wÜALÜA�R LÜigÜÜanaeCÜ �ina �ka�oRLÜA�R CÜoiùfnaeCÜ.

42"yasaka�Ar,ÜÜa saDaq tayaAr basa. ka�itabaeLÜA itam�aoparmaPaBau �A�nau h¦naeCÜ yao idna itamaILÜA�R TaAhA h¦nae CqÜna.43itam�ao manamaA samBaánaA rAKaÉ yaid Gar maAiLÜka�LeÜka�itabaeLÜA caor �A�<CÜ Banaer jaANyao Banae/ taba itanaI tayaArbasnae Cna�Ü. itanaI sataka�R rhnaeCÜna� �ina �ApaÍnao GariBa¤acaor pasna idnae Cqnana�Ü. 44yasaka�Ar,ÜÜa itamaIhä paina tayaArbasa. maAinasaka�o pau¤a yastao samayamaA �A�naeCÜna� jasaka�oitamaIhäLeÜ �AzaA gÜÜareka�A h¦naeCqnaQ.

��ssssaaaaLLLLÜÜÜÜ nnnnaaaaooookkkkaaaa��rrrrhhhhääää rrrr KKKKaaaarrrrAAAAbbbbaaaa nnnnaaaaooookkkkaaaa��rrrrhhhhääää:LÜàka�A 12É41-48ò

45"ka�o caA<ih bauiëmaAna r ivazvaAsaI naoka�r CÜ �inaBaUimapaitaLeÜ �saLÜA�R �ApaÍnaA sabaq naoka�rhäka�o ijammaA

�ina itanaIhäLÜA�R �ApaÍnaA KaAnaA WÜIka� samayamaA idnaeijammaA idyao. 46jaba maAiLÜka� �A�<CÜ �ina naoka�rLÜA�Rid��ka�o ka�Ama gÜÜairrheka�o BaewÜ�dCÜ/ taba yao naoka�r KauzaIh¦nCÜ. 47ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu. yao maAiLÜka�LeÜ�saLÜA�R �ApaU�isata Ba�ka�o Pa yaeka� vastauka�o ijammaAmaArAKCÜ. Pa yaeka� kau�rAhäka�o KyaALÜ gÜÜadRCÜ. 48tar naoka�rnaq duxwÜ CÜ r �ApaÍnao maAiLÜka� Baá·Ü� �A�<dqna BanaersamBaánCÜ Banae yasabaeLÜA kae� h¦nCÜÀ 49 yasapaiCÜ �saLeÜ�ä naoka�rhäLÜA�R ipawÜ�na TaAlCÜ. � �Apau�jastaq �ämaAinasahäsa<gÜÜa basaer KaAna r ipa�na LÜAgÜCÜ. 50�ina jaba�ApaU�LeÜ maAiLÜka� �A�paugnaeCÜ Baina nasaocaeka�o idnamaAmaAiLÜka� �A�paugÜnaeCÜ �ina �saLeÜ yasabaeLÜA kae�hI jaAnaeka�oh¦<dqna. 51 yasapaiCÜ maAiLÜka�baAwÜ �saLeÜ di,fta h¦naupaCÜR.maAiLÜka�LeÜ �saLÜA�R ka�pawÜIhäsa<gÜÜa saAmaeLÜ gÜÜarA�idnaeCÜ. yahA< maAinasahä dAHA ika�wÜI ro�rheka�A h¦nCÜna�.

ddddzzzzaaaajjjjaaaannnnaaaaAAAA kkkkaaaa��nnnnyyyyaaaaAAAAhhhhääääkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��TTTTaaaaAAAA" yasabaeLÜA §vagÜÜaRka�o rAjya dzajanaA ka�nyaAhäja§taq h¦naeCÜ/ jao �A-�ApaÍnaA idyao iL�r duLÜhA

paKaRna gÜÜa�. 2paA<cajanaA ka�nyaAhä maUKaR iTa�. �inapaA<cajanaA ka�nyaAhä bauiëmataI iTa�. 3taI paA<cajanaA maUKaRka�nyaAhäLeÜ �ApaÍnaA dIyao iLÜ� tar taI isata pa�AlwÜo taeLÜLÜgÜÜaenana�. 4tar paA<cajanaA bauiëmataI ka�nyaAhäLeÜ �ApaÍnaA-�ApaÍnaAdIyaohä iLÜ� �ina itanaIhäLeÜ jagÜÜamaA paina taeLÜ baokae�ka�AiTa�. 5tar duLÜhA �A�na �ka�dmaq FILÜo Bayao. sabaqka�nyaAhä Taika�ta Ba� �ina inadA�na TaALeÜ.

6"maDyarAtamaA ka�ohI ka�rAyao/ 'duLÜhA �A�<dqCÜna�. �naLÜA�RBaewna baAiher �A¬.¾

7"taba sabaq ka�nyaAhä vyau<iBaá�. itanaIhäLeÜ �A-�ApaÍnaAdIyaohä tayaAr paAre. 8taba bauiëhIna ka�NyaAhäLeÜ bauiëmataIka�nyaAhäLÜA�R Banae/ 'hAmaILÜA�R itamaIhäka�o kae�hI taeLÜde¬ ika�naBanae hAm�aomaA Ba�ka�o taeLÜ saika�yao �ina hAm�aAdIyaohä inaBdqCÜna�.¾

9"bauiëmataI ka�nyaAhäLeÜ �(ar id�/ 'ho�na? ika�naBanaehAm�aomaA Ba�ka�o taeLÜ hAmaI �ina itamaILÜA�R payaARpta h¦<dqna.baä/ yao �saLÜ h¦nCÜika� doka�AnamaA jaA¬ �ina §vayaMka�Ainaimta kae�hI :taeLÜò ika�na.¾

10" yasapaiCÜ taI paA<cajanaA bauiëhIna ka�nyaAhä taeLÜika�nnaLÜA�R gÜÜa�. jaba itanaIhä jaA<dq iTa�/ yasaqbaeLÜAduLÜhA �A�paugÜÜa e �ina tayaAr rheka�I sabaq ka�nyaAhä

22225555

mmmmaaaa((((aaaaIIII 22225555ÉÉÉÉ11111111----33332222 44442222duLÜhAsaMgÜÜa ivavaAhka�o Baoja gÜÜanaR gÜÜa�. yasapaiCÜ Foka�ATauinayao �ina taALÜA LÜgÜÜaA�yao.

11"kae�hI samayapaiCÜ �ä ka�nyaAhä �A�. itanaIhäLeÜBanae/ '§vaAmaI/ §vaAmaI hAmaILÜA�R Foka�A KaoiLÜidnauhosa� iBa¤apasCÜQ=.¾

12"duLÜhALeÜ �(ar id�/ 'ma itamaIhäLÜA�R saA<caoBandCÜu. ma itamaIhäLÜA�R icaindna<.¾

13"yasaka�Ar,ÜÜa sa<Daq sataka�R basa. itamaIhä jaAndqnaQ ika�maAinasaka�o pau¤a kau�na idna vaA kau�na samayamaA �A�nae h¦na�.®

ttttaaaaIIIInnnnaaaajjjjaaaannnnaaaaAAAA nnnnaaaaooookkkkaaaa��rrrrhhhhääääkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��TTTTaaaaaaaa:LÜàka�A 19É11-27ò

14"§vagÜÜaRka�o rAjya yao vyai(aá jastaqCÜ jao �ApaÍnao GardeiKa �ka�oR sTaAna tapaR�yaA¤aA gÜÜaCÜR. jaAnaka�o �iGa �saLeÜ�ApaÍnao naoka�rhä baoLÜA�<CÜna� �ina �ApaÍnaA icajahäka�oijammaA itanaIhäLÜA�R saumpanCÜ. 15�saLeÜ ivacaAr gÜÜarYo ika�Pa yaeka� naoka�rLeÜ ka�ita vastauka�o hercaAh gÜÜanaR saka�CÜ. �saLeÜ�ka�janaA naoka�rLÜA�R paA<ca TaqLÜA paqsaA idyao. �ka�oRLÜA�R du�TaqLÜA paqsaA idyao. �ina taeêaoLÜA�R �ka� TaqLÜo paqsaA idyao. yasapaiCÜ �saLeÜ �ApaÍnao yaA¤aA zauä gÜÜarYo. 16naoka�rjasaLÜA�R paA<ca TaqLÜA paqsaA id��ka�o iTayao yao taurntavyaApaAr gÜÜanaR yao sTaAna CÜoùfer ih<ùfYo.. �saLeÜ �ä paA<caTaqLÜo paqsaA baùFA�nae ka�Ama gÜÜarYo. 17du� TaqLÜo paqsaApaA�naeLeÜ paina yasaq gÜÜarYo. �saLeÜ paina �ApaÍnao sabaqäipayaA< vyapaArmaA LÜgÜÜaAyao �ina yai(akaq� du� TaqLÜo paqsaAka�maAyao. 18tar �ka� TaqLÜo maA¤a paqsaA paA�nae naoka�r gÜÜayao�ina BaU�<maA duLÜo KaNyao. yasaLeÜ yao paqsaA duLÜo ÜiBa¤apaurYo.

19"Daerq samayapaiCÜ maAiLÜka� Gar ipa�re. �saLeÜnaoka�rhäLÜA�R taI äipayaA<hä itamaIhäLeÜ kae� kae� gÜÜarYQBanaer saoDyao. 20paA<ca TaqLÜo paqsaA paA�nae naoka�r paqsaAiLÜ�r maAiLÜka�ka�hA< gÜÜayao. yasaLeÜ BaNyao/ 'mahAzaya/tapaA�RªLeÜ maLÜA�R paA<ca TaqLÜA paqsaA ivazvaAsa gÜÜarer ijammaAidnauBa�ka�o iTayao. yasaka�Ar,ÜÜa �ä paA<ca TaqLÜo paqsaAka�maA�naLÜA�R maqLeÜ taI äipayaA< �payaogÜÜa gÜÜare|.¾

21"maAiLÜka�LeÜ �(ar id�/ 'itamaILeÜ rAm�ao gÜÜarYQ. itamaI�saLÜ naoka�r hQ jasaLÜA�R ivazvaAsa gÜÜanaR saika�nCÜ. yai(aTaorq paqsaA iLÜ�r itamaILeÜ Daerq �nnaita gÜÜarYQ. yasaka�Ar,ÜÜa maitamaILÜA�R �ä Daerq ijammaAvaArI idna saka�CÜu. �A¬ �inamaisata KauzaI baA<F.¾

22" yasapaiCÜ du� TaqLÜo paqsaA paA�nae naoka�r maAiLÜka�ka�hA<gÜÜayao. tyasaLeÜ Banyao/ 'mahAzaya tapaA�RªLeÜ maLÜA�R du� TaqLÜopaqsaA ijammaA idnauBa�ka�o iTayao. yasaka�Ar,ÜÜa maqLeÜ yao paqsaA�payaogÜÜa gÜÜareÎ �ina �ä du� TaqLÜo ka�maA�<.¾

23"maAiLÜka�LeÜ javaApa� id�/ 'itamaILeÜ rAm�ao gÜÜarYQ.itamaI �saLÜ naoka�r hQ jasaLÜA�R ivazvaAsa gÜÜanaR saika�nCÜ. yai(a Taorq paqsaA iLÜ�r itamaILeÜ Daerq �nnaita gÜÜarYQ.yasaka�Ar,ÜÜa ma itamaILÜA�R �ä Daerq ijammaAvaArI idnCÜuu.�A¬ �ina maisata KauzaI baA<F.¾

24" yasapaiCÜ �ka� TaqLÜo paqsaA paA�nae naoka�r maAiLÜka�ka�hA<gÜÜayao. yasaLeÜ BaNyao/ 'mahAzaya/ maqLeÜ tapaA�RªLÜA�R Daerq ka�WÜormaAinasaka�o äpamaA jaA÷a paA�<. ivaävaAnaq naropaI tapaA�RªLeÜpa�saLÜ �WÜA�na caAhnau Bayao. iba¬ naq naropaI tapaA�RªLeÜ�nna bawÜulna caAhnau Bayao. 25yasaka�Ar,ÜÜa ma Daerq BayaiBataBa�<. maqLeÜ tapaA�Rka�o paqsaA jamaInamaA Âka�A<� tapaA�RªLeÜidnauBa�ka�o yao TaqLÜo yahI ho.¾

26"maAiLÜka�LeÜ javaApa� id�/ 'itamaI �ka� narAm�ao r�lCeÜ naoka�r hQ? itamaILeÜ BanyaQ maqLeÜ jahA< ibaävaAroipana< yahA< pa�saLÜ �WÜA�na paWÜA�</ �ina jahA< iba¬roipana< yahA< ma �nna �WÜA�na gÜÜa�<. 27yasaka�Ar,ÜÜa itamaILeÜmaero paqsaA baÏka�maA jammaA gÜÜanau R padRTyao. �ina ma jabapa�kae�Rr �A�ka�o h¦nTaeÎ yasabaeLÜA taI sabaq paqsaA paA�nausaka�TaeÎ. saATaq yao paqsaA maAiTa saud paina paA�nau saka��TaeÎ.¾

28"yasaka�Ar,ÜÜa maAiLÜka�LeÜ �ä naoka�rhäLÜA�R Banae/' yao naoka�rbaAwÜ paqsaAka�o TaqLÜo Kaosa �ina yao jaoisatadza TaqLÜo paqsaA CÜ �saqLÜA�R dee¬. 29jao isata jaita DaerqCÜÜ�saLeÜ �ä Daerq paA�naeCÜ. �saLeÜ caAhe BandA DaerqpaA�naeCÜ. tar jaoisata kae�hI Cqna/ �isata Ba�ka�o paina�baAwÜ Kaoisa�naeCÜ.¾ 30 yasapaiCÜ maAiLÜka�LeÜ Banae/ 'yaobaeka�Amae naoka�rLÜA�R baAihr �<DyaAromaA inaka�AiLÜ dee¬. jahA<maAinasahä duÉKa r ka�xwmaA dAHA ika�wÜ�dq ävaAbaAsaIgÜÜairrheka�A CÜna�.¾

mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaakkkkaaaa��AAAA ppppaaaau uuu¤¤¤¤aaaaææææAAAArrrrAAAA ssssaaaabbbbaaaaq qqq mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR NNNNyyyyaaaaAAAAyyyyaaaa31"maAinasaka�o pau¤a pae�ir �A�nau h¦naeCÜ. �hA< � yanta

gÜÜaQrvasa<gÜÜa �A�nau h¦naeCÜ. sabaq §vagÜÜaRdUtahä paina �hA<sa<gÜÜa�A�paugnae CÜna�. �hA<LÜA�R rAjaAka�o äpamaA isaMhAsanamaAivarAjamaAna gÜÜarA�nae CÜ. 32�hA<ka�o �iGa saMsaArBarka�A sabaqmaAinasahä BaeLÜA h¦naeCÜna�. �ina maAinasaka�o pau¤aLeÜ taImaAinasahäLÜA�R du�R �LÜgÜÜa �LÜgÜÜa dLÜmaA baA<ùfnaeCÜna�. yao

44443333 mmmmaaaa((((aaaaIIII 22225555ÉÉÉÉ33333333----22226666ÉÉÉÉ6666BaeùfA r baAKa�AhäLÜA�R �LÜgÜÜa dLÜmaA paAre jastaq h¦naeCÜ.33maAinasaka�o pau¤aLeÜ Bae ùfAhäLÜA�R �ApaÍnao dAihnaepai·Ü�rAKnauh¦naeCÜ �ina baAKa�AhäLÜA�R �ApaÍnao deb�aepai·Ü� rAKnauh¦naeCÜ.

34"�ina rAjaALeÜ �ApaÍnao dAihnae pai·Ü� basaeka�AhäLÜA�RBannau h¦naeCÜ/ '�A¬/ maerA ipataALeÜ itamaIhäLÜA�R Daerq�AzaIRvaAd idnauBa�ka�o CÜ. �A¬ �ina parmaezvarLeÜ itamaIPaitaPaita$aA gÜÜanauR Ba�ka�o rAjya �ah,ÜÜa gÜÜar. s£ixwÜka�o zauädeiKanaq yao itamaIhäka�o inaimta tayaArI gÜÜair�ka�o iTayao. 35yaoitamaIhäka�o rAjya ho/ ika�naBanae ma Baoka�A�ka�o baeLÜAitamaIhäLeÜ maLÜA�R KaAnaA id�ka�A iTayaQ. ma itaKaAR�ka�obaeLÜA itamaIhäLeÜ maLÜA�R ipa�na id�ka�A iTayaQ. ma �ka�Lqr GarbaAwÜ wÜAiùf�ka�o iTa�</ �ina itamaIhäLeÜ maLÜA�RitamaIhäka�o GarmaA §vaAgÜÜata gÜÜareka�A iTayaQ. 36ma naAÄ�[oiTa�</ �ina itamaIhäLeÜ maLÜA�R ÂgÜÜaApa�AwÜA LÜA�na id�ka�AiTayaQ. ma rogÜÜaI iTa�</ �ina itamaIhäLeÜ maLÜA�R SyaAhArgÜÜarYQ. ma kaq�dI iTa�</ �ina itamaIhäLeÜ maLÜA�R henaR�A�ka�A iTayaQ.¾

37"taba DaAimaRka� maAinasahäLeÜ javaApa� idnaeCÜna�/ 'parmaPaBau/hAmaILeÜ tapaA�RªLÜA�R ka�ihLeÜ/ Baoka�A�nau Ba�ka�o deKyaQ �inahAmaILeÜ KaAnaA idyaQ=À hAmaILeÜ tapaA�Rª itaKaAR�nau Ba�ka�oka�ihLeÜ deKyaQ �ina hAmaILeÜ ipa<�na idyaQÀ 38hAmaILeÜtapaA�RªLÜA�R ka�ihLeÜ �ka�LÜo �ina GardeiKa wÜAiùF�ka�o deKyaQ�ina hAmaILeÜ tapaA�RªLÜA�R hAm�ao GarmaA inamtao gÜÜarYQÀ39tapaA�Rª ka�ihLeÜ naAÄ�[ae h¦nauh¦nTyao r hAmaILeÜ paihirnaka�Ainaimta ÂgÜÜaApa�AwÜA idyaQ=. hAmaILeÜ ka�ihLeÜ tapaA�RªLÜA�R rogÜÜaIdeKyaQ= vaA kaq�dmaA paAyaQ|< r hAmaIÜ tapaA�RªLÜA�R sahyaogÜÜa gÜÜanaR�AyaQÀ¾

40"taba rAjaALeÜ itanaIhäLÜA�R �(ar idnae CÜna�/ 'maitamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu. yahA< itamaIhäLeÜ maerA yaImaAinasahäka�A inaimta jae jaita gÜÜarYQ/ taI jaitanaq nagÜÜa,yaBa�taA paina itamaIhäLeÜ maerA inaimta gÜÜareka�o ho.¾

41" yasapaiCÜ �ApaÍnao deb�aepai·Ü� basaeka�A maAinasahäLÜA�RrAjaALeÜ BannaeCÜna�/ 'madeiKa wÜAùfo jaA¬. parmaezvarLeÜ �iGanaqitamaIhäLÜA�R d,f idnae inazcaya gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ. jaA¬�AgÜÜaomaA pasa jao sa<Daq jaiLÜrhnCÜ. yao �AgÜÜao duxwÜhä ritanaka�A dUtahäka�ALÜAigÜÜa baina�ka�o ho. 42itamaIhä jaA�hALÜ/ika�naBanae ma Baoka�A�ka�o iTa�</ itamaIhäLeÜ kae�hI KaAnaid�naQ. ma itaKaAR�ka�o iTa�</ itamaIhäLeÜ kae�hI ipa�naid�naQ. 43ma GardeiKa �ka�Lq r wÜAùfomaA iTa�</ �ina

itamaIhäLeÜ maLÜA�R itamaIhäka�o GarmaA baoLÜA�naQ. ma naAgÜÜao|iTa�</ �ina itamaIhäLeÜ maLÜA�R paihirnaLÜA�R vas¤ahäid�naQ. ma rogÜÜaI iTa�</ �ina kaq�dmaA iTa�</ �inaitamaIhäLeÜ maero parvaAh naq gÜÜarenaAÏ.¾

44" yasapaiCÜ itanaIhäLeÜ paina �(ar id�/ 'parmaPaBau/hAmaILeÜ tapaA�RªLÜA�R ka�ihLeÜ Baoka�A�ka�o r itaKaAR�ka�o deKyaQ=ÀhAmaILeÜ ka�ihLeÜ tapaA�RªLÜA�R �ka�LÜo GardeiKa wÜAùfo Ba�ka�odeKyaQ=À �ina hAmaILeÜ tapaA�RLÜA�R ka�ihLeÜ naAÄ�[A vaA ivarAmaIvaA kaq�dmaA pareka�o deKyaQÀ �ina yaI saba deKaer hAmaILeÜmadta gÜÜarenaQÀ¾

45" yasapaiCÜ rAjaALeÜ itanaIhäLÜA�R �(ar id�/ 'maitamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu/ 'yaI kau�naqka�A inaimta jae painaitamaIhäLeÜ gÜÜarenaQ/ taI jaitanaq nagÜÜa,ya Ba�taA paina itamaIhäLeÜmaerA inaimta gÜÜarenaQ.¾

46" yasapaiCÜ taI narAm�aA maAinasahä sadA di,ftah¦naka�A inaimta jaAnae CÜna�. tar rAm�aA maAinasahä caA<ih�nanta jaIvana PaApta gÜÜanaR jaAnaeCÜna�.®

yyyyaaaahhhhUUUUddddIIII nnnnaaaae eeettttaaaaAAAAhhhhääääææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR mmmmaaaaAAAAnnnnaaaae eeeR RRR xxxxaaaaù ùùùffffyyyyaaaannnn¤¤¤¤aaaa:makaUR�sa 14É1-2; LÜàka�A 22É1-2; yaUhnnaA 11É45-53ò

yaI saba Pavacana zaexa gÜÜairsakae� paiCÜ yaezaULeÜ�ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/ 2"itamaIhäLÜA�R

TaAhq CÜ du� idna paiCÜ inastaAr-caAùf* zauä h¦naeCÜ. yasaqidna maAinasaka�o pau¤aLÜA�R k�aU�samaA wÜAMigÜÜanaLÜA�R �naka�A za¤auhäka�h<A sauimpa�naeCÜ.® 3taba mauKya paUjaAhArIhä r yahàdI�gÜÜauvaAhä PamauKa paUjaAhArIka�o WÜA<�maA BaeLÜA Ba�. PamauKapaUjaAhArIka�o naAma kaq�yaApa�A iTayao. 4 yasa saBaAmaA yaezaULÜA�Rka�sarI paik�a�nae Ba÷ae �paAya itanaIhäLeÜ inaka�ALeÜ. itanaIhäLeÜkae�hI BaU�wÜo inah¦< gÜÜarer yaezaULÜA�R paik�a�nae �ina maAnaeR inazcayagÜÜare. 5itanaIhäLeÜ Banae/ "inastaAr-caAùfka�o idnamaA hAmaIyaezaULÜA�R pak�a�na sa(aq�naQ. hAmaI maAinasahä irsaA�ka�o rdÄ�[A gÜÜareka�o caAh<dqnaQ.

��wwwwÜÜÜÜIIII ��AAAA��RRRRmmmmaaaaAAAA��RRRRææææAAAArrrrAAAA iiiivvvvaaaazzzzaaaae eeexxxxaaaa kkkkaaaae eee��hhhhIIII ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrrAAAA��:makaUR�sa 14É3-9; yaUhnnaA 12É1-8ò

iiiinnnnaaaassssttttaaaaAAAArrrr----ccccaaaaAAAAù ùùùffff yahàdIhäka�o mah vapaU,ÜÜaR CÜu·Ü�Ika�o idna. maozaAka�osamayamaA parmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�R imaZmaA dAsa vabaAwÜ mau(aá gÜÜarA�nauBa�ka�o samBaánaAmaA yao idna Pa yaeka� vaxaR ivazaexa KaAnaA KaAnCÜna�.LeÜvaI 23É4-8; vyavasTaA 16É1-8.

6yaezaU baeTaAnaImaA h¦nauh¦nTyao. �hA< kau�xwÜrogÜÜaI izamaonaka�o

22226666

mmmmaaaa((((aaaaIIII 22226666ÉÉÉÉ7777----22229999 44444444GarmaA h¦nauh¦nTyao. 7jaitabaeLÜA yaezaU yahA< h¦nauh¦nTyao/ ��wÜI�A�RmaA�R itanaI ka�hA< �A�na�. �sa<gÜÜa BarI bah¦maUlya �(arhALeÜka�o ��wÜA saÄ�[mamaRrka�o Bau<fulka�o iTayao. yaezaULeÜ KaA<dqgÜÜanauR Ba�ka�o baeLÜA yasaLeÜ yaezaUka�o wÜA�ka�omaA yao saugÜÜainData�(ar KaNyaA�na�.

8caeLÜAhäLeÜ yao deKae �ina itanaIhä yao �A�RmaA�RPaita irsaA�. caeLÜAhäLeÜ saoDaee/ "yao �(ar ika�na naxwÜgÜÜareka�oÀ 9yasaLÜA�R Daerq dAmamaA baecaer gÜÜarIbahäLÜA�R idnasaika�nTyao.®

10yaezaULeÜ yaI saba TaAhA paA�nauBayao. yaezaULeÜ BannauBayao/"itamaIhäLeÜ yao �A�RmaA�RLÜA�R ika�na idka�dArI id�rheCÜQÀ�saLeÜ maLÜA�R �saLÜ ka�AyaR gÜÜareka�I iCÜna. 11taI gÜÜarIbamaAinasahä sadA itamaIhä saATaCÜna�.* tar ma sa<Da qitamaIhäka�o saATa rhnae CqÜna. 12 yasa s¤aILeÜ maero zarIrBair�(ar CÜirid�na�. �saLeÜ maLÜA�R ma mare paiCÜ m£ta-saM§ka�Arka�oinaimta tayaAr paAreka�I h¦na�. 13ma itamaIhäLÜA�R saA<caoBandCÜu. yao sausamaAcaArhä saArA saMsaArmaA PacaAr gÜÜairnaeCÜ.�ina Pa yaeka� WÜA�<maA yao s¤aILeÜ gÜÜareka�I sau-ka�AyaRhäLÜA�Rpaina BainanaeCÜ. �ina maAinasahäLeÜ itanaLÜA�R sa<Daq samBaánaeCÜna�.®

yyyyaaaahhhhUUUUddddAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo zzzzaaaa¤¤¤¤aaaau uuu:makaUR�sa 14É10-11; LÜàka�A 22É3-6ò

14 yasa paiCÜ baAHjanaA caeLÜAhämaDyae �ka�janaA mauKyapaUjaAhArIhäka�hA< gÜÜa�. yao caeLÜAka�o naA�< yahUdA �ska�ryaotaIÜiTayao. 15yahUdALeÜ BaNyao/ "ma itamaIhäLÜA�R yaezaU saumpanaeCÜu.yasaka�o LÜAigÜÜa itamaILeÜ maLÜA�R ka�ita paqsaA idnCÜQÀ®paUjaAhArIhäLeÜ itanaLÜA�R caA<dIka�A 30 isaða�A id�.16 yasabaeLÜAdeiKa yahUdALeÜ yaezaULÜA�R sauimpaidnae maQka�A KaojnaLÜAgyao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ iiiinnnnaaaassssttttaaaaAAAArrrr----ccccaaaaAAAAù ùùùffff BBBBaaaaoooojjjjaaaa KKKKaaaaAAAAnnnnaaaau uuu BBBBaaaayyyyaaaaoooo:makaUR�sa 14É21-22; LÜàka�A 22É7-14/ 21-23; yaUhnnaA

13É21-30ò

17�KaimarI rowÜIka�o paihLÜo idna/ caeLÜAhä yaezaUka�hA<�A�. caeLÜAhäLeÜ Banae/ "inastaAr-caAùfka�o Baojana gÜÜanaRhAmaI tapaA�RªLÜA�R tayaAr paAiridnCÜQ. hAmaILeÜ ka�hA< KaAnaA

ttttaaaaIIII ²²²² ssssaaaaAAAATTTTaaaaCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� �� vyavasTaA 15É11.

tayaAr gÜÜareka�o tapaA�R caAhnau h¦nCÜÀ®

18yaezaULeÜ BannauBayao/ "zahritar jaA¬. maqLeÜ icanaeka�omaAinasaka�o GarmaA jaA¬. �saLÜA�R gÜÜa uäLeÜ yasao BannauBa�ka�o CÜ Banaer Bana/ 'maero taoika��ka�o samaya �itanaijaka� �A�ka�o CÜ. ma inastaAr caAùfka�o Baojana maerAcaeLÜAhäisata itam�ao GarmaA KaAnaeCÜu.® 19caeLÜAhäLeÜ yaezaUka�osalLÜAh paU,ÜÜaR gÜÜairid�. itanaIhäLeÜ inastaAr-caAùfka�o BaojatayaAr paAre.

20jaba saA<Baá Bayao/ yaezaU �ApaÍnaA caeLÜAhäsaATaKaAnaAmaA basaeka�A h¦nauh¦nTyao. 21itanaIhä sabaqLeÜ KaAnaAKaA�rheka�A iTa�. yaezaULeÜ BannauBayao/ "ma itamaIhäLÜA�RsaA<cao BandCÜu. itamaIhämaDyae kau�naq �ka�janaALeÜ maLÜA�RivazvaAsaGaAta gÜÜanaeRCÜQ.®

22caeLÜAhäLeÜ yao saunaer duÉKaI Ba�. Pa yaeka�LeÜ �hA<LÜA�RsaoDae/ "PaBau/ inazcayanaq ma yao �ka� janaA ho�na-WÜIka�hoÀ® 23yaezaULeÜ javaApa� idnauBayao/ "jasaLeÜ maero ka�caQrAmaAma isata hAta fubaAyao yasaqLeÜ maLÜA�R ivazvaAsaGaAta gÜÜanaeRCÜ.24maAinasaka�o pau¤a jaAnaeCÜna� �ina manaeRCÜna�/ DamaRzaAs¤amaAyastaq LeÜiKa�ka�o CÜ. tar maAinasaka�o pau¤aLÜA�R maAnau Rka�oinaimta saumpanae yasa vyai(aáLeÜ narAm�ao pair,ÜÜaAma BaogÜnau panaeRCÜ.ya§tao h¦nauBandA ta yao maAnCeÜ najainma�kaq� baesa iTayao.®

25�ina yahUdALeÜ jasaLeÜ yaezaUisata ivazvaAsaGaAta gÜÜareyaezaULÜA�R Banae/ "gÜÜauäjyaU/ inazcayanaq ma yao �ka�janaAho�na-WÜIka� hoÀ®

yaezaULeÜ BannauBayao/ "ho/ yao itamaI naq hQ.®

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo rrrrAAAA¤¤¤¤aaaaIIII----BBBBaaaaoooojjjjaaaannnnaaaa:makaUR�sa 14É22-26; LÜàka�A 22É15-20; 1 ka�oirnTaI 11É23-25ò

26jaba itanaIhä KaA<dq iTa�/ yaezaULeÜ rowÜI iLÜnauBayao.yaezaULeÜ rowÜIka�o inaimta parmaezvarLÜA�R DanyavaAd idnauBayao r yasaLÜA�R wÜuk�a�A paAnauRBayao. yaezaULeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�RrowÜI idnauBayao. yaezaULeÜ BannauBayao/ "yaI rowÜIhä LeÜ¬ �inaKaA¬. yao rowÜI naq maero zarIr ho.®

27 yasapaiCÜ yaezaULeÜ �ka� pyaALÜA dAKarsa iLÜnauBayao.yaezaULeÜ yasaka�oLÜAigÜÜa parmaezvarLÜA�R DaNyavaAd idnauBayao �ina yao caeLÜAhäLÜA�R idnauBayao. yaezaULeÜ BannauBayao/ "itamaIhäPa yaeka�LeÜ yasabaAwÜ ipa�o. 28yao dAKarsa maero rgÜÜata ho.maero rgÜÜataLeÜ parmaezvarka�obaawÜ �hA<ka�o maAinasahäka�ALÜAigÜÜanayaA< ka�rArka�o PaArmBa gÜÜanaeRCÜ. yao rgÜÜata Daerq maAinasahäLÜA�RitanaIhäka�o paApahäka�o »amaAka�o LÜAigÜÜa id�nCÜ. 29maitamaIhäLÜA�R BandCÜuÉ ma yao dAKarsa pae�ir ipa�<idna

44445555 mmmmaaaa((((aaaaIIII 22226666ÉÉÉÉ33330000----55551111jabasamma maero ipataAka�o rAjyamaA nayaA< jastaq Ba�r hAmaIhä�kaq� saATa ipa�<dqnaQ.®

30itanaIhä sabaqLeÜ ��wÜA Bajana gÜÜaA�. yasapaiCÜ�naIhä 'Ba�Asae pavaRtamaA¾ gÜÜa�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ BBBBaaaannnnnnnnaaaau uuuBBBBaaaayyyyaaaaoooo ��hhhhAAAA< <<<kkkkaaaa��AAAA ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ ��hhhhAAAA< <<<LLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR CCCCÜÜÜÜooooù ùùùffff��nnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��:makaUR�sa 14É27-31; LÜàka�A 22É31-34; yaUhnnaA 13É36-38ò

31yaezaULeÜ caeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/ "�Aja maDyarAtamaAmaero ka�Ar,ÜÜaLeÜ itamaIhäLeÜ �ApaÍnao ivazvaAsa hrA�naeCÜQ.ika�naBanae yao DamaRzaAs¤ahämaA LeÜiKa�ka�o CÜÉ

'ma gÜÜaoWÜALÜoLÜA�R PahAr gÜÜanaeRCÜu/ �ina baTaAnaka�ABaeùfAhä CÜrpaxwÜ h¦naeCÜna�¾

jaka�iryaA 13É732ma marepaiCÜ/ ma m£ yaudeiKa baQrI �WÜ�naeCÜu. yasapaiCÜ magÜÜaAiLÜLÜI jaAnaeCÜu. itamaIhä paugnau �iGanaq ma yahA< jaAnaeCÜu.®

33pa¤ausaLeÜ Banae/ "sabaq caeLÜAhäLeÜ tapaA�Rªka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜivazvaAsa hrA�na saka�naeCÜna�. tar ma maero ivazvaAsa ka�ihlyaqhrA�<idna.®

34yaezaULeÜ BannauBayao/ "ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu.�Aja kaq� rAtamaA BaALeÜ baAsnau �iGa itamaILeÜ maLÜA�RtaInapalwÜ �naka�Ar gÜÜairsakae�ka�A h¦naeCÜQ.®

35tar pa¤ausaLeÜ �(ar id�/ "ma tapaAÜ�RªLÜA�R ka�ihlyaq�naka�Ar gÜÜanaeRCqna ma paina tapaA�Rª saATaq manauR paretaA paina.®�ina sabaq caeLÜAhäLeÜ yahI kau�rA dohorYA�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ��kkkkaaaa��AAAAnnnnttttaaaammmmaaaaAAAA PPPPaaaaAAAATTTTaaaaR RRRnnnnaaaaAAAA:makaUR�sa 14É32-42; LÜàka�A 22É39-46ò

36 yasapaiCÜ yaezaU �ApaÍnao caeLÜAhäsaATa gÜÜaeta�samanaIBannae WÜA�<maA jaAnauBayao. yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/"itamaIhä yahI| basa/ ma caA<ih yahA< gÜÜa�r PaATaRnaA gÜÜaCÜuR.®37yaezaULeÜ pa¤ausa r jabdIka�o du� CÜorAhäLÜA�R �hA<ka�osaATamaA iLÜnauBayao. �ina yaezaU KaUbaq duÉKaI r ivacaiLÜtabannauBayao. 38yaezaULeÜ pa¤ausa r jabdIka�o du� CÜorAhäLÜA�RBannauBayao/ "maerA �AtmaA duÉKaq duÉKaLeÜ Bair�ka�o CÜ. maero�dya paIrLeÜ iCÜyaA-iCÜyaA Ba�ka�o CÜ. itamaIhä yahA< masa<gÜÜajaAgÜÜao basa �ina paKaR.®

39�ina yaezaU itanaIhä Ba�deiKa kae�hI paritar jaAnauBayao.yaezaU BaU�<maA Gaop¢o panauRBayao �ina PaATaRnaA gÜÜanaR LÜAgÜnauBayao/"maerA ipataA/ samBava Ba� maLÜA�R yaAtanaAka�o yao pyaALÜAnaidnauhosa�. tar yao maqLeÜ caAheka�o äpamaA ho�na tapaA�RªLeÜ

caAhnau Ba�ka�o äpamaA hosa�.® 40 yasapaiCÜ yaezaU �ApaÍnaAcaeLÜAhä Ba�ka�hA< pa�ika�RnauBayao. yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R mastainadA�rheka�o paA�nauBayao. yaezaULeÜ pa¤ausaLÜA�R BannauBayao/ "itamaImaero inaimta �ka� Ga,wÜA paina jaAgÜÜaA basna sa(aq�naQÀ41jaAgÜÜaA Ba�r basa �ina PaATaRnaA gÜÜar/ jasaæArA itamaI�Asa(aáImaA panaeR CqnaQ. itam�ao �AtmaA rAjaI CÜ tar itam�aozarIr ka�majaor CÜ.®

42 yasapaiCÜ yaezaU pae�ir doêaopawÜka� jaAnauBayao �inaPaATaRnaA gÜÜanaR LÜAgÜnau Bayao/ "maerA ipataA/ yaid maqLeÜ yasaLÜA�Rnaipa� samma yao yaAtanaAka�o pyaALÜA mabaAwÜ hwÜA�na samBavana Ba� tapaA�RªLeÜ caAhnau Ba� jastaq h¦na idnau hvasa�.®

43yaezaU pae�ir �ApaÍnaA caeLÜAhä Ba�ka�hA< jaAnau Bayaoyasa palwÜ paina yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R masta sauitarheka�ApaA�nauBayao ika�naBanae itanaIhäka�o �A<KaAhä BaArI iTa�.44yasaka�Ar,ÜÜa itanaIhäLÜA�R CÜAùfer yaezaU kae�hI par jaAnauBayao �ina pae�ir PaATaRnaA gÜÜanaR LÜAgÜnauBayao. taeêao pawÜka�ka�oPaATaRnaAmaA paina �hA<LeÜ yahI yaAcanaA gÜÜanauRBayao.

45taba yaezaU caeLÜAhäka�hA< jaAnauBayao �ina BannauBayao/"itamaIhä �Baq� sauitarheka�o r ivaZAma gÜÜairrhekaq� CÜQÀmaAinasaka�o pau¤aLÜA�R paApaIhäka�o hAtamaA sauimpanae samayanaijaka� �A�sakae�ka�o CÜ. 46�WÜ? hAmaI gÜÜa�hAlna paCÜR.yahA< maLÜA�R ivazvaAsaGaAta gÜÜanaeR �A�<dq CÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ppppaaaakkkk� ��aaaa��AAAA�� ppppaaaannnnaaaau uuuR RRR BBBBaaaayyyyaaaaoooo:makaUR�sa 14É43-50; LÜàka�A 22É47-53; yaUhnnaA 18É3-12ò

47jaitabaeLÜA yaezaU baAtacaIta gÜÜadqR h¦nauh¦nTyao/ yahUdA yahA< �A�paugÜÜae. baAHjanaA caeLÜAhämaDyae yahUdA �ka�janaAiTa�. yahUdAsa<gÜÜa TauPaq maAinasahä iTa�. taI maAinasahämauKya paUjaAhArIhä r janataAka�A ��ajahäLeÜ paWÜA�ka�AiTa�. yahUdAka�A taI maAinasahä tarvaAr r BaALÜAhäæArAsaijjata iTa�. 48yahUdALeÜ yaezaULÜA�R icanaA�na BanaeritanaIhäLÜA�R yao saMkae�ta id�. yahUdALeÜ Banae/ "ma jasaLÜA�RmvaA�< gÜÜaCÜuR �hI naq yaezaU ho. �saqLÜA�R pak�a�nau.® 49�inayahUdA isaDaq yaezaUka�hA< gÜÜa� �ina Banae/ "he gÜÜauäjyaU?® yasapaiCÜ yahUdALeÜ yaezaULÜA�R mvaA�< KaA�.

50yaezaULeÜ BannauBayao/ "he ima¤a/ itamaI kae� gÜÜanaR �A�ka�ACÜQ yao gÜÜar.®

yai(anaq baeLÜA maAinasahä �A� �ina yaezaULÜA�R hAtahALeÜ �ina �hA<LÜA�R paik�a��. 51jaba ya§tao Bayao tabayaezaUka�o saATamaA Ba�ka�A �ka�janaA caeLÜALeÜ �ApaÍnao hAta

mmmmaaaa((((aaaaIIII 22226666ÉÉÉÉ55552222----77771111 44446666pasaArer tarvaAr iBaáka�yao. �saLeÜ PaDaAna paUjaAhArIka�o naoka�rLÜA�RhANyao �ina ka�Ana ca·Ü� iCÜnaA�idyao.

52yaezaULeÜ itanaLÜA�R BannauBayao/ "itam�ao tarvaAr yasakaq�WÜA�<maA hALÜ. jasaLeÜ tarvaAr caLÜA�<CÜ �saLÜA�R tarvaArLeÜnaq maAdRCÜ. 53itamaI yastao saocCÜQ ika� maerA ipataALÜA�R/maLÜA�R sahAyataA gÜÜanauRhosa� BanaI ma ivantaI gÜÜanaR sai(aána< �ina�hA<LeÜ §vagÜÜaRdUtahäka�A baAh°Ü palwÜna Baá·Ü�q paWÜA�nau h¦nnaÀ54tar yasa �vasTaAmaA DamaRzaAs¤ahämaA LeÜiKa�ka�A kau�rAka�sarI paU,ÜÜaR h¦naeCÜÀ DamaRzaAs¤aLeÜ BanC yao yastaq h¦naupaCÜR.®

55taba yaezaULeÜ sabaq maAinasahäLÜA�R BannauBayao/ "itamaIhämaka�hA< tarvaAr r BaALÜAhä iLÜ�r �AyaQ/ maAnaAÏ ma �ka��parADaI hU<. ma Pa yaeka� idna maindrmaA basaer isaka�A�rheka�oh¦nTae �ina itamaIhäLeÜ maLÜA�R yahA< pak�ae�naQ. 56tar yaIsabaq kau�rAhä �gÜÜamava(aáAhäLeÜ LeÜKae �nausaAr paU,ÜÜaR h¦naka�Ainaimta Bayao.® yasapaiCÜ yaezaUka�o sabaq caeLÜAhä �hA<LÜA�R�ka�LÜo CÜoùfer BaAgÜÜae.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU yyyyaaaahhhhUUUUddddIIII PPPPaaaammmmaaaau uuuKKKKaaaahhhhääääkkkkaaaa��oooo ��iiiiGGGGaaaa:makaUR�sa 14É53-65; LÜàka�A 22É54-55/ 63-71;

yaUhnnaA 18É13-14/ 19-14ò

57jasaLeÜ yaezaULÜA�R pak�ae�ka�o iTayao yaezaULÜA�R PamauKapaUjaAhArI kaq�yaApa�Aka�o GarmaA paurYA�. zaAs¤aIhä r baUùfAyah¦dI ��ajahä yahA< BaeLÜA Ba�ka�A iTa�. 58pa¤ausaLeÜyaezaULÜA�R paCYA�/ tar � yaezaUka�o naijaka� Ba�r ho�na.jaba yaezaULÜA�R PaDaAna paUjaAhArI ka�hA< LÜigÜÜa<dq iTayao pa¤ausaPaDaAna paUjaAhArIka�o Garka�o �A<gÜÜanasamma �A�. �naI yahA<gÜÜa�r paALeÜhäka�o naijaka�maA basae. yaI sabaq kau�rAhä ka�sarI�nta h¦naeCÜ BanaI pa¤ausa henaR caAhnTae.

59PaDaAna paUjaAhArIhä r yah¦dI naetaAhäka�o sampaU,ÜÜaRmahAsaBaALeÜ yaezaUka�o ivaäëmaA kau�naq na kau�naq BaU<áWÜo KaowÜdeKaA�nae ka�oizaza gÜÜare jasaæArA itanaIhä yaezaULÜA�R maAnaRsaka�Tae. 60Daerq maAinasahä �A� �ina yaezaUka�o iva¨ëBaU<áWÜA �iBayaogÜÜahä LÜgÜÜaA�. tar mahAsaBaALeÜ yaezaULÜA�RmaAnaRsaika�nae ya§tao kau�naq �iBayaogÜÜa paA�na sakae�nana�. tabadu�janaA maAinasa �A�r Banna LÜAgÜÜae/ 61"yao maAinasaLeÜ Banae'ma parmaezvarka�o maindr Batka�A�na saka�CÜu �ina taInaidnaiBa¤a pae�ir ma yasaLÜA�R banaA�idna saka�CÜu.¾®

62�ina PamauKa paUjaAhArILeÜ �WeÜr yaezaULÜA�R BannaLÜAgÜÜae/"yaI maAinasahäLeÜ tapaA�Rªka�o ivaäëmaA �iBayaogÜÜa lyaA�ka�A

CÜna�. kae� �ApaU�maAiTa LÜgÜÜaA��ka�A �AropahäPaita tapaA�Rªka�ojavaApa� kae�hI CqnaÀ kae� itanaIhäLeÜ WÜIkaq� Banaeka�A h¦na�À®63yaezaULeÜ kae�hI Bannau Ba�na.

taba PamauKa paUjaAhArILeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "�ihLeÜ tapaA�RªzapaTamaA hnau h¦nCÜ/ jaIivata parmaezvarka�o naA�<maA hAmaILÜA�Rsa yakau�rA Bannau hvasa BanaI ma tapaA�RªLÜA�R �Adeza gÜÜaCÜuR.hAmaILÜA�R Bannauhosa� kae� tapaA�Rª naq Ka�IxwÜ/ parmaezvarka�o pau¤ah¦nauh¦nCÜÀ®

64yaezaULeÜ BannauBayao/ "ho/ ma naq h¦<. tar ma BandCÜuBaivaxyamaA tapaA�RªLeÜ maAinasaka�o pau¤aLÜA�R parmaezvarka�o dAihnaepai·Ü�baisarheka�o �ina §vagÜÜaRka�o baAdLÜmaA �A�<dq gÜÜareka�o deKnauh¦naeCÜ.®

65PamauKa paUjaAhArILeÜ jaba yao kau�rA saunae �naI KaUbaqk�a�oiData Ba�. �ApaÍnaq vas¤a cyaAtdq �naLeÜ Banna LÜAgÜÜae/ "yaomaAinasaLeÜ parmaezvarka�o inandA gÜÜareka�o ho? hAmaILÜA�R �äbaesaI PamaA,ÜÜaka�o kae� KaA<cao CÜÀ itamaIhä sabaqLeÜ iyanaLeÜparmaezvarka�o ivaäëmaA inandA gÜÜareka�A saunyaQ. 66itamaIhäka�okae� rAya CÜÀ®

yahUdIhäLeÜ javaApa� id�/ "�naI doxaI CÜna� �naI m£ yaud,fka�o yaogyaCÜna�.®

67 yasapaiCÜ maAinasahäLeÜ yaezaUka�o mauKamaA Tauika�id�. yasapaiCÜ itanaIhäLeÜ �naLÜA�R mauða�ALeÜ ihka�AR�. ka�saq-ka�saqLeÜyaezaULÜA�R BaáApawÜ id�. 68itanaIhäLeÜ Banae/ "itamaI �gÜÜamava(aáAKa�IxwÜ ho Bannae PamaA,ÜÜa deKaA�? jasaLeÜ itamaILÜA�R ipawYo yao ka�o hoÀ®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR iiiiccccaaaannnnddddCCCCÜÜÜÜu uuu BBBBaaaannnnnnnnaaaa ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa ffffrrrrAAAA��:makaUR�sa 14É66-72; LÜàka�A 22-56-62;


69 yasabaeLÜA/ pa¤ausa �A<gÜÜana baAihr baisarheka�A iTa�.��wÜI naoka�naIR kae�wÜI pa¤ausaka�hA< �A�paugÜÜaI. yao kae�wÜILeÜBanaI/ "itamaI yaezaUsa<gÜÜaq iTayaQ/ jao gÜÜaALÜILÜIbaAwÜ �A�nauBa�ka�oiTayao.®

70tar pa¤ausaLeÜ yahA< �paisTata Ba�ka�A sabaq maAinasahäka�o�iGa yao kau�rALÜA�R �§vaIka�Ar gÜÜare. �naLeÜ Banae/ "maqLeÜkae�hI bauiBaána ika� itamaIhä kae� kau�rA gÜÜairrheka�A CÜQÀ®

71 yasapaiCÜ pa¤ausaLeÜ yao WÜA�< CÜoùfe. Foka�AmaA �ka�oRkae�wÜILeÜ itanaLÜA�R deKaI. yahA< Ba�ka�A maAinasahäLÜA�R yasaLeÜ BanaI/ "yahI maAinasa naAsartaka�o yaezaUsa<gÜÜa iTayao.®

44447777 mmmmaaaa((((aaaaIIII 22226666ÉÉÉÉ77772222----22227777ÉÉÉÉ1111777772pa¤ausaLeÜ pae�ir �§vaIka�Ar gÜÜarYo. �naLeÜ Banae/

"parmaezvarka�o naA�<maA zapaTa KaA�r BandCÜu ika� yaomaAinasaka�o ho ma icaindna<?®

73kae�hIsamayapaiCÜ/ kae�hI �iBarheka�A maAinasahä pa¤ausaka�hA<gÜÜa� �ina Banae/ "hAmaI jaAndCÜQ ika� itanaIhä maDyae itamaI�ka� yaezaUka�o caeLÜA hQ. itam�ao kau�rA gÜÜarA�LeÜ yao PamaA,ÜÜagÜÜaCÜR.®

74taba pa¤ausaLeÜ iDaða�AnaR LÜAgÜÜa e. d]ùF Ba�r �naLeÜBannaLÜAgÜÜae/ "ma parmaezvarka�o naA�<maA zapaTa KaA�r BandCÜuika� yao maAinasa ka�o ho ma icaindna<.® pa¤ausaLeÜ yasao Bannaeivai(akaq� BaALeÜ baAsyao. 75taba pa¤ausaLÜA�R yaezaULeÜ Banaeka�Akau�rAhä samBaánaA BayaoÉ "BaALeÜ baAsna �iGanaq maLÜA�RitamaILeÜ taInapalwÜ �svaIka�Ar gÜÜanaeRCÜQ.® yasapaiCÜ pa¤ausabaAihr gÜÜa�r DauäDauä ro�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR bbbbaaaaù ùùùffffAAAA hhhhAAAAiiiikkkkaaaa��mmmmaaaa iiiippppaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAttttaaaassssaaaakkkkaaaa��hhhhAAAA< <<< LLLLÜÜÜÜiiiiggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaayyyyaaaaoooo:makaUR�sa 15É1; LÜàka�A 23É1-2; yaUhnnaA 18É28-32ò

BaoiLÜpalwÜ ibahAnaq/ sabaq mauKya paUjaAhArIhä r��aja PaDaAnahäLeÜ yaezaULÜA�R maAnaR �ApasamaA

sarsalLÜAh gÜÜare. 2itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R saAMgLÜoLeÜ baA<Dae. yasapaiCÜ itanaLÜA�R baùfA hAika�ma ipaLÜAtasa ka�hA< paurYA�.itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R ipaLÜAtaÜsaLÜA�R sauimpaid�.

yyyyaaaahhhhUUUUddddAAAAkkkkaaaa��oooo ��AAAAttttmmmmaaaahhhh yyyyaaaaAAAA:Paeirta 1É18-19ò

3yahUdALeÜÜ yaezaULÜA�R m£ yau d,f id�ka�o bauBaeá. yahUdA�ka�janaA iTa� jasaLeÜ yaezaULÜA�R ivazvaAsaGaAta gÜÜareka�A iTa�.yahUdALÜA�R yasamaA � yanta duÉKa LÜAgyao �ina �saLeÜ 30vawÜA caA<dIka�A isaða�A mauKya paUjaAhArIhä �ina bauùFA yahUdInaetaAhä ka�hA< pa�ka�AR� idyao. 4yahUdALeÜ Banae/ "maqLeÜ paApagÜÜareÎ/ maqLeÜ �ka�janaA inadoRxa maAinasaLÜA�R maAnaR lyaA�<.®

yahUdI PamauKahäLeÜ Banae/ "hAmaILÜA�R yasaka�o vaAstaACqna. yao itam�ao samasyaA ho/ hAm�ao ho�na.®

5yasaka�Ar,ÜÜa yahàdALeÜ caA<dIka�A jammaq isaða�Ahä maindriBa¤apa�AiLÜidyao. yasapaiCÜ yahàdALeÜ yao WÜA�< CÜAùfYo �ina�Apaq� Bau�i,f�r �Atmah yaA gÜÜarYo.

6mauKya paUjaAhArILeÜ isaða�Ahä bawÜuLeÜ. itanaIhäLeÜ Banae/"ka�AnaUna �nausaAr ya§taA paqsaAhä maindrka�o paqsaAsa<gÜÜa imasaA�nauh¦<dqna/ ika�naBanae yao paqsaA ka�saqka�o m£ yauka�o LÜAigÜÜa id��ka�oho.® 7 yasapaiCÜ itanaIhäLeÜ taI isaða�AhäbaAwÜ kau�mhALeÜka�o

22227777

Kaeta ika�nnae inazcaya gÜÜare. yao jamaInaLÜA�R itanaIhäLeÜyaäzaLeÜmamaA Gaumna �A�<dA mareka�Ahäka�o LÜAza gÜÜaAùf�naeWÜA�< banaA�nae matao gÜÜare. 8yasaq ka�Ar,ÜÜaLeÜ �Ajasamma yaoKaetaLÜA�R rgÜÜataka�o jamaIna Bannae gÜÜairnCÜ. 9yasarI ya§taoh¦naeCÜ Banaer yaimaRyaA �gÜÜamava(aáALeÜ jae Banaeka�A iTa� sao paU,ÜÜaRBayao.

"itanaIhäLeÜ 30 vawÜA caA<dIka�A isaða�AhäiLÜ�. yahUdIhäLeÜ yaitanaq paqsaA �hA<kaq� jaIvanaka�oLÜAigÜÜa cau(aáA gÜÜanaeR inazcaya gÜÜareka�A iTa�. 10parmaPaBauLeÜmaLÜA�R �Adeza gÜÜanauR Ba� Baqá itanaIhäLeÜ taI 30vawÜA isaða�Ahä kau�mhALeÜka�o jamaIna ika�nnacaLÜA�.®*

bbbbaaaaù ùùùffffAAAAhhhhAAAAiiiikkkkaaaa��mmmmaaaa iiiippppaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAttttaaaaÜÜÜÜssssaaaaææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR PPPPaaaazzzznnnnaaaahhhhääää:makaUR�sa 15É2-5; LÜàka�A 23É3-5; yaUhnnaA 18É33-38ò

11yaezaU baùfA hAika�ma ipaLÜAtasaka�o �gÜÜaAiùf �iBanauBayao. ipaLÜAtaÜsaLeÜ �hA<LÜA�R Pazna gÜÜare. �naLeÜ saoDae/ "kae�itamaI naq yahUdIhäka�o rAjaA hQÀ®

yaezaULeÜ javaApa� idnauBayao/ "ho/ ma h¦<.®12jaba mauKya paUjaAhArIhä r ��aja yahUdI PaDaAnahäLeÜ

yaezaU iva¨ë �iBayaogÜÜa LÜgÜÜaA�/ �hA<LeÜ kau�naq �(ar idnauBa�na.

13�ina ipaLÜAtasaLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "itamaILeÜ itamaImaAiTaLÜgÜÜaA�ka�A �iBayaogÜÜahä saunaenaQ. ika�na itamaILeÜ �(ar iddqnaQÀ®

14tar yaezaULeÜ ipaLÜAtasaLÜA�R kae�hI javaApa� idnau �svaIka�ArgÜÜanauRBayao. yasamaA ipaLÜAtasa KaUbaq caika�ta Ba�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR mmmmaaaau uuu((((aaaaáááá ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRR iiiippppaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAttttaaaassssaaaakkkkaaaa��oooo PPPPaaaaccccaaaae eeexxxxwwwwÜÜÜÜAAAA ��ssssaaaappppaaaa��LLLLÜÜÜÜ:makaUR�sa 15É6-15; LÜàka�A 23É13-25; yaUhnnaA 18É39-19É16ò

15Pa yaeka� vaxaR inastaAr caAfka�o samayamaA baùFA hAika�maæArATaunauvaAmaA pareka�A �ka�janaA jasaLÜA�R maAinasahä mau(aá gÜÜanaRBanaI caAhnCÜna�/ mau(aá gÜÜairnae gÜÜairnCÜ. 16 yasabaeLÜA �ka�janaA�ka�dmaq duxwÜ kaq�dI TaunauvaAmaA pareka�A iTayao. yasaka�o naAmayaezaU barbbaA iTayao. 17sabaq maAinasahä ipaLÜAtasakaq� GarmaATauiPa�ka�A iTa�. ipaLÜAtasaLeÜ maAinasahäLÜA�R Banae/ "itamaIhäka�oLÜAigÜÜa �ka�janaA maAinasaLÜA�R mau(aá gÜÜairnaeCÜ. kau�na maAinasaLÜA�R

""""iiiittttaaaannnnaaaaIIIIhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² iiiikkkkaaaa��nnnnnnnnaaaa ccccaaaaLLLLÜÜÜÜAAAA��®®®® jaka�iryaA 11É12-13; yaimaRyaA32É6-9.

maqLeÜ mau(aá gÜÜairid�ka�o caAhnCÜQÉ yaezaU barbbaA/ vaA yaezaU

mmmmaaaa((((aaaaIIII 22227777ÉÉÉÉ11118888----44440000 44448888jasaLÜA�R Ka�IxwÜ BainanCÜ?® 18ipaLÜAtasa jaAndTae ika�maAinasahäLeÜ naq �xyaARka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ yaezaULÜA�R itanaIka�hA<sauimpa�ka�A h¦na�.

19jaba itanaI NyaAyaka�(aARka�o kau�saIRmaA basaeka�A iTa�/�naka�I DamaRpatnaILeÜ itanaLÜA�R ��wÜA samaAcaAr paWÜA�na�.samaAcaAr yastao iTayaoÉ " yao inadoRxa maAinasaka�o iva¨ëkae�hI nagÜÜanaRuhosa�. itanaka�o baAremaA �Aja rAtaI maqLeÜ sapanaAdeKaeka�I CÜu. �ina jasaLeÜ maLÜA�R � yanta ivacaiLÜtataulyaA�ka�o CÜ.®

20tar mauKya paUjaAhArIhä r yahUdI ��ajahäLeÜbarbbaALÜA�R mau(aá gÜÜairidnaupaCÜR �ina yaezaULÜA�R maAnauRpaCÜR BanaIivantaI gÜÜanauR BanaI maAinasahäLÜA�R saurYA�.

21ipaLÜAtasaLeÜ Banae/ "barbbaA r yaezaU maDyae itamaIhäka�oLÜAigÜÜa maqLeÜ ka�saLÜA�R CÜoiùfidnau panaeR hoÀ®

maAinasahäLeÜ �(ar id�/ "barbbaALÜA�R mau(aá gÜÜairidnauhvasa�?®

22ipaLÜAtasaLeÜ saoDae/ " yasao Ba� yaezaU jasaLÜA�R Ka�IxwÜBanaer BainanCÜÀ kae� gÜÜanauRpanaeRÀ®

sabaq maAinasahäLeÜ Banae/ "�saLÜA�R k�aU�samaA Bau�,fYa�rmaAnauRpaCÜR?®

23ipaLÜAtasaLeÜ saoDae/ "ika�naÀ �saLeÜ kae� gÜÜaltaI gÜÜareka�oCÜÀ® tar sabaqLeÜ ��a §varLeÜ ka�rA�r Banae/ "�saLÜA�Rk�aU�samaA Bauá,fYA�r maAnauRpaCÜR.®

24ipaLÜAtaÜsaLeÜ deKae ika� �ba ka�saq gÜÜarer paina maAinasahäka�oina,ÜÜaRya bad�LÜA�na saika�<dqna. �ina �naLeÜ yao paina deKae ika�maAinasahä �(aeijata Ba�rheka�A iTa� �ina Baána BaánajaoùfLeÜ ka�rA�<dq iTa�. ipaLÜAtasaLeÜ sabaqka�o �iDa paAnaIiLÜ� �ina �apaÍnaA hAtahä Dao�R paKaALeÜ. yasapaiCÜ �naLeÜBanae/ "maLÜA�R yao maAinasaka�o m£ yauka�o inaimta doxaI WÜhrYA�naeCqna. doxa itamaIhä maAiTa panaeRCÜ.®

25sabaq maAinasahäLeÜ �(ar id�/ "hAmaI saATa saATaqhAm�aA CÜorA CÜorIhä yao maAinasaka�o m£ yauka�o BaAgÜÜaIh¦na eCÜQ =.® 26�ntamaA ipaLÜAtasaLeÜ itanaIhäka�A inaimtabarbbaALÜA�R CÜoiùfid�. ipaLÜAtasaLeÜ kae�hI saqinaka�häLÜA�RyaezaULÜA�R ka�orAR LÜA�na LÜgÜÜaA�. yasapaiCÜ �saLeÜ yaezaULÜA�Rk�aU�samaA Bauá,fYA�r maAnaRLÜA�R itanaIhäka�o hAtamaA sauimpaid�.

iiiippppaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAttttaaaaÜÜÜÜssssaaaakkkkaaaa��oooo ssssaaaaq qqqiiiinnnnaaaakkkkaaaa��hhhhääääææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo iiiiKKKKaaaallllLLLLÜÜÜÜIIII:makaUR�sa 15É16-20; yaUhnnaA 19É2-3ò

27 yasapaiCÜ ipaLÜAtaÜsaka�AÜ saqinaka�häLeÜ yaezaULÜA�R

baùfAhAika�maka�o mahLÜmaA lyaA�R paurYA�. sabaq saqinaka�häÜyaezaU vairpair BaeLÜA Ba�. 28itanaIhäLeÜ yaezaUka�o ÂgÜÜaApa�AwÜA�taAirid� �ina rAtao vas¤a LÜgÜÜaA�id�. 29taba itanaIhäLeÜka�A<ùFAka�o maukau�wÜ banaA� �ina yaezaUka�o wÜA�ka�omaA paihrA�id�.�ina itanaIhäLeÜ �hA<ka�o dAihnae hAtamaA ��wÜA LÜWÜãITamaA�id�. yasapaiCÜ taI saqinaka�hä yaezaUka�o �iGa Gau<ùfAweÜkae� �ina �naka�o iKalLÜI �ùfA�na TaALeÜ. itanaIhäLeÜBanna LÜAgÜÜa e/ "he yahUdIhäka�o rAjaA hAmaI itamaILÜA�RsaLÜAma gÜÜaCQÜR.® 30saqinaka�häLeÜ yaezaULÜA�R Tauika�id�. �ina�saka�o LÜWÜãILeÜ �naLÜA�R naq wÜA�ka�AmaA cauwÜ�na TaALeÜ. 31jabaitanaIhäLeÜ yaezaUka�o iKalLÜI �ùfA�sakae� taba itanaIhäLeÜ�naka�o bas¤a �taAirid� �ina pae�ir �nakaq� bas¤a LÜgÜÜaA�id� yasapaiCÜ yaezaULÜA�R Bauá,fYA�r maAnaRLÜA�R iLÜ�r kae�hI wÜAFAgÜÜa�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR kkkk� ��aaaaU UUU��ssssaaaammmmaaaaAAAA BBBBaaaau uuuáááá,,,,ffffYYYYAAAA��yyyyaaaaoooo:makaUR�sa 15É21-32; LÜàka�A 23É26-43; yaUhnnaA 19É17-27ò

32saqinaka�hä yaezaULÜA�R iLÜ�r zahrdeiKa baAihr gÜÜa�rheka�AiTa�. saqinaka�häLeÜ kau�naq ��wÜA maAinasaLÜA�R jabarjastaIgÜÜarer yaezaUka�oLÜAigÜÜa k�aU�sa lyaA�na LÜgÜÜaA�. isairnamaA basnae yao maAinasaka�o naAma izamaona iTayao. 33itanaIhä gÜÜaLÜgÜÜaTaABannae WÜA�<maA �A�paugÜÜae. :gÜÜaLÜgÜÜaTaAka�o �TaR "Ka¹pare WÜA<�®hoò. 34jaba itanaIhä gÜÜaLÜgÜÜaTaAmaA paugÜÜae saqinaka�häLeÜyaezaULÜA�R dAKarsa ipa�na id�. yao dAKarsaisata ipa(aimasaA��ka�o iTayao. yaezaULeÜ yasaLÜA�R caAKnau Bayao tar ipa�na�§vaIka�Ar gÜÜanauBayao. 35taba saqinaka�häLeÜ yaezaULÜA�R k�aU�samaAwÜ<gÜÜaA�. yasapaiCÜ saqinaka�häLeÜ yaezaUka�o ÂgÜÜaApa�AwÜA paA�naLÜA�R�ApaU�maABaá baAùFnaLÜA�R ica·ÜãA gÜÜare. 36itanaIhä yahA< vasaerKavaALÜI gÜÜare yaezaUka�oÜ. 37itanaIhäLeÜ yaezaUka�o ivaäëmaALeÜiKa�ka�o ��wÜA doxa-pa¤aLÜA�R �hA<ka�o wÜA�ka�omaAiTarAiKaid�. yao pa¤amaA LeÜiKa�ka�o iTayaoÉ """"yyyyaaaaIIII yyyyaaaahhhhUUUUddddIIIIhhhhääääkkkkaaaa��AAAArrrrAAAAjjjjaaaaAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU hhhh¦¦¦¦nnnnaaaa� ��....®®®® 38yaezaUsa<gÜÜaq du�janaA fAkaU�häLÜA�R painak�au�samaA Bauá,fYA��ka�o iTayao. ��wÜA fAkaU�LÜA�R yaezaUka�odihnaepai·Ü� r �ka�oR fAkaU�LÜA�R �hA<ka�o deb�aepai·Ü� Bauá,ÜfYA��ka�o iTayao. 39�A�nae jaAnae maAinasahäLeÜ yaezaULÜA�R inandAgÜÜaTaeR maAinasahäLeÜ wÜA�<ka�o hlLÜA�r inandA gÜÜadRTae �inaBaNdTae 40"itamaILeÜ naq Banaeka�A hQ® maindr Batka�A� �inama taInaidna iBa¤amaA maindr pae�ir banaA�idnCÜu. �ba�ApaU�LÜA�R bacaA¬? yao k�aU�sabaAw �oLÜR/ yaid itamaI saA<�caqparmaezvarka�o pau¤a hQ Banae?®

44449999 mmmmaaaa((((aaaaIIII 22227777ÉÉÉÉ44441111----6666444441mauKya paUjaAhArIhä/ zaAs¤aIhä/ r ��aja yahàdI

PaDaAnahä paina yahI| iTa�. taI maAinasahäLeÜ paina yaezaUka�oiKalLÜI �ùfA�na TaALeÜ. 42itanaIhäLeÜ Banae/ "�naLeÜ�äLÜA�R bacaA�ka�A CÜna�. tar �Apaq�LÜA�R �naLeÜ ba<caA�nasakae�nana�. maAinasahäka�A �nausaAr �naI naq �êaA�LÜka�A rAjaAh¦na�. yaid �naI naq �êaA�LÜka�A rAjaA h¦na Banae/ �ba�naLÜA�R k�aU�sabaAwÜ �oLÜRnau dee¬. yasapaiCÜ hAmaI �naLÜA�RivazvaAsa gÜÜanaeRCÜQ=. 43�naLeÜ parmaezvarmaAiTa ivazvaAsa rAKae.yasaka�Ar,ÜÜa �ba parmaezvarLeÜ naq �naLÜA�R bacaA¬na�/ yaidparmaezvarLeÜ �cCÜA gÜÜanauR h¦nCÜ Banae. �hA< �Apaq�LeÜ BannauBa�ka�o CÜ/ ma naq parmaezvarka�o pau¤a h¦<.® 44�ina yastaqPaka�ArLeÜ yaezaUka�o CeÜ�maA wÜAMigÜÜa�ka�A fAkaU�LeÜ paina �hA<ka�AinandA gÜÜare.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo mmmm££££ yyyyaaaau uuu:makaUR�sa 15É33-41; LÜàka�A 23É44-49; yaUhnnaA 19É28-30ò

45WÜIka� id�<sao baAH bajae saµpaU,ÜÜaR dezamaA naq �<DyaAroCÜAyao. yastao �nDaka�Ar PaAyaÉ taIna Ga,wÜA samma Ba�rhyao.46PaAyaÉ 3 bajae itar yaezaU WÜULÜo §varmaA ka�rA�nau Bayao/"�LÜI/ �LÜI/ LÜAÜmaA sabaka�TaAnaIÀ® yasaka�o �TaR/ "maerAparmaezvar/ maerA parmaezvar/ tapaA�RªLeÜ maLÜA�R ika�na �ka�LqCÜAùfnau BayaoÀ®*

47CeÜ�maA �iBarheka�A kae�hI maAinasahäLeÜ yaI sabaq saunae.�ina Banae/ "�hA<LeÜ �iLÜyaALÜA�R baoLÜA�nau h¦<dqCÜ.®

48�ða�Aisa itanaIhämaDyae �ka� janaALeÜ Ba�·Ü�q dgÜÜaurer gÜÜa�R��wÜA §paÓa iLÜ�r �Ayao. yasaLeÜ yao §pa{{a isaka�ARLeÜBarer ��wÜA LÜ·ÜãImaA baA<Daer rAKaeka�o iTayao. �ina �saLeÜyaezaULÜA�R ipa�na idnaka�A inaimta spaÓa �WÜA�na yasaka�o�payaogÜÜa gÜÜare. 49tar �ä maAinasahäLeÜ Banae/ "hAmaI paKaQR�ina herQ �hA<LÜA�R ba<caA�na �iLÜyaA �A�nae h¦na� ika�ho�nana�.®

50yaezaU pae�ir �ka� palwÜ WÜULÜo §varmaA icacyaA�nauBayao. �ina PaA,ÜÜa yaAgÜnau Bayao.

51jaba yaezaU manauR Bayao/ maindrka�o padAR �Apaq� du�RwÜuk�a�A Ba�r cyaAitayao. yao wÜu¹paAdeiKa pae�dsamma vaAr paArcyaAitayao. �ka�A�ka� BaQ|caALÜo gÜÜayao �ina ca·Ü�Anahä pa�AweÜ.

""""mmmmaaaae eeerrrrAAAA ²²²² CCCCÜÜÜÜAAAAù ùùùffffnnnnaaaau uuu BBBBaaaayyyyaaaaooooÀÀÀÀ®®®® BajanasaM�ah 22É1.

52icahAnahä �iG�a�/ �ina parmaezvarka�A mairsakae�ka�A Daerq

maAinasahä icahAnabaAwÜ baQrI �WeÜ. 53jaba yaezaU baQrI�WÜnauBa� paiCÜ/ taI maAinasahä jao icahAnabaAwÜ baQrI�WeÜka�A iTa� paiva¤a nagÜÜar iBa¤a gÜÜa� �ina DaerqLeÜ itanaIhäLÜA�RdeKae.

54saenaAka�A �iDaka�ArI �ina saqinaka�hä jasaLeÜ yaezaUka�or»aA gÜÜairrheka�A iTa� itanaIhäLeÜ Bau<�caALÜo gÜÜa�ka�o r �äivaGna GaweÜka�o �nauBava gÜÜare. itanaIhä KaUbaq BayaBaIta Ba��ina Banae/ "saA<�caq naq �hA<naq Pamaezvarka�o pau¤a h¦nauh¦nTyaoÜ.®

55k�aU�sa deiKa Daerq wÜAFA basaer Daerq �A�RmaA�RhäLeÜheirrheka�A iTa�. taI �A�RmaA�Rhänaq gÜÜaALÜIÜLÜIdeiKa yaezaUka�osaATa �naka�o deKareKa gÜÜanaR �A�ka�A iTa�. 56mairyamamagdiLÜnaI/ yaAkaU�ba r yaUsaupa�ka�I �amaA mairyama �inajabdIka�A CÜorAhäka�I �AmaA taI s¤aIhä maDyae iTa�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAAiiiiffffyyyyaaaaoooo:makaUR�sa 15É42-47; LÜàka�A 23É50-56; yaUhnnaA 19É38-42ò

57 yasaq baeÂka�I yaUsaupa� naAma gÜÜareka�o �ka�janaA DanaImaAinasa yaäzaLeÜmamaA �A�. �irimaiTayaA nagÜÜarmaA basnae�naI yaezaUkaq� �ka�janaA caeLÜA Ba�ka�A iTa�. 58yaUsaupa�ÜipaLÜAtasaka�o saAmau �a� �ina yaezaUka�o LÜAzaka�o inaimtaitanaLÜA�R ivantaI gÜÜare. ipaLÜAtaÜsaLeÜ �ApaÍnaA saqinaka�häLÜA�RyaUsaupa�LÜA�R yao LÜAza idnau Bannae �Adeza gÜÜare. 59tyasapaiCÜyaUsaupa�LeÜ tyao LÜAza iLÜ� �ina ��wÜA paAtaLÜo ÂgÜÜaALeÜbahe° Ü. 60yaUsaupa�LeÜ yaezaUka�o yao LÜAzaLÜA�R ��wÜA nayaA<icahAnamaA rAKae jasaLÜA�R �naI �Apaq�LeÜ BaKaRrq ca·Ü�AnamaAKaopaI banaA�ka�A iTa�. taba �naLeÜ icahAnaka�o Foka�A�ka�dmaq WÜULÜo FuÄ�[A LÜfA�<dq lyaA�r band gÜÜairid�. yaitagÜÜarepaiCÜ yaUsaupa� �ApaÍnao baAwÜo LÜAgÜÜae. 61mairyama magdiLÜnaI/�ina mairyama naAma gÜÜareka�I �ka�oR �A�RmaA�R paina icahAnaka�o�ka�oR pai·Ü� baisarheka�A iTa�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo iiiiccccaaaahhhhAAAAnnnnaaaammmmaaaaAAAA ppppaaaahhhhrrrrAAAA62 yasa idnaLÜA�R tayaArIka�o idna BainanTyao. BaoiLÜpalwÜ/

mauKya paUjaAhArIhä r pa�irsaIhä ipaLÜAtaÜsaka�hA< paugÜÜae.63itanaIhäLeÜ Banae/ "§vaAmaI/ hAmaILÜA�R TaAhA CÜ ika� yasaWÜgÜÜaAhALeÜ yao ija�<do CÜ<dA 'taIna idnapaiCÜ ma pae�ir baQrI�WÜ�naeCÜuu¾ Banaeka�o iTayao.¾ 64yasaka�Ar,ÜÜa taIna idnasamma yaoicahAnamaA pahrA idnae �Adeza paALeÜhäLÜA�R idnauhosa�.�saka�o caeLÜAhä �A�r tyahA<baAwÜ �saka�o LÜAza caorerLqjaAna saka�CÜna�. �ina itanaIhäLeÜ maAinasahäLÜA�R 'itanaI

mmmmaaaa((((aaaaIIII 22227777ÉÉÉÉ66665555----22228888ÉÉÉÉ22220000 55550000

mareka�obaAwÜ jaAgÜÜae¾ Bannasaka�CÜna�. yasapalwÜka�o Daoka�A paihLeÜka�oBandA Daerq BayaAnaka� h¦nasaka�CÜ.®

65ipaLÜAtasaLeÜ Banae/ "kae�hI saqinaka�häLÜA�R iLÜ�r jaA¬�ina �ApaU�LeÜ sakae�samma icahAnaLÜA�R sauri»ata rAKa.®66yasaka�Ar,ÜÜa itanaIhä yahA< gÜÜa� �ina FuÄ�[aLeÜ band gÜÜarermaohr LÜgÜÜaa� �ina paALeÜhä KawÜa�r icahAnaLÜA�R sauri»atabanaA�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU bbbbaaaaQQQQrrrrIIII ��WWWWeeeeÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ssssaaaammmmaaaaAAAAccccaaaaAAAArrrr:makaUR�sa 16É1-8; LÜàka�A 24É1-12; yaUhnnaA 20É1-10ò

zabaATaka�o paiCÜlLÜo idna saptaAhka�o paihLÜo idnaiTayao. paihLÜo idnaka�o Bauka��Baukae� �jyaALÜo baeLÜAmaA

mairyama magÜÜdiLÜnaI r mairyama naAma gÜÜareka�I �ka�IR �A�RmaA�RicahAna henaR gÜÜa�.

2 yasabaeLÜA yahA< WÜULÜo BaQ|caALÜo gÜÜayao. §vagÜÜa RbaAwÜPaBauka�o ��wÜA dUta taLÜ itar �oLeÜ R. yao §vagÜÜa RdUtaicahAnatapaR� gÜÜa� �ina icahAnaka�o FuÄ�[ALÜA�R palwÜA�r parsaAre. yasapaiCÜ �naI yasamaiTa basae. 3taI §vagÜÜaRdUta ibajauLÜIjastaq caimka�LÜA iTa�. �naka�o ÂgÜÜaApa�AwÜA ih�< jastao saetaoiTayao. 4taI §vagÜÜaRdUtaLÜA�R deKaer saqinaka�hä frLeÜ ka�Amae�ina m£taPaAyaÉ Ba�r LÜùfe.

5 yao §vagÜÜaRdUtaLeÜ �A�RmaA�RhäLÜA�R Banae/ "itamaIhäfrA�nau padqRna. ma jaAndCÜu itamaIhä yaezaULÜA�R Kaoijarheka�ACÜQ/ jasaLÜA�R k�aU�samaA Bauá,fYA�r maAir�ka�o iTayao. 6taryaezaU yahA< h¦nau h¦nna. �hA< m£ yaubaAwÜ baQrI �WÜnau Ba�ka�oCÜ/ �hA<LeÜ �iDa Banae ja§taq. �A¬ �ina yao sTaAna herjahA< �hA<ka�o zarIr rAiKa�ka�o iTayao. 7�ina Baá·Ü�q �bagÜÜa�r �hA<ka�A caeLÜAhäLÜA�R Bainade¬. itanaIhäLÜA�R Bana/'yaezaU paunajaIRivata h¦nau Ba�ka�o CÜ. �hA< gÜÜaALÜIÜLÜI jaAnauh¦nCÜ. yahA< itamaIhäka�o �iGa naq �hA< paugnau h¦naeCÜ. yahA<naq�hA<LÜA�R itamaIhäLeÜ deKna paA�naeCÜQ.¾® pae�ir taI §vagÜÜaRdUtaLeÜBanae/ "maqLeÜ itamaIhäLÜA�R �ihlyaq Banaeka�o CÜu.®

8 yasapaiCÜ taI �A�RmaA�Rhä tyao icahAna CÜoùfer gÜÜa�.itanaIhä frA�/ tar KauzaI paina Ba�. itanaIhä �hA<ka�AcaeLÜAhäLÜA�R yahA< Ba�ka�o GawÜnaAhä saunaA�na dgÜÜaure. 9tarjaba taI �A�RmaA�Rhä �hA<ka�A caeLÜAhäLÜA�R Banna dgÜÜaudqRiTa�/ yaezaU itanaIhäkaq� �iGa �iBarheka�o h¦nauh¦nTyao. yaezaULeÜ

22228888

BannauBayao/ "�iBavaAdna CÜ?® �A�RmaA�Rhä yaezauka�hA< gÜÜa�.itanaIhäLeÜ Baá·Ü� �hA<ka�o paA� pak�ae�r �hA<LÜA�R �paAsanaAgÜÜare. 10�ina yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "frA�naupadqRna. jaA¬ �ina maerA BaA�häLÜA�R gÜÜaALÜIÜLÜImaA jaAnaBainadee¬. itanaIhäLeÜ maLÜA�R yahA< deKna paA�naeCÜna�.®

yyyyaaaahhhhààààddddIIII PPPPaaaammmmaaaau uuuKKKKaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ssssaaaaU UUUccccaaaannnnaaaaAAAA11itanaIhä yahA< �hA<ka�A caeLÜAhäLÜA�R Banna ih<ùfe.

kae�hI samaya paiCÜ icahAnaLÜA�R pahrA id�rheka�A saqinaka�häzahrmaA gÜÜa�. itanaIhä PamauKa paUjaAhArIhä ka�hA< gÜÜa��ina itanaIhäLÜA�R sampaU,ÜÜaR GawÜnaA baAre saunaA�. 12tabaÜmauKya paUjaAhArIhä �ina ��aja yah¦dI BaeweÜ �ina sar-salLÜAhgÜÜare. itanaIhäLeÜ saqinaka�häLÜA�R Gausa idnae yaojanaA imaLÜa�.13itanaIhäLeÜ saqinaka�häLÜA�R Banae/ "maAinasahäLÜA�R BannaUika� rAtaI hAmaI inadA�rheka�o baeLÜA yaezaUka�A caeLÜAhä �A�r�hA<ka�o m£tadeh iL�r gÜÜa�. 14ka�taq baùfA hAika�maka�oka�AnamaA yao Kabar paugyao Banae hAmaI �hA<LÜA�R manaA�ritamaIhäLÜA�R kau�naq paina �pWeÜrobaAwÜ mau(aá gÜÜanaeRCÜQ=.® 15tabaitanaIhäLeÜ sao paqsaA iLÜ� �ina paUjaAhArIhäLeÜ Banaebamaoijama ka�Ama gÜÜare. itanaIhäka�A ka�TaA yahUdIhämaABaá paq�iLÜ� �ina itanaIhä maABaá �ihLeÜ sammaPacaiLÜta CÜ.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaAAAA ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhäääässssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa kkkkaaaau uuu��rrrrAAAAkkkkaaaa��AAAAnnnnaaaaIIII:makaUR�sa 16É14-18; LÜàka�A 24É36-49;

yaUhnnaA 20É19-23; Paeirta 1É6-8ò

16�GaAhrjanaA caeLÜAhä gÜÜaAiLÜLÜI gÜÜa�. 17itanaIhäyaezaULeÜ BannauBa�ka�o fA<ùfAmaA paugÜÜae. caeLÜAhäLeÜ yaezaULÜA�RpavaRtamaAiTa deKae. itanaIhäLeÜ yaezaUka�o �paAsanaA gÜÜare. tarkae�hI caeLÜAhämaA zaMka�A iTayao. 18yaezaULeÜ itanaIhäka�hA<�A�r BannauBayao/ "§vagÜÜaR r p£TvaIka�A saArA �iDaka�ArmaLÜA�R id��ka�o CÜ. 19yasaka�Ar,ÜÜa jaA¬ �ina sabaqrAxw°Üka�A maAinasahäLÜA�R maerA caeLÜAhä banaA�o. itanaIhäLÜA�RipataA/ pau¤a r paiva¤a �AtmaAka�A naAmamaA baiptasmaA de¬.20jae jae maqLeÜ itamaIhäLÜA�R �A$aA gÜÜare taI sabaq paALÜnagÜÜanaR itanaIhäLÜA�R isaka�A¬. �ina saMsaArka�o �ntasamma masadqva itamaIhäka�o saATamaA h¦naeCÜu.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ��AAAAggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaammmmaaaannnnaaaa:ma(aI 3É1-12; LÜàka�A 3É1-9/ 15-17; yaUhnnaA 1É19-28ò

yaezaUKa�IxwÜ/ parmaezvarka�o pau¤aka�o sausamaAcaAr/ �gÜÜamava(aáAyazaqyaALeÜ Banaeka�o GawÜnaAbaAwq �ArmBa h¦nCÜ. 2yazaqyaALeÜ

LeÜKaeka�A CÜna�É

"sauna? ma maero saevaka�LÜA�R itam�ao �igÜÜa-�igÜÜapaWÜA�<CÜu. jasaLeÜ itam�ao baAwo tayaAr gÜÜanaeRCÜ.®

maLÜAka�I 3É1

3 "maäBaUimamaA ka�ohI ka�rA�rheka�o CÜÉ 'parmaPaBauka�obaAwÜo tayaArpaAr/ �hA<ka�A gÜÜaorewÜohä saoBaáo banaA¬.¾®

yazaqyaA 40É3

4baiptasmaA idnae yaUhnnaA �A� �ina �jaAùf-sTaAnamaAmaAinasahäka�o baiptasmaA gÜÜanaeR ka�Ama gÜÜare. itanaLeÜ maAinasahäLÜA�RBanae �ApaÍnao jaIvana pairva(aRna gÜÜanaR caAheka�o deKaA�naLÜA�RbaiptasmaA* gÜÜairnau paCÜR. yasarI itanaIhäka�o paApahä »amaAh¦naeCÜ. 5yahUdA r yaäzaLeÜmaka�A sampaU,ÜÜaR maAinasahä yaUhnnaAka�hA< gÜÜa�. itanaIhäLeÜ �ApaU�LeÜ gÜÜareka�A paApahäka�o pazcaAtaApagÜÜare. �ina itanaIhäLÜA�R yadRna nadImaA yaUhnnaALeÜ baiptasmaAid�. 6yaUhnnaALeÜ ¬<wÜka�o rAÏbaAwÜ tayaAr gÜÜair�ka�A ÂgÜÜaApa�AwÜApaihir�ka�A iTa�. �naka�o ka�mmarmaA CÜALÜAka�o paewÜI iTayao.itanaLeÜ saLÜh r banamah KaAnTae. 7 yasapaiCÜ yaUhnnaALeÜmaAinasahämaA PacaAr zauä gÜÜareÉ "ma BandA paiCÜ �ka�vyai(aá �A�nau h¦naeCÜ/ �hA< ma BandA mahAna h¦nauh¦nCÜ. mainah¦rer �hA<ka�o jau(aAka�o ipa�taA KaoiLÜidna LÜAyaka�ka�o CÜqna<.8ma paAnaIæArA itamaIhäLÜA�R baiptasmaA idnCÜu tar �hA<LeÜitamaIhäLÜA�R paiva¤a �AtmaALeÜ baiptasmaA idnauh¦naeCÜ.®


mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ LLLLeeeeÜÜÜÜKKKKaaaae eeekkkkaaaa��oooo ssssaaaau uuussssaaaammmmaaaaAAAAccccaaaaAAAArrrr

1111

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo bbbbaaaaiiiippppttttaaaassssmmmmaaaaAAAA BBBBaaaayyyyaaaaoooo:ma(aI 3É13-17; LÜàka�A 3É21-22ò

9 yasaq baeLÜA yaUhnnaA Ba�ka�o sTaAnamaA gÜÜaALÜILÜIka�onaAsarta Bannae zahrbaAwÜ yaezaU �A�nau Bayao. yadRna nadImaAyaUhnnaALeÜ yaezaULÜA�R baiptasmaA id�. 10jaba yaezaU paAnaIdeiKabaAihr inaska�nau h¦<dq iTayao/ �hA<LeÜ �Aka�Aza KaulLÜAdeKnauBayao. paiva¤a �AtmaA Fukau�rka�o äpa iLÜ�r yaezaUka�hA<�oLÜRnau Bayao. 11svagÜÜaRbaAwÜ ��wÜA �AvaAja �Ayao �inaBanyaoÉ "itamaI maero pau¤a hQ �ina ma itamaILÜA�R Paema gÜÜadRCÜu.ma itamaIsa<gÜÜa Daerq �Anaindta CÜu.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ppppaaaarrrrIIII»»»»aaaaAAAA:ma(aI 4É1-11; LÜàka�A 4É1-13ò

12 yasapaiCÜ paiva¤a �AtmaALeÜ yaezaULÜA�R maäBaUimatapaR�paWÜA�nauBayao. 13caAiLÜsaidnasamma yaezaU yahI maäBaUimamaAh¦nauh¦nTyao. �hA< yahA< jaMgÜÜaLÜI jaAnavaArhäsagÜÜa< h¦nauh¦nTyao.jabasamma yaezaU maäBaUimamaA h¦nauh¦nTyao/ �hA< zaqtaAnadeiKaparIi»ata bannauBayao. svagÜÜaRdUtahä �A� �ina yaezaULÜA�R madtagÜÜare.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääääkkkkaaaa��oooo ccccaaaau uuunnnnaaaaAAAAvvvvaaaa:ma(aI 4É12-22; LÜàka�A 4É14-15; 5É1-11ò

14 yasapaiCÜ yaUhnnaALÜA�R kaq�dmaA paAiryao. yaezaU gÜÜaALÜILÜjaAnauBayao �ina parmaezvarka�o sausamaAcaAr PacaAr gÜÜanauR Bayao.15yaezaULeÜ BannauBayao/ "yahI naq �icata samaya ho. parmaezvarka�orAjya najaIka� CÜ. itamaIhäLeÜ �ApaÍnao rhna-sahna r �dyapairva(aRna gÜÜar �ina sausamaAcaArhämaA ivazvaAsa gÜÜar.®

16gÜÜaALÜIÜLIÜka�o BaáILÜ Ba�r yaezaU ih<ifrhnau Ba�ka�oiTayao. yaezaULeÜ izamaona* r �saka�o BaA� �in�yaAsaLÜA�RdeKnauBayao. yaI duvaqjanaA maACÜA pak�a�naehä iTa� �ina

iiiizzzzaaaammmmaaaaoooonnnnaaaa izamaonaka�o �ka�oR naA�< pa¤ausa iTayao.

paoKarImaA maACÜA samaAtna jaALÜ hAndq iTa�. 17yaezaULeÜ

mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 1111ÉÉÉÉ11118888----44440000 55552222itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "�A¬ �ina masa<gÜÜa ih<ùf. maitamaIhäLÜA�R baegÜLq Paka�Arka�o maACÜA pak�a�naehä banaA�<CÜu.itamaIhä maAinasahä bawÜulnae ka�Ama gÜÜanaeRCÜQ maACÜAhä ho�na.®18 yasaka�Ar,ÜÜa izamaona r �in�yaAsaLeÜ itanaIhäka�o jaALÜpa�yaA<ika�id� �ina yaezaULÜA�R paCYA�. 19yaezaU gÜÜaALÜILÜIBaáILÜ Ba�r kae�hI par gÜÜa�rhnau Ba�ka�o iTayao. �hA<LeÜ�ä jabdIka�A du�janaA CÜorAhä dAjyau BaA� yaAkaU�ba ryaUhnnaALÜA�R deKnau Bayao. itanaIhä �ApaÍnao fuÄ�[AmaA caùFermaACÜA maAnaR jaALÜ tayaAr gÜÜadqRiTa�. 20itanaIhäka�A ipataAjabdI r �naka�A ka�Ama gÜÜanaeRhä paina itanaIhäisata fuÄ�[AmaAnaq iTa�. jaba yaezaULeÜ yaI du� dAjauBaA�LÜA�R deKnauBayao/�hA<LeÜ itanaIhäLÜA�R �ApaU�ka�hA< baoLÜA�nau Bayao. itanaIhä�ApaÍnaA ipataALÜA�R CÜoùfer yaezaUka�hA< �A�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA dddduuuuxxxxwwwwÜÜÜÜAAAAttttmmmmaaaaAAAA BBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaakkkkaaaa��oooo ��ëëëëAAAArrrr:LÜàka�A 4É31-37ò

21yaezaU �ina �hA<ka�A caeLÜAhä ka�panaRh¦mamaA jaAnauBayao. yasaqbaeLÜA �hA<LeÜ zabaATaka�o idnamaA saBaAGarmaA pasaImaAinasahäLÜA�R iza»aA idnaLÜAgÜnau Bayao. 22 yahA< maAinasahäyaezaUka�o �padeza saunaer caika�ta Ba�. ka�Anaunaka�A zaAs¤aIhäLeÜBaáq= yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R isaka�A�nau Ba�na. yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�Rkau�naq �iDaka�Ar Ba�ka�o vyai(aáLeÜ jastao isaka�A�nau h¦nTyao.23jaitabaeLÜA yaezaU saBaAGarmaA h¦nauh¦nTyao/ yasabaeLÜA �ka�janaAduxwÜtmaA LÜAgÜÜaeka�o maAinasa yahA< iTa�. 24 yao icacyaAyao/"naAsartaka�o yaezaU/ hAmaIdeiKa tapaA�Rª kae� caAhnau h¦nCÜÀ kae�tapaA�Rª hAmaILÜA�R savaRnaAza gÜÜanaR �A�nau Ba�ka�o hoÜÀ matapaA�RªLÜA�R jaAndCÜu. tapaA�RªÑparmaezvarkaq� paiva¤a �ka� janah¦nauh¦nCÜ.®

25yaezaULeÜ duxwÜAtmaALÜA�R hka�AnauR Bayao �ina BannauBayao/"caUpaLÜAgÜÜa?® yasa maAinasabaAwÜ inaskae�r baAihr �A�ja?®26 yao duxwÜAtmaALeÜ �saLÜA�R jaofLeÜ BaáwÜ�ka�A�ka�o iTayao. yasaqbaeLÜA yao duxwÜAtmaAÜ WÜULÜo svarLeÜ icacyaA�r yasabaAwÜbaAihr inaska�yao.

27sabaq maAinasahä CÜða� pare. itanaIhäLeÜ �ka�A-�ka�ARmaABannauLÜAgÜÜae/ "yahA< kae� Ba�rheka�o CÜÀ zaAyad yao maAinasaLeÜkae�hI nayaA< kau�ro isaka�A�rheka�A hoLÜAna�. �hA<LeÜÜ �iDaka�ArpaUvaRka�isaka�A�rhnau Ba�ka�o CÜÜ. �hA<LeÜ duxwÜAtmaALÜA�R �A$aAgÜÜanaRsaka�nau h¦nCÜ. �ina yao duxwÜ �AtmaALeÜ �hA<ka�o h¦kau�mapaALÜna gÜÜaCÜR.® 28�ina yasao h¦nae ibai(akaq� caAfq naq yaezaUka�oKabar gÜÜaALÜILÜIÜka�o sabaq mauLÜuka�Bair jataAtataq paq�iLÜyao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ��nnnnaaaae eeekkkkaaaa��AAAAÏ ÏÏÏ mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääää iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo BBBBaaaa��kkkkaaaa��AAAA:ma(aI 8É14-17; LÜàka�A 4É38-41ò

29yaezaU �ina �hA<ka�A caeLÜAhäLeÜ saBaAGar CÜAùfnauBayao.itanaIhä sabaq yaAkau�va r yaUhnnaAsa<gÜÜa izamaona r �in�yaAsaka�oGarmaA jaAnauBayao. 30izamaonaka�o saAsaU jvaroLeÜ TaiLÜ�r�oCYAna pareka�I iTa�na. maAinasahäLeÜ yaezaULÜA�R itanaka�obaAremaA sabaq kau�rA saunaA�. 31tyasapaiCÜ yaezaU itanaka�o�oCYAna CeÜ�maA jaAnauBayao. yaezaULeÜ taI s¤aIka�o hAtasamaAtnau Bayao �ina itanaLÜA�R �WÜnamaA madta gÜÜanauRBayao. yasaogÜÜanaeR ibai(akaq� jaro hrAyao. itanaI jaAMita Ba�na�. yasapaiCÜitanaLeÜ �hA<häka�o saevaA gÜÜairna�.

32 yasa saA<BaámaA jaba saUyaR �staAyao/ maAinasahäLeÜ�naeka�AÏ rogÜÜaIhäLÜA�R yaezaUka�hA< lyaA�. itanaIhäLeÜ BaUtaLÜAgÜÜaeka�AhäLÜA�R paina lyaA�. 33zahrka�A saArA maAinasahäGarka�o Foka�AmaA BaeLÜA Ba�ka�A iTa�. 34yaezaULeÜ baegÜLÜA-baegÜLqrogÜÜa LÜAgÜÜa eka�Ahä sabaqLÜA�R inaka�o paAnau RBayao. yaezaULeÜmaAinasahämaA LÜAgÜÜaeka�A Daerq BaUtahä BagÜÜaA�nau Bayao. taryaezaULeÜ BaUtahäLÜA�R baolna idnau Ba�na/ ika�naBanae BaUtahäLeÜ�hA< ka�o h¦nauuh¦nCÜ Banaer jaAndTae.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ssssaaaau uuussssaaaammmmaaaaAAAAccccaaaaAAAArrrr ssssaaaau uuunnnnaaaaAAAA��nnnnaaaae eee yyyyaaaaoooojjjjaaaannnnaaaaAAAA:LÜàka�A 4É42-44ò

35BaoiLÜpalwÜ ibahAna/ yaezaU caA<ùfq �WÜ�nauBayao. �hA<LeÜGar CÜoùfnauBayao/ jaitavaeLÜA �nDaka�Ar naq iTayao. yaezaU�ka�AntamaA jaAnauBayao �ina PaATaRnaA gÜÜanaR LÜAgnau Bayao.36kae�hI samayapaiCÜ/ izamaona r �naka�A saATaIhä yaezaULÜA�RKaojna gÜÜa�. 37itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R BaeweÜ �ina BannaLÜAgÜÜae/"sabaq maAinasahä tapaA�RªLÜA�R naq heirrheka�A CÜna�.®

38yaezaULeÜ BannauBayao/ "hAmaI yaha< vairpairka�a �ka�oRzahrhämaA jaAnaupaCÜR. tyasaTaR taI WÜA�<hämaA paina maPacaar gÜÜanaR saka�naeCÜu. yasaqLeÜ ma �A�<ka�o h¦<.® 39�inayaezaULeÜ gÜÜaALÜILÜIka�o sabaq WÜA�<hämaA yaA¤aA gÜÜanauRBayao. �hA<LeÜitanaIhäka�A saBaAGarhämaA PacaArgÜÜanauR Bayao �ina maAinasahämaALÜAgÜÜaeka�A BaUtahä BagÜÜaA�idnau Bayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ��kkkkaaaa��jjjjaaaannnnaaaaAAAA rrrrooooggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaIIII iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo BBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo:ma(aI 8É1-4; LÜàka�A 5É12-16ò

40�ka�janaA kau�xwÜ rogÜÜa LÜAgÜÜa eka�o maAinasa yaezaUka�hA<�A�. yasaLeÜ Gau< ùfA weÜkae�r yaezaULÜA�R ibantaI gÜÜanaR LÜAgyao/

55553333 mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 1111ÉÉÉÉ44441111----2222ÉÉÉÉ11117777"tapaA�RªmaA yastao zai(aá CÜ/ yaid tapaA<�RLeÜ caAhnau Bayao Banaema inaka�o h¦nasaka�CÜu.®

41yaezaULÜA�R yasa maAinasaPaita dyaA LÜAgyao. �hA<LeÜ yasamaAinasaLÜA�R CÜ¦nauBayao r BannauBayao/ "ma itamaILÜA�R inaka�opaAnaR caAhnCÜu. inaka�o ho¬.® 42 yasapaiCÜ yasa maAinasaka�okau�xwÜrogÜÜa hrAyao/ �ina yao inaka�o Bayao.

43yaezaULeÜ yasa maAinasaLÜA�R jaAnae �A$aA idnauBayao.�hA<LeÜ yasaLÜA�R ka�ùfA caetaAvanaI paina idnauBayao. 44yaezaULeÜBannauBayao/ "hoizayaAr bana/ itam�ao inaimta maqLeÜ gÜÜareka�o ka�AmabaAre ka�saqLÜA�R kae�hI naBannaU. tar paujaAhArIka�hA< gÜÜa�r�ApaU�LÜA�R deKaA¬. �ina parmaezvarLÜA�R kae�hI BaewÜI caùFA¬ika�naBanae itamaI inaka�o Ba�ka�A CÜQ. maozaALeÜ bataA� bamaoijamaBaewÜI caùFA¬. yasabaAwÜ maAinasahäLÜA�R itamaI inaka�o BayaQBannae TaAhA h¦nae CÜ.® 45tar yao maAinasa yahA<baAwÜ gÜÜayao�ina yaezaULeÜ �ApaU�LÜA�R inaka�o paAnauR Ba�ka�o baAremaA jataAtataqsabaq maAinasahäsaMgÜÜa kau�rA gÜÜarYo. �ina yaezaUka�o Kabarpaq�iLÜyao. yasaka�Ar,ÜÜa yaezaULeÜ KaulLÜmaKaulLÜA zahrmaA PavaezagÜÜanauR Ba�na. yaezaUÜ maAinasahä nabasnae WÜA�<itar jaAnauBayao.tar sabaq zahrhäbaAwÜ maAinasahä yaezaULÜA�R BaewÜna �A�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ppppaaaa»»»»aaaaAAAAGGGGaaaaAAAAttttaaaakkkkaaaa��oooo rrrrooooggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaIIII mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaa iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo BBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo:ma(aI 9É1-8; LÜàka�A 5É17-26ò

kae�hI idnapaiCÜ/ yaezaU ka�pa�naRh¦mamaA pa�ka�RnauBayao. yaezaUGarmaA h¦nau h¦nTyao Bannae Kabar savaqLeÜ TaAhÜ paA�.

2Daerq maAinasahä yaezaUka�o iza»aA saunna �A�. BavanaKacaAKaca iTayao. yahA< iBa¤a kau�naq WÜA�< iTa�na na taAFoka�A baAihr naq �iBanae WÜA�< iTayao. yaezaU taI maAinasahäLÜA�Risaka�A�rhnau Ba�ka�o iTayao. 3kae�hI maAinasahäLeÜ pa»aAGaAtarogÜÜaILÜA�R yaezaUka�hA< lyaA�R paurYA�. caArjanaA maAinasahäLeÜ yao pa»aGaAtaI rogÜÜaILÜA�R baokae�ka�A iTa�. 4tar taI maAinasahäLeÜ yao rogÜÜaILÜA�R yaezaU ka�hA< lyaA�na sakae�nana� ika�naBanae yahA<maAinasahäka�o �tyaiDaka� BaIf iTayao. yasaka�Ar,ÜÜa taImaAinasahä yaezaU Ba�ka�o CÜAnaA maAiTa caùFer gÜÜa�/ itanaIhäLeÜ yahA< CÜAnaAmaA ��wÜA pvaALÜ paAreka�A iTa�. yasapaiCÜitanaIhäLeÜ yao pa»aAGaAta rogÜÜaIsautaeka�o �oCYAna� taLÜitarBaáAre. 5yaezaULeÜ deKnauBayao ika�/ taI maAinasahämaA � yaiDaka�ivazvaAsa iTayao. tyasapaiCÜ yaezaULeÜ taI pa»aaGaAta rogÜÜaILÜA�RBannauBayao/ "� yauvaka�/ itam�ao paApahä »amaA Bayao.®

6kae�hI ka�Anaunaka�o zaAs¤aIhä yahI| baisarheka�A iTa�.itanaIhäLeÜ yaezaULeÜ gÜÜanau RBa�ka�o ka�AyaRka�LÜApa deKae/ �ina

2222

itanaIhä svayaM saocna LÜAgÜÜae. 7"�hA<LeÜ ika�na yastao kau�rAgÜÜanauR h¦nCÜÀ �hA<LeÜ yastao kau�rA gÜÜairrhnau Ba�ka�o CÜ jaoparmaezvarka�o ivaäëmaA CÜ. kae�vaLÜ parmaezvarLeÜ paApahäLÜA�R»amaA gÜÜanauRsaka�nau h¦naeCÜ.®

8yaezaULeÜ zaAs¤aIhäLeÜ �ApasamaA �hA<ka�o baAremaA kae�-kae�kau�rA saoicarheka�A iTa� Bannae TaAhA paA�nauBayao. �inayaezaULeÜ saoDnau Bayao/ "ika�na itamaIhäka�o manamaA yastao Pazna�iWÜrheka�o CÜÀ 9-10maAinasaka�o pau¤aLÜA�R p£TvaImaA paApahäLÜA�R»amaA gÜÜanaeR �iDaka�Ar CÜ. tar ma yao ka�sarI itamaIhäLÜA�RPamaA,ÜÜa gÜÜanaRsaka�CÜu? yao pa»aAGaAta rogÜÜaILÜA�R' kae� BannausaijaLÜo CÜÀ 'itam�aA paApahä »amaA gÜÜair�ka�o CÜ/¾ Bannau vaA/'�WÜ/ �ApaÍnao ibastarA baoka� �ina ih<iùfhALÜ¾ BannauÀ tarma itamaIhäLÜa�e �ba deKaa�naeCÜu ika� paApahä »amaAgÜÜanaeRmaero �iDaka�Ar CÜ BanaI.® yasao Banaer yaezaULeÜ tyao pa»aAGaatarogÜÜaILÜA�R BannauBayao/ 11"ma itamaILÜA�R BandCÜu �WÜ/ �ApaÍnaoivaCYQnaA baoka� �ina Gar jaA¬.® 12 yao pa»aAGaataka�orogÜÜaI jauäða� �WYo. �saLeÜ �ApaÍnao ivastarA �WÜAyao �inaka�oWÜAdeiKa baAihiryao. sabaq maAinasahäLeÜ deKna sakae�. sabaqmaAinasahä CÜða� pare �ina parmaezvarLÜA�R PazaMsaA gÜÜanaRLÜAgÜÜae. itanaIhäLeÜ Banae/ "hAmaILeÜ yastao camatka�ar ka�ihlyaqdeKaeka�A iTa�naQ?®

LLLLeeeeÜÜÜÜvvvvaaaaIIII ::::mmmmaaaa((((aaaaIIIIòòòò yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaCCCCYYYYAAAA��<<<<CCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��:ma(aI 9É9-13; LÜàka�A 5É27-32ò

13yaezaU pae�ir BaáILÜitar jaAnauBayao. Daerq maAinasahäLeÜ�hA<LÜA�R paCYA�na TaALeÜ. �ina yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�Riza»aA idnauBayao. 14yaezaU BaáILÜitar jaAnau h¦<dq iTayao.�hA<LeÜ �lpa�yasaka�o CÜoro LeÜvaILÜA�R deKnauBayao. LeÜvaIka�r-ka�AyaARLÜyamaA baisarheka�o iTayao. yaezaULeÜ itanaLÜA�R BannauBayao/"itamaI masa<gÜÜa ih<ùf.® LeÜvaI jauäðaq� �WYo r yaezaULÜA�RpaCYA�na LÜAgyao.

15 yasa idna/ yaezaULeÜ LeÜvaIka�o GarmaA naq KaAnaA KaAnauBayao. yahA< TauPaq ka�r-�WÜA�naehä/ paApaIhä yaezaU �ina �hA<ka�AcaeLÜAhäisata KaAnaA KaA�rheka�A iTa�. yahA< Gaerq mainasahäiTa� jasaLeÜ yaezaULÜA�R paCYA�na LÜAgÜÜaeka�A iTa�. 16kae�hIzaAs¤aIhäLeÜ :itanaIhä pa�irsaIhä iTa�ò yaezaULÜA�R paApaIhär ka�r �WÜA�naehäsa<gÜÜa KaAnaA KaA�rheka�A deKae. itanaIhäLeÜyaezaUka�o caeLÜAhäLÜA�R Banae/ "ika�na �hA<LeÜ ka�r �WÜA�naehär paApaIhäsa<gÜÜa KaAnaA KaAnau Ba�ka�o hoÀ® 17yaezaULeÜÜ yaIkau�rA sau÷au Bayao/ �ina �hA<LeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/

mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 2222ÉÉÉÉ11118888----3333ÉÉÉÉ8888 55554444"inarogÜÜaIhäLÜA�R vaq´aka�o �Avazyaka�taA padq Rna. rogÜÜaImaainasahäLÜA�R naq vaq´aka�o �Avazyaka�taA paCÜR. ma �saLÜmaAinasahäLÜA�R baoLÜA�na yahA< �A�ka�o ho�na. ma paApaIhäLÜA�RbaoLÜA�na yahA< �A�ka�o h¦<.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ��ääää DDDDaaaaAAAAiiiimmmmaaaaR RRRkkkkaaaa�� PPPPaaaammmmaaaau uuuKKKKaaaahhhhääää BBBBaaaannnnddddAAAA ppppaaaa��rrrrkkkkaaaa��:ma(aI 9É14-17; LÜàka�A 5É33-39ò

18yaUhnnaAka�A caeLÜAhä r pa�irsaIhä* �pavaAsabasaeka�AiTa�. kae�hI maAinasahä yaezaUka�hA< �A� �ina BannaLÜAgÜÜae/ "yaUhnnaAka�A caeLÜAhä �pavaAsa basaeka�A CÜna� �inapa�irsaIhäka�A caeLÜAhä paina �pavaAsa basaeka�A CÜna�. tartapaA�Rªka�o caeLÜAhä ika�na �pavaAsa bastaqnanaÀ®

19yaezaULeÜ javaApa� idnauBayao/ "jaba kau�naq ivavaAh h¦nCÜ/duLÜhAka�A �itaiTahä itanaIhäLÜA�R duLÜhA itanaIhäka�osaATa rhesaµma �pavaasa basnae ka�Ar,ÜÜa CqÜna. �naI itanaIhäsaATaBa� saµma yahA< �pavaAsa h¦na sa(aqána. 20tar samaya�A�naeCÜ jaba duLÜhALÜA�R itanaIhäbaAwÜ �LÜgÜÜa LÜigÜÜanCÜ. yasabaeLÜA itanaIhäLeÜ �pavaAsaiLÜnCÜna�.

21"ka�saqLeÜ paina paurAnao ka�owÜmaA naKauimca�ka�o wÜALÜowÜAldqna. yaid �saLeÜ yasao gÜÜare yao wÜALÜo KauimcanaeCÜ �inaka�owÜbaAwÜ inaska�nae CÜ. taba pvaALÜ �Baá WÜULÜo h¦naeCÜ.22 yasarI naq/ ka�saqLeÜ paina nayaA< dAKarsa paurAnao dAKarsaka�oTaqLÜAmaA KanyaA�na caAh<dqna. ika�naÀ ika�naBanae nayaA< dAKarsaLeÜ yao TaqLÜo naq pa�wÜA�<CÜ �ina dAKarsa r dAKarsaka�oTaqLÜAhä duvaq naxwÜ h¦nCÜ. yasaTaR maAinasahäLeÜ nayaA<dAKarsa nayaA< TaqLÜomaA BanaR mana parA�<CÜna�.®

kkkkaaaa��oooohhhhIIII yyyyaaaahhhhUUUUddddIIIIhhhhääääææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo iiiinnnnaaaannnnddddAAAA:ma(aI 12É1-8; LÜàka�A 6É1-5ò

23sabaATaka�o idnamaA/ yaezaU �apaÍnaA caeLÜAhä saATa�nnaka�A Kaetahä Ba�r jaA<dq h¦nauh¦nTyao. caeLÜAhäLeÜ ih<ùfdqgÜÜadAR �nnaka�A baALÜAhä iwÜpna LÜAgÜÜae. 24pa�irsaIhäLeÜ yaodeKaer yaezaULÜA�R Banae/ "tapaA�RLeÜ deKnau Bayao/ tapaA�Rªka�AcaeLÜAhäLeÜ kae� gÜÜairrheka�ACÜna�À sabaATaka�o idnamaA yasao gÜÜanauRka�AnaUnaka�o iva¨ë ho.®

25yaezaULeÜ BannauBayao/ "itamaIhäLeÜ ka�ihlyaq paùFeka�A

ppppaaaa��iiiirrrrssssaaaaIIIIhhhhääää pa�irsaIka�o �TaR "�LÜgÜÜa gÜÜair�ka�o vyai(aá®. pa�irsaIhäyahàdIhäka�o �ka� dLÜ iTayao. Ka�IxwÜka�o samayamaA yahàdIhämaAitanaIhäka�o zai(aá r PaBaAva WÜULÜo iTayao.

CqÜnaQ ika� jaba dA¬d �ina �naka�A saÄ�Ihä Baoka�A�ka�A

iTa� �ina KaAnaekau�rA caAhnTae yasa baeLÜA dA¬dLeÜ kae�gÜÜareÀ 26yastao GawÜnaA �vaITar jastaA PaDaAna paUjaAhArIka�osamayamaA Ba�ka�o iTayao. dA¬dLeÜ/ parmaezvarka�o GarmaApasaer parmaezvarLÜA�R caùFA��ka�o rowÜI KaA�ka�o iTa�. �inamaozaAka�o ka�Anauna �nausaAr KaAiLÜ paUjaAhArIhäLeÜ rowÜI KaanasakaÍCna�. dA¬dLeÜÜ �ApaÍnao saATamaA Ba�ka�A sabaq maAinasahäLÜA�Rpaina kae�hI rowÜIhä id�.®

27 yasapaiCÜ yaezaULeÜ pa�irsaIhäLÜA�R BannauBayao/ "zabaATaka�oidna/ maAinasahäLÜA�R sahyaogÜÜa gÜÜanauR Banaer naq zauä Ba�ka�oho. zabaATa idnaka�o inayamahä paALÜna gÜÜanaq RpaCÜR BanaermaAinasahä banaeka�o ho�na. 28yasaqLeÜ maAinasaka�o pau¤a naqzavaATa idnaka�o paina parmaPaBau h¦na�.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA kkkkaaaa��oooorrrrIIIIkkkkaaaa��oooo hhhhAAAAttttaaaa iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo:ma(aI 12É9-14; LÜàka�A 6É6-11ò

�ka�oR idna yaezaU saBaAGarmaa jaAnauBayao. yahA< �ka�janaA��wÜA hAta fu< ùfe Ba�ka�o maAinasa iTayao. 2ka�ohI

yahUdIhä yahA< yaezaULeÜ zabaATaka�o idnamaA yasaLÜA�R inaka�opaAnauRh¦nCÜ ika� BanaI �hA<ka�o DyaAna saihta icayao gÜÜadRqiTa�.taba itanaIhäLeÜ doxa LÜA�na sakaÍTae. 3yaezaULeÜ yao fu<ùfe hAtaBa�ka�o maAinasaLÜA�R BannauBayao/ "yahA< KafA hQ �ina sabaqmaAinasahäLeÜ itamaILÜA�R deKnau saka�naeCÜna�.®

4�ina yaezaULeÜ maAinasahäLÜA�R BannauBayao/ "zabaATaka�oidnamaA/ kau�na caA<ih ka�Ama gÜÜanauR �naumaita id�nCÜÉ �saLÜgÜÜanauR vaA KarAba gÜÜanauRÀ ka�saqka�o PaA,ÜÜa ba<caA�nau vaA naAzagÜÜanauRÀ® maAinasahäLeÜ yaezaULÜA�R kau�naq javaAba id�nana�.

5yaezaULeÜ caArq itar maAinasahäLÜA�R irsaA�r henauRBayao.�hA< KaUbaq duiKaÉta bannauBayao ika�naBanae itanaIhä ka�WÜor�dyaka�A iTa�. yaezaULeÜ yasa maAinasaLÜA�R BannauBayao/ "itam�aohAta maLÜA�R deKaA¬.® yasa maAinasaLeÜ �ApaÍnao hAta yaezaUka�hA< pasaArYo �ina tauäntaq inaka�o Ba�hAlyao. 6tabapa�irsaIhä gÜÜa� �inaÜ herodIyasahäLÜA�R iLÜ�r yaezaULÜA�Rka�sarI maAnaeR yaojanaa banaA�na zauä gÜÜare.

��nnnnaaaae eeekkkkaaaa��AAAAÏ ÏÏÏ mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääää yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ppppaaaaiiiiCCCCÜÜÜÜ LLLLÜÜÜÜAAAAggggÜÜÜÜCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��7yaezaU �ApaÍnaA caeLÜAhäisata BaáILÜitar jaAnauBayao.

gÜÜaALÜILÜIka�A �naka�AÏ maAinasahäLeÜ �hA<LÜA�R paCYA�.8yahUdIyaA/ yaäzaLeÜma �duima�A yadRnanadIka�o �ka�oRtapaR�

3333

55555555 mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 3333ÉÉÉÉ9999----33332222�ina wÜAyar r saA�fnaka�A �LÜAka�AbaAwÜ paina Daerq maAinasahä yahA< �A�R paugÜÜa e. taI maAinasahä yaezaULeÜ gÜÜareka�A sabaqkau�rAhä saunaer �A�ka�A iTa�. 9�hA<LeÜ taI sabaq maAinasahäLÜA�RdeKnauBayao. �ina �hA<LeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R ��wÜA saAnaofuÄ�[A tayaAr gÜÜanauR Bannau Bayao. �hA<LeÜ ya§tao �Adeza gÜÜanauRBayaoika�naBanae BaIùfka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ iTacaoimacao pao h¦nae hoika� Bannaefr iTayao 10yaezaULeÜ Daerq maAinasahäLÜA�R inaka�o taulyaA�nauBa�ka�o iTayao. yasaTaR sabaq rogÜÜaI maAinasahäLeÜ �hA<LÜA�RCÜuna Banaer WeÜLÜmaWeÜLÜA gÜÜadRTae. 11ka�saqLÜA�R duxwÜ�AtmaALÜAgÜÜaeka�o iTayao. jaba taI duxwÜAtmaAhäLeÜ yaezaULÜA�R deKyao/itanaIhäLeÜ �hA< �iGa izar inah¦rA� �ina ka�rA�/ "tapaA�Rªparmaezvarka�o pau¤a h¦nauh¦nCÜ?® 12tar �hA< ka�o h¦nau h¦nCÜmaAinasahäLÜA�R naicanaA�nau BanaI taI duxwÜAtmaAhäLÜA�R ka�ùfA�A$aA idnauBayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaAAAA bbbbaaaaAAAAHHHH ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääää CCCCÜÜÜÜAAAAnnnnnnnnaaaau uuu BBBBaaaayyyyaaaaoooo:ma(aI 10É1-4; LÜàka�A 6É12-16ò

13 yasapaiCÜ yaezaU pahAùfmaAiTa LÜAgnauBayao. yaezaULeÜ ka�ohImaAinasahäLÜA�R �ApaU� ka�hA< baoLÜA�nau Bayao. taI maAinasahäLÜA�RyaezaULeÜ naq CÜAnnau Ba�ka�o iTayao. taI maAinasahä yaezaUBa�ka�hA< paugÜÜae. 14yaezaULeÜ baAHjanaALÜA�R caunnau Bayao �inaitanaIhäLÜA�R Paeirta Banaer BannauBayao. yaezaULeÜ taI baAHjanaAmaAinasahäLÜA�R �hA<isata basnau �ina PacaArka�A inaimta �äsTaanamaA paWÜA�na caAhnauh¦nTyao. 15�ina yaezaULeÜ taImaAinasahämaA �ä maAinasahämaA LÜAgÜÜaeka�o duxwÜ �AtmaAhwÜA�nae zai(aá PaApta hosa� Bannae caAhnauh¦nTyao. 16yaezaULeÜCÜAnnau Ba�ka�A taI baAHjanaA maAinasahä iTa�É izamaona:jasaLÜA�R �hA<LeÜ pa¤ausa naa� idnau Ba�ka�o iTayaoò; 17yaAkaU�bar yaUhnnaA/ jabdIka�A CÜorAhä :jasaLÜA�R yaezaULeÜ bao�nagÜÜaeRzanaA�< idnau Ba�ka�o iTayao jasaka�o �TaR h¦nCÜ "gÜÜajaRnaka�ACÜorAhä®ò; 18�in�yaAsa/ ipa�iLÜpa/ baTaARLÜmaq/ ma(aI/ TaomaA/yaAkaU�ba :�lpa�yasaka�o CÜoro/ò Taeidyasa/ isamaona ka�naAnaI* /19�ina yahUdA �ska�ryaIta jasaLeÜ yaezaU isata ivazvaAsaGaAtagÜÜareka�o iTayao.

kkkkaaaa��ssssaaaaq qqqLLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUmmmmaaaaAAAA zzzzaaaaq qqqttttaaaaAAAAnnnnaaaa BBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo WWWWÜÜÜÜAAAAnnnnCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��:ma(aI 12É22-32; LÜàka�A 11É14-23; 12É10ò

kkkkaaaa��nnnnaaaaAAAAnnnnaaaaIIII ka�naAnaIhä �ka� yahàdI rAjanaqitaka� dLÜka�Ahä iTa�.

20 yasapaiCÜ/ yaezaU Gar jaAnauBayao. tar pae�ir �naeka�AÏ

maAinasahä yahA< BaeLÜA Ba�. yahA< yaita ivaGna maAinasahäiTa� ika� yaezaU r �ApaÍnaA caeLÜAhäLeÜ Baojana KaAna painapaA�nau Ba�na. 21yaezaUka�A pairvaArka�A sadSyahäLeÜ yaI sabaqTaAhA paA�. itanaIhäLeÜ �hA<ka�o mana WeÜka�AnamaA Cqna BanaI�hA<ka�o ijaµmaA iLÜna itanaIhä �A�.

22�ina yaäzaLeÜmabaAwÜ �A�ka�A zaAs¤aIhäLeÜ Banae/"baIljaIbauLÜ :zaqtaAnaò �hA<iBa¤a rheka�o CÜ? �saLeÜduxwÜ�atmaAhäka�o maAiLÜka�æArA �iDaka�Ar paA�r maAinasahämaABa�ka�o duxwÜ-�AtmaAhä BagÜÜaA�<dCÜ.®

23yasaka�Ar,ÜÜa yaezaULeÜ sabaqLÜA�R �ka�¤a gÜÜanauR Bayao �inamaAinasahäLÜA�R iza»aA idnaLÜA�R naIita ka�TaAhäka�o d]xwÜAntaidnau Bayao. yaezaULeÜ BannauBayao/ "zaqtaAnaLeÜ zaqtaAnaLÜA�RmaAinasahäbaAwÜ ka�sarI inaka�Alna sakaÍCÜÀ 24yaid kau�naq rAjyaivaBa(aá Ba�r �apaÍnaq ivaäDd BaágÜÜaùfA gÜÜare yao Daerq calnasa(aqána. 25�ina �ka� pairvaAr ivaBa(aá Ba�r �ina pau�wÜBa�ka�A �åza �ka� �ka�ARisata LÜiùfrhe yao pairvaArka�oäpamaA KaùfA rhna sa(aqána. 26�ina jaba zaqtaAna zaqtaAnasa<gÜÜaqr �ApaÍnaq maAinasahäsa<gÜÜa BaágÜÜafA gÜÜaCÜR Banae yao Daerq idnaiwÜka�na sa(aqána. yao �vasTaAmaA zaqtaAnaka�o �nta h¦naeCÜ.27yaid kau�naq vyai(aá �ka�janaA baLÜvaAna maAinasaka�o GarmaA�saka�A caIjabaIja caonaR BanaI pasna caAMhnCÜ Banae �saLeÜpaihLeÜ yao baLÜvaAna vyai(aáLÜA�R forILeÜ baADnau paCÜR. tabamaA¤a yasaLeÜ yao baLÜvaAna maAinasaka�o GarbaAw caIjahäÂwna sa(aáCÜ. 28ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu. maAinasahäLeÜgÜÜareka�A sabaq paApahä �ina inandAhä »amaA h¦naeCÜ. 29tarpaiva¤a �AtmaAka�A* iva¨ë ka�saqLeÜ gÜÜareka�A KarAba kau�rAhäka�ihlyaq »amaA h¦naeCqna. ika�naBanae � sa<Daq yao paApaka�o doxaIbannau panaeRCÜ.®

30yaezaULeÜ yasao BannauBayao ika�naBanae zaAs¤aIhäLeÜ yaezaUiBa¤aduxwÜAtmaA rheka�o CÜ Banaeka�A iTa�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääää nnnnaaaaq qqq ��hhhhAAAA< <<<kkkkaaaa��oooo ssssaaaaAAAA< <<<ccccaaaaoooo ppppaaaaiiiirrrrvvvvaaaaAAAArrrr:ma(aI 12É46-50; LÜàka�A 8É19-21ò

31taba yaezaUka�A �AmaA r BaA�hä �A�. �naIhäbaAihrq KaùfA Ba�r �ka�janaALÜA�R yaezaULÜA�R baoLÜA�na paWÜA�.


32Daerq maAinasahä yaezaUka�A vairpair basaeka�A iTa�. itanaIhäLeÜ

mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 3333ÉÉÉÉ33333333----4444ÉÉÉÉ22220000 55556666yaezaULÜA�R Banae/ "tapaA�Rªka�A �AmaA r BaA�hä tapaA�RªLÜA�RpaKaeRr baAihr baisarheka�A CÜna�.®

33yaezaULeÜ �(ar idnau Bayao/ "ka�o caA<ih maerA �AmaAh¦na�À ka�o caA<ih maerA BaA�hä h¦na�À® 34taba yaezaULeÜ�ApaÍnaA vairpair gÜÜaoLÜo Ba�r basaeka�A maAinasahäLÜA�RhenauRBayao. �hA<LeÜ BannauBayao/ "yaI maAinasahä naq maerA �AmaAr BaA�hä h¦na�? 35maerA saA<caA BaA�hä �ina baihnaIhär �AmaA itanaIhänaq h¦na� jasaLeÜ parmaezvarLeÜ caAhe �nausaArka�maR gÜÜadRCÜna�.®

bbbbaaaaIIII�� CCCCÜÜÜÜnnnnaaaae eeeR RRR KKKKaaaae eeettttaaaaIIIIvvvvaaaaAAAALLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo vvvvaaaaAAAArrrre eeemmmmaaaaAAAA nnnnaaaaIIIIiiiittttaaaakkkkaaaa��TTTTaaaaaaaa:ma(aI 13É1-9; LÜàka�A 8É4-8ò

�ka�oR samaya/ yaezaU BaáILÜka�o ika�naArmaA h¦nau h¦nTyao�ina maAinasahäLÜA�R �padeza idna LÜAgÜnau Bayao. Daerq

Daerq maAinasahä yaezaUka�A vairpair BaeLÜABa�. yasaTaR yaezaUÜsamau�maA ��wÜA fuÄ�[AmaA caFnau Bayao �ina yahA< basnauBayao.sabaq maAinasahä samau�ka�o ika�naArmaA naq rhe. 2yaezaULeÜfuÄ�[AbaAwÜ isaka�A�nau Bayao. yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R naIitaka�TaAhäka�o �payaogÜÜa gÜÜarer Daerq kau�rAhä isaka�A�nau Bayao.�hA<LeÜ BannauBayao/ 3"sauna? �ka�janaA KaetaIvaALÜA baI� CÜnaRgÜÜayao. 4jaba yasaLeÜ baI� CÜrYo kae�hI baI�hä baAwÜomaACÜiryao. carAcauäÄ�[Ihä �A� �ina taI baI�hä KaA�id�.5kae�hI baI�hä ca·Ü�Ana Ba�ka�o BaUU�RªmaA CÜir� jahA< yai(amaAwÜo iTa�na. maAwÜoka�o gÜÜaihrA�R naBa�ka�oLeÜ yahA< iCÜ·Ü�q taIibaävaAhä �m�ae. 6tar jaba GaAma LÜAgyao taI ivaävaAhäLÜA�RfùfA�id� �ina taI sauka�IgÜÜa� ika�naBanae itanaIhäka�o jarA yai(a gÜÜaihromaA iTa�na. 7ka�itapaya baI�hä ka�A<ùfAGaArImaAparYo/ jaba ka�A<ùfAhä baùFer �A� �ina taI ivaävaAhäLÜA�R yasaLeÜ rAm�arI baùFna id�na. �ina taI ivaävaAhämaA pa�LÜLÜAgÜna sakae�na. 8kae�hI baI�hä rAm�aA maAwÜomaA pare. rAm�aAmaAwÜomaA taI �im�a�. taI baFe �ina pa�LÜ idnasaka�nae Ba�.kae�hI baowÜhäLeÜ taIsa gÜÜau,ÜÜaA/ kae�hILeÜ saAWÜI gÜÜau,ÜÜaA rkae�hILeÜ saya gÜÜau,ÜÜaA jaita painapa�LÜ pa�LÜA�.®

9�ina yaezaULeÜ BannauBayao/ "itamaIhä maDyaejasaLeÜsauinarheka�ACÜQ/ maero kau�rA sauna.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU BBBBaaaannnnddddCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� �� hhhhAAAA< <<<LLLLeeeeÜÜÜÜ iiiikkkkaaaa��nnnnaaaa dddd]]]]xxxxwwwwÜÜÜÜAAAAnnnnttttaaaahhhhääää ��llllLLLLeeeeÜÜÜÜKKKKaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRRBBBBaaaayyyyaaaaoooo:ma(aI 13É10-17; LÜàka�A 8É9-10ò

10�ina jaba yaezaU �ka�Lq h¦nau h¦nTyao/ baAHjanaA

4444

Paeirtahä* r �hA<ka�A �ä caeLÜAhäLeÜ �hA<LeÜ BannauBa�ka�onaIitaka�TaAhäka�o baAremaA saoDna TaALeÜ.

11yaezaULeÜ BannauBayao/ "KaAiLÜ itamaIhäLeÜ maA¤a parmaezvarka�orAjyaka�o rhsya baAre jaAnnasaka�CQ. tar �ä maAinasahäLÜA�Rma naIitaka�TaAhä Banaerq sabaq kau�rA idnCÜu. 12ika�naika�É

'itanaIhä henaR taA heCÜRna�/ itanaIhä deKtaqnana�/itanaIhä saunna taA saunCÜna�/ itanaIhä bauJdqnana�yaid itanaIhäLeÜ deKae r bauBaeá Banae/ itanaIhäbad�iLÜnaeCÜna� r »amaA h¦naeCÜ.®¾

yazaqyaA 6É9-10

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU bbbbaaaaIIII��kkkkaaaa��oooo vvvvyyyyaaaaAAAAKKKKyyyyaaaaAAAA ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRRhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:ma(aI 13É18-23; LÜàka�A 8É11-15ò

13yaezaULeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/ "kae� isatatauLÜnaA gÜÜanaR saka�CÜÀ yaid itamaIhäLeÜ bauBaána sakae�naQ Banaeka�sarI �ä naIitaka�Taa bauJnae CÜQÀ 14KaetaIvaALÜA ��wÜAvyai(aá jastaq ho jasaLeÜ parmaezvarka�o vacanaLÜA�R CÜdRCÜ.15ka�ihLeÜka�hI| taI vacanahä baAwÜoitar CÜirnCÜna�. yaI sabataI maAinasahä jastaq h¦na� jasaLeÜ parmaezvarka�o vacanasaundCÜ. �ina zaqtaAna �A�<CÜ �ina itanaIhämaA roipa�ka�AvacanaLÜA�R LÜgÜÜa er jaAnCÜ. 16�ähä ca·Ü�Ana Ba�ka�omaAwÜomaa CÜir�ka�A baI�hä jastaq h¦na�. itanaIhä vacanasaundCÜna� �ina tatka�ALÜ �AnandsaATa §vaIka�Ar gÜÜadRCÜna�.17tar itanaIhäLeÜ �ApaÍnao jaIvanamaA gÜÜaihro äpamaA taIvacanahä �ah,ÜÜa gÜÜadqRnana�. itanaIhäLeÜ »ai,ÜÜaka� äpamaA maA¤ayasaLÜA�R �ah,ÜÜa gÜÜadRCÜna�. �ina jaba vacanaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜitanaIhä saMka�wÜ �ina KaedomaA paCÜRna� Baá·Ü� q itanaIhäLeÜivazvaAsa CÜoiùfidnCÜna�. 18�ä maAinasahä ka�A<ùfAGaArImaApareka�o baI�hä jastaq h¦na. itanaIhä bacanahä saundCÜna�.19�ina yaI kau�rAhä itanaIhäka�A jaIvanamaA �A�paCÜRÉjaIvanaka�o icantaA/ äipayaA<-paqsaAka�o LÜALÜca/ �ina �ä yastaq Taoka�häka�o caAhnaA. yastaA kau�rAhäka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜvacanahäka�o ivaka�Asa h¦na sa(aqána. �ina vacanahä itanaIhäka�AjaIvanamaA pa�LÜdAyaI paina h¦<dqnana�. 20�ä maAinasahämaiLLÜo maAwÜAmaA roipa�ka�A baI�hä BaÏá h¦nCÜna�. itanaIhävacana saundCÜna� �ina �ah,ÜÜa gÜÜadRCÜna�. �ina bacanahä

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaahhhhääää yaezaULeÜ �ApaÍnao KaAsa sahAyaka� cau÷au Ba�ka�o maAinasahä.

itanaIhämaA baùFdCÜna� r pa�LÜ idnae yaogya h¦nCÜna� ka�ihLeÜ

55557777 mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 4444ÉÉÉÉ22221111----5555ÉÉÉÉ3333taIsa gÜÜau,ÜÜaA/ ka�ihLe saAWÜI gÜÜau,ÜÜaA/ �ina ka�ihLe saya gÜÜau,ÜÜaAsamma.®

iiiittttaaaammmmaaaaIIIImmmmaaaaAAAA jjjjaaaae eee jjjjaaaaiiiittttaaaa CCCCÜÜÜÜ yyyyaaaaoooo PPPPaaaayyyyaaaaooooggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr:LÜàka�A 8É16-18ò

21�ina yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "ika� itamaIhäLeÜkau�naq dIyaoLÜA�R paATaImauina vaA �oCYAnamauina rAKnau BanaerlyaA�<CÜQÀ ho�na itamaIhäLeÜ dIyaoLÜA�R saAmadAna maAiTarAKnaLÜA�R lyaA�<CÜQ. 22Âka�A��ka�A Payaeka� kau�rAhä deKaApanaeRCÜ. sabaq gÜÜauipta kau�rAhä Paka�AzamaA �AA�naeCÜ. 23itamaIhäjasaLeÜ maLÜA�R sauinarheka�A CÜQ/ sauna.®

24taba �hA<LeÜ BannauBayao/ "itamaIhäLeÜ jae paina saunCÜQ yasa kau�rAhämaAiTa rAm�arI ibacaAr gÜÜar. itamaIhäLeÜ jaejaita �äLÜA�R idd<CÜQ yai(anaq parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�Ridnauh¦naeCÜ. 25tar parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R �Baá �iDaka�idnauh¦naeCÜ. jaoisata CÜ �saLeÜ �Baá Daerq paA�naeCÜ. tarjasaisata Cqna/ �apaU�isata Ba�ka�o yao paina �saLeÜ hrA�naupanaeRCÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU bbbbaaaaIIII��kkkkaaaa��oooo bbbbaaaaAAAArrrre eeemmmmaaaaAAAA BBBBaaaannnnnnnnaaaau uuu hhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ26 yasapaiCÜ yaezaULeÜ BannauBayao/ "parmaezvarka�o rAjya

�ka�janaA maAinasa jastaq ho jasaLeÜ jamaInamaA baI� CÜdRCÜ.27baI�hä �m�anCÜna� baùFna TaAldCÜ. maAinasa sautaeka�o hosavaA �WeÜka�o yao idna hosa� ika� rAta hosa� baI� �m�a<dqjaAnCÜ. maAinasahäLeÜ jaAndqna yao ka�sarI �m�anCÜ. 28ka�saqka�osahyataA napaA�R naq jamaInaLeÜ �nna �maARCÜ. paihLeÜ baowÜ�m�anCÜ. yasapaiCÜ baALÜA �ina yasarInaq baowÜBair �nnaka�odAnaA LÜAgdCÜ. 29jaba �nna paAkaÍCÜ/ maAinasaLeÜ yasaLÜA�Rka�AwÜ�dCÜ. yao naq pa�saLÜka�AwÜnae �icata samaya ho.®

rrrrAAAAjjjjyyyyaaaa rrrrAAAAyyyyaaaaooookkkkaaaa��oooo ddddAAAAnnnnaaaaAAAA jjjjaaaassssttttaaaaq qqq hhhhoooo:ma(aI 13É31-32/ 34-35; LÜàka�A 13É18-19ò

30 yasapaiCÜ yaezaULeÜ BannauBayao/ "parmaezvarka�o rAjyayastaq ho Banaer hAmaI kae�-ka�o d]xwÜAnta �payaogÜÜa gÜÜanaRsaka�CÜQÀ yasaka�o va,ÜÜaRna gÜÜanaR kau�na d]xwÜAnta hAmaI �payaogÜÜagÜÜanaR saka�CQÀ 31parmaezvarka�o rAjya rAyaoka�o dAnaA jastaqho. rAyaoka�o dAnaA �ka�dmaq saAnao baI� ho jasaLÜA�R BaUU�<maACÜirnCÜ. 32tar jaba itamaIhäLeÜ yasaka�o baI� CÜdRCÜQ/ yao�m�adq baùFCÜ �ina yao itamaIhäka�o bagÜÜaq =caAmaA sabaqBandA�gLÜo baowÜ Ba�r deKaA padRCÜ. yasaka�o WÜULÜWÜULÜA hA<gÜÜaAhä

h¦nCÜna�Ü/ jaÄ�[LÜI carAcauäÄ�[Ihä �A�<dCÜna� �ina gÜÜau < ùfbanaA�r �ApaU�LÜA�R GaAmaka�o paoLÜA� vaA BauásLÜA�baAwÜÜjaogÜÜaA�<dCÜ.®

33yaezaULeÜ maAinasahäLÜA�R isaka�A�na yastaA TauPaq d]xwÜAntaBannauBayao. �hA<LeÜ itanaIhäLeÜ jaitasamma bauJdCÜna� yahIstarsamma isaka�A�nauBayao. 34maAinasahäLÜA�R isaka�A�naLÜA�RyaezaULeÜ d]xwÜAnta �payaogÜÜa gÜÜanauRBayao. tar jaba yaezaU r �hA<ka�AcaeLÜAhämaA¤a �ka�AntamaA �ka�¤a Ba�ka�A h¦nTae/ yaezaULeÜitanaIhäLÜA�R sabaq kau�rA vyaAKyaA gÜÜairidnau h¦nTyao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ ��AAAA< <<<DDDDaaaaIIII TTTTaaaaAAAAmmmmnnnnaaaau uuu BBBBaaaayyyyaaaaoooo:ma(aI 8É23-27; LÜàka�A 8É22-25ò

35 yasaidna saA<BaámaA yaezaULeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�RBannauBayao/ "hAmaI BaáILÜ paAirtapaR� tarQ.® 36yaezaU rcaeLÜAhäLeÜ maAinasahäLÜA�R yahI| CÜoùfe. �naIhä sabaq yaezaUpaihLeÜ caiùFrhnau Ba�ka�o fuÄ�[AæArA gÜÜa�. �naIhäsa<gÜÜa �äfuÄ�[Ahä paina iTa�. 37samau�maA yasa baeLÜA frLÜAgdo�A<DaI calyao. samau�ka�A CÜALÜhäLeÜ fuÄ�[Aka�o CeÜeÜ¬maA hAnyao�ina fuÄ�[AmaA paAnaI pasnaLÜAgyao. fuÄ�[APaAyaÉ paAnaILeÜ BairnaLÜAgÜyao. 38yaezaU fuÄ�[Aka�o paiCÜlLÜo pai·Ü� h¦nauh¦nTyao isarAnaImaAwÜA�ka�o rAKaer �hA< sauitarhnau Ba�ka�o iTayao. caeLÜAhägÜÜa�r �hA<LÜA�R byau<BaáA�. itanaIhäLeÜ Banae/ "he gÜÜauäjyaU/hAmaIhä fubdq CÜQ. kae� vaAstaA gÜÜanauR h¦nnaÀ®

39taba yaezaU jauäða� �WÜ�nauBayao �ina yao �A<DaILÜa�Rhka�AnaRu Bayao. yaezaULeÜ BaáILÜLÜA�RÜÜ Bannau Bayao/ "caUpacaApabasa. zaAnta ho¬.® �ina tatka�ALq �A<DaI TaAimayao �inaBaáILÜ zaAnta baNyao. 40yaezaULeÜ caeLÜAhäLÜA�R Bannau Bayao/"itamaIhä ika�na yastao ka�AyarÀ itamaIhämaA �BaápainaivazvaAsa CqnaÀ® 41caeLÜAhä KaUbaq frA� �ina �ka�A�ka�ARisata bahsa gÜÜanaR LÜAgÜÜa e/ "�hA< ka�stao Paka�Arka�omaAinasa h¦nauh¦nCÜÀ yaitasamma ika� �A<DaI r CÜALÜhäLeÜ paina�hA<ka�o �A$aA maAndCÜ.®

dddduuuuxxxxwwwwÜÜÜÜAAAAttttmmmmaaaaAAAA bbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ CCCCÜÜÜÜu uuuwwwwÜÜÜÜkkkkaaaa��AAAArrrrAAAA ��kkkkaaaa�� vvvvyyyyaaaaiiii((((aaaaáááá:ma(aI 8É28-34; LÜàka�A 8É26-39ò

yaezaU r �hA<ka�A caeLÜAhä BaáILÜka�o �ka�oR ika�naAritarBa�ka�A igÜÜarAsaIna maAinasahäka�hA< jaAnauBayao. 2jaba

yaezaU fuÄ�[AbaAwÜ baAihirnau h¦<dq iTayao yasaqbaeLÜA icahAnabaAwÜduxwÜ �AtmaA LÜAgÜÜa eka�o ��wÜA maAinasa �hA<LÜA�R BaewÜna�Ayao. 3yao maAinasa icahAnahämaA basnae gÜÜadRTyao. yasaLÜA�R

5555

mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 5555ÉÉÉÉ4444----22227777 55558888ka�saqLeÜ �DaIna gÜÜanaR sakae�nana�/ yaitasamma ika� saAMglaALeÜbaA<Daer paina. 4DaerqpalwÜ maAinasahäLeÜ yasaka�o hAta rKau·Ü�Ahä saA<glaoLeÜ baA<Daer rAKnae caexwÜA gÜÜare. tar yasaLeÜ�ApaÍnaA hAta r Kau·Ü�AmaA baA<Daeka�A saAMglaohä cau<ùfA�idnTyao.tyasaLÜA�R vazamaA rAKna ka�saqka�o zai(aá iTa�na. 5rAta ridna icahAnaka�o vairpair r pahAùfitar yao maAinasa fuiLÜrhnTyao. yao icacyaA�r änTyao �ina �Apaq�LeÜ �Apaq�LÜA�R FuMgÜÜaALeÜka�AwÜ�dq ih<ùfTyao.

6jaba yaezaU wÜAùfAmaA h¦nauh¦nTyao/ yao maAinasaLeÜ �hA<LÜA�RdeKyao. yao yaezaUka�hA< dgÜÜaurer gÜÜayao �ina �hA<ka�o �iGainah¦iryao. 7-8yaezaULeÜ yasa maAinasaLÜA�R BannauBayao/ "�duxwÜAtmaA/ yasa maAinasabaAwÜ baAihr inaska�I.® �ina yaomaAinasa itaKao §varLeÜ icacyaAyao/ "mabaAwÜ tapaA�RªLeÜ kae�caAhnauh¦nCÜ/ yaezaU/ savaoR�ca parmaezvarka�A pau¤aÀ ma parmaezvarmaAzapaTa hALeÜr tapaA�RªLÜA�R ibantaI gÜÜadRCÜu maLÜA�R zaAintanaidnauhoLÜA?®

9 yasapaiCÜ yaezaULeÜ yasa maAinasaLÜA�R saoDnau Bayao/"itam�ao naAma kae� hoÀ®

tyasaLeÜ �(ar idyao/ "maero naA�< pa�Qja* ho/ ika�naBanaehmaIhä Daerq CÜAÏ.® 10taI �AtmaAhäLeÜ yaezaULÜA�R Gair Gair yasa �LÜAka�AbaAwÜ baAihr inaka�ALÜA nagÜÜairyaosa� Baina ivantaIgÜÜare.

11 yahA< naijakaq�ka�o ��wÜA pahAùfmaA Daerq saU<gÜÜaurhäka�obaTaAna cairrheka�o iTayao. 12BaUtaAtmaAhäLeÜ yaezaULÜA�R ibantaIgÜÜanaRLÜAgÜÜa e/ "hAmaILÜA�R taI saU <gÜ Üa urhä Ba�ka�o WÜA�<maApaWÜA�Ridnauhosa�. hAmaILÜA�R itanaIhä iBa¤a jaAnau idnauhosa�.®13�ina yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R yasaq gÜÜanaR idnauBayao. taIBaUtaAtmaA maAinasaLÜA�R CÜoùfer sau<gÜÜaurhä maA pasae. tyasapaiCÜtaI saU<gÜÜaurhä iBarALÜo pahAùf �ina samau� itar h¦irRna LÜAgÜÜae.sabaq saU<gÜÜaurhä fubae. tyao bagÜÜaALÜmaA PaAyaÉ 2000 vawÜAsaU<gÜÜaurhä iTayao.

14saU<gÜÜaur gÜÜaoWÜALÜAhä paina BaAigÜÜagÜÜa�. itanaIhä zahr rbastaI itar gÜÜa�. itanaIhäLeÜ Ba�ka�A sabaq GawÜnaAhämaAinasahäLÜA�R saunaA� taba maAinasahä Ba�ka�o GawÜnaA henaR�A�. 15maAinasahä yaezaUka�hA< �A�. itanaIhäLeÜ BaUtaAtmaALÜAgÜÜaeka�A maAinasaLÜA�R yahA< deKae. tyasa maAinasaLeÜ ÂgÜÜaApa�AwÜApaihir�ka�o iTayao �ina yasaka�o maAnaisaka� �vasTaA WÜIkaq�iTayao. sabaq maAinasahä BayaBaIta iTa�. 16ka�ohI maAinasahä

ppppaaaa��QQQQjjjjaaaa pa�Qja naAmaka�o �TaR h¦nCÜ � yantaq Daerq. roma saenaAmaA ��wÜApa�QjamaA PaAyaÉ 5/000 maAnCeÜhä iTa�.

yahA< iTa� jasaLeÜ yaezaULeÜ gÜÜareka�A kau�rAhä deKaeka�A iTa�.

taI maAinasahäLeÜ �ä maAinasahäLÜA�R narAm�ao �atmaALeÜBae·Ü�a�ka�o yasa maAinasaLÜA�R kae� Ba�ka�o iTayao yao vyaaKyaAgÜÜare. itanaIhäLeÜ saU<gÜÜaurhäka�o baAremaA paina saunaA�. 17�inamaAinasahäLeÜ ibantaI gÜÜadqR yaezaULÜA�R yahA<baAwÜ ka�taq jaAnauhosa�Banae.

18yaezaU fuÄ�[AmaA caùFdq h¦nauh¦nTyao/ duxwÜAtmaAhädeiKamau(aá Ba�ka�o yasa maAinasaLeÜ yaezaUsa<gÜÜaq jaAnaLÜA�R ibantaIgÜÜarYo.

19tar yaezaULeÜ yasa maAinasaLÜA�R �hA<sa<gÜÜa jaAnaLÜA�R�naumaita idnauBa�na. yaezaULeÜ BannauBayao/ "�ApaÍnao Gar-pairvaArr saATaIhä Ba�ka�hA< jaA¬. parmaPaBauLeÜ itamaIhäka�ALÜAigÜÜajae jaita gÜÜanaRuBa�ka�o CÜ yasa baAre sabaqLÜA�R Bana. parmaezvarLeÜmaLÜA�R dyaA gÜÜanauR Bayao BanaI itanaIhäLÜA�R Bana.® 20taba yao maAinasa gÜÜayao �ina yahA<ka�A dsa-zahrka�A* maAinasahäLÜA�RyaezaULeÜ gÜÜanauR Ba�ka�o mahAna ka�AyaRhäka�o baAremaA saunaAyao.sabaq maAinasahä caika�ta banaeka�A iTa�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA mmmm££££ttttaaaa yyyyaaaau uuuvvvvaaaattttaaaaIIIILLLLÜÜÜÜAAAAAAAA��RRRR PPPPaaaaAAAA,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaddddAAAAnnnnaaaa ��iiiinnnnaaaa rrrrooooggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaIIII ssss¤¤¤¤aaaaIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR��AAAArrrrooooggggyyyyaaaa PPPPaaaaddddAAAAnnnnaaaa

:ma(aI 9É18-26; LÜàka�A 8É40-56ò

21yaezaU fuÄ�[AmaA caùFer samau�paAr gÜÜarI BaáILÜka�o �ka�oRtapaR� jaAnauBayao. samau�ka�o yasa ika�naArmaA �hA<ka�A vairpairDaerq maAinasahä BaeLÜA Ba�. 22saBaAGarka�A �ka�janaA PamauKajasaka�o naA�< yaA�rsa iTayao �hA< Ba�itar �A�. yaA�rsaLeÜyaezaULÜA�R deKae �ina yaezaULÜA�R d,fvata gÜÜare. 23yaA�rsaLeÜyaezaULÜA�R �ka�ohoro ibantaI gÜÜairrhço r BaNyao/ "maerI saAnaICÜorI manaR �A<weÜka�I CeÜ. k£�payaA Baá·Ü�q �A�nauhosa� r �samaAiTa tapaA�Rªka�o hAta rAKnauhosa�. yasapaiCÜ � inaka�o h¦naeCÜ�ina baA<cnaeCÜ.®

24�ina yaezaULeÜ yaA�rsaka�o saATa idnauBayao. DaerqmaAinasahäLeÜ yaezaULÜA�R paCYA�. yaezaULÜA�R vairpair Gaeir�ka�oBaIùfLeÜ �hA<LÜA�R Dakae�LÜIrheka�o iTayao.

25taI maAinasahäsa<gÜÜa ��wÜI �A�RmaA�R paina iTa�R. yasa�A�RmaA�RLÜA�R baAH vaxaR �iGadeiKa rgÜÜata bagÜnae vyaTaAiTayao. 26 yao �A�RmaA�R KaUbaq paIiùfta iTa�R. Daerq fAkaÍwÜrhäLeÜ yasaka�o �pacaar gÜÜare. �ApaÍnaA Ba� jaita sabaq sampai(a yasaLeÜ KacaR gÜÜareka�I iTa�R. tar �samaA sauDaAr pawÜðaq�

ddddssssaaaa----zzzzaaaahhhhrrrr gÜÜaALÜILÜI BaáILÜka�o ika�naArmaA �vaisTata dsavawÜAtyasabaeLÜAka�A i�asaeLÜo zahrhä.

�A�na. yasaka�o vyaTaA �Baá iba�<adq gÜÜayao. 27 yasa

55559999 mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 5555ÉÉÉÉ22228888----6666ÉÉÉÉ7777�A�RmaA�RLeÜ yaezaUka�o baAremaA saunaeka�I iTa�R. maAinasahäka�oBaIùf Ba�r gÜÜa�R yasa s¤aI paiCÜiltarbaAwÜ yaezaU ka�hA< �A�R�ina �hA<ka�o ka�owÜ CÜo�R. 28tyasaLeÜ ibacaAr gÜÜarI/ "yaidmaqLeÜ �hA<ka�o ka�ow maA¤apaina CÜuna paA�< Banae ma jaAtaIh¦nasaka�CÜu.® 29�ina jaba yasaLeÜ �hA<ka�o ka�owÜ CÜo�Rtatka�ALq rgÜÜata bagÜna band Bayao. yasa �A�RmaA�RLeÜ �ApaÍnaosaArA jaI� naq vyaTaA mau(aá Ba�ka�o �nauBava gÜÜarI. 30�inayaezaULeÜ �ApaU�baAwÜ zai(aá saÒaAr Ba�rheka�o �nauBava gÜÜanauRBayao.�hA< roika�nau Bayao �ina BaIùftapa�R pa�ka�RnauBayao. �ina�hA<LeÜ saoDnau Bayao/ "ka�saLeÜ maero vas¤a CÜoyaoÀ®

31caeLÜAhäLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "tapaA�Rªka�o vairpair yaitaivaGna maAinasahä CÜna�. tapaA�RLÜA�R WeÜldqCÜna�. tar tapaA�RªsaoDnau h¦nCÜ 'maLÜA�R ka�saLeÜ CÜoyaoÀ®¾

32tar yaezaULeÜ yao CÜunae maAinasaLÜA�R pa(aA LÜgÜÜaA�naGair-Gair henaR LÜAgnau Bayao. 33 yasa �A�RmaA�RLeÜ �Apau�inaka�o Ba�ka�o WÜAnaI. �ina yao �A�R �ina yaezaUka�ocar,ÜÜamaA GaopwÜI. yao frLeÜ ka�A<iparheka�I iTa�R. yasaLeÜsaArA sa ya yaezaULÜA�R saunaA�R. 34yaezaULeÜ yasa �A�RmaA�RLÜA�RBannauBayao/ "he s¤aI/ itamaI inaka�o BayaQ ika�naBanae itamaILeÜivazvaAsa gÜÜarYQ. zaAintaisata jaA¬. �ba itamaI itam�aorogÜÜabaAwÜ mau(aá BayaQ.®

35yaezaU �Baqásamma yahA< baoiLÜrhnau Ba�ka�o iTayao.kae�hI maAinasahä saBaAGarka�A PamauKaka�A GarbaAwÜ �A�.itanaIhäLeÜ Banae/ "itam�ao CÜorI marI saka�I. �ba gÜÜauäjyaULÜA�RduÉKa idnae �Avazyaka�taA Cqna.®

36tar maAinasahäLeÜ Banaeka�A kau�rAmaA yaezaULeÜ vaAstaA gÜÜanauRBa�na. yaezaULeÜ saBaAGarka�A PamauKaLÜA�R BannauBayao/ "frA�naupadqRna; KaALÜI ivazvaAsa gÜÜar.®

37yaezaULeÜ pa¤ausa/ yaAkaU�ba/ yaAkaU�baka�A BaA� yaUhnnaAbaAheka� �ä ka�saqLÜA�R paina �hA<ka�o saATamaA �A�na�naumaita idnau Ba�na. 38yaezaU �ina �hA<ka�A caeLÜAhäsaBaAGarka�A PamauKaka�A GarmaA jaAnau Bayao. yaezaULeÜ �naeka�AÏmaAinasahä icatka�Ar gÜÜairrheka�o �ina ro�Rrheka�o saunnauBayao. yahA< KaUba �LÜmaLÜ iTayao. 39yaezaU GariBa¤apasnauBayao �ina maAinasahäLÜA�R BannauBayao/ "itamaIhä ika�naicatka�Ar gÜÜarer ya¤ao hlLÜA ma�caA� rheCÜQÀ yao naAnaImareka�o Cqna. � sautaI rheka�I CÜ KaALÜI.® 40tar itanaIhäLeÜyaezaUmaAiTa hA<sao gÜÜare. yaezaULeÜ sabaq maAinasahäLÜA�R GardeiKabaAihr jaAnauBannau Bayao. �hA<LeÜ baAiLka�Aka�o baAbau/ �AmaA�ina �ApaÍnaA taInajanaA caeeLÜAhäLÜA�R iLÜnauBayao �ina yao

kae�wÜI Ba�ka�o ka�oWÜAiBa¤a jaÜAnauBayao. 41�ina baAiLÜka�Aka�ohAta samaAtaer yaezaULeÜ BannauBayao/ "taAiLÜtaA kaU�maI?® :jasaka�o�TaR/ "saAnaI baAiLÜka�A/ ma itamaILÜA�R �WÜ BandqCÜu?®ò42saAnaI baAiLÜka�A jauäðaq� �WÜI �ina ih<ùf�na LÜAgÜÜaI.:baAiLÜka�a 12 vaxaR paugÜÜa eka�I iTa�Rò. baAbau/ �AmaA rcaeLÜAhä yao deKaI CÜða� pare. 43yaezaULeÜ taI baAbau r�AmaALÜA�R yasa baAremaA ka�saqLÜA�R pawÜða� kae�hI naBannau Banaerka�fA inadeRza idnauBayao. tyasapaiCÜ yaezaULeÜ tyasa yauvataILÜA�Rkae�hI KaAnaekau�rA idnau Banaer �HA�nauBayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo zzzzaaaahhhhrrrrmmmmaaaaAAAA jjjjaaaaAAAAnnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:ma(aI 13É53-58; LÜàka�A 4É16-30ò

yaezaULeÜ tyasa WÜA�< CÜoùfnauBayao �ina �hA< �ApaÍnao zahrpa�kaR�nauBayao. �hA<ka�A caeLÜAhä �hA<sa<gÜÜaq gÜÜa�. 2zabaATaka�o

idnamaA yaezaULeÜ saBaAGarmaA iza»aA idnau zauä gÜÜanauRBayao. DaerqmaAinasahä �hA<ka�o iza»aA saunaer CÜða� pare. itanaIhäLeÜBanae/ "yao maAinasaLeÜ yao iza»aA ka�hA<baAwÜ paA�À yao $aAna�hA<LeÜ ka�hA<baAwÜ paA�ka�A h¦na�À ka�saLeÜ �hA<LÜA�R yaoid�ka�A h¦na�À �ina yastao camatka�Arhä gÜÜanaeR zai(aá �hA<LeÜka�hA<baAwÜ paA�ka�A h¦na�À 3kae� �hA< yahI isaka�maIR ho�nana�À�ina kae� �hA<ka�I �AmaA mairyama �ina yaAkaU�ba/ yaosaepa�/yahUdA r isamaona BaA�hä ho�nana�À �ina kae� �hA<ka�AbaihnaIhä yahA< hAmaIsa<gÜÜa CqÜnana�À® taI maAinasahäLeÜ yaezaULÜA�RsvaIka�Ar gÜÜanaR sakae�nana�.

4yaezaULeÜ maAinasahäLÜA�R BannauBayao/ "�ä maAinasahäLeÜ�gÜÜamava(aáALÜA�R �Adr gÜÜadRCÜna�. tar �apaÍnaq zahrmaA �ApaÍnaq�apa�ntahä �ina �apaÍnaq pairvaAr maABaámaA �ka� �gÜÜamava(aáAka�o�Adr h¦<dqna.® 5yaezaULeÜ yasa zahrmaA yai(a Daerq camatka�ArhägÜÜanaR saka�nau Ba�na. �hA<LeÜ kae�hI paIiùfta maAinasahäLÜA�RitanaIhämaAiTa �ApaÍnao hAta rAKaer inaka�o paAreka�o maA¤aq ho.6taI maAinasahämaA ivazvaAsa iTa�na Bannae kau�rAmaA yaezaU� yantaq �caimBata h¦nau Bayao. yasapaiCÜ yaezaU yasaq�LÜAka�Aka�A gÜÜaA�<häitar jaAnauBayao �ina isaka�A�na LÜAgÜnauBayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU PPPPaaaaccccaaaaAAAArrrrkkkkaaaa��AAAA iiiinnnnaaaaiiiimmmmttttaaaa ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaAAAA PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaWWWWÜÜÜÜAAAA��nnnnaaaau uuu hhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:ma(aI 10É1/ 5-15; LÜàka�A 9É1-6ò

7yaezaULeÜ baAHjanaA caeLÜAhäLÜA�R �ApaU�ka�hA< baoLÜA�nauBayao.yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R du�-du� janaAka�o dLÜmaA paWÜA�nauBayao. yaezaULeÜ duxwÜAtmaAhämaAiTa �iDaka�Ar jamaA�nae zai(aá

6666

mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 6666ÉÉÉÉ8888----22228888 66660000itanaIhäLÜA�R idnauBayao. 8yaezaULeÜ caeLÜAhäLÜA�R BannauBayaoÉ"yaA¤aAmaA jaA<dA itamaIhäLeÜ saATamaA ��wÜA LÜQro baAheka�kae�hI nabaoka�nau. rowÜI nabaoka�/ BaáoLÜA nabaoka� �ina gÜÜaojaImaApaqsaAhä paina nabaoka�. 9jau(aA LÜgÜÜaA¬/ �ApaU�LeÜ LÜgÜÜaA�ka�oÂgÜÜaApa�AwÜAhä maA¤a baoka�. 10jaba itamaIhäkau�naq GarmaApasCÜQ/ taba yao zahr naCÜoùfesamma yao Garpaina naCÜof.11yaid kau�naq zahrLeÜ itamaIhäLÜA�R svaAgÜÜata gÜÜarena vaAitamaIhäka�A kau�rA saunaena Banae yao zahr CÜoùf. zahrCÜofdA itam�aA paqtaALÜAka�A DauLÜohä paina wÜka��wÜka�A� dee¬.yahI naq itanaIhäLÜA�R caetaAvanaI h¦naeCÜ.®

12caeLÜAhäLeÜ tyao WÜA<� CÜoùfI �ka�oR WÜA�<hämaA gÜÜa�.itanaIhäLeÜ maAinasahämaA PacaAr gÜÜare �ina Banae itamaIhäLeÜ�ApaÍnao �dya r rhna-sahna pairva(aRna gÜÜanauRpaCÜR. 13caeLÜAhäLeÜmaAinasahämaA Ba�ka�A Daerq duxwÜAtmaAhäLÜA�R BagÜÜaA�id�.�ina itanaIhäLeÜ rogÜÜaIhäLÜA�R Ba�Asaeka�o taeLÜ Gasae �inainaka�o paAirid�.

hhhheeeerrrrooooddddLLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR bbbbaaaaiiiippppttttaaaassssmmmmaaaaAAAA iiiiddddnnnnaaaae eee yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA nnnnaaaaq qqq WWWWÜÜÜÜAAAAnnnnddddCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��:ma(aI 14É1-12; LÜàka�A 9É7-9ò

14rAjaA herodLeÜ yaezaUka�o baAremaA saunae/ ika�naBanae �ihLeÜsammayaezaULÜa�R sabaqLeÜ icainasakae�ka�A iTa�. ka�saq ka�saqLeÜ Banae/"¬ naq baiptasmaA idnae yaUhnnaA h¦na. m£ yaubaAwÜ �hA<LÜA�RbaQrA��ka�o ho. yasaqLeÜ �hA<LeÜ camatka�Arhä gÜÜanauR saka�nauh¦nCÜ.®

15�ä ka�ita maAinasahäLeÜ Banae/ "�hI naq �iLÜyaAho.®

�ä maAinasahäLeÜ Banae/ "yaezaUnaq �gÜÜamava(aáA h¦nauuh¦nCÜ.�hA< �gÜÜamava(aáAhä jastaq h¦nauh¦nCÜ jao Daerq vaxaR �iGabaA<caeka�A iTa�.®

16herodLeÜ yaezaUka�o baAremaA yaI saba kau�rA sauinasakae�ka�AiTa�. itanaLeÜ Banae/ "maqLeÜ wÜA�<ka�o ka�AweÜr yaUhnnaALÜA�RmaAreka�o iTa�<. �ihLeÜ yaUhnnaAnaq m£ yaubaAwÜ baQrI �WeÜka�oCÜ.®

bbbbaaaaiiiippppttttaaaassssmmmmaaaaAAAA iiiiddddnnnnaaaae eee yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA kkkkaaaa��ssssaaaarrrrIIII mmmmaaaaAAAAiiiirrrr��17herod �Apaq�LeÜ �ApaÍnaA isapaAhIhäLÜA�R yaUhnnaALÜA�R

pak�a�nau Banaer h¦kaU�ma id�ka�A iTa�. �ina yaUhnnaALÜA�R kaq�dmaArAiKayao. herodLeÜ yaI saba ka�Ama �ApaÍnao BaA� ipa�iLÜpaka�IsvaAsnaI heroidyaAsaLÜA�R ],ÜÜaI taulyaA�na gÜÜareka�A iTa�. tar

herodLeÜ heroidyaAsaLÜA�R ivavaAh gÜÜareka�o iTayao. 18yaUhnnaALeÜherodLÜA�R Banaeka�A iTa�/ itamaILÜA�R itam�aA BaA�ka�I svaAsnaIsa<gÜÜaibavaAh gÜÜanauR �iDaka�Ar Cqna. 19yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadAR heroidyaAsaLeÜyaUhnnaALÜA�R G£,ÜÜaA gÜÜanaR TaALeÜka�I iTa�na. �ina heroidyaAsa�saLÜA�R maAnaR caAhinTana. tar heroidyaAsaLeÜ yaUhnnaALÜA�RmaAnaR sakae�ka�I iTa�na. 20ika�na Banae herod yaUhnnaALÜA�R maAnaRBayaBaIta iTa�. herodLÜA�R TaAhA iTayao ika� yaUhnnaALÜA�RmaAinasahäLeÜ �ka� DaAimaRka� r paiva¤a maAinasa h¦na� BanaermaAndTae. yasaqLeÜ herodLeÜ yaUhnnaALÜA�R jaogÜÜaA�. yaUhnnaaka�oiza»aa vaa �padeza saunna herodLÜA�R �anand LÜAgTyao. taryaUhnnaAka�A �padezaLeÜ herodLÜA�R KaUbaq baADaA paina Bayao.

21�ba heroidyaAsaLeÜ yaUhnnaALÜA�R maAnae R sahI samayapaA�na. yao GawÜnaA herodka�o janmaidnamaA Bayao. herodLeÜ�apaÍnaA PamauKa sarka�ArI �iDaka�ArIhä/ saenaAka�A saenaApaitahä/�ina gÜÜaALÜIÜLÜIka�A sabaq PamauKa vyai(aáhäLÜA�R �ApaÍnaojanmatsavamaA ba eÂka�Ika�o Baojaka�o vyavasTaA gÜ Ü ar e.22heroidyaAsaka�I CÜorI �A�R �ina naAcaI �ina �saLeÜ herodr �saka�A �itaiTahäLÜA�R jao � sa<gÜÜa KaA<dq iTa� KauzaIpaArI.

�ina rAjaA herodLeÜ �ApaÍnaI CÜorILÜA�R Banae/ "itamaILeÜcaAheka�o kae�hI paina maagÜÜa ma itamaILÜA�R yao idnaeCÜu.®23herodLeÜ zapaTa KaA�r bacana id� "itamaILeÜ jae painamaAgdCQ ma yao idnaeCÜu/ itamaILÜA�R maero rAjyakaq� �ADaAihssaA samaeta idnaeCÜu.®

24CÜorI yahA<baAwÜ gÜÜa�R �ina �ApaÍnao �AmaALÜA�R saoDaI/"rAjaA herodsa<gÜÜa ma kae� caIja maA<gÜÜaUÀ®

�saka�I �AmaALeÜ javaApa� id�R/ "baiptasmaA idnae yaUhnnaAka�owÜA�<ka�o maAgÜÜa.®

25tatka�ALq CÜorI rAjaA Ba�ka�hA< gÜÜa�R. �ina �saLeÜrAjaALÜA�R BanaI/ "dyaA gÜÜarI maLÜA�R baiptasmaA idnae yaUhnnaAka�owÜA�<ka�o idnauhosa�. �ihLe Ünaq ��wÜA TaALÜmaA maLÜA�R yaolyaA�idnauhosa�.®

26rAjaA herod KaUbaq duÉiKata banae. tar CÜorILeÜ maAgÜÜaeka�ojae caIjapaina paurA gÜÜanaR �saLeÜ ka�sama KaA�ka�o iTayao. �inaKaAnaA KaAnau basaeka�A maAinasahäLeÜ �saLeÜ Banaeka�a yaI sabaqkau�rA saunaeka�A iTa�. yasaqLeÜ �saLeÜ maAgÜÜaeka�o kau�rA �svaIka�ArgÜÜanaR herodLeÜ caahena. 27 yasapaiCÜ herodLeÜ �ka�janaA saqinaka�LÜA�RyaUhnnaAka�o wÜA�<ka�o lyaA�nau Bannae h¦kaU�ma gÜÜarYo. yaoisapaAhI gÜÜayao �ina yaUhnnaAka�o wÜA�<ka�o JyaALÜKaAnaAmaAka�AwYo. 28kae�hI baerpaiCÜ �saLeÜ yaUhnnaAka�o wÜA�<ka�o ��wÜA

66661111 mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 6666ÉÉÉÉ22229999----55551111TaALÜmaA iLÜ�r �Ayao. yasaLeÜ wÜA�<ka�o yao kae�wÜILÜA�Ridyao. �ina �saLeÜ yao �ApaÍnao �AmaALÜA�R id�R. 29yaUhnnaaka�ocaeLÜAhäLeÜ yao GawÜnaA Ba�ka�o sabaq saunae. �ina itanaIhä�a� yaUhnnaAka�o deh LÜgÜÜae �ina yasaLÜA�R icahAnamaA LÜgÜÜaerrAKae.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ppppaaaaAAAA< <<<ccccaaaahhhhjjjjaaaaAAAArrrr BBBBaaaannnnddddAAAA ��iiiiDDDDaaaakkkkaaaa��LLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR BBBBaaaaoooojjjjaaaannnnaaaa:ma(aI 14É13-21; LÜàka�A 9É10-17; yaUhnnaA 6É1-14ò

30yaezaULeÜ paWÜA�nau Ba�ka�A Paeirtahä pa�kae�Rr �hA< ka�hA<�A�paugÜÜa e. itanaIhä �hA<ka�o vairpair BaeLÜA Ba� �inaitanaIhäLeÜ gÜÜareka�A r isaka�A�ka�A sabaq kau�rA �hA<LÜA�RsaunaA�. 31yaezaU r �hA<ka�A caeLÜAhä KaUbaq vyasta WÜA�<maAiTa�. yahA< Daerq-Daerq maAinasahä �a�R jaA�R gÜÜairrheka�AiTa�.yaezaU r �hA<ka�A caeLÜAhäLÜA�R KaAnasamma samaya iTa�na.�hA<LeÜ caeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/ "maka�hA< �A¬. hAmaIsabaq �ka�Anta jagÜÜahmaA jaA�AÏ. yahA< itamaIhäLÜA�R kae�hIivaZAma imalnaeCÜ.®

32yasaka�Ar,ÜÜa yaezaU r �hA<ka�A caeLÜAhä ��wÜA fuÄ�[AmaAcaùFer ��wÜA inajaRna WÜA�<maA jaAnauBayao. 33tar Daerq maAinasahäLeÜ�naIhäLÜA�R gÜÜa�ka�o deKae. itanaIhäLeÜ TaAhA paA� taI yaezaUnaq h¦nauh¦nCÜ Banaer. �ina sabaq zahrka�A maAinasahä yaezaUBa�kaq� itar dgÜÜaure. yaezaU paugÜÜnauBandA �iGanaq maAinasahä yahA<paugÜÜa e. 34jaba yaezaU ika�naArmaA paugnauBayao yaha< �naeka�AÏmaAinasahä �hA<LeÜ deKnau Bayao. yao deKaer yaezaU itanaIhäPaitadyaAÂ bannauBayao/ ika�naBanae itanaIhä gÜÜaoWÜALÜo ibanaAka�oBaeùfAhä jastaq iTa�. �ina �hA<LeÜ taI maAinasahäLÜA�R Daerqkau�rAhä isaka�A�nau Bayao.

35saA<Baáka�o baeLÜA iTayao. yaezaUka�A caeLÜAhä �hA< ka�hA<�A�. itanaIhäLeÜ Banae/ "yao �ka� wÜAFA sTaAna ho �ina�ihLeÜ �baer paina Ba�saka �yao. 36yasaka�Ar,ÜÜa yaImaAinasahäLÜA�R/ �apaq�LÜA�R KaAnaka�A inaimta kae�hI ika�nnaCeÜ�CÜA�ka�A Kaeta r zahrmaA jaAnaLÜA�R paWÜA�idnau hvasa.®

37tar yaezaULeÜ BannauBayao/ "itamaIhäLeÜ itanaIhäLÜA�Rkae�hI KaAnaA de¬.®

caeLÜAhäLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "kae�? ya¤ao maAinasaLÜA�RKauvaA�na rowÜIhä ika�nna hAmaI jaAnauÀ yaita Daerq rowÜIhäika�nnae paqsaA ka�maA�naLÜA�R hAmaILeÜ �ka� mahInaA ka�Ama gÜÜanauRpanaeRCÜ?®

38yaezaULeÜ caeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/ "itamaIhäsa<gÜÜa �ihLeÜka�itavawÜA rowÜI CÜna�À jaA¬ �ina her.®

caeLÜAhäLeÜ itanaIhäisata Ba�ka�o rowÜIhä igÜÜantaI gÜÜare.itanaIhä yaezaUka�hA< �A� �ina BannaLÜAgÜÜa e/ "hAmaIsa<gÜÜapaA<cavawÜA rowÜI r du�vawÜA maACÜAka�A wÜuk�a�A CÜna�.®

39taba yaezaULeÜ �ApaÍnao caeLÜAhäLÜA�R �adeza gÜÜanauRBayao/"sabaq maAinasahäLÜA�R Bauá,f-Bauá,f Ba�r hiryao GaA<samaAbasnau Bana.® 40�ina sabaq gÜÜa� �ina Bauá,f-Bauá,fmaA basae.Pa yaeka� Bauá,fmaA PaAyaÉ 50 janaA vaa 100 janaA maAinasaiTa�. 41�hA<LeÜ paA<cavawÜA rowÜI r du�vawÜA maACÜAka�o wÜuk�a�AiLÜnauBayao. �hA<LeÜ �Aka�AzatapaR� henau RBayao �ina rowÜIka�oinaimta parmaezvarLÜA�R DanyavaAd caùFA�nau Bayao. �ina �hA<LeÜtaI rowÜIhä wÜuk�a�A paArer maAinasahäLÜA�R idnau BanaI �ApaÍnaAcaeLÜAhäLÜA�R idnau Bayao. �hA<LeÜ taI maACÜAhäLÜA�R wÜuk�a�apaanau R Bayao �ina Pa yaeka�LÜA�R idnauBayao. 42sabaqLeÜ KaA��ina �GaA�. 43maAinasahäLeÜ Pazasta KaAnaA KaA� paiCÜcaeLÜAhäLeÜ baAHvawÜA wÜoka�rIhä �ib�a�ka�A rowÜI r maACÜAka�A wuk�a�AhäLeÜ Bare. 44 yahA< paA<cahjaAr maAinasahä iTa�jasaLeÜ KaAnaA KaA�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ppppaaaaAAAAnnnnaaaaIIIImmmmaaaaAAAAiiiiTTTTaaaa iiiihhhh<<<<ffffnnnnaaaau uuuBBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo:ma(aI 14É22-33; yaUhnnaA 6É15-21ò

45taba/ yaezaULeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R fuÄ�[AmaA caùFerbaeTasaedA BaáILÜka�o �ka�oRtapaR� jaAna LÜgÜÜaA�nau Bayao. kae�hIsamayapaiCÜ �hA< �A�nae CÜu BanaI �hA<LeÜ Bannau Bayao. �hA< taIsabaq maAinasahäLÜA�R �a-�ApaÍnaA Gar paWÜA�na caAhnauh¦nTyao. 46itanaIhäLÜA�R ivadA gÜÜarepaiCÜ/ yaezaU pahAùfitarPaATaRnaA gÜÜanaR jaAnauBayao.

47 yasa rAta/ fuÄ�[A samau�ka�o baIcamaA iTayao. �ina yaezaUcaAih< �ka�Lq BaUimamaA h¦nauh¦nTyao. 48yaezaULeÜ fuÄ�[ALÜA�Rsamau�ka�o Daerq wÜAùfA paugÜÜa eka�o deKnauBayao. �hA<LeÜ fuÄ�[AiKayaA�naLÜA�R caeLÜAhäLeÜ ka�xwÜ gÜÜairrheka�o deKnauBayao.ika�naBanae �A<DaI itanaIhäka�o iva¨ë baigÜÜarheka�o iTayao. yaotyastaq taIna r CÜ bajae ibahAna baIcaka�o samaya iTayao. �hA<fuÄ�[A Ba�itar jaAnauBayao. �hA< paAnaI Ba�r ih<ùfnau Bayao.�hA<LeÜ LÜgÜÜaAtaAr ih<ùfer fuÄ�[ALÜA�R samaeta paAr gÜÜanaeR �cCÜAgÜÜanauRBayao. 49yasaqbaeLÜA caeLÜAhäLeÜ yaezaULÜA�R paAnaImaA �A<�dqgÜÜareka�o deKae. itanaIhäLeÜ saocae yao BaUta ho. caeLÜAhäfrLeÜ icacyaA�. 50sabaq caeLÜAhä �hA<LÜA�R deKaer BayaBaItaBa�. tar �hA<LeÜ itanaIhäLÜA�R taurntaq BannauBayao/ "saAhsarAKa. yao ma naq h¦<? frA�nau padqRna.® 51 yasapaiCÜ �hA<caeLÜAhä saihta fuÄ�[AiBa¤a jaAnauBayao. �ina �A<DaI zaAnta

mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 6666ÉÉÉÉ55552222----7777ÉÉÉÉ11115555 66662222Bayao. caeLÜAhä �ka�dmaq CÜða� pare. 52itanaIhä yaezaULeÜpaA<cavawÜA rowÜILÜA�R Daerq paAreka�A deKaeka�A iTa�. tar yasaka�o�TaR kae� ho Banaer itanaIhä jaAndqnana� iTa�. itanaIhä yaIsaba bauJnaLÜA�R yaogya iTa�nana�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ DDDDaaaae eeerrrrq qqq mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo ppppaaaaAAAAnnnnaaaau uuuR RRRBBBBaaaayyyyaaaaoooo:ma(aI 14É34-36ò

53yaezaUka�A caeLÜAhäLeÜ BaáILÜ paAr gÜÜare. itanaIhägÜÜanaesaretaka�o ika�naArmaA �A�paugÜÜae. itanaIhäLeÜ fuÄ�[ALÜA�R yahA<baA<Daer rAKae. 54jaba itanaIhä fuÄ�[AbaAwÜ baAihir�/ maAinasahäLeÜyaezaULÜA�R deKae. itanaIhäLeÜ �hA< ka�o h¦nauh¦nCÜ Banaer icanae.55taI maAinasahä yao »ae¤aka�A vairpair dgÜÜa udq R gÜÜa�rmaAinasahäLÜA�R yaezaU yahA< h¦nauh¦nCÜ Banna LÜAgÜÜa e. �hA<Ba�ka�A WÜA<�maA taI maAinasahäLeÜ �naeka�AÏ rogÜÜaIhäLÜA�RlyaA�r �A�. 56yaezaU yasa »ae¤aka�o zahr/ nagÜÜar rgÜÜaA�<hä sabaq WÜA�<maA jaAnauBayao. �ina jahA<-jahA< �hA<jaAnauBayao maAinasahäLeÜ rogÜÜaIhäLÜA�R bajaArmaA lyaA�.itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R taI maAinasahäLÜA�R kae�vaLÜ �hA<ka�AÂgÜÜaAka�o CeÜ� CÜuna idnauhvasa� BanaI ibantaI gÜÜare. �ina sabaqmaAinasahä jasaLeÜ yaezaULÜA�R CÜo� inaka�o paina Ba�.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo iiiinnnnaaaayyyyaaaammmmaaaa rrrr ��AAAA$$$$aaaaAAAALLLLeeeeÜÜÜÜ mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääää bbbbaaaaiiiinnnnaaaannnnCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��:ma(aI 15É1-20ò

pa�irsaIhä r ka�ohI zaAs¤aIhä yaäzaLeÜmabaAwÜ �A�ka�AiTa�. itanaIhä yaezaUka�o vairpair BaeLÜA Ba�. 2itanaIhäLeÜ

yaezaUka�A ka�ohI caeLÜAhäLeÜ maqLÜA hAtaLeÜ KaAnaA KaA�rheka�odeKae. :"maqLÜA hAta®-ka�o �TaR maAinasahäLeÜ hAtahäDao�ka�A iTa�nana�ò. 3pa�irsaIhä r sabaq yahUdIhäLeÜ rAm�arIhAtahä yastao ivazaexaäpaLeÜ naDao�R KaAnaA KaAna basdqnana�.itanaIhä �ApaÍnaA pauKaARhäLeÜ id�ka�o iza»aAka�o mautaAibaka�yasao gÜÜanaeR gÜÜaCÜRna�. 4yahUdIhäLeÜ bajaArmaA kae�hI caIjahäika�nae Banae yasaLÜA�R paina ivazaexaäpaLeÜ naDao�R KaA<dqnana�.itanaIhäLeÜ �ApaÍnaA pauKaARhäbaAwÜ Paapta gÜÜareka�A �ä DaerqrIita-itaiTahä paina yasarI naq paALÜna gÜÜaCÜRna� jastaq ka�caQrAhä/gÜÜaA�ao vaa GaqLÜAhä r taAmaAka�A BaA<ùfAkau�<ùfAhä maAJnae :Daunaeò� yaAid.

5yasaka�Ar,ÜÜa pa�irsaIhä r zaAs¤aIhäLeÜ yaezaULÜA�R saoDae/"tapaA�Rªka�o caeLÜAhäLeÜ ta hAmaILeÜ jastao �ApaÍnao pauKaARhäka�orIitahä paALÜna gÜÜadqRnana�À itanaIhäLeÜ ika�na pa�ohor hAtaLeÜKaAnCÜna�À®

7777

6yaezaULeÜ javaApa� idnauBayao/ "itamaIhä sabaq ka�pawÜIhähQ. yazaqyaALeÜ itamaIhäka�o ivaxayamaA WÜIkaq� Banaeka�A CÜna�.yazaqyaALeÜ LeÜKaeka�A CÜna�É

'yaI maAinasahäLeÜ itanaIhäka�A �oWÜæArA maLÜA�R�Adr gÜÜadRCÜna�/ tar itanaIhäka�o �dya madeiKa DaerqwÜAFA CÜna�.

7 itanaIhäka�o maPaitaka�o Bai(aá �TaRihna ho. ika�naBanaeitanaIhäLeÜ isaka�A�ka�A kau�rAhä kae�vaLÜ maAinasahäLeÜbanaA�ka�A inayamamaA¤a h¦na¾

yazaqyaA 29É13

8itamaIhäLeÜ parmaezvarka�o �A$aALÜA�R yaAgÜÜaeka�A CÜQ �inaitamaIhä maAinasahäka�o parmparA maAndCÜQ.®

9taba yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "itamaIhä WÜAndCÜQitamaIhä caLÜAKa CÜQ Banaer. itamaIhä �apaÍnao parmparALÜA�Rka�Ayama rAKna parmaezvarka�o �A$aALÜA�R paritar saaCQÜR 10maozaALeÜBanaeka�A CÜna�/ 'itamaIhäLeÜ �ApaÍnao �AmaA r baAbauLÜA�R�Adr gÜÜanaqRpaCÜR.¾* pae�ir �naLeÜ Banaeka�A CÜna�/ 'ka�saqLeÜ�ApaÍnao baAbau r �AmaAka�o KarAba kau�rA gÜÜaCÜR Banae yasaLÜA�RmaAnauR paCÜR.¾* 11tar itamaIhä BanCÜQ ika� yaid ka�saqLeÜ�saka�o baAbau r �AmaALÜA�R BannaeCÜ/ 'mamaA kae�hI CÜjasaLÜA�R tapaA�Rªhäka�o sahAyataAka�o inaimta PayaogÜÜagÜÜanaRsaka�CÜu. tar ma tapaA�Rªhäka�o sahAyataAka�o inaimta yasaogÜÜanaR caAhnna< ika�naBanae maqLeÜ yasaLÜA�R parmaezvar Paita BaewÜka�o äpamaA �LÜgÜÜa rAKaeka�o CÜu.¾ 12itamaIhä yasavyai(aáLÜA�R Bana ika� yasaLeÜ �apaÍnaA baAbau r �AmaAka�oinaimta kae�hI gÜÜanaeR �Avazyaka�taA CqÜna. 13yasaka�Ar,ÜÜaÜparmaezvarLeÜ jaeÜ �adeza gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ yao maAnna yaitamah vapaU,ÜÜaR ho�na BanaI itamaIhä isaka�A�<CÜQ tar itam�aoinayamahä maAinasahäLeÜ paCYA�nau �ita mahtvapaU,ÜÜaR CÜ.�ina tyastaq Paka�ArLeÜ itamaIhä �ä paina Daerq yastaAkau�rAhä gÜÜaCQÜR.®

14yaezaULeÜ pae�ir BaIùfhäLÜA�R �apaU�ka�hA< baoLÜA�nauBayao.�hA<LeÜ BannauBayao/ "Pa yaeka�LeÜ maLÜA�R rAm�arI saunnaupaCÜR �inabauJnau paCÜR ika� ma kae� BainarheCÜuÜ. 15yastao kae�hI kau�rA Cqna

''''iiiittttaaaammmmaaaaIIIIhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaaq qqqR RRRppppaaaaCCCCÜÜÜÜR RRR¾¾¾¾ PasTaAna 20É12; vyavasTaA 5É16.

''''kkkkaaaa��ssssaaaaq qqqLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² mmmmaaaaAAAAnnnnaaaau uuuR RRR ppppaaaaCCCCÜÜÜÜR RRR¾¾¾¾ PasTaAna 21É17.

jao kau�naq vyai(aá iBa¤a baAihrbaAwÜ pasCÜ jasaLeÜ �saLÜA�R

66663333 mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 7777ÉÉÉÉ11116666----33337777�zauë paACÜR. tar maAinasaka�o iBa¤abaAwÜ baAihr �A�naekau�rAhäLe naq maAinasaLÜA�R �zauë paAnaR saka�CÜna�.® 16*

17 yasapaiCÜ yaezaULeÜ BaIùfLÜA�R CÜAùfnau Bayao �ina GarjaAnauBayao. caeLÜAhäLeÜ �hA<LÜA�R tyao d]xwÜAnta baAremaA saoDae.18yaezaULeÜ BannauBayao/ "kae� itamaIhäLÜA�R �Baqá paina yaobauJna gÜÜaAHo pairrheCÜÀ kae� itamaIhä jaAndqnaQ ika� kau�naqvyai(aámaA jae paina baAihrbaAwÜ pasCÜ yasaLeÜ �saLÜA�R�zauDd paAnaR sa(aqánaÀ 19ika�naBanae KaAnaA mauwÜuiBa¤a jaA<dqnatar BaU<fImaA jaAnCÜ �ina taba yao zarIrbaAwÜ baAihr naALÜImaA�a�<CÜ.® :jaba yaezaULeÜ yasao BannauBayao �hA<LeÜ yasakau�rALÜA�R spaxwÜ paAnauR Bayao ika� sabaq KaA´apadATaR sapa�ah¦nCÜna�.ò

20pae�ir yaezaULeÜ BannauBayao/ "jae kau�rAhä maAinasa baAihrinaska�nCÜ yasaqLeÜ �saLÜA�R �zauë taulyaA�<CÜ. 21sabaq�zauë kau�rAhä maAinasaka�A iBa¤abaAwq �a�<CÜ taI maAinasaka�o�dyabaAwÜ inaska�CÜ taI KarAba ibacaAr/ vyaiBacaAr paApahä/caorI/ htyaA/ 22kau�d]ixwÜ/ svaATaIRpana/ inandA/ Daoka�A/�zLÜILÜtaA/ �xyaaR/ �Ba�taA/�hMka�Ar/ paApaAcaAr/ Gama,f�ina maUKaRtaA h¦na�. 23yaI sabaq narAm�aA kau�rAhä maAinasaka�AiBa¤abaAwq inaska�nCÜna �ina �zauë taulyaA�<CÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ��yyyyaaaahhhhUUUUddddIIII ��AAAA��RRRRmmmmaaaaAAAA��RRRRLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR mmmmaaaa¶¶¶¶ttttaaaa:ma(aI 15É21-28ò

24yaezaULeÜ yao WÜA�< CÜAùfnauBayao �ina wÜAyarka�o ijalLÜAitarjaAnauBayao. yaezaU yahA<ka�o ��wÜA GarmaA jaAnauBayao/ �hA< yahI| naq Ba�ka�o kau�rA maAinasahäLeÜ TaAhA napaA�osa� BannaecaAhnauh¦nTyao. yahA< �hA<ka�o �paisTaitaLÜA�R gÜÜau¹¯ rAKnasammava iTa�na. 25��wÜI �A�RmaA�RLeÜ yaezaU yahI| h¦nauh¦nCÜBannae TaAhA paA�R. yasaka�o CÜorILÜA�R duxwÜAtmaA LÜAgÜÜaeka�oiTayao. yasaka�Ar,ÜÜa yao �A�RmaA�R yaezaUka�hA< �A�ka�I iTa�R�ina �hA<ka�A car,ÜÜamaA parI. 26 yao �A�RmaA�R yahUdIiTa�nana�. yao isairyaAka�o pa�oinakae�maA Bannae WÜA�<maA janmaeka�I�aIka� iTa�R. yasaLeÜ �ApaÍnao CÜorImaA LÜAgÜÜaeka�o duxwÜAtmaALÜA�RBagÜÜaA�na �hA<LÜA�R ibantaI gÜÜarI.

27yaezaULeÜ yasa �A�RmaA�RLÜA�R BannauBayao/ "kae�wÜAkae�wÜIhäLeÜKaAnae rowÜI iL�r kau�kau�rhäitar pa�yaA<ka�nau �icata ho�na.

ppppaaaadddd 11116666 �aIka� iLÜipahämaA pad 16 maA paA�nCÜÉ "itamaIhäjasaLeÜ maLÜA�R sauinarheka�ACÜQ/ sauna.®

paihLeÜ kae�wÜA-kae�wÜIhäLeÜ jae jaita KaAnCÜna� KaA¬na�.®

28�A�RmaA�RLeÜ BanaI/ "PaBau/ tyao saA<cao ho. tar weÜbaLÜmauinaka�A kau�kau�rhäLeÜ paina kae�wÜAkae�wÜILeÜ CÜoùfeka�A KaAnaekau�rAhäKaAnCÜna�.®

29taba yaezaULeÜ yasa �A�RmaA�RLÜA�R BannauBayao/ "yao KaUbaqrAm�ao javaApa� ho. yasaTaR itamaI jaAnasaka�CÜQ. itam�ao CÜorILÜA�RduxwAtmaALeÜ CÜoiùfsakae�ka�o CÜ.®

30 yao �A�RmaA�R Gar gÜÜa�R �ina CÜorILÜA�R �oCYAnamaApailwÜrheka�I deKaI. duxwÜAtmaA gÜÜa�R sakae�ka�o iTayao.

bbbbaaaaq qqqHHHHoooo mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaa yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo BBBBaaaa��kkkkaaaa��ÜÜÜÜoooo31 yasapaiCÜ yaezaULeÜ wÜAyarka�o �LÜAka�Ahä CÜoùfnauBayao

�ina isafona Ba�r feka�A paoiLÜsa* �LÜAka�A h¦<dq gÜÜaALÜIÜLÜIBaáILÜitar jaAnauBayao. 32jaba �hA< yasa WÜA�<maA paugÜÜnauBayao/kae�hI maAinasahäLeÜ �hA<ka�hA< �ka�janaA maAinasaLÜA�R iLÜ�r�A�. yao maAinasa baqHo r LÜAwÜo iTayao. taI maAinasahäLeÜ�hA<LÜA�R yao maAinasamaA �hA<ka�o hAta rAKaer inaka�opairidnauhosa� BanaI ibantaI gÜÜare.

33yaezaULeÜ yasa maAinasaLÜA�R BaIfbaAwÜ �hA<saMgÜÜaq �LÜgÜÜaLÜAnauBayao. �hA<LeÜ �ApaÍnao hAtaka�A �AÏLÜAhä yao maAinasaka�oka�AnahämaA rAKnauBayao. yasapaiCÜ Tauka�nauBayao �ina tyaomaAinasaka�o ijab�ao CÜunauBayao. 34yaezaULeÜ �Aka�AzamaA henauRBayao�ina �hA<LeÜ LÜAmao ina>zvaAsa iLÜnau Bayao. �hA<LeÜ yasamaAinasaLÜA�R BannauBayao/ "�paÍpa�AtaA?® :yasaka�o �TaR"KaoiLÜjaA®ò 35jaba yaezaULeÜ yasao gÜÜanauRBayao/ yasa maAinasaka�oka�Ana KaoiLÜyao �ina ijab�ao Kakau�LÜo Bayao. �ina ��ApaÍnao ijab�ao � saunna saka�nae r spaxwÜ baolnae Bayao.

36yaezaULeÜ yaI sabaq Ba�ka�A GawÜnaA baAre ka�saqLÜA�R naBannauBanaer itanaIhäLÜA�R ka�ùfA �A$aA gÜÜanauRBayao. �hA<LeÜ sa<Daq naqmaAinasahäLÜA�R �ApaÍnao baAremaA kae�hI naBannau Banaer �A$aAgÜÜanauR Ba�ka�o CÜ. tar jaita �hA<LeÜ maAinasahäLÜA�R �hA<ka�oibaxayamaA ka�saqLÜA�R naBannau Bannau Bayao yaita naq maAinasahäLeÜBanae. 37maAinasahä saA<�aq caika�ta Ba�. itanaIhäLeÜ Banae/"yaezaULeÜ jae paina gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ �icata gÜÜanauRBa�ka�o CÜ.yaezaULeÜ baqHoLÜA�R paina saunasaka�nae �ina LÜAwÜoLÜA�R paina baolnasaka�nae banaA�nau h¦nCÜ.®

ffffeeeekkkkaaaa��AAAA ppppaaaaooooiiiiLLLLÜÜÜÜssssaaaa dsa zahr/ gÜÜaALÜIÜLÜI BaáILÜka�o paUvaRpai·Ü�ka�o�ka�samayaka�o dsavawÜA PamauKa zahrhä.

mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 8888ÉÉÉÉ1111----22221111 66664444yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ccccaaaaAAAArrrr hhhhjjjjaaaaAAAArrrr BBBBaaaannnnddddAAAA ��iiiiDDDDaaaakkkkaaaa�� mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaaLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR BBBBaaaaoooojjjjaaaannnnaaaa

:ma(aI 15É32-39ò

�ka�oR �ka� samaya yaezaUka�o saATamaA Daerq maAinasahäiTa�. maAinasahäsa<gÜÜa KaAnaekau�rA kae�hI iTa�na. �ina

�hA<LeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R baoLÜA�nau Bayao. 2yaezaULeÜBannauBayao/ "yaI maAinasahä Paita maLÜA�R �ita dyaA LÜAgÜC.taInaidnadeiKa itanaIhä masa<gÜÜa CÜna�. �ina �ihLeÜsammaitanaIhäsa<gÜÜa KaAnaekau�rA kae�hI Cqna. 3ma itanaIhäLÜA�R Baokaq�itanaIhäka�o Gar paWÜA�na sai(a=ána ika�naBanae/ itanaIhäbaawÜAmaA naq baehoza h¦naeCÜna�. ka�itajanaA ta yahA<deiKa DaerqwÜAùFAmaA basnae gÜÜaCÜRna�.®

4yaezaUka�A caeLÜAhäLeÜ Banae/ "tar hAmaI kau�naq painazahrBandA wÜAùFAmaA CÜAÏ. yaita Daerq maAinasahäka�A LÜAigÜÜa yai(a Daerq rowÜIhä ka�hA< paA��LÜAÀ®

5taba yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R saoDnau Bayao/ "itamaIhäsa<gÜÜaka�itavawÜA rowÜIhä CÜna�À®

caeLÜAhäLeÜ javaApa� id�/ "hAmaIhäsa<gÜÜa saAtavawÜA rowÜIhäCÜna�.®

6yaezaULeÜ itanaIhä sabaqLÜA�R BaU�<maA basnae inadeRzanaidnauBayao. �hA<LeÜ saAtavawÜA rowÜIhä iLÜ�r parmaezvarLÜA�RDanyavaAd caùFA�nauBayao/ �ina rowÜIhä wÜuk�a�A paAnauR Bayao�inaÜ caeLÜAhäLÜA�R taI rowÜIhä maAinasahäLÜA�R baA<ùFnaidnau Bayao caeLÜAhäLeÜ tyasaq gÜÜare. 7caeLÜAhäsa<gÜÜa kae�hImaACÜAhä paina iTa�. yaezaULeÜ itanaIhäka�A LÜAigÜÜa parmaezvarLÜA�RDanyavaAd caùFA�nauBayao �ina caeLÜAhäLÜA�R taI maAinasahämaAbaA<ùFnau Bannau Bayao. 8sabaq maAinasahäLeÜ KaA� �ina t£ptaBa�. taba �ib�a�ka�A rowÜIka�A wÜuk�a�AhäæArA caeLÜAhäLeÜ saAtawÜoka�rI Bare. 9PaAyaÉ yahA< Ba�ka�A caAr hjaAr maAinasahäLeÜKaAnaA KaA�. itanaIhäLeÜ KaA�sakae� paiCÜ/ yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�RGarmaA jaAnau BannauBayao. 10 yasapaiCÜ �hA< �ApaÍnaA caeLÜAhäsa<gÜÜadLÜmanauTaAka�o ijalLÜAitar fuÄ�[AmaA caùFer jaAnauBayao.

ppppaaaa��iiiirrrrssssaaaaIIIIhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ppppaaaarrrrIIII»»»»aaaaAAAA iiiiLLLLÜÜÜÜnnnnaaaae eee PPPPaaaayyyyaaaaAAAAssssaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrre eee:ma(aI 16É1-4ò

11pa�irsaIhä yaezaUka�hA< �A� �ina �hA<LÜA�R kae�hIPaznahä saoDae. itanaIhäLeÜ yaezaUka�o jaA<ca iLÜna caAhnTae.itanaIhäLeÜ yaezaU parmaezvarbaAwÜ �A�nau Ba�ka�o ho BanaIPamaA,ÜÜaka�o inaimta �hA<LÜA�R camatka�Ar gÜÜanauRBanae. 12yaezaULeÜgÜÜaihro ina>zvaAsa iLÜnau Bayao �ina BannauBayao/ "itamaIhäLeÜ

8888

ika�na PamaA,ÜÜaka�o äpamaA camatka�Ar henaR caAheka�oÀ maitamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu. kau�naq yastao camatka�Ar PamaA,ÜÜaka�oäpamaA itamaIhäLÜA�R deKaA�nae CqÜna.® 13taba yaezaULeÜitanaIhäLÜA�R CÜoùfnauBayao r fuÄ�[AmaA caùFnau Bayao �inaBaáILÜka�o �ka�oR itar jaAnauBayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaahhhhUUUUddddIIII PPPPaaaammmmaaaau uuuKKKKaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ccccaaaae eeettttaaaaAAAAvvvvaaaannnnaaaaIIII:ma(aI 16É5-12ò

14fuÄ�[AmaA Ba�ka�o baeLÜA caeLÜAhäsa<gÜÜa KaAiLÜ ��wÜArowÜI iTayao. itanaIhäLeÜ �ApaU�isata Daerq rowÜIhä LqjaAnaibasaeRka�A iTa�.

15yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R sataka�R gÜÜarA�nau Bayao/ "hoizayaArbasa? pa�irsaIhäka�o KamaIr r herodka�o KamaIrbaAwÜÜ �ApaU�LÜa�Rr»aa gÜÜar.®

16caeLÜAhäLeÜ yasakau�rAka�o �TaR baAre cacaAR gÜÜare.itanaIhäLeÜ Banae/ "�hA<LeÜ yasao Banaeka�o ka�Ar,ÜÜa hAmaIsa<gÜÜarowÜI Cqna Bannau Ba�ka�o ho.®

17caeLÜAhäLeÜ rowÜIkaq� baAremaA kau�rA gÜÜairrheka�o ho BannaeyaezaULeÜ TaAhA paA�nau Bayao. �ina �hA<LeÜ itanaIhäLÜA�RBannauBayao/ "rowÜI Cqna Bannae baAremaA itamaIhä ika�na baAtagÜÜairrheCÜQÀ �Baásamma itamaIhäLeÜ nadeKaeka�o �ina nabauBaeáka�oÀitamaIhä bauBaánasa(aq�naQÀ 18kae� itamaIhäka�o �A<KaAhäLeÜdeKna sa(aq�naÀ kae� itamaIhäka�o ka�AnahäLeÜ saunna sa(aq�naÀkae� itamaIhäLÜA�R TaAhA CqÜna ika� hAmaIisata Pazasta rowÜInah¦<dA maqLeÜ kae� gÜÜare? 19maqLeÜ paA<cavawÜA rowÜILÜA�R paA<cahjaArjanaA maAinasahäka�o maABaámaA baA<ùfeka�o iTa�< itamaIhäLÜA�RTaAhA CqnaÀ ka�itavawÜA wÜoka�rI BarI TaAhA CqÜnaÀ �b�aeka�AKaAnaAhä bawÜulyaQÀ®

caeLÜAhäLeÜ �(ar id�/ "hAmaILeÜ baAH wÜoka�rI KaAnaAbawÜulyaAÏ.®

20"�ina yao paina samBaá ika� maqLeÜ saata vawÜArowÜILÜA�R caArhjaAr janaA maAinasahämaABaá baA<ùfeka�o iTa�<.ka�itavawÜA wÜoka�rIhämaA �b�aeka�A KaAnaAhä bawÜuLeÜka�A iTayaQ yao itamaIhäLÜA�R TaAhA CÜÀ®

caeLÜAhäLeÜ �(ar id�/ "hAmaILeÜ saAta wÜoka�rIhäbawÜulyaQ.®

21pae�ir yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "yasaka�Ar,ÜÜamaqLeÜ gÜÜareka�A taI kau�rAhä samBaánau. tar �Baqá itamaIhäLeÜbauJna sakae�ka�A CqnaQùÀ®

66665555 mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 8888ÉÉÉÉ22222222----9999ÉÉÉÉ2222bbbbaaaae eeeTTTTaaaassssaaaae eeeddddAAAAmmmmaaaaAAAA ��nnnnDDDDaaaaoooo mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaa iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo BBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo

22yaezaU r �hA<ka�o caeLÜAhä baeTasaedAmaA �A�nau Bayao.ka�ohI maAinasahäLeÜ �ka� �nDaA maAinasaLÜA�R yaezaU ka�hA<lyaA� r yasaLÜA�R CÜo�idnauhosa� Banaer ibainta gÜÜare. 23�inayaezaULeÜ �nDao maAinasaka�o hAta samaAtaer �saLÜA�R gÜÜaA�<baAihr LqjaAnau Bayao. yasa maAinasaka�A �A<KaAhämaA Tauka�nauBayao �ina �ApaÍnaA hAtahä yasamaiTa rAKnau Bayao/ �ina�nDaALÜA�R saoDnauBayao/ "itamaILeÜ deKna saka�CÜQ �ihLeÜÀ®

24�ina �saLeÜ maAiTa here �ina Banae/ "ma maAinasahäLÜA�RäKahäjastaq/ ih<iùfrheka�A deKCÜu.®

25pae�ir yaezaULeÜ �ApaÍnaohAta yasaka�o �A<KaA maAiTarAKnauBayao/ taba yao maAnCeÜLeÜ �apaÍnao �aKaA< paUrA KaolyaoÜ.�saLeÜ �apaÍnao d]ixwÜ pae�ir PaApta gÜÜarYo �ina �saLeÜ sabaqkau�rA spaxwÜ deKyao. 26yaezaULeÜ yasaLÜA�R Gar jaA¬ BanaerpaWÜA�nau Bayao �ina BannauBayao "zahrmaA najaA�.®

ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa ��nnnnaaaau uuussssaaaaAAAArrrr yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU nnnnaaaaq qqq KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜ hhhh¦¦¦¦nnnnaaaa� ��:ma(aI 16É13-20; LÜàka�A 9É18-21ò

27yaezaU r caeLÜAhä isajairyaA ipa�iLÜppaIka�A gÜÜaA�<hämaAjaAnauBayao. baAwÜomaA jaA<dq gÜÜadAR/ yaezaULeÜ �apaÍnaa caeLÜAhäLÜA�RsaoDnauBayao/ "maAinasahäLeÜ ma ka�o h¦< BanaI BandCÜna�À®

28caeLÜAhäLeÜ �(ar id�/ "ka�ita maAinasahäLeÜ tapaA�RªLÜA�RbaiptasmaA idnae yaUhnnaA h¦na� BanCÜna�. ka�ita maAinasahäLeÜtapaA�RªLÜA�R �iLÜyaA* BandCÜna�. �ina �ä-ka�saqLeÜ tapaA�RªLÜA�R�gÜÜamava(aáAhämaA �ka� h¦na� BandCÜna�.®

29 yasapaiCÜ yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R saoDae/ "itamaIhä maka�o h¦< BanaI BandCÜQÀ®

pa¤ausaLeÜ javaApa� id�/ "tapaA�Rª Ka�IxwÜ h¦nauh¦nCÜ.®30yaezaULeÜ caeLÜAhäLÜA�R ka�ùfAisata BannauBayao/ "ka�saqLÜA�R

ma ka�o h¦< Banaer naBannaU.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU BBBBaaaannnnnnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ ��hhhhAAAA< <<< mmmmaaaannnnaaaau uuuR RRR ppppaaaaCCCCÜÜÜÜR RRR:ma(aI 16É21-28; LÜàka�A 9É22-27ò

31 yasapaiCÜ �hA<LeÜ caeLÜAhäLÜA�R isaka�A�na zauä gÜÜareika� maAinasaka�o pau¤aLeÜ Daerq ka�xwÜhäka�o saAmanaA gÜÜanauRpaCÜR.yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R isaka�A�nau Bayao ika� b£ë yahUdIPamauKahä/ mauKya paUjaArIhä taTaA zaAs¤aIhäLeÜ maAinasaka�o

��iiiiLLLLÜÜÜÜyyyyaaaaAAAA Ka�IÖ paUvaR 850 baxaR �iGa parmaezvarka�o baAremaA baolnaevyai(aá.

pau¤aLÜA�R �svaIka�Ar gÜÜanaeRCÜna�. �hA<LeÜ itanaIhäLÜA�R isaka�A�nau

Bayao ika� maAinasaka�o pau¤aLÜA�R* maAirnau paCÜRÜ �ina mareka�otaIna idnapaiCÜ baQrI �WÜ�naeCÜna�. 32yaezaULeÜ paiCÜ GawÜ�naePa yaeka� GawÜnaAhäka�o baAremaA itanaIhäLÜA�R BannauBayao. �hA<LeÜkau�naq kau�rALÜA�R gÜÜauipta rAKnau Ba�na. pa¤ausaLeÜ yaezaULÜA�R�LÜgÜgÜÜa LÜgÜÜae �ina yaezaULeÜ Banaeka�A kau�rAhäka�o �aLÜocanaAgÜÜare. 33tar yaezaU pa�naða� pa�kaeR� �ina caeLÜAhäLÜA�R henauRBayao. �ina �hA<LeÜ pa¤ausaLÜA�R hka�AnauRBayao. �ina �hA<LeÜpa¤ausaLÜA�R BannauBayao/ "zaqtaAna? ma deiKa wÜAùFo basa�?parmaezvarLeÜ saocnau Ba� jastao itamaILeÜ saocdqnaQ. itamaILeÜmaAinasahäLeÜ jastaq saocCÜQ.®

34taba yaezaULeÜ maAinasahäLÜA�R �ApaU�ka�hA< baoLÜA�nauBayao.�hA<ka�A caeLÜAhä paina yahI| iTa�. �ina �hA<LeÜ BannauBayao/"yaid ka�saqLeÜ maLÜA�R �nauzar,ÜÜa gÜÜanaRcaAhnCÜ Banae/ yasaLeÜsvayaMLÜA�R '�svaIka�Ar¾ gÜÜarosa� �saLeÜ �saLÜA�R id��ka�Ak�aU�sa :ka�xwhäò-LÜA�R �ah,ÜÜa gÜÜanauRpaCÜR/ �ina maLÜA�R paCYA�naupadRCÜ. 35jasaLeÜ �ApaÍnao PaA,ÜÜa ba<caA�na caAhnCÜ �saLeÜ yaogÜÜaumaA�nau panaeRCÜ. �ina jasaLeÜ mamaAiTa r sausamaAcaArka�oLÜAigÜÜa �saka�o jaIvana gÜÜaumaA�nae gÜÜadRCÜ �saLeÜ maA¤a �ApaÍnaojaIvanaLÜA�R bacaA�<na saka�naeCÜ. 36ika�naBanae maAinasaLeÜ saArAsaMsaAr hAta paArer paina �apaÍnao �AtmaA gÜÜa umaAyao Banae yasaLÜA�R kae� pa�A�dA BayaoÀ 37ika�naBanae �ApaÍnao �AtmaAöpa�taAR paA�naka�o inaimta maAinasaLeÜ kae�hI paina itanaR sa(aqána.38�ihLeÜ jao baA<icarheka�A CÜna� itanaIhä � yanta paApamaya�ina narAm�ao samayamaA baA<icarheka�A CÜna�. yaid ka�ohI ma rmaero vacanadeiKa zamaAR�<CÜ Banae ma paina taI maAinasasa<gÜÜazamaAR�<CÜu. ma yai(abaeLÜA LÜiÆata h¦nCÜu jaba ipataAka�o paU,ÜÜaRmaihmaAmaA r paiva¤a dUtahäsa<gÜÜa �A�naeCÜu.®

yasapaiCÜ yaezaULeÜ BannauBayao/ "ma itamaIhäLÜA�R saA<caoBandCÜu. yahA< �iBarheka�A maDyae kae�hI maAinasahäLeÜ

itanaIhäLeÜ manaRBandA �iGabaAwq parmaezvarka�o rAjya �A�ka�odeKnaeCÜna�. parmaezvarka�o rAjya zai(aá iLÜ�r �A�naeCÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU mmmmaaaaoooozzzzaaaaAAAA rrrr ��iiiiLLLLÜÜÜÜyyyyaaaaAAAAssssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa:ma(aI 17É1-13; LÜàka�A 9É28-36ò

2CÜ idnapaiCÜ yaezaU/ pa¤ausa/ yaAkaU�ba r yaUhnnaALÜA�R iLÜ�r

mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaakkkkaaaa��oooo ppppaaaau uuu¤¤¤¤aaaa yaezaULeÜ §vayaMLÜA�R 'maAinasaka�o pau¤a¾ Banaer painacaLÜA�nau sambaoDana gÜÜanauR h¦nCÜ. dAina�LÜ 7É13-14 yao naA�<masaIhLÜA�R paina sambaoDana gÜÜareka�o iTayao.

�glao fA<ùfAmaA jaAnauBayao. yahA< itanaIhä maA¤a iTa�. jaba

9999

mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 9999ÉÉÉÉ3333----22224444 66666666taI caeLÜAhäLeÜ �hA<LÜA�R heirrheka�A iTa�/ yahA< yaezaUka�oäpa naq bad�iLÜyao. 3yaezaUka�o ÂgÜÜaApa�AwÜA �jyaALÜo �inacaimka�LÜo Bayao. ÂgÜÜaApa�AwÜA yaitasamma �jyaALÜo r saetaoBa� ika� p£TvaIka�o kau�naqpaina saetao paAnaeRLeÜ yaita saetao paAnaRsa(aqána. 4jaba itanaIhäLeÜ heirrheka�A iTa� du�janaA maAinasahähAijar Ba� �ina itanaIhä yaezaUisata baAta gÜÜairrheka�A iTa�.taI maozaA r �iLÜyaA iTa�.

5pa¤ausaLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "gÜÜauäjyaU/ hAmaILÜA�R yasabaeLÜAyahA< Ba�ka�o �saLÜ CÜ. hAmaI yahA< tapaA�Rªka�oLÜAigÜÜa/maozaAka�oLÜAigÜÜa r �iLÜyaAka�o LÜAigÜÜa ferA banaA�<CÜQ.® 6kae�Bannau panaeRho sao pa¤ausaLÜA�R TaAhA Ba�na ika�naBanae � �Apaq�r �ä du�janaA caeLÜAhä frA�ka�A iTa�.

7 yasapaiCÜ baAdLÜ �A�r �naIhäLÜA�R FAka�yao. baAdLÜbaAwÜ��wÜA �AvaAja �Ayao �ina Banyao/ "yao maero pyaAro pau¤aho �ina ma �saLÜA�R maAyaA gÜÜaCÜuR. �saLeÜ Banaeka�o paALÜnagÜÜar?®

8�caAnaka� java pa¤ausa/ yaAkaU�ba r yaUhnnaALeÜ vairpairhere itanaIhäLeÜ yahA< ka�saqLÜA�R paina deKaenana�. yaezaU maA¤a�naIhä isata iTa�.

9yaezaU �ina caeLÜAhä fA<ùfAbaAwÜ �oLÜRªdq h¦nauh¦nTyao/�hA<LeÜ caeLÜAhäLÜA�R �A$aA gÜÜanauRBayao/ "fA<ùfAmaA deKaeka�Akau�rAhäLÜA�R itamaIhäLeÜ ka�saqLÜA�R naBannaU. maAinasaka�o pau¤am£ yaubaAwÜ baQrI na�WeÜsamma paKaRnae gÜÜar. yasapaiCÜ itamaIhäLeÜyahA< jae deKyaQ taI maAinasahäLÜA�R Banna saka�CÜQ.®

10taba caeLÜAhäLeÜ yaezaUka�o kau�rA maAnae �ina itanaIhäLeÜdeKaeka�A kau�rAhä naBannae Ba�. tar itanaIhäLeÜ yaezaULeÜ BannauBa�ka�o "m£ yau deiKa baQrnau® Bannae kau�rAka�o �TaRka�oivaxayamaA itanaIhä §vayaM maABaá bahsa gÜÜadqR iTa�. 11tabaitanaIhäLeÜ �hA<LÜA�R saoDae/ "ika�na zaAs¤aIhäLeÜ paihLÜA�iLÜyaA �A�naupaCÜR Banaeka�A hoLÜAna�À®

12yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "yao sa ya ho ika� �iLÜyaApaihLeÜ �A�<naeCÜna�. �iLÜyaA �A�<naeCÜ �ina sabaq kau�rA jastaoh¦naupaCÜR yastaq vyavasTaA gÜÜanaeRCÜ. tar DamaRzaAs¤amaA yao ika�naLeÜiKa�ka�o CÜ ika� maAinasaka�o pau¤aLeÜ Daerq ka�xwÜ BaogÜnaupanae RCÜ �ina maAinasahäLeÜ � Paita ika�na Kaubaq narAm�aovyavahAr gÜÜanaeRCÜna�À 13tar ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/ �iLÜyaApaihlyaq naq �A�sakae�ka�A CÜna�. �ina maAinasahäLeÜ itanaIhäLeÜcaAhe jaita �naI Paita gÜÜare. DamaRzaAs¤amaA �samaAiTa yastaqGawÜnaAhä h¦naeCÜ Banaer LeÜiKa�ka�o CÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA rrrrooooggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaIIII kkkkaaaae eee��wwwwÜÜÜÜoooo iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo BBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo:ma(aI 17É14-20; LÜàka�A 9É37-43ò

14 yasapaiCÜ yaezaU/ pa¤ausa/ yaAkaU�ba �ina yaUhnnaA �äcaeLÜAhä isata saAmaeLÜ Ba�. �naIhäLeÜ Daerq maAinasahä�ApaÍnaA vairpair deKae. caeLÜAhäsa<gÜÜa zaAs¤aIhäka�o bahsacaiLÜrheka�o iTayao. 15jaba maAinasahäLeÜ yaezaULÜA�R deKae/itanaIhä � yanta CÜða� pare. �hA<ka�o §vaAgÜÜata gÜÜanaR itanaIhädQiùf�.

16yaezaULeÜ PaznagÜÜanauR Bayao/ "zaAs¤aIhäsa<gÜÜa itamaIhä kae�ka�o baAremaA bahsa gÜÜairrheka�A iTayaQÀ®

17BaIùfbaAwÜ �ka�janaA maAinasaLeÜ javaApa� idyao/ "hegÜÜauäjyaU/ maqLeÜ tapaA�Rªka�hA< maero CÜoro lyaA�ka�o CÜu. maeroCÜorALÜA�R duxwÜAtmaA LÜAgÜÜaeka�o CÜ. yao duxwÜAtmaALeÜ maeroCÜoroLÜA�R baolnamaA naq vaADaA id�rheka�o CÜ. 18 yao duxwÜAtmaALeÜmaero CÜoroLÜA�R �Ak�a�ma,ÜÜa gÜÜaCÜR �ina BaU<�maA bajaACÜR. maeroCÜoroLeÜ mauKabaAwÜ pa�I|ja inaka�AlCÜ dAHA ika�wÜCÜ �ina ka�ùfAh¦nCÜ. maqLeÜ tapaA�Rªka�o caeLÜAhäLÜA�R maero CÜorAbaAwÜ yasaduxwÜAtmaALÜA�R hwÜA� id�na� BanaI ibantaI gÜÜare|/ tar itanaIhäLeÜsakae�nana�.®

19yaezaULeeÜ �(ar idnauBayao/ "itamaIhäLeÜ ivazvaAsa naqgÜÜadqRnaQ. taba ka�itabaer ma itamaIhäsa<gÜÜa basnasaka�CÜu. itamaIhäsa<gÜÜaka�itabaer DaqyaR iLÜ�r ma basnasaka�CÜuÀ yao iWÜwÜoLÜA�R maka�hA<lyaA�o.®

20 yasapaiCÜ caeLÜAhäLeÜ yao iWÜwÜoLÜA�R yaezaUka�hA< lyaA�.jaba duxwÜ �AtmaALeÜ yaezaULÜA�R deKyao/ yasaqbaeLÜA yasaLeÜWÜIwÜoLÜA�R �Ak�a�ma,ÜÜa gÜÜarYo. iWÜwÜo BaU�<maA LÜùfYo �inaCÜwÜpawÜA�na LÜAgyao. yasaLeÜ mauKabaAwÜ pa�I|jahä inaka�AiLÜrheka�oiTayao.

21yaezaULeÜ yasa iWÜwÜoka�o baAbauLÜA�R saoDnau Bayao/ "ka�ihLeÜdeiKa yao iWÜwÜo yaI sababaAwÜ ipaiùfta CÜÀù®

baAbauLeÜ javaAba id�/ "baAlyaka�ALÜ deiKa naq. 22duxwAtmaALeÜGair-Gair yasaLÜA�R �AgÜÜaomaA �ina paAnaImaA paCÜArer maAnaRKaojCÜ. yaid tapaA�RªLeÜ yasaka�A inaimta kae�hI gÜÜanauRsaka�nau h¦nCÜBanae k£�payaA hAmaImaAiTa/ dyaA gÜÜarI madta gÜÜanauRhosa.®

23yaezaULeÜ iWÜwÜoka�o baAbauLÜA�R BannauBayao/ "'itamaILeÜ BanyaQ/¾yaid tapaA�RªLeÜ saka�nauh¦nCÜ BanaeÀ yaid ka�saqLeÜ ivazvaAsa gÜÜarYoBanae hreka�kau�rA samBava h¦nCÜ.®

24 yasa iWÜwÜoka�o baAbau caA<ih yao saunaer KaUbaq �(aeijataBayao. yasaLeÜ Banyao/ "ma ivazvaAsa gÜÜaCÜuR. maero ivazvaAsa�Baá baùFA�namaA maLÜA�R madta gÜÜanauRhosa�.®

66667777 mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 9999ÉÉÉÉ22225555----4444555525yaezaULeÜ deKnauBayao ika� Daerq maAinasahä yahA< kae�

Ba�rheka�o hoLÜA Banaer henaRLÜA�R �A�rheka�A iTa�. taba�hA<LeÜ duxwÜAtmaALÜA�R hka�AdqR BannauBayao/ "ta< duxwÜAtmaALeÜ yaIkae�wÜoLÜA�R baihro �ina LÜAwÜo taulyaA�ka�o CÜsa�. ma ta<LÜA�R�A$aA gÜÜadRCÜu ika� yao iWÜwÜobaAwÜ baAihr inaika�LÜhALÜ �ina�ba ka�ihLeÜ paina iBa¤a napasa�.®

26 yao duxwÜAtmaA ka�rAyao. iWÜwÜoLÜA�R taLÜ BaU�<maA paCÜArYo.�ina yao �saka�o zarIrbaAwÜ baAihr inaiska�yao. iWÜwÜoLÜA�Rmareka�o jastaq deiKayao. maAinasahäLeÜ Banae/ " yao ta marYo.®27tar yaezaULeÜ iWÜwÜoka�o hAta samaAtnau Bayao �ina yasaLÜA�R�WÜ�naLÜA�R madta gÜÜanauRBayao.

28 yasapaiCÜ yaezaU GartapaR� LÜAgÜnauBayao. �hA<ka�A caeLÜAhämaA¤a �hA<sa<gÜÜa iTa�. itanaIhäLeÜ Banae/ "hAmaILeÜ yaoduxwÜAtmaALÜA�R baAihr inaka�Alna naq sakae�naQ/ ika�na hoLÜAÀ®

29yaezaULeÜ BannauBayao/ " yasa Paka�Arka�o �AtmaALÜA�R KaAiLÜPaATaRnaA gÜÜarer maA¤a baAihr inaka�Alna saika�nCÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo mmmm££££ yyyyaaaau uuu bbbbaaaaAAAArrrre eee BBBBaaaannnnnnnnaaaau uuuBBBBaaaayyyyaaaaoooo:ma(aI 17É22-23; LÜàka�A 9É43-45ò

30 yasapaiCÜ yaezaU �ina �hA<ka�A caeLÜAhäLeÜ yasaWÜA�<LÜA�R CÜoùfnauBayao. itanaIhä gÜÜaALÜIÜLÜI Ba�r gÜÜa�. taryaezaULeÜ �naIhä ka�hA< CÜna� Banaer maAinasahäLeÜ pa(aonapaA�osa� Bannae caAheka�A iTa�. 31yaezaULeÜ �naka�o caeLÜAhäLÜA�RmaA¤a isaka�A�na caAhnauh¦nTyao. �hA<LeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/"maAinasaka�o pau¤aLÜA�R maAnaR maAinasahäka�A hAtamaA sauimpaidnaeCÜna�.taIna idnapaiCÜ ma m£ yaubaAwÜ baQrI �WÜ�naeCÜu.® 32tar caeLÜAhäLeÜkae�hI bauBaeánana� ika� yaezaULeÜ kae� BannauBa�ka�o ho. �ina�hA<LeÜ kae� BannauBa�ka�o ho Banaer saoDna frA�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU BBBBaaaannnnddddCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa kkkkaaaa��oooo mmmmaaaahhhhAAAAnnnnaaaa hhhhoooo:ma(aI 18É1-5; LÜàka�A 9É46-48ò

33yaezaU r �ApaÍnaA caeLÜAhä ka�pa�naRh¦ma jaAnauBayao. jaba�naIhä ��wÜA GarmaA iTa�. �ina �hA<LeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�RsaoDnauBayao/ "yaA¤aA gÜÜadqR gÜÜadAR itamaIhäLeÜ kae� bahsa gÜÜadqRiTayaQÀ® 34tar caeLÜAhäLeÜ javaApa� id�nana�/ ika�naBanaeitanaIhäLeÜ baAwÜomaA kau�rA gÜÜadqR �A�<dA �naIhäka�o maABaámaAsabaBandA mahAna ka�o hoLÜA Bannae kau�rAka�o cacaAR Ba�ka�oiTayao.

35yaezaU basnauBayao �ina baAHjanaA caeLÜAhäLÜA�R �ApaU�ka�hA<baoLÜA�nauBayao. �hA<LeÜ BannauBayao/ "yaid ka�saqLeÜ �ApaU�LÜA�R

paihLÜo banaA�na cahAnCÜ Banae/ �saLeÜ �ApaU�LÜA�R �ämaAinasahäLÜA�R BandA �intama vyai(aá banaA�nau paCÜR �ina�ä sabaqka�o saevaA gÜÜanauRpaCÜR.®

36 yasapaiCÜ yaezaULeÜ ��wÜA saAnao baALÜka�LÜA�R iLÜ�r�A�nau Bayao. �hA<LeÜ yasa baALÜka�LÜA�R caeLÜAhä �iGa�ByaA�nau Bayao. �hA<LeÜ baALÜka�LÜA�R �ApaÍnao baAh¦maA iLÜnauBayao�ina BannauBayao/ 37"yaid ka�saqLeÜ maero naAmamaA yastaobaALÜka�häLÜA�R �ah,ÜÜa gÜÜaCÜR Banae/ yasao ta yasa maAinasaLeÜmaLÜA�R paina �ah,ÜÜa gÜÜareka�o barAbar h¦nCÜ. yaid ka�saqLeÜmaLÜA�R svaIka�Ar gÜÜaCÜR Banae yasaLeÜ/ jasaLeÜ maLÜA�R paWÜA�nauBayao �saLÜA�R paina svaIka�Areka�o h¦naeCÜ.®

jjjjaaaaoooo iiiittttaaaammmmaaaaIIIIhhhhääääkkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaa¨ëëëëmmmmaaaaAAAA CCCCqqqqnnnnaaaa//// yyyyaaaaoooo iiiittttaaaammmmaaaaIIIIhhhhääääppppaaaaiiii····ÜÜÜÜ� �� CCCCÜÜÜÜ:LÜàka�A 9É49-50ò

38yasaka�Ar,ÜÜa yaUhnnaALeÜ Banae/ "gÜÜauäjyaU/ hAmaILeÜ �ka�janaAmaAinasaLÜA�R tapaA�Rªka�A naAma iLÜ�r �ka�oR maAinasamaA Ba�ka�oduxwÜAtmaAhä BagÜÜaA�<dq gÜÜareka�o BaewÜYQ. yao hAmaImaDyae ka�ohIpaina ho�na. yasaqLeÜ/ yasaLÜA�R hAmaILeÜ roka�yaAÏ/ ika�naBanae yao hAm�ao dLÜka�o maAinasa iTa�na.®

39yaezaULeÜ BannauBayao/ " yasaLÜA�R naroka�. yaid maeronaAmamaA ka�saqLeÜ zai(aápaU,ÜÜaR ka�Amahä gÜÜaCÜR Banae �saLeÜ maerobaAremaA KarAba kau�rA gÜÜareka�o h¦<dqna. 40yaid ka�ohI vyai(aáhAm�ao iva¨ëmaA Cqna Banae � hAmaIisata CÜ. 41maitamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu. itamaILÜA�R Ka�IxwÜka�o maAinasamaAnaer yaid ka�saqLeÜ �ka� pyaALÜA paAnaI id�R sahAyataA gÜÜaCÜRBanae/ �saLeÜ �ApaÍnao �naAma ka�ihlyaq gÜÜaumaA�nae Cqna�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ ppppaaaaAAAAppppaaaakkkkaaaa��oooo bbbbaaaaAAAArrrre eeemmmmaaaaAAAA ccccaaaae eeettttaaaaAAAAvvvvaaaannnnaaaaIIII:ma(aI 18É6-9; LÜàka�A 17É1-2ò

42"yaid yaI maDyae kau�naq ��wÜA saAnao baALÜka�LeÜ mamaAivazvaAsa gÜÜadRCÜ �ina �ka�oRLeÜ yasaLÜA�R paApa gÜÜanaR LÜA�<CÜBanae �saka�o LÜAigÜÜa yao rAm�ao h¦naeCÜ ika� �ApaÍnao GaA<wÜImaAjaA<tao baA<Daer samau�maA hAma pa�ALÜosa. 43yaid itamaIhäka�ohAtaLeÜ itamaIhäLÜA�R paApa gÜÜanaR LÜA�<CÜ Banae/ yasaLÜA�Rka�AiwÜidnau paCÜR. itam�ao inaimta zarIrka�o �ka� �Ä�[ na Ba�paina �saLÜ jaIvanamaA Pavaeza gÜÜanauR du� hAta Ba�r painanarka�maA jaAnau BandA �(ama ho. jahA< baLeÜka�o �AgÜÜao

ppppaaaadddd 44444444 �aIka� PaiLÜiLÜipa makaUR�sa 48 maA jastaq LeÜiKa�ka�o CÜ.

ka�ihlyaq inaBdqna. 44* 45yaid itam�ao Kau·Ü�ALeÜ itamaILÜA�R

mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 9999ÉÉÉÉ44446666----11110000ÉÉÉÉ11119999 66668888paApa gÜÜanauR LÜA�<CÜ Banae yasaLÜA�R ka�AiwÜdee¬. itam�ao zarIrka�o�ka� �<gÜÜa ibanaA parmaezvarka�o rAjyamaA Pavaeza gÜÜanauR duvaqKau·Ü�A Ba�r narka�maA jaAnau BandA �(ama ho. 46* 47yaiditam�ao �A<KaALeÜ itamaILÜA�R paApa gÜÜarA�<CÜ Banae yasaLÜA�Rinaka�ALÜÜ. itam�aA inaimta ��wÜA �A<KaA iLÜ�r parmaezvarka�orAjyamaA Pavaeza gÜÜanauR du�vawÜA �AKaA< Ba�r narka�maA pa�yaA<ika��nauBandA �(ama ho. 48narka�maA jasaLÜA�R ka�IrA LÜAgdCÜ yaoka�ihlyaq madqRna. narka�maA/ �AgÜÜao paina ka�ihlyaq inaBdqna.49Pa yaeka� �AgÜÜaoLeÜ di,Üfta h¦naeCÜÜ.

50"naUna rAm�ao h¦nCÜ. yaid naUnaLeÜ naUnaka�o svaAd naqhrA�ka�o CÜ Banae yasaLÜA�R pae�ir nuainaLÜo banaA�na saika�<dqna.yasaqLeÜ �saLÜ bana. �ina �ka�A-�ka�ARmaA zaAinta ka�AyamagÜÜar.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA CCCCÜÜÜÜu uuuwwwwÜÜÜÜAAAAnnnnaaaaAAAAmmmmaaaa bbbbaaaaAAAArrrre eee iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAA:ma(aI 19É1-12ò

yasapaiCÜ yaezaULeÜ yao WÜA�< CÜAùf�nauBayao. �hA<yahUidyaAka�o r �LÜAka�A �Q yadRna nadIka�o paAirpai·Ü�

jaAnauBayao. pae�ir �naeka�AÏ maAinasahä �hA< Ba�ka�hA< �A�.�ina �hA<LeÜ �iGaBaÏá maAinasahäLÜA�R isaka�A�nauBayao.

2kae�hI pa�irsaIhä yaezaUka�hA< �A�. itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�RparI»aA iLÜnae ka�oizaza gÜÜare. itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�R Banae/ "kae�kau�naq maAinasaLeÜ �ApaÍnao svaAsnaIsa<gÜÜa CÜuwÜAnaAma gÜÜanauR �icatahoÀ®

3yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "maozaALeÜ itamaIhäLÜA�R ka�stao�A$aA paALÜna gÜÜanauR BannauBa�ka�o CÜÀ®

4pa�irsaIhäLeÜ Banae/ "maozaALeÜ �naumaita id� ika�maAinasaLeÜ ��wÜA CÜuwÜAnaAma pa¤a LeÜKaer �ApaÍnao §vaAsnaIsa<gÜÜaCÜuwÜAnaAma gÜÜanaR saka�CÜ.®

5yaezaULeÜ BannauBayao/ "maozaALeÜ yao �A$aA itamaIhäLÜA�Rnaq LeÜiKaid�ka�o ho. ika�naBanae parmaezvarka�o iza»aA �ah,ÜÜagÜÜanaR itamaIhäLeÜ caAheka�A CqnaQ. 6tar jaba parmaezvarLeÜsaMsaAr banaA�nau Bayao/ '�hA<LeÜ maAinasahäLÜA�R pauäxa rs¤aIka�o äpamaA banaA�nau Bayao.¾* 7' yasaka�Ar,ÜÜa kau�naqmaAinasa �ApaÍnao baAbau r �AmaA yaAgCÜ r �ApaÍnaA §vaAsnaIsa<gÜÜa

ppppaaaadddd 44446666 �aIka� PaiLÜipa makaUR�sa 48 maA jastaq LeÜiKa�ka�o CÜ.

''''��hhhhAAAA< <<<LLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² bbbbaaaannnnaaaaAAAA��nnnnaaaau uuu BBBBaaaayyyyaaaaoooo¾¾¾¾ �tpai(a 1É27.

'''' yyyyaaaassssaaaakkkkaaaa��AAAArrrr,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ²²²² ��kkkkaaaa�� hhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��¾¾¾¾ �tpai(a 2É24.

basCÜ. 8�ina taba taI du�janaA maAinasa �ka� h¦nCÜna�.¾*

11110000

9yasaka�Ar,ÜÜa maAinasahä �LÜgÜÜa h¦<dqna jasaLÜA�R parmaezvarLeÜ�ka� banaA�ka�A CÜna�. itanaI du�janaA rh<dqnana�/ �ka� h¦nCÜna�.®

10 yasapaiCÜ/ yaezaU r caeLÜAhä GariBa¤a iTa�. caeLÜAhäLeÜyaezaULÜA�R pae�ir CÜuwÜAnaAma baAre saoDae. 11�hA<LeÜ BannauBayao/"yaid kau�naq vyai(aáLeÜ �ApaÍnao patnaIdeiKa CÜuwÜAnaAma gÜÜaCÜR �ina�ka�oR s¤aIsa<gÜÜa ivavaAh gÜÜaCÜR Banae yasaLeÜ �ApaÍnao svaAsnaIsa<gÜÜavyaiBacaArka�o paApa gÜÜareka�o WÜhirnCÜ. 12 yasarI yaid kau�naqs¤aILeÜ �ApaÍnao LÜognae sa<gÜÜa CÜuwÜAnaAma gÜÜaCeÜR �ina �ka�oRLÜognaesa<gÜÜa ivavaAh gÜÜaCÜeR Banae yao paina vyaiBacaAr ho.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA bbbbaaaaAAAALLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��hhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ��aaaahhhh,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa:ma(aI 19É13-15; LÜàka�A 18É15-17ò

13maAinasahäLeÜ itanaIhäka�o baALÜka�häLÜA�R yaezaU sama»alyaA� taAika� �hA<LeÜÜ itanaIhäLÜA�R CÜunau h¦naeCÜ. tar caeLÜAhäLeÜmaAinasahäLÜA�R baALÜka�hä iLÜ�r �A�ka�omaA hka�Are. 14 yahA<jae GawÜnaA GawYo yaezaULeÜ deKnauBayao. �hA<LeÜ baALÜka�häLÜA�R�hA<ka�hA< na�A�nau Banaer rokae�ka�omaA k�a�oDa Paka�wÜ gÜÜanauRBayao.yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "saAnaA baALÜka�häLÜA�Rmaka�hA< �A�na dee¬. itanaIhäLÜA�R naroka�/ ika�naBanaeparmaezvarka�o rAjya itanaIhäka�o naq ho jao yaI baALÜka�häjastaq CÜna�. 15ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu. itamaIhäLeÜparmaezvarka�o rAjyaLÜA�R �ah,ÜÜa gÜÜanaqR padRCÜ/ jasarI saAnaobaALÜka�LeÜ id��ka�o kau�rA svaIka�AdRCÜ/ na¤a Banae itamaIhäka�ihlyaq yahA< pasna paA�nae CqnaQ.® 16 yasapaiCÜ yaezaULeÜ yasa baALÜka�LÜA�R �ApaÍnao baAh¦maA iLÜnauBayao. �hA<LeÜ �ApaÍnaohAtahä itanaIhämaAiTa rAKnauBayao �ina �AzaIvaARd idnauBayao.

��kkkkaaaa��jjjjaaaannnnaaaaAAAA DDDDaaaannnnaaaaIIII mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaa yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaCCCCYYYYAAAA��nnnnaaaa nnnnaaaaccccaaaaAAAAhhhheeeekkkkaaaa��oooo:ma(aI 19É16-30; LÜàka�A 18É18-30ò

17yaezaU ihùfna LÜAgnau Bayao/ yasaqbaeLÜA ��wÜA maAinasadgÜÜaudqR �Ayao/ yaezaUka�o �iGa Gau<ùfA weÜka�yao. yasa maAinasaLeÜ�hA<LÜA�R Bannau Bayao/ '�saLÜ/ gÜÜauäjyaU/ �nanta jaIvanaPaApta gÜÜanaR maqLeÜ kae� gÜÜanauR paCÜRÀ®

18yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "itamaILeÜ maLÜA�R ika�na �saLÜBandqCÜQÀ kau�naq vyai(aá �saLÜ Cqna. KaAiLÜ parmaezvar maA¤a�saLÜ h¦nauh¦nCÜ. 19yasaqLeÜ ma itam�ao Paznaka�o �(ar id<dCÜu.itamaI �A$aAhä taA jaAndCÜQÉ 'itamaILeÜ ka�saqka�o h yaA gÜÜanauRh¦<dqna/ ka�saqLÜA�R vyaiBacaAr gÜÜanauR h¦<dqna/ caonauR h¦<dqna/ BaUáwÜo

66669999 mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 11110000ÉÉÉÉ22220000----33339999saA»aI idnau h¦<dqna/ �äLÜA�R WgÜnau h¦<dqna. itamaILeÜ �ApaÍnaobaAbau r �AmaALÜA�R sammaAna gÜÜanaqRpaCÜR.¾* ®

20 yao maAinasaLeÜ Banae/ "gÜÜa uäjyaU/ maqLeÜ yaI saba�A$aAhä maero baALÜka�panadeiKa naq paALÜna gÜÜadqR �A�ka�oCÜu.®

21yaezaULeÜ yasa maAinasaLÜA�R pa�kae�Rr henauRBayao. �hA<LeÜ yasaLÜA�R Paema dzaAR�nau Bayao �ina BannauBayao/ "itamaILeÜpaALÜna gÜÜanauR panaeR �Baqá �ka� �iDaka� �A$aA CÜ. jaA¬�ina �ApaÍnao sabaq caIjahä baeicadee¬. gÜÜarIba maAinasahämaABaá yao paqsaA baA<iùfdee¬. yasaka�o inaimta svagÜÜaRmaA itamaILÜA�R�naAma imalnaeCÜ. yasapaiCÜ maka�hA< �A¬ �ina maLÜA�RpaCYA¬.®

22jaba yasa maAinasaLeÜ yaezaUbaAwÜ yaI sabaq kau�rA saunae�saka�o �nauhAr �<DyaAro Bayao. yao maAinasa duÉKaI banyao�ina gÜÜayao ika�naBanae yao Kaubaq DanaI iTayao.

23 yasapaiCÜ yaezaULeÜ �ApaÍnao caeLÜAhäLÜA�R henau RBayao�ina itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "parmaezvarka�o rAjyamaA pasnaLÜA�R�ka�janaA DanaI maAinasaLÜA�R inakaq� gÜÜaAh°Üo paCÜR?®

24�ina yaezaUka�A kau�rAmaA caeLÜAhä �cammamaA pare. taryaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R pae�ir Bannau Bayao? "he maero naAnaIhäparmaezvarka�o rAjyamaA pasnau �ita gÜÜaAh°Üo CÜ. 25DanaImaAinasaLÜA�R parmaezvarka�o rAjyaiBa¤a pasnauBandA ¬<wÜLÜA�Risayaoka�o naAT�aIbaAwÜ iCÜrer jaAnau saijaLÜo CÜùù.®

26caeLÜAhä �ita �caimBata Ba� �ina �ka�-�ka�ARmaAcacaAR gÜÜanaR LÜAgÜÜae/ " yasao Ba� ka�o caA<ih pasnasaka�CÜÀ®

27yaezaULeÜ caeLÜAhäLÜA�R henau RBayao �ina BannauBayao/"maAinasahäka�o inaimta yaI saba �samBava CÜ. tar yaI sabaqparmaezvarmaA �samBava Cqna. ika�naBanae/ parmaezvarka�o inaimtayaI sabaq samBava CÜ.®

28pa¤ausaLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "hAmaILeÜ saba yaAgyaQ �inatapaA<�ka�o �nauzar,ÜÜa gÜÜarYQ.®

29yaezaULeÜ BannauBayao/ "ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu.Pa yaeka� maAinasa jasaLeÜ maero inaimta �ApaÍnao Gar/ dAjauBaA�R/iddI-baihnaI/ �AmaA/ baAbau/ baALÜka�hä vaA Kaeta-jamaInaCÜoùfer sausamaAcaArmaA LÜAgÜÜaeka�o CÜ 30�saLeÜ �ApaU�LeÜ yaAgÜÜaeka�oBandA sayaAÏ gÜÜau,ÜÜaA �iDaka� paA�naeCÜ. yahA< yasa saMsaArmaA yasa maAinasaLeÜ Garhä dAjauBaA�hä/ iddI-baihnaIhä/

''''iiiittttaaaammmmaaaaIIIILLLLeeeeÜÜÜÜ kkkkaaaa��ssssaaaaq qqqkkkkaaaa��oooo ²²²² ssssaaaammmmmmmmaaaaAAAAnnnnaaaa ggggÜÜÜÜ ÜÜÜÜaaaannnnaaaaq qqqR RRRppppaaaaCCCCÜÜÜÜ R RRR¾¾¾¾ PasTaAna 20É12-16;vyavasTaA 5É16-20.

�AmaAhä/ baALÜka�hä �ina Kaeta sabaq paA�naeCÜ. yaI

saihta �saLeÜ yaAtanaA paA�nae CÜ. taba �A�nae vaALÜAsaMsaArmaA �saLeÜ �nanta-jaIvana paA�naeCÜ. 31�ihLeÜ Daerq jaopaihLÜo CÜna� BaivaxyamaA itanaIhä �ntamaA panaeRCÜna�. �ina�ihLeÜ Daerq jao �ntamaA CÜna� itanaIhä BaivaxyamaA paihLÜoh¦nae CÜna�.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo mmmm££££ yyyyaaaau uuu bbbbaaaaAAAArrrre eee ppppaaaae eee��iiiirrrr ccccaaaaccccaaaaAAAAR RRR ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRRhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:ma(aI 20É17-19; LÜàka�A 18É31-34ò

32yaezaU r �ApaU�sa<gÜÜa Ba�ka�A �¨ maAinasahä yaäzaLeÜmagÜÜa�rhnau Ba�ka�o iTayao. �hA<LeÜ maAinasahäka�o �gÜÜauvaA�gÜÜairrhnau Ba�ka�o iTayao. yaezaUka�A caeLÜAhä caika�ta Ba�rheka�AiTa�. �ina jao maAinasahä itanaIhäka�A paiCÜ-paiCÜ iTa�itanaIhä Banae frA�rheka�A iTa�. �hA<LeÜ baAHjanaA caeLÜAhäLÜA�Rpae�ir BaeLÜA gÜÜanauRBayao �ina itanaIhäLÜA�R Banna LÜAgÜnau Bayao/�hA<LÜA�R kae� h¦naevaALÜA CÜÀ 33yaezaULeÜ BannauBayao/ "hAmaIhäyaäzaLeÜma jaA<dqCÜQ. maAinasaka�o pau¤aLÜA�R mauKya paUjaAhArIhär zaAs¤aIhäka�A �iGa sauimpa�nae CÜna�. itanaIhäLeÜ maAinasaka�opau¤aLÜA�R m£ yau d,f idnaeCÜna�. itanaIhäLeÜ maAinasaka�o pau¤aLÜA�R�yahàdIhäLÜA�R saumpana eCÜna �. 34itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�RTauka�naeCÜna�/ ka�orARLÜA�nae CÜna� �ina �hA<LÜA�R maAnaeR CÜna�. tar�hA<ka�o m£ yauka�o taIna idnapaiCÜ/ pae�ir �hA< baQrI �WÜ�nauh¦naeCÜ.®

yyyyaaaaAAAAkkkkaaaaU UUU��bbbbaaaa rrrr yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo iiiinnnnaaaaiiiimmmmttttaaaa ��nnnnaaaau uuurrrrooooDDDDaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaCCCCÜÜÜÜR RRRnnnnaaaa� ��:ma(aI 20É20-28ò

35 yasapaiCÜ jabdIka�A CÜorAhä yaAkaU�ba r yaUhnnaA �hA<ka�hA< �A�. itanaIhäLeÜ Banae/ "gÜÜauäjyaU tapaA�RªLeÜ hAm�aoinaimta hAmaI jae caAhnCÜQ sao gÜÜairidnauhosa�.®

36yaezaULeÜ BannauBayao/ "maqLeÜ itamaIhäLÜA�R kae� gÜÜanauR panaeRBanaI caAhnCÜQÀ®

37itanaIhäLeÜ Banae/ "jaba hAmaI tapaA�Rka�o maihmaAmaA�A�<CÜQ hAmaI �ka� janaALÜA�R tapaA�Rªka�o dAihnae itar �ina�ka�oRLÜA�R tapaA�Rka�o deb�ae itar basnae �naumaita idnauhosa�.®

38yaezaULeÜ BannauBayao/ "itamaIhäLeÜ bauJdqnaQ ika� itamaIhäkae� maAigÜÜarheka�A CÜQ. kae� maqLeÜ BaogÜnau panaeR jastaq ka�xwÜhäitamaIhäLeÜ sahna gÜÜanaRsaka�CÜQÀ �TavaA jauna bai¹taSmaA maqLeÜiLÜ�ka�o CÜu/ yao baö¹taSmaA itamaIhä iLÜna saka�CÜQÀ®

39CÜorohäLeÜ javaApa� id�/ "�vazya/ hAmaI saka�CÜAÏ.®yaezaULeÜ CÜorohäLÜA�R BannauBayao/ "saA<�caqnaq itamaIhäLeÜ

paina maqLeÜ sahnaupanaeR jastaq ka�xwÜhä sahnauÜ maqLeÜ iLÜ� jastaq

mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 11110000ÉÉÉÉ44440000----11111111ÉÉÉÉ9999 77770000baiptasmaA itamaIhäLeÜ paina iLÜnau paCÜR. 40tar ma maerodAihnae vaA deb�aepai·Ü� ka�saLÜA�R basaA�nau panaeR ho yao caunnasai(aána<. yaI sTaAnahä �äka�A inaimta h¦na�. itanaIhäkaq�inaimta taI WÜA�<hä tayaAr paAir�ka�A h¦na�.®

41�ä dsajanaA caeLÜAhäLeÜ yaI sabaq saunae. itanaIhäyaAkaU�ba r yaUhnnaAsa<gÜÜa irsaA�. 42yaezaULeÜ sabaq caeLÜAhäLÜA�R�paisTata h¦na baoLÜA�nau Bayao. �hA<LÜ e BannauBayao/"�yahUdIhäka�o paina �ApaÍnaA maAinasahä CÜna� itanaIhäLÜA�RzaAsaka�hä BainanCÜ. itamaIhäLeÜ jaAndCÜQ ika� itanaIhäLeÜ�ApaÍnaA zai(aáka�o PaBaAva deKaA�<dCÜna�. �ina itanaIhäka�APamauKahäLeÜ �ApaÍnao sampaU,ÜÜaR zai(aáhä maAinasahämaA PayaogÜÜagÜÜanaR mana parA�<CÜna�. 43tar itamaIhäsa<gÜÜa yastaq �ByaAsacaA<ih h¦<dqna. yaid itamaIhämaDyae ka�saqLeÜ mahAna pau¨xa h¦nacaAhçQ Banae taba � itam�ao naoka�r h¦naupaCÜR. 44yaiditamaIhämaDyae ka�saqLeÜ PamauKa banna caAhçQ Banae � sabaqka�oka�maAro h¦naupaCÜR. 45 yasarI naq/ maAinasaka�o pau¤a saevaA iLÜnauho�na tar saevaA gÜÜanauR �A�ka�o ho. maAinasaka�o pau¤a �naka�o�ApaÍnaq jaIvana idna �ina �ä Daerq maAinasaLÜA�R ba<caA�na�A�ka�A h¦na�.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ��nnnnDDDDaaaaoooo mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaa iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo:ma(aI 20É29-34; LÜàka�A 18É35-43ò

46taba �naIhä yarIho zahrmaA �A�paugÜÜae. taba yaezaU�ApaÍnaA caeLÜAhä r �¨ Daerq maAinasahäsa<gÜÜa yao zahrCÜoùfdq h¦nau h¦nTyao. ��wÜA �nDao maAinasa/ baAritamaq:itamaqyausaka�o CÜoroò naAma gÜÜareka�o saùfka�ka�o �ka� Ce�maAbaisarheka�o iTayao. yasaLeÜ sa<Daq paqsaA maAigÜÜarhnTyao. 47 yasa�nDao maAinasaLeÜ naAsartadeiKa yaezaU ya(aqitar �A�nau h¦<dqCÜBannae saunyao. yao icacyaA�na LÜAgyao/ "yaezaU/ dA¬dka�Apau¤a/ k£�payaA maLÜA�R madta gÜÜanauRhosa�.®

48Daerq maAinasahäLeÜ tyasa �nDao maAinasaLÜA�R hka�Are�ina caupa LÜAgnau Banae. inandA gÜÜare. itanaIhäLeÜ yasaLÜA�Rkae�hI nabaolnaU hàkaU�ma gÜÜare. tar yao �nDao maAinasa BaánaBaána icacyaA�naq rhço/ "� dA¬dka�A pau¤a maLÜA�R madtagÜÜanauRhosa�.®

49yaezaU ya<hI roika�nau Bayao �ina BannauBayao/ " yasamaAinasaLÜA�R maka�hA< �A�nau Bana.®

�ina itanaIhäLeÜ yasa �nDao maAinasaLÜA�R baoLÜA�.itanaIhäLeÜ Banae/ "KauzaI ho¬? �WÜ? yaezaULeÜ itamaILÜA�RbaoLÜA�nau h¦<dqCÜ.® 50 yao �nDao maAinasa jau¨ða� �WÜyao.

�saLeÜ �ApaÍnao vas¤a yahI| pa�yaA<ka�yao/ �Pa�Yo �ina yaezaUka�hA<gÜÜayao.

51yaezaULeÜ yasa maAinasaLÜA�R BannauBayao/ "maqLeÜ itam�aoinaimta kae� gÜÜareka�o caAhnCÜQÀ®

yao �nDao maAinasaLeÜ javaApa� idyao/ "he gÜÜauäjyaU? mapae�ir maero d]ixwÜ caAhnCÜu.®

52yaezaULeÜ BannauBayao/ "jaA¬/ itamaI inaka�o BayaQ ika�naBanaeitamaILeÜ ivazvaAsa gÜÜarYQ.® yasapaiCÜ yasa �nDao maAinasaLeÜpae�ir d]ixwÜ PaApta gÜÜare. yasaLeÜ yaezaULÜA�R naq paCYAyao.

rrrrAAAAjjjjaaaaAAAA BBBBaaaaÏ ÏÏÏáááá yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo yyyyaaaaääääzzzzaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜmmmmaaaammmmaaaaAAAA PPPPaaaavvvvaaaae eeezzzzaaaa:ma(aI 21É1-11; LÜàka�A 19É28-40; yaUhnnaA 12É12-19ò

yaezaU �ina �hA<ka�A caeLÜAhä yaäzaLeÜma paugÜnaqLÜAgÜÜaeka�A iTa�. jaqtaUna fA<ùfAmaA Ba�ka�o baeTaAnaI r

baeTaAnaI zahrmaA �naIhä �A�paugÜÜae. yahA< yaezaULeÜ �ApaÍnaodu�janaA caeLÜAhäLÜA�R kae�hI gÜÜanaR BanaI paWÜA�nau Bayao.2yaezaULeÜ caeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/ "zahrmaA jaA¬ �ina yahA< deKnaeCÜQ. jaba yahA< paugÜnaeCÜQ/ itamaIhäLeÜ yahA<��wÜA gÜÜaDaALÜA�R saAMglaoLeÜ baA<Daer rAKaeka�o paA�naeCÜQ. yaogÜÜaDaAmaAiTa �ihLeÜsamma ka�ohI caùFeka�o Cqna. yao gÜÜaDaALÜA�Rpau�ka�ALeÜr maka�hA< lyaA¬. 3yaid ka�saqLeÜ yao gÜÜaDaALÜA�Rka�hA< LÜigÜÜarheka�o CÜQ Banaer saoDae yasaLÜA�R Bainaidnau/'§vaAmaILÜA�R yao �Avazyaka�taA CÜ. �hA<LeÜ yasaLÜA�R pae�ircaA<ùfq pa�ka�AR�idnauh¦nCÜ.¾®

4caeLÜAhä zahr paugÜÜae. itanaIhäLeÜ yahA< baAihr gÜÜailLÜmaA��wÜA Garka�o Foka�Aka�o CeÜ�maA ��wÜA javaAna gÜÜaGaALÜA�RbaA<Daer rAKaeka�o paA�. caeLÜAhäLeÜ gÜÜaDaALÜA�R pau�ka�ALeÜ.5 yahA< �iBarheka�A kae�hI maAinasahäLeÜ yaI saba deKae.itanaIhäLeÜ saoDae/ "itamaIhäLeÜ yao kae� gÜÜadqCÜQÀ yaogÜÜaDaALÜA�R yahA<baAwÜ ika�na pau�ka�AiLÜrheCÜQÀ® 6caeLÜAhäLeÜyaezaULeÜ Bannau Ba� BaÏá �(ar id�. maAinasahäLeÜ taIcaeLÜAhäLÜA�R gÜÜaDaA idna �naumaita id�. 7tyasapaiCÜ caeLÜAhäLeÜyaezaUka�hA< gÜÜaDaA paurYA�. itanaIhäLeÜ �ApaÍnaA vas¤ahägÜÜaDaAmaAiTa caùFA� �ina yaezaU yasamaAiTa vasnau Bayao.8�naeka�AÏ maAinasahäLeÜ saùfka�maA yaezaUka�o inaimta Banaer�ApaÍnaA vas¤ahä �oCYA�. ka�itajanaALeÜ ¨Kaka�A hA<gÜÜaAhäka�AweÜr saùfka�maA �oCYA�. 9kae�hI maAinasahä yaezaUka�o�iGa-�iGa ih<ùfdq iTa�. kae�hI maAinasahä �hA<kaq� paiCÜ-paiCÜih<ùfdq iTa�. sabaq maAinasahä ka�rA�<dq iTa�/

11111111

77771111 mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 11111111ÉÉÉÉ11110000----22228888"'�hA<ka�o PazaMsaA gÜÜar?¾ '§vaAgÜÜata� gÜÜar? parmaezvarLeÜ�saLÜA�R �AizaRvaAd gÜÜaäna jao PaBauka�o naA�<maA�A�nau h¦<dqCÜ?¾

BajanasaM�ah 118É25-2610 hAm�aA ipataA dA¬dka�o rAjyaLÜA�R parmaezvarLeÜ

�AzaIvaARd id¬na�. jauna rAjya �A�naeCÜ? §vagÜÜaRka�oparmaezvarLÜA�R PazaMsaA?®

11yaezaU yaäzaLeÜmamaA jaAnauBayao �ina maindriBa¤a pasnauBayao.maindrka�o vairpair �hA<LeÜ henauRBayao. tar �baer Ba�sakae�ka�oiTayao. yasaka�Ar,ÜÜa �hA< �ApaÍnaA baAHjanaA PaeirtahäLÜA�RiLÜ�r baeTaAnaI paugÜnauBayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ BBBBaaaannnnnnnnaaaau uuuBBBBaaaayyyyaaaaoooo nnnnaaaae eeeBBBBaaaaAAAArrrrAAAAkkkkaaaa��oooo ääääKKKKaaaa mmmmaaaannnnaaaae eeeR RRRCCCCÜÜÜÜQQQQ:ma(aI 21É18-19ò

12�ka�oRidna/ itanaIhäLeÜ baeTaAnaI CÜoùfnauBayao. yaezaUBaoka�A�nau Ba�ka�o iTayao. 13yaezaULeÜ wÜAùfAmaA ��wÜA naeBaArAka�oäKa deKnau Bayao. yahA< paugÜÜaer kae�hI naeBaArAka�o pa�LÜhäCÜ ika� Banaer henauRBayao. tar yahA< paAtahä maA¤aq iTa�.ika�naika� yao samaya naeBaArA pa�lnae samaya iTa�na. 14�ina�hA<LeÜ yao äKaLÜA�R BannauBayao/ "maAinasahäLeÜ �ba�PaAnta taero pa�LÜhä pae�ir ka�ihlyaq KaAnae Cqna.® �hA<ka�AcaeLÜAhäLeÜ yaI sabaq kau�rA saunae.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo mmmmaaaaiiiinnnnddddrrrrttttaaaappppaaaaR RRR�� PPPPaaaassssTTTTaaaaAAAAnnnnaaaa:ma(aI 21É12-17; LÜàka�A 19É45-48; yaUhnnaA 2É13-22ò

15itanaIhä yaäzaLeÜma jaAnauBayao. yaezaU maindr jaAnauBayao.�hA<LeÜ maindr �LÜAka�AbaAwÜ baecnae r ika�nnaehäLÜA�R baAihrinaka�Alnau Bayao. �hA<LeÜ ivaiBa÷a paqsaA-äipayaA<ka�A LeÜna-denagÜÜanaeRhäka�o weÜbaLÜhä palwÜA�idnau Bayao. Fuða�ur baecnaehäka�ocaQka�Ihä paina �hA<LeÜ palwÜA�idnau Bayao. 16yaezaULeÜ ka�saqLÜA�Rpaina maindr Ba�r kae�hI caIjahä baokae�r lyaA�nae �naumaitaidnau Ba�na. 17taba �hA<LeÜ itanaIhäLÜA�R isaka�A�nau Bayao.�hA<LeÜ BannauBayao/ "DamaRzaAs¤ahämaA yastao LeÜiKa�ka�o CÜ/'maero Gar sabaq jaAitaka�A inaimta PaATaRnaAka�o Gar ka�hLÜA�naeCÜ¾*tar itamaIhäLeÜ parmaezvarka�o GarLÜA�R 'caorhä Âka�nae

''''mmmmaaaae eeerrrroooo GGGGaaaarrrr ²²²² kkkkaaaa��hhhhLLLLÜÜÜÜAAAA��nnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜ¾¾¾¾ yazaqyaA 56É7.

''''ccccaaaaoooorrrrhhhhääää ÂÂÂÂkkkkaaaa� ��nnnnaaaae eee GGGGaaaarrrr¾¾¾¾ yaimaRyaA 7É11.

Gar¾* -maA pairva(aRna gÜÜairrheCÜQ.¾®

18mauKya paUjaAhArIhäÜ r zaAs¤aIhäLeÜ yaI saba kau�rAhäTaAhA paA�. itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R maAnaeR �paAya rcna TaALeÜ.PaAyaÉ sabaq maAinasahä yaezaUka�o iza»aAmaA caika�ta pareka�Ah¦naALeÜ itanaIhä yaezaUsaMgÜÜa frA�ka�A iTa�. 19 yasaq rAta/yaezaU �ina �hA<ka�A caeLÜAhäLeÜ zahr CÜoùfnauBayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaakkkkaaaa��oooo zzzzaaaaiiii((((aaaaáááá----PPPPaaaaddddzzzzaaaaR RRRnnnnaaaa:ma(aI 21É20-22ò

20�ka�oR ibahAna/ yaezaU �ApaÍnaA caeLÜAhäsa<gÜÜa jaA<dq h¦nauh¦nTyao. itanaIhäLeÜ naeBaArAka�o äKa deKae jasaLÜA�R yaezaULeÜzarApa idnau Ba�ka�o iTayao. naeBaArAka�o äKa jarAdeiKa wÜu¹paosammaq sauika�sakae�ka�o iTayao. 21pa¤ausaLeÜ yaezaULÜA�R Banae/"gÜÜauäjyaU/ naeBaArAka�o äKaLÜA�R henauR hvasa jasaLÜA�R tapaA�RªLeÜihjao sarApa idnau Ba�ka�o iTayao. �ihLeÜ yao sauika�sakae�ka�or mairsakae�ka�o CÜ?®

22yaezaULeÜ javaApa� idnauBayao/ "parmaezvarmaA ivazvaAsarAKa. 23ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu. itamaIhäLeÜ yaopavaRtaLÜA�R Bannasaka�CÜQ/ 'jaA �ina samau�maA Kasa�.¾ �inayaid itamaIhäka�o manamaA kau�naq zaMka�Ahä Cqna �ina itamaILeÜivazvaAsa gÜÜareka�o Ka,fmaA itamaILeÜ Banaeka�o kau�rA GawÜnae CÜ.taba parmaezvarLeÜ itam�ao inaimta yasao gÜÜairidnau h¦naeCÜ.24yasaqLeÜ itamaIhäLeÜ paA�nae vastauka�o inaimta PaATaRnaA gÜÜarBandCÜu. �ina yaid ivazvaAsa gÜÜarYQ Banae itamaIhäLeÜ taIcaIjahä paA�sakae�ka�A CÜQ taba yao itam�ao �ApaÍnaq h¦naeCÜ.25jaba itamaIhä PaATaRnaAka�A inaimta tayaAr h¦nCÜQ/ �inaka�saqka�o ivaäëmaA itamaIhämaA Ba�ka�o narAm�ao BaAva samBaánaABayao Banae/ yasaLÜA�R »amaA gÜÜairdee¬. yasao gÜÜarYQ Banae§vagÜÜaRka�A ipataALeÜ paina itamaIhäka�A sabaq paApahä »amaAgÜÜairidnau h¦naeCÜ.® 26*

yyyyaaaahhhhUUUUddddIIII PPPPaaaammmmaaaau uuuKKKKaaaahhhhääääææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ssssaaaaAAAAmmmmaaaaTTTTyyyyaaaaR RRRmmmmaaaaAAAAiiiiTTTTaaaa ssssaaaannnnddddeeeehhhh:ma(aI 21É23-27; LÜàka�A 20É1-8ò

27yaezaU �ina �hA<ka�A caeLÜAhä pae�ir yaäzaLeÜmajaAnauBayao. yaezaU maindrka�o vairpair jaA<dq h¦nauh¦nTyao. mauKyapaUjaAhArIÜhä/ zaAs¤aIhä r ��aja yahUdI PamauKahä�hA<ka�hA< �A�. 28itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "hAmaILÜA�R

ppppaaaadddd 22226666 PaArimBaka� �aIka� iLÜipahä �nausaArÉ "yaid itamaIhäLeÜka�saqLÜA�R »amaA gÜÜarYQ Banae svagÜÜaRka�A ipataALeÜ paina itamaIhäka�A sabaqpaApahä »amaA gÜÜairidnau h¦naeCÜ.®

Bannauhosa�? ya¤ao kae�-kae� gÜÜanaRLÜA�R tapaA�Rªsa<gÜÜa kau�na caAih<

mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 11111111ÉÉÉÉ22229999----11112222ÉÉÉÉ11113333 77772222 yastao �iDaka�Ar :zai(aáò CÜÀ® ka�saLeÜ tapaA�RLÜA�R yao�iDaka�Ar id�ka�A h¦na�.®

29yaezaULeÜ BannauBayao/ "ma itamaIhäLÜA�R ��wÜA PaznarAKdCÜu. yaid itamaIhäLeÜ maero Paznaka�o javaApa� idyaQ Banaetaba ma itamaIhäLÜA�R BannaeCÜu ika� yaI saba gÜÜanaRLÜA�R maerokae� �iDaka�Ar CÜ. 30yaUhnnaAka�o baiptasmaA parmaezvarbaAwÜBa�ka�o ho vaA maAinasabaAwÜ Ba�ka�o hoÀ maLÜA�R javaApa�dee¬?®

31taI yahUdI PamauKahäLeÜ yaezaUka�o Pazna baAre bahsagÜÜare. itanaIhä �ka�A-�ka�ARmaABaámaA baAta caIta gÜÜanaR LÜAgÜÜae/"yaid hAmaILeÜ javaApa� idyaAÏ/ 'yaUhnnaAka�o baiptasmaA parmaezvarbaAwÜBa�ka�o ho/¾ yaezaULeÜ Bannau h¦naeCÜ/ ' yasao Ba� itamaIhäLeÜyaUhnnaALÜA�R ika�na ivazvaAsa nagÜÜareka�oÀ¾ 32tar yaid hAmaILeÜBanyaQ/ 'yaUhnnaAka�o baiptasmaA maAinasabaAwÜ Ba�ka�o ho/¾maAinasahä hAmaIsa<gÜÜa irsaA�naeCÜna�.® :taI maAinasahäsa<gÜÜaBayaBaIta iTa�. sabaqLÜA�R yaUhnnaA �ka�janaA �gÜÜamava(aáA h¦na�Banaer ivazvaAsa iTayaoò.

33taba itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R javaApa� id�/ "hAmaIyasaka�o sahI �(ar jaAndqnaQ.®

taba �hA<LeÜ BannauBayao/ "taba yaI saba ka�AmahägÜÜanaRLÜA�R maisata kau�na yasao �iDaka�Ar CÜ ma painaitamaIhäLÜA�R Baindna< ika� kau�na �iDaka�AræArA ma yaIkau�rAhä gÜÜairrheka�o CÜu.®

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo ppppaaaau uuu¤¤¤¤aaaa ppppaaaaWWWWÜÜÜÜAAAA��<<<<nnnnaaaau uuu BBBBaaaayyyyaaaaoooo:ma(aI 21É33-46; LÜàka�A 20É9-19ò

yaezaULeÜ maAinasahäLÜA�R isaka�A�naLÜA�R d]xwÜAntahäka�o�payaogÜÜa gÜÜanau R Bayao. �hA<LeÜ BannauBayao/ "kau�naq

�ka�janaA maAinasaLeÜ ��wÜA KaetamaA �Ä�[Ur ropae. yasamaAinasaLeÜ Kaetaka�o vairpair baAr LÜgÜÜaA� �ina yasamaA ��wÜAka�oLÜ Kaopae. yasapaiCÜ yasaLeÜ ��wÜA macaAna banaAyao. yasaLeÜ �ApaÍnao Kaeta kae�hI KaetaIvaALÜhäLÜA�R BaAùfAmaAid�. yasapaiCÜ yao maAinasa pardeza LÜAgyao. 2kae�hI samayapaiCÜ �Ä�[Urka�o pa�saLÜ �WÜA�nae baeLÜA �Ayao. yasapaiCÜtyasa maAinasaLeÜ �ApaÍnao �Mza lyaA�naLÜA�R KaetabaArImaA�ka�janaA naoka�rLÜA�R paWÜAyao. 3tar KaetaALÜAhäLeÜ yasanaoka�rLÜA�R pa¤ae� �ina ipaweÜ. itanaIhäLeÜ naoka�rLÜA�R ir(aqhAta pa�ka�AR�id�. 4pae�ir yasa maAinasaLeÜ �ka�oR naoka�rLÜA�RpaWÜA�. KaetaIvaALÜALeÜ yasaLÜA�R wÜA�ka�omaA ihka�AR�. itanaIhäLeÜtyasaLÜA�R kau�naq �Æata id�nana�. 5pae�ir yasa maAinasaLeÜ

11112222

�ka�oR taI KaetaIvaALÜAhäka�hA< naoka�rLÜA�R paWÜA�. tarKaetaIvaALÜAhäLeÜ yasaLÜA�R maAirid�. yasa maAinasaLeÜ �äDaerq naoka�rhäLÜA�R paWÜA�. tar KaetaIvaALÜhäLeÜ ka�itajanaALÜA�RipaweÜ �ina ka�itajanaALÜA�R maAirid�.

6"�ba tyasa maAinasasa<gÜÜa KaetaIvaALÜhäka�hA< paWÜA�naLÜA�R��wq maA¤a vyai(aá rheka�o iTayao. yao vyai(aá yahImaAinasaka�o CÜoro iTayao. yasa maAinasaLeÜ CÜoroLÜA�R maAyaAgÜÜaTyaoR. tar paina yasaLeÜ �ApaÍnao CÜoroLÜA�R KaetaIvaALÜhäka�hA<paWÜA�nae inazcaya gÜÜarYo. �saLeÜ paWÜA�na saka�nae yao maA¤a�intama vyai(aá iTayao. yasa maAinasaLeÜ Banyao/ 'KaetaIvaALÜhäLeÜmaero CÜoroLÜA�R ta �Adr gÜÜanaeR naq CÜna�.¾

7"tar KaetaIvaALÜhäLeÜ �apaU�hä maABaá vahsa gÜÜare/ 'yaomaAiLÜka�ka�o CÜoro ho. yao KaetabaArI �saka�o h¦nCÜ. yasaka�Ar,ÜÜahAmaI yasaLÜA�R maArQ taba yao KaetabaArI hAm�aq h¦naeCÜ.¾ 8tabataI KaetaALÜAhäLeÜ CÜoroLÜA�R paik�a��/ maAre �ina �Ä�[Ur baArIbaAihr pae�<ika�id�.

9"yasaka�Ar,ÜÜa yao �Ä�[Ur baArIka�o maAiLÜka�LeÜ kae� gÜÜanaeRCÜÀ yao �Ä�[Ur baArImaA jaAnaeCÜ �ina taI KaetaIvaALÜhäLÜA�RmaAnaeRCÜ. taba yasaLeÜ yao �Ä�[Ur baArI �ä naq KaetaIvaALÜhäLÜA�RidnaeCÜ. 10inazcaya naq itamaIhäLeÜ DamaRzaAs¤amaA yaI vacanahäpaùFeka�A hQLÜAÉ

'inamaARtaAhäLeÜ �§vaIka�Ar gÜÜareka�A FuMgÜÜaAhä naqkau�naAka�o fuÄ�[A banaeka�o CÜ.

11 parmaPaBauLeÜ naq yastao gÜÜanauR Ba�ka�o ho/ �ina hAm�aoinaimta yao �camma Ba�ka�o CÜ.¾®


12taI yah UdI PamauKahäLeÜ yaezaULeÜ Bannau Ba�ka�o yaoka�TaA saunna paA�. itanaIhäLeÜ yao ka�TaA itanaIhäka�o �ApaÍnaqbaAremaA ho Bannae bauBaeá. yasaka�Ar,ÜÜa ka�sarI h¦nCÜ yaezaULÜA�Rpak�a�nae �paAyamaA itanaIhäLÜAgÜÜa e. tar maAinasahädeiKaitanaIhäLÜA�R fr paina iTayao. �ina taI yahUdI PamauKahäyaezaULÜA�R CÜoùfer �nya¤a ka�taq gÜÜa�.

yyyyaaaahhhhUUUUddddIIII PPPPaaaammmmaaaau uuuKKKKaaaahhhhääääææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR CCCCÜÜÜÜððððaaaa��YYYYAAAA��nnnnaaaae eee ccccaaaae eeexxxxwwwwÜÜÜÜAAAA:ma(aI 22É15-22; LÜàka�A 20É20-26ò

13 yasapaiCÜ/ yahUdI PamauKahäLeÜ herodI�nsa BannaedLÜka�A kae�hI maAinasahä r kae�hI pa�irsaIhäLÜA�R yaezaUBa�ka�hA< paWÜA�. itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R kae�hI BaULÜ gÜÜarA�r

77773333 mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 11112222ÉÉÉÉ11114444----33333333pak�a�na caAhnTae. 14pa�irsaIhä r herodI�nsahä yaezaUka�hA<paugÜÜae �ina Banna LÜAgÜÜae/ "he gÜÜauäjyaU/ hAmaI jaAndCÜAÏ ika�tapaA�Rª �ka� �maAndAr maAinasa h¦nauh¦nCÜ. �äLeÜ kae� BanLÜAna�Banaer tapaA�Rª frA�nau h<udqna. sabaq tapaA�Rªka�o �gÜÜaAfI ��wqh¦na�. �ina tapaA�RªLeÜ parmaezvarka�o maAgÜÜaR WÜIka�isata isaka�A�rhnauBa�ka�o CÜ. hAmaILÜA�R Bannauhosa�É kae� isajarLÜA�R ka�rbauBaáA�nau �icata CÜÀ hAmaILeÜ ka�r itanauR panaeR ho ika� naitanauRpanaeR hoÀ®

15tar yaezaULeÜ itanaIhäka�o ka�pawÜ bauJnau Bayao. �hA<LeÜitanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "itamaIhä maLÜA�R ika�na jaALÜmaApaAnaR KaojdqCÜQÀ lyaA¬ maLÜA�R ��wÜA caA<dIka�o isaða�A. ma yasaLÜA�R henaR caAhnCÜu.® 16itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R ��wÜAisaða�A id� �ina �hA<LeÜ saoDnauBayao/ "yao isaða�AmaA ka�saka�oica¤a �iÄ�[ta CÜÀ �ina yasamaA ka�saka�o naA�< LeÜiKa�ka�oCÜÀ® itanaIhäLeÜ javaApa� id�/ "yao isajarka�o ica¤a ho�ina �saka�o naA�<.®

17�ina yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "isajarka�ocaIjahä isajarLÜA�R naq dee¬. �ina parmaezvarka�o caIjahäparmaezvarLÜA�R naq dee¬.® taI yaezaUka�o kau�rA saunaer CÜða� pare.

kkkkaaaae eee��hhhhIIII ssssaaaadddduuuukkkkaaaa��IIIIhhhhääääææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR CCCCÜÜÜÜððððaaaa��YYYYAAAA��nnnnaaaae eee ccccaaaae eeexxxxwwwwÜÜÜÜAAAA:ma(aI 22É23-33; LÜàka�A 20É27-40ò

18taba kae�hI saduka�Ihä yaezaUka�hA< �A�. :saduka�IhämaAivazvaAsa iTayao ika� m£tyaubaAwÜ kau�naq paina vyai(aá baQrI �WÜ�naeCqnaò. saduka�IhäLeÜ �hA<LÜA�R ��wÜA Pazna rAKae. 19itanaIhäLeÜBanae/ "gÜÜauäjyaU/ maozaALeÜ LeÜKaeka�A CÜna� ika� yaid kau�naqivavaAihta maAinasa marYo Banae �ina �saka�o paitnaka�o kau�naqsantaAna Cqna Banae yasabaeLÜA �saka�o BaA�LeÜ yao ivaDavaALÜA�R�ApaÍnao dAjauka�oLÜAigÜÜa santaAna janmaA�na ivavaAh gÜÜanauR paCÜR. yasapaiCÜ �ApaÍnao dAjauka�oLÜAigÜÜa itanaIhäLeÜ santaAna banaA�nasaka�naeCÜ. 20saAtajanaA dAjauBaA� iTa�. paihLÜo dAjauLeÜivavaAh gÜÜare �ina mare. �saka�o kau�naq santaAna iTa�na.21 yasapaiCÜ doêao BaA�LeÜ yasa s¤aILÜA�R ivavaAh gÜÜare. �paina marYo �ina kau�naq santaAna Ba�na. yastaq GawÜnaA GawYotaeêao BaA�sa<gÜÜa paina. 22sabaq saAta dAjauBaA�LeÜ yasas¤aILÜA�R ivavaAh gÜÜare �ina Pa yaeka� mare. kau�naq paina saAtadAjauBaA�baAwÜ santaAna Ba�na. �ntamaA yao s¤aI paina marI.23tar sabaq saAtajanaA dAjauBaA�LeÜ yasaLÜA�R ivavaAh gÜÜareka�oiTayao. yasaka�Ar,ÜÜa jaba maAinasa marer baQrI �WÜ�naeCÜ yasabaeLÜA yasa s¤aIka�o/ caA<ih LÜogÜnae ka�o h¦nae CÜna�À®

24yaezaULeÜ javaApa� idnau Bayao/ "itamaIhä � yantaqgÜÜaltaImaA CÜQÀ ika�naBanae DamaRzaAs¤ahämaA kae� LeÜiKa�ka�okau�rA paina �ina parmaezvarka�o zai(aáka�o baAremaA itamaIhäLeÜkae�hI jaAnaeka�A CqnaQ. 25jaba maAinasa marer baQrI �WÜ�naeCÜ yasabaeLÜA yahA< kau�naq ivavaAh h¦nae Cqna. maAinasahäLeÜ�ka�-�ka�ARmaABaá ivavaAh gÜÜanae R Cqnana�. itanaIhä svagÜÜaRmaA§vagÜ Üa RdUtahä jastaq h¦naeCÜna�. 26mareka�A maAinasahäka�opaunaätTaAnaka�o ivaxayamaA maozaALeÜ LeÜKaeka�o jaldo paoT�aAka�oka�TaA paustaka�maA itamaIhäLeÜ paùFeka�A CqnaQùÀ parmaezvarLeÜBannau Ba�ka�o CÜÉ 'ma �b�aAhAmaka�o parmaezvar h¦</ �sahAka�ka�oparmaezvar r yaAkaU�baka�o parmaezvar.* ¾ 27parmaezvar mareka�AmaAinasahäka�A parmaezvar ho�nana� tar jaIivata maAinasahäka�Aparmaezvar h¦na�. itamaI saduka�Ihä BaULÜmaA pareka�A CÜQ?®

kkkkaaaau uuu��nnnnaaaa ��AAAA$$$$aaaaAAAA ssssaaaabbbbaaaaBBBBaaaannnnddddAAAA mmmmaaaahhhhAAAAnnnnaaaa hhhhooooÀÀÀÀ:ma(aI 22É34-40; LÜàka�A 10É25-28ò

28ka�Anaunaka�o zaAs¤aIhämaA �ka�janaA yaezaUka�hA< �A�.�saLeÜ saduka�Ihä r pa�irsaIhäsa<gÜÜa yaezaULeÜ bahsa gÜÜairrheka�osaunae. �saLeÜ yaezaULeÜ itanaIhäka�A Paznahäka�o WÜIka� javaApa�id�rheka�o saunae. �ina �hA<LÜA�R saoDae/ "kau�na caA<ih �A$aAsabaBandA PamauKa CÜÀ®

29yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "sabaBandA mahAna �A$aAyastao CÜÉ '�êaA�LÜka�A maAinasahä/ sauna? parmaPaBau hAm�aoparmaezvar naq �ka� PaBau h¦na�. 30itamaIhäLeÜ itamaIhäka�oparmaPaBau parmaezvarLÜA�R saArA manaLeÜ/ saArA �AtmaALeÜ/ saArAPaA,ÜÜaLeÜ r saArA zai(aáLeÜ �hA<LÜA�R Paema gÜÜanauRpaCÜR.¾* 31doêaomahAna �A$aA yastao CÜÉ 'itamaIhäLeÜ �ApaU�LÜA�R Paema gÜÜarejastao �ä maAinasahäLÜA�R paina Paema gÜÜar.¾* yaI �A$aAhäBandA �Nya �A$aAhä mahAna Cqna.®

32zaAs¤aIhäLeÜ �(ar id�/ "he gÜÜauäjyaU/ yahI naqWÜIka� �(ar ho. tapaA�RªLeÜ jae BannauBayao yao WÜIka� ho.parmaezvar naq �ka� PaBau h¦na�/ �ina �ä kau�naq parmaezvarCqnana�. 33�ina ��wÜA maAinasaLeÜ �ApaÍnao saArA manaLeÜ/ saArAPaA,ÜÜaLeÜ/ r saArA zai(aáLeÜ parmaezvarLÜA�R Paema gÜÜanauRpaCÜR. �ina�ApaU�LeÜ �ApaU�LÜA�R Paema gÜÜare jastaq �ä maAinasahäLÜA�R

''''mmmmaaaa ²²²² ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrr¾¾¾¾ PasTaAna 3É6.

''''��êêêêaaaaAAAA��LLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��AAAA ²²²² PPPPaaaae eeemmmmaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRRppppaaaaCCCCÜÜÜÜR RRR¾¾¾¾ vyavasTaA 6É4-5.

''''iiiittttaaaammmmaaaaIIIIhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² PPPPaaaae eeemmmmaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr¾¾¾¾ LeÜvaI 19É18.

paina Paema gÜÜanauRpaCÜR. yaI �A$aAhä sabaq �paR,ÜÜahä �ina

mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 11112222ÉÉÉÉ33334444----11113333ÉÉÉÉ8888 77774444parmaezvarLÜA�R gÜÜair�ka�o �ä baiLÜdAnahä BandA � yantamauKya CÜna�.®

34yaezaULeÜ yasa maAinasaLÜe bauiëmaAnapaUvaRka� javaApa� id�ka�opaA�nau Bayao. �ina �hA<LeÜ yasa maAinasaLÜA�R BannauBayao/"itamaI svagÜÜaRka�o rAjya naijaka� CÜQ.® yasapaiCÜ �ä kau�naqmaAinasaLeÜ paina �hA<LÜA�R �ä Daerq Paznahä gÜÜanaeR saAhsagÜÜarenana�.

kkkkaaaae eee�� KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜnnnnaaaaq qqq ddddAAAA¬¬¬¬ddddkkkkaaaa��oooo ppppaaaau uuu¤¤¤¤aaaa hhhh¦¦¦¦nnnnaaaa� �� ÀÀÀÀ:ma(aI 22É41-46; LÜàka�A 20É41-44ò

35yaezaULeÜ maindrmaA isaka�A�rhnau Ba�ka�o iTayao. �hA<LeÜBannauBayao/ "ika�na zaAs¤aIhäLeÜ Ka�IxwÜ naq dA¬dka�o pau¤aBanaeka�A h¦na�À 36paiva¤a-�AtmaAmaA dA¬d �Apaq�LeÜ BannauBa�ka�oCÜÉ

'parmaPaBauLeÜ maero PaBauLÜA�R :Ka�IxwÜLÜA�Rò BannauBa�ka�o CÜÉmaero CeÜ�maA dAihnaepai·Ü� basa/ �ina ma itam�aAza¤auhäLÜA�R itam�aA vazamaA paAnaeRCÜu.¾

BajanasaM�ah 110É137dA¬d �Apaq�LeÜ Ka�IxwÜLÜA�R 'PaBau¾ Bannauh¦nCÜ. taba

ka�sarI Ka�IxwÜ dA¬dka�o pau¤a h¦nasaka�CÜÀ® Daerq maAinasahäLeÜyaezaULÜA�R KaUbaq �Anaindta Ba�r saunae.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA zzzzaaaaAAAAssss¤¤¤¤aaaaIIIIhhhhääääkkkkaaaa��oooo ��AAAALLLLÜÜÜÜooooccccaaaannnnaaaaAAAA:ma(aI 23É1-36; LÜàka�A 20É45-47ò

38yaezaULeÜ LÜgÜÜaAtaAr isaka�A�nau Bayao. �hA<LeÜ BannauBayao/"zaAs¤aIhädeiKa hoizayaAr basa. itanaIhä LÜAmaA vas¤ahäpaihir�r �ApaU�LÜA�R PamauKa deiKanaka�o inaimta ih<ùfna manaparA�<CÜna�. �ina itanaIhä �ApaU�LÜA�R bajaArmaA h¦<dAmaAinasahäLeÜ itanaIhäLÜA�R �Adr gÜÜaäna� Bannae caAhnCÜna�.39saBaAGarhämaA paina itanaIhäLeÜ �ita mauKya WÜA�<hä�ogÜÜawÜ�na caAhnCÜna�. �ina BaojahämaA paina yasarI naqsammaAnaka�A WÜA�<hämaA basna caAhnCÜna�. 40itanaIhäivaDavaAhäsa<gÜÜa ka�pwÜyaA�< gÜÜadRCÜna� r itanaIhäLÜA�R ÂwÜ�CÜna�.�ina �Apaq�LeÜ LÜoka�AcaArka�o inaimta LÜAmao-LÜAmao PaATaRnaAhägÜÜanaeR gÜÜadRCÜna�. parmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�R Daerq d,f idnauh¦naeCÜ.®

iiiivvvvaaaaDDDDaaaavvvvaaaaAAAAææææAAAArrrrAAAA BBBBaaaae eeewwwwÜÜÜÜIIII ccccaaaaù ùùùFFFFAAAA��kkkkaaaa��oooo ��TTTTaaaaR RRR bbbbaaaau uuuBBBBaaaaááááAAAA��nnnnaaaae eee ccccaaaae eeexxxxwwwwÜÜÜÜAAAA:LÜàka�A 21É1-4ò

41yaezaU maindrka�o Fukau�wÜI saAmau basnauBayao jahA< �A�r

maAinasahäLeÜ paqsaA caùFA�nae gÜÜadRTae. �hA<LeÜ Daerq DanaImaAinasahäLeÜ maindrka�o Fukau�wÜImaA Daerq paqsaA hALeÜka�o henauRBayao.42taba �ka�janaA dir� ivaDavaA �A�R �ina du�vawÜA sasaAnaAtaA<baAka�A isaða�Ahä id�R. taI isaða�Ahäka�o maUlya �ka�paqsaA BandA ka�ma iTayao.

43yaezaULeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R �ApaU�ka�hA< baoLÜA�nauBayao. �hA<LeÜ BannauBayao/ "ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu.yao dir� ivaDavaALeÜ KaAiLÜ du�vawÜA sa-saAnaA isaða�AhäcaFA�R. tar vaAstavamaA �ä DanaI maAinasahäLeÜ id�ka�oBandA yasaLeÜ Daerq id�R. 44taI maAinasahäka�o Daerq CÜ; taritanaIhäLeÜ �ApaU�LÜA�R nacaAih�ka�o maA¤a id�ka�o ho. yaos¤aI Daerq gÜÜarIba CeÜ. tar yasaLeÜ �ApaU�maA Ba�ka�o sabaq naqid�R. �ina tyasaLeÜ taI paqsaAhä �ApaU�LÜA�R madtapaurYA�naka�oLÜAigÜÜa naq ho Bannae WÜAnaI.®

mmmmaaaaiiiinnnnddddrrrrkkkkaaaa��oooo BBBBaaaaiiiivvvvaaaaxxxxyyyyaaaa----ssssaaaaM MMMhhhhAAAArrrr:ma(aI 24É1-44; LÜàka�A 21É5-33ò

yaezaULeÜ maindrka�o �LÜAka�A CÜoùfna LÜAgÜÜnau Ba�ka�oiTayao. kau�naq �ka�janaA caeLÜALeÜ �hA<LÜA�R Banae/

"gÜÜauäjyaU henauRhosa�. yaI maindrka�o Bavanahä Daerq WÜULÜA-WÜULÜAFuMgÜÜaAhäLeÜ banaer �ita saundr Ba�ka�o CÜ.®

2yaezaULeÜ BannauBayao/ "kae� itamaIhäÜ yaI WÜULÜA BavanahädeKCÜQÀù yaI Bavanahä sabaq DvaMsa h¦naeCÜ. Pa yaeka� FuMgÜÜaAhäBaU<�maA pae�<ika�naeCÜ. ��wÜAka�o maAiTaÜ �ka�oR kau�naq FuMgÜÜaA yahA<h¦nae Cqna.®

3 yasapaiCÜ/ yaezaU Ba�Asae fA<ùfAmaA baisarhnau Ba�ka�oiTayao. �hA< pa¤ausa/ yaAkaU�ba/ yaUhnnaA r �in�yaAsa sa<gÜÜa�LÜggÜÜa h¦nauh¦nTyao. itanaIhä sabaqLeÜ maindr deKna sakae�Ü.4itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R saoDae/ "hAmaILÜA�R Bannauhosa� / ka�ihLeÜyastao GawÜnaA GawÜ�naeCÜÀ �ina yaI saba GawÜnaA h¦naLÜAgdA kae�saMkae�ta h¦naeCÜÀ®

5yaezaULeÜ caeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/ "hoizayaAr basa?ka�saqLeÜ itamaIhäLÜA�R maUKaR nabanaA�osa�. 6Daerq maAinasahämaerA naAmamaA �A�naeCÜna�. itanaIhäLeÜ BannaeCÜna�/ 'ma naq �ka�h¦<.¾ �ina itanaIhäLeÜ Daerq maAinasahäLÜA�R maUKaR taulyaA�naeCÜna�.7itamaIhäLeÜ LÜùfA�Rª r LÜùfA�Rhäka�o baAremaA saunna paA�naeCÜQ.�ina �ä h¦nae LÜ< ùfA�Rhäka�o baAremaA paina ka�TaAhäsaunnaeCÜQ. tar frA�nau padqRna. �ntaka�o samaya �A�na �iGanaqyaI GawÜnaAhä GawÜ�naeCÜ. 8rAxw°Ühä �Nya rAxw°ÜhäisataLÜùfA�R gÜÜanae RCÜna�. rAjya-rAjyahä maABaá LÜùfA�R calnaeCÜ.

11113333

77775555 mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 11113333ÉÉÉÉ9999----33334444ivaiBanna WÜA�<hämaA BaUka�mpa jaAnaeC. yastao samaya paina�A�nae CÜ jaitabaeLÜA KaAnaLÜAA�R kae�hI kau�rA h¦naeCqna. yaIkau�rAhä kae�hI kau�rAhä nayaA< janma h¦nae PaATaimaka� samayamaAjastaq ka�xwÜpaU,ÜÜaR h¦naeCÜ.

9"itamaIhä hoizayaArI bana. maAinasahäLeÜ itamaIhäLÜA�Rpak�a�na eCÜ �ina NyaAyaka�oLÜAigÜ Üa LqjaAnaeCÜ. itanaIhäLeÜsaBaAGarhämaA itamaIhäLÜA�R ipawnaeCÜna�. itamaIhäLÜA�RhAika�mahä r rAjaAka�o saAmau jabarjastaI �ByaA�naeCÜ.itamaIhäLeÜ maero baAremaA saA»aI idnau panaeRCÜ. itamaIhäLeÜmaLÜA�R paCYA�ka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadAR yaI sabaq h¦naeCÜ. 10yasaBandA�iGanaq sabaq jaAitahä sausamaAcaArhä PacaAr gÜÜairnau paCÜRÜ.11itamaIhäka�o pak�a�A� h¦naeCÜ �ina NyaAyaka�o BaAgÜÜaI bannaupanaeRCÜ. tar itamaIhäLe yahA< jae BannaeCÜQ yasa baAre frA�naupanaeR Cqna. yasabaeLÜA parmaezvarLeÜ itamaILÜA�R jae idnauh¦nCÜ yahI Bannau panae RCÜ. tyasabaeLÜA vaAstavamaA itamaI �Apaq�baoiLÜrheka�o h¦nae CqnaAÏ. paiva¤a-�AtmaA baoiLÜrheka�o h¦naeCÜ.

12"dAjauBaA�häLeÜ dAjauBaA�häLÜA�R maAnaR ivazvaAsaGaAtagÜÜanae RCÜna�. baAbauhä �ApaÍnaq baALÜka�häPaita ivazvaAsaGaAtagÜ Üana e RCÜna � �ina maAna e RCÜna � Ü. baALÜka�hä paina �ApaÍna q�AmaAbaAba uhäka�o iva¨ëmaA �WÜ �na eCÜna � �ina taI�AmaAbaAbauhäLÜA�R maAnaeR CÜna�. 13sabaq maAinasahäLeÜ maLÜA�RpaCYAyaQ Banaer itamaIhäLÜA�R G£,ÜÜaA gÜÜanaeRCÜna�. tar jao caA<ih�ntasamma naq baLÜvaAna rhnCÜ � maA¤aq baA<cnae CÜ.

14"jahA< yao h¦nau h¦<dqna iTayao ' yasa sTaAnamaA �iBa�ritamaIhäLeÜ BanaAyaka� icaja deKnaeCÜQ¾ taI kau�rA jasaLeÜ DvaMsapaAnaeRCÜ.® :vyai(aá jasaLeÜ paùFCÜ yasaka�o �TaR vaAstavamaA kae�h¦nCÜ bauJnaupaCÜR.ò " yasabaeLÜA yahUidyaAka�A maAinasahäpahAùfhäitar BaAgÜnau paCÜR. 15maAinasahä samaya napa�ALÜIBaAgÜnau paCÜR. yaid kau�naq maAinasa Garka�o CÜAnaAmaA CÜ BanaeGarbaAwÜ kae�hI inaka�AlnaLÜA�R � taLÜitar �oLeÜRnau h¦dq|na.16yaid kau�naq vyai(aá �ApaÍnao KaetabaArImaA CÜ Banae yao painapa�kae�Rr �ApaÍnao vas¤a lyaA�na yahA< jaAnaeCqna. 17 yasabaeLÜAgÜÜaBaRvataI s¤aI vaA sasaAnaA naAnaIka�A �AmaAhäLÜA�R painaBayaAnaka� h¦naeCÜ. 18yastao GawÜnaA zaItaka�o samayamaA nahosa�Banaer PaATaRnaA gÜÜar. 19ika�naBanae taI idnahämaA jauna ka�xwÜh¦nCÜ yao yastao h¦nC Üika� parmaezvarLeÜ saMsaArka�o s£ixwÜgÜÜareka�o deiKa �ihLeÜsamma pae�ir Ba�ka�o Cqna. �ina yastaoduÉKahä pae�ir GawÜnae Cqna. 20�hA<ka�A maAinasahäka�oinaimta parmaezvarLeÜ yao BayaAnaka� samayaLÜA�R saIimata paAnaeRinazcaya gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ. yaid yao samaya naCÜowÜA�� ka�ohI

paina baA<cnae Cqna. tar parmaezvarLeÜ �ApaU�æArA cauina�ka�A�ApaÍnaq maAinasahäka�A inaimta sahAyataA paurYA�naLÜA�R yaosamaya CÜowYA�ka�A h¦na�. 21 yasabaeLÜA/ yaid kae�hI maAinasahäLeÜitamaIhäLÜA�R Banae/ 'her/ Ka�IxwÜ yahA< h¦nauh¦nCÜ.¾ �TavaA/'�hA< yahA< h¦nauh¦nCÜ.¾ yasaLÜA�R ivazvaAsa nagÜÜar. 22BaU�wÜoKa�IxwÜhä r BaU�wÜo �gÜÜamava(aáAhä �A�naeCÜna �ina parmaezvarLeÜcaunaeka�A maAinasahäLÜA�R Daoka�A idnau samBava Ba� saMkae�ta rcamatka�Arhä gÜÜanaeR CÜna�. 23yasaka�Ar,ÜÜa hoizayaArI bana. yaIsaba h¦na �iGa naq maqLeÜ sataka�R gÜÜarA�ka�o CÜu.

24"tar yasapaiCÜka�A idnahämaA yastao duÉKaka�A samayapaiCÜ/

'saUyaR �<DyaAro h¦naeCÜ/ �ina jaUnaLeÜ paina jyaoitaidnaeCqna.

25 �Aka�AzabaAwÜ taArAhä BaánaeRCÜna�/ �ina �Aka�Azaka�Asabaq zai(aáhä fgÜÜamagÜÜaA�nae CÜna�.¾

yazaqyaA 13É10; 34É4

26" yasapaiCÜ maAinasahäLeÜ maAinasaka�o pau¤aLÜA�R mahAnazai(aá r gÜÜaQrvaka�A saATa baAdLÜmaA Ba�r �A�<dq gÜÜareka�odeKnaeCÜna�. 27maAinasaka�o pau¤aLeÜ �ApaÍnaA svagÜÜaRdUtahäLÜA�Rp£TvaIka�o caArqitar paWÜA�nau h¦naeCÜ. svagÜÜaRdUtahäÜLeÜ p£TvaIka�APa yaeka� kau�naAbaAwÜ cauina�ka�A maAinasahäLÜA�R BaeLÜA gÜÜanaeRCÜna�.

28"naeBaArAka�o äKaLeÜ hAmaILÜA�R paAWÜ paùFA�naeCÜÉ jabanaeBaArAka�o äKaka�o hA<gÜÜaAhä hiryao r ka�iLÜLÜo h¦naeCÜ nayaA<paAtahä �m�ana TaAlnaeCÜ/ tabaÜ itamaIhäLeÜ �aIxma naijaka� CÜBanaer bauJnaeCÜQ 29 yasarInaq jaba itamaIhä yaI kau�rAhäGaweÜka�A deKnaeCÜQ taba itamaIhäLeÜ paina jaAnnae CÜQ ika� maqLeÜitamaIhäLÜA�R Banaeka�A kau�rAhäka�o samaya naijaka�maA �inaWÜIka� Foka�AmaA CÜna�. 30ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu.yaI sabaq kau�rAhä yahI samayaka�A maAinasahä jaIivata Ba�kaq�baeLÜA h¦naeCÜna�. 31§vagÜÜaR �ina p£TvaI DvaMsa h¦naeCÜ. tar maqLeÜBanaeka�A vacanahä ka�ihlyaq naAza h¦nae Cqna.

32"ka�saqLeÜ paina yao idna r samaya TaAhA paA�nae Cqna.pau¤a r svagÜÜaRmaA Ba�ka�o §vagÜÜaRdUtahäLeÜ samaeta yao idna rsamaya jaAnnae Cqna. yao idna r samaya kae�vaLÜ ipataALeÜ maA¤ajaAnnau h¦nCÜ. 33hoizayaAr basa. sa<Daq tayaArI basa? yaosamaya ka�ihLeÜ �A�nae BanaI itamaILeÜ jaAndqnaQ. 34yao pardezagÜÜa�rheka�o maAinasa jastaq ho �ina jasaLeÜ Gar CÜoùfCÜ. yaomaAinasaLeÜ �ApaÍnao naoka�rhäLÜA�R Gar ijammaA id�ka�o h¦nCÜ. yasaLeÜ Pa yaeka� naoka�rLÜA�R ivazaexa ka�Ama gÜÜanaR LÜA�ka�o h¦nCÜ

mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 11113333ÉÉÉÉ33335555----11114444ÉÉÉÉ11114444 77776666�ina �saLeÜ paALeÜLÜA�R hoizayaAr saATa Foka�Aka�o r»aA gÜÜarersataka�R basnau Banaer �A$aA idnCÜ. 35yasaka�Ar,ÜÜa itamaIhäsa<Daq satakaR� basa. yao Garka�o maAiLÜka� ka�ihLeÜ pa�ka�IR�A�LÜA Banaer itamaIhäLeÜ TaAhA paA�kaq� h¦<dqnaQ. �inazcayanaq baeÂka�A vaA maDya rAtamaA/ vaA �ita ibahAnaq/ vaAGaAma Bauálkae�paiCÜ �A�naeCÜ. 36maAiLÜka� �ða�Aisa pa�ika�RnaeCÜ.yaid itamaIhä tayaArI r sataka�R rhyaQ Banae �saLeÜitamaIhäLÜA�R sauitarheka�o paA�nae Cqna. 37ma itamaIhäLÜA�Ryasao BandCÜu/ �ina Patyaeka�LÜA�R yasao BandCÜu/ 'satakaR�basa?¾®

yyyyaaaahhhhààààddddIIII PPPPaaaammmmaaaau uuuKKKKaaaahhhhääääææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR mmmmaaaaAAAAnnnnaaaae eeeR RRR yyyyaaaaoooojjjjaaaannnnaaaaAAAA:ma(aI 26É1-5; LÜàka�A 22É1-2; yaUhnnaA 11É45-53ò

�ba kae�vaLÜ du� idna rhyaoÜ inastaAr* r �KaimarIrowÜIka�o caAùfka�o inaimta. mauKya paUjaAhArIhä r

zaAs¤aIhäÜ yaezaULÜA�R pak�a�nae �ina maAnaeR jaALÜ saAjaIka�oBayaAnaka� KaojamaA iTa�. 2itanaIhäLeÜ Banae/ "tar caAùFka�osamayamaA hAmaILeÜ yaezaULÜA�R pak�a�na h¦<dqna ika�naBanae maAinasahäk�a�oiData h¦naeCÜna� �ina dÄ�[A macyaA�nae fr h¦nCÜ.®

��wwwwÜÜÜÜIIII ssss¤¤¤¤aaaaIIIIææææAAAArrrrAAAA iiiivvvvaaaazzzzaaaae eeexxxxaaaa kkkkaaaae eee��hhhhIIII ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaae eeeR RRR ccccaaaae eeexxxxwwwwÜÜÜÜAAAA:ma(aI 26É6-13; yaUhnnaA 12É1-8ò

3yaezaU baeTaAinayAAmaA h¦nauh¦nTyao. isamaona kau�xWÜrogÜÜaIka�oGarmaA ��wÜA maecamaA �hA< KaAnaA KaA<dq h¦nauh¦nTyao. yasaqbaeLÜA��wÜI s¤aI �hA<ka�hA< �A�R. yasa s¤aILeÜ ��wÜA �itamaUlyavaAna isaMgÜÜamamaRrka�o Bau<fulka�o Bair �(arka�o saugÜÜanDaBarer lyaA�ka�I iTa�R. yao saugÜÜanDa zauë jawÜAmasaIæArA tayaArgÜÜair�ka�o iTayao. yasa paiCÜ yasa s¤aILeÜ jaArka�o ibaka�oRKaoLÜI �ina yaezaUka�o wÜA�<ka�omaA saugÜÜanDa KaAnyaA�id�R.

4kae�hI caeLÜAhäLeÜ jasaLeÜ yaI deKaer irsaA� �ina�ka�-�ka�ARmaA Banna LÜAgÜÜae kau�rA gÜÜanaR TaALeÜ. itanaIhäLeÜBanae/ " yasaLeÜ ika�na yao saugÜÜanDa naxwÜ gÜÜareka�oÀ 5 yao saugÜÜanDavaxaRBairka�o ka�maA� ho. yasaLÜA�R baecna saika�nTyao �inapaqsaA gÜÜarIbaLÜA�R idna saika�nTyao.® �ina itanaIhäLeÜ yasas¤aIka�o ka�fA �ALÜocanaA gÜÜare.

iiiinnnnaaaassssttttaaaaAAAArrrr yahàdIhäka�o mah vapaU,ÜÜaR idna. maozaAka�o samayamaA parmaezvarLeÜitanaIhäLÜA�R imaZmaA dAsa vabaAwÜ mau(aá gÜÜarA�nau Ba�ka�o samBaánaAmaAyao idna Pa yaeka� vaxaR ivazaexa KaAnaA KaAnCÜna�. LeÜvaI 23É4-8;vyavasTaA 16É1-8.

11114444

6yaezaULeÜ BannauBayao/ " yasa s¤aILÜA�R �ka�LÜo CÜoùfIde�.tyasaLÜA�R itamaIhäLeÜ ika�na idka�dArI id�rheCÜQÀ yasaLeÜmaLÜA�R KaUbaq rAm�ao ka�Ama gÜÜarI. 7gÜÜarIba maAinasahä sa<DaqitamaIhäsa<gÜÜa h¦naeCÜna�. itamaIhäLeÜ jaitabaeLÜA caAhnCÜQ yai(abaeLÜAitanaIhäLÜA�R madta gÜÜanaRsaka�CÜQ. tar ma sa<Daq itamaIhäsaMgÜÜah¦nae Cqna. 8 yasa s¤aILeÜ maLÜA�R jae jaita gÜÜanaR saka�yaI yai(agÜÜarI. yasaLeÜ maero-zarIr maAiTa saugÜÜanDa CÜir id�R. yasaLeÜmaLÜA�R manaR �iGanaq gÜÜaAùfnaka�o tayaArIka�ALÜAigÜÜa yasao gÜÜarI.9ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu. jahA< ka�hI=paina saArAsaMsaArka�A maAinasahäLÜA�R sausamaAcaArhä PacaAr gÜÜairnaeCÜ/�ina saArA jagÜgÜÜaAmaA sausamaAcaArhä saunaA¬/ yasa s¤aILeÜgÜÜareka�o kau�rAhä paina �saka�o saMBaánaAka�A inaimta BainanaeCÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo zzzzaaaa¤¤¤¤aaaau uuuhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ssssaaaahhhhyyyyaaaaooooggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaaR RRR yyyyaaaahhhhUUUUddddAAAA ttttaaaattttppppaaaarrrr:ma(aI 26É14-16; LÜàka�A 22É3-6ò

10 yasapaiCÜ baAHjanaA ivazaexa sahyaogÜÜaIhämaDyae �ka�janaAcaeLÜA mauKya paUjaAhArIhä Ba�ka�hA< gÜÜayao. yao caeLÜAka�onaAma iTayao yahUdA �ska�Airyaota. yahUdALeÜ yaezaULÜA�R itanaIhäka�ohAtamaA saumpaeka�o caAhnTyao. 11mauKya paUjaAhArIhä yaosaunaer Kaubaq KauzaI iTa�. yasaka�oLÜAigÜÜa itanaIhäLeÜ �saLÜA�Rjaitapaina paqsaA idna tayaAr iTa�. �ina yaezaULÜA�R itanaIhäka�ohAtamaA saumpana �icata samayaka�o PataI»aA yahUdALeÜ gÜÜairrheka�AiTa�.

iiiinnnnaaaassssttttaaaaAAAArrrr ccccaaaaAAAAù ùùùffffkkkkaaaa��oooo BBBBaaaaoooojjjjaaaa:ma(aI 26É17-25; LÜàka�A 22É7-14/ 21-23;

yaUhnnaA 13É21-30ò

12yao �KaimarI rowÜIka�o paihLÜo idna iTayao. yao yastaqsamaya iTayao jaunabaeLÜA yahUdIhäLeÜ inastaArka�o paAWÜohäLÜA�RbaiLÜdAna idnae gÜÜadRTae. yaezaUka�o caeLÜAhä �hA<ka�hA< �A�paugÜÜae�ina Banae/ "hAmaI jaAnaeCÜQ �ina inastaAr caAùfka�o BaojanaitamaIhäLeÜ KaAnaka�o inaimta tayaAr paAnae RCÜAÏ. tapaA�RªLeÜhAmaIhäLeÜ ka�hA< inastaAr caAfka�o Baoja tayaAr gÜÜareka�ocaAhnauh¦nCÜÀ®

13yaezaULeÜ �ApaÍnao du�janaA caeLÜAhäLÜA�R nagÜÜar paWÜA�nauBayao. �hA<LeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "nagÜÜarmaA jaA¬. yahA< ��wÜA maAinasaLÜA�R jaArmaA paAnaI baokae�r �A�rheka�oBaewnaeCÜQ. itanaka�o paiCÜ LÜAgÜÜa. 14 yao maAinasa ��wÜAGariBa¤a pasnaeCÜÜ. yahI GarmaA gÜÜa�r yao Garka�o maAiLÜka�saMgÜÜa BanaÉ 'gÜÜauäjyaU Bannauh¦nCÜ ma �ina maerA caeLÜAhä

77777777 mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 11114444ÉÉÉÉ11115555----33336666inastaAr caAfka�o Baoja KaAnae ka�oWÜA ka�hA< hoLÜA.¾ 15GarmaAiLÜka�LeÜ itamaIhäLÜA�R maAiTalLÜo taLÜAka�o WÜULÜo ka�oWÜAdeKaA�naeCÜ jao sajaA�r tayaAr paAreka�o CÜ. hAm�aA inaimta yahA< bandobasta gÜÜar.®

16yasaka�Ar,ÜÜa caeLÜAhä gÜÜa� �ina nagÜÜarmaA pasae. yaezaULeÜBannau Ba�ka�o jastaq itanaIhäLeÜ sabaq kau�rAhä Bae·Ü�A�.yasaTaR itanaIhäLeÜ naq inastaAr caAfka�o Baoja tayaAr gÜÜare.

17saA<BaámaA/ yaezaU �ApaÍnaA baAHjanaA Paeirtahä iLÜ�r yao GarmaA jaAnauBayao. 18jaba itanaIhä KaA<dq iTa�/ yaezaULeÜBannauBayao/ "ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu. itamaIhäbaAHjanaAmaDyae kau�naq �ka�janaALeÜ maLÜA�R ivazvaAsa GaAtagÜÜanaeRCÜQ. yao �ka�janaALeÜ masa<gÜÜaq �ihLeÜ KaA�rheka�o CÜ.®

19caeLÜAhä yao saunaer Kaubaq duuÉKaI Ba�. itanaIhä �ka��ka�LeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "inazcayanaq yao ma ho�naÉ WÜIka�hoÀ®

20yaezaULeÜ BannauBayao/ "� baAh°ÜjanaA maDyae �ka� ho. � yahI ho jasaLeÜ masa<gÜÜaq ka�caQrAmaA rowÜI caopdqCÜ. 21maAinasaka�opau¤a jaAnaeCÜna� �ina manae RCÜna�. ika�naika� �naka�o baAremaADamaRzaAs¤ahämaA LeÜiKa�ka�o CÜ. tar tyasa vyai(aáLÜA�RiDaða�Ar CÜ jasaæArA maAinasaka�o pau¤aLÜA�R ivazvaAsaGaAtagÜÜairnaeCÜ. ba¨ yao vyai(aáLÜA�R yao Daerq rAm�ao h¦naeiTayao yaid yao paihlyaq najanmaeka�o Ba�.®

PPPPaaaaBBBBaaaau uuuBBBBaaaaoooojjjjaaaa:ma(aI 26É26-30; LÜàka�A 22É15-20; 1 ka�oirnTaI 11É23-25ò

22jaba �naIhä KaA< Mdq iTa�/ yaezaULeÜ kae�hI rowÜIiLÜnauBayao �ina yasaka�o inaimta parmaezvarLÜA�R DaNyavaAdidnauBayao. taba �hA<LeÜ tyasaLÜA�R wÜuk�a�A-wÜuk�a�A paAnauRBayao �ina�ApaÍnao caeLÜAhäLÜA�R idnauBayao. �hA<LeÜ BannauBayao/ "yaoLeÜeÜ¬ yao maero zarIr ho.®

23 yasapaiCÜ yaezaULeÜ pyaALÜA iLÜnauBayao �ina yasaka�oLÜAigÜÜaparmaezvarLÜA�R DanyavaAd idnauBayao. taba �hA<LeÜ yao �ApaÍnaAcaeLÜAhäLÜA�R idnauBayao. itanaIhäLeÜ pyaALÜAbaAwÜ ipa�.

24tyasapaiCÜ yaezaULeÜ BannauBayao/ "yao maero ka�rArka�orgÜÜata ho. yao rgÜÜata Daerq maAinasahäka�A inaimta paoKyaA��ka�oho. 25ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu. ma yao ma´a pae�ir yasabaeLÜAsamma ipa�<idna jaunabaeLÜA samma ma parmaezvarka�orAjyamaA yasaLÜA�R nayaA< ipa�ka�o h¦<idna<.®

26taba itanaIhäLeÜ Bajana gÜÜaA� �ina Ba�Asae-fA<ùfA itargÜÜa�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��AAAA ssssaaaabbbbaaaaq qqq ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ ��hhhhAAAA< <<<LLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR CCCCÜÜÜÜooooù ùùùffffeeee:ma(aI 26É31-35; LÜàka�A 22É31-34; yaUhnnaA 13É36-38ò

27 yasapaiCÜ yaezaULe �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/"itamaIhä sabaqLeÜ �ApaÍnao ivazvaAsa hrA�naeCÜQ. yao kau�rADamaRzaAs¤ahämaA LeÜiKa�ka�o CÜÉ

'ma gÜÜaoWÜALÜoLÜA�R maAnaeRCÜu/ �ina BaeùfAhä CÜr§paxwÜÜh¦naeCÜna�.¾

jaka�iryaA 13É7

28tar ma marepaiCÜ/ ma pae�ir m£ yaubaAwÜ baQrnaeCÜu. yasapaiCÜma gÜÜaALÜIÜLÜI jaAnaeCÜu. itamaIhä yahA< paugÜna �iGanaq ma yahA<paugÜÜaeka�o h¦naeCÜu.®

29pa¤ausaLeÜ Banae/ "yaid sabaqLeÜ �ApaÍnao ivazvaAsa hrA�paina ma ka�ihlyaq maero ivazvaAsa hrA�nae Cqna.®

30yaezaULeÜ javaApa� idnauBayao/ "ma itamaILÜA�R saA<caoBandCÜu. �Ajakae�rAta BaALeÜ doêaopalwÜÜ baAsna�iGa itamaILeÜmaLÜA�R taInapalwÜ �nka�AnaeR CÜQ.®

31tar pa¤ausaLeÜ jaor id�r Banae/ "ma ka�ihlyaq tapaA�RªLÜA�R�nka�AnaeR Cqna yaid ma tapaA�Rªsa<gÜÜaq manaR paretaA paina?® yasarInaq �¨ caeLÜAhäLeÜ paina yahI kau�rA Banae.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ��kkkkaaaa��AAAAnnnnttttaaaammmmaaaaAAAA PPPPaaaaAAAATTTTaaaaR RRRnnnnaaaaAAAA:ma(aI 26É36-46; LÜàka�A 22É39-46ò

32yaezaU �ina �hA<ka�A caeLÜAhä gÜÜaetasamanaI naA�< Ba�ka�o��wÜA WÜA�<maA jaAnauBayao. �hA<LeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�RBannauBayao/ "maqLeÜ PaATaRnaA gÜÜairÓaeLÜ yahA< basa.® 33yaezaULeÜpa¤ausa/ yaAkaU�ba r yaUhnnaALÜA�R �ApaU�sa<gÜÜa baoLÜA�nau Bayao. yasapaiCÜ �hA< � yanta duÉKaI r iKanna h¦nauBayao. 34�hA<LeÜpa¤ausa/ yaAkaU�ba r yaUhnnaALÜA�R BannauBayao/ "maero �AtmaAduÉKaq-duÉKaLeÜ Bairna LÜAgÜÜae jastao CÜ jastao ika� ma manaRLÜAgÜÜae. maLÜA�R yahI| paKaR �ina satakaR� basa.®

35�ina yaezaU itanaIhä Ba�deiKa kae�hI parsamma jaAnauBayaor yasapaiCÜ BaU�<maA LÜùf�nau Bayao �ina PaATaRnaA gÜÜanauRBayao ika�yaid samBava Ba�maA yahI baeLÜA �hA<ka�o ka�xwÜka�A GaùfI�hA<baAwÜ ibataer jaAvaosa�. 36�hA<LeÜ PaATaRnaA gÜÜanau RBayao/"�bbaA/ ipataA? sabaq kau�rAhä tapaA�<maA samBava CÜ.k£�payaA mabaAwÜ yao ka�caQrA hwÜA�idnauhosa�. tar maero �cCÜAbamaoijama ho�na/ tar tapaA�Rª jae jastao caAhnauhnCÜ yahIgÜÜanauRhosa�.®

mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 11114444ÉÉÉÉ33337777----66660000 7777888837taba yaezaU �ApaÍnaA caeLÜAhä Ba�ka�hA< pa�kaeR�r �A�nauBayao.

�hA<LeÜ itanaIhäLÜA�R sauitarheka�o paA�nau Bayao. �hA<LeÜpa¤ausaLÜA�R BannauBayao/ "izamaona/ itamaI sauitarheka�o CÜQÀ kae�maero inaimta �ka�Ga,wÜAsamma paina jaAgÜÜaA rhna saka�taqnaQÀ38jaAgÜÜaA basa �ina PaATaRnaA gÜÜar/ jasamaA ika� itamaIPaLÜoBanamaA panaeR CqnaQ. �AtmaA rAjaI CÜ tar zarIr ka�majaorCÜ.®

39pae�ir yaezaU baAihr jaAnau Bayao �ina yahI PaATaRnaAgÜÜanauRBayao. 40pae�ir �hA< �ApaÍnaA caeLÜAhä Ba�ka�hA< pa�kaR�nauBayao. pae�ir �hA<LeÜ itanaIhäLÜA�R sauitarhekaq� paA�. itanaIhäka�A�A<KaAhä Taika�ta deiKanTae. itanaIhäLeÜ jaAndqna iTa� ika�yaezaULÜA�R kae� Bannau panaeR ho.

41yaezaULeÜ taeêao pawÜka� PaATaRnaA gÜÜairsakae�paiCÜ/ �hA<�ApaÍnaA caeLÜAhä Ba�ka�hA< jaAnauBayao. �hA<LeÜ itanaIhäLÜA�RBannauBayao/ "kae� itamaIhä �Baqá sauitarheka�o �ina ivaZAmagÜÜairrheka�A CÜQÀ �ita Bayao? maAinasaka�o pau¤aLÜA�R paApaImaAinasahäka�o hAtamaA sauimpanae samaya �A�paugyao. 42�WÜ?hAmaI jaAnaqpaCÜR. yahA< yao �ka�janaA �A�<dqCÜ jasaLeÜ maLÜA�RivazvaAsaGaAta gÜÜanaeRCÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ppppaaaakkkk� ��aaaa��AAAA�� ppppaaaannnnaaaau uuuR RRRBBBBaaaayyyyaaaaoooo:ma(aI 26É47-56; LÜàka�A 22É47-53; yaUhnnaA 18É3-12ò

43jaba yaezaU �Baá baoiLÜrheka�o h¦nauh¦nTyao/ yahàdA yahA<�A�paugÜÜae. yahUdA baAHjanaA caeLÜAhä maDyae �ka�janaA iTa�.yahUdAsa<gÜÜa TauPaq maAinasahä iTa�. taI maAinasahäLÜA�R mauKyapaUjaAhArIhä/ zaAs¤aIhä r ��aja yahUdIhäLeÜ paWÜA�ka�AiTa�. taI maAinasahäka�A saATamaA tarvaAr r Gao|caAhäiTa�.

44yahUdALeÜ �naIhäLÜA�R yao saMkae�ta id�ka�A iTa�. "majauna �ka�LÜA�R mvaA�Rª KaAnCÜu �hI naq yaezaU ho. �saqLÜA�Rpak�a�nau r �saLÜA�R LÜAnau �ina r»aA gÜÜanauR.® 45yahUdA �A�nasaATa yaezaU ka�hA< gÜÜa� �ina Banae/ "gÜÜauäjyaU?® yasapaiCÜ�saLeÜ �hA<LÜA�R mvaA�< KaA�. 46taba maAinasahäLeÜ yaezaULÜA�R�WYA� �ina �hA<LÜA�R pak�a�A� gÜÜare. 47kau�naq �ka�janaA�iBarheka�o caeLÜALeÜ �ApaÍnao tarvaAr inaka�Alyao �ina tyasaLeÜPaDaAna paUjaAhArIka�o ��wÜA naoka�rLÜA�R hANyao �ina �saka�oka�Ana ka�AiwÜidyao.

48taba yaezaULeÜ maAinasahäLÜA�R BannauBayao/ "itamaIhätarvaAr r GaocaA<hä iLÜ�r ma ka�hA< maLÜA�R �ka� �parADaIBaÏá maAnaer �A�ka�A CÜQÀ

49Pa yaeka� idna ma maindr �LÜAka�AmaA itamaIhäisataisaka�A�rheka�o h¦nCÜu. yahA< itamaIhäLeÜ maLÜA�R pa¤ae�naQ. tarDamaRzaAs¤ahämaA LeÜiKa�ka�A kau�rAhä paUrA h¦naqpaCÜR.®50 yasapaiCÜ sabaq caeLÜAhäLeÜ �hA<LÜA�R CÜoùfer gÜÜa� �inaBaAgÜÜae.

51��wA javaAna maAinasaLeÜ yaezaULÜA�R paCYA�rheka�o iTayao.�saLeÜ KaAiLÜ ��wÜA maLÜmaLÜ maA¤a LÜgÜÜaA�ka�o iTayao.itanaIhäLeÜ �saLÜA�R paina pak�a�A¬ gÜÜanae R ka�oizaza gÜÜare.52tar yasaLeÜ yao maLÜmaLÜka�o bas¤a CÜAfYo �ina bas¤aivahIna� BaAgÜyao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU yyyyaaaahhhhUUUUddddIIII PPPPaaaammmmaaaau uuuKKKKaaaahhhhääääkkkkaaaa��oooo ssssaaaaAAAAmmmmaaaau uuu:ma(aI 26É57-68; LÜàka�A 22É54-55/ 63-71;


53yaezaULÜA�R pak�a�nae maAinasahäLeÜ �hA<LÜA�R PamauKapaUjaAhArIka�o GarmaA paurYA�. yahA< sabaq mauKya paUjaAhArIhä/yahUdI ��ajahä r zaAs¤aIhä BaeLÜA Ba�. 54pa¤ausaLeÜyaezaULÜA�R paCYA�<dq iTayao/ tar � �hA<ka�A yai(a naijaka�iTa�na. pa¤ausaLeÜ yaezaULÜA�R PaDaAna paUjaAhArIÜka�o Garka�o caQka�napaugÜÜaesamma paCYA�. yao yahA< r»aka�saATa baisarheka�o iTayao�ina �AgÜÜao taApdq iTayao.

55mauKya paUjaAhArIhä/ paUjaAhArIhä r paUrA yahàdImahAsaBaALeÜ yaezaULÜA�R maAnaRka�A inaimta yaezaU iva¨ë BaUáwÜoPamaA,ÜÜa Kaoijarheka�A iTa�. tar itanaIhäLeÜ kau�naq yastaoPamaA,ÜÜa paA�nana�. 56�naeka�AÏ maAinasahä �A� �ina yaezaUka�oiva¨ëmaA BaUáwÜo �Aropahä LÜgÜÜaA�. tar taI PamaA,ÜÜahä�ka� �ka�ARmaA imaldqnTyao.

57 yasapaiCÜ kae�hI maAinasahä �WeÜ �ina yaezaUka�oiva¨ëmaA BaUáwÜo saA»aI id�. itanaIhäLeÜ Banae/ 58"hAmaIhäLeÜyasa maAinasaLeÜ Banaeka�A saunaeka�A CÜAÏ/ 'maAinasahäLeÜ banaA�ka�oyao maindr ma DvaMsa gÜÜairidnaeCÜu. yasaka�o taIna idnamaAÜ/ ma�ka�oR maindr banaA�idnaeCÜuÑjauna maindr maAinasahäLeÜ banaA�ka�oh¦<dqna.¾® 59tar yaI maAinasahäLeÜ Banaeka�A kau�rAmaA painaka�ohI sahmata h¦nae ho�na.

60 yasapaiCÜ PamauKa paUjaAhArIÜ sabaq maAinasahäka�o �iGaKaùfA Ba� �ina yaezaULÜA�R BannaLÜAgÜÜae/ "yaI maAinasahäLeÜtapaA�Rªka�o iva¨ëmaA Daerq kau�rA baoLeÜ. �ApaÍnao iva¨ëmaA�A�ka�o yastao �Aropahäka�o iva¨ëmaA tapaA�Rªka�o Bannau panaeRkae�hI CÜÀ kae� yaI maAinasahäLeÜ saA<cao kau�rAhä gÜÜairrheka�A

77779999 mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 11114444ÉÉÉÉ66661111----11115555ÉÉÉÉ11110000CÜna�À® 61tar yaezaU caUpa caApa basnau Bayao. �hA<LeÜ kau�naq�(ar idnau Ba�na.

PamauKa paUjaAhArILeÜ �hA<LÜA�R pae�ir �ka�oR Pazna gÜÜareÉ"kae� tapaA<�R parma DaNya parmaezvarka�o pau¤a/ Ka�IxwÜ naqh¦nauh¦nCÜÀ®

62yaezaULeÜ javaApa� idnauBayao/ "ho/ ma naq parmaezvarka�opau¤a h¦<. itamaIhäLeÜ maAinasaka�o pau¤aLÜA�R savaRzai(aámaAnaka�odAihnae pai·Ü� basaer svagÜÜaRka�o baAdLÜisata �A�<dq gÜÜareka�odeKnaeCÜQ.®

63jaba PamauKa paUjaAhArIÜLeÜ yao kau�rA saunae/ �naI KaUbaqirsaA�. �saLeÜ �ApaÍnao vas¤a cyaA yao �ina Banae/ "hAmaILÜA�R�ba �ä Daerq gÜÜavaAhIhäka�o �Avazyaka�taA C rÀ64itamaIhä sabaqLeÜ yao maAinasaLeÜ parmaezvarka�o inandAgÜÜareka�o saunyaQ. itamaIhäka�o kae� ina,ÜÜaRya CÜÀ®

sabaqLeÜ yaezaULÜA�R BaULÜ WÜhr gÜÜare. �ina maAirnau paCÜRBanae. 65 yahA< Ba�ka�A ka�itajanaALeÜ yaezaULÜA�R Taukae�. itanaIhäLeÜyaezaUka�o �nauhAr CÜoipaid� �ina �hA<LÜA�R ihka�AR�. itanaIhäLeÜBanae/ "tapaA�Rª �gÜÜamava(aáA ho Banaer hAmaILÜA�R deKaA�nauhosa�.® yasapaiCÜ saur»aAka�maIRhäLeÜ �hA<LÜA�R LÜgÜÜae �ina kau�weÜ.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR iiiiccccaaaannnnddddCCCCÜÜÜÜu uuu BBBBaaaannnnaaaae eeerrrr BBBBaaaannnnnnnnaaaa ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa ffffrrrrAAAA��:ma(aI 26É69-75; LÜàka�A 22É56-62;


66 yaita baeLÜA pa¤ausa caQka�maA naq iTayao. PamauKapaUjaAhArIÜka�o �ka�janaA naoka�naIR kae�wÜI yahA< �A�R. 67 yasaLeÜpa¤ausaLÜA�R �AgÜÜao taApdq gÜÜareka�o deKaI. yao pa¤ausaka�o naijakaq��A�r herI.

taba yao kae�wÜILeÜ BanaI/ "nasartaka�o yaezaUsa<gÜÜa itamaI painaiTayaQÀ®

68tar pa¤ausaLeÜ �svaIka�Ar gÜÜarYo. yasaLeÜ Banyao/ "majaAindna �ina bauiJdna ika� itamaILeÜ kae� Bainarheka�I CÜQ.®taba pa¤ausa yao WÜA�< CÜoùfer caQka�ka�o PavaezaæAritar gÜÜa�. yasabaeLÜA BaALeÜ baASyao.

69 yao naoka�naIR kae�wÜILeÜ �naLÜA�R yahA< deKaI. pae�ir yasa kae�wÜILeÜ yahA< �iBarheka�AhäLÜA�R saoDaI/ "yao maAinasaitanaIhämaDyae kaq� �ka�janaA ho.® 70pae�ir pa¤ausaLeÜ yaI kau�rAsaA<cao ho�na Banaer Banae.

kae�hI»a,ÜÜa paiCÜnaq/ kae�hI maAinasahä jao yahA< �iBarheka�A iTa�/ pa¤ausaLÜA�R Banae/ "hAmaI itamaILÜA�R taI maDyae

häka�o �ka�janaA ho Banaer icandCÜAÏ ika�naBanae itamaI baAsaIhQ.®

71 yasapaiCÜ pa¤ausaLeÜ iDaða�AnaR LÜAgÜÜae �ina �naLeÜ Banae/"itamaIhäLeÜ jauna maAinasaka�o baAremaA kau�rA gÜÜadqRCÜQ itanaLÜA�Rma icaindna< Banaer parmaezvarka�o naAmamaA zapaTa KaA<dCÜu.®

72�ina taurntaq/ doêaopalwÜ BaALeÜ baAsyao. yasapaiCÜpa¤ausaLeÜ yaezaULeÜ Bannau Ba�ka�o �iGaka�A kau�rAhä samBaánaTaALeÜÉ "du�palwÜ BaALeÜ baAsna �iGasamma itamaIhäLeÜ maLÜA�Ricaindna< Banaer taInapalwÜ �nka�AnaeR CÜQ.® pa¤ausa yasapaiCÜKaubaq duÉiKata Ba� �ina äna LÜAgÜÜae.

iiiippppaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAttttaaaassssaaaa hhhhAAAAkkkkaaaa��IIIImmmmaaaaææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUPPPPaaaaiiiittttaaaa PPPPaaaazzzznnnnaaaahhhhääää:ma(aI 27É1-2/ 11-14; LÜàka�A 23É1-5; yaUhnnaA 18É28-38ò

�ita ivahAnaq/ mauKya paUjaAhArIÜhä/ yahUdI ��ajahä/zaAs¤aIhä r sabaq yahUdI mahAsaBaALeÜ yaojanaA

banaA�. itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R saAMglaoLeÜ baA<Dae �ina ipaLÜAtasaka�hA< paurYA�. itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R ipaLÜAtasaka�hA< sauimpaid�.

2ipaLÜAtasaLeÜ yaezaULÜA�R saoDae/ "kae� itamaI naq yahUdIhäka�orAjaA hQÀ®

yaezaULeÜ BannauBayao/ "ho/ yao sa ya ho.®3mauKya paUjaAhArIÜhäLeÜ �naI iva¨ë �naeka�AÏ �iBayaogÜÜa

LÜgÜÜaA�ka�A iTa�. 4yasaTaR ipaLÜAtasaLeÜ �naLÜA�R pae�ir �ka�Pazna gÜÜare. "kae� itamaI javaApa� idna caAh<dqnaQÀ heritanaIhäLeÜ ka�itavawÜA �iBayaogÜÜahä itamaI iva¨ë gÜÜairrheCÜna�.À®

5tar yaezaULeÜ �(ar idnau Ba�na. yasaTaR ipaLÜAtasa �ka�dmaqCÜða� pare.

iiiippppaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAttttaaaassssaaaaææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR mmmmaaaau uuu((((aaaaáááá ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaae eeeR RRR ccccaaaae eeexxxxwwwwÜÜÜÜAAAA iiiinnnnaaaaxxxxppppaaaa��LLLLÜÜÜÜ:ma(aI 27É15-31; LÜàka�A 23É13-25; yaUhnnaA 18É39-19É16ò

6Pa yaeka� vaxaR inastaAr caAfka�o samayamaA kaq�dmaA pareka�A�ka�janaALÜA�R hAka�ImaæArA jaeLÜbaAwÜ mau(aá gÜÜairnTyaoÜ.maAinasahäLeÜ caAheka�ALÜA�R kau�naq paina kaq�dILÜA�R �saLeÜ mau(aágÜÜairidnCÜÜ. 7 yasabaeLÜA barbbaA naA�< gÜÜareka�A �ka�janaA �ohI�ä saATa kaq�dmaA iTayao. itanaIhäLeÜ dÄ�[AmaA ��wÜA h yaAgÜÜareka�o iTayao. 8maAinasahä �hA<ka�hA< �A� �ina �hA<LeÜsa<Daq gÜÜare BaÏá �ka�janaA kaq�dILÜA�R mau(aá gÜÜairidna BanaI�A�ah gÜÜare.

9ipaLÜAtasaLeÜ maAinasahäLÜA�R Banae/ "kae� itamaIhäLeÜyahUdIka�o rAjaALÜA�R maqLeÜ CÜoiùfid�ka�o caAhnCÜQÀ® 10ipaLÜAtasaLeÜ

11115555

mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 11115555ÉÉÉÉ11111111----33335555 88880000yasao Banae ika�naBanae mauKya paUjaAhArIÜhäLeÜ yaezaULÜA�R �naIka�hA<sauimpaid�ka�o �ih=saAka�o :�xyaARò ka�Ar,ÜÜaLeÜ ho BanaI jaAndTae.11tar mauKya paUjaAhArIÜhäLeÜ maAinasahäLÜA�R yaezaUka�o sa·Ü�AmaAbaArbbaAka�o maui(aáka�o maA<gÜÜa gÜÜanauR BanaI �ka�saA�.

12ipaLÜAtasaLeÜ maAinasahäLÜA�R pae�ir �ka�palwÜ saoDae/"taba yao maAinasaLÜA�R kae� gÜÜanau Rpanae R jasaLÜA�R itamaIhäyahUdIhäka�A rAjaA BandCÜQÀ®

13maAinasahä pae�ir icacyaA�/ "�saLÜA�R k�a u�samaAwÜA<gnauhosa�.®

14ipaLÜAtasaLeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ "ika�naÀ �saLeÜ kae� yastao BaULÜ gÜÜareka�o CÜÀ®

tar maAinasahä Baána jaor jaorsa<gÜÜa ka�rA�na LÜAgÜÜae/"�saLÜA�R k�au�samaA wÜA<gnauhosa�.®

15ipaLÜAtasaLeÜ maAinasahäLÜA�R KauzaI taulyaaA�na caAhnTae/yasaTaR �saLeÜ barbbaALÜA�R itanaIhäka�o inaimta CÜoiùfidyao.�ina ipaLÜAtasaLeÜ isapaAhIhäLÜA�R yaezaULÜA�R ka�orAR LÜgÜÜaA�naeh¦kaU�ma idyao. taba ipaLÜAtasaLeÜ yaezaULÜA�R k�aU�samaA wÜAÄ�[naka�Ainaimta isapaAhIhäka�o hAtamaA ijammaA idyao.

16ipaLÜAtasaka�A isapaAhIhäLeÜ yaezaULÜA�R hAka�Imaka�o iBa¤a:jasaLÜA�R PaewÜoiryama BainanCÜò lyaA�. itanaIhäLeÜ sabaqr»aka�häLÜA�R �ka�i¤ata gÜÜare. 17isapaAhIhäLeÜ yaezaULÜA�RbaqgÜÜaunae ÂgÜÜaA LÜgÜÜaA�R id�. �ina itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�R LÜgÜÜaA�Ridnaka�A inaimta ka�A<ùfAka�o maukau�wÜ banaA�. 18 yasapaiCÜ itanaIhäLeÜyaezaULÜA�R Banae/ "yahUdIhäka�A rAjaA hAmaI tapaA�RªLÜÜA�R saLÜAmagÜÜaCQÜR?® 19itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�R wÜA�ka�omaA kaq�yaAÏ pawÜka�LÜ·ÜãILeÜ ihka�AR�. itanaIhäLeÜ �hA<maAiTa Taukae� �ina Gau< ùfAweÜkae�r �naLÜA�R paUjaA gÜÜare. 20�hA<maAiTa igÜÜalLÜA gÜÜairsakae�paiCÜ itanaIhäLeÜ �hA<ka�o baqgÜÜaunae ÂgÜÜaApa�AwÜA �taAirid�/�ina �hA<ka�o �ApaÍnaq ÂgÜÜaApa�AwÜA LÜgÜÜaA�id�. taba itanaIhäLeÜyaezaULÜA�R k�aU�samaA Bauá,fYA�naLÜA�R baAihr lyaA�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR kkkk� ��aaaaU UUU��ssssaaaammmmaaaaAAAA BBBBaaaau uuuáááá,,,,ffffYYYYAAAA��rrrr mmmmaaaaAAAAiiiirrrryyyyaaaaoooo:ma(aI 27É32-44; LÜàka�A 23É26-43; yaUhnnaA 19É17-27ò

21saA�renaIka�A �ka�janaA maAinasa nagÜÜaritar jaA<dq iTa�.�naI �ALeÜka�jaA,fr r äpa�saka�o baAbau izamaona iTa�.izamaona �ApaÍnao KaetabaAwÜ pa�ikaR�rheTyao. isapaAhIhäLeÜizamaonaLÜA�R yaezaUka�o k�aU�sa baoka�na jabarjastaI gÜÜare. 22itanaIhäLeÜyaezaULÜA�R gÜÜaLÜgÜÜaTaA Bannae WÜA�<maA paurYA�. :gÜÜaLÜgÜÜaTaAka�o�TaR h¦nCÜÉ "KaopaùfIka�o WÜA<�®ò 23gÜÜaLÜgÜÜaTaAmaA isapaAhIhäLeÜ

yaezaULÜA�R ma´a ipa�na vaA´a gÜÜare. yao madsa<gÜÜa maIrR*imasaA��ka�o iTayao. tar yaezaULeÜ ipa�nau Ba�na. 24itanaIhäLeÜ�hA<LÜA�R k�aU�samaA ka�A<wÜI WÜokae�r wÜA<igÜÜa id�. tabaÜ itanaIhäLeÜyaezaUka�A vas¤ahä BaAgÜÜa paAre itanaIhä maDyae �ina ina,ÜÜaRyagÜÜare ika� ica·ÜãAmaA itanaIhä Pa yaeka�LeÜ kae� paA�CÜna�.

25itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R k�aU�samaA wÜAÄ�[dA ibahAnaI paKaka�onaQ bajaeka�o iTayao. 26yaezaUka�o iva¨ëmaA LÜgÜÜaA��ka�o�Aropahäka�o iLÜiKata saUcanaA k�aU�samaA iTayao. saUcanaA-pa¤amaABaina�ka�o iTayaoÉ """"yyyyaaaahhhhUUUUddddIIIIhhhhääääkkkkaaaa��oooo rrrrAAAAjjjjaaaaAAAA....®®®® 27itanaIhäLeÜdu�janaA fAkaU�häLÜA�R paina k�aU�samaA wÜA<gÜÜaeka�A iTa�. itanaIhäÜ�ka�janaA yaezaUka�o dAihnaepai·Ü� r �ka�oR deb�aepai·Ü� iTa�. 28*29�ohor-dohor gÜÜanaeR maAinasahä yaezaULÜA�R iKazaI gÜÜaTaeR.itanaIhä wÜA�ka�o h)A�<dq BandTae/ "tapaA�ª yahI maAinasaho�naQ jasaLeÜ maindr Batka�A�r taIna idna iBa¤aq banaA�idnCÜuBannaeÀ 30�ba k�aU�sabaAwÜ taLÜ �oLÜRnauhosa� �ina �Apaq�LÜA�RbacaA�nau hvasa�.®

31yastaq Paka�ArLeÜ mauKya paUjaAhArIÜhä r zaAs¤aIhäLeÜyaezaULÜA�R igÜÜajyaA�. itanaIhä �ka�-�ka�ARmaA Bainarheka�AiTa�/ "�saLeÜ �ä maAinasahäLÜA�R bacaAyao. tar �Apaq�LÜA�Rba<caA�na sakae�na. 32yaid ¬ Ka�IxwÜ/ �êaA�LÜka�o rAjaA hoBanae/ ¬ k�aU�sabaAwÜ taLÜ Baárer �A�osa jasaæArA hAmaIyasaLÜA�R deKna saka�AÏ �ina �samaA ivazvaAsa gÜÜarAÏ.® taIjasaLÜA�R �hA< sa<gÜÜaq k�aU�samaA Bauá,fYA�yao itanaIhäLeÜ paina�hA<ka�o �pamaAna gÜÜare.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo mmmm££££ yyyyaaaau uuu:ma(aI 27É45-56; LÜàka�A 23É44-49; yaUhnnaA 19É28-30ò

33maDyaAnhka�o baeLÜA saArA dezamaA �nDaka�Ar Bayao.�nDaka�Ar taInabajaesamma LÜgÜÜaAtaAr rhYo. 34WÜIka� taInabajaeyaezaU WÜULÜo svarmaA icacyaA�nau Bayao/ "�LÜo�R/ �LÜo�R/LÜAmaA sabaka�TanaIÀ® yasaka�o �TaR ho/ "he maerA parmaezvar/maerA parmaezvar/ ika�na maLÜA�R tapaA�RªLeÜ �ka�Lq CÜoùf�nauBayaoÀ®*

35 yahA< �iBarheka�A kae�hI maAinasahäLeÜ yao saunae.itanaIhäLeÜ Banae/ "sauna? �hA<LeÜ �iLÜyaALÜA�R baoLÜA�rhnau

mmmmaaaaIIIIrrrrR RRR madsa<gÜÜa imasaA�nae �ka� Paka�Arka�o duÉKa Baulnae �QxaiDa.

ppppaaaadddd 22228888 DamaRzaAs¤a �nausaAr �hA<LÜA�R �parADaIhäka�o saATamaArAiKa�ka�o iTayao. �ina DamaRzaAs¤aka�o kau�rA paU,ÜÜaR Bayao.

""""hhhheeee mmmmaaaae eeerrrrAAAA ²²²² CCCCÜÜÜÜooooù ùùùffff��nnnnaaaau uuuBBBBaaaayyyyaaaaooooÀÀÀÀ®®®® BajanasaM�ah 22É1.

Ba�ka�o CÜ.®

88881111 mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 11115555ÉÉÉÉ33336666----11116666ÉÉÉÉ999936tauäntaq �ka�janaA maAinasa dgÜÜaurer gÜÜayao �ina ��wÜA

spaÓa lyaA�r �Ayao. yasa maAinasaLeÜ spaÓamaA isaka�AR BarYo�ina ��wÜA LÜ·ÜãImaA LÜgÜÜaA�r �saLeÜ yaezaULÜA�R ipa�na idyao. yasa vyai(aáLeÜ BaNyao/ "�ba hAmaI paKaQÛ �ina herAÏ �iLÜyaA�A�r �hA<LÜA�R k�aU�sabaAwÜ taLÜ �orAlnae h¦na� ika� ho�nana�.®

37taba yaezaU WÜULÜo svarLeÜ icacyaA�nau Bayao �ina PaA,ÜÜa yaAgÜnau Bayao.

38jaba yaezaU manauR Bayao/ maindrka�o padAR wÜu¹pao deiKapae�d samma du� wÜuk�a�A Ba�r �Apaq� cyaAitayao. 39isapaAhIka�A�iDaka�ArI jao yaezaUka�o �iGa �iBa�ka�A iTa� �hA< ka�sarImanauR Bayao sao deKae �ina Banae/ "yao maAinasa inazcayanaqparmaezvarka�o pau¤a h¦na�?®

40kae�hI s¤aIhä kae�hI par wÜAfo �iBa�r k�aU�satapaR�heirrheka�A iTa�. itanaIhämaDyae magdiLÜnaI mairyama/ saALÜomaI/�ina yaAkaU�ba r yaUsaupa�ka�I �AmaA mairyama paina yahI| iTa�R.:yaAkaU�ba �saka�o ka�AnCÜo CÜoro iTayaoò 41taI s¤aIhä itanaqiTa� jasaLeÜ gÜÜaALÜILÜIsamma yaezaUka�o saATa id�ka�A iTa��ina �hA<ka�o deKaBaALÜ gÜÜareka�A iTa�. �ä Daerq s¤aIhäpaina yahA< iTa�. itanaIhä paina yaezaUsa<gÜÜa q yaäzaLeÜma�A�ka�A iTa�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAAiiiiffffnnnnaaaau uuu BBBBaaaayyyyaaaaoooo:ma(aI 27É57-61; LÜàka�A 23É50-56; yaUhnnaA 19É38-42ò

42yao idnaLÜA�R tayaArIka�o idna BainanTyao. :jasaka�o�TaR ho zabaATa idnaka�o �iGalLÜo idnaò rAta padqR iTayao.43�irmaiTayaAka�o yaUsaupa� naAma gÜÜareka�A maAinasa saAhsapaUvaRka�ipaLÜAtasa ka�hA< gÜÜa� �ina yaezaUka�o LÜAzaka�o LÜAigÜÜa ivaintagÜÜare. yaUsaupa� yahUdI mahAsaBaAka�o �ka� PaBaAvazaALÜI sadsyaiTa�. maAinasahämaDyae itanaI naq �ka�janaA yastaA vyai(aá iTa�jasaLeÜ parmaezvarka�o rAjya �A�nae baAwÜo hedRiTa�. 44yaezaU�iGanaq mairsaka�nau Bayao Bannae saunaer ipaLÜAtasa CÜða� pare.yaezaULÜA�R r»aA gÜÜairrheka�o saqinaka� �iDaka�ArILÜA�R itanaLeÜbaoLÜA�. ipaLÜAtasaLeÜ yaezaU �iGanaq mair sakae� BanaI �saLÜA�RsaoDae. 45�ina saqinaka� �iDaka�ArILeÜ ipaLÜAtasaLÜA�R yaezaU�iGanaq mairsakae�ka�o kau�rA saunaA�. yasaka�Ar,ÜÜa ipaLÜAtasaLeÜyaUsaupa�LÜA�R naq �hA<ka�o LÜAza idnae inazcaya gÜÜare. 46yaUsaupa�LeÜkae�hI paAtaLÜo ÂgÜÜaA ika�naeka�A iTa�. itanaLeÜ k�aU�sabaAwÜ�hA<LÜA�R �oHALeÜ �ina yao ÂgÜÜaAmaA �hA<LÜA�R baeHe. yasapaiCÜ yaUsaupa�LeÜ ca·Ü�Ana Kaopaer banaA�ka�o ��wÜA icahAnamaA�hA<LÜA�R rAKae. taba icahAnaka�o æAr band gÜÜanaRLÜA�R ��wÜA

ca·Ü�Ana �hA<LeÜ palwÜA�. 47magdiLÜnaI mairyama/ r yaUsaupa�ka�I�AmaA mairyamaLeÜ yao sTaAna deKae jahA< yaezaULÜA�R LeÜwÜA�yao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU mmmm££££ yyyyaaaau uuubbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ bbbbaaaaQQQQrrrrIIII ��WWWWeeeeÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ssssaaaammmmaaaaAAAAccccaaaaAAAArrrr:ma(aI 28É1-8; LÜàka�A 24É1-12; yaUhnnaA 20É1-10ò

zabaATa idnaka�o �ka�oRidna/ magdiLÜnaI mairyama/saLÜomaI r yaAkaU�baka�I �AmaA mairyamaLeÜ kae�hI

saugÜÜainData vastauhä ika�nae. itanaIhäLeÜ taI saugÜÜainData vastauhäyaezaUka�o zarIrmaA LÜgÜÜaA�idna caAhnTae. 2saptaAhka�o paihLÜoidnaka�o �ka�dmaq ibahAna/ itanaIhä icahAnamaA gÜÜa�rheka�AiTa�. yasabaeLÜAsamma GaAma Bauálkae�kaq� iTa�na. 3taI s¤aIhä�ka�-�ka�ARmaA kau�rA gÜÜadqR iTa�/ "icahAnaka�o Foka�AmaA yahA<��wÜA WÜULÜo FuMgÜÜaA CÜ. ka�saLeÜ yao FuMgÜÜaA hAm�ao inaimtapalwÜA�deLÜAÀ®

4jaba s¤aIhäLeÜ deKae itanaIhäLeÜ FuMgÜÜaA hwÜA��ka�opaA�. yao FuMgÜÜaA �ita WÜULÜo iTayao/ tar Foka�AbaAwÜ yasaLÜA�RpalwÜA��ka�o iTayao. 5itanaIhä icahAna iBa¤a gÜÜa�. yahA<itanaIhäLeÜ �ka�janaA saetao vas¤a LÜA�ka�o javaAna maAinasaLÜA�RicahAnaka�o dAihnae pai·Ü� baisarheka�o deKae. taI s¤aIhäfrA�. 6�saLeÜ Banae/ "frA�nau padqRna. itamaIhäLeÜ naAsartaka�oyaezaULÜA�R/ KaoijarheCÜQ jasaLÜA�R k�aU�samaA wÜA<gÜÜaeka�A iTa�.�hA< ma]tyaubaAwÜ baQrI �WÜ�nau Ba�ka�o CÜ? �hA< yahA< h¦nauh¦nna. her/ yahA< yao sTaAna CÜ jahA< �hA<LÜA�R m£ yau paiCÜrAiKa�ka�o iTayao. 7�ba jaA¬ �ina �hA<ka�A caeLÜAhäLÜA�RKabar gÜÜar. �ina pa¤ausaLÜA�R paina Bainadee¬. itanaIhäLÜA�RBainadee¬/ 'yaezaU gÜÜaALÜIÜLÜI jaAnau Ba�rheka�o CÜ. itanaIhäpaugÜnauBandA �iGanaq �hA< yahA< h¦nau h¦naeCÜ. �hA<LeÜ �iGabaAwqitamaIhäLÜA�R Banae BaÏá �hA<LÜA�R yahA< deKna paA�nae CÜQ.®

8taI s¤aIhä KaUbaq frA� �ina �lmaLÜmaA pare.itanaIhäLeÜ icahAna CÜoùfe �ina dgÜÜaure. frka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ kae�GawÜnaA Ba�ka�o iTayao yasabaAre itanaIhäLeÜ ka�saqLÜA�R kae�hIBanaenana�.

:Pastauta paustaka�maA makaUR�saka�o paurAnaA �aIka� PaitaiLÜpaIhäyahA< zaexa h¦nCÜ.ò

kkkkaaaae eee��hhhhIIII ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ddddeeeeKKKKCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��:ma(aI 28É9-10; yaUhnnaA 20É11-18; LÜàka�A 24É13-35ò

9saptaAhka�o paihLÜo idnamaA yaezaU m£ yaubaAwÜ baQrI �WÜ�nauBayao. �hA< paihLeÜ mairyama magÜdiLÜnaI isata deKaA panauR

11116666

mmmmaaaakkkkaaaaR RRRU UUU��ssssaaaa 11116666ÉÉÉÉ11110000----22220000 88882222Bayao. jasabaAwÜ �hA<LeÜ saAtavawÜA BaUtahä inaka�Alnau Ba�ka�oiTayao. 10jaba �saLeÜ yaezaULÜA�R deKaI itanaI gÜÜa�Rna �ina�hA<ka�A caeLÜAhäLÜA�R BanaI. �hA<ka�A caeLÜAhä �hA<ka�Ainaimta duÉKaI Ba�r ivaLÜApa �ina ro�-ka�rA�R gÜÜairrheka�AiTa�. 11mairyamaLeÜ=Ü yaezaU jaIivata naq h¦nauh¦nCÜ Banaer KabargÜÜairna �ina �naILeÜ �hA<LÜA�R deKae= BanaI itanaIhäLÜA�RBainana. tar caeLÜAhäLeÜ �saLÜA�R ivazvaAsa gÜÜarenana�.

12 yasapaiCÜ taI du� baAihrKaetamaA ihMiùfrheka�A baeLÜA�hA< itanaIhäPaita �ka�oR äpamaA deKaA panauRBayao. tar �hA<maAirna �iGaka�o samayaka�o jastao deiKa<dqnaTyao. 13taIcaeLÜAhä pa�kae�Rr gÜÜa� �ina �ä caeLÜAhäLÜA�R yaIkau�rAhä va,ÜÜaRna gÜÜare. tar itanaIhäLeÜ paina ivazvaAsa gÜÜarenana�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaahhhhäääässssaaaaM MMMggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa kkkkaaaau uuu��rrrrAAAAkkkkaaaa��AAAAnnnnaaaaIIII ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRR BBBBaaaayyyyaaaaoooo:ma(aI 28É16-20; LÜàka�A 24É36-49; yaUhnnaA 20É19-23/

Paeirta 1É6-8ò

14paiCÜ �ApaÍnaA �GaArjanaA caeLÜAhä Paita deKaApanau RBayao jaba itanaIhä KaA<dqiTa�. yaezaULeÜ itanaIhämaA ivazvaAsaka�ma Ba�ka�omaA �ina jasaLeÜ �hA<LÜA�R baQrI �WeÜka�o deKaerid�ka�o samaAcaArmaA ivazvaAsa nagÜÜareka�omaA itanaIhäka�o�ALÜocanaA gÜÜare.

15yaezaULeÜ caeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/ "saArA saMsaArka�ohreka� sTaAnamaA jaA¬ r Pa yaeka�LÜA�R sausamaAcaAr PacaAr gÜÜar.16jasaLeÜ ivazvaAsa gÜÜaCÜR �ina baiptasmaA iLÜnCÜ yao baA<cnaeCÜ. tar jasaLeÜ ivazvaAsaq gÜÜadqRna Banae doxaI h¦naeCÜÜ. 17�inaivazvaAsa gÜÜanaeR maAinasahäLeÜ PamaA,ÜÜaka�A inaimta yaI kau�rAhägÜÜanaeRCÜna�. itanaIhäLeÜ duxwÜAtmaAhä maero naA�<maA BagÜÜaA�naeCÜna�. itanaIhäLeÜ ka�ihlyaq naisakae�ka�A BaAxaAhä baolnaeCÜna�.18itanaIhäLeÜ yaid sapaRhä samaAtae paina itanaIhäLÜA�RcaowÜpawÜka� LÜAgÜnaeCqna. yaid itanaIhäLeÜ GaAtaka� ivaxa ipa�paina itanaIhäLÜA�R kau�naq hAina h¦naeCqna. yaid itanaIhäLeÜ�ApaÍnaA hAta rogÜÜaIhä maAiTa rAKae Banae itanaIhä inarogÜÜaIh¦naeCÜna�.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ssssvvvvaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaR RRRrrrroooohhhh,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa:LÜàka�A 24É50-53; Paeirta 1É9-11ò

19yaI sabaq itanaIhäLÜA�R BaAinasakae� paiCÜ PaBau yaezaULÜA�R§vagÜÜaRitar LÜigÜÜayao. yahA< yaezaU parmaezvarka�o dAihnaepai·Ü� basnauBayaoÜ. 20caeLÜAhä p£TvaIka�o sabaq kau�naAmaA gÜÜa� �inasausamaAcaAr PacaAr gÜÜare. �ina parmaPaBauLeÜ itanaIhäLÜA�RsahAyataA gÜÜare �ina camatka�Ar gÜÜanaeR zai(aá caeLÜAhäLÜA�Rid��ka�ALeÜ sausamaAcaAr PamaA,ÜÜa Ba�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaa bbbbaaaaAAAArrrre eeemmmmaaaaAAAA LLLLUUUUkkkkaaaa��AAAA LLLLeeeeÜÜÜÜKKKKCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��iPaya iTayaoöpa�LÜsa/ ika�naBanae Daerq maAinasahäLeÜ hAm�aAbaIcamaA GaweÜka�A GawÜnaAhäka�o ivaxayamaA �itahAsa LeÜKnae

caexwÜA gÜÜareka�A CÜna�. 2itanaIhäLeÜ taI kau�rAhä naq LeÜKaeka�ACÜna� jauna kau�rAhä zauädeiKa naq hAmaILÜA�R taI maAinasahäjao saA»aIhä r parmaezvarka�A saMdezaka�o saevaka�häLeÜbataA<�dq �A�ka�A CÜna�. 3he maAnanaIya/ ma �Apaq�LeÜ zauädeiKa naq hoizayaAr saATa sabaq kau�rAhäka�o �Dyayana gÜÜareka�oCÜu. yasaqLeÜ/ maqLeÜ sao|cae maqLeÜ paina itamaIhäka�A LÜAigÜÜak�a�maAnausaAr yaI kau�rAhä LeÜKnaq paCÜR. yasaqLeÜ/ maqLeÜ yaIkau�rAhä ��wÜA paustaka�maA samaAvaeza gÜÜareka�o CÜu. 4itamaIhäLÜA�RbauBaáA�nauka�o LÜAigÜÜa jauna itamaIhäLeÜ isakae�ka�A CÜQ yahIkau�rAhä naq sa ya ho Banna/ maqLeÜ yaI kau�rAhä LeÜKaeka�oCÜu.

jjjjaaaakkkkaaaa��iiiirrrryyyyaaaaAAAA ��iiiinnnnaaaa ��LLLLÜÜÜÜIIIIÜÜÜÜiiiizzzzaaaabbbbaaaaAAAA5yahUdAmaA herodka�o zaAsana ka�ALÜmaA jaka�iryaA naA�<

gÜÜareka�o �ka�janaA paUjaAhArI iTa�. jaka�iryaA �ibayaA paUjaAhArIdLÜka�A iTa�. jaka�iryaAka�I patnaI hAäna pairvaArka�o iTa�Rna.itanaka�o naA�< �LÜIizabaA iTayao. 6taI duvaq jaka�iryaA r�LÜIizabaA parmaAtmaA sama»a �saLÜ vyai(aá iTa�. jahA<samma PaBauka�o jammaq �A$aA r inayamahäka�o sambanDa CÜitanaIhä inaxka�LÜMka� iTa�. 7tar jaka�iryaA r �LÜIizabaAinaÉsantaAna iTa�. �LÜIizabaA gÜÜaBaRvataI h¦na saika�na; �inaitanaIhä duvaq v£ë Ba�sakae�ka�A iTa�.

8jaba �naka�o dLÜka�o saevaA gÜÜanaeR paALÜo iTayao jaka�iryaALeÜparmaezvar �iGa maAinasahäka�o saevaA paUjaAhArI Ba�r gÜÜare.yastaq �saka�o dLÜka�o saevaA gÜÜanaeR samaya iTayao. 9paUjaAhArIhäLeÜsa<Daq �ka�janaA paUjaAhArILÜA�R DaUpa idnae gÜÜadRTae. jaka�iryaAyastaq ka�Ama gÜÜanaRLÜA�R CÜAina�ka�o iTayao. yasaka�Ar,ÜÜa �saLeÜPaBauka�o maindrmaA DaUpa jaLÜA�nau paTyaoR. 10 yahA< jammaqmaAinasahä baAihr �ka�i¤ata Ba�ka�A iTa�. DaUpa id��kaq�

LLLLÜÜÜÜU UUUkkkkaaaa��AAAALLLLeeeeÜÜÜÜ LLLLeeeeÜÜÜÜKKKKaaaae eeekkkkaaaa��oooo ssssaaaau uuussssaaaammmmaaaaAAAAccccaaaaAAAArrrr

1111baeLÜA itanaIhä PaATaRnaA gÜÜanaRmaA talLÜIna iTa�. 11 yasapaiCÜDaUpa jaiLÜrheka�o dAihnaepai·Ü� parmaPaBauka�o �ka� §vagÜÜaRdUtajaka�iryaAka�o �iGapai·Ü� �iBa�ka�o iTayao. 12jaba �saLeÜ§vagÜÜaRdUtaLÜA�R deKyao/ jaka�iryaA ºamamaA parYo �ina yaofrLeÜ �Ai(ayao. 13 yao dUtaLeÜ yasaLÜA�R BanaI/ "jaka�iryaA/nafrA¬. itam�ao PaATaRnaALÜA�R parmaezvarLeÜ sauinaidnau Ba�ka�oCÜ.itam�aI patnaI �LÜIizabaALeÜ ��wÜA izazau janma idnaeCÜe. �saka�onaA�< itamaILeÜ yaUhnnaA rAiKaidnaU. 14�saLeÜ itamaIhämaA�Anand r KauzaIyaALÜI lyaA�naeCÜ. �saka�o janmaLe Daerq-DaerqmaAinasahämaA sauKa lyaA�naeCÜ. 15PaBauka�o saAmaunnae yaUhnnaA�ka�janaA mahAna vyai(aá bainanaeCÜ. �saLeÜ dAKarsa �TavaAmaidrA ka�dAipa iLÜnae CqÜna. itanaka�o janmabaAwÜ naq itanaIpaiva¤a �AtmaALeÜ* Bair�ka�o h¦naeCÜna�. .16itanaI DaerqyahUdIhäLÜA�R itanaIhäka�o parmaezvar PaBauitar iKaicanae maADyamah¦naeCÜna�. 17�Apaq� itanaI ��adUta BaÏá parmaPaBauka�o �iGa�iGa jaAnaeCÜna�. �iLÜyaA jastaq itanaI paina zai(aá-sampannavyai(aá bannaeCÜna�. �iLÜyaAmaA Ba�kaq� �AtmaA �samaA painah¦naeCÜ. baAbauhä r CÜoroCÜorIhä maABaá �naqLeÜ naq zaAintabanaA�R rAKnaeCÜna�. itanaIhä jasaLeÜ parmaezvarka�o �A$aApaALÜna gÜÜadRqnana� yastaAhäLÜA�R DaAimaRka� vyai(aáhäLeÜ jastaqsao=cnae banaA�nae CÜna�. parmaPaBauka�o �AgÜÜamanaka�A inaömtamaAinasahäLÜA�R �saLeÜ naq tayaArI paAnaeRCÜna�.®

18jaka�iryaALeÜ §vagÜÜaRdUtaLÜA�R Banae/ "yao kau�rA saA<cao hoBanaer ma ka�sarI inaizcata h¦nauÀ ma ��wÜA bauùFo maAinasa h¦</�ina maerI §vaAsnaI paina bauùFI naq iCÜna�À®

19 yao dUtaLeÜ javaApa� id�/ "ma gÜÜaib�a�LÜ h¦<. maparmaezvarka�o �iGa KaùfA rhnCÜu. parmaezvarLeÜ naq maLÜA�RitamaIisata kau�rA gÜÜanaR r iyanaq KauzaIka�o sausamaAcaAr idna


paWÜA�nau Ba�ka�o ho. 20�ba sauna? yaI kau�rAhä paurA

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 1111ÉÉÉÉ22221111----44448888 88884444

nah¦ÓaeLÜ samma itamaI h¦naeCÜQ r baolnasaka�naeCqnaQ. ika�naÀika�naBanae maqLeÜ Banaeka�o kau�rAhä jao �ApaÍnao samayamaA sa yah¦naeCÜ itamaILeÜ ivazvaAsa gÜÜareka�A CqÜnaQ=.®

21baAihrpai·Ü�/ maAinasahäLeÜ jaka�iryaALÜA�R paiKaRrheka�AiTa�. maindrmaA yaita LÜAmao samaya samma basaeka�o deKaeritanaIhä CÜða� pairrheka�A iTa�. 22 yasapaiCÜ jaka�iryaAbaAihr �A�/ tar �naI baolna nasaka�nae Ba�ka�A iTa�. �naItaI maAinasahäka�A �iGa deKaA maA¤a panaR saka�Tae. tabaitanaIhäLeÜ �saLeÜ maindriBa¤a kae�hI dzaRna paA�ka�o caALÜpaA�. �saLeÜ itanaIhäisata �zaArA maA¤a gÜÜairrhe �ina LÜAwÜABaÏá baisarhe. 23jaba jaka�iryaAka�o saevaAka�o idna paUrA Bayao/� �ApaÍnao Garitar LÜAgyao.

24kae�hI samaya paiCÜ jaka�iryaAka�o svaAsnaI �LÜIizabaAgÜÜaBaRvataI Ba�Rna. �ina paA<ca mahInaAsamma �naI GardeiKabaAihr inaiska�nana�. �LÜIizabaALeÜ Bainana/ 25"her/ maLÜA�RparmaPaBauLeÜ kae� gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ? �hA<LeÜ maero ��wÜA naAnaIjainmayaosa BanaI ina,ÜÜaRya iLÜnau Bayao. parmaPaBauLeÜ mamaAiTayaita dyaA gÜÜanau R Bayao ika� �ba �sao maAinasahäka�osaAmaunnaebaAwÜ maLÜA�R LÜAjamau(aá paAnauR Bayao.®

kkkkaaaa��NNNNyyyyaaaaAAAA mmmmaaaaiiiirrrryyyyaaaammmmaaaa26-27�LÜIÜizabaAka�o CqÜwÜQ= mahInaAmaA/ gÜÜaAÜLÜILÜka�o ��wÜA

zahr naAsartamaA basnae ��wÜA dUta gÜÜaib�a�LÜsa<gÜÜa parmaezvarLeÜ��wÜI ka�NyaAka�hA< paWÜA�idnau Bayao. itanaI dA¬dka�o pairvaArka�o�ka� yaUsaupa� naA�< gÜÜareka�o vyai(aása<gÜÜa magÜÜanaI Ba�ka�I iTa�na. yao ka�NyaAka�o naA�< mairyama iTayao. 28 yao dUta mairyamaka�hA< gÜÜa� �ina Banae/ "zauBaka�manaA CÜ. parmaPaBau itamaIisataqh¦nauh¦nCÜ. itamaI �hA<ka�o Kauvaq iPaya CÜQ.®

29tar yao §vagÜÜaRdUtaLeÜ Banaeka�A yaI kau�rAhämaA mairyamaKaubaq ivacaiLÜta Ba�Rna. mairyama CÜða� parIna r Bainana/ "yao�iBanandnaka�o �TaR kae� hoÀ®

30 yao dUtaLeÜ �saLÜA�R Banae/ "frA�nau padqRna mairyama/ika�naBanae parmaezvar itamaIisata � yanta KauzaI h¦nauh¦nCÜ.31sauna? itamaI gÜÜaBaRvataI h¦naeCÜQ �ina itamaILeÜ ��wÜA CÜorojanmaA�naeCÜQ. �ina �saka�o naA�< itamaILeÜ yaezaU rAKnaU.32�hA< mahAna h¦nauh¦naeCÜ. maAinasahäLeÜ �hA<LÜA�R parmaparmaezvarka�A pau¤a ka�hLÜA�naeCÜna�. parmaPaBau parmaezvarLeÜ�hA<LÜA�R �hA<ka�o pauKaAR dA¬dka�o isaMhAsana idnauh¦naeCÜ.

33�hA<LeÜ yaAkaU�baka�A maAinasahämaAiTa sa<Daqka�A LÜAigÜÜa zaAsanagÜÜanauRh¦naeCÜ. yaezaUka�o rAjyaka�o �nta ka�ihlyaq h¦naeCqna.®

34mairyamaLeÜ yao dUtaLÜA�R Bainana/ "jaba ma ka�NyaA naqCÜu/ yastao ka�sarI h¦na saka�CÜÀ®

35 yao dUtaLeÜ mairyamaLÜA�R Banae/ "paiva¤a �AtmaA itamaImaAiTa�A�nauh¦naeCÜ �ina savaRzai(aámaAna parmaezvarka�o zai(aáLeÜitamaILÜA�R FAka�naeCÜ. yasaka�Ar,ÜÜaLeÜ jauna paiva¤a janmanaeCÜ�saLÜA�R parmaezvarka�o pau¤a ka�hLÜA�naeCÜ. 36yasa ivaxayamaADyaAna dee¬É itam�ao sambanDaI �LÜIizabaA paina gÜÜaBaRvataI iCÜna�itanaka�o �vasTaA v£ë �ina baA<BaáI ka�hLÜA�� paina�ihLeÜ itanaI CÜ maihnaAbaAwÜ gÜÜaBaRvataI Ba�ka�I iCÜna�.37ika�naBanae parmaezvar jastaq kau�ro gÜÜanaR saka�nauh¦nCÜ.®

38mairyamaLeÜ BanaI/ "ma parmaPaBauka�o saevaka� h¦<. tapaA<�RLeÜBanae jastao ma maAiTa Gawnau saka�CÜ.® yasapaiCÜ yao dUta�naIbaAwÜ ivadA Ba�.

jjjjaaaakkkkaaaa��iiiirrrryyyyaaaaAAAA rrrr ��LLLLÜÜÜÜIIIIiiiizzzzaaaabbbbaaaaAAAAssssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa mmmmaaaaiiiirrrryyyyaaaammmmaaaakkkkaaaa��oooo ººººaaaammmmaaaa,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa39LÜgÜÜa(aq mairyama tayaArI Ba�Rna �ina yahàidyaA gÜÜaA�<ka�o

pahAùfI nagÜÜarmaA h(aAir�r gÜÜa�na. 40� jaka�iryaAka�o GarmaAgÜÜa�Rna� �ina �LÜIizabaALÜA�R zauBaka�AmanaA id�Rna�. 41jaba�LÜIizabaALeÜ mairyamaka�o zauBaka�AmanaA sauinana�/ taba itanaka�ogÜÜaBaRka�o naAnaI calyao. �ina �LÜIizabaA paiva¤a-�AtmaAæArApaU,ÜÜa R Ba�R. 42itanaLeÜ jaorLeÜ icacyaA�r BanaI/ "�äs¤aIhäLÜA�R BandA parmaezvarLeÜ itamaILÜA�R Daerq �AzaIvaARdidnauBa�ka�o CÜ. �ina gÜÜaBaRmaA rheka�o naAnaI paina yastaq�naugÜÜ£ihta CÜ. 43yastao ka�sarI h¦na saka�yao ika� maerAparmaPaBauka�I maAtaA maeromaA �A�nau parYoÀ 44jaba maqLeÜitam�ao �iBanandna saunae/ maero gÜÜaBaRmaA Ba�ka�o baALÜka� hxaRLeÜ�pa��rYo. 45itamaILÜA�R �AzaIRvaAd CÜ ika�naBanae PaBauLeÜitamaILÜA�R Bannau Ba�ka�o kau�rA h¦naeCÜ Bannae itamaImaA ivazvaAsaiTayao.®

mmmmaaaaiiiirrrryyyyaaaammmmaaaaææææAAAArrrrAAAA ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo PPPPaaaazzzzaaaaM MMMssssaaaaAAAA46 yasapaiCÜ mairyamaLeÜ Bainana�É

47 "maero �AtmaALeÜ parmaPaBauka�o PazaMsaA gÜÜadRCÜ; �inamaero �dya parmaezvarmaA �Anaindta h¦<dCÜ jao maerAmaui(aádAtaA h¦nauh¦nCÜ.

48 ika�naBanae �hA<LeÜ �ApaÍnao »au� dAsaI Paita k£�paA

88885555 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 1111ÉÉÉÉ44449999----77774444gÜÜanauR Bayao ho/ �ba �PaAnta sabaq maAinasahäLeÜmaLÜA�R �naugÜÜ£ihta maAnnaeCÜna�/

49 ika�naBanae savaRzai(aámaAna parmaezvarLeÜ maero inaimtaWÜULÜo ka�AyaRhä gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ. �hA<ka�o naA�<paiva¤a CÜ.

50 jasaLeÜ parmaezvarLÜA�R �paAsanaA gÜÜaCÜR �saka�o paustaQ=samma �hA< dyaAÂ h¦nauh¦nCÜ.

51 �hA<LeÜ �ApaÍnau baAh¦baLÜæArA ka�iWÜna ka�AyaRhäzai(aázaALÜI gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ. �hA<LeÜ Gama,ÜfIhäLÜA�RitanaIhäka�o manahäka�o Gama,f naxwÜ gÜÜairidnauBa�ka�o CÜ.

52 �hA<LeÜ zai(aázaALÜI zaAsaka�häLÜA�R isaMhAsanabaAwÜhwÜA�nauBa�ka�o CÜ/ �ina nam�ahäLÜA�R �caAlnauBa�ka�oCÜ.

53 �hA<LeÜ Baoka�AhäLÜA�R �saLÜ KaA´ahäLeÜ t£ptapaAnauRBa�ka�o CÜ. tar svaATaIR r DanaIhäLÜA�R ir(aqhAta pa�ka�AR�idnau Ba�ka�o CÜ.

54 �hA< �ApaÍnaA saevaka� �êaA�LÜÜLÜA�R sahAyataA gÜÜanauR�A�nau Ba�ka�o CÜ. �hA<LeÜ hAmaILÜA�R �hA<ka�ok£�paA idnau Ba�ka�o CÜ.

55 �hA<LeÜ �b�aAhAma r �naka�A santaAnaLÜA�R dyaA gÜÜanaRhAm�aA pauKaARhäLÜA�R id�ka�o vacana �nausaAr samBaánauBayao.®56mairyama �LÜIizabaAsaMgÜÜa PaAyaÉ taIna mahInaAsamma basaI.

yasapaiCÜ Gar pa�ka�IR.

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo jjjjaaaannnnmmmmaaaa57jaba �LÜIizabaAka�o janma idnae samaya Bayao itanaLeÜ

��wÜA CÜoro janmaA�na. 58�saka�o iCÜmaeka�Ihä r �Apa�ntahäLeÜ�Paita parmaPaBau parmaezvarLeÜ �ita naq �nau�ah deKaA�ka�osaunaeka�A iTa�. itanaIhä mairyamasa<gÜÜa KauzaI iTa�.

59baALÜka� �AWÜ idnaka�o Ba�paiCÜ itanaIhä �saka�oKatanaA* gÜÜanaR �A�. itanaIhäLeÜ �saka�o naA�< jaka�iryaArAKna caAhnTae ika�naBanae yao �sakaq� baAbauka�o naA�< iTayao.60tar �saka�I �AmaALeÜ Bainana/ "ho�na. �saka�o naA�<

KKKKaaaattttaaaannnnaaaaAAAA parmaezvarLeÜ �b�aAhAmaLÜA�R gÜÜarejastao Pa yaeka� yahàdIbaALÜka�LÜA�R gÜÜairnae/ wÜA�ka�oka�o kae�za maufulyaA�nae ka�AyaR. :�tpai(a17É9-14ò.

yaUhnnaA h¦naeCÜ.®

61maAinasahäLeÜ �LÜIizabaALÜA�R Banae/ "tar itamaIhäka�opairvaArmaA yastao naA�< Ba�ka�o ka�ohI Cqna.® 62 yasapaiCÜitanaIhäLeÜ itanaka�A baAbauLÜA�R saMkae�ta gÜÜare/ "itamaILeÜ yasaka�onaA�< kae� rAKnae �cCÜA gÜÜareka�A CÜQÀ®

63jaka�iryaALeÜ kae�hI LeÜKna paAwÜI maA<gÜÜae. tabaÜ �saLeÜLeÜiKaid�/ "�saka�o naA�< yaUhnnaA ho.® itanaIhä CÜða� pare.64 yahI baeLÜA jaka�iryaAka�o mauKa KaoiLÜyao. �saka�o ijab�aocalyao �ina �naI baolna TaALeÜ. �saLeÜ parmaezvarka�oPazaMsaA gÜÜare. 65�ina �saka�o sabaq iCÜmaeka�Ihä frA�.yahUidyaAka�o pahAùfI »ae¤aka�A baAisandAhä yasa ivaxayamaAkau�rAhä gÜÜanaR TaALeÜ. 66jammaq maAinasahä jajasaLeÜ yaIkau�rAhä saunae itanaIhä inakaq� PaBaAivata Ba� "yao kae�wÜopaiCÜ kae� bainanCÜ hoLÜAÀ® parmaPaBau yasa baALÜka� saATah¦naALeÜ yastao saoica�ka�o iTayao.

jjjjaaaakkkkaaaa��iiiirrrryyyyaaaaAAAAææææAAAArrrrAAAA ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo PPPPaaaazzzzaaaaM MMMssssaaaaAAAA67 yasapaiCÜ yaUhnnaAka�o baAbau jaka�iryaAmaA paiva¤a-�AtmaA

Bairyao. �ina itanaLeÜ yastao �gÜÜamavaA,ÜÜaI idna TaALeÜÉ

68 "�êaA�LÜka�A PaBau parmaezvarka�o PazaMsaA gÜÜar ka�Ar,ÜÜa�hA<LeÜ �ApaÍnaA maAinasahäLÜA�R sahAyataA gÜÜanau RBayao �ina itanaIhäLÜA�R §vatan¤a idnauBayao.

69 parmaezvarkaq� saevaka� dA¬dka�A pairvaArbaAwÜ �hA<LeÜhAmaILÜA�R zai(aázaALÜI maui(aádAtaA idnau Ba�ka�o CÜ.

70 �hA<LeÜ Bannau Ba�ka�o iTayao ika� �hA<LeÜ yaI sabagÜ Üana u R h¦na eCÜ. Daer q �iGana q �hA<ka�A paiva¤a�gÜÜamava(aáAhäbaAwÜ �hA<LeÜ yaI saba kau�rAhäBannau Ba�ka�o ho.

71 �hA<LeÜ hAmaILÜA�R za¤auhädeiKa �ina hAmaILÜA�RG£,ÜÜaAgÜÜanaeR zai(aáhädeiKa jaogÜÜaA�nau Ba�ka�o CÜ.

72 �hA<LeÜ hAm�aA pauKaARhäLÜA�R dyaA gÜÜanae RCÜu BannauBa�ka�o CÜ. �hA<LeÜ paiva¤a-Pa,ÜÜa paina smar,ÜÜa gÜÜanauRBa�ka�o CÜ.

73 �hA<LeÜ hAm�aA pauKaAR �b�aAhAmaka�o �iGa zapaTaKaAnauBa�ka�o CÜ.

74 �hA<LeÜ hAmaILÜA�R hAm�ao za¤auhäka�o paÓaAbaAwÜ§vatan¤a rAKnae zapaTa iLÜnau Ba�ka�o CÜ �QhAmaILÜA�R inaBaRyapaUvaRka� �hA<ka�o saevaAmaA rAKnauh¦naeCÜ.

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 1111ÉÉÉÉ77775555----2222ÉÉÉÉ22221111 8888666675 jaba samma hAmaI jaIivata rhnCÜQ hAmaI paiva¤a

�ina parmaezvar �iGa sahI maAgÜÜaRmaA rhnae CÜQ=.76 "� baALÜka�/ itamaI mahAmaihmaka�o �gÜÜamava(aáA

ka�hLÜA�naeCÜQ. �hA<ka�o �AgÜÜamanaka�o maAgÜÜaR tayaArIpaAnaR itamaI savaRPaTama parmaezvarka�o �iGa jaAnaeCÜQ.

77 itamaILeÜ �hA<ka�A maAinasahäLÜA�R itanaIhäka�opaApahäbaAwÜ »amaA paA�r ka�sarI baA<cnaeCÜna� yaojaAnna idnaeCÜQ.

78 "parmaezvarka�o PaemapaU,ÜÜaR ka�ä,ÜÜaA paA�r hAm�aA inaimta§vagÜÜaRbaAwÜ ��wÜA nayaA< �jyaALÜo idna camka�naeCÜ.

79 �hA<LeÜ �nDaka�ArmaA basaeka�A/ m£ yauka�o frmaApareka�AhäLÜA�R madta gÜÜanauR h¦naeCÜ. �hA<LeÜ hAmaILÜA�RzaAintaka�o maAgÜÜaRitar paTa-PadzaRna gÜÜanauR h¦naeCÜ.®

80yasarI naq taI saAnao baALÜka� baùFdq gÜÜayao r �AtmaAmaAzai(aámaAna h¦<dq gÜÜayao. jabasamma �êaA�LÜmaA maAinasahäLÜA�Riza»aA idna itanaI �A�nana� yai(abaeLÜA samma yaUhnnaAmaAinasahädeiKa wÜAùfA Ba�r basae.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo jjjjaaaannnnmmmmaaaa:ma(aI 1É18-25ò

yasaqbaeLÜA �gÜÜaswÜsa isajarLeÜ romaka�o �DaInamaA rheka�Asabaq dezahäLÜA�R ��wÜA �Adeza paWÜA�. yao �Adeza

�nausaAr jammaq maAinasaLeÜ �ApaÍnao naA�< paMijak£�ta gÜÜarA�naupaTyaoR. 2yao naq paihLÜo palwÜka�o yastao janagÜÜa,ÜÜanaA iTayao.ka�yauirinayasa isairyaAka�o rAjyapaALÜ h¦<dA yao Ba�ka�o ho.3jammaq maAinasahä �ApaÍnao zahrhämaA naA�< paMijak£�tagÜÜarA�nau gÜÜa�.

4yaUsaupa� paina gÜÜaALÜIÜLÜÜka�o naAsarta zahrbaAwÜ yahUidyaAka�obaetaLeÜhema naAmaka� zahrmaA gÜÜa�. baetaLeÜhema zahrLÜA�R dA¬dka�ozahr BainanTyao. yaUsaupa� yahA< gÜÜa� ka�Ar,ÜÜa itanaI dA�dka�AsantaAnaka�A iTa�. 5yaUsaupa� paMijaka�r,ÜÜaka�o LÜAigÜÜa mairyamasa<gÜÜaqgÜÜa� ika�naBanae mairyamasa<gÜÜa �saka�o ivavaAh inaizcata Ba�sakae�ka�oiTayao. mairyama yasabaeLÜA gÜÜaBaRvataI iTa�na. 6yaUsaupa� rmairyama baetaLeÜhemamaA h¦<dA naq baALÜka� janmanae samaya Ba�ka�oiTayao. 7�ina itanaLeÜ PaTama pau¤a janmaA�na. tyasabaeLÜADamaRzaALÜA iBa¤a WÜA�< iTa�na. yasaqLeÜ itanaLeÜ �ApaÍnaobaALÜka�LÜA�R ÂgÜÜaAhäLeÜ baeirna �ina ��wÜA fu<ùfmaA sautaA�na.

2222

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo bbbbaaaaAAAArrrre eeemmmmaaaaAAAA kkkkaaaae eee��hhhhIIII ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaooooWWWWÜÜÜÜAAAALLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ ssssaaaau uuunnnnaaaae eee8 yao rAtaI yasa »ae¤amaA baAihr KaetamaA kae�hI gÜÜaoWÜALÜAhä

�ApaÍnao Bae| ùfAhä hercaAh gÜÜairrheka�A iTa�. 9parmaPaBauka�o��wÜA dUta yasaqbaeLÜA itanaIhäka�o �iGa �iBa�. PaBauka�omaihmaA itanaIhäka�o caArqitar caimka�rheka�o iTayao. taIgÜÜaoWÜALÜAhä Kaubaq frA�. 10tar yao §vagÜÜaRdUtaLeÜ itanaIhäLÜA�RBanae/ "frA�nau padqRna/ ika�naBanae ma itamaIhäLÜA�R zauBasamaAcaArhä Banna LÜAgÜÜaeka�o CÜu. yasaLeÜ sabaq maAinasahäLÜA�R� yanta hixaRta taulyaA�naeCÜ. 11ika�naBanae �Aja naq dA¬dka�ozahrmaA itamaIhäka�o inaömta �ka�janaA maui(aádAtaAka�o janmaBa�ka�o CÜ. �hA< Ka�IxwÜ/ PaBau h¦nauhunCÜ. 12�hA<LÜA�RitamaIhäLeÜ yasarI ica÷aeCÜQÉ itamaIhäLeÜ ��wÜA baALÜka�LÜA�RÂgÜÜaALeÜ baeHeka�o r fu<ùfmaA LÜùfA�rheka�o Bae·Ü�A�naeCÜQ.®

13 yasapaiCÜ �caAnaka� �nagÜÜainta §vagÜÜaIRya dUtahä paihLÜodUtasa<gÜÜa BaeLÜA h¦naeCÜna�. sabaq dUtahäLeÜ yasao Bandq parmaezvarka�oPazaMsaA gÜÜairrheka�A h¦nCÜna�É

14 "§vagÜÜa RmaA parmaezvarLÜA�R maihmaA. �ina jaitamaAinasahäsa<gÜÜa parmaezvar KauzaI h¦nauh¦nCÜ itanaIhämaAzaAinta rhosa�.®

15taI §vagÜÜaRdUtahäLeÜ gÜÜaoWÜALÜAhäLÜA�R CÜoùfe �ina §vagÜÜaRitarPasTaAna gÜÜare. gÜÜaoWÜALÜAhäÜ �ApasamaA kau�rA gÜÜare/ "�bahAmaI baetaLeÜhema jaA¬</ �ina kae� Ba�ka�o CÜ herAÏ/ jasaka�oivaxayamaA parmaPaBau parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R TaAhA idnau Ba�ka�oCÜ.®

16itanaIhä htaAr htaAr yahA< gÜÜa� �ina mairyama ryaUsaupa�LÜA�R BaeweÜ �ina baALÜka� f<uùfmaA sauitarheka�o iTayao.17gÜÜaoWÜALÜAhäLeÜ baALÜka�LÜA�R deKae. tabaÜ itanaIhäLeÜ yaobaALÜka�ka�o ivaxayamaA dUtaLeÜ jae Banaeka�A iTa� saunaA�.18gÜÜaoWÜALÜAhäka�o kau�rA saunaer sabaq CÜða� pare. 19mairyamaLeÜyaI sabaq kau�rAhä �ApaÍnaq �dyamaA rAiKana r taI ivaxayahämaAsaoicarihna�. 20gÜÜaoWÜALÜAhäLeÜ itanaIhäLeÜ deKaeka�A r saunaeka�AGawÜnaAhäka�o inaimta parmaezvarPaita PazaMsaA gÜÜadqR r maihmaAgÜÜaA�<dq �ApaÍnaA BaeùfAhä Ba�ka�o WÜA<�maA pa�kaeR�. §vagÜÜaRdUtaLeÜitanaIhäLÜA�R va,ÜÜaRna gÜÜare Baq|á sabaq sa ya saAivata Bayao.

21jaba baALÜÜÜka� �AWÜ idnaka�o Bayao/ �saka�o KatanaAgÜÜairyao �ina naA�< yaezaU rAiKayao. yao yahI naA�< ho jaunabaALÜka� gÜÜaBaRmaA �A�nau �iGa naq §vagÜÜaRdUtaLeÜ Banaeka�o iTayao.

88887777 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 2222ÉÉÉÉ22222222----44445555yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR mmmmaaaaiiiinnnnddddrrrrmmmmaaaaAAAA ��ppppaaaahhhhAAAArrrrhhhhääää PPPPaaaaddddAAAAnnnnaaaa

22maozaAka�o vyavasTaA �nausaAr jaba mairyama r yaUsaupa�LÜA�RcaoKyaA�nae idna �A�paugyao itanaIhäLeÜ baALÜka�LÜA�R PaBau�iGa saA»aAta gÜÜarA�nau yaäzaLeÜma LÜgÜÜae. 23parmaPaBauka�oinayamamaA yastao LeÜiKa�ka�o CÜÉ "yaid kau�naq pairvaArmaApaihLÜo santaAna pau¨xa janmae �saLÜA�R 'PaBauka�o inaömta paiva¤amaAinanCÜ.¾®* 24�ina/ "itamaILeÜ �ka�jaoùfI Fukau�r �TavaA�ka�jaoùfI baccaA parevaA baiLÜdAna §vaäpa PadAna gÜÜanau RpaCÜR.®* �ina yasaka�Ar,ÜÜa parmaPaBauka�o inayama �nausaAr yaobaiLÜdAna PadAna gÜÜanaR yaäzaLeÜma gÜÜa�.

iiiizzzzaaaaiiiimmmmaaaayyyyaaaaoooonnnnaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ddddeeeeKKKKaaaae eee25izaimayaona naA�< gÜÜareka�o �ka�janaA maAinasa yaäzaLeÜmamaA

basTae. �naI Ba(aá r Kaubaq DaAimaRka� vyai(aá iTa�. �naI�êaA�LÜka�o maui(aá henaR PataI»aA gÜÜairrheka�A iTa� �ina�naImaA paiva¤a-�AtmaA iTa�. 26PaBau Ka�IxwÜLÜA�R nadeKaesamma itamaI manae RCqnaQ/ Banaer �naLÜA�R paiva¤a �AtmaALeÜBanaeka�A iTa�. 27�AtmaALeÜ itanaLÜA�R forYA�<dq maindrmaA�A�. yahàdI ka�AnaUna �nausaAr jae gÜÜanauR panaeR iTayao yahIgÜÜanaRLÜA�R yaezaUka�A maAtaA ipataALeÜ baALÜka�LÜA�R maindrmaAlyaA�. 28izaimayaonaLeÜ �ApaÍnao paAKaurAmaA baALÜka� iLÜ��ina parmaezvarLÜA�R PasaMzaA gÜÜare �ina BanaeÉ29 "�ba/ he PaBau/ �ApaÍnao vacana �nausaAr tapaA�Rªka�o

saevaka�LÜA�R ivadA idnauhosa�30 ika�naBanae maqLeÜ maerA �A<KaALeÜ tapaA�Rªka�o �ëAr

deKaeka�o CÜu.31 jao tapaA�RªLeÜ naq samasta rAxw°Ühäka�o �iGa tayaAr

paAnauR Ba�ka�o ho.32 tapaA�Rªka�o paTa-PadzaRnamaA �yahUdIhäka�o LÜAigÜÜa

Paka�Aza �naI naq h¦na. �naLeÜ naq tapaA�Ûka�AmaAinasahäLÜA�R �êaA�LÜmaA maihmaA lyaA�nae CÜna�.®

33�naka�o ivaxayamaA izaimayaonaLeÜ yastao kau�rA gÜÜareka�odeKaer yaezaUka�o �AmaA-baAbau CÜða� pare. 34 yasapaiCÜ izaimayaonaLeÜitanaIhäLÜA�R �AzaIRvaAd id� �ina mairyama/ yaezaUka�I�AmaALÜA�R Banae/ "yao baALÜka� �êaA�LÜmaA Daerqka�o �tTaAna r

""""yyyyaaaaiiiidddd kkkkaaaau uuu��nnnnaaaaq qqq ²²²² ppppaaaaiiiivvvvaaaa¤¤¤¤aaaa mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaannnnCCCCÜÜÜÜ®®®® henaoRsa PasTaAna 13É2/ 12.

""""iiiittttaaaammmmaaaaIIIILLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRR ppppaaaaCCCCÜÜÜÜR RRR®®®® LeÜvaI 12É8.

patanaka�o ka�Ar,ÜÜa h¦naeCÜ. �naI icanh h¦naeCÜna� r jasaLÜA�R

ka�itapayaæArA �§vaIka�Ar gÜÜairnaeCÜ. 35yasaka�Ar,ÜÜa DaerqmaAinasahäka�o ivacaArhä Paka�AzamaA �A�naeCÜna�. �ina��wÜA tarvaArLeÜ itam�ao mauwÜu paina CeÜùfer jaAnaeCÜ®

hhhh÷÷÷÷aaaaAAAALLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ddddeeeeiiiiKKKKaaaannnnaaaa� ��36h÷aA/ �ka�janaA �gÜÜamavaAidnaI-s¤aI paina yahI| maindrmaA

iTa�Rna�. itanaI �zaer kau�LÜka�o pa�nau�LÜka�I CÜorI iTa�Rna.h÷aA Daerq bauFI Ba�sakae�ka�I iTa�na. ibahe gÜÜarer itanaLeÜdAmpa ya jaIvana KaALÜI saAta vaxaR maA¤a ibataA�na. 37 yasapaiCÜitanaka�o LÜogÜnae mareka�o iTayao �ina itanaI ivaDavaA Ba�ka�IiTa�na �Q �ihLeÜ itanaI caQrAsaI vaxaR paugÜÜaeka�I iTa�na. h÷aAsa<Daq maindrmaA h¦nae gÜÜaiTaRna. �naI ka�hI| jaA<idna iTa�na. rAtaidna �pavaAsa r PaATaRnaA gÜÜadq R maindrmaA parmaezvarka�o�ArADanaA gÜÜaiTaRna. 38WÜIka� samayamaA itanaI yao baALÜka�ka�o�AmaA-baAbauka�hA< �A�R pauigÜÜana �Q parmaezvarLÜA�R DaNyavaAdidna TaAiLÜna. taI jammaq jajasaLeÜ yaäzaLeÜmaka�o CÜuwÜka�ArAka�oinaimta �pae»aA gÜÜairrheka�A iTa� itanaIhäsa<gÜÜa �naka�o ivaxayamaAbaAta gÜÜairna�.

yyyyaaaaU UUUssssaaaau uuuppppaaaa�� rrrr mmmmaaaaiiiirrrryyyyaaaammmmaaaa GGGGaaaarrrr ppppaaaa��iiiikkkkaaaa��R RRR��39yaUsaupa� r mairyamaLeÜ parmaPaBauka�o vyavasTaA �nausaAr

sabaq ka�Ama isaDyaA� �ina itanaIhä gÜÜaALÜIÜLÜka�o �ApaÍnaqzahr naAsartamaA gÜÜa�. 40saAnao baALÜka� idnaPaita idna baùFdqgÜÜa�. �naI baiLÜyao h¦<dq gÜÜa� �ina $aAna Bairyao. parmaezvarka�o�nau�ah itanaka�o saATa iTayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo bbbbaaaaAAAAllllyyyyaaaappppaaaannnnaaaa41inastaAr* caAùfka�o baeLÜA Patyaeka� vaxaR naq yaezaUka�o

�AmaA-baAbau yaäzaLeÜma jaAnaegÜÜaTaeR. 42jaba yaezaU baAH vaxaRka�oBa�/ sa<Daq BaÏá itanaIhä yao BaojamaA saAmaeLÜ Ba�. 43jabaBaoja isaiëyao itanaIhä Gar pa�ika�Rrheka�A iTa�. tar kae�wÜoyaezaU yaäzaLeÜmamaA naq basae. �naka�o ivaxayamaA �AmaA-baAbauLÜA�Rkae�hI TaAhA Ba�na. 44itanaIhäLeÜ saocae ika� itanaI �NyayaA¤aIhäsa<gÜÜa CÜna� �ina yasaka�Ar,ÜÜa itanaIhä idnaBarIihùfIrhe. taba itanaLÜA�R �ApaÍnao saATaI taTaA �Apa�ntahä

iiiinnnnaaaassssttttaaaaAAAArrrr yahàdIhäka�o mah vapaU,ÜÜaR CÜu·Ü�Ika�o idna. maozaAka�o samayamaAparmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�R imaZmaA dAsa vabaAwÜ mau(aá gÜÜarA�nau Ba�ka�osamBaánaAmaA yao idna Pa yaeka� vaxaR ivazaexa KaAnaA KaAnCÜna�.

maABaá itanaIhäLeÜ Kaojna LÜAgÜÜae. 45tar ika�naBanae yaUsaupa� r

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 2222ÉÉÉÉ44446666----3333ÉÉÉÉ11116666 88888888mairyamaLeÜ �hA<LÜA�R taI itanaIhä baIcamaA nadeKtaA itanaIhäitanaLÜA�R Kaojna yaäzaLeÜma pa�kaeR�. 46taIna idnapaiCÜ itanaIhäLeÜitanaLÜA�R maindrmaA BaeweÜ. yaezaU maindrmaA DaAimaRka� iza»aka�häsa<gÜÜaitanaIhäka�A kau�rAhä saundq r itanaIhäLÜA�R Pazna gÜÜadqRbaisarheka�A iTa�. 47jajasaLeÜ itanaLÜA�R saunae itanaka�o samaBaár �(arhämaA CÜða� parIrheka�A iTa�. 48jaba itanaka�A maAtaAipataALeÜ itanaLÜA�R BaeweÜ itanaIhä �AzcayaR caika�ta Ba�.itanaka�I �AmaALeÜ itanaLÜA�R Bainana/ "pau¤a/ itamaILeÜ hAmaILÜA�Rika�na yasao gÜÜarYQÀ itam�ao baAbau �ina ma itamaILÜA�R KaojdAsaAHq icaintata iTayaQ.®

49taba yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ "tapaA�RªhäLeÜ maLÜA�Rika�na Kaoijarhnau Ba�ka�oÀ kae� tapaA<�Rhä jaAnnau h¦nna ika�maerA ipataAka�o ka�AyaR jahA< h¦nCÜ ma yahI| rhnau paCÜRÀ®50tar itanaIhäLeÜ yaezaULeÜ �naIhäLÜA�R id�ka�o �(arka�o�TaR bauJna sakae�nana�.

51taba yaezaU itanaIhäsa<gÜÜaq naAsarta gÜÜa�. �hA<LeÜ �ApaÍnaA�AmaAbaAbauLeÜ Banaeka�A sabaq kau�rAhä maAnae. tar �naka�I�AmaA Banae �Baqá yahI kau�rAhänaq manamaA rAiKarheka�IiTa�na. 52yaezaU zaArIirka� gÜÜaWÜnamaA jaita baùFTae/ itanaka�obauiëmaA paina baùFdq iTa� �ina parmaezvar r maAinasahäbaAwÜsnaeh paA�rheka�A iTa�.

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo PPPPaaaaccccaaaaAAAArrrr:ma(aI 3É1-12; makaUR�sa 1É1-8; yaUhnnaA 1É19-28ò

isajar wÜA�baeiryasaka�o panD�aQ= vaxaRmaA paintayasa ipaLÜAtasayahUidyaAka�A rAjyapaALÜ iTa�/ �ina jaba herod gÜÜaALÜILÜIka�A

zaAsaka� iTa� itanaka�o BaA� öpa�iLÜpa �tauiryaA r ¤aArKaoinaitasaka�AzaAsaka� iTa� �ina ÂsaAinayasa �ibaLeÜnaeka�A zaAsaka� iTa�.

2jaba �nnaAsa r kaq�yaApa�A PaDaAnapaUjaAhArIhä Ba�ka�AiTa� �jaAùf sTaAnamaA jaka�iryaAka�o CÜoro yaUhnnaALeÜ parmaezvarka�ovacana paA�. 3itanaI yadRna nadIka�o vairpairka�o jammaqsTaAnahämaA gÜÜa�. itanaIhäka�o paApahä maocanaka�o LÜAigÜÜabaiptasmaA iLÜ�r �dya r jaIvana pairvataRna gÜÜareka�o deKaA�naeitanaLeÜ maAinasahäLÜA�R PacaAr gÜÜadqRiTa�. 4yaI sabaq kau�rAhä�gÜÜamava(aáA yazaqyaALeÜ LeÜKaeka�o paustaka�ka�o va,ÜÜaRna �nausaArBayaoÉ

"�jaAùfsTaAnamaA ka�rA�rheka�o �AvaAjaÉ 'PaBauka�Ainaimta maAgÜÜaR tayaAr rAKa. �hA<ka�o paTahä saoBaáopaAr.

3333

5 Pa yaeka� BaÓyaAf[ pauirnaeCÜ. �ina hreka� fA<ùfA riFska�naA samma paAirnaeCÜ �pWeÜrA baAwÜohä samataLÜpaAirnaeCÜ �ina dugÜÜaRma baAwÜohä sahja banaA�naeCÜ

6 sabaq maAinasahäLeÜ parmaezvarka�o maui(aáka�o dzaRnagÜÜanaeRCÜna�.¾®

yazaqyaA 40É3-5

7yaUhnnaAæArA baiptasmaA gÜÜarA�nauLÜA�R maAinasahä �A�.yaUhnnaALeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ "itamaIhä ivaxaAÂ saA<pahäjastaq CÜQ? itamaIhäLÜA�R parmaezvarka�o k�a�oDa jao �A<�dqCÜjasabaAwÜ BaAgÜÜna ka�saLeÜ BaNyaoÀ 8itamaIhäLeÜ �ApaÍnao �dyapairva(aRna gÜÜairsakae�ka�A CÜQ Bannae deKaA�naLÜA�R �icata ka�AmahägÜÜanauRpaCÜR. Gama,f nagÜÜar �ina Bana/ '�b�aAhAma hAm�aA ipataAh¦na�.¾ ma itamaIhäLÜA�R BanCÜu ika� parmaezvarLeÜ �b�aAhAmaka�ALÜAigÜÜa yaI ca·Ü�AnahäbaAwÜ paina santaAna �tpanna gÜÜanaR saka�nauh¦nCÜ.9äKahä ka�AwÜ�naLÜA�R baÒaro paina tayaArI CÜ. Pa yaeka� äKajasaLeÜ �saLÜ pa�LÜ iddq|na yasaLÜA�R ka�AiwÜnaeCÜ �ina�AgÜÜaomaA pa�AiLÜnaeCÜ.®

10maAinasahäLeÜ yaUhnnaALÜA�R saoDae/ "hAmaILeÜ kae� gÜÜanauRpanaeRhoÀ®

11yaUhnnaALeÜ �(ar id�/ "yaid itamaIhäka�omaA du�vawÜAdQrA CÜ Banae �ka�oR nahunaeLÜA�R ��wÜA dee¬. KaAnaekau�rA CÜBanae paina �äsa<gÜÜa baA<ùf.®

12ka�r �WÜA�naehä paina yaUhnnaAka�hA< �A�. itanaIhäLeÜbaiptasmaA iLÜÜna caAhnTae. itanaIhäLeÜ yaUhnnaALÜA�R Banae/"gÜÜau¨jyaU/ hAmaILeÜ kae� gÜÜanauR paCÜRÀ®

13yaUhnnaALeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ "itamaIhäLÜA�R jaita�WÜA�nae �Adeza CÜ yao BandA jyaAdA ka�r na�WÜA¬.®

14ka�ohI isapaAhIhäLeÜ yaUhnnaALÜA�R saoDae/ "hAmaILeÜcaA<ih kae� gÜÜanaeRÀ®

yaUhnnaALeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ "baLÜpaUvaRka� maAinasahäbaAwÜpaqsaA naLeÜ¬. ka�saqka�o baAremaA BaUáwÜo nabaoLÜ. �Apau�LeÜka�maA�ka�o jae jaita paqsaA CÜ yasaqmaA santauxwÜ ho¬.®

15sabaq maAinasahä Ka�IxwÜ �A�nau h¦nCÜ Banaer �AzaAmaAiTa� �ina yaUhnnaAka�o baAremaA �camBa maAinarheka�A iTa�.itanaIhäLeÜ saocae/ "kae� itamaILÜA�R LÜAgdqnaÜ ika� �hA< naqKa�IxwÜ h¦nau h¦nCÜÀ®

16yaUhnnaALeÜ Pa yaeka�LÜA�R �(arid�/ "ma itamaIhäLÜA�RpaAnaIæArA baiptasmaA idnCÜu/ tar ma paiCÜ jauna �ka� �A�nae

88889999 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 3333ÉÉÉÉ11117777----33338888CÜna� �hA<LeÜ maqLeÜ BandA Daerq mahAna ka�AyaR gÜÜanaR saka�nau h¦nCÜ.ma �hA<ka�o jau(aAka�o öpa�taA maA¤a paina Kaolna saka�naeyaogyaka�o CqÜna. �hA<LeÜ itamaIhäLÜA�R paiva¤a-�AtmaA r�AgÜÜaoLeÜ baiptasmaA gÜÜanauR h¦naeCÜ. 17�hA<LeÜ KaLÜA sapa�A paAnauRtayaAr h¦nauh¦nCÜ. �hA<LeÜ rAm�ao �nnaLÜA�R BaUsadeiKa �LÜgÜÜapaAnauR h¦naeCÜ. �hA<LeÜ �saLÜ �nnaLÜA�R �hA<ka�o Fukau�wÜImaATaupaAnauR h¦naeCÜ. �ina narAm�ao jaita �hA<LeÜ ka�ihlyaq nainaBnae�AgÜ Ü aomaA jaLÜA�idna u h¦nCÜ.® 18 yasapaiCÜ itanaLeÜmaAinasahäLÜA�R Daerq �ä kau�rAhäLeÜ �tsaAh id� �inasausamaAcaArhä �naIhäLÜA�R Banae. yaUhnnaALeÜ sausamaAcaArhäLÜgÜÜaAtaAr saunaA�na TaALeÜ.

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��AAAAmmmmaaaa kkkkaaaa��ssssaaaarrrrIIII ssssaaaammmmaaaaAAAAppppttttaaaa BBBBaaaayyyyaaaaoooo19herodLeÜ �ApaÍnao BaA�ka�I svaAsnaI heroidyaAsasa<gÜÜa

�naqitaka� sambanDa rAKaeka�oLeÜ yaUhnnaALeÜ hAika�ma herodLÜA�RBa�paAreka�A iTa�/ herodLeÜ gÜÜareka�o �ä paina Daerq duxwÜka�AyaRhäka�o inaömta yaUhnnaALeÜ �saLÜA�R Ba�paAreka�A iTa�.20herodLeÜ yastaq narAm�ao ka�Ama gÜÜareka�o iTayaoÉ �saLeÜyaUhnnaALÜA�R JyaALÜKaAnaAmaA paina Taunaeka�o iTayao. herodLeÜgÜÜareka�o narAm�ao ka�AmahämaA yao ��wÜA Tapa ho.

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAAææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo bbbbaaaaiiiippppttttaaaassssmmmmaaaaAAAA:ma(aI 3É13-17; makaUR�sa 1É9-11ò

21jaba sabaq maAinasahäLÜA�R baiptasmaA gÜÜarA�yao/ yaezaUpaina �A� �ina baiptasmaA iLÜ�. yaezaULeÜ PaATaRnaA gÜÜairrhnauBa�ka�o baeLÜA �Aka�Aza KaoiLÜÜyao. 22�ina zaArIirka�äpamaA Fukau�r Baqá< �naI maAiTa paiva¤a �AtmaA �Ayao. yasapaiCÜ §vagÜÜaRbaAwÜ �AvaAja �Ayao/ "itamaI maerA pau¤a hQ�ina ma itamaILÜA�R Paema gÜÜaCÜu R. ma itamaIsa<gÜÜa � yanta�Anaöndta CÜu.®

yyyyaaaaoooossssaaaae eeeppppaaaa��kkkkaaaa��oooo ppppaaaaAAAAiiiirrrrvvvvaaaaAAAAiiiirrrrkkkkaaaa�� iiiittttaaaahhhhAAAAssssaaaa:ma(aI 1É1-17ò

23jaba yaezaULeÜ �naka�o ka�AyaR gÜÜanaR TaALeÜ yasabaeLÜAitanaka�o �maer Ba�,fq taIsa vaxaR paugÜÜaeka�o iTayao. maAinasahäLeÜsao|caeka�A iTa� yaezaU yaUsaupa�ka�o pau¤a iTa�. yaUsaupa� �LÜIka�Apau¤a iTa�. 24�LÜI ma(aAtaka�A pau¤a iTa�. ma(aAta LeÜvaIka�Apau¤a iTa�. LeÜvaI malka�Ika�A pau¤a iTa�. malka�I yaAnnaAka�A

pau¤a iTa�. yaAnnaA yaUsaupa�ka�A pau¤a iTa�. 25yaUsaupa�ma(aAiTayaAsaka�A pau¤a iTa�. ma(aAiTayaAsa �Amaosaka�A pau¤aiTa�. �Amaosa nahàmaka�A pau¤a iTa�. nahàma �saLÜIka�A pau¤aiTa�. �saLÜI nagÜgÜÜaqka�A pau¤a iTa�. 26naggÜÜaq maATaka�A pau¤aiTa�. maATa ma(aAiTayaAsaka�A pau¤a iTa�. ma(aAiTayaAsa saemaqnaka�Apau¤a iTa�. saemaqna yaosaeKaka�A pau¤a iTa�. yaosaeKa yaodAka�Apau¤a iTa�.

27yaodA yao�Ananaka�A pau¤a iTa�. yao�Anana resaAka�Apau¤a iTa�. resaA ya¨baAbaeLÜka�A pau¤a iTa�.ya¨baAbaeLÜ zaALÜita�LÜka�A pau¤a iTa�. zaALÜita�LÜ naerIka�Apau¤a iTa�. 28naerI malka�Ika�A pau¤a iTa�. malka�I �¶Ika�Apau¤a iTa�. �¶I ka�osaAmaka�A pau¤a iTa�. ka�osaAma �LÜmaAdmaka�Apau¤a iTa�. �LÜmaAdma �r�ka�A pau¤a iTa�. 29�r� yahozaUka�Apau¤a iTa�. yahozaU �LÜI�jarka�A pau¤a iTa�. �LÜI�jaryaorImaka�A pau¤a iTa�. yaorIma ma(aAtaka�A pau¤a iTa�. ma(aAtaLeÜvaIka�A pau¤a iTa�.

30LeÜvaI izaimayaonaka�A pau¤a iTa�. izaimayaona yahUdAka�Apau¤a iTa�. yahUdA yaUsaupa�ka�A pau¤a iTa�. yaUsaupa� yaonaAnaka�Apau¤a iTa�. yaonaAna �lyaAka�Imaka�A pau¤a iTa�. 31 �lyaAka�ImamaLeÜ�Aka�A pau¤a iTa�. maLeÜ�A iBannaAka�A pau¤a iTa�.iBannaA ma(aATaAka�A pau¤a iTa�. ma(aATaA naAtaAnaka�A pau¤a iTa�.naAtaAna dA¬dka�A pau¤a iTa�. 32dA¬d iyazaqka�A pau¤a iTa�.iyazaq �obaedka�A pau¤a iTa�. �obaed bao�jaka�A pau¤a iTa�.bao�ja salmaonaka�A pau¤a iTa�. salmaona nahzaonaka�A pau¤aiTa�.

33nahzaona �mmaInaAdAbaka�A pau¤a iTa�. �mmaInaAdAba�ArAmaka�A pau¤a iTa�. �ArAma heêaonaka�A pau¤a iTa�. heêaonapa�Aresaka�A pau¤a iTa�. pa�Aresa yahUdAka�A pau¤a iTa�. 34yahUdAyaAkaU�baka�A pau¤a iTa�. yaAkaU�ba �sahAka�ka�A pau¤a iTa�.�sahAka� �b�aAhAmaka�A pau¤a iTa�. �b�aAhAma taerhka�A pau¤aiTa�. taerh naAhorka�A pau¤a iTa�. 35naAhor saägÜÜaka�A pau¤aiTa�. saägÜÜa r¬ka�A pau¤a iTa�. r¬ paeLeÜgÜÜaka�A pau¤aiTa�. paeLeÜgÜÜa �baerka�A pau¤a iTa�. �baer zaeLÜhka�A pau¤aiTa�.

36zaeLÜh kae�naAnaka�A pau¤a iTa�. kae�naAna �paR»adka�A pau¤aiTa�. �paR»ad zaemaka�A pau¤a iTa�. zaema naUhka�A pau¤a iTa�.naUh LeÜmaeKaka�A pau¤a iTa�. 37LeÜmaeKa mataUzaeLÜhka�A pau¤aiTa�. mataUzaeLÜÜh hnaoka�ka�A pau¤a iTa�. hnaoka� yaeredka�A pau¤aiTa�. yaered mahLÜALeÜLÜka�A pau¤a iTa�. mahLÜALeÜLÜ kae�naAnaka�Apau¤a iTa�. 38kae�naAna �naozaka�A pau¤a iTa�. �naoza zaetaka�A

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 4444ÉÉÉÉ1111----11118888 99990000pau¤a iTa�. zaeta �Admaka�A pau¤a iTa�. �Adma parmaezvarka�Apau¤a iTa�.

zzzzaaaaq qqqttttaaaaAAAAnnnnaaaaææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUPPPPaaaaiiiittttaaaa ppppaaaaiiiirrrr»»»»aaaaAAAA:ma(aI 4É1-11; makaUR�sa 1É12-13ò

yaezaU yadRna nadIdeiKa pa�ika�Rnau Bayao. �hA< paiva¤a-�AtmaALeÜpairpaU,ÜÜaR h¦nauh¦nTyao. yao �AtmaALeÜ �hA<LÜA�R �jaAùfsTaAna

itar forYAyao. 2 yahA< caAiLÜsa idnasamma �hA<LÜA�R zaqtaAnaLeÜpair»aA iLÜ�. �hA<LeÜ yasabaeLÜA kae�hI paina KaAnau Ba�na.jaba taI idnahä ibatae/ �naI Kaubaq Baoka�A�nau Bayao.

3zaqtaAnaLeÜ �hA<LÜA�R BaNyao/ "yaid itamaI parmaezvarka�opau¤a hQ/ yao FuÄ�[ALÜA�R rowÜI bainanau �Adeza de¬.®

4�hA<LeÜ �(ar idnauBayao/ "DamaRzaAs¤amaA yao LeÜiKa�ka�oCÜÉ

'rowÜI KaA�r maA¤a maAinasahä jaI�<do rhdqna.®¾vyavasTaA 8É3

5taba zaqtaAnaLeÜ yaezaULÜA�R ��wÜA �glao WÜA<�maA LÜgyao�ina �kaq� »a,ÜÜamaA p£TvaI BarI rheka�A savaq rAjyahädeKaAyao. 6taba zaqtaAnaLeÜ yaezaULÜA�R BaNyao/ "ma tapaA�RªLÜA�RyaI sabaq rAjyahäka�o �iDaka�Ar/ zai(aáhä r itanaIhämaABa�ka�o gÜÜaQrvasaMgÜÜaq idnaeCÜu. yaI sabaq maLÜA�R id��ka�o CÜ. mayaI saba ka�saqLÜA�R paina idnasaka�CÜu. 7yaid ta<paA�RLeÜ maLÜA�R�paAsanaA gÜÜare ma yaI saba ta<paA�RLÜA�R idnCÜu.®

8�hA<LeÜ �(ar idnauBayao/ "DamaRzaAs¤ahämaA yao LeÜiKa�ka�oCÜÉ

'itamaILeÜ parmaPaBau itam�ao parmaezvarka�o �paAsanaAgÜÜanauR paCÜR. �ina �hA<ka�o maA¤a saevaA gÜÜanauRpaCÜR?¾®

vyavasTaA 6É13

9taba yao zaqtaAnaLeÜ yaezaULÜA�R yaäzaLeÜmamaA paurYAyao�ina �hA<LÜA�R maindrka�o gÜÜajaUrmaA �ByaAyao. yasaLeÜ yaezaULÜA�RBaNyao/ "yaid tapaA�Rª parmaezvarka�o pau¤a h¦nauh¦nCÜ BanaeyahA<baAwÜ pa�ALÜ hAnnau hosa? 10ika�naBanae DamaRzaAs¤amaA yaoLeÜiKa�ka�o CÜÉ

'�hA<LeÜ itam�ao r»aAka�o LÜAigÜÜa �ApaÍnao §vagÜÜaRdUtahäLÜA�R�Adeza gÜÜanauR h¦naeCÜ.¾


4444

11yao paina LeÜiKa�ka�o CÜÉ

'itanaIhäLeÜ itamaILÜA�R hAtamaq TaAmnaeCÜna�/ jasaæArAitam�ao paA� FuÄ�[AmaA bajaAirnae CÜqna�.®¾


12yaezaULeÜ �(ar id�É "yao paina DamaRzaAs¤amaA Baina�ka�oCÜÉ

'parmaPaBau itam�ao parmaezvarka�o parI»aA iLÜnau h¦<dqna.¾®vyavasTaA 6É16

13zaqtaAnaLeÜ yaezaULÜA�R Pa yaeka� pa»abaAw sataA�R sakae� paiCÜ�saka�o �naukaU�LÜ samaya na�A�ÓaeLÜ sammaka�o inaimta CÜAùfergÜÜayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAA:ma(aI 4É12-17; makaUR�sa 1É14-15ò

14yaezaU paiva¤a �AtmaAka�o zai(aá iLÜ�r gÜÜaALÜILÜmaApa�kaeR�. gÜÜaALÜILÜBair �hA<ka�o baAremaA samaAcaArhä paq�iLÜyao.15�hA<LeÜ itanaIhäka�o saBaAGarhämaA isaka�A�na zauä gÜÜanauRBayao.sabaq maAinasahäLeÜ �hA<ka�o PazaMsaA gÜÜare.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo zzzzaaaahhhhrrrrmmmmaaaaAAAA jjjjaaaaAAAAnnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:ma(aI 13É53-58; makaUR�sa 6É1-6ò

16yaezaULeÜ �Apau� h¦kaeR�ka�o zahr naAsartaka�o paina yaA¤aAgÜÜare. zabaATaka�o idnamaA �iGa BaÏá �naI saBaAGarmaA gÜÜa�.itanaI tyahA< :DamaR�anTabaAwÜò kae�hI paùFnaLÜA�R �iBa�. 17yazaqyaA�gÜÜamava(aáAæArA LeÜiKa�ka�o �anTa �naLÜA�R id��ka�o iTayao.itanaLeÜ �anTa palwÜA� �ina �ka� WÜA�< jahA< inamnaiLÜiKatakau�rA LeÜiKa�ka�o Bae·Ü�A�É

18 "parmaPaBauka�o �AtmaA mamaAiTa CÜ. parmaezvarLeÜmaLÜA�R �iBaxaeka� gÜÜanau R Ba�ka�o CÜ kae�hI painanaBa�ka�A maAinasahämaA sausamaAcaArhä saunaA�naLÜA�RparmaezvarLeÜ maLÜA�R Gaoxa,ÜÜaA gÜÜanauR paWÜA�nau Ba�ka�oCÜ/ kaq�dIhäLÜA�R maui(aá paAnaR �ina �nDao

99991111 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 4444ÉÉÉÉ11119999----44441111maAinasahäLÜA�R deKna saka�nae paAnaR parmaezvarLeÜmaLÜA�R paWÜA�nau Ba�ka�o CÜ �naeka�Q= yaAtanaAmaAipaölsa�ka�A maAinasahäLÜA�R mau(aá paAnaR.

19 �ina Gaoxa,ÜÜaA gÜÜanauR ika� �ApaÍnao maAinasahäLÜA�RbacaA�nae PaBauLÜA�R �icata samaya �A�ka�o CÜ.®

yazaqyaA 61É1-2

20�naLeÜ �anTa band gÜÜanau RBayao. �hA<LeÜ yao �anTasahyaogÜÜaILÜA�R id�r yahI| basnauBayao. saBaAGarmaA Ba�ka�APa yaeka� maAinasaLeÜ �naLÜA�R heirrheka�A iTayao. 21yaezaUitanaIhäsa<gÜÜa baolna TaALeÜ. �naLeÜ Banae/ "maqLeÜ itamaIhä�iGa jao DamaR�anTaka�o �Mza paùFe= yao �Aja paùFdq gÜÜadAR naqpaU,ÜÜaR Bayao.®

22sabaq maAinasahäLeÜ yaezaUka�o PasaMzaA gÜÜare. �naka�oimaWÜAsapaU,ÜÜaR zabdhämaA itanaIhä LÜ·Üã pare. itanaIhäLeÜBanae/ "ka�sarI �naLeÜ yasarI baolnau sakae�ka�AÀ kae� itanaIyaUsaupa�ka�A pau¤a ho�nana�À®

23yaezaULe itanaIhäLÜA�R Banae/ "ma jaAndCÜu ika� itamaIhäLeÜmaLÜA�R yao �KaAna BannaeCÜQ/ '� vaq´a? �Apaq�LÜA�R inaka�opaAr.¾ 'itamaILeÜ jae ka�pa�naRhumamaA gÜÜarYQ yao hAmaILeÜ sauNyaQ=.�ba itamaILeÜ �ApaÍnaq zahrmaA paina yahI gÜÜar.¾® 24 yasapaiCÜ�naLeÜ Banae/ "ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu. �gÜÜamava(aáALÜA�R�ApaÍnaq gÜÜaA<�-zahrmaA ka�ihlyaq §vaIka�Ar gÜÜairdqna. 25ma jaeBandqCÜu yao saA<cao ho. �iLÜyaAka�o samayamaA saAùFe taInavaxaRsamma �êaA�LÜka�o jamaInamaA WÜULÜo �inaka�ALÜ parYo.saArA dezamaA ka�taq paina KaAnae kau�rA iTa�na. yasabaeLÜA�êaA�LÜmaA ivaDavaAhä TauPaq iTa�. 26tar �iLÜyaALÜA�R taIkau�naq ivaDavaAka�omaA paWÜA��na. isadona Padezaka�o jarepaeWÜ BannaeWÜA�<maA caA<ih �iLÜyaALÜA�R ��wÜI ivaDavaAka�omaA paWÜA�yao.27�ina �gÜÜamava(aáA �iLÜzaAka�o samayamaA �êaA�LÜmaA Daerqka�oùfIka�A rogÜÜaIhä iTa�. tar namaAna baAheka� ka�saqLÜA�R painainaka�o paAir�na. �ina namaAna �êaA�LÜvaAsaI naBa�R isairyaAvaAsaIiTa�.®

28sabaq maAinasahä jao saBaAGarmaA iTa� yao kau�rAhäsaunae �ina saAHq irsaA�. 29maAinasahä �WeÜ �ina yaezaULÜA�Rzahr CÜAùfnau vaADya gÜÜarA�. itanaIhäka�o zahr ��wÜAwÜAkau�rAmaA �vaisTata iTayao. itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R wÜAkau�rAka�oika�naArAmaA paurYA� �ina itanaIhä �naLÜA�R taLÜ KasaAlnacaAhnTae. 30tar �naI itanaIhäka�o maABaábaAwÜ inaskae�r gÜÜa�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA dddduuuuxxxxwwwwÜÜÜÜAAAAttttmmmmaaaaAAAA LLLLÜÜÜÜAAAAggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaae eeekkkkaaaa��oooo mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaa iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo:makaUR�sa 1É21-28ò

31gÜÜaALÜILÜka�o ka�pa�naRh¦ma Bannae nagÜÜarmaA yaezaU gÜÜa�.itanaLeÜ zabaATaka�o idna maAinasahäLÜA�R iza»aA id�. 32itanaIhäyaezaUka�o iza»aAmaA CÜða� paTaeR ka�Ar,ÜÜa �naI �iDaka�Arisataisaka�AM�Tae. 33saBaAGarmaA �ka�janaA duxwÜ-�AtmaA LÜAgÜÜaeka�ovyai(aá iTayao. yao maAinasa WÜULÜo svarmaA icacyaAyao.34"naAsartaka�o yaezaU? hAmaIbaAwÜ tapaA�Rª kae� caAhnauh¦nCÜÀ kae�hAmaILÜA�R naAza gÜÜanauR tapaA�Û yahA< �A�nau Ba�ka�o hoÀ matapaA�ÛLÜA�R jaAndCÜu parmaezvarka�A �ka� paiva¤a jana.® 35taryaezaULeÜ yao duxwÜAtmaALÜA�R gÜÜaALÜI idnauBayao/ "caUpa LÜAgÜÜa. yaomaAinasadeiKa inaiska� hALÜ�.® yao duxwÜAtmaALeÜ maAinasahäkaq��iGapai·Ü� yao maAinasaLÜA�R Bau<�maA paCÜAiridyao. yasapaiCÜduxwÜ �AtmaALeÜ yao maAinasaLÜA�R kae�hI naoka�saAna nagÜÜarI CÜAùfIidyao.

36sabaq maAinasahä CÜða� pare �ina �ApasamaA kau�rA gÜÜare/"yasaka�o �TaR kae� hoÀ yaezaULeÜ ta �iDaka�Ar �inazai(aáisata duxwÜ �AtmaAhäLÜA�R inaska�na �Adeza gÜÜaCÜRna �QitanaIhä paina inaska�I hAlCÜna�.® 37 yasapaiCÜ yasa �LÜAka�Aka�oPa yaeka� WÜA�<maA yaezaUka�o ka�IitaR paq�iLÜyao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaakkkkaaaa��oooo ssssvvvvaaaaAAAAssssnnnnaaaaIIIIkkkkaaaa��oooo ��AAAAmmmmaaaaAAAA iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo:ma(aI 8É14-17; makaUR�sa 1É29-34ò

38yaezaULeÜ saBaAGar CÜAùfe. itanaI izamaonaka�o GarmaA gÜÜa�.izamaonaka�o saAsaU ka�ùfA jvaroLeÜ isaika�sta ibamaAr iTa�R.itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�R itanaka�o inaömta kae�hI gÜÜairidnauhosa�BanaI ivantaI gÜÜare. 39yaezaU itanaka�o naijaka� gÜÜa� �inajaroLÜA�R hwÜnae �Adeza id�. jaro Ba�·Ü�q hrAyao. taba itanaI�iWÜna �ina itanaIhäka�o saevaAmaA LÜAigÜÜana.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA DDDDaaaae eeerrrrq qqq mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääää iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo40GaAma �staA�na LÜAgdA sabaq maAinasahä jasaka�A

�ApaÍnaA maAinasahä ibarAmaIhä iTa� itanaIhäLÜA�R yaezaUka�hA<lyaA�. itanaIhä baeglaA-baeglaq rogÜÜaLeÜ ipaiùfta iTa�. itanaLeÜPa yaeka� ibarAmaILÜA�R CÜo� �ina itanaIhäLÜA�R jaAtaI paAre.41Daerq maAinasahädeiKa BaUtahä baAihr inaska�yao. itanaIhäicacyaA�<dq iTa�/ "tapaA�Rª parmaezvarka�A pau¤a h¦nauh¦nCÜ.® taritanaLeÜ taI BaUtahäLÜA�R caupa basnae �Adeza id�. yaezaU naqKa�IxwÜ iTa� Banaer BaUtahäLeÜ jaAnaeka�A iTa�.

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 4444ÉÉÉÉ44442222----5555ÉÉÉÉ11119999 99992222yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaaiiiiBBBBaaaannnnnnnnaaaa zzzzaaaahhhhrrrrhhhhäääämmmmaaaaAAAA PPPPaaaassssTTTTaaaaAAAAnnnnaaaa

:makaUR�sa 1É35-39ò

42�ka�oR idna yaezaU �ka�Anta WÜA�<maA jaAnauBayao. tarBaIùfLeÜ �hA<LÜA�R Kaoijarheka�o iTayao �Q itanaI Ba�ka�ojaggÜÜaAmaA itanaIhä �A�. jaba itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R deKae/itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�R itanaIhäLÜA�R naCÜAùfnau BanaI ivantaIgÜÜadqR iTa�. 43tar yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ "maqLeÜ �äzahrhämaA paina parmaezvarka�o rAjya baAre sausamaAcaArhäBannau paCÜR. yahI ka�Ar,ÜÜa maLÜA�R paWÜA��ka�o CÜ.®

44taba yaezaULeÜ yahUidyaAka�A saBaAGarhämaA PacaAr gÜÜare.

ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa//// yyyyaaaaAAAAkkkkaaaaU UUU��bbbbaaaa rrrr yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ppppaaaaiiiiCCCCÜÜÜÜ LLLLÜÜÜÜAAAAggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaae eee:ma(aI 4É18-22; makaUR�sa 1É16-20ò

yaezaU gÜÜae÷aesaretaÜ BaáILÜka�o ika�naArmaA �iBanau Bayao.itanaka�o vairpair Daerq maAinasahä BaIùfLÜAgÜdq iTa�.

itanaIhä parmaezvarka�o iza»aA saunna caAhnTae. 2yaezaULeÜBaáILÜka�o ika�naArmaA du�vawÜA fuÄ�[A deKae. maACÜAvaALÜAhäfuÄ�[AbaAwÜ inaskae� �Q itanaIhäka�o maACÜA maAnaeR jaALÜhä Dau<dqiTa�. 3�hA< ��wÜA fuÄ�[AmaA caùFnau Bayao jauna izamaonaka�oiTayao �ina �saLÜA�R yao fuÄ�[ALÜA�R ika�naArka�o �iLÜka�CeÜ�maA LÜA�na LÜgÜÜaA�nau Bayao. taba itanaI yasamaA basae �inamaAinasahäLÜA�R isaka�A�nau TaALeÜ.

4jaba yaezaULeÜ �ApaÍnao BanaA�R sakae�/ itanaLeÜ izamaonaLÜA�RBanae/ "yao fuÄ�[ALÜA�R gÜÜaihro paAnaI itar LqÜjaA¬ �ina maACÜAmaAnaR jaALÜ öpa�jaA¬.®

5izamaonaLeÜ �(ar id�/ "maAiLÜka�/ hAmaILeÜ saArA rAtapairZma gÜÜarYQ= r paina ��wq maACÜA samaAtna sakae�naQ. tarika�naBanae tapaA�ÛLeÜ Bannau Bayao/ ma jaALÜ öpa�jaA�<CÜu.®6itanaIhäLeÜ �ApaÍnao jaALÜ paAnaImaA pa�yaA<kae�. itanaIhäka�ojaALÜ BarI maACÜA parer jaALÜ pa�AwÜ�na �A<weÜka�o iTayao.7itanaIhäLeÜ �ä fuÄ�[AmaA Ba�ka�A �ApaÍnaA saABaeádArhäLÜA�Rpaina sahAyataAka�o LÜAigÜÜa saMkae�ta id�. saABaeádArhä �A��ina fuÄ�[maA yaita maACÜA LÜAde ika� fuÄ�[Ahä fubna Kaojyao.

8-9TauPaq maACÜAhä samaAtaeka�omaA maACÜAvaALÜhä sabaq naqCÜða� pareka�A iTa�. jaba izamaona pa¤ausaLeÜ yaI saba deKae/itanaLeÜ yaezaUka�o �iGa d,fvata gÜÜare �ina Banae/ "madeiKawÜAùFA jaAnauhosa/ parmaPaBau. ma paApaI maAinasa h¦<.® 10jabdIka�Apau¤ahä yaAkaU�ba r yaUhnnaA paina CÜða� pare. yaAkaU�ba ryaUhnnaA izamaonasa<gÜÜaq maACÜA maAdqR iTa�.

5555

yaezaULeÜ izamaonaLÜA�R Banae/ "frA�nau padqRna. �ba �saoitamaIhä maACÜA maAnaeR CqÜnaQ tar maAinasahä samaAtnae* CÜQ.®

11itanaIhäLeÜ �ApaÍnaA fuÄ�[Ahä ika�naArmaA lyaA�. �inaitanaIhäLeÜ taI sabaq CÜoùfer yaezaUka�o paiCÜ LÜAgÜÜae.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ��kkkkaaaa��jjjjaaaannnnaaaaAAAA iiiibbbbaaaammmmaaaaAAAArrrrIIII iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo:ma(aI 8É1-4; makaUR�sa 1É40-45ò

12jaba �ka�palwÜ yaezaU ��wÜA zahrmaA h¦nau h¦nTyao/ yahA< ��wÜA zarIr ka�oùfILeÜ BarI paIiùfta vyai(aá painaiTayao. jaba yasaLeÜ yaezaULÜA�R deKyao/ �naka�o �iGainah¦ir�r ivantaI gÜÜanaR LÜAgyao/ "PaBau/ maLÜA�R inaka�o paAiridnauhosa�.ma jaAndCÜu tapaA�RªLeÜ caAhnau Bayao Banae maLÜA�R jaAtaI paAnauRsaka�nau h¦nCÜ.®

13yaezaULeÜ Banae/ "ma itamaILÜA�R inaka�o paAnaR caAhnCÜu.inaka�o ho¬?® yasapaiCÜ �hA<LeÜ yasa maAinasaLÜA�R CÜo�.Baá·Ü�q ka�oùFLeÜ CÜoùfYo. 14yaezaULeÜ itanaLÜA�R �Adeza id�/"yastao Ba�ka�o kau�rA ka�saqLÜA�R naBannaU. tar �Apaq� gÜÜa�rpaUjaAhArILÜA�R deKaA�nau �Q maozaALeÜ Banae BaÏá �Apau� inaka�oBa�ka�omaA parmaezvarLÜA�R baiLÜ caùFA�nau. yasabaAwÜ itamaIinaka�o Ba�ka�o PamaA,ÜÜa h¦nCÜ.®

15tar yaezaUka�o ivaxayamaA samaAcaAr �Baá PacaAr h¦<dqgÜÜayao. Daerq maAinasahä �naIbaAwÜ saunna �A<�Tae �Q ivamaArinaka�o Ba�r jaAnTae. 16yaezaU PaAyaÉ naq �ka�Anta WÜA�<maAPaATaRnaA gÜÜanaR jaAnau h¦nTyao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ppppaaaa»»»»aaaavvvvaaaaAAAAttttaaaakkkkaaaa��oooo rrrrooooggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaIIII iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo:ma(aI 9É1-8; makaUR�sa 2É1-12ò

17�ka� idna yaezaULeÜ maAinasahäLÜA�R iza»aA iddq= h¦nauh¦nTyao/pa�irsaIhä r vyavasTaAka�A zaAs¤aIhä paina yahI| naqbaisarheka�A iTa�. itanaIhä yaäzaLeÜma/ yahàidyaA r gÜÜaALÜIÜLÜka�Asabaq zahrhäbaAwÜ �A�ka�A iTa�. parmaPaBauLeÜ �naLÜA�Rinaka�o paAnaeR zai(aá id�ka�A iTa�. 18�ka�janaA pa»avaAtaka�orogÜÜaI yahA< iTayao. taba kae�hI maAinasahäLeÜ �ka�janaAivamaArILÜA�R ��wÜA KaAwÜmaA iLÜ�r �A� �ina itanaIhäLeÜiBa¤a lyaA�nae r yaezaUka�o �iGa rAKnae caexwÜA gÜÜadqR iTa�.19tar yahA< maAinasahäka�o yai(a BaIùf iTayao ika� yaezaU

mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääää ssssaaaammmmaaaaAAAAttttnnnnaaaae eee maAinasahäLÜA�R Ka�IxwÜ Paita �Aitmaka� tavarLeÜlyaA�nau.

Ba�ka�hA< paugÜnaLÜA�R baAwÜo iTa�na. yasaka�Ar,ÜÜa taI maAinasahä

99993333 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 5555ÉÉÉÉ22220000----6666ÉÉÉÉ4444Garka�o CÜAnaAmaAiTa caùFe �ina kae�hI iBa<ágÜÜawÜIhä hwÜA�rpvaA<LÜbaAwÜ yao ivamaArI maAinasaLÜA�R �saka�o KaAwÜsa<gÜÜa qBaIùfka�o ivacamaA �Q yaezaUka�o �iGa �ohçALeÜ. 20itanaIhäka�o�wÜLÜ ivazvaAsa deKaer itanaLeÜ Banae/ "ima¤a/ itam�aA paApahä»amaA Bayao.®

21vyavasTaAka�A zaAs¤aIhä r pa�AirsaIhä parsparmaAbaAta gÜÜanaR LÜAgÜÜae/ "yao maAinasa ka�o hoÀ �saLeÜ jae BandqCÜ/parmaezvarka�o ivaroDamaA BandqCÜ. kae�vaLÜ parmaezvarLeÜ maA¤apaApahäLÜA�R »amaA gÜÜanaR saka�CÜna�.®

22tar yaezaULeÜ itanaIhäLeÜ kae� sao|Mcae TaAhA paA�. �naLeÜBanae/ "itamaIhä manamaA yastao Paznahä ika�na gÜÜaCQÜRÀ23kau�na caA<ih saijaLÜo CÜÉ itam�ao 'paApa »amaA Bannau¾ �TavaA'�WÜ �ina jaA¬ BannauÀ¾ 24tar ma itamaIhäLÜA�R deKaA�naeCÜuika� DartaImaA maAinasaka�o pau¤asa<gÜÜa paApahä »amaA gÜÜanae R�iDaka�Ar CÜ.® taba �hA<LeÜ yasa pa»avaAta rogÜÜaILÜA�R BannauBayao/ "ma itamaILÜA�R BanCÜu/ �WÜ/ itam�ao ibaCÜQnaA baA<Da�ina Gar jaA¬.®

25sabaqka�o �iGa yao taurntaq �WYo/ �ApaÍnao ivaCYQnaAcyaApyao �ina parmaezvarka�o PazaMsaA gÜÜadqR Garitar LÜAgyao.26sabaq maAinasahä caika�ta Ba�. �ina parmaezvarka�o PazaMsaAgÜÜanaR TaALeÜ. itanaIhä BayaiBata Ba� �ina Banae/ "hAmaILeÜ�Aja �camBaka�A kau�rAhä deKyaQ=.®

LLLLeeeeÜÜÜÜvvvvaaaaIIII ::::mmmmaaaa((((aaaaIIIIòòòò yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaCCCCYYYYAAAA��<<<<CCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��:ma(aI 9É9-13; makaUR�sa 2É13-17ò

27yasapaiCÜ yaezaU baAihr gÜa� �ina ka�r-ka�AyaARLÜyamaA�ka�janaA ka�r-saM�ahka�(aARLÜA�R baisarheka�o deKae. yasaka�onaA�< LeÜvaI iTayao. yaezaULeÜ yasaLÜA�R Banae/ "maeropaiCÜ LÜAgÜÜa.®28LeÜvaI jauäða� �WYo �ina Pa yaeka� kau�rA CÜoùùfer yaezaUka�opaiCÜ LÜAgyao.

29taba LeÜbaILeÜ yaezaUka�o inaimta �ApaÍnao GarmaA �ka�Bavya Baojaka�o vyavasTaA imaLÜAyao. yahA< ka�r-�WÜA�naehär �ä maAinasahäka�o paina WÜULÜo BaIùf iTayao jaoitanaIhäsa<gÜÜaq maecamaA KaA<dqTae. 30tar pa�irsaIhä r inayamaka�AzaAs¤aIhä caeLÜAhäka�A iva¨ëmaA yasao Bandq gÜÜanagÜÜanaA�naLÜAgÜÜae/ "itamaIhä ka�r �WÜA�naehä r paApaIhäisata ika�naKaAna-paIna gÜÜaCQÜRÀ®

31yaezaULeÜ �(ar id�/ "inarogÜÜaILÜA�R vaq´aka�o �Avazyaka�padqRna tar rogÜÜaIhäLÜA�R vaq´aka�o �Avazyaka� paCÜR. 32ma

DaAimaRka� maAinasahäLÜA�R baoLÜA�nau �A�ka�o ho�na/ tar mata paApaIhäLÜA�R itanaIhäka�A �dya r rhna-sahna pairva(aRnagÜÜar BanaI baoLÜA�nau yahA< �A�ka�o h¦<.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ��ppppaaaavvvvaaaaAAAAssssaaaa----iiiivvvvaaaaxxxxaaaayyyyaaaakkkkaaaa��oooo PPPPaaaazzzznnnnaaaammmmaaaaAAAA ��((((aaaarrrr:ma(aI 9É14-17; makaUR�sa 2É18-22ò

33itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "pa�irsaIhäLeÜ BaÏá yaUhnnaAka�ocaeLÜAhäLeÜ paina samaya samayamaA �pavaAsa r PaATaRnaAgÜÜadRCÜna�. tar ta<paA�Rka�o caeLÜAhä ta saDaq| KaAna r ipa�namaAmaA¤a CÜna�.®

34yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "kau�naq paina ivavaAhmaA/jantaIhäLÜA�R duLÜhA itanaIhäka�A saATamaA basauÓaeLÜ �pavaAsabasna sa(aqána. 35tar samaya yastao �A�<CÜ jaba duLÜhAitanaIhäbaAwÜ CÜui·Ü�nau padRCÜ. yasa samaya itanaIhä �pavaAsabasnaeCÜna�.®

36yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R yao d]xwÜAnta saunaA�nau BayaoÉ"kau�naq maAinasaLeÜ nayaA< ÂgÜÜaA cyaAtaer paurAnao ÂgÜÜaA wÜAldqna.ika�naÀ ika�naBanae yasao gÜÜare nayaA< ÂgÜÜaA iba�anCÜ/ �inawÜALeÜka�o wÜuk�a�A paurAnao ÂgÜÜaAsa<gÜÜa imaldqna. 37ka�saqLeÜ painanayaA< dAKarsaLÜA�R paurAnao dAKarsaka�o BaA<ùfAmaA ka�ihlyaqBadqRna. ika�naÀ ika�naBanae nayaA< dAKarsaLeÜ mazaka�hä pau�wÜA�<CÜ.jasaLeÜ gÜÜadAR dAKarsa cauher jaAnCÜ �Q mazaka�hä painanaxwÜ h¦nCÜna�. 38maAinasahäLeÜ sa<Daq nayaA< dAKarsaLÜA�R nayaA<Mmazaka�maA rAKCÜna�. 39ka�saqLeÜ paina paurAnao dAKarsa ipa�paiCÜ nayaA< dAKarsa ipa�na Kaojdqna. ika�naBanae �saLeÜ BanCÜ/'paurAnao dAKarsa naq �saLÜ.¾®

zzzzaaaabbbbaaaaAAAATTTTaaaakkkkaaaa��oooo iiiiddddnnnnaaaakkkkaaaa��oooo yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUnnnnaaaaq qqq PPPPaaaaBBBBaaaau uuu:ma(aI 12É1-8; makaUR�sa 2É23-28ò

�ka� samaya/ zabaATaka�o idnamaA yaezaU �nnaka�o KaetahäBa�r jaA<dq iTa�. �hA<ka�A caeLÜAhäLeÜ �nnaka�A baALÜAhä

iwÜpdq itanaIhäka�o hAtamaA maA<ùfer KaA�. 2ka�ohI pa�irsaIhäLeÜBanae/ "itamaIhä ika�na yasao gÜÜadqRCÜQÀ zabaATaka�o idnamaAyasao gÜÜanauR maozaAka�o vyavasTaAka�o iva¨ë hoÀ®

3yaezaULeÜ �(ar idnau Bayao/ "itamaIhäLeÜ paùFeka�A CqnaQdA¬dLeÜ jaba itanaI r itanaIisata h¦naehä Baoka�A�ka�A iTa�taba kae� gÜÜareka�A iTa�À 4dA¬d parmaezvarka�A Gar gÜÜa� �inaitanaLeÜ parmaezvarLÜA�R caùFA�ka�o rowÜI iLÜ� �ina KaA�.�ina itanaLeÜ rowÜIhä �ApaU�sa<gÜÜa h¦nae maAinasahäLÜA�R baA<ùfe.

6666

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 6666ÉÉÉÉ5555----22225555 99994444vaAstavamaA yao maozaAka�o vyavasTaA iva¨ë iTayao. vyavasTaA�nausaAr kae�vaLÜ paUjaAhArIhäLÜA�R maA¤a yastao rowÜI KaAna�naumaita CÜ.® 5�ina yaezaULeÜ pa�irsaIhäLÜA�R Banae/ "maAinasaka�Apau¤a naq zabaATa idnaka�o PaBau h¦na�.®

zzzzaaaabbbbaaaaAAAATTTTaaaakkkkaaaa��oooo iiiiddddnnnnaaaammmmaaaaAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ��kkkkaaaa��jjjjaaaannnnaaaaAAAA mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaa iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo:ma(aI 12É9-14; makaUR�sa 3É1-6ò

6�ka�oR �ka� zabaATaka�o idna yaezaU saBaA GarmaA gÜÜa�.�naLeÜ maAinasahäLÜA�R �padeza id�. �ka�janaA dAihnae hAtasaukae�ka�o maAinasa yahA< iTayao. 7vyavasTaAka�A zaAs¤aIhä rpa�irsaIhä yao zabaATaka�o idna paina yaezaULeÜ ka�saqLÜA�Rinaka�o paACÜRna� ika� Banaer hedqR baisarheka�A iTa�. itanaIhäcaAhnTae yaezaUbaAwÜ kae�hI BaULÜ hosa� �ina �naLÜA�R doxaLÜgÜÜaA�na paA�yaosa�. 8tar yaezaULeÜ itanaIhäLeÜ kae� ivacaArgÜÜadqRCÜna� BanaI bauBaáI hAlnau Bayao. �hA<LeÜ yao saukae�ka�o hAtaBa�ka�o maAinasaLÜA�R BannauBayao/ "�WÜ/ �ina yaI maAinasahäka�o�GaAùiùf �Ba.® yasaka�Ar,ÜÜa yao maAinasa jauäðaq� �WYo �ina yahA< �iBayao. 9yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R Bannau Bayao/ "maitamaIhäLÜA�R saoDdCÜu zabaATaka�o idnamaA kae� ka�Ama gÜÜanaR�icata hoLÜAÉ rAm�ao vaA narAm�aoÀ jaIvana ba<caA�nau vaA jaIvananaAza gÜÜanau RÀ® 10yaezaULeÜ taI vairpair basaeka�A sabaqLÜA�RhenauRBayao. �ina yasa maAinasaLÜA�R Banae/ "Kao�R maLÜA�R itam�aohAta henaR dee¬.® yasa maAinasaLeÜ �hA<LÜA�R hAta deKaAyao. yasaka�o hAta taurntaq inaka�o Ba�hAlyao. 11pa�irsaIhä rka�AnaUnaka�A zaAs¤aIhä saAHq irsaA�. itanaIhä �ApasamaAtakaR� gÜÜanaR LÜAgÜÜae/ "yaezaULÜA�R hAmaI kae� gÜÜanauR panaeR hoÀ®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA bbbbaaaaAAAAHHHHjjjjaaaannnnaaaaAAAA ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääääkkkkaaaa��oooo ccccaaaau uuunnnnaaaaAAAA��:ma(aI 10É1-4; makaUR�sa 3É13-19ò

12 yasa samayamaA yaezaU ��wÜA fA<ùfAmaA gÜÜa�r PaATaRnaA gÜÜanaeRgÜÜanau R h¦nTyao. saArA rAta itanaLeÜ PaATaRnaA gÜÜarer ivataA�nauh¦nTyao. 13BaoiLÜpalwÜ ivahAna/ �naLe �ApaÍnao caeLÜAhäLÜA�RbaoLÜA�. taImaDyae baAHjanaALÜA�R itanaLeÜ CÜAnae. �hA<LeÜitanaIhäLÜA�R "Paeirta® naA�< id�. itanaIhä iTa�É 14izamaona:yaezaULeÜ itanaLÜA�R pa¤ausa naA�< rAKnau Ba�ka�o iTayaoò r�Min�yaAsa pa¤ausaka�o BaA�; yaAkaU�ba r yaUhnnaA/ öpa�LÜIpa rbaTauRLÜmaA�R; 15ma(aI/ TaomaA/ yaAkaU�ba :�Ülpa�A�ka�o CÜoroò/

jjjjaaaae eeeLLLLÜÜÜÜoooowwwwÜÜÜÜ jaeLÜowÜhä �ka� yahàdI rAjanaqitaka� dLÜka�Ahä iTa�.

�ina izamaona :jasaLÜA�R jaeLÜowÜ* paina BainanCÜò/ 16yahUdA

:yaAkaU�baka�o CÜoroò �ina yahUdA �ska�ryaotaI. yao yahUdA naqtaImaDyae �ka�janaA ho jasaLeÜ yaezaULÜA�R za¤auhäka�o hAtamaAsaumpaeka�o iTayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAA ��iiiinnnnaaaa ��ppppaaaaccccaaaaAAAArrrr:ma(aI 4É23-25; 5É1-12ò

17yaezaU r Paeirtahä fA<ùfAbaAwÜ �oLeÜRr �A�. �naI yahI| ��wÜA samma jagÜgÜÜaAmaA �iBa�. �hA<ka�A caeLÜAhäka�o��wÜA WÜULÜo BaIùf yahA< iTayao. �ina wÜAyar r saAyafnasaAgÜÜartawka�A nagÜÜarhäÜbaAwÜ r yahàidyaAka�A sabaq WÜA�<baAwÜ/yaäzaLeÜmabaAwÜ �A�ka�A Daerq maAinasahä paina yahA< iTa�.18itanaIhä sabaq tyahA< �hA<LÜA�R saunna r �Apau�LÜA�R inarogÜÜapaAnaR �A�ka�A iTa�. �hA<LeÜ zaqtaAnaka�o duxwÜAtmaALeÜ paIiùftamaAinasahäLÜA�R inaka�o paAirid�. 19sabaqLeÜ yaezaULÜA�R CÜunaecaexwÜA gÜÜairrheka�A iTa�/ ika�naBanae �hA<baAwÜ zai(aá taIsabaqLÜA�R inaka�o paAdqR baAihr inaiska�rheTyao.

20�naLeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R here �ina Banae/

"he dIna maAinasahä/ itamaIhäLÜA�R �AzaIRvaAd CÜ/ika�naBanae parmaezvarka�o rAjya itamaIhäkaq� ho.

21 itamaIhä/ jao �ihLeÜ Baoka�A�ka�AhäLÜA�R paina�AzaIvaARd CÜ/ ika�naBanae itamaIhä t£pta h¦naeCÜQ.itamaIhä/ jao �ihLeÜ ro�rheka�AhäLÜA�R �AzaIRvaAdCÜ/ ika�naBanae itamaIhä KauzaIsa<gÜÜa hA<snaeCÜQ.

22"maAinasaka�o pau¤aka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ yaid itamaIhäLÜA�RmaAinasahäLeÜ G£,ÜÜaA gÜÜare/ �ApaÍnao samaUhbaAwÜ inaka�ALÜI id�/itanaIhäLeÜ inandA gÜÜare/ itanaIhäLeÜ itamaIhäLÜA�R �§vaIka�AreitamaIhä DaNya hQ. 23tyasabaeLÜA rmaA¬ �ina KauzaILeÜ�Pa� ika�naBanae svagÜÜaRmaA itamaIhäLeÜ WÜULÜo �naAma paA�naeCÜQ.itanaIhäka�A pauKaARhäLeÜ �gÜÜamava(aáAhäLÜA�R yasaq gÜÜareTae/ yasarInaq taI maAinasahäLeÜ itamaIhäLÜA�R paina yahI vyavahArgÜÜanaeRCÜna�.24 "tar DanaI maAinasahä ho itamaIhäLÜA�R hAya/

ika�naBanae itamaIhäLeÜ sauKaI jaIvana BaogÜÜaeka�ACÜQ.25 itamaI �GaA�ka�AhäLÜA�R/ hAya/ ika�naBanae itamaIhä

Baoka�A�naeCÜQ. itamaI �ihLeÜ hA<isarheka�AhäLÜA�R/hAyaÜ/ ika�naBanae itamaIhä zaoka� gÜÜanau R r änaupanaeRCÜ.

99995555 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 6666ÉÉÉÉ22226666----4444777726"hAya/ itamaIhäka�o baAremaA maAinasahäæArA PazaMsaA

gÜÜair�ka�o Ba� paina/ ika�naBanae itanaIhäka�A pauKaARhäLeÜ painaBaáàwÜo �gÜÜamava(aáAhäLÜA�R saDaq| PazaMsaA gÜÜareùù.

zzzzaaaa¤¤¤¤aaaau uuuhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR PPPPaaaae eeemmmmaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr:ma(aI 5É38-48; 7É12ò

27"ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu jasaLeÜ maLÜA�R sauinarheka�ACÜQ/ �ApaÍnaA za¤auhäLÜA�R Paema gÜÜar. jasaLeÜ itamaIhäLÜA�RG£,ÜÜaA gÜÜaCÜRna itanaIhäLÜA�R paina rAm�aq gÜÜar. 28itamaIhäLÜA�RsarApnaehäLÜA�R paina �AzaIRvaAd de¬. itamaIhäisata duvyaRvahArgÜÜanae Rhäka�o LÜAigÜÜa paina PaATaRnaA gÜÜar. 29yaid ka�saqLeÜitamaIhäka�o gÜÜaALÜAmaA Tapaùf LÜgÜÜaA� �saLÜA�R �ka�oR gÜÜaALÜApaina TaApaI dee¬. yaid ka�saqLeÜ itam�ao ka�owÜ LÜgÜÜaeka�o CÜ Banae�saLÜA�R ka�maIja iLÜnau naroka�. 30jasaLeÜ maAgÜCÜ Pa yaeka�LÜA�Rdee¬. yaid ka�saqLeÜ itam�ao kae�hI LÜgÜÜaeka�o CÜ Banae �saLÜA�R yao caIja pa�ka�AR�R namaAgÜÜa. 31�äbaAwÜ itamaI jae maAgCÜQ/�äka�o inaimta yahI gÜÜarI de¬. 32jasaLeÜ itamaIhäLÜA�RPaema gÜÜaCÜRna itanaIhäLÜA�R maA¤a Paema gÜÜare/ itamaIhä kau�naqPazaMsaAka�o yaogya h¦na saka�CÜQÀ �<h. paApaIhä painaitanaIhäLÜA�R Paema gÜÜanaeRhäLÜA�R Paema naq gÜÜadRCÜna�. 33yaiditamaI taI maAinasahäka�o inaimta maA¤a BaLÜA�R gÜÜaCQÜR jajasaLeÜitam�ao BaLÜA�R gÜÜaCÜRna/ Banae kae� itamaI PazaMsaAka�o yaogya h¦nasaka�CÜQÀ ho�na/ ka�Ar,ÜÜa yastao ta paApaIhäLeÜ paina gÜÜaCÜRna�.34yaid öpa�taAR paA�nae �AzaAmaA itamaI ka�saqLÜA�R ±],ÜÜa idnCÜQBanae kae� itamaI PazaMsaAka�o yaogya h¦na saka�CÜQÀ ho�na/paApaIhä paina paApaIhäLÜA�R yaita naq öpa�taAR paA�nae �AzaAmaA],ÜÜa idnCÜna�. 35yasaqLeÜ �ApaÍnaA za¤auhäLÜA�R Paema gÜÜar.itanaIhäsa<gÜÜa rAm�ao gÜÜar/ �ina itanaIhäbaAwÜ kae�hI �AzaAnarAKaI ],ÜÜa dee¬. yaid itamaIhäLeÜ yasao gÜÜarYQ BanaeitamaIhäLeÜ WÜULÜo �naAma paA�naeCÜQ/ itamaIhä parma parmaezvarka�AbaALÜka�hä BaÏá h¦naeCÜQ ika�naBanae parmaezvar baqgÜÜaunaI taTaAduxwhäPaita paina k£�paAÂ h¦nauh¦nCÜ. 36jastao itam�aA ipataAPaema r dyaAÂ CÜna� yastaq Paema r dyaAÂ bana.

��AAAAppppaaaaq qqq��LLLLeeeeÜÜÜÜ ��AAAAppppaaaaq qqq��LLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR iiiinnnnaaaayyyyaaaaAAAALLLLÜÜÜÜ:ma(aI 7É1-5ò

37"�äka�o NyaAya nagÜÜar/ �ina �äLeÜ paina itam�aoNyaAya gÜÜanaeR Cqna. �äLÜA�R BatsaRnaA nagÜÜar/ �ina �äLeÜpaina itam�ao BatsaRnaA gÜÜadqRna. �äLÜA�R »amaA gÜÜar/ �ina

itamaILeÜ paina »amaA paA�nae CÜQ. 38�äLÜA�R idnae gÜÜar �inaitamaILeÜ paina paA�naeCÜQ. itamaIhäLeÜ rAm�ao �ojanamaA paA�naeCÜAÏ/ itamaIhäLÜA�R KaA<dI KaA<dI/ hlLÜA<�dq ka�AKamaA paoiKanaegÜÜarI paA�naeCÜQ jauna naApaÜLeÜ itamaI �äLÜA�R iddCÜQ parmaezvarLeÜpaina itamaIhäLÜA�R yahI naApaLeÜ idnaeCÜna�.®

39yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R yao d]xwÜAnta BanaeÉ "kae� ��wÜA�nDaALeÜ �ka�oR �nDaALÜA�R forYA�na saka�CÜÀ �<h<? duvaq naqKaAùfLÜmaA jaAika�nau paugnaeCÜ. 40��wÜA izaxya �ApaÍnao gÜÜauäBandAmaAiTa h¦na sa(aqána. tar Pa yaeka� maAinasa jasaLeÜ paU,ÜÜaRäpaLeÜisaika�saka�CÜ taba maA¤a � gÜÜauä BaÏá bannasaka�CÜ.

41"jaba itamaI �ApaÍnao �A<KaAmaA gÜÜai(aLÜo CeÜska�Apasaeka�o TaAhA paA�dqnaQ/ BaA�ka�o �A<KaAmaA pareka�o DauLÜoika�na deKCÜQÀ 42itamaIhäLeÜ ka�sarI �ApaÍnao BaA�LÜA�RBannasaka�CÜQ/ '� BaA�/ maLÜA�R itam�ao �A<KaAmaA Ba�ka�o DauLÜoinaka�Alna dee¬.¾ jaba itamaIhäLeÜ �ApaÍnao �A<KaAmaA pareka�oWÜULÜo CeÜska�ALÜA�R paina deKna sa(aqánaQ. itamaIhä ka�pawÜICÜQ. paihLeÜ/ itamaIhä �Apaq�LeÜ �ApaÍnao �A<KaAbaAwÜ WÜULÜoCeÜska�A inaka�ALÜ. yasapaiCÜ itamaIhäLeÜ spaxwÜsa<gÜÜa itamaIhäka�oBaA�ka�o �A<KaAmaA pareka�o DauLÜo inaka�Alna deKnaeCÜQ.

dddduuuu�� PPPPaaaakkkkaaaa��AAAArrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ ppppaaaa��LLLLÜÜÜÜ:ma(aI 7É17-20; 12É34-35ò

43"��wÜA KarAba baowÜLeÜ �saLÜ pa�LÜ ka�ihlyaq id<dqna. yasarI naq ��wÜA narAm�ao baowÜLeÜ rAm�ao pa�LÜ idnau saka�taqna.44hreka� baow yasaLeÜ id�ka�o pa�LÜbaAwÜ icanna saika�nCÜ.maAinasahäLeÜ ka�A<ùfe paoT�aAbaAwÜ naeBaArA bawÜulna sa(aqánana�.�ina itanaIhäLeÜ ka�A<ùfe paoT�aAbaAwÜ �MgÜÜaur bawÜulna sa(aqánana�.45��wÜA �saLÜ maAinasa �ApaÍnao �dyamaA �saLÜ kau�rA naqrAKCÜ. �ina �saLeÜ �ApaÍnao �dyabaAwÜ �saLÜ kau�rA baAihrinaka�AldCÜ. tar ��wÜA duxwÜ vyai(aáLeÜ �ApaÍnao �dyamaA duxwÜkau�rAhä naq rAKaeka�o h¦nCÜ. �ina �saLeÜ narAm�aA kau�rAhänaq baAihr inaka�AldCÜ. jauna kau�ro �dyamaA pairpaU,ÜÜaR CÜ yahInaq mauKabaAwÜ inaska�nCÜ.

dddduuuu�� PPPPaaaakkkkaaaa��AAAArrrrkkkkaaaa��AAAA mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääää:ma(aI 7É24-27ò

46"jaba maqLeÜ Banaeka�o maAndqnaQ Banae ika�na maLÜA�R 'PaBau/PaBau¾ BandCÜQÀ 47hreka� maAinasa jaba ma ka�hA< �A�<dCÜ�ina maero vacanahä saundCÜ r paALÜna gÜÜaCÜR/ Üma itamaIhäLÜA�R

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 6666ÉÉÉÉ44448888----7777ÉÉÉÉ22220000 99996666�hA< ka�staA ho deKaA�naeCÜu. 48� �ka�janaA Gar banaA�naemaAinasa jastaq naq ho. �saLeÜ gÜÜaihro Kanaer baiLÜyaoca·Ü�AnamaAiTa jagÜÜa basaAlna saka�naeCÜ. jaitabaeLÜA nadImaA baAùFI�A<�CÜ paAnaILeÜ GarLÜA�R Daða�A idnCÜ tar yasaLeÜ GarLÜA�RhlLÜA�na sa(aqána ka�Ar,ÜÜa yao Gar rAm�arI baina�ka�o h¦nCÜ.49tar jao maAinasa maero vacana saunCÜ tar paALÜna gÜÜadqRna Banae yao maAinasa rAm�arI GaùferI nabasaA�R Gar banaA�nae maAinasajastaq ho jasaka�o Gar nadIka�o vaAùFIka�o Baáoða�A< LÜAgdq Baá·Ü�qpailwÜnCÜ �Q sampaU,ÜÜaR äpaLeÜ DvaMza h¦nCÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ��kkkkaaaa��jjjjaaaannnnaaaaAAAA nnnnaaaaooookkkkaaaa��rrrr iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo:ma(aI 8É5-13; yaUhnnaA 4É43-54ò

jaba yaezaULe maAinasahäLÜA�R �padeza id�R isaDyaA�nauBayao �hA< ka�pa�naRhuma jaAnau Bayao. 2ka�pa�naRhumamaA

�ka�janaA saqinaka� �öpa�sar iTayao. �saka�o �ka�janaA naoka�risaika�sta ibamaArI iTayao; yao manaqR LÜAgÜÜaeka�o iTayao. yasa�öpa�sarLeÜ naoka�rLÜA�R Kaubaq maAyaA gÜÜanae R gÜÜaTyaoR. 3jaba�saLeÜ yaezaUka�o baAremaA sauNyao taba baUùFA yahUdI PaDaAnahäLÜA�R�naIka�hA< paWÜA�. yasa naoka�rLÜA�R bacaA�nauka�o LÜAigÜÜa�A�na BanaI ibantaI gÜÜanaR paWÜAyao. 4taI maAinasahä yaezaUka�hA<gÜÜa�/ �ina yao �ipa�sarLÜA�R sahAyataA gÜÜanau R maAimaRka�tairka�ALeÜ �A�ah gÜÜadqR Banae/ " yao �öpa�sar tapaA<�Rka�osahAyataA paA�nau saA<�caq yaogyaka�o C.Ü® 5itanaLeÜ hAm�aAmaAinasahäLÜA�R maAyaA gÜÜaCÜRna r hAm�ao inaimta saBaAGar painabanaA�id�ka�A CÜ.®

6yasaka�Ar,ÜÜa yaezaU taI maAinasahäsa<gÜÜa gÜÜa�. �naI GarbaAwÜwÜAùFA paugdq �öpa�sarLeÜ �ApaÍnaA saATaIhäLÜA�R �hA<sa<gÜÜa yasaoBanaI ivantaI gÜÜanaR paWÜAyao/ "he PaBau/ tapaA�Rª maero GarmaA�A�nae ka�xwÜ nagÜÜanauRhosa�. ta<paA�R jastao vyai(aá maero GarmaApaA� ka�xwÜ gÜÜanaR yaogyaka�o ma CqÜna. 7yasaka�Ar,ÜÜa ma �Apaq�paina tapaA�Rªka�hA< vyai(aágÜÜata äpamaA jaAna yaogyaka�o saimBaá÷ata<paA�RLeÜ �Adeza maA¤a idnauhosa� maero naoka�r jaAtaI h¦nCÜ.8tapaA�Rªka�o �iDaka�Ar maLÜA�R TaAhA CÜ. ma paina �ämaAinasahäka�o �iDaka�Arka�o vazamaA CÜu. �ina maero �iDaka�ArmaAsaqinaka�hä CÜna� yaid ma �ka�janaA saqinaka�LÜA�R BandCÜu/'jaA¬¾/ �ina yao jaAnCÜ. �ina �ka�oR saqinaka�LÜA�RBandCÜu/ '�A¬¾/ �ina yao �A�<CÜ. �ina yaid maeronaoka�rLÜA�R BandCÜu/ 'yao gÜÜar¾/ �ina yasaLeÜ gÜÜaCÜR.®

9jaba yaezaULeÜ yaI kau�rA saunnau Bayao/ �hA< CÜða� panauR

7777

Bayao. yaezaU �naLÜA�R paCYA�r �A�nae maAinasahä pai·Ü�pa�kaeR� �ina Banae/ "ma itamaIhäLÜA�R BanCÜu/ maqLeÜ yastaoivazvaAsa saArA �êaA�LÜmaA paina paA�na.®

10yaezaULÜA�R baoLÜA�na gÜÜa�ka�A sabaq maAinasahä Garpa�ikaR��. itanaIhäLeÜ yao naoka�rLÜA�R inaka�o Ba�sakae�ka�oBaeweÜ.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ��kkkkaaaa��jjjjaaaannnnaaaaAAAA mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaa ppppaaaaAAAA��<<<<ddddCCCCÜÜÜÜ11�ka�oR idna yaezaU naqna Bannae zahrmaA gÜÜa�. �hA<ka�A

caeLÜAhä r Daerq maAinasahä paina �naI sa<gÜÜaq gÜÜahrheka�AiTa�. 12jaba yaezaU zahrka�o pa�AwÜka� naijaka� paugÜÜae/ �naLeÜmaudAR LÜigÜÜarheka�o deKae. ��wÜI ivaDavaIka�o ��wqÜ Ba�ka�oCÜoro mareka�o iTayao. jaba LÜAza LÜigÜÜarheka�o iTayao zahrka�ADaerq maAinasahä taI ivaDavaIsa<gÜÜa iTa�. 13jaba PaBau yaezaULeÜitanaLÜA�R deKae itanaI yasa ivaDavaAka�o inaimta �dyabaAwÜduÉKaI Ba�. itanaLÜA�R Banae/ "naro¬.® 14yaezaU zavapaeiwÜka�Aka�onaijaka� paugÜnau Bayao �ina yasaLÜA�R CÜunau Bayao. LÜAzaLÜigÜÜarheka�A maLÜAmaIhä wÜða� �iùf�. �naLeÜ yao mareka�okae�wÜoLÜA�R Banae/ "� yauvaka�/ ma itamaILÜA�R BandCÜu/ �WÜ.®15 yasapaiCÜ yao maereka�o kae�wÜo tatka�ALq �WeÜr basyao �inabaAta gÜÜanaR zauä gÜÜarYo. yaezaULeÜ yasa kae�wÜo tyasaka�o�AmaALÜA�R sauimpaid�.

16sabaq maAinasahä CÜða� pare �ina yasao Bandq parmaezvarLÜA�RPazaMsaA gÜÜare/ "�ka�janaA mahAna �gÜÜamava(aáA hAmaIka�hA<�A�nau Ba�ka�o CÜ.® �ina itanaIhäLeÜ yao paina Bandq iTa�/"parmaezvarLeÜ �ApaÍnaA maAinasahäka�o hercaAh gÜÜairrhnau Ba�ka�oCÜ.®

17�hA<ka�o ivaxayaka�o yao Kabar saArA yahUidyaA ryasaka�o vairpair dezamaA öpa�<ijayao.

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAAææææAAAArrrrAAAA ��wwwwÜÜÜÜAAAA PPPPaaaazzzznnnnaaaa:ma(aI 11É2-19ò

18yaUhnnaAka�A caeLÜAhäLeÜ yaI saba GawÜnaAhäka�o ivaxayamaAitanaLÜA�R jaAnaka�ArI gÜÜarA�. yaUhnnaALeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhämaDyaedu�janaALÜA�R baoLÜA�. 19yaUhnnaALeÜ itanaIhäLÜA�R PaBau yaezaUsa<gÜÜasaoDna paWÜA�/ "�ka�janaA jao �A�naevaALÜA iTa� ta<paA�R naqh¦nau h¦nCÜÀ �TavaA �Baá �äLÜA�R naq paKaRnau paCÜRÀ®

20 yasapaiCÜ maAinasahä yaezaUka�hA< �A�. itanaIhäLeÜBanae/ "baiptasmaA idnae yaUhnnaALeÜ hAmaILÜA�R yao saoDnaLÜA�R

99997777 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 7777ÉÉÉÉ22221111----44442222tapaA�Rªka�hA< paWÜA�ka�A CÜna�/ 'kae� �A�naevaALÜA tapaA�Rª naqh¦nauh¦nCÜ/ �TavaA hAmaI �Baá baAwÜo herQÀ¾®

21 yasaq baeLÜA/ yaezaULeÜ DaerqLÜA�R itanaIhäka�o rogÜÜa/ vyaTaAr zaqtaAnabaAwÜ duxwÜ �AtmaAhä CÜuwÜA�nau Bayao. �naLeÜ Daerq�nDao maAinasaLÜA�R paina deKnasaka�nae banaA�. 22�ina �naLeÜyaUhnnaAka�o caeLÜAhäLÜA�R Banae/ "itamaIhäLeÜ yahA< jae kau�rAhädeKyaQ �ina saunyaQ gÜÜa�r yaUhnnaALÜA�R Bana. �nDao maAinasapaina inaka�o Bayao r deKnae Bayao. LÜÄ�[ùfAhä ih<ùfnaTaALeÜ.ka�oùFIhä ka�oùFrihta Ba�. baihrAhäLeÜ saunna TaALeÜ.mareka�AhäLeÜ jaIvana paA�. �ina gÜÜarIba maAinasahä parmaezvarka�orAjyaka�o sausamaAcaArhä sauinarheka�A CÜna�. 23ka�saqLeÜ maLÜA�R�ah,ÜÜa gÜÜadAR samaSyaAmaA padqRna Banae yao �naugÜÜ£ihta pau¨xaDanya ho.®

24jaba yaUhnnaAka�o caeLÜAhä gÜÜa�/ yaezaULeÜ yaUhnnaAka�oivaxayamaA Banna LÜAgnau BayaoÉ "itamaIhä �jaAùf-sTaAnamaA kae�henaR jaAnCÜQÀ bataAsaLeÜ hlLÜA�rheka�o inagÜÜaALÜoLÜA�R À25maäBaUimamaA itamaIhä kae� henaR �AyaQÀ ��wÜA saundrvas¤a LÜgÜÜaA�ka�o maAinasa henaRLÜA�RÀ ho�na. saundr r rAm�aAvas¤ahä LÜgÜÜaA�naehä ta rAja-drvaArmaA basCÜna�. 26saA<ccaq/itamaIhä yahA< kae� henaR �AyaQÀ �ka�janaA �gÜÜamava(aáAÀ �</ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/ yaUhnnaA �gÜÜamava(aáA BandA painaZexWÜ h¦na�. 27�naI taI vyai(aá jasaka�o ivaxayamaA yastaoLeÜiKa�ka�o CÜÉ

'sauna? ma �ApaÍnao sahyaogÜÜaILÜA�R itam�ao �iGapaWÜA�<CÜu. �saLeÜ itam�ao �iGa baAwÜo tayaAr paAnaeRCÜ.¾

maLÜAka�I 3É1

28ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/ yaUhnnaAnaq �ihLeÜsammajanmaeka�A maAinasahämaA sabaBandA WÜULÜo h¦na�. taApaina jaoparmaezvarka�o rAjyamaA saAnao CÜ yao itanaIBandA WÜULÜo CÜ.®

29jaba maAinasahäLeÜ yasa ivaxayamaA saunae/ itanaIhäLeÜmaAnae ika� parmaezvarka�o iza»aA rAm�ao CÜ. taI ka�r �WÜA�naehäpaina sahmata Ba�. taI maAinasahäLÜA�R yaUhnnaAæArA naqbaiptasmaA gÜÜarA��ka�o iTayao. 30tar pa�irsaIhä r vyavasTaAka�AzaAs¤aIhäLeÜ itanaIhäka�o LÜAigÜÜa banaA��ka�o parmaezvarka�o�iBaPaAyaLÜA�R itanaIhäka�o inaimta yaUhnnaAbaAwÜ baiptasmaAiLÜna �§vaIka�Ar gÜÜarer rë gÜÜare.

31"yasa yaugÜÜaka�o maAinasahäka�o ivaxayamaA maqLeÜ ka�sarIva,ÜÜaRna gÜÜanauRÀ itanaIhä kae� jastaA CÜna�À 32�eLeÜka�A maAinasahä

bajaArmaA baisarheka�A kae�wÜA-kae�wÜIhä jastaq CÜna�. ��wÜAdLÜka�o naAnaIhäLeÜ �ka�oR dLÜka�o naAnaIhäLÜA�R baoLÜA�<CÜna��ina BanCÜna�É

'hAmaILeÜ itamaIhäka�o inaimta baA<saurI bajaAyaQ=/ taritamaIhä naAcaenaQ; hAmaILeÜ ibaLQnaAka�A gÜÜaIta gÜÜaAyaAÏtar itamaIhä ro�naQ.¾

33baiptasmaA idnae yaUhnnaA �A� tar �ä maAinasahäLeÜjastao KaAnaekau�rA KaA�nana� �ina dAKarsa ipa�nana�. �inaitamaIhä BandCÜQ/ '�saLÜA�R BaUta LÜAgÜÜaeka�o CÜ.¾ 34maAinasaka�opau¤a caA<ih �ä maAinasahä BaÏá KaA<dq r dAKarsa ipa�<dq�A�. �ina itamaIhä BandCÜQ/ 'her �saLÜA�R. Kauba KaAnCÜ�ina ipa�<CÜ. ka�r-�WÜA�naehä r paApaIhäka�o ima¤a ho�.¾ 35tar ka�AyaRhäka�o �ADaArmaA $aAna sahI PamaAi,ÜÜatah¦nCÜ.®

iiiizzzzaaaammmmaaaaoooonnnnaaaa ppppaaaa��AAAAiiiirrrrssssaaaaIIII36pa�irsaIhämaDyae �ka�LeÜ yaezaU sa<gÜÜa q basaer KaAnau

inam yaA�. �naI pa�irsaIka�o GarmaA gÜÜa� �ina KaAnau basae.37 yao zahrmaA �ka�janaA paApaI s¤aI iTa�R. yasaLeÜ yaezaULÜA�Rpa�irsaIka�o GarmaA KaAnaA KaA�ka�o TaAhA paA�R. yasaLeÜ��wÜA spa�iwÜka�ka�o paA¤amaA kae�hI saugÜÜainData iLÜ�r �A�R.38 yao yaezaUka�o paiCÜ car,ÜÜa CeÜ�maA ädq| �iBa�R. yasaLeÜ�ApaÍnao �A<sauLeÜ yaezaUka�o car,ÜÜa iBajaA�nau TaALÜI. yasaLeÜ�ApaÍnao kae�za rAizaLeÜ �hA<ka�o car,ÜÜa pauCÜI yasaLeÜ car,ÜÜamaAmvaA�Rª KaA�R �ina saugÜÜainData KanaA�id�R. 39 yao pa�irsaIjasaLeÜ yaezaULÜA�R �ApaÍnao GarmaA inamtao id�ka�o iTayao �saLeÜpaina yaI saba deKae. �saLeÜ manamanaq saocae/ "yaid yao maAinasa�gÜÜamava(aáA h¦<do ho/ �saLeÜ jaAnnae iTayao ika� yao s¤aIjasaLeÜ �saka�o paA� CÜu�rheka�I CeÜ � ka�o �ina kau�nastarka�I ho. ika�naBanae yao paAipanaI ho.®

40yaezaULeÜ pa�irsaILÜA�R BannauBayao/ "izamaona/ itamaILÜA�RmaqLeÜ kae�hI Bannau CÜ.®

izamaonaLeÜ Banae/ "tapaA�RªLeÜ maLÜA�R kae� Bannau caAhnauh¦nCÜÀgÜÜau¨jyaU?®

41yaezaULeÜ Banae/ " yahA< du�janaA maAinasa iTa�. duvaqLeÜ��wq mahAjanabaAwÜ ],ÜÜa iLÜ�ka�A iTa�. itanaIhä maDyae�ka�janaALeÜ 500 caA<dIka�o isaða�A iLÜ�ka�A iTa�. �ka�oRLeÜ50 caA<dIka�o isaða�A iLÜ�ka�A iTa�. 42itanaIhäka�omaA

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 7777ÉÉÉÉ44443333----8888ÉÉÉÉ11113333 99998888 yai(a paqsaA iTa�na/ yasaLeÜ gÜÜadAR itanaIhäLeÜ �ApaÍnao ],ÜÜacau(aáA gÜÜanaRsakae�nana�. tar mahAjanaLeÜ taI duvaqka�o ],ÜÜa maocanagÜÜairidyao. taI du�janaAhämaDyae ka�saLeÜ yao mahAjanaLÜA�R DaerqmaAyaA gÜÜaTyaoR hoLÜAÀ®

43izamaonaLeÜ BaNyao/ "maero ivacaArmaA jasaLeÜ Daerq ],ÜÜaLÜgÜÜaeka�o iTayao tyasaqLeÜ �hA<LÜA�R Daerq maAyaA gÜÜaTyaoR hoLÜA.®

yaezaULeÜ izamaonaLÜA�R BannauBayao/ "itam�ao kau�rA WÜIka� ho.®44 yasapaiCÜ �naLeÜ yasa s¤aILÜA�R herer izamaonaLÜA�R BannauBayao/ "itamaILeÜ yao s¤aILÜA�R deKyaQÀ jaba ma itam�ao GarmaA�A�</ itamaILeÜ maero Kau·Ü�A Daunau paAnaI id�naQ. tar yasaLeÜmaero Kau·Ü�Ahä yasaka�o �A<sauLeÜ Dao� id�R �ina kae�zarAizaLeÜ pauiCÜid�R. 45itamaILeÜ maLÜA�R mvaA�Rª KaA�naQ/ tar�saLeÜ Banae ma yahA< �A�deiKa maero Kau·Ü�AmaA mvaA�Rª KaAnaroika��ka�I Cqna. 46itamaILeÜ maero wÜA�ka�omaA taeLÜ Gaisaid�naQ/tar �saLeÜ maero car,ÜÜamaA saugÜÜanDa diLÜid�R. 47yasaka�Ar,ÜÜa maitamaILÜA�R BandCÜu ika� �saka�o Daerq paApahä »amaA Bayao.yaita spaxwÜ CÜ ika� �saLeÜ Daerq maAyaA deKaA�R. jasaLÜA�Rkae�hI paApa »amaA gÜÜairnCÜ �saLeÜ ka�mtaI maAyaA paoKaA<�CÜ.®

48 yasapaiCÜ yaezaULeÜ s¤aILÜA�R Banae/ "itam�ao paApahä»amaA Ba�ka�o CÜ.®

49KaAna basaeka�AhäLeÜ Banna LÜAgÜÜae/ "yasa maAinasaLeÜ�Apaq�LÜA�R ka�o ho BanaI WÜAnCÜna�ùÀ paApabaAwÜ paina »amaA gÜÜanaeRmaAinasa/ yao ka�o hoÀ®

50yaezaULeÜ yasa s¤aILÜA�R Banae/ "itam�ao ivazvaAsaLeÜitamaILÜA�R r»aA gÜÜarYo. �ba itamaI zaAintaisata jaA¬.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUssssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ��wwwwÜÜÜÜAAAA ssssaaaammmmaaaaU UUUhhhh�ka�oR idna/ yaezaULeÜ parmaezvarka�o rAjyaka�o baAremaAPacaAr r sausamaAcaArhä bataA<�dq gÜÜaA<�/ zahr �Q

nagÜÜarhä yaA¤aA gÜÜadqR gÜÜa�. baAHqjanaA Paeirtahä �naI sa<gÜÜaqiTa�. 2 yahA< �naIsa<gÜÜa yastaA s¤aIhä paina iTa� jasaLÜA�R�naLeÜ rogÜÜa mau(aá taTaA duxwÜAtmaAbaAwÜ CÜuwÜka�ArA paAreka�AiTa�. itanaIhä maABaá �ka�janaA marIyama naA�< Ba�ka�I s¤aIpaina iTa�R. yao magdiLÜnaI zahrka�o vaAisandA iTa�R.�saka�obaAwÜ saAtavawÜA BaUtahä inaka�AiLÜ�ka�o iTayao. 3�äpaina s¤aIhäÉ jaonnaA/ caUjaAka�I patnaI :herodka�o sahyaogÜÜaIòyao�nnaA/ saujaAnaA/ r Daerq �ä s¤aIhä yasa s¤aIsa<gÜÜaiTa�R. taI s¤aIhäLeÜ yaezaU r �hA<ka�o PaeirtahäLÜA�R �ApaÍnaqäipa<yaA paqsaA id�r madta paurYA�.

8888

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA bbbbaaaaIIII�� CCCCÜÜÜÜnnnnaaaae eeeR RRRkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��TTTTaaaaAAAA PPPPaaaayyyyaaaaooooggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa:ma(aI 13É1-17; makaUR�sa 4É1-12ò

4yaezaULeÜ yaA¤aA gÜÜanauR Ba�ka�o Pa yaeka� zahrka�A maAinasahäBaeLÜA Ba�r �naLÜA�R GaerI rheka�A iTa�. �naLeÜ itanaIhäLÜA�Ryao d]xwÜAnta BanaeÉ

5"�ka�janaA KaetaIvaALÜA baI� CÜnaRLÜA�R inaska�yao. jaba yasaLeÜ baI� CÜnaR TaAlyao ka�itapaya baI�hä baAwÜoitarBaárYo. maAinasahäLeÜ baI�hä weÜkae� �ina carA-cau¨Ä�[ILeÜtaI baI�hä KaA�id�. 6kae�hI baI�hä ca·Ü�AnamaA CÜir�.taI baI�hä �m�ana TaALeÜ paina icasaopanaka�o �BaAvaLeÜ sauka�IgÜÜayao. 7ka�itapaya baI�hä ka�A<ùfAGaArImaA CÜir�. taI baI�hä�m�ana TaALeÜ/ tar paiCÜbaAwÜ taI ka�A<ùfAhä baùFer itanaIhäLÜA�Rpaina baùFna roka�yao. 8�ina ka�itapaya baI�hä rAm�aq jamaInamaApare. taI baI�hä �m�ana LÜAgÜÜae �ina saya gÜÜau,ÜÜaA Daerq �nnaidnasaka�nae Bayao.®

�naLeÜ ka�TaA Banaer zaexa gÜÜanau R Bayao paiCÜ Banae/"itamaIhä jasaLeÜ maLÜA�R saundqCÜQ/ sauna?®

9caeLÜAhäLeÜ �hA<LÜA�R Pazna gÜÜare/ "yao ka�TaAka�o �TaRkae� hoÀ®

10yaezaULeÜ Bannau Bayao/ "itamaIhäLÜA�R parmaezvarka�orAjyaka�o rhsya jaAnnaLÜA�R maQka�A id��ka�o CÜ. tard]xwÜAntahä ma �ä maAinasahäLÜA�R paina PayaogÜÜa gÜÜadqR CÜu.ka�Ar,ÜÜa kae� ho BanaeÉ

'taTaAipa itanaIhä henaeRCÜna�/ tar deKdqnana�; �inaitanaIhä saundCÜna�/ tar bauJdqnana�.¾

yazaqyaA 6É9

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA bbbbaaaaIIII��kkkkaaaa��oooo dddd]]]]xxxxwwwwÜÜÜÜAAAAnnnnttttaaaa vvvvyyyyaaaaAAAAKKKKyyyyaaaaAAAA:ma(aI 13É18-23; makaUR�sa 4É13-20ò

11"yao d]xwÜAntaka�o �TaR kae� ho BanaeÉ baI� parmaezvarka�oiza»aA ho. 12baAwÜomaA Baáreka�o baI�hä kae� Ba� hoLÜAÀitanaIhä paina parmaezvarka�o iza»aA saunnaehä jastaq h¦na�/ tartaba zaqtaAna �A�<CÜ �ina itanaIhäka�A manabaAwÜ taI iza»aAhäLÜgÜÜaer jaAnCÜ. yasaqLeÜ yastaA maAinasahäLeÜ iza»aAmaA ivazvaAsagÜÜadqRnana� �ina jaoigÜÜanaeCÜna�. 13tar ca·Ü�AnamaA Baáreka�o baI¬häcaA<ih kae� h¦na�À itanaI caA<ih parmaezvarka�o iza»aAhäsaunnaehä jastaq h¦na� �ina KauzaIsa<gÜÜa �ah,ÜÜa gÜÜaCÜRna�. tar taImaAinasahä gÜÜaihro h¦<dqna. itanaIhä kae�hI samaya samma maA¤a

99999999 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 8888ÉÉÉÉ11114444----33331111�ApaÍnao ivazvaAsamaA rhnCÜÜ. yasapaiCÜ jaba kae�hI parI»aA�A�<CÜ/ itanaIhä ivazvaAsa gÜÜanaR CÜoùfCÜna� �ina parmaezvardeiKawÜAùFA basCÜna�. 14ka�A<ùFAGaArImaA Baáreka�o baI¬hä caA<ih kae�hoLÜAÀ itanaIhä paina taI maAinasahä jastaq h¦na� jasaLeÜparmaezvarka�o iza»aA saundCÜna�/ tar itanaIhä jaIvanaka�AicantaA/ Dana/ sauKa caqnamaA parer inasaAisanCÜna�. yasaqLeÜitanaIhäbaAwÜ pa�LÜhä LÜAgÜna paA�<dqna. 15�ina yao rAm�aojamaInamaA pareka�o baI¬hä caA<ih kae� hoLÜAÀ itanaIhä painataI maAinasahä jastaq h¦na� jasaLeÜ parmaezvarka�o iza»aALÜA�R�saLÜ r �maAndAr manaLeÜ saundCÜna�. itanaIhä parmaezvarka�oiza»aA paALÜna gÜÜadRCÜna� �ina DaqyaRsa<gÜÜa rAm�ao pa�LÜhä painapa�LÜA�<dCÜna�.

��AAAAppppaaaau uuu��LLLLeeeeÜÜÜÜ bbbbaaaau uuuBBBBaaaae eeeáááájjjjaaaaiiiittttaaaa bbbbaaaau uuuBBBBaaaaááááAAAA¬¬¬¬:makaUR�sa 4É21-25ò

16"kau�naq maAinasaLeÜ paina ba(aI baALeÜr BaA<ùfALeÜ CÜopdqna�TavaA KaAwÜmauina rAKdqna. tar yao maAinasaLeÜ ba(aI baALeÜrweÜbaLÜmaA naq rAKdCÜ jasaæArA �A�nae maAinasahäLeÜ Pazasta�jyaALÜo paA�<dCÜna�. 17Âkae�ka�A Patyaeka� kau�rAhänaq spaxwÜdeiKanaeCÜ �ina �jyaALÜomaA lyaA�naeCÜ. 18yasaTaR ka�sarIsaunna panaeR ho satakaR� hQ¬. jasaLeÜ kae�hI bauJna sa(aáCÜ yasaLeÜ �ä Daerq jaAnna paA�<dCÜ. tar jasaLeÜ bauJdqna/�saka�omaA jaita CÜ yao paina hrA�<CÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhäääännnnaaaaq qqq ��nnnnaaaakkkkaaaa��oooo ssssaaaaAAAA< <<<ccccaaaaoooo ppppaaaaiiiirrrrvvvvaaaaAAAArrrr:ma(aI 12É46-50; makaUR�sa 3É31-35ò

19yaezaUka�o �AmaA r BaA�hä �naLÜA�R BaewÜ�na �A�.� yantaq BaIùf Ba�ka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�R BaewnagÜÜaAHo parYo. 20ka�saqLeÜ �hA<LÜA�R Banae/ "tapaA�Rªka�o �AmaA rBaA�hä tapaA�RªLÜA�R baAihr paKaeRr �iBarheka�ACÜna�. itanaIhäBaewÜ�na caAhnCÜna�.®

21yaezaULeÜ itanaIhä sabaqLÜA�R �(ar idnauBayao/ "maerA�AmaA r maerA BaA�hä itanaIhä h¦na� jasaLeÜ parmmaezvarka�oiza»aA saundCÜna� �ina yasaLÜA�R paALÜna gÜÜadRCÜna�.®

ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääää yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo zzzzaaaaiiii((((aaaaáááá hhhheeeeddddRRRRCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��:ma(aI 8É23-27; makaUR�sa 4É35-41ò

22�ka� idna yaezaU �ina caeLÜAhä ��wÜA fuÄ�[AmaA caùFe.�hA<LeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ "�A¬ maisata BaáILÜka�o �ka�oR

pai·Ü� jaA�Q=.® �ina itanaIhä ih<ùfna TaALeÜ. 23jabaitanaIhäLeÜ fuÄ�[A iKayaA�Ü/ yaezaU inadA�hALeÜ. BaáILÜmaA ��wÜAWÜULÜo �A<DaI calyao. fuÄ�[AmaA paAnaI Bairnau TaAlyao �QitanaIhä KatarAmaA panaR gÜÜa�. 24caeLÜAhä yaezaUka�hA< gÜÜa��ina �hA<LÜA�R vyau<BaáA�. itanaIhäLeÜ Banae/ "maAiLÜka�?maAiLÜka�? hAmaI fubna LÜAgyaQ.®

yaezaU �WÜnau Bayao. �hA<LeÜ �A<DaI r CÜALÜhäLÜA�R�Adeza id�. �A<DaI TaAimayao/ �ina BaáILÜ zaAnta banyao.25�hA<LeÜ caeLÜAhäLÜA�R Banae/ "itamaIhäka�o ivazvaAsa ka�hA<CÜÀ®

caeLÜAhä frA� �ina caika�ta Ba�. itanaIhä �ApasamaAkau�rA gÜÜanaR LÜAgÜÜae/ "�naI ka�staA maAinasa h¦na�À �naI �A<DaI rCÜALÜLÜA�R �Adeza idnCÜna� �ina itanaIhä paina �naka�o�Adeza paALÜna gÜÜaCÜRna�.®

dddduuuuxxxxwwwwÜÜÜÜAAAAttttmmmmaaaaAAAA LLLLÜÜÜÜAAAAggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaae eeekkkkaaaa��oooo mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaa:ma(aI 8É28-34; makaUR�sa 5É1-20ò

26itanaIhä BaáILÜmaA fuÄ�[A iKayaA�<dq iTa�. �naIhägÜÜaALÜILÜ paArIka�o �LÜAka�AmaA paugÜÜae jahA< gÜÜaerAisana maAinasahäbasTae. 27jaba yaezaU tyao fuÄ�[AbaAwÜ �¤ae/ yasaqbaeLÜA zahrbaAwÜ�A�ka�o �ka�janaA maAinasa �naLÜA�R Baewna �A�. yasamaAinasaLÜA�R BaUta LÜAgÜÜaeka�o iTayao. yasa maAinasaLeÜ DaerqsamayadeiKa ÂgÜÜaA LÜA�<dqna iTayao. yao maAinasa GarmaA nabasaericahAnaGaArI itar basTyao. 28-29 yasaLÜA�R BaUtaLeÜ DaerqpawÜka� samaAtnae gÜÜareka�o iTayao. yasaLÜA�R jaeLÜmaA rAiKayao�ina hAta Kau·Ü�Ahä saA<gÜLÜoLeÜ baA<iDayao. tar yasa maAinasaLeÜsaDaq| saA<glaohä cauùfA�Tyao/ �ina �saLÜA�R BaUtaLeÜ �ka�AntaWÜA<�itar KaedTyao. tar yaezaULeÜ yasa maAinasabaAwÜ yaoBaUta-�AtmaALÜA�R baAihr inaiska�nae �Adeza idnauBayao. yaomaAinasa yaezaUka�o �GaAiùf GaopweÜr WÜULÜo svarLeÜ icacyaAyao/"he/ parmaezvarka�o pau¤a yaezaU/ mabaAwÜ tapaA�Rª kae� caAhnauh¦nCÜÀhe savaoR�a parmaezvarka�o pau¤a/ dyaA gÜÜarI maLÜA�R yaAtanaAnaidnauhosa�.®

30yaezaULeÜ yasaLÜA�R saoDnau Bayao/ "itam�ao naAma kae� hoÀ® yasa maAinasaLeÜ javaApa� idyao/ "LeÜija�na.®* yasaLeÜ

"LeÜija�na® BaNyao ika�naBanae Daerq zaqtaAnahä � iBa¤a

LLLLeeeeÜÜÜÜiiiijjjjaaaa��nnnnaaaa Daerq maAinasa/ roma saenaAmaA Ba�ka�o 5/000 maAinasaLÜA�RLeÜija�na BainanCÜ.

pasaeka�A CÜna�. 31taI BaUtahäLeÜ itanaIhäLÜA�R �nanta �<DyaAromaA

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 8888ÉÉÉÉ33332222----55556666 111100000000napaurA�yaosa� BanaI yaAcanaA gÜÜare. 32tyasa pahAùfmaA ��wÜAWÜULÜo baTaAna sauÄ�[Urhä cairrheka�o iTayao. taI BaUtahäLeÜitanaIhäLÜA�R sau<gÜÜaurhämaA pasaA�idnauhosa� BanaI yaezaULÜA�RibantaI gÜÜare �ina �naLeÜ itanaIhäLÜA�R yasaq gÜÜanaeR �naumaitaidnauBayao. 33taba BaUtahä yao maAinasabaAwÜ inaska�yao �inasau<gÜÜaurhämaA pasyao. yaita Ba�paiCÜ sau<gÜÜaurhä pahAùf rsamau�ka�o ika�naAr itar BaAgÜÜaABaAgÜÜa gÜÜanaR LÜAgyao. sabaqsau<gÜÜaurhä fubyao.

34jaba sau<gÜÜaur gÜÜaoWÜALÜAhäLeÜ caALÜ paA�/ itanaIhä painaBaAgÜÜae. itanaIhäLeÜ yao GawÜnaA yahA<ka�o bastaI r zahrmaAsabaqitar saunaA�. 35maAinasahä kae� Bayao Banaer baAihrinaiska��. itanaIhä yaezaUka�hA< �A� �ina yahA< yao maAinasajasabaAwÜ BaUtahä BaAgÜÜaeka�o iTayao �naka�o Kau·Ü�AmaA baisarheka�opaA�. yao maAinasaLeÜ ÂgÜÜaA LÜgÜÜaA�ka�o iTayao �ina yasaka�omanaoisTaita WÜIkaq� iTayao. maAinasahä frA�. 36maAinasahäjao yasa GawÜnaAka�o dzaRka� iTa� �ä maAinasahäLÜA�RyaezaULeÜ ka�sarI yao BaUta LÜAgÜÜaeka�o maAinasaLÜA�R inaka�o paAnauRBayao bataA�. 37gÜÜaerAsanaka�A sabaq maAinasahäLeÜ yaezaULÜA�R yasa WÜA<� CÜAùfI ka�taq jaAna ibantaI gÜÜare. itanaIhä KaubaqfrA�ka�A iTa�.

�ina �naI ��wÜA fuÄ�[AmaA caùFnau Bayao �ina gÜÜaALÜIÜLÜItapaR�jaAnau Bayao. 38 yao maAinasa jasaLÜA�R �naLeÜ inaka�o paAnauRBa�ka�o iTayao yasaLeÜ paina yaezaUsa<gÜÜaq jaAna ibantaI gÜÜarYo. taryaezaULeÜ yasao Bandq yao maAinasaLÜA�R jaAna LÜgÜÜaA�/ 39"GaritarjaA¬ �ina parmaezvarLeÜ itam�ao inaimta jae gÜÜanau R Bayao yasabaAre maAinasahäLÜA�R saunaA¬.®

yasapaiCÜ yao maAinasa yaezaULeÜ yasaka�o inaimta kae�-kae�gÜÜare saArA zahrka�A maAinasahäLÜA�R Bandq ihfYo.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA mmmm££££ttttaaaa yyyyaaaau uuuvvvvaaaattttaaaaIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaa----ddddAAAAnnnnaaaa ��iiiinnnnaaaa iiiivvvvaaaammmmaaaaAAAArrrrIIIIssss¤¤¤¤aaaaIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ��AAAArrrrooooggggyyyyaaaa PPPPaaaaddddAAAAnnnnaaaa

:ma(aI 9É18-26; makaUR�sa 5É21-43ò

40jaba yaezaU gÜÜaALÜILÜ pa�kaeR�/ maAinasahäLeÜ �hA<LÜA�RsvaAgÜÜata gÜÜare. sabaqLeÜ �nakaq� inaimta PataI»aA gÜÜairrheka�A iTa�.41�ka�janaA yaA�rsa naA�< Ba�ka�o maAinasa yaezaUka�hAM< �A�.yaA�rsa saBaAGarka�o PamauKa iTayao. tyasaLeÜ yaezaUka�o paA�maAparer �hA<LÜA�R �ApaÍnao GarmaA jaAnau ibantaI gÜÜarYo. 42yaA�rsaka�o��wÜI maA¤a CÜorI iTa�R. yao baAH baxaR paugÜÜaeka�I iTa�R/ �inamanaR LÜAgÜÜaeka�I iTa�R.

jaba yaezaU yaA�rsaka�o GarmaA jaAnau h¦<dqTyao/ maAinasaka�oBaIùfLeÜ itanaLÜA�R vairpairbaAwÜ WeÜLÜmaWeÜLÜ gÜÜarI rhYo.43�ka�janaA baAH baxaRdeiKa rgÜÜata bagÜnae vyaTaA Ba�ka�I��wÜI �A�maA�R paina yahA< iTa�R. �ApaÍnao saArA jaeTaAvaq´aka�o �oKataI maULÜomaA KacaR gÜÜadAR paina itanaLÜA�R inaka�opaAnaeR ka�ohI inaskae�nana�. 44 yao �A�maA�R paiCÜpai·Ü� �A�ryaezaUka�o ka�owÜka�o CeÜ� CÜo�R. yasaq samayadeiKa yasaka�o rgÜÜatabagÜna TaAimayao. 45�ina yaezaULeÜ Banae/ "maLÜA�R ka�saLeÜCÜoyaoÀ®

sabaqLe Banae ika� itanaIhä ka�saqLeÜ �naLÜA�R CÜo�ka�ACqnana�. pa¤ausaLeÜ Banae/ "gÜÜau¨jyaU/ maAinasahä vairpair CÜna��ina itanaIhäLeÜ tapaA�RªLÜA�R WeÜiLÜrheka�A CÜna�.®

46tar yaezaULeÜ Banae/ "ka�saqLeÜ maLÜA�R CÜoyao. maqLeÜ mabaAwÜzai(aá inaskae�r gÜÜa�ka�o caALÜ paA�<.® 47jaba yao �A�RmaA�RLeÜyaI kau�rAhä saunaI/ ¬ Âka�na saika�na/ � ka�Amdq �A�R�ina yaezaUka�o �iGa inah¦ir�r d,fvata gÜÜarI. taI jammaqmaAinasahäka�o �iGa yasa �A�maA�RLeÜ yaezaULÜA�R §pazaR ika�nagÜÜarI �ina ka�sarI Baá·Ü�q �ApaÍnao rogÜÜabaAwÜ mau(aá Ba�ka�IiTa�R bataA�R. 48yaezaULeÜ yasa �A�maA�RLÜA�R Banae/ "maerICÜorI/ itam�ao ivazvaAsaLeÜ itamaI inaka�o BayaQ. zaAintasa<gÜÜajaA¬.®

49jaba yaezaU baAta gÜÜairrheka�A iTa�/ �ka�janaA saBaAGarPamauKaka�A GarvaAwÜ �A� �ina Banae/ "itam�ao CÜorI mairsakae�ka�ICÜ. gÜÜauäLÜA�R �Baá ka�xwÜ idnae kau�naq ka�Ar,ÜÜa parena.®

50yaezaULeÜ yao kau�rA saunae. �naLeÜ yaA�rsaLÜA�R Banae/"nafrA¬? kae�vaLÜ ivazvaAsa gÜÜar �ina itam�ao CÜorI inaka�oBa�R hAlnaeCÜe.®

51yaezaU yao GarmaA jaAnauBayao. �hA<LeÜ �ApaÍnao saATamaApa¤ausa/ yaUhnnaA/ yaAkaU�ba r yao kae�wÜIka�o baAbau r �AmaALÜA�Rpaina LÜAnau Bayao. �hA<LeÜ �ä maAinasahäLÜA�R iBa¤a pasnaidnau Ba�na. 52sabaq maAinasahä yao kae�wÜI mareka�omaA ä<dqzaoka� gÜÜairrheka�A iTa�. tar yaezaULeÜ BannauBayao/ "naro¬. yao mareka�I Cqna/ � sauitarheka�I CeÜ.®

53maAinasahä yaezaUka�o kau�rA saunaer hA<snaLÜAgÜÜae ika�naBanae yao kae�wÜI marka�I CÜ Banaer itanaIhäLÜA�R TaAhA iTayao.54tar yaezaULeÜ yao kae�wÜIka�o hAta samaAtnau Bayao �inaBannauBayao/ "saAnao CÜorI/ �WÜ?® 55 yasaka�o PaA,ÜÜa pa�ka�IR�Ayao/ �ina yao jauäða� �WÜI. yaezaULeÜ Banae/ "yasaLÜA�Rkae�hI KaAna dee¬.® 56 yao kae�wÜIka�A �AmaAbaAbauhä CÜða�

111100001111 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 9999ÉÉÉÉ1111----22220000pare. �naLeÜ yao GawÜnaAka�o ivaxayamaA itanaIhäLÜA�R ka�saqLÜA�RnaBannau BanaI �Adeza idnau Bayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ bbbbaaaaAAAAHHHHjjjjaaaannnnaaaaAAAA PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaWWWWÜÜÜÜAAAA��:ma(aI 10É5-15; makaUR�sa 6É7-13ò

yaezaULeÜ baAHjanaA PaeirtahäLÜA�R �ka� saATamaA baoLÜA�nauBayao. �hA<LeÜ ivamaArIhäLÜA�R inaka�o paAnaeR r BaUtahäLÜA�R

BagÜÜaA�nae zai(aá r �iDaka�Ar itanaIhäLÜA�R idnauBayao. 2yaezaULeÜitanaIhäLÜA�R parmaezvarka�o rAjyaka�o baAremaA Gaoxa,ÜÜaA gÜÜanauRivamaArIhä r rogÜÜa inaka�o paAnaR baAihr paWÜA�. 3�hA<LeÜPaeirtahäLÜA�R BannauBayao/ "jaba ka�taq ih<ùfdCÜQ/ saATamaALÜQro KaAnaekau�rA/ BaáoLÜA r paqsaA-äipayaA< kae�hI naLqÜjaA¬.�ApaU�LeÜ zarIrmaA LÜgÜÜaA�ka�A ÂgÜÜaApa�AwÜA maA¤a saATamaALqjaA¬. 4kau�naq GarmaA gÜÜayaQ Banae pa�ika�Rnae samaya naBa�samma yahI basa. 5yaid zahrka�A maAinasahäLeÜ itamaIhäLÜA�R§vaAgÜÜata gÜÜarenana� Banae yao zahr deiKa baAihr jaA¬/ �inaKau·Ü�Aka�o DaULÜo samaeta wÜka��wÜka�A�r jaA¬. yao itanaIhäka�oivaroDamaA saA»aI h¦naeCÜ.®

6 yasaka�Ar,ÜÜa Paeirtahä baAihr gÜÜa�. itanaIhä sausamaAcaArPacaAr gÜÜadqR r Pa yaeka� ivamaArI maAinasaLÜA�R inaka�o paAdqR sabaqzahrhämaA yaA¤aA gÜÜare.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo bbbbaaaaAAAArrrre eeemmmmaaaaAAAA hhhheeeerrrroooodddd ��NNNNyyyyaaaaooooLLLLÜÜÜÜ:ma(aI 14É1-12; makaUR�sa 6É14-29ò

7hAka�Ima herodLeÜ yaI saba GawÜnaAhä TaAhA paA�. itanaI�nyaoLÜmaA pare ika�naBanae ka�itajanaA maAinasaLeÜ Banae/ "baiptasmaAidnae yaUhnnaA m£ yaubaAw baq|rI �WeÜka�A CÜna�.® 8�ä maAinasahäLeÜBanae/ "�iLÜyaA hAmaIka�hA< �A�nau Ba�ka�o CÜ.® �ina �äka�ohI maAinasahäLeÜ Bana e/ "Da er q samaya �iGaka�A�gÜÜamava(aáAhämaA �ka�janaA m£ yaubaAwÜ baq|rI �WeÜka�A CÜna�.®9herodLeÜ Banae/ "maqLeÜ yaUhnnaAka�o wÜA�ka�o iCÜnaA�ka�o h¦<. tarma jasaka�o ivaxayamaA saundqCÜu yao maAinasa ka�o hoÀ® herodLeÜyaezaULÜA�R henaeR PayaAsa gÜÜare.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ppppaaaaAAAA< <<<ccccaaaa hhhhjjjjaaaaAAAArrrr BBBBaaaannnnddddAAAA ��iiiiDDDDaaaakkkkaaaa�� mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaaLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR BBBBaaaaoooojjjjaaaannnnaaaa:ma(aI 14É13-21; makaUR�sa 6É30-44; yaUhnnaA 6É1-14ò

10jaba Paeirtahä pa�ikaR� �A�/ itanaIhäLeÜ gÜÜareka�AsampaU,ÜÜaR ivavar,ÜÜa saunaA�. yasapaiCÜ yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�RbaetsaqdA Bannae ��wÜA zahrmaA sau·Üuðaq� iLÜ�r gÜÜa�. 11tar

9999

itanaI ka�hA< gÜÜa� maAinasahäLeÜ TaAh paA�. itanaIhä �hA<ka�opaiCÜ LÜAgÜÜa e. itanaIhäLÜA�R yaezaULeÜ svaAgÜÜata gÜÜare �inaparmaezvarka�o rAjyaka�o baAremaA itanaIhäLÜA�R bataA�. �hA<LeÜivamaArIhäLÜA�R inaka�o paAre.

12saA<BaámaA baAHqjanaA Paeirtahä �A� yaezaU ka�hA< �inaBanae/ "yao WÜA�<maA kau�naq maAinasa basdqna/ iyanaIhäLÜA�Rpa�ka�AR�de¬/ yaI maAinasahäLÜA�R itanaIhäka�o KaAnaA r sautnaevyavasTaAka�o LÜAigÜÜa vairpairkaq� bastaI r zahrhämaA jaA¬na�.®

13tar yaezaULeÜ taI PaeirtahäLÜA�R Banae/ "itanaIhäka�oinaimta KaAnaAka�o vyavasTaA gÜÜar.®

PaeirtahäLeÜ Banae/ "hAmaIsa<gÜÜa paA<cavawÜA rowÜI r du�RwÜuk�a�A maACÜA maA¤a CÜna�. kae� tapaA�Rª caAhnau h¦nCÜ hAmaI gÜÜa�ritanaIhäka�A LÜAigÜÜa KaAnaekau�rA ika�naer lyaA¬<À®

14 yahA< itanaIhä PaAyaÉ paA<ca hjaAr jaita pau¨xahäCÜna�.

�naLeÜ �ApaÍnaA PaeirtahäLÜA�R Banae/ "itanaIhäLÜA�R �ka�dLÜmaA 50 janaA gÜÜarer basna LÜgÜÜaA¬.®

15tyasa paiCÜ caeLÜAhäLeÜ yasaq gÜÜare �ina sabaq maAinasahäBau<�maA basae. 16yaezaULeÜ paA<cavawÜA rowÜI r du�vawÜA maACÜAiLÜ�. �naLeÜ �Aka�AzatapaR� here �ina KaAnaekau�rAka�o inaimtaparmaezvarLÜA�R DaNyavaAd caùFA�. yasapaiCÜ itanaLeÜ taI KaAnaekau�rAwÜuk�a�A wÜuk�a�A paAre �ina PaeirtahäLÜA�R id�. �naLeÜ KaAnaekau�rAmaAinasahäLÜA�R baA< ùfnau PaeirtahäLÜA�R �HA�. 17sabaqLeÜ�GaA�ÓaeLÜ KaAnaA KaA� �ina PaeirtahäLeÜ �b�aeka�o KaAnaAbawÜuLeÜ jao baAH fALÜomaA BarI Bayao.

ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa BBBBaaaannnnCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� �� yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUnnnnaaaaq qqq KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜ hhhh¦¦¦¦nnnnaaaa� ��:ma(aI 16É13-19; makaUR�sa 8É27-29ò

18�ka�palwÜ yaezaU �ka�Lq PaATaRnaAmaA basaeka�A iTa�. jammaqcaeLÜAhä �kaq�saATa yahA< �A�. yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R saoDae/"maAinasahäka�o ivacaArmaA ma ka�o h¦<À®

19caeLÜAhäLeÜ Banae/ "ka�saqLeÜ ta<paA�RLÜA�R baiptasmaA idnaeyaUhnnaA h¦na BanCÜna�. ka�ita maAinasahäLeÜ tapaA�RªLÜA�R �iLÜyaABanCÜna�. �ina ka�ita maAinasahäLeÜ paihLeÜÜka�A �gÜÜamava(aáAhämaDyae jaIvanamaA pa�ikaR� �A�ka�A h¦na� BanCÜna�.®

20 yasapaiCÜ yaezaULeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R saoDae/ "�inaitamaIhäka�o ivacaArmaA caA<ih ma ka�o h¦<À®

pa¤ausaLeÜ Banae/ "parmaezvardeiKa �A�nau Ba�ka�o tapaA�RªKa�IxwÜ h¦nauh¦nCÜ.®

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 9999ÉÉÉÉ22221111----44443333 11110000222221yaezaULeÜ yao kau�rA ka�saqLÜA�R naBannaU Banaer itanaIhäLÜA�R

caetaAvanaI id�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU BBBBaaaannnnnnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ ��hhhhAAAA< <<< mmmmaaaannnnaaaau uuuR RRR ppppaaaaCCCCÜÜÜÜR RRR:ma(aI 16É20-28; makaUR�sa 8É30-9É1ò

22 yasapaiCÜ yaezaULeÜ Banae/ "maAinasaka�A pau¤aLeÜ Daerq ka�xwÜsahnau paCÜR. baUùFA �gÜÜauvaA yahUdIhä/ mauKya paUjaAhArIhär ka�AnaUnaka�A zaAs¤aIhäLeÜ itanaLÜA�R �§vaIka�Ar gÜÜaCÜRna�.maAinasaka�o pau¤aLÜA�R maAirnaeCÜ. tar mareka�o taeêao idna�naILÜA�R pae�ir baQrA�R �WÜA�naeCÜ.®

23yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ "yaid ka�saqLeÜ maLÜA�RpaCYA�na caAhnCÜ Banae �saLeÜ �ApaÍnao sabaq �cCÜAhä'�§vaIka�Ar¾ gÜÜanauR paCÜR. �saLeÜ Pa yaeka� idna k�aU�saka�o ka�xwÜBaogÜÜnau paCÜR �ina maLÜA�R paCYA�nau paCÜR. 24jasaLeÜ �ApaÍnaojaIvana ba<caA�na caAhnCÜ Banae yasaLeÜ yao hrA�nau paCÜR tarjasaLeÜ maero inaimta jaIvana idnCÜ yao caA<ih baA<cna paA�<CÜ.25ika�naBanae kae� LÜABa h¦nCÜ yaid ka�saqLeÜ saArA saMsaArijataer paina �Apaq�LÜA�R naoka�saAnamaA paACÜR �TavaA hrA�<CÜÀ26yaid kau�naq vyai(aá ma r maero iza»aAsa<gÜÜa LÜjaA�<CÜ Banaejaita baeLÜA maerA ipataAka�o r maero maihmaA iLÜ�r paiva¤a§vagÜÜaRdUtahäsa<gÜÜa �A<�CÜu yaita baeLÜA yao isata ma painaLÜjaA<�CÜu. 27ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu itamaIhäka�om£ yau �iGa itamaIhä maDyae kae�hI maAinasahäLeÜ yahI|�iBa�r parmaezvarka�o rAjya deKnapaA�nae CÜna�.®

mmmmaaaaoooozzzzaaaaAAAA//// ��iiiiLLLLÜÜÜÜyyyyaaaaAAAA rrrr yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU:ma(aI 17É1-8; makaUR�sa 9É2-8ò

28PaAyaÉ �AWÜ idnapaiCÜ yaezaULeÜ yaI kau�rAhä Banae/�naLeÜ pa¤ausa/ yaUhnnaA r yaAkaU�baLÜA�R iLÜ� �ina pavaRtamaAgÜÜa�r PaATaRnaA gÜÜare. 29jaba yaezaULeÜ PaATaRnaA gÜÜairrheka�A iTa�/�hA<ka�o �nauhAr bad�iLÜyao �ina �naLeÜ LÜgÜÜaA�ka�o vas¤asaetao Ba�r camka�nae Bayao. 30du�janaA maAinasa yahA< Paka�wÜBa� �Q yaezaUsa<gÜÜa baAta gÜÜanaR LÜAgÜÜae. itanaIhä maozaA r�iLÜyaA iTa�. 31maozaA r �iLÜyaA paina camkae� �inaitanaIhä yaezaUsa<gÜÜa �naka�o m£ yau ivaxayamaA baAta gÜÜadqR jaoyaäzaLeÜmamaA h¦naevaALÜA iTayao. 32pa¤ausa r �ähä mastainadA�ka�A iTa�. itanaIhä iba�<iBaá� �ina yaezaUka�o maihmaAdeKae. itanaIhäLeÜ yaezaUka�o saATamaA basaeka�A du�janaA �iBa�ka�A

maAinasaLÜA�R deKae. 33jaba maozaA r �iLÜyaA jaAna LÜAgÜÜaeka�AiTa�/ pa¤ausaLeÜ Banae/ "he maAiLÜka�/ hAmaILÜA�R yahI| basnau�saLÜ CÜ. hAmaI yahA< taInavawÜA ferA banaA�<CÜQ= ��wÜAtapaA�RªLÜA�R/ ��wÜA maozaALÜA�R �ina ��wÜA �iLÜyaAka�oLÜAigÜÜa.® pa¤ausaLeÜ jaAndqna iTayao ika� �saLeÜ kae� Bainarheka�oCÜ.

34pa¤ausaLeÜ jaba yaI kau�rAhä Bandq iTa�/ yasaqbaeLÜAitanaIhäLÜA�R vairpairbaAwÜ baAdLÜLeÜ FAka�yao. pa¤ausa/ yaAkaU�bar yaUhnnaA baAdLÜLeÜ FAkae�ka�o deKaI frA�. 35baAdLÜbaAwÜ��wÜA �AvaAja yasao Bandq �Ayao. "yao maero pau¤a ho. maqLeÜ�saLÜA�R CÜAnaeka�o CÜu. �hA<ka�o paALÜna gÜÜar.®

36jaba yao �AvaAja �Ayao/ yaezaU maA¤a yahA< iTa�.pa¤ausa/ yaAkaU�ba r yaUhnnaA caupacaApa rhe. itanaIhäLeÜ kae�deKae ka�saqLÜA�R Banaenana�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA dddduuuuxxxxwwwwÜÜÜÜAAAAttttmmmmaaaaAAAA LLLLÜÜÜÜAAAAggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaae eeekkkkaaaa��oooo iiiiWWWWÜÜÜÜwwwwÜÜÜÜoooo iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo:ma(aI 17É14-18; makaUR�sa 9É14-27ò

37BaoiLÜpalwÜ/ yaezaU/ pa¤ausa/ yaAkaU�ba r yaUhnnaA paAhAùfbaAwÜtaLÜ Baáre. maAinasaka�o WÜULÜo BaIùfLeÜ �hA<LÜA�R BaewÜ�na �Ayao.38BaIùfbaAwÜ �ka�janaALeÜ icacyaA�r yaezaULÜA�R Banae/ "gÜÜau¨jyaU/dyaA gÜÜarI �A�nauhosa� �ina maero pau¤aLÜA�R heiridnau hosa�. yao maero ��wq pau¤a ho. 39zaqtaAnaka�o duxwÜ �AtmaA maeropau¤amaA �A�<CÜ �ina yao yaita naq baeLÜA icacyaA�<CÜ �Q yasaLeÜ �Apau�maAiTa vaza hrA�<CÜ �ina mauKabaAwÜ pa�I|jainaka�AlCÜ. yao duxw�AtmaALeÜ sa<Daq ka�xwÜ idnCÜ �ina yasabaAw pa�kae� Rr ka�ihlyaq jaA<dqna. 40maqLeÜ tapaA<�Rka�ocaeLÜAhäLÜA�R paina yasabaAwÜ duxwÜAtmaA inaka�ALÜI idnau Banaetar itanaIhäLeÜ yasao gÜÜanaR sakae�nana�.®

41yaezaULeÜ �(ar id�/ "he �ivazvaAsaI �Q Baùfika��ka�AvaMzaka�Ahä ho? ka�ihLeÜ samma ma itamaIhäsa<gÜÜa basnau �inasaher rhnauÀ® taba �naLeÜ yao maAinasaLÜA�R Banae/ "itam�ao pau¤ayataA lyaA¬.®

42jaba iWÜwÜo �A�<dqiTayao/ yao BaUtaLeÜ yasaLÜA�R yahI|Bau<�maA paCÜArI idyao �ina yao kae�wÜo ka�Amdq iTayao �ina�ApaÍnao inayan¤a,ÜÜa baAihr rhYo. tar yaezaULeÜ yasa duxwÜAtmaALÜA�Rka�ùfA caetaAvanaI id�. yasapaiCÜ yao kae�wÜoLÜA�R inaka�o paArI yasaka�o baAbauLÜA�R �naLeÜ sauimpaid�. 43parmaezvarka�o mahAnazai(aá deKaer sabaq maAinasahä �AzcayaR caika�ta Ba�.

111100003333 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 9999ÉÉÉÉ44444444----66662222yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaq qqq mmmm££££ yyyyaaaau uuukkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaavvvvaaaarrrr,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa:ma(aI 17É22-23; makaUR�sa 9É30-32ò

yaezaULeÜ gÜÜareka�A caIjahädeiKa maAinasahä �Baásamma�AzcayaR caika�ta iTa�. �naLeÜ �ApaÍnao caeLÜAhäLÜA�R Banae/44"�ba ma itamaIhäLÜA�R jae BandqCÜu ka�ihlyaq naibasaRnauÉmaAinasaka�A pau¤aLÜA�R kae�hI maAinasahäka�o inayan¤a,ÜÜamaAsauimpa�naeCÜ.® 45tar caeLÜAhä yaezaULeÜ Banaeka�o yaI kau�rAhäka�okae�hI �TaR bauBaeánana�. yasaka�o �TaR itanaIhäLeÜ TaAhAnapaA�na� Banaer naq Âka�A�r rAiKa�ka�o iTayao. tar caeLÜAhä yasa ivaxayamaA �hA<LÜA�R saoDna frA�.

ssssaaaabbbbaaaaBBBBaaaannnnddddAAAA mmmmaaaau uuuKKKKyyyyaaaa vvvvyyyyaaaaiiii((((aaaaáááá:ma(aI 18É1-5; makaUR�sa 9É33-37ò

46yaezaUka�A caeLÜAhä �ApasamaA itanaIhämaDyae ka�o caA<ihsaba BandA mahAna hoLÜA Banaer bahsa gÜÜanaR TaALeÜ. 47yaezaULeÜitanaka�A caeLÜAhäLeÜ gÜÜareka�o bahsaka�o ivaxaya bauiBaáhALeÜ.yasaka�Ar,ÜÜa �naLeÜ ��wÜA baALÜka�LÜA�R iLÜ� �ina �ApaÍnaoCeÜ�maA �BaA�. 48�ina �ApaÍnao caeLÜAhäLÜA�R Banae/ "yaidka�saqLeÜ maero naAma iLÜ�r yasa baALÜka�LÜA�R �ah,ÜÜa gÜÜaCÜR Banae/ yasaLeÜ maLÜA�R paina �ah,ÜÜa gÜÜairrheCÜ. �ina ka�saqLeÜ maLÜA�R�ah,ÜÜa gÜÜaCÜR Banae/ �saLeÜ taI maLÜA�R paWÜA�naeLÜA�R �ah,ÜÜagÜÜaCRÜ. jauna vyai(aá itamaIhä maABaá nagÜÜaNya CÜ/ �hI sabaBandA mahAna ho.®

jjjjaaaaoooo iiiittttaaaammmmaaaaIIIIhhhhääääkkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaa¨ëëëëmmmmaaaaAAAA CCCCqqqqnnnnaaaa//// yyyyaaaaoooo iiiittttaaaammmmaaaaIIIIhhhhääääppppaaaaiiii····ÜÜÜÜ� �� CCCCÜÜÜÜ:makaUR�sa 9É38-40ò

49yaUhnnaALeÜ javaApa� id�/ "gÜÜau¨jyaU/ maAinasahädeiKaBaUtahä BagÜÜaA�naLÜA�R �ka�janaA vyai(aáLeÜ tapaA�Rªka�o naA�<iLÜ<dqTyao. yao vyai(aá hAm�ao dLÜmaA naBa�ka�oLeÜ hAmaILeÜ�saLÜA�R yasao gÜÜanaR vaADaA idyaQ.®

50yaezaULeÜ yaUhnnaALÜA�R Banae/ " yasaLÜA�R naroka�. yaidkau�naq vyai(aá itam�ao iva¨ëmaA Cqna Banae yao itamaIpai·Ü� naqh¦nCÜ.®

ssssaaaammmmaaaaAAAAiiiirrrryyyyaaaaAAAA zzzzaaaahhhhrrrr51yaezaUka�o §vagÜÜaARroh,ÜÜaka�o samaya najaIka� �A�<dq iTayao.

�naLeÜ yaäzaLeÜma jaAnae inazcaya gÜÜare. 52yaezaULeÜ ka�ohImaAinasahäLÜA�R �ApaU� BandA �iGa paWÜA�. taI maAinasahä

yaezaUka�o inaömta Pa yaeka� kau�ro tayaAr rAKnaLÜA�R saAmairyaAka�o��wÜA zahrmaA gÜÜa�. 53tar yahA<ka�A maAinasahäLeÜ �hA<LÜA�R�ah,ÜÜa gÜÜanaR maAnaenana� ika�naBanae �naI yaäzaLeÜma tapaR� gÜÜa�Rrheka�A iTa�. 54yaAkaU�ba r yaUhnnaALeÜ r yaezaUka�A caeLÜAhäLeÜsabaq deKae. itanaIhäLeÜ Banae/ "PaBau/ kae� hAmaILeÜ §vagÜÜaRbaAwÜ�AgÜÜao baoLÜA�r maAinasahäLÜA�R Baxma paAnauR Bannae tapaA�ÛcaAhnauh¦nCÜÀ®*

55tar yaezaULeÜ paiCÜ pa�kae�Rr itanaIhäLÜA�R hpka�A�.*56 yasapaiCÜ yaezaU r �hA<ka�A caeLÜAhä �ka�oR zahritarLÜAgÜÜae.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ��nnnnaaaau uuussssaaaarrrr,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa:ma(aI 8É19-22ò

57�naIhä sabaq naq baAwÜomaA jaA<dqiTa�. kau�naq �ka�LeÜ�hA<LÜA�R Banae/ "tapaA�Rª jahA< jaAnauh¦nCÜ ma paina tapaA�Rªsa<gÜÜaqjaAnCÜu.®

58yaezaULeÜ Banae/ "SyaALÜhäka�o basnae dULÜohä CÜna�.carAcau¨Ä�[Ihäka�o basnae gÜÜa u < ùfhä CÜna�. tar maAinasaka�opau¤aLÜA�R kau�naq WÜA�< Cqna jahA< �saLeÜ �ApaÍnao izar �ùùfA�nasaka�osa�.®

59yaezaULeÜ �ka�oR maAinasaLÜA�R Banae/ "maero paiCÜ LÜAgÜÜa.®tar yao maAinasaLeÜ BaNyao/ "PaBau/ paihLeÜ maerA baAbauLÜA�R

gÜÜaAùf�na jaAna idnauhosa�.®60tar yaezaULeÜ itanaLÜA�R Banae/ "maudARhäLÜA�R �ApaÍnaq maudAR

maAinasa gÜÜaAùf�na de¬. itamaI jaA¬ �ina parmaezvarka�orAjyaka�o ivaxayamaA PacaAr gÜÜar.®

61�ka�oR maAinasaLeÜ Banae/ "PaBau ma tapaA�Rªka�o paiCÜLÜAgnaeCÜu/ tar paihLeÜ maero �Apa�ntahäbaAwÜ ibadA iLÜnaidnauhosa�.®

62yaezaULeÜ Banae/ "yaid kau�naq vyai(aáLeÜ hLÜomaA hAtaLÜgÜÜaA�r paiCÜiltar heCÜR/ yao parmaezvarka�o rAjyaka�o LÜAyaka�Cqna.®

ppppaaaadddd 55554444 kae�hI �aIka� PaitaiLÜipahämaA yastao TaipanCÜÉ "² jastao�iLÜyaALeÜ gÜÜarYo.®

ppppaaaadddd 55555555 kae�hI �aIka� LeÜKahämaA yastao CÜ- "�ina yaezaULeÜ Banae/'itamaIhä jaAndqnaQ ika� itamaIhä ka�stao �AtmaAisata sambainDataCÜQ. 56 maAinasaka�o pau¤a �AtmaA naxwÜ gÜÜanaR ho�na tar bacaA�na�A�ka�o ho.¾®

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 11110000ÉÉÉÉ1111----22221111 111100004444yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ bbbbaaaahhhhAAAA((((aaaarrrr jjjjaaaannnnaaaaAAAALLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaWWWWÜÜÜÜAAAA��nnnnaaaau uuu BBBBaaaayyyyaaaaoooo

yasapaiCÜ/ PaBau yaezaULeÜ 72* janaA maAinasahäLÜA�RCÜAnnau Bayao. �naLeÜ itanaIhäLÜA�R du�R duu�R janaAka�o

dLÜ banaA�R �ApaU� jauna jauna zahr r WÜA�<hä jaAnacahAnTae taI WÜA<�hämaA �ApaÍnao �gÜÜauvaA banaA�R paWÜA�.2yaezaULeÜ Banae/ "pa�saLÜ ta Daerq CÜ/ tar KaetaALÜAhä ka�maCÜna�. yasaTaR pa�saLÜka�A PaBauLÜA�R inavaedna gÜÜar taAika� �naLeÜ�Avazyaka�taA �nausaAr KaetaALÜAhä paWÜA�na sakau�na. 3�baitamaIhä jaAnasaka�CÜQ. tar sauna? ma itamaIhäLÜA�R paWÜA�<dqCÜu/�ina itamaIhä bvaA<saohä maABaá BaeùfA jastaq h¦naeCÜQ.4paqsaA/ BaáoLÜA/ jau(aA kae�hI saATamaA naLqÜjaA¬. baAwÜoihùfdA maAinasahäsa<gÜÜa baolna naCÜAùf. 5 ka�saqka�o GarmaA pasna�iGa/ Bana/ 'yasa GarmaA itamaIhäLÜA�R zaAinta rhosa.¾6yaid zaAintaiPaya maAinasa yahA< CÜ Banae/ itamaIhäka�ozaAintaka�o �AzaIvaARd �hIsa<gÜÜa rhnaeCÜ. yaid yahA< zaAintaiPayamaAinasa Cqna Banae itamaIhäka�o zaAintaka�o �AzaIRvaAditamaIhäsa<gÜÜaq öpa�taAR h¦naeCÜ. 7zaAnta GarmaA basa. maAinasahäjae KaAna-ipa�na idnCÜna� KaA¬. ika�naBanae �ka�janaA ka�maRcaArILeÜ�ApaÍnao jyaALÜA paA�nau yaogya CÜ. �ka�oR GarmaA basnaLÜA�RpaihLÜo Gar naCÜoùf. 8yaid itamaIhä zahrmaA jaAnCÜQ rmaAinasahäLeÜ yahA< svaAgÜÜata gÜÜaCÜRna� Banae/ itanaIhäLeÜ jaeKaAnaekau�rA idnCÜna� KaA¬. 9 yasa WÜA<�ka�A ivamaArIhäLÜA�Rinaka�o paAr. �ina itanaIhäLÜA�R Bana/ 'parmaezvarka�o rAjyaitamaIhäka�o naijaka� �A�ka�o CÜ.¾ 10tar jaba itamaIhäzahrmaA jaAnCÜQ/ �ina maAinasahäLeÜ yahA< itamaIhäka�osvaAgÜÜata nagÜÜare/ zahrka�o gÜÜalLÜIhämaA �A¬ �ina Bana/11'itamaIhäka�o ivaroDamaA hAm�aA paA�taALÜAmaA wÜA<isa�ka�oitam�ao zahrka�o DaULÜo samaeta wÜka��wÜka�A�r jaA<dqCÜQ. tar yaoyaAd rAKnau parmaezvarka�o rAjya naijakaq� �A�ka�o CÜ.¾ 12maitamaIhäLÜA�R BanCÜu/ NyaAyaka�o idna yao zahrka�A maAinasahäka�o�vasTaA sadomaka�A maAinasahäka�o BandA �Baá dyanaIyah¦naeCÜ.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaa nnnnaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaae eeeR RRRhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ccccaaaae eeettttaaaaAAAAvvvvaaaannnnaaaaIIII:ma(aI 11É20-24ò

13"� KaorAijana? ta<LÜA�R iDaða�Ar CÜ? � baetsaqdA?ta<LÜA�R iDaða�Ar CÜ. maqLeÜ itamaIhämaA Daerq camatka�Arhä

77772222 LÜàka�Aka�o kae�hI �aIka� PaitaiLÜipahämaA 70 BainanCÜ.

gÜÜare|. yaid yahI camatka�Arhä wÜAyar r saIdonamaA gÜÜair�ka�o

11110000Ba�/ yahA<ka�A maAinasahäLeÜ �ApaÍnao jaIvanazaqLÜI pairva(aRna�iGa naq gÜÜairsakae�ka�A h¦nTae �ina itanaIhäLeÜ paApa gÜÜanaRCÜoiùfsakae�ka�A h¦nTae. itanaIhäLeÜ �iGa naq zarIrmaA BaA<�aALÜgÜÜaA�r r KarAnaI Dasaer �ApaÍnao paApahäka�o inaömtapazcaAtaApa gÜÜarI sakae�ka�A h¦nTae. 14tar NyaAyaka�o idnamaAwÜAyar r saAyafnaka�A maAinasahäka�A �vasTaA BandA itamaIhäka�o�vasTaA �Baá dyanaIya h¦naeCÜ. 15� ka�pa�naRhuma? itamaI§vagÜÜaRmaA �caAiLÜnae CÜQÀ �<h<? itamaILÜA�R paina m£ yaUka�oWÜA�<maA KasaAiLÜnaeCÜ.

16"� jasaLeÜ itamaILÜA�R saunCÜ Banae maLÜA�R saunaeka�oh¦nCÜ. tar � jasaLeÜ itamaILÜA�R �svaIka�Ar gÜÜaCÜR/ maLÜA�R�ah,ÜÜa gÜÜanaR �svaIka�Ar gÜÜareka�o h¦nCÜ. �ina jasaLeÜ maLÜA�R�ah,ÜÜa gÜÜanaR �svaIka�Ar gÜÜaCÜR/ yasaLeÜ 'taI �ka�¾ jasaLeÜmaLÜA�R paWÜA�/ �saLÜA�R �§vaIka�Ar gÜÜareka�o h¦nCÜ.®

zzzzaaaaq qqqttttaaaaAAAAnnnnaaaa BBBBaaaaááááddddRRRRCCCCÜÜÜÜ17jaba taI sa(arI janaA maAinasahä pa�kae�Rr �A�/

itanaIhä Kaubaq KausaI iTa�. itanaIhäLeÜ Banae/ "PaBau/ jabatapaA�Rªka�o naA�< hAmaILeÜ �Adeza idyaQ BaUtahäLeÜ paina hAm�ao�A$aA maAnae?® 18yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ "maqLeÜ zaqtaAnaLÜA�RsvagÜÜaRbaAwÜ ibajauLÜI camkae� BaÏá Kaisarheka�o deKae|. 19sauna/maqLeÜ itamaIhäLÜA�R saA<pahä r ibaicCÜhäLÜA�R kau�lcanaezai(aá id�ka�o CÜu. maqLeÜ itamaIhäLÜA�R za¤auhäka�o sabaqzai(aá maAiTa �iDaka�Ar id�ka�o CÜu. �ina ka�saqLeÜ itamaIhämaAiTa hAnaI paurYA�<dqna. 20tarÜ taI �AtmaAhä itamaIhäka�o�A$aALÜA�R paALÜna gÜÜadRCÜ Banaer itamaIhä KauzaI h¦nau h¦<dqna.baä itamaIhäka�o naAma §vagÜÜaRmaA LeÜiKa�ka�o CÜ BanaI yasamaAKauzaI ho¬.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo iiiippppaaaattttaaaaAAAAmmmmaaaaAAAA PPPPaaaaAAAATTTTaaaaR RRRnnnnaaaaAAAA:ma(aI 11É25-27; 13É16-17ò

21 yasapaiCÜ yaezaULÜA�R paiva¤a-�AtmaALeÜ � yanta KauzaIbanaAyao. �hA<LeÜ Bannau Bayao/ "he svagÜÜaR r p£TvaIka�A PaBauipataA? ma tapaA�RªLÜA�R DanyavaAd caùFA�<CÜu. ma tapaA�Rªka�oPasaMzaA gÜÜaCÜuR ika� bauiëmaAna r samaBaádAr maAinasahäbaAwÜtapaA�RªLeÜ yaI kau�rAhä Âka�A�r rAKnau Ba�ka�o CÜ. tartapaA�RR ªLeÜ yaI kau�rAhä taI baALÜka�hä sarhka�A sarLÜmaAinasahämaA deKaA�idnau Bayao. ho ipataA/ tapaA�RªLeÜ yasaogÜÜanauRBayao ika�naBanae yao tapaA�Rªka�o äica iTayao.

111100005555 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 11110000ÉÉÉÉ22222222----4444222222"maerA ipataALeÜ maLÜA�R saba Taoka�hä idnauBa�ka�o CÜ.

ka�saqLeÜ jaAndqna ika� 'pau¤a¾ ka�o ho-kae�vaLÜ ipataALeÜ maA¤ajaAnnauh¦nCÜ. �ina ipataA ka�o h¦na/ ka�saqLeÜ jaAndqna-kae�vaLÜpau¤aLÜA�R TaAhA CÜ. maAinasahämaA ipataALÜA�R itanaIhäLeÜjaAndCÜna� jasaLÜA�R pau¤aLeÜ bataA�nau Kaojaeka�o CÜ.®

23tyasapaiCÜ yaezaU �ka�LqÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäsa<gÜÜa iTa�/�hA< itanaIhä pai·Ü� pa�kaeR� �ina Banae/ "itamaIhä DaNya hAÏ.jao itamaIhäLeÜ deKdqCÜQ yao deKCÜ. 24ma itamaILÜA�RBanCÜu/ Daerq �gÜÜamava(aáAhä �ina rAjaAhäLeÜ henaR cahAnTaejao itamaIhäLeÜ deiKarheka�A CÜQ/ tar itanaIhäLÜA�R yaIbastauhä deKaenana�. �ina Daerq �gÜÜamava(aáAhä r rAjaAhä/saunna cahAnTae tar itanaIhäLeÜ taI saunaenana�.®

��ssssaaaaLLLLÜÜÜÜ ssssaaaaAAAAmmmmaaaarrrrIIIIkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��TTTTaaaaAAAA25 yasapaiCÜ �ka�janaA ka�AnaUnaka�A zaAs¤aI yahA< KaùfA

Ba� �ina itanaLeÜ yaezaULÜA�R jaA<cnae caexwÜA gÜÜare. itanaLeÜ Banae/"gÜÜau¨jyaU/ maqLeÜ �nanta jaIvana paA�naLÜA�R kae� gÜÜanauRpaCÜRÀ®

26yaezaULeÜ itanaLÜA�R Banae/ "vyavasTaAmaA kae� LeÜiKa�ka�oCÜÀ itamaILeÜ yasamaA kae� paùFCÜQÀ®

27 yasa maAinasaLeÜ BaNyao/ "'itamaILeÜ itam�ao PaBau-parmaezvarLÜA�R �ApaÍnao saArA �dya/ saArA �AtmaA/ saArAzai(aá �ina saArA manabaAwÜ Paema gÜÜanauR paCÜR.¾* �ina 'itamaILeÜ�Apaq�LÜA�R jastao �ä maAinasahäLÜA�R paina Paema gÜÜanauRpaCÜR.¾* ®

28yaezaULeÜ yasa maAinasaLÜA�R Banae/ "itam�ao �(ar sahICÜ. tyahI gÜÜar �ina itamaILeÜ �nanta jaIvana paA�naeCÜQ.®

29 yasa maAinasaLeÜ �saka�o PaznaLÜA�R isaë gÜÜanaR caAhAnTyao.yasaTaR/ �saLeÜ yaezaULÜA�R BaNyao/ "tar taI maAinasahä ka�oka�o h¦na� jasaLÜA�R maqLeÜ Paema gÜÜanauR paCÜRÀ®

30yasaka�o �(armaA yaezaULeÜ Banae/ "�ka�janaA maAinasayaäzaLeÜmadeiKa yairka�o gÜÜa�rheka�A iTa�. kae�hI fAkaU�häLeÜitanaLÜA�R Gaere. itanaIhäLeÜ itanaka�o ÂgÜÜaA cyaAtae �ina kau�weÜ. yasapaiCÜ yao maAinasaLÜA�R yahI| Bau<�maA LÜùfA�r CÜoiùfrAKae. yao maAinasa PaAyaÉ mairsakae�ka�o iTayao. 31saMyaogÜÜavaza�ka�janaA yahUdI paUjaAhArI yahI samaya yao baAwÜomaAgÜÜa�rheka�o iTayao. yao paUjaAhArILeÜ jaba �saLÜA�R deKae/ itanaI

''''iiiittttaaaammmmaaaaIIIILLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRR ppppaaaaCCCCÜÜÜÜR RRR¾¾¾¾ vyavasTaA 6É5.

''''iiiittttaaaammmmaaaaIIIILLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRRppppaaaaCCCCÜÜÜÜR RRR¾¾¾¾ LeÜvaI 19É18.

yasa maAinasaLÜA�R madta gÜÜanaR roika��nana�; itanaI ih<iùfnaq rhe.

32�ka�janaA LeÜvaI* paina yahI baAwÜo �Ayao. �saLeÜ yasaGaA�tae maAinasaLÜA�R deKyao/ tar � �ka�oR pai·Ü� LÜAgyao.33 yasapaiCÜ �ka�janaA saAmarI* yahI baAwÜomaA �Ayao. itanaI yao GaA�tae maAinasa LÜiùfrheka�o WÜA�<maA �A�. itanaLeÜ jaba yao GaA�tae maAinasaLÜA�R deKae itanaLÜA�R yao maAinasa maAiTadyaA jaAgyao. 34saAmarI yasa maAinasa Ba�ka�hA< gÜÜa� �inajaqtaunaka�o taeLÜ r dAKarsa LÜgÜÜaA�r �saka�o caowÜhämaA pa·Ü�IbaA<iDaidyao. taba itanaLeÜ yao GaA�tae maAinasaLÜA�R gÜÜaDaAmaAcaùFA� �ina ��wÜA paQvaAmaA iLÜ�r gÜÜa�. yasa maAinasaka�oSyaAhAr gÜÜare. 35�ka�oR idna/ yao saAmarILeÜ du�vawÜAcaA<dIka�o isaða�A paQvaAka�o maAiLÜka�LÜA�R id�. saAmarILeÜ Banae/'yao maAinasaka�o hercaAh gÜÜairidnauhosa�. yaid yasa maAinasamaAiTa�Baqá itamaILeÜ KacaR gÜÜare/ ma pa�kaeR�r �A<�dA itanaeRCÜu.¾®

36 yasapaiCÜ yaezaULeÜ Banae/ "yaI taIna janaA maDyaefAkaU�häLeÜ GaA�tae banaA�ka�o maAinasaLÜA�R ka�saLeÜ PaemadzaARyaoÀ®

37inayamaka�o zaAs¤aILeÜ �(ar id�/ " yasaqLeÜ jasaLeÜ yaomaAinasaLÜA�R madta gÜÜare.®

yaezaULeÜ itanaLÜA�R Banae/ "itamaI paina jaA¬ �ina yasaqgÜÜar.®

mmmmaaaaiiiirrrryyyyaaaammmmaaaa rrrr mmmmaaaaAAAATTTTaaaaAAAAR RRR38jaba yaezaU r �hA<ka�A caeLÜAhä jaA<dq iTa�/ yaezaU

��wÜA zahr iBa¤a pasae. maATaAR naA�< gÜÜareka�I ��wÜI s¤aILeÜ�naLÜA�R �ApaÍnao GarmaA satka�Ar gÜÜairna�. 39maATaARka�o ��wÜImairyama naA�< gÜÜareka�I baihnaI iTa�na�. mairyama yaezaUka�o paA�naer basaer �hA<ka�o iza»aA sauinarheka�I iTa�R. tar �saka�oiddI maATaAR caA<ih Garka�o ka�AmamaA naq vyasta iTa�na.40maATaARLeÜ Daerq ka�Ama gÜÜanauR padAR irsaA�<TaI. maATaARLeÜ gÜÜa�rBanaI/ "PaBau? maero baihnaILeÜ maLÜA�R �ka�Lq Gar DanDaAmaACÜoùfeka�ImaA tapaA�Rª vyaAkau�LÜ h¦nau h¦nnaÀ dyaAgÜÜarI yasaLÜA�RBainaidnaosa� yasaLeÜ maLÜA�R madta gÜÜarosa�.®

41�ina PaBauLeÜ yasaLÜA�R Banae/ "maATaAR/ maATaAR/ itamaILeÜDaerq kau�rAka�o ivaxayamaA icantaA r öpa�k�a�I gÜÜadIR rheCÜQ.

LLLLeeeeÜÜÜÜvvvvaaaaIIII LeÜvaIhä LeÜvaI samaUhka�A maAinasahä iTa� jasaLeÜ yahàdIpaUjaAhArILÜA�R maindrmaA saGaA�<Tae.

ssssaaaaAAAAmmmmaaaarrrrIIII samaArIyaAmaA basnae/ kae�hI maA¤aAmaA yahUdI vagÜÜaRka�o/ taryahUidhäæArA �svaIk£�ta r �paei»ata maAinasa.

42��wq kau�rA caA<ih mahtvapaU,ÜÜaR h¦nCÜ. mairyamaLeÜ �ApaÍnao

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 11111111ÉÉÉÉ1111----22221111 111100006666LÜAigÜÜa kau�na �saLÜ ho CÜonaeka�I CeÜ �ina yao ¬baAwÜka�ihlyaq Kaoisanae Cqna�.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA PPPPaaaaAAAATTTTaaaaR RRRnnnnaaaaAAAA iiiibbbbaaaaxxxxaaaayyyyaaaa----iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAA:ma(aI 6É9-15; 7É7-11ò

�ka� samaya yaezaU kau�naq �ka� WÜA�<maA PaATaRnaAgÜÜairrhnau Ba�ka�o iTayao. jaba PaATaRnaA gÜÜarI saka�nau

Bayao/ �hA<ka�o caeLÜAhä maDyae �ka�janaALeÜ �hA<LÜA�R Banae/"yaUhnnaALeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R PaATaRnaA ka�sarI gÜÜanauR paCÜRisaka�A�. PaBau hAmaILÜA�R paina PaATaRnaA gÜÜanauRpaCÜR isaka�A�nauhosa�.®

2yaezaULeÜ caeLÜAhäLÜA�R Banae/ "jaba itamaIhä PaATaRnaAgÜÜaCÜQ/ taba yasarI gÜÜarÉ

'he ipataA? hAmaI PaATaRnaA gÜÜaCQÜR ika� tapaA�Rªka�o naA�<saDaq| paiva¤a rhosa�. hAmaI PaATaRnaA gÜÜadRCÜQ= ika�tapaA�Rªka�o rAjyaka�o �AgÜÜamana hosa�.

3 idnah¦< caAihnae Baojana hAmaILÜA�R idnahosa�.4 hAmaILeÜ gÜÜareka�A paApahä »amaA idnauhosa�/ jastao

hAmaILeÜ hAmaIsa<gÜÜa BaULÜ gÜÜanaeRhäLÜA�R »amaA id�ka�ACÜQ =. �ina hAmaILÜA�R ka�iWÜna parI»aAmaAnalyaA�nauhosa�.¾®

LLLLÜÜÜÜggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAAttttaaaaAAAArrrr PPPPaaaazzzznnnnaaaa5-6pae�ir yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ "maAinaLeÜ¬/

itamaIhämaDyae ka�ohI �ka�janaA itamaIhäka�o saATaIka�o GarmaA�ADaA rAtamaA jaA�LÜA �ina BanaQLÜA/ 'maerA �ka�janaA ima¤amaLÜA�R BaewÜ�na �ka�oR zahrbaAwÜ �A�ka�A CÜna�. tar �hA<LÜA�RKaAnaA KauvaA�naLÜA�R maisata kae�hI Cqna. dyaA gÜÜarI maLÜA�RtaInavawÜA rowÜI dee¬.¾ 7GariBa¤abaAw itam�ao ima¤aLeÜ BannaeCÜ/'jaA¬/ maLÜA�R taka�LÜIpa� nadee¬. Foka�A �iGa naq bandBa�sakae�ka�o CÜ. ma r maerA pau¤aCÜorIhä �oCYAnamaA CÜQ=.�ihLeÜ �WeÜr ma itamaILÜA�R rowÜI idna sai(aána<.¾ 8ma kae�BandCÜu Banae ima¤ataAka�o naAtaALeÜ maA¤a ¬ �WÜdqna �ina rowÜIiddqna</ tar �saLÜA�R caAih�ka�o vastau yaid �saLeÜ LÜgÜÜaAtaArmaAigÜÜarhço Banae �saka�o FIwÜpanaALeÜ gÜÜadAR ima¤aLeÜ � �WeÜrmaAgÜÜaeka�o kau�ro idnaeCÜ. 9pae�ir ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/"maAgÜÜa �ina itamaIhäLÜA�R id�nae CÜ/ Kaoja �ina itamaIhäpaA�nae CÜQ/ Fka��Fka�A� �ina itamaIhäka�o inaimta Foka�A�GaAirnaeCÜ. 10ika�naBanae hreka� jasaLeÜ maAgÜdCÜ/ �saLeÜ

11111111

paA�<dCÜ/ �ina jasaLeÜ KaojdCÜ �saLeÜ paA�<dCÜ. �inajasaLeÜ Fka��Fka�A<�CÜ/ Foka�A �GaAirnaeCÜ. 11itamaIhämaDyaeka�saka�o CÜoro hoLÜAÀ yaid itam�ao CÜoroLeÜ maACÜA maA<gÜÜae/itamaI �saLÜA�Rkae� idnCÜQÀ kae� itam�ao pau¤aLÜA�R itamaI saA<paidnCÜQÀ �<h<? itamaI �saLÜA�R maACÜA naq idnaeCÜQ. 12�TavaA/itam�ao pau¤aLeÜ �,fA maAgyao Banae/ yasaLÜA�Rkae� ibacCÜIidnCÜQÀ �h<? 13itamaI paina �ä maAinasahä jastaq duxwÜCÜQ. tar itamaIhä jaAndCÜQ �ApaÍnaA baALÜka�häLÜA�R ka�sarIrAm�ao caIjahä idnaupaCÜR. itam�aA §vagÜÜaRka�A ipataALeÜ �hA<isatamaAgÜnaehäLÜA�R paina ka�ita �iDaka� paiva¤a �AtmaA idnauh¦naeCÜ.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrbbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ zzzzaaaaiiii((((aaaaáááá ppppaaaaAAAA��nnnnaaaau uuu BBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo:ma(aI 12É22-30; makaUR�sa 3É20-27ò

14kau�naq samayamaA �ka�janaA maAinasabaAwÜ yaezaULeÜ LÜAwÜAbanaA�nae BaUta inaka�ALÜI id�. jaba yao BaUta baAihrinaska�yao/ yao maAinasa baolnasaka�nae Bayao. maAinasahä CÜða�pare. 15tar ka�ohI maAinasahäLeÜ Banae/ "baALÜijabauLÜ/BaUtahäka�o maAiLÜka�ka�o zai(aá PayaogÜÜa gÜÜarer �naLeÜ BaUtahäBagÜÜaA�<CÜna�.®

16�äLeÜ paina yaezaUka�o jaA<ca iLÜna caAhnTae. itanaIhäLeÜ�hA<LÜA�R §vagÜÜa RbaAwÜ lyaA��ka�o ��wÜA icanh deKaA�nauLÜgÜÜaA�. 17tar yaezaULeÜ itanaIhäka�o ivacaAr caALÜ paA�.yasaka�Ar,ÜÜa yaezaULeÜ Banae/ "hreka� rAjya/ jao baA<iùf�ka�o CÜ�ina �ApasamaA BaágÜÜaùfA gÜÜaCÜR Banae yao �Apaq� naAza h¦nCÜ.tyasarI naq ��wÜA pairvaAr �ApasamaA BaágÜÜaùfA gÜÜairrhnCÜ Banae yao paina naxwÜ h¦nCÜ. 18yasaTaR/ yaid zaqtaAna paina�ApasamaA BaágÜÜaùfA gÜÜare �saka�o rAjya ka�ita idna rhLÜAÀitamaIhä BandCÜQ ika� BaUtahä BagÜ ÜaA�naLÜA�R maqLe ÜbaALÜijabauLÜka�o zai(aáLÜA�R ka�AmamaA LÜgÜÜaA�<. 19yaid maqLeÜbaALÜijabauLÜka�o zai(aáLÜA�R LÜgÜÜaA�r BaUtahä DapaA�<CÜu Banae/itam�ao maAinasahäLeÜ �äbaAwÜ BaUtahä DapaA�<naLÜA�R kau�nazai(aáka�o PayaogÜÜa gÜÜaCÜRna�À yasaTaR itam�ao �ApaÍnaq maAinasahäLeÜitamaIhä BaULÜmaA CÜQ Bannae PamaA,ÜÜa idnCÜna�. 20tar maÜBaUtahä BagÜÜaA�na parmaezvarka�o zai(aá PayaogÜÜa gÜÜaCÜuR. yasabaAwÜPamaA,ÜÜa h¦nCÜ ika� parmaezvarka�o rAjya itamaIhäka�hA< �A�sakae�ka�oCÜ.

21"jaba kau�naq baLÜvaAna maAinasaLeÜ Daerq hAta-hitayaArhäiLÜ�r �ApaÍnao Garka�o r»aA gÜÜadRCÜ Banae/ yasaka�o GarmaA

111100007777 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 11111111ÉÉÉÉ22222222----44441111sabaq maALÜma(aAhä sauri»ata naq rhnCÜ. 22tar yaid � BandAbaiLÜyao maAinasa �A�r �saLÜA�R ijatCÜ Banae taba yao �BaábaiLÜyao maAinasaLeÜ saba hAta hitayaArhä jasamaAiTa baiLÜyaovyai(aáka�o BarozaA iTayao. Kaosaer LqÜjaAnCÜ. taba yao �BaávaiLÜyao maAinasaLeÜ �ApaÍnao �cCÜA �nausaAr yao baiLÜyaomaAinasaka�o maALÜhä vyavahAr gÜÜaCÜR.

23"yaid kau�naq maAinasa masa<gÜÜa CqÜna Banae � maeroivaroDamaA CÜ/ jao maAinasa masa<gÜÜa ka�Ama gÜÜadqRna � maeroivaroDamaA CÜ.

iiiirrrr((((aaaaoooo mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaa:ma(aI 12É43-45ò

24"jaba �ka� maAinasabaAwÜ duxwÜAtmaA inaska�nCÜ/ yaozabaATaka�o inaimta �obaAnao WA�<hä KaojaI ihùfCÜ. �inajaba yasaLeÜ ka�taq �ArAma gÜÜanaeR WÜA<� paA�<dqna/ yasaLeÜ BanCÜ/'ma jauna GardeiKa baAihr �A�ka�o iTa�< ya<hI pa�ka�RnCÜu.¾25jaba yao �AtmaA yao Gar pa�ka�RnCÜ yasaLeÜ yao GarbaùFAir�ka�o paA�<CÜ. 26taba yao duxwÜ �AtmaA �äsaAtavawÜA duxwÜ �AtmaAhä iLÜna jaAnCÜ jao yao BandA�Baá duxwÜ CÜna�. �ina taI sabaq �AtmaAhä �ka�saATa gÜÜa�r yao maAinasaiBa¤a pasCÜna� r baAsa gÜÜaCÜRna�. taba yasamaAinasaka�o �vasTaA paihLÜo BandA Baána� KarAba h¦nCÜ.®

mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääää ssssaaaaAAAA< <<<ccccaaaaoooo ääääppppaaaammmmaaaaAAAA KKKKaaaau uuuzzzzaaaaIIII iiiiTTTTaaaa��27jaba yaezaULeÜ yaI kau�rAhä baoldq iTa� ��wÜI s¤aI

jao yahA< iTa�R yaezaULÜA�R yasao Bandq jaorLeÜ ka�rA�R/ "DaNyah¦na taI maAtaA jasaLeÜ ta<paA�RLÜA�R gÜÜaBaRDaAr,ÜÜa gÜÜarIna �inaDaNya taI stana jasaLeÜ tapaA<�RLÜA�R KauvaAyao.®

28tar �hA<LeÜ BannauBayao/ "maAinasahä jasaLeÜ parmaezvarka�ovacanahä saunCÜna� �ina paALÜna gÜÜaCÜRna� itanaIhä vaAstaivaka�äpamaA KauzaI CÜna�.®

hhhhAAAAmmmmaaaaIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR PPPPaaaammmmaaaaAAAA,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa iiiiddddnnnnaaaau uuuhhhhoooossssaaaa� ��:ma(aI 12É38-42; makaUR�sa 8É12ò

29maAinasahäka�o BaIùf ibastaAr-ibastaAr baùFdq gÜÜayao.yaezaULeÜ Banae/ "yasa yaugÜÜamaA rheka�A maAinasahä duxwÜ CÜna�.itanaIhä icanhka�o äpamaA parmaezvarbaAwÜ camatka�ArcaAhnCÜna�. tar kau�naq icanh itanaIhäLÜA�R id�nae Cqna.kae�vaLÜ yaonaAmaA Ba�ka�o camatka�Ar maA¤a icanh h¦naeCÜ.®

30yaonaA inanavaeka�A vaAisandAhäka�o LÜAigÜÜa icanh h¦naeCÜ. yasarI naq yasa paustaAka�o LÜAigÜÜa maAinasaka�A pau¤a paina icanhh¦naeCÜ. 31NyaAyaka�o idna di»a,ÜÜa dezaka�I rAnaI yao paustaAka�AmaAinasahä ivaäë �WÜ�naeiCÜna� �ina itanaIhä doxaI h¦na�BanaI PamaA,ÜÜa idnaeiCÜna�. ika�naÀ ika�naBanae sauLeÜmaAnaka�o $aAnamayaiza»aA saunna itanaI Daerq wÜAùfobaAwÜ �A�ka�I iTa�na. �ina maBandCÜu ika� sauLeÜmaAna BandA ma mahAna h¦<. 32NyaAyaka�oidnamaA inanavaeka�A maAinasahä yaI paustaAka�o maAinasahäivaäëmaA �WÜ�naeCÜna� �ina itanaIhä doxaI Ba�ka�o PamaA,ÜÜaidnaeCÜna�. ika�naÀ ika�naBanae jaitabaeLÜA yaonaALeÜ maAinasahäLÜA�RPacaAr gÜÜare itanaIhäLeÜ �ApaÍnao �dya r rhna-sahna samaetapairva(aRna gÜÜare. �ina ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu ma yaonaABandA mahAna h¦<.

ssssaaaaM MMMssssaaaaAAAArrrrkkkkaaaa��AAAA iiiinnnnaaaaiiiimmmmttttaaaa jjjjyyyyaaaaooooiiiittttaaaa bbbbaaaannnnaaaa:ma(aI 5É15; 6É22-23ò

33"kau�naq paina maAinasaLeÜ ba(aI baALeÜr paATaImauina rAKtaqna�TavaA Âka�A�<dqna. baä iBa¤a pasnaehä sabaqLeÜ deKaUna�Banaer yao ba(aI saAmadAnamaAiTa rAiKanCÜ. 34itam�ao zarIrka�oba(aI itam�ao �A<KaA ho. yaid itam�ao �A<KaAhä WÜIka� CÜna�Banae/ itam�ao saArA zarIr �jyaALÜoLeÜ BairnCÜ. yaid itam�ao�A<KaAhä naq KarAba CÜ Banae/ itam�ao saArA zarIr naq�<DyaAro h¦naeCÜ. 35yasaqLeÜ hoizayaAr ho¬. itamaImaA Ba�ka�o�jyaALÜo �MDyaAromaA pair,ÜÜata nahosa�. 36�taÉ yaid itam�aozarIr paU,ÜÜaR �jyaALÜoLeÜ Bair�ka�o CÜ Banae �ina yasaka�okau�naq BaAgÜÜa �MDyaAro CqÜna Banae yao paurq camka�nCÜ/ maAnaQkau�naq ba(aIka�o ika�r,ÜÜa itamaImaAiTa caimka�rheka�o CÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ppppaaaa��iiiirrrrssssaaaaIIIIhhhhääääkkkkaaaa��oooo ccccaaaaccccaaaaAAAAR RRR:ma(aI 23É1-36; makaUR�sa 12É38-40; LÜàka�A 20É45-47ò

37yaezaU baoLÜI sakae�paiCÜ/ �ka�janaA pa�irsaILeÜ sa<gÜÜa qKaAnaA KaAnau BanaI �A�ah gÜÜare. �ina yaezaU gÜÜa� �ina KaAnabasae. 38tar KaAnaA KaAna BandA �iGa yaezaULeÜ hAtanaDao�ka�o deKaer pa�irsaI CÜða� pare. 39yasamaA PaBauLeÜ Banae/"itamaI pa�rsaIhä KaALÜI ka�caQrA �ina TaALÜka�o baAihrpai·Ü�maA¤a DaunCÜQ tar iBa¤a caA<ih itamaIhä LÜoBa �QduxwÜtaALeÜ Bair�ka�A CÜAÏ. 40itamaIhä mauKaR hQ. jasaLeÜbaAihrI BaAgÜÜa banaA� �naqLeÜ iBa¤aI BaAgÜÜa paina banaA�. hoika� ho�naÀ 41tar iBa¤apai·Ü� jao jae CÜ yao gÜÜarIba

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 11111111ÉÉÉÉ44442222----11112222ÉÉÉÉ8888 111100008888maAinasahäLÜA�R dee¬. yasapaiCÜ itamaI paina paU,ÜÜaRäpaLeÜ sapa�Ah¦naeCÜQ. 42iDaða�Ar itamaI pa�irsaIhäLÜA�R? itamaIhäka�omaABa�ka�o pauidnaA/ �Aäd �ina bagÜÜaq =caAmaA Ba�ka�A �Nyajammaq caIjahäka�o dzaAMza parmaezvarLÜA�R caùFA�CÜQ/ taritamaIhä parmaezvar Paita NyaAya r Paema �vaheLÜnaA gÜÜaCQÜR.yahI kau�rAhä itamaIhäLeÜ gÜÜanau R panae R ho jaba itamaIhä�Nya ka�Amahä gÜÜairrheka�A h¦nCÜQ. 43iDaða�Ar itamaIpa�irsaIhäLÜA�R/ itamaI saBaAGarhämaA mauKya-mauKya �AsanahämaA¤a cahAnCÜQ. yasarInaq bajaAr jaA<dA maAinasahäLeÜitamaIhäLÜA�R �Adr gÜÜaäna� Bannae caAhnCÜQ. 44iDaða�Ar CÜitamaI pa�ArsaIhäLÜA�R? ika�naika� itamaIhä ka�saqbaAwÜ painayaAd nah¦nae icahAnahä jastaA CÜQ. maAinasahä najaAnaIka�na yahI maAiTa Ba�r ihùf<CÜna�.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU rrrr yyyyaaaahhhhUUUUiiiidddd ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaäääähhhhääääkkkkaaaa��oooo vvvvaaaaAAAAttttaaaaAAAAR RRRLLLLÜÜÜÜAAAAppppaaaa45vyavasTaAka�A zaAs¤aIhä maDyae �ka� janaALeÜ yaezaULÜA�R

Banae/ "gÜÜau¨/ jaba tapaA�RªLeÜ yaI kau�rAhä gÜÜanauRh¦nCÜ/ tapaA�RªLeÜhAmaILÜA�R paina inandA gÜÜanauR h¦dq|CÜ.®

46yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "iDaða�Ar itamaI vyavasTaAka�AzaAs¤aIhäLÜA�R? itamaIhä maAinasahäLeÜ paALÜna gÜÜanaR ka�iWÜnainayamahä banaA�<CÜQ. itamaIhä maAinasahäLÜA�R yaI inayamapaALÜna gÜÜanaR vaADya gÜÜarA�<CÜQ. tar itamaIhä �Apaq� Banae taIpaALÜna gÜÜanaeR caexwÜA samaeta gÜÜadqRnaQ. 47 iDaða�Ar itamaIhäLÜA�R/ika�naBanae itamaIhä �gÜÜamava(aáAhäka�o inaimta icahAna banaA�<CÜQ.tar taI �gÜÜamava(aáAhä itanaq h¦na� jasaLÜA�R itam�aA paUKaARhäLeÜmaAreka�A iTa�. 48yasaLeÜ yao isaë h¦nCÜ Banae itamaIhäitam�aA pauKaARhäLeÜ gÜÜareka�A ka�maRhämaA sahmata Ba�rheka�ACÜQ. itanaIhäLeÜ �gÜÜamava(aáAhäka�o h yaA gÜÜare �ina itamaIhä�gÜÜamava(aáAhäka�o inaimta icahAna banaA�<CÜQ. 49yasaqLeÜparmaezvarka�o $aAnaLeÜ BaNyao/ 'ma �gÜÜamava(aáAhä r PaeirtahäitanaIhäka�A inaimta paWÜA�na eCÜ u. itanaIhäLeÜ ka�ohI�gÜÜamava(aáAhä r PaeirtahäLÜA�R maAnaeRCÜna� �ina �äLÜA�RsataA�naeCÜna�.¾ 50 yasaqLeÜ yao p£TvaIka�o s£ixwÜdeiKa jaita paina�gÜÜamava(aáAhä maAir� va(aRmaAna paustaAka�o itamaI maAinasahäyasaka�o inaimta di,fta h¦nau panae RCÜ. 51hAivaLÜ deiKajaka�AiryaA jasaLÜA�R vaedI r maindr maABaá maAir�ka�A iTa�itanaIhä sabaqka�o m£ yaUka�o inaimta. ho/ ma itamaIhäLÜA�RBanCuÜ/ �Aja jaita paina itamaI maAinasahä baA<icarheka�A CÜQtaI ka�A,fka�o LÜAigÜÜa sabaq di,fta h¦nau h¦naeCÜQ.

52"iDaða�Ar itamaI inayamaka�A zaAs¤aIhä? parmaezvarka�A$aAnaka�o kau�rAhäka�o caAbaI itamaIhäLeÜ LÜgÜÜaeka�A CÜQ. itamaIhä�Apaq�LeÜ isakae�naQ/ �ina �ähäLÜA�R isaka�na paina vaADaAgÜÜarYQ.®

53jaba yaezaU jaAna LÜAgÜÜaeka�A iTa�/ vyavasTaAka�A zaAs¤aIhär pa�irsaIhäLeÜ Daerq ka�xwÜ id�. �hA<LÜA�R Daerq PaznahäLeÜ�Ak�a�ma,ÜÜa gÜÜare. 54�hA<LeÜ kae�hI Bannau h¦nTyao ika� BanaeritanaIhäLeÜ jaALÜmaA pa�saA<�nae caexwÜA gÜÜare.

ppppaaaa��iiiirrrrssssaaaaIIIIhhhhääää BBBBaaaaÏ ÏÏÏáááá nnnnaaaabbbbaaaannnnaaaahjaArQ hjaAr maAinasahä �ka�saATa BaeLÜA Ba�ka�AiTa�. itanaIhä yaita ivaGna iTa� ika� itanaIhä

�ka�Aka�ARmaA kau�lcanTae. maAinasahäLÜA�R sambaoDana gÜÜanaR �iGayaezaULeÜ �naka�A caeLÜAhäLÜA�R Banae/ "itamaIhä pa�irsaIhäka�oKamaIr deiKa hoizayaAr basa. maero Bannauka�o �TaR itanaIhäka�oka�pwÜA<�RmaA hoizayaArI basa. 2Pa yaeka� kau�ro jao Âka�A��ka�oCÜ yao baAihirnCÜ. Pa yaeka� rhsyaka�A kau�rAhä jaAnnaid�naeCÜ. 3taI vacanahä jao itamaILeÜ �nDaka�ArmaA Banaeka�ACÜQ yao �jyaALÜomaA sauinanaeCÜ. itamaILeÜ ka�oWÜA iBa¤aka�AnaeKausaI gÜÜareka�o kau�ro Garka�o CÜAnaAbaAwÜ Gaoxa,ÜÜaA gÜÜairnaeCÜ.®

kkkkaaaae eee��vvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrssssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ffffrrrrAAAA¬¬¬¬:ma(aI 10É28-31ò

4 yasapaiCÜ yaezaULeÜ maAinasahäLÜA�R Banae/ "ma itamaIhäLÜA�RBandCÜu/ � maerA saATaIhä? maAinasahädeiKa nafrA¬.maAinasahäLeÜ zarIrka�o h yaA gÜÜanaRsaka�CÜ/ tar yaoBandA baùFIitanaIhäLeÜ kae�hI gÜÜanaR sa(aqána. 5tar ka�oisata frA�naupaCÜR maitamaIhäLÜA�R bataA�naeCÜuu. itamaIhä �hA< �ka�sa<gÜÜaÜ frA�naupaCÜR jasaisata maAre paiCÜ narka�maA pa�yaA<ka�na saka�nae zai(aá CÜ.ho/ maA¤a �naI �ka� CÜna� jasaisata itamaIhä frA�nau paCÜR.

6"paA<cavawÜA sasaAnaA carAcau¨Ä�[Ihäka�o dAma du� paqsaAmaA¤a paCÜR. tar parmaezvarLeÜ taI maDyae ��wÜA paina Bauldqnana�.7ho/ itamaIhäka�o izarmaA ka�ita kae�za CÜna� yao painaparmaezvarLÜA�R TaAhA CÜ. yasaka�Ar,ÜÜa nafrA¬. taI carAcau Ä�[IhäBandA itamaIhä Daerq maUlyavaAna� CÜQ.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUbbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ LLLLÜÜÜÜiiiiÆÆÆÆaaaattttaaaa hhhh¦¦¦¦nnnnaaaau uuu ppppaaaaddddqqqqR RRRnnnnaaaa:ma(aI 10É32-33; 12É32; 10É19-20ò

8"ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/ yaid kau�naq vyai(aáLeÜ �ä

11112222

111100009999 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 11112222ÉÉÉÉ9999----33331111maAinasahäka�o saAmau÷ae �saLÜA�R maero ho BanCÜ Banae/ mapaina yasarI parmaezvarka�o dUtahäka�o saAmaunnae BanCÜu ika� yao vyai(aá maero ho. 9tar yaid kau�naq vyai(aáLeÜ �ämaAinasahäka�o saAmanae �saLÜA�R maero ho�na Banae ma yasaLÜA�Rmaero ho�na BannaeCÜu. yaI saba ma parmaezvarka�A dUtahäka�o�iGa BannaeCÜu.

10"yaid ka�saqLeÜ maAinasaka�o pau¤aka�o iva¨ëmaA kau�rA gÜÜare yasaLÜA�R »amaA h¦naeCÜ. tar yaid kau�naq vyai(aáLeÜ paiva¤a�AtmaAka�o iva¨ëmaA inandA gÜÜare yao »amaA h¦nae Cqna.

11"jaba maAinasahäLeÜ itamaIhäLÜA�R saBaAGarhämaA Ba�ka�AzaAsaka� �ina �iDaka�ArI �iGa paACÜRna kae� Bannau r �ApaÍnaobacaA¬ka�o inaimta ka�sarI kae� baolnau panaeR yasamaA htaAsanaho¬. 12 yasa samaya paiva¤a �AtmaALeÜ naq itamaILÜA�R BannaupanaeR kau�rAhä isaka�A�nau h¦naeCÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ssssvvvvaaaaAAAATTTTaaaaIIIIR RRRppppaaaannnnaaaa----iiiivvvvaaaa¨ëëëë ccccaaaae eeettttaaaaAAAAvvvvaaaannnnaaaaIIII13BaIùfbaAwÜ �ka�janaA maAinasaLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "he

gÜÜau / hAm�aA ipataA manauR Bayao. �ApaÍnao ipataAka�o Dana-sampai(aka�omasa<gÜÜa �Mza-va,fA gÜÜanaRLÜA�R maero dAjauLÜA�R Bainaidnau hosa�.®

14tar yaezaULeÜ yasaLÜA�R Banae/ "ika� maqLeÜ itamaIhäka�obaAbauka�o sampai(a itamaIhä du�janaA maABaá ivatar,ÜÜa gÜÜanaRpaCÜRÀ maLÜA�R ka�saLeÜ ina,ÜÜaARyaka� banaAyaoÀ® 15pae�ir yaezaULeÜitanaIhäLÜA�R Banae/ "hoizayaAr ho¬ �ina sabaq Paka�Arka�A§vaATaIRpanabaAwÜ �Apau�LÜA�R jaogÜÜaA¬. ka�saqka�omaA caAih�ka�osampai(a BandA vaezaI h¦nau saka�CÜ/ tar yasaLeÜ �saLÜA�RjaIvana idna sa(aqána.®

16�ina �hA<LeÜ yastao ��wÜA d]xwAnta Bannau BayaoÉ"kau�naq samayamaA �ka�janaA DanaI vyai(aá iTayao. yasaka�ojamaInamaA �saLÜ �ina Pazasta �nnabaALÜI �bjanTyao.17 yao vyai(aá �Apaq� sao|cdTyao/ 'maqLeÜ kae� gÜÜanaeR ùÀ maisataBa�ka�A yaita Pazasta �nna rAKnae WÜA�< naq Cqna.¾ 18taba yasa DanaI vyai(aáLeÜ BaNyao/ 'ma jaAndCÜu maqLeÜ kae� gÜÜanauR panaeRho. ma maerA Baka�ArIhä Batka�A�<CÜu r tyasaLÜA�R �BaáWÜULÜo paACÜuR. taI nayaA< Baka�ArIhämaA ma sabaq �nnahä r�ä maerA rAm�ao caIjahä rAKnaeCÜu. 19taba ma �Apaq�LÜA�RBannaeCÜu/ maeromaA Pazasta rAm�ao rAm�ao samaAnahä CÜna�. �A�naeDaerq vaxaRka�o LÜAigÜÜa maqLeÜ TaupaAreka�o CÜu. �ArAmaisata basa/KaA�/ ipa� �ina jaIvanamaA �Anand manaA�.¾ 20tar

parmaezvarLeÜ yasa maAinasaLÜA�R Banae/ 'itamaI maUKaR hAÏ/ �AjarAtaInaq itamaI manaeRCÜQ. �ina itamaILeÜ �ApaÍnaq LÜAigÜÜa tayaArpaAreka�A caIjahä ka�saka�o h¦naeCÜÀ¾

21"yasaTaR jasaLeÜ �ApaÍnau inaimta maA¤a TaupaACÜR yasaLeÜ yao maAinasaLÜA�R kae� h¦nCÜ r parmaezvarka�o �iGa yastaAvyai(aá DanaI ho�na.®

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo rrrrAAAAjjjjyyyyaaaaLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaiiiihhhhLLLLÜÜÜÜoooo WWWWÜÜÜÜAAAAnnnnaaaa:ma(aI 6É25-34; 19-21ò

22yaezaULeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R Banae/ "yasaka�Ar,ÜÜa maitamaIhäLÜA�R BandCÜu/ baA<cnaka�A inaimta KaAnaekau�rA caAihnCÜBannae ivaxayamaA icantaA nagÜÜar. itam�ao zarIrka�o ivaxayamaA painaicantaA nagÜÜar ika� itamaI kae� LÜgÜÜaA�<CÜQÀ 23KaAnaekau�rA BandAjaIvana Daerq maUlyavaAna CÜ. �ina ÂgÜÜaApa�AwÜA BandA zarIrka�omah va Daerq CÜ. 24carAcau¨Ä�[IhäLÜA�R her. itanaIhä baI�CÜdqRnana� �ina vaALÜI LÜA�<dqnana�. carAcauäÄ�[IhäLeÜ Ba<ùfAr�TavaA Baka�ArIhämaA KaAnaekau�rA TaupaAdqRnana�. tar parmaezvarLeÜitanaIhäLÜA�R paewÜ BarI KauvaA�<CÜna�. �ina carAcau¨Ä�[IhäBandA itamaIhä Daerq maUlyavaAna hQ. 25itamaIhä ka�saqLeÜicantaAæArA �ApaÍnau �AyaumaA kae�hI samaya Tapnau saka�CÜÀ26yaid itamaIhä sasaAnaA kau�rAhä naq gÜÜanaR sakaÍdqnaQ Banae/WÜULÜA ivaxayaka�o ika�na öpa�k�a�I gÜÜaCQÜRÀ 27jaMgÜÜaLÜI paU�LÜhäLÜA�Rher. saoca/ itanaIhä ka�sarI �m�anCÜna�. itanaIhä �ApaÍnaqLÜAigÜÜa kae�hI gÜÜadq Rnana� na ta vas¤a naq banaA�<CÜna�. maitamaIhäLÜA�R BandCÜu ika� sauLeÜmaAna jastaA rAjaA �ApaÍnaosamasta vaqBavaka�o saATa paina yaI paU�LÜhämaA ��wÜA BaÏávas¤ahä paihir�ka�o iTa�na. 28parmaezvarLeÜ naq jamaInamaAtaI GaA<saLÜA�R vas¤a LÜgÜÜaA�idnCÜna�/ jauna �Aja yahA< CÜBaoiLÜ yasaLÜA�R �AgÜÜaomaA pa�AiLÜnCÜ. yasaqLeÜ itamaIhäLeÜjaAnna paCÜR ika� parmaezvarLeÜ naq itamaIhäLÜA�R �Baá DaerqrAm�ao vas¤a paihrA� idnaeCÜna�. itam�ao �ka�dmaq Taorq ivazvaAsaCÜ. 29 yasarI naq itamaIhäLeÜ kae� KaA�<LÜA �ina kae�LÜA�<LÜA BanaI icantaA nagÜÜar. yasa ivaxayamaA kau�naq icantaAnagÜÜar. 30saMsaArka�A sabaq maAinasahä yaI caIjahäka�o paiCÜLÜAgÜCÜna�. tar itamaIhäka�A ipataALeÜ jaAndCÜna� ika� itamaIhäLeÜyaI saba cahAnCÜQ. 31yasaka�Ar,ÜÜa itamaIhäLeÜ Kaojnau panaeRmauKya ta parmaezvarka�o rAjya naq ho. taba itamaIhäLÜA�R yaIsaba bastauhä paina id�naeCÜ.

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 11112222ÉÉÉÉ33332222----55552222 111111110000ssssaaaammmmppppaaaaiiii((((aaaammmmaaaaAAAA BBBBaaaarrrroooossssaaaaAAAA nnnnaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr

32"he saAnaA BaeùfAhä nafrA¬. itamaIhäka�A ipataALeÜitamaIhäLÜA�R rAjya idna caAhnauh¦nCÜ. 33�ApaÍnaomaA Ba�ka�Asabaq sampai(a baecaer jasaLÜA�R caAihnCÜ itanaIhäLÜA�R paqsaAdee¬. Dana yao saMsaArmaA sTaAyaI rh<dqna. tar §vagÜÜaRka�oBa,fAr hAisaLÜ gÜÜar. yao Ba,fAr sa<Daqka�o inaömta rhnCÜ.§vagÜÜaRmaA itam�aA Ba,fAr caorhäLeÜ caonaR sa(aqána/ na taika�rAhäLeÜ naq naxwÜ paAnaR saka�CÜ. 34itam�ao �dya yahI|h¦naeCÜ jahA< itam�ao Ba,fAr rhnaeCÜ.

ssssaaaa< <<<DDDDaaaaq qqq ttttaaaayyyyaaaaAAAArrrrIIII bbbbaaaassssaaaa:ma(aI 24É45-51ò

35"tayaArI basa? vas¤a LÜgÜÜaA¬ �ina itam�ao ba(aI�jyaALÜo hosa�. 36 yao naoka�rhäLeÜ BaÏá vyavahAr gÜÜar jaoivavaAh BaojabaAwÜ pa�ka�IR �A�nae �ApaÍnao maAiLÜka�ka�o LÜAigÜÜapaKaIR rheka�o h¦nCÜ. maAiLÜka� �A�<CÜ �ina Foka�A Fka��Fka�A�<CÜ.naoka�rLeÜ maAiLÜka�ka�A inaömta Foka�A KaoiLÜidnCÜ. 37DaNyah¦na taI naoka�rhä jao maAiLÜka� Gar pa�ka�RdA< GarmaAsatakaR�taA saATa basaeka�A h¦nCÜna�. ma itamaIhäLÜA�R saA<caoBanCÜu/ maAiLÜka� �Apaq� �ApaÍnao ka�Ama gÜÜadAR LÜA�nae ÂgÜÜaALÜgÜÜaA<�CÜ �ina �saka�o naoka�rhäLÜA�R kau�saIRmaA basnaLÜA�<CÜ. yasapaiCÜ maAiLÜka� §vayaMLeÜ itanaIhäLÜA�R KaAnaAbaA<iùfidnCÜ. 38tar naoka�rhäLeÜ/ saAyad �ApaÍnaA maAiLÜka�LÜA�RmaDya rAta samma �TavaA yasapaiCÜ paina paKaRnau paLÜAR. taritanaIhä KauzaI h¦nCÜna� ka�Ar,ÜÜa itanaIhäka�A maAiLÜka� �A�<dAitanaLÜA�R paiKaRrheka�A paA�nae CÜna�. 39yao kau�rA samBaáIrAKaÉ Garka�A maAiLÜka�LeÜ ka�ita baeLÜA caor �A�<CÜ Bannaekau�rA caALÜ paAyao Banae �saLeÜ caorLÜA�R Gar pa�onaR id�ka�oh¦<dqna. 40yasaTaR/ itamaIhä paina satakaR� hAÏ? maAinasaka�Apau¤a �caAnaka� �A�naeCÜ jaba ika� �naI �A�nae itamaIhäLeÜ�AzaA naq gÜÜareka�A h¦<dqnaQ.®

iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaaIIII nnnnaaaaooookkkkaaaa��rrrr kkkkaaaa��oooo hhhhooooLLLLÜÜÜÜAAAAÀÀÀÀ41pa¤ausaLeÜ BaNyao/ "he PaBau? tapaA�RªLeÜ hAmaILÜA�R maA¤a

�TavaA Pa yaeka�LÜA�R yao ka�TaA Bannau h¦nCÜÀ®42PaBauLeÜ Banae/ "ka�o caA<ih $aAnaI r ivazvaAsaI naoka�r

hoLÜAÀ ivazvaAsaI naoka�r yahI ho jasamaAiTa �Nyanaoka�rhäLÜA�R WÜIka� samayamaA itanaIhäka�o BaAgÜÜa KaAnaAidnCÜ BanaI ivazvaAsa gÜÜaCÜR. 43maAiLÜka� �A<�dA �Apau�LeÜ

�HA�ka�o �nausaAr naoka�r ka�AmamaA vyasta rheka�o paAyaoBanae yao naoka�r �ita KauzaI h¦naeCÜ. 44ma itamaIhäLÜA�RsaA<cao BanCÜu/ maAiLÜka�LeÜ yasa naoka�rLÜA�R �ApaÍnao jaeTaAjaita CÜ yasaka�o r»aka� inayau(aáI gÜÜaCÜR. 45tar yaid naoka�rduxwÜ Pav£i(aka�o CÜ r �ApaÍnao maAiLÜka� Baá·Ü�q pa�kaR�dqna Bannaesao|cCÜ Banae yasaka�o Paitapa�LÜ kae� hoLÜAÀ yao naoka�rLeÜ�ä naoka�r pau¨xa r s¤aIhäLÜA�R kau�wÜ-paIwÜ gÜÜaLÜAR �inaKaA�R ipa�R maAtaer masta basLÜA. 46jaba maAiLÜka� �A<�CÜ�saLÜA�R tatpar rheka�o paA�<dqna. yastao yasa idna �A�naeCÜ/ yao naoka�rLeÜ maAiLÜka� �A<�CÜ Bannae saocaekaq� h¦<dqna maAiLÜka��A<�dqCÜ Bannae pa(ao h¦<dqna. maAiLÜka�LeÜ yasa naoka�rLÜA�RsajaAya idnaeCÜ �ina yasaLÜA�R �nya �ivazvaAsaIisatapaWÜA�idnCÜ.

47" yao naoka�rLeÜ jaAndTyao/ �saka�o maAiLÜka�LeÜ kae�caAhAnTyao tar ¬ ka�Ama gÜÜanaR tatpar rh<dqna �TavaAmaAiLÜka�LeÜ �HA�ka�o ka�Ama gÜÜanaR caexwÜA gÜÜarena/ yasaTaR yasanaoka�rLeÜ �iDaka� sajaAya paA<�CÜ. 48�saka�o maAiLÜka�LeÜ jaecahAnCÜ yaid yao naoka�rLeÜ jaAndqna tar jae gÜÜaCÜR sayaAyayaogyaka�o ka�Ama gÜÜaCÜR/ �saka�o kae� gÜÜaita hoLÜAÀ yasanaoka�rLeÜ sajaAya ta paA<�CÜ naq/ tar �saLeÜ BandA ka�mtaIsajaAya paA�<CÜ jauna naoka�rLeÜ maAiLÜka�LeÜ kae� cahAnCÜ jaAndCÜtar gÜÜadqRna. jauna vyai(aáLÜA�R baesaI id��ka�o CÜ/ �saka�oijammaevaArI paina baesaI h¦nCÜ. �Baá jasamaAiTa baesaIivazvaAsa gÜÜair�ka�o CÜ ¬baAwÜ baesaI kaq� �AzaA painarAiKa�ka�o h¦nCÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo bbbbaaaaAAAArrrre eeemmmmaaaaAAAA mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääkkkkaaaa��oooo ��ssssaaaahhhhmmmmaaaaiiiittttaaaa:ma(aI 10É34-36ò

49yaezaU baoLÜI rheÉ "ma p£TvaImaA �AgÜÜao lyaA�na�A�ka�o h¦<. tar maqLeÜ ka�sarI �AzaA gÜÜanae R ika� yao�iGadeiKa naq sailka�rheka�o rheCÜ Bannae. 50ma baiptasmaAgÜÜairnae ivaiBanna tairka�AbaAwÜ baiptaismata* h¦na pareka�o CÜ.yao ka�Amaka�o �nta naBa�ÓaeLÜ samma ma ivacaiLÜta naqrhnaeCÜu. 51kae� itamaIhä samBaánCÜQ ika� p£TvaILÜA�R zaAintaidna naq ma �A�ka�o h¦<À �<h<? ma p£TvaILÜA�R BaAgÜÜa gÜÜanaR

bbbbaaaaiiiippppttttaaaassssmmmmaaaaAAAA ²²²² bbbbaaaaiiiippppttttaaaaiiiissssmmmmaaaattttaaaa yahA< yaI zabdhäka�o KaAsa �TaR CÜ"baiptasmaA gÜÜairnae® �TavaA duÉKahämaA "gÜÜaAiùfnCÜ®.

�A�ka�o h¦<. 52�ihLeÜ ÜdeiKa paA<ca janaAka�o ��wÜA pairvaAr

111111111111 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 11112222ÉÉÉÉ55553333----11113333ÉÉÉÉ11112222ivaBaAjana h¦naeCÜ/ taIna janaA du� janaAka�o iva¨ëmaA jaAnaeCÜ/�ina du�janaA taIna janaAka�o iva¨ëmaA h¦nae CÜna�.

53 ipataA r pau¤ahä ivaBaAjanamaA �A�naeCÜÉ pau¤aöpataAka�o öva¨ëmaA h¦naeCÜ. �ina ipataA pau¤aka�oiba¨ëmaA h¦naeCÜ. �AmaA r CÜorIhä maABaáivaBaAjana �A�naeCÜÉ CÜorI �AmaAka�o iva¨ëmaAh¦nCeÜ. �AmaA CÜorIka�o iva¨ëmaA h¦nCeÜ. saAsaU rbauhArI maABaá pa�AwÜo �A�naeCÜÉ bauhArI saAsaUka�oiva¨ëmaA h¦nCeÜÜ. saAsaU bauhArIka�o iva¨ëmaA h¦nCeÜ.®

ssssaaaammmmaaaayyyyaaaaLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR bbbbaaaau uuuJJJJddddAAAA:ma(aI 16É2-3ò

54taba yaezaULeÜ maAinasahäLÜA�R Banae/ "jaba itamaIhäLeÜpaizcamamaA baAdLÜ bawÜuiLÜ<dq gÜÜareka�o paA�naeCÜQ/ itamaIhäBanCÜQ/ '�A<DaI-vaerI �A�naeCÜ.¾ �ina yastaq h¦nCÜ. 55 yasarInaq/jaba di»a,ÜÜabaAwÜ bataAsa calna TaAlCÜ/ itamaIhä BannaeCÜQ/'�ba gÜÜarmaka�o idna �A�naeCÜna�.¾ �ina itamaIhä WÜIka� hQ.56itamaIhä ka�pawÜIhä hQ? itamaIhä jaAndCÜQ ka�sarI�Aka�Aza r p£TvaIka�o �zaArAhä baJnau.

��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo ssssaaaammmmaaaaSSSSyyyyaaaaAAAAhhhhääää ssssaaaammmmaaaaAAAADDDDaaaaAAAAnnnnaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr:ma(aI 5É25-26ò

57"kae� caA<ih sahI ho Bannae itamaIhä maABaá ika�naina,ÜÜaRya iLÜna sa(aqánaQÀ "taba itamaIhä ika�na bauJna sa(aqánaQ�ihLeÜ kae� Ba�rheka�o CÜÀ 58maAinaLeÜÜ¬/ kau�naq vyai(aása<gÜÜaitam�ao BaágÜÜaùfA CÜ/ �ina itamaI nyaAyaALÜya jaAnau LÜAgÜÜaeka�ACÜQ. tar NyaAyaALÜya paugÜna �iGa naÏ yao BaágÜÜaùfA imaLÜA�najae �Avazyaka� h¦nCÜ hreka� kau�ro gÜÜar. yaid yasao nagÜÜareivapa»aILeÜ itamaILÜA�R NyaAyaiDaza �iGa �ByaA�nae CÜ. �inaNyaAyaiDazaLeÜ �iDaka�ArILÜA�R sauimpanaeCÜ �Q �naLeÜ itamaILÜA�RjaeLÜmaA TaunnaeCÜÜ. 59ma itamaILÜA�R BanCÜu/ jaba samma itamaImaAiTa taoika��ka�o paqsaA paqsaA samma itamaI cau(aáA gÜÜadqRnaQitamaILeÜ yahA<baAwÜ CÜuwÜka�ArA paA�nae CqÜnaQ=.®

iiiittttaaaammmm� ��aaaaoooo ��ddddyyyyaaaa ppppaaaaiiiirrrrvvvvaaaattttaaaaR RRRnnnnaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr yasabaeLÜA ka�ohI maAinasahä yaezaUsa<gÜÜa iTa�. taImaAinasahäLeÜ gÜÜaALÜILÜIka�A maAinasahäka�o ivaxayamaA

��wÜA ka�TaA yaezaULÜA�R saunaA�. ipaLÜAtasaLeÜ ka�itapaya maAinasahä

11113333

�paAsanaA gÜÜairrheka�o baeLÜA maAreka�A iTa�. ipaLÜAtasaLeÜ taImaAinasahäka�o rgÜÜata parmaezvarLÜA�R baiLÜdAna caùFA�ka�opazauhäka�o rgÜÜatasa<gÜ Üa imasaA�. 2yaezaULeÜ �(ar id�/"itanaIhämaAiTa yastao GawÜnaA GawYo BanaI kae� itamaIhägÜÜaALÜILÜIka�A �Nya maAinasahä BandA itanaIhä �Baá paApaIiTa� Bannae saQcCÜQÀ 3ho�na/ itanaIhä yastaA iTa�nana�. taritamaIhäLeÜ paina �ApaÍnao �dya r jaIvana pairva(aRna gÜÜarenaQBanae itamaIhä paina savaRnaAza h¦naeCÜQ. 4 isaLÜo�Amaka�oDarhrA itanaIhä maAiTa Baárer �WÜAH janaA manaeR maAinasahäka�oivaxayamaA itamaIhä kae� saAÏcCÜAÏÀ kae� itamaIhä itanaIhäLÜA�RyaäzaLeÜmaka�A �Nya sabaq maAinasahä BandA Daerq paApaIsamBaánCÜQÀ 5itanaIhä yastaA iTa�nana�. tar ma itamaIhäLÜA�RBandCÜu/ yaid itamaIhäLeÜ �ApaÍnao �dya r rhna-sahnapairva(aRna gÜÜarenaQ Banae/ itamaIhä paina yasarInaq naAzah¦naeCÜQÀ®

��ppppaaaayyyyaaaaooooggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaIIII nnnnaaaaBBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo ääääKKKKaaaa6yaezaULeÜ yao d]xwÜAnta ka�TaA Banae/ "�ka�janaA maAinasaka�o

��wÜA naeBaArAka�o äKa iTayao. yasaLeÜ yao äKaLÜA�R�ApaÍnaq �Ä�[Ur GaArImaA ropaeka�o iTayao. yao maAinasa äKamaApa�LÜ LÜAgyao ika� Banaer henaR �Ayao/ tar kae�hI paA�na.7 yasa �Ä�[Ur GaArI hercaAhka�o LÜAigÜÜa yasaLeÜ �ka�janaAnaoka�r paina rAKaeka�o iTayao. yasaTaR yao maAinasaLeÜ �ApaÍnaonaoka�rLÜA�R BaNyao/ 'maqLeÜ taIna vaxaR �iGadeiKa yao äKamaApa�LÜ KaoijarheCÜu/ tar maqLeÜ kae�hI paA�<na. yasaLÜA�R ka�AwÜIÜdee¬? ika�na yasaq jamaIna KaerA pa�AlnaeÀ¾ 8tar naoka�rLeÜ�(ar idyao/ 'maAiLÜka�? pa�LÜka�o LÜAigÜÜa �Baá �ka� vaxaRyasa äKaLÜA�R rAKaQ=. maLÜA�R yasaka�o vairpair Kata idnaosa��ina maLÜ hAlna idnaosa�. 9hunasaka�C/ �A�<do vaxaR yaoäKaLeÜ �vazyaq pa�LÜ deLÜA yaid yasabaeLÜA samma painaäKaLeÜ pa�LÜ id�na Banae yasaLÜA�R ka�AwÜI id¬<LÜA.¾®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA zzzzaaaabbbbaaaaAAAATTTTaaaakkkkaaaa��oooo iiiiddddnnnnaaaammmmaaaaAAAA ��wwwwÜÜÜÜIIII ssss¤¤¤¤aaaaIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo ppppaaaaAAAACCCCÜÜÜÜR RRRnnnnaaaa10zabaATaka�o idna yaezaULeÜ saBaAGarhämaA iza»aA id�.

11saBaAGarmaA ��wÜI s¤aI iTa�R. ¬ iBa¤a duxwÜAtmaA pasaeka�oiTayao jasaæArA ¬ �WÜAH vaxaRbaAwÜ ka�¤ae�ka�I iTa�R. yasaka�o FAùf kau�Pao iTayao �ina isaDaA �iBana sai(aánaTaI.12jaba yaezaULeÜ �saLÜA�R deKae/ itanaLeÜ Banae/ "naArI/ itamaI

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 11113333ÉÉÉÉ11113333----33334444 111111112222rogÜÜabaAwÜ mau(aá BayaQ.® 13yaezaULeÜ ¬ maAiTa hAta rAKae. yasapaiCÜ ¬ �WÜ�na saka�I �ina parmaezvarka�o PazaMsaA gÜÜarI.

14zabaATaka�o idna yasarI yaezaULeÜ jaAtaI paAreka�omaAsaBaAGarka�A PamauKa yaezaUsa<gÜÜa irsaA�ka�A iTa�. yasaka�Ar,ÜÜa�hA<LeÜ yahA< �paisTata maAinasahäLÜA�R Banae/ "CÜ idnaka�Ama gÜÜairnCÜ. �ina kau�naq idna inaka�o paAnaRka�o LÜAigÜÜa ka�ohI�A�na saka�CÜ. tar zabaATaka�o idna inaka�o h¦naka�o inaimtana�A�naU.®

15PaBauLeÜ �naLÜA�R BanaeÖ "itamaIhä ka�pawÜI hQ. itamaIhäsabaqLeÜ itamaIhäka�o gÜÜaoä �TavaA gÜÜaDaA KaoLeÜr gÜÜaoä�TavaA tavaeLÜAbaAwÜ itanaIhäLÜA�R paAnaI ipayaA�na LqÜjaAnCÜQ.itamaIhä yao zabaATaka�o idna paina gÜÜaCQÜRÀ 16yao s¤aIjasaLÜA�R maqLeÜ inaka�o paAre| � hAm�aq yahUdIka�I CÜorI h¦na�. tarzaqtaAnaLeÜ �saLÜA�R �WÜAH baxaR samma baA<Daer rAKyao. kae�zabaATaka�o idna �saka�o banDanabaAwÜ CÜuwÜA�nae ka�Ama WÜIka�iTa�naÀ® 17jaba yaezaULeÜ yasao Banae/ sabaq maAinasahä jasaLeÜ�naka�o inandA gÜÜare itanaIhä LÜiïata Ba�. �ina BaIùfka�Asabaq maAinasahä yaezaULeÜ gÜÜareka�o yastao �caimBata ka�AyaRka�oinaimta KauzaI Ba�.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo rrrrAAAAjjjjyyyyaaaa kkkkaaaae eee�� jjjjaaaassssttttaaaaoooo hhhhooooLLLLÜÜÜÜAAAAÀÀÀÀ:ma(aI 13É31-33; makaUR�sa 4É30-32ò

18 yasapaiCÜ yaezaULeÜ Banae/ "parmaezvarka�o rAjya kae�jastao CÜÀ yasaLÜA�R ma kae� isata tauLÜnaA gÜÜaä<À 19parmaezvarka�orAjya rAyaoka�o baI� jastaq CÜ jao kau�naq maAinasaLeÜ iLÜyao�ina �ApaÍnao bagÜÜaq |caAmaA ropyao. yao baI� �im�ayao �inabaùFer äKa Bayao. �Aka�Azaka�A carAhäLeÜ yasaka�o hA<gÜÜaAhämaAgÜÜau<ùf LÜgÜÜaA�.®

20yaezaULeÜ pae�ir Banae/ "ma parmaezvarka�o rAjyaLÜA�Rkae�isata tauLÜnaA gÜÜa¨<À 21yao KamaIr jastao ho jao �ka�s¤aILeÜ kau�naq ��wÜA WÜULÜo BaA<ùfAmaA �A<wÜAsa<gÜÜa rowÜI banaA�naimasaA�<CeÜ. yao KamaIrLeÜ sabaq mauCeÜka�o �A<wÜALÜA�R pau�LÜA�<CÜ.®

ssssaaaaAAAA< <<<GGGGaaaau uuurrrroooo FFFFooookkkkaaaa��AAAA:ma(aI 7É13-14/ 21-23ò

22yaezaU Pa yaeka� gÜÜaA�< r zahrmaA iza»aA id<dq gÜÜa�. itanaIyaäzaLeÜma jaAna yaA¤aA gÜÜairrheka�A iTa�. 23ka�saqLeÜ �hA<LÜA�RBanae/ "parmaPaBau? ka�itajanaA maAinasahäLÜA�R maui(aá idnausaika�nCÜ kae�vaLÜ ka�ohIÀ®

yaezaULeÜ Banae/ 24"saA<Gauro Foka�AbaAwÜ naq pasnae ka�ùfAka�oizaza gÜÜar/ ika�naBanae yahI svagÜÜaRka�o baAwÜo ho. DaerqmaAinasahä yahA<baAw pasnae ka�oizaza gÜÜaCÜRna�/ tar ka�ohI painasapa�LÜ h¦na sa(aqána. 25yaid kau�naq Gar maAiLÜka� �ApaÍnao GarFoka�AmaA taALÜA LÜgÜÜaA�<CÜ Banae/ itamaILeÜ baAihr �iBa�rFoka�A Fka��Fka�A�nau saka�CÜQ/ tar �saLeÜ Foka�A Kaoldqna.itamaI Banna saka�CÜQ/ 'mahAzaya/ hAm�ao inaömta Foka�AKaoiLÜidnauhosa�.¾ tar yao maAinasaLeÜ BannaeCÜ/ 'ma jaAindnaitamaI ka�hA<baAwÜ �A�ka�A hQÀ¾ 26taba itamaI Bannau zauägÜÜaCQÜR/ 'hAmaILeÜ �ka�saATa KaAyaQ| ipayaQ|. hAm�ao zahrka�Asaùfka�hämaA tapaA�<LeÜ isaka�A�nau Bayao.¾ 27�ina pae�ir�saLeÜ BannaeCÜ/ 'ma itamaILÜA�R icaindna</ itamaI ka�hA<baAwÜ�A�ka�A hQÀ madeiKa wÜAùfA jaA¬. itamaIhä sabaqLeÜ naqBaULÜ gÜÜaCÜQR.¾ 28itamaIhäLeÜ parmaezvarka�o rAjyamaA �b�aAhAma/�sahAka�/ yaAkaU�ba r jammaq �gÜÜamava(aáAhäLÜA�R BaewnaeCÜAÏ.tar itamaIhä baAihr pa�yaA<ika�naeCÜQ. taba itamaIhä änaeCÜQ�Q dAHA ika�wnaeCÜQ. 29maAinasahä paUvaR/ paizcama/ �(ar rdi»a,ÜÜabaAwÜ �A�naeCÜna�. parmaezvarka�o rAjyamaA itanaIhäkau�saIRmaA �Asana iLnaeCÜna�. 30�ihLeÜ jao talLÜo starmaAbasaeka�A CÜna� parmaezvarka�o rAjyamaA itanaIhäLeÜ ��ca sTaAnamaAbasna paA�naeCÜna�. �ina jao �ihLeÜ ��ca �AsanamaA basaeka�ACÜna� parmaezvarka�o rAjyamaA itanaIhä talLÜo �AsanamaAbasnaeCÜna�.®

yyyyaaaaääääzzzzaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜmmmmaaaammmmaaaaAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo mmmm££££ yyyyaaaau uuukkkkaaaa��oooo BBBBaaaaiiiivvvvaaaaxxxxyyyyaaaavvvvaaaaAAAA,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaIIII:ma(aI 23É37-39ò

31 yasaqbaeLÜA ka�ohI pa�ArsaIhä yaezaUka�hA< �A� �inaBanae/ "yahA<deiKa wÜAùfA jaA¬ �ina Âka�. herodLeÜ tapaA�RªLÜA�RmaAnaR caAhnCÜ.®

32yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ "jaA¬ �ina yao syaALÜLÜA�RBana/ '�Aja r BaoiLÜ maAinasahämaA Ba�ka�o BaUta �AtmaAhäBagÜÜaA�<CÜu �ina ivamaArhä inaka�o paAnaeR ka�Ama gÜÜaCÜuR. taeêaoidna/ maero sabaq ka�Ama isaiënae CÜ.¾ 33tar �Aja r BaoiLÜmaqLeÜ maero ka�Ama gÜÜanaqR paCÜR. taba �ka�oR idna/ ma jaAnaq paCÜR/ika�naBanae sabaq �gÜÜamava(aáAhä yaäzaLeÜmaA manaqR paCÜR.

34"� yaäzaLe Üma/ yaäzaLe Üma? itamaIhäLe Ü�gÜÜamava(aáAhäLÜA�R maACÜQR �ina parmaezvarLeÜ itam�aomaA paWÜA�ka�otaI maAinasahäLÜA�R FuMgÜÜaALeÜ ihka�AR�CÜQ. Daerq palwÜ itamaIhäka�omaAinasahäLÜA�R maqLeÜ sahyaogÜÜa gÜÜanaR �cCÜA gÜÜare |. maqLeÜ

111111113333 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 11113333ÉÉÉÉ33335555----11114444ÉÉÉÉ22221111itanaIhäLÜA�R kau�KaurAka�o paoTaILeÜ jasarI �ApaÍnaA calLÜAhäLÜA�RpaKaewÜA mauina BaeLÜA gÜÜaCÜR yasarI naq BaeLÜA gÜÜanaR caAhAnTae|. taritamaIhäLeÜ maLÜA�R yasao gÜÜanaR id�naQ. 35yasaTaR �baitamaIhäka�o Gar paU,ÜÜaRäpaLeÜ �jaAùf h¦naeCÜ. ma itamaIhäLÜA�RBanCÜu/ yasaka�Ar,ÜÜa maLÜA�R itamaIhäLeÜ yaitaÓaeLÜ deKnapaA�nae CqnaQ jabasamma itamaIhäLeÜ Bannae CqnaQ ika� '§vaAgÜÜata?parmaezvarLeÜ itanaLÜA�R �AizavaARd id¬na jao parmaPaBauka�onaA�<maA �A<�CÜna�.¾* ®

kkkkaaaae eee�� zzzzaaaabbbbaaaaAAAATTTTaaaakkkkaaaa��oooo iiiiddddnnnnaaaammmmaaaaAAAA ��ppppaaaaccccaaaaAAAArrrr ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRR ��iiiiccccaaaattttaaaa CCCCÜÜÜÜÀÀÀÀ�ka� zabaATaka�o idna/ kau�naq �ka� mauKya pa�irsaIka�oGarmaA KaAnaA KaAnau yaezaU jaAnau Bayao. yahA< Ba�ka�A

sabaq maAinasahäLeÜ �naLÜA�R Kaubaq naijaka�baAwÜ jaA<icarheka�AiTa�. 2�ka�janaA jaLÜodr rogÜÜaILÜA�R yaezaUka�o �iGa lyaA��ka�oiTayao. 3yaezaULeÜ pa�irsaIhä r zaAs¤aIhäLÜA�R saoDnau Bayao/"zabaATaka�o idna ka�saqLÜA�R inaka�o paAnau R �icata ho vaAho�naÀ® 4tar itanaIhäLeÜ yaezaUka�o Paznaka�o �(ar idnasakae�nana�. yasaka�Ar,ÜÜa �naLeÜ yasa maAinasaLÜA�R lyaA� �ina�saLÜA�R inaka�o paAre. taba �hA<LeÜ yasa maAinasaLÜA�RpaWÜA�idnau Bayao. 5yaezaULeÜ pa�AirsaIhä r vyavasTaAhäka�AzaAs¤aIhäLÜA�R Banae/ "yaid itamaIhäka�o pau¤a �TavaA ka�AmagÜÜanaeR jantau zabaATaka�o idna kau�vaAmaA jaAika�� yasaLÜA�R Baá·Ü�qinaka�AldqnaQ rÀ® 6taI pa�irsaIhä r vyavasTaAhäka�AzaAs¤aIhä yaezaULeÜ Banaeka�o kau�rAmaA kae�hI Banna sakae�nana�.

��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaq qqq PPPPaaaazzzzaaaaM MMMssssaaaaAAAA nnnnaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr7tabaÜ yaezaULeÜ deKnau Bayao ika� kae�hI �itaiTahäLeÜ

�saLÜ kau�saIRhä roijarheka�A iTa�. yasaka�Ar,ÜÜa �naLeÜ yaod]xwÜAnta ka�TaA saunaA�É 8"jaba ka�saqLeÜ itamaILÜA�R ivavaAhBaojamaA inam yaA�CÜ/ mauKya �Asana dKaLÜ nagÜÜar. taIvyai(aáLeÜ itamaIhä BandA paina mauKya vyai(aá inam yaA�ka�oh¦na saka�CÜ. 9�ina yaid itamaI mauKya �AsanamaA baisarheka�oCÜQ Banae inam yaA�nae vyai(aáLeÜ itamaILÜA�R samBaáA�naeCÜ/ 'yaomaAinasaLÜA�R itam�ao �Asana dee¬.¾ taba �intama �AsanamaAgÜÜa�r itamaILeÜ basnau panae RCÜ. �ina itamaI baùfo zamaRmaApanaeRCÜQ. 10yasaka�Ar,ÜÜa jaba kau�naq vyai(aáLeÜ itamaILÜA�R inam yaA�/gÜÜa�r inamna starIya �Asana �ogÜÜaowÜ. taba yao itamaILÜA�R

''''§§§§vvvvaaaaAAAAggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaattttaaaa???? ²²²² ��AAAA< <<<��CCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��¾¾¾¾ BajanasaM�ah 118É26.

inam yaA�nae vyai(aá �A�r BannaeCÜ/ 'ima¤a/ itamaI �Baá

11114444

mauKya �AsanamaA basa.¾ yaitabaeLÜA sabaq �itaiTahäLeÜitamaILÜA�R sammaAna gÜÜanaeRCÜna�. 11ika�naBanae jasaLeÜ �Apaq�LÜA�RmaAiTa �WÜA�<CÜ yao taLÜ BaánauR paCÜR. tar jasaLeÜ �Apaq�LÜA�Rinamna starka�o maAnCÜ yasaLÜA�R �cca taulyaA�naeCÜ.®

iiiittttaaaammmmaaaaIIIIhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ��nnnnaaaaAAAAmmmmaaaa iiiimmmmaaaallllnnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜ12 yasapaiCÜ yaezaULeÜ itanaLÜA�R inam yaA�nae pa�irsaILÜA�R

Banae/ "jaba kau�naq idna itamaIhäLeÜ ibahAna vaA baeÂka�Ika�oBaojana gÜÜarA�na �cCÜA gÜÜaCQÜR/ yasabaeLÜA kae�vaLÜ �ApaÍnaAsaATaIhä/ dAjauBaA�hä/ �Apa�ntahä/ r DanaI iCÜmaeka�IhäLÜA�RmaA¤a nabaoLÜA¬. badLÜAmaA itanaIhäLeÜ paina itamaIhäLÜA�RKaAnaA KaAna inamtao idnCÜna� �ina itam�ao �naAma paA�hAlnaeCÜQ.13yasaka�o sa·Ü�AmaA/ jaba kau�naq yastao Baoja gÜÜaCÜQR/ taIgÜÜarIbahä/ kau�jao/ LÜÄ�[ùfA r �nDaAhäLÜA�R baoLÜA¬.14 yasapaiCÜ itamaI DaNya h¦naeCÜQ/ ika�naBanae »aitapaU,ÜÜaR gÜÜanaRitanaIhäka�omaA kae�hI h¦<dqna. itanaIhäka�o kae�hI paina h¦<dqna.tar jaba �saLÜ maAinasa m£ yaubaAwÜ baQrI �WÜ�naeCÜ yasabaeLÜAitamaIhäLeÜ �naAma paA�naeCÜQ.®

mmmmaaaahhhhAAAABBBBaaaaoooojjjjaaaakkkkaaaa��oooo ��wwwwÜÜÜÜAAAA dddd]]]]xxxxwwwwÜÜÜÜAAAAnnnnttttaaaa:ma(aI 22É1-10ò

15yaezaUsa<gÜÜa baisarheka�A Daerq maAinasahämaDyae �ka�janaALeÜyao kau�rA sauNyao. yasa maAinasaLeÜ yaezaULÜA�R BaNyao/ "itanaIhäjajasaLeÜ parmaezvarka�o rAjyamaA Baoja KaAna paA�<CÜna�/ itanaIhäsaA<�caqnaq DaNya h¦na�.®

16yaezaULeÜ yasa maAinasaLÜA�R Banae/ "kau�naq �ka� maAinasaLeÜivazaALÜ Baojaka�o vyavasTaA gÜÜareka�o iTayao. yasaLeÜ DaerqmaAinasahäLÜA�R baoLÜA�ka�o iTayao. 17jaba KaAnaA KaAnaebaeLÜA Bayao/ yasa maAinasaLeÜ �ApaÍnao naoka�rLÜA�R paAh¦naAhäLÜA�RbaoLÜA�nau paWÜAyao/ '�A�nauhosa� Pa yaeka� caIja tayaArI CÜ.¾18tar sabaq paAh¦naAhäLeÜ Banae ika� itanaIhä jaAna �samaTaRiTa�. Pa yaeka�LeÜ �ka� �ka� vahnaA LÜgÜÜaAyao. paihLÜovyai(aáLeÜ Banyao/ 'maqLeÜ BaKaRrq ��wÜA Kaeta ika�naeka�o CÜu/yasaTaR yasaLÜA�R henaR ma jaAnau paCÜR. dyaA gÜÜarI maApa�gÜÜanauRhosa�.¾ 19�ka�oR vyai(aáLeÜ Banyao/ 'maqLeÜ BaKaRrq paA<cajaor gÜÜaoä ika�naeka�o CÜu/ yasaLeÜ gÜÜadAR ma itanaIhäLÜA�Rka�Ama isaka�A�na jaAnau paCÜR. maLÜA�R dyaA gÜÜarI maApa�gÜÜanauRhosa�.¾ 20taeêao vyai(aáLeÜ BaNyao/ 'maqLeÜ BaKaRrq ivavaAhgÜÜareka�o CÜu. ma �A�na sai(aána<.¾ 21 yasapaiCÜ yao naoka�r

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 11114444ÉÉÉÉ22222222----11115555ÉÉÉÉ9999 111111114444pa�ika�Ryao. yasaLeÜ �ApaÍnao maAiLÜka�LÜA�R v£taAnta saunaAyao.maAiLÜka� � yantaq irsaAyao �ina BaNyao/ 'caA< ùFo gÜÜar.zahrka�A gÜÜalLÜI r saA<Gauro baAwÜo itar jaA¬ �ina gÜÜarIbamaAinasahä/ LÜÄ�[ùfA r �nDao taTaA ÂLÜAhäLÜA�R lyaA¬.¾22taba yasa naoka�rLeÜ maAiLÜka�LÜA�R BaNyao/ 'maAiLÜka�/tapaA�RªLeÜ jae Bannau Ba�ka�o iTayao/ yao maqLeÜ gÜÜare|/ tar �Baqá�ä maAinasahäLÜA�R basaA�nae WÜA�< CÜ.¾ 23maAiLÜka�LeÜnaoka�rLÜA�R Banae/ 'maULÜ saùfka�hä r gÜÜaA<�LeÜ baAwÜoitar jaA¬maAinasahäLÜA�R yataA �A�na Bana taAika� Gar Bairyaosa. maitamaILÜA�R BanCÜu. 24maqLeÜ inamtao id�ka�Ahä maDyae ka�saqLeÜpaina masa<gÜÜa Baoja caAKna paA�nae Cqna.¾®

iiiittttaaaammmmaaaaIIII ppppaaaaiiiihhhhLLLLÜÜÜÜAAAA yyyyaaaaoooojjjjaaaannnnaaaaAAAA bbbbaaaannnnaaaaAAAA¬¬¬¬:ma(aI 10É37-38ò

25Daerq maAinasahäLeÜ yaezaUsa<gÜÜa yaA¤aA gÜÜairrheka�A iTa�.�hA< itanaIhäpai·Ü� pa�kaR�nau Bayao �ina Bannau Bayao/ 26"yaidka�ohI maAinasa ma ka�hA< �A<�CÜ Banae/ �ina maLÜA�R BandA�iDaka� �saka�o baAbau/ �AmaA/ §vaAsnaI/ pau¤a-CÜorI/ dAjauBaA�taTaA iddI-baihnaIhäLÜA�R Paema gÜÜaCÜR Banae yao maAinasa maerocaeLÜA h¦na sa(aqána. kau�naq paina vyai(aáLeÜ �ApaÍnao jaIvanaLÜA�RBandA baùfI maLÜA�R Daerq Paema gÜÜanauR paCÜR. 27yaid ka�saqLeÜ�ApaÍnao k�aU�sa :samaSyaAò na�WÜA�R maLÜA�R paCYA�<CÜ Banaetyao vyai(aá maero caeLÜA h¦na sa(aqána. 28yaid itamaI ��wÜABavana banaA�na caAhnCÜQ Banae/ itamaILeÜ paihLeÜ basaer yaobanaA�naLÜA�R ka�ita KacaR LÜAgÜnae ho yasaka�o CÜLÜpa�LÜ gÜÜanauRpaCÜR. Bavanaka�o ka�Ama paurA isaDyaA�naLÜA�R yai(a itam�aomaABa�ka�o paqsaALeÜ paugÜCÜ paugÜdqna yao henauR paCÜR. 29yaid itamaILeÜyasao nagÜÜare/ ka�Ama ta zauä gÜÜanaR saka�CÜQ tar yasaLÜA�R paUrAgÜÜanaR sa(aqánaQ. �ina yaid paUrA gÜÜanaR nasakae� sabaq maAinasahäLeÜitamaILÜA�R iKasaI gÜÜanaeRCÜna�. 30itanaIhäLeÜ Bannae CÜna�/ 'yaomaAinasaLeÜ Gar banaA�nau ta zauägÜÜarYo tar paUrA gÜÜanauR Banaesakae�na.¾

31"yaid kau�naq rAjaA �ka�oR rAjaAsa<gÜÜa yauë gÜÜanaR jaA<dqCÜBanae/ paihLeÜ � basna paCÜR/ yaojanaA banaA�naupaCÜR. yaid yasaka�o dza hjaAr maAinasahä CÜna� �ina �saka�o ivapa»aIbaIsa hjaAr maAinasahä iLÜ�r �A<�dqCÜ Banae/ yasaLeÜina,ÜÜaRya gÜÜanauR paCÜR ika� ¬ ivajayaI h¦na saka�CÜ ika� sa(aqána.32yaid �saLeÜ yao rAjaALÜA�R ijatna sa(aq�na Banae �saLeÜ�ApaÍnao maAinasahä �ka�oR rAjaAka�omaA zaAinta PastaAva

rAKnauka�o inaimta paWÜA�nau paCÜR. 33 yasarI naq/ itamaIhäLeÜpaihLeÜ yaojanaA banaA�nau paCÜR. maLÜA�R paCYA�nae ho BanaeitamaIhäLeÜ Pa yaeka� kau�rALÜA�R CÜAùfnau paCÜR. na¤a itamaIhämaero caeLÜA banna sa(aqánaQ.

��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo PPPPaaaaBBBBaaaaAAAAvvvvaaaa nnnnaaaahhhhrrrrAAAA¬¬¬¬:ma(aI 5É13; makaUR�sa 9É50ò

34"nauna �saLÜ caIja ho. tar yaid naunaLeÜ �ApaÍnaonauinaLÜo §vaAd hrAyao Banae/ yao vaeka�Amae h¦nCÜ. yasaLÜA�Rpae�ir nauinaLÜo banaA�na saika�dqna. 35 yasaLÜA�R itamaIhäLeÜmaAwÜo sarh �TavaA ivaävaAka�A maLÜka�A LÜAigÜÜa samaeta PayaogÜÜagÜÜanaR sa(aqánaQ. maAinasahäLeÜ yasaq pa�yaA<ika�denaeCÜna�.

"jasaLeÜ maLÜA�R sauinarheka�A CÜQ sauna.®

§§§§vvvvaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaR RRRmmmmaaaaAAAAÜÜÜÜ ��AAAAnnnnaaaannnndddd:ma(aI 18É12-14ò

�naeka�AÏ ka�r �WÜA�naehä r paApaIhä yaezaUka�hA<�naLÜA�R saunna �A�. 2taba pa�irsaIhä r vyavasTaAka�A

zaAs¤aIhäLeÜ ivaroDa Paka�wÜ gÜÜanaR TaALeÜ/ "her? yao maAinasaLeÜpaApaIhäLÜA�R paina �ah,ÜÜa gÜÜaCÜR �ina sa<gÜÜaq basaer KaAnCÜ.®

3 yasapaiCÜ yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R yao d]xwÜAnta saunaA�É4"itamaIhä maDyae ka�saqka�o saya vawÜA Bae|ùfAhä CÜna� �inataI maDyae ��wÜA hrAyao/ yao �naAnsaya Bae| ùfALÜA�R CÜoùferhrA�ka�o ��wÜA BaeùfA Kaojna jaAnCÜ. yao BaeùfA jabasammapaA�nae Cqna ¬ KaojaI rhnae CÜ. 5�ina jaba �saLeÜhrA�ka�o BaeùfA paA�<CÜ ¬ �ita KauzaI h¦nCÜ. yao maAinasaLeÜBaeùfALÜA�R �ApaÍnao ka�A<DamaA baokae�r lyaA�naeCÜ. 6jaba yaomaAinasa �saka�o GarmaA pa�kaeR�r �A<�CÜ/ �ApaÍnao saATaIhä riCÜmaeka�Ihäka�omaA jaAnCÜ �ina BanÜCÜ/ 'ma jastaq KauzaIho¬/ ika�naBanae maqLeÜ hrA�ka�o Bae ùfA paA�<.¾ 7 yastaqPaka�ArLeÜ ma BandCÜu/ itamaIhäLÜA�R §vagÜÜaRmaA �ita �Anandh¦nCÜ jaba ��wÜA paApaILeÜ �ApaÍnao �dya pairva(aRna gÜÜaCÜR�ina �Nya �naAnsaya �saLÜ maAinasahäLeÜ �ApaÍnao �dyapairva(aRna gÜÜanaR kau�naq �Avazyaka� padqRna.

8"maAnaILeÜ¬ ��wÜI s¤aIsa<gÜÜa dzavawÜA caA<dIka�A isaða�AhäCna�/ yaid �saLeÜ ��wÜA isaða�A hrA�R/ yasaLeÜ ba(aI baAlCeÜ�ina yao GarmaA Kaojdq baùFACeÜR. jabasamma �saLeÜ isaða�ApaA<�idna Kauba DyaAnapaUvaRka� KaojCeÜ. 9�ina jaba �saLeÜ yaohrA�ka�o isaða�A paA�<CeÜ/ �saLeÜ �ApaÍnao saATaIhä r

11115555

111111115555 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 11115555ÉÉÉÉ11110000----11116666ÉÉÉÉ1111iCÜmaeka�IhäLÜA�R baoLÜA�r BanCÜe/ 'maisata KauzaI ho¬ika�naBanae maqLeÜ hrA�ka�o isaða�A paA�<.¾ 10 yasarI naq/ maBandCÜu/ parmaezvarka�o dUtahäka�o �iGa KauzaI CÜA�<CÜ jaba�ka�janaA paApaILeÜ �ApaÍnao �dya pairva(aRna gÜÜaCÜRÜ.®

��ùùùùffffnnnnttttaaaaAAAA ppppaaaau uuu¤¤¤¤aaaa11 yasapaiCÜ yaezaULeÜ Banae/ "�ka�janaA maAinasaka�o du�

pau¤ahä iTa�. 12ka�AnCÜo CÜoroLeÜ �ApaÍnao baAbauLÜA�R BaNyao/'ipataA hAm�ao sampai(amaA maero BaAgÜÜamaA jae jaita �Mza paCÜRmaLÜA�R idnauhosa�.¾ �ina baAbauLeÜ �ApaÍnao Dana-sampai(a taIdu�R pau¤ahäLÜA�R baA<iùfid�. 13kae�hI idna paiCÜ ka�AnCÜoCÜoroLeÜÜ �ApaÍnao sabaq sampai(a bawÜulyao �ina gÜÜayao. tyaowÜAùfo dezamaA gÜÜayao. yahA< yasaLeÜ maUKaRLeÜ BaÏá �ApaÍnao¨<ipayaA-paqsaA saba KacaR gÜÜarYo. 14�Apau�maA jae jaita iTayaosabaq yasaLeÜ svaAhA paArYo. taba/ yao WÜA�<maA KaùferIparYo/ �ina paAnaI pawÜðaq� parena. dezaBarI maAinasahäLeÜKaAnaekau�rA paA�na CÜAùfe. yao Kaubaq Baoka�Ayao �ina �saLÜA�RpaqsaAka�o �Avazyaka� paina parYo. 15�ina yasa WÜA<�ka�okau�naq �ka�janaA maAinasaka�hA< gÜÜayao �ina �ApaÍnao jaIivaka�Aka�oLÜAigÜÜa yasaLeÜ yahA< ka�Ama iLÜyao. �ina �saLeÜ yasaLÜA�RKaetamaA sau <gÜ Üa urhä henaR paWÜAyao. 16 yao vyai(aá yai(aBaoka�A�ka�o iTayao ika� �saLeÜ jauna caAro sa<gÜÜa urhäLeÜKaA<dqTyao KaAna Kaojyao. tar ka�saqLeÜ yasaLÜA�R kae�hI id�na.17taba �saLeÜ �ApaU�LÜA�R maUKaR Ba�ka�o �nauBava gÜÜarYo.�saLeÜ Banyao/ 'maerA baAbauka�o jaita naoka�rhä CÜna� itanaIhäka�omaA�Avazyaka� BandA vaezaI KaAnaA CÜ. tar ma yahA< Baoka�LeÜmanaR LÜAgÜÜaeka�o CÜu. 18ma �W�ÜCÜu �ina yahA<baAwÜ baAbauka�hA<jaAnCÜu �ina ma �naLÜA�R BannaeCÜu baAbau? maqLeÜ parmaezvar�ina ta<paA�Rka�o �iGa paina paApa gÜÜare=. 19ma tapaA�Rªka�o CÜoroBainanau �ba �sao yaogyaka�o CqÜna. maLÜA�R tapaA�Rªkaq� �ka�janaAnaoka�r BaÏá rAKnau hosa�.¾ 20yasarI yao kae�wÜo �WYo �ina�ApaÍnao baAbau Baewna gÜÜayao.

CCCCÜÜÜÜoooorrrroooo ppppaaaa��iiiikkkkaaaa��R RRRnnnnCCCCÜÜÜÜ"jaba inakaq� parq �A<�dq iTayao/ yasaka�o baAbauLeÜ deKyao

�ina �ApaÍnao CÜoroPaita baAbauka�o manamaA Kaubaq dyaA jaAgyao.�ina ipataA CÜoro Ba�ka�hA< dgÜÜaudqR gÜÜa�r �MgÜÜaALÜo hALeÜ �QmvaA<�R KaA�. 21CÜoroLeÜ BaNyao/ 'baAbau/ maqLeÜ parmaezvar rtapaA�Rªka�o �iGa paApa ka�Ama gÜÜareka�o CÜu. ma tapaA�Rªka�o CÜoro

Bainana �ba �sao yaogyaka�o CqÜna.¾ 22tar �saka�o baAbauLeÜ�saka�o naoka�rhäLÜA�R �HA�/ 'caA<ùfo? rAm�aA-rAm�aA ÂgÜÜaApa�AwÜAlyaA¬ �ina yasaLÜA�R LÜgÜÜaA�R dee¬. hAtamaA �Q=WÜI painaLÜgÜÜaA�dee¬ �ina Kau·Ü�AmaA jau(aA paina LÜgÜÜaA�dee¬. 23 yaomaowÜo baACÜA lyaA¬/ yasaLÜA�R maAr �ina hAmaI KaA�rBaoja manaA<�CÜQ. 24ika�naBanae yao maero CÜoro mareka�o iTayao/tar �ihLeÜ ¬ jaIivata pa�ka�IR �A�ka�o CÜ. � hrA�ka�oiTayao/ tar �saLÜA�R �ihLeÜ paA��ka�o CÜ.¾ yasapaiCÜitanaIhäLeÜ Baojaka�o vyavasTaA zauä gÜÜare.

jjjjaaaae eeeWWWWÜÜÜÜoooo CCCCÜÜÜÜoooorrrrooookkkkaaaa��oooo ��AAAAggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaammmmaaaannnnaaaa25"�saka�o jaeWÜo CÜoro KaetamaA iTayao. ¬ ibastaArq

GarmaA �Ayao. �saLeÜ yahA< naAca gÜÜaAna Ba�rheka�o sauNyao.26yasaTaR jaeWÜo CÜoroLeÜ �ka�janaA naoka�rLÜA�R baoLÜA�rsaoDyao/ 'yaI saba ika�na Ba�rheka�o CÜÀ¾ 27naoka�rLeÜ �(aridyao/ 'itam�ao BaA� pa�kae R�r �A�ka�o CÜ. itam�ao baAbauLeÜBaojaka�o LÜAigÜÜa maowÜo baACÜA maAnaR LÜgÜÜaA�ka�A CÜna� ika�naBanaeBaA� sakau�zaLÜ pa�kaeR�r �A�ka�omaA itanaI � yantaq KauzaIiTa�.¾ 28 yao jaeWÜo CÜoro irsaAyao �ina BaojamaA jaAna managÜÜarena. yasaTaR �saka�o baAbau �Apaq� gÜÜa�r itanaLÜA�R �tsavamaAsaimmaiLÜta h¦na �A�ah gÜÜare. 29 yao CÜoroLeÜ baAbauLÜA�RBaNyao/ 'maqLeÜ ya¤ao vaxaR samma naoka�r BaÏá tapaA�Rªka�o saevaAgÜÜareÎ. maqLeÜ sa<Daq tapaA�Rªka�o �A$aA paALÜna gÜÜareÎ. tar maeroinaömta tapaA�RªLeÜ ��wÜA saAnao paAWÜA samma idnau Ba�na taAika�ma maerA ima¤ahäsa<gÜÜa Baoja manaA�<na saka�Tae. 30tar tapaA�Rªka�oyao CÜoroLeÜ �ApaÍnau paurq sampai(a vaezyaAhäka�o saMgÜÜatamaA�ùfA�ka�o ho. �ina ¬ Gar �A�<dA caA<ih maowÜo baACÜosamaeta maAnaR LÜA�nau Bayao.¾ 31�ina baAbauLeÜ CÜoroLÜA�R Banae/'��R CÜoro? itamaI ta sa<Daq masa<gÜÜaq CÜQ. maeromaA Ba�ka�o saArAsampai(a itam�aq ho. 32hAmaI sabaq KauzaI hQ= �Q Baoja gÜÜarQ=.ika�naBanae itam�ao yao BaA� mareka�o iTayao �ina ija�<do pa�ka�IR�A�ka�o CÜ. � hrA�ka�o iTayao tar �ihLeÜ paA��ka�oCÜ.¾®

��ssssaaaaLLLLÜÜÜÜ ssssaaaammmmppppaaaaiiii((((aaaayaezaULeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R Banae/ "�ka�janaA DanaImaAinasa iTa�. itanaLeÜ �ApaÍnao vyaApaArka�o hercaAhka�o

inaimta �ka�janaA PavaMDaka� inayau(aá gÜÜareka�A iTa�. kae�hI samayapaiCÜ yao DanaI maAinasaLeÜ caALÜ paA� ika� yasa PavaMDaka�LeÜ

11116666

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 11116666ÉÉÉÉ2222----22222222 111111116666�saka�o sampai(a naxwÜ paAdqR iTayao. 2yasaka�Ar,ÜÜa itanaLeÜ yaoPavaMDaka�LÜA�R baoLÜA� �ina Banae/ 'maqLeÜ itam�ao baAremaA saunaeka�oCÜu. itamaILeÜ KacaR gÜÜareka�o maero äipayaA<-paqsaAka�o ivavar,ÜÜadee¬. �ba �sao itamaI maero PavaMDaka� rhna paA�nae CqnaQ.¾3 yasapaiCÜ yao PavaMDaka�LeÜ �Apaq� saocna LÜAgyao/ 'maqLeÜ kae�gÜÜanauR panaeR hoÀ maero maAiLÜka� maLÜA�R ka�AmabaAwÜ inaka�AlnaevaALÜACÜna�. KaetamaA ka�Ama gÜÜanaeR maero zai(aá Cqna. maLÜA�R maAgÜnapaina LÜAja LÜAgÜCÜ. 4ma jaAndCÜu maqLeÜ kae� gÜÜanauR paCÜR taAika�jaba maqLeÜ maero ka�Ama gÜÜaumaA�<CÜu/ �ä maAinasahäLeÜ maLÜA�RitanaIhäka�o GarmaA baoLÜA�nae CÜna�.¾ 5yasaka�Ar,ÜÜa yaoPavaMDaka�LeÜ jajasaLeÜ paqsaA LÜgÜÜaeka�A iTa� Pa yaeka�LÜA�R baoLÜAyao. yasaLeÜ paihLÜo vyai(aáLÜA�R BaNyao/ 'itamaILeÜ maero maAiLÜka�LÜA�Rka�ita itanauRpaCÜRÀ¾ 6 yasa vyai(aáLeÜ Banyao/ 'maqLeÜ itanaLÜA�RcaAr hjaAr ika�LÜo�aAma jaqtauna taeLÜ idnaupaCÜR.¾ tyao PavaMDaka�LeÜ yasaLÜA�R Banyao/ 'yahA< itam�ao saUcaI CÜ; basaer Baá·Ü�q saUcaIGawÜA�nae ka�AmagÜÜar r du�RhjaAr ika�LÜo�aAma LeÜKa.¾ 7 yasapaiCÜPavaMDaka�LeÜ �ka�oR vyai(aáLÜA�R BaNyao/ 'itamaILeÜ maero maAiLÜka�LÜA�Rka�ita itanauRpaCÜRÀ¾ yasa maAinasaLeÜ BaNyao/ 'maqLeÜ itanaLÜA�R �ka�saya bastaA gÜÜah¦< idnaupaCÜR.¾ tabaÜ yao PavaMDaka�LeÜ BaNyao/ 'yahA<itam�ao saUcaI CÜ. yasaLÜA�R GawÜA¬ �ina �ssaI bastaALeÜKa.¾ 8paiCÜ maAiLÜka�LeÜ yao �maAndArhIna PavaMDaka�ka�oPazaMsaA gÜÜare ika�naBanae �saLeÜ caLÜAka�I saATa ka�Ama gÜÜarYo.ho/ saMsaAirka� maAinasahä �Aitmaka� maAinasahä BandAitanaIhäka�o maAinasahäisata vyavasaAyamaA cataur h¦nCÜna�.

9"ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/ saMsaArmaA Ba�ka�A itam�aoicajahä PayaogÜÜa gÜÜarer �ApaÍnao ima¤ahä banaA¬. jaba taIcaIjahä saika�nCÜ/ taba itamaIhäLÜA�R �nanta baAsa sTaAnamaA§vaAgÜÜata h¦naeCÜ. 10yaid kau�naq vyai(aáLÜA�R saAnao kau�romaAivazvaAsa gÜÜanaR saika�nCÜ Banae WÜULÜo WÜULÜo kau�rAmaA painaivazvaAsa gÜÜanaR saika�nCÜ. yaid kau�naq vyai(aá saAmaANya kau�rAmaA�maAndArhIna CÜ Banae WÜULÜA-WÜULÜA kau�rAmaA paina �maAndArhInah¦nCÜ. 11yaid itamaILÜA�R saAMsaAirka� sampai(amaA ivazvaAsagÜÜanaR saika�Mdqna/ itamaIhäLÜA�R ka�sarI saA<cao sampai(aka�oLÜAigÜÜa ivazvaAsa gÜÜairnCÜ. 12yaid itamaIhäLeÜ �ka�ARka�osaAmaAnahämaA ivazvaAsaI PamaA,ÜÜa gÜÜanaR sakae�naQ Banae itamaIhäLÜA�Rka�saLeÜ itamaIhäkaq� samaAnahä idnaeCÜÀ

13"�kaq� samayamaA ��wÜA naoka�rLeÜ du�janaA maAiLÜka�ka�osaevaA gÜÜanaR sa(aqána. yao naoka�rLeÜ �ka�janaA maAiLÜka�LÜA�RG£,ÜÜaA gÜÜaCÜR �ina �ka�oRLÜA�R Paema gÜÜaCÜR/ �TavaA yao

�ka�janaAka�o Ba(aá h¦nCÜ Banae �ka�oRLÜA�R mana parA�<dqna.�kaq� samayamaA itamaIhäLeÜ parmaezvar r sampai(aka�o saevaAgÜÜanaR sa(aqánaQ.®

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo iiiinnnnaaaayyyyaaaammmmaaaa ppppaaaaiiiirrrrvvvvaaaa((((aaaaR RRRnnnnaaaa hhhh¦¦¦¦< <<<ddddqqqqnnnnaaaa:ma(aI 11É12-13ò

14pa�irsaIhäLeÜ yaI saba sauinarheka�A iTa�. pa�irsaIhäLeÜyaezaUka�o inandA gÜÜare ika�naBanae itanaIhä sabaqLeÜ DanaLÜA�R PaemagÜÜaTae R. 15yaezaULeÜ taI pa�irsaIhäLÜA�R Banae/ "itamaIhämaAinasahäka�o �iGa BaLÜAdmaIka�o §vaBaAva deKaA<�CÜQ. itamaIhäiBa¤a kae� CÜ parmaezvar jaAnnau h¦nCÜ. jauna kau�ro maAinasaka�oLÜAigÜÜa maUlyavaAna CÜ parmaezvarka�o inaimta yasaka�o kae�hImaUlya Cqna.

16"parmaezvarLeÜ maAinasahä maozaAka�o inayama r�gÜÜamava(aáAhäka�A �anTahä �nausaAr baA<caeka�o cahAnCÜna.tar baiptasmaA idnae yaUhnnaA �A�paiCÜ naq parmaezvarka�orAjyaka�o sausamaAcaArhä saunaA�yao. �naeka�Q= maAinasahäparmaezvarka�o rAjyamaA pasna paA�naLÜA�R pairZma gÜÜairrheka�ACÜna�. 17inayamaka�o sau»ma �Mza paina pairva(aRna gÜÜairnau BandA§vagÜÜaR r p£TvaI naq �ilpanau �Baá saijaLÜo CÜ.

CCCCÜÜÜÜu uuuwwwwÜÜÜÜAAAAnnnnaaaaAAAAmmmmaaaa rrrr ppppaaaau uuunnnnaaaaiiiivvvvaaaaR RRRvvvvaaaaAAAAhhhh18"yaid kau�naq vyai(aáLeÜ �ApaÍnao svaAsnaIsa<gÜÜa CÜuwÜAnaAma

gÜÜaCÜR r �ka�oR s¤aILÜA�R ivavaAh gÜÜaCÜR Banae/ ¬ vyaiBacaArpaApaka�o doxaI h¦naeCÜ. �ina kau�naq vyai(aáLeÜ CÜuwÜAnaAma Ba�ka�Is¤aILÜA�R ivavaAh gÜÜaCÜR Banae tyasaLÜA�R paina vyaiBacaAr gÜÜarekaq�paApa LÜAgÜnaeCÜ.®

DDDDaaaannnnaaaaIIII mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaa rrrr LLLLÜÜÜÜAAAAjjjjaaaarrrrssssaaaa19yaezaULeÜ Banae/ "��wÜA DanaI maAinasa iTayao. �saLeÜ

bah¦maUlya ÂgÜÜaAhä LÜgÜÜaa<�Tyao. yao yaita DanaI iTayao ika�Pa yaeka� idna Baoja KauvaA�na saka�Tyao. 20 yahA< LÜAjarsanaA�< gÜÜareka�o �ka� gÜÜarIba maAinasa basTyao. yao yasa DanaImaAinasaka�o Garka�o Foka�A �iGa sautaI rhnTyao. yasaka�ozarIr GaAvaq GaAvaLeÜ Bair�ka�o iTayao. 21yaid yasaLeÜ yasaDanaI maAinasaLeÜ KaA�r �b�aeka�o KaAna paA� paina santauxwÜh¦nTyao. ka�ihLeÜ ka�A<hI kau�kau�rhäLeÜ yasaka�o GaAva caAiwÜrheka�Ah¦nTyao. 22kae�hI sayama paiCÜ LÜAjarsa marYo. §vagÜÜa RdUtahäLeÜ LÜAjarsaLÜA�R baokae�r �b�aAhAmaka�A hAtamaA sauimpaid�.

111111117777 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 11116666ÉÉÉÉ22223333----11117777ÉÉÉÉ11114444 yao DanaI maAinasa paina marYo �ina �saLÜA�R dpaÍnaA�yao.23 yasaLÜA�R paAtaALÜmaA paWÜA�yao �ina Kaubaq ka�xwmaAÜ parYo. yao DanaI maAinasaLeÜ wÜAùfobaAwÜ �b�aAhAmaLeÜ LÜAjarsaLÜA�R�ApaÍnao hAtamaA iLÜ�ka�o deKyao. 24 yasaLeÜ icacyaAyao/'ipataA �b�aAhAma/ ma maAiTa dyaA gÜÜanauRhosa�? LÜAjarsaLÜA�Rmaka�hA< paWÜA�idnauhosa� taAika� yasaLeÜ �ApaÍnao �Q=LÜA paAnaImaAcaobnau saka�CÜ r maero ijab�aoLÜA�R zaItaLÜ paArI id�osa.¾ika�naBanae yao �AgÜÜaomaA ma ka�xwÜ paA�rheka�oCÜu.¾ 25tar�b�aAhAmaLeÜ Banae/ 'maero baALÜka�/ samBaá/ itamaI ka�sarIbaAicarheka�o iTayaQÀ itam�ao jaIvanamaA dAmaIdAmaI Daerq caIjahäiTa�. LÜAjarsaka�omaA sabaq narAm�ao caIjahä maA¤a iTayao.�ihLeÜ yao yahA< sauKamaA CÜ/ �ina itamaI caA<ih ka�xwÜpaA�rheCÜQ. 26itamaIhä r hAm�ao baIcamaA paina ��wÜA WÜULÜoKaAfLÜ CÜ. yahA<baAwÜ ka�ohI paina itamaIhä Ba�ka�omaA paugnasa(aqána �ina yahA<baAwÜ paina ka�ohI yataA tanaR sa(aqána.¾27 yao DanaI maAinasaLeÜ BaNyao/ 'taba he ipataA �b�aAhAma.LÜAjarsaLÜA�R maero p£TvaImaA baAbauka�o Gar paWÜA�idnauhosa�.28maerA paA<cajanaA BaA�hä CÜna�. yaid LÜAjarsaLeÜ itanaIhäLÜA�RcaetaAvanaI id� Banae/ itanaIhä yao ka�xwÜmaya WÜA�<maA �A�naeCqÜnana�.¾ 29tar �b�aAhAmaLeÜ Banae/ 'itanaIhäka�o LÜAigÜÜa paùFnaumaozaAka�o vyavasTaA r �gÜÜamava(aáAhäka�o �anTahä CÜna�/itanaIhäLeÜ itanaIhäbaAwÜ naq saunauna.¾ 30tar tyao DanaImaAinasaLeÜ BaNyao/ '�<h? ipataA �b�aAhAma? yaid ka�ohImareka�AhäbaAwÜ �ka� janaA yahA< gÜÜa�/ itanaIhäLeÜ ivazvaAsagÜÜanaeRCÜna� �ina �dya r jaIvana pairvataRna gÜÜanaeRCÜna�.¾ 31pae�ir�b�aAhAmaLeÜ Banae/ '�<h. yaid itam�aA BaA�häLeÜ maozaA r�gÜÜamava(aáAhäLÜA�R saundqnana� Banae/ itanaIhäLeÜ m£ yaubaAwÜ�WeÜr �A�ka�AhäLÜA�R paina DyaAna iddqnana�.¾®

ppppaaaaAAAAppppaaaakkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��AAAArrrr,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa nnnnaaaabbbbaaaannnnaaaa rrrr ssssaaaa< <<<DDDDaaaaq qqq »»»»aaaammmmaaaaAAAA ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaaR RRR ttttaaaayyyyaaaaAAAArrrr hhhhAAAAÏ ÏÏÏ:ma(aI 18É6-7/ 21-22; makaUR�sa 9É42ò

yaezaULeÜ �hA<ka�o caeLÜAhäLÜA�R Banae/ "maAinasamaApaApa gÜÜarA�nae GawÜnaAhä GawÜ�CÜ naq. tar jasaLeÜ

yasao gÜÜaCÜR/ �saLÜA�R � yantaq duÉKa h¦nCÜ. 2 yao vyai(aájao duvaRLÜ vyai(aáhä maAiTa �NyaAya gÜÜaCÜR yasaLeÜ ka�WÜorPaitapa�LÜ BaogÜnau paCÜR. tar yasaka�o LÜAigÜÜa gÜÜaLÜAmaA jaA<taobaA<Daer saAgÜÜarmaA pa�yaA<ika�nau �saLÜ h¦naeCÜ. 3yasaka�Ar,ÜÜahoizayaAr basa.

11117777

"yaid itam�ao BaA�LeÜ paApahä gÜÜadqRCÜ Banae �saka�o doxadeKaA� dee¬. tar �saLeÜ pazcaAtaApa gÜÜaCÜR paApa ka�maR bandgÜÜaCÜR Banae �saLÜA�R maApa� dee¬. 4itam�ao BaA� yaid idnamaAsaAtavawÜA BaULÜ gÜÜaCÜR r yaid �saLeÜ Pa yaeka� palwÜ naq BaULÜ§vaIka�ACÜR Banae �saLÜA�RÜ maApa� dee¬.®

iiiittttaaaammmm� ��aaaaoooo iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaa kkkkaaaa��iiiittttaaaa WWWWÜÜÜÜU UUULLLLÜÜÜÜoooo CCCCÜÜÜÜÀÀÀÀ5Pa eirtahäLeÜ PaBa uLÜA�R Bana e/ "hAm�ao ivazvaAsa

baùFA�Ridnaosa�.®6PaBauLeÜ Banae/ "yaid itamaImaA rAyaoka�o gÜÜaeùfA ja¤ao maA¤a

ivazvaAsa CÜ Banae/ itamaIhä yasa ika�mbauka�o äKaLÜA�RBanna saka�CÜQ/ 'ta< �Apaq� �KaeiLÜ�r samau�maA roipana jaA?¾�ina yao äKaLeÜ itamaIhäka�o �A$aA paALÜna gÜÜanaeRCÜ.

iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaaIIII nnnnaaaaooookkkkaaaa��rrrr hhhh¦¦¦¦nnnnaaaae eee ccccaaaae eeexxxxwwwwÜÜÜÜAAAA ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr7"maAinaLeÜÜ¬ itamaIhämaDyae ka�saqka�o �ka�janaA naoka�r CÜ

jao Kaeta jaoitarheka�o h¦nCÜ �TavaA BaeùfA carA�rheka�o CÜ.jaba ka�Ama isaDyaA�r iBa¤a �A<�CÜ/ yasaLÜA�R itamaI kae�BanCÜQÀ '�A¬ �ina KaAnaA KaAnau basaÀ¾ 8�<h? itamaItyao naoka�rLÜA�R BannaeCÜQ/ 'maero inaömta KaAnaA tayaAr paAr�ina maLÜA�R KaAnaA idnauka�o LÜAigÜÜa ÂgÜÜaA LÜgÜÜaA¬. jaba maKaA�R ipa�R saka�CÜu taba itamaI KaA¬.¾ 9naoka�rLeÜ yasarI�Adeza paALÜna gÜÜareka�omaA yao �BaArI h¦nCÜÀ h¦<dqna.10itamaIsa<gÜÜa paina yastaq ho. jaba itamaIhäLÜA�R gÜÜanauR id�ka�oPa yaeka� ka�Ama gÜÜadRCÜQ/ itamaIhäLeÜ Bannau paCÜR/ 'hAmaI kau�naqKaAsa DaNyavaAd paA�nae yaogyaka�o ho�naQ. hAmaILeÜ jae gÜÜanauRpanaeR iTayao yahI ka�Ama maA¤a gÜÜareka�A CÜQ.¾®

DDDDaaaaNNNNyyyyaaaavvvvaaaaAAAAddddIIII bbbbaaaannnnaaaa11yaezaU yaäzaLeÜmaitar jaA<dq h¦nau h¦nTyao. �hA< saAmairyaA

r gÜÜaALÜILÜ h¦<dq jaAnau Bayao. 12�hA< ��wÜA gÜÜaA<�maA�A�paugÜnau Bayao. yahA< �hA<LÜA�R dsajanaA maAinasahäLeÜBaeweÜ. taI maAinasahä yaezaUka�o �ka�dma naijaka� �A�nana�/ika�naBanae itanaIhä sabaq ka�oùfIka�A ivamaArIhä iTa�. 13tartaI maAinasahäLeÜ yaezaULÜA�R caka�oR svarmaA Banae/ "he yaezaUgÜÜau¨jyaU? dyaA gÜÜarI hAmaILÜA�R sahyataA gÜÜanauRhosa�.®

14jaba yaezaULeÜ taI maAinasahäLÜA�R deKnau Bayao/ �hA<LeÜBannau Bayao/ "jaA¬ �ina paUjaAhArIhäLÜA�R itamaIhä�Apaq�LÜA�R deKaA¬.®

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 11117777ÉÉÉÉ11115555----11118888ÉÉÉÉ4444 111111118888jaba taI dsajanaA maAinasahä paUjaAhArIhäka�hA< jaA<dq

iTa�/ itanaIhä inaka�o Ba�. 15jaba kau�naq �ka�janaAmaAinasaLeÜ �Apau� inaka�o Ba�ka�o TaAhÜApaAyao/ yao pa�kae�RryaezaUka�hA< gÜÜayao. yasaLeÜ WÜULÜo svarmaA parmaezvarLÜA�R DaNyavaAdcaùFAyao. 16 yao yaezaUka�o car,ÜÜamaA GaoipwÜyao �ina yaezaULÜA�RDaNyavaAd caùFAyao. yao maAinasa yahàdI naBa�R saAmarI iTayao.17yaezaULeÜ Ba÷au Bayao/ "dsajanaA maAinasa inaka�o Ba�/ WÜIka�hoÀ �ä naQjanaA ka�hA< CÜna�À 18kae� yao saAmarI maA¤aparmaezvarLÜA�R DaNyavaAd caùFA�na �A�ka�oÀ® 19taba yaezaULeÜ yasaLÜA�R Bannau Bayao/ "�WÜ? itamaI jaAna saka�CÜQ. itam�aoivazvaAsaLeÜ itamaI inaka�o BayaQ.®

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo rrrrAAAAjjjjyyyyaaaa iiiittttaaaammmmaaaaIIIIiiiiBBBBaaaa¤¤¤¤aaaaq qqq CCCCÜÜÜÜ:ma(aI 24É23-28/ 37-41ò

20ka�ohI pa�irsaIhäLeÜ yaezaULÜA�R saoDae/ "parmaezvarka�orAjya ka�ihLeÜ bainanCÜÀ®

yaezaULeÜ Banae/ "parmaezvarka�o rAjya bainadq|CÜ tar yastaovaina<dqna jauna itam�ao �A<KaALeÜ deKna saka�CÜ. 21maAinasahäLeÜBannae Cqnana�/ 'her/ parmaezvarka�o rAjya yahI| CÜ?¾ �TavaA/' yao yahA< CÜ¾? ho�na/ parmaezvarka�o rAjya itamaI iBa¤aqCÜ.®

22taba yaezaULeÜ caeLÜAhäLÜA�R Banae/ "samaya �A�naeCÜjaba itamaIhäLeÜ maAinasaka�o pau¤aka�o kau�naq idna henaRLÜA�R KaubaqcaAhnaA gÜÜanae RCÜQ/ itamaIhä henaR yaogyaka�A h¦nae CqÜnaQ.23maAinasahäLeÜ itamaIhäLÜA�R BannaeCÜna�/ 'her/ yao yahA<CÜ?¾ �TavaA 'her/ yao yahA< C?¾ jahA< CÜQ itamaIhä yahI|basa/ wÜAùfA najaA¬ �ina naKaoja.

jjjjaaaabbbbaaaa yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ppppaaaae eee��iiiirrrr ��AAAA< <<<��CCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��24"itamaIhäLeÜ yao jaAnnaeCÜQ ika� maAinasaka�o pau¤a pae�rI

ka�ihLeÜ �A<�CÜ. �hA<ka�o �A�nae idna ibajauLÜI jastao h¦naeCÜjauna �Aka�Azaka�o �ka� �ntabaAwÜ �ka�oR �nta sammacamka�nCÜ. 25tar yao BandA �iGa/ maAinasaka�o pau¤aLeÜ�naeka�Q= ka�xwÜhä sahnaupaCÜR �ina yao paustaAka�AmaAinasahäbaAwÜ �§vaIk£�ta h¦naupaCÜR. 26maAinasaka�o pau¤a �A<�dApaina yahI h¦naeCÜ jauna naUhka�o samayamaA Ba�ka�o iTayao.27naUhka�o samayamaA/ jaba samma naUh fuÄ�[AmaA pasaenana�maAinasahä KaAnTae/ ipa�<Tae/ ivahe gÜÜadqR iTa�/ �ina gÜÜarA�dqTae.taba baAùFI �Ayao �ina sabaq naxwÜ paArYo. 28yao paina

ñtaka�o samaya jastaq h¦naeCÜ jaba parmaezvarLeÜ sadomaka�osavaRnaAza gÜÜare. taI maAinasahä KaA<dq iTa�/ ipa�<dq iTa�/ika�ndq iTa�/ ivak�a�I gÜÜadqR iTa�/ ropdq iTa� �ina �ApaÍnaqLÜAigÜÜa Bavanahä banaA�<dq iTa�. 29ÜñtaLeÜÜ zahr CÜAùfnaesamaya samma maAinasahä yaI saba gÜÜairrhekaq� iTa�. taba�Aka�AzabaAwÜ �AgÜÜao r gÜÜanDaka� basyaoR �ina Pa yaeka�LÜA�RnaxwÜ paArYo. 30jaba maAinasaka�o pau¤a �A�nau hunCÜ/ �ka�dmaq yahI h¦naeCÜ.

31" yasaidna/ yaid ka�ohI maAinasa �saka�o Garka�oCÜAnaAmaA CÜ Banae/ �ina �saka�o samaAnahä GariBa¤a CÜ Banae¬ taI samaAnahä iLÜna jaAnau padqRna. yasarI yaid ka�ohImaAinasa KaetamaA CÜ Banae yasaLeÜ paina naq Gar pa�ika�Rnau padqRna.32ivacaAr gÜÜar/ ñtaka�I patnaILÜA�R kae� Ba�ka�o iTayao.33jauna vyai(aáLeÜ �ApaÍnao jaIvana ba<caA�na caAhnCÜ �saLeÜ yao gÜÜaumaA�naeCÜ. tar ka�saqLeÜ �ApaÍnao jaIvana gÜÜaumaA�<CÜ Banae yasaLeÜ yao bacaA<�naeCÜ. 34 yasabaeLÜA ��wÜA paLÜÄ�[maA du�janaAvyai(aáhä �ka� saATa sauitarheka�o h¦naeCÜna�/ �ka�janaALÜA�RLÜigÜÜanae CÜ �ina �ka�oRLÜA�R CÜoiùfnae CÜ. 35du�RjanaA s¤aIhä�ka� saATa ka�Ama gÜÜairrheka�o h¦nae CÜnaÜ/ ��wÜILÜA�R LÜigÜÜanaeCÜ �ina �ka�IRLÜA�R CÜoiùfnaeCÜ.® 36*

37caeLÜAhäLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "yao ka�hA< h¦naeCÜ/ PaBauÀ®yaezaULeÜ �(ar id�/ "jahA< LÜAza h¦nCÜ yahA< igÜÜa¶hä

BaeLÜA h¦nCÜna�.®

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ��((((aaaarrrr iiiiddddnnnnCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� �� ÜÜÜÜ yasapaiCÜ yaezaULeÜ caeLÜAhäLÜA�R sa<Daq PaATaRnaA gÜÜanauR�ina ka�ihlyaq inarAza nah¦nau Banaer iza»aA id�.

yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R isaka�A�na yastao d]xwAnta BanaeÉ 2"kau�naq��wÜA zahrmaA �ka�janaA NyaAyaADaIza basTae. �saLeÜ parmaezvarbaArevaAstaq gÜÜadqRna iTa�. �saLeÜ yao paina vaAstaA gÜÜadqRna iTa� ika�maAinasahäLeÜ �saka�o baAremaA kae�-kae� saocCÜna�. 3 yahIzahrmaA �ka�janaA naArI iTa�R. yasaka�o LÜogÜnae mairsakae�ka�oiTayao. yao naArILeÜ Daerq palwÜ yao NyaAyaADaIzaLÜA�R BanaI/'yahA< ��wÜA maAinasa CÜ jasaLeÜ maLÜA�R �NyaAya gÜÜadqRCÜ. maero

ppppaaaadddd 33336666 LÜàka�Aka�o kae�hI yaUnaAnaI PaitahämaA pad 36 jaoiùf�ka�oCÜ. du�RjanaA maAinasahä ��wqÜ KaetamaA h¦naeCÜna�/ ��wÜALÜA�R LÜigÜÜanaeCÜr �ka�oRLÜA�R CÜoiùfnaeCÜ.

�iDaka�Ar bacaA�R idnauhosa�.¾ 4tar NyaAyaADaIzaLeÜ yasa

11118888

111111119999 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 11118888ÉÉÉÉ5555----22223333naArILÜA�R kau�naq Paka�Arka�o sahAyataA gÜÜanaR caAhena. LÜAmaosamaya paiCÜ NyaAyaADaIzaLeÜ ibacaAr gÜÜarYo/ 'parmaezvarka�obaAremaA ma vaAstaq rAiKtana<. �ina maAinasahäLeÜ maeroivaxayamaA kae� sao=cCÜna� yasaka�o paina ma vaAstaA gÜÜaidRna. 5taryao ivaDavaALeÜ Banae maLÜA�R hqrAna paArI. yaid yasaLeÜ caAheka�oNyaAya gÜÜairid�< Banae �saLeÜ maLÜA�R CÜoiùfidnae iTa�R. na¤aGarIGarI �A�<CeÜ �ina yasaLeÜ maLÜA�R hqrAna banaA�<CeÜ.¾®

6taba PaBauLeÜ Bannau Bayao/ "sauna? yao �NyaAyaI NyaAyaAiDazaLeÜjae BaNyao/ yasamaA kae�hI �TaR CÜ. 7kae� parmaezvarLeÜCÜAnaeka�A maAinasahäLÜA�R NyaAya iddq|nana�À itanaIhä rAta-idna�naLÜA�R ka�rA�<CÜna�. parmaezvarLeÜ �ApaÍnao maAinasahäLÜA�RjavaApa� idnaLÜA�R �lCÜI gÜÜadqRnana�. 8ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/parmaezvarLeÜ �ApaÍnao maAinasahäLÜA�R Baá·Ü�q NyaAya idnau h¦naeCÜ. tar jaba maAinasaka�o pau¤a pae�ir �A�nau h¦nCÜ/ kae��hA<LeÜ p£TvaImaA �hA<LÜA�R ivazvaAsa gÜÜanaeR maAinasahä paA�nauh¦nCÜÀ®

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrssssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa WWWWÜÜÜÜIIIIkkkkaaaa�� bbbbaaaassssaaaa9ka�itajanaA maAinasahäLeÜ saocae ika� itanaIhä Kaubaq

�saLÜ iTa�. itanaIhäLeÜ Pa yaeka�LÜA�R heLÜA gÜÜaCÜRna�. yaezaULeÜitanaIhäLÜA�R �padeza idna ��wÜA yastao d]xwÜAnta saunaA�É10"kau�naq �ka� samayamaA pa�irsaI r �ka�janaA ka�r �WÜA�naevyai(aá iTa�. �ka�idna taI duvaq maindrmaA PaATaRnaA gÜÜanaR gÜÜa�.11pa�irsaI ka�r �WÜA�nae deiKa kae�hI wÜAùfo �iBayao. jaba yao pa�irsaIeLeÜÜ PaATaRnaA zauä gÜÜarYo/ yasaLeÜ Banyao/ 'heparmaezvar/ tapaA<�RLÜA�R DaNyavaAd idnCÜu ika�naBanae ma �äjastao narAm�ao maAinasa ho�na. ma caorI/ WÜgÜÜa r vyaiBacaArIpaApahä gÜÜaidRna. ma tapaA�RªLÜA�R DaNyavaAd caùFA�<CÜu ka�Ar,ÜÜa mayao ka�r �WÜA�nae jastao narAm�ao ho�na. 12ma �saLÜ CÜu;ma hptaAmaA du�pawÜka� �pavaAsa basCÜu �ina �ApaÍnao ka�maA�RbaAwÜdzaAMza dAna gÜÜaCÜuR.¾

13" yao ka�r �WAÜ�nae �ka�LqÜ �iLÜ par �iBarheka�oiTayao. jaba yasaLeÜ PaATaRnaA gÜÜarYo/ yasaLeÜ §vagÜÜaRpai·Ü� painaherena. yasaLeÜ parmaezvarka�o �iGa �ApaU�LÜA�R �ita taucCÜpaAyao. yasaLeÜ Banyao/ 'he parmaezvar/ ma Paita dyaAgÜÜanauRhosa�. ma ��wÜA paApaI h¦<.¾ 14ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/jaba yao Gar gÜÜayao/ yao parmaezvarsa<gÜÜa WÜIka� iTayao. tar yao pa�AirsaI/ jasaLeÜ �Apau�LÜA�R �saLÜ h¦< Bannae samBaánTyao yao parmaezvarsa<gÜÜa WÜIka� iTa�na. jauna vyai(aáLeÜ �Apau�LÜA�R

WÜULÜo WÜAndCÜ yao taucCÜ h¦naeCÜ. tar jauna vyai(aáLeÜ�ApaU�LÜA�R taucCÜ WÜAnCÜ yao mahAna h¦naeCÜ.®

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo rrrrAAAAjjjjyyyyaaaammmmaaaaAAAA kkkkaaaa��oooo ppppaaaassssnnnnaaaa ppppaaaaAAAA��nnnnaaaae eee CCCCÜÜÜÜÀÀÀÀ:ma(aI 19É13-15; makaUR�sa 10É13-16ò

15ka�ohI maAinasahäLeÜ �ApaÍnaA kae�wÜAkae�wÜIhä yaezaUka�hA<lyaA<�dq iTa� taAika� yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R CÜo� id�na. tarcaeLÜAhäLeÜ jaba deKae/ itanaIhäLeÜ maAinasahäLÜA�R hka�Are.16tar yaezaULeÜ taI sasaAnaA baALÜka�häLÜA�R baoLÜA� �inacaeLÜAhäLÜA�R Banae/ "taI sasaAnaA baALÜka�häLÜA�R maka�hA<�A�na de¬. itanaIhäLÜA�R naroka�. ika�naBanae parmaezvarka�orAjya yaI baALÜka�hä jastaq maAinasahäka�o ho. 17maitamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu itamaIhäLeÜ sasaAnaA baALÜka�LeÜkae�hI Taoka� �ah,ÜÜa gÜÜare jastaq parmaezvarka�o rAjyaLÜA�R paina�ah,ÜÜa gÜÜanau R paCÜR. na¤a itamaIhä ka�ihlyaq Pavaeza gÜÜanae RCqÜnaQ?®

��kkkkaaaa��jjjjaaaannnnaaaaAAAA DDDDaaaannnnaaaaIIII mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaaææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ��wwwwÜÜÜÜAAAA PPPPaaaazzzznnnnaaaa:ma(aI 19É16-30; makaUR�sa 10É17-31ò

18�ka�janaA yahUdI naetaALeÜ yaezaULÜA�R saoDae/ "he �saLÜgÜÜauä/ �nanta jaIvana paA�<na maqLeÜ kae� gÜÜanauR paCÜRÀ®

19yaezaULeÜ itanaLÜA�R Banae/ "itamaILeÜ maLÜA�R ika�na �saLÜBandCÜQÀ kae�vaLÜ parmaezvar maA¤a �saLÜ h¦nauh¦nCÜ. 20taqpainama itam�ao Paznaka�o �(ar idnCÜu. itamaILeÜ parmaezvarka�o�A$aAhä jaAndCÜQÉ 'vyaiBacaAr nagÜÜanau R/ ka�saqka�o h yaAnagÜÜanauR/ nacaonauR/ �äka�o ivaxayamaA BaUáwÜo nabaolnau/ baAbau-�AmaALÜA�R sammaAna gÜÜar.¾* ®

21tar yao �gÜÜauvaALeÜ Banae/ "ma saAnaodeiKa yaI �A$aAhäpaALÜna gÜÜadqR �A�ka�o CÜu.¾®

22jaba yaezaULeÜ yastao saunae/ �hA<LeÜ yao naetaALÜA�R Banae/"tar yahA< �Baqá ��wÜA itamaILeÜ gÜÜanauRpanaeR ka�Ama baA<ka�I CÜ.itam�aomaA Ba�ka�o sabaq caIjahä ibak�a�I gÜÜar �ina paqsaAhägÜÜarIba maAinasahäLÜA�R baAiùfde� �ina §vagÜÜa RmaA itamaILeÜ�naAma paA�naeCÜQ. yasapaiCÜ itamaI �A¬ �ina maLÜA�RpaCYA¬?® 23tar jaba �saLeÜ yaI kau�rAhä sauNyao ¬� yanta duÉKaI Bayao ika�naBanae yao maAinasa saAHq DanaI

''''vvvvyyyyaaaaiiiiBBBBaaaaccccaaaaAAAArrrr ²²²² ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr¾¾¾¾ PasTaAna 20É12-16; vyavasTaA 5É16-20.

iTayao.

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 11118888ÉÉÉÉ22224444----11119999ÉÉÉÉ6666 11112222000024jaba yaezaULeÜ yao maAinasaLÜA�R duÉKaI Ba�ka�o deKnau

Bayao/ �hA<LeÜ BannauBayao Banae/ "saA<�aq DanaI maAinasaLÜA�Rparmaezvarka�o rAjyamaA Pavaeza gÜÜanauR ka�iWÜna CÜ. 25ho/ DanaImaAinasaLÜA�R parmaezvarka�o rAjyamaA Pavaeza gÜÜanauR BandA ta baä¬<wÜLÜA�R isayaoka�o naAT�aIbaAwÜ iCÜnauR saijaLÜo paCÜR.®

kkkkaaaa��ssssaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ ccccaaaaAAAA< <<<iiiihhhh ��ëëëëAAAArrrr ppppaaaaAAAA��<<<<CCCCÜÜÜÜÀÀÀÀ26jaba yahA< Ba�ka�A maAinasahäLeÜ yao saunae/ itanaIhäLeÜ

Banae/ " yasao Ba� ka�saLeÜ �ëAr paA�<CÜÀ®27yaezaULeÜ Bannau Bayao/ "jae maAinasaka�o inaimta �samBava

ka�Ama CÜ parmaezvarka�o inaimta samBava CÜ.®28pa¤ausaLeÜ Banae/ "kae� hAmaILeÜ sabaq kau�rA yaAgyaQ= r

tapaA�Rªka�o �nauyaAyaI Ba�ka�A CÜQ=À®29yaezaULeÜ Bannau Bayao/ "ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu.

Pa yaeka� vyai(aá jasaLeÜ �ApaÍnao Gar/ svaAsnaI/ dAjyauBaA�hä/�AmaAbaAbau/ �TavaA baALÜka�hä parmaezvarka�o rAjyaka�oinaömta CÜoùfeka�o CÜ 30itanaLeÜ yao jaIvanamaA yaI saba BandADaerq paA�naeCÜ. �ina jaba yao maAinasa maCÜR/ yasaLeÜparmaezvarsa<gÜÜa sa<Daqka�o LÜAigÜÜa basnae maQka�A paA�naeCÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo mmmm££££ yyyyaaaau uuu bbbbaaaaAAAArrrre eee ppppaaaae eee��iiiirrrr ccccaaaaccccaaaaAAAAR RRR ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRRhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:ma(aI 20É17-19; makaUR�sa 10É32-34ò

31 yasapaiCÜ yaezaULeÜ baAHq PaeirtahäLÜA�R �ka�oR itarLÜAnau Bayao/ �hA<LeÜ itanaIhäLÜA�R Bannau Bayao/ "sauna?hAmaIhä yaäzaLeÜma jaA<dqCÜQ=. maAinasaka�o pau¤aka�A ivaxayamaAÜ�gÜÜamava(aáAhäLeÜ jae-jae LeÜKaeka�ACÜna� taI sabaq paUrA h¦naeCÜ.32�hA<kaq� maAinasahä �hA<ka�o iva¨ëmaA jaAnaeCÜna� �ina�hA<LÜA�R �yahàdIhäka�o hAtamaA sauimpa�naeCÜ. itanaIhäLeÜ�hA<ka�o �pahAsa gÜÜanae RCÜna�/ �ina �naLÜA�R Tauka�nae CÜna�.33itanaIhäLeÜ �naLÜA�R ka�orAR LÜgÜÜaA�naeCÜna� �ina maAnaeRCÜna�.tar �naI mareka�o taIna idnapaiCÜ/ �naI pae�ir baQrI �WÜnaeCÜna�.®34PaeirtahäLeÜ yaI kau�rAhäka�o �TaR bauJnae caexwÜA gÜÜare/ tartaI vaAstaivaka� kau�rA bauJna sakae�nana� ka�Ar,ÜÜa yao itanaIhäbaAwÜÂkae�ka�o iTayao �ina itanaIhäLeÜ kae�hI paina bauBaeánana�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUææææAAAArrrrAAAA ��nnnnDDDDaaaaoooo mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaa iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo:ma(aI 20É29-34; makaUR�sa 10É46-52ò

35yaezaU yarIka�o zahr naijaka� �A�paugÜÜae. yahA< �ka�janaA�nDao maAinasa baAwÜoka�o CeÜ¬maA baisarheka�o iTayao. yao

�nDaoLeÜ maAinasahäsa<gÜÜa BaIKa maAigÜÜarheka�o iTayao. 36jaba yasaLeÜ yahI baAwÜobaAwÜ BaIùf �A�ka�o caALÜ paAyao/ yasaLeÜsaoDyao/ "kae� Ba�rheka�o CÜÀ®

37taI maAinasahäLeÜ yasaLÜA�R Banae/ "naAsartaka�o yaezaUyao baAwÜo �A�<dqCÜna�.®

38 yao �nDao maAinasa � yanta hixaRta Bayao �inaBaNyao/ "yaezaU/ dA¬dka�A pau¤a. mamaAiTa dyaA gÜÜanaoRsa�?®

39maAinasahä jao BaIùf �gÜÜaAùfI iTa� yao �nDaomaAinasaLÜA�R gÜÜaALÜI gÜÜanaR LÜAgÜÜae. itanaIhäLeÜ yasaLÜA�R nabaolnaUBanae. tar yao �nDao maAinasa jaoùf jaoùfLeÜ icacyaAyao/ "hedA¬dka�A pau¤a? mamaAiTa dyaA gÜÜanaoRsa.®

40yaezaU yahA< �iBanau Bayao �ina BannauBayao/ " yao�nDao maAinasaLÜA�R maka�hA< lyaA¬?® jaba yao �nDaomaAinasa yaezaU Ba�ka�omaA paugyao/ �hA<LeÜ saoDnau Bayao/41"itamaILeÜ mabaAwÜ kae� gÜÜairid�ka�o caAhnCÜQÀ®

yao �nDao maAinasaLeÜ BaNyao/ "PaBau/ ma pae�ir deKnacaAhnCÜu.®

42yaezaULeÜ yasaLÜA�R BannauBayao/ "d]ixwÜ paA¬/ itam�aoivazvaAsaLeÜ itamaILÜA�R bacaA�ka�o CÜ.®

43 yasapaiCÜ yao maAinasaLeÜ deKna saka�nae Bayao. tyasaLeÜparmaezvarLÜA�R DaNyavaAd caùFA<�dq yaezaULÜA�R paCYA�na LÜAgyao.jaita paina maAinasahäLeÜ yaI saba deKae itanaIhäLeÜ parmaezvarka�oPazaMsaA gÜÜanaR TaALeÜ.

jjjjaaaakkkkaaaa� ��kkkkaaaaq qqq��yaezaU yarIho zahr Ba�r jaA<dq h¦nauh¦nTyao. 2yarIka�omaA�ka�janaA jaka�kaq� naA�< Ba�ka�o maAinasa basTae. itanaI

ka�r �WÜA�nae hAka�Ima �Q DanavaAna vyai(aá iTa�. 3itanaIyaezaU ka�o iTa� BanaI henaR caAhnTae. �ä maAinasahä paina yahA< �hA<LÜA�R henaR caAhnTae. jaka�kaq� �ka�dmaq pau ùfka�omaAinasa iTa� �ina �naLeÜ maAinasahäka�o BaIùfmaA itanaLeÜyaezaULÜA�R deKna saka�nae iTa�nana�. 4�ina yaezaU �A<�dq gÜÜareka�oWÜA<� paugÜna itanaI �iGa dQùfe. itanaI naeBaArAka�o äKamaA caeùFejahA<baAwÜ itanaLeÜ yaezaULÜA�R deKna saka�Tae. 5jaba yaezaU yaojagÜgÜÜaAmaA �A�paugÜnau Bayao �hA<LeÜ jaðaq�LÜA�R äKamaAiTa deKnauBayao �hA<LeÜ itanaLÜA�R Bannau Bayao/ "jaka�kaq�/ Baá·qÜ�? taLÜ�oLeÜRr �A¬? �Aja ma itam�ao GarmaA baAsa basnau paCÜR.®

6tyasapaiCÜ jaka�kaq� Baá·Ü� q taLÜ �oLeÜRr �A�. itanaI�ApaÍnao GarmaA yaezaULÜA�R §vaAgÜÜata gÜÜanaR paA�<dA Kaubaq KauzaI

11119999

111122221111 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 11119999ÉÉÉÉ7777----33331111Ba�. 7sabaq maAinasahäLeÜ yao deKae. itanaIhä yasao BandqivaroDa gÜÜanaR LÜAgÜÜae/ "her yaezaU ka�staA maAinasasaMgÜÜa basnauh¦dq|CÜÀ jaka�kaq� paApaI ho.®Ê

8jaðaq�LeÜ PaBauLÜA�R BaNyao/ "ma �saLÜ ka�Ama gÜÜanaRcahAnCÜu. ma gÜÜarIbahäLÜA�R maero �ADaA sampai(a idnaeCÜu.�ina yaid maqLeÜ ka�saqLÜA�R WÜgÜÜaeka�oCÜu Banae itanaIhäLÜA�R caArgÜÜau,ÜÜaA �iDaka� itanaeRCÜu.®

9yaezaULeÜ Banae/ "yao maAinasa �saLÜ ho. inazcaya naq yaI�b�aAhAmaka�o pairvaArka�o h¦naupaCÜR. �Aja jaka�kaq� �ApaÍnaopaApahäbaAwÜ mau(aá Ba�ka�o CÜ. 10maAinasaka�o pau¤aLeÜ hrA�ka�AmaAinasahäLÜA�R Kaojnau r bacaA�nau �A�ka�A CÜna�.®

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ iiiiddddnnnnaaaau uuuBBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo ccccaaaaIIIIjjjjaaaahhhhääääkkkkaaaa��oooo PPPPaaaayyyyaaaaooooggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa:ma(aI 25É14-30ò

11yaezaU yaäzaLeÜma najaIkaq� paugÜ Üa eka�A iTa�. ka�ohImaAinasahäLeÜ saocae ika� parmaezvarka�o rAjya Baá·Ü�q �A�<dqCÜ.12maAinasahäLeÜ yastaq sao|caeka�A hoLÜAna� Banaer yaezaULeÜ TaAhApaA�nau Bayao/ �ina �hA<LeÜ itanaIhäLÜA�R yao ka�TaA saunaA�É"�ka�janaA kau�LÜIna maAinasa �ApaÍnao inaimta rAjaA h¦nau wÜAùfAdezamaA jaAnaLÜA�R tayaArI gÜÜadqR iTa�. taba pa�kae�Rr Gar �A�R�ApaÍnaA maAinasahämaA paina zaAsana gÜÜanaeR iTa�. 13yasaka�Ar,ÜÜaitanaLeÜ �ApaÍnaA dzajanaA naoka�rhäLÜA�R BaeLÜA gÜÜarA�. itanaLeÜPa yaeka�LÜA�R �ka�-�ka� TaqLÜo paqsaA id�. itanaLeÜ Banae/ 'mapa�kae�Rr na�A�ÓaeLÜ yao itamaIhäLeÜ vyaApaAr gÜÜadqR gÜÜar.¾14tar rAjyamaA Ba�ka�A �ä maAinasahäLeÜ �saLÜA�R G£,ÜÜaAgÜÜare. �ina itanaIhäLeÜ �ka�dLÜ �ApaÍnaA maAinasahäLÜA�Ryasao Banna paWÜA�/ 'hAmaI yasa maAinasaLÜA�R rAjaA banaA�nacahA<dqnaQ.¾

15"tar yao maAinasaLÜA�R rAjaA banaA�yao. jaba itanaI�ApaÍnao deza pa�kae R� itanaLeÜ Banae/ 'taI naoka�rhäLÜA�RbaoLÜA¬ jasaisata maerA paqsaA CÜna�. ma jaAnna caAhnCÜuitanaIhäLeÜ taI paqsaAbaAwÜ ka�itasamma ka�maA�.¾ 16paihLÜonaoka�r �Ayao �ina BaNyao/ 'maAiLÜka�/ maqLeÜ dsa TaqLÜo paqsaAka�maA�< tapaA�RªLeÜ idnau Ba�ka�o �ka� TaqLÜo paqsaALeÜ.¾ 17rAjaALeÜ yao naoka�rLÜA�R Banae/ '�ita rAm�ao? itamaI �saLÜ naoka�rhQ. itamaIhä saAnao kau�rAmaA ivazvaAsaI iTayaAÏ. yasaka�Ar,ÜÜama maerA dzavawÜA zahr zaAsana gÜÜanaR itamaILÜA�R inayau(aáIgÜÜaCÜuR.¾ 18doêao naoka�rLeÜ Banae/ 'maAiLÜka�/ maqLeÜ tapaA�Rªka�o�ka� TaqLÜo paqsaALeÜ �ä paA<ca TaqLÜo paqsaA ka�maA�<.¾

19rAjaALeÜ yao naoka�rLÜA�R Banae/ 'itamaILeÜ paina paA<cavawÜAzahrhämaA zaAsana gÜÜar?¾ 20 yasapaiCÜ �ka�oR naoka�r�Ayao. tyasaLeÜ rAjaALÜA�R BaNyao/ 'maAiLÜka�? yahA< tapaA�Rªka�opaqsaAka�o TaqLÜo CÜ. maqLeÜ yasaLÜA�R ÂgÜÜaALeÜ baeHer Âka�A�rAKaeka�oiTa�<. 21maLÜA�R tapaA�RªdeiKa �ita fr iTayao ika�naBanaetapaA�Rª � yanta ka�WÜor maAinasa h¦nauh¦nCÜ. tapaA�RªLeÜ �ApaU�LeÜnaka�maA�ka�o paina LÜAnau h¦nCÜ/ tapaA<�RLeÜ baI� naCÜrI vaALÜIka�AwÜ�nau h¦nCÜ.¾ 22 yasapaiCÜ rAjaALeÜ yao naoka�rLÜA�R Banae/'itamaI KarAba naoka�r hQ? ma itamaILÜA�R itam�aq zabdhäbaAwÜNyaAya gÜÜaCÜuR. itamaILeÜ BanyaQ ma ka�WÜor maAinasa h¦<. itamaILeÜyasao paina BanyaQ ika� maqLeÜ jae ka�maA�ka�o iTa�na< yao paqsaAiLÜnCÜu �ina jae ropaeka�o iTa�na< yasaka�o pa�saLÜ �WÜA�<CÜu.23yaid yaI sabaq saA<cao ho Banae maero paqsaALÜA�R itamaILeÜvyaAÄ�[maA rAKna saka�TyaQ. �ina jaba ma pa�kae�Rr �A<�/ maeroïpayaA<LeÜ vyaAja ka�maA�ka�o h¦nTyao.¾ 24 yasapaiCÜ rAjaALeÜ yahA< �iBarheka�A maAinasahäLÜA�R Banae/ 'ïpayaA<ka�o TaqLÜoyasabaAwÜ LeÜÜ¬/ �ina jauna naoka�rka�omaA dsa TaqLÜI ïpayaA<CÜ yasaLÜA�R naÏ dee¬.¾ 25taI maAinasahäLeÜ rAjaALÜA�R Banae/'tar maAiLÜka�/ yao naoka�rka�o ta �iGabaAwq dza TaqLÜoïpayaA< CÜ.¾ 26rAjaALeÜ Banae/ 'ma BanCÜu jasaka�omaA Daerq CÜ�saLÜA�R Daerq naq id�nCÜ/ �ina jasaka�omaA CqÜna/ yasaka�omaAjao CÜ yao paina LÜigÜÜanCÜ. 27�ihLeÜ maero za¤auhä ka�hA<CÜna�ùÀ Kao�R itanaIhä ka�hA< CÜna jasaLeÜ ma rAjaA Ba�ka�ocahAdqnaTaeÀ taI za¤auhäLÜA�R yahA< lyaA¬ �ina maero �iGaitanaIhäka�o h yaA gÜÜar.¾®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU rrrrAAAAjjjjaaaaAAAA BBBBaaaaq qqq��M MMM yyyyaaaaääääzzzzaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜmmmmaaaammmmaaaaAAAA PPPPaaaavvvvaaaae eeezzzzaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRR BBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo:ma(aI 21É1-11; makaUR�sa 11É1-11; yaUhnnaA 12É12-19ò

28yaI sabaq kau�rAhä jaba yaezaULeÜ Bainasakae� �naIyaäzaLeÜmaitar gÜÜa�. 29�hA< jaqtaUna naA�< gÜÜareka�o pahAùfnajaIka�ka�o baeTapa�AgÜÜae r baeTaAnaI zahrmaA paugÜÜa e. �hA<LeÜ�ApaÍnaA du�janaA caeLÜAhäLÜA�R baoLÜA�nau Bayao �ina30itanaIhäLÜA�R Bannau Bayao/ "yahA< jauna gÜÜaA�< itanaIhäka�osaAmaunnae CÜ yahA< jaA¬. jaba zahrmaA pasna LÜAgÜÜaeka�A h¦nCÜQ yahA< ��wÜA gÜÜaDaALÜA�R baA<iDarAKaeka�o paA�naeCÜQ. yao gÜÜaDaAmaApaihLeÜ ka�ohI paina caùFeka�o Cqna. gÜÜaDaAka�o LÜgÜÜama pau�ka�ALÜ/�ina yasaLÜA�R maka�hA< iLÜ�r �A¬. 31ka�saqLeÜ gÜÜaDaAika�na KaoldqCÜQ BanaI itamaILÜA�R saoDae/ Bana/ 'yao gÜÜaDaAmaAiLÜka�LÜA�R caAih�ka�o CÜ.¾®

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 11119999ÉÉÉÉ33332222----22220000ÉÉÉÉ5555 11112222222232duvaq caeLÜAhä zahritar LÜAgÜÜae. itanaIhäLeÜ gÜÜaDaALÜA�R

yaezaULeÜ Bannau Ba�Baqá< paA�. 33jaba taI caeLÜAhäLeÜ gÜÜaDaALÜA�RforI KaoldqTae/ gÜÜaDaAka�o maAiLÜka�häLeÜ caeLÜAhäLÜA�R saoDae/"ika�na itamaIhä gÜÜaDaA KaoldqCÜQÀ®

34caeLÜAhäLeÜ javaApa� id�/ "maAiLÜka�LÜA�R yasaka�o�vazyaka�taA CÜ.® 35yasaka�Ar,ÜÜa itanaIhäLeÜ yao gÜÜaDaALÜA�RyaezaUka�hA< lyaA�. caeLÜAhäLeÜ �ApaÍnaA ÂgÜÜaAhä gÜÜaDaAka�oipaWYU<maA ibaCYA�. yasapaiCÜ itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R yaogÜÜaDaAmaA caùFA�. 36yaezaU gÜÜaDaAmaAiTa caùFer yaäzaLeÜma tapaR�LÜAgÜnauBayao. maAinasahäLeÜ yaezaUka�ALÜAigÜÜa �ApaÍnaA ÂgÜÜaAhäbaAwÜomaA �oCYA�.

37yaezaU yaäzaLeÜma paugÜnaq LÜAgÜÜaeka�A iTa�. �naI jaqta�naùfA<ùfAka�o pae�dImaA paugÜÜaeka�A iTa�. caeLÜAhäka�o sampaU,ÜÜaR BaIùfnaq KauzaI iTa�. itanaIhä parmaezvarLÜA�R DaNyavaAd caùFA�<dqiTa�. itanaIhäLeÜ parmaezvarka�o zai(aápaU,ÜÜaR ka�AyaRhä deKaer�hA<LÜA�R ka�rA�R ka�rA�R DaNyavaAd caùFA�dqTae. 38itanaIhäLeÜBanae/

"'DaNya h¦na/ taI rAjaA jao PaBauka�o naA�<maA�A�<CÜna�.¾

BajanasaM�ah 118É26§vagÜÜaRmaA zaAinta hosa� �ina parmaezvarmaA mahImaAhosa�.®

39BaIùfmaA �iBa�r ka�ohI pa�irsaIhäLeÜ yaezaULÜA�R Banae/"gÜÜau jyaU? yastao kau�rAhä naBannaU Banaer tapaA�Rªka�A caeLÜAhäLÜA�RBannauhosa�.®

40tar �hA<LeÜ BannauBayao/ "ma itamaIhäLÜA�R BanCÜu/ yaIkau�rAhä Bannaq paCÜR. yaid maerA caeLÜAhäLeÜ yaI kau�rAhäBanaenana� Banae/ yaI FuÄ�[Ahä yasaka�o LÜAigÜÜa icacyaA�naeCÜna�.®

yyyyaaaaääääzzzzaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜmmmmaaaakkkkaaaa��ooooLLLLÜÜÜÜAAAAiiiiggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo iiiibbbbaaaaLLLLÜÜÜÜQQQQnnnnaaaaAAAA41yaezaU yaäzaLeÜma najaIka� �A�R paugÜÜae. �naLeÜ zahrLÜA�R

here �ina yasaka�o inaimta ivaLÜApa gÜÜare. 42�naLeÜ yaäzaLeÜmaka�oivaxayamaA Banae/ "itam�aomaA kae�LeÜ zaAinta lyaA�<CÜ yaid itamaILeÜ�Aja bauBaeáka�o Ba� �saLÜ h¦nae iTayao. tar itamaILeÜjaAndqnaQ/ ika�naBanae yao itam�ao �A<KaAbaAwÜ �oBaeáLÜ pareka�oCÜ. 43��wÜA samaya �A�<dqCÜ ika� itam�ao za¤auhäLeÜ itam�aovairpair vaADaAhä KaùfA gÜÜarA�nae CÜna�. itamaILÜA�R itanaIhäLeÜ

vairpairbaAwÜ Gaenae RCÜna� �ina itamaI sabaq itarbaAwÜ GaerAmaApanaeRCÜQ. 44itanaIhäLeÜ itamaILÜA�R r itam�aA maAinasahäLÜA�RDvaMsa paAnaeRCÜna�. itam�ao Bavanahäka�o �ka� FuÄ�[A maAiTaka�o�ka�oR FuÄ�[A paina CÜAiùfnae Cqna�. yao GawÜ�naeCÜ ka�Ar,ÜÜa itamaIjaAndqnaQ itamaILÜA�R bacaA�na parmaezvar ka�ihLeÜ �A�<CÜna�.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo mmmmaaaaiiiinnnnddddrrrrttttaaaappppaaaaR RRR�� PPPPaaaassssTTTTaaaaAAAAnnnnaaaa:ma(aI 21É12-17; makaUR�sa 11É15-19; yaUhnnaA 2É13-22ò

45yaezaU maindrmaA jaAnau Bayao. yahA< kae� kae� baecnaehäLÜA�RKaed�nau Bayao. 46�hA<LeÜ Bannau Bayao/ "DamaRzaAs¤amaA yastaoLeÜiKa�ka�o CÜ/ 'maero Gar PaATaRnaAka�o Gar h¦naeCÜ.¾* taritamaIhäLeÜ yasaLÜA�R 'fA<kau�häka�o vaAsa sTaLÜmaA pair,ÜÜatagÜÜareka�A CÜQ.¾* ®

47yaezaULeÜ maindrmaA idnah¦< iza»aA idnau h¦nTyao. mauKyapaUjaAhArIhä/ inayamaka�A zaAs¤aIhä r ka�ohI maAinasahäka�APamauKahä yaezaULÜA�R maAnaeR dA¬ Kaoijarheka�A iTa�. 48taryasa ka�Amaka�o LÜAigÜÜa itanaIhäLeÜ �paAya paA�nana ika�naBanaesabaq maAinasahä DyaAna paUvaRka� yaezaUka�A kau�rAhä sauinarheka�AiTa�. mauKya paUjaAhArIhä/ inayamaka�A zaAs¤aIhä r PamauKahäLeÜyaezaULÜA�RR ka�sarI maAnaR panaeR ho jaAndqna iTa�.

yyyyaaaahhhhààààiiiidddd PPPPaaaammmmaaaau uuuKKKKaaaahhhhääääææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR PPPPaaaazzzznnnnaaaa:ma(aI 21É23-27; makaUR�sa 11É27-33ò

�ka� idna yaezaU maindrmaA iTa� �ina maAinasahäLÜA�Riza»aA id�rheka�A iTa�. �hA<LeÜ parmaezvarka�o rAjyaka�o

ivaxayamaA sausamaAcaArhä Bainarheka�A iTa�. mauKya paUjaAhArIhä/inayamaka�A zaAs¤aIhä r baUùFA yahUdI PamauKahä itanaIBa�ka�omaA Pazna gÜÜanaR �A�. 2itanaIhäLeÜ saoDae/ "hAmaILÜA�RBannau hosa�/ kau�na �iDaka�ArLeÜ ta<paA�R yaI saba ka�Ama gÜÜanauRh¦nCÜÀ ka�saLeÜ tapaA�RªLÜA�R yastao �iDaka�Ar idyaoÀ®

3yaezaULe �(ar id�/ "ma paina itamaIhäLÜA�R ��wÜAPazna saoDCÜu. Bana maLÜA�RÉ 4jaba yaUhnnaALeÜÜ maAinasahäLÜA�RbaiptazmaA id� yao �iDaka�Ar itanaLeÜ parmaezvar �TavaAmaAinasabaAwÜ paA�ka�A iTa�À®

5itanaIhäLeÜ yasa ivaxayamaA �ApasamaA bahsa gÜÜare/ "yaidhAmaILeÜ BaNyaAÏ/ 'yaUhnnaAka�o baiptasmaA parmaezvarbaAwÜ Ba�ka�o

''''mmmmaaaae eeerrrroooo ²²²² hhhh¦¦¦¦nnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜ¾¾¾¾ yazaqyaA 56É7.

''''ffffAAAAkkkkaaaau uuu��hhhhääääkkkkaaaa��oooo ²²²² ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrre eeekkkkaaaa��AAAA CCCCÜÜÜÜQQQQ¾¾¾¾ yaimaRyaA 7É11.

iTayao/¾ taba �naLeÜ BannaeCÜna�/ ' yasao Ba� yaUhnnaALÜA�R ika�na

22220000

111122223333 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 22220000ÉÉÉÉ6666----22226666ivazvaAsa nagÜÜare ka�oÀ¾ 6tar yaid hAmaILeÜ BanyaQ=/ 'yaUhnnaAka�obaiptasmaA maAinasaæArA Ba�ka�o ho/¾ taba sabaq maAinasahäLeÜhAmaILÜA�R FuÄ�[AÜ hAnnaeCÜna�/ ika�naBanae itanaIhäLeÜ yaUhnnaALÜA�R�gÜÜamava(aáAka�o äpamaA ivazvaAsa gÜÜaCÜRna�.® 7�ina itanaIhäLeÜBanae/ "yao ka�hA<baAwÜ �Ayao hAmaI jaAndqnaQ.®

8yasaTaR yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ " yasaqLeÜ ma yaIka�Amahä kau�na �iDaka�ArbaAwÜ gÜÜadqRCÜu/ Baindna.®

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ ppppaaaau uuu¤¤¤¤aaaaLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaWWWWÜÜÜÜAAAA��<<<<CCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��:ma(aI 21É33-46; makaUR�sa 12É1-12ò

9 yasapaiCÜ yaezaULeÜ d]xwÜAnta ka�TaA saunaA�/ "�ka�janaAmaAinasaLeÜ KaetamaA �Ä�[Urhä ropae. �saLeÜ �ApaÍnao Kaetakae�hI KaetaALÜAhäLÜA�R ika�rAyamaA id�. yasapaiCÜ yaomaAinasa Daerq samayaka�o LÜAigÜÜa baAihr gÜÜayao. 10 yasapaiCÜ/KaetamaA �Ä�[Urka�o pa�saLÜ �WÜA�nae samaya �Ayao. �ina yaomaAinasaLeÜ �ApaÍnao �ka�janaA naoka�rLÜA�R taI KaetaALÜAhäka�hA<�ApaÍnao paa�nau panae R �Ä�[Urka�o BaAgÜÜa iLÜna paWÜAyao. tarKaetaALÜAhäLeÜ yao naoka�rLÜA�R kaU�wÜpaIwÜ gÜÜare �ina KaALÜIhAta paWÜA�id�. 11pae�ir yao maAinasaLeÜ �ka�oR naoka�rpaWÜAyao. KaetaALÜAhäLeÜ yao naoka�rLÜA�R paina ipaweÜ. itanaIhäLeÜ yasaLÜA�R kau�naq sammaAna gÜÜarenana�. taI KaetaALÜAhäLeÜ �saLÜA�RKaALÜI hAta paWÜA�. 12�saLeÜ �Baá taeêao naoka�r paWÜAyao.KaetaALÜAhäLeÜ yasaLÜA�R narAm�ao Paka�ArLeÜ kau�weÜ �ina baAihrpa�yaA<ika�id�. 13 yao Kaetaka�o maAiLÜka�LeÜ Banae/ '�ba maqLeÜkae� gÜÜanauR panaeR hoùÀ ma maero pyaAro CÜoroLÜA�R paWÜA�naeCÜu.h¦nasaka�CÜ KaetaALÜAhäLeÜ maero CÜoroLÜA�R �Adr gÜÜaCÜRna.¾14jaba KaetaALÜAhäLeÜ CÜoroLÜA�R deeKae/ itanaIhäLeÜ �ApasamaABanae/ 'yao hAm�ao maAiLÜka�ka�o CÜoro ho. yao Kaeta �sakaq�h¦naeCÜ. yasaLÜA�R maArQ=/ taba yao Kaeta hAm�ao h¦naeCÜ.¾15 yasapaiCÜ KaetaALÜAhäLeÜ �saka�o CÜoroLÜA�R KaetabaAwÜbaAihr inaka�AiLÜid� �ina yasaLÜA�R maAre.

"yao Kaetaka�o maAiLÜka�LeÜ �ba kae� gÜÜanae RCÜÀ 16itanaI�A�naeCÜna�/ �ina taI KaetaALÜAhäLÜA�R maAnaeRCÜna�. yasapaiCÜitanaLeÜ yao Kaeta �Nya KaetaALÜAhäLÜA�R idnaeCÜna�.®

maAinasahäLeÜ yao ka�TaA saunae. itanaIhäLeÜ Banae/ "�h<?yastao ka�ihlyaq nahosa�.® 17tar yaezaULeÜ itanaIhäka�o �A<KaAmaAhenauRBayao �ina BannauBayao/ "tyasao Ba�/ yao zLÜoka�ka�o �TaRkae� hoLÜAÉ

'fka�maIRhäLeÜ nacaAheka�A taI FuÄ�[A yahI zaIxaRFuÄ�[A baNyao¾À


18Pa yaeka� maAinasa jao taI FuÄ�[AmaA bajaAirnau paugÜCÜcaka�naAcaUr h¦naeCÜ. �ina yaid yao FuÄ�[A ka�saqmaAiTa Kasae yasaLeÜ itanaLÜA�R DauLÜo ipaWÜo paAnaeRCÜ?®

19yaezaULeÜ Banaeka�o yao ka�TaA yahUdI PamauKahäLeÜ saunae.itanaIhäkaq� inaimta Baina� BaÏá bauBaeá. yasaTaR itanaIhäLeÜ yaita baeLqÜ yaezaULÜA�R paik�a�nae caexwÜA gÜÜare. �ina itanaIhämaAinasahäsa<gÜÜa paina frA�.

yyyyaaaahhhhUUUUddddIIII PPPPaaaammmmaaaau uuuKKKKaaaahhhhääääææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ppppaaaarrrrIIII»»»»aaaaAAAA iiiiLLLLÜÜÜÜnnnnaaaae eee ccccaaaae eeexxxxwwwwÜÜÜÜAAAA:ma(aI 22É15-22; makaUR�sa 12É13-17ò

20yasapaiCÜ ka�AnaUnaka�A zaAs¤aIhä r mauKya paUjaAhArIhäLeÜyaezaULÜA�R hoisayaArIisata icayao gÜÜare. itanaIhäLeÜ kae�hIjaAsausahä yaezaUka�hA< paWÜA� �ina itanaIhäLÜA�R Ba� maAinasaBaq|á vyavahAr gÜÜanaR Banae. itanaIhäLeÜ yaezaUka�o BanaA�RmaA kae�hIKaowÜ inaka�Alnau caAhAnTae. yaid itanaIhäLeÜ kau�naq KaowÜ paA�yaezaULÜA�R rAjyapaALÜ �iGa sauimpaidnae iTa�/ jasaka�o yaezaUmaAiTazai(aá �ina �iDaka�Ar iTayao. 21�ina itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�RsaoDae/ "gÜÜau¨jyaU/ hAmaI bauJCQ ika� ta<paA�R jae baolnau h¦nCÜ�ina iza»aA idnau h¦nCÜ yao sahI CÜ. ta<paA�R sabaqmaAinasahäLÜA�R inaxpa»aisata yahIkau�rA isaka�A�nau h¦nCÜ.�ina tapaA�Rª sa<Daq naq parmaezvarka�o maAgÜÜaRka�o ivaxayamaA sa yaisaka�A�nau h¦nCÜ. 22hAmaILÜA�R Bannauhosa�/ kae� hAmaILeÜkaq�sarLÜA�R ka�r itanauR �icata CÜ vaA CqnaÀ®

23tar yaezaULeÜ itanaIhäka�o caLÜAka�I caALÜ paA� hALeÜ.yasaTaR �hA<LeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ 24"��wÜA isaða�A maLÜA�Rde¬. yao isaða�AmaA ka�saka�o naAma CÜÀ �ina yasamaA ka�saka�oica¤aka�o CÜApa CÜÀ®

itanaIhäLeÜ Banae/ "isajarka�o.®25yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ " yasao ho Banae

isajarka�o caIja isajarLÜA�R naq dee¬ �ina parmaezvarka�oparmaezvarLÜA�R naÏ dee¬.®

26�hA<ka�o $aAnamaya �(ar saunaer itanaIhä CÜða� pare.itanaIhäLeÜ kae�hI Banna sakae�nana�. maAinasahäka�o �iGaitanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R kae�hI kau�rAmaA paina pak�a�na sakae�nana�/yasaTaR itanaIhä caupacaApa basae.

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 22220000ÉÉÉÉ22227777----22221111ÉÉÉÉ4444 111122224444kkkkaaaa��oooohhhhIIII ssssaaaadddduuuukkkkaaaa��IIIIhhhhääääææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ppppaaaarrrrIIII»»»»aaaaAAAA iiiiLLLLÜÜÜÜnnnnaaaae eee ccccaaaae eeexxxxwwwwÜÜÜÜAAAA

:ma(aI 22É23-33; makaUR�sa 12É18-27ò

27ka�ohI saduka�Ihä yaezaUka�hA< �A�. itanaIhä ivazvaAsagÜÜadRTae ika� maAinasa marepaiCÜ pae�ir ka�ihlyaq baQrI �WÜ�dqna.itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ 28"gÜÜau¨jyaU/ maozaALeÜ LeÜKnauBa�ka�o CÜ ika� yaid kau�naq ivavaAihta maAinasa santaAnanajanmaA�R marYo Banae �saka�I §vaAsnaILÜA�R �saka�o BaA�LeÜdAjauka�o santaAnaka�o inaimta ibahe gÜÜanauRpaCÜR �ina dAjyaàka�oLÜAigÜÜa ba�caA janmaA�nau paCÜR. 29kau�naq �ka� samayamaAsaAtajanaA dAjauBaA� iTa�. jaeWÜA dAjauLeÜ ��wÜI s¤aILÜA�RivavaAh gÜÜare/ tar mairhALeÜ. �saka�o kau�naq santaAna iTa�na.30�ina doêao BaA�LeÜ yao ivaDavaALÜA�R ivavaAh gÜÜare/ �ina� paina mairhALeÜÜ. 31taba taeêao BaA�LeÜ �saLÜA�R ivahegÜÜarYo �ina � paina marYo. yastaq GawÜnaA �ä BaA�häisatapaina GawÜYo. itanaIhä sabaq ba�caAhä naBa�R mare. 32�ntamaA yao s¤aI paina marI. 33tar sabaq saAta dAjauBaA�häLeÜ yasaLÜA�R ivavaAh gÜÜareka�A iTa�. �ina jaba maAinasahä marerbaQirnCÜna� yao s¤aI ka�saka�I §vaAsnaI h¦nCeÜÀ®

34yaezaULeÜ taI saduka�IhäLÜA�R Banae/ "p£TvaImaA maAinasahäLeÜ�ApasamaA ivavaAh gÜÜaCÜRna�. 35tar taI maAinasahä jasaLÜA�RBaivaxyaka�o saMsaArka�o inaimta yaogya WÜAinanCÜ �ina m£ yaubaAwÜ�WÜA�R lyaA�nCÜ itanaIhä ivahe gÜÜadqRnana �TavaA itanaIhäka�oivahe gÜÜarA�dqna. 36 yaitavaeLÜA itanaIhä §vagÜÜaRdUta BaÏá h¦naeCÜna��ina manaeR CqÜnana�. itanaIhä parmaezvarka�A baALÜka�hä h¦na�.ika�naBanae itanaIhäLA�R paunajaIRivata gÜÜarA��ka�A CÜna�.® 37maozaALeÜjaiLÜrheka�A paoT�aAka�o va,ÜÜaRna gÜÜadAR §paxwÜäpaLeÜ Banaeka�A CÜna�ika� maAinasahä m£ yaubaAwÜ baQrI �WÜnaeCÜna�. parmaPaBauLÜA�RmaozaALeÜ '�b�aAhAmaka�o parmaezvar/ �sahAka�ka�A parmaezvar�Q yaAkaU�baka�A parmaezvarLeÜ Banaeka�ACÜna�.¾* 38parmaezvarmareka�Ahäka�o parmaezvar ho�nana� tar �naI jaIivata maAinasahäka�Aparmaezvar h¦na�. sabaq maAinasahä jao parmaezvarka�A h¦na�itanaIhä ija�<do CÜna�.®

39ka�ohI zaAs¤aIhäLeÜ Banae/ "gÜÜauä/ tapaA<�Rka�o �(arsahI ho.® 40�hA<LÜA�R �ä Daerq Pazna gÜÜanae R saAhsaka�saqLÜA�R h¦<dqna.

''''��bbbb��aaaaAAAAhhhhAAAAmmmmaaaakkkkaaaa��oooo ²²²² BBBBaaaannnnaaaae eeekkkkaaaa��AAAACCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��¾¾¾¾ PasTaAna 3É6.

kkkkaaaae eee�� KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜnnnnaaaaq qqq ddddAAAA¬¬¬¬ddddkkkkaaaa��oooo ppppaaaau uuu¤¤¤¤aaaa hhhh¦¦¦¦nnnnaaaa� �� ÀÀÀÀ:ma(aI 22É41-46; makaUR�sa 12É35-37ò

41 yasapaiCÜ yaezaULeÜ Banae/ "maAinasahäLeÜ ika�na Ka�IxwÜLÜA�RdA¬dka�o pau¤a BanCÜna�À 42Bajanaka�o paustaka�maA/ dA¬d�Apaq� BanCÜna�É

'PaBau parmaezvarLeÜ maerA PaBau Ka�IxwÜLÜA�R Banaeka�ACÜna�É itamaI maero dAihnaepai·Ü� basa/

43 �ina ma itam�aA za¤auhäLÜA�R itam�aA zai(aáka�ovazamaA paAnaeRCÜu.¾


44dA¬dLeÜ Ka�IxwÜLÜA�R 'PaBau¾ BanaI sambaoDana gÜÜaCÜRna�.taba ka�sarI Ka�IxwÜ dA¬dka�o CÜoro h¦na saka�CÜna�Àù®

iiiinnnnaaaayyyyaaaammmmaaaakkkkaaaa��AAAA zzzzaaaaAAAAssss¤¤¤¤aaaaIIIIhhhhääää iiiivvvvaaaa¨ëëëë ccccaaaae eeettttaaaaAAAAvvvvaaaannnnaaaaIIII:ma(aI 23É1-36; makaUR�sa 12É38-40; LÜàka�A 11É37-54ò

45java sabaq maAinasahäLeÜ sauinarheka�A iTa�. yaezaULeÜ�ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R Banae/ 46"vyavasTaAka�A zaAs¤aIhädeiKahoizayaAr basa. itanaIhä LÜAmao bas¤a LÜgÜÜaA�r vairpairGaumna caAhnCÜna�. itanaIhä bajaAritar jaA<dA maAinasahäLeÜsammaAna gÜÜaäna� Bannae caAhnCÜna�. saBaAGarhämaA mah vapaU,ÜÜaR�Asana �ogÜÜawÜ�na caAhnCÜna�. BaojahämaA itanaIhä �BaávaezaI sammaAinata �Asana �ogÜÜawÜ�na caAhnCÜna�. 47taritanaIhä ivaDavaAhäLÜA�R Daoka�A idnCÜna� �Q itanaIhäka�oGar ÂwÜ�CÜna�. �ina itanaIhä deKaAvawÜIka�o LÜAigÜÜa LÜAmaAPaATaRnaA gÜÜaCÜRna�. parmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�R Daerq ka�ùfA d,fidnaeCÜna�.®

ssssaaaaAAAA< <<<ccccaaaaoooo ddddAAAAnnnnaaaa:makaUR�sa 12É41-44ò

yaezaULeÜ ka�ohI DanaI maAinasahäLeÜ maindrka�o dAna-paewÜImaA �pahArhä hAldq gÜÜareka�o deKae. 2 yahA<

�hA<LeÜ �ka�janaA gÜÜarIba ivaDavaALÜA�R du�vawÜA taA<baAka�A saAnaA-saAnaAisaða�Ahä paewÜImaA hAldq gÜÜareka�o deKae. 3yaezaULeÜ Banae/ "maitamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu/ yao gÜÜarIba ivaDavaALeÜ �äsabaqLeÜ BandA Daerq id�R. 4ika�naBanae DanaIhäLeÜ �ApaU�LÜA�RnacaAih�ka�o sampai(abaAwÜ BaewÜI caùFA�. tar yao ivaDauvaA� yantaq gÜÜarIba CeÜ �ina �saLeÜ �ApaÍnao jaita iTayao sabaq

22221111

111122225555 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 22221111ÉÉÉÉ5555----22228888id�R. yao paqsaA yasaLÜA�R �ApaÍnaq jaIivaka�Aka�o LÜAigÜÜacaAihnTyao.®

mmmmaaaaiiiinnnnddddrrrrkkkkaaaa��oooo DDDDvvvvaaaaM MMMssssaaaa:ma(aI 24É1-14; makaUR�sa 13É1-13ò

5ka�ohI caeLÜAhä maindrka�o ivaxayamaA baAta gÜÜairrheka�AiTa�. itanaIhäLeÜ Banae/ "saundr FuÄ�[AhäæArA banaA��ka�o yao��wÜA saundr maindr ho. parmaezvarLÜA�R caùFA��ka�o taIrAm�aA-rAm�aA caIjahä her.®

6tar yaezaULeÜ BannauBayao/ "��wÜA samaya �A�naeCÜ/�ihLeÜ yahA< itamaI jao deKCÜQ Pa yaeka� caIja naq naAzah¦naeCÜ. Pa yaeka� FuÄ�[anaq pa�yaA<ika�naeCÜ. kau�naq ��wÜA FuÄ�[A paina�ka�oR maAiTa rhnae CqÜna�.®

7taI caeLÜAhäLeÜ yaezaULÜA�R saoDae/ "he gÜÜauä/ ka�ihLeÜyastao GawÜnaA h¦naeCÜÀ yaI GawÜnaAhä h¦naevaALÜA CÜ BanaIjaAnnaLÜA�R ka�stao saMkae�ta paA�nae CÜÀ®

8yaezaULeÜ BannauBayao/ "sataRka� basa? maUKaR nabainanau. maeronaAma iLÜdq Daerq maAinasahä �A�naeCÜna�. itanaIhäLeÜ BannaeCÜna�/'ma naq Ka�IxwÜ h¦</¾ �ina/ 'sahI samaya �A�ka�o CÜ?¾ taritanaIhäLÜA�R napaCYA¬. 9jaba itamaIhäLeÜ LÜùfA�R rhLÜcaLÜka�o ivaxayamaA saunnaeCÜQ/ nafrA¬. yahI kau�rA paihLeÜh¦naeCÜ. yasapaiCÜ �nta �A�naeCÜ.®

10taba yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ "rAxw°Ü-rAxw°ÜhämaABaáLÜùfA�R calnaeCÜ. rAjya-rAjyahämaABaá BaágÜÜaùfA calnaeCÜ.11WÜULÜo BaUka�mpahä jaAnaeCÜ/ �ina ivaiBanna WÜA�<maA �inaka�ALÜ�ina ivamaArIhä paq�iLÜnaeCÜ. BayaAnaka� GawÜnaAhä GawÜnaeCÜ�ina §vagÜÜaRbaAwÜ ivazaALÜ ivazaALÜ saMkae�tahä id�nae CÜ.

12"tar yaI GawÜnaAhä h¦na �iGa/ maAinasahäLeÜitamaIhäLÜA�R paik�a�nae CÜna� �ina itamaIhäLÜA�R sataA�naeCÜna�.itanaIhäka�A saBaAGarhämaA itamaIhäka�o NyaAya gÜÜairnaeCÜ�ina itamaIhäLÜA�R JyaALÜKaAnaAmaA hAlnaeCÜna�. rAjaAhä rrAjyapaALÜhä �iGa itamaIhäLÜA�R �ByaA�naeCÜ. maAinasahäLeÜitamaIhäLÜA�R yasao gÜÜanauRka�o ka�Ar,ÜÜa itamaIhä maerA caeLÜAhähQ. 13tar yasaLeÜ maero ivaxayamaA kae�hI Bannae maQka�A painaimalnaeCÜ. 14itamaIhäLeÜ �ApaÍnao bacaA¬ka�o LÜAigÜÜa kae�Bainanau paCÜR yasa ivaxayamaA icantaA gÜÜanau R padqRna. 15maitamaIhäLÜA�R yastao zabd $aAna idnaeCÜu ika� itamaIhäka�okau�naq za¤auLeÜ paina javaApa� idna sa(aq�na. 16itamaIhäka�obaAbau-�AmaA/ dAjauBaA�hä/ �Apa�ntahä/ r ima¤ahäLeÜ

samaeta itamaIhä PazaAsanaLÜA�R sauimpanaeCÜQ/ �ina itanaIhäLeÜitamaIhä maDyae ka�itaLÜA�R maAnaeR paina CÜna�. 17sabaq maAinasahäLeÜitamaIhäLÜA�R maero �nauzar,ÜÜa gÜÜareka�omaA yaAgÜÜa gÜÜanae RCÜna�.18tar yaI saba kau�rAhäLeÜ izarka�o kae�za paina naxwÜh¦naeCqna. 19itamaIhäka�o ivazvaAsaLeÜ gÜÜadAR yaI sabaq icajahäbaAwÜbaA<cnae CÜQ.

yyyyaaaaääääzzzzaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜmmmmaaaakkkkaaaa��oooo DDDDvvvvaaaaM MMMssssaaaa:ma(aI 24É15-21; makaUR�sa 13É14-19ò

20"itamaIhäLeÜ yaäzaLeÜmaka�o vairpair sabaq itarbaAwÜpa�QjaLeÜ Gaereka�o paA�naeCÜQ. taba itamaIhäLÜA�R TaAhA h¦naeCÜika� yaäzaLeÜmaka�o patanaka�o samaya naijaka� �A�CÜ. 21 yasabaeLÜAyahUdAka�A maAinasahä fA<ùfAka�A<ùfAitar BaAgnau paCÜR. maAinasahäLeÜtatka�ALqÜ yaäzaLeÜma CÜoùfnau paCÜRÜ. yaid itamaIhä zahrnaijakaq� CÜQ Banae/ yahA<iBa¤a najaA¬. 22�gÜÜamava(aáAhäLeÜparmaezvarLeÜ �hA<ka�A maAinasahäLÜA�R d,f idnaeCÜna� BanaILeÜKaeka�A CÜna�. yao yahI samaya ho jaba taI jammaq kau�rAhäpaurA h¦naeCÜ. 23tyasa samaya gÜÜaBaRvataI maihLÜA r duDaebaALÜka�ka�A �AmaAhäka�o inaimta BayaAnaka� h¦naeCÜ. ika�naÀika�naBanae yao BaUimamaA �ita ka�xwÜ �A�panaeRCÜ. parmaezvarka�orIsa taI maAinasahä maAiTa panaeRCÜ. 24ka�itajanaA maAinasahäisapaAhIhäæArA maAirnaeCÜna�. ka�itajanaALÜA�R kaq�dI banaA�R sabaqdezahämaA LÜigÜÜanaeCÜ. yaäzaLeÜmaka�o paiva¤a zahrmaA �yahUdIitanaIhäka�o samaya zaexa nah¦ÓaeLÜ paA�taALÜA WÜwÜA�r ihùfIrhnaeCÜna�.

nnnnaaaaffffrrrrAAAA¬¬¬¬:ma(aI 24É29-31; makaUR�sa 13É24-27ò

25"saUyaR/ can� r taArAhämaA paina �AzcayaRmaya GawÜnaAhäGawÜ�naeCÜna�. �ina p£TvaImaA sabaq rAxw°Ühä saÄ�[wÜmaA panaeRCÜna�.saAgÜÜarka�A gÜÜajaRna r �LeÜRka�A Baáoða�AhäLeÜ itanaIhäLÜA�R�(aALÜA�naeCÜ. 26maAinasahä BayaiBata h¦naeCÜna�. saMsaArmaAkae� h¦nae ho BanaI icantaALeÜ itanaIhä �AtaöÄ�[ta h¦naeCÜna�.�Aka�Azaka�o zai(aáhä hlLÜA�naeCÜ. 27taba maAinasaka�opau¤aLÜA�R zai(aá r mahAmaihmaAka�o saATa baAdLÜ maAiTa �A<�dqgÜÜareka�o deiKanaeCÜ. 28jaba yaI saba caIjahä zauä h¦naTaAlCÜ/nafrA�nau. maAiTaitar her/ �ina KauzaI bana. ika�naBanae jaitabaeLÜA parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R maui(aá idnau h¦nCÜ/ yaosamaya najaIka� CÜ.®

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 22221111ÉÉÉÉ22229999----22222222ÉÉÉÉ11115555 111122226666mmmmaaaae eeerrrrAAAA vvvvaaaaccccaaaannnnaaaahhhhääää ��nnnnaaaannnnttttaaaassssaaaammmmmmmmaaaa rrrrhhhhnnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜ:ma(aI 24É32-35; makaUR�sa 13É28-31ò

29 yasapaiCÜ yaezaULeÜ yastao d]xwÜAnta ka�TaA BannauBayaoÉ"yaI sabaq äKahäLÜA�R her. naeBaArAka�o äKa yasaka�o LÜAigÜÜa�saLÜ �dAhr,ÜÜa ho. 30jaba yao hiryao h¦naeCÜ :baùF�naeCÜò/itamaIhäLÜA�R TaAhA h¦naeCÜ ika� �aIxma ]tau naijakaq� �Ayao.31 yasarInaq jaba yaI saba Ba�rheka�o deKnaeCÜQ/ taba parmaezvarka�orAjya naijakaq� �A� paugÜna LÜAgÜÜaeka�o h¦naeCÜ.

32"ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu. jabasamma yaIGawÜnaAhä GawÜI sa(aqánana va(aRmaAna paustaA tauir�ka�o h¦<dqnana�.33§vagÜÜaR r p£TvaI DvaMsa h¦naeCÜ; tar maqLeÜ Banaeka�A vacanahäka�ihLeÜ Kaero jaAnae CqÜna�.

hhhhrrrr ssssaaaammmmaaaayyyyaaaa ttttaaaayyyyaaaaAAAArrrr bbbbaaaassssaaaa34"hoizayaAr basa? �ApaÍnao samaya mahABaojahämaA

maA¤a naibataA¬. �TavaA/ saMsaAirka� kau�rAhämaA maA¤a samayanapa�ALÜ. ika�naBanae yao idna itamaImaA GarApa pare BaÏá Baá·Ü�q�A�R LÜAgnaeCÜ. 35p£TvaImaA Ba�ka�A sabaq maAiTa yastao�ða�AsaI �A�panaeRCÜ. 36yasaTaR/ hr samaya tayaAr basa.PaATaRnaA gÜÜar jasaæArA itamaI taI �A�R panaeR saMka�wÜbaAwÜ baA<cnasaka�nae CÜQ. PaATaRnaA gÜÜar taAika� itamaIhä maAinasaka�o pau¤a�iGa KaùfA h¦na saka�naeCÜQ.®

37yaezaULeÜ idna BarI maindrmaA �padeza id� �ina rAtaIzahr baAihr gÜÜa� �ina jaqtauna Bannae paAhAùfmaA ibataA�.38Pa yaeka� ibahAna maAinasahä maindrmaA jaAnTae �ina yaezaUka�oiza»aA saunTae.

yyyyaaaahhhhUUUUddddIIII nnnnaaaae eeettttaaaaAAAAhhhhääää yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR mmmmaaaaAAAAnnnnaaaaR RRR ccccaaaaAAAAhhhhnnnnCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��:ma(aI 26É1-5/ 14-16; makaUR�sa 14É1-2/ 10-11;

yaUhnnaA 11É45-53ò

yahUdIhäka�o �KaimarI rowÜIka�o caAfka�o samayanajaIkaq� �A�rheka�o iTayao. 2mauKya paUjaAhArIhä r

zaAs¤aIhäLeÜ yaezaULÜA�R maAnae R �paAya Kaojdq iTa�. tarmaAinasahädeiKa itanaIhä frA<�Tae.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaa¨ëëëë yyyyaaaahhhhààààddddAAAAkkkkaaaa��oooo yyyyaaaaoooojjjjaaaannnnaaaaAAAA3yaezaUka�o baAHjanaA PaeirtahämaDyae �ka�janaAka�o naAma

yahUdA iTayao jasaLÜA�R �ska�Aryaota BainaNTyao. zaqtaAnayahUdAka�o iBa¤a pasyao �ina yasaLÜA�R narAm�ao ka�AyaR gÜÜanaR

22222222

Paeirta gÜÜarYo. 4maindrLÜA�R pahrA id�rheka�A isapaAhIhä rmauKya paUjaAhArIhäsa<gÜÜa kau�rAka�AnaI gÜÜanaRLÜA�R yahUdA yahA<gÜÜayao. yahUdALeÜ itanaIhäsa<gÜÜa yaezaULÜA�R saumpanae ivaxayaka�o�paAya baAre kau�rAka�AnaI gÜÜarYo. 5yasa ivaxayamaA mauKyapaUjaAhArIhä � yanta KauzaI Ba�. yaid yahUdALeÜ yaezaULÜA�Rsaumpaeka�o Ka,fmaA itanaIhäLeÜ äipayaA< idnae ka�bauLÜ gÜÜare.6yahUdA sahmata Bayao. yasapaiCÜ yahàdALeÜ yaezaULÜA�R itanaIhäka�hA<saumpanae �vasar Kaojna TaAlyao. yao ka�Ama gÜÜadAR BaIùfnarhosa Bannae yahUdA caAhAnTyao.

iiiinnnnaaaassssttttaaaaAAAArrrr ccccaaaaAAAAù ùùùffffkkkkaaaa��oooo KKKKaaaaAAAAnnnnaaaaAAAA ttttaaaayyyyaaaaAAAArrrrIIII:ma(aI 26É17-25; makaUR�sa 14É12-21; yaUhnnaA 13É21-30ò

7yao �KaimarI rowÜI KaAnae idna iTayao. yao idnayahUdIhäLeÜ inastaArka�o paAWÜohä vaiLÜdAna gÜÜare. 8yaezaULeÜpa¤ausa r yaUhnnaALÜA�R BannauBayao/ "jaA¬ �ina hAm�ao LÜAigÜÜainastaAr KaAnaA tayaAr paAr..®

9pa¤ausa r yaUhnnaALeÜ yaezaULÜA�R saoDae/ "ta<paA�R hAmaILeÜka�hA< KaAnaA tayaAr paAnaR äcaA�nau h¦nCÜÀ®

yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ 10"sauna? jaba itamaIhäzahr jaAnCÜAÏ/ yahA< itamaIhäLeÜ ��wÜA maAinasaLÜA�R �ka�jaAr paAnaI lyaA<�dq gÜÜareka�o BaewÜ�nae CÜQ. yasaLÜA�R paCYA¬. yao yahI| ��wÜA GarmaA pasnaeCÜ. yasakaq� paiCÜ itamaIhäLÜAgÜÜa. 11 yasa Garka�A maAiLÜka�LÜA�R Bana/ 'hAm�aA gÜÜau¨jyaULeÜitanaI r itanaka�A caeLÜAhä inastaAr Baoja ka�hA< basaer KaAnaesaoDna paWÜA�ka�A CÜna�.¾ 12 yasapaiCÜ yao Garka�o maAiLÜka�LeÜ�ApaÍnao Garka�o maAiTalLÜo taLÜAka�o WÜULÜo ka�oWÜA deKaA�naeCÜ.yao ka�oWÜAnaq itamaIhäka�o inaimta tayaAr pairnaeCÜ. inastaArka�oBaoja yahI| tayaAr gÜÜar.®

13tyasapaiCÜ pa¤ausa r yaUhnnaA yahA<deiKa inaiska��.yaezaULeÜ Banaeka�A Pa yaeka� kau�rAhä naq itanaIhäLeÜ BaeweÜ. �inaitanaIhäLeÜ inastaArka�o Baoja paina tayaAr paAre.

PPPPaaaaBBBBaaaau uuu BBBBaaaaoooojjjjaaaa:ma(aI 26É26-30; makaUR�sa 14É22-26; 1 ka�oirnTaI 11É23-25ò

14itanaIhäka�o inastaArka�o Baoja gÜÜanaeR samaya Ba�ka�oiTayao. yaezaU r Paeirtahä weÜbaLÜka�o vairpair baisarheka�AiTa�. 15yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "maero m£ yau �iGaitamaIhäsa<gÜÜa basaer inastaArka�o Baojana gÜÜanaeR baùfo �cCÜA

111122227777 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 22222222ÉÉÉÉ11116666----33337777iTayao. 16ika�naBanae jaba samma parmaezvarka�o rAjyamaAyasaka�o sahI �TaR paA�dqna ma inastaAr Baojana gÜÜanaeR CqÜna.®

17 yasapaiCÜ �hA<LeÜ �ka� pyaALÜA dAKarsa iLÜnau Bayao.�hA<LeÜ parmaezvarLÜA�R yasaka�o inaömta DaNyavaAd idnauBayao. yasapaiCÜ �naLeÜ Banae/ "yao ka�pa LqjaA¬ �ina yasaqbaAwÜsabaqLÜA�R baA< ùF. 18ma itamaIhäLÜA�R BanCÜu/ "ma caA<ihparmaezvarka�o rAjya na�A� samma ipa<�idna.®

19tyasapaiCÜ yaezaULeÜ kae�hI rowÜI iLnau Bayao. �hA<LeÜrowÜIka�o LÜAigÜÜa parmaezvarLÜA�R DaNyavaAd id� �ina wÜuk�a�ApaAnau R Bayao. �hA<LeÜ ita PaeirtahäLÜA�R idnau Bayao �ina�hA<LeÜ Ba÷au Bayao/ "yao maero zarIr ho jauna ma itamaIhäLÜA�Riddq|CÜu. maero sm£itaka�o inaimta yasao gÜÜar.® 20 yasarInaq/KaAnaA KaA�R sakae�paiCÜ/ yaezaULeÜ pyaALÜA �WÜA�nau Bayao �inaBannau Bayao/ "yasa pyaALÜAka�o taAtpayaR parmaezvar r �hA<ka�omaAinasahä maABaáka�o ��wÜA nayaA< ka�rAr ho. yao nayaA<ka�rAr maero rgÜÜatabaAwÜ zauä h¦nCÜ jauna maqLeÜ itamaIhäka�oLÜAigÜÜa bagÜÜaA<�.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaa¨ëëëë kkkkaaaa��oooo jjjjaaaaAAAAnnnnaaaassssaaaakkkkaaaa� ��CCCCÜÜÜÜ21yaezaULeÜ BannauBayao/ "itamaIhämaDyae ka�ohI �ka�janaALeÜ

maLÜA�R Daoka�A idnaeCÜQ. �saka�o hAta maecamaA masa<gÜÜaq CÜ.22parmaezvarLeÜ jae yaojanaA gÜÜareka�A CÜna� yao maAinasaka�opau¤aLeÜ paurA gÜÜanaeRCÜ. tar iDaða�Ar CÜ �saLÜA�R jasaLeÜ h yaAka�oinaimta maAinasaka�o pau¤aLÜA�R sauipanCÜ.®

23 yasapaiCÜ Paeirtahä �ApasamaA kau�rA gÜÜanaR LÜAgÜÜa e/"hAmaI maDyae ka�saLeÜ caA<ih yaezaULÜA�R yasao gÜÜaCÜR hoLÜAÀ®

nnnnaaaaooookkkkaaaa��rrrr jjjjaaaassssttttaaaaoooo vvvvyyyyaaaavvvvaaaahhhhAAAArrrr ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr24taba itanaIhä maDyae ka�o caA<ih< sabaq BandA mahAna

hoLÜA BanaI PaeirtahäLeÜ bahsa gÜÜare. 25tar yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�RBannauBayao/ "saMsaArka�A rAjaAhäLeÜ itanaIhäka�A maAinasahämaAiTazaAsana gÜÜaCÜRna. jao maAinasahä �iDaka�ArmaA CÜna� itanaIhä�Apaq�LÜA�R 'rÜAxwÜ°ka�o mahA-sahAyaka�hä BainanaeCÜ.¾ 26taritamaIhä caA<ih yastao nah¦nau. itamaIhäka�o maABaámaA jaomahAna CÜ ¬ saAnao jastao h¦nau paCÜR/ �ina ¬ jao naetaAhäho/ naoka�r jastao h¦naupaCÜR. 27ka�o caA<ih PamauKa h¦naÜÉ ¬jao weÜbaLÜmaA baisarheka�o CÜ vaA �hA<LÜA�R saevaA paurYA�rheka�oÀweÜvaLÜmaA basnae vyai(aá caA<ih WÜULÜo ho/ ho�na rÀ taritamaIHäka�o maABaámaA ma naoka�r jastaq h¦<?

28"itamaIhä itanaIhä hQ jao maero saMGaxaRhämaACeÜ�maA basaeka�A iTayaAÏ. 29maero ipataALeÜ maLÜA�R ��wÜA rAjyaidnauBa�ka�o CÜ. ma paina maisata Ba�ka�o zaAsana zai(aáitamaIhäLÜA�R idnaeCÜu. 30maero rAjyamaA maero weÜbaLÜmaA basaeritamaIhäLeÜ KaAnae r ipa�naeCÜQ. itamaIhä isa=hAsanamaA basnaeCÜQ�ina �êaA�LÜka�o baAHqvawÜA jaAitaka�o nyaAya gÜÜanaeRCÜQ.

��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaa nnnnaaaahhhhrrrrAAAA¬¬¬¬:ma(aI 26É31-35; makaUR�sa 14É27-31; yaUhnnaA 13É36-38ò

31"zaqtaAnaLeÜ jaA<ca gÜÜanaR saoDae/ k£�xaka�häLeÜ itanaIhäka�ogÜÜah¦< jaA<ca gÜÜare jastaq itamaIhäka�o jaA<ca iLÜnaeCÜ. �izamaona/ izamaona/ 32maqLeÜ PaATaRnaA gÜÜareka�o CÜu ika� itamaIhäLeÜivazvaAsa gÜÜaumaA�nae CqnaQ. maka�hA< pa�kaeR� paiCÜ itamaIhäka�odAjauBaA�häLÜA�R �Baá samaTaR banaA�na madta gÜÜar.®

33tar pa¤ausaLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "PaBau/ ma tapaA�Rªsa<gÜÜaJyaALÜKaAnaA jaAnau tayaAr CÜu. ma tapaA�Rªsa<gÜÜaq manauR paina tayaArCÜu.®

34tar yaezaULeÜ BannauBayao/ "pa¤ausa/ �Aja BaALeÜ baAsna�iGa naÏ/ maLÜA�R itamaILeÜ icanCÜu Banna taIna palwÜ �§vaIka�ArgÜÜanaeReCÜQ.®

kkkkaaaa��xxxxwwwwÜÜÜÜ ssssaaaahhhhnnnnaaaa ttttaaaayyyyaaaaAAAArrrr bbbbaaaassssaaaa35taba yaezaULeÜ PaeirtahäLÜA�R BannauBayao/ "jaba maqLeÜ

itamaIhäLÜA�R maAinasahämaA PacaAr gÜÜanaR/ ivanaA paqsaA/ BaáoLÜA�ina jau(aAhä ivanaA paWÜA�</ kae� itamaIhäLÜA�R kae�hI�BaAva BayaoÀ®

PaeirtahäLeÜ Banae/ "Ba�na.®36yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "tar �ba itamaIhäsa<gÜÜa

paqsaA/ TaqLÜI jae CÜ yao LqjaA¬. yaid itamaIhäsa<gÜÜa tarvaArCqna Banae/ �ApaÍnao ka�owÜ baeca r ��wÜA ika�inarAKa. 37yaoDamaRzaAs¤aLeÜ BanCÜ.

'maAinasahäLeÜ Banae �naI �parADaI h¦na�.¾yazaqyaA 53É12

DamaRzaAs¤amaA LeÜiKa�ka�o kau�rA saA<cao h¦naq paCÜR. yao maerqivaxayamaA LeÜiKa�ka�o iTayao/ �ina �ihLeÜ saA<caoBa�rheCÜ.®

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 22222222ÉÉÉÉ33338888----66661111 11112222888838caeLÜAhäLeÜ Banae/ "henauRhosa�/ parmaPaBau/ yahA< du�vawÜA

tarvaArhä CÜna�?®yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ "du�vawÜA naq Pazasta h¦naeCÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR PPPPaaaaAAAATTTTaaaaR RRRnnnnaaaaAAAA ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRR BBBBaaaannnnnnnnaaaau uuuBBBBaaaayyyyaaaaoooo:ma(aI 26É36-46; makaUR�sa 14É32-42ò

39yaezaULeÜ zahr :yaäzaLeÜmaò CÜoùf�nauBayao �ina saDaq| Baqá<jaqtauna paAhAùfitar jaAnauBayao. �hA<ka�A caeLÜAhä paina �hA<sa<gÜÜaqgÜ Üa�. 40jaba �hA< yao WÜA�<maA paugÜnau Bayao/ �hA<LeÜcaeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/ "PaATaRnaA gÜÜar ika� PaLÜoBana saAmanaAgÜÜanauR naparosa�.®

41taba yaezaU itanaIhädeiKa pacaAsa ka�dma wÜAùFA jaAnauBayao.�hA<LeÜ Gau< ùfA weÜka�nauBayao �ina PaATaRnaA gÜÜanau RBayao/ 42"heipataA/ yaid yao tapaA�Rªka�o �cCÜA ho Banae/ yao ka�xwÜka�o ka�pamadeiKa hwÜA�idnauhosa�. tar yao tapaA�Rªka�o �cCÜA bamaoijamagÜÜairyaosa maero �cCÜA bamaoijama ho�na.® 43 yasapaiCÜ §vagÜÜaRbaAwÜ��wÜA dUta deKaA parYo �ina yaezaULÜA�R d]ùF banaAyao. 44yaezaU�ita saMka�xwmaA panauRBayao; �hA<LeÜ maAnaisaka� taIb�a vaednaAmaABaá·Ü�q PaATaRnaA gÜÜanauRBayao. rgÜÜata bagÜÜae jastaq �hA<ka�A �nauhArbaAwÜpasaInaA cauhço. 45jaba �hA<LeÜ PaATaRnaA zaexa gÜÜanauRBayao/ �hA<�ApaÍnaA caeLÜAhäka�hA< jaAnau Bayao. itanaIhä masta ina�AmaAiTa� ika�naBanae itanaIhä sautaARLeÜ ka�LÜAnta iTa�. 46yaezaULeÜitanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "itamaIhä ika�na sauitarheka�A CÜQÀBaá·Ü� �WÜ �ina PaATaRnaA gÜÜar taAika� itamaIhäLeÜ PaLÜoBanaka�osaAmanaA gÜÜanauR naparosa.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ppppaaaakkkk� ��aaaa��AAAA ppppaaaannnnaaaau uuuR RRRBBBBaaaayyyyaaaaoooo:ma(aI 26É47-56; makaUR�sa 14É43-50; yaUhnnaA 18É3-11ò

47jaitabaeLÜA yaezaU baoiLÜrhnau Ba�ka�o iTayao/ �ka� hULÜmaAinasahä yahA< �A�paugÜÜae. baAHjanaA PaeirtahämaDyae�ka�janaAÜ jasaLÜA�R yahUdA BainanTyao yao h¦LÜLÜA�R �gÜÜauvaA�RgÜÜairrheka�o iTayao. yahUdA yaezaUka�o naijakaq� �hA<LÜA�R mvaA�RKaAna �Ayao.

48tar yaezaULeÜ �saLÜA�R BannauBayao/ "he yahUdA/ mvaA<�RKaA�r itamaI maAinasaka�o pau¤a sauimpadqCÜQÀ 49yaezaUka�A caeLÜAhäpaina yahI| �iBarheka�A iTa�. itanaIhäLeÜ kae� Ba�rheka�oiTayao bauBaeá. caeLÜAhäLeÜ yaezaULÜA�R saoDae/ "he PaBau/ kae�hAmaILeÜ hAm�aA tarvaArhä caLÜA�À® 50�ina itanaIhämaDyae

�ka�janaA caeLÜALeÜ yasaka�o tarvaAr caLÜAyao �ina yasaLeÜPaDaAna paUjaAhArIka�o naoka�rka�o dAihnae ka�AnaÜ ka�AiwÜidyao.

51yaezaULeÜ BannauBayao/ "TaAma® taba �hA<LeÜ naoka�rka�oka�Ana CÜunau Bayao �ina yasaLÜA�R inaka�o paAiridnau Bayao.

52yaezaULÜA�R pak�a�nau �A�naehämaA mauKya paUjaAhArIhä/baUùFA yahUdI PaDaAnahä r maindrka�o isapaAhIhä iTa�.yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "itamaIhä ika�na tarvaArhär LÜWÜãIhä iLÜ�r �A�ka�A CÜQÀ kae� maLÜA�R kau�naq �parADaIjastao LÜAgÜCÜÀ 53ma itamaIhäsa<gÜÜaq Pa yaeka� idna maindrmaAh¦nae gÜÜaTaeRª. itamaIhäLeÜ maLÜA�R yahA< ika�na pak�ae�naQÀ tar yao�nDaka�ArLeÜ zaAsana caLÜA�nae samaya ho.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ ��§§§§vvvvaaaaIIIIkkkkaaaa��AAAArrrr ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrre eee:ma(aI 26É57-58/ 69-75 makaUR�sa 14É53-54/ 66-72;


54itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R pak�ae� �ina wÜAùFAmaA LÜgÜÜa e.itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�R PaDaAna-paUjaAhArIka�o GarmaA paurYA�.pa¤ausa paina itanaIhäsa<gÜÜaq gÜÜa� tar yao yaezaUka�o naijaka�gÜÜa�na. 55isapaAhIhäLeÜ Garka�o �A<gÜÜanaka�o maABaámaA �AgÜÜaopau�kae� �ina vairpair basae. pa¤ausa paina itanaIhäsa<gÜÜaq basae.56��wÜI naoka�naIRLeÜ pa¤ausaLÜA�R yahA< baisarheka�I deKaI.�AgÜÜaoka�o �jyaALÜoeLeÜ gÜÜadAR �saLeÜ �saLÜA�R deKna saka�I. yasa kae�wÜI pa¤ausaka�o �nauhAr inayaAlna naijaka� gÜÜa�r herI. yasaLeÜ BanaI/ "yao maAinasa paina �saqsaMgÜÜaq iTayao.®

57tar pa¤ausaLeÜ ho Ba÷a maAnaena. yasaLeÜ BaNyao/ "he�A�maA�R/ ma �hA<LÜA�R jaAindna<.® 58kae�hI samaya paiCÜ/�ka�oR maAinasaLeÜ paina pa¤ausaLÜA�R deKyao �ina BaNyao/ "itamaIpaina itanaIhä maDyae �ka� hQ.®

tar pa¤ausaLeÜ BaNyao/ "maAinasa/ ma ho�na.®59PaAyaÉ �ka�Ga,ÜwÜApaiCÜ/ �ka�oR maAinasaLeÜ BaNyao/ "inazcaya

yao maAinasa �hA<saMgÜÜaq iTayao. ika�naBanae yao paina gÜÜaALÜILÜIbaAwÜ�A�ka�o ho.®

60tar pa¤ausaLeÜ BaNyao/ "he maAinasa/ itamaILeÜ kae�ivaxayamaA kau�rA gÜÜanaR LÜAigÜÜarheCÜQ ma jaAindnaÀ®

jaba pa¤ausa baoiLÜrheka�o iTayao taurntaq BaALeÜ baAsyao.61 yasapaiCÜ PaBau yaezaU pa�kaR�nau Bayao �ina pa¤ausaLÜA�Rhenau RBayao. �ina pa¤ausaLeÜ PaBauLeÜ �iGa Banaeka�A kau�rAhäsamJyaoÉ "�Aja BaALeÜ baAsna �iGa/ itamaILeÜ maLÜA�R

111122229999 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 22222222ÉÉÉÉ66662222----22223333ÉÉÉÉ11114444taInapalwÜ �§vaIka�Ar gÜÜanaeRCÜQ.®Ê62 yasapaiCÜ pa¤ausa baAihrgÜÜayao �ina gvaA< gvaA< äyao.

mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ��ppppaaaahhhhAAAAssssaaaa:ma(aI 26É67-68; makaUR�sa 14É65ò

63-64ka�ohI maAinasahä jasaLeÜ yaezaULÜA�R pahrA id�rheka�AiTa� itanaIhäLeÜ yaezaUka�o �pahAsa yasarI gÜÜareÉ itanaIhäLeÜ�A<KaAmaA pa·Ü�I baA<iDaid�r �hA<LÜA�R deKna nasaka�nae banaA�. yasapaiCÜ itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�R ihka�AR� �ina Banae/ "yaiditamaI �gÜÜamava(aáA hQ Banae/ Bana itamaILÜA�R ka�saLeÜ ihka�ARyaoÀ®65�ina Daerq tairka�ALeÜ itanaIhäLeÜ �hA<ka�o inandA gÜÜare.

yyyyaaaahhhhUUUUddddIIII ��aaaajjjjaaaahhhhääääkkkkaaaa��oooo ��iiiiGGGGaaaa yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU:ma(aI 26É59-66; makaUR�sa 14É55-64; yaUhnnaA 18É19-24ò

66�ka�oR ivahAna/ maAinasahäka�A baUùFA PaDaAnahä/ mauKyapaUjaAhArIhä �ina ka�Anaunaka�o zaAs¤aIhä �ka� saATa �A�.itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R �ApaÍnao mahAsaBaAmaA LÜgÜÜae. 67itanaIhäLeÜBanae/ "yaid tapaA�Rª naq Ka�IxwÜ h¦nauh¦nCÜ Banae/ hAmaILÜA�R sa yabataA�nau hosa�.®

yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "yaid maqLeÜ ma naqKa�IxwÜ h¦< Banae/ itamaIhäLeÜ maLÜA�R ivazvaAsa gÜÜanaeR CqnaQ.68�ina yaid maqLeÜ itamaIhäLÜA�R saoDae = Banae yasaka�ojavaApa� paina id<dqnaQ. 69tar �ba �sao/ maAinasaka�o pau¤aparmaezvarka�o isaMhAsanaka�o dAihnaepai·Ü� basnaeCÜ.®

70itanaIhä sabaqLeÜ Banae/ " yasao Ba� kae� tapaA�Rªparmaezvarka�o pau¤a h¦nauh¦nCÜÀ® yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/"ho/ itamaIhäLeÜ jae BanCÜQ/ yao sahI ho.®

71itanaIhäLeÜ Banae/ "hAmaILÜA�R �ä saA»aI ika�naKaA<cao parYoÀ hAmaI �Apaq�LeÜ �saLeÜ yasao Banaeka�A saunaeka�AhQ?®

bbbbaaaaù ùùùffffAAAA hhhhAAAAkkkkaaaa��IIIImmmmaaaa iiiippppaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAttttaaaassssaaaaÜÜÜÜææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR PPPPaaaazzzznnnnaaaa:ma(aI 27É1-2/ 11-14; makaUR�sa 15É1-5; yaUhnnaA 18É28-38ò

yasapaiCÜ itanaIhä sabaq �WeÜ �ina yaezaULÜA�RipaLÜAtasaka�hA< paurYA�. 2itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�R doxa

idna TaALeÜ. itanaIhäLeÜ ipaLÜAtasaLÜA�R Banae/ "�hA<LeÜ hAm�aAmaAinasahäLÜA�R paTa ºaxwÜ gÜÜarA<�dq iTa� r hAmaILeÜ �hA<LÜA�Rpa¤ae�ka�A CÜQ. �hA<LeÜ isajarLÜA�R ka�r itanauR ivaroDa gÜÜanauRh¦nCÜ.�hA< dAvaI gÜÜanauR h¦nCÜ/ �hA< Ka�IxwÜ rAjaA h¦nCÜ.®

22223333

3ipaLÜAtasaÜLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "kae� tapaA�Rª yahUdIhäka�ArAjaA h¦nauh¦nCÜÀ®

yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "ho/ yao sahI ho.®4ipaLÜAtasaÜ ÜLe Ü mauKya paUjaAhArIhä �ina ��aja

maAinasahäLÜA�R Banae/ "maqLeÜ yao maAinasa maAiTa �AropaTaopna kau�naq doxa paA�na.®

5itanaIhäLeÜ Gair-Gair Banae/ "tar yao maAinasaLeÜ?yahàdIyaABair maAinasahäLÜA�R �hA<ka�o iza»aALeÜ �(aeijata paArIrhnau Ba�ka�o CÜÜ. �hA<LeÜ gÜÜaALÜIÜLÜImaA zauä gÜÜanauRBayao/ �ina�ihLeÜ yahI| h¦nauh¦nCÜ.®

iiiippppaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAttttaaaassssaaaaÜÜÜÜææææAAAArrrrAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR hhhheeeerrrrooooddddkkkkaaaa��hhhhAAAA< <<< ppppaaaaWWWWÜÜÜÜAAAA��nnnnCCCCÜÜÜÜ6yao saunae paiCÜ yao vyai(aá gÜÜaALÜIÜLÜIbaAwÜ �A�ka�o ho

ho�na ipaLÜAtasaLeÜ saoDae. 7ipaLÜAtasaLeÜ caALÜ paA� ika� yaezaUherodka�o »ae¤aka�A iTa�. yasa samaya herod yaäzaLeÜmamaA naqiTa�. yasaqLeÜ ipaLÜAtasaÜLeÜ �hA<LÜA�R herodka�hA< paWÜA�.8jaba herodLeÜ yaezaULÜA�R deKae/ �naI � yanta KauzaI Ba�.herodLeÜ yaezaUka�o ivaxayamaA sabaq saunaeka�A iTa�. yasaqLeÜ DaerqidnadeiKa yaezaULÜA�R BaewÜ�nae �naka�o �cCÜA iTayao. yaezaULeÜkae�hI camatka�Ar deKaA�na� Bannae herodLeÜ �AzaA gÜÜare.9herodLeÜ �hA<LÜA�R �naeka�Q= Paznahä gÜÜare/ tar yaezaULeÜ kau�naq�(ar idnauBa�na. 10mauKya paUjaAhArIhä r inayamaka�A zaAs¤aIhä yahI| �iBarheka�A iTa�. itanaIhä yaezaUka�o iva¨ë doxaLÜgÜÜaA�r ka�rA�rheka�A iTa�. 11taba herod r itanaka�AisapaAhIhäLeÜ yaezaULÜA�R iKasaI gÜÜare. itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�RrAjaAka�o paozaAka� paihrA� id�r �hA<ka�o iKalLÜI �ùFA�. yasapaiCÜ herodLeÜ pae�ir �hA<LÜA�R ipaLÜAtasa Ba�ka�hA< naqpaWÜA�. 12ibataeka�A idnahämaA herod r ipaLÜAtasaÜ maABaáza¤autaA iTayao. tar yasaq idna taI du�maABaá ima¤ataA zauäBayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo PPPPaaaaAAAA,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAAnnnnttttaaaa:ma(aI 27É15-26; makaUR�sa 15É6-15; yaUhnnaA 18É39-19É16ò

13ipaLÜAtasaÜLeÜ mauKya paUjaAhArIhä r yahUdI PamauKahäLÜgÜÜaAyata sabaq maAinasahäLÜA�R baoLÜA�. 14ipaLÜAtasaÜÜLeÜitanaIhäLÜA�R Banae/ "itamaIhäLeÜ yao maAinasaLÜA�R maka�hA<lyaAyaQ. itamaIhäLeÜ BanyaQ ika� yao vyai(aáLeÜ maAinasahäLÜA�R�(aeijata gÜÜarA�rheka�o CÜ. tar maqLeÜ itamaIhäkaq� �iGa�hA<LÜA�R jaA<cae. tar itamaIhäLeÜ LÜgÜÜaA�ka�o kau�naq paina

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 22223333ÉÉÉÉ11115555----44441111 111133330000doxaAropanamaA maqLeÜ �hA<maAiTa kau�naq doxa paA�na. 15 yasarInaqherodLeÜ paina �hA<maA kau�naq doxa deKaenana�. itanaLeÜ yasaqLeÜgÜÜadAR �hA<LÜA�R hAmaIka�hA< paWÜA�ka�A h¦na�. her/ yaezaULeÜ kau�naqdoxa gÜÜanau R Ba�ka�o Cqna ika� �hA<LeÜ m£ yau d,f paA�na�.16yasaka�Ar,ÜÜa/ ma �hA<LÜA�R hÂka�A sajaAya id�r CÜoiùfidnaeCÜu.®17*

18tar sabaq maAinasahä icacyaA�/ "�saLÜA�R maAnaqR paCÜR.baä barbbaAsaLÜA�R CÜoiùfidnauhosa�.® 19barbbaAsaLeÜ zahrmaAdÄ�[A paq�LÜA�ka�o ka�Ar,ÜÜamaA JyaALÜKaAnamaA pareka�A iTa�. yasaLeÜ h yaA paina gÜÜareka�o iTayao.

20ipaLÜAtasaÜLeÜ yaezaULÜA�R mau(aá gÜÜanauR caAhnTae. pae�ir �naLeÜyaezaULÜA�R CÜoiùfidnae baAre itanaIhäsa<gÜÜa kau�rA gÜÜare. 21taritanaIhä icacyaA�rhe/ "�saLÜA�R k�aU�samaA Bauá,fYA¬/ �saLÜA�Rk�aU�samaA Bauá,fYA¬.®

22taeêaopalwÜ ipaLÜAtasaÜÜLeÜ maAinasahäLÜA�R Banae/ "ika�naÀ�hA<LeÜ yastao kae� gÜÜaltaI gÜÜanau R Ba�ka�o CÜÀ �hA< doxaIh¦nauh¦nna<. �hA<LÜA�R maAnaq R panae R kae�hI ka�Ar,ÜÜa Bae·Ü�A�<na.yasaka�Ar,ÜÜa saAmaANya sajaAya id�r ma �hA<LÜA�R CÜoiùfidnaeCÜu.®

23tar yaezaULÜA�R k�aU�samaA Bauá,fA�r maAnau R paCÜR Banaeivainta gÜÜadqR maAinasahä icacyaA� rhe. 24itanaIhä yaitasaAHo icacyaA� ika� ipaLÜAtasaLeÜ itanaIhäka�o inavaedna paurAgÜÜanaeR ina,ÜÜaRya iLÜ�. 25maAinasahä barbbaAsaLÜA�R mau(aá gÜÜarA�nacaAhnTae. barbbaAsaLeÜ maAinasahäka�o h yaA gÜÜareka�o r �AtaÄ�[paq�LÜA�ka�o �AropamaA kaq�dmaA pareka�o iTayao. ipaLÜAtasaÜLeÜbarbbaAsaLÜA�R mau(aá gÜÜairid�. itanaIhäka�o �cCÜA �nausaArjae gÜÜanauR cahAnTae yahI gÜÜanaR itanaIhäLÜA�R yaezaULÜA�R itanaLeÜsauimpa�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR kkkk� ��aaaaà ààà��ssssaaaammmmaaaaAAAA BBBBaaaau uuuáááá,,,,ffffAAAA��rrrr mmmmaaaaAAAAiiiirrrryyyyaaaaoooo:ma(aI 27É32-44; makaUR�sa 15É21-32; yaUhnnaA 19É17-27ò

26isapaAhIhäLeÜ yaezaULÜA�R maAnaR wÜAùfA LÜgÜÜa er gÜÜa�. yasaqbaeLÜA ��wÜA maAinasa KaetabaAwÜ �ApaÍnao zahritar pa�ika�Rrheka�oiTayao. yasaka�o naAma izamaona iTayao. izamaona saA�renaIvaAsaIiTa�. isapaAhIhäLeÜ izamaonaLÜA�R yaezaUka�o paiCÜ-paiCÜ k�aà�sa

ppppaaaadddd 11117777 LÜàka�Aka�o kae�hI �aIka� iLÜipamaA pad 17 jaoiùf�ka�o CÉika�na ika� Pa yaeka� inastaAr caAùfka�o samayamaA itanaLeÜ itanaIhäka�oinaimta kaq�dIhä maDyae �ka� janaALÜA�R CÜoiùfidnau paTyaoR.

baokae�r ih<ùfna baADya gÜÜarA�.

27Daerq maAinasahä yaezaUka�o paiCÜÜ LÜAgÜÜae. ka�ohI s¤aIhäduKaI Ba�r ivaLÜApa gÜÜairrheka�A iTa�. 28tar yaezaULeÜ pa�kaeR�rtaI s¤aIhäLÜA�R BannauBayao/ "� yaäzaLeÜmaka�A s¤aIhä ho/maero inaimta naro�o . itamaIhä �ApaÍnaq inaimta r �ApaÍnaopau¤a-CÜorIka�o inaimta ivaLÜApa gÜÜar? 29samaya yastao �A�rheka�oCÜ ika� maAinasahäLeÜ BannaeCÜna�/ 'DaNya h¦na taI s¤aIhäjasaLeÜ ka�ihlyaq paina baALÜka�häLÜA�R duDa causaA�nana�.30 yasapaiCÜ maAinasahäLeÜ pavaRtahäLÜA�R BannaeCÜna�/ 'hAmaImaAiTaKasa�?¾ �ina pahAùfLÜA�R BannaeCÜna�/ 'hAmaILÜA�R CÜopa?¾*31jaba jaIvana sauKaI h¦<dA yaid maAinasahäLeÜ yastao ka�maRgÜÜaCÜRna Banae/ jaba narAm�ao samaya �A�ka�o baeLÜA kae� h¦naehoLÜAÀ®

32du�janaA �ä �parADaIhäLÜA�R paina �hA<sa<gÜÜaq maAnaR�iGa LÜgÜÜaA��ka�o iTayao. 33yaezaU r taI du� �parADaIhäLÜA�R"Ka¹par® Bannae WÜA<�maA LÜigÜÜayao. isapaAhIhäLeÜ yaezaULÜA�Rka�A<wÜI WÜokae�r k�aà�samaA wÜA<gÜÜae. k�aU�saka�o du� CeÜ�maA itanaIhäLeÜtaI du� �parADaIhäLÜA�R paina wÜA<gÜÜae. itanaIhäLeÜ �ka�janaALÜA�RyaezaUka�o dAihnaepai·Ü� r �ka�oRLÜA�R deb�aepai·Ü� rAKae. 34yaezaULeÜBannauBayao/ "ipataA/ itanaIhäLÜA�R maApa� idnauhosa ika�naBanaeitanaIhä kae� gÜÜairrheCÜna�/ jaAndqnana�.®

isapaAhIhäLeÜ ica·ÜãA �ùFA�r �naka�o ÂgÜÜaAhä baA<ùfe.35maAinasahä yaezaULÜA�R herer �iBa�. yahUdI PamauKahäyaezaULÜA�R yasao Bandq inandA gÜÜare/ "yaid ¬ naq parmaezvarLeÜCÜAnnau Ba�ka�o/ Ka�IxwÜ ho Banae/ jasarI �saLeÜ �äLÜA�RbacaAyao �saLeÜ �Apaq�LÜA�R bacaA�nae ka�Ama gÜÜarosaÀ®

36isapaAhIhäLeÜ paina yaezaUka�o iKalLÜI �ùfA�. itanaIhäyaezaUka�o najaIka� gÜÜa� �ina �hA<LÜA�R dAKarsa sa<gÜÜaka�oisaka�AR-id�. 37taI isapaAhIhäLeÜ Banae/ "yaid itamaIyahUdIhäka�o rAjaA hQ Banae �Apaq�LeÜ �Apaq�LÜA�R bacaA¬.®38k�aU�saka�o maAiTalLÜo BaAgÜÜamaA yaI zabdhä LeÜiKa�ka�oiTa�É "yao yahUdIhäka�o rAjaA ho.®

39�ka�janaA �parADaILeÜ yaezaULÜA�R �pamaAna gÜÜadqR Banae/"kae� tapaA�Rª Ka�IxwÜ ho�naÀ yasao ho Banae �Apau�LÜA�Rba<caA�nauhosa� �ina hAmaILÜA�R paina ba<caA�nauhosa�.®

40tar �ka�oR �parADaILeÜ gÜÜaALÜI gÜÜarYo �ina BaNyao/"kae� itamaI parmaezvarsa<gÜÜa frA�<CÜQÀ hAmaI caA<ùfq manaeRCÜQ=.41itamaI r ma �parADaI hQ; hAmaILeÜ manaqR paCÜR ika�naBanae

mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ''''hhhhAAAAmmmmaaaaIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR CCCCÜÜÜÜooooppppaaaa????¾¾¾¾ hozae 10É8.

hAmaILeÜ �parADa gÜÜareka�A CÜQ=. tar yasa maAinasaLeÜ kae�hI BaULÜ

111133331111 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 22223333ÉÉÉÉ44442222----22224444ÉÉÉÉ11112222gÜÜareka�o CqÜna?® 42 yasapaiCÜ �saLeÜ yaezaULÜA�R BaNyao/ "heyaezaU? jaba tapaA�Rª rAjaA Ba�r zaAsana gÜÜanauRh¦nCÜ yasabaeLÜAmaLÜA�R samBaánau hosa�.®

43taba yaezaULeÜ yasaLÜA�R BannauBayao/ "sauna? ma jaeBandCÜu yao saA<cao hoÉ �Aja naq itamaI paina masa<gÜÜa§vagÜÜaR-LÜoka�maA h¦naeCQ?®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ PPPPaaaaAAAA,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa yyyyaaaaAAAAggggÜÜÜÜÜÜÜÜCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��:ma(aI 27É45-56; makaUR�sa 15É33-41; yaUhnnaA 19É28-30ò

44maDyaAnhka�o samaya iTayao/ �ina saArA deza Bair naqtaIna bajae samma �nDaka�Ar CÜAyao. 45saUyaRka�o �jyaALÜoiTa�na? maindrka�o padAR du�wÜuk�a�A Ba�r vaArpaAr cyaAitayao.46yaezaU icacyaA�nauBayao/ "ipataA/ ma tapaA�RªLÜA�R maero �AtmaAid<dqCÜu.® yaita Banaer �hA<LeÜ PaA,ÜÜa yaAgÜnau Bayao.

47saqinaka� �iDaka�ArILeÜ kae� Ba�ka�o iTayao deKae. itanaLeÜparmaezvarka�o PazaMsaA gÜÜadqR Banae/ "inazcaya yaI maAinasa�saLÜ maAinasa h¦na�.®

48Daerq maAinasahä yao d]zya henaR yahA< BaeLÜA Ba�ka�AiTa�. jaba itanaIhäLeÜ kae� Bayao/ deKae itanaIhäLeÜ �ApaÍnao�dya �ahAÏ gÜÜarA� �ina gÜÜa�. 49yaezaUka�A GainaxwÜ sabaqsaATaIhä yahI| iTa�. gÜÜaALÜIÜLÜÜdeiKa yaezaULÜA�R paCYA�r�A�nae kae�hI s¤aIhä paina yahA< iTa�. itanaIhä k�aU�sadeiKaDaerq wÜAùfAmaA iTa� �ina heirrheka�A iTa�.

��rrrr mmmmaaaaiiiiTTTTaaaayyyyaaaaAAAAkkkkaaaa��AAAA yyyyaaaaoooossssaaaae eeeppppaaaa��:ma(aI 27É57-61; makaUR�sa 15É42-47; yaUhnnaA 19É38-42ò

50-51yahUdIhäka�o �rmaiTayaA zahrbaAwÜ �A�ka�o�ka�janaA maAinasa iTa�. itanaka�o naA�< yaUsaupa� iTayao. itanaI�saLÜ r DaAimaRka� maAinasa iTa�. � parmaezvarka�o rAjya�A�na BanaI paiKaRrheka�A iTa�. yaUsaupa� yahUdI mahAsaBaAka�AsadSya iTa�. tar itanaLeÜ yaezaULÜA�R maAnae R �ä yahàdI�gÜÜauvaAhäka�o ina,ÜÜaRyaLÜA�R itanaLeÜ sahmataI id�ka�A iTa�nana�.52itanaI ipaLÜAtasaka�hA< yaezaUka�o zarIr maAgÜna gÜÜa�. ipaLÜAtasaLeÜitanaLÜA�R yaezaUka�o zarIr idna rAjaI Ba�. 53�ina yaUsaupa�LeÜk�aU�sabaAwÜ zarIrLÜA�R taLÜ �oHALeÜr ��wÜA ÂgÜÜaALeÜ baeHe.�ina itanaLeÜ yaezaUka�o zarIr LÜgÜÜae �ina ca·Ü�AnamaA Kaina�ka�oicahAnamaA rAKae. yao icahAna �iGa ka�ihlyaq caLÜA��ka�oiTa�na. 54 yao tayaArIka�o idna iTayao. jaba saUyaR �staA<�Tyao/zabaATaka�o idna zauä h¦naeTyao.

55gÜÜaALÜILÜÜbaAwÜ yaezaUsa<gÜÜaq �A�ka�A s¤aIhäLeÜ yaUsaupa�LÜA�RpaCYA�na LÜAgÜÜa e. itanaIhäLeÜ icahAna �ina yasa iBa¤azarIr ka�sarI rAiKa�ka�o iTayao deKae. 56 yasapaiCÜ itanaIhäsaugÜÜainData masaALÜA tayaAr paAnaR Gar gÜÜa�.

ivaZAmaka�o idna maozaAka�o inayamaka�o �Adeza �nausaAritanaIhäLeÜ ivaZAma gÜÜare.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU mmmm££££ yyyyaaaau uuubbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ bbbbaaaaQQQQrrrrIIII ��WWWWeeeeÜÜÜÜ:ma(aI 28É1-10; makaUR�sa 16É1-8; yaUhnnaA 20É1-10ò

saptaAhka�o paihLÜo idna saKaArq yaezaUka�o zarIrrAiKa�ka�o icahAnamaA �A�RmaA�Rhä �A�. itanaIhäLeÜ

tayaAr paAreka�o saugÜÜainData-masaLÜAhä lyaA�. 2icahAnaka�oPavaezaæArA band gÜÜanaRLÜA�R ��wÜA WÜULÜo FuÄ�[A rAiKa�ka�oiTayao. tar itanaIhäLeÜ yao FuÄ�[A icahAna deiKa ka�taqgÜÜaufYA� paWÜA�ka�o paA�. 3itanaIhä iBa¤a pasae tar PaBauyaezaUka�o zarIr deKaenana�. 4jaba itanaIhä yasa ivaxayamaA�LÜmalLÜ pairrheka�A iTa�/ du�janaA maAinasahä �ita naq�jyaALÜo paihrnamaA itanaIhäka�o saimapamaA �iBa�. 5taIs¤aIhä � yanta frA�/ itanaIhäLeÜ �A-�ApaÍnaA zaIrinah¦rA�. taI du� maAinasahäLeÜ taI s¤aIhäLÜA�R Banae/"jaI�<do maAinasaLÜA�R itamaIhä ika�na mareka�ohäka�o maABaámaAKaoijarheka�A CÜQÀ 6yaezaU yahA< CqÜnana�. �hA< m£ yaubaAwÜ baQrI�WÜnau Ba�ka�o CÜ. �hA<LeÜ gÜÜaALÜILÜmaA itamaIhäLÜA�R BannauBa�ka�o kau�rA TaAhA CÜÀ 7�hA<LeÜ Bannau Ba�ka�o CÜ ika�maAinasaka�o pau¤aLÜA�R paApaIka�o hAtamaA sauimpa�naeC/ k�aU�samaAwÜA<igÜÜanaeCÜ/ �ina mareka�o taeêao idna baQrI �WÜ�naeCÜna�.® 8tabataI s¤aIhäLeÜ yaezaULeÜ kae� Bannau Ba�ka�o iTayao samBaánaAgÜÜare.

9taI s¤aIhäLeÜ öcahAna CÜoùfe �ina �GaArjanaA Paeirtahär �ä caeLÜAhä Ba�ka�hA< gÜÜa� �ina sabaq yaI GawÜnaAhäbaAre itanaIhäLeÜ Banae. 10taI s¤aIhä mairyama magdiLÜnaI/yaUhnnaA yaAkaU�baka�I �AmaA mairyama r �ä s¤aIhä iTa�.itanaIhäLeÜ taI PaeirtahäLÜA�R Ba�ka�A sabaq GawÜnaAhäsaunaA�. 11tar PaeirtahäLeÜ taI s¤aIhäLeÜ itanaIhäLÜA�RBanaeka�A kau�rALÜA�R pa�oêao samBaeár pa yaA�nana�. 12tar pa¤ausajauäðaq� �WYo �ina icahAna itar dgÜÜaurYo. yao inah¦iryao�ina herYo. sautaIka�o ÂgÜÜaA jauna yaezaUka�o zarIr LÜpaeiwÜ�ka�oiTayao vaAheka� �saLeÜ kae�hI deKaena. jae Ba�ka�o iTayao yasaivaxayamaA �nyaoLÜmaA padqR yao Gar gÜÜayao.

22224444

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 22224444ÉÉÉÉ11113333----33338888 111133332222��mmmmmmmmaaaaAAAA��ssssaaaakkkkaaaa��oooo bbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜoooommmmaaaaAAAA:makaUR�sa 16É12-13ò

13 yasaq idna yaezaUka�A du�janaA caeLÜAhä �mmaA�sa naA�<gÜÜareka�o zahr gÜÜa�rheka�A iTa�. yao WÜA�< yaäzaLeÜmadeiKasaAta maA�LÜ wÜAùfo paTyaoR. 14itanaIhäLeÜ GaweÜka�A taI sabaGawÜnaAhä baAre kau�rA gÜÜairrheka�A iTa�. 15jaba itanaIhä yaIkau�rAhä gÜÜairrheka�A iTa�/ yaezaU �Apaq� itanaIhäka�o naijaka��A�nauBayao �ina itanaIhäsa<gÜÜaq ih<ùfnau Bayao. 16tar taIdu�janaALÜA�R yaezaULeÜ icanna id��ka�o iTa�na. 17 yasapaiCÜyaezaULeÜ BannauBayao/ "itamaIhäLeÜ ih<f�dq gÜÜadAR kae� ivaxayamaAbaAta gÜÜareka�o hoÀ®

taI du�janaA roika��. itanaIhäka�o �nauhAr duÉKaI deiKayao.18itanaIhä maDyae �ka�janaA ka�LeÜ�opaAsa naA�< Ba�ka�oLeÜBanae/ "yaäzaLeÜmaka�o �ka�janaA maAinasa yaäzaLeÜmamaA GaeweÜka�oGawÜnaAhä baAre najaAnnae vyai(aá saAyad itamaI maA¤a hQka�I.®

19yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "ka�stao GawÜnaAhäÀ®itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�R Banae/ "yao naAsartaka�o �ka�janaA

vyai(aá yaezaUka�o ivaxayaka�o kau�ro ho.® �hA<LeÜ parmaezvar�ina maAinasahäka�o �iGa ka�maR �ina vacanaLeÜ deKaA�nauBayao ika� �hA< �ka�janaA mahAna �gÜÜamava(aáA h¦nau h¦nTyao.20tar hAm�aA mauKya paUjaAhArIhä �ina naetaAhäLeÜ �hA<LÜA�Rm£ yau d,f idnau �Q k�aU�samaA wÜ<gÜÜaA�nau sauimpa�. 21hAmaILeÜ�AzaA gÜÜareka�A iTayaQ ika� �hA< naq �ka� janaA h¦nau h¦nTyaojasaLeÜ �êaA�LLÜA�R mau(aá gÜÜarA�<nau h¦<dq iTayao. tar yaI sabaGawÜnaAhä GaweÜ. yaI saba GawÜnaA GaweÜka�o �Aja taeêao idnaho. 22taba �Aja hAm�aA kae�hI s¤aIhäLeÜ hAmaILÜA�R�AzcayaRcaika�ta kau�rAhä Banae. ibahAnaq �WeÜr taI s¤aIhäyaezaULÜA�R rAiKa�ka�o icahAnamaA gÜÜa�. 23tar itanaIhäLeÜ�hA<ka�o zarIr yahA< paA�nana�. itanaIhä pa�kae R� �inaitanaIhäLeÜ du�janaA §vagÜÜaRdUtahäka�o dzaRna paA�ka�o kau�rAbataA�. §vagÜÜaRdUtahäLeÜ Banae ika� yaezaU jaIivata h¦nauh¦nCÜ?24 yasapaiCÜ hAm�aA kae�hI maAinasahä paina icahAnamaA gÜÜa�.taI s¤aIhäLeÜ Banae Baqá< icahAna KaALÜI iTayao. itanaIhäka�saqLeÜ yaezaULÜA�R deKaenana�.®

25taba yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R Bannau Bayao/ "itamaIhämaUKaR hQ �ina �gÜÜamava(aáAhäLeÜ Banaeka�o Pa yaeka� kau�rAhäivazvaAsa gÜÜanaR iFLÜo gÜÜarYQ. 26taI �gÜÜamava(aáAhäLeÜ BanaIsakae�ka�A iTa� ika� Ka�IxwÜLÜA�R �hA<ka�o gÜÜaQrva iBa¤a pasnayaI saba kau�rAhä BaogÜnau �Avazyaka� iTayao.® 27 yasapaiCÜ

yaezaULeÜ DamaRzaAs¤amaA maozaA deiKa iLÜ�r �Nya jammaq�gÜÜamava(aáAhäæArA jae LeÜiKa�ka�o iTayao Pa yaeka� kau�robataA�nau zauä gÜÜanau R Bayao. DamaRzaAs¤ahämaA �naI �ApaÍnauivaxayamaA jae LeÜiKa�ka�o iTayao �hA<LeÜ bataA�nau Bayao.

28jaba itanaIhä �mmaA�sa CeÜ� paugÜÜae �ina yaezaULeÜvahAnaA gÜÜanauR Bayao ika� �hA< yahA<baAwÜ �Baqá jaAnau CÜ.29tar itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�R yasao Bandq �naeka� ibantaI gÜÜare/"hAmaIisataq basnauhosa�/ idna Daerq ibantaI saka�yaoÉ PaAyaÉ rAtaparI saka�yao?® taba �hA< itanaIhäsa<gÜÜa basnau rAjaI h¦nauBayao.

30yaezaU jaba maecamaA �naIhäsa<gÜÜa basnau Bayao �hA<LeÜkae�hI rowÜIhä iLÜnau Bayao �ina yasaka�o inaimta DaNyavaAdidnau Bayao. taba itanaLeÜ yao wÜuk�a�A paAnau R Bayao �inaitanaIhäLÜA�R idnauBayao. 31 yasa baeLÜA itanaIhäka�o �A<KaAKaoiLÜyao �ina itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R ica÷a sakae� tar �hA<itanaIhäbaAwÜ ivaiLÜna h¦nau Bayao. 32taI du�janaA �ApasamaAbaAta maAre/ "jaba yaezaU baAwAmaA hAmaIsa<gÜÜa baAta gÜÜanauR h¦<dqiTayao/ hAmaIiBa¤a �AgÜÜao jaiLÜrheka�o �nauBava gÜÜareka�AiTayaQ. yao saA<�aq romaAMicata öTayao ika� jaitavaeLÜA �hA<LeÜhAmaILÜA�R DamaRzaAs¤aka�o saA<cao �TaR KaoiLÜrhnau Ba�ka�oiTayao.®

33taba taI du�janaA jauäða� �WeÜ �ina yaäzaLeÜmaitarpa�ika�R�. itanaIhäLeÜ �GaAr janaA Paeirtahä r �ä �ka�saATa �ka� WÜA�<maA BaeLÜA Ba�ka�A iTa�. taI �GaAr caeLÜAhär itanaIhäsa<gÜÜa Ba�ka�A �ä maAinasahäLeÜ Banae/ 34"PaBauyaeezaU saA<ccaq naq m£ yaubaAwÜ baQrI �WÜ�nau Ba�ka�o CÜ �ina �hA<izamaonaka�o �iGa deKaA panauR Bayao.®

35 yasapaiCÜ taI du�janaALeÜ baAwÜomaA jae Ba�ka�o iTayaosaunaA�. itanaIhäLeÜ Banae/ �hA<LeÜ rowÜI wÜuk�a�A paAdAR ka�sarIyaezaULÜA�R öcanae.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääää ssssaaaaAAAAmmmmaaaau uuu ddddeeeeKKKKaaaaAAAA ppppaaaannnnaaaau uuuR RRR BBBBaaaayyyyaaaaooooÜÜÜÜ:ma(aI 28É16-20; makaUR�sa 16É14-18; yaUhnnaA 20É19-23;

Paeirta 1É6-8ò

36jaba taI du�janaA maAinasaLeÜ yaI kau�rAhä gÜÜadqR iTa�/yaezaU �Apaq� caeLÜAhäka�o maABaámaA �iBanau Bayao. �hA<LeÜitanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "itamaIhäLÜA�R zaAinta hosa�.®

37tar caeLÜAhä �caimBata Ba� �ina frA�. itanaIhäLeÜPaeta deiKarheCÜna� Bannae paina saocae. 38tar �hA<LeÜ BannauBayao/

111133333333 LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAA 22224444ÉÉÉÉ33339999----55553333

"itamaIhä ika�na ivacaiLÜta h¦nCÜQÀ itamaIhäLeÜ deKaekaq�kau�rAmaA ika�na zaMka�A gÜÜaCÜQRÀ 39maerA hAta r Kau·Ü�Ahä her.ma saA<�caq h¦<. maLÜA�R spazaR gÜÜar. her/ maero maAsau r hÄ�ICÜ. �ka� BaUtaka�o zarIr r hÄ�I h¦<dqna.®

40taba yaezaULeÜ �ApaÍnaA hAtahä Kau·Ü�Ahä deKaA�nauBayao. 41itanaIhä � yantaq KauzaI Ba�ka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ �BaáivazvaAsa gÜÜanaR sakae�nana�. itanaIhä �caimBata Ba�. yaezaULeÜitanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "kae� itamaIhäisata yahA< KaAnaeka u�rA CÜÀ® 42itanaIhäLeÜ �ka�wÜuk�a�A paka�A�ka�o maACÜA�hA<LÜA�R id�. 43tyao iLÜnau Bayao ötanaIhäka�o �iGa KaAnauBayao.

44�hA<LeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "jaba ma itamaIhäsa<gÜÜaiTa�< maqLeÜ kae� Banae yao samBaánaA gÜÜar. maqLeÜ Banae/ maozaAka�ovyavasTaAmaA �gÜÜamava(aáAhäka�o paustaka�maA maero ivaxayamaABaina�ka�o �ina Bajana saM�ahmaA Baina�ka�A Pa yaeka� kau�rA paurAh¦naeCÜ.®

45 yasapaiCÜ �hA<LeÜ DamaRzaAs¤ahämaA LeÜiKa�ka�A sabaqkau�rAhä bauJna mana KaoLÜI idnau Bayao. 46�hA<LeÜ itanaIhäLÜA�RBannauBayao/ "yao LeÜiKa�kaq� CÜ ika� Ka�IxwÜLÜA�R maAirnaeCÜ�ina taeêao idnamaA �hA< baQrI �WÜ�nau h¦naeCÜ. 47-48itamaIhäLeÜyaI sabaq GawÜnaA deKyaQ/ itamaIhä naq saA»aI CÜAÏ. itamaIhä

jaAnau paCÜR �ina sabaq maAinasahämaA PacaAr gÜÜar ika�itanaIhäka�o paApahä »amaA gÜÜanaR saika�nCÜ. itanaIhäLÜA�RBainadee¬ ika� itanaIhäLeÜ �ApaÍnao �dya pairvataRna gÜÜanaqR paCÜR�ina �ApaÍnaA paApahäka�o duÉKa Paka�wÜ gÜÜaäna�. yaäzaLeÜmabaAwÜzauä gÜÜarer maero naAmamaA yaI kau�rAhä PacaAr gÜÜar. saArAsaMsaArka�A maAinasahämaA yao sausamaAcaArhä saunaA�naq paCÜR.49sauna? maerA ipataALeÜ itamaIhäka�o inaimta kae�hI idnaePaita$aA gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ; ma yao itamaIhäLÜA�R paWÜA�naeCÜu.tar itamaIhä §vagÜÜa RbaAwÜ zai(aá PaApta nagÜÜaäÓaeLÜ yahA<yaäzaLeÜmamaA naq paiKaRrho.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ssssvvvvaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaR RRRrrrroooohhhh,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa:makaUR�sa 16É19-20; Paeirta 1É9-11ò

50yaezaULeÜ �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R baeTaAnaIsamma LqÜjaAnauBayao.�hA<LeÜ �ApaÍnao hAta �caAlnau Bayao �ina itanaIhäLÜA�R�AzaIvaARd idnau Bayao. 51�hA< itanaIhäLÜA�R �AzaIvaARdid=dq gÜÜadAR/ �hA< itanaIhäbaAwÜ CÜui·Ü�nau Bayao �ina §vagÜÜaRmaALÜigÜÜayao. 52caeLÜAhäLeÜ �hA<ka�o �ArADanaA gÜÜare. yasapaiCÜitanaIhä yaäzaLeÜma pa�ika�R�. itanaIhä � yantaq KauzaIiTa�. 53saArA samaya parmaezvarkaq� PazaMsaA gÜÜadqR itanaIhämaindrmaA basae.

KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜ ssssaaaaM MMMssssaaaaAAAArrrrmmmmaaaaAAAA ��AAAA��nnnnaaaau uuu BBBBaaaayyyyaaaaoooosaMsaAr s£ixwÜ h¦na paihlyaq yahA< vacana* iTayao. yaovacana parmaezvar saMgÜÜa h¦nauh¦nTyao/ �ina vacana parmaezvar

h¦nauh¦nTyao. 2�hA<ka�o vacana naq zauämaA parmaezvar saMgÜÜah¦nauh¦nTyao. 3r �hA<kaq� maADyamabaAwÜ ivazva s£janaA h¦nasaka�yao. �hA< ibanaA kae�hI sa]janaA h¦na sakae�na. 4�hA< svayaMjaIvana h¦nauh¦nTyao. yao jaIvana maAinasahäka�o inaimta jyaoitaiTayao. 5tyao jyaoita �<DyaAromaA camka�nCÜ. �ina �nDaka�ArLeÜjyaoitaLÜA�R ijatna sakaÍdqna.

6parmaezvardVArA paWÜA��ka�o yaUhnnaA* naA�<ka�A �ka�maAinasa iTa�. 7yaUhnnaA yahI jyaoitaka�o ivaxayamaA saA»aIidnau �A�ka�A iTa�. �nakaq� maADyamaæArA maAinasahäLeÜjyaoita r ivazvaAsabaAre jaAnna-saunna paA�. 8yaUhnnaA jyaoitaiTa�nana�/ tar �naI jyaoitaka�o baAremaA saA»aI idnau �A�ka�AiTa�. 9sa ya-jyaoita saMsaArmaA �A�Rrhka�A CÜna� Banaer �naLeÜbataA�R id�. yao jyaoitaLeÜ sampaU,ÜÜaR maAinasahäLÜA�R jyaoitaidnaeCÜ. 10�hA< saMsaArka�A h¦nauh¦nTyao/ saMsaAr �hA< æArA h¦na�Ayao/ tar saMsaArLeÜ �hA<LÜA�R icanaena. 11�hA< §vayaMLeÜsa]janaA gÜÜareka�o saMsaArmaA �A�nauBayao tar �hA<ka�o �ApaÍnaomaAinasahäLeÜ �hA<LÜA�R svaIka�Ar gÜÜarenana�. 12kae�hI maAinasahäLeÜmaA¤a �hA<LÜA�R §vaIka�Ar gÜÜare. ja-jasaLeÜ �hA<LÜA�R §vaIka�ArgÜÜare �naIhäLÜA�R maA¤a parmaezvarka�o santaAna h¦nae �iDaka�Ar�hA<LeÜ idnauBayao. 13taI baALÜka�hä PaAk£�itaka� tavarbaAwÜjanmaeka�A iTa�nana�. itanaIhä itanaIhäka�o �AmaA-baAbauka�ozarIirka� �cCÜA �TavaA yaojanaAbaAwÜ janmaeka�A ho�nana�.

vvvvaaaaccccaaaannnnaaaa Ê�aIka� zabdmaA "LÜogÜÜaosa/® jasaka�o �TaR kau�naq paina Paka�Arka�osaMcaAr. yasaLÜA�R "samaAcaAr® BanaI äpaAntar gÜÜanaR saika�nCÜ. yahA</yasaka�o �TaR Ka�IxwÜ ho/ parmaezvarLeÜ �ApaÍnao ivaxayamaA maAinasahäLÜA�RyasarI Bannau Bayao.

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA yaUhnnaA jasaLeÜ baiptasmaA id�/ yahI vyai(aá jasaLeÜmaAinasahäLÜA�R Ka�Ixw �A�<nau h¦dq<CÜ Bannae kau�ro bataA�.

bad�LÜAmaA itanaIhä parmaezvarbaAwÜ janmaeka�A iTa�.

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAALLLLeeeeÜÜÜÜ LLLLeeeeÜÜÜÜKKKKaaaae eeekkkkaaaa��oooo ssssaaaau uuussssaaaammmmaaaaAAAAccccaaaaAAAArrrr

111114vacana zarIr h¦na �A� r hAmaI maABaá basae. hAmaILeÜ

�hA<ka�o maihmaA deKyaAÏ/ �ina hAmaILeÜ ipataAka�A �ka�maA¤apau¤aka�o maihmaA jastao �hA<ka�o maihmaA deKyaQ=. vacana�nau�ah r sa yaLeÜ paU,ÜÜa R iTayao. 15yaUhnnaALeÜ Ka�IxwÜkaq�sambanDamaA maAinasahäLÜA�R Banae/ "�hA< �ka�janaA h¦nauh¦nCÜjasaka�A ivaxayamaA ma Bainarheka�o iTa<�/ 'jao ma paiCÜ �A�nauh¦nCÜ/ �hA< ma BandA mahAna h¦nauh¦nCÜ. ika�naBanae �hA<maBandA paihlyaq �A�nau Ba�ka�o iTayao.¾®

16�hA< vacana �nau�ah r sa yaka�o Ba,fAr h¦nauh¦nCÜ.hAmaILeÜ �hA<baAwÜ Daerq �Aizaxa paA�ka�A CÜQ=. 17maozaAbaAwÜvyavasTaA PadAna gÜÜair�ka�o iTayao tar �nau�ah r sa yaka�obaAwÜo yaezaU Ka�IxwbaAwq �A�na gÜÜayao. 18ka�saqLeÜ painaka�ihlyaq parmaezvarLÜA�R deKaeka�A Cqnana�. tar �ka�maA¤a pau¤ajao parmaezvar h¦nauh¦nCÜ �ina jao ipataAka�o �ita naijaka�maAh¦nauh¦nCÜ r jasaLeÜ hAmaILÜA�R parmaezvar icanaA�nau Ba�ka�oCÜ.

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAALLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU iiiivvvvaaaaxxxxaaaayyyyaaaa bbbbaaaattttaaaaAAAA��nnnnaaaau uuu hhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:ma(aI 3É1-12; makaUR�sa 1É2-8; LÜàka�A 3É15-17ò

19yaäzaLeÜmamaA yahUdIhäLeÜ kae�hI paUjaAhArIhä rLeÜvaIhä* yaUhnnaA ka�hA< paWÜA�. itanaIhäLÜA�R yaUhnnaA ka�oho "itamaI ka�o hQÀ® BanaI saoDna paWÜA�.

20yaUhnnaALeÜ Patyau(ar idnaLÜA�R ihca�ika�caA�nana�/ KauLÜstaBanaI id�/ "ma Ka�IxwÜ ho�na.®

21yahUdIhäLeÜ yaUhnnaALÜA�R saoDae/ "taba itamaI ka�o hQÀitamaI �iLÜyaA hQÀ® yaUhnnaALeÜ �(ar id�/ "ho�na/ ma�iLÜyaA ho�na.®

yahUdIhäLeÜ saoDae/ "itamaI �gÜÜamava(aáA hQÀ®yaUhnnaALeÜ �(ar id�/ "ho�na/ ma �gÜÜamava(aáA ho�na.®

LLLLeeeeÜÜÜÜvvvvaaaaIIIIhhhhääää LeÜvaIhä LeÜvaI samaUhka�A maAinasahä iTa� jasaLeÜ yahàdIpaUjaAhArIhäLÜA�R maindrmaA saGaA�<Tae.

111133335555 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 1111ÉÉÉÉ22222222----4444222222taba yahUdIhäLeÜ saoDae/ "taba itamaI ka�o hQÀ

�Apa��nao ivaxayamaA hAmaILÜA�R bataA¬ ika� jasaLeÜ hAmaILÜA�RpaWÜA� itanaIhäLÜA�R bataA�nau sakaU�<. itam�ao ivaxayamaA itamaIkae� BanCÜQ=À®

23yaUhnnaALeÜ itanaIhäLÜA�R �gÜÜamava(aáA yasaqyaAka�o vaA,ÜÜaIhäBanaeÉ

"maäBaUimamaA icacyaA�R ih<ùf�nae vyai(aáka�o ma �AvaAjah¦<É 'parmaPaBauka�o inaimta saoBaáo baAwÜo banaA¬Bandq.¾®

yazaqyaA 40É3

24taI yahUdIhä pa�irsaIhäbaAw* paWÜA��ka�A iTa�.25itanaIhäLeÜ yaUhnnaALÜA�R saoDae/ "yaid itamaI Ka�IxwÜ ho�naAÏBanae/ �iLÜyaA ho�naQ=/ Baivaxyava(aáA ho�naQ ika�na maAinasahäLÜA�RbaiptasmaA idnCÜQÀ®

26yaUhnnaALeÜ �(ar id�/ "ma paAnaILeÜ maAinasahäLÜA�RbaiptasmaA idnCÜu. tar �ka�janaA vyai(aá itamaIhäsa<gÜÜaq �ihLeÜh¦nauh¦nCÜ jasaLÜA�R itamaIhä icandqnaQ. 27taI �ka� maA¤avyai(aá jao maero paCÜAiùf �A�nauh¦nCÜ/ jasaka�o ma jau(aAka�oipa�taA Kaolnae yaogya samma Cqna.®

28yaI sabaq kau�rAhä yadRna nadIka�o �ka�oR sTaAnabaeTaAinayaAmaA Ba�sakae�ka�o ho. jahA< yaUhnnaALeÜ maAinasahäLÜA�RbaiptasmaA id�rheka�A iTa�.

29�ka�oR idna yaezaULÜA�R �ApaU�itar �A�Rrhnau Ba�ka�oyaUhnnaALeÜ deKaer Banae/ "her/ parmaezvarka�A TaumaA* jasaLeÜsaMsaArka�o paApahä �WÜA�R LÜAnae CÜ. 30 yao �hI hojasaka�o ivaxayamaA maqLeÜ Banaeka�o iTa�<. '�ka�janaA pau¨xa maeropaiCÜ �A�naevaALÜA h¦nauh¦nCÜ jao ma BandA mahAna h¦nauh¦nCÜika�naBanae � ma BandA paihLeÜ naq �istatvamaA iTayao.¾31�hA< ka�o h¦nauh¦nCÜ Banaer paina ma jaAindna iTa�</ tar mamaAinasahäLÜA�R paAnaILeÜ baiptasmaA iddq �a<� taAika� yahUdIhäLeÜjaAnauna ika� �hA< Ka�IxwÜ h¦nauh¦nCÜ Banaer.

ppppaaaa��iiiirrrrssssaaaaIIIIhhhhääää pa�irsaIka�o �TaR "�LÜgÜÜa gÜÜair�ka�o vyai(aá®. yahUdIDaAimaRka� samp�adAyaka�Ahä jasaLeÜ jaeivasa �A$aA r naIitaka�o paALÜnasahI äpamaA gÜÜadRCÜna�.

TTTTaaaau uuummmmaaaaAAAA Baeùfoka�o paAWÜA. baA�baLÜmaA yaezaULÜA�R "Lampaef God® painaBainanCÜ jasaka�o �TaR PaBauka�o Bae= ùfo= naBanaer yahA< 'iPaya CÜoro¾banaA�R�ka�o CÜ.

32-33taba yaUhnnaALeÜ Banae/ "Ka�IxwÜ ka�o iTa� Banaer

paina jaAindna iTa�<. tar parmaezvarLeÜ maLÜA�R paAnaILeÜmaAinasahäLÜA�R baiptasmaA idna paWÜA�nau Ba�ka�o ho. �inaparmaezvarLeÜ maLÜA�R BannauBayao/ 'itamaILeÜ �AtmaA �oiLRÜdq�ka� janaA maAinasamaAiTa basaeka�o deKnae CÜQ=. yahI maAinasaLeÜpaiva¤a �AtmaAæArA* baiptasmaA idnaeCÜna�.¾® yaUhnnaALeÜ Banae/'maqLeÜ yao sabaq Ba�rheka�o deKaeka�o CÜu. maqLeÜ svagÜÜaRbaAwÜ�AtmaA �oLÜRªdq gÜÜareka�o deKae|. maqLeÜ paiva¤a �AtmaALÜA�RFuðau�r jastaq deKae= �ina �hA<maAiTa basaeka�o deKae=. 34maqLeÜyao deKaeka�o h¦< r ma PamaA,ÜÜa idnCÜu ika� �ha< parmaezvarka�Apau¤a h¦na.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��AAAA PPPPaaaaTTTTaaaammmmaaaa ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääää35�ka�oR idna pae�ir yaUhnnaA yahA< �paisTata iTa�.

�naIsa<gÜÜa �hA<ka�A du�janaA caeLÜAhä iTa�. 36yaUhnnaALeÜ yaezaUihifrheka�A deKae r �naLeÜ Banae/ "her/ parmaezvarka�A TaumaA.®

37yaUhnnaAka�o kau�rA sauinasakae� paiCÜ taI du� caeLÜAhäyaezaUka�o paiCÜ LÜAgÜÜae. 38yaezaU pa�kaeR�r henauRBayao r �hA<ka�opaiCÜ taI du�janaA caeLÜA �A�rheka�o deKaer �hA<LeÜ BannauBayao/"itamaIhä kae� caAhnCÜQÀ®

taI du�janaALeÜ Banae/ "rbbaI/ tapaA�Rª ka�hA< basnau h¦nCÜÀ®39yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "masa<gÜÜa �A¬ �ina itamaIhäLeÜ

deKnaeCÜQ.® taba taI du�janaA yaezaUsa<gÜÜa gÜÜa�. itanaIhäLeÜ yaezaUbasnau Ba�ka�o WÜA�< deKae. yasa idna yaezaUsa<gÜÜaq itanaIhäbaAsa basae. yasabaeLÜA caAr bajaI sakae�ka�o iTayao.

40yaUhnnaAbaAwÜ yaezaUka�o ivaxayamaA jaAnae paiCÜ itanaIhäyaezaUkaq� paiCÜ LÜAgÜÜae. taI du�janaA maDyae �ka�janaAka�o naA�<�in�yaAsa iTayao. itanaI izamaona pa¤ausaka�o BaA� iTa�.41paihLeÜ �in�yaAsaLeÜ �apaÍnao Baa�R izamaonaLÜA�R Kaojnaeka�Ama gÜÜare. izamaonaLÜA�R �in�yaAsaLeÜ Banae/ "hAmaILeÜ masaIh*paA�ka�A CÜQ=®

42taba izamaonaLÜA�R �in�yaAsaLeÜ yaezaUka�hA< lyaA�. yaezaULeÜizamaonatapaR� hedqR Bannau Bayao/ "itamaI yao�Annaesaka�o CÜoroizamaona hQ. itamaILÜA�R kae�pa�Asa* Banaer BainanCÜ.®


mmmmaaaassssaaaaIIIIhhhh masaIhka�o �TaR 'Ka�Ixw¾ ho.

kkkkaaaae eee��ppppaaaa��AAAAssssaaaa jauna �aIka� BaAxaAmaA patarsa jaska�o �TaR ca·Ü�Ana.

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 1111ÉÉÉÉ44443333----2222ÉÉÉÉ11112222 11113333666643�ka�oR idna gÜÜaALÜILÜ jaAnaLÜA�R yaezaULeÜ inazcaya

gÜÜanauRBayao. yaezaULeÜ ipa�iLÜpaLÜA�R Baewnau Bayao r Bannau Bayao"maLÜA�R paCYa�.® 44�in�yaAsa r pa¤ausa jastaq ipa�iLÜpapaina baeTasaedA zahrka�A iTa�. 45ipa�iLÜpaLeÜ naTanaeLÜLÜA�RBae·Ü�A� r Banae/ "maozaALeÜ vyavasTaAmaA kae� LeÜKnau Ba�ka�oiTayao samBaá. maozaALeÜ �ka�janaA maAinasaka�o ivaxayamaA�A�RrheCÜ BanaI LeÜKnau Ba�ka�o iTayao jao �a�rheka�o CÜ.�gÜÜamava(aáAhäLeÜ paina �hA<ka�o ivaxayamaA LeÜKnau Ba�ka�oiTayao. hAmaILeÜ �hA<LÜA�R naq paAyaQ. �hA<ka�o naA�< yaezaU ho/yaosaepa�ka�A pau¤a. �hA< naAsartaka�A h¦nauh¦nCÜ.®

46tar naTanaeLÜLeÜ ipa�iLÜpaLÜA�R saoDae/ "kae� naAsartabaAwÜkae�hI rAm�aA kau�ro �A�na saka�CÜÀ®

ipa�iLÜpaLeÜ �(ar id�/ "�A¬ �ina her.®47yaezaULeÜ naTaAnaeLÜLÜA�R �ApaU�tapaR� �A�Rrheka�o deKnau

Bayao r BannauBayao/ "yao �A�Rrheka�o maAnCeÜ saA<i�ca naq�ka�janaA �êaA�LÜI h¦na�. �namaA yastao kau�naq KaowÜ Cqna.®

48naTanaeLÜLeÜ �naLÜA�R saoDae/ "maLÜA�R ka�sarI tapaA�RªLeÜica÷au h¦nCÜÀ®

yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "ipa�iLÜpaLeÜ itamaIsa<gÜÜa maeroivaxayamaA baAtaÜ gÜÜanaR BandA paihlyaq itamaI naeBaArAka�o äKamauinah¦<dq KaerI naq itamaILÜA�R deKae.®

49taba naTanaeLÜLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "gÜÜauä tapaA�Rª parmaezvarka�Apau¤a h¦nauh¦nCÜ. tapaA<�R �êaA�LÜka�A rAjaA h¦nauh¦nCÜ.®

50yaezaULeÜ naTanaeLÜLÜA�R BannauBayao/ "itamaI yasaka�Ar,ÜÜaivazvaAsa gÜÜadqRCÜQ ika� maqLeÜ itamaILÜA�R naeBaArAka�o äKa mauinadeKaeka�o iTa� BanaerÀ itamaILeÜ yao BandA mahAna caIja deKnaeCÜQ.® 51taba yaezaULeÜ paina BannauBayao/ "ma itamaILÜA�R satyaBannaeCÜu. itamaIhä sabaqLeÜ §vagÜÜaR �iG�a�ka�o deKnaeCÜQ= �inaitamaILeÜ 'parmaezvarka�A svagÜÜaRdUtahäLÜA�R maAinasaka�o pau¤amaAiTa*jaA<dq taLÜ �A<�dq¾* gÜÜareka�o deKnaeCÜAÏ.¾®

kkkkaaaa��AAAAnnnnaaaaAAAAmmmmaaaaAAAA iiiivvvvaaaavvvvaaaaAAAAhhhh----ssssaaaammmmaaaaAAAArrrroooohhhhdu�idna pazcaAta� gÜÜaALÜILÜka�o ka�AnaA Bannae zahrmaA

mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaakkkkaaaa��oooo ppppaaaau uuu¤¤¤¤aaaa yaezaULeÜ §vayaMLÜA�R 'maAinasaka�o pau¤a¾ Banaer painacaLÜA�nau sambaoDana gÜÜanauR h¦nCÜ. dAina�LÜmaA 7É13-14 yao naAmamaisahILÜA�R paina sambaoDana gÜÜareka�o iTayao.

''''iiiittttaaaammmmaaaaIIIILLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ttttaaaaLLLLÜÜÜÜ ��AAAA< <<<��ddddqqqq¾¾¾¾ �tpa(aI 28É12.

ivavaAh samaAroh Ba�rheka�o iTayao. yaezaUka�o �AmaA yahA<2222

h¦nauh¦nTyao. 2yaezaU �ina �naka�A caeLÜAhäLÜA�R paina yahA<inamtaA��ka�o iTayao. 3ivavaAh samaArohmaA Pazasta dAKarsaiTa�na. dAKarsa jaita saika�sakae� paiCÜ yaezaUka�I �AmaALeÜ�hA<LÜA�R Bainana "itanaIhäsa<gÜÜa �ba rka�saI Cqna.®

4yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "iPaya naArI/ maqLeÜ kae� gÜÜanaRpaCÜR/ maLÜA�R naBana maero samaya �Baá �A�R sakae�ka�o Cqna.®

5yaezaUka�I �AmaALeÜ naoka�rhäLÜA�R Bainana�/ "�naLeÜ jaeBanCÜna� yahI gÜÜar.®

6 yahA< FuMgÜÜaAka�A WÜULÜ-WÜULÜA CÜ vawÜA paAnaIka�A GyaAmpaAhäiTa�. yahUdIhäLeÜ �ApaÍnaA zauóI DamaARnauxWÜAnamaA taI paAnaIka�AGyaampaAhä caLÜA�nae gÜÜadRTae. Pa yaeka� GyaAmpaAhä baIsa�TavaA taIsa gÜÜaeLeÜna pairmaA,ÜÜaka�o iTayao.

7yaezaULeÜ naoka�rhäLÜA�R BannauBayao/ "GyaAmpaAhä paAnaILeÜBar.® tabaÉ naoka�rhäLeÜ cauLÜI-cauLÜIsamma GyaAmpaAhämaApaAnaI Bairid�.

8taba yaezaULeÜ naoka�rhäLÜA�R BannauBayao/ "�ba kae�hIpaAnaI GyaampaAbaAwÜ inaka�ALÜ r LÜgÜÜaer samaArohka�A �Dya»aka�ka�hA< paurYA¬.® itanaIhäLeÜ yasaq gÜÜare. 9ivavaAh samaArohka�AmauiKayaALeÜ caAKae/ paAnaI dAKarsa Ba�Rsakae�ka�o iTayao. dAKarsaka�hA<baAwÜ �Ayao itanaLÜA�R TaAhA Ba�na. tar yao ivaxayanaoka�rhäLÜA�R maA¤a TaAhA iTayao jasaLeÜ paAnaI lyaA�ka�AiTa�. taba mauiKayaALeÜ baeh¦LÜALÜA�R* baoLÜA�na paWÜa� r10�naLeÜ baeh¦LÜALÜA�R Banae/ "maAinasahäLeÜ paihLeÜ rAm�aodAKarsa sa<Daq baA<ùfCÜna�. paiCÜ paAh¦naAhä maAtdq gÜÜa�paiCÜ�iLÜka� sastao rka�saI baA< ùfna TaAldCÜna�. tar itamaILeÜ�ihLeÜsamma rAm�ao dAKarsa jaogÜÜaA�r rAKaeka�A rheCÜQ.®

11yaezaULeÜ savaRPaTama gÜÜaALÜILÜka�o ka�AnaA zahrmaA gÜÜanauRBa�ka�o camatka�Ar yahI iTayao. yaezaULeÜ �ApaÍnao mahAnataAdeKaA�nau Bayao. �ina �hA<ka�A caeLÜAhäLeÜ �hA<maAiTa ivazvaAsagÜÜare.

12 yasapaiCÜ yaezaU ka�pa�naRh¦ma zahr tapaR� jaAnau Bayao.�hA<ka�I �AmaA/ BaA�hä �ina caeLÜAhä �hA<sa<gÜÜaq gÜÜa�.itanaIhä kae�hI idnaka�o LÜAigÜÜa maA¤a ka�pa�naRh¦mamaA baAsabasae.

bbbbaaaae eeehhhh¦¦¦¦LLLLÜÜÜÜAAAA ivavaAhka�o inaimta yaogya pau¨xa.

111133337777 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 2222ÉÉÉÉ11113333----3333ÉÉÉÉ11111111yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo mmmmaaaaiiiinnnnddddrrrrttttaaaappppaaaaR RRR�� PPPPaaaassssTTTTaaaaAAAAnnnnaaaa

:ma(aI 21É12-13; makaUR�sa 11É15-17; LÜàka�A 19É45-46ò

13yahUdIhäka�o inastaAr caAùf* �ita naijaka� iTayao.�taÉ yaezaU yaäzaLeÜmatapa�R jaAnau Bayao. 14yaäzaLeÜmamaA yaezaUmaindr tapaR� jaAnau Bayao. �hA<LeÜ maindrmaA maAinasahäLeÜgÜÜaA�RgÜÜaoä/ BaeùfA �ina parevaAhä baecdq gÜÜareka�o deKnau Bayao.�nya maAinasahä weÜbaLÜmaAiTa baisarheka�o deKnau Bayao.itanaIhä LeÜnadena r maAinasaka�o paqsaAka�o vyaApaAr gÜÜairrheka�AiTa�. 15yaezaULeÜ kae�hI forIka�A wÜu¤a�AhäiLÜ�r ka�orARbanaA�nau Bayao. taba jammaq taI maAinasahäLÜA�R Bae=ùfA r gÜÜaA�Rsaihta maindr baAihr LÜGaAnauR Bayao. yaezaULeÜ LeÜnadena gÜÜair�ka�opaqsaA CÜrpauxwÜ paAdqR weÜbaLÜ �lwÜA�R idnauBayao. 16yaezaULeÜ taIFukau�rhä baecaIrheka�A maAinasahäLÜA�R BannauBayao/ "yaI caIjahäyahA<baAwÜ LÜgÜÜaer gÜÜa�RhALÜ. maero ipataAka�o GaäLÜA�R ika�nabaecaka�obajaAr jastao nabanaA¬.®

17yao Ba�sakae�paiCÜ yaezaUka�A caeLÜAhäLeÜ DamaRzaAs¤amaAkae� LeÜiKa�ka�o iTayao yaska�o samBaánaA gÜÜareÉ

"itam�ao Garka�o vya�ataALeÜ maLÜA�R maAnaeR CÜ.®BajanasaM�ah 69É9

18yahUdIhäLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "yaI caIjahä gÜÜanae RtapaA<�Rka�o �iDaka�Arka�o PamaA,ÜÜaka�o LÜAigÜÜa camatka�Ar deKaA�nauhosa�.®

19yaezaULeÜ BannauBayao/ "yao maindrLÜA�R DvaMza paAr rpae�ir ma yasaLÜA�R taIna idnamaA banaA�R idnaeCÜu.®

20yahUdIhäLeÜ Banae/ "yao maindr inamaAR,ÜÜa gÜÜanaRLÜA�RmaAinasahäLÜA�R CÜyaALÜIsa vaxaR LÜAgÜÜaeka�o iTayao. yasaka�Ar,ÜÜayasaLÜA�R taIna idna iBa¤amaA pae�ir banaA�na saka�CÜu Banaerka�sarI Gaoxa,ÜÜaA gÜÜanaR saka�CÜQÀ®

21vaAstavamaA maindrka�o saMdBaR yaezaULÜA�R �ApaÍnao dehsa<gÜÜaiTayao. 22m£tyaubaAwÜ �hA< baQrI �WÜI sakae�paiCÜ �hA<LeÜ yasaoBanaeka�o kau�rA �naka�A caeLÜAhäLeÜ samBaeá. taba yaezaULeÜBannauBa�ka�o vacana r DamaRzaAs¤amaA itanaIhäLeÜ ivazvaAsagÜÜare.

23yahUdIhäka�A inastaAr caAùfka�o samaya yaezaU yaäzaLeÜmamaA

iiiinnnnaaaassssttttaaaaAAAArrrr ccccaaaaAAAAù ùùùffff yahàdIhäka�o mah vapaU,ÜÜaR CÜu·Ü�Ika�o idna. maozaAka�osamayamaA parmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�R maIZmaA dAsa vabaAwÜ mau(aá gÜÜarA�nauBa�ka�o samBaánaAmaA yao idnna Pa yaeka� vaxaR ivazaexa KaAnaA KaAnCÜna�.LeÜvaI 23É4-8; vyavasTaA 16É1-8.

h¦nauh¦nTyao. �hA<ka�o camatka�Arhä deiKasakae�paiCÜ Daerq

maAinasahäLeÜ �hA< maAiTa ivazvaAsa gÜÜanaR TaALeÜ. 24taryaezaULeÜ itanaIhämaAiTa ivazvaAsa rAKnauBa�na. ika�na yasaogÜÜanau R BayaoÀ ika�naBanae taI maAinasahäLeÜ �hA<Paita kae�saoicarheka�A h¦nTae/ 25ka�saqLeÜ maAinasahäka�o ivaxayamaA �hA<LÜA�RBannau panaeR �avazyaka� iTa�na ika�naBanae �hA<LeÜ maAinasaka�o�dyamaA kae� CÜ jaAnnau h¦nTyao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU rrrr iiiinnnnaaaakkkkaaaa��ooooddddeeeemmmmaaaassssaaaa yahA< inaka�odemasa naA�< Ba�ka�o �ka�janaA maAinasa iTa�.itanaI pa�irsaIhä maDyae �ka� �ina yahUdIhäka�A �gÜÜauvaAhä

maDyae �ka�janaA iTa�. 2�ka� rAta inaka�odemasa� yaezaUka�hA<�A�. �naLeÜ Banae/ "rbbaI* hAmaI jaAndCÜQ tapaA�Rª parmaezvaræArApaWÜA�@�ka�o �ka�janaA iza»aka� h¦nauh¦nCÜ. ika�naBanae parmaezvarka�osahyaogÜÜa ibanaA tapaA�RªLeÜ jauna camatka�Arhä gÜÜanauR h¦<dqCÜ kau�naqmaAinasaLeÜ gÜÜanaR sa(aq�na.®

3yaezaULeÜ �(ar idnau Bayao/ "ma itamaILÜA�R sa ya kau�rABanCÜuÜ. maAinasa pae�ir �ka�palwÜ janmanau paCÜR. yaid maAinasapae�ir janmaena Banae/ yasaLeÜ parmaezvarka�o rAjyamaA PavaezapaA�nae Cqna.®

4inaka�odemasaLeÜ Banae/ "�ka� vyai(aá jao bauùFo CÜ/ �pae�ir ka�sarI janmana saka�CÜÀ kae� �Ü paunaÉ �AmaAka�ogÜÜaBaRiBa¤a doêao palwÜ pasna saka�CÜ �ina pae�ir janmanCÜÀ®

5tar yaezaULeÜ BannauBayao/ "ma itamaILÜA�R sa ya kau�rABanCÜu. maAnCeÜ paAnaI r �AtmaAbaAwÜ janmanau naq paCÜR. yaid � yasarI janmaena Banae/ parmaezvarka�o rAjyamaA PavaezagÜÜanaR sa(aq�na.6maAnCeÜka�o zarIr �AmaA-baAbaubaAwÜ jainmanCÜ. tar maAnCeÜka�o�Aitmaka� jaIvana �AtmaAbaAwÜ jainmanCÜ. 7�azcayaR namaAna/maqLeÜ itamaILÜA�R Banae/ 'itamaI paunaÉ jainmanaq paCÜR.¾ hAvaA jataAcaAhnCÜ yataq bahnCÜ. itamaILeÜ hAvaA baheka�o saunCÜQ. 8tarhAvaA ka�hA<baAwÜ �A�<dCÜ r ka�taAitar gÜÜa�RrheCÜ itamaIjaAndqnaQ. yasaTaR maAnCeÜ yastaq h¦<dCÜ jao �AtmaAbaAwÜjanmanCÜ.®

9inaka�odemasaLeÜ saoDae/ "yaI sabaq ka�sarI samBava h¦nasaka�CÜÀ®10yaezaULeÜ BannauBayao/ "itamaI �êaA�LÜka�o �ka� iza»aka�

hQ. tar �Baásamma yaI kau�rAhä bauJdqnaQÀ 11ma itamaILÜA�Rsa ya kau�rA BanCÜu. hAmaI jae jaAndCÜQ yasaka�o ivaxayamaAkau�rA gÜÜanae RCÜQ. hAmaILeÜ jae deKaeka�A CÜQ yasaka�o saA»aI

rrrrbbbbbbbbaaaaIIII �TaR gÜÜauä.

idnCÜQ. tar paina itamaILeÜ ham�ao saA»aI §vaIka�Ar gÜÜadqRnaQ.

3333

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 3333ÉÉÉÉ11112222----33336666 11113333888812p£TvaImaA Ba�ka�A kau�rAhäka�A ivaxayamaA maqLeÜ Baina sakae�ka�oCÜu.tar itamaI ivazvaAsa gÜÜadqRnaQ. taba itamaILeÜ ka�sarI ivazvaAsagÜÜanaeR CÜQ yaid maqLeÜ §vagÜÜaIRya vastauhäka�o ivaxayamaA kau�rA gÜÜareBanaeÀ 13maAinasaka�o pau¤a baAheka� ka�ohI ka�ihlyaq §vagÜÜaRgÜÜa�ka�o Cqna. �hA< naq �ka� h¦na jao §vagÜÜaRbaAwÜ taLÜ �A�.

14"maozaALeÜ maäBaUimamaA saA<paLÜA�R �WÜA�nau Bayao.maAinasaka�o pau¤asa<gÜÜa paina yastaq CÜ. maAinasaka�o pau¤a paina�caAiLÜnau paCÜR. 15 yasaTaR �hA<maAiTa ivazvaAsa gÜÜanaeR Pa yaeka�LeÜ�nanta jaIvana paA�naeCÜ.®

16ho/ parmaezvarLeÜ saMsaArLÜA�R yaita saAHo maAyaA gÜÜanauRBayao ika� �ApaÍnaA �ka�maA¤a CÜorALÜA�R idnau Bayao. parmaezvarLeÜ�apaÍnaA CÜorALÜA�R idnauBayao yasa æArA �hA<maAiTa ivazvaAsagÜÜanaeR hreka� naAzah¦nae CqÜna tar �nanta jaIvana Paapta gÜÜanaeRCÜ.17parmaezvarLeÜ �ApaÍnaA CÜoroLÜA�R saMsaArka�o NyaAya gÜÜanaRLÜA�RpaWÜA�nau Ba�ka�o ho�na. tar parmaezvarLeÜ �apaÍnaA pau¤aLÜA�R�baAwÜ saMsaAr baA<caosa� Banaer paWÜA�nau Ba�ka�o ho. 18jasaLeÜparmaezvarka�o pau¤a maAiTa ivazvaAsa gÜÜadRCÜ � doxaI WÜhir<dqna.tar jasaLeÜ ivazvaAsa gÜÜadqRna r �saka�o paihlyaq NyaAyaBa�saka�o CÜ � vaihxk£�ta h¦nCÜ. ika�naÀ ika�naBanae yasavyai(aáLeÜ parmaezvarka�o ��wqÜ pau¤a maAiTa ivazvaAsa gÜÜareka�oCqna. 19maAinasahäka�o NyaAya yahI �aDaarmaA gÜÜairnCÜÉsaMsaArmaA jyaoita �a�ka�o CÜ/ tar maAinasahäLeÜ jyaoitaka�obad�LÜImaA �nDaka�Ar mana parAyao. ika�naÀ ika�naBanae itanaIhäLeÜduxwÜ ka�Amahä gÜÜairrheka�A iTa�. 20Pa yaeka� jasaLeÜ duxwÜ-ka�maRhä gÜÜadRCÜ yasaLeÜ jyaoitaLÜA�R G£,ÜÜaA gÜÜaCÜR. itanaIjyaoita tapaR� �A�nae Cqna. ika�naBanae �saka�o duxwÜ ka�AmahäjyaoitamaAÜ deiKanae CÜ. 21tar yao jasaLeÜ sa yaka�o baAwÜopaihlyaaÜ�r �ina jyaoita tapaR� �A�<dCÜ yasaTaR yao deKaA�naeCÜ ika� �saka�o ka�Ama parmaezvar maApaR�ta gÜÜair�ka�o ho.*

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU rrrr bbbbaaaaiiiippppttttaaaassssmmmmaaaaAAAA iiiiddddnnnnaaaae eee yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA22 yasapaiCÜ/ yaezaU r �hA<ka�A caeLÜAhä yahUidyaAka�o

�LÜaka�Aitar gÜÜa�. yahA< yaezaU �ApaÍnaA caeLÜAhäsa<gÜÜa basnauBayaor maAinasahäLÜA�R baiptaSmaA* idnau Bayao. 23yaUhnnaALeÜ paina

ppppaaaaddddhhhhääää 11116666----22221111 kae�hI ivaæAnahä padhä 16 deiKa 21samma yaezaUka�o vacanahä BanaI saocCÜna�. �ähä BanCÜna� yaIyaUhnnaALeÜ LeÜKaeka�A h¦na�.


�naonamaA maAinasahäLÜA�R baiptaSmaA id�rheka�A iTa�. �naona

Bannae WÜA�< saALÜImaka�o CeÜ�maA padRCÜ. yaUhnnaALeÜ yahI|baiptasmaA id� ika�naBanae yahA< Pazasta paAnaI iTayao.maAinasahä baiptasmaA iLÜna yahA< gÜÜa�rheka�A iTa�. 24yaoGawÜnaA yaUhnnaA jaeLÜmaA TaunauvaA panauR �gÜÜaAif yastao Bayao.

25yaUhnnaAka�A caeLÜAhä r kae�hI yahUdIhä maABaáDaAimaRka� zauëIka�r,ÜÜa* ivaxaya vaAd-ivavaAd Ba�rheka�o iTayao.26 yasaqLeÜ caeLÜAhä yaUhnnaA ka�hA< �A�. itanaIhäLeÜ Banae/"gÜÜauäjyaU/ kae� tapaA�Rª yao maAnCeÜLÜA�R samBaánau h¦nCÜ jaotapaA<�Rsa<gÜÜa yadRna nadI paArI iTayaoÀ �naI yahI �ka� maAinasah¦na jasaka�o ivaxayamaA tapaA�RªLeÜ maAinasahäLÜA�R BainarhnauBa�ka�o iTayao. �ihLeÜ �naLeÜ maAinasahäLÜA�R baiptaSmaaid�rheCÜna� �ina DaerqjanaA �naI ka�hA< gÜÜa�rheCÜna�.®

27yaUhnnaALeÜ �(ar id�/ "maAnCeÜLeÜ yahI maA¤a paA�nasaka�CÜ jao parmaezvarLeÜ idnauh¦nCÜ.® 28itamaIhä �Apaq�LeÜsaunaeka�A CÜQ ika� 'ma Ka�IxwÜ ho�na Banaer. ma �ka�maA¤a yaovyai(aá h¦< jasaLÜA�R �hA<ka�o inaimta baAwÜo tayaAr paAnaRparmaezvarLeÜ paWÜA�nau Ba�ka�o ho.¾ 29baeh¦LÜI baeh¦LÜAkaq� maA¤aho. baeh¦LÜAka�o saaTaI jao �saka�o CeÜ�maA �iBanCÜ �saka�o�AvaAja saundA �Anaindta h¦<dC/ ma sa<gÜÜa yahI �Anand CÜ�ina �ihLeÜ yao �anand paU,ÜÜaR Ba�ka�o CÜ. 30�hA< �iDaka�mah vapaU,ÜÜaR h¦nau paCÜR �ina ma �lpa mah vapaU,ÜÜaR h¦nau paCÜR.

��hhhhAAAA< <<< ��kkkkaaaa��mmmmaaaaAAAA¤¤¤¤aaaa §§§§vvvvaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaR RRRbbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ ��AAAA��nnnnaaaau uuu BBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo31"tar �ka� jao §vagÜÜaRbaAwÜ �A�nau h¦nCÜ/ �naI sabaq

Banda mahAna h¦nauh¦nCÜ. jauna vyai(aá p£TvaIbaAwÜ �A�<dCÜ �p£TvaIkaq� ho r �saLeÜ jae paina p£TvaIbaAwq gÜÜadRCÜ. jao�ka�maA¤a §vagÜÜa RbaAwÜ �A�nauh¦nCÜ �hA< sabaqBandA mahAnah¦nauh¦nCÜ. 32�hA<LeÜ jae deKnau r saunnauBa�ka�o CÜ/ yasaka�osaA»aI �hA< idnauh¦nCÜ/ tar maAinasahäLeÜ �hA<ka�o saA»aILÜA�R§vaIka�Ar gÜÜadqRnana�. 33�naIhä jajasaLeÜ �hA<ka�o saA»aILÜA�R§vaIka�Ar gÜÜaCÜR. itanaIhäLeÜ parmaezvarLeÜ sa ya baoLeÜka�o saA»aIgÜÜadRCÜ. 34�hA<LeÜ jao parmaezvaræArA paWÜA��ka�o CÜ parmaezvarka�osaMdeza Bannau h¦nCÜ. parmaezvarLeÜ �hA<LÜA�R saImaAhIna �AtmaAPadAna gÜÜanauRBayao. 35ipataALeÜ pau¤aLÜA�R Paema gÜÜanauRh¦nCÜÜ �inahreka� ba§taumaA zai(aá PadAna gÜÜanau R Ba�ka�o CÜ. 36jaunavyai(aáLeÜ pau¤amaAiTa ivazvaAsa gÜÜaCÜR �saLeÜ �nanta jaIvana

DDDDaaaaAAAAiiiimmmmaaaaR RRRkkkkaaaa�� zzzzaaaau uuuëëëëIIIIkkkkaaaa��rrrr,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa yahUdIhäka�A DaAimaRka� inayama iTayao/ KaAna/�ArADanaA gÜÜanaR r kae�hI ivazaexa ka�AyaR gÜÜanaR �gÜÜaAif zauëIka�r,ÜÜa gÜÜanaeRinayama.

PaApta gÜÜadRCÜ. tar jauna vyai(aáLeÜ pau¤aka�o �A$aA maAndqna

111133339999 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 4444ÉÉÉÉ1111----22227777�saLeÜ yao jaIvana deKnae Cqna. parmaezvarka�o k�a�oDa �maAiTarhnaeCÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ��kkkkaaaa�� ssssaaaaAAAAmmmmaaaarrrrIIII ssss¤¤¤¤aaaaIIIIssssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa bbbbaaaaoooollllnnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜyaezaULeÜ yaUhnnaALeÜ BandA Daerq caeLÜAhä banaA�<nau h¦dqCÜsaATaq baiptasmaA paina idnau h¦dqCÜ Bannae pa�irsaIhäLeÜ

saunae. 2tar vaAstavamaA yaezaU §vayaMLeÜ baiptasmaA idnau Ba�ka�oiTa�na. �hA<ka�A caeLÜAhäLeÜ �hA<kaq� inaimta maAinasahäLÜA�RbaiptaSmaA id�rheka�A iTa�. pa�irsaIhäLeÜ �hA<ka�o ivaxayamaAsaunaIsakae�ka�A iTa� Banaer yaezaULÜA�R TaAhA iTayao. 3 yasaqLeÜyaezaUÜ yahUidyaA CÜoùfer gÜÜaALÜILÜ pa�kaR�nau Bayao. 4gÜÜaALÜILÜjaA<dA yaezaULÜA�R saAmarI dezaBa�r jaAnau paTyaoR.

5saAmarI �ntagÜÜaRta isacaAr Bannae nagÜÜarmaA yaezaU �A�RpaugnauBayao.yao nagÜÜar yaAkaU�baLeÜ �ApaÍnaA CÜoro yaUsaupa�LÜA�R id�ka�ojamaInaka�o nagÜÜaIca paTyaoR. 6yaAkaU�baka�o kau�vaA yahA< iTayao.yaezaU �ApaÍnao LÜAmao yaA¤aAbaAwÜ TaAkae�paiCÜ yahI kau�vaAkaq�CeÜ�maA ivaZAma gÜÜanaR basnauBayao. tyasabaeLÜA PaAyaÉ maDyaA�Üka�osamaya iTayao. 7�ka�janaA saAmarI s¤aI maAinasa kau�vaAmaA paAnaIBanaRLÜA�R �A�R. yaezaULeÜ itanaLÜA�R BannauBayao/ "dyaA gÜÜarermaLÜA�R ipa�nae paAnaI dee¬.® 8 yasa samaya yaezaUka�A caeLÜAhäKaAnaA ika�nna gÜÜa�ka�A iTa�.

9saAmarI s¤aILeÜ �(ar id�R/ "tapaA<�RªLeÜ paAnaI maAgÜÜaeka�odeKaer ma CÜða� pare. tapaA�Rª yahUdI h¦nauh¦nCÜ �ina ma�ka�janaA saAmarI s¤aI?® yahUdIhäka�o saAmarIhäsa<gÜÜa* kau�naqsambanDa CqÜna.

10yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "yaid parmaezvarLeÜ kae� PadAnagÜÜanauR h¦nCÜ �ina � jasaLeÜ paAnaI maA<gdq CÜ/ itamaILeÜ jaAnaeka�oBa�/ itamaI maLÜA�R maAgÜnae iTayaAÏ r ma itamaILÜA�R jaIvanaka�opaAnaI idnae iTa�<.®

11 yasa svaAsnaI maAinasaLeÜ BanaI/ "mahodya/ yastaojaIvanaäpaI paAnaI ka�hA< paA�nauh¦nCÜÀ yao kau�vaA inakaq� gÜÜaihroCÜ/ paAnaI inaka�Alna tapaA�RªsaMgÜÜa kae�hI Cqna. 12tapaA�Rª hAm�aopaUKaAR yaAkaU�baBandA paina mahAna h¦nauh¦nCÜÀ yaAkaU�baLeÜ yaokau�vaA hAmaILÜA�R idnauBayao. �hA<LeÜ yasaqbaAwÜ paAnaI ipa�nauBayao. �hA<ka�A CÜorAhä r �hA<ka�A gÜÜaA�R-bastauhäLeÜ yahI

ssssaaaaAAAAmmmmaaaarrrrIIII yahA< �nauvaAdmaA naepaALÜI 'saAmarI¾ banaA��ka�o CÜ.saAmarIhä vaAstavamaA yahUdI samaudAya naq h¦na. tar yahUdIhäLeÜitanaIhäLÜA�R zauë vaA KaAwÜI yahUdI maAndqnana�. yasaqLeÜ saAmarIs¤aILeÜ �ApaU�LÜA�R yahUdIhäBandA inamna WÜAndCÜna�.

kau�vaAbaAwÜ paAnaI ipa�.®

4444

13yaezaULeÜ �(armaA BannauBayao/ "Pa yaeka� vyai(aá jajasaLeÜyasaka�o paAnaI ipa�<dCÜ itanaIhä paunaÉ itaKaAR�nae CÜna�. 14tar yasa vyai(aá jasaLeÜ/ maqLeÜ id�ka�o paAnaI ipa�<dCÜ � pae�iritaKaAR�nae CqÜna�a. maqLeÜ jauna paAnaI �saLÜA�R idnCÜu yao vyai(aáiBa¤a paAnaIka�o êaota bainanaeCÜ. jauna paAnaILeÜ �nanta jaIvanaidnCÜ yahI êaotabaAwÜ bahnaeCÜ.®

15 yasa s¤aILeÜ yaezaULÜA�R BanaI/ "mahodya/ maLÜA�R yaopaAnaI idnauhosa� taAika� ma ka�ihlyaq itaKaAR�nae Cqna �ina ma�Baá baesaI paAnaI BanaR yahA< �A�Rrhna padqRna.®

16yaezaULeÜ itanaLÜA�R BannauBayao/ "jaA¬/ itam�ao paitaLÜA�RbaoLÜA¬ �ina yahA< pa�kae�Rr �A¬.®

17 yasa s¤aILeÜ BanaI/ "tar maero paita Cqna.®yaezaULeÜ itanaLÜA�R BannauBayao/ "itamaILeÜ sahI BaNyaQ ika�

itam�ao paita Cqna. 18itam�ao paA<ca janaA paitahä iTa�/ �inaitamaIisata jauna pau¨xa �ihLeÜ baisarheka�o CÜ yao itam�ao paitaho�na. "itamaILeÜ jae BaNyaQ saA<cao ho.®

19 yasa s¤aILeÜ BanaI/ "mahodya/ �ba ma jaAnna saka�CÜuika� tapaA�Rª �ka� �gÜÜamava(aáA h¦nauh¦nCÜ.® 20hAm�aA pauKaARhäLeÜyao pavaRtamaA �paAsanaA gÜÜaTaeR. tar tapaA�Rª yahUdIhä Bannauh¦nCÜika� yaäzaLeÜma naq yao sTaAna ho jahA< hAmaILeÜ parmaezvarka�o�paAsanaA gÜÜanauR paCÜR.®

21yaezaULeÜ BannauBayao/ "maLÜA�R ivazvaAsa gÜÜar/ naArI?��wÜA samaya �A�Rrheka�oCÜ jaba itamaILeÜ ipataALÜA�R yaopahAùfmaA �TavaA yaäzaLeÜmamaA �ArADanaA gÜÜanaeR CqnaQ=. 22itamaIsaAmarIhä jae �ArADanaA gÜÜadRCÜAÏ yao jaAndqnaQ. hAmaIyahUdIhä kae� �ArADanaA gÜÜadRCÜAÏ yao jaAndCÜAÏ. maui(aáyahUdIhäbaAwq �A�<dCÜ. 23samaya �A�RrheCÜ jaba sa ya�ArADaka�hä �ApaÍnaA ipataALÜA�R �AtmaA r sa yataAmaA�paAsanaA gÜÜanaeRCÜna�. �ina yao samaya �A�sakae�ka�o CÜ. yasaika�isamaka�A �ArADaka�häLÜA�R naq ipataALeÜ caAhnauh¦nCÜ.24parmaezvar �AtmaA h¦nauh¦nCÜ. yasaqLeÜ jasaLeÜ parmaezvarLÜA�RpaujdCÜ �hA<LÜA�R �AtmaA r sa yataAmaA naq paujnau paCÜR.®

25 yasa s¤aILeÜ BanaI/ "ma jaAndCÜu masaIh :Ka�IxwÜBainanCÜò �A�nau h¦<dqCÜ.® "jaba �hA< �A�nau h¦nCÜ/ �hA<LeÜhAmaILÜA�R Pa yaeka� kau�rAka�o vyaaKyaA gÜÜanauR h¦naeCÜ.®

26taba yaezaULeÜ BannauBayao/ "�ka� jao itamaIisata baoiLÜrheCÜu/ma masaIh h¦<.®

27 yasa samaya yaezaUka�A caeLÜAhä zahrbaAwÜ pa�kae�Rr�A�. itanaIhä yaezaULÜA�R �ka� janaA s¤aIsa<gÜÜa yasarI baAtagÜÜairrheka�o deKaer CÜða� pare. tar itanaIhä ka�saqLeÜ paina

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 4444ÉÉÉÉ22228888----55554444 111144440000saoDnae �A<wÜ gÜÜarenana�/ "ta<paa�R kae� caAhAnau h¦nCÜÀ® vaA "tapaA�Rªyasa s¤aIsa<gÜÜa ika�na baAta gÜÜairrhnau Ba�ka�o CÜÀ®

28taba yasa s¤aILeÜ paAnaI BanaeR gÜÜaA�ao yataq CÜAùfI rnagÜÜar itar LÜAgÜÜaI. itanaLeÜ zahrvaAsaIhäLÜA�R Bainana�/29"�ka�janaA maAinasaLeÜ maqLeÜ gÜÜareka�o sabaq kau�rAbataA�idnauBayao. �A¬ �hA<LÜA�R her. kae� �hA< Ka�IxwÜ h¦nasaka�CÜÀ® 30taba maAinasahä zahr CÜAùfe �ina yaezaU ka�hA<gÜÜa�.

31jaba yasa s¤aI nagÜÜarmaA iTa�R/ yaezaUka�A caeLÜAhäLeÜ�hA<LÜA�R �A�ah gÜÜairrheka�A iTa�/ "gÜÜauäjyaU/ kae�hI KaAnauhosa?®

32tar yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "masa<gÜÜa KaAnae Baojana CÜ/jauna itamaIhäLÜA�R TaAhA Cqna.®

33taba caeLÜAhäLeÜ �ApasamaA saoDae/ "kae� ka�saqLeÜyaezaULÜA�R kae�hI Baojanahä lyaA�R id�ka�A iTa�À®

34yaezaULeÜ BannauBayao/ "maero Baojana jasaLeÜ maLÜA�R yahA<paWÜA<�nau Ba�ka�o CÜ �hA<ka�o �cCÜALÜA�R �nausar,ÜÜa gÜÜanauR ho�ina �hA<LeÜ maLÜA�R id�ka�o ka�Ama paurA gÜÜanauR ho. 35'jabaitamaIhä ropaA�R gÜÜaCÜQR r BanCÜQ baALÜI ka�AwÜna �Baqá caArmahInaA CÜ/ tar itamaIhä �ApaÍnaA �A<KaA KaoLÜ rmaAinasahäLÜA�R her.¾ itanaIhä paina baALÜI ka�AwÜnae samayaBa�ka�o KaetabaArI jastaA CÜna�. 36�ihLeÜ samma/ jasaLeÜbaALÜI ka�AwÜ�CÜ �saqLeÜ jyaALÜA paA�<CÜ. �saqLeÜ �nantajaIvanaka�o LÜAigÜÜa pa�saLÜ TaupaAdRCÜ. yasaqLeÜ jasaLeÜ ropaA�RgÜÜadRCÜ r jasaLeÜ baALÜI ka�AwÜ�dCÜ duvaq sa<gÜÜaq �Anaindta h¦<dCÜ.37yasaTaR yao BanaA�R/ '�ka�janaA maAnCeÜLeÜ ropCÜ �ina �ka�oRmaAnCeÜLeÜ baALÜI ka�AwÜ�C yaosa ivaxaya sa ya CÜ.¾ 38 itamaIhäLÜA�RmaqLeÜ baALÜI ka�AwÜ�na paWÜA� jauna itamaIhäLeÜ ropaenaQ. �¨LeÜka�Ama gÜÜare r itanaIhäka�A ka�AmabaAwÜ itamaI LÜABaAinvataBayaQ.®

39 yao naArIka�o PamaA,ÜÜaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadAR saAmarInagÜÜarmaA Daerq jasao maAinasahäLeÜ ivazvaAsa gÜÜare. itanaLeÜBainana�/ "�hA<LeÜ maqLeÜ jae gÜÜareka�I iTa� Pa yaeka� kau�rA BannauBayao.® 40taba saAmarIvaAsaIhä yaezaUka�hA< �A�. yaezaULÜA�R�naIhäsa<gÜÜaq basnae �A�ah gÜÜare. taba yaezaU yahA< du� idnabasnauBayao. 41tar �Baá Daerq maAinasahäLeÜ �hA<kaq� vacanaka�oka�Ar,ÜÜaLeÜ �hA<LÜA�R ivazvaAsa gÜÜare.

42maAinasahäLeÜ saAmarIka�I yasa §vaAsnaI maAinasaLÜA�RBanae/ "PaTama hAmaILeÜ itamaILeÜ jae BanyaQ yasaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜgÜÜadAR yaezaUmaAiTa ivazvaAsa gÜÜarYQ. tar �ba hAmaILeÜ �ApaÍnaoLÜAigÜÜa jae saunaeka�A CÜQ= yahI ka�Ar,ÜÜaLeÜ ivazvaAsa gÜÜaCQÜR.

hAmaILeÜ �ba bauJna TaAlyaQ ika� �hA< maA¤a �ka� yastaovyai(aá h¦nauh¦nCÜ jasaæArA yao saMsaAr baA<cna saka�CÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ ��kkkkaaaa��jjjjaaaannnnaaaaAAAA ��iiiippppaaaa��ssssaaaarrrrkkkkaaaa��oooo CCCCÜÜÜÜoooorrrrooooLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo ppppaaaaAAAAnnnnaaaau uuuR RRR BBBBaaaayyyyaaaaoooo:ma(aI 8É5-13; LÜàka�A 7É1-10ò

43du� idna ibataIsakae� paiCÜ yao WÜA<� CÜafer yaezaUgÜÜaALÜILÜmaA jaAnauBayao. 44yaezaULeÜ �iGa baAwq Bainasaka�nauBa�ka�o iTayao ika� �hA<ka�o �ApaÍnao zahrmaA �gÜÜamava(aáALÜA�R�Adr gÜÜairdqna. 45yasaTaR jaba yaezaU gÜÜaALÜILÜmaA �A�RpaugÜnauBayao itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�R §vaAgÜÜata gÜÜare ka�Ar,ÜÜa itanaIhäLeÜyaezaULeÜ yaäzaLeÜmaka�o inastaAr caAùfmaA gÜÜareka�A sabaq kau�rAhädeKaI sakae�ka�A iTa�. itanaIhä paina caAfka�o LÜAigÜÜa gÜÜa�ka�AiTa�.

46yaezaU gÜÜaALÜILÜ �ntagÜÜaRta ka�AnaAmaA pae�ir jaAnauBayaojahA< yaezaULeÜ paAnaILÜA�R dAKarsamaA pairvataRna gÜÜanauR Ba�ka�oiTayao. yahA< ka�pa�naRh¦mamaA �ka�janaA rAjaAka�A �iDaka�ArIiTa�. yao �iDaka�ArIka�o CÜoro ibamaArI iTayao. 47 yasamaAinasaLeÜ yahUidyaAbaAwÜ yaezaU gÜÜaALÜILÜmaA tapaR� �A�rhnauBa�ka�o BanaI saunae. taba yaezaULÜA�R BaewÜ�na itanaI ka�AnaAtapaR�gÜÜa�. �saLeÜ yaezaULÜA�R ka�pa�naRhumamaA �A�nae �ina �saka�oCÜoroLÜA�R inaka�o paArIidna ibantaI gÜÜarYo. �saka�o CÜoro manaR�A<weÜka�o iTayao. 48yaezaULeÜ �naLÜA�R BannauBayao/ "itamaIhäLeÜ�AzcayaRpaU,ÜÜaR kau�rAhä r camatka�Airka� saMkae�tahä henauR paCÜRna¤a itamaIhäLeÜ ivazvaAsa gÜÜanaeR CqÜnaQ.®

49rAjaAka�o �iDaka�ArILeÜ BaNyao/ "mahodya/ maero CÜoromanaR �iGa maero GarmaA �ka�palwÜ �A�R idnauhosa.®

50yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "jaA¬/ itam�ao CÜoro baA<cnaeCÜ.®yaezaULeÜ Bannau Ba�ka�o kau�rA yasa maAinasaLeÜ ivazvaAsa gÜÜare

�ina Gar pa�ka�IR �a�. 51Gar jaA<dq gÜÜadAR baAwÜAmaA �saka�onaoka�rsa<gÜÜa BaewÜ Bayao. naoka�rLeÜ Banae/ "tapaA�Rªka�o CÜoroWÜIka� Ba�ka�o CÜ.®

52 yasa maAinasaLeÜ saoDae/ "kau�na samayabaAwÜ yao inaka�oh¦na TaAlyaoÀ® �saka�o naoka�rLeÜ �(ar idyao/ "ihjao �ka�bajaedeiKa tapaA�Rªka�o CÜoroka�o jvaro hwÜ�yao.®

53 yasa �iDaka�ArILeÜ bauJyao ika� yaezaULeÜ �saLÜA�R yahIsamayamaA BannauBa�ka�o iTayao/ "itam�ao CÜoro jaIivata rhnaeCÜ.®yasaTaR �naI LÜgÜÜaAyata Garka�A sabaq maAinasahäLeÜ yaezaUmaAiTaivazvaAsa gÜÜare.

54yahUidyaAbaAwÜ gÜÜaALÜILÜmaA �A�paiCÜka�o yao doêaocamatka�ArpaU,ÜÜaR ka�AyaR yaezaULeÜ gÜÜanauRBa�ka�o ho.

111144441111 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 5555ÉÉÉÉ1111----22223333ttttaaaaLLLLÜÜÜÜAAAA��kkkkaaaa��oooo CCCCeeeeÜÜÜÜ��mmmmaaaaAAAA BBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaaLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo ppppaaaaAAAAnnnnaaaau uuuR RRRhhhhnnnnCCCCÜÜÜÜ yasapaiCÜ yaezaU yahUdIhäka�A ivazaexa caAùfka�A LÜAigÜÜayaäzaLe Üma jaAna uBayao. 2yaäzaLeÜmamaA paA<cavawÜA

dLÜAnahäLeÜ Gaeir�ka�o �ka� taLÜA¬ CÜ. yahUdIhäka�ABaAxaAmaA yasaLÜA�R baeTaesdA BainanCÜ. yao taLÜA¬ BaeùfA-Foka�Aka�onagÜÜaIcamaA CÜ. 3Daerq rogÜÜaI maAinasahä yahI kau�vaAka�o taIdLÜAnamaA Liùfrheka�A iTa�. itanaIhämaA ka�ohI �nDaAhä/ka�ohI LÜÄ�[ùfAhä �ina ka�ohI pa»aAGaAta Ba�ka�Ahä iTa�.*4* 5 yahA< �WÜ�taIsa vaxaR deiKa rogÜÜaLeÜ �asta Ba�ka�o�ka�janaA rogÜÜaI iTayao. 6yaezaULeÜ yasa vyai(aáLÜA�R yahA<LÜiùfrheka�o deKnau Bayao. yaezaULÜA�R yao vyai(aá LÜAmaosamayadeiKa ibamaAr Ba�ka�o TaAhA iTayao. �taÉ yaezaULeÜ yasavyai(aáLÜA�R saoDnau Bayao/ "itamaI inaka�o h¦na caAhnCÜQÀ®

7 yasa rogÜÜaILeÜ �(ar idyao/ "mahAzaya/ maLÜA�R yao paAnaIcaiLÜrheka�o baeLÜA yahA< pasna sahAyataA gÜÜanaeR ka�ohI CqÜna�.maqLeÜ ka�oizaza gÜÜadAR gÜÜadqR maero �iDa kau�vaAmaA maAinasa paisahAlCÜ.®

8taba yaezaULeÜ BannauBayao/ "�WÜ? itam�ao �oCYAna �WÜA¬r ihùf®

9taba taurntaq yao maAinasa inaka�o Bayao. yao maAinasaLeÜ�ApaÍnao �oCYAna �WÜAyao r ihMùf�na TaAlyao. yastao GawÜnaABa�ka�o idna zabaATaka�o idna* iTayao.

10taba yahUdIhäLeÜ yasa maAinasaLÜA�R Banae/ "�ajaka�oidna zabaATaka�o idna ho. zabaATaka�o idna yasarI �oCYAnabaokae�r jaAnau/ hAm�ao vyavasTaAka�o iva¨Dd ho.®

11tar yasa maAinasaLeÜ Banyao/ "jauna vyai(aáLeÜ maLÜA�Rinaka�o taulyaa�nau Bayao/ �naqLeÜ BannauBayao/ 'itam�ao �oCYAna�WÜA¬ r ih=ùf.¾®

ppppaaaadddd 3333 3 padka�o �ntamaA �aIka� PaitaiLÜipahämaA TaipanCÜ "�inaitanaIhäLeÜ paAnaI hölLÜÓaeLÜ paKaeR.®

ppppaaaadddd 4444 kae�hI paiCÜka�A PaitaiLÜipaLeÜ pad 4 maA Tapaeka�o CÜÉ "kau�naqkau�naq samayamaA PaBauka�o dUta paoKarImaA �A� �ina paAnaI hlLÜA�.dUtaLeÜ yasao gÜÜare paiCÜ jao paihLÜo vyai(aá paoKarI iBa¤a jaAnTyao yao�saka�o kau�naq paina ivamaArbaAwÜ inaka�o h¦nTyao.

zzzzaaaabbbbaaaaAAAATTTTaaaakkkkaaaa��oooo iiiiddddnnnnaaaa jasaka�o �TaR ivaZAmaka�o idna Baina�ka�o CÜ.yah¦dIhäka�A saptaAhka�o yao saAtaQ idna ho. �ina yahUdIhäka�ALÜAigÜÜa yao ivazaexa DaAimaRka� pavaR paina ho.

5555

12yahUdIhäLeÜ saoDae/ "itamaILÜA�R yasarI �oCYAnabaokae�r jaA� Bannae maAinasa ka�o hoÀ®

13tar yao maAinasaLeÜ jasaæArA �ApaU� inaka�o Ba�ka�oiTayao/ �hA< ka�o h¦nauh¦nTyao icanaena. yasa baeLÜA yahA< DaerqmaAinasahä iTa� r yaezaU sauwÜuða� gÜÜa�sakaÍnau Ba�ka�o iTayao.

14kae�hI samaya paiCÜ yaezaULeÜ yasa maAinasaLÜA�R maindrmaABaewÜA�nau Bayao. yaezaULeÜ �naLÜA�R Bannau Bayao/ "her/ �baitamaI WÜIka� BayaQ. tar �ba paApa nagÜÜar/ itamaImaAiTa �BaáKarAba GawÜnaAhä GawÜ�naeCÜ.®

15taba yao maAinasa yahUdIhäka�hA< gÜÜayao r itanaIhäLÜA�RBainaidyao ika� jasaLeÜ itanaLÜA�R inaka�o paAnauR Bayao �hA< yaezaUh¦nau h¦<dorheCÜ.

16yaezaULeÜ yastaA ka�Amahä zabaATaka�o idnamaA gÜÜanau RBa�ka�o iTayao. yasaqLeÜ yahUdIhäLeÜ yaezaU ivaäë narAm�aAka�Amahä gÜÜanaeR TaALeÜ. 17tar yaezaULeÜ yahUdIhäLÜA�R BannauBayao/"maero ipataALeÜ ka�ihlyaq ka�Ama roka�nau Ba�na. �ina yasaqLeÜ mapaina ka�Ama gÜÜanaR roikaÍdna.® yaezaULeÜ yaI kau�rAhä Banae paiCÜ/yahUdIhäLeÜ �hA<LÜA�R maAnaeR �Baá inazcaya gÜÜare.

18ika�naBanae/ "yaezaULeÜ zabaATaka�o idnamaA vyavasTaA maA¤aBaÄ� gÜÜarenana�. �hA<LeÜ parmaezvar naq �hA<ka�o �apaÍnao ipataAh¦na paina Bannau Bayao. �ina yasaPaka�ArLeÜ yaezaULeÜ �ApaU�LÜA�Rparmaezvarka�o samaAna taulyaA�?®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUmmmmaaaaAAAA ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo ��iiiiDDDDaaaakkkkaaaa��AAAArrrr CCCCÜÜÜÜ19tar yaezaULeÜ BannauBayao/ "ma itamaIhäLÜA�R saA<cao

BanCÜu. pau¤aLeÜ �ka�LqÜ kae�hI gÜÜanaR sa(aq�na. ipataALeÜ gÜÜareka�oka�Amahä deKae paiCÜ maA¤a pau¤aLeÜ yasaq gÜÜadRCÜ. ipataALeÜ jaegÜÜadRCÜ pau¤aLeÜ yahI gÜÜadRCÜ. 20ipataALeÜ pau¤aLÜA�R maAyaAgÜÜanauRh¦nCÜ �ina �ApaU�LeÜ gÜÜareka�o sampaU,ÜÜaR ka�AyaRhä pau¤aLÜA�RdeKaA�nau h¦nCÜ. yao maAinasa inaka�o Bayao. tar ipataALeÜ yaoBandA paina mahAna ka�AyaR pau¤aLÜA�R deKaA�nau h¦nCÜ. tabaitamaIhä sabaq CÜða� panaeRCÜQ. 21ipataALeÜ mareka�A mAAinasahä�WÜA�nau Bayao r itanaIhäLÜA�R jaIvana idnau Bayao. yastaqPaka�ArLeÜ pau¤aLeÜ paina jasaLÜA�R caAhnau h¦nCÜ itanaIhäLÜA�RjaIvana idnau h¦nCÜ. 22�ina ipataALeÜ ka�saqka�o NyaAya gÜÜanauRh¦nna. NyaAya gÜÜanaeR sampaU,ÜÜaR �iDaka�Ar ipataALeÜ pau¤aLÜA�R saumpanauBa�ka�o CÜ. 23parmaezvarLeÜ yasao gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ/ taAika�savaq maAinasahäLeÜ pau¤aLÜA�R �Adr gÜÜanaeR CÜna� jasarI ipataALÜA�R�Adr gÜÜareka�A CÜna�. yaid � jasaLeÜ pau¤aLÜA�R �Adr gÜÜadqRna

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 5555ÉÉÉÉ22224444----6666ÉÉÉÉ3333 111144442222�saLeÜ ipataALÜA�R paina �Adr gÜÜadq Rna jasaLeÜ �hA<LÜA�RpaWÜA�nau Bayao.

24"ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu/ yaid kau�naq Ãyai(aáLeÜmaero kau�rA saundCÜ r maerA ipataAmaA ivazvaAsa gÜÜadRCÜ Banae�saLeÜ �nanta jaIvana paA�nae CÜ. yao vyai(aáLÜA�R ka�ihlyaqnyaAya gÜÜairnae CqÜna. �naI m£ yaubaAwÜ baAihr �a�ka�A h¦na� �inajaIvanamaA Pavaeza gÜÜareka�A h¦na�. 25ma itamaIhäLÜA�R saAcaoBandCÜu/ ��wÜA samaya �A�rheka�o CÜ. vaA§tavamaA yao samaya�ihLeÜ naq �A�sakae�ka�o CÜ. maAinasahä jao mareka�A CÜna��naIhäLeÜ parmaezvarka�o pau¤aka�o �AvaAja saunnaeCÜna. �inajajasaLeÜ taI saunaeka�A kau�rAhä maAnnaeCÜna� �naIhäLeÜ �nantajaIvana paA�naeCÜna�. 26jaIvana ipataAbaAwÜ �A�<dCÜ r pau¤aLÜA�Rpaina �hA<LeÜ jaIvana-dAna idnae �iDaka�Ar PadAna gÜÜanauRBa�ka�oCÜ. 27�ina ipataALeÜ �ApaÍnaA pau¤aLÜA�R maAinasahäLÜA�R NyaAyagÜÜanaeR �iDaka�Ar idnauBa�ka�oCÜ. ika�naÀ ika�naBanae �hA< maAinasaka�opau¤a h¦nauh¦nCÜ. 28yasamaA �camma namaAna. samaya �A�rheCÜjaba sampaU,ÜÜaR maAinasahä jao mareka�A CÜna�/ itanaIhäLeÜ�hA<ka�o �AvaAja saunnaeCÜna�. 29taba itanaIhä jajasaLeÜ rAm�aoka�Amahä gÜÜareka�A CÜna� baQrI �WÜnaeCÜna� �ina �nanta jaIvanapaA�naeCÜna�. tar itanaIhä jajasaLeÜ �ApaÍnao jaIvanamaA duxwÜka�Amahä gÜÜareka�A CÜna�/ doxaI WÜhirnauka�o LÜAigÜÜa baQirnaeCÜna�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaahhhhUUUUddddIIIIhhhhäääässssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa LLLLÜÜÜÜggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAAttttaaaaAAAArrrr vvvvaaaaAAAAttttaaaaAAAAR RRRLLLLÜÜÜÜAAAAppppaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaiiiirrrrrrrrhhhhnnnnaaaau uuu BBBBaaaayyyyaaaaoooo30"ma �ka�LqÜ kae�hI paina gÜÜaidRna<. ma parmaezvarbaAwÜ

jastao saunCÜu yahI Paka�ArLeÜ NyaAya gÜÜaCÜuRÜ. yasaqLeÜ maero ina,ÜÜaRyaWÜIka� h¦nCÜ. ika�naÀ ika�naBanae ma �Apaq�LÜA�R KauzaI paAnaeRka�oizaza gÜÜaidRna. tar ma �hA<LÜA�R KauzaI paAnaR caAhnCÜujasaLeÜ maLÜA�R paWÜA�nau Bayao.

31"yaid maqLeÜ �ApaÍnao saA»aI �Apaq�LeÜ idnCÜu taba maerosaA»aI samaiTaRta h¦<dqna. 32tar yahA< �Nya vyai(aá CÜ jasaLeÜmaero ivaxayamaA maAinasahäLÜA�R bataA�<dCÜ. �ina ma jaAndCÜu/�naLeÜ jae BanCÜna� taI sabaq kau�rAhä sa ya h¦na�.®

33"itamaIhäLeÜ yaUhnnaA sama»a maAinasahä paWÜAyaQ.�ina �naLeÜ itamaIhäLÜA�R sa ya kau�rA Banae. 34maLÜA�R maeroivaxayamaA BannaLÜA�R maAnCeÜka�o �Avazyaka�taA Cqna. tar maitamaIhäLÜA�R taI kau�rAhä BannaeCÜu taAika� itamaIhä baA<cnasaka�CÜQ. 35yaUhnnaA �ka� ba(aI iTayao jauna baLeÜka�o iTayao rPaka�Aza idyao. �ina �lpa samayaka�o LÜAigÜÜa maA¤a paina yaojyaoita paA<�dA itamaIhä �Anaindta BayaQ.

36"tar masa<gÜÜa maerq ivaxayamaA jauna saA»aI CÜ yaoyaUhnnaAka�o BandA mahAna CÜ. jauna ka�Amahä ma gÜÜairrheka�oCÜu yahI naq maero saA»aI ho. ipataA jasaLeÜ maLÜA�R paWÜA�nauBayao yao ka�Amahä zaexa gÜÜanaRLÜA�R idnau Bayao. 37ipataAjasaLeÜ maLÜA�R paWÜA�nau Bayao �hA<LeÜ maero baAremaA saA»aIpaina idnauBayao. tar itamaIhäLeÜ �hA<ka�o �AvaAja ka�ihLeÜÜsaunaenaQ r itamaIhäLeÜ �hA<LÜA�R ka�ihLeÜ deKaenaQ=. 38ipataAka�osaMdezaLeÜ paina itamaIhämaA ka�Ama gÜÜairrheka�o Cqna. ika�naBanaejasaLÜA�R ipataALeÜ paWÜA�nau Bayao �hA<LÜA�R ivazvaAsa gÜÜadqRnaQ.39itamaIhäLeÜ DamaRzaAs¤amaA saAvaDaAnaisata �Dyayana gÜÜarika�naBanae itamaIhä saocdCÜQ ika� taI DamaRzaAs¤aæArA itamaIhäLeÜ�nanta jaIvana paA�naeCÜQ �ina iyanaq DamaRzaAs¤aLeÜ maeroivaxayamaA gÜÜavaAhI idnCÜna�. 40tar itamaIhä jaIvana paA�naLÜA�Rmaka�hA< �A�<na caA<hdqnaQ.

41"ma maAinasahäbaAwÜ PazaMsaA caAhnna. 42tar maitamaIhäLÜA�R jaAndCÜu itamaIhämaA parmaezvarka�o Paema Cqna.43ma maero ipataAbaAwÜ �A�ka�o h¦<- �ina ma �hA<kaq� inaimtabaoldCÜu. tar itamaIhäLeÜ maLÜA�R �ah,ÜÜa gÜÜadqRnaQ. tar yaidkau�naq vyai(aá �A<�CÜ �ina �ApaÍnaq ivaxayamaA baolCÜ Banae/�saLÜA�R itamaIhä �ah,ÜÜa gÜÜanaeRCÜQ. 44itamaIhä �ka�A�ka�ARmaAPazaMsaA gÜÜareka�o äcaA�<CÜQ. tar itamaIhäLeÜ yao PazaMsaAka�oKaojaI gÜÜadqRnaQ jao �ka� parmaezvarbaAwÜ maA¤a �A<�CÜ. tabaitamaI ka�sarI ivazvaAsa gÜÜanaR saka�CQÀ 45nasamBaá ika� maipataA sama»a itamaIhäka�o ivaroDamaA BannaeCÜu. maozaA taIvyai(aá h¦na� jasaLeÜ itamaIhä ivaäDd baolCÜna�. �ina �naq�ka� h¦na jasamaAiTa itamaIhäLeÜ bacaA¬ka�o �AzaA gÜÜaryaQ.46yaid itamaIhäLeÜ saA<�caI naq maozaALÜA�R ivazvaAsa gÜÜareka�oBa�/ itamaIhäLeÜ maLÜA�R paina ivazvaAsa gÜÜanae R iTayaQÀika�naBanae maozaALeÜ maero ivaxayamaA LeÜKnau Ba�ka�o CÜ. 47taritamaIhäLeÜ maozaALeÜ kae� LeÜKae yasaLÜA�R ivazvaAsa gÜÜadqRnaQBanae taba ma jae BanCÜu itamaIhäLeÜ ka�sarI ivazvaAsa gÜÜanaRsaka�CÜQÀ®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ ppppaaaaAAAA< <<<ccccaaaa hhhhjjjjaaaaAAAArrrr BBBBaaaannnnddddAAAA bbbbaaaae eeessssaaaaIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR KKKKaaaau uuuvvvvaaaaAAAA��nnnnaaaau uuu BBBBaaaayyyyaaaaoooo:ma(aI 14É13-21; makaUR�sa 6É30-44; LÜàka�A 9É10-17ò

yasapaiCÜ/ yaezaU gÜÜaALÜILÜka�o BaáILÜ paAir jaAnauBayao.2Daerq WÜULÜo BaIùfLeÜ yaezaULÜA�R paCYAyao ika�naBanae itanaIhä

ivarAmaIhäLÜA�R inaka�o paAnaR camatka�Arhä gÜÜanauRBa�ka�o deKaeka�AiTa�. 3yaezaU fA<fA maAiTa jaAnau Bayao �ina �ApaÍnaA

6666

111144443333 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 6666ÉÉÉÉ4444----22227777caeLÜAhäsa<gÜÜa yahA< basnau Bayao. 4 yasabaeLÜA yahUdIhäka�oinastaAr caAùfka�o samaya PaAyaÉ �a�sakae�ka�o iTayao.

5yaezaULeÜ �ApaÍnao paLÜka� �WÜA�nau Bayao �ina DaerqmaAinasahä �hA<ka�hA< �A�rheka�o deKnau Bayao. yaezaULeÜipa�iLÜpaLÜA�R BannauBayao/ "hAmaILeÜ itanaIhäLÜA�R KauvaA�naka�oinaimta rowÜIhä ka�hA< ika�nna saka�CÜq|À® 6yaezaULeÜ yao Paznaipa�iLÜpaLÜA�R jaA<cnaLÜA�R saoDnau Ba�ka�o iTayao. �hA<LÜA�RTaAhA Ba�sakae�ka�o iTayao ika� �hA<LeÜ kae� gÜÜairrhnau Ba�ka�oCÜ.

7ipa�iLÜpaLeÜ �(ar id�/ "yaid hAmaI sabaqLeÜ maihnaA Bairka�Ama gÜÜarYQ Banae paina Pa yaeka�LÜA�R �ka� �ka� wÜuk�a�A rowÜIidnae paqsaA paugÜnae Cqna.®

8 yaha< �ka�oR �ka� janaA yaezaUka�A caeLÜA iTa�. itanaIizamaona pa¤ausaka�A BaA� �in�yaAsa iTa�. 9�in�yaAsaLeÜBanae/ "yahA< �ka� janaA kae�wÜo CÜ. jasaka�omaA paA<ca vawÜAjaQka�o rowÜI r duu� wÜuk�a�A saAnaA saAnaA maACÜA CÜna�. tar yao yaita ivaGna maAinasahäka�o LÜAigÜÜa kae�hI ho�na.®

10yaezaULeÜ BannauBayao/ "maAinasahäLÜA�R basna LÜA¬.®yao GaA<saq GaA<sa Ba�ka�o WÜA�< iTayao. yahA< 5/000 jaitamaAinasahä baisarheka�A iTa�. 11yaezaULeÜ rowÜI iLÜnau Bayao rparmaezvarLÜA�R yasaka�o inaömta DaNyavaAd idnauBayao/ �ina yahA< basaeka�A jammaqLÜA�R rowÜI baA<ùfnau Bayao. maACÜA paina yasarInaq baA<ùfnau Bayao. yaezaULeÜ maAinasahäLÜA�R jaita caAhAnTae yaita naq idnau Bayao.

12jaba itanaIhäLeÜ KaA�R sakae�/ yaezaULeÜ �ApaÍnaAcaeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/ "�b�aeka�A wÜu¤a�Ahä bawÜuLÜ. kae�hIpaina naxwÜ napaAr.® 13taba caeLÜAhäLeÜ �iba�ka�o rowÜIka�owÜuk�a�Ahä bawÜuLeÜ. paA<cavawÜA jaQka�o rowÜIhä maAinasahäLeÜKaA�r �b�aeka�o wÜuk�a�AhäÜ itanaIhäLeÜ WÜULÜAWÜULÜA baAHvawÜAfoka�ohä Bare. paA<cavawÜA rowÜIhä r du�vawÜA maACÜAbaAwÜmaA¤a zauä gÜÜareka�A iTa�. caeLÜAhäLeÜ taI �b�aeka�A wÜu¤a�AhäWÜULÜWÜULÜA baAH foka�ohämaA Bare.

14yaezaULeÜ yastao camatka�Ar gÜÜanauRBa�ka�o maAinasahäLeÜdeKae. itanaIhäLeÜ Banae/ "saMsaArmaA jao �gÜÜamava(aáA �A�naevaALÜAh¦nau h¦nTyao saA<�caq �hA< naq h¦nau h¦<do rheCÜ.®

15yaezaULeÜ bauJnau Bayao ika� �A�nae �ina �hA<LÜA�RjabarjastaI rAjaA banaA�nae yaojanaA maAinasahäLeÜ gÜÜadqR iTa�.yasaka�Ar,ÜÜa/ itanaLeÜ yao WÜA<� CÜAùfe �ina �ka�Lq pahAùfmaAgÜÜa�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ppppaaaaAAAAnnnnaaaaIIIImmmmaaaaAAAA iiiihhhhMMMMù ùùùffff��nnnnaaaau uuu hhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:ma(aI 14É22-27; makaUR�sa 6É45-52ò

16 yasa saA<Baá yaezaUka�A caeLÜAhä gÜÜaALÜILÜ BaáILÜ tapaR�gÜÜa�. 17yasabaeLÜA �nDyaAro Ba�sakaÍdA paina yaezaU pa�kaR�nauBa�ka�o iTa�na. caeLÜAhä fuÄ�[AmaA caùFe �ina ka�pa�naRh¦majaAna LÜAgÜÜa e. ka�pa�naRh¦ma samau�ka�o �ka�oR pai·Ü� iTayao.18hAvaA jaoùfLeÜ caLeÜka�oLeÜ gÜÜadAR yasa samau�maA WÜULÜo CÜALÜ�WeÜr fuÄ�[ALÜA�R �lwÜA GacaeiwÜrheka�o iTayao. 19itanaIhäLeÜtaIna-caAr ka�ozasamma fuÄ�[A iKayaA�r LÜgÜÜae. taba itanaIhäLeÜyaezaULÜA�R deKae. �hA< paAnaImaAiTa ih<iùfrhnau Ba�ka�o iTayao.�hA< fuÄ�[A Ba� tapaR� �A�nau Bayao. caeLÜAhä frA�. 20taryaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R Bannau Bayao/ "nafrA�/ yao ma h¦<.®21jaba �hA<LeÜ itanaIhäsa<gÜÜa baAta gÜÜanauRBayao �hA<LÜA�R fuÄ�[AmaAlyaA�na paA<�dA itanaIhä �anaiNdta Ba�. taba fuÄ�[AjamaInaitar �A�R paugyao jauna WÜA�<maA itanaIhä paugÜna caAhnTae.

mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR KKKKaaaaoooojjjjaaaae eee22�ka�oR idna �A�R paugyao. ka�ohI maAinasahä samau�ka�o

�ka�oR ika�naAritar basaeka�A iTa�. yaezaU �ba �ApaÍnaAcaeLÜAhäsa<gÜÜa jaAnau Ba�na Bannae kau�rA taI maAinasahäLeÜTaAhA paa�/ tar itanaIhä �apaq� CÜoùfI�. itanaIhäLeÜ painaTaAhA paA� yahA< ��wÜA maA¤a fuÄ�[A iTayao. 23taritabaeiryaAsabaAwÜ kae�hI fuÄ�[Ahä �A�. taI fuÄ�[Ahä yahIWÜA<� naijaka� TaAima� jahA< parmaPaBauLeÜ parmaezvarLÜA�RDaNyavaAd id� paiCÜ yao BaIùfLeÜ rowÜI KaA�ka�o iTayao.24taI maAinasahäLeÜ yahA< �ba na ta yaezaU na �hA<ka�AcaeLÜAhä naq deKae. yasaTaR itanaIhä fuÄ�[Ahä iLÜ�rka�pa�naRh¦maitar LÜAgÜÜae. ika�naBanae itanaIhä yaezaULÜA�R BaewnacaAhnTae.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaakkkkaaaa��oooo rrrroooowwwwÜÜÜÜIIII hhhh¦¦¦¦nnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ25maAinasahäLeÜ yaezaULÜA�R samau� pai·Ü� deKae. itanaIhäLeÜ

�hA<LÜA�R saoDae/ "gÜÜauäjyaU/ tapaA�Rª yahA< ka�ihLeÜ �A�R paugÜnauBayaoÀ® 26�hA<LeÜ �(ar idnau Bayao/ "itamaIhäLeÜ maLÜA�Rika�na KaoijarheCÜQÀ kae� maero camatka�Arhä jasaLeÜ maerozai(aáka�o PamaA,ÜÜa idnCÜ deKae paiCÜ maLÜA�R KaojaIrheka�A CÜQÀ�h<? ma sa ya BanCÜu/ itamaIhäLeÜ maLÜA�R Kaojaeka�o ka�Ar,ÜÜakae� ho Banae itamaIhäLeÜ rowÜI KaAyaQ r paurA �GaAyaQ.27jauna KaA´a naxwÜ h¦nCÜ yasaka�o inaimta ka�Ama nagÜÜar tarjauna KaA´a naxwÜ h¦<dqna �ina �nanta jaIvana idnCÜ yasaka�o

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 6666ÉÉÉÉ22228888----55556666 111144444444inaimta ka�Ama gÜÜar. maAinasaka�o pau¤aLeÜ itamaIhäLÜA�R yastaoKaA´a idnau h¦nCÜ. ipataALeÜ deKaA�ka�A CÜna� ika� �naImaAinasaka�A pau¤a sa<gÜÜa CÜna�.®

28maAinasahäLeÜ yaezaULÜA�R saoDae/ "parmaezvarLeÜ hAmaIbaAwÜka�§tao Paka�Arka�o ka�Ama caAhnau h¦nCÜ.®

29yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "parmaezvarLeÜ itamaIhäbaAwÜka�stao ka�Ama caAhnauh¦nCÜ Banae itamaIhä �hA<LeÜ paWÜA�nauBa�ka�o �ka� maAiTa ivazvaAsa gÜÜanauR paCÜRÜ.®

30taba maAinasahäLeÜ saoDae/ "tapa<A�Rª parmaezvarLeÜ paWÜA�ka�oPamaA,ÜÜa idnaLÜA�R �ka� ho Bannae kae� camatka�Ar gÜÜanauR saka�nauh¦nCÜÀ yaid hAmaILeÜ tapaA<�Rka�o camatka�Ar deKyaQ Banae tabatapaA�Rª maAiTa ivazvaAsa gÜÜanae RCÜQ. tapaA�Rª kae� gÜÜanau R h¦naeCÜÀ31maäBaUimamaA hAm�aA paUKaARhäLeÜ manna KaA�. yao DamaRzaAs¤amaALeÜiKa�ka�o CÜ/ 'parmaezvarLeÜ svagÜÜaRbaAwÜ rowÜI KaAnaLÜA�RidnauBayao.¾* ®

32yaezaULeÜ BannauBayao/ "ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BanCÜu.maozaA itanaI �ka� ho�nana� jasaLeÜ itamaIhäLÜA�R §vagÜÜaRbaAwÜrowÜI id�. tar maerA ipataALeÜ itamaIhäLÜA�R §vagÜÜaRbaAwÜ saA<caorowÜI idnauh¦nCÜ. 33parmaezvarka�o rowÜI kae� hoÀ parmaezvarka�orowÜI Banaeka�o yao caIja ho jauna §vagÜÜa RbaAwÜ �ALeÜ RrsaMsaArLÜA�R jaIvana idnauh¦nCÜ.®

34maAinasahäLeÜ Banae/ "PaBau/ yao rowÜI hAmaILÜA�R sa<Daqidnauhosa�.®

35taba yaezaULeÜ BannauBayao/ "ma yao rowÜI h¦< jasaLeÜjaIvana id<dCÜ. jauna vyai(aá maeromaA �A�<dCÜ � ka�ihlyaqBaoka�o h¦<dqna. jauna vyai(aáLeÜ mamaAiTa ivazvaAsa gÜÜadRCÜ �ka�ihlyaq itaKaAR�<dqna. 36tar maqLeÜ itamaIhäLÜA�R Bainasakae�ka�oCÜu ika� ya´aipa maLÜA�R deKaeka�A CÜQ taApaina itamaIhäLeÜmaLÜA�R ivazvaAsa gÜÜadqRnaQ. 37jauna maAinasahä ipataALeÜ maLÜA�Ridnauh¦nCÜ maka�hA< �a�nae CÜna�. maka�hA< jao �A<�CÜna� maka�saqLÜA�R paina pa�ka�AR�nae CÜu�na. 38parmaezvarLeÜ jae caAhnauh¦nCÜ yao ka�Ama gÜÜanaR ma §vagÜÜaRbaAwÜ �a�ka�o h¦. maqLeÜcaAheka�o ka�Ama gÜÜanaRLÜA�R ma �A�ka�o ho�na. 39maqLeÜka�saqLÜA�R paina gÜÜaumaA�nau h¦<dqna jauna parmaezvarLeÜ maLÜA�RidnauBayao �ina �intama idnamaA maqLeÜ itanaIhäLÜA�R jaIvanamaA�WÜA�nau paCÜR. �hA< �ka� jasaLeÜ maLÜA�R paWÜA�nau Bayao/�hA<ka�o yahI �cCÜA ho. 40Pa yaeka� maAinasa jasaLeÜ

''''ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² iiiiddddnnnnaaaau uuuBBBBaaaayyyyaaaaoooo¾¾¾¾ BajanasaM�ah 78É24.

parmaezvarka�A pau¤aLÜA�R icanae r ivazvaAsa gÜÜare itanaIhäLeÜ

�nanta jaIvana paA�. ma itanaIhäLÜA�R �intama idnamaA�WÜA�nae CÜu. yao maerA ipataA parmaezvarka�o �cCÜA ho.®

41yahàdIhäLeÜ yaezaUka�o ivaxayamaA gÜÜaunaAsao Paka�wÜ gÜÜanaRzau¨ gÜÜare. yaezaULeÜ Bannau Ba�ka�o iTayao/ "ma naq rowÜI h¦< jauna§vagÜÜaRbaAwÜ taLÜ �a�ka�oCÜÜ.® 42yahUdIhäLeÜ Banae/ "yao yaezaUho. hAmaI �hA<ka�A baAbau-�AmaA icandCÜQ. � yaUsaupa�ka�oCÜoro ho. �saLeÜ ka�sarI Banna saka�CÜ/ 'ma §vagÜÜaRbaAwÜ taLÜ�A�ka�o h¦<À¾

43tar yaezaULeÜ Bannau Bayao/ "�ka�A�ka�ARmaA gÜÜanagÜÜanaA�nauband gÜÜar. 44ipataA �ka� h¦nauh¦nCÜ jasaLeÜ maLÜA�R paWÜA�nauBayao �ina maAinasahäLÜA�R ma sama»a lyaA�Ridnau h¦nCÜ.itanaIhäLÜA�R ma �intama idnamaA jaIvanamaA �WÜA�nae CÜu.ka�ohI paina �apaÍnao majaIRLeÜ �a�na sa(aqána. kae�vaLÜ ipataALeÜmaA¤a maka�hA< lyaA�idnau saka�nauh¦nCÜ. 45�gÜÜamava(aáAhäLeÜLeÜKaeÉ 'parmaezvarLeÜ sabaqLÜA�R isaka�a�nau h¦naeCÜna�.¾* maAinasahäjasaLeÜ ipataALÜA�R saunnaeCÜna� �ina �hA<baAwqÜ isaka�nae CÜna�maka�hA< �A�naeCÜna.� 46maqLeÜ yao Banna Kaojaeka�o ho�na ika�ipataALÜA�R ka�saqLeÜ deKaeka�ACÜna�. itanaI maA¤a �ka� h¦na jaoipataAbaAwÜ �A�ka�ACÜna� jasaLeÜ ipataALÜA�R deKaeka�A CÜna�. 47maitamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu/ jasaLeÜ ivazvaAsa gÜÜaCÜR yasaisata�nanta jaIvana h¦naeCÜ. 48ma rowÜI h¦< jasaLeÜ jaIvana PadAnagÜÜadRCÜ. 49itamaIhäka�A pauKaARhäLeÜ ma¨BaUimamaA mannaA KaA�tarq paina �nya maAinasahä jastaq itanaIhä mare. 50ma yaorowÜI h¦< jao svagÜÜaRbaAwÜ �Ayao. yaid kau�naq vyai(aáLeÜ yao rowÜIKaA<dCÜ Banae � ka�ihlyaq madqRna. 51ma ija�<do rowÜI h¦< jaosvagÜÜaRbaAwÜ �A�ka�o ho. jao vyai(aáLeÜ yao rowÜI KaA<dCÜ ��nanta samma baA<cdCÜ. yao rowÜI maero zarIr ho. ma idnaeCÜutaAika� saMsaArka�A maAinasahäLeÜ jaIvana paA�nae CÜna�.®

52taba yahUdIhäka�o �ApasamaA vaAdivavaAd zauä Bayao.itanaIhäLeÜ Banae/ "yao maAnCeLeÜ ka�sarI �ApaÍnao zarIr KaAnaidnCÜÀ®

53yaezaULeÜ Bannau Bayao/ "ma saA<cao BanCÜu. itamaIhäLeÜmaAinasaka�o pau¤aka�o zarIr KaAnaq paCÜR. �saka�o rgÜÜata ipa�naunaq paCÜRÜ. yaid itamaIhäLeÜ yasao gÜÜarenaQ Banae itamaIhäLeÜjaIvana paA�nae CqnaQ. 54tar jasaLeÜ maero zarIr KaAnCÜ rrgÜÜata ipa�<CÜ �saka�o jaIvana �mar h¦nCÜ. �intama idnamaAma �saLÜA�R �WÜa�naeCÜu. 55maero zarIr saA<cao Baojana ho.

''''ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² hhhh¦¦¦¦nnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��¾¾¾¾ yazaqyaA 54É13.

maero rgÜÜata saA<cao ipa�nae kau�rA ho. 56jasaLeÜ maero zarIr

111144445555 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 6666ÉÉÉÉ55557777----7777ÉÉÉÉ11113333KaAnCÜ r rgÜÜata ipa�<dCÜ taba yao vyai(aá ma iBa¤a r ma �iBa¤a h¦naeCÜ. 57jaIivata ipataALeÜ maLÜA�R paWÜA�ka�A h¦na�.�hA<ka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ ma baA<cCuÜ. yasaTaR jasaLeÜ maLÜA�R KaA<dCÜmaero ka�Ar,ÜÜaLeÜ paina ¬ baA<cnae CÜ. 58ma yao rowÜI jastaoho�na jauna hAm�aA pauKaARhäLeÜ maäBaUimamaA KaA� �Qe �NyamaAinasahä sarh mare. ma §vagÜÜaRbaAwÜ �A�ka�o yao rowÜI h¦<.� jasaLeÜ yao rowÜI KaA<dCÜ/ �nanta baA<cnae CÜ.® 59yaezaULeÜtaI kau�rAhä yaitabaeLÜA gÜÜanau RBayao jaba �hA< ka�pa�naRh¦managÜÜarka�o yahUdIhäka�o �ka� saBaAGarmaA isaka�A�nau h¦<dqTyao.

DDDDaaaae eeerrrrq qqq ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR CCCCÜÜÜÜAAAAù ùùùffffeeee60Daerq yaezaUka�A caeLÜAhäLeÜ yastao saunaepaiCÜ Banae/ "yao

iza»aA bauJna gÜÜaAHo CÜ. ka�saLeÜ yao iza»aA �ah,ÜÜa gÜÜanaRsaka�CÜÀ®

61yaezaULeÜ caeLÜAhä gÜÜangÜÜanaA�<dqCÜna� Bannae TaAhA paA�nauBayao. itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "kae� yasa iza»aALeÜ itamaIhäLÜA�RWeÜsa LÜAgCÜÀ 62taba itamaIhäLeÜ maAinasaka�o pau¤aLÜA�R jahA<� paihLeÜ iTayao/ yahA< jaA<dq gÜÜareka�o deKyaQ Banae kae� h¦nCÜÀ63 yao �atmaA ho jasaLeÜ maAinasaLÜA�R jaIvana idnCÜ.zarIrbaAwÜ kae�hI pa�A�RdA Cqna. ma jao caIja itamaIhäLÜA�RBanCÜu yao �atmaA ho itanaIhäLeÜ jaIvana idnCÜ. 64taritamaIhä maDyae ka�saqLeÜ ivazvaAsa gÜÜadqRnaQ.® yaezaULÜA�R zauäbaAwÜnaq TaAhA iTayao ka�sa ka�saLeÜ ivazvaAsa gÜÜarenana� �Q ka�saLeÜDaoka�A idnCÜ. 65yaezaULeÜ Bannau Bayao " yasaqLeÜ maqLeÜ Banaeka�oCÜu'ipataALeÜ �naumaita naid� samma ka�ohI paina ma Ba�ka�omaA�A�na sa(aqána.¾®

66jaba yaezaULeÜ yasao BannauBayao/ �naka�A Daerq caeLÜAhäpaiCÜ hweÜ r �hA<ka�o paiCÜ LÜAgna CÜAùfe.

67yaezaULeÜ baAHjanaA caeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/ "itamaIhäpaina CÜAùf�na caAhnCÜQ=À®

68izamaona pa¤ausaLeÜ �hA<LÜA�R javaAba id�/ "parmaPaBauhAmaI ka�saka�omaA jaA¬<À ta<paA�Rka�omaA iza»aA CÜ jasaLeÜ�nanta jaIvana idnCÜ. 69hAmaI tapaA�Rª maAiTa ivazvaAsagÜÜaCÜQR. hAmaI jaAndCÜQ ika� tapaA�Rª maA¤a �ka� paiva¤a h¦nauh¦nCÜjao parmaezvarbaAwÜ �A�nau Ba�ka�o ho.®

70taba yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "maqLeÜ itamaIhä baAHjanaALÜA�RcaunCÜu. tar paina itamaIhämaA �ka�janaA duxwÜ CÜ.®

71yaezaULeÜ yahUdAka�o ivaxayamaA Bainarheka�A iTa�. yahUdAizamaona �ska�iryaotaka�o CÜoro iTa�. yahUdA taI baAH

caeLÜAhä maDyaeka�A �ka�janaA iTa�. ika�naBanae �saLeÜ �hA<LÜA�RDaoka�A idnaevaALÜA iTa�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU rrrr ��hhhhAAAA< <<<kkkkaaaa��AAAA BBBBaaaaAAAA��hhhhääääyao GawÜnaApaiCÜ/ yaezaULeÜ gÜÜaALÜILÜ dezaka�o caArqitar yaA¤aAgÜÜanauRBayao. yaezaULeÜ yahàidyaAmaA ºama,ÜÜa gÜÜanauR caAhAnau Ba�na

ika�naBanae yahUdIhäLeÜ �hA<LÜA�R maAnaeR maQka�A KaojaI rheka�AiTa�. 2 yasabaeLÜA yahUdIhäka�o CÜAPao vaAsaka�o caAùf*iTayao. 3taba yaezaUka�A BaA�häLeÜ �hA<LÜA�R Banae/ "tapaA�RLeÜyataA CÜoùfer yahUdAka�o pavaRmaA jaAnaupaCÜR. taba tapaA�Rªka�AcaeLÜAhäLeÜ yahA< tapaA�RªLeÜÜ gÜÜanauR Ba�ka�A mahAna ka�AyaR deKnasaka�nae CÜna�. 4yaid ka�saqLeÜ �ApaU�LÜA�R janasamaUh maABaáPaka�Aza gÜÜanaR caAhnCÜ Banae/ �saLeÜ �apaÍnao ka�Ama gÜÜauptaIäpaLeÜgÜÜanauR h¦<dqna. saMsaArLÜA�R �ApaU� svayaMLeÜ deKaA¬. itamaILeÜgÜ Üareka�A camatka�Arhä itanaIhäLeÜ deKauna�.® 5:yaezaUka�ABaA�häLeÜ samma �hA<maAiTa ivazvaAsa gÜÜadqRna iTa�.ò 6yaezaULeÜ�hA<ka�A BaA�häLÜA�R BannauBayao/ "maero inaimta WÜIka� samaya�Baqá �A�RpaugÜÜaeka�o Cqna. tar kau�naq samaya paina itamaIhäka�ALÜAigÜÜa jaAnaebaeLÜA �A�<CÜ. 7saMsaArLeÜ itamaIhäLÜA�R G£,ÜÜaAgÜÜanaR sa(aq�nana�. tar yao saMsaArLeÜ maLÜA�R G£,ÜÜaA gÜÜaCÜR. ika�naBanaemaqLeÜ itanaIhäLÜAA�R itanaIhäka�a ka�Amahä duxwÜ CÜna� BanaIdeKaA�<. 8yasaTaR itamaIhä pavaRmaA jaA¬. ma pavaRmaA yasapalwÜ jaA<idna. maero inaiµta WÜIka� samaya �Baqá �a�ka�oCqna.® 9 yaita Bainasakae�paiCÜ/ �hA< gÜÜaALÜILÜmaA naq basnauBayao.

10taba yaezaUka�A BaA�hä pavaRitar gÜÜa�. taba �hA<painapavaRmaA jaAnauBayao. tar yaezaU KaulLÜma KaulLÜA yahA< jaAnauBa�na/tar gÜÜa uptaäpaLeÜ jaAnauBayao. 11 yao pavaRmaA yahUdIhäLeÜyaezaULÜA�R Kaojae. itanaIhäLeÜ Banae/ "tyao maAinasa ka�hA< CÜÀ®

12 yahA< Daerq maA¤aAmaA maAinasahäka�A Gau�<cao iTayao.itanaIhä maDyae ka�ohILeÜÜ yaezaUka�o ivaxayamaA gÜÜaupta Paka�ArLeÜkau�rA gÜÜairrheka�A iTa�. ka�itapaya maAinasahäLeÜ Banae/ "�hA<�ka� �saLÜ maAinasa h¦nau h¦nCÜ.® tar ka�itapayaLeÜ Banae/"ho�na/ maAinasahäLÜA�R maUKaR banaA�<dCÜ.® 13tar ka�saqka�opaina yaezaUka�o ivaxayamaA KaulLÜma KaulLÜA Paka�ArLeÜ kau�rA gÜÜanaeR

CCCCÜÜÜÜAAAAPPPPaaaaoooo vvvvaaaaAAAAssssaaaakkkkaaaa��oooo ccccaaaaAAAAù ùùùffff maozaAka�o samayamaA yahUdIhäka�A �ApaÍnaAmaAinasahä maä´aAnamaA �lmaiLÜrheka�o 40 idnasammaka�o saMJanaAgÜÜanaeR idna ho. yao pavaR jauna Pa yaeka� vaxaR yahUdIhäLeÜ manaA�<dCÜna�.yahA< 'yahUdIhäka�A ivaZAmaka�o pavaR¾ Banaer �nauidta CÜ.

�A<wÜ iTa�na. maAinasahä yahUdI �gÜÜauvaAhäsa<gÜÜa frA�<dTae.

7777

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 7777ÉÉÉÉ11114444----33336666 111144446666yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaaääääzzzzaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜmmmmaaaammmmaaaaAAAA iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAA iiiiddddnnnnaaaau uuuBBBBaaaayyyyaaaaoooo

14 yao pavaR �ADaA jastao isaiëna TaALeÜka�o iTayao. tabayaezaU maindrka�o PaAÄ�[,ÜÜamaA jaAnauBayao �ina maAinasahäLÜA�Risaka�A�nau zauä gÜÜanauRBayao. 15yahUdIhä CÜða� pare. itanaIhäLeÜBanae/ "yao maAinasa ka�ihlyaq ska�ULÜmaA paFena �saLeÜ ka�sarIyaita ivaGna kau�rAhä jaAnaeÀ®

16yaezaULeÜ javaApa�maA Bannau Bayao/ "jauna kau�rAhä mapaùFA�rheCÜu yao maero �ApaÍnaq ho�na. maero iza»aA �hA<baAwÜ�A�<dCÜ jasaLeÜ maLÜA�R paWÜA�nau Bayao. 17yaid kau�naqvyai(aáLeÜ parmaezvarka�o �cCÜA �nausaAr ka�Ama gÜÜanaR caAhnCÜBanae taba �saLeÜ maero iza»a,ÜÜa parmaezvarbaAwq �A<�CÜ BanaIbauJnaeCÜ. yao maero �ApaÍnaq iza»a,ÜÜa ho�na Banaer �saLeÜjaAndCÜ. 18kau�naq vyai(aá jasaLeÜ �ApaÍnao ivacaAr maA¤abataA�<dCÜ �saLeÜ �Apaq� maA¤a sammaAna paA�naLÜA�R PayaAsagÜÜadRCÜ. tar jauna vyai(aá jasaLeÜ �apaU�LÜA�R paWÜa�nae ka�osammaAna lyaA�nae PayaAsa gÜÜadRCÜ �saLeÜ sa ya baoldCÜ. �ina�saka�omaA kae�hI �sa ya rhnae Cqna. 19kae� maozaALeÜitamaIhäLÜA�R vyavasTaA PadAna gÜÜanauR Ba�naÀ tar itamaIhäka�saqLeÜ taI vyavasTaA paALÜna gÜÜarenaQ. ika�na itamaIhä maLÜA�RmaAnaR caAhnCÜQÀ®

20maAinasahäLeÜ javaAba id�/ "�ka� BaUta�AtmaA itamaIiBa¤aCÜ r yasaLeÜ itamaILÜA�R baQLÜAhA banaA�ka�o CÜ. ka�saLeÜitamaILÜA�R maAnaR cahAnCÜÀ®

21yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "maqLeÜ �ka� camatka�ArgÜÜare| r itamaIhä sabaq CÜða� parYQ. 22maozaALeÜ itamaIhäLÜA�RKatanaAka�o baAremaA inayama PadAna gÜÜanau RBayao. tar KaAsamaAKatanaAka�o inayama maozaAbaawÜ �a�ka�o ho�na. KatanaA hAm�aoipataA pauKaARbaAwÜ �A�ka�o ho jao maozaA BandA �gÜÜaAiùfiTa�. ka�ihLeÜ ka�A<hI zabaATaka�o idnamaA itamaIhä �ka�izazau ka�o KatanaA gÜÜaCQÜR. 23yasaLeÜ kae� deKaA�<CÜ Banae�ka�janaA vyai(aáLeÜ maozaAka�o inayama �LÜÄè[na nahosa� BanaIzabaATaka�o idnamaA KatanaA iLÜna saka�CÜ. taba maqLeÜ zabaATakaq�idnamaA �ka�janaA vyai(aáka�o sampaU,ÜÜaR zarIr inaka�o paAdARitamaIhä maisata ika�na irsaA�<CÜQÀ 24baAihrI äpaLÜA�RjaA<ca gÜÜanaR CÜAùfI dee¬. inaxpa»a bana r sa ya �nausaAr jaAMcagÜÜar.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU nnnnaaaaq qqq KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜ hhhhoooo BBBBaaaannnnaaaae eeerrrr mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääää CCCCÜÜÜÜððððaaaa�� ppppaaaarrrre eee25yaäzaLeÜmaka�A ka�ohI baAisandAhäLeÜ Banae/ "yao yahI

maAinasa ho�na jasaLÜA�R maAinasahäLeÜ maAna e R caexwÜA

gÜÜairrheka�ACÜna�À® 26her/ itanaI KaulLÜma KaulLÜA iza»aAid�rheka�A CÜna�. ya´aipa ka�saqLeÜ �hA<LÜA�R iza»aA idna roka�naecaexwÜA gÜÜairrheka�A Cqnana. kae� ��ajahäLeÜ �naI naq Ka�IxwÜh¦na Bannae ina,ÜÜaRya gÜÜareÀ® 27tar hAmaI jaAndCÜQ �hA< ka�hA<baAwÜ �a�ka�A h¦na. jaba Ka�IxwÜ �A�nau h¦naeCÜ/ �hA<ka�hA<baAwÜ �A�nau h¦nCÜ ka�saqLÜA�R TaAhA h¦<dqna.®

28yaezaULeÜ maindrka�o PaAÄ�[,ÜÜamaA iza»aA id�rhnau Ba�ka�oiTayao. yaezaULeÜ WÜULÜo §varmaA Bannau Bayao/ "ho/ itamaIhä maka�o h¦< r ka�hA<baAwÜ �A�ka�o ho Banaer jaAndCÜQ. tar ma�ApaÍnaq �iDaka�ArbaAwÜ �A�ka�o Banae ho�na. maLÜA�R ka�saqLeÜpaWÜA�ka�A ho jao sa ya h¦nauh¦nCÜ. itamaIhä �hA<LÜA�RjaAndqnaQ. 29tar ma maA¤a �hA<LÜA�R jaAndCÜu �ina ma�hA<baAwq �A�ka�o h¦<. �hA<LeÜ naq maLÜA�R paWÜA�nau Ba�ka�oho.®

30jaba yaezaULeÜ yasao BannauBayao/ maAinasahäLeÜ �hA<LÜA�Rpak�a�na caAhnTae tar ka�saqLeÜ paina �hA<LÜA�R CÜunasammasakae�nana�. yaezaULÜA�R �ihLeÜ naq maAir hAlnau panaeR WÜIka� samayaBa�ka�o iTa�na. 31tar Daerq janaALeÜ yaezaUmaA ivazvaAsa gÜÜare.maAinasahäLeÜ Banae/ "hAmaI Ka�IxwÜ �A�nau h¦nCÜ BanaerpaiKaRrheka�A CÜQ. jaba Ka�IxwÜ �A�nau h¦naeCÜ taba �hA<LeÜ yaomaAinasaLeÜ BandA �Baá baùFI camatka�Arhä gÜÜanaR saka�naCÜna�ÜùÀho�na/ �taÉ yahI maAnCeÜ Ka�IxwÜ h¦naupaCÜR.®

yyyyaaaahhhhUUUUddddIIIIhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaa¤¤¤¤aaaa��nnnnaaaae eee PPPPaaaayyyyaaaaAAAAssssaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrre eee32pa�irsaIhäLeÜ yaeza Uka�o ivaxayamaA maAinasahäLeÜ

gÜÜauptaIäpamaA kau�rAhä gÜÜareka�o saunae. yasaqLeÜ PamauKa paUjaAhArIhär pa�irsaIhäLeÜ yaezaULÜA�R pak�a�na maindrka�o ka�ohI PahrIhäLÜA�RpaWÜA�. 33taba yaezaULeÜ BannauBayao/ "�ba kae�hI »a,ÜÜa maitamaIhä sa<gÜÜa basnaeCÜu. taba ma �hA<ka�omaA jaAnaeCÜu jasaLeÜmaLÜA�R paWÜA�nau Bayao. 34itamaIhäLeÜ maLÜA�R Kaojnae CÜQ/tar itamaIhäLeÜ maLÜA�R BaewÜ�nae CqnaQ. �ina jahA< ma h¦nCÜu yasa WÜA�<maA itamaIhä �A�na saka�naeCqnaQ.®

35yahUdIhäLeÜ �ApasamaA Banae/ "� ka�hA< jaAnaeCÜ ika�hAmaILeÜ �saLÜA�R BaewÜna saka�nae CqnaAÏÀ kae� � yaUnaAnaIhämaAjaAnaeCÜ jahA< hAm�aA maAinasahä vasdCÜna�À kae� itanaI yaUnaAnaImaAinasahäLÜA�R iza»aA idna jaAnaeCÜna�À 36�saLeÜ BanCÜ/'itamaIhäLeÜ KaojyaQ Banae paina maLÜA�R Baewnae CqnaQ.¾ �saLeÜyasao paina BandCÜ/ 'ma jahA< CÜu itamaIhä yahA< �A�nasa(aqánaQ.¾ yasaka�o �TaR kae� hoÀ®

111144447777 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 7777ÉÉÉÉ33337777----8888ÉÉÉÉ11110000ppppaaaaiiiivvvvaaaa¤¤¤¤aaaa ��AAAAttttmmmmaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaaxxxxaaaayyyyaaaammmmaaaaAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ BBBBaaaannnnnnnnaaaau uuu hhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ

37pavaRka�o �intama idna iTayao. yao �ka�dmaq mauKya idnaiTayao. yasaidna yaezaU �iBanau Bayao r WÜULÜo svarmaABannauBayao/ "yaid kau�naq maAinasahäLÜA�R taIKaAR LÜAgÜÜaeka�o CÜBanae maka�hA< �A¬ r ipa¬. 38yaid kau�naq vyai(aáLeÜ maLÜA�RivazvaAsa gÜÜaCÜR Banae/ �saka�o �dyabaAwÜ ija�<do paAnaI bagÜnaeCÜ. DamaRzaAs¤amaA yahI LeÜiKa�ka�oCÜ.® 39yaezaULeÜ vaAstavamaApaiva¤a �AtmaAka�o ivaxayamaA bataA�rhnau Ba�ka�o iTayao.�AtmaA maAinasahäLÜA�R �Baásamma id��ka�o iTa�na ika�naBanaeyaezaU �Baásamma mareka�o Cqna �ina gÜÜaQrvatapaR� naq �WeÜka�oCqÜnaÜ. tar paiCÜ/ taI jasaLeÜ yaezaUmaA ivazvaAsa gÜÜare �AtmaApaA�nae CÜna�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaaxxxxaaaayyyyaaaammmmaaaaAAAA mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääkkkkaaaa��oooo vvvvaaaaAAAAddddiiiivvvvaaaavvvvaaaaAAAAdddd40maAinasahäLeÜ yaezaULeÜ Bannau Ba�ka�A taI kau�rAhä

saunae. ka�ohI maAinasahäLeÜ Banae/ "yao maAinasa saA<�caI naq�gÜÜamava(aáA ho.®

41�Nya maAinasahäLeÜ Banae/ "�naI Ka�IxwÜ h¦na�.®�NyahäLeÜ Banae/ "Ka�IxwÜ gÜÜaALÜILÜbaAwÜ �A�ka�o ho�na.

42DamaRzaAs¤a �nausaArÜ Ka�IxwÜ dA¬dka�o pairvaArbaAwÜ �A�naeCÜna�. �ina �Baá DamaRzaAs¤aLeÜ BandCÜ ika� Ka�Ixw baetaLeÜhemabaAwÜ�A�nae CÜna�/ yao zahr jahA< dA¬d basTae.® 43tabayaezaUka�o ivaxaya iLÜ�r parsparmaA itanaIhä sahmataI Ba�nana�.44ka�ohI maAinasahäLeÜ yaezaULÜA�R pak�a�na caAhnTae. tarka�saqLeÜ paina itanaImaAiTa �apaÍnaA hAta hALeÜnana�.

yyyyaaaahhhhUUUUddddIIII ��ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaau uuuvvvvaaaaAAAAhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaaR RRR ��ssssvvvvaaaaIIIIkkkkaaaa��AAAArrrr ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrre eee45maindrka�o pahredAr/ PamauKa paUjaAhArIhä r pa�irsaIhä

Ba� ka�hA< pa�kaeR�. itanaIhäLeÜ maiNdrka�A pahredArLÜA�R saoDae/"itamaILeÜ ika�na yaezaULÜA�R lyaA�naQÀ®

46maindrka�A pahredArLeÜ �(ar idyao/ "kau�naq vyai(aáLeÜpaina �Baá samma yasa Paka�ArLeÜ iza»aA id�ka�o CqÜna?®

47pa�irsaIhäLeÜ �(ar id�/ "taba itamaIhä paina maUKaRbainayaQ. 48�gÜÜauvaAhä ka�saqLeÜ yaezaUmaA ivazvaAsa gÜÜareka�o C/yahI ho�naÀ kau�naq pa�irsaIhäLeÜ �samaAiTa ivazvaAsa gÜÜareka�oCÜÀù ho�na? 49tar taI maAinasahä jao baAihr CÜna� jasaLeÜvyavasTaAka�o inayamaka�o ivaxayamaA kae�hI paina jaAndqnana� itanaIhäLeÜmaA¤a �hA<LÜA�R ivazvaAsa gÜÜareka�ACÜna�. parmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�RZApa idnau Ba�ka�o CÜ.®

50tar inaka�oidmasa� taI �gÜÜauvaAhämaDyae �ka�janaA iTa�.inaka�odemasa yao vyai(aá iTayao jao yaezaULÜA�R henaR paihlyaqgÜÜa�ka�o iTayao �naLeÜ Banae/ 51"hAm�ao vyavasTaALeÜ �baAwÜpaihLeÜ nasaunaI taTaA �saLeÜ kae� gÜÜareka�oCÜ najaAnaI �ka�vyai(aáLÜA�R d,f idnau hAmaILÜA�R �naumaita id<dqna.®

52yahUdI �gÜÜauvaAhäLeÜ �(ar id�/ "itamaI paina gÜÜaALÜILÜIbaAwq�A�ka�o hQÀ DamaRzaAs¤a �Dyayana gÜÜar �ina itamaILeÜ jaAnnaeCÜQ ika� kau�naq paina �gÜÜamava(aáA gÜÜaALÜILÜbaAwÜ �A�<dqna�.®

:yaUhnnaAka�o yaI padhä 7É53-8É11 samma sabaqBandApaurAnao r �saLÜ yaUnaAnaI iLÜpaIhämaA paA�dÏna.ò

vvvvyyyyaaaaiiiiBBBBaaaaccccaaaaAAAArrrrmmmmaaaaAAAA ��AAAA��RRRRmmmmaaaaAAAA��RRRR ssssaaaammmmaaaaAAAAiiiittttaaaayyyyaaaaoooo53sabaq yahUdI �gÜÜauvaAhä Gar gÜÜa�.yaezaU jaqtaUna fAf<AmaA jaAnauBayao. 2ibahAnaq yaezaU maindrtapaR� pa�ka�RnauBayao. sabaq maAinasahä yaezaUka�hA< �A�.

yaezaU basnau Bayao r itanaIhäLÜA�R isaka�A�nau Bayao. 3�vyavasTaAka�A iza»aka�hä r pa�irsaIhäLeÜ �ka�janaA�A�RmaA�RLÜA�R yahA< lyaA�. yasa �A�RmaA�RLeÜ vyaiBacaArgÜÜairrheka�o baeLÜA samaAita�ka�I iTa�R. taI yahUdIhäLeÜ yasa�A�RmaA�RLÜA�R baLÜjapa�taI janasamaUh sama»a lyaA�. 4itanaIhäLeÜyaezaULÜA�R Banae/ "gÜÜauäjyaU/ yasa �A�RmaA�R par-pau¨xasa<gÜÜa yaQnasambanDamaA rheka�o baeLÜA samaAita�R. 5maozaAka�o vyavasTaALeÜ�Adeza gÜÜadRCÜ ika� yaStao �A�RmaA�RLÜA�R FuMgÜÜaALeÜ hAnaer maAnauRpaCÜR. �ba tapaA�Rª kae� Bannau h¦nCÜÀ® 6yahUdIhäLeÜ yaezaULÜA�RjaALÜmaA paAnaRka�A inaiµta yastaA Paznahä gÜÜairrheka�A iTa�.itanaIhä yaezaULeÜ gÜÜaltaI kau�rA gÜÜarosa� Bannae caAhnTae. taAika�itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�R �Aropa LÜgÜÜaA�na sakau�. tar yaezaUinah¦rnau Bayao r �ApaÍnaA �Q=LÜALeÜ jamaInamaA LeÜKna TaAlnauBayao. 7yahUdIhäLeÜ LÜgÜÜaAtaAr yahI Pazna yaezaULÜA�R saoiDarheÎ.taba yaezaU �iBanau Bayao �ina BannauBayao/ "itamaIhä maABaámaAkau�naq �ka� vyai(aá jao paApa rihta CÜ yao vyai(aá �saLÜA�RFuÄ�[A hAnnau PaTama vyai(aá h¦naupaCÜR.® 8taba pae�ir yaezaUinah¦<rnau Bayao r jamaInamaA LeÜKnau Bayao.

9jaba yaezaULeÜ Banaeka�o itanaIhäLeÜ saunae itanaIhä �ka�paiCÜ �ka�oR gÜÜadqR yahA<baAw ÜjaAna TaALeÜ. baUFA maAinasahäLeÜpaihLÜA CÜAùfe r yasapaiCÜ �ä�äLeÜ CÜAùf�dq gÜÜa�. yaezaU�ka�LÜo CÜAiùfnau Bayao yasa �A�RmaA�Rsa<gÜÜa. yasa �A�RmaA�R�hA< sama»a �iBarheka�I iTa�R. 10yaezaU �WÜnau Bayao �ina

8888

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 8888ÉÉÉÉ11111111----33330000 111144448888itanaLÜA�R saoDnau Bayao/ "naArI/ itanaIhä ka�hA< CÜna�ÀitanaIhä ka�saqLeÜ itamaILÜA�R doxaI WÜhrA�na sakae�nana�À®

11�saLeÜ BanaI/ "mahodya/ maLÜA�R ka�saqLeÜ doxaI WÜhrYA�nasakae�na.®

taba yaezaULeÜ BannauBayao/ "taba ma paina itamaILÜA�R doxaIWÜhrYA�<idna/ itamaI jaAna saka�CÜQ/ tar pae�ir paApa nagÜÜanaUR.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ssssaaaaM MMMssssaaaaAAAArrrrkkkkaaaa��oooo jjjjyyyyaaaaooooiiiittttaaaa hhhh¦¦¦¦nnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ12 yasapaiCÜ/ yaezaU pae�ir maAinasahäsa<gÜÜa kau�rAka�AnaI gÜÜanaR

TaAlnau Bayao. �hA<LeÜ BannauBayao/ "ma saMsaArka�o jyaoita h¦<.jauna vyai(aá maero paiCÜ LÜAgdCÜ � ka�ihlyaq �nDaka�ArmaApanaeR Cqna. yasa vyai(aáLeÜ jyaoita paA�nae CÜ jasaLeÜ jaIvanaPadAna gÜÜadRCÜ.®

13taba pa�irsaIhäLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "tapaA<�R �Apaq��ApaÍnau saA»aI id�rhnau Ba�ka�o CÜ. yasaTaR tapaA<�Rka�o saA»aI�maANya WÜhirnCÜ.®

14yaezaULeÜ javaAba idnauBayao/ "ho/ yaid maqLeÜ yaIkau�rAhä �ApaÍnaq ivaxayamaA Baina rheka�o CÜu. tar maqLeÜBanaeka�A kau�rA sa ya h¦na�. ika�naBanae ma jaAndCÜu ma ka�hA<baAwÜ�A�ka�o h¦< r ka�hA< jaAnCÜu. ma itamaIhä jastao ho�na.itamaIhä jaAndqnaQ ma ka�hA<baAwÜ �A�< r ka�taAitar gÜÜa�rheCÜu.15itamaIhäLeÜ maLÜA�R �NyamaAinasaLÜA�R sarh NyaAya gÜÜadqRCÜQ.ma kau�naq vyai(aáLÜA�R NyaAya gÜÜaidRna<. 16tar yaid maqLeÜ NyaAyagÜÜarÎ Banae/ maero NyaAya sa ya h¦naeCÜ. ika�naÀ ika�naBanae jaba maNyaAya gÜÜadRCÜu ma �ka�LÜo h¦nna. ipataA jasaLeÜ maLÜA�R paWÜ�nauBayao �hA< masa<gÜÜa h¦nauh¦nCÜ. 17itamaIhäka�o �ApaÍnaq vyavasTaACÜ ika� yaid du� janaA gÜÜavaAhILeÜ ��wq kau�rA BaNyao BanaeitamaIhäLeÜ svaIka�Ar gÜÜanaqRpaCÜR. 18ma yastaq �ka� gÜÜavaAhI h¦<jasaLeÜ �ApaÍnaq ivaxayamaA BandCÜ. �ina ipataA jasaLeÜ maLÜA�RpaWÜA�nau Bayao �hA< �ka�oR gÜÜavaAhI h¦nauh¦nCÜ.®

19maAinasahäLeÜ saoDae/ "tapaA�Rªka�o ipataA ka�hA< CÜÀ®yaezaULeÜ javaAbamaA BannauBayao/ "itamaIhäLeÜ maLÜA�R �TavaA

maero ipataALÜA�R icandqnaQ. yaid itamaIhäLeÜ maLÜA�R icandCÜQBanae/ itamaIhäLeÜ maero ipataALÜA�R paina icaNdCÜQ.® 20yaezaULeÜyaI kau�rAhä maindrmaA isaka�A�R rhnau Ba�ka�o baeLÜAmaABannauBayao. �hA< yasa WÜA�<ka�o CeÜvamaA h¦nauh¦nTyao jahA< sabaqjanaA maAinasahä BaewÜI caFA�na �a�<Tae. tar kau�naq vyai(aáLeÜpaina �hA<LÜA�R pak�ae�nana�. yaezaUka�o WÜIka� samaya �Baá�A�paugÜÜaeka�o iTa�na.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaaxxxxaaaayyyyaaaammmmaaaaAAAA yyyyaaaahhhhUUUUddddIIIIhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ bbbbaaaau uuuBBBBaaaae eeeáááánnnnaaaannnnaaaa� ��21pae�ir/ yaezaULeÜ maAinasahäLÜA�R BannauBayao/ "ma

itamaIhäLÜA�R CÜoùfer jaAnaeCÜu. itamaIhäLeÜ maLÜA�R Kaojnae-CÜQ/tar itamaIhä �ApaÍnaq paApaLeÜ manaeRCÜQ=. jahA< ma gÜÜa�rheCÜu yahA< itamaIhä �A�na sa(aq�naQ.®

22taba yahUdIhäLeÜ �ApasamaA saoDae/ "kae� yaezaULeÜ�Apaq�LÜA�R maAnaeRCÜÀ kae� yasaka�o �TaR yao ho jaba �hA<LeÜBannau Bayao/ "'jahA< ma gÜÜa�rheka�o CÜu yahA< itamaIhä�A�na sa(aqánaQÀ®¾

23tar yaezaULeÜ taI yahUdIhäLÜA�R BannauBayao/ "itamaIhäyahA< taLÜbaAwÜ �A�ka�A hQ. tar ma maAiTabaAwÜ �A�ka�o h¦<.itamaIhä yasa saMsaArka�A hQ/ tar ma yasa saMsaArka�o ho�na<.24maqLeÜ Bainasakae�= itamaIhä �ApaÍnaq paApahämaa manaeRCÜQ=. ho/itamaIhä �ApaÍnaq paApahämaA manae RCÜQ/ yaid itamaIhäLeÜmaLÜA�R ma �hI ho* Banaer ivazvaAsa gÜÜarenaQ Banae.®

25yahUdIhäLeÜ saoDae/ "taba itamaI ka�o hQÀ®yaezaULeÜ javaAba idnauBayao/ "zauädeiKa naq maqLeÜ itamaIhäLÜa�R

jae BainarheCÜu ma yahI h¦<. 26itamaIhäka�A ivaxayamaA maLÜA�RDaerq kau�rAhä Bannau CÜ. itamaIhäLÜA�R ma itam�ao NyaAya gÜÜanaRsaka�TaeÎ/ tar �hA< �ka� jasaLeÜ maLÜA�R paWÜA�nau Bayao sa ya�hA< naq h¦nauh¦nCÜ. �naqka�obaawÜ jae kau�rA maqLeÜ saunae taI kau�rAhä baoÜlCÜu.®

27yaezaU kau�na ivaxayamaA kau�rA gÜÜairrheCÜna� Banaer maAinasahäLeÜbauJdqnana�. yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R ipataAka�o ivaxayamaA BainarhnauBa�ka�o iTayao. 28yasaqLeÜ yaezaULeÜ maAinasahäLÜA�R BannauBayao/"itamaIhäLeÜ maAinasaka�o pau¤aLÜA�R �WÜA�nae CÜAÏ yaitabaeLÜAmaA¤a ma �hI h¦< Banaer itamaIhä jaAnnae CÜQ. itamaIhäLeÜjaAnnaeCÜQ= ika� jauna kau�rAhä ma gÜÜairrheCÜu yao maero �ApaÍnaq�iDaka�ArbaAwÜ gÜÜareka�o ho�na. itamaIhäLeÜ jaAnnaeCÜQ ika� maqLeÜjae jaita kau�rAhä BandqCÜu yao ipataAbaAwÜ maqLeÜ jaAnaeka�o ho.29parmaezvar jasaLeÜ maLÜA�R paWÜA�nau Bayao �hA< masa<gÜÜah¦nauh¦nCÜ. ma saDaq= yahI kau�rA gÜÜadRCÜu jasaLeÜ �hA<LÜA�R KauzaIid<dCÜ. yasaqLeÜ �hA<LeÜ maA¤a maLÜA�R �ka�Lq CÜofnau Ba�na.®30jaba yaezaULeÜ yaI kau�rAhä gÜÜairrhnau Ba�ka�o iTayao/ DaerqmaAinasahäLeÜ �hA<LÜA�R ivazvaAsa gÜÜare.

mmmmaaaa ��hhhhIIII hhhhoooo yasaka�o �TaR 'ma yaezaU h¦<¾ h¦nCÜ yasaqLeÜ yahA<�nauvaAdmaA 'ma �hI h¦<¾ gÜÜair�ka�o CÜ.

111144449999 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 8888ÉÉÉÉ33331111----55556666yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ mmmmaaaau uuu((((aaaaáááá hhhh¦¦¦¦nnnnaaaae eee iiiivvvvaaaaxxxxaaaayyyyaaaa bbbbaaaattttaaaaAAAA��nnnnaaaau uuu hhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ

31taba yaezaULeÜ BannauBayao ika� yahUdIhä jasaLeÜ �hA<maAivazvaAsa gÜÜare/ "yaid itamaIhäLeÜ LÜgÜÜaAtaAr maero iza»aAhäpaALÜna gÜÜairrhçQ Banae itamaIhä saA<ccaq maero caeLÜAhä hAÏ.32taba maA¤a itamaIhäLeÜ sa ya jaAnnaeCÜQ. �ina sa yaLeÜitamaIhäLÜA�R maui(aá gÜÜarA�nae CÜ.®

33yahUdIhäLeÜ javaAba id�/ "hAmaI �b�aAhAmaka�A santaAnahQ. �ina hAmaI ka�ihlyaq ka�saqka�o dAsa Ba�ka�A CqnaQ. tabaika�na BanCÜQ/ 'itamaI/¾ §vatan¤a h¦naeCÜQÀ®

34yaeezaULeÜ javaAba idnauBayao/ "ma saA<cao BandCÜu. Pa yaeka�maAinasa jasaLeÜ LÜgÜÜaAtaar paApa gÜÜaCÜR � paApaka�o dAsa ho.paApa �saka�o maAiLÜka� ho. 35dAsa sadqva maAiLÜka�ka�opairvaArsa<gÜÜa basdqna. tar CÜoro saDaq= pairvaArsa<gÜÜa basCÜ.36yasaTaR jaba pau¤aLeÜ itamaIhäLÜA�R §vatan¤a paAdRCÜ/ tabaitamaIhä sa yaäpamaA §vatan¤a h¦naeCÜQ. 37ma jaAndCÜu itamaIhä�b�aAhAmaka�A santaAna hQ. tar itamaIhä maLÜA�R maAnaRcaAhnCÜQ. ika�naÀ ika�naBanae itamaIhä maero iza»aA svaIka�ArgÜÜanaR caAh<dqnaQ. 38ma BainarheCÜu ika� jae ipataALeÜ maLÜA�RdeKaA�nau Bayao tar itamaIhäLeÜ yao ka�Ama gÜÜadRCÜQ jao itam�aAipataAbaAwÜ itamaIhäLeÜ sauNyaQ.®

39yahUdIhäLeÜ Banae/ "hAm�aA ipataA �b�aAhAma h¦na�.®yaezaULeÜ BannauBayao/ "yaid itamaIhä saA<i�a naq �b�aAhAmaka�A

santaAnahä h¦<do ho taA itamaIhäLeÜ tyahI kau�rAhä gÜÜanaeRiTayaQ jauna kau�ro �b�aAhAmaLeÜ gÜÜare. 40ma maAinasa h¦< jasaLeÜparmaezvarbaAwÜ saunaeka�o sa ya bataA�. tar itamaIhä maLÜA�RmaAnae R PayaAsa gÜÜaCÜQR. �b�aAhAmaLeÜ yastaA kau�rA gÜÜarenana�.41taba itamaIhäLeÜ yahI kau�rAhä gÜÜairrheka�ACÜQ= jao itam�aA�ApaÍnaq ipataALeÜ gÜÜaCÜRna.®

tar yahUdIhäLeÜ Banae/ "hAmaI yastaA �vaq´a baALÜka�häho�naAÏ jasaLeÜ ka�ihlyaq paina �ApaÍnaA ipataA ka�o iTa�jaAnaenaQ. parmaezvar naq hAm�aA ipataA h¦na�. hAm�aA �ä ipataACqÜnana�.®

42yaezaULeÜ taI yahUdIhäLÜA�R Bannau Bayao/ "yaid parmaezvarsaA<�caq itamaIhäka�A ipataA Ba�ka�o Ba� itamaIhäLeÜ maLÜA�RPaema gÜÜanaeR iTayaQ. ma parmaezvarbaAwq �A�ka�o h¦</ r ma yahA<CÜu. ma �ApaÍnaq �iDaka�ArbaAwÜ �A�ka�o ho�na. parmaezvarLeÜmaLÜA�R paWÜA�nau Bayao. 43itamaIhäLeÜ yaI kau�rAhä ika�nabauJdqnaQù jao ma isaka�A�<CÜuÀ ika�naBanae itamaIhäLeÜ maeroiza»aA §vaIka�Ar gÜÜanaR sa(aq�naQ=. 44itamaIhäka�A ipataA zaqtaAnaÜho. itamaIhä �saka�A santaAna hQ. �saLeÜ jae caAhAnCÜ

itamaIhä yahI gÜÜadRCÜQ. zaqtaAnaÜ �Aidka�ALÜdeiKa naq h yaArAiTayao. � saDaÏ sa yaka�o iva¨ë CÜ �ina � iBa¤a sa yaCqna. jaba � BaUáWÜo baolCÜ taba �saLeÜ yao BaUáWÜo§vaBaAivaka� äpaLeÜ baolCÜ ho zaqtaAna �sa yavaAdI �ina�sa yaka�o ipataA ho. 45ma saA<cao BandCÜu. yasaqLeÜ itamaIhämaLÜA�R ivazvaAsa gÜÜadqRnaQ. 46ma paApaka�o doxaI CÜu BanaeritamaIhämaA ka�saLeÜ PamaA,ÜÜa idna saka�CÜQ=À ma itamaIhäLÜA�Rsa ya BandCÜu ika�na itamaIhä maLÜA�R ivazvaAsa gÜÜadqRnaQÀ47jao parmaezvarka�o ho �saLeÜ parmaezvarLeÜ Bannau Ba�ka�Akau�rA maAndCÜ. tar itamaIhä parmaezvarLeÜ jae Bannau h¦nCÜ yao §vaIka�AdqRnaQ/ ika�naBanae itamaIhä parmaezvarka�A ho�naQ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaq qqq rrrr ��bbbb��aaaaAAAAhhhhAAAAmmmmaaaakkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaaxxxxaaaayyyyaaaammmmaaaaAAAA BBBBaaaannnnnnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ48yahUdIhäLeÜ �(ar id�/ "hAmaIhäLeÜ BanyaQ itamaI

saAmarI hAÏ. �ina duxwÜAtmaA itamaI iBa¤a CÜ. kae� yastaoBannau hAmaI sahI CqnaQ=À®

49yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "ma iBa¤a duxwÜAtmaA Cqna. ma�ApaÍnaA ipataALÜA�R sammaAna gÜÜaCÜuR tar itamaILeÜ maLÜA�R sammaAnagÜÜadqRnaQ. 50ma �ApaÍnaq sammaAna paA�nae ka�oizaza gÜÜairrheka�oCÜu <�na �hA< �ka� h¦nauh¦nCÜ jasaLeÜ maero inaiµta sammaAnacaAhAnau h¦nCÜ. �hA< NyaAyaka�taAR h¦nauh¦nCÜ. 51ma saA<caoBanCÜu. yaid kau�naq vyai(aáLeÜ maero iza»aA paALÜna gÜÜaCÜR Banae/ yao vyai(aá ka�ihlyaq manaeR Cqna.®

52yahUdIhäLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "�ba hAmaI paða�A BayaAÏika� itamaIiBa¤a duxwÜAtmaA C �ina �gÜÜamava(aáAhä �ina�b�aAhAma paina mare. tar itamaI BanCÜQ/ 'jauna vyai(aáLeÜ itam�aoiza»aA paALÜna gÜÜadRCÜ � ka�ihlyaq manaeR Cqna.¾ 53kae� itamaI�apaq�LÜA�R hAm�aA ipataA �b�aAhAmaBandA mahAna saocCÜQÀ�b�aAhAma mare. �ina �gÜÜamava(aáAhä paina mare. itamaI�ApaU�LÜA�R kae� samBaánCÜQÀ®

54yaezaULeÜ javaAba idnauBayao/ "yaid maqLeÜ �ApaU�LÜA�RsammaAna id�ka�o Ba�/ yao sammaAna vyaTaR ho. jasaLeÜmaLÜA�R sammaAna idnauBayao �hA< maerA ipataA h¦nauh¦nCÜ. �inajasaLÜA�R itamaIhä �ApaÍnao parmaezvar BanCÜQ. 55itamaIhävaAstavamaA �hA<LÜA�R icandqnaQ. ma �hA<LÜA�R icandCÜu. yaidmaqLeÜ maerA ipataALÜA�R icainana< Banae ma itamaIhä jastaq BaUáwÜoh¦naeCÜu. tar ma �hA<LÜA�R icandCÜu. �ina ma �hA<LeÜ jaeBannauh¦nCÜ paALÜna gÜÜaCÜuR. 56itam�aA ipataA �b�aAhAma ma �A�naeidna henaRLÜA�R hixaRta iTa�. �naLeÜ yao idna deKae r hixaRtaBa�.®

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 8888ÉÉÉÉ55557777----9999ÉÉÉÉ11119999 11115555000057yahUdIhäLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "itamaILeÜ �b�aAhAmaLÜA�R

deKaka�A CÜQÀ itamaI 50 baxaR paina paugÜÜaeka�A CqnaQ?®58yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "ma itamaILÜA�R saA<cao BanCÜu.

�b�aAhAma janmana �iGa ma CÜu.® 59jaba yaezaULeÜ yasaoBanae/ maAinasahäLeÜ �hA<maAiTa FuMgÜÜaAhä iwÜpaer hAnae. taryaezaU Âka�nau Bayao r maindr CÜAùfer jaAnauBayao.

��nnnnDDDDaaaaAAAA jjjjaaaannnnmmmmaaaae eeekkkkaaaa��oooo mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaaLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo ppppaaaaAAAAnnnnaaaau uuuR RRR BBBBaaaayyyyaaaaoooojaba yaezaU ihifrhnau Ba�ka�o iTayao/ �hA<LeÜ �ka�janaA�nDao maAnCeÜLÜA�R deKnau Bayao. yao maAnCeÜ janmaq deiKa

�nDaA iTayao. 2yaezaUka�A caeLÜAhäLeÜ saoDae/ "gÜÜauäjyaU yaomaAnCeÜ janmaq deiKa ka�o �nDao ho. ka�saka�o paApaLeÜ �saLÜA�R�nDaA janmaAyaoÀ �saka�o �ApaÍnaq paApa vaA �saka�o maAtaAipataAka�opaApaÀ®

3yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ 'yao nata �saka�o nata �saka�ImaAtaAka�o paApaho jasaLeÜ �saLÜA�R �nDaA s£ixwÜgÜÜairna�. �janmaq deiKaka�o �nDao ho taAika� �saLÜA�R inaka�o paArermaAinasahäLÜA�R parmaezvarka�o zai(aá deKaA�na saika�yaosa�.4�ihLeÜ jaba idnaka�o samaya CÜ hAmaILeÜ �naqka�o ka�AmahägÜÜanauR paCÜR jasaLeÜ maLÜA�R paWÜA�nau Bayao. rAta panaR �A<weÜka�oCÜ. �ina ka�saqLeÜ paina rAtaI ka�Ama gÜÜadqRna. 5jaba masaMsaArmaA CÜu/ ma saMsaArka�o jyaoita h¦<.®

6yasao Bainasakae�r/ yaezaULeÜ BaU <�maA Tauka�nau Bayao r yasabaAwÜ kae�hI maAwÜoka�o ihLÜo banaA�nau Bayao �ina yaezaULeÜ yasaLÜA�R yasa maAinasaka�o �A<KaAmaA rAiKaidnau Bayao.7yaezaULeÜ yasa maAinasaLÜA�R BannauBayao/ "jaA¬ isaLÜo�Amaka�opaoKarImaA gÜÜa�r paKaALÜ.® :isaLÜo�Amaka�o �TaR h¦nCÜ'paWÜA�nau¾ò taba yao maAinasa paoKarImaA gÜÜayao r Daoyao. �ba� deKnae LÜAyaka�ka�o Bayao.

8ka�ohI maAinasahäLeÜ paihLeÜ yasa maAinasaLÜA�R BaIKamaAigÜÜarheka�o deKaeka�A iTa�. taI maAinasahä r �naka�oiCÜmaeka�IhäLeÜ Banae/ "her? yao yahI maAnCeÜ ho�na jao saDaq=basaer iBaKa maAgdTyaoÀ®

9ka�ohI maAinasahäLeÜ Banae/ "ho? yao yahI ho.® tar�Nya maAinasahäLeÜ Banae/ "�h</ � yao maAnCeÜ ho�na/ � yastaq deiKa�ka�o maA¤a ho.®

taba yasa maAinasaLeÜ BaNyao/ "ma yahI maAinasa h¦< jaopaihLeÜ �nDao iTa�<.®

10maAinasahäLeÜ jaAnna caAhnTae/ "kae� BayaoÀ itamaILeÜka�sarI d]öxwÜ PaApta gÜÜarYQÀ®

9999

11 yasa maAinasaLeÜ javaAba id�/ " yao maAinasa jasaLÜA�RyaezaU BandCÜQ �hA<LeÜ DauLÜobaAwÜ ihLÜo banaA�nau Bayao. �hA<LeÜ yao maero �A<KaAmaA rAiKaidnau Bayao. taba �hA<LeÜ maLÜA�RBannauBayao/ "isaLÜo�AmaA jaA¬ r paKaALÜ. taba ma isaLÜo�AmaAgÜÜa<� r paKaALeÜM. �ina taba maqLeÜ deKna TaALeÜ<.®

12maAinasahäLeÜ yasa maAinasaLÜA�R saoDae/ " yao maAnCeÜka�hA< CÜÀ®

yasa maAinasaLeÜ Banyao/ "maLÜA�R TaAhA Cqna.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo ppppaaaaAAAAnnnnaaaau uuuR RRR BBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo yyyyaaaassssaaaa mmmmaaaaAAAAnnnnCCCCeeeeÜÜÜÜLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRRyyyyaaaahhhhUUUUddddIIIIhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ PPPPaaaazzzznnnnaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrre eee

13 yasapaiCÜ maAinasahäLeÜ yasa maAnCeÜLÜA�R pa�irsaIhäka�hA<lyaA�. yao yahI maAinasa iTayao jao paihLÜA �nDao iTayao.14yaezaULeÜ DaULÜoka�o ihLÜo banaA�r yasa maAinasaka�o �A<KaAinaka�o paAiridnau Bayao. jauna idna yaezaULeÜ yastao ka�AmagÜÜanauRBayao yao idna zabaATaka�o idna iTayao. 15pa�irsaIhäLeÜpaina yasa maAinasaLÜA�R saoDae/ "ka�sarI itamaILeÜ itam�ao d]ixwÜpaAyaQÀ®

yasa maAinasaLeÜ �(ar idyao/ "�hA<LeÜ DaULÜoka�o ihLÜomaero �A<KaAmaA rAKaIidnauBayao. maqLeÜ maero �A<KaA paKaALeÜ r�ba maqLeÜ deKna sakae�=.®

16ka�ohI pa�irsaIhäLeÜ Banae/ " yasa maAinasaLeÜ zabaATaka�oidna paALÜna gÜÜadqRna. yasaqLeÜ � parmaezvarbaAwÜ �A�ka�oho�na.®

�Nya maAinasahäLeÜ Banae/ "tar jao maAinasa paApaI CÜ�saLeÜ yastao camatka�Arhä gÜÜanaR sa(aq�na.® taI yahUdIhä�ApasamaA sahmata h¦na sakae�nana�.

17yahUdI �gÜÜauvaAhäLeÜ pae�ir yasa maAinasaLÜA�R saoDae/"yao maAnCeLeÜ itamaILÜA�R inaka�o paArYo �ina itamaILeÜ deKnasaka�yaQ=. itamaI �saka�o baAremaA kae� BanCÜQÀ®

yasa maAinasaLeÜ �(ar id�/ "�hA< �ka� �gÜÜamavaka�taAh¦nauh¦nCÜ.®

18yahUdIhäLeÜ yasa maAinasa yasarI inaka�o Ba�ka�oGawÜnaAmaA ivazvaAsa gÜÜarenana�. itanaIhäLeÜ yao maAnCeÜ paihLeÜ�nDaA r paiCÜ inaka�o Ba�ka�o ivazvaAsaq gÜÜarenana�. yasaTaRitanaIhäLeÜ �saka�o �amaA baAbauLÜA�R baoLÜa�. 19�inayah¦dIhäLeÜ yasaka�o �amaA baAbauLÜA�R saoDae/ "yao itamaIhäka�oCÜoro hoÀ itamaIhä Bana yao janmaqLeÜ �nDao iTayao. taba�ihLeÜ �saLeÜ ka�sarI deKna saka�yaoÀ®

111155551111 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 9999ÉÉÉÉ22220000----11110000ÉÉÉÉ333320 yasaka�o �amaa-baAbauLeÜ �(ar id�/ "hAmaI jaAndCÜQ=

yao maero CÜoro ho. �ina hAmaI jaAndCÜQ � janmandq �nDaoiTayao. 21tar �ihLeÜ �saLeÜ ka�sarI deKna saka�CÜ hAmaIjaAndqnaAÏ. �ina hAmaI jaAndqnaQ ka�saLeÜ �saLÜA�R d]ixwÜ idyao.�saqLÜA�R saoDnauhosa�. � �ihLeÜ WÜULÜo Ba�ka�o C �ina�apaÍnao ivaxayamaA �(ar � �apaq�LeÜ idnae CÜ.® 22�naka�o�amaA-baAbauLeÜ yahUdI �gÜÜauvaAhäka�o frLeÜ gÜÜadAR yasaoBanaeka�o h¦na�. yahUdI �gÜÜauvaAhäLeÜ paihlyaq ina,ÜÜaRya iL�sakae�ka�AiTa� ika� jajasaLeÜ yaezaULÜA�R Ka�IxwÜ BanCÜna � di,Üftah¦na eCÜ. �ina taI maAinasahäLÜA�R saBaAGarbaAwÜ*inaka�AiLÜidnaeCÜna. 23yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadAR �saka�o �amaA-baAbauLeÜBanae/ "� WÜULÜo Ba�ka�oCÜ �saqLÜA�R saoGnau hosa�.®

24taba yahUdI �gÜÜauvaAhäLeÜ yasa maAinasa jao paihLÜA�nDao iTayao pae�ir doêaopalwÜ baoLÜA�r Banae/ "itamaILÜA�Rparmaezvarka�o maihmaA rAKna sa ya baolnau paCÜR. hAmaIjaAndCÜQ ika� yao maAinasa paApaI ho.

25 yasa maAinasaLeÜ �(ar idyao/ "�hA< paApaI h¦na Banaerma jaAindna. tar ma yaita maA¤a jaAndCÜuÉ ma �nDao iTa�< r�ihLeÜ deKna saka�nae Ba�<.®

26yahUdIhäLeÜ saoDae/ "�saLeÜ kae� gÜÜarYoÀ itam�ao �A<KaAka�sarI inaka�o paArYoÀ®

27 yasa maAinasaLeÜ �(ar idyao/ "maqLeÜ tapaA�RªhäLÜA�Rpaihlyaq Bainasakae�ka�o CÜu. tar tapaA�RªhäLeÜ saunnau naq Ba�na.ika�na tapaA�Rªhä pae�ir saunna caAhnau h¦nCÜÀù kae� tapaA�Rªhäpaina �hA<ka�o caeLÜAhä h¦na caAhnau h¦nCÜÀ®

28yahUdI �gÜÜauvaAhä �ka�dma rIsaLeÜ caUr Ba� �inatyasa maAinasaLÜA�R �pazabdæArA gÜÜaALÜI gÜÜare. taba itanaIhäLeÜBanae/ "itamaI yasa maAinasaka�o caeLÜA hQ. hAmaI maozaAka�AcaeLÜAhä hQ. 29hAmaI jaAndCÜAÏ ika� parmaezvar maozaAsa<gÜÜabaolnau Bayao. tar hAmaI yasa maAinasaka�o ivaxayamaA caAih<�ka�dmaq jaAndqnaQ/ � ka�hA<baAwÜ �A�ka�o ho.®

30 yasa maAinasaLeÜ �(aridyao/ "yao ka�stao �camBaka�okau�ro ho. yaezaU ka�hA<baAwÜ �A�nau Bayao/ tapa<A�Rhä jaAnnauh¦nna. tar �hA<LeÜ maero �A<KaALÜA�R inaka�opaAirÜ idnau Bayao.31hAmaI sabaq jaAndCÜQ= ika� parmaezvarLeÜ paApaIhäka�o kau�rAsaunnau h¦nna. tar parmaezvarLeÜ hreka� vyai(aábaAwÜ saunnau h¦nCÜ

ssssaaaaBBBBaaaaAAAAGGGGaaaarrrr �M�ajaImaA "isanaogÜÜagÜÜa® Baina�ka�o CÜ. jasaka�o �TaR h¦nCÜbaA�RbaLÜmaA yahUdIhä BaeLÜA Ba�r saBaA vaA PaATaRnaA gÜÜanaeR WÜA�<.

jao Ba(aá CÜ �ina parmaezvarLeÜ caAhe jastaq gÜÜaCÜR. 32yastao

ka�ihlyaq paina sauina�ka�o iTa�na ika� ka�saqLeÜ �ka� janmaka�o�nDaA vyai(aáLÜA�R d]öxwÜ idyao. 33 yao maAnCeÜ parmaezvarbaAwq �A�ka�o h¦napaCÜR. yaid �naI parmaezvarbaAw na�a�ka�oBa� �saLeÜ ya§tao kau�naq kua�rAgÜÜanaR saka�nae iTa�nana�.®

34yahUdI �gÜÜauvaAhäLeÜ �(ar id�/ "itamaI paApaqpaApaLeÜBair�r jainma�ka�o rheCÜQ. itamaILeÜ hAmaILÜA�R isaka�A�naKaojCÜAÏÀ® itanaIhäLeÜ tyasa maAinasaLÜA�R GacyaAfer inaka�AiLÜid�.

��AAAAiiiittttmmmmaaaakkkkaaaa�� nnnnDDDDaaaaooooppppaaaannnnaaaa35yahUdIhäLeÜ yasa maAinasaLÜA�R inaka�ALÜIid�ka�o yaezaULeÜ

caALÜ paA�nau Bayao. yaezaULeÜ yasa maAinasaLÜA�R BaeweÜr BannauBayao/"itamaI maAinasaka�o pau¤amaAiTa ivazvaAsa gÜÜaCÜQRÀ®

36 yasa maAinasaLeÜ saoDyao/ "maAinasaka�o pau¤a ka�o h¦na�/mahodyaÀ maLÜA�R bataA�nau hosa/ taba ma �hA<maA ivazvaAsagÜÜanaR saka�CÜu.®

37yaezaULeÜ yasa maAinasaLÜA�R BannauBayao/ "itamaILeÜ �saLÜA�RdeiKasakae�ka�A CÜQ. maAinasaka�o pau¤a �hI h¦na jao itamaIsa<gÜÜa�ihLeÜ baoiLÜrheka�o CÜ.®

38 yasa maAinasaLeÜ BaNyao/ "ho/ PaBau ma ivazvaAsagÜÜaCÜuR.® yasapaiCÜ �saLeÜ yaezaULÜA�R d,fvata� gÜÜarYo.

39yaezaULeÜ BannauBayao/ "ma yasa saMsaArmaA NyaAya gÜÜanaR�A�ka�o h¦<. ma yasaka�Ar,ÜÜaLeÜ �a�ka�o h¦< ika� �nDaAmaAinasahäLeÜ deKna saka�osa�. ma yasaka�Ar,ÜÜaLeÜ �A�ka�o h<¦ika� deKna saka�naehä �nDaA ho�na.®

40ka�ohI pa�irsaIhä yaezaUka�o naijakaq� iTa�. itanaIhäLeÜyaezaULeÜ yasao Bannau Ba�ka�o saunae. itanaIhäLeÜ saoDae/ "hAmaIpaina �nDaA CÜQ Banaer itamaI BainarheCÜQÀ®

41yaezaULeÜ BannauBayao/ "yaid itamaIhä saA<i�a naq �nDaABa�ka�o Ba� itamaIhä paApaka�o doxaI h¦nae iTa�naQ=. tar�ihLeÜ itamaIhäLeÜ deKCÜu BaNyaQ= yasaka�Ar,ÜÜa itamaIhäka�odoxa rihrhnCÜ.®

BBBBaaaae eee= ===ù ùùùffffAAAAvvvvaaaaAAAALLLLÜÜÜÜAAAA rrrr ��ssssaaaakkkkaaaa��oooo BBBBaaaae eee= ===ù ùùùffffAAAAyaezaULeÜ BannauBayao/ "ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu.jaba kau�naq paina �ka� vyai(aá Bae=fA-gÜÜaoWÜiBa¤a pasdCÜ/

� Foka�AbaAwÜ pasdCÜ. yaid tyao �ka�oR itarbaAwÜ pasCÜ Banae yao caor �ina fakau� ho. 2tar kau�naq vyai(aá Foka�A KaoLeÜrgÜÜaoWÜmaA pasdCÜ taba � gÜÜaoWÜALÜA ho. 3jasaLeÜ Foka�Aka�odeKareKa gÜÜaCÜR �saqLeÜ gÜÜaoWÜALÜAka�o LÜAigÜÜa Foka�A KaoldCÜ.�ina BaeÎ ùfALeÜ paina �saqka�o kau�rA saunCÜ. gÜÜaoWÜALÜAhäLeÜ

11110000

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 11110000ÉÉÉÉ4444----33332222 111155552222naAmaæArA �ApaÍnao BaeÎùfAhäLÜA�R fAkaÍdCÜna �ina gÜÜaoWÜ baAihrinaka�AldCna�Ü. 4gÜÜaoWÜALÜALeÜ sabaq BaeùfAhä baAihr inaka�AldCÜ.taba � sabaqka�o �iGa jaA<dCÜ itanaIhäka�o �gÜÜauvaa�R gÜÜadRCÜ.Bae= ùfAhä �saqka�o paiCÜ LÜAgdCÜna� ika�naBanae itanaIhäLeÜ�saka�o �AvaAja icandCÜna�. 5BaeÎfAhäLeÜ naicanaeka�o vyai(aáLÜA�RpaCÜYA�<dqna. itanaIhä yastaA naicanaeka�o maAnCeÜdeiKa wÜAùfABaAgdCÜna�/ ika�naBanae itanaIhäLeÜ �saka�o �AvaAja icandqnana�.®6yasarI yaezaULeÜ maAinasahäLÜA�R ��wÜA ka�TaA saunaA�nau Bayao.tar yasa ka�TaAka�o taAtpayaR kae� ho itanaIhäLeÜ bauBaeánana�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ��ssssaaaaLLLLÜÜÜÜ ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaooooWWWWÜÜÜÜAAAALLLLÜÜÜÜoooo hhhh¦¦¦¦nnnnaaaa� ��7yaezaULeÜ pae�ir BannauBayao/ "ma saA<cao BandCÜu. ma

Bae=fAhäka�o LÜAigÜÜa Foka�A h¦<. 8jao maero �iGa �A�/itanaIhä sabaq caorhä r fAkau�hä h¦na�. Bae=ùfALeÜ itanaIhäLÜA�RDyaAna id�nana�. 9ma Foka�A h¦<. jauna vyai(aá maæArA pasdCÜ� jaoigÜÜanCÜ. yao vyai(aá iBa¤a �A�nae r baAihr jaAnaeyaogya h¦<dCÜ. �saLeÜ caAheka�o jaita sabaq kau�rAhä paA�naeCÜ. 10�ka� caor caonauR/ maAnauR r DvaMsa gÜÜanaR maA¤a �A�<dCÜ.tar ma jaIvana-dAna gÜÜanaR �A�<- yastao jaIvana jauna paU,ÜÜaR r�saLÜ CÜ.

11"ma �saLÜ gÜÜaoWÜALÜo h¦<. �saLÜ gÜÜaoWÜALÜoLeÜ Bae=ùfAka�oinaimta �ApaÍnao jaIvana PadAna gÜÜadRCÜ. 12paqsaA id�r rAKaeka�oka�maIR r KaAsa gÜÜaoWÜALÜomaA iBannataA h¦<dCÜ. taLÜba id�rrAKaeka�A gÜÜaoWÜALÜAhäka�o �apaÍnao BaefA h¦dqna. jaba �saLebvaA<saoÜ deKdCÜ/ � BaeùfALÜA�R CÜafer BaAgdCÜ. taba bvaA<saoLeÜBae=ùfAhä maAiTa �A¤a�ma,ÜÜa gÜÜarer CÜrspaxwÜ paAdRCÜ. 13ika�naBanae � taLÜbamaA rAiKa�ka�o maanCeÜ ho. yasaka�Ar,ÜÜaLeÜBaAgÜCÜ. �saLeÜ BaefAka�o deKareKa gÜÜadqRna. �saLÜA�R BaefAka�oicantaA h¦<dqna. �saLÜA�R BaefAsa<gÜÜa kau�naq mataLÜba rMhdqna.

14-15"ma yao gÜÜaoWÜALÜo h¦< jasaLeÜ Bae= ùfALÜa�R saA<caomanaLeÜ r»aA gÜÜaCÜR. ma maerA Bae=ùfAhä icandCÜu jasarI ipataALeÜmaLÜA�R icannauh¦nCÜ. �ina Bae= ùfALeÜ paina maLÜA�R icandCÜjasarI ma ipataALÜA�R icandCÜu. ma taI BaÎùfAhäka�A LÜAigÜÜajaIvana �paR,ÜÜa gÜÜaCÜRu. 16masa<gÜÜa �Nya Bae=ùfAhä paina CÜna�.itanaIhä yasa Bauá,fmaA Cqnana�. maqLeÜ itanaIhäLÜA�R paina�gÜÜauvaa�R gÜÜanauR paCÜR. itanaIhäLeÜ maero �AvaAja saunnaeCÜna�/ tabaitanaIhä ��wq Bauá,fmaA h¦naeCÜna� taba yahA</ ��wÜA bagÜÜaALÜ�ina ��wq gÜÜaoWÜALÜo h¦d<CÜ. 17maero ipataALeÜ maLÜA�R PaemagÜÜanauRh¦nCÜ ika�naBanae ma maero jaIvana idnau tayaAr CÜu taAika� yaoma pae�ir ipa�taAR iLÜnaeCÜu. 18mabaAwÜ ka�saqLeÜ jaIvana iLÜna

sakaÍdqna/ maero �ApaÍnaq jaIvana �apaÍnao �cCÜALeÜ idnCÜu maero�ApaÍnao jaIvana idenae �iDaka�Ar CÜ. �ina yasaqLÜA�R paunaÉPaApta gÜÜanaeR �iDaka�Ar paina CÜ. yahI naq ta maerA ipataALeÜmaLÜA�R gÜÜanauR BannauBayao.®

19pae�rI yahUdIhäka�o �ApasamaA sahmataI Ba�nana�/ ika�naBanaeyaezaULeÜ yaI kau�rAhä Bannau Ba�ka�o iTayao. 20Daerq yahUdIhäLeÜBanae/ "duxwÜAtmaA �samaA CÜ r � baQLÜAhA Ba�ka�o CÜ.ika�na �saLÜA�R DyaAna idnauÀ®

21tar �Nya yahUdIhäLeÜ Banae/ "duxwÜAtmaALeÜ Bae·Ü�A�ka�omaAnCeÜLeÜ yastao Paka�Arka�o kau�rA gÜÜanaRsa(aqána. kae� duxwÜAtmaALeÜ�nDaA maAnCeÜhäka�A �A<KaA inaka�o paAnaR saka�CÜÀÊ�h<?®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaa¨ëëëë yyyyaaaahhhhUUUUddddIIIIhhhhääää22yaäzaLeÜmamaA ih�<dka�o baeLÜA iTayao saATaq samapaR,ÜÜaka�o

pavaR* paina �Ayao. 23yaezaU maindrka�o PaAÄ�[,ÜÜa �ntagÜÜaRtasauLeÜmaAnaka�A dLÜAnamaA wÜhiLÜrhnauBa�ka�o iTayao. 24yahUdIhäLeÜyaezaULÜA�R vairpair Gaere. itanaIhäLeÜ Banae/ "ka�ihLeÜsammaitam�ao ivaxayamaA hAmaILÜA�R rhsyamaA rAKCÜQÀ yaid itamaIKa�IxwÜ naq hQ Banae/ hAmaILÜA�R spaxwÜ paAr.®

25yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "maqLeÜ itamaIhäLÜA�R paihlyaqBainasakae�ka�o CÜu/ tar itamaIhäLeÜ ivazvaAsa gÜÜarenaQ. macamatka�Arhä gÜÜaCÜuR/ maero ipataAka�o naAmamaA. taI camatka�ArhäLeÜmaero baAremaA Pamaa,ÜÜa idnCÜ. 26 itamaIhä tar ivazvaAsagÜÜadqRnaQ. ika�naÀ ika�naBanae itamaIhä maerA Bae=ùfAhä ho�naAÏ.27maero Bae=ùfAhä maero �AvaAja saundCÜna�. ma itanaIhäLÜA�RjaAndCÜu r itanaIhäLeÜ maLÜA�R paCYA�<dCÜna�. 28ma maerABae=ùfAhäLÜA�R �mar jaIvana id<dCÜu. itanaIhä ka�ihlyaq manaeRCqnana�. �ina ka�saqLeÜ paina itanaIhäLÜA�R maero hAtabaAwÜKaosaer LÜAna sa(aq�na. 29maerA ipataALeÜ maero Bae= ùfA maLÜA�Ridnau Bayao. �hA< sabaqBandA mahAna h¦nauh¦nCÜ. ka�saqLeÜ painamaero ipataAka�o hAtabaAwÜ Bae=ùfA Kaosaer LÜAna sa(aqána. 30ipataAr ma �kaq� hAÏ.®

31pae�ir yahUdIhäLeÜ yaezaULÜA�R maAnaR FuMgÜÜaA iwÜpae. 32taryaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "maerA ipataAbaAwÜ itamaIhäLÜA�RmaqLeÜ Daerq rAm�aA ka�Amahä deKaA�sakae�ka�o CÜu. taI caIjahämaDyae kau�na caA<ih ka�Amaka�o LÜAigÜÜa maLÜA�R FugÜÜaAMLeÜ ihka�AR�na

ssssaaaammmmaaaappppaaaaR RRR,,,,ÜÜÜÜ ÜÜÜÜaaaakkkkaaaa��oooo ppppaaaavvvvaaaaR RRR yahàdIhäLeÜ paQxa maihnaAka�o ��wÜA hptaAmaAmanaA�nae �tsava.

KaojCÜQÀ®

111155553333 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 11110000ÉÉÉÉ33333333----11111111ÉÉÉÉ1111777733yahUdIhäLeÜ Banae/ "itamaILeÜ kau�naq rAm�ao ka�Ama gÜÜareka�omaA

itamaILÜA�R hAmaI FuÄ�[ALeÜ hAnaer maAnaeR CqnaQ=. tar itamaIhäLeÜBanaeka�A taI kau�rAhä parmaezvarka�o iva¨ë CÜna�. itamaIKaALÜI maAnCeÜ maA¤a hAÏ/ tar itamaI BanCÜQ itamaI parmaezvarsamaAna hQ. yahI ka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadAR hAmaILeÜ itamaILÜA�R FuMgÜÜaALeÜihka�AR�r maAnaR Kaojaeka�A hQ=.®

34yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "yao itamaIhäka�o vyavasTaAmaALeÜiKa�ka�o CÜ/ 'maqLeÜ Banae/ itamaIhä devahä hQ.¾* 35yaoDamaRzaAs¤aLeÜ itanaIhäLÜA�R deva BaNyao. maAinasahä jasaLeÜparmaezvarka�o sausamaAcaAr �ah,ÜÜa gÜÜare. �ina DamaRzaAs¤amaAsaDaq| sa ya CÜ. 36yasaTaR itamaIhä maLÜA�R ika�na BanCÜQ/"itamaI parmaezvarka�o inandA gÜÜaCQÜR/ ika�naBanae maqLeÜ Banae/ 'maparmaezvarka�o pau¤a h¦<À¾ ipataALeÜ maLÜA�R caunnau Bayao �inasaMsaArmaA paWÜA�nau Bayao. 37yaid maqLeÜ maerA ipataAka�oka�Amahä gÜÜaidRna Banae maLÜA�R ivazvaAsa nagÜÜar. 38tar yaidmaqLeÜ maerA ipataAka�A ka�Amahä gÜÜareÎ Banae itamaIhäLeÜ maLÜA�RivazvaAsa gÜÜanauR paCÜR. yaid itamaILeÜ maLÜA�R ivazvaAsa gÜÜarenaQBanae/ ma jae gÜÜaCÜu R maero ka�AmamaA ivazvaAsa gÜÜar. tabaitamaIhäLeÜ TaAhA paA�nae CÜQ �ina bauBanae CÜQ ika� maparmaezvarmaA CÜu �Q parmaezvar mamaA h¦nauh¦nCÜ.®

39yahUdIhäLeÜ yaezaULÜA�R pae�ir pa¤a�nae PayaAsa gÜÜare. taryaezaU itanaIhäbaAwÜ �mka�nau Bayao.

40 yasapaiCÜ yaezaU pae�ir yadRna nadIka�o »ae¤a paAr gÜÜarerjaAnau Bayao. yaezaU yasa WÜA�< jaAnau Bayao jahA< yaUhnnaALeÜpaihLÜA baiptasmaA id�ka�A iTa�. 41yaezaU yahA< basnau Bayaor �hA< ka�hA< Daerq maAinasahä �A�. maAinasahäLeÜ Banae/"yaUhnnaALeÜ ka�ihlyaq camatka�Ar deKaA�nana. tar yaUhnnaALeÜjauna maAinasaka�o ivaxayamaA jao sabaq BannauBayao yao saA<caoiTayao.® 42�ina yahA< Daerq maAinasahäLeÜ yaezaUmaA ivazvaAsagÜÜare.

LLLLÜÜÜÜAAAAjjjjaaaarrrrssssaaaakkkkaaaa��oooo mmmm££££ yyyyaaaau uuu yahA< LÜAjarsa naA�< gÜÜareka�A �ka�janaA maAinasa iTayaojao ibamaAr iTa�. �naI baeTaAnaI Bannae nagÜÜarmaA

basTae. yao yao zahr iTayao jahA< mairyama r �naka�o baihnaImaATaAR basTae. 2mairyama yahI naArI TaI jasaLeÜ PaBaumaAiTa�(ar LÜgÜÜaA�R id�ka�I TaI r �ApaÍnaA kae�zaLeÜ �hA<ka�o Kau·Ü�A

''''mmmmaaaaq qqqLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² hhhhQQQQ¾¾¾¾ BajanasaM�ah 82É6.

pauCeÜka�I TaI. LÜAjarsa mairyamaka�o dAjauu iTa�/ jao hALÜmaA

11111111

ibamaAr iTayao. 3mairyama r maATaARLeÜ yaezaUka�hA< samaAcaArpaWÜA�/ "PaBau/ tapaA�Rªka�o iPaya ima¤a LÜAjarsa ibamaAr CÜ.®

4jaba yaezaULeÜ yastao saunnauBayao/ �hA<LeÜ BannauBayao/ "yaoibamaArLeÜ �saLÜA�R m£ yau gÜÜarA�naeCqÜna. tar yao ibamaArIparmaezvaka�o maihmaAka�o inaiµta ho. yastao GawÜnaA parmaezvarka�opau¤aka�o maihmaA lyaA�naLÜA�R Ba�ka�o CÜ.® 5yaezaULeÜ mairyama/maATaAR r LÜAjarsaLÜA�R Paema gÜÜanau R Bayao. 6jaba yaezaULeÜLÜAjarsaka�o ibamaArIka�o ivaxayamaA saunnau Bayao/ �hA< jahA<h¦nauh¦nTyao yahA< �Baá du�Ridna samma basnau Bayao. 7tabayaezaULeÜ �hA<ka�A caeLÜAhäLÜA�R BannauBayao/ "hAmaI yahUidyaAjaAnau paCÜR.®

8caeLÜAhäLeÜ �(ar id�/ "tar gÜÜauäjyaU yah¦idyaAmaAyah¦dIhä tapaA<�RLÜA�R FuMgÜÜaALeÜ ihka�AR�na caAhnCÜna�. jao kae�hI�iGa Ba�ka�o iTayao. tapaA�Rª yahA< ika�na jaAnau caAhnauh¦nCÜùÀ®

9yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "idnamaA baAHGa,wÜA Paka�AzarhnCÜ ho�naÀ yaid kau�naq maAinasa idnaka�o samayamaA ihMfCÜBanae � WÜoiða�nae Cqna r LÜùfnae Cqna. ika�naÀ ika�naBanae �saLeÜyao saMsaArka�o jyaoitaLeÜ deKna saka�CÜÀ® 10tar jao maAnCeÜrAtaI ihMùf�CÜ � WÜoika�nCÜ. ika�naÀ ika�naBanae deKnaka�o LÜAigÜÜa�saka�omaA kau�naq jyaoita h¦<dqna.®

11yaezaULeÜ taI kau�rAhä Bainasakae�paiCÜ/ �hA<LeÜ BannauBayao/"hAm�aA ima¤a LÜAjarsa sautaIrheCÜna�. tar ma yahA< �saLÜA�R�WÜA<�na jaAnaeCÜu.®

12caeLÜAhäLeÜ �(ar id�/ "PaBau/ yaid � saunCÜ Banae/� inaka�o h¦naeCÜ.®

13yaezaUka�o mataLÜba iTayao LÜAjarsa marIsakae�ka�o iTayaoBanaer. tar caeLÜAhäLeÜ bauBaeá ika� �hA<LeÜ Bannau Ba�ka�o�TaR �naI §vaABaAivaka� ina�AmaA iTa�. 14 yasapaiCÜ yaezaULeÜspaxwÜ Paka�ArLeÜ Bannau Bayao/ "LÜAjarsa marIsaka�yao. 15�inama KauzaI CÜu ika� ma yahA< iTa�na<. ma itamaIhäka�o LÜAigÜÜaKauzaI CÜu ika�naBanae itamaIhäLeÜ mamaA ivazvaAsa rAKnae CÜQ�ba hAmaI �naI ka�hA< jaA<¬.®

16taba TaomaALeÜ :jasaLÜA�R iddumasa BainanTyaoò �NyacaeLÜAhäLÜA�R Banae/ "hAmaI paina jaAnaeCÜAÏ �ina yaezaUsa<gÜÜaqyahUidyaAmaA manaeRCÜAÏ.®

bbbbaaaae eeeTTTTaaaaAAAAnnnnaaaaIIIImmmmaaaaAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU17yaezaU baeTaAnaImaA �A�RpaugÜnau Bayao. yahA< yaezaULeÜ LÜAjarsa

paihlyaq marIsakae�ka�o r caAr idna deiKa icahAnamaA pareka�o

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 11111111ÉÉÉÉ11118888----44444444 111155554444caALÜ paA�nau Bayao. 18baeTaAnaI yaäzaLeÜma deiKa PaAyaÉ taInaika�LÜoimawÜr wÜAùfA iTayao. 19Daerq yahUdIhä maATaAR rmairyama ka�hA< �A�ka�A iTa�. yahUdIhä �naIhäLÜA�R dAjauLÜAjarsaka�o m£ yaumaA saAntavanaA idnaLÜA�R �A�ka�A iTa�.

20maATaARLeÜ saunaI ika� yaezaU itanaIhäLÜA�R Baew�Üna �A�Rrhnau Ba�ka�o C. itanaI yaezaULÜA�R �iBanandna gÜÜanaRLÜA�RgÜÜa�na. tar mairyama caA<ih GarmaA naq basaI. 21maATaARLeÜyaezaULÜA�R BanaI/ "PaBau/ yaid tapaA�Rª yahA< h¦nau Ba�ka�o Ba�/maerA dAjau manaeR iTa�nana�. 22tar �ihLeÜ paina ma jaAndCÜuika� tapaA<�RLeÜ parmaezvarsa<gÜÜa jae maAgÜÜae paina �hA<LeÜ ta<paA�RLÜA�Ridnau h¦naeCÜ.®

23yaezaULeÜ BannauBayao/ "itam�ao dAjau jaI�<do h¦naeCÜ.®24maATaARLeÜ �(ar id�na/ "ma jaAndCÜu ika� � pae�ir

jaAgÜnae CÜ r jaI�<do h¦naeCÜ jaba maAinasahä �intama idnamaApaunaätTaAna h¦naeCÜna�.®

25yaezaULeÜ �naLÜA�R BannauBayao/ "pauna¨tTaAna r jaIvana manaq h¦<.® jauna vyai(aáLeÜ mamaA ivazvaAsa gÜÜadRCÜ � mare paina�saLeÜ jaIvana paA�nae CÜ. 26�ina jauna vyai(aá mamaA baA<cCÜ�ina mamaA ivazvaAsa gÜÜaCÜR � vaAstavamaA ka�ihlyaq manaeR CqÜna.maATaAR/ itamaI yasamaA ivazvaAsa gÜÜaCYQRÀ®

27maATaARLeÜ �(ar id�R/ "ho/ PaBau/ ma ivazvaAsa gÜÜaCÜuRtapaA�Rª naq Ka�IxwÜ h¦nauh¦nCÜ/ parmaezvarka�o pau¤a. tapaA�Rª maA¤a�ka� h¦nauh¦nCÜ jao saMsaArmaa �a�nau Ba�ka�o iTayao.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ¨nnnnaaaau uuu hhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ28maATaARLeÜ yasao BanaIsakae� paiCÜ �naI �ApaÍnao baihnaIka�hA<

gÜÜa�Rna �ina gÜÜauptaäpamaA maATaARLeÜ mairyamaLÜA�R BanaI/ "gÜÜauäjyaUyahA< h¦nauh¦nCÜ. �hA<LeÜ itamaILÜA�R saoDaI rhnauBa�ka�o CÜ.®29jaba mairyamaLeÜ yastao saunaI/ itanaI jauäka�ka� �iWÜna ryaezaUka�hA< gÜÜa�Rna. 30yaezaU gÜÜaA<� iBa¤a �A�Rsaka�nau Ba�ka�oiTa�na. �hA< �Baásamma yahI WÜA�<maA h¦nauh¦nTyao jahA<maATaARsaMgÜÜa BaewÜ Ba�ka�o iTayao. 31yahUdIhä mairyamasa<gÜÜaGarmaA iTa�. itanaIhäLeÜ �naLÜA�R saAntavanaA id�rheka�AiTa�. itanaIhäLeÜ mairyamaLÜA�R iCÜ·Ü�q �WeÜr gÜÜa�ka�o deKae.itanaIhäLeÜ saocae ika� itanaI LÜAjarsaka�o icahAnamaA gÜÜa�ka�Ih¦na�. itanaIhäLeÜ saocae ika� �naI yahA< äna gÜÜa�ka�I h¦na�.itanaIhäLeÜ �naLÜA�R paCYA�. 32mairyama yasa WÜA�<maAgÜÜa�na jahA< yaezaU h¦nauh¦nTyao. jaba �naLeÜ yaezaULÜA�R deiKana �Bauákae�r car,ÜÜamaA FoigÜÜana. mairyamaLeÜ BanaI/ "PaBau/ yaidtapaA�Rª yahA< h¦nau Ba�ka�o Ba�/ maerA dAjau manaeR iTa�na.®

33yaezaULeÜ mairyama ro�ka�I deKnau Bayao. yaezaULeÜ �naka�opaiCÜ yahUdIhä �A�rheka�o deKnau Bayao. itanaIhä paina ro�Rrheka�A iTa�. yaezaU �ka�dma �dAsa �ina ivacaiLÜta h¦nauBayao. 34yaezaULeÜ saoGnauBayao/ "itamaILeÜ �saLÜA�R ka�hA<rAKaeka�A CÜQ.®

itanaIhäLeÜ Banae/ "PaBau/ �a�nau hosa� �ina henauRhosa.®35yaezaU ¨nauBayao.36�ina yahUdIhäLeÜ Banae/ "her? yaezaULeÜ LÜAjarsaLÜA�R

Kaubaq maAyaA gÜÜanauR h¦nTyao.®37tar ka�ohI yahUdIhäLeÜ Banae/ "yaezaULeÜ �nDaA maAnCeka�o

�A<KaA inaka�o paAiridnau Bayao. kae� �hA<LeÜ �saLÜA�R bacaa<�nakae�hI gÜÜanauR saka�nau h¦nae iTa�na �saLÜA�R manaRbaAwÜ roka�na saka�nauh¦nae iTa�naÀ

38yaezaU pae�ir �dya iBa¤abaAwÜ �ita zaoika�ta h¦nauBayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ LLLLÜÜÜÜAAAAjjjjaaaarrrrssssaaaaLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaae eee��iiiirrrr jjjjaaaaIIII��<<<<ddddoooo ppppaaaaAAAAnnnnaaaau uuuR RRRhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜyaezaU icahAnamaA jaAnau Bayao jahA< LÜAjarsaLÜA�R rAiKa�ka�o

iTayao. icahAna �oùfAr jastao banaA��ka�o iTayao jao FuMgÜÜaALeÜFAika��ka�o iTayao. 39yaezaULeÜ BannauBayao/ "FuMgÜÜaA hwÜA¬.®

maATaARLeÜ Bainana/ "tar PaBau/ LÜAjarsa mareka�o caAr idnaBa�saka�yao tapaA�RLÜa�R narAm�ao gÜÜanDa �a�naeCÜ.® maATaAR LÜAjarsaka�obaihnaI TaI.

40taba yaezaULeÜ maATaARLÜA�R BannauBayao/ "kae� maqLeÜ itamaILÜA�RBanaeka�o iTa�naÀ ika� yaid itamaILeÜ ivazvaAsa gÜÜarYQ Banaeparmaezvarka�o maihmaA deKnae CÜQÀ®

41taba itanaIhäLeÜ PavaezaæArka�o FuMgÜÜaA hwÜA�R id�. tabayaezaULeÜ �ApaÍnaA �A<KaA �WÜA�nau Bayao r BannauBayao/ "ipataA/tapaA<�RLeÜ maLÜA�R saunnau Ba�ka�omaA ma DaNyabaAd Paka�wÜ gÜÜaCÜuR.42ma jaAndCÜu ika� tapaA�RªLeÜ saDaq| maLÜA�R saunnauh¦nCÜ. tarmaqLeÜ yao kau�rAhä Banae ika�naBanae maAinasahä maero vairpairCÜna�. ma itanaIhäLÜA�R ivazvaAsa idLÜA�na caAhnCÜu. ika�tapaA�RªLeÜ maLÜA�R paWÜA�nau Ba�ka�o ho.® 43yaezaULeÜ yaitaBainasakae�paiCÜ �hA<LeÜ jaof �AvaAjamaA fAka�nauBayao/ "LÜAjarsainaska�/ baAihr �A¬?® 44m£ta maAnCeÜ baAihr inaska�yao.�saka�A hAta r Kau·Ü�Ahä maLÜmaLÜka�A ÂgÜÜaAka�A wÜuk�a�AhäLeÜbaeih°Ü�ka�A iTa�. �saka�o �nauhAr ämaALÜLeÜ FAika��ka�oiTayao.

yaezaULeÜ maAinasahäLÜA�R BannauBayao/ "�saka�o ÂgÜÜaAhäKaoLÜIdee¬ r �saLÜA�R jaAna dee¬.®

111155555555 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 11111111ÉÉÉÉ44445555----11112222ÉÉÉÉ11111111yyyyaaaahhhhUUUUddddIIII ��ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaau uuuvvvvaaaaAAAAhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR mmmmaaaaAAAAnnnnaaaae eeeR RRR yyyyaaaaoooojjjjaaaannnnaaaaAAAA ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrre eee:ma(aI 26É1-5; makaUR�sa 14É1-2; LÜàka�A 22É1-2ò

45mairyamaLÜA�R henaR BanaI yahA< Daerq yahUdIhä �A�.itanaIhä yaezaULeÜ gÜÜanauR Ba�ka�A �cammaka�o ka�Ama deKae. �inataI maDyae Daerq yahUdIhäLeÜ yaezaUmaA ivazvaAsa gÜÜare. 46tarka�ohI yahUdIhä pa�irsaIhä Ba�ka�hA< gÜÜa�. yaezaULeÜ gÜÜanauRBa�ka�okau�rA pa�irsaIhäLÜA�R bataA�id�. 47taba PamauKa paUjaAhArIhär pa�irsaIhäLeÜ yahUdI pairxadka�o �ka� saBaA fAkae�.itanaIhäLeÜ Banae/ "hAmaILeÜ kae� gÜÜanauR panaeRÀ yao maAinasaLeÜ Daerqcamatka�Arhä gÜÜairrheCÜ. 48yaid hAmaILeÜ �naLÜA�R yastaogÜÜanaR id�rhçq Banae sabaq maAinasahäLeÜ �maAiTa ivazvaAsagÜÜanaeRCÜna�. taba romaIhä �A�naeCÜna� r hAm�aA maindr �inarAxw°Ü LÜAnaeCÜna�.®

49itanaIhä maDyae ka�yaApa�A Bannae �ka�janaA maAinasaiTa�. �naI yasa vaxaRka�A PamauKa paUjaAhArI iTa�. ka�yaApa�aLeÜBanae/ "itamaIhä kae�hI paina jaAndqnaQ. 50sampaU,ÜÜaR rAxw°ÜDvaMza h¦nauBandA maAinasahäka�A inaimta �ka� janaA manauR �(amaho. tar itamaIhä yao bauJdqnaQ.®

51ka�yaApa�ALeÜ jae Banae yao itanaLeÜ �apaÍnaq Banaenana�. tyasavaxaRka�o �naI PamauKa paUjaAhArI iTa�. yasaTaR � vaastavamaABaivaxyavaA,ÜÜaI gÜÜadqR iTa� ika� yaezaU yah¦dI maainasahäka�Ainaiµta manau R h¦naeCÜ. 52tar/ yaezaU yahUdI maAinasahäka�Ainaimta manaeR CÜna�. tar yaezaU �hA< taI CÜir�ka�AhäLÜA�R �ka�banAa�naka�A LÜAigÜÜa manauRh¦naeCÜ.

53 yasa idna yahUdI �gÜÜauvaAhäLeÜ yaezaULÜA�R maAnaeR yaojanaAzauä gÜÜareka�A iTa�. 54yasaqLeÜ KaulLÜA Ba�r yaezaU yahUdIhäka�AmaABaámaA ih�nau band gÜÜanau RBayao. yaezaU yaäzaLeÜma CÜoùfermaäBaUima CeÜ�kaq� sTaAnamaA jaAnau Bayao. �hA< �Pa�A�ma BannaezahrmaA jaAnau Bayao. yaezaU �ApaÍnaA caeLÜAhäsa<gÜÜa yahA< basnauBayao.

55tyasabaeLÜA yahUdIhäka�A inastaAr pavaRka�o samaya naijaka��a�rheka�o iTayao. Daerq maAinasahä yao caAf �gÜÜaAiùf naqyaäzaLeÜma tapaR� LÜAgÜÜa e. itanaIhä kae�hI ivazaexa caIjabanaA�na gÜÜa� �Apaq�LÜA�R zauë paAnaRLÜA�R. 56maAinasahäLeÜyaezaULÜA�R Kaojae. itanaIhä maindrka�o »ae¤amaA �iBa� �inaparsparmaA saoDapaUCÜ gÜÜare/ "itamaIhä kae� BanCÜQÀ kae� �hA<inastaAr caAùfmaA �A�nau h¦nae CqÜnaÀ® 57tar yaezaUka�o ivaxayamaAPaDaAna paUjaAhArIhä r pa�irsaIhäLeÜ ivazaexa �Adeza id�ka�AiTa�. itanaIhäLeÜ Banae ika� yaid ka�saqLeÜ yaezaU ka�hA< iTayao

Banaer TaAhA paAyao Banae yasa vyai(aáLeÜ itanaIhäLÜA�R BannaqpaCÜR/ taAika� itanaIhäLeÜ pa¤a�na saka�Tae.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaAAAA iiiimmmmaaaa¤¤¤¤aaaahhhhäääässssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa bbbbaaaae eeeTTTTaaaaAAAAnnnnaaaaIIIImmmmaaaaAAAA:ma(aI 26É6-13; makaUR�sa 14É3-9ò

inastaAr caAf h¦nauBandA CÜ idna �iDa yaezaU baeTaAnaItapaR� jaAnauBayao. baeTaAnaI yao zahr iTayao jahA<

LÜAjarsa basTae. LÜAjarsa yaezaULeÜ m£tyaubaAwÜ �WÜA�ka�A maAinasah¦na�. 2baeTaAnaImaA itanaIhäLeÜ yaezaUka�o inaiµta rA¤aI-Baojaka�ovyavasTaA gÜÜareka�A iTa�. maATaARLeÜ Baojana baA<fnae ka�Ama gÜÜarI.LÜAjarsa yaezaUsa<gÜÜa basaer KaAnaehä maDyae �ka�janaA iTa�.3mairyamaLeÜ zauë jawÜAmasaIbaAwÜ baina�ka�o saugÜÜainData mahLÜmalyaA�R. mairyamaLeÜ yao maLÜhma yaezaUka�o Kau·Ü�AmaA KaNyaA�Üid�R. yasapaiCÜ �hA<ka�o Kau·Ü�A �ApaÍnaA kae�zaLeÜ pauCÜIid�R.�ina yao saugÜÜanDa sampaU,ÜÜaR GarBair paq�iLÜyao.

4yahUdA �ska�ryaotaI yahA< iTa�. yahUdA yaezaUka�A caeLÜAhämaA�ka� iTa�. :� maA¤a �ka� iTayao jao paiCÜ yaezaUka�A ivaroDaIBa�ò. yahUdALeÜ mairyamaLeÜ yasao gÜÜareka�o manaparA�na.5�saLeÜ Banyao/ " yao saugÜÜanDaka�o maUlya taInasaya caA<dIka�Aisaða�A paCÜR. yao baecna saika�nTyao �ina vadLÜAmaA paqsaAgÜÜarIbahäLÜA�R idnau paTyaoR.® 6yahUdA �Apaq� gÜÜarIbahäsa<gÜÜasambainData iTa�na. yahUdALeÜ yasao Banaeka�o ka�Ar,ÜÜa � §vayaMcaor iTayao. yahUdALeÜ caeLÜAhäka�A paqsaAka�o bakaÍsaA rAKTyaor �saLeÜ baeLÜA baeLÜAmaA paqsaA yao bakaÍsaAhäbaAwÜ caoTyaoR.

7taba yaezaULeÜ BannauBayao/ "�saLÜA�R idða� nade¬. �Ajaka�oLÜAigÜÜa yao saugÜÜanDa �saLeÜ ba<caA�ka�I iTa�R. �aja kaq� idnamaAmaero dpa�naka�o inaimta tayaAr gÜÜanauR CÜ. 8gÜÜarIba maAinasahäsaDaq= itamaIsa<gÜÜa h¦nae CÜna�.® tar ma itamaIhäsa<gÜÜa sa<Daq basnaeCqÜna.®

LLLLÜÜÜÜAAAAjjjjaaaarrrrssssaaaa iiiivvvvaaaa¨ëëëë xxxxaaaaù ùùùffffyyyyaaaannnn¤¤¤¤aaaa9yaezaU baeTaAnaImaA h¦nauh¦nCÜ Banaer Daerq yahUdIhäLeÜ saunae.

taba itanaIhä yaezaULÜA�R henaR yahA< gÜÜa�. itanaIhä yahA<LÜAjarsaLÜA�R paina henaR gÜÜa�. LÜAjarsa jasaLÜA�R yaezaULeÜm£ yaubaAwÜ jagÜÜaA�nau Ba�ka�o iTayao. 10yasaqLeÜ PamauKapaUjaAhArIhäLeÜ LÜAjarsaLÜA�R paina maAnaeR yaojanaAhä gÜÜare.11LÜAjarsaLeÜ gÜÜadAR/ Daerq yahUdIhäLeÜ �ApaÍnaA PamauKa�gÜÜauvaAhäLÜA�R CÜoùfer yaezaULÜA�R ivazvaAsa gÜÜanaR TaALeÜka�AiTa�. yahI ka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadAR yahUdI �gÜÜauvaAhäLeÜ LÜAjarsaLÜA�RmaAnaR caAheka�A iTa�.

11112222

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 11112222ÉÉÉÉ11112222----33332222 111155556666yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU rrrrAAAAjjjjaaaaAAAA BBBBaaaaq qqq��M MMM yyyyaaaaääääzzzzaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜmmmmaaaammmmaaaaAAAA PPPPaaaavvvvaaaae eeezzzzaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRR BBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo:ma(aI 21É1-11; makaUR�sa 11É1-11; LÜàka�A 19É28-40ò

12�ka�oR idna yaezaU yaäzaLeÜmaitar �A�Rrhnau Ba�ka�o CÜBanaer yahA<ka�A maAinasahäLeÜ saunae. itanaIhämaA DaerqjasaoyahUdIhäka�A inastaAr caAfmaA �A�naehä iTa�. 13maAinasahäLeÜtaAfka�o äKaka�o hA<gÜÜaAhä iLÜ� �ina yaezaULÜA�R Baewna gÜÜa�.maAinasahä ka�rA�/

"'�hA<ka�o PazaMsaA gÜÜar?¾ '§vaAgÜÜata� gÜÜar? parmaezvarLeÜ�saLÜA�R �AizaRvaAd gÜÜaäna jao PaBauka�o naA�<maA�A�nau h¦<dqCÜ?¾

BajanasaM�ah 118É25-26parmaezvarLeÜ �êaA�LÜka�A rAjaALÜA�R �AzaIxaidnauh¦nCÜ?®

14yaezaULeÜ ��wÜa gÜÜaDaA paA�nau Bayao r yasamaA caùFnauBayao. yao DamaRzaAs¤amaA Banae jastaq BayaoÉ

15 isayaona nagÜÜar* nafrA¬? her? itam�ao rAjaA �A�rheCÜ.�hA< gÜÜaDaAka�o baCeÜùfAmaAiTa caùfer �A�rheka�A CÜna�.®

jaka�iryaA 9É9

16yaezaUka�A caeLÜAhäLeÜ yasabaeLÜA kae� Ba�rheka�o iTayaobauBaeánana�. tar yaezaUka�o paunaätTaAna paiCÜ itanaIhäLeÜyaezaUka�o maihmaA samBaeá ika� yaI kau�rAhä �hA<kaq� ivaxayamaALeÜiKa�ka�o iTayao �ina maAinasahäLeÜ �hA<kaq� inaimta yaIkau�rAhä gÜÜareka�AiTa�.

mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaaxxxxaaaayyyyaaaammmmaaaaAAAA BBBBaaaannnnaaaae eee17jaba yaezaULeÜ LÜAjarsaLÜA�R icahAnabaAwÜ jagÜÜaA�nau Bayao

�ina itanaLÜA�R icahAnabaAwÜ baoLÜA�nau Bayao yasavaeLÜA yahA<Daerq maAinasahä yaezaUsa<gÜÜa iTa�. �ba taI mAAinasahäLeÜyaezaULeÜ kae� gÜÜanauRBayao �ähäLÜA�R bataA�na TaALeÜ. 18DaerqmaAinasahä yaezaULÜA�R henaR Banaer baAihr inaskae� ka�Ar,ÜÜaitanaIhäLeÜ saunaeka�A iTa� ika� yaezaULeÜ camatka�Ar paU,ÜÜa Rka�AyaRhä gÜÜanau R Ba�ka�o iTayao. 19yasaTaR pa�irsaIhäLeÜ

iiiissssaaaayyyyaaaaoooonnnnaaaa yahA< isayaona nagÜÜarvaAsaI gÜÜair�ka�o CÜ. yasaka�o zaAibdka��TaR ho isayaonaka�A CÜorI/ �TaR yaäzaLeÜma.

�ka�A�ka�ARmaA Banae/ "her/ hAmaILeÜ kau�naq ka�AyaR sampanna gÜÜanaR

saka e�ka�A CqÜnaQ. vyaTaRka�o savaq maAinasahä �naLÜA�RpaCYA<�dqCÜna�.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaa rrrr mmmm££££ yyyyaaaau uuu iiiivvvvaaaaxxxxaaaayyyyaaaa BBBBaaaannnnnnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ20itanaIhämaA ka�ohI maAinasahä �aIka�ka�A paina iTa�.

itanaIhä ka�ohI taI maAinasahä iTa� jao yaäzaLeÜmamaAinastaAr caAfmaA �a�ka�A iTa�. 21taI �aIka�ka�A maAinasahäipa�iLÜpa ka�hA< gÜÜa�. ipa�iLÜpa gÜÜaiLÜLÜImaA baetsaqdAbaAsaI iTa�.�aIsa maAinasahäLeÜ Banae/ "mahodya/ hAmaI yaezaULÜA�R henaRcaAhnCQ.® 22ipa�iLÜpa gÜÜa�r �in�yaAsaLÜA�R Banae. �inaipa�iLÜpa r �in�yaAsa gÜÜa�r yaezaULÜA�R Banae.

23yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "maAinasaka�o pau¤aLÜA�RmaihmaA �ah,ÜÜa gÜÜanaeR baeLÜA �A�paugyao. 24ma itamaIhäLÜA�RsaA<cao BandCÜu. gÜÜah¦<ka�o dAnaA BaU�<maA BaánauR paCÜR �ina maCÜR.taba yao baùF�CÜ r Daerq baI¬hä �bjaA�<CÜÜ. tar yao marenaBanae yao saDaq= KaALÜI ��wqÜ baI�maA¤a rhnCÜ. 25jasaLeÜ�ApaÍnao jaIvanaka�o maAyaA gÜÜadRCÜ �saLeÜ jaIvana gÜÜaumaA�<dCÜ.tar jasaLeÜ �ApaÍnao jaIvanaLÜA�R G£,ÜÜaA gÜÜadRCÜ yasa saMsaArmaA�saLeÜ �nanta jaIvana paA�<dCÜ. 26jasaLeÜ maero saevaA gÜÜadRCÜ�saLeÜ maLÜA�R paCYA�nau naq paCÜR. taba maA¤a maero saevaka� majahA<-jahA< h¦<dCÜu yataq masa<gÜÜa h¦<dCÜ. maero ipataALeÜ itanaIhäLÜA�RsammaAna idnauh¦naeCÜ jasaLeÜ maero saevaA gÜÜaCÜRna�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaq qqq mmmm££££ yyyyaaaau uuukkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaaxxxxaaaayyyyaaaammmmaaaaAAAA BBBBaaaannnnnnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ27"�ihLeÜ maero �dya vyaAkau�LÜ CÜ. maqLeÜ kae� Bannau

paLÜAR rÀ kae� maqLeÜ Bannau paCÜR/ 'ipataA maLÜA�R ka�xwka�obaeLÜAbaAwÜ bacaA�R idnau hosa�À ho�na/ yastao baeLÜAmaA ma�a�naka�o ka�Ar,ÜÜa naq duÉKa paA�nauka�o inaiµta ho.® 28ipataA/tapaA�Rªka�o naAmaka�o maihmaA PadAna gÜÜarA�nau hosa�.®

taba §vagÜÜaRbaAwÜ �AvaAja �Ayao/ "maqLeÜ yao naA�<maAmaihmaA lyaA�ka�o CÜu. �ina ma pae�ir maihmaA lyaA�naeCÜu.®

29�iBarheka�A maAinasahäka�o BaIfLeÜ yao �AvaAja saunae.taI maAinasahäLeÜ yasaLÜA�R gÜÜajaRna Banae.

tar �ä maAinasahäLeÜ Banae/ "§vagÜÜaRdUta �hA<sa<gÜÜa baoLeÜ?®30yaezaULeÜ maAinasahäLÜA�R BannauBayao/ " yao �AvaAja

itamaIhäka�o LÜAigÜÜa ho/ maero LÜAigÜÜa ho�na. 31�ba saMsaAr:duxwÜòka�o NyaAya gÜÜanaeR baeLÜA �Ayao. �ba yasa saMsaArka�ozaAsaka� pa�yaA<ika�nae CÜ. 32ma p£TvaIbaAwÜ �caAiLÜnae CÜu. �inajaba yastao h¦<dCÜ/ ma sabaq maAinasahäLÜA�R maka�hA< lyaA�nae

111155557777 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 11112222ÉÉÉÉ33333333----11113333ÉÉÉÉ3333CÜu.® 33�hA<ka�o m£ yau kau�na Paka�ArLeÜ h¦naeCÜ yao saMkae�taidnaLÜA�R �hA<LeÜ yasao BannauBayao.

34maAinasahäLeÜ Banae/ "tar hAm�ao vyavasTaALeÜ BanCÜKa�IxwÜ �nanta baA<cnae CÜ yasaTaR tapaA�Rª ka�sarI Bannauh¦nCÜ/'maAinasaka�o pau¤a �caAiLÜnau paCÜRÀ yao maAinasaka�o pau¤a¾Banaeka�o ka�o hoÀ®

35taba yaezaULeÜ Bannau Bayao/ "jyaoita �Baá kae�hIsamayaka�o LÜAigÜÜa itamaIhäsa<gÜÜa rhnaeCÜ. yasaTaR jaita vaeLÜAsamma �jyaALÜo CÜ yaita vaeLÜA samma ihffuLÜ gÜÜar taAika��MDyaAroLeÜ itamaIhäLÜA�R samaAtnae Cqna. jao vyai(aá �nDaka�ArmaAihMùf�CÜ �saLeÜ � ka�hA< gÜÜa�R rheCÜ TaAhA paA�<dqna. 36yasaTaRjyaoita jabasamma itamaIhäsa<gÜÜa rhnCÜ yasamaA ivazvaAsarAKa. taba itamaIhä jyaoitaka�o santaAnahä h¦naeCÜQ=.® yaitaBaina sakae�r yaezaU jaAnauBayao. yaezaU yastao jagÜgÜÜaAmaA jaAnauBayao jahA< ka�saqLeÜ �hA<LÜA�R BaewÜ�na sa(aqána.

yyyyaaaahhhhUUUUddddIIIIhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUmmmmaaaaAAAA iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrre eeennnnaaaannnnaaaa� ��37yaezaULeÜ yaI Daerq camatka�Arhä gÜÜanauRBayao. taI maAinasahäLeÜ

yastao deiKasakae� pazcaAta� paina �hA<maAiTa ivazvaAsa gÜÜarenana�.38yao Bayao �gÜÜamava(aáA yazaqyaAka�o vacana paurA hosa�É

"PaBau/ hAmaILeÜ Banaeka�A kau�rAhämaA ka�saLeÜ ivazvaAsagÜÜarYoÀ parmaPaBauka�o zai(aá ka�saLeÜ deKyaoÀ®

yazaqyaA 53É1

39yasaka�Ar,ÜÜa maAinasahäLeÜ ivazvaAsa gÜÜarenana�. ika�naBanaeyazaqyaALeÜ �Baá Banae/

40 "parmaezvarLeÜ maAinasaLÜA�R �nDaA banaA�idnau Bayao.parmaezvarLeÜ �naIhäka�A �dya ka�WÜor paAiridnauBayao. parmaezvarLeÜ yasao gÜÜanauRka�o ka�Ar,ÜÜa itanaIhäLeÜ�ApaÍnaq �A<KaALeÜ nadeKaosa� Banaer itanaIhäLeÜ �dyaLeÜvauJna nasaka�osa Banaer na¤ataA itanaIhä maka�hA<inaka�o h¦na pa�kaR�nae CÜna�.®

yazaqyaA 9É10

41yazaqyaALeÜ yasao Banaeka�o ka�Ar,ÜÜa �naLeÜ �hA<ka�o maihmaAdeKaeka�A iTa�. �inaÜ �naka�o ivaxayamaA Banae.

42tar Daerq maAinasahäLeÜ yaezaUmaA ivazvaAsa gÜÜare. ka�itapayayahUdI �gÜÜauvaAhä sammaLeÜ yaezaUmaA ivazvaAsa gÜÜare. tar

itanaIhä pa�irsaIhä deiKa frA�<Tae. yasaqLeÜ itanaIhäLeÜyaezaUmaA ivazvaAsa gÜÜare Banaer KaulLÜma-KaulLÜA Banaenana�.itanaIhäLÜA�R saBaAGarbaAwÜ inaka�ALÜI deLÜA ika� Bannae friTayao. 43taI maAinasahä parmaezvarbaAwÜ Daerq PazaMsaA gÜÜairnauBandA maAinasahä baAwq PazaMsaA gÜÜair�ka�o mana parA�<Tae.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ��ppppaaaaddddeeeezzzzaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR NNNNyyyyaaaaAAAAyyyyaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaae eeeR RRRCCCCÜÜÜÜ44taba yaezaU jaoùfLeÜ ka�rA�r BannauBayao/ "jasaLeÜ maLÜA�R

ivazvaAsa gÜÜadRCÜ �saLeÜ maLÜA�R maA¤a ivazvaAsa gÜÜadqRna jasaLeÜmaLÜA�R paWÜA�nau Bayao �hA<LÜA�R paina ivazvaAsa gÜÜaCÜR.45jasaLeÜ maLÜA�R deKdCÜ �saLeÜ �hA<LÜA�R deKdCÜ jasaLeÜmaLÜA�R paWÜA�nau Bayao. 46ma jyaoita h¦< r yasa saMsaArmaA�A�< r jasaLeÜ maLÜA�R ivazvaAsa gÜÜadRCÜ �saLeÜ �nDaka�ArmaAbasna padqRna.

47"ma maAinasahäLÜA�R NyaAya gÜÜanaR yasa saMsaArmaA �A�ka�oho�na. ma saMsaArmaA maAinasahäLÜA�R bacaA�na �A�<. ma�ka� ho�na jasaLeÜ maAinasahäLÜA�R Nyaaya gÜÜaCÜR. jasaLeÜ maeroiza»aA saundCÜ tar paALÜna gÜÜadqRna. 48jasaLeÜ maLÜA�R �svaIka�ArgÜÜaCÜR r maqLeÜ Banaeka�A kau�rAhä maAndqna �saka�o LÜAigÜÜaNyaAyaka�(aAR CÜ<dqCÜ. maqLeÜ jauna saMdeza Banae yasaqLeÜ �intamaidnamaA yasa vyai(aáka�o inaiµta NyaAya gÜÜanae RCÜ. 49ika�naÀika�naBanae jauna kau�rAhä maqLeÜ bataA� yao maero �ApaÍnaqiTa�na. ipataA jasaLeÜ maLÜA�R paWÜA�nau Bayao r kae� Bannau rkae� iza»aA idnau Banae tyahI gÜÜare=. 50r ma jaAndCÜu ika��mar jaIvana �hA<kaq� �a$aAbaAwÜ �A�naeCÜÜ. yasaka�Ar,ÜÜa majae BandCÜu ipataALeÜ jae jae Bannau Ba�ka�o CÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaAAAA ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääääkkkkaaaa��oooo KKKKaaaau uuu····ÜÜÜÜ� ��AAAA DDDDaaaau uuunnnnaaaau uuuBBBBaaaayyyyaaaaooooyao PaAyaÉ yahUdIhäka�o inastaAr caAf �a�sakae�ka�obaeLÜA iTayao. yaezaULeÜ jaAnnau h¦nTyao ika� �ba

�hA<ka�o saMsaAr CÜoùfnae samaya �A�paugÜÜaeka�o CÜ. �ba �ApaÍnaAipataA ka�hA< pa�ka�IR jaAnae samaya �A�paugÜÜaeka�o CÜ. yaezaULeÜ saDaq|itanaIhäLÜA�R Paema gÜÜanauR Bayao jao �hA<sa<gÜÜa yasa saMsaArmaAiTa�. �ba yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R �ApaÍnao paU,ÜÜaR Paema deKaA�naesamaya �A�ka�o iTayao.

2yaezaU r �hA<ka�A caeLÜAhäka�o/ inaimta baeÂka�Aka�oBaojana iTayao. izamaona �ska�ryaotaIka�o CÜorA yahUdALÜA�RyaezaUka�o iva¨ë h¦nae kau�rA �iGabaAwq duxwÜAtmaALeÜ PaeirtagÜÜarA�ka�o iTayao. 3ipataALeÜ yaezaULÜA�R sabaq kau�rA maAiTa zai(aáidnau Ba�ka�o iTayao. yaezaULeÜ yaI kau�rAhä jaAnnauh¦nTyao. �hA<

11113333

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 11113333ÉÉÉÉ4444----33330000 111155558888yao paina jaAnnau h¦nTyao ika� �hA< parmaezvarbaAwÜ �A�ka�oho. �ina parmaezvar tapaqR� pa�ika�Rrheka�A iTa� Bannae painajaAnnau h¦nTyao. 4jaba itanaIhäLeÜ KaA�R rheka�A iTa�/ yaezaU�WÜnau Bayao r �ApaÍnaA paozaAka�LÜA�R pansaA�nau Bayao. �hA<LeÜtaQiLÜyaA iLÜ�r �ApaÍnao ka�mmarmaA baeHnauBayao. 5taba yaezaULeÜBaA<fAmaA paAnaI KaNyaA�nau Bayao. �hA<LeÜ taba caeLÜAhäka�AKau·Ü�A Dauna TaAlnau Bayao. r �ApaÍnaA ka�mmarmaA baeHereka�otaQiLÜyaALeÜ �naIhäka�A Kau·Ü�A pauiCÜidnauBayao.

6yaezaU izamaona pa¤ausa ka�hA< �A�nau Bayao. tar pa¤ausaLeÜyaezaULÜA�R Banae/ "PaBau/ maero Kau·Ü�A Daunau padqRna.®

7yaezaULeÜ javaAbamaA BannauBayao/ "�ihLeÜ maqLeÜ kae� gÜÜairrheCÜuitamaI jaAndqnaQ. tar paiCÜ bauJa�nae CÜQ=.®

8pa¤ausaLeÜ Banae/ "�h<? tapaA�RªLeÜ maero Kau·Ü�A ka�ihlyaqDaunau h¦<dqna.®

yaezaULeÜ BannauBayao/ "yaid maqLeÜ itam�ao Kau·Ü�A Dao�Rna Banaemasa<gÜÜa itam�ao kau�naq �Mza rhnae CqÜna.®

9izamaona pa¤ausaLeÜ Banae/ "PaBau/ maero Kau·Ü�A maA¤a ho�namaero hAta r wÜA�<ka�o paina Dao�Ridnau hvasa�.®

10yaezaULeÜ BannauBayao/ "nauhA�Rsakae�paiCÜ �ka� vyai(aá sampaU,ÜÜaRäpaLeÜ sapa�A h¦<dCÜ. �saka�o Kau·Ü�A maA¤a Daunau padRCÜ.itamaIhä sabaqjanaA zauë CÜQ tar ka�ohI ka�ohI maA¤a Cqna.®11yaezaULeÜ �hA<ka�o iva¨ë ka�o jaAnae CÜ icannauh¦nTyao. yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜ yaezaULeÜ BannauBayao/ "itamaIhämaA sabaq zauëCqnaAÏ.®

12yaezaULeÜ itanaIhäka�A Kau·Ü�A Dao�Rsaka�nau Bayao. taba�ApaÍnaA paozaAka� LÜgÜÜaA�R weÜbaLÜtapaR� pa�ka�IR jaAnauBayao. �hA<LeÜBannauBayao/ "itamaIhä jaAndCÜQ maqLeÜ itamaIhäLÜA�R kae�gÜÜare =À® 13itamaIhäLeÜ maLÜA�R 'gÜÜauäjyaU¾ r 'PaBau¾ BanaerbaoLÜA�<CÜQ. �ina yao WÜIka� ho ika�naBanae ma yahI h¦<.14ma itamaIhäka�A PaBau r gÜÜa uä h¦<. ika�naBanae maqLeÜitamaIhäka�A Kau·Ü�A �ka� naoka�rLeÜ jastao Dao�<. yasaqLeÜitamaIhäLeÜ paina �ka��ka�ARka�o Kau·Ü�A Daunau paCÜR. 15maqLeÜitamaIhäka�o �iGa �dAhr,ÜÜaka�o LÜAigÜÜa yao gÜÜare=. r itamaIhäLeÜ�ka�A�ka�ARmaA yasaq gÜÜanauRpaCÜR jastao maqLeÜ gÜÜare=. 16ma sa yaBanCÜu. �ka� naoka�r �saka�o maAiLÜka� BandA WÜULÜo h¦<dqnajasaLÜA�R kae�hI ka�AyaRka�o inaimta paWÜA��ka�o CÜ � taIpaWÜA�nae BandA WÜULÜo ho�na. 17yaid itamaIhäLeÜ yaIkau�rAhä jaAndCÜQ=/ gÜÜarYQ Banae sauKaI h¦naeCÜQ=.

18"maqLeÜ itamaIhä sabaqka�o ivaxayamaA Bainarheka�o ho�na.maqLeÜ CÜAnaeka�A maAinasahä ma icandCÜu. tar DamaRzaAs¤amaA jae

Baina�ka�o CÜ yao h¦nCÜÉ 'jasaLeÜ maero Baojana KaAyao � naqza¤au Bayao.¾ 19�ba yasao h¦na �gÜÜaAif naq ma BainarheCÜu.jaba yastao GawÜnaeCÜ taba ma �hInaq h¦< Banaer itamaIhäLeÜivazvaAsa gÜÜanaeRCÜQ. 20yasaTaR ma saA<cao BanCÜu. jasaLeÜ maqLeÜpaWÜA�ka�o vyai(aáLÜA�R �ah,ÜÜa gÜÜadRCÜ taba �saLeÜ maLÜA�R paina�ah,ÜÜa gÜÜadRCÜ. r jasaLeÜ maLÜA�R �ah,ÜÜa gÜÜaCÜR Banae �saLeÜmaLÜA�R jasaLeÜ paWÜA�nau Bayao �hA<LÜA�R paina �ah,ÜÜa gÜÜaCÜR.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ DDDDaaaaooooKKKKaaaaAAAA iiiiddddnnnnaaaae eeekkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaaxxxxaaaayyyyaaaammmmaaaaAAAA BBBBaaaannnnnnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ:ma(aI 26É20-25; makaUR�sa 14É17-21; LÜàka�A 22É21-23ò

21jaba yaezaULeÜ yaI kau�rAhä BanaI sakae�paiCÜ/ yaezaU�atmaAmaA � yantaq duÉiKata h¦nauBayao. �hA<LeÜ KaulLÜma-KaulLÜABannauBayao/ "ma saA<cao BanCÜu ika� itamaIhä maDyae �ka�janaAmaero iva¨ë h¦naeCÜQÜ.®

22yaezaUka�A caeLÜAhäLeÜ �ka��ka�ARLÜA�R here. itanaIhäLeÜbauBaeánana� ika� yaezaULeÜ ka�saka�o ivaxayamaA Bainarhnau Ba�ka�oiTayao. 23�hA<ka�A caeLÜAhä maDyae �ka�janaA �hA<kaq� Ce�maAvaisarheka�A iTa�. itanaLÜA�R yaezaULeÜ � yanta Paema gÜÜanau Rh¦nTyao. 24izamaona pa¤ausaLeÜ yasa caeLÜALÜA�R �zaArA gÜÜarersaoDnau LÜgÜÜaA� ika� �hA<LeÜ BannauBa�ka�o vyai(aá ka�o hoLÜA.

25 yao caeLÜA �hA<ka�o CÜAtaImaA �fesa LÜAgyao �inasaoDyao/ "PaBau yao ka�o hoLÜA jao tapaA�Rªka�o iva¨ë jaAnaeCÜÀ®

26yaezaULeÜ javaApa� idnauBayao/ "ma yao rowÜI pyaALÜAmaAcaobnae CÜu r jasaLÜA�R ma tyao caovaeka�o rowÜI idnCÜu � naqmaero iva¨ë h¦naeCÜ.® yasaTaR yaezaULeÜ rowÜIka�o �ka� wÜuk�a�AiLÜnau Bayao. �hA<LeÜ yao caobnau Bayao r izamaona �ska�ryaItaIka�oCÜoro yahUdALÜA�R idnauBayao. 27jaba yahUdALeÜ yao rowÜIka�owÜuk�a�A iLÜyao zaqtaAna �saka�oiBa¤a pasyao/ yaezaULeÜ yahàdALÜA�RBannau Bayao/ "itamaILeÜ jae gÜÜanauR CÜ yao Baá·Ü�q gÜÜairhALÜ?®28BaojanamaA baisarheka�Ahä ka�saqLeÜ yaezaULeÜ yahUdALÜA�R yasaoBannauBa�ka�o taAtpayaR bauBaeánana�. 29yahUdA maA¤a �ka� yastaAcair¤aka�o iTayao jasaLeÜ paqsaAka�o baAka�sa� rAKdTyao. �ähäLeÜkae� saocae Banae yaezaULeÜ yahUdALÜA�R Baojaka�o inaimta �Avazyaka�caIjahä ika�nnaLÜA�R paWÜA�nau Bayao. �TaARta� yasao paina�ähäLeÜ samBaeá ika� yaezaULeÜ gÜÜarIbahäka�A LÜAigÜÜa kae�hIika�nna yahUdALÜA�R paWÜA�nau Bayao Banaer.

30yahUdA yaezaULeÜ idnauBa�ka�o yao rowÜIka�o wÜuk�a�A �ah,ÜÜagÜÜarYo r tau¨ntaq baAihr ina§ka�I hAlyao. yasabaeLÜA rAtapairsakae�ka�o iTayao.

111155559999 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 11113333ÉÉÉÉ33331111----11114444ÉÉÉÉ11117777yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo mmmmaaaa] ]]] yyyyaaaau uuu iiiivvvvaaaaxxxxaaaayyyyaaaa BBBBaaaannnnnnnnaaaau uuu hhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ

31yahUdA jaba gÜÜa�sakae�ka�o iTayao/ taba yaezaULeÜ BannauBayao/ "�ba maAinasaka�o pau¤aLeÜ maihmaA PaApta gÜÜaCÜR �inaparmaezvarLeÜ maAinasaka�o pau¤abaAwÜ maihmaA PaApta gÜÜanauRh¦nCÜ.32yaid parmaezvarLeÜ paina �saka�o maADyamabaAwÜ maihmaA PaAptagÜÜadRCÜ Banae/ �hA<LeÜ CÜoroLÜA�R §vayaMbaAwÜ maihmaA idnauh¦naeCÜtauäntaq.®

33yaezaULeÜ BannauBayao/ "maerA baALÜka�hä ma itamaIhäsa<gÜÜakae�hI samaya samma maA¤a rhnae CÜu. itamaIhäLeÜ maLÜA�RKaojnae CÜQ. �ina yahUdIhäLÜA�R maqLeÜ jae Banae yaoitamaIhäLÜA�R BannaeCÜu �ba jahA< ma gÜÜa�rheCÜu yahA< itamaIhä�A�na sa(aqánaQ.

34"ma itamaIhäLÜA�R nayaA< �A$aA idnCÜuÉ �ka��ka�ARmaAPaema gÜÜar. itamaIhäLeÜ maqLeÜ jastao �ka�A�ka�ARmaA Paema gÜÜanaRpaCÜR. 35yaid itamaIhäLeÜ �ApastamaA Paema gÜÜarYQ Banae yasatarIka�AbaAwÜ sabaq maAinasahäLeÜ jaAnnaeCÜna� ika� itamaIhä maerAcaeLÜAhä hQ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ BBBBaaaannnnnnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ iiiikkkkaaaa�� ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ ��hhhhAAAA< <<<LLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ��nnnnaaaakkkkaaaa��AAAArrrr ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaae eeeR RRRCCCCÜÜÜÜ:ma(aI 26É31-35; makaUR�sa 14É27-31; LÜàka�A 22É31-34ò

36izamaona pa¤ausaLeÜ yaezaULÜA�R saoDae/ "PaBau/ tapaA�Rª ka�hA<jaAnau h¦<dqCÜÀ®

yaezaULeÜ javaAba idnauBayao/ "jahA< ma gÜÜa�rheCÜu yahA< itamaIpaCYA�na sa(aqánaQ �ba. tar paiCÜ maA¤a saka�nae CÜQpaCYA�na.®

37pa¤ausaLeÜ saoDae/ "PaBau/ �ihLeÜ ma tapaA�RªLÜA�R ika�napaCYAna sai(aánaÀ ma tapaA�Rªka�o inaimta manaR tayaAr CÜu?®

38yaezaULeÜ javaAba idnauBayao/ "saA<icanaq itamaI �ApaÍnaojaIvana maero inaimta yaAgÜÜna saka�nae CÜQÀ ma saA<cao BanCÜu.BaALeÜ baAsna �iGa/ itamaILeÜ taInapalwÜ BannaeCÜQ ika� itamaILeÜmaLÜA�R icandqnaQ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaAAAA ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR FFFFAAAAFFFFssssaaaa iiiiddddnnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜyaezaULeÜ BannauBayao/ "�ApaÍnaA �dyahäLÜA�R duÉKaIh¦na nadee¬. parmaezvarmaA BarosaA gÜÜar. �ina mamaA

BarosaA gÜÜar. 2tyahA< maerA ipataAka�o GarmaA Daerq ka�oWÜAhäCÜna�. yaid yao sa ya naBa�ka�o Ba� ma itamaIhäLÜA�R BannaeiTa�na<. ma yahA< itamaIhäka�o vyavasTaA imaLÜA�na gÜÜa�RrheCÜu.3ma gÜÜa� paiCÜ itamaIhäka�o LÜAigÜÜa sabaq vyavasTaA imaLÜA�Rsakae�paiCÜ ma pa�ka�IR �A�naeCÜu. taba ma itamaIhäLÜA�R yahA<

11114444

LÜAnaeCÜu. taba itamaIhä ma jahA< CÜu yahI| h¦naeCÜQ. 4ma jaunaWÜA�<maA gÜÜa�RrheCÜu itamaIhä yao baAwÜo jaAndCÜQ.®

5TaomaALeÜ Banae/ "PaBau/ tapaA�Rª ka�hA< gÜÜa�rhnau Ba�ka�o CÜhAmaI jaAndqnaQ. taba hAmaILeÜ baAwÜo ka�sarI jaAnnaeÀ®

6yaezaULeÜ BannauBayao/ "ma naq baAwÜo h¦</ ma naq sa ya rjaIvana h¦<. ipataAka�omaA jaAnae maADyama h¦<. 7yaid itamaIhäLeÜmaLÜA�R icanaeka�o Ba� taba maero ipataALÜA�R paina icannaeCÜQ. tar�ba itamaIhä ipataALÜA�R jaAnnaeCÜQ. itamaIhäLeÜ �hA<LÜA�RdeKaeka�A CÜQ.® 8ipa�iLÜpaLeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "PaBau/ hAmaILÜA�RipataA deKaA�idnauhvasa�. yahI hAmaILÜA�R payaAR¹¯ h¦naeCÜ.®

9yaezaULeÜ javaApa� idnau Bayao/ "ipa�iLÜpa Daerq samaya deiKama itamaIhäsa<gÜÜaq CÜu r paina maLÜA�R icaindnaQ BanCÜQÀ jasaLeÜmaLÜA�R deKaeka�o CÜ �saLeÜ maero ipataALÜA�R paina deKaeka�o CÜ.yasaTaR itamaI ka�sarI BanCÜQ/ 'hAmaILÜA�R ipataA deKaA�nauhosaÀ¾ 10kae� itamaIhä ivazvaAsa gÜÜaCÜQR ika� ma ipataAiBa¤aCÜu r ipataA maiBa¤a h¦nauh¦nCÜ BanaerÀ jauna kau�rAhä maqLeÜ Banae yao mabaAwÜ �A�ka�o ho�na. ipataA maiBa¤a baA<cnau h¦nCÜ �ina�hA<LeÜ �ApaÍnao ka�Ama �Apaq� gÜÜanauRh¦nCÜ. 11maqLeÜ paihlyaqBanaI sakae� ika� ivazvaAsa gÜÜar/ mamaA ipataA h¦nauuh¦nCÜ ripataAmaA ma h¦nCÜu. �TavaA maqLeÜ gÜÜareka�o ka�Amahäka�oka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadAR paina ivazvaAsa gÜÜar. 12ma itamaIhäLÜA�Rsa ya BanCÜu. jasaLeÜ mamaA ivazvaAsa gÜÜaCÜR �saLeÜ paina tyastaqka�Ama gÜÜanaeRC jao ma gÜÜaCuÜR. �saLeÜ vaAstavamaA yao BandA painamahAna ka�Ama gÜÜanae RCÜ. ika�naBanae ma ipataAka�hA< gÜÜa�rheCÜu.13�ina maero naAmamaA kae�hI paina maAgyaQ Banae/ ma itamaIhäka�oLÜAigÜÜa gÜÜaAidRnaeCÜu. taba ipataAka�o maihmaA pau¤aka�o maADyamabaAwÜdeiKanae CÜ. 14yaid itamaIhäLeÜ maero naAmamaA kae�hI maAgyaQ=Banae/ ma idnaeCÜu.

ppppaaaaiiiivvvvaaaa¤¤¤¤aaaa ��AAAAttttmmmmaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo PPPPaaaaiiiittttaaaa$$$$aaaaAAAA15"yaid itamaIhä maLÜA�R Paema gÜÜarYQ Banae/ taba

itamaIhäLeÜ maero �A$aA paALÜna gÜÜanaeRCÜQ. 16ma maero ipataALÜA�RmaAgnae CÜu r �hA<LeÜ itamaIhäLÜA�R �ka�oR sahAyaka�* idnauh¦naeCÜ. �hA< itamaIhäsa<gÜÜa saDaq| rhnae sahAyaka� idnauh¦naeCÜ.

ssssaaaahhhhAAAAyyyyaaaakkkkaaaa�� TavaA/ "�ArAmadAyaka�/® paiva¤a �AtmaA.

ssssaaaa yyyyaaaakkkkaaaa��oooo ��AAAAttttmmmmaaaaAAAA paiva¤a �AtmaA. parmaezvarka�o sa ya yaezaUka�ocaeLÜAhäLÜA�R bauBaáA�na yao �hA<ka�o ka�AyaR ho. henauRhosa� yaUhnnaA16É13.

17sahAyaka� sa yaka�o �AtmaA* ho. saMsaArLeÜ �hA<LÜA�R

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 11114444ÉÉÉÉ11118888----11115555ÉÉÉÉ11110000 111166660000svaIka�Ar gÜÜanaR sa(aqána. ika�naÀ ika�naBanae saMsaArLeÜ �hA<LÜA�RdeKdqna r bauJdqna. tar itamaIhä �hA<LÜA�R jaAndCÜQ. �hA<itamaIhäsa<gÜÜa baA<cnau h¦nCÜ r �hA< itamaIhäiBa¤a naq h¦nauh¦naeCÜ.

18"ma itamaIhäLÜA�R �ApaÍnaA �AmaA-baAbauLeÜ �naATahäCÜoùfe jastao �ka�Lq CÜAùfnae Cqna. ma itamaIhäka�hA< pa�ika�R�A�nae CÜu. 19kae�hI samaya paiCÜ baAwq maLÜA�R saMsaArmaAmaAnCeÜhäLeÜ pae�ir deKnae Cqna. tar itamaIhäLeÜ maLÜA�R deKnaeCÜQ=. itamaIhä baA<cnae CÜQ= ika�naBanae ma baA<cCÜu. 20 yasaidnamaA itamaIhäLeÜ jaAnnae CÜQ= ika� ma ipataAmaA CÜu.itamaIhäLeÜ jaAnnae CÜQ ika� itamaIhä mamaA r ma itamaIhämaAh¦naeCÜu. 21yaid ka�saqLeÜ maero �A$aAhä �ah,ÜÜa gÜÜaCÜR ryasaLÜA�R paALÜna gÜÜadRCÜ/ yasa vyai(aáLeÜ maLÜA�R Paema gÜÜadRCÜ.�ina maerA ipataALeÜ itanaLÜA�R Paema gÜÜadRCÜna� jasaLeÜ maLÜA�R PaemagÜÜadRCÜ. �ina ma yasa vyai(aáLÜA�R Paema gÜÜaCÜuR. ma �maAiTaPaka�wÜ h¦naeCÜu.®

22taba yahUdALeÜ :�ska�ryaota yahUdA ho�naò Banyao/ "tarPaBau/ ika�na tapaA�RªLeÜ �ApaU�LÜA�R hAmaI sama»a Paka�wÜgÜÜanauRh¦nCÜ r saMsaAr sama»a ika�na gÜÜanauRh¦nnaÀ®

23yaezaULeÜ BannauBayao/ "yaid ka�saqLeÜ maLÜA�R Paema gÜÜaCÜRBanae/ �saLeÜ maero iza»aA paALÜna gÜÜadRCÜ. �ina maero ipataALeÜpaina itanaLÜA�R Paema gÜÜanauRh¦nCÜ. ma r maero ipataA itanaIka�hA<�A�naeCÜQ r itanaIsa<gÜÜaq basnae CÜQ. 24tar jasaLeÜ maLÜA�R PaemagÜÜadqRna �saLeÜ maero iza»aA paALÜna gÜÜadqRna. yao iza»aA jaunaitamaILeÜ saundqCÜQ vaAstavamaA maero ho�na. yao ipataAbaAwÜ�A�ka�o ho jasaLeÜ maLÜA�R paWÜA�nau Bayao.

25"maqLeÜ yaI sabaq kau�rAhä Bainasakae�ka�o CÜu itamaIhäsa<gÜÜarh<dA naq. 26tar sahAyaka�LeÜ sabaq kau�rAhäka�o iza»aAidnaeCnaÜ�. sahAyaka�LeÜ maqLeÜ jae Banae taI sabaq kau�rAhäsamJanaA gÜÜarA�nae CÜ. yao sahAyaka� naq paiva¤a �AtmaA hojasaLÜA�R ipataALeÜ maero naAmamaA paWÜA�nau h¦naeCÜ.

27"ma itamaIhäLÜA�R maero zaAinta CÜAùfdCÜu/ yao maero�ApaÍnaq zaAinta itamaIhäLÜA�R id<dCÜu. ma itamaIhäLÜA�RzaAinta idnCÜu/ yao yao zaAinta ho�na jauna saMsaArLeÜ idnCÜ.yasaka�Ar,ÜÜa itamaIhäka�o �dya ivacaiLÜta nahosa� �ina kau�naqivaxayamaA paina nafrA¬. 28ma gÜÜa�RrheCÜu Banaeka�o itamaILeÜsaunyaQ/ tar pae�ir itamaIhäka�hA< �A�nae CÜu. yaid itamaIhäLeÜmaLÜA�R Paema gÜÜareka�o Ba� itamaIhä KauzaI h¦nae iTayaQ ika� maipataAka�hA< gÜÜa�RrheCÜu. ika�naÀ ika�naBanae ipataA maBandA mahAnah¦nauh¦nCÜ. 29yao h¦nauBandA paihlyaq maqLeÜ yao kau�rA Bainasakae�ka�o

CÜu. java yaI sabaqq h¦naeCÜ �ina itamaIhäLeÜ ivazvaAsa gÜÜanaeRCÜQ. 30itamaIhäsa<gÜÜa kau�rA gÜÜanaqR samaya Cqna. yao saMsaArka�ozaAsaka� �A�rheCÜ. tar mamaAiTa �saka�o zai(aá caldqna.31tar saMsaArLeÜ jaAnnaq paCÜR ika� maqLeÜ maero ipataALÜA�R PaemagÜÜaCÜuR. yasaqLeÜ ma yahI jastaAka�o tastaq gÜÜadRCÜu/ jauna �hA<LeÜmaLÜA�R gÜÜanauR Bannau Bayao.

"�A¬ �ba/ hAmaI yasa WÜA�<LÜA�R CÜoùfI jaA¬.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ��MMMMÄÄÄÄ��[[[[U UUUrrrrkkkkaaaa��oooo bbbbaaaaoooowwwwÜÜÜÜyaezaULeÜ BannauBayao/ "ma saA<cao �Ä�[Urka�o baowÜ h¦</maero ipataA maALÜI h¦nauh¦nCÜ. 2ma maero Pa yaeka� hA<gÜÜaA

jasamaA pa�LÜ pa�ldqna yao �hA< ka�AiwÜidnau h¦nCÜ. �ina�hA<LeÜ Pa yaeka� hA<gÜÜaAhä CÜA<wÜ�nau r sapa�A gÜÜanauRh¦nCÜ taAika� yasaLeÜ pa�LÜ pa�LÜA�naÜ saka�osa�; yasao gÜÜadAR yasaLeÜ �JabaùF�taA pa�LÜ idnaeCÜ. 3maero �padezaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadARitamaIhä paihlyaq zauë Ba�sakae�ka�A CÜQ. 4maiBa¤a basa/ maitamaIhä iBa¤a rhnaeCÜu. kau�naq paina �ka�LÜo hA<gÜÜaALeÜ pa�LÜid<dqna. yao maULÜ baowÜmaA �ntainaRihta Ba�ka�o h¦naqpaCÜR.itamaIhäsa<gÜÜa paina yahI kau�rA LÜAgÜÜaU h¦<dCÜ. itamaIhä �ka�Lqpa�LÜ pa�LÜA�na saka�taqnaQ. itanaIhä mamaA h¦naupaCÜR.

5"ma �Ä�[Urka�o baowÜ* h¦< r itamaIhä yasaka�AhA<gÜÜaAhä hQ. yaid jao ka�ohI mamaA rhço Banae yasaLeÜ Daerqpa�LÜ idnaeCÜ. ika�naBanae ma ibanaA itamaILeÜ kae�hI gÜÜanaR sa(aq�naQ.6yaid ka�ohI mamaA rh<dqna Banae taba � yao hA<gÜÜaA jastaoh¦nCÜ jao pa�yaA<ika��r jaAnCÜ. yao hA<gÜÜaA madRCÜ. maAinasahäLeÜ yastao mareka�o hA<gÜÜaAhä iwÜpaer �AgÜÜaomaA hAiLÜidnCÜ ritanaIhä jalCÜna�.

7"yaid itamaIhä mamaA rhYQ r maero iza»aAhäitamaIhämaA rhYo Banae/ taba itamaI jae paina caAhnCÜQ maAgÜÜa�ina yao itamaILÜA�R id�nae CÜ. 8itamaILeÜ �iDaka� pa�LÜhäpa�LÜA¬ r isaë gÜÜar ika� itamaIhä maerA caeLÜAhä hQ.yasaLeÜ maero ipataALÜA�R maihmaA iddCÜ. 9ma itamaIhäLÜA�RPaema gÜÜadRCÜu jasarI maLÜA�R ipataALeÜ gÜÜanau Rh¦nCÜ. �ba maeroPaemamaA inarntar rhAÏ. 10maqLeÜ maero ipataAka�o �A$aA paALÜnagÜÜare | r inarntar �hA<ka�o PaemamaA rhI rhka�oCÜu. yastaq

��ÄÄÄÄ��[[[[U UUUrrrrkkkkaaaa��oooo bbbbaaaaoooowwwwÜÜÜÜ naepaALÜI baA�baLÜka�o �nauvaAdmaA 'dAKa¾ ka�o baowÜBaina�ka�o CÜ jauna saADaAr,ÜÜa maAinasaLeÜ bauJadqnana� jaita '�Ä�[Urka�obaow¾ BandA bauJCÜ.

Paka�ArLeÜ yaid itamaIhäLeÜ maero �A$aA paALÜna gÜÜarYAÏ Banae

11115555

111166661111 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 11115555ÉÉÉÉ11111111----11116666ÉÉÉÉ8888itamaIhä maero PaemamaA inarntar rhnae CÜQ=. 11maqLeÜ yaIkau�rAhä Bainasakae�ka�o CÜu/ yasaqLeÜ itamaIhäLeÜ yastaq �AnandpaA�na saka�naeCÜAÏ jauna masa<gÜÜa CÜ. ma itamaIhäka�o �Anand�ka� paU,ÜÜaR �Anand Ba�ka�o deKna caAhnCÜu. 12yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜma itamaIhäLÜA�R �A$aA gÜÜadRCÜuÉ �ka��ka�ARmaA Paema gÜÜarjasarI maqLeÜ itamaIhäLÜA�R Paema gÜÜare=. 13mahAna Paema yasavyai(aáLeÜ deKaA�na saka�CÜ jasaLeÜ �ApaÍnao ima¤aka�o LÜAigÜÜa�ApaÍnao jaIvana vaiLÜdAna idnasaka�CÜ. 14itamaIhä maero iBa¤ahQ= yaid itamaIhäLeÜ maero �A$aA �nausaAr ka�Ama gÜÜarYQ Banae.15ma itamaIhäLÜA�R naoka�rhä Banaer fAka�nae CqÜna. �ka�naoka�rLeÜ �saka�o maAiLÜka�LeÜ kae� gÜÜaCÜR Banaer kae�hI painajaAndqna. �ba ma itamaIhäLÜA�R ima¤a Banaer baoLÜA�<CÜuika�naBanae maerA ipataALeÜ maLÜA�R jae-jae BannauBayao taI sabaqitamaIhäLÜA�R Baina sakae�ka�o CÜu. 16itamaIhäLeÜ maLÜA�RcaunaenaQ; maqLeÜ itamaIhäLÜA�R caunae. �ina maqLeÜ itamaIhäLÜA�Rinayaui(aá gÜÜareka�oCÜuÉ jaA¬ �ina pa�LÜ pa�LÜA¬. ma yao pa�LÜitamaIhäka�o �dyamaA pa�LÜIrheka�o deKna caAhnCÜu. tabaipataALeÜ itamaIhäLeÜ jae paina caAhnCÜQ yao maero naAmamaAidnauh¦naeCÜ. 17yahI maero �A$aA hoÉ �ka�A�ka�ARLÜA�R PaemagÜÜar.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaAAAA ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ssssaaaaAAAAvvvvaaaaDDDDaaaaAAAAnnnnaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRRhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ18"yaid yao saMsaArLeÜ itamaIhäLÜA�R G£,ÜÜaA gÜÜaCÜR Banae

yaAd gÜÜar ika� saMsaArLeÜ maLÜA�R PaTama G£,ÜÜaA gÜÜarYo Banaer.19yaid itamaIhä saMsaArkaq� iTayaAÏ BanaeÜ itamaIhäLÜA�R �sakaq��ApaÍnaq maAinasahä sarh Paema gÜÜanae R naÏ CÜ. tar maqLeÜitamaIhäLÜA�R saMsaArbaAwÜ CÜAnae. yasaqLeÜ itamaIhä saMsaArsa<gÜÜasambainData CqnaQ. yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜ saMsaArLeÜ itamaIhäLÜA�R G£,ÜÜaAgÜÜadRCÜ. 20maqLeÜ itamaIhäLÜA�R Banaeka�A kau�rAhä samJaÉ �ka�naQka�r �saka�o maAiLÜka� BandA ZexwÜ h¦<dqna. yaid maAinasahäLeÜmaLÜA�R sataA� Banae itamaIhäLÜA�R paina sataA�naeCÜna�/ yahImaAinasahäLeÜ maero iza»aA paALÜna gÜÜare Banae itanaIhäLeÜitamaIhäka�o �A$aA paALÜna gÜÜanaeRCÜna�. 21maAinasahäLeÜ yaIsabaq kau�rAhä maero ka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadAR itamaIhäLÜA�R gÜÜanaeRCÜna�.�hA<LÜA�R itanaIhäLeÜ icandqnana� jasaLeÜ maLÜA�R paWÜA�nauBayao. 22yaid ma na�A�ka�o Ba� r saMsaArka�A maAinasahäLÜA�RnabataA�ka�o Ba� taba itanaIhä paApaka�A-doxaI h¦nae iTa�nana�.tar �ba maqLeÜ itanaIhäLÜA�R janaA� r �ba itanaIhäka�opaApabaAwÜ maApa�I h¦nae Cqna. 23jasaLeÜ maLÜA�R G£,ÜÜaA gÜÜadRCÜ/�saLeÜ maero ipataALÜA�R paina G£,ÜÜaA gÜÜadRCÜ. 24maqLeÜ taI

maAinasahä maABaá jastao kau�rAhä gÜÜare �nya kau�naq vyai(aáLeÜka�ihlyaq gÜÜarena. yaid maqLeÜ yastao kau�rAhä nagÜÜareka�o Ba�/itanaIhä paApaka�o-doxaI h¦nae naq iTa�nana�. tar maqLeÜ jae-jaegÜÜare= taI sabaq itanaIhäLeÜ deKaI sakae�ka�A CÜna�. taTaAipaitanaIhäLeÜ maLÜA�R r maerA ipataALÜA�R G£,ÜÜaA gÜÜaCÜRna�. 25taryastao Bayao ika�naika� �naIhäka�o vyavasTaAmaA LeÜiKa�ka�okau�rA sa ya h¦nae BayaoÉ yastao LeÜiKa�ka�o CÜ 'kau�naq ka�Ar,ÜÜaibanaA naq itanaIhäLeÜ maLÜA�R G£,ÜÜaA gÜÜare.¾

26"ma itamaIhäLÜA�R ipataAbaAwÜ sahAyaka� paWÜA�RidnaeCÜu.sahAyaka� sa yaka�o �AtmaA ho jao ipataAbaAwÜ �A�<dCÜ. jaba�naI �A�<CÜna/ �saLeÜ maero ivaxayamaA bataA�nae Cna�Ü.27�ina itamaIhäLeÜ maero ivaxayamaA maAinasahäLÜA�R Banaika�naBanae itamaIhä zauädeiKanaq masaMgÜÜa CÜQ.

"maqLeÜ yaI kau�rAhä itamaIhäLÜA�R Banae taAika�itamaIhäLeÜ �ApaÍnao ivazvaAsa hrA�nae CqnaQ.

2itanaIhäLeÜ itamaIhäLÜA�R saBaAGarhä* baAwÜ baAihrinaka�AiLÜidnae CÜna�. samaya �A<�dqCÜ taAika� maAinasahäLeÜitamaIhäLÜA�R maArer parmaezvarka�o saevaA gÜÜadqRCÜQ= Bannae saocnaeCÜna�.3maAinasahäLeÜ yaI sabaq kau�rAhä gÜÜanaeRCÜna� ka�Ar,ÜÜa na taitanaIhäLeÜ ipataALÜA�R icanaeka�A CÜna� na ta maLÜA�R naqicandCna�Ü. 4yaI kau�rAhä ma itamaIhäLÜA�R �ihLeÜ BandqCÜu.�taÉ jaba yaI kau�rAhä h¦nae samaya �A�naeCÜ/ tabaitamaIhäLeÜ maqLeÜ hoizayaArI gÜÜarA�ka�o samJanaeCÜQ.

ppppaaaaiiiivvvvaaaa¤¤¤¤aaaa----��AAAAttttmmmmaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��AAAAyyyyaaaaR RRR"maqLeÜ yaI kau�rAhä itamaIhäLÜA�R zauämaA Bainana/

ika�naBanae ma yasabaeLÜA itamaIhäsa<gÜÜa q iTa�<. 5�ba ma�hA<kaq�maA gÜÜa�Rrheka�oCÜu jasaLeÜ maLÜA�R paWÜA�nauBayao. taritamaIhä ka�saqLeÜ paina maLÜA�R saoDaenaQ/ 'tapaA�Rª ka�hA<gÜÜa�rh¦na Ba�ka�o CÜÀ¾ 6itamaIhäka�A �dya �dAisanataALeÜBair�ka�o CÜ ika�naBanae maqLeÜ itamaIhäLÜA�R taI kau�rAhäBanae. 7tar ma itamaIhäLÜA�R saA<cao BandCÜu. itamaIhäka�oBaLÜA�Rka�o inaimta ma wÜAiFnau naq rAm�ao CÜ. ika�naÀ ika�naBanaejaba ma jaAnaeCÜu itamaIhäka�A LÜAigÜÜa sahAyaka� paWÜA�idnae CÜu.tar yaid ma gÜÜa�Rna Banae/ sahAyaka� itamaIhäka�hA< �A�nauh¦naeCqna.8jaba sahAyaka� �A�<CÜna�/ �hA<LeÜ saMsaArLÜA�R yaI ivaxayahämaA

ssssaaaaBBBBaaaaAAAAGGGGaaaarrrr yahUdIhäLeÜ DamaRzaAs¤a paùF�nae/ PaATaRnaA gÜÜanaeR WÜA�< ho.

PamaA,ÜÜa idnau h¦naeCÜÉ paApaka�o ivaxaya/ DaAimaRka�taAka�o ivaxaya r

11116666

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 11116666ÉÉÉÉ9999----33332222 111166662222NyaAyaka�o ivaxayamaA. 9sahAyaka�LeÜ maAinasahäka�o jaIvanamaApaApa CÜ Banaer PamaA,ÜÜa gÜÜanaeR CÜna� ika�naBanae itanaIhäLeÜ mamaAivazvaAsa gÜÜadqRnana�. 10�saLeÜ maero DaimaRka�taAka�o PamaA,ÜÜaitanaIhäLÜA�R gÜÜarA�nae CÜna�/ ika�naBanae ma ipataAka�hA< naq gÜÜa�RrheCÜu. taba itamaIhäLeÜ maLÜA�R pae�ir deKnae CqnaQ. 11�inasahAyaka�LeÜ NyaAyaka�o ivaxayamaA sa ya kau�rAka�o PamaA,ÜÜa saMsaArLÜA�RgÜÜarA�nae CÜ/ ika�naBanae yasa saMsaArka�o zaAsaka�LÜA�R paihlyaqnaq jaA<caI sakae�ka�o CÜ.

12"maLÜA�R �Baá itamaIhäsa<gÜÜa Daerq kau�rAhä Bannau CÜ.tar �ihLeÜ taI kau�rAhä itamaIhäLÜA�R �iDaka� h¦naeCÜ r�ah,ÜÜa gÜÜanaR saAHo panae RCÜÜ. 13tar jaba sa yaka�o �AtmaA�A�<dCÜ/ �hA<LeÜ itamaIhäLÜA�R sabaq sa yataAmaA �gÜÜauvaA�RgÜÜanau R h¦naeCÜÜ. �hA<LeÜ Baivaxyaka�A kau�rAhä Gaoxa,ÜÜaA gÜÜanau Rh¦naeCÜÜ. �hA<LeÜ �ApaÍnao kau�rAhä Bannau h¦naeCqna� �hA<LeÜ jaesaunnau h¦nCÜ yahI bataA�nau h¦nCÜ. 14sa yaka�o �AtmaALeÜmaka�hA< maihmaA lyaA�nau h¦naeCÜ. ka�sarIÀ �saLeÜ mabaAwÜkau�rAhä paA�nae CÜna� r itamaIhäLÜA�R taI sabaqkau�rA vyaAKyaAgÜÜanaeRCÜna�. sabaq kau�rAhä jao ipataAsa<gÜÜa CÜna� taI sabaq maerAh¦na�. 15 yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜ ma BandqCÜu yasa �AtmaALeÜ jaekau�rAhä mabaAwÜ paA�nae CÜna� r taI sabaq q itamaIhäLÜA�RGaoxa,ÜÜaA gÜÜanaeRCÜna�.

��ddddAAAAssssaaaaIIIInnnnaaaattttaaaaAAAA KKKKaaaau uuuzzzzaaaaIIIIyyyyaaaaAAAALLLLÜÜÜÜIIIImmmmaaaaAAAA ppppaaaaiiiirrrrvvvvaaaattttaaaaR RRRnnnnaaaa16"kae�hI baerpaiCÜ itamaIhäLeÜ maLÜA�R deKnae CqnaQ. �ina

�ka�oR kae�hI paiCÜ maLÜA�R pae�ir itamaIhäLeÜ deKnae CÜQ.®17ka�ohI caeLÜAhäLeÜ �ApasamaA Banae/ "yaezaULeÜ jaba

yasao Bannau h¦nCÜ yasaka�o mataLÜba kae� ho/ 'kae�hI baerpaiCÜitamaIhäLeÜ maLÜA�R deKnae CqnaQ �ina taba kae�hI baerpaiCÜmaLÜA�R pae�ir deKnae CÜAÏÀ¾ ' yasao jaba Bannau h¦nCÜ maipataAka�hA< jaAdqCÜu yasaka�o �TaR kae� hoÀ¾® 18caeLÜAhäLeÜsaoDae/ "kae�hI baerpaiCÜ Bannauka�o '�hA<ka�o taAtpayaR kae� hoÀ¾�hA<LeÜ kae� Bainarhnau Ba�ka�o CÜ hAmaILeÜ kae�hI bauBaeánaQ.®

19yaezaULeÜ jaAnnauBayao ika� caeLÜAhäLeÜ yasa ivaxayamaA�hA<LÜA�R saoDna caAhnCÜna�. taba yaezaULeÜ �Apa�naA caeLÜAhäLÜA�RBannauBayao/ "itamaIhä �ApasamaA saoiDarheCÜAÏ maero Bannauka�otaAtpayaR jaba maqLeÜ Banae/ 'kae�hI baerpaiCÜ itamaIhäLeÜ maLÜA�RdeKnae CqnaQ. itamaIhäLeÜ yao jaAnnaLÜA�R �ApasamaA bahsagÜÜareka�A CÜQ. yasapaiCÜ pae�ir �ka�oR kae�hI baerpaiCÜ deKnaeCÜQÀ 20ma saA<cao itamaIhäLÜA�R BanCÜu. itamaIhä änae CÜQ

r duÉKaI h¦naeCÜQ tar saMsaAr Pasanna h¦nae CÜ. itamaIhäduÉKaI h¦nae CÜQ= tar itamaIhäka�A duÉKa �Anandmaya h¦nae CÜ.21jaba �ka� naArILeÜ baALÜka�LÜA�R janma idnae samaya h¦nCÜ/�saLÜA�R paIùfA h¦<dCÜ/ ika�naBanae �naLeÜ janmaA�nae samaya�A�ka�o h<udCÜ. tar jaba baALÜka� jainmasakaÍdC/ �naLeÜ�iGaka�A paIùfAhä BauilCÜna/ ika�naBanae �naLeÜ baALÜka�saMsaArmaA jainma�ka�o KauzaImaA �iGaka�A paIùfAhä yasaqBauldiCÜna. 22itamaIhäsa<gÜÜa paina WÜIka� yastaq h¦naeCÜ.�ihLeÜ itamaIhä duÉKaI CÜQ. tar ma itamaIhäLÜA�R pae�irdeKnaeCÜu r itamaIhä KauzaI h¦nae CÜQ. �ina ka�saqLeÜ painaitamaIhäka�o KauzaI Kaosaer LÜAnae Cqna. 23 yasa idnaitamaIhäLeÜ maLÜA�R kae�hI paina saoDnae CqnaQ=. ma itamaIhäLÜA�RsaA<cao BandCÜu. maero naAmamaA jae maAgÜÜae paina maerA ipataALeÜitamaIhäLÜA�R idnau h¦naeCÜ. 24itamaIhäLeÜ �Jasamma maeronaAmamaA kae�hI paina maAgÜÜaekaq� CqnaQ. maAgÜÜa �ina itamaIhäLeÜpaA�naeCÜQ=. �ina itamaIhäka�A �Anand paU,ÜÜaR h¦naeCÜ.

ssssaaaaM MMMssssaaaaAAAArrrr mmmmaaaaAAAAiiiiTTTTaaaa iiiivvvvaaaajjjjaaaayyyyaaaa25"yaI kau�rAhä maqLeÜ itamaIhäLÜA�R �TaR Âka�A�r

Bainasakae�ka�o CÜu. tar samaya �A�<dqCÜ ma itamaIhäsa<gÜÜaKaulLÜA paArer yaI kau�rAhä BannaeCÜu. maerA ipataAka�o ivaxayamaAma itamaIhäLÜA�R sarLÜ BaAxaAmaA BannaeCÜu. 26 yasa samayamaero naAmamaA maerA ipataALÜA�R ibantaI gÜÜanaeR CÜQ. tar maqLeÜBainarheka�o CqÜna ika� itamaIhäka�o inaimta ma maerA ipataALÜA�RBannaeCÜu. 27ika�naBanae ipataA �Apaq�LeÜ itamaIhäLÜA�R PaemagÜÜanau Rh¦nCÜ. �hA<LeÜ itamaIhäLÜA�R Paema gÜÜanau Rh¦nCÜ ika�naBanaeitamaIhäLeÜ maLÜA�R Paema gÜÜareka�ACÜQ. yasaka�Ar,ÜÜaLeÜ itamaIhäLeÜivazvaAsa gÜÜaCÜQR ika� ma parmaezvarbaAwÜ �A�ka�o h¦<. 28maipataAbaAwÜ saMsaArmaA �A�<. �ba ma yao saMsaAr CÜoùfer ipataAka�hA< pa�kae�Rr jaA<dqCÜu.®

29taba yaezaUka�A caeLÜAhäLeÜ Banae/ "tapaA�RªLeÜ �ihLeÜhAmaILÜA�R KauLÜsta BannauBayao. yastao bauJnaq nasaka�nae �pWeÜronabanaA�R tapaA�RªLeÜ Bannau Ba�na. 30hAmaILeÜ �ba bauJna saka�CÜQika� tapaA�RªLeÜ Pa yaeka� kau�rA jaAnnau h¦nCÜ. tapaA�RªLeÜ saoDna�gÜÜaAiùf naq kau�naq paina vyai(aáka�o �(ar idna saka�nauh¦nCÜ. yahIka�Ar,ÜÜaLeÜ hAmaILÜA�R ivazvaAsa idLÜA�<CÜ ika� tapaA�Rª parmaezvarbaAwq �A�nau Ba�ka�o ho.®

31yaezaULeÜ BannauBayao/ "yasaTaRÉ �ba itamaIhäLeÜ ivazvaAsagÜÜarYQÀ 32DyaAnaLeÜ sauna/ itamaIhä CÜir�r basnae samaya

111166663333 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 11116666ÉÉÉÉ33333333----11117777ÉÉÉÉ22223333�A�RrheCÜ. itamaIhä Pa yaeka� �ApaÍnaq GarmaA CÜrspaxwÜ h¦naeCÜQ=. yao samaya �ba �A�ka�o CÜ. itamaIhäLeÜ maLÜA�RCÜAùf�naeCÜQ. ma �ka�LÜo rhnaeCÜu. tar ma vaAstavamaA �ka�LÜorhnae CqÜna ika�naBanae ipataA masa<gÜÜa rhnau h¦naeCÜÜ.

33"maqLeÜ itamaIhäLÜA�R yaI kau�rAhä Banaeka�o CÜu taAika�itamaIhäLÜA�R mamaA zaAinta rhosa. yasa saMsaArmaA itamaIhäLÜA�RsaMka�wÜ h¦naeCÜ. tar saAhsaI bana. maqLeÜ saMsaArLÜA�R parAijatagÜÜareka�o CÜu.®

��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaAAAA ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääääkkkkaaaa��AAAA LLLLÜÜÜÜAAAAiiiiggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU PPPPaaaaAAAATTTTaaaaR RRRnnnnaaaaAAAA ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRRhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜyaita kau�rAhä Bainasakae�paiCÜ yaezaULeÜ §vagÜÜaRitar henauRBayao r PaATaRnaA gÜÜanauR Bayao/ "ipataA WÜIka� samaya

�A�paugyao. yasaka�Ar,ÜÜa tapaA�RM ªka�o pau¤aLÜA�R maihmaA PadAnagÜÜanauR hvasa� taAika� pau¤aLeÜ tapaA�RªLÜA�R maihmaA idna saka�osa�.2tapaA�RªLeÜ sabaq maAinasahä BandA maAiTa pau¤aLÜA�R zai(aáidnauBayao taAika� pau¤aLeÜ sabaqLÜA�R �nanta jaIvana idna saka�osa�jauna tapaA�RªLeÜ itanaLÜA�R idnauBa�ka�oCÜ. 3yao �nanta jaIvanahoÉ maAinasahäLeÜ tapaA�RªLÜA�R maA¤a saA<cao parmaezvar Banaericanauna r yaezaU Ka�IxwÜLÜA�R icanaunaÜ jasaLÜA�R tapaA�RªLeÜ paWÜA�nauBayao. 4jauna ka�Ama tapaA�RªLeÜ maLÜA�R sauimpanau Ba�ka�o iTayao yao maqLeÜ paU,ÜÜaR gÜÜare=. p£TvaImaA tapaA�Rªka�o maihmaA lyaA�<.5�ina �ba ipataA/ maLÜA�R maihmaA PadAna gÜÜaunaRhosa� tapaA�Rªsa<gÜÜa.maLÜA�R yao maihmaA idnau hvasa� tapaA�Rªka�o jao masa<gÜÜa saMsaArbainanau paihlyaq iTayao.

6"tapaA�RªLeÜ maLÜA�R kae�hI maAinasahä saMsaArbaAwÜ idnauBayao. maqLeÜ itanaIhäLÜA�R tapaA�Rª ka�o h¦nauh¦nCÜ deKaA�Rsakae�ka�o CÜu. taI maAinasahä tapaA�Rªkaq� h¦na� r maLÜA�RidnauBayao. itanaIhäLeÜ tapaA�Rªka�o iza»aA paALÜna gÜÜare. 7�baitanaIhäLeÜ bauBaeá ika� sabaq Taoka� jauna maLÜA�R idnau Bayao taItapaA�RªbaAwq �A�ka�o ho. 8maqLeÜ taI maAinasahäLÜA�R tapaA�RªLeÜmaLÜA�R id�kaq� iza»aAhä id�ka�oCÜu. itanaIhäLeÜ taI iza»aAhä§vaIka�Are. itanaIhäLeÜ bauBaeá ika� ma saA<i�canaq tapaA�RªbaAwÜ naq�A�ka�o h¦< �ina itanaIhäLeÜ ivazvaAsa gÜÜare ika� tapaA�RªLeÜ naqmaLÜA�R paWÜA�nau Ba�ka�o ho. 9itanaIhäkaq� inaimta �ba maPaATaRnaA gÜÜadRCÜu. ma itanaIhäka�A inaimta PaATaRnaA gÜÜairrheka�oCqÜna jao saMsaArmaA CÜna�. tar ma itanaIhäka�A inaimta PaATaRnaAgÜÜairrheka�o CÜu jao tapaA�RªLeÜ maLÜA�R idnauBayao. ika�naBanaeitanaIhä tapaA�Rªkaq� h¦na�. 10jae mamaA CÜ yao sabaq tapaA�Rªkaq�ho/ �ina jae jaita tapaA�Rªka�omaA CÜ yao maerq ho. �ina taI

11117777

maAinasahäLeÜ maero LÜAigÜÜa maihmaA lyaA�<CÜna�. 11�ba matapaA�Rª ka�hA< �A�RrheCÜu. ma �ba saMsaArmaA basnae CqÜna. tartaI maAinasahä saMsaArqmaA rhnae CÜna�. paiva¤a ipataA/ itanaIhäLÜA�Rsaur»aA gÜÜanauR hvasa. itanaIhäLÜA�R tapaA�Rªka�o naAmaka�o zai(aáæArAsauri»ata rAKnau hvasa :naA�< jauna maLÜA�R idnau Bayaoò/ tabaitanaIhä �ka� h¦naeCÜna�/ tapaA�Rª r ma jastaq �ka�. 12jabasamma ma itanaIhäsa<gÜÜa iTa�< maqLeÜ itanaIhäLÜA�R sauri»atarAKae=. maqLeÜ itanaIhäLÜA�R tapaA<�ka�o naAmaka�o zai(aábaAwÜsauri»ata rAKae= jauna tapaA�RªLeÜ maLÜA�R idnauBayao. maqLeÜ itanaIhäLÜA�RjaogÜÜaA�<. �ina itanaIhä maDyae �ka�janaA maA¤a Âpta Bayao.�naI Âpta h¦naLÜA�R �Apaq� CÜAina�ka�A iTa�. ¬ Âpta BayaojasabaAwÜ DamaRzaAs¤amaA LeÜiKa�ka�o kau�rA paU,ÜÜaR Bayao.

13"ma tapaA�Rª ka�hA< �A�rheCÜu. tar jabasamma ma yasasaMsaArmaA h¦naeCÜu ma itanaIhäka�A inaimta PaATaRnaA gÜÜanaeRCÜu. yaIkau�rAhä ma BandCÜu taAika� itanaIhäLeÜ maero �Anand PaAptagÜÜaäna�. ma itanaIhäLeÜ sabaq maerA �Anand paA�na BandCÜu.14maqLeÜ itanaIhäLÜA�R tapaA�Rªka�o sabaq iza»aAhä id�< rsaMsaArLeÜ itanaIhäLÜA�R G£,ÜÜaA gÜÜarYo/ ika�naBanae itanaIhä yasasaMsaArka�A ho�nana� jastaq ma yao saMsaArka�o ho�na. 15maqLeÜta<paA�Rªsa<gÜÜa itanaIhäLÜA�R saMsaArbaAwÜ LÜigÜÜaidnauhosa� BanaerBainarheka�o CqÜna. tar itanaIhäLÜA�R duxwÜbaAwÜ jaogÜÜaA�R rAKnauhosa� caA<ih BainarheCÜu. 16itanaIhä saMsaArka�A ho�nana�jastao ika� ma paina yasa saMsaArka�o ho�na. 17tapaA�Rªka�osa yaæArA itanaIhäLÜA�R �ApaÍnao saevaAmaA rAKna tayaAr paAnauRhosa.tapaA�Rªka�o iza»aA sa ya ho. 18jasarI tapaA�RªLeÜ maLÜA�RsaMsaAriBa¤a paWÜA�nau Bayao yasarI naq maqLeÜ itanaIhäLÜA�RsaMsaAriBa¤a paWÜA�ka�o CÜu. 19�ba ma §vayaMLÜA�R saevaA gÜÜanaRtayaAr paAirrheCÜu. yao ma itanaIhäkaq� LÜAigÜÜa gÜÜaCÜRu taAika�saA<cao äpamaA itanaIhä tapaA�Rªka�o saevaA gÜÜanaR tayaAr ho�na.

20"ma taI maAinasahäka�A LÜAigÜÜa PaATaRnaA gÜÜaCÜuR �ina maPa yaeka�ka�o LÜAigÜÜa PaATaRnaA gÜÜairrheCÜu jasaLeÜ maLÜA�R �naIhäka�oiza»aAka�o ka�Ar,ÜÜaLe ÜivazvaAsa gÜÜaCÜRna�. 21ipataA/ ma PaATaRnaAgÜÜaCuÜR ika� jasaLeÜ ma maA ivazvaAsa gÜÜaCÜRna/ itanaIhä �ka�ho¬na�. jasarI tapaA�Rª mamaA h¦nauh¦nCÜu/ ma tapaA�RªmaA. maPaATaRnaA gÜÜaCuÜ R taAika� itanaIhä hAmaImaA �ka� ho¬na.saMsaArLeÜ yao ivazvaAsa gÜÜanae RCÜ ika� tapaA�RªLeÜÜ naq maLÜA�RpaWÜA�nau Ba�ka�o ho. 22tapaA�RªLeÜ idnau Ba�ka�o maihmaA maqLeÜitanaIhäLÜA�R id�ka�o CÜu. yao maihmaA id�< ika� itanaIhä�ka� ho¬na/ jasarI tapaA�Rª r ma �ka� hQ. 23jastao maitanaIhämaA �ina tapaA�Rª mamaA itanaIhä �ka�äpaLeÜ �ka�

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 11117777ÉÉÉÉ22224444----11118888ÉÉÉÉ11118888 111166664444ho¬na tava yasabaAwÜ saMsaArLeÜ jaAnnaeCÜ ika� maLÜA�R tapaA<�RLeÜpaWÜA�nau Ba�ka�o ho �ina saMsaArLeÜ jaAnnae CÜ tapaA�RªLeÜitanaIhäLÜA�R Paema gÜÜanauRh¦nCÜ jastao tapaA�RªLeÜ maLÜA�R PaemagÜÜanauRh¦nCÜ.

24"ipataA/ ma jahA< h¦nCÜu itanaIhä/ jao tapaA�RªLeÜ maLÜA�RidnauBa�ka�o CÜ/ ma saMgÜÜa naq ho¬na. ma yao �cCÜA gÜÜaCÜuRitanaIhäLeÜ maero maihmaA deKauna. yao maihmaA tapaA�RªLeÜ maLÜA�RidnauBa�ka�o hoÜ ika�naBanae saMsaAr bainanau BandA �gÜÜaAiùftapaA�RªLeÜ maLÜA�R Paema gÜÜanau R h¦nTyao. 25DaAimaRka� ipataA/saMsaArLeÜ tapaA�RªLÜA�R icandqna/ tar ma tapaA�ÛLÜA�R jaAndCÜu.�ina yaI maAinasahäLeÜ maLÜA�R tapaA�ªLeÜ paWÜA�nau Ba�ka�o hoBanaer jaAndCÜna�. 26maqLeÜ itanaIhäLÜA�R tapaA�Rª ka�stao h¦nauh¦nCÜ deKaA�<. �ina �Ja ma itanaIhäLÜA�R tapaA�Rª ka�staoh¦nauh¦nCÜ deKaA�nae CÜu. taba itanaIhäLeÜ maqLeÜ tapaA<�RbaAwÜ paA�jastaq Paema paA�na saka�CÜna�. �ina ma itanaIhämaA baA<cnaeCÜu.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ppppaaaa¤¤¤¤aaaa��AAAA��ppppaaaannnnaaaau uuuR RRR BBBBaaaayyyyaaaaoooo:ma(aI 26É47-56; makaUR�sa 14É43-50; LÜàka�A 22É47-53ò

jaba yaezaULeÜ PaATaRnaA isaDyaA�nau Bayao/ �hA<LeÜ�ApaÍnaA caeLÜAhä iLÜ�r jaAnauBayao. itanaIhä ika��ona

GaAwÜIpaAir gÜÜa�. �ka�oRpai·Ü� yahA< �oiLÜba äKahäka�obagÜÜaq=caA iTayao. yaezaU r �hA<ka�A caeLÜAhä yahA< gÜÜa�.

2yahUdA/ �hA<ka�o ivazvaAsaGaAtaka�LeÜ paina yao WÜA�<icandTyao/ ika�naBanae �ApaÍnaA caeLÜAhäsa<gÜÜa yahA< �saLÜA�RBaewÜnau h¦nTyao. 3yahUdALeÜ �ka�dLÜ saenaAhä LÜgÜÜaer yasaqvagÜÜaq=caAitar gÜÜayao. yahUdALeÜ PamauKa paUjaAhArIhä r pa�irsaIhäbaAwÜpaina kae�hI PahrIhä lyaA�ka�o iTa�. itanaIhäLeÜ mazaALÜ/bai(a r hitayaArhä baokae�r �A�ka�A iTa�.

4yaezaU yaI sabaq GawÜnaAhä �hA<maAiTa h¦naeCÜ Banaer jaAnnauh¦nTyao. yaezaULeÜ baAihr �A�r saoDnau Bayao/ "itamaIhäka�saLÜA�R KaojaI rheka�A CQ=À®

5taI maAinasahäLeÜ Banae/ "naAsartaka�o yaezaULÜA�R.®yaezaULeÜ BannauBayao/ "ma yaezaU h¦<.® yahUdA jao yaezaUka�A

ivazvaAsaGaAtaka� yahI| �iBarheka�o iTayao. 6jaba yaezaULeÜBannauBayao/ "ma yaezaU h¦</® taba maAinasahä paiCÜ paiCÜ hweÜ�ina BaU�<maA LÜoweÜ.

7yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R pae�ir saoDnau Bayao/ "itamaIhäka�saLÜA�R KaojaIrheka�A CÜQ=À® maAinasahäLeÜ Banae/ "naAsartaka�oyaezaULÜA�R.®

11118888

8yaezaULeÜ BannauBayao/ "maqLeÜ itamaIhäLÜA�R Banae ma yaezaUh¦<. yasaTaRÉ yaid itamaIhäLeÜ maLÜA�R naq KaojaIrheka�A hQBanae/ yaI �ä maAinasahäLÜA�R jaAnadee¬.® 9�hA<LeÜ yaoBannau Bayao taAika� �hA<LeÜ jae BannauBa�ka�o iTayao yao paurAh¦na saka�yao/ "tapaA�RªLeÜ maLÜA�R idnau Ba�ka�o maDyae ka�saqLÜA�Rpaina gÜÜaumaA�na�<.®

10izamaona pa¤ausaka�omaA ��wÜA tarvaAr iTayao. �saLeÜtarvaAr inaka�ALeÜr PamauKa paUjaAhArIka�o naoka�rLÜA�R PahArgÜÜarYo. pa¤ausaLeÜ yasaka�o dAihnae ka�Ana ka�AiwÜidyao. yasanaoka�rka�o naA�< maALÜ�ka�sa iTayao. 11yaezaULeÜ pa¤ausaLÜA�RBannauBayao/ "itam�ao tarvaAr µyaAnamaA rAKa? saMka�wÜka�o pyaALÜAipataALeÜ maLÜA�R idnauBa�ka�o CÜ kae� maqLeÜ yao naipa�<nauÀ®

��nnnnnnnnaaaaAAAAssssaaaa� ��kkkkaaaa��oooo ��ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAAiiiiffff yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR LLLLÜÜÜÜiiiiggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaayyyyaaaaoooo:ma(aI 26É57-58; makaUR�sa 14;53-54; LÜàka�A 22É54ò

12 yasapaiCÜ isapaAhIhä r itanaIhäka�A saenaApaita �inayahUdIka�A PahrIhäLeÜ yaezaULÜA�R pak�ae�. 13itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�RbaA<Dae �ina paihLeÜ �hA<LÜA�R �nnaAsaka�o �gÜÜaAif LÜgÜÜae.�nnaAsa PaDaAna paUjaAhArI kaq�yaApa�Aka�A sasaurA iTa� jaoyasavaxaRka�o inaimta PaDaAna paUjaAhArI iTa�. 14kaq�yaApa�A itanaIh¦na� jasaLeÜ yahUdIhäLÜA�R Banaeka�A iTa� ika� jammaq maAinasahäka�oinaimta ��wÜA maAnCeÜ manauR �icata CÜ.

ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ BBBBaaaaU UUU��wwwwÜÜÜÜ bbbbaaaaooooLLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo bbbbaaaaAAAArrrre eeemmmmaaaaAAAA:ma(aI 26É69-70; makaUR�sa 14É66-68; LÜàka�A 22É55-57ò

15izamaona pa¤ausa r yaezaUka�A �ka�AR caeLÜA �hA< sa<gÜÜaqgÜÜa�. taI caeLÜALeÜ PamauKa paUjaAhArILÜA�R icanaeka�A iTa�.yasaTaR �naI yaezaUsa<gÜÜa PamauKa paUjaAhArIka�o Garka�o PaAMgÜÜa,ÜÜaiBa¤a gÜÜa�. 16tar pa¤ausa baAihrq Foka�A naijaka� basyao. taIcaeLÜA jasaLeÜ PamauKa paUjaAhArILÜA�R icaNyao r baAihr �Ayao.�naI yasa kae�wÜIsa<gÜÜa baoLeÜ jasaLeÜ maAinasahäLÜA�R Foka�AKaoLÜIid�R. taba �saLeÜ pa¤ausaLÜA�R iBa¤a lyaA�. 17æArpaALÜkae�wÜILeÜ pa¤ausaLÜA�R BanaI/ "itamaI paina yasa maAinasaka�ocaeLÜAhä maDyae �ka� hQ=À®

pa¤ausaLeÜ javaAba idyao/ "�h</ ma ho�na.®18jaAfoka�o idna iTayao. yasaqLeÜ naoka�rhä r æArpaALÜhä

�AgÜÜaoka�o Bauf��ao banaA�. itanaIhä �AgÜÜaoka�o vairpair �iBadÏ�ApaU�LÜA�R NyaAnao paAirrheka�A iTa�. pa¤ausa paina itanaIhäsa<gÜÜaq �iBa�rheka�A iTa�.

111166665555 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 11118888ÉÉÉÉ11119999----33339999PPPPaaaaDDDDaaaaAAAAnnnnaaaa ppppaaaaU UUUjjjjaaaaAAAAhhhhAAAArrrrIIIILLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR PPPPaaaazzzznnnnaaaahhhhääää ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrre eee

:ma(aI 26É59-66; makaUR�sa 14É55-64; LÜàka�A 22É66-71ò

19PaDaAna paUjaAhArILeÜ yaezaULÜA�R �naka�A caeLÜAhä r�naka�o iza»aAka�o ivaxayamaA saoDae. 20yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/"ma saDaq| sabaq maAinasahäsa<gÜÜa KaulLÜma-KaulLÜA baoLeÜka�o CÜu.maqLeÜ saDaÏ saBaAGar r maindrka�o »ae¤amaA jahA< sabaqyahUdIhä jammaA h¦nCÜna� KaulLÜma-KaulLÜA iza»aA id�ka�oCÜu. maqLeÜ ka�ihLeÜ paina kau�naq kau�ro gÜÜaupta rAiKana<. 21yasaTaRika�na Pazna gÜÜanauRh¦nCÜÀ jasa jasaLeÜ maero iza»aA saunaeka�ACÜna�taI maAinasahäLÜA�R saoDnau hosa�. maqLeÜ kae� Banae itanaIhäinazcaya jaAndCÜna�.

22jaba yaezaULeÜ yasao Bannau Bayao/ �ka�janaA æArpaALÜLeÜÜ/jao naijakaq� �iBa�rheka�o iTayao �hA<LÜA�R ihka�ARyao. tyasaæArpaALÜLeÜ Banyao/ "taqLeÜ PamauKa paUjaAhArIsa<gÜÜa yasarI baAtagÜÜanaeR ho�na.®

23yaezaULeÜ �(armaA BannauBayao/ "yaid maqLeÜ kae�hI gÜÜaltaIBanaeka�o Ba�/ yahA< jao vyai(aáhä CÜna� itanaIhäka�o saAmaunnaePamaA,ÜÜa gÜÜar kae� BaULÜ CÜ. yaid maqLeÜ sahI kau�rAhä gÜÜareBanae/ maLÜA�R itamaI ika�na ihka�AR�<CÜQÀ®

24taba �naAsaLeÜ yaezaULÜA�R kaq�yaApa�A mauKya paUjaAhArIka�hA< paWÜA�. yasabaeLÜA samma yaezaU baA<iDa�kaq� h¦nauh¦nTyao.

ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ ppppaaaae eee��iiiirrrr BBBBaaaaU UUUááááwwwwÜÜÜÜ bbbbaaaaoooollllyyyyaaaaoooo:ma(aI 26É71-75; makaUR�sa 14É69-72; LÜàka�A 22É58-62ò

25izamaona pa¤ausa �AgÜÜaoka�o CeÜ�maA �ApaU�LÜA�R NyaAnaopaAdqR �iBarheka�o iTayao. kae�hI maAinasahäLeÜ pa¤ausaLÜA�R Banae/"itamaI yasa maAnCeÜka�o caeLÜAhä maDyae �ka� hQÀ®

tar pa¤ausaLeÜ �svaIka�Ar gÜÜadqR Banyao/ "�h</ ma ho�na.®26PamauKa paUjaAhArIka�o �ka�janaA naoka�r yahA< iTayao.

yao naoka�r yasa maAnCeÜka�o �Apa�nta iTayao jasaka�o ka�Anapa¤ausaLeÜ ka�AweÜka�o iTa�. naoka�rLeÜ Banyao/ "itamaILÜA�R �sa<gÜÜamaqLeÜ bagÜÜaq=caAmaA deKaeka�o ho�na?®

27tar pae�ir pa¤ausaLeÜ Banyao/ "�h<? ma �naIsa<gÜÜaiTa�na<.® �ina yahIbaeLÜA BaALeÜ baAsyao.

iiiippppaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAttttaaaassssaaaakkkkaaaa��oooo ssssaaaammmmaaaa»»»»aaaa yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR llllyyyyaaaaAAAA��yyyyaaaaoooo:ma(aI 27É1-2/ 11-31; makaUR�sa 15É1-20; LÜàka�A 23É1-25ò

28 yasapaiCÜ yahUdIhäLeÜ yaezaULÜA�R kaq�yaApa�AbaAwÜ iLÜ�rroma rAjyapaALÜka�o mahLÜtapaR� gÜÜa�. yao ibahAnaI paKa iTayao.

yahUdIhä mahLÜiBa¤a pasaenana�. itanaIhä �ApaU�LeÜ �ApaU�LÜA�R�zauë rAKna caAhenana� ika�naBanae itanaIhäLeÜ inastaAr caAfka�oBaoja KaAnau iTayao. 29yasaTaR ipaLÜAtasa baAihr inaskae�ryahUdIhäLÜA�R saoDae/ "yasa maAinasaka�o iva¨ëmaA itamaIhäLeÜkae� �iBayaogÜÜa LÜgÜÜaA�ka�A CÜQÜÀ®

30yahUdIhäLeÜ Banae/ "yao �parADaI ho/ yasaqLeÜ tapaA�Rªka�osama»a lyaA�ka�A CÜQ=.®

31ipataALÜsaLeÜ yahUdIhäLÜA�R Banae/ "itamaIhä iyanaLÜA�R�Apaq� LqjaA¬ �ina r itamaIhäkaq� vyavasTaA �nausaArNyaAya gÜÜar.®

yahUdIhäLeÜ Banae/ "tar tapaA<�Rka�o ka�AnaunaLeÜ kau�naq maAinasaLÜA�Rm£ yau d,f idnau hAmaILÜA�R �naumaita id<dqna.® 32yastao BayaotaAika� yaezaULeÜ ka�stao m£ yau var,ÜÜa gÜÜanaeR �hA<ka�o vacana paurAh¦na saka�Tyao.®

33 yasapaiCÜ ipaLÜAtasa mahLÜiBa¤a pa�kae�R. ipaLÜAtasaLeÜyaezaULÜA�R baoLÜA�r saoDae/ "itamaI yahUdIhäka�A rAjaA hQÀ®

34yaezaULeÜ BannauBayao/ "yao tapaA�Rªka�o �ApaÍnaq Pazna hoika� �äLeÜ tapaA<�RLÜA�R maero ivaxayamaA saoDna LÜgÜÜaA�ka�ohoÀ®

35ipaLÜAtasaLeÜ Banae/ "ma yahUdI ho�na? itam�aq maAinasa ritanaIhäka�A PamauKa paUjaAhArIhäLeÜ itamaILÜA�R maLÜA�R sauimpa�.itamaILeÜ kae� BaULÜ gÜÜareka�A CÜQÀ®

36yaezaULeÜ BannauBayao/ "maero rAjya yasa saMsaArka�o ho�na.yaid ma yasa saMsaArka�o hu<do h¦< taba maerA saevaka�häLeÜmaLÜA�R yahàdIhäka�o hAtamaA panaRbaAwÜ bacaA�nauka�oinaimta LÜùfA�R gÜÜanaeR iTa�. tar maero rAjya iBandq jagÜgÜÜaAka�oho.®

37ipaLÜAtasaLeÜ BaNyao/ "yasaTaR itamaI rAjaA hQÀ®yaezaULeÜ �(ar idnauBayao/ "itamaILeÜ BaNyaQ ma rAjaA h¦<.

yao sa ya ho. sa yaka�o saA»aIka�o LÜAigÜÜa ma janmaeka�o iTa�. yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadAR ma saMsaArmaA �A�ka�o h¦<. �ina Pa yaeka�maAinasa jao sa yaka�o pa»amaA CÜ/ maero kau�rA saundCÜna�.®

38ipaLÜAtasaLeÜ Banae/ "sa ya kae� hoÀ® ipaLÜAtasaLeÜ yasaoBanae paiCÜ/ itanaI pae�ir baAihr yahàdIhäka�hA< gÜÜa� �inaBanae/ "maqLeÜ yasa maAinasa maAiTa �Aropa LÜgÜÜaA�nau kae�hI doxapaA�na. 39itamaIhäka�o �ka� rIita �nausaAr maqLeÜ itamaIhäka�oinastaAr caAfka�o samayamaA �ka� janaA kaq�dILÜA�R maui(aá idnauCÜ. itamaIhä yasa 'yahUdIhäka�A rAjaALÜA�R¾ maui(aá id�osa�Banaer caAhnCÜAÏÀ¾®

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 11118888ÉÉÉÉ44440000----11119999ÉÉÉÉ22224444 11116666666640yahUdIhäLeÜ pae�ir icacyaA�dq Banae/ "�h</ yasaLÜA�R

ho�na? baArbbaALÜA�R mau(aá gÜÜairyaosa�.® :baArbbaA �ka� fAkaU�iTa�.ò

taba ipaLÜAtasaLeÜ yaezaULÜA�R LqjaAnae r ka�orAR LÜgÜÜaA�nae�Adeza id�. 2isapaAhIhäLeÜ ka�A<ùfAdAr hA<gÜÜaAhäka�A

�ka� maukau�wÜ gÜÜau<Tae �ina yaezaUka�o wÜA�ka�omaA LÜgÜÜaA�R id�. yasapaiCÜ itanaIhäLeÜ baqgÜÜaunaI rMgÜÜaka�o vas¤a �naka�o zarIrmaApaihrA� id�. 3isapaAhIhäLeÜ DaerqpalwÜ yaezaUka�o Cq�maA�A�<dq Banae/ "Pa,ÜÜaAma/ he yahUdIhäka�A rAjaA?® Bandq�hA<ka�o �nauhArmaA Tappaùf LÜgÜÜaA�.

4pae�ir ipaLÜAtasa �ka� palwÜ baAihr inaskae� r yahUdIhäLÜA�RBanae/ "her? ma yaezaULÜA�R itamaIhä ka�hA< lyaA�<dqCÜu ika�naBanaemaqLe �saka�o iva¨ëmaA �Aropa LÜgÜÜaA�nae kau�naq ka�Ar,ÜÜapaA�na<.® 5yaezaU baAihr �A�. �hA<LeÜ ka�A<ùfedAr maukau�wÜ rbaqgÜÜaunaI vas¤a LÜgÜÜaA�nau Ba�ka�o iTayao. ipaLÜAtasaLeÜ yahUdIhäLÜA�RBanae/ "tyao maAnCeÜ yahI ho.®

6jaba �gÜÜauvaA paUjaAhArIhä r yahUdIka�A æArpaALÜhäLeÜyaezaULÜA�R deKae/ itanaIhä icacyaA�/ "k�aU�samaA yasaLÜA�RwÜAMgÜÜanauhosa/ k�aU�samaA yasaLÜA�R wÜAMgÜÜanauhosa.

tar ipaLÜAtasaLeÜ Banae/ "itamaIhä iyanaLÜA�R LqjaA¬ rk�aU�samaA wÜAMgÜÜa. maqLeÜ �naImaAiTa �Aropa LÜgÜÜaA�nae kau�naq ka�Ar,ÜÜanaq paA�na<.®

7yahUdIhäLeÜ �saLÜA�R �(ar id�/ "hAm�ao vyavasTaAbamaoijama � manaqR paCÜRÜ/ ika�naBanae �saLeÜ dAvaI gÜÜareka�o CÜika� � parmaezvarka�o pau¤a ho Banaer.®

8jaba ipaLÜAtasaLeÜ yao saunae/ �naI saAHq frA�. 9ipaLÜAtasamahLÜ iBa¤a pae�ir pasae. �naLeÜ yaezaULÜA�R saoDae/ "itamaIka�hA<baAwÜ �A�ka�A hQÀ® tar yaezaULeÜ �saLÜA�R javaAbaidnauBa�na. 10ipaLÜAtasaLeÜ Banae/ "kae� itamaI masa<gÜÜa baoldqnaQÀyaAd gÜÜar/ itamaILÜA�R mau(aá paAnaeR �iDaka�Ar mamaA CÜ. �inaitamaILÜA�R k�au�samaA wÜAf[nae �iDaka�Ar paina mamaA CÜ.®

11yaezaULeÜ javaApa� idnauBayao/ "itamaILÜA�R maAiTabaAwÜnaid��ka�o Ba� mamaAiTa tapaA<�Rka�o kae�hI �iDaka�Ar h¦naeiTa�na. yasaLeÜ taI maAinasa jasaLeÜ maLÜA�R itamaILÜA�Rsauimpayao � itamaI BandA mahApaApaka�o doxaI ho.®

12 yasapaiCÜ/ ipaLÜAtasaLeÜ yaezaULÜA�R mau(aá paAnaeR ka�oizazagÜÜare. tar yahUdIhäLeÜ itanaLÜA�R ka�rA�<dq Banae/ "ka�saqLeÜ�Apaq�LÜA�R rAjaA banaA�CÜ Banae yao isajar ivaroDaI ho.yasaTaR �saLÜA�R tapaA�Rª CÜuwÜka�ArA idnau h¦nCÜ Banae tapaA�Rªisajarka�o ima¤a h¦nau h¦nna.®

11119999

13ipaLÜAtasaLeÜ yahUdIhäLeÜ kae� Banae saunae. yasaqLeÜ �saLeÜyaezaULÜA�R mahLÜ baAihr lyaA� yasa WÜA�<LÜA�R "FuMgÜÜaAka�opaAwÜI® BainanCÜ. jasaLÜA�R ihb�aU BaAxaAmaA "gÜÜabbaTaA® BainanCÜ. yao NyaAya-�AsanamaA ipaLÜAtasa basae. 14yao PaAyaÉ inastaArcaAùfka�o tayaArIka�o idnaka�o maDyaAnh iTayao. ipaLÜAtasaLeÜyahUdIhäLÜA�R Banae/ "itamaIhäka�A rAjaA yahA< CÜÀ®

15yahàdIhä icacyaA�/ " yasaLÜA�R �taq LÜAnau hosa/LÜAnau hosa? yasaLÜA�R? k�aU�samaA maAnauR hosa�.®

ipaLÜAtasaLeÜ yahUdIhäLÜA�R saoDae/ "kae� maLÜA�R itamaIhäka�orAjaALÜA�R k�aU�samaA wÜAMgÜÜanau LÜgÜÜaA�<CÜQÀ®

PamauKa paUjaAhArIhäLeÜ Banae/ "isajar maA¤a hAm�ao rAjaAh¦nauuh¦nCÜ.®

16taba yaezaULÜA�R k�a U�samaA Bauá,fYA�r maAnaR BanaeritanaIhäLÜA�R ipaLÜAtasaLeÜ saumpae.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU kkkk� ��aaaaU UUU��ssssaaaammmmaaaaAAAA mmmmaaaannnnaaaau uuuR RRRBBBBaaaayyyyaaaaoooo:ma(aI 27É32-44; makaUR�sa 15É21-32; LÜàka�A 23É26-43ò

isapaAhIhäLeÜ yaezaULÜA�R LÜgÜÜae. 17yaezaULeÜ �ApaÍnao k�aU�sabaoka�nauBayao �ina �hA< "KaopaùfI WÜA�<® tapaR� jaAnau Bayao:ihb�au BaAxaAmaA "gÜÜaLÜgÜÜaTaA® BainanCÜò 18gÜÜaLÜgÜÜaTaAmaA yaezaULÜA�Rk�aU�samaA wÜA<gÜÜae. itanaIhäLeÜ du�janaA maAinasahä �hA<ka�o du�Rpai·Ü� �ina yaezaULÜA�R baIcamaA rAKae. 19ipaLÜAtasaLeÜ "saMkae�tapawÜmaA LeÜKae �ina k�aU�samaA wÜA<isaid�. yao saMkae�tapawÜmaALeÜiKa�ka�o iTayao """"nnnnaaaaAAAAssssaaaarrrrttttaaaakkkkaaaa��oooo yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU//// yyyyaaaahhhhUUUUddddIIIIhhhhääääkkkkaaaa��oooo rrrrAAAAjjjjaaaaAAAA....®®®®20ipaLÜAtasaLeÜ yao ihb�au/ lyaAiwÜna r �aIka� BaAxaAmaALeÜKaeka�A iTa�. Daerq yahUdIhäLeÜ yao saMkae�tapawÜ paùFeika�naBanae k�aU�samaA yaezaULÜA�R wÜA<gÜÜaeka�o WÜA�<deiKa zahr nagÜÜaIcamaAiTayao. 21yahUdIhäka�A mauKya paUjaAhArIhäLeÜ ipaLÜAtasaLÜA�RBanae/ "yahUdIhäka�A rAjaA Banaer/ naLeÜKnau hosa/ baäLeÜKnauhosa/ "yao maAnCeÜLeÜ Banaeka�o CÜ/ ma yahàdIhäka�A rAjaAh¦<.®

22ipaLÜAtasaLeÜ �(ar id�/ "maqLeÜ jae LeÜKa=e-LeÜKae=/ bad�LÜIgÜÜairnae Cqna.®

23k�aU�samaA yaezaULÜA�R wÜA<igÜÜasakae�paiCÜ isapaAhIhäLeÜ �hA<ka�Avas¤a �taAirid� r yasa vas¤aLÜA�R itanaIhäLeÜ caArwÜu¤a�AmaA cyaAtae Pa yaeka� isapaAhILeÜ �ka�-�ka� gÜÜarer paA�.itanaIhäLeÜ kau�(aAR samma KaoiLÜid� jao ��wq ÂgÜÜaAka�owÜu¤a�ALÜA�R maAiTa deiKa taLÜsamma isaLÜA�ka�o iTayao. 24yasaTaRisapaAhIhäLeÜ �ApasamaA Banae/ "yasaLÜA�R hAmaILeÜ BaAgÜÜa gÜÜanaR

111166667777 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 11119999ÉÉÉÉ22225555----22220000ÉÉÉÉ1111cyaAtna h¦<dqna. yasaLÜA�R ica·ÜãA gÜÜarA¬ ka�saka�o naA�<maApaCÜR.® DamaRzaAs¤amaA Banae jastaq yao h¦nagÜÜayaoÉ

"itanaIhäLeÜ �ApasamaA maerA ÂgÜÜaAhä baA<ùfe �inamaero ÂgÜÜaAmaA ica·ÜãA gÜÜare.®


isapaAhIhäLeÜ yasaq gÜÜare=.25yaezaUka�I �AmaA k�aU�sakaq� najaIka� �iBa�ka�I iTa�na.

�hA<ka�I �AmaAka�o baihnaI ika�LÜ�opa�saka�I DamaRpatnaI painamairyama sa<gÜÜa �iBarheka�I iTa�na. magdiLÜnaI mairyama paina�iBarheka�I iTa�na. 26yaezaULeÜ �ApaÍnaI �AmaALÜA�R deKnauBayao. �hA<LeÜ taI �iBanaehämaA �ApaÍnaA caeLÜAhäLÜA�R painadeKnau Bayao. �hA<LeÜ �ApaÍnao �AmaALÜA�R Bannau Bayao/ "iPayanaArI itam�ao pau¤a yahA< CÜ.® 27 yasapaiCÜ �ApaÍnaA caeLÜALÜA�RBannauBayao/ "yahA< itam�aI �AmaA h¦nauh¦nCÜ.® taba yasapaiCÜ/taI caeLÜAhäLeÜ yaezaUka�I �AmaALÜA�R �ApaÍnaA GarmaA LÜgÜÜae.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU mmmmaaaannnnaaaau uuuR RRR BBBBaaaayyyyaaaaoooo:ma(aI 27É45-56; makaUR�sa 15É33-41; LÜàka�A 23É44-49ò

28 yasapaiCÜ/ yaezaULeÜ jaAnnauBayao ika� sabaq ka�Amahäisaiëyao. �hA<LeÜ DamaRzaAs¤amaA LeÜiKa�ka�o isaë hosa BanaIBannauBayao/ "maLÜA�R itaKaAR LÜAgyao.®* 29 yahA< isaka�ARLeÜBair�ka�o ��wÜA BaA<ùfo iTayao. yasaTaR isapaAhIhäLeÜ spaÓamaA yao zaoxyao r ihsapa �d�iBadka�o hA<gÜÜaAmaA yasaLÜA�R fubaA�. yasaLÜA�R itanaIhäLeÜ yaezaUka�o mauKasamma paurYA�id�. 30�hA<LeÜisaka�AR KaAnau Bayao/ KaAd iLÜnau Bayao. taba �hA<LeÜBannauBayao/ "isaiëyao.® yaezaUka�o izar Bauáka�yao r �hA<LeÜ�intama saAsa pae�nauR Bayao.

31yao tayaArIka�o idna iTayao. �ka�oR idna ivazaexazabaATaka�o idna iTayao. yahUdIhäLeÜ zabaATaka�o idna yaom£ta zarIr k�aU�samaA Bauá,fYA�R rAKna caAhenana�. taba itanaIhäLeÜipaLÜAtasaLÜA�R taI maAinasahäka�o Kau·Ü�A BaA<cnaka�o inaimta�AdezamaAgÜÜae taAika� itanaIhä iCÜwÜo manaR sakau�na. �inaitanaIhäka�o m£ta zarIr k�au�sabaAwÜ taLÜ inaka�lna saika�yaosa.32isapaAhIhä �A� r paihLÜA yaezaUka�o Ce�ka�o k�au�saka�omaAnCeÜka�o Kau·Ü�A BaA<cae. yasapaiCÜ itanaIhäLeÜ k�au�samaA Ba�ka�o

""""mmmmaaaaLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR iiiittttaaaaKKKKaaaaAAAAR RRR LLLLÜÜÜÜAAAAggggyyyyaaaaoooo....®®®® henauRhosa� BajanasaM�ah 22É15; 69É21.

yaezaUkaq� CeÜ�ka�o �ka�oR maAnCeÜka�o Kau·Ü�A BaA<cae. 33tar jaba

taI isapaAhIhä yaezaUka�o CeÜ�maA gÜÜa�/ itanaIhäLeÜ deKae �hA<�iGa naq mairsaka�nau Ba�ka�o iTayao. yasaqLeÜ itanaIhäLeÜ�hA<ka�o Kau·Ü�A BaA<caenana�. 34tar �ka�janaA isapaAhILeÜ BaALÜAæArA�hA<ka�o ka�oKaAmaA Gaocyao. rgÜÜata r paAnaI baAihr inaiska�yao.35� jasaLeÜ yao deKyao � saA»aI Bayao �ina �saka�osaA»aI sa ya CÜ. �saLeÜ jaAndCÜ ika� �saLeÜ saA<caobaoiLÜrheka�o CÜ. �saLeÜ saA»aI idnCÜ taAika� itamaIhäLeÜpaina ivazvaAsa gÜÜanaR saka�CÜQ. 36yaI sabaq kau�rAhä GawetaAika� DamaRzaAs¤a saA<cao h¦naeCÜÉ "�hA<ka�o ��wq hÄ�I painaBaA<icanae Cqna.®* 37�ka�oR DamaRzaAs¤a BanCÜÉ "maAinasahäLeÜ�naLÜA�R henaeRCÜna jasaLÜA�R BaALÜALeÜ ropnae CÜna�.®*

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAAiiiiffffnnnnaaaau uuuBBBBaaaayyyyaaaaoooo:ma(aI 27É57-61; makaUR�sa 15É42-47; LÜàka�A 23É50-56ò

38 yasapaiCÜ �irmaiTayaAvaAsaI yaosaepa� naAma Ba�ka�oLeÜipataALÜsaLÜA�R yaezaUka�o m£tazarIr LqjaAna paA¬< Banaer ivantaIgÜÜare. yaosaepa� yaezaUka�A caeLÜAhä maDyae �ka� iTa�. taritanaLeÜ yahUdIhäka�o frLeÜ yao gÜÜaupta rAKae. ipaLÜAtasaLeÜyaosaepa�LÜA�R yaezaUka�o zarIr LÜAna saka�CÜ Banaer �naumaita id� yasaka�Ar,ÜÜa yaosaepa� yaezaUka�o zarIr iLÜ�r gÜÜa�. 39inaka�odemasayaosaepa�sa<gÜÜa gÜÜa�. inaka�odemasa yao �ka� maAinasa iTa� jaoyaezaUka�hA< rAtaI �A�dTyao r baAta gÜÜadRTyao. inaka�odemasaLeÜ100 paA�,f jaita masaLÜAhä yahA< lyaA�. yao gÜÜanDarsar �LÜvaAka�o imaZ,ÜÜa iTayao. 40yaI du� maAinasahäLeÜyaezaUka�o m£ta zarIr LÜgÜÜa e. �hA<ka�o zarIr itanaIhäLeÜgÜÜanDarsa saihta sautaI ka�paùfALeÜ baA<Dae. yasarI naq yahUdIhäLeÜmaAinasahäLÜA�R gÜÜaAfdTae. 41jauna WÜA�<maA yaezaULÜA�R k�aU�samaAwÜA<igÜÜa�/ yahA< �ka� bagÜÜaq =caA iTayao. bagÜÜaÏcaAmaA �ka� nayaA<icahAna iTayao. kau�naq maAinasa paina paihlyaq ka�ihLeÜ yahA<gÜÜaAfeka�o iTa�na. 42maAinasahäLeÜ yaezaULÜA�R yahI nayaA<icahAnamaA rAKaeÜ ka�Ar,ÜÜa yao naijaka� iTayao �ina yahUdIhä�ApaÍnaA zabaATaka�o idna tayaArI gÜÜanaR TaALeÜka�A iTa�.

kkkkaaaae eee��hhhhIIII ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo iiiiccccaaaahhhhAAAAnnnnaaaa iiiirrrr((((aaaaoooo ppppaaaaAAAA��:ma(aI 28É1-10; makaUR�sa 16É1-8; LÜàka�A 24É1-12ò

saptaAhka�o paihLÜo idna ibahAnaq mairyama magdiLÜnaI

""""��hhhhAAAA< <<<kkkkaaaa��oooo ²²²² CCCCqqqqnnnnaaaa®®®® BajanasaM�ah 34É20.

""""mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² rrrrooooppppnnnnaaaae eee CCCCÜÜÜÜ®®®® jaka�iryaA 12É10.

yaezaUka�o icahAnamaA gÜÜa�R. itanaLeÜ deiKana ika� yao22220000

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 22220000ÉÉÉÉ2222----22225555 111166668888WÜULÜo ca·Ü�Ana jao icahAnaka�o æArmaA rAiKa�ka�o iTayao yaoFuMgÜÜaA hwÜA��ka�o deKaI. 2yasaqLeÜ mairyama izamaona pa¤ausa r�Nya caeLÜAhä ka�hA< gÜÜa�R :jasaLÜA�R yaezaULeÜ maAyaA gÜÜanauRh¦nTyao.òmairyamaLeÜ itanaIhäLÜA�R Bainana/ "itanaIhäLeÜ PaBauka�o dehLÜA�RicahAnabaAwÜ LÜgÜÜaeCÜna�. hAmaI jaAndqnaQ itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�Rka�hA< rAKaeka�A CÜna�.®

3yasaka�Ar,ÜÜa pa¤ausa r �Nya caeLÜAhä icahAnamaA jaAnaLÜAgÜÜae.4itanaIhä duvaq dugÜÜare/ tar �Nya caeLÜAhä pa¤ausa BandAiCÜwÜo dgÜÜaure. yasaqLeÜ �ä caeLÜAhä icahAnamaA paihLeÜ paugÜÜae.5caeLÜAhäLeÜ inahuir�r taLÜitar here. �naLeÜ sautaI ÂgÜÜaAka�owÜuk�a�Ahä maA¤a yahA< rheka�o deKae/ �naI iBa¤a Jarenana�.6 yasapaiCÜ izamaona pa¤ausa �saka�o paiCÜ �A�Rpaugyao. pa¤ausaicahAna iBa¤a gÜÜayao. �saLeÜ sautaI ÂgÜÜaAka�o wÜuk�a�A maA¤a yahA<rheka�o deKyao. 7�saLeÜ yaezaUka�o wÜA�<ka�o baA<iDa�ka�o ÂgÜÜaApaina deKyao. yao ÂgÜÜaA pa·Ü�A�r sautaIka�o ka�paùfAka�A wÜuk�a�AdeiKa�LÜgÜgÜÜa rAiKa�ka�o iTayao. 8 yasapaiCÜ �ka�oR caeLÜA painapasyao. yao maAinasa �iGa icahAnamaA paihLÜo paugÜnae caeLÜAiTayao. itanaLeÜ iBa¤a paugÜÜaer jae deKae yao ivazvaAsa gÜÜare. 9taIcaeLÜAhäLeÜ �Baá bauBaeáka�A iTa�nana ika� DamaRzaAs¤aLeÜBanaeka�ACÜna� ika� yaezaU ma] yaubaAwÜ jaAgÜÜaI �WÜnaq paCÜR.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU mmmmaaaaiiiirrrryyyyaaaammmmaaaa mmmmaaaaggggddddiiiiLLLLÜÜÜÜnnnnaaaaIIIIkkkkaaaa��oooo ��iiiiGGGGaaaa ddddeeeeKKKKaaaaAAAA ppppaaaannnnaaaau uuuR RRR BBBBaaaayyyyaaaaoooo:makaUR�sa 16É9-11ò

10 yasapaiCÜ caeLÜAhä Gar pa�kae�R. 11tar mairyamaicahAnakaq� baAihr �iBa�r/ ro�RrhI. jaba ro�R rheka�I iTa�na�icahAna iBa¤a henaR itanaI inah¦ir�na. 12mairyamaLeÜ saetaovas¤amaA du� §vagÜÜaRdUtahä deKaI. itanaIhä jahA< yaezaUka�ozarIr iTayao yahI basaIrheka�A iTa�. �ka�janaA §vagÜÜaRdUtayaezaUka�o wÜA�<ka�opai·Ü� r �ka�oR dUta yaezaUka�o Kau·Ü�Apai·Ü�basaIrheka�A iTa�.

13§vagÜÜaRdUtahäLeÜ mairyamaLÜA�R saoDae/ "he? naAir/ ika�naro�Rrheka�I CÜQ=À®

mairyamaLeÜ javaAbaid�R/ "ka�saqLeÜ maerA PaBauka�o zarIrLÜgÜÜaer gÜÜa�CÜ. itanaIhäLeÜ ka�hA< rAKaeka�A CÜna� maLÜA�R TaAhACqna.® 14mairyamaLeÜ yaita Bainasakae�r jaba pa�ka�IR �naLeÜ�hA<LÜA�R yahA< �iBarhnau Ba�ka�o deKaI. tar �naLeÜ yaezaUBanaer icainanana�.

15yaezaULeÜ �naLÜA�R saoDnauBayao/ "naArI/ itamaI ika�naro�rheCÜQÀ itamaI ka�saLÜA�R KaojaIrheCÜQÀ®

mairyamaLeÜ �hA<LÜA�R yahA< bagÜÜaq|caAka�o maALÜI samJaI. tabamairyamaLeÜ �hA<LÜA�R saoDaI/ "kae� itamaILeÜ yaezaULÜA�R LÜgyaQ/mahodyaÀ Bana �hA<LÜA�R ka�hA< rAKaeka�A CQ. ma yahI jaAnaeCÜu r �hA<LÜA�R LÜAnae CÜu.®

16yaezaULeÜ �saLÜA�R BannauBayao/ "he mairyama.®mairyama yaezaU tapaR� pa�ka�IR r yahUdI BaAxaAmaA Baina/

"rbbaonaI.® :�TaR "gÜÜauäjyaU®ò 17yaezaULeÜ �saLÜA�R BannauBayao/"maLÜA�R naCÜo¬. ma �Jasamma ipataAka�omaA gÜÜa�R sakae�ka�oCÜu�<na. tar maerA dAjau-BaA�hä Ba�ka�omaA jaA�< ritanaIhäLÜA�R yasao BanaÉ 'ma maero r itamaIhäka�A ipataAka�hA<pa�ka�IR jaA<dqCÜu. ma maero r itamaIhäka�o PaBauka�hA< pa�ka�IRjaA<dqCÜu.¾®

18mairyama magdiLÜnaI caeLÜAhä ka�hA< gÜÜa�Rna� �ina�naIhäLÜA�R Bainana/ "maqLeÜ PaBauLÜA�R BaeweÜ<.® �ina yaezaULeÜjae Bannau Ba�ka�o iTayao taI saba Bainaid�na.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhääääkkkkaaaa��hhhhAAAA< <<< ddddeeeeKKKKaaaaAAAA ppppaaaannnnaaaau uuuR RRR BBBBaaaayyyyaaaaoooo:ma(aI 28É16-20; makaUR�sa 16É14-18; LÜàka�A 24É36-49ò

19saptaAhka�o paihLÜo idna iTayao. caeLÜAhä yao baeÂka�IBaeLÜA Ba�ka�A iTa�. yahUdIhäka�o frLeÜ dqLÜohä bandiTayaoe. taba yaezaU �A�nau Bayao r itanaIhäka�A saAmaunae�iBanau Bayao. yaezaULeÜ BannauBayao "zaAinta itamaIhäsa<gÜÜarhosa�.® 20yaezaULeÜ yaita BanaepaiCÜ �hA<LeÜ �ApaÍnaA hAta rka�oKaAdeKaA�nau Bayao. jaba caeLÜAhäLeÜ PaBauLÜA�R deKaer DaerqKausaI Ba�.

21 yasapaiCÜ yaezaULeÜ pae�ir BannauBayao/ "zaAinta itamaIhäsa<gÜÜarhosa�. ipataALeÜ maLÜA�R paWÜA�nau Bayao. yastaq Paka�ArLeÜ �bama itamaIhäLÜA�R paWÜA�rheCÜu.® 22yaita Bainasakae�paiCÜ/ yaezaULeÜcaeLÜAhäLÜA�R pau�ka�nauBayao �ina BannauBayao/ "paiva¤a �AtmaA�ah,ÜÜa gÜÜar® 23yaid itamaIhäLeÜ maAinasahäka�A paApa »amaAgÜÜairidyaQ Banae itanaIhäka�A paApahä »amaA h¦naeCÜ. yaid yasao gÜÜarenaQ Banae itanaIhäka�A paApahä »amaA h¦naeCqna�.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU TTTTaaaaoooommmmaaaaAAAAssssaaaaM MMMggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ddddeeeeKKKKaaaaAAAAppppaaaannnnaaaau uuuR RRRBBBBaaaayyyyaaaaoooo24TaomaA jasaLÜA�R ididmasa BainanCÜ/ yaezaU caeLÜAhäka�hA<

�A�nau h¦<dA iTa�nana�. baAHjanaA maDyae TaomaA �ka� iTa�.25�ä caeLÜAhäLeÜ TaomaALÜA�R Banae/ "hAmaILeÜ PaBauLÜA�RdeKyaAÏ.® TaomaALeÜ Banae/ "ma yaita baeLÜA samma ivazvaAsagÜÜaidRna jabasamma ka�A<wÜILeÜ Ceiùf�ka�A dAgÜÜahä �hA<ka�o hAtamaA

111166669999 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 22220000ÉÉÉÉ22226666----22221111ÉÉÉÉ11116666deiKdna �ina �QLÜA yao ka�A<wÜIka�o dAgÜÜahämaA rAiKdna r�hA<ka�o ka�oKaAmaA maero hAta rAiKdna.®

26�ka� hptaApaiCÜ sabaqjanaA caeLÜAhä GarmaA jammaABa�ka�A iTa�. TaomaA itanaIhäsa<gÜÜa iTa�. dqLÜo band iTayao/tar yaezaU �A�nau Bayao r itanaIhä sama»a �iBanau Bayao.�hA<LeÜ BannauBayao/ "zaAinta itamaIhämaA rhosa.® 27 yasapaiCÜyaezaULeÜ TaomaALÜA�R BannauBayao/ "�A¬ itam�ao �AÏLÜA yahA<iCÜrA¬.® maerA hAtahä her itam�aA hAta maerA ka�oKaAmaApasaA¬. zaMka�A gÜÜanaR CÜAùf �ina ivazvaAsa gÜÜanaR TaALÜ.®

28TaomaALeÜ yaezaULÜA�R Banae/ "maerA PaBau �ina maerAparmaezvar.®

29yaezaULeÜ TaomaALÜA�R BannauBayao/ "itamaILeÜ maLÜA�R ivazvaAsagÜÜarYQ ika�naBanae itamaILeÜ maLÜA�R deKyaQ. taI maAinasahäDaNyah¦na� jasa-jasaLeÜ maLÜA�R nadeKaIka�naq ivazvaAsa gÜÜare.®

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAALLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaaoooo ppppaaaau uuussssttttaaaakkkkaaaa�� iiiikkkkaaaa��nnnnaaaa LLLLeeeeÜÜÜÜKKKKaaaae eee30yaezaULeÜ Daerq �Nya camatka�Arhä deKaA�ka�o �hA<ka�A

caeLÜAhäLeÜ deKaeka�A iTa�. taI camatka�Arhä yasa paustaka�maALeÜiKa�ka�o Cqna. 31tar taI kau�rAhä LeÜiKa� taAika�itamaIhäLeÜ ivazvaAsa gÜÜanaR saka�CÜQ ika� yaezaU naq Ka�IxwÜ ho;jao parmaezvarka�o pau¤a ho BanaI jaba itamaIhä �hA<LÜA�RivazvaAsa gÜÜaCQÜR/ itamaIhäLeÜ �hA<ka�o naAmamaA jaIvana paA�nasaka�CÜQ=.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ssssaaaaAAAAttttaaaajjjjaaaannnnaaaaAAAA ccccaaaae eeeLLLLÜÜÜÜAAAAhhhhäääässssaaaaM MMMggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ddddeeeeKKKKaaaaAAAA ppppaaaannnnaaaau uuuR RRR BBBBaaaayyyyaaaaoooo yasapaiCÜ/ yaezaU pae�ir �ApaÍnaA caeLÜAhä sama»a deKaApanauR Bayao. yao itaibairyaAsa BaáILÜka�o CeÜ�maA Ba�ka�o

iTayao. yao yasarI h¦na gÜÜayao. 2ka�ohI caeLÜAhä BaeLÜABa�ka�A iTa�. itanaIhä izamaona pa¤ausa/ TaomaA :ididmasaBainanaeò/ gÜÜaALÜILÜka�o ka�AnaAka�A naTaAnaeLÜ/ jabadIka�A du�CÜorAhä r �nya du�janaA �naka�A �Nya caeLÜAhä yahA<iTa�. 3izamaona pa¤ausaLeÜ Banyao/ "ma maACÜA pak�a�na jaAnCÜu.®

�ä caeLÜAhäLeÜ Banae/ "hAmaI itamaIisataq jaAnae CÜQ.®taba sabaq caeLÜAhä gÜÜa� r fuÄ�[AmaA caùFe. yasarAtaitanaIhäLeÜ kae�hI pak�a�na sakae�nana�.

4�ka�oR imarimare ibahAnamaA yaezaU ika�naArmaA �iBanauBayao.tar caeLÜAhäLeÜ yaezaU h¦nauh¦nTyao Banaer icanaenana�. 5tabayaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "saATaIhä ho? itamaIhäLeÜkau�naq maACÜA paik�a�yaAÏÀ®

caeLÜAhäLeÜ Banae/ "�h<®

22221111

6yaezaULeÜ BannauBayao/ "maACÜA maAnaeR jaALÜ pa�yaA<ka� itamaIhäka�ofuÄ�[Aka�o dAihnae pai·Ü�. itamaIhä yahA< kae�hI maACÜAhäpaA�nae CÜQ.® itanaIhäLeÜ yasaq gÜÜare. itanaIhäLeÜ yaita DaerqmaACÜAhä pak�ae� ika� itanaIhäLeÜ fuÄ�[AtapaR� jaALÜ taAnna painasakae�nana�.

7yaezaULeÜ Paema gÜÜanauR h¦nae caeLÜALeÜ pa¤ausaLÜA�R Banyao/ "taImaAinasa PaBau h¦na�.® pa¤ausaLeÜ "taI maAinasa PaBau h¦na�® Banaeka�osaunae r �ApaÍnaA �oùFnae baerer paAnaImaA hAmapa�ALeÜ ika�naBanaeitanaLeÜ ka�Ama gÜÜanaRLÜA�R ÂgÜÜaA KaoLeÜka�A iTa�. 8�NyacaeLÜAhä fuÄ�[AmaA caùFer ika�naArmaA �A�. itanaIhäLeÜmaACÜALeÜ Bair�ka�o jaALÜ taAnae. itanaIhä ika�naAr deiKa wÜAùfAiTa�nana�. itanaIhä LÜgÜÜaBagÜÜa saya gÜÜaja iBa¤aiTa�. 9jabaitanaIhä ika�naArmaA paugÜÜae/ itanaIhäLeÜ jaLÜIrheka�o taAtaoka�o�LÜA deKae. yahA< �AgÜÜaomaA kae�hI maACÜA �ina kae�hIrowÜIka�A wÜuk�a�A iTa�. 10yaezaULeÜ BannauBayao/ "itamaIhäLeÜBaKaRrq pak�ae�ka�o kae�hI maACÜAhä lyaA¬.®

11izamaona pa¤ausa fuÄ�[AtapaR� gÜÜa� r ika�naAr itar jaALÜtaAnae. yao WÜULÜWÜULÜo maACÜALeÜ Bair�ka�o iTayao. yahA< jammaA�ka� saya i¤apanna�owÜA maACÜAhä iTa�. maACÜAhä �ka�dmaq�ahAÏ iTayao r paina jaALÜ pa�AweÜna. 12yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�RBanae/ "�A¬ �ina KaA¬.® kau�naq paina caeLÜAhäLeÜ�hA<LÜA�R saoDnae �A<wÜ gÜÜarenana�/ "tapaA�Rª ka�o h¦nauh¦nCÜÀ®itanaIhäLÜA�R �hA< PaBau naq h¦nauh¦nCÜ Banaer TaAhA iTayao.13yaezaU gÜÜa� �ina rowÜI iLÜ�. �hA<LeÜ rowÜI iLÜ�ritanaIhäLÜA�R idnauBayao. yaezaULeÜ maACÜA paina iLÜ�r itanaIhäLÜA�RidnauBayao.

14ya§tao Paka�ArLeÜ yaezaULeÜ �ApaÍnao m£ yaubaAwÜ pauna¨tTaAnaBa�r caeLÜAhä isata yao taeêaopalwÜ deKaA panauR Bayao.

ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaassssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo vvvvaaaaAAAAttttaaaaAAAAR RRRLLLLÜÜÜÜAAAAppppaaaa15jaba itanaIhäLeÜ KaA�Rsakae�Ü/ yaezaULeÜ izamaona pa¤ausaLÜA�R

BannauBayao/ "yao�Anaesaka�o pau¤a izamaona/ yaI �Nya maAinasahäLeÜBandA jyaAdA itamaI maLÜA�R Paema gÜÜaCÜQRÀ®

pa¤ausaLeÜ javaAbamaA Banae/ "gÜÜauäjyaU/ PaBau/ tapaA�Rª jaAnnauh¦nCÜ ma Paema gÜÜaCÜuR tapaA�RªLÜA�R.®

yasapaiCÜ yaezaULeÜ pa¤ausaLÜA�R BannauBayao/ "maerA Bae=fAhäLÜA�RsamhALÜ.®

16pae�ir pa¤ausaLÜA�R BannauBayao/ "izamaona yao�Anaesaka�opau¤a/ itamaI maLÜA�R Paema gÜÜaCÜQRÀ®

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 22221111ÉÉÉÉ11117777----22225555 111177770000pa¤ausaLeÜ javaAba id�/ "gÜÜauäjyaU/ PaBau/ tapaA�Rª jaAnnau

h¦nCÜ ma tapaA�RªLÜA�R Paema gÜÜaCÜuR.® yasapaiCÜ yaezaULeÜ BannauBayao/ "maerA Bae=ùfAhäka�o* hercaAh

gÜÜar.®17taeêaopalwÜ yaezaULeÜ pa¤ausaLÜA�R saoDnauBayao/ "izamaona/

yao�Anaesaka�o pau¤a/ itamaI maLÜA�R Paema gÜÜaCÜQRÀ®pa¤ausa �dAsa Ba� ika�naika� yaezaULeÜ �saLÜA�R taeêao palwÜ

saoDnauBayao/ "itamaI maLÜA�R Paema gÜÜaCÜQRÀ® pa¤ausaLeÜ Banae/ "PaBautapaA�Rª saba Taoka� jaAnnauh¦nCÜ. maqLeÜ tapaA�RªLÜA�R Paema gÜÜaCÜuRBanaer paina jaAnnauh¦nCÜ.®

yaezaULeÜ pa¤ausaLÜA�R BannauBayao/ "maerA Bae=ùfAhäLÜA�R samhALÜ.18ma itamaILÜA�R saA<cao BanCÜu. jaba itamaI javaAna iTayaQ/itamaILeÜ �ApaÍnao paewÜI §vayaM ka�sTyaQ r jahA< �cCÜA CÜ yahA< jaAnTyaQ. jaba itamaI baU ùFA h¦naeCÜQ= itamaI hAtaCÜAùfnaeCÜAÏ r ka�ohI �äLeÜ paewÜI ka�isaidnaeCÜ. yahI vyai(aáLeÜitamaILÜA�R �gÜÜauvaA�R gÜÜanaeRCÜ jahA< jaAna itam�ao �cCÜA naBa�taApaina.®19yaezaULeÜ deKaA�nau caAhAnTae ka�stao m£ yauLeÜ pa¤ausaLeÜparmaezvarLÜA�R maihmaA PadAna gÜÜanae RCÜ. yasapaiCÜ �hA<LeÜpa¤ausaLÜA�R BannauBayao/ "maero paiCÜ LÜAgÜÜa.®

20pa¤ausaLeÜ pa�kae�Rr hedAR deKae jauna caeLÜAhä yaezaULÜA�R

BBBBaaaaÎ ÎÎÎù ùùùffffAAAAhhhhääää yaezaULeÜ �hA<ka�o caeLÜAhäLÜA�Rka�o bauBaáA�nau yaI zabdhäPayaogÜÜa gÜÜanauR Bayao. yaUhnnaA-10.

Paema gÜÜaTaeR �hA<ka�o paiCÜ ihùf�na TaALeÜ. yao yahI caeLÜA jaosaA<Jaka�o BaojamaA PaBauka�o CÜAtaImaA �ùfeisa�r basaeka�A iTa�r Banaeka�A iTa�/ "PaBau/ yao ka�o hoLÜA jasaLeÜ tapaA�RLÜA�RivazvaAsaGaAta gÜÜanaeR CÜÀ® 21jaba pa¤ausaLeÜ yasa Ba(aáLÜA�RdeKae/ �saLeÜ yaezaULÜA�R saoDyao/ "PaBau/ �saLÜA�R kae� gÜÜanaeRÀ®

22yaezaULeÜ jabaAba idnauBayao/ "yaid ma caAhnCÜu ika� jabasamma ma �A<�idna yao jaIivata rhe itamaILÜA�R kae� Bayao taÀitamaI maero paiCÜ LÜAgÜÜa.®

23yasarI yao kau�rA BaA�hämaA yaita samma paq�iLÜna gÜÜayaoika� �saka�o yao caeLÜA madqRqna. tar yaezaULeÜ yao madqRna BanaIBannau Ba�ka�o iTa�na. tar yao Bannau Ba�ka�o iTayao ika�/"yaid ma yao caAhAnCÜu ika� jabasamma ma �A�<idna yao yahI|jaIivata rhe itamaILÜA�R kae� Bayao taùùÀ®

24�hI yao caeLÜA ho jasaLeÜ yasa BanaA�ka�o saA»aIidnCÜ�Q jasaLeÜ yaI LeÜKaeka�A CÜna�. hAmaI jaAndCÜQ ika� �saka�osaA»aI sa ya CÜ.

25yaezaULeÜ �äpaina Daerq ka�Amahä gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ. taIivaxayamaA �ka� �ka� gÜÜarer sabaq LeÜiKa� Banae ma saocdCÜu ika�jao paustaka�hä LeÜiKanCÜ taI yaita �iDaka� h¦naeCÜ ika� saArAp£TvaImaA yao �wÜA�nae Cqna.

LLLLÜÜÜÜà àààkkkkaaaa��AAAALLLLeeeeÜÜÜÜ ��kkkkaaaa��ooooR RRR iiiikkkkaaaa��ttttaaaaAAAAppppaaaa LLLLeeeeÜÜÜÜKKKKCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��iPaya iTayaoipa�LÜsa/ maqLeÜ maero PaTama paustaka�maA/ yaezaULeÜjae-jae gÜÜanauR Bayao r isaka�A�nau Bayao pa yaeka� kau�ro LeÜKae|.

2maqLeÜ yaezaUka�o sampaU,ÜÜaR jaIvana baAre LeÜKae=/ PaArmBadeiKa �hA<§vagÜÜaR itar �caAiLÜnau Ba� samma. yao GawÜnaA h¦nau �iGa�hA<æArA cauina�ka�A Paeirtahäisata* �hA<LeÜ baAtaicata gÜÜanauRBayao. PaeirtahäLeÜ kae� gÜÜanau R paCÜR Bannae kau�rA paiva¤a�AtmaAka�o* sahyaogÜÜa iLÜ�r �hA<LeÜ bataA�nauBayao. 3yaIsabaq GawÜnaAhä yaezaUka�o m£ yau paiCÜ Bayao/ �ina �hA<LeÜ�ApaÍnaA PaeirtahäLÜA�R �Apa�U ija�<do rheka�o zai(aázaALÜIPamaA,ÜÜahäLeÜ PamaA,ÜÜa gÜÜanauR Bayao. yaezaU m£ yaubaAwÜ baQrI �WeÜpaiCÜ PaeirtahäLeÜ �hA<LÜA�R caALÜIsa idnaka�o �vaiDamaA DaerqpalwÜ deKae. �hA<LeÜ itanaIhäsa<gÜÜa parmaezvarka�o rAjyaka�oivaxayamaA bataA�nau Bayao. 4�ka� samaya jaba yaezaUitanaIhäsa<gÜÜa KaA�R rhnau Ba�ka�o iTayao/ �hA<LeÜitanaIhäLÜA�R yaäzaLeÜma naCÜoùf�nae kau�rA BannauBayao. �hA<LeÜBannauBayao/ "ipataALeÜ itamaIhäka�A LÜAigÜÜa Paita$aA gÜÜanauR Ba�ka�oCÜ/jauna maqLeÜ itamaIhäLÜA�R paihlyaq Bainasakae�ka�o CÜu. yaoPaita$aA PaApta gÜÜanaRLÜA�R itamaIhäLeÜ yaäzaLeÜmamaA paiKaRnaupaCÜR. 5yaUhnnaALeÜ maAinasahäLÜA�R paAnaIisata baiptasmaA*id�/ tar Taorq idnamaA itamaIhäLeÜ paiva¤a �AtmaAæArAbaiptasmaA iLÜnae CÜQ=.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo §§§§vvvvaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAAR RRRrrrroooohhhh,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaahhhhääää yaezaULeÜ �ApaÍnao KaAsa sahAyaka� caunnau Ba�ka�o maAinasahä.

ppppaaaaiiiivvvvaaaa¤¤¤¤aaaa ��AAAAttttmmmmaaaaAAAA parmaezvarka�o �AtmaA/ yaezaUka�o �AtmaA �ina�ArAmadAyaka� paina BainanCÜ. parmaezvar �Q Ka�IxwÜisata imaLeÜrsaMsaArmaA maAinasahä maABaá �naLeÜ parmaezvarka�o ka�Ama gÜÜaCÜRna.

bbbbaaaaiiiippppttttaaaassssmmmmaaaaAAAA ��wÜA �aIka� zabd jasaka�o �TaR kau�naq vyai(aá caIjaLÜA�RpaAnaImaA hÂka�A fuvaA�nau �TavaA caobnau.

6Paeirtahä jammaA Ba�. itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R saoDae/

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaahhhhääääkkkkaaaa��AAAA kkkkaaaa��AAAAmmmmaaaa

1111"PaBau kae� yao �êaA�LÜLÜA�R rAjya pae�ir öpa�taAR idnaetapaA<�Rka�o samaya yahI hoÀ®

7yaezaULeÜ itanaIhäLÜA�R BannauBayao/ "ipataA maA¤a �ka�h¦nauh¦nCÜ jasaka�o imaita r samayahä ina,ÜÜaRya gÜÜanaeR �iDaka�ArCÜ.® itamaIhä yaI kau�rAhä baAre jaAnna sa(aqánaQ. 8tarpaiva¤a �AtmaA itamaImaAiTa �A�nau h¦naeCÜ �ina itamaIhäLeÜzai(aá paA�nae CÜQ. itamaIhä maAinasahämaA maero saA»aIh¦naeCÜQ. paihLeÜ itamaIhä yaäzaLeÜmaka�A maAinasahäka�o inaimtasaA»aI h¦naeCÜQ. taba itamaIhäLeÜ yahUidyaAmaA/ saAmairyaAmaA�ina saMsaArka�A Pa yaeka� WÜA�<ka�A maAinasahäLÜA�R bataA�naeCÜQ=.®

9yaezaULeÜ PaeirtahäLÜA�R taI kau�rAhä Bainasakae� paiCÜ�hA<maAiTa �Aka�Aza samma �caAiLÜnau Bayao. PaeirtahäLeÜ hedARhedqR yaezaU baAdLÜiBa¤a pasnau Bayao �ina itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�RdeKna sakae�nana�. 10yaezaU wÜAùFA gÜÜa�rhnau Ba�ka�o iTayao �inaPaeirtahäLeÜ �Aka�Aza tapaR� heirrheka�A iTa�. �caAnaka�du�janaA maAinasahä saetao vas¤a DaAr,ÜÜa gÜÜarer itanaIhäka�ACeÜ�maA �iBa�. 11taI du�janaA maAinasahäLeÜ PaeirtahäLÜA�RBanae/ "gÜÜaALÜILÜka�A maAinasahä/ itamaIhä yahA< ika�na�Aka�Azatapa�R hedqR �iBarheka�ACÜQÀ itamaIhäLeÜÜ yaezaULÜA�RitamaIhä deiKa §vagÜÜa R�Aroh,ÜÜa Ba�ka�o deKyaQ. jasarIitamaIhäLeÜ �hA<LÜa�R jaAnau Ba�ka�o deKyaQ yasarI naq �hA<pa�ka�IR �A�nau h¦naeCÜ.®

��kkkkaaaa�� nnnnaaaayyyyaaaaAAAA< <<< PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa ccccaaaau uuuiiiinnnnaaaa��12 yasapaiCÜ Paeirtahä jaqtauna pavaRtadeKaI yaäzaLeÜma itar

LÜAgÜÜae. yao pavaRta yaäzaLeÜma deiKa PaAya �aDaA maA�RLÜ wÜAùfoCÜ. 13Paeirtahä zahriBa¤a pasae. itanaIhä yahI WÜA�<maAgÜÜa� jahA< itanaIhä basaeka�A iTa�; yao ka�oWÜA maAiTalLÜotaLÜAmaA iTayao. Paeirtahä iTa�É pa¤ausa/ yaUhnnaA/ yaAkaU�ba/�in�yaAsa/ ipa�iLÜpa/ TaomaA/ baTau RLÜmaq/ ma(aI/ yaAkaU�ba

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 1111ÉÉÉÉ11114444----2222ÉÉÉÉ11110000 111177772222:�lpa�yasaka�o CÜoroò r izamaona :ka�naAnaI* ò r yahUdA:yaAkaU�baka�o CÜoroò.

14Paeirtahä �ka� saATa iTa�. �kaq� �æezyaka�o LÜAigÜÜaitanaIhäLeÜ LÜgÜÜaAtaAr PaATaRnaA gÜÜairrheka�A iTa�. kae�hI naArIhä/r mairyama yaezaUka�o �AmaA/ �ina �naka�A BaA�hä paina yahA< Paeirtahäsa<gÜÜa iTa�.

15kae�hI idna pazcaAta� tyahA< ivazvaAsa gÜÜanaeRhäka�o saBaABa�rheka�o iTayao. saBaAmaA Baá,fq �ka� saya baIsa janaAmaAinasahä iTa�. pa¤ausa �iBa� r Banae/ 16-17"BaA�häho/ dA¬dka�o maADyama paiva¤a �AtmaALeÜ kae�hI GawÜnaAhäGawÜnaeCÜna� BanaI DamaRzaAs¤amaA Banaeka�A iTa�. �naI yahàdAka�oivaxayamaA baAta gÜÜairrheka�A iTa� jao hAm�aA dLÜka�A �ka� janaAiTa�. yahàdALeÜ hAmaIisata saevaA gÜÜareka�A iTa� �ina taImaAinasahäka�A maAgÜÜaR dzaRka� Ba� jasaLeÜ yaezaULÜA�R pak�aeá.®

18yahàdALÜA�R paqsaA id�r yasao gÜÜanaR KawÜA��ka�o iTayao.�apaÍnao duxwÜ ka�Amaka�o paqsaALeÜ ��wÜA jamaIna ika�Nyao. taryahàdA �<Dao mau,wÜo Ba�r paCÜAiryao/ yasaka�o zarIr KaulLÜABa�r pau�wYo/ sabaq �An�A Bau< ùfIhä inaiska��. 19yaoGawÜnaAbaAwÜ sampaU,ÜÜaR yaäzaLeÜmaka�A janasaADar,ÜÜaLeÜ iza»aA paA�. yasaq ka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadaR yao Kaetaka�o naA�< maainasahäLeÜhka�ldAmaA rAKae. itanaIhäka�o BaAxaAmaA hka�ldmaAka�o �TaR/"rgÜÜataka�o Kaeta® h¦nCÜ.

20pa¤ausaLeÜ Banae/ "BajanasaM�ahmaA yahUdAka�o ivaxayamaAyastao LeÜiKa�ka�o CÜÉ

'�saka�o Gar janahIna hosa�. ka�ohI paina yahA<nabasauna.¾ BajanasaM�ah 69É25

�ina yastao paina LeÜiKayaoÉ

' yasaka�o ka�Ama �ä ka�saqLeÜ LqÜjaA�aesa.¾BajanasaM�ah 109É8

21-22yasaTaR �ba �ka�oR maAnCeÜ hAmaIsa<gÜÜa saimmaiLÜtahosa r yaezaUka�o pauna¨tTaAna h¦nauBa�ka�o saA»aI banaosa�. yaomaAnCeÜ hAm�aq wÜoLÜIka�o h¦naupaCÜR jao PaBau yaezaUka�o jaIvanaka�ALÜ

kkkkaaaa��nnnnaaaaAAAAnnnnaaaaIIII ka�naAnaIhä �ka� yahàdI rAjanaqitaka� dLÜka�A iTa�. jasaLeÜ�ih=saAæArA paina romaIhäbaAwÜ �êaA�LÜ §vatan¤a gÜÜarA�nae caexwÜAgÜÜairrheka�o iTa�.

Bair hAmaIsa<gÜÜa rheka�o h¦nau padRCÜ. yao maAnCeÜ yaUhnnaALeÜ

maAinasahäLÜA�R baiptasmaA id�ka�o idnadeiKa yaezaUka�o §vagÜÜaR�Aroh,ÜÜa Ba�ka�o idnasamma hAmaIsa<gÜÜa rheka�o h¦naupaCÜR.®

23PaeirtahäLeÜ du�janaA maAnCeÜhä wÜoLÜIka�o sama»a rAKae.�ka�janaA yaosaepa� ba,ÜÜaRbaAsa iTa�. jasaLÜA�R jastaÜsa painaBainanTyao. �ka�oR maAinasa mai(ayaAsa iTayao. 24-25PaeirtahäLeÜPaATaRnaA gÜÜare/ "PaBau/ tapaA�RªLeÜ sabaqka�o manaka�A kau�rAhäjaAnnau h¦nCÜ. hAmaILÜA�R deKaA�nau hosa yaI du�janaA maDyaeka�saLÜA�R yao ka�Ama gÜÜarA�na tapaA<�RLeÜ CÜAnnau Ba�ka�o CÜ.yahàdaLeÜ CÜafe �ina itanaI vaAstavamaA ka�hA<ka�A iTa� yahI=gÜÜa�. PaBau/ hamaILÜA�R deKaA�nauhosa� ika� kau�na maAnCeÜLeÜ �ka�Paeirtaka�o sTaAna iLÜnau panaeR ho.® 26PaeirtahäLeÜ du�janaAbaAwÜ�ka�janaA CÜAnnaLÜA�R ica·ÜãA gÜÜare. ica·ÜãAmaA mai(ayaAsaka�o naA�<parYo. yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜ �Nya �GaArjanaA Paeirtahä saihta ¬paina �ka� Paeirta h¦na paugÜÜae.

ppppaaaaiiiivvvvaaaa¤¤¤¤aaaa ��AAAAttttmmmmaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo ��AAAAggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaammmmaaaannnnaaaajaba paeintaka�osaka�o* idna �A�paugyao/ Paeirtahä sabaq�kaq� WÜA�<maA jammaA Ba�ka�A iTa�. 2�caAnaka� §vagÜÜaRbaAwÜ

jaoùfLeÜ h¦rI vataAsa caLeÜ jastaq ��wÜA �AvaAjaLeÜ itanaIhäjaunaka�oWÜAmaA baisarheka�A iTa� sampaU,ÜÜaR Paka�ArLeÜ FAika�idyao.3itanaIhäLeÜ �AgÜÜaoka�A jvaALÜAhä jastao deKae. taI jvaALÜAhäivaBaAijata Ba�r Pa yaeka� vyai(aá maAiTa baSyao. 4itanaIhäsabaq paiva¤a �AtmaALeÜ pairpaU,ÜÜaR Ba� r itanaIhäLeÜ ivaiBannaBaAxaAhämaA baolnaTaALeÜ. paiva¤a �AtmaALeÜ itanaIhäLÜA�R yasao gÜÜanaR zai(aá PadAna gÜÜanauRBayao.

5 yasabaeLÜA yaäzaLeÜmamaA kae�hI DaAimaRka� yahUdIhä basTae.itanaIhä saMsaArka�o Pa yaeka� rAxw°ÜbaAwÜ �A�ka�A iTa�. 6itanaIhäDaerq jasao �AvaAja saunae paiCÜ �a�. PaeirtahäLeÜ �A�ApaÍnaABaAxaAmaA baoLeÜka�o saunaer itanaIhä CÜða� pare. 7yaI sabaqyahUdIhä yasamaA �AzcayaR caika�ta Ba�. itanaIhäLeÜ bauBaeánana�ika� ka�sarI Paeirtahä yastao gÜÜanaR sa»ama Ba�. itanaIhäLeÜBanae/ "her? yaI maAinasahä jao baoiLÜrheka�A CÜna� itanaIhäsabaq gÜÜaALÜILÜbaAwÜ �A�ka�A h¦na�. 8tar hAmaI itanaIhäLeÜbaoLeÜka�A zabdhä hAm�ao �ApaÍnaq BaAxaAmaA sauinarheka�A CÜQ.yao ka�sarI samBava BayaoÀ hAmaI ivaiBanna WÜA�<häbaAwÜ�A�ka�A hAÏÉ 9paATaIRyaA/ maedIyaA/ �LÜAma/ maesaopaowÜAimayaA/

ppppaaaae eeeiiiinnnnttttaaaakkkkaaaa��oooossssaaaa yahàdIhäka�o gÜÜah¦< pa�saLÜ �WÜA�nae �tsava. yao inastaArBandA pacaAsaidna paiCÜ �A<�Tyao.

yahàidyaA/ ka�paoidisayaA/ paonwÜsa/ �izayaA/ 10iPa�igÜÜayaA/

2222

111177773333 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 2222ÉÉÉÉ11111111----33331111pyaAimpa�iLÜyaA/ imaêadeza/ saA�Rirna CeeÜ�ka�o iLÜibayaA/ roma11k�ae�taIÜ r �rbaIyaAbaAwÜ. hAmaI ka�itapaya janmajaAta yahUdIhähAÏ �ina �ä ka�saqLÜA�R yahàdI DamaRmaA pairva(aRna gÜÜair�ka�oCÜ. hAmaI taI ivaiBanna dezahäbaAwÜ �A�ka�A hQ. tar hAmaItaI maAinasahäLÜA�R hAm�ao �ApaÍnaq BaAxaAmaA saunna saka�CÜQ.hAmaI itanaIhäLeÜ parmaezvarka�o ivaxayamaA Banaeka�A sabaq mahAnakau�rAhä bauJna saka�CÜAÏ.® 12maAinasahä sabaq �AzcayaRcaika�ta r �LÜma) Ba�. itanaIhäLeÜ �ApasamaA Pazna gÜÜare/"yasaka�o mataLÜba kae� h¦na saka�TyaoÀ® 13tar �Nya maAinasahäitanaIhä maAiTa hA<isarheka�A iTa�. taI maAinasahäLeÜ saocaeika� PaeirtahäLeÜ Kauba dAKarsa ipa� �ina maAtae.

ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaakkkkaaaa��oooo mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ssssaaaammmmbbbbaaaaooooDDDDaaaannnnaaaa14 yasapaiCÜ pa¤ausa �nya �GaAr janaA Paeirtahäisata

�iBa�. sabaq janasamaudAyaLeÜ saunnae gÜÜarer �naLeÜ jaoùfsa<gÜÜaka�rA�r Banae. �naLeÜ Banae/ "maerA yahUdI dAjau-BaA�hä ryaäzaLeÜmaka�A baAisandAhä/ maLÜA�R DyaAna id�r sauna? maitamaIhäLeÜ jaAnnau panaeR �Avazyaka� kau�rAhä Banna LÜAgÜÜaeka�oCÜu. 15yaI maAinasahä itamaIhäLeÜ saocae jastaq maAtaeka�ACqnana�. �ihLeÜ ibahAnaka�o BaKaRr naQ maA¤a bajaeka�o CÜ.16�aja yahA< Ba�rheka�A kau�rA �gÜÜamava(aáA yao�LÜLeÜ Banaeka�Ah¦na�É17 'parmaezvarLeÜ Bannau h¦nCÜÉ

�intama idnahämaA sabaq maAinasahämaAiTa maero�AtmaA KanyaA�RidnaeCÜu/ itam�aA CÜorA �ina CÜorIhäLeÜ�gÜÜamavaA,ÜÜaI gÜÜanaeRCÜna�. itam�aA javaAna maAinasahäLeÜdzaRnahä deKnaeCÜna�. itam�aA baU ùFA maAinasahäLeÜivazaexa dzaRnahä deKnaeCÜna�.

18 yasabaeLÜA/ ma maero �AtmaA KanaA�naeCÜu/ maerosaevaka�hä/ pau xa r s¤aIhämaAiTa/ �ina itanaIhäLe�gÜÜamavaA,ÜÜaI gÜÜanaeRCÜna�.

19 ma CÜða� padoR caIjahä maAiTa �Aka�AzamaA deKaA�naeCÜu/taLÜ p£TvaImaA/ ma PamaA,ÜÜahä idenaeCÜu yahA< rgÜÜata/�AgÜÜao/ r Gana Dau<vaA h¦naeCÜ.

20 GaAma �nDaka�Armaya Ba�R bad�iLÜnae CÜ �ina jaunargÜÜata sarh ri(aáma h¦naeCÜ taba mahAna r maihmaAmayaIPaBauka�o idna �A�naeCÜ.

21 �ina hreka� vyai(aá ja-jasaLeÜ PaBau maAiTa ivazvaAsagÜÜanaeRCÜ bacaA�naeCÜ.¾

yao�LÜ 2É28-32

22"maero yahUdI dAjau-BaA�hä/ yaI zabdhämaA DyaAnadee¬É naAsartaka�o baAisandA yaezaU ivaizaxwÜ maAinasa h¦nauh¦nTyao.parmaezvarLeÜ yao spaxwÜ ¨pamaA itamaIhäLÜA�R deKaA�nau Bayao.parmaezvarLeÜ yaezaUka�o maADyamaæArA zai(aázaALÜI �ina�AzcayaRjanaka� kau�rAhä gÜÜarer yasaLÜA�R PamaA,ÜÜa gÜÜanauRBayao.itamaIhä sabaq janaALeÜ yaI kau�rAhä deKaeka�A CÜQ. 23yaezaULÜA�RitamaIhämaA sauimpa�ka�o iTayao �ina itamaIhäLeÜ �hA<LÜA�RmaArYQ. taI maAinasahäka�A sahAyataA iLÜ�r jaoisata parmaezvarka�oinayama CqÜna itamaIhäLeÜ yaezaULÜA�R k�aU�samaA ika�LÜA WÜoka�yaQ.tar parmaezvarLÜA�R yaI sabaq GawÜnaA h¦nae iTayao Banaer TaAhAiTayao. yao parmaezvarkaq� yaojanaA iTayao. parmaezvarLeÜ yaoyaojanaA Daerq �iGa banaA�nau Ba�ka�o iTayao. 24yaezaULeÜm£ yauka�o paIùfA Kapnau parYo/ tar parmaezvarLeÜ �hA<LÜA�Rm£ yaubaAwÜ CÜuwÜka�ArA idnauBayao. m£ yauLeÜ yaezaULÜA�R samaAlnasakae�na. parmaezvarLeÜ yaezaULÜA�R m£ yaubaAwÜ lyaA�nau Bayao.25dA¬dLeÜ yaezaUka�o ivaxayamaA yastao Banaeka�A iTa�É

'sa<Daq maqLeÜ PaBauLÜA�R sammauKa deKae= maLÜA�R bacaA�<na�hA< maero dAihnaeitar h¦nau h¦nCÜ.¾

26 yasaqLeÜ maero �dya �Anaindta CÜ r maero mauKaLeÜ�Anandisata baoldCÜ. maero zarIr paina �AzaAmaAbaA<cnaeCÜ/

27 ika�naBanae tapaA<�RLeÜ maero PaA,ÜÜaLÜA�R paAtaALÜmaA CÜofnauh¦nae CqÜna. itamaIhäLeÜ �ApaÍnaA �ka� paiva¤aLÜA�RicahAnamaA kau�h¦nau idnae CqnaQ.

28 itamaIhäLeÜ maLÜA�R ka�sarI baA<cna isaka�AyaQ itamaIhämaero CeÜ�maA �A�nae CÜQ �ina maLÜA�R �anandLeÜBairidnae CÜQ.¾


29"maerA dAjau-BaA�hä/ ma itamaIhäLÜA�R paU,ÜÜaR äpaLeÜhAm�aA paUKaAR dA¬dka�o ivaxayamaA Banna saka�CÜu. �hA< manauRBayao r gÜÜaAifyao. �hA<ka�o icahAna �Baá samma hAmaIsa<gÜÜaCÜ. 30dA¬d �ka� �gÜÜamava(aáA iTa� �ina parmaezvarLeÜBannau Ba�ka�A kau�rAhä jaAndTae. parmaezvarLeÜ dA¬dLÜA�Rvacana idnau Ba�ka�o iTayao ika� �nakaq� pairvaArbaAwÜ kau�naq�ka�janaALÜA�R dA¬d jastaq rAjaA banaA�nae CÜu. 31yastaoGawÜnaA h¦na �gÜÜaAvaq dA¬dLÜA�R yao kau�rA TaAhAiTayao. yasaqka�Ar,ÜÜa yaezaUka�o pauna¨tTaAnaka�o ivaxayamaA dA¬dLeÜBanaeÉ

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 2222ÉÉÉÉ33332222----3333ÉÉÉÉ7777 111177774444'�hA<LÜA�R narka�maA CÜaif�ka�o iTa�na. �hA<ka�ozarIr icahAnamaA saùfena.¾32yao �naq yaezaU h¦na jasaLÜA�R parmaezvarLeÜ m£ yaubaAwÜ

baQrA�/ hAmaI sabaq yasa sa yaka�o saA»aI CÜAÏ. 33yasaka�Ar,ÜÜaparmaezvarLeÜ �naka�o dAihnae pai·Ü� yaezaULÜA�R �WÜA�. parmaezvarLeÜ�hA<LAÜ�R paiva¤a �AtmaA idnau Bayao/ jao �hA<LeÜ idnau Paita$aAgÜÜanau R Ba�ka�o iTayao. �ina �hA<LeÜ yao paiva¤a �AtmaAKanaA� jao itamaIhäLeÜ �ihLeÜ deKCÜAÏ �ina saunCÜQ.34dA¬d §vagÜÜaRmaA gÜÜa�ka�A CqÜnana�. yao ta yaezaU h¦nauh¦nTyaojao §vagÜÜaR jaanauBayao. dA¬d �Apaq�LeÜ BanaeÉ

'PaBauLeÜ maero PaBauLÜA�R Bannau BayaoÉ maero dAihnaetapaR� basa/

35 jabasamma itam�aA za¤auhä itam�ao paA�taALÜA mauinarAiKdna¾

BajanasaM�ah 110É136"yasaqLeÜ sabaq yahUdI maAinasahäLeÜ yao sa yaLÜA�R jaAnnau

paCÜRÉ parmaezvarLeÜ yaezaULÜA�R PaBau r Ka�IxwÜ banaA�nau Bayao.�hA< yahI maAinasa h¦nauh¦nTyao jasaLÜA�R itamaIhäLeÜ k�aU�samaAika�LÜA WÜoka�yaQ.®

37jaba maAinasahäLeÜ yao saunae itanaIhä � yantaqduÉKaIta Ba�. itanaIhäLeÜ pa¤ausa r �Nya PaeirtahäLÜA�RsaoDae/ "he BaA�hä ho/ hAmaILeÜ kae� gÜÜanauR panaeRÀ®

38pa¤ausaLeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ "itamaIhäka�A �dyahä�ina jaIvanahä pairvataRna gÜÜar/ taba itamaIhä Pa yaeka�LÜA�RyaezaU Ka�Ixwka�oÜ naA�<maA baiptasmaA hAÏ. taba itamaIhäka�ApaApahäLÜA�R »amaA idnaeCÜ r itamaIhäLeÜ paiva¤a-�AtmaAka�o�pahAr paA�nae CÜAÏ. 39yao Paita$aA itamaIhäka�o LÜAigÜÜa �inaitamaIhäka�o baALÜka�häka�o LÜAigÜÜa �ina taI sabaq maAinasahäka�ALÜAigÜÜa paina ho jao wÜAFAmaA CÜna�. yao taI Pa yaeka�maAinasahäka�A LÜAigÜÜa ho jasaLÜA�R PaBau hAm�aA parmaezvarLeÜ�Apaq�maA baoLÜA�nau h¦nCÜ.®

40pa¤ausaLeÜ itanaIhäLÜA�R yaI �ina �nya �naeka�zabdhäæArA caetaAvanaI paina id�/ "�naIhäLÜA�R �A�ahgÜÜare ika� §vayaM itamaIhäLeÜ yaI duxwÜ santaAnahäbaAwÜ jaogÜÜaA¬.®41taba taI maAinasahä jasaLeÜ pa¤ausaka�A sandeza maAnae/baiptasmaA iLÜ�. yasa idnamaA Baá,fq taIna hjaAr jaitamaAinasahä ivazvaAsaIhäka�o Bauá,fmaA Taipa�. 42taIivazvaAsaIhä LÜgÜÜaAtaAr �ApasamaA BaewÜGaAwÜ gÜÜairrhe. itanaIhäLeÜ�ApaÍnaA samaya PaeirtahäLeÜ id�ka�A iza»aA isaka�namaA PayaogÜÜa

gÜÜare. itanaIhä �ka��ka�ARmaA saABaeádAr Ba�. itanaIhä �ka�saATa KaA<dq iTa� �ina �ka� saATa PaATaRnaA gÜÜadqR iTa�.

iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaaIIIIhhhhääääkkkkaaaa��oooo bbbbaaaaAAAAM MMMFFFFAAAA��RRRR43PaeirtahäLeÜ Daerq zai(aápaU,ÜÜaR r �AzcayaRpaU,ÜÜaR ka�Amahä

gÜÜare. �ina Pa yaeka� maAnCeÜLeÜ �AzcayaR imaiZta Baya �nauBavagÜÜare. 44sabaq ivazvaAsaIhä sa<gÜÜa q basae. sabaq kau�rAhä�ApasamaA baA<fcau<f gÜÜare. 45ivazvaAsaIhäLeÜ �ApaÍnao jamaInahär �ApaÍnao jae jaita sampai(ahä iTa�/ sabaq baecae �inabaecaer paA�ka�o paqsaA hreka� vyai(aáka�o �avazyaka�taAka�o�naupaAtamaA baA<fe. 46itanaIhä Pa yaeka� idna maindrka�oPaAÄ�[,ÜÜamaA BaewÜ�Tae. itanaIhä sabaqka�o ��wq �¶ezya iTayao.itanaIhä �Anaindta Ba�r �Q �maAndArI �dya iLÜ�r�ApaÍnaA GarmaA sa<gÜÜaq rowÜI wÜuk�a�A� �ina KaA�. 47itanaIhäLeÜparmaezvarka�o PazaMsaA gÜÜare �ina sabaq maAinasahäLeÜ �naIhäLÜA�Rmana parA�<Tae. �iDaka� BandA �iDaka� maAinasahäLeÜ saMr»a,ÜÜapaA� r PaBauLeÜ itanaIhäLÜA�R ivazvaAsaIhäka�o hàLÜmaAsaimmaiLÜta gÜÜare.

ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ ��kkkkaaaa�� LLLLÜÜÜÜÄÄÄÄ��[[[[ù ùùùffffoooo mmmmaaaaAAAAnnnnCCCCeeeeÜÜÜÜLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR iiiinnnnaaaakkkkaaaa��oooo ppppaaaaAAAAddddRRRRCCCCÜÜÜÜ�ka�idna pa¤ausa r yaUhnnaA maindr gÜÜa�. yaitabaeLÜA�parAnhka�o taIna bajaeka�o iTayao. yao dqinaka� PaATaRnaA

gÜÜanae R baeLÜA iTayao. 2jaba itanaIhä maindr PaAÄ�[,ÜÜa itargÜÜa�rheka�A iTa�/ yahA< �ka�janaA maAinasa iTa�. jaIvanaBairnaÏ yao maAnCeÜ LÜÄ�[ùfo iTayao. � ihMùf�na sa(aqána iTayao/yasaqLeÜ kae�hI saATaIhäLeÜ �saLÜA�R baoka�nae gÜÜaTaeR r Pa yaeka�idna maindrmaA lyaA�nae gÜÜaTae R. itanaIhäLeÜ yao LÜÄ�[ùfomaAnCeÜLÜA�R maindr baAihr ��wÜA Foka�Aka�o maDyae CeÜ�maArAKae jasaLÜA�R saundr-æAr BainanTyao. yahA< yasa maAnCeÜLeÜmaindr jaAnae maAnCeÜhäsa<gÜÜa paqsaA maAgnae gÜÜaTyaoR. 3 yasaidna yao maAnCeÜLeÜ pa¤ausa r yaUhnnaALÜA�R maindrka�o PaAÄ�[,ÜÜaiBa¤agÜÜa�rheka�o deKyao. �saLeÜ itanaIhäsaMgÜÜa paqsaA maAgyao. 4pa¤ausar yaUhnnaALeÜ yasa LÜÄ�[fo maAnCeÜLÜA�R �ka� wÜka� LÜA�r here�ina pa¤ausaLeÜ Banae/ "hAmaILÜA�R her?® 5 yasa maAnCeÜLeÜitanaIhäbaAwÜ kae�hI paA�nae �azaALeÜ itanaIhäLÜA�R DyaAnaLÜgÜÜaA�r herYo. 6tar pa¤ausaLeÜ Banae/ "masa<gÜÜa kau�naq sauna�TavaA caA<dI Cqna/ tar masa<gÜÜa jae CÜ yao itamaILÜA�R idnaeCÜu.naAsartaka�o yaezaU Ka�IxwÜka�o zai(aáLeÜ-jauäða� �WÜ r ih<ùf�.®7 yasapaiCÜ pa¤ausaLeÜ yasa maAnCeÜka�o dAihnae hAta pak�ae�r�WÜA� �ina �caAnaka� �saka�o Kau·Ü�A �ina gÜÜaoLÜI gÜÜaA<WÜAhä

3333

111177775555 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 3333ÉÉÉÉ8888----4444ÉÉÉÉ1111tagÜÜaùfA Bayao. 8 yao maAnCeÜ �iPa�yao r jauäða� KaùfA �iBayaor ihMùf�na TaAlyao. yao maindrka�o PaAÄ�[,ÜÜaiBa¤a itanaIhä sa<gÜÜaqgÜÜayao. yao ihfdq/ �Pa<�dq/ parmaezvarka�o stauita gÜÜaA�rheka�oiTayao. 9-10sabaq maAinasahäLeÜ �saLÜA�R icanae. maAinasahäLeÜicanae ika� yao maAnCeÜ LÜÄ�[fo iTayao r � Pa yaeka� idnamaindrka�o saundræArka�o saAmau basaer paqsaA maAgÜdTyao. �baitanaIhäLeÜ yahI maAnCeÜLÜA�R ihMùf�dq r PaBauka�o stauita gÜÜaA�<dqgÜÜareka�o deKae. maAinasahä CÜða� pare. itanaIhäLeÜ yao ka�sarIh¦na saka�yao Banaer bauJna sakae�nana�.

ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääää ssssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa bbbbaaaaoooollllddddCCCCÜÜÜÜ11 yao maAinasaLeÜ pa¤ausa r yaUhnnaALÜA�R LÜgÜÜaAtar samaAita

rhYo. sabaq maAinasahä caika�ta Ba�ka�A iTa� ka�Ar,ÜÜa yaoLÜÄ�[ùfo maAnCeÜ inaka�o Ba�ka�o iTayao. itanaIhä pa¤ausa ryaUhnnaA Ba�ka�o sauLeÜmaAnaka�o dLÜAnamaA dgÜÜaure. 12jaba pa¤ausaLeÜyastao deKae/ �naLeÜ maAinasahäLÜA�R Banae/ "maerA yahUdIdAjau-BaA�hä ho? itamaIhä ika�na yasamaA �camBa maAinarheka�ACÜQÀ® itamaIhäLeÜ hAmaILÜA�R yastao Paka�ArLeÜ heirrheka�ACÜQika� maAnaQ=/ hAmaILeÜ hAm�ao zai(aá r Bai(aáLeÜ yao maAnCeÜLÜA�RihMùf�nae saAmaTaR banaAyaQ. 13ho�na? yao parmaezvarLeÜ gÜÜanau RBa�ka�o ho? �hA< �b�aAhAmaka�A parmaezvar/ �sahAka�ka�Aparmaezvar r yaAkaU�baka�A parmaezvar h¦nauh¦nCÜ. �hA< hAm�aA sabaqpauKaARhäka�A parmaezvar h¦nauh¦nCÜ. �hA<LeÜ �hA<ka�A KaAsasaevaka� yaezaULÜA�R gÜÜaQrAinvata taulyaA�nau Bayao jasaLÜA�R itamaIhäLeÜmaAnaR BanaI sauimpayaQ. ipaLÜAtasaLeÜ yaezaULÜA�R mau(aá gÜÜairidnaeina,ÜÜa Rya gÜÜareka�A iTa�. tar itamaIhäLeÜ yaezaULÜA�R hAmaIcaAh<dqnaQ BanyaQ. 14yaezaU paiva¤a r �saLÜ h¦nauh¦nTyao/ taritamaIhäLeÜ BanyaQ itamaIhä �naLÜA�R caA<hdqnaQ. itamaIhäLeÜyaezaUka�o sa·Ü�AmaA jyaAnamaArALÜA�R CÜoùfI maAgyaQ. 15�inaitamaIhäLeÜ �ka� yastao vyai(aáLÜA�R maArYQ= jao jaIvana Zotah¦nauh¦nCÜ? tar parmaezvarLeÜ �hA<LÜA�R m£ yaubaAwÜ baQrA�nauBayao. hAmaI ya§ka�o saA»aI CÜAÏ- hAmaILeÜ �ApaÍnaq �A<KaALeÜdeKaeka�A hQ=. 16yaezaUmaA ivazvaAsa rhekaq� ka�Ar,ÜÜa yao vyai(aá�ihLeÜ inaka�o Bayao. yastao h¦na gÜÜa�ka�o ka�Ar,ÜÜa caAih<hAmaI yaezaUka�o zai(aámaA paU,ÜÜaR ivazvaAsa rAKdCÜQ. yaezaUmaAivazvaAsa Ba�ka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ yao vyai(aá inaka�o Ba�ka�o CÜ.itamaIhäLeÜ �saLÜA�R deKCÜQ �ina itamaIhäLeÜ �saLÜA�RicanCÜQ.

17"maerA dAjau-BaA�hä/ itamaIhäLeÜ yaezaULÜA�R kae� kae�gÜÜarYQ/ ma jaAndCÜu. itamaIhäLeÜ �Apaq�LeÜ bauBaeánaQ itamaIhä

kae� gÜÜairrheka�A iTayaQ/ itamaIhäka�A naetaAhäLeÜ paina bauBaeánana�.18parmaezvarLeÜ sabaq �gÜÜamava(aáAhäka�o maADyamaæArA Bainasaka�nauBa�ka�o iTayao ika� Ka�IxwÜ paIiùfta h¦naeCÜna r manaeRCÜna�. maqLeÜitamaIhäLÜA�R Banaeka�o CÜu ka�sarI parmaezvarLeÜ yaI kau�rAhäpaU,ÜÜaR gÜÜanauRBayao. 19yasaqLeÜ itamaIhäLeÜ �ApaÍnaA �dyahä rjaIvana pairva(aRna gÜÜanaqR paCÜR? parmaezvar tapaR� pa�kaR� �ina�hA<LeÜ itamaIhäka�o paApahäLÜA�R »amaA idnauh¦nCÜ. 20 yasapaiCÜPaBauLeÜ itamaIhäLÜA�R �aitmaka� ivaZAmaka�o samaya idnauh¦naeCÜ.�hA<LeÜ yaezaULÜA�R paWÜA�nauh¦naeCÜ/ jasaLÜA�R �hA<LeÜ itamaIhäka�Ainaimta Ka�IxwÜka�o äpamaA caunnau Ba�ka�o CÜ. 21tar yaezaU yasabaeLÜA samma svagÜÜaRmaA basnaq paCÜR/ jaba samma hreka�Taoka� pae�ir vyavaisTata h¦dq|na. parmaezvarLeÜ yasa samayaka�oivaxayamaA Daerq paihlyaq �hA<ka�o paiva¤a �gÜÜamava(aáAæArABainasaka�nau Ba�ka�o iTayao. 22maozaaLeÜ BannauBayao/ 'PaBauitamaIhäka�A parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R �ka�janaA �gÜÜamava(aáAidnauh¦naeCÜ. yao �gÜÜamava(aáA itamaIhäka�A �ApaÍnaq samp�adAyabaAwÜ�A�naeCÜna�. � ma jastaq h¦naeCÜ. taI �gÜÜamava(aáALeÜ Banaeka�Asabaq kau�rAhä itamaIhäLeÜ paALÜna gÜÜanauRpanaeRCÜ. 23yaid kau�naqvyai(aáLeÜ yao �gÜÜamava(aáAka�o BanaA�R paALÜna gÜÜarena Banae�saLÜA�R parmaezvarka�o maAinasahäbaAwÜ �LÜggÜÜa gÜÜairnau paCÜR�ina DvaMza paAirnau paCÜR.¾* 24zaAmaU�LÜ r sabaq �Nya�gÜÜamava(aáAhä jao �naI paiCÜ �a� parmaezvarka�o inaimtabaoLeÜ �ina itanaIhäLeÜ yao samayaka�o baAremaA Banae. 25itamaIhäLeÜ�gÜÜamava(aáAhäLeÜ jae Banae taI �ah,ÜÜa gÜÜairsakae�ka�A CÜQ.itamaIhäLeÜ parmaezvar �ina itamaIhäka�A pauKaARhä maABaáBa�ka�o samBaáQtaA svaIka�Ar gÜÜairsakae�ka�ACÜQ. PaBauLeÜ itamaIhäka�AipataA �b�aAhAmaLÜA�R BannauBayao/ 'p£TvaImaA Ba�ka�o sabaqrAxw° Ühä itamaIhäka�A santaitaæArA DaNya h¦na eCÜ.¾*26parmaezvarLeÜ �hA<ka�A KaAsa saevaka� paWÜA�nau Bayao. �hA<LeÜ�naLÜA�R paihLeÜ itamaIhä ka�hA< naq paWÜA�nau Bayao. itamaIhäPa yaeka�LÜA�R duxwÜ paTabaAwÜ hwÜA�r �AzaIxa idnauLÜA�R parmaezvarLeÜyaezaULÜA�R paWÜA�nau Bayao.®

yyyyaaaahhhhààààddddIIII ssssaaaaBBBBaaaaAAAA ssssaaaammmmaaaa»»»»aaaa ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa rrrr yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAAjaba pa¤ausa r yaUhnnaa maAinasahäsaMgÜÜa baoiLÜrheka�A iTa�/kae�hI maAinasahä itanaIhäka�hA< �A�. itanaIhä yahUdI

''''PPPPaaaaBBBBaaaau uuu iiiittttaaaammmmaaaaIIIIhhhhääääkkkkaaaa��AAAA ²²²² ppppaaaaAAAAiiiirrrrnnnnaaaau uuu ppppaaaaCCCCÜÜÜÜR RRR¾¾¾¾ vyavasTaA 18É15/ 19.

''''pppp££££TTTTvvvvaaaaIIIImmmmaaaaAAAA ²²²² hhhh¦¦¦¦nnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜ¾¾¾¾ �tpai(a 22É18; 26É24.

paUjaAhArIhä maindrka�o deKareKa gÜÜanae Rhäka�o ka�ptaAna r

4444

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 4444ÉÉÉÉ2222----22223333 111177776666kae�hI saduka�Ihä* iTa�. 2pa¤ausa r yaUhnnaALeÜ jae jaitakau�rAhä maAinasahäLÜA�R isaka�A� yasaka�Ar,ÜÜaLeÜ itanaIhäirsaA�sakae�ka�A iTa�. taI du� PaeirtahäLeÜ Bandq iTa�maAinasahä m£ yaubaAwÜ jaAgÜnaeCÜna�. yaezaUka�o �dAhr,ÜÜa id�ritanaIhäLeÜ yao isaka�A�. 3yahUdI �gÜÜauvaAhäLeÜ pa¤ausa ryaUhnnaALÜA�R pak�ae� �ina jaeLÜmaA TaunaAmaA rAKae. rAta pairsakae�ka�oiTayao/ yasaqLeÜ itanaIhäLeÜ pa¤ausa r yaUhnnaALÜA�R �ka�oR idnasamma jaeLÜmaA rAKae. 4tar Daerq maAinasahä jajasaLeÜ pa¤ausar yaUhnnaAka�o samaAcaAr saunaeka�A iTa�/ itanaIhä ivazvaAsaIbaina�. yasaTaR �ihLeÜ yahA< PaAyaÉ paA<ca hjaAr pauäxahäivazvaAsaIhäka�o hàLÜmaA iTa�.

5�ka�oR idna yahUdI �gÜÜauvaAhä/ baUùFA yahUdI �gÜÜauvaAhär zaAs¤aIhä yaäzaLeÜmamaA BaewÜ�na Ba�. 6hnnaAsa PaDaAnapaUjaAhArI kae�pa�Asa/ yaUhnnaA r �LeÜka�jaA,frhä yahA<iTa�. sabaq maAinasahä jao PaDaAna paUjaAhArI cauinanae �ka�pairvaArka�A iTa�/ yahA< iTa�. 7itanaIhäLeÜ pa¤ausa ryaUhnnaALÜA�R savaqjanaA sama»a �ByaA�. yahUdI �gÜÜauvaAhäLeÜitanaIhäLÜA�R Daerq palwÜ saoDae/ "yasa LÜÜÄ�[ùfo maAnCeÜLÜA�RitamaIhäLeÜ ka�sarI WÜIka� paArYQÀ kae� zai(aáLeÜ itamaIhäLeÜyao ka�Ama gÜÜarYQÀ ka�saka�o �iDaka�Ar iLÜ�r itamaIhäLeÜyasao gÜÜarYQÀ®

8taba paiva¤a �AtmaALeÜ pa¤ausa pairpaU,ÜÜaR Bayao. �naLeÜitanaIhäLÜA�R Banae/ "maAinasahäka�A �gÜÜauvaAhä r baUùFA�gÜÜauvaAhäÉ 9itamaIhäLeÜ yastaA �saLÜ ka�Ama gÜÜareka�oivaxayamaA �ihLeÜ hAmaILÜa�R Pazna gÜÜairrheCÜQ ika� yao LÜÄ�[ùfomaAnCeÜ ka�sarI inaka�o BayaoÀ 10itamaIhä sabaq/ yahUdImaAinasahäLeÜ jaAnaosa ika� yao LÜÄ�[ùfo maAnCeÜ naAsartaka�AyaezaU Ka�IxwÜka�o zai(aáæArA inaka�o Ba�ka�o ho? jasaLÜA�RitamaIhäLeÜ k�aU�samaA ika�LÜA WÜoka�yaAÏ. parmaezvarLeÜ �hA<LÜA�Rm£ yaubaAwÜ jaIvanamaA baQrA�nau Bayao. yao maAinasa LÜÄ�[ùfoiTayao/ tar �ba WÜIka� CÜ. � itamaIhä saAmau �iBanasaAmaTaR CÜ yaezaUka�o zai(aáLeÜ gÜÜadAR? 11yaezaU h¦nauh¦nCÜ

'yao FuMgÜÜaALÜA�R itamaI fka�maIRhäLeÜ kau�naq mah va naqid�naQ tar yao FuMgÜÜaA maULÜ-FuMgÜÜaA h¦nagÜÜa�ka�o CÜ.¾

ssssaaaadddduuuukkkkaaaa��IIIIhhhhääää �ka� PamauKa yahàdI DaAimaRka� gÜÜauwÜ/ itanaIhäLeÜ KaALÜIpaurAnao inayamaka�o PaTama paA<cavawÜA paustaka�häLÜA�R maA¤a maAnaeka�ACÜna�. itanaIhäka�o ivazvaAsamaA maAinasahä m£ yau paiCÜ pae�ir janmadqnana�.


12yaezaU maA¤a �ka� yastao h¦nauh¦nCÜ jaoÜ maAinasahäLÜA�RbacaA�na yaogya h¦nau h¦nCÜ. �hA<ka�o naA<� maA¤a yao saMsaArka�AmaAinasahäLÜA�R id��ka�o �ka� zai(aá ho/ jasaæArA hAmaILÜa�RbacaA�na saika�nCÜ.®

13yahUdI �gÜÜauvaAhäLeÜ jaAnae ika� pa¤ausa r yaUhnnaAmaAkau�naq yasao KaAsa Paiza»a,ÜÜa r iza»aA Cqna rheCÜ Banaer. tar�gÜÜauvaAhäLeÜ pa¤ausa r yaUhnnaA inafrsaATa baoLeÜka�A painadeKaeka�A iTa�. yasaqLeÜ itanaIhä CÜða� pareka�A iTa�. yasapaiCÜmaA¤a itanaIhäLeÜ pa¤ausa r yaUhnnaA yaezaUsa<gÜÜaq rhnTae BanaerTaAhA paA�. 14 yao LÜÄ�[ùfo maAnCeÜ du�R Paeirtahäka�o Ce�maAbasaeka�A deKae. itanaIhäLeÜ yao maAnCeÜ inaka�o Ba�ka�o iTayao.yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜ itanaIhäLeÜ taI PaeirtahäLeÜ Banaeka�o ivaäëkae�hI �(ar idna sakae�nana�. 15yahUdI �gÜÜauvaAhäLeÜ itanaIhäLÜA�RmahAsaBaAbaAwÜ baAihr jaAna Banae. yasapaiCÜ taI yahUdInaetaAhä �ApasamaA �ba kae� gÜÜanauR panaeR Bannae kau�rAmaA vahzagÜÜare. 16itanaIhäLeÜ Banae/ "hAmaIhäLeÜ taI Paeirtahäisatakae� gÜÜanauR panaeRÀ yaäzaLeÜmaka�A Pa yaeka� maAinasahäLeÜ jaAndCÜna�ika� itanaIhäLeÜ WÜULÜo �azcayaRka�maR gÜÜareka�ACÜna�. yao CÜLÜRÄ�[CÜ. hAmaI yasaLÜA�R sa ya ho�na Banaer Banna sa(aqánaQ. 17tarhAmaIhä itanaIhäLÜA�R yaezaUka�o ivaxayamaA maAinasahäLÜA�R�Baá Daerq nabataA�nau Banaer Damka�A�AÏ. taba yao ivaxayamaAinasahä baIca �Baá paq�iLÜnae Cqna.®

18yasaTaR yahUdI �gÜÜauvaAhäLeÜ pa¤ausa r yaUhnnaALÜA�Rpae�ir iBa¤a baoLÜA�. itanaIhäLeÜ itanaIhäLÜA�R kau�naq kau�rAmaAinasahäLÜA�R yaezaUka�o naA�<maA naisaka�A�nau BanaI �adezagÜÜare. 19tar pa¤ausa �ina yaUhnnaALeÜ �(ar id�/ "parmaezvarsama»a kae� sahI CÜÀ itamaILÜA�R saunnau ika� parmaezvarLÜA�RÀitamaIhä �apaq� ina,ÜÜaRya gÜÜar.® 20hAmaI caupacaApa basnasa(aqánaQ. hAmaILeÜ jae-jae sauNyaQ r deKyaQ hAmaILeÜ itamaainasaLÜA�R Bannau paCÜ R.® 21-22yahUdI �gÜÜauvaAhäLeÜitanaIhäLÜA�R d,f idnae kau�naq yastao �aDaAr paA�nanaika�naBanae jae Ba�ka�o iTayao yasamaA sabaq maAinasahäparmaezvarka�o PazaMsaA gÜÜairrheka�A iTa�. yao camatka�Ar naÏparmaezvarbaAwÜ PamaA,ÜÜa iTayao. jauna maAinasa inaka�o paAiryaoitanaI caALÜIsa vaxaRBandA jyaAdA �maer paugÜÜa eka�A iTa�?yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜ yahUdI �gÜÜauvaAhäLeÜ taI PaeirtahäLÜA�R GairGaircaetaAvanaI id� �ina itanaIhäLÜA�R paWÜA� id�.

ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa rrrr yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaaIIIIhhhhääää kkkkaaaa��hhhhAAAA< <<< ppppaaaa��iiiikkkkaaaaR RRR��23pa¤ausa r yaUhnnaALeÜ yahUdI �gÜÜauvaAhäka�A saBaA CÜoùfe

111177777777 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 4444ÉÉÉÉ22224444----5555ÉÉÉÉ6666�ina �ApaÍnaA hàLÜÜitar gÜÜa�. itanaIhäLeÜ �ApaÍnaA hàLÜLÜA�RmauKya paUjaAhArIhä �ina baUùFA yahàdI �gÜÜauvaAÜhäLeÜ kae�-kae�Banaeka�A iTa� sabaq bataA�R id�. 24jaba ivazvaAsaIhäLeÜ yaosaunae/ itanaIhä sabaqLeÜ parmaezvarLÜA�R ��wqÜ �dyaLeÜ PaATaRnaAgÜÜare. itanaIhäLeÜ PaATaRnaA gÜÜare/ "PaBau/ ta<paA�RM naq �ka� h¦nauh¦nCÜ jasaLeÜ p£TvaI/ �ka�Aza/ samau� r itanaIhämaA Ba�ka�APa yaeka� vastau yasa p£TvaImaA banaA�nau Bayao. 25hAm�aA ipataAdA¬d tapaA�Rªka�o saevaka� h¦nauh¦nTyao. paiva¤a �AtmaAæArA�naLeÜ yaI zabdhä LeÜKaeÉ

'ika�na saMsaArka�A maAinasahä parmaezvarka�o iva¨ëyaojanaAhä tayaAr paACÜRnaÀ yaI sabaq �AzaAhInaCÜna�.

26 p£TvaIka�A rAjaAhä/ zaAsaka�hä parmaPaBau r �hA<ka�AKa�IxwÜ iva¨ë LÜùfA<�R LÜùf�na �ka� WÜA<�maA BaeLÜABa�.¾


27yaI kau�rAhä saA<i�a naÏ GaweÜka�A iTa� jaba herod/paintayasa ipaLÜAtaÜsa/ jaAitahä �ina yahUdIhä yaezaUka�o jaoitamaIhäka�A paiva¤a saevaka� h¦nau h¦nCÜ/ jasaLÜA�R itamaIhäLeÜKa�IxwÜ h¦nauka�o LÜAigÜÜa inayaui(aá idyaQ iva¨ëmaA yaäzaLeÜmamaA'�ka�i¤ata BayaQ¾. 28yaI sabaq maAinasahä tapaA�ÛLeÜ tapaA�Rªka�ozai(aá �ina $aanaLeÜ yaojanaA gÜÜareka�A sabaq ka�maR gÜÜanauR �ka�i¤ataBa�. 29�ina/ �ba/ sau÷auhosa parmaPaBau? itanaIhäLeÜ kae�BanaIrheCÜna�. itanaIhäLeÜ hAmaILÜA�R fr deKaA�nae ka�oizazagÜÜarIrheCÜna�? parmaPaBau/ hAmaI tapaA�Rªka�o saevaka�hä hQ.hAmaILÜA�R taI kau�rAhä BannaLÜA�R sahyaogÜÜa gÜÜanauRhosa jaunatapaA�Rª hAmaI æArA saAhsasa<gÜÜa Banaeka�o caAhnau h¦nCÜ. 30PamaA,ÜÜahäid�r �ina tapaA�Rªka�o paiva¤a saevaka� yaezaUka�o naA<�æArAcamatka�Arhä gÜÜarer taI rogÜÜaI vyai(aáhäLÜA�R inaka�o paArItapaA�Rªka�o zai(aá deKaA�nau hosaÜ.®

31ivazvaAsaIhäka�A PaATaRnaA paiCÜ/ itanaIhä jahA< jaunaWÜA�<maA BaeLÜA Ba�ka�A iTa� yao WÜA�< hilLÜÜyao. itanaIhäpaiva¤a �AtmaALeÜ paU,ÜÜaR Ba�/ r itanaIhäLeÜ parmaezvarka�osandeza saAhsasaATa Banae.

iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaaIIIIhhhhääääkkkkaaaa��oooo ��MMMMzzzzaaaa32ivazvaAsaIhä �dya �ina �AtmaAmaA �ka� Ba�ka�A

iTa�. yasa wÜoLÜImaA Ba�ka�A ka�saqLeÜ paina �ApaÍnaA caIjahäLÜA�R

�apaÍnao Banaenana�. ba¨ sa·Ü�AmaA/ itanaIhäisata Pa yaeka� Ba�ka�ATaoka�maA saABaeádAr Ba�. 33PaBau yaezaUka�o m£ yaubaAwÜ pauna¨tTaAnaBa�ka�o baAremaA PaeirtahäLeÜ WÜULÜo zai(aásaMgÜÜa saA»aI id�.�ina parmaezvarLeÜ sabaq ivazvaAsaIhäLÜA�R Daerq �azaIvaARdidnauBayao. 34itanaIhäLeÜ caAheka�A sabaq vastauhä PaApta gÜÜare.jajasaka�A �ApaÍnaA jamaIna r Garhä iTa� paqsaAka�o inaimtaba ecaI id�. 35itanaIhäLeÜ ibak�a�IbaAwÜ paA�ka�o paqsaAPaeirtahäLÜA�R ide�. yasapaiCÜ hreka�LÜA�R �saka�o �avazyaka�taA�nausaAr id��.

36ivazvaAsaIhä maDyae �ka�janaAka�o naA�< yaUsaupa� iTayao.PaeirtahäLeÜ itanaLÜA�R ba,ÜÜaARbaAsa BandTae. 'ba,ÜÜaARbaAsa¾ naA�<ka�o�TaR h¦nCÜ "vyai(aá jasaLeÜ �äLÜA�R sahyaogÜÜa gÜÜaCÜR.® �naIsaA�Pasa dezaka�A �ka�janaA LeÜvaI* iTa�. 37yaUsaupa�ka�o�ApaÍnaq Kaeta iTayao. yao �naLeÜ baecaI id� �ina �saLeÜibak�a�IbaAwÜ paA�ka�o paqsaA PaeirtahäLÜA�R id�.

hhhhnnnnaaaaiiiinnnnaaaayyyyaaaaAAAA rrrr ssssaaaappppaaaa��IIIIrrrrAAAAhnainayaA naA<� Ba�ka�o �ka� maAinasa iTa�. �saka�I§vaAsnaIka�o naA�< sapa�IrA iTayao. hnainayaALeÜ kae�hI

saimpaita baecae. 2tar �naLeÜ baecaer paA�ka�o paqsaAka�o kae�hI�Mza maA¤a PaeirtahäLÜA�R id�. �saLeÜ bacaeka�o paqsaAka�okae�hI �Mza �ApaÍnao LÜAigÜÜa rAKyao. �naka�I §vaAsnaILÜA�R yaokau�rA TaAhA iTayao tar � paina sahmata iTa�R. 3pa¤ausaLeÜBanae/ "hnainayaA/ itamaILeÜ ika�na �ApaÍnao �dya zaqtaAnaLÜA�Rinayan¤a,ÜÜa gÜÜanauR idyaQÀ itamaILeÜ paiva¤a �AtmaALÜA�R Daoka�Aidnae PayaAsa gÜÜarYQ. itamaILeÜ itam�ao jamaIna bae�caAÏ/ tar�ApaÍnaq LÜAigÜÜa itamaILeÜ ika�na baecaeka�o paqsaAbaAwÜ kae�hI �MzarAKyaQÀ 4jamaIna baecna �gÜÜaAfI/ yao itam�ao iTayao. �ina yao baecaI sakae�paiCÜ paina/ itamaI yao paqsaA itamaILeÜ caAheka�okau�rAmaA caLÜA�na saka�TyaQ. yastao narAm�ao ka�Ama gÜÜanaeR ivacaAritam�ao manamaA ika�na �AyaoÀ itamaILeÜ parmaezvarLÜA�R Fa<wYQhAmaI maAnCeÜLÜA�R ho�na.® 5-6jaba hnainayaALeÜ yastao saunae/� LÜùf�yao r mairhAlyao. kae�hI yauvaAhä �A� �ina�saka�o zarIr FAika�id�. yasapaiCÜ yasaLÜA�R baAihr inaka�ALeÜrgÜÜaAiùfid�? �ina Pa yaeka� maAinasaLeÜ yastao GawÜnaAka�o ivaxayamaA

LLLLeeeeÜÜÜÜvvvvaaaaIIII LeÜvaIhä LeÜvaI samaUhka�A maAinasahä iTa� jasaLeÜ yahàdIpaUjaAhArILÜA�R maindrmaA saGaA�<Tae.

saunaepaiCÜ BayaBaIta banae.

5555

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 5555ÉÉÉÉ7777----33330000 1111777788887PaAyaÉ taIna Ga,wÜA paiCÜ itanaka�I §vaAsnaI sapa�IrA iBa¤a

�A�R. �saLÜA�R �ApaÍnao LÜogÜnae Paita yastao GawÜnaA GawnagÜÜa�ka�o TaAhA iTa�na. 8pa¤ausaLeÜ �saLÜA�R BaNyao/ "jamaInabaecaer itamaILeÜ ka�ita paqsaA paAyaQ/ maLÜA�R Bana. yaita paqsaAmaqitamaILeÜ jamaIna baecyaQÀ®

sapa�IrALeÜ �(ar id�/ "ho/ hAmaILeÜ jamaIna baecaerpaA�ka�o paqsaA yaita naq ho.® 9pa¤ausaLeÜ Banyao/ "ika�na itamaIr itam�ao LÜogÜnae PaBauka�o �AtmaA jaA<cna sahmata BayaQÀ sauna?itamaILeÜ taI padcaApahä sauNyaQÀ yaI taI maAinasahäka�A h¦najao BaKaRr itam�ao LÜogÜnaeLÜA�R dpa�na gÜÜarer dqLÜomaA �A�paugÜÜaeka�ACÜna�? itanaIhäLeÜ itamaILÜA�R paina yasaq gÜÜarI baokae�rÜ baAihrLÜAnaeCna�.® 10 yaita naq baeLÜA sapa�IrA �saka�o Kau·Ü�AmaA LÜùfIr PaA,ÜÜa yaAigÜÜa. taI yauvaAhä �A� �ina �saLÜA�Rmairsakae�ka�o Bae·Ü�A�. itanaIhäLeÜ �saLÜA�R yasarI naq baAihrLÜgÜÜae �ina �saLÜA�R �saka�o LÜoÜgnaekaq� CeÜ�maA gÜÜaAiùfid�.11jammaq ivazvaAsaIhä r �Nya maAinasahäLeÜ taI GawÜnaAhäsaunaepaiCÜ sabaq Baya�asta Ba�.

PPPPaaaaBBBBaaaau uuukkkkaaaa��AAAA PPPPaaaammmmaaaaAAAA,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaahhhhääää12PaeirtahäLeÜ maainasahä maABaá �naeka� camatka�Arhä

�ina �azcayaRmaya ka�AyaRhä gÜÜare. Paeirtahä �kaq�saATasauLeÜmaAnaka�o dLÜAnamaA iTa�. itanaIhä sabaqka�o ��wqÜ �¶ezyaiTayao. 13ka�saqLeÜ paina Paeirtahäsa<gÜÜa saAmaeLÜ h¦nae �a<wÜgÜÜarenana� tar sabaq maAinasahäLeÜ Paeirtahäka�o ivaxayamaA rAm�aqkau�rA gÜÜare. 14�ina Daerq maAinasahä/ duvaq pau¨xahä rnaArIhäLeÜ PaBaumaA ivazvaAsa gÜÜare �ina ivazvaAsaIhäka�owÜoLÜImaA saAmaeLÜ gÜÜair�. 15�taÉ itanaIhäLeÜ ibamaArImaAinasahäLÜA�R gÜÜalLÜIhämaA lyaA�. pa¤ausa �A�Rrheka�ACÜna�Bannae maAinasahäLeÜ saunaeka�A iTa�. yasaqLeÜ itanaIhäLeÜibamaArIhäLÜA�R �oCYAna �ina ca·Ü�A�hämaA rAKae. ika�naBanaeitanaIhäLeÜ saocae yaid pa¤ausaka�o CÜAyaA samma paina ibamaArIhämaAparYo Banae taI ibamaArIhäLÜA�R inaka�o h¦na yaTaexwÜ h¦naeCÜ.16maAinasahä yaäzaLeÜma vairpair ka�o zahrhäbaAwÜ �A�ka�AiTa�. itanaIhäLeÜ ibamaArIhä r saATaq itanaIhäLÜA�R painalyaA� jasaLÜA�R duxwÜ �AtmaAhäLeÜ sataA�ka�o iTayao. itanaIhäsabaq inaka�o Ba�.

yyyyaaaahhhhUUUUddddIIIIhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR rrrrooookkkkaaaa� ��nnnnaaaae eee PPPPaaaayyyyaaaaAAAAssssaaaa17PaDaAna paUjaAhArI r �naka�A saATaIhä : yasa wÜoLÜILÜA�R

saduka�Ihä BainanTyaoò �xyaARLeÜ Bair�. 18itanaIhäLeÜ

PaeirtahäLÜA�R pa¤ae� �ina jaeLÜmaA Taunae. 19tar rAtaI PaBauka�odUtaLeÜ jaeLÜka�o dqLÜohä KaoiLÜid� �ina itanaIhäLÜA�RbaAihr lyaA� �ina Banae/ 20"jaA¬ r maindrmaA �iBanaU�ina maAinasahäLÜA�R yao nayaA< jaIvanaka�o ivaxayamaA Pa yaeka�kau�rA va,ÜÜaRna gÜÜar.® 21jaba PaeirtahäLeÜ yao saunae/ itanaIhämaiNdrmaA ivahAnaq gÜÜa� �ina isaka�A�na zauä gÜÜare.

PamauKa paUjaAhArI r �naka�A saATaIhä �a�R paugÜÜa e.itanaIhäLeÜ yahUdI maAinasaka�A samasta �gÜÜauvaAhä saihtasaBaAGarka�o saBaA fAkae�. itanaIhäLeÜ PaeirtahäLÜA�RkaÏ�dKaAnaAbaAwÜ lyaA�na BanaI kae�hI maAinasahä paWÜA�.22jaba itanaIhä jaeLÜ gÜÜaM� itanaIhäLeÜ PaeirtahäLÜA�R paA�nasakae�nana�. taba itanaIhä pa�kaeR�r �A� �ina yasa ivaxayamaAyahUdI �gÜÜauvaAhäLÜA�R bataA�. 23itanaIhäLeÜ Banae/ "jaeLÜband r sauri»ata äpaLeÜ taAlcaA maAreka�o iTayao. PahÜrIhädqLÜomaA �iBarheka�A iTa�. tar jaba hAmaILeÜ dqLÜo KaolyaQ/jaeLÜ KaALÜI iTayao.® 24maindrka�A PahrIka�A ka�ptaAna rmauKya paUjaAhArIhäLeÜ yao saunae. itanaIhä �NyaoLÜmaA pare.itanaIhä yasabaAremaA �zcayaRcaika�ta Ba� �ina Banae/ "yasaka�opair,ÜÜaAma �ba kae� h¦nae hoÀ® 25taba �ka�oR maAnCeÜ �Ayao ritanaIhäLÜA�R Banyao/ "DyaAna idnauhosa? jasaLÜA�R tapaA�RªhäLeÜjaeLÜmaA hAlnauBa�ka�o iTayao itanaIhä maindrka�o PaAÄ�[,ÜÜamaA�iBarheka�A CÜna�. itanaIhäLeÜ maAinasahäLÜA�R iza»aA id�rheka�ACÜna�.® 26 yasapaiCÜ ka�ptaAna r �naka�A maAnCeÜhä baAihrinaskae� �ina PaeirtahäLÜA�R pak�ae� �ina itanaIhäLÜa�R lyaA�.tar isapaAhIhäLeÜ itanaIhäLÜA�R baLÜjapa�taI gÜÜarenana�/ ika�naBanaeitanaIhä janataAsa<gÜÜa frA�<Tae. isapaAhIhä frA� ika�naBanaemaAinasahä k�a�oiData h¦naeCÜna� �ina itanaIhäLÜa�R FuÄ�[a hAnnaeCÜna�.

27isapaAhIhäLeÜ PaeirtahäLÜA�R yahUdI saBaAmaA lyaA��ina yahUdI �gÜÜauvaAhä sama»a �ByaA�. PaDaAna paUjaAhArILeÜsaoDa Kaoja gÜÜare. 28�naLeÜ Banae/ "yasa maAinasaka�o ivaxayamaamaAinasahäLÜA�R ka�ihLeÜ paina kae�hI naisaka�A�nau BanaI hamaILeÜitamaIhäLÜA�R ka�ùfA �adeza id�ka�A iTayaAÏ. tar her/itamaIhäLeÜ kae� gÜÜareka�A CÜAÏ? itamaIhäLeÜ yaäzaLeÜma naqitamaIhäka�o iza»aALeÜ BairidyaQ. itamaIhäLeÜ yasa maAinasaka�om£ yauka�o ijammaevaAr hAmaILÜA�R WÜhrYA�nae ka�oizazagÜÜairrheCÜQ.®

29pa¤ausa r �Nya PaeirtahäLeÜ javaAba id�/ "hAmaILeÜmaAinasahäLÜA�R BandA parmaezvarLÜA�R maAnnau paCÜR. 30itamaIhäLeÜyaezaULÜA�R maArYQ. itamaIhäLeÜ �hA<LÜA�R k�aU�samaA Bauá,ÜfYAyaQ.

111177779999 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 5555ÉÉÉÉ33331111----6666ÉÉÉÉ7777tar parmaezvarLeÜ jao hAm�aA pauKaARhäka�A parmaezvar h¦na�hA<LÜA�R m£ yaubaAwÜ baQrA�nau Bayao. 31yaezaULÜA�R parmaezvarLeÜ�gÜÜauvaA �ina maui(aá dAtaAka�o äpamaA �apaÍnaA dAihnae tapa�R�WÜA�nau Bayao. parmaezvarLeÜ yasao gÜÜanau RBayao taAika� sabaqyahUdIhäLeÜ �ApaÍnaA �dya r jaIvana pairva(aRna gÜÜanaR sakau�na�ina paApahäka�A inaimta �hA<baAwÜ »amaA PaApta gÜÜanaR sakau�na.32hAmaI yaI kau�rAka�A saA»aI CÜQ. �ina paiva¤a �AtmaA painajaoÜ parmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�R idnauBa�ka�o iTayao jasaLeÜ�hA<ka�o �a$aa paALÜna gÜÜare/ yaI kau�rAhäka�o LÜAigÜÜa saA»aICÜna�.®

33yahUdI naetaAhä yaI kau�rA saunaepaiCÜ rIsaLeÜ caur Ba�.itanaIhäLeÜ PaeirtahäLÜA�R maAnaR caAhnTae. 34pa�irsaIhä*maDyae �ka�janaA yasa saBaAmaA jauäða� �WeÜ/ �saka�o naA�<gÜÜamaiLÜ�LÜ iTayao. �naI zaAs¤aI iTa� r sabaq janataALeÜ�naLÜA�R �Óata gÜÜaTaeR. itanaLeÜ maAinasahäLÜA�R kae�hI »a,ÜÜaka�oLÜAigÜÜa PaeirtahäLÜA�R saBaAgÜÜ£hbaAwÜ baAihr LÏjaAna Banae.35 yasapaiCÜ �naLeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ "�êaA�LÜka�A maAinasahäho/ yaI maAinasahä Paita tapaA<�RhäLeÜ jae gÜÜanaeR yaojanaA gÜÜanauRh¦<dqCÜ yasamaA saAvaDaAna h¦nau hosa. 36yaAd gÜÜar kae�hI samaya�iGa kae� Ba�ka�o iTayao jaba TyaUdAsa Paka�wÜ BayaoÀ itanaLeÜ�ApaU� mauKya maAinasa Ba�ka�o dAvaI gÜÜare. Baá,fq caAr sayamaAinasahäLeÜ �naLÜA�R saATa id�. tar �saLÜA�R maAiryao.�saka�o �nauyaAyaIhä CÜrpaxwÜ Ba� �ina �AndoLÜna yasaqzaexa Bayao. 37 yasapaiCÜ gÜÜaALÜILÜvaAsaI yahàdA naA�< Ba�ka�o�ka�janaA maAinasa �A�. yao janagÜÜa,ÜÜanaAka�o samaya iTayao.�saLeÜ kae�hI maAinasahäLÜA�R �ApaU�paiCÜ LÜAgÜÜna paina LÜgÜÜaA�r �gÜÜauvaA�R gÜÜarYo. � paina maAiryao. �ina itanaka�A paiCÜLÜAgÜnaehä CÜrpaxwÜ Ba�. 38yasaTaR �ba ma itamaIhäLÜA�RBainarheCÜuÉ taI maAinasahäbaAwÜ wÜAùfA rhQ. itanaIhäLÜA�R�ka��Lq CÜAùfIdee¬. yaid itanaIhäka�o yaojanaA maAinasahäbaAwÜ�TavaA jae itanaIhäLeÜ gÜÜairrheka�A CÜna yao maAinasahäbaAwÜho Banae yao �sapa�LÜ h¦naeCÜ. 39tar yaid yao parmaezvarbaAwÜBa�ka�o ho Banae/ taba itamaIhäLeÜ itanaIhäLÜA�R roka�nausaka�nae CqnaAÏ. itamaIhäka�o LÜùfA�R parmaezvar §vayaMka�oiva¨ë ka�o LÜfa�R Ba�r samaApta hoLÜA.®

gÜÜamaiLÜ�LÜLeÜ Banaeka�o kau�rAmaA yahUdI �gÜÜauvaAhä sahmata

ppppaaaa��iiiirrrrssssaaaaIIIIhhhhääää pa�irsaIka�o �TaR "�LÜgÜÜa gÜÜair�ka�o vyai(aá®. pa�irsaIhäyahàdIhäka�o �ka� dLÜ iTayao. Ka�IxwÜka�o samayamaA yahàdIhämaAitanaIhäka�o zai(aá r PaBaAva WÜULÜo iTayao.

Ba�. 40itanaIhäLeÜ PaeirtahäLÜA�R pae�ir baoLÜA�. itanaIhäLeÜ

itanaIhäLÜA�R kau�wÜ-ipawÜ gÜÜare �ina yaezaUka�o ivaxayamaAmaAinasahäLÜA�R kae�hI �Baá �ä nabataA�nau Banae. yasapaiCÜitanaIhäLeÜ itanaIhäLÜA�R CÜAùfI id�. 41Paeirtahä yaosaBaA CÜAùfer gÜÜa�. yaezaUka�o naA�<maA yasarI �pamaAinata paA�nauyaogya Ba�ka�omaA �naIhä KauzaI Ba�. 42itanaIhäLeÜmaAinasahäLÜA�R iza»aA idna CÜAùfenana� �ina yaezaU naq Ka�IxwÜh¦nau h¦nCÜ Bannae sausamaAcaAr maAinasahäLÜA�R Banna CÜAfenana�.itanaIhäLeÜ Pa yaeka� idna maindrmaA/ Gar-GarmaA yasarI naÏPacaAr gÜÜare.

iiiivvvvaaaazzzzaaaae eeexxxxaaaa kkkkaaaa��AAAAmmmmaaaakkkkaaaa��oooo LLLLÜÜÜÜAAAAiiiiggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ssssaaaaAAAAttttaaaajjjjaaaannnnaaaaAAAA ccccaaaau uuuiiiinnnnaaaa��Daerq BandA Daerq maAinasahä yaezaUka�A caeLÜA h¦na TaaLeÜ.tar yahI �vaiDamaA/ �aIka�-BaAxaI caeLÜAhäLeÜ yahUdI

BaAxaI caeLÜAhäka�o ivaäDd naAiLÜsa gÜÜare. itanaIhäLeÜ dAvaIgÜÜare ika� itanaIhäka�A ivaDavaAhäLÜA�R dqinaka� ivatar,ÜÜamaAWÜIka� BaAgÜÜa paA�rheka�A CqÜnana�. 2yasaTaR baAHjanaA PaeirtahäLeÜtaI sabaq samaUhka�A caeLÜAhäLÜA�R �ka� saATa baoLÜA� ritanaIhäLÜA�R Banae/ "hAmaILeÜ �ahAr ivatar,ÜÜamaA sahAyataAgÜÜanaRka�A inaiµta parmaezvarka�o vacana isaka�A�nae ka�Ama LÜ yaA�ka�ACÜQM tar yao hAm�ao inaiµta �icata ho�na. 3yasaqLeÜ dAjau-BaA�häho/ itamaIhäbaAwq saAta janaA maAinasahä cauna. itanaIhäsabaq pau¨xa jaAita h¦napaCÜR jasaka�o baAremaA maAinasahäLeÜ taI�saLÜ CÜna� Banaosa. itanaIhä jao cauinanCÜna� $aAna �inapaiva¤a-�AtmaALeÜ pairpaU,ÜÜaR Ba�ka�o h¦napaCÜR. hAmaI itanaIhäLÜA�Ryao ka�Ama gÜÜanaR inayau(aá gÜÜanaeR CÜQM. 4yasaPaka�ArLeÜ hAmaI hAm�aosamaya PaATaRnaA gÜÜanaRmaA r parmaezvarka�o vacana PacaAr gÜÜanaRmaALÜgÜÜaA�na samaTaR h¦naeCÜQM.®

5caeLÜAhäka�A jammaq wÜoLÜILeÜ yastao ivacaAr mana parA�.taba itanaIhäLeÜ yaI saAtajanaA maAinasahä CÜAnaeÉ istaÜpa�nasa:ivazvaAsapaU,ÜÜaR r paiva¤a �AtmaALeÜ pairpaU,ÜÜaR Ba�ka�o maAinasaòipa�iLÜpa/ PaKaursa/ inaka�naor/ taIÜmaona/ paimaRnaAsa r inaka�oLÜsa�inwÜ�oka�ka�o/ jao paihLÜe yahUdI Ba�ka�A iTa�. 6 yasapaiCÜitanaIhäLeÜ iyanaIhäLÜA�R LÜgÜÜae �ina Paeirtahäka�hA< �paisTatagÜÜarA�. itanaIhäLeÜ PaATaRnaA gÜÜare �ina �apaÍnaA hAtahä taImaAinasahämaAiTa raKae.

7parmaezvarka�o vacana Daerq maAinasahäka�hA< paugÜÜdq iTayao.yaäzaLeÜmamaA caeLÜAhäka�o saMKyaA baF�dq gÜÜa�rheka�oiTayao. Daerq yahUdI paUjaAhArIhä paina yasa ivazvaAsaka�AcaeLÜA banae.

6666

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 6666ÉÉÉÉ8888----7777ÉÉÉÉ11113333 111188880000iiiissssttttaaaappppaaaa��nnnnaaaassssaaaakkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaa¨ëëëë yyyyaaaahhhhUUUUddddIIIIhhhhääää

8istaÜpa�nasa �ka� �nau�ahI �ina zai(aázaALÜI vyai(aáLeÜmaAinasahä maABaá �azcayaRmaya kau�rAhä �ina camatka�ArgÜÜare. 9tar ka�itapaya yahUdIhä �A� �ina istapa�nasa<gÜÜa takaR�gÜÜare. yaI yahUdIhä §vaADaIna saBaAGarbaAwÜ �A�ka�A iTa�.yaI yahàdIhä saA�irnaIbaAwÜ �A�ka�A iTa�. �LeÜkaÍjaeinf°yaA�ina isaiLÜisayaA �ina �izayaAka�A iTa�. itanaIhäLeÜistapa�nasa<gÜÜa bahsa gÜÜare. 10tar �AtmaALeÜ istapa�naLÜA�RbauiëmaAnaIsa<gÜÜa baolna saGaA�rheka�o iTayao. yasaTaR yahUdIhäLeÜitanaI isata bahsa gÜÜanaR sakae�nana�. 11taba �naIhäLeÜ kae�hImaAinasahäLÜA�R Gausa id�r baolna LÜgÜÜaA�/ "hAmaILeÜ maozaAr parmaezvarka�A ivaxayamaA istapa�nasaLeÜ DamaR inandA gÜÜareka�osaunaeka�A CÜQ.® 12yasao gÜÜarer itanaIhäLeÜ maAinasahä/ ��ajayahUdI �gÜÜauvaAhä r zaAs¤aIhäLÜA�R �kaÍsaA� :camka�A�ò.itanaIhä k�aU�ë Ba� �ina itanaIhä �a� �ina istapa�nasaLÜA�RsamaAtae �ina itanaIhäLeÜ �naLÜA�R yahàdI saBaAGarmaA yahUdIhäka�AsaBaAmaA �paisTata gÜÜarA�. 13itanaIhäLeÜ kae�hI BaUáwÜAsaA»aIhä paina lyaA�. taI BaUáwÜA saA»aIhäLeÜ Banae/ "yasamaAnCeÜLeÜ sadqva yao paiva¤a sTaAna �ina maozaAka�o inayamaiva¨ë baolCÜ. 14naAsartaka�A yaezaULeÜ yao WÜA�< DvaMza paAnaeRCÜ�ina maozaALeÜ hAmaILÜA�R idnauBa�ka�o dstaurhä badLÜ�naeCÜBanaI yao maAinasaLeÜ Banaeka�o saunaeka�A CÜQ.® 15saBaAmaAbasaIrheka�A sabaq maAinasahäLeÜ istapa�nasaLÜA�R �A<KaA gÜÜaAùferhere. �naka�o �nauhAr §vagÜÜaRdUtaka�o jastao deiKanTyao/ hreka�LeÜ yao deKyao.

iiiissssttttaaaappppaaaa��nnnnaaaassssaaaakkkkaaaa��oooo BBBBaaaaAAAAxxxxaaaa,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaPaDaAna paUjaAhArILeÜ istaÜpa�nasaLÜA�R Banae/ "kae� yaIkau�rAhä sa ya h¦na�À® 2istaÜpa�nasaLeÜ �(ar id�/ "maerA

yahUdI ipataAhä r dAjau-BaA�hä/ maLÜA�R DyaAnaisata sauna.hAm�aA pauKaAR �b�aAhAma sama»a maihmaAmaya parmaezvar Paka�wÜh¦nauBayao. �b�aAhAma yasabaeLÜA maesaopaowAÜimayaAmaA iTa�. yao�hA< hArAnamaA rhnau BandA paihLeÜka�o kau�rA ho. 3parmaezvarLeÜ�b�aAhAmaLÜA�R BannauBayao/ 'itam�ao deza r yahA<ka�A itam�aAmaAinasahäLÜA�R CÜoùf �ina yao dezamaA jaA¬/ ma itamaILÜA�RdeKaA�nae CÜu.¾* 4yasaqLeÜ �b�aAhAmaLeÜ ka�yaAölfyaA CÜAùfe �inahArAnamaA basna gÜÜa�. �b�aAhAmaka�o ipataAka�o m£ yaupaiCÜ

''''iiiittttaaaammmm� ��aaaaoooo ddddeeeezzzzaaaa ²²²² ddddeeeeKKKKaaaaAAAA��nnnnaaaae eee CCCCÜÜÜÜu uuu¾¾¾¾ �tpai(a 12É1.

�naLÜA�R parmaezvarLeÜ yao WÜA<�maA paWÜA�nau Bayao/ jahA<

7777

�ihLeÜ itamaI basCÜQ. 5tar �hA<LeÜ �b�aAhAmaLÜA�R yaojamaInaka�o kau�naq wÜuk�a�A �ApaÍnao banaA�nau idnauBa�na/ KaALÜIyasaka�o �ka� pau�wÜ maA¤a paina idnauBa�na. tar itanaLeÜ Paita$aAgÜÜare ika� BaivaxyamaA yao jamaIna �saka�o �ina �saka�o�(arAiDaka�ArIka�o h¦naeCÜ. ya´aipa yasa baeLÜA �b�aAhAmaka�okau�naq santaAna iTa�na. 6parmaezvarLeÜ �naLÜA�R BannauBayao/'itam�ao santaAnahäLeÜ yao WÜA�< CÜofnau panaeRCÜ �ina pardezaIka�oäpamaA �ka�oR WÜA�<maA basnau panaeRCÜ. yahA<ka�A maAinasahäLeÜitanaIhäLÜA�R dAsa banaA�nae CÜna� r caAr saya vaxaRsammakau�vyavahAr gÜÜarer rAKnaeCÜna�. 7tar ma yao rAxw°ÜLÜA�R d,fidnaeCÜu jauna rAxw°ÜLeÜ itanaIhäLÜA�R dAsa banaA�naeCÜna�.¾*parmaezvarLeÜ paina BannauBayao/ 'taba itam�aA maAinasahä yasadezabaAwÜ inaska�I �A�naeCÜna� �ina itanaIhäLeÜ yasa WÜA�<maAmaLÜA�R �arADanaa gÜÜanaeRCÜna�.¾* 8parmaezvarLeÜ �b�aAhAmasa<gÜÜa�ka� ka�rAr baA<DnauBayao; yasa ka�rArka�o saMkae�ta KatanaAiTayao. yasaTaR jaba �b�aAhAmaka�o CÜoro Bayao/ �naLeÜ yao�AWÜ idnaka�o paugÜdA KatanaA gÜÜairid�. �naka�o CÜoroka�o naA�<�sahAka� iTayao. paiCÜ �saLeÜ �ApaÍnao CÜoro yaAkaU�baka�o painaKatanaA gÜÜare. paiCÜ yaAkaU�baLeÜ �ApaÍnaA CÜorAhäLÜA�R yasaqgÜÜare. taI CÜorAhä paiCÜ baAHjanaA ipataAhä Ba�.

9" yasapaiCÜ taI ipataAhä yaosaepa�sa<gÜÜa fAh gÜÜanaeR Ba�.yaosaepa�LÜA�R imaêadezamaA dAsa banaA�na baecae. tar yaosaepa�sa<gÜÜaparmaezvar h¦nauh¦nTyao. 10yaosaepa�LeÜ Daerq duÉKa-ka�xwÜhäsaAmanaA gÜÜanau R parYo/ tar parmaezvarLeÜ �naLÜA�R taI sabaqduÉKa-ka�xwÜhäbaAwÜ bacaA�nau Bayao. ipa�r¬na imaZdezaka�ArAjaA iTa�. �hA<LeÜ yaosaepa�LÜA�R mana parA�nau Bayao �ina�Adr paina gÜÜanauR Bayao ika�naBanae yaosaepa�maA parmaezvarbaAwÜpaA�ka�o $aAna iTayao. �saLeÜ yausaupa�LÜA�R imaZ dezaka�ArAjyapaALÜ banaA� �ina itanaLÜA�R �hA<ka�o Garka�A sampaU,ÜÜaRmaAinasahä maAiTa zaAsana gÜÜanae R �iDaka�Ar id�. 11tarsampaU,ÜÜaR imaZdeza r ka�naAnamaA �inaka�ALÜ LÜAgÜÜaeka�o iTayao.yasaLeÜ maAinasahäLÜA�R � yanta yaAtanaA BaogÜÜaAyao. hAm�aAipataAhäLeÜ KaAnae-kau�rA kae�hI paA�na sakae�nana�. 12tar yaAkaU�baLeÜ yahA< imaZdezaka�o gÜÜaodAmahämaA �nnaka�o rAza CÜ BanaerTaAhA paA�. �taÉ �naLeÜ hAm�aA ipataAhäLÜA�R tyahA< paWÜA�.itanaIhäka�o yao PaTama imaZdeza yaA¤aA iTayao. 13paiCÜbaAwÜ

''''iiiittttaaaammmm� ��aaaaoooo ²²²² bbbbaaaannnnaaaaAAAA��nnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��¾¾¾¾ �tpai(a 15É13-14.

''''ttttaaaabbbbaaaa iiiittttaaaammmm� ��aaaaAAAA ²²²² ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaae eeeR RRRCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��¾¾¾¾ �tpai(a 15É14; PasTaAna 3É12.

itanaIhä yahA< doêaopalwÜ gÜÜa�. yasabaeLÜAÜ yaosaepa�LeÜ �ApaÍnaA

111188881111 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 7777ÉÉÉÉ11114444----33338888BaA�häLÜA�R ¬ ka�o ho bataAyao. �ina öpa�r¬naLeÜyaosaepa�ka�o pairvaArka�o ivaxayamaA jaAnna paAyao. 14tabayaosaepa�LeÜ �naka�A ipataA yaAkaU�baLÜA�R imaZdezamaA inaman¤a,ÜÜagÜÜanaR kae�hI maAinasahä paWÜA�. �naLeÜ jammaq �Apa�ntahäpaina inam yaA� :jammaA pacah(ar janaA maAinasahäò. 15�taÉyaAkaU�ba imaêadeza �A�. yaAkaU�ba r hAm�aA ipataAhä namaäÓaeLÜsamma yahA< basae. 16 yasapaiCÜ itanaIhäka�A zarIrhäzakae�mamaA paWa�yao �ina itanaIhäLÜA�R icahAnamaA rAiKayao.yao yahI icahAna ho jauna �b�aAhAmaLeÜ zakae�mamaA hmaorka�ACÜorAhäbaAwÜ caA<dI id�r ika�naeka�o iTayao.

17"imaZdezaÜmaA yahUdIhäka�A saMKyaA baFer gÜÜayao. yahA<�iDaka� BandA �iDaka� hAm�aA maAnCeÜhä �paisTata iTa�.parmaezvarLeÜ �b�aAhAmaLÜA�R idnau Ba�ka�o vacana paUrA h¦naesamaya naijaka� �A�rheka�oTyao. 18 yasapaiCÜ �ka� �ka�oRrAjaALeÜ imaZdezaÜmaA zaAsana gÜÜanaR TaAlyao. �saLeÜ yaUsaupa�ka�oivaxayamaA kae�hI paina jaAnaena. 19 yasa rAjaALeÜ hAm�aomaAinasahäLÜA�R hAnaI paurYA�na DaUtaR tairka�Ahä PayaogÜÜagÜÜarYo. �saLeÜ itanaIhäka�o BaKaRr janmaeka�A naAnaIhä marosaBanaI baAihr rAKna vaADya gÜÜarAyao. 20yao yasabaeLÜAka�o kau�rAho jaba baALÜka� maozaA janmaeka�o iTayao. yao ��wÜA Kaubaqsaundr �ina parmaezvarLÜA�R KauzaI paAnae R baALÜka� iTayao.�saLÜA�R taIna mahInaAsamma �ApaÍnao ipataAka�o GarmaA paALeÜ.21jaba itanaIhäLeÜ maozaALÜA�R baAihr inaka�ALeÜ/ öpa�r¬naka�ICÜorILeÜ itanaLÜA�R �ApaÍnaq CÜoro sarh SyaAhAr sausaAr gÜÜairna.22imaZdezaÜvaAsaIhäLeÜ itanaLÜA�R itanaIhäLeÜ jaAnaeka�o Pa yaeka�ivaxayaka�o Paiza»a,ÜÜa id�. itanaI vacana �ina ka�maRmaA d]ùFBa�.

23"jaba maozaA caALÜIsa vaxaRka�A Ba�/ �naka�o �ApaÍnaAyahUdI dAjau-BaA�häLÜA�R Baewnae ina,ÜÜaRya iLÜ�. 24maozaALeÜ�ka� yahUdILÜA�R imaZdezavaAsaILeÜ narAm�ao vyavahAr gÜÜareka�odeKae. yasaTaR itanaI yao yahàdIka�o r»aA gÜÜanaR gÜÜa� �ina yaoimaZdezaILÜA�R maAre jasaLeÜ yahàdImaAiTa kau�vyavahAr gÜÜairrheka�oiTayao. 25parmaezvarLeÜ �naLÜA�R �naIhäkaq� bacaA¬ka�o LÜAigÜÜaPayaogÜÜa gÜÜairrhnau Ba�ka�o itanaka�o yahàdI BaA�häLeÜ bauBaáLÜAnaBannae maozaALeÜ saocae. tar itanaIhäLeÜ yao bauBaeánana�.26�ka�oR idna maozaALeÜ du� yahUdIhäLÜùA�R �ApasamaA BaágÜÜaùfAgÜÜareka�o deKae. �naLeÜ itanaIhäLÜA�R zaAnta gÜÜarA�na Kaojae.�naLeÜ Banae/ '� maAinasa ho? itamaIhä dAjau-BaA�hä hQ?ika�na itamaIhä �ka�A�ka�AR Paita narAm�ao vyavahAr gÜÜairrheCÜQÀ¾27jauna maAnCeÜLeÜ �ka�oR maAnCeÜisata kau�vyavahAr gÜÜadqRTyao

yasaLeÜ maozaALÜA�R GacaewYo �ina BaNyao/ 'ka�saLeÜ itamaILÜA�RhAm�ao zaAsaka� �ina NyaAyaiDaza banaAyaoÀ 28jasarI itamaILeÜihjao imaZdezavaAsaILÜA�R maArYQ yasarI naq maLÜA�R maACÜQRÀ¾*29jaba maozaALeÜ yastao saunae itanaLeÜ imaZdeza CÜoùfe. �naIimadyaAnaka�o dezamaA naQLÜA vyai(aá jastaq basna TaALeÜ �ina yahI| �naka�A du� CÜorAhä Ba�.

30"caALÜIsa vaxaRpaiCÜ maozaA saInaÏ pavaRtaka�o maäBaUimamaAiTa�. baiLÜrheka�o paoT�aAka�o jvaALÜAmaA �ka�janaA §vagÜÜaRdUtaitanaka�o �GaAiùf deKaApare. 31jaba maozaALeÜ yastao deKae/�naI �caimBata Ba�. jaba �naI inayaALeÜr henaR naijaka� gÜÜa�/maozaALeÜ PaBauka�o �AvaAjaLeÜ Bandq gÜÜareka�o saunae. 32PaBauLeÜ�naLÜA�R BannauBayao/ 'ma itam�aA ipataAhäka�o parmaezvar/�b�aAhAmaka�A parmaezvar/ �sahAka�ka�A parmaezvar/ yaAkaU�baka�Aparmaezvar h¦<.¾* maozaA frLeÜ ka�Amna TaALeÜ. �saLÜA�R yasabaldq gÜÜareka�o paoT�aAmaA henaR saAhsaÜ Ba�na. 33PaBauLeÜ�naLÜA�R BannauBayao/ 'itam�aA jau(aAhä KaoLÜ/ ika�naBanae jaunaWÜA�<maA itamaI �iBarheka�ACÜQ yao paiva¤a BaU<�R ho. 34maqLeÜmaerA maAinasahäLÜA�R imaZdezamaA � yantaq ka�xwÜ paA�rheka�odeKae|. maqLeÜ itanaIhäka�o ivaLÜApa saunae. ma itanaIhäLÜA�RbacaA�na taLÜ Baáre. �ba �A¬/ ma itamaILÜA�R imaêadezapaWÜA�<CÜu.¾*

35"yao maozaA yahI vyai(aá iTayao jasaLÜA�R yahUdIhäLeÜcaA<ihdqna Banaeka�A iTa�. itanaIhäLeÜ �naLÜA�R Banaeka�A iTa�/'ka�saLeÜ itamaILÜA�R hAm�ao zaAsaka� r NyaAyaiDaza banaAyaoÀ¾* yahI maAinasaLÜA�R parmaezvarLeÜ zaAsaka� r �ëArka�ka�oäpamaA paWÜA�nau Ba�ka�o iTayao. parmaezvarLeÜ maozaALÜA�R§vagÜÜaRdUtaka�o maADyama paWÜA�nau Ba�ka�o iTayao jao jaldqgÜÜareka�o paoT�aAmaA �naI �iGa deKaApareka�o iTayao. 36tabamaozaALeÜ maAinasahäka�A �gÜÜauvaA�R gÜÜare. �naLeÜ �AzcayaRmayakau�rAhä �ina camatka�Arhä imaZdezamaA LÜALÜ saAgÜÜarmaA�ina maäBaUimamaA caALÜIsa vaxaR samma gÜÜare. 37�naI yahImaozaA iTa� jasaLeÜ yahUdIhäLÜA�R Banaeka�A iTa�/ 'parmaezvarLeÜitamaIhäka�o LÜAigÜÜa itamaIhäkaq� maABaábaAwÜ �ka� �gÜÜamava(aáA

''''kkkkaaaa��ssssaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² mmmmaaaaLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR mmmmaaaaAAAACCCCÜÜÜÜQQQQR RRRÀÀÀÀ¾¾¾¾ PasTaAna 2É14.

''''mmmmaaaa iiiittttaaaammmm� ��aaaaAAAA ²²²² hhhh¦¦¦¦< <<<¾¾¾¾ PasTaAna 3É6.

''''iiiittttaaaammmm� ��aaaaAAAA jjjjaaaau uuu((((aaaaAAAAhhhhääää ²²²² ppppaaaaWWWWÜÜÜÜAAAA��<<<<CCCCÜÜÜÜu uuu¾¾¾¾ PasTaAna 3É5-10.

''''kkkkaaaa��ssssaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² bbbbaaaannnnaaaaAAAAyyyyaaaaooooÀÀÀÀ¾¾¾¾ PasTaAna 2É14.

''''ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² hhhh¦¦¦¦nnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��¾¾¾¾ vyavasTaA 18É15.

paWÜA�nau h¦naeCÜ. �naI ma jastaq naq h¦naeCÜna�.¾* 38�naI yahI

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 7777ÉÉÉÉ33339999----55555555 111188882222maozaA h¦na jao yahUdIhäkaq� jamaGawÜmaA �ka�i¤ata Ba�rmaäBaUimamaA sa<gÜÜaq iTa�. itanaI yao svagÜÜaRdUtasa<gÜÜa jao saInaqpavaRtamaA itanaIisata baoLeÜ �ina hAm�aA ipataAhäsa<gÜÜa iTa�.maozaALeÜ parmaezvarbaAwÜ samaAcaArhä PaApta gÜÜare jaeLeÜ jaIvanaidnCÜ. maozaALeÜ hAmaILÜA�R taI samaAcaArhä id�.

39"tar hAm�aA ipataAhäLeÜ maozaAka�A �A$aA paALÜna gÜÜanaRcaAhenana�. itanaLÜA�R §vaIka�Ar gÜÜarenana�. �ina itanaIhäLeÜimaZdeza pa�ka�IR jaAnae �cCÜA gÜÜare. 40hAm�aA ipataAhäLeÜhAäna�LÜA�R Banae/ 'maozaALeÜ hAmaILÜA�R imaêadeza baAihrAinaka�ALeÜr lyaA�. tar �saLÜA�R kae� Bayao hAmaI jaAndqnaQ.hAm�ao inaimta kae�hI devataAhä s£ixwÜ gÜÜairdee¬ jao hAm�ao�iGa jaAnaeCÜna� �ina hAmaILÜA�R �gÜÜa uvaA� gÜÜanae RCÜna�.¾*41yasaka�Ar,ÜÜaLeÜ maAinasahäLeÜ baACÜo jastao deiKanae ��wÜAmaUitaR banaA�. yasapaiCÜ itanaIhäLeÜ yasaLÜA�R baiLÜhäcaùFA�. maAinasahä �ApaÍnaq hAtaLeÜ yastao caIja banaA<�Banaer � yanta KauzaI iTa�. 42tar parmaezvar itanaIhäbaAwÜwÜAùfA jaAnauBayao �ina itanaIhäLÜA�R �Aka�Azaka�o BaUáwÜodevataAhäka�o paUjaA gÜÜanaR CÜAiùfidnau Bayao. �gÜÜamava(aáAhäka�Apaustaka�maA LeÜiKa� jastaq yao GawYoÉ

'itamaI yahàdIhäLeÜ caALÜIsa vaxaRsamma yao maäBaUimamaAmaerA inaimta pazau-baiLÜ �ina BaewÜIhä �paR,ÜÜagÜÜarenaQ

43 itamaIhäLeÜ itamaIhä isata maoLÜeka�ka�o tambaU �inaitam�ao devataA irpa�maka�A taArA lyaAyaQ.itanaIhä maUitaRhä iTa� jao itamaIhäLeÜ paujnaLÜA�RbanaAyaQ. taI maàitaRhä iTa� jasaLÜA�R �ArADanaAka�oinaimta banaA��ka�o iTayao. yasaqka�Ar,ÜÜa ma itamaIhäLÜA�RbaeibaLÜona deiKa inaðaq� wÜAùfA paWÜA�nae CÜu.¾

�maosa 5É25-27

44"hAm�aA ipataAhäsa<gÜÜa maäBaUimamaA "paiva¤a ma,fpa®iTayao. ka�sarI tambaU banaA�na maozaALÜA�R parmaezvarLeÜ bataA�nauBayao. itanaLeÜ parmaezvarLeÜ deKaA�nau Ba�ka�o yaojanaA �nausaArbanaA�. 45taba yahozaULeÜ hAm�aA ipataAhäLÜA�R �ä rAxw°Ühäka�ojamaIna h yaA�naumaA �gÜÜauvaA� gÜÜare. hAm�aA maAinasa jamaInaiBa¤a pasae �ina parmaezvarLeÜ �Nya rAxw°ÜhäLÜA�R baAihr

''''mmmmaaaaoooozzzzaaaaAAAALLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaae eeeR RRRCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��¾¾¾¾ PasTaAna 32É1.

Kaednau Bayao. jaba hAm�aA maAinasahä yasa nayaA< jamaInamaA

gÜÜa�/ itanaIhäLeÜ �ApaU�isata yahI ma,fpa LÜgÜÜaer gÜÜa�. hAm�aAmaAinasahäLeÜ yao ma,fpa �ApaÍnaA ipataAhäbaAwÜ PaAptagÜÜareka�A iTa�/ �ina itanaIhäLeÜ yasaLÜA�R dA¬dka�o samayasamma jaogÜÜaA�r rAKae. 46parmaezvar dA¬dsa<gÜÜa � yantaKauzaI h¦nauBayao. dA¬dLeÜ parmaezvarLÜA�R yaAkaU�vaka�o parmaezvarka�oinaimta Bavana inamaAR,ÜÜa gÜÜanaR idnauhosa BanaI parmaezvarLÜA�R�A�ah gÜÜare. 47tar sauLeÜmaAna jasaLeÜ �hA<ka�o LÜAigÜÜa BavanainamaAR,ÜÜa gÜÜare.

48"tar maAinasaka�o hAtaLeÜ banaA�ka�o BavanahämaA savaRZexWÜparmaezvar basnau h¦nna. jastao �gÜÜamava(aáALeÜ BanCÜna�É

'PaBauLeÜ Bannau h¦nCÜ §vagÜÜaR maero isaMhAsana ho.49 p£TvaI yao WÜA�< ho jahA< maerA Kau·Ü�Ahä �ArAma

gÜÜadRCÜ. ka�stao Paka�Arka�o Gar itamaI maero LÜAigÜÜabanaA�na saka�CÜQÀ maqLeÜ �ArAma gÜÜanaR saka�nae sTaAna yahA< ka�hA< CÜÀ

50 kae� maerA hAtahäLeÜ yaI sabaq kau�rAhä banaA�ka�oho�naÀ¾®

yazaqyaA 66É1-2

51taba istapa�nasaLeÜ Banae/ "itamaI �·Ü�erI yahUdI �gÜÜauvaAhä?itamaIhäLeÜ �ApaÍnaA �dya parmaezvarLÜA�R id�ka�A CqnaQ?itamaIhäLeÜ �hA<LÜA�R ka�ihlyaq saunaenaQ? paiva¤a-�AtmaALeÜitamaIhäLÜA�R jae BanCÜ/ yao itamaIhäLeÜ saDaq| ivaroDa gÜÜaCQÜR.itam�aA pauKaARhäLeÜ yasaq gÜÜare �ina itamaIhä �naIhä jastaqCÜAÏ. 52itamaIhäka�A pauKaARhäLeÜ nasataA�ka�A kau�naq �gÜÜamava(aáAhoLÜAnaÀ taI �gÜÜamava(aáAhäLeÜ �ka� DaAimaRka� �A�nau h¦naeCÜBanaer paihlyaq Bainasakae�ka�A iTa�. tar itamaIhäka�A pauKaARhäLeÜitanaIhäLÜA�R maAre. �ina �ihLeÜ itamaIhäLeÜ �ka� DaAimaRka�vyai(aá Paita ivazvaAsaGaAta gÜÜarYAÏ �ina �hA<LÜA�R maArYQ.53itamaIhä yahI maAinasahä hAÏ jasaLeÜ §vagÜÜaRka�A dUtahäLeÜid�ka�o maozaAka�o inayamaLÜA�R �ah,ÜÜa gÜÜarYAÏ tar itamaIhäLeÜpaALÜna gÜÜarenaQ=.®

iiiissssttttaaaappppaaaa��nnnnaaaassssaaaa mmmmaaaaAAAAiiiirrrryyyyaaaaoooo54jaba yahUdI naetaAhäLeÜ yaI kau�rA saunae itanaIhä rIsaLeÜ

caUr Ba� �ina �naka�o iva¨ë dAh°A ika�wÜna TaALeÜ. 55taristapa�nasa paiva¤a-�AtmaALeÜ pairpaU,ÜÜaR iTa�. istapa�nasaLeÜ�<Bao �Aka�Aza itar here. �naLeÜ parmaezvarka�o maihmaA deKae.�naLeÜ yaezaULÜA�R parmaezvarka�o dAihnae tapa�R �iBarheka�o

111188883333 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 7777ÉÉÉÉ55556666----8888ÉÉÉÉ22222222deKyao. 56istapa�nasaLeÜ Banae/ "her? maqLeÜ §vagÜÜaR KaulLÜA�ina maAinasaka�o pau¤a parmaezvarka�o dAihnae tapa�R �iBarheka�odeKCÜu?®

57tauäntaq samasta yahUdI �gÜÜauvaAhä �ka�saATa WÜULÜo§varmaA icacyaA�. itanaIhäLeÜ �ApaÍnaA hAtaLeÜ ka�Ana bandgÜÜare. itanaIhä sabaq �ka�saATa istapa�nasa itar dQùfe.58itanaIhäLeÜ �naLÜA�R zahr baAihr pa�yaA<kae� �ina FuMgÜÜaAhAnna TaALeÜ. taI maAinasahä jajasaLeÜ istapa�nasaka�o ivaäëBaUáwÜo kau�rA gÜÜareka�AiTa� itanaIhäLeÜ �ApaÍnaA paozaAka� KaoLeÜrzaA¬LÜ naA�<ka�o �ka� yauvaka�LÜA�R id�. 59�ina yasapaiCÜitanaIhäLLeÜ istapa�nasa maAiTa FuMgÜÜaA hAnna zauä gÜÜare. taristaÜpa�nasa PaATaRnaA gÜÜairrheka�A iTa�. �naLeÜ Banae/ "PaBauyaezaU/ maero �AtmaA �ah,ÜÜa gÜÜanauRhosa?® 60taba �naI GaU<fAweÜkae� �ina jaoùfLeÜ icacyaA�/ "PaBau/ iyanaIhäLÜA�R yaopaApaka�o inaimta doxa naidnauhosa? yaita Bainasakae� paiCÜistaÜpa�nasaLeÜ deh yaAgÜÜa gÜÜare.

zaA¬LÜLeÜ istapa�nasaLÜA�R maAnaR �ApaÍnao sahmataI id�.

iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaaIIIIhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ssssaaaattttaaaaAAAAvvvvaaaawwwwÜÜÜÜ2-3kae�hI Ba(aá janahäLeÜ istapa�nasaLÜA�R gÜÜaAùfe. itanaIhäLeÜ

�naka�o inaimta zaoka� gÜÜare. yahI idna deiKa yahUdIhäLeÜyaäzaLeÜmamaA ivazvaAsaIhäLÜA�R Kaubaq yaAtanaA idna TaALeÜ.zaAvaLÜLeÜ paina ma,fLÜI DvaMza gÜÜanaeR PayaAsa gÜÜairrheka�A iTa�.�Ü itanaIhäka�o GarmaA gÜÜa�. �saLeÜ pau¨xa r s¤aIhäLÜA�RsamaAtae/ taAndq baAihr inaka�ALeÜ �ina jaeLÜmaA Taunae. sampaU,ÜÜaRivazvaAsaIhäLeÜ yaäzaLeÜma CÜoùfer gÜÜa�. yahA< PaeirtahämaA¤a basae. ivazvaAsaIhä yahUdIyaA r saAmairyaA Bairpaq�iLÜ�ka�A iTa�. 4ivazvaAsaIhä jao caArqitar CÜir�ka�AiTa�/ jahA< itanaIhä gÜÜa�/ parmaezvarka�o sausamaAcaArmaAinasahäLÜA�R saunaA�.

iiiippppaaaa��iiiiLLLLÜÜÜÜppppaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ ssssaaaaAAAAmmmmaaaaiiiirrrryyyyaaaaAAAAmmmmaaaaAAAA PPPPaaaaccccaaaaAAAArrrr ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaddddRRRRCCCCÜÜÜÜ5ipa�iLÜpa saAmairyaA zahrmaA gÜÜa� �ina Ka�IxwÜka�o

ivaxayamaA PacaAr gÜÜare. 6maAinasahäLeÜ yahA< ipa�iLÜpaLeÜcamatka�Arhä gÜÜareka�A saunae �ina deKae. ipa�iLÜpaLeÜ Banaeka�okau�rAhä maAinasahäka�o BaIùfLeÜ �ka� manaLeÜ DyaAna LÜgÜÜaA�rsaunae. 7Daerq jasao maAinasahä duxw �AtmaAhäLeÜ Bae·Ü�A�ka�AiTa�. tar duxwÜ �AtmaAhä jaoùfLeÜ icacyaA�r maAinasahäbaAwÜbaAihr inaskae�. pa»aAGaAta LÜAgÜÜaeka�o r LÜÄ�[fo maAinasahä

8888

inaka�o Ba�. 8 yahI ka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadAR yasa zahrmaA maAinasahä� yanta �Anaindta iTa�.

9tar yasa zahrmaA izamaona naA�< gÜÜareka�o �ka�janaAmaAinasa iTa�. ipa�iLÜpa yahA< �A�na BandA �iGa itanaIjaAdU gÜÜadqR iTa� �ina saAmairyaAka�A maAinasahäLÜA�R caika�tapaAreka�A iTa�. izamaonaLeÜ Gama,f saATa �ApaU�LÜA�R mahAna-vyai(aádAvaI gÜÜaTaeR. 10inamnastarka�A deiKa �ita PamauKa vyai(aáhäLeÜizamaona Paita KaUbaq DyaAna id�. itanaIhäLeÜ Banae/ "yasamaAinasaka�omaA �RzvarIya zai(aá CÜ yasaqLÜA�R 'mahAna zai(aá¾Bain anCÜ?® 11izamaonaLe Ü �Apa ÍnaA jaAdU-ka�LÜA ÜæArAmaAinasahäLÜA�R Daerq samayadeiKa PaBaAivata paAreka�A iTa� �inaitanaIhä �naka�A Ba(aá Ba�ka�A iTa�. 12tar ipa�iLÜpaLeÜmaAinasahäLÜA�R parmaezvarka�o rAjyaka�o ivaxayamaA sausamaAcaAr�vaM yaezaU Ka�IxwÜka�o naA�<ka�o ivaxayamaA bataA�id�. pau xa-s¤aIhäjasaLeÜ ivazvaAsa gÜÜare itanaIhäLeÜ baiptasmaA iLÜ�. 13izamaona§vaya<LeÜ ivazvaAsa gÜÜare �ina baiptasmaA iLÜyao. ipa�iLÜpa�ka�dma naijaka�maA basae. �naLeÜ ipa�iLÜpaLeÜ gÜÜareka�A camatka�Arhä�ina mahAna ka�AyaRhä deKae. izamaona CÜða� pare.

14Paeirtahä �Baásamma yaäzaLeÜmaA naq iTa�. itanaIhäLeÜsaAmairyaAka�A maAinasahäLeÜ parmaezvarka�o vacanaLÜA�R svaIka�ArgÜÜare Bannae baAremaA saunae. yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜ itanaIhäLeÜ pa¤ausa ryaUhnnaALÜA�R saAmairyaA paWÜA�. 15jaba itanaIhä saAmairyaApaugÜÜae/ itanaIhäLeÜ saAmairyaAka�A ivazvaAsaIhäLeÜ paiva¤a-�AtmaApaA�osa� Banaer PaATaRnaA gÜÜare. 16taI maAinasahä PaBauyaezaUka�onaA�<maA baiptasmaA Ba�ka�A iTa�/ tar paiva¤a-�AtmaA itanaIhäka�saqmaAiTa paina �A�RpaugÜÜaeka�o iTa�na. yahI ka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadARpa¤ausa r yaUhnnaALeÜ PaATaRnaA gÜÜare. 17taba taI PacaArka�häLeÜitanaIhäka�A hAta maAinasahämaA rAKaI id� �ina tabaitanaIhäLeÜ paiva¤a-�AtmaA PaApta gÜÜare.

18Pa eirtahäLe Ü itanaIhämaAiTa hAta rAiKaid<dAmaAinasahäLÜA�R paiva¤a �AtmaA id��ka�o izamaonaLeÜ deKae.�taÉ izamaonaLeÜ PaeirtahäLÜA�R paqsaA id=dq. 19izamaonaLeÜBanae/ "yao zai(aá maLÜA�R paina idnauhosa taAika� jaba maqLeÜka�saq maAiTa hAta rAKdA �saLeÜÜ paiva¤a �AtmaA PaAptagÜÜarosa.®

20pa¤ausaLeÜ itanaLÜA�R Banae/ "itamaI r itam�ao paqsaA duvaqnaxwÜ Ba�R jaA�osa? ika�naBanae itamaILeÜ saocyaQ ika� itamaILeÜPaBauka�o �pahAr paqsaALeÜ ika�nna saka�CÜQ. 21yasa ka�AmamaAhAmaIsa<gÜÜa �Mza �ah,ÜÜa gÜÜanaR sa(aq�naQ. ika�naBanae itam�ao �dyaparmaezvar sama»a sahI Cqna. 22itam�ao �dya badLÜ �ina yaI

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 8888ÉÉÉÉ22223333----9999ÉÉÉÉ3333 111188884444kau�ka�Amahä deiKa wÜAùfA Ba�R hALÜ. PaBauLÜA�R PaATaRnaA gÜÜar.h¦nasaka�CÜ itam�ao yastao saAÎcaA�LÜA�R �hA<LeÜ »amaA gÜÜairdnauh¦nC. 23ika�naBanae itamaI ka�wÜu �xyaAR �ina paApaka�o �DaInamaABa�ka�o ma deKdCÜu.®

24izamaonaLeÜ javaAba id�/ "itamaIhäLeÜ maero LÜAigÜÜaPaBauLÜA�R PaATaRnaA gÜÜairde¬. PaATaRnaA gÜÜairde¬ ika� itamaIhäLeÜBanaeka�A kau�naq paina kau�rA ma maAiTa naGawÜosa�.®

25tyasapaiCÜ/ taI du� PaeirtahäLeÜ �ApaÍnao saA»aI id��ina parmaPaBauka�o sandeza saunaA�. �ina yasapaiCÜ itanaIhäyaäzaLeÜma pa�kaeR�. itanaIhä jaA<dA h¦<dI saAmarIyaAka�A Daerqzahrhä Ba�r gÜÜa� �ina jataA-jataA pasdq gÜÜa� yataAitarmaAinasahäLÜA�R sausamaAcaAr PacaAr gÜÜare.

��iiiiTTTTaaaayyyyaaaaooooiiiippppaaaayyyyaaaaAAAAvvvvaaaaAAAAssssaaaaIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR iiiippppaaaa��iiiiLLLLÜÜÜÜppppaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAA iiiidddd��26parmaezvarka�o �ka� dUtaLeÜ ipa�iLÜpaLÜA�R Banyao/ "Baá·Ü�

tayaAr hQ r di»a,ÜÜatapaR� jaA¬. yaäzaLeÜma deiKa gÜÜaAjaAtapa�RjaAnae baAwÜo jaA¬- yao baAwÜo maäBaUima Ba�r jaAnCÜ.®27�taÉ ipa�iLÜpa tayaAr Ba� �ina gÜÜa�. baAwÜomaA �naLeÜ�ka�janaA �iTayaoipayaAvaAsaI maAnCeÜLÜA�R deKae jao napauMsaka�iTa�. �naI �iTayaoipayaA dezaka�I rAnaI ka�ndka�Ika�o WÜULÜo�iDaka�ArI iTa�. �naI rAnaIka�A jammaq paqsaA-äipayaA<ka�AijammaevaAr iTa�. yao maAinasa �ArADanaA gÜÜanaR yaäzaLeÜmagÜÜa�ka�A iTa�. 28�ihLeÜ � �ApaÍnao rTamaA basaer Gar tapa�RgÜÜa�Rrheka�A iTa�. itanaI �gÜÜamava(aáA yazaqyaAka�o paustaka�paiùFrheka�A iTa�. 29�AtmaALeÜ ipa�iLÜpaLÜA�R Banae/ " yasarTamaA jaA¬ r yasaka�o CeÜ�maA basa.® 30taba ipa�iLÜparTaka�o CeÜ�maA dgÜÜaure �ina yao maAnCeÜLeÜ paùFI rheka�o saunae.�saLeÜ yazaqyaA �gÜÜamava(aáAka�o paustaka� paùFIrheka�o iTayao.ipa�iLÜpaLeÜ �saLÜA�R Banae/ "kae� itamaILeÜ paùFeka�o kau�rAbauJdqCÜQÀ®

31 yasa maAinasaLeÜ BaNyao/ "ma ka�sarI bauJna saka�CÜuÀmaLÜA�R yastao maAnCeÜka�o KaA<cao CÜ jasaLeÜ vyaAKyaA maLÜA�RgÜÜairidna saka�CÜ.® yasapaiCÜ �saLeÜ ipa�iLÜpaLÜA�R caùFer�saka�o CeÜ�maA �A�r basnau inaman¤a,ÜÜa gÜÜarYo. 32�saLeÜpaùFdq gÜÜareka�o DamaR zaAs¤aka�o �Mza yastao iTayaoÉ

"jasarI BaeùfA ka�AiwÜna LÜigÜÜanCÜ BaeùfAka�o paAWÜAka�¤anaeka�o caupacaApa saAmau �iBanCÜ/ yasarI naq �naIrhe.

33 �naka�o �pahAsa gÜÜairyao �ina �naka�A �iDaka�ArhäKaoisa�. p£TvaImaA �naka�o jaIvana samaApta Bayao

�ina �naka�o saMntaAnahäka�o ivaxayamaA Bannau ka�osamaTaR h¦naeCÜÀ®

yazaqyaA 53É7-8

34 yasa �iDaka�ArILeÜ ipa�iLÜpaLÜA�R Banae/ "dyaA gÜÜarermaLÜA�R Bannauhosa �gÜÜamava(aáALeÜ ka�saka�o ivaxayamaA Banaeka�Ah¦na�À �naLeÜ �ApaÍnaq ivaxayamaA ika� �nya ka�saqka�o ivaxayamaABanaeka�A h¦naÀ® 35ipa�iLÜpaLeÜ bataA�na TaALeÜ. �naLeÜ yahIDamaRzaAs¤aka�o �MzabaAwÜ zauä gÜÜare �ina yaezaUka�o ivaxayamaAsausamaAcaAr �saLÜA�R Banae.

36�naIhä baAwoAmaA gÜÜa�rheka�o baeLÜA itanaIhä paAnaIBa�ka�o WÜA�<maA paugÜÜae. �iDaka�ArILeÜ BaNyao/ "her? yahA< paAnaICÜ? ka�saLeÜ maLÜA�R baiptasmaA h¦na deiKa roka�na saka�CÜÀ®37* 38 yasapaiCÜ �ipa�sarLeÜ rTa TaAma Banaer �AdezagÜÜarYo. duvaq ipa�iLÜpa r �iDaka�ArI paAnaI Ba� itar�oh°AiLÜ� �ina öpa�iLÜpaLeÜ itanaLÜA�R baiptasmaA gÜÜairid�.39jaba itanaIhä paAnaI baAihr �A� PaBauka�o �AtmaAöpa�iLÜpabaAwÜ Kaoisayao �iDaka�ArILeÜ �naLÜA�R pae�ir ka�ihlyaqpaina deKaena�. �iDaka�ArI �ApaÍnao Garka�o baAwÜo LÜAgÜÜae. �naIKauzaI iTa�. 40tar ipa�iLÜpa �zdodka�o zahrmaA deKaApare. �naI isajairyaAka�o zahr itar gÜÜa�Rrheka�A iTa�.�zdod deiKa isajairyaA jaA<dA baAwÜAmaA panaeR Pa yaeka� zahrmaA�naLeÜ sausamaAcaAr PacaAr gÜÜare.

zzzzaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaa ppppaaaaiiiirrrrvvvvaaaa((((aaaaR RRRnnnnaaaa yasa qba eLÜA zaAvaLÜLe Ü yaäzaLeÜmamaA parmaPaBa uka�A�nauyaAyaIhäLÜA�R �Baqá fr deKaA�<dq �ina itanaIhäLÜA�R

maAnaeR PayaAsa gÜÜairrheka�o iTayao. yasaqLeÜ itanaI PaDaAna paUjaAhArIka�hA< gÜÜa�. 2zaAvaLÜLeÜ PaDaAna paUjaAhArILÜA�R dmaIzaka�maAsaBaAGarhäLÜA�R Ka �IxwÜka�A maAgÜ Ü a R paihlyaA�na ehäKaojaIinaka�Alnae �naLÜA�R �iDaka�Ar id<dq ica·ÜãIhä LeÜKaIidnauhosa Banae. �saLeÜ yaid kau�naq pau xa vaA s¤aI ivazvaAsaIhäBae·Ü�A� Banae itanaIhäLÜA�R pa¤ae�r yaäzaLeÜma pa�ka�AR�RlyaA�naeCÜ.

3taba zaAvaLÜ dmaIzaka� gÜÜa�. jaba � zahrka�o najaIka�

ppppaaaadddd 33337777 Paka�Azaka�o kae�hI paiCÜlLÜo PaitaiLÜipahämaA pad 37TaipanCÜÉ "öpa�iLÜpaLeÜ �(ar id�/ 'yaid itamaI itam�ao sampaU,ÜÜaR �dyaLeÜivazvaAsa gÜÜaCQÜR Banae/ itamaI gÜÜanaR saka�CÜQ.¾ �iDaka�ArILeÜ Banae/ 'maivazvaAsa gÜÜaCÜuR ika� yaezaU Ka�IxwÜ parmaezvarkaq� pau¤a h¦nau h¦nCÜ.¾®

paugyao/ �caAnaka� �Aka�AzabaAwÜ PajvaiLÜta jyaoita �naka�o

9999

111188885555 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 9999ÉÉÉÉ4444----22227777caArqitar caimka�yao. 4zaAvaLÜ BaU�<maA LÜùfe. �saLeÜ ��wÜA�AvaAja �saqsa<gÜÜa baoLÜIrheka�o saunae/ "zaAvaLÜ/ zaAvaLÜ?itamaI maLÜA�R ika�na sataA�RrheCÜQÀ®

5zaAvaLÜLeÜ Banyao/ "tapaA�Rª ka�o h¦nauh¦nCÜ PaBauÀ® yao �AvaAjaLeÜ javaAba idyao/ "ma yaezaU h¦<. jasaLÜA�R

itamaI duÉKa id�rheCÜQ. 6�WÜ �ina zahr tapa�R jaA¬. yahA< ka�saqLeÜ itamaILÜA�R kae� gÜÜanauR panaeR bataA�R idnae CÜ.®

7zaAvaLÜsa<gÜÜa yaA¤aA gÜÜarIrheka�A maAinasahä yahA< iWÜÄ�[q�iBa�. taI maAinasahäLeÜ �AvaAja saunae tar ka�taq painaka�ohI paina deKaenana�. 8zaAvaLÜ BaU�<baAwÜ �WeÜ. �saka�oÜ�A<KaA KaoiLÜyao tar kae�hI deKna sakae�na. �taÉ zaAvaLÜsa<gÜÜa�A�ka�A maAinasahäLeÜ �naka�o hAta pa¤ae�r itanaLÜA�RdmaIzaka�samma LÜgÜÜae. 9taInaidna samma zaA¬LÜLeÜ nadeKnasaka�yao/ na KaAyao na ipayao.

10dmaIzaka�maA yaezaUka�A �ka� caeLÜA iTa�. �naka�o naA�<hnainayaA iTayao. PaBauLeÜ hnainayaAsa<gÜÜa sapanaAmaA BannauBayao/"hnainayaA?®

hnainayaALeÜ �(ar idyao/ "ma yahA< CÜu/ PaBau.®11PaBauLeÜ hnainayaALÜA�R BannauBayao/ "�WÜ �ina 'saoBaáo

gÜÜalLÜI¾ Bannae gÜÜalLÜIitar jaA¬. yahàdAka�o Gar pa(aALÜgÜÜaA¬. wAÜsaRsa Bannae WÜA�<ka�A zaAvaLÜ naA�< Ba�ka�omaAnCeÜLÜA�R Kaoja. � �ihLeÜ tyahA< PaATaRnaA gÜÜairrheCÜ.12zaAvaLÜLeÜ dzaRna deKyao. �ApaÍnao sapanaAmaA �saLeÜ hnainayaABannae maAnCeÜ �ApaU� Ba�itar �Ayao r itanaka�A hAtahä�ApaU� maAiTa rAiKaidyao. jasaæArA �saLeÜ pae�ir deKnasakaU�na�.®

13tar hnainayaALeÜ �(ar idyao/ "PaBau Daerq janaALeÜ maLÜA�Ryasa maAinasaka�o ivaxayamaA Bainasakae�ka�o CÜ. itanaIhäLeÜ Banaeyasa maAinasaLeÜ yaäzaLeÜmamaA tapaA�Rªka�A paiva¤a maAinasahäLÜA�Rka�itaka�o sataA�ka�o CÜ. 14�ihLeÜ ¬ dmaIzaka�maA �A�paugÜÜaeka�oCÜ. mauKya paUjaAhArIhäLeÜ ta<paA�RmaA ivazvaAsa gÜÜanaeR maAinasahäsabaqLÜA�R pak�a�nau Banaer �saLÜA�R �iDaka�Ar id�ka�o CÜ.®

15tar PaBauLeÜ hnainayaALÜA�R BannauBayao/ "jaA¬? maqLeÜzaAvaLÜLÜA�R maero ivaxayamaA rAjaAhäLÜA�R/ yahUdIhäLÜA�R r�Nya jaAitahäLÜA�R bataA�nauka�o inaimta �ka� paA¤aka�o äpamaAcaunaeka�o CÜu. 16ma �saLÜA�R sabaq kau�rA deKaA�naeCÜu jasaLeÜgÜÜadAR maero naA�<ka�o LÜAigÜÜa �saLeÜ ka�xwÜ BaogÜnau paCÜR.®

17�taÉ hnainayaA yahA<baAwÜ yahUdAka�A GartapaR� LÜAgyao.�saLeÜ �ApaÍnao hAta zaAvaLÜmaA rAKae �ina Banae/ "zaAvaLÜ/maero BaA�/ PaBau yaezaU jao itamaI �A�<dA baAwÜomaA deKaApanauR

Bayao �hA<LeÜ maLÜA�R itam�aomaA paWÜA�nau Ba�ka�o CÜ taAika�itamaILeÜ pae�ir deKna saka� r paiva¤a �AtmaAæArA itamaIBairpaU,ÜÜaR ho¬.® 18taurntaq/ maACÜAka�o ka�tLÜAhä jastaokae�hI �saka�o �A<KaAbaAwÜ Kasyao. zaAvaLÜ pae�ir deKna saka�naeBayao? � �WeÜ r baiptasmaA iLÜ�. 19 yasapaiCÜ �saLeÜ�iLÜka�ita Baojana gÜÜare r zarIrmaA pauna zai(aá PaApta gÜÜare.

zzzzaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜLLLLeeeeÜÜÜÜ ddddmmmmaaaaIIIIzzzzaaaakkkkaaaa��mmmmaaaaAAAA PPPPaaaaccccaaaaAAAArrrr ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaddddRRRRCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��zaAvaLÜ kae�hI idnasamma yaezaUka�A caeLÜAhäsa<gÜÜa dmaIzaka�maA

basae. 20caA<fq �saLeÜ yahUdIhäka�A saBaAGarhämaA yaezaUka�oivaxayamaA PacaAr gÜÜanaR TaALeÜ. �naLeÜ maAinasahäLÜA�R Banae/"yaezaU parmaezvarka�A pau¤a h¦nauh¦nCÜ.®

21sabaq maAinasahä zaAvaLÜka�o yastao kau�rA saunaer CÜða�pare. itanaIhäLeÜ Banae/ "yao yahI maAnCeÜ ho�na jaoyaäzaLeÜmamaA iTayao �ina yahI naA�<maA ivazvaAsa gÜÜanae RmaAinasahäLÜA�R naxwÜ gÜÜanaeR PayaAsa gÜÜadqR iTayaoÀ kae� � yahA<yaezaUka�A �nauyaAyaIhäLÜA�R pak�a�na �ina itanaIhäLÜA�RyaäzaLeÜmamaA mauKya paUjaAhArIhäka�hA< LÜAna �A�ka�o ho�naÀ®

22tar zaAvaLÜ Baána Baána PaBaAvazaALÜI Ba� �ina yaezaUnaq Ka�IxwÜ h¦nauh¦nCÜ BanaI isaë gÜÜadqR dmaIzaka�maA basnaeyahUdIhäLÜA�R �LÜ�maLÜ�LÜ paAirid�.

zzzzaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ yyyyaaaahhhhUUUUddddIIIIhhhhääääbbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ bbbbaaaaAAAA< <<<ccccaaaae eee23Daerq idna paiCÜ yahUdIhäLeÜ zaAvaLÜLÜA�R maAnaeR yaojanaAhä

banaA�. 24yaI yahUdIhäLeÜ rAta-idna zahrka�o Foka�AmaAzaAvaLÜLÜA�R Fuika�rheka�A iTa�. itanaIhä �naLÜA�R maAnaRcaAhnTae. tar zaAvaLÜLeÜ itanaIhäka�A yaojanaA jaAina sakae�ka�AiTa�. 25�ka� rAta �naka�A kae�hI ivazvaAsaIhäLeÜ yasazahrbaAwÜ BaAgÜna �naLÜA�R ma¶ta gÜÜare. itanaIhäLeÜ zaAvaLLÜA�R��wÜA wÜoka�rI iBa¤a hALe �ina nagÜÜar paKaARLÜka�o ��wÜApvaALÜbaAwÜ iCÜrA�r taLÜ BaáAre.

zzzzaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ yyyyaaaaääääzzzzaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜmmmmaaaammmmaaaaAAAA26 yasapaiCÜ zaA¬LÜ yaäzaLeÜmaitar gÜÜa�. �naLeÜ

ivazvaAsaIhäka�o Baáu,fmaA saimmaiLÜta h¦na ka�oizaza gÜÜare taritanaIhä �naIbaAwÜ frA�. ika�naBanae zaAvaLÜ saA<ica naqyaezaUka�A caeLÜA h¦na Banaer ivazvaAsa gÜÜarenana�. 27tar ba,ÜÜaARbasaLeÜ�naLÜA�R §vaIka�Ar gÜÜare �ina Paeirtahä ka�hA< lyaA� �inaka�sarI zaAvaLÜLeÜ dmaIzaka�ka�o baAwÜomaA PaBauLÜA�R deKaeka�AiTa� �ina ka�sarI PaBau �naIisata baolnau Bayao sao

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 9999ÉÉÉÉ22228888----11110000ÉÉÉÉ7777 111188886666itanaIhäLÜA�R va,ÜÜaRna gÜÜare. �ina �saLeÜ zaA¬LÜLeÜ kau�naqfribanaA yaezaUka�o ivaxayamaA dmaIzaka�maA ka�sarI PacaAr gÜÜaresao paina Banae.

28�ina yasaka�Ar,ÜÜa zaA¬LÜ ivazvaAsaIhäsa<gÜÜaq basae.�naI jataAtataq inaBaRya Ba�r yaäzaLeÜmamaA PaBauka�o PacaAr gÜÜadqRihùfe. 29zaAvaLÜ PaAyaÉ taI yahàdIhäsa<gÜÜa vaAtaARLÜApa gÜÜaTaeRjasaLeÜ �aIka� BaAxaA jaAndTae. itanaIhäsa<gÜÜa �naLeÜ taka�R-ivataka�Rpaina gÜÜare. tar �naIhäLeÜ zaA¬LÜLÜA�R maAnaeR PayaAsa gÜÜare.30jaba caeLÜAhäLeÜ yao kau�rA TaAhA paA� ika� itanaIhäLeÜzaA¬LÜLÜA�R isajairyaA Bannae zahrmaA LÜgÜÜae. yahA< deiKaitanaIhäLeÜ �naLÜA�R wAÜsaRsa zahrmaA paWÜA�.

31 yasarI caArqitar yahUdIyaA/ gÜÜaALÜILÜ r saAmairyaAka�Ama,fLÜIhämaA zaAinta CÜAyao. ivazvaAsaIhäka�o samaudAyaparAk�a�maI Ba� ika�naika� itanaIhä PaBauka�o frmaA basaeka�AiTa� �ina paiva¤a �AtmaALeÜ �tsaAihta taulyaA�ka�A iTa�. yasaqLeÜ gÜÜadAR ivazvaAsaIhäka�o saMKyaAmaA b£ië h¦na TaAlyao.

ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa iiiiLLLLÜÜÜÜÄÄÄÄ��AAAAmmmmaaaaAAAA rrrr jjjjaaaaoooo¹¹¹¹ppppaaaaAAAAmmmmaaaaAAAA32pa¤ausaLeÜ yaäzaLeÜma vairpairka�A sampaU,ÜÜaR zahrhä

yaA¤aA gÜÜare. itanaLeÜ taI ivazvaAsaIhäLÜA�R BaewÜGaAwÜ gÜÜare jaoiLÜÄ�AmaA basTae. 33iLÜÄ�AmaA itanaka�o �ka�janaA �AWÜ vaxaRdeiKa pa»aGaAta ibamaArLeÜ �asta Ba�ka�o �inayaAsa BannaemaAnCeÜsa<gÜÜa Baew Bayao. �inayaAsa �ApaÍnao ivaCYQnaAbaAwÜ calnasa(aqána iTayao. 34pa¤ausaLeÜ itanaLÜA�R Banae/ "�inayaAsa/ yaezaUKa�IxwÜLeÜ itamaILÜA�R inaka�o paAnauR h¦nCÜ/ �WÜ �ina itam�aoivaCYQnaA imaLÜA¬.® �inayaAsa tatka�ALÜ jauäða� �WYo.35iLÜÄ�A �ina zaAronamaA sabaq maAinasahäLeÜ �saLÜA�R deKae�ina PaBau yaezaU tapaR� pa�ika�R�.®

36jao¹paA Bannae zahrmaA yaezaUka�A �ka�janaA caeLÜI iTa�R.�naka�o naA�< taibataA iTayao. �naka�o �aIka� naA�< forka�sa�iTayao jasaka�o �TaR ho "hir,ÜÜaI®. itanaLeÜ maAinasahäka�ALÜAigÜÜa sadqva �saLÜ ka�Amahä gÜÜareka�I iTa�Rna �ina KaA<caopareka�AhäLÜA�R saDaq = paqsaA idinTana. 37pa¤ausa iLÜÄ�AmaABa�ka�o baeLÜA tabaItaA ibamaAr Ba�R �ina marI. itanaIhäLeÜ�naka�o zarIr Dao�R-paKaALeÜr maAiTa)o ta)AmaA rAKaIid�.38jao¹paAmaA Ba�ka�A caeLÜAhäLeÜ pa¤ausa iLÜÄ�AmaA iTayao Bannaesaunae. iLÜÄ�A jao¹paAka�o Ce�maA iTayao. yasaTaR itanaIhäLeÜpa¤ausa ka�hA< du�janaA maAnCeÜhä paWÜA�. itanaIhäLeÜ �naLÜA�RibantaI gÜÜare/ "dyaA gÜÜarer hAmaI Ba�ka�o WÜA�<maA iCÜwÜo�A�nauhosa?® 39pa¤ausa tayaAr Ba� �ina itanaIhäsa<gÜÜa

LÜAgÜÜae. jaba itanaI �A�paugÜÜae itanaIhäLeÜ itanaLÜA�R maAiTalLÜoka�oWÜAmaA LÜgÜÜae. sabaq ivaDavaAhä pa¤ausaka�A vairpair ä<dq�iBa�. itanaIhä ro�R-ka�rA�R �ina ivaLÜApa gÜÜairrheka�AiTa�. taibataA jaI�<do h¦<dAKaerI banaA�ka�I ka�owÜhä saATaq�Nya paoxaAka�hä itanaIhäLe deKaA�Ü. 40pa¤ausaLeÜ taIsabaqjanaALÜA�R baAihr jaAna Banaer paWÜA�. �naLeÜ Gau<ùfA weÜkae��ina PaATaRnaA gÜÜare. yasapaiCÜ itanaI tabaItaAka�o ma]tazarIrpai·Ü�pa�ika�R� r Banae/ "tabaItaA jauäða� �WÜ?® �naLeÜ �A<KaAhäKaoiLÜna�. jaba itanaLeÜ pa¤ausaLÜA�R diKana itanaI Ta¹paka� WÜAùfobaisana�. 41pa¤ausaLeÜ itanaLÜA�R hAtaka�o saAhrA id�r �WÜA�. yasapaiCÜ �naLeÜ ivazvaAsaIhäLÜA�R fAkae�/ ivaDauvaIhäLÜA�Rka�oWÜAiBa¤a baoLÜA�. itanaLeÜ taibataA jaI�<do Ba�ka�I itanaIhäLÜA�RdeKaA�? 42jao¹paAka�A caArqitarka�A maAinasahäLeÜ yao GawÜnaAka�oivaxayamaA saunae. DaerqjanaA PaBau pai·Ü� LÜAgÜÜae. 43pa¤ausa jaoppaAmaADaerq idnasamma basae. �naI izamaona naA�<ka�o CÜALÜAka�o ka�AmagÜÜanaeR ka�maIRsa<gÜÜa basae.

ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa rrrr kkkkaaaa��nnnnaaaaIIIIR RRRiiiiLLLLÜÜÜÜyyyyaaaassssaaaaisajairyaA Bannae zahrmaA ka�naIRiLÜyasa naA�< Ba�ka�o�ka�janaA maAinasa iTa�. �naI romana �ka�A�Rka�A

palwÜnaka�A �ka� janaA ka�ptaAna iTa� jasaLÜA�R "�wÜAiLÜyana®BainanTyao. 2ka�naIRiLÜyasa �ka� DaAimaRka� maAinasa iTa�. �naIr �nya maAinasahä jao �nakaq� GarmaA basTae sa ya saA<caoparmaezvarLÜA�R �ArADanaA gÜÜaTaeR. �naLeÜ gÜÜarIbahäLÜA�R yaTaAzaka�yapaqsaA-äipayaA idnTae. ka�naIRiLÜyasaLeÜ ina ya parmaezvarka�oPaATaRnaA gÜÜaTaeR. 3�ka� palwÜ �parAnh taIna bajaeitar/ ka�naIRiLÜyasaLeÜspaxwÜ �ka� dzaRna deKae. yahA<itanaLeÜ �ka� §vagÜÜaRdUta �ApaU�itarq"ka�naIRiLÜyasa?® Bandq �A�rheka�o deKae.

4ka�naIRiLÜyasaLeÜ §vagÜÜaRdUtaLÜA�R frA�r here �ina Banae/"tapaA�Rª kae� caAhnau h¦nCÜ/ PaBauÀ®

§vagÜÜaRdUtaLeÜ Banae/ "parmaezvarLeÜ itam�ao PaATaRnaA saunnau Bayao�ina gÜÜarIba/ duÉKaIhäPaita gÜÜareka�o dAna deKnau Bayao.parmaezvarLeÜ itam�ao samBaánaA gÜÜanauR h¦<dqCÜ. 5kae�hI maAinasahäjao¹paA zahrmaA paWÜA¬. izamaonaLÜA�R pa�ka�AR�R lyaA�na itam�aAkae�hI maAinasahä paWÜA¬ jasaLÜA�R pa¤ausa paina BainanCÜ.6izamaona jauna maAnCeÜka�omaA basdqCÜ �saka�o naA�< painaizamaona naÏ ho. � CÜALÜAka�o ka�Ama gÜÜanaeR ho. �saka�o Garsamau�ka�o naijaka�maA iTayao.® 7ka�naIRiLÜyasasa<gÜÜa baolnae §vagÜÜaRdUtagÜÜayao. ka�naIRiLÜyasaLLeÜ �ApaÍnaA du�janaA naoka�rhä r �ka�janaAisapaAhILÜA�R baoLÜA�. tyao isapaAhI DaAimaRka� Pava]itaka�A

11110000

111188887777 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 11110000ÉÉÉÉ8888----33333333vyai(aá iTa�. itanaI ka�naIRiLÜyasaka�o vyai(aágÜÜata sahyaogÜÜaIiTayao. 8ka�naIRiLÜyasaLeÜ taI taInaqjanaALÜA�R rAm�arI gÜÜarer kau�rAsamBaáAyao. yasapaiCÜ itanaIhäLÜA�R jao¹paA paWÜA�Rid�.

9�ka�oR idna taI taInaqjanaA yaA¤aA gÜÜairrhe �ina jao¹paAzahr najaIka� �A�RpaugÜÜae. yasabaeLÜA pa¤ausa CÜta maAiTa PaATaRnaAgÜÜanaR BanaI gÜÜa�. yao maDyaA�Üka�o baeLÜA iTayao. 10pa¤ausaBaoka�o iTa�. itanaI KaAna caAhnTae. itanaIhäLeÜ BaojanatayaAr gÜÜarIrheka�o baeLÜA dzaRna deKae. 11�naLeÜ �Aka�AzaKaulLÜA deKae �ina WÜULÜo ÂgÜÜaAka�o wÜuk�a�A jastao kae�hI taLÜKasaIrheTyao. yao WÜULÜo ÂgÜÜaA yasaka�A caAr kau�naA æArA�iùf�ka�o iTayao �ina BaU�<maA Baáir�ka�o iTayao. 12Pa yaeka�ika�isamaka�A PaA,ÜÜaI yahA< iTa�- ihMf�nae PaA,ÜÜaIhä/ DaiêanaePaA,ÜÜaIhä/ �ina hAvaAmaA �ùf�nae carA-cauäÄ�[Ihä. 13 yasapaiCÜ�ka� �AvaAjaLeÜ pa¤ausaLÜA�R BaNyao/ "�WÜ pa¤ausa/ kau�naqpaina��wÜA sajaIva PaA,ÜÜaI maArer KaA¬.®

14tar pa¤ausaLeÜ Banae/ "ma yastao ka�ihlyaq gÜÜanaqR Cqna/PaBau? maqLeÜ yastao kau�naq paina �zauë r �paiva¤a KaAnaAKaA�ka�o Cqna.®

15tar �AvaAjaLeÜ �saLÜA�R doêao palwÜ BaNyao/ "parmaezvarLeÜtaI sabaq kau�rAhä zauë Ba�ka�o Gaoxa,ÜÜaA gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ.yasaTaR itamaI yasaLÜA�R '�paiva¤a¾ nasaoca?¾® 16yastaoGawÜnaA taInapalwÜ Bayao. yasapaiCÜ sabaq caIjahä �Aka�Azaitarqpa�ka�AR�r LÜgyao.

17yastao dzaRnaka�o mataLÜva kae� hoLÜA Banaer pa¤ausa CÜða�pairrhe.

yasabaeLÜA ka�AnaIRiLÜyasaLeÜ paWÜA�ka�A maAnCeÜhäLeÜ izamaonaka�oGar pa(aA LÜgÜÜaA�. itanaIhä dqLÜomaA �iBarheka�A iTa�.18itanaIhäLeÜ jaoùfLeÜ baoLÜA� �ina saoDae/ "kae� izamaonapa¤ausa yahA< basdqCÜÀ®

19pa¤ausa yahI dzaRnaka�o ivaxayamaA saoicarheka�A iTa�.tar �AtmaALeÜ �naLÜA�R BannauBayao/ "her? taIna janaA maAnCeÜhäLeÜitamaILÜA�R KaoijarheCÜ. 20�WÜ �ina talLÜo talLÜAmaAjaA¬. taI maAinasahäsa<gÜÜa �pWeÜro namaAnaI jaA¬. maqLeÜitanaIhäLÜA�R itamaI ka�hA< paWÜA�ka�o h¦<.® 21taba pa¤ausa taImaAinasahä Ba�ka�hA< ta)o ta)AmaA �oLeÜR. �naLeÜ Banae/"itamaIhäLeÜ KaojaIrheka�o maAinasa ma h¦<. itamaIhä ika�nayahA< �AyaQ=À®

22taI maAinasahäLeÜ Banae/ "ka�naIRiLÜyasa �ka� saqinaka��ipa�sar h¦na�. �naI DaAimaRka� Pava]itaka�A maAinasa h¦na�; �naIparmaezvarka�o �ArADanaA gÜÜadRCna�Ü. sampaU,ÜÜaR yahUdIhäLeÜ �hA<LÜA�R

sammaAna gÜÜadRCÜna�. �ka� paiva¤a §vagÜÜaRdUtaLeÜ �hA<ka�o GarmaAtapaA�RªLÜA�R inaman¤a,ÜÜaA gÜÜanau R Bannau Ba�Tyao taAika� �hA<LeÜtapaA�RbaAwÜ kae�hI sandezahä saunna sakau�na.® 23pa¤ausaLeitanaIhäLÜA�R iBa¤a �A�nae r �Aja rAtaI kae�vaLÜ yahIbasnae �A�ah gÜÜare.

�ka�oRidna pa¤ausa tayaAr Ba�r taI taInajanaA maAinasahäsa<gÜÜagÜÜa�. kae�hI jao¹paAka�A caeLÜAhä paina pa¤ausa sa<gÜÜa gÜÜa�.24�ka�oRidna itanaIhä isajairyaA Bannae zahrmaA �A�RpaugÜÜae.ka�naIRiLÜyasaLeÜ itanaIhäLÜA�R paKaIRrheka�A iTa�. �naLeÜpaihlyaqbaAwÜ �ApaÍnaA santaAnahä r �ApaÍnao saATaIhäLÜA�RGarmaA BaeLÜA gÜÜairsakae�ka�A iTa�. 25jaba pa¤ausa Gar iBa¤apasae/ ka�naIRiLÜyasaLeÜ �naIsa<gÜÜa BaewÜ gÜÜare �ina pa¤ausaka�opaA�maA inah¦ir�r ZëA gÜÜare. 26tar pa¤ausaLeÜ �naLÜA�R �WÜ�nae�A�ah gÜÜare. pa¤ausaLeÜ Banae/ "�WÜ? ma kae�vaLÜ itamaI jastaqmaAnCeÜ h¦<.®27pa¤ausa ka�naIRiLÜyasasa<gÜÜa vaAtaARLÜApa gÜÜadqR iBa¤apasae �ina yahA< baùFI maA¤amaA maAinasahä BaeLÜA Ba�ka�AdeKae. 28�naLeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ "itamaIhäLeÜ jaAndCÜAÏika� yahUdI Ba�r �ä vaMzaka�A maAinasahäsa<gÜÜa yasarI saMgÜÜatagÜÜanauR �TavaA maAinasahäka�omaA jaAnau yahUdIhäka�o vyavasTaAka�oiva¨ë ho. tar parmaezvarLeÜ maLÜA�R deKaA�R saka�nau Ba�ka�oCÜ ika� maqLeÜ ka�saqLÜA�R '�paiva¤a¾ �TavaA '�zauë¾ BanaerBannau h<dqna. 29 yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜ ma yahA< kau�naq �A»aepa ivanaq�A�<. �ba maLÜA�R Bannau kae� ka�Ar,ÜÜaLeÜ maLÜA�R yasarIbaoLÜA�ka�o ho.®

30ka�naIRiLÜyasaLeÜ Banae/ "caAr idna �iGa/ yasabaeLÜA maGarmaA PaATaRnaA gÜÜarIrheka�o iTa�. yao �parAnh taIna bajaeka�oiTayao. yahI samayamaA Ba�ka�o ho. �caAnaka� �ka�janaA§vagÜÜaRdUta caimka�LÜo ÂgÜÜaA LÜgÜÜaA�r maero saAmaunnae �iBa�.31itanaLeÜ Banae/ "ka�naIRiLÜyasa? parmaezvarLeÜ itam�ao PaATaRnaAsaunnau Bayao �ina gÜÜarIba-duÉKaIhäLÜA�R itamaILeÜ dAna id�ka�odeKnau Bayao. parmaezvarLeÜ itamaILÜA�R yaAd gÜÜanau R h¦nCÜ.32 yasaqLeÜ zahr jao¹paAmaA maAnCeÜhä paWÜA¬ r izamaonaLÜA�RyahA< �A�nae inavaedna gÜÜar jasaLÜA�R pa¤ausa paina BainanCÜ.pa¤ausaLÜA�R �A�nae �A�ah gÜÜar. �naI isamaona CÜALÜAka�oka�maIRka�o GarmaA basaeka�A CÜna�. �saka�o Gar samau�ka�o CeÜ�maACÜ.¾ 33yasaka�Ar,ÜÜa maqLeÜ ta<paA�RªLÜA�R taurnta iLÜ�r �A�naBaina maAnCeÜ paWÜA�. tapaA�Rª �A�idnau naÏ hAm�ao LÜAigÜÜa rAm�aoBayao. yahA< hAmaI �ba parmaezvar sama»a CÜAÏ taI sabaqkau�rAhä saunnaLÜA�R jao PaBauLeÜ Bannau BanaI ta<paA�RLÜA�R�Adeza idnau Ba�ka�o CÜ.®

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 11110000ÉÉÉÉ33334444----11111111ÉÉÉÉ11113333 111188888888kkkkaaaa��nnnnaaaaIIIIR RRRiiiiLLLLÜÜÜÜyyyyaaaassssaaaakkkkaaaa��oooo GGGGaaaarrrrmmmmaaaaAAAA ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaakkkkaaaa��oooo BBBBaaaaAAAAxxxxaaaa,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa

34pa¤ausaLeÜ baolna zauä gÜÜare/ "�ba maqLeÜ saA<ccaq bauJCÜuika� parmaezvarka�o inaimta sabaq maAinasahä �ka� samaAna h¦na�.35�ina hreka� rAxw°ÜmaA parmaezvarLeÜ yasaLÜA�R §vaIka�ArgÜÜanauRh¦nCÜ/ jasaLeÜ �hA<ka�o �ArADanaA gÜÜaCÜR �ina jae sahI CÜ yao gÜÜaCÜR. 36parmaezvar yahUdIhäsa<gÜÜa baolnau Ba�ka�o CÜ.parmaezvarLeÜ yaezaU Ka�IxwÜka�o jao sabaq maAinasaka�A parmaPaBauh¦nauh¦nCÜ jasaka�o maADyamaæArA zaAintaka�o sausamaAcaAr �naIhäka�ALÜAigÜÜa paWÜA�nau Bayao. 37yahUdIyaA Bair kae� Bayao Bannaekau�rA itamaIhäLÜA�R TaAhA hoLÜA. yao gÜÜaALÜILÜmaA yaUhnnaALeÜbaiptasmaAka�o baAremaA maAinasahäLÜA�R PacaAr gÜÜare paiCÜ zauäBa�ka�o ho. 38itamaI naAsartaka�A yaezaUka�o ivaxayamaA jaAndCÜQ.parmaezvarLeÜ �hA<LÜA�R paiva¤a-�AtmaA r zai(aá PadAna¾ gÜÜarerKa�IxwÜ banaA�nau Bayao. yaezaU caArqitar maAinasahäka�A LÜAigÜÜarAm�ao ka�Ama gÜÜadqR jaAnauBayao �ina PaetaAtmaA vaA duxwÜAtmaALÜAgÜÜaeka�A maAinasahäLÜA�R �hA<LeÜ inaka�o paAnauRBayao. yasaLeÜparmaezvar yaezaUka�o saATamaA Ba�ka�o PamaA,ÜÜa idd<CÜ. 39hAmaILeÜ�hA<LeÜ yahUdIyaA r yaäzaLeÜmamaA gÜÜanau R Ba�ka�A sampaU,ÜÜa Rka�AyaRhä deKyaAÏ. hAmaI yao deiKarheka�A CÜQ. yasaka�osaA»aI bainarheCÜQ. tar itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�R ka�AWÜLeÜ banaA�ka�ok�aU�samaA Bauá,fYA�r maAre. 40tar/ �hA<ka�o ma] yau Ba�ka�otaIna idna paiCÜ parmaezvarLeÜ �hA<LÜA�R baQrA�nau Bayao �inamaAinasahäLÜA�R CÜLÜRða� yaezaULÜA�R deKaA�idnau Bayao. 41taryaezaULÜA�R sabaq maAinasahäLeÜ deKna sakae�nana�. jajasaLÜA�RparmaezvarLeÜ saA»aIka�o äpamaA CÜAnnau Ba�ka�o iTayao itanaIhäLeÜmaA¤a yaezaUka�o dzaRna paA�. hAmaI taI saA»aIhä hAÏ �hA<ma] yaubaAwÜ baQre paiCÜ hAmaILeÜ yaezaUsa<gÜÜaq KaAnaAipanaA gÜÜarYQ.42yaezaULeÜ hAmaILÜA�R PacaAr gÜÜanau R �ina maAinasahäLÜA�RBannauBayao ika� �ha<LÜA�R maA¤a parmaezvarLeÜ jaI�<do maAinasahä�ina m£tahäka�o paina NyaAya gÜÜanaRka�A inaimta CÜAnnau Ba�ka�oho. 43Pa yaeka� maAinasaÜ jasaLeÜ yaezaU maAiTa ivazvaAsa gÜÜadRCÜyaezaUka�o naA�<maA �saLeÜ paApahä maApa� paA�naeCÜ. sampaU,ÜÜaR�gÜÜamava(aáAhäLeÜ �naka�o sa yataA saAivata gÜÜare.®

��----yyyyaaaahhhhUUUUddddIIIIhhhhäääässssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ppppaaaaiiiivvvvaaaa¤¤¤¤aaaa----��AAAAttttmmmmaaaaAAAA44pa¤ausa baoiLÜrheka�o baeLÜA sandeza saunnae taI sabaq

maAinasahämaA paiva¤a �AtmaA �¤anau Bayao. 45yahUdIivazvaAsaIhä jao pa¤ausasa<gÜÜa yahA< �A�ka�A iTa� itanaIhäCÜða� pare ika�naka�I �-yahUdIhämaA paina paiva¤a-�AtmaAka�o�pahAr baixaR�ka�o iTayao. 46yahUdIhäLeÜ taI �-yahUdIhäLeÜ

ivaiBanna BaAxaAhä baoLeÜka�A r parmaezvarka�o stauita gÜÜareka�osaunae. yasapaiCÜ pa¤ausaLeÜ Banae/ 47"kae� ka�saqLeÜ paAnaILÜA�Rroka�na saka�CÜ jasaæArA yaI maAinasahäLÜA�R baiptasmaA gÜÜanaRbaAwÜroka�na saika�nCÜÀ itanaIhäLeÜ paina hAmaIhäLeÜ jastaq paiva¤a�AtmaA PaApta gÜÜareka�A CÜna�?® 48taba pa¤ausaLeÜ ka�naIRiLÜyasa/�naka�A santaAnahä �ina saATaIhäLÜA�R yaezaU Ka�IxwÜka�onaA�<maA baiptasmaA idnae �A$aA id�. taba maAinasahäLeÜpa¤ausaLÜA�R kae�hI idnasamma yahI basaIidnae ibantaI gÜÜare.

ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa yyyyaaaaääääzzzzaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜmmmmaaaa ppppaaaa��kkkkaaaaR RRR��nnnnCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��yahUdIyaAmaA Paeirtahä r dAjau-BaA�häLeÜ �-yahUdIhäLeÜ paina parmaezvarka�o iza»aALÜA�R §vaIka�Ar

gÜÜareka�o TaAhA paA�. 2tar jaba pa¤ausa yaäzaLeÜma pa�ika�R�ka�itapaya yahUdI ivazvaAsaIhäLeÜ �naIsa<gÜÜa yasa ivaxayamaAbahsa gÜÜare. 3itanaIhäLeÜ Banae/ "tapaA�ª taI �-yahUdIhäka�AGar jaAnauBayao. tapaA�RªLeÜ yastaA maAinasahäsa<gÜÜa basaer Baojanasamma gÜÜanauRBayao?®

4pa¤ausaLeÜ itanaIhäLÜA�R sampaU,ÜÜaR ka�TaA ivastaAr gÜÜarerbataA�. 5�naLeÜ Banae/ "ma jao¹paA zahrmaA iTa�<. maqLeÜPaATaRnaA gÜÜarIrheka�o baeLÜA maqLeÜ ��wÜA dzaRna paA�<. yasadzaRnamaA maqLeÜ WÜULÜo ÂgÜÜaA jastao kae�hI �Aka�AzabaAwÜ taLÜ�oiLÜRrheka�o deKae|. yasaLÜA�R yasaka�o sabaq caArq ka�o,ÜÜabaAwÜsamaAita�ka�o iTayao. tyao ma Ba�ka�omaA �Ayao. 6jaba maqLeÜiBa¤a here= maqLeÜ yahA< caArKau·Ü�e sTaLÜcar pazauhä jaMgÜÜaLÜIjanaAvar/ Gaêanae sapaR jaAitaya PaAi,ÜÜa �ina �Aka�Azaka�AcarAcauäÄ�Ihä deKae. 7taba maqLeÜ �ka� �AvaAjaLeÜ maLÜA�RBainarheka�o saunae/ '�WÜ pa¤ausa? kau�naq paina jaIivata PaA,ÜÜaI maArr KaA¬?¾ 8tar maqLeÜ Banae/ 'ma ka�dAipa yasao gÜÜanaeR Cqna/PaBau? maqLeÜ yastao kau�naq caIja KaA�ka�o Cqna jauna �paiva¤a�TavaA �zauë hoÜ.¾ 9tar �Aka�AzabaAwÜ �A�ka�o �AvaAjaLeÜpae�ir BaNyao/ 'parmaezvarLeÜ Gaoxa,ÜÜaA gÜÜanauRBayao ika� yaI sabaqcaIjahä zauë CÜna. yasaTaR itamaI itanaIhäLÜA�R �paiva¤anasaoca?¾ 10yastao taInapalwÜ Bayao. yasapaiCÜ sampaU,ÜÜaR Taoka��Aka�Aza itarq LÜigÜÜayao. 11 yasaq samayamaA ma baisarheka�o yasa GarmaA taInajanaA maAinasahä �A�. taI taInajanaAmaAnCeÜhäLÜA�RÜ isajairyaA zahrbaAwÜ maero inaimta paWÜA��ka�AiTa�. 12�AtmaALeÜ maLÜA�R naihicka�caA� ka�na jaA¬ BannauBayao.yaI CÜÉ janaA dAjau-BaA�hä paina masa<gÜÜa gÜÜa�. hAmaIka�naoRiLÜyasaka�o GarmaA gÜÜayaQ=. 13ka�naoRiLÜyasaLeÜ GarmaA �iBarheka�o§vagÜÜaRdUtaLÜA�R deKaeka�o kau�rA gÜÜare. §vagÜÜaRdUtaLeÜ �naLÜA�R Banae/

11111111

111188889999 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 11111111ÉÉÉÉ11114444----11112222ÉÉÉÉ6666'kae�hI maAinasahä jao¹paAitar paWÜA¬ �ina izamaona pa¤ausaLÜA�R�A�nau Bannae inaman¤a,ÜÜa gÜÜar. 14�naLeÜ itamaIhäLÜA�R taIkau�rA BannaeCÜna� jasaLeÜ itamaILÜA�R �ina itam�aA GarmaA basnaesabaq maAinasahäLÜA�R bacaA�<nae CÜna�.¾ 15jaba maqLeÜ BaAxa,ÜÜazauä gÜÜare|/ paiva¤a �AtmaA itanaIhämaA yasarInaq �A�nau BayaojasarI PaArmBamaA hAmaI ka�hA< �A�nauBa�ka�o iTayao. 16tabamaLÜA�R PaBau yaezaUka�o vacanaka�o samBaánaA Bayao. PaBauLeÜBannauBa�ka�o iTayao/ 'yaUhnnaALeÜ maAinasahäLÜA�R paAnaILeÜ baiptasmaAgÜÜare/ tar itamaI paiva¤a �AtmaAæArA baiptasmaA h¦naeCÜQ.¾17PaBauLeÜ taI maAinasahäLÜA�R yahI �pahAr idnau Bayao jaunahAmaILÜA�R idnauBa�ka�o iTayao jasaLeÜ parmaPaBau yaezaU Ka�IxwÜmaAiTa ivazvaAsa gÜÜare. taba maÜ ka�o h¦< parmaezvarka�o ka�Amaband gÜÜanaeRÀ®

18jaba yahUdI ivazvaAsaIhäLeÜ yaI kau�rAhä saunae/itanaIhäLeÜ taka�R gÜÜanaR CÜAùfe. itanaIhäLeÜ parmaezvarka�oPazaMsaA gÜÜare r Banae/ "taba parmaezvarLeÜ �-yahUdIhäLÜA�Rpaina �dya pairvataRna gÜÜanaeR �ina hAm�ao jastaq jaIvana PaAptagÜÜanaeR �naumaita idnau Bayao.®

��iiiinnnnwwwwÜÜÜÜ��ooookkkkaaaa�� ttttaaaappppaaaa��R RRR ssssaaaau uuussssaaaammmmaaaaAAAAccccaaaaAAAArrrr19istapa�nasa maAir� paiCÜ Kaedo zauä gÜÜair�ka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ

ivazvaAsaIhä caArq tapa�R CÜrpaxwÜ Ba�. ka�itapaya ivazvaAsaIhäpa�oinaisayaA/ saA�Pasa r �inwÜ�oka� jastaA wÜAùfAwÜAùfA WÜA�<hämaAgÜÜa�. tar itanaIhäLeÜ yahUdIhäLÜA�R maA¤a sausamaAcaAr Banae.20ka�itapaya taI ivazvaAsaIhä saA�Pasa r saA�renaIka�AnaAgÜÜairka�hä iTa�. jaba taI maAinasahä �inwÜ�oka� �A�RpaugÜÜae/itanaIhä �aIka�häsa<gÜÜa paina baolna LÜAgÜÜae �ina itanaIhäLÜA�RPaBau yaezaUka�o ivaxayamaA sausamaAcaAr Banae. 21PaBauka�o zai(aáitanaIhäsa<gÜÜa iTayao. �ina WÜULÜo saMKyaAmaA maAinasahäLeÜparmaPaBauLÜA�R ivazvaAsa gÜÜanaR �ina �nausar,ÜÜa gÜÜanaR LÜAgÜÜae.

22�inwÜ�oka�maA nayaA< ivazvaAsaIhä Ba�ka�A samaAcaArhäyaäzaLeÜmaka�o ma,fLÜImaA paugyao. yasaqLeÜ itanaIhäLeÜba,ÜÜaARbaAsaLÜA�R �önwÜ�oka�maA paWÜA�. 23-24ba,ÜÜaARbaAsa �ka��saLÜ vyai(aá iTa�. � paiva¤a-�AtmaA r ivazvaAsaLeÜpairpaU,ÜÜaR iTayao. jaba �naI yahA< �A�paugÜÜae paiCÜ ba,ÜÜaARbaAsaLeÜ�inwÜ�oka�ka�A maAinasahämaA parmaezvarLeÜ � yanta �iDaka��AzaIvaARd id�ka�o deKae. yasaLeÜ �naLÜA�R � yanta KauzaIbanaAyao. �naLeÜ yahA<ka�A sampaU,ÜÜaR ivazvaAsaIhäLÜA�R PaotsaAhnaidyao. �naLeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ "�ApaÍnaA ivazvaAsahäka�ihlyaq nahrA¬. saDaÏ parmaPaBauka�o �A$aA iBa¤aI �dyaLeÜ

paALÜna gÜÜar.® �iDaka� BandA �iDaka� maAinasahä parmaPaBauka�A ivazvaAsaIhä Ba�.

25 yasapaiCÜ/ ba,ÜÜaARbaAsa wÜAsaRsa Bannae zahrtapa�R LÜAgÜÜae.�naI zaAvaLÜLÜA�R KaojaIrheka�A iTa�. 26zaAvaLÜLÜA�R jaba�naLeÜ Bae·Ü�A�/ ba,ÜÜaARbaAsaLeÜ itanaLÜA�R �inwÜ�oka� LÜgÜÜae.zaAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsa yahA< paurA �ka� baxaR basae. itanaIhäLeÜ ya<hA ma,fLÜIka�A saBaAÜhämaA BaAgÜÜa iLÜ� �ina DaerqmaAinasahäLÜA�R iza»aA id�. PaTamapalwÜ �inwÜ�oka�maAivazvaAsaIhäLÜA�R "Ka�Iixwyanahä® Baina�.

27yasa samayamaA kae�hI �gÜÜamava(aáAhä yaäzaLeÜmabaAwÜ�inwÜ�oka� itar gÜÜa�. 28itanaIhä maDyae �ka�janaA �gÜÜaAbasaiTayao. �inwÜ�oka�maA �gÜÜaAbasa �iBa� �ina paiva¤a-�AtmaAka�omaApaR�ta �gÜÜamavaA,ÜÜaI gÜÜare/ "sampaU,ÜÜaR saMsaArBair mahA �inaka�ALÜh¦naeCÜ.® :yao sam�aAwÜ ka�LÜQifyasaka�o samayamaA GawYoò.29caeLÜAhäLeÜ yahUdIyaAmaA basnae �ApaÍnaA dAjaU-BaA� riddI-baihnaIhäLÜA�R sahAyataA paWÜA�nae ina,ÜÜaRya gÜÜare. Pa yaeka�LeÜ�ApaU�LeÜ jaita saika�nCÜ idnae ina,ÜÜaRya iLÜ�. 30itanaIhäLeÜpaqsaA bawÜuLe Ür ba,ÜÜaARbaAsa r zaAvaLÜLÜA�R id�. itanaIhäLeÜtaI paqsaA yahUdIyaAka�A ��ajahäLÜA�R id�.

hhhheeeerrrroooodddd ��iiii��aaaappppaaaaAAAALLLLeeeeÜÜÜÜ mmmmaaaa,,,,ffffLLLLÜÜÜÜIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ssssaaaattttaaaaAAAA�� yaita naq baeLÜA : yahI samayamaqò rAjaA herodLeÜma,fLÜIka�A ka�itapaya maAinasahäLÜA�R sataA�na TaALeÜ.

2herodLeÜ yaAkaU�baLÜA�R tarvaArLeÜ maAnauR Bannae h¦kau�ma gÜÜare.yaAkaU�ba yaUhnnaAka�A BaA� iTa�. 3herodLeÜ deKae ika� yahUdIhäLeÜ yao mana parA�. yasaka�Ar,ÜÜa �naI �iGa gÜÜa� �inapa¤ausaLÜA�R paina pak�ae�. yao GawÜnaA yahUdIhäka�o inastaArcaAùfka�o* samayamaA GaweÜka�o iTayao. 4herodLeÜ pa¤ausaLÜA�Rpak�ae�r jaeLÜmaA TaunaAmaA rAKae. saoH-janaA isapaAhIhäLeÜpa¤ausaLÜA�R ka�ùfA najarmaA rAKae. herodLeÜ pa¤ausaLÜA�RinastaArcaAùfka�o paiCÜ janataA sama»a lyaA�nae yaojanaA gÜÜare.5yasaqLeÜ �naLeÜ pa¤ausaLÜA�R jaeLÜmaA rAKae. tar ma,fLÜILeÜpa¤ausaka�o LÜAigÜÜa parmaezvarLÜA�R LÜgÜÜaAtar PaATaRnaA gÜÜarIrhe.

ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ jjjjaaaae eeeLLLLÜÜÜÜ CCCCÜÜÜÜooooù ùùùffffddddCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��6pa¤ausa du�janaA isapaAhIhäka�A maABaámaA sautaIrheka�A

iiiinnnnaaaassssttttaaaaAAAArrrr ccccaaaaAAAAù ùùùffff yahàdIhäka�o mah vapaU,ÜÜaR idna. maozaAka�o samayamaAparmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�R imaZmaA dAsa vabaAwÜ mau(aá gÜÜarA�nau Ba�ka�osamBaánaAmaA yao idna Pa yaeka� vaxaR ivazaexa KaAnaA KaAnCÜna�.

iTa�. �naLÜA�R du�wÜA saAÄ�[LÜALeÜ baA<iDa�ka�o iTayao. �ä

11112222

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 11112222ÉÉÉÉ7777----11113333ÉÉÉÉ2222 111199990000isapaAhIhä kaq�dKaAnaAka�o Foka�AmaA pahrA id�rheka�A iTa�.yao rAtaka�o samaya iTayao. herodLeÜ pa¤ausaLÜA�R BaoiLÜpalwÜjanataAsama»a lyaA�na saAÎcaIrheTyao. 7�caAnaka� parmaPaBauka�o§vagÜÜaRdUta yahA< �iBayao. ka�oWÜABair Paka�Aza caimka�yao.§vagÜÜaRdUtaLeÜ pa¤ausaLÜA�R �ka�pai·Ü� §pazaR gÜÜarer �naLÜA�R vyaU<BaáA�.dUtaLeÜ Banae/ "caA<ùfo/ �WÜ?® saAÄ�[LÜAhä pa¤ausaka�A hAtahäbaAwÜsauilka��. 8§vagÜÜaRdUtaLeÜ pa¤ausaLÜA�R Banae/ "tayaAr hQ/ itam�aAjau(aAhä LÜgÜÜaA¬.® pa¤ausaLeÜ yasaq gÜÜare. dUtaLeÜ BaNyao/"itam�ao vas¤a LÜgÜÜaA¬ r maero paiCÜ LÜAgÜÜa.® 9taba §vagÜÜaRdUta yahA<baAwÜ inaiska�� r pa¤ausa paina �naqka�o paiCÜ LÜAgÜÜae.pa¤ausaLeÜ jaAnaena ika� §vagÜÜaRdUtaLeÜ jae gÜÜairrheka�A iTa� yaosaA<cao iTayao. �saLeÜ saocyao ika� �saLeÜ dzaRna deiKarheCÜna�.10pa¤ausa r §vagÜÜaRdUta paihLÜo yasapaiCÜ doêao pahre caQka�IhäBa�r inaiska��. tabaÜ itanaIhä pa�LÜAmaka�o æAr Ba� itarpaugÜÜae jasaLeÜ itanaIhäLÜA�R zahrdeiKa CÜuwYA�ka�o iTayao. yaoPavaezaæAr itanaIhäka�o inaimta �Apaq� KauiLÜyao. yasa æArÜBa�r itanaIhä baAihr inaskae� r �ka� Ka,fka�o dUrI paArgÜÜarer gÜÜa�. yasapaiCÜ �caAnaka� §vagÜÜaRdUta �ilpayao.

11taba pa¤ausaLeÜ kae� Ba�ka�o iTayao Banaer TaAhA paA��ina �Apaq�LÜA�R Banae/ "�ba maqLeÜ TaAhA paA�< ika� yaovaAstavamaA sa ya rheCÜ. parmaPaBauLeÜ �ApaÍnaA §vagÜÜaRdUta paWÜA�nauBayao �ina maLÜA�R herodbaAwÜ bacaA�nau Bayao. yahUdIhäLeÜmamaAiTa kae�hI �iPaya GawÜnaA h¦nCÜ BanaI saocae hoLÜAna�. tarmaLÜA�R PaBauLeÜ taI sabaq ka�xw :ivapa(aò häbaAwÜ mau(aá paAnauRBayao.®

12 yasaka�o ivaxayamaA jaAnae paiCÜ pa¤ausa mairyamaka�oGartapa�R LÜAgÜÜae. mairyama yaUhnnaAka�I �AmaA iTa�na�. yaUhnnaALÜA�RmakaR U�sa paina BainanTyao. Daerq maAinasahä yahA< jammaABa�ka�A iTa�. itanaIhä sabaqLeÜ PaATaRnaA gÜÜarIrheka�A iTa�.13pa¤ausaLeÜ baAihrbaAwÜ dqLÜo Fka�Fka�A�. rodA naA�< gÜÜareka�Ikae�wÜI Foka�A Kaolna BanaI gÜÜa�R. 14rodALeÜ pa¤ausaka�o�AvaAja icanaI r KauzaI Ba�R. KauzaILeÜ gÜÜadAR �saLeÜ Foka�AKaolna samma BauLÜI. �naI iBa¤a gÜÜa�R r jammaA Ba�ka�ABauá,fLÜA�R BanaI/ "pa¤ausa Foka�AmaA h¦nauh¦nCÜ?® 15itanaIhäLeÜrodALÜA�R Banae/ "ta< paAgÜÜaLÜ hosa?® tar �saLeÜ yao saA<cao hoBanaI rhI. taI Bauá,fLeÜ Banae/ "yao pa¤ausaka�o §vagÜÜaRdUtah¦naupaCÜR.®

16tar pa¤ausaLeÜ dqLÜo Fka�Fka�A�R rhe. jaba caeLÜAhäLeÜFoka�A �GaAre taba �naIhäLeÜ pa¤ausaLÜA�R deKae. itanaIhä�naLÜA�R deKaer CÜða� pare. 17pa¤ausaLeÜ hAtaka�o �RzaArA gÜÜarer

itanaIhäLÜA�R caupacaApa basnau Banae. �naLeÜ/ ka�sarI parmaPaÜBauLeÜ�naLÜA�R jaeLÜbaAwÜ mau(aá gÜÜarA�Ridnau Bayao/ va,ÜÜaRna gÜÜare. �naLeÜBanae/ "yaAkaU�ba r �Nya dAjau-BaA�häLÜA�R paina bataA�Ridnau.® paiCÜbaAwÜ pa¤ausa �ka�oR WÜA<� tapa�R LÜAgÜÜae.

18�ka�oRidna isapaAhIhä �(aAiLÜ�. itanaIhä CÜða� padqRiTa� pa¤ausaLÜA�R kae� Ba�ka�o h¦na saka�TyaoÀ pa¤ausa yasarIhrA�ka�omaA itanaIhä �NyaoLÜmaA pare. 19rAjaA herodLeÜpa¤ausaLÜA�R caArqitar Kaoja taLÜAza gÜÜare tar �saLÜA�R paA�nasakae�nana�. taba herodLeÜ isapaAhIhäLÜA�R saoDaKaoja gÜÜanaRTaALeÜ. pa(aA naLÜAgdA isapaAhIhäLÜA�R naq maAnaeR h¦kau�ma id�.

hhhheeeerrrroooodddd ��iiii��aaaappppaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo mmmm££££ yyyyaaaau uuupaiCÜ herod yahUdIyaAbaAwÜ isajairyaA zahr tapa�R LÜAgÜÜae r

kae�hI samayaka�o LÜAigÜÜa yahI basae. 20herod wÜAyar rsaAyafnavaAsaIhäsa<gÜÜa �tyanta irsaA�ka�A iTa�. yasaTaR itanaIhä�ka� samaUhka�o äpamaA herod ka�hA< �A�. itanaIhäLeÜherodka�A inajaI saevaka� baLÜÜstaka�o sahyaogÜÜa PaApta gÜÜare�ina herodLÜA�R zaAintaka�o LÜAigÜÜa ibantaI gÜÜare. ika�naBanaeitanaIhäLeÜ rAjaA herodka�o dezabaAwÜ naq Baojana PaApta gÜÜadqRiTa�.

21herodLeÜ itanaIhäsa<gÜÜa �ka�idna Baew�nae WÜIka� gÜÜare. yasa idna herodLeÜ saundr zaAhI-paoxaAka� LÜgÜÜaA�ka�A iTa�.�naI rAjaisaMhAsanamaA basae �ina maAinasahäLÜA�R sambaoDanagÜÜare. 22maAinasahä icacyaA�/ "yao ta parmaezvarka�o �AvaAjaho maAnCeÜka�o ho�na?® 23herodLeÜ yastao PazaMsaA �ah,ÜÜa gÜÜare�ina PaBauka�o maihmaALÜA�R maANyataA id�na. yasaqLeÜ parmaPaBauka�AdUtaLeÜ �naLÜA�R rogÜÜaI taulyaA�. �saLÜA�R iBa¤a iBa¤a ka�IrALeÜKaAyao �ina mare.

24parmaezvarka�o sandeza caArqtapa�R öpa�<ijarheTyao �ina�iDaka� BandA �iDaka� maAinasahäLÜA�R paU,ÜÜaR PaBaAva paArYo.ivazvaAsaIhäka�A Bauá,fhä Daerq gÜÜau,ÜÜaA baùFer jaAna LÜAgyao.

25ba,ÜÜaARbaAsa r zaAvaLÜLeÜ yaäzaLeÜmamaA �ApaÍnaA ka�AmaisaëA� paiCÜ �inwÜ�oka� pa�kae R�. itanaIhäka�A saATamaAyaAkaU�ba makaUR�sa paina iTayao.

bbbbaaaa,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAAR RRRbbbbaaaaAAAAssssaaaa rrrr zzzzaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜLLLLeeeeÜÜÜÜ KKKKaaaaAAAAssssaaaa kkkkaaaa��AAAAmmmmaaaa PPPPaaaaddddAAAAnnnnaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrre eee�inwÜ�oka�ka�o ma,fLÜImaA kae�hI �gÜÜamava(aáAhä riza»aka�hä iTa�. itanaIhä ba,ÜÜaARbaAsa/ isaima�ona

:�saLÜA�R paina BainanTyaoò Âisayasa :saA�irnaIvaAsaIò manaena:herod rAjaAsa<gÜÜaq h¦ika�@�ka�o iTayaoò r zaAvaLÜ iTa�. 2taI

11113333

111199991111 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 11113333ÉÉÉÉ3333----22224444maAinasahä savaqLeÜ PaBauka�o saevaA gÜÜairrheka�A iTa� �ina�pavaAsa iLÜ�ka�A iTa�. paiva¤a �AtmaALeÜ itanaIhäLÜA�RBannauBayao/ "KaAsa ka�Amaka�o LÜAigÜÜa maLÜA�R ba,ÜÜaARbaAsa rzaAvaLÜ dee¬. maqLeÜ itanaIhäLÜA�R yao ka�Ama gÜÜanaRLÜA�RCÜAnaeka�o CÜu.®

3taba itanaIhäLeÜ �pavaAsa r PaATaRnaA gÜÜare/ itanaIhäLeÜba,ÜÜaARbaAsa r zaAvaLÜ maAiTa �ApaÍnao hAta rAKae �ina baAihrpaWÜA�.

ssssaaaaAAAA��PPPPaaaassssaaaammmmaaaaAAAA bbbbaaaa,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAAR RRRbbbbaaaaAAAAssssaaaa rrrr zzzzaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ4ba,ÜÜaARbaAsa r zaAvaLÜLÜA�R paiva¤a �AtmaALeÜ paWÜA�nau

Ba�ka�o iTayao. itanaIhä isalyauisayaAmaA zahrtapa�R gÜÜa�.itanaIhä isalyauisayaAbaAwÜ jaLÜÜyaA¤aA gÜÜadqR saA�Pasa paugÜÜae.5jaba itanaIhä saLÜAimasa Bannae WÜA�<maA paugÜÜa e/ ya<hAyahUdIhäka�A saBaAGarhämaA itanaIhäLeÜ parmaezvarka�osamaAcaArka�o PacaAr gÜÜare. yaUhnnaA makaUR�sa paina sahyaogÜÜaIka�oäpamaA itanaIhäsa<gÜÜaq iTa�.

6itanaIhäLeÜ sampaU,ÜÜaR wÜApau paAr gÜÜarer paApa�osa BannaezahrmaA �A�RpaugÜÜae. itanaIhäLeÜ yahA< �ka� yahUdI jaAdUvaALÜABaeweÜ. �saka�o naA�< baAryaezaU iTayao. �naI �ka� BaUáwÜo�gÜÜamava(aáA iTa�. 7baAryaezaU sa<Daq naq saigÜÜa Ryasa paQLÜsaPazaAsaka� isata basdTyao. saigÜÜaRyasa paQLÜsa �ka� bauiëmaAnaIvyai(aá iTa�. �naLeÜ ba,ÜÜaARbaAsa r zaAvaLÜLÜA�R baoLÜA�. �naIparmaezvarka�o sandeza saunna caAhnTae. 8tar jaAdUgÜÜar �ÂmaAsaba,ÜÜaARbaAsa r zaAvaLÜka�o ivaroDamaA iTayao. �aIka� BaAxaAmaAyaezaULÜA�R �ÂmaAsa BainanCÜ. �ÂmaAsaLeÜ PazaAsaka�LÜA�R yaezaUmaAiTa ivazvaAsa gÜÜanaR deKaI roka�na caAhnTae. 9tar zaAvaLÜpaiva¤a �AtmaALeÜ paU,ÜÜaR Ba�ka�A iTa�. paAvaLÜ :zaAvaLÜka�o�ka�oR naA�<ò LeÜ �ÂmaAsaLÜA�R here. 10�ina Banae/ "ta<zaqtaAnaka�o CÜoro? ta< sabaq sahI kau�rAka�o za¤au hosa�? ta<maAzaqtaAnaI CÜða�ApaÓaA maA¤a CÜ. kae� taqLeÜ saDaÏ parmaPaBauka�osa yahäLÜA�R BaUáwÜhämaA pair,ÜÜata gÜÜanaR CÜoùfdqnasa? 11�baPaBauLeÜ ta<LÜA�R CÜunau h¦naeCÜ �ina taurntaq ta< �nDaA h¦naeCsa�.kae�hI samaya sammaLÜA�R ta< kae�hI deKna saka�nae Cqnasa� GaAmaka�oika�r,ÜÜasamma paina.®

taurntaq �ÂmaAsa maAiTa Daumma �ina �nDaka�Ar BaárYo.� vairpair Gauµyao/ �ina hAta samaAtaer �saka�o maAgÜÜa RdeKaA�naLÜA�R maAinasahä Kaojyao. 12jaba PazaAsaka� saigÜÜaRyasapaAvaLÜÜLeÜ yao deKae/ �naLeÜ ivazvaAsa gÜÜare. PaBauka�o iza»aAka�oivaxayamaA �naI �AzcayaR caika�ta Ba�.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ rrrr bbbbaaaa,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAAR RRRbbbbaaaaAAAAssssaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ ssssaaaaAAAA��PPPPaaaassssaaaa CCCCÜÜÜÜAAAAù ùùùffffeeee13paAvaLÜ r �naIsa<gÜÜa Ba�ka�A maAinasahä paApa�osabaAwÜ

jahAjamaA gÜÜa�. itanaIhä pyaAimpa�iLÜyaAka�o �ka� zahrpagÜÜaARmaA �A�R paugÜÜae. tar yaUhnnaA makaUR�saLeÜ itanaIhäLÜA�RÜCÜAùfe/ �naI yaäzaLeÜmamaA pa�kae�R. 14itanaIhäLeÜ �ApaÍnaAyaA¤aA jaArI rAKae �ina pagÜÜaAR deiKa ipaisaidyaA zahrka�o�inwÜ�oka�itar gÜÜa�. zabaATaka�o samayamaA/ itanaIhäyahàdIhäka�A saBaAGar iBa¤a gÜÜa� r basae. 15maozaAka�Ainayamahä r �gÜÜamava(aáAhäka�o paustaka�hä paAWÜ gÜÜair�. yasapaiCÜ saBaAGarka�o ka�maRcaArIhäLeÜ paAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsaLÜA�R�ka� samaAcaAr paWÜA�. yao samaAcaArmaA Baina�ka�o iTayaoÉ"banDauhä/ yaid ta<paA�Rªhä kae�hI h¦nCÜ/ jao maAinasahäka�Ainaimta LÜABadAyaka� CÜ Banae/ k£�payaA Bannauhosa?®

16paAvaLÜ �iBa�. �naLeÜ �ApaÍnao hAta �WÜA� r Banae/"maerA yahUdI dAjau-BaA�hä �vaM �Nya janasamaUh jasaLeÜsaA<cao PaBauLÜA�R ZëA gÜÜadRCÜ/ k£�payaA maero kau�rALÜA�R DyaAnaisata sauina dee¬? 17�êaA�LÜka�A parmaezvarLeÜ hAm�aA ipataAhäCÜAnnau Bayao. PaBauLeÜ jaba itanaIhä imaZdezamaA pardezaIBa�r basaeka�o baeLÜA parmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�R sapa�LÜh¦naka�A inaimta sahyaogÜÜa gÜÜanau RBa�ka�o iTayao. parmaezvarLeÜitanaIhäLÜA�R imaZdezabaAwÜ �ApaÍnaA mahAna zai(aáæArA inaka�ALÜIlyaA�nau Bayao. 18�ina parmaezvarLeÜ �naIhäka�o vyavahArtyasa maäBaUimamaA caALÜIsa vaxaR samma sahnau Bayao. parmaezvarLeÜka�naAna dezamaA saAtavawÜA rAxw°ÜhäLÜA�R paU,ÜÜaR naxwÜ paAnauR Bayao.�hA<LeÜ taI jamaInahä kae�vaLÜ �hA<ka�A maAinasahäLÜA�RidnauBayao. 20yaI sampaU,ÜÜaR dyaABaAgÜÜa LÜgÜÜaBagÜÜa� 450 vaxaRka�o�vaiDa samma iTayao.

" yasapaiCÜ/ parmaezvarLeÜ �gÜÜamava(aáA zaAmaU�LÜka�o�vaiDasamma itanaIhäLÜA�R NyaAyaka�(aARhä idnauBayao. 21tabamaAinasahäLeÜ rAjaAka�o maAgÜÜa gÜÜare. parmaezvarLeÜ k�aU�saka�ACÜoro zaAvaLÜLÜA�R idnauBayao. zaAvaLÜ ibaNyaAmaIna kau�LÜka�AiTa�. �naLeÜ �naI caALÜIsa vaxaRsamma rAjaA Ba�r rAja gÜÜare.22zaAvaLÜLÜA�R hrA�nau Ba�paiCÜ parmaezvarLeÜ dA¬dLÜA�RitanaIhäka�A rAjaA banaA�nau Bayao. parmaezvarLeÜ dA¬dka�oivaxayamaA yasao Bannau BayaoÉ 'yassaIka�o CÜorA dA¬d ��wÜAvyai(aá ho jasaLeÜ maqLeÜ saocae jastao saocCÜ. maqLeÜ caAhe�nausaAr sabaq ka�Amahä �saLeÜ gÜÜanae RCÜ.¾ 23parmaezvarLeÜ�ApaÍnao vacana �nausaAr dA¬dka�o �ka� santaAnaLÜA�R �ka�maui(aádAtaAka�o äpamaA �êaA�LÜmaA paWÜA�nau Bayao. yao vaMzayaezaU h¦nauh¦nCÜ. 24yaezaU �A�na �iGa yaUhnnaALeÜ sabaq

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 11113333ÉÉÉÉ22225555----44445555 111199992222yahUdIhämaA PacaAr gÜÜare. yaUhnnaALeÜ itanaIhäLÜA�R BanaeitamaIhä §vayaM pair,ÜÜata h¦na caAhnCÜQ BanaI deKaA�naka�Ainaimta baiptasmaA LeÜ¬. 25yaUhnnaALeÜ �ApaÍnao ka�Ama isaDyaA�naebaeLÜAmaAÜ Banae/ 'ma ka�o h¦< Banaer itamaIhä WÜAnCÜQÀ maKa�IxwÜ ho�na. tar �hA< ma paiCÜ �A�nau h¦naeCÜ. ma �hA<ka�ojau(aA pau�ka�Alnae sammaka�o yaogyaka�o CqÜna.¾

26"maerA dAjau-BaA�hä/ �b�aAhAma pairvaArka�A naAnaIhä�ina itamaI DamaRBaIä �-yahUdIhä/ DyaAna id�r maero kau�rAsauna. yao maui(aáka�o samaAcaAr hAmaI ka�hA< paWÜA�sakae�ka�o CÜ.27yaäzaLeÜmaka�A inavaAsaIhä �ina itanaIhäka�A �gÜÜauvaAhäLeÜyaezaU §vayaM naq maui(aádAtaA h¦na� Banaer jaAndq jaAnaenana�.�gÜÜamava(aáAhäLeÜ yaezaUka�o ivaxayamaA LeÜKaeka�A zabdhä hreka�zabaATaka�A idnamaA maAinasahä Paita paiùFnCÜ tar itanaIhäLeÜtaI bauBaeánana�. yahUdIhäLeÜ yaezaULÜA�R inandA gÜÜare. tar�gÜÜamava(aáAhäLeÜ Banaeka�o zabdhä paU,ÜÜaR Bayao. 28itanaIhäLeÜyaezaU ika�na manauR paCÜR Bannae yastao kau�naq KaAsa ka�Ar,ÜÜaBaewÜA�nana�/ tar itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�R maAnaR BanaI ipaLÜAtasaisata maAgÜÜa gÜÜare. 29yaI yahUdIhäLeÜ yaezaUka�o ivaxayamaA kae�h¦naevaALÜA iTayao/ DamaRzaAs¤amaA LeÜiKa�ka�A sabaq paurA gÜÜare.taba itanaIhäLeÜ yaezaULÜA�R k�aU�sabaAwÜ BaáAre �ina icahAnamaAhALeÜ. 30tar parmaezvarLeÜ �hA<LÜA�R ma] yaubaAw baQrI �WÜA�nauBayao? 31yasa GawÜnaApaiCÜ/ Daerq idna/ maAinasahä jao-jaoyaezaUsa<gÜÜa gÜÜaAiLÜÜLÜIÜdeeiKa yaäzaLeÜmasamma saATa gÜÜa�ka�A iTa��naIhäLeÜ �naLÜA�R deKae. �ihLeÜ taI maAinasahänaq �hA<ka�o�ä maAinasahäka�A inaimta saA»aI h¦na. 32hAm�aA paUvaRjahäLÜA�Rid�ka�o Paita$aAka�o baAremaA sausamaAcaAr hAmaI itamaIhäLÜA�RBanCÜQ. 33hAmaI itanaIhäka�A baALÜka�hä hQ= �ina parmaezvarLeÜyao Paita$aA hAm�aA inaimta yaezaULÜA�R m£ yaubaAwÜ baQrA� �WÜA�nauBa�r paUrA gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ. hAmaILeÜ BajanasaM�ahmaA paina yaokau�rA paùFCÜQ=É

'itamaIhä maerA pau¤a hAÏ. �Aja ma itamaIhäka�AipataA Ba�¾

BajanasaM�ah 2É734parmaezvarLeÜ yaezaULÜA�R m£ yaubaAwÜ baQrA�nau Bayao. yaezaU pae�irka�ihlyaq paina icahAnaiBa¤a pasnau h¦naeCqna na ta DauLÜo naqh¦nauh¦naeCÜ. taba parmaezvarLeÜ BannauBayaoÉ

'ma itamaIhäLÜA�R paiva¤a r sa ya Paita$aAhäidnaeCÜu jauna maqLeÜ dA¬dLÜA�R id�<.¾

yazaqyaA 55É3

35tar �ka�oR WÜA�<maA parmaezvarLeÜ Bannauh¦nCÜÉ

'itam�ao paiva¤a �ka�ka�o zarIrLÜA�R icahAnamaA kau�h¦naid�nae Cqna.¾


36dA¬dLeÜ �ApaÍnao �vaiDa Bair parmaezvarka�o �cCÜA�nausaAr saevaA gÜÜare. yasapaiCÜ dA¬dka�o m£ yau Bayao �ina�naka�A �ApaÍnaq ipataAhäsa<gÜÜa dpa�na gÜÜairyao. �ina �saka�ozarIr icahAnamaA safYo. 37tar '�ka�¾ jasaLÜA�R parmaezvarLeÜm£ yaubaAwÜ baQrA�nau Bayao �hA<ka�o zarIr icahAnamaA kau�hena.38-39dAjau-BaA�hä itamaIhäLeÜ yao bauJnaupaCÜRÉ �hA<ka�omaApaR�ta itamaIhäLÜA�R itamaIhäka�o paApahäka�o inaimta »amaAPadAna gÜÜair�ka�o CÜ. �ina hreka� vyai(aá jasaLeÜ �hA<maAivazvaAsa gÜÜaCÜR taI sabaq kau�rAhäbaAwÜ mau(aá gÜÜairnCÜ jasaka�oinaimta maozaAka�o vyavasTaALeÜ itamaILÜA�R mau(aá gÜÜanaR sakae�na.40�gÜÜamava(aáAhäLeÜ kae�hI GawÜnaA GawÜ�naeCÜ Banaer BanaehoizayaAr? saAvaDana? yastao GawÜnaAhä �ApaU�maA Gawnanadee¬. �gÜÜamava(aáALeÜ BanaeÉ

41 'jasaLeÜ zaMka�A gÜÜaCÜRna�/ sauna? itamaIhä CÜða� panaRsaka�CÜQ/ tar maero najardeiKa wÜAùFA hQ �ina taurntaqmar ika�naBanae itamaIhäka�o �vaiDamaA ma kae�hIgÜÜanaeRCÜu jauna itamaIhä ivazvaAsa gÜÜanaeR CqnaQ. yaidka�saqLeÜ itamaILÜA�R yasaka�o va,ÜÜa Rna id<dA painaitamaIhäLeÜ ivazvaAsa gÜÜanaeRCqnaQ?¾®

hbakaU�ka� 1É5

42paAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsaLeÜ saBaAGar CÜoùfer gÜÜa�Rrheka�obaeLÜA maAinasahäLeÜ pae�ir �ka�oR ivaZAmaka�o idnamaA �A�nauhosa�Banae �ina yaI kau�rAhäbaAw �Baá �iDaka� Bannauhosa BanaIitanaIhäLÜA�R ivantaI gÜÜare. 43saBaA isaië� paiCÜ DaerqyahUdIhäLeÜ �ina Daerq maAinasahä jao yahUdI DamaRmaApair,ÜÜata Ba�ka�A iTa� �ina sa ya parmaezvarka�o �ArADanaAgÜÜadRiTa�/ itanaIhäka�o paiCÜ gÜÜa�. paAvaLÜ �ina ba,ÜÜaARbaAsaitanaIhäisata baoLeÜ �ina parmaezvarka�o �nau�ah paA�rhnau�tsaAh id�.

44�ka�oR ivaZAmaka�o idnamaA/ zahrka�A PaAyaÉ jammaqmaAinasahä PaBauka�o vacana saunnaLÜA�R �ka�i¤ata Ba�. 45javayahUdIhäLeÜ taI maAinasahäLÜA�R yahA< deKae itanaIhämaA

111199993333 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 11113333ÉÉÉÉ44446666----11114444ÉÉÉÉ11114444KaUbaq fAh �tpanna BayaoÜ. itanaIhäLeÜ narAm�aA zabdhä Banae�ina paAvaLÜsa<gÜÜa takaR� ivatakaR� gÜÜare. 46tar paAvaLÜ rba,ÜÜaARbaAsaLeÜ inafr Ba�r baoLeÜ. "parmaezvarka�o sandezapaihLÜA itamaI yahUdIhäLÜA�R Banna �Avazyaka� iTayao. taritamaIhäLeÜ saunna �§vaIka�Ar gÜÜarYAÏ. itamaIhä �Apaq�LeÜ�ApaU�LÜA�R �nanta jaIvanaka�o inaimta �yaogya WÜAnyaQ �bahAmaI �Nya jaAitahä tapaR� pa�kaR�nae CÜAÏ. 47yahI naqparmaPaBauLeÜ hAmaILÜA�R gÜÜanauR BanaI �Adeza gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ.parmaPaBauLeÜ BanaeÉ

'maqLeÜ itamaIhäLÜA�R �Nya jaAitaka�o LÜAigÜÜa jyaoitabanaA�ka�o CÜu/ taAika� itamaIhäLeÜ maui(aáka�o maAgÜÜaRsaArA saMsaArmaA deKaA�na saka�CÜQ.¾®

yazaqyaA 49É6

48jaba �-yahUdIhäLeÜ paAvaLÜLeÜ yasao Banaeka�o saunaeitanaIhä KauzaI Ba�. itanaIhäLeÜ PaBauka�o sandezaLÜA�RsammaAna id�. �ina ka�itapaya maAinasahäLeÜ yao sandezamaAivazvaAsa gÜÜare. itanaIhä yahI maAinasahä iTa� jasaLÜA�R�nanta jaIvanaka�o LÜAigÜÜa CÜAina�ka�A iTa�.

49�ina PaBauka�o sandezaLeÜ saArA »ae¤aBair PacaAr paA�rheTyao.50tar yahUdIhäLeÜ zahrka�A ka�itapaya mauKya naArIhä jaosa ya parmaezvarka�o �ArADanaA gÜÜairrheka�A iTa�/ �ina mauKyapauäxahäLÜA�R paAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsaka�o iva¨ë �ska�A�. taImaAinasahäLeÜ paAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsaLÜA�R sataA�nae ka�Ama zauägÜÜare �ina itanaIhäLÜA�R zahrbaAwÜ baAihr inaka�ALeÜ. 51yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜ paAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsaLeÜ itanaIhäka�o ivaäë �ApaÍnaAKau·Ü �Aka�A DauLÜAhä wÜka ��wÜka�A�. yasapaiCÜ itanaIhä�A�ka�oinayama Bannae zahrtapa�R LÜAgÜÜae. 52tar �inwÜ�oka�maABa�ka�A caeLÜAhä �Anaindta r paiva¤a �AtmaALeÜ pairpaU,ÜÜaRiTa�.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ rrrr bbbbaaaa,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAAR RRRbbbbaaaaAAAAssssaaaa ��AAAA��kkkkaaaa��ooooiiiinnnnaaaayyyyaaaammmmaaaammmmaaaaAAAApaAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsa �A�ka�oinayama zahrmaA gÜÜa�.itanaIhä yahUdIhäka�A saBaAGar iBa¤a pasae :�naIhäLeÜ

Pa yaeka� zahrmaA gÜÜare jastaqò itanaIhäLeÜ yastao Paka�ArLeÜbaoLeÜ ika� Daerq yahUdIhä �ina �-yahUdIhäLeÜ �naIhäLeÜBanaeka�A kau�rAmaA ivazvaAsa gÜÜare. 2tar kae�hI yahUdIhäLeÜivazvaAsa gÜÜarenana�. taI yahUdIhäLeÜ �-yahUdIhäLÜA�R �kaÍsaA��ina ivazvaAsaIhäka�o iba¨ë kau�BaAvanaA s£ixwÜ gÜÜare. 3taba

11114444

paAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsa �A�ka�oinaÜyamamaA LÜAmao samaya sammabasae r PaBauka�o ivaxayamaA inafr Ba�R PacaAr gÜÜare. itanaIhäLeÜparmaezvarka�o dyaAka�o PacaAr gÜÜare. �ina PaBauLeÜ itanaIhäLÜA�RÜcamatka�Arhä r �AzcayaRmaya kau�rAhä gÜÜanae R zai(aá idnauBa�r itanaIhäka�A sandeza PamaAi,ÜÜata gÜÜanauRBayao. 4ka�itapayamaAinasahä yahUdIhäka�A pa»amaA iTa�/ jaba �Nya maAinasahäpaAvaLÜ r va,ÜÜaARbaAsaka�o pa»amaA iTa�. yasarI yao zahrka�AmaAinasahä du� BaAgÜÜamaA baA<iùf�.

5ka�itapaya �-yahUdIhä/ ka�itapaya yahUdIhä �inayahUdIhäka�A �gÜÜauvaAhäLeÜ paAvaLÜ r va,ÜÜaARbaAsaLÜA�R hAinapaurYA�nae PayaAsa gÜÜare. itanaIhäLeÜ �naIhäLÜA�R FuMgÜÜaALeÜihka�AR�r maAnaR caAhnTae. 6jaba paAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsaLeÜ yastaoxaùfyan¤ahä TaAhA paA� taba itanaIhäLeÜ yao zahr CÜofe�ina LÜA�ka�A�oinayaAka�A iLÜs¤aA �ina fbaIR zahrhä �ina yasaka�A vairpairka�A »ae¤ahä tapa�R gÜÜa�. 7itanaIhäLeÜ yahA<paina sausamaAcaAr PacaAr gÜÜare.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ iiiiLLLLÜÜÜÜssss¤¤¤¤aaaaAAAA rrrr ffffbbbbaaaaIIIIR RRRmmmmaaaaAAAA8iLÜs¤aAmaA �ka�janaA LÜÄ�[ùfo maAinasa iTayao. � janmaq

deiKa LÜÄ�[ùfo iTayao �ina ka�ihLeÜ paina ih<ùfeka�o iTa�na.9�saLeÜ paAvaLÜLeÜ Banaeka�A kau�rAhä sauNyao. paAvaLÜLeÜ �saLÜA�RsaoBaÏá here �ina yao TaAhA paA� ika� �samaA jaAita h¦nCÜuBannae Pazasta ivazvaAsa iTayao. 10yasaTaR paAvaLÜ jaofLeÜicacyaA�/ "�ApaÍnao Kau·Ü�AmaA �BaI?® yao maAnCeÜ �iPa�yao rvairpair ihMù ùfna TaAlyao. 11jaba paAvaLÜÜLeÜ jae gÜÜare yaomaAinasahäLeÜ deKae itanaIhä LÜA�ka�A�oinayaA BaAxaAmaA icacyaA�.itanaIhäLeÜ Banae/ "devataAhä maAinasahä jastaq Ba�ka�A CÜna��ina itanaIhä hAmaI ka�hA< �A�ka�A CÜna�?® 12maAinasahäLeÜba,ÜÜaARbaAsaLÜA�R "ija�sa®* r paAvaLÜLÜA�R "hmaeRsa®* BannaLÜAgÜÜa e ika�naBanae �naI PamauKa va(aáA iTa�. 13ija�saka�omaindr zahrka�o naijaka�maA iTayao. yasa maindrka�A paUjaAhArILeÜnagÜÜarka�A æArhämaA kae�hI saA<ùFehä �ina paU�LÜka�A maALÜAhälyaA�. yao paUjaAhArI r yahA<ka�A basnae maAinasahäLeÜpaAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsa Paita baiLÜ �paR,ÜÜa gÜÜanaR cahAnTae.

14tar jaba taI Paeirtahä paAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsaLeÜ yastao

iiiijjjjaaaa��ssssaaaa �aIka�ka�A mauKya devataA.

hhhhmmmmaaaae eeeR RRRssssaaaa �ka�oR devataA �aIka�ka�A. ivazvaAsa CÜ �Nya devataAhäka�A§vagÜÜaRdUta.

kau�rA TaAh paA�/ itanaIhäLeÜ itanaIhäka�o �ApaÍnaq ÂgÜÜaAhä

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 11114444ÉÉÉÉ11115555----11115555ÉÉÉÉ4444 111199994444cyaAtae.* maAinasahä itar dQùfe �ina icacyaA�É 15"hemaAinasahä ho? itamaIhäLeÜ ika�na yasao gÜÜairrheCÜQÀ hAmaIdevataAhä ho�naQ? hAmaI itamaIhä jastaq maAinasahä maA¤ahQ? hAmaI itamaIhäLÜA�R sausamaAcaAr Banna �AyaAÏ taAika�itamaIhä yastaA baeka�Arka�A kau�rAhäbaAwÜ hw�naÜ saka�CÜQ �inajaIivata parmaezvar tapaR� pa�kaR�nCÜQ. �hA< naq '�ka�¾ h¦nauh¦nCÜjasaLeÜ �Aka�Aza/ p£TvaI/ samau� �ina iyanaIhämaA Ba�ka�Ahreka� Taoka� banaA�nau Bayao. 16ibataeka�A idnahämaA �hA<LeÜsabaq jaAitahäLÜA�R �ApaÍnao �cCÜA �nausaAr baA<cna idnauBayao.17tar �RzvarLeÜ gÜÜana u R Ba�ka�o ka�AyaRLeÜ parmaezvarka�ovaAstaivaka�taAka�o PamaA,ÜÜa gÜÜarYo. �hA<LeÜ itamaIhäka�A LÜAigÜÜa�saLÜ ka�Amahä gÜÜanauRBayao. �hA<LeÜ itamaIhäLÜA�R �Aka�AzabaAwvaxaAR idnauBayao. �hA<LeÜ WÜIka� samayamaA naq itamaIhäLÜA�Rpa�saLÜ idnau Bayao. �hA<LeÜ itamaIhäLÜA�R Pazasta �AhAridnauBayao r saATaq itamaIhäka�A �dya �AnandLeÜ pairpaU,ÜÜaRpaArIidnau Bayao.® 18paAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsaLeÜ itanaIhäLÜA�R taIkau�rAhä Banae. tarq paina itanaIhäLeÜ taI BaIùfLÜA�R itanaIhäPaita baiLÜhä �paR,ÜÜa gÜÜanaR naidnauLÜA�R inakaq� saMGaxaR gÜÜanauRparYo.

19tyasapaiCÜ �inwÜ�oka� r �A�ka�oinayamabaAwÜ kae�hIyahUdIhä �A�. itanaIhäLeÜ paAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsaka�o iva¨ëmaAinasahäLÜA�R Bafka�A� �ina yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜ itanaIhäLeÜpaAvaLÜ maAiTa FuMgÜÜaA ihka�AR� r zahrdeiKa baAihr taAnaIinaka�ALeÜ. maAinasahäLeÜ paAvaLÜLÜA�R maAiryao BanaI saocae.20yaezaUka�A caeLÜAhä :ivazvaAsaIhäò paAvaLÜka�o vairpairjammaA Ba�. �ina �naI �WeÜ r zahritar pa�ikaR��.�ka�oRidna �naI r ba,ÜÜaARbasaLeÜ yao zahr CÜAùfe �ina fbaIRitar LÜAgÜÜae.

��iiiinnnnwwwwÜÜÜÜ��ooookkkkaaaa�� iiiittttaaaarrrr ppppaaaa��kkkkaaaa��AAAAR RRR��RRRR21paAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsaLeÜ fbaIRmaA sausamaAcaAr PacaAr gÜÜare.

Daerq maAinasahä yaezaUka�A caeLÜA Ba�. paAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsaiLÜs¤aA/ �A�ka�oinayama r �inwÜ�oka� zahr itar pa�ika�R�.22taI zahrhämaA itanaIhäLeÜ caeLÜAhäLÜA�R �Aitmaka�äpaLeÜparAk�a�maI taulyaA�. itanaIhäLeÜ �naIhäLÜA�R ivazvaAsamaA d]ùFrhna sahAyataA gÜÜare. itanaIhäLeÜ Banae/ "hAmaI parmaezvarka�orAjyamaA �naeka� yaAtanaAdVArA Pavaeza gÜÜanauR paCÜR.® 23itanaIhäLeÜ

iiiittttaaaannnnaaaaIIIIhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ccccyyyyaaaaAAAAttttaaaae eee yasaLeÜ bataA�<CÜ ika� itanaIhä saAHq irsaA�.

hreka� ma,fLÜIka�o inaimta ��ajahä inayau(aá gÜÜare. itanaIhäLeÜ

taI ��ajahäka�A inaimta �pavaAsa r PaATaRnaA gÜÜare. taI��ajahäLeÜ PaBaumaA �ApaÍnaA ivazvaAsa saumpae �ina yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜpaAvaLÜ r ba,ÜÜaRbaAsaLeÜ itanaIhäLÜA�R �hA<ka�o deKareKamaACÜAùfe.

24paAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsa ipaisaidyaA deza Ba�r gÜÜa�. yasapaiCÜ itanaIhä pyaAmaöpa�iLÜyaA Bannae dezamaA �A�.25itanaIhäLeÜ sandeza pagÜÜaAR zahrmaA PacaAr gÜÜare �ina�wÜAiLÜyaA Bannae zahr tapaR� gÜÜa�. 26�ina yahA<baAwÜ samau�yaA¤aA gÜÜarer itanaIhä isairyaA �ntagÜÜaRta �inwÜ�oka�itar gÜÜa�.yao yastao zahr iTayao jahA< ivazvaAsaIhäLÜA�R parmaezvarka�o�nau�ahmaA sauimpa� �ina yao ka�Ama gÜÜanaR paWÜA��. �baitanaIhäLeÜ yao ka�Ama isaëYA�ka�A iTa�.

27jaba paAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsa yahA< �A�RpaugÜÜae itanaIhäLeÜma,fLÜIka�A sadSyahäka�o �ka� saBaAmaA baoLÜA�. parmaezvarLeÜitanaIhäsa<gÜÜa jae gÜÜanauR Bayao sao v£taAnta kau�rAhä itanaIhäLeÜivazvaAsaIhäLÜA�R bataA�id�. itanaIhäLeÜ Banae/ "parmaezvarLeÜFoka�A �GaAiridnau Bayao taAika� �Nya jaAitahäLeÜ painaivazvaAsa gÜÜanaR sakaU�na�?®

28paAvaLÜ �ina ba,ÜÜaARbaAsa caeLÜAhäisata Daerq LÜAmaosamaya samma �i,ÜwÜ�oka�maA basae.

yyyyaaaaääääzzzzaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜmmmmaaaammmmaaaaAAAA ssssaaaaBBBBaaaaAAAA yasapaiCÜ ka�itapaya maAinasahä yahàidyaAbaAwÜ�inwÜ�oka�maA �A�. itanaIhäLeÜ �-yahUdI dAjau-

BaA�häLÜA�R iza»aA idna zau¨ gÜÜareÉ "maozaAka�o vyavasTaA�nausaAr jabasamma KatanaA h¦dqnaQ tabasamma itamaIhäka�omaui(aá h¦nae CqÜna.® 2paAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsa yastao iza»aAka�oGaor ivaroDaI iTa� �ina itanaIhäLeÜ yasa ivaxayamaA taImaAinasahäsa<gÜÜa vaAdivavaAd gÜÜare. taba ma,fLÜILeÜ paAvaLÜ/ba,ÜÜaARbaAsa r �nya maAinasahäLÜA�R yaäzaLeÜma paWÜA�naeina,ÜÜaRya iL�. taI maAinasahä yasa ivaxayamaA Paeirtahä r��ajahäsa<gÜÜa �Baá vahsa gÜÜanaR gÜÜa�.

3�naIhäka�o yaA¤aALÜA�R ma,ÜÜfLÜILeÜ sahyaogÜÜa gÜÜarYo.itanaIhä pa�oinaisayaA r saAmairyaA Ba�r gÜÜa�. taI dezahämaAitanaIhäLeÜ ka�sarI �-yahUdI maAinasahä sa ya parmaezvartapa�Rmaoif� Banaer bataA�. yao KabarLeÜ sabaq dAjau-BaA�häLÜA�RKaubaq �Anand taulyaAyao. 4paAvaLÜ/ ba,ÜÜaARbaAsa r �NyamaAinasahä yaäzaLeÜma �A�RpaugÜÜae. yahA<ka�A Paeirtahä/ ��ajahär sampaU,ÜÜa R ivazvaAsaIhäLeÜ itanaIhäLÜA�R §vaAgÜÜata gÜÜare.

11115555

111199995555 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 11115555ÉÉÉÉ5555----22224444paAvaLÜ/ ba,ÜÜaARbaAsa r �Nya maAinasahäLeÜ parmaezvarLeÜ�naIhäbaAwÜ gÜÜanauR Ba�ka�o sabaq kau�rAhä Banae. 5yaäzaLeÜmamaAka�itapaya ivazvaAsaIhä jao pa�irsaIhäka�o dLÜka�A iTa��WeÜ �ina Banae/ "�-yahUdI ivazvaAsaIhäLeÜ KatanaA gÜÜanaqRpaCÜR. maozaAka�o vyavasTaA maAnnaq paCÜR Banaer hAmaILeÜ BannaupaCÜR?®

6taba Paeirtahä/ ��ajahä yasa samaSyaA maAiTa �ka�i¤ataBa�r �Dyayana gÜÜanaR TaALeÜ. 7yasa ivaxayamaA yahA< LÜAmaotaka�R saBaA baSyao. pa¤ausa �iBa� �ina Banae/ "maerAdAjau-BaA�hä/ PaArimBaka� idnahämaA kae� Bayao tapaA<<�RhärAm�aosa<gÜÜa jaAnnau h¦nCÜ. parmaezvarLeÜ ta<paA�Rhä maABaábaAw ÜnaÏ�hA<ka�o sausamaAcaArka�o saMdeza �-yahUdIhäLÜA�R PacaAr gÜÜanaRLÜA�RmaLÜA�R CÜAnnau Bayao. itanaIhäLeÜ mabaAwÜ sausamaAcaAr saunae rivazvaAsa gÜÜare. 8parmaezvarLeÜ Pa yaeka�ka�o �dya jaAnnau h¦nCÜ�ina �hA<LeÜ yaI �-yahUdIhäLÜA�R svaIka�Ar gÜÜanaRBao.parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R �hA<LeÜ id� jastaq itanaIhäLÜA�Rpaiva¤a �AtmaA id�r hAmaILÜA�R yao deKaA�nau Ba�ka�o CÜ.9parmaezvarka�o LÜAigÜÜa taI maAinasahä kau�naq paina Ka,ÜÜfmaAhAmaI BandA iBanna Cqnana�. ivazvaAsaæArA parmaezvarLeÜ �naIhäka�A�dya zauë paArIidnau Bayao. 10itamaIhä ika�na �-yahUdIdAjau-BaA�häka�o iGac�aomaA jauvaA vaA<iDaidnau caAhAnCÜQÀ kae�itamaIhä parmaezvarLÜA�R k�a�oiData banaA�na PayaAsa gÜÜarIrheka�ACÜQÀ hAmaI r hAm�aA ipataAhä yao jauvaA baoka�na �samaTaRiTa�? 11ho�na/ hAmaI ivazvaAsa gÜÜaCÜQ ika� duvaq hAmaI ryaI maAinasahä PaBau yaezaU ka�o dyaAbaAwÜ bacaA�nae CÜQ.®

12 yasapaiCÜ sampaU,ÜÜaR dLÜ naq zaAnta Ba�. itanaIhäLeÜpaAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsaka�o kau�rAhä DyaAna id�r saunae. paAvaLÜr ba,ÜÜaARvaAsaLeÜ itanaIhäka�A maADyamaÜ �-yahUdIhä maABaáparmaezvarLeÜ gÜÜanauR Ba�ka�A jammaq camatka�Arhä r �AzcaAyaRjanaka�ka�Amahä baAre v£taAnta saunae. 13itanaIhäLeÜ BanaI sakae�paiCÜyaAkaU�baLeÜ Banae/ "maerA dAjau-BaA�hä/ DyaAna LÜgÜÜaA�r maLÜA�Rsauna. 14izamaonaLeÜ itamaIhäLÜA�R ka�sarI parmaezvarLeÜ �-yahUdIhäLÜA�R �ApaÍnao Paema Paka�wÜ gÜÜanaRu Bayao saohI kau�rAbataA�. PaTamapalwÜ parmaezvarLeÜ �-yahUdIhäLÜA�R �ah,ÜÜagÜÜanauRBao �ina itanaIhäLÜA�R �apaÍnao maAinasa banaA�nau Bao.15�gÜÜamava(aáAhäka�o vacanahä yao sa<gÜÜa sahmata CÜÉ

16 'ma yasapaiCÜ pa�ka�IR �A�nae CÜu. ma dA¬dka�o Garpae�ir banaA�nae CÜu/ jauna FLeÜka�o CÜ. �saka�oGarka�o BaAgÜÜahä pae�ir banaA�idnae CÜu. jauna DvaMza

Ba�ka�o CÜ. �ina ma �saka�o Gar nayaA< banaA�naeCÜu.17 taAika� �nya sabaq maAinasahäLeÜ PaBauLÜA�R KaojnaeCÜna�

�Nya sabaq �-yahUdIhä paina maerA �ApaÍnaAmaAinasahä h¦na�. PaBauLeÜ yasaq Bannau Bayao. �ina�hA< maA¤a �ka� h¦nauh¦nCÜ jasaLeÜ sabaq yaI caIjahägÜÜanauRh¦nCÜ.

�maosa 9É11-1218 taI caIjahä PaArmBaka�o ka�ALÜdeiKa naq jaAina�ka�o

ho.¾

19"yasaqLeÜ hAmaILeÜ �-yahUdIhäLÜA�R baoBaá idnauh¦<dqnajao parmaezvarPaita pa�kaeR�ka�ACÜna�. 20baä hAmaILeÜ itanaIhäLÜA�RyaI kau�rAhämaA bataA�<dq ��wÜA ica·ÜããI LeÜKnau paCÜRÉ

maUitaRLÜA�R caùFA�ka�o caIjahä naKaA¬. yasaLeÜKaA´a �zauë paACÜR. kau�naq yaQna paApahä nagÜÜar.rgÜÜata naKaA¬. inamaoWeÜr maAir�ka�A pazauhä naKaA¬.

21itanaIhäLeÜ yasao gÜÜanau R h¦<dqna ika�naBanae yahA< �Baqá yastaA maAinasahä CÜna� jasaLeÜ maozaAka�o vyavasTaAisaka�A�dCÜna�. maozaAka�o vacanahä Daerq vaxaR deiKa Pa yaeka�zabaATaka�o idnamaA saBaAGarmaA paiùFndqCÜÜ.®

��----yyyyaaaahhhhUUUUddddIIII iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaaIIIIhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR iiiiccccaaaa····ÜÜÜÜã ãããIIII22taba Paeirtahä/ ��ajahä r samasta ma,fLÜILeÜ

ina,ÜÜaRya iLÜ� ika� paAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsaka�o saATamaA �ApaÍnaqkae�hI maAinasahä �inwÜ�oka�maA paWÜA�nae. itanaIhäLeÜ yahUdAjasaLÜA�R ba,ÜÜaARbaAsa paina BainanCÜ r isaLÜAsaLÜA�R CÜAnae. taImaAinasahäLÜA�R yaäzaLeÜmaka�A dAjau BaA�häLeÜ Kaubaq sammaAnagÜÜaTaeR. 23ma,fLÜILeÜ itanaIhäka�A hAtamaA yao ica·ÜãI paWÜA�.

�inwÜ�oka� nagÜÜar �Q isaiLÜisayaA r isairyaAdezaka�A �yahUdI dAjau BaA�häLÜA�R itamaIhäka�AdAjau BaA� Paeirtahä/ ��ajahäbaAwÜ �iBavaAdnaÉ

iPaya dAjau-BaA�hä/

24hAmaILeÜ saunaeka�A CÜQ ika� ka�itapaya hAm�aA ma,fLÜIka�AmaAinasahä itamaIhä ka�hA< �A� �ina itanaIhäLeÜBanaeka�A kau�rAhäLeÜ itamaIhäLÜA�R duÉKaI r iKannapaArYo. tar hAmaILeÜ itanaIhäLÜA�R yasao Bana

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 11115555ÉÉÉÉ22225555----11116666ÉÉÉÉ8888 111199996666Banaer BanaenaQ? 25itamaIhäka�omaA kae�hI cauina�ka�AmaAinasahä paWÜA�na �ka�mata Ba�ka�A CÜQ=. itanaIhähAm�aA iPaya ima¤a ba,ÜÜaA RbaAsa r paAvaLÜ sa<gÜ Üa�A�naeCÜna�. 26itanaIhäLeÜ PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�osaevaAmaA �ApaÍnao jaIvana samapaR,ÜÜa gÜÜareka�A CÜna�.27 yasaqLeÜ hAmaILeÜ �naIhäsa<gÜÜa yahUdA r isaLÜAsaLÜA�Rpaina paWÜA�<dq CÜQ=. itanaIhäLeÜ yahI ica·ÜãImaABa�ka�A kau�rAhä mauKaLeÜ Banna gÜÜa�rheka�A CÜna�.28paiva¤a �AtmaALeÜ saocdCÜ ika� hAmaIhäLeÜitamaIhäLÜA�R �iDaka� ijammaevaArI idnau h¦<dqna.�ina yasamaA hAmaI sahmata CÜQ=. itamaIhäLeÜ yaitamaA¤a gÜÜanauR �Avazyaka� CÜÉ

29 maUitaRhäLÜA�R �paR,ÜÜa gÜÜair�ka�o KaA´a naKaA¬.rgÜÜata naKaAnau inamaoWeÜr maAir�ka�o pazauhä naKaAnaukau�naq Paka�Arka�o paina yaQna paApahä nagÜÜanauR. yaiditamaIhä �payau R(aá kau�rAhäbaAwÜ wÜAùFA rhnCÜQBanae/ itamaIhäLeÜ rAm�ao gÜÜanaeRCÜQ. �ba hAmaI ibadABanCÜQ.®30yasaTaR paAvaLÜ/ ba,ÜÜaARbaAsa/ yahàdA r isaLÜAsaLeÜ yaäzaLeÜma

CÜAùfer �inwÜ�oka� gÜÜa�. yahA< itanaIhäLeÜ ivazvaAsaIhäka�osamaUh BaeLÜA paAre �ina itanaIhäLÜA�R ica·Ü ãI id�.31ivazvaAsaIhäLeÜ yao ica·ÜãI paiùFsakae� paiCÜ yasaLeÜ �tsaAihtapaAreka�omaA itanaIhä �Anaindta Ba�. 32yahàdA r isaLÜAsapaina �gÜÜamava(aáAhä iTa�. itanaIhäLÜA�R �tsaAh idnau rd]ùF banaA�nau itanaIhäLeÜ paina inakaq� kau�rAhä gÜÜare. 33 yahA<kae�hI samaya basae paiCÜ yahUdA r isaLÜAsa pa�kae�R. itanaIhäLeÜivazvaAsaIhäbaAwÜ zaAintaka�o �AzaIRvaAd paA� paiCÜ yaäzaLeÜmaka�AdAjau BaA�hä jasaLeÜ itanaIhäLÜA�R tyasa ka�AmamaA paWÜA�ka�AiTa� itanaIhäka�hA< pa�kaeR�. 34*

35tar paAvaLÜ r ba,ÜÜaARvaAsa �inwÜ�oka�maA naq basae.itanaIhä r �Nya maAinasahäLeÜ yahA< sausamaAcaAr PacaAr gÜÜare�ina r PaBauka�o saMdeza isaka�A�.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ rrrr bbbbaaaa,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAAR RRRbbbbaaaaAAAAssssaaaa CCCCÜÜÜÜu uuuiiii····ÜÜÜÜ� ��36kae�hI idna paiCÜ/ paAvaLÜLeÜ ba,ÜÜaARbaAsaLÜA�R Banae/

ppppaaaadddd 33334444 kae�hI �aIka�ka�A PaitaiLÜipahä/ pad 34É "tar isaLÜAsaLeÜ yahA< basnae ina,ÜÜaRya iLÜ�.®

"hAmaILeÜ Daerq zahrhämaA PaBauka�o sandeza BaNyaQ. hAmaI taI

zahrhämaA hAm�aA dAjauBaA� iddI-baihnaIhä kae� gÜÜadq RhoLÜAna Banaer henaRLÜA�R �ka�palwÜ BaewÜna jaAnau paCÜR.®37ba,ÜÜaARbaAsaLeÜ yaUhnnaA makaUR�saLÜA�R paina sa<gÜÜaq LqjaAna cahAnTae.38tar itanaIhäka�o PaTama yaA¤aAmaA naq itanaIhäLÜA�R yaUhnnaAmakaUR�saLeÜ CÜAfeka�A iTa�. pyaAimpa�iLÜyaAmaA; �naLeÜ itanaIhäsa<gÜÜa�ka� saATa ka�Ama gÜÜarenana�. yasaqLeÜ paAvaLÜLeÜ �naLÜA�R saATamaAnaiLÜnau jaoùf gÜÜare. 39paAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsa maABaámaA yasaivaxayamaA gÜÜahna cacaAR Bayao. itanaIhä CÜui·Ü�� ina iBandAiBandq baAwÜohä LÜAgÜÜae. ba,ÜÜaARbaAsa makaUR�saLÜA�R iLÜ�r samau�yaA¤aAgÜÜadqR saA�Pasaitar LÜAgÜÜae. 40paAvaLÜLeÜ isaLÜAsaLÜA�R caunae �inagÜÜa�. �inwÜ�oka�ka�A dAjau-BaA�häLeÜ paAvaLÜLÜA�R PaBauka�oreKadeKamaA rAKae �ina baAihr paWÜA�id�. 41ma,fLÜIhä�Baá baiLÜyaao banaA<�dq paAvaLÜ r isaLÜAsa isairyaA risaiLisayaA dezahä h¦dq| gÜÜa�.

iiiittttaaaammmmaaaaooooTTTTaaaaIIII ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ rrrr iiiissssaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAssssaaaassssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa��paAvaLÜ fbaIR r iLÜs¤aA nagÜÜarhämaA paugÜÜae. Ka�IxwÜka�A�ka�janaA caeLÜA itamaoTaI yahA< iTa�. itamaoTaIka�I

�AmaA yahUdI iTa�na tar yaezaUmaA ivazvaAsa gÜÜaiTaRna. �saka�obaAba u �aIka� iTa�. 2iLÜs¤aA r �A�ka�oinayamavaAsaIivazvaAsaIhäLeÜ itamaoTaILÜA�R sammaAna gÜÜadRTae. itanaIhäLeÜ�naka�o ivaxayamaA rAm�ao kau�rA gÜÜaTae R. 3paAvaLÜLeÜ �ApaÍnaoyaA¤aAmaA itamaoTaILÜA�R saATa LÜAna cahAnTae. tar yasa�LÜAka�AmaA basnae yahUdIhäLÜA�R �naka�o baAbau yahUdI ho�na�aIka� h¦na Banaer TaAhA iTayao. yasaqLeÜ paAvaLÜLeÜ yahUdIhäLÜA�RKauzaI paAnaRka�A LÜAigÜÜa itamaoTaILÜA�R KatanaA gÜÜare. 4itanaIhänagÜÜarhä h¦dq| yaA¤aA gÜÜare �ina yaäzaLeÜmaka�A Paeirtahä r��ajahäLeÜ id�ka�o ina,ÜÜayaRhä r inayamahä ivazvaAsaIhäLÜA�RbataA� �ina itanaIhäLÜA�R yaI inayamahä paALÜna gÜÜanaR Banae.5yasaka�Ar,ÜÜa ma,fLÜIhä ivazvaAsamaA baiLÜyao bainadq �inaidna Paita idna saMKyaAmaA baùFdq iTayao.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ��iiiizzzzaaaayyyyaaaaAAAAbbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ bbbbaaaaooooLLLLÜÜÜÜAAAA��yyyyaaaaoooo6paAvaLÜ r itanaIsa<gÜÜa �Nya maAinasahä iPa�igÜÜayaA r

gÜÜaLÜitayaA Bannae deza h¦<dq gÜÜa�. paiva¤a �AtmaALeÜ itanaIhäLÜA�R�izayaA dezamaA sausamaAcaAr PacaAr gÜÜanaeR �naumaita idnauBa�na.7paAvaLÜ r itamaoTaI maA�isayaA deza itar LÜAgÜÜae. itanaIhäibaTAinayaA deza jaAna caAhnTae. tar yaezaUka�o �AtmaALeÜ yataAitar jaAnae �naumaita idnauBa�na. 8yasaTaR itanaIhä

11116666

111199997777 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 11116666ÉÉÉÉ9999----22228888maA�isayaA deza Ba�r ¤ao�Asa zahr gÜÜa�. 9 yasa rAtapaAvaLÜLeÜ ��wÜA dzaRna deKae. �naka�o dzaRnamaA �ka�janaAmaAinasa myaAisafoinayaAbaAwÜ �naka�omaA �Ayao. yasa maAinasatyahA< �iBayao r ivantaI gÜÜarYo/ "myaAisafoinayaA paAr gÜÜanauRhosa �ina hAmaILÜA�R sahyaogÜÜa gÜÜanau Rhosa�?® 10paAvaLÜLeÜ yastao sapanaA deKae paiCÜÜ. hAmaI taurnta myaAisafoinayaA jaAnatayaAr BayaQ. hAmaILeÜ bauJyaQ= ika� parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R taImaAinasahäLÜA�R sausamaAcaAr Banna baoLÜA�nau Ba�ka�o ho.

iiiiLLLLÜÜÜÜiiiiffffyyyyaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo ppppaaaaiiiirrrrvvvvaaaattttaaaaR RRRnnnnaaaa11��wÜA jahAjamaA ¤ao�Asa CÜAùfI hAmaI samau�ÜyaA¤aA gÜÜadqR

saomaoT�aesaka�o wÜApaUitar gÜÜayaQ=. �ka�oRidna hAmaI samau�yaA¤aAgÜÜarer inayaApaoiLÜsa nagÜÜar �A�R paugyaQ. 12 yasapaiCÜ hAmaIipa�iLÜppaI gÜÜayaQ. yao myaAisafoinayaA �ÓaLÜka�o mauKya nagÜÜarho �ina yao romaIhäka�o nagÜÜar ho. hAmaIhä yahA< kae�hIidna basyaQ=.

13zabaATaka�o idnamaA hAmaI nagÜÜarka�o mauKya pa�AwÜka�baAwÜinaska�yaQ== �ina nadI itar gÜÜayaQ. hAmaILeÜ saocyaAÏ ika� yahA<PaATaRnaA gÜÜanae R ��wÜA WÜA�< h¦na saka�Tyao. kae�hI svaAsnaImaAinasahä yahA< BaeLÜA Ba�ka�A iTa�. yasaka�Ar,ÜÜa hAmaIbaSyaQ �ina itanaIhäsa<gÜÜa baAta gÜÜanaR LÜAgyaAÏ. 14 yahA<TaA��AwÜIÜrA Bannae nagÜÜarbaAwÜ iLÜifyaA naA�<ka�I �ka� svaAsnaImaAinasa paina iTa�R. �saka�o paezaA baqgÜÜaunaI ÂgÜÜaA baecnae iTayao.itanaLeÜ saA<cao parmaezvarka�o �ArADanaA gÜÜaTaIR. iLÜifyaALeÜpaAvaLÜ baoLeÜka�o sauinarheka�I iTa�R �ina PaBauLeÜ paAvaLÜLeÜBanaeka�o kau�rA ivazvaAsa gÜÜarA�na �saka�o �dya �gÜÜaArIidnauBayao. 15itanaI r �naka�A GarmaA basnae sabaqLÜA�R baiptasmaAgÜÜairyao. yasapaiCÜ iLÜifyaALeÜ �ApaÍnao GarmaA hAmaILÜA�Rinamtao gÜÜairna�. itanaLeÜ Bainana�/ "yaid tapaA�RhäLeÜ maLÜA�RPaBau yaezaUka�o saA<cao ivazvaAsaI maAnnau h¦nCÜ Banae/ maero GarmaA�A�nau hosa �ina basnau hosa.® itanaLeÜ �ApaÍnaA GarmaAhAmaILÜA�R basna BanaI jaoùf gÜÜairna.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ rrrr iiiissssaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAssssaaaa jjjjaaaae eeeLLLLÜÜÜÜmmmmaaaaAAAA16�ka� samaya jaba hAmaI PaATaRnaA sTaLÜmaA gÜÜa�Rrheka�o

baeLÜA yao GawÜnaA GawYo. ��wÜI naoka�naIR kae�wÜILeÜ hAmaILÜA�RBaewÜI. �iBa¤a ��wÜA KaAsa �AtmaA* iTayao. yasa �AtmaALeÜ

KKKKaaaaAAAAssssaaaa ��AAAAttttmmmmaaaaAAAA BaUtavaAwÜ Ba�ka�o �ka� �AtmaA jasaLeÜ KaAsa bauiëidyao.

�saLÜA�R BaivaxyamaA kae� h¦na saka�CÜ Bannae kau�rA bataA�nae

zai(aá idyao. yasao gÜÜarer yasa naoka�naIRLeÜ �ApaÍnao maAiLÜka�häka�oinaimta Daerq paqsaA ka�maA�nae gÜÜaTaIR. 17 yasa kae�wÜILeÜ paAvaLÜ rhAmaILÜA�R paCYA�R. yao icacyaA�R �ina BanaI/ "yaI maAinasahä�ka�dmaq savaoR�ca parmaezvarka�o saevaka� h¦na�? itanaIhäLeÜmaui(aáka�o baAwÜo itamaIhäLÜA�R bataA�rheCÜnaÜ.® 18�saLeÜyastao Daerq idnasamma gÜÜarI. yasaLeÜ paAvaLÜLÜA�R idða� LÜAgyao�ina yasaqLeÜ � pa�ka�yaoR �ina yao �AtmaALÜA�R BaNyao/ "yaezaUKa�IxwÜka�o zai(aáLeÜ ma ta<LÜA�R �A$aA gÜÜaCÜuR/ yasa kae�wÜIbaAwÜbaAihr inaska�I?® yao �AtmaA LÜgÜÜa(aq baAihr inaska�yao.

19 yasa kae�wÜIka�A maAiLÜka�häLeÜ yao deKae �inaitanaIhäLÜA�R TaAhA Bayao �ina itanaIhäLeÜ bauBaeá ika� �ba yasa kae�wÜILÜA�R paqsaA ka�maA�na LÜA�na sa(aqánana�. yasaqLeÜitanaIhäLeÜ paAvaLÜ r isaLÜAsaLÜA�R pak�ae� �ina mauKya WÜA�<maApaurYA� jahA< nagÜÜar �iDaka�ArIhä iTa�. 20paAvaLÜ risaLÜAsaLÜA�R pak�ae�r lyaA� �ina hAika�ÜmahäLÜA�R Banae/ "yaImaAinasahä yahUdI h¦na�. iyanaIhäLeÜ hAm�ao zahrmaA gÜÜaùfbaùfIgÜÜarA�rheCÜna�. 21iyanaIhäLeÜ dstaurhä inaka�AldqCÜna� jaohAmaILÜA�R �ah,ÜÜa gÜÜanaR �naumaita Cqna�. hAmaI romananaAgÜÜarIka�hä hQ r taI kau�rAhä gÜÜanaR sa(aqánaQ.® 22BaIùfLeÜmaAinasahäLÜA�R paAvaLÜ r isaLÜAsamaAiTa �Ak�a�ma,ÜÜa gÜÜanaRsaATa idyao. yahA<ka�A hAika�mahäLeÜ paAvaLÜ r isaLÜAsaka�oÂgÜÜaAhä cyaAtaI id� r maAinasahäLÜA�R kau�wÜ�nae �Adezaid�. 23itanaIhäLeÜ paAvaLÜ r isaLÜAsaLÜA�R DaerqpalwÜ kau�wÜ-ipawÜ gÜÜare �ina itanaIhäLÜA�R jaeLÜmaA Taunae. jaeLÜka�A�iDaka�ArILÜA�R itanaIhäLeÜ Banae/ "iyanaIhäLÜA�R KaubaqhoizayaArI saATa pahrA idnau?® 24jaeLÜka�o �iDaka�ArILeÜ yastao ivazaexa �Adeza saunaepaiCÜ paAvaLÜ r isaLÜAsaLÜA�R inaðaq�iBa¤a paugÜnae jaeLÜmaA Taunae. �naLeÜ itanaIhäka�A Kau·Ü�A iWÜÄ�[urAmaAka�sae.

25maDyarAta itar paAvaLÜ r isaLÜAsaLeÜ PaATaRnaA r PaBauka�oBajanahä gÜÜaA�rheka�A iTa�. �nya kaq�dIhäLeÜ itanaIhäLÜA�Rsaunae. 26�caAnaka� yahA< WÜULÜo BaU�RªcaALÜo �Ayao jasaLeÜjaeLÜka�o jagÜÜa paina hi)yao. yasapaiCÜ tau¨ntaq jaeLÜka�o sabaqFoka�Ahä KaoiLÜ�. sabaq kaq�dIhä baA<iDa�ka�A saAÄ�[LÜAhäbaAwÜmau(aá Ba�. 27jaeLÜ �iDaka�ArI jaAgÜÜae. �saLeÜ jaeLÜka�A sabaqFoka�Ahä KaoiLÜ�ka�A deKae. kaq�dIhä �iGa naq BaAgÜÜaIsakae�ka�o kau�rA �saLeÜ saAÎcyao. �taÉ tarvaAr inaka�ALeÜr jaeLÜ�iDaka�ArI �Apaq�LÜA�R maAnaR tayaAr Ba�ka�o iTayao. 28tarpaAvaLÜ icacyaAyao/ "�Apaq�LÜA�R GaAta nagÜÜar. hAmaI sabaq janaAyahI| CÜQ=.®

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 11116666ÉÉÉÉ22229999----11117777ÉÉÉÉ11111111 11119999888829jaeLÜ �iDaka�ArILeÜ ba(aI lyaA�na �Adeza gÜÜare. yasapaiCÜ

� frLeÜ ka�Amdq iBa¤a dQfYo � paAvaLÜ r isaLÜAsaka�o saAmauLÜfyao. 30 yasapaiCÜ itanaIhäLÜA�R baAihr inaka�Alyao �inaBaNyao/ "mahodyahä? maui(aá paA�naLÜA�R maqLeÜ kae� gÜÜanau RpaLÜARÀ®

31itanaIhäLeÜ �saLÜA�R Banae/ "PaBau yaezaUmaA ivazvaAsagÜÜar taba itamaI r itam�ao Garka�A maAinasahäLeÜ maui(aápaA�naeCÜna�Ü.® 32yasaTaR paAvaLÜ r isaLÜAsaLeÜ PaBauka�o sandezajaeLÜ �iDaka�ArI r �saka�o GarmaA Ba�ka�A sabaqLÜA�R Banae.33inaðaq� rAta iCÜö¹pasakae�ka�o iTayao/ yasaka�Ar,ÜÜa jaeLÜ�iDaka�ArILeÜ paAvaLÜ r isaLÜAsaLÜA�R iLÜ�r itanaIhäka�AGaA�hä Dao�id�. taurntaq jaeLÜ �iDaka�ArI r �saka�o jammaqkau�wÜumbaLÜA�R baiptasmaA id�yao. 34tabaÜ jaeLÜ �iDaka�ArILeÜpaAvaLÜ r isaLÜAsaLÜA�R �ApaÍnao Gar LÜgÜÜae �ina kae�hI BaojanagÜÜarA�. � r �saka�o kau�wÜumbaka�A sabaq maAinasahä � yantaqKauzaIBa� ika�naBanae itanaIhäLeÜ parmaezvarLÜA�R ivazvaAsagÜÜareka�A iTa�.

35�ka�oR ibahAna hAka�ImahäLeÜ kae�hI isapaAhIhäLÜA�RjaeLÜ �iDaka�ArIka�hA< Kabar id�r paWÜA�; "taI maAinasahäLÜA�RCÜoùfIidnaU?®

36jaeLÜ �iDaka�ArILeÜ paAvaLÜLÜA�R BaNyao/ "hAka�ImahäLeÜyaI isapaAhIhä itamaIhäLÜA�R CÜoùfna LÜA�na paWÜA�ka�A h¦na.tapaA�Rªhä �ba zaAintaLeÜ jaAna saka�nau h¦nCÜ.®

37tar paAvaLÜLeÜ isapaAhIhäLÜA�R Banae/ "itam�ao hAka�ImahäLeÜhAmaILeÜ gÜÜaltaI gÜÜareka�o ka�Ar,ÜÜa PamaA,ÜÜa gÜÜanaR sakae�nana�. taritanaIhäLeÜ hAmaILÜA�R maAinasahäka�A �gÜÜaAif kau�wÜÜ-ipawÜ gÜÜare�ina jaeLÜmaA Taunae. hAmaI romaI naAgÜÜairka� hQ/ yasaqLeÜ hAm�ao�iDaka�Ar CÜ. �ihLeÜ itanaIhäLeÜ hAmaILÜA�R gÜÜauptaI äpamaApaWÜA�na cahAnCÜna�À ho�na? itanaIhä §vayaM �A�nau paCÜR�ina hAmaILÜA�R baAihr inaka�Alnau paCÜR.®

38isapaAhIhäLeÜ jae paAvaLÜLeÜ Banae taI hAka�ImahäLÜA�RsaunaA�R id�. jaba hAka�ImahäLeÜ paAvaLÜ r isaLÜAsa romaInaAgÜÜairka� Banaer jaAnae/ itanaIhä Baya�asta Ba�. 39�taÉitanaIhä paAvaLÜ r isaLÜAsaka�hA< �A�r �ApaÍnao BaUL ÜPaita»amaA-yaAcanaA gÜÜare. itanaIhäLeÜ paAvaLÜ r isaLÜAsaLÜA�RjaeLÜbaAwÜ inaka�ALeÜr zahr CÜAùfI jaA¬ Banae. 40tar itanaIhäjaeLÜbaAwÜ inaskae� paiCÜ isaDaq= iLÜifyaAka�o Garitar LÜAgÜÜae.itanaIhäLeÜ yahA< ka�itapaya dAjau-BaA�häLÜA�R deKae ritanaIhäLÜA�R �tsaAh id�. yasapaiCÜ paAvaLÜ r isaLÜAsa�ApaÍnao baAwÜo LÜAgÜÜae.

iiiiTTTTaaaassssssssaaaaLLLLÜÜÜÜooooiiiinnnnaaaakkkkaaaa��AAAAmmmmaaaaAAAA ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ rrrr iiiissssaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAssssaaaapaAvaLÜ r isaLÜAsa �impa�paoiLÜsa r �paolLÜoinayaABa�r �ApaÍnao yaA¤aAitar LÜAgÜÜae. itanaIhä iTassaLÜoinaka�A

Bannae zahrmaA �A�R paugÜÜa e. jahA< yahUdIhäka�o ��wÜAsaBaAGar iTayao. 2paAvaLÜ yasa saBaAGarmaA yahUdIhäLÜA�RhenaR saDaq| Baqá< gÜÜa�. taI ivaZAma idnahämaA DamaRzaAs¤aka�oivaxayamaA paAvaLÜLeÜ �naIhäsa<gÜÜa cacaARpaircacaAR gÜÜaree. 3paAvaLÜLeÜyahUdIhäisata DamaRzaAs¤aka�o vyaAKyaA gÜÜairrhe �ina �naLeÜKa�Ixw manaqR paCÜR r ma] yaubaAwÜ jaAgÜna paCÜR Bannae yaTaATaRbataA�. paAvaLÜLeÜ Banae/ "yaI maAinasa yaezaU jasaka�o ivaxayamaAma itamaIhäLÜA�R Gaoxa,ÜÜaA gÜÜarI rheCÜu �hA< Ka�IxwÜ h¦nauh¦nCÜ.®4ka�itapaya yahUdIhäLeÜ �naka�o kau�rA ivazvaAsa gÜÜare �inapaAvaLÜ r isaLÜAsasa<gÜÜa saimmaiLÜta h¦nae ina,ÜÜaRya gÜÜare. yahA<�naeka�AÏ DamaRBa(aá �aIka� pau¨xahä r �naeka� ivaizaxwÜnaArIhä jao iTa� itanaIhä paina paAvaLÜ r isaLÜAsasa<gÜÜasaAmaeLÜ Ba�.

5tar jauna yahUdIhäLeÜ ivazvaAsa gÜÜarenana�/ fAh gÜÜare.itanaIhäLeÜ kae�hI duxw maAinasaÜhä jao bajaArmaA GauimaihùfTaeBaAùfAmaA lyaA�. taI duxwÜ maAinasahäLeÜ yahA< TauPaer zahrmaAKaqLÜAbaqLÜA ma�aA�na TaALeÜ. itanaIhä paAvaLÜ r isaLÜAsaLÜA�RKaojna jaesanaka�o Gar gÜÜa�. itanaIhä paAvaLÜ r isaLÜAsaLÜA�Rjanasama»a lyaA�na caAhnTae. 6tar taI maAinasahäLeÜ paAvaLÜr isaLÜAsaLÜA�R BaewÜenana�. yasaqLeÜ jaesana r �nya ivazvaAsaIhäLÜA�RtaAndq Gacaewdq nagÜÜarka�A �iDaka�ArIhä sama»a lyaA�. itanaIhäka�rA�/ "yaI maAinasahäLeÜ saMsaArka�o Pa yaeka� WÜA<�maA naqsamaSyaA KaùfA gÜÜareka�A CÜna�. �ihLeÜ itanaIhä yahA<sammapaina �A�RpaugÜÜae? 7jaesanaLeÜ �ApaÍnaA GarmaA itanaIhäLÜA�R baAsaid�. itanaIhä sabaqLeÜ isajarka�o inayamahä iva¨ë ka�AmagÜÜairrheCÜna�. itanaIhä BanCÜna�/ yaezaU naA�<ka�o �kaqR� �ka�janaA rAjaA CÜna�.®

8nagÜÜar �iDaka�ArIhä r �Nya maAinasahäLeÜ taI �Aropahäsaunae �ina itanaIhä �ka�dma iKanna Ba�. 9itanaIhäLeÜjaesana r �nya ivazvaAsaIhäLÜA�R jairmaAnaA itanaR LÜgÜÜaA��ina itanaIhäLÜA�R CÜAùfI id�.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ rrrr iiiissssaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAssssaaaa iiiibbbbaaaaiiiirrrryyyyaaaaAAAA iiiittttaaaarrrr jjjjaaaaAAAAnnnnCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��10 yahI rAta ivazvaAsaIhäLeÜ paAvaLÜ r isaLÜAsaLÜA�R

ibairyaA Bannae nagÜÜar tapa�R paWÜA�. ibairyaAmaA itanaIhäyahUdIhäka�A saBaAGarmaA gÜ Ü a�. 11yaI yahUdIhäiTassaLÜoinaka�AmaA BandA �saLÜ iTa�. itanaIhäLeÜ Kaubaq

11117777

111199999999 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 11117777ÉÉÉÉ11112222----33331111caAsao iLÜ�r paAvaLÜ r isaLÜAsaLeÜ Banaeka�o saMndeza sauinarheTae.yahàdIhäLeÜ Pa yaeka� idna DamaRzaAs¤a paùFnae gÜÜaTaeR. itanaIhäkau�rA sa ya naq ho ka�I Banaer jaAnna caAhnTae. 12itanaIhäDaerqLeÜ ivazvaAsa gÜÜare �Q Daerq PamauKa �aIka� pau¨xa rnaArIhäLeÜ paina taI kau�rAhä ivazvaAsa gÜÜare. 13tar jabayahUdIhäLeÜ ibairyaAmaA paina paAvaLÜ r isaLÜAsaLeÜ parmaezvarka�ovacanaka�o ivaxayamaA PacaAr gÜÜairrheka�o iTassaLÜoinayaAmaA TaAhApaA�/ itanaIhä ibairyaAmaA paina �A�. �ina itanaIhäLeÜ�A�r ibairyaAka�A maAnCeÜhäLÜA�R Baùfka�A� �ina �AndoiLÜtapaAnaR zauä gÜÜare. 14yasaqLeÜ ivazvaAsaIhäLeÜ paAvaLÜLÜA�Rsamaun�tawÜmaA Baá·Ü�q paWÜA�. tar isaLÜAsa r itamaoTaI tyahIibairyaAmaA basae. 15ivazvaAsaIhä jao paAvaLÜsa<gÜÜa gÜÜa�itanaIhäLeÜ paAvaLÜLÜA�R �Taensa� samma paurYA�. taba itanaIhäitamaoTaI r isaLÜAÜsaLÜA�R paAvaLÜka�o Kabar iLÜ�r gÜÜa�.KabarmaA iTayaoÉ "jaitasaka�do caA<ùfo maka�hA< �A�RhALÜ.®

��TTTTaaaae eeennnnssssaaaammmmaaaaAAAA ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ16paAvaLÜLeÜ itamaoTaI r isaLÜAsaLÜA�R �TaensamaA paiKaRrheka�A

iTa�. paurA nagÜÜar naq maUitaRhäLeÜ Bair�ka�o deKaer paAvaLÜka�o�dya ivacaiLÜta iTayao. 17saBaAGarmaA paAvaLÜ yahUdIhä rDamaRBa(aá �aIka�häsa<gÜÜa baAta gÜÜare. paAvaLÜLeÜ bajaArmaA fuLÜIihùfnae maAinasahäsa<gÜÜa paina baAta gÜÜare. 18 yahA< ka�itapaya�ipaka�yaurIyaA r stao�ka� dAzaRinaka�häsa<gÜÜa inaðaq� ivacaAr-ivamaxaRBayao.

itanaIhä maDyae ka�itaLeÜ Banae/ "yao ka�TaA vaAcaka�LeÜ kae�Banna Kaoijarheka�o CÜÀ® jaba paAvaLÜLeÜ yaezaU �ina �hA<ka�om£ yaubaAwÜ baQrI �WeÜka�o va,ÜÜaRna gÜÜairrheTae. kae�hI �äLeÜBanae/ "�saLeÜ �Nya ka�ohI devataAhäka�A ivaxayamaA kau�rAgÜÜareka�o jastao LÜAgÜCÜ.® 19itanaIhäLeÜ paAvaLÜLÜA�R �rqyaApaAgÜÜasa�mahAsaBaAmaA LÜgÜÜae. itanaIhäLeÜ Banae/ "jauna nayaA< iza»aAtapaA<�R PacaAr gÜÜanau R h¦dqCÜ hAmaILÜA�R yao ivaxayamaA kae�hIbataA�nau saka�nau h¦nCÜÀ 20yastao Paka�Arka�o kau�rA hAmaILeÜ�iDa ka�ihlyaq saunaeka�A iTa�naQ.® hAmaI ta<paA�Rka�o iza»aAka�o�TaR bauJna cahAnCÜQ.® 21�Taensaka�A sampaU,ÜÜaR maAinasahä r�Nya dezahäbaAwÜ �A�ka�A maAinasahä jao �TaensamaA iTa�itanaIhä � yantaq nayaA< ivacaArka�o ivaxayamaA kau�rA gÜÜarer rsaunaer �ApaÍnao sabaq samaya ibataA�rhnTae.

22 yasapaiCÜ paAvaLÜ �rqyaApaAgÜÜasa� mahAsaBaA �gÜÜaAif�iBa� r Banae/ "�Taensaka�A maAinasahä/ ma tapaA�RhäLÜA�RPa yaeka� tairka�AmaA �ita DaAimaRka� paA�<CÜu. 23ma tapaA�Rªhäka�o

nagÜÜar iBa¤a gÜÜa�< �ina tapaA�RhäLeÜ paujnae kau�rAhä painadeKae. maqLeÜ yahA< ��wÜA vaedI paina paA� jahA< LeÜiKa�ka�orheCÜÉ ''''��nnnnaaaajjjjaaaaAAAAnnnnaaaa ddddeeeevvvvaaaattttaaaaAAAALLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR....¾¾¾¾ tapaA�Rª yasa devataALÜA�R paUjnauh¦<do rheCÜ jasaLÜA�R jaAnnauh¦nna. ma �hI parmaezvarka�oivaxayamaA BanaIrheCÜu? 24�hA< yahI parmaezvar h¦nauh¦nCÜjasaLeÜ saArA saMsaAr banaA� r saMsaArka�A sabaq Taoka� banaA�.�hA< DartaI r §vagÜÜaRka�A parmaPaBau h¦nauh¦nCÜ. �hA< maAinasahäLeÜbanaA�ka�A maindrhämaA basnau h¦nna? 25�hA<naq jaIvana/ PaA,ÜÜar Pa yaeka� caIja maAinasahäLÜA�R idnauh¦nCÜ. �hA<LÜA�RmaAinasahäka�o kau�naq sahyaogÜÜaka�o KaA<cao Cqna. �hA<LÜA�RcaAheka�A sabaq kau�rAhä �hA<sa<gÜÜa CÜna�. 26parmaezvarLeÜPaArmBamaA �ka�janaA pau¨xa banaA�nau Bayao �ina yahImaAinasabaAwÜ ivaiBanna maAnava jaAita banaA�nau Bayao. parmaezvarLeÜitanaIhäLÜA�R saMsaArka�o Pa yaeka� WÜA�<maA paina basna idnauBayao.parmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�R ka�ita samaya samma r kau�na�ÒaLÜmaA basnae paða�A gÜÜairidnau Bayao. 27parmaezvarLeÜ�hA<LÜA�R maAinasahäLeÜ Kaojaeka�o caAhnau h¦nTyao. h¦na saka�CÜitanaIhäLeÜ vairpair �hA<LÜA�R �DyaAromaA KaojLÜAna� �inapaA�LÜAna. tar vaAstavamaA �hA< hAmaI Pa yaeka�baAwÜ wÜAùFoh¦nauh¦nna.28 'hAmaI �hA<sa<gÜÜaq baA<cCÜQ. hAmaI �hA<sa<gÜÜaq ihMf�CÜQ.

hAmaI �hA<sa<gÜÜaq CÜAÏ.¾

jastao tapaA�Rªhäka�A ka�ivahäLeÜ paina BanaeÉ

'hAmaI �hA<kaq� baALÜka�hä maA¤a hQ.¾

29hAmaI parmaezvarka�A baALÜka�hä hQ. yasaqLeÜ/ hAmaILeÜyastao saocnau padqRna ika� parmaezvar sauna/ caA<dI �TavaAFuÄ�[Aka�A maUitaR jastaA h¦nauh¦nCÜ. �hA< maAnava ka�lpanaALeÜbaina�ka�A kau�naq ka�LÜA jastao h¦nauh¦nna. 30ibataeka�A idnahämaAmaAinasahäLeÜ parmaezvarLÜA�R bauBaeánana�/ tar �hA<LeÜ DyaAnaidnau Ba�na. tar �ba/ parmaezvarLeÜ sabaq maAinasahäLÜA�RPa yaeka� WÜA<�maA �ApaÍnao �dya r jaIvana pairvataRna gÜÜanaR�Adeza idna u h¦nCÜ. 31parmaezvarLeÜ saMsaArka�A saArAmaAinasahäLÜA�R WÜIka� sa<gÜÜa jaA<cna �ka� idna ina,ÜÜaRya gÜÜarIsaka�nau Ba�ka�o CÜ. yao gÜÜanau Rka�o LÜAigÜÜa �hA<LeÜ �ka�janaAmaAinasaLÜA�R �payaogÜÜa gÜÜanauRh¦nCÜ. parmaezvarLeÜ paihlyaq �ka�vyai(aá caunnau Ba�ka�o iTayao �ina parmaezvarLeÜ m£ yaubaAwÜbaQrA�r yao Pa yaeka�LÜA�R PamaA,ÜÜa idnauBayao?®

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 11117777ÉÉÉÉ33332222----11118888ÉÉÉÉ22221111 22220000000032jaba itanaIhäLeÜ yaezaU m£ yaubaAwÜ baQrI �WeÜka�o ivaxayamaAsaunae ka�itapayaLeÜ igÜÜalLÜA gÜÜare. tar �äLeÜ Banae/ "ka�ohI�ka�oR samayamaA yasa ivaxayamaA itamaILeÜ hAmaILÜA�R �BaáBannaeCÜQ.® 33paAvaLÜ itanaIhäbaAwÜ gÜÜa�. 34tar ka�itapayamaAinasahäLeÜ paAvaLÜsa<gÜÜa saimmaiLÜta Ba� �ina ivazvaAsaIbanae. taI ivazvaAsa gÜÜanaeRhämaA �ka�janaA ifyanauisayasa iTa�.�naI �iryaopaegÜÜasa mahAsaBaAka�A �ka� sadsya iTa�. �ka�oRivazvaAsa gÜÜanaeR vyai(aá �ka� fAmaAirsa naA�< Ba�ka�I s¤aIiTa�R r kae�hI �ähäLeÜ paina ivazvaAsa gÜÜare.

kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaammmmaaaaAAAA ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜpaiCÜ/ paAvaLÜLeÜ �Taensa CÜoùfe �ina ka�oirnTa gÜÜa�.2itanaLeÜ yahA< �ka�vaILÜA naA�< Ba�ka�o �ka�janaA

yahUdI BaeweÜ. �ka�vaILÜA paonwÜsa Bannae PadezamaA jainma�ka�AiTa�. tar �naI r �naka�I patnaI iPaiska�LÜA BaKaRrq�wÜALÜIbaAw ka�oirnTa �A�RpaugÜÜaeka�A iTa� ika�naBanae ka�LÜQifyasaLeÜ*sabaq yahUdIhäLeÜ roma CÜoùfnau paCÜR Bannae �Adeza gÜÜareka�AiTa�. paAvaLÜ itanaIhäLÜA�R Baewna gÜÜa�. 3itanaIhäka�o ka�AmapaAvaLÜLeÜ jastaq tambaU banaA�nae gÜÜaTaeR. paAvaLÜ itanaIhä sa<gÜÜaqbasae r itanaIhäsa<gÜÜa tambaU banaA�nae ka�Ama gÜÜare. 4Pa yaeka�zabaATaka�o idna paAvaLÜ saBaAGarmaA yahUdIhä r �aIka�häsa<gÜÜakau�rA gÜÜaTaeR. itanaLeÜ yaezaUmaA ivazvaAsa paAnaR LÜgÜÜaAtaAr itanaIhäLÜA�RPayatna gÜÜairrhe.

5isaLÜAsa r itamaoTaI myaAisafoinayaAbaAwÜ paAvaLÜLÜA�RBaewna ka�oirnTamaA �A�. yasapaiCÜ �ApaÍnaA samayamaAinasahäLÜA�R sausamaAcaAr BannamaA ibataA�. �naLeÜyahUdIhäLÜA�R yaezaU naq Ka�IxwÜ h¦na Banaer deKaA�. 6taryahUdIhäLeÜ paAvaLÜka�o iza»aAhä �ah,ÜÜa gÜÜarenana�. yahUdIhäLeÜ�ka�dmaq inandnaIya vacanahä LÜgÜÜaA�. �taÉ paAvaLÜLeÜ �ApaÍnaoÂgÜÜaAhäbaAwÜ DauLÜA BaáAre. �naLeÜ yahUdIhäLÜA�R Banae/ "yaiditamaIhä maui(aá caA<hdqnaQ Banae/ yao itamaIhäkaq� gÜÜaltaIh¦naeCÜ? maqLeÜ �ApaU�LeÜ saka�do gÜÜareÎ. �ba ma �yahUdIhäka�hA< jaAnaeCÜu.® 7paAvaLÜ saBaAGarbaAwÜ ibadA iLÜ� �inawÜA�wÜsa jausawÜsa naA�< Ba�ka�o maAinasaka�o GarmaA gÜÜa�. yasamaAinasa sa ya parmaezvarka�o paUjaAhArI iTayao. �saka�o GarsaBaAGarkaq� �ka�oRpai·Ü� iTayao. 8ik�a�§pasa saBaAGarka�o PamauKaiTa�. ik�a�spasa r �Nya sabaq maAinasahä jao �naka�o GarmaA

kkkkaaaa� ��LLLLÜÜÜÜQQQQiiiiffffyyyyaaaassssaaaa romaka�A sam�aAwÜ :zaAsaka�ò/ 41-54 Ka�IxwÜAbd.

basdTae �naIhäLeÜ PaBaumaA ivazvaAsa gÜÜare. ka�oirnTaka�A Daerq

11118888

maAinasahäLeÜ paina paAvaLÜka�o samaAcaAr DyaAna LÜgÜÜaA�r saunae�ina ivazvaAsa gÜÜare �ina baiptasmaA iLÜ�.

9rAtaI paAvaLÜLeÜ dzaRna paA�. yao dzaRnamaA PaBauLeÜitanaLÜA�R Banae/ "nafrA¬? LÜgÜÜaAtaAr maAinasahäsa<gÜÜa baoLÜIrhQ=?naroka�? 10ma itamaIsa<gÜÜa CÜu. itamaILÜA�R naoka�saAna paAnaeR kau�naqPayatna sapa�LÜ h¦dq|na. maerA Daerq maAinasahä yasa nagÜÜarmaACÜna�.® 11paAvaLÜ yahA< feùF vaxaRsamma basae/ �ina itanaIhämaABaá parmaezvarka�o vacanaka�o iza»aA id�.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaiiii))))yyyyaaaaoooo ssssaaaaAAAAmmmmaaaau uuu llllyyyyaaaaAAAA��yyyyaaaaoooo12gÜÜai)yao �KaqyaAka�A �ÒaLÜka�A rAjyapaALÜ Ba�. ka�ohI

yahUdIhäLeÜ �naIisata imaLeÜr paAvaLÜka�o ivaroDa gÜÜare. itanaIhäLeÜpaAvaLÜLÜA�R NyaAyaLÜyamaA LÜgÜÜae. 13yahUdIhäLeÜ gÜÜai)yaoLÜA�RBanae/ "yasa maAinasaLeÜ hAm�ao ka�Anaunaka�o iva¨ë �Rzvar paUjnauBanaer maAinasahäLÜA�R pa�ka�A�nae caexwÜA gÜÜadqRCÜÜ?®

14paAvaLÜLeÜ kae�hI Banna LÜAgÜÜaeka�A iTa� tar gÜÜai)yaoLeÜyahUdIhäLÜA�R Banae/ "ma itamaIhäka�A kau�rA saunnae iTa<�/yaid yaI kau�rAhä gÜÜaltaI �TavaA �parADapaU,ÜÜaR ka�Amaka�ABa�. 15tar yaI zabdhä/ naA�<hä r itamaIhäkaq�vyavasTaA ivaxayaka�o ho. yasaTaR yaI samasyaAhä itamaIhä�Apaq� imaLÜA¬. ma yastaA Paka�Arka�A kau�rAhämaA NyaAyaka�taARh¦na caAhnna.® 16taba itanaIhäLÜA�R gÜÜai)yaoLeÜ NyaAyaLÜyabaAwÜivadA id�.

17taba itanaIhäLeÜ saBaAGarka�A �Dya»a saosTaeinajaLÜA�Rpak�ae� �ina NyaAyaLÜya saAmaunnae itanaLÜA�R kau�we. tar gÜÜai)yaoLeÜyasamaA kae�hI caAsao deKaA�na.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ ��iiiinnnnwwwwÜÜÜÜ��ooookkkkaaaa�� ppppaaaa��kkkkaaaae eee��R RRR18paAvaLÜ dAjauBaA�hä sa<gÜÜa Daerq idna basae. yasapaiCÜ

ivadA iLÜ�r jaLÜpaTabaAwÜ isairyaA gÜÜa�. iPaiska�LÜA r�ka�vaILÜA paina itanaIsa<gÜÜaq iTa�. ika�Mik�a�yaAmaA parmaezvarsa<gÜÜa�ApaÍnao Paita$aA paurA gÜÜanaR paAvaLÜLeÜ �ApaÍnao kae�za ka�wÜA�.19 yasapaiCÜ itanaIhä �ipa�sasa�maA gÜÜa�. yahA< itanaLeÜiPaiska�LÜA r �ka�vaILÜALÜA�R CÜAùfI rAKae. itanaI �ipa�sasa�maAh¦<dA saBaAGarmaA gÜÜa� �ina yahUdIhäsa<gÜÜa baAta gÜÜare e.20itanaIhäLeÜ paAvaLÜLÜA�R �Baqá kae�hI idnasamma basnae�A�ah gÜÜare tar itanaLeÜ maAnaenana�. 21paAvaLÜLeÜ ivadA iLÜ�rihMf�nae baeLÜAmaA Banae/ "yaid parmaezvarka�o �cCÜA Bayao Banaema tapaA<�Rhäka�omaA �A�naeCÜu.® �ina itanaI �ipa�sasabaAwÜjaLÜyaA¤aA gÜÜarer gÜÜa�.

222200001111 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 11118888ÉÉÉÉ22222222----11119999ÉÉÉÉ1111666622paAvaLÜ isajairyaA nagÜÜarmaA gÜÜa�. taba ma,fLÜILÜA�R

�iBavaAdna gÜÜanaR �naI yaäzaLeÜma samma gÜÜa� �ina taba�inwÜ�oka� Baáre. 23 yahA< itanaI kae�hI samaya basae. yasapaiCÜ yahA<baAwÜ itanaI gÜÜaLÜAÜitaÜyaA r iPa�igÜÜayaA PadezahämaAgÜÜa�. �ina caeLÜAhäka�o �tsaAh baùFA�.

��ppppaaaaoooollllLLLLÜÜÜÜssssaaaa ��iiiippppaaaa��ssssaaaassssaaaa� �� rrrr ��KKKKaaaaq qqqyyyyaaaaAAAAmmmmaaaaAAAA24�paolLÜsa naA�< Ba�ka�o �ka�janaA yahUdI �ipa�sasamaA

�A�. �naI �LeÜka�jaeinf°yaA Bannae nagÜÜarmaA jainma�ka�A iTa�.�naI �ka� ivaæAna vyai(aá iTa�. �naLÜA�R DamaRzaAs¤amaAiTarAm�ao $aAna iTayao. 25�naLeÜ PaBauka�o maAgÜÜaRka�o ivaxayamaArAm�arI isakae�ka�A iTa� �ina paurA �tsaAihta iTa�. yaezaUka�AivaxayamaA �naLeÜ jae jaita kau�rA gÜÜare sabaq sahI iTayao. tar�naLeÜ yaUhnnaALeÜ bataA�ka�o baiptasmaAka�o ivaxayamaA maA¤ajaAndTae. 26�naI saBaAGarmaA inaDaRða� baolna TaALeÜ. iPaiska�LÜAr �ka�vaILÜALeÜ �naLeÜ Banaeka�o saunae. itanaIhäLeÜ �naLÜA�R�ApaÍnao GarmaA LÜgÜÜae �ina parmaezvarka�o baAwÜoka�o ivaxayamaA�naLÜA�R �Baá §paxwÜ paArer bauBaáA�R id�. 27�paolLÜsa�KaqyaA dezamaA jaAna �cCÜuka� iTa�. yasaqLeÜ �ipa�sasaka�AdAjauBaA�RhäLeÜ �naLÜA�R sahyaogÜÜa gÜÜare. �KaqyaAmaA Ba�ka�AyaezaUka�A caeLÜAhäLÜA�R itanaIhäLeÜ yahA< �paolLÜsaLÜA�RiLÜnau paina ica·ÜãI LeÜKae. �KaqyaAmaA PaBauka�o �nau�ahLeÜ gÜÜadARyaezaU Paita yaI caeLÜAhäka�A ivazvaAsa iTayao �ina �paolLÜsaitanaIhäka�o WÜULÜo sahAyaka� Banae. 28�naLeÜ sabaq maAinasahäka�Asama»a yahUdIhäka�o ivaroDamaA vahsa gÜÜare. �paolLÜsaLeÜPa ya»a yahUdIhä gÜÜaLÜta Ba�ka�o PamaA,ÜÜa gÜÜare. �naLeÜDamaRzaAs¤aka�o �ADaArmaA yaezaU naq Ka�IxwÜ h¦na Bannae PamaA,ÜÜaid�.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ ��iiiippppaaaa��ssssaaaassssaaaammmmaaaaAAAA�paolLÜsa ka�oirnTa nagÜÜarmaA Ba�ka�o baeLÜA/ paAvaLÜ�ipa�sasaka�o baAwÜo Ba�r Daerq WÜA�<hä ºama,ÜÜa

gÜÜairrheka�A iTa�. �ipa�sasamaA paAvaLÜLeÜ ka�itapaya caeLÜAhäBaeweÜ. 2paAvaLÜLeÜ �naIhäLÜA�R saoDae/ "kae� itamaIhäLeÜivazvaAsa gÜÜadAR paiva¤a �AtmaA paAyaQÀ®

itanaIhäLeÜ Banae/ "hAmaILeÜ ka�ihlyaq paina paiva¤a-�AtmaACÜ Bannae saunaeka�A CqnaQ.®

3taba paAvaLÜLeÜ saoDae/ "ka�stao Paka�Arka�o baiptasmaAitamaIhäLeÜ iLÜyaQÀ® itanaIhäLeÜ Banae/ "yaUhnnaALeÜ bataA�ka�o�nausaAr baiptasmaA hAmaI iLÜ�ka�A CÜQ.®

11119999

4paAvaLÜLeÜ Banae/ "yaUhnnaALeÜ maAinasahäLÜA�R �ApaÍnaojaIvana pairvataRna gÜÜanaeR caAhnaeLÜA�RÜ baiptasmaA idnTae. yaUhnnaALeÜBanTae �kaq�janaALÜA�R maA¤a ivazvaAsa gÜÜar jao � paiCÜ�A�RrheCÜna�. itanaI yaezaU h¦na�.®

5jaba itanaIhäLeÜ yao saunae/ itanaIhäLeÜ PaBau yaezaUka�onaA�<maA baiptasmaA iLÜ�. 6 yasapaiCÜ paAvaLÜLeÜ itanaIhämaAiTa hAtahä rAKaIid� �ina paiva¤a �AtmaA itanaIhämaA�A�nauBayao. taba itanaIhäLeÜ ivaiBanna BaAxaAhä baolnaTaALeÜ r �gÜÜamavaA,ÜÜaIhä gÜÜanaR TaALeÜ. 7 itanaIhä yao hàLÜmaALÜgÜÜaBagÜÜa baAHjanaA iTa�.

8paAvaLÜ saBaAGarmaA gÜÜa� �ina sahAsasa<gÜÜa baoLeÜ. taInamahInaAsamma paAvaLÜLeÜ yasaq naq gÜÜaree. �naLeÜ yahUdIhäsa<gÜÜavahza gÜÜaTae R �ina itanaIhäLÜA�R parmaezvarka�o rAjyaka�oivaxayamaA Paeirta gÜÜaTaeR. 9tar ka�itapaya yahUdIhä ka�WÜoriTa�. itanaIhäLeÜ ivazvaAsa gÜÜarenana�. itanaIhäLeÜ parmaezvarka�obaAwÜoka�o ivaxayamaA Daerq inandnaIya kau�rAhä maAinasahä sama»agÜÜare. yasaTaR paAvaLÜLeÜ itanaIhäLÜA�R CÜAùfe �ina caeLÜAhäLÜA�RsaATamaA iLÜ�r ihMùf�e �ina hreka� idna iwÜrAnnasaka�o paAWÜzaALÜAmaAgÜÜa�r vahsa gÜÜanaeRgÜÜaTaeR. 10paAvaLÜLeÜ yastao ka�Ama du�RvaxaRsammagÜÜare. yastao ka�AyaRka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadAR/ Pa yaeka� yahUdI r�aIka�LeÜ �izayaA dezamaA PaBauka�o vacana saunae.

sssskkkkaaaae eee��vvvvaaaaAAAAkkkkaaaa��AAAA CCCCÜÜÜÜoooorrrrAAAAhhhhääää11parmaezvarLeÜ kae�hI �saADar,ÜÜa camatka�Arhä gÜÜanaRLÜA�R

paAvaLÜLÜA�R PayaogÜÜa gÜÜanau R BaYo. 12paAvaLÜLeÜ caLÜA�ka�AämaALÜhä r ÂgÜÜaAhä LÜgÜÜaer itanaIhäLeÜ ivamaArIhämaAiTarAKae. java itanaIhäLeÜ yasao gÜÜare itanaIhä inaka�o h¦nTae�ina duxwÜ �AtmaAhä itanaIhäbaAwÜ baAihr inaska�nTae.

13-14ka�itapaya yahUdIhä WÜA�< WÜA�< fuldq duxwÜ�AtmaAhä maAinasahäbaAwÜ hwÜA�idnTae. skae�vaAka�A saAtajanaACÜorAhäLeÜ yastao gÜÜaTaeR :skae�vaA PamauKa paUjaAhArI iTa�òtaba yaI yahUdIhäLeÜ PaBau yaezaUka�o naA�< PayaogÜÜa gÜÜarImaAinasahäbaAwÜ duxwÜ �AtmaAhä BagÜÜaA�nae caexwÜA gÜÜaTae R.itanaIhä BanTae/ "ma ta<LÜA�R yao yaezaUka�o naA�<maA jasaka�onaA�< paAvaLÜLeÜ PacaAr gÜÜaCÜR/ �Adeza gÜÜaCÜuR/ baAihr �A�ja.®

15tar �ka� palwÜ ��wÜA duxwÜ �AtmaALeÜ taI yahUdIhäLÜA�RBaNyao/ "ma yaezaULÜA�R icandCÜu/ �ina paAvaLÜLÜA�R icandCÜu/tar itamaIhä caA<ih ka�o hQÀ®

16taba yasa maAnCeÜ jasamaA duxwÜ �AtmaA caùFeka�o iTayao yao �iPa��r taI yahUdILÜA�R BaáimwÜyao. � sabaq BandA

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 11119999ÉÉÉÉ11117777----33338888 222200002222vaiLÜyaoÜ iTayao. �saLeÜ itanaIhäLÜA�R kau�wYo r itanaIhäka�oÂgÜÜaAhä cyaAitaidyao. taI yahàdIhä yasa GarbaAw naAÄq�[ rGaA�tae �vasTaAmaA BaAgÜÜae. 17�ipa�sasaka�A sampaU,ÜÜaR maAinasahä/yahUdIhä r �aIka�häLeÜ yaI kau�rAhä TaAhA paA� �inainaðaq� frA� �ina itanaIhä sabaqLeÜ PaBau yaezaUka�o naA�<maA DaerqBandA Daerq sammaAna gÜÜanaR TaALeÜ. 18Daerq maAinasahä paina jaoivazvaAsaI Ba�ka�A iTa�/ �iGa �A� �ina itanaIhäka�oduxwÜ ka�AyaRhä sabaqka�o saAmau §vaIka�Are. 19ka�itapayaivazvaAsaIhäLeÜ wÜunaAmaunaA PayaogÜÜa gÜÜareka�A iTa�. itanaIhäLeÜ�ApaÍnao wÜunaAmaunaAka�A paustaka�hä lyaA� �ina sabaqka�o �iGataI paustaka�hä jaLÜA�. taI paustaka�häka�o maUlya Baá,fqpacaAsa hjaAr caA<dIka�A isaða�Ahä jaita �naumaAna gÜÜairyao.20yastao Paka�ArLeÜ/ PaBauka�o vacana caArqitar paq�iLÜna TaAlyao�ina maainasahämaA jaoùfLeÜ PaBaAva paAdqR gÜÜayao.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo yyyyaaaaAAAA¤¤¤¤aaaaAAAA ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaae eeeR RRR yyyyaaaaoooojjjjaaaannnnaaaaAAAA21taba kau�rAhä Ba�sakae�paiC/ paAvaLÜLeÜ myaAisafoinayaA

r �KaqyaA �ina yaäzaLeÜma jaAnae yaojanaA banaA�. paAvaLÜLeÜsaocae/ "yaäzaLeÜma ºama,ÜÜa gÜÜairsakae� paiCÜ ma roma ºama,ÜÜagÜÜaCÜuR.® 22itamaoTaI r �rAstaÜsa du�janaA paAvaLÜka�A sahka�maIRhäiTa�. paAvaLÜLeÜ itanaIhäLÜA�R myaAisafoinayaA �gÜÜaAif naqpaWÜA�. paAvaLÜ kae�hI samayaka�o LÜAigÜÜa �izayaAmaq basae.

��iiiippppaaaa��ssssaaaassssaaaammmmaaaaAAAA ��zzzzaaaaAAAAnnnnttttaaaa23tar yasa samayamaA �ipa�sasamaA WàÜLÜo �zaAinta

Ba�ka�o iTayao. yao �zaAinta parmaezvarka�o maAgÜÜaRka�o ivaxayaiLÜ�r Ba�ka�o iTayao. 24 yahA< femaei¤ayasa naA�< Ba�ka�o�ka�janaA maAinasa iTa�. �naLeÜ caA<dIka�o ka�Ama gÜÜaTaeR. �naLeÜdevaI �AtaeRimasa maindrka�o caA<dIka�o saAnao namaunaAhä banaA�.yasarI yastao izalpaI ka�maIRhäLÜA�R inakaq� ka�Ama id�r paqsaAid�. 25femaei¤ayasaLeÜ yaI sabaq saunaArhäLÜA�R r yastaAvyavasaAyaisata sampaika�Rta maAinasahäLÜA�R BaeLÜA gÜÜare �inaitanaIhäLÜA�R Banae/ "itamaIhä rAm�arI jaAndCÜQ/ yasa ka�AmabaAwÜhAmaILeÜ inakaq� paqsaA ka�maA�<CÜQ.® 26tar her/ yao paAvaLÜBannae maAnCeÜLeÜ kae� gÜÜairrheCÜ? sauna �saLeÜ kae� BainarheCÜ?paAvaLÜLeÜ Daerq janaALÜA�R PaBaAivata r pairvataRna gÜÜairsaka�yao.�saLeÜ yahA< �ipa�sasamaA r �izayaAka�o saArA dezahämaAyastao ka�AyaRhä gÜÜairsakae�ka�o CÜ. paAvaLÜLeÜ BandCÜ ika�maAinasahäLeÜ banaA�ka�o devataAhä saA<cao devaAtaAhä ho�nana�.27paAvaLÜLeÜ Banaeka�A yastaA kau�rAhäLeÜ maAinasahä hAm�ao

paezaA iva¨ë h¦nae KatarA h¦nCÜ. tar yahA< �ka�oR KatarApaina CÜÉ maAinasahäLeÜ saocna saka�LÜAna ika� mahAna devaI�AtaeRimasaka�o maindr kau�naq mah vapaU,ÜÜaR kau�ro ho�na? yasa�vasTaAmaA �naka�o mahAnataA naxwÜ h¦naeCÜ. �AtaeRimasa devaIsaArA �izayaA r saMsaArka�o Pa yaeka� WÜA�<maA naq paUijanCÜna�.®

28yastao kau�rA saunaepaiCÜ itanaIhä k�a�oiData Ba�. itanaIhäica�aA�na TaALeÜ/ "�Atae Rimasa/ �ipa�sasaka�A mahAna devaIh¦na�.® 29nagÜÜarka�A sabaq maAinasahä �stavyasta Ba�.itanaIhäLeÜ gÜÜaAyasa r �irstaAKaRsaLÜA�R samaAtae. :yaI duu�RmaAinasahä myaAisafoinayaAvaAsaI iTa� r paAvaLÜsa<gÜÜa yaA¤aAgÜÜarIrheka�A iTa�ò sabaq maAinasahä rÄ�[-Bavana itar dgÜÜaure.30paAvaLÜ paina yasa iBa¤a jaAna caAhnTae/ �ina maAinasahäka�oBaIfLÜA�R samvaoDana gÜÜanaR caAhnTae tar yaezaUka�A caeLÜAhäLeÜitanaLÜA�R jaAna id�nana�. 31 yasa dezaka�A ka�itapaya naetaAhäpaAvaLÜka�A ima¤a iTa�. itanaIhäLeÜ �naLÜA�R Kabar paWÜA�.itanaIhäLeÜ paAvaLÜLÜA�R tamaAzaA-GariBa¤a najaAnau Banaer Banae.32ka�itapaya maAinasahä ��wÜA kau�rAmaA icacyaA�R rheka�AiTa� ka�itapaya �ka�oR kau�rAmaA icacyaA�R rheka�A iTa�. tyaosaBaA �NyaoLÜpaU,ÜÜaR iTayao. Daerq maAinasahäLeÜ yahA< �ApaU�ika�na �A�ka�A iTa� bauJdq bauBaeáka�A iTa�nana�. 33yahUdIhäLeÜ�LeÜka�jyaA,fr naA�< Ba�ka�o �ka�janaA maAinasaLÜA�R janataAka�o�gÜÜaAif �ByaA�. maAinasahäLeÜ �naLÜA�R kae� gÜÜanau R �baBanaer Banae. �LeÜka�jyaA,frLeÜ �ApaÍnao hAta taI BaIùfBa�itar h)A� ika�naBanae �saLeÜ itanaIhäLÜA�R vyaAKyaA gÜÜarerbauBaáA�na cahAnTae. 34tar jaba maAinasahäLeÜ caALÜ paA�ika� �LeÜka�jyaA,fr �ka� yahUdI iTa�/ itanaIhä sabaqbaAwÜdu�R Ga,wÜA samma ��wq §var �Ayao/ "�ipa�sasavaAsaIhäka�I�AtaeRimasa mahAna h¦na�.®

yao �AvaAja du�R Ga,wÜA samma caAiLÜrhço.35 yasapaiCÜ nagÜÜarka�A hAka�ImaLeÜ itanaIhäLÜA�R zaAnta

paAnaeR PayaAsa gÜÜare �ina Banae/ "�ipa�sasaka�A maAinasahä ho?kae� saMsaArmaA ka�ohI maAinasa CÜna� jasaLeÜ �ipa�sasa nagÜÜarka�omahA devaI �AtaeRmasa maindr CÜ �ina �naka�o maUitaR jao§vagÜÜaRbaAw Baáreka�o ho Bannae jaAndqnaÀ 36kau�naq maAinasaLeÜ paina yao sa ya ho�na Banna sa(aqána. yasaTaR itamaIhä zaAnta hAÏ�ina kae�hI gÜÜanaR BandA �gÜÜaAif saoca. 37itamaIhäLeÜ yaImaAinasahäLÜA�R lyaAyaQ/ tar itanaIhäLeÜ hAm�ao devaI ivaäë�ka� zabd paina inandA gÜÜareka�A Cqnana�. itanaIhäLeÜ maindrbaAwÜkae�hI paina caoreka�A Cqnana�. 38hAm�ao NyaAyaALÜyahä CÜna��ina yahA< ina,ÜÜaARyaka�hä CÜna�. femaei¤ayasa r �naka�A

222200003333 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 11119999ÉÉÉÉ33339999----22220000ÉÉÉÉ22220000ka�ArIgÜÜarÜhäka�o ka�saqka�o ivaroDamaA kae�hI CÜ Banae itanaIhäNyaAyaLÜyahä jaA¬na�. NyaAyaLÜyamaA itanaIhäLeÜ �ApasamaAdoxaAropana gÜÜaäna. 39�ä �Baá kae�hI cacaAR gÜÜanaR baA<ka�Irhe taI kau�rAhä nagÜÜarvaAsaIhäka�o inayaimata saBaALeÜ imaLÜA�naeCÜ. 40ika�naBanae �Aja yahA< GaweÜka�o GawÜnaAka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ�ba dÄ�[Aka�o doxa �A�nae samBaAvanaA CÜ. ika�naBanae�Ajaka�o yasa saBaAka�o jaba kau�naq WÜosa ka�Ar,ÜÜaq CqÜna/ yasasamasyaAka�o ivaxayamaA vaAstavamaA vayaAna idna saika�Mdqna.®41zahrka�A hAika�maLeÜ yaita Banaer sabaqLÜA�R Gar-Gar jaAnaBannauBayao.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ mmmmyyyyaaaaAAAAiiiissssaaaaffffooooiiiinnnnaaaayyyyaaaaAAAA rrrr ��aaaaIIIIssssaaaa jjjjaaaaAAAA< <<<ddddCCCCÜÜÜÜjaba gÜÜa ùfbaùfI zaAnta Bayao/ paAvaLÜLeÜ yaezaUka�AcaeLÜAhäLÜA�R �naLÜA�R BaewÜ�na BanaI baoLÜA�. �naLeÜ

itanaIhäLÜA�R �tsaAh id� r ivadA iLÜ�. paAvaLÜ itanaIhäsa<gÜÜaivadA iLÜ�r myaAsaofoinayaA gÜÜa�. 2myaAisafoinayaA Ba�r jaA<dA�naLeÜ yaezaUka�A caeLÜAhäLÜA�R �tsaAh idna Daerq kau�rA gÜÜare.taba �naI �aIsa gÜÜa�. 3�naI yahA< taIna mahInaA basae. �naIsamau�yaA¤aAbaAwÜ isairyaA jaAna WÜIka�WÜAka� padqRTae/ tar �naka�oiva¨ëmaA ka�ohI yahUdIhäLeÜ xaùfyan¤ahä rcaeka�A iTa�.yasaqLeÜ paAvaLÜLeÜ myaAisafoinayaA Ba�r isairyaA jaAnae ina,ÜÜaRyaiLÜ�. 4ka�itapaya maAinasahä �naIsa<gÜÜa iTa�. itanaIhäiTa�É paA� Rrsaka�o CÜoro ibairyaAvaAsaI saopaAwÜr/iTassaLÜoinaka�AvaAsaI/ �irstaAKaRsa r isaka�nfsa/ fbaIR zahrka�AinavaAsaI gÜÜaAyasa/ itamaoTaI �ina �izayaAbaAw du�RjanaA jaoÜwÜA�ika�ka�sa r ¤aoöpa�masa iTa�. 5itanaIhä hAmaI BandA�iGa gÜÜa� �ina itanaIhäLeÜ hAmaILÜA�R ¤ao�samaA paiKaR�.6�KamaIrI rowÜIka�o caAùf paiCÜ hAmaI samau�ÜyaA¤aA gÜÜareripa�iLÜppaIitar gÜÜayaQ. hAmaILeÜ taI maAinasahäLÜA�R paA<caidnapaiCÜ¤ao�AsamaA BaewYQ. hAmaI yahA< saAta idna basyaAÏ.

¤¤¤¤aaaaoooo��AAAAssssaaaammmmaaaaAAAA ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ��iiiinnnnttttaaaammmmaaaa yyyyaaaaAAAA¤¤¤¤aaaaAAAA7saptaAhka�o paihLÜo idna/ hAmaI sabaq PaBauka�o Baoja

KaAna �ka�i¤ata BayaQ. paAvaLLeÜÜ �ka�oR idna ivadA iLÜnaesamBaáI itanaIhäsa<gÜÜa baAta maAre. paAvaLÜLeÜ maDyarAtasammagÜÜapa� jaArI rAKae. 8hAmaI maAiTa)o ta)AmaA jahA< BaeLÜABa�ka�A iTayaQ. yahA< Daerq ba(aIhä iBaáiLÜimaiLÜ baiLÜrheka�oiTayao. 9 yahA< �ka� yauwÜA�ka�sa naA�<ka�o yauvaA iTayao jaoJyaALÜmaA baisarheka�o iTayao. paAvaLÜ gÜÜapa�maA masta iTa�/�ina yauwÜA�ka�saLÜA�R ina�ALeÜ �asta paArYo. �ntamaA/ yauwÜA�ka�sa

22220000

yahI inadAyao �ina iKarka�IbaAwÜ taeêao ta)AbaAwÜ BaU�<maApaCÜAiryao. jaba maAinasahä �naLÜA�R �WÜA�na BanaI gÜÜa� tabaitanaI marIsakae�ka�A iTa�. 10paAvaLÜ yauwÜA�ka�sa ka�hA< �oiLÜR�.�naLeÜ Gau < ùfA weÜka e�r �Ä�[ALÜo hALeÜ. paAvaLÜLeÜ �NyaivazvaAsaIhäLÜA�R Banae/ "sautaAR nagÜÜar/ iyanaI ija�M<dq CÜna�.®11paAvaLÜ pae�ir maAiTa)o ta)AmaA gÜÜa�. �naLeÜ rowÜI wÜuk�a�A��ina KaA�. paAvaLÜ itanaIhäsa<gÜÜa Daerq baersamma kau�rAgÜÜairrhe. �naka�o gÜÜapa� saika�ndA imaimaRre ibahAna Ba�Rsakae�ka�oiTayao. yasapaiCÜ paAvaLÜ gÜÜa�. 12maAinasahäLeÜ yasa yauvaka�LÜA�RiLÜ�r Gar gÜÜa�. �naI ija�<dq iTa� �ina itanaIhäLÜA�R�ArAma Bayao.

¤¤¤¤aaaaoooo��AAAAssssaaaa ddddeeeeiiiiKKKKaaaa iiiimmmmaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜwwwwÜÜÜÜssssaaaakkkkaaaa��oooo yyyyaaaaAAAA¤¤¤¤aaaaAAAA13hAmaI �ssaosa itar samau�yaA¤aAmaA paAvaLÜ BandA

�iGa gÜÜayaQ. hAmaILeÜ PaTama paAvaLÜLÜA�R naÏ BaewYAÏ. �naLeÜhAmaIsa<gÜÜa �ssaosamaA BaewÜ�nae r jahAjamaA saAmaeLÜ h¦naeyaojanaA gÜÜare. paAvaLÜka�o jamaInabaAwq �ssaosa jaAnae �cCÜALeÜgÜÜadAR yastao ka�AyaRk�a�ma banaA�. 14paiCÜ paAvaLÜLÜA�R hAmaILeÜ�ssaosamaA BaewYQ. �ina �naI hAmaIsa<gÜÜa jahAjamaA �A�.hAmaI sabaq imaitaLeÜnaemaA gÜÜayaQ. 15hAmaI jaAhjabaAwq gÜÜayaQ=�ina �ka�oR idna ica�osa wÜApau paugyaQ=. �ka�o idna hAmaIsamau�yaA¤aA gÜÜarer saAmaosa Bannae wÜApaU gÜÜayaQ. �ka�idna paiCÜhAmaI imaLeÜwÜsa paugyaQ=. 16paAvaLÜLeÜ paihLeÜ naq �ipa�sasamaAnaroika�nae Banaer ina,ÜÜaRya iLÜ�ka�A iTa�. �naI �izayaAmaA Daerqidna basna paina caAhenana�. �naI htaArmaA iTa� ika�naBanae �naIsamBava Ba� paeintaka�osa pavaRmaA yaäzaLeÜmamaA h¦na caAhnTae.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ ��iiiippppaaaa��ssssaaaassssaaaavvvvaaaaAAAAssssaaaaIIII bbbbaaaau uuujjjjôôôôaaaau uuukkkkaaaa��hhhhäääässssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa bbbbaaaaoooollllddddCCCCÜÜÜÜ17imaLeÜwÜsabaAwÜ paAvaLÜLeÜ �ipa�sasamaA Kabar paWÜA�<

�ina yahA< KabarmaA paAvaLÜLeÜ �ipa�sasaka�A ma,fLÜIka�A��ajahäLÜA�R �naI ka�hA< �A�R idnae inaman¤a,ÜÜa gÜÜare.18jaba ��ajahä �A�/ paAvaLÜLeÜ itanaIhäLÜA�R Banae/ "ma�izayaAmaA paihLÜo palwÜ �A�ka�o idnadeiKa naq itamaIhäjaAndCÜQ/ itamaIhäsa<gÜÜa jaita samaya ibataA<�/ ma ka�staoPaka�ArLeÜ basae. 19tar yahàdIhäLeÜ maero iva¨ë Daerqxaùfyan¤ahä gÜÜare jasaLeÜ gÜÜadAR maqLeÜ Daerq duÉKa paA<�. tarnam�ataA r �A<zauLeÜ maqLeÜ PaBaukaq� saevaA gÜÜare. 20maqLeÜ Pa yaeka�idna itamaIhäkaq� BaLÜA�Rka�o LÜAigÜÜa jaita paina ka�Ama gÜÜareÎ.maqLeÜ yaezaUka�o ivaxayamaA sausamaAcaAr itamaIhäLÜA�R Banae �inamaqLeÜ maAinasahäka�o �iGa �ina itamaIhäka�o Pa yaeka� GarmaA

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 22220000ÉÉÉÉ22221111----22221111ÉÉÉÉ8888 222200004444isaka�A<�. 21maqLeÜ sabaq yahUdIhä �ina �aIka�häLÜA�R�dyahä pair,ÜÜata gÜÜanaR parmaezvarmaA �A�nau BanaeÎ. maqLeÜitanaIhä sabaqLÜA�R hAm�ao PaBau yaezaUmaAiTa ivazvaAsa gÜÜar BanaeÎ.22tar �ba paiva¤a �AtmaAka�o �Adeza paALÜna gÜÜanaqR paCÜR. mayaäzaLeÜma jaAnaq paCÜR r ma jaAindna yahA< maero kae� gÜÜaitah¦nCÜ. 23ma yaita jaAndCÜu ika� Pa yaeka� nagÜÜarmaA paiva¤a�AtmaALeÜ BanCÜ ika� banDana r ka�xwÜhäLeÜ yaäzaLeÜmamaAmaLÜA�R paiKaRrheka�o CÜÜ. 24ma maero �ApaÍnaq jaIvanaLÜA�R DyaAnaidnna. mauKya kau�ro maqLeÜ maero ka�AyaR gÜÜarI saka�nau paCÜR. ma yao ka�AyaR isaëA�na caAhnCÜu jauna PaBau yaezaULeÜ sauimpanau BayaomaAinasahäLÜA�R parmaezvarka�o �nau�ahka�o sausamaAcaAr Bannau.

25"�ina �ba maLÜA�R DyaAna id�r sauna. ma jaAndCÜuika� itamaIhä ka�saqLeÜ paina maLÜA�R pae�ir ka�ihlyaq deKnaeCqnaQ. ma itamaIhäsa<gÜÜa saDaq | iTa�/ maqLeÜ itamaIhäLÜA�Rparmaezvarka�o rAjyaka�o ivaxayamaA sausamaAcaAr Banae. 26yasaTaR�Aja ma Banna LÜAgÜÜaIrheCÜu ika� ma inaÉsandeh CÜu -yaiditamaIhä maDyae ka�saqLeÜ maui(aá paA�naQ Banae parmaezvarLeÜÜmaLÜA�R doxa LÜgÜÜaA�nau h¦nae Cqna? 27ma yao Banna saka�CÜuika�naBanae ma jaAndCÜu ika� maqLeÜ itamaIhäLÜA�R sabaq kau�rAhäBanae jauna itamaIhäLeÜ jaAnaosa� Bannae parmaezvar caAhnauh¦nTyao. 28itamaIhä �Apaq� r sabaq bagÜÜaALÜka�o inaimtasaAvaDaAna basa. paiva¤a �AtmaALeÜ itamaIhäLÜA�R yao bagÜÜaALÜka�ohercaAh gÜÜanaR �ina parmaezvarka�o ma,fLÜIka�o gÜÜaoWÜALÜo gÜÜanaRsauimpanau Ba�ka�o CÜ/ jauna parmaezvarLeÜ ma,fLÜILÜA�R �ApaÍnaqrgÜÜataLeÜ ika�nnau Ba�ka�o CÜ. 29ma jaAndCÜu ika� ma gÜÜa�R sakae�paiCÜ ka�itapaya pau¨xahä itamaIhäka�A dLÜmaA �A�naeCÜna�.itanaIhä k�au�r bvaA<saohä jastaA h¦na. itanaIhäLeÜ yaobaTaAnaLÜA�R DvaMza paAnaeR ka�oizaza gÜÜanaeRCna�Ü. 30itamaIhäka�A�ApaÍnaq Bauá,fbaAwÜ paina yastaA maAinasahä deKaA panaeRCÜna�jasaLeÜ sa ya kau�roLÜA�R baf[�gyaA�nae CÜna�. itanaIhäLeÜ yaezaUka�AcaeLÜAhäLÜA�R ivaBaAijata gÜÜarA�na caexwÜA gÜÜanae RCÜna� �inaitanaIhäLÜA�R paCYA�nau BannaeCÜna�. 31yasaqLeÜ saAvaDaAna rhQ?Pa yaeka� idna yao kau�rA yaAd gÜÜanauRÉ ma itamaIhäsa<gÜÜa taInavaxaRsamma iTa�. yasa samaya Bair maqLeÜ itamaIhäLÜA�RcaetaAvanaI id�rheÎ. maqLeÜ rAta-idna itamaIhäLÜA�R iza»aA id�.ma PaAyaÉ itamaIhäka�o LÜAigÜÜa ro�< paina.

32"�ba ma itamaIhäLÜA�R parmaezvarka�o ijammaAmaA �ina�hA<ka�o �nau�ahka�o saMdezamaA CÜAùfer jaA<dqCÜu jasaLeÜ itamaIhäLÜA�RbaiLÜyao banaA�naeCÜ. yao sandezaLeÜ itamaIhäLÜA�R �AzaIRvaAdidnaeCÜ jauna parmaezvarLeÜ �naka�A sabaq paiva¤a maAinasahäLÜA�R

idnauh¦nCÜ. 33maqLeÜ ka�ihlyaq paina �ApaÍnao LÜAigÜÜa ka�saqka�opaqsaA r ÂgÜÜaAhä caAihna<. 34itamaIhä jaAndCÜQ maqLeÜ�ApaÍnao r jao masa<gÜÜa iTa� itanaIhäka�o KaA<cao paUitaR �Apaq�gÜÜarÎ. 35maqLeÜ itamaIhäLÜA�R saDaÏ ma jastaq KawÜ BanaerdeKaA�< �ina jao dubaRLÜ CÜna itanaIhäLÜA�R ma¶ta gÜÜarBanae =. maqLeÜ PaBau yaezaUka�o vacana yaAd gÜÜanaRisaka�A<�. yaezaULeÜ BannauBayao/ 'iLÜnau BandA paina idnaumaA naqDaerq �Anand CÜ.¾®

36jaba paAvaLÜLeÜ taI kau�rAhä Bainasakae�/ �naI Gau< ùfAweÜkae�r basae r Pa yaeka�LeÜ imaLeÜr PaATaRnaA gÜÜare. 37-38itanaIhäPatyaeka� naÏ ro�/ Daerq ro�. itanaIhä � yanta �dAsa Ba�ka�Ar,ÜÜa paAvaLÜLeÜ Banaeka�A iTa� ika� ivazaexa gÜÜarI �baitanaIhäLeÜ �naLÜA�R ka�ihlyaq deKnae Cqnana�. itanaIhäLeÜpaAvaLÜLÜA�R �Ä�[ALÜo hALeÜ r caumbana gÜÜare. itanaIhä�naLÜA�R ivadA idna jahAja samma gÜÜa�.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ yyyyaaaaääääzzzzaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜmmmmaaaa jjjjaaaaAAAA< <<<ddddCCCCÜÜÜÜhAmaILeÜ ��ajahä �LÜgÜÜa paAre paiCÜ jahAja calnazauä Bayao. hAmaI samau�ÜyaA¤aA gÜÜarer saoBaqá ka�sa

wÜApaU gÜÜayaQ. �ka�oRidna rofsaka�o wÜApaUmaA �AyaQ. yahA< deiKapawÜArA paugyaQ. 2pawÜArAmaA hAmaILeÜ �ka� jahAja paAyaQ= jaopa�oinaisayaA paAr gÜÜarer gÜÜa�RrheTyao. hAmaI jahAjamaA samau�yaA¤aAgÜÜarer gÜÜayaQ. 3hAmaI saA�Pasa wÜApaUka�o Ce�maA paugyaQ. hAmaItyasaLÜA�R �(aridzaA tapaR� henaR saka�dTyaQ tar hAmaI roika��naQ.hAmaI isairyaA dezamaA gÜÜayaAÏ. hAmaI wÜAyar nagÜÜarmaA TaAimayaQ=ika�naBanae jahAjaLeÜ baokae�ka�o maALÜ vastau BaáAnau R iTayao.4hAmaILeÜ wÜAyar nagÜÜarmaA yaezaUka�A caeLÜAhä BaewYQ= r�naIhäsa<gÜÜaq saAta idna basyaQ=. itanaIhäLÜA�R paiva¤a �AtmaALeÜid�ka�o Kabarka�o �ADaArmaA itanaIhäLeÜ paAvaLÜLÜA�R yaäzaLeÜmanajaAnau BanaI caetaAvanaI id�. 5tar jaba hAmaILeÜ yahA<ka�oºama,ÜÜa zaexa gÜÜarYAÏ/ ivadA iLÜyaAÏ r yaA¤aA jaArI naq rAKyaQ.sabaq yaezaUka�A caeLÜAhä yahA< samma ika� §vaAsnaImaAinasahä rkae�wÜAkae�wÜIhäLeÜ paina hAmaILÜA�R ibadA idna nagÜÜar baAihrsamma�A�. hAmaI sabaqLeÜ ika�naArmaA GaU<ùfA weÜka�yaQ �ina PaATaRnaAgÜÜarYQ. 6 yasapaiCÜ hAmaILeÜ ivadA iLÜ�r jahAjamaA caFYQ.caeLÜAhä Garitar pa�kae�R.

7hAmaI wÜAyar deiKa �ApaÍnao yaA¤aA jaArI rAKdq wÜoLeÜmaA�sanagÜÜarmaA gÜÜayaQ. hAmaILeÜ caeLÜAhäLÜA�R §vaAgÜÜata gÜÜarYQ r�naIhäsa<gÜÜa �ka�idna basyaQ. 8�ka�oR idna wÜoLeÜmaA�sa nagÜÜarCÜAùfYQ �ina isajairyaA nagÜÜarmaA gÜÜayaQ. hAmaI ipa�iLÜpaka�o

22221111

222200005555 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 22221111ÉÉÉÉ9999----22229999GarmaA gÜÜayaQ r basyaQ. ipa�iLÜpa sausamaAcaAr PacaAr gÜÜarerparmaezvarka�o saevaA gÜÜairrheka�A iTa�. �naI saAtajanaA ivazaexasahyaogÜÜaI maDyae �ka�janaA iTa�. 9�naka�A caArjanaA �ivavaAihtaCÜorIhä iTa� r itanaIhäLeÜ �gÜÜamavaA,ÜÜaI gÜÜanae R PaitaBaApaA�ka�A iTa�. 10 yahA< Daerq idna basaepaiCÜ/ �ka�janaA�gÜÜamava(aáA �gÜÜaAbasa yahàdIyaAbaAwÜ �A�. 11itanaI hAmaIka�hA< �A� r paAvaLÜka�o paewÜI maAgÜÜae. yasapaiCÜ �gÜÜaAbasaLeÜ yao pawÜILeÜ hAta r Kau·Ü�A baA<Dae �ina Banae/ "paiva¤a�AtmaALeÜ/ Bannauh¦nCÜÜ/ 'yao paewÜI jasaka�o ho �saLÜA�R yasarIyaäzaLeÜmaA yahàdIhäLeÜ baA<DnaeCÜna�. yasapaiCÜ itanaIhäLeÜ�saLÜA�R �-yahUdI maAinasahä ka�hA< sauimpanCÜna�.¾®

12hAmaI sabaqLeÜ taI zabdhä sauNyaAÏ. yasaqLeÜ hAmaIhä ryaezaUka�A �ä sTaAnaIya caeLÜAhäLeÜ paAvaLÜLÜA�R yaäzaLeÜmanajaAnau Banaer ivantaI gÜÜarYQ. 13tar paAvaLÜLeÜ Banae/ "itamaIhäika�na ro�R rheCÜQÀ ika�na maLÜA�R yaita saAhço iKanna paArIrheCÜQÀ ma yaäzaLeÜmamaA baA<iDana tayaAr CÜu. ma PaBau yaezaUka�onaA�<ka�o inaimta manaR samma tayaAr CÜu?®

14hAmaILeÜ �naLÜA�R yaäzaLeÜmabaAwÜ wÜAùFA rAKna sakae�naQ.�taÉ hAmaILeÜ �naLÜA�R ivantaI gÜÜanaR CÜoùfI idyaQ r BaNyaQ/"hAmaI PaATaRnaA gÜÜaCÜQR ika� jae PaBauLeÜ caAhnau h¦nCÜ yahIh¦naeCÜ.®

15 yasapaiCÜ hAmaI yaäzaLeÜmaitar jaAna tayaAr BayaAÏ.16isajairyaAvaAsaI yaezaUka�A ka�itapaya caeLÜAhä hAmaIsa<gÜÜagÜÜa�. taI caeLÜAhäLeÜ hAmaILÜA�R saA�Pasaka�A maAinasa manaAsaonaka�oGarmaA LÜgÜÜae. manaAsaona yaezaUka�A �ka�janaA �ka�dma paurAnaocaeLÜA iTa�. itanaIhäLeÜ hAmaILÜA�R �naka�o GarmaA LÜgÜÜae rhAmaI yahI basyaQ.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ yyyyaaaaAAAAkkkkaaaaU UUU��bbbbaaaaLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR BBBBaaaae eeewwwwÜÜÜÜ ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaaR RRR jjjjaaaaAAAA< <<<ddddCCCCÜÜÜÜ17yaäzaLeÜmamaA ivazvaAsaIhä hAmaILÜA�R deKaer � yanta

KauzaI Ba�. 18�ka�oRidna/ yaAkaU�baLÜA�R Baew�Üna paAvaLÜ hAmaIsa<gÜÜagÜ Üa�. sabaq ��ajahä paina yahA< iTa�. 19paAvaLÜLeÜPa yaeka�LÜA�R �iBavaAdna gÜÜarÎ �ina parmaezvarLeÜ �yahàdIhäka�obaIcamaA �naka�o saevaka�häka�o maADyamaLeÜ sabaq ka�Amahä gÜÜare�ka� �ka� gÜÜarI v£taAnta saunaA�. 20jaba ��ajahäLeÜ yaIkau�rAhä saunae/ itanaIhäLeÜ parmaezvarka�o PazaMsaA gÜÜare. yasapaiCÜ itanaIhäLeÜ paAvaLÜLÜA�R Banae/ "BaA�/ itamaIhäLeÜdeKCÜQ ika� ka�ita hjaArQ yahUdIhä ivazvaAsaIhä Ba�. taritanaIhä sabaqLeÜ saocCÜna� ika� maozaAka�o vyavasTaA Kaubaqmahtvaka�o ho. 21�ä dezahämaA �yahUdIhä maABaámaA

basnae yahUdIhäLÜA�R itamaILeÜ maozaAka�o vyavasTaA paALÜnanagÜÜanauR BanaI iza»aA idyaQ Bannae itanaIhäLeÜ saunaeka�A CÜna�.itanaIhäLeÜ saunaeka�A CÜna� ika� yahUdIhäka�A CÜorA-CÜorIhäLÜA�RKatanaA gÜÜanauR padqRna r hAm�ao rIitairvaAja maAnnau padqRna BanaIitamaILeÜ iza»aA idyaAÏ. 22kae� gÜÜanau R panae RÀ yahA< yahUdIivazvaAsaIhäLeÜ itamaI �A�ka�o inazcaya caALÜ paA�naeCÜna�Ü.23yasaTaR kae� gÜÜanauR panaeR ho hAmaI bataA<�CÜQÉ hAm�aA caArjanaAmaAinasahäLeÜ parma ezvarLÜA�R vaAcaA gÜ Ü ar eka�A CÜna �.24iyanaIhäLÜA�R iLÜ�r jaA¬ r itanaIhäsa<gÜÜaq �ApaU� painacaoiKa�. itamaILeÜ itanaIhäka�o kae�za Kaorenae paqsaA de¬.yasao gÜÜare yao PamaA,ÜÜa h¦naeCÜ ika� itam�ao ivaxayamaA itanaIhäLeÜjae saunae yao sa ya ho�na. itanaIhäLeÜ itamaILeÜ maozaAka�oinayama itam�ao �ApaÍnaq jaIvanamaA paALÜna gÜÜareka�o deKnaeCÜna�.25�-yahUdI ivazvaAsaIhäka�o ivaxayamaA hAmaILeÜ itanaIhäLÜA�Rica·ÜãI yasao Bandq paWÜA�ka�A CÜQÉ

'maUtaIRhämaA caFA�ka�o KaA´a naKaAnaU rgÜÜata naKaAnaUinamaoWeÜr maAreka�o pazau naKaAnaU kau�naq Paka�Arka�oyaQna-paApa nagÜÜanaURR.¾®

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ppppaaaakkkk� ��aaaa��AAAA¬¬¬¬26paAvaLÜ taI caArjanaA maAinasahä �ApaÍnao saATa iLÜ�r

gÜÜa� r itanaIhäka�A caoiKanae �tsavamaA BaAgÜÜa iLÜ�. yasapaiCÜ caoiKanae idnaka�o samaApana ka�ihLeÜ h¦nae �inaitanaIhä Pa yaeka�LÜA�R BaewÜI id�nae yasaka�o �d�Gaoxa,ÜÜaA gÜÜanaRitanaI maindr iBa¤a gÜÜa�.

27jaba saAta idna ibatna LÜAgÜÜa eka�o iTayao ka�itapaya�izayaAka�A yahUdIhäLeÜ paAvaLÜLÜA�R maindr PaAÄ�[,ÜÜamaA deKae.itanaIhäLeÜ sabaq maAinasahäLÜA�R �(aeijata banaA� �inapaAvaLÜLÜA�R pak�ae�. 28itanaIhä jaoùfLeÜ icacyaA�/ "yahUdIhäho/ hAmaILÜA�R saGaA¬. yahI maAinasa ho jasaLeÜÜ maozaAka�ovyavasTaAka�o iva¨ë/ �ApaÍnaq maAinasahäka�A iva¨ë/ yaImaindrka�o iva¨ë iza»aA id�rheCÜÜ. yao maAinasaLeÜ yaIkau�rAhä sabaq maAinasahäLÜA�R caArqitar isaka�A�rheCÜ. �ina�saLeÜ ka�itapaya �yahUdIhäLÜA�R maindÜrka�o PaAÄ�[,ÜÜamaA lyaA�ka�oCÜ. �saLeÜ yasa paiva¤a WÜA�<LÜA�R �zauë paAreka�o CÜ?®29yahUdIhäLeÜ yasao Banaeka�o ka�Ar,ÜÜa �naIhäLeÜ �ipa�sasaka�A¤aoipa�masaLÜA�R paAvaLÜsa<gÜÜa yaäzaLeÜmaA deKaeka�A iTa� �inasaocae ika� �saLÜA�R paAvaLÜLeÜ maindr »ae¤a iBa¤a lyaA�ka�oCÜ.

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 22221111ÉÉÉÉ33330000----22222222ÉÉÉÉ11111111 22220000666630yaäzaLeÜmamaA KaLÜbaLÜ maiccayao. maAinasahä sabaq

itarbaAwÜ dQùùfer �A� �ina paAvaLÜLÜA�R pak�ae� �ina taAnaermaindrka�o »ae¤abaAwÜ baAihr inaka�ALeÜ. maindrka�o PavaezaæArhätauäntaq band Ba�. 31jaba maAinasahäka�o BaIùfLeÜ paAvaLÜLÜA�RmaAnaR tarKar gÜÜadqR iTa� romana saenaApaitaLeÜ sampaU,ÜÜaR nagÜÜarmaAgÜÜa,fAgÜÜaoLÜ Ba�rheka�o saUcanaA paA�. 32saenaApaita taurnta yasaWÜA�<maA paugÜÜae kae�hI saenaA �iDaka�ArIhä r saenaAhä saATamaAiLÜ�r paugÜÜae. maAinasahäLeÜ saenaApaita r saenaAhä �A�ka�AdeKae/ itanaIhäLeÜ paAvaLÜLÜA�R kau�wÜipawÜ gÜÜanaR Coùfe. 33tabasaenaApaita paAvaLÜka�o CeÜ�maA gÜÜa�r pak�a�A� gÜÜare. saenaApaitaLeÜ�ApaÍnaA saenaAhäLÜA�R �saLÜA�R du�wÜA saAÄ�[LÜAhäLeÜ baA<DnauBanaI h¦kaU�ma id�. yasapaiCÜ saenaApaitaLeÜ saoDae/ "yao maAinasaka�o hoÀ �saLeÜ kae� gÜÜaltaI gÜÜareka�o CÜÀ® 34ka�itapayamaAinasahäLeÜ �ka�TarIka�A kau�rAhä gÜÜairrheka�A iTa� �ina�Nya ka�itapaya maAinasahäLeÜ �ka�oR TarIka�A kau�rAhägÜÜairrheka�A iTa�. yastao �nyaoLÜka�A kau�rAhäLeÜ gÜÜadARsaenaApaitaLeÜ sa ya kau�rA pa(aA LÜgÜÜaA�na sakae�nana. tasaTaR/saenaApaitaLeÜ saenaAhäLÜA�R saenaA BavanamaA paAvaLÜLÜA�R LqjaAnaBannae h¦kaU�ma gÜÜare. 35-36sampaU,ÜÜaR janasamaUh itanaIhäka�ApaiCÜ �A�. jaba isapaAhIhä isaMFIka�A Ce�maA �A�RpaugÜÜae/taba itanaIhäLeÜ maAinasahäka�o dÄ�[Aka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ paAvaLÜLÜA�Rbaokae�r LÜgÜÜae. maAinasahä itanaIhäLÜA�R paCYA�dq ka�rA�./" yasaLÜA�R maAr?®

37saenaAhä paAvaLÜLÜA�R saqNyaBavanamaA LqjaAna tayaAriTa�. tar paAvaLÜ saenaApaitasa<gÜÜa baoLeÜ. �naLeÜ saoDae/ "tapaA�RªLÜA�Rkae�hI Banna saka�CÜuÀ®

saenaApaitaLeÜ Banae/ "�re? itamaI �aIka� BaAxaA baolCÜQÀ®38maqLeÜ saAÎcaeka�o vyai(aáÜ itamaI ho�na rheCÜQÀ maqLeÜ itamaILÜA�RimaZdezavaAsaI saimBaárheka�o iTa� jasaLeÜ :sarka�Arka�oiva¨ëò kae�hI �iGa iva�oh gÜÜanaR TaALeÜka�o iTayao. r �maä´aAnamaA caAr hjaAr jyaAnamaArAhäka�A �gÜÜauvaA Ba�ka�AiTa�.®

39paAvaLÜLeÜ Banae/ "ma isaiLösayaAÜka�A dezabaAwÜ �A�ka�oyahUdI h¦< ma yahA< Paisaë nagÜÜar wÜAsaRsaka�o naAgÜÜarIka� h¦<.dyaA gÜÜarer/ maLÜA�R maAinasahäsa<gÜÜa baolna idnauhosa�.®

40saenaApaitaLe ÜpaAvaLÜLÜA�R maAinasahäsa<gÜÜa baolnau �naumaitaid�. �taÉ �naI isaMFImaA �iBa� �ina �naLeÜ hAtaka�o�zaArALeÜ maAinasahä zaAnta h¦nau Banae. jaba maAinasahäzaAnta Ba� paAvaLÜ itanaIhäsa<gÜÜa baoLÜe. �naLeÜ yahUdIBaAxaAmaA itanaIhäsa<gÜÜa baoLeÜ.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhäääässssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa bbbbaaaaoooollllddddCCCCÜÜÜÜpaAvaLÜLeÜ Banae/ "maerA dAjau-BaA�hä/ r ipataAhämaLÜA�R DyaAna id�r sauna? itamaIhäka�A saAmau ma

�ApaÍnao bacaA�ka�o pa»amaA kau�rA gÜÜanaeRCÜu.® 2paAvaLÜLeÜ yahUdIBaAxaAmaA baoLeÜka�o yahUdIhäLeÜ saunae. jaba paAvaLÜLeÜ yahUdIBaAxaA baoLeÜka�o yahUdIhäLeÜ saunaeÜ itanaIhä Baána caupacaApabasae. paAvaLÜLeÜ Banae/ 3"ma �ka� yahUdI hu<. ma isaiLÜisayaAPadezaka�o wÜAsaRsamaA janmaeka�o h¦<. tar ma yahI nagÜÜarmaAh¦ikaR��ka�o h¦<. ma gÜÜamaLÜIyaLÜka�o* izaxya iTa�. �hA<LeÜmaLÜA�R hAm�aA ipataA pauKaARhäka�A inayama �nausaAr ka�ùfAsa<gÜÜaPaiza»a,ÜÜa gÜÜarA�nau Bayao. ma parmaezvarmaA � yanta �tsaAhICÜu itamaIhä jastaq �Aja jao yahA< CÜAÏ. 4jasaLeÜ yaezaUka�omaAgÜÜaR �pnaA� itanaIhäLÜA�R maqLeÜ m£ yauka�o mauKasamma KaedogÜÜare. maqLeÜ pau¨xa r naArIhäLÜA�R pak�ae=� �ina jaeLÜmaA Taunae.5PaDaAna paUjaAhArIhä r sampaU,ÜÜaR baUùFA yahàdI �gÜÜauvaAhäyasaka�A saA»aI CÜna�. dmaIzaka�ka�A yahUdI dAjau-BaA�häka�oinaimta itanaIhäbaAwÜ maqLeÜ ica·ÜãI iLÜ�<. ma yahA< painayaezaUka�A caeLÜAhäLÜA�R pak�a�A�na r ötanaIhäLÜA�R d,fidLÜA�nau yaäzaLeÜma lyaA�na BanaI gÜÜa�ka�o iTa�.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜLLLLeeeeÜÜÜÜ ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo ppppaaaaiiiirrrrvvvvaaaattttaaaaR RRRnnnnaaaa bbbbaaaaAAAArrrre eee BBBBaaaannnnddddCCCCÜÜÜÜ6"ma dmaIzaka�ka�o baAwÜo jaAdq gÜÜadAR �caAnaka� �ka�

GawÜnaA GawYo. yaita baeLÜA maDyaA�Ü Ba�ka�o iTayao jaba madmaIzaka� naijaka� paugÜÜaeka�o iTa�<. �caAnaka� �Aka�AzabaAwÜ�ka� zai(aázaALÜI jyaoita maero vairpair caimka�yao. 7maBaU�<maA LÜùfe. maLÜA�R kae�hI Bainarheka�o �ka� �AvaAja sauna<e/'zaAvaLÜ/ zaAvaLÜ/ itamaILeÜ ika�na maLÜA�R sataA�rheCÜQÀ¾8maqLeÜ saoDae=/ 'tapaA�R ka�o h¦nauh¦nCÜ PaBauÀ¾ yasa �AvaAjaLeÜBaNyao/ 'ma naAsartaka�o yaezaU hu</ jasaLÜA�R itamaILeÜ sataA�rheCÜQ.¾9maAinasahä jao masa<gÜÜa iTa� itanaIhäLeÜ jyaoita deKae/ tartaI '�ka�¾ masa<gÜÜa jao baAta gÜÜadqR h¦nauh¦nTyao/ yao �AvaAjaitanaIhäLeÜ saunaenana�. 10maqLeÜ Banae/ 'maqLeÜ kae� gÜÜanau R paLÜARPaBauÀ¾ PaBauLeÜ javaAba idnau Bayao/ '�WÜ �ina dmaIzaka�jaA¬. itamaILeÜ gÜÜanauR panaeR maqLeÜ WÜIka� gÜÜareka�o ka�Ama yahA<itamaILÜA�R Bainanae CÜ.¾ 11maqLeÜ kae�hI deKna saika�na ika�naBanae

ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaammmmaaaaLLLLÜÜÜÜIIIIyyyyaaaaLLLLÜÜÜÜ pa�irsaIhäka�o �ka� �ita ivazaexa iza»aka� yahàdI DamaIRsamaUh :Paeirta 5É34ò.

yao taIb�a �jyaALÜo jyaoitaLeÜ maLÜA�R �nDaA banaAyao. masa<gÜÜa

22222222

222200007777 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 22222222ÉÉÉÉ11112222----22223333ÉÉÉÉ4444Ba�ka�A maAinasahäLeÜ maLÜA�R maero hAta samaAtaer dmaIzaka�LÜgÜÜae.

12"dmaIzaka�maA �ka�janaA hnaAinayaA naA�< Ba�ka�o maAinasaiTa�. �naI maozaAka�o vyavasTaA paALÜna gÜÜanaeR ZëAÂ Ba(aáiTa�. yahA< basnae yahUdIhäLeÜ �naLÜA�R sammaAna gÜÜaTaeR.13hnaAinayaA maka�hA< �A� �ina Banae/ 'BaA� zaAvaLÜ? itam�aod]ixwÜ PaApta gÜÜar?¾ �caAnaka� maqLeÜ �naLÜA�R deKna sakae�<.14hnaAinayaALeÜ Banae/ 'hAm�aA ipataA pauKaARhäka�A parmaezvarLeÜitamaILÜA�R �hA<ka�o �cCÜA jaAnna/ taI DaAimaRka�taALÜA�R deKna�ina �hA<ka�o mauKabaAwÜ zabdhä saunna paihlyaq cauinasaka�nauBa�ka�o iTayao. 15sabaq maAinasahäka�o inaimta itamaI �hA<ka�osaA»aI bannae CÜQ. itamaILeÜ �naIhäLÜA�R �Apau�LeÜ deKaeka�A rsaunaeka�A kau�rAhä Bannae CÜQ. 16�ba itamaI baesaI napaKaR.�WÜ/ �hA<ka�o naA�<maAiTa ivazvaAsa gÜÜarer baiptasmaA LeÜ¬ ritam�aA paApahä paKaALÜ.¾

17" yasapaiCÜ/ ma yaäzaLeÜma pa�kaeRª�. jaba ma maindrmaAPaATaRnaA gÜÜairrheka�o iTa�< maqLeÜ �ka� dzaRna paA<�. 18maqLeÜyaezaULÜA�R deKae r �hA<LeÜ maLÜA�R BannauBayao/ 'Baá·Ü�q gÜÜar/yaäzaLeÜma CÜoùfI hALÜ taurntaq ika�naBanae maAinasahäLeÜ maeroivaxayamaA itamaILeÜ id�ka�o saA»aI §vaIka�AnaeR Cqnana.¾ 19maqLeÜBanae/ 'tar PaBau/ maAinasahäLeÜ jaAndCÜna� ika� ma naq �ka� h¦<jao tapaA<�Rka�o ivazvaAsaIhäLÜA�R saBaAGarhäiBa¤a pak�a�na rkau�w�na gÜÜa�<. 20maAinasahäLeÜ yao paina jaAndCÜ ika� tapaA�Rªka�osaA»aI/ istapa�nasaka�o jaba rgÜÜata bagyao/ ma yahA< paina yasaka�A,fmaA sahyaogÜÜa gÜÜadqR �naLÜA�R maAnaeRhäka�o ÂgÜÜaAhä ä<gÜÜaerbasaeka�o iTa<�?¾ 21tar yaezaULeÜ maLÜA�R Bannau Bayao/ 'gÜÜa�RhALÜ tauäntaq �ba ma itamaILÜA�R wÜAùFA �-yahUdIhäBa�ka�omaA paWÜA�nae CÜu.¾®

22paAvaLÜLeÜ Banaeka�o yao �intama kau�rAhämaA maAinasahäLeÜDyaAna id�nana�. �naIhäLeÜ �naka�o kau�rA �naLeÜ yaitaBanauÓaeLÜ samma saunae. taba Pa yaeka� vyai(aá icacyaA�/ "�saLÜA�RmaAr? �saLÜA�R saMsaArdeiKa hwÜA�R dee¬. yao baA<cna yaogyaCqna?® 23itanaIhäLeÜ ka�rA<�dq �naIhäka�A ÂgÜÜaAhäpa�yaA<ka�Iid�. itanaIhäLeÜ DaULÜohä hAvaAmaA �fA�. 24tabasaenaApaitaLeÜ isapaAhIhäLÜA�R Banae paAvaLÜLÜA�R saqNya BavanamaALqjaA¬. �naLeÜ isapaAhIhäLÜA�R kau�wÜpaIwÜ gÜÜarer itanaLÜA�RjaA<ca gÜÜanaeR �Adeza id�. yasao gÜÜadAR ka�taq maAinasahä ika�nayasarI itanaka�o ivaroDamaA ka�rA�rheCÜna� jaAnna saika�nae itanaI�AzaA gÜÜadqR iTa�. 25yasaqLeÜ kau�wÜpaIwÜ gÜÜanaR isapaAhIhäLeÜpaAvaLÜLÜA�R baA<Ddq iTa�. tar paAvaLÜLeÜ yahA< �iBarheka�o

saenaA �iDaka�ArILÜA�R Banae/ "kae� �ka� romaI naAgÜÜairka�LÜA�R jaodoxaI ho Bannae PamaA,ÜÜa naq Ba�na/ itam�ao ka�orAR LÜgÜÜaA�nae�iDaka�Ar CÀ®

26jaba saenaA �iDaka�ArILeÜ yastao saunae � saenaApaitaka�hA< gÜÜa�r taI kau�rA Banae. saenaA �iDaka�ArILeÜ BaNyao/"itamaI jaAndCÜQ itamaILeÜ kae� gÜÜairrheka�A CÜQÀ yao vyai(aáromaI naAgÜÜairka� ho.®

27saenaApaita paAvaLÜka�hA< �A� r Banae/ "maLÜA�R BanaitamaI saA<i�anaq romaI naAgÜÜairka� hQÀ®

paAvaLÜLeÜ javaAba id�/ "hjaur.®28saenaApaitaLeÜ Banae/ "maqLeÜ �ka� romaI naAgÜÜairka� h¦naLÜA�R

Daerq paqsaA KacaR gÜÜareka�o r itareka�o CÜu.®tar paAvaLÜLeÜ BaNyao/ "ma romaI naAgÜÜairka� Ba�rq janmaeka�o

iTa�<.®29taI maAinasahä jasaLeÜ paAvaLÜLÜA�R Paznahä gÜÜanaR

tayaAr Ba�rheka�A iTa�/ paAvaLÜLÜA�RÜ CÜAùfer gÜÜa�. saenaApaitafrA�R rheka�A iTa� ika�naBanae �saLeÜ paAvaLÜLÜA�R �iGabaAwqbaA<iDasakae�ka�o iTayao �ina paAvaLÜ �ka� romaI naAgÜÜairka�iTa�.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ yyyyaaaahhhhUUUUddddIIII ��ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaau uuuvvvvaaaaAAAAhhhhäääässssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa bbbbaaaaoooollllddddCCCCÜÜÜÜ30saenaApaitaLeÜ yahUdIhä ika�na paAvaLÜLÜA�R doxyaA�rheCÜna�

bauJna cahAnTae. yasaTaR �ka�oR idna �naLeÜ mauKya paUjaAhArIhä/yahUdIhä �ina saArA mahAsaBaALÜA�R BaeLÜA h¦nae �Adezaid�. saenaApaitaLeÜ paAvaLÜLÜA�R baA<Daeka�A saAÄ�[LÜAhä KaoiLÜid�. yasapaiCÜ paAvaLÜLÜA�R lyaA� �ina itanaIhäka�o saAmaunnae�ByaA�.

paAvaLÜLeÜ yahUdI-mahAsaBaALÜA�R here �ina Banae/"maerA dAjau-BaA�hä ho/ maqLeÜ �Aja samma maero

jaIvana rAm�ao ivacaArmaAnaq ibataA<�.® 2hnaAinayaA/ PaDaAnapaUjaAhArI paina yahA< iTa�. hnainayaALeÜ paAvaLÜLeÜ Banaeka�osaunae r maAinasahäLÜA�R �Adeza id� jao paAvaLÜkaq� mauKamaAihka�AR�nau jao CeÜ�maA �iBa�ka�A iTa�. 3paAvaLÜLeÜ hnainayaALÜA�RBanae/ "parmaezvarLeÜ paina itamaILÜA�R ihka�AR�nau h¦naeCÜÜ. itamaI�ka�maqLÜA iBa(aA jastao CÜQ jauna saetao rMgÜÜaLeÜ paotaeka�o CÜ.maozaAka�o vyavasTaA �nausaAr maero NyaAya gÜÜanaR itamaI yahA<baisarheka�A CÜQ ya´aipa itamaI maLÜA�R ihka�A�naeRª �Adeza id�rka�Anauna �maANya gÜÜairrheka�A CÜQ.®

4paAvaLÜka�o CeÜ�maA �iBarheka�A maAinasahäLeÜ Banae/ "itamaILeÜ yasarI PaBauka�o PaDaAna paUjaAhArIsa<gÜÜa baAta gÜÜanau R h¦<dqna/

22223333

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 22223333ÉÉÉÉ5555----22225555 222200008888itamaILeÜ �naLÜA�R inandA gÜÜarIrheCÜQ?® 5paAvaLÜLeÜ Banae/"dAjau-BaA�hä/ maLÜA�R TaAhA iTa�na ika� �naI PaDaAnapaUjaAhArI h¦na. DamaRzaAs¤amaA yastao LeÜiKa�ka�o CÜ/ 'itamaILeÜitam�aA maAinasahäka�A �gÜÜauvaAka�o ivaxayamaA KarAba kau�rAhägÜÜanauR h¦<dqna.¾* ®

6saBaAmaA ka�itapaya maAinasahä saduka�Ihä iTa� r�nya pa�irsaIhä iTa�. yao saocaer paAvaLLeÜ ��wÜA ivacaArinaka�ALeÜ. �naI mahAsaBaAPaita icacyaA�</ "maerA dAjau-BaA�hä/ma pa�rsaIka�o pa�rsaI CÜoro hu<. ma yahA< maud�dAmaA CÜuika�naBanae ma ivazvaAsa gÜÜaCÜu R maAinasahä m£ yaubaAwÜ baQrI�WÜnae CÜ?®

7jaba paAvaLÜLeÜ yasao Banae/ yahA< pa�AirsaI r saduka�IhämaABaá gÜÜahna taka�Rhä zau u¨ h¦na TaAlyao. taI saBaAivaBaAjana Bayao. 8saduka�Ihäka�o ivazvaAsa iTayao maAinasahämarepaiCÜ itanaIhä pae�ir ija�<do h¦<dqnana�/ �ina §vagÜÜaRdUta�TavaA �AtmaA h¦dq|na. tar pa�irsaIhä yaI sabaqmaA ivazvaAsagÜÜaCÜRna�. 9taI sabaq janaA yahUdIhä jaof-jaofLeÜ icacyaA�naTaALeÜ. ka�itapaya zaAs¤aIhä/ jao pa�rsaIhä iTa� �iBa� rtakaR� gÜÜare/ "hAmaILeÜ yasa maAinasaka�o iva¨ë kau�naq gÜÜaltaIpaA�naQ. h¦nasaka�CÜ dmaIzaka�ka�o baAwÜomaA §vagÜÜaRdUtaLeÜ �TavaA�AtmaALeÜ �sa<gÜÜa baolyao hoLÜA?®

10takaR� LÜùfA�RmaA bad�iLÜyao. yahUdIhäLeÜ paAvaLÜLÜA�RwÜuk�a�A wÜuk�a�A paAnaeRCÜna� Banaer saenaApaita frA�. yasaqLeÜ saenaApaitaLeÜisapaAhIhäLÜA�R taLÜ gÜÜa�r paAvaLÜLÜA�R yahUdIhäbaAwÜ iLÜ�Rka�nasaqNya-BavanamaA rAKna LÜgÜÜaA�.

11�ka�oR rAta/ PaBau yaezaU �A�nau Bayao �ina paAvaLÜka�oCe�maA �iBanauBayao. "sahAsaI bana? jasarI itamaILeÜ yaäzaLeÜmamaAmaero ivaxayamaA BaNyaQ/ romamaA paina gÜÜa�r maero ivaxayamaAbataA�nau paCÜR.®

kkkkaaaae eee��hhhhIIII yyyyaaaahhhhààààddddIIIIhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR mmmmaaaaAAAAnnnnaaaae eeeR RRR yyyyaaaaoooojjjjaaaannnnaaaaAAAA12�ka�oR ibahAna ka�itapaya yahUdIhäLeÜ paAvaLÜLÜA�R maAnaeR

yaojanaA banaA�. itanaIhäLeÜ jaba samma paAvaLÜLÜA�R maAdqRnaQna KaAnae naq CÜQ na ipa�nae naq CÜQ Bannae Paita$aA gÜÜare.13caALÜIsa janaA BandA Daerq yahUdIhä yasa samaUhmaA iTa�jasaLeÜ yasa xaùfyan¤amaA BaAgÜÜa iLÜ�. 14taI yahUdIhä mauKyapaUjaAhArIhä r baUùFA �gÜÜauvaA paUjaAhArIhä Ba�ka�omaA gÜÜa�

''''iiiittttaaaammmmaaaaIIIILLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRR hhhh¦¦¦¦< <<<ddddqqqqnnnnaaaa¾¾¾¾ PasTaAna 22É28.

�ina Banae/ "hAmaI �Apaq�LeÜ Paita$aA gÜÜareka�o CÜQ ika� hAmaI

paAvaLÜLÜA�R namaA¨ÓaeLÜ samma na kae�hI ipa�<CÜQ na kae�hIKaAnae CÜQ=. 15�taÉ yasaqLeÜ hAmaI tapaA�ÛhäLÜA�R yastaogÜÜarA�na caAhnCÜQÉ ta<paA�Rhäsa<gÜÜa �ina yahUdI �gÜÜauvaALeÜsaenaApaitaLÜA�R paAvaLÜ ta<paA�Rhäsa<gÜÜa lyaA�nau BanaI KabarpaWÜA�nau hosa. itanaLÜA�R Bannauhosa� ika� paAvaLÜsa<gÜÜa ta<paA�RLeÜDaerq Paznahä gÜÜanauR CÜ. paAvaLÜ yahA< �A�R paugna �iGa naqhAmaI �saLÜA�R maAnaR tayaArI Ba�R basnaeCÜAÏ.®

16tar paAvaLÜÜka�o BaAinajaLeÜ yao xaùfyan¤a TaAhA paA�.�naI saqNya BavanamaA gÜÜa� r paAvaLÜLÜA�R saunaA�id�. 17tabapaAvaLÜLeÜ �ka�janaA saenaA �iDaka�ArILÜA�R baoLÜA� �ina Banae/"yasa javaAnaLÜA�R saenaApaitaka�hA< iLÜ�r jaA¬. �saka�omaA�naka�o inaimta Kavar CÜ.® 18�taÉ saenaA �iDaka�ArILeÜ yasa javaAna maAinasaLÜA�R saenaApaitaka�hA< LÜgÜÜae. �iDaka�ArILeÜBaNyao/ "kaq�dI paAvaLÜLeÜ BaNyao ika� yasa javaAna maAinasaLÜA�Rta<paA�R ka�hA< LqjaA�naU/ ika�naBanae yasaka�omaA tapaA�Rªka�o LÜAigÜÜaKabar CÜ.®

19saenaApaitaLeÜ yasa javaAna maAinasaLÜA�R �ka�AMta WÜA�<maALÜgÜÜae/ jahA< �naIhä KauLÜAsa<gÜÜa baAta maAnaR saka�Tae. saenaApaitaLeÜBanae/ "itamaILeÜ maLÜA�R kae�hI Bannau cahAnCÜQÀ®

20 yasa javaAna maAinasaLeÜ BaNyao/ "yahUdIhäLeÜ paAvaLÜLÜA�R�Baá Daerq Pazna gÜÜanaeR inah¦<maA tapaA<�RLÜA�R BaoiLÜ mahAsaBaAmaApaAvaLÜLÜA�R lyaA�R maAgnae ina,ÜÜa Rya gÜÜareka�A CÜna�. 21taritanaIhäLÜA�R ivazvaAsa nagÜÜanau Rhosa. yahA< caALÜIsa janaABandA Daerq maAinasahä Âkae�r paAvaLÜLÜA�R maAnaR basaeka�ACÜna�.itanaIhäLeÜ �naLÜA�R namaAre samma na ipa�nae/ na KaAnae ka�samaKaA�ka�A CÜna�? �ihLeÜ itanaIhä tapaA<�Rka�o sammaitaka�oinaimta paiKaRrheka�A CÜna�.®

22saenaApaitaLeÜ yasa javaAnamaAinasaLÜA�R yasao BanaerpaWÜA�Rid�. "ka�saqLÜA�R paina itamaILeÜ yasao Banae BanaernaBannaU.®

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR iiiissssaaaajjjjaaaaiiiirrrryyyyaaaaAAAA ppppaaaaWWWWÜÜÜÜAAAA��RRRRyyyyaaaaoooo23 yasapaiCÜ saenaApaitaLeÜ du� saqNya �iDaka�ArIhäLÜA�R

fAkae�. �ina Banae/ "isajairyaA jaAnaka�o inaimta 200isapaAhIhä 70 Gaoùf savaAr r 200 BaALÜADaArI isapaAhIhätayaAr paAr. itanaIhä rAtaI 9 bajae ihùfnau tayaAr h¦nau paCÜR.24kae�hI GaoùfAhä paAvaLÜka�o LÜAigÜÜa paina lyaA¬ taAika�paAvaLÜLÜA�R rAjyapaALÜ pae�iLÜka�saka�hA< sauri»ata paurYA�nasaika�nCÜ.® 25saenaApaitaLeÜ yastao ��wÜA ica·ÜãI paina �naLÜA�RLeÜKae.

222200009999 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 22223333ÉÉÉÉ22226666----11114444ÉÉÉÉ1111444426ka�LÜQifyasa LÜAyaisa�sabaAwÜ mahAmaih rAjyapaALÜpae�iLÜkaÍsaLÜA�RÉnamaska�Ar.

27yahUdIhäLeÜ yao maAinasaLÜA�R pak�a e�ka�A iTa��ina maAnaeR yaojanaA gÜÜairrheka�A iTa�. maqLeÜ caALÜpaA<� ika� �naI �ka� romaI naAgÜÜarIka� rheCÜna�. �taÉma maerA isapaAhIhäsa<gÜÜa gÜÜa�< �ina �saLÜA�RbacaA�<. 28ma jaAnna cahAnTae= ika� itanaIhäLeÜ�naLÜA�R ika�na doxa LÜgÜÜaA�Rrheka�A CÜna�. yasaqLeÜmaqLeÜ itanaIhäka�A mahAsaBaAmaA �naLÜA�R paurYA<�.29maqLeÜ TaAhA paA�< ika� itanaIhäkaq� vyavasTaAka�oPaznahäka�o sambanDamaA itanaLÜA�R doxaI WÜh°A��ka�orheCÜ. tar taI ivaxayahämaA itanaLÜA�R jaeLÜ paWÜA�nautaTaA m£ yau d,ùf idnau kau�naq paina yaogya WÜhirdqna.30maLÜA�R saunaA�yao ika� ka�itapaya yahUdIhäLeÜ�naLÜA�R maAnaeR xaùfyan¤a gÜÜairrheka�A iTa�. yasaqLeÜmaqLeÜ �naLÜA�R tapaA<�Rka�hA< taurntaq paWÜA�<. yahUdIhäjasaLeÜ itanaLÜA�R doxyaA�<dqCÜna� tapaA<�R �iGa �naka�oivaxayamaA yahàdIhäsa<gÜÜa Ba�ka�o doxa deKaA�na painaLÜgÜÜaA�ka�o CÜu.

31isapaAhIhäLe itanaIhäLÜA�R Banaeka�A kau�rAhä gÜÜare.isapaAhIhäLeÜ paAvaLÜLÜA�R iLÜ�r �inwÜpyaAiw°Üsa nagÜÜarmaA rAtaInaq LÜgÜÜae. 32�ka�oR idna GaoùfsavaAr paAvaLÜsa<gÜÜa isajairyaAgÜÜa�. tar �Nya isapaAhIhä r BaALÜADaArIhä yaäzaLeÜmasaqNya-Bavana itarq pa�kae�Rr �A�. 33GaoùfsavaAr isapaAhIhäisajairyaAiBa¤a pasae �ina rAjyapaALÜka�LÜA�R ica·ÜãI id�. yasapaiCÜ �naIka�hA< paAvaLÜLÜA�R saumpae. 34rAjyapaALÜka�LeÜica·ÜãI paùFer paAvaLÜLÜA�R saoDaee/ "itamaI kau�na dezaka�A hQ=À®rAjyapaALÜka�LeÜ paAvaLÜ isaiLÜisayaAka�A h¦na Banaer jaAnae.35rAjyapaALÜka�LeÜ Banae/ "itamaILÜA�R doxyaA�naehä yahA< �A�<dAma itam�ao mau¶A iLÜnae CÜu.® �ina yasapaiCÜ �naLeÜ paAvaLÜLÜA�Rherodka�o rAjamahLÜmaA sauri»ata rAKna �Adeza id�.

yyyyaaaahhhhUUUUddddIIIIhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ddddooooxxxxaaaa LLLLÜÜÜÜggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAA��paA<caidna paiCÜ hnaAinayaA isajairyaA gÜÜa�. �naIPaDaAna paUjaAhArI iTa�. �naLeÜ ka�itapaya baUùFA yahUdI

�gÜÜa uvaAhä r tatau RlLÜsa naA�<ka�A vaka�ILÜLÜA�R �ApaÍnao

22224444

saATamaA lyaA�. itanaIhä rAjyapaALÜka�ka�o saAmau paAvaLÜka�oiva¨ë mau¶A �WÜA�na isajairyaA gÜÜa�. 2paAvaLÜLÜA�R saBaAmaAfAika�yao �ina tatauRlLÜsaLeÜ �naka�o iva¨ë yasao Bandq mau¶Apaeza gÜÜanaR TaALeÜ/

"mahAmaihma pae�iLÜkaÍsa/ ta<paA�RªLeÜ gÜÜadAR naq hAm�aA maAinasahäLeÜzaAinta �paBaogÜÜa gÜÜairrheka�A CÜna� �ina tapaA�Rªkaq� dUrdizaRtaALeÜhAm�ao dezamaA h¦na panae R sauDaArhä Ba�. 3hAmaI taIkau�rAhäka�A LÜAigÜÜa tapaA�RªLÜA�R Pa yaeka� WÜA�<maA r hreka�tairka�ALeÜ DaNyavaAd Paka�wÜ gÜÜaCÜQR. 4tar ma tapaA�Rªka�o Daerqsamaya naxwÜ gÜÜanaR caAh<idna. yasaTaR ma kae�hI zabdmaA tapaA�Rª�iGa mau¶A paeza gÜÜanaeRCÜu. dyaA gÜÜarI/ DaqyaRDaAr,ÜÜa gÜÜairidnauhoLÜA.5yao maAinasa �ka� samaSyaA lyaA�nae vyai(aá ho r yasaLeÜjataAtataq saMsaArBair yahUdIhä maABaá dÄ�[A macaA<�CÜ. yaonaAsarIdLÜka�A naetaA ho. 6-8yasaLeÜ maindr �paiva¤a banaA�naKaoijarheka�A iTayao tar hAmaILeÜ �saLÜA�R roka�yaQ.* jabaÜtapaA<�RLeÜ yasa vyai(aáLÜA�R jaA<ca gÜÜanauR h¦naeCÜ hAmaILeÜ � maAiTaLÜgÜÜaA�ka�o sabaq doxahä sa ya h¦na BanaI �Apaq� bauJnauh¦naeCÜ.® 9�Nya yahUdIhä sahmata Ba� �ina Banae/ "yaIkau�rAhä saA<icanaq sa ya h¦na�?®

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ ppppaaaae eee��iiiiLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa� ��ssssaaaakkkkaaaa��oooo ��ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAAffffIIII10rAjyapaALÜka�LeÜ paAvaLÜLÜA�R baolna saMkae�ta gÜÜanauRBayao.

�taÉ paAvaLÜLeÜ rAjyapaALÜLÜA�R javaAba id�/ "rAjyapaALÜpae�iLkaÍsa/ ma jaAndCÜu ika� tapaA�Rª Daerq samaya deiKa yasarAxw°Üka�o NyaAyaka�taAR h¦nauh¦nCÜ. yasaTaR ma �ApaÍnao bacaA� pa»apaeza gÜÜanaR paA�<dA KauzaI CÜu. 11ma yaäzaLeÜmamaA �ArADanaAgÜÜanaRLÜA�R baAH idna �iGa maA¤a gÜÜa�<. tapaA�Rª �Apaq� yao sa yaho Banaer jaA<cnau saka�nau h¦nCÜ. 12yaI yahUdIhä jasaLeÜmaLÜA�R doxa LÜgÜÜaA� �naIhäLeÜ maLÜA�R maindrmaA ka�saqsa<gÜÜabaoLeÜka�o BaeweÜnana�. maqLeÜ ka�taq saBaAGar �TavaA yao nagÜÜarka�o�Nya¤a ka�taq samaSyaA KaùfA gÜÜanaR BaIùf jammaA gÜÜareka�o CqÜna.13taI yahUdIhäLeÜ maero iva¨ëmaA �ihLeÜ jae doxaAropa,ÜÜagÜÜare yasaka�o PamaA,ÜÜa idna sa(aqánana�. 14tar ma tapaA�RªLÜA�R

ppppaaaaddddhhhhääää 6666----8888 paiCÜ "² hAmaILeÜ �saLÜA�R roka�yaQ.® kae�hI �aIka�PaitaiLÜipahämaA 6 r 8 TaipanCÜÉ "�ina hAmaI �ApaÍnaq ka�AnaUnaæArApairi»ata h¦nau caAhAnCÜQ. 7tar �iDaka�ArI iLÜyaAsa �A� �inahAmaIbaAwÜ �saLÜA�R LqÜjaAnau Daerq baLÜ PayaogÜÜa gÜÜare. 8�ina hAmaILÜA�RdoxyaA�nau hAmaI Ba�ka�omaA �A�nau �naka�A maAinasahäLÜA�R �Adezaid�.®

BandqCÜuÉ ma hAm�aA ipataA pauKaARhäka�A parmaezvarLÜA�R yaezaUka�A

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 22224444ÉÉÉÉ11115555----22225555ÉÉÉÉ11111111 222211110000caeLÜALeÜ jastaq �ArADanaA gÜÜadRCÜu. yahUdIhä BanCÜna� yaezaUka�omaAgÜÜaR gÜÜaLÜta ho. tar maozaAka�o vyavasTaAhämaA bataA�ka�oPa yaeka� kau�ro �ina �gÜÜamava(aáAhäLeÜ ika�taApamaA LeÜKaeka�Ahäma ivazvaAsa gÜÜaCÜuR. 15ma parmaezvarmaA yahI �AzaA gÜÜaCÜuRjao yaI yahUdIhä gÜÜaCÜRna ika� DamaIR �ina �DamaIR ma] yaubaAwÜvaQrI �WÜnaeCÜ. 16yahI ka�Ar,ÜÜaLeÜ ma saDaq| parmaezvar �inamaAinasahäka�o �iGa yahI gÜÜanae R PayaAsa gÜÜaCÜu R jauna maeroivazvaAsamaA sahI h¦nCÜ.

17"ma Daerq vaxaRdeiKa yaäzaLeÜmabaAwÜ wÜAFA rheka�o iTa�.ma tyahA< maerA maAinasahäka�A inaimta kae�hI dAnaka�o �pahArhäiLÜ�r baiLÜ caùFA�nau pa�kae R�ka�o iTa�<. 18jaita baeLÜAitanaIhäLeÜ maLÜA�R maindrmaA Baewe maqLeÜ zauiëka�r,ÜÜa ivaiDaisaëA�ka�o iTa�<. maqLeÜ maero vairpair kau�naq BaIùf jammaAgÜÜareka�o iTa�na na ta yahA< maqLeÜ kau�naq Paka�Arka�o �zaAinta naqbanaA�ka�o iTa<�. 19tar ka�itapaya �izayaAbaAwÜ �A�ka�AyahUdIhä yahA< iTa�. yaid itanaIhäsa<gÜÜa saA<�caq maeroivaroDamaA kae�hI saA»aI Ba� yao PamaA,ÜÜa gÜÜanaR itanaIhä yahI|h¦na panae R. 20�TavaA taI yahUdIhäLÜA�R jao yahA< CÜna�saoDnauhosa yaid itanaIhäLeÜ maero iva¨ë kae�hI gÜÜaltaIhäpaA�ka�A CÜna� ika� jaita vaeLÜA ma yaäzaLeÜmamaA yahUdIhäka�o�ka� mahAsaBaAmaA iTa�. 21maqLeÜ KaALÜI itanaIhäka�o sama»a��wqÜ kau�roka�o Gaoxa,ÜÜaA gÜÜareka�o iTa�<É '�Aja maero NyaAyagÜÜairdqCÜ ika�naBanae maAinasahä m£ yaubaAwÜ jaAgÜnaeCÜna� BanaerivazvaAsa gÜÜadRCÜu.¾®

22pae�iLÜkaÍsaLeÜ yaezaUmaAgÜÜaR ivaxayamaA Daerq kau�rAhä jaAndTae.�naLeÜ mau¶A sTaigÜÜata gÜÜare �ina Banae/ "jaba saenaApaita/LÜAyaisa�sa yahA< �A�CÜna�/ ma yaI kau�rAhäka�o ivaxayamaAina,ÜÜaRya gÜÜanaeRCÜu.® 23pae�iLÜkaÍsaLeÜ saqnya �iDaka�ArILÜA�R paAvaLÜLÜA�Rsaur»aAmaA rAKna Banae. tar itanaLeÜ saqNya �iDaka�ArILÜA�R Banaeika� paAvaLÜLÜA�R kae�hI §vatan¤a idnau �ina �naka�o �Avazyaka�taApaurA gÜÜanaR �naka�o saATaIhäLÜA�R vaADaA naidnau.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ ppppaaaae eee��iiiiLLLLÜÜÜÜkkkkaaaaÍ ÍÍÍssssaaaa rrrr ��hhhhAAAA< <<<kkkkaaaa��oooo ppppaaaattttnnnnaaaaIIIIssssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa bbbbaaaaoooollllddddCCCCÜÜÜÜ24kae�hI idna paiCÜ pae�iLÜkaÍsa �ApaÍnaI yahUdI patnaIsa<gÜÜa

�A�. �naka�o naA�< �àisalLÜA iTayao. pae�iLÜkaÍsaLeÜ paAvaLÜLÜA�RlyaA�nau Banaer �A$aAid�. pae�iLÜkaÍsaLeÜ Ka�IxwÜ yaezaUmaAivazvaAsaPaita paAvaLÜLeÜ Banaeka�o kau�rAhä saunae. 25tarpae�iLÜkaÍsa frA� jaba paAvaLÜLeÜ DaAimaRka� jaIvana/ �AtmaAsaMyama r BaivaxyamaA h¦nae NyaAyaka�o ivaxayamaA Banae. pae�iLÜkaÍsaLeÜBanae/ "�ihLeÜ jaA¬. jaba masa<gÜ Üa samaya h¦nCÜ ma

itamaILÜA�R pae�ir baoLÜA�nae CÜu.® 26tar pae�iLÜkaÍsaka�o paAvaLÜsa<gÜÜabaAta gÜÜanaeR �ka�oR ka�Ar,ÜÜa iTayao. pae�iLÜkaÍsaLeÜ paAvaLÜbaAwÜGausa paA�nae �AzaA gÜÜareka�A iTa�. yasaTaR �naLeÜ paAvaLÜLÜA�RbaArmbaAr baoLÜA�r kau�rAka�AnaI gÜÜaTaeR.

27tar du� vaxaR paiCÜ paoisaR�sa pae�stasa rAjyapaALÜBa�. pae�iLÜkaÍsa �ba rAjyapaAL rhenana�. tar pae�iLÜkaÍsaLeÜpaAvaLÜLÜA�R kaq�d naq banaA�r rAKae. ika�naBanae �naLeÜ yahUdIhäLÜA�RKauzaI paAnaR caAhnTae.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜLLLLeeeeÜÜÜÜ ssssaaaammmm� ��aaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ iiiissssaaaajjjjaaaarrrrLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR BBBBaaaae eeewwwwnnnnaaaa ccccaaaaAAAAhhhhnnnnTTTTaaaae eeepae�§taÜsa rAjyapaALÜ Ba�/ �ina taIna idna paiCÜ �naIisajairyaAbaAwÜ yaäzaLeÜma gÜÜa�. 2mauKya paUjaAhArIhä

r �ita mauKya yahUdI �gÜÜauvaAhäLeÜ paAvaLÜka�o iva¨ëitanaIhäka�o mau¶A paeza gÜÜare. 3itanaIhäLeÜ pae�§tasaLÜA�RitanaIhäka�o LÜAigÜÜa sahAyataA gÜÜairidnae ivantaI gÜÜare; yahUdIhäpae�staÜsabaAwÜ kae� caAhnTae Banae paAvaLÜLÜA�R yaäzaLeÜma paWÜA�yaosa.itanaIhäLeÜ baAwqmaA paAvaLÜLÜA�R maAnaeR xaùfyan¤a gÜÜareka�A iTa�.4tar pae�§tasaLeÜ javaAba id�/ "h¦<dqna? paAvaLÜLÜA�R isajairyaAmaArAiKanae CÜ. ma §vayaM paina isajairyaA caA< ùfq jaAnCÜu.5itamaIhäka�A �gÜÜauvaAhä paina masa<gÜÜa jaAnau paCÜR. yaid�saLeÜ kae�hI gÜÜaltaI saA<i�anaq gÜÜareka�A Ba� itanaIhäLeÜisajairyaAmaA paAvaLÜLÜA�R �Aropa LÜgÜÜaA�na saka�CÜna�.®

6pae�§tasa yaäzaLeÜmaA �AWÜ-dza idna BandA Daerq basaenana�. yasapaiCÜ �naI isajairyaA pa�kae�Rr gÜÜa�. �ka�oR idna pae�stasaLeÜisapaAhIhäLÜA�R paAvaLÜLÜA�R �hA<ka�hA< lyaA�nau �HA�.pae�swÜsa NyaAya-�AsanamaA basae. 7paAvaLÜ NyaAyaALÜyamaA �A�.yaäzaeLÜmabaAwÜ �A�ka�A yahUdIhä �naka�o vairpair �iBa�.yahUdIhäLeÜ paAvaLÜka�o ivaroDamaA inakaq� doxa deKaA�R Daerq�ina gÜÜamBaIr Ü�Aropahä lyaA�. tar itanaIhäLeÜ yasaka�oPamaA,ÜÜa idnasakae�nana�. 8taba paAvaLÜLeÜ �ApaÍnao bacaA¬ pa»amaABanae/ "maqLeÜ yahUdIhäka�o ka�Anauna/ maindr �TavaA isajarka�oiva¨ë kau�naq ka�Ama gÜÜareka�o CqÜna.®

9tar pae�§taÜsa yahUdIhäLÜA�R KauzaI paAnaR caAhnTae.yasaqLeÜ �saLeÜ paAvaLÜLÜA�R saoDae/ "kae� itamaImaAiTa LÜgÜÜaA��ka�oyaI �AropahämaA maero �iGa NyaAya paA�na yaäzaLeÜma jaAnacaAhAnCÜQÀ®

10paAvaLÜLeÜ Banae/ "ma �ihLeÜ isajarka�o NyaAyaaLÜya�iGa �iBa�ka�oCÜu/ �ina yasa WÜA�<maA maqLeÜ NyaAya gÜÜairnaupaCÜR. maqLeÜ yahUdIhäka�A iva¨ë kae�hI gÜÜaltaI ka�Ama gÜÜareka�oCÜqnaÉ yao sa ya tapaA�Rª rAm�arI jaAnnau h¦nCÜ. 11yaid ma kau�naq

22225555

222211111111 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 22225555ÉÉÉÉ11112222----22226666ÉÉÉÉ5555�parADaka�o doxaI CÜu Banae �ina maLÜA�R m£ yau d,ÜfBaogÜÜaA<�CÜ Banae ma m£ yau d,fdeiKa BaAgÜnae PayaAsa gÜÜanaeR CqÜna.tar mamaAiTa LÜgÜÜaA�@�ka�A �Aropahä �ADaArhIna inaiska��taba kau�naq paina vyai(aáLeÜ maLÜA�R yaI yahUdIhäLÜA�R sauimpanausa(aqána. ma caAhnCÜu maero mau¶A isajarLeÜ saunaI id�na�.®

12pae�§tasaLeÜ �ApaÍnaA mahAsaBaAsa<gÜÜa parAmazaR gÜÜare. yasapaiCÜ�naLeÜ Banae/ "itamaI isajarLÜA�R �jaur gÜÜar. yasaTaR itamaIisajarka�hA< jaA¬.®

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ hhhheeeerrrroooodddd ��iiii��aaaappppaaaaAAAA ssssaaaammmmaaaa»»»»aaaa13kae�hI idnapaiCÜ rAjaA �i�apaA r vai,ÜÜaRsa pae�staÜsaLÜA�R

BaewÜna isajairyaA �A�. 14itanaIhä yahA< Daerq idna basae.pae�§taÜsaLeÜ rAjaALÜA�R paAvaLÜka�o mau¶AbaAre bataA� �ina Banae/"yahA< �ka�janaA maAinasa CÜ jasaLÜA�R pae�iLÜkaÍsaLeÜ kaÏ�dmaArAKaI CÜoùfeka�o CÜ. 15jaba ma yaäzaLeÜma gÜÜa�< yahA<ka�AmauKya paUjaAhArIhä r bauùFA yahUdI �gÜÜauvaAhäLeÜ �naka�oiva¨ë mau¶A hALeÜka�ACÜna�. yaI yahUdIhä mabaAwÜ �saLÜA�Rm£ yaud,f idLÜA�nau caAhnCÜna�. 16tar maqLeÜ itanaIhäLÜA�RBanae/ 'jaba kae�hI d,fnaIya �parADa gÜÜareka�o iva¨ëmaA�Aropa LÜgÜÜaA�RnCÜ/ romaIhäka�omaA yao rIita Cqna ika� yasamaAinasaLÜA�R �iBayao(aáAhä ka�hA< gÜÜaltaI saumpanae. PaTama�saLÜA�R doxaAropa gÜÜanaeR maAinasahäsa<gÜÜa mauKaAmauKa h¦naupaCÜR/�ina �saLeÜ taI doxaAropanahäka�o iva¨ë §vayaMÜ bacaA¬ gÜÜanaeRmaQka�A paA�nau paCÜR.¾ 17yasaTaR taI yahUdIhä ma sa<gÜÜa �A�.�ina maqLeÜ samaya naxwÜ gÜÜairna<. �ka�oR idna ma NyaAya-�AsanamaAbasae �ina yasa maAinasaLÜA�R yahA< lyaA�nae �Adeza id�<.18yahUdIhä �WeÜ �ina �Aropa LÜgÜÜaA�. tar yahUdIhäLeÜkau�naq narAm�ao �parADaka�o LÜAigÜÜa doxaA�nana� jauna �AzaAgÜÜareka�o iTa�. 19jauna kau�rA itanaIhäLeÜ Banae yao �AropaKaALÜI itanaIhäka�o �ApaÍnaq DamaRka�o ivaxaya maAiTa mataBaed ryaezaU naA�< Ba�ka�o maAinasaka�o ivaxayamaA maA¤a iTayao. yaezaUmare tar paAvaLÜ BandCÜ � �Baqá paina ija�<do CÜ. 20mayasa ivaxayamaA Daerq kau�rA jaAindna/ yasaqka�Ar,ÜÜa maqLeÜ PaznahägÜÜairna<. tar maqLeÜ paAvaLÜLÜA�R Banae/ 'kae� itamaI yaäzaLeÜmajaAnCÜQ/ yaI kau�rAhämaA yahA< NyaAya gÜÜarA�naÀ¾ 21tarpaAvaLÜLÜA�R isajairyaAmaA naq rAiKayao ka�Ar,ÜÜa �naI isajarbaAwÜina,ÜÜaRya caAhnTae. yasaqLeÜ maqLeÜ �Adeza id�< ika� ma jabasamma paAvaLÜLÜA�R isajarka�hA< paWÜA�na sai(aána �saÜLÜA�R yahI rAKnau.®

22�i�apaALeÜ pae�staÜsaLÜA�R Banae/ "ma yao maAinasaka�okau�rA saunna caAhnCÜu.®

pae�staÜsaLeÜ Banae/ "BaoiLÜ tapaA�RªLeÜ saunna saka�nau h¦nCÜÜ.®23�ka�oRidna �i�apaA r bai,ÜÜaRsa inakaq� gÜÜavaRka�A saATa

�A�. itanaIhä NyaAyaALÜyaiBa¤a saenaApaitahä r nagÜÜarka�APamauKa maAinasahä iLÜ�r pasae. �i�apaA r bai,ÜÜaRsa/ saqNya�iDaka�ArI/ isajairyaAka�A PamauKa maAinasahä NyaAya-ka�»amaAgÜÜa�. pae�staÜsaLeÜ isapaAhIhäLÜA�R paAvaLÜLÜA�R iBa¤a lyaA�nauBanaer h¦kaU�ma gÜÜare. 24pae�stasaLeÜ Banae/ "rAjaA �i�apaA ritamaIhä sabaqjanaA hAmaIsa<gÜÜa BaeLÜA Ba�ka�A CÜAÏ/ yasavyai(aáLÜA�R her. yahA< Ba�ka�A sabaqjanaA yahUdIhä ryaäzaLeÜmamaA Ba�ka�A yahUdIhäLeÜ yasa vyai(aáka�o iva¨ëgÜÜa unaAsao paoKaeka�A CÜna� r ka�rA� ika� �saka�o baA<cnae�iDaka�Ar Cqna. 25jaba maqLeÜ jaA<icarheka�o iTa�< �saLeÜkae�hI yastao BaULÜ gÜÜareka�o maqLeÜ paA�na taAika� �saLÜA�R m£ yaud,f id�yaosa. �ina �Apaq�LeÜ isajarka�hA< �paILÜ gÜÜare.yasaqka�Ar,ÜÜa iyanaLÜA�R maqLeÜ roma paWÜA�nae ina,ÜÜaRya gÜÜare. 26tarmaqLeÜ �naka�o ivaxayamaA isajarLÜA�R kae� LeÜKnae kau�naq inaizcata�ADaAr paA�na. yasaka�Ar,ÜÜa �naLÜA�R maqLeÜ tapaA<�Rhä sabaqka�osama»a/ �ina KaAsagÜÜarI ta<paA�R rAjaA �i�apaAka�o sama»a�ByaA<�. ma �AzaAinvata CÜu ika� tapaA<�Rhäka�o PaznapazcaAta tapaA<�RhäLeÜ sauBaáAvahä maLÜA�R idnauh¦naeCÜ taAika� maisajarLÜA�R kae�hI LeÜKna saka�CÜu. 27�saka�o ivaroDamaA doxahäna�QlyaA�R kae�hI kaÏ�dIhä isajarka�hA< paWÜA�nau maUKaRtaA hoBannae ma ivazvaAsa gÜÜaCuÜR.®

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ rrrrAAAAjjjjaaaaAAAA ��iiii��aaaappppaaaaAAAA ssssaaaammmmaaaa»»»»aaaa�i�apaALeÜ paAvaLÜLÜA�R Banae/ "itamaI �ApaÍnao saur»aAka�oLÜAigÜÜa baolna saka�nae CÜQ.®

yasaTaR paAvaLÜLeÜ �ApaÍnao hAta �WÜA� �ina yasao Bandqbaolna TaALeÜ. 2"rAjaA �i�apaA/ tapaA<�Rhä �iGa �iBanaupaA�nau maero BaAgya ho/ yahUdIhäLeÜ ma maAiTa Taopareka�odoxahäka�o ma jammaq �(ar idnaeCÜu. 3ma � yantaq KauzaI CÜuika� ma tapaA<�Rhäka�o saAmaunnae baolna yaogyaka�o CÜu ika�naBanaetapaA<�Rhä yahUdI rIitahä r Paznahä jauna ivaxayamaAitanaIhäLeÜ takaR� gÜÜaCÜRna sao jaAnnauh¦nCÜ. k£�payaA DaqyaRsaATamaLÜA�R sauinaidnau hosa�.

4"sabaq yahUdIhäLeÜ maero sampaU,ÜÜaR jaIvanaka�o ivaxayamaAjaAndCÜna�. maero dezamaA �ina yaäzaLeÜmamaA paina maero jaIvanazaqLÜIka�o ivaxayamaA itanaIhä jaAndCÜna�. 5yaI yahUdIhäLeÜ

22226666

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 22226666ÉÉÉÉ6666----22227777 222211112222Daerq samaya deiKa maLÜA�R icanCÜna�. yaid itanaIhäLe �cCÜAgÜÜare maLÜA�R �ka� �saLÜ pa�irsaI maAnna saka�CÜna�. �inapa�irsaIhäLeÜ yahUdI DamaRka�o vyavasTaAhä �Nya kau�naq yahUdIsamaudAyaLeÜ BandA �Baá ka�·Ü�r Paka�ArLeÜ maAndCnaÜ. 6parmaezvarLeÜhAm�aA pauKaARhäLÜA�R idnauBa�ka�o Paita$aAka�o BarosaAmaA mayasa parI»aAmaA �ihLeÜ KaùfA CÜu. 7yao Paita$aA PaApta gÜÜanaeR�AzaAmaA hAm�aA baAH jaAitahä inamagÜna rAta-idna parmaezvarka�o�ArADanaA gÜÜairrheka�A CÜna�. he rAjaAna�/ yahI �AzaAka�oinaimta ma yaI yahUdIhäæArA doixa�ka�o h¦<. 8tapaA<�RhäLÜA�RparmaezvarLeÜ mareka�o maAinasahä vaQrAM�nau h¦nCÜ Bannae kau�rA�ah,ÜÜa gÜÜanaR ika�na �pWeÜro pareka�oÀ

9"jaba ma pa�irsaI iTa�</ maqLeÜ yastao paina saocae ika�naAsartaka�A yaezaUka�o naA�< iva¨ë Daerq kau�rAhä maqLeÜ gÜÜanauRpaCÜR.10�ina yaäzaLemamaA maqLeÜ ivazvaAsaIhäka�A iva¨ë Daerqka�Amahä gÜÜare. mauKya paUjaAhArIhäLeÜ taI ivazvaAsaIhäLÜA�RjaeLÜmaA Tau÷ae �iDaka�Ar id�ka�A iTa�. jaba yaezaUka�AivazvaAsaIhä maAir� maqLeÜ yao rAm�ao kau�rA Bayao Banaersahmata id�<. 11jammaq saBaAGarhämaA maqLeÜ itanaIhäLÜA�RDaerq palwÜ yaezaUka�o ivaxayamaA jabarjastaI narAm�ao kau�roBanaA�r d,f id�<. ma yaita k�a�oiData iTa�< ika� maivadezaka�A nagÜÜarhämaA paina itanaIhäka�o Kaedo LÜA�nau gÜÜa�<M.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜLLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ddddeeeeKKKKaaaae eeekkkkaaaa��oooo kkkkaaaau uuu��rrrrAAAA BBBBaaaannnnddddCCCCÜÜÜÜ12"�ka� samaya/ mauKya paUjaAhArIhäLeÜ maLÜA�R dmaIzaka�

zahr jaAnae �naumaita �Q �iDaka�Ar id�. 13he rAjana?dmaIzaka� jaAnae baAwÜomaA/ maqLeÜ ��wÜA jyaoita �Aka�AzabaAwÜ�A�rheka�o deKae=. yao maDyaAnhka�o samaya iTayao. yasaka�oPaka�Aza saUyaRka�o BandA jyaAdA caimka�LÜo iTayao. yao Paka�Azama r masa<gÜÜa jaAnae maAinasahäka�A vairpair caimka�yao.14hAmaI sabaq janaA BaU�<maA LÜfYQ=. yasapaiCÜ maqLeÜ yahUdIBaAxaAmaA �ka� �AvaAja saunae. yao �AvaAjaLeÜ maLÜA�R BaNyao/'zaAvaLÜ/ zaAvaLÜ/ ika�na maLÜA�R sataA�rheka�A CÜQÀ itamaImasa<gÜÜa LÜùfer kae�vaLÜ �Apaq�LÜA�R caowÜ paurYA�rheka�A CÜQ.¾15maqLeÜ Banae/ 'itamaI ka�o hQ PaBauÀ¾ PaBauLeÜ BannauBayao/ 'mayaezaU h¦<. ma yahI h¦< jasaLÜA�R itamaI sataA�rheCÜQ. 16�WÜ�ina �iBa¬? maqLeÜ itamaILÜA�R maero saevaka� caunaeka�o CÜu.itamaI maero saA»aI Ba�r maAinasahäLÜA�R maero ivaxayamaAitamaILeÜ kae� deKyaQ �ina maqLeÜ kae� Paka�wÜ gÜÜaCÜRu sabaq bataA�naeCÜQ. yasaqka�Ar,ÜÜa ma �Aja itamaIka�hA< �A�<. 17ma itam�ao�ApaÍnaq maAnCeÜhäLÜA�R itamaImaAiTa GaAta paAnauR idnae CqÜna.

�ina ma itamaILÜA�R �yahUdIhäbaAwÜ paina jaogÜÜaA�nae CÜu. maitamaILÜA�R taI maAinasahä ka�hA< paWÜA�<dqCÜu. 18itamaILeÜmaAinasahäLÜA�R sa ya deKaA�nae CÜQ. maAinasahä �nDyaArobaAwÜ�jyaALÜomaA pa�kaR�nae CÜna�/ bad�iLÜnae Cna �ina zaqtaAnaka�ozai(aábaAwÜ parmaezvarmaA Filka�naeCÜ. yasapaiCÜ itanaIhäka�opaApahä »amaA gÜÜairnaeCÜ �ina maero ivazvaAsaLeÜ jao maAinasahäpaiva¤a paAir�ka�o C itanaIhäsa<gÜÜa �ka� banaA�naeCÜ.¾®

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜLLLLeeeeÜÜÜÜ ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo kkkkaaaa��AAAAyyyyaaaaR RRRkkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaaxxxxaaaayyyyaaaammmmaaaaAAAA BBBBaaaannnnddddCCCCÜÜÜÜ19paAvaLÜ LÜgÜÜaAtaAr baoLÜIrheÉ "rAjaA �i�apaA/ §vagÜÜaRbaAwÜ

yao dzaRna maqLeÜ paA� paiCÜ yasaLÜA�R paALÜna gÜÜanaR maqLeÜ�zvaIka�Ar gÜÜairna. 20maqLeÜ maAinasahäLÜA�R �ApaÍnaA �dya rjaIvana zaqLÜI pairvataRna gÜÜar Banna TaALeÜ. �naIhäLÜA�Rparmaezvar Paita pa�ka�R r yastao ka�AyaR gÜÜar jasaæArAitamaIhäka�o �dya �ina jaIvana zaqLÜI vaAstavamaA pairva(aRnaBa�ka�o caALÜ paA�naeCÜ Banae yaI kau�rA savaRPaTama maqLeÜdmaIzaka�maA Banae. yasapaiCÜ ma yaäzaLeÜma gÜÜa� �inayahUidyaAka�o Pa yaeka� WÜA�<maA gÜÜa�r yaI kau�rA Banae. ma yaIkau�rAhä Banna �yahUdIhäka�omaA paina gÜÜa�. 21yahI ka�Ar,ÜÜaLeÜyahUdIhäLeÜ ma maindrmaA Ba�ka�o samaya pak�ae� �ina maLÜA�RmaAnaR caexwÜA gÜÜare. 22�Aja samma paina maqLeÜ parmaezvarka�osahAyataA paA�rheka�oCÜu �ina yasaTaR ma yahA< �iBarheka�o CÜu�ina jae deKae = Bainarheka�o CÜu. tar maqLeÜ nayaA< kau�rABainarheka�o CqÜna. maozaA r �gÜÜamava(aáAhäLeÜ jae h¦nCÜBanaeka�A CÜna� ma yahI Bainarheka�o CÜu. 23itanaIhäLeÜ Banaeika� Ka�IxwÜ manaeRCÜ r m£ yaubaAwÜ baQrI �WÜnae PaTama vyai(aá�hI h¦naeCÜ. maozaA r �gÜÜamava(aáAhäLeÜ Banaeka�A iTa� ika�Ka�IxwÜLeÜ yahUdI r �yahUdIhämaA Paka�Aza lyaA�nae CÜ.®

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜLLLLeeeeÜÜÜÜ ��iiii��aaaappppaaaaAAAALLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR mmmmaaaannnnaaaaAAAA��nnnnaaaa KKKKaaaaoooojjjjyyyyaaaaoooo24paAvaLÜLeÜ �ApaÍnao bacaA¬ka�o LÜAigÜÜa taI kau�rAhä

Bainarheka�o baeLÜA/ pae�§tasa icacyaAyao/ "paAvaLÜ itamaI paAgÜÜaLÜhQ. itam�ao �iDaka� iba´aALeÜ itamaILÜA�R paAgÜÜaLÜ banaAyao.®

25paAvaLÜLeÜ Banae/ "mahAmaihma pae�stasa/ ma paAgÜÜaLÜho�na. jae kau�rAhä maqLeÜ Banae taI sa ya h¦na�. maerozabdhä gÜÜamBaIr CÜna�. 26rAjaA �i�apaALeÜ yaI kau�rAhäka�oivaxayamaA jaAnnau h¦nCÜ. ma �hA<sa<gÜÜa §vatan¤a äpamaA kau�rAgÜÜanaR saka�CÜu. ma inaizcata CÜu ika� �hA< kau�naq yaI kau�rAhämaA�pairicata h¦nauh¦nna. ika�naBanae yaI kau�rAhä kau�naq gÜÜauptaIjagÜgÜÜaAmaA GaweÜna. 27rAjaA �i�apaA? kae� tapaA�R �gÜÜamava(aáAhäLeÜ

222211113333 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 22226666ÉÉÉÉ22228888----22227777ÉÉÉÉ11118888LeÜKaeka�o kau�rAmaA ivazvaAsa gÜÜanauR h¦nCÜÀ ma jaAndCÜu tapaA�RªivazvaAsa gÜÜanauR h¦nCÜ.

28rAjaA �i�apaALeÜ paAvaLÜLÜA�R Banae/ "kae� itamaI maLÜA�Ryaita sahjaq Ka�IxwÜyana banaA�na saka�CÜQÀ®

29paAvaLÜLeÜ Banae/ "yao saijaLÜo �TavaA �pWeÜro maeroinaimta mauKya ho�na. ma parmaezvarisata PaATaRnaA gÜÜadRCÜu ika�tapaA�Rª maA¤a ika�na/ maLÜA�R baA<iDa�ka�o saAf[LÜo vaAheka��Ajaka�A jammaq maero ZotaAhä ma jastaq h¦naeCÜna�.®

30rAjaA �i�apaA/ rAjyapaALÜ pae�stasa/ bai,ÜÜaRsa �inaitanaIhä sa<gÜÜaq baisarheka�A �Nya maAinasahä sabaq jarAka�-jaäka��WeÜ. 31saBaAGar CÜAfer gÜÜa� �ina �ApasamaA yasao BandqbaAta gÜÜanaR LÜAgÜÜae/ "yao maAnCeÜLÜA�R maAnauR h¦<dqna/ jaeLÜmaA painarAKnau h¦<dqna; saA<ica naq �saLeÜ yastao narAm�ao ka�Ama gÜÜareka�oCqna jasamaA ika� �saLÜA�R m£ yau d,f �TavaA ka�ArAvaAsahosa.® 32�ina �i�apaALeÜ pae�stasaLÜA�R Banae/ "yaid yasavyai(aáLeÜ isajarLÜA�R �paILÜ nagÜÜareka�o Ba� ¬ CÜoiùfnausaka�Tyao.®

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ ssssaaaammmmaaaau uuu��yyyyaaaaAAAA¤¤¤¤aaaaAAAAææææAAAArrrrAAAA rrrroooommmmaaaayao inazcaya gÜÜair�ka�o iTayao ika� hAmaI samau�yaA¤aAbaAwÜ�wÜALÜI jaA<dqTyaQ. �ka� saqNya �iDaka�ArI jauiLÜyasaLeÜ

paAvaLÜ r �nya kae�hI kaq�dIhäLÜA�R pahrA id�rheka�A iTa�.jauiLÜyasa sam�aAwÜka�o palwÜnaka�A iTa�. 2hAmaI �f°imaiwÜyamabaAw�A�ka�o �izayaAka�o ivaiBanna WÜA�< h¦<dq jaAnae jahAjamaAcaùFYQ jauna jaAnau tayaAr iTayao. hAmaIsa<gÜÜa �irstaAKaRsaiTa�. itanaI myaAisafoinayaAmaA iTassaLÜoinaka�Aka�A �ka� naAgÜÜarIka�iTa�. 3�ka�oRidna hAmaI saAyafna zahr �ÜA�R paugyaQ.jauiLÜyasaLeÜ paAvaLÜLÜA�R Ba� vyavahAr gÜÜare. �naLeÜ paAvaLÜLÜA�R�ApaÍnao saATaIhäsa<gÜÜa BaewÜna jaAnau id�/ taAika� itanaIhäLeÜpaAvaLÜka�o �Avazyaka�taALÜA�R DyaAna id�na. 4hAmaILeÜ saAyafnazahr CÜof�yaQ �ina hAmaI saA�Pasa wÜApaUka�o CeÜ¬ LÜAgÜÜaergÜÜayaAÏ ika�naBanae bataAsa hAm�ao ivaparIta bah<dq iTayao. 5hAmaILeÜisaiLÜisayaA r pyaAimpa�iLÜyaA tawÜ h¦<dq samau� paAr gÜÜarYQ. yasapaiCÜ hAmaI LÜA�isayaAmaA maA�rA �A�RpaugyaQ. 6maA�rAmaA yasa saqnya �iDaka�ArILeÜ �LeÜka�jaA,ÜfiryaAka�o jahAja paA�jauna �wÜALÜI gÜÜa�Rrheka�o iTayao. �taÉ �saLeÜ hAmaILÜA�R yasajahAjamaA rAiKaid�.

7hAmaI samau�ÜyaA¤aA gÜÜarer Daerq idnasamma ibastaArq ih=ùfIrhçAÏ ika�naBanae bataAsa hAm�ao maAgÜÜaRka�o iva¨ë caiLÜrheka�oiTayao �ina snaA�fsa Bannae WÜA�<maA Kauba ka�iWÜna saATa

22227777

paugyaAÏ. yasa Paka�ArLeÜ hAmaI Daerq wÜAùfA jaAna sakae�naQ. �taÉhAmaI saALÜmaona CeÜ� k�ae�wÜ wÜApaUka�o di»a,ÜÜa itar LÜAgyaQ.8Kaubaq ka�iWÜna saATa hAmaI ika�naArA Ba�r gÜÜayaQ. yasapaiCÜhAmaI sauri»ata bandrgÜÜaAh Bannae WÜA�<maA �AyaQ. LÜisayaABannae nagÜÜar yahA< deiKa nagÜÜaIcaq iTayao.

9tar hAmaILeÜ inakaq� samaya naxwÜ gÜÜareka�A iTayaQ. yaosamau�ÜyaA¤aA gÜÜanauR BayaMka�r frLÜAgdo iTayao ika�naBanae yahUdIhäka�A�pavaAsaka�o idna Ba�sakae�ka�o iTayao. yasaqLeÜ paAvaLÜLeÜitanaIhäLÜA�R saAvaDaAna gÜÜarA� r Banae/ 10"her maAinasahäho/ ma deKCÜu hAm�ao yaA¤aA ivapadjanaka� h¦naeCÜ �inanaoka�saAna dAyaI kae�vaLÜ jahAja r saAmaAnaka�o inaimta maA¤aho�na hAm�ao �ApaÍnao jyaAnaka�o samma »aita h¦naeCÜ.® 11tarjahAjaka�A ka�ptaAna r maAiLÜka�LeÜ paAvaLÜka�o kau�rAmaA sahmataid�nana. yasaqLeÜ saenaA �iDaka�ArILeÜ paAvaLÜLeÜ Banaeka�o maAnaenana�.baä �saLeÜ maAiLÜka� r jahAja ka�ptaAnaLeÜ Banaeka�o kau�rAmaAnae. 12�ina sauri»ata bandrgÜÜaAhmaA zaItaka�ALÜmaA jahAjarAKna �icata jagÜgÜÜaA iTa�na. yasaqLeÜ Daerq maAinasahäLeÜjahAja yahA< narAKnae ina,ÜÜaRya iLÜ�. maAinasahäLeÜ pa�oinaka�sajaAna saika�nae �AzaA gÜÜare. zaItaka�ALÜmaA jahAja yahA<roika�na �TavaA rhna saka�Tyao. pa�oinaka�sa ��wÜA di»a,ÜÜapaizcama �ina �(ar paizcama pai·Ü� pa�kaeR�ka�o k�ae�wÜ wÜApaUka�onagÜÜar iTayao.

��AAAA< <<<DDDDaaaaIIII----ttttaaaaU UUUppppaaaa��AAAAnnnnaaaa13 yasapaiCÜ/ mand bataAsa di»a,ÜÜabaAwÜ bahna TaAlyao.

jahAjaka�A maAinasahäLeÜ saocae/ "yastaq bataAsaka�o Paita»aAgÜÜairrheka�A iTayaAÏ/ �eLeÜ hAmaILeÜ yastaq paAyaQ?® �taÉitanaIhäLeÜ LÜÄ�[r taAnae. jahAjaLÜA�R k�ae�wÜka�o ika�naArq ika�naArpaArer LÜgÜÜae. 14tar yaitabaeLÜA taeja "�(arpaUvaIR® bataAsa yaowÜApaU paAr gÜÜarer �Ayao. 15 yasa bataAsaLeÜ jahAjaLÜA�R�ApaÍnaQ idzaAitar LÜgyao ka�Ar,ÜÜa hAmaI yasaka�o ivaparItajaAna sakae�naQ. yasaTaR hAmaILeÜ jahAjamaA �ApaÍnao inayan¤a,ÜÜaCÜAùfyaQ �Q bataAsa r CÜALÜ pai·Ü� naq jahAja jaAna idyaQ=.16hAmaI taLÜitar saAnao wÜApaU ka�LÜQdA gÜÜayaQ. taba hAmaILeÜKauba ka�iWÜnasaATa jaIvanar»aka� fuMgÜÜaA jahAjamaA lyaA�nasaka�yaQ=. 17jaIvana r»aka� fuMgÜÜaALÜA�R jahAjamaA lyaA� paiCÜötanaIhäLeÜ jahAjaka�o vairpair �ka� saATa rAKnaLÜA�R forILeÜbaA<Dae. tar jahAja isariwÜsaka�o baLÜQweÜ DaApamaA pa�sna saka�CÜBanaer maAinasahä frA�. yasaqLeÜ itanaIhäLeÜ jahAjaLÜA�RvataAsaLeÜ naq �WÜAvaosa Banaer paALÜ maunaI BaáAre. 18�ka�oR

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 22227777ÉÉÉÉ11119999----22228888ÉÉÉÉ2222 222211114444idna/ �A<DaIka�o Baáoða�ALeÜ jahAjaLÜA�R inakaq� ihka�ARyao ika�maAinasahäLeÜ samaAnahä jahAjabaAwÜ pa�yaA<kae�. 19�ka�idnapaiCÜ itanaIhäLeÜ jahAjaka�o yan¤ahä paina pa�yaA<ka�Iid�.20Daerq idnasamma yastao baAka�LÜo �A<DaILeÜ gÜÜadAR hAmaILeÜGaAma/ taArAhä kae�hI paina deKaenaQ. �A<DaI �ka�dmaq frLÜAgdogÜÜaitamaA calyao. hAmaILeÜ baA<cnae �AzaA yaAgyaQ=. hAmaI manaeRrheCÜQ Banaer saocyaAÏ.

21Daerqidna samma maAinasahäLeÜ kae�hI KaA�nana�. taba�ka�idna paAvaLÜ itanaIhä sama»a �iBa� �ina Banae/"maAinasahä ho/ itamaIhäLÜA�R maqLeÜ k�ae�wÜ CÜoùfnau h¦<dqnaBanaeka�o iTa�. itamaIhäLeÜ maero kau�rAhä saunnau paTyaoR. tabaitamaIhäLeÜ yastao Paka�Arka�o duÉKa r naoka�saAna Kapnau panaeRiTa�na. 22tar �ba ma BainarheCÜu sahAsaI hQ. itamaIhäka�ohI paina manaeR CqnaQ? tar jahAja hrA�nae CÜ. 23ihjaoerAita parmaezvarbaAwÜ §vagÜÜaRdUta maka�hA< �A�. �hA< �hIparmaezvar h¦nauh¦nC/Ü jasaka�o ma h¦< r jasaLÜA�R ma saevaAgÜÜaCÜuR. 24�naLeÜ Banae/ paAvaLÜ BayaBaIta na hQ? itamaI isajarsama»a �iBanaq paCÜR. �ina parmaezvarLeÜ itam�ao KaAitaritamaIsa<gÜÜa samau�ÜyaA¤aA gÜÜanae Rhä sabaqLÜA�R bacaA�nau h¦naeCÜ.¾25maAinasahä ho/ sahAsa nagÜÜa umaA¬? ma parmaezvarmaAivazvaAsa gÜÜaCÜu R. �hA<ka�o dUtaLeÜ maLÜA�R Banae jastaq sabaqh¦naeCÜ. 26tar paina hAmaI kau�naq �ka� wÜApaUmaA Daða�A KaAnaqpaCÜR.®

27caQDaQ rAta sammamaA paina hAmaI �if°yaA samaun�vairpair baihrheTyaQ. jahAja caALÜka�häLeÜÜ kau�naq jamaInaka�oCeÜ�itar paugÜÜaeka�o ivacaAr gÜÜare. 28itanaIhäLeÜ forIka�o wÜu¹paAmaA�ka� gÜÜaHuÄ�[o caIja baA<Daer samau�maA pa�AiLÜid�. yasao gÜÜadARitanaIhäLeÜ paAnaIka�o gÜÜaihrYA�R 120 pa�IwÜ pataA LÜgÜÜaA�.itanaIhä �Baá kae�hI par samma gÜÜaÜ�r pae�ir forI samaun�maApa�ALeÜ. yasa palwÜ 90 pa�IwÜ gÜÜaihro paA�. 29itanaIhäjahAja ca·Ü�Anasa<gÜÜa WÜoika�na paugLÜA Banaer frA�R rheka�A iTa�.�taÉ itanaIhäLeÜ LÜÄ�[r pa�yaA<kae� �ina taba itanaIhäLeÜidnaka�o �jyaALÜo �A�osa BanaI PaATaRnaA gÜÜare. 30ka�itapayacaALÜka�hä jahAja CÜoùfer BaAgÜna caAhnTae. itanaIhäLeÜjaIvana r»aka� fuMgÜÜaAhä paAnaImaA �oHALeÜ. itanaIhäLeÜ yastaoBaAna paAre ika� itanaIhä jahAjaka�o �iDailtarbaAwÜ �BaqáLÜÄ�[rhä BaáAdqRCÜna�. 31tar paAvaLÜLeÜ saqNya �iDaka�ArI r�Nya isapaAhIhäLÜA�R Banae/ "yaid yaI maAinasahä jahAjamaAbasdqnana� Banae taba ta<paA�Rhä baA<cnau h¦naeCqÜna?® 32taba yaojaIvana r»aka� fuMgÜÜaA paAnaI iBa¤aq jaA�osa Banaer isapaAhIhäLeÜ

forI ka�AiwÜid�. 33PaAtaÉka�ALÜ h¦na BandA paihLeÜ paAvaLÜLeÜmaAinasahäLeÜ kae�hI KaA�na BanaI manaA�na TaALeÜ. �naLeÜBanae/ "ibataeka�A caQDa idnadeiKa itamaIhä paiKaRrheCÜQ �inaheirrheCÜQ. itamaIhä caQDa idnadeiKa Baokaq� CÜQ. itamaIhäLeÜkae�hI KaA�ka�A CqnaQ. 34�ba ma ibantaI gÜÜarIrheCÜu kae�hIKaA¬. yao itamaIhäLÜA�R baA<cnaka�A LÜAigÜÜa �Avazyaka� ho.itamaIhä ka�saqka�o paina wÜA�ka�oka�o ��wÜA kae�za paina naxwÜh¦<dqna.® 35paAvaLÜLeÜ yasao Bainasakae� paiCÜ/ �saLeÜ kae�hIrowÜI iLÜ� r parmaezvarLÜA�R Pa yaeka�ka�o �GaAiùf DaNyavaAdcaFA�. �naLeÜ rowÜI wÜuk�a�Ahä paAdqR KaAna TaALeÜ. 36itanaIhäsabaqLeÜ sahAsa bawÜuLeÜ �ina KaAna TaALeÜ. 37hAmaI jammaAdu� saya CÜyah(ar maAinasahä jahAjamaA iTayaAÏ. 38jaitahAmaILeÜ caAhçQ yaita naq KaAyaQ. taba itanaIhäLeÜ jahAjabaAwÜgÜÜah¦< samau�maA jahAjaLÜA�R hÂÄ�[o paAnaR pa�yaA<kae�.

jjjjaaaahhhhAAAAjjjjaaaa nnnnaaaaxxxxwwwwÜÜÜÜ BBBBaaaayyyyaaaaoooo39jaba �jyaALÜo Bayao jahAja caALÜka�häLeÜ jamaIna

deKae. tar yao kau�na jagÜgÜÜaA ho itanaIhäLÜA�R TaAhA Ba�na.yaid samBava Ba� itanaIhäLeÜ jahAjaLÜA�R ika�naArmaA LqjaAnaKaojTae. 40yasaTaR itanaIhäLeÜ LÜÄ�[rka�o forI ka�AiwÜid��ina yasaLÜA�R samau�maA pa�yaA<ka�I id�. taba itanaIhäLeÜforI KaoLeÜ jasamaA patavaArhä �iùf�ka�o iTayao. itanaIhäLeÜ�iGailtarka�o paALÜ bataAsaka�o LÜAigÜÜa �WÜA� r ika�naAr itargÜÜayao. 41tar jahAja baAÂvaAka�o DaApamaA parYo. jahAjaka�o�iDa)o BaAgÜÜa yahI| �ùfika�yao �ina jahAja calna sakae�na.tar WÜUlÜWÜULÜA CÜALÜhäLeÜ jaoùfLeÜ ihka�ARyao �ina jahAjaka�opaiCÜ)o BaAgÜÜa wÜuk�a�AwÜuk�a�A paAiridyao.

42isapaAhIhäLeÜ kaq�dIhäLÜA�R maAnaR caAhe taAika� itanaIhäpaQirnau napaA�na �ina BaAgna nasakau�na. 43tar saqNya �iDaka�ArILeÜpaAvaLÜLÜA�R ija�<dq bacaA�na cahAnTae. yasaqLeÜ �naLeÜ kaq�dIhäLÜA�RmaAnae R �naumaita id�nana�. �naLeÜ kaq�dIhä jasaLeÜ paAÏifnasaka�Tae paihLeÜ hAma pa�Alna r jamaInamaA jaAnae �Adeza id�.44�Nya maAinasahäLeÜ taka��taA �TavaA ka�AWÜka�o wÜuk�a�AhäPayaogÜÜa gÜÜarer jaAna saka�Tae. yasarI Pa yaeka� vyai(aá jamaInamaApaugÜÜae. ka�ohI maAinasahä paina marenana�.

mmmmaaaaAAAAllllwwwwÜÜÜÜAAAAkkkkaaaa��oooo wwwwÜÜÜÜAAAAppppaaaaU UUUmmmmaaaaAAAA ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜjaba hAmaI sauri»atasa<gÜÜa jamaInamaA �oiLÜRyaQ jaAnnapaAyaQ ika� yao wÜApaULÜA�R maAlwÜA Bainado rheCÜ.

2paAnaI pairrheka�o iTayao r jaAùfo iTayao. tar maAinasahä jao

22228888

222211115555 PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 22228888ÉÉÉÉ3333----22223333 yahA<ka�A rqTaAnae iTa� itanaIhä hAmaIhäisata saATaI BaqáM<Ba�. itanaIhäLeÜ hAm�ao LÜAigÜÜa �AgÜÜao baAiLÜid� r hAmaIsabaqLÜA�R inamtao gÜÜare. 3paAvaLÜLeÜ dA�rAka�o iBaá{jaAhäjammaA gÜÜare �ina �AgÜÜaomaA hAiLÜid�. taAtaoLeÜ gÜÜadAR �ka�ivaxaAÂ saA<pa baAihr �Ayao �ina paAvaLÜka�o hAtamaA fSyao.4 yahA< basnaehäLeÜ paAvaLÜka�o hAtamaA saA<pa Bauái,frheka�odeKae. itanaIhäLeÜ Banae/ "yao maAnCÜe h yaArA h¦naqpaCÜR. �paAnaImaA marena/ tar NyaAyaLeÜ* �saLÜA�R baA<cna id�na.® 5tarpaAvaLÜLeÜ hAta Baáùfka�ALeÜ �ina saA<paLÜA�R �AgÜÜaomaA hALÜIid�.paAvaLÜLÜA�R �iLÜka�ita paina kae�hI Ba�na. 6maAinasahäLeÜsaocae ika� paAvaLÜ sauinanCÜ/ �TavaA hwÜAta LÜùfer maCÜR.itanaIhäLeÜ inaðaq� baersamma paAvaLÜLÜA�R here r maCÜR ika� BanaIpaiKaRrhe tar yastao kau�naq narAm�ao GawÜnaA paina GaweÜna. �taÉpaAvaLÜPaitaka�o �ApaÍnao DaAr,ÜÜaA maAinasahäLeÜ badLÜI gÜÜare.itanaIhäLeÜ Banae/ "�naI parmaezvar h¦na�?®

7 yahA< CeÜ�CÜA�maA kae�hI jamaIna iTayao. yahA< wÜApaUka�A�ka� PamauKa maAinasa iTa�. �saka�o naA�< paibLÜyasa iTayao.CeÜvaqmaA itanaka�o jaggÜÜaA-jamaInahä iTayao. �naLeÜ hAmaIhäLÜA�R�ApaÍnao GarmaA inam yaA�/ �ina itanaLeÜ hAmaIisata izaXvyavahAr gÜÜare. �naka�o GarmaA hAmaI taIna idna samma basyaAÏ.8paibLÜyasaka�o baAbau ibamaAr iTa�. �naI jvaro r rgÜÜatamaAsaILeÜ TaLÜo pareka�A iTa�. tar paAvaLÜ �naIka�hA< gÜÜa��ina PaATaRnaA gÜÜare. PaATaRnaA paiCÜ �naLeÜ �ApaÍnao hAtahä�naImaAiTa rAKaIid� r inaka�o paAre. 9yastao GawÜnaA paiCÜ yasa wÜApaUka�A sabaq ibamaArIhä paAvaLÜka�hA<< �A�.paAvaLÜLe itanaIhäLÜA�R paina inaka�o paArI id�. 10-11 yasawÜApaUka�A maAinasahäLeÜ hAmaILÜA�R Daerq sammaAna gÜÜare. hAmaI yahA< taIna mahInaA samma baSyaQ. jaba hAmaI ihMf�na tayaArBayaQ taba yahA<ka�A maAinasahäLeÜ caAihnae saAma�aIhä hAmaILÜA�Rid�.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ rrrroooommmmaaaa jjjjaaaaAAAA< <<<ddddCCCCÜÜÜÜ11hAmaI �LeÜkaÍjaeinf°yaAbaAwÜ jahAjamaA caFYQ. jahAja

WÜ,fA mahInaAka�o baeLÜA maAlwÜAmaA rheka�o iTayao. jahAjaka�o�igÜÜailtar jamalyaAhA devataAhäka�o icanh iTa�. 12hAmaIisarAka�yausa nagÜÜarmaA paugyaAÏ. yahA< hAmaI taIna idnasamma

NNNNyyyyaaaaAAAAyyyyaaaa NyaAya naA�< Ba�ka�o parmaezvar CÜ Bannae maAinasahäLeÜ saocaejasaLeÜ paApaIhäLÜA�R sajaAya idnCÜna�.

basyaQ �ina taba gÜÜayaQ. 13hAmaI reigÜÜayama nagÜÜarmaA �A�paugyaAÏ.

�ka�oR idna di»a,ÜÜapaizcamabaAwÜ bataAsa bahnau TaAlyao/ �taÉhAmaI jaAna saka�yaQ. �ka� idnapaiCÜ hAmaI paiwÜ�oLÜI nagÜÜarmaA�A�paugyaAÏ. 14hAmaILeÜ yahA< ka�ohI dAjau-BaA�hä paAyaQ.itanaIhäLeÜ hAmaILÜA�R yahA< �ka� hptaA basna �nauroDa gÜÜare.�ntamaA roma �A�RpaugyaQ. 15 yahA<ka�A ivazvaAsaIhäLeÜ�A�paugÜÜaeka�A TaAhA paA�. itanaIhä hAmaILÜA�R Baewna �i¹payasabajaAr r taIna-DamaRzaALÜA Bannae WÜA�<maA �A�. jaba paAvaLÜLeÜitanaIhäLÜA�R deKae parmaezvarLÜA�R DaNyavaAd id� �ina �naIsahAsaI Ba�.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ rrrroooommmmaaaammmmaaaaAAAA16 yasapaiCÜ hAmaI roma gÜÜayaQ. paAvaLÜLÜA�R romamaA �ka�Lq

basna id�yao. tar �naka�o saur»aAka�o inaimta �ka�janaA saenaAbasae.

17taIna idna paiCÜ paAvaLÜLeÜ yahA<ka�A mauKya-mauKyayahUdIhä baoLÜA�R paWÜA�. jaba itanaIhä �ka� saATa �A�/paAvaLÜLeÜ Banae/ "maerA yahUdI¾ dAjauBaA�hä? maqLeÜ hAm�aomaAinasahäka�A iva¨ëmaA kae�hI gÜÜareka�o Cqna. na ta maqLeÜ maerApauKaARhäka�o rIitairvaAja iva¨ë naq kae�hI gÜÜareka�o CÜu. tarmaLÜA�R yaäzaLeÜmamaA pak�a�A�yao r romaILÜA�R sauimpa�yao.18romaIhäLeÜ Daerq Paznahä gÜÜare. tar itanaIhäLeÜ maLÜA�Rm£ yau d,f idnauLÜA�R ka�Ar,ÜÜa paA�nana�. yasaTaR itanaIhäLeÜmaLÜA�R §vatan¤a idna caAhe. 19tar yahUdIhäLeÜ ivaroDa gÜÜare.�ta isajarka�o �iGa maero jaA<ca gÜÜarA�nau maLÜA�R romapaWÜA�yaosa BanaI maqLeÜ Bannau parYo. tar maqLeÜ maerA �ApaÍnaomaAinasahäka�o ivaroDamaA kae�hI �Apai(a gÜÜanauR Cqna. 20yahIka�Ar,ÜÜa ma itamaIhäsa<gÜÜa Baewnau r baolna caAhnCÜu. ma yaosaAÄ�[LÜALeÜ baA<iDa�ka�o CÜu ika�naBanae �êaA�LÜka�o �AzaAmaA maivazvaAsa gÜÜaCÜuR.®

21yahUdIhäLeÜ paAvaLÜLÜA�R �(ar id�/ "hAmaILeÜ itam�aoivaxayamaA yahUidyaAbaAwÜ kau�naq ica·ÜãIhä paA�ka�A CqnaQ. na tahAm�aA kau�naq yahUdI dAjau-BaA�hä jao yahàidyaAbaAwÜ �A�kae�hI Kabarhä naq lyaA� na itam�ao ivaxayamaA kae�hI KarAbaBanae. 22hAmaI itam�ao ivacaArhä saunna caAhnCÜQ. hAmaIjaAndCÜQ ika� yasa panTaka�o ivaxayamaA maAinasahäLeÜ caArqitarKarAba Bainarheka�A CÜna�.®

23paAvaLÜ r yahUdIhäLeÜ saBaA gÜÜanaeR idna rojae. yasaidna Daerq janaA yahUdIhäLeÜ paAvaLÜLÜA�R GarmaA BaeweÜ.idnaBair paAvaLÜ itanaIhäsa<gÜÜa baAta gÜÜairrhe. paAvaLÜLeÜparmaezvarka�o rAjyaka�o ivaxayamaA itanaIhäLÜA�R vyaAKyaA gÜÜare.

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa 22228888ÉÉÉÉ22224444----33331111 222211116666paAvaLÜLeÜ maozaAka�o vyavasTaA r �gÜÜamava(aáAhäLeÜ LeÜKaeka�Akau�rAhäka�o �payaogÜÜa gÜÜarer yaezaUka�o ivaxayamaA itanaIhäLÜA�RivazvaAsa gÜÜarA�nau Kaojae. 24ka�itapayaLeÜ �naka�o kau�rAmaAivazvaAsa gÜÜare tar ka�itapayaLeÜ gÜÜarenana�. 25itanaIhämaA taka�RBayao. yahUdIhä jaAna LÜAgÜÜaeka�A iTa� tar paAvaLÜLeÜ �BaáitanaIhäLÜA�R ��wÜA kau�rA BanaeÉ "paiva¤a �AtmaALeÜ yazaqyaA�gÜÜamava(aáAka�o maADyamaæArA itam�aA pauKaARhäka�o ivaxaya satyaCÜ Banae. �naLeÜ Banae/

26 'yao maAinasa Ba� itar jaA¬ r itanaIhäLÜA�R BanaÉsaunna ta saunCÜQ itamaIhäLeÜ/ tar itamaIhä bauJnaeCqÜnaQ?itamaIhä heCqÜR �ina deKCÜQ tar itamaIhä jaedeKCÜQ bauJnaeCqÜnaQ?

27 ho/ yaI maAinasahäka�A mana bandCÜna� �ihLeÜ yaImaAinasahäka�A ka�Anahä CÜna� tar itanaIhäLeÜ saundqnana��ina yaI maAinasahä sa ya henaR maAndqnana�. yastao

Ba�ka�o CÜ/ yasaqLeÜ itanaIhäLeÜ �ApaÍnaA �A<KaAhäLeÜdeKnae Cqnana/ �ApaÍnaA ka�AnahäLeÜ saunnae Cqnana��ApaÍnaA manaLeÜ bauBaánae Cqnana�. yastao Ba�ka�o CÜyasaqLeÜ itanaIhä mapai·Ü� pa�ika�Rnae Cqnana� itanaIhäLÜA�Rinaka�o paAnaR.¾

yazaqyaA 6É9-10

28"ma caAhAnCÜu itamaI yahUdIhäLeÜ jaAna ika� parmaezvarLeÜ�yahUdIhäka�o inaimta maui(aá paWÜA�nau Ba�ka�o CÜ. itanaIhäLeÜsaunnae CÜna�?® 29*

30paAvaLÜ paurA du� vaxaR �ApaÍnao BaAùùfAka�o GarmaA basae.�naLeÜ sabaq maAinasahäLÜA�R §vaAgÜÜata gÜÜare jao �ka�hA< Baew�na�A�. 31paAvaLÜLeÜ parmaezvarka�o rAjyaka�o ivaxayamaA PacaArgÜÜare. �naLeÜ PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�o ivaxayamaA Banae. �naI�ka�dma inaBaRya iTa� �ina ka�saqLeÜ paina �naLÜA�R baolna

ppppaaaadddd 22229999 paiCÜ �A�ka�A ka�itapaya pad 29 maA jaoiùf�ka�o hoÉ"paAvaLÜLeÜ BanaI sakae�paiCÜ/ yahUdIhä gÜÜa�. itanaIhäLeÜ parsparmaAinaðaq� taka�R-ivataka�R gÜÜare.®

roka�na sakae�nana�.

Ka�IxwÜ yaezaUka�A saevaka� paAvaLÜbaAwÜ. parmaezvarLeÜ maLÜA�R�ka� Paeirta* Banaer baoLÜA�nau Bayao �ina sabaq maAinasahäLÜA�R

sausamaAcaAr Banna maLÜA�R CÜAnnau Ba�ka�o CÜ.2parmaezvarLeÜ Daerq paihLeÜ naq �ApaÍnaA �gÜÜamava(aáAhäæArA

�hA<ka�A maAinasahäLÜA�R sausamaAcaAr idnau Banaer vacanaidnauBa�ka�o iTayao. yao vacana paiva¤a DamaRzaAs¤ahämaALeÜiKa�ka�o CÜ. 3-4sausamaAcaAr Bannau naÏ hAm�aA PaBau yaezaUKa�IxwÜ/ parmaezvarka�o pau¤aka�o ivaxayamaA bataA�nau ho. vyai(aáka�oäpamaA �hA< dA¬d* pairvaArmaA jainmanau Ba�ka�o iTayao.tar paiva¤a �AtmaAka�o maADyamabaAwÜ yaezaULÜA�R parmaezvarka�opau¤a Banaer deKaA�nau Bayao. �hA<LÜA�R parmaezvarka�o pau¤a BanaermahAna zai(aá m£ yaubaAwÜ jagÜÜaA�r deKaA�nau Bayao. 5Ka�IxwÜka�omaADyamabaAwÜ parmaezvarLeÜ maLÜA�R Paeirtaka�o KaAsa ka�Amasauimpanau Bayao. parmaezvarLeÜ yao ka�Ama saArA rAxw°Ühäka�AjaAitahäLÜA�R forYA�r PaBaumaAiTa ivazvaAsa gÜÜanaR r �hA<ka�okau�rA paALÜna gÜÜanauR Banaer sauimpanau Bayao. yao ma Ka�IxwÜka�oinaimta gÜÜadRCÜu. 6�ina romamaA Ba�ka�A maAinasahä itamaIhäLÜA�Rpaina yaezaU Ka�IxwÜkaq� pairvaAr ba÷au Banaer baoLÜA�yao.

7yao pa¤a itamaIhä sabaq romavaAsaIhäLÜA�R ho ika�PaBauLeÜ itamaIhäLÜA�R �ApaÍnaA paiva¤a maAinasahä BanaerbaoLÜA�nau Ba�ka�o CÜ. itamaIhä taI maAinasahä hQ jasaLÜA�RparmaezvarLeÜ Paema gÜÜanauRh¦nCÜ.

itamaILÜA�R hAm�aA ipataA parmaPaBau r yaezaU Ka�IxwÜbaAwÜ�nau�ah r zaAintaÜ.

DDDDaaaaNNNNyyyyaaaavvvvaaaaAAAAddddkkkkaaaa��oooo PPPPaaaaAAAATTTTaaaaR RRRnnnnaaaaAAAA8savaRPaTama itamaIhä sabaq janaAka�o LÜAigÜÜa yaezaU Ka�IxwÜka�o

maADyamabaAwÜ maerA parmaezvarLÜA�R ma DaNyavaAd Paka�wÜ gÜÜadRCÜu.

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaa yaezaULeÜ �ApaÍnao KaAsa sahAyaka� caunnau Ba�ka�o maAinasa.

ddddAAAA¬¬¬¬dddd Ka�IxwÜ BandA PaAyaÉ 1000 vaxaR �iDaka�A �êaA�LÜka�ArAjaA.

ma maerA parmaezvarLÜA�R yasa ka�r,ÜÜaLeÜ DaNyavaAd Paka�wÜ gÜÜadRCÜu

rrrroooommmmaaaaIIIIhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

1111 ika� saMsaArmaA caArqitar maAinasahäLeÜ tapaA�Rka�o ivazvaAsaka�oivaxayamaA kau�rA gÜÜairrheka�A CÜna�. 9-10Pa yaeka� samaya maPaATaRnaA gÜÜadRCÜu r saDaq= samBaánaA gÜÜadRCÜu. PaBauLÜA�R yao sa yaho Ba÷ae TaAhA CÜ. parmaezvar �ka� h¦nauh¦nCÜ. jasaka�o saevaAma �ApaÍnao �AtmaAmaA �hA<kaq� pau¤aka�o sausamaAcaArka�o PacaAræArAgÜÜadRCÜu. ma PaATaRnaA gÜÜaCÜuR ika� maLÜA�R itamaIhäLÜA�R BaewÜ�nae�naumaita id�yaosa. parmaezvarLeÜ caAhnau Bayao Banae maA¤a yaIsabaq h¦naeCÜ. 11ma tapaA�RªhäLÜA�R henaR �ka�dmaq �cCÜuka� CÜu.ma itamaIhäLÜA�R kau�naq �Aitmaka� �pahAr idna caAhnCÜujasaLeÜ itamaIhäLÜA�R dirLÜo banaA�osa�. 12maero Bannauka�otaAtpayaR hAmaI Pa yaeka�LÜA�R ivazvaAsaLeÜ parsparmaA PaotsaAhnagÜÜarosa�. itamaIhäka�A ivazvaAsaLeÜ maLÜA�R sahyaogÜÜa gÜÜaCÜR �inamaerA ivazvaAsaLeÜ itamaIhäLÜA�R sahyaogÜÜa gÜÜadRCÜ. 13dAjau-BaA�hä �ina iddI-baihnaIhä/ itamaIhäLeÜ jaAna ika� maDaerq pawÜka� itamaIhä ka�hA< �A�nae yaojanaA gÜÜarÎ. maitamaIhäka�hA< �A�na caAhnTae taAika� itamaIhäLÜA�R �Aitmaka�tavarLeÜ sahAyataA paurYA�na sakau<�. ma itamaIhäLÜA�R �Nya�-yahUdIhäLÜA�R jastaq sahyaogÜÜa gÜÜanaR caAhnCÜu.

14maLÜA�R LÜAgÜCÜ maqLeÜ sabaq maAinasahäLÜA�R saevaA gÜÜanaqRpareka�o CÜÉ �aIka�hä/ �-�aIka�hä/ $aAnaI r maUKaR maAinasahä.15yasaqLeÜ ma romamaA itamaIhäLÜA�R paina sausamaAcaAr PacaArgÜÜanaR �cCÜuka� CÜu.

16ma sausamaAcaArka�o gÜÜaQrva gÜÜadRCÜu. sausamaAcaAr yastaozai(aá ho jauna parmaezvarLeÜ PayaogÜÜa gÜÜanauRh¦nCÜ jasaLeÜ �hA<maAiTaivazvaAsa gÜÜaCÜR paihLeÜ yahUdI r �-yahUdIhäLÜA�R r»aAgÜÜanaRLÜA�R PayaogÜÜa gÜÜanauRh¦nCÜ. 17sausamaAcaArLeÜ maAinasahäLÜA�R�hA<sa<gÜÜa DaAimaRka� bannae kau�ro Paka�wÜ gÜÜareka�o CÜ. parmaezvarka�obaAwÜoLeÜ maAinasahäLÜA�R PaArmBadeiKa �ntasamma ivazvaAsaæArADaAimaRka�taAitar forYA�<dCÜ. jastao DamaRzaAs¤amaA Baina�ka�oCÜ/ "jauna maAnCeÜ parmaezvarka�o ivazvaAsamaA WÜIka� rh<dCÜ �

""""jjjjaaaau uuunnnnaaaa mmmmaaaaAAAAnnnnCCCCeeeeÜÜÜÜ ²²²² bbbbaaaaAAAA< <<<ccccnnnnaaaae eee CCCCÜÜÜÜ®®®® hbakaU�ka� 2É4.

�nantasamma baA<cnae CÜ.®*

rrrroooommmmaaaaIIII 1111ÉÉÉÉ11118888----2222ÉÉÉÉ4444 222211118888ssssaaaabbbbaaaaq qqq ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaLLLLÜÜÜÜttttaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrre eee

18parmaezvarka�o k�a�oDa §vagÜÜaRbaAwÜ deiKayao. parmaezvarmaAinasahäLeÜ �hA<ka�o iva¨ëmaA duxwÜ r narAm�aA ka�AmahägÜÜareka�oLeÜ irsaA�nauBayao. itanaIhäsa<gÜÜa sa ya CÜ/ tar yaosa ya �naIhäka�A duxw-ka�AyaRLeÜ Âka�A�R id�ka�o iTayao.19parmaezvarLeÜ �ApaÍnao k�a�oDa deKaA�nauBayao/ ika�naBanae �hA<baAre jaAnnapanaeR Pa yaeka� kau�ro parmaezvarLeÜ spaxwÜisata deKaA�idnauBa�ka�o CÜ. ho/ �hA<LeÜ �ApaÍnao baAre sabaqkau�rAhä §paxwÜbataA� id�saka�nau Ba�ka�o CÜ. 20parmaezvarka�o ivaxayamaA Daerqkau�rAhä CÜna� jauna maAinasahäLeÜ deKna sa(aqánana� - �hA<kaq��nantaka�o zai(aá r �Nya Taoka�hä jasaLeÜ �hA<LÜA�Rparmaezvar banaA�<CÜ. tar saMsaArka�o PaArmBadeiKa naq taI sabaqcaIjahä bauJna maAinasahäLÜA�R saijaLÜo Bayao. taI Taoka�hä§paxwÜ paAre jauna parmaezvarLeÜ banaA�nau Ba�ka�o iTayao. yasaqLeÜtaI sabaq maAinasahä �ApaU�LeÜ gÜÜareka�o KarAba ka�Amahä baAwÜparma ezvardeiKa �mka�na paA�<d qnana �. 21maAinasahäLeÜparmaezvarLÜA�R icanae. tar itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�R parmaezvarka�oäpamaA maihmaA gÜÜarenana� r DaNyavaAd paina Paka�wÜ gÜÜarenana�.maAinasahäka�A ivacaArhä inarTaRka� Ba� �ina �nDaka�ArLeÜitanaIhäka�o mauKaeR bauië FAka�yao. 22maAinasahäLeÜ �ApaU�LÜA�R$aAnaI Banaer WÜAnae �ina itanaIhä maUKaR banae. 23itanaIhäLeÜparmaezvarka�o maihmaA gÜÜanaR CÜoùiùfsakae� jao �nanta h¦nauh¦nCÜ.maAinasahäLeÜ parmaezvarka�o maihmaALÜA�R saAMsaAirka� bastaujastaA deiKanae maUi(aR-paUjaAisata saAweÜ. maAinasahäLeÜ parmaezvarka�omaihmaALÜA�R carA-cauäÄ�[I/ pazauhä r sapaRhä jastaA deiKanaebanaA��ka�A maUitaR-paUjaA isata saAweÜ.

24maAinasahä paApaLeÜ Bair�ka�A iTa�/ itanaIhä duxwÜka�Amahä gÜÜanaR caAhnTae. yasaqLeÜ parmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�RpaApapaU,ÜÜaR jaIvanamaq jaI�na� Banaer CÜoiùfidnau Bayao. yasaqLeÜitanaIhäLeÜ �ka�A-�ka�ARmaA �ApaÍnaA zarIrhäka�o �naAdrgÜÜadqR yaQna-paApahä gÜÜare. 25taI maAinasahäLeÜ parmaezvarka�osatyaLÜA�R BaUáwÜmaA pairvataRna gÜÜanaR TaALeÜ. taI maAinasahä taITaoka�hä paujna r saevaA gÜÜanaR TaALeÜ jauna taI �Apaq�æArAbanaA��ka�o iTayao. tar PaBauLeÜ banaA�nau Ba�ka�o kau�rAhäka�o�naIhäLeÜ na ta paUjaA gÜÜarena saevaA gÜÜare. parmaezvarka�oPazaMsaA saDaq= h¦napaCÜR. �Aimana.

26maAinasahäLeÜ yastao ka�AyARhä gÜÜareka�oLeÜ gÜÜadARparmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�R LÜAjamadoR ka�Ama gÜÜanaRLÜA�R CÜoiùfidnauBayao jauna itanaIhä gÜÜanaR caAhnTae. §vaAsnaI maAinasahäLeÜpauäxahäsaMgÜÜa PaAk£�itaka� yaQna sampaka�R CÜAùfer s¤aIsaMgÜÜa naq

�PaAk£�itaka� yaQna sampaRka� gÜÜanaR TaALeÜ. 27 yastaq Paka�ArLeÜLÜogÜnae-maAinasahäLeÜ paina s¤aIsaMgÜÜaka�o PaAk£�itaka� yaQna CÜoùfer�Nya LÜogÜnae-maAinasahäsa<gÜÜa �PaAk£�itaka� sambanDa rAKnaTaALeÜ. itanaIhäLeÜ �ApasamaA zamaRjanaka� ka�Amahä gÜÜare.�ina itanaIhäLeÜ gÜÜaLÜta ka�Ama gÜÜareka�oLeÜ gÜÜadAR �ApaÍnaAzarIrLeÜ ka�xwÜ paA�.

28parmaezvarka�o sa ya $aAna rAKnau paCÜR Bannae kau�rALÜA�RmaAinasahäLeÜ mah va id�nana�. yasaqLeÜ maAinasahäLeÜ na gÜÜanauRpanaeR ka�Ama gÜÜanauR h¦<dqna. yasaqLeÜ vyaTaRkaq� ka�Amahä gÜÜarosa�Banaer parmaezvarLeÜ CÜAiùfidnau Bayao. 29itanaIhäka�o manahreka� Paka�Arka�o paApa/ duxwYA�</ svaATaRpana r Ga],ÜÜaALeÜBair�. taI maAinasahä �Apaisaka� fAh/ h yaAka�o BaAvanaA/LÜùfA�</ BaUáwÜ r �ka�-�ka�ARmaA duivaRcaArLeÜ Bair�Ü. itanaIhägÜÜapa� gÜÜaCÜRna�/ 30�ApasamaA duxwYA�< paU,ÜÜaR kau�rAhä gÜÜaCÜRna�.itanaIhäÜ parmaezvarka�o Ga],ÜÜaA gÜÜaCÜRna�. itanaIhä äKaA/�hMka�ArI r FIwÜ CÜna�. itanaIhäLeÜ narAm�aA ka�Amahä gÜÜanaeRnayaA< baAwÜohä KaoijaihùfM�CÜna�. itanaIhäLeÜ �ApaÍnaA maAtaA-ipataALÜA�R paina weÜdqRnana�. 31itanaIhä maUKaR CÜna� r itanaIhäLeÜ�ApaÍnao BaAka�LÜhä paUrA gÜÜadqRnana�. itanaIhämaA �ähäPaita PaAk£�itaka� mamataA h¦<dqna �ina ka�saqLÜA�R paina dyaAdeKaA�<dqnana�. 32itanaIhäLeÜ parmaezvarka�o ivaDaAna jaAndCÜna�. yastaA maAinasahä manaqR paCÜR Bannae parmaezvarka�o inayamaitanaIhä jaAndCÜna�. taTaAipa itanaIhäLeÜ taI gÜÜaLÜta ka�AmahägÜÜarI maA¤a rhenana� tar �äLeÜ yasao gÜÜareka�o paina WÜIkaq�WÜAnae.

iiiittttaaaammmmaaaaIIII yyyyaaaahhhhUUUUddddIIIIhhhhääää ppppaaaaiiiinnnnaaaa ppppaaaaAAAAppppaaaappppaaaaU UUU,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaR RRR CCCCÜÜÜÜQQQQyaid itamaILeÜ �äLÜA�R jaA<ca gÜÜanaRsaka�CÜu Banaer saocCÜQBanae/ taba itamaI BaULÜ DaAr,ÜÜaAmaA CÜQ. itamaIhä paina

paApaka�o doxaI CÜAÏ. itamaILeÜ �ä maAinasahäLÜA�R jaA<cagÜÜaCQÜR tar itamaIhäLeÜ paina yastaq narAm�ao ka�Amahä gÜÜareka�Ah¦nCÜQ. �taÉ jaba itamaI itanaIhäLÜA�R jaA<ca gÜÜaCQÜR tabaitamaI �Apaq�LeÜ �ApaU�LÜA�R jaA<ca gÜÜairrheka�A h¦naeCÜQ. 2jasaLeÜnarAm�aA ka�Amahä gÜÜadRCÜna� �naIhäLÜA�R parmaezvarLeÜ nyaAyagÜÜanauRh¦nCÜ. �ina hAmaI jaAndCÜQ= ika� parmaezvarka�o NyaAyaWÜIka� h¦<dCÜ. 3itamaIhäLeÜ paina taI gÜÜaLÜta ka�Ama gÜÜanaeRLÜA�RjaA<ca gÜÜadRCÜQ. tar itamaI �Apaq� paina yastaq narAm�ao ka�AmagÜÜairrheka�A h¦naeCÜQ. yasaqLeÜ itamaIhäLÜA�R TaAhA CÜ ika�parmaezvarLeÜ inazcaya NyaAya gÜÜanau Rh¦naeCÜ �ina yasabaAwÜitamaIhä BaAgÜÜna paA�nae CqnaQ. 4kae� itamaI parmaezvarka�A

2222

222211119999 rrrroooommmmaaaaIIII 2222ÉÉÉÉ5555----22227777dyaA/ sahnazaILÜtaA r DaqyaRLÜA�R naka�AnaR saka�CÜQÀ kae� itamaIhä�hA<ka�o dyaA itamaIhäkaq� �dya r jaIvana pairva(aRnaka�oinaimta ho Bannae kau�rALÜA�R �maANya WÜAnCÜQÀ 5tar itamaIhä�ApaU�LÜA�R pairvataRna gÜÜanaeR kau�rAmaA � yanta ��a r hWÜI CÜQ.�taÉ itamaIhäLeÜ �Apaq� Paita parmaezvarka�o ¤a�oDaLÜA�R�ka�Asdq CÜQ jauna parmaezvarka�o NyaAyaka�o baeLÜA bauJnae CÜQ.6parmaezvarLeÜ maAinasahäka�A �A-�ApaÍnao ka�maR �nausaArpaurska�Ar �TavaA d,f idnauh¦naeCÜ. 7ka�itapaya maAinasahäparmaezvarka�o maihmaA/ sammaAna/ r jaIvanaka�o LÜAigÜÜa baA<�dCÜjauna ka�ihlyaq naxwÜ gÜÜanaR saikaM�dqna. taI maAinasahä jao yaIkau�rAhäka�A inaimta baA<�dCÜna�/ �naIhä saDaq= �saLÜ ka�maRgÜÜadRCÜna�. parmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�R �nantaka�o jaIvana dAnagÜÜanau R h¦<dCÜ. 8tar �Nya maAinasahä §vaATaIR r sa yapaCYA�na �§vaIka�Ar gÜÜadRCÜna�. itanaIhäLeÜ �DaAimaRka�taAka�obaAwÜo �pnaA�<dCÜna�. parmaezvarLeÜ �naIhäLÜA�R d,f r k�a�oDaidnauh¦<dCÜ. 9jasaLeÜ duxwÜ ka�Amahä gÜÜadRCÜna� �naIhäLÜA�RparmaezvarLeÜ duÉKa r paIfAhä idnauh¦naeCÜÑpaihLeÜ yahUdIhäLÜA�Rr �-yahUdIhäLÜA�R paina. 10tar jasaLeÜ �saLÜ ka�maRgÜÜadRCÜ �naIhäLÜA�R parmaezvarLeÜ gÜÜaQrva/ sammaAna r zaAintaPadAna gÜÜanauRh¦naeCÜ paihLeÜ yahUdIhäLÜA�R r yasapaiCÜ gÜÜaQr-yahUdIhäLÜA�R. 11parmaezvarLeÜ sabaqLÜA�R samaAna NyaAya gÜÜanauRh¦naeCÜ.

12jasa-jasaLeÜ vyavasTaA* ibanaA paApaka�maR gÜÜareka�A CÜna�/itanaIhä vyavasTaA ibanaA naq naAza h¦naeCÜna�. jasaLeÜ vyavasTaApaA�r paina paApa ka�maRhä gÜÜaCÜRna� itanaIhäka�o NyaAya vyavasTaAka�o�nausaAr gÜÜairnae CÜ. 13vyavasTaA saunaer maA¤a maAinasahäparmaezvarka�o �iGa DaAimaRka� WÜhirdqnana�/ tar vyavasTaAka�opaALÜna gÜÜarer DaAimaRka� bandCÜna�. 14�-yahàdIhäsa<gÜÜa vyavasTaAnaqCqÜna. tar jaba �naIhäLeÜ vyavasTaA �nauäpaka�A kau�rAhä§vaBaAvataÉ gÜÜaCÜRna� Banae itanaIhäsa<gÜÜa vyavasTaA naBa� taApaina vyavasTaA Ba�kaq� barAbar ho. 15ika�naika� itanaIhäLeÜisaë gÜÜaCÜRna ika� vyavasTaALeÜ Banae �nausaArka�o kau�rA�naIhäka�o �dyamaA LeÜiKa�ka�o h¦nCÜ. r �naIhäka�Aivavaeka�LeÜ paina �naIhäLÜA�R yasaq BanCÜ. �ina �naIhäka�Aka�maR �nausaArka�A ivacaArhäLeÜ itanaLÜA�R doxyaA�<CÜna� vaAsamaTaRna gÜÜaCÜRna�. 16yaI sampaU,ÜÜaR kau�rAhä yasa idnamaA maA¤a

vvvvyyyyaaaavvvvaaaassssTTTTaaaaAAAA parmaezvarka�o vyavasTaA. yao maozaAka�o vyavasTaAmaAjanaA��ka�o CÜ.

h¦nae gÜÜadRCÜ jaba parmaezvarLeÜ maAinasahäka�A �dyaka�A gÜÜaupta

kau�rAhäka�o NyaAya gÜÜanauRh¦naeCÜ. �ina jauna sausamaAcaArLeÜ maPacaAr gÜÜadRCÜu yahI BandCÜ ika� parmaezvarka�o NyaAya Ka�IxwÜyaezaUka�o maADyamabaAwÜ h¦naeCÜ.

yyyyaaaahhhhUUUUddddIIIIhhhhääää rrrr vvvvyyyyaaaavvvvaaaassssTTTTaaaaAAAA17itamaI ka�o hQÀ itamaI �Apaq�LeÜ �ApaU�LÜA�R yahàdI

BandCÜQ. itamaI vyavasTaAmaA BarosaA gÜÜadRCÜQ �ina �ApaÍnaoparmaezvarka�o Gama,f gÜÜadRCÜQ. 18itamaI jaAndCÜQ ika� parmaezvarLeÜitamaIhäbaAwÜ kae� caAhnau h¦nCÜ. �ina itamaIhä kau�na kau�romauKya CÜ yao jaAndCÜQ/ ika�naBanae itamaIhäLÜA�R vyavasTaALeÜisaka�A�ka�o CÜ. 19itamaI sao�dCÜQ= ika� itamaIhä naqjanataAka�o maAgÜÜaRdzaRka� hQ jasaLeÜ WÜIka� maAgÜÜaR jaAndqnaQ. itamaIsao�dCÜQ ika� itamaIhä janataAka�o inaimta jyaoita hQ= jao§vayaMnaq �nDaka�ArmaA CÜQ. 20itamaILeÜ �ApaU�LÜA�R taI �$aAnaImaAinasahäLÜA�R sahIkau�rA isaka�A�nae Banaer saMBaánCÜQ. �inaitamaIhä �ApaU�LÜA�R maAinasahäka�A �padezaka� Banaer WÜAndCÜQjasaLeÜ Daerq isaka�nau pareka�o CÜÜ. itamaIhäsa<gÜÜa vyavasTaA CÜyasaqLeÜ itamaIhä saocdCÜQ ika� sabaq kau�rAhä jaAndCÜQ rsaba q sa ya itamaIhäsa<gÜ Ü a q CÜ. 21itamaIhäLeÜ �NyamaAinasahäLÜA�R isaka�A�<dqCÜQ. �taÉ itamaIhä �Apaq�LÜA�Rika�na paùFA�<dqnaQÀ itamaIhä �äLÜA�R nacaor ika�na BanCÜQjaba �Apaq�caAih< caodqRCÜAÏÀ 22itamaIhä maAinasahäLÜA�RvyaiBacaArka�o paApa na gÜÜanau R BanCÜQ. tar itamaIhä �Apaq�caA<ih yastaA paApa gÜÜadRCÜQ. itamaIhä maUtaIR-paUjaALÜA�R Ga],ÜÜaAgÜÜadRCÜQ. taba itamaIhä �Apaq� maUitaRka�A maindrhäka�o Danaika�na ÂwÜCÜQÀ 23parmaezvarka�o vyavasTaAka�o ivaxayamaAiTaitamaIhä Gama,f gÜÜadRCÜQ. tar itamaIhäLeÜ parmaezvarka�ovyavasTaA BaÄ�[ gÜÜarer �hA<LÜA�R �naAdr gÜÜadRCÜQ. 24DamaRzaAs¤amaALeÜiKa�ka�o CÜÉ "itamaIhäka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ/ �Nya �-yahUdIhäæArAparmaezvarka�o �pamaAna Ba�ka�o CÜ.®*

25yaid itamaIhäLeÜ vyavasTaA �nausar,ÜÜa gÜÜareka�A Ba�itamaIhäka�A KatanaAka�o maAnae rhnae iTayao. tar yaid itamaIhäLeÜvyavasTaA BaÄ�[ gÜÜarYQ Banae itamaIhä ka�ihlyaq KatanaAnaBa�ka�o WÜhnaeR CÜQ. 26�-yahUdIhäka�o KatanaA Ba�ka�oh¦<dqna. tar yaid itanaIhäLeÜ vyavasTaA �nausaAr yasao gÜÜareBanae itanaIhä KatanaA Ba�ka�A WÜhdRCna�Ü. 27itamaI yahUdIhäsa<gÜÜa

""""iiiittttaaaammmmaaaaIIIIhhhhääääkkkkaaaa��oooo ²²²² BBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo CCCCÜÜÜÜ®®®® yazaqyaA 52É5.

iLÜiKata vyavasTaA r KatanaA CÜ/ tar itamaIhäLeÜ vyavasTaA

rrrroooommmmaaaaIIII 2222ÉÉÉÉ22228888----3333ÉÉÉÉ22220000 222222220000BaÄ�[ gÜÜarYQ. �taÉ taI maAinasahä jasaka�o zaArIirka�KatanaA Ba�ka�o Cqna/ tar itanaIhäLeÜ vyavasTaALÜA�R maAndCÜna�/yasaLeÜ itamaIhä doxaI Ba�ka�o deKaA�<dCÜ.

28yaid �ka� vyai(aá zaArIirka� äpaLeÜ maA¤a yahUdI hoBanae � saA<cao �TaRmaA yahUdI ho�na. sa ya KatanaAzaArIirka� KatanaA maA¤a ho�na. 29�ka� vyai(aá manaka�oiBa¤aI tahbaAwÜ maA¤a saA<cao yahUdI h¦<dCÜ. saA<cao KatanaA�AtmaAæArA �dyamaA Ba�ka�o h¦<dC ivaDaAnaæArA ho�naÜ. yao�AtmaALeÜ gÜÜareka�o h¦<dCÜ/ iLÜiKata ivaDaAnaLeÜ gÜÜareka�o h¦<dqna.�dyamaA KatanaA Ba�ka�o vyai(aáLeÜ maA¤a parmaezvarbaAwÜPazaMsaA paA�<dCÜ/ �ina maAinasahäbaAwÜ ho�na.

yasaka�Ar,ÜÜa kae� yahUdIhämaA �Nya �-yahàdIhämaAnaBa�ka�o kau�rA CÜ taÀ KatanaAmaA kae� ivazaexataA CÜÀ

2ho/ yahUdIhäsa<gÜÜa Daerq ivazaexa kau�rAhä CÜna�. mauKya kau�rAyao hoÉ parmaezvarLeÜ �ApaÍnaA iza»aAhäbaAwÜ yahUdIhäLÜA�RivazvaAsa gÜÜanauR Bayao. 3yao sa ya ho ika� ka�itapaya yahUdIhäparmaezvarka�o �A$aAka�ArI iTa�nanaa�. tar yasaLeÜ kae� parmaezvarka�oBaAka�LÜ paUrA gÜÜanaR roka�nae CÜÀ 4�h<? parmaezvar sa ya Ba�rqrhnau h¦nCÜ/ sabaq maAinasahä BaUáwÜo Ba� paina. DamaRzaAs¤ahämaALeÜiKa�ka�o CÜÉ

"itamaIhä �ApaÍnaA vacanahämaA sa�caA PamaAi,ÜÜatah¦nae CÜQ jaba baoldCÜQ/ �ina itamaIhäLeÜ ijatnaeCÜQ jaba itanaIhäka�o nyaAya h¦naeCÜ.®


5jaba hAmaI gÜÜaLÜ�taI gÜÜaCQÜR/ yasaLeÜ parmaezvar sahIh¦nauh¦nCÜ Bannae kau�rA �Baá §paxwÜ paAdRCÜ. �taÉ kae� hAmaIBanna saka�CÜQ ika� parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R d,f idnauh¦<dA �hA<baeWÜIka� h¦<dCÜÀ ma maAnava ivacaArka�o �nausaAr baoldqCÜu.6ho�na? yaid parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R d,f idnasaka�nau Ba�naBanae/ �hA<LeÜ saMsaArLÜA�R NyaAya gÜÜanaR saka�nauh¦nna.

7kau�naq vyai(aáLeÜ Bannasaka�LÜAÜ/ "jaba ma BaUáwÜo baolCÜu/yasaLeÜ parmaezvarLÜÜA�R �Baqá baùfI maihmaA id<dCÜ/ ika�naBanaemaero BaUáwÜLeÜ parmaezvarka�o sa yaLÜA�R Paka�wÜ gÜÜadRCÜ. �taÉ maika�na paApaIka�o ¨pamaA NyaAya gÜÜair¬<À® 8taba hAmaI Ba÷asakaÍCÜQ/ "hAmaILeÜ duxwÜ ka�Ama gÜÜanaR paCÜR taAika� �saLÜ caIja�A�LÜA.® ka�itapaya maAinasahäLeÜ hAmaILÜA�R inandA gÜÜadQ|BandCÜna� ika� hAmaI naq tyastaA kau�rA isaka�A�<CÜQ. taIBatsaRnaA h¦naqpaCÜR.

3333

ssssaaaabbbbaaaaq qqq mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääää ddddooooxxxxaaaaIIII CCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��9�taÉ hAmaI yahUdIhä kae� �nya maAinasahä BandA

ZexWÜ CÜQÀ ho�na/ ka�dAipa CqÜnaAÏ. hAmaILeÜ paihlyaq Bainasakae�ka�ACÜAÏ ika� yahUdIhä r �-yahUdIhä sabaq samaAnaäpaLeÜpaApaka�o zai(aámauina CÜaÏ. 10DamaRzaAs¤aLeÜ BandCÜÉ

" yahA< paAparihta maAinasa ka�ohI Cqnana�. ��wqÜ painaCqnana�?

11 yahA< ka�ohI bauBaáka�I maAnCÜe Cqnana�. yahA< parmaezvarka�oKaojaI gÜÜanaeR �kaq�janaA paina Cqna

12 sabaqLeÜ parmaezvarpai·Ü�Ü paIWÜ pa�ka�AR�ka�A CÜna� �inasabaq inaka�mmaA Ba�ka�A CÜna�. �saLÜ ka�maR gÜÜanaeRka�ohI Cqna. �kaq�janaA paina Cqna®


13 "maAinasahäka�A mauKa KaulLÜA icahAnahä jastaACÜna� itanaIhä ijab�aoLeÜ �äLÜA�R Daoka�A idMdCÜna�.®

BajanasaM�ah 5É9

"itanaIhäLeÜ jauna kau�rAhä BandCÜna� taI sapaRka�Aivaxa jastaA h¦<dCÜna�/®


14 "itanaIhäka�A mauKahä ZApa r taItaopanaLeÜ pairpaU,ÜÜaRCÜna�/®


15 "itanaIhäka�A Kau·Ü�A h yaA gÜÜanaRmaA CÜIwÜo kau�d�dCÜna�.16 jataA-jataA itanaIhä jaAnCÜna� yahA< savaRnaAza r

ivapai(a lyaA�<dCÜna�.17 itanaIhä zaAintaka�o baAwÜo jaAndqnana�.®

yazaqyaA 59É7-8

18 "itanaIhämaA parmaezvarka�o fr Cqna.®BajanasaM�ah 36É1

19hAmaI jaAndCÜAÏ ika� vyavasTaALeÜ Banae BaÏá/ yaovyavasTaAkaq� �DaInamaA h¦naehäLÜA�R ho. yasaLeÜ saArA maAnavaIyabahAnaAhäka�o �nta gÜÜanaeRCÜ r sampaU,ÜÜaR saMsaArLÜA�R parmaezvarka�oNyaAyaka�o �DaInamaA lyaA�nae CÜ. 20ika�naBanae vyavasTaALÜA�R

222222221111 rrrroooommmmaaaaIIII 3333ÉÉÉÉ22221111----4444ÉÉÉÉ11111111paCYA�r ka�ohI paina parmaezvarka�o �iGa DamaIR h¦na sa(aqána.vyavasTaALeÜ hAm�ao paApaLÜA�R maA¤a �Q=lyaA�<dCÜ.

PPPPaaaaBBBBaaaau uuuLLLLeeeeÜÜÜÜ kkkkaaaa��ssssaaaarrrrIIII mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR WWWWÜÜÜÜIIIIkkkkaaaa�� bbbbaaaannnnaaaaAAAA��nnnnaaaau uuu hhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ21tar �ba vyavasTaA ibanaA naq maAinasahäLÜA�R DaAimaRka�

banaA�nae parmaezvarka�o nayaA< baAwÜo deKaApareka�o CÜ. vyavasTaAr �gÜÜamava(aáAhäLeÜ hAmaILÜA�R yasa nayaA< baAwÜoka�o ivaxayamaABanaeka�A CÜna�. 22parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R yaezaU Ka�IxwmaAivazvaAsaka�o maADyamaæArA DamaIR banaA�nau h¦nCÜ. parmaezvarLeÜkau�naq pa»apaAta ibanaA naq sabaqLÜA�R banaA�nau h¦nCÜ jasaLeÜKa�IxwÜmaA ivazvaAsa gÜÜaCÜR. 23sabaq maAinasahäLeÜ paApa gÜÜare�ina parmaezvarka�o maihmaA gÜÜaumaA�. 24maAinasahä parmaezvarka�o�nau�ahæArA DamaIR banaA��. yao isa(aqka�o �pahAr ho. yaezaUKa�IxwÜka�o maADyamaæArA parmaezvarLeÜ maAinasahäLÜA�R paApabaAwÜmau(aá gÜÜarA�<dq DamaIR banaA�nau h¦nCÜ. 25parmaezvarLeÜ hAmaIhäka�ApaApahäka�o CÜuuwÜka�ArAka�o inaimta yaezaULÜA�R paWÜA�nau Bayao.itanaIhäka�A ivazvaAsaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ parmaezvarLeÜ yaezaUka�Ar(aáæArA maAinasahäLÜA�R paApaka�o »amaA idnauh¦nCÜ. �hA<DaAimaRka� h¦nauh¦nCÜ Bannae deKaA�naLÜA�R parmaezvarLeÜ yasao gÜÜanauRBayao. �ApaÍnao DaqyaRka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ parmaezvarLeÜ maAinasahäLÜA�RitanaIhäLeÜ gÜÜareka�o paApahäka�o inaimta sajaAya idnauBa�na.26�ihLeÜ DarI paina �hA< DaAimaRka� naq h¦nauh¦nCÜ BannaedeKaA�na parmaezvarLeÜ yasao gÜÜanauRBayao. parmaezvarLeÜ yastaodeKaA�na gÜÜanau RBayao ika� �hA< NyaAyaI h¦nauh¦nCÜ r yaezaUmaA�naIhäka�o ivazvaAsaæArA maAinasahäLÜA�R DaAimaRka� painabanaA�na saka�nau h¦nCÜ.

27�taÉ hAmaILeÜ �Apaq�LeÜ yastao Gama,f gÜÜanae R kau�naqWÜA�< CÜÀ �h</ kau�naq WÜA�< CqÜna. ika�na WÜA�< CqnaÀika�naBanae yao ivazvaAsaka�o maAgÜÜaR ho �TavaA vyavasTaAka�omaAgÜÜaR ho. 28ika�naÀ ika�naBanae hAmaI ivazvaAsa gÜÜadRCÜAÏ ika��wÜA vyai(aá vyavasTaA ivanaq ivazvaAsaæArA DaAimaRka�banaA�nCÜ. �ina hAmaI yahI ivazvaAsa gÜÜaCQÜRª. 29parmaezvaryahUdIhäka�A maA¤a parmaezvar h¦nauh¦nna. �hA< �-yahUdIhäka�Apaina parmaezvar h¦nauh¦nCÜ. 30parmaezvar ��wqÜ maA¤a h¦nauh¦nCÜ.�hA<LeÜ yahUdIhäLÜA�R itanaIhäka�A ivazvaAsaæArA DamaIRbanaA�nau h¦naeCÜ. yasarI naq �- yahUdIhäLÜA�R painaitanaIhäka�o ivazvaAsaæArA DamaIR banaA�nauh¦naeCÜ. 31�taÉhAmaILeÜ ivazvaAsaka�o baAwÜomaA LÜAgÜÜaer vyavasTaA naxwÜ gÜÜairidnauÀho�na? ivazvaAsaLeÜ hAmaILÜA�R tyahI banaA�<CÜ jauna vyavasTaALeÜcaAhnCÜ.

��bbbb��aaaaAAAAhhhhAAAAmmmmaaaakkkkaaaa��oooo ��ddddAAAAhhhhrrrr,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaayasaka�Ar,ÜÜa hAm�aA maAinasahäka�A pauKaAR �b�aAhAmabaArehAmaI kae� inaxka�xaRmaA paugÜCÜQ=À ivazvaAsaka�o baAremaA �naLeÜ

kae� isakae�À 2yaid �naLeÜ gÜÜarekaq� ka�maRbaAw DaAimaRka� banaA��ka�oho Banae/ taba �naIbaAw Gama,f gÜÜanaeR ka�Ar,ÜÜa iTayao. tar�b�aAhAmaLeÜ parmaezvarka�o saAmau Gama,f gÜÜanaR sakae�nana�.3DamaRzaAs¤aLeÜ BanCÜ/ "�b�aAhAmaLeÜ parmaezvarmaA ivazvaAsagÜÜare. �ina �naka�o ivazvaAsa parmaezvarLeÜ �ka� DamaIRka�oäpamaA gÜÜa÷auBayao.®*

4jaba kau�naq maAinasaLeÜ ka�Ama gÜÜadRCÜ/ �saLÜA�R �pahArka�oäpamaA jyaALÜA id�<dqna. �saLeÜ paA�nau panaeR jyaALÜA ka�maA�<CÜ.5ka�saqLeÜ yastao ka�Ama gÜÜanaR saka�dqna jasaLeÜ �saLÜA�R DamaIRbanaA�nae CÜ. yasaqLeÜ maAinasaLeÜ parmaezvarmaA ivazvaAsa gÜÜanauRpadRCÜ jasaLeÜ �saLÜA�R DamaIR banaA�nauh¦nCÜ. taba parmaezvarLeÜ�saka�o ivazvaAsa �ah,ÜÜa gÜÜanauRh¦nCÜ r �saLÜA�R DamaIR banaA�nauh¦nCÜ. 6 yastaq Paka�ArLe/ dA¬dLeÜ yasa vyai(aáka�o Pasa÷ataAvya(aá gÜÜare jasaLÜA�R parmaezvarLeÜ �saka�o ka�maRhä naivacaArIDamaIR WÜhrA�nau h¦nCÜ. dA¬dLeÜ BanaeÉ

7 "DaNya h¦na itainahä jasaka�A duxka�maRhä »amaABa� r paApahä FAika��. DaNya h¦na taI jasaka�opaApaka�o LeÜKaA parmaezvarLeÜ iLÜnau h¦nna.

8 �ina jaba parmaPaBau paAparihta maAinasaLÜA�R §vaIka�ArgÜÜanauRh¦<dqCÜ/ yao maAinasa saA<�caI naq KausaI h¦<dCÜ.®


9yastaA �Aizaxa yastaA maAinasahäLÜA�R maA¤a h¦na�jasaLeÜ KatanaA gÜÜareka�A CÜna�À �TavaA taI KatanaA nagÜÜanaeRhäLÜA�Rpaina hoÀ hAmaILeÜ Bainasakae�ka�A CÜQ �b�aAhmaka�o ivazvaAsa��wÜA DamaIRka�o äpamaA gÜÜaina�ka�o iTayao. 10yao ka�sarI h¦nagÜÜayaoÀ kae� parmaezvarLeÜ �b�aAhAmaLÜA�R �naLeÜ KatanaA gÜÜanaR�gÜÜaAif�TavaA KatanaA gÜÜarepaCÜAiùf §vaIka�Ar gÜÜanauRBayaoÀ parmaezvarLeÜ�naLÜA�R KatanaA gÜÜanaR�gÜÜaAif §vaIka�Ar gÜÜanauR Ba�ka�o iTayao.11parmaezvarLeÜ §vaIka�Ar gÜÜanauRBayao Banaer deKaA�naka�A LÜAigÜÜa�b�aAhAmaLeÜ paiCÜ KatanaA gÜÜare. parmaezvarLeÜ svaIka�Ar gÜÜareka�odeKaA�naka�A LÜAigÜÜa �naLeÜ �ApaÍnao KatanaA �gÜÜaAif parmaezvarka�oivazvaAsa gÜÜareka�o PamaAi,ÜÜata gÜÜare. yasaqLeÜ �b�aAhAma sabaqka�A

""""��bbbb��aaaaAAAAhhhhAAAAmmmmaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa÷÷÷÷aaaau uuuBBBBaaaayyyyaaaaoooo®®®® �tpai(a 15É6.

ipataA h¦na� jasaLÜA�R KatanaA nagÜÜareka�AhäLeÜ paina ivazvaAsa

4444

rrrroooommmmaaaaIIII 4444ÉÉÉÉ11112222----5555ÉÉÉÉ5555 222222222222gÜÜadRCÜna�. jasaLeÜ ivazvaAsa gÜÜadRCÜ �saLÜA�R paina DamaIRka�oäpamaA �ah,ÜÜa gÜÜairnae CÜ. 12�ina �b�aAhAma taI KatanaAgÜÜanaeRhäka�A paina ipataA h¦na�. tar itanaIhäka�A KatanaALeÜ gÜÜadARmaA¤a �b�aAhAma �naIhäka�A ipataA Ba�ka�A ho�nana�. �naIitanaIhäka�A paina ipataA h¦na� yaid itanaIhä hAm�aA ipataA�b�aAhAmaka�o ivazvaAsa jastaq �nausar,ÜÜa gÜÜadRCÜna� jauna �naLeÜ�ApaÍnao KatanaA gÜÜanaR BandA �iGa deKaA�ka�A iTa�.

iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaaææææAAAArrrrAAAA ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo PPPPaaaaiiiittttaaaa$$$$aaaaAAAA ppppaaaaAAAA��nnnnaaaa ssssaaaaiiiikkkkaaaa��nnnnCCCCÜÜÜÜ13�b�aAhAma r �naka�A BaAvaI santaAnaLeÜ parmaezvarka�o

Paita$aA paA�ika� �naIhäLeÜ. saArA saMsaAr paA�nae CÜna�.�b�aAhAmaLeÜ yao Paita$aA paA�ka�o vyavasTaALÜA�R ivazvaAsagÜÜareka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ ho�na. �b�aAhAmaLeÜ parmaezvarka�o Paita$aApaA�ka�o ka�Ar,ÜÜa �naI �ApaÍnao ivazvaAsaLeÜ gÜÜadAR DamaIR iTa�.14yaid maAinasahäLeÜ vyavasTaA paCYA�r parmaezvarka�o vacanapaA�nae Ba�/ taba ivazvaAsa maUlyahIna bannae CÜ/ r parmaezvarka�o�b�aAhAma saMgÜÜaka�o Paita$aA inaka�mmaA bannae CÜ. 15ika�naÀika�naBanae jaba maAinasahäLeÜ vyavasTaA paALÜna gÜÜadqRnana� tabavyavasTaALeÜ parmaezvarLÜA�R irsa �WÜA�<CÜ. tar yaid yahA<kau�naq vyavasTaA Cqna Banae/ yahA< �naA$aAka�ArItaAka�o kau�naqPazna �A�dqna.

16�taÉ parmaezvarka�o ivazvaAsa Paita$aAka�o pa�LÜ ho.tyasaqLeÜ parmaezvarka�o Paita$aA isa(aqka�o �pahAr jastaq paA�nasaika�nCÜ. �ina yaid Paita$aA isa(aqka�o �pahAr Ba�/�b�aAhAmaka�A ivazvaAsa h¦nae sabaq maAinasahäLeÜ yao vacanapaA�na saka�CÜna�. yao Paita$aA taI maAinasahäka�A LÜAigÜÜa maA¤aho�na jao maozaAka�o vyavasTaAka�o �DaInamaA CÜna�. Paita$aAsabaqka�o inaimta ho jao �b�aAhAma jastaq ivazvaAsaI iTa�.�b�aAhAma hAmaI sabaqka�A ipataA h¦na�. 17DamaRzaAs¤amaA yastaoLeÜiKa�ka�o CÜ/ "maqLeÜ itamaILÜA�R sabaq jaAitaka�A ipataAbanaA�<.®* yao parmaezvar sama»a sa ya CÜ. �b�aAhAmaLeÜparmaezvarmaA ivazvaAsa gÜÜare jasaLeÜ ma]tahäLÜA�R jaIvanaidnauh¦nCÜ r jauna kau�rAhä �ihLeÜsamma Ba�ka�o Cqna yasaka�o ina,ÜÜaRya idnauh¦nCÜ.

18�b�aAhAmaka�o santaAna h¦naeCÜ Bannae �AzaA iTa�na. tar�b�aAhAmaLeÜ parmaezvarmaA ivazvaAsa gÜÜare r �AzaA jaIivatarAKae. yahI ka�Ar,ÜÜaLeÜ �b�aAhAma Daerq jaAitaka�A ipataA Ba�.

""""mmmmaaaaq qqqLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² bbbbaaaannnnaaaaAAAA��<<<<®®®® �tpai(a 17É5.

parmaezvarLeÜ jastao �naLÜA�R BannauBayao/ "itamaIsa<gÜÜa Daerq

santaAnahä h¦naeCna�Ü.®* 19�b�aAhAma PaAyaÉ �ka�saya baxaR�maer pauigÜÜasakae�ka�A iTa�/ yasaqLeÜ �naka�o zarIrLeÜ santaAnahäh¦nae �maer ibaitasakae�ka�o iTayao. saArAbaAwÜ paina kau�naqCÜorA-CÜorIhä Ba�nana�. �b�aAhAmaLeÜ yasaka�o ivaxayamaA saAÎcaeka�AiTa�. tar parmaezvarPaitaka�o �naka�o ivazvaAsa ka�majaorBa�na. 20parmaezvarLeÜ Paita$aA gÜÜareka�o kau�rA gÜÜanauRh¦naeCÜ Bannaekau�rAmaA �b�aAhmaLeÜ ka�ihlyaq zaMka�A gÜÜarenana�. �b�aAhmaLeÜ�ApaÍnao ivazvaAsa gÜÜaumaA�nana�. baä/ �naka�o ivazvaAsa �Baád]ùFtar Bayao �ina �naLeÜ parmaezvarka�o PazaMsaA gÜÜare.21�ApaU�LeÜ idnauBa�ka�o Paita$aA paU,ÜÜaR gÜÜanaRmaA parmaezvar samaTaRh¦nauh¦nCÜ Bannae kau�rAmaA �b�aAhAma paU,ÜÜa RäpaLeÜ inaizcantaiTa�. 22yasaqLeÜ/ "parmaezvarLeÜ �b�aAhAmaka�o ivazvaAsaLÜA�R�ah,ÜÜa gÜÜanauR Bayao. yasaLeÜ �naLÜA�R DamaIR banaA�nau Bayao.®*23taI zabdhä "parmaezvarLeÜ �naka�o ivazvaAsaLÜA�R maAinaiLÜ�®Banae �b�aAhAmaka�o LÜAigÜÜa maA¤a LeÜiKa�ka�o iTa�na. 24taIzabdhä hAm�ao inaimta paina iTayao. parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�Rpaina �ah,ÜÜa gÜÜanauRh¦nCÜ jasaLeÜ �hA<maA ivazvaAsa gÜÜadRCÜ; jasaLeÜhAm�aA PaBau yaezaULÜA�R m£ yaubaAwÜ jagÜÜaA�nau Bayao. 25yaezaULÜA�RhAm�ao paApahäka�A inaimta manau Rka�o inaimta id�yao. �inahAmaILÜA�R DamaIR banaA�na �hA< m£ yaubaAwÜ jaIvanamaA �A�nauBayao.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrssssaaaaM MMMggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa zzzzaaaaAAAAöööö��ttttaaaahAm�ao ivazvaAsaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadAR hAmaI parmaezvarsa<gÜÜaDamaIR banaeka�A CÜQ=. yasaTaR hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�o

maADyama hAmaI parmaezvarbaAwÜ zaAinta paA�<CÜQ=. 2Ka�IxwÜka�omaADyama r hAm�ao ivazvaAsaka�o ka�Ar,ÜÜa hAmaILeÜ �nau�ahmaAPavaeza paA�ka�A CÜAÏ jahA< hAmaI �ihLeÜ KaùfA CÜAÏ �inaparmaezvarka�o maihmaA paA�nae �AzaAmaA hAmaI �AnandmanaA�rheCÜAÏ. 3 yaita maA¤a ho�na hAmaI �ApaÍnaA duÉKahämaApaina KauzaI CÜQ. ika�na hAmaI �ApaÍnaA duÉKahäsa<gÜÜa painaKauzaI CÜAÏÀ ika�naBanae hAmaI jaAndCÜQ= ika� taI duÉKahäLeÜhAmaILÜA�R saMyamaI banaA�<dCÜ. 4�ina yahI saMyamaLeÜ hAmaILÜA�RPamaA,ÜÜa gÜÜadRCÜ ika� hAmaI baiLÜyao CÜQ= Ü. �ina yastaoPamaA,ÜÜahäLeÜ hAmaILÜA�R �AzaA PadAna gÜÜadRCÜ. 5�ina yasa�AzaALeÜ hAmaILÜA�R ka�ihlyaq inarAzaA banaA�<dqna. ika�naBanae

""""iiiittttaaaammmmaaaaIIIIssssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ²²²² hhhh¦¦¦¦nnnnaaaae eeeCCCCnnnnaaaa� ��ÜÜÜÜ®®®® �tpai(a 15É5.

""""ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² bbbbaaaannnnaaaaAAAA��nnnnaaaau uuu BBBBaaaayyyyaaaaoooo®®®® �tpai(a 15É6.

parmaezvarLeÜ �ApaÍnao Paemaka�o baxaARLeÜ hAm�aA �dyahä BairpaU,ÜÜaR

5555

222222223333 rrrroooommmmaaaaIIII 5555ÉÉÉÉ6666----6666ÉÉÉÉ6666paAiridnau Bayao. paiva¤a �AtmaAæArA �hA<LeÜ hAmaILÜA�R �ApaÍnaoPaema idnauBayao. yao paiva¤a �AtmaA parmaezvarbaAwÜ hAmaILÜA�R�pahAr ho.

6jaba hAmaI �Baá ka�majaor iTayaAÏ/ iWÜka� yasaq baeLÜAKa�IxwÜ hAmaI duxwÜ maAinasahäka�o LÜAigÜÜa manauR Bayao. 7rAm�aAvyai(aáhäka�o inaimta manae R saAHq ka�iWÜnaLeÜ ka�ohI rAjaIh¦nCÜna�. tar ka�ohI Banae �ita �saLÜ maAinasaka�o inaimtamanaR inazcaya gÜÜanaR saka�CÜna�. 8ya´aipa hAmaIhä �Baqá paApaIjaIvana ija�<dA-ija�<dq paina Ka�IxwÜ hAm�ao inaimta manauRBayao.yasa Paka�ArLeÜ parmaezvarLeÜ �ApaÍnao Paema hAmaILÜA�R deKaA�nauBayao.

9hAmaI Ka�IxwÜka�o rgÜÜataæArA parmaezvarsa<gÜÜa DamaIR bainayaAÏ.yasaqLeÜ/ inaÉsandeh hAmaI Ka�IxwÜkaq� maADyamabaAwÜ parmaezvarka�ok�a�oDabaAwÜ jaoigÜÜanae CÜAÏ. 10maero mataLÜba kae� ho Banae jabahAmaI parmaezvarka�A za¤au iTayaAÏ �hA<LeÜ �ApaÍnao pau¤aka�oma] yauæArA hAmaILÜA�R �ApaÍnao ima¤a banaA�nau Bayao. yasaqLeÜjaba hAmaI �ihLeÜ parmaezvarka�A ima¤a CÜQ/ hAmaI inazcayaCÜAÏ �ApaÍnao pau¤aka�o jaIvanaka�o maADyamabaAwÜ �hA<LeÜ hAmaILÜA�Rr»aA gÜÜanauR h¦naeCÜ. 11yasa baAheka�/ hAmaI hAm�aA PaBau yaezaUKa�IxwÜka�o maADyamabaAwÜ parmaezvarsa<gÜÜa KauzaI CÜAÏ/ yaezaUka�oka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadAR �ihLeÜ hAmaI parmaezvarka�A ima¤a banaeka�ACÜQ=.

��AAAAddddmmmmaaaa rrrr KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwww12paApa saMsaArmaA �ka�janaA maAinasaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ �A�ka�o

ho. �ina paApasa<gÜÜa ma] yau paina �Ayao. yasaqLeÜ gÜÜadAR sabaqmaAinasahä manaqR panaRe Bayao/ ika�naBanae sabaqLeÜ paApa gÜÜareka�ACÜna�. 13maozaAka�o vyavasTaA�iGa paina saMsaArmaA paApaiTayao. tar yahA< vyavasTaA naBa�ka�o Ba� parmaezvarLeÜmaAinasaLÜA�R paApaka�o doxaI WÜhrYA�nau h¦nae iTa�na. 14tar�Admaka�o samayadeiKa maozaAka�o samayasamma/ saba qmaAinasahäLÜA�R manau R naq iTayao. �AdmaLeÜ parmaezvarka�o�A$aA paALÜna nagÜÜanaARLeÜ manauR parYo. tar �AdmaLeÜ jastao�Nya maAinasahäLeÜ paApa nagÜÜare taApaina itanaIhäLeÜ manau RparYo.

�Adma Ka�IxwÜ jastaq iTa� jao BaivaxyamaA saMsaArmaA�A�rheka�A iTa�. 15tar parmaezvarka�o inaÉzaulka� �pahAr�Admaka�o paApa jastao ho�na. Daerq janaA yasa �ka�janaAmaAinasaka�o paApaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadAR mare. tar parmaezvarka�o�nau�ah � yanta mahAna iTayao. Daerq maAinasahäLeÜ parmaezvarbaAwÜ

jaIvana-dAna paA� yao ��wqÜ maAinasa yaezaU Ka�IxwÜka�o �nau�ahæArApaA�ka�o ho. 16jaba �AdmaLeÜ paApa gÜÜare/ �naI paApaI BanaerNyaAya gÜÜair�. tar parmaezvarka�o �pahAr iBa÷aq CÜ. parmaezvarka�omaulyarihta �pahAr Daerq paApahä Ba� pazcaAta �A�ka�o ho.�ina yao �pahArLeÜ maAinasahäLÜA�R DamaIR taulyaA�<dCÜ.17�ka�janaA maAinasaka�o paApaLeÜ gÜÜadAR ma] yauLeÜ sabaqmaAiTa rAjagÜÜarYo. �taÉ jasaLeÜ parmaezvarka�o paU,ÜÜaR �nau�ah r �hA<ka�oDaAimaRka�taAka�o mahAna �pahAr §vaIka�Ar gÜÜaCÜRna� itanaIhäLeÜsa ya jaIvana paA�<CÜna� r �ka� maA¤a yaezaU Ka�IxwÜæArA zaAisatah¦nCÜna�..

18yasaqLeÜ ��wÜA maAinasaka�o paApaLeÜ sabaq maAinasahämaAiTama] yauka�o d,f lyaAyao. tar yastaq Paka�ArLeÜ/ Ka�IxwÜLeÜ ��wÜA�saLÜ ka�Ama gÜÜanauRBayao jauna ka�AmaLeÜ sabaq maAinasahäLÜA�RDaAimaRka� banaA�<dCÜ r �nanta jaIvana lyaA�dCÜ. 19�ka�janaAmaAinasaka�o �naA$aAka�AirtaALeÜ Daerq maAinasahä paApaI Ba�. tar yastaq Paka�ArLeÜ �ka�janaA maAinasaka�o �A$aA maAnae DaerqmaAinasahä DaAimaRka� banaA�nCÜna�. 20paApa baùFLÜA ika� BanaervyavasTaA bainayao. tar jaita paApa baùFdq gÜÜayao parmaezvarka�o�nau�ah �Baqá Daerq baùFdq gÜÜayao. 21jasarI m£ yauLeÜ paApaæArAzaAsana gÜÜarYo �sarI naq parmaezvarka�o �nau�ahLeÜ maAinasaLÜA�RDaAimaRka� banaA�na zaAsana gÜÜanaeRCÜ. yasaLe hAm�aA PaBau yaezaUKa�IxwæArAÜ �nanta jaIvana lyaA�nae CÜ.

ppppaaaaAAAAppppaaaaLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR mmmmaaaa] ]]] yyyyaaaau uuu ttttaaaarrrr KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwmmmmaaaaAAAA jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaahAmaILeÜ kae� BannaeÀ parmaezvarka�o Daerq BandA Daerq �nau�ahPaApta gÜÜanaRLÜA�R hAmaILeÜ �Baqá Daerq paApa gÜÜairrhnau panaeRÀ

2ho�na? hAmaI hAm�aA paApaLeÜ marYQ=. �taÉ hAmaI ka�sarILÜgÜÜaAtaAr paApamaA baisarhnauÀ 3kae� itamaIhäLeÜ BaulyaQ/ jabahAmaI baiptasmaA BayaQ= tabadeiKa naq hAmaI yaezaU Ka�IxwÜka�A�ka� �Mza baNyaQ=À hAmaILeÜ baiptasmaA iLÜyaQ=/ hAmaI �hA<ka�oma] yaumaA BaAgÜÜaIdAr baNyaQ=. 4yasaq ka�Ar,ÜÜa jaba hAmaI baiptasmaABayaQ/ hAmaI Ka�Ixw sa<gÜÜa q gÜÜaAifyaQ= r �hA<ka�o ma] yaumaABaAgÜÜaIdAr baNyaQ=. hAmaI Ka�IxwÜsa<gÜÜaq dpa�na BayaQ= taAika� hAmaIjagÜÜaA�na saka�AÏ �ina nayaA< jaIvana baA<cna saka�Q=. yastaqPaka�ArLeÜ/ ipataAka�o �cammaka�o zai(aáLeÜ Ka�IxwÜ ma] yaubaAwÜjaIivata h¦nauBayao.

5Ka�IxwÜ manauR Bayao/ r hAmaI paina �hA<ka�o m£ yaukaq��nauäpamaA �hA<isata imalyaQ=. �taÉ hAmaI �hA<ka�o baQrA�ka�o�nauäpamaA paina Ka�IxwÜisataq imalnae CÜQ=. 6hAmaI jaAndCÜQhAm�ao paurAnao jaIvana Ka�IxwÜ sa<gÜÜaq k�aU�samaA marYo. yao yastaq

6666

rrrroooommmmaaaaIIII 6666ÉÉÉÉ7777----7777ÉÉÉÉ5555 222222224444Bayao jasamaA ika� hAm�ao paApapaU,ÜÜaR §vaBaAvaLeÜ hAmaImaAiTainayaM¤a,ÜÜa gÜÜanaeR iTa�na r �ba hAmaI �Apaq� paApaka�o dAsa h¦naeiTa�naQ. 7jao madRCÜ � paApaka�o inayaM¤a,ÜÜabaAwÜ mau(aá h¦<dCÜ.

8yaid hAmaI Ka�IxwÜsa<gÜÜaq mareka�A CÜQ= Banae/ hAmaI jaAndCÜQika� hAmaI paina �hA<sa<gÜÜaq baA<cnae CAÏÜ. 9Ka�IxwÜ ma] yaubaAwÜjaAgÜnau Bayao. �ina hAmaI jaAndCÜQ ika� �hA< ka�ihlyaq pae�irmanauRh¦nae Cqna. �hA<maAiTa ma] yauka�o kau�naq PaBaAva Cqna. 10ho/jaba Ka�IxwÜ manau RBayao/ �hA< paApaka�o zai(aáLÜA�R ijatna�kaq�palwÜ manauRBayao. �ba �hA<sa<gÜÜa nayaA< jaIvana CÜ �ina yao nayaA< jaIvana parmaezvarsa<gÜÜa CÜ. 11tyastaq Paka�ArLeÜitamaIhäLeÜ paina paApaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ mareka�o saMBaá. �inaKa�IxwÜ yaezaUmaA parmaezvarka�o inaimta jaIivata Ba�ka�o WÜAna.

12�taÉ paApaLÜA�R itamaIhäka�o paAiTaRva jaIvana inayaM¤a,ÜÜagÜÜanaR nadee¬. itam�aA paApapaU,ÜÜaR §vaBaAvaLÜA�R itamaImaA rAja gÜÜanauRidnau h¦dqna jasaLeÜ itamaILÜA�R �saLeÜ gÜÜanaR caAhe jastao gÜÜanaRLÜgÜÜaA�<CÜ. 13itam�aA zarIrka�A �MgÜÜahä paApaka�maR r duxwÜka�maRhägÜÜanaRLÜA�R �paR,ÜÜa nagÜÜar. tar §vayaMLÜA�R parmaezvarPaita samaipaRtagÜÜar. mareka�A r �ihLeÜ jaIivata Ba�ka�A maAinasa jastaAho¬. rAm�ao ka�Amaka�o LÜAigÜÜa itam�aA zarIrka�A �MgÜÜa parmaezvarka�osaevaAmaA �paR,ÜÜa gÜÜar. 14paApa itam�ao §vaAmaI h¦naeCqna. ika�naÀika�naBanae itamaI vyavasTaAka�o �DaInamaA CqnaQ. itamaIhä �baparmaezvarka�o �nau�ahmaA CÜQ.

DDDDaaaaAAAAiiiimmmmaaaaR RRRkkkkaaaa��ttttaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��mmmmaaaaAAAArrrroooo15taba hAmaI kae� gÜÜanauR panaeRÀ hAmaI vyavasTaAka�o �DaInamaA

CqnaAÏ tar PaBauka�o �nau�ahmaA CÜAÏ Banaer paApa gÜÜanau R panaeRÀho�na? 16inaÉsandeh itamaIhä jaAndCÜQ ika� jaba itamaIhäLeÜ�Apaq�LÜA�R ka�saqka�o �A$aApaALÜna gÜÜanaeR dAsa banaA�<CÜQ/ tabaitamaIhä yahI vyai(aáka�o dAsa hQ. jauna vyai(aáka�o �A$aAitamaI paALÜna gÜÜaCQÜR yahI itam�ao §vaAmaI h¦naeCÜ. itamaIhäpaApaka�o paiCÜ LÜAgÜÜa ika� parmaezvarka�o �A$aA paALÜna gÜÜar;paApaLeÜ �Aitmaka� m£ yau lyaA�<dCÜ. tar parmaezvarka�o �A$aApaALÜna gÜÜarYQ Banae itamaIhä DaAimaRka� banaA�nae CÜQ. 17ivagÜÜatamaAitamaIhä paApaka�o dAsa iTayaQ. paApaLeÜ itamaIhäLÜA�R �DaInamaArAKaeka�o iTayao. tar parmaezvarLÜA�R DaNyavaAd CÜ/ itamaIhäLeÜtaI �Adeza �dyaLeÜ paALÜna gÜÜarYQ jauna itamaIhäLÜA�Rid�yao. 18itamaIhä paApadeiKa mau(aá BayaQ. �ina �baitamaIhä DaAimaRka�taAka�A dAsa BayaQ. 19ma yasaka�o vyaAKyaA�dAhr,ÜÜa id�r gÜÜairrheCÜu jauna itamaIhä jaAndCÜQ. maqLeÜyastao �dAhr,ÜÜa id�r vyaAKyaA gÜÜairrheCÜu ika�naBanae itamaIhäLÜA�R

bauJna gÜÜaAHo h¦nCÜ. ivagÜÜatamaA/ itamaIhäLeÜ paApaka�o inaimta�ApaÍnaA zarIrka�A �MgÜÜahä �paR,ÜÜa gÜÜarYQ r paApakaq� dAsaBayaQ. itamaIhä duxwÜ kau�rAhäka�o LÜAigÜÜa maA¤a baA<cyaQ.tyastaq Paka�ArLeÜ/ itamaIhäLeÜ DaAimaRka�taAka�o LÜAigÜÜa zarIrka�o�MgÜÜahä samapaR,ÜÜa gÜÜar. yasapaiCÜ maA¤a itamaIhä parmaezvarka�oinaimta baA<cnae CÜQ.

20ivagÜÜatamaA itamaIhä paApaPaita dAsahä iTayaQ �inaDaAimaRka�taALeÜ itamaIhäLÜA�R inayan¤a,ÜÜa gÜÜarena. 21itamaIhäduxwÜ ka�maRhä gÜÜadqR baA<cyaQ. taI kau�rAhäka�A LÜAigÜÜa �ihLeÜitamaIhä LÜiÆata CÜQ. kae� taI kau�rAhäLeÜ itamaIhäLÜA�RsaATa idyaoÀ �h<? taI kau�rAhäLeÜ �Aötmaka� m£ yau lyaA�<CÜ.22tar �ba itamaIhä paApabaAwÜ mau(aá CÜQ. �ba itamaIhäparmaezvarka�A dAsa hQ. �ina yasaLeÜ itamaIhäLÜA�R yastaojaIvana lyaA�<dCÜ jauna parmaezvarka�o inaimta maA¤a h¦nCÜ.�ina yahA<baAwÜ itamaIhäLeÜ �nanta jaIvana PaApta gÜÜanaeR CÜQ.23jaba maAinasahäLeÜ paApa gÜÜadRCÜna�/ itanaIhäLeÜ paApaka�ojyaALÜA ka�maA�<dCÜna� jao caA<ih m£ yau ho. tar parmaezvarLeÜ�ApaÍnaA maAinasahäLÜA�R maUlya rihta �pahAr idnau h¦nCÜ jaunahAm�aA Ka�IxwÜ yaezaU PaBaumaA �nanta jaIvana ho.

iiiivvvvaaaavvvvaaaaAAAAhhhhbbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ ��wwwwÜÜÜÜAAAA ��ddddAAAAhhhhrrrr,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaadAjau-BaA�/ iddI-baihnaIhä itamaIhä sabaqLeÜ maozaAka�ovyavasTaA bauJdCÜQ. �taÉ inaÉsandeh/ itamaIhä jaAnd

CÜQ ika� vyavasTaALeÜ kau�naq paina vyai(aáLÜA�R � baA<cauÓaeLÜmaA¤a �ApaÍnao �DaInamaA rAKdCÜ. 2ma itamaIhäLÜA�R ��wÜA�dAhr,ÜÜa idd<CÜuÉ �ka�janaA §vaAsnaImaAnCeÜ �ApaÍnao LÜogÜnaebaA<cauÓaeLÜsamma �sa<gÜÜaq basnau padRCÜ. tar yaid �saka�o LÜogÜnaemarYo Banae � ivavaAhka�o inaimta ivavaAh ivaDaAnabaAwÜ mau(aáh¦nCeÜ. 3tar yaid yasa §vaAsnaI maAnCeÜLeÜ �ApaÍnao LÜognaeCÜ<dACÜ<dq �ka�oR par-pau¨xasa<gÜÜa ivavaAh gÜÜarI Banae yasaLÜA�RvyaiBacaAir,ÜÜaI BainanaeCÜ. tar yaid �saka�o LÜogÜnae caA<ihmarYo Banae � ivavaAhka�o ivaDaAnabaAwÜ mau(aá banCeÜ �ina yaid�ApaÍnao LÜogÜnae marepaiCÜ �saLeÜ �ka�oR pau¨xasa<gÜÜa ivavaAh gÜÜarIBanae/ �naLÜA�R vyaiBacaAir,ÜÜaIka�o doxa LÜAgdqna.

4 yastaq Paka�ArLeÜ/ maerA dAjau-BaA�/ iddI-baihnaIhä/itam�aA paurAnaA §vaBaAvahä mairsakae�ka�A CÜna� r itamaIhä painaKa�IxwÜka�A zarIræArA vyavasTaAbaAwÜ mau(aá baNyaQ. �ba itamaIhäka�saqka�o BayaQ. itamaIhä Ka�IxwÜka�o BayaQ jao m£ yaubaAwÜjagÜÜaA�nau Bayao. hAmaI Ka�IxwÜka�A CÜAÏ/ r jasamaA ika� hAmaIparmaezvarka�o saevaAmaA h¦nasaka�CÜAÏ. 5ivagÜÜatamaA hAmaI hAm�aA

7777

222222225555 rrrroooommmmaaaaIIII 7777ÉÉÉÉ6666----8888ÉÉÉÉ4444paApapaU,ÜÜaR §vaBaAvaLeÜ zaAisata iTayaQ=. vyavasTaALeÜ hAmaImaApaApapaU,ÜÜaR ka�AyaRhä gÜÜanaeR �cCÜA jagÜÜaAyao jasaLeÜ hAm�ao zarIr�DaInamaA rAKyao. �taÉ jauna kau�rAhä hAmaILeÜ gÜÜaryaQ yasaLeÜ hAm�ao �Aitmaka� m£ yau Bayao. 6ivagÜÜatamaA/ vyavasTaALeÜhAmaILÜA�R kaq�dI banaAyao. tar hAm�aA paurAnaA §vaBaAvahä marergÜÜa� �ina hAmaI vyavasTaAvaAwÜ mau(aá gÜÜairyaQ=. yasaqLeÜ �bahAmaI parmaezvarLÜA�R �AtmaAka�o nayaA< FÄ�[LeÜ saevaA gÜÜadRCÜAÏ/inayamahämaA LeÜiKa�ka�o paurAnao FÄ�[LeÜ ho�na. �ba/ hAmaIparmaezvarLÜA�R �AtmaAæArA nayaA< FÄ�[LeÜ paujdCÜQ=.

ppppaaaaAAAAppppaaaakkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaa¨ëëëë hhhhAAAAmmmm� ��aaaaoooo LLLLÜÜÜÜù ùùùffffAAAA��RRRR7hAmaILeÜ kae� Bannau panaeR hoÀ kae� vyavasTaA paApaka�o

samaAna hoÀ ho�na/ tar vyavasTaA ta �ka� maA¤a yastaobaAwÜoho jahA<baAwÜ maqLeÜ paApa Banaeka�o kae� ho bauJna sakae=�. yaidvyavasTaALeÜ paApa Banaeka�o kae� ho Bannae navataA�ka�o Ba� maqLeÜka�ihlyaq bauJna saka�nae iTa�<na. tar vyavasTaALeÜ Banyao/"�äsa<gÜÜa Ba�ka�o kau�rAhäka�o caAhnaA itamaILeÜ gÜÜanauR h¦<dqna.®*8tar paApaLeÜ yasa �A$aAbaAwÜ �vasar paAyao r mamaA DaerqPaka�Arka�o �cCÜA jaAgÜÜ£ta gÜÜarAyao ika�na ika� paApa vyavasTaAibanaq m£ta baNyao. 9�ka� samaya ma vyavasTaA ibanaA naqjaIivata iTa�<. tar jaba �A$aA �Ayao/ paApaLeÜ jaIvana paAyao.10�taÉ paApaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadAR ma �Aitmaka� äpaLeÜ mare=.�A$aAka�o �TaR iTayao jaIvana lyaA�nau tar maero LÜAigÜÜa yasaLeÜ ma] yau lyaAyao. 11�A$aA PayaogÜÜa gÜÜarer paApaLeÜ maLÜA�RmaUKaR banaA�nae WÜA�< paAyao. mamaA �A$aA PayaogÜÜa gÜÜarer paApaLeÜmaLÜA�R �Aötmaka� äpaLeÜ maArYo.

12taba yasaqLeÜ vyavasTaA naq paiva¤a ho/ �ina �A$aApaina paiva¤a/ DaAimaRka� rÜ rAm�ao ho. 13mamaA ma]tyau lyaA�naekau�ro rAm�ao Banaeka�o hoÀ ho�na? tar paApaLeÜ tyao rAm�ao BannaeÜkau�ro PayaogÜÜa gÜÜarer mamaA ma]tyau lyaAyao. yasao Ba�ka�oLeÜ gÜÜadARKaAsamaA paApa Banaeka�o kae� ho yao bauJna sakae�M. yasaqLeÜ paApaBannae kau�ro Kaubaq narAm�ao ho Bannae deKaA�yao. �ina �A$aAyahI deKaA�naLÜA�R PayaogÜÜa gÜÜairyao.

mmmmaaaaAAAAnnnnaaaaiiiissssaaaakkkkaaaa�� æææænnnnææææ14hAmaI jaAndCÜQ ika� vyavasTaA �Aötmaka� ho. tar ma

�Aitmaka� CqÜna. paApaLeÜ mamaAiTa zaAsana gÜÜaCÜR maAnaQ= ma

""""��äääässssaaaa< <<<ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ²²²² hhhh¦¦¦¦< <<<ddddqqqqnnnnaaaa®®®® PasTaAna 20É17/ vyavasTaA 5É21.

tyasaka�o dAsa h¦<. 15ma kae�hI jaAind<na ma kae� gÜÜairrheCuÜ.

ika�naika� ma kae�hI jaAind<na ma kae� gÜÜanaR caAhnCÜu. yasaka�osa·Ü�AmaA ma yahI gÜÜaCÜuR jauna kau�ro gÜÜanaR G£,ÜÜaA gÜÜaCuÜRÜ. 16yaidmaqLeÜ nacaAheka�o ka�Ama gÜÜare= Banae ma vyavasTaA rAm�ao CÜ BanaermaAnCÜu. 17tar ma �ka�maA¤a ho�na jasaLeÜ yastao KarAvaka�Ama gÜÜairrheCÜu. paApa jauna ma iBa¤a basaeka�o CÜ/ yasaqLeÜyastao ka�Amahä gÜÜadqRCÜ. 18ho/ ma jaAndCÜu ika� rAm�ao Bannaekae�hI kau�ro mamaA Cqna/ mataLÜba maero �naAitmaka� maAnava§vaBaAvamaA ma �saLÜ kau�rA gÜÜanaR caAhnCÜu tar gÜÜanaR �samaTaRCÜu. 19�ApaU�LeÜ caAheka�o �saLÜ kau�rA paina ma gÜÜaidRna<. yasaka�o bad�LÜI/ gÜÜanaR nacaAheka�o narAm�ao kau�rA caAih< ma gÜÜaCÜuR.20yaid �ApaU�LeÜ nacaAheka�o kau�ro ma gÜÜaCÜuR Banae taI kau�rAhägÜÜanaeR ma ho�na. maiBa¤a rheka�o paApaLeÜ naq taI saba gÜÜadRCÜ.

21tyasaqLeÜ maqLe �Apaq�maA ��wÜA ivaDaAna BaeweÜÉ java ma�saLÜ gÜÜanaR caAhnCÜu maiBa¤a saMDaq= duxwÜ rhnCÜ. 22iBa¤aIäpaLeÜma parmaezvarka�o vyavasTaAsaMgÜÜa KauzaI CÜu. 23tar ma maerozarIrmaA �kaq�R vyavasTaALeÜ ka�Ama gÜÜairrheka�o paA�<CÜu. yaoivaDaAna maiBa¤aka�o ivaDaAnaisata BaágÜÜaùfA gÜÜairrheCÜ. yao �ka�oRivaDaAna paApaka�o ivaDaAna ho �ina yasaLeÜ maLÜA�R kaq�dIbanaA�<CÜ. 24ma ka�ita dyanaIya CÜu? maLÜA�R m£ yau lyaA�naeyasa kau�rAbaAwÜ maLÜA�R ka�saLeÜ bacaA�<CÜÀ 25parmaezvarLeÜmaLÜA�R bacaA�nau h¦naeCÜ? ma �hA<LÜA�R hAm�ao PaBau yaezaUKa�Ixwka�o maADyamabaAwÜ DaNyavaAd caùfA�<dCÜu? �taÉ �ba mamaAnaisaka� äpaLeÜ parmaezvarka�o vyavasTaAka�o dAsa h¦<. tarmaero paApapaU,ÜÜaR §vaBaAvamaA ma paApaka�o ivaDaAnaka�o dAsa CÜu.

��AAAAttttmmmmaaaaAAAAmmmmaaaaAAAA jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaayasaqLeÜ/ �ba jao-jao Ka�Ixw yaezaU Üka�A saATa CÜna��naIhäLÜA�R doxaI WÜhrA�nae Cqna. 2ika�na ma doxaI

Banaer maAinanna<À ika�naBanae Ka�Ixw yaezaUmaA/ jaIvanadAtaA �AtmaAka�oivaDaAna ma] yau r paApaka�o ivaDaAnabaAwÜ maLÜA�R mau(aá gÜÜarYo.3vyavasTaA zai(aáhIna iTayao ika�naBanae yao vyavasTaA hAm�aApaApapaU,ÜÜaR §vaBaAvahäLeÜ ka�majaor banaAyao. tar vyavasTaALeÜgÜÜanaR nasakae�ka�o ka�Ama parmaezvarLeÜ gÜÜanauR Bayao. parmaezvarLeÜ�ApaÍnao pau¤a manauxya caoLÜA id�r yasa pa]TvaImaA paWÜA�nauBayao jauna caoLÜA paA�r maAinasahäLeÜ paApapaU,ÜÜaR ka�AmahägÜÜaCÜRna�. parmaezvarLeÜ �ApaÍnaA pau¤aLÜA�R paApaka�o inaimta baiLÜka�oäpamaA paWÜA�nau Bayao �ina �hA<LeÜ paApaka�o BatsaRnaA gÜÜanaRmanauxya caoLÜA PayaogÜÜa gÜÜanau R Bayao. 4parmaezvarLeÜ yasaogÜÜanauRBayao taAika� taoika��ka�o vyavasTaA hAmaImaA pairpaU,ÜÜaR hosa�/

8888

rrrroooommmmaaaaIIII 8888ÉÉÉÉ5555----22226666 222222226666jao �ApaÍnao paApapaU,ÜÜaR Pak£�ita �nausaAr baA<cdqnaQ= tar �AtmaA�nausaAr baA<cCÜQ=.

5jao paApapaU,ÜÜaR §vaBaAva iLÜ�r baA<icarheka�A CÜna� itanaLeÜ�ApaÍnaA paApapaU,ÜÜaR §vaBaAva �nausaArq sao=cdCÜna�. jao �AtmaA�nausaAr ija�<dCÜna� �naIhä �AtmaAka�o �cCÜA �nausaArqbaA<cdCÜna�. 6yaid kau�naq vyai(aáka�o mana paApapaU,ÜÜaR §vaBaAvaLeÜinayaMi¤ata CÜ Banae �saka�o �Aötmaka� ma] yau h¦<dCÜ. yaid kau�naqvyai(aáka�o mana �AtmaALeÜ inayaMi¤ata CÜ Banae �saLÜA�R jaIvanar zaAinta h¦naeCÜ. 7yao ika�na sa ya hoÀ ika�naBanae/ jaba kau�naqmaAinasaka�o ivacaAr paApapaU,ÜÜaR §vaBaAvaka�o �DaInamaA h¦nCÜ taba� parmaezvarka�o iva¨ëmaA h¦<dCÜ. yasa vyai(aáLeÜ parmaezvarka�ovyavasTaA maAndqna �ina vaAstavamaA yao vyai(aá parmaezvarka�ovyavasTaA paALÜna gÜÜanaR �samaTaR h¦<dqna. 8taI maAinasahä jaopaApapaU,ÜÜaR §vaBaAvaka�o �DaInamaA CÜna� Banae parmaezvarLÜA�Rka�ihlyaq KauzaI paAnaR sa(aqána.

9itam�aoLÜAigÜÜa/ yaid parmaezvarka�o �AtmaA itamaImaA basCÜ.itamaI �ApaÍnaA paApapaU,ÜÜaR §vaBaAvabaAwÜ inayaMi¤ata CqnaQ/ tar�AtmaAbaAwÜ CÜQ. tar yaid ka�saqmaA Ka�IxwÜka�o �AtmaA CqnaBanae � Ka�IxwÜisata h¦<dqna. 10ika�naBanae itamaIhäka�o zarIrpaApaLeÜ gÜÜadAR mareka�o CÜ. tar yaid itamaImaA Ka�IxwÜ h¦nauh¦nCÜBanae/ taba �AtmaALeÜ jaIvana id<dCÜ jastao Ka�IxwÜLeÜ itamaIhäLÜA�Rparmaezvar isata DamaIR taulyaA�. 11parmaezvarLeÜ yaezaULÜA�Rma] yaubaAwÜ vyau<taA�nau Bayao. �ina yaid itamaIhämaA �hA<ka�o�AtmaALeÜ vaAsa gÜÜaCÜRÜ Banae/ �hA<LeÜ itamaIhäka�A zarIrLÜA�Rpaina jaIvana-dAna idnauh¦naeCÜ/ jauna mar,ÜÜazaILÜ CÜ. �hA<LeÜitam�ao zarIrmaA �AtmaAæArA jaIvana-dAna idnau h¦naeCÜ jauna�AtmaA itamaIhämaA basCÜ.

12�taÉ maerA dAjau-BaA�/ iddI-baihnaIhä/ hAmaI �ApaÍnaApaApapaU,ÜÜaR §vaBaAvaæArA inayaMi¤ata h¦nauh¦<dqna. hAmaILeÜ paApapaU,ÜÜaR§vaBaAvaLeÜ forYA�ka�o baAwÜAmaA LÜAgnauh¦<dqna. 13yaid itamaIhä�ApaÍnaA paApapaU,ÜÜaR §vaBaAvaka�o caAhnaAka�o paiCÜ LÜAgÜCÜQ BanaeitamaIhä �Aötmaka� äpaLeÜ manaeR CÜQ. tar yaid itamaIhäkau�ka�maR gÜÜanaRRdeiKa �ApaU�LÜA�R roka�na �AtmaAka�A zai(aá PayaogÜÜagÜÜaCQÜR Banae itamaILeÜ sa ya-jaIvana paA�nae CÜQ.

14parmaezvarka�A saA<cao CÜorA-CÜorIhä Banaeka�A taI naqh¦na� jao parmaezvarkaq� �AtmaAæArA forYA��ka�A h¦nCÜna�.15jauna �AtmaA itamaILeÜ paA�ka�A CÜQ yao itamaILÜA�R pae�irdAsa banaA�nae r fr deKaA�nae �AtmaA ho�na. hAmaILeÜpaA�ka�o �AtmaALeÜ hAmaILÜA�R parmaezvarka�A CÜorA-CÜorI banaA�<CÜ�ina yahI �AtmaAsa<gÜÜaq hAmaI BanCÜQ/ "ipataA/ iPaya ipataA.®

16�ina yao �AtmaA �Apaq�LeÜ hAm�ao �AtmaALÜA�R saA»aIidnC/ ika� hAmaI parmaezvarka�o naAnaIhä hAÏ. 17yaid hAmaIparmaezvarka�A santaAna hQ= Banae hAmaILeÜ �AzaIvaARd paA�nae CÜQ=jauna parmaezvarisata �ApaÍnaA maAinasahäka�A LÜAigÜÜa CÜ.hAmaILeÜ taI �AizavaARd parmaezvarbaAw Ka�IxwÜisataq paA�nae CÜQ=.tar hAmaILeÜ Ka�IxwÜLeÜ jastaq duÉKa-paIfA Kapnau paCÜR tyasapaiCÜmaA¤a hAmaILeÜ paina Ka�IxwÜLeÜ jastaq gÜÜaQrva PaApta gÜÜanaeR CÜQ.

hhhhAAAAmmmmaaaaIIIILLLLeeeeÜÜÜÜ BBBBaaaaiiiivvvvaaaaxxxxyyyyaaaammmmaaaaAAAA mmmmaaaaiiiihhhhmmmmaaaaAAAA ppppaaaaAAAA��nnnnaaaae eee CCCCÜÜÜÜQQQQ18�ihLeÜ GarI hAmaI ka�xwÜmaA CÜQ=. tar jauna ka�xwÜ

�ihLeÜ hAm�ao CÜ yao BaivaxyamaA hAmaILÜA�R id�nae maihmaAsa<gÜÜatauLÜnaA gÜÜadAR yao kae�hI ho�na. 19parmaezvarLeÜ banaA�nauBa�ka�o Pa yaeka� vastauLeÜ WÜULÜo �tsauka�taAka�o saATa yasasamayaLÜA�R paiKaRrheka�o CÜ jaba parmaezvarLeÜ �hA<ka�A CÜorAhäka�o h¦na� Banaer deKaA�nau h¦naeCÜ. yao ivazaexa samaya henaRsaArA saMsaArka�o �tka�wÜ �iBaLÜAxaA CÜ. 20Patyaeka� vastaujauna parmaezvarLeÜ banaA�nau Bayao yao maUlyahIna Ba�r gÜÜayao. yasaLeÜ pairvataRna gÜÜanaR caAhena/ tar parmaezvarkaq� �cCÜA�nausaAr yastao Bayao. taTaAipa tyahA< yastao �AzaA iTayaoÉ21parmaezvarLeÜ banaA�nau Ba�ka�o hreka� kau�rA naAzah¦nabaAwÜmau(aá banaA�nae CÜ r parmaezvarka�A CÜorA-CÜorIhäLeÜ maihmaAr §vatan¤ataA PaApta gÜÜanaeR CÜna�.

22hAmaI jaAndCÜQ ika� isajaeRka�A saArA saMsaArLeÜ Pasava-vaednaALeÜ taùfiparheka�I ��wÜI §vaAsnaI-maAinasaLeÜ BaÏá �Ajasamma�tsauka�taA paUvaRka� paiKaRrhekaq� CÜ. 23yao saMsaArLeÜ maA¤aho�na/ hAmaILeÜ paina �Antairka� paIùfA baokae�r paiKaRrheka�ACÜQ=. hAmaImaA parmaezvarka�o Paita$aAka�o PaTama �Mza sarh�AtmaA CÜ. yasaqLeÜ hAmaILÜA�R �hA<LeÜ �ApaÍnaA santaAnaka�ihLeÜ banaA�nau h¦nae ho Banaer �tsauka�taA paUvaRka� paiKaRrheka�ACÜQ=. maero Bannauka�o taAtpayaR/ hAmaILÜA�R �hA<LeÜ �ApaÍnaAzarIrhäbaAwÜ ka�ihLeÜ maui(aá idnauh¦naeCÜ Banaer paiKaRrheka�ACÜQ=. 24hAmaIhä bacaA�yaQ= r hAmaImaA yao �AzaA CÜ. yaidhAmaILeÜ paiKaRrheka�A kau�rA deKna sakae�/ yao saA<icakaq� �AzaAh¦nae Cqna. maAinasahäLeÜ yasa kau�rAka�o �AzaA gÜÜadqRnana� jaunaitanaIhäLeÜ paihlyaq paA�sakae�ka�A h¦<dCna�Ü. 25tar hAmaIkae�hI caIjaka�o �AzaA gÜÜairrheCÜQ= jauna hAmaILeÜ �ihLeÜsammapaA�ka�A CqnaQ=. hAmaILeÜ WÜULÜo DaqyaRisata yao paiKaRrheka�A CÜQ=.

26�AtmaALeÜ naq hAmaILÜA�R hAm�ao ka�majaortaAmaA sahAyataAgÜÜaCÜR. hAmaILeÜ ka�sarI PaATaRnaA gÜÜanauR panaeR ho yao jaAndqnaQ=.tar �AtmaALeÜ gÜÜaMBaIr BaAvaLeÜ parmaezvarsa<gÜÜa hAm�ao pa»amaA

222222227777 rrrroooommmmaaaaIIII 8888ÉÉÉÉ22227777----9999ÉÉÉÉ7777yaAcanaA gÜÜairidnae CÜ jauna zabdhämaA va,ÜÜaRna gÜÜanaR saika�=dqna.27parmaezvarLeÜ hAm�ao �dyamaA kae� CÜ deKna saka�nau h¦nCÜ.�ina �hA<LeÜ �AtmaAka�o manamaA kae� CÜ bauJnauh¦nCÜ ika�naBanae�AtmaA �ApaÍnaA maAinasahäka�A LÜAigÜÜa parmaezvarsa<gÜÜa �hA<kaq��cCÜALeÜ baolnauh¦nCÜ.

28hAmaI jaAndCÜQ= ika� parmaezvarLeÜ Pa yaeka� kau�rAmaAitanaIhäka�o BaLÜA�ka�o LÜAigÜÜa gÜÜanauRh¦nCÜ jasaLeÜ �hA<LÜA�RPaema gÜÜadRCÜ. taI maAinasahä h¦na� jasaLÜA�R parmaezvarLeÜbaoLÜA�nauBayao ika�naBanae yao �hA<kaq� yaojanaA iTayao. 29yaosaMsaAr banaA�na BandA �iGa deiKa naq parmaezvarLeÜ taImaAinasahäLÜA�R jaAnnau h¦nTyao. �ina parmaezvarLeÜ itanaIhä�ApaÍnaq pau¤a jastaq ho�na� Bannae ina,ÜÜaRya gÜÜanau RBayao. yasaqka�Ar,ÜÜa yaezaU Daerq dAjau-BaA�hä r iddI-baihnaIhämaA jaeWÜoh¦nauBayao. 30parmaezvarLeÜ taI maAinasahä �ApaÍnaq pau¤a jastaqho�na� Bannae yaojanaA gÜÜanauRBayao. �ina parmaezvaræArAbaoLÜA�ka�A itanaIhäLÜA�R paina DamaIR banaA�yao. �inaparmaezvaræArA DamaIR banaA��ka�A itanaIhäLÜA�R �hA<LeÜ maihmaApaina idnauBayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜmmmmaaaaAAAA ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo PPPPaaaae eeemmmmaaaa31�taÉ yasa ivaxayamaA hAmaILeÜ kae� BannaeÀ yaid

parmaezvar hAm�aA inaimta h¦nauh¦nCÜ Banae/ hAmaILÜA�R ka�saLeÜparAjaya gÜÜanaR saka�CÜÀ 32parmaezvarLeÜ hAm�ao inaimta jae painagÜÜanau Rh¦naeCÜ. parmaezvarLeÜ �hA<ka�A �ApaÍnaq pau¤aLÜA�R ka�xwÜBaogÜnaubaAw jaogÜÜaA�nau maA¤a Ba�na tar hAm�aA inaimta baiLÜidnauBayao. taba kae� parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R yaezaUka�A saATaqhreka� �pahAr idnauh¦nna rÀ 33parmaezvarLeÜ caunnauBa�ka�AmaAinasahäLÜA�R ka�saLeÜ doxa LÜgÜÜaA�na saka�CÜÀ ka�saqLeÜsa(aqána? parmaezvar maA¤a �ka� h¦nauh¦nCÜ jasaLeÜ �ApaÍnaAmaAinasahäLÜA�R DamaI R banaA�na uh¦nCÜ. 34parmaezvarka�AmaAinasahäLÜA�R ka�saLeÜ BatsaRnaA gÜÜanaR saka�CÜÀ ka�saqLeÜ sa(aqána?Ka�IxwÜ yaezaU hAm�aA inaimta manauRBayao/ tar yaita maA¤a ho�na/�hA< ma] yaubaAw jaIivata paina h¦nauBayao. �ina �hA< parmaezvarka�odAihnaepai·Ü� h¦nauh¦nCÜ r hAm�aA inaimta parmaezvarLÜA�R ivantaIgÜÜairrhnau Ba�ka�o CÜ. 35Ka�IxwÜka�o PaemabaAw hAmaILÜA�R�LÜgÜÜa gÜÜanaR saka�nae kau�naq Taoka� CÜÀ CqÜna. kae� duÉKaLeÜhAmaILÜA�R Ka�IxwÜka�o PaemabaAwÜ �LÜgÜÜa gÜÜanaRsaka�CÜÀ saka�dqna?kae� ka�iWÜnaA�< vaA sataAvawÜLeÜ hAmaILÜA�R Ka�IxwÜka�o PaemabaAwÜ�LÜgÜÜa gÜÜanaRsaka�CÜÀ saka�dqna. kae� �inaka�ALÜ vaA naAMgÜÜaopanaALeÜhAmaILÜA�R Ka�IxwÜka�o PaemabaAw �LÜgÜÜa gÜÜanaRsaka�CÜÀ �h<. kae�

kau�naq �Apad vaA ma] yauLeÜ hAmaILÜA�R Ka�IxwÜka�o PaemabaAwÜ�LÜgÜÜa gÜÜanaR saka�CÜÀ �h< saka�dqna. 36DamaRzaAs¤aLeÜ BanCÜÉ

"itamaIhäka�A inaima(a hAmaIhä idnaBair naÏ m£ yauka�omauKamaA CÜAÏ maAinasahä saAÎcdCÜna� hAmaI maAirnaeBae=fA jastaA CÜAÏ.®


37tar parmaezvarka�o Paemaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ hAmaI taI sabaqkau�rAhämaA paU,ÜÜaR ivajayaI banCÜQ=. 38-39ho/ ma inaizcantaCÜu ika� kae�hILeÜ paina hAmaILÜA�R parmaezvarka�o PaemabaAwÜ�LÜgÜÜa paAnaR sa(aqána na ma] yau vaA jaIvanaLeÜ/ na svagÜÜaRdUtahävaA zaAsana gÜÜanaeR �AtmaAhäLeÜ/ na ta kau�naq vataRmaAnaka�A vaABaivaxyaka�A kau�rALeÜ/ na ta kau�naq maAiTaka�A vaA taLÜka�Azai(aáLeÜ/ na ta saArA saMsaArka�o kau�naq �ä isaijaRta kau�rALeÜhAm�ao parmaezvarka�o PaemabaAwÜ hAmaILÜA�R �LÜgÜÜa gÜÜanaR saka�naeCÜjao hAm�aA PaBau Ka�IxwÜ yaezaUmaA CÜ.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrr rrrr yyyyaaaahhhhUUUUddddIIII mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääma Ka�IxwÜmaA CÜu r sa ya kau�rA baoiLÜrheCÜu. ma BaUáwÜbaoildna<. maero �ntarAtmaA paiva¤a-�AtmaAæArA inayaMi¤ata

CÜ. �ina yao �ntarAtmaALeÜ inaizcata gÜÜaCÜR ika� ma BaUáwÜoho�na<É 2maLÜA�R WÜULÜo �pa�saosa CÜ r maero �dyamaA �wÜUwÜvaednaA CÜ yahàdI jaAtaIka�o inaimta. 3itanaIhä maerA dAjau-BaA�iddI-baihnaIhä h¦na�/ pa]TvaImaA maerA santaAnahä h¦na�. yaidyasaLeÜ itanaIhäLÜA�R sahAyataA gÜÜanaR saka�Tae Banae ma Ka�IxwÜbaAwÜZApa paA�na r �hA<isata CÜui·Ü �na paina �cCÜA gÜÜaTae Û.4itanaIhä �êaA�LÜka�A maAinasahä h¦na�. jasaLÜA�R parmaezvarLeÜ�ApaÍnaA sa�taAna banaA�na cau÷au Ba�ka�o CÜ. itanaIhäsa<gÜÜaparmaezvarka�o maihmaA r �hA< �ina �hA<ka�A maainasahämaABaáka�o ka�rAr CÜ. parmaezvarLeÜ �naIhäLÜA�R �ArADanaA rsaMka�lpa gÜÜanaeR tairka�A Ba�ka�o maozaAka�o vyavaSTaA idnauBayao.5taI maAinasahä hAm�aA pauKaARhäka�A santaAnahä h¦na�. �inaitanaIhä Ka�IxwÜka�A paAiTaRva pairvaAr h¦na�. Ka�IxwÜ sabaqPaA,ÜÜaIhämaAiTaka�A parmaezvar h¦nauh¦nCÜ. sadA �hA<ka�o PazaMsaAgÜÜar? �Aimana.

6ho/ ma yahUdIhäka�A LÜAigÜÜa duÉKa �nauBava gÜÜaCÜuR. maBaöndna< ika� parmaezvarÜ �naIhäka�A LÜAigÜÜa �ApaÍnao Paita$aArAKnamaA cauka�nauBayao. tar �êaA�LÜka�A ka�itapaya maAinasahämaA¤a parmaezvarka�A saA<cao maainasa CÜna�. 7�ina �b�aAhAmaka�A

9999

rrrroooommmmaaaaIIII 9999ÉÉÉÉ8888----22227777 222222228888santaAnahä maDyae Taorq maA¤a �b�aahAmaka�o saA<cao santaAnaiTa�. yahI ka�Ar,ÜÜa parmaezvarLeÜ �b�aAhAmaLÜA�R BannauBayaoÉ"�sahAka� maA¤a KaAiLÜ ka�AnaUnaI CÜoro h¦naeCÜ.®* 8yasaLeÜbataA�<CÜ �b�aAhAmaka�A sabaq santaAnahä parmaezvarka�A KaAsaCÜorACÜorIhä ho�nana�. parmaezvarLeÜ �b�aAhAmaLÜA�R Paita$aAka�o�ADaArmaA �b�aAhAmaka�A KaAsa CÜorACÜorIhä taI h¦na� jaoparmaezvarka�A CorACÜorIhä Ba�. 9parmaezvarLeÜ �b�aAhAmaLÜA�Ryao Paita$aA idnauBa�ka�o iTayaoÉ "inaözcata samayamaA mapa�kaR�nae CÜu �ina saArALeÜ ��wÜA CÜoro paA�naeiCÜna�.®*

10�ina yaita maA¤a ho�na. irbaeka�ka�Aka�o paina CÜorAhäiTa�. �ina taI CÜorAhäka�A ��wqÜ ipataA iTa�. �naI hAm�aAipataA paUKaAR �sahAka� iTa�. 11-12tar du�janaA CÜorAhäjanmanau BandA �gÜÜaAif parmaezvarLeÜ irbaeka�ka�ALÜA�R BannauBayao/"WÜULÜo CÜorALeÜ saAnaALÜA�R SyaAhAnaeR CÜ.®* kae�wÜAhä janmanauBandA r itanaIhäLeÜ rAm�ao vaA narAm�ao kau�naq ka�Ama gÜÜanaR BandA�AgÜÜaAif Ba�ka�o iTayao. �ApaU�LeÜ caunaeka�o kae�wÜo �ApaÍnaoyaojanaAkaq� �ADaArmaA hosa� BannaALÜA�R parmaezvarLeÜ yasaoBannauBa�ka�o iTayao. parmaezvarkaq� caAhnaALeÜ �naI cauina�ka�AiTa� tar taI kae�wÜAhäLeÜ kae�hÜI gÜÜareka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ ho�na.tyao parmaevarka�o �cCÜA iTayao. 13jastao DamaRzaAs¤amaABaina�ka�o CÜ/ "maqLeÜ yaAkaU�baLÜA�R Paema gÜÜareÎ tar �saAvaLÜA�RG£,ÜÜaA gÜÜarÎ.®*

14�taÉ yasa ivaxayamaA hAmaILeÜ kae� BannapaCÜRÀ kae�parmaezvarmaA kau�naq �NyaAya CÜÀ inaÁya CqÜna. 15parmaezvarLeÜmaozaALÜA�R BannauBayao/ "jasaLÜA�R ma k£�paA dzaAR�nau caAhnCÜu�saqLÜA�R dzaAR�<CÜu. �ina jasaLÜA�R sahAnauBaUita dzaAR�naucaAhAnCÜu �saLÜA�R sahAnauBaUita dzaAR�CÜu.®* 16yasaqLeÜ hreka�kau�ro parmaezvarka�o k£�paAmaA inaBaRr CÜ/ �ina maAinasaka�o�cCÜAmaA vaA PayaAsamaA inaBaRr Cqna. 17DamaRzaAs¤amaA parmaezvarLeÜöpa�r¬naLÜA�R BannauBayao/ "maqLeÜ itamaILÜA�R rAjaA banaA�<taAika� maero inaimta itamaILeÜ kae�hI gÜÜanaR saka�QLÜA. ma maerozai(aá itam�ao maADyamaóArA PadzaRna gÜÜanaR caAhnTae. ma caAhnTae

""""��ssssaaaahhhhAAAAkkkkaaaa�� ²²²² hhhh¦¦¦¦nnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜ®®®® �tpai(a 21É12.

""""iiiinnnnaaaaöööözzzzccccaaaattttaaaa ²²²² ppppaaaaAAAA��nnnnaaaae eeeiiiiCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��®®®® �tpai(a 18É10/14.

""""WWWWÜÜÜÜU UUULLLLÜÜÜÜoooo ²²²² CCCCÜÜÜÜ®®®® �tpai(a 25É23.

""""mmmmaaaaq qqqLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrrÎ ÎÎÎ®®®® maLÜAka�I 1É2-3.

""""��iiiinnnnaaaa ²²²² ddddzzzzaaaaAAAAR RRR��<<<<CCCCÜÜÜÜu uuu®®®® PasTaAna 33É19.

""""mmmmaaaaq qqqLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² hhhhoooossssaaaa� ��®®®® PasTaAna 9É16.

maero naA�< saMsaArBair Gaoixata hosa�.®* 18yasaqLeÜ/ parmaezvarLeÜ

jasaLÜA�R caAhnau h¦nCÜ �saqmaAiTa k£�paA dzaAR�nauh¦nCÜ. �inaparmaezvarLeÜ jasaLÜA�R hWÜI banaA�na caAhnauh¦nCÜ �saLÜA�RhWÜI banaA�nau h¦nCÜ.

19�taÉ itamaIhämaDyae ka�saqLeÜ paina Pazna gÜÜanaRsaka�CÜQÉ"yaid parmaezvarLeÜ hAmaILeÜ gÜÜareka�A sabaq kau�rAhämaA inayaM¤a,ÜÜagÜÜanauRh¦nCÜ Banae parmaezvarLeÜ hAm�ao paApahäka�o inaimta hAmaILÜA�Rika�na doxa idnauh¦nCÜÀ® 20he maAinasa/ itamaI �ApaU�LÜA�R ka�oh¦< Bannae samBaánCÜQÀ parmaezvarLÜA�R Pazna gÜÜanaeR itamaI ka�ohQÀ kae� ��wÜA maAwÜAka�o hA<fILeÜ kau�maALeÜLÜA�R "maLÜA�R ika�nayastao banaAyaQ® Banaer saoDCÜÀ 21kau�maALeÜka�o �iDaka�Ar CÜ��wqÜ maAwÜobaAwÜ �saLeÜ ivazaexa PayaogÜÜamaA �A�nae �ka�ika�isamaka�o BaA<ùfo banaA�<CÜ Banae saAmaANya PayaogÜÜamaA �A�nae�ka�oR ika�isamaka�o BaA<ùfo paina banaA�<CÜ. yao kae� WÜIka�ho�naÀ

22yastaq Paka�ArLeÜ parmaezvarLeÜ paina ka�Ama gÜÜare. parmaezvarLeÜ�ApaÍnao k�a�oDa maAinasahämaA Paka�wÜ gÜÜanaR caAhnauBayao/ jasamaAika� �naIhäLeÜ �hA<ka�o zai(aá deKaUna�. tar parmaezvarLeÜWÜULÜo DaqyaRisata taI maAinasahäLÜA�R sahnauBayao jao ivanaAzah¦naq�A<weÜka�A iTa�. 23parmaezvarLeÜ DaqyaRtaApaUvaRka� paKaRnauBayaojasamaA ika� �hA<ka�A k£�paA paA�naehäLÜA�R �hAM<LeÜ �ApaÍnaosampanna maihmaA deKaA�na sakaU�na �. parmaezvarLeÜ taImaAinasahäLÜA�R �ApaÍnao maihmaA PaApta gÜÜanaR tayaAr gÜÜanauRBayao.24hAmaI itanaq maAinasahä hQ=. parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R yahUdIr �-yahàdI duvaq samp�adAyabaAwÜ caunnau Ba�ka�o CÜ. 25hozaeka�oika�taAvamaA DamaRzaAs¤aLeÜ BandCÜÉ

"jao maAinasahä maerA ho�nana�/ ma BannaeCÜu taI maerAmaAinasahä h¦na�. �ina taI maAinasahä jasaLÜA�RmaqLeÜ Paema gÜÜairna</ ma BannaeCÜu itanaIhäLÜA�R PaemagÜÜaCÜuR.®

hozae 2É2326 "�ina yahI WÜA�<maA jahA< parmaezvarLeÜ BannauBayao/

'itamaIhä maerA maAinasahä ho�naQ¾ yasaq WÜA�<maAitanaIhäLÜA�R jaI�<dA parmaezvarka�A pau¤ahä BanaerBainanae CÜ.®

hozae 1É10

27�ina �êaA�LÜka�o ivaxayamaA yazaqyaA ka�rA�É "�êaA�LÜka�A maAinasahä samau� ika�naArka�AvaAÂvaAka�A ka�,ÜÜahä Baqá= �nagÜÜantaI CÜna�. tar

222222229999 rrrroooommmmaaaaIIII 9999ÉÉÉÉ22228888----11110000ÉÉÉÉ11114444itanamaA Taorq maA¤aka�o �ëAr h¦naeCÜ. 28ho/parmaezvarLeÜ caA<ùfq naq yasa pa]TvaImaA maAinasahäka�ojaA<ca gÜÜairsaka�nau h¦naeCÜ.®*

29yastaq kau�rA yazaqyaALeÜ BanaeÉ"parmaPaBau savaRzai(aámaAna CÜna�. PaBauLeÜ hAm�aA inaimta�hA<ka�A ka�itapaya maAinasahäLÜA�R bacaA�nau Bayao.yaid �hA<LeÜ yasao nagÜÜanau R Ba�ka�o Ba� �ihLeÜhAmaI sadoma jastaq h¦nae iTayaQ= �ina hAmaIgÜÜamaorA* jastaq h¦nae iTayaAÏ.®*

30�taÉ yaI sabaLeÜ kae� bauBaáA�<CÜÀ yasaka�o taAtpayaR hoÉ�-yahUdIhäLeÜ DamaIR banna Kaoijarheka�A iTa�nana�. taritanaIhä ivazvaAsamaA �ADaAirta DamaIR banaA��. 31�ina�êaA�LÜka�A maAinasahäLeÜ vyavasTaALÜA�R paCYA�r DamaIRbannae ka�oizaza gÜÜare. tar itanaIhä �ApaÍnao �¶ezyamaA sapa�LÜBa�nana�. 32ika�na �sapa�LÜ Ba�À ika�naBanae/ �ApaÍnaAka�Amahäka�o �ADaArmaA itanaIhäLeÜ �Apaq�LÜA�R DamaIR banaA�naeka�oizaza gÜÜare/ ivazvaAsaka�o �ADaArmaA ho�na. itanaIhä yasa FuMgÜÜaAmaA WeÜsa LÜAgÜÜaer LÜùfe jasaLeÜ maAinasaLÜA�R LÜùfA�<CÜ.33 yasa FuMgÜÜaAka�o ivaxayamaA DamaRzaAs¤a BanCÜÉ

"her/ isayaonamaA* ma ��wÜA FuMgÜÜaA rAKCÜu/ jasamaAmaAinasahäLÜA�R WeÜsa LÜAgÜCÜ. yao ��wÜA cahAna hojasaLeÜ maAinasaLÜA�R paApa gÜÜanauR LÜA�<CÜ. tar ca·Ü�AnamaAka�saqLeÜ ivazvaAsa gÜÜadRCÜ Banae �saLÜA�R LÜiÆatapaAirnae Cqna.®

yazaqyaA 8É14/ 28É16

dAjau-BaA�hä r iddI-baihnaIhä/ yahUdIhäka�o�ëAr h¦nasaka�osa� Banaer ma �dyabaAwqÜ cahAnCÜu. yao

maero parmaezvarPaita PaATaRnaA CÜ. 2yaita maA¤a ma yahUdIhäka�o

""""��êêêêaaaaAAAA��LLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��AAAA ²²²² hhhh¦¦¦¦nnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜ®®®® yazaqyaA 10É22-23.

ssssaaaaddddoooommmmaaaa//// ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaammmmaaaaoooorrrrAAAA narAm�aA maAinasahä basnae nagÜÜarhä. parmaezvarLeÜitanaIhäLÜA�R itanaIhäka�o nagÜÜarhä DvaMza paArer sajaAya< idnauBayao.

""""ppppaaaarrrrmmmmaaaaPPPPaaaaBBBBaaaau uuu ²²²² iiiiTTTTaaaayyyyaaaaAAAAÏ ÏÏÏ®®®® yazaqyaA 1É9.

iiiissssaaaayyyyaaaaoooonnnnaaaa yaäzaLeÜmaka�o �ka�oR naA�< ho/ parmaezvarka�A maAnCeÜka�ozahr.

ivaxayamaA Banna saka�CÜuÉ itanaIhä saA<ica naq parmaezvarLÜA�R

11110000

paCYA�na caAhnCÜna�. tar itanaIhä WÜIka� baAwÜo jaAndqnana�.3itanaIhäLeÜ DamaIR banaA�nae parmaezvarka�o baAwÜo jaAnaenana�.itanaIhäLeÜ �ApaÍnaq tairka�AbaAwÜ DaAimaRka� banna caAhe/ �ina yasaqLeÜ maAinasahäLÜA�R DamaIR banaA�nae parmaezvarka�o baAwÜoitanaIhäLeÜ §vaIka�Ar gÜÜarenana�. 4Ka�IxwÜLeÜ vyavasTaA samaAptagÜÜairidnauBayao taAika� Pa yaeka� vyai(aá jasaLeÜ ivazvaAsa gÜÜaCÜR �DamaIR banna saka�CÜ.

5vyavasTaALeÜ id�ka�o DaAimaRka�taA baAre maozaA BandCÜna�É"vyavasTaAka�o �nausaAr ihMùf�nae maAinasa yasabaAwqÜ baA<cnaeCÜ.®* 6tar ivazvaAsaLeÜ id�ka�o DaAimaRka�taAka�o ivaxayamaADamaRzaAs¤aLeÜ BanCÜÉ "itamaIhä §vayaMLeÜ nasaoDa/ '§vagÜÜaRmaA ka�ojaAnaeCÜÀ¾® :jasaka�o �TaR h¦<dCÜ/ "Ka�IxwÜLÜA�R p£TvaImaA�taAnaR ka�o §vagÜÜaR jaAnaeCÜÀ®ò 7"r naBana/ 'paAtaALÜmaA ka�ojaAnaeCÜÀ® :jasaka�o �TaR h¦<dCÜ/ "Ka�IxwÜLÜA�R m£ yaubaAwÜpa�ka�AR�na paAtaALÜmaA ka�o jaAnaeCÜÀ®ò 8DamaRzaAs¤aLeÜ yasarIBanCÜÉ "parmaezvarka�o iza»aA itamaIhäka�o naijaka� CÜ; yaoitam�ao mauKamaA r itam�ao �dyamaA CÜ.®* yao iza»aAivazvaAsaka�o iza»aA ho jauna hAmaI PacaAr gÜÜaCQÜR ª. 9yaiditamaIhäLeÜ "yaezaU naq PaBau h¦nauh¦nCÜ/® Banna mauKa KaolyaQBanae �ina yaid parmaezvarLeÜ yaezaULÜA�R ma] yaubaAwÜ jagÜÜaA�nauBayaoBannae kau�rAmaA itamaIhäÜ ivazvaAsa gÜÜaCQÜR Banae/ itamaIhäka�o�ëAr h¦naeCÜ. 10hAÎ/ hAmaI �dyaLeÜÜ ivazvaAsa gÜÜadRCÜAÏ yasaqLeÜ hAmaI DamaIR banaA��ka�A CÜAÏ. �ina hAmaI ivazvaAsagÜÜaCQÜR Bannae svaIka�Ar gÜÜanaR hAmaI �ApaÍnaA mauKa KaoldCÜAÏ yasaqLeÜ hAmaI bacaA��ka�A CÜAÏ. KaolyaQ r ivazvaAsa gÜÜarYQ rhAm�ao �ëAr Bayao. 11ho/ DamaRzaAs¤aLeÜ BanCÜ/ "jasaLeÜpaina �hA<maA ivazvaAsa gÜÜaCÜR Banae/ � LÜiïata h¦nae Cqna.®*12ika�naBanae yahUdI r �-yahUdIhämaA iBannataA Cqna. �naqparmaPaBau sabaqka�A LÜAigÜÜa PaBau h¦nauh¦nCÜ. ja-jasaLeÜ �hA<maAivazvaAsa rAKdCÜ taI sabaqLÜA�R �hA< paU,ÜÜaR �Aizaxa idnauh¦nCÜ.13ho/ DamaRzaAs¤aLeÜ BanCÜ/ "jasaLeÜ parmaPaBaumaA BarosaArAKCÜ �saka�o �ëAr h¦<dCÜ.®*

14tar itanaIhäLeÜ PaBauLÜA�R pa yaA�na BandA paihLeÜ�hA<maA ivazvaAsa gÜÜanauRpaCÜRÀ �ina ivazvaAsa gÜÜanaR�iGa/ itanaIhäLeÜ

""""vvvvyyyyaaaavvvvaaaassssTTTTaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo ²²²² CCCCÜÜÜÜ®®®® LeÜvaI 18É5.

ppppaaaadddd 6666----8888 vyavazTaA 30É12-14.

""""jjjjaaaassssaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² CCCCqqqqÜÜÜÜnnnnaaaa®®®® yazaqyaA 28É16.

""""jjjjaaaassssaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² hhhh¦¦¦¦< <<<ddddCCCCÜÜÜÜ®®®® yao�LÜ 2É32.

�hA<ka�o baAremaA saunnaupaCÜR. tar �hA<ka�o baAremaA saunnaLÜA�R

rrrroooommmmaaaaIIII 11110000ÉÉÉÉ11115555----11111111ÉÉÉÉ8888 222233330000ka�saqLeÜ �hA< baAre itanaIhäLÜA�R PacaAr gÜÜanau RpaCÜR. 15tarka�saqLeÜ PacaAr gÜÜanau RBandA �iGa/ �saLÜA�R paWÜA�nau paCÜR.DamaRzaAs¤aLeÜ BanCÜÉ "sausamaAcaAr lyaA�naehäka�A Kau·Ü�A saundrh¦nCÜna�.®*

16tar sabaq yahUdIhäLeÜ yao sausamaAcaAr svaIka�ArgÜÜarenana�. yazaqyaALeÜ Banae/ "parmaPaBau hAm�ao sandezaLÜA�R ka�saLeÜivazvaAsa gÜÜareÀ®* 17yasaqLeÜ sausamaAcaAr saunaepaiCÜ ivazvaAsa�A�<dCÜ. �ina yaid ka�saqLeÜ maAinasaLÜA�R Ka�IxwÜka�o ivaxayamaAbataA� itanaIhäLeÜ sausamaAcaAr saunnaeCÜna�.

18tar ma saoDCÜu/ "kae� itanaIhäLeÜ sausamaAcaAr saunaeÀ®ho/ itanaIhäLeÜ saunae. DamaRzaAs¤aLeÜ BanCÜÉ

"itanaIhäka�A �AvaAja saArA saMsaArmaA paq�iLÜyao.itanaIhäka�A zabd saMsaArka�A caArq idzaA tapaR�paugÜÜae®


19pae�ir ma saoDCÜu/ "kae� �êaA�LÜka�A maAinasahäLeÜ bauBaeánana�À®ho/ itanaIhäLeÜ bauBaeá. maozaA paihLeÜ parmaezvarka�A kau�rABanCÜna�É

"ma taI maAinasahäLÜA�R PayaogÜÜa gÜÜarer itanaIhämaA�xyaAR �tpanna gÜÜarA�<CÜu/ jao �ka� jaAita ho�na.��wÜA maUKaR jaAitaLÜA�R PayaogÜÜa gÜÜarer ma itamaIhäLÜA�Rk�au�ë banaA�<CÜu.®

vyavasTaA 32É21

20 yasapaiCÜ yazaqyaA �Baá inaBaRyataAka�A saATa parmaezvarLÜA�RBanCÜna�É

"jauna maAinasahäLeÜ maLÜA�R Kaojdq Kaojaeka�A iTa�nana�/itanaIhäLeÜ maLÜA�R paA�. jasaLeÜ maLÜA�R saoDdqsaoDaeka�A iTa�nana�/ ma itanaIhä ka�hA< Paka�wÜBa�<.®

yazaqyaA 65É1

""""ssssaaaau uuussssaaaammmmaaaaAAAAccccaaaaAAAArrrr ²²²² hhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��®®®® yazaqyaA 52É7.

""""ppppaaaarrrrmmmmaaaaPPPPaaaaBBBBaaaau uuu ²²²² ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrre eee®®®® yazaqyaA 53É1.

21parmaezvarLeÜ yaI kau�rAhä yazaqyaAka�o maADyamabaAwÜ �-yahUdIhäLÜA�R BannauBayao. tar yahUdIhäka�A baAremaA parmaezvarBannauh¦nCÜ/ "saArA idna maqLeÜ taI maAinasahäLÜA�R paKaeRª/ taritanaIhäLeÜ maero �A$aA maAnaenana� �ina maLÜA�R paCYA�nana�paina.®*

��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaAAAA mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ iiiivvvvaaaassssaaaaR RRRnnnnaaaau uuuBBBBaaaa��nnnnaaaataba maqLe Ü saoDa e =/ "kae� parmaezvarLeÜ �ApaÍnaAmaAinasahäLÜA�R pa�AiLÜidnau Bayao taÀ® yasao ho�na?

ma §vayaM �ka� �êaA�LÜI h¦<. ma �b�aAhAmaka�o pairvaArka�o h¦<.ma ibaNyaAmaInaka�o kau�LÜka�o h¦<. 2itanaIhä janmanauBandApaihlyaq parmaezvarLeÜ �êaA�LÜIhäLÜA�R �ApaÍnaA maAinasaka�oäpamaA caunnau Ba�ka�o iTayao. �ina parmaezvarLeÜ taImaAinasahäLÜA�R inaka�ALeÜr pa�ALÜ�Ünau Ba�na. inaÉsandeh/ itamaIhäjaAndCÜQ DamaRzaAs¤aLeÜ �iLÜyaA baAreka�o ka�TaAmaA kae� BanCÜ.DamaRzaAs¤aLeÜ BanCÜ/ �iLÜyaALeÜ parmaezvarLÜA�R �êaA�LÜka�AmaAinasahäka�A iva¨ëmaA yasa Paka�ArLeÜ PaATaRnaA gÜÜairrheka�AiTa�/ 3"parmaPaBau/ maAinasahäLeÜ tapaA�Rªka�A �gÜÜamava(aáAhäLÜA�RmaAre. �ina tapaA�Rªka�A vaedIhä sabaq Batka�A�R id�. ma maA¤a�ka�janaA �gÜÜamava(aáA �Baá baA<icarheCÜu. �ina maAinasahämaLÜA�R maAnaR KaoijarheCÜna�.®* 4tar parmaezvarLeÜ �iLÜyaALÜA�Rka�stao �(ar idnauBayaoÀ �hA<LeÜ BannauBayao/ "maqLeÜ �BaásammamaLÜA�R paujna saAta hjaAr maAinasahä rAKaeka�o CÜu. taI saAtahjaAr maAinasahäLeÜ baALÜLÜA�R* paujaenana�.®* 5yastaqPaka�ArLeÜ/ parmaezvarka�o �nau�ahLeÜ cauina�ka�A �ihLeÜ paina�êaA�LÜmaA tyahA< ka�itapaya maAinasahä CÜna�. 6�ina yaoparmaezvarka�o �nau�ah kaq� pa�LÜ ho Banae/ yao maAinasahäka�oka�Amaka�o pa�LÜ ho�na. na¤a Banae parmaezvarka�o �nau�ah�nau�ah naq rhnae iTa�na.

7yasaqLeÜ tyao yastao h¦nagÜÜayaoÉ �êaA�LÜka�A maAinasahäLeÜDamaIR bannae ka�oizaza gÜÜare. tar taI sapa�LÜ bannasakae�nana�. tarparmaezvarLeÜ caunnauBa�ka�A maAinasahä Banae DamaIR banae. �ämaAinasahä ka�WÜor iTa� r parmaezvarka�o kau�rA saunnacaAhenana�. 8jastao DamaRzas¤amaA LeÜiKa�ka�o CÜÉ

""""ssssaaaaAAAArrrrAAAA ²²²² ppppaaaaCCCCYYYYAAAA��nnnnaaaannnnaaaa� �� ppppaaaaiiiinnnnaaaa....®®®®Ê yazaqyaA 65É2.

""""ppppaaaarrrrmmmmaaaaPPPPaaaaBBBBaaaau uuu ²²²² KKKKaaaaooooiiiijjjjaaaarrrrhhhheeeeCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��®®®® 1 rAjaA 19É10/ 14.

bbbbaaaaAAAALLLLÜÜÜÜ k£�i¤ama devataA vaA maUtaIRka�o naA�<.

""""mmmmaaaaq qqqLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ppppaaaau uuujjjjaaaae eeennnnaaaannnnaaaa� ��®®®® 1 rAjaA 19É18.

11111111

222233331111 rrrroooommmmaaaaIIII 11111111ÉÉÉÉ9999----22226666"parmaezvarLeÜ maAinasahäka�A �in�yaLÜA�R caetanaAhInabanaA�idnau Bayao.®

yazaqyaA 29É10"parmaezvarLeÜ itanaIhäka�A �A<KaA band gÜÜairidnauBayao taAika� itanaIhäLeÜ deKna nasakaU�na�. �hA<LeÜitanaIhäka�A ka�Ana band gÜÜairidnauBayao taAika�itanaIhäLeÜ saunna nasakaU�na�. �Baásamma yahIBa�rheCÜ.®

vyavasTaA 29É49�ina dA�d BanCÜna�É

"itanaIhäka�A BaojahämaA/ itanaIhä paAsaomaA paäna�r pa¤a�A� KaA¬na�. itanaIhäLeÜ WÜoða�r KaA�na� rtaI LÜfUna�/ itanaIhä di,fta ho¬na�.

10 itanaIhäka�A �AKaA band rhàna�/ taba taI deKnasaka�dqnana�. �ina taI sadA ka�xwÜmaA pairrhàna�.®


11 yasaqLeÜ ma saoDCÜuÉ jaba yahUdIhäLeÜ WÜoða�r KaA�/ yasa WÜoða�rLeÜ kae� taI DvaMza Ba�À Ba�nana�. itanaIhäka�AgÜÜaltaILeÜ �-yahUdIhäLÜA�R maui(aá PadAna gÜÜarYo r yahàdIhäLÜA�R�xyaARÂ banaAyao. 12yahUdIhäka�o WÜoða�rLeÜ saMsaArLÜA�R WÜULÜo�Aizaxa lyaA�ka�o CÜ/ �ina itanaIhäLeÜ jae gÜÜaumaA� yasaLeÜ�-yahàdIhäLÜA�R WÜULÜo �Aizaxa lyaA�ka�o CÜÜ. �taÉka�lpanaA gÜÜar parmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�R jastao h¦nau caAhnauh¦nCÜtaI yastaq Ba�id� saMsaArLeÜ ka�ita mahAna� �Aizaxa paA�naeiTayao?

13�ba ma itamaIhäsa<MgÜÜa baoiLÜrheCÜu jao yahUdIhäho�naQ. ma �-yahUdIhäka�o Paeirta h¦<. yasaqLeÜ jaita baeLÜAma sa<gÜÜa h¦nCÜ/ ma yaTaAsaka�ya �saLÜ gÜÜaCÜuR. 14ma �AzaAgÜÜaCÜu R ika� ma �ApaÍnaq maAinasahäLÜA�R �xyaARÂ banaA�nasaka�CÜu. yastaq Paka�ArLeÜ ma �AzaA gÜÜaCÜu R ma itanamaAka�itapayaLÜA�R �ëAr gÜÜanaR saka�CÜu. 15parmaezvar yahUdIhäsaMgÜÜairsaA�nau Bayao Banaeka�o/ �hA< saMsaArka�A �Nya maAinasahäsaMgÜÜaima¤a ba÷auBayao Banaeka�o ho. yasaqLeÜ ka�lpanaA gÜÜar/ parmaezvarLeÜyahàdIhäLÜA�R paunaÉ §vaIka�Ar gÜÜanau RBayao Banae kae� hoLÜAÀ yasaLeÜ m£ yaupaiCÜ jaIvana lyaA�nae CÜ.

16yaid rowÜIka�o paihLÜo wÜuk�a�A parmaezvarLÜA�R �paR,ÜÜagÜÜare/ jammaq rowÜI paiva¤a h¦nCÜ. yaid ��wÜA äKaka�AjarAhä paiva¤a CÜna� Banae yasaka�A hA<gÜÜaAhä paina paiva¤ah¦naeCÜÜna�.

17Ba�A»aka�o äKaka�A kae�hI hA<gÜÜaAhä BaA<ica�ka�A iTa�.�ina jaMgÜÜaLÜI Ba�A»a äKaka�o hA<gÜÜaA :jastao �-yahàdIòitamaIhä yasa Ba�A»aka�A hA<gÜÜaAhämaA ka�LÜmaI hAina�ka�AhäiTayaQ. �ba yasaq Ba�A»a äKaka�o zai(aá r jaIvanaka�osaABaeádArI itamaIhäLeÜ gÜÜana e RCÜQ. 18yasaqLeÜ BaA<ica�ka�AhA<gÜÜaAhäBandA WÜULÜA ba÷ae Gama,f nagÜÜar. itamaIhäLeÜ Gama,fgÜÜanaeR kau�naq ka�Ar,ÜÜa CqÜna. ika�naÀ itamaIhäLeÜ yao jarAmaAPaA,ÜÜa BadqRnaQ. tyao jarALeÜ pao itamaIhäLÜA�R PaA,ÜÜa idnCÜ.19itamaIhäLeÜ Bannae CÜQ/ "hAgÜÜaA<hä BaA<ica�r gÜÜa� jasamaAika� ma äKamaA ka�LÜmaI banaA�na sakaU�<.® 20 yao sa ya ho.taI hA<gÜÜaAhä BaA<ica�ka�A iTa� ika�naBanae itanaIhäLeÜ ivazvaAsagÜÜarenana�. �ina itamaIhä �ApaÍnao ivazvaAsaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ yasaäKamaA WÜA�< paA�<CÜQ. Gama,ÜfI nabana tar ka�Atar bana.21parmaezvarLeÜ PaAk£�itaka� hA<gÜÜaAhäLÜA�R najaogÜÜaA� jastaqyaid itamaIhäLeÜ ivazvaAsa gÜÜairrhenaQ Banae �hA<LeÜ itamaIhäLÜA�RjaogÜÜaA�nau h¦nae Cqna.

22�taÉ bauBaá/ parmaezvar ka�ita dyaAÂ h¦nau saka�nauh¦nCÜ/ tar saATaq bauBaá/ parmaezvar ka�WÜor paina h¦nausaka�nauh¦nCÜ/ jasaLeÜ parmaezvarka�o baAwÜo paCYA�na CÜAùf�CÜ�isata �hA< ka�WÜor h¦nauh¦nCÜ. tar itamaI �hA<ka�A dyaAiBa¤arihrhçQ Banae parmaezvar dyaAÂ h¦nauh¦nCÜ. tar itamaILeÜ yasaogÜÜarenaQ Banae itamaI äKaka�A hA<gÜÜaAhä ka�AiwÜ� Baqá= ka�AiwÜnaeCÜQ. 23�ina yaid yahUdIhäLeÜ parmaezvarmaA pae�ir ivazvaAsarAKna TaALeÜ/ parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R pae�ir �ah,ÜÜagÜÜanauRh¦naeCÜ. parmaezvarmaA itanaIhäLÜA�R pae�ir pa�ka�AR�R lyaA�nae»amataA CÜ jahA< itanaIhä paihLeÜ iTa�. 24��wÜA �saLÜBa�A»a äKamaA jaMgÜÜaLÜI Ba�A»a äKaka�A hA<gÜÜaAhä ka�LÜmasaAnau R PaAk£�itaka� kau�ro ho�na. tar itamaI �-yahUdIhäjaÄ�[LÜI Ba�A»a äKaka�A hA<gÜÜaAhä jastaA hQ/ jao �saLÜBa�A»aka�o äKamaA ka�LÜmaI saAir�ka�o CÜ. tar yahUdIhä�saLÜ Ba�A»a äKaka�A hA<gÜÜaAhä jastaA h¦na�. �taÉinaÉsandeh itanaIhä maULÜ äKamaA ka�LÜmaI saAnaR saika�nCÜ.

25dAjau-BaA�hä r iddI-baihnaIhä/ ma itamaIhäLÜA�Ryao gÜÜaupta kau�rA bataA�na caAhnCÜu. yasaLeÜ itamaIhäLÜA�RnabauBaeáka�A sabaq kau�rAhä bauBa�ánamaA sahyaogÜÜa gÜÜanaeRCÜ. sa yayao hoÉ �êaA�LÜka�o ��wÜA BaAgÜÜa hWÜI Bayao. tar yaopairvataRna h¦nasaka�nae CÜ jaba Pazasta �yahUdIhä parmaezvarka�hA< �A�<dCÜna�. 26�ina yasaq gÜÜarI saArA �êaA�LÜIhäLÜA�RbacaA�nae CÜ. yao DamaRzaAs¤amaA LeÜiKa�ka�o CÜÉ

rrrroooommmmaaaaIIII 11111111ÉÉÉÉ22227777----11112222ÉÉÉÉ11112222 222233332222"�ëArka� isayaonabaAwÜ �A�nauh¦nae CÜ/ �hA<LeÜyaAkaU�baka�A pairvaArbaAwÜ duxwYA�< hwÜA�nauh¦naeCÜ

27 �ina ma itanaIhäsa<gÜÜa yao vaAcaA gÜÜanae RCÜu/ jabaitanaIhäka�A paApahä ma hr,ÜÜa gÜÜanaeRCÜu.®

yazaqyaA 59É20-21/ 27É928yahUdIhä sausamaAcaAr �ah,ÜÜa gÜÜanaR �§vaIka�Ar gÜÜaCÜRna�/

�taÉ itanaIhä parmaezvarka�A za¤auhä h¦na�. yao itamaI�-yahUdIhäLÜA�R sahAyataA gÜÜanaRka�o LÜAigÜÜa Ba�ka�o ho. taritanaIhä cauina�ka�A maAinasahä h¦naAka�o ka�Ar,ÜÜa parmaezvarLeÜ�Baá paina Paema gÜÜanauRh¦nCÜ. ika�naBanae itanaIhäka�A ipataAhäLÜA�Rvacana idnauBa�ka�o iTayao. 29parmaezvarLeÜ maAinasahäLÜA�R�ApaU�LeÜ idnauh¦nae �pahArka�o baAremaA �ina �ApaÍnao baoLÜAvawÜka�obaAremaA �ApaÍnao mana pairva(aRna gÜÜanau Rh¦nae Cqna. 30�ka�samayamaA itamaIhäLeÜ parmaezvarLÜA�R maAnna �§vaIka�Ar gÜÜareka�AiTayaQ. tar �ihLeÜ itamaIhäLeÜ parmaezvarka�o k£�paA paAyaQka�Ar,ÜÜa itanaIhäLeÜ �A$aA paALÜna gÜÜanaR maAnaenana�. 31�ina�ihLeÜ itanaIhäLeÜ parmaezvarka�o �A$aA paALÜna gÜÜanaR �§vaIka�ArgÜÜaCÜRna� ika�naBanae parmaezvarLeÜ itamaIhä Paita k£�paA dzaAR�nauBayao.itanaIhäLeÜ paina parmaezvarbaAwÜ k£�paA PaApta gÜÜaäna� BanaI yasao Ba�ka�o iTayao. 32sabaq maAinasahä �na$aAka�o ka�ArAgÜÜaArmaAyasaka�Ar,ÜÜa Tauina�ka�A CÜna� ika� parmaezvarka�o k£�paA sabaqmaApaugna saka�osa�.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo PPPPaaaazzzzaaaaM MMMssssaaaaAAAA ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr33ho/ parmaezvarka�o �zvayaR ka�o saImaA Cqna? �hA<ka�o

$aAna r bauiëka�o kau�naq �nta Cqna? ka�saqLeÜ paina parmaezvarLeÜgÜÜanauRBa�ka�o ina,ÜÜaRyaka�o vyaAKyaA gÜÜanaR sa(aqána. ka�saqLeÜ painaparmaezvarka�o baAwÜohä bauJdqna. 34jastao DamaRzaAs¤amaALeÜiKa�ka�o CÜÉ

"parmaPaBauka�o mana ka�saLeÜ jaAndCÀÜ �hA<ka�o salLÜAhka�saLeÜ idnaeCÜÀ®

yazaqyaA 40É13

35 "ka�saqLeÜ ka�ihlyaq parmaezvarLÜA�R kae�hI �pahArid�ka�o CÜÀ jasamaA ika� bad�LÜImaA parmaezvarLeÜpaina �saLÜA�R �pahAr idnaparosa�.®

�yyaUba 41É1136ho/ parmaezvarLeÜ sabaq Taoka�ka�o sa]janaA gÜÜanau RBayao.

sabaq kau�rA �hA<kaq� ka�Ar,ÜÜaLeÜ r �naqka�o inaimta caiLÜrheCÜ.parmaezvarka�o maihmaA rihrhosa�? �Aimana.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR iiiittttaaaammmmaaaaIIIIhhhhääääkkkkaaaa��oooo jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaa ddddeeeee eee¬¬¬¬yasaqLeÜ dAjau-BaA�hä r iddI-baihnaIhä/ kae�hIgÜÜar Banaer ma ibantaI gÜÜadRCÜu. parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R

WÜULÜo dyaA deKaA�nauBayao. �taÉ parmaezvarLÜA�R Pasanna gÜÜadqR�ApaÍnao jaIvanaLÜA�R jaIivata baiLÜdAnaka�o äpamaA �paR,ÜÜa gÜÜar.yahI itamaIhäka�o �Aitmaka� �paAsanaA ho. 2saAMsaAirka�starmaA �ApaU�LÜA�R pairva(aRna nagÜÜar. tar ivacaArka�o nayaA<baAwÜo �pnaA�r �ApaU�LÜA�R �Antairka� äpaLeÜ pairva(aRna gÜÜar.�ina yasapaiCÜ itamaIhä rAm�ao kae� ho/ �hA<LÜA�R kae� manapaCÜR r saMpaU,ÜÜaRtaA kae� ho/ �Apaq� parmaezvarka�o �cCÜA pa(aoLÜA�na samaTaR h¦nae CÜQ.

3parmaezvarLeÜ maLÜA�R �naupama �nau�ahka�o vardAna idnauBa�ka�oCÜ/ ma itamaIhä sabaqLÜA�R BanCÜuÉ �ApaU� jae CÜQ yao BandAbaùftaA �ApaU�LÜA�R nasaMBaá. parmaezvarLeÜ idnauBa�ka�o ivazvaAsaka�o�ADaArmaA itamaI vaAstavamaA baAicarheka�A CÜQ yao §vayaM her.4hAmaI Pa yaeka�ka�o ��wqÜ zarIr CÜ �ina yao Daerq BaAgÜÜamaAbaA<if�ka�o CÜ. yaI BaAgÜÜahäka�o ��wqÜ ka�Ama h¦<dqna. 5�saqgÜÜarI/ hAmaI Daerq maAinasahä CÜQ=/ tar Ka�IxwÜmaA hAmaI �ka�zarIr hQ=. �ina Pa yaeka� �MgÜÜa �ä BaAgÜÜahäka�A h¦na�.6hAmaI sabaqsa<gÜÜa ivaiBanna vardAnahä CÜna�. hreka� vardAnahäparmaezvarka�o �nau�ahbaAwÜ �A�ka�o CÜ. yaid ka�saqsa<gÜÜa�gÜÜamavaA,ÜÜaI gÜÜanaeR vardAna CÜ Banae �saLeÜ �ApaÍnao ivazvaAsaka�o�nausaAr yasaka�o �payaogÜÜa gÜÜanauRpaCÜR. 7yaid ka�saqsa<gÜÜa saevaAka�ovardAna CÜ Banae �saLeÜ saevaA gÜÜanaR upaCÜR. yaid ka�saqsa<gÜÜa�padezaka�o vardAna CÜ Banae �saLeÜ �padeza idnaupaCÜR. 8yaidka�saqsa<gÜÜa �tsaAhka�o vardAna CÜ Banae �saLeÜ �ä maAinasaLÜA�R�tsaAh idnaupaCÜR. yaid ka�saqsa<gÜÜa �äLÜA�R sahyaogÜÜa gÜÜanaeRvardAna CÜ Banae �saLeÜ �dArtaApaUvaRka� �payaogÜÜa gÜÜanauRpaCÜR. yaidka�saqsa<gÜÜa naet£ va gÜÜanae R vardAna CÜ Banae �saLeÜ PavaI,ÜÜataApaUvaRka� naet£ va idnaupaCÜR. yaid ka�saqsa<gÜÜa dyaA deKaA�nae vardAnaCÜ Banae �saLeÜ KauzaIka�o saATamaA �äLÜA�R dyaA deKaA�naupaCÜR.

9itamaIhäka�o Paema zauë h¦naupaCÜR. taI kau�rAhäLÜA�RG£,ÜÜaA gÜÜar jauna kau�rAmaA duxwYA�< CÜ. �saLÜ kau�rAhä maA¤agÜÜar. 10�ka�A�ka�ARmaA dAjau-BaA�/ iddI-baihnaIhäLÜA�R jastaoPaema gÜÜar. itamaI �ApaU�LÜA�R jastao caAhnCÜQ �ApaÍnaAdAjau-BaA�/ iddI-baihnaIhäLÜA�R yaoBandA �Baá baùftaAsammaAna dee¬. 11parmaPaBauka�o ka�AmamaA �lCeÜ nabana.�Aitmaka� äpaLe �xyaARÂ Ba�r �hA<ka�o saevaA gÜÜar. 12KauzaIrhQ ika�naBanae itamaIhäsa<gÜÜa �AzaA CÜ. duÉKamaA DaqyaR DaAr,ÜÜa

11112222

222233333333 rrrroooommmmaaaaIIII 11112222ÉÉÉÉ11113333----11113333ÉÉÉÉ11113333gÜÜar. saDaq = PaATaRnaA gÜÜar. 13parmaezvarka�A maAinasahäLeÜsahAyataA Kaojaeka�o deKae �ApaU�maA kau�ro baA< Mfer Ba�ka�osahAyataA dee¬. �ina maAinasahäLÜA�R �ApaÍnao GarmaA §vaAgÜÜatagÜÜar.

14taI jasaLeÜ itamaIhäka�o narAm�ao gÜÜaCÜR �isata maIWÜovacana baoLÜ. tar itanaIhäLÜA�R nasarApa. 15jaba �ähäKauzaI h¦<dCÜna� itamaI paina itanaIhäsa<gÜÜa KauzaI h¦naupaCÜR. �inajaba �ähä änCÜna� itamaI paina itanaIhäsa<gÜÜa änaupaCÜR.16parsparmaA zaAintapaUvaRka� imaLeÜr basa. �Mhka�Ar nagÜÜar.inamna padka�A maAinasahäisata ima¤ataA rAKa. �iBamaAnaInabana.

17yaid itamaILÜA�R ka�saqLeÜ caowÜ paurYA<�CÜÜ Banae itamaILeÜ yasaka�o bad�LÜA naLeÜ¬. sabaq maAinasaLÜA�R rAm�ao gÜÜanaeR PayaAsagÜÜar. 18yaid yao itam�ao pa»abaAwÜ samBava Ba� sabaqsa<gÜÜazaAintaisata basa. 19he maerA ima¤ahä/ itamaIhäLÜA�R narAm�aogÜÜanae RLÜA�R d,fidnae ka�oizaza nagÜÜar. parmaezvarLÜA�R paKaR/�hA<LeÜ k�a�oDaka�o baeLÜAmaA itanaIhäLÜA�R d,f idnauh¦naeCÜ.LeÜiKa�ka�o CÜÉ "d,f idnae ka�Ama maero ho; ma saAwÜo pae�naeRCÜu.®* parmaPaBau Bannauh¦nCÜ. 20yasaTaR itamaIhäLeÜ yasaogÜÜanaURÉ "yaid itam�ao za¤au Baoka�o CÜ Banae/ �saLÜA�R KauvaA¬.yaid itam�ao za¤au pyaAsaA CÜ Banae itanaLÜA�R paAnaI dee¬. yasaPaka�ArLeÜ itamaILeÜ taI maAinasahäLÜA�R LÜiÓata paAnaeR CÜQ.®*21duxwÜLeÜ itamaILÜA�R naijataosa�/ tar BaLÜA�LeÜ duxwÜLÜA�Rijata.

ssssaaaarrrrkkkkaaaa��AAAArrrrkkkkaaaa��oooo zzzzaaaaAAAAssssaaaakkkkaaaa��hhhhääääkkkkaaaa��oooo ��AAAA$$$$aaaaAAAA mmmmaaaaAAAAnnnnnnnnaaaau uuuitamaIhä sabaqLeÜ zaAsaka�häka�o �A$aA maAnnaupaCÜR.ika�naBanae zaAsaka�häLÜA�R �iDaka�Ar PadAna gÜÜanae R

parmaezvar h¦na�. �ina �ihLeÜ Gair zaAsana gÜÜanaeRhä parmaezvarbaAwÜinayau(aá gÜÜair�ka�A h¦na�. 2yasaqLeÜ jao zaAsaka�häka�o ivaroDamaAjaAnCÜ � parmaezvarka�o inayaui(aáka�o ivaroDamaA jaAnCÜ. jaozaAsaka�ka�o ivaroDamaA jaAnCÜ � di,Üfta h¦naeCÜ. 3jajasaLeÜ�icata ka�Ama gÜÜadRCÜna� �naIhäLÜA�R zaAsaka�hädeiKa frA�naeka�Ama Cqna. tar jajasaLeÜ �nauicata ka�Ama gÜÜadRCÜna� �naIhäLÜA�RzaAsaka�hädeiKa frA�nau paCÜR. kae� itamaIhä zaAsaka�häka�AfrbaAwÜ mau(aá h¦na caAhnCÜQÀ taba �icata ka�Ama gÜÜar/

""""dddd,,,,ffff ²²²² ppppaaaae eee��nnnnaaaae eeeR RRR CCCCÜÜÜÜu uuu®®®® vyavasTaA 32-35.

""""yyyyaaaaiiiidddd iiiittttaaaammmm� ��aaaaoooo ²²²² ppppaaaaAAAAnnnnaaaae eeeR RRR CCCCÜÜÜÜQQQQ®®®® ihtaopadeza 25É21-22.

zaAsaka�häLeÜ itamaIhäka�o PazaMsaA gÜÜanaeRCÜna�. 4zaAsaka�vagÜÜaR

11113333

itamaIhäLÜA�R sahyaogÜÜa gÜÜanaeR parmaezvarka�o saevaka� h¦na�. taritamaILeÜ �nauicata ka�Ama gÜÜarYQ Banae/ itamaI frA�<CÜQ.zaAsaka�sa<gÜÜa d,f idnae �iDaka�Ar CÜ �ina �saLeÜ yao�iDaka�Ar caLÜA�<CÜ. �nauicata ka�Ama gÜÜanaeRLÜA�R d,f idnae �parmaezvarka�o saevaka� ho. 5itamaILeÜ zaAsaka�ka�o �A$aA maAnnaqpaCÜR/ itamaILeÜ maAnnaq paCÜR ika�na ika� maAnaenaQ Banae itamaILeÜd,f paA�na saka�CÜQ. itamaILeÜ maAnnau paCÜR ika�naBanae itamaIjaAndCÜQ ika� �saLÜ ka�Ama gÜÜairnau paCÜR.

6�ina yasaqka�Ar,ÜÜa itamaIhäLeÜ ka�r paina itanauR padRCÜ.zaAsaka�hä parmaezvarka�o saevaA gÜÜairrheCÜna� �ina yasaqka�oLÜAigÜÜa itanaIhäLeÜ �ApaÍnao samaya idnCÜna�. 7itamaILeÜ jaeidnaupaCÜR sabaq maAinasaLÜA�R dee¬. itamaILeÜ jasaLÜA�R ka�r rmahsaULÜ itanauR pareka�o h¦nCÜ �saLÜA�R itar. �Adr gÜÜanauRpanaeRmaAinasaLÜA�R �Adr gÜÜar. sammaAna gÜÜanauRpanaeR maAinasaLÜA�R sammaAnagÜÜar.

��ääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR PPPPaaaae eeemmmmaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRR nnnnaaaaq qqq vvvvyyyyaaaavvvvaaaassssTTTTaaaaAAAA hhhhoooo8itamaI ka�saqPaita ],ÜÜaI h¦nau h¦<dqna. tar itamaIhä saDaÏ

�ka�A�ka�ARmaA Paemaka�o ],ÜÜaI h¦naupaCÜR. jasaLeÜ �äLÜA�R PaemagÜÜadRCÜ �saLeÜ sampaU,ÜÜaR vyavasTaA maAndCÜ. 9ma yao ika�naBandqCÜuÀ ika�naBanae vyavasTaALeÜ BandCÜ/ "vyaiBacaArka�o paApanagÜÜar/ h yaA nagÜÜar/ kau�naq kau�ro nacaor/ �äka�o caIjaka�oLÜoBa nagÜÜar.®* yaI sabaq �Adezahä r �Nya �Adezahä��wqÜ �AdezamaA samaAihta CÜna�É "�ApaU�LÜA�R Paema gÜÜare jastaq�äLÜA�R Paema gÜÜar.®* 10PaemaLeÜ ka�saqLÜA�R caowÜ paurYA�<dqna.�taÉ Paema gÜÜanauR naq sabaq vyavasTaAka�o paALÜna gÜÜanauR ho.

11maero BanaA�ka�o ka�Ar,ÜÜa yao ho ika� hAmaI �pWYArosamayamaA baA<icarheCÜQ=. ho/ �ba ina�AbaAwÜ vyaU<iBaánae itam�aosamaya �A�ka�o CÜ. ika�naBanae jaitabaeLÜA hAmaILeÜ ivazvaAsagÜÜarYQ yasa baeLÜAka�o BandA �ihLeÜ hAm�ao maui(aá hAmaInaijaka� Ba�ka�o CÜ. 12"rAta®* PaAyaÉ isaiësaka�yao "idna®*LÜgÜÜaBagÜÜa yahA< �A�saka�yao. yasaTaRÉ hAmaILeÜ ka�AmagÜÜanaR roka�napadRCÜ jauna �nDaka�Arka�o ho/ �ina hAmaILeÜ �ApaU�LÜA�R�jyaALÜAka�A ka�Amahä zauä gÜÜanaR tayaAr banaA�nau paCÜR.

""""vvvvyyyyaaaaiiiiBBBBaaaaccccaaaaAAAArrrrkkkkaaaa��oooo ²²²² LLLLÜÜÜÜooooBBBBaaaa nnnnaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr®®®® PasTaAna 20É13-15/ 17.

""""��AAAAppppaaaaU UUU��LLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ²²²² ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr®®®® LeÜvaI 19É18.

rrrrAAAAttttaaaa paApapaU,ÜÜaR saMsaArka�o PataIka�.

iiiiddddnnnnaaaa �saLÜ samayaka�o �AgÜÜamanaka�o PataIka�.

13idnaka�A maAinasahä jastao hAmaILeÜ §vacCÜtaApaUvaRka� ka�Ama

rrrroooommmmaaaaIIII 11113333ÉÉÉÉ11114444----11114444ÉÉÉÉ22220000 222233334444gÜÜanauRpaCÜR. hAmaI jaMgÜÜaLÜI r KaicaRLÜo BaojamaA BauiLÜnau h¦<dqna.hAmaI maAtnau h¦<dqna. hAmaILeÜ vyaiBacaArka�o paApahä gÜÜanau Rh¦<dqna r hAmaILeÜ �ApaÍnaA zarIrLeÜ kau�naq paApa gÜÜanauR h¦<dqna.hAmaILeÜ BaágÜÜaùfA gÜÜanauR h¦<dqna r �RxyaAR gÜÜanauR h¦<dqna. 14 yasaka�osa·Ü�AmaA �ApaU�LeÜ PaBau yaezaU Ka�IxwLÜA�R paihr. �ApaÍnaopaApamaya §vaBaAva r yasaka�o paApamaya �cCÜAhäLÜA�R santauxwÜInadee¬.

��ääääkkkkaaaa��oooo BBBBaaaattttssssaaaaR RRRnnnnaaaaAAAA nnnnaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrrka�majaor ivazvaAsa Ba�ka�A �ApaÍnaA samaUhka�AsadSyahäLÜA�R �pnaA�na �§vaIka�Ar nagÜÜar. �ina

itanaIhäka�o ivacaArmaAiTa itanaIhäisata takaR� nagÜÜar. 2�ApaU�LÜA�Rjae mana paCÜR yao KaAnasaka�CÜu Bannae ivazvaAsahä ��wÜAvyai(aáka�o h¦na saka�CÜ. tar ka�majaor ivazvaAsa h¦nae �ka�oRvyai(aáLeÜ saocna saka�CÜ ika� � KaAiLÜ saAgÜÜasabjaI maA¤aKaAna saka�CÜ. 3�ina jae paina KaAna saka�CÜu Bannae maAnCeÜLeÜ yao saAgÜÜasabjaI maA¤a KaAnae maAnCeÜ BandA �(ama CÜu Banaer�ApaU�LÜA�R WÜAnnau h¦<dqna. �ina saAgÜÜasabjaI maA¤a KaAnaemaAnCeÜLeÜ paina sabaq KaAnae maAnCeÜ gÜÜaLÜta ho Banaer saocnauh¦<dqna. parmaezvarLeÜ taI duvaqLÜA�R �ah,ÜÜa gÜÜanauRh¦nCÜ. 4itamaILeÜ�äka�o saevaka�LÜA�R jaA<cna sa(aqánaQ. �saka�o §vaAmaILeÜ maA¤a yasaka�o WÜIka� r baeWÜIka�ka�o ina,ÜÜaRya gÜÜanaRsaka�CÜÜ. �inaparmaPaBauka�o saevaka� WÜIka� bannaeCÜ ika�naBanae PaBau itanaLÜA�RWÜIka� banaA�nau samaTaR h¦nauh¦nCÜ.

5kau�naq vyai(aáLe ��wÜA idnaLÜA�R �ka�oR idnaBandA mah vapaU,ÜÜaRWÜAnnasaka�CÜ. �ina �ka�oR vyai(aáLeÜ sabaq idna �kaq� WÜA÷asaka�CÜ. hreka� vyai(aá �ApaÍnao ivazvaAsamaA inaizcata h¦naupaCÜR.6jasaLeÜ ��wÜA idna BandA �ka�oR idna mah vapaU,ÜÜaR BanaersaocdCÜ �saLeÜ yao parmaPaBauka�o LÜAigÜÜa saAÎcdqCÜ. �inajasaLeÜ sabaq Taoka� KaAnCÜu BanCÜ yasaLeÜ PaBauka�o LÜAigÜÜaKaA<dqCÜ. ho/ yasa KaAnaAka�o LÜAigÜÜa �saLeÜ PaBauLÜA�RDaNyavaAd id<dCÜ. �ina jasaLeÜ kae�hI Taoka� KaAna �svaIka�ArgÜÜadRCÜ �saLeÜ PaBaukaq� LÜAigÜÜa �§vaIka�Ar gÜÜairrheCÜ. �saLeÜpaina parmaezvarLÜA�R DaNyavaAd id<dCÜ. 7ho/ hAmaI sabaqjanaAPaBauka�o LÜAigÜÜa baA<�dCÜAÏ. hAmaI �ApaÍnaq inaimta baA<cdqnaAÏ�TavaA �ApaÍnaq inaimta madqRnaQ= paina. 8yaid hAmaI baA<cCÜQBanae/ hAmaI PaBauka�o LÜAigÜÜa baA<icarheCÜQ=. �ina yaid hAmaImaCQÜRª Banae/ hAmaI PaBauka�o LÜAigÜÜa madRCÜQ=. yasaqLeÜ hAmaI marQ=ika� hAmaI baA<caQ hAmaI PaBaukaq� hAÏ.

11114444

9yahI ka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadAR Ka�IxwÜ manau RBayao r m£ yaubaAwÜbaA<cna. Ka�IxwÜLeÜ yasaq gÜÜanauRBayao r �hA< mareka�Ahäka�A LÜAigÜÜapaina r baA<caeka�Ahäka�A LÜAigÜÜa paina PaBau h¦nasaka�nau Bayao.10taba itamaI Ka�IxwÜmaA BaA� Banaer ika�na jaA<cCÜQÀ �TavaAitamaILeÜ �ApaU�LÜA�R �ApaÍnaA dAjau-BaA�BandA WÜULÜA ika�naWÜAnCÜQ=À hAmaI sabaqjanaA parmaezvarka�A sammauKa �iBanau paCÜR.�ina �hA<LeÜ hAmaIsabaqLÜA�R jaA<cnauh¦nCÜ. 11ho/ yao DamaRzaAs¤amaALeÜiKa�ka�o CÜÉ

"Pa yaeka� maAinasa maero saAmau BaUáka�nae CÜ; �inaPa yaeka�LeÜ parmaezvarLÜA�R maAnnaeCÜ. inaÉsandeh mabaA<cae jastaq/ yaI kau�rAhä h¦naeCÜna�/ parmaPaBau Bannauh¦nCÜ.®

yazaqyaA 45É23

12�taÉ hAmaI Pa yaeka�LeÜ parmaezvarka�o �gÜÜaAiùf �ApaÍnaoihsaAba idnau panaeRCÜ.

��ääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaAAAAppppaaaaIIII BBBBaaaannnnaaaae eeerrrr ddddooooxxxxaaaa nnnnaaaaLLLLÜÜÜÜggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAA¬¬¬¬13yasaqLeÜ �ka��ka�ARLÜA�R jaA<cnae ka�Ama band gÜÜarQ=.

yasaka�o sa·Ü�AmaA itamaILeÜ dAjau-BaA�ka�A vaA iddI-baihnaIka�AbaAwoAmaA vaADaA nahAlnae vaA kae�hI yastao nagÜÜanaeR inazcaya gÜÜarjasaLeÜ gÜÜadAR taI paApa gÜÜanaR itar foirna saka�LÜAna�. 14ma PaBauyaezaUmaA CÜu. �ina ma jaAndCÜu kau�naq KaA´a �Apaq�maA pa�ohorCqna. tar yaid ka�saqLeÜ pa�ohor Banaer ivazvaAsa gÜÜaCÜR Banae yao �saqka�o LÜAigÜÜa pa�ohor CÜ. 15kae�hI KaA<dqmaA yaiditamaILeÜ �ApaÍnaA dAjau-BaA� iddI-baihnaIka�o BaAvanaAmaA caowÜpaurYA�<CÜQ Banae itamaILeÜ Paemaka�o baAwÜo paCYA�<dqnaQ. ka�saqLeÜgÜÜaLÜta saMBaeáka�o KaAnaA KaA�r itamaILeÜ �saLÜA�R naxwÜ gÜÜanauRh¦ <dqna. Ka�IxwÜ yasa vyai(aáka�o LÜAigÜÜa paina manau RBayao.16�ApaU�LÜA�R �saLÜ LÜAgÜÜaeka�o kau�naq kau�rAka�o inandA h¦nanadee¬. 17parmaezvarka�o rAjyamaA KaAnau r ipa�nauka�o kau�naqmah va Cqna. parmaezvarka�o rAjyamaA mah vapaU,ÜÜaR kau�rA ta yaIh¦na�É DaAimaRka�taA/ zaAinta r paiva¤a �AtmaAmaA �Anand.18ka�saqLeÜ yasa Paka�ArLeÜ Ka�IxwÜka�o saevaA gÜÜareÜ parmaezvarLÜA�RKauzaI paAdRCÜ. �ina yao vyai(aá �ähäæArA §vaIk£�tah¦naeCÜ.

19yasaqLeÜ ka�WÜor pairZmaka�o saATa tyastao ka�Ama gÜÜarAÏjasabaAwÜ zaAinta CÜA�<CÜ. �ina yastao ka�Ama gÜÜarAÏ jasamaAika� yao �ka�A�ka�ARmaA sahyaogÜÜa banna saka�osa�. 20KaAnaALÜA�R

222233335555 rrrroooommmmaaaaIIII 11114444ÉÉÉÉ22221111----11115555ÉÉÉÉ11115555parmaezvarka�o ka�AyaR naxwÜ gÜÜanaR nade¬. hreka� KaA´a KaAnaLÜAyaka�ka�o h¦nCÜ. tar �ka�ARLÜA�R paApamaA paAnaeR KaAnaA KaAnau�nauicata ho. 21maAsau vaA dAKarsa vaA �ä kau�naq Taoka�jasaLeÜ itam�aA dAjau-BaA�/ iddI-baihnaILÜA�R paApamaA Dakae�ldCÜ/ yao naKaAnaq �saLÜ.

22yaI caIjahämaA itam�ao ivazvaAsa parmaezvar r �ApaU�maABaárAKnau paCÜR. �parADa baoDa nagÜÜarI �ApaU�LeÜ �icata WÜhrYA�ka�oka�Ama gÜÜanae R vyai(aá DaNya ho. �saLÜA�R parmaezvarbaAwÜ�Aizaxa PadAna gÜÜairnCÜ. 23tar ka�saqLeÜ zaMka�A gÜÜadqR kae�hIkau�ro KaAnCÜ Banae � §vayaM naq doxaI h¦<dCÜ. ika�naÀ ika�naBanae�saLÜA�R yao �icata ho Ba÷ae BarosaA Ba�na �ina BarosaAnaBa�R gÜÜareka�o jae kau�rA paina paApa ho.

hAmaIhämaDyae jao ivazvaAsamaA dirLÜA CÜQ= ka�majaorvyai(aáLÜA�R sahyaogÜÜa gÜÜanaRu paCÜR. ka�majaor vyai(aáhäLÜA�R

hAmaILeÜ saGaA�naupaCÜR. hAmaILeÜ �Apaq�LÜA�R maA¤aq KauzaItaulyaA�na h¦<dqna. 2itanaIhäLÜA�R ivazvaAsamaA dirLÜA banaA�nar itanaIhäka�A BaLÜA�ka�o LÜAigÜÜa hAmaI Pa yaeka�LeÜ �äLÜA�RKauzaI paAnauRpaCÜR. 3Ka�Ixw paina �ApaU� §vayaMLÜA�R KauzaI rAKnaeka�oizaza gÜÜanauRBa�na. �hA<ka�o ivaxayamaA DamaRzaAs¤amaA Baina�ka�oCÜÉ "jasaLeÜ itamaILÜA�R �pamaAna gÜÜare taI �pamaAna mamaAiTapare.®* 4ibataeka�A idnahämaA LeÜiKa�ka�A hreka� kau�rohAmaILÜA�R iza»aA idnau LeÜiKa�ka�o iTayao. hAmaILeÜ �AzaAgÜÜanaR saka�Q= Banaer naq taI LeÜiKa�ka�A iTa�. DamaR zaAs¤abaAwÜ�A�nae DaqyaR r baLÜbaAwÜ hAmaI �AzaA PaApta gÜÜanaR saka�AÏ.5DaqyaR r baLÜ parmaezvarbaAwÜ �tpanna h¦nCÜ. �ina ma PaATaRnaAgÜÜaCÜuR ika� parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R Ka�IxwÜ yaezaUka�o �dAhr,ÜÜa�nausaAr itamaI �Apaq�hämaABaá maeLÜ-imaLÜApamaA rAKaUna�.6 yasapaiCÜ itamaIhä sabaq �ka� Ba�r imalnaeCÜQ. itamaIhäsabaq �ka� Ba�r hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜ ipataA Paita maihmaAPadAna gÜÜanaeRCÜQ. 7Ka�IxwÜLeÜ itamaIhäLÜA�R �ah,ÜÜa gÜÜanauRBayao.yasaqLe Ü parmaezvarka�o maihmaAka�o inaimta itamaIhäLeÜ�ka�A�ka�ARLÜA�R §vaIka�Ar gÜÜanauRpaCÜR. 8ma itamaIhäLÜA�R BandCÜuika� parmaezvarka�o ivazvaAsanaIyataAka�o inaimta r yahàdIpauKaARhäLÜA�R �ApaU�LeÜ idnauBa�ka�o Paita$aALÜA�R paða�A gÜÜanaRka�oinaimta Ka�IxwÜ yahàdIhäka�A saevaka� ba÷auBayao. 9Ka�IxwÜsaevaka� bannauBayao taAika� �-yahUdIhäLeÜ parmaezvarPaita �hA<ka�oka�ä,ÜÜaAka�o PazaMsaA gÜÜaäna�. DamaRzaAs¤aLeÜ BanCÜÉ

""""jjjjaaaassssaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ppppaaaarrrre eee®®®® BajanasaM�ah 69É9.

11115555

"yasaqLeÜ ma �-yahUdIhämaA itamaIhäLÜA�R DaNyavaAdidnaeCÜu; ma itamaIhäka�A naAmaka�o stauita gÜÜaA�naeCÜu.®


10DamaRzaAs¤aLeÜ yasao paina BanCÜÉ

"itamaI �-yahUdIhä parmaezvarka�A maAinasahäsa<gÜÜaqKauzaI ho¬.®

vyavasTaA 32É43

11�ina pae�ir yasaLeÜ BanCÜÉ

"itamaIhä sabaq �yahUdIhä? parmaPaBauka�o PazaMsaAgÜÜar; sabaqLeÜ �hA<ka�o PazaMsaA gÜÜanauRpaCÜR.®


12�ina yazaqyaALeÜ Banaeka�A CÜna�É

"�ka�janaA vyai(aá ya§saIka�A pairvaArbaAw* �A�naeCÜna�. taI vyai(aáLeÜ �yahUdIhämaAiTa rAja gÜÜanaeRCÜna�Ü;�ina taI vyai(aáka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ �-yahUdIhäLeÜ�AzaA PaApta gÜÜanaeRCÜna�.®

yazaqyaA 11É10

13itamaIhäLeÜ parmaezvarmaA ivazvaAsa gÜÜanaeR h¦naALeÜ/ parmaezvarjao �AzaAka�o mauhAna h¦nauh¦nCÜ/ �hA<LeÜ itamaIhäLÜA�R �Anandr zaAintaLeÜ paU,ÜÜaR gÜÜaäna�. taba itamaIhäka�o �AzaA paiva¤a�AtmaAka�o zai(aáæArA pairpaU,ÜÜaR bannaeCÜ.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo kkkkaaaa��AAAAyyyyaaaaR RRRbbbbaaaaAAAArrrre eee BBBBaaaannnnddddCCCCnnnnaaaa� �� ÜÜÜÜ14maerA dAjau-BaA�hä r iddI-baihnaIhä/ ma inaizcata

CÜu ika� itamaIhä BaLÜA�LeÜ Bair�ka�A CÜQ. ma jaAndCÜuitamaIhäsa<gÜÜa caAhe jaAita sampaU,ÜÜaR $aAna CÜ �ina itamaIhäLeÜ�ka� �ka�ARLÜA�R �padeza idnasaka�CÜQ. 15maqLeÜ itamaIhäLÜA�RsaMBaáA�naLÜA�R kae�hI kau�rAhä KauLÜsta gÜÜarI LeÜKaeka�o CÜu.

yyyyaaaa§§§§ssssaaaaIIIIkkkkaaaa��AAAA ppppaaaaiiiirrrrvvvvaaaaAAAArrrrbbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ yae§saI dA¬dka�A ipataA iTa�. dA¬d�êaA�LÜka�A rAjaA iTa�. yaezaU yahI pairvaArka�A h¦nauh¦nCÜ.

maqLeÜ yasao gÜÜareÎka�o ka�Ar,ÜÜa parmaezvarLeÜ maLÜA�R yao ivazaexa

rrrroooommmmaaaaIIII 11115555ÉÉÉÉ11116666----11116666ÉÉÉÉ6666 222233336666�paAhAr idnau Ba�ka�o CÜ. 16�-yahUdIhäLÜA�R sahyaogÜÜagÜÜanau R Banaer parmaezvarLeÜ maLÜA�R Ka�IxwÜ yaezaUka�A saevaka�banaA�nau Ba�ka�o CÜ. �hA<ka�o sausamaAcaArhä PacaAr gÜÜarermaqLeÜ parmaezvarka�o saevaA gÜÜare=. maqLeÜ yasao gÜÜanaARka�o �¶ezya�-yahUdIhä parmaezvarka�A �ah,ÜÜayaogya baiLÜhä bannasakaU�na�Bannae ho. paiva¤a-�AtmaAæArA itanaIhä paiva¤a paAir�.

17yasaqLeÜ ma taI kau�rAhäka�A Gama,f gÜÜadRCÜu jauna maqLeÜparmaezvarka�A inaimta Ka�Ixw yaezaUÜmaA gÜÜareÎ. 18�-yahUdIhäLÜA�Rparmaezvarka�o �A$aAka�ArI banaA�namaA vacana r ka�maRæArAKa�IxwÜLeÜ maero maApaR�ta jae gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ yasabaAre maA¤abaolnae �A<wÜ ma gÜÜanaeRCÜu. 19�ina itanaIhäLeÜ parmaezvarka�o�AtmaAka�o zai(aáæArA gÜÜair�ka�A camatka�Arhä r �AzcayaRLÜA�RdeKaer �A$aA paALÜna gÜÜare. paUrq yaäzaLeÜmadeiKa �ölLÜirka�masammaKa�IxwÜka�o sausamaAcaAr PacaAr gÜÜanaeR ka�Ama maqLeÜ isaëYA�<.20jahA<-jahA< Ka�IxwÜLÜA�R jaAina=dqna taI-taI WÜA�<hämaA maA¤asausamaAcaAr PacaAr gÜÜanaeR �cCÜA sadA maero rheka�o CÜ. maqLeÜyasao gÜÜare= ka�Ar,ÜÜa ka�saqLeÜ paihlyaqbaAwÜ TaAiLÜsakae�ka�o ka�AmamaAiTainamaAR,ÜÜa gÜÜanaR maqLeÜ caAihna<. 21tar DamaRzaAs¤amaA LeÜiKa�ka�oCÜÉ

"maAinasahä jasaLÜA�R �hA<ka�o ivaxayamaA Baina�ka�oCqna/ itanaIhäLeÜ deKnaeCÜna�; maAinasahä jasaLeÜ�hA<ka�o ivaxayamaA saunaeka�A Cqnana�/ itanaIhäLeÜbauJnaeCÜna�.®

yazaqyaA 52É15

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLkkkkaaaa��oooo rrrroooommmmaaaa ººººaaaammmmaaaa,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaae eeeR RRR ��ccccCCCCÜÜÜÜAAAA22yahI ka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadAR ma itamaIhäka�hA< �A�na Daerq

palwÜ roika��ka�o CÜu.23�ba yasa Baeka�maA maqLeÜ �ApaÍnaA ka�Amahä isaëA�<.

�ina Daerq vaxaRdeiKa ma itamaIhä ka�hA< �A�na icaintataiTa�<. 24yasaqLeÜ spaena jaA<dA ma itamaIhäLÜA�R BaewÜ�nae �AzaAgÜÜaCÜu R. inazcaya/ ma §paena Ba�r jaA<dAKaeir itamaIhäLÜA�RBaewÜ�nae �AzaA gÜÜaCÜuR. kae�hI baer itamaIhäka�A saATamaA �AnandmanaA�nae �AzaA gÜÜaCÜu R �ina yasapaiCÜ itamaIhäLeÜ maeroyaA¤aAmaA saATa idna saka�CÜQ. 25�ihLeÜ ma parmaezvarka�AmaAinasahäLÜA�R madta gÜ Üana R yaäzaLeÜma gÜ Üa�rhe CÜu.26yaäzaLeÜmamaA parmaezvarka�A ka�itapaya maAinasahä gÜÜarIbaCÜna �. 27myaAisafoinayaA r �KaqyaAka�A ivazvaAsaIhäyaäzaLeÜmaka�A taI maAinasahäLÜA�R candA id�r saGaA�na

KauzaI iTa�. itanaIhä sahyaogÜÜa idna KauzaI iTa�. vaAstavamaA/yaäzaLeÜmaka�A gÜÜarIbahäLÜA�R madta gÜÜanaR taI vaADya CÜna�.yahUdIhäka�o �Aötmaka� �AizavaARdmaA sahBaAgÜÜaI Ba�ka�ALeÜtaI �-yahàdIhäLeÜ saGaA�nau paCÜR. yasaqLeÜ itanaIhäLeÜ�ApaÍnaA BaQitaka� vastauhä itanaIhäLÜA�R saGaA�na �payaogÜÜagÜÜanauRpaCÜR. yasaka�o LÜAigÜÜa itanaIhä yahUdIhäka�A ,ÜÜaI CÜna�.28maqLeÜ inaiÁta gÜÜanauR CÜ ika� yaäzaLeÜmaka�A gÜÜarIbahäLeÜ taIsabaq paqsaA paA¬na� jauna itanaIhäLÜA�R id��ka�o CÜ. yaoka�Ama sakae�r ma §paena jaAnCÜu. §paena jaA<dAh¦<dI/ ma itamaIhäka�hA<�A�<CÜu. 29jaba ma itamaIhäLÜA�R BaewÜ �na �A�<CÜu maKa�IxwÜka�o sampaU,ÜÜaR �Aizaxaisataq �A�<CÜu.

30dAjau-BaA� r iddI-baihnaIhä/ ma itamaIhäLÜA�RibantaI gÜÜadRCÜu/ maero inaimta parmaezvarLÜA�R PaATaRnaA gÜÜarermaLÜA�R maerA ka�AmamaA sahyaogÜÜa gÜÜar. hAm�aA PaBau yaezaUÜKa�IxwÜka�o naAmamaA r paiva¤a �AtmaALeÜ idnae PaemaæArA ma yaoivantaI gÜÜadRCÜ u. 31PaATaRnaA gÜÜar ika� ma yahàidyaAka�A�ivazvaAsaIhäbaAwÜ jaoigÜÜana sakaU<�. maqLeÜ �naIhäka�A inaimtaLÜgÜÜaeka�o sahyaogÜÜaLÜA�R yaäzaLeÜmamaA parmaezvarka�A maAinasahäLeÜsahxaR §vaIka�Ar gÜÜaäna� Banaer paina PaATaRnaA gÜÜairdee¬. 32 yasapaiCÜparmaezvarLeÜ caAhnauBayao Banae ma itamaIka�hA< �A�nae CÜu. maKauzaILeÜ �A�nae CÜu itamaIhäsa<gÜÜa q ivaZAma iLÜnae CÜu.33parmaezvar jao zaAintaka�A êaota h¦nauh¦nCÜ/ itamaIhäsabaqisata rhàna�. �Aimana.

��iiiinnnnttttaaaammmmaaaa zzzzaaaabbbbddddhhhhääääma itamaIhäLÜA�R hAm�aI baihnaI ipa�baIsa<gÜÜa pairicatagÜÜarA�na caAhnCÜu. �naI isanaik�a�yaA ma,fLÜIka�I

saeivaka�A h¦na�. 2parmaPaBauka�A maAinasahäLÜA�R sauhA�<do ihsaAbaLeÜ�naLÜA�R PaBauka�o naA�<maA �naLeÜ caAheka�A kau�rAmaA jasarI Ba�paina saGaA¬. �naLeÜ maLÜA�R Kaubaq sahyaogÜÜa gÜÜareka�I CÜna� r�naLeÜ Daerq �ähäLÜA�R paina saGaA�ka�I CÜna�.

3iPaska�ILÜA r �ka�vaILÜALÜA�R namaska�Ar gÜÜar. Ka�IxwyaezaUmaA itanaIhäLeÜ masa<gÜÜaq ka�Ama gÜÜaCÜRna�. 4itanaIhäLeÜ maerojaIvana bacaA�na �ApaÍnaA jaIvana paina jaoiKamamaA hALeÜka�AiTa�. ma itanaIhäLÜA�R DaNyavaAd id=dCÜu r �-yahUdIhäka�Asabaq ma,fLÜIhäLeÜ paina k£�ta$a CÜna�. 5�ina �naIhäka�AGarmaA BaeLÜA h¦nae ma,fLÜILÜA�R paina namaska�Ar.

maerA iPaya ima¤a �paeinatasaLÜA�R namaska�Ar. �izayaAmaAKa�IxwÜLÜA�R maAnnae �naI PaTama vyai(aá h¦na�. 6mairyamaLÜA�Rpaina namaska�Ar. �naLeÜ itamaIhäka�A LÜAigÜÜa ka�iWÜna ka�Ama

11116666

222233337777 rrrroooommmmaaaaIIII 11116666ÉÉÉÉ7777----22227777gÜÜareka�I CÜna�. 7�nf°oinaka�sa r yauinasaLÜA�R paina namaska�Ar.itanaIhä maerA �Apa�nta h¦na� r masa<gÜÜa q jaeLÜmaA iTa�.itanaIhä PaeirtahäæArA sammaAinata CÜna�. itanaIhä maBandA�gÜÜaAifnaq Ka�IxwÜka�A ivazvaAsaIhä banaeka�A iTa�. 8parmaPaBauka�onaA�<maA �maö¹LÜ�AtasaLÜA�R namaska�Ar. 9�baARnasaLÜA�Rnamaska�Ar. �naI Ka�Ixwka�A �ka� sah-saevaka� h¦na�. maerA iPayaima¤a staAika�saLÜA�R paina namaska�Ar. 10�paolLÜsaLÜA�R painanamaska�Ar. �naI Ka�IxwÜka�A saA<cao ivazvaAsaIka�o äpamaAjaA<ica�ka�A iTa� r PamaAi,ÜÜata paina Ba�. �irstaobaLÜsapairvaArka�A sabaq sadSyahäLÜA�R namaska�Ar. 11heroidyanaLÜA�Rnamaska�Ar/ �naI maerA kau�wÜumba h¦na�. naisaRsasa pairvaArLÜA�Rpaina namaska�Ar jao PaBaumaA CÜna�. 12i¤apae�naA r i¤apa�osaALÜA�Rpaina namaska�Ar. taI naArIhä PaBaumaA Kaubaq KaweÜka�A CÜna�.maerA iPaya ima¤a parsaIsaLÜA�R paina namaska�Ar. �naI painaPaBaumaA Kauba KaiwÜna�. 13äpa�saLÜA�R paina namaska�Ar. �naIPaBaumaA ivazaexa vyai(aá h¦na�. �naka�I �AmaALÜA�R painanamaska�Ar. �naI maerI paina �AmaA h¦na�. 14�isa=ik�a�tasa/paLeÜgÜÜana/ hmaRsa/ pa¤aobaAsa �ina Ka�IxwÜmaA Ba�ka�A sabaqdAja u-BaA� iddI-baihnaIhäLÜA�R paina namaska�Ar.15ipa�LÜoLÜogÜÜasa r jauiLÜyaA/ naeiryasa r �naka�I baihnaI�oiLÜmpaAsaLÜA�R namaska�Ar. �ina �naIhäsa<gÜÜa Ba�ka�A sabaqivazvaAsaIhäLÜA�R namaska�Ar. 16jaba itamaIhä BaewÜ h¦nCÜQ�ka��ka�ARLÜA�R/ paiva¤a caumbanaæArA �iBavaAdna gÜÜar. Ka�IxwÜka�AsampaU,ÜÜaR ma,fLÜIhä itamaIhäLÜA�R �iBavaAdna caùfA�<CÜna�.

17dAjau-BaA�hä r iddI-baihnaIhä/ parsparmaA pau�wÜlyaA�naehäsa<gÜÜa hoizayaAr rhQ. �ähäka�o ivazvaAsamaAvaADaA lyaA�naehäsa<gÜÜa paina hoizayaAr basa. itamaIhäLeÜpaA�ka�o iza»aAka�o �lwÜo itanaIhäLeÜ isaka�A�<CÜna�. taImaAinasahäbaAwÜ �LÜgÜÜa basa. 18 yasa ika�isamaka�A maAinasahäLeÜhAm�aA PaBau Ka�IxwÜka�o saevaA gÜÜadq Rnana�. itanaIhä �Apaq�KaA<caoÜka�o inaimta maA¤a ka�Ama gÜÜadRCÜna�. saIDaAsaAdAhäLÜA�RtaI �ApaÍnaA icapLÜA kau�rA r KauzaAmadILeÜ maUKaR banaA�<dCÜna�.19sabaq ivazvaAsaIhä jaAndCÜna� ika� itamaIhäLeÜ parmaezvarka�o

�A$aA paALÜna gÜÜadRCÜQ. yahI ka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜadAR ma itamaIhäsa<gÜÜa� yanta KauzaI CÜu. tar ma caAhnCÜu �saLÜ kau�rAmaAitamaIhä bauiëmaAnaI bannaupaCÜR. �ina duxwÜ kau�rAmaA itamaIhä�baoDa bannaupaCÜR Bannae ma caAhnCÜu.

20parmaezvar jasaLeÜ zaAinta lyaA�nauh¦nCÜ �hA<LeÜ zaqtaAnaLÜA�RcaA<ùfq hrA�nau h¦naeCÜ r �hA<LeÜ itamaIhäLÜA�R yasamaAiTazai(aá PadAna gÜÜanau Rh¦naeCÜ. hAm�aA PaBau yaezaUÜka�o �nau�ahitamaIhäLÜA�R hosa�.

21itamaoTaI/ maerA sahka�maIRLeÜ itamaIhäLÜA�R namaska�ArcaùfA�<dCÜna�Ü. Âisayasa/ yaAsaona/ �ina saoisapaewÜrLeÜ :jaomaerA �Apa�ntahä h¦naò paina itamaIhäLÜA�R namaska�ArpaWÜA�<dCÜna�.

22ma taitaRyasa h¦</ paAvaLÜLeÜ jae baoLeÜ taI kau�rAhä maLeÜKdqCÜu. �ina parmaPaBaumaA ma itamaIhäLÜA�R namaska�ArgÜÜadRCÜu.

23gÜÜaAyasaLeÜ yahA< maLÜA�R saATaq sampaU,ÜÜaR ma,fLÜILÜA�R�ApaÍnao Gar caLÜA�nau id�rAKaeka�A CÜna�. �naLeÜ painaitamaIhäLÜA�R namaska�Ar Banaeka�A CÜna�. �rAstaÜsa �ina hAm�aABaA� ka�vaAwÜRsaLeÜ paina itamaIhäLÜA�R namaska�Ar Banaeka�A CÜna�.�rAswÜsa yasa zahrka�A KajaA{caI h¦na�. 24*

25parmaezvarka�o maihmaA hosa. parmaezvarLeÜ maA¤aitamaIhäka�A ivazvaAsaLÜA�R baiLÜyao paAnaR saka�nau h¦nCÜ.�hA<LeÜ sausamaAcaArka�o �payaogÜÜa gÜÜanaR saka�nauh¦nCÜ jauna maitamaIhäka�o ivazvaAsa dirLÜo banaA�na PacaAr gÜÜadRCÜu. yaosausamaAcaAr jauna ma PacaAr gÜÜaCÜuR yao yaezaU Ka�IxwÜka�o baAremaACÜ. 26 yao sausamaAcaAr gÜÜaupta-sa ya jauna parmaezvarLeÜ Paka�wÜgÜÜanauRBayao. �ina yao gÜÜaupta-sa ya s£ixwÜ ka�AL deiKa naq ÂptaiTayao. tar yao gÜÜaupta-sa ya �gÜÜamava(aáAhäka�A LeÜKaA�æArAhAmaILÜA�R $aAna gÜÜarA��ka�o CÜ. �nanta parmaezvarka�o �A$aALeÜyao gÜÜaupta-sa ya �-yahUdIhäLÜA�R $aAna gÜÜarA�yao. yasaLeÜ�A$aAka�AirtaA �tpa÷a gÜÜaCÜR jauna ivazvaAsabaAwÜ �A�<dCÜ.27yaezaU Ka�IxwÜ maApaR�ta �ka� maA¤a savaR$aAnaI parmaezvarka�omaihmaA hosa�. �Aimana.

ppppaaaadddd 22224444 kae�hI �aIka� iLÜpaIhä 24 padsa<gÜÜaq samaApta Bayao. "PaBauyaezaU Ka�IxwÜka�o �nau�ah itamaIhäLÜA�R Ba�rhosa�. �Aimana.®

paAvaLÜbaAwÜ Pa,ÜÜaAma. parmaezvarLeÜ �cCÜA gAreka�ALeÜ maKa�IxwÜ yaezaUka�o Paeirta* ba÷a parmaezvaræArA baoLÜA��ka�o

CÜu.hAm�aA Ka�IxwÜmaA BaA� saosTanaesabaAwÜ paina.2ka�oirnTamaA Ba�ka�A parmaezvarka�o ma,fLÜI jasaLÜA�R

Ka�IxwÜ yaezaUmaA paiva¤a gÜÜarA��ka�A CÜna�/ �Q jasaLÜA�RpamaezvarLeÜ �hA<ka�o paiva¤a maAinasahä h¦na baoLÜA��ka�ACÜna�. itamaIhäLÜA�R paina Pa yaeka� WÜA�<ka�A �ä sabaqmaAinasahäsa<gÜÜaq inaimtyaA�ka�o CÜ/ jasaka�omaA Ka�IxwÜmaAiTaivazvaAsa CÜ-jao hAm�ao taTaA itanaIhäka�A parmaPaBau h¦na�.3hAm�aA ipataA parmaezvar r PaBau yaezaU Ka�IxwÜbaAwÜ itamaIhäLÜA�R�nau�ah r zaAö�ta.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR DDDDaaaaNNNNyyyyaaaavvvvaaaaAAAAdddd ccccaaaaù ùùùFFFFAAAA��<<<<CCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��4parmaezvarLeÜ Ka�IxwÜ yaezaUka�o maADyamamaA itamaIhäLÜA�R

id��ka�o �nau�ahka�o inaimta ma �ApaÍnaA parmaezvarLÜA�R sa<DaqDaNyavaAd caùFA�<CÜu. 5yaezaUmaA itamaIhä hrtarhLeÜ �AizaRvaAdpaA�ka�A CÜQ. itamaIhä �ApaÍnaA jammaq baoLÜI-bacana r saArA$aAnamaA DaNya CÜQ. 6Ka�IxwÜka�o sa ya baAre itamaIhämaAPamaAi,ÜÜata Ba�ka�o CÜ. 7yasaqLeÜ hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�opaunarAgÜÜamana paiKaRrh¦ÓaeLÜ itamaIhäLÜA�R parmaezvarka�o kau�naq�pahArhäka�o �BaAva h¦nae Cqna. 8parntau yaezaULeÜ itamaIhäLÜA�RsadA saud]ùFÜ rAKnau h¦naeCÜ ika� hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�opaunarAgÜÜamanaka�o idnamaA paina itamaIhäLÜA�R kae�hI doxa h¦naeCqna. 9parmaezvar ivazvaAsa yaogya CÜna�. �ka� �naq h¦na�jasaLeÜ itamaIhäLÜA�R �ApaÍnaA pau¤a yaezaU Ka�IxwÜ/ hAm�aAPaBauisata saMgÜÜata gÜÜanauR baoLÜA�ka�A CÜna�.

kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaakkkkaaaa��oooo mmmmaaaa,,,,ffffLLLLÜÜÜÜIIIImmmmaaaaAAAA ppppaaaa��AAAAwwwwÜÜÜÜoooo10hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�o naA�<maA ma ivanayapaUvaRka�


BandCÜu/ dAjau BaA�hä r iddI-baihnaIhä ho/ itamaIhä

kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIIIhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ppppaaaaiiiihhhhLLLLÜÜÜÜoooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

1111 �ApasamaA imaLeÜr basa jasaLeÜ gÜÜadAR itamaIhä ibacamaA pa�AwÜona�A�osa�. ��wq ivacaAr r ��wq �¶ezya iLÜ�r itamaIhä�ka� Ba�R basa Ba÷ae maero ivantaI CÜ. 11maerA BaA�-baihnaIhäho/ ka�LÜo�ka�o pairvaArbaAwÜ maqLeÜ itamaIhäka�A baAremaA saunaeka�oCÜu ika� itamaIhäka�o ibacamaA BaágÜÜa ùfAÜhä CÜ. 12maeroBa÷auka�o taAtpayaRÉ yahI ho itamaIhämaDyae ka�saqLe "mapaAvaLÜLÜA�R maAnCÜu®; ka�saqLeÜ "ma �paolLÜosaLÜA�R maAnCÜu®;ka�saqLeÜ "ma kae�pa�AsaLÜA�R maAnCÜu®; �ina ka�saqLeÜ "maKa�IxwÜLÜA�R maAnCÜu® BanCÜQ �re. 13Ka�IxwÜLÜA�R ivaiBa÷adLÜmaA baA<w�Üna saika�÷a. kae� paAvaLÜ itamaIhäka�A inaimtak�aU�samaA mareka�A h¦na� rÀ ho�nana�? kae� paAvaLÜka�o naA�<maAitamaIhä baiptaSmaA* Ba�ka�A hQ rÀ ho�naQ? 14maparmaezvarLÜA�R DaNyavaAd caùFA�<CÜu ika� itamaIhämaDyae ik�a�sapasar gÜÜaAyasaLÜA�R baAheka� maqLeÜ ka�saqLÜA�R paina baöptaSmaA id�ka�oCqna<. 15ma yasaka�o inaimta k£�ta$a CÜu ika�naBanae itamaIhämaero naA�<maA baiptaSmaA BayaQ Banaer ka�saqLeÜ Ba÷a saka�nae Cqna.16ho/ maqLeÜ östapa�nasaka�o pairvaArLÜA�R maA¤a baiptaSmaAid�ka�o h¦<. tar �ä ka�saqLÜA�R ma �ApaU�LeÜ bai¹taSmaAid�ka�o kau�rAka�o maLÜA�R samBaánaA Cqna. 17Ka�IxwÜLeÜ maLÜA�RbaöptaSmaA idna paWÜA�nau Ba�ka�o Cqna. �hA<LeÜ maLÜA�R zauBasandeza* saunaA�nae ka�Ama �HA�nau Ba�ka�o CÜ. tar zauBasaMdeza saAMsaAirka� $aAnaka�o zabdhämaA saunaA�na ho�na. zauBasandeza saunaA�<dA maqLeÜ saAMsaAirka� $aAnaka�A zabdhä PayaogÜÜagÜÜarÎ Banae ta Ka�IxwÜka�o k�aU�saLeÜ �ApaÍnao zai(aá hrA�naeCÜ.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo zzzzaaaaiiii((((aaaaáááá rrrr KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜmmmmaaaaAAAA $$$$aaaaAAAAnnnnaaaa


zzzzaaaa u uuuBBBBaaaa ssssaaaaNNNNddddeeeezzzzaaaa paApabaAwÜ »amaA r parmaezvarisata �na�ta vaAsa idnaBanaer maAinasahäka�A inaimta parmaezvarbaAwÜ gÜÜair�ka�o ��wÜA �paAya;�gÜÜamavaA,ÜÜaI/ sausamaAcaAr.

18paTaºaxwÜhäka�A inaimta k�aU�sa baAreka�o iza»aA maUKaRtaApaU,ÜÜaR

222233339999 1111 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 1111ÉÉÉÉ11119999----2222ÉÉÉÉ11110000WÜhCÜR. tar hAmaI �ëAr paA�rheka�Ahäka�A inaimta yaoparmaezvarka�o zai(aá ho. 19zaAs¤amaA LeÜiKa�ka�o CÜÉ

"ma $aAnaIhäka�o $aAnaLÜA�R naxwÜ gÜÜana e RCÜ u mabauiëmaAnaIhäka�o bauiëLÜA�R zaUnya paAnaeRCÜu.®

yazaqyaA 29É14

20$aAnaI ka�hA< CÜÀ izai»ata ka�hA< CÜÀ yasa yaugÜÜaka�odAzaRinaka� ka�hA< CÜna�À parmaezvarLeÜ yasa saMsaArka�o $aAnaLÜA�RmaUKaR taulyaA�ka�A CÜna�. 21parmaezvarLeÜ �ApaÍnaA $aAnaæArA kae�caAhnCÜna� BanaeÉ $aAnaæArA saMsaArka�A maAinasahäLeÜ parmaezvarLÜA�Ricanaena. yasaqka�Ar,ÜÜa parmaezvarLeÜ jasaLeÜ ivazvaAsa gÜÜaCÜRnaitanaIhäka�o �ëArka�o inaimta maUKaRtaApaU,ÜÜaR LÜAgnae sausamaAcaAridnau Bayao. 22yahàdIhä PamaA,ÜÜaka�o inaimta camatka�ArhämaAgÜCÜÜna�. �aIka�hä $aAna caAhnCÜna�. 23tar hAmaI yahIPacaAr gÜÜaCQÜÛÉ Ka�IxwÜ k�aU�samaA maAirnauBayao. tar yah¦dIhäka�oinaiµta yao ��wÜA WÜULÜo sama§yaA banCÜ. �yahàdIhäLÜA�R yao��wÜA maUKaRtaA ho. 24tar taI jao parmaezvarLeÜ CÜAnaeka�A taIyah¦dI r �yahàdIhäka�A inaimta Ka�IxwÜ �naq parmaezvarka�ozai(aá r $aAna h¦nauh¦nCÜ. 25ika�naika� parmaezvarka�o maUKaRtaADair maAinasahäka�o $aAna BandA $aAnaI h¦nCÜ. parmaezvarka�odubaRLÜÜtaA Dair maAnava zai(aá BaNdA baLÜvaAna� h¦nCÜ.

26BaA� baihnaIhä/ parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R baoLÜA�.yao ivacaAr gÜÜar. �ina saMsaArLeÜ �ApaÍnaq bauiëLeÜ paArKa gÜÜare�nausaArLeÜ itamaIhämaDyae Daerq bauiëmaAnaI hQLÜA. itamaIhämaDyaeDaerq janaA Kaubaq PaBaAvazaALÜI nahQLÜA/ �ina ka�ohI maAinasahämahtvapaU,ÜÜaR pairvaArbaAwÜ �A�ka�o h¦na saka�CÜ. 27tar $aAnaImaAinasahäLÜA�R zamaRmaA paAnaR parmaezvarLeÜ saMsaArka�A maUKaRkau�rAhä CÜAnCÜna�. baiLÜyaA maAinasahäLÜA�R LÜAja paAnaRparmaezvarLeÜ saMsaArka�A inaDaAR kau�rAhä CÜAnCÜna�. 28�inaparmaezvarLeÜ saMsaArka�A taI taucCÜ maAinasahäLÜA�R CÜAnae jaosaMsaArLeÜ �vaheLÜnaA gÜÜarYo �ina kae�hI jastao maAnaena.saMsaArLeÜ jauna kau�rALÜA�R mah vapaU,ÜÜaR WÜAnCÜ itanaIhäLÜA�R naxwÜpaAnaR parmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�R CÜAnnau Bayao. 29�naka�o�iDa ka�saqLeÜ Gama,f nagÜÜarosa� Banaer naq parmaezvarLeÜ yasaogÜÜareka�A h¦na�. 30parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R Ka�IxwÜ yaezaUka�o�ka� �Mza banaA�ka�A CÜna�. parmaezvarbaAwÜ Ka�IxwÜ hAm�aALÜAigÜÜa$aAna ba÷au Ba�ka�o CÜ. Ka�IxwÜka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ naq hAmaIparmaezvar Paita DaAimaRka� CÜAÏ; �ina hAmaI paAparihta CÜAÏ.�ina Ka�IxwÜkaq� ka�Ar,ÜÜaLeÜ hAmaI paiva¤a CÜAÏ. 31ja§tao DamaR

zaAs¤aLeÜ BanCÜ/ "ka�saqLeÜ gÜÜavaR gÜÜaCÜR Banae �saLeÜ kae�vaLÜPaBaumaA gÜÜavaR gÜÜarosa�.®*

kkkk� ��aaaaU UUU��ssssaaaakkkkaaaa��AAAA KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜ ssssaaaammmmbbbbaaaannnnDDDDaaaaIIII ssssaaaau uuussssaaaammmmaaaaAAAAccccaaaaAAAArrrr

pyaArA dAjyau BaA� iddI-baihnaIhä ho/ jaba maitamaIhäka�hA< �A�</ maqLeÜ itamaIhäLÜA�R parmaezvarka�o

sa�aA� Gaoxa,ÜÜaA gÜÜare. tar maqLeÜ �ALÜMka�ArIka� zabd LÜgÜÜaA�rvaA $aAnaka�o kau�rA gÜÜairna<. 2jaitaÓaeLÜ samma ma itamaIhäisataiTa<�/ yaezaU Ka�IxwÜ r �naka�o k�aU�saka�o m£ yau baAheka� �äsaba kau�rA ibasaUÛ Ba÷ae maqLeÜ inaÁya gÜÜareka�o iTa<�. 3jaba maitamaIhäka�hA< �A�</ ma ka�majaor iTa<� �ina frLeÜka�Aimarheka�o iTa�<. 4maero vacana r PacaAr maAinasahäLÜA�Rpau�sLÜA�nae $aAnaIka�A zabdhä iTa�na/ tar maero iza»aAka�oPamaA,ÜÜa zai(aá iTayao jauna �AtmaAdeiKa* �A�<CÜ. 5itamaIhäka�oivazvaAsa maAinasaka�o $aAnamaA ho�na tar parmaezvarka�o zai(aámaA�ADaAirta hosa� BanaI maqLeÜ yasao gArÎ.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo $$$$aaaaAAAAnnnnaaaa6paAka�o Ba�ka�A maAinasahäLÜA�R hAmaI $aAna idMdCÜQ=. tar

hAmaI jauna $aAna isaka�A�CÜQ saAMsaAirka� $aAna ho�na. yaoyasa saMsaArka�A zaAsaka�häka�o $aAna paina ho�na. 7tar hAmaIparmaezvarka�A gÜÜau¹¯ $aAna bataA�<dCÜQ jauna $aAna Âka�A��ka�oCÜ. parmaezvarLeÜ yasa $aAna hAm�ao BaLÜA�Rka�o LÜAigÜÜa tayaArgÜÜareka�A h¦na�. saMsaAr s£ixwÜ h¦nau BandA �iDa naq �hA<LeÜ yaoyaojanaA banaA�sakae�ka�A iTa�. 8yasa saMsaArka�A kau�naq zaAsaka�häLeÜyao $aAna bauBaeánana�. yaid itanaIhäLeÜ bauBaeáka�A Ba� itanaIhäLeÜmaihmaAka�A PaBauLÜA�R k�aU�samaA wÜA<gÜÜnae naq iTa�nana�. 9tar/ ja§taozaAêamaA LeÜiKa�ka�o CÜÉ

"kau�naq �A<KaALeÜ paina nadeKaeka�o/ kau�naq ka�AnaLeÜ painanasaunaeka�o/ ka�saqLeÜ icantaA samma nagÜÜareka�o kau�rA�ApaU�LÜA�R Paema gÜÜanae Rhäka�A inaimta parmaezvarLeÜtayaAr paAreka�A CÜna�.®

yazaqyaA 64É410parmaezvarLeÜ yaI kau�rAhä hAmaILÜA�R �AtmaAæArA deKaA�ka�A

""""kkkkaaaa��ssssaaaaq qqqLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrroooossssaaaa� ��®®®® yaimaRyaA 9É24.

��AAAAttttmmmmaaaaAAAA paiva¤a �AtmaA. parmaezvarka�o �AtmaA/ yaezaUka�o �AtmaA�ina �ArAmadAyaka� paina BainanCÜ. parmaezvar r Ka�IxwÜisata imaLeÜrsaMsaArmaA maAinasahä maABaá �naLeÜ parmaezvarka�o ka�Ama gÜÜaCÜRna�.

CÜna�.

2222

1111 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 2222ÉÉÉÉ11111111----3333ÉÉÉÉ11117777 222244440000�AtmaALeÜ Pa yaeka� kau�ro bauJCÜÜ. parmaezvarka�o gÜÜaMBaIr

rhSya samaeta �AtmaALeÜ bauJCÜ. 11jasarI ka�saqLeÜ paina�ka�oR maAinasaka�o ivacaArhä bauJna sakaÍdqna/ KaAiLÜ yAo�AtmaA jauna maAinasaiBa¤a rhnCÜ/ yasaLeÜ maA¤a ivacaArhäbauJCÜÜ. parmaezvarka�o ivaxayamaA paina ya§taq ho. parmaezvarka�AivacaArhä ka�saqLeÜ jaAndqna. itanaIhä parmaezvarkaq� �AtmaALeÜmaA¤a jaAndCÜ. 12�ba hAmaILeÜ saMsaArmaA Ba�ka�o �AtmaApaA�ka�A CqnaQ= tar hAmaILeÜ parmaezvarbaAwÜ �AtmaA paA�ka�ACÜQ=. hAmaILeÜ yao �AtmaA parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R id�ka�Akau�rAhä jaA÷a saka�AÏ Banaer paA�ka�A hAÏ. 13jaba hAmaI yaIkau�rAhä gÜÜaCQÜÛ/ hAmaI maAinasaka�o $aAnaLeÜ isaka�A�ka�o zabdhämaABandqnaQ=. hAmaI �AtmaALeÜ isaka�A�ka�A zabdhä naq PayaogÜÜagÜÜaCQÜÛ. �Aötmaka� caIjahä bataA�nauLÜA�R �Aötmaka� zabdhänaq baolCÜAÏ. 14jao maAinasa �Aitmaka� Cqna �saLeÜ parmaezvarka�o�AtmaAbaAwÜ �A�ka�A kau�rAhä �ah,ÜÜa gÜÜadqRna . �saLÜe yaIsaba kau�rAhä maUKaRtaApaU,ÜÜaR samBaánCÜ. �saLeÜ �AtmaAka�okau�ro bauJna sakaÍdqna/ ika�na ika� taI kau�rAhäLÜA�R �Aötmaka�rIitaLeÜ maA¤a jaA<cna saika�nCÜ. 15tar �Aötmaka� maAinasasabaq kau�rAhä Kau·Ü�YA�na samaTaR h¦nCÜ r �ä maAinasahäLeÜ�saLÜA�R jaA<cna sakaÍdqnana�. zaAs¤aLeÜ BanCÜÉ

16 "parmaPaBauka�o manaLÜA�R ka�saLeÜ jaA÷a saka�CÜÀ kae�parmaPaBauLÜA�R ka�saqLeÜ �HA�na saka�CÜÀ®

yazaqyaA 40É13tar hAmaIsa<gÜÜa ta Ka�IxwÜka�o mana CÜ.

mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaaLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR mmmmaaaaAAAA÷÷÷÷aaaau uuu BBBBaaaaU UUULLLLÜÜÜÜ hhhhoooo

dAjau-BaA� iddI-baihnaIhä/ yasaBandA �iDa paina maqLeÜitamaIhäisata �Aitmaka� maAinasahäisata baoLeÜ BaÏá baolna

sakae�ka�o iTa�na<. maqLeÜ itamaIhäisata saAMsaAirka� maAinasahäisatajastaq baolnau pareka�o iTayao/ Ka�IxwÜmaA baALÜka�häisatajastao. 2maqLeÜ id�ka�o iza»aA dUDa ja§taq iTayao/ Ka<idLÜo�AhAr iTa�na. maqLeÜ yasao gÜÜanauRRka�o ka�Ar,ÜÜa itamaIhä WÜosaKaAdYka�o inaiµta yaogya iTa�naQ. �ina �ihLeÜ painaitamaIhä Ka<idLÜo �AhArka�o inaiµta tayaAr Ba�sakae�ka�ACqnaQ. 3itamaIhä �Baq� paina �Aitmaka� maAinasa banaeka�ACqnaQ. �Apa§tamaA itamaIhäka�o �xyaAR r BaágÜÜaùfA CÜ<dqCÜ.yasaLeÜ bauBa�A�<CÜ itamaIhä �Aitmaka� ho�naQ. saMsaArka�AmaAinasahäka�o ja§taq itamaIhäka�o vyavahAr CÜ. 4itamaIhämaq

3333

kau�naq �ka�LeÜ BanCÜ/ "ma paAvaLÜLÜA�R maAnCÜu® �ina �ka�ARLeÜBanCÜ/ "ma �paolLÜosaLÜA�R maAnCÜu.® jaba itamaIhä maABaámaA ya§taq kau�rA calCÜ Banae kae� yasaLeÜ itamaIhäLÜA�R saMsaAirka�maAinasa Baqá< deKaA<�dqna rÀ

5�paolLoÜsa WÜULÜo hoÀ ho�na? kae� itamaI paAvaLÜ WÜULÜomaAinasa ho Ba÷ae samBaánCÜAÏÀ ho�na? hAmaI ta kae�vaLÜparmaezvarka�A saevaka� maA¤a hQ= jasaLeÜ itamaIhäLÜA�R ivazvaAsagÜÜanaR saDaA�<CÜAÏ. hAmaI sabaqLeÜ parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R gÜÜanaRKawÜA�ka�o hAm�ao BaAgÜÜa gÜÜareka�ACÜAÏ. 6maqLeÜ ibajana ropaÎ �ina�paolLoÜsaLeÜ yasamaA paAnaI hALeÜ. tar parmaezvarLeÜ ibaävaALÜA�RbaùFA�. 7yasaka�Ar,ÜÜa ropnae maAinasa WÜULÜo ho�na/ �ina paAnaIhAlnae paina WÜULÜo ho�na. kae�vaLÜ parmaezvar mahAna h¦na�/ika�na ika� �naLeÜ ibaävaA SyaAhACRÜna� r baFA�CÜna�. 8ropnaemaAinasa r paAnaI hAlnae maAinasaka�o �¶ezya ��wq ho �inaPa yaeka� maAinasaLeÜ �A-�ApaÍnao pairZmaka�o inaömta �naAmapaA�naeCÜ. 9hAmaI kae�vaLÜ parmaezvarka�o LÜAigÜÜa saATa ka�AmagÜÜanaeR KaetaALÜAhä hAÏ.

�ina itamaIhä parmaezvarka�A Kaeta jastaq hQ r Gar hQjao parmaezvarka�A ho. 10parmaezvarLeÜ id�ka�A paur§ka�Arkaq��ADaArmaA maqLeÜ ��wÜA isapaAÂ baùFA�LeÜ BaÏ� ��wÜA Garka�ojagÜÜa basaALeÜka�o CÜu. �ähäLeÜ yasaq GarewÜImaAiTa GarbanaA�<dqnana�. tar Pa yaeka� vyai(aáLeÜ ka�sarI banaA�<CÜ/ yasabaAremaA �saLeÜ saocnau paCÜR. 11jagÜÜa basaAiLÜsaika��ka�o CÜ.ka�saqLeÜ �ka�oR jagÜÜa basaAlna saka�nae Cqna. basaAiLÜ saika��ka�o yao jagÜÜa yaezaU Ka�IxwÜ h¦nauh¦nCÜ. 12 yao jagÜÜamaATaI/ ka�saqLeÜsauna/ caA<dI/ �maUlya patTar/ ka�AWÜ/ SyaA�LÜA vaA parALÜLeÜbanaA�na sakaCÜ. 13Pa yaeka� vyai(aáka�o ka�Ama deiKanaeCÜ ika�naBanae yasa idnaæArA naq sapa�Asa<gÜÜa yao deKaA�naeCÜ. yao idna*�AgÜÜaosa<gÜÜa �A�naeCÜ �ina Pa yaeka�ka�o ka�Amaka�o gÜÜau,ÜÜa§tarka�oparKa �AgÜÜaoLeÜ iLÜnaeCÜ. 14 yahI jagÜÜamaAiTa �ByaA�ka�o kau�naqvyai(aáka�o Bavana yaid rhYo Banae/ �saLeÜ yasaka�o inaömta�naAma paA�nae CÜ. 15tar yao Bavana jalyaoÜ Banae/ �saLeÜnaokaÍsaAna Kapnau panae R CÜ. �saLÜA�R bacaA�naeCÜ tar ��AgÜÜaobaAwÜ pau�tkae� BaÏá h¦naeCÜ.

16itamaIhäLeÜ bauJnau paCÜR ika� itamaIhä parmaezvarka�Amaindr hQ. itamaIhäiBa¤a parmaezvarka�o �AtmaALeÜ vaAsagÜÜaCÜR. 17yaid ka�saqLeÜ parmaezvarka�o maindrLÜA�R naxwÜ gÜÜaCÜR

iiiiddddnnnnaaaa yao idna jauna idna Ka�IxwÜ jammaq maAinasahäLÜA�R NyaAya gÜÜanae�A�nau h¦nCÜ.

Banae parmaezvarLeÜ yasa vyai(aáLÜA�R naxwÜ gÜÜanaeRCÜna�. ika�naÀ

222244441111 1111 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 3333ÉÉÉÉ11118888----4444ÉÉÉÉ11117777ika�naBanae parmaezvarka�o maöndr paiva¤a h¦nCÜ. itamaIhä §vayaMparmaezvarka�o maindr hQ.

18ka�saqLeÜ �Apaq�LÜA�R DaoKaA naid�osa. yaid itamaIhämaDyae ka�saqLeÜ yasa saMsaArmaA �ApaU�LÜA�R $aAnaI saMBa�nCÜ BanaemaUKaR ba÷au paCÜR taba maA¤a � saA<i�akaq� $aAnaI banna saka�CÜ.19ika�naÀ ika�naBanae parmaezvar sama»a yao saMsaArka�o $aAnamaUKaRtaA ho. DamaR zaAs¤amaA ya§tao LeÜiKa�ka�o CÜ. "�hA<LeÜ$aAnaI vyai(aáhäLÜA�R itanaIhäkaq� �ApaÍnao caLÜAka�ImaApa�saA�<CÜna�.®* 20DamaRzaAs¤amaA ya§tao paina LeÜiKa�ka�o CÜÉ"parmaezvar $aAnaI vyai(aáka�o ivacaAr bauJdCÜna�. �naLeÜ jaAndCÜna�ika� itanaIhäka�o ivacaAr baeka�Amae ho.®* 21yasaqLeÜ itamaIhäLeÜmaAinasahäka�o gÜÜavaR gÜÜanauR padqRna. ika�naBanae sabaq Taoka�häitamaIhäkaq� h¦na�É 22paAvaLÜ/ �paolLÜosa r kae�pa�AsaÉsaMsaAr/ jaIvana/ m£ yau/ vataRmaAna/ Baivaxya yaI sabaq itamaIhäkaq�h¦na�. 23�ina itamaIhä Ka�IxwÜka�A hQ r Ka�IxwÜ paremazvarka�Ah¦na�.

KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜkkkkaaaa��AAAA PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaahhhhääää

hAmaIbaAre maAinasahäLeÜ kae� saMBa�nau paCÜR BanaeÉ hAmaIKa�IxwÜka�A saevaka�hä hAÏ. parmaezvarka�o gÜÜaopanaIya kau�rAhä

iLÜ�r hAmaILÜA�R ivazvaAsa gÜÜair�ka�o CÜ. 2yaid kau�naqkau�rAka�o inaömta ivazvaAsa gÜÜair�ka�o maAinasaLeÜ PamaA,ÜÜa gÜÜanauRpaCÜR ika� � yao ivazvaAsaka�o yaogya CÜ. 3yaid itamaIhäbaAwqma jaA<icanCÜu Banae maLÜA�R kae�hI Cqna r kau�naq maAnava-�dALÜtaæArAjaA<icanCÜu Banae paina maLÜA�R kae�hI Cqna. ma �Apaq� paina�ApaU�LÜA�R jaA<icdna<. 4maero HdyamaA ivazvaAsa CÜ ika� maqLekau�naq ¤auwÜI gÜÜareka�o Cqna. tar yasaka�o �TaR yao h¦<dqna ika� mainadoRxa CÜu. maLÜA�R jaA<cna ��wq maA¤a CÜna� jao parmaezvarh¦na. 5yasaTaR WÜIka� samaya �iDa maLÜA�R najaA<ca/ PaBauna�AÓaeLÜ samma maLÜA�R paKaR. �hA<LeÜÜ �nDaka�ArmaA Âkae�ka�Akau�rAhämaA Paka�Aza CÜnaeRCÜna�. maAinasahäka�A manamaA Âkae�ka�Akau�rAhä �dAMgÜÜao paAiridnae CÜna.� taba Pa yaeka� maAinasaLeÜparmaezvarbaAwÜ �saLeÜ paA�nau panaeR PazaMsaA paA�naeCÜ.

6dAjau-BaA� iddI-baihnaIhä? maqLeÜ �paolLÜosa r�Apaq�LÜA�R paina itamaIhäka�A �iDa �dAhr,ÜÜaka�o äpamaAdeKaA<�. maqLeÜ yasao gÜÜarÎ ika�naBanae yasabaAwÜ itamaIhäLeÜ

""""��hhhhAAAA< <<<LLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ppppaaaa��ssssaaaaAAAA��<<<<CCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��®®®®ÊÊÊÊ �yyaUba 5É13.

""""ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrr ²²²² bbbbaaaae eeekkkkaaaa��AAAAmmmmaaaae eee hhhhoooo®®®® BajanasaM�ah 94É11.

yasaka�o �TaR kae� ho bauJna saka�nae CÜQ. "LeÜiKa�ka�obaAwÜ

4444

baAihr najaA¬..® taba itamaIhäLeÜ �ka�LÜA�R sauiva§taA r�ka�oRka�o itarska�Ar gÜÜanae R CqnaQ. 7itamaIhä �äBandA�saLÜ CÜQ Banaer ka�saLeÜ BanCÜÀ kae� itamaIhäisata CÜ yaoitamaIhäLÜA�R id��ka�o ho. yasaqLeÜ jaba itamaIhäisataBa�ka�o hreka� Taoka� itamaIhäLÜA�R id��ka�o ho Banae taI�ApaÍnao zai(aáLeÜ �jaeRka�o ja§tao yasaka�o LÜAigÜÜa ika�naGama,f gÜÜadRCÜQÀ

8itamaIhä saMBa�nCÜQ itamaIhäLÜA�R jae caAihnCÜ itamaIhäsampa÷a CÜQ �ina hAmaI ibanaq itamaIhä rAjaA Ba�ka�A CÜQ.ma �AzaA gÜÜaCÜuR itamaIhä saA<�caq rAjaAhä h¦nTyaQ. yasaoBa� hAmaI paina itamaIhäsa<gÜÜaq rAjaA h¦naeTyaAÏ. 9tar maLÜA�Ryastao LÜAgCÜ parmaezvarLeÜ maLÜA�R r �ä PaeirtahäLÜA�Rsabaq BandA paiCÜ paAnauR Ba�ka�o CÜ. maäBaUimamaA m£ yau d,ÜÜfidnauLÜA�R inaiÁta gÜÜair�ka�A maAinasa Baq=� hAmaI CÜAÏ. saArAsaMsaAr devadUta r maAinasahäka�A LÜAigÜÜa hAmaI tamaAzaA jaStaobanaA��ka�A CÜQ=. 10Ka�IxwÜka�A inaima(a hAmaI maUKaR hQ=. taritamaIhä caA<ih saMBa�nCÜQ itamaIhä Ka�IxwÜka�A inaimta KaubaqbauiëmaAnaI CÜQ. hAmaI ka�majaor CÜAÏ/ tar itamaIhä saMBa�nCÜQitamaIhä baiLÜyaA CÜQ. maAinasahä itamaIhäLÜA�R �AdrgÜÜaCÜRna�/ tar hAmaILÜA�R �naAdr gÜÜaCÜRna. 11�ihLeÜ painahAmaILeÜ Pazasta KaAna r ipa�na paA�ka�A CqnaQ= �ina hAm�aAÂgÜÜaA-pa�AwÜA paina Pazasta Cqna. hAmaI ka�ihLeÜ-ka�hI= kau�wÜA�samaeta KaA<dCÜQ=. hAm�aA Gar Cqna. 12ija�nauka�o LÜAigÜÜa hAmaI�ApaÍnaq hAtahäLeÜ ka�WÜor pairZma gÜÜadRCÜAÏ. maAinasahähAmaILÜA�R sarApCÜna� tar hAmaI itanaIhäLÜA�R �AzaIvaARdidnCÜQ=. maAinasahä hAm�ao Kaedo gÜÜaCÜRna� tar hAmaI sahnCQÜ.13maAinasahä hAm�ao baAre inandA gÜÜaCÜRna�/ tar hAmaI �naIhäsa<gÜÜa ima¤ataA BaavaLeÜ baolCÜQ. �ihLeÜsamma maAinasahähAmaILÜA�R saMsaArka�o ka�isa=gÜÜaAr r DartaIka�o maqLÜA jastaosaMBa�nCÜna�.

14itamaIhäLÜA�R LÜAja parosa� Ba÷ae maero manasaAya ho�na.tar itamaIhäLÜA�R �ApaÍnaq pyaAro baALÜka�hä ja§tao saMBa�IsamBaáA�nauLÜA�R ma yaI kau�rAhä LeÜKdqCÜu. 15Ka�IxwÜmaA itam�aodsa hjaAr iza»aka�hä h¦na saka�LÜAna� tar itam�aA DaerqipataAhä h¦�dqnana�. sausamaAcaAr* æArA Ka�IxwÜ yaezaUmaA maitamaIhäka�A ipataA Ba�<. 16yasaqLeÜ itamaIhä paina ma jastaqho¬ BanaI ibantaI gÜÜaCÜu R. 17yasaka�Ar,ÜÜa ma itamaoTaILÜA�R

ssssaaaau uuussssaaaammmmaaaaAAAAccccaaaaAAAArrrr paApaka�o »amaA r parmaezvar isataka�o �nanta baAsaka�oinaömta parmaezvarLeÜ idnauBa�ka�o yaui(aáyau(aá samaAcaAr.

itamaI Ba�ka�omaA paWÜA�<dqCÜu. parmaPaBaumaA �naI maerA pau¤a h¦na�.

1111 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 4444ÉÉÉÉ11118888----6666ÉÉÉÉ3333 222244442222ma itamaoTaILÜA�R maAyaA gÜÜaCÜuR/ �naI ivazvaAsanaIya CÜna�. maKa�IxwÜ yaezaUmaA kau�na Paka�ArLeÜ rheka�o CÜu yao �naLeÜitamaIhäLÜA�R saMBa�A�nae CÜna�. yahI jaIvana maAgÜÜaR ma sabaqWÜA�<häka�A ma,fLÜIhäLÜA�R isaka�A<�CÜu.

18itamaIhämaDyae ka�ita janaA Gama,ÜÜf gÜÜairheka�A hoLÜAna�ika�naBanae itanaIhä samBaánCÜna� ika� ma pae�ir itamaIhäBa�ka�omaA �A�<idna. 19tar ma caA<ih sabaq itamaIhäka�hA<caA<ùfq �A�nae CÜu. parmaPaBauLeÜ caAhe ma �vazyaq �A�naeCÜu.taba ma kae�vaLÜ heidRna ika� yaI Gama,fIhä kae� Banna saka�dorheCÜna� tar ma yao heCÜu R ika� itanaIhä kae� gÜÜanau R saka�dorheCÜna�. 20ika�naika� parmaezvarka�o rAjya kau�rAmaA vya(aágÜÜairdqna/ tar zai(aámaA CÜ. 21itamaIhä kau�na caA<ih caAhnCÜQÉ

ma itamaIhäka�hA< fnfA iLÜ�r �A�nau �TavaAPaema r nam�ataA iLÜ�r �A�nauÀ

mmmmaaaa,,,,ffffLLLLÜÜÜÜIIIImmmmaaaaAAAA nnnnaaaaq qqqiiiittttaaaakkkkaaaa�� ssssaaaammmmaaaaSSSSyyyyaaaaAAAA

itamaIhä maABa� yaQna paApa CÜ Ba÷ae kau�ro maAinasahäLeÜgÜÜadqRCÜna�. vaA§tavamaA yastao �naqitaka�taA ta parmaezvarka�o

baAremaA najaAnnaehämaA paina paA�<dqna. maAinasahä BanCÜna�/ka�saqLeÜ �ApaÍnaq baAbauka�I §vaAsnaILÜA�R paina rAKaeka�o. 2�ina�Baq� paina itamaIhä �ApaÍnao gÜÜavaR naq gÜÜadRCÜQ? itamaIhäLÜA�Rta duÉKa pao LÜAgnau panaeR ho. jauna maAinasaLeÜ ya§tao paApa gÜÜaCÜR yasaLÜA�R ta �ApaÍnao dLÜbaAwÜ �LÜgÜÜa gÜÜanau R panaeR iTayao.3maero zarIr itamaIhäisata Cqna tar �AtmaAmaA ma itamaIhäisataqCÜu. �ina maqLeÜ yasa maAinasaLÜA�R �iDabaAwq NyaAyagÜÜairsakae�ka�o CÜu jasaLeÜ yao yaQna paApa gÜÜareka�o CÜ. ma �ApaU��isata Ba�kaq� ja§tao maqLeÜ �saLÜA�R NyaAya gÜÜarI sakae�ka�o CÜu.4hAmaI hAm�aA PaBau yaezaUka�o naA�<maA �ka�i¤ata ho¬. maero�AtmaALeÜ ma itamaIhäisata h¦naeCÜu r itamaIhäka�o PaBauyaezaUka�o zai(aá itamaIhä isata h¦naeCÜ. 5�ina yasa maAinasaLÜA�RzaqtaAnaka�o hAtamaA sauöµpade¬/ jasamaA ika� yasaka�o paApaIzarIr naxwÜ hosa� r �saka�o �AtmaA caA<ih PaBauka�o idnamaAbacaA�na saika�yaosa�.

6itamaIhäka�o Gama,f rAm�ao saMkae�ta ho�na. "TaorqKamaIrLeÜ* jammaq flLÜA naq KamaIrI banaA�<C® yao jaAnaekaq�CÜQ. 7baAsaI KamaIr inaka�AiLÜ de¬/ taba maA¤a itamaIhä

KKKKaaaammmmaaaaIIIIrrrr yahA< duxwÜ vaA KarAba PaBaAvaka�o �TaRmaA Payau(aá.

taAjaA �A<wÜAka�A flLÜA ba÷aeCÜQ. itamaIhä saA<�aq KamaIr

5555

ibanaAka�o rowÜI hQ. ho/ Ka�IxwÜ jao hAm�aA ina§taArka�o paAWÜoh¦na/ paihlyaq maAir�ka�A iTa�. 8yasaqLeÜ hAmaI inastaArBaojana KaA¬</ tar vaAsaI KamaIr Ba�ka�o rowÜI caA<ihho�na. baAsaI KamaIr paApa r duxka�maRka�o KamaIr ho. tarhAmaI ibanaA KamaIrka�o rowÜI KaA¬<. paiva¤ataA r sa�aA�ka�orowÜI yahI ho.

9maqLeÜ �ApaÍnao pa¤amaA itamaIhäLÜA�R vyaiBacaArka�o saMgÜÜatadeiKa �LÜgÜÜa basnau Banaer LeÜKaeka�o iTa�<. 10tar yasasaMsaArka�A paApaIhäka�A saMgÜÜata nagÜÜanaUR Ba÷ae maero �padezaka�o�TaR ho�na. yasa saMsaArka�A taI maAinasahä yaQna paApagÜÜaCÜRna �TavaA §vaATaIR CÜna� �TavaA �ka�Aka�ARLÜA�R WÜgÜÜCÜna��TavaA maUitaRhä paUjaA gÜÜaCÜRna. yaid itamaIhä itanaIhäbaAwÜ�LÜgÜÜa rhnae ho Banae ta itamaIhäLeÜ yao saMsaAr naq yaAgnaupanaeR CÜ. 11ma yaita naq Ba÷aLÜA�R yao LeÜKdqCÜu ika� kau�naqya§tao maAinasaka�o caA<ih saMgÜÜata nagÜÜanau R jao �ApaU�LÜA�RKa�IxwÜmaA BaA� h¦< BanCÜ tar ÃyaiBacaAr gÜÜaCÜR/ vaA §vaATaIRh¦nCÜ/ vaA maUtaIRka�o paUjaA gÜÜaCÜR/ vaA maAinasaka�o inandA gÜÜaCR/vaA maAtC/ vaA �äLÜA�R WÜgCÜ. yastaA vyai(aása<gÜÜa KaAnaApaina naKaA¬.

12-13taI jao ma,fLÜI baAihrka�A h¦na� itanahäLÜA�RjaA<ica rhnae maero ka�Ama ho�na. itanaIhä ta parmaezvar�Apaq� æArA jaA<icanae CÜna�. tar jao ma,fLÜIka�A BaAgÜÜa h¦na�itanaka�o jaA<ca itamaIhäLeÜ gÜÜanaqR paCÜR. DamaR zaAs¤amaA ya§taoBaina�ka�o CÜÜ/ "duxwÜ maAinasaLÜA�R �ApaÍnao samaUhbaAwÜ �LÜgÜÜagÜÜar.* ®

KKKKaaaa� ��IIIIiiiixxxxwwwwYYYYnnnnaaaahhhhäääämmmmaaaaAAAABBBBaaaa�� NNNNyyyyaaaaAAAAyyyyaaaakkkkaaaa��oooo ssssaaaammmmaaaaSSSSyyyyaaaaAAAA

itamaIhämaA ka�saqka�o ivaroDamaA kae�hI kau�ro Ba� ka�cahrIika�na jaAnCÜQùÀ taI parmaezvarka�A inaömta DamaIR ho�Ünana�.

yasaqLeÜ ka�o NyaAyapaU,ÜÜaR CÜ yasaka�o ina,ÜÜaRya gÜÜanaR ika�na ya§taAmaAinasahäLÜA�R idnCÜQÀ itamaIhäLeÜ LÜAja maAnnau paCÜR. ika�naparmaezvarka�A maAinasaLeÜ itam�ao samasyaAmaA NyaAya gÜÜadqRnaÀ 2kae�itamaIhäLÜA�R TaAhA Cqna parmaezvarka�A maAinasahä saMsaArkaq�NyaAya gÜÜairrheka�ACÜna�À yaid itamaIhäLeÜ saMsaArka�o NyaAyagÜÜadqRCÜQ Banae itamaIhäka�o �Apasaka�o saAnao ka�LÜh ika�naimaLÜA�dqnaQÀ 3itamaIhä jaAndCÜQ BaivaxyamaA hAmaI§vagÜÜaRdUtahäka�o NyaAya gÜÜanaeR CÜQ=. taba hAmaI rAm�arI ya§taA

""""dddduuuuxxxxwwwwÜÜÜÜ ²²²² ��LLLLÜÜÜÜggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr®®®® vyavasTaA 22É21/ 24.

dqinaka� jaIvanaka�A ivaxayaka�A kau�rAhä NyaAya gÜÜanaR saka�CÜAÏ.

6666

222244443333 1111 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 6666ÉÉÉÉ4444----7777ÉÉÉÉ99994yasaTaR NyaAya gÜÜairnau panaeR ya§taA mataBaed Ba� yasaLÜA�Rika�na baAihrka�A maAinasahäka�hA< LqjaAnCÜQÀ ma,fLÜIka�oinaömta itanaIhä ka�ohI paina ho�nana�. 5ma itamaIhäLÜA�RzamaRmaA paAnaR yao BanCÜu. itamaIhäka�A samaUhmaA/ ka�ohI naka�ohI $aAnaI janahä �vazyaq hoLÜAna� jasaLeÜ du� BaA�häka�omaABa�ka�o ka�LÜh NyaAya gÜÜanaR saka�LÜAna�. 6tar �ihLeÜ/ ��wÜABaA� �ka�oR BaA�ka�o ivaäëmaA �dALÜta jaAnCÜ. �Baá yaoBandA KarAba ta itamaIhä yastaA maAinasahäLÜA�R �paILÜgÜÜaCÜQR jao ivazvaAsaIhä ho�na.

7�ka�-�ka�ARka�o iva¨ëmaA maAmaLÜA LÜgÜÜaA�nau sabaq kau�naqPaka�ArLeÜ hAnauR ho. ika�na �Apaq�LÜA�R ¤auwÜIpaU,ÜÜaR h¦na iddqnaQÀbaä ika�na �Apaq� WÜigÜÜadqnaQÀ 8itamaI �Apaq� gÜÜaltaI gÜÜaCQÜR�ina �äLÜA�R WÜgÜCÜQ. �ina yao paina �ApaÍnaq Ka�Ixwka�odAjyaU-BaA�hä maABaá?

9-10�NyaAya gÜÜanae RhäLeÜ parmaezvarka�o rAjya paA�naeCqnana� Ba÷ae kau�rA itamaIhä �vazyaq jaANdCÜQ. �Apaq� Daoka�AnaKaA¬. jasaLeÜ �naqitaka� gÜÜaCÜR/ jasaLeÜ maUitaRpaUjaA gÜÜaCÜR/ jaoyaQna vyaiBacaAr/ jao pauäxagÜÜaAmaI/ samaiLÜÄ�[I gÜÜamana/ jasaLeÜcaorI gÜÜaCÜR/ jao svaATaIR CÜ/ jao maAtCÜ/ jasaLeÜ �ka�ARka�oinandA gÜÜaCÜR r �äLÜA�R WÜgCÜ ya§taAhäÜ parmaezvarka�orAjyaka�o hka�dAr h¦naeCqÜnana�. 11�iGa-�iGa ka�itapaya itamaIhäpaina ya§taq iTayaQ. tar �ba itamaIhä Dao��ka�A CÜQ/ paiva¤abanaA��ka�A CÜQ �ina hAm�aA PaBau Ka�IxwÜka�o naA�<maA �inahAm�aA parmaezvarka�o �AtmaAæArA itamaIhä parmaezvarka�o inAimtaDaAimaRka� banaA��ka�A CÜQ.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo mmmmaaaaiiiihhhhmmmmaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo iiiinnnnaaaaöööömmmmttttaaaa zzzzaaaarrrrIIIIrrrrkkkkaaaa��oooo ��ppppaaaayyyyaaaaooooggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa12"ma kae�hI paina gÜÜanaR saka��CÜu.® tar sabaq Taoka� rAm�ao

Cqnana�. "ma kae�hI paina gÜÜanauR §vatan¤a CÜu.® tar ma kau�naqLÜA�R�ApaÍnao maAiLÜka� h¦na idnae CqÜna. 13"Baojana paewÜka�o inaömtaho r paewÜ Baojanaka�o inaömta ho.® yao iWÜka� ho. tarparmaezvarLeÜ taI duvaqLÜA�R zaexa paAnaeRCÜna�. zarIr yaQna �parADaka�oinaömta ho�na. zarIr PaBauka�o inaömta ho r PaBau zarIrka�Ainaöµta h¦na�. 14parmaezvarLeÜ �ApaÍnao zai(aáLeÜ PaBau yaezaULÜA�Rm£ yaubaAwÜ �WÜA�. parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R paina m£ yaubaAwÜ�WÜA�nae CÜna�. 15itamaIhäka�o zarIrhä Ka�IxwÜka�A �MgÜÜahäh¦na� yao kau�ro itamaIhäLÜA�R TaAhA CÜ. yasaqLeÜ maqLeÜKa�IxwÜka�A �MgÜÜahäLÜA�R kau�naq vaezyaAka�o �MgÜÜaisata �ka�banaA�nau LÜAnau h¦dÏna. 16zaAs¤amaA LeÜiKa�ka�o CÜÉ "taI

du�janaA maAinasahä �ka� jaI� ba÷aeCÜ.®* yasaqLeÜ itamaIhäLeÜbauJnau paCÜR vaezyaAisata yaQna sambanDa rAKnae maAinasa vaezyaAkaq�zarIrisata �ka� ba÷aeCÜ. 17tar jao PaBauisata jaoiùfnCÜ yaomaAinasa �AtmaAmaA PaBau isataq �ka� bandCÜ.

18yasaqka�Ar,ÜÜa yaQna paApa deiKa �LÜgÜÜa rhQ. maAinasaLeÜ�ä jauna saukaq� �parADa gÜÜarosa� yao zarIrdeiKa baAihrh¦<dCÜ tar �saLeÜ gÜÜareka�o yaQna �parADa �ApaÍnaq zarIrka�oiva¨ë h¦naeCÜ. 19itamaILeÜ bauJnau paCÜR ika� itam�ao zarIrpaiva¤a �AtmaAka�o maMidr ho. paiva¤a �AtmaA itamaIiBa¤a CÜ.parmaezvarbaAwÜ itamaILeÜ yao paiva¤a �AtmaA paA�ka�A CÜQ.yasaka�Ar,ÜÜa itamaI �ApaÍnao maAiLÜka� ho�naQ. 20parmaezvaræArAmaoLÜ itarer itamaI ika�ina�ka�A CÜQ. yasaqLeÜ �ApaÍnao zarIræArAparmaezvarka�o saµmaAna gÜÜar.

iiiivvvvaaaavvvvaaaaAAAAhhhhkkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaaxxxxaaaayyyyaaaammmmaaaaAAAA

�ba itamaIhäLeÜ maLÜA�R LeÜKaeka�A kau�rAhäka�o ivaxayamaAma cacaAR gÜÜadRCÜu. LÜognae maAinasaLeÜ ivavaAh nagÜÜareka�o

�saLÜ ho. 2tar yaQna �parADaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ/ Pa yaeka�pau¨xaka�o �ApaÍnao patnaI h¦nau paCÜR �ina Pa yaeka� êaIka�o�ApaÍnao paita h¦nau paCÜR. 3paitaLeÜ �ApaÍnaI patnaILÜA�R sabaTaoka�häÜ id�osa jauna ��wÜI patnaILeÜ paA�nau paCÜR rpatnaILeÜ paina �ApaÍnaA paitaLÜA�R sabakau�rA de�osa�/ jauna ��wÜApaitaLeÜ paA�nau paCÜR. 4�ApaÍnao zarIrmaAiTa patnaIka�o kau�naq�iDaka�Ar rh<dqna. �saka�o zarIrmaAiTa �saka�o paitaka�o�iDaka�Ar rhnCÜ. �ina �ApaÍnao zarIrmaaiTa paitaka�o kau�naq�iDaka�Ar rh<dqna. �saka�o zarIrmaAiTa �saka�o patnaIka�o�iDaka�Ar rhnCÜ. 5�ka�Aka�ARka�o zarIrLÜA�R �§vaIka�Ar nagÜÜar.tar itamaIhä duvaq kae�hI samayaka�o inaömta yaQna-sambanDabaAwÜ�LÜgÜÜa basna sahmata hQ. itamaIhäLeÜ PaATaRnaAka�o LÜAigÜÜayasao gÜÜanauR saka�CÜAÏ �ina taba pae�ir �ka� saATa ho¬. yasaogÜÜaremaA zaqtaAnaLeÜ itam�ao ka�majaorIæArA �Aka�xaR,ÜÜa gÜÜarA�nasa(aqána. 6kae�hI samayaka�o inaömta �LÜgÜÜa rhnau Banaer ma�naumaitaka�o äpamaA BandqCÜu. yasaLÜA�R �A$aA namaAna. 7ma tacaAhnCÜu sabaq ma jastaq ho¬na� tar Pa yaeka� maAinasaLeÜparmaezvarbaAwÜ �ApaÍnao inaömta vardAna paA�ka�o CÜ. �ka�janaALeÜ �ka� ika�isamaka�o vardAna paA�ka�o CÜ Banae �ka�ARLeÜ�kaq�R ika�isamaka�o.

8�ba ivavaAh nagÜÜareka�AhäLÜA�R r ivaDavaAhäLÜA�R ma

""""ttttaaaaIIII dddduuuu��jjjjaaaannnnaaaaAAAA ²²²² bbbbaaaa÷÷÷÷aaaae eeeCCCCÜÜÜÜ®®®® �tpai(a 2É24.

BanCÜuÉ �naIhäLÜA�R ma ja§taq �ka�LÜo basnau rAm�ao ho. 9tar

7777

1111 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 7777ÉÉÉÉ11110000----33331111 222244444444�naIhäLeÜ �ApaU�LÜA�R vazamaA rAKna sakaÍdqnana� Banae/ivavaAh gÜÜaäna�. yaQna-��CALeÜ jalnau BaNdA ivavaAh gÜÜanau R�saLÜ ho.

10�ba ma ivavaAh gÜÜanaeRhäLÜA�R yao �A$aA idnCÜu. yao�A$aA mabaAwÜ ho�na/ yao PaBaubaAwÜ ho. patnaILeÜ �ApaÍnaApaitaLÜA�R naCÜoùfosa� 11tar CÜoiùfhALÜI Banae paina �saLeÜ pae�irivahe nagÜÜarosa. ika� ta � �ApaÍnaq paitasa<gÜÜa pae�ir imaLÜosa�.paitaLeÜ paina �ApaÍnaI patnaILÜA�R na yaAgÜÜaosa�.

12�ä sabaqLÜA�R ma yao BanCÜu. yaI kau�rAhä maBandqCÜu/ PaBaubaAwÜ ho�naÜ. Ka�IxwÜmaA �ka� BaA�ka�o ya§taIpatnaI h¦na saka�CeÜ jao Ka�IxwÜ ivazvaAsaI ho�na. yaid ya§taIpatnaI �isata basna rAjaI CeÜ Banae �saLeÜ yasaLÜA�Rna yaAgÜÜaosa�. 13�ina Ka�IxwÜmaA �ka� s¤aIka�o �ivazvaAsaILÜogÜÜnae h¦na saka�CÜÜ. tar yaid yao �isata basna rAjaI CÜBanae �saLeÜ paina yasaLÜA�R na yaAgÜÜaosa�. 14�ka� �ivazvaAsaIpaita ivazvaAsaI patnaIæArA paiva¤a bandCÜ. �ina �ivazvaAsaIpatnaI paina ivazvaAsaI paitaæArA paiva¤a bandCeÜ. yasao nah¦<doho ta itamaIhäka�A CÜorA-CÜorI �zauë h¦nae iTa�. tar�ihLeÜ �naIhä paiva¤a CÜna�.

15tar ivazvaAsa nagÜÜanaeRLeÜ tyaAgÜÜna Kaojae/ �saLÜA�R tyasaogÜÜanaR de¬. yasao Ba�ka�o Ka,fmaA Ka�IxwÜmaA BaA� vaAbaihnaI banDanamaA rhqdq<nana�. 16parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R zaAö�tamayajaIvanaka�o inaömta baoLÜA�ka�A CÜna�. patnaIhä/ itamaIhäLeÜ naq�A-�ApaÍnaA paitaLÜA�R bacaA�na saka�QLÜA; r paitahä/itamaIhäLeÜ naq �A-�ApaÍnaA patnaILÜA�R bacaA�na saka�QLÜA.paiCÜ kae� h¦nae ho itamaIhä �ihLeÜ jaAndqnaQ.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ BBBBaaaannnnaaaae eee jjjjaaaa§§§§ttttaaaaq qqq bbbbaaaaAAAA< <<<ccccaaaa17jae jastao saukaq� Ba� paina jauna �vasTaAmaA parmaezvarLeÜ

�saLÜA�R baoLÜA�ka�o samayamaA � yao �ina jauna �vasTaAmaA�saLÜA�R �ihLeÜ parmaezvarLeÜ rAKaeka�A CÜna� �sarInaq Pa yaeka�vyai(aá baA<cnau paCÜR. yahI inayama ho jao ma sabaqma,fLÜIhäLÜA�R idnCÜu. 18yaid kau�naq maAinasa baoLÜA�dApaihlyaqbaAwÜ KatanaA* Ba�ka�o iTayao Banae �saLeÜ �ApaÍnaopairvataRna gÜÜanau R padqRna. yaid KatanaA nagÜÜair�ka�o maAinasa

KKKKaaaattttaaaannnnaaaaAAAA yao Pa yaeka� yahàdI baALÜka�ka�o gÜÜairnTayao. parmaezvarLeÜ�b�aAhAmaisata gÜÜareka�o saMBa�QtaAka�o inazaAnaI maAinanTyao. :�tpai(a18É9-24ò.

baoLÜA�yao Banae �saLeÜ KatanaA gÜÜairrhnau padqRna. 19maAinasa

KatanaA gÜÜair�ka�o CÜ ika� Cqna yao kau�naq mauKya kau�ro ho�na.KaAsa kau�ro ta parmaezvarka�o �A$aAka�o paALÜna gÜÜanauR ho.20Pa yaeka� maAinasa yahI �vasTaAmaA basaosa� jauna �vasTaAmaA�saLÜA�R parmaezvarbaAwÜ baoLÜA�yao. 21parmaezvarLeÜ itamaILÜA�RbaoLÜA�<dA itamaI ka�maArA iTayaQ Banae yasaka�o parvaAh nagÜÜar.tar itamaI mau(aá h¦na saka�CÜQ Banae itamaILÜA�R id�ka�omaQka�Aka�o PayaogÜÜa gÜÜar. 22parmaezvarLeÜ baoLÜA�<dA kau�naqmaAinasa ka�maArA iTayao Banae � PaBaumaA mau(aá h¦nCÜ �ina �PaBauka�o h¦nCÜ. �sarI naq parmaezvarLeÜ baoLÜA�<dA yaid �mau(aá iTayao Banae � Ka�IxwÜmao ka�maArA hunCÜ. 23itamaIhämaUlya cauka�A�r ika�ina�ka�Ahä hQ. yasaqLeÜ maAinasaka�Aka�maArA h¦nCÜQ. 24dAjau-BaA� iddI-baihnaIhä ho? �baparmaezvarisataka�o nayaA< jaIvanamaA/ itamaIhä parmaezvaræArAbaoLÜA�<dA jauna �vasTaAmaA iTayaQ tyahI �vasa§TaAmaA rhnaupaCÜR.

iiiivvvvaaaavvvvaaaaAAAAhhhh bbbbaaaaAAAArrrre eeekkkkaaaa��oooo PPPPaaaazzzznnnnaaaahhhhääää25�ba ma �ivavaAihtahäka�o ivaxayamaA LeÜKCÜu. yasa

baAre maLÜA�R PaBaubaAwÜ �A$aA Cqna taTaAipa ma �ApaÍnao ivacaArpaoKCÜu. maLÜA�R ivazvaAsa gÜÜanaR saka�CÜQ ika�na ika� PaBauLeÜmaLÜA�R dyaA gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ. 26 yao duÉKaka�o GaùfI ho.yasaqLeÜ ma saoåcCÜu itamaIhä jauna �vasTaAmaA CÜQ yahI�vasTaAmaA basnau rAm�ao ho. 27itamaIhäka�o patnaI CÜ Banae�baAwÜ �LÜgÜÜa h¦nae caexwÜA nagÜÜar. yaid itam�ao ivavaAh ivacCeÜdBa�ka�o Ba�/ paunaivaRvaAh pai·Ü� naLÜAgÜÜa. itamaIhä �ivavaAihtaBa� patnaI Kaojnae caexwÜA tapaR naLÜAgÜÜa. 28tar itamaILeÜivavaAh gÜÜare tyao kau�naq paApa ho�na. �ina ka�Nya kae�wÜILeÜivavaAh gÜÜaCÜR Banaee yao paApa ho�na. tar ivavaAh gÜÜanaeRhäLeÜjaIvanamaA duÉKaq paA�<CÜna� �ina ma cahAnCÜu ika� itamaIhätyastao ka�iWÜnaA�RhäbaAwÜ mau(aá rhQ.

29dAjau-BaA� iddI-baihnaIhä ho? maero Ba÷auka�o taAtpayaRÉhAm�ao LÜAigÜÜa samaya CÜowÜo CÜ. jasa-jasaka�o patnaIhä CÜna�/patnaI nah¦naehä BaÏá basa. 30jao duÉiKata CÜna� itanaIhäduÉKa napaA�ka�o ja§taq basaUna�. jao hixaRta CÜna� itanaIhä hxaRnaBa�ka�o ja§taq basaUna�. jasaLeÜ ijanaIsa-pa¤ahä ika�naeka�A CÜna�itanaIhä kae�hI naBa�ka�o ja§taq basaUna�. 31jao saAMsaAirka�va§tau vyavahAr gÜÜaCÜRna�/ itanaIhä taI va§tauhämaA caAsao naBa�BaÏá gÜÜarI basauna. itamaIhä yasarI naq basnau paCÜR ika�na ika�yao saMsaAr/ jauna �vasTaAmaA �ihLeÜ CÜ/ caA<ùfq ibataer jaAnaeCÜ.

222244445555 1111 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 7777ÉÉÉÉ33332222----8888ÉÉÉÉ999932itamaIhä icantaAbaAwÜ mau(aá ho¬ Ba÷ae ma caAhnCÜu.

�ka� �ivavaAihta maAinasa PaBauka�o ka�AmamaA paU,ÜÜaRäpaLeÜ magnarhnCÜ. �saka�o �dezya naq PaBauLÜA�R KauzaI taulyaA�nau ho.33tar ivavaAihta maAinasa saAMsaAirka� va§tausaMgÜÜa sambaönDatah¦nCÜ. �saka�o LÜ»ya �ApaÍnaI §vaAsnaILÜA�R KauzaI paAnau Rh¦nCÜ. 34�saka�o DyaAna du�vawÜA LÜ»ya itar CÜuiwÜnCÜ. ��wÜI�ivavaAihta s¤aI �TavaA ��wÜI ka�nyaA PaBauka�o sambanDamaAvya§ta rhnCeÜ. � �Apanao sampaU,ÜÜa R zarIr r �AtmaAPaBauLÜA�R �paR,ÜÜa gÜÜanaR caAhnCeÜ. tar ivavaAihtaA s¤aI saAMsaAirka�kau�rAhämaq sambaönData rhnCeÜ. �saka�o PaATaimaka� ka�(aRvya�ApaÍnao paitaLÜA�R KauzaI paAnauR rhnCÜ. 35itamaIhäkaq� BaLA�Rka�oinaömta ma yaI kau�rAhä gÜÜadqRCÜu. maqLeÜ itamaIhäLÜA�R inayana¤a,ÜÜagÜÜanaR Kaojaeka�o ho�na. tar itamaIhä WÜIka� FMgÜÜaLeÜ baA<cnasaka� Banae ma caAhnCÜu. �ina �ApaÍnaA samaya �äkau�rAhäitarbaAwÜ mau(aá gÜÜarA�R paU,ÜÜaRtayaA PaBaumaA LÜgÜÜaA�ka�o manaparA<�CÜu.

36ivavaAhka�o �maer Filka�na LÜAgÜÜaeka�I �ApaÍnaI ka�NyaAPaita maqLeÜ WÜIka� gÜÜareka�o Cqna< BanaI ka�saqLeÜ saoåcna saka�LÜA rivavaAh gÜÜairidnaq paCÜR Ba÷ae samJa saka�LÜA. yasa �vasTaAmaA�saLeÜ jae caAhnCÜ gÜÜarosa�. itanaIhäLÜA�R ivavaAh gÜÜanaRid�yaosa�. yao paApa ho�na. 37tar ka�ohI ya§tao baiLÜyaomanaka�o paina h¦na saka�LÜA r saAÎcLÜA ivavaAhka�o kau�naq�Avazyaka�taA Cqna/ � paina �ApaÍnao �cCÜAmaA §vataMn¤aq CÜ.yaid yasa maAinasaLeÜ �ApaÍnaI ka�NyaALÜA�R �ivavaAihta rAKnaeinaÁya gÜÜareka�o CÜ Banae �saLeÜ WÜIka� gÜÜadqRCÜ. 38�TaARta�jasaLeÜ �ApaÍnao ka�NyaAka�o ivavaAh gÜÜaCÜR �saLeÜ rAm�ao gÜÜaCÜR. rjasaLeÜ �ApaÍnao ka�NyaAka�o ivavaAh gÜÜairiddqna �saLeÜ �Baq�rm�ao gÜÜaCÜR.*

ppppaaaadddd 33336666----33338888 �ka�oR saMBaAvya �nauvaAd h¦nCÜÉ "ka�saqLeÜ saocnasaka�CÜ ika� ��wÜI ka�nyaA Paita �saLeÜ �NyaAya gÜÜairrheka�oCÜ/ jaosa<gÜÜa �saka�o magÜÜanaI Ba�sakae�ka�o CÜ/ yao kae�wÜIka�o �maer painaFlka�<dqCÜ/ r �saLeÜ paina ivahe gÜÜanaR caAhAnCÜ Banae/ �saLeÜ ivahegÜÜarosa�/ yao paApa ho�na. 37ka�ohI �ka�oRLeÜ yastao �Avazyaka�namaAnLÜA. � �ApaÍnao HdyamaA æùF CÜ �ina inaözcata rhnCÜ ika��saLeÜ jae caAhnCÜ � tyao jaAndCÜ. �saLeÜ �ApaÍnao HdyamaAinazcaya gÜÜareka�o CÜ ika� �saka�I magÜÜanaI Ba�ka�I kae�wÜIka�o kau�maArI vaLÜA�R� sammaAna gÜÜanaR caAhnCÜ. �saLeÜ WIka� ka�Ama gÜÜanaeRCÜ. 38yasaTaRjasaLeÜ �ApaÍnao magÜÜanaI Ba�ka�I kae�wÜI ivahe gÜÜaCÜR/ �saLeÜ WIka�gÜÜaCÜR.�ina jao vyai(aáLeÜ �saLÜA�R ivahe gÜÜadqRna �saLeÜ Baána rAm�aogÜÜaCÜR.®

39jabasamma paita jaIivata rhnCÜ �saka�I s¤aI banDanamaArhnCeÜ. tar paita marYo Banae/ yasa s¤aILeÜ �ApaU�LeÜäcaA�ka�o maAinasa isata ivavaAh gÜÜanaR saka�CeÜ. tar �saLeÜPaBaumaA ivavaAh gÜÜanauR paCÜR. 40yaid � tyahI �vasTaAmaA basae�Ba� sauKaI rhnae iTa�R. yao ma jastao ivacaAr gÜÜaCÜRu �inama paða�A ivazvaAsa gÜÜaCÜRu ika� parmaezvarka�o �AtmaA mamaACÜ.

mmmmaaaaU UUUiiiittttaaaaR RRRmmmmaaaaAAAA ccccaaaaù ùùùFFFFAAAA��kkkkaaaa��AAAA KKKKaaaaAAAAnnnnaaaaAAAA bbbbaaaaAAAArrrre eee

�ba maUtaIRmaA baiLÜ caùFA��ka�A pazauhäka�o maAsauka�oivaxayamaA ma LeKCÜu. hAmaI jaAndCÜQ ika� "hAmaI

sabaqmaA $aAnaCÜ® "$aAna®-LeÜ itamaIhäLÜA�R Gama,fI taulyaA�<CÜ/tar PaemaLeÜ �ä ivaka�isata h¦na sahAyataA gÜÜaCÜR. 2jasaLeÜkae�hI jaAndCÜu Ba÷ae saMBa�nCÜ �saLeÜ jaA÷au panaeR KaAsa kae�hIkau�ro jaAnaeka�o h¦<dqna. 3tar parmaezvarLÜA�R Paema gÜÜanaeR maAinasaparmaezvarLeÜÜ icanCna�.

4yasaTaR maUitaRmaA baiLÜ caùFA�ka�o maAsau KaAna idnaeivaxayamaAÉ hAmaI jaAndCÜQ=/ saMsaArmaA maUitaR vaAstavamaA kae�hIho�na. �ina hAmaI jaAndCÜQ= parmaezvar �ka� CÜna�. 5Daerqva§tauhä CÜna� ika� maAinasahäLeÜ duvaq svagÜÜaRmaA r p£TvaImaAdevataAhä BanCÜna�. yasaka�o kau�naq mahtva Cqna�/ tarvaAstaivaka�taA caA<ih yao CÜ maAinasahä Daeerq vastauhäLÜA�RdevataAhä r maAiLÜka�hä maAnCÜna�. 6tar hAm�aA inaimta ta��wq parmaezvar CÜna�. �naI hAm�aA ipataA h¦na�. �ina �naqbaAwÜPa yaeka� caIja �Ayao r hAmaI �naqka�A inaimta CÜQ=. �ina PaBaupaina �kaq�janaA CÜna� �naI yaezaU Ka�Ixw h¦na�. yaezaUka�o tapaR�baAwqPa yaeka� kau�rA �bjaA�yao �ina hAmaImaA jaIvana �hA<baAwqÜ CÜ.

7tar sabaqLeÜ yao satya jaAndqnana�. Daerq samaya �iGabaAwÜka�ita maAinasahäLeÜ maUitaR paUjaA gÜÜaTaeR. �Q itanaIhä yasamaAcaùFA�ka�o maAsau KaAnCÜna�/ itanaIhä tyasa maUitaRLÜA�R caùFA�ka�omaAsau jastao samBaánCÜna�. itanaIhä �Apaq� inaizcata Cqnana�ika� yao maAsau KaAnau �icata ho �TavaA ho�na. yasaTaR jabaitanaIhä KaAnCÜna� �Apaq�LÜA�R doxaI samBaánCÜna�. 8tar KaAnaekau�rALeÜ hAmaILÜA�R parmaezvarka�o najaIka�maA lyaA�<dqna. yaidhAmaILeÜ KaAnau �§vaIka�Ar gÜÜarYQ Banae hAmaI va(aRmaAna jastaoCÜAÏ tyasa BandA inamna starka�o h¦<dqnaQ �ina KaA<dq hAm�aoösTaita jastao CÜ tyasa BandA �saLÜ h¦nae ho�na.

9tar �ApaÍnao §vataM¤ataAka�o KyaALÜ rAKa. taAika� itam�ao§vatan¤ataALeÜ gÜÜadAR taI ka�majaor ivazvaAsa Ba�ka�A maAinasahä

8888

1111 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 8888ÉÉÉÉ11110000----9999ÉÉÉÉ22222222 222244446666paApamaA napaäna. 10itamaIisata bauië CÜ yasaTaR maUitaRka�omaöndrmaA basnau �ina KaAnau itamaILÜA�R svatan¤a LÜAgÜÜCÜ.duvaRLÜ ivazvaAsa Ba�ka�A kau�naq maAinasaLeÜ itamaILÜA�R tyahA<KaA<dq gÜÜareka�o deKna saka�CÜ/ yasaTaR �saLÜA�R maUitaRmaA caùFA�ka�AmaAsau KaAnau �tsaAh h¦nCÜ/ ya´aipa vaAstavamaA �saLeÜ yaoBaULÜ ka�Ama samBaánCÜ. 11yasaqLeÜ tyao dubaRLÜ ivazvaAsaBa�ka�o BaA�/ jasaka�o LÜAigÜÜa Ka�IxwÜ mare/ naxwÜ h¦naeCÜka�Ar,ÜÜa itam�ao $aAnaLeÜ gÜÜadAR. 12jaba itamaI itam�ao Ka�IxwÜmaABa�ka�A dAjau-BaA� taTaA iddI baihnaIhäka�o ivaroDamaAyastao paApa gÜÜadRCÜQ itanaIhäka�o ivavaeka�maA caowÜ paurYA�naeCÜQ �ina Ka�IxwÜka�o ivaäë itamaI paApa gÜÜanaeRCÜQ. 13yasaqLeÜyaid KaAnaA KvaA�LeÜ maero BaA�LÜA�R paApamaA taAnCÜ Banae mapae�ir ka�ihlyaq maAsau KaAnae CqÜna taAika� ma maero BaA�LÜA�RpaApa gÜÜarA�nae CqÜna.

ma §vataM¤a CÜu? ma �ka�janaA Paeirta h¦<. maqLeÜ hAm�aA PaBauyaezaULÜA�R deKaeka�o CÜu. itamaIhä PaBaumaA maero ka�Amaka�o

pa�LÜ hQ. 2�äLeÜ maLÜA�R ��wÜA Paeirtaka�o äpamaA §vaIka�ArnagÜÜaLÜARna tar itamaIhäLeÜ maLÜA�R �ka�janaA Paeirtaka�o äpamaA§vaIka�Ar gÜÜanae RCÜQ. ma �ka�janaA Paeirta h¦< Ba÷ae PaBaumaAsa yaka�o maero PamaA,ÜÜa itamaIhä naq hQ.

3ka�saq-ka�saqLeÜ maero �iDaka�Arka�o ivaxayamaA Pazna gÜÜaCÜRna.itanaIhäka�o inaimta maero javaAba yahI h¦nCÜÉ 4KaAnae ripa�nae hAm�ao �iDaka�Ar CÜ. Cqna rÀ 5yaA¤aA gÜÜadAR patnaI jaoivazvaAsaI CÜ saATamaA iLÜ�r ihMùf�nae hAm�ao �iDaka�Ar CÜ.Cqna rÀ �ä Paeirtahä/ PaBaumaA BaA�hä r kae�pa�AsasabaqLeÜ yasao gÜÜaCÜRna�. 6tar kae� ba,ÜÜAaRbaAsa r maqLeÜ maA¤a�ApaÍnao jaIivaka�Aka�o inaiµta ka�Ama gÜÜanaqR paCÜRÀ 7�ApaÍnao KacaR�Apaq� Barer saenaAmaA ka�Ama gÜÜanaeR kau�naq isapaAhI CÜÀ ka�ohIyastao hoLÜA jasaLeÜ �gÜÜauMrka�o KaetaI LÜgÜÜaA�r ��wÜA painapa�LÜ naKaAnaeÀ ka�ohI gÜÜaoWÜALÜo hoLÜA jasaLeÜ BaeùfAka�o duDaipa�<dqnaÀ

8yaI saba kau�rAhä maAnava ivacaAr maA¤a h¦naÀ kae�parmaezvarka�o inayamaLeÜ paina yasaq BandqnaÀ 9maozaAka�oinayamamaA LeÜiKa�ka�o CÜÉ "dA<�R gÜÜanae R gÜÜaoäka�o mauKamaAmaohLÜA naLÜgÜÜaA¬ r yasaLÜA�R �÷a KaAnabaAwÜ naroka�.®*kae� parmaezvarka�A gÜÜaoähämaA maA¤a caAsao CÜÀ 10ho�na/vaAstavamaA parmaezvar hAm�aq baAre baoldq iTa�. ho/ DamaR

""""ddddAAAA��<<<< ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaae eeeR RRR ²²²² nnnnaaaarrrrooookkkkaaaa��®®®® vyavasTaA 25É4.

zaAs¤a hAm�aq LÜAigÜÜa LeÜiKa�ka�o ho/ "jaotdA r dA<�R gÜÜadAR

9999

KaetaIvaALÜALeÜ kae�hI �÷a paA�nae �AzaA gÜÜaCÜR.® 11hAmaILeÜitamaIhämaA �Aötmaka� iba¬ CÜreka�ACÜQÀ yasaTaR yaid hAmaILeÜitamaIhäbaAwÜ kae�hI BaQitaka� caIjaka�o �AzaA gÜÜadAR yao�iDaka� h¦nCÜ rÀ 12jaba itamaIhäbaAwÜ sahAyataA paA�na�äLeÜ �iDaka�Ar PayaogÜÜa gÜÜaCÜRna� Banae kae� hAmaI yao BandA�iDaka� �iDaka�Ar Kaojna sa(aqánaQÀ tar hAmaI �iDaka�ArmaAgÜÜdqnaQ=. hAmaI sabaq caIja sahna gÜÜaCÜQR taAika� Ka�IxwÜka�osausamaAcaAr paALÜna gÜÜanaR ka�ohI paina ivaroDaI nahosa�. 13kae�itamaIhä jaAndqnaQ maindrmaA saevaA gÜÜanaeRLeÜ maindrbaAwÜq KaAnaApaA<�CÜna�À kae� itamaIhä jaAndqnaQ vaedImaA BaewÜI caùFA�naehäLeÜBaewÜIka�o BaAgÜÜa paA�<CÜna�À 14sausamaAcaAr PacaAr gÜÜanaeRhäLÜA�Rpaina ya§taq ho. sausamaAcaArka�A PacaArka�häLeÜ PacaAr ka�maRbaAwq�ApaÍnao jaIvana inavaARh gÜÜanauR paCÜR BanaI �A$aA idnau Bayao.

15tar yao ka�AmabaAwÜ maqLeÜ kau�naq �iDaka�Ar �payaogÜÜagÜÜareka�o CqÜna. r maqLeÜ yasabaAwÜ kae�hI paA�nae ka�oizaza painagÜÜairrheka�o CqÜna. itamaIhäLÜA�R yao LeÜKnae maero �¶ezyaho�na. ka�saqLÜA�R maero gÜÜavaR kae�vaLÜ ir(ao BaA<ùfA PamaA,ÜÜa gÜÜanaeRmaQka�A idnau BandA ta ma manaR mana parA�<CÜu. 16masausamaAcaAr PacaAr gÜÜaCÜuR tar PacaAr maero gÜÜavaRka�o �ADaArho�na. yao ta maero ka�(aRvya naq ho maqLeÜ gÜÜanaqR paCÜR. maeroLÜAigÜÜa duÉKaka�o kau�ro ho yaid maqLeÜ sausamaAcaAr PacaAr gÜÜairnaBanae. 17yaid maqLeÜ �ApaÍnaq KauzaILeÜ sausamaAcaAr PacaAr gÜÜarÎBanae ma kae�hI �naAma paA�nau saka�CÜu. tar maero kau�naq cayanaCqna. maqLeÜ sausamaAcaAr PacaAr gÜÜanaqR pareka�o CÜ. jaba mamaAiTayao ka�Ama sauimpa��ka�o CÜ/ ma maero ka�Ama gÜÜairrheka�o CÜu.18yastao h¦naALeÜ ma kae� �naAma paA�<CÜu rÀ maero �naAma tayahI hoÉ ivanaA maUlya sausamaAcaAr PacaAr gÜÜanau R. yasarIsausamaAcaAr PacaArmaA jao �iDaka�Ar id�nCÜ kau�naq paina ma�payaogÜÜa gÜÜaidRna.

19ma §vataM¤a CÜu. ma ka�saqka�o ho�na. tar jaita saka�dosamBava CÜ �iDaka� maAinasaLÜA�R bacaA�naLÜA�R sahAyataA gÜÜanauRmaqLeÜ �ApaU�LÜA�R sabaqka�o dAsa banaA�ka�o CÜu. 20yahàdIhäLÜA�RbacaA�na yahàdIhäka�A inaimta mA yahàdI ja§taq Ba�<. ma�Apaq� kau�naq inayamaka�o �DaInamaA CÜqna. tar inayamaka�o�DaInamaA basaeka�A maAinasahäka�o LÜAigÜÜa itamaIhäLÜA�R bacaA�nauma paina �ka�janaA inayamaka�o �DaInamaA basnae maAinasa ja§taqBa�id�<. 21taI jao inayamaka�o �DaInamaA CqÜnana itanaIhäLÜA�RbacaA�nau ma paina inayamaka�o �DaInamaA naBa�ka�o jastao Ba�<.vaAstavamaA parmaezvarka�o inayamabaAwÜ ma §vatan¤a CqÜna. maKa�IxwÜka�o inayamaka�o �DaInamaA CÜu. 22ka�majaor maAinasahäka�o

222244447777 1111 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 9999ÉÉÉÉ22223333----11110000ÉÉÉÉ22222222LÜAigÜÜa ma ka�majaorq Ba�id�< jasamaA ika� ma itanaIhäLÜA�RsahAyataA gÜÜanauR sakaU�<. ma sabaq ika�isamaka�A maAinasahäka�oinaömta sabaq Taoka� Ba�ka�o CÜu taAika� kau�naq na kau�naq tarhLeÜmaAinasaLÜA�R bacaA�nau sakau�<. 23sausamaAcaArkaq� ka�Ar,ÜÜaLeÜ mayaI saba caIja gÜÜaCuÜ R taAika� sausamaAcaArka�o �Aizaxa-maAsahBaAgÜÜaI ba÷asaka<U�.

24itamaIhä sabaqLeÜ jaAndCÜQ/ dQùfmaA Daerq janaA dugÜÜauCÜRna�tar paur§ka�Ar caA<ih KaAiLÜ �ka�janaALeÜ paA�<CÜ. yasaTaR yasarI dugÜÜaur taAika� itamaILeÜ paur§ka�ar ijatna saka�. 25KaeLÜmaABaAgÜÜa iLÜnae sabaqLeÜ ka�WÜor �nauzaAsanaka�o paALÜnaA gÜÜanauR paCÜR.paurska�ArÜ ijataU< Banaer naq itanaIhä yasao gÜÜaCÜRna�. yao maALÜAkae�hI ka�AL Üsaµma maA¤a KapdCÜ. tar hAmaILeÜ paA�ka�opaurska�ArÜ sadAka�ALÜLÜA�R h¦<dCÜ. 26yasaqLeÜ ma kau�naq inaiÁtawÜuÄ�[o Ba�ka�o maAnCeÜ ja§taq dugÜÜauCÜu R. mauðae�baAjaLeÜ ja§taq makae�hI caIjaLÜA�R mauùfka�yaA�<CÜu-hAvaALÜA�R ho�na. 27inayan¤a,ÜÜaka�oLÜAigÜÜa ma �ApaÍnaq zarIrLÜA�R ka�WÜor vyavahAr gÜÜaCÜuR. maqLeÜyasao gÜÜareka�o Ka,fmaA �ä maAinasahä maABa� PacaAr gÜÜarepaiCÜ ma �Apaq� parmaezvarbaAwÜ itar§k£�ta h¦nae CqÜna.

yyyyaaaahhhh¦¦¦¦ddddIIIIhhhhääää jjjjaaaa§§§§ttttaaaaq qqq nnnnaaaahhhhoooo¬¬¬¬

dAjau-BaA� iddI-baihnaIhä/ hAm�aA pauKaARhämaAiTakae� iba yao yao itamaIhäLeÜ jaAna Ba÷ae ma caAhnCÜu.

itanaIhä sabaq baAdLÜ mauina iTa�/ �ina taI sabaq samau�Ba�r ihMùf�Tae. 2itanaIhä sabaqLeÜ baAdLÜ r samau�maA maozaAmaAbai¹taöSmata iTa�. 3itanaIhä sabaqLeÜ �kaq� ika�isamaka�o�Aötmaka� KaAnaA KaA�. 4�ina itanaIhä sabaqLeÜ �kaq�ika�isamaka�o �Aötmaka� paeya ipa�. itanaIhäLeÜ yasa �Aötmaka�pahrAbaAwÜ ipa� jauna �naIhäsa<gÜÜaq iTayao. yao pahrA Ka�IxwÜh¦nau h¦nTyao. 5itanaIhämaDyae Daerq janaAisata parmaezvar saMtauxwÜh¦nau Ba�na. itanaIhä maäBaUimamaA maAir�.

6yaI kau�rAhä/ jao GaweÜka�A iTa� hAm�ao LÜAigÜÜa �dAhr,ÜÜaBayao. yaI �dAhr,ÜÜahäLeÜ hAmaILÜA�R itanaIhäLeÜ gÜÜare jastaoKarAba saocnaubaAwÜ roka�nau paCÜR. 7itanaIhämaA ka�ohI maAinasahäLeÜjastao maUitaR paUjaA nagÜÜar. zaAs¤amaA yao LeÜiKa�kaq� CÜÉ"maAinasahä KaAnaALÜA�R r ipa�naLÜA�R basae. �ina naAcnaLÜA�R�WeÜ.®* 8taI ka�itapayaLeÜ ja§tao hAmaI yaQna �parADaInagÜÜarQM. itanaIhä maDyae �kaq� idnamaA tae�Rsa hjaAr mare.

""""mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääää ²²²² LLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ��WWWWeeeeÜÜÜÜ®®®® PasTaAna 32É6.

9jasarI itanaIhä maDyae ka�saqLeÜ PaBauka�o parI»aA iLÜ�ka�A

11110000

iTa� �Q saA<pahäæArA maAir�/ hAmaILeÜ yasarI parI»aA iLÜnauh¦dq<na. 10�ina itanaIhä maDyae ka�itaLeÜ gÜÜare ja§tao gÜÜana�gÜÜana�paina nagÜÜar �ina itanaIhä saMhArka�taAR §vagÜÜaRdUtaæArA maAir�.

11itanaIhäLÜA�R jae jaita �A�parYo/ taI �dAhr,ÜÜahäh¦na. �ina hAm�aq caetaAvanaIka�o inaöµta taI LeÜiKa�ka�A iTa�.hAmaI yastao samayamaA baA<icarheka�ACÜQ=/ taI sabaq ivagÜÜata�itahAsahä �nta Ba�sakae�ka�A CÜna�. 12yasaqLeÜ yao jaodiHLÜosaMgÜÜa �iBanCÜu BanaI saocCÜ yao hoizayaArI saATa�iBayaosa taAika� � LÜùf�na naparosa�. 13hAmaImaA paina�ämaA jastaq PaLÜoBanahä CÜ. tar itamaILeÜ parmaezvarmaAiTaBarozaA rAKna saka�CÜQ. �hA<LeÜ itamaILeÜ sahnau saka�nae BaNdAbaùFtaA parI»aA iLÜnau idnae Cqnana�. jaba itamaI PaLÜoiBata h¦nCÜQparmaezvarLeÜ itamaILÜA�R yao parI»aAbaAwÜ baA<cnaLÜA�R painasahAyataA gÜÜanaeRCÜna�. taba itamaI yao sahna samaTaR h¦naeCÜQ.

14yasaka�Ar,ÜÜa/ maerA iPaya ima¤ahä ho/ maUitaR-paUjaAdeiKawÜAùFA basa. 15itamaIhä bauiëmaAna CÜQ BanaI ma yao kau�rAgÜÜadqRCÜu; ma kae� BandqCÜu itamaIhä �Apaq� jaA<ca. 16�Aizaxaka�oka�caQrA* jasaka�o LÜAigÜÜa hAmaI parmaezvarLÜA�R DaNyavaAdcaùFA�<CÜAÏ/ yasaka�o �TaR Ka�IxwÜka�o rgÜÜataka�o �Mza-�ah,ÜÜaho. ho�na rÀ �ina rowÜI/ jauna hAmaI BaA<jdCÜQ=/ Ka�IxwÜkaq�zarIrka�o �Mza-�ah,ÜÜa ho. ho�na rÀ 17 yahA< ��wq rowÜICÜ. �ina hAmaI Daerq janaA CÜQ=. tar yahI ��wÜA rowÜIbaAwÜhAmaI BaAgÜÜa gÜÜaCQÜR. yasaqLeÜ hAmaI KaAsamaA ��wq zarIr hQ=.

18�êaA�LÜka�A maAinasahäka�o baAremaA saoca. itanaIhäbaiLÜ KaAnCÜna� �ina vaedImaA BaAgÜÜa iLÜnCÜna�. KaA<dqnana� rÀ19maero mataLÜba yao ho�na ika� maUitaRmaA caùFA��ka�o maAsau�ä saADaAr,ÜÜa maAsau BandA �Baá dAmaI ho. �ina masaimBaáidna ika� yao maUitaR paina saAGaAr,ÜÜa maUitaR BandA kau�naqdAmaI maUitaR ho. 20tar ma yasaLÜA�R kae� BanCÜu BanaeÉmaAinasaLeÜ baiLÜ caùFA�CÜna� yao zaqtaAnaLÜA�R caùFA�ka�o ho/parmaezvarLÜA�R ho�na. r itamaIhä zaqtaAnaisata kau�naq kau�rAka�oBaAgÜÜaIdAr bana Ba÷ae ma caAh÷a. 21itamaIhä zaqtaAnaka�oka�caQrAbaAwÜ r PaBauka�o ka�caQrAbaAwÜ paina ipa�dq gÜÜareka�o h¦na�.itamaIhäLeÜ PaBauka�o weÜbaLÜmaA r zaqtaAnaka�o weÜbaLÜmaA painaKaAdq< gÜÜareka�o h¦nau sakaÍdqnaQ. 22kae� itamaI PaBauLÜA�R irsa�WÜA�nau cahAnCÜQÀ hAmaI �hA< BandA baiLÜyaA CÜQ rÀ CqÜnaQ.

��iiiizzzzaaaaxxxxaaaakkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��ccccaaaaQQQQrrrrAAAA dAKarsaka�o pyaALÜA jasaka�o inaöµta Ka�I§taAnahäparmaezvarLÜA�R DaNyavaAd caùFA�<dCÜna� r PaBauka�o BaojamaA ipa�<dCÜna�.

1111 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 11110000ÉÉÉÉ22223333----11111111ÉÉÉÉ11117777 222244448888��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo §§§§vvvvaaaattttaaaaM MMM¤¤¤¤aaaattttaaaaAAAA ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo mmmmaaaaiiiihhhhmmmmaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo LLLLÜÜÜÜAAAAiiiiggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa LLLLÜÜÜÜggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAA¬¬¬¬23"sabaq kau�rAmaA �naumaita CÜ.® tar sabaq kau�rA hAm�ao

inaömta rAm�ao Cqna�. "sabaq kau�rAmaA �naumaita CÜ.® tar jammaqkau�rAhäLeÜ sabaqLÜA�R baiLÜyao banaA�<dqna. 24itam�ao �ApaÍnaomaA¤a ka�Ama gÜÜanaeR ka�oizaza nagÜÜar. �ä maAinasaka�o LÜAigÜÜaBaLÜo h¦naeka�AmamaA paina ka�oizaza gÜÜanauR paCÜR.

25maAsau doka�AnamaA baecna rAiKa�ka�o kau�naq paina maAsauKaA¬. maAsau baAre KaAnau �icata CÜ ika� Cqna Bannae PaünagÜÜar. 26itamaILeÜ yao KaAna saka�CÜQ "ika�na ika� yao DartaIr yasaka�o hr caIja PaBaukaq� ho.®*

27yaid kau�naq ivazvaAsa nagÜÜanaeR maAinasaLeÜ itamaILÜA�R �isataBaojana gÜÜanaR baoLÜA�LÜA �ina itamaI jaAna caAhnCQ Banaeitam�ao �iDaöltar jae rAiKanCÜ KaA¬. KaAnau �icata CÜ�TavaA Cqna Ba÷ae Paü nagÜÜar. 28tar ka�saqLeÜ " yao maAsau tamaUitaRmaA baiLÜ pao caùFA��ka�o iTayao® BanaeCÜ Banae yaonaKaA¬/ jauna maAinasaLeÜ itamaILÜA�R BaNyao ika� yao maAsaumaUitaRmaA caùFA��ka�o iTayao �saka�o inaimta �ina taI maAinasahäka�oinaömta jasaLeÜ yastao maAsau KaAnau �nauicata maAnCÜna�.29itamaILeÜ naq yao �nauicata WÜAnaQLÜA Ba÷ae maLÜA�R LÜAgdqna.tar �äLeÜ yao �nauicata ho BanaI WÜAnna saka�CÜÜ. yahI��wÜA ka�Ar,ÜÜaLeÜ ma yao maAsau KaA<idna. �ka�oR maAinasaka�osaocaA�Rka�o �ADaArmaA ma maero svatan¤ataALÜA�R ivacaAr gÜÜanaRidMidna. 30yaid ma ka]�ta$ataApaUvaRka� Baojana KaA<dCÜu/ ma ika�nakae�hI caIjaka�o LÜAigÜÜa parmaezvarLÜA�R DaNyavaAd idMdAka�wÜu�ALÜoicata h¦nauÀ

31yasa ka�Ar,ÜÜa itamaIhä KaA¬/ ipa¬/ jae saukaq� gÜÜar/tar yao parmaezvarka�o maihmaAka�o LÜAigÜÜa gÜÜar. 32 yasaPaka�ArLeÜ kau�naq ka�Ama nagÜÜar jasaLeÜ �äka�o ivacaArmaA caowÜpaurYA�nau saka�CÜÉ jastaq yahàdIhä/ �aIka�hä �TavaAparmaezvarka�o ma,ÜÜfLÜI. 33ma yasaq gÜÜaCÜu R. ma hreka�LÜA�RhrtarhLeÜ KauzaI paAnaR KaojCÜu. maqLeÜ ka�ihlyaq paina �ApaU�LÜA�RmaA¤a LÜABa gÜÜarA�nae kau�naq ka�Ama gÜÜanaeR ka�oizaza gÜÜareka�o CqÜna.ma DaerqBaNdA Daerq maAinasaka�o BaLÜA�R gÜÜanae R kau�rAhäka�oka�oizaza gÜÜaCÜu R jasamaA ika� maqLeÜ itanaIhäLÜA�R bacaA�nausakau<�.

maero �dAhr,ÜÜa iLÜnae caexwÜA gÜÜar jastao ma Ka�IxwÜka�o�dAhr,ÜÜa iLÜnCÜu.

""""iiiikkkkaaaa��nnnnaaaa iiiikkkkaaaa�� ²²²² PPPPaaaaBBBBaaaa u uuukkkkaaaa q qqq�� hhhhoooo®®®® BajanasaM�ah 24É1; 50É12;89É11.

11111111

mmmmaaaaAAAAiiiiLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��kkkkaaaa��oooo ��DDDDaaaaIIIInnnnaaaammmmaaaaAAAA hhhh¦¦¦¦nnnnaaaau uuu2ma itamaIhäka�o PazaMsaA gÜÜadRCÜu ka�Ar,ÜÜa itamaIhäLeÜ sabaq

kau�rAmaA maLÜA�R samBa�nCÜQ �ina maqLeÜ id�ka�o iza»aALÜA�RitamaIhäLeÜ WÜIka�sa<gÜÜa paALÜnaA gÜÜadRCÜQ. 3ma caAhnCÜu ika�itamaIhäLeÜ yao paina jaAina rAKaÉ Pa yaeka� maAinasaka�o izarKa�IxwÜ h¦nauh¦nCÜ. �ina s¤aIka�o izar pau¨xa ho. r Ka�IxwÜka�oizar parmaezvar h¦na�. 4hreka� pau¨xa jasaLeÜ izarLÜA�R CÜopaer�gÜÜamavaA,ÜÜaI gÜÜadRCÜ vaA PaATaRnaA gÜÜadRCÜ �saLeÜ izarLÜA�R�naAdr gÜÜadRCÜ. 5tar hreka� s¤aI jasaLeÜ PaATaRnaA vaA�gÜÜamavaA,ÜÜaI gÜÜadRCeÜ �saLeÜ �ApaÍnao izar FAka�nau paCÜR. yaid�saka�o izar CÜoipa�na Banae �saLeÜ �ApaÍnao izarLÜA�R�naAdr gÜÜareka�I h¦nCÜ. taba � izar KaQreka�I êaI jastaqh¦nCeÜ. 6kau�naq êaILeÜ �ApaÍnao izar CÜoöpdna Banae/ taba yao�saLeÜ jammaq kae�za ka�AweÜka�o jastaq CÜ. tar jaba ka�paALÜka�AwÜ�nau vaA izar KaQrnau ��wÜI s¤aIka�o LÜAigÜÜa zamaRka�o kau�rAh¦nCÜ yasaqLeÜ �saLeÜ �ApaÍnao izar CÜopnau paCÜR. 7pau¨xaLeÜ�ApaÍnao izar FAkaÍnau padqRna. ika�naÀ � parmaezvarka�o Paitaäpaho � parmaezvaka�o maihmaA ho. tar maihLÜA pau¨xaka�omaihmaA ho. 8pau¨xa s¤aIdeiKa �A�ka�o ho�na/ tar s¤aIpau xadeiKa �A�ka�o ho. 9�ina pauu xa s¤aIka�oLÜAigÜÜa baina�ka�oho�na tar s¤aI pau¨xaka�o LÜAigÜÜa baina�ka�I ho. 10r yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜ �DaInataAka�o icanh svaäpa s¤aILeÜ �ApaÍnaoizar kae�hI caIjaLeÜ CÜopaeka�I h¦naupaCÜR. §vagÜÜaRdUtahäka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ�saLeÜ yasao gÜÜanauR padRCÜ.

11taTaAipa PaBaumaA s¤aI pau¨xaka�o LÜAigÜÜa mah vapaU,ÜÜaR CÜ rpau¨xa êaIka�o LÜAigÜÜa mah vapaU,ÜÜaR CÜÜ. 12yao saA<cao ho ika�s¤aI pau¨xa deiKa �A�ka�I ho tar pau¨xa paina s¤aIbaAwÜjanmaeka�o ho. vaAstaAvamaA sabaq kau�ro parmaezvarbaAwq �A�<dCÜ.13yao �Apaq� ina,ÜÜaRya gÜÜarÉ kae� s¤aILeÜ �ApaÍnao izar naFAka�IPaATaRnaA gÜÜanauR WÜIka� hoLÜAÀ 14LÜAmao kae�za rAKnau pau¨xaka�oinaömta zamaRka�o kau�ro ho Ba÷ae kau�ro Pak£�ita DairLeÜhAmaILÜA�R isaka�A�<CÜna�. 15tar LÜAmao kae�za h¦nau s¤aIka�oinaömta saµmaAnaka�o kau�ro h¦nCÜ. s¤aILÜA�R �ApaÍnao izarFAka�naLÜA�R LÜAmao kae�za id��ka�o CÜ. 16yasa ivaxayamaAka�ohI vyai(aá �Baq� bahsa gÜÜanaR KaojCÜna�. hAmaI rparmaezvarka�A ma,fLÜIhäka�o yastao vyavahAr Cqna.

PPPPaaaaBBBBaaaau uuukkkkaaaa��oooo BBBBaaaaoooojjjjaaaa17�ba yaI ivaxayahämaA ma itamaIhäLÜA�R BanCÜu/

itamaIhäka�o PazaMsaA gÜÜaidRna<. itamaIhäka�A saBaALeÜ sahAyataA

222244449999 1111 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 11111111ÉÉÉÉ11118888----11112222ÉÉÉÉ11111111BandA itamaIhäLÜA�R Kaita naq gÜÜaCÜR. 18paihLÜo kau�ro ta/ masaundqCÜu ika� ma,fLÜImaA jaba itamaIhä BaeLÜA h¦<dCÜQ itamaIhäbaA<iùfnCÜQ. �ina kae�hI �MzamaA ma yasa kau�rALÜA�R pa yaA�<CÜu.19itamaIhäka�o baIcamaA pa�AwÜo �A�nau �Avazyaka� CÜ/ yasaLeÜ itamaIhä maDyae ka�o caA<ih vaA§taivaka� ivazvaAsaI hobauBaáA�idnC. 20jaba itamaIhä sabaq �ka�¤a h¦nCÜQ itamaIhäLeÜvaAstamaA PaBauka�o Baoja* KaA�rheka�A h¦<dqnaQ. 21ika�naÀika�naBanae jaba itamaIhä KaAnCÜQ ��wÜALeÜ �ka�ARLÜA�R napaKaIRKaAnCÜQ. ka�itaLeÜ �iLÜka�ita paina KaAnaq vaA ipa�naq napaA�Rka�ita caA<ih wÜ÷a Ba�saka�CÜna�. 22itamaIhä �ApaÍnaq GarmaAKaAna �ina ipa�na saka�CÜQ? ya§tao LÜAgÜCÜ/ itamaIhä saAÎcCÜQika� parmaezvarka�o ma,fLÜI mah vahIna C. jao gÜÜarIba CÜitanaLÜA�R itamaIhä zamaRmaA paAdRCÜQ. ma kae� BanaU <À maitamaIhäka�o PazaMsaA gÜÜaidRna.

23itamaIhäLÜA�R ma yahI iza»aA idMdqCÜu jauna maqLeÜPaBaubaAwÜ paA�<É yao rAta jaba yaezaULÜA�R za¤au sama»a id�yao/�hAM<LeÜ rowÜI iLÜnauBayao. 24r yasaka�o inaömta DanyavaAdidnauBayao. �ina �hA<LeÜ rowÜI cyaAtnauBayao r BannauBayao/ "yaomaero zarIr ho/ yao itamaIhäka�o LÜAigÜÜa ho. maLÜA�RsamBaádA yasao gÜÜar.® 25�sarI naq �naIhäLeÜ KaA�paiCÜyaezaULeÜ dAKarsaka�o ka�caQrA iLÜnauBayao. yaezaULeÜ BannauBayao/"yao dAKarsa parmaezvarbaAwÜ �ApaÍnaA maAinasaLÜA�R nayaA< ka�rArhoÜ. yao nayaA< ka�rAr maero rgÜÜataisata zauä h¦<dCÜ. jaihLeÜpaina itamaIhä yao ipa�<CÜQ maero samBaánaAmaA gÜÜanaeR gÜÜar. yasaqgÜÜanau R. 26jaba-jaba itamaIhä yao rowÜI KaA<dCÜQ r yaoka�caQrAbaAwÜ ipa�<dCÜQ �hA< na�A�ÓaeLÜ PaBauka�o m£ yauka�oGaoxa,ÜÜaA gÜÜanauR.

27 yasaqka�Ar,ÜÜa ka�saq �yaogya rIitaLeÜ rowÜI KaAnCÜ vaAka�caQrAbaawÜ ipa�M<CÜ Banae/ �saLeÜ PaBauka�o zarIr r rgÜÜataka�oinaömta paApa gÜÜaCÜR. 28hreka�LeÜ rowÜI KaAna r ka�caQrA ipa�na�iGa �ApaÍnao �dya jaA<cnau paCR. 29yaid ka�saqLeÜ yaoPaBauka�o zarIr ho Ba÷ae naicanaI rowÜI KaAyao r ka�caQrAbaAwÜipayao Banae �saka�o KvaA�R r ipayaA�RLeÜÜ �Apaq�maA NyaAyaka�oLÜAigÜÜa ivavaecanaA inamtyaA�CÜ. 30 yasaq ka�Ar,ÜÜaLeÜ itamaIhäka�AsamaAjamaA Daerq janaA rogÜÜaI �Q ka�majaorIhä CÜna�. r ka�itamarer gÜÜa�. 31tar hAmaILeÜ �Apaq�LÜA�R WÜIka�isata jaA<cyaAÏBanae parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R jaA<cnau h¦<dqna. 32tar jaba

PPPPaaaaBBBBaaaau uuukkkkaaaa��oooo BBBBaaaaoooojjjjaaaa yaezaULeÜ �ApaÍnaA izaxyahäLÜA�R �ApaÍnao saMBa�naAka�oinaömta KaAna LÜA�nauBa�ka�o ivazaexa Baoja. henaeRsa� LÜàka�A 22É14É20.

PaBauLeÜ hAmaILÜA�R jaA<cnau h¦nCÜ �hA<LeÜ sahI maAgÜÜaR PadzaRnaka�o

LÜAigÜÜa hAmaILÜA�R �nauzaAisata gÜÜarA�nau h¦nCÜ taAika� yaosaMsaArka�A �ä maAinasahä sarh. itamaIhäLÜA�R d,ÜÜfnahosa BanaI �hA<LeÜ yasao gÜÜanauR h¦nCÜ.

33yasaqLeÜ maerA dAjau-BaA�/ iddI-baAihnaIhä ho/ jabaitamaIhä KaAnauka�o inaömta BaeLÜA h¦nCÜQ �ka�A-�ka�ARLÜA�RpaKaR. 34ka�ohI Baoka�A�ka�o CÜ Banae �ApaÍnaq Garmaq KaA�osa�.yasaq gÜÜar jasamaA ika� itamaIhäka�o jamaGawÜLeÜ itamaIhämaAiTanaq parmaezvarka�o d,ÜÜf nainamtyaA�osa��. �ä kau�rAhä baArekae� ka�sao gÜÜanauR yao ma jaba �A�<CÜu r Ba÷aeCÜu.

ppppaaaaiiiivvvvaaaa¤¤¤¤aaaa ��AAAAttttmmmmaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo ��ppppaaaahhhhAAAArrrrhhhhääää

dAjau-BaA� iddI-baihnaIhä/ �ba ma caAhnCÜu ika�itamaIhäLeÜ �Aötmaka� �pahArhä baAre jaAna.

2itamaIhäLeÜ ivazvaAsaI ba÷a �iGa �ApaU�LeÜ ivagÜÜata jaIvanaka�osaMBa�naA gÜÜar. itamaIhä kae�hI rhSyamaya zai(aá itar iKacaI�rjaIvanahIna maUitaR paUjna LÜAgÜÜaeka�A iTayaQ. 3ma itamaIhäLÜA�RBanCÜu ka�saqLeÜ parmaezvarka�o �AtmaA ivanaA baolnae CqÜna/ "yaezaUZAipata ho¬na® �ina ka�saqLeÜ paina paiva¤a �AtmaAka�osahAyataA ibanaA "yaezaU PaBau h¦na® Ba÷a sakaÍdqna.

4�Aötmaka� �pahArhä TairTairka�A h¦nCÜna� tar taI sabaq��wq �AtmaAbaAwÜ h¦nCÜ. 5saevaA gÜÜanaeR ivaiBa÷a tairka�AhäCÜna�. sabaq taI �paAyahä ��wqÜ �hI PaBaubaAwÜ ho. 6�inaparmaezvarLeÜ maAnava jaAitamaA gÜÜanaeR ka�Amaka�A �paAyahä painaDaerq CÜna�/ tar yaI sabaq �paAyahä ��wq parmaezvarbaAwÜ h¦na�.Pa yaeka� kau�ro gÜÜanaR parmaezvarLeÜ hAmaI sabaqmaA ka�Ama gÜÜanauRh¦nCÜ. 7Pa yaeka�maA �AtmaAka�o �pahAr deKna saika�nCÜ.�AtmaALeÜ sabaqka�o BaLÜoka�o inaömta �pahAr idnCÜ. 8�AtmaALeÜ�ka� vyai(aáLÜA�R $aAnaI kau�rA gÜÜanae R �pahAr idnCÜ. �ina yahI �AtmaALeÜ �ka�oRLÜA�R bauiëmaAnaI kau�rA gÜÜanaeR �pahAridnCÜ. 9 yahI �AtmaALeÜ ka�saqLÜA�R ivazvaAsa idLÜA�<CÜ.�ina yahI �ka� �AtmaALeÜ �ä ka�saqLÜA�R rogÜÜa inaka�o paAnaeR�pahAr idnCÜ. 10 yahI �AtmaALeÜ ��wÜALÜA�R camatka�ArdeKaA�nae zai(aá idnCÜ �ina �ka�ARLÜA�R �gÜÜamavaA,ÜÜaI gÜÜanaeRzai(aá/ �kaq�RLÜA�R zauë r �zauë �AtmaA Kau·Ü�YA�na saka�naezai(aá idnCÜ. yahI �AtmaALeÜ naq ��wÜALÜA�R ivaiBa÷a BaAxaAbaolnae vardAna idnCÜ r ka�ohI �ka�RALÜA�R taI BaAxaAhä�nauvaAd gÜÜanaeR vardAna idnCÜ. 11��wq �AtmaA/ �ina yahI�AtmaALeÜ yaI saba Taoka� gÜÜaCÜR. Pa yaeka�LÜA�R kae� idnau panaeR yao �AtmaALeÜ naq ina,ÜÜaRya gÜÜaCÜR.

11112222

1111 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 11112222ÉÉÉÉ11112222----11113333ÉÉÉÉ7777 222255550000KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo zzzzaaaarrrrIIIIrrrr

12maAinasaka�o zarIr ��wq maA¤a ho tar yasaka�A �naeka��MgÜÜahä h¦nCÜna�. ho/ zarIrka�A Daerq �MgÜÜahä CÜna�/ tar taIsaba �MgÜÜahäLeÜ ��wq zarIr banaA�<CÜna�. Ka�IxwÜ paina ya§taqh¦nauh¦nCÜÉ 13hAmaIhämaA ka�ita yahàdIhä CÜAÏ r ka�ita�-yahàdIhä CÜQ. hAmaIhämaA ka�ita ka�maArAhä CÜQ= rka�ita mau(aá CÜQ=. tar hAmaI sabaq ��wq zarIr bainanaubaöptaösmata Ba�ka�A CÜAÏ. hAmaI sabaqLeÜ yahI ��wq �AtmaApaA�ka�A CÜAÏ.

14maAinasaka�o zarIr ��wÜA �MgÜÜaLeÜ maA¤a baina�ka�o h¦<dqnatar Daerq �MgÜÜahä h¦nCÜna�. 15Kau·Ü�ALeÜ Bannau saka�LÜA/ "mahAta ho�na yasaka�Ar,ÜÜa ma zarIrka�o ho�na.® tar yasaoBandqmaA/ Kau·Ü�ALÜA�R Banna sa(aáqna/ yao zarIrka�o �ka� �MgÜÜaho�na. 16ka�AnaLeÜ Bannau saka�LÜA/ "ma �A<KaA ho�na.yasaka�Ar,ÜÜa ma zarIrka�o ho�na.® tar yasao BandqmaA ka�AnaLÜA�RBanna saika=�dqna/ ka�Ana zarIrka�o ho�na. 17yaid jammaq zarIr��wÜA �A<Kao h¦<do ho tA zarIrLeÜ ka�sarI saunnae iTayao.yaid jaµmaq zarIr ��wÜA ka�Ana h¦<do ho taA zarIrLeÜ ka�sarIsaunnae iTayaoÀ 18-19yaid zarIrka�o Pa yaeka� �MgÜÜa ��wÜq maA¤ah¦<do ho ta yahA< zarIrq h¦nae iTa�na. tar saA<�aq parmaezvarLeÜzarIrmaA �ApaU�LeÜ caAhe jastaq gÜÜarI taI �MgÜÜahäLÜA�RrAiKaidnau Bayao. �hA<LeÜ Pa yaeka� �MgÜÜaLÜA�R �ApaÍnao WÜA<�maArAKnau Bayao. 20�ihLeÜ yao jauna �vasTaAmaA CÜÜ �MgÜÜahäDaerq CÜna� tar zarIr ��wq CÜ.

21�A<KaALeÜ hAtaLÜA�R Banna sakaÍdqna. "maLÜA�R itam�aoKaA<cao Cqna® �ina wÜA�<ka�oLeÜ Kau·Ü�AhäLÜA�R "maLÜA�R itam�aoKaA<cao Cqna® Ba÷a sakaÍdqna. 22ho�na. zarIrka�A taI �MgÜÜahäjasaLÜA�R hAmaI duvaRLÜ samBaánCÜAÏ vaAstavamaA itanaIhä Kaubaqmah vapaU,ÜÜaR h¦nCÜna�. 23�ina zarIrka�A taucCÜ WÜAina�ka�A taI�MgÜÜahäLÜA�R Kaubaq bacaA�nCÜ. �ina zarIrka�A jauna �MgÜÜahäLÜA�RhAmaI Âka�A�na caAhnCÜQ itanaLÜA�R hAmaI ivazaexa DyaAnaidMdCÜQ=. 24hAm�aA zarIrka�A �Ba� saundr �MgÜÜahäLÜA�R Daerqivazaexa DyaAna id�nCÜ. tar parmaezvarLeÜ zarIrka�o yasarIgÜÜaWÜna gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ ika� �hA<LeÜ taI sammaAna naBa�ka�A�MgÜÜahäLÜA�R �Baá Daerq sammaAna idnau Ba�ka�o CÜ. 25hAm�aozarIrka�o BaAgÜÜa BaAgÜÜa naCÜui·Ü�yaosa� BanaI parmaezvarLeÜ yasaogÜÜanauR Ba�ka�o ho. ivaiBa÷a �MgÜÜahäLeÜ �Apa§tamaA �sarI naqDyaAna idnae gÜÜaäna�. parmaezvar yahI caAhAnau h¦nCÜ. 26zarIrka�okau�naq �ka� �MgÜÜaLeÜ duÉKa paAyao Banae sampaU,ÜÜaR zarIrLeÜ duÉKapaA�<CÜ. �TavaA yaid hAm�ao zarIrka�o ��wÜA �MgÜÜaLeÜ sammaAna

paA� �ä jaµmaq �MgÜÜahäLeÜ paina samaAna äpaLeÜ saµmaAinataba÷ae CÜna�.

27itamaIhä jaµmaq saAmaUihka� äpaLeÜ Ka�IxwÜka�o �ka�zarIr hQ. itamaIhä Pa yaeka� zarIrka�A �MgÜÜa hQ. 28�inama,fLÜImaA/ parma ezvarLe Ü Pa e irtahäLÜA� R paihLÜo/�gÜÜamava(aáAhäLÜA�R doêao r iza»aka�häLÜA�R taeêao sTaAnaidnau Ba�ka�o CÜ. yasapaiCÜ parmaezvarLeÜ camatka�ArhägÜÜanae RhäLÜA�R/ rogÜÜa inaka�o paAnae R vardAna paA�ka�AhäLÜA�R/madd gÜÜanaRsaka�naehäLÜA�R/ �gÜÜa uvaA� gÜÜanaR saka�nae »amataABa�ka�AhäLÜA�R �ina ivaiBa÷a Tairka�A BaAxaA baolnae vardAnapaA�ka�AhäLÜA�R sTaAna idnau Ba�ka�o CÜ. 29sabaq maAinasaPaeirtahä ho�nana�. sabaq �gÜÜamava(aáAhä ho�nana�/ sabaqiza»aka�hä ho�nana�. camatka�Ar sabaqLeÜ gÜÜanaR saka�dqnana�.30rogÜÜa inaka�o paAnaeR vardAna sabaqLeÜ paA�ka�A Cqnana�. sabaqLeÜivaiBa÷a Tairka�o BaAxaA baolna sa(aáqnana�. sabaqLeÜ taI BaAxaAhä�lTaA�<dqnana�. 31tar itamaIhäLeÜ �AtmaAka�o �Baq� WÜULÜovardAna iLÜnau caAheka�o h¦naupaCÜR.

PPPPaaaae eeemmmmaaaa ssssaaaavvvvaaaaooooR RRR((((aaaammmmaaaa ��ppppaaaahhhhAAAArrrr hhhhoooo

�ina �ba ma sabaq BandA mah vapaU,ÜÜaR maAgÜÜaR bataA�nae CÜu.maAinasahäka�A r svagÜÜaRdUtahäka�A ivaiBanna BaAxaAhäma baolna sakau�<LÜA. tar maisata Paema naq Cqna Banae ma

KaAiLÜ ��wÜA wÜf[wÜfe[ GaMwÜI vaA JyaAma� JyaAmae JyaAmwÜA maA¤ah¦<. 2maisata �gÜÜamavaA,ÜÜaI gÜÜanaR saka�nae vardAna hoLÜA. maparmaezvarka�o jaµmaq rhsya bauBaU<�LÜA r hreka� kau�ro jaAnau<LÜA/�ina maisata yaita WÜULÜo ivazvaAsa hoLÜA ika� ma pahAùfhäpaina hlLÜA�na sakaU<�LÜA. tar yaitaka�o zai(aá mamaA �AijaRtah¦ <dA paina yaid mamaA Paema naBa� ma kae�hI h¦�<na.3maAinasahäLÜA�R KauvaA�na �ApaU�isata Ba�ka�o saba kau�CÜidna sakaU<�LÜA r �ApaÍnao zarIr samaeta �Ah¦itaka�o äpamaAjaLÜA�na sakau<�LÜA. tar yaid maisata Paema Cqna Banae ma kae�hIpaA�<idna.

4Paema DaqyaR ho/ Paema dyaA ho/ PaemaLeÜ �RxyaAR gÜÜadqRna yasaLeÜGama,fI gÜÜadqRna. 5Paema ¨Kao h¦<dqna/ Paema §vaATaIR h¦<dqna rPaema saijaLq irsaAhA bandqna. PaemaLeÜ �ApaÍnao ivaäëgÜÜair�ka�o KarAbaIka�o ihsaAba rArÃdqna. 6Paema KarAbamaAKauzaI h¦M<dqna tar Paema sa yaisata �Anaindta h¦nCÜ. 7PaemaLeÜsabaq kau�rA DaqyaRpaUvaRka� sahnCÜ. PaemaLeÜ sa<Daq ivazvaAsa gÜÜaCÜR/sa<Daq �AzaA gÜÜaCÜR r yao dirLÜo �iBanCÜ.

11113333

222255551111 1111 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 11113333ÉÉÉÉ8888----11114444ÉÉÉÉ222200008Paema ka�ihlyaq isaiëMdqna. �gÜÜamavaA,ÜÜaIhä wÜu<igÜÜanCÜna�.

BaAxaAhä baÜolnae �pahAr samaApta h¦nCÜ/ $aAnaka�A �pahArsamaApta h¦nCÜ. 9yaI kau�rAhä isaiënCÜna�/ ika�naBanae hAmaImaABa�ka�o $aAna r yaI �gÜÜamavaA,ÜÜaIhä paU,ÜÜaR CÜqnana�. 10tarjaba Daerq paU,ÜÜaRtaA �A�<CÜ taba taI �paU,ÜÜaRtaAka�o �n ya h¦naeCÜ.11jaba ma baALÜka� iTa�</ ma baALÜka� jastaq baoLeÜ</ baALÜka�jastaq saocae</ baALÜka�LeÜ ja§taq yaojanaAhä banaA�<M. jaba ma��wÜA maAinasa banaÎ/ maqLeÜ taI baALÜka�panaka�o tairka�Ahä yaAigÜÜaid�<. 12hAmaIisata paina yastaq ho. �ihLeÜ hAmaIDaimaLÜo �enaAmaA here jastaq deKdqCÜQ. tar yasa baeLÜA/ hAmaIsapa�Aisata deKnae iTayaQ. �ihLeÜ ma KaAiLÜ �ka� �Mza maA¤ajaAndCÜu. tar yasa baeLÜA ma paurq jaA÷ae CÜu jastaoparmaezvarLeÜ maLÜA�R jaAndCÜna�. 13yasaqLeÜ/ yaI taIna kau�rAhärih rhnaeCÜna�É ivazvaAsa/ �AzaA r Paema. �ina iyanamaAsabaqBandA WÜULÜo ho Paema.

��aaaaööööttttmmmmaaaakkkkaaaa�� vvvvaaaarrrrddddAAAAnnnnaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR mmmmaaaa,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜffffLLLLÜÜÜÜIIIIkkkkaaaa��oooo mmmmaaaaddddttttaaaammmmaaaaAAAA LLLLÜÜÜÜggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAA¬¬¬¬

Paema itamaIhäka�o LÜ»ya h¦nau paCÜR. itamaIhäLeÜsaAM<�aq �Aötmaka� vardAnahä paA�nae �cCÜA rAKnau

paCÜR KaAsa gÜÜarI �gÜÜamavaA,ÜÜaI gÜÜanaeR �pahAr. 2ika�naBanae jaoivaiBa÷a BaAxaAhämaA baolCÜ maAinasasa<gÜÜa baoldqna/ tar �parmaezvarisata baolCÜ. ka�saqLeÜ �saLÜA�R bauJdqna. � �AtmaAæArAgÜÜauptaI sa ya baolCÜ. 3tar jasaLeÜ �gÜÜamavaA,ÜÜaIhä gÜÜaCÜR�saLe Ü maAinasahäisata baoiLÜrheka�o h¦nCÜ. �saLe ÜmaAinasahäLÜA�R baLÜ/ � saAh r sauKa idnCÜ. 4jasaLeÜ�Nya BaAxaAmaA baolCÜ �ApaU�LÜA�R maA¤a ma¶ta gÜÜairheka�oh¦nCÜ. tar jasaLeÜ �gÜÜamavaA,ÜÜaIhä baolCÜ �saLeÜ saArAma,fLÜILÜA�R ma¶ta paurYA�rheka�o h¦nCÜ. 5ma itamaIhäsabaqLÜA�R ivaiBa÷a BaAxaA baolnae vardAna imaLÜosa Ba÷aecaAhnCÜu. tar �Baq�/ ma itamaIhäLeÜ �gÜÜamavaA,ÜÜaI gÜÜanauR paCÜRBa÷ae caAhnCÜu. ivaiBa÷a BaAxaAhämaA baolna saka�nae BandAjasaLeÜ �gÜÜamavaA,ÜÜaI gÜÜaCÜR WÜULÜo ho. tar taI BaAxaAhäka�o�lTaA paina gÜÜanaRsaka�nae Ba� yao ivaiBa÷a BaAxaAhämaA baolnaepaina �gÜÜamavaA,ÜÜaI gÜÜanaeR jai(akaq� ho. yasao ho Banae �saLeÜjae BanCÜ yasabaAwÜ ma,fLÜI paina �pak£�ta h¦nCÜ.

6dAjau-BaA� iddI-baihnaIhä/ yaid ma ivaiBa÷a BaAxaAhämaAbaoldq itamaIhä ka�hA< �A�< Banae yasaLeÜ itamaIhäLÜA�Rkae�hI pa�AyadA h¦nCÜÀ gÜÜadqR gÜÜadqRna. yaid ma itamaIhä ka�hA<kau�naq nayaA< sa ya/ �TavaA kae�hI $aAna �TavaA kae�hI�gÜÜamavaA,ÜÜaI vaA kae�hI iza»aA iLÜ�r �A�< Banae maA¤a

11114444

itamaIhäLÜA�R pa�AyadA h¦nCÜ. 7 yao KaALÜI inajaIRva caIjahäbaAwÜinaka�ALeÜka�o �AvaAja ja§tao maA¤a h¦naeCÜ/ baA<saurI �TavaAsaArÄ�[I. yaid saMgÜÜaItaka�o �AvaAja §paX Cqna Banae kae� gÜÜaItabajaA�dqCÜ itamaIhäLeÜ bauJnae CqÜnaAÏ. gÜÜaIta bauJnauka�o LÜAigÜÜaPa yaeka� �AvaAja §paxwÜ h¦nau paCÜR. 8yauëmaA yaid taurhILeÜ§paxwÜ §var inaka�ALeÜna Banae yauëka�o LÜAigÜÜa ka�o tayaArh¦naeCÜÀ 9itamaIhäLÜA�R paina ya§taq ho. itamaIhäka�o ijab�aAbaAwÜzabd PaxwÜ h¦naupaCÜR. yaid itamaILeÜ PaxwÜisata baolna sakae�ÜnaQBanae itamaILeÜ kae� BandqCÜQ ka�saqLeÜ bauJna sakaÍdqna. yao KaALÜIitamaI hAvaAisata baoLeÜka�o ja§tao maA¤a h¦naeCÜ. 10 yao saA<caoho/ saMsaArmaA Gaerq ika�isamaka�A BaAxaAhä CÜna� �ina taIsabaqka�o �TaR h¦nCÜna�. 11yasaqka�Ar,ÜÜa/ yaid ka�saqLeÜ maLÜA�Rkae�hI Banaeka�o �TaR maqLeÜ bauiBa�na< Banae ma saMBa�nCÜu �saLeÜivadezaI kau�rA gÜÜadqRCÜ r �saLeÜ maLÜA�R ivadezaI saMBaánCÜ.12itamaIhäLÜA�R paina ya§taq hQ. itamaIhä paina Kauba�Aötmaka� vardAnahäka�o inaimta �cCÜA gÜÜar. yasaqka�Ar,ÜÜa jaunavardAnaLeÜ ma,fLÜI �Baá dirLÜo h¦nCÜ yahI paA�nae �cCÜAgÜÜar.

13yasaka�Ar,ÜÜa jasaLeÜ ivaiBa÷a BaAxaA baolnae vardAnapaA�ka�o CÜ �saLeÜ �ApaU�LeÜ baoLeÜka�A kau�rAhäka�o �nauvaAdpaina gÜÜanaR saka�nae h¦nae PaATaRnaA gÜÜarosa�. 14yaid ma ��wÜAivaiBa÷a BaAxaAmaA PaATaRnaA gÜÜaCÜuR Banae maero �AtmaALeÜ PaATaRnaAgÜÜaCÜR tar maero mana yasamaA saMLÜgÜÜna h¦<dqna. 15taba maqLeÜ kae�gÜÜanauR paCÜRÀ ma maero �AtmaALeÜ PaATaRnaA gÜÜanaeRCÜu r maero manaLeÜpaina PaATaRnaA gÜÜanaeRCÜu. maero �AtmaALeÜ gÜÜaA�<naeCÜ r manaLeÜ painagÜÜaA�<naeCÜ. 16itamaIÜ itam�ao �AtmaALeÜ parmaezvarka�o PazaMsaAgÜÜarQLÜA tar saADaAr,ÜÜa maAinasaLeÜ itam�ao DaNyavaAdmaA "�Aimana®*Banna saka�dqna. ika�naÀ ika�naBanae itamaILeÜ kae� BandqCÜQ �saLeÜbauJnau sa(aqána. 17parmaezvarLÜA�R itam�ao DaNyavaAd �saLÜ Ba�paina/ tar yasaLeÜ �ä maAinasaLÜA�R dirLÜo bainana sahAyataAgÜÜadqRna.

18ma parmaezvarLÜA�R DaNyavaAd idMdCÜu ka�Ar,ÜÜa itamaIhäsabaqka�o BandA ma Daerq övaiBanna BaAxaAhä baolna sa»ama CÜu.19tar ma,fLÜI �Nya ivaiBanna BaAxaAka�A hjaArAÏ zabdhäBannau BandA ma jauna BaAxaA baolnau yasaka�o paA<cavawÜA zabdbaolnau äcaA�<CÜu. baä ma bauBaeár baolCÜu jasamaA ika� ma�äLÜA�R isaka�A�na sakaU�<.

��AAAAiiiimmmmaaaannnnaaaa jaba ka�saqLeÜ "�Aimana® BanCÜ yasaka�o �TaR Baina�ka�okau�rALÜA�R �saLeÜ §vaIka�Ar gÜÜaCÜR.

20dAjau-BaA� iddI-baAihnaI-hä ho? kae�wÜAkae�wÜIhäLeÜ

1111 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 11114444ÉÉÉÉ22221111----11115555ÉÉÉÉ2222 222255552222ja§tao nasaoåca. narAm�aA kau�rAhämaA baALÜka�hä ja§taA ho¬.tar �ApaÍnaA ivacaArmaA itamaIhä pairpaka�va maAinasa ja§taAbana. 21vyavasTaAmaA LeÜiKa�ka�o CÜÉ

"ivaiBa÷a BaAxaA baolnae maAinasahä iLÜ�r �inaivadezaIhäkaq� �oåWÜ caLÜA�r itanaIhäisata mabaolCÜu/ taTaAipa itanaIhäLeÜ maLÜA�R saundqnana�.®

yazaqyaA 28É11-12PaBau yasaq Bannauh¦nCÜ.

22yasaqka�Ar,ÜÜa ivaiBa÷a BaAxaAmaA baolnae vardAna ivazvaAsanagÜÜanae R maAinasahäka�o PamaA,ÜÜa ho/ ivazvaAsa gÜÜanae Rhäka�oho�na. �ina �gÜÜamavaA,ÜÜaI itanaIhäka�o inaömta ho jasaLeÜivazvaAsa gÜÜaCÜRna�/ ivazvaAsa nagÜÜanaeRhäLÜA�R ho�na. 23maAinaLeÜ¬/ma,fLÜIka�A saArA sadSyahä �ka� WÜA�<maA BaeLÜA Ba�ka�ACÜna� �ina itamaIhä ivaiBa÷a BaAxaAhämaA baolCÜQ. yaidka�itapaya maAinasahä jasaLeÜ bauJdqna �TavaA tyahA< ka�itapayaivazvaAsa nagÜÜanaeR maAinasahä saBaAmaA �A�<CÜ. taI maAinasahäLeÜitamaIhäLÜA�R baQLÜAhA Bannae CÜÜqnana�À 24tar maAinaLeÜeÜ¬/itamaIhä sabaq �gÜÜamavaA,ÜÜaI baoldqCÜQ �ina kau�naq ivazvaAsanagÜÜanaeR maAinasa iBa¤a pa§CÜ vaA kau�naq �bauBa� maAinasa iBa¤apa§CÜ. yasa maAinasaLÜA�R �saka�o paApa deKaA�nCÜ/ �inaitamaI sabaqLeÜ baoLeÜka�A kau�rAhäbaAwÜ � jaA<icanC. 25 yasamaAinasaka�o �dyaka�A gÜÜau¹ta kau�rAhä Paka�w h¦<dCÜ. taba yaomaAinasa Bauáka�naeCÜ �ina parmaezvarka�o �ArADanaA gÜÜanae RCÜ.�saLeÜ BannaeCÜ/ "saA<�caq/ parmaezvar itamaIhäisataq rheCÜna�.®

iiiittttaaaammmm� ��aaaaAAAA ssssaaaaBBBBaaaaAAAAhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ mmmmaaaa,,,,ffffLLLLÜÜÜÜIIIIkkkkaaaa��oooo mmmmaaaaddddttttaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrroooossssaaaa� ��26yasaka�Ar,ÜÜa dAjau-BaA� iddI-baihnaIhä ho. itamaIhäLeÜ

kae� gÜÜanauR paCÜRÀ jaba itamaIhä BaeLÜA h¦nCÜQ/ ka�saqisata gÜÜaItah¦nCÜ/ �ka�ARisata iza»aA h¦nCÜ/ ka�saqisata parmaezvarka�o nayaA<sa ya h¦nCÜ/ pae�ir �ka�oR �ka�janaAisata ivaiBanna BaAxaAbaolnae h¦nCÜ �ina �ka�oR caA<ihLeÜ yao BaAxaA vyaAKyaAgÜÜairidnae h¦nCÜ. yaI saba kau�rAka�o �ëezya ma,fLÜILÜA�RdirLÜo banaA�nau ho. 27jaba itamaIhä BaeLÜA h¦<dCÜQ/ yaidkau�naq maAinasaLeÜ samaUhisata �kaqR� BaAxaAmaA baolCÜ/ taba yasaogÜÜanaRLÜA�R KaAiLÜ du�janaA ho¬na� �TavaA taInajanaA BaNdAvaezaILeÜ nabaoÂna. itanaIhä �ka� paiCÜ �ka�oR paALqÜisatabaoÂna. �ina �ka�oR maAinasaLeÜ itamaIhäLeÜ baoLeÜka�o BaAxaA�nauvaAd gÜÜairidnau paCÜR. 28tar yaid yahA< kau�naq doBaAxae CqnaBanae yao ivaiBanna BaAxaA baolnae maAinasa ma,fLÜIka�o saBaAmaA

caupacaApa basaosa�. yasa maAinasaLeÜ KaAiLÜ �Apaq�isata rparmaezvarisata maA¤a baolnau paCÜR.

29�ina KaAiLÜ du� vaA taInajanaA �gÜÜamava(aáAhä maA¤abaolnaupaCÜR. �ähäLeÜ kae� BainanCÜ yao jaA<cnau paCÜR.30�ina baisarheka�o kau�naq maAinasaLÜA�R parmaezvarbaAwÜ sandeza�Ayao Banae baoldq gÜÜanae R paihLÜo maAinasa roika�nau paCÜR.31itamaIhä sabaqLeÜ �ka�paiCÜ �ka�ARLeÜ �gÜÜamavaA,ÜÜaI idnasaka�CÜQ. yasa Paka�ArLeÜ sabaq maAinasaLÜA�R isaka�A�nau r� saAihta taulyaA�nau saka�CÜQ. 32�gÜÜamava(aáAhäka�o �AtmaA�gÜÜamava(aáAhäkaq� �DaInamaA h¦nCÜ. 33ika�naBanae parmaeezvargÜÜaoLÜmaALÜka�A parmaezvar h¦nau h¦nna/ tar zaAö�taka�A parmaezvarh¦nau h¦nCÜ.

34ma,fLÜIka�o saBaAmaA s¤aIhä caupacaApa basnaupaCÜR.parmaezvarka�A maAinasahäka�o sabaq ma,fLÜIhämaA yastaq h¦naupaCÜR.s¤aIhäLÜA�R baolnae �naumaita Cqna. itanaIhä �DaInamaArhnaupaCÜR/ jastao maozaAka�o inayamaLeÜ paina BanCÜ. 35yaids¤aIhäLeÜ kau�naq kau�ro jaanna caAhe itanaIhäLeÜ �A-�Apa�naepaitahäLÜA�R GarmaA saoDnau paCÜR. ma,fLÜIka�o saBaAmaA baolnaus¤aIhäka�o inaömta zamaRka�o kau�rA ho. 36kae� parmaezvarka�oiza»aA itamaIhäbaAwÜ �A�ka�o hoÀ ho�na. ika� yao iza»aApaA�nae itamaIhä maA¤a hQÀ ho�naQ.

37yaid ka�saqLeÜ �ApaU� �gÜÜamava(aáA h¦< �TavaA �Aötmaka�vardAna paA�nae h¦< Ba÷ae samBa�nCÜ Banae yasa maAinasaLeÜbauBa�osa� ika� maqLeÜ itamaIhäLÜA�R jae LeÜKdqCÜu yao PaBauka�o�A$aA ho. 38yaid yasa maAinasaLeÜ yao jaANdqna Banae �saLeÜparmaezvarLÜA�R jaAndqna.

39yasaqka�Ar,ÜÜa maerA iPaya dAjau-BaA� iddI-baihnaIhä/itamaIhäLeÜ �gÜÜamavaA,ÜÜaI gÜÜanaeR saA<cao caAhnaA gÜÜar. �inaivaiBanna BaAxaAhämaA baolnau naCÜoùf. 40tar Pa yaeka� kau�rorAm�ao r vyavaösTata FMgÜÜaLeÜ gÜÜairnau paCÜR.

KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo bbbbaaaaAAAArrrre eeemmmmaaaaAAAA ssssaaaau uuussssaaaammmmaaaaAAAAccccaaaaAAAArrrr

�ba dAjau-BaA� iddI-baihnaI-hä/ maqLeÜ itamaIhäLÜA�Rjauna sausamaAcaAr BanaÎ yasaka�o saMBa�naA gÜÜarA�na

caAhnCÜu. itamaIhäLeÜ yao sausamaAcaAr paAyaQ/ r itamaIhä yasamaA dirLÜo baina�ka�A CÜQ. 2sausamaAcaArka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜitamaIhä bacaA�yaQ. tar maqLeÜ yao PacaAr gÜÜareka�o tairka�Aka�oivazvaAsamaA �ùfIka� basa. na¤a itamaIhäka�o ivazvaAsavyaTaRka�o ivazvaAsa ho.

11115555

222255553333 1111 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 11115555ÉÉÉÉ3333----333322223maqLeÜ paA�kaq� samaAcaAr itamaIhäLÜA�R id�<. maqLeÜ Kaubaq

mah vapaU,ÜÜaR kau�ro itamaIhäLÜA�R id�<É ika� hAm�ao paApahäka�oinaömta Ka�IxwÜka�o m£ yau Bayao/ ja§tao DamaR zaAs¤aLeÜ BanCÜÉ4ika� Ka�IxwÜ gÜÜaAif� �ina taIna idna paiCÜ baQir�/ jastaoDamaRzaAs¤aLeÜ BanC; 5�ina pa¤ausaka�hA<M r paiCÜ baAH janaAPaeirtahä ka�hA< ��wq samayamaA Ka�IxwÜ deKaA pare. 6 yasapaiCÜpaAca< saya BaNdA baùftaA BaA�häka�hA< Ka�IxwÜ �kaq�caoiwÜdeKaA pare. ka�itapaya dAjauBaA�hä �Ajasamma jaIivata CÜna�ta ka�ohI mairsakae�. 7�ina Ka�IxwÜ yaAkaU�baka�hA< deKaApare rkae�hI-paiCÜ sabaq Paeirtahäka�hA< deKaA panauRBayao. 8sabaqBaNdApaiCÜ Ka�IxwÜ maka�hA< deKaA panauR Bayao. ma §vaBaAivaka� samayaBandA paihlyaq ja�maeka�o baALÜka� ja§tao iTa�. 9jammaqPaeirtahä maBandA WÜULÜA CÜna� ika�naBanae maqeLeÜ parmaezvarka�oma,fLÜIka�o Kaedo gÜÜare=. tyasaqLeÜ ma caeLÜA ka�hLÜA�nau painaLÜAyaka�ka�o Cqna. 10tar ma jae CÜu/ parmaezvarka�o �nau�ahLeÜCÜu. �ina �hA<LeÜ maLÜA�R idnauBa�ka�o �nau�ah vyaTaRmaAgÜÜa�na. maqLeÜ �ä sabaq PaeirtahäLeÜ BaNdA Daerq ka�iWÜna ka�AmagÜÜarÎ. vaA§tavamaA ka�Ama gÜÜanae R ma ho�na tar tyao maisataBa�ka�o parmaezvarka�o �nau�ah ho. 11yasaTaR maqLeÜ PacaArgÜÜareka�o �ä PaeirtahäLeÜ itamaIhäLÜA�R PacaAr gÜÜareka�o yaokau�naq mah vapaU,ÜÜaR kau�ro ho�na. tar hAmaI yahI PacaAr gÜÜadRCQ+;jauna itamaIhäLeÜ ivazvaAsa gÜÜareka�ACÜQ.

hhhhAAAAmmmmaaaaIIII mmmm££££ yyyyaaaau uuubbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ bbbbaaaaQQQQrrrrAAAA��nnnnCCCCQQQQ+ +++12Ka�IxwÜ m£ yabaAwÜ baQrI �WeÜ Bannae PacaAr gÜÜairnCÜ. taba

itamaIhämaA ka�ita janaALeÜ ika�na BanCÜna� ika� pauna¨tTaAnaBa�ka�o CqÜnaÀ 13yaid maAinasahä m£ yabaAwÜ ka�ihlyaq pauna¨tTaAnah¦<dqnana� Banae/ Ka�IxwÜ paina m£ yaubaAwÜ baQreka�A iTa�nana�.14�ina yaid Ka�IxwÜ nabaQir�ka�o Ba�/ hAm�ao PacaAr vyaTaRCÜ. �ina itamaIhäka�o ivazvaAsa vyaTaR h¦nCÜ. 15�inaKa�IxwÜLÜA�R parmaezvarLeÜ baQrA�R �WA�ka�A iTa� Bannae PacaArka�oLÜAigÜÜa parmaezvar sama»a hAmaI doxaI bainanae CÜQ=. ika�naBanaeyaid m£ yaubaAwÜ pauna¨tTaAna iTa�na Banae taba parmaezvarLeÜyaezaULÜA�R ka�dAipa baQrA�nana�. 16yaid maAinasa m£ yaubaAwÜbaQrA�nau saika�dqna Banae Ka�IxwÜ paina m£ yaubaAwÜ baQrA��nana�.17�ina yaid Ka�IxwÜ m£ yaubaAwÜ baoir�ka�A iTa�nana BanaeitamaIhäka�o ivazvaAsa vyaTaqR ho; itamaIhä �Baq� �ApaÍnaopaApaka�o doxaI CÜQ. 18�ina taI Ka�IxwÜmaA manaeRhä paina naxwÜqBa�. 19yaid Ka�IxwÜmaA hAm�ao �AzaA saMsaArmaA yasaq jauinaka�o

LÜAigÜÜa maA¤a ho Banae hAmaI �ä jammaq maAinasahä BandAjyaAdA duÉKaI CÜQ=.

20tar vaAstavamaA Ka�IxwÜ m£ yaubaAwÜ baQrA�nau Ba�ka�oiTayao - m£ yaumaA inadA�ka�A taI sabaq ivazvaAsaIhä maDyae�hA< PaTama baQrA��ka�A h¦nau h¦nCÜ. 21��wÜA maAinasaka�oka�Ar,ÜÜaLeÜ paina maAinasahämaA m£ yau �A�ka�o ho. yasaTaR��wq maAinasaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ paina m£ yaubaAwÜ baQrA�R �Ayao.22�AdmamaA jammaq maAinasahä mare yasarI naq Ka�IxwÜmaAhAmaI sabaq pae�ir jaIivata taulyaA�nCÜAÏ. 23tar hreka� maAinasaLÜA�R�icata ¤a�maLeÜ jaIvanamaA baQrA�nCÜ. baQrnaehämaA Ka�IxwÜPaTama iTa�M. yasapaiCÜ jaba Ka�IxwÜ �A�nau h¦nCÜ/ Ka�IxwÜmaAh¦nae sabaq maAinasahäLÜA�R pae�ir baQrA�nae CÜ. 24�ina taba��ta �A�nae CÜ. Ka�IxwÜLeÜ jammaq zaAsaka�häLÜA�R/�iDaka�ArIhäLÜA�R r zai(aáLÜA�R naxwÜ paAnaeRCÜna�. taba �hA<LeÜipataA parmaezvarka�o hAtamaA rAjya saumpanae CÜna�. 25jabasamma parmaezvarLeÜ jammaq za¤auhäLÜA�R Ka�IxwÜka�o paA�mauinadvaA�r rAKnae CqÜnana� yaitaÆaeLÜ samma Ka�IxwÜLeÜ rAjaALeÜ Baqá<zaAsana caLÜA�nau paCÜR. 26naxwÜ gÜÜairnau panaeR za¤auhämaA m£ yau�ö�tama h¦naeCÜ. 27jastao DamaRzaAs¤amaA BainanCÜ/ "parmaezvarLeÜPa yaeka� Taoka� �hA<ka�o �DaInamaA gÜÜanauRBayao.®* jaba DamaRzaAs¤amaABainanCÜ ika� Pa yaeka� bastau �hA<ka�o �DaInamaA gÜÜarA�yaospaxwÜ �TaR LÜAgCÜ ika� parmaezvarLÜA�R yasamaA saimmaiLÜtagÜÜarA��na. �hA< parmaezvar naq h¦nauh¦nCÜ jasaLeÜ sabaq Taoka��DaInamaA rAKnau Bayao. 28jaba Pa yaeka� Taoka� Ka�IxwÜka�o�DaInamaA rAiKayao parmaezvarnaq �ka� h¦nau h¦nCÜ jasaLeÜ sabakau�CÜ Ka�IxwÜka�o �DaInamaA rAKnau Bayao. Ka�IxwÜ taba pau¤a�Apaq� paina parmaezvarka�o �DaInamaA rAiKayao. parmaezvarka�o�DaInamaA rAiKa�ka�o CÜ/ taba parmaezvar saba kau�rAka�o paU,ÜÜaRzaAsaka� h¦nau h¦nCÜ.

29�ka� palwÜ mairsakae�ka�A maAinasahäLÜA�R baQrA�<dqnaBanae mareka�Ahäka�A inaöµta baiptaSmaA iLÜnaehäLeÜ kae� gÜÜaCÜRna�Àyaid mareka�Ahä pae�ir baQr<dqnana� Banae itanaIhäka�o inaömtabaöptaSmaA ika�na iLÜ�nCÜÀ

30�ina hAm�ao caA<ih kae� h¦nCÜ taÀ hAmaI �ApaU�LeÜ�Apaq�LÜA�R ika�na Pa yaeka� Ga,wÜA �Apad�maA paAdRCÜQ= À 31mahreka� idna maCÜuR. yao saA<cao ho/ maerA BaA�hä ho. yao yahI Paka�ArLeÜ saA<cao ho jaita Ka�IxwÜ yaezaU hAm�aA PaBaumaA

""""ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRRBBBBaaaayyyyaaaaoooo®®®® BajanasaM�ah 8É6.

itamaIhä Ba�ka�omaA ma gÜÜavaR gÜÜadRCÜu. 32yaid KaALIÜ

1111 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 11115555ÉÉÉÉ33333333----55557777 222255554444maAnavataAka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ/ maqLeÜ �öpa�sasamaA jaMgÜÜaLÜI jaAnavarisataLÜùfA�< gÜÜarÎ Banae maeLqÜ kae� LÜABa paA�<Ü. yaid maAinasahäLÜA�Rm£ yaubaAwÜ baQrA�<dqna Banae "KaA¬</ ipa¬< ika�naika� BaoiLÜhAmaI maCQÜRª.®*

33ºamamaA naparÉ "KarAba saMgÜÜataLeÜ �saLÜ baAnaI naxwÜgÜÜaCÜR.® 34�icata ibacaArmaA �A¬ r paApa gÜÜanaR CÜoùf.itamaIhämaA ka�itaLeÜ parmaezvarLÜA�R jaANdqnaQ. itamaIhäLÜA�RzamaRmaA paAnauR ma yasao BanCÜu.

hhhhAAAAmmmm� ��aaaaoooo kkkkaaaa��§§§§ttttaaaaoooo iiiikkkkaaaa��iiiissssaaaammmmaaaakkkkaaaa��oooo zzzzaaaarrrrIIIIrrrr hhhh¦¦¦¦nnnnaaaae eee CCCCÜÜÜÜÀÀÀÀ35tar ka�saqLeÜ saoDna saka�CÜna� "mareka�Ahä ka�sarI

baQrnCÜna�À itanaIhäka�o zarIr ka�§tao h¦nCÜÀ® 36yaI sabaqmaUKaR Paznahä h¦na�. jaba itamaI kae�hI ropCÜQ/ Banae baA<cna rbaùFna �iGa yao baI¬ maAwÜomaA maCÜR. 37jaba itamaILeÜ kae�hIropCÜQ yasaka�o yahI äpa h¦dq<na/ jastao paiCÜ h¦nCÜ. jabaitamaILeÜ CÜreka�A iTayaQ yao vaI¬ maA¤a iTayao caAhe gÜÜah¦hosa� �TavaA �Nya kau�naq. tar parmaezvarLeÜ jae yaojanaA gÜÜanauRBa�ka�o CÜ yasaLeÜ yahI zarIr paA<�CÜ. 38parmaezvarLeÜPa yaeka� baI¬LÜA�R �saka�o zarIr idnauh¦nCÜ. 39sabaq zarIrka�omaAsau �kaq� h¦<dqnaÉ maAinasahäka�o maAsau �ka� Paka�Arka�oh¦nCÜ/ �Q pazauhäka�o maAsau �ka�oR Paka�Arka�o h¦nCÜ/paMCÜIhäka�o iBandq h¦nCÜ/ �ina maACÜAhäka�o �kaqR� Paka�Arka�omaAsau h¦nCÜ. 40§vagÜÜaIRya zarIrhä r paAiTaRva zarIrhäCÜna�. tar §vagÜÜaIRya zarIrhäka�o zaoBaA �ka� ika�isamaka�oh¦nCÜ. paAiTaRva zarIrhäka�o zaoBaA iBandq ika�isamaka�o h¦nCÜ.41saUyaRka�o �ka� Paka�Arka�o sauNdrtaA CÜ/ caN�maAka�o �ka�oRika�isamaka�o sauNdrtaA CÜ r taArAhäka�o �kaqR� Paka�Arka�osaundrtaA CÜ �ina hreka� taArA �Apa�nao saundrtaAmaA iBannaCÜ.

42jaIivata tauLYA��ka�A m£tahäka�o paina ya§taq h¦nCÜ."roipa�ka�o® zarIr kau�h¦nae h¦nCÜ. tar jaba yasa zarIrLÜA�RjaIivata taulyaA�nCÜ yao naxwÜ h¦<dqna. 43jaba zarIr "roipanCÜ® yasaka�o �Adr h¦<dqna tar jaba yasaLÜA�R baQrA�nCÜ yasaLeÜmaihmaAmaA paA�<CÜ. jaba zarIr roipanCÜ/ yao ka�majaor hunCÜtar jaba baQrA�nCÜ yasaka�o zai(aá h¦nCÜ. 44zarIr jauna"roipanCÜ® yao BaQitaka� zarIr ho. jaba yasaLÜA�R baQrA�nCÜ yao �Aötmaka� zarIr h¦nCÜ.

""""KKKKaaaaAAAA¬¬¬¬<<<< ²²²² hhhhAAAAmmmmaaaaIIII mmmmaaaaCCCCQQQQÜÜÜÜR RRRª ªªª®®®® yazaqyaA 22É13; 56É12.

BaQitaka� zarIr CÜ r yahA< �Aötmaka� zarIr paina CÜ.45DamaRzaAs¤amaA jastao LeÜiKa�ka�o CÜÉ "PaTama maAinasa��wÜA jaIivata Taoka� Bayao. tar �ö�tama �Adma �AtmaABayao jasaLeÜ jaIvana idnCÜ.®* 46�Aötmaka� maAinasa paihLeÜ�A�na. BaQitaka� maAinasa paihLeÜ �Ayao. taba yasapaiCÜ�Aitmaka� maAinasa �Ayao. 47paihLÜo maAinasa p£TvaIka�oDaULÜobaAwÜ �Ayao. doêao maAinasa svagÜÜaRbaAwÜ �Ayao. 48maAinasahäp£TvaIka�o h¦na�. itanaIhä p£TvaIka�o paihLÜo maAinasa ja§taoh¦na. tar taI maAinasa jao §vagÜÜaRka�A h¦na� taI §vagÜÜaRka�o maAinasaja§taq h¦na�. 49jasarI hAmaIhä p£TvaIka�A maAinasa jastaqbanaA�yaQ= yasaqLeÜ hAmaI §vagÜÜaRka�A yao maAinasa bainanauka�o painabadLÜI gÜÜarA�nCÜQ.

50dAjau-BaA� iddI-baihnaIhä ho? ma itamaIhäLÜA�R yaoBanCÜuÉ BaQitaka� zarIrLeÜ parmaezvarka�o rAjyamaA BaAgÜÜa iLÜnapaA�<dqna. jauna naKar kau�ro yao kau�naq �naKar kau�romaABaAgÜÜaiLÜna sa(aáqna. 51tar sauna/ ma yao rhsya itamaIhäLÜA�RBanCÜuÉ hAmaI sabaq manaeR CqÜnaQ/ tar hAmaI sabaq badLÜA�ÜnCÜQ=.52yasaka�o LÜAigÜÜa KaAiLÜ �ka� LÜAgCÜ. �A<KaA iBa�mkae�jai(akaq� iCÜwÜo hAmaI bad�LÜnCÜQ=. jaba �ö�tama taurhI bajCÜtaba yao h¦naeCÜ. taurhI bajnaeCÜ r mareka�Ahä �ivanaAzaIjaIvanamaA �WÜ�nae CÜna�. �ina hAmaI paina sabaq bad�LÜI h¦naeCÜQ=.53yao zarIr jauna naAza h¦nCÜ/ �ivanaAzaI vas¤a paihirnaqpaCÜR. �ina yao zarIr jauna mar,ÜÜazaILÜ CÜ yasaLeÜ �martaAka�ovas¤a paihirnaq paCÜR. 54yasaqLeÜ yao zarIr jauna naxwÜ h¦nCÜ yasaLeÜ �ivanaAzaI paihirnCÜ r yao zarIr jauna mar,ÜÜazaILÜCÜ yasaLeÜ �martaA paihirnCÜ. jaba ya§tao h¦nCÜ taba yasaDamaR zaAs¤aka�o BanaA�R sa ya WÜhirnCÜÉ

m£ yau inaiLÜyao. ivajaya Bayao.yazaqyaA 25É8

55 "he m£ yau? taero ivajaya ka�hA< CÜÀ icahAna? taeroivaxadnta zai(aá ka�hA< CÜÀ®

hozae 13É14

56m£tyauka�o ibaxadnta naq paApa ho. �ina paApaka�o zai(aáinayama ho. 57tar hAmaI parmaezvarLÜA�R DaNyavaAd idMdCÜQ=.�naLeÜ hAmaILÜA�R hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜæArA ivajaya

""""PPPPaaaaTTTTaaaammmmaaaa mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaa ²²²² jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaa iiiiddddnnnnCCCCÜÜÜÜ®®®® �tpai(a 2É7.

idnCÜna�.

222255555555 1111 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 11115555ÉÉÉÉ55558888----11116666ÉÉÉÉ2222444458yasaqka�Ar,ÜÜa maerA iPaya dAjau-BaA� iddI-baihnaIhä

ho/ dirLÜoisata KafA hQ. kau�naq kau�rALeÜ itamaIhäLÜA�R�ApaÍnao STaAnabaAwÜ ivacaiLÜta napaArosa�. sa<Daq �ApaU�LÜA�RPaBauka�o ka�AmamaA LÜgÜÜaA¬. itamaIhä jaANdCÜQ PaBaumaAitamaIhäka�o ka�Ama ka�ihlyaqÜ vyaTaRmaA jaAnaeCqna.

��ääää iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaaIIIIhhhhääääkkkkaaaa��oooo LLLLÜÜÜÜAAAAiiiiggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ssssaaaaM MMM��aaaahhhh

�ba parmaezvarka�A maAinasahäka�A LÜAigÜÜa �TaR saM�ahbaAremaA ma LeÜKCÜu. maqLeÜ gÜÜaLÜAitayaAka�A ma,fLÜIhäLÜA�R

jasao gÜÜanauR Banaeka�o CÜu itamaIhäLeÜ paina �saq gÜÜanauRÉ 2Pa yaeka�saAtaAka�o paihLÜo idnamaA itamaIhä Pa yaeka�LeÜ �ApaU�LeÜka�maA�ka�obaAwÜ jaita paqsaA saka�CÜQ bacaA�nau. itamaIhäLeÜ tyaopaqsaA ivazaexa WÜA�<maA rAKnau r yahI= rhosa�. yasaTaR jaba ma�A�<CÜu paqsaA saM�ah gÜÜanae R �Avazyaka� h¦<dqna. 3jaba ma�A�<LÜA ma ka�saqLÜA�R itamaIhäka�o dAna yaäzaLeÜma LqjaAnapaWÜA�<LÜA. taI maAinasahä itamaIhä sabaqLeÜ paWÜA�nau BanaeKaojaekaq� maAinasa h¦naeCÜna�. ma itanaIhäLÜA�R paircaya-pa¤ahäsaihta paWÜA�nae CÜu. 4�ina yaid �icata WÜhir�/ itanaIhämasa<gÜÜaq jaAnaeCÜna�.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo yyyyaaaaoooojjjjaaaannnnaaaaAAAA5myaAisafoinayaA Ba�r jaA<dA ma itamaIhäka�omaA �A�nae

yaojanaA CÜ. ika�naBanae myaAisafoinayaA Ba�r maero yaA¤aA gÜÜanaeR�cCÜA CÜ. 6yaid samBava h¦na sakae�/ kae�hI idna maitamaIhäisata basau<LÜA. ma ih�<d Bair paina itamaIhäisatabasna saka�CÜu. taba jahA<-jahA< ma jaAnCÜu itamaIhäLeÜ maeroyaA¤aAmaA sahAyataA gÜÜanaR saka�CÜQ. 7itamaIhäLÜA�R BaewÜ�na mayaA¤aI ja§tao �A�na cahA<idna. yaid PaBauka�o �naumaita Ba�/ma itamaIhä sa<gÜÜa LÜAmao samaya samma basnae �cCÜA CÜ.8tar ma �öpa�sasamaA paeintaka�osaÜ* samma basnae CÜu. 9matyahA< basnae CÜu ika�naBanae yahA< PaBaAvapaU,ÜÜaR ka�AyaRka�o ��wÜAivazaALÜ maQka�A hAta LÜAgÜÜnae vaALÜA CÜ. �ina Daerq janaA yasaka�AyaRka�o ivaroDamaA paina ka�Ama gÜÜadqRCÜna�.

10itamaoTaI itamaIhäka�hA< �A�na saka�LÜAna�. itamaIhäisata ya<hA basdA �saLÜA�R kae�hI �ArAma �nauBava hosa�.itanaILeÜ paina maqLeÜ gÜÜare jastaq PaBauka�o ka�AmamaA vya§ta CÜna�.

ppppaaaae eeeöööö��ttttaaaakkkkaaaa��oooossssaaaa gÜÜah¦< ka�AwÜ�nae yah¦dI caAùF. yao sa<Daq paAsa�oBar caAùFka�o50 idna paiCÜ h¦naegÜÜaTyaoR.

11116666

11yasaka�Ar,ÜÜa itamaoTaILÜA�R §vaIka�Ar gÜÜanauR itamaIhä ka�saqLeÜ�AnaAka�AnaI gÜÜanae R CqnaQ. �naLÜA�R zaAö�taisata yaA¤aA gÜÜanaRsaGaA�nau jasamaA ika� �naI maka�hA< �A�na sakau�na�. �naIBaA�häka�A saATamaA �A�na� BanaI ma �pae»aA gÜÜairrheCÜu.

12�ba hAm�aA BaA� �paolLÜosaka�o baAremaAÉ maqLeÜ �naLÜA�R�ä BaA�häisata itamaIhäka�hA< jaAna � saAihta paAreka�oCÜu. �ihLeÜ �naI �A�nae kau�rAmaA paða�A iTa�. tar maQka�ApaA� Banae �naI itamaIhäka�hA< �A�naeCÜna�.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ ��AAAAppppaaaa� ��nnnnaaaaoooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa wwwwÜÜÜÜu uuuM MMMggggyyyyaaaaAAAA��<<<<CCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��13saAvaDaAna basa. ivazvaAsamaA dirLÜo bandq basa.

saAhsaI hQ¬ r d]ùF bana. 14hreka� kau�ro PaemapaUvaRka� gÜÜar.15itamaIhä jaAndCÜQ ö§taÜpa�nasa r �naka�o pairvaAr

�KaqyaAmaA paihLÜo ivazvaAsaIhä iTa�. itanaIhäLeÜ �ApaU�LÜA�Rparmaezvarka�A maAinasahäka�o saevaAmaA �paeRka�A CÜna�. iPayadAjau-BaA� iddI-baihnaIhä ho? ma itamaIhäsa<gÜÜa �padezaidnCÜu ika� 16ya§taq maAinasahäka�o r �naIhäisata ka�AmagÜÜanaeR r saevaA gÜÜanaeR kau�naq paina �ä maAinasaka�o �gÜÜauvaA�maAihMùf.

17ö§tapa�nasa/ pa�owÜuRnaAwÜsa/ r �KaA�ka�sa �A�ka�AmaA mahixaRta CÜu. itamaIhä yahA< CqnaQ tar itanaIhä itamaIhäka�AWÜA�<maA CÜna�. 18itanaIhäLeÜ maero �AtmaALÜA�R r itamaIhäka�o�AtmaA-LÜA�R ivaZAma id�ka�A CÜna�. ya§taA maAinasahäka�omaUlya itamaIhäLeÜ icannau paCÜR.

19�izayaAka�A ma,fLÜIhäLeÜ itamaIhäLÜA�R zauBaecCÜApaWÜA�<CÜna�. �ka�vaILÜA r iPaiska�lLÜALeÜ paina PaBaumaAitamaIhäLÜA�R zauBaecCÜA paWÜA�<CÜna�. itanaIhäka�A GarmaABaeLÜA h¦nae ma,fLÜILeÜ paina itamaIhäLÜA�R zauBaecCÜA paWÜA�<CÜna�.20yasa WA<�ka�A sabaq dAjau-BaA�Rhä r iddI-baihnaIhäLeÜitamaIhäLÜA�R zauBaecCÜA janaA�ka�A CÜna�. jaba itamaIhäBaewÜ�CÜQ �ka�-�ka�ARmaA paiva¤a cauµbana de¬.

21ma paAvaLÜ h¦< r maero zaueBacCÜA ma �Apa�naq hAtaLeÜLeÜKdqCÜu.

22jasaLeÜ parmaezvarLÜA�R Paema gÜÜadqRna/ � ZAipata hosa�.�A�nau hosa�/ he PaBau?*23PaBau yaezaUka�o �nau�ah itamaIhäisata rhosa�.

��AAAA��nnnnaaaa u uuuhhhhoooossssaaaa � ��//// hhhheeee PPPPaaaaBBBBaaaa u uuu �rAmae�ka� BaAxaAka�o "maArAnaATaA® ka�o�nauvaAd.

24Ka�IxwÜ yaezaUmaA h¦nae itamaIhä sabaq Paita maero Paema?

Ka�IxwÜ yaezaUka�o �ka�janaA Paeirta* paAvaLÜbaAwÜ. parmaezvarLeÜ�cCÜA gÜÜare �nausaAr maLÜA�R �ka� Paeirta rojnau Bayao.hAm�aA Ka�IxwÜmaA BaA� itamaoTaIbaAwÜ paina ka�oirnTaImaA

basnae parmaezvarka�o ma,fLÜILÜA�R r saArA �KaqyaA dezamaAbasnae parmaezvarka�A maAinasahäLÜA�R Pa,ÜÜaAma>

2hAm�aA ipataA parmaezvar r PaBau yaezaU Ka�IxwÜbaAwÜ �nau�ahr zaAö�ta.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR DDDDaaaaNNNNyyyyaaaavvvvaaaaAAAAdddd ccccaaaaù ùùùFFFFAAAA��<<<<CCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��3parmaezvar r hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�A ipataALÜA�R

DaNyavaAd. parmaezvar ipataA h¦nauh¦nCÜ/ jao dyaAmaya h¦nau h¦nCÜ.�hA< paU,ÜÜaR sauKamaya parmaezvar h¦nauh¦nCÜ. 4jaihLeÜ-jaihLeÜhAmaILÜA�R du>Ka �A�paCÜR/ �hA<LeÜ hAmaILÜA�R saAntvanaAidnauh¦nCÜ taAika� hAmaILeÜ paina �äLÜA�R du>Ka pareka�o baeLÜAsaAntvanaA idna saka�AÏ. hAmaI �naIhäLÜA�R yahI saAntvanaAidna saka�CÜAÏ jauna parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R idnauBayao. 5Ka�IxwÜka�ADaerq ka�xwÜhämaA hAmaI sahBaAgÜÜaI banCÜAÏ/ �sarI naq/ Ka�IxwÜbaAwÜhAmaILeÜ Daerq saAntvanaA paA<�CÜQ. 6yaid hAmaILeÜ ka�xwÜhäpaAyaQ Banae yao ta<paA�ÜÛka�o saAntvanaA r maui(aáka�o inaimta ho.yaid hAmaILeÜ saAntvanaA paA� yao itamaIhäka�o inaimta ho. yasaLeÜ itamaIhäLÜA�R hAmaIhämaA Baqá< DaqyaRRisata ka�xwÜ sahnasahAyataA idnCÜ. 7itamaIhämaAiTa hAm�ao dirLÜo �AzaA CÜ.hAmaI jaAndCÜAÏ itamaIhä hAm�aA ka�xwÜhämaA BaAgÜÜaIdAr hÜQ. yasaqLeÜ hAmaI jaAndCÜAÏ ika� hAm�aA saAntvanaAmaA paina itanaIhäBaAgÜÜaIdAr ba÷aeCÜQ.

8dAjyaU-BaA� r iddI-baihnaIhä ho? �izayaA PadezamaAhAmaILeÜ BaogÜÜaeka�A ka�xwÜhäka�o baAremaA paina itamaIhäLeÜjaAinarAKa Ba÷ae hAmaI caAhnCÜAÏ. yahA< hAmaI WÜULÜo ka�xwmaAiTayao. hAm�ao sahnae zai(aá BandA ka�xwÜ Daerq iTayao.hAmaILeÜ ta baA<cnae �AzaA paina CÜoiùfsakae�ka�A iTayaAÏ. 9hAmaILeÜ


saA<�aq saocyaQ ika� hAmaI inazcaya manaeR CÜAÏ/ yao yastao Bayao

kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIIIhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ddddooooêêêêaaaaoooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

1111 ika� hAmaILeÜ �ApaU�maA BandA parmaezvarmaA ivazvaAsa gÜÜanauRpaCÜR. parmaezvarLeÜ maAinasahäLÜA�R m£ yaubaAwÜ �tTaAna gÜÜarA�<CÜna�10parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R m£ yauka�o KatarAbaAwÜ bacaA�. �inaparmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R sadA savaRdA r»aA gÜÜanaeR CÜna�. hAmaILeÜ�namaA �AzaA gÜÜarYQ taAika� �hA<LeÜ hAmaILÜA�R bacaA�RrAKnaeCÜna�. 11�ina itamaIhäLeÜ �ApaÍnaA PaATaRnaAæArA hAmaILÜA�RsahAyataA gÜÜanaR saka�nae CÜQ. Gaerq maAinasahäLeÜ hAm�aoinaimta parmaezvarLÜA�R DaNyavaAd idnaeCna� ika�naBanae itanaIhäka�oPazasta PaATaRnaALeÜ gÜÜadAR parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R �AizaRvaAdid�.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo yyyyaaaaoooojjjjaaaannnnaaaaAAAAmmmmaaaaAAAA ppppaaaaiiiirrrrvvvvaaaattttaaaaR RRRnnnnaaaa12yahI kau�rAka�o LÜAigÜÜa hAmaI Gama,f gÜÜanauR saka�CÜQ �ina

hAm�ao paU,ÜÜaR �dya KaoLeÜr Banna saka�CÜQ ika� yao saA<cao ho.saMsaArmaA hAmaILeÜ jae jaita gÜÜareka�A CÜAÏ/ hAmaILeÜ parmaezvarka�o�maAndArI r zauë �dyabaAwÜ gÜÜareka�A CÜAÏ. �ina yao hAm�aoitamaIhäisataka�o vyavahArmaA �Baá Daerq sa ya CÜ. yaohAmaILeÜ parmaezvarka�o �nau�ahbaAwÜ gÜÜareka�A hAÏ/ tar maAnava$aAnaLeÜ ho�na. 13hAmaI itamaIhäLÜA�R itanaq kau�rAhä maA¤aLeÜKCÜAÏ jauna itamaIhäLeÜ sampaU,ÜÜaR äpaLeÜ paùF�na r bauJnasaka�CÜQ. �ina ma �AzaA gÜÜaCÜuR itamaIhäLeÜ paurq bauJnaeCÜQ.14itamaIhäLeÜ hAm�ao ivaxayamaA kae�hI kau�rAhä bauiBaásakae�ka�ACÜQ. yao idna jaba hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜ �A�nau h¦naeCÜ/ma �AzaA gÜÜaCÜuR itamaIhäLeÜ bauJnae CÜQ/ jaba hAmaI itamaIhäPaita gÜÜavaR gÜÜare BaÏá itamaIhä paina gÜÜavaARinvata h¦naeCÜQ.

15ma yaI kau�rAhämaA Fuða� iTa�<. yasaqLeÜ maqLeÜ paihLeÜitamaIhäka�hA< �A�nae yaojanaA banaA�<. taba itamaIhäLeÜ du�palwÜ �AizaRvaAd paA�nae iTayaQ. 16myaAisafoinayaA jaA<dA h¦<dImaqLeÜ itamaIhäLÜA�R BaewÜ�na saocaeka�o iTa�<. �Baá pa�kaR�dAh¦<dI paina itamaIhäLÜA�R Baew�Ünae yaojanaA iTayao. maqLeÜ �ApaÍnaoyahUdIyaA yaA¤aAmaA itamaIhäbaAwÜ sahAyataA iLÜna saocaeka�oiTa�<. 17kae� itamaIhä maqLeÜ gÜÜaihro ivacaAr nagÜÜarI yaI

222255557777 2222 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 1111ÉÉÉÉ11118888----2222ÉÉÉÉ11117777yaojanaAhä banaA�ka�o saocCÜQÀ �TavaA itamaIhä samBaáQLÜAika� ma saMsaAirka� maAinasa BaÏá yaojanaA banaA�<CÜu �ina �kaq�caowÜI ''ho/ ho¾¾ �ina "ho�na/ ho�na® BanCÜu.

18tar yaid itamaIhä parmaezvarmaAiTa ivazvaAsa gÜÜanaRsaka�CÜQ Banae/ taba hAmaI itamaIhäLÜA�R jae BanCÜAÏ yaoka�ihlyaq paina "ho® r "ho�na® duvaq h¦<dqna. 19parmaezvarka�opau¤a yaezaU Ka�Ixw jasaka�o baAremaA/ isalBaAnasa/ itamaoTaI rmaqLeÜ itamaIhä maABaá gÜÜareka�o PacaArmaA duvaq "ho® r"ho�na® iTa�na. Ka�IxwÜmaA yao sa<Daq "ho® ho. 20parmaezvarka�Ajammaq Paita$aAhä Ka�IxwÜmaA "ho® h¦nCÜ. �ina yasasa�caA�LeÜ hAmaI Ka�IxwÜæArA parmaezvarka�o gÜÜaQrvamaA "�Aimana®BanCÜAÏ. 21�ina �ka� maA¤a parmaezvar h¦na� jasaLeÜ hAmaILÜA�Rr itamaIhäLÜA�R Ka�IxwÜmaA dirLÜo banaA«�nau h¦nCÜ. parmaezvarLeÜhAmaILÜA�R ivazaexa äpaLeÜ �Aizaxa id�ka�ACÜna�. 22hAmaI�naqka�A hAÏ Ba÷ae PamaA,ÜÜa gÜÜanaR/ �naLeÜ hAmaImaA CÜApa maAnauRBa�ka�o CÜ. �hA<ka�o Paita$aAka�o paða�A PamaA,ÜÜa §vaäpa hAm�ao�dyamaA �hA<ka�o �AtmaA idnauBa�ka�o CÜ.

23ma itamaIhäLÜA�R yao BanCÜu/ �ina yao saA<cao hoBanaI PamaA,ÜÜa gÜÜanaR ma parmaezvarLÜA�R saA»aI baisaidnauhosa BanCÜu. ma ka�oirnTamaA pa�kaeR�r na�A�ka�oka�Ar,ÜÜa yahI iTayao ika� ma itamaIhäLÜA�R zaAö§ta idnau vaAitamaIhäka�o ica(a duKaA�nau caAh÷aTae=. 24maqLeÜ yao BannaKaojaeka�o ho�na ika� hAmaI itamaIhäka�o ivazvaAsa maAiTainayan¤a,ÜÜa rAKna cahAnCÜQ. itamaIhä ivazvaAsamaA d]ùF CÜQ.tar itamaIhäkaq� �Anandka�o LÜAigÜÜa hAmaI itamaIhäisataka�Ama gÜÜanaeR CÜAÏ.

yasaqLeÜ/ maqLeÜ inazcaya gÜÜarÎ ika� maero �ka�oR ºama,ÜÜaLeÜitamaIhä du>KaI bainanau padqRna. 2maqLeÜ itamaIhäLÜA�R

duiKata banaA�< Banae ka�saLeÜ maLÜA�R KauzaIyaALÜI idnCÜÀkae�vaLÜ itamaIhäLeÜ maA¤a maLÜA�R KauzaI paAnaR saka�CÜQjasaLÜA�R maqLeÜ du>Ka banaA�. 3yahI ka�Ar,ÜÜaLeÜ maqLeÜ itamaIhäLÜA�Rpa¤a LeÜKaÎ> jaba ma ºama,ÜÜamaA �A� jasaLeÜ maLÜA�R KauzaIbanaA�<CÜna� itanaIhäbaAwÜ ma duÉKaI h¦nau padqRna. itamaIhäka�oivaxayamaA baeipa�k�a�I CÜu. ma paða�A ivazvaAsamaA CÜu ika�itamaIhä maero PasannataALÜA�R �ApaÍnao Pasanna samBaánCÜQ.4�iGa jaba maqLeÜ LeKae= maero mana Kaubaq ivacaiLÜta r duiKataiTa�<. maqLeÜ yao icA·ÜãI �ApaÍnao �A<sauLeÜ LeÜKaeka�o iTa�.<maqLeÜ itamaIhäLÜA�R duiKata taulyaA�nau LeÜKaeka�o iTa�na.itamaIhä Paita maero maAyaAka�o gÜÜaihrA�R bauBaáA�na LeÜKaeka�oiTa<�.

2222

BBBBaaaaU UUULLLLÜÜÜÜ ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaae eeeR RRRLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR »»»»aaaammmmaaaaAAAA ddddeeeee eee¬¬¬¬5itamaIhäka�A ma,ÜÜfLÜImaA ka�saqLÜe duiKata paArYo. �saLeÜ

maLÜA�R duiKata banaA�na tar itamaIhä sabaqLÜA�R kae�hI maA¤amaAduÉKaI banaAyao/ vaA§tavamaA yao jaita CÜ ma yasaLÜA�R �BaábaùFA�na caAh<idna<<. 6itamaIhäka�A ma,ÜfLÜIbaAw DaerqLeÜ �saLÜA�Rjao d,ÜÜf id� �saka�o LÜAigÜÜa managgÜÜae CÜ. 7tar �ba yao�Baá �saLÜ ho ika� itamaIhäLeÜ �saLÜA�R »amaA idnau paCÜR�saLÜA�R sauKa idnau paCÜR. yasaLeÜ �saLÜA�R �caAka�LÜI du>Kar �ka�dmaq hresa KaAnaubaAwÜ jaogÜÜaA�<CÜ. 8yasaka�Ar,ÜÜa maivantaI gÜÜaCÜu R ika� itamaILeÜ �saLÜA�R itam�ao Paema deKaA¬.9yasaqLeÜ maqLeÜ itamaIhäLÜA�R LeÜKaeka�o h¦<. hreka� kau�rAmaAitamaIhä �A$aAka�ArI CÜQ ika� CqnaQ Bannae jaA<cna r henaR macaAhnTaÎ. 10ka�saqLÜA�R itamaILeÜ »amaA idyaQ Banae/ ma paina yasa maAinasaLÜA�R »amaA idnCÜu. �ina maqLeÜ jae »amaA id�ka�oCÜu-mamaA »amaA idnae kae�hI Ba�-maqLeÜ yao Ka�IxwÜka�o �paisTaitamaAitam�aA LÜAigÜÜa id�<. 11zaqtaAnaLeÜ hAmaIbaAwÜ kae�hI naiCÜnaosa�Banaer maqLeÜ yasao gÜÜareka�o h¦<. zaqtaAnaka�o kae�-kae� yaojanaAhäCÜna� yao hAmaI rAm�arI jaAndCÜAÏ.

¤¤¤¤aaaaoooo��AAAAssssaaaammmmaaaaAAAA ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ��ccccCCCCÜÜÜÜAAAA12Ka�IxwÜka�o sausamaAcaAr PacaAr gÜÜanaR ma ¤ao�AsamaA gÜÜa�</

PaBauLeÜ maLÜA�R �hA<ka�o saevaA gÜÜanaeR rAm�ao maQka�A idnau Ba�ka�oiTayao. 13tar maqLeÜ manaka�o zaAönta paA�na/ ika�na ika� maqLeÜmaerA BaA� taItasaLÜA�R yahA< BaeiwÜna<. yasaqLeÜ maqLeÜ ivadAiLÜ�< r myaAisafoinayaA itar LÜAgÜÜaÎ.

KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜóóóóAAAArrrrAAAA iiiivvvvaaaajjjjaaaayyyyaaaa14tar parmaezvarLÜA�R DaNyavaAd hosa�. jasaLe hAmaILÜA�R

sa<Daq Ka�IxwÜóArA ivajayatapaR� forYA�nau h¦nCÜ. parmaezvarLeÜhAmaILÜA�R �hA<ka�o $aAna saugÜÜaönData vaAsanaA ja§tao caArqitaröpa�<jaA�na PayaogÜÜa gÜÜanau Rh¦nCÜ. 15parmaezvarmaA hAm�ao yahIBaewÜIhä CÜ> ika� taI jao bacaA�dqCÜna� �ina taI jao naxwÜgÜÜairdq=CÜna� itanaIhäka�o baIcamaA hAmaI Ka�IxwÜka�o imaWo gÜÜanDahAÏ. 16maAinasahä jao naxwÜ gÜÜarA�d<qCÜ itanaIhäka�o LÜAigÜÜahAmaI m£ yauka�o gÜÜanDa hAÏ jasaLeÜ m£ yau lyaA<�CÜ. tarbacaA�naehäLÜA�R hAmaI jaIvanaka�A gÜÜanDa hAÏ jasaLeÜ jaIvanalyaA�<dCÜ. yasaka�Ar,ÜÜa yasa ka�AyaRka�o inaömta ka�o yaogya CÜÀ17hAmaI LÜABaka�o inaimta parmaezvarka�A vacana baecdqnaAÏ ja§taoDaerq �ähäLeÜ gÜÜaCÜRna�. ho�na? tar Ka�IxwÜmaA hAmaI

2222 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 3333ÉÉÉÉ1111----4444ÉÉÉÉ5555 222255558888parmaezvarka�o �iDa sa ya baoldCÜAÏ. hAmaI parmaezvarbaAwÜpaWÜA��ka�A maAinasahä Baq=� baoldCÜAÏ.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��AAAA ssssaaaae eeevvvvaaaakkkkaaaa��hhhhääääkkkkaaaa��oooo nnnnaaaayyyyaaaaAAAA< <<< kkkkaaaa��rrrrAAAArrrrpae�ir kae� hAmaI hAm�aq ivaxayamaA gÜÜavaR gÜÜaCÜQ<À �ähäja§taq itamaIhäLÜA�R vaA itamaIhäbaAwÜ paircaya-pa¤aka�o

KaA<cao paCÜRÀ 2itamaIhä naq hAm�ao paircaya pa¤a hQ. yaopaircaya pa¤a hAm�aA �dyamaA LeÜiKa�ka�o CÜ. yao sabaqLeÜjaAnaeka�o r paùFeka�A CÜna�. 3yao deKaA¬ ika� itamaIhäKa�IxwÜæArA hAmaI maApa�Rta paWA��ka�A paircaya pa¤a hQ.Ü yaopa¤a masaILeÜ LeÜiKa�ka�o Cqna tar zaAzvata parmaezvarka�o�AtmaALeÜ LeÜiKa�ka�oCÜ. yao FuMgÜÜaAka�A paAwÜIhämaA* LeÜiKa�ka�oCqna. yao maAnava �dyahämaA LeÜiKa�ka�o CÜ.

4hAmaI yasarI kau�rA gÜÜanaR saka�CÜAÏ ika�naBanae Ka�IxwÜ maApaR�taparmaezvarka�o �iGa hAmaI Fuða� CÜAÏ. 5hAmaI BandqnaQ ika�kau�naq paina ka�Ama hAmaI �Apaq� rAm�ao gÜÜanaR saka�CÜQ. parmaezvarnaq zai(aáka�o Zota h¦nauh¦nCÜ/ jae hAmaI gÜÜaCÜQR yao gÜÜanaR yaogyabanaA<�nauÜ h¦nCÜ. 6:parmaezvarbaAwÜ �naka�A maAinasaLÜA�R id��ka�oònayaA< vaAcaAka�o saevaka� ba÷a parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R yaogyabanaA�nau Ba�ka�o CÜ. yao nayaA< vaAcaA iLÜiKata inayama ho�na.yao �AtmaAka�o ho. iLÜiKata vaAcaALeÜ m£ yau lyaA<�CÜ/ tar�AtmaALeÜ jaIvana idnCÜ.

nnnnaaaayyyyaaaaAAAA< <<< vvvvaaaaAAAAccccaaaaAAAALLLLeeeeÜÜÜÜ bbbbaaaaiiiiFFFF mmmmaaaaiiiihhhhmmmmaaaaAAAA llllyyyyaaaaAAAA��<<<<CCCCÜÜÜÜ7m£ yau lyaA�nae saevaA zabdhä FuMgÜÜaAmaA Kaoipa�ka�o

iTayao. �ina yao parmaezvarka�o maihmaAsa<gÜÜa �Ayao. maozaAka�o�nauhAr yaita �jyaALÜo Bayao ika� �êaA�LÜka�A maAinasahäLeÜ�naka�o �nauhAr henaR sakae�nana�. yao maihmaA paiCÜ ÂptaBayao. 8yasaqLeÜ kau�naq Ka,fmaA paina yao saevaA jasaLeÜ �AtmaAlyaA<�CÜ yao �Baá maihmaAmaya h¦nCÜ. 9maero BanaA�ka�o�TaR hoÉ saevaALeÜ maAinasahäLÜA�R paApaka�o doxa ina,ÜÜaRyagÜÜarYo tar yasaLeÜ maihmaA iLÜyao. yasaqLeÜ jauna saevaALeÜmaAinasahäLÜA�R DaAimaRka� banaA�<CÜ yasaka�o �Baq� baiù ùFmaihmaA h¦<dCÜ. 10 yasa PaAcaIna saevaAka�o maihmaA �Baá baiùFiTayao. tar jaba nayaA< saevaAka�o mahAna maihmaAsa<gÜÜa yasaLÜA�RdjaA�nCÜ/ yao saevaAka�o maihmaA hrA�<CÜ. 11 yao saevaAka�o

FFFFuuuuM MMMggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAAkkkkaaaa��AAAA ppppaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜIIIIhhhhääää//// FFFFuuuuM MMMggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAA �TaARta parmaezvarLeÜ maozaALÜA�R id�ka�Aka�rArhä FuMgÜÜaAka�A paAwÜImaA LeÜiKa�ka�A iTa� :PasTaAna 24É12/25É16ò.

jauna Âpta Bayao yao maihmaAsa<gÜÜa �A�ka�o Ba�/ taba yao

3333

saevaA jao sadA savaRdA rhnaeCÜ yasaka�o �Baá ivazaALÜmaihmaA h¦nae iTayao.

12hAmaIisata yao �AzaA CÜ/ yasaqLeÜ hAmaI Kaubaq saAhsaICÜAÏ. 13hAmaI maozaA ja§taA CqnaAÏ. �naLeÜ �ApaÍnaA �nauhArmaAGaumwÜo hALeÜka�A iTa�. �êaA�LÜka�A maAinasahäbaAwÜ �nauhArÂka�A�nau maozaALeÜ �ApaÍnao �nauhAr CÜopaeka�A iTa�. maihmaA�ilpadqTyao �ina maozaA caAh<dqna iTa� ika� itanaIhäLeÜ yasaka�o �ntya deKauna. 14tar itanaIhäka�A manahä bandCÜna� itanaIhäLeÜ bauJna sa(aqánana�. �Aja paina jaba itanaIhäpaurAnao ka�rAr paùFCÜna� yahI Fka�naILeÜ �TaR CÜoipanCÜ.Fka�naI KaoiL�ka�o Cqna�. yao KaAiLÜ Ka�IxwÜæArA hwÜA�nCÜ.15tar �Aja samma paina jaba taI maAinasahä maozaAka�ovyavasTaA paùFCÜna�/ itanaIhäka�A manahämaA GaumwÜo LÜAgÜÜaeka�oh¦nCÜ. 16tar jaba kau�naq vyai(aá badLÜnCÜ r PaBauLÜA�RpaCYA�<CÜ/ yao GaumwÜo hwÜA�nCÜ. 17'PaBau¾ �AtmaA ho.�ina jahA< PaBauka�o �AtmaA CÜ yahA< svatan¤a h¦nCÜ.18hAm�ao �nauhAr FAika��ka�o Cqna�. hAmaI sabaq PaBauka�omaihmaA deKaA�<CÜAÏ. hAmaI �naI ja§taq h¦na pairvataRna h¦<dqCÜQ.yasa pairvataRnaLeÜ hAmaImaA Baána Baána maihmaA lyaA�<CÜ.

mmmmaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜAAAAkkkkaaaa��AAAA BBBBaaaaAAAA< <<<ù ùùùù ùùùffffAAAAmmmmaaaaAAAA ��AAAAööööttttmmmmaaaakkkkaaaa�� DDDDaaaannnnaaaaparmaezvarLeÜ/ �ApaÍnao dyaALeÜ hAmaILÜA�R yao ka�Ama gÜÜanaRidnau Ba�ka�o CÜ/ yasaka�Ar,ÜÜa hAmaI yao ka�Ama CÜoùfdqnaAÏ.

2tar hAmaILeÜ gÜÜaupta r LÜÆaAjanaka� tairka�A yaAgÜÜaeka�A CÜAÏ.hAmaI CÜLÜ ka�pawÜ PayaogÜÜa gÜÜadqRnaQ r parmaezvarka�o iza»aApairva(aRna gÜÜadqRnaQ. �h<? WÜyaAmmaq gÜÜadq RnaAÏ. hAmaI sa yasaijaLÜoisata bauBa�A�<CÜAÏ. hAmaI ka�o hAÏ Ba÷ae kau�ro maAinasahäLÜA�RhAmaI yasarI naq deKaA�<CÜAÏ. �ina hAmaI �ina parmaezvarsama»a hAmaI ka�staA maAinasa hAÏ tyao paina �naIhäLeÜ�ApaÍnao �dyamaA jaA÷a saka�CÜna�. 3hAmaILeÜ PacaAr gÜÜareka�osausamaAcaAr Âkae�ka�o hoLÜA tar yao itanaIhäkaq� LÜAigÜÜaÂkae�ka�o ho jao �lmaiLÜ�ka�A CÜna�. 4yasa saMsaArka�ozaAsanaka�(aAR* jasaLeÜ ivazvaAsa gÜÜadqRnana� taI maAinasahäka�omana �nDaA banaA�id�ka�o CÜ. yasaTaR itanaIhäLeÜ Ka�Ixwka�omaihmaAka�o sausamaAcaArka�o Paka�Aza deKna sa(aqánana�. Ka�IxwÜ naq�ka� h¦nauh¦nCÜ jao �ka�dmaq parmaezvar jastaA h¦nauh¦nCÜ.5hAmaI �ApaÍnao baAremaA PacaAr gÜÜadqRnaAÏ. tar hAmaI yaezaU Ka�IxwÜ

zzzzaaaaAAAAssssaaaannnnaaaakkkkaaaa��((((aaaaAAAAR RRR zaAöbdka� äpa parmaezvarka�o.

PaBau h¦nauh¦nCÜ Ba÷ae sa ya kau�rA PacaAr gÜÜaCQÜÛ. �ina hAmaI

4444

222255559999 2222 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 4444ÉÉÉÉ6666----5555ÉÉÉÉ11111111PacaAr gÜÜaCQR ika� yaezaUka�o inaimta hAmaI itamaIhäka�A saevaka�hA Ï. 6parmaezvarLeÜ �ka�palwÜ Bannau Ba�ka�o iTayao/"�nDaka�ArbaAwÜ jyaoita camka�nae CÜ?® �ina �hA< itanaqparmaezvar h¦nauh¦nCÜ jasaLeÜ hAm�ao �dyamaA �ApaÍnao jyaoitaPaka�Aizata h¦na idnauBayao. Ka�IxwÜka�o �nauhArmaA parmaezvarka�omaihmaA Ba�lka�A�r �hA<LeÜ hAmaILÜA�R Paka�Aza id�.

7parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R yao Dana idnauBayao. tar hAmaIyastao Dana rAKna maAwÜAka�A BaA<ùfAhä jastaA maA¤a CÜAÏ.yasaLeÜ bauBaáA<�CÜ ika� yao mahAna zai(aá parmaezvarbaAwÜ ho/hAmaIbaAwÜ ho�na. 8hAmaI duÉKaq duÉKaLeÜ Gaeir�ka�A CÜQ/ tarhAmaI hrA��ka�A CqÜnaAÏ. ka�ihLeÜ ka�A<hI hAmaI �lmaLÜmaApaCÜQRª r kae� gÜÜanauR panaeR jaAndqnaQ/ tar hAmaI yaAgdqnaAÏ. 9hAmaIsataA�rheka�A CÜAÏ tar parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R CÜoùfnau h¦nna.ka�ihLeÜ ka�hI= hAm�ao ica(a duKaA�nCÜ tar hAmaI naxwÜgÜÜair�ka�A CqnaAÏ=. 10yaezaUka�o m£tyau hAm�aq zarIrmaA CÜ. hAmaIyao Pa yaeka� WÜA�< m£ yau iLÜ�R ih=ùf�CÜAÏ jasamaA ika� yaezaUka�ojaIvana hAm�aA zarIrmaA paina deKna saika�yaosa�. 11hAmaIjaIivata CÜAÏ tar yaezaUka�o inaömta hAmaI sa<Daq m£ yauka�oKatarAmaA CÜAÏ. hAmaImaA yastaq h¦nCÜ jasamaA ika� hAm�aomar,ÜÜazaILÜ zarIrmaA yaezaUka�o jaIvana paina Baálka�na saka�osa�.12yasaqLeÜ m£ yauLeÜ hAmaImaA ka�Ama gÜÜadqRCÜ/ �ina jaIvanaLeÜitamaIh¨maA ka�Ama gÜÜadqRCÜ.

13DamaRzaAs¤amaA yao LeÜiKa�ka�o CÜ/ "maqLeÜ ivazvaAsa gÜÜarÎ/yasaka�Ar,ÜÜa ma baoLÜÎ.®* hAm�ao ivazvaAsa paina yastaq naq CÜ.hAmaI ivazvaAsa gÜÜaCQÜÛ r hAmaI baolCÜAÏ. 14parmaezvarLeÜ PaBauyaezaULÜA�R m£ yaubaAwÜ ijavana idnauBayao. �ina hAmaI jaAndCÜAÏparmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R paina yaezaUisata jagÜÜaA�nau h¦nCÜ.parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R itamaIhäisataq lyaA�nau h¦naeCÜ �inahAmaI �naka�A �iDa �iBanae CÜAÏ. 15yaI sabaq kau�rAhäitamaIhäka�o inaömta ho taAika� parmaezvarka�o maihmaA DaerqmaAinasahämaA baA<iùFdqCÜ. yasaka�Ar,ÜÜa/ yasarI �hA<ka�o maihmaAka�oinaömta parmaezvarLeÜ Daerqq DaNyavaAd paA�nau Ba�rheka�o CÜ.

iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaammmmaaaaAAAA jjjjaaaaIIII��nnnnaaaau uuu16 yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜ hAmaI ka�ihlyaq ka�majaor bandqnaAÏ. hAm�ao

BaQitaka� zarIr jaI,ÜÜaR r ka�majaor h¦<dqCÜ tar hAmaIiBa¤aka�o�AtmaA hreka� idna nayaA< bainadqCÜ. 17yasa GarI kae�hI

"mmmmaaaaq qqqLLLLeeeeÜÜÜÜ iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaa ²²²² vvvvaaaaooooLLLLÜÜÜÜÎ ÎÎÎ®®®® BajanasaM�ah 116É10.

samayaka�o inaömta saAnaA saAnaA samaSyaAhä saAmanaA gÜÜadqRCÜAÏ.

tar taI samaSyaAhäbaAwÜ hAmaILeÜ �nanta maihmaA paA�naesahAyataA paA�rehka�A CÜAÏ yao �nanta maihmaA samaSyaAhäBandA Daerq mahAna CÜ. 18 yasaqLeÜ hAmaILeÜ deKna nasaika�naekau�rAhä hAmaI sao�CÜAÏ tar jae deKCÜQ taI ivaxayamaA ho�na.Pa ya»a deiKanae kau�rAhä »ai,ÜÜaka� h¦nCÜna� �ina hAmaILeÜ deKnanasaika�nae kau�rAhä caA<ih sa<Daq-sa<Daqka�o LÜAigÜÜa h¦naeCÜ.

hAmaI jaAndCÜAÏ/ yasa DartaImaA hAmaI jauna taµbaUmaA basCÜAÏ yao naxwÜ h¦naeCÜ. tar jaba yao naxwÜ h¦naeCÜ/ hAmaILeÜ

basnae Gar parmaezvarbaAwÜ paA�naeCÜAÏÜ. yao Gar maAinasaLeÜbanaA�ka�o ho�na. yao Gar §vagÜÜaRmaA h¦nCÜ r �nanta rhnaeCÜ.2hAmaILÜA�R hAm�ao vataRmaAna GarmaA vaAða� idða� LÜAigÜÜasakae�ka�oCÜ �ina svagÜÜaIRya Gar paA�nae �cCÜA gÜÜairrheka�A CÜQ �inaparmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R idnau h¦naeCÜ. 3 yasaqLeÜ hAmaILÜA�RpaihrA� idnaeCÜ r hAmaI naAÄ�[o h¦nae CqnaAÏ. 4jaitaÓaeLÜ hAmaIyasa zarIrmaA basCAÏ/ hAmaI BaAr�a§ta CÜAÏ/ r gÜÜangÜÜanaA�<CÜAÏ.maero BanaA�Rka�o �TaR yao ho�na ika� hAmaI yasa GarLÜA�RCÜoùfna cahAnCÜQ tar hAmaI hAm�ao svagÜÜaIRya GarmaA �oitanacahAnCÜAÏ �ina jaba yao zarIr �nta h¦nCÜ yao jaIvanaLeÜFAika�nae CÜ. 5parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R yasaqka�o LÜAigÜÜa s£ixwÜgÜÜanauR Ba�ka�o CÜ. �ina �hA<LeÜ vaAcaA svaäpa hAmaILÜA�R�AtmaA idnau Ba�ka�o CÜ taAika� �hAM<LeÜ hAmaILÜA�RR nayaA<jaIvana idnau h¦naeCÜ.

6yasaqka�Ar,ÜÜa hAmaI sa<Daq BarozaAmaA CÜAÏ. hAmaI jaAndCAÏika� jaita samaya samma hAmaI yasa zarIrmaA rhnCÜAÏ/ hAmaIPaBaubaAwÜ wÜAùFA h¦nCÜAÏ. 7hAmaI ivazvaAsaka�o maAgÜÜaR dzaRnamaAbaA<caeka�A CÜAÏ-jae deKCAÏ yasaLeÜ ho�na. 8 yasaqLeÜ ta maBanCÜu hAm�ao BarosaA CÜ. �ina vaA§tavamaA hAmaI yasazarIrbaAwÜ wÜAùFA rhna �cCÜA gÜÜaCÜQR �ina PaBau jahA< h¦nauh¦nCÜ yahI basnau KaojCÜQM. 9hAm�ao �¶ezya parmaezvarLÜA�R santauxwÜpaAnauR ho. yasa zarIrmaA rhAÏ �TavaA PaBauisata rhAÏ hAmaI�hA<LÜA�R santauxwÜ paAnaR caAhnCÜAÏ. 10NyaAyaka�o inaömta hAmaIsabaq parmaezvarka�o �iGa �iBanaq paCÜR. Pa yaeka�LeÜ yasapaAiTaRva zarIrmaA h¦dA< jae gÜÜaerka�o CÜ/ �saLeÜ yao paA�naqpaCÜR rAm�ao �TavaA narAm�ao paA�nae naq CÜ.

mmmmaaaaddddttttaaaakkkkaaaa��AAAArrrrIIII mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaa ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��AAAA iiiimmmmaaaa¤¤¤¤aaaa bbbbaaaannnnCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��11parmaPaBauka�o frka�o �TaR hAmaI jaAndCÜAÏ. yasaka�Ar,ÜÜa

maAinasaLÜA�R sa ya �ah,ÜÜa gÜÜanaR hAmaI saGaA�<CÜAÏ. hAmaIvaAstavamaA kae� hAÏ/ parmaezvar jaAnnauh¦nCÜ. �ina ma �AzaA

5555

2222 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 5555ÉÉÉÉ11112222----6666ÉÉÉÉ11113333 222266660000gÜÜaCÜuR itamaIhä paina �ApaÍnao �dyamaA hAmaILÜA�R jaAndCÜQ.12hAmaI �ApaU�LÜA�R itamaIhä �iGa PamaAi,ÜÜata gÜÜanaeR ka�oizazapae�ir gÜÜadq RnaAÏ tar hAmaI itamaIhäLÜA�R �ApaÍnaq baAremaABandqCÜAÏ. hAm�aA baAremaA ika�na gÜÜaivaRta ba÷ae ka�Ar,ÜÜahäitamaIhäLÜA�R idMdqCÜAÏ. taba baAihrI kau�rAhämaA jao deiKanCÜna�gÜÜavaR gÜÜanaeRhäka�o inaömta itamaIhäLÜA�R javaAba h¦naeCÜ. ka�sAka�o�dyamaA kae� CÜ taI maAinasahäLeÜ vaAstaA rAKdqnana�. 13yaidhAmaI paAgÜÜaLÜ hAÏ Banae/ yao parmaezvarka�o LÜAigÜÜa ho. yaidhAm�ao mana WÜIka� CÜ Banae/ tyao itamaIhäka�o LÜAigÜÜa ho.14Ka�IxwÜka�o PaemaLeÜ hAmaILÜA�R vazamaA rAKdCÜ. ika�naBanaehAmaI jaAndCÜAÏ hAmaI sabaqka�o LÜAigÜÜa Ka�IxwÜLeÜ m£ yau var,ÜÜagÜÜanauBayao. 15Ka�IxwÜLeÜ sabaqka�o LÜAigÜÜa PaA,ÜÜa idnau BayaojasamaA ika� �ba �sao jao baA<caeka�ACÜna� itanaIhä �ApaÍnaoLÜAigÜÜa maA¤a baA<cna h¦<dqna. �hA<LeÜ itanaIhäkaq� LÜAigÜÜa PaA,ÜÜaidnauBayao. �Q itanaIhäka�o LÜAigÜÜa baQrYA�nau Bayao/ yasaTaRtaI maAinasahä �hA<ka�o LÜAigÜÜa baA<cnau paCÜR.

16�ba �sao saMsaArLeÜ maAinasahäLÜA�R ja§tao samBaánCÜ yastao hAmaI maAinasahäLÜA�R saMBa�nae CqnaAÏ saA<cao ho/hAmaILeÜ paina paihLeÜ Ka�IxwÜLÜA�R saMsaArLeÜ saMBae� jastaqsaMBa�nTyaAÏ tar �ba hAmaI yasarI saMBa�dqnaAÏ. 17yaid ka�ohIKa�IxwÜmaA CÜ Banae yao nayaA< maAinasa baina�ka�o CÜ. paurAnaAkau�rAhä ibataer gÜÜa�/ hreka� kau�ro nayaA< CÜ. 18yaI sabaparmaezvarbaAwq h¦na�. Ka�IxwÜæArA/ parmaezvarLeÜ hAmaI r �hA<ka�omaABa�maA zaAönta banaA�. parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R maAinasahäbaIca r �hA<isata zaAönta lyaA�nae ka�Ama id�. 19maeroBa÷aAka�o taAtpayaR/ saMsaAr r �ApaU� maABa� zaAönta banaA�<dqparmaezvar Ka�IxwÜmaA h¦nauh¦nTyao. Ka�IxwÜmaA/ parmaezvarLeÜmaAinasahäLÜA�R itanaIhäka�o paApahäka�o inaimta doxaIWÜhrA�nana�. �ina �hA<LeÜ maAinasahäLÜA�R Bannau hAmaILÜA�Ryao zaAönta samaAcaAr id�. 20yasaTaR hAmaI Ka�IxwÜka�o pa»amaAbaolna paWÜA��ka�A CÜAÏ. yao maAinasahäLÜA�R parmaezvarLeÜhAmao maApaR�ta baoLÜA�ka�o ja§taq ho. hAmaI Ka�IxwÜka�o inaimtabaolCÜAÏ �ina parmaezvar isata zaAö�ta ka�Ayama gÜÜanaR itamaIhäLÜA�RivantaI gÜÜaCQÜÛ. 21Ka�IxwmaA paApa iTa�na. tar parmaezvarLeÜ�hA<LÜA�R paApaI banaA�nau Bayao. parmaezvarLeÜ yao hAm�ao LÜAigÜÜagÜÜanauRBayao taAika� hAmaIhä Ka�IxwÜmaA parmaezvarisata DaAimaRka�rhna saka�AÏ.

parmaezvarisata hAmaI ka�maIRhä hAÏ. yasaqLeÜ/ hAmaIitamaIhäLÜA�R ivantaI gÜÜaCQÜÛ jauna �nau�ah parmaezvarbaAwÜ

paA�ka�A CÜQ vyaTaR h¦na nadee¬. 2parmaezvar BanCÜna�É

6666

"WÜIka� samayamaA maqLeÜ itamaILÜA�R saunae= �ina maui(aáka�oidnamaA maqLeÜ itamaILÜA�R sahAyataA gÜÜare=.®

yazaqyaA 49É8

itamaIhäLÜA�R ma BandCÜu "WÜIka� samaya® �ihLeÜ naq ho"maui(aáka�o idna® �Ajaq ho.

3maAinasahäLeÜ hAm�aA ka�AmamaA kau�naq BaULÜ naBaewuna� Ba÷aehAmaI caAhnCÜQ. yasaqLeÜ �¨ maAinasahäLÜA�R samaSyaA ba÷aekau�naq ka�Ama hAmaI gÜÜadq RnaAÏ. 4tar duÉKamaA/ �pWeÜromaA/WÜUlWÜULÜA samaSyaAhämaA �ina jammaq pairöSTaitahämaA hAmaI�Apaq�LÜA�R parmaezvarka�A ka�maIRhä hAÏ Ba÷ae deKaA�<CÜAÏ.5hAmaI yastao gÜÜaCÜQR/ jaba hAmaI kau�wÜA� KaAnCÜAÏ/ hAmaIjaeLÜmaA h¦nCÜQ/ jaba maAinasahäLeÜ hAm�ao ivaroDamaA �AvaAja�WÜa�<CÜna�/ jaba hAmaILeÜ ka�iWÜna pairZma gÜÜanauR paCÜR/ jabahAmaI sautna paA�dqnaQ �ina hAm�aomaA KaAnae vastau h¦dqMna.6hAmaI hAm�ao samaBaádArILeÜ/ DaqyaRLeÜ/ dyaA �ina pairzaoiDatajaIvanaæArA parmaezvarka�o ka�maIRhä �Apaq� deKaA<�CÜAÏ. 7hAmaIpaiva¤a �AtmaAbaAwÜ/ saA<cao PaemabaAwÜ/ sa ya PacaAr gÜÜadqR rparmaezvarka�o zai(aá maApa�Rta yastao deKaA<�CÜAÏ. hreka� kau�rAbaAwÜ�ApaÍnao r»aA gÜÜanaR hAmaI DaAimaRka� jaIvanaka�o �payaogÜÜa gÜÜaCQÜÛ.8ka�saqLeÜ hAmaILÜA�R �Adr gÜÜaCÜRna� tar ka�saqLeÜ zaimaRndAtaulyaA�<CÜna�. ka�saqLeÜ hAm�ao baAremaA PazaMsaA gÜÜaCÜRna� tar ka�saqLeÜinandA gÜÜaCÜRna. ka�saqLeÜ BanCÜna� hAmaI F<wÜuvaA hAÏ tar hAmaIsa ya baolCÜAÏ.

9ka�ita maAinasahäka�o LÜAigÜÜa hAmaI �pairicataCÜAÏ/ ya´aipa hAmaI saupairicata CÜAÏ. hAmaI manaR LÜAgÜÜaeka�AWÜAinanCÜAÏ/ tar her? hAmaI baA<icarAKaeka�A CÜAÏ. hAmaIdi,fta CÜQ/ tar hAmaI maAir�ka�A CqnaAÏ. 10hAmaI Daerq duÉKaICÜQ/ tar hAmaI KauzaI manaA�rhekaq� CÜAÏ. hAmaI gÜÜarIba hAÏ/tar hAmaILeÜ Daerq maAinasahäLÜA�R DanaI banaA�rhe CÜAÏ.hAmaIisata kae�hI Cqna/ tar paina vaA§tavamaA hAmaIisata Pa yaeka�caIja CÜ.

11ka�oirnTaIvaAsaI/ itamaIhäLÜA�R hAmaILeÜ KaulLÜA saATaBanaeka�A CÜAÏ. itamaIhäisata hAmaILeÜ hAm�aA �dya KaoLeÜka�ACÜAÏ. 12itamaIhä Paita hAm�ao Paema ka�o êaotamaA äka�AvawÜpareka�o CÜqna. tar hAmaIPaita itamaIhäka�o PaemaBaAva Banaeroika��ka�o CÜ. 13itamaIhä maerA naAnaIhä hQ jastao gÜÜarIma itamaIhäisata baolCÜu/ itamaIhäka�o inaömta hAmaILeÜ jaegÜÜarYAÏ hAm�ao inaömta yahI gÜÜar? hAm�ao LÜAigÜÜa itamaIhäka�o�dya �dAÄ�[o paAr.

222266661111 2222 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 6666ÉÉÉÉ11114444----7777ÉÉÉÉ11112222��NNNNyyyyaaaajjjjaaaaAAAAiiiittttaaaahhhhäääässssaaaaM MMMggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa jjjjaaaaIIII��nnnnaaaa vvvvaaaaAAAArrrre eee ccccaaaae eeettttaaaaAAAA��nnnnaaaaIIII

14�ivazvaAsaIhä jastaA itamaIhä ho�naQ. yasaqLeÜ�naIhäsaMgÜÜa sahBaAgÜÜaI naho¬. �saLÜ r KarAbaka�o �ka�Aka�ARmaAsaADaAr,ÜÜataÉ �ka� ho�na. �<DyaAro r �jyaALÜo �kaq�saATah¦na saka�dqna. 15Ka�IxwÜ r baeiLÜyaALÜLeÜ ka�sarI samJQtaA gÜÜanaRsaka�CÜna�À �ka� ivazvaAsaILeÜ �ivazvaAsaIbaAwÜ kae� paA�nasaka�CÜÀ 16parmaezvarka�o maöndr r maUitaRhäisata samBaáQtaAh¦na sa(aqána. �ina hAmaI jaIivata parmaezvarka�A maöndr hAÏ.ja§tao parmaezvar Bannau h¦nCÜÉ

"ma itanaIhäisata basCÜu/ itanaIhäisataq ih=f�CÜu maitanaIhäka�A parmaezvar h¦naeCÜu �ina itanaIhä maerAmaAinasahä h¦naeCÜna�.®

LeÜiva 26É11-12

17 ''yasaqLeÜ taI maAinasahäbaAwÜ ina§kae�r �A¬ �ApaU�LÜA�RitanaIhäbaAwÜ �LÜgÜÜa gÜÜarA¬/ PaBau BanCÜna�/ kae�hInaCÜo¬ jao �zauë CÜ �ina ma itamaIhäLÜA�R§vaIka�Ar gÜÜanaeR CÜu.®

yazaqyaA 52É11

18 "ma itamaIhäka�A ipataA ba÷aeCÜu �ina itamaIhä maerACÜorA-CÜorIhä savaRzai(aámaAna� PaBau Bannau h¦nCÜ.®

2 zaAmau�LÜ 7É14/ 7É8

pyaArA saATaIhä? hAmaILeÜ parmaezvarbaAwÜÜ yaI Paita$aAhäpaA�ka�A CÜAÏ. yasaka�Ar,ÜÜa maqLÜA paAnaeR hreka� kau�rAbaAwÜ

hAm�aA zarIr vaA hAm�aA �AtmaALÜA�R paiva¤a banaA�nau paCÜR.hAm�ao jaI�nae tairka�AmaA pairpaða� h¦nae ka�oizaza hAmaILeÜgÜÜanauRpaCÜR/ ika�na ika� hAmaI parmaezvarLÜA�R �Adr gÜÜaCÜQÜÛ.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ��AAAAnnnnaaaannnndddd2hAm�ao LÜAigÜÜa �ApaÍnao �dya �GaAr. hAmaILeÜ ka�saqka�o

narAm�ao gÜÜareka�A CqnaAÏ/ hAmaILeÜ ka�saqka�o ivazvaAsa naxwÜ gÜÜareka�ACqnaAÏ. hAmaILeÜ ka�saqLÜA�R zaoxa,ÜÜa gÜÜareeka�A CqnaAÏ. 3maqLeÜ yaoitamaIhäLÜA�R doxyaA�naka�o LÜAigÜÜa Banaeka�o ho�na.maqLeÜ �iGa naq Banae= hAmaI itamaIhäLÜA�R yaita ivaGna maAyaAgÜÜaCQÜÛ ika� hAmaI itamaIhäka�o jaIvana r m£ yausaMgÜÜaq imaLeÜka�ACÜAÏ/ 4ma itamaIhäisata �QiDa Fuða� �nauBava gÜÜaCÜuR. ma

7777

itamaIhä Paita gÜÜaivaRta CÜu. itamaIhä maLÜA�R Daerq � saAhidnCÜQ r hAm�aA saArA duÉKahämaA paina ma baùfo �inaöndtaCÜu.

5jaba hAmaI myaAisafoinayaAmaA �AyaAÏ/ hAm�ao ivaZAmaiTa�na. hAmaILeÜ �ApaÍnao caArqitar duÉKaq duÉKa deKyaQ.baAihr-baAihr hAm�ao LÜùfA�< iTayao tar iBa¤a-iBa¤a fr. 6tarduÉKamaA panaeRhäLÜA�R parmaezvarLeÜ sauKa idnauh¦nCÜ. �ina jabataItasa �A�/ parmazvarLeÜ hAmaILÜA�R sauKa idnauBayao. 7 itanaka�o�AgÜÜamana �ina itamaIhäLeÜ �naLÜA�R id�ka�o sauKaLeÜ hAmaIhäsauKaI BayaQ. taItasaLeÜ Banae ika� itamaIhä maLÜA�R Baew�nacaAhnCÜQ. �ApaU�LeÜ gÜÜareka�o ka�Amaka�o LÜAigÜÜa itamaIhäLeÜduÉKa maANyaQ BanaI �naLeÜ maLÜA�R Banae. �ina itamaIhäLeÜmaero Kauba yaAd gÜÜaCÜQR Banaer paina �naLeÜ maLÜA�R Banae. yaosaunaer ma � yantaq KauzaI Ba�<.

8maqLeÜ LeÜKaeka�o pa¤aLeÜ itamaIhäLÜA�R iKa÷a taulyaAyaoBanae paina/ yao LeÜKaeka�omaA ma duÉiKata Cqna<. tar/ yasaLeÜzauämaA itamaIhäLÜA�R iKa÷a banaAyao naq/ ma paina paihLeÜ ta yasaka�o LÜAigÜÜa duÉKaI Ba�<. tar yasaLeÜ itamaIhäLÜA�R Taorqsamayaka�o LÜAigÜÜa maA¤a iKa÷a taulyaAyao. 9�ina �ihLeÜ mahixaRta CÜu. itamaIhäLÜA�R iKa÷a banaA�rÜ ma hixaRta Ba�ka�oho�na. tar ma yasaka�Ar,ÜÜaLeÜ hixaRta CÜu ika� itamaIhäka�AiKa÷ataALeÜ itamaIhäka�o �dya badLÜI gÜÜarAyao. itamaIhäka�oyao yastao duÉKa ho jauna parmaezvarLeÜ caAhnau h¦nCÜ. yasaTaRhAmaILeÜ itamaIhäLÜA�R kau�naq Paka�ArLeÜ paina caowÜ paurYA�naQ.10parmaezvarLeÜ caAhnau Ba� jastao paIrLeÜ �ka� vyai(aáka�o�dya r jaIvanamaA pairva(aRna lyaA�<CÜ. yasaLeÜ maAinasaLÜA�Rmaui(aá tapaR� forYA�<CÜ/ r hAmaI yasaka�o LÜAigÜÜa kau�naq paIrmaAnna sa(aqánaAÏ. tar saAMsaAirka� duÉKaLeÜ m£ yau gÜÜarAM <�CÜ.11itamaILeÜ paA�ka�o yao paIr caA<ih parmaezvarLeÜ caAheka�opaIr naq iTayao. �ba itamaI bauJCÜQ ika� yasa paIrLeÜ itamaImaAkae� lyaAyao. yasa paIrLeÜ itamaILÜA�R �Baá gÜÜamBaIr banaAyao�ina �ApaU� BaULÜmaA Ba�ka�o PamaA,ÜÜa gÜÜarA�na Paeirta gÜÜarAyao. yasaLeÜ itamaILÜA�R k�au�ë r ka�Atar banaAyao. yasaLeÜ itamaImaAmaLÜA�R BaewÜ�nae �cCÜA jagÜÜaAyao. yasaLeÜ itamaIhäLÜA�R �tsaAihtagÜÜarAyao r NyaAya gÜÜanauR panaeR rheCÜ Ba÷ae �cCÜA gÜÜarAyao. yasacaIjahäbaAwÜ itamaI yao samaSyaAmaA narheka�o Pa ya»a banaAyao.12 yao ica·ÜãI maqLeÜ LeÜKnauka�o ka�Ar,ÜÜa yao ho�na ika�vyai(aáLeÜ BaULÜ gÜÜarYo tar ka�Ar,ÜÜa yao ho ika� vyai(aáBaULÜmaA iTayao. vaAstavamaA parmaezvarka�o �iGa itamaIhähAmaILÜA�R ka�ita Daerq yaAd gÜÜaCQÜR sao jaAnnau yao icawÜãI

2222 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 7777ÉÉÉÉ11113333----8888ÉÉÉÉ11119999 222266662222itamaIhäLÜA�R LeÜiKa�ka�o ho. 13 yasaqka�Ar,ÜÜa hAmaI sauKaIiTayaAÏ.

hAmaI Kaubaq �Anaindta iTayaAÏ ika�naBanae taItasa Daerq�Anaindta iTa�. itamaIhäLeÜ gÜÜareka�o vyavahArmaA itanaI� yantaq KauzaI iTa�. 14maqLeÜ taItasaisata itamaIhäbaAre gÜÜavaRgÜÜareka�o iTa<�. �ina maqLeÜ WÜIkaq� gÜÜarÎ Ba÷ae itamaIhäLeÜPamaA,ÜÜa gÜÜarYQ. hAmaILeÜ itamaIhäLÜA�R Banaeka�o hreka� kau�rosaA<cao iTayao. �ina taItasaisata hAmaILeÜ gÜÜareka�o gÜÜavaR painasaA<cao iTayao Ba÷ae itamaIhäLeÜ naq saAibata gÜÜairidyaQ.15�ina �naka�o itamaI Paita Paema �Baá WÜULÜo h¦nCÜ jaba�saLeÜ samBaánCÜu ika� itamaIhä sabaq �A$aAka�ArI iTayaQ.itamaIhäLeÜ fr r �Adrisata �naLÜA�R §vaAgÜÜata gÜÜarYQ. 16maKaubaq �Anaindta CÜu ika�naBanae itamaIhä maAiTa ma paurqivazvaAsa gÜÜanaR saka�CÜu.

KKKKaaaa� ��IIIIööööxxxxwwwwÜÜÜÜyyyyaaaa ddddAAAAnnnnaaaa�ina �ba/ dAjau-BaA�-iddI-baihnaIhä? itamaIhäLÜA�R�nau�ah baAre janaA�nau caAhnCÜAÏ jauna parmaezvarLeÜ

myaAisafoinayaAmaA yahA<ka�A ma,fLÜIhäLÜA�R idnauBayao. 2taIivazvaAsaIhäLÜA�R � yantaq ka�xwÜ id�r parI»aA iLÜ�nTyao.taI saAh°qÜ gÜÜarIba maAinasahä iTa�. taTaAipa WÜULÜo hxaRsaATaitanaIhäLeÜ mau·ÜãI KaoLeÜr id�. 3ma Banna saka�CÜu �ApaÍnaogÜÜacCeÜLeÜ paugÜÜaesamma itanaIhäLeÜ id�. taI ivazvaAsaIhäLeÜ/�ApaU�LeÜ idna saka�nae BandA paina Daerq naq id�. �naIhäLeÜ�dArtaApaUvaRka� id�. ka�saqLeÜ itanaIhäLÜA�R yasao gÜÜanaR Banaeka�oiTa�na. 4tar itanaIhäLeÜ hAmaILÜA�R GairGair saoDTae parmaezvarka�AmaAinasahäka�o yasa saevaAmaA BaAgÜÜaIdAr ba÷a paA¬< BanaerhAmaILÜA�R iva�taI gÜÜaTaeR. 5�ina itanaIhäLeÜ yasa Paka�ArLeÜid� ika� jauna hAmaILeÜ �Azaq gÜÜareka�A iTa�naAÏ. itanaIhäLeÜ�ApaÍnao dAna idnau �iGa naq �Apaq� PaBaumaA paihLeÜ samapaR,ÜÜagÜÜare. yaI naq parmaezvar caAhnCÜna�. 6yasaqLeÜ yao ivazaexa paUinataka�AyaR isaëyaA�na hAmaILeÜ itatasaLÜA�R itamaIhäLÜA�R saGaA�maAgyaQ. itatasa naq �ka�janaA h¦na� jasaLeÜ yao ka�Ama zauägÜÜare. 7itamaIhä hreka� kau�rAmaA DanaI CÜQ-ivazvaAsamaA/vacanamaA/ sahAyataA gÜÜanaeR caAhnaAmaA �ina hAmaIbaAwÜ isakae�ka�oPaema gÜÜanaRmaA. r yasaqLeÜ dAna idnae ka�AmamaA paina itamaIhämahAna bana Bannae hAmaI �cCÜA gÜÜaCÜQR.

8maqLeÜ idnau Banaer itamaIhäLÜA�R �A$aA gÜÜairrheka�o Cqna<.tar itamaIhäka�o Paema sa ya Paema naq rheCÜ ika� Ba÷ae henaRKaojdqCÜu. �ä maAinasahä madta gÜÜanaR �cCÜuka� CÜna� Ba÷ae

8888

deKaA�na maA¤a ma yaI kau�rAhä gÜÜaCÜR. 9hAm�aA PaBau yaezaUKa�IxwÜka�o �nau�ah ta itamaIhä jaAndCÜQ. �ina itamaIhäyao paina jaAndCÜQ ika� Ka�IxwÜ parmaezvarmaA DanaI iTa�/ taritamaIhäka�o inaimta �naI gÜÜarIba Ba�. �ApaU� gÜÜarIba banaeritamaIhä DanaI h¦na saka� Banaer naq �naLeÜ yasao gÜÜareka�A h¦na�.

10�ina yasa ivaxayamaA maqLeÜ maero rAya id�</ �ina yaomaqLeÜ Banae< ika�naBanae ma ivazvaAsa gÜÜaCÜuR ika� yao itamaIhäka�oLÜAigÜÜa rAm�ao ho. paohor dAna idnau �cCÜA gÜÜanae RhämaAitamaIhä PaTama iTayaQ. saA<�caq naq itamaIhä idnaumaA PaTamaiTayaQ. 11yasaTaR itamaIhäLeÜ zauä gÜÜareka�o ka�Ama �bazaexagÜÜar. taba maA¤a itamaIhäka�o "gÜÜanaeR �cCÜA® �ina itamaIhäka�o"ka�maR® samataulya h¦naeCÜ. itamaIhäisata jae CÜ yahIbaAwÜdAna dee¬. 12itamaIhä idna caAhnCÜQ Banae maA¤a itamaIhäka�odAna TaAipanCÜ. r itamaIisata Ba�ka�obaAwÜÜ itam�ao dAna jaA<icanCÜ/tar itamaIhäsa<gÜÜa naBa�ka�obaAwÜ ho�na. 13jaba �ähäsauKaI rh<dA itamaIhäLÜA�R caA<ih ka�xwÜmaA ho¬ Ba÷ae hAmaIcaAh<dqnaAÏ. hAmaI sabaq Taoka� barAbarI hosa� Ba÷ae caAhnCÜAÏ.14yasaDair itamaIhäisata Pazasta CÜ. itamaIhäisata Ba�ka�AyaI kau�rALeÜ �ä maAinasahäLÜA�R KaA<cao pareka�o kau�ro wÜAnaRmadd paugnaeCÜ. �ina paiCÜ jaba �naIhäisata Pazasta h¦nCÜ�naIhäLeÜ itamaIhäka�o KaA<cao wÜAiridna saka�CÜna�. taba sabaqbarAbar h¦naeCÜna�. 15DamaRzaAs¤amaA ya§taq LeÜiKa�ka�o CÜÉ

"jasaLeÜ Daerq bawÜulyao �saka�o Daerq rhena/ jasaLeÜTaorq bawÜulyao �saka�omaA �iLÜka�ita maA¤a rhena.®

PasTaAna 16É18

iiiittttaaaattttaaaassssaaaa rrrr ��nnnnaaaakkkkaaaa��AAAA ssssaaaaAAAATTTTaaaaIIIIhhhhääää16ma parmaezvarLÜA�R DanyavaAd caùfA�<CÜu ika�naBanae �naLeÜ

itatasaLÜA�R itamaIhä Paita yahI Paema id� jauna maeroitamaIhä Paita CÜ. 17hAmaI �naLÜA�R jae gÜÜarA�na inavaednagÜÜareka�A iTayaQ/ �naLeÜ yahI §vaIka�Ar gÜÜare. �naI itamaIhäka�hA<jaAna �QiDa caAh<nTae. yao �naka�o �ApaÍnaq ivacaAr iTayao.18itatasaka�o saATamaA hAmaI �ka� janaA BaA�LÜA�R paWÜA�<dqCÜAÏ jasaka�o PazaMsaA sabaq ma,fLÜIhäbaAwÜ Ba�ka�o CÜ.sausamaAcaAr PacaArmaA �naka�o saevaAka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ yaI BaA�PazaMisata CÜna�. 19hAmaILeÜ ya§tao dAna iLÜ�r ihùfdA h¦<idyaI BaA� hAmaIisata ihMùfna ma,fLÜIhäbaAwÜ CÜAina�ka�A iTa�.PaBaumaA maihmaA lyaA�nau/ hAmaI saA<ccaq saGaA�na caAhnCÜAÏBa÷ae deKaA�na hAmaI yao saevaA gÜÜadqRCÜAÏ.

222266663333 2222 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 8888ÉÉÉÉ22220000----9999ÉÉÉÉ1111555520yao Gaerq Dana vyavahAr gÜÜadAR ka�saqLeÜ hAmaILÜA�R doxa

LÜA�na maQka�A napaA�osa. yasaTaR hAmaI Kauvaq sataka�R CÜAÏ.21hAmaI WIka� ka�Ama gÜÜanaeR ka�oizaza gÜÜaCÜQR. PaBauLeÜ ja§taoWÜIka� maAnnau h¦nCÜ r maAinasahäLeÜ paina jauna WÜIka� WÜAnCÜna�hAmaI yahI gÜÜanaR caAhnCÜAÏ.

22�ka�oR �ka�janaA BaA�LÜA�R paWÜA�<dqCÜAÏ jao madd gÜÜanaRBanae paiCÜ sa<Daq �iGa saCÜRna�. �naka�o sahAyataA gÜÜanaeR �cCÜA�naeka�Q palwÜ PamaA,ÜÜa gÜÜairsakae�ka�A CÜna�. �ina �ihLeÜ paina�naI �Baq� Daerq sahyataA gÜÜanaR caAhnCÜna�/ ika�naka�I itamaIhämaAiTa�naka�o yastao ivazvaAsa CÜ.

23�ba itatasaka�o baAremaA-�naI maerA sahka�maIR h¦na�.itamaIhäLÜA�R sahAyataA gÜÜanaR �naI masa<gÜÜaq ka�Ama gÜÜadqRCÜna�.�ina �ä BaA�häka�o baAremaA itanaIhä ma,fLÜIhäbaAwÜpaWÜA��ka�A h¦na� r itanaIhäLeÜ paina Ka�IxwÜmaA maihmaAlyaA�<CÜna�. 24 yasaka�Ar,ÜÜa yaI maAinasahä Paita itamaIhäLeÜ�ApaÍnao Paema deKaA¬. hAmaI itamaIhä Paita ika�na gÜÜaivaRtaCÜAÏ yao itanaIhäLÜA�R deKaA¬. taAika� jaµmaq ma,fLÜIhäLeÜ yao deKnaeCÜna�.

KKKKaaaa� ��IIIIiiiixxxxwwwwYYYYnnnnaaaa ssssaaaaAAAATTTTaaaaIIIIhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ssssaaaahhhhAAAAyyyyaaaattttaaaaAAAA ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrrparmaezvarka�A maAinasahäLÜA�R gÜÜairnae sahAyataAka�o ivaxayamaAmaqLeÜ itamaIhäLÜA�R LeÜKnau padqRna. 2ma jaAndCÜu itamaIhä

sahAyataA gÜÜanaR �cCÜuka� CÜQ. myaAisafoinayaAka�A maAinasahäisatama yasabaAre PazaMsaA gÜÜairrhnCÜu. �KaqyaAka�A baAisandAhä ho/itamaIhä paohordeiKa naq dAna idnau tayaAr iTayaQ Banaer maqLeÜitamaIhäLÜA�R janaA�sakae�ka�o CÜu. �ina itamaIhäLeÜ dAna idnaucaAheka�oLeÜ/ yahA<ka�A Daerq �ä maAinasahä � saAihta baina��ina �ihLeÜ yasao gÜÜanaRÜ ��CÜuka� Cna�. 3tar ma yaIBaA�häLÜA�R itamaIhäka�hA< naq paWÜA�<dqCÜu. ma paða�A gÜÜarA�nacaAhnCÜu ika� itamaIhäka�o baAremaA hAmaI jao gÜÜavaR gÜÜaCÜQR yasaivaxayamaA vyaTaR saAivata nahosa�. itamaIhäka�o ivaxayamaA jaeBainayao yasaka�o LÜAigÜÜa ma cahAnCÜu ika� itamaIhä tayaArvasa. 4yaid kau�naq maAinasa jao myaAisafoinayaAbaAwÜ maisata�A�<CÜ r itamaIhä tayaAr narheka�o paA� Banae hAmaILÜA�RLÜAjamadoR h¦naeCÜ. hAmaI LÜöÆata h¦naeCÜAÏ ka�Ar,ÜÜa itamaIhämaAiTa hAmaILeÜ BarozaA gÜÜareka�A iTayaQ. �ina vaA§tavamaAitamaIhä paina LÜiïata h¦nae CÜQ. 5 yasaqLeÜ maqLeÜ ina,ÜÜaRya gÜÜarÎika� hAmaI �A�na �iGa yaI BaA�häLÜA�R itamaIhäka�hA<paWÜA�naupaCÜR. itamaIhäLeÜ bacana id� �nausaArka�o yao �pahAr�naIhäLeÜ tayaAr paAnaeRCÜna�. taba/ jaba hAmaI �A�paugÜÜnae CÜAÏ/

9999

�pahAr tayaAr h¦naeCÜ/ �ina yao �cCÜApaUvaRka�ka�o �pahAr h¦naupaCÜR/ �ina yao itamaIhäLeÜ �santauxwÜ Ba�r id� ja§taonahosa�.

6yaAd gÜÜarÉ jasaLeÜ �iLÜka�ita ropCÜ �saLeÜ �iLÜka�itanaq baALÜI �WÜA�<CÜ. yasarI naq jasaLeÜ Daerq ropCÜ �saLeÜ DaerqbaALÜI �WÜA�<CÜ. 7hreka�LeÜ �ApaÍnao manamaA jaita idnCÜu BanaericataA�ka�o CÜ yaita naq de�osa�/ ivanaA ��CÜA ka�saqLeÜnaidvaosa�. jabajaR§taImaA kau�naq vyai(aáLeÜ naid�osa� jasaLeÜKauzaI Ba�r dAna gÜÜaCÜR. �saLÜA�R parmaezvarLeÜ Paema gÜÜaCÜRna�.8�ina parmaezvarLeÜ itamaILÜA�R Pazasta maA¤amaA �AzaIvaARdidnau h¦naeCÜ. taba itam�aomaA saGaÏ paza§ta rhenaCÜ �ina Pa yaeka�zauBaka�maRka�o LÜAigÜÜa mau(aáh§taLeÜ dAna idna saka�naeCÜQ. 9DamaRzaA§¤amaA yao LeÜiKa�ka�o CÜÉ

"�saLeÜ �dArtaApaUvaRka� gÜÜarIbahäLÜA�R idMdCÜ �saka�odyaABaAva sadA-savaRdA rihrhnCÜ.®


10parmaezvar naq �ka� h¦na�/ jasaLeÜ ropnaeLÜA�R iba� idnCÜna�.�ina �naLeÜ KaAnaLÜA�R rowÜI idnCÜna�. �ina parmaezvarLeÜitamaIhäLÜA�R iba¬ idnCÜna� r taI iba¬ baùfA�<CÜna�. itam�aodyaABaAva baAwÜ �naLeÜ managgÜÜae baALÜI �WÜA�<CÜna�. 11parmaezvarLeÜitamaILÜA�R hrtarhLeÜ DanaI banaA�nae CÜna� jasamaA ika� itamaIsa<Daq mau(aáBaAvaLeÜ dAna idnau saka�nae CQ. �ina hAm�aA maApaR�taid�nae itam�ao dAnaka�o inaömta maAinasahäLeÜ parmaezvarLÜA�RDanyavaAd caùFA�nae CÜna�. 12itamaIhäLeÜ yasa saevaALÜA�Rid�rheka�o dAnaLeÜ parmaezvarka�A maAinasahäka�o KaA<cao wÜACÜR.tar itam�ao dyaABaAvaLeÜ yaita naq maA¤a gÜÜadqRna/ yasaLeÜ parmaezvarPaita DaNyavaAd v£ië gÜÜarA�<CÜ. 13yao saevaA jauna itamaIgÜÜairrheka�ACÜQM= yao itam�ao ivazvaAsaka�o PamaA,ÜÜa ho. yasakaq�ka�Ar,ÜÜaLeÜ maAinasahäLeÜ parmaezvarka�o PazaMsaA gÜÜanae RCÜna�.itanaIhäLeÜ parmaezvarka�o PazaMsaA gÜÜaCÜRna� ika�na ika� itamaIhäKa�IxwÜ ka�o sausamaAcaArLÜA�R maAnCÜQ-jauna samaAcaArLÜA�R itamaIhäivazvaAsa gÜÜaCQÜÛ BanCÜQ. maAinasahäLeÜ parmaezvarka�o PazaMsaAgÜÜanaeR CÜna� ika�na ika� itamaIhä mau(aáBaAvaLeÜ itanaIhäisata rsabaqisata imaldCÜQ. 14�ina jaba itanaIhä itamaIhäka�oLÜAigÜÜa PaATaRnaA gÜÜadRCÜna� itanaIhä itamaIhäLÜA�R BaewÜnae ��CÜAgÜÜaCÜRna�. ika�naBanae parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R id�ka�o �saIma�nau�ahLeÜ itanaIhäLÜA�R ya§tao LÜAgÜÜCÜ. 15�naka�o vayaanagÜÜanaR nasaka�nae dAnaka�o LÜAigÜÜa parmaezvarLÜA�R DaNyavaAd de¬.

2222 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 11110000ÉÉÉÉ1111----11111111ÉÉÉÉ4444 222266664444ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo ssssaaaae eeevvvvaaaakkkkaaaa��AAAA��kkkkaaaa��oooo PPPPaaaaiiiittttaaaarrrr»»»»aaaaAAAA ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaCCCCÜÜÜÜR RRRnnnnaaaa� ��ma/ paAvaLÜ/ itamaIhäLÜA�R Ka�IxwÜka�o nam�ataA rdyaAisata iva�taI gÜÜaCÜu R. ka�saq ka�saqLeÜ BanCÜna�/

jaitaÓaeLÜ ma itamaIhäisata rhnCÜu ma nam�a deiKanCÜu tar jabawÜAùfA h¦nCÜu ma saAhsaI banCÜu. 2pae�ir ka�saqLeÜ saµma�nCÜna�hAmaI saMsaArI taQrLeÜ baA<cCÜAÏ. �ba/ jaba ma �A�<CÜuitanaIhäka�A inaömta saAhsaI ba÷ae �rAdA gÜÜaCÜuR. ma ibantaIgÜÜaCÜuRika� jaba ma �A�M<CÜu maLÜA�R saAhsaIpanaA deKaA�nae �Avazyaka�napaLÜAR. 3hAmaI saMsaArmaq baAsa gÜÜaCQÜÛ. tar saMsaAirka� maAinasahäLeÜBaqá< hAmaI LÜùfA�< gÜÜadqRnaAÏ. 4hAmaI yao hitayaArh¨ iLÜ�rLÜùfA�< gÜÜaCQÜÛ jauna saMsaArLeÜ caLÜA�nae hitayaArh¨ BandAiBandq CÜ. hAm�aA hitayaArh¨maA parmaezvarka�o zai(aá CÜ. yaohitayaArLeÜ za¤auhäka�A baiLÜyao dugÜÜa R samaeta naAza paAnaRsaka�CÜ. hAmaI maAinasahäka�A takaR�hä naAza gÜÜaCQÜÛ. 5�inaparmaezvarka�o $aAnaka�o ivaäëmaA �Weka�o hreka� �hma�LÜA�RnaAza gÜÜaCQÜÛ. �ina hAmaI hreka� ivacaArLÜA�R pa¤a�nCÜAÏ r yasaLÜA�R yaAgnae vaA Ka�IxwÜLÜA�R maA÷ae banaA�<CÜAÏ. jasaLeÜmaANdqna yasaLÜA�R hAmaI d,f idnau tayaAr h¦nCÜQ. 6tarpaihLeÜ itamaIhäLeÜ naq paurApaurI maA÷au paCÜR Ba÷ae hAmaI �AzaAgÜÜaCQÜR.

7itamaIhäLeÜ �ApaÍnaA �iGailtarka�o taTyaLÜA�R henauRpaCÜR.yaid ka�saqLeÜ �ApaU� Ka�IxwÜmaA Ba�ka�o inaözcataäpaLeÜ maAnCÜBanae �saLeÜ saMBa�nau paCÜR hAmaI paina �hI jastao Ka�Ixw ÜmaqCÜA Ï. 8 yao saA<cao ho/ PaBauLeÜ maLÜA�R idnau Ba�ka�o�iDaka�Arka�o kau�ro iLÜ�r ma mau(aá äpaLeÜ gÜÜavaR gÜÜaCÜuR. tar�hA<LeÜ maLÜA�R yao zai(aá itamaIhäLÜA�R dirLÜo banaA�naLÜA�Ridnau Ba�ka�o ho/ itamaIhämaA caowÜ paurYA�nauLÜA�R ho�na. yasaqLeÜ ma maero gÜÜavaR gÜÜarA�RmaA LÜiÆata CqÜna. 9yao pa¤aæArAitamaIhäLÜA�R tasaAR�dqCÜu Bannae itamaIhäLeÜ saocaeka�o macahAM<idna. 10ka�ohI maAinasahä BanCÜna�/ "paAvaLÜka�A pa¤ahäta jaordAr r gÜÜahika�LÜA h¦nCÜna�. tar jaba �naI hAmaIisatarhnCÜÜna�/ �naI ka�majaor rhnCÜna�/ �ina �naka�o BaAxa,ÜÜayaogyataA PazaMsaA gÜÜanaeR KaALÜka�o rh<dqna.® yasao Ba÷ae maAinasahäLeÜyao jaA÷aupaCÜRÉ hAmaI yasa samaya itamaIhäisata CqnaAÏ yasaka�Ar,ÜÜahAmaI yaI kau�rAhä pa¤amaA LeÜKCÜAÏ. tar jaba hAmaI yahA<itamaIhäisata h¦nCÜAÏ/ hAmaI yahI zai(aá deKaA�<CÜAÏ jaunahAmaI �ApaÍnaA pa¤ahämaA deKaA�<CÜAÏ.

12hAmaI �Apaq�LÜA�R ya§taA maAinasahäka�o §tarmaA rAKnae�A<wÜ gÜÜadqRnaAÏ jao �ApaU�LÜA�R Kaubaq mah vapaU,ÜÜaR saMBa�nCÜna�.hAmaI �ApaU�LÜA�R itanaIhäisata dA<jdqnaAÏ. itanaIhä �ApasamaA

11110000�ApaU� �Apaq� tauLÜnaA gÜÜaCÜRna/ tauLÜnaAka�o star itanaIhä�Apaq� h¦na �o tauLÜnaAka�o naApad,f �Apaq�LÜA�R banaA�<CÜna�.yasaLeÜ itanaIhä kae�hI jaAndqnana� Ba÷ae deKaA�<CÜ. 13tarhAmaI sahI saImaA baAihr gÜÜavaR gÜÜadqRnaQ. hAm�ao gÜÜavaRka�o saImaAparmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R �HA�ka�o ka�Ama samma h¦naeCÜ. yaoka�Ama hAm�ao itamaIhäisataka�o ka�Ama �ntagÜÜaRta paCÜR. 14hAmaIjyaAdA gÜÜavaR gÜÜadqRnaQ. yaid hAmaI itamaIhä Ba�ka�omaA �ihLeÜsamma napaugÜÜaeka�o Ba�/ hAmaI inakaq� gÜÜavaR gÜÜaTyaQÛ. tar hAmaIvaAstavamaA itamaIhäka�hAM< �A�RpaugÜÜaeka�ACÜQA hAmaI itamaIhäka�hA<Ka�IxwÜka�o sausamaAcaAr iLÜ�r �AyaAÏ. 15hAmaI �ApaÍnaq ka�AyaR»ae¤amaA maA¤aq �ApaÍnao gÜÜavaRLÜA�R saIimata rAKCÜAÏ. �äLeÜgÜÜareka�o ka�AmamaA gÜÜavaR gÜÜadqRnaAÏ. hAmaI �AzaA gÜÜaCÜQR/ itamaIhäka�oivazvaAsa baùFCÜ/ itamaIhäLeÜ hAm�ao ka�Amaka�o »ae¤a �Baq�vyaApaka� banaA�namaA sahAyataA gÜÜanaeR CÜQ. 16hAmaI itamaIhäka�ozahr baAihrI »ae¤amaA paina sausamaAcaAr PacaAr gÜÜanaR cahAnCÜQ+.�ka�oR �LÜAka�AmaA �iDa naq Ba�sakae�ka�o ka�AmamaA hAmaI gÜÜavaRgÜÜadqRnAQ. 17tar "jasaLeÜ gÜÜavaR gÜÜaCÜR �saLeÜ PaBaumaA gÜÜavaR gÜÜanauRpaCR.®* 18ika�naBanae �saLÜ vyai(aá �saLÜA�R maAinanCÜjasaLÜA�R PaBauLeÜ �ah,ÜÜa gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ/ tar �saLÜA�R ho�najasaLeÜ �Apaq�LÜA�R �saLÜ maAnCÜ.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ rrrr BBBBaaaaU UUU��wwwwÜÜÜÜAAAA PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaahhhhääääjaba ma maUKaR bainanCÜu �AzaA CÜ itamaIhä maLÜA�RsahnaeCÜQ. tar itamaIhä maLÜA�R saihrheka�A paina

CÜQ. 2maLÜA�R itamaIhäka�o �RxyaAR LÜAgCÜ. �ina yao �RxyaARparmaezvarbaAwÜ ho. maqLeÜ itamaIhäLÜA�R Ka�IxwÜLÜA�R saumpanaebacana id�< taAika� �naI itamaIhäka�A �ka� maA¤a paita banaUna�.ma itamaIhäLÜA�R Ka�IxwÜka�o hAtamaA ��wÜI zauë ka�nyaAka�oäpamaA saömpanau caAhnCÜu. 3tar itamaIhäka�o mana ºaxwÜ h¦nasaka�CÜ �ina Ka�IxwÜ Paita itamaIhäka�o sa yataA r paiva¤ataAfgLÜA ika� Ba÷ae maLÜA�R fr CÜ. yao ya§tao h¦nasaka�CÜ ja§taq�ApaÍnao sapaRka�o DaUtaRtaALeÜ hÃvaALÜA�R Daoka�A id�ka�o iTayao.4yaid ka�saqLeÜ itamaIhäLÜA�R hAmaILeÜ bataA�ka�o yaezaU BandA�kaq�R yaezaUka�o baAre bataA�<CÜ Banae itamaIhä �saLÜA�R�AnandLeÜ �ah,ÜÜa gÜÜanae R CÜQ. yaid �saLeÜ itamaIhäLÜA�RhAmaILeÜ bataA�ka�o sausamaAcaAr r id�ka�o �AtmaA BandA

""""jjjjaaaassssaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ppppaaaaCCCCRRRR®®®® yaimaRyaA 9É24.

�kaq�R sausamaAcaAr r �AtmaA bataA<�CÜ Banae paina yasaLÜA�R

11111111

222266665555 2222 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 11111111ÉÉÉÉ5555----22229999itamaIhä KauzaILeÜ §vaIka�Ar gÜÜanaeR CÜQ. yasaTaR maLÜA�R paina yahI �cCÜA deKaA¬.

5tar ma ivazvaAsa gÜÜaidRna ika� taI "mahAna Paeirtahä® maBandA rAm�aA h¦na. 6saA<cao ho ma Paizai»ata va(aáA ho�na.tar maeromaA $aAna CÜ. yao hAmaILeÜ itamaIhäLÜA�R hrtarhLeÜ§paxwÜ gÜÜairid�ka�A CÜAÏ.

7kau�naq vaetana ibanaq itamaIhäLÜA�R maqLeÜ parmaezvarka�osausamaAcaAr saunaA�<. itamaIhäLÜA�R maAiTa �WÜA�nau maqLeÜ�ApaU�LÜA�R taLÜ BaáAre<. yao BaULÜ Bayao rÀ 8maqLeÜ �¨ma,fLÜIhäbaAw Üvaetana iLÜ�<. itamaIhäka�o saevaA gÜÜanaR sakau<�Banaer maqLeÜ itanaIhäbaAwÜ paqsaA iLÜ�<. 9jaba ma itamaIhäisataiTa�< yasabaeLÜA paina KaA<cao padAR maqLeÜ itamaIhä ka�saqLÜA�RduÉKa id�na<. maLÜA�R caAihnae jaita sabaq myaAisafoinayaAbaAwÜ�A�nae BaA�häbaAwÜ naq maqLeÜ iLÜ<�. itamaIhämaAiTa maqLeÜ�ApaU�LÜA�R kau�naq ika�isamaka�o BaAr h¦na mana parA�na. �inaka�ihlyaq BaAr bannae Cqna paina. 10yasa ivaxayamaA gÜÜavaR gÜÜanauRmaLÜA�R �KaqyaAmaA ka�saqLeÜ roka�nae Cqna. mamaA Ba�ka�AKa�IxwÜka�o sa yataAisata ma yao Ba÷asaka�CÜu. 11�ina ika�na maBaAr iTa�naÀ maqLeÜ itamaIhäLÜA�R Paema gÜÜareka�o CqnaBanaerÀ ho�na. parmaezvar jaAndCÜna� ma itamaIhäLÜA�R PaemagÜÜaCÜuR.

12�ihLeÜ maqLeÜ jae gÜÜairrheCÜu yao ma gÜÜairnaqrhnae CÜu. ma yasao gÜÜairrhnaeCÜu ika�naBanae ma �AzaA gÜÜaCÜuR taI Gama,ÜÜf gÜÜanaRmaQka�A Kaojnae maAinasahäLÜA�R vaADaA idnCÜu. itanaIhä jaunaka�AyaRka�o inaömta Gama,ÜÜf gÜÜaCÜRna yao hAmaILeÜ gÜÜareka�o ka�AyaRka�obarAbarI ho Bannae deKaA�na itanaIhä �cCÜA gÜÜaCÜRna. 13itanaIhäBaUáwÜA Paeirtahä h¦na�. itanaIhä Daoka�AvaAjahä h¦na�.maAinasahäLÜA�R CÜða�YA�na Ka�IxwÜka�A Paeirta ¨pamaA CÜ�úBaexaIh¦na itanaIhä. 14 yasamaA kau�naq �camma Cqna. ika�naÀzaqtaAna DairLeÜ maAinasaLÜA�R CÜða�YA�na �ApaU�LÜA�R jyaoitamaRya-dutaka�o* äpa iLÜnCÜ. 15yasaTaR yaid zaqtaAnaka�A saevaka�häDaAimaRka� maAinasahäka�o BaexamaA �A�<CÜna Banae hAmaILeÜ�camma maA÷ae kau�ro Cqna. tar �ntamaA/ taI maAinasahäLeÜ�ApaÍnao BaULÜ ka�maRka�o inaömta d,ÜÜf paA�naeCÜna�.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaAAAA kkkkaaaa��xxxxwwwwÜÜÜÜhhhhääää kkkkaaaa��hhhhnnnnCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��16ma pae�ir BandqCÜu. maLÜA�R ka�saqLeÜ maUKaR samBaánau

jjjjyyyyaaaaooooiiiittttaaaammmmaaaaR RRRyyyyaaaa----ddddUUUUttttaaaa parmaezvarka�o dUta. zaqtaAnaLeÜ maAinasaLÜA�R maUKaRbanaA�<CÜ r maAinasahä �saLÜA�R §vagÜÜaRbaAwq �A�ka�o saMBa�nCÜna�.

padqq Rna. tar yaid maLÜA�R maUKaR naq saMBa�nCÜQ Banae ��wÜA

maUKaRLÜA�R jasarI vyavahAr gÜÜaCÜQR ma sa<gÜÜa paina yasarI naqvyavahAr gÜÜar. taba maeromaA paina gÜÜavaR gÜÜanauR kae�hI rhnaeCÜ.17ma gÜÜavaR gÜÜaCÜRu ika�na ika� ma �ApaU�maA ivazva§ta CÜu. tarmaqLeÜ yao PaBauLe baoLeÜ ja§tao baoLeÜka�o ho�na. maqLeÜ ��wÜAmaUKaRLeÜ ja§tao gÜÜavaR gÜÜadqRCÜu. 18DaerqLeÜ �ApaÍnao saMAsaAirka�jaIvana baAre Gama,f gÜÜaCÜRna�. yasaTaR ma paina Gama,f gÜÜaCÜRu.19itamaIhä $aAnaI CÜQ yasaqLeÜ maUKaRka�o kau�rAhä painasahnCÜQ. 20yaid ka�saqLeÜ itamaIhäLÜA�R jaor jabajaRstaIgÜÜaCÜR/ zaoxa,ÜÜa gÜÜaCÜR/ �TavaA itamaIhämaAiTa maQka�A iLÜnCÜpaina �Apaq� Gama,f gÜÜaCÜR �TavaA �nauhArmaA Ta¹paùf ihka�AR�paina ma jaAndCÜu itamaIhäLeÜ sahnae CÜQ. 21itamaIhä maAiTatya§tao vyavahArmaA ma LÜiÆata h¦nCÜu/ tar hAmaI �ita"dubaRL®Ü CÜAÏ.

tar yaid ka�saqLeÜ gÜÜavaR gÜÜanaeR ihmmata gÜÜaCÜR Banae ma painaihmmataI h¦nCÜu r gÜÜavaR gÜÜaCÜRu. mauKaR BaÏá baAta gÜÜadqRCÜu. 22kae�itanaIhä ihb�au h¦na�À ma paina h¦<. itanaIhä �êaA�LÜI h¦na�rÀ ma paina h¦<. kae� itanaIhä �b�aAhAmaka�A santaAna h¦na�À mapaina h¦<. 23itanaIhä Ka�IxwÜka�o saevaA gÜÜaCÜRna�ùÀ ma �Ba� DaerqgÜÜaCÜuR. ma paAgÜÜaL ja§taq baAta gÜÜairrheka�o CÜu. itanaIhäLeÜBandA Daqrq ka�iWÜna-ka�iWÜna ka�Amahä maqLeÜ gÜÜareka�o CÜu. maitanaIhä BandA Gaerq caowÜI jaeLÜ BaogÜÜaeka�o CÜu. maqLeÜ �BaáGaerq kau�wÜA� KaA�ka�o CÜu. Daerq pawÜka� ma Baá,ÜÜfq Baá,ÜÜfqmareka�o h¦<. 24maqLeÜ paA<ca palwÜ yahUdIhäbaAwÜ �ncaaiLÜsaka�orAR KaA�ka�o CÜu. 25taIna palwÜ LÜÜ·ÜãILeÜ kau�wÜA� KaA�ka�oCÜu. �ka� palwÜ ta ma FuMgÜÜaALeÜ hAnaer Ba�,fq maAir�<. taInapalwÜ ma caùfeka�o jahAja fubyao r �ka� palwÜ ta rAtaBarI rBaoiLÜ palwÜ paina samau�maA ibataA�<. 26maqLeÜ Daerq yaA¤aAgÜÜairrheka�oCÜu. maLÜA�R nadIhäbaAwÜ/ caorhäbaAwÜ/ r maerA�ApaÍnaq maAinasahäbaAwÜ r �yahUdIhäka�o KatarA iTayao.maLÜA�R zahrmaA/ inajaRna WÜA�<maA r samau�maA KatarA iTayao.ma �AfmbarI BaA�hä deiKa paina KatarAmaA iTa�<. 27maqLeÜka�WÜor r �Taka� pairZma ka�ita rAta nasautaI gÜÜareka�o CÜu. maKaAnaA �Q paAnaI ibanaq basnau paTyaoRR. Daerq palwÜ naKaA�R basnaupaTyaoR. maerA ÂgÜÜaAhä iTa�nana� �ina jaoùfAmaA ka�Amdq basnaupaTyaoR. 28�ina �ä Daerq samaSyaAhä iTa�. yaI sababaAheka� paina ma,ÜÜfLÜIhäka�o LÜAigÜÜa maqLeÜ hercaAh gÜÜanau RpaTyaoR. Pa yaeka� idna itanaIhäka�o ivaxayamaA icantaA gÜÜaCÜuR.29ka�saqLÜA�R ka�majaor deKdA �ApaU�LÜA�R ka�majaor Ba�jastao LÜAgTyao. r ka�ohI paApamaA �iGa sadAR maero �ntariparoiLÜnTyao.

2222 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 11111111ÉÉÉÉ33330000----11112222ÉÉÉÉ11119999 22226666666630yaid maqLeÜ gÜÜavaR kaq� kau�rA gÜÜanaq RpaCÜR Banae ma taI

kau�rAhä gÜÜaCÜRu jauna maerA dubaRLÜtaAhä h¦na�. 31parmaezvarjaAndCÜna� ma �sa ya baoiLÜrheka�o CqÜna. �naI parmaezvar h¦na�r PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�A ipataA h¦na� jao sadA DaNyavaAdka�ApaA¤a CÜna�. 32jaba ma dmaIzaka�maA iTa�</ rAjaA �irtasaka�ArAjyapaALÜLeÜ zahrka�A caArqitar paALeÜhä rAKaer maLÜA�Rpa¤a�na Kaojae. 33tar kae�hI saATaIhäLeÜ maLÜA�R ��wÜAwÜoka�rImaA hALeÜr paKaARLÜka�o dULÜobaAwÜ taLÜ Ba�Airid� r ma yasa rAjyapaALÜka�o hAtabaAwÜ pau�tkae�<.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaammmmaaaaAAAA iiiivvvvaaaazzzzaaaae eeexxxxaaaa ��AAAAiiiizzzzaaaaxxxxaaaa�ba maqLeÜ gÜÜavaR gÜÜanaqR paCÜR/ yasaLeÜ kae�hI pa�A�dA h¦naeta ho�na. tar ma PaBauka�o dzaRnahä r sa ya

Paka�Azahä baAre baoLÜI naq rhnaeCÜu. 2ma Ka�IxwÜmaA ivazvaAsaI�ka� janaA ya§tao maAinasaLÜA�R icanCÜu jasaLÜA�R taeêao §vagÜÜaRmaAsaoBaqá caùfA��ka�o iTayao. yao caQdh vaxaR �iGaka�o kau�roho. yasa maAinasaLÜA�R zarIrisataq ika� zarIr ibanaA LigÜÜa�ka�oiTayao yao ta ma jaAiNdna< tar parmaezvar jaANdCÜna�. 3-4mayaita naq jaAndCÜu yasa maAinasaLÜA�R §vagÜÜa RmaA* LÜigÜÜayaozarIrisataq �TavaA zarIr ibanaA/ ma jaAindna<. tar �saLeÜ yahA< jauna kau�rA saunyao yao zabdmaA va,ÜÜaRna gÜÜanaR saika�dqna.�saLeÜ jae sauNyao yao bataA�nau kau�naq manauxyaLÜA�R �naumaitaCqna. 5ma ya§tao maAinasaka�o gÜÜavaR gÜÜanaRsaka�CÜu. tar ma �ApaÍnaqbaAremaA gÜÜavaR gÜÜaidRna<. �ApaÍnao ta dubaRLÜtaAhäkaq� maA¤a gÜÜavaRgÜÜanaeRCÜu. 6yaid maqLeÜ �ApaÍnao baAremaA gÜÜavaR gÜÜairna Banae mamaUKaR h¦nae CÜu�na/ maLÜA�R maUKaR Ba÷a sa(aqána ka�Ar,ÜÜa ma sa yabaolCÜu. tar ma �ApaÍnao baAremaA gÜÜavaR gÜÜaidRna<. ika�naÀ ika�naika� ma caAh<idna ika� itanaIhäLeÜ maqLeÜ gÜÜareka�o deKCÜ�TavaA Banaeka�o saunCÜ yasa BandA jyaAdA maero baAremaAsaocaosa�.

7maqLeÜ deKaeka�A �AÁyaRjanaka� kau�rAhäLÜA�R iLÜ�r magÜÜaivaRta h¦<idna. maLÜA�R ��wÜA duÉKaka�o samaSyaA id��ka�oiTayao. yao samaSyaA zaqtaAnabaAwÜ �A�nae ��wÜA dUta ho. yaomaLÜA�R ipaw�Üna r gÜÜaivaRta bainanaubaAwÜ roka�na paWÜA��ka�o iTayao.8yasa samaSyaAbaAwÜ baA<cnaLÜA�R maqLeÜ PaBauisata taIna pawÜka�ibantaI gÜÜarÎ. 9tar PaBauLeÜ maLÜA�R Banae "maero �nau�ah naqitam�ao LÜAigÜÜa yaTaexwÜ CÜ. duvaRLÜtaAmaA naq maero zai(aá Baána

§§§§vvvvaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaR RRR tyao ��wÜA WÜA�< jahA< �saLÜ maAinasahä �ApaÍnao m£ yaupaiCÜ jaAnCÜna�.

paða�A pairLÜi»ata h¦nCÜ.® yasaqLeÜ ma �ApaÍnao dubaRLÜtaAka�o gÜÜavaR

11112222

KauzaIisata gÜÜaCÜuR. taba Ka�IxwÜka�o zai(aá ma maAiTa rhnaeCÜ.10yasaqLeÜ Ka�IxwÜka�o inaimta �ApaÍnao duvaRLÜtaAhämaA ma KauzaICÜu. yaid ka�saLeÜ maero inandA gÜÜare paina/ jaba ma �pWeÜro�vaSTaAmaA paCÜuR/ sataA�nCÜu �Q ka�xwÜmaA paCÜuR/ ma KauzaIh¦nCÜu. yaI saba Ka�IxwÜka�A LÜAigÜÜa h¦na�. �ina ma yaIsamaSyaAhämaA Pasa÷a CÜu/ ika�na ika� jaba ma duvaRLÜ CÜu/ taba yaita baeLÜA ma vaAstavamaA sabaLÜ h¦nCÜu.

kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaakkkkaaaa��AAAA KKKKaaaa� ��IIIIiiiixxxxwwwwYYYYnnnnaaaa PPPPaaaaiiiittttaaaa ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo PPPPaaaae eeemmmmaaaa11ma maUKaR jaStao bao<ldqq CÜu. tar yasao gÜÜanaR maLÜA�R

itamaIhäLeÜ naq LÜgÜÜaAyaQ. itamaIhäLeÜ maero ivaxayamaA rAm�aoBannau paCÜR. ma kae�hI paina h¦�<na/ tar taI "mahAna� Paeirtahä®kau�naq Ka,ÜÜfmaA paina ma BandA ZexWÜ ho�nana�. 12jaba maitamaIhäisata iTa� maqLeÜ ya§tao ka�AyaR gÜÜare jasabaAwÜ PamaA,ÜÜaBayao ika� ma �ka� Paeirta iTa<�. maqLeÜ saMkae�tahä/ �caömBatahär �LÜQika�ka�hä deKaA<�. mahADaqyaRisata maqLeÜ taI ka�AyaRhäsampanna gÜÜarÎ. 13kau�na ivaxayamaA itamaIhä �Nya ma,ÜÜfLÜIhäBandA inamna starka�A iTayaQÀ yasamaA maA¤a na¤a �Nya kau�naqkau�romaA ma �Apaq� itamaIhäka�o LÜAigÜÜa BaAr Ba�na. yasaivaxayamaA ma itamaIhä BandA taLÜ Ba� maLÜA�R »amaA de¬.

14taeêao palwÜ ma itamaIhäka�hA< �A�nau tayaAr CÜu. maitamaIhäka�o BaAr h¦nae CÜu�na�. itamaIhäisata Ba�ka�o kau�naqkau�romaA maero kau�naq caAsao CÜqna. maero caAsao kae�vaLÜ itamaIhämaA¤a hQ. �ApaÍnao �AmaA baAbauhäka�o LÜAigÜÜa jaogÜÜaAùf gÜÜanauRkae�wÜAkae�wÜIhäka�o ka�(aRvya ho�na� tar �AmaA-baAbauLeÜ naAnaIhäka�oinaömta gÜÜanau R paCÜR. 15yasaka�Ar,ÜÜa maeromaA Ba�ka�o sabaqitamaIhäLÜA�R idnau ma KauzaI CÜuÜ. itamaIhäka�o inaömta ma�Apaq�LÜA�R paina saumpanCÜu. yaid maqLeÜ itamaIhäLÜA�R � yantaqmaAyaA gÜÜarÎ Banae kae� itamaIhäLeÜ maLÜA�R ka�mtaI maAyaA gÜÜaCÜQRÀ

16yao PaxwÜ CÜ ika� ma itamaIhäka�o BaAr Ba�id�ka�oCqna. tar itamaIhä Banna saka�CÜQ ika� ma yaita caLÜAKa ika�itamaIhäLÜA�R pa�<saA�na maqLe Ü DaU ya <A R�R PayaogÜ Üa gÜ ÜarÎ.17itamaIhäka�hA< paWÜA��ka�o taI maAinasahäæArA maqLeÜitamaIhäbaAw zaoxa,ÜÜa gÜÜare <À itamaIhä jaAndCÜQ/ maqLeÜitamaIhäLÜA�R zaoxa,ÜÜa gÜÜairna. 18maqLeÜ itatasaLÜA�R itamaIhäka�hA<paWÜA�< �ina �naIisata hAm�aA BaA� paWÜA�<. taItasaLeÜ itamaIhäbaAwÜLÜABa �WA�nana�. �naLeÜ �WA� �h<À itamaIhä jaAndCÜQitatasa r maqLeÜ yaI kau�rAhä ��wq manaov£i(aLeÜ gÜÜarYAÏ.

19kae� yaitaÓaeLÜ hAmaILeÜ yaI saba �ApaÍnaq bacaA�ka�oLÜAigÜÜa BandqTyaAÏÀ ho�na. ma parmaezvar �iGa �ina PaBauka�o

222266667777 2222 kkkkaaaa��ooooiiiirrrrnnnnTTTTaaaaIIII 11112222ÉÉÉÉ22220000----11113333ÉÉÉÉ11114444�iGa BanCÜu. itamaIhä hAm�aA iPaya ima¤ahä hQ. �inajaita hAmaI gÜÜaCQÜÛ/ itamaIhäLÜA�R dirLÜo banaA�na gÜÜaCQÜÛ.20ma yasao gÜÜaCÜRu ika�na ika� maLÜA�R fr CÜ/ ma itamaIhäka�hA<�A�<dA ma ja§tao cahAnCÜu yastao napaA<�LÜA. �ina itamaIhäLeÜmaLÜA�R ja§tao cahAnCÜQ ya§tao napaA�<LÜA. maLÜA�R fr CÜ ika�itamaIhä maABa� takaR�/ fAh/ irsa/ BaágÜÜaùfA/ WULÜWULÜAkau�rAhä/ duxwkau�rA/ Gama,f r gÜÜaùfbaùfI hoLÜA. 21maLÜA�Rfr CÜ/ ma itamaIhäka�hA< pae�ir �A�<dA maero parmaezvarLeÜmaLÜA�R itamaIhäka�A saAmau LÜiÓata paAnauR h¦naeCÜ. Daerq janaAjajasaLeÜ paihLeÜ paApa gÜÜareka�A iTa� tar �ApaÍnao �naqitaka�taA/yaQna paApa �ina LÜAjamadoR ka�maRka�o inaömta paCuÜtao gÜÜanaR/�ApaÍnao �dya pairva(aRna gÜÜareka�A Cqnana� r maqLeÜ itamaIhäka�oLÜAigÜÜa zaoka� gÜÜanauR paLÜAR.

��iiiinnnnttttaaaammmmaaaa ccccaaaae eeettttaaaaAAAAvvvvaaaannnnaaaaIIII rrrr zzzzaaaau uuuBBBBaaaakkkkaaaa��AAAAmmmmaaaannnnaaaaAAAAma itamaIhäka�hA< pae�ir �A�nae CÜu. tyao taeêaopawÜka� h¦naeCÜ. �ina yaAd gÜÜar/ "hreka� ivavar,ÜÜaka�o

LÜAigÜÜa du�R �TavaA taIna janaA samma maAinasahäLeÜ PamaA,ÜÜagÜÜanaR paCÜR.®* 2jaba ma itamaIhäisata doêao palwÜ iTa�</jasaLeÜ paApahä gÜÜareka�A iTa� itanaIhäLÜA�R maqLeÜ caetaAvanaIid�ka�o iTa�<. �ihLeÜ ma itamaIhädeiKa wÜAùfA CÜu itanaIhäLÜA�Rr �ä rheka�AhäLÜA�R ma caetaAvanaI idnCÜu. jaba ma pae�iritamaIhäka�hA< �A�<CÜu itamaIhäka�o paApaka�o LÜAigÜÜa ma d,fidnaeCÜu. 3Ka�IxwÜ mabaAwÜ baoldqCÜna� Bannae PamaA,ÜÜa caAhnCÜQBanae maero PamaA,ÜÜa CÜ ika� Ka�IxwÜ itamaIhäLÜA�R d,f idnaduvaRLÜ h¦nauh¦÷a. vaAstavamaA �naI itamaIhäka�o baIcamaA baiLÜyaoh¦nauh¦nCÜ. 4yao saA<cao ho ika� Ka�IxwÜ dubaRLÜ iTa�. jaitabaeLÜA k�aU�samaA wÜA<igÜÜa�. tar yasaGarI �naI parmaezvarka�ozai(aáLeÜ jaIivata CÜna�. �ina yao paina saA<cao ho ika� hAmaI

""""hhhhrrrre eeekkkkaaaa�� iiiivvvvaaaavvvvaaaarrrr,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ²²²² ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaaR RRR ppppaaaaCCCCÜÜÜÜR RRR®®®® vyavasTaA 19É15.

11113333

Ka�IxwmaA dubaRLÜ CÜQ. tar itamaIhäka�A LÜAigÜÜa parmaezvarka�ozai(aáLeÜ hAmaI Ka�IxwÜ isata rhnaeCÜAÏ.

5itamaI �Apaq�LÜA�R inayaALeÜr her. itamaIhä ivazvaAsamaAbaA<cae ka�A CÜQ ika� CqnaQ/ �Apaq� jaA<ca gÜÜar. yaezaU Ka�IxwÜitamaIhämaA CÜna� Ba÷ae kau�ro jaAndCÜQ. tar yao jaA<camaAsapa�LÜ Ba�naQ Banae Ka�IxwÜ itamaIhäka�A ��tarmaA Cqnana�.6tar ma �AzaA gÜÜaCÜuR/ itamaIhäLeÜ jaA÷ae CÜQ ika� hAmaI yasajaA<camaA ivapa�LÜ banaeka�A CqnaAÏ. 7parmaezvarLÜA�R hAm�ao PaATaRnaACÜ/ itamaIhäLeÜ kau�naq narAm�ao ka�Ama gÜÜanae R CqÜnaQ. hamaIjaA<camaA sapa�LÜ banaeka�o �ä maAinasahäLeÜ deKaUna� Ba÷aekau�ro hAm�ao ho�na. tar WÜuLÜo kau�ro ta yao CÜ ika� yaidparI»aAmaA hAmaI �Apaq� �sapa�LÜ Ba�ka�o maAinasahäLeÜ saocaepaina jauna �saLÜ ho itamaIhä yahI ka�Ama gÜÜar. 8sa yaka�oivaäë hAmaI kae�hI gÜÜanaR sakaÍdqnaAÏ. hAmaI sa yaka�o inaimta jaeCÜ yao gÜÜanaR maA¤a saka�CÜQ. 9itamaIhä dirLÜo banyaQ BanaehAmaI duvaRLÜ h¦naumaA KauzaI CÜAÏ. hAm�ao PaATaRnaA CÜ itamaIhädirLÜo bandq jaAnaeCÜQ. 10itamaIhäisata nah¦<dA ma yaIkau�rAhä LeÜKdqCÜu jasamaA ika� �A�<dA Kaeir maqLeÜ maero�iDaka�Ar ka�ùfAsa<gÜÜa PayaogÜÜa gÜÜanaR naparosa�. itamaIhäLÜA�RivanaAza gÜÜanaeR ho�na tar baiLÜyao banaA�nae yao zai(aá PaBauLeÜmaLÜA�R idnaBayao.

11dAjau-BaA� iddI-baihnaIhä? �ba ma ivadA iLÜnCÜu.pairpaða� h¦nae ka�oizaza gÜÜar. maqLeÜ itamaIhäLÜA�R Banaeka�Akau�rA gÜÜar. �ka� �ka�ARisata imaLÜ r zaAö�taisata basa. tabaPaema r zaAö�taka�A parmaezvar itamaIhäisata h¦nauh¦naeCÜ.

12�ka� �ka�ARka�o �iBavaAdna paiva¤a caumbanaLeÜ gÜÜar.13parmaezvarka�A sabaq paiva¤a janahäLeÜ itamaIhäLÜA�R nama§ka�ArpaWÜA�ka�A CÜna�.

14PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�o �nau�ah parmaezvarka�o Paema �inapaiva¤a �AtmaAka�o sahBaAigÜÜataA itamaIhämaA saDaq hosa�.

paAvaLÜ/ PaeirtabaAwÜ Pa,ÜÜaAma. Paeirta* h¦naLÜA�R/ maLÜA�R nata maAinasahäLeÜ caunae na ma kau�naq maAinasaæArA paWÜA��<.

yaezaU Ka�IxwÜ �ina ipataA parmaezvarLeÜ naq maLÜA�R Paeirtainayau(aá gÜÜanauR Ba�ka�o ho. parmaezvar naq �ka� h¦nauh¦nCÜ jasaLeÜyaezaUÜLÜA�R m£ yaubaAwÜ baQrA�R lyaA�nau Ba�ka�o iTayao.

2maisata Ba�ka�A jammaq Ka�IxwÜmaA BaA�häbaAwÜ gÜÜaLÜAitayaAmaABa�ka�A ma,fLÜIhäLÜA�R Pa,ÜÜaAma.

3parmaezvar ipataA r hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜLeÜ itamaIhäLÜA�R�nau�ah r zaAinta id�na. 4parmaezvar r hAm�aA ipataAka�o�cCÜA �nausaAr yasa vataRmaAna duxwÜ saMsaArbaAwÜ hAmaILÜA�RCÜuwÜka�ArA idnaka�A LÜAigÜÜa �naLeÜ �Apaq�LÜA�R hAm�aA paApahäka�Ainaimta baiLÜ id�. 5�naka�o sadA savaRdA maihmaA rihrhosa�.�Aimana.

ssssaaaaAAAA< <<<ccccaaaaoooo ssssaaaau uuussssaaaammmmaaaaAAAAccccaaaaAAAArrrr ��wwwwqqqq mmmmaaaaAAAA¤¤¤¤aaaa CCCCÜÜÜÜ6kae�hI samaya �iGa parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R �naka�o

�nausar,ÜÜa gÜÜanau R baoLÜA�. �naLeÜ itamaIhäLÜA�R �ApaÍnao�nau�ahLeÜ baoLÜA� jauna Ka�IxwÜ maApaR�ta �A<�CÜ. tar �ihLeÜitamaIhäLÜA�R deKaer ma CÜða� pare ika� itamaIhäLeÜ baAwqibarA�ka�A CÜQ r �kaq�R sausamaAcaArmaA ivazvaAsa gÜÜanaR TaALeÜka�ACÜQ.® 7vaAstavamaA/ kau�naq �ka�oR sausamaAcaAr saA<cao Cqna. tarka�ita maAinasahäLeÜ itamaIhäLÜA�R �lmalyaA�rheka�A CÜna�.itanaIhä Ka�IxwÜka�o sausamaAcaArLÜA�R �ka�oR itar bad�LÜnacaAhnCÜna�. 8hAmaILeÜ itamaIhäLÜA�R saA<cao sausamaAcaAr Banaeka�ACÜAÏ. yasaqLeÜ hAmaI ta kae�/ §vagÜÜaRka�A §vagÜÜaRdUta DairLeÜ �kaq�RsausamaAcaAr BanCÜna� Banae �saka�o BatsaRnaA gÜÜanaupaCÜR. 9hAmaILeÜyao �iGa naq Bainasakae�ka�A CÜAÏ. r �ihLeÜ paina BandqCÜu.itamaIhäLeÜ saA<cao sausamaAcaArLÜA�R §vaIka�Ar gÜÜairsakae�ka�A CÜQ.yasaTaR yaid ka�saqLeÜ itamaIhäLÜA�R maui(aáka�o �kaq�R �paAyabataA<�CÜ Banae yasaka�o BatsaRnaA gÜÜanauRpaCÜR.


ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAttttaaaaIIIIhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

111110�ina kae� maLÜA�R naq §vaIka�Ar gÜÜaäna� BanaI maAinasahäLÜA�R

maqLeÜ ivazvaAsa gÜÜarA�nae caexwÜA gÜÜadq RCÜu Bannae itamaIhäsaMBaánCÜQÀ ho�na? maqLeÜ parmaezvarLÜA�R maA¤a KauzaI paAnaRcaexwÜA gÜÜadqRCÜu. maqLeÜ maAinasahäLÜA�R KauzaI paAnaR caAheka�o CÜurÀ yaid �Baqá maAinasahäLÜA�R naq KauzaI paAnauR caexwÜA gÜÜadqRiTa� Banae ma yaezaU Ka�IxwÜka�o saevaka� bannae iTa�na<.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ��iiiiDDDDaaaakkkkaaaa��AAAArrrr ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrbbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ hhhhoooo11dAjau-BaA�hä ho? ma �cCÜA gÜÜaCÜuR ika� itamaIhäLeÜ

jaAna/ jauna sausamaAcaAr maqLeÜ PacaAr gÜÜare= yao maAinasaLeÜbanaA�ka�o ho�na. 12maqLeÜ maAinasahäbaAwÜ sausamaAcaAr paA�na<.ka�saqLeÜ maLÜA�R sausamaAcaAr isaka�A�ka�o ho�na. yaezaU Ka�IxwÜ�Apaq�LeÜ maLÜA�R yao Paka�wÜ gÜÜanauR Ba�ka�o ho.

13maero ibataeka�o jaIvana baAre itamaIhäLeÜ sauinasakae�ka�ACÜQ. ma yahàdI DamaARLÜmbaI iTa�<. maqLeÜ parmaezvarka�oma,fLÜILÜA�R Kaubaq sataA�. ma ma,fLÜILÜA�R Batka�A�naeka�oizaza gÜÜaTaeRª. 14ma yahàdI DamaR ivazvaAsaI iTa�<. ma yahUdIDamaRka�A naetaA banna LÜAgÜÜaeka�o iTa�<. maqLeÜ maerA samaka�ALÜInanava yauvaka� yahUdIhäLÜA�R �iCÜnaeka�o iTa�<. paurAnaA rIitaiTaitamaAnna ma �äBandA jyaAdq �tsaAihta iTa�<. taI sabarIita-irvaAjahä hAmaILeÜ �ApaÍnaA pauKaARhäbaAwÜ paA�ka�AiTayaAÏ.

15tar ma janmanauBandA �iGa naq parmaezvarLeÜ maero LÜAigÜÜayao yaojanaA banaA�ka�A rheCÜna�. yasaka�Ar,ÜÜa �naLeÜ �naka�o�nau�ahLeÜ maLÜA�R baoLÜA�. 16parmaezvarLeÜ maLÜA�R �ApaÍnaApau¤aka�o sausamaAcaAr �yahàdIhä maABaá Banna �cCÜA gÜÜare.yasaqLeÜ parmaezvarLeÜ maLÜA�R �ApaÍnaA pau¤aka�o dzaRna gÜÜarA�.parmaezvarLeÜ baoLÜA�<dA maqLeÜ ka�saqbaAwÜ kau�naq salLÜAh rsahAyataA iLÜ�na<. 17ma parmaezvarLeÜ mamaA PaeirtahäLÜA�RBaew�Üna gÜÜa�na< jao maBandA �iGaka�A iTa�. tar/ �baer nagÜÜarIma �rba dezamaA gÜÜa�< r yahA<baAwÜ dmaska�sa zahrmaApa�kae�Rr �A�<.

222266669999 ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAttttaaaaIIII 1111ÉÉÉÉ11118888----2222ÉÉÉÉ1111888818taIna vaxaRpaiCÜ ma yaäzaLeÜma gÜÜa�<; ma pa¤ausaLÜA�R

BaewÜ�na caAhnTae. pa¤ausaisata ma pan� idna basae. 19maqLeÜ�ä PaeirtahäLÜA�R BaeiwÜna<-KaAiLÜ yaAkaU�baLÜA�R BaeweÜ jaoPaBauka�A BaA� h¦na�. 20parmaezvar jaAndCÜna� maqLeÜ LeÜKnaLÜAgÜÜaeka�AyaI kau�rAhä BaàáwÜA ho�nana�. 21taba ma isairyaA risaiLÜisayaA gÜÜa�<.

22yahUdIyaAmaA Ka�Ixwka�A ma,fLÜILeÜ yasaBandA �iGa maero�nauhAr deKaeka�A iTa�nana�. 23maero baAremaA itanaIhäLeÜKaAiLÜ yaita saunaeka�A iTa�É "yasa maAinasaLeÜ hAmaILÜA�R KaubasataA�nae gÜÜaTyaoR tar �hI naq �ihLeÜ maAinasahäLÜA�R yahIivazvaAsaka�A kau�rAhä gÜÜairihùf�CÜ jauna ivazvaAsaLÜA�R � naxwÜgÜÜanaeR caexwÜA gÜÜaTyaoR.® 24yaI ivazvaAsaIhäLeÜ maerq ka�Ar,ÜÜaLeÜparmaezvarka�o Daerq PazaMsaA gÜÜaA�.

��ääää PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaahhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR mmmmaaaaAAAAnnnnaaaae eeecaQDa vaxaR ibataepaiCÜ ba,ÜÜaARbaAsaisata ma pae�ir yaäzaLeÜmagÜÜa�<. r taItasaLÜA�R saATamaA LÜgÜÜae =. 2ma gÜÜa�</ ka�Ar,ÜÜa

parmaezvarLeÜ maLÜA�R yahA< jaAnaq panaeR deKaA�nau Bayao. maqLeÜivazvaAsaIhäka�A naA�kae�häLÜA�R yahA< BaeweÜ <. jaba hAmaI�ka�Anta BayaAÏ maqLeÜ itanaIhäLÜA�R yahI sausamaAcaAr vyaAKyaAgÜÜare| jauna ma �-yahàdIhä maABaámaA PacaAr gÜÜaCuÜR. itanaIhäLeÜmaero ka�Ama bauBaáuna� Ba÷ae ma caAhnTae= jasamaA ika� maerAivagÜÜataka�A ka�Amahä r vataRmaAnaka�A PayaAsahä KaerA najaA¬na�.3-4taItasa maisataq iTa�. taItasa �aIka� iTa�. tar taIivazvaAsaIhäLeÜ taItasaLÜA�R KatanaA gÜÜanauR ka�r LÜgÜÜaA�nana�.hAmaI yastaq samasyaAhä baAre kau�rA gÜÜanaR caAhnTyaAÏ/ ika�naika� ka�itapaya �ivazvaAsaIhä gÜÜaupta äpaLeÜ hAm�aA dLÜmaApasaeka�A iTa�. Ka�IxwÜ yaezaUmaA hAm�ao svataM¤ataA bauJnaitanaIhä jaAsaUsa banaer pasaeka�A iTa�. 5tar hAmaI taI BaàáwÜABaA�häLeÜ caAheka�A kau�rAmaA �iLÜka�ita paina Bauákae�naAÏjasamaA ika� itamaIhämaA sausamaAcaArka�o sa yataA rihrhosa�.

6tar WÜULÜA-baùfA maAinasahäLeÜ maqLeÜ PacaAr gÜÜareka�osausamaAcaArLÜA�R �dLÜ-badLÜ gÜÜarenana�. itanaIhä "WÜULÜA-baùfA®hoLÜAna� ika� nahoLÜAna� yasaLeÜ maLÜA�R kae�hI pa�rka� padqRna.parmaezvarka�o inaömta sabaq �ka� samaAna CÜna�. 7tar taInaA�kae�häLeÜ deKae ika� parmaezvarLeÜ pa¤ausaLÜA�R yahUdIhämaABaá �ina maLÜA�R �yahUdIhä maABaá sausamaAcaAr PacaArgÜÜanaR LÜgÜÜaA�. 8parmaezvarLeÜ pa¤ausaLÜA�R yahUdIhäka�o PaeirtaBa�r ka�Ama gÜÜanauR LÜgÜÜaA�. �ina maLÜA�R paina �yahUdIhäka�oPaeirta Ba�R ka�Ama gÜÜanaR LÜgÜÜaA�. 9yaAkaU�ba/ pa¤ausa r yaUhnnaA

2222

naA�kae� jastaA maAinanCÜ. itanaIhäLeÜ bauBaeá ika� parmaezvarLeÜmaLÜA�R ivazaexa �pahAr id�ka�A CÜna�. yasaka�Ar,ÜÜa itanaIhäLeÜba,ÜÜaARbaAsa r maLÜA�R svaIka�Ar gÜÜare. itanaIhäLeÜ Banae/"paAvaLÜ r ba,ÜÜaARbaAsa/ hAmaI maAnCÜAÏ ika� itamaIhä taImaAinasahä ka�hA< jaA¬ jao yahàdI ho�nana� r hAmaI caA<ihyahàdIhä maABaá jaAnCÜAÏ.® 10itanaIhäLeÜ hAmaILÜA�R ��wÜAkau�ro Banae ika� gÜÜarIbahäLÜA�R sahAyataA gÜÜanaR naBaulnaU. �inamaqLeÜ saDaÏ yao kau�rA gÜÜanaeR Barsaka� PayaAsa gÜÜareka�o CÜu.

ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa BBBBaaaaU UUULLLLÜÜÜÜmmmmaaaaAAAA iiiiTTTTaaaa�� BBBBaaaannnnnnnnaaaae eee ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜLLLLeeeeÜÜÜÜ ��QQQQllllyyyyaaaaAAAA< <<<��CCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��11jaba pa¤ausa �önwÜ�oka�maA �A� �naLeÜ gÜÜareka�o ka�Ama

sarAsar BaULÜ iTayao. yasaqka�Ar,ÜÜa maqLeÜ �naka�o mauKaAmauKaIivaroDa gÜÜare=. 12yao ka�sarI Bayao BanaeÉ jaba pa¤ausa paihLÜopawÜka� �önwÜ�oka�maA �A� �naI �yahàdIhäsa<gÜÜa §vatan¤aäpaLeÜGaumae. jaba yaAkaU�baka�hA<baAwÜ kae�hI yahUdIhä �A� pa¤ausaLeÜtaI �yahUdIhäisata saMgÜÜata gÜÜanaR CÜoùfe. �naLeÜ �Apaq�LeÜ�ApaU�LÜA�R �yahUdIhädeiKa �LÜgÜÜa rAKae/ �naI yahàdIhäsa<gÜÜafrA�. 13 yahA< Ba�ka�A �ä yahàdI Ka�IiswÜyanahäLeÜ painapa¤ausaka�o ka�pwYA�<maA saATa id�. ba,ÜÜaARbaAsa paina itanaIhäbaAwÜPaBaAivata banae �ina ka�pawÜILeÜ jastao ka�Ama gÜÜare. 14maqLeÜyaI yahàdIhäka�o mana herÎ. �naIhäLeÜ sausamaAcaArka�o sa yataALÜA�RpaCYA�rheka�A iTa�nana�. yasaka�Ar,ÜÜa saAra ma,fLÜIhäka�osaAmaunnae maqLeÜ pa¤ausaLÜA�R BanaeÉ "pa¤ausa itamaI yahàdI hQ. taryahàdILeÜ jastaq itamaILeÜ �ApaÍnao jaIvana ibataA�rheka�A CqnaQ.itamaI �yahUdIhä sarh baisarheka�A CÜQ. yaid yasao hoBanae itamaI ika�na �yahUdIhäLÜA�R yahUdIhä jastao baA<cnaka�r LÜgÜÜaA<�CÜQÀ®

15hAmaI yahàdIhä janmaqka�A yahàdI hAÏ/ �yahUdI jaopaApaIhä jastaA ho�naAÏ. 16hAmaI jaAndCÜAÏ/ vyavasTaAmaANdqmaA ka�ohI paina parmaezvarka�o saAmau DamaIR bandqnaAÏ. yaezaUKa�IxwmaA ivazvaAsa gÜÜare maA¤a maAinasa parmaezvarmaA DamaIRbanna saka�CÜ. yasaka�Ar,ÜÜa hAmaI paina yaezaU Ka�IxwmaA ivazvaAsagÜÜaCQÜR ª. �ina parmaezvarka�o maADyamamaA Ka�IxwÜmaA ivazvaAsarAKaer naq hAmaI parmaezvarka�o saevaka� banaeka�A CÜAÏ-vyavasTaAmaAnaer ho�na. ika�naika� vyavasTaA maAnaer ka�ohI paina DamaIRbanna sakaÍdqna.

17DamaIR banna hAmaI Ka�IxwÜmaA �AyaAÏ. yasabaAwÜ hAmaIpaina paApaIhä iTayaAÏ Bannae §paxwÜ CÜ. yasabaAwÜ kae� Ka�IxwÜLeÜhAmaILÜA�R paApaI banaA<�CÜna�À paðaq� ho�na. 18yaid maqLeÜ pae�ir yahI CÜoiùf sakae�ka�o vyavasTaA PacaAr gÜÜare = Banae maqLeÜ

ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAttttaaaaIIII 2222ÉÉÉÉ11119999----3333ÉÉÉÉ11117777 222277770000svaIka�Are| ika� maqLeÜ vyavasTaA BaÄ�[ gÜÜare=. 19vyavasTaAmaAbaA<cna maqLeÜ yaAigÜÜasakae�ka�o CÜu. yahI vyavasTaALeÜ maLÜA�RmaArYo. taI vyavasTaAka�o LÜAigÜÜa ma mairsakae�ka�o CÜu taAika� maparmaezvarka�o LÜAigÜÜa baA<caeka�o CÜu. ma Ka�IxwÜisataq ¤au�samaAwÜA<igÜÜa�<. 20yasaqLeÜ ma baA<icarheka�o CqÜna tar Ka�IxwÜ h¦nauh¦nCÜjao mamaA baA<icarhnau Ba�ka�o CÜ. ma maero zarIrmaA �BaqájaIivata CÜu tar ma parmaezvarka�A pau¤aka�o ivazvaAsamaA jaIivataCÜu. maLÜA�R �hA<LeÜ Paema gÜÜanauRBayao �ina maLÜA�R bacaA�nau�hA<LeÜ maero inaimta �Apaq�LÜA�R �paR,ÜÜau Bayao. 21parmaezvarbaAwÜpaA�ka�o yao �pahAr maLÜA�R Kaubaq mahtvapaU,ÜÜaR CÜ. ika�naBanaeyaid vyavasTaALeÜ hAmaILÜA�R parmaezvarka�o DamaIR banaA�<do hota/ Ka�IxwÜLÜA�R manaR kau�naq drka�Ar iTa�na.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo ��AAAAiiiizzzzaaaaxxxxaaaa iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaabbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ ��AAAA��ddddCCCCÜÜÜÜhe gÜÜaLÜAtaIvaAsaIhä/ k�aU�samaA yaezaU Ka�IxwÜ ka�o m£ yaubaAreitamaIhäka�A �a<KaA�iGa spaxwÜisata Baálka�A��kaq� iTayao.

tar itamaIhä maUKaR rheCÜQ. ka�saqLeÜ itamaIhäLÜA�R CÜða�A�CÜ.2maLÜA�R yao ��wq kau�ro BanaÉ itamaIhäLeÜ paiva¤a �AtmaAka�sarI paAyaQÀ kae� vyavasTaA paALÜna gÜÜarer naq �AtmaA paA�ka�AhQÀ ho�na. itamaIhäLeÜ sausamaAcaAr saunaer �ina ivazvaAsagÜÜarer �AtmaA paA�ka�A CÜQ. 3itamaIhä yaita maUKaR ka�sarIbannasaka�CÜQÀ itamaIhäLeÜ �AtmaAisata Ka�IxwÜmaA jaIvana zauägÜÜarYQ. �ina �ba kae� �ApaÍnaq zai(aáLeÜ paU,ÜÜaRR gÜÜanaeR ka�oizazagÜÜaCÜQRÀ yao maUKaRtaA ho. 4itamaIhäLeÜ Daerq kau�rAka�o �nauBavagÜÜareka�A CÜQ. kae� taI sabaq Kaero gÜÜa�À ma �AzaA gÜÜaCÜuR taIKaero gÜÜa�nana�. 5vyavasTaA maAnCÜQ Banaer parmaezvarLeÜ yaezaUka�o�AtmaA idnauBa�ka�o hoÀ ho�na. vyavasTaA maAnCÜQ BanaerparmaezvarLeÜ itamaIhäbaIca camatka�Ar gÜÜareka�A h¦na�À ho�na.itamaIhäLeÜ sausamaAcaAr saunyaQ r yasamaA ivazvaAsa gÜÜarYQBanaer parmaezvarLeÜ �ApaÍnao �AtmaA id�ka�A r camatka�ArgÜÜareka�A h¦na�.

6�b�aAhAmaka�o baAremaA zaAs¤aLeÜ yahI BanCÜ. "�b�aAhAmaLeÜparmaezvarLÜA�R ivazvaAsa gÜÜare �ina parmaezvarLeÜ �naka�oivazvaAsaLÜA�R svaIka�Ar gÜÜare. yasaLeÜ �b�aAhAmaLÜA�R parmaezvarka�oDamaIR banaAyao.®* 7yasaqka�Ar,ÜÜa/ itamaIhäLeÜ jaA÷aupaCÜR ika�jaoisata ivazvaAsa CÜ itanaIhä naq �b�aAhAmaka�A saA<caosantaAna h¦na�. 8DamaR zaAs¤aLeÜ Banaeka�o iTayao ika� �yahUdIhäLÜA�R

""""��bbbb��aaaaAAAAhhhhAAAAmmmmaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² bbbbaaaannnnaaaaAAAAyyyyaaaaoooo®®®® �tpai(a 15É6.

ivazvaAsaæArA parmaezvarka�o DamaIR banaA�nCÜ. �b�aAhmaLÜA�R yao

3333

sausamaAcaAr �iGa naq saunaA��ka�o iTayao/ jastao zaAs¤aLeÜBanCÜ/ "itam�ao maADyamamaA sampaU,ÜÜaR jaAitahäLÜA�R �AzaIvaARdid�naeCÜ.®* 9�b�aAhAmaLeÜ yao ivazvaAsa gÜÜare �ina �naIDanya Ba�. �Aja paina yao yastaq CÜ. jasa-jasaisataivazvaAsa iTayao itanaIhä sabaqLeÜ �b�aAhAmaLeÜ jastaq �AzaIvaARdpaA�. 10tar vyavasTaA paCYA�namaA Bar panaeRhäLeÜ ZApapaA� ika�na Banae zaAs¤aLeÜ BanCÜÉ "vyavasTaAmaA LeÜiKa�ka�asabaq kau�rA Pa yaeka�LeÜ maAnnaq paCÜR. jasaLeÜ maAndqna � maAiTasarApa h¦nCÜ.®* 11yasaqbaAwÜ yao PaxwÜ h¦nCÜ ika� vyavasTaAæArA ka�saqLÜA�R parmaezvarmaA DaAimaRka� banaA�na saika�Mdqna."jao maAinasa ivazvaAsaka�o maADyama parmaezvarka�o saoBaáo CÜ/� saDaÏ baA<icarhnCÜ.®* 12vyavasTaA ivazvaAsamaA �ùfeka�oCqna. vyavasTaALeÜ BanCÜ/ "jasaLeÜ yaI ka�Amahä gÜÜarer baA<cnacahAnCÜ �saLeÜ vyavasTaALeÜ Banaekaq� kau�rAhä paALÜna gÜÜanauRpaCÜR.®*13vyavasTaALeÜ hAmaImaA ZApa lyaAyao tar Ka�IxwÜLeÜ yao ZApahAmaIbaAwÜ hwÜA�idnau Bayao. hAm�ao WÜA�< �hA<LeÜ iLÜnauBayao r�Apaq�LeÜ yao ZApa TaApnauBayao. zaAs¤amaA yao LeÜiKa�ka�o CÜ/"jaba ka�saqka�o zarIr äKamaAiTa Bauá,fYA�nCÜ yao ZAipataho.®* 14parmaezvarka�o �Aizaxa sabaq maAinasaLeÜ paA�nasakau�na BanaI Ka�IxwÜLeÜ yasao gÜÜanauR Ba�ka�o ho. parmaezvarLeÜ�b�aAhAmaLÜA�R yao �Aizaxa Paita$aA gÜÜare jauna Ka�Ixw yaezaUÜmaApaR R�ta �A�<dCÜ. yaezaU manau R Bayao jasamaA ika� paiva¤a�AtmaA jauna parmaezvarLeÜ Paita$aA gÜÜareka�o/ hAmaI paA�nasaka�Q. hAmaI yao Paita$aA ivazvaAsaæArA paA�<CÜaÏ.

vvvvyyyyaaaavvvvaaaassssTTTTaaaaAAAA rrrr vvvvaaaaccccaaaannnnaaaa15dAjau-BaA� iddI-baihnaIhä ho/ ma ��wÜA �dAhr,ÜÜa

idnCÜuÉ jaba ka�saqLeÜ �cCÜApa¤a LeÜKCÜ r yao �iDak£�tah¦nCÜ/ taba ka�saqLeÜ yasaLÜA�R panCÜA�na saka�dqna �TavaA na yasamaA kae�hI Tapna naq saka�CÜ. 16parmaezvarLeÜ �b�aAhAma r�naka�A santaAnaLÜA�R Paita$aA gÜÜareka�A iTa�. parmaezvarLeÜ"�ina itam�aA santaAnahäLÜA�R® BannauBa�na/ jasaka�o �TaR�ka� janaA vyai(aá Ka�IxwÜ maA¤a h¦nCÜ. 17maero Bannauka�o

""""iiiittttaaaammmm� ��aaaaoooo ²²²² iiiidddd��nnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜ®®®® �tpai(a 12É3.

""""vvvvyyyyaaaavvvvaaaassssTTTTaaaaAAAAmmmmaaaaAAAA ²²²² hhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ®®®® vyavasTaA 27É26.

""""jjjjaaaaoooo mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaa ²²²² bbbbaaaaAAAA< <<<iiiiccccaaaarrrrhhhhnnnnCCCC®®®® hbakaU�ka� 2É4.

""""jjjjaaaassssaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ yyyyaaaaIIII ²²²² ppppaaaaAAAALLLLÜÜÜÜnnnnaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRRppppaaaaCCCCÜÜÜÜR RRR®®®® LeÜvaI 18É5.

""""jjjjaaaabbbbaaaa ²²²² ZZZZAAAAiiiippppaaaattttaaaa hhhhoooo®®®® vyavasTaA 21É23.

mataLÜbaÉ parmaezvarLeÜ ka�rAr bainanau BandA Daerq vaxaR �iGa naq

222277771111 ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAttttaaaaIIII 3333ÉÉÉÉ11118888----4444ÉÉÉÉ11113333yao ka�rAr �b�aAhAmasa<gÜÜa gÜÜareka�A iTa�. vyavasTaA ta caarsaya taIsa vaxaRpaiCÜ maA¤a baina�ka�o ho. yasaqLeÜ vyavasTaALeÜka�rAr r¶ gÜÜarA�na sakaÍdqna r �b�aAhAmaLÜA�R parmaezvarLeÜid�ka�A Paita$aALÜA�R badlna sakaÍdqna. 18ka�rArLÜA�R maAndAparmaezvarLeÜ gÜÜareka�o Paita$aA paA�nCÜ rÀ paA�<dqna. yaidvyavasTaA maAndA taI vastauhä hAmaILeÜ paA�nae Ba� yaoPaita$aAbaAwÜ ho�na. tar �b�aAhAmaka�o pa»amaA �ApaÍnao Paita$aAÜka�o�ADaArmaA �pahAr §vaäpa parmaezvarLeÜ �naLÜA�R �Aizaxaid�.

19 yasao ho Banae vyavasTaA ika�na �Avazyaka� parYoÀmaAinasahäLeÜ BaULÜ gÜÜaCÜRna� Bannae deKaA�naLÜA�R vyavasTaAid��ka�o iTayao. �b�aAhAmaka�o KaAsa santaAna na�A�ÓaeLÜsamma yao vyavasTaA caiLÜrhço. parmaezvarka�o Paita$aA iyanaqsantaAnaka�o ivaxayamaA iTayao. vyavasTaA svagÜÜaRdUtaæArA id��ka�oiTayao. §vagÜÜaRdUtahäLeÜ maAinasahäLÜA�R vyavasTaA idMdA maozaALÜA�RmaDyasTa rAKae. 20tar yao �ka� pa»aIya Ba� maDyasTa�Avazyaka� padqRna �ina parmaezvar kae�vaLÜ ��wqÜ iTa�.

mmmmaaaaoooozzzzaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo vvvvyyyyaaaavvvvaaaassssTTTTaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo ��eeee¶¶¶¶eeeezzzzyyyyaaaa21kae� yasaLeÜ vyavasTaA parmaezvarka�o Paita$aaka�o iva¨ë

ho Bannae �TaR LÜA�<CÜÀ ho�na. maAinasahäLÜA�R jaIvana idnae yastao vyavasTaA h¦<do ho/ hAmaI vyavasTaA paALÜna gÜÜarerqDaAimaRka� bainanae iTayaAÏ. 22tar yao saA<cao ho�na/ ika�na ika�DamaRzaAs¤aLeÜ Gaoxa,ÜÜaA gÜÜaCÜR ika� sabaq maAinasahä paApaka�Akaq�dI h¦na�. yasaka�o �TaR h¦nCÜ ika� maAinasahäLÜA�Rid��ka�o Paita$aA ivazvaAsaæArA id�nCÜ. yaezaU Ka�IxwÜmaAivazvaAsa rAKnae maAinasahäLÜA�R id��ka�o iTayao.

23yao jabasamma ivazvaAsa �A�ka�o iTa�na hAmaIhävyavasTaAka�o kaq�dI iTayaAÏ. jabasamma parmaezvarLeÜ �A�napanaeR ivazvaAsa �A�dq|na/ hAmaI §vatan¤a h¦dq|naQ. 24yasaqLeÜgÜÜadAR Ka�IxwÜka�o �AgÜÜamanasamma vyavasTaA hAm�ao �iBaBaAvaka�iTayao. Ka�IxwÜ �A� paiCÜ yao ivazvaAsaæArA hAmaI DamaIRbanna saka�yaQ. 25�ba ivazvaAsaka�o baAwÜo KauLeÜka�o CÜ rhAmaI vyavasTaAka�o �iBaBaAvaka� vamaA CqnaAÏ.

26yasaka�Ar,ÜÜa �ba yao ivazvaAsaæArA Ka�IxwÜmaA itamaIhäparmaezvarka�A baALÜka�hä hQ. 27itamaIhä sabaq Ka�IxwÜmaAbaiptasmaA iLÜ�r itamaIhäLeÜ Ka�IxwÜ naq paihreka�A CÜQ.28�ba Ka�IxwÜmaA kau�naq vyai(aá yahàdI �TavaA �aIka�/ka�maArA �TavaA pau�ða�A �ina s¤aI �TavaA pauäxamaA painakau�naq iBannataA Ba�na. ika�naBanae Ka�Ixw yaezaUmaA itamaIhä saba

�ka� hQ. 21itamaIhä Ka�IxwÜmaA hQ Banae itamaIhä �b�aAhAmaka�AsantaAna hQ. yasaka�o �TaR �b�aAhAmaLÜA�R parmaezvarLeÜPaita$aA gÜÜareka�o jammaq �Aizaxa paA�nae CÜQ.

ma yao itamaIhäLÜA�R Banna caAhnCÜuÉ �(arAiDaka�ArIbaALÜka� CÜ�{jaeLÜ � r ka�maArA baIcamaA kau�naq iBannataA

rh<dqna. yao sa ya ho ya´aipa �saLeÜ �ApaÍnao �iDaka�ArmaArheka�o Pa yaeka� kau�ro paA�<CÜ. 2ika�naÀ ika�naBanae baALÜka�CÜ�{jaeLÜ �saLeÜ �ApaÍnao �iBaBaAvaka� r saMr»aka�ka�o �A$aAmaAnnaupaCÜR. tar baALÜka� jaba �ApaÍnaA baAbauLeÜ taoika�id�ka�o�maermaA paugÜCÜ/ � mau(aá banCÜ. 3hAmaIsa<gÜÜa paina yastaq ho.�ka� samayamaA hAmaI paina baALÜka�-baAiLÜka�A jastaq iTayaAÏ.hAmaI yasa saMsaArka�A vyaTaRka�A vyavasTaAka�A ka�maArA iTayaAÏ.4tar �icata samayamaA parmaezvarLeÜ �ApaÍnao pau¤a paWÜA�.parmaezvarka�A pau¤aLeÜ ��wÜI s¤aIka�o ka�oKamaA janma iL�.�naI paina vyavasTaAka�o �DaInamaA basae. 5parmaezvarLeÜ yasaogÜÜanauRka�o ka�Ar,ÜÜa vyavasTaAka�A �DaInamaA basnaehäLÜA�R maui(aáidnau iTayao. hAmaILÜA�R �ApaÍnaA baALÜka� banaA�nae parmaezvarka�o�cCÜA iTayao.

6itamaIhä parmaezvarka�A CÜorA-CÜorIhä hQ. yasaqka�Ar,ÜÜaparmaezvarLeÜ �ApaÍnaA pau¤aka�o �AtmaA itamaIhäka�o �dyamaApasaA�id�. yahI �AtmaALeÜ pauka�ACÜR/ "baAbaA/ ipataA.®7yasaqka�Ar,ÜÜa/ �ba itamaIhä �iGajastao ka�maArA CqnaQ.itamaIhä parmaezvarka�o pau¤a hQ. �ApaU�LeÜ gÜÜareka�o Paita$aAparmaezvarLeÜ paUrA gÜÜanaeRCÜna�/ ika�naBanae itamaI �naka�o pau¤a hQ.

ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAttttaaaaIIIIkkkkaaaa��AAAA KKKKaaaa� ��IIIIiiiixxxxwwwwÜÜÜÜyyyyaaaannnnaaaahhhhääää PPPPaaaaiiiittttaaaa ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo PPPPaaaae eeemmmmaaaa8�iGa-�iGa itamaIhäLeÜ parmaezvarLÜA�R icanaeka�A iTa�naQ.

itamaIhä yastaA devataAhäka�o dAsa iTayaQ jao saA<caoiTa�nana�. 9�ba itamaIhäLeÜ saA<cao parmaezvarLÜA�R icanCÜQ.vaAstavamaA parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R icanae. yasaka�Ar,ÜÜa�iGa-�iGa maAinaiLÜ�ka�A taI ka�majaor r inaka�mmaA vyavasTaAhäitar pae�ir ika�na pa�ka�RnCÜQÀ pae�ir yasakaq� ka�maArA bannacaAhnCÜQÀ 10itamaIhäLeÜ �Baqá paina vyavasTaAka�A iza»aA�nausaAr KaAsa idna/ mahInaA/ tau r vaxaR manaA�<CÜQ.11itamaIhäbaAre maLÜA�R fr LÜAgCÜ ika� itamaIhäka�A LÜAigÜÜamaqLeÜ jae jaita pairZma gÜÜare= taI saba vyaTaR ta Ba�nana�.

12dAjau-BaA� iddI-baihnaIhä/ ma paina itamaIhä jastaqiTa�</ yasaka�Ar,ÜÜa dyaA gÜÜarI �ba ma jastaq Ba�dee¬. �iGaitamaIhä maeroLÜAigÜÜa Kaubaq rAm�aA iTayaQ. 13saMBaá ta/ maika�na itamaIhä Ba�maA paihlyaq �A�<. ika�na ika� maLÜA�R

4444

ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAttttaaaaIIII 4444ÉÉÉÉ11114444----5555ÉÉÉÉ3333 222277772222saAncao iTa�na. taba maqLeÜ itamaIhämaA sausamaAcaAr PacaArgÜÜare =. 14maero ibasaÒao itamaIhäLÜA�R BaAr banyao. taritamaIhäLeÜ ma Paita G£,ÜÜaA dzaAR�naQ. itamaIhäLÜA�R CÜoùfnamaLÜA�R vaADya gÜÜarenaQ. itamaIhäLeÜ maLÜA�R yastao svaAgÜÜatagÜÜarYQ ika� ma parmaezvarbaAwÜ �A�ka�o dUta naq h¦<. itamaIhäLeÜmaLÜA�R svayaM yaezaU Ka�IxwÜLÜA�R BaÏá §vaIka�ArYQ. 15 yasabaeLÜAitamaIhä Kaubaq Pasanna iTayaQ. ka�taA �ölpayao yao KauzaI�ihLeÜÀ maLÜA�R saMBaánaA CÜ h¦nasaka�nae saba ika�isamaka�osahAyataA maLÜA�R idyaQ. yaid samBava h¦nTyao Banae �ApaÍnao�A<KaA paina inaka�AlTyaQ �ina maLÜA�R idnTyaQ. 16kae��ihLeÜ ma itamaIhäka�o za¤au Ba�ka�o CÜu ika�naika� ma sa yabaolCÜuÀ

17taI maAinasahä itamaIhämaAiTa Kaubaq caAsao rAKdqCÜna�/tar itanaIhäka�o manasaAya rAm�ao CqÜna. itamaIhäka�o LÜAigÜÜa yao rAm�ao ho�na. itanaIhä cahAnCÜna� ika� itamaIhä hAm�aoivaroDamaA KaùfA hQ. itanaIhä caAhAnCÜna� ika� itamaIhäLeÜitanaIhäLÜA�R maA¤a paCYA�nau �ina �äLÜA�R ho�na.18jaba maAinasahäLeÜ itamaImaA caAsao iLÜnCÜna Banae/ yaosaDaÏ rAm�ao CÜ yaid �¶ezya rAm�ao CÜ Banae. yao sa<Daq sa yaho/ ma itamaIhäisata h¦<dA hosa� ika� nah¦<dA hosa�. 19maerAsaAnaA baALÜka�hä ho? janma idMdA �AmaALÜA�R jastao PasauitapaIùfA h¦nCÜ/ maLÜA�R paina yastaq paIùfA �nauBava Ba�rheCÜ.itamaIhä Ka�IxwÜ jastaq naho�ÓaeLÜ ma yahI paIfA �nauBavagÜÜairnaq rhnCÜu. 20maLÜA�R LÜAgÜCÜ yaid ma �ihLeÜ itamaIhäisatah¦<do h¦</ ta ma maero §varka�o LÜya naq badLÜ�nae iTa�</ ika�naika� ma �nyaoLÜmaA pareka�o CÜu.

hhhhAAAAggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAArrrr rrrr ssssaaaaAAAArrrrAAAAkkkkaaaa��oooo ��ddddAAAAhhhhrrrr,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa21itamaIhämaDyae ka�itajanaA maozaAka�o vyavasTaAka�o

�DaInamaA rhna caAhnCQ. Bana ta/ vyavasTaALeÜ kae� BanCitamaIhä saundqnaQÀ 22DamaRzaAs¤aLeÜ BanCÜÜ/ �b�aAhAmaka�A du�CÜorAhä iTa�. itanaIhämaDyae ��wÜAka�I �AmaA ka�maArIiTa�R r �ka�oR caA<ihka�I �AmaA mau(aá s¤aI iTa�R. 23�b�aAhAmaka�oka�maArI pai·Ü�ka�o CÜoro saAmaAnya maAnava äpaLeÜ janmaeka�oiTayao Banae mau(aá s¤aI pai·Ü�ka�o CÜoro parmaezvarLeÜ �b�aAhAmaLÜA�Rid�ka�o Paita$aA �nausaAr janmaeka�o iTayao.

24yao sa ya ka�TaALeÜ hAm�ao �iGa ��wÜA ica¤a KaùfAgÜÜaCÜR. taI du� s¤aIhä parmaezvar r maAinasa baIcaka�o ka�rAr:�naubanDaò §vaäpa h¦na�. ��wÜA ka�rAr saInaq paAhAùf* ka�oparmaezvarLeÜ banaA�ka�o vyavasTaA ho. yasa saMBaáQtaAka�o

�DaIna rhnae maAinasahä ka�maArA jastaA h¦na�. hAgÜÜaArnaA�<ka�I �AmaA yahI ka�rAr jastao ho. 25hAgÜÜaAr �rbadezamaA saInaq paAhAùf jastao ho r � yaäzaLeÜmaka�o vataRmaAnanagÜÜarka�o yahàdIka�o Paitaäpa ho. yao nagÜÜar ��wÜA ka�maArAho r yasaka�A maAinasahä :yahàdIò ka�maArAhä h¦na�.26tar §vagÜÜaIRya yaäzaLeÜma ��wÜI mau(aá naArIka�o PataIka� ho.iyanaI hAm�aI maAtaA h¦na�. 27DamaRzaAs¤amaA yao LeÜiKa�ka�o CÜÉ

"Kauza ho¬ he baA<BaáI naArI jasaLeÜ kau�naq baALÜka�LÜA�Rjanma idna saika�naQ hxaRLeÜ ka�rA¬/ jaoùfLeÜ icacyaA¬ika� Pasava paIùfA itamaILeÜ ka�ihlyaq �nauBava gÜÜairnaQ. yao naArI jasaka�o paita CqÜna/ �saqka�A Daerq santaAnahoLÜAna�/ paitaisataq rhnae s¤aIka�o baä yaitaka�ACÜorA-CÜorI nahoLÜAna�.®

yazaqyaA 54É1

28-29�b�aAhAmaka�o ��wÜA CÜoro saAmaANya äpaLeÜ janmaeka�oiTayao. �ka�oR CÜoro parmaezvarka�o PataI$aA �nausaAr �AtmaAka�ozai(aáLeÜ janmaeka�o iTayao. maerA dAjau-BaA�/ iddI-baihnaIhä?itamaIhä paina taI �sahAka� jastaq PataI$aAka�A CÜorA-CÜorIhähQ. saAmaANya äpamaA janmanae CÜorALeÜ �ka�oR CÜorAsa<gÜÜaduvyaRvahAr gÜÜareka�o iTayao. �Aja paina yastaq Ba�rheCÜ.30tar DamaRzaAs¤aLeÜ kae� BanCÜÀ "ka�maArI r �saka�o CÜorALÜA�Rinaka�AiLÜ de¬? mau(aá s¤aIka�o CÜorALeÜ �ApaÍnaA ipataAka�AsabaqTaoka� paA�nae CÜ. tar ka�maArIka�o CorALeÜ kae�hI paA�naeCqna.®* 31yasaqka�Ar,ÜÜa maerA dAjau-BaA� r iddI-baihnaIhäho? hAmaI ka�maArIka�o CÜorA-CÜorI ho�naAÏ. hAmaI svataM¤as¤aIka�A CÜorA-CÜorIhä hAÏ.

��iiiihhhhLLLLeeeeÜÜÜÜ hhhhAAAAmmmmaaaaIIII mmmmaaaau uuu((((aaaaáááá CCCCÜÜÜÜQQQQKa�IxwÜLeÜ hAmaILÜA�R svataM¤a banaA�nau Bayao/ saAhAsaIho¬. bad�LÜI Ba�r vyavasTaAkaq� ka�maArA nabana.

2sauna? ma paAvaLÜ h¦<. ma BanCÜu/ yaid KatanaA gÜÜarI itamaIhäpae�ir :vyavasTaAmaqò pa�ka�RnCÜQ Banae itamaIhäka�A LÜAigÜÜaKa�IxwÜ �saLÜ h¦nauh¦nna. 3pae�ir ma Pa yaeka�LÜA�R caetaA�naI

ssssaaaaIIIInnnnaaaaq qqq ppppaaaaAAAAhhhhAAAAù ùùùffff �rba dezaka�o ��wÜA paAhAùf jahA< parmaezvarLeÜmaozaALÜA�R �ApaÍnaA vyavasTaAhä id�ka�A iTa� :PasTaAna 19 r20ò.

""""kkkkaaaa��mmmmaaaaAAAArrrrIIII ²²²² ppppaaaaAAAA��nnnnaaaae eee CCCCqqqqnnnnaaaa®®®® �tpai(a 21É10.

idnCÜu/ yaid KatanaA gÜÜanaR rAjaI CÜQ Banae itamaIhäLeÜ

5555

222277773333 ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAttttaaaaIIII 5555ÉÉÉÉ4444----6666ÉÉÉÉ5555maozaAka�o sabaq vyavasTaA paALÜna gÜÜanauR vaADya h¦nae CÜQ. 4yaidvyavasTaAq maAnaer DamaIR h¦naKaojCÜQ Banae Ka�Ixwisataka�oitamaIhäka�o jaIvana zaexa Bayao. itamaIhä parmaezvarka�o�nau�ahdeiKa baAihr inaska�yaQ. 5hAm�ao LÜAigÜÜa Banae/ ivazvaAsaæArAmaA¤aq parmaezvarka�o DamaIR bannae �AzaA gÜÜanaR saika�nCÜ. �ina yao �AzaA �AtmaAbaAw paA�na hAmaI paiKaRbasaeka�A CÜAÏ.6ka�ohI Ka�IxwÜ yaezaUmaA CÜ Banae yasaka�o KatanaA Ba�ka�o CÜika� CqÜna yao kau�naq mauKya kau�ro ho�na. tar mauKya kau�ro taho ivazvaAsa/ jauna PaemabaAwÜ �Apaq� �iBavya(aá h¦nCÜ.

7itamaIhä rAm�ao dQùf dQiùfrheTyaQ. sa ya paALÜnaA gÜÜairrheka�AiTayaQ. sa ya baAwÜo ihMùfnamaA itamaIhäLÜA�R ka�saLeÜ roka�yaoÀ8yao roka�AvawÜ itamaILÜA�R parmaezvarbaAwÜ Ba�ka�o ho�najasaLeÜ itamaIhäLÜA�R CÜAnnauBayao. 9hoizayaAr ho¬/ "�iLÜka�itaKamaIrLeÜ paina jammaq paIWÜoka�o flLÜALÜA�R pau�LÜA�<CÜÜ.®10maLÜA�R parmaezvarLeÜ paurA BarosaA idnCÜna� ika� itamaIhäLeÜ yastao ivacaArLÜA�R §vaIka�AnaeR CqÜnaQ. yastaA ivacaArmaA ka�saqLeÜitamaIhäLÜA�R �lmalyaA�<dq CÜ. ¬ jao saukaq� hosa� d,fpaA�nae naq CÜ.

11maerA dAjau-BaA�hä ho? maAinasaLeÜ KatanaA gÜÜanaqRpaCÜRBanaer maqLeÜ isaka�A�ka�o Cqna<. yastaq isaka�A�<dqCÜu Banae/ pea�irmaero Kaedo ika�na gÜÜairnCÜÀ maqLeÜ maAinasahäLÜA�R KatanaA gÜÜanaRisaka�A�kaq� ho Banae Ka�IxwÜbaAre maero PacaArmaA kau�naq samasyaAnaq bannae iTa�na. yaid maqLeÜ KatanaA gÜÜanaR maAinasahäLÜA�Risaka�A�R rheka�o CqÜna Banae/ taba k�aU�saka�o ivaxayamaA maeroiza»aA kau�naq samasyaA naq ho�na. 12ma ta caAhnCÜu/ ka�saqLeÜKatanaAka�o duÉKa baesaA�<CÜ Banae itamaIhä �ApaÍnao ka�AmamaA�iGa baùFdq jaA¬ �ina itanaIhä naq KasaI banaàna�.

13maerA dAjau-BaA�/ iddI-baihnaIhä ho? parmaezvarLeÜitamaIhäLÜA�R svatan¤a banna baoLÜA�nau Ba�ka�o ho. tar yasa svatan¤ataALÜA�R �ApaÍnao paApapaU,ÜÜaR ivacaAr gÜÜanaeR bahAnaAnabanaA¬. tar �ApasamaA Paemaka�o bataARLÜApa gÜÜar. 14sampaU,ÜÜaRvyavasTaA yahI �ka� �AdezamaA samaeiwÜ�ka�o CÜÉ "�ApaU�LeÜ�ApaU�LÜA�R jastao Paema gÜÜaCÜQR yastaq Paema �äLÜA�R painagÜÜar.®* 15tar �ApasamaA ipawÜAipawÜ r cyaAtaAcyaAta gÜÜarYQBanae/ �ntamaA itamaIhä �Apasamaq naAza h¦nae CÜQ.

��AAAAttttmmmmaaaaAAAA rrrr mmmmaaaaAAAAnnnnaaaavvvvaaaattttaaaaAAAA

""""��AAAAppppaaaaU UUU��LLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ppppaaaaiiiinnnnaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr®®®® LeÜvaI 19É18.

16yasaqLeÜ ma BanCÜuÉ �AtmaA �nausaAr baA<ca. yasao

gÜÜarYQ Banae itam�aA paApapaU,ÜÜaR §vaBaAvaLeÜ caAheka�o KarAba ka�AmagÜÜanae R CqÜnaQ. 17hAm�ao paApapaU,ÜÜa R §vaBaAvaLeÜ yastao kau�rocaAhnCÜ jauna �AtmaAka�o ivaäë h¦nCÜ. �ina �AtmaALeÜcaA<ih yastao kau�ro caAhnCÜ jauna hAm�ao paApapaU,ÜÜaR §vaBaAvaka�oivaäë h¦nCÜ. yaI du� kau�rAhä �ka� �ka�ARisata ivaparItaCÜna�. yasaqka�Ar,ÜÜa itamaILeÜ saA<�aq gÜÜanauR caAheka�o kau�ro gÜÜanaRsa(aqánaQ. 18tar �AtmaAbaAwÜ foiryaQ Banae itamaI vyavasTaAka�o�DaInamaA rhnae CqnaQ.

19hAm�aA paApapaU,ÜÜaR §vaBaAvaLeÜ KarAbaI gÜÜaCÜR jao yaI h¦naÉyaQna paApa/ �zauëtaA/ �naqitaka�taA/ 20maUitaR-paUjaA/ tan¤a-man¤a/duzmanaI/ Baqá-BaágÜÜaùfA/ �xyaAR/ k�a�oDa/ svaATaR/ paU�wÜ/ gÜÜauwÜbandI/21fAh/ madpaAna/ maojamajjaA r yastaq �ähä. maqLeÜpaihLeÜ paina caetaA�naI id�kaq� h¦< r �ihLeÜ paina idnCÜuÉjasaLeÜ yastaA ka�Amahä gÜÜaCÜRna� taI parmaezvarka�o rAjyamaAjaAnae CqÜnana�. 22tar �AtmaALeÜ Paema/ �Anand/ zaAönta/ DaqyaR/dyaA/ BaLÜA�/ ivazvastataA/ 23nam�ataA/ saMyama idMdCÜ. yaIkau�rAhä BaULÜ h¦na� Bannae kau�naq vyavasTaAmaA CqÜna. 24Ka�IxwyaezaUmaA h¦naehäLeÜ �ApaÍnaA yastaA paApapaU,ÜÜaR §vaBaAvahäLÜA�Rk�aU�samaA Bauá,fYA�ka�A h¦nCÜna�. itanaIhäLeÜ �ApaÍnaA vaAsanaA r�zauBa ka�AmanaA jao itanaIhäka�o paApa §vaBaAvaLeÜ caAhAnCÜ/ yaAgÜÜaI saekae�ka�A h¦nCÜna�. 25�AtmaAbaAwÜ hAmaILeÜ nayaA< jaIvanapaA�<dCÜAÏ. jaIvanaka�o paTa PadzaRnaka�o inaimta hAmaILeÜ �AtmaALÜA�RpaCYA�nau paCÜR. hAmaI ämaALeÜ h¦nauh¦<dqna. 26hAmaILeÜ �ka�ARLÜA�Rcamka�A�nau h¦<dqna. r hAmaILeÜ �ka�-�ka�ARka�o fAh gÜÜanau Rh¦<dqna.

��kkkkaaaa�� kkkkaaaa��AAAAR RRRLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ssssaaaaGGGGaaaaAAAA¬¬¬¬dAjau-BaA� r iddI-baihnaIhä ho? itamaIhämaDyae ka�saqLeÜBaULÜ gÜÜanaR saka�CÜQ. itamaIhämaA jao �Aötmaka� CÜQ BaULÜ

gÜÜanaeR maAinasaka�hA< jaA¬ r �saLÜA�R nam�ataApaUvaRka� lyaA¬. yaoka�Ama nam�a banaer gÜÜanauR paCÜR. tar hoza gÜÜar? taAika� itamaIpaina paApaitar nataAinanau saka�CÜQ. 2�ka�-�ka�ARka�o duÉKamaAsahAyataA gÜÜar. yasao gÜÜarYQ Banae itamaILeÜ Ka�IxwÜka�o vyavasTaALÜA�RsaA<caoisata paALÜnaA gÜÜareka�A h¦nae CÜQ. 3yaid ka�ohI maANyanahu<dA-nah¦<dq paina �ApaU�LÜA�R maAnya naq saMBaánCÜ Banae �saLeÜ�Apaq�LÜA�R DaoKaA id�rheka�o CÜ. 4ka�saqLeÜ �ApaÍnaq PaAipta�ka�oRka�oisata tauLÜnaA nagÜÜarosa�. �ApaÍnao ka�Ama �Apaq�LeÜjaA<caosa�. taba maA¤a ¬ gÜÜaivaRta h¦nasaka�CÜ. 5Pa yaeka�LeÜ�ApaÍnao �iBaBaArA �Apaq� §vaIka�Ar gÜÜarosa�.

6666

ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaLLLLÜÜÜÜAAAAttttaaaaIIII 6666ÉÉÉÉ6666----11118888 2222777744446jasaLeÜ parmaezvarka�o iza»aA iLÜ�rheka�o CÜ �saLeÜ

�ApaU�maA Ba�ka�o sabaq sadgÜÜau,ÜÜahä �ApaÍnaA Paiza»aka�hämaAbaA<ùfosa�.

jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaa KKKKaaaae eeettttaaaa rrrrooooppppaaaae eee jjjjaaaassssttttaaaaoooo hhhhoooo7�ApaU�LeÜ �Apaq�LÜA�R DaoKaA nade¬/ itamaI parmaezvarLÜA�R

WÜgÜna sakaÍdqnaQ. maAinasaLeÜ jae ropCÜ yahI pa�lCÜ. 8yaidka�saqLeÜ �ApaÍnaq paApapaU,ÜÜaR KaetamaA KaetaI gÜÜaCÜR Banae �saLeÜivanaAza �bjaA�<CÜ. tar ka�saqLeÜ �AtmaAka�o KaetamaA KaetaIgÜÜaCÜR Banae �saLeÜ �AtmaAbaAwÜ �nanta jaIvana �bjaA�<CÜ.9rAm�aA ka�Ama gÜÜanaARmaA hAmaI TaAka�nau h¦<dqna. yaid hAmaI ka�maRgÜÜanaR roika��naQ Banae WÜIka� samayamaA hAmaI baALÜI �WÜA�napaA�<CÜQ. 10jaba hAmaILeÜ �vasar paA�<CÜQ/ sabaqLÜA�R sahAyataAgÜÜarAÏ. ivazaexa gÜÜarI itanaIhäLÜA�R jao ivazvaAsaI pairvaArka�ACÜna�.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaoooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa ssssaaaammmmaaaaAAAAppppttttaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaCCCCÜÜÜÜR RRRnnnnaaaa� ��11yao ma �Apaq� LeÜKdqCÜu. her/ ka�itaLÜAmao icaÜ·ÜãI ma

LeÜKCÜu. 12ka�saqLeÜ itamaIhäLÜA�R KatanaA gÜÜanaR ka�r LÜgÜÜaA�LÜAna�.�äLeÜ itanaLÜA�R maAnauna� Bannae �AzaAmaA maA¤a itanaIhäLeÜ

yasao gÜÜaCÜRna�. Ka�IxwÜka�o k�aU�saLÜA�R maA¤a maAndA itanaIhäka�oKaedo hoLÜA ika� Banaer taI frA�<CÜna�. 13jasaLeÜ KatanaAgÜÜarA�na baLÜ idnCÜna�/ itanaIhä �Apaq� vyavasTaA maAndqnana�tar itamaIhäLÜA�R KatanaA Banae gÜÜarA�na caAhnCÜna�. yaiditanaIhä �ApaÍnao �cCÜA paurA gÜÜarA�na sakae� itanaIhä�Apau�maA gÜÜavaR gÜÜaCÜRna�. 14ma caA<ih yastaA kau�rAmaA gÜÜavaRgÜÜaidRna Bannae �AzaA gÜÜaCÜuR. ma hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�ok�aU�samaA gÜÜavaR gÜÜaCÜuR. k�aU�saæArA saMsaAr maero LÜAigÜÜa mareka�o CÜÜr saMsaArka�o LÜAigÜÜa ma mairsakae�ka�o CÜu. 15KatanaA gÜÜanauR ika�na gÜÜanauR yao kau�naq mah vapaU,ÜÜaR kau�rA ho�na. mah vapaU,ÜÜaR kau�rAho parmaezvarLeÜ banaA�ka�o nayaA< maAinasa h¦nau. 16yaovyavasTaA paALÜna gÜÜanaeR parmaezvarka�A sampaU,ÜÜaR janahä �inaparmaezvarka�A jammaq maAinasahä Paita zaAönta r ka�ä,ÜÜaArhosa�.

17�ba �sao ka�saqLeÜ maLÜA�R Daerq ka�xwÜ nadee¬. maerozarIrBair caowÜka�A dAgÜÜahä CÜna�. yaI dAgÜÜahäLeÜ PamaA,ÜÜagÜÜaCÜR ika� ma Ka�IxwÜ yaezaUkaq� h¦<.

18maerA dAjau-BaA� iddI-baihnaIhä? hAm�aA PaBau yaezaUKa�IxwÜka�o �nau�ah itamaIhäka�o �AtmaAmaA rihrhosa� BanaIma PaATaRnaA gÜÜaCÜuR. �Aimana.

parmaezvarka�o �cCÜA �nausaAr Paeirta* banaeka�o paAvaLÜbaAwÜparmaezvarka�A paiva¤a janahäLÜA�R jao �öpa�sasamaA CÜna�

taTaA Ka�IxwÜ yaezaUmaA ivazvaAsa rAKnaehäLÜA�R LeÜKaCÜ.2hAm�aA ipataA parmaezvar r PaBau yaezaU Ka�IxwÜbaAwÜ sabaqLÜA�R

�nau�ah r zaAö�ta hosa.

KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜmmmmaaaaAAAA hhhh¦¦¦¦nnnnaaaae eeehhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ��AAAAööööttttmmmmaaaakkkkaaaa�� AAAAiiiizzzzaaaaxxxxaaaa3�hA<LeÜ hAmaILÜA�R §vagÜÜaIRya sTaAnahämaA Patyaeka� Ka�IxwÜmaA

rheka�o �Aötmaka� �Aizaxa id�ka�ACÜna�. hAm�aA PaBau yaezaUKa�IxwÜka�A ipataA parmaezvarmaA PazaMsaA. 4Ka�IxwÜmaA h¦nae hAmaILÜA�RparmaezvarLeÜ saMsaArka�o s£ixwÜ gÜÜanaR BaNdA paihlyaq CÜAnnauBayaoika�naBanae parmaezvarLeÜ �ApaÍnao saAmaunnae inadoRxa r paiva¤a janarhna saka�AÏ BanaI hAmaILÜA�R PaemaLeÜ CÜAnaeka�A h¦na�. 5�inasaMsaArka�o s£ixwÜ h¦na BandA paihlyaq parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�RyaezaU Ka�IxwÜ æArA �ApaÍnaA baALÜka�hä banaA�nae inaÁya gÜÜare.yao �hA<ka�o �cCÜA iTayao. yasaqmaA �naI Pasa÷a iTa�.6�naka�o yahI �AÁyaRjanaka� �nau�ahka�o ka�Ar,ÜÜa �naIPazaMsanaIya CÜna�. �ApaÍnaA pyaArA pau¤a jasaLÜA�R �naLeÜ maAyaAgÜÜaCÜRna� parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R �ApaÍnao �nau�ah Pazasta id�.7hAmaI jao Ka�IxwÜmaA CÜAÏ �hA<ka�A rgÜÜatabaAwÜ mau(aá gÜÜarA�ka�ACÜQ. parmaezvarkaq� �saIma �nau�ahLeÜ �ApaÍnaA paApahäbaAwÜhAmaILeÜ »amaA paA�ka�A CÜAÏ. 8parmaezvarLe $aAna r samaBaása<gÜÜayao �nau�ah �tyantaq �dArtaApaUvaRka� idnauBayao. 9�ApaÍnaAgÜÜaupta yaojanaA hAmaILÜA�R janaA�ka�A CÜna�. parmaezvar yahIcaAh�Tae r �hA<LeÜ yao Ka�IxwÜæArA gÜÜanae R yaojanaA gÜÜare.10WÜIka� samayamaA �ApaÍnao yaojanaA paU,ÜÜaR gÜÜanaeR parmaezvarka�o�¶ezya ho. §vagÜÜa R r p£TvaIka�A sabaq Taoka� Ka�IxwÜka�o�gÜÜauvaa�RmaA Ka�IxwÜmaA �ka�¤a gÜÜanaeR �naka�o yaojanaA iTayao.

11parmaezvarka�A jana ba÷a Ka�IxwÜmaA hAmaI CÜAÜina�ka�ACÜQ=. �naka�o �cCÜA r yaojanaA �nausaAr parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R


�naka�o maAinasa banaA�nau cahAnTae. �naLeÜ Patyaeka� caIja naq

��ööööppppaaaa��ssssaaaaIIIIhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

1111 �ApaÍnao �cCÜA sa<gÜÜa imalnae banaA�<CÜna�. 12Ka�IxwÜmaA �AzaArAKnae hAmaI paihLÜo jana hQ=. �ina hAmaI CÜAina�ka�A hQ=taAika� �naka�o maihmaAmaA hAmaILe PazaMsaA lyaA�na saka�Q=.13itamaIhä paina yastaq hQ. itamaIhäLeÜ �ApaÍnao maui(aáka�obaAremaA saA<cao iza»aA-sausamaAcaAr sauina hAlyaQ. sausamaAcaArsaunaepaiCÜ itamaIhäLeÜ Ka�IxwÜmaA ivazvaAsa gÜÜarYQ. �inaparmaezvarLeÜ �ApaÍnao ivazaexa CÜApa itamaIhämaA LÜgÜÜaA� ritamaIhäLÜA�R paiva¤a �AtmaA id� jauna �hA<LeÜ Paita$aAgÜÜanau RBa�ka�o iTayao. 14paiva¤a �AtmaA caA<ih parmaezvarLeÜ�ApaÍnaA maAinasahäLÜA�R Paita$aA gÜÜareka�A kau�rAhä paA�<CÜQ naqBa÷ae ��wÜA jamaAnata ho. yasaLeÜ parmaezvarmaA h¦naehäLÜA�RpaU,ÜÜaR §vataM¤ataA idnaeCÜ. yaI saba ka�o �¶ezya ho parmaezvarka�omaihmaAka�o PazaMsaA lyaA�nau.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo PPPPaaaaAAAATTTTaaaaR RRRnnnnaaaaAAAA15-16 yasaqLeÜ maerA PaATaRnaAka�o samayamaA ma sa<Daq

itamaIhäLÜA�R saMmBaánCÜu r itamaIhäka�o inaömta parmaezvarLÜA�RDaNyavaAd idnCÜu. maqLeÜ yasaq baeLÜAdeiKa yasao gÜÜanaR TaALeÜka�oh¦< jaba maqLeÜ PaBau yaezaUmaA itamaIhäka�o ivazvaAsa rparmaezvarka�A sabaq maAinasahä Paita itamaIhäka�o Paema baAresaunaeÎ. 17ma sa<Daq hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�A maihmaAmayaIipataA parmaezvarLÜA�R PaATaRnaA gÜÜadRCÜu ika� �hA<LeÜ itamaIhäLÜA�Rya§tao �AtmaA id¬na� jasaLeÜ parmaezvarka�o baAremaA $aAna ræixwÜ hosa� r �hA<LÜA�R paurq bauBa�na saka�nae banaA�osa�. 18maPaATaRnaA gÜÜadRCÜu/ ika� �hA<LeÜ itamaIhäka�o Hdyaka�o �A<KaAKaoiLÜ id�na� taAika� itamaIhä �AzaALÜA�R icanna saka�jasaka�o inaimta parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R caunae. �inaparmaezvarLeÜ �ApaÍnaA paiva¤a janahäLÜA�R vacana idnauBa�ka�o�Aizaxa ka�ita sampanna r maihmaAzaALÜI rheCÜ yao painajaAnnaeCÜQ. 19�ina hAmaI ivazvaAsa gÜÜanae Rhäka�A LÜAigÜÜaparmaezvarka�o zai(aá �ita mahAna CÜ Bannae kau�ro paina bauJnaeCÜQ. 20 yahI mahA zai(aá æArA parmaezvarLeÜ Ka�IxwÜLÜA�R

��ööööppppaaaa��ssssaaaaIIII 1111ÉÉÉÉ22221111----2222ÉÉÉÉ11118888 222277776666m£ yaubaAwÜ �WÜA�ka�A iTa� r §vagÜÜaRmaA �naLeÜ �ApaÍnao dAihnaepai·Ü�rAKaeka�A iTa�. 21parmaezvarLeÜ Ka�IxwÜLÜA�R sabaq zaAsaka�/�iDaka�ArI/ zai(aázaALÜI rAjaAhäBaNdA paina baùFtaA mah vapaU,ÜÜaRbanaA�. kau�naq yao saMsaArka�o dAsa �TavaA Baivaxyaka�osaMsaArka�o dAsa/ kau�naq paina zai(aá BandA Ka�IxwÜ mahtvapaU,ÜÜaRCÜna�. 22parmaezvarLeÜ hreka� kau�rALÜA�R Ka�IxwÜka�o �DaInamaArAiKaid� �ina ma,fLÜIka�o hreka� kau�rAmaA �naLeÜ Ka�IxwÜLÜA�Rnaq savaoR�a �iDaka�ArI banaA�. 23ma,fLÜI Banaeka�o Ka�IxwÜka�ozarIr ho. ma,fLÜI Ka�IxwÜLeÜ pairpaU,ÜÜaR CÜ jasaLeÜ saba Taoka�saba tarhLeÜ BarpaUr gÜÜairidnCÜna�.

mmmm££££ yyyyaaaau uuuddddeeeeiiiiKKKKaaaa jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaaibataeka�A idnahämaA �ApaÍnaA paApahä r parmaezvarivaroDaI ka�maRhäLeÜ gÜÜadAR itamaIhäka�A �Aötmaka� jaIvana

m£ta iTayao. 2ho paina/ �iGa itamaIhä yastaq paApahämaAbasaeka�A iTayaQ. itamaIhäLeÜ saAMsaAirka� maAinasahä BaÏábaA<icarheka�A iTayaQ. itaimahäLeÜ vaAyau ma,fLÜka�o duxwÜzai(aáhäka�o zaAsaka�LÜA�R paCYAyaQ. �Baq� paina parmaezvarLÜA�RnamaAnnaehämaA yahI �AtmaALeÜ ka�Ama gÜÜadq RCÜ. 3gÜÜa�ka�AidnahämaA hAmaIhä paina sabaq taI maAinasahä ja§taqbaA<caeka�A iTayaQ=. hAmaI �ApaÍnao paApamaya Pak£�itaLÜA�RR KauzaIpaAnae R ka�oizazamaA iTayaQ=. hAm�aA Pav£i(a r manaLeÜ caAhe�nausaAr naq hAmaI sabakau�roÜ gÜÜaTyaQRª. hAmaI duxwÜ maAinasaiTayaQ=. hAmaI jauna Paka�ArLeÜ rheka�A iTayaQ= hAm�ao paApaLeÜ gÜÜadARta hAmaILeÜ parmaezvarka�o k�a�oDa BaogÜnaq panaeR iTayao. hAmaI�ä ja§taq iTayaQ=.

4tar parmaezvarka�o k£�paA mahAna CÜ �ina parmaezvarLeÜhAmaILÜA�R Kaubaq maAyaA gÜÜaCÜRna�. 5hAm�ao paApahäka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜhAmaI �Aötmaka� äpaLeÜ m£ta iTayaAÏ. tar parmaezvarLeÜhAmaILÜA�R Ka�IxwÜösata nayaA< jaIvana id�. hAmaIhä parmaezvarka�o�nau�ahLeÜ naq bacaA��ka�A CÜQ. 6�ina parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�RKa�IxwÜisataq �WA�r �ApaU�isata §vagÜÜaIRya WÜA�<maA basaA�. yasaoh¦naka�A ka�Ar,ÜÜa hAmaI Ka�IxwÜ yaezaUmaA saömmaiLÜta Ba�ka�oLeÜho. 7BaivaxyamaA �A�nae sabaq santaAnaLÜA�R �ApaÍÍnao �nau�ahka�ita sampa÷a CÜ Ba÷ae �gÜÜaADa dQLÜta deKaA�naLÜA�R parmaezvarLeÜyasao gÜÜareka�A h¦na�. Ka�IxwÜ yaezaUmaA h¦nae hAmaIhä PaitadyaAvaAna banaer parmaezvarLeÜ yao �nau�ah deKaA�<CÜna�. 8itamaIhä�nau�ahLeÜ bacaA��ka�A CÜQ. �ina yao �nau�ah ivazvaAsaóArApaA�ka�A hQ. itamaIhä �Apaq�LeÜ itanaIhäLÜA�R bacaA�naQ.

2222

parmaezvarÜka�o yao ��wÜA �pahAr ho. 9itamaIhä �ApaÍnaQka�Ama-kau�rALeÜ baA<caeka�A h¦<dq ho�naQ. yasaqLeÜ ka�saqLeÜ yasaka�ogÜÜavaR gÜÜanaR sakaÍdqnaAÏ. 10hAmaI ja§tao CÜQ= ya§tao parmaezvarLeÜnaÏ banaA�ka�A h¦na�. Ka�IxwÜ yaezaUmaA �saLÜ ka�Ama gÜÜanaRLÜA�RhAmaILÜA�R nayaA< jaIvana id��ka�o CÜ. hAm�aALÜAigÜÜa taI rAm�aAka�maRhä parmaezvarLeÜ �iDabaAwq imaLÜA�ka�A h¦nCÜna�. rAm�aAka�Ama gÜÜadqR hAmaIhä baA<caQ= Banaer parmaezvarLeÜ yasao gÜÜareka�Ah¦na�.

KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜmmmmaaaaAAAA ��kkkkaaaa��11itamaIhä �-yahàdI Ba�r ja�myaQ. yahàdIhäLeÜ

itamaIhäLÜA�R "KatanaAhIna® BanCÜna �. itamaIhäLÜA�R'�izaznaCeÜidta¾ Ba÷ae yahàdIhä �ApaU�LÜA�R caA<ih KatanaAka�ABanCÜna�. itanaIhäka�o zarIr maAnava hAtaLeÜ KatanaA gÜÜair�ka�oCÜ. 12yaAd rhosa�/ ibataeka�A idnahämaA itanaIhä Ka�IxwÜivanaAka�A iTayaQ. itamaIhä �sa�A�LÜka�A naAgÜÜairka� iTa�naQ.�ina Paita$aAka�o �nauvanDa itamaIhäisata iTa�na jauna parmaezvarLeÜ�hA<ka�A maAinasahäisata gÜÜareka�A iTa�. itamaIhä �AzaAibanaAka�o saMsaArmaA baA<caeka�A iTayaQ r itamaIhäLeÜ parmaezvarLÜA�RicaNdqnaiTayaQ. 13ho/ �ka� samayamaA itamaIhä parmaezvardeiKawÜAùfA iTayaQ. tar �ihLeÜ itamaIhäLÜA�R parmaezvarka�o Kaubaqnaijaka� lyaA��ka�o CÜ. Ka�IxwÜka�o rgÜÜataæArA itamaIhäLÜA�Rparmaezvarka�o Kaubaq naijaka� lyaA��ka�o CÜ. 14Ka�IxwÜka�oka�Ar,ÜÜaLeÜ �ihLeÜ hAmaILeÜ zaAö�ta paA�ka�A CÜQ=. Ka�IxwÜLeÜhAmaI duvaqLÜA�R �ka� banaA�ka�A iTa�Ü. yahàdI r �-yahàdIhäbaIcamaA paKaARLÜ LÜAgÜÜae ja§taq CÜui·Ü��ka�A iTa�. itanaIhä�Apa§tamaA G£,ÜÜaA gÜÜaTae R. tar Ka�IxwÜLeÜ �ApaÍnaq zarIrLeÜG£,ÜÜaAka�o paKaARLÜ Batka�A�idnau Bayao. 15yahàdI inayamamaA DaerqivaDaAna r �A$aAhä iTa�. tar Ka�IxwÜLeÜ vyavasTaALÜA�RsamaApta gÜÜairid�. maAinasahäka�A yaI du� �LÜgÜÜa samaUhLÜA�R�Apau�maA ��wq nayaA< maAinasa banaA�nae r yasarI zaAintalyaA�nae Ka�IxwÜka�o �¶ezya iTayao. 16k�aU�saæArA Ka�IxwÜLeÜ du�samaUh baIcaka�o G£,ÜÜaA samaApta gÜÜairid� �ina itanaIhäLÜA�R��wÜA zarIrmaA saömmaiLÜta gÜÜarA�nauBayao. Ka�IxwÜLeÜ itanaIhäLÜA�Rparmaezvaritar taA÷a caAhAnTae. �hA<LeÜ yao ka�Amaka�o Ga],ÜÜaAk�aU�samaA maArer gÜÜare. 17Ka�IxwÜ �A� �ina itamaIhä baIcazaAö�taka�o PacaAr gÜÜare jao parmaezvardeiKa wÜAùfA iTayaQ. �inaitanaIhäLÜA�R zaAö�taka�o PacaAr gÜÜare jao parmaezvarka�o naijaka�iTa�. 18ho/ Ka�IxwÜ maApaR�ta hAmaI sabaqLÜA�R �ka� �AtmaAæArAipataAka�hA< �A�nae �iDaka�Ar id�yao.

222277777777 ��ööööppppaaaa��ssssaaaaIIII 2222ÉÉÉÉ11119999----4444ÉÉÉÉ111119yasaka�Ar,ÜÜa �ba itamaIhä paAh¦naA r pardezaI ho�naQ.

itamaIhä paina parmaezvarka�A paiva¤a janaisataq naAgÜÜairka�banaeka�A CÜQ. itamaIhä parmaezvarka�A pairvaArka�A sadsyahäisata paina imaLeÜka�A CÜQ. 20itamaI ivazvaAsaIhä parmaezvarka�ABavana hQ jauna Paeirtahä r �gÜÜamava(aáAhäæArA jagÜÜabasaA��ka�o GaferImaA banaA��ka�o CÜ. Ka�IxwÜ §vayaM Bavanaka�AjagÜÜa-FuMgÜÜaA h¦na�. 21 yao sampaU,ÜÜaR Bavana Ka�IxwÜmaA gÜÜaA<isa�ka�oCÜ. yao PaBaumaA paiva¤a maöndr banaer baùùFdCÜ. 22�inaKa�IxwÜmaA itamaIhä paina �ähäisataq inaimaRta CÜQ. �AtmaAæArAitamaIhä paina yastao ��wÜA sTaAna bainadqCÜQ jahA< parmaezvarbasCÜna�.

��NNNNyyyyaaaajjjjaaaaAAAAttttaaaaIIIIhhhhäääämmmmaaaaAAAA ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��AAAAmmmmaaaayasaTaR ma/ Ka�IxwÜ yaezaUka�o kaq�dI h¦</ r itamaIhäka�opaina �ka� kaq�dI jao yahàdIhä ho�naQ. 2�vazya

itamaIhä jaAndCÜQ ika� parmaezvarLeÜ �ApaÍnaA �nau�ahLeÜitamaIhäLÜA�R sahAyataA gÜÜanaR maLÜA�R yao ka�Ama saumpaeka�A CÜna�.3parmaezvarLeÜ maLÜA�R �ApaÍnao gÜÜaupta yaojanaA dzaAR�nau Bayao.yasabaAre maqLeÜ kae�hI LeÜiKasakae�kaq� CÜu. 4�ina maqLeÜ LeÜKaeka�AtaI kau�rAhä paùFyaQ Banae Ka�IxwÜ baAreka�o gÜÜaupta sa yataA maqLeÜbauBae�ka�o rheCÜu Ba÷ae itamaIhä jaA÷asaka�CÜQ. 5�iGa-�iGaka�AmaAinasahäLÜA�R yao gÜÜaupta sa yataA dzaAR��ka�o iTa�na tar�ihLeÜ �AtmaAæArA yao gÜÜa upta rhsya �hA<ka�o paiva¤aPaeirtahä r �gÜÜamava(aáAhäLÜA�R dzaAR��ka�o CÜ. 6gÜÜauptasatyataA yahI hoÉ parmaezvarLeÜ �ApaÍnaA yahàdI maAinasahäLÜA�Rid�ka�A yahI kau�rAhä �-yahàdIhäLeÜ paina paA�naeCÜna�.�-yahàdIhä yahàdIhäisataq �ka� jaI�maA samaAihta h¦naeCÜna��ina Ka�IxwÜ yaezaUmaA id��ka�o parmaezvarka�o vacanaka�osahBaAgÜÜaI h¦naeCÜna�. sausamaAcaArka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ �-yahàdIhäLeÜyaI sabaq paA�naeCÜna�.

7parmaezvarka�o ivazaexa �nau�ahLeÜ/ ma sausamaAcaArka�o �ka�janaA saevaka� banaÎ. �hA<LeÜ �ApaÍnao zai(aáóArA maLÜA�R yao�nau�ah idnauBa�ka�o CÜ. 8parmaezvarka�A maAinasahämaDyae masabaBandA taucCÜ h¦<. tar �hA<LeÜ maLÜA�R Ka�IxwÜka�o �nantaDanaäpaI sausamaAcaAr baAre �-yahàdIhä maABa� PacaAr gÜÜanaeRyao �pahAr id�. yasa Danaka�o maihmaA bauiBaánasaka�nauka�o CÜ.9�ina parmaezvarLeÜ maLÜA�R �naka�o gÜÜaupta sa yataAka�o yaojanaAbaAre sabaq maAinasaLÜA�R Baina idnae ka�Ama idnauBayao/ tyaosa yataA �Aid ka�ALÜdeiKa naq �namaA Âkae�ka�o iTayao. �naqparmaezvar h¦na� jasaLeÜ saba kau�CÜ s£ixwÜ gÜÜare. 10�hA<ka�o

3333

�dezya iTayao ika� svagÜÜaIRya WÜA<�ka�A jammaq zaAsaka�hä r�iDaka�ArIhäLeÜ parmaezvarLeÜ �ApaÍnao $aAna ivaiBa÷a Paka�ArLeÜPadzaRna gÜÜanauRh¦nCÜ Ba÷ae jaAnaUÜna�. 11yaugÜÜaAÏ �iGa parmaezvarLeÜbanaA�nauBa�ka�o yaojanaA �nausaAr yao gÜÜair�ka�o CÜ. �ApaU�LeÜyaojanaA gÜÜarekaq� �nauäpa �hA<LeÜ yao gÜÜanauRBayao. �naLeÜ yaohAm�aA PaBau Ka�IxwÜ yaezaU maApaR�ta mare. 12Ka�IxwÜmaA hAmaIhäparmaezvarka�o �iDa inaBaRya saATa ivazvaAsaisata �iBanasaka�CÜQ=. Ka�IxwÜmaA ivazvaAsaæArA hAmaI yao gÜÜanaR saka�CÜQ=.13yasaqLeÜ ma itamaIhäLÜA�R ibantaI gÜÜadRCÜu/ itamaIhäka�Aka�Ar,ÜÜa/ maerA ka�xwÜhä deKaer itamaIhäLeÜ hreza KaAnau h¦<dqnar �AzaA paina maAnauRh¦<dqna. maerA ka�xwÜhäLeÜ itamaIhämaA�Adr lyaA�nae CÜ.

KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo PPPPaaaae eeemmmmaaaa14yasaTaR/ ipataA�iGa PaATaRnaAmaA ma Bauáka�CÜu. 15§vagÜÜaRka�o

r p£TvaIka�o Pa yaeka� pairvaArLeÜ �hA<baAwÜ naq yasaka�o naAmaiLÜnCÜ. 16ma ipataALÜA�R �ApaÍnao maihmaAmayaI sampai(a �nausaAritanaIhäLÜA�R zai(aá PadAna gÜÜanaR PaATaRnaA gÜÜadRCÜu/ jasamaA ika��ApaÍnaA �AtmaAmaA itamaIhä dirLÜA ba÷a saka�CÜQ. �hA<ka�o�AtmaAæArA �hA<LeÜ itamaIhäLÜA�R yao zai(aá idnaeCÜna�.17itamaIhäka�A ivazvaAsaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ Ka�IxwÜ itamaIhäka�A�dyamaA basaUna� BanaI ma PaATaRnaA gÜÜadRCÜu. ma PaATaRnaA gÜÜadRCÜu/Ka�IxwÜka�o Paemaka�o mahAnataA bauJna zai(aá parmaezvarka�A sabaqmaAinasahäLeÜ paA¬na�. 18�ina PaATaRnaA gÜÜaCÜRu ika� parmaezvarka�Ajammaq itamaIhäLÜA�R r parmaezvarka�o paiva¤ajanaLeÜ Ka�IxwÜka�oPaemaka�o mahAnataA bauJnae zai(aá paA�na. ma yao paina PaATaRnaAgÜÜaCÜuR ika� �hA<ka�o Paemaka�o caQùfA�/ LÜmaA�/ �caA� �inagÜÜaihrA� itamaIhäLeÜ bauJna saka�. 19Ka�IxwÜka�o Paema maAnavasamaBaádArI deiKa baAihr CÜ. tar itamaIhäLeÜ yao PaemabauJna saka� Bannae maero PaATaRnaA CÜ. taba naq itamaIhäparmaezvarka�o paU,ÜÜaRtaALeÜ pairpaU,ÜÜaR h¦nae CÜQ.

20parmaezvarka�o zai(aá jaoeÜ hAmaI iBa¤a ka�Ama gÜÜairrheka�oCÜ/ yasaLeÜ hAmaILeÜ yaAcanaA gÜÜareka�o vaA ka�lpanaA gÜÜareka�oBandA Daerq gÜÜanaR saka�CÜ. 21ma,fLÜImaA �ina Ka�IxwÜ yaezaUmaAsadA savaRdA r yaugÜÜa-yaugÜÜamaA �hA<ka�o maihmaA Ba�rhosa�.�Aimana.

zzzzaaaarrrrIIIIrrrrmmmmaaaaAAAA ��kkkkaaaa��ttttaaaaAAAAma kaq�dmaA CÜu ika�na ika� ma PaBauka�o h¦<. parmaezvarLeÜitamaIhäLÜA�R �naka�A maAinasa ba÷a CÜAnae. �ba ma4444

��ööööppppaaaa��ssssaaaaIIII 4444ÉÉÉÉ2222----22228888 222277778888itamaIhäLÜA�R parmaezvarka�A maAinasa Ba�r ka�sarI basnau paCÜR yao bataA�CÜu. 2sa<Daq nam�a r ka�omaLÜ bana. DaqyaR bana r�ApastamaA Paema paUvaRka� rhà. 3�AtmaA maApaR�ta itamaIhäzaAö�tapaUvaRka� �ka�-�ka�ARmaA sambaönData CÜQ. zaAintaka�o banDanaLeÜyasa sambanDaLÜA�R �wÜUwÜ rAKnae Barsaka� ka�oizaza gÜÜar.4zarIr ��wq CÜ r �AtmaA ��wq CÜ. �AzaA paina ��wqÜCÜ jasaka�oLÜAigÜÜa parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R baoLÜA�Ü. 5��wqPaBau/ ��wq ivazvaAsa r ��wq baöptasmaA CÜ. 6parmaezvar��wq CÜna� jao sabaka�A ipataA h¦na�. �hA< savaoRparI h¦nauh¦nCÜ/hreka� kau�rAbaAwÜ ka�Ama gÜÜaCÜRna�/ �ina hreka�maA h¦nauh¦nCÜ.

7Ka�IxwÜLeÜ hAmaI Pa yaeka�LÜA�R �ka�-�ka�vawÜA ivazaexa �pahArid�ka�ACÜna�. Pa yaeka�LeÜ yahI �pahAr paA�ka�o CÜ jauna �hA<LeÜidna caAheka�A iTa�Ü. 8 yasaqLeÜ zaAs¤amaA yastao Baina�ka�o CÜÉ

"�hA< maAiTa �Aka�AzamaA jaAnauBayao/ �ApaU�isatabandIhä LÜAnau Bayao �ina �hA<LeÜ maAinasaLÜA�R�pahArhä idnauBayao.®


9"�hA< maAiTajaAnau Bayao® BandA kae� bauJna saika�nCÜÀyasaka�o �TaR/ paihLeÜ �hA< taLÜ p£TvaImaA �A�nau Bayao.10yaezaU taLÜ �A� r �naI naq h¦na jao maAiTa gÜÜa�. �naIsabaBandA �lgÜÜao �Aka�AzamaA gÜÜa�. yao �Apau�maA paU,ÜÜaRhosa�Banaer Ka�IxwÜLeÜ yastao gÜÜanauRBayao. 11�ina Ka�IxwÜ h¦na jasaLeÜmaAinasahäLÜA�R �pahArhä idnauBayao jaba �hA<LeÜ idnauh¦<dqka�saqLÜA�R Paeirtahä/ ka�saqLÜA�R �gÜÜamava(aáAhä/ ka�saqLÜA�RPacaArka�hä/ ka�saqLÜA�R gÜÜaoWALÜA r ka�saqLÜA�R iza»aka�banaA�nauBayao. 12Ka�IxwÜ-pairvaArLÜA�R majabaUta banaA�na BanaIparmaezvarka�A maAinasahäLÜA�R �ApaÍnao saevaAmaA tayaAr paAnaRKa�IxwÜLeÜ taI �pahArhä idnauBayao. yasaLeÜ gÜÜadAR Ka�IxwÜka�ozarIr taAika� Ka�IxwÜka�o zarIr baiLÜyao bainayaosa. 13hAmaIsabaq ��wqÜ ivazvaAsamaA nabaA<iDa�ÓaeLÜ/ parmaezvarka�o pau¤aLÜA�RpaU,ÜÜaRäpaLeÜ naicanauÓaeLÜ/ hAmaI pairpaka�va maAinasa nabaina�ÓaeLÜ/hAmaI Ka�IxwÜ ja§taq �÷ata nah¦ÓaeLÜ r �hA<ka�o paU,ÜÜaRtaA PaAptanagÜÜaäÓaeLÜ yao ka�Ama gÜÜair naq rhnaupaCÜR.

14taba hAmaI naAnaIhä jastao h¦nae CeÜnaQ. hAmaI CÜALÜmaAjahAjaLeÜ yataA r �taA CÜlka�A��ka�A maAinasahä jastaA h¦naeCqÜnaAÏ. hAmaI Pa yaeka� nayaA< iza»aAæArA PaBaAivata h¦nae CeÜnaAÏjasaLeÜ hAmaILÜA� Daoka�A idnae PayaAsa gÜÜaCÜR. taI maAinasahäLeÜcaLÜAka�sa<gÜÜa ka�AyaR gÜÜaCÜRna� r maAinasahäLÜA�R BaULÜ baAwÜAmaA

taA÷a hr Paka�Arka�o caexwÜA gÜÜaCÜRna�. 15tar/ hAmaI PaemapaUvaRka�sa ya baolCÜQ=. tar hAmaI hr tarhLeÜ Ka�IxwÜ jastaq nah¦ÓaeLÜbaiùfrhnaeCÜAÏ. Ka�IxwÜ izar h¦na� r hAmaI zarIr hAÏ.16sammaU,ÜÜa R zarIr Ka�IxwÜæArA TaeigÜÜa�ka�o CÜ. zarIrka�oPa yaeka� �MgÜÜa �ka�-�ka�ARmaA jaoiùf�ka�o CÜ r zarIrka�ojaoùftaILeÜ �ka� gÜÜareka�o CÜ. Pa yaeka� �MgÜÜaLeÜ �A-�ApaÍnaqka�Ama gÜÜaCÜR. �ina yasaqLeÜ sampaU,ÜÜaR zarIr ivaka�isata gÜÜaCÜR rPaemamaA d]ùF h¦nCÜ.

bbbbaaaaAAAA< <<<ccccnnnnaaaae eee ttttaaaaiiiirrrrkkkkaaaa��AAAA17ma yao BAnCÜu r PaBauka�o sambanDamaA caetaAvanaI idnCÜuÉ

parmaezvarLÜA�R naica÷aehä jastao Ba�r nabasa. itanaIhäka�AivacaAr inaka�mmaA h¦nCÜna�. 18taI kae�hI bauJna sa(aqánana�/ �inakae�hI jaAndqnana� ika�na ika� itanaIhä sau÷a �svaIka�Ar gÜÜaCÜRna� yasaqLeÜ parmaezvarLeÜ id�ka�o jaIvana jastao itanaIhäka�ojaIvana h¦<dqna. 19LÜÆaA �nauBava gÜÜanaeR »amataA itanaIhäLeÜgÜÜa umaA�ka�A CÜna�. kau�ka�maR gÜÜanaR maq itanaIhäka�A jaIvanapaU,ÜÜaRäpaLeÜ LÜAgÜÜaeka�A CÜna�. hr Paka�Arka�o naIca ka�Ama gÜÜanaR taIsaDaq tamsanCÜna�. 20tar itamaIhäLeÜ isakae�ka�o Ka�IxwÜka�okau�rA yastao ho�na. 21ma jaAndCÜu/ itamaIhäLeÜ Ka�IxwÜka�obaAremaA saunaeka�A CQ �ina itamaIhä �namaA CÜQ/ yasaTaRitamaIhäLeÜ sa yataA isaka�yaQ ho/ KaAsamaA/ sa yataA yaezaUmaACÜ. 22itamaIhäLÜA�R �ApaÍnao paurAnao §vaBaAva CÜoùfna isaka�A�yao. yasaka�o �TaR/ �iGaka�A idnahämaA paCYA� ih=ùfeka�o kau�maAgÜÜaRLÜA�RitamaIhäLeÜ yaAgÜnaupaCÜR. yao §vaBaAva yasaqka�A DaoKaApaU,ÜÜaR�cCÜAhäLeÜ yasaLÜA�R Tao¤aA banaA�sakae�ka�A CÜna�. 23itamaIhä�ApaÍnaA mana r �AtmaAmaA nayaA< banaA�nau paCÜR. 24itamaIhänayaA< vyai(aá bannaupaCÜR/ jastao ivazvaAsa �nausaAr DamaIR rpaiva¤a jaIvana baA<cna parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R �ApaÍnaq�nauäpamaA isajaRnau Ba�ka�o CÜ.

25yasaqLeÜ itamaIhäLeÜ BaUáwÜ baolnau CÜoùf�naupaCÜR. �ApasamaAsa<Daq saA<cao baoLÜ. ika�naBanae hAmaI �ApastamaA ��wqzarIrka�A �MgÜÜahä hQ=. 26jaba itamaI irsaA<�CÜQ/ yasairsaLeÜ kau�naq paApa nagÜÜarA�osa�. �ina idnaBair nairsaA� rhà.27zaqtaAnaLÜA�R ijatnae maQka�A nade¬. 28yaid ka�saqLeÜ caonaeRgÜÜaCÜR Banae yasaLeÜ tyao baAnaI CÜoùfosa�. �saLeÜ ka�Ama gÜÜanauRpaCÜRr �ApaÍnao jaIvana inavaARh gÜÜanauRpaCÜR. �saLeÜ �ApaÍnaA hAta�saLÜ ka�Ama gÜÜanaRmaA LÜgÜÜaA�osa�. taba maA¤a gÜÜarIba maAinasahäLÜA�Ridnae �saka�o kae�hI h¦naeCÜ.

222277779999 ��ööööppppaaaa��ssssaaaaIIII 4444ÉÉÉÉ22229999----5555ÉÉÉÉ2222999929baAta gÜÜadAR caowÜ panaeR zabd nacaLÜA¬. maAinasaLÜA�R

caAihnae kau�ro maA¤a gÜÜar jasaLeÜ maAinasaLÜA�R baiLÜyao banaA�CÜ.taba maA¤a itam�aA kau�rA sau÷aehä LÜABaAinvata h¦nCÜna�. 30paiva¤a�AtmaALÜA�R duiKata nataulyaA¬. �AtmaA naq PamaA,ÜÜa ho ika�itamaI parmaezvarka�A hQ. �payau R(aá samayamaA parmaezvarLeÜitamaILÜA�R mau(aá gÜÜanaeRCÜna� Bannae deKaA�naLÜA�R naq �naLeÜ yao�AtmaA id�ka�A h¦na�. 31itataopanaA/ irsa r �AvaegÜÜa tyaAgÜÜaka�ihlyaq irsamaA naicacyaA� r �ka�ARka�o inandA nagÜÜar. kau�naqPaka�Arka�o kau�ka�maR ka�ihlyaq nagÜÜar. 32�ApasamaA dyaAÂ rk£�paAÂ bana. parmaezvarLeÜ Ka�IxwÜmaA itamaIhäLÜA�R »amaA id�ja§taq itamaIhäLeÜ paina �ka�-�ka�ARLÜA�R »amaA dee¬.

itamaIhä parmaezvarka�A naAnaIhä hQ jasaLÜA�R �naLeÜPaema gÜÜaCÜRna�. yasaqLeÜ parmaezvar ja§taq bannae ka�oizaza gÜÜar.

2Paemaka�o jaIvana ibataA¬. Ka�IxwÜLeÜ hAmaILÜA�R Paema gÜÜanauR Ba�ja§taq �äLÜA�R Paema gÜÜar. Ka�IxwÜLeÜ hAm�aA inaömta �ApaU�LÜA�RsaugÜÜaönData �pahAr �ina parmaezvarka�o baiLÜka�o äpamaAcaùFA�nauBayao.

3itamaIhäka�A ivacamaA yaQna �parADa h¦nauh¦<dqna. kau�naqPaka�Arka�o �naqitaka�taA �TavaA LÜALÜca �Baqá Daerq h¦nauh¦<dqna.ika�naÀ ika�naBanae ya§taA kau�rAhä parmaezvarka�A janaLÜA�R�icata Cqna. 4itamaIhä maABaá narAm�aA baAtacaIta h¦nau h¦<dqna.maUKaR kau�rA nagÜÜar �ina �nauicata WÜWYQLÜI paina nagÜÜar. yaIkau�rAhä itamaIhäLÜA�R WÜIka� CqÜna. sa·Ü�AmaA itamaIhäLeÜparmaezvarLÜA�R DaNyavaAd idnaupaCÜR. 5yasamaA inazcaya ho¬Éyaid itanaIhäLeÜ yaQna �parAGa gÜÜare �TavaA bae�maAndArI banae�TavaA �Apanaq inaömta LÜoBaI banae Banae Ka�IxwÜ �Qparmaezvarka�o rAjyamaA itamaIhäLeÜ WÜA�< paA�nae CÜqnana�.LÜoBaI caA<ih maUitaRpaUjaka� ho.

6imaTyaA kau�rALeÜ itamaIhäLÜA�R maUKaR nabanaA�osa�.�naA$aAka�ArI maAinasahämaAiTa yastaA kau�rAhäLeÜ parmaezvarirsaA�<CÜna�. 7itanaIhäisata ya§taA ka�Ama gÜÜanauR h<dqna. 8ibataeka�AidnahämaA �nDaka�ArLeÜ paU,ÜÜaR iTayaQ/ tar �ihLeÜ itamaIPaka�AzaLeÜ paU,ÜÜaR CQ. yasaqLeÜ/ Paka�Azaka�A baALÜka�hä ja§taqbaA<ca. 9Paka�AzaLeÜ saba ika�isamaka�o BaLÜA�R/ naqitaka� jaIvanar sa yataA lyaA�<dCÜ. 10PaBau kae� kau�rALeÜ KauzaI h¦nCÜna� yaobauBa�ánae ka�oizaza gÜÜar. 11�nDaka�Arka�A maAinasahäLeÜ gÜÜanaeRka�Ama nagÜÜar. yastaA ka�AmahäLeÜ taI gÜÜanaeRLÜA�R kau�naq rAm�aogÜÜadqRna. tar �saLÜ ka�Amahä gÜÜaerr �MDyaArAka�A ka�amahäimaTyaA h¦na Ba÷ae deKaA¬. 12�nDaka�ArmaA maAinasahäLeÜgÜÜanaeR kau�rAhäka�o cacaAR gÜÜanauR paina zarmaka�o kau�rA hoÜ. 13tar

5555

jaba hAmaI taI gÜÜau¹¯¨paLeÜ �MDyaArAmaA gÜÜair�ka�A kau�rAhä�dAÄ�[o banaA�<CÜAÏ/ Paka�AzaLeÜ taI kau�rAhäLÜA�R Pa ya»a paAiridnCÜ. 14�ina jyaoita naq ho jasaLeÜ hreka� kau�ro Pa ya»apaACÜR. tyasaqLeÜ hAmaI BanCÜQÉ

"jaAgÜÜa/ he inadA�ka�Ahä ho? m£ yaubaAwÜ ¬WÜ�ina itamaIhämaAiTa Ka�IxwÜ camka�nau h¦naeCÜÜ.®

15yasaka�Ar,ÜÜa itamaIhä ka�sarI ija�<CÜQ yasa baAre Kaubaqsataka�R ho¬. maUKaRhä ja§tao nabaA<ca tar bauiëmaAnaIpaUvaRka�baA<ca. 16hAmaILeÜ baA<caeka�A idnahä KarAba CÜna�/ yasaTaR�ApaÍnao samayaLÜA�R sauka�maR gÜÜanaRmaA LÜgÜÜaA¬. 17yasaTaR maUKaRnabana. sa·Ü�AmaA/ PaBauLeÜ itamaILÜA�R kae� gÜÜarA�na caAhnauh¦nCÜ/bauBaá. 18dAKarsa KaA�r namaAta. yasaLeÜ itam�ao �Aötmaka�taAka�onaAza gÜÜanaeRCÜ. �AtmaALeÜ paU,ÜÜaR ho¬. 19�ApasamaA Bajana/§tauita r �Aötmaka� gÜÜaItahä saunaA¬. PaBauLÜA�R �ApaÍnao�dyamaA saMgÜÜaIta banaA¬. 20saDa<q sabaq kau�rAka�o LÜAigÜÜa ipataAparmaezvarLÜA�R DanyavaAd dee¬. hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�onaAmamaA �hA<LÜA�R DaNyavaAd dee¬.

ppppaaaaiiiittttaaaa rrrr ppppaaaattttnnnnaaaaIIIIhhhhääää21�ka�-�ka�ARLÜA�R maAnna �cCÜuka� ho¬ ika�na ika�

itamaIhä Ka�IxwÜLÜA�R �Adr gÜÜaCQÜR.22patnaIhä ho/ PaBauka�o �DaInamaA rhe jastaq �A-�ApaÍnaA

paitaka�o �DaInamaA basa. 23jastao yaezaU Ka�IxwÜ ma,fLÜIka�Aizar h¦na�/ paita patnaIka�A izar h¦na�. ma,fLÜI Ka�IxwÜka�ozarIr ho/ �sarI Ka�IxwÜ zarIrmaA r»aka� h¦nauh¦nCÜ. 24jasarIma,ÜÜfLIÜ Ka�IxwÜka�o �iDaka�ArmaA CÜ �sarI paötnahä painahreka� kau�rAmaA paitahäka�o �iDaka�ArmaA rhnau paCÜR.

25paitahä ho/ �ApaÍnaA patnaILÜA�R Paema gÜÜar jastaoKa�IxwÜLeÜ ma,fLÜILÜA�R Paema gÜÜanauR Bayao. Ka�IxwÜLeÜ ma,fLÜIka�oinaömta PaA,ÜÜa id�. 26ma,fLÜILÜA�R paiva¤a banaA�na �hA<LeÜ�ApaÍnao PaA,ÜÜa baiLÜ idnauBayao. ma,fLÜILÜA�R paAnaILeÜ Dao�rzauë paAnaR Ka�IxwÜLeÜ sausamaAcaAr PayaogÜÜa gÜÜare. 27�hA<LeÜma,ÜfLÜILÜA�R maihimata duLÜhI banaA�na taTaA ka�LÜMka�/ caA�rIvaA yastaq kau�naq ¤auiwÜ rihta banaA�na taTaA �naLÜA�R zauë rinadoRxa paAnaR �Apaq�LÜA�R baiLÜ id�. 28�ina paitahäLeÜpaina �ApaÍnaA patnaIhäLÜA�R yasarI naq Paema gÜÜanauRpaCÜR. �ApaÍnaozarIrLÜA�R Paema gÜÜare jastaq �ApaÍnao patnaILÜA�R Paema gÜÜar.patnaILÜA�R Paema gÜÜanae RLeÜÜ �Apaq�LÜA�R Paema gÜÜaCÜR. 29�ina

��ööööppppaaaa��ssssaaaaIIII 5555ÉÉÉÉ33330000----6666ÉÉÉÉ22221111 222288880000ka�saqLeÜ paina �ApaÍnao zarIrLÜA�R ka�ihlyaq D£,ÜÜaA gÜÜadqRna.hreka�LeÜ �ApaÍnao zarIrLÜA�R/ SyaAhACRÜ �ina KaAnaA idnCÜ.�ina ma,fLÜIka�o inaömta Ka�IxwÜLeÜ paina yasaq gÜÜaCÜRna�.30ika�na ika� hAmaI �naka�o zarIrka�A �MgÜÜa hQ=. 31DamaRzaAs¤aLÜeBanCÜ/ " yasaqLeÜ maAinasaLeÜ �ApaÍnaA maAtaA-ipataALÜA�R CÜoùfd�CÜr �ApaÍnao patnaIisata imaldCÜ r taI du�R �ka� h¦nCÜna�.®*32yao gÜÜaupta sa yataA Kaubaq mahtvapaU,ÜÜaR CÜ. maLÜA�R LÜAgÜCÜyasaka�o �iBaPaAya KaI�xwÜ r ma,ÜÜfLÜI isata CÜ. 33taritamaIhämaA Pa yaeka�LeÜ �ApaÍnao patnaILÜA�R Paema gÜÜanau R paCÜRjastao �Apau�LeÜ �Apaq�LÜA�R Paema gÜÜaCÜR. �ina patnaILeÜ paina�ApaÍnao paitaLÜA�R �Adr gÜÜanauR paCÜR.

bbbbaaaaAAAALLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��hhhhääää rrrr ��AAAAmmmmaaaaAAAA----bbbbaaaaAAAAbbbbaaaau uuuhhhhääääbaALÜka�hä ho/ PaBauLeÜ caAheka�o jastao/ �ApaÍnaA �AmaA-baAbauLeÜ Banaeka�o maAna. yao baAheka�/ gÜÜanauR panaeR rAm�ao kau�ro

yahI hoÉ 2zaAs¤aLeÜ BanCÜ/ "itamaIhäLeÜ �ApaÍnaA �AmaA-baAbauka�o�Adr gÜÜanauR paCÜR.®* yao paihLÜo �A$aA ho/ yasamaA Paita$aApaina CÜ. 3 yao Paita$aA hoÉ "taba itam�ao hreka� kau�ro WÜIka�h¦nCÜ r saMsaArmaA itamaILeÜ LÜAmao �Ayau paA�naeCÜQ.®*

4ipataAhä ho/ �ApaÍnaA baALÜka�häLÜA�R irsa na�WÜA¬.itanaIhäLÜA�R PaBauka�o iza»aA r taALÜImamaA h¦ka�AR¬.

kkkkaaaa��mmmmaaaaAAAArrrrAAAAhhhhääää rrrr mmmmaaaaAAAAiiiiLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��hhhhääää5ka�maArAhä ho/ p£TvaImaA �ApaÍnaA paATaIRva maAiLÜka�häka�o

�A$aA fr r �Adr saihta sampaU,ÜÜaR �dyaLeÜ paALÜna gÜÜarjasarI Ka�IxwÜka�o �A$aA paALÜna gÜÜadRCÜQ. 6itanaIhäLeÜ heÜirrheka�obaeLÜA itainahäka�o mana ijatna itanaIhäLeÜ saAmau÷aemaA maA¤aitanaIhäLeÜ �A$aA paALÜna gÜÜanaR u ho�na tar itamaIhäLeÜKa�IxwÜka�o �A$aA paALÜna gÜÜare BaÏá itanaIhäLÜA�R maAna.7�ApaÍnao ka�(aRvya KauzaIsaATa gÜÜar. PaBauka�o inaömta ka�(aRvyagÜÜare BaÏá gÜÜar �Q maAinasaka�o inaömta gÜÜareka�o jastao ho�na.8yaAd rAKa/ � ka�maArA hosa� ika� mau(aá hosa� rAm�ao ka�AmagÜÜanaeR hreka�LÜA�R paurska�Ar idnae PaBau naq h¦nauh¦nCÜ.

"""" yyyyaaaassssaaaaq qqqLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² hhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��®®®® �tpai(a 2É24.

""""iiiittttaaaammmmaaaaIIIIhhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ggggÜÜÜÜ ÜÜÜÜ aaaannnnaaaa u uuu R RRR ppppaaaaCCCCÜÜÜÜ R RRR®®®® PasTaAna 20É12/ vyavasTaA5É16.

""""ttttaaaabbbbaaaa ²²²² ppppaaaaAAAA��nnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜQQQQ®®®® PasTaAna 20É12/ vyavasTaA 5É16.

6666

9�ina maAiLÜka�hä/ itamaIhäLeÜ paina �ApaÍnaA ka�maArAhäisata �staq vyavahAr gÜÜar. itanaIhäLÜA�R naDamka�A�. manamaArAKa ika� itamaIhäka�A maAiLÜka� r �naIhäka�A maAiLÜka��hI �ka� h¦na� �ina �naI §vagÜÜaRmaA CÜna�. �naLeÜ hreka�maAinasaLÜA�R �kaq� Paka�ArLeÜ jaA<cdCÜna�.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo hhhhAAAAttttaaaa----hhhhiiiiTTTTaaaayyyyaaaaAAAArrrr DDDDaaaaAAAArrrr,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr10maero pa¤aka�o �pasaMhArmaA/ ma BanCÜu PaBaumaA r

�hA<ka�o mahAna zai(aámaA d]ùF bana. 11parmaezvarLeÜ id�ka�opaU,ÜÜaR ka�vaca LÜgÜÜaA¬ taAika� itamaIhäLeÜ zaqtaAnaka�o kau�caALÜka�osaamanaA gÜÜanaR saka�CÜQ. 12hAm�ao LÜùfA�< p£TvaIka�A maAinasahäisataCqÜna. hAmaI ta yasa saMsaArka�o �nDaka�Arka�o zaAsaka�/�iDaka�ArI r zai(aáhäisata LÜiùfrheCÜQ=. hAm�ao LÜùfA�< ta§vagÜÜaIRya STaAnaka�o duxwÜ �Aötmaka� zai(aáhäka�o iva¨ë CÜ.13 yasaqLeÜ itamaIhäLeÜ parmaezvarka�o paU,ÜÜaR ka�vaca paA�naujaärI CÜ. �ina maA¤a yasa duidRnaka�o saAmanaA d]ùFtaApaUvaRka�gÜÜanaR saka�CÜQ. jammaq LÜfA�< zaexa gÜÜairsakae�paiCÜ paina �Baqá�iBa rhna saka�CÜQ. 14yasaqLeÜ/ ka�mmarmaA sa yaka�o pawÜuka�Aka�saer/ DaimaRka� jaIvanaka�o CÜAtaI-paAtaA paihrer �ina 15PacaArka�oinaimta tayaAr h¦naLÜA�R zaAintaka�o sausamaAcaArka�o jau(aA jastaoitam�ao Kau·Ü�AmaA LÜgÜÜaA¬. 16�ina yaI sa<gÜÜaq ivazvaAsaka�oFALÜ PayaogÜÜa gÜÜar jasaLeÜ duxwÜAtmaAka�o jammaq jaldo vaA,ÜÜaLÜA�RinaBaA�<dÜ CÜ. 17parmaezvarka�o maui(aáLÜA�R �ApaÍnao izarr»aka� banaA¬ �ina parmaezvarka�o vacana samaAta jauna�AtmaAka�o tarvaAr ho. 18sa<Daq paiva¤a �AtmaAmaA PaATaRnaAgÜÜar. saba ika�isamaka�A PaATaRnaAhä saihta PaATaRnaA gÜÜar �ina�Apau�LÜA�R caAih�ka�o hr Taoka� maAgÜÜa. yasao gÜÜanaR itamaIsadA tayaAr basa. PaATaRnaA gÜÜanaR ka�ihlyaq naCÜoùf. sa<Daqparmaezvarka�A sabaq maAinasahäka�A LÜAigÜÜa PaATaRnaA gÜÜar. 19maerALÜAigÜÜa paina PaATaRnaA gÜÜar ika� jaba ma baoÜlCÜu parmaezvarLeÜmaLÜA�R zabdhä id¬na� r sausamaAcaArka�o gÜÜaupta sa yataALÜA�Rma inaBaRyasaMgÜÜa Banna sakau<�. 20sausamaAcaArka�o pa»amaA baolnaeka�Ama maLÜA�R id��ka�o iTayao. yao ma �ihLeÜ yahA< kaq�dmaAbasaer paina gÜÜaCÜRu. PaATaRnaA gÜÜar ika� jaba ma sausamaAcaArka�oPacaAr gÜÜaCÜuR/ maqLeÜ baolna pare jastaq inaBaRyaisata baolna sakau<�.

��öööönnnnttttaaaammmmaaaa ��iiiiBBBBaaaavvvvaaaaAAAAddddnnnnaaaaÉÉÉÉ21hAm�aA pyaArA BaA� wÜA�ika�ka�saLÜA�R itamaIhäka�hA<

paWÜA��ka�oCÜ. �naI PaBauka�o ka�AmamaA �ka� ivazvaAsaI saevaka�h¦na�. maero baAremaA �naLeÜ sabaq kau�rA bataA�nae CÜna�. r ma

222288881111 ��ööööppppaaaa��ssssaaaaIIII 6666ÉÉÉÉ22222222----22224444ka�stao CÜu/ kae� gÜÜadqRCÜu yao �naLeÜ bataA�nae CÜna�. 22yasaka�oLÜAigÜÜa/ maqLeÜ �naLÜA�R paWÜA�<dq CÜu. hAm�ao BaLÜAkau�saArI bauBaáBa÷ae ma caAhnCÜu. itamaIhäka�o �tsaAhka�o inaimta ma�naLÜA�R paWA�<dqCÜuÜu.

23itamaIhäLÜA�R ipataA parmaezvar r PaBau yaezaU Ka�IxwLeÜzaAinta r Paemaka�o saATaq ivazvaAsa id�na�. 24itamaIhä jammaqjasaLeÜ hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜLÜA�R �nanta maAyaA gÜÜaCQÜR/itanaIhämaA parmaezvarka�o �nau�ah rhosa�.

Ka�IxwÜ yaezaUka�A saevaka� paAvaLÜ r itamaoTaIbaAwÜ Pa,ÜÜaAma.Ka�Ixw yaezaUÜmaA Ba�ka�a öpa�iLÜ¹paImaA basnae parmaezvarka�o

sabaq paiva¤ajanaLÜA�R �ina itamaIhäka�o sabaq ��ajahä taTaAivaizaxwÜ sahAyaka�häLÜA�R.

2ipataA parmaezvar r PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�o �nau�ah rzaAönta itamaIhä sabaqLÜA�R rhosa.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo PPPPaaaaAAAATTTTaaaaR RRRnnnnaaaaAAAA3jaihLeÜ paina ma itamaIhäLÜA�R samJanCÜu/ parmaezvarLÜA�R

DaNyavaAwÜ caùFA�<CÜu. 4Pa yaeka� palwÜ ma itamaIhä sabaqka�oLÜAigÜÜa parmaezvarLÜA�R PaATaRnaA gÜÜaCÜuR/ ma �AnandLeÜ PaATaRnaAgÜÜaCÜu R. 5maAinasahäLÜA�R sausamaAcaAr saunaA�<dA itamaIhäLeÜmaLÜA�R sahyaogÜÜa gÜÜareka�omaA ma parmaezvarLÜA�R DanyavaAdcaùFA�<CÜu. itamaIhäLeÜ ivazvaAsa gÜÜareka�o idnadeiKa �ihLeÜsammasaGaA�<dqCÜQ. 6parmaezvarLeÜ itamaIhämaA �saLÜ ka�Ama gÜÜanaRTaALeÜ �ina �ihLeÜsamma gÜÜairrheka�A CÜna�. jaba Ka�IxwÜ yaezaU�A�<CÜna� parmaezvarLeÜ itamaIhämaA yao ka�Ama gÜÜarI isaDyaA�naeCÜna�.ma yasa kau�rAmaA inaiÁnta CÜu.

7itamaIhä maero �dyamaA Ba�ka�oLeÜ/ maLÜA�R LÜAgÜÜCÜitamaIh¨ka�o ivaxayamaa yastao saoDnau ma iWÜkaq� CÜu. jabasausamaAcaArka�o sa yataAka�o PamaA,ÜÜa iddqR r r»aA gÜÜadqR majaeLÜKaAnaamaA CÜu/ itamaIhä yao ka�Ama gÜÜanaeR �AzaIvaARdmaAmasa<gÜÜa sahBaAgÜÜaI CÜQ. 8ma itamaIhäLÜA�R BaewÜ�na �ita�cCÜuka� CÜu/ yao kau�ro parmaezvarLeÜ jaAndCÜna�. Ka�IxwÜyaezaUka�o Paema isataq ma itamaIhäLÜA�R pyaaro gÜÜadRCÜu.

9itamaIhäka�o inaömta maero yahI PaATaRnaA CÜ ika�É

bauië r ivavaeka� itamaIhäka�o Paemaisataq inarntarbaùf�dq jaA�osa�.

10 ma PaATaRnaA gÜÜaCÜuR ika� itamaIhä �saLÜ r KarAbaka�oBaed CÜu·Ü�YA�na yaogya ho¬/ �ina kae� �saLÜ ho/cau÷au yaogya ho¬ taAika� Ka�IxwÜ yaezaU jauna idna

ööööppppaaaa��iiiiLLLLÜÜÜÜ¹¹¹¹ppppaaaaIIIIhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

1111 �A<�CÜna�/ itamaIhä paiva¤a �Q doxarihta h¦nasaka�CÜQ.

11 ma PaATaRnaA gÜÜaCÜu R ika� parmaezvarka�o maihmaA �QPazaMsaAka�o inaömta yaezaU Ka�IxwÜka�o sahyaogÜÜaLeÜ Daerqsauka�maRhä gÜÜanaR sakaCÜQ.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��xxxxwwwwÜÜÜÜ ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��AAAAmmmmaaaammmmaaaaAAAA ssssaaaahhhhAAAAyyyyaaaakkkkaaaa��12dAjau-BaA�hä r iddI-baihnaIhä ho/ itamaIhäLeÜ

jaAna Ba÷ae ma cahAnCÜu ika� maqLeÜ BaogÜÜaeka�o ka�xwÜ sausamaAcaArmaA�Baá ivaka�isata gÜÜarA�naM sahyaogÜÜa bainayao. 13ma ika�nabandI Ba�ka�o CÜu tyao spaxwÜ CÜ. ma bandI CÜu ika�naBanae maKa�IxwÜ övaÚAsaI h¦<. sam�aAwÜka�A mahLÜka�A sabaq PahrIhäLeÜtaTaA sabaq maAönasahäLeÜ yao bauJaeka�A CÜna�. 14ma �JaqbandI CÜu/ tar Daerq jasao ivazvaAsaIhä sausamaAcaAr sahAsa rinaBaRya saATa PacaAr gÜÜanaR yasaLeÜ sahAsaI baina�ka�A CÜna�.

15ka�ohI maAinasahä fAh r ita(aátaALeÜ �ina ka�saqLeÜ�äLÜA�R sahAyataA gÜÜanaeR �cCÜALeÜ Ka�IxwÜbaAre PacaAr gÜÜaCÜRna�.16yaI maAinasah¨LeÜ PaemaLeÜ PacaAr gÜÜaCÜRna ka�Ar,ÜÜa itanaIh¨jaAndCÜna� ika� sausamaAcaAr sauri»ata rAKna ma �Ha��ka�oCÜu.17tar �ä vae�maAndArI r svaATaRmaA Ka�IxwÜ ivaxayamaA PacaArgÜÜaCÜRna� ika�naBanae itanaIhä samJanCÜna ika� ma BaeáLÜKaAnaAmaAh¦d<A maLÜA�R ka�xwÜ idnau itanaIhä sa»ama h¦nCÜna�.

18itanaIhäLeÜ maLÜA�R ka�xwÜmaA paAre taApaina ma pavaARhgÜÜaidRna<. itanaIhäLeÜ paina maAinasahäLÜA�R Ka�IxwÜbaAre saunaA�<dqCÜna�/ yahI mahtvapaU,ÜÜaR kau�rA ho. ma caAhnCÜu itanaIhäLeÜ PacaArgÜÜaäna naq. ma cahAnCÜu ika� itanaIh¨LeÜ rAm�ao �dezyaLeÜ yasaogÜÜaäna. yaid KarAba BaAvanaALeÜ yao Ba�taA paina ma KauzaI naqCÜu ka�Ar,ÜÜa itanaIh¨LeÜ Ka�IxwÜ ivaxayamaA naq PacaAr gÜÜaCÜRna.�ina ma KauzaI naq Ba�rhnCÜu. 19itamaIhäLeÜ maero LÜAigÜÜaPaATaRnaA gÜÜadqRCÜQ/ �ina yaezaU Ka�IxwÜka�o �AtmaALeÜ maLÜA�RsahAyataA gÜÜaCÜRÜ. yasaqLeÜ ma jaAndCÜu ika� yao sampaU,ÜÜaR caIjaLeÜmaero maui(aá lyaA�<CÜ. 20maero d]ùF �cCÜA �ina �AzaA yao

222288883333 ööööppppaaaa��iiiiLLLLÜÜÜÜ¹¹¹¹ppppaaaaIIII 1111ÉÉÉÉ22221111----2222ÉÉÉÉ11113333ho ika� kau�naq kau�romaA paina ma Ka�IxwÜLÜA�R Baulnae CqÜna. ma�AzaA gÜÜaCÜuR ika� saDaQ| Baeá</ jaba samma ma yasa zarIrmaArhnaeCÜu Ka�IxwÜka�o mahAnataA deKaA�nau �ihLeÜ WÜàLÜo r �A<wÜpaA�naeCÜu. ma ma¨< �TavaA ija�<dq rh¦< yao ka�Ama gÜÜarIrhnaeCÜu. 21maero inaömta maero jaIvanaka�o �dezya Ka�IxwÜ h¦naÜr m£ yauka�o �TaR LÜABa ho.* 22yaid ma zarIrmaA baA<icarhema PaBauka�o LÜAigÜÜa ka�Ama gÜÜairrhnaeCÜu. tar kau�na CÜAnaU<-jaIvanaika� mar,ÜÜaÀ ma Banna saika�dna<. 23jaIvana r mar,ÜÜamaA��wÜALÜA�R CÜAnnau saAHo CÜ. ma ta yao zarIr CÜoùferKa�IxwÜisataq ibaiLÜnau caAhAnCÜu. yao Daerq �(ama ho. 24taritamaIhäka�o LÜAigÜÜa yasa zarIrmaA rhnau Daerq �Avazyaka� CÜ.25jaba yao ma jaAndCÜu ma yahI basCÜu �ina itamaIhäisatarhnCÜu. �Aötmaka� ivaka�Asa gÜÜarA�nau �ina ivazvaAsabaAwÜ�A�nae �anand iLÜnau/ ma itamaIhäLÜA�R sahyaogÜÜa paurYA�naeCÜu. 26jaba ma itamaIhäisata pae�ir h¦naeCÜu maqLeÜ gÜÜadAR Ka�IxwÜyaezaUmaA itamaIhäka�o �Anand pae�ir �iLÜRnaeCÜ.

27hoizayaArI hQ¬/ ika� itamaIhäka�o jaIvana Ka�IxwÜka�osausamaAcaAr isata imaldo hosa�. taba maA¤a ma itamaIhäka�hA<�A� paina/ itamaIhädeiKa wÜAùfq basae paina itamaIhä baArerAm�aq kau�rA saunnaeCÜu. itamaIhä ��wq �¶ezya iLÜ�r �iGabaùFdqCÜQ r sausamaAcaArbaAwÜ rheka�o ivazvaAsaka�o inaömta �ka�Ba�r ka�Ama gÜÜadqR CÜQ Bannae ma saunnaeCÜu. 28�ina �ApaÍnaAivaroDaIhäisata itamaIhä kau�naq Paka�ArLeÜ paina frA�nae CqnaQ.yaI saba parmaezvarka�A PamaA,ÜÜahä h¦na� ika� itamaIhäbacaA�nae CÜQ r itamaIhäka�A za¤auh¨ hrA�nae CÜna�. 29parmaezvarLeÜitamaIhäLÜA�R Ka�IxwÜmaA ivazvaAsa gÜÜanaeR sah¦iLÜyata id�ka�ACÜna�.tar yahI �nta ho�na. parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R Ka�IxwÜka�oinaömta duÉKa Baognae sah¦iLÜyata paina id�kaq�CÜna�. yaI duvaqLeÜKa�IxwÜmaA maihmaA lyaA�CÜ. 30jaba ma itamaIhäisata iTa�<maqLeÜ gÜÜareka�o saMGaxaR itamaIh¨ jaAndCÜQ �ina �ihLeÜ maqLeÜgÜÜadqR gÜÜareka�o saMGaxaR baAre paina saundqCÜQ. itamaIhäka�o paina yastaq saMGaxaR CÜ.

��kkkkaaaa��ttttaaaaAAAAmmmmaaaaAAAA rrrrhhhhQQQQ rrrr ��kkkkaaaa��----��kkkkaaaa��ooooR RRRLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR DDDDyyyyaaaaAAAAnnnnaaaa ddddeeeee¬¬¬¬maqLeÜ itamaIhäLÜA�R Ka�IxwÜmaA kae�hI gÜÜar Bannau saka�nau panaeRkae�hI CÜÀ kae� itamaIhäka�o maAyaALeÜ itamaIhäLÜA�R

maLÜA�R sauKa de¬ BanCÜÜÀ itamaIhä �AtmaAmaA hAmaIsa<gÜÜa

mmmmaaaa e eeerrrroooo iiiinnnnaaaaöööömmmmttttaaaa ²²²² LLLLÜÜÜÜAAAABBBBaaaa hhhhoooo paAvaLÜ BanCÜna� m£ yauLeÜ �naLÜA�RKa�IxwÜka�o naijaka� pau-YA�nae CÜ.

sahBaAgÜÜaI h¦nCÜQÀ itamaIhämaA k£�paA r dyaA CÜÀ 2yaid yaI

2222

kau�rAhä itamaIhämaA CÜna� Banae maero inaömta kae�hI gÜÜairdee¬MBannae ibantaI gÜÜaCÜuR. yasaLeÜ maLÜA�R Kaubaq KauzaI taulyaA�nae CÜ.itamaIhä sabaqka�o �dyaLeÜ tyahI kau�rAhä saAÎcaosa �ina yahA< yahI Paema rhosa. maeLÜ imaLÜApasa<gÜÜa ��wq LÜ»yaiLÜ�r baA<ca. 3jaba kae�hI kau�rohä gÜÜaCÜQR/ §vaATaR vaAmaUKaRtaAka�o gÜÜavaRmaA nagÜÜar. nam�a ho¬ r �ApaU�LÜA�R BandA�ä �Baá sammaAna yaogÜÜya Ba�ka�o maAna. 4�ApaÍnaq LÜAigÜÜamaA¤a äica narAKa/ tar �ähäka�A jaIvanamaA paina äicarAKnae gÜÜar.

iiiinnnnaaaa§§§§vvvvaaaaAAAATTTTaaaaR RRR bbbbaaaannnnnnnnaaaa KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜbbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ iiiissssaaaakkkkaaaa��5�ApaÍnao jaIvanamaA Ka�IxwÜ yaezaULeÜ jastaq saoca r gÜÜar.6Ka�IxwÜ �Apaq� hreka� kau�rAmaA parmaezvar jastaq h¦nauh¦nTyao.

�naI parmaezvar barAbarI iTa�. tar �naLeÜ parmaezvaisatarheka�o barAbarILÜa�R �Apanao inaömta rAiKanau panaeR sampai(a JaÏmaAnaenana�.

7parmaezvarisata �naka�o WÜA<� �naLeÜ CÜoiùfid� r maAnavah¦na jaö�ma� �ina saevaka� Ba�. 8jaba �naI yasa p£TvaImaAiTa�/ �naLeÜ �Apaq�LÜA�R Kaubaq nam�a banaA�. �naI m£ yau�<gÜÜaAlnau samma �A$aAka�ArI Ba� �ina k�aU�samaA mare.

9Ka�IxwÜLeÜ parmaezvarka�o �A$aApaALÜna gÜÜare. yasaTaRparmaezvarLeÜ itanaLÜa�R �cca sTaAnamaA paurYa�. parmaezvarLeÜKa�IxwÜka�o naA�<LÜA�R �ä sabaq naA�<hä BandA mahAnabanaA�. 10itanaLeÜ yasao gÜÜare taAika� §vagÜÜaRmaA/ p£TvaImaA �QpaAtaALÜmaA Pa yaeka� vastau yaezaUka�o naA�<maA Gau< ùfA weÜka�osa�.11"yaezaU Ka�IxwÜ PaBau h¦na® BanaI Pa yaeka� ijab�aoLeÜ §vaIka�Arosa�.jaba maAinasahäLeÜ yasao BanCÜna�/ yasaLeÜ ipataA parmaezvarmaAmaihmaA lyaA�naeCÜ.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ ccccaaaaAAAAhhhheeee jjjjaaaassssttttaaaaq qqq mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaa bbbbaaaannnnaaaa12maerA iPaya saATaIhä? itamaIhäLeÜ sa<Daq Banaeka�o kau�rA

maAnaeka�A CÜQ. jaba ma itamaIhäisata iTa�</ itamaIhäparmaezvarka�o �A$aAka�ArI iTayaQ. yao �Baá Daerq mah vapaU,ÜÜaRkau�ro CÜ ika� �ihLeÜ maero �naupaöSTaitamaA paina itamaIhäLeÜparmaezvarka�o �a$aA maAnCÜÜQ. maero sahAyataA ibanaq painaitamaIhäLeÜ �ApaÍnao maui(aáka�o LÜAigÜÜa ka�oizaza gÜÜar. parmaezvarka�ofr r �Adr gÜÜarer yasao gÜÜar. 13parmaezvarLeÜ itamaIhämaAka�Ama gÜÜadqRCÜna�. �naLÜA�R kae�LeÜ KauzaI paACÜR yao gÜÜanaR �naLeÜnaq sahyataA gÜÜaCÜRna� �ina zai(aá idnCÜna�. �ina ya§tao gÜÜanaeRzai(aá paina �naLeÜ naq idnCÜna�.

ööööppppaaaa��iiiiLLLLÜÜÜÜ¹¹¹¹ppppaaaaIIII 2222ÉÉÉÉ11114444----3333ÉÉÉÉ11110000 22228888444414kau�naq gÜÜanagÜÜana vaA bahsa nagÜÜarI sabaq ka�Ama gÜÜar.

15taba itamaIhä duxwÜ maAinasahä sama»a inadoRxa/ pairpaU,ÜÜaRparmaezvarka�A inaxka�LÜMika�ta naAnaIhä/ saMsaArmaA camka�naetaArA BaÏá h¦naeCÜQ. 16jaIvana paA�nae iza»aA itanaIhäLÜA�Rdee¬ taba Ka�IxwÜ pae�ir �A�nau h¦<dA maero dQùfA�R naxwÜ Ba�na�Q maero caexwÜA Kaero gÜÜa�na BanaI ma itamaIh¨ka�o gÜÜavaR gÜÜanaRsaka�CÜu.Ü

17itamaIhäka�A ivazvaAsabaAwÜ itamaIhäka�A jaIvanaLÜA�Rparmaezvarka�o saevaAmaA �ka� baiLÜ h¦naeCÜ. itamaIhäka�obaiLÜ paU,ÜÜaR gÜÜarA�nau maqLeÜ �ApaÍnao rgÜÜata idnau paCÜR Banae painama itamaIhä jammaqisata KauzaI �ina �AnandmayaI h¦naeCÜu.18tyasarI naq itamaIhä paina masa<gÜÜa KauzaI �ina �AnandmayaIhnaupaCÜR.

iiiittttaaaammmmaaaaooooTTTTaaaaIIII rrrr ��ppppaaaaAAAAPPPPaaaa��ooooffffAAAA��wwwwÜÜÜÜssssaaaakkkkaaaa��oooo KKKKaaaabbbbaaaarrrr19itamaoTaILÜA�R itamaIhäka�hA< caAùfq paWÜA�<LÜA Bannae ma

PaBau yaezaUmaA �AzaA gÜÜadRCÜu. itamaIhäka�o baAremaA saunaer mahixaRta h¦naeCÜu. 20itamaoTaI jastao �ä maAinasa maisata CqÜna.�naka�o itamaIhämaA saA<cao caAsao CÜ. 21�ähä ta�Apaq�maA maA¤a masta CÜna�. Ka�IxwÜ yaezaUka�o ka�AmamaA itanaIhäLÜA�Rkau�naq caAsao Cqna. 22itamaoTaI ka�staA vyai(aá h¦na itamaIhäLeÜjaAndCÜQ. ��wÜA CÜorALeÜ ka�sarI baAbauka�o saevaA gÜÜaCÜR yasarInaq sausamaAcaArka�o PacaArmaA �naLeÜ maisata saevaA gÜÜareka�A CÜna�Bannae kau�ro itamaIhä jaAndCÜQ. 23ma �naLÜA�R caA< ùfqpaWÜA�nae PayaAsa gÜÜadqRCÜu. maLÜA�R kae� h¦nCÜ yao jaAnnae ibai(akaq�ma itanaLÜA�R paWÜA�naeCÜu. 24ma paurq BarozaAmaA CÜu ika�itamaIhäLÜA�R caAù<fq Baewna jaAnau PaBauLeÜ sahAyataA gÜÜanaeRCÜna�.

25�paAPa�ofA�wÜsa Ka�IxwÜmaA h¦nae maerA BaA� h¦na�. Ka�IxwÜka�odLÜmaA �naI paina maisata ka�Ama r saevaA gÜÜaCÜRna�. jaba maLÜA�RsahAyataAka�o KaA<cao pareka�o iTayao/ itamaIhäLeÜ �saLÜA�Rmaka�hA< paWÜA�idyaQ. �ba �saLÜA�R itamaIhä Ba�ka�omaA naqpaWÜA�idnau paCÜR Bannae ibacaAdqRCÜu. 26ma �naLÜA�R yasaka�Ar,ÜÜapaina paWÜA�naeCÜu ika� itamaIhäLÜA�R BaewÜ�na �naI paina KaubaqvyaAkau�LÜ CÜna�. jaba itamaIhäLeÜ �naI ibamaAr CÜna� Bannaesaunae deiKa �naI icaöntata iTa�. 27ho/ �naI saA<ccaq ibamaArIiTa� r m£ yaukaq� mauKamaA paugÜÜaeka�A iTa�. parmaezvarLeÜ �naImaAiTamaA¤a dyaA nagÜÜarer mamaAiTa paina gÜÜare/ taAika� maqLeÜ Daerq icantaAiLÜnau parena. 28yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜ �saLÜA�R paWÜA�na ma Kaubaq�cCÜuka� CÜu. �naLÜA�R deKaepaiCÜ itamaIhä paina KauzaI h¦naeCÜQ r maqLeÜ itamaIhäka�o ipa�¤a�I gÜÜairrhnau padqRna. 29PaBaumaA

�naLÜA�R mahA �AnandmaA §vaAgÜÜata gÜÜar. �paAPa�ofA�wÜsa jastaomaAinasaLÜA�R �Adr gÜÜanaRpaCÜR. 30Ka�IxwÜka�o ka�Amaka�o inaömta�saka�o Ja,fq m£tyauBayao. maero sahAyataA gÜÜanaRmaA �naLeÜ�ApaÍnao PaA,ÜÜaLÜA�R naq saMka�wÜmaA paAre. yastao sahAyataA idnauitamaIhäLeÜ sakae�naQ.

ssssaaaabbbbaaaaq qqqBBBBaaaaNNNNddddAAAA mmmmaaaahhhh vvvvaaaappppaaaaU UUU,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaR RRR KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜ nnnnaaaaq qqq hhhh¦¦¦¦nnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ�ina �ba maerA dAjau-BaA� iddI-baihnaIhä/ PaBaumaA�Anaindta ho¬. jaba yasaLeÜ itamaIhäLÜA�R �Baá

sauri»ata rAKnaeCÜ yahI kau�ro GarI GarI LeÜiKarhnau maLÜA�Rkae�hI ka�xwÜ LÜAgdqna. 2duxwYA�< ka�Ama gÜÜanaeRhädeiKa hoizayaArbasa. taI kau�kau�rhä ja§taA h¦nCÜna�. itanaIhä zarIr ÂCÜ�naKaojCÜna�. 3tar hAmaI saA<�caq KatanaA gÜÜairÜ�ka�A CÜQ=. hAmaIparmaezvarLÜA�R �AtmaAæArA �ArADanaA gÜÜaCQÜRª. hAmaILeÜ hAm�aoivazvaAsa Ka�IxwÜ yaezaUmaA rAKCÜAÏ �ina hAmaI kae� gÜÜanaR saka�CÜQ yasamaA ho�na. 4ma �Apaq�maA Bar panauR saka�CÜu/ tar mapaidRna. yaid ka�saqLeÜ BanCÜ ika� ¬ �Apaq�maA BarozaA gÜÜanaRsaka�CÜ taba ma tyao BandA jyaAdA gÜÜanaR saka�CÜu. 5ma janmaeka�o�AWÜAÏ idnamaA maero KatanaA Ba�ka�o ho. ma �êaA�LrAxwÜ°ka�o h¦< r ibaNyaAmaIna vaMzaka�o h¦<. ma �ka� janaA yahUdIh¦< r maerA �AmaA-baAbau paina yahUdI naq iTa�. maozaAka�ovyavasTaA maero LÜAigÜÜa mah vapaU,ÜÜaR iTayao. yasaqLeÜ ma pa�irsaI*Ba�<. 6ma yahUdI DamaRka�o ka�·Ü�r samaTaRka� iTa�<. maqLeÜma,fLÜILÜA�R Kaedo gÜÜare Î. maqLeÜ jauna Paka�ArLeÜ maozaAka�ovyavasTaA paALÜna gÜÜareÎ yasamaA ka�saqLeÜ BaULÜ BaewÜna saka�dqnaTae.7�ka� samayamaA yaI saba maero LÜAigÜÜa mah vapaU,ÜÜaR iTa�. tarmaqLeÜ WÜAnaeÎ/ Ka�IxwÜka�o �iGa taI saba vyaTaRka�A rheCÜna�.8 yaita maA¤a ho�na/ ma samBaánCÜu/ maerA PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�omahAnataALÜA�R bauJnaeka�o tauLÜnaAmaA Pa yaeka� kau�ro nagÜÜanya rheCÜ.Ka�IxwÜ Bae·Ü�A�< BanaI maqLeÜ naq Pa yaeka� kau�ro CÜoiùfid�< �ina�ihLeÜ taI sabaq vaeka�Ar WÜAnCÜu. 9�ina yasaLeÜ maLÜA�RKa�IxwÜ �pnaA�na idyao. Ka�IxwÜmaA ma DaAimaRka� CÜu/ �ina yao�payau(aá inayama paCYA�ka�oLeÜ ho�na. yao parmaezvarmaAivazvaAsaka�o maADyamaóArA �A�<CÜ. parmaezvarLeÜ maLÜA�R DaAimaRka�banaA�nau Ka�IxwÜmaA maero ivazvaAsaLÜA�R PayaogÜÜa gÜÜare. 10maKa�IxwÜLÜA�R maA¤a r jaeLeÜ �naLÜA�R m£ yauubaAwÜ baQrAyao yao

ppppaaaa��iiiirrrrssssaaaaIIII pa�irsaIhä yahàdI DaAimaRka� samaudAyaka�A iTa� jasaLeÜ jamaQyahàdI inayama r dstaurhä gÜÜaMBaIrtaApaUvaRka� maAnCÜAÏ Bannae dAvaI gÜÜaTaeR.

zai(aáLÜA�R jaAnna caAhnCÜu. ma Ka�IxwÜka�o ka�xwÜka�o sahBaAgÜÜaI

3333

222288885555 ööööppppaaaa��iiiiLLLLÜÜÜÜ¹¹¹¹ppppaaaaIIII 3333ÉÉÉÉ11111111----4444ÉÉÉÉ11112222banna caAhnCÜu r �naka�o m£ yaumaA �naI jastaq h¦na caAhnCÜu.11�ina mamaA �AzaA CÜ ma paina m£ yaubaAwÜ baQrI �WÜ�naeiTa�<.

LLLLÜÜÜÜ»»»»yyyyaaaammmmaaaaAAAA ppppaaaau uuuggggÜÜÜÜnnnnaaaae eee PPPPaaaayyyyaaaaAAAAssssaaaa12parmaezvarLeÜ maLÜA�R caAhe jastaq ma Ba�sakae�ka�o CÜu

Bannae maero BanaA�R ho�na. ma yasa LÜ»yamaA paugÜna sakae�ka�oCqÜna. tar yahA< paugnau r LÜ»ya hAisaLÜ gÜÜanaR ma inarntarcaexwÜA caLÜA�R rheka�o CÜu. Ka�IxwÜLeÜ paina yahI cahAnCÜna� rmaLÜA�R �naka�o banaA�. 13dAjau-BaA� iddI-baihnaIhä majaAndCÜu/ ma �Jaq yasa LÜ»yamaA paugÜÜaeka�o CqÜna. tar ��wÜAkau�rA jauna ma sa<Daq gÜÜaCÜu R/ yao hoÉ ma ibataeka�o kau�rABauiLÜidnCÜu �ina �ApaÍnao �iGailtarkaq� LÜ»yamaA paugÜnau masaka�do ka�oizaza gÜÜaCÜuR. 14LÜ»yamaA paugÜnae r paurska�Ar paA�naeka�oizaza ma gÜÜairnaqrhnCÜu. yao paurska�Ar maero inaömta paða�AgÜÜair�ka�o CÜ ika�naika� parmaezvarLeÜ maLÜA�R Ka�IxwÜæArA jaIvanamaAiTabaoLÜA��ka�o CÜu.

15hAmaI jao �Aötmaka� paAka�o Ba�ka�A CÜQ= sabaqLeÜ yasaPaka�ArLeÜ naq saAÎcnau paCÜR. �ina yaid ka�saqLeÜ kae�hI ivaxayamaAitam�aA ivacaArisata naimalnae ka�ita ya§taA iBandq Paka�ArLeÜsaocCÜ Banae parmaezvarLeÜ �saLÜA�R §paxwÜ paAiridnaeCÜna�.16tar hAmaImaA paihLeÜ deiKa Ba�ka�o sa yaLÜA�R Banae CÜoùfnauh¦<dqna.

17dAjau-BaA�/ iddI-baihnaIhä/ itamaIhä sabaqLeÜ mabaA<cae BaÏá baA<cnae caexwÜA gÜÜanauRpaCÜR. �ina taI maAinasahäLÜA�RpaCYA� jajasaLeÜ hAmaILeÜ bataA�ka�A tairka�AmaA baA<icarheka�ACÜna�. 18Daerq maAinasahä Ka�IxwÜka�o k�aU�saka�o za¤au jastaABa�r baA<caeka�A CÜna�. maqLeÜ yastaA maAinasahäka�A baaremaAbaArmbaAr Bandq �A�ka�o CÜu �ina �ihLeÜ paina ma �A<sauKasaA�<dq itanaIhäka�A baAremaA BainarheCÜu. 19itanaIhä jaunatairka�AmaA baA<caeka�ACÜna� yasaLeÜ itanaIhäLÜA�R ivanaAza itarGacaewÜnaeCÜ. itanaIhä parmaezvarka�o saevaA gÜÜadqRnana�. taI �Apaq�LÜA�RKauzaI rAKna maA¤a baA<cCÜna�. taI zamaR LÜAgÜdo ka�Ama gÜÜaCÜRna�r yasamaA gÜÜavaR gÜÜaCÜRna�. 20tar hAmaI §vagÜÜaRka�A baAisandA hQ=.hAm�aA maui(aádAtaAka�o §vagÜÜaRbaAwÜ �AgÜÜamanaka�o inaömta hAmaIpaiKaRbasaeka�A CÜAÏ. PaBau yaezaU Ka�Ixw hAm�aA maui(aádAtaA h¦na.21�hA<LeÜ hAm�ao dubaRLÜ zarIr badLÜI gÜÜarer �naka�o zai(aáLeÜ�ApaÍnaq ja§tao maihmaAzaALÜI zarIr banaA�idnaeCÜna�. yahIzai(aáLeÜ �naI Pa yaeka� caIjaLÜA�R �Apanao �DaInamaA lyaA�nauyaogya h¦naeCÜna�.

ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaaR RRR ppppaaaannnnaaaae eeeR RRR kkkkaaaa��AAAAmmmmaaaahhhhäääämaerA iPaya dAjau-BaA� iddI-baihnaIhä/ ma itamaIhäLÜA�RmaAyaA gÜÜaCÜuR r BaewÜ�na caAhnCÜu. itamaIhäLeÜ maLÜA�R KauzaI

paArYQ �ina itamaIhämaAiTa gÜÜaivaRta taulyaAyaQ. maqLeÜ isaka�A�jastaq PaBauLÜA�R paCYA�nau naCÜoùf.

2maqLeÜ �yaoidyaA r isantakae�LÜA�R paina PaBaumaA yahI manaLÜgÜÜaA�nau ibantaI gÜÜareka�oCÜu. 3maerA saATaIhä/ jaba itamaIhäLeÜmaisata ivazvaAsaI Ba�r saevaA gÜÜarYQ maqLeÜ itamaIhäLÜA�R yaIdu�R s¤aIhä jasaLeÜ masa<gÜÜa sausamaAcaAr PacaAr gÜÜanaR saMGaxaRgÜÜare/ itanaIhäLÜA�R sahAyataA gÜÜar BanCÜu. maisata KawÜ�naeka�LeÜmaepwÜ r �ähäisataq iyanaIhä paina KaweÜka�ACÜna�.jaIvanaka�o paustaka�maA* itanaIhäka�o naA�< paina rAÜöKa�ka�oCÜ.

4sa<Daq PaBaumaA �Anand ho¬/ ma dohorYA<�CÜu �Anandho¬.

5maAinasahäLeÜ deKauna� ika� itamaIhä nam�a r dyaAÂ CÜQ.PaBau caA<ùfq �A�naeCÜna�. 6kau�naq kau�rAka�o öpa�¤a�I nagÜÜar. ba¨caAih�ka�o hreka� kau�rAka�o LÜAigÜÜa parmaezvarLÜA�R yaAcanaA rPaATaRnaA gÜÜar. �ina PaATaRnaA gÜÜadAR parmaezvarLÜA�R DanyavaAddee¬. 7parmaezvarLeÜ id�ka�o zaAöntaLeÜ itamaIhäka�o mana r�dyaLÜA�R yaezaU Ka�IxwÜmaA rAKnae CÜ. zaAönta jao parmaezvarLeÜidnCÜna�/ yaita mahAna h¦nCÜ ika� hAmaI bauJa�na saka�dqnaQ=.

8dAjau-BaA�hä r iddI-baihnaIhä ho/ jauna-jauna kau�rAhä�ita rAm�aA r PazaMsaA gÜÜanaR LÜAyaka�ka�A CÜna� yasaq baAre saoca.jauna-jauna kau�rAhä sa ya r maAnanaIya paiva¤a r �icata/saundr r �Aka�xaR,ÜÜaIya CÜna� itanaqka�o maA¤a ivacaAr gÜÜar. 9jaunakau�rAhä itamaIhäLeÜ isaka�yaQ/ �ah,ÜÜa gÜÜarYQ/ sauNyaQ r mamaAdeKyaQ/ taI kau�rAhä gÜÜar? �ina zaAöntaka�A parmaezvaritamaIhä isata rhnaeCÜna�.

KKKKaaaa� ��IIIIiiiiXXXXyyyyaaaa DDDDaaaammmmaaaaIIIIR RRR ööööppppaaaa��iiiiLLLLÜÜÜÜ¹¹¹¹ppppaaaaIIIIhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜbbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ DDDDaaaaNNNNyyyyaaaavvvvaaaaAAAAdddd....10PaBaumaA ma Kaubaq Pasanna CÜu ika� ma Paita itamaIhäLeÜ

pae�ir caAsao deKaAyaQ. vaAstavamaA itamaIhäka�o caAsao taiTayao tar deKaA�nae maQka�A paA�ka�A iTa�naQ. 11ma yaIkau�rAhä gÜÜadqRCÜu/ tar maqLeÜ Bannauka�o �TaR yao ho�na ika�maLÜA�R kae�hI kau�rAka�o �Avazyaka� CÜ. maqLeÜ ta �ApaU�isatajao CÜ yasaqmaA santaoxa gÜÜanaR Paiza»a,ÜÜa iL�ka�o CÜu. 12ma

jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaakkkkaaaa��oooo ppppaaaau uuussssttttaaaakkkkaaaa�� parmaezvarka�o paustaka� jasamaA parmaezvarLeÜCÜAnaeka�A sabaqka�o naA�< LeÜiKanCÜ. :Paka�Aza 3É5; 21É27ò

jaAndCÜu gÜÜarIba h¦dA< ka�sarI basnau paCÜR �ina jaba maeromaA

4444

ööööppppaaaa��iiiiLLLLÜÜÜÜ¹¹¹¹ppppaaaaIIII 4444ÉÉÉÉ11113333----22223333 222288886666Pazasta h¦<dA paina ma jaAndCÜu. sabaq pairöSTaitasa<gÜÜa ka�sarImaeLÜ KaAnae yao rhSya maqLeÜ isakae�ka�oCÜu. Bar paewÜ KaAnaupaA�<dA r �ADaA paewÜ basnau padAR ka�sarI jaIvana ibataA�naupaCÜR maqLeÜ isakae�ka�o CÜu. caAih�ka�o kau�rA sabaq paA�<dA paina/kae�hI napaA�<dA paina KauzaI h¦nau maqLeÜ isakae�ka�o CÜu. 13masaba kau�rAhä gÜÜanaR samaTaR CÜu ika�naBanae Ka�IxwÜLeÜ maLÜA�Rzai(aá PadAna gÜÜaCÜRna�.

14tarq paina maLÜA�R �Avazyaka� pareka�o samayamaA jabaitamaIhäLeÜ sahAyataA gÜÜarYQ/ �(ama gÜÜarYQ. 15maqLeÜ paihLeÜ-paihLeÜ sausamaAcaAr PacaAr gÜÜareka�o itamaI öpa�iLÜ¹paIhäLÜA�RTaAhA CÜ. jaba ma myaAisafoinayaA ihMfe = yasa baeLÜAitamaIhäkaq� maA¤a ��wÜA ma,fLÜI iTayao jasaLeÜ maLÜA�RsahAyataA gÜÜarYo. 16jaba ma iTassaALÜoinaka�AmaA iTa�< DaerqpalwÜ itamaIhäLeÜ maLÜA�R caAih�ka�o caIjahä paWÜA�R idyaQ.17ma itamaIhäbaAwÜ �pahAr caAhnCÜu Bannae pawÜða� ho�na.tar dAnabaAwÜ jae paA�nCÜ yao paurska�Ar itamaIhäLeÜ paA¬ yao ma caAhnCÜu. tar ma itamaIhäLeÜ yao �pahAr paA¬Ba÷ae cahAnCÜu jauna dAnabaAwÜ �A<�CÜ. 18�ApaU�LÜA�R caAih�ka�ojammaq kau�rA maisata CÜna� r caAih� BandA baùFtaq paina Ba�ka�o

CÜ. �paAPa�ofA�wÜsaLÜA�R itamaIhäLeÜ paWÜA�ka�A saQgÜÜaAtahäiLÜ�r �A� yasaTaR maLÜA�R caAih�ka�o Pa yaeka� kau�ro maisataCÜ. itam�ao BaewÜI ta parmaezvarLÜA�R �paR,ÜÜa gÜÜair�ka�o � yantaqsaugÜÜaönData baiLÜdAna rheCÜ. parmaezvarLeÜ yao �ah,ÜÜa gÜÜaCÜRna�ina yasaLeÜ �naLÜA�R Pasa÷a paACÜRna. yao parmaezvarka�obaiLÜdAna ho r �naLÜ�R Pasanna paACÜR. 19maero parmaezvarsa<gÜÜaKa�IX yaezaUmaA paA�nae maihmaAmaya sampai(a CÜ �ina �naLeÜitamaIhäka�o Pa yaeka� KaA<cao paurA gÜÜanaeRCÜna�. yaezaUka�o maihmaALeÜmaerA parmaezvar Kaubaq DanaI h¦nauh¦nCÜ r taI Dana Ka�IxwÜmaA h¦naeitamaIhäka�A hreka� KaA<cao paUrA gÜÜanaR KacaR gÜÜanau Rh¦naeCÜ.20hAm�aA ipataA r parmaezvarka�o maihmaA sadA savaRdA Ba�rhosa�.�Aimana.

21Ka�IxwÜmaA h¦nae parmaezvarka�A hreka� ivazvaAsaILÜA�RhAm�ao namaska�Ar saunaA�idnau. 22jammaq maisata jao BaA�häCÜna� itanaIhä paina nama§ka�Ar paWA�M<CÜna�. parmaezvarmaAh¦naehäbaAwÜ ivazaexa jao isajarka�o mahLÜmaA CÜna�/ itamaIhäLÜA�Rnama§ka�Ar Banaeka�A CÜna�.

23hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IXka�o maihmaA itamaIhä Pa yaeka�maArhosa.

Ka�IxwÜ yaezaUka�o Paeirta* paAvaLÜbaAwÜÜ. ma �ka� janaAPaeirta h¦< ika�naika� parmaezvarLeÜ yahI caAhnau Bayao.itamaoTaI Ka�IxwÜmaA Ba�ka�A hAm�aA BaA�baAwÜ paina.2ka�LssaemaA basnae jao Ka�IxwÜmaA Ba�ka�A paiva¤a r

ivazvaAsaI dAjyaU-BaA� iddI-baihnaIhäLÜA�R. itamaIhäLÜA�RhAm�aA ipataA parmaezvarbaAwÜ �nau�ah r zaAönta imaLÜosa.

3jaba hAmaI itamaIhäka�o LÜAigÜ Üa PaATaRnaA gÜÜaCÜQ R/parmaezvarLÜA�R/ jao hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�A ipataA h¦na/saDaq< DanyavaAd caùFA�<CÜQ. 4hAmaI parmaezvarLÜA�R DaNyavaAdidnCÜQ= ika�na ika� Ka�IxwÜ yaezaUmaA itamaIhäka�o ivazvaAsa rparmaezvarka�A sabaq janahämaA Paema Ba�ka�o kau�rA hAmaILeÜsaunyaQ=. 5itamaIhämaA �AzaA Ba�ka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ naq itamaIhäka�oKa�IxwÜmaA ivazvaAsa CÜ r parmaezvarka�A sabaq janahäLÜA�RitamaIhä Paema gÜÜaCÜQR. itamaIhäLeÜ �AzaA gÜÜareka�o kau�roitamaIhäka�A LÜAigÜÜa §vagÜÜaRmaA saA<caer rAiKa�ka�o CÜ BannaeitamaIhä jaAndCÜQ. itamaIhäLeÜ yao �AzaA baAre sa yaiza»aAbaAwÜ sausamaAcaAr isaka�yaQ jauna itamaIhäLÜA�R BainA�ka�oCÜ. 6saMsaArka�o jammaq kau�naAhämaA yasa sausamaAcaArLeÜ�Aizaxa r pa�LÜhä lyaA�<dq CÜ. yao sausamaAcaAr saunaepaiCÜr parmaezvarka�o �nau�ah baAre sa ya kau�ro bauJae paiCÜitamaIhäLeÜ paina yahI �nauBava gÜÜairrheka�A CÜQÜ. 7parmaezvarka�o�nau�ah baAre itamaIhäLeÜ �paAPa�AsabaAwÜ isakae�ka�A CÜQ.�paAPa�Asa hAmaIsa<gÜÜaq ka�Ama gÜÜaCÜRna�/ �ina hAmaI �saLÜA�RmaAyaA gÜÜaCQÜR. hAm�aA LÜAigÜÜa �naI Ka�IxwÜka�A ivazvaAsaI saevaka�h¦na�. 8paiva¤a �AtmaAbaAwÜ itamaIhäLeÜ paA�ka�o Paemaka�obaAremaA �paAPa�AsaLeÜ hAmaILÜA�R bataA�.

9itamaIhäka�o baAremaA yaI saba kau�rAhä hAmaILeÜ saunaeka�oidnadeiKa/ hAmaI itamaIhäka�o LÜAigÜÜa LÜgÜÜaAtaAr PaATaRnaAgÜÜairrheka�A CÜQ. hAmaI inamnaiLÜiKata ka�Ar,ÜÜahäka�o LÜAigÜÜaPaATaRnaA gÜÜaCÜQRÉ


kkkkaaaa��LLLLÜÜÜÜssssssssaaaaIIIIhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

1111 parmaezvarka�o �cCÜA �nausaAr jammaq kau�rAhämaAitamaIhäka�o pairpaða� $aAna hosa/ �Aötmaka� kau�rAhäbauJnaLÜA�R $aAna r zai(aá baùFosa/

10 itamaIhä yastao tarhLeÜ baAM<cna saka� ika� itamaIhäLeÜPaBaumaA gÜÜaQrva lyaA�nae CÜQ �ina Pa yaeka� tairka�ALeÜ�hA<LÜA�R KauzaI paAnaeRCÜQ. itamaIhäLeÜ sabaq �saLÜgÜÜanaqR CÜQ �ina parmaezvarka�o $aAnamaA ivaka�isata h¦nasaka�CÜQ.

11 itamaI parmaezvarka�o gÜÜaQrvamaya zai(aáLeÜ zai(aázaALÜIba÷a saka�nae CÜQ taAika� itamaI DaqyaR h¦naeCÜQ �inasabaq ka�xwÜhä sahna saka�nae CÜQ.

taba itamaIhä KauzaI h¦na saka�CÜQ. 12�ina itamaILeÜipataALÜA�R DaNyavaAd caùFA�<nae CÜQ/ jasaLeÜ itamaILÜA�R parmaezvarka�AmaAinasahä jao Paka�AzamaA baA<cCÜna� parmaezvarLeÜ itanaIhäka�oinaömta tayaAr gÜÜareka�A caIjahämaA BaAgÜÜa iLÜna yaogya gÜÜarA�nauBayao. 13�<DyaAroka�o zai(aábaAwÜ parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R mau(aágÜÜanauR Ba�ka�o CÜ. �ina �hA<LeÜ hAmaILÜA�R �ApaÍnaA pyaArApau¤aka�o rAjyamaA lyaA�nau Ba�ka�o CÜ. 14hAmaILÜA�R �hA<LeÜmau(aá paAnau R Bayao �ina �hA<maA hAm�ao paApahä maApa�gÜÜair�ka�oCÜ.

jjjjaaaabbbbaaaa hhhhAAAAmmmmaaaaIIII KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR hhhheeeeddddRRRRCCCCÜÜÜÜQQQQ////hhhhAAAAmmmmaaaaIIII ��hhhhAAAA< <<<mmmmaaaaAAAA ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrr ppppaaaaAAAA< <<<��CCCCÜÜÜÜQQQQ

15parmaezvarLÜA�R ka�saqLeÜ deKna saka�dqna. tar parmaezvarh¦bah¦ yaezaU h¦nauh¦nCÜ. s£öxwÜka�A sammaU,ÜÜaR Taoka�maAiTa yaezaUzaAsaka� h¦nauh¦nCÜ. 16�hA<kaq� zai(aáæArA saArA Taoka� isaijaRtaCÜ §vagÜÜaR r p£TvaIka�A kau�rAhä/ d]zya r �d]zya kau�rAhä/isaMhAsana �TavaA zai(aáhä/ zaAsaka�hä �TavaA �iDaka�Arhä/yaI saba kau�rAhä Ka�IxwÜæArA �ina Ka�IxwÜkaq� inaömtabanaA��ka�A h¦na�. 17sabaq caIjahä bainanau �iGa paina Ka�IxwÜh¦nauh¦nTyao. �ina �hA< æArA Pa yaeka� caIja �ka� saATa

kkkkaaaa��LLLLÜÜÜÜssssssssaaaaIIII 1111ÉÉÉÉ11118888----2222ÉÉÉÉ11111111 222288888888rAiKa�ka�oCÜ caAÂ rhna. 18Ka�IxwÜ zarIrka�o izar h¦nauh¦nCÜ.zarIr ma,ÜÜfLÜI ho. �ina �hA< PaBau* h¦nauh¦nCÜ jaom£tyaubaAwÜ baQrYA�nauBa�ka�o iTayao. yasaqLeÜ sabaq kau�rAmaA yaezaUnaq �ka� �ita mah vapaU,ÜÜaR h¦nau h¦nCÜ. 19yao parmaezvarka�o�cCÜA iTayao ika� �naka�o sampaU,ÜÜaRtaA Ka�IX maq baA<icarhosa�.20�ina yao parmaezvarka�o �cCÜA iTayao ika� �hA<LeÜ svagÜÜaR�ina p£TvaIka�o jammaq vastauhä Ka�IxwÜ maApaR�ta pae�ir �hA<maAlyaA�nae. k�aU�samaA parmaezvarLeÜ Ka�IxwÜka�o rgÜÜatabaAwÜ zaAö�talyaA�nau Bayao.

21�ka� samaya itamaIhä parmaezvardeiKa �LÜgÜÜa gÜÜair�ka�AiTayaQ. itamaIhäka�o duxwÜ ka�maRhä jao parmaezvar ivaroDaIrheka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ itamaIhä parmaezvarka�A za¤au iTayaQ. 22tarKa�IxwÜLeÜ itamaIhäLÜA�R pae�ir parmaezvarka�o ima¤a banaA�idnauBa�ka�oCÜ/ �ApaÍnao m£ yauæArA yao gÜÜanau RBayao jaba �hA<zarIrmaA h¦nauh¦nTyao. parmaezvarka�o �iGa itamaIhäLÜA�R paiva¤a/inaxka�LÜMka� �ina kau�naq Paka�arLeÜ itamaILÜA�R inandArihta banaA�R�ByaA�nauLÜAÜ�R �hA<LeÜ tyasao gÜÜanau R Bayao. 23itamaIhäLeÜsaunaeka�o sausamaAcaArmaA ivazvaAsa gÜÜarYQ Banae Ka�IxwÜLeÜ yasaogÜÜanauR h¦naeCÜ. itamaIhä �ApaÍnao ivazvaAsamaA d]ùF r inazcaLÜbasnau paCÜR. sausamaAcaArLeÜ id�ka�o �AzaAbaAwÜ nafgÜÜa. yahIsausamaAcaAr saMsaArka�A sabaq maAinasahäLÜA�R saunaA��ka�o CÜ.ma/ paAvaLÜ yahI sausamaAcaArka�o saevaka� h¦<Üu.

mmmmaaaa,,,,ffffLLLLÜÜÜÜIIIIkkkkaaaa��oooo LLLLÜÜÜÜAAAAiiiiggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��AAAAmmmmaaaa24itamaIhäka�A LÜAigÜÜa duÉKahä �WÜA�nau pareka�omaA ma

KauzaI CÜu. Ka�Ixwka�o zarIrLeÜ duÉKa Jaelnau panaeR �Jaq DaerqCÜ. jao maero zarIrLeÜ paA�nae panaeR ka�Xhä h¦na ma �ah,ÜÜagÜÜairrheka�oCÜu. ma �hA<ka�o zarIr-ma,fLÜIka�o inaömta duÉKa�WÜA�<CÜu. 25ma ma,fLÜIka�o saevaka� banaeÎ ika�na ika� parmaezvarLeÜmaLÜA�R �ka� ivazaexa ka�Ama gÜÜanaR BanaI �HA�nau Bayao. yasaka�AmaLeÜ itamaIhäLÜA�R naq sahAyataA gÜÜanae RCÜ. parmaezvarka�osaMdeza sampaU,ÜÜaR äpaLeÜ bataA�nau maero ka�Ama ho. 26yao gÜÜaopyasa ya zauädeiKa naq sabaq maAinasahäbaAwÜ Âka�A��ka�o iTayao.tar �ba parmaezvarka�o paiva¤a janaLÜA�R yao gÜÜaopya sa yaPaka�wÜ gÜÜarA��ka�o CÜ. 27 yao DanaI r maihmaAmayaI sa ya�ApaÍnaA maAinasaLeÜ jaAnauna� Bannae inazcaya parmaezvarLeÜ gÜÜanauRBayao. yao mahAna sa ya sabaq jaAitahäka�o LÜAigÜÜa ho. �ina �hA<

PPPPaaaaBBBBaaaau uuu zaAibdka� �TaR "paihLeÜ janmaeka�o®.

sa ya h¦nauh¦nCÜ Ka�IxwÜ §vayaM/ jao itamaIhä sabaqmaA h¦nauh¦nCÜ.

parmaezvarka�o maihmaAmaA BaAgÜÜaIdArI h¦nau �hA< hAm�ao �ka��AzaA h¦nauh¦nCÜ. 28yasaqLeÜ hAmaI Ka�IxwÜ baAre LÜgÜÜaAtaArBainarhnCÜQ=. hreka� maAinasaLÜA�R samJAA�nau r hreka�LÜA�Riza»aA idnau hAmaI sampaU,ÜÜaR $aAnaLÜA�R ka�AmamaA LÜgÜÜaA�<CÜAÏtaAika� Pa yaeka� vyai(aáLÜA�R Ka�IxwÜmaA pairpaða� banaA�Rparmaezvar �iGa lyaA�nau saka�Q=. 29yasao gÜÜanaR/ ma Ka�IxwÜLeÜidnauBa�ka�o taeja �ina zai(aáLÜA�R ka�AmamaA LÜA�<dq= saMGaxaR�ina ka�Ama gÜÜaCÜuR. maero jaIvanamaA yahI zai(aáLeÜ ka�Ama gÜÜaCÜR.

itamaIhäLÜA�R sahAyataA gÜÜanaR ma BarmagdUr ka�oizazagÜÜadqRCÜu Bannae kau�ro janaA�na caAhnCÜu. �ina ma �äka�o

saATa saA<�aq LÜA�oifisayaAmaA maAinasahäLÜA�R sahAyataA gÜÜanaeRPagÜÜaAùf ka�oizazamaA CÜu jasaLeÜ maLÜA�R deKaekaq� Cqna. 2maitanaIhäLÜA�R d]ùF r PaemaLeÜ saMgÜÜaiWÜta banaA�na caAhnCÜu. maitanaIhäLÜA�RÊdirLÜo ivazvaAsamaA DanaI banaA�na caAhnCÜu jaunasamaJadArIbaAwÜ �A�<dCÜ. maero Bannauka�o taAtpayaR ho parmaezvarLeÜPaka�wÜ gÜÜareka�o gÜÜaopya satya itanaIhäLeÜ paU,ÜÜaRäpaLeÜ jaAnnaupaCÜR. yao sa ya Ka�IxwÜ §vayaM h¦nauh¦nCÜ. 3$aAna r bauiëka�osaArA Ba,fArhä Ka�IxwÜmaA gÜÜauptaäpaLeÜ rAiKa�ka�o CÜ.

4ma itamaIhäLÜ�R yaI kau�rAhä BandqCÜu taAika� ka�saqLeÜpaina itamaIhäLÜA�R PaBaAvapaU,ÜÜaR takaR�maA maUKaR banaA¬nau nasakau�na�.5ma itamaIhäisata yahA< Cqna< tar maero �dya yahIå CÜ.itamaIhäLeÜ �saLÜ jaIvanaDaAnna zauä gÜÜareka�o r Ka�IxwÜmaAdirLÜo ivazvaAsa rAKaeka�o deKaer ma �Anaöndta CÜu.

KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜmmmmaaaaAAAA ööööSSSSTTTTaaaarrrr hhhhoooo¬¬¬¬6itamaIhäLeÜ Ka�IxwÜ yaezaULÜA�R PaBauka�o ¨pamAa paAyaQ.

�hA<maq basa. 7itamaIhä Ka�IxwÜmaA jarA gÜÜaAùf �ina itamaIhäka�o�saLÜA�R GaùferI h¦na de¬. jasaLeÜ ika� itamaIhäLÜA�R sa yaisaka�Ayao/ yasa ivazvaAsamaA d]F �ina ivazvaAsaI bana �inasaGaq= parmaezvarLÜA�R DaNyavaAd caùFA¬.

8satakaR� bana taAika� ka�saqLeÜ BaUáWo r vyaTaRka�A ivacaArLeÜitamaIhäLÜA�R Daoka�A naidvaosa. yastaA ivacaArhä maAinasabaAwÜ�A�<CÜna�/ �ina Ka�IxwÜbaAwÜ ho�na. yastaA ivacaArhäsaMsaArka�A maAinasahäka�o �yaogya ivacaAr h¦na�. 9parmaezvarka�osampaU,ÜÜaRtaA Ka�IxwÜmaA zaAirrIka� äpamaA CÜ. 10�ina Ka�IxwÜmaAitamaIhä paU,ÜÜaR CÜQ. jao sabaq zaAsaka� r zai(aáhäka�A izarh¦nauh¦nCÜ.

11Ka�IxwÜmaA itamaIhäka�o iBannaq KatanaA gÜÜairyao. yastaoKatanaA maAinasabaAwÜ gÜÜairdq=na. maero mataLÜba/ itamaIhä�ApaÍnao paApapaU,ÜÜaR Pak£�itaka�o zai(aábaAwÜ mau(aá gÜÜair�ka�ACÜQ.

2222

222288889999 kkkkaaaa��LLLLÜÜÜÜssssssssaaaaIIII 2222ÉÉÉÉ11112222----3333ÉÉÉÉ11111111Ka�IxwÜLeÜ gÜÜanauR h¦nae KatanaA yastao Pak£�itaka�o h¦nCÜ. 12yastaoBayao jaba itamaIhä baöptasmaAka�o maADyama Ka�IXisata gÜÜaAiùf�ka�AiTayaQ �ina �hA<isataq baQrA�R �WA�yao ika�naBanae parmaezvarka�ozai(aámaA itamaIhäLeÜ ivazvaAsa gÜÜareka�A CÜQ. Ka�IxwÜLÜA�Rm£ yaudeiKa �WÜA�r parmaezvarLeÜ �ApaÍnao zai(aá deKaA�nauBayao. 13itamaIhäka�o paApahäka�o ka�maRLeÜ gÜÜadAR �ina�ApaÍnao paApamaya Pak£�itabaAwÜ mau(aá naBa�ka�ALeÜ gÜÜadAR itamaIhämareka�A iTayaQ. tar parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R Ka�IxwÜisataqjaIivata taulyaA�nau Bayao �ina hAm�aA sampaU,ÜÜaR paApahäLÜA�R»amaA gÜÜanauR Bayao. 14hAmaI ,ÜÜaI CÜQ= ika�na ika� hAmaILeÜparmaezvarka�o inayama taoùfeka�A iTayaAÏ. yasa ,ÜÜa-pa¤amaAinayamaka�o saUcaI iTa�na jauna hAmaILeÜ maAnaeka�A iTa�naQ=. tarparmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R yasa ,ÜÜadeiKa paina mau(aá pairidnauBayao. parmaezvarLeÜ yao ,ÜÜa LÜgÜÜaer k�aU�samaA WÜoika�idnauBayao. 15parmaezvarLeÜ �Aötmaka� zai(aá r �iDaka�ArhäLÜA�RijatnauBayao. k�aU�saLeÜ parmaezvar ivajayaI bannauBayao �ina taI�iDaka�Arhä/ zai(aáhäLÜA�R parAsta gÜÜanauRBayao. itanaIhäzai(aáhIna iTa�/ Bannae kau�ro parmaezvarLeÜ saMsaArLÜA�R deKaA�nauBayao.

mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ bbbbaaaannnnaaaaAAAA��kkkkaaaa��oooo iiiinnnnaaaayyyyaaaammmmaaaahhhhääää nnnnaaaammmmaaaaAAAAnnnnaaaa16yasaka�Ar,ÜÜa itamaIhäka�o KaAnaA ipanaA �TavaA yahàdI

dstaurhäka�o ivaxayamaA ka�saqLeÜ �ALÜocanaA nagÜÜarosa :�tsava/�Q=saI pavaR* �TavaA zavaATaka�o idna* ò. 17paihLeÜ yaIcaIjahä BaivaxyamaA h¦nae kau�rAhäka�o CÜAyaA iTayao. taIcaIjahä Ka�IxwÜmaA naq BaeiwÜnCÜ. 18ka�saq-ka�saqLeÜ vahnaA gÜÜanaRmana parA�CÜna� �ina ka�saqLeÜ svagÜÜaRdUtahäka�o �ArADanaA gÜÜanaRmana parA�<CÜna�. itanaIhä BanCÜna itanaIhäLeÜ dzaRnahädeKaeka�A CÜna�. itanaIhäLÜA�R Bannae �naumaita idnau h¦<dqna/"itamaIhä BaULÜ baAwÜomaA CÜQ/ ika�naBanae itamaIhä yaIcaIjahä gÜÜadqRnaQ.® 19taI maAinasahä Ka�IxwÜka�o �DaInamaArhna äcaA�<dqnana�. sampaU,ÜÜa R zarIr Ka�IxwÜmaA Bar paCÜR.Ka�IxwÜkaq� ka�Ar,ÜÜaLeÜ zarIrka�A jammaq �MgÜÜahä �ka�-�ka�ARLÜA�RyaAd gÜÜaCÜRna �Q sahAyataA gÜÜaCÜRna. yasaLeÜ zarIrLÜA�R zai(aázaALÜIbanaA�<CÜ �ina �ka� saATa rAKCÜ. �ina zarIr parmaezvarLeÜ

��QQQQ= ===ssssaaaaIIIIkkkkaaaa��oooo ppppaaaavvvvaaaaR RRR yahàdI mahInaAka�o paihLÜo idna. yao yahàdIhäka�oLÜAigÜÜapaiva¤a idna iTayao.

zzzzaaaabbbbaaaaAAAATTTTaaaa hptaAka�o saAtaAÏ idna. yahàdIhäka�o LÜAigÜÜa yao ivazaexaDaAimaRka� idna iTayao.

�cCÜA gÜÜare BaÏá baùFCÜ.

20itamaIhä Ka�IxwÜisataq mareka�A CÜQ r saMsaArka�A vyaTaRka�AinayamahäbaAwÜ mau(aá banaeka�A CÜQ. yasaka�Ar,ÜÜa �Baqá itamaIyahI saMsaArka�o hQ Ba÷ae �iBanaya ika�na gÜÜaCQÜÛÀ ma kae�BanCÜu Banae yastao inayamahä ika�na maAinarheka�A CÜQÀ 21"yaonaKaA¬®/ " yao nacaAKa®/ " yao naCÜuuva® Bannae? 22yaI jammaqsaMsaAirka� inayamahä yastaA caIjahäsa<gÜÜa sambainData CÜna� jao�ka� palwÜ vyavahAr gÜÜadAR zaexa h¦nCÜ. yaI ta maAinasahäka�AinadeRzana r �A$aAhä h¦na�/ parmaezvarka�A ho�nana�. 23yastaAinayamahä saundr r bauiëmaAnaI deiKanCÜna�/ taApaina yaImaAinasaLeÜ banaA�ka�o DamaRka�A �MgÜ Üahä h¦na �. yasaLeÜmaAinasahäLÜA�R ivanam�a baina�ka�o bahnaA gÜÜaCÜR/ �ina zarIrLÜA�RduÉKa iddMCÜ. tar DamaRLeÜ maAinasaLÜA�R itanaIhäka�o paApamayaPak£�itaLeÜ caAheka�o duxwÜ kau�rAhä gÜÜanaRdeiKa roka�dqna.

KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜmmmmaaaaAAAA iiiittttaaaammmm� ��aaaaoooo nnnnaaaayyyyaaaaAAAA< <<< jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaajaba itamaIhä m£ yaubaAwÜ Ka�IxwÜisataq �WÜA�yaQ svagÜÜaRka�AtaI vastauhä paA�nae ka�oizaza gÜÜar jahA< parmaezvarka�o

dAihnae tapaR� Ka�IxwÜLÜA�R basaA��ka�oCÜ. 2svagÜÜaRkaq� kau�rAhämaA¤a saoca/ paAiTaRva ho�na. 3itamaIhäka�o paurAnao paApamayajaIvana mairsakae�ka�o CÜ/ �ina itamaIhäka�o vataRmaAna nayaA<jaIvana parmaezvarmaA Ka�IxwÜisata CÜ. 4Ka�IxwÜ itam�ao jaIvanaho. jaba �hA< �A�nau h¦¦nCÜ/ itamaIhä �hA<isataq maihmaAmaAdeKaA panaeRCÜQ.

5yasaka�Ar,ÜÜa sabaq kau�ka�maRhäLÜA�R �ApaÍnao jaIvanadeiKapanCÜA�dee¬-jastao vyaiBacaAr/ �zauëtaA/ kau��cCÜA/ LÜoBajauna maUitaR paUjaA jastaq ho. 6yastaA kau�rAhäLe �A$aAnamaAnnaehä maAiTa parmaezvarLÜA�R irsa �WÜA�<CÜ.* 7�iGa-�iGaitamaIhä paina yastaq ka�maR gÜÜadqR yasarI naq jaIvana ibataA�<TyaQ.

8tar �ba yaI kau�rAhäLÜA�R �ApaÍnao jaIvanadeiKa �LÜgÜÜarAKa. irsa/ k�a�oDa/ fAh/ inandA �ina baAtacaIta gÜÜadAR h¦<dILÜAjaLÜAgÜÜdo zabdhäka�o PayaogÜÜa nagÜÜar. 9itamaIhä �ApastamaABaUáwÜo nabaoLÜ. ika�naÀ ika�na ika� itamaIhäLeÜ �ApaÍnaApaApamaya jaIvana r yasa jaIvanasa<gÜÜa calnae kau�rohä pa�yaA<ka�Isakae�ka�A CÜQ. 10�ba itamaIhä nayaA< jaIvanamaA baA<cnaTaALeÜka�A CÜQ. nayaA< jaIvanamaA itamaIhä LÜgÜÜaAtaAr nayaA< Ba�Rrhnae CÜQ. itamaIhä �ApaÍnao ivaDaAtaA BaÏá bandqCÜQ. yasanayaA< jaIvanaLeÜ itamaIhäLÜA�R parmaezvarLÜA�R saA<cao äpamaA

ppppaaaadddd 6666ÜÜÜÜ kae�hI �aIka� PaitahämaA yaI zabd jaoif�ka�A CÜna�É"itanaIhäka�A iva¨ë jao parmaezvarka�o �A$aALÜA�R BaAndqnana�.®

icanaA�na LÜqjaAnae CÜ. 11yasa nayaA< jaIvanamaA �aIka� r

3333

kkkkaaaa��LLLLÜÜÜÜssssssssaaaaIIII 3333ÉÉÉÉ11112222----4444ÉÉÉÉ9999 222299990000yahUdIhä baIca kau�naq iBannataA Cqna. KatanaA gÜÜareka�A rnagÜÜaerka�A maAinasahä �TavaA ivadezaI vaA isaiTayaAna baIcakau�naq �ntar Cqna. ka�marA r pau�ða�A maAinasa vaIca kau�naqpa�rka� Cqna. tar taI saba ivazvaAsaIhämaA Ka�IxwÜ h¦nau h¦nCÜr Ka�IxwÜ naq savaoRparI h¦nauh¦nCÜ.

12parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R CÜAnnauBayao r paiva¤a banaA�nauBayao. �hA<LeÜ itamaIhäLÜA�R Paema gÜÜanauRh¦nCÜ. yasaTaR itamaIhämaAka�omaLÜ maAyaAhä/ dyaA/ manaka�o nam�ataA/ dInataA �ina DaqyaRh¦nau paCÜR r DaqyaRvaAna bana. 13�ka�-�ka�ARmaA sahnazaILÜho¬. yaid ka�saqka�o ka�saqmaAiTa naAiLÜsa Ba� �saLÜA�R maApa�de¬. itamaILeÜ �äLÜA�R »amaA dee¬ jasarI PaBauLeÜ itamaILÜA�R»amaA idnau BayaoÜ. 14yaI sabaq gÜÜar �ina sabaBandA mauKyakau�ro �ApastamaA Paema gÜÜar. yao Paema naq ho jaeLeÜ itamaIhäLÜA�Rpaða�A �ka�taAmaA rhna �ka�i¤ata gÜÜarAyao. 15Ka�IXka�o zaAö�taLeÜitamaIhäka�o �dyaLÜA�R inayan¤a,ÜÜa gÜÜarosa. itamaIhäLeÜ zaAöntapaA¬ BanaI ��wq zarIrmaA* baoLÜA��ka�A CÜQ. sadA savaRdADaNya ho¬. 16Ka�Ixwka�o saMdeza itamaIhäiBa¤a sam£ëBaAvamaA rhosa�. �ka�-�ka�ARmaA iza»aA idnau r d]ùF banaA�nasampaU,ÜÜaR bauiæ KawÜA¬. parmaezvarLÜA�R �dyaLeÜ DanyavaAdcaùfA�<dq Bajana/ gÜÜaIta r �Aötmaka� stauitahä gÜÜaA¬.17itamaIhä jae paina baolCÜQ/ jae gÜÜaCQÜR itam�ao PaBau yaezaUka�oLÜAigÜÜa gÜÜar yaezaUæArA ipataA parmaezvarLÜA�R DanyavaAd de¬.

��ääääiiiissssaaaattttaaaa iiiittttaaaammmm� ��aaaaoooo nnnnaaaayyyyaaaaAAAA< <<< jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaa18patnaIhä/ �ApaÍnaA paitaka�A �DaInamaA rhQ. PaBauka�A

�nauyaAyaIh¨ka�o LÜAigÜÜa yao iWÜka� ho.19paitahä/ itamaIhäka�A patnaIhäLÜA�R Paema gÜÜar/ �ina

�naIhä Paita ka�omaLÜ bana.20baALÜka�hä/ itamaIhäka�A �AmaA-baAbauLeÜ Banaeka�o Pa yaeka�

kau�ro maAna. yasaLeÜ PaBauLÜA�R KauzaI taulyaA<�CÜÜ.21ipataAhä/ itamaIhäka�A baALÜka�häLÜA�R inarAza

nataulyaA¬. yaid itamaIhäLÜA�R KauzaI paAnaR ka�iWÜna pare/itanaIhäLeÜ caeXA CÜAùfnaeCÜna�.

22saevaka�hä/ hr kau�rAmaA �ApaÍnao saMsaAirka� maAiLÜka�häLeÜBanaeka�o maAna. maAiLÜka�häka�o �naupaöSTaitamaA paina �maAndArIisata ka�Ama gÜÜar. ika�naBanae itamaIhä maAinasahäLÜA�R KauzaIpaAnaR caexwÜA gÜÜairrheka�A CÜQ. itamaIhä PaBau svaMyaLÜA�R KauzaI

zzzzaaaarrrrIIIIrrrr Ka�IxwÜka�o �Aitmaka� zarIr/ jasaka�o �TaR ma,fLÜI �TavaA�hA<ka�o maAinasahä.

paAnaR caeXA gÜÜairrheka�A CÜQ. yasaka�Ar,ÜÜa �maAndArIpaUvaRka� �A$aA

paALÜna gÜÜar ika�na ika� itamaIhäLeÜ PaBauLÜA�R sammaAna gÜÜadqRCÜQ.23ka�Ama jastao saukaq� hosa/ itam�ao yaogyataALeÜ BaeweÜ sammarAm�ao gÜÜar. PaBauka�o saevaA gÜÜadqRCÜQ yasa Paka�ArLeÜ gÜÜar/ �inamaAinasaLÜA�R ho�na. 24yaAd rAKa/ parmaPaBauLeÜ itamaIhäLÜA�Rpaurska�Ar idnauh¦naeCÜ. �hA<LeÜ �ApaÍnaA maAinasahäLÜA�R kae�idnae Paita$aA gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ yao itamaILÜAÜ�R idnau h¦naeCÜ.itamaIhäLeÜ PaBau Ka�IxwÜka�o saevaA gÜÜadqRCÜQ. 25yaAd gÜÜarka�saqLeÜ BaULÜ gÜÜare/ yahI �nausaAr �saLeÜ d,f BaogÜnaupanaeRCÜ. PaBauLeÜ hreka�LÜA�R �ka� samaAna vyavahAr gÜÜanauRh¦naeCÜ.

maAiLÜka�hä/ �ApaÍnaA saevaka�häLÜA�R ka�Ama �nausaAr jae�icata r rAm�ao CÜ de¬. yaAd rAKa ika� svagÜÜaRmaA itam�ao

paina maAiLÜka� h¦nauh¦nCÜ.

KKKKaaaa� ��IIIIiiiixxxxwwwwYYYYnnnnaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ kkkkaaaae eee��hhhhIIII ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaaR RRRLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ssssaaaallllLLLLÜÜÜÜAAAAhhhh iiiiddddnnnnCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��2�Apaq�LÜA�R PaATaRnaAmaA �paR,ÜÜa gÜÜar. �ina jaba PaATaRnaA

gÜÜaCÜQR saDaÏ parmaezvarLÜA�R DanyavaAd caùFA¬. 3hAm�ao LÜAigÜÜapaina PaATaRnaA gÜÜar. parmaezvarLÜA�R PaATaRnaA gÜÜar ika� �h<ALeÜ�hA<ka�o saMdeza maAinasahäLÜA�R Ba÷ae maQka�A hAmaILÜA�Rid¬na. PaATaRnaA gÜÜar ika� parmaezvarLeÜ Ka�IX baAremaA KaoLÜIidnau Ba�ka�o saA<cao rhsya PacaAr gÜÜanaR hAmaI yaogya h¦nasaka�Q=. ma kaq�dmaA CÜu ika�na ika� ma yao satya isaka�A<�CÜu.4itamaIhä PaATaRnaA gÜÜanaR saka�CÜQ ika� §paX satya mamaAinasahäLÜA�R vyaAKyaA gÜÜanaR yaogÜÜya banaQ=. maqLeÜ yahI gÜÜanauRpareka�o CÜ.

5�ivazvaAsaIhäisata vyavahAr gÜÜanaRmaA bauiëmaAnaI ho¬.savaoR(ama tairka�AmaA itamaILÜA�R id��ka�o �vasarhä �payaogÜÜagÜÜar. 6jaba itamaI baAta maACÜQR nam�ataA r bauiëmaAnaIisatavyavahAr gÜÜar. bana. yasa Paka�ArLeÜ hreka� maAinasaLÜA�RWÜIka�isata �(ar idnau itamaIhä yaogya h¦naeCÜQ.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��AAAA ssssaaaaAAAATTTTaaaaIIIIhhhhääääkkkkaaaa��oooo ssssaaaammmmaaaaAAAAccccaaaaAAAArrrr7wÜA�ika�ka�sa Ka�IxwÜmaA maerA iPaya BaA� h¦na�. PaBaumaA

�naI �ka� ivazvaAsaI saevaka� r maerA sahka�maIR h¦na�. maisataGaweÜka�A sabaq kau�rAhäka�o baAremaA �naLeÜ itamaIhäLÜA�R BannaeCÜna�. 8 yasaqLeÜ ma �naLÜA�R itamaIhäka�AhAM paWÜA�<dqCÜu. hAmaIkae�-ka�stao �vasTaAmaA baA<icarheka�A CÜQ=/ yao itamaIhäLeÜjaAna Bannae ma cahAnCÜu. itamaIhäka�o �tsaAhka�o inaimta�naLÜA�R paWÜA�<dqCÜu. 9�onaeisamasaisata �naI �A�<dqCÜna�.�onaeisamasa �ka�janaA r ivazvaAsayaogya �ina pyaAro BaA�

4444

222299991111 kkkkaaaa��LLLLÜÜÜÜssssssssaaaaIIII 4444ÉÉÉÉ11110000----11118888h¦na�. �naI itamaIhäkaq� samaUhka�A h¦na�. wÜA�ika�ka�sa/�onaeisamasaLeÜ itamaIhäLÜA�R yahA<ka�o jammaq hALÜKabarBannaeCÜna�.

10�irstaAKaRsaLeÜ namaska�Ar paWÜA�ka�A CÜna�. �naI painamaisataq kaq�dmaA CÜna�. �ina ba,ÜÜaARbaAsaka�A ka�Aka�Aka�A CÜorABaA� makaUR�saLeÜ paina namaska�Ar Banaeka�A Cna�. makaUR�saka�oivaxayamaA itamaILÜA�R inadeRzana id�ka�oCÜu. yaid �naI �A�Banae �naLÜA�R svaAgÜÜata gÜÜanaUR. 11yaezaULeÜ :�naLÜA�R jastasapaina BainanCÜò paina �ApaÍnao namaska�Ar paWÜA�<dqCÜna�. yahA<yahUdI ivazvaAsaIhä maA¤aq CÜna� jao maisata parmaezvarka�orAjyaka�o inaömta ka�Ama gÜÜadqRCÜna�. iyanaIhä maerA LÜAigÜÜasauKaka�A ka�Ar,ÜÜa Ba�ka�ACÜna�.

12yaezaU Ka�IxwÜka�A saevaka� �paAPa�AsaLeÜ paina �ApaÍnaonamaska�Ar paWA�ka�A CÜna�. �naI itamaIhäkaq� samaUhka�A h¦na�.�naI saDaq= itamaIhäka�A LÜAigÜÜa PaATaRnaA gÜÜadRCÜna�. itamaIhä�Aötmaka� äpaLeÜ pairpaða� ho¬ r parmaezvarLeÜ caAheka�A

sabaq kau�rA itamaIhäisata hosa� Bandq �naI PaATaRnaA gÜÜaCÜRna�.13itamaIhäka�A LÜAigÜÜa r LÜA�oifisayaAka�A taTaA ihrApaoiLÜsaka�AmaAinasahäka�A LÜAigÜÜa �ina ihrApaoiLÜsamaA �naI Kaubaq KaweÜka�ACÜna�/ yao ma jaAndCÜu. 14femaAsa r hAm�aA iPaya saATaI vaq´aLÜàka�ALeÜ namaska�Ar paWÜA�<dqCÜna�.

15LÜA�oifisayaAka�A dAjau-BaA� �ina iddI-baihnaIhäLÜA�RhAm�ao namaska�Ar saunaA�idnau. hAm�ao namaska�Ar inampa�saLÜA�R�ina ma,ÜÜfLÜILÜA�R jao �naka�o GarmaA jauw�ÜCÜ/ paina Bainaidnau.16yao icaÜ·ÜãI itamaIhäLeÜ paùFe paiCÜ inazcaya ho¬ ika� yaoicawÜãI LÜA�oifisayaAmaA paina paiùFyao. �ina jauna icaÜ·ÜãI maqLeÜLÜA�oifisayaAmaA paFA�/ itamaIhäLeÜ paùFyaQ. 17"PaBauLeÜ�naImaAiTa BarozaA gÜÜareka�o saevaAka�o ka�Ama inaözcata Ba�rgÜÜanaUR® BanaI �iKaRpasaLÜA�R BanA.

18ma/ paAvaLÜ �ApaÍnaq hAtaLeÜ itamaIhäLÜA�R namaska�ArLeÜKdqCÜu. yaAd rAKnau/ ma ka�ArAgÜÜaArmaA CÜu. parmaezvarka�o�nau�ah itamaIhämaA rhosa�.

paAvaLÜ/ isaLÜvaAnasa r itamaoTaI iTassaLÜoinaka�ImaA basnaema,fLÜILÜA�R �iBavaAdna gÜÜaCÜRna/ jauna ma,fLÜI parma

ipataA parmaezvar r PaBau yaezaU Ka�IxwÜmaA CÜ. parmaezvarka�o�nau�ah r zaAö�ta itamaIhäLÜA�R hosa�.

iiiiTTTTaaaassssssssaaaaLLLLÜÜÜÜooooiiiinnnnaaaakkkkaaaa��IIIIhhhhääääkkkkaaaa��oooo jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaa rrrr iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaa2PaATaRnaA gÜÜadAR hAmaI saDaÏ itamaIhä sabaqLÜA�R samBaánCÜAÏ

r itamaIhä sabaqka�o LÜAigÜÜa parmaezvarLÜA�R DanyavaAd caùFA�<CÜAÏ.3itamaIhäka�o ivazvaAsaka�o LÜAigÜÜa �ina jauna kau�ro itamaIhäLeÜgÜÜareka�ACÜQ tyasaka�o LÜAigÜÜa hAmaI saDaq= PaATaRnaA gÜÜadAR parmaezvarhAm�aA ipataALÜA�R DanyavaAd idMdCÜAÏ. �ina Paemaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜitamaIhäLeÜ gÜÜareka�o ka�Amaka�o inaömta �hA<LÜA�R DanyavaAdid=dCQÜM. hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜmaA itamaIhäka�o �AzaAka�oka�Ar,ÜÜaLeÜ d]ùF rheka�omaA hAmaI itamaIhäLÜA�R DanyavaAdid=dCÜQ. 4dAjau-BaA�hä �ina iddI-baihnaIhä/ parmaezvarLeÜitamaIhäLÜA�R Paema gÜÜanauRh¦nCÜ. hAmaI jaAndCÜAÏ �naLeÜ itamaIhäLÜA�R�ApaÍnao banaA�na CÜAnnauBayao. 5hAmaILeÜ itamaIhäka�hA< sausamaAcaArlyaAyaAÏ. tar hAmaILeÜ zabd maA¤a id�naAÏ/ yao sausamaAcaArisatazai(aá paina idyaAÏ. yao hAmaILeÜ paiva¤a �AtmaAisata* �inainaizcata bauiëæArA lyaAyaQ jauna yao sa ya ho. tyasaka�osaATaq/ hAmaI itamaIhäisata rh<dA ka�sarI rhYAÏ yao painaitamaIhäLeÜ jaANyaQ. 6�ina itamaIhä hAmaI jastaq r PaBaujastaq Bayao. itamaIhäLeÜ Daerq duÉKa paAyaQ r paina iza»aALÜA�R�AnandpaUvaRka� �ah,ÜÜa gÜÜarYQ. yao �Anand paiva¤a �AtmaALeÜid�ka�o ho. 7myaAisafoinayaA r �KaqyaAka�A sabaq ivazvaAsaIhäka�Ainaimta itamaIhä �ka� �dAhr,ÜÜa banyaQ. 8itamaIhäbaAwqmyaAisafoinayaA r �KaqyaAmaA parmaezvarka�o saMdeza öpa�Mijayao.r parmaezvar Paita itamaIhäka�o ivazvaAsa Pa yaeka� WÜA<�ka�A


maAinasahäLeÜ bauBaeá. yasaka�Ar,ÜÜa itamaIhäka�A ivazvaAsabaAre

iiiiTTTTaaaassssssssaaaaLLLLÜÜÜÜooooiiiinnnnaaaakkkkaaaa��IIIIhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ppppaaaaiiiihhhhLLLLÜÜÜÜoooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

1111 hAmaILeÜ kae�hI Bannau padqRna. 9hAmaI yahA< CÜ<dA itamaIhäLeÜjauna �saLÜ tairka�ALeÜ hAmaILÜA�R §vaIka�Ar gÜÜarYQ/ yao kau�rAsabaqitar gÜÜairnCÜ. itamaIhäLeÜ ka�sarI maUitaR paUjna CÜoùfYQ rjaIivata r sa ya parmaezvarka�o saevaA gÜÜanaR TaAlyaQ yasa baArepaina itanaIhä kau�rA gÜÜaCÜRna�. 10parmaezvarka�o pau¤a §vagÜÜaRbaAwÜ�A�nauh¦nae PataI»aAmaA itamaIhäLeÜ maUitaR-paUjaA CÜoùfYQ.parmaezvarLeÜ �hA<ka�o pau¤aLÜA�R m£ yaubaAwÜ baQrA�nau Bayao. �hA<yaezaU h¦nauh¦nCÜ/ jasaLeÜ parmaezvarka�o �AgÜÜaAmaI rIsabaAwÜhAmaILÜA�R bacaA�nau h¦naeCÜ.

iiiiTTTTaaaassssssssaaaaLLLLÜÜÜÜooooiiiinnnnaaaakkkkaaaa��IIIImmmmaaaaAAAA ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��AAAAmmmmaaaadAjau-BaA�hä �ina iddI-baihnaIhä/ itamaIhä jaAndCÜQ/hAmaI itamaIhäka�hA< �A�ka�o vyaTaR Ba�na. 2hAmaI

yahA< �A�nau BandA �iGa öpa�iLÜ¹paImaA WÜULÜo duÉKa paAyaAÏ. yahA<ka�A maAinasahäLeÜ hAm�ao iva¨ëmaA narAm�aA-narAm�aA kau�rAgÜÜare. yaI saba itamaIhä jaAndCÜQ. �ina jaba hAmaIitamaIhäka�hA< paugyaAÏ/ yasa baeLÜA paina Daerq janaA hAm�aoiva¨ëmaq iTa�. tar hAm�ao parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R inaBaRyataAisataitamaIhäLÜA�R yao sausamaAcaAr idnau sahAyataA gÜÜanau RBayao.3hAmaILÜA�R ka�saqLeÜ Daoka�A id�nana�. hAmaI duxwÜ ho�naQ.hAmaI ka�saqLÜA�R CÜLÜ gÜÜanae R caexwÜA gÜÜadq RnaQ. yasaka�Ar,ÜÜamaAinasahäLÜA�R hAmaI jao ivazvaAsa gÜÜarA�nau �tsaAh idnCÜQ yao yaI ka�Ar,ÜÜahäbaAwÜ kau�naq ��wÜA paina ho�na. 4ho�na/hAmaI sausamaAcaAr saunaA�<CÜAÏ ika�naika� parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�RparI»aA iLÜnau Ba�ka�o CÜ r yasao gÜÜanaRRka�o LÜAigÜÜa ivazvaAsagÜÜanau RBa�ka�o CÜ. yasaka�Ar,ÜÜa jaba hAmaI baolCÜAÏ hAmaImaAinasahäLÜA�R KauzaI paAnae R ka�oizaza gÜÜadqRnaAÏ. hAmaI taparmaezvarLÜA�R KauzaI paAnaR caAhnCÜAÏ. parmaezvar naq �ka�h¦nauh¦nCÜ jasaLeÜ hAm�ao �dya jaA<cnau h¦nCÜ. 5itamaIhäka�oPazaMsaA gÜÜarer hAmaILeÜ itamaIhäLÜA�R PaBaAivata paAnaR Kaojaeka�ACqnaAÏ/ yao itamaIhä jaAndCÜQ. hAmaILeÜ itamaIhäbaAwÜ paqsaAiLÜnae ka�oizaza paina gÜÜareka�A CqnaAÏ. itamaIhäbaAwÜ hAm�ao

2222

222299993333 1111 iiiiTTTTaaaassssssssaaaaLLLLÜÜÜÜooooiiiinnnnaaaakkkkaaaa��IIII 2222ÉÉÉÉ6666----3333ÉÉÉÉ6666§vaATaR Âka�A�nau kae�hI Cqna. parmaezvar jaAnnau h¦nCÜ/ yaosaA<cao ho. 6hAmaILeÜ kau�naq maAinasabaAwÜ PazaMsaA paina Kaojaeka�ACqnaAÏ/ na itamaIhäbaAwq/ na �äbaAwq.

7hAmaI Ka�IxwÜka�A Paeirtahä* hAÏ. r jaba hAmaIitamaIhäisata baisarheka�A iTayaQ hAmaILeÜ �ApaÍnaA �iDaka�Arpaina PayaogÜÜa gÜÜanaR saka�nae iTayaAÏ r itamaIhäLÜA�R hAm�ao ka�AmagÜÜanaeR banaA�na saka�nae iTayaQ. tar hAm�ao vyavahAr itamaIhäisataBa� banyao jastao ��wÜI �AmaALeÜ �ApaÍnaA naAnaIhäka�ohercaAhmaA gÜÜadRiCÜna�. 8hAmaILeÜ itamaIhäLÜA�R Daerq maAyaAgÜÜarYAÏ. yasaqLeÜ itamaIhäLÜA�R parmaezvarka�o sausamaAcaArka�oBaAgÜÜaIdAr banaA�na caAhçAÏ. tar yaita maA¤a ho�na hAmaILeÜ�ApaÍnao jaIvana paina itamaIhäisata baA<fÜ�nau caAheka�A CÜAÏ.9dAjau-BaA�hä r iddI-baihnaIhä/ saAyad itamaIhäLÜA�RTaAhA hoLÜA hAmaILeÜ ka�ita pairZma gÜÜarYQ. hAmaILeÜparmaezvarka�o sausamaAcaAr PacaAr gÜÜadAR idna rAta ka�Ama gÜÜarYQ/ika�naBanae hAmaI itamaIhämaAiTa BaAr h¦na KaojaenaQ.

10jaba hAmaI itamaI ivazvaAsaIhäisata iTayaAÏ/ hAmaIpaiva¤ataA/ DaAimaRka�/ inaxka�LÜMka� basyaQ. yao sa ya itamaIhär parmaezvarLÜA�R TaAhA CÜ. 11ja§tao itamaIhäLÜA�R TaAhACÜ hAmaILeÜ itamaIhäisata yastaq vyavahAr gÜÜarYAÏ jastao �ka�janaA baAbauLeÜ �ApaÍnaA baALÜka�häisata gÜÜaCÜRna�. 12hAmaILeÜitamaIhäLÜA�R �tsaAh idyaAÏ/ FAùfsa idyaAÏ r parmaezvarka�oLÜAigÜÜa paiva¤a jaIvana baA<cnae �A�ah gÜÜarYAÏ. parmaezvarLeÜitamaIhäLÜA�R �ApaÍnao rAjya r maihmaAmaA baoLÜA�<dCÜna�.

13itamaIhäLeÜ hAmaIbaAwÜ parmaezvarkaq� vacana BaÏá �ah,ÜÜagÜÜareka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ hAmaI saGaÏ parmaezvarLÜA�R DaNyavaAd id=dCÜQ.jaba itamaIhäLeÜ yao vacana hAmaIhäbaAwÜ saunyaQ/ itamaIhäLeÜ�cCÜApaUvaRka� taI vacanahä parmaezvarbaAwÜ paA� BaÏá �ah,ÜÜagÜÜarYQ �ina maAinasahäbaAwÜ �A� BaÏá ho�na. vaAstavamaA yao vacana parmaezvarkaq� ho. yasa vacanaLe itamaI ivazvaAsaIhämaAka�AyaR gÜÜarYo. 14dAjau-BaA�hä r iddI-baihnaIhä/ Ka�IxwÜyaezaUmaA itamaIhä yahUdIyaAmaA parmaezvarka�o ma,fLÜIhä jastaAhQ. yahUdIyaAmaA parmaezvarka�A janahäLeÜ yahA<ka�A �äyahàdIhäbaAwÜ Kaubaq ka�xwÜ Kapaeka�A iTa�. �ina itamaIhäLeÜpaina �ApaÍnaq dezavaAsaIhäbaAwÜ �staq duÉKa BaogyaQ. 15taIyahUdIhäLeÜ PaBau yaezaULÜA�R r �gÜÜamava(aáAhäLÜA�R maAre.itanaIhäLeÜ hAmaILÜA�R hAm�ao deza CÜoùfna baADya gÜÜarA�.

PPPPaaaae eeeiiiirrrrttttaaaahhhhääää yaezaULeÜ �ApaÍnao KaAsa sahAyaka� caunnau Ba�ka�o maAinasahä.

parmaezvar itanaIhäisata KauzaI h¦nau h¦nna. itanaIhä sabaqka�A

iva¨ë CÜna�. 16itanaIhäLeÜ �yahàdIhäLÜA�R PacaAr gÜÜanaRvaADaA id�. hAmaI �-yahUdIhäLÜA�R PacaAr gÜÜaCQÜR taAika�itanaIhä paina baA<cna sakau�na. tar taI yahUdIhä �ApaÍnaApaurAnaA paApahä maAiTa paina �Baqá paApahä TaupaAdqR CÜna�.�ba itanaIhämaAiTa parmaezvarka�o irsa paurq �A�naevaALÜA CÜ.

iiiittttaaaannnnaaaaIIIIhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaae eee��iiiirrrr BBBBaaaae eeewwwwÜÜÜÜ� ��nnnnaaaae eee ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ��ccccCCCCÜÜÜÜAAAA17he dAjau-BaA�hä r iddI-baihnaIhä/ CÜowÜo samayaka�o

LÜAigÜÜa hAmaI itamaIhäbaAwÜ CÜui·Ü��ka�A iTayaAÏ. hAmaI zaArIirka�äpamaA itamaIhä isata CqÜnaQ tar hAm�ao saocaA�maA itamaIhäisataq CÜAÏ. itamaIhäLÜA�R BaewÜ�na hAmaI Kaubaq �tsauka� iTayaAÏ rhAmaILeÜ gÜÜanau R ka�ùfA caexwÜA paina gÜÜarYQ. 18ho/ hAmaIitamaIhäLÜA�R BaewÜ�na caAhnCÜAÏ. ma/ paAvaLÜ itamaIhäka�hA<�A�na Daerq caowÜI saA<�aq caexwÜA caLÜA<�/ tar yasao gÜÜanaRzaqtaAnaLeÜ hAmaILÜA�R saDaq= baADaA paurYAyao. 19jaba hAm�aA PaBauyaezaU Ka�IxwÜ �A�nau h¦nCÜ taba itamaIhä naq hAm�aA gÜÜavaRka�oivaxaya h¦naeCÜQ/ ika�naBanae itamaIhä hAm�ao �AzaA/ hAm�aomaukau�wÜ �ina hAm�ao �Anand hQ. 20itamaIhä naq saA<�caq/hAm�aA maihmaA r �Anand hQ.

hAmaI itamaIhäka�hA< �A�na sakae�ka�A CqnaQ �ina paKaRnapaina inakaq� gÜÜaAHo Ba� rAKaeka�oCÜ. hAmaILeÜ itamaoTaILÜA�R

itamaIka�hA< paWÜA�nae/ r �ApaU� �TaensamaA basnae ina,ÜÜa RyagÜÜarYAÏ. itamaoTaI hAm�aA BaA� h¦na�. �naI parmaezvarisataKa�IxwÜka�o sausamaAcaAr maAinasahä maABaá PacaAr gÜÜanaeR ka�AmagÜÜaCÜRna�. itamaIhäLÜA�R �ApaÍnao ivazvaAsamaA d]ùF r �tsaAhidna hAmaILeÜ itamaoTaILÜA�R paWÜA�ka�A CÜAÏ. 3hAmaILeÜ itamaoTaILÜA�RpaWÜA�ka�A CÜQ taAika� hAmaILeÜ saAmanaA gÜÜanauR pareka�o ivapai(aLeÜitamaIhä htaotsaAh h¦nau naparosa. itamaIhäLÜA�R yaAdq iTayao/ika� hAmaI maAiTa yaI ivapai(ahä panaeR naq CÜ. 4jaba hAmaIitamaIhäsa<gÜÜa iTayaAÏ hAmaILeÜ itamaIhäLÜA�R Banaeka�A iTayaAÏika� hAmaILeÜ ivapai(a saAmanaA gÜÜanau RpaCÜR. �ina itamaIhäjaAndCÜQ ika� jastao hAmaILeÜ Banaeka�A iTayaQ yahI Bayao.5 yasaqka�Ar,ÜÜa itamaoTaILÜA�R itamaIhäka�hA< itamaIhäka�oivazvaAsaka�o ivaxayamaA jaAnna paWÜA��ka�o iTayao. jaba maqLeÜkae�hI »a,ÜÜa paina paKaRna saika�na �naLÜA�R paWÜA<�. maLÜA�R friTayao ka�hIå zaqtaAnaLeÜ itamaIhäLÜA�R pair»aA iLÜyao �inahAm�ao sampaU,ÜÜaR pairZma vyaTaR Bayao.

6tar itamaoTaI itamaIhä ka�hA< �ApaÍnao ºama,ÜÜabaAwÜ BaKaRrpa�kae�Rr �A�R itamaIhäka�o ivaxayamaA Paema r ivazvaAsaka�ozauBa samaAcaAr hAmaILÜA�R saunaA�. �naIbaAwÜ bauJyaAÏ ika�

3333

1111 iiiiTTTTaaaassssssssaaaaLLLLÜÜÜÜooooiiiinnnnaaaakkkkaaaa��IIII 3333ÉÉÉÉ7777----4444ÉÉÉÉ11115555 222299994444itamaIhäLeÜ hAmaILÜA�R saDaq= saMBaádA rheCÜQ r hAmaILÜA�RBaewÜnae WÜULÜo �cCÜA rheCÜ. hAmaILÜA�R paina yastaq Ba�rheCÜ.7yasaka�Ar,ÜÜa/ dAjau-BaA�hä r iddI-baihnaIhä/ itamaIhäka�AivazvaAsaLeÜ gÜÜadAR hAmaI Fuða� CÜAÏ. hAmaILÜA�R Daerq duÉKataka�LÜIpa� CÜ tarq paina hAmaI itamaIhäka�o ivazvaAsaka�obaAremaA saunaer inaözcanta CÜAÏ. 8itamaIhä parmaPaBaumaA dirLÜoisata�iBana saka�yaQ Banae hAm�ao jaIvana vaAstavamaA paU,ÜÜaR h¦nCÜ.9itamaIhäkaq� ka�Ar,ÜÜaLeÜ parmaezvarka�o �iGa hAmaI hixaRtaCÜAÏ. yasaTaR/ yasaqka�o LÜAigÜÜa hAmaI parmaezvarLÜA�R DaNyavaAdidnCÜQ. yahI saba �Anandka�o inaimta hAmaI parmaezvarLÜA�RPazasta DaNyavaAd idnau sa(aqánaQ. 10hAmaI rAta-idna itamaIhäka�ALÜAigÜÜa �tsaAh paUvaRka� parmaezvarisata PaATaRnaA gÜÜairrheka�ACÜAÏtaAika� itamaIhäLÜA�R Baewna jaAna hAmaILÜA�R samBava hosa��ina itamaIhäka�o ivazvaAsamaA �A�ka�o kau�naq paina ka�maImaAhAmaI �ApaUitaR gÜÜanaR saka�AÏ.

11hAm�ao PaATaRnaA C ika� hAm�aA ipataA parmaezvar r hAm�aAparmaPaBau yaezaU Ka�IxwÜLeÜ itamaIhäka�hA< �A�nae baAwÜo KaoiLÜidnauh¦naeCÜ. 12hAm�ao PaATaRnaA C ika� parmaPaBauLeÜ itam�ao PaemaLÜA�RbaùfA�idnau h¦naeCÜ/ taAika� itamaIhäka�o �ka� �ka�ARmaA rjammaq maAinasahämaA Paema LÜgÜÜaAtaAr pairpaU,ÜÜaR Ba�R baùFosa�.hAmaI PaATaRnaA gÜÜaCQÜR ika� hAmaILeÜ itamaIhäLÜA�R Paema gÜÜarejastaq Pa yaeka�maA Paema gÜÜar. 13itamaIhäka�o �dya d]ùF banaosa�Banaer hAmaI yao PaATaRnaA gÜÜadRCÜAÏ. jaba hAm�ao PaBau yaezaU�ApaÍnaA sabaq paiva¤a janahäisata �A�nau h¦naeCÜ/ itamaIhäparmaezvar hAm�aA ipataAka�A �iGa paiva¤a r inaxka�LÜMka�h¦naeCÜQ.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR PPPPaaaassssaaaannnnnnnnaaaa ppppaaaaAAAAnnnnaaaae eeeR RRR jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaadAjau-BaA�hä r iddI-baihnaIhä/ �ba maqLeÜ itamaIhäLÜA�Rkae�hI �kaqR� kau�ro BandqCÜu. parmaezvarLÜA�R KauzaI rAKnae

ihsaAbaLeÜ ka�sarI ija�nau paCR yao hAmaILeÜ itamaIhäLÜA�Risaka�A�ka�A CÜAÏ �ina yasarI naq itamaIhä baisarheka�A CÜQ.�ba hAmaI itamaIhäLÜA�R BanCÜQ �ina �tsaAh idnCÜQ ika�PaBau yaezaUmaA yahI Paka�ArLeÜ �Baá �iDaka� baA<icarh¦.2itamaIhä jaAndCÜQ ika� hAmaILeÜ itamaIhäLÜA�R kae� gÜÜanau Riza»aA id�ka�A CÜAÏ. hAmaILeÜ taI kau�rAhä PaBau yaezaUka�o�iDaka�ArLeÜ Banaeka�A hAÏ. 3parmaezvar caAhnau h¦nCÜ itamaIhäpaiva¤a jaIvana ibataA¬ �ina yaQna paApahäbaAwÜ wÜAùFo basa.4parmaezvar �cCÜA gÜÜanauRh¦nCÜ ika� itamaIhäLeÜ �ApaÍnao zarIr

4444

inayaM¤a,ÜÜamaA rAKnau isakae�ka�o h¦naupaCÜR. parmaezvarLÜA�R sammaAnagÜÜanaR itamaIhäLeÜ zarIr paiva¤a rAKa. 5�ApaÍnao zarIrLÜA�RyaQna-paApaka�o ka�AmamaA naLÜgÜ ÜaA¬. itanaIhä jajasaLeÜparmaezvarLÜA�R jaAndqnana itanaIhä yasao gÜÜaCÜRna�. 6yasaivaxayamaA itamaIhä ka�saqLeÜ Ka�IxwmaA Ba�ka�A BaA�sa<gÜÜa BaULÜka�Ama gÜÜanauR h¦<dqna �ina itanaka�o zaoxa,ÜÜa gÜÜanauR h¦<dqna. yastaokau�ka�maIRhäLÜA�R parmaPaBauLeÜÜ d,f idnauh¦naeCÜ. yasabaAre paihlyaqBainasakae�ka�A CÜAÏ r caetaAvanaI paina id�sakae�ka�A CQÜ=.7parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R paiva¤a Ba�r basna baoLÜA�nau Ba�ka�oho �paiva¤ataAmaA ho�na. 8yasaka�Ar,ÜÜa jasaLeÜ yao iza»aALÜA�RmaAnna �svaIka�Ar gÜÜaCÜR �saLeÜ parmaezvarLÜA�R maAnna �§vaIka�ArgÜÜaCÜR/ maAnCeÜLÜA�R ho�na. parmaezvar itamaIhäLÜA�R �ApaÍnaopaiva¤a �AtmaA idnauh¦nCÜ.

9Ka�IxwÜmaA BaA�-baihnaIhäLÜA�R Paema gÜÜar Banaer LeÜiKarhnaekau�naq �Avazyaka�taA deKdqnaAÏ. �ApastamaA Paema gÜÜar Bannae�A$aA parmaezvar §vayaMLeÜ id�saka�nau Ba�ka�o CÜ. 10�inavaAstavamaA itamaIhäLeÜ myaAisafoinayaAka�A sabaq dAjau-BaA�här iddI-baihnaIhäLÜA�R Paema gÜÜadRCÜQ. dAjau-BaA�/ iddI-baihnaIhä/ itanaIhäLÜA�R �Baqá ka�isaLÜo Paema gÜÜarÜ. yaohAm�ao hQsaLÜA ho.

11zaAöntapaU,ÜÜaR jaIvana baA<cnae ka�oizaza gÜÜar. �ApaÍnaq DanDaAyaAd gÜÜar/ �ApaÍnaq hAtaLeÜ ka�Ama gÜÜar. hAmaILeÜ itamaIhäLÜA�RyaI ka�AyaRhä gÜÜar BanaI bataA�sakae�kaq� CQÜ=. 12yaid itamaIhäLeÜyastao ka�Ama gÜÜare ivazvaAsa nagÜÜanaeRhäLeÜ paina itam�ao jaIvanazaqLÜIka�o �Adr gÜÜanaeRCÜna�. �ina �ApaÍnaq �Avazyaka�taAka�oLÜAigÜÜa ka�saqmaAiTa Bar panauR padqRna.

PPPPaaaaBBBBaaaau uuu ��AAAA��nnnnaaaau uuu hhhh¦¦¦¦< <<<ddddqqqqCCCCÜÜÜÜ13dAjau-BaA�hä r iddI-baihnaIhä/ hAmaI caAhnCQÜ=/

jao m£ yauka�o mauKamaA pare itanaka�A ivaxayamaA paina itamaIhäLeÜjaAna. hAmaI caAhA<dqnaQ ika� �ä �AzaA naBa�ka�A maAinasahäLeÜjastao itamaIhäLeÜ zaoka� gÜÜanauR parosa�. 14hAmaI ivazvaAsagÜÜadRCÜAÏ ika� yaezaUka�o m£ yau Bayao. tar hAmaI yao painaivazvaAsa gÜÜaCQÜR ª ika� yaezaU pae�ir baQrI �WÜnauBayao. yasaqLeÜyaezaUkaq� ka�Ar,ÜÜaLeÜ/ parmaezvarLeÜ taI m£tahäLÜA�R pae�ir yaezaUisataq�ka� saATa lyaA�nau h¦naeCÜ. 15�ba itamaIhäLÜA�R hAmaI jaeBandeCÜQ yao sandeza parmaPaBau §vayaMbaAwÜ �A�ka�o ho. hAm�aobaIcamaA jao �ihLeÜ jaIivata CÜna�/ parmaPaBau �A<�dA painakae�hI jaIivata rhnae CÜna�. hAmaIhä jao yasa samayajaIivata rhnae CÜAÏ/ parmaPaBausa<gÜÜa rhnae CÜAÏ/ tar jao paihLeÜ

222299995555 1111 iiiiTTTTaaaassssssssaaaaLLLLÜÜÜÜooooiiiinnnnaaaakkkkaaaa��IIII 4444ÉÉÉÉ11116666----5555ÉÉÉÉ22228888mairsakae�ka�Ahä BandA �iGa ho�na. 16parmaPaBau §vayaM§vagÜÜaRbaAw �A�nau h¦naeCÜ. yasabaeLÜA ��wÜA WÜULÜo �AvaAjamaA�Adeza sauinanaeCÜ. �Adeza PaDaAna §vagÜÜaRdUtaka�o* §varmaA rparmaezvarka�o taurhIka�o §varmaA h¦naeCÜ. �ina �iGa jaomareka�ACÜna� �ina Ka�IxwÜmaA iTa�/ paihLÜA �WÜ�nae CÜna�.17 yasapaiCÜ yaitaÓaeLÜ samma jaIivata rheka�A hAmaIhäLÜA�RBaeLÜA gÜÜanau Rh¦naeCÜ. hAmaI baAdLÜmaA LÜigÜÜanaeCAÏ r PaBauLÜA�RhAvaAmaA BaewÜ�nae CÜAÏ. �ina hAmaI sadAka�ALÜ PaBauisataq rhnaeCÜA Ï. 18yasaka�Ar,ÜÜa yastaA zabdhäLeÜ �ka�-�ka�ARLÜA�R�tsaAihta taulyaA<�dq gÜÜar.

PPPPaaaaBBBBaaaau uuukkkkaaaa��oooo ��AAAAggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaammmmaaaannnnaaaakkkkaaaa��oooo LLLLÜÜÜÜAAAAiiiiggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ttttaaaayyyyaaaaAAAArrrr bbbbaaaassssaaaa�ba/ dAjau-BaA�hä �ina iddI-baihnaIhä/ samaya rimaitaka�o ivaxayamaA LeÜKna kau�naq �Avazyaka�taA Cqna.

2itamaIhä sabaqLeÜ jaAndCÜQ jauna idna PaBau �A�nauh¦nCÜ yaoidna GarmaA rAtaI caor pasaeka�o jastaq h¦nCÜ. 3maAinasahäBannaeCÜna�/ "hAmaILÜA�R zaAönta CÜ/ hAmaI sauri»ata CÜAÏ. taritanaIhämaAiTa �ða�Aisa ivanaAza �A�LÜAgÜCÜ jasarI gÜÜaBaRvataIs¤aILÜA�R �ða�Aisa Pasava vaednaALeÜ caApdCÜ. �ina taitanaIhäLeÜ BaAgÜnae maQka�A DarI paA�nae Cqnana�. 4tar itamaIdAjau-BaA�hä r iddI-baihnaIhä �nDaka�ArmaA CqnaQ. yasaka�Ar,ÜÜa/ yasa idnaLeÜ itamaIhäLÜA�R caorLeÜ jastaq caika�tapaAnaeR Cqna. 5itamaIhä sabaq �jyaALÜo r idnamaA CÜQ. hAmaI�nDaka�Ar r rAtaisata samvainData CqnaQ. 6yasaqLeÜ hAmaI �äjastao h¦nau h¦<dqna. hAmaI �ähä jastao sauitarhnau h¦<dqna/tar jaA�ata r �Atma inayaMi¤ata h¦naupaCÜR. 7sautnaehä rAtamaAsautCÜna�/ maAtnaehä rAtamaA maAtCÜna�. 8tar hAmaI idnasaMgÜÜasamvainData CÜAÏ/ yasaka�Ar,ÜÜa hAmaI �Apaq�LeÜ �ApaU�LÜA�RinayaMi¤ata rAKnau paCÜR. hAmaILeÜ �ApaÍnao r»aA gÜÜanaR ka�vacajastao Paema r ivazvaAsa paihirnau paCÜR maui(aáka�o �AzaA hAm�aoizar-r»aka� h¦naupaCÜR. 9parmaezvar hAmaILÜA�R �hA<ka�o irsaka�oBaAgÜÜaI banna ho�na/ tar hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜæArA maui(aápaA�nauka�o inaömta CÜAina�ka�A hQ. 10yaezaULeÜ hAm�ao inaömtaPaA,ÜÜa idnau Bayao jasamaA ika� hAmaI �hA<isataq basna saka�AÏ.jaba �hA< �A�nauh¦nCÜ hAmaI jaIivata rhQ ika� m£ta/ yaokau�naq mah vaka�o kau�ro ho�na. 11yasaka�Ar,ÜÜa �ka�-�ka�ARLÜA�R

PPPPaaaaDDDDaaaaAAAAnnnnaaaa §§§§vvvvaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaR RRRddddUUUUttttaaaa parmaezvarka�o dUtahä maDyae �gÜÜauvaA.

5555

�tsaAh dee¬/ �ka�-�ka�ARLÜA�R baLÜ dee¬. �ina tyao taitamaIhä gÜÜairrheka�A CÜQ.

��iiiinnnnttttaaaammmmaaaa iiiinnnnaaaaddddeeeeR RRRzzzzaaaannnnaaaa rrrr ��iiiiBBBBaaaavvvvaaaaAAAAddddnnnnaaaa� ��12dAjau-BaA�hä �ina iddI-baihnaIhä/ �ba hAm�ao

inavaedna CÜ ika� jasaLeÜ itamaIhä maABaá ka�WÜor pairZmagÜÜare/ jasaLeÜ itamaIhäLÜA�R parmaPaBau tapaR� forYA� r �saLÜiza»aA id� itanaka�o sammaAna gÜÜar. 13hAmaI inavaedna gÜÜaCQÜRªika� itanaIhäLeÜ gÜÜareka�o ka�Amaka�o sammaAnaka�o inaömta sammaAnaka�oivazaexa Paema dzaAR¬.

parsparmaA zaAöntapaUvaRka� basa. 14dAjau-BaA�hä �inaiddI-baihnaIhä �lCeÜhäLÜA�R caetaAvanaI idnau/ frpaoka�häLÜA�R�tsaAh idnau/ duvaRLÜhäLÜA�R sahAyataA idnau r sabaqisata DaqyaRrAKnau BanaI hAmaI itamaIhäLÜA�R ivainta gÜÜaCQÜR. 15yaAd gÜÜar/ka�saqLeÜ gÜÜaLÜta ka�Amaka�o badLÜA naiLÜyaosa. tar Pa yaeka�LeÜ�ka�-�ka�ARka�o �ina Pa yaeka�ka�o BaLÜA�R gÜÜanaeR LÜ»ya banaA�naupaCÜR.

16saDaq= Pasanna basa. 17PaATaRnaA gÜÜanaR ka�ihlyaq naCÜoùf.18saDaq= parmaezvarLÜA�R DaNyavaAd dee¬. Ka�IxwÜ yaezaUmaA h¦naeitamaIhäbaAwÜ parmaezvar yahI caAhnau h¦nCÜ.

19paiva¤a �AtmaAka�o ka�AmamaA ka�ihlyaq vaADaA nadee¬.20BaivaxyavaA,ÜÜaILÜA�R mahtvahIna naWÜAna. 21hreka� kau�rALÜA�RjaA<ca r �saLÜ jaita rAKa. 22hr Paka�Ar ka�o duxwYA�<deiKawÜAùFA basa.

23zaAöntaka�o êaota parmaezvar svayaMLeÜ itamaIhä �hA<maAh¦naehäLÜA�R paiva¤a paAäna Bannae hAm�ao PaATaRnaA CÜ. hAm�aoPaATaRnaA C ika� itamaIhäka�A paU,ÜÜaR §vayaM �AtmaA/ PaA,ÜÜa rzarIr hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜ �A<�dA paU,ÜÜaRäpaLeÜ doxarihtabanaA� rAKa. 24�hA< naq �ka� jasaLeÜ itamaIhäLÜA�RbaoLÜA�nau Bayao/ itam�ao LÜAigÜÜa yaI saba Taoka� gÜÜanauR naq h¦naeCÜ.itamaIhäLeÜ �hA<LÜA�R ivazvaAsa gÜÜanaR saka�CÜQ.

25dAjau-BaA�hä �ina iddI-baihnaIhä/ hAm�aA LÜAigÜÜapaina PaATaRnaA gÜÜar. 26jaba BaewÜ gÜÜaCÜQR saba BaA� baihnaIhäLÜA�Rpaiva¤a caumbanaLeÜ �iBavaAdna gÜÜar. 27PaBauka�o �iDaka�AriLÜ�r ma BandqCÜu/ yao pa¤a sabaq dAjau-BaA� �ina iddI-baihnaIhäLÜA�R paùFer saunaA�idnau paCÜR. 28hAm�aA parmaPaBauyaezaU Ka�Ixwka�o �nau�ah itamaIhä sabaqmaA rhosa�.

paAvaLÜ/ isaLÜ�ÜvaAnasa/ r itamaoTaIbaAwÜ iTassaLÜoinaka�Ama,fLÜILÜA�R Pa,ÜÜaAma. ta<paA�Rhä hAm�aA ipataA parmaezvar

r PaBau yaezaU Ka�IxwÜmaA h¦nauh¦nCÜ.2itamaIhäLÜA�R hAm�aA ipataA parmaezvar r PaBau yaezaU

Ka�IxwÜka�o �nau�ah r zaAinta rhosa�.3itamaIhäka�o LÜAigÜÜa hAmaI parmaezvarLÜA�R saDaq< DaNyavaAd

idnCÜAÏ. yasao gÜÜanauR hAmaILÜA�R iWÜka� CÜ ka�Ar,ÜÜa itamaIhäka�oivazvaAsa Baána Baána baiùFrheka�o CÜ. itamaIhäLeÜ �ka��ka�ARmaA gÜÜareka�o Paema paina baiùFrheka�o CÜ. 4yasaqLeÜ parmaezvarka�A�ä ma,fLÜIhämaA hAmaI itamaIhä baAre gÜÜavaR gÜÜaCQÜR ª.itamaIhä �ApaÍnao ivazvaAsamaA �Baqá dirLÜo bandq gÜÜa�ka�okau�rA hAmaI �ä ma,fLÜIhämaA paA�<CÜQ. itamaIhä �naeka�ka�xwÜLeÜ sataA�<dqCÜQ taA paina ivazvaAsa CÜoùfeka�A CqnaQ/ taryasaka�o sa·Ü�AmaA d]ùF h¦<dq jaA<dqCÜQ=.

ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜ ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo nnnnyyyyaaaaAAAAyyyyaaaa bbbbaaaaAAAArrrre eee bbbbaaaaoooollllCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��5yasaLeÜ yao §paxwÜ paACÜR ika� parmaezvar �ApaÍnao NyaAyamaA

satya h¦nauh¦nCÜ. parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R �hA<ka�o rAjyaka�oyaogya maAinasahä baina�ka�o caAhnauh¦nCÜ. itamaIhäka�oÜ yaAtanaA yahI rAjyaka�o LÜAigÜÜa ho. 6parmaezvarLeÜ jae gÜÜanauR h¦nCÜiWÜka�sa<gÜÜa gÜÜanauRh¦nCÜ. itamaIhäLÜA�R jasaLeÜ ka�xwÜ idnCÜna�itanaIhäLÜA�R parmaezvaræArA ka�xwÜ BaogÜÜaA�naeCÜ. 7�ina ka�xwÜmaApareka�A jao itamaIhäLÜA�R parmaezvarLeÜ zaAönta idnauh¦nCÜ.parmaezvarLeÜ yastaq sahAyataA gÜÜanauRh¦nCÜ jaba PaBau yaezaU �A�nauh¦nCÜ. �hA<ka�o zai(aázaALÜI §vagÜÜaRdUtahäisata §vagÜÜaRbaAwÜ yaezaUtaLÜ �A�nau h¦naeCÜ. 8parmaezvarLÜA�R naicannaehä taTaA hAm�aAPaBau yaezaU Ka�IxwÜka�o sausamaAcaArLÜA�R namaAnnaehäLÜA�R d,fidnau �hA< §vagÜÜaRbaAwÜ baldo �gÜÜaulWÜo iLÜ�r �A�nau h¦naeCÜ.9itanaIhäLÜA�R �nanta ivanaAzaka�o d,f id�naeCÜ. itanaIhäLÜA�RPaBauisata basna id�naeCqna. �hAM<ka�A savaoR�ca zai(aádeiKa DaerqwÜAùfA itanaIhäLÜA�R rAiKanae CÜ. 10yao yasa idna h¦nCÜ jaunaidna PaBau yaezaU �A�nau h¦naeCÜ. �hA< �ApaÍnao paiva¤a

iiiiTTTTaaaa§§§§ssssaaaaLLLLÜÜÜÜooooiiiinnnnaaaakkkkaaaa��IIIIhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ddddooooêêêêaaaaoooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

1111 santahäisata maihmaA iLÜna �A�nau h¦naeCÜ. �ina itanaIhäjajasaLeÜ ivazvaAsa gÜÜaCÜRna yaezaULÜA�R deKaer �AzcayaRcaika�tah¦naeCÜna�. itamaIhä itanaq ivazvaAsaIhä maDyae h¦naeCÜQ ika�naika� hAmaILeÜ id�ka�o saA»aI itamaIhäLeÜ ivazvaAsa gÜÜareka�ACÜQ.

11 yasaqka�Ar,ÜÜa hAmaI saDaÏ itamaIhäka�o BaLÜA�Rka�o LÜAigÜÜaPaATaRnaA gÜÜadRCÜAÏ. �hA<LeÜ itamaIhäLÜA�R baoLÜA�ka�o jaIvanazaqLÜImaA itamaIhäLÜA�R hAm�ao parmaezvarLeÜ baA<cnae yaogyabanaA�R idnau h¦na hAmaI PaATaRnaA gÜÜaCQÜR. itamaIhämaA Ba�ka�o�saLÜ gÜÜau,ÜÜaLeÜ itamaIhäLÜA�R gÜÜau,ÜÜastarIya ka�AyaRhä gÜÜanaR�tsaAh idnCÜ �ina itamaIhäka�omaA Ba�ka�o ivazvaAsaLeÜitamaIhäLÜA�R �saLÜ ka�AyaR gÜÜanaeR banaA�nae gÜÜarA�<CÜ. hAmaIPaATaRnaA gÜÜaCQÜR ika� parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R �Baá baesaIyastao �saLÜ ka�AyaR gÜÜanaR yaogya paAäna. 12hAmaI yaI sabatairka�ALeÜ PaATaRnaA gÜÜaCÜQR taAika� hAm�aA parmaPaBau yaezaU Ka�IxwÜka�onaA�< itamaIhämaA maihimata h¦na saka�osa �ina itamaIhäLeÜpaina �hA<maA maihmaA paA�na saka�CÜQ. yao maihmaA hAm�aAparmaezvar �ina PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�o �nau�ahbaAwÜ �A�<CÜ.

dddduuuuxxxxwwwwÜÜÜÜ GGGGaaaawwwwÜÜÜÜnnnnaaaaAAAA GGGGaaaawwwwÜÜÜÜ� ��nnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜdAjau-BaA� �ina iddI-baihnaIhä/ hAm�aA PaBau yaezaUKa�IxwÜka�o �AgÜÜamana baAre hAmaILeÜ kae�hI kau�rA Bannau CÜ.

hAmaI yasa baeLÜAka�o kau�rA gÜÜanaR caAhnCÜQ= jaba hAmaI�hA<isata �ka� saATa BaewÜ gÜÜaCQÜR. 2yaid ka�taqbaAwÜ itamaIhäLeÜPaBauka�o �AgÜÜamana Ba�sakae�ka�o caALÜ paA� itamaIhä saijaLqÜibacaiLÜta h¦nae �TavaA frA�naq padqRna. ka�saq-ka�saqLeÜ BanLÜAnaika� yao �gÜÜamavaA,ÜÜaImaA CÜ �TavaA sausamaAcaArmaA CÜ �TavaAitamaIhä ica·ÜãI paùFnau saka�CÜQ jauna itanaIhäLeÜ BanCÜna� ika�itanaIhä hAmaIbaAwÜ �A�ka�A h¦na. 3kau�naq Ka,fmaA painaitamaIhäLÜA�R ka�saqLeÜ DaoKaA naid�osa�. jaba samma parmaezvarka�oiva¨ë iva�oh h¦<dqna yao idna �A�nae CqÜna. jaba sammaivanaAzaka�ArI maAinasa �A<�dqna taba samma yao idna �A<�dqna.

2222

222299997777 2222 iiiiTTTTaaaassssssssaaaaLLLLÜÜÜÜooooiiiinnnnaaaakkkkaaaa��IIII 2222ÉÉÉÉ4444----3333ÉÉÉÉ8888ivanaAzaka�ArI maAinasa narka�ka�o ho. 4parmaezvar vaA kau�naqpaina caIja jao maAinasahäLeÜ paUjaA gÜÜaCÜRna yasaLeÜ ivaroDagÜÜaCÜR. yao §vaecCÜAcaArI maAinasa �Apaq�LeÜ �ApaU�LÜA�R parmaezvar�TavaA maAinasahäka�o �ArADanaA BandA maAiTa rAKCÜ. yaoparmaezvarka�o maöndrmaA paina jaAnCÜ r yahA< basCÜ r �ApaU�parmaezvar h¦< Bannae Gaoxa,ÜÜaA gÜÜaCÜR.

5maqLeÜ paihlyaq yaI saba GawÜnaAhäka�o sa ya bataA�sakae�ka�o CÜu. yaAd CÜÀ 6�ina itamaIhä jaAndCÜQ yao§vaecCÜAcaArI kae�LeÜ roika�rAiKa�ka�o CÜ. WÜIka� samayamaA deKaApanaR Banaer naq yasaLÜA�R roka�I�rheka�oCÜ. 7paApaka�o gÜÜauptaIzai(aáLeÜ �ihLeÜ paina saMsaArmaA ka�Ama gÜÜairrhekaq� CÜ. tar��wÜA CÜ jasaLeÜ yao duxwÜka�o zai(aáLÜA�R roika�rAKaeka�o CÜ.r yasaLÜA�R baAwÜAdeiKa napanCÜYA�ÓaeLÜ �saLÜA�R yasarI naqrokae�rq rAiKanaeCÜ. 8 yasapaiCÜ yao §vaecCÜAcaArI inaska�nae CÜr PaBau yaezaULeÜ yasaLÜA�R �ApaÍnao mauKaka�o zvaAsaLeÜ maAiridnauh¦naeCÜ. parmaPaBauLeÜ duxwÜ maAinasaLÜA�R �ApaÍnao gÜÜaQrvamaya�AgÜÜamanaLeÜ naAza gÜÜairidnaeCna�Ü. 9 yao §vaecCÜAcaArI maAinasazaqtaAnaka�o zai(aámaA �A�<CÜ. yasaka�omaA Daerq zai(aá rhnaeCÜÜr ika�isama-ika�isamaka�A BaUáwÜA camatka�Ar/ LÜ»a,ÜÜa r�AzcayaRka�maRhä deKaA�<CÜ. 10duxwÜ maAnavaLeÜ ºaxwÜmaAinasahäLÜA�R Tair-Tairka�o CÜLÜ-PapaÒa deKaA�<CÜ. itanaIhäºaxwÜ h¦na ika�naBanae itanaIhäLeÜ sa ya §vaIka�Arenana�. sa yaLÜA�R§vaIka�Ar gÜÜareka�A Ba� itanaIhäLÜA�R bacaA�nae iTayao. 11taritanaIhäLeÜ sa yaLÜA�R §vaIka�Arenana/ yasaka�Ar,ÜÜa parmaezvarLeÜitanaIhäLÜA�R sa yabaAwÜ Baùfka�A�na kae�hI zai(aázaALÜI caIjapaWÜA�nau h¦naeCÜ. yasa zai(aáLeÜ gÜÜadAR itanaIhä �sa yamaqivazvaAsa gÜÜanaR LÜAgÜCÜna�. 12 yasaka�Ar,ÜÜa jasa-jasaLeÜ sa yamaAivazvaAsa gÜÜadqRnana� taI di,fta h¦nCÜna�. itanaIhäLeÜ sa yataA§vaIka�Arenana tar itanaIhä duxwÜA<�R ka�maRhämaA �AnaindtaBa�.

iiiittttaaaammmmaaaaIIIIhhhhääää mmmmaaaau uuuiiii((((aaaaáááákkkkaaaa��oooo LLLLÜÜÜÜAAAAiiiiggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa CCCCÜÜÜÜAAAAiiiinnnnaaaakkkkaaaa��AAAA hhhhQQQQ13dAjau-BaA�hä �ina iddI-baihnaIhä/ PaBa uLe Ü

itamaIhäLÜA�R maAyaA gÜÜanau R h¦nCÜ. itamaIhäka�o maui(aáka�oLÜAigÜÜa parmaezvarLeÜ zauädeiKa naq itamaIhäLÜA�R CÜAnnauBa�ka�oho. yasaqLeÜ itamaIhäka�A LÜAigÜÜa hAmaI parmaezvarLÜA�R saDaq=

��AAAAttttmmmmaaaaAAAA parmaezvarka�o �AtmaA/ yaezaUka�o �AtmaA �ina �ArAmadAyaka�paina BainanCÜ. parmaezvarLeÜ �Q Ka�IxwÜisata imaLeÜr saMsaArmaA maAinasahämaABaá �naLeÜ parmaezvarka�o ka�Ama gÜÜaCÜRna�.

DanyavaAd idnCÜQ=. �AtmaAæArA* paiva¤a banaer �ina sa yamaA

ivazvaAsaI banaer itamaIhä baA<caeka�A CÜQ. 14 yahI maui(aápaA�na parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R baoLÜA�nau Ba�ka�o ho.�hA<LeÜ �ApaÍnaA sausamaAcaAræArA baoLÜA�nau Bayao jauna hAmaIPacaAr gÜÜaCQÜRª. itamaIhä hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�o maihmaAka�oBaAgÜÜaIdAr h¦na saka� Banaer baoLÜA��ka�A hQ. 15yasaqLeÜdAjau-BaA�hä �ina iddI-baihnaIhä/ hAmaIbaAwÜ paA�ka�oiza»aAhämaA ivazvaAsa LÜgÜÜaAtaAr gÜÜairrhQ r d]ùF bana.hAmaILeÜ mauKaLeÜ baoLeÜr hosa� ika� ica·ÜãImaA LeÜKaer hosa�/itamaIhäLÜA�R yaI kau�rAhä isaka�A�ka�A CÜQ=.

16-17hAmaI PaATaRnaA gÜÜaCQÜRika� hAm�ao PaBau yaezaU Ka�IxwÜ�Apaq�LeÜ r hAm�aA ipataA parmaezvarLeÜ itamaIhä Pa yaeka��saLÜ ka�AyaR jae gÜÜaCQÜR �ina BanCÜQ itamaIhämaA �tsaAh�ina zai(aá idnauh¦naeCÜÜ. parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R maAyaA gÜÜanauRBayao�ina �ApaÍnao �nau�ahæArA �naLeÜ hAmaILÜA�R �saLÜ �AzaAr �nanta �tsaAh idnauBayao.

hhhhAAAAmmmm� ��aaaaooooLLLLÜÜÜÜAAAAiiiiggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa PPPPaaaaAAAATTTTaaaaR RRRnnnnaaaaAAAA ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr�ina �ba dAjau-BaA�hä �ina iddI-baihnaIhä/ hAm�aALÜAigÜÜa PaATaRnaA gÜÜar ika� parmaPaBauka�o vacana paq�iLÜyaosa� r

itamaIhäLeÜ gÜÜare jastaq �ähäLeÜ yasaka�o satka�Ar gÜÜaäna�.2�ina yao paina PaATaRnaA gÜÜar ika� paApaI r kau�ka�maIRhäka�ohAtabaAwÜ hAmaI baA<cna saka�AÏ. sabaqLeÜ parmaPaBaumaA ivazvaAsagÜÜadqRnana�.

3tar PaBau ivazvaAsaI h¦nauh¦nCÜ. �hA<LeÜ itamaIhäLÜA�RsamaTaR gÜÜarA�nau h¦nCÜ r yao �ka� duxwÜbaAwÜ bacaA�nau h¦nCÜ.4hAmaILeÜ id�ka�o iza»aA itamaIhäLeÜ maAndqCÜQ Bannae PaBauLeÜhAmaILÜA�R PaitaZuita idnauh¦naeCÜ. 5hAmaI PaATaRnaA gÜÜaCQÜR ika�parmaPaBauLeÜ itamaIhäka�o �dyaLÜA�R parmaezvarka�o Paema �QKa�IxwÜka�o DaqyaR itar forYA�na.

kkkkaaaa��AAAAmmmmaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaaR RRR vvvvaaaaAAAADDDDyyyyaaaattttaaaaAAAA6dAjau-BaA�hä �ina iddI-baihnaIhäLÜA�R hAmaI hAm�aA

PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�o �iDaka�Ar iLÜ�r �A$aA idMdCÜQ= ika�ka�Ama gÜÜanaR jasaLeÜ �§vaIka�Ar gÜÜaCÜR itanaIhäbaAwÜ wÜAùFA basa.taI maAinasahäLeÜ hAmaIbaAwÜ paA�ka�o iza»aA �nausar,ÜÜa gÜÜanaR�§vaIka�Ar gÜÜaCÜRna. 7itamaIhä jaAndCÜQ ika� hAmaI baA<caejastaq itamaIhä paina baA<cnau paCÜR. jaba hAmaI itamaIhäisataiTayaQ hAmaI �lCÜI iTa�naQ. 8�ina jaqLeÜ paina hAmaILeÜ�äka�o KaAnaA KaAyaQ=/ hAmaILeÜ dAma itarYQ. itamaIhä kau�naq�ka�janaAka�o paina BaAr nabainanau hAmaILeÜ ka�ùfA maehnata

3333

2222 iiiiTTTTaaaassssssssaaaaLLLLÜÜÜÜooooiiiinnnnaaaakkkkaaaa��IIII 3333ÉÉÉÉ9999----11118888 222299998888gÜÜarYQ. hAmaILeÜ rAta-idna ka�Ama gÜÜarYQ. 9yasaka�o �TaR yaoho�na ika� itamaIhäka�o sahAyataA maAgÜnae �iDaka�Ar hAm�aoCqÜna. tar itamaIhäka�o LÜAigÜÜa �dAhr,ÜÜa bannau taAika�itamaIhäLeÜ �nausar,ÜÜa gÜÜar/ hAmaI �ApaÍnao hercaAhka�o LÜAigÜÜa�Apaq� KawYQ=. 10hAmaI jaitaÓaeLÜ itamaIhäisata iTayaQ=hAmaILeÜ yao inayama itamaIhäka�o inaimta idyaQÉ "yaid ka�saqLeÜka�Ama gÜÜadqRna Banae �saLeÜ KaAnae paina Cqna.®

11hAmaILeÜ saunaeka�A CÜQ= itamaIhä maDyae ka�saq-ka�saqLeÜpawÜðaq� ka�Ama gÜÜadqRnana� r �ka�ARka�o ka�AmamaA hsta»aepa maA¤agÜÜairihMùfCÜna�. 12hAmaI taI maAinasahäLÜA�R �Adeza idnCÜQ=ika� itanaIhäLeÜ �ä maAinasahäLÜA�R duÉKa naid�na. hAmaIitanaIhäLÜA�R �Adeza idnCÜAÏ ika� itanaIhä �ApaÍnao CÜAka�jauwÜA�na �Apaq� maehnata gÜÜaäna�. PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�o inaimtaitanaIhäLeÜ yastao gÜÜaäna� BanaI hAmaI saivanaya ivainta gÜÜaCQÜR.13dAjau-BaA�hä �ina iddI-baihnaIhä/ �saLÜ ka�AyaRhägÜÜanaR ka�ihlyaq naTaAka�.

14yaid ka�saqLeÜ yasa pa¤aæArA id�ka�o �Adeza namaAnae yasaLÜA�R yaAd gÜÜairrAKa. yasaisata sambanDaq narAKa jasamaAika� yao LÜiÆata hosa�. 15tar yasaisata za¤au jastaovyavahAr nagÜÜar baä BaA�LÜA�R jastao caetaAvanaI dee¬.

��iiiinnnnttttaaaammmmaaaa zzzzaaaabbbbdddd16hAmaI PaATa RnaA gÜ ÜaCQÜ R ª/ zaAintaka�A parmaPaBa uLe Ü

itamaIhäLÜA�R zaAinta PadAna gÜÜaäna�. hAmaI PaATaRnaA gÜÜadRCÜQika� �hA<LeÜ itamaIhäLÜA�R saDaq= hr tairka�ALeÜ zaAinta PadAnagÜÜaäna. PaBau itamaIhä sabaqisata rhUna�.

17ma paAvaLÜ h¦< r ma yao �iBavaAdna �ApaÍnaq hAtaLeÜLeÜKdqCÜu. maqLeÜ LeÜKaeka�o Pa yaeka� ica·ÜãImaA yao sa yataA icanhho. yao maero LeÜKnae tairka�A ho.

18hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�o �nau�ah itamaIhä sabaqmaAiTa hosa�.

Ka�IxwÜ yaezaUka�o Paeirta* paAvaLÜbaAwÜ Pa,ÜÜaAma. hAm�aAmaui(aádAtaA parmaezvar r hAm�aA �AzaA Ka�IxwÜ yaezaUka�o

�A$aALeÜ ma Paeirta h¦<.2itamaoTaILÜA�R/ jao ivazvaAsamaA maerA sa�aA pau¤a h¦na/

hAm�aA ipataA parmaezvar r hAm�aA PaBau Ka�Ixw yaezaUÜbaAwÜ�nau�ah/ ka�ä,ÜÜaA r zaAönta.

BBBBaaaaU UUUááááwwwwÜÜÜÜAAAA iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAAhhhhääääkkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaaääääëëëë ccccaaaae eeettttaaaaAAAAvvvvaaaannnnaaaaIIII3jaba ma myaAisafoinayaAtapaR� gÜÜa�< yasa baeLÜA maqLeÜ

itamaILÜA�R �öpa�sasamaq basnau Banaer Banaeka�o iTa�<. yahA<�öpa�sasamaA ka�saq-ka�saqLeÜ BaUáwÜA iza»aAhä id�rheCÜna�. yahA<basaer itamaILeÜ taI maAinasahäLÜA�R taI kau�rAhä naisaka�A�nauBanaI inadeRzana idna saka�CÜQ. 4itanaIhäLÜA�R paQrAi,ÜÜaka� ka�TaAr LÜmbaetaAna paAirvaAirka� vaMzaAvaLÜI BannamaA DyaAna nade¬BanaI inadeRza idna saka�CÜQ. yastaA kau�rAhäbaAwÜ KaAiLÜivavaAd �tpanna h¦nCÜ/ �ina parmaezvarka�o ka�AmamaA sahAyataAh¦<dqna. parmaezvarka�o ka�Ama ivazvaAsaæArA gÜÜanaR saika�nCÜ.5yasa �A$aAka�o �¶ezya maAinasahämaA Paema lyaA�nau ho. yaoPaema �tpanna gÜÜanaRLÜA�R maAinasahäka�o �dya zauë h¦naupaCÜR/itanaIhäLeÜ jaAnaeka�o jae �icata CÜ yasaqka�o �ADaArmaAitanaIhäLeÜ ka�AmagÜÜanauR paCÜR �ina itanaIhämaA sa ya ivazvaAsah¦naupaCÜR. 6ka�ita maAinasahäLeÜ yastaA kau�rAhäbaAwÜ mauKapa�ka�AR� �ina vyaTaRka�A kau�rAitar LÜAgÜÜae. 7 yastaA maAinasahäzaAs¤aI banna KaojCÜna�. tar �naIhä kae� baoiLÜrheka�A CÜna� yao �naIhäLÜA�R naq TaAhA h¦<dqna. �ina �naIhäLeÜ taIkau�rAhä bauJdqnana� jasaLÜA�R �naIhä sa ya BanCÜna�.

8hAmaI jaAndCÜAÏ ika� hAmaILeÜ WÜIka�isata �payaogÜÜa gÜÜarevyavasTaA* rAm�ao ho. 9hAmaI yao paina jaAndCÜQ=/ vyavasTaA


vvvvyyyyaaaavvvvaaaassssTTTTaaaaAAAA vyavasTaA samBavata parmaezvarLeÜ maozaALÜA�R saInaÏ pavaRtamaAid�ka�o vyavasTaA h¦nau saka�CÜ. :PasTaAna 19 �ina 20ò

BaLÜA maAinasahäka�o LÜAigÜÜa baina�ka�o ho�na. vyavasTaA ta

iiiittttaaaammmmaaaaooooTTTTaaaaIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ppppaaaaiiiihhhhLLLLÜÜÜÜoooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

1111 �naIhäka�o inaimta baina�ka�o ho jao ivaDaAna ivaroDaI r�naA$aAka�ArI CÜna�/ jao dqva ivaroDaI r paApamaya CÜna�; jao�paiva¤a r �DamaIR CÜna� jao maAt£ ipat£ GaAtaka� r h yaArACÜna�. 10jao yaQna-paApaIhä r samaiLÜÄ�[Ihä CÜna�/ jao dAsavyaApaArIhä r imaTyaAvaAdIhä CÜna�/ jao BaUáwÜA gÜÜavaAhIhäidnae r sa ya iza»aA ivaroDaI CÜna�. maAinasahä jao ka�samaKaA�r BaUáwÜo kau�rA baolCÜna� �ina ka�ohI paina jasaLeÜ saA<caoiza»aAka�o iva¨ë ka�Ama gÜÜaCÜRna�/ vyavasTaA itanaIhäka�oinaimta ho�na. 11yao sa ya iza»aA sausamaAcaArkaq� ��wÜA BaAgÜÜaho jao parmaezvarLeÜ maLÜA�R PacaAr gÜÜanaR saumpanauBayao. yaomaihmaAmaya sausamaAcaAr DaNyamaya parmaezvarbaAw �A�ka�o ho.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ��hhhhAAAA< <<<kkkkaaaa��oooo kkkk££££��ppppaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo iiiinnnnaaaaiiiimmmmttttaaaa DDDDaaaaNNNNyyyyaaaavvvvaaaaAAAAdddd12hAm�aA PaBau Ka�IxwÜ yaezaULÜA�R ma DanyavaAd idMdCÜu

ika�naBanae �hA<LeÜ maLÜA�R ivazvaAsa gÜÜanauRBayao r �hA<ka�o saevaAgÜÜanaeR yao ka�Ama maLÜA�R idnauBayao. �hA<LeÜ yao gÜÜanaR maLÜA�Rzai(aá idnauBayao. 13�iGa-�iGa ma Ka�Ixwka�o iva¨ëbaolTae =/ �hA<LÜA�R sataA�<Tae = r �hA<LÜA�R caowÜ LÜAgÜnaeka�Amakau�ro gÜÜaTaeR ª. tar parmaezvarLeÜ mamaAiTa k£�paA gÜÜanauRBayaoika�naika� ma kae� gÜÜadqR iTa�M< yasabaAre ma �$aAnaI iTa�<. maqLeÜsabaq yastaA kau�rAhä yasa baeLÜA gÜÜare| jaba maero Ka�IxwÜ PaitaivazvaAsa iTa�na. 14tar maqLeÜ paU,ÜÜaRäpaLeÜ �hA<ka�o �nau�ahpaA�<. �ina yahI �nau�ahisata Ka�Ixw yaezaUÜmaA Paema �inaivazvaAsa paA�<.

15ma jae BandqCÜu yao sa ya ho �ina itamaILeÜ yasaLÜA�RpaU,ÜÜaRäpaLeÜ §vaIka�Ar gÜÜanau RpaCÜRÉ Ka�IxwÜ yaezaU paApaIhäLÜA�RbacaA�nau yasa saMsaArmaA �A�nauBayao. ma paApaIhämaA painamahApaApaI h¦<. 16tar ma Paita k£�paA yasaka�Ar,ÜÜaLeÜ deKaA�yaoika� Ka�IxwÜ yaezaULeÜ �hA<ka�A �nanta DaqyaR mamaA deKaA�nasaka�nauBayao. Ka�IxwÜLeÜ ma Paita WÜULÜo DaqyaR deKaA�nauBayao jaopaApaIhämaDyae inak£�xwÜ iTa�<. Ka�IxwÜLeÜ maLÜA�R itanaIhäka�Ainaimta ��wÜA �dAhr,ÜÜaka�o äpamaA iLÜnauBayao. jasaLeÜ Baivaxya

1111 iiiittttaaaammmmaaaaooooTTTTaaaaIIII 1111ÉÉÉÉ11117777----3333ÉÉÉÉ6666 333300000000Paita ivazvaAsa gÜÜaCÜR �ina �nanta jaIvana caAhnCÜ. itanaIhäka�oinaimta Ka�IxwÜ maLÜA�R �ka� �dAhr,ÜÜa banaA�na caAhnauh¦nTyao. 17jasaLeÜ sadA-savaRdA zaAsana gÜÜaCÜRna�/ sammaAna�ina maihmaA �naq rAjaA Paita hosa.� �naka�o �ista vamaewÜA�na saika�<dqna �ina deKna saika�<dqna. �ka�maA¤a parmaezvarPaita sadA savaRdA sammaAna �ina maihmaA rhosa�. �Aimana.

18itamaoTaI/ itamaI maerA pau¤a jastaA hQ. ma itamaILÜA�Ryao �A$aA id=dqCÜu. yao �A$aA yao �gÜÜamavaA,ÜÜaIisata sammatah¦naeCÜ jao itam�ao baAremaA paihlyaq Baina�ka�o iTayao. maitamaILÜA�R yao BandCÜu ika� itamaI yao �gÜÜamavaA,ÜÜaI �nausaArka�AyaR gÜÜarQLÜA �ina ivazvaAsaka�o �saLÜ LÜùfA�< LÜùfQLÜA.19ivazvaAsa rAiKarAKa r jae �icata CÜ BanaI itamaIjaAndCÜQ yao gÜÜar. ka�ita vyai(aáLeÜ yasaLÜA�R �nausar,ÜÜagÜÜarenana� �ina itanaIhäka�o ivazvaAsa naxwÜ Bayao. 20hA�imainayasar �LeÜka�jyaA,frLeÜ yasaq gÜÜareka�A iTa�. itanaIhäLeÜparmaezvarka�o iva¨ëmaA baolnau nah¦naerheCÜ Bannae paAWÜ isakaU�na�Banaer maqLeÜ taI du�LÜA�R zaqtaAnaka�o hAtamaA sauömpaid�<.

ppppaaaau uuuääääxxxxaaaa rrrr ssss¤¤¤¤aaaaIIIIhhhhääääkkkkaaaa��oooo LLLLÜÜÜÜAAAAiiiiggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa iiiinnnnaaaayyyyaaaammmmaaaahhhhääääPaTamataÉ ma itamaILÜA�R sabaqka�o LÜAigÜÜa PaATaRnaA gÜÜar Banaerinavaedna gÜÜaCÜuR. parmaezvarisata sabaqka�o baAremaA kau�rA gÜÜar.

maAinasahäLÜA�R caAih�ka�o kau�ro �hA<isata maAgÜÜa r �hA<LÜA�RDanyavaAd caùFA¬. 2rAjaAhä �ina �naIhä sabaqka�o LÜAigÜÜajao �iDaka�Ar-sampanna CÜna�/ PaATaRnaA gÜÜar jasamaA ika� hAmaIzaAöntaisata �ina kau�naq vaADaAibanaA ija�na paA¬</ jasamaA ika�hAmaI hreka� Paka�ArLeÜ parmaezvarka�o �ArADanaA gÜÜanaR sakaU<��ina �hA< Paita sammaAna deKaA�na paA¬<. 3yahI rAm�ao h¦nCÜr yasaLeÜ hAm�aA �ëArka�(aAR parmaezvar Pasanna h¦nauh¦nCÜ.4parmaezvar sabaqka�o �ëAr Ba�ka�o caAhnauh¦nCÜ �ina �hA<yao paina caAhnauh¦nCÜ ika� yao sa yaLÜA�R sabaqLeÜ jaAnaUna�.5parmaezvar �ka�maA¤a h¦nauh¦nCÜ �ina maAinasahäka�o �hA<ka�hA<paugÜnae baAwÜo paina ��wq CÜ. yao baAwÜo yaezaU Ka�IxwÜ maApaR�taho/ jao �ka�janaA maAinasa paina h¦nauh¦nCÜ. 6sabaq maAinasahäka�opaApahäka�o maUlya cauka�A�na yaezaULeÜ §vayaMLÜA�R baiLÜdAna gÜÜanauRBayao. yaezaU PamaA,ÜÜa h¦nauh¦nCÜ ika� sabaqka�o �ëAr hosa� Bannaeparmaezvar caAhnauh¦nCÜ. �ina �hA< WÜIka� samayamaA �A�nauBayao.7 yasaqLeÜ sausamaAcaAr Banna ma �ka� Paeirtaka�o äpamaACÜAina�ka�o CÜu. ma sa ya baoldqCÜu/ maqLeÜ BaU<áwÜo baoLeÜka�o Cqna<.ma �yahUdIhäka�o inaimta �ka� iza»aka�ka�o äpamaA CÜAina�<.

2222

ma itanaIhäLÜA�R ivazvaAsa gÜÜanaR �ina sa yaka�o �nausar,ÜÜagÜÜanaR isaka�A�<CÜu.

8maAinasahäLeÜ jahI| paina PaATaRnaA gÜÜaäna� Bannae macaAhnCÜu. PaATaRnaAmaA jasaLeÜ �ApaÍnaA hAta �WÜA�<CÜna� taImaAinasahä paiva¤a h¦naupaCÜR. itanaIhä irsaAÂ r BaágÜÜaùfAÂh¦na uh¦<d qn a .

9s¤aIhäLeÜ paina WÜIka�isata vas¤a paihir¬na� Bannae macaAhnCÜu. �naIhäLeÜ §vayaMLÜA�R �payau(aá �ina saAmaANyabas¤aLeÜ sajaA�nau paCÜR/ caulWÜA baAweÜr/ sauna vaA maotaIBaálka�A�r vaA vah¦maUlya bas¤a paihrer ho�na. 10taritanaIhäLeÜ �ApaU�LÜA�R �saLÜ ka�AmahäLeÜ sajaA�nau paCÜR.yao taI s¤aIhäLÜA�R �payauR(aá h¦nCÜ jasaLeÜ BanCÜna� ika�itanaIhä parmaezvarka�o paUjaA gÜÜaCÜRna�.

11s¤aIhäLeÜ zaAntapaUvaRka� r paUrA �A$aAka�ArI Ba�risakaU�na�. 12tar ma kau�naq s¤aILÜA�R iza»aA idnae taTaA kau�naqpau¨xamaAiTa �iDaka�Ar jamaA�nae �naumaita id=idna</ tar s¤aIcaupacaApa basnaupaCÜR. 13ika�naBanae paihLeÜ �Admaka�o s£ixwÜBayao �ina paiCÜ hvvaAka�o. 14zaqtaAnaæArA WÜigÜÜanae �AdmaiTa�na. yao s¤aI iTa�R jao WÜigÜÜa�R �ina paApaI banaI. 15tars¤aIhä naAnaI janmaA�naALeÜ mau(aá h¦nCÜna�. itanaIhäÜ ivazvaAsa/Paema �ina paiva¤ataAmaA LÜAigÜÜarhe �ina �icata tairka�ALeÜ�Atma saMyamamaA LÜAigÜÜarhe itanaIhäLeÜ maui(aá paA�<CÜna�.

mmmmaaaa,,,,ffffLLLLÜÜÜÜIIIIkkkkaaaa��AAAA ��ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaau uuuvvvvaaaaAAAAhhhhääääma jae BanCÜu yao saA<cao hoÉ yaid ka�saqLeÜ ma,fLÜIka�o�gÜÜauvaA h¦nae �cCÜA gÜÜaCÜR Banae �saLeÜ rAm�ao ka�Amaka�o

�cCÜA gÜÜareka�o ho. 2�gÜÜauvaA Kaubaq �saLÜ maAinasa h¦naupadRCÜtaAika� ka�saqLeÜ paina �saka�o �ALÜocanaA gÜÜanaR nasaka�osa�.�saka�o ��wq maA¤a patnaI h¦naupaCÜR. � �AtmainayaMi¤ata rbauiëmaAnaI h¦naupaCÜR. �saLeÜ �äbaAwÜ maANya h¦naupaCÜR. �maAinasahä Paita satka�ArzaILÜ h¦naupaCÜR. � �ka� �saLÜiza»aka� h¦naupaCÜR. 3�saLeÜ �ita Daerq dAKarsa ipa�nauh¦<dqna rBaágÜÜaùfAÂ paina h¦nauh¦<dqna. � ivanayaI �ina zaAnta h¦naupaCÜR.� paqsaAka�o LÜoBaI h¦nauh¦<dqna. 4� �ApaÍnao pairvaArLÜA�R�saLÜisata �gÜÜauvaA� gÜÜanaRmaA yaogya h¦naupaCÜR. mataLÜba �saka�ACÜorA-CÜorIhäLeÜ paU,ÜÜaR �AdrpaUvaRka� �saka�o �A$aA paALÜnagÜÜanau RpaCÜR. 5yaid � �ApaÍnao pairvaArka�o �gÜÜa uvaA� gÜÜanaR�yaogya Ba�/ �saLeÜ parmaezvarka�o ma,fLÜIka�o deKareKaka�sarI gÜÜaLÜAR. 6�gÜÜauvaA nava-pairvai(aRta ivazvaAsaI h¦nauh¦<dqna.

3333

333300001111 1111 iiiittttaaaammmmaaaaooooTTTTaaaaIIII 3333ÉÉÉÉ7777----4444ÉÉÉÉ11110000na¤a � §vayaM Gama,fI bannaeCÜ. taba �saka�o Gama,fka�oinaimta duxwÜAtmaALÜA�R d,f id� BaÏá �saLÜA�R paina d,fid�naeCÜ. 7� ma,fLÜIdeiKa baAihrka�A maAinasahäæArAÜ painamaAna gÜÜairnae h¦naupaCÜR. taba � �¨æArA �ALÜoicata h¦nae Cqna�ina � zaqtaAnaka�o jaALÜmaA panaeR Cqna.

mmmmaaaa,,,,ffffLLLLÜÜÜÜIIIIkkkkaaaa��AAAA ssssaaaahhhhAAAAyyyyaaaakkkkaaaa��hhhhääää8 yasarI naq jasaLeÜ ivazaexa sahAyaka�häka�o äpamaA

ma,fLÜIka�o saevaA gÜÜaCÜRna� itanaIhä maAinasahäbaIca maAnanaIyah¦naupaCÜR. itanaIhä baAtacaItamaA �maAndAr h¦naupaCÜR �inaitanaIhäLeÜ �iDaka� dAKarsa ipa�nauh¦<dqna. �äLÜA�R WÜgÜÜaeritanaIhäLeÜ DanaI bannae ka�oizaza gÜÜanau R h¦<dqna. 9itanaIhäparmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R bataA�ka�o sa yamaA d]ùF rhnaupaCÜR �inaitanaIhäLeÜ jae WÜIka� CÜ BanaI ivazvaAsa gÜÜaCÜRna� saDaÏ yahIgÜÜanauRpaCÜR. 10 yastaA maAinasahäLÜA�R �iDabaAwq jaA<ca. yaiditanaIhämaA kau�naq gÜÜaLÜta kau�rA Cqna Banae itanaIhäLeÜ ivazaexasahAyaka�häka�o äpamaA ka�Ama gÜÜanaR saka�CÜna�. 11�sarI naqs¤aIhä paina maAinasahä maABaá maAnanaIya h¦naupaCÜR. itanaIhäLeÜ�ka�ARka�o ina=dA gÜÜanauR h¦<dqna. itanaIhä hreka�kau�rAmaA �Atmaina=yai¤atar ivazvaAsaI h¦naupaCÜR. 12ivazaexa sahAyaka�häka�o äpamaAsaevaA gÜÜanaeR maAinasaka�o ��wÜA patnaI maA¤a h¦naupaCÜR. itanaIhä�ApaÍnaA baALÜba�caAhäka�o �ina �ApaÍnao pairvaArka�o yaogya�gÜÜauvaA h¦naupaCÜR. 13�saLÜ Paka�ArLeÜ saevaA gÜÜanaeR yaI ivazaexasahAyaka�häLeÜ §vayaMLÜA�R maAnanaIya padka�o yaogya taulyaA�naeCÜna�. itanaIhäLeÜ Ka�IxwÜ yaezaUmaA �ApaÍnao ivazvaAsaka�oivaxayamaA WÜàLÜo BarosaA paA�naeCÜna�.

hhhhAAAAmmmm� ��aaaaoooo jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaakkkkaaaa��oooo rrrrhhhhssssyyyyaaaa14ma itamaI Ba�ka�omaA caA<ùfq �A�na sakau<�LÜA ika� Bannae

�AzaA CÜ. �ihLeÜLÜA�R ma yao pa¤a LeÜKdqCÜu. 15yaid maitamaIka�hA< Baá·Ü�q �A�na saika�na< Banae paina parmaezvarka�opairvaArmaA maAinasahäLeÜ kae� gÜÜanauRpaCÜR tyao itamaILeÜ jaAnaekaq�CÜQ. yao pairvaAr jaIivata parmaezvarka�o ma,fLÜI ho. �inaparmaezvarka�o ma,fLÜI sa yaka�o KaA<baA r GaùferI ho.16inaÉsandeh hAm�ao �ArADanaAka�o jaIvanaka�o rhsya mahAna�CÜÉ

�hA< hAm�ao inaimta maAinasaka�o äpamaA Paka�wÜh¦nauBayao/ �AtmaAæArA �hA< sa ya saAivata h¦nauh¦nCÜ.�hA< §vagÜÜaRdUta�iGa deKaA panau RBayao/ sausamaAcaAr

�Nya jaAitahämaA PacaAirta gÜÜairyao/ ivazvaka�AmaAinasahäLeÜ �hA<LÜA�R ivazvaAsa gÜÜare. �ina maihmaAmaA�hA< §vagÜÜaRsamma �caiLÜnauBa�ka�o CÜ.

BBBBaaaaU UUU< <<<ááááwwwwÜÜÜÜAAAA iiiizzzzaaaa»»»»aaaakkkkaaaa��hhhhääää bbbbaaaaAAAArrrre eee ssssaaaaAAAAvvvvaaaaDDDDaaaaAAAAnnnnaaaapaiva¤a �AtmaA spaxwÜisata Bannauh¦nCÜ ika� BaivaxyamaAka�ita maAinasahä sa ya iza»aA Paita ivazvaAsa gÜÜanaR

CÜAùfnae CÜna�. itanaIhäLeÜ DaoKaebaAja �AtmaAhäLÜA�R maAnnaeCÜna� �ina BaUtaPaetaka�o iza»aAhäka�o �nausar,ÜÜa gÜÜanae RCÜna�.2yastaA iza»aAhä BaUáwÜA �ina DaoKaebaAjahäbaAwÜ �A<�dCÜjasaLeÜ sahI r gÜÜaLÜta kae� ho yao paina CÜuwYA�na saka�dqnana�.itanaIhäka�o ivavaeka� taAtao pa�LÜAmaLeÜ paoLeÜka�o h¦nCÜ. 3taIvyai(aáhäLeÜ maAinasahäLÜA�R ivavaAh gÜÜanaR �ina kau�naq-kau�naqKaAnae kau�rAhä KaAna id<dqnana�. tar sabaq KaAnaekau�rAhäparmaezvarLeÜ s£ixwÜ gÜÜanau RBa�ka�o ho. yasaka�Ar,ÜÜa/ jasaka�oivazvaAsa CÜ �ina jasaLeÜ sa ya jaAndCÜ itanaIhäLeÜDaNyavaAd saihta taI KaAna saka�CÜna�. 4parmaezvarLeÜ s£ixwÜgÜÜanau RBa�ka�o jaunaq kau�ro paina rAm�ao CÜ. parmaezvarLÜA�RDanyavaAd saihta �ah,ÜÜa gÜÜareka�o kau�naq kau�ro paina �§vaIka�ArgÜÜanauRh¦<dqna. 5parmaezvarka�o vacana �ina PaATaRnaAæArA hreka�kau�ro paiva¤a bandCÜ.

KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜ yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ��ssssaaaaLLLLÜÜÜÜ ssssaaaae eeevvvvaaaakkkkaaaa�� bbbbaaaannnnaaaa6yaI sabaq kau�rAhä yahA<ka�A dAjau-BaA� �ina iddI-

baihnaIhäLÜA�R saunaA¬. yasaLeÜ itamaILÜA�R Ka�IxwÜ yaezaUka�o�saLÜ saevaka� ho Bannae deKaA�<CÜ. itamaILeÜ �nausar,ÜÜagÜÜareka�o sa ya ivazvaAsaka�o vacana r �saLÜ iza»aALeÜitamaILÜA�R dirLÜo banaA�ka�o CÜ BanaI itamaI deKaA�nae CÜQ.7maAinasahä yastaA maUKaeR ka�TaAhä saunaA�<CÜna� jasaka�oparmaezvarka�o sa yataAisata kau�naq sambanDa Cqna. yastaAka�TaAhäka�A iza»aA paALÜna nagÜÜar. tar itamaILeÜ §vayaMLÜA�R�maANdArIpaUvaRka� parmaezvarka�o saevaA gÜÜanaR isaka�A¬. 8zaArIirka�vyaAyaAmaLeÜ itamaILÜA�R kae�hI maA¤aAmaA sahAyataA gÜÜanaeRCÜ. tarparmaezvar Paita �paR,ÜÜa gÜÜareka�o saevaALeÜ itamaILÜA�R hreka�kau�rAmaA sahAyataA gÜÜanaeRCÜ. parmaezvarka�o saevaAmaA yao jaIvana�ina �ka�oR jaIvanaka�o paina �AzaIvaARdka�o BaAka�LÜ inaihtah¦nCÜ. 9maqLeÜ jae paina Banae| yao sa ya ho �ina itamaILeÜ yasaLÜA�R paU,ÜÜaRäpaLeÜ §vaIka�Ar gÜÜanauRpaCÜR. 10 yasaqka�o inaimtahAmaI pairZma r saMGaxaR gÜÜaCQÜRª. hAmaI jaIivata parmaezvarmaA

4444

1111 iiiittttaaaammmmaaaaooooTTTTaaaaIIII 4444ÉÉÉÉ11111111----5555ÉÉÉÉ11118888 333300002222�AzaA gÜÜaCQÜRª. �hA< sabaqka�A maui(aádAtaA h¦nauh¦nCÜ ivazaexa gÜÜarIitanaIhäka�o jao �hA<maAiTa ivazvaAsa gÜÜaCÜRna�.

11iyanaq kau�rAhäka�A �Adeza r iza»aA dee¬. 12itamaIjavaAna CÜQ tar itam�ao �maerka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ itamaILÜA�R heLÜAgÜÜanaR ka�saqLÜA�R nadee¬. itanaIhä ka�sarI ija�nau paCÜR BanaIivazvaAsaIhäka�o inaimta ��wÜA �dAhr,ÜÜa bannae ka�oizazagÜÜar. itanaIhäLÜA�R �ApaÍnao BanaA�R/ �ApaÍnao rhna-sahna/�ApaÍnao Paema/ �ApaÍnao ivazvaAsa �ina �ApaÍnao paiva¤ajaIvanaæArA deKaA¬. 13ma na�A�{jaeLÜ maAinasahäLÜA�RDamaRzaAs¤a paùFer saunaA�<dq gÜÜanaUR/ itanaIhäLÜA�R d]ùF banaA�<dqgÜÜanaU R/ iza»aA id<dq gÜÜanaU R. 14itamaImaA Ba�ka�o vardAnaLÜA�Rka�AmamaA LÜA�nae kau�ro yaAd gÜÜar. yao vardAna itamaILÜA�R�gÜÜauvaAhäka�o samaUhLeÜÜ itamaImaAiTa hAta rAKaer �gÜÜamavaA,ÜÜaIgÜÜarI id�ka�A CÜna�. 15yaI kau�rAhä Paita ivacaAr gÜÜair rhà/taI kau�rAhä gÜÜanaRmaA itam�ao jaIvana samapaR,ÜÜa gÜÜar. taba hreka�vyai(aáLeÜ itam�ao �nnaita deKna saka�nae CÜna�. 16�ApaÍnaojaIvanaka�o r �ApaÍnao iza»a,ÜÜaka�o DyaAna rAKa. �icata äpaLeÜjaIvana ija�<dq �ina iza»aA id<dq jaA¬. taba itamaILeÜ�Apaq�LÜA�R �ina itam�aA iza»aA saunnaehäLÜA�R bacaA�nae CÜQ.

iiiijjjjaaaa��nnnnaaaae eee iiiinnnnaaaayyyyaaaammmmaaaahhhhääää�ApaU�BandA WÜULÜA maAinasahäisata irsaA�r nabaoLÜ taritanaIisata �ApaÍnaA ipataALÜA�R jastaq vyavahAr gÜÜar. saAnaA

maAinasahäisata �ApaÍnaA BaA�häLÜA�R jastaq vyavahAr gÜÜar.2WÜULÜA s¤aIhäisata �ApaÍnaI �AmaALÜA�R jastaq vyavahAr gÜÜar�ina saAnaAhäisata baihnaIhäLÜA�R jastaq �ina zauë manaLeÜvyavahAr gÜÜar.

3ivaDavaAhäLÜA�R maAna gÜÜar jao saA<�aq �sahAya CÜna�.4tar kau�naq ivaDavaAka�A CÜorA-CÜorI vaA naAtaI-naAtaInaA CÜna�Banae itanaIhäLeÜ isaka�nau panaeR paihLÜo kau�ro h¦nCÜÉ �ApaÍnaopairvaAr ka�o deKareKa gÜÜanaeR. jaba itanaIhäLeÜ yasao gÜÜaCÜRna�itanaIhäLeÜ �ApaÍnaA �AmaA-baAbau taTaA baAjae-baojyaUka�o ,ÜÜacauka�A�nae CÜna�. yasaæArA parmaezvar paina KauzaI h¦nau h¦naeCÜ.5kau�naq �ka� ivaDavaA jao saA<�aq �BaAvamaA CÜna�/ jasaLÜA�RdeKareKa gÜÜanaeR ka�ohI Cqna/ jasaLeÜ �ApaÍnao �AzaA parmaezvarmaAiTamaA¤a rAKaeka�I CÜna� �naLeÜ idnarAta parmaezvarsaMgÜÜa PaATaRnaAgÜÜaiCÜRna�. �naLeÜ parmaezvarsaMgÜÜa sahAyataA maAigÜCÜna�. 6tar�ApaÍnao �Anandka�o LÜAigÜÜa kau�naq ivaDavaA baA<cCeÜ Banae �jaIivata Ba�taA paina marekaq� barAbar ho. 7yaI kau�rAhä gÜÜanauRBanaI taI ivazvaAsaIhäLÜA�R inadeRza gÜÜar/ jasamaA ika� ka�saqLeÜ

5555

paina yao Banna nasakaU�na� ika� itanaIhäLeÜ BaULÜ gÜÜadqRCÜna�.8maAinasahäLeÜ �ApaÍnaq maAinasahäka�o KyaALÜ rAKnaupaCÜRivazaexa gÜÜarI �ApaÍnaq pairvaArhäka�o. yaid ka�saqLeÜ yasaogÜÜadqRna Banae �saLeÜ sa ya iza»aALÜA�R yaAgÜÜaeka�o CÜ. yastaAmaAinasa ta �ivazvaAsaIBandA paina KarAba ho.

9ivaDavaAhäka�o saUcaIka�A inaimta kau�naq paina ivaDavaA60vaxaR vaA yasaBandA �iDaka� �maerka�o h¦naupaCÜR. �saka�A��wqÜmaA¤a paita Ba�ka�o h¦naupaCÜR. 10�saLeÜ rAm�ao ka�AmahägÜÜairna� Banaer �naI jaAina�ka�o h¦naupaCÜR. jastao �ApaÍnaAbaALÜba�aAka�o paALÜna-paoxa,ÜÜa gÜÜanaeR/ maAinasahäka�o satka�ArgÜÜanaeR/ parmaezvarka�A maAinasahäka�o paA� Daunae/ ka�xwÜmaA pareka�AmaAinasahäka�o sahAyataA gÜÜanaeR r �ApaÍnao jaIvana hr Paka�Arka�o�saLÜ ka�AmamaA LÜgÜÜaA�naehä.

11tar taä,ÜÜaI ivaDavaAhäLÜA�R �ApaÍnao saUcaImaA naLeÜKa. itanaIhäLeÜ �ApaU�LÜA�R Ka�IxwÜmaA samaipaRta gÜÜaretaA paina�ApaÍnao zaArIirka� �cCÜAhäLeÜ PaAyaÉ naq itanaIhäLÜA�RKa�IxwÜbaAwÜ taAnCÜ �ina ivavaAh gÜÜanaR caAhnCÜna�. 12itanaIhäLeÜpaihLÜAka�o PataI$aA BaÄ�[ gÜÜareka�o ka�Ar,ÜÜamaA itanaIhäka�o NyaAyagÜÜairnae CÜ. 13yasa baAheka�/ taI taä,ÜÜaI ivaDavaAhä Gar-GarGaumnae/ kau�r�weÜ h¦nae r �ka�ARka�o jaIvanamaA hsta»aepa gÜÜanaeRbaAnaI iLÜnCÜna� �ina nagÜÜanauR panaeR kau�rAhämaA samaya ibataA�<CÜna�.14yasaka�Ar,ÜÜa ma caAhnCÜu ika� taä,ÜÜaI ivaDavaAhäLeÜ ivavaAhgÜÜaäna�/ baALÜka�hä janmaA¬na� r �ApaÍnao Garka�o deKaBaALÜgÜÜaäna�. yaid itanaIhäLeÜ yasao gÜÜare hAm�aA za¤auhäLeÜitanaIhäka�o �ALÜocanaA gÜÜanaeR �vasar paA�nae Cqnana�. 15ka�itapayataä,ÜÜaI ivaDavaAhä zaqtaAnaka�o �nausar,ÜÜa gÜÜanaR pa�ika�Rsakae�ka�ACÜna�.

16yaid kau�naq ivazvaAsaI s¤aIka�o GarmaA ivaDavaAhä Ba��saLeÜ itanaIhäka�o deKa-reKa gÜÜanau R paCÜR. itanaIhäka�odeKa-reKaka�A inaimta ma,fLÜILÜA�R baADaA idnau h¦<dqna. tabaitanaIhäka�o deKa-reKa ma,fLÜILeÜ gÜÜanaR saka�naeCÜ. jao saA<cao�TaRmaA �BaAva�asta ivaDavaA CÜna�.

17�gÜÜauvaAhä jasaLeÜ PaBaAvaka�ArI FÄ�[LeÜ �gÜÜauvaAka�AäpamaA ka�AyaR gÜÜairrheCÜna�/ ma,fLÜILeÜ itanaLÜA�R dobarpaurska�Ar idnau paCÜR. ivazaexagÜÜarI yao itanaIhäLÜA�R Payau(aáh¦nCÜ jasaLeÜ PacaAr gÜÜanaR r isaka�A�namaA pairZma gÜÜadRCÜna�.18ika�naBanae DamaRzaAs¤aLeÜ BanCÜÉ "gÜÜaoäLeÜ dA�< gÜÜadqRCÜ Banae

""""ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaooooääääLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² nnnnaaaaLLLLÜÜÜÜggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAA¬¬¬¬®®®® vyavasTaA 25É4.

yasaka�o mauKamaA maohoLÜA naLÜgÜÜaA¬.®* �ka�oR WÜA�<maA DamaR

333300003333 1111 iiiittttaaaammmmaaaaooooTTTTaaaaIIII 5555ÉÉÉÉ11119999----6666ÉÉÉÉ11113333zaAs¤aLeÜ naq BanCÜ/ "majadUrLÜA�R �saka�o yaogya jyaALÜAidnaupaCÜR.®*

19yaid ka�saqLeÜ �gÜÜauvaALÜA�R doxyaA�<CÜ Banae �saLÜA�RDyaAna idnau h¦<dqna. yaid du� vaA taIna vyai(aáhä yaodoxaka�o saA»aI idnCÜna� Banae maA¤a yasa vyai(aáka�o kau�rAsauna. 20jaba itanaIhä paApa gÜÜaCÜRna�/ maAinasahäLÜA�R Banaika� itanaIhä gÜÜaLÜta CÜna�. yao kau�rA sampaU,ÜÜaR ma,fLÜIka�osama»a gÜÜar. taba �ähäLeÜ paina caetaAvanaI paA�nae CÜna�.

21parmaezvar/ Ka�IxwÜ yaezaU �ina CÜAina�ka�A §vagÜÜaRdUtahäka�AsaAmau ma itamaILÜA�R yasao gÜÜanaeR �Adeza idMdqCÜu. tar itamaILeÜsa ya najaAnaesamma maAinasahäka�o NyaAya nagÜÜar. �ina sabaqLÜA�RsamaAnaäpaLeÜ yasao gÜÜairnau paCÜR.

22DamaRgÜÜauä banaA�naka�A inaimta ka�saqmaAiTa itam�ao hAtarAKnaka�o �iGa hoizayaArIisata saoca. �äka�A paApahäka�Asah BaAgÜÜaI naho¬. �ApaU�LÜA�R zauë rAKa.

23itamaoTaI saADaAr,ÜÜataÉ itamaI paAnaI maA¤a ipa�<CÜQ. yasaonagÜÜar/ kae�hI dAKarsa paina ipa�nae gÜÜar. yasaLeÜ itam�aopaewÜLÜA�R sahAyataA gÜÜaCÜR �ina itamaI GairGair ivamaArI panaeRCqnaQ.

24ka�ohI maAinasahäka�o paApahä saijaLqÜisata deKnasaika�nCÜ �ina itanaIhäLeÜ deKaA�<CÜna� ika� itanaIhäka�oNyaAya gÜÜairnaeCÜ. tar ka�ita �Nya paApahä kae�hI samaya paiCÜmaA¤a deiKanCÜ. 25maAinasahäLeÜ gÜÜanaeR �saLÜ ka�AmabaAre painayastaq ho. maAinasahäLeÜ gÜÜanaeR �saLÜ kau�rAhä saijaLqÜ deKnasaika�nCÜ. ka�ihLeÜ ka�AhI| yaI �saLÜ kau�rAhä saijaLqÜ nadeiKa�taApaina itanaIhäLÜA�R Âka�A�na saika�<dqna.

taI jao dAsa vaka�o vazamaA CÜna� itanaIhäLeÜ �ApaÍnaAmaAiLÜka�häLÜA�R paU,ÜÜa R �Adr dzaAR�nau paCÜR. yaid

itanaIhäLeÜ yasao gÜÜare parmaezvarka�o naA�< �ina hAm�aoiza»aAka�o BaUáwÜo inandA h¦nae Cqna. 2kae�hI dAsahäka�AmaAiLÜka�hä ivazvaAsaI CÜna�. taI dAsahä �ina maAiLÜka�hädAjau-BaA�hä h¦na. tar dAsahäLeÜ maAiLÜka� Paitaka�o �ApaÍnao�Adr satka�ArmaA kau�naq ka�maI deKaA�nau h¦<dqna. baä itanaIhäLeÜ�ApaÍnaA ivazvaAsaI maAiLÜka�häka�o �Baá rAm�arI saevaAgÜÜanauRpaCÜR. ika�naÀ ika�naBanae dAsahä itanaIhäLeÜ Paema gÜÜanaeR taIivazvaAsaI maAiLÜka�häLÜA�R sahAyataA gÜÜaCÜRna�.

""""mmmmaaaajjjjaaaaddddUUUUrrrrLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ²²²² iiiiddddnnnnaaaau uuuppppaaaaCCCCÜÜÜÜR RRR®®®® LÜàka�A 10É7.

6666

BBBBaaaaU UUUááááwwwwÜÜÜÜoooo iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAA rrrr ssssaaaaAAAA< <<<ccccaaaaoooo DDDDaaaannnnaaaamaAinasahäLÜA�R itamaILeÜ yaI kau�rAhä gÜÜanaR Bannau r

isaka�A�nau paCÜR. 3ka�ohI maAinasahäLeÜ BaUáwÜo kau�rAhäisaka�A�<CÜna�. yaI kau�rAhä hAm�aA PaBau yaezaU Ka�Ixwka�Asa yaiza»aA �ina parmaezvarka�o saevaAka�o sa ya maAgÜÜaRisata maeLÜKaA<dqna. 4BaUáwÜpaUvaRka� iza»aA idnae maAinasa �hMka�ArI h¦nCÜ rkae�hI bauJna nasaka�nae h¦nCÜ. yastao vyai(aá bahsa-PaemaI h¦nCÜ�ina vacanahä baAre BaágÜÜaùfA gÜÜaCÜR. yasaLeÜ �xyaAR/ BaágÜÜaùfA/�pamaAna �ina kau��AzaMka�A lyaA�<CÜ. 5yasaLeÜ duixata manah¦nae maAinasahäbaAwÜ taka�Rivataka�R paina lyaA�<dCÜ. jasaLeÜsa ya gÜÜaumaA�ka�A h¦nCÜna�. itanaIhä saMBaánCÜna� ika� parmaezvarka�osaevaA gÜÜanauR DanavaAna bannae maAgÜÜaR ho.

6inazcayanaq/ parmaezvarka�o saevaALeÜ vyai(aáLÜA�R DanavaAnataulyaA�<CÜ yaid �ApaU�isata Ba�ka�o kau�rAmaA �saLÜA�R santaoxaCÜ Banae. 7jaba hAmaI saMsaArmaA �AyaQ/ hAmaILeÜ hAmaIisatakae�hI paina lyaA�naQ=/ �sarI naq/ jaba hAmaI maCQÜR ª yasasaMsaArbaAwÜ hAmaI kae�hIpaina LÜAna sa(aqánaQ=. jaba hAmaIsaMsaArmaA �AyaAÏ hAmaI ir(ao hAta �AyaQ=. �ina jaba hAmaImaCQÜRª hAmaI ir(ao hAta jaAnCÜQ=. 8yasaka�Ar,ÜÜa yaid hAmaIisataBaojana �ina bas¤a Ba� hAmaI yasaqmaA santauxwÜ rhnaeCÜQ=.9tar maAinasahä jao DanaI h¦na caAhnCÜna� taI LÜoBamaApa�<sCÜna� �ina jaALÜmaA paCÜRna�. itanaIhä maUKaRtaApaU,ÜÜaR �inahAinaka�Arka� caAhnaAka�o ivaka�Aza gÜÜanaeR kau�rA gÜÜaCÜRna. jaunakau�rAhäLeÜ itanaIhäLÜA�R DvaMza �ina naxwÜ banaA�<dCÜ.10paqsaA Paitaka�o PaemaLeÜ hr Paka�Arka�o KarAbaILÜA�R s£öxwÜgÜÜaCÜRÜ. ka�saqLeÜ ta sa ya ivazvaAsaLÜA�R naq yaAigÜÜasakae�ka�A CÜna�ika�naBanae itanaIhämaA DaerqBandA Daerq Dana saM�ah gÜÜanaeR PabaLÜ�cCÜA iTayao. tar yasao gÜÜarer itanaIhäLeÜ �Apaq�LÜA�R GaorduÉKa �ina �pa�saosamaA paAreka�A CÜna�.

yyyyaaaaAAAAdddd ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRR ppppaaaannnnaaaae eeeR RRR kkkkaaaau uuu��rrrrAAAAhhhhääää11tar itamaI parmaezvarka�A maAinasa hQ. �ina yasaqLeÜ

yastaA sabaq kau�rAhäbaAwÜ itamaI �LÜgÜÜa basnau paCÜR. �saLÜDaAimaRka�taA/ dqivaka�taA/ ivazvaAsa/ Paema/ DaqyaR r nam�ataA�panaA�nae Barsaka� ka�oizaza gÜÜar. 12�ApaÍnao ivazvaAsaka�or»aA gÜÜanauR dQùfmaA dgÜÜaunauR jastaq ho. yao dQùf ijatna sakaÍdo�ApaÍnao ka�oizaza gÜÜar. �nanta jaIvana PaApta gÜÜanaeR ka�oizazagÜÜarjasaka�o inaimta itamaILÜA�R �A�ÜAna gÜÜair�ka�oCÜ. �ina itamaILeÜÜKa�IxwÜ baAre mahAna� sa yaLÜA�R yasa Paka�ArLeÜ deKaer saA»aIid�ka�A CÜQ ika� DaerqLeÜ yao saunaeka�A CÜna�. 13parmaezvar �ina

1111 iiiittttaaaammmmaaaaooooTTTTaaaaIIII 6666ÉÉÉÉ11114444----22221111 333300004444Ka�Ixw yaezaUka�o sama»a ma itamaILÜA�R �A$aA id<dCÜu. Ka�IxwÜyaezaU naq �ka� h¦nauh¦nCÜ jasaLeÜ mahAna sa yaLÜA�R paintayasaipaLÜAtasaka�o sama»a §vaIka�Ar gÜÜanau R Ba�ka�o iTayao. �inaparmaezvar naq �ka� h¦nauh¦nCÜ jasaLeÜ hreka�LÜA�R jaIvanaidnauh¦nCÜ. �ba ma itamaILÜA�R BanCÜuÉ 14itamaILÜA�R �A$aAid� �nausaAr ka�Amahä gÜÜar. hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�o�AgÜÜamana samma yaI kau�rAhä kau�naq ¤auiwÜ r doxaÜ ibanaA gÜÜadqRgÜÜar. 15WÜIka� samaya Ba�paiCÜ parmaezvarLeÜ yasao gÜÜairidnauh¦naeCÜ. parmaezvar parma DaNya/ �ka� maA¤a zaAsaka�/ rAjaAhäka�ArAjaA r PaBauhäka�A parmaPaBau h¦nauh¦nCÜ. 16parmaezvar �ka�maA¤a �mar h¦nauh¦nCÜ. parmaezvar yaita �jyaALÜo Paka�AzamaAbasnauh¦nCÜ ika� maAinasa yasaka�A CeÜ�samma paina jaAnasakaÍdqna. parmaezvarLÜA�R ka�saqLeÜ ka�ihlyaq deKaeka�o Cqna. rka�saqLeÜ parmaezvarLÜA�R deKna sakaÍdqna. parmaezvar Paita sadAsavaRdA sammaAna �ina zai(aá. �Aimana.

17yao �Adeza itanaIhäLÜA�R dee¬ jao yao p£TvaIka�AcaIjahäæArA DanaI Ba�ka�ACÜna�. itanaIhäLÜA�R Gama,fI nah¦nauBana. itanaIhäLÜA�R �ApaÍnao �AzaALÜA�R sampai(a maAiTa

narAKnau Bana/ ika�naBanae sampai(a �inaizcata bastaCÜ. yasaka�osa·Ü�A itanaIhäLeÜ �ApaÍnao �AzaA parmaezvarmaAiTa rAKnau paCÜRjasaLeÜ hAmaILÜA�R hreka� kau�ro payaARpta PadAna gÜÜanauR h¦nCÜ.18DanaIhäLÜA�R rAm�ao ka�Ama gÜÜanauR �ina rAm�ao ka�Ama gÜÜarerDanaIh¦nau Banaer Bannau. �ina idnaumaA r baA<ùfnaumaA KauzaI h¦nauBanaer Bannau. 19 yasao gÜÜarer itanaIhäLeÜ �ApaÍnao LÜAigÜÜasvagÜÜaRmaA sampai(a sa{caya gÜÜanaeR CÜna�. yao sampai(a naq ��wÜAgÜÜaitaLÜo GaferI bannaeCÜ-jasa maAiTa itanaIhäLeÜ �ApaÍnaoBaivaxyaka�o jaIvana inamaAR,ÜÜa gÜÜanaR saka�nae CÜna�. taba itanaIhäLeÜsa ya jaIvana paA�nae CÜna�.

20itamaoTaI/ parmaezvarLeÜ itamaILÜA�R jauna kau�rA saumpanauBa�ka�o CÜ yasaka�o r»aA gÜÜanauR. maUKaRe kau�rA �ina DamaR-inandAgÜÜanaeRhädeiKa wÜAùFA basa�. sa yaka�o iva¨ë ivavaAd gÜÜanaeRhädeiKaitamaI §vayaM �LÜgÜÜa basa. itanaIhäisata kae�hI CÜ jasaLÜA�RitanaIhä "$aAna® BanCÜna� tar yao vaAstaivaka� $aAna ho�na.21ka�ohI BanCÜna� ika� itanaIhäisata "$aAna® CÜ. itanaIhäLeÜsa ya ivazvaAsaLÜA�R yaAgÜÜaeka�A CÜna�.

parmaezvarka�o �nau�ah itamaIhä sabaq Paita rhosa�.

Ka�Ixw ÜyaezaUka�A �ka� Paeirta* paAvaLÜbaAwÜ. parmaezvarLeÜmaLÜA�R Paeirta banaA�na caAhnauBayao. �hA<LeÜ maLÜA�R Ka�IxwÜ

yaezaUmaA jaIvanaka�o PataI$aAbaAre PacaAr gÜÜanae R inadeRzana idnauBa�ka�o CÜ.

2maero pyaAro CÜoro itamaoTaI Paita. ipataA parmaezvar �inahAm�ao PaBau Ka�IxwÜ yaezaUbaAwÜ itamaILÜA�R/ �nau�ah k£�paA rzaAinta imaLÜosa�.

��ttttssssaaaaAAAAhhhh ��iiiinnnnaaaa DDDDaaaaNNNNyyyyaaaavvvvaaaaAAAAdddd3idna �ina rAta �ApaÍnao PaATaRnaAmaA ma itamaILÜA�R

saMBaánCÜu. maerA PaATaRnaAhämaA ma itam�ao LÜAigÜÜa parmaezvarLÜA�RDanyavaAd caùFA�<CÜu. maerA pauKaARhäLeÜ saevaA gÜÜareka�A parmaezvar�hA< naq h¦nauh¦nCÜ. jauna kau�ro gÜÜanau R �icata ho Bannae maWÜAnCÜu/ itanaq kau�rAhä gÜÜarer ma sadqva �hA<ka�o saevaA gÜÜaCÜuR.4ma maero manamaA itamaILeÜ �A<sau KasaALeÜka�o samBaánCÜu/yasaTaR ma itamaILÜA�R Baewna �tsauka� CÜu jasaæArA ma�AnandLeÜ pairpaU,ÜÜaR banau<. 5ma itam�ao sa ya ivazvaAsa painasamBaánCÜu. itam�aI baojyaU LÜo�sa r itam�aI �AmaA yauinasamaA yasa ika�isamaka�o ivazvaAsa iTayao. �ihLeÜ ma inaizcata CÜuitam�ao paina yastaq ivazvaAsa CÜ. 6 yasaqLeÜ ma itamaILÜA�RparmaezvarLeÜ PadAna gÜÜanauR Ba�ka�o yao vardAna baAre saMBaáA�nacaAhnCÜu. jaba maqLeÜ �ApaÍnao maero hAta itamaImaA rAKae=parmaezvarLeÜ itamaILÜA�R yao vardAna idnauBayao. �ba macaAhnCÜu ika� itamaILeÜ yao vardAnaka�o �payaogÜÜa gÜÜar �ina�AgÜÜao dnkae�r jvaALÜA inaka�ALeÜ Baqá baùFosa. 7parmaezvarLeÜhAmaILÜA�R ka�Atarka�o �AtmaA idnau Ba�na. �hA<LeÜ hAmaILÜA�Rzai(aáka�o �AtmaA/ Paema �ina �Atma saMyamaka�o �AtmaAPadAna gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ.

8yasaka�Ar,ÜÜa hAm�aA PaBau yaezaUka�o baAremaA maAinasahäLÜA�RBanna naLÜjaA¬. �ina ma kaq�dmaA CÜu Banaer paina LÜAja


namaAna. tar sausamaAcaArka�o inaömta maisata duÉKa sahBaogÜÜa

iiiittttaaaammmmaaaaooooTTTTaaaaIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ddddooooêêêêaaaaoooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

1111 gÜÜar. yasao gÜÜanaR parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R zai(aá idnau h¦nCÜ.9parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R bacaA�nau Ba�ka�o CÜ �ina hAmaILÜA�R�ApaÍnaA paiva¤a maAinasa taulya banaA�nau Ba�ka�o CÜ. yaohAmaILeÜ kae�hI gÜÜarer Ba�ka�o ho�na. ho�na/ parmaezvarLeÜ yao�hA<ka�o �cCÜA �ina �nau�ahLeÜ gÜÜadAR hAmaILÜA�R bacaA�<nauBayao �ina �hA<ka�A maAinasa h¦na �A�ÜAna gÜÜanauR Bayao. yao�nau�ah Ka�IxwÜ yaezaUæArA hAmaILÜA�R �naAid ka�ALÜ �iGaid��ka�o iTayao. 10 yao �nau�ah hAmaILÜA�R �AjasammadeKaA��ka�o iTa�na. hAm�aA maui(aádAtaA Ka�IxwÜ yaezaU �A� paiCÜ yao deKaA�yao. yaezaULeÜ m£ yauLÜA�R naxwÜ gÜÜanau R Bayao rjaIvanaka�o maAgÜÜaR deKaA�nau Bayao. ho sausamaAcaAræArA yaezaULeÜhAmaILÜA�R �nantajaIvanaka�o yao maAgÜÜa R deKaA�nau Bayao.11 yahI sausamaAcaAr PacaAr gÜÜanaRka�A inaimta �ka� iza»aka��ina Paeirtaka�o äpamaA maLÜA�R inayau(aá gÜÜair�ka�o ho.12tyahI sausamaAcaAr PacaAr gÜÜanaRka�A inaimta �ihLeÜ maqLeÜka�xwÜ BaogÜna pairrheka�o CÜ. tar ma LÜiÆata Cqna<. ma �hA<�ka� janaALÜA�R jaAndCÜu jasaLÜA�R maqLeÜ ivazvaAsa gÜÜare<. maivazvasta CÜu ika� maLÜA�R �hA<LeÜ saumpanau Ba�ka�o ka�Amaka�or»aA gÜÜanaR yasa idnasamma �hA< samaTaR h¦nau h¦nCÜ. 13mabaAwÜsaunaeka�o sa ya iza»aAhäka�o �nausar,ÜÜa gÜÜar. Ka�IxwÜ yaezaUmaABa�ka�o hAm�ao Paema r ivazvaAsa isata yaI iza»aAhäka�o�nausar,ÜÜa gÜÜar. taI iza»aAhä itam�ao iza»a,ÜÜaka�A inaimta�dAhr,ÜÜahä h¦na�. 14itamaILÜA�R id��ka�o sa yaka�o r»aAgÜÜar. hAmaImaA basaeka�o paiva¤a �AtmaAka�o sahAyataALeÜ taIkau�rAhäka�o r»aA gÜÜar.

15itamaILÜA�R TaAhA CÜ ika� �izayaAmaA maLÜA�R sabaLeÜCÜoùfe. pa�A�gÜÜa eLÜsa r hmaoRjaenasa DairLeÜ maLÜA�R CÜoùfe.16�oinsapa�rsaka�A pairvaArLÜA�R PaBauLeÜ k£�paA gÜÜaäna� BanaIma PaATaRnaA gÜÜaCÜuR. �oinsapa�rsaLeÜ maLÜA�R maero ka�xwÜmaA DaerqpalwÜ saGaA�. maLÜA�R bandI deKaer �naI LÜjaA�nana�. 17�h</jaba �naI romamaA �A� maLÜA�R naBaewÜuÓaeLÜ �naLeÜ maLÜA�Rinarntar Kaoijarhe. 18ma PaATaRnaA gÜÜaCÜuR yasa idna* PaBauLeÜ

2222 iiiittttaaaammmmaaaaooooTTTTaaaaIIII 2222ÉÉÉÉ1111----22222222 333300006666�oinsapa�rsaLÜA�R k£�paA gÜÜaäna�. itamaI rAm�arI jaAndCÜQ ika��öpa�sasamaA �naLeÜ maLÜA�R Daerq Paka�ArLeÜ sahAyataA gÜÜare.

KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜ yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo §§§§vvvvaaaaAAAAmmmmaaaaIIII BBBBaaaa((((aaaaáááá rrrr»»»»aaaakkkkaaaa��itamaoTaI? itamaI maero CÜoro jastao hQ. Ka�IxwÜ yaezaUmaABa�ka�o hAm�ao �nau�ahmaAÜ d]ùF bana. 2maqLeÜ isaka�A�ka�o

kau�rA itamaILeÜ saunaeka�A CÜQ. �ä DaerqLeÜ paina taI kau�rAsaunaeka�A CÜna�. itamaILÜA�R patyaAr LÜAgÜÜaeka�A maAinasahäLÜA�R taIkau�rAhä saumpaI dee¬ jasaæArA itanaIhäLeÜ paina �äLÜA�Risaka�A�na yaogya h¦naeCÜ. 3hAm�ao duÉKahäka�o BaAgÜÜaIdAr bana.Ka�Ixw yaezaUÜka�o saccaA isapaAhILeÜ jastao duÉKaLÜA�R §vaIka�ArgÜÜar. 4isapaAhILeÜ �ApaÍnaA naAyaka�LÜA�R santauxwÜ taulyaA�naKaojCÜ. yasa ka�Ar,ÜÜaLeÜ � saAmaANya jaIvana ka�AyaRmaApa�<sdqna. 5yaid kau�naq KaeLÜAùfILeÜ dQùfmaA BaAgÜÜa iLÜnae �cCÜAgÜÜaCÜR Banae �naAma ijatnaka�o LÜAigÜÜa �saLeÜ KaeLÜka�o inayamapaALÜna gÜÜanauRpaCÜR. 6ika�saAna jasaLeÜ ka�iWÜna pairZma gÜÜaCÜR �naq�ApaU�LeÜ �maAreka�o �nnaka�o paihLÜo �iDaka�ArI h¦naupaCÜR.7maqLeÜ Banaeka�A kau�rAhämaA ivacaAr gÜÜar/ PaBauLeÜ itamaILÜA�RyaI saba bauJnae saAmaTyaR idnauh¦nae CÜ.

8yaezaU Ka�IxwÜka�o samBaánaA gÜÜar. �hA< dA¬dka�A santaAnah¦nauh¦nCÜ. yaezaULÜA�R m£ yaupaiCÜ baQrA��ka�o iTayao. yahIsausamaAcaAr ma maAinasahäLÜA�R BanCÜu. 9�ina yao sausamaAcaArBandA maqLeÜ duÉKa paA�rheCÜu. �parADaILÜA�R jastaq saAÄ�[LÜALeÜbaA<iDanae �vasTaAmaA maqLeÜ ka�xwÜ paA�rheCÜu. tar parmaezvarka�oiza»aA saAÄ�[LÜAæArA baA<iDa<dqna. 10yasaqka�Ar,ÜÜa ma yaI sabaka�xwhäÜ DaqyaRpaUvaRka� BaoigÜÜarheka�o CÜu. parmaezvarLeÜ caunaeka�AtaI sabaqka�A inaömta ma yasao gÜÜaCÜuR. Ka�IxwÜ yaezaUmaA h¦nae taImaAinasahäLeÜ maui(aá paA�na� Banaer naq ma yaI yaAtanaAhäLÜA�R§vaIka�Ar gÜÜaCRÜ u. yahI maui(aábaAwÜ maihmaA �A�<dCÜ jao�nanta h¦nCÜ.

11yao �ka� saA<cao iza»aA hoÉyaid hAmaI �hA<isata mareka�A Ba�/ taba hAmaI paina

�hA<isataq ija�nae iTayaAÏ.12yaid hAmaILeÜ duÉKa r ka�xwÜ sahçQ Banae hAmaI

�hA<isataq zaAsana gÜÜanaeRCÜQ=. yaid hAmaILeÜ �hA<LÜA�R §vaIka�AnaR�§vaIka�Ar gÜÜarYQ= Banae �hA<LeÜ paina hAmaILÜA�R §vaIka�Ar gÜÜanaR

iiiiddddnnnnaaaa yao idna jauna idna Ka�IxwÜ jammaq maAinasahäLÜA�R NyaAya gÜÜanaR�A�nau h¦nCÜ �ina �ApaÍnao maAinasahäLÜA�R �hA<sa<gÜÜaq basna LqÜjaAnauh¦nCÜ.

�§vaIka�Ar gÜÜanauR h¦nae CÜ.

2222

13yaid hAmaI ivazvaAsaI naBa� paina �hA< �BaáivazvaAsaI h¦nauh¦nCÜ ika�na ika� �hA< �ApaÍnao §vaBaAvaLÜA�R�§vaIka�Ar gÜÜanauR saka�nau h¦<dqna.

ppppaaaaiiiirrrriiiiccccaaaattttaaaa kkkkaaaa��mmmmaaaaIIIIR RRR14maAinasahäLÜA�R yaI kau�rAhä BanaI basa. �ina

parmaezvar sama»a itanaIhäLÜA�R caetaAvanaI dee¬ jasaæArAitanaIhäLeÜ vacanaLÜA�R iLÜ�r kau�naq bahsa� nagÜÜaäna�. vacanahäbaAre taka�R gÜÜanaARLeÜ kae�hI LÜABa h¦nae Cqna. vaAstavamaA yasaLeÜsaunnaehäLÜA�R paina naxw gÜÜaCÜR. 15parmaezvarka�o sama»a yastaoPaka�ArLeÜ §vayaM �paisTata h¦nae Barsaka� ka�oizaza gÜÜar ika��hA<LeÜ itamaILÜA�R �naumaodna gÜÜanauR h¦naeCÜ. �ApaÍnao ka�AmamaALÜiÆata nabana. sa ya iza»aALÜA�R �icata äpaLeÜ �payaogÜÜa gÜÜanaeRka�maIR bana. 16jao parmaezvarbaAwÜ �A�ka�o ho�na yastaAvyaTaRka�A kau�rA gÜÜanaeRhäbaAwÜ �LÜgÜÜa basa. yastaA kau�rALeÜmaAinasaLÜA�R parmaezvarka�o Baána/ Baána ivaroDaI banna ��asargÜÜarA�<CÜ. 17itanaIhäka�A BaUáwÜo iza»aA zarIrmaA rogÜÜa jastaqpaq�iLÜnaeCÜÜ. hA�maeinayasa r öpa�LeÜtasa yastaq maAinasahä h¦na�.18itanaIhäLeÜ saA<cao iza»aA yaAgÜÜa gÜÜare. itanaIhä isaka�A�<CÜna�ika� m£ yaubaAwÜ baQrA� ta paihLYq Ba�saka�yao. yahI rItaLeÜ taIdu�LeÜ ka�ita maAinasahäka�A ivazvaAsa DvaMza paAdqRCÜna�. 19tarparmaezvarka�o saud] ùF GaùferI saud] ùF naq rihrhnCÜ. yasaGaùferImaA yaI zabdhä LeÜiKa�ka�A CÜnaÉ "PaBau �ApaÍnaAmaAinasahäLÜA�R icannauh¦nCÜ.®* �ina yaI zabdhä painaLeÜiKa�ka�A CÜna�É "Pa yaeka� vyai(aá jasaLeÜ PaBaumaA ivazvaAsaCÜ Bannae dAvaA gÜÜaCÜR �saLeÜ paApapaU,ÜÜaR ka�AyaR gÜÜanauR CÜoùfnaupaCÜR.®

20��wÜA WÜuLÜo BavanamaA sauna r caA<<dILeÜ baina�ka�AsamaAnahä CÜna/ tar yahA< ka�AWÜ r maAwÜALeÜ baina�ka�Avastauhä paina CÜna�. ka�ohI ivazaexa ka�Amaka�A LÜAigÜÜa h¦nCÜna�Banae kau�naq saADaAr,ÜÜa ka�Amaka�A LÜAigÜÜa h¦nCÜna�. 21yaid ka�saqLeÜ�ApaU�LÜA�R narAm�aA ka�maRhäbaAwÜ ivazauë banaA�<CÜ Banae�saLÜA�R ivazaexa ka�AmamaA �payaogÜÜa gÜÜairnaeCÜÜ. yao vyai(aápaiva¤a banCÜ �ina � Garka�o maAiLÜka�ka�o inaimta �payaogÜÜaIh¦nCÜ. � sabaq �saLÜ ka�Amaka�o inaimta LÜAyaka� h¦nCÜ.

22javaAnaIka�o vaAsanaA deiKa wÜAùfo basa. saWÜIka� jaIvanaija�nauLÜA�R ivazvaAsa/ Paema r zaAönta PaApta gÜÜanaR mahAna

""""PPPPaaaaBBBBaaaau uuu ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaAAAA ²²²² iiiiccccaaaannnnnnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ®®®® gÜÜantaI 16É5.

PayaAsa gÜÜar. yaI kau�rAhä zauë �dya Ba�ka�A �ina

333300007777 2222 iiiittttaaaammmmaaaaooooTTTTaaaaIIII 2222ÉÉÉÉ22223333----4444ÉÉÉÉ2222parmaPaBaumaA ivazvaAsa Ba�ka�A maAinasahäka�o saÄ�[tamaA gÜÜanaeRPayaAsa gÜÜar. 23maUKaR r LÜ·Üãka� taka�Rhä CÜAùf. itamaIjaAndCÜQ yastaA taka�R baùFer ivavaAdmaA pair,ÜÜata h¦nCÜna�.24PaBauka�A saevaka�LeÜ BaágÜÜaùfA gÜÜanauR h¦<dqna. �saLeÜ sabaqPaitadyaAÂ h¦nau paCÜR. PaBauka�o saevaka� �saLÜ iza»aka� h¦naupaCÜR.� sahnazaILÜ h¦na upaCÜ R. 25�ApaU�isata sahmata nah¦naemaAinasahäLÜA�R �saLeÜ nam�ataApaUvaRka� isaka�A�naupaCÜR. parmaezvarLeÜitanaIhäka�o �dya pairvataRna gÜÜairidna saka�nauh¦nCÜ �inaitanaIhäLeÜ sa yaLÜA�R §vaIka�Ar gÜÜanaR saka�CÜna�. 26 yastaAmaAinasahä zaqtaAnaka�o jaALÜmaA pareka�A h¦nCna� �ina zaqtaAnaLeÜcaAhe jastaq ka�Ama gÜÜaCÜRna�. tar itanaIhä jaAgÜna �inazaqtaAnaka�o jaALÜbaAwÜ �mka�na saka�CÜna�.

��öööönnnnttttaaaammmmaaaa iiiiddddnnnnaaaahhhhääääyao yaAd gÜÜar. �intama idnahämaA �Apadka�o samaya h¦naeCÜ. 2taI idnahämaA maAinasaLeÜ �ApaU�LÜA�R r paqsaALÜA�R

maA¤a maAyaA gÜÜanaeRCÜna�. taI �hMka�ArI/ Gama,fI r �ka�ARLÜA�RgÜÜaALÜI gÜÜanaeR h¦nCÜna�. maAinasahäLeÜ �ApaÍnaA maAtaA ipataAka�A�A$aA paALÜna gÜÜanaeR Cqnana� �ina k£�ta$a bannae Cqnana�. taIparmaezvarLeÜ mana parA�nau h¦nae maAinasahä h¦naeCqnana�.3maAinasahäLeÜ �ka�ARLÜA�R Paema gÜÜanae R Cqnana�. itanaIhäLeÜ�äLÜA�R »amaA gÜÜanaR �§vaIka�Ar gÜÜanae R CÜna�. itanaIhäLeÜnarAm�aA kau�rAhä baolnae CÜna�. itanaIhämaA �AtmaA saMyama h¦naeCqÜna. itanaIhä BaáùfÄ�[e r naIca h¦naeCÜna� �ina �saLÜkau�rALÜA�R heLÜA gÜÜanaeR h¦naeCÜna�. 4�n yaka�A idnahämaA maAinasahä�ApaÍnaq saATaIka�A za¤au bannae CÜna�. kae�hI ivacaArq nagÜÜarIitanaIhä maUKaR ka�Ama gÜÜaCÜRna�. taI ka�pawÜI bannaeCÜna�. itanaIhäparmaezvarLÜA�R BandA sauKaBaogÜÜaLÜA�R �iDaka� Paema gÜÜanae Rh¦nCÜna�. 5itanaIhäLeÜ parmaezvarka�o saevaA gÜÜare jastao ta gÜÜanaeRCÜna�. tar vyavahArmaA itanaIhäLeÜ parmaezvarka�o saevaA gÜÜadqRnana�.itamaoTaI/ yastaA maAinasahäbaAwÜ wÜAùfA basa. 6 yastaA ka�itamaAinasahä Gar jaAnCÜna� r paApaLeÜ paU,ÜÜaR Ba�ka�A s¤aIhäLÜA�R�ApaÍnaA �DaInamaA rAKCÜna�. itanaIhäLeÜ gÜÜanaR caAhnae DaerqnarAm�aA kau�rAhäæArA itanaIhäLÜA�R paApa itar taAinanCÜna�.7taI s¤aIhä sadqva nayaA< iza»aAhä isaka�na caAhnCÜna� taritanaIhä sa yaLÜA�R paU,ÜÜaRäpaLeÜ bauJna ka�ihlyaq paina yaogyaCqÜnana�. 8jaennasa r jaemb�asaLÜA�R naq saMBaá. itanaIhä maozaAka�oivaäë iTa�. yaI maAinasahä paina yastaq h¦na�. itanaIhäsa yaka�A ivaroDaI h¦na�. itanaIhäka�o ivacaAr bahika��ka�o CÜ.

3333

itanaIhä sa yaka�o �nausar,ÜÜa gÜÜanaR caukae�ka�A CÜna�. 9taritanaIhä �ApaÍnaA ka�AmamaA sapa�LÜ h¦na saka�nae Cqnana�. sabaLeÜjaAnnae CÜna� ika� maUKaRCÜna�. jaennasa r jaemb�asaka�o maAmaLÜAmaAjastaq Pa yaeka�LeÜ jaA÷aeCÜna� ika� itanaIhä maUKaR h¦na�.

��iiiinnnnttttaaaammmmaaaa ssssaaaallllLLLLÜÜÜÜAAAAhhhh10maero baAremaA itamaI sabaq jaAndCÜQ. ma kae� isaka�A�<CÜu/

ka�sarI basCÜu/ itamaI jaAndCÜQ. itamaI maero jaIvanaka�o LÜ»ya/maero ivazvaAsa/ DaqyaR r Paema paina jaAndCÜQ. itamaI jaAndCÜQika� ka�oizaza gÜÜanaR ma ka�ihlyaq CÜoùfidna<. 11itamaI maeroka�xwÜhä r yaAtanaAhä jaAndCÜQ. �inwÜ�oka�/ �A�ka�oinayamar iLÜs¤aAmaA ma maAiTa GaweÜka�A GawÜnaAhä itamaI sabaqjaAndCÜQ. taI sTaAnahämaA maqLeÜ saAmanaA gÜÜanaR pareka�Aka�xwÜhä itamaILÜA�R TaAhA CÜ. tar PaBauLeÜ maLÜA�R taIivapadhäbaAwÜ bacaA�nau Bayao. 12Ka�IxwÜ yaezaUmaA jasaLeÜparmaezvarLeÜ caAheka�o �nausaAr baA<cna caAhnCÜ �saLeÜ ka�xwÜhäBaogÜnaq paCÜR. 13maAinasahä jao duxwÜ �ina �äLÜA�R Daoka�Aidnaehä CÜna� taI narAm�ao deiKa �Baá narAm�ao h¦<dq jaAnCÜna�.itanaIhä �äLÜA�R maUKaR taulyaA�<CÜna� tar itanaIhä §vayaMLÜA�RmaUKaR banaA�rheka�A h¦nCÜna�.

14itamaILeÜ isakae�ka�o iza»aALÜA�R itamaILeÜ �nausar,ÜÜa gÜÜanauRpaCÜRika�naBanae taI sa ya h¦na� BanaI itamaILÜA�R BarozaA CÜ. yaokau�rA itamaI jaAndCÜQ ika�naika� itanaIhä jasaLeÜ itamaILÜA�RtaI isaka�A� itanaIhä BarosaA yaogya CÜna. 15itam�ao baAlyaka�ALÜdeiKa naq itamaILÜA�R paiva¤a zaAs¤a TaAhA CÜ. taI DamaRzaAs¤aLeÜitamaILÜA�R $aAnaI taulyaA�nae CÜ. �ina yao $aAnaLeÜ Ka�IxwÜyaezaUmaA ivazvaAsaæArA maui(aá tapaR� forYA�<CÜ. 16sabaqDamaRzaAs¤ahä parmaezvarLeÜ idnau Ba�ka�o ho. taI DamaRzaAs¤ahäiza»aA idnau �ina maAinasaka�o jaIvanamaA Ba�ka�A gÜÜaLÜtakau�rAhä deKaA� idnae ka�AmamaA �payaogÜÜaI CÜna�. DamaRzaAs¤ahägÜÜaltaIhä sauDaAnaR �ina �icata jaIvana ka�sarI ija�nau yaoisaka�A�naumaA �payaogÜÜaI CÜna�. 17parmaezvarka�o Pa yaeka� saevaka�DamaRzaAs¤aka�o PayaogÜÜa gÜÜarer tayaAr h¦naeCÜ �ina hr ika�isamaka�o�(ama ka�AyaR gÜÜanaR �saLÜA�R �Avazyaka� hreka� kau�rA PaAptah¦naeCÜ.

parmaezvar �ina yaezaU Ka�IxwÜka�o naA�<maA ma itamaILÜA�R�Adeza idMd<CÜu. jaIivata �ina m£tahäka�o NyaAya gÜÜanauR

h¦nae �ka� maA¤a Ka�IxwÜ yaezaU h¦nauh¦nCÜ. �hA<ka�o rAjya CÜ�ina �hA< Paka�wÜ h¦nauh¦<dqCÜ. yasaqLeÜ ma itamaILÜA�R yao�Adeza idnCÜuÉ 2maAinasahäLÜA�R sausamaAcaAr Bana/ hr

4444

2222 iiiittttaaaammmmaaaaooooTTTTaaaaIIII 4444ÉÉÉÉ3333----22222222 333300008888isTaitamaA yao Bana. maAinasahäLÜA�R itanaIhäLe gÜÜanauR panaeRka�Ama bataA¬. itanaIhäka�o gÜÜaltaI h¦<dA itanaIhäLÜA�R Bana.itanaIhäLÜA�R �tsaAh dee¬. yaI saba kau�rAhä WÜULÜo DaqyaR rsaAvaDaAna iza»aAæArA gÜÜar. 3samaya �A�nae CÜ jaba maAinasahäLeÜsa ya iza»aA sahnae CqÜna. itanaIhäLeÜ Daerq iza»aka�hä paA�naeCÜna� jao taI maAinasahäka�o �cCÜAhäsa<gÜÜa itanaIhä imalnaeCÜna�.taI iza»aka�häLeÜ itanaIhäLÜA�R itanaIhäLeÜ saunna caAhnaekau�rAhä isaka�A�nae CÜna�. 4maAinasahäLeÜ sa ya saunna CÜAùfnaeCÜna�. itanaIhä BaUáwÜA ka�TaAhäkaq� paiCÜ LÜAgÜÜnae CÜna�. 5taritamaILeÜ sadqva �ApaU�LÜA�R saMyama gÜÜanau RpaCÜR. yaid duÉKa�A�pare yasaLÜA�R §vaIka�Ar gÜÜar. sausamaAcaAr PacaAr gÜÜanaeRka�Ama naCÜoùf. parmaezvarka�o saevaka�LeÜ gÜÜanauR panaeR jae paina CÜsabaq gÜÜar.

6maero jaIvanaLÜA�R parmaezvar sama»a vaedImaA vaiLÜdAnaid�<dqCÜ. maqLeÜ yao jaIvanaLÜA�R CÜAùfnae samaya �A�ka�o CÜ.7maqLeÜ LÜfA�< LÜùfeka�o CÜu r dQùf isaëYA�ka�o CÜu. maqLeÜivazvaAsa rAKaeka�oCÜu. 8�ba ��wÜA maukau�wÜLeÜ maLÜA�R paiKaRbasaeka�oCÜ. ma parmaezvarsa<gÜÜa iWÜka� rheka�oLeÜ gÜÜadAR maqLeÜ yaoDaAimaRka�taAka�o maukau�wÜ paA�nae CÜu. ho/ �hA<LeÜ maLÜA�R yaomaukau�wÜ yasa idna idnau h¦naeCÜ. �hA<LeÜ tyao maukau�wÜ taIsamasta maAinasahäLÜA�R idnau h¦naeCÜ jasaLeÜ/ �hA<ka�o �AgÜÜamanacaAheka�A CÜna� �ina jasaLeÜ �hA<ka�o Paita»aA gÜÜareka�A CÜna�.

vvvvyyyyaaaaiiii((((aaaaáááággggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaattttaaaa vvvvaaaaccccaaaannnnaaaahhhhääää9jaita caA<fo samBava h¦nCÜ/ ma ka�hA< �A�nae ka�oizaza

gÜÜar. 10femasaLeÜ saMsaArLÜA�R KaUbaq Paema gÜÜaTyaoR �ina �maLÜA�R CÜAùfdqCÜ/ � iTassaLÜoinaka�A gÜÜayao. k�ae�saensa gÜÜaLÜitayaAgÜÜayao �ina taItasa fALÜimaitayaAmaA gÜÜa�. 11�ihLeÜ LÜàka�AmaA¤a ma isata CÜ. makaU R�saLÜA�R BaewÜ r itamaI �A�<dA�saLÜA�R itamaIisata iLÜ�r �A¬. �saLeÜ maLÜA�R yahA< maeroka�AmamaA saGaA�na saka�CÜ. 12wÜA�ika�ka�saLÜA�R maqLeÜ �ipa�sasapaWÜA<�.

13ma ¤ao�AsamaA h¦<dA yahA< ka�ApaRsaka�hA< maqLeÜ ka�owÜCÜofe. itamaI �A�<dA yao paina lyaA�idnaU. maerA ika�taAbahäjao camaRpa¤ahä h¦na lyaA�idnaU. taI � yanta �Avazyaka�IyaCÜna�.

14DaAtauka�Ar �LeÜka�jyaA,frLeÜ maLÜA�R � yanta »aitagÜÜareka�o CÜ. PaBauLeÜ �saLÜA�R yaogya d,f idnau h¦naeCÜ.15itamaI paina satakaR� basa jasaæArA �saLeÜ itamaILÜA�R »aitapaurYA�na nasaka�osa�. hAm�ao iza»aAka�o �saLeÜ taIb�a ivaroDagÜÜareka�o CÜ.

16paihLÜo saunavaA�maA maLÜA�R �ApaÍnao bacaA� gÜÜanau RBainayao maLÜA�R samaTaRna idnae yahA< ka�ohI iTa�na. Pa yaeka�LeÜmaLÜA�R CÜAùfe. ma PaATaRnaA gÜÜaCÜuR ika� parmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�R»amaA gÜÜanaeRCÜna�. 17tar PaBau maero saATa h¦nauh¦nTyao. �hA<LeÜmaLÜA�R zai(aávaAna taulyaA�nau Bayao jasaæArA maqLeÜ �yahUdIhäLÜA�RsausamaAcaAr vyaAKyaA gÜÜanaR sakae�M. PaBau caAhnauh¦nTyao ika� sabaq�yahUdIhäLeÜ sausamaAcaAr saunnau paCÜR. ma isaMhka�o mauKabaAwÜ�imka��<. 18yaid ka�saqLeÜ maLÜA�R »aita gÜÜanaR Kaojae/ PaBauLeÜmaLÜA�R �ëAr gÜÜanauR h¦naeCÜ. �hA<LeÜ maLÜA�R bacaA�nau h¦nae CÜ�ina �ApaÍnao §vagÜÜaIRya rAjyamaA lyaA�nau h¦naeCÜ. �hA<ka�omaihmaA sadA savaRdA rih rhosa�. �Aimana.

��iiiinnnnttttaaaammmmaaaa ��iiiiBBBBaaaavvvvaaaaAAAAddddnnnnaaaa19iPaiska�LÜA r �ka�vaILÜAka�o saATaq �oinsapa�rsaka�o

sabaq pairvaArLÜA�R Pa,ÜÜaAma CÜ. 20�rAstasa ka�oirnTamaq basae.�ina maqLeÜ ¤aoöpa�masaLÜA�R imaLeÜtasamaA CÜoiùfrAKae. � �iLÜivasa�cao iTayao. 21zaIta ]tauBandA �iGa naq maka�hA<�A�nae sakaÍdo ka�oizaza gÜÜanaUR.

yaubaLÜsaLeÜ itamaILÜA�R nama§ka�Ar paWÜA�<dq CÜ. paufensa/iLÜnasa/ ka�LÜoidyaA �ina yahA< Ba�ka�A samasta dAjau-BaA�/iddI-baihnaIhäLeÜ �ApaÍnaA Pa,ÜÜaAma paWÜA�<dq CÜna�.

22parmaezvar itam�ao �AtmaA saATa rhàna�. itam�ao saATa�nau�ah rhosa�.

parmaezvarka�o saevaka� r yaezaU Ka�Ixwka�A Paeirta paAvaLÜka�oPa,ÜÜaAma. parmaezvarLeÜ CÜAnaeka�A maAinasahäka�o ivazvaAsaLÜA�R

sahAyataA gÜÜanauR �ina maAinasahäLÜA�R sa ya bataA�nauka�o inaimtamaLÜA�R paWÜA��ka�o ho. parmaezvarka�o saevaA ka�sarI gÜÜanaeR yaosa yaLeÜ maAinasaLÜA�R isaka�A�<CÜ. 2 yao ivazvaAsa r yao $aAna�nanta jaIvanaka�o hAm�ao �AzaAbaAwÜ �tpanna h¦nCÜ. yaojaIvana idnae vacana parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R �naAid ka�ALÜmaqid�ka�A h¦na�-parmaezvar ka�ihlyaq BaU�wÜo baoldqnana�. 3WÜIka�samayamaAÜ parmaezvarLeÜ saMsaArLÜA�R yao jaIvana baAre jaAnnaidnauBayao. parmaezvarLeÜ yasaLÜA�R PacaAræArA jaAnna idnauBayao. yao ka�Ama parmaezvarLeÜ maLÜA�R saumpanau Bayao. maqLeÜ yao hAm�ao maui(aádAtaA parmaezvarka�o �AdezamaA PacaAr gÜÜare|.

4taItasaLÜA�R Pa,ÜÜaAma. hAm�ao saAJaA ivazvaAsamaA itamaImaerA saA<cao CÜorA hQ.

ipataA parmaezvar r hAm�aA maui(aádAtaA Ka�IxwÜ yaezaUbaAwÜzaAinta r �nau�ah hosa�.

kkkk� ��aaaae eee��wwwwÜÜÜÜmmmmaaaaAAAA iiiittttaaaattttaaaassssaaaakkkkaaaa��oooo kkkkaaaa��AAAAmmmmaaaa5maqLeÜ itamaILÜA�R k�ae�wÜmaA yasaka�Ar,ÜÜaLeÜ CÜoùfe| ika� yahA<

baA<ka�Irheka�o ka�Ama paU,ÜÜa R hosa�. �ina hreka� zahrmaADamaRgÜÜau häLÜA�R paina inayau(aá gÜÜanauR BanaI maqLeÜ CÜAùfe|. 6DamaRgÜÜau¨yastao maAinasa h¦naupaCR jao gÜÜaLÜta jaIvana ibataA�rheka�o�iBayau(aá nahosa�. �saka�o ��wqÜ maA¤a patnaI h¦nau paCÜR.�saka�A kae�wÜAkae�wÜIhä ivazvaAsaI h¦nau paCÜR/ �saBya jaIvanabaA<caeka�o vaA �A$aAka�ArI naBa�ka�o �iBayau(aá ho�na.7DamaRgÜÜauäka�o ka�AyaR parmaezvar Paitaka�o ka�Amaka�o KyaALÜrAKnau ho. yasaTaR kau�naq gÜÜaLÜta ka�maRka�o inaimta �naI�iBayau(aá h¦nau h¦<dqna. � Gama,fI �ina §vaATaIR h¦nau h¦<dqnavaA Ba�ùfÄ�[e h¦nau h¦<dqna. � ipayaða�ùf h¦nau h¦<dqna. � JagÜÜaùfAÂ�ina WÜgÜÜa er DanaI h¦nae �Aka�AM»aA Ba�ka�o h¦nau h¦<dqna.8DamaRgÜÜau¨LeÜ maAinasahäLÜA�R �ApaÍnaA GarmaA LÜgÜÜaer sahAyataAgÜÜanauR paCÜR. �saLeÜ jae �saLÜ CÜ yasaLÜA�R Paema gÜÜanauR paCÜR/

ttttaaaaIIIIttttaaaassssaaaaLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

1111 $aAnaI h¦naupaCÜR/ sahI �ina paiva¤a jaIvana ija�nau paCÜR.�isata �Atma saMyama h¦naupaCÜR. 9DamaRgÜÜau LeÜ hAmaILeÜ isaka�A�ka�osa ya ivazvaAsapaUvaRka� maAnnau paCÜR. �/ sahI �ina sa yaiza»aAka�o �payaogÜÜaæArA maAinasahäLÜA�R sahAyataA gÜÜanaRsamaTaR h¦naupaCÜR �ina maAinasahä jao sa ya iza»aAka�o iva¨ëCÜna� itanaIhä gÜÜaLÜta CÜna� BanaI PamaAi,ÜÜata gÜÜanau R samaTaRh¦naupaCÜR.

10�A$aApaALÜna nagÜÜanae R Daerq CÜna�. itanaIhä vyaTaRka�Akau�rAhä gÜÜaCÜRna� �ina maAinasahäLÜA�R gÜÜaLÜta tairka�ALeÜ�gÜÜauvaA�R gÜÜaCÜRna�. ma ivazaexa gÜÜarI itanaIhäka�A baAremaA kau�rAgÜÜadqRCÜu jao yahUdImatabaAwÜ baAihr Ba�ka�A CÜna�. DamaRgÜÜau¨LeÜmaAinasahä BaULÜmaA CÜna� BanaI deKaA�na paCÜR �ina itanaIhäLÜA�RyastaA vyaTaRka�A kau�rAbaAwÜ roka�nau paCÜR. 11itanaIhäLeÜ naisaka�A�naupanaeR kau�rAhä isaka�A�r yastaA maAinasahäLeÜ paUrq pairvaArhäLÜA�RibagÜÜaAirrheka�A CÜna�. KaAiLÜ maAinasahäLÜA�R WÜgÜnau �ina paqsaAka�maA�nau maA¤a itanaIhä yastao iza»aA idnCÜna�. 12itanaIhäka�A�ApaÍnaq �ka�janaA dezavaAsaI jao itanaIhäka�A �gÜÜamava(aáALeÜBanae/ "k�ae�wÜka�A maAinasahä saDaq= JaUwÜo baolCÜna�. taI jaÄ�[LÜIpazauhä jastaq CÜna� �ina itanaIhä �lCeÜ CÜna�/ itanaIhäLeÜka�sarI KaAnau yao maA¤a jaAnaeka�A CÜna�.® 13�gÜÜamava(aáALeÜBanaeka�A taI kau�rAhä WÜIka� h¦na�/ yasaTaR itamaILeÜ itanaIhäLÜA�RdeKaA�nau paCÜR ika� itanaI gÜÜaLÜta CÜna�. itamaI itanaIhäisataka�WÜor bannaupaCÜR jasamaA ika� itanaIhäLeÜ sa ya ivazvaAsa�nausar,ÜÜa gÜÜanae RCÜna�. 14taba itanaIhäLeÜ yahUdI ka�TaAhäsaunnae �ina taI maAinasahäka�A �Adeza maAnnae CqÜnana� jasaLeÜsa yaLÜA�R taucCÜ samBaánCÜna�. 15zauë �dya h¦naehäLÜA�Rsabaq kau�rA zauëq CÜna�. tar itanaIhäka�A inaimta/ jao paApaæArAPaduixata �ina �ivazvaAsaIhäka�o inaimta kae�hI paina zauëCqÜna. saA<�aq/ itanaIhäka�o ivacaArq KarAba Ba�sakae�ka�o CÜ�ina �icata kae� ho yao icannae itanaIhäka�o zai(aá naxwÜBa�sakae�ka�o CÜ. 16itanaIhä parmaezvarLÜA�R jaAndCÜQ= BanaerdAvaI gÜÜaCÜRna�/ tar itanaIhäka�o ka�maRæArA yao §paxwÜ h¦nCÜ ika�

ttttaaaaIIIIttttaaaassssaaaa 2222ÉÉÉÉ1111----3333ÉÉÉÉ5555 333311110000itanaIhä �hA<LÜA�R maAndqnana�. itanaIhä BayaMka�r maAinasahäh¦na�/ itanaIhä �naA$aAka�ArI CÜna� �ina itanaIhä kau�naqika�isamaka�o rAm�ao ka�Amaka�o inaimta LÜAyaka�ka�A Cqnana�.

ssssaaaaAAAA< <<<ccccaaaaoooo iiiizzzzaaaa»»»»aaaaAAAAkkkkaaaa��oooo ��nnnnaaaau uuussssaaaarrrr,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRRtar/ itamaILeÜ maAinasahäLÜA�R saA<cao iza»aAka�o �nausar,ÜÜagÜÜanaR itanaIhäLeÜ kae�-kae� gÜÜanauR paCÜR yao bataA�nau paCÜR.

2paAka�A maAinasahäLÜA�R �Atma saMyamaI/ gÜÜaMBaIr r $aAnaIbannae kau�rA isaka�A¬. itanaIhä ivazvaAsamaA/ PaemamaA rDaqyaRmaA d]ùF bannaupaCÜR.

3b£ë êaIhäLÜA�R paina �ApaÍnaA jaIvana maAgÜÜaRmaA paiva¤abanna isaka�A¬. itanaIhäLeÜ �ka�ARka�A iva¨ë kau�rA gÜÜanauRh¦<dqna BanaI �ina jyaAdA dAKarsa ipa�nae baAnaI gÜÜanauR h¦<dqna.taI s¤aIhäka�o LÜAigÜÜa kae� rAm�ao h¦nCÜ yao isaka�A¬. 4 yahIPaka�ArLeÜ itanaIhäLeÜ javaAna s¤aIhäLÜA�R �ApaÍnaA paita rbaALÜka�häLÜA�R maAyaA gÜÜanaR isaka�A�nau paCÜR. 5itanaIhäLÜA�RbauiëmaAnaI r paiva¤a h¦na/ �ApaÍnao Garka�o KyaALÜ rAKnau/�ApaÍnaA paitahä Paita dyaAÂ �ina �A$aAka�ArI h¦nau BanaIisaka�A�naq paCÜR. yastao isTaitamaA parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R idnauBa�ka�o iza»aAka�o baAremaA kau�naq �ALÜocanaA h¦nae CqÜna.

6 yasarI naq navayauvaAhäLÜA�R $aAnaI bannae �tsaAh idnaà.7taI navayauvaAhäka�A inaömta hreka� kau�rAmaA �saLÜ-�saLÜka�Ama gÜÜadqR itamaI �ka� �dAhr,ÜÜa bannau paCÜR. jaba itamaIitanaIhäLÜA�R isaka�A�<CÜQ �maAndAr �ina gÜÜamBaIr bana.8jaba itamaI sa ya baolCÜQ/ yastao Paka�ArLeÜ baoLÜ/ jasamaAika� ka�saqLeÜ itam�ao �ALÜocanaA gÜÜanaeR CqÜna �ina taba itam�aoivaroDamaA h¦nae kau�naq maAinasa �Apaq� LÜiÆata Ba�ka�o �nauBavagÜÜanaeR CÜna�. ika�na ika� hAm�ao ivaroDamaA baolnae �isata kae�hIh¦naeCqÜna.

9�ina yaI kau�rAhä dAsahäLÜA�R paina Bana. itanaIhäLeÜsaDaq= �ApaÍnaA maAiLÜka�häka�o �A$aA paALÜna gÜÜaäna�; itanaIhäLeÜ�ApaÍnaA maAiLÜka�häLÜA�R KauzaI rAKnae ka�oizaza gÜÜaäna�/itanaIhäLeÜ �ApaÍnaA maAiLÜka�häisata takaR� gÜÜanau R h¦<dqna/10itanaIhäLeÜ maAiLÜka�ka�o kau�naq kau�rA caorI gÜÜanauR h¦<dqna �ina�ApaÍnaA maAiLÜka�LeÜ itanaIhämaAiTa paU,ÜÜa R ivazvaAsa gÜÜanaRsaka�CÜna� Banaer deKaA�nau paCÜR. yaid dAsahäLeÜ yastao gÜÜareitanaIhäka�A Pa yaeka� ka�AmaLeÜ hAm�aA maui(aádAtaA parmaezvarka�oiza»aA rAm�ao rheCÜ Bannae PamaA,ÜÜa gÜÜanaeRCÜ.

11hAmaI yasarI ija�nau paCÜR ika�na ika� parmaezvarka�o�nau�ah hAmaI ka�hA< paugÜÜaeka�o CÜ. yao dyaALeÜ hreka�LÜA�R

2222

bacaA�nausaka�CÜ. �ina yao dyaA hAmaILÜA�R id��ka�o CÜ.12 yahI �nau�ahLeÜ hAmaILÜA�R parmaezvarka�o iva¨ë na baA<cnauBannae isaka�A�<CÜ �ina saMsaArLeÜ caAheka�o jastao kau�ka�maRgÜÜanaRbaAwÜ hAmaILÜA�R roka�CÜ. yao �nau�ahLeÜ hAmaILÜA�R p£TvaImaA$aAnaI �ina sahI tairka�ALeÜ hAm�ao jaIvana ija�na isaka�A�<CÜjasaLeÜ hAmaI parmaezvarka�o saevaA gÜÜaCQÜR ª Bannae deKaA�<CÜ.13hAm�aA parma parmaezvar r maui(aádAtaA yaezaU Ka�IxwÜka�o�AgÜÜamanaLÜA�R paiKaRªdA hAmaILeÜ hAm�ao jaIvana yasarI naqbaA<cnaupaCÜR. �hA< hAm�aA mahAna �AzaA h¦nauh¦nCÜ/ �hA< �ApaÍnaAmaihmaA saihta �A�nau h¦naeCÜ. 14�hA<LeÜ §vayaMLÜA�R jammaqduxwYA�<baAwÜ hAmaILÜA�R maui(aá idnau samapaR,ÜÜa gÜÜanau R Bayao.hAmaILÜA�R kae�vaLÜ �hA<ka�A maAinasa taulyaA�na �ina jaosadqva �saLÜ kau�rAhä gÜÜanauR �tsauka� rhnae taulyaA�na �hA<LeÜPaA,ÜÜa yaAgÜnau Bayao.

15yaI kau�rAhä maAinasahäLÜA�R Bana. itam�ao paU,ÜÜaR �iDaka�ArCÜ. yasaka�Ar,ÜÜa maAinasahäLÜA�R saud] ùF taulyaA�na �inaitanaIhäLeÜ kae� gÜÜanauR paCÜR BanaI itanaIhäLÜA�R Banna yao�iDaka�Ar PayaogÜÜa gÜÜar. �ina saAvaDaAna bana ika� ka�saqLeÜpaina itamaILÜA�R mah vahIna saMJaer yastaq vyavahAr nagÜÜaäna�.

iiiijjjjaaaa��nnnnaaaae eee ��ssssaaaaLLLLÜÜÜÜ ttttaaaaiiiirrrrkkkkaaaa��AAAAmaAinasahäLÜA�R yaI kau�rA gÜÜanau R naBaulnau/ BanaI Bana;zaAsaka� r sarka�ArI �gÜÜauvaAhäka�A �iDaka�ArmaA rhnau/

taI �iDaka�ArIhäka�o �A$aA paALÜna gÜÜanauR �ina sabaq ika�isamaka�ArAm�ao ka�Amaka�o inaimta tayaAr basnau; 2ka�saqka�o iva¨ë narAm�aokau�rA nagÜÜanauR; �ähäisata zaAintaLeÜ basnau/ �Nya maAinasahäPaita sahnazaILÜ �ina �ita Ba� bannau. ivazvaAsaIhäLÜA�Rsabaq maAinasahäisata yasao gÜÜanauR BanaI Bana.

3�iGa-�iGa hAmaI maUKaR iTayaQ=. hAmaILeÜ �A$aA paALÜnagÜÜarenaQ=/ hAmaI gÜÜaLÜta iTayaQ= �ina �ApaÍnaA zarIrka�A vazaiTayaAÏ/ jasaLeÜ narAm�aA kau�rA gÜÜanaR caAhnTae. hAmaILeÜ duxwÜtaA�ina �xyaARka�o jaIvana baA<cyaQ. maAinasahäLeÜ G£,ÜÜaA gÜÜareka�ojaIvana baA<cdq iTayaQ= �ina hAmaILeÜ itanaIhäLÜA�R G£,ÜÜaAgÜÜarYQ. 4tar taba hAm�aA maui(aádAtaA parmaezvarLeÜ maAinasahäka�oLÜAigÜÜa �hA<ka�o dyaA �ina �hA<ka�o Paema hAmaILÜA�R janaA�nauBayao. 5�hA<LeÜ hAmaILÜA�R �ApaÍnao dyaAæArA naq bacaA�nauBayao- parmaezvar Paita sahI h¦nCÜQ BanaI hAmaILeÜ gÜÜareka�A�saLÜ ka�Amaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ ho�na. �hA<LeÜ hAmaILÜA�R Dao�rbacaA<�nau Bayao jasaLeÜ hAmaILÜA�R nayaA< maAinasa taulyaAyao.

3333

333311111111 ttttaaaaIIIIttttaaaassssaaaa 3333ÉÉÉÉ6666----11115555�hA<LeÜ hAmaILÜA�R paiva¤a �AtmaAæArA na<yaA taulyaA�r hAmaILÜA�RbacaA�nau Bayao. 6parmaezvarLeÜ yao paiva¤a �AtmaA hAm�aAmaui(aádAtaA yaezaU Ka�IxwÜæArA hAmaImaAiTa paU,ÜÜaRäpaLeÜ KaNyaA�nauBayao. 7�naka�o �nau�ahLeÜ hAmaI DamaIR WÜhiryaQ=. �inaparmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R �nanta jaIvana PaApta gÜÜanaR �AtmaAidnauBayao. hAmaI yasaqka�o �AzaAmaA iTayaQ=. 8 yao iza»aAsaA<cao ho.

�ina ma caAhnCÜu ika� maAinasahäLeÜ yaI kau�rAhä bauJnaupaCÜR BanaI inaizcata gÜÜar. taba parmaezvarka�A maAinasahäLeÜitanaIhäka�o jaIvanamaA �saLÜ ka�AyaR gÜÜanaR itanaIhä §vayaMLÜA�R�paR,ÜÜa gÜÜanae R CÜna�. yaI kau�rA �saLÜ CÜna� �ina yaIkau�rAhäLeÜ maAinasahäLÜA�R �saLÜ bannamaA sahyaogÜÜa idnaeCÜ.

9maUKaRtaApaU,ÜÜaR bahsa gÜÜanaeR/ vaMzaAvaLÜI ka�TaAhä Bannae/vyavasTaALeÜ isaka�A�nae kau�rAhä baAre takaR� gÜÜanae RhäbaAwÜ�LÜgÜÜa basa. yastaA inarTaRka� kau�rAhäLeÜ ka�saqLÜA�R LÜABagÜÜadqRna. 10yaid ka�saqLeÜ takaR� gÜÜanaR caAhe/ �saLÜA�R caetaAvanaIde¬. yaid �Jaq paina takaR� gÜÜairrhe �saLÜA�R pae�ir caetaAvanaIdee¬ �ina �Baá paina takaR� gÜÜairrhe yao �saqLÜA�R CÜAiùfdee¬.11yasa Ze,ÜÜaIka�o vyai(aá narAm�ao �ina paApaI h¦na� BanaI

itamaILeÜ jaAnnau paCÜR. �saka�o paApaLeÜ � gÜÜaLÜta CÜ BannaePamaA,ÜÜa idnCÜ.

yyyyaaaaAAAAdddd ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRRppppaaaannnnaaaae eeeR RRR kkkkaaaau uuu��rrrrAAAAhhhhääää12�i(aRmaAsa r wÜA�ika�ka�saLÜA�R ma itamaI Ba�ka�hA<

paWÜA�<dqCÜu. itanaIhäLÜA�R paWÜA�paiCÜ inaka�opaoiLÜsamaA ma sa<gÜÜaimalnae itamaI sakaÍdo ka�oizaza gÜÜar. yao WÜ,fA maqLeÜ yahA<ibataA�nae inazcaya gÜÜareka�o CÜu. 13vaka�ILÜ jaInasa r �paolLÜsaLeÜ�ApaÍnaA yaA¤aA yahA<deiKa jaAirrAKnae CÜna�. itanaIhäka�oyaA¤aAka�A inaimta itamaILeÜ jaitasaka�CÜQ itanaIhäLÜA�R saGaA¬.itanaIhäLÜA�R caAihnae sabaq Taoka�ka�o vyavasTaA hosa�. 14�saLÜka�Ama gÜÜarer �ina �Avazyaka� pareka�AhäLÜA�R sahAyataA gÜÜarer�ApaÍnao jaIvana ija�nae tairka�A hAm�aA maAinasahäLeÜ isaka�naupaCÜR.jaba itanaIhä yasao gÜÜaCÜRna� taba itanaIhäka�o jaIvanapa�LÜhIna h¦naeCÜ.

15taI sabaq jao maisata CÜna� itamaILÜA�R Pa,ÜÜaAma janaA�ka�ACÜna�. yahA<ka�A taI maAinasahä sabaqLÜA�R jao ivazvaAsamaA PaemagÜÜaCÜRna�/ hAm�ao Pa,ÜÜaAma CÜ.

itamaIhä sabaq Paita parmaezvarbaAwÜ �nau�ah rhosa�.

Ka�IxwÜ yaezaUka�o �ka� kaq�dI paAvaLÜ r hAm�ao BaA�itamaoTaIbaAw

hAm�aA iPaya banDau taTaA sahka�maIR öpa�LeÜmaonaLÜA�R�iBavaAdna. 2saATaq hAm�aI baihnaI �ippayaALÜA�R/ sahka�maIR�iKaRppasaLÜA�R r itam�aA GarmaA BaeLÜA h¦nae ma,fLÜILÜA�Rpaina?

3parmaezvar hAm�aA ipataA �ina PaBau yaezaU Ka�IxwÜbaAwÜ�nau�ah �ina zaAinta itamaIhä saATa rhosa�.

ööööppppaaaa��LLLLeeeeÜÜÜÜmmmmaaaaoooonnnnaaaakkkkaaaa��oooo PPPPaaaae eeemmmmaaaa rrrr iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaa4�ApaÍnao PaATaRnaAmaA ma itamaILÜA�R samJanCÜu r itam�ao

inaömta ma saDaÏ maero parmaezvarLÜA�R DanyavaAd caùFA�<CÜu.5parmaezvarka�A paiva¤a maAinasahä Paita itam�ao Paema r PaBauyaezaUmaA itam�ao ivazvaAsaka�o kau�rA ma saunCÜu. 6ma PaATaRnaA gÜÜaCÜuRika� itamaILeÜ hAmaIisata sahBaogÜÜa gÜÜareka�o ivazvaAsaLeÜ Ka�IxwÜmaABa�ka�o hAm�aA hreka� �saLÜ kau�ro gÜÜahnapaUvaRka� bauJnamaAitamaILÜA�R sahAyataA idnaeCÜ. 7maerA BaA�? itamaILeÜ parmaezvarka�AmaAinasahäLÜA�R Paema gÜÜarYQ �ina itanaIhäLÜA�R Papau�ölLÜtataulyaAyaQ. yasaLeÜ maLÜA�R �Anand �ina sauivasTaA PadAnagÜÜareka�o CÜ.

��oooonnnnaaaae eeeiiiissssaaaammmmaaaassssaaaaLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ��kkkkaaaa�� BBBBaaaaAAAA��kkkkaaaa��oooo ääääppppaaaammmmaaaaAAAA §§§§vvvvaaaaIIIIkkkkaaaa��AAAArrrr ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr8itamaILeÜ kae�hI gÜÜanau R CÜ. Ka�Ixw Paita Ba�ka�o maero

�iDaka�Arka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ ma itamaILÜA�R yasao gÜÜar Banna saka�CÜu.9tar maqLeÜ itamaILÜA�R �Adeza id�ka�o ho�na/ kae�vaLÜ Paemaka�onaA�<maA ma itamaILÜA�R inavaedna gÜÜadRCÜu. ma paAvaLÜ h¦< �ina�ihLeÜ ma b£ë maAinasa h¦< �ina Ka�IxwÜ yaezaUka�o LÜAigÜÜabandI CÜu. 10ma maero CÜoro �onaeisamasaka�o baAremaA inavaednagÜÜairrheCÜu. ma ka�ArAgÜÜaArmaA CÜ<dA � maero CÜoro baNyao.11ibataeka�A idnahämaA � itam�ao LÜAigÜÜa ivaka�Amae iTayao. tarva(aRmaAna samayamaA itamaI r ma duvaqka�o LÜAigÜÜa � �payaogÜÜaIvyai(aá Ba�ka�o CÜ.

ööööppppaaaa��LLLLeeeeÜÜÜÜmmmmaaaaoooonnnnaaaaLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaAAAAvvvvaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

12ma �saLÜA�R pae�ir itamaIka�hA< maero �dyaisataq paWÜA�<dqCÜu.13ma ka�ArAgÜÜaArmaA rheka�o baeLÜA maLÜA�R sahAyataA gÜÜanaRka�Ainaimta ma �Apaq� �saLÜA�R yahA< sausamaAcaArka�o inaimta rAKnacaAhnTaeÎ. maLÜA�R sahAyataA gÜÜarer �saLeÜ itam�ao saevaA gÜÜanaeRiTayao. 14tar itam�ao sammaita naiLÜ�R ma kae�hI gÜÜanaRcaAh<idna. yasao h¦<dA itamaILeÜ maero inaimta gÜÜanae R �saLÜka�AyaR itamaILeÜ §vayaM gÜÜanaR caAheka�o h¦naeCÜQ �ina maqLeÜ ka�rLÜA�ka�o h¦nae CqÜna.

15�onaeisamasa itamaIisata kae�hI samayaka�o LÜAigÜÜa CÜui·Ü��ka�oiTayao. yasao Ba�ka�o h¦na saka�CÜ ika� tyasaLÜA�R itamaILeÜsadAka�o inaimta öpa�taAR paA�nae CÜQ. 16�Baá �ka� dAsaka�oäpamaA ho�na/ tar dAsa BandA �iDaka� �ina �ka� iPayaBaA�ka�o äpamaA �ah,ÜÜa gÜÜar. ma �saLÜA�R Kaubaq maAyaA gÜÜaCÜuR.tar itamaILeÜ �saLÜA�R �Ja baesaI maAyaA gÜÜanaeR CÜQ. itamaILeÜ�saLÜA�R ��wÜA vyai(aáka�o äpamaA �ina PaBaumaA BaA�ka�oäpamaA paina maAyaA gÜÜanaeR CÜQ.

17yasaTaR yaid maLÜA�R saATaI Banaer svaAgÜÜata gÜÜaCQÜR Banae�onaeisamasaLÜA�R paina §vaAgÜÜata gÜÜar. maLÜA�R §vaIka�Ar gÜÜarejastaq �saLÜA�R §vaIka�Ar gÜÜar. 18�onaeisamasaLeÜ itamaIisatakae�hI BaULÜ gÜÜareCÜ Banae maLÜA�R doxyaA¬. yaid �saLeÜ kae�hIitanauR pare maLÜA�R itanaR LÜgÜÜaA¬. 19ma paAvaLÜ h¦<. yao mamaero �ApaÍnaq hAtaLeÜ LeÜKdqCÜu. yaid �onaeisamasaLeÜ kae�hIbaA<ka�I itanauR CÜ Banae yao ma itaCÜuR. �ApaÍnao jaIvanaka�o LÜAigÜÜaitamaI maero ka�ita ,ÜÜaI CÜQ yasa baAre ma kae�hI BannacaAh<idna. 20ho/ maerA BaA�/ PaBauka�A inaimta maero LÜAigÜÜakae�hI gÜÜairdee¬. Ka�IxwÜmaA maero �dya zaAnta gÜÜarA¬.21itamaILeÜ maero �AzaA paurA gÜÜanaeR CÜQ Bannae paU,ÜÜaR ivazvaAsamaAma yao pa¤a LeÜKdqCÜu. ma jaAndCÜu itamaILeÜ maqLeÜ Banaeka�oBandA �iDaka� gÜÜanaeRCÜQ.

22dyaA gÜÜarI maLÜA�R basnaka�o LÜAigÜÜa ��wÜA ka�oWÜA ka�ovyavasTaA gÜÜarIde¬. ma �AzaA gÜÜaCÜuR ika� parmaezvarLeÜ itam�aoPaATaRnaA saunnaeCÜna� �ina ma itamaI ka�hA< �A�na saka�nae CÜu.

333311113333 ööööppppaaaa��LLLLeeeeÜÜÜÜmmmmaaaaoooonnnnaaaa 22223333----22225555��iiiinnnnttttaaaammmmaaaa ��iiiiBBBBaaaavvvvaaaaAAAAddddnnnnaaaa

23maero saATaI �paAPa�Asa paina Ka�IxwÜ yaezaUka�o inaömta maisata bandI CÜ. �saLeÜ itamaILÜA�R �iBavaAdna paWÜA�<CÜ.24�ina makaUR�sa/ �irstaAKaRsa�/ femaAsa r LUka�ALeÜ paina

itamaILÜA�R �iBavaAdna gÜÜanaR ma sa<gÜÜa �ka� saATa CÜna�. yaIsabaq maqisata ka�Ama gÜÜadqRCÜna�.

25hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�o �nau�ah itam�ao �AtmaAisatarhosa�. �Aimana.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrr ��AAAAppppaaaaÍ ÍÍÍnnnnaaaaAAAA ppppaaaau uuu¤¤¤¤aaaaææææAAAArrrrAAAA bbbbaaaaoooollllnnnnaaaau uuu BBBBaaaayyyyaaaaoooo�iGa-�iGa parma ezvar hAm � a A pa uKaA RhäLÜA� R�gÜÜamava(aáAhäæArA baolnauh¦NTyao. parmaezvar Daerq pawÜka�

Daerq Paka�ArLeÜ baolÜnauBayao. 2�ina �ba yaI �AiKarIidnahämaA parmaezvar hAmaILÜA�R �ApaÍnaA pau¤aæArA baolnauBa�ka�oCÜ. �hA<LeÜÜ �ApaÍnaA pau¤aæArA yao saMsaAr banaA�nau Bayao �ina�hA<LeÜ �ApaÍnaA pau¤aLÜA�R sabaqkau�rAka�o �ApaÍnaA �(arAiDaka�ArIbanaA�nauBayao. 3pau¤aLeÜ parmaezvarka�o maihmaA PaitaibaömbatagÜÜanaR uh¦nCÜ. �hA< parmaezvarka�o §vaBaAvaka�o paU,ÜÜaR Paitaäpah¦nauh¦nCÜ. �hA<LeÜ hreka� kau�rALÜA�R �Apa�nao zai(aázaALÜI�Adezaka�o �DaInamaA rAKnauh¦nC. �hA<LeÜ maAinasaLÜA�R�naIhäka�o paApahä deiKa §va�C taÜulyaA�nau Bayao r§vagÜÜaRmaA parmaezvarka�o dAihnae hAtapai·Ü� basnauBayaoÜ. 4parmaezvarLeÜ�hA<LÜA�R ��wÜA naA�< idnauBayao jauna kau�naq paina §vagÜÜaRdUtahäka�onaA�<BandA ��a CÜ. yasaqLeÜ �hA< §vagÜÜaRdUtahäBandA mahAna�h¦nauh¦nCÜ.

5parmaezvarLeÜ yaI kau�rA kau�naq §vagÜÜaRdUtahäLÜA�R BannauBa�ka�oiTa�naÉ

"itamaI maerA pau¤a hQ/ �Aja ma itam�aA ipataAbanaeka�o CÜu.®

BajanasaM�ah 2É7

�hA<Le kau�naq §vagÜÜaRdUtaLÜA�R yao kau�ro BannauBa�naÉ

"ma �naka�o ipataA bannaeCÜu r �naI maerA pau¤abannaeCÜna�.®

2 zamaU�LÜ 7É14

6�ina jaba parmaezvarLeÜ �ApaÍnao paihLÜo pau¤aLÜA�R* yasa

ppppaaaaiiiihhhhLLLLÜÜÜÜoooo ppppaaaa u uuu¤¤¤¤aaaa parmaezvarka�A santaAnahämaA PaTama r mahtvapaU,ÜÜaRba�aA.

saMsaArmaA icanaA�nauh¦nCÜ/ �hA< Bannauh¦nCÜÉ

iiiihhhhbbbb� ��aaaaU UUUhhhhääääkkkkaaaa��oooo iiiinnnnaaaaiiiimmmmttttaaaa ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

1111"parmaezvarka�A saArA §vagÜÜa RdUtahäLeÜ �hA<LÜA�R�ArADanaA gÜÜaäna�.®

vyavasTaA 32É43

7§vagÜÜaRdUtahäka�o baAremaA parmaezvar Bannauh¦nC/

"parmaezvarLeÜ �ApaÍnaA §vagÜÜaRdUtahäLÜA�R vaAyau* jastaobanaA�nauBayao/ �ina �ApaÍnaA saevaka�häLÜA�R �AgÜÜaoka�ojvaALÜA ja§tao banaA�nauBayao.®


8tar �ApaÍnaA pau¤aka�o baAremaA parmaezvarLeÜ Ba÷auBayaoÉ

"itam�aA he parmaezvar/ tapaA�Rªka�o isaMhAsana sadAsavaRdA rihrhnae CÜ samauicata NyaAyapaUvaRka� tapaA�RªLeÜ�ApaÍnao rAjya caLÜAnauh¦naeCÜ.

9 tapaa�R ª DaAima Rka�taALÜA�R Paema gÜ Üana u RhunCÜ �ina�DaAimaRka�taALÜA�R G£,ÜÜaA gÜÜanau RhunCÜ yasaqLeÜ/ heparmaezvar/ tapaA�Rªka�A parmaezvarLeÜ tapaA�RªLÜÜA�R tapaA�Ûka�osaMgÜÜaIhäLÜA�R id�ka�o BandA mahAna �Anand idnauBa�ka�o CÜ.®


10parmaezvar �Baqá Ba÷auh¦nCÜÉ

"he PaBau/ �AidmaA tapaA�R ªLeÜ DartaIka�o jagÜÜabasaA�nauBayao �ina �Aka�Azama,fLÜ tapaA�Rªka�A hAtaka�Aka�Amahä h¦na�.

11 "yaI saba ivanaAza Ba�r jaAnae CÜna� tar tapaA�Ûsadaka�ALÜ rihrhnau h¦naeCÜ �ina sabaq Taoka�hä

vvvvaaaaAAAAyyyyaaaau uuu yasaka�o �TaR paina "�AtmaAhä® h¦na saka�CÜ.

vas¤a Baqá paurAnaA bannae CÜna�

333311115555 iiiihhhhbbbb� ��aaaaU UUU 1111ÉÉÉÉ11112222----2222ÉÉÉÉ1111333312 tapaA�RM yasaLÜA�R paozaAka�LÜA�R BaÏá pa·Ü�YA�nau h¦nae

CÜ. taI pae�ir vas¤a Baqá bad�iLÜnae CÜna�/ tar tapaA�Ûka�ihlyaq bad�iLÜnau h¦nae Cqna. tapaA�Rªka�o jaIvanaka�o�nta ka�ihlyaq h¦nae Cqna.®


13�ina parmaezvarLeÜ yao kau�ro svagÜÜa RdUtaLÜA�R ka�ihlyaqBa÷auBa�naÉ

"tapaA�RRª maero dAihnaehAtapai·Ü� ba§nauhosa�/ jabasammatapaA�RRªka�A za¤auhäLÜA�R tapaA�RRªka�A paA�maA lyaA�<dqna.®


14sabaq §vagÜÜaRdUtahä �AtmaA h¦na� jao parmaezvarka�o saevaAgÜÜaCÜRna� �ina �ëAr paA�naehäka�o sahAyataA gÜÜanaR itanaIhäLÜA�RpaWÜA�nCÜna�.

hhhhAAAAmmmm� ��aaaaoooo ��ëëëëAAAArrrr iiiivvvvaaaaDDDDaaaaAAAAnnnnaaaaBBBBaaaannnnddddAAAA WWWWÜÜÜÜU UUULLLLÜÜÜÜoooo hhhhooooyasaka�Ar,ÜÜa isaka�A��ka�A kau�rAhä �nausar,ÜÜa gÜÜadAR �BaqáDaerq hoizayaAr h¦naupaCÜR jasamaA ika� hAmaI sa yaka�o

maAgÜÜaRbaAw nabahika�yaQ=. 2§vagÜÜaRdUtahäka�o maApaR�ta parmaezvarLeÜidnauBa�ka�o iza»aA saA<cao ho Ba÷ae deKaA��ka�o iTayao. �inajaihLeÜ paina yahUdIhäLeÜ yasa iza»aAka�o ivaroDa gÜÜare�TavaA yasaka�o �nausar,ÜÜa gÜÜarenana� itanaIhäLe �icata d,fpaA�. 3hAmaILÜA�R id��ka�o �ëAr Daerq mahAna� ho. yasaTaRyaid hAmaILeÜ yasa �ëArka�o �vaheLÜnaA gÜÜarYQ= Banae hAmaId,ÜÜfbaAwÜ ka�sarI �mka�na saka�aÏLÜAÀ �ëArka�o baAremaAmaAinasahäLÜA�R paihLeÜ Bannauh¦nae PaBau naq h¦nauh¦nTyao. �ina�hA<LÜA�R saunnae maAinasahäLeÜ �ëAr saA<cao ho Bannae kau�rohAmaILÜA�R PamaAi,ÜÜata gÜÜare. 4parmaezvarLeÜ paina �cammahä/LÜ»a,ÜÜahä r ivaiBanna ika�isamaka�A camatka�ArhäLeÜ PamaAi,ÜÜatagÜÜairidnauBayao. �ina paiva¤a �AtmaAæArA maAinasahäLÜA�R�pahArhä id�r yao PamaAi,ÜÜata gÜÜAiridnauBayao. �hA<LeÜ taI�pahArhä �ApaÍnao �cCÜA �nausaAr idnauBayao.

mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR bbbbaaaaccccaaaaAAAA��nnnnaaaa KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜ mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaa jjjjaaaassssttttaaaaq qqq bbbbaaaannnnnnnnaaaau uuuBBBBaaaayyyyaaaaoooo5�A�na LÜAgÜÜaeka�o yao nayaA< saMsaArka�o zaAsaka� banna

parmaezvarLeÜ §vagÜÜaRdUtahäLÜA�R CÜA÷auBa�na. yao Baivaxyaka�o yao saMsaAr ho jauna hAmaILeÜ cacaAR gÜÜanaR LÜAgÜÜaeka�A CÜAq= e.6DamaRzaAs¤amaA ka�hIå LeÜiKa�ka�o CÜÉ

2222

"tapaA<�RLeÜ ika�na maAinasaLÜA�R saMBaánau paCÜRÀ ika�natapaA�RLeÜ maAinasaka�o pau¤abaAre saAÎcnau paCÜRÀ � yaitamah vapaU,ÜÜaR CÜÀ

7 CÜowÜo �vaiDaka�o inaimta tapaA�R ªLe Ü �saLÜA�R§vagÜÜa RdUtahäBandA inamna banaA�nauBayao tapaAR ª�LeÜ�hA<LÜA�R maAna r maihmaAka�o maukau�wÜ LÜgÜÜaA�idnauBayao.

8 �ina sabaqkau�rAhä tapaA�RªLeÜ �saqka�o �DaInamaAlyaA�idnauBayao.®


parmaezvarLeÜ "sabaqkau�rA �saqka�o �DaInamaA lyaA�R idnauBayao®Bannae BanaA�LeÜ BaNdA �hA<ka�o �DaInadeiKa baAihr kae�hIrhena Ba÷ae bauiJanCÜ. tar hAmaI �hA<LeÜ sabaqmaAiTa zaAsanagÜÜareka�o deKdqnaAÏ. 9kae�hI ka�ALÜka�o inaimta yaezaU §vagÜÜaRdUtahäBandAinamnaka�o banaA�nauBa�ka�o iTayao. tar �ihLeÜ hAmaI �hA<LÜA�RmaAna r maihmaAka�o maukau�wÜ LÜgÜÜaA�nau Ba�ka�o deKCÜQ ika�naika� �hA<LeÜ ka�xwÜ BaogÜnau Bayao r k�aU�samaA manau RBayao.ika�naBanae parmaezvarka�oÜ �nau�ahLeÜ yaezaULeÜ Pa yaeka� vyai(aáka�oinaimta m£tya]ka�o �nauBava gÜÜanaRuBayao.

10parmaezvar naq h¦nauh¦nC jasaLeÜ �ApaÍnao maihmaAka�oLÜAigÜÜa sabaqkau�rA banaA�nauBayao. �hA<LeÜ �ApaÍnao maihmaAka�oBaAgÜÜaIdAr banaA�na �hA<LeÜ Daerq CÜorAhä caAhnauBayao. yasaTaRparmaezvarLeÜ jae-jae gÜÜanau R paerka�o iTayao yahI gÜÜanaR uBayao.parmaezvarLeÜ �hA<LÜA�R �ka� paU,ÜÜaR vyai(aá banaA�nauBayao jasaLeÜsabaqLÜA�R maui(aátapaR� forYA�nauh¦nCÜ. parmaezvarLeÜ �hA<ka�oyaAtanaAæArA yaezaULÜA�R paU,ÜÜaR banaA�nauBayao.

11�naq �ka� jasaLeÜ maAinasaLÜA�R paiva¤a banaA�<nauh¦nCÜ rtaI paiva¤a banaA�ka�Ahä ��wq pairvaArbaAwÜ �A�ka�A CÜna�.yasaka�Ar,ÜÜa �hA< itanaIhäLÜA�R �ApaÍnaA dAjau-BaA�hä �inaiddI-baihnaIhä Banna LÜjaA�nau h¦nna. 12 yasaqLeÜ �hA<Bannauh¦nCÜÉ

"he parmaezvar? tapaA�Ûka�o baAremaA ma �ApaÍnaABaA�-baihnaIhäLÜA�R Ba÷aeCÜ u. tapaA�Rka�A sabaqmaAinasahäka�A �iGa ma tapaA�Rka�o PazaMsaAka�o gÜÜaItagÜÜaA<�naeCÜu.®


13�hA< yasao paina Bannauh¦nCÜ/"ma parmaezvarmaA BarosaA gÜÜaCÜuR.®

yaezaqyaA 8É17

iiiihhhhbbbb� ��aaaaU UUU 2222ÉÉÉÉ11114444----3333ÉÉÉÉ11115555 333311116666�ina �hA< Bannauh¦nCÜ/

"ma yahA< CÜu �ina maisata taI CÜorACÜorIhä CÜna�jao parmaezvarLeÜ maLÜA�R idnauBa�ka�o CÜ.®

yaezaqyaA 8É18

14taI CÜorACÜorIhä BaQitaka� zarIrmaA CÜna� jao maAinasahäh¦na�. �ina yaezaU paina taI maAinasahä jastaq ba÷auBayao ritanaIhäka�o jastaq �nauBava bawÜulnau Bayao. yasaqka�Ar,ÜÜa�hA<LeÜ m£ yauLÜA�R �Ä�[ALeÜr yasaLÜA�R �TaARta zaqtaAnaLÜA�RnaxwÜ gÜÜanau RBayao jasaisata maAnae R zai(aá CÜ. 15yaezaU taImaAinasahä jastaq bannauBayao r manau RBayao jasaLeÜ gÜÜadARitanaIhäLÜA�R mau(aá gÜÜanaR sakaU�na. �ApaÍnao m£ yauka�o BayaLeÜgÜÜadAR itanaIhäLeÜ saArA jaIvana ka�maArALeÜ jastaq ibataA�.16yao spaxwÜ CÜ ika�/ yaezaULeÜ §vagÜÜaRdUtahäLÜA�R ho�na/ tar�b�aAhAmaka�A santaAnahäLÜA�R sahAyataA gÜ Ü ana u Rh ¦nCÜ.17yasaqka�Ar,ÜÜaLeÜ yaezaULeÜ �ApaU�LÜA�R hrtarhLeÜ �ApaÍnaA BaA�baihnaIhä jastaq banaA�nau �Avazyaka� iTayao taA ika� �hA<parmaezvarka�o saevaAmaA dyaAÂ r ivazvasta PaDaAnapaUjaAhArIbannasakaU�na� �ina yasa Paka�ArLeÜ maAinasahäLÜA�R paApahäka�o»amaA idnasakaU�na�. 18�ina �ba yaezaULeÜ taI maAinasahäLÜA�RsahAyataA gÜÜanaR saka�nau h¦nCÜ jao parIi»ata CÜna�. yaezaU itanaLÜA�RsahAyataA gÜÜanaR samaTaR h¦nauh¦nCÜ ika�na ika� �hA< �Apa�qLeÜ ka�XBaognau Bayao r parIi»ata hunauBayao.

mmmmaaaaoooozzzzaaaaAAAABBBBaaaaNNNNddddAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU mmmmaaaahhhhAAAAnnnnaaaa hhhh¦¦¦¦nnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜyasaqLeÜ itamaIhä sabaqLeÜ yaezaUka�o baAremaA saocnaupaCÜR.parmaezvarLeÜ yaezaULÜA�R hAmaI Ba�ka�omaA paWÜA�nau Ba�ka�o

CÜ �ina �hA< hAm�aA ivazvaAsaka�A PaDaAna paUjaAhArI*h¦nauh¦nCÜ jauna ivazvaAsa hAmaILeÜ rAKaeka�A CÜA=q. maerA paiva¤adAjau-BaA�/ iddI-baihnaIhäLÜA�R ma BanCÜu? itamaIhäparmaezvarbaAwÜ baoLÜA��ka�Ahä hQ. 2parmaezvarLeÜ yaezaULÜA�RRhAm�ao maABaámaA paWÜA�nauBayao �ina �hA<LÜA�R PaDaAna paUjaAhArIbanaA�nauBayao. yaezaU paina maozaA jastaq parmaezvarPaita ivazvaAsaIh¦nauh¦nTyaoÜ. maozaALeÜ taI sabaq = ka�Amahä gÜÜanau RBayao jaunaparmaezvarLeÜ �ApaÍnaA GarmaA gÜÜanaR caAhnau h¦nTyao. 3yaid

PPPPaaaaDDDDaaaaAAAAnnnnaaaa ppppaaaaU UUUjjjjaaaaAAAAhhhhAAAArrrrIIII parmaezvarka�o maAinasahäka�o LÜAigÜÜa �ita mah vapaU,ÜÜaRpaUjaAhArI.

ka�saqLeÜ Gar banaA�<CÜ taba maAinasahäLeÜ GarLÜA�R BandA Gar

3333

banaA�naeLÜA�R baùfI �Adr gÜÜaCÜRna�. yasaq gÜÜarI maozaALÜA�RBandA yaezaULÜA�R baFtaA �Adrka�o �iDaka�ArI maAnnAupaCÜR.4hreka� Gar kau�naq maAinasaÜæArA banaA�nCÜ. tar parmaezvarLeÜsabaq Taoka� banaA�nauBayao. 5parmaezvarka�o GarmaA maozaA ��wÜAivazvasanaIya saevaka� jastao h¦nauh¦nTyao. �naLeÜ maAinasahäLÜA�RtaI kau�rAhä bataA� jauna BaivaxyamaA parmaezvarLeÜ bataA�naeCÜna�. 6tar parmaezvar ëArA saMcaAiLÜta GarmaA Ka�IxwÜ ��wÜAivazvasanaIya CÜoro ja§tao h¦nauh¦nCÜ. hAmaI ivazvaAsaIhäparmaezvarka�o Gar hAÏ. yaid hAmaI �ApaU�maA Ba�ka�o �AzaAPaitainaiÁnta r gÜÜaivaRta rihrhYQ= Banae hAmaI parmaezvarkaq� GarhQ=.

hhhhAAAAmmmmaaaaIIIILLLLeeeeÜÜÜÜ ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo ��nnnnaaaau uuussssaaaarrrr,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaiiiirrrrrrrrhhhhnnnnaaaau uuu ppppaaaaCCCCÜÜÜÜR RRR7 yasaqka�Ar,ÜÜa paiva¤a �AtmaA Bannauh¦nCÜÉ

"�Aja yaid itamaIhäLeÜ parmaezvarka�o �AvaAjasaunyaQ Banae/

8 �taItamaA jastaq itamaIhä hWÜDamaIR nabana/ jaitabaeLÜAitamaIhäLeÜ parmaezvarka�o ivaroDamaA iva�oh gÜÜarYQ. yasaq baeLÜA maäBaUimamaA parmaezvarka�o parI»aA iLÜyaQ=.

9 caAiLÜsa vaxaR samma maäBaUimamaA maqLeÜ kae� kae� gÜÜare= yao itam�aA maAinasahäLeÜ deKae. tar itanaIhäLeÜmaero DaqyaRka�o parI»aA iLÜ�.

10 yasaqLeÜ ma itanaIhäisata irsaA�< r maqLeÜ BanaÎÉ'itanaIhäka�A ivacaAr sa<Daq gÜÜaLÜta CÜna� itanaIhäLeÜka�ihlyaq maero baAwÜo bauBaeánana�.¾

11 yasaqLeÜ ma irsaA�< r zapaTa iLÜ�< ika� 'itanaIhäLeÜka�ihlyaq Pavaeza paA�nae Cqnana� r maisata ivaZAintapaA�nae Cqnana�.¾®


12 yasaka�Ar,ÜÜa dAjau-BaA�hä r iddI-baihnaIhä/ hoizayaArrh jasamaA ika� itamaIhämaA ka�ohI paApaI naho¬/ ivazvaAsaLÜA�RR�§vaIka�ar nagÜÜarosa�� rÜ jaIivata parmaezvarLÜA�R naCÜoùfosa�.13tar hreka� idna �ka�-�ka�ARka�o �tsaAh baùfA¬. "�Aja®naq yao gÜÜar. �ka� �ka�ARka�o sahAyataA gÜÜar jasamaA ika� ka�ohIpaApa r yasaka�o ka�pawÜpaU,ÜÜaR tairka�ALeÜ ka�ohI paina ka�WÜornabanaosa�. 14hAmaI sabaq Ka�IXka�A sahBaAgÜÜaI CÜAq= hAmaILeÜzau¨maA paA�ka�o ivazvaAsa �ntasamma TaAimarhçAÏ Banae yaosa ya rhnae CÜ. 15DamaRzaAs¤aLeÜ Banaeka�o CÜÉ

333311117777 iiiihhhhbbbb� ��aaaaU UUU 3333ÉÉÉÉ11116666----4444ÉÉÉÉ11115555"yaid �Aja itamaIhäLeÜ parmaezvarka�o �AvaAjasauNdCÜaq Banae/ �taItamaA jastaq hWÜDamaIR nabana/jaitabaeLÜA itamaIhäLeÜ parmaezvarka�o ivaroDamaA iva�ohgÜÜareka�A iTayaQ.®


16taI ka�o iTa� jasaLeÜ parmaezvarka�o �AvaAja saunae r�hAMka�o ivaroDamaA iva�oh gÜÜareÀ taI sabaq maozaAæArA imaZbaAwÜLÜigÜÜa�ka�Ahä iTA�. 17�ina parmaezvarka�o saMgÜÜa caALÜIÜsavaxaRsamma irsaA�nauBa�ka�o iTayaoÀ parmaezvar itanaqhäisatairsaA�nauBa�ka�o iTayao jasaLeÜ paApa gÜÜare r jao maäBaUimamaAmare. 18�ina parmaezvarLeÜ ka�saka�A baAremaA zapaTa KaAnauBa�ka�oiTayao jao Pavaeza r ivaZAma napaA�naehä iTa�À parmaezvarLeÜitanaqka�A baAremaA Bannauh¦<dqTyao jasaLeÜ �hA<ka�o �A$aA maAnaenana�.19yasaka�Ar,ÜÜa hAmaI bauBaá�CÜAÏ ika� �ivazvaAsaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜtaI maAinasahäLÜA�R Pavaeza r parmaezvarka�o ivaZAma inaixaëiTayao.

parmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�R id�ka�o Paita$aA hAmaILÜA�R�Baqá paina ho. yao Paita$aA yao ho ika� hAmaI Pavaeza

gÜÜanaR r parmaezvarka�o ivaZAma iLÜna saka�CÜAÏ. hAmaI satakaR�h¦naupaCÜR ika� hAmaILeÜ yao Paita$aA paA�Üna cauka�nau h¦<deqna.2ja§tao itanaIhäLÜA�R maAinayao ya§taq Paka�ArLeÜ baA<cnae �paAyahAmaILÜA�R paina bataA��ka�o CÜ. tar itanaIhäLeÜ saunaeka�o�padezaLeÜ itanaIhäLÜA�R sahAyataA gÜÜarena. itanaIhäLeÜ �padezata saunae tar ivazvaAsaisata �ah,ÜÜa gÜÜarenana�. 3hAmaI ivazvaAsaIhäparmaezvarka�o ivaZAmamaA Pavaeza paA�<CÜQ=. jastao parmaezvarLeÜnaq BannauBayaoÉ

"ma irsaA�< r Paita$aA iLÜ�< ika� 'itanaIhäLeÜka�ihlyaq Pavaeza gÜÜanae R Cqnana� r maero ivaZAintapaA�nae Cqnana�.¾®


parmaezvarLeÜ yasao BannauBayao. tar parmaezvarLeÜ yasa saMsaArka�os£ixwÜ gÜÜanauRBa�paiCÜ �hA<LeÜ �Apanaoe ka�Ama samaA¹¯ gÜÜanauR Bayao.4DamaRzaAs¤amaA ka�hI= parmaezvarLeÜ saAtaAÏ idnaka�o kau�rA gÜÜanauRBa�ka�oCÉ "�ina saAtaQ= idnamaA parmaezvarLeÜ �ApaÍnao sabaq ka�AmahäbaAwÜivaZAma iLÜnauBayao.®* 5�paro(aá �MzamaA yao paina Baina�ka�o

""""��iiiinnnnaaaa ssssaaaaAAAAttttaaaaQQQQ= === ²²²² iiiiLLLLÜÜÜÜnnnnaaaau uuuBBBBaaaayyyyaaaaoooo®®®® �tpai(a 2É2.

CÜ/ "taI maAinasahä maero ivaZAmamaA pasna paA�nae Cqnana�.®

4444

6yao �Baqá sa ya CÜ ika� ka�itapaya maAinasahäLeÜ PavaezagÜÜanae RCna� r parmaezvarka�o ivaZAma paA�nae CÜna�. tar taImaAinasahä jasaLeÜ paihLeÜ maui(aáka�oÜ �paaya saunae yahA< pa§nayaogyaka�o iTa�nana� ika�na ika� itanaIhäLeÜ �A$aA maAnaenana�.7yasaka�Ar,ÜÜa parmaezvarLeÜ �kaq�R ivazaexa idnaka�o yaojanaAgÜÜanauRBayao. yasaLÜA�R "�Aja® Bainayao.Ü dA¬dæArA parmaezvarLeÜ yasa idna baAre DaerqpaiCÜ bataA�nauBayao. hAmaILeÜ yao DamaRzaA§¤a�iGa naq �payaogÜÜa gÜÜarYAÏ.

"yaid itamaIhäLeÜ parmaezvarka�o �AvaAja �AjasaunyaAq Banae/ �taItamaA jastaq hWÜDamaIR nabana.®


8hAmaI jaAndCÜQ= yahozaULeÜ paina maAinasahäLÜA�R ivaZAmaitarforYA�nana�. hAmaI yao bauJCÜAÏ ika�na ika� parmaezvarLeÜpaiCÜbaAwÜ �ka�oR ivaZAmaka�o idna bataA�nauBayao. 9yasaLeÜdeKaA�<CÜ ika� parmaezvarka�A maAinasahäLÜA�R saAtaAq idnaka�oivaZAma �Jaq �A�<dqCÜ. 10�ApaÍnao ka�Ama sakae�r parmaezvarLeÜivaZAma iLÜnauBayao. yasaka�Ar,ÜÜa jasaLeÜ Pavaeza gÜÜaCÜR rparmaezvarka�o ivaZAma paA�<CÜ �saLeÜ parmaezvarLeÜ gÜÜairsaka�nauBa� ja§taq �ApaÍnao ka�Ama gÜÜairsakae�ka�o h¦nCÜ. 11samaTaRhAmaI paina parmaezvarka�o ivaZAmamaA Pavaeza gÜÜanae R sakaÍdoka�oizaza gÜÜarAÏ. hAmaILeÜ sakaÍdo ka�oizaza gÜÜanauRpaCÜR taA ika�parmaezvarka�o �A$aA namaAnnaehäka�o namaUnaA banaer hAmaI naxwÜnaho¬<.

12parmaezvarka�o vacana jaIivata CÜ r i¤a�yaAzaILÜ CÜ.�hA<ka�o vacana kau�naq du�RDaare tarvaArBandA DaAirLÜo CÜ.parmaezvarka�o vacanaLeÜ hAmaILÜA�R gÜÜaihro gÜÜarI ka�AwÜ�CÜ. yasaLeÜ�AtmaA r PaA,ÜÜa/ jaoif�ka�o WÜA�<maA ka�AwÜ�CÜ. yasaLeÜ jaonaIRr hÄ�Isamaeta ka�AwÜ�C. yasaLeÜ ima¤aI BaAva r ivacaArsammajaA<cCÜÜ. 13saMsaArka�o kau�naq Taoka� parmaezvarbaAwÜ Âka�A�nasaika�=dqna. �hA< sabakau�CÜ spaxwÜ deKÜnauh¦nC. Ühreka� kau�rA�hA< �iDa �dAMgÜÜao CÜ. �ina �hÜA<LÜA�R hAmaILeÜ hAm�aojaIvanaka�o LeÜKaAjaoKaA bauBaáA�naqpaCÜR.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo ��iiiiGGGGaaaa ��iiiiBBBBaaaannnnaaaa yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ ssssaaaahhhhAAAAyyyyaaaattttaaaaAAAA ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRRhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ14hAm�aomaA mahA PaDaAna paUjaAhArI CÜna� jao §vagÜÜaRka�o

parmaezvarka�hA< jaAnauBa�ka�o CÜ. �hA< parmaezvarka�A pau¤a/yaezaU h¦nauh¦nCÜ. yasaTaR/ hAmaILeÜ §vaIka�Ar gÜÜareka�o ivazvaAsamaAd]ùF rhAÏ. 15hAm�aA PaDaAna paUjaAhArI/ yaezaU h¦nauh¦nCÜ jao

iiiihhhhbbbb� ��aaaaU UUU 4444ÉÉÉÉ11116666----6666ÉÉÉÉ6666 333311118888hAm�aA ka�majaorIhämaA bauJna samaTaR h¦nauh¦nCÜ. jaba yaezaUyasa saMsaArmaA h¦nauh¦nTyao �hA< hreka� kau�rAmaA parIi»atah¦nauBayao jasarI hAmaI parIi»ata CÜAÏ/ tar �hA<LeÜ ka�ihlyaqpaApa gÜÜanauR Ba�na. 16yaezaU hAm�aA PaDaAna paUjaAhArI h¦nauBa�ka�oLeÜparmaezvarka�o �nau�ahka�o isaMhAsana�iGa �iBana homaILÜA�R§vataM¤ataA CÜ. yahA< hAmaI sahAyataAka�o inaimta ka�ä,ÜÜaA r�nau�ah paA�<CÜAq jaba taI caAhnCÜAÏ.

kau�naq paina yahàdI PaDaAna paUjaAhArI maAinasahä maABaábaAwÜCÜAina�ka�A h¦nCÜna�. maAinasahäLeÜ parmaezvarLÜA�R gÜÜanaR

panaeR kau�rAhä gÜÜanaR saGaA�nau �hA< inayau(aá h¦nauBa�ka�o CÜ.paApaka�o PaAyaizcatamaA taI PaDaAna paUjaAhArILeÜ parmaezvarka�o�iGa BaewÜIhä r baLÜIhä caùFÜA�naq paCÜR. 2PaDaAna paUjaAhArIsvayaM sabaq maAinasahä jastaq ka�majaor h¦nCÜna�. yasaqka�Ar,ÜÜabauJna nasaka�naehäisata r gÜÜaLÜta ka�Ama gÜÜanaeRhäisata �naI nam�abanna saka�CÜna�. 3PaDaAna paUjaAhArILeÜ maAinasahäka�A paApaka�oLÜAigÜÜabaLÜI caùFA�<CÜna� tar �naI §vayaM ka�majaor vyai(aá Ba�ka�ALeÜ�ApaÍnaq paApaka�o LÜAigÜÜa paina baLÜI caùFA�nau paCÜR.

4PaDaAna paUjaAhArI h¦nau sammaAnaka�o kau�rA ho. tar yasaka�Amaka�o inaimta �ApaU�LeÜ �Apaq�LÜA�R ka�saqLeÜ CÜAndqnana�.hAänaLÜA�R* jastao/ parmaezvarLeÜ CÜAnnau paCÜR. 5�saq gÜÜarIKa�IxwÜLeÜ PaDaAna paUjaAhArI h¦naLÜA�R �ina yasaka�o maihmaApaA�naLÜA�R �Apaq�LÜA�R CÜAnnau Ba�na. tar parmaezvarLeÜ �hA<LÜA�RCAnnauBayao. parmaezvarLeÜ Ka�IxwÜLÜA�R BannauBayaoÉ

"itamaI maerA pau¤a hQ �AjadeiKa ma itam�aA ipataABa�<.®

BajanasaM�ah 2É7

6�ina DamaRzaAs¤aka�o �ka�oR BaAgÜÜamaA �hA<LeÜ BannauBayaoÉ

"malka�Isaedeka� jastao itamaI sadA sadAka�o LÜAigÜÜapaUjaAhArI bannae CÜQ.®


7jaba Ka�IxwÜ saMsaArmaA h¦nauh¦nTyao �hA<LeÜ parmaezvarLÜA�RPaATaRnaA gÜÜanauRBayao r sahAyataA maAgÜnauBayao. yahA< �kaq�janaAmaA¤a h¦nauh¦nTyao= jasaLeÜ �hA<LÜA�R m£ yaubaAwÜ bacaA�nau saka�nauh¦nTyao

hhhhAAAAäääännnnaaaa PaTama yahUdI paUjaAhArI/ maozaAka�A dAjau.

r yaezaULeÜ �A<sau r �AtaRnaAd saihta PaATaRnaA gÜÜanauRBayao. yaezaU

5555

nam�a r �A$aAka�ArI h¦nauhunTyaAe/ yasaqLeÜ parmaezvarLeÜ �hA<ka�oPaATaRnaAka�o �(ar idnauBayao. 8yaezaU parmaezvarka�A pau¤a h¦nauh¦nTyaotar �hA<LeÜ ka�xwÜ BaognauBayao r yasabaAwÜ �hA<LeÜ �A$aAka�ArIbanna isaka�nauBayao. 9taba naq yaezaU paU,ÜÜaR banaA�nauBayao �ina�hA<ka�o �A$aA maAnnaehä sabaqka�o inaimta �nanta maui(aáka�oêaota bannauBayao. 10�ina parmaezvarLeÜ malka�Isaedeka�LÜA�Rjastaq yaezaULÜA�R PaDaAna paUjaAhArI banaA�nauBayao.

ppppaaaattttaaaannnnaaaakkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaa¨ëëëë ccccaaaae eeettttaaaaAAAAvvvvaaaannnnaaaaIIII11hAmaILeÜ yasabaAre itamaIhäLÜA�R Daerq kau�rA BannauCÜ. tar

itamaIhäLeÜ isaka�nae ��CÜa gÜÜarenaQ itamaIhäLÜa�R yao bauBaáA�naKaubaq ka�iWna Ba�ka�o CÜ. 12vaAstavamaA yasa baeLÜAsamma taAitamaIhä iza»aA idnae bainasaka�nau panaeR iTayao. �Baqá painaitamaIhäLÜA�R ka�saqLeÜ parmaezvarka�A iza»aAka�o paihLÜo paAWÜisaka�A�nau �Avazyaka� Ba�ka�o C. itamaIhäLÜA�R ta �BaqádUDa naq caAih�ka�o CÜ/ WÜosa �AhAr ho�na. 13dUDa KaAnae�Japaina naAnaI naq h¦nCÜ �ina yasaLeÜ �icata iza»aAbaArekae�hI jaAndqna. 14tar WÜosa �AhAr ta pairpaka�vahäka�oLÜAigÜÜa ho. jasaLeÜ �ApaÍnaA �Aitmaka� �iN�yahäLÜA�R �saLÜr KarAbabaIcaka�o iBannataA CÜu·Ü�YA�na inarntar �ByaAsagÜÜaerka�A CÜna�.

yasaka�Ar,ÜÜa �ba hAmaILeÜ Ka�IxwÜbaAreka�o PaArMiBaka� paAWÜhäCÜoùfnau paCÜR r paU,ÜÜaRtaAitar jaAnaupaCÜR. hAmaI zauäitarq

pa�ka�Rnau h¦<dqna. m£ta ka�maRhäLÜA�R paiCÜ naq CÜoeùfer �inaparmaezvarmaA ivazvaAsa gÜÜarer hAmaILeÜ Ka�IxwÜmaA hAm�ao jaIvanazauä gÜÜareka�A iTayaQM. 2 yasabaeLÜA/ hAmaILÜA�R baiptasmaAhä* /maAinasahämaAiTa hAtahä rAKnae ivazaexa ka�maR/ m£taka�opauna¨tTaAna r �nanta NyaAyaka�o baAremaA isaka�A��ka�o iTayao.tar �ba hAmaILeÜ �ä pairpaka�va iza»aA tapaR� baùJnaupaCÜR.3parmaezvarLeÜ caAhe hAmaI yao paina gÜÜaCQÜRª.

4-6maAinasahäLeÜ Ka�IxwÜLÜA�R CÜoiùfid�paiCÜ/ itanaIhäka�AjaIvanaka�o baAwÜo pae�ir badlna saika��LÜAÀ sa ya isaka�naehäbaAre ma BandqCÜu. itanaIhäLeÜ parmaezvarbaAwÜ �pahAr iLÜ�ka�ACÜna� r paiva¤a �AtmaAka�o BaAgÜÜaIdAr banaeka�A CÜna�. itanaIhäLeÜparmaezvarLeÜ BannauBa�ka�o vacana saunaeka�A CÜna�/ r parmaezvarka�onayaA< saMsaArka�o mahAzai(aá deKaeka�A CÜna�. �ina taI kau�rAhä

bbbbaaaaiiiippppttttaaaassssmmmmaaaaAAAA yahA< yao zabdLeÜ Ka�IixwÜyanahäka�o baiptasmaA bauBaáA�<CÜ:paAnaImaA sau»ma fubaA�Rò/ �TavaA yasaLeÜ yahàdIka�o DaAimaRka� �AnauxWÜAinaka�DauvaA�R bauBaáA�na saka�CÜ.

Kaubaq rAm�aA iTa� Banaer itanaIhäLeÜ bauJaqka�A CÜna�. tar

6666

333311119999 iiiihhhhbbbb� ��aaaaU UUU 6666ÉÉÉÉ7777----7777ÉÉÉÉ6666 yasapaiCÜÜ itanaIhäLeÜ Ka�IxwÜLÜA�R CÜoùfe. �ba itanaIhäLÜA�Rpa�ka�AR�r pae�ir Ka�IxwÜmaq lyaA�na �saMBava CÜ. ika�naÀ ika�naika� itanaIhäLeÜ Ka�IxwÜLÜA�R pae�ir k�aU�samaA wÜA<gÜÜaer ka�A<wÜIWÜokaÍdqCÜna�. itanaIhäLeÜ maAinasahäka�o saAmaU Ka�IxwÜLÜA�RLÜiïata taulyaA�<dq CÜna�.

7itanaIhä Kaeta ja§taA h¦na� jasaLeÜ GairGair paAnaI paA�<CÜr KaetaI gÜÜanaeRLÜA�R �nna �maACÜR. ya§taA KaetaLeÜ parmaezvarka�o�AizavaARd paA�<CÜ. 8tar yaid yasa jamaInaLeÜ ka�A<ùFA risa�<ùfIhä �maACÜR Banae yao baeka�Ar CÜ. yasa jamaInaLeÜparmaezvarbaAwÜ ZApa paA�nae fr CÜ r yasaLÜA�R �AgÜÜaoLeÜfùfA�nae C.

9iPaya ima¤ahä/ ya´aipa hAmaI itamaIhäLÜA�R yaI kau�rAhäBanCÜAÏ. taTaAipa hAmaI Fuða� CÜAq= ika� itamaIhäka�o �vasTaA yao BandA Daerq rAm�ao CÜ r yasaLeÜ itam�ao maui(aáka�o jamaAnataidnCÜ. 10parmaezvar nyaAyasaMgÜÜata h¦nauh¦nCÜ. parmaezvarLeÜitamaIhäLeÜ gÜÜareka�o ka�Amaka�o yaAd gÜÜanau Rh¦nae CÜ. �hA<ka�AmaAinasahäLÜA�R sahAyataA gÜÜarer itamaIhäLeÜ deKaA�ka�o �ApaÍnaoPaemaLÜÜA�R itamaIhäka�o �wÜUwÜ sahAyataALÜA�R parmaezvarLeÜ saMBaánauh¦naeCÜ. taba itamaIhäka�o �AzaA paina paU,ÜÜaR gÜÜairnae CÜ.

11itamaIhä Pa yaeka�LeÜ �ApaÍnao jaIvana Bar yastaq ka�iWÜnaka�Amahä gÜÜadqR jaA¬ Bannae hAmaI caAhnCÜQ=. taba itamaIhäka�o�AzaA paU,ÜÜaR h¦nae CÜ. 12�lCeÜ naho¬/ hAmaI itamaIhäLÜA�RitanaIhä ja§taq ho¬ Bannae caAhnCÜQ jasaLeÜ parmaezvarka�Avacana vaë kau�rAhä paA�. itanaIhäLeÜ parmaezvarka�A vacanahäpaA�<CÜna ika�na ika� itanaIhäka�o ivazvaAsa r DaqyaR CÜ.

13parmaezvarLeÜ �b�aAhAmaLÜA�R Paita$aA idnau Ba�ka�o iTayao.parmaezvarBandA WÜULÜo ka�ohI Cqna/ yasaTaR parmaezvar §vayaMLeÜ�ApaÍnao naA�<maA �naLÜA�R zapaTa idnauBayao ika� �hA<LeÜ�ApaÍnao vacana paUrA gÜÜanauR h¦naeC.Ü 14parmaezvarLeÜ BannauBayao/"ma itamaILÜA�R inaiÁtaäpaLeÜ �AizavaARd idM=dCÜu. ma itamaILÜA�RDaerq santaAna id=naeCÜu.®* 15yao kau�ro h¦naLÜA�R �b�aAhAmaLeÜDaqyaRsaATa paKaeR. �ina paiC/Ü �b�aAhAmaLeÜ parmaezvarka�o vacanapaA�.

16zapaTa iLÜMdA maAinasaLeÜ �ApaU�BandA WÜULÜoka�o naA�<iLÜMdCÜna�. itanaIhä kae� BanCÜna�/ yao zapaTaLeÜ saA<cao CÜBanaI inaiÁta gÜÜaCÜR �ina ivavaAdLÜA�R inazaexa gÜÜadRCÜ. 17jasaLeÜ yao paA�naupaCÜR �saLÜA�R �ApaÍnao vacana sa ya CÜ Bannae kau�ro

""""mmmmaaaa iiiittttaaaammmmaaaaIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ²²²² iiiidddd====nnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜu uuu®®®® �tpai(a 22É17.

parmaezvar PamaA,ÜÜa gÜÜanaR caAhnauhunTyao. �hA<ka�o ina,ÜÜaRya ka�ihlyaq

bad�iLÜnae Cqna Bannae kau�ro itanaIhäLeÜ spaxw äpaLeÜ bauBaUána�Bannae paina parmaezvar caAhnauh¦nTyaoe. parmaezvarLeÜ zapaTaiLÜ�r jae BannauBayao yasaLÜA�R �hA<LeÜ PamaAi,ÜÜata gÜÜanauRBayao.parmaezvarLeÜ jaba kae�hI Bannauh¦nCÜ �hA<LeÜ FA<wÜ�na saka�nauh¦nna/ �ina jaba �hAMLeÜ kau�naq zapaTa iLÜnauh¦nCÜ �hA<LeÜFA<wÜ�na saka�nauh¦nna. 18yaI du� kau�rAhä bad�iLÜna sakaÍdqnana�.�ina itanaIhäLeÜ hAmaILÜA�R hAm�ao �iGa rheka�o �AzaAmaAd]ùùF rhna zai(aázaALÜI � saAh idnCÜna� jaitaKaer hAmaI saur»aAka�o LÜAigÜÜa parmaezvarka�hA< �AyaQ. 19hAm�ao �AzaA ��wÜALÜMgÜÜaàr jastao ho. yao majabaUta r inaizcata CÜ r yasaLeÜhAm�ao PaA,ÜÜa bacaA�<CÜ. yao §vagÜÜa RmaA maMidrka�o paiva¤ataSTaAnaka�o padARka�o paiCÜ samaeta pa§dCÜ. 20yaezaU �iGabaAwq yasa WÜA�<maA paisasaka�nauBa�ka�o CÜ r hAm�aoLÜAigÜÜa baAwÜoKaoiLÜidnauBa�ka�o CÜ. yasarI yaezaU malka�Isaedeka� jastaq PaDaAnapaUjaAhArI bannau Ba�ka�o CÜ.

ppppaaaaU UUUjjjjaaaaAAAAhhhhAAAArrrrIIII mmmmaaaallllkkkkaaaa��IIIIssssaaaae eeeddddeeeekkkkaaaa��malka�Isaedeka� zaALeÜmaka�A rAjaA iTa� r savaoR�caparmaezvarka�A paUjaAhArI iTa�. jaba �b�aAhAma LÜùfA�<

ijataer �A�na LÜAgÜÜaeka�A iTa�/ malka�Isaedeka�LeÜ �naLÜA�R Baewer �AizavaARd id�. 2�ina �b�aAhAmaLeÜ malka�Isaedeka�LÜA�R�ApaU�isata jaita iTayao tyasaka�o dzaAMsa BaAgÜÜa id�.'malka�Isaedeka�¾ naA�<ka�o du�vawÜA �TaR CÜ. paihLÜo �TaRh¦nCÜ DaAimaRka�taAka�o rAjaA. "zaALeÜmaka�A rAjaA® ka�o paina�TaR h¦nCÜ "zaAintaka�o rAjaA®. 3malka�Isaedeka�ka�A maAtaA-ipataAka�o iTa� r ka�hA<baAwÜ �A�ka�A iTa� tyao ka�saqLeÜ jaAndqna.�ina �naI ka�ihLeÜ janmae r ka�ihLeÜ mare yao paina �$aAtanaq CÜ. �naI parmaezvarka�o pau¤a jastaq h¦na� r �naI sadaka�ALÜpaUjaAhArI Ba�rhnCÜna�. 4yasabaAw/ itamaIhä bauJnasaka�CÜAq ika�malka�Isaedeka� �ka� janaA Kaubaq mahAna pau xa iTa�. ipat£-PamauKa�b�aAhAmaLeÜ malka�Isaedeka�LÜA�R �ApaU�LeÜ yauëmaA ijataeka�ojammaqka�o dzaAMsa BaAgÜÜa id�. 5�ba inayamaLeÜ BanCÜ/LeÜvaIka�o santaAnabaAwÜ jao paina paUjaAhArIhä banCÜ/maAinasahäbaAwÜ �saLeÜ dzaAMsa paA�nau paCR. paUjaAhArIhä ritanaka�A maAinasahä duvaq �b�aAhAmakaq� pairvaArbaAwÜ h¦na.taTaAipa paUjaAhArIhäLeÜ �ApaÍnaq maAinasahäbaAwÜ dzaAMsa�WÜA�MCÜna�. 6malka�Isaedeka� LeÜvaIka�A santaAnabaAwÜ �A�ka�AiTa�nana�. taTaAipa �naLeÜ �b�aAhAmabaAwÜ dzaAMsa paA�. �ina�naLeÜ �b�aAhAmaLÜA�R �AizavaARd id� jasaLÜA�R parmaezvarLeÜ

7777

iiiihhhhbbbb� ��aaaaU UUU 7777ÉÉÉÉ7777----8888ÉÉÉÉ3333 333322220000vacana id�ka�A iTa�. 7�ina sabaq maAinasahäLeÜ jaAndCÜna�ika� jao WÜULÜA maAinasahä CÜna� saAnaAmaAinasahäLÜA�R �AizarvaAdidnCÜna�. 8taI paUjaAhArIhä dzaAMsa paA�<CÜna� tar taI sabaqbaA<cnae r maAinasahä maA¤a h¦na�. tar malka�Isaedeka� jasaLeÜ�b�aAhAmabaAwÜ dzaAMsa paA�/ sadAka�ALÜ baA<icarhnCÜna�/ jastaoDamaRzaAs¤aLeÜ BanCÜ. 9LeÜvaILeÜ maAinasahäbaAwÜ dzaAMsa paA�CÜna�.tar yasao paina Bannasaika�nCÜ ika� jaba �b�aAhAmaLeÜmalka�Isaedeka�LÜA�R dzaAMsa id� LeÜvaILeÜ paina id�. 10LeÜvaI yasa baeLÜA janmaeka�A iTa�nana�. �naI ta �ApaÍnaA pauKaAR�b�aAhAmakaq� zarIrmaA iTa� jaba malka�Isaedekae�LÜA�R �b�aAhAmaLeÜBaeweÜ.

11yaid LeÜvaI paUjaAhArI-paëitabaAwÜ �Aitmaka� paU,ÜÜaRtaApaA�na sakae� �ina yaid yasaq paUjaAhArI-paëitaka�o �ADaArmaAyaI maAinasahäLÜA�R inayama id��ka�o Ba�/ hAänaka�o paUjaAhArIdjaARbaAwÜ na�A�R/ malka�Isaedeka�ka�o paUjaAhArI djaARmaA �kaeq�RpaUjaAhArI �A�nae kae� drka�Ar iTayaoÀ 12�ina jaba �kaq�Rika�isamaka�o paUjaAhArIpana caLÜA�nCÜ Banae ivaDaAna bad�LÜnapaCÜR. 13hAmaI yao kau�rA Ka�IxwÜka�o baAremaA BandqCÜQ=. �hA<�kaq�R �pajaAitaka�A h¦nauh¦nTyao. yasa �pajaAita ka�saqLeÜ painavaedImaA ka�ihlyaq saevaA gÜÜareka�A iTa�nana�. 14yao spaxwÜ CÜika� hAm�aA PaBau yahàdAka�o vaMzabaAwÜ �A�nauBayao tar maozaALeÜ yasa vaMzabaAwÜ paUjaAhArIhä h¦nae baAre kae�hI kau�rA gÜÜarenana�.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU mmmmaaaallllkkkkaaaa��IIIIssssaaaae eeeddddeeeekkkkaaaa�� jjjjaaaassssttttaaaaq qqq ��kkkkaaaa�� ppppaaaaU UUUjjjjaaaaAAAAhhhhAAAArrrrIIII hhhh¦¦¦¦nnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ15�ka�AR �ka� paUjaAhArI �A�nau h¦naeC jao malka�Isaedeka�Ü

ja§taq CÜna�/ Bannae taTya baAre yao baùftaA §paxwÜ h¦<dCÜ.16�hA< maAnava inayama r ivaDaAnahä �nausaAr paUjaAhArIh¦nauBa�na. �hA< �ApaÍnao �nanta jaIvanaka�o zai(aáæArA paUjaAhArIh¦nauBayao. 17DamaRzaAs¤amaA �hA< baAre yao Baina�ka�o CÜÉ"itamaI malka�Isaedeka� jastaq saDaÏka�o inaimta paUjaAhArI hAq.®*

18�iGaka�A inayama �ba samaApta Bayao ika�na ika� yaoka�majaor r baeka�Ar iTayao. 19maozaAka�o vyavaSTaALeÜ kau�naqkau�rALÜA�R paU,ÜÜaR banaA�na sakae�na. �ina �ba hAmaILÜA�R �Baá�saLÜ �AzaA id��ka�o CÜ jasabaAwÜ hAmaI parmaezvarka�onajaIka� �A�na saka�CÜAÏ.

20mah vapaU,ÜÜa R kau�ro yao CÜ ika� parmaezvarLeÜ jabayaezaULÜA�R PaDaAna paUjaAhArI banaA�nauBayao/ �hA<LeÜ Paita$aA

""""iiiittttaaaammmmaaaaIIII ²²²² ppppaaaaU UUUjjjjaaaaAAAAhhhhAAAArrrrIIII hhhhQQQQ®®®® BajanasaM�ah 110É4.

iLÜnauBayao. jaba �ähä paUjaAhArI banae yahA< kau�naq Paita$aA

iTa�na. 21tar Ka�IxwÜ caA<ih parmaezvarka�o Paita$aAæArApaUjaAhArI bannauBayao. parmaezvarLeÜ �hA<LÜA�R BannauBayaoÉ

"parmaezvarLeÜ Paita$aA iLÜnauBayao �hA<LeÜ �ApaÍnaomana pairvataRna gÜÜanauRh¦nae Cqna. 'itamaI sadA-sadALÜA�RpaUjaAhArI hQ.¾®

BajanasaM�ah 110É422yasaka�o �TaR ho/ yaezaU �ka� �(ama ka�rArka�o saA»aIh¦nauBayao.

23�Nya paUjaAhArIhäLÜA�R paUjaAhArI Ba�rhnabaAwÜ m£ yauLeÜroka�yao. yasaqLeÜ Daerq paUjaAhArIhä Ba�. 24tar yaezaU sadAjaIivata h¦nauh¦nCÜ r �ApaÍnao paUjaAhArIpana CÜoùfnauh¦nna. 25yasaqLeÜjao paina �hA<ka�o maApaR�ta parmaezvarka�hA< �A�<CÜna� Ka�IxwÜLeÜitanaIhäLÜA�R bacaA�nau h¦nCÜ. Ka�IxwÜLeÜ yao sadAka�ALÜgÜÜanaRsaka�nau h¦nCÜ/ ika�naBanae jao parmaezvar ka�hA< �A�<CÜ yasaka�o sahAyataAka�o inaimta �hA< saDaÏ baA<cnauh¦nCÜ.

26yasaTaR �hA< hAmaILÜA�R caAih�ka�o jastaq Paka�Arka�oPaDaAna paUjaAhArI h¦nauh¦nCÜ. �hA< paiva¤a r inadoRxa h¦nauh¦nCÜ.�hA< zauë r paApaIhäka�A PaBaAvadeiKa wÜAùfA h¦nauh¦nCÜ. �ina�hA< svagÜÜaRBandA paina maAiTa �Weka�o h¦nauh¦nCÜ. 27�hA<�ä paUjaAhArIhä jastaA h¦nauh¦nna jasaLeÜ Pa yaeka� idnabaLÜI caùFA�nau paTyaoR. itanaIhäLeÜ paihLeÜ ta �ApaÍnaqpaApahäka�o LÜAigÜÜa baLÜI caùFA�nau paTyaoR r yasapaiCÜ�ähäka�A paApaka�o LÜAigÜÜa. tar Ka�IxwÜLÜA�R tyasao gÜÜanauRpanaeRdrka�Ar Cqna. �hA<LeÜ �Apa�qLÜA�R saDaÏka�o LÜAigÜÜa �kaq� palwÜbaLÜIka�o äpamaA caùFA�nau Bayao. 28vyavasTaALeÜ ta itanaqLÜA�RPaDaAna paUjaAhArIhä CÜAnCÜna� jao �ähä ja§taq ka�majaormaAinasahä h¦nCÜna�. tar parmaezvarka�o Paita$aA vyavasTaApaiCÜ�Ayao. parmaezvarLeÜ iLÜnau Ba�ka�o zapaTaka�A zabdhäLeÜparmaezvarka�A pau¤aLÜA�R PaDaAna paUjaAhArI h¦nae banaAyao. �inataI pau¤a saDaÏka�o LÜAigÜÜa paU,ÜÜaR h¦nauBayao.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU hhhhAAAAmmmm� ��aaaaAAAA PPPPaaaaDDDDaaaaAAAAnnnnaaaa ppppaaaaU UUUjjjjaaaaAAAAhhhhAAAArrrrIIIIhAmaI kae� BaNdq CÜAq yasaka�o saAr yao hoÉ hAm�aA PaDaAnapaUjaAhArI h¦nauh¦nCÜ. �hA< §vagÜÜaRmaA parmaezvarka�o isaMhAsanaka�o

dAihnaepai·Ü� basnau Ba�ka�o CÜ. 2�hA< parmapaiva¤a sTaAnamaAsaevaA gÜÜanauRh¦nCÜ. maAinasaLeÜ ho�na/ parmaezvarLeÜ banaA�nauBa�ka�osa ya maindrmaA saevaA gÜÜanauRh¦nCÜ.

3hreka� PaDaAna paUjaAhArIka�o ka�Ama h¦nCÜ parmaezvarLÜA�RBaewÜI r baLÜI caùFA�nae. yasaTaR/ hAm�aA PaDaAna paUjaAhArILeÜ

8888

333322221111 iiiihhhhbbbb� ��aaaaU UUU 8888ÉÉÉÉ4444----9999ÉÉÉÉ9999paina parmaezvarLÜA�R kae�hI caùFA�nau paCÜR. 4yaid hAm�aA PaDaAnapaUjaAhArI p£TvaImaA h¦nauBa�ka�o Ba�/ �hA< paUjaAhArI h¦nauh¦<dqnaiTayao. ma yasaka�Ar,ÜÜa yao BandqCÜu vyavasTaALeÜ caAheka�o BaewÜIca ùFA�na yahA< pa UjaAhArIhä CÜ<dqCÜna �. 5vaAstavamaApaUjaAhArIhäLeÜ gÜÜareka�o saevaA ta kae�vaLÜ §vagÜÜaRmaA Ba�ka�Akau�rAhäka�o naka�ka�LÜ r CÜAyaA< maA¤a h¦na�. yasaqka�Ar,ÜÜamaozaALeÜ jaba paiva¤a tambaU taAndq iTa� parmaezvarLeÜ �naLÜA�RcaetaAvanaI idnauBayao/ "yaAd gÜÜar itamaILeÜ hreka� kau�ro yasaqka�o�nausaAr banaA�nau jauna itamaILÜA�R maqLeÜ paAhAùfmaA deKaA�<.®*6tar yaezaULÜA�R sauimpa�ka�o ka�Ama �ä paUjaAhArIhäka�oka�AmaBandA Daerq WÜULÜo iTayao. �saq gÜÜarI/ nayaA< ka�rAr jaunayaezaULeÜ parmaezvarbaAwÜ �ApaÍnaA maAinasahäLÜA�R lyaA�nauBa�ka�oCÜ yao paina paurAnao ka�rArka�o BandA Daerq WÜULÜo CÜ. �inanayaA< ka�rAr �(ama Paita$aAmaA �ADaAirta CÜ.

7paihLeÜka�o ka�rAr maA kau�naq gÜÜaltaI naBa�ka�o Ba� doêaoka�rArka�o KaA<cao panaeR iTa�na. 8tar parmaezvarLeÜ maAinasahämaAkae�hI BaULÜ Bae·Ü�A�nauBayao. �hA<LeÜ BannauBayaoÉ

"samaya �A�<dqCÜ jaba ma �êaA�LÜka�A maAinasahäLÜA�Rr yahàdAka�A maAinasahäLÜA�R ��wÜA nayaA< ka�rAridnaeCu. PaBau Bannauh¦nCÜ/

9 yao ka�rAr yastaoh¦nae Cqna jastao maqLeÜ itanaka�ApauKaARhäLÜA�R id�<. yao ka�rAr maqLeÜ id�< jabamaqLeÜ itanaIhäka�A hAta pak�ae�M r imaZdezabaAwÜlyaA�<. tar maqLeÜ id�ka�o ka�rArka�o �nausar,ÜÜaitanaLeÜ gÜÜarenana� taba maqLeÜ itanaIhäbaAwÜ �ApaÍnaomauKa pa�ka�AR�</ parmaezvar Bannauh¦nCÜ.

10 "ma yao nayaA< ka�rAr �êaA�LÜka�A maAinasahäLÜA�RBaivaxyamaA idnaeCÜu/ parmaezvar Bannauh¦nCÜ . ma�ApaÍnao ka�rAr itanaka�A manamaA hAiLÜidnaeCÜu. ma�ApaÍnao ka�rAr itanaka�A �dyamaA LeÜiKaidnaeCÜu. maitanaka�A parmaezvar bannaeCÜu r taI maerA PajaAhäbannaeCÜna�.

11 �ba �PaAnta ka�saqLeÜ �ApaÍnaA sah-vaAsaILÜA�R �TavaA�ApaÍnaa BaA� baihnaILeÜ PaBauLÜA�R ica÷a isaka�A�naupadqRna/ ika�naÀ ika�na ika� sabaq maAinasaLeÜ caAheWÜULÜAbaùfA ho¬na� caAhe saAnaAitanaA ho¬na� maLÜA�R

""""yyyyaaaaAAAAdddd ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr ²²²² ddddeeeeKKKKaaaaAAAA��<<<<®®®® PasTaAna 25É40.

icannaeCÜna�.

12 maero ivaroDamaA itanaIhäLeÜ gÜÜaltaI kau�rAhä gÜÜare/ma »amaA idnaeCÜu/ �ina �ä �PaA�ta ma itanaka�ApaApahäka�o KyaALÜ rAKnae Cqna<.®

yaimaRyaA 31É31-34

13yasaTaR parmaezvarLeÜ yasaLÜA�R nayaA< ka�rAr BannauBayao rpaihLÜoLÜA�R paurAnao WÜhrYA�nau Bayao. �ina paurAnao r baeka�ArcaA<ùfq hrA�r jaAnaeCÜ.

ppppaaaau uuurrrrAAAAnnnnaaaaoooo kkkkaaaa��rrrrAAAArrrr ��nnnnaaaau uuussssaaaaAAAArrrr ��AAAArrrrAAAADDDDaaaannnnaaaaAAAA�iDalLÜo ka�rArmaA �ArADanaAka�o tairka�Ahä CÜna�.�ina �ArADanaAka�o LÜAigÜÜa maAinasaLeÜ banaA�ka�o WA�<

iTayao. 2 yao WA�< paALÜiBa¤a h¦nCÜ. paALÜiBa¤aka�o paihLÜoka�oWALÜA�R paiva¤a§TaAna BainanTyao jahA< parmaezvarLÜA�R dIparowÜI caùFA�naLÜA�R wÜebaLÜ h¦nTae. 3doêao padAR paiCÜiltar/doêao ka�oWÜA h¦nTyao jasaLÜA�R mahA-paiva¤a§TaAna BainanTyao.4 yasa WÜA�<maA svaR,ÜÜavaedI h¦nTyao jahA< saALÜDaUpa baAiLÜnTyao. yahA</ vairpair saunaLeÜ maohoreka�o paurAnao ka�rAr rAKaeka�obaAka�sa iTayao yasa baAka�saiBa¤a mannaAka�o* §va,ÜÜaR paA¤a rhAänaka�o LÜQro iTayao jauna LÜQrAka�o �ka� samaya paAtapaLÜA�<Tyao. baAka�saiBa¤a/ du� pa�pLeÜwÜA patTar iTa� jasamaApaurAnao ka�rArka�o dza �A$aA kau�<id�ka�A iTa�. 5baAka�saka�omaAi§tar ka�ä,ÜÜaAka�o �AsanamaiTa parmaezvarka�o maihmaA dzaAR�nayaugÜÜaLÜ ka�äba §vagÜÜaRdUtahä iTa�. tar �ihLeÜ hAmaI yaIkau�rAhäka�o ivastaArpaUvaRka� cacaAR gÜÜanaR saka�dqnaAq=.

6yasa Paka�ArLeÜ paALÜ imaLÜA��ka�o h¦nTyao. taba PaitaidnapaUjaAhArIhä �ArADanaAka�o LÜAigÜÜa PaTama ka�»amaA pasTae.7tar doêao ka�»amaA PaDaAna paUjaAhArI maA¤a pasna paA�<Tae/ yao paina vaxaRmaA �ka� palw/ �ina yasabaeLÜA paina�ApaU�isata rgÜÜata naiLÜ�R �naI pasnau saka�dqna iTa�. �naLeÜ yao rgÜÜata parmaezvarLÜA�R �naka�o �ApaÍnaq r �ä maainasahäka�A�njaAnamaA Ba�ka�A paApahäka�o LÜAigÜÜa caùFA�<Tae/ 8paiva¤a�AtmaALeÜ taI du� �LÜgÜÜa-�LÜgÜÜa ka�»a hAmaILÜA�R yaoisaka�A�na PayaogÜÜa gÜÜanauRh¦nTyao ika� jaAitaÆaeLÜ yahA< PaTamaka�»a iTayao hAm�aA inaimta parma paiva¤a sTaAna KaulLÜA h¦<dqnaiTayao. 9�Aja yao hAmaILÜA�R ��wÜA �dAhr,ÜÜa Ba�ka�o CÜ.yasaLeÜ §paxwÜ gÜÜaCÜR ika� parmaezvarLÜA�R caùFA�ka�o baiLÜ r

mmmmaaaannnnnnnnaaaaAAAA parmaezvarLeÜ ma¨BaUimamaA yahàdI maAinasahäLÜA�R idnau Ba�ka�oKaAnaA.

BaewÜILeÜ �ArADanaA gÜÜanaeR §vacCÜ banaA�na sakaÍdqna iTayao. yao

9999

iiiihhhhbbbb� ��aaaaU UUU 9999ÉÉÉÉ11110000----22228888 333322222222baiLÜhäLeÜ �ArADanaA gÜÜanaeRLÜA�R �dyamaA paU,ÜÜaR paAdqRna iTayao.10taI baiLhä r BaewÜIhä ta KaAiLÜ KaAnae/ ipa�nae rsaivazaexa nauhA�nae ivaxayamaA¤a iTa�. taI KaAiLÜ zarIrka�AivaiDahä maA¤a iTa� �dyaka�A iTa�nana�. parmaezvarka�o nayaA<tairka�A na�A�{jaeLÜsamma parmaezvaræArA yaI ivaiDahäbanaA��ka�A iTa�.

nnnnaaaayyyyaaaaAAAA< <<< kkkkaaaa��rrrrAAAArrrr ��nnnnaaaau uuussssaaaaAAAArrrr ��AAAArrrrAAAADDDDaaaannnnaaaaAAAA11PaDaAna paUjaAhArIka�o äpamaA Ka�IxwÜ rAm�aA kau�rAhäka�A

inaimta Ba�r �A�nauBa�ka�o C jauna kau�rA �Aja hAmaIisataCÜ. tar �hA<LeÜ �ä paUjaAhArIhäLeÜ gÜÜare BaÏá paALÜmaA�ArADanaA gÜÜanauRh¦nna. �hA<ka�o �ArADanaAsTaAna paALÜBandA rAm�aor paða�A CÜ jauna yasa saMsaArmaA Cqna r maAinasaæArAbanaA��ka�o ho�na. 12Ka�IxwÜ parma paiva¤a sTaAnamaA saDaq=ka�oLÜAigÜÜa �kaq� palwÜ pasnauBayao �hA< parma paiva¤a STaAnamaA�ApaÍnaq rgÜÜata iLÜ�r pasnau Bayao baAKa�A r bahrhäka�o rgÜÜataho�na. Ka�IxwÜ yahA< pasnauBayao r sadAka�o inaimta hAmaILÜA�RCÜuwÜka�ArA idLÜA�nau Bayao. 13�zauë maAinasahäLÜÜA�R baAKa�Aka�or bahrka�o rgÜÜata �ina ka�orLÜIka�o KarAnaI CÜkae�Rr zauëpaAirnTyao. tar rgÜÜata r KarAnaILeÜ maAinasa zaArIirka� äpaLeÜmaA¤a zauë h¦nTyao. 14yasaka�Ar,ÜÜa Ka�IxwÜka�o rgÜÜataLeÜ yaIkau�rAhä BandA Daerq kau�rA gÜÜanaRsaka�CÜ. Ka�IxwÜLeÜ �Apaq�LÜA�R�nanta �AtmaAæArA parmaezvarPaita paU,ÜÜaR baiL caùFA�nau Bayao.�hA<ka�o rgÜÜataLeÜ hAm�ao �dyaLÜA�R duxka�maRhädeiKa zauëÜbanaA�<CÜ/ jasamaA ika� hAmaILeÜ jaIivata parmaezvarLÜA�R �ArADanaAgÜÜanaR saka�naeÜCÜAÏ.

15Ka�IxwÜLeÜ parmaezvarbaAwÜ �ApaÍnaA maAinasahäLÜA�R ��wÜAnayaA< ka�rAr lyaA�nauh¦nCÜ/ jasamaA ika� parmaezvarLeÜbaoLÜA�nauBa�ka�A maAinasahäLeÜ �hA<ka�A vacana �unasaArka�AsabaÏ kau�rA paA�na saka�Una. parmaezvarka�A maAinasahäLeÜ taIkau�rAhä saDaÏka�o LÜAgÜÜaI rAKna saka�CÜna�. paihLÜo ka�rArmaArher maAinasahäLeÜ gÜÜareka�o paApaka�o maocanaka�o inaimta Ka�IxwÜLeÜ�ApaÍnao PaA,ÜÜa idnauBayao r yasaka�Ar,ÜÜa parmaezvarka�A maAinasahäLeÜ�ba taI kau�rAhä paA�nasaka�CÜna�. maAinasahäLÜA�R taIpaApahäbaAwÜ mau(aá gÜÜanaR/ Ka�IxwÜLeÜ �ApaÍnao PaA,ÜÜa idnauBayao.

16jaba maAinasa maCÜR/ �saLeÜ �ApaU�paiCÜ ��CÜa-pa¤aCÜoùfdCÜ. tar �cCÜA-pa¤a banaA�nae maAinasa mareka�o PamaA,ÜÜah¦nAupaCÜR. 17maAinasa jaIivata rh¦ÓaeLÜ �saka�o �cCÜA-pa¤aka�okau�naq �iDaka�Ar h¦<dqna. �cCÜA-pa¤aLÜA�R maAinasaka�o m£ yaupaiCÜmaA¤a caLÜA�na saika�naeCÜ. 18paihLÜo ka�rAr paina yastaq ho.

inayamA �payaogÜÜamaA lyaA�na�iGa yahA< rgÜÜata h¦nau panaeR iTayao.19paihLeÜ/ maozaALeÜ sabaq maAinasahäka�o �iGa inayamaka�o�ka�-�ka� �A$aA saunaA�<Tae yasapaiCÜ baACÜA r baAKa�Aka�orgÜÜata paAnaIisata imasaA�r inayamaka�o paA¤ao �ina rAtao �naILÜA�Tae r sabaq maAinasahämaAiTa ihsapaka�o hA<gÜÜaAhäLeÜCÜika�RidnTae. 20�ina maozaALeÜ Banae/ "yao parmaezvarLeÜitamaIhäLÜA�R �nausar,ÜÜa gÜÜanaR BanaI idnauBa�ka�o inayamaka�orgÜÜata ho.®* 21�sarI naq maozaALeÜ yao rgÜÜata paiva¤a paALÜr �paAsanaAmaA PayaogÜÜa gÜÜairnae sabaq samaAnahämaAiTa CÜika�RnTae.22vyavasTaALeÜ BanCÜ/ PaAyaÉ sabaq jasao caIjahä rgÜÜataLeÜpaKaAlCÜ. �ina rgÜÜata ibanaA paApa »amaA h¦na saka�dqna.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo bbbbaaaaiiiiLLLLÜÜÜÜddddAAAAnnnnaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ ppppaaaaAAAAppppaaaahhhhääää ppppaaaaKKKKaaaaAAAAiiiiLLLLÜÜÜÜnnnnCCCCÜÜÜÜ23yaI saba svagÜÜaRka�ÜA kau�rAhä naka�ka�LÜ maA¤a h¦na�. yaI

sabaq naka�ka�LÜhäLÜA�R pazauka�o baiLÜLeÜ zauëYA�nau paTyaoR.tar svagÜÜaRka�A saka�LÜI kau�rAhä yaIBaNdA �saLÜ baiLhäLeÜ§vacCÜ paAnauRpaCÜR. 24Ka�IxwÜ parma paiva¤a sTaAnamaA jaAnauBayaojauna sTaAna maAinasaLeÜ banaA�ka�o iTa�na. yao naka�ka�LÜ iTa�natar maAqiLÜka� STaAna iTayao. Ka�IxwÜ hAm�ao sahAyataAka�o inaimtaparmaezvarka�o �iGa �ihLeÜ deKaApanaRu svagÜÜaRnaq jaAnau Bayao.25PaDaAna paUjaAhArI parmapaiva¤a sTaAnamaA vaxaRmaA �ka�pawÜka�pasCÜna�. �naLeÜ yahA< caùFA�naLÜA�R rgÜÜata iLÜ�r jaAnCÜna�.tar �naLeÜ �ApaÍnaq rgÜÜata �paR,ÜÜa gÜÜadqRnana� ja§tao Ka�IxwÜLeÜgÜÜanauRBayao. Ka�IxwÜ §vagÜÜaR jaAnauBayao tar �ä paUjaAhArIhäLeÜjastao GairGair caùFA� ja§tao �ApaU�ÜLÜA�R Daerq pawÜka� caùFA�naho�na. 26yaid Ka�IxwÜLeÜ �ApaU�LÜA�R Daerq pawÜka� caùFA�nauBa�ka�oBa�/ s£iXka�o zauädeiKanaq �hA<LeÜ Daerq palwÜ ka�xwÜBaogÜnau panaeRiTayao. tar Ka�IxwÜ �A�nauBayao �ina �kaq� palwÜmaA¤a�ApaU�LÜÜA�R �paR,ÜÜa gÜÜanau RBayao. �ina ��wq �paR,ÜÜa saDaÏBarka�o LÜAigÜÜa payaAR¹¯ iTayao. jaba yao saMsaAr �ntya itarnaijaika�Mdq iTayao/ yaezaU yasa saMsaArmaA �A�nauBayao. �Apaq�LÜA�R��wÜA baiLÜ banaA�r paApa hwÜA�naLÜA�R Ka�IX �A�nauBayao.27sabaqLeÜ �ka�palwÜ manaqRpaCÜR. marepaiCÜ �saka�o ina,ÜÜaRya h¦nCÜ.28yasaTaR Daerqka�A paApahä hwÜA�na/ Ka�IxwÜLeÜ �kaq� palwÜ�ApaU�LÜA�R baiLÜ idnauBayao. Ka�IxwÜ doêao pawÜka� �A�nauh¦<dqCÜtar maAinasaka�o paApaka�o inaimta ho�na/ �hA< doêao pawÜka�itanaIhäka�o maui(aáka�o inaimta �A�nauh¦naeCÜ jasaLeÜ/ �hA<LÜA�R

""""yyyyaaaaoooo ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² rrrrggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaattttaaaa hhhhoooo®®®® PasTaAna 24É8.

paiKaRrheka�A CÜna�.

333322223333 iiiihhhhbbbb� ��aaaaU UUU 11110000ÉÉÉÉ1111----22223333KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo bbbbaaaaiiiiLLLLÜÜÜÜddddAAAAnnnnaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ hhhhAAAAmmmmaaaaIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ppppaaaaU UUU,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaR RRR bbbbaaaannnnaaaaAAAA��<<<<CCCCÜÜÜÜ

vyavasTaALeÜ ta hAmaILÜA�R BaivaxyamaA �A�nae �saiLÜyatavaA§taivaka�taAka�o DaimaLÜo ica¤a maA¤a deKaAyao. vyavasTaA

vaAstaivaka�taAka�o saAMcao ima¤a ho�na. yasa vyavasTaALeÜ tamaAinasahäLÜA�R hreka� saALÜ yahI- yahI baiLÜ caùFA�naisaka�A�<CÜ. parmaezvarLÜA�R paujna �A�naehäLeÜ yahI baiLÜcaùFA�na CÜoùfdqnana�. tar vyavasTaALeÜ taI maAinasahäLÜA�Rka�ihlyaÏ paU,Ü Üa RtaAitar forYA�na saka e�na. 2vyava§TaALeÜitanaIhäLÜa�R paU,ÜÜaRtaAitar forYA�na saka�nae Ba� baiLÜhä Daerq�iGa naq zaexa Ba�sakae�ka�A h¦nae iTa�. taI maAinasahä�ApaÍnaA paApahäbaAwÜ paihlyaq saApa� Ba�saka�nae. �ina �ApaÍnaApaApahäka�A LÜAigÜÜa itanaIhäLeÜ �ApaU�LÜA�R �parADaI �nauBavagÜÜanae R iTa�nana�. tar vyavasTaALeÜ yao gÜÜanaR saka�dqna. 3yaIbaiLhäLeÜ ta Pa yaeka� vaxaR maAinasahäLÜA�R �ApaÍnaa paApahäsaMBaáA�nae ka�Ama maA¤a gÜÜaCÜR. 4ika�naika� bahr r baAKa�Ahäka�orgÜÜataLeÜ paApahä paKaAlna saka�dqna.

5tasaTaR jaba yaezaU p£TvaImaA �A�nauBayao �hA<LeÜ BannauBayaoÉ

"tapaA�Rª baiLÜ r BaewÜIhä caAhnauh¦nna/ tar tapaA�RªLeÜmaero inaimta ��wÜA zarIr tayaAr gÜÜanauRBayao.

6 baiLÜ caùFA��ka�A r fùfA��ka�A pazauhäLeÜ tapaA�RªPasanna h¦nauh¦nna. paApahä panCÜA�na caùFA��ka�AbaiLÜLeÜ tapaA�Rª Pasanna h¦nauh¦÷a.

7 taba maqLeÜ Banae/ 'parmaezvar ma yahA< CÜu. vyavasTaAka�oika�taAbamaA maero baAre LeÜiKa�ka�o CÜ. tapaA�ÛLeÜcaAheka�o ka�Ama gÜÜanaR ma �A�ka�o CÜu.¾®

BajanasaM�ah 40É6-88�hA< paihLeÜ Bannauh¦nCÜ/ "tapaA�Rª BaogÜÜa r �paR,ÜÜa/ homa-baiLÜr paApa-baiLÜhä tapaA�Û caAhnau h¦nna r itanaIhäLeÜ tapaA�RªPasanna paina h¦nauh¦nna.® yaI baiLÜhä caùFA�nCÜ ika�naBanaeiyanaIhä vyavasTaALeÜ cahAnCÜ. 9 yasapaiCÜ �hA<LeÜ BannauBayao/"he parmaezvar/ ma yahA< CÜu. tapaA�RMLeÜ caAhnauh¦nae ka�Ama paUrAgÜÜanaR ma �A�ka�o CÜu.® yasarI parmaezvarLeÜ baiLÜ caùFA�naepaihLeÜka�o caLÜnaLÜA�R samaApta gÜÜanau Rh¦nCÜ r �ApaÍnao nayaA<tairka�A zauä gÜÜanau Rh¦nCÜ. 10yaezaU Ka�IXLeÜ parmaezvarLeÜcaAhnauBa�ka�o ka�Ama gÜÜanauRBayao. yasaq ka�Ar,ÜÜaLeÜ Ka�IxwÜka�ozarIrka�o baiLÜdAnaLeÜ hAmaI paiva¤a taulyaA��ka�A CÜQ=. Ka�IxwÜLeÜsadALÜA�R �kaq� palwÜ �ApaU�LÜA�R baiLÜdAna gÜÜair idnauBayao.

11Pa yaeka� idna/ paUjaAhArIh¨ KaùfA h¦nCÜna� r �ApaÍnaoDaAimaRka� ka�maR gÜÜaCÜRna�. paUjaAhArIhäLeÜ yahI baiLÜ Gair Gair

11110000caùFA�<CÜna�/ tar taI baiLÜhäLeÜ ka�ihlyaq paApahä hwÜA�<dqnana�.12tar Ka�IxwÜLeÜ paApaka�o inaimta saGaq<LÜA�R �kaq� palwÜ baiLÜcaùFA�nauBayao taba Ka�IxwÜ parmaezvarka�o dAihnaepai·Ü� basnauBayao.13�ba �hA< �ApaÍnaA saArA za¤auhä �ApaÍnao inayaM¤a,ÜÜamaana�A�ÆaeLÜ paiKaRrhnau Ba�ka�o CÜ. 14��wqÜ baiLÜLeÜ saDaq<ka�oinaim(a Ka�IxwÜLeÜ itanaIhäLÜA�R pairpaða� banaA�nau Bayao/jajasaLÜA�R �hA<ka�o baiLÜLeÜ paiva¤a gÜÜarA�<dqCÜ.

15paiva¤a �AtmaALeÜ paina hAmaILÜA�R yasabaAre saA»aIidMdCÜ. paihLeÜ �hA< Bannauh¦nCÜÉ

16 " yao ka�rAr yahI ho jauna BaivaxyamaA �ApaÍnaamaAinasahäLÜA�R banaA�naeCÜ. ma �ApaÍnaa inayamaitanaka�A �dyamaA hAiLÜidnCÜu. ma �ApaÍnaa inayamaitanaka�A manamaA rAiKaidnCÜu/ PaBau Bannauh¦nCÜ.®

yaimaRyaA 31É33

17taba �hA< Bannauh¦nCÜÉ

"�ina ma itanaka�A paApahä r �DamaRLÜA�R »amaAidnaeCÜu. ma yaI kau�rAhä �PaAnta pae�ir saMBaánaeCqna<.®

yaimaRyaA 31É34

18�ina jaba yaI sabaka�o »amaA h¦nCÜ yahA< paApahäka�oinaimta baiLÜdAnaka�o pae�ir ka�ihlyaq KaA<cao panaeR Cqna.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo nnnnaaaaiiiijjjjaaaakkkkaaaa�� AAAA¬¬¬¬19yasaTaR/ dAjau-BaA�/ iddI-baihnaIhä/ parma paiva¤a

sTaAnamaA pasna hAmaI paU,ÜÜaR §vataM¤a CÜQ=. yaezaUka�o rgÜÜataka�oka�Ar,ÜÜaLeÜ hAmaI ibanaA kau�naq fr jaAnasaka�CÜQ=. 20�ina yaezaULeÜhAm�ao inaimta KaoiLÜidnau Ba�ka�o ��wÜA nayaA< r ija�<dobaAwÜobaAwÜ hAmaI Pavaeza paA�na saka�CÜQ=. yasa nayaA< baAwÜALeÜpadARitar forYA�<CÜ/ jauna Ka�IxwÜka�o zarIr ho. 21r hAm�aAmahA PaDaAna paUjaAhArI h¦nauh¦nCÜ jasaLeÜ parmaezvarka�A GarcaLÜA�nau h¦nCÜ. 22zauë jaLÜLeÜ hAm�aA zarIr Dao��ka�ACÜna�/ hAmaI zauë paAir�ka�A CÜAÏ r �parADa vaoDa mau(aábanaA��ka�A CÜAÏ. yasaka�Ar,ÜÜa hAmaI caoKao �dya iLÜ�r�ApaÍnaa ivazvaAsaLeÜ Fuða� Ba�r parmaezvarka�o naijaka� �A�<CÜQ.23hAmaILeÜ �ApaU�maA Ba�ka�o �AzaALÜA�R TaAmnaupaCÜR r �ApaÍÍnao�AzaA baAre/ maAinasahäLÜA�R bataA�na CÜoùfnau h¦<dqna. �ApaU�LeÜ

iiiihhhhbbbb� ��aaaaU UUU 11110000ÉÉÉÉ22224444----11111111ÉÉÉÉ4444 333322224444vacana idnauBa�ka�o kau�rA parmaezvarLeÜ gÜÜanauRh¦naeCÜ Bannae kau�rAhAmaI pa yaA�nasaka�CÜAÏ.

iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaammmmaaaaAAAA dddd]]]]ù ùùùFFFF rrrrhhhhAAAAq qqq rrrr ppppaaaarrrrssssppppaaaarrrrLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ssssaaaaGGGGaaaaAAAA¬¬¬¬24hAmaILeÜ �ka� �ka�ARLÜA�R ikacaAr gÜÜanauRpaCÜR �ina Paema

deKaA�na r rAm�ao ka�Ama gÜÜanaR hAmaI �ka�-�ka�ARLÜA�R ka�itasammasaik�a�yataApaUvaRka� � saAihta gÜÜanaR saka�CÜAÏ yao henauRpaCR. 25hAmaIsa<gÜÜaq BaewÜ h¦naAbaAwÜ taika�Rnau h¦<dqna. ka�Aitapaya maAinasahä yasaq gÜÜadRCna�. hAmaILeÜ �ka� �ka�ARLÜA�R BaewÜ�nau r saGaA�naupaCÜR/ itamaIhäLeÜ yasaq gÜÜanauRpaCÜR ika�na ika� idna* �Baqánaijaka�-naijaka� �A�<dq CÜ.

KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜbbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ mmmmaaaau uuuKKKKaaaa nnnnaaaappppaaaa��kkkkaaaa��AAAAR RRR¬¬¬¬26sa yaka�o $aAna paA�paiCÜ paina hAmaILeÜ jaAnaI-jaAnaI

paApa gÜÜanaR CÜofenaQ Banae yao paApahä paKaAlnae kau�naq baiLÜdAnah¦nae Cqna. 27yaid hAmaI saDaq= paApaka�maRmaA LÜAigÜÜa rhçAÏ Banae/hAmaILeÜ ��wÜA BayaMka�r ina,ÜÜaRya r BayaMka�r �ignaLÜA�RpaiKaRnau panaeRCÜÜ jasaLeÜ parmaezvarka�A ivaroDamaA Ba�ka�AhäLÜ�RnaxwÜ gÜÜanaeRCÜ. 28yaid ka�saqLeÜ maozaAka�o vyavasTaALÜA�R �svaIka�ArgÜÜare � du� vaA taIna saA»aIhäka�o PamaA,ÜÜaka�o �ADaArmaA �doxaI WÜhirnCÜ. �saLÜA�R »amaA id�Ûdqna iTayao tar �saLÜA�Rm£ yaud,f id�nTao. 29jasaLeÜ parmaezvarka�A pau¤aLÜA�R heLÜAgÜÜaCÜR r nayaA< ka�rArka�o rgÜÜataLÜA�R �Adr gÜÜadRqna r jasaLeÜ�nau�ahka�o �AtmaALÜA�R �pamaAna gÜÜaCÜR. yastaA vyai(aáLÜA�RitamaIhä kae� saMBaánCÜAqÀ yasa vyai(aáLeÜ inaÁya naq Kaubaqka�Wor d,ÜÜf paA�nae CÜ. yasa rgÜÜataLeÜ �saLÜA�R paiva¤abanaA�ka�o iTayao. 30hAmaI jaANdCÜAÏ ika� parmaezvarLeÜ BannauBayao/ "ma maAinasaäLÜA�R itanaka�A gÜÜaLÜta ka�Amahäka�o inaimtad,ÜÜf idnaeCÜu. ma itanaIhäLÜA�R itanaka�A ka�Amaka�o Paitapa�LÜidnaeCuÜ.®* parmaezvarLeÜ yasao paina BannauBayao/ "parmaPaBauLeÜ�ApaÍnaA maAinasahäLÜA�R NyaAya gÜÜanau Rh¦naeCÜ.®* 31jaIivataparmaezvarka�o hAtamaA panauR paApaILÜA�R frLÜAgdo kau�ro ho.

��AAAAppppaaaaU UUU��iiiissssaaaattttaaaa BBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo ��ttttssssaaaaAAAAhhhh rrrr ��AAAAnnnnaaaannnndddd nnnnaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaau uuummmmaaaaAAAA¬¬¬¬

iiiiddddnnnnaaaa samBavata Ka�IxwÜ pae�ir �A�nau h¦nae samaya.

""""mmmmaaaa ²²²² iiiiddddnnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜu uuu®®®® vyavasTaA 32É35.

""""ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRRhhhh¦¦¦¦nnnnaaaae eee CCCCÜÜÜÜ®®®® BajanasaM�ah 135É14.

32taI idna saMJa jaba PaTama palwÜ itamaIhäLeÜ sa yaka�o

iza»aA paA�ka�A iTayaQ. itamaIhäLe ÜWÜULÜo saMGaxaR gÜÜanauRpareka�oiTayao r Daerq duÉKa Kapnau pareka�o iTayao/ tar itamaIhä d]ùFnaq rhçAq. 33ka�ihLeÜ-ka�hIM maAinasahäLeÜ itamaIhäLÜA�R pa�ohorIkau�rA gÜÜare �ina Daerqka�A �iGa gÜÜaALÜI gÜÜare. �ina ka�ihLeÜ-ka�hI=yastaA vyavahAr gÜÜair�ka�AhäLÜA�R itamaIhäLeÜ saGaAyaQ. 34hoitamaIhäLeÜ yastaA maAinasahäLÜA�R jaeLÜmaA saGaAyaQ ritanaka�A duÉKahä baA<fYQ. �ina �ApaU�isata Ba�ka�o hreka�Taoka�Ü hir=dA paina hixaRtaq rhçQ. itamaIhä Pasannaq rhçAqika�na ika� itamaIhäisata kae�hI iTayao jao �(ama CÜ r yaosadAka�ALÜ rihrhnae CÜ Bannae jaAndTyaAq. 35yasaTaR �tsaAhnahrA¬ jauna itamaIhäka�o �taItamaA iTayao. itam�ao �tsaAhLÜA�RPazasta paurska�Ar id�nCÜ. 36itamaIhäLÜA�R caAih�ka�o DaqyaRho. parmaezvarLeÜ caAhnauBa�ka�o kau�ro gÜÜarepaiCÜ �hA<LeÜ vaAcaAgÜÜareka�o kau�ro itamaIhäLeÜ paA�nae CqA. 37caA<ùfq naq/

"jao �A�nauh¦ <dqCÜ �A�nau M naq h¦naeCÜ. �hA<LeÜivaLÜmba gÜÜanauR h¦naeCqna.

38 jao maisata DamaIR CÜ �saka�o ivazvaAsaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜjaIvana paA�nae CÜ. tar yaid yasa vyai(aáLeÜ BayaLeÜmauKa pa�ka�AR�<CÜ Banae ma �isata Pasanna rhnaeCqna<.®

hbakaU�ka� 2É3-4

39tar hAmaI itanaIhä maDyaeka�A ho�naaq= jao frLeÜ pa�ka�RnCÜna�r naxwÜ Ba�ka�ACÜna�. ho�na hAmaI ta ivazvaAsa Ba�ka�AmaAinasahä hQ=/ r bacaA��ka�A CÜQ=.

iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaaivazvaAsaka�o �TaR ho/ hAmaILeÜ �AzaA gÜÜareka�Akau�rAhäka�o inaiÚta. �ina ivazvaAsaka�o maAnae h¦nCÜ

hAmaILeÜ kau�naq kau�rALÜA�R nadeKaetaA paina yao vaA§taivaka� CÜBannae jaAnnau. 2PaAcaIna ka�ALÜka�A maAinasahäisata parmaezvarPasanna h¦nauh¦nTao; ika�na ika� itanaIhämaA yastaq ivazvaAsaiTayao.

3ivazvaAsaæArA hAmaI bauJdCÜAÏ ika� parmaezvarLeÜ �ApaÍnao�AdezaæArA yao saMsaArka�o s£ixwÜ gÜÜanauRBayao. yasaLeÜ bauJaA�<CÜika� jao d]zya CÜ yao kau�naq �d]zyaæArA banaA��ka�o iTayao.4ka�iyana r hAibaLÜ duvaqLeÜ parmaezvarLÜA�R BaewÜIhä caùFA�.tar hAibaLÜka�o ivazvaAsa iTayao/ yasaqLeÜ �naLeÜ parmaezvarLÜA�R�saLÜ BaewÜIhä caùFA�. parmaezvar hAibaLÜka�o BaewÜIÜhäLeÜ

11111111

333322225555 iiiihhhhbbbb� ��aaaaU UUU 11111111ÉÉÉÉ5555----22223333Pasanna bannauBayao. �ina �naka�o ivazvaAsaka�o ka�Ar,ÜÜaLe/ �naI�saLÜ maAinasa ka�hiL�. hAibaLÜ mare tar �naka�o ivazvaAsa�Jaq baoldq CÜ.

5hnaoka�LÜA�R yasa saMsaArbaAwÜmaAiTa �WÜA�yao. �naI marenana�.DamaRzaAs¤aLeÜ BanCÜ/ �naI maAiTa LÜAigÜÜanauBandA�iGa �naLeÜsaA<caoisata parmaezvarLÜA�R Pasanna gÜÜare. paiCÜ maAinasahäLeÜhnaoka�LÜA�R deKaenana�/ ka�Ar,ÜÜa parmaezvarLeÜ �naLÜA�R �ApaU�isatah¦na �WÜA�sakae�ka�A iTa�. hnaoka�ka�o ivazvaAsakaq� ka�Ar,ÜÜaLeÜyastao Ba�ka�o iTayao. 6ivazvaAsa ibanaA ka�saqLeÜ parmaezvarLÜA�RKauzaI banaA�na sAka�dqna. jao parmaezvarmaA �A�<CÜ �saLeÜparmaezvar satya h¦nauh¦nCÜ Bannae jaAnnaupaCÜR r jasaLeÜ saA<caoisata�hA<LÜA�R paA�na caAhnCÜ tao maAinasahäLÜA�R parmaezvarLeÜpaur§k£�ta gÜÜanauRh¦nCÜ Bannae ivazvaAsa gÜÜanauRpaCÜR.

7naUhLeÜ �Baá samma jauna deKaekaq� iTa�nana� yasaka�oLÜAigÜÜa �naLÜA�R parmaezvarLeÜ caetaAvanaI idnauBayao/ parmaezvarPaita naUhka�o ivazvaAsa r ZëA iTayao. yasaTaR �naLeÜ�ApaÍnao pairvaArLÜA�R bacaA�na ��wÜA WÜULÜo jahAja banaA�.�ApaÍnao ivazvaAsaLeÜ saMsaAr gÜÜaLÜta CÜ Bannae �naLeÜ deKaA�.�ina ivazvaAsaæArA parmaezvarka�A DamaIR bannae taI maAinasahämaDyae�naI �ka�janaA Ba�.

8parmaezvarLeÜ �b�aAhAmaLÜA�R �kaq�R WÜA�<ka�o yaA¤aA gÜÜanaR�Ha�nau Bayao jauna �hA<LeÜ �naLÜA�R idna vacana idnauBa�ka�oiTayao. yao �ka�oR WÜA�< kau�na ho r ka�hA< CÜ/ yasaka�o$aAna �b�aAhAmaLÜA�R iTa�na. tar parmaezvarka�o �A$aA maAnaer�naLeÜ yaA¤aA zauä gÜÜare ika�na ika� �naka�o ivazvaAsa iTayao.9parmaezvarLeÜ �naLÜA�R idnCÜu BanaI vacana id�ka�o dezamaAgÜÜa�r �naI basae. �b�aAhAma yasa dezamaA ��wÜA pardezaIjastao Ba�r basae ika�na ika� �naI yahA<ka�A iTa�nana�. �naLeÜyasaq gÜÜare ika�naBanae �naka�o ivazvaAsa iTayao. �naI yasadezamaA gÜÜa�Ü �ina �sahAka� r yaAkaU�baisata paALÜmaA basae.�sahAka� r yaAkaU�baLeÜ paina parmaezvarbaAwÜ yastaq vacanapaA�ka�A iTa�. 10�b�aAhAmaÜ ��wÜA majabaUta jagÜÜa Ba�ka�onagÜÜarka�o PataI»aAmaA iTa�/ jauna parmaezvar inayaoijata tarinaimaRta CÜ.

11�b�aAhAma naAnaIhä janmaA�na nasaka�nae baUFA iTa� rsaArAÜ paina baA<Jao iTa�na. tar parmaezvarmaA ivazvaAsakaq�ka�Ar,ÜÜaLeÜ �naI baAbau banae. �hA<LeÜ vacana paUrA gÜÜanauRh¦nCÜ BanaI�b�aAhAmaLeÜ parmaezvarLÜA�R patyaAr gÜÜare. 12�naI yaita baUùFAiTa� ika� �naI PaAyaÉ m£ta naq iTa�. baA<cna �AzaA samaetaka�maq iTayao. tar yastaA vyai(aábaAwÜ saMsaArmaA taArAhä jai(a

kaq� �saMKya r bagÜÜarmaA baAÂvaAka�oka�,ÜÜahä jai(akaq� �nagÜÜantaIsantaAnahä janmae.

13yaI sabaq maAinasahä �Amar,ÜÜa ivazvaAsamaA baA<cae.itanaIhäLeÜ parmaezvarka�o vacana �nausaArka�A kau�rAhä paA�nana�.tarÜ wÜAùfAbaAwÜ itanaLÜA�R deKae r santauxwÜ banae �ina tyasaqmaA�Anaindta banae. �ApaU� ta yasa saMsaArmaA yaA¤aI r pardezaImaA¤a hAÏ Bannae taTya itanaIhäLeÜ §vaIka�Are. 14jaba maAinasahäLeÜyasaLÜA�R tyasarI naq svaIka�Ar gÜÜadRCÜna�/ itanaLeÜ deKaA�<CÜna�ika� itanaIhä yaoBandA ��wÜA �ApaÍnaq dezaka�o PataI»aAmaACÜna�. 15itanaIhäLeÜ �ApaU�LeÜ CÜoùfeka�o dezaka�o yaAd gÜÜadARh¦na� ta pa�kae�Rr jaAnae �vasar itanaIhäLeÜ paA�nasaka�nae iTa�.16tar itanaIhä ��wÜA �(ama deza/ ��wÜA §vagÜÜaIRya dezaka�oPataI»aAmaA iTa�. yasaTaR parmaezvarLeÜ itanaIhäka�A parmaezvarWÜhirnaumaA LÜiÆata h¦nauh¦nna/ ika�na Banae parmaezvarLeÜ itanaIhäka�Ainaimta ��wÜA nagÜÜar basaA�idnauBa�ka�o iTayao.

17-18�b�aAhAmaka�o ivazvaAsaka�o parI»aA iLÜna parmaezvarLeÜ�naLÜA�R �sahAka�ka�o baiLÜ idna �h°AÜ�nau Bayao. �b�aAhAmaLeÜivazvaAsaLeÜ yasao gÜÜare. �naLÜA�R parmaezvarLeÜ PataI$aAgÜÜarA�nauBa�ka�o iTayao. parmaezvarLeÜ �b�aAhAmaLÜA�R paihlyaqBannauBa�ka�o iTayao "�sahAka�baAwq itam�aA santaAna baùfnaeCÜna�.®* tar/ �b�aAhAma �ApaÍnao �ka� maA¤a CÜoroka�o baiLÜidna tayaAr iTa�. �naLÜe ivazvaAsaLeÜ yasao gÜÜare. 19�b�aAhAmaLÜA�RivazvaAsa iTayao ika� parmaezvarLeÜ maAinasaLÜA�R m£ yaubaAwÜsamaeta �WÜA�na saka�nauh¦nCÜ. �ina saA<�aq jaba parmaezvarLeÜ�sahAka�LÜA�R m£ yaudeiKa bacaA�nauBayao/ �b�aAhAmaLeÜ �sahAka�LÜA�Rm£ yaubaAwÜ ipa�taAR paA�.

20�sahAka�ka�o paina ivazvaAsa iTayao yasaqLeÜ �naLeÜyaAkaU�ba r �saAvaLÜA�R itanaIhäka�A Baivaxyaka�o LÜAigÜÜa �AizavaARdid�. 21�ina �naLeÜ �ApaÍnao m£tyau-zaqyyaAmaA �ApaÍnaoLQrAka�o wÜu¹paAmaA �iùf�R parmaezvarka�o �paAsanaA gÜÜadqR/yaUsaupa�ka�A Pa yaeka� pau¤aLÜA�R �Aizaxa id�. ika�na ika�yaAkaU�baka�o ivazvaAsa iTayao.

22�ina �hA<ka�o m£ yauka�ALÜmaA yaUsaupa�LeÜ �êaA�LÜIhäLeÜimaZdeza CÜoùfnae BaivaxyavaA,ÜÜaI gÜÜare. ivazvaAsakaq� ka�Ar,ÜÜaLeÜ�naLeÜ �ApaÍnao dpa�nabaAre �Adeza id�.

23ivazvaAsakaq� ka�Ar,ÜÜaLeÜ/ maozaAka�A maAtaAipataALeÜ itanaLÜA�RtaIna mahInaAsamma itanaLÜA�R Âka�A�r rAKae. maozaA saundr

""""��ssssaaaahhhhAAAAkkkkaaaa��bbbbaaaaAAAAwwwwqqqq ²²²² CCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��®®®® �tpai(a 21É12.

baALÜka� iTa�. itanaIhä rAjaAka�o �Adeza �svaIka�Ar gÜÜanaR

iiiihhhhbbbb� ��aaaaU UUU 11111111ÉÉÉÉ22224444----11112222ÉÉÉÉ5555 333322226666frA�nana�. 24maozaA baùfer WÜULÜA Ba�. �Apa�nao ivazvaAsaka�oka�Ar,ÜÜaLeÜ �naLeÜ �ApaU�LÜA�R öpa�r¬naka�I pau¤aIka�o pau¤aka�hLÜA�na caAhenana�. 25�naLeÜ paApaka�o �Anand manaA�nacaohnana�. yaI �Anandhä »ai,ÜÜaka� h¦nCÜna�. baä parmaezvarka�AmaAinasahäisata rhI ka�xwÜ Jaelnaq äcaA�. �naLeÜ yaoivazvaAsaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ gÜÜare. 26maozaALeÜ imaZdezaka�o Ba,ÜÜfArBandA Ka�IxwÜka�o LÜAigÜÜa BaogÜÜaeka�o duÉKa �Baá WÜULÜo sampai(aho Bannae ivacaAr gÜÜare. maozaALeÜ parmaezvarbaAwÜ paurska�ArpaiKaRrheTae. 27ivazvaAsakaq� ka�Ar,ÜÜaLeÜ �naLeÜ imaZdeza CÜoùfe.�naI rAjaAka�o irsadeiKa frA�nana�. �naI fiwÜrhe/ jastao ika��d]zya parmaezvarLÜA�R �naI deKnasaka�CÜna�. 28�naLeÜ ina§taAr-caAùfka�o* Baoja tayaAr gÜÜare �ina m£ yau dUtaLÜA�RÜ yahUdIhäka�AjaeWÜA CÜorAhä maAnaRbaAwÜ roka�na �naLeÜ dqLÜAmaAiTa rgÜÜataCÜkae�R. yao �naLeÜ ivazvaAsaLeÜ gÜÜare.

29�ina maozaALeÜ forYA�ka�A sabaq maAinasahäLeÜ sauKaAjamaInamaAiTa jastao LÜALÜ samau� ih=fer tare. itanaIhäLeÜ yaoivazvaAsaLeÜ gÜÜare. tar imaZdezavaAsaIhä yasarI naq tanaRKaojdA fubaee.

30parmaezvarka�A maAinasahäka�o ivazvaAsaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ/yarIhoka�o paKaARLÜ Flyao. �naIhä paKaARLÜka�A vairvair saAtaidnasamma GaumaepaiCÜ yao Flyao.

31rAhAba Bannae ��wÜI vaezyaALeÜ �êaA�LÜI jaAsaUsahäLÜA�RsaATaIhäLÜA�R BaÏá §vaAgÜÜata r sahAyataA gÜÜarI. �ina �saka�oivazvaAsaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ �A$aA namaAnnae �ä maAinasahäisata� caA<ih maAir�na. 32maqLeÜ �Baqá Daerq �dAhr,ÜÜahäid�rhnau paCÜRÀ igÜÜadona/ baArAka�/ izamasana/ iyaptahka�AbaAremaA/ dA¬d/ zaAmaU�LÜ r �gÜÜamava(aáAhäka�A baAremaABanna misata payaAR¹¯ samaya Cqna. 33�ApaÍnaA ivazvaAsaka�oka�Ar,ÜÜaLeÜ ka�saqLeÜ rAjyahä ijatae/ �ä ka�saqLeÜ �saLÜka�maRhä gÜÜare/ ka�saqLeÜ parmaezvarka�oeÜ vacana paA�na sapa�LÜBa�. �Apa�nao ivazvaAsaLeÜ naq ka�saqqLeÜ isaMhhäka�A mauKaTaunae. 34ka�saqLeÜ �AgÜÜaoka�o jvaALÜA rokae� r ka�ohI tarvaArka�ADaArbaAwÜ �mkae�. ivazvaAsaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ itanaIhäLeÜ yaI sabagÜÜare. duvaRLÜhä zai(aázaALÜI banaA��/ yauëmaA zai(aázaALIBa�/ itanaIhäLeÜ za¤auhämaAiTa ivajaya paA�. 35m£tahäLÜA�RbaQrA�R �WÜA�yao r GarmaA itanaka�A s¤aIhäka�A hAtamaA

iiiinnnnaaaa§§§§ttttaaaaAAAArrrr----ccccaaaaAAAAù ùùùffff yahàdIhäka�o mah vapaU,ÜÜaR idna. maozaAka�o samayamaAparmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�R maIZmaA dAsa vabaAwÜ mau(aá gÜÜarA�nau Ba�ka�osamBaánaAmaA yao idna Pa yaeka� vaxaR ivazaexa KaAnaA KaAnCÜna�.

sauimpaid�yao. �ähäLeÜ CÜuwÜka�ArA h¦nadeiKa �Apaq�LeÜ manaAh

gÜÜare. itanaIhäLÜA�R sataA�r maAiryao. itanaIhäLeÜ yasaq gÜÜareika�na ika� itanaIhä �Baá rAm�ao jaIvanamaA �WÜ�na caAhnTae.36ka�ita janaAka�o h<saI �ùfA�yao ka�itaLÜA�R ka�orARLeÜ cauiwÜyao/�ina ka�itaLÜA�R saAf[LÜALeÜ baA<Daer kaq�dKaAnaAmaA pa�AiLÜyao.37ka�itaLÜA�R FuMgÜÜaALeÜ ihka�AR�r maAiryao/ r ka�itaLÜA�R icarerdu� paÍyaAka� paÜÜairyao. ka�itaLÜA�R tarvaArLeÜ iCÜnaA�yao. ka�saqka�saqLeÜ BaeÎùfA r baAKa�Aka�A CÜALÜA LÜA�<Tae/ itanaIhä gÜÜarIba/sataA��ka�A r �äLeÜ duÃyaRvahAr gÜÜair�ka�Ahä iTa�. ya§taAmaAinasahä paA�na saMsaAr yaogya iTa�na 38yaI pau¨xahäLÜA�RrAKna yao saMsaAr �icata iTa�na. itanaIhä paAhAùf rmaäBaUimahämaA BawÜ�ika�ihMùfTae/ p£TvaIka�A �oùfAr r gÜÜaupa�AitarbaisaihMùfTae.

39yaI sabaq itanaka�A ivazvaAsamaA pairicata CÜna�. tarparmaezvarka�oeÜ vacana itanaIhä ka�saqLeÜ paA�nana�. 40parmaezvarLeÜhAmaILÜA�R kae�hI WÜULq kau�ro idnae yaojanaA gÜÜanauR Ba�ka�o iTayaotaAika� hAmaIsa<gÜÜa itanaIhä paU,ÜÜaR banaA�na saika�nCÜ.

hhhhAAAAmmmmaaaaIIIILLLLeeeeÜÜÜÜÊÊÊÊyyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ��ddddAAAAhhhhrrrr,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaakkkkaaaa��oooo ��nnnnaaaau uuussssaaaarrrr,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRRppppaaaaCCCCÜÜÜÜR RRRhAm�aA vairpair ivazvaAsaI maAinasahä Daerq CÜna�.itanaIhäka�A jaIvanaILeÜ ivazvaAsa kae� ho yao hAmaILÜA�R

isaka�A�<CÜ. yasaTaR/ hAmaI itanaIhä jastaq h¦naupaCÜR. hAmaILeÜpaina �Apa�nao dQùf naroika��R dgÜÜaunauR paCÜR. yaid dAqùfmaA kae�hItagÜÜaAro LÜAgCÜ Banae yasaLÜA�R pa�yaA<ka�nau paCÜR. �ina hAmaILÜA�RsaijaLq pa�<saA�nae paApaLÜA�R paina imalka�A�nau paCÜR. 2hAmaILeÜsadA yaezaUka�o �dAhr,ÜÜaka�o paina �nausar,ÜÜa gÜÜanauR paCÜR. hAm�aAivazvaAsaka�o inaimta yaezaU �gÜÜauvaA h¦nauh¦nCÜ r �hA<LeÜ hAm�aAivazvaAsaLÜA�R paU,ÜÜaR gÜÜanauRh¦nCÜ. �hA<LeÜ ¤au�samaA m£ yau �<gÜÜaAlnauBayao. parmaezvarka�o �iGa �Anandka�o LÜAigÜÜa/ �hA<LeÜ k�aU�saka�oka�xwÜLÜA�R JaelnauBayao. �ihLeÜ �hA< parmaezvarka�o isaMhAsanaka�odAihnaepai·Ü� basnauBa�ka�o CÜ. 3yaezaU baAre saoåca. jabapaApaIhäLeÜ �hA<LÜA�R sataA�/ �hA<LeÜ sahnau Bayao. htaAzanabanaÀ tar DaIrjaI bana �ina yaezaUka�o baAremaA saMBaá.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrr iiiippppaaaattttaaaaAAAA jjjjaaaassssttttaaaaq qqq hhhh¦¦¦¦nnnnaaaa� ��4itamaIhä paApaka�o iva¨ë LÜùfdq CÜQ/ tar �ihLeÜsamma

itamaIhäLÜA�R rgÜÜata bagÜÜaA�na LÜgÜÜaA��ka�o Cqna. 5itamaIhäparmaezvarka�A pau¤ahä hQ/ yasaqka�Ar,ÜÜa itamaIhäLÜA�R�hA< �taIR idnauh¦nCÜ. itamaIhäLeÜ �hA<ka�A zabdhä BauLeÜka�ACÜAqÉ

11112222

333322227777 iiiihhhhbbbb� ��aaaaU UUU 11112222ÉÉÉÉ6666----22226666"maero CÜorA? parmaezvarka�o �nauzaAsana hlka�AisatanaLeÜ¬ itamaI htaAza nabana jaba PaBauLeÜ itamaIhäLÜA�RsauDaAnauRh¦nCÜ.

6 jasaLÜA�R PaBauLeÜ Paema gÜÜanau Rh¦nCÜ/ �saLÜA�R �hA<�nauzaAisata gÜÜanauRh¦nCÜ jasaLÜA�R �hA< �ApaÍnao CÜorAWÜAnnauh¦nCÜ Pa yaeka�LÜA�R �hA< d,f idnauh¦nCÜ.®

ihtaopadeza 3É11-127 yasaqLeÜ hreka� duuÉKaLÜA�R ipataAka�o �nauzaAsana saMBaáI

sahna gÜÜanau RpaCÜRÜ. jasarI ipataALeÜ pau¤aLÜA�R sajaAya idnCÜna��sarI parmaezvarLeÜ paina itamaILÜA�R sajaAya idnauh¦nCÜ. sabaqCÜorAhäLeÜ �ApaÍnaA ipataAbaAwÜ sajaAya paA�<CÜna�. 8hreka�CÜorALeÜ jastao itamaILeÜ ka�ihlyaq sajaAya paA�ka�A CqnaQ BanaeitamaI KaAsa CÜorA naq ho�naQ. 9yasa p£TvaImaA/ hAmaIsabaqka�A �A-�ApaÍnaA ipataAhä CÜna� jasaLeÜ hAmaILÜA�R �nauzaAisatagÜÜaCÜRna�. �ina hAmaI �naIhäka�o �Adr gÜÜaCQÜR ª naq. yasaTaR�Ja baùfI hAmaILeÜ �ApaÍnaA �Aitmaka� ipataAka�o �nauzaAsana§vaIka�Ar gÜÜanauRpaCÜR. yasao gÜÜarYQ= Banae hAmaILeÜ jaIvana paA�naeCÜqMa.10hAm�aA saMsaAirka� ipataAhäLeÜ hAmaIhäLÜA�R �naIhäLeÜ�icata samBaeáka�o �nauzaAsanaka�o inaimta kae�hI samayaka�oLÜAigÜÜa sajaAya< id�. tar �hA< jastaq paiva¤a h¦naLÜA�R hAm�aA�Aitmaka� ipataALeÜ hAmaILÜA�R �nauzaAisata gÜÜarA�<nau h¦nCÜ.11sajaAya paA�<dA hAmaI KauzaI h¦<dqnaQ ika�na ika� yasabaeLÜAyao ka�Xka�r h¦nC. tar paiCÜ sajaAya<baAwÜ iza»aA paA� paiCÜhAmaILÜA�R zaAinta idnCÜ ika�naika� hAmaI �icata Paka�ArLeÜbasna TaAldCÜAÏ.

ssssaaaaAAAAvvvvaaaaDDDDaaaaAAAAnnnnaaaaIIIIppppaaaaU UUUvvvvaaaaR RRRkkkkaaaa�� bbbbaaaaAAAAM MMMccccaaaaAAAAq qqq12itamaIhä ka�majaor Ba�ka�A CÜAq. yasaqLeÜ �ApaU�LÜA�R

pae�ir dirLÜo banaA¬. 13�saLÜ tairka�ALeÜ baA<Mca jasamaA ika�itamaIhä sauri»ata rhnaeCÜQ r �ApaÍnaa ka�majaorIbaAwÜ naxwÜh¦naeCqnaAq.Ü

14sabaqisata zaAintapaUvaRka� basnae ka�oizaza gÜÜar �inapaApadeiKa mau(aá jaIvana ibataA¬. yaid ka�saqka�o jaIvana paiva¤aCqna Banae �saLeÜ PaBauLÜA�R deKnAeCqna. 15satakaR� basa taAika�ka�ohI paina parmaezvarka�o �nau�ahbaAwÜ baMicata nabanaosa�. �inaitamaIhämaDyae ka�ohI paina taItaepaAtaI jastao baùfnau h¦<dqna r�äLÜA�R ibagÜÜaanauR h¦<dqna. 16ka�saqLeÜ yaQna �parADa gÜÜanauRh¦<dqna/�TavaA �saAva ja§tao saAMsaAirka� manaka�o h¦nauh¦<dqna. �saAvajaeWÜo CÜoro iTayao r baAbauka�o sampai(aka�o �(arAiDaka�ArIiTayao. tar taI saba �saLeÜ �ka� CÜAka� KaAnaAka�o LÜAigÜÜa

baecnau parYo. 17itamaIhä jaAndCÜQ/ paiCÜbaAw/ �saLeÜ�ApaÍnaa ipataAka�o �AizavaARdka�o LÜAigÜÜa änau parYo. tar�saLÜA�R �AizavaARd idnaÜ �§vaIka�Ar gÜÜare. ika�na ika��saAvaLeÜ �ApaU�Le gÜÜareka�A kau�rAhä badlnae �paAya paA�nasakae�na.

18itamaIhä nayaA< WÜA�<maA �A�ka�A CÜQ. itamaIhäCÜunanasaika�nae/ �AgÜÜaoLeÜ Ünajalnae paAhAùfmaA �A�ka�A CqnaQ. nata �nDaka�ArmaA/ ivaxaAdmaA/ �A<DaImaA �A�ka�A CqÜnaQ. yahIpaAhAùf ho jahA< �êaA�LÜIhä �A�ka�A iTa�. 19yahA<itainahäLeÜ saunaeka�o ja§tao taurhIka�o �AvaAja r baoLeÜka�o§var paina sauNdqnaQ. jaba itanaIhäLeÜ yastaA �AvaAja saunae/itanaIhäLeÜ ��wq �AvaAja paina saunna naparosa/ Banaer�naunaya gÜÜare. 20itanaIhäLeÜ �AdezaLÜA�R TaAmnasakae�nana�É"yaid pazausammaLeÜ paina yao paAhAùf CÜo� yasaLÜA�R FuMgÜÜaALeÜihka�AR�r maAirnCÜ.®* 21itanaIhäLeÜ jao deKaeka�A iTa� yaoyaita frLÜAgdo iTayao ika� maozaALeÜ Banae/ "ma frLeÜ TarTarIka�A<iparheCÜu.®*

22tar itamaIhä yastaA WÜA�<maA �A�ka�A CqnaQ. itamaIhäisayaona paAhAùfmaA �A�paugÜÜa eka�A CÜQ. itamaIhä jaIivataparmaezvarka�o zahr/ svagÜÜaIRya yaäzaLeÜmamaa �A�paugÜÜaeka�A CÜQ.itamaIhä hjaArQ §vagÜÜa RdUtahäka�o saAmaUihka� �AnandmaA�A�paugÜÜaeka�A CÜQ. 23itamaIhä parmaezvarka�A PaTama pau¤ahäka�AjamaAtamaA �A�paugÜÜaeka�A CÜQ jasaka�A naA�<hä §vagÜÜaRmaA LeÜiKa�ka�ACna�. itamaIhä sabaq maAinasahäka�A ina,ÜÜaRyaka�taAR parmaezvarka�hA<�A�ka�A CÜQ. �ina itamaIhä DamaIR maAinasahäka�A �AtmaABa�ka�o WÜA�<maA �A�ka�A CÜQ jao paU,ÜÜa R banaeka�A CÜna�.24itamaIhä yaezaU ka�hA< �A�ka�A CÜQ jasaLeÜ parmaezvarbaAwÜ�hA<ka�A maAinasahäka�A LÜAigÜÜa nayaA< ka�rAr lyaA�nauBayao.itamaIhä rgÜÜata CÜkae�Rka�o WÜA�<maA �A�ka�ACÜQ jasaLeÜhAmaILÜA�R hAibaLÜka�o rgÜÜataLeÜ BandA �saLÜ kau�rAhäBandCÜ.

25hoizayaAr basa r parmaezvarka�o baoLÜI saunna �svaIka�ArnagÜÜar. jaba parmaezvarLeÜ p£TvaImaA itanaIhäLÜAA�R caetaAvanaIidnauBayao taI maAinasahäLeÜ �hA<LÜA�R saunna �§vaIka�Ar gÜÜare ritanaIhä BaAgÜÜaenana�. �ihLeÜ parmaezvar §vagÜÜaRbaAwÜ baoldqh¦nauh¦nCÜ. �ina �hA<LÜA�R saunna hAmaILeÜ �§vaIka�Ar gÜÜarYQ

""""yyyyaaaaiiiidddd ²²²² mmmmaaaaAAAAiiiirrrrnnnnCCCCÜÜÜÜ®®®® PasTaAna 19É12-13.

""""mmmmaaaa ²²²² kkkkaaaa��AAAA< <<<iiiippppaaaarrrrhhhheeeeCCCCÜÜÜÜu uuu®®®® vyavasTaA 9É19.

Banae hAmaI ka�sarI BaAgÜÜna saka�CÜQÀ 26 yasa baeLÜA jaba �hA<

iiiihhhhbbbb� ��aaaaU UUU 11112222ÉÉÉÉ22227777----11113333ÉÉÉÉ22221111 333322228888baolnauBayao �hA<ka�o �AvaAjaLeÜ p£TvaI TaikaR�yao. tar �ihLeÜ�hA<LeÜ Paita$aA gÜÜanauRBa�ka�o CÜÉ "�ka�palwÜ �Baqá ma DartaImaA¤a ho�na tar §vagÜÜa R samaeta Taka�AR�<CÜu.®* 27yahA<"�ka�palwÜ �Baqá® Bannae zabdLeÜ §paxwÜ deKaA�<dCÜ ika�s£ixwÜka�o hreka� caIja naxwÜ h¦naeCÜ. tar taI kau�rAhä jaohlLÜA�<dqnana�/ rihrhnCÜna�. 28yasaTaR/ hAmaI k£�ta$a bannaupaCÜRika�na ika� hAmaILeÜ ��wÜA rAjya paA�<dq CÜQ= jao hilLÜnasaka�dqna. �ina hAmaILeÜ �hA<LÜA�R Pasanna taulyaA�nae tairka�ALeÜ�Adr r BayaLeÜ paUjnaupaCÜR. 29ika�naBanae hAm�aA parmaezvar�AgÜÜao jastaA h¦nauh¦nCÜ jasaLeÜ saKaApa paAnauRh¦nCÜ.

Ka�IxwÜmaA itamaIhä dAjau-BaA� r iddI-baihnaIhäjastaA hQ r �ApasamaA Paema gÜÜanaR CÜoùfnau h¦<dqna.

2maAinasahäLÜA�R �AitaTya id�r sahAyataA gÜÜanaR ka�ihlyaqnaBaULÜ. yasao gÜÜadAR ka�saqLeÜ �najaAnamaq §vagÜÜa RdUtahäka�osahAyataA gÜÜare. 3jao kaq�dmaA CÜna� itanaLÜA�R naBaULÜ. itanaIhäjastaq �ApaU� paina itanaIhäisataq kaq�dmaA rheka�o saMJa. �inaduÉKamaA pareka�A maAinasahäLÜA�R naBaULÜ/ ika�naBanae BaivaxyamaAitamaIhä paina yahI hALÜtamaA h¦na saka�CÜQ.

4ivavaAhLÜA�R sabaqLeÜ sammaAna idnaupaCÜR. ivavaAhLÜA�R du�janaAivacamaA ivazauë rAKnau paCÜR. jasaLeÜ yaQna-paApa r ÃyaiBacaArgÜÜaCÜR yasaLÜA�R parmaezvarbaAwÜ �parADaILÜA�R jastao NyaAyagÜÜairnCÜ. 5paqsaAka�o maoh deiKa �ApaU�LÜA�R wÜAùfA rAKa.�ApaU�isata jao CÜ yasaqmaA santauxwÜ ho¬. parmaezvarLeÜBannauBa�ka�o CÜÉ

"ma itamaILÜA�R ka�ihlyaq CÜoùfidna< ma itamaIdeiKaka�ihlyaq BaAigÜdna<.®

vyavasTaA 31É6

6tasaTaR Fuða�isata BanaQÉ

"PaBau maerA sahAyaka� h¦nauh¦nCÜ �taÉ maLÜA�R kae�hIfr h¦nae Cqna. ka�saqLeÜ maLÜA�R kae�hI �naTaR gÜÜanaRsaka�CÜÀ®


7�ApaÍnaA �gÜÜauvaAhäLÜA�R saMJa. itanaIhäLeÜ itamaIhäLÜA�Rparmaezvarka�o saMdeza isaka�A�. taI ka�sarI baA<cae r mare yao

""""��kkkkaaaa��ppppaaaallllwwwwÜÜÜÜ ²²²² TTTTaaaakkkkaaaa��AAAAR RRR��<<<<CCCCÜÜÜÜu uuu®®®® hAggÜÜaq 2É6.

ivacaAr gÜÜar �ina itanaIhäka�A ivazvaAsaka�o �dAhr,ÜÜaLÜA�R

11113333

�nausar,ÜÜa gÜÜar. 8yaezaU Ka�IxwÜ ihjao/ �Aja r saDaÏ �ka�samaAna h¦nauh¦nCÜ.

9ika�isama-ika�isamaka�A naQLÜA iza»aAhäLeÜ �ApaU�LÜA�Rkau�baAwoAmaA LqjaAna nade¬. parmaezvarka�o �nau�ahLeÜ itamaIhäka�A�dya majabaUta banaUna�/ KaAnaAka�o inayama paCYA�naALeÜ ho�na. yastaA inayama jasaLeÜ paCYA� yasaLeÜ ka�saqka�o LÜABa gÜÜareka�oCqna.

10hAm�ao ��wÜA vaedI CÜ jasabaAwÜ taI paiva¤a paALÜmaAsaevaA gÜÜanaeRhäLÜA�R KaAnae �iDaka�Ar Cqna. 11paApaka�o inaimta�paR,ÜÜaka�o äpamaA PaDaAna paUjaAhArILeÜ pazauka�o rgÜÜata parmapaiva¤a sTaAnamaA LÜAnCÜna�. tar pazauhäka�A maAsau caA<ihizaivar baAihr paolCÜna�. 12 yasarI naq yaezaULeÜ paina zahrbaAihr ka�xwÜ BaogÜnauBayao. �ApaÍnaA maAinasahäLÜA�R paiva¤apaAnaR yaezaULeÜ �ApaÍnaq rgÜÜata �paR,ÜÜa gÜÜanauRBayao. 13yasaTaR hAmaIizaivar baAihr yaezaU ka�hA< jaAnaupaCÜR. yaezaULeÜ jastaq hAmaILeÜpaina �pamaAna sahnau paCÜR. 14yasa DartaImaA rihrhnae zahrrAm�ao Cqna. tar BaivaxyamaA �A�nae zahrka�o Paita»aAmaA hAmaICÜQ=. 15yasaka�Ar,ÜÜa yaezaUka�o maApaR�ta parmaezvarLÜA�R baiLÜcaùFA�na hAmaILeÜ CÜoùfnau h¦<dqna. �hA<ka�o naA�< ��caAr,ÜÜa gÜÜanaRhAm�aA �o<WÜbaAwÜ inaskae�ka�o PazaMsaA naq yao baiLÜ ho.16�ina �ka�ARka�o BaLÜA�R gÜÜanaR r �äka�A BaAgÜÜaIdAr bannanaBaULÜ. baiLÜhä iyanaq h¦na� jasaLeÜ parmaezvarLÜA�R PasannataulyaA�<CÜ.

17�ApaÍnaA �gÜÜauvaAhäka�o �A$aA maAna r itanaka�A �iDanamaAbasa/ itanaIhä itam�aA ijammaevaAr CÜna� r itam�aA �AtmaAbacaA�naka�o inaimta taI itamaIhäka�o inagÜÜarAina gÜÜaCÜRna�.itanaIhäLÜA�R �A$aA maAna taAika� itanaIhäLeÜ �ApaÍnaA ka�AmaduÉKasaATa ho�na/ taI �ApanaA ka�AmamaA �Anand iLÜnasaka�CÜna�. itanaka�A ka�Ama sarLÜ h¦naeCÜ. �AnandsaATa gÜÜanaRsakaU�na�. �ina itanaIhäLeÜ �ApaÍnaA ka�Ama duiKata banaer gÜÜaCÜRna�Banae yasaLeÜ itam�ao sahAyataA gÜÜadqRna. 18hAm�aA inaimta PaATaRnaAgÜÜanaR naCoùf. hAm�ao ka�Ama baAre hAmaI ivazvasta CÜQ ika�naika� hAmaI saDaq< jauna �(ama CÜ yahI gÜÜanaeR PayaAsa gÜÜaCÜQ<.19ma itamaIhäLeÜ PaATaRnaA gÜÜair dee¬ BanCÜu taAika� parmaezvarLeÜmaLÜA�R caA<ùfq itamaIhä Ba�ka�omaA paWÜA¬na�. yaoBandA baùftaAma kae�hI caAhnna.

20-21ma PaATaRnaA gÜÜaCÜuR/ zAAi�taka�A parmaezvarLeÜ itamaIhäLeÜcaAheka�A sabaq= �saLÜ kau�rAhä idnauh¦naeCÜ jasamaA ika� �hAM<LeÜcaAhnau Ba�ka�o ka�Ama itamaIhäLeÜ gÜÜanaR saka�CÜQ. �naqparmaezvar h¦nauh¦nCÜ jasaLeÜ BaeùfAka�A WÜàLÜA gÜÜaoWÜALÜA hAm�aA

333322229999 iiiihhhhbbbb� ��aaaaU UUU 11113333ÉÉÉÉ22222222----22225555PaBau yaezaULÜA�R m£ yaubaAwÜ pauna¨tTaAna gÜÜanauRBayao. �ApaÍnaA rgÜÜataæArA �hA<LeÜ �nanta ka�rAr zauä gÜÜanau RBayao. ma PaATaRnaAgÜÜadRCÜu/ parmaezvarLeÜ �ApaU� KauzaI h¦nae ka�Ama hAmaImaA yaezaUKa�IxwÜæArA gÜÜarA�nau h¦naeCÜ. yaezaUka�o sadA maihmaA hosa�.�Aimana.

22maerA dAjau BaA� r iddI-baihnaIhä/ maqLe kae� Banae=DaqyapaUvaRka� sauna. itamaIhäLÜA�R majabaUta banaA�na maqLeÜ yaI

kau�rAhä gÜÜare=. �ina yao ica·ÜãI saAHq LÜAmao Cqna. 23hAm�aoBaA� itamaoTaI kaq�dbaAwÜ inaskae�. ma yao itamaIhäLÜA�RjanaA�na caAhnCÜu. �ina yaid �naI ma Ba�ka�omaA iCÜwqÜ�A�CÜna� Banae hAmaI duvaq itamaIhäLÜA�R BaewÜ�na �A�nae CÜQ=.

24itamaIhäka�o �gÜÜauvaAhä r parmaezvarka�A sabaq janaLÜA�Rnamaska�Ar BainaidnaU. �wÜALÜIyaAbaAwÜ �A�ka�A sabaqka�o namaska�Ar.

25parmaezvarka�o �nau�ah itamaIhä sabaqmaAiTa hosa�.

parmaezvar �ina parmaPaBau yaezaU Ka�IxwÜka�o �ka� saevaka�yaAkaU�baæArA �iBavaAdnaÉparmaezvarka�o sampaU,ÜÜaR maAinasahä Paita/ jao saMsaArmaA

hreka� sTaAnamaA CÜir�ka�A CÜna�É �iBavaAdna?

iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaa ��iiiinnnnaaaa $$$$aaaaAAAAnnnnaaaa2maerA dAjau-BaA� �ina iddIbaihnaIhä/ jaba itamaIhäka�omaA

naAnaA TarIka�A ka�xwÜ h¦nCÜ itamaIhä KauzaI h¦naupaCÜR.3ika�naÀ ika�naBanae itamaIhä jaAndCÜQ/ ika� yastaA kau�rALeÜitamaIhäka�o ivazvaAsaLÜA�R jaA<ca gÜÜadRC. �ina yasaLeÜitamaIhämaA DaqyaR isajaRnaA gÜÜanaeRCÜ. 4itamaIhäLeÜ jae gÜÜaCQÜR/ yasamaA itamaIhäka�o paUrA DaqyaR Ba�lka�A�de¬. taba itamaIhäpairpaka�va �ina paU,ÜÜaR h¦naeCÜQ/ itamaIhäLÜA�R jae �Avazyaka�paCÜR Pa yaeka� caIja paA�<naeCÜQ. 5tar/ itamaIhä maDyae ka�saqmaA$aAnaka�o ka�maI CÜ Banae itamaIhäLeÜ parmaezvarisata maAgnaupaCÜR. parmaezvarLeÜ sabaq maAinasahäLÜA�R mau(aá hstaLeÜ �Anandisataidnau h¦naeCÜ. yasaTaR/ parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R $aAna idnauh¦naeCÜ. 6tar/ jaba itamaIhäLeÜ parmaezvarisata kae�hI vastauka�oLÜAigÜÜa yaAcanaA gÜÜaCQÜR/ itamaIhäLeÜ ivazvaAsa gÜÜanau R paCÜR.parmaezvar Paita sandeh nagÜÜar. vyai(aá/ jasaLeÜ sandeh gÜÜaCÜR/ yao saAgÜÜarka�o LÜhr jastaq ho. hAvaALeÜ LÜhrLÜA�R taLÜ rmaAiTa gÜÜarA�<CÜ. vyai(aá jasaLeÜ sandeh gÜÜaCÜR/ yao LÜhrjastaq ho. 7-8Ãyai(aá jasaLeÜ sandeh gÜÜaCÜR/ �kaq� samayamaAdu�R iBanna kau�rAhä saoicarheka�o h¦naeCÜna�. yasaLeÜ gÜÜanaeR kau�naqpaina kau�rAmaA ina,ÜÜaRya iLÜnau sa(aqána. yastao vyai(aáLeÜ parmaPaBaubaAwÜkau�naq paina kau�rA PaApta gÜÜanaeRCÜu BanaI saocnauh¦<dqna.

ssssaaaaAAAA< <<<ccccaaaaoooo DDDDaaaannnnaaaa9yaid ivazvaAsaI inaDaRna Ba� � gÜÜaivaRta h¦naupaCÜR/

ika�naBanae parmaezvarLeÜ �saLÜA�R DanaI banaA�nau Ba�ka�o CÜ.10yaid ivazvaAsaI DanaI Ba� � gÜÜaivaRta h¦naupaCÜR ika�naBanae ¬gÜÜarIba CÜ. DanaI vyai(aá jaÄ�[LÜI paU�LÜ sarI manae RCÜ.

yyyyaaaaAAAAkkkkaaaaU UUU��bbbbaaaakkkkaaaa��oooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

1111

11saUyaRka�o �saka�o paolnae taApaisata �dya h¦nCÜÜ. saUyaRka�otaApaLeÜ paQDaALÜA�R �ita sauKaA taulyaA�<CÜ. paU�LÜ Ba�CR/ paU�LÜsaundr iTayao/ tar �ihLeÜ yao BaU<�RmaA Ba�rYo. DanaIvyai(aáisata yahI kau�rAh¦nCÜ. �saka�o vyapaArka�o yaojanaA gÜÜadARgÜÜadqR maCÜRna.

PPPPaaaaLLLLÜÜÜÜooooBBBBaaaannnnaaaa ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrbbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ ��AAAA��<<<<ddddqqqqnnnnaaaa12jaba kau�naq vyai(aá PaLÜoiBata h¦nCÜ �ina �Ba�

baLÜvaAna naq rhnCÜÜ/ ¬ KauzaI h¦naupaCÜR. ika�naÀ ika�naBanae�saLeÜ �ApaÍnao ivazvaAsa PamaAi,ÜÜata gÜÜaCÜR parmaezvarLeÜ �saLÜA�R�nanta jaIvana dAna gÜÜanauR h¦naeCÜÜ. parmaezvarLeÜ sabaqLÜA�R yaoPaita$aA idnau Ba�ka�o CÜ/ jasaLeÜ �hA<LÜA�R maAyaA gÜÜaCÜR.13yaid �ka�janaA vyai(aá PaLÜoiBata taulyaA�<dqCÜ Banae/ �saLeÜyao Bannauh¦<dqna/ "parmaezvarLeÜ maLÜA�R PaLÜoiBata gÜÜarA�<dq h¦nauh¦nCÜ.® duxwÜLeÜ parmaezvarLÜA�R PaLÜoiBata taulyaA�na sa(aqána.�ina parmaezvar §vayaMLeÜ kau�naq paina vyai(aáLÜA�R PaLÜoiBatataulyaA�nau h¦nna. 14�ka�janaA vyai(aáLÜA�R �ApaÍnaq duxwÜkau�rALeÜ PaLÜoiBata taulyaA�<CÜ. �saka�o �ApaÍnaq duxwÜ �cCÜALeÜbaAihr taAnCÜ �ina �saLÜA�R jaALÜmaA pa�saA<�CÜ. 15duxwÜ�cCÜAbaAwÜ paApa �bjanCÜ. jaba paApa baùFCÜ/ yasaLeÜ m£ yau�bjaA�<CÜ.

16maerA iPaya BaA�-baihnaIhä/ maUKaR nabana. 17sabaq�saLÜ kau�rA parmaezvarbaAwÜ �A�<CÜ. �ina hreka� paða�A�pahAr parmaezvarbaAwÜ �A�ka�o ho. yaI saba �saLÜ�pahArhä �hA< ipataAbaAwÜ �A�<CÜna� jasaLeÜ §vagÜÜaRka�A sampaU,ÜÜaRjyaoitahä inamaAR,ÜÜa gÜÜanauR Bayao. tar CÜA<yaA taI jyaoitahäbaAwÜbad�iLÜ� jastao parmaezvar ka�ihlyaq pairva(aRna h¦nauh¦<dqna. �hA<sadqva samaAna rhnauh¦nCÜ. 18sa yaka�o vacanabaAwÜ parmaezvarLeÜhAmaILÜA�R �hA<ka�o baALÜka� banaA�nae ina,ÜÜaRya iLÜnau Bayao.�hA<LeÜ s£janaA gÜÜareka�o vastauhä maDyae hAmaILÜA�R saba BandAmah vapaU,ÜÜaR banaA�nau �cCÜA gÜÜanauRBayao.

333333331111 yyyyaaaaAAAAkkkkaaaaU UUU��bbbbaaaa 1111ÉÉÉÉ11119999----2222ÉÉÉÉ11111111ssssaaaau uuunnnnnnnnaaaau uuu ��iiiinnnnaaaa ppppaaaaAAAALLLLÜÜÜÜnnnnaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRR

19maerA iPaya BaA�-baihnaIhä yasamaA DyaAna dee¬É"caA<ùfo saunnae/ ibastaAro baolnae r iFLÜo irsaA�nae gÜÜar.20�ka�janaA k�a�oiData vyai(aá parmaezvarLeÜ caAhe jastao DaAimaRka�Ba�R baA<cna sa(aqána. 21yasaTaR itamaIhäka�o jaIvanabaAwÜ hreka�duxwÜ kau�rA �ina duxwÜ ka�maR baAihr pa�yaA<ika�dee¬. ivanam�a bana�ina parmaezvarka�o vacana §vaIka�Ar jao parmaezvarLeÜ itamaIhäka�o�dyamaA roipaidnau Ba�ka�o CÜ. yao �padezaLeÜ itam�aA jaIvanaLÜA�RbacaA<�naeCÜna�.

22parmaezvarka�o iza»aA �nausar,ÜÜa gÜÜar. KaALÜI saunnaeka�Ama maA¤a nagÜÜar. ika�naBanae jaba itamaI basCQ �ina kae�vaLÜsaunCÜQ/ itamaILeÜ §vayaMLÜA�R maUKaR taulyaA�<CÜQ. 23yaid �ka�janaAvyai(aáLeÜ parmaezvarka�o vacana saunCÜ �ina �nausar,ÜÜa gÜÜadqRnaBanae ¬ yastao h¦nCÜÉ ¬ yao maAnCeÜ jastaq h¦nCÜ jasaLeÜ�ApaÍnao �nauhAr �enaAmaA heCÜR. 24 yao maAnCeÜLeÜ ¬ �Apaq�LÜA�RdeKCÜ/ yasa paiCÜ jaAnCÜ �ina ¬ kae� deiKa�ka�o iTayao saoBa�·Ü�q ibaisaRhAlCÜ. 25tar vaAstavamaA sauuKaI vyai(aá yao hojasaLeÜ parmaezvarka�o sahI inayama �Dyayana gÜÜaCÜR/ jasaLeÜmaAinasahäLÜA�R §vatan¤a taulyaA�<CÜ. �saLeÜ yasaLÜA�R �DyayanagÜÜairrhnCÜ. �saLeÜ parmaezvarka�o vacana saunCÜ �ina �saLeÜjae sauNyao yao ibasaRdqna. taba vacanamaA jae Baina�ka�o CÜpaALÜna gÜÜaCÜR. yasa vyai(aá jasaLeÜ yasao gÜÜaCÜR/ sauKaI h¦naeCÜ.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo ��AAAArrrrAAAADDDDaaaannnnaaaaAAAA ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaae eeeR RRR ssssaaaaAAAA< <<<ccccaaaaoooo ttttaaaaiiiirrrrkkkkaaaa��AAAA26ka�ohI vyai(aá �ApaU�LÜA�R DaAimaRka� samBa�na saka�CÜ.

tar yaid yao vyai(aáLeÜ hoizayaArisata baoldqna Banae �saLeÜ§vayaMLÜA�R maUKaR taulyaA�rheka�o h¦nCÜ. �saka�o "DamaR® kau�naqka�AmamaA �A�<dqna. 27paiva¤a �ina �saLÜ DamaR jaoparmaezvarLeÜ §vaIka�Ar gÜÜanauR h¦nCÜ yao yastao CÜÉ wÜuh¦rohä�ina ivaDavaAhä jasaLÜA�R sahAyataAka�o �Avazyaka�taA CÜitanaIhäka�o hercaAh gÜÜar �ina �ApaU� §vayaMLÜA�R saMsaArka�onarAm�ao jaIvanabaAwÜ mau(aá rAKa. yao naq DamaR ho jasaLÜA�RparmaezvarLeÜ zauë �ina �saLÜ WÜAnaer svaIka�Ar gÜÜanauR hunaeCÜ.

ssssaaaammmmaaaassssttttaaaa mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA�� PPPPaaaae eeemmmmaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrrmaerA iPaya dAjau-BaA� �ina iddI-baihnaIhä/ itamaIhähAm�aA gÜÜaQrvamaya PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�A ivazvaAsaIhä hQ.

yasaTaR yastao nasaoca ika� ka�ohI maAinasahä �Nya maAinasahäBandA mauKya CÜna�. 2maAnaAÏ/ ka�ohI �ka�janaA itam�ao ma,fLÜIiBa¤a Pavaeza gÜÜaCÜR. �saLeÜ KaUbaq saundr vas¤a �ina saunaka�o

2222

�QWÜI paihreka�o CÜ. yahI samayamaA �ka� gÜÜarIba maAinasapaurAnao/ maqLÜA ÂgÜÜaA LÜA�r �A�<CÜ. 3itamaIhä yao maAinasajao saundr bas¤a LÜgÜÜaA�ka�o CÜ yasaLÜA�R ivazaexa DyaAnaidnCÜQ. itamaIhä BanCÜQ/ "yao rAm�ao �AsanamaA basnauhosa�.®tar gÜÜarIba maAinasaLÜA�R itamaIhä BanCÜQ/ " yahA< �Ba® vaA"itamaIhäka�o paA� Ce�ka�o pawÜA�RmaA basa�® 4itamaIhä kae�gÜÜairrheCÜQÀ itamaIhäLeÜ kau�naq �ka� vyai(aáLÜA�R BandA �ka�oRvyai(aáLÜA�R �iDaka� mah va id�rheka�A CÜQ. itamaIhäka�oduxwÜ manaLeÜ ina,ÜÜaRya iLÜ�rheka�A CÜQ/ �ka� vyai(aá BandA�ka�oR vyai(aá rAm�ao CÜ.

5sauna maerA pyaArA BaA� �ina baihnaIhä/ �ina yasapaiCÜkae� parmaezvarLeÜ gÜÜarIbahäLÜA�R ivazvaAsamaA DanaI h¦na caunnauBa�ka�o CqÜnaÀ itanaIhäka�o inaimta jasaLeÜ �hA<LÜA�R PaemagÜÜaCÜRna/ parmaezvarLeÜ taI maAinasahäLÜA�R �hA<LeÜ Paita$aA gÜÜanauRBa�ka�o rAjya PaApta gÜÜanaR caunnau Bayao. 6tar itamaIhäLeÜgÜÜarIba maAinasaPaita sammaAna deKaA�<dqnaQ. �ina itamaIhäjaAndCÜQ ika� DanaI maAinasahä taI maAinasahä h¦na� jasaLeÜsadqva itamaIhäLÜA�R �ApaÍnao vazamaA rAKnae ka�oizaza gÜÜaCÜRna�.�ina taI maAinasahänaq h¦na jasaLeÜ itamaIhäLÜA�R NyaAyaLÜyaitar paurYA�<CÜna�. 7�ina/ yao taI DanaI maAinasahä h¦na�/jasaLeÜ yaezaUka�o naA�<ka�o inandA gÜÜaCÜRna� jasaæArA itamaIhäbaoLÜA�nCÜQ.

8baä itamaIhä zaAs¤amaA paA�nae rAjaka�Iya inayamapaALÜna gÜÜar/ yao DamaRzaAs¤amaA paA�nCÜÉ "�Nya maAinasahäLÜA�R yasarInaq Paema gÜÜar jasarI itamaIhä §vayaMLÜA�R Paema gÜÜaCQÜR.®*yaid itamaIhäLeÜ yao inayama paALÜna gÜÜarYQ Banae tabaitamaIhäLeÜ iWÜka� ka�Ama gÜÜaCQÜRÜ. 9tar/ yaid �ka� vyai(aáLÜA�R�ka�oRLÜA�R BandA �iDaka� mah va idyaQ Banae/ itamaILeÜ paApagÜÜaCQÜRª �ina parmaezvarka�o rAjaka�Iya inayama BaÄ�[ gÜÜareka�omaAdoxaI WÜhirnaeCÜQ. 10kau�naq vyai(aá parmaezvarka�o sabaq vyavasTaApaALÜna gÜÜadAR kau�naq ��wÜAmaA cauka�yao Banae yao vyai(aá jammaqvyavasTaA BaÄ�[ gÜÜareka�o doxamaA panaeRCÜ. 11parmaezvarLeÜ BannauBa�ka�oCÜ/ "vyaiBacaAr nagÜÜar®* �naq parmaezvarLeÜ BannauBa�ka�o CÜ/ "h yaA nagÜÜar.®* yasaTaR/ yaid itamaIhäLeÜvyaiBacaAr gÜÜarenaQ tar itamaIhäLeÜ kau�naq vyai(aáLÜA�R maArYQ

""""��NNNNyyyyaaaa mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ²²²² PPPPaaaae eeemmmmaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaCCCCQQQQÜÜÜÜR RRR®®®® LeÜvaI 19É18.

""""vvvvyyyyaaaaiiiiBBBBaaaaccccaaaaAAAArrrr nnnnaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr®®®® PasTaAna 20É14/ vyavasTaA 5É18.

""""hhhh yyyyaaaaAAAA nnnnaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr®®®® PasTaAna 20É13/ vyavasTaA 5É17.

Banae paina itamaIhä parmaezvarka�o vyavasTaA BaÄ�[ gÜÜareka�A

yyyyaaaaAAAAkkkkaaaaU UUU��bbbbaaaa 2222ÉÉÉÉ11112222----3333ÉÉÉÉ7777 333333332222doxaI WÜhirnCÜQ. 12itamaIhä tyao inayamaæArA jaA<ca gÜÜairnCÜQ/jauna inayamaLeÜ maAinasahäLÜA�R mau(aá taulyaA�<CÜ. itamaIhäLeÜdqinaka� baoLÜ caALÜ �Q ka�maRmaA yasa kau�roLÜA�R yaAd rAKnaupaCÜR. 13yaid itamaIhä �äLÜA�R dyaA gÜÜanaR caukae�ka�A CÜQBanae itam�ao NyaAya Ba�rheka�o samayamaA parmaezvarLeÜ itamaILÜA�RdyaA dzaAR�nau h¦nna. tar yao vyai(aá jasaLeÜ dyaA deKaA�<CÜ/�saka�o NyaAya gÜÜair�ka�o samayamaA ¬ inaBaRya Ba�r rhnasaka�nae CÜ.

iiiivvvvaaaazzzzvvvvaaaaAAAAssssaaaa ��iiiinnnnaaaa ��ssssaaaaLLLLÜÜÜÜ kkkkaaaa��AAAAyyyyaaaaR RRRhhhhääää14maerA iPaya BaA�-baihnaIhä/ yaid kau�naq vyai(aáLeÜ

�isata ivazvaAsa CÜ BanCÜ tar kae�hI gÜÜadqRna/ taba yaoivazvaAsa baeka�Amaka�o ho. yastao ivazvaAsaLeÜ �saLÜA�RbacaA�<na saka�CÜÀ �h<? 15parmaPaBau Ka�IxwÜmaA ivazvaAsa gÜÜanaeRBaA� vaA baihnaILÜA�R bas¤ahä �ina Baojanaka�o �Avazyaka�panaR saka�CÜ. 16�ina yao vyai(aáLÜA�R itamaIhä BanCÜQ/"zaAinta saATa jaA¬. ma �AzaA gÜÜaCÜu R itam�aomaA gÜÜarmaÂgÜÜaAhä r Pazasta Baojana CÜna�.® ya´aipa itamaIhä �saka�oKaA<cao paurA gÜÜadqRnaQ/ itamaIhäka�A zabdhä �TaRhIna CÜna�.17yao kau�rA ivazvaAsaka�o sambanDamaA paina yastaq ho. yaidivazvaAsaLeÜ kae�hI gÜÜadqRE q Rna Banae yao ivazvaAsa m£tataulya hoika�naBanae yao ivazvaAsa �ka�LÜo Ba�R mareka�o h¦nCÜ.

18�ka�janaA vyai(aáLeÜ Banna saka�CÜ/ "itamaIsa<gÜÜa ivazvaAsaCÜ/ tar maeromaA ka�ma CÜ. jaba itam�ao ivazvaAsaLeÜ kae�hIka�Ama gÜÜadqRna Banae itam�ao ivazvaAsaka�o PamaA,ÜÜa gÜÜar. maeroivazvaAsaLeÜ gÜÜareka�o ka�AmabaAwÜ ma ivazvaAsa PamaA,ÜÜa gÜÜanaRsaka�CÜu.® 19itamaIhä ivazvaAsa gÜÜaCQÜR parmaezvar �ka�h¦nauh¦nCÜ. saA<�caI naq? tar BaUtahäLeÜ paina ivazvaAsa gÜÜaCÜRna�/�ina itanaIhä BayaLeÜ ka�AmCÜna�.

20itamaI maUKaR vyai(aáhä? kae� itamaIhäLÜA�R PamaA,ÜÜaidnau paCÜR ika� ibanaA ka�maRka�o ivazvaAsa vaeka�Amae hoùÀ21�b�aAhAma hAm�aA paUvaRja h¦nauh¦nCÜ. jaba itanaLeÜ �ApaÍnaoCÜoro �sahAka�LÜA�R parmaezvar sama»a vaedImaA caùFA�/ �naka�oka�maRbaAwÜ parmaezvar �iGa �b�aAhAmaLÜA�R DaAimaRka� banaA�yao.22yasaTaR/ itamaIhä deKCÜQ ika� �b�aAhAmaLeÜ ivazvaAsa gÜÜare�ina �naLeÜ gÜÜareka�A kau�rAhäka�o saATa saATa ka�Ama gÜÜare.�naka�o ka�maRLeÜ deKaAyao ika� �naka�o ivazvaAsa paU,ÜÜaR iTayao.23yasaqLeÜ DamaRzaAs¤aka�o spaxwÜ �TaR Ba�lka�A�<CÜÉ "�b�aAhAmaLeÜparmaezvarmaAiTa ivazvaAsa gÜÜare �ina parmaezvarLeÜ �b�aAhAmaka�oivazvaAsa svaIka�Ar gÜÜanauR Bayao �ina parmaezvarLeÜ �b�aAhAmaLÜA�R

DaAimaRka� maAnae.®* �b�aAhAmaLÜA�R "parmaezvarka�o ima¤amaAinanTyao.®* 24yasarI itamaIhäLeÜ deKCÜQ ika� �ka�vyai(aá �saLeÜ gÜÜareka�A ka�maRæArA parmaezvarisata sahI bandCÜ�ina �saka�o ivazvaAsabaAwÜ maA¤a ho�na.

25�ka�oR �dAhr,ÜÜa CÜ rAhAba. rAhAba �ka� vaezyaAiTa�na�. tar �saka�o ka�maRka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ/ jaba itanaLeÜgÜÜauptacarhä Âka�A�na �ina itanaIhäLÜA�R �kaqR� baAwÜobaAwÜ�mka�na sahAyataA gÜÜairna/ parmaezvarka�o �iGa itanaI DaAimaRka�deiKa�na.

26�AtmaA ivanaAka�o zarIr m£tataulya ho. ivazvaAsaka�omaUlya paina yastaq ho. ivazvaAsa jasaLeÜ kae�hI gÜÜadqRna yaom£ta-taulya ho.

hhhhAAAAmmmmaaaaIIIILLLLeeeeÜÜÜÜ BBBBaaaannnnaaaae eeekkkkaaaa��AAAA kkkkaaaau uuu��rrrrAAAAkkkkaaaa��oooo iiiinnnnaaaayyyyaaaannnn¤¤¤¤aaaa,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaamaerA BaA� �ina baihnaIhä/ itamaIhämaA Daerq iza»aka�h¦nau h¦<dqna. ika�naÀ ika�naBanae itamaIhä jaAndCÜQ ika�

hAmaI jasaLeÜ iza»aA idnCÜAÏ �nya maAinasahä BandA ka�iWÜnaPaka�ArLeÜ jaA<ca gÜÜairnaeCÜAÏ. 2hAmaI sabaqLeÜ �naeka�Q gÜÜaltaIhägÜÜaCQÜR. yaid ka�saqLeÜ ka�ihlyaq paina kau�vacana baoLeÜnaQ Banae yao paða�A vyai(aá bannaeCÜ. ¬ �ApaÍnaA sampaU,ÜÜaR zarIrLÜA�Rinayan¤a,ÜÜamaA rAKna samaTaR h¦naeCÜna�. 3GaoùfALÜA�R inayan¤amaArAKna/ hAmaI LÜgÜÜaAma LÜgÜÜaA�idnCÜQ. GaoùfAhäka�A mauKamaALÜgÜÜaA��ka�o LÜgÜÜaAmaLeÜ hAmaI itanaIhäka�o sampaU,ÜÜaR zarIrLÜA�R�DaInamaA rAKna saka�CÜQ. 4jahAjahä paina yastaq h¦nCÜ.jahAja � yanta ivazaALÜ h¦nCÜ �ina yasaLÜA�R zai(aázaALÜIvaAyauLeÜ Dakae�lCÜ. tar saAnao patavaArLeÜ ivazaALÜ jahAjaLÜA�Rinayan¤a,ÜÜa gÜÜaCÜR �ina naAivaka�LeÜ jahAja ka�taA jaAnau panaeRina,ÜÜaRya gÜÜaCÜR. 5hAm�ao ijab�ao paina yastaq ho. yao zarIrka�o�ka� sau»ma �Ä�[ ho. tar yasaLeÜ mahAna kau�rAka�o gÜÜavaRgÜÜaCÜR.

��wÜA saAnao ipa�ÂMgÜÜaoLeÜ �r,ya saKaApa paAnaR saka�CÜ.6ijab�ao �AgÜÜaoka�o ipa�ÂMgÜÜao jastaq ho. hAm�ao zarIrka�A�Mzahä maDyae yao duxwÜtaAka�o saMsaAr ho. ka�sarIÀ ijab�aoLeÜsaArA zarIr naxwÜ paACÜR. yasaLeÜ hAm�ao sampaU,ÜÜaR �ista va naqDvaMza paAnaR saka�CÜ. ijab�aoLeÜ yao �AgÜÜao naka�RbaAw paA�<CÜ.

""""��bbbb��aaaaAAAAhhhhAAAAmmmmaaaaLLLLeeeeÜÜÜÜ ²²²² DDDDaaaaAAAAiiiimmmmaaaaR RRRkkkkaaaa�� mmmmaaaaAAAAnnnnaaaae eee®®®® �tpai(a 15É6.

""""ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo iiiimmmmaaaa¤¤¤¤aaaa mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaannnnTTTTyyyyaaaaoooo®®®® 2-�itahAsa 20É7; yazaqyaA41É8.

7maAinasahäLeÜ hreka� ika�isamaka�A jaÄ�[LÜI pazau carA-

3333

333333333333 yyyyaaaaAAAAkkkkaaaaU UUU��bbbbaaaa 3333ÉÉÉÉ8888----4444ÉÉÉÉ11111111cauäÄ�[Ihä/ Gaêanae PaA,ÜÜaIhä �ina saAmaui�ka� PaA,ÜÜaIhäKvaA�nau saka�CÜna�. maAinasahäLeÜ yaI saba PaA,ÜÜaIhäLÜA�R�iDanaq KvaA�sakae�ka�A CÜna�. 8ka�saqLeÜ ka�ihlyaq ijab�aoLÜA�RKyaA�nau sakae�ka�o CqÜna. yao jaMgÜÜaLÜI �ina duxwÜ h¦nCÜ. ijab�aoivaxaLeÜ pairpaU,ÜÜaR h¦nCÜÜ jasaLeÜ maAnaR saka�CÜ. 9hAmaI hAm�aAijab�aoLÜA�R hAm�ao parmaPaBau �ina ipataAka�o stauitamaA �payaogÜÜagÜÜaCQÜR. �ina �Baq� yahI ijab�aoLeÜ hAmaI maAinasahäLÜA�RsarApCÜQ jasaLÜA�R parmaezvarka�o saka�ka�LÜmaA banaA��ka�o CÜ.10stauita �ina sarApa ��wq mauKabaAwÜ inaska�nCÜna�. maerABaA� �ina baihnaIhä/ yastao h¦nau h¦<dqna. 11��wq maULÜ�d�gÜÜamabaAwÜ imaWÜo r itatao paAnaI �kaq�caowÜI bagÜCÜÀ �h<.12maerA dAjau BaA� �ina iddI baihnaI ho/ kae� naeBaArAka�obaowÜmaA Ba�Asae pa�lna saka�CÜÀ sa(aqána. kae� �Ä�[urGaArImaAnaeBaArA pa�lCÜÀ sa(aqána. taba/ kae� nauinaLÜo �d�gÜÜamaLeÜ maoWÜopaAnaI idna saka�CÜ.

ssssaaaaAAAA< <<<ccccaaaaoooo $$$$aaaaAAAAnnnnaaaa13yahA< itamaIhä maABa� kau�naq yastao vyai(aá CÜ jao

$aAnaI �ina bauBa�ka�I CÜÀ taba �saLeÜ WÜIka�isata basaer�ApaÍnao $aAnaka�o PamaA,ÜÜa idnau paCÜR. �saLeÜ $aAnabaAwÜ �A�naenam�ataAisata ka�Ama gÜÜanauR paCÜR. 14yaid itamaIhä §vaATaIR CÜQ�ina itam�ao �dma �RxyaAR paU,ÜÜaR CÜ Banae itamaILeÜ itam�ao $aAnavaAremaA gÜÜavaR gÜÜanaeR kae�hI ka�Ar,ÜÜa naq Cqna. itam�ao gÜÜavaR gÜÜarA�RBaU�wÜo isavaAya kae�hI paina ho�na. 15yasa ika�isamaka�o"$aAna® maAiTaka�A parmaezvarbaAwÜ �A�<dqna. yasa "$aAna®saMsaArbaAwÜ �A�<CÜ. yao �ADyaAitmaka� ho�na/ yao zaqtaAnabaAwÜho. 16jahA< �xyaAR �ina §vaATaR CÜ yahA< �vyavaisTata�ina hreka� ika�isamaka�o duxwÜA<�R h¦nCÜna. 17tar $aAna jaomaAiTaka�A parmaezvarbaAwÜ �A�<CÜ yao yastao h¦nCÜÉ PaTama yao zauë h¦nCÜ. yao zaAintamaya nam�a r takaR� saMgÜÜaita h¦nCÜ.yao $aAna savaRdA jao maAinasahä samaSyaAmaA CÜna� itanaIhäLÜA�RsahAyataA gÜÜanaR saDaq= tatpar rhnCÜ �ina �nya maAinasahäka�oLÜAigÜÜa �paka�Ar gÜÜanaeR h¦nCÜ. yao $aAna sadqva inaxpa»a �ina�maAna�dAr h¦nCÜ. 18maAinasahä jao zaAintaka�o inaimtazaAinta saATa ka�AyaR gÜÜaCÜRna� itanaIhäLeÜ �paka�Arka� caIjahäpaA�<CÜna� jao DaAimaRka� jaIvana ba<caA�RbaAwÜ �A�<CÜ.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrmmmmaaaaAAAA ssssaaaammmmaaaappppaaaaR RRR,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaakae� itamaIhäLÜA�R itamaIhäka�o Ba�gÜÜaùfA r LÜùfA<�Rka�oZota TaAhA CÜÀ itamaIhäka�A Ba�gÜÜaùfA �ina bahsahä4444

§vaATaRpaU,ÜÜaR �cCÜAhäbaAwÜ jasaLeÜ �ntarmaA ænæ ma�caA�<CÜ/2itamaIhä caAhnCÜQ tar paA�<dqnaQ jae itamaIhä caAhnCÜQ.yasaTaR itamaIhä h yaA gÜÜaCQÜR �ina �Nya maAinasahä Paita�xyaAR gÜÜanae R h¦nCÜQ. taqpaina jae �cCÜA gÜÜaCQÜR itamaIhäLeÜpaA<�dqnaQ. itamaIhä Ba�na bahsa gÜÜaCQÜR �ina jauJCÜQ.itamaIhäLeÜ �cCÜA gÜÜareka�o bastauhä paA�<dqnaQ ika�naBanaeitamaIhäLeÜ parmaezvarisata maA<gdqnaQ. 3�TavaA/ jaba itamaIhämaAgCÜQ itamaIhäLeÜ paA�<dqnaQ. ika�naÀ ika�naBanae itamaIhäka�omaAgÜnae tairka�A ¤auWÜIpaU,ÜÜa R CÜ. itamaIhä vastau caAhnCÜQkae�vaLÜ �ApaÍnaq �Anandka�o inaimta.

4�ivazvaAsanaIya maAinasa itamaIhä yao saMsaArLÜA�R maAyaAgÜÜanauR parmaezvarLÜA�R G£,ÜÜaA gÜÜanauR jastaq ho. yasaTaR yaid ka�ohIvyai(aá saMsaArka�o ima¤a h¦na caAhnCÜ Banae �saLeÜ �Apaq�LÜA�Rparmaezvarka�o za¤au taulyaA�<CÜ. 5kae� itamaIhä DamaRzaAs¤aLÜA�Rvaeka�Amae WÜAnCÜQÀ yasaLeÜ BanCÜ/ "parmaezvarka�o maADyama jauna�AtmaA hAmaImaA basCÜ/ KaALÜI �sakaq� LÜAigÜÜa maA¤a hAmaILÜA�RcaAhnCÜ.® 6tar parmaezvarka�o dyaA jao hAmaILÜA�R id��ka�oCÜ/ yao mahAna CÜ. DamaR zaAs¤aLeÜ Banaeka�o jastaq/ "Gama,fImaAinasahäka�o iva¨ë parmaezvar h¦nauh¦nCÜ/ tar �hA<LeÜ taImaAinasahäLÜA�R dyaA PadAna gÜÜanauR h¦nCÜ jao ivanam�a CÜna�.®*

7yasaTaR itamaIhä SvayaMLÜA�R parmaezvarmaA �paR,ÜÜa gÜÜar.zaqtaAnaka�o ivaroDamaA basa/ �ina itamaIhä deiKa zaqtaAnaBaAgÜnaeCÜ. 8parmaezvarka�o naijaka� �A¬ �ina parmaezvaritamaIhäka�o naijaka� �A�nau h¦naeCÜ. itamaIhä paApaI hQ.yasaTaR itamaIhäka�o jaIvanadeiKa paApa Dao�R paWÜA¬. jabaitamaIhä duvaq parmaezvarka�o �ina saMsaArka�o saevaA gÜÜaCQÜRitamaIhäka�o du�vawÜA mana CÜ. yasaTaR itamaIhäka�o ivacaArzauë taulyaA¬. 9�dAsa bana/ duÉKaI bana �ina ivaLÜApagÜÜar. itamaIhäka�o hA<saoLÜA�R rodnamaA pair,ÜÜata gÜÜar. itamaIhäka�oKauzaILÜA�R �pa�saosamaA pairva(aRna gÜÜar. 10parma PaBauka�osaAmaunnae ivanam�a bana �ina �hA<LeÜ itamaIhäLÜA�R mahAnataulyaA�nau h¦naeCÜ.

iiiittttaaaammmmaaaaIIIIhhhhääää NNNNyyyyaaaaAAAAyyyyaaaaiiiiDDDDaaaazzzzaaaa hhhhQQQQ��nnnnaaaaQQQQ11BaA� �ina baihnaIhä/ �ka� �ka�ARka�o ivaäë kae�hI

paina naBana. jaba itamaIhä Ka�IxwÜmaA ivazvaAsaI BaA�LÜA�RjaA<cCÜQ/ taba itamaIhä �naLeÜ �nausar,ÜÜa gÜÜareka�o inayama

""""GGGGaaaammmmaaaa,,,,ffffIIII ²²²² iiiivvvvaaaannnnaaaammmm� ��aaaa CCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��®®®® ihtaopadeza 3É34.

jaA<ca gÜÜairrheCÜQ. �ina jaba itamaIhä inayamaka�o jaA<ca

yyyyaaaaAAAAkkkkaaaaU UUU��bbbbaaaa 4444ÉÉÉÉ11112222----5555ÉÉÉÉ11114444 333333334444gÜÜairrheka�A h¦nCÜQ/ itamaIhä inayama �nausar,ÜÜa gÜÜanaeR h<¦dqnaQ.itamaIhä inayamaka�o NyaAyaiDaza hQ. 12parmaezvarLeÜ maA¤ainayamahä banaA�nau h¦nCÜ. �hA<maA¤a NyaAyaiDaza h¦nauh¦nCÜ.kae�vaLÜ parmaezvarmaA¤a h¦nauh¦nCÜ jasaLeÜ bacaA<�na �ina DvaMzagÜÜanaRsaka�nau h¦nCÜ. yasaTaR �Nya vyai(aáka�o nyaAya gÜÜanauR itamaIhäka�Ainaimta �icata h¦<dqna.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ iiiittttaaaammmm� ��aaaaoooo jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaammmmaaaaAAAA yyyyaaaaoooojjjjaaaannnnaaaaAAAA ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaäääännnnaaaa13itamaIhä ka�saqLeÜ BanCÜQ/ "�Aja �TavaA BaoiLÜ

hAmaI kau�naq nagÜÜarmaA jaAnaeCÜQ. hAmaI tyahA< vaxaR idna basCÜQ=vyaApaAr gÜÜaCQÜR �ina paqsaA ka�maA�<CÜQ.® sauna? yasa ivaxayamaAsaocaÉ 14BaoiLÜ kae� h¦naeCÜ itamaIhä jaAndqnaQ. itamaIhäka�ojaIvana vaApa� jastao CÜ. yasaLÜA�R itamaIhä »a,ÜÜa-Barka�oinaömta deKnasaka�CÜQ/ tar yasa paiCÜ yao �ölpanCÜ.15yasaTaR itamaIhäLeÜ Bannau paCÜR/ "yaid parmaPaBauLeÜ caAhnauh¦nCÜ Banae hAmaI jaIivata rhnaeCÜQ �ina yao vaA yao gÜÜanaeRCÜQ.® 16tar �ihLeÜ itamaIhä Gama,fI CÜQ �ina itamaIhäGama,f gÜÜaCQÜR. yaI saba Gama,f gÜÜarA� BaULÜ ho. 17�inajaba �ka� vyai(aá BaLÜA�R ka�sarI gÜÜanauR jaAndCÜ/ tar BaLÜA�RgÜÜadqRna/ taba �saLeÜ paApa gÜÜairrheCÜ.

§§§§vvvvaaaaAAAATTTTaaaaIIIIR RRR DDDDaaaannnnaaaaIIII mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääää ddddiiii,,,,ÜÜÜÜffffttttaaaa hhhh¦¦¦¦nnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��itamaI DanaI maAinasahä/ sauna? ivaLÜApa gÜÜar �ina� yanta zaoka�Akau�LÜ bana ika�naBanae itamaIhämaAiTa �naeka�

�Apadhä �A�R panae RC. 2itamaIhäka�o Dana naxwÜ h¦naeCÜ�ina baeka�Ar h¦naeCÜ. itamaIhäka�o vas¤ahä maA¬LeÜ KaAnaeC.3itamaIhäka�A sauna caA<dImaA ka�sa LÜAgÜnaeCÜ �ina yao ka�saLeÜitamaIhäka�o ivaroDamaA saA»aI idnaeCÜ. yao ka�saLeÜ itamaIhäka�ozarIrLÜA�R �AgÜÜaoLeÜ Baq� KaAnaeCÜ. itamaIhäLeÜ sampai(a�AiKarI idnamaA sai{cata gÜÜareka�ACÜQ. 4maAinasahäLeÜitamaIhäka�o KaetamaA ka�Ama gÜÜare/ tar itamaIhäLeÜ itanaIhäLÜA�RjyaALÜA id�naQ. taI maAinasahä itamaIhäka�o iva¨ë �AvaAjagÜÜairrheCÜna�. taI maAinasahäLeÜ itamaIhäka�o pa�saLÜhä ka�AweÜ.�ihLeÜ itanaIhäLeÜ ka�rA�ka�o �AvaAja §vagÜÜaRka�A parmaPaBauka�osaenaAhäLeÜ saunae. 5p£TvaImaA itamaIhäka�o jaIvana sampai(aLeÜsampanna jaIvana iTayao. itamaIhäLeÜ/ �ApaU�LeÜ caAheka�A hreka�bastauæArA svayaMLÜA�R KauzaI taulyaAyaQ. itamaIhä §vayaMLeÜmaAnauRka�o inaimta tayaAr paAreka�o maowÜo pazau jastao taulyaAyaQ.6itamaIhäLeÜ inadoRxa maAinasahäka�o BatsaRnaA gÜÜarYQ/ r maArIidyaQ jasaLeÜ PaitaroDa gÜÜarenana�.

5555

DDDDaaaaq qqqyyyyaaaaR RRR DDDDaaaaAAAArrrr,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr7dAjyau-BaA� �ina iddI baihnaIhä/ DaqyaR DaAr,ÜÜa gÜÜar/

PaBau yaezaU �A�nau h¦<dqCÜ. yasaTaR/ yasa samayasamma DaqyaRDaAr,ÜÜa gÜÜar. k£�xaka�hä Kaubaq DaqyaRvaAna CÜna�. k£�xaka�LeÜbah¦maUlya �nna BaUimabaAwÜ �m�anaka�A inaimta PataI»aA gÜÜaCÜR.k£�xaka�LeÜ DaqyaR saATa �ApaÍnaA pa�saLÜLeÜ PaTama v£ixwÜ �ina�intama v£ixwÜ PaApta nagÜÜaäÓaeLÜ PataI»aA gÜÜaCÜR. 8itamaIhäDaqyaRvaAna h¦naupaCÜR. �AzaA namaAr. PaBau yaezaU caA<ùfq �A�nauh¦<dqCÜ.

9dAjau-BaA� �ina iddI-baihnaIhä/ �ka� �ka�ARka�oiva¨ë nagÜÜanagÜÜanaA¬. yaid itamaIhäLeÜ �äka�o ivaäëmaAnaAiLÜsa gÜÜanaR CÜAùfenaQ Banae itamaIhä doxaI jaA<icanae CÜQ. �inaNyaAyaiDaza �A�nauLÜA�R tayaAr h¦nauh¦nCÜ. 10dAjau-BaA� �inaiddI-baihnaIhä/ �gÜÜamava(aáAhäLÜA�R �nausar,ÜÜa gÜÜar jasaLeÜparmaPaBauka�o inaimta baoLeÜ. itanaIhäLeÜ �naeka� �pWeÜropairisTaitaka�o saAmanaA gÜÜare. tar itanaIhäLeÜ DayaR DaAr,ÜÜa gÜÜare.11hAmaI itanaIhäLÜA�R KauzaI WÜAnCÜQ jasaLeÜ DaqyaRpaUvaRka��pWeÜro pairisTaitaka�o saAmanaA gÜÜare. itamaIhäLeÜ �yyaUbaka�oDaqyaRka�o baAremaA saunaeka�A CQ. itamaIhäLÜA�R TaAhA CÜ/�yyaUbaLeÜ sabaq yaAtanaA saAmanaA gÜÜare paiCÜ parmaPaBauLeÜitanaLÜA�R sahAyataA gÜÜanauR Bayao. yasaLeÜ yao Ba�lka�A�<CÜ ika�parmaPaBau dyaAmayaI �Q �ina k£�paAmayaI h¦nauh¦nCÜ.

iiiittttaaaammmmaaaaIIII jjjjaaaaoooo BBBBaaaannnnCCCCÜÜÜÜQQQQ yyyyaaaassssaaaammmmaaaaAAAA hhhhooooiiiizzzzaaaayyyyaaaaAAAArrrr bbbbaaaannnnaaaa12maerA djyau-BaA� �Q iddI-baihnaIhä/ jaba kae�hI

gÜÜanaR vacana idnCÜQ/ itamaIhäLeÜ ka�sama KaAnau h¦dq <na.itamaIhäka�o vacana PamaA,ÜÜa gÜÜanaR §vagÜÜaR/ p£TvaI �TavaA kau�naqcaIjaka�o naA�<ka�o �payaogÜÜa nagÜÜar. jaba itamaI bauJCÜQ 'ho¾Bannae kae�vaLÜ "ho® maA¤a Bana. yaid itamaI bauJCÜQ "ho�na®Bannae "ho�na® maA¤a Bana. yasao gÜÜar taAika� itamaIhä doxaIja<icanae CqnaQ.

PPPPaaaaAAAATTTTaaaaR RRRnnnnaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo zzzzaaaaiiii((((aaaaáááá13yaid itamaIhä maDyae �ka� janaALeÜ ka�xwÜhä BaoigÜÜarheka�o

CÜ Banae �saLeÜ PaATaRnaA gÜÜanauR paCÜR �ina yaid itamaIhä maDyae�ka�janaA sauKaI CÜ Banae/ �saLeÜ gÜÜaItahä gÜÜaA�nau paCÜR.14yaid itamaIhä maDyae �ka�janaA ivarAmaI CÜ Banae/ �saLeÜma,fLÜIka�A ��ajahäLÜA�R baoLÜA�nau paCÜR. ��ajahäLeÜ�saLÜA�R parma PaBauka�o naA�<maA taeLÜ maAiLÜsa gÜÜairidnau paCÜR�ina itanaIhäLeÜ �saka�o inaimta PaATaRnaA gÜÜairidnau paCÜR.

333333335555 yyyyaaaaAAAAkkkkaaaaU UUU��bbbbaaaa 5555ÉÉÉÉ11115555----2222000015ivazvaAsaisata gÜÜareka�o PaATaRnaALeÜ ivamaArImaA �Arogya lyaA�<CÜ.parmaPaBauLeÜ �saLÜA�R inaka�o paAnauR h¦nCÜ. �ina yaid yaovyai(aáLeÜ paApa gÜÜareka�o Ba� parmaezvarLeÜ �saLÜA�R »amaAPadAna gÜÜanauR h¦naeCÜ. 16saDaq< itamaIhä �ka� �ka�ARmaA paApa§vaIka�Ar gÜÜar. taba �ka� �ka�ARka�o inaimta PaATaRnaA gÜÜar. yasaogÜÜar/ taba parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R inaka�o paAnauR h¦nCÜ. yaid�ka�janaA DaAimaRka� vyai(aáLeÜ ZëApaUvaRka� PaATaRnaA gÜÜaCÜR Banae/mahAna kau�ro GawÜ�na saka�CÜ. 17�iLÜyaA paina hAmaI jastaqvyai(aá iTa�. itanaLeÜ paAnaI naparosa� BanaI/ gÜÜamBaIrtaA paUvaRka�PaATaRnaA gÜÜare/ yasa BaUimamaA taIna vaxaRsamma v£ixwÜ Ba�na.18taba �iLÜyaALeÜ paAnaI parosa� BanaI PaATaRnaA gÜÜare. �ina

�Aka�AzabaAwÜ paAnaI parYo �ina BaUimaLeÜ pae�ir pa�saLÜ�maArYo.

��AAAAttttmmmmaaaaAAAAhhhhääää bbbbaaaa< <<<ccccaaaaAAAA��19maerA dAjau-BaA� �ina iddI-baihnaIhä/ itamaIhä

maDyae �ka�janaA sa yadeiKa Baùfka�na saka�CÜQ. �ina �ka�oRvyai(aáLeÜ �saLÜA�R sa yatapa�R pa�ka�IR �A�na sahAyataA gÜÜanaRsaka�CÜ. 20yasaLÜA�R smar,ÜÜa gÜÜarÉ kau�naq vyai(aá jasaLeÜ �ka�paApaILÜA�R narAm�ao maAgÜÜaRbaAwÜ pa�ka�AR� lyaA�<CÜ/ �saLeÜ yasapaApaIka�o �AtmaALÜA�R m£ yaubaAwÜ ba<caA�naeCÜ. yasao gÜÜarer yasavyai(aáLeÜ Daerq paApahä Paita »amaAPaApta gÜÜarA�naeCÜ.

pa¤ausa/ yaezaU Ka�IxwÜka�A Paeirta æArA �iBavaAdnaparmaezvaræArA cauina�ka�A jao �ApaÍnaA GardeiKa wÜAùFAmaA

paonwÜsa�/ gÜÜaLÜAitayaA/ ka�yaApafoisayaA/ �izayaA �ina ibaiTainayaABair paq�iLÜ�r basaeka�A maAinasahä Paita. 2parmaezvarLeÜitamaIhäLÜA�R paiva¤a maAinasa banaA�nau Daerq �iGa naq yaojanaAbanaA�ka�A iTa�. itamaIhäLÜA�R paiva¤a taulyaA�nae ka�AyaR�AtmaAka�o* ho. parmaezvarka�o �A$aAka�ArI �Q yaezaU Ka�IxwÜka�orgÜÜataLeÜ �iBaxaeka� gÜÜarI zauë paAnaR itamaIhä cauina�ka�AiTayaQ. parmaezvarka�o �nau�ah itamaIhämaA �iDaka� BandA�iDaka� baùFer jaA�osa�.

iiiijjjjaaaa��MMMM< <<<ddddoooo ��AAAAzzzzaaaaAAAA3parmaezvar jao hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�A ipataA h¦na

�naka�o PazaMsaA hosa�. parmaezvarmaA saImaAivaihna k£�paA CÜ r�naka�o k£�paAka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ hAmaILÜA�R nayaA< jaIvana id��ka�oCÜ. yao nayaA< jaIvanaLeÜ m£ yaudeiKa yaezaU Ka�Ixwka�o baQrA�RmaApaR�ta hAmaIPaita sajaIva �AzaA lyaA�<CÜ. 4�ba hAmaI�AizavaARdka�o �AzaA rAKCÜQ jao �naka�o naAnaIhäka�o inaimta�naka�omaA CÜ. yao �AizavaARd itamaIhäka�o inaimta §vagÜÜaRmaAjaogÜÜaA�r rAiKa�ka�o CÜ. yaI �AzaIvaARdhä DvaMza/ naxwÜ�TavaA DaimaLÜo h¦naeCqÜna. jaba samma itamaIhäLeÜ maui(aápaA�<dqnaQ 5itam�ao ivazvaAsa maApaR�ta parmaezvarka�o zai(aáLeÜitamaIhä saMri»ata rhnCÜQ. yao maui(aá tayaAr rAiKa�ka�o CÜ�ina yao itamaIhäLÜA�R samayaka�o �ntamaA id�naeCÜ. 6yasaLeÜitamaIhäLÜA�R � yanta sauKaI taulyaA�nau paCÜR ya´aipa »ai,ÜÜaka�samayaka�o LÜAigÜÜa sabaq Paka�Arka�o ka�xwÜ BaogdA itamaIhäLÜA�RduÉKaI banaA<�CÜ. 7yaI duÉKa-ka�xwÜhä ika�na h¦nCÜna�À

��AAAAttttmmmmaaaaAAAA//// ppppaaaaiiiivvvvaaaa¤¤¤¤aaaa ��AAAAttttmmmmaaaaAAAA parmaezvarka�o �AtmaA/ yaezaUka�o �AtmaA�ina �ArAmadAyaka� paina BainanCÜ. parmaezvarLeÜ �Q Ka�IxwÜisataimaLeÜr saMsaArmaA maAinasahä maABaá �naLeÜ parmaezvarka�o ka�AmagÜÜaCÜRna�.

itamaIhäka�o ivazvaAsa zauë CÜ BanaI PamaA,ÜÜa gÜÜanauR. ivazvaAsaka�o

ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaakkkkaaaa��oooo ppppaaaaiiiihhhhLLLLÜÜÜÜoooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

1111 zauëtaAmaA sauna BandA �iDaka� maulya CÜ. saunaka�o zauëtaA�ignaæArA PamaAi,ÜÜata gÜÜanaR saika�nCÜ/ tar sauna naxwÜ h¦nCÜ.jaba yaezaU Ka�IxwÜ �A�<CÜna� ivazvaAsaka�o zauëtaALeÜitamaIhämaA PazaMsaA/ maihmaA �ina sammaAna lyaA�naeCÜ.8itamaIhäLeÜ Ka�IxwÜLÜA�R deKaeka�A CqnaQ tar paina itamaIhä�hA<LÜA�R Paema gÜÜaCQÜR. itamaIhäLeÜ �ihLeÜ �naLÜA�R deKnasa(aqánaQ tar itamaIhä �naImaAiTa ivazvaAsa gÜÜaCQÜR. itamaIhä�ka�TanaIya �ina gÜÜaQrvamaya �AnandLeÜ pairpaU,ÜÜa R CÜQ.9itamaIhäka�o ivazvaAsaka�o �ka� LÜ»ya CÜ. yao LÜ»yaitamaIhäka�o �AtmaA bacaA�<nau ho. �ina itamaIhäLeÜitamaIhäka�o LÜ»ya jao maui(aáka�o inaimta ho yao PaAptagÜÜadqRCÜQ.

10�gÜÜamava(aáAhäLeÜ saAvaDaAnapaUvaRka� �Dyayana gÜÜare �inayao maui(aáka�o ivaxayamaA jaAnnae ka�oizaza gÜÜare. taI �gÜÜamava(aáAhäLeÜ�nau�ahka�o baAremaA �gÜÜamavaA,ÜÜaI gÜÜare jao itamaIhäLÜA�RdeKaA�yao. 11Ka�IxwÜka�o �AtmaA taI �gÜÜamava(aáAhämaA iTayao.�ina �AtmaALeÜ taI duÉKa-ka�xwÜhäka�o baAremaA/ jao Ka�IxwÜmaAiTaGawÜ�nae iTayao �ina yao maihmaA jao taI duÉKa ka�xwÜhäpaiCÜ �A�naeCÜ/ BainarheTyao. taI �gÜÜamava(aáAhäLeÜitanaIhäLÜA�R yao �AtmaALeÜ kae� deKaA� rheCÜna�/ yasabaArejaAnnae ka�oizaza gÜÜare. taI kau�rAhä ka�ihLeÜ GawÜ�naeCÜna� �ina yasabaeLÜA saMsaArka�o �vasTaA ka�stao h¦naeCÜ/ itanaIhäLeÜ yaojaAnnae ka�oizaza gÜÜare. 12yao itanaIhäLÜA�R deKaA�yao ika�jauna saevaA itanaIhäLeÜ gÜÜare itanaIhä svayaMka�o inaimta ho�na.taI �gÜÜamava(aáAhäLeÜ itamaIhäka�o saevaA gÜÜairrheka�o iTayaojaba itanaIhäLeÜ yao kau�rAka�o ivaxayamaA Banae jao �ihLeÜitamaIhäLeÜ saunyaQ. itanaIhä jasaLeÜ itamaIhäLÜA�R sausamaAcaArPacaAr gÜÜare itamaIhäLÜA�R taI kau�rAhä Banae. itanaIhäLeÜitamaIhäLÜA�R yao paiva¤a �AtmaAka�o sahAyataALeÜ Banae/jasaLÜA�R §vagÜÜaRbaAwÜ paWÜA��ka�o iTayao. itamaIhäLÜA�R Baina�ka�Akau�rAhä taI kau�rAhä h¦na jauna §vagÜÜaRdUtahä paina jaAnna�tsauka� CÜna�.

333333337777 1111 ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa 1111ÉÉÉÉ11113333----2222ÉÉÉÉ7777ppppaaaaiiiivvvvaaaa¤¤¤¤aaaa jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaakkkkaaaa��oooo iiiinnnnaaaaiiiimmmmttttaaaa ��AAAA��ÜÜÜÜAAAAnnnnaaaa

13yasaTaR saevaAka�o inaimta manaLÜA�R tayaAr paAr �ina�Atma-inayan¤a,ÜÜa gÜÜar. itamaIhäLeÜ �nau�ahka�o LÜAigÜÜa �AzaAgÜÜanauR paCÜR jauna itamaIhäLÜA�R id�naeCÜ/ jaba yaezaU Ka�IxwÜ�A�nau h¦nCÜ. 14ivagÜÜatamaA itamaIhäLeÜ yasa ivaxayamaAbauBaeánaQ/ yasaTaR itamaIhä narAm�aA kau�rAhäLeÜ forYA��ka�AiTayaQ. tar �ihLeÜ itamaIhä parmaezvarka�A �A$aAka�ArInaAnaIhä hQ. yasaTaR ibataeka�o samayamaA jasarI baA<caeka�AiTayaQ/ yasarI nabaA<ca. 15tar parmaezvar jastaq paiva¤a ho¬�ina itamaIhäLeÜ gÜÜanaeR sabaq kau�rAmaA paiva¤a bana. parmaezvar�ka� h¦nauh¦nCÜ jasaLeÜ itamaIhäLÜA�R ��ÜAna gÜÜanauRBayao. 16yaoDamaRzaAs¤amaA LeÜiKa�ka�o CÜ/ "paiva¤a bana/ ika�naBanae mapaiva¤a CÜu.®*

17itamaIhä parmaezvarLÜA�R PaATaRnaA gÜÜaCQÜR �ina �naLÜA�RipataA BanaI sambaoDana gÜÜaCQÜR. parmaezvarLeÜ maAinasaka�o ka�AyaRLÜA�Rpa»apaAta ibanaA jaA<ca gÜÜanaeRCÜna�. yasaTaR/ p£TvaImaA payaRwÜka�häBaÏá baA<icarheka�o samayamaA parmaezvarka�o Baya maAnaer itamaIhäbaA<cnau paCÜR. 18itamaIhä jaAndCÜQ ika� ivagÜÜata samayamaAitamaIhä LÜ»yahIna Ba� baA<caeka�A iTayaQ. itamaIhäLeÜ yasatairka�ALeÜ jaIivata rhnae kau�rA taI maAinasahäbaAw isaka�yaQ jaoitamaIhä BandA �iGa baA<icarheka�A iTa�. tar itamaIhäLÜA�R yasa tairka�ALeÜ baA<cnabaAwÜ ba<caA�yao. itamaIhä ika�inayaAÏ taIvastauhäæArA ho�na jao sauna vaA caA<id jastaq naxw h¦nCÜ.19tar itamaIhäLÜA�R Ka�IxwÜka�o bah¦maUlya rgÜÜataLeÜ ika�inayao/doxa rihta BaeùfAka�o paAWÜo. 20ivazva inamaAR,ÜÜa �iGa naqKa�IxwÜLeÜ cauinanau Ba�ka�o iTayao. tar itamaIhäka�o LÜAigÜÜa yaI�intama samayamaA �naLÜA�R saMsaArmaA icanaA�yao. 21Ka�IxwÜæArAitamaIhä parmaezvarmaAiTa ivazvaAsa gÜÜaCQÜR. parmaezvarLeÜKa�IxwÜLÜA�R m£ yaubaAwÜ baQrA�. taba parmaezvarLeÜ �naLÜA�RmaihmaA id�. yasaTaR itamaIhäka�o ivazvaAsa �ina �AzaAparmaezvarmaA CÜ.

22�ihLeÜ/ itamaIhäLeÜ saA<cao BaAt£ Paema Baálka�A�nau/sa yaka�o paALÜna gÜÜarer §vayaMLÜA�R zauë taulyaA�ka�A CÜQ. yasaTaR�ka�-�ka�ARmaA paU,ÜÜaR �dyabaAwÜ gÜÜaihro Paema gÜÜar. yasaTaRitamaIhäka�o paU,ÜÜaR �dyabaAwÜ �ka� �ka�ARmaA gÜÜaihro Paema gÜÜar.23itamaIhä pae�ir janmaA��ka�A CÜQ. yao nayaA< jaIvananaxwÜmaya vastaubaAwÜ �A�ka�o ho�na tar yao jaIvana naxwÜ

""""ppppaaaaiiiivvvvaaaa¤¤¤¤aaaa ²²²² ppppaaaaiiiivvvvaaaa¤¤¤¤aaaa CCCCÜÜÜÜu uuu®®®® LeÜvaI 11É44/ 45; 19É2/ 20É7.

nah¦nae vastaubaAwÜ �A�ka�o CÜ. itamaIhä savaRdA rihrhnae

parmaezvarka�o �nta nah¦nae sajaIva sandezaæArA janmaA��ka�AhQ. 24DamaRzaAs¤aLeÜ BanCÜÉ

"maAinasahä saMDaq baA<ctaqnana�/ itanaIhä GaA<sa BaÏáh¦na itanaIhäka�o maihmaA GaA<saka�o paU�LÜ BaÏá h¦na�.GaA<sa �o�iLÜnCÜ/ �ina paU�LÜhä BaáCÜRna�.

25 tar parmaezvarka�o vaA,ÜÜaI sadqva baA<icarhnCÜ.®yazaqyaA 40É6-8

�ina yao/ yao vacana ho jauna itamaIhäLÜA�R Bainayao.

ssssaaaajjjjaaaaIIIIvvvvaaaa FFFFuuuuM MMMggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAA ��iiiinnnnaaaa ppppaaaaiiiivvvvaaaa¤¤¤¤aaaa rrrrAAAAxxxxwwww°°°°ÜÜÜÜyasaTaR/ �äLÜA�R caowÜ paurYA�nae kae�hI kau�rA paina nagÜÜar/JaUwÜo nabaoLÜ/ ka�pawÜI nabana/ �xyaAR nagÜÜar/ �ka�ARka�o

inandA nagÜÜar. yaI saba kau�rAhä itamaIhäka�o jaIvanabaAwÜhwÜA¬. 2BaKaRr janmaeka�A naAnaIhä jastao ho¬. zauë�Aitmaka� duDaka�o inaimta Baoka�A¬ jasaLeÜ itamaIhäLÜA�RbaùFna r maui(aá hAisaLÜ gÜÜanaR sahAyataA gÜÜaCÜR. 3�ihLeÜitamaIhäLeÜ parmaPaBauka�o dyaAka�o §vaAd paA�ka�A CÜQ.

4PaBau yaezaU sajaIva "patTar®* h¦naÜ. saMsaArka�A maAinasahäLeÜinaÁya gÜÜare ika� itanaIhä yao patTar caAh<dqnana�. tar �hA<parmaezvarLeÜ caunnauBa�ka�o patTar h¦na�. parmaezvarka�A inaimta�naI Daerq maUlyavaAna CÜna�. yasaTaR �naI Ba�ka�omaA �A¬.5itamaIhä paina sajaIva patTarhä jastaq CÜQ. parmaezvarLeÜ�ka� �ADyaAitmaka� maindr inamaAR,ÜÜa gÜÜanaRLÜA�R itamaIhäLÜA�R�payaogÜÜa gÜÜadqR h¦nauh¦nCÜ. itamaIhäLeÜ yasa maindrmaA paiva¤apaUjaAhArIhäka�o äpamaA �Aitmaka� baiLÜ caùFA¬ jauna yaezaUKa�IxwÜbaAwÜ parmaezvarLÜA�R §vaIka�AyaR h¦naeCÜ. 6DamaRzaAs¤aLeÜBanCÜÉ

"maqLeÜ �ka� bahumaUlya kau�naAka�o FuÄ�[ACÜAnaeka�o CÜu/�ina maqLeÜ yao FuÄ�[A isayaonamaA rAKCÜu/ jaovyai(aá �naLÜA�R ivazvaAsa gÜÜaCÜR/ ka�ihLeÜ painaLÜiÆata h¦napadqRna.®

yazaqyaA 28É16

7 yao patTar itamaIhäka�o inaimta/ jasaLeÜ ivazvaAsa gÜÜaCÜRna�/�ita maUlyavaAna CÜ. tar ivazvaAsa nagÜÜanae R maAinasahäka�o

ppppaaaattttTTTTaaaarrrr parmaezvarka�o �Aitmaka� maindrka�o �TavaA Garka�o savaqBandA mahtvapaU,ÜÜaR patTar.

inaimta �naI CÜna�É

2222

1111 ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa 2222ÉÉÉÉ8888----22224444 333333338888"inamaAR,ÜÜa ka�(aARhäLeÜ �§vaIka�Ar gÜÜareka�o FuÄ�[A/itanaIhäLÜA�R �Avazyaka� CqÜna. yao patTar�ADaArzaILÜA Bayao.®


8jasaLeÜ ivazvaAsa gÜÜadqRnana itanaIhäka�o inaimta �naI CÜna�É

"�ka� FuÄ�[A jasaLeÜ maAinasahäLÜA�R WeÜsa LÜgÜÜaA�<C/�ka� FuÄ�[A jasaLeÜ maAinasahäLÜA�R LÜùfA�<CÜ.®

yazaqyaA 8É14

maAinasahäLÜA�R WeÜsa LÜAgCÜ ika�naBanae itanaIhä parmaezvarLeÜBanaeka�A kau�rA paALÜna gÜÜadqRnana�. yao parmaezvarka�o yaojanaA�nausaAr h¦nCÜ.

9tar itamaIhä cauina�ka�A maAinasahä hQ. itamaIhärAjaAka�A paUjaAhArIhä hQ. itamaIhä maAinasahäka�A paiva¤ajaAita hQ. itamaIhä taI maAinasahä hQ jao parmaezvarka�Ah¦na�. parmaezvarLeÜ gÜÜareka�A �AzcayaRjanaka� kau�rAhäka�o ivaxayamaABanna itamaIhä cauina�ka�A hQ. �naLeÜ itamaIhäLÜA�R �nDaka�ArdeiKa baAihr �naka�o �AzcayaRmaya Paka�AzamaA baoLÜA�.10�ka� samayamaA itamaIhä parmaezvarka�o maAinasa iTa�naQ.tar �ba itamaIhä parmaezvarka�A maAinasa hQ. ivagÜÜatasamayamaA itamaIhäLeÜ ka�ihlyaq paina k£�paA paA�ka�A iTa�naQtar �ihLeÜ itamaIhäLeÜ parmaezvarbaAwÜ k£�paA paA�ka�A CÜQ.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��AAAA iiiinnnnaaaaiiiimmmmttttaaaa bbbbaaaaAAAA< <<<ccccaaaa11iPaya ima¤ahä/ itamaIhä yao saMsaArmaA payaRwÜka� �ina

pardezaIhä hQ. yasaTaR itamaIhäLÜA�R itam�aA zarIrLeÜ caAheka�onarAm�aA ka�maRhä deiKa wÜAùFA rhnau BanaI ma inavaedna gÜÜaCÜuR.yaI kau�rAhä itamaIhäka�A �AtmaAka�o iva¨ë jauJCÜÜna�.12maAinasahä jasaLeÜ ivazvaAsa gÜÜadqRnana� itanaIhäLeÜ vairpairGaereka�A CÜna�. taI maAinasahäLeÜ itamaIhäLeÜ BaULÜ gÜÜarI rheka�ACÜQ BanaI inandA gÜÜaCÜRna�. yasaTaR �saLÜ jaIvana ibataA¬. tabaitamaIhäLeÜ gÜÜareka�A �saLÜ kau�rAhä itanaIhäLeÜ deKnaeCÜna��ina itamaIhäLeÜ parmaezvarLÜA�R maihmaA PadAna gÜÜanaeRCÜQ. jaba�naI �A�<CÜna�.

WWWWÜÜÜÜIIIIkkkkaaaa�� kkkkaaaa��AAAAmmmmaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr13parma PaBauka�o inaimta Pa yaeka� maAnava �iDaka�Arka�o

�A$aA paALÜna gÜÜar. rAjaAka�o �A$aA paALÜna gÜÜar jao savaoR�ca

�iDaka�ArI h¦na�. 14�ina rAjyapaALÜhäka�o �A$aA paALÜÜnagÜÜar jao rAjaAæArA paWÜA��ka�A h¦na�. jasaLeÜ narAm�ao gÜÜaCÜR yasaLÜA�R sajaAya idnau r jasaLeÜ rAm�ao ka�Ama gÜÜaCÜRna PazaMsaAgÜÜanaR itanaIhä paWÜA��ka�A h¦na�. 15yasaTaR jaba itamaIhä�saLÜ ka�maR gÜÜaCQÜR/ jasaLeÜ �njaAnamaA itamaIhäka�o ivaxayamaAmaUKaRtaApaUvaRka� kau�rA gÜÜanae Rhäka�o mauKa Tauna. parmaezvarLeÜcaAhnau Ba�ka�o kau�rA yahI ho. 16mau(aá maAinasahä jastaqhQ¬. tar itamaIhäka�o svatan¤ataA kau�ka�maRka�o LÜAigÜÜa �payaogÜÜanagÜÜar. parmaezvarka�o saevaA gÜÜadqR gÜÜare Jaq= baA<ca. 17sabaqmaAinasahä Paita sammaAna dzaAR¬. parmaezvarka�A pairvaArka�Asabaq BaA�R-baihnaIhäLÜA�R Paema gÜÜar. parmaezvarmaAiTa frrAKa �ina rAjaA Paita �Adr janaA¬.

KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo yyyyaaaaAAAAttttaaaannnnaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo ��ddddAAAAhhhhrrrr,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaa18dAsahä ho? itamaIhäka�o maAiLÜka�ka�o �DaIna svaIka�Ar

gÜÜar. paU,ÜÜaR sammaAna saATa yasao gÜÜar. itamaIhäLeÜ maAiLÜka�häka�o�A$aA paALÜna gÜÜanauRpaCÜR jao �saLÜ �ina dyaAÂ CÜna�. �inamaAiLÜka� narAm�ao Ba� paina �saka�o �A$aA paALÜna gÜÜanauR paCÜR.19�ka� vyai(aáLeÜ kau�naq narAm�ao ka�Ama nagÜÜareka�o Ba�taA painayaAtanaA BaogÜnau paCÜR/ tar yaid yasa vyai(aáLeÜ parmaezvarLÜA�RsamJanCÜ �ina paIùfA sahnCÜ Banae yasaLeÜ parmaezvarLÜA�RKauzaI taulyaA�<CÜ. 20tar itam�ao kau�ka�maRmaA yaid itamaI sajaAyapaA�<CÜQ �ina yao itamaI sahnCÜQ yasamaA itam�ao PazaMsaA gÜÜanaeRkau�naq ka�Ar,ÜÜa h¦<dqna. tar itamaILeÜ sauka�maR gÜÜareka�omaA paina yaiditamaILÜA�R sajaAya id�yao �ina itamaILeÜ DaqyaR DaAr,ÜÜa gÜÜarYQBanae/ taba yasaLeÜ parmaezvarLÜA�R KauzaI taulyaA�naeCÜ.21itamaIhäLÜA�R yasaqka�o inaimta baoLÜA��ka�o ho. Ka�IxwÜLeÜ�nausar,ÜÜa gÜÜanaR BanaI �dAhr,ÜÜa id�ka�A CÜna�. itamaIhäLeÜ�naka�o iWÜka� �nausar,ÜÜa gÜÜanauR paCÜR. jaba itamaIhä ka�xwÜpaA�<CÜQ/ DaqyaR DaAr,ÜÜa gÜÜanauR paCÜR ka�Ar,ÜÜa itamaIhäka�o inaimtaKa�IxwÜLeÜ ka�xwÜ BaogÜÜae.

22 "�naLeÜ paApa gÜÜarenana�/ �ina �naka�o mauKamaA BaUáwÜokau�ro paA��na.®

yazaqyaA 53É923maAinasahäLeÜ Ka�IxwÜ Paita narAm�aA kau�rAhä Banae/ tar

�naLeÜ itanaIhäLÜA�R narAm�ao Banaenana�. Ka�IxwLeÜ yaAtanaA BaogÜÜae/tar �naLeÜ maAinasahäLÜA�R Baya deKaA�nana�. �h<? Ka�IxwÜLeÜ�ApaU�LÜA�R parmaezvarmaA saumpanau Bayao jasaLeÜ sahI NyaAyagÜÜanau Rh¦nCÜÜ. 24Ka�IxwÜLeÜ hAm�aA paApahä �ApaÍnao zarIr

333333339999 1111 ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa 2222ÉÉÉÉ22225555----3333ÉÉÉÉ11117777k�aU�samaA baoka�nau Bayao. �naLeÜ yasao gÜÜanauRBayao taAika� hAmaIpaApaka�o inaimta baA<cna CÜAùfQ �ina jae �icata CÜ yasaka�oinaimta baA<cnae gÜÜarQ. �naka�o caowÜhäLeÜ itamaIhä inaka�opaAiryaQÜ. 25itamaIhä BaeÎùfA jastaq CÜQ jao BaULÜ maAgÜÜaRitarLÜAgÜÜa eka�A CÜna�. tar �ihLeÜ itamaIhä gÜÜaoWÜALÜA �inaitamaIhäka�A PaA,ÜÜaka�o r»aka� tapaR� pa�ika�R �A�ka�ACQ.

ppppaaaattttnnnnaaaaIIII ��iiiinnnnaaaa ppppaaaaiiiittttaaaahhhhääää yasarInaq itamaI patnaIhäLeÜ �ApaÍnaA paitahä �iGasamapaR,ÜÜa gÜÜar. taba/ yaid itamaIhä ka�saqka�A paitaLeÜ

parmaezvarka�o iza»aA §vaIka�Ar gÜÜadqRnana� Banae kae�hI naBanaIitamaIhäka�o vyavahArLeÜ naq itanaIhä ijaitanaeCÜna�. 2paitahäLeÜitamaIhäka�o jaIvanamaA paiva¤a/ sammaAinata cair¤a deKnae CÜna�.3itamaIhäka�o saundrtaA baAihrI gÜÜahnaAhäbaAwÜ jastaq caulWÜobaAweÜr/ saunaka�o gÜÜahnaA paihrer �TavaA bah¦maulya ÂgÜÜaALÜgÜÜaA�r/ �A�nau h¦<dqna. 4�h</ itamaIhäka�o saundrtaAitamaIhäka�o iBa¤abaAwÜ �A�nau paCÜR. yao nam�a �ina zaAnta�AtmaAka�o saundrtaA ho. yao saundrtaA ka�ihLeÜ painaDaimaiLÜdqna. yao parmaezvar �iGa � yantaq maUlyavaAna ho.5yasa Paka�ArLeÜ taI paiva¤a s¤aIhä jao Daerq �iGa jaIivataiTa� �ina parmaezvarmaAiTa �AzaA gÜÜareka�ALeÜ itanaIhä �Apaq�saundr baina�ka�A iTa�. itanaIhäLeÜ �Apaq�LÜA�R �ApaÍnaApaitahämaA saumpaeka�A iTa�. 6ma 'saArA¾ jastaI s¤aIhäka�oivaxayamaA baAta gÜÜairrheCÜu. itanaLeÜ �ApaÍnaA paita �b�aAhAmaka�o�A$aA paALÜna gÜÜairna�. �ina itanaLÜA�R �ApaÍnaA maAiLÜka�maAinana�. �ina itamaI s¤aIhä 'saArA¾-ka�A saA<cao santaAnahähQ/ yaid itamaIhä sauka�maR gÜÜareka�I CÜQ �ina BayaBaItaBa�ka�I CqnaQ Banae.

7 yasarI naq itamaI paitahä �ApaÍnaA patnaIhäisatasamaJadArIka�o BaAvamaA basnau paCÜR. itamaIhäLeÜ �ApaÍnaApatnaIhä Paita �Adr janaA�nau paCÜR. itanaIhä itamaIhäBandA ka�majaor CÜna�. tar parmaezvarLeÜ itamaIhäka�A paitnahäLÜA�R yastaq �AzaIvaARd idnCÜna� jastao itamaIhäLÜA�R idnCÜna�.�AizaRvaAd �nau�ah ho jasaLeÜ sa ya jaIvana PadAna gÜÜaCÜR. yaIka�maRhä gÜÜar jasaæArA ka�ohILeÜ paina itamaIhäka�A PaATaRnaALÜA�RbaADaA paurYA�na sa(aqána.

��ssssaaaaLLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo iiiinnnnaaaaiiiimmmmttttaaaa yyyyaaaaAAAAttttaaaannnnaaaaAAAA8yasarI/ itamaIhä sabaq �ka�saATa zaAintaisata rhnau

paCÜR. itamaIhäLeÜ �ka�-�ka�ARLÜA�R bauJnae Payatna gÜÜanauR paCÜR.

3333

�ka�-�ka�AR Paita dAjau-BaA�RLÜA�R jastaq Paema gÜÜar. dyaAvaAna�ina ibanam�a bana. 9maAinasahäLeÜ itamaIhäLÜA�R narAm�ao gÜÜareitamaIhäLeÜ PaitazaoDamaA narAm�ao ka�maR nagÜÜar. yaid ka�saqLeÜitamaIhäLÜA�R �pamaAna gÜÜare PaitazaoDamaA �saLÜA�R kau�bacananaBana. tar yasa vyai(aáLÜA�R �AzaIvaARd dee¬ BanaI parmaezvarisataPaATaRnaA gÜÜar/ ika�naBanae itamaIhäLÜA�R �AzaIvaARd PaApta gÜÜanaR�A�ÜAna gÜÜair�ka�o hoÜ. 10DamaRzaAs¤aLeÜ BanCÜ/

"vyai(aá jasaLeÜ jaIvana Paita maAyaA gÜÜanaR caAhnCÜ�ina �saLÜ samayaka�o �Anand BaogÜÜa gÜÜanaR caAhnCÜ/�saLeÜ kau�vacana baolnaubaAwÜ ijab�ao jaogÜÜaA�nau rBaUáwÜA kau�rA gÜÜanauR band gÜÜanauRpaCÜR.

11 yasa vyai(aáLeÜ kau�ka�maR gÜÜanau R CÜAùf�naupaCÜR �ina�saLÜ ka�AyaR gÜÜanau RpaCÜR/ yasa vyai(aáLeÜ zaAintaKaojnau paCÜR �ina yasaLÜA�R PaApta gÜÜanaeR PayatnagÜÜanauRpaCÜR.

12 parma PaBauLeÜ DaAimaRka� maAinasahäLÜA�R heCÜRna/ �inaPaBauLeÜ itanaIhäka�o PaATaRnaA saunCÜna�É tar PaBau taImaAinasahäka�o iva¨ë h¦nauh¦nCÜ jasaLeÜ kau�ka�maRgÜÜaCÜRna�.®


13yaid itamaIhä sadqva kae� �saLÜ ho �saLÜ gÜÜanaeRPayatna gÜÜairrheCÜQ Banae itamaIhäLÜA�R ka�saLeÜ naoka�saAna gÜÜanaRsaka�CÜÀ 14tar/ DamaR gÜÜadAR itamaIhäLeÜ duÉKaka�o saAmanaA gÜÜanaRsaka�CÜQ. yaid itamaIhäLÜA�R yastao Ba� itamaIhä DaNyah¦naeCÜQ. "itamaIhäLÜA�R ka�xwÜ idnae maAinasahäisata BayaBaItanahQ¬; icantaAmaA napar.®* 15tar itamaIhäka�o �dyamaAKa�IxwÜLÜA�R PaBau sarh paiva¤aäpaLeÜ sammaAna gÜÜar. itamaIhäPa yaeka�LÜA�R vyaAKyaA idna tayaAr basa jasaLeÜ itamaIhäsa<gÜÜaBa�ka�o �AzaAka�o ivaxayamaA pauxwÜI gÜÜarA�na ivantaI gÜÜaCÜR.

16tar taI maAinasahäLÜA�R �Adr saihta nam�a Paka�ArLeÜ�(ar dee¬. yao �nauBava gÜÜanaR samaTaR bana ika� itamaIhäLeÜsahI ka�AyaR gÜÜairrheka�ACÜQ. jaba itamaIhä yastao Paka�ArLeÜka�Ama gÜÜaCQÜR Ka�IxwÜmaA itamaIhäka�o cair¤aka�o ivaxayamaA inandAgÜÜanaeRhä LÜiÆata h¦naeCÜna�. 17sauka�AyaR gÜÜarer yaAtanaA BaogÜnaukau�ka�AyaR gÜÜarer sauKa Baognau BandA �(ama ho. yahI sabaq

""""iiiittttaaaammmmaaaaIIIIhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ²²²² iiiiccccaaaannnnttttaaaaAAAAmmmmaaaaAAAA nnnnaaaappppaaaarrrr®®®® yazaqyaA 8É12.

BandA �(ama ho/ yaid parmaezvarLeÜ caAhnau Ba�ka�o yahI ho

1111 ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa 3333ÉÉÉÉ11118888----4444ÉÉÉÉ11117777 333344440000Banae. 18itamaIhäka�o inaimta Ka�IxwÜLeÜ saDaq=ka�o inaimta jaIvanavaiLÜdAna idnauBayao. �naI doxaI iTa�nana�/ tar �naI itanaIhäka�oinaimta mare/ jao doxaI iTa�. itamaIhä sabaqLÜA�R parmaezvarka�hA<lyaA�nau �naLeÜ yasao gÜÜare. �naI zarIrmaA mare/ tar �naLÜA�R�AtmaAmaA jaIivata taulyaA�yao. 19�ina �naI �AtmaA §vaäpabandI �AtmaAhäLÜA�R iza»aA idna gÜÜa�. 20taI �AtmaAhäitanaIhä h¦na/ jasaLeÜ naUhka�o samayamaA parmaezvarka�o �A$aApaALÜna gÜÜanaR �svaIka�Ar gÜÜareka�A iTa�. parmaezvarLeÜitanaIhäLÜA�R DaqyaRisata Paita»aA gÜÜairrheka�A iTa� jauna baeLÜAnaUhLeÜ jahAja banaA�rheka�A iTa�. kae�vaLÜ kae�hI maAinasahäjammaA �AWÜjanaA yasa jahAjamaA baA<caeka�A iTa�. taImaAinasahäLÜA�R paAnaILeÜ bacaA�ka�o iTayao. 21 yao paAnaIbaiptasmaA jastaq iTayao jasaLeÜ �ihLeÜ itamaIhäLÜA�R bacaA�<CÜ.baiptasmaA zarIrka�o maqLÜA Daunae ho�na. baiptasmaAmaA hAmaIparmaezvarisata paiva¤a �dyaka�o inaimta yaAcanaA gÜÜairrheka�ACÜQ. yasaLeÜ itamaIhäLÜA�R bacaA�<CÜ ika�naBanae yaezaU Ka�IxwÜLÜA�Rm£ yaubaAwÜ �WÜA��ka�o iTayao. 22�ihLeÜ yaezaU svagÜÜaRmaA jaAnauBa�ka�o CÜ. �hA< parmaezvarka�o dAihnae tapaR� h¦nauh¦nCÜ. �naI§vagÜÜaRdUtahä/ �iDaka�ArIhä �ina zai(aáhämaAiTa zaAsanacaLÜA�nau h¦nCÜ.

ppppaaaaiiiirrrrvvvvaaaaiiii((((aaaaR RRRttttaaaa jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaajaba Ka�IxwÜ �ApaÍnao zarIrmaA iTa�/ �hA<LeÜ yaAtanaABaognau Bayao. yasaTaR itamaIhäLeÜ Ka�IxwÜ kaq� ivacaArmaA

§vayaMLÜA�R tayaAr paAnauR paCÜR. �ka� vyai(aá jasaLeÜ �ApaÍnaozarIrmaA rh<dA yaAtanaA BaogÜÜaeka�ACÜna� �saLeÜ paApa samaAptagÜÜarYo. 2itamaIhä §vayaMLÜA�R tayaAr paAr jasaæArA itamaIhäparmaezvarka�o �cCÜA �nausaArka�o ka�AyaRmaA baA<caeka�o jaIvana�payaogÜÜa gÜÜanae RCÜQ �ina maAinasahäka�o ivacaAr �nausaArho�na. 3ibataeka�A samayamaA itamaIhäLeÜ taI kau�rAhä gÜÜarer� yaAiDaka� samaya naxwÜ gÜÜarYQ jao ivazvaAsa nagÜÜanaeRhäLeÜgÜÜaCÜRna�. itamaIhä yaQna-paApa vaAsanaA/ �iBaLÜAxaA/ maojamaÆaA/matavaALÜApana �ina inaxaeidta maUitaR paUjaAmaA saMLÜgÜna rhYQ.4itamaIhä yastaA �saBya vastauhämaA BaAgÜÜa naiLÜMdAitanaIhä �AzcayaR maAinarheka�A CÜna�. yasaqLeÜ itanaIhäinandnaIya kau�rA gÜÜaCÜRna. 5tar taI maAinasahäLeÜ Ka�IxwÜLÜA�Rivavar,ÜÜa idnaeCÜna� jao mareka�A r ija�<dA maAinasahäka�o NyaAyagÜÜanaR tayaAr CÜna�. 6taI maAinasahäLÜA�R sausamaAcaAr PacaArgÜÜairyao jao �ihLeÜ mairsakae�ka�A CÜna� ika�naBanae itanaIhäLeÜ�ApaÍnao jaIvana ka�ALÜmaA gÜÜareka�A ka�maRka�o LÜAigÜÜa �ä

4444

sabaqLÜA�R gÜÜair� jastaq itanaIhäLÜA�R NyaAya gÜÜairnaeCÜ. taritanaIhä Paita sausamaAcaAr PacaAr gÜÜairyao jasaæArA itanaIhäparmaezvar jaIivata rhnau Ba� Jaq= �AtmaAmaA jaIivata rhnasaka�CÜna�.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��AAAA ��ppppaaaahhhhAAAArrrrhhhhääääkkkkaaaa��oooo ��ssssaaaaLLLLÜÜÜÜ vvvvyyyyaaaavvvvaaaassssTTTTaaaaAAAAppppaaaakkkkaaaa�� bbbbaaaannnnaaaa7samaya naijaka� �A�rheka�o CÜ jaba sabaq kau�rAka�o �nta

h¦nCÜ. yasaTaR �ApaÍnao mana §vacCÜ rAKa �ina §vayaMLÜA�Rinayan¤a,ÜÜa gÜÜar. yasaLeÜ itamaIhäLÜA�R PaATaRnaA gÜÜanaRmaA sahAyataAidnaeCÜ. 8sabaq BandA mauKya/ �ka� �ka�ARLÜA�R gÜÜahna PaemagÜÜar. PaemaLeÜ Daerq paApahä FAka�CÜ. 9ivanaA ivaroDa �ka��ka�ARmaA �iTataI satka�Ar gÜÜar. 10itamaIhä Pa yaeka�LeÜparmaezvarbaAwÜ �Aitmaka� �pahAr PaApta gÜÜareka�A CÜQ. ivaiBannatairka�AmaA itamaIhäLÜA�R parmaezvarLeÜ �ApaÍnao �nau�ahBaálka�A�ka�A CÜna�. �ina itamaIhäLeÜ saevaka�hä jastaqdAiyatva bahna gÜÜareka�A CÜQ/ yasaTaR parmaezvarka�o �pahArka�osadupayaogÜÜa gÜÜar. 11vyai(aá jao baolCÜ �saLeÜ parmaezvarka�obacana baolnaupaCÜR. vyai(aá jasaLeÜ saevaA gÜÜaCÜR �saLeÜ yaozai(aáæArA saevaA gÜÜanauR paCÜR jao parmaezvarLeÜ id�ka�A CÜna�Ü.itamaIhäLeÜ yasa Paka�ArLeÜ ka�AyaR gÜÜanauR paCÜR jasaæArA Patyaeka�kau�rAmaA yaezaU Ka�IxwÜ maApaR�ta parmaezvar PazaMsanaIya h¦naeCÜna�.zai(aá �ina maihmaA sadA savaRdA �hA<kaq� ho. �Aimana.

��RRRRssssaaaaAAAA��RRRRkkkkaaaa��oooo ääääppppaaaammmmaaaaAAAA yyyyaaaaAAAAttttaaaannnnaaaaAAAA BBBBaaaaooooggggÜÜÜÜnnnnaaaau uuu12maerA ima¤ahä/ itamaIhäLeÜ BaoigÜÜarheka�o BayaAnaka�

ka�xwÜmaA �AzcayaR namaAna. yao itamaIhäka�o ivazvaAsa jaA<cagÜÜanaRLÜA�R ho. nasaoca ika� itamaIhämaAiTa kau�naq �LÜQika�ka�GawÜnaA GaiwÜrheCÜ. 13tar itamaIhä KauzaI h¦nau paCÜR ika�naika�itamaIhä Ka�IxwÜka�A ka�xwÜmaA sahBaAgÜÜaI bainarheka�A CÜQ.itamaIhä KauzaI h¦naeCÜQ �ina �AnandLeÜ paU,ÜÜaR rhnae CÜQ jabaKa�IxwÜLeÜ �ApaÍnao maihmaA deKaA�naeCÜna�. 14itamaIhäLeÜKa�IxwÜLÜA�R �nausar,ÜÜa gÜÜareka�omaA jaba maAinasahäLeÜ gÜÜaALÜIgÜÜaCÜRna� itamaIhä DaNya h¦nCÜQ ika�naBanae maihmaAka�o �AtmaA/itamaIhäsaMgÜÜa h¦nCÜ. 15itamaIhä ka�saqLeÜ paina h yaArA/ caor�ina narAm�ao ka�maR gÜÜanaeR �TavaA �ka�ARka�o ivaxayamaA hsta»aepagÜÜanaeRhä jastao yaAtanaA BaogÜna naparosa. 16tar �ApaU� �RsaA�RBa�ka�omaA yaid itamaILeÜ ka�xwÜ BaogÜCÜQ Banae itamaI LÜiÆatah¦nau padqRna. yasa naAmaka�o LÜAigÜÜa baä itamaIhäLeÜ parmaezvarka�oPazaMsaA gÜÜanauR paCÜR. 17NyaAya gÜÜairnae samaya �A�ka�o CÜ. yao

333344441111 1111 ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa 4444ÉÉÉÉ11118888----5555ÉÉÉÉ11114444ka�AyaR parmaezvarka�o pairvaArbaAwÜ zau¨ gÜÜairnae CÜ. tar yaid yao NyaAya gÜÜairnae ka�AyaR hAmaIbaAwÜ zauä Bayao Banae jasaLeÜparmaezvarka�o sausamaAcaAr svaIka�Ar gÜÜadqRnana� itanaIhäka�o kae��vasTaA h¦naeCÜÀ

18 "yaid DaAimaRka� vyai(aáLÜA�R paina bacaA<�na � yantaqgÜÜaAHo paCÜR Banae yao vyai(aá jao parmaezvarka�oivaäëmaA CÜ �ina mahApaApaI CÜ/ � maAiTa kae��A�nae hoÀ®*

ihtaopadeza 11É31

19yasaTaR/ taI maAinasahä jao parmaezvarLeÜ caAheka�otairka�AmaA ka�xwÜ BaogÜCÜna� itanaIhäLeÜ �ApaÍnaA PaA,ÜÜahä�naLÜA�R sauimpanau paCÜR. parmaezvar �ka� CÜna� jasaLeÜitanaIhäLÜA�R sa]ixwÜ gÜÜanauR Bayao �ina itanaIhäLeÜ �naI maAiTaivazvaAsa rAKna saka�CÜna�. yasaTaR itanaIhäLeÜ DaAimaRka� ka�AyaRhägÜÜairrhnau paCÜR.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��AAAA bbbbaaaaTTTTaaaaAAAAnnnnaaaa�ba itamaIhäka�o samaUhmaA Ba�ka�A ��ajahäsa<gÜÜa maerokau�rA CÜ. ma paina �ka� ��aja h¦<. ma �Apaq�LeÜ

Ka�IxwÜLeÜ yaAtanaA BaogÜÜa eka�o deKaeka�o CÜu. �ina ma yaomaihmaAka�o �zaMdAr h¦naeCÜu jao hAmaILÜA�R deKaA�naeCÜ. 2jaunataI maAinasahäka�o itamaIhä ijammaAvaArI CÜQ/ itanaIhäka�ohercaAh gÜÜairidnau BanaI ma inavaedna gÜÜaCÜuR. itanaIhä parmaezvarka�AbaTaAna h¦na�. taI maAinasahäka�o samaUhLÜA�R hercaAh gÜÜairdee¬itamaI caAhAnCÜQ Banae/ tar vaADyataAmaA ho�na. yasao gÜÜarika�naBanae itamaIhä saevaA gÜÜanaRmaA KauzaICÜQ/ yasao ho�na ika�itamaIhä paqsaAka�o inaimta LÜoBaI CÜQ. 3itamaIhäka�o dAiya vamaArheka�A maAinasahämaA itamaI zaAsaka� jastao vyavahAr nagÜÜar.tar taI maAinasahäka�A inaimta �saLÜ �dAhr,ÜÜa bana. 4taba/jaba mauKya BaeùfA gÜÜaoWÜALÜA �A�CÜna�/ itamaIhäLeÜ maihmaAka�omaukau�wÜ PaApta gÜÜanae RCÜQ. �ina yasaLeÜ �ApaÍnao saundrtaAka�ihLeÜ hrA�nae Cqna.

5he yauvaka�hä/ itamaIhäLÜA�R paina maero kae�hI BannauCÜ. itamaIhäLeÜ ��ajahäka�o �DaIna §vaIka�Ar gÜÜanauR paCÜR.

""""yyyyaaaaiiiidddd DDDDaaaaAAAAiiiimmmmaaaaR RRRkkkkaaaa�� ²²²² ��AAAA��nnnnaaaae eee hhhhooooÀÀÀÀ®®®® ihtaopadeza 11É31.

itamaIhä sabaq �ka� �ka�ARmaA � yanta ivanam�a h¦naupaCÜR.

5555

"parmaezvar �h<ka�ArI maAinasahäka�o iva¨ë CÜna�/tar �naLeÜ ivanam�a maAinasahäLÜA�R �nau�ah PadAnagÜÜanauRh¦nCÜ.®

ihtaopadeza 3É346yasaTaR parmaezvarka�o zai(aázaALÜI hAtaka�o CÜ¤aCÜAyaAmaA

ivanam�a bana. taba �hA<LeÜ itamaIhäLÜA�R �<Bao �WÜA�nau h¦naeCÜjaba sahI samaya �A�<CÜ. 7jaba �hA<LeÜ itamaIhäka�ohercaAh gÜÜanauRh¦nCÜ itamaIhäka�o icantaA saba �naka�o �GaAùfIsauimpadee¬.

8§vayaMLÜA�R inayan¤a,ÜÜa gÜÜar �ina saAvaDaAna basa. zaqtaAnaitamaIhäka�o za¤au ho. yao isaMhLeÜ izaka�Ar Kaojae jastaqka�saqLÜA�R KaAnau caArq itar GaumaI ihMùfCÜÜ. 9zaqtaAnaka�o�nauzar,ÜÜa gÜÜanaR �§vaIka�Ar gÜÜar. �ApaÍnao ivazvaAsamaA d]ùFtaApaUvaRka�basa. itamaIhä jaAndCÜQ ika� saMsaAr Bair itamaIhäka�A BaA�baihnaIhä yastaq yaAtanaA BaoigÜÜarheCÜna� jastao yaAtanaAmaAitamaIhä iTayaQ.

10yao sahI ho/ itamaIhäLeÜ �lpa samayaka�o inaimtayaAtanaAka�o saAmanaA gÜÜanauR paCÜR. tar yasapaiCÜ parmaezvarLeÜhreka� kau�rA WÜIka� gÜÜairidnau h¦nCÜ. itamaIhäLÜA�R �hA<LeÜbaLÜvaAna taulyaA�nau h¦nCÜ. �naLeÜ itamaIhäLÜA�R saAhrA idnauh¦naeCÜ �ina itamaIhäLÜA�R LÜf�nabaAwÜ TaAmnau h¦naeCÜ. �hA<sabaq �nau�ahka�A parmaezvar h¦nau h¦nCÜ. �hA<LeÜ itamaIhäLÜA�RKa�Ixw yaezaUÜmaA �hA<ka�o maihmaAka�o sahBaAgÜÜaI h¦na �A�ÜAnagÜÜanauR Ba�ka�o CÜ. yao maihmaA sadA savaRdA rhnae CÜ. 11sabaqzai(aá sadA-savaRdA �hA<kaq� rhnae CÜ. �Aimana.

��AAAAiiiiKKKKaaaarrrrIIII ��iiiiBBBBaaaavvvvaaaaAAAAddddnnnnaaaa12maqLeÜ isalvaAnasaka�o sahyaogÜÜamaA yao ica·ÜãI LeÜÜKae<. ma

jaAndCÜu ika� �naI ivazvaAsaI BaA� h¦na�. maqLeÜ itamaIhäLÜA�R�tsaAh idna �Q yao parmaezvarka�o saA<cao �nau�ah ho BanaIsaA»aI idnau yao CÜowÜo pa¤a LeÜKaeka�o h¦<. yao �nau�ahmaA d]ùFBa�r basa.

13baeibaLÜonaka�o ma,fLÜILeÜ itamaIhä sabaqLÜA�R namaska�ArjanaA�<CÜ. taI maAinasahä/ paina itamaIhä jastaq cauina�ka�AiTa�. makaU R�sa/ jao Ka�IxwÜmaA maero CÜoro ho � painanamaska�Ar idnCÜÜ. 14�ka� �ka�AR Paita Paemaka�o caumbana PadAnagÜÜar/ jaba itamaIhäka�o BaewÜ h¦nCÜ.

itamaIhä sabaqLÜA�R zaAintahosa�/ jao Ka�IxwÜka�A saATa CÜQ.

yaezaU Ka�IxwÜka�o Paeirta �Q saevaka� izamaona pa¤ausaæArA�iBavaAdna.itamaI sabaq maAinasahä Paita/ jasaka�o ivazvaAsa CÜ/ jao

hAm�ao jastao maUlyavaAna CÜ. itamaIhäLeÜ yao ivazvaAsa PaAptagÜÜareka�A CÜQ ika�naBanae hAm�aA parmaezvar �ina �ëArka�taAR yaezaUKa�IxwÜ NyaAyapaU,ÜÜaR h¦nauh¦nCÜ. �hA< jae �icata CÜ yahI gÜÜanauRh¦nCÜ.

2itamaIhäLÜA�R �iDaka� BandA �iDaka� �nau�ah �inazaAinta PadAna gÜÜairyaosa�. itamaIhäLeÜ �nau�ah �ina zaAintaPaApta gÜÜanaeRCÜQ/ ika�naika� itamaIhäLeÜ parmaezvar �ina hAm�aAPaBau yaezaULÜA�R icandCÜQ.

hhhhAAAAmmmmaaaaIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR ccccaaaaAAAAiiiihhhh��kkkkaaaa��AAAA hhhhrrrre eeekkkkaaaa�� ccccaaaaIIIIjjjjaaaa ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜPPPPaaaaddddAAAAnnnnaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRR BBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo CCCCÜÜÜÜ

3yaezaUisata parmaezvarka�o zai(aá CÜ. �hA<ka�o zai(aáLeÜhAmaILÜA�R jaI�nau �ina parmaezvarka�o saevaA gÜÜanauR caAih�ka�ohreka� caIja PadAna gÜÜaerka�o CÜ. hAmaIisata yaI kau�rAhä CÜna�/ika�naBanae hAmaI �naLÜA�R jaAndCÜQ. yaezaULeÜ �hA<ka�o maihmaA�ina BaLÜopanaæArA hAmaILÜA�R �A�ÜAna gÜÜanauBayao. 4�hA<ka�omaihmaA �ina BaLÜopanaæArA yaezaULeÜ hAmaILÜA�R mahAna �inamaUlyavaAna Paita$aAhä PadAna gÜÜanauRBayao. taI Paita$aAhäbaAwÜitamaIhä idvya-tatvamaA �Mza �ah,ÜÜa gÜÜanau R �ina duxwÜvaAsanaAhäLeÜ gÜÜarA�ka�o saMsaArka�o DvaMsabaAwÜ �mka�na saka�naeCÜQ.

5yasaka�Ar,ÜÜa yaI kau�rAhä itamaIhäka�o jaIvanamaA Tapnasakae� samma PayaAsa gÜÜar. itamaIhäka�o �ApaÍnao ivazvaAsamaABaLÜopana �ina $aAnamaA BaLÜopana Tapa. 6�ina itam�ao bauiëmaA�AtmaA inayan¤a,ÜÜa Tapa/ �ina itam�ao �AtmaA inayan¤a,ÜÜamaADaqyaR Tapa/ �ina itam�ao DaqyaRmaA parmaezvarka�o saevaA Tapa.7�ina itam�ao parmaezvar Paitaka�o saevaAmaA itam�aA BaA�-baihnaIhäPaita snaeh Tapa/ �ina �ApaÍnaA BaA�-baihnaIhä Paitaka�osnaehmaA Paema Tapa. 8yaid yaI jammaq kau�rAhä itamaIhämaACÜna� �ina itanaIhä v£ië h¦<dqCÜna� Banae yaI kau�rAhäLeÜ

ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaakkkkaaaa��oooo ddddooooêêêêaaaaoooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

1111 itamaIhäLÜA�R inaka�mmaA nabainanaumaA maëta idnaeCÜna�. yaIkau�rAhäLeÜ itamaIhäLÜA�R hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�o ivaxayamaApaU,ÜÜaR $aAna iLÜnau sabaqLÜe sahyaogÜÜa paurYA�nae CÜ. 9tar yaidkau�naq vyai(aáisata yaI kau�rAhä Cqna Banae �saLeÜ §paX deKnasamaTaR h¦dqMna. yao vyai(aá �nDaA ho. �saLeÜ yao BaULeÜka�oCÜ ika� �saLÜA�R ivagÜÜata paApahäbaAwÜ §vacCÜ tauLYA��ka�oCÜ.

10maerA BaA�-baihnaIhä/ parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�RbaoLÜA�nau Ba�ka�o CÜ �ina �naka�o maAinasa bainanau caunaeka�ACÜna�.itamaIhä baoLÜA��ka�A hQ �Q �ApaÍnao maAinasahä banaA�naucauina�ka�A hQ Bannae PamaA,ÜÜa gÜÜanauR Barmagdur caeXA gÜÜanauR paCÜR.yaid itamaIhäLeÜ taI sabaq kau�rAhä maAnYQ Banae itamaIhäka�ihlyaq Flnae CqnaQ. 11�ina itamaIhäLÜA�R hAm�aA PaBau�ina �ëArka�(aAR yaezaU Ka�IXka�o rAjyamaA ivazaALÜ §vaAgÜÜatagÜÜairnaeCÜ. yao rAjya sadA savaRdA caiLÜrhnCÜ.

12itamaIhä yaI kau�rAhä jaANdCÜQÜ. itamaIhäisata Ba�ka�Asa yataAka�o ivaxayamaA itamaIhä d]ùFCÜQ. tar itamaIhäLÜA�R yaIkau�rAhä samJanaA gÜÜarA�na ma sadqva sahAyataA gÜÜanaeRCÜu. 13masamBaánCÜu yao p£TvaImaA jaba samma baA<cCÜu/ itamaIhäLÜA�R yaIkau�rAhä samBaáA�na �icata samJanCÜuÜ. 14ma jaAndCÜu maqLeÜyao zarIr caA<ùfq yaAgÜÜa gÜÜanauRpaCÜR. hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IXLeÜtyao maLÜA�R dzaAR�nau Ba�ka�o CÜ. 15ma jaita saka�CÜuitamaIhäLÜA�R sadqva yaI kau�rAhä smar,ÜÜa gÜÜarA�nae ka�oizazagÜÜanae RCÜu. ma �cCÜA gÜÜaCÜR u ika� maero m£ yau paiCÜ paina yaIkau�rAhä samJana itamaIhä samaTaR banaI rh.

hhhhAAAAmmmmaaaaIIIILLLLeeeeÜÜÜÜ KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜkkkkaaaa��AAAA mmmmaaaaiiiihhhhmmmmaaaaAAAA ddddeeeeKKKKyyyyaaaaQQQQ16hAmaILeÜ itamaIhäLÜA�R hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�o

zai(aáka�o baAremaA vyaAKyaA gÜÜareka�ACÜQ=. hAmaILeÜ itamaIhäLÜA�R�naka�o �AgÜÜamanaka�o ivaxayamaA BanyaQ. hAmaILeÜ itamaIhäLÜA�Rjae vyaAKyaA gÜÜaryaQ= taI maAinasahäLeÜ rcaeka�A cataur ka�TaAhäho�nana�. hAmaILeÜ �ApaÍnaq �A<KaALeÜ yaezaUka�o mahAnataA deKyaQ.

333344443333 2222 ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa 1111ÉÉÉÉ11117777----2222ÉÉÉÉ1111333317yaezaULeÜ mahAnatama maihmaAka�o �AvaAja saunae. yao yasasamayaka�o kau�rA ho jaba yaezaULeÜ ipataA parmaezvarbaAw sammaAna�ina maihmaA paA�nau Bayao. yao �AvaAjaLeÜ BaNyao/ "yaomaero iPaya CÜoro ho/ �ina ma yasaLÜA�R Paema gÜÜaCÜu R. ma�isata � yanta KauzaI CÜu.® 18�ina hAmaILeÜ yao �AvaAjasauNyaQ. jaba hAmaI yaezaUisata paiva¤a pavaRtamaA iTayaQ yao§vagÜÜaRbaAwÜ �Ayao.

19yasaLeÜ hAmaILÜA�R �gÜÜamava(aáAhäLeÜ Banaeka�A kau�rAhämaA�iDaka� inaizcata taulyaA�<CÜ. �ina �gÜÜamava(aáAhäka�o BanaA�R�nausar,ÜÜa gÜÜarer itamaIhäLeÜ rAm�ao gÜÜanae RCÜQÜ. �naIhäka�oBanaA�R �nDaka�ArmaA bai(a camkae�ka�o jastaq ho. yao bai(aibahAna nah¦{jaeLÜsamma r ibahAnaI taArA itamaIhäka�o �dyamaAPaka�Aza idna naBauálkae�samma rhnae CÜ. 20itamaIhäLeÜ bauJnaupanaeR mauKya kau�rA yao CÜÉ DamaRzaAs¤aka�o �gÜÜamavaA,ÜÜaI* kau�naq�gÜÜamava(aáAka�o vyaAKyaAbaAwÜ �A�ka�o ho�na. 21ika�naBanae�gÜÜamavaA,ÜÜaI maAinasaka�o �cCÜAbaAwÜ �A�na. tar maAinasahäLÜA�Rpaiva¤a �AtmaALeÜ forYA�ka�o iTayao �ina parmaezvarka�Avacanahä BAnae.

BBBBaaaaU UUUááááwwwwÜÜÜÜAAAA iiiizzzzaaaa»»»»aaaakkkkaaaa��hhhhääääivagÜÜata samayamaA BaUáwÜA �gÜÜamava(aáAhä parmaezvarka�AmaAinasahäka�o baIcamaA iTa�. yasarI naq BauáwÜA iza»aka�hä

itamaIhäka�o samaUhmaA rhnCÜna�. itanaIhäLeÜ BaUáwÜA iza»aAhäidnCÜna�/ taI iza»aAhäLeÜ maAinasahäLÜA�R DvaMzaitar taAnCÜ.itanaIhäLeÜ maAiLÜka�LÜA�R �ah,ÜÜa gÜÜanaR paina �svaIka�Ar gÜÜaCÜRna�jasaLeÜ itanaIhäka�o LÜAigÜÜa maui(aá lyaA�. �ina itanaIhä§vayaMLÜA�R caA<ùfq DvaMza paAnaeRCÜna�. 2Daerq maAinasahä itanaIhäLeÜgÜÜareka�A narAm�aA kau�rAhä �nausar,ÜÜa gÜÜaCÜRna�. itanaIhäLeÜ gÜÜadARsa ya paTaLÜA�R �ä maAinasahäLeÜ �ALÜocanaA gÜÜaCÜRna. 3taIBaUáwÜA iza»aka�häLeÜ itamaIhäbaAwÜ paqsaA maA¤a caAhnae CÜÜna�.yasarI itanaIhäLeÜ itamaIhäLÜA�R BaUáwÜA ka�TaAhä Banaerzaoxa,ÜÜa gÜÜanaeRCÜna�. tar taI BaUáwÜA iza»aka�häka�o iva¨ë Daerq�iGa naq NyaAya tayaAr Ba�ka�o CÜ. �ina �naI �ka�baAwÜjasaLeÜ itanaIhäLÜA�R DvaMza paAnaeRCÜna� itanaIhä �mka�na paA�naeCÜqnana�.

4jaba §vagÜÜa RdUtahäLeÜ paApa gÜÜare itanaIhäLÜA�R d,fivahIna jaAna id��na. �h< parmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�R

��ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaammmmaaaavvvvaaaaAAAA,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaIIII parmaezvarbaAwÜ id��ka�o iza»aA �TavaA samaAcaAr.

narka�maA paWÜA�. parmaezvarLeÜ taI §vagÜÜaRdUtahäLÜA�R �nDaka�Ar

2222

gÜÜaupa�AmaA rAKae. itanaIhäLÜA�R NyaAya nagÜÜaäÓaeLÜ yahI< rAKnaeCÜna�5�ina parmaezvarLeÜ taI maAinasahäLÜA�R d,f id� jao Daerq�iGa jaIivata iTa�. parmaezvarLeÜ saMsaArmaA baAùFI lyaA�nauBayao jauna maAinasahäLeÜ Bair�ka�o iTayao jao parmaezvarivaroDaI iTa�. tar parmaezvarLeÜ naUhisata saAta �NyamaAinasahäLÜA�R bacaA�. naUh yao vyai(aá iTa� jasaLeÜmaAinasahäLÜA�R WÜIka� FÄ�[LeÜ baAM<cnau �padeza idnTae. 6�inaparmaezvarLeÜ duxwÜ nagÜÜarhä sadoma �ina gÜÜamaorAhLÜA�R d,fid�. parmaezvarLeÜ taI nagÜÜarhäLÜA�R KarAnaImaA pairvataRnanah¦ÆaeLÜ jaLÜA�. parmaezvarLeÜ taI nagÜÜarhäLÜA�R jao paiCÜ�A�nae samayamaA parmaezvarka�o iva¨ë jaAnaehämaAiTa �dAhr,ÜÜa§vaäpa �payaogÜÜa gÜÜare. 7tar parmaezvarLeÜ taI nagÜÜarhäbaAwÜLÜUtaLÜA�R bacaA�. LUta Kaubaq �saLÜ vyai(aá iTa�. narAm�aAmaAinasahäka�o pa�ohor jaIvanaka�o ka�Ar,ÜÜa itanaLeÜ ka�xwÜ paA�.8LUta �ka� �saLÜ vyai(aá iTa�/ tar itanaI Paitaidna taIduxwÜ maAinasahäsa<gÜÜa basaeka�A iTa�. LUtaka�o �saLÜ �dyaitanaLeÜ idnah¦ deKaeka�A �ina saunaeka�A narAm�aA kau�rAhämaAduÉKaI Ba�ka�o iTayao. 9ho/ parmaezvarLeÜ yaI sabaq kau�rAgÜÜare. jaba ka�X �A�R paCÜR jasaLeÜ �ApaÍnao saevaA gÜÜaCÜRna�itanaIhäLÜA�R bacaA<�nau PaBau parmaezvar jaAnnau h¦nCÜ. �ina�hA<LeÜ jaAnnau h¦nCÜ NyaAyaka�o idna samma taI duxwÜ maAinasahäLÜA�Rka�sarI �ùfka�A�nau paCÜR. 10jao maAinasahä itanaIhäka�opaApamaya ta vaka�o vaAsanaA �nausaAr kau�ka�maR gÜÜarer baA<cnae �QtaI maAinasahä jao parmaezvarka�o �iDaka�Ar �§vaIka�ArgÜÜanaeRhäLÜA�R parmaezvarLeÜ KaAsa d,f idnauh¦naeCÜ.

yaI BaUáwÜA iza»aka�hä �ApaU�LeÜ caAheka�A kae�hI painagÜÜadRCÜna�/ �ina itanaIhä §vayAM gÜÜavaR gÜÜaCÜRna�. itanaIhämaihmaAmaya §vagÜÜaRdUtahäka�o iva¨ë narAm�aA kau�rA gÜÜanaR frA�<dqnana�.11§vagÜÜa RdUtahä yaI BaUáwÜA iza»aka�hä BandA �iDaka�parAk�a�maI �ina zai(aázaALÜI CÜna�. tar §vagÜÜaRdUtahäLeÜ BaUáwÜAiza»aka�häLÜA�R doxaAropana gÜÜadqRnana� �ina itanaIhäka�o baAremaAPaBau �iGa inandA gÜÜadqRnana�. 12tar yaI BaUáwÜA iza»aka�häitanaIhäLeÜ bauJaeka�A kau�rAmaA inandA gÜÜaCÜRna�. yaI BaUáwÜAiza»aka�hä/ jaMgÜÜaLÜI pazauhä jastaq maAirnauka�o inaimta maA¤ajanmaeka�A CÜna�/ kae�hI ivacaAr nagÜÜarI ka�Ama gÜÜaCÜRna�. �ina yaIBaUáwÜA iza»aka�hä jaMgÜÜaLÜI pazauhä ja§taq naxwÜ h¦naeCÜna�.13yaI BaUáwÜA iza»aka�häLeÜ Daerq maAinasahäLÜA�R caowÜpauryaA<�CÜna�. yasaTaR itanaIhäLeÜ paina caowÜ paA�naeCÜna�. yaoitanaIhäLeÜ gÜÜareka�o ka�maRka�o jyaALÜA h¦naeCÜ. yaI BaUáwÜAiza»aka�hä/ sabaq maAinasahä sama»a �Anand iLÜ�nae KaeLÜ

2222 ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa 2222ÉÉÉÉ11114444----3333ÉÉÉÉ9999 333344444444BaÏá kau�ka�maRLÜA�R iLÜnCÜÜna�. itanaIhä kau�ka�maRmaA �AnandiLÜnCÜna� yasaLeÜ itanaIhäLÜA�R KauzaI paACÜR. yasaTaR itanaIhäitamaIhämaAJa pa�ohor ka�LÜÄ�[ �ina dAgÜÜahä jastaq h¦na�.itamaIhäisata saADar,ÜÜa BaojanamaA BaAgÜÜa iLÜnCÜna�. itamaIhäLÜA�RLÜiïata taulyaA�<CÜna�. 14hreka�palwÜ itanaIhä s¤aILÜA�R taAka�CÜna�/�ina itanaIhä �saqLÜA�R caAhnCÜna�. yaI BaUáwÜA iza»aka�häsadqva paApa gÜÜairrhnCÜna�. itanaIhäLeÜ ka�majaor maAinasahäLÜA�RpaApaka�o jaALÜmaA pa�saA�<CÜna�. itanaIhä �Apaq�LeÜ §vaATaIR h¦naPaiza»a,ÜÜa iLÜ�Üka�A CÜna�. itanaIhä ZAipata CÜna�. 15yaIBaUáwÜA iza»aka�häLeÜ �icata maAgÜÜaR CÜoùfka�ACÜna� �ina itanaIhäka�ojaIvanaLÜA�R �nauicata maAgÜÜaRmaA LÜgÜÜaeka�ACÜna�. itanaIhäLeÜ yahImaAgÜÜaR �nausar,ÜÜa gÜÜare jauna maAgÜÜaRmaA baALÜAma ih<ùfeka�A iTa�.baALÜAma bao�rka�A CÜorA iTa�. narAm�ao ka�Ama gÜÜareka�o jyaALÜA�saLeÜ �tsaAhLeÜ §vaIka�Ar gÜÜare. 16tar ��wÜA gÜÜaDaALeÜbaALÜAmaka�o kau�ka�maRmaA DyaAnaAka�xaR,ÜÜa gÜÜarAyao. �ina gÜÜaDaA��wÜA pazau ho jao baolna saka�taqna. tar yao gÜÜaDaAmaAinasaka�o �AvaAjamaA baolyao �ina yasaLeÜ baALÜAmaLÜA�R�saka�o paAgÜÜaLÜ saocaA�RLÜA�R roka�yao.

17taI BaUáwÜA iza»aka�hä taI jaLÜ Zota jastaq h¦na�jasamaA paAnaI Cqna. itanaIhä taI maeGahä jastaq h¦na�jasaLÜA�R �A<DaILeÜ �ùfA�<CÜ. itanaIhäka�A inaimta Gaor�nDaka�ArmaA �ka� sTaAna rAiKa�ka�o CÜ. 18taI BaUáwÜAiza»aka�hä ya§taA vacanahämaA gÜÜavaR gÜÜaCÜRna� jasaka�o kae�hI�TaR CÜqna. itanaIhäLeÜ maAinasahäLÜA�R paApaka�o jaALÜmaApa�saA�<CÜna�. itanaIhäLeÜ/ ya§taA maAinasahäLÜA�R �Aka�ixaRtagÜÜarA�rheCÜna� jao maAinasahä kau�ka�maR gÜÜanaeRhäbaAw wÜAùfA rhnazauä gÜÜadqRCÜna�. taI BaUáwÜA iza»aka�häLeÜ/ �ApaÍnaA paApapaU,ÜÜaRPaAk£�itaka� vaAsanaAbaAwÜ h¦nae duxwÜ ka�maRka�o sahAyataALeÜ yaogÜÜaCÜRna�. 19taI BaUáwÜÜA iza»aka�hä svataM¤ataA PaAi¹¯ka�o bacanaidnCÜna�. tar taI BaUáwÜA iza»aka�hä §vayaM §vatan¤a Cqnana�.itanaIhä taI DvaMzaAtmaka� kau�rAhäka�A dAsa h¦na�. �ka�vyai(aá yasa vastauka�o dAsa bandCÜ jasaLeÜ �saLÜA�R �iDaka�ArmaArAKCÜ. 20taI maAinasahä saMsaArka�A narAm�aA kau�rAhäbaAwÜmau(aá taulyaA��ka�A iTa�. itanaIhäLÜA�R hAm�aA PaBau �ina�ëArka�(aAR yaezaU Ka�IXLÜA�R icanaer mau(aá gÜÜarA��ka�A iTa�.tar yaid itanaIhä �Baá taI caIjahä itar pa�ika�RnCÜna��ina itanaIhäka�o inayan¤a,ÜÜamaA rhnCÜna Banae itanaIhäka�o�ihLeÜka�o �vaSTaA zauämaA BandA KarAba rhnaeCÜ. 21ho/itanaIhäLÜA�R id��ka�o paiva¤a iza»aAbaAwÜ sahI maAgÜÜaR icannau�ina yasabaAwÜ pa�kaR�nau BandA sahI maAgÜÜa R itanaIhäLeÜ

ka�ihlyaq naicanaeka�o �saLÜ h¦naeTyao. 22itanaIhäLÜA�R jaeBayao yasaLeÜ yao �KaAnaLÜA�R isaë gÜÜaCÜRÉ "jaba ��wÜAkau�kau�rLeÜ baAntaA gÜÜaCÜR yao �ApaU�LeÜ baAntaA gÜÜareka�o itarpa�ka�IR �A�<CÜ.®* �ina "sau<gÜÜaurLÜA�R nauhA�id� paiCÜ yaopae�ir ihLÜomaA LÜfI-baùfI gÜÜanaR pa�ka�RnCÜ.®

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU ppppaaaae eee��iiiirrrr ��AAAA��nnnnaaaau uuu hhhh¦¦¦¦nnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜmaerA ima¤ahä/ yao itamaIhäLÜA�R maero doêao pa¤a ho.maqLeÜ itamaIhäka�o �maAndArI �dyahäLÜA�R kae�hI caIjahä

samJanau sahAyataA hosa� BanaI yaI du�vawÜA icawÜãIhä LeÜKaÎ.2Daerq �iGa paiva¤a �gÜÜamava(aáAhäLeÜ Banaeka�o kau�rAhäitamaIhäLeÜ yaAd rAKa Bannae ma caAhAnCÜu. �ina taI �AdezasamBaá jao hAm�aA PaBau �ina �ëArka�(aARLeÜ hAmaILÜA�RidnauBayao. hAmaILÜA�R yao �Adeza �hA<LeÜ itamaIhäka�APaeirtahä maApaR�ta idnau Bayao. 3itamaIhäLeÜ bauJnaq paCÜR ika��intama idnahämaA kae� h¦naeCÜ. maAinasahä �A�naeCÜna�jasaLeÜ itamaIhäLÜA�R iKasaI gÜÜanae RCÜna�. taI maAinasahäitanaIhäka�o �cCÜALeÜ maAgÜÜaeka�o kau�ka�maRhä gÜÜarer baAM<cnaeCÜna�.4taI maAinasahäLeÜ BannaeCÜna�/ "�naLeÜ pae�ir �A�nae Paita$aAgÜÜareka�A CÜna�. yao Paita$aA kae� BayaoÀ hAm�aA pauKaAR mare. tarsaMsaAr sa]ixwÜ Ba�ka�o samaya deiKa Pa yaeka� vastau yahIPaka�ArLeÜ caiLÜrheka�o CÜ.® 5tar taI maAinasahä/ Daerq �iDakae� GaweÜka�o iTayao sao samBaána caAh<dqnana�. �Aka�AzahäiTa� �ina parmaezvarLeÜ jaLÜbaAwÜ jaLÜ r p£TvaI sa]ixwÜ gÜÜanauRBayao. yaI sabaq parmaezvarka�o bacana �nausaAr h¦na gÜÜayao.6taba yasa saMsaAr jao �istatvamaA rheka�o iTayao/ baAùFI�Ayao �ina paAnaILeÜ DvaMza paArYo. 7�ina parmaezvarka�o yahI bacanaLeÜ �Aka�Aza �ina pa]TvaI �AgÜÜaoLeÜ naxwÜ paAnaRrAiKa�ka�o CÜ. �Aka�Azahä �ina pa]TvaI NyaAyaka�o idnaka�oinaömta �Ari»ata rAiKa�ka�oCÜ �ina parmaezvarka�A iva¨ëka�Asabaq maAinasahä saMhAr gÜÜairnaeCÜ.

8yao �ka� kau�rA naibasaR/ iPaya ima¤ahäÉ PaBauka�A inaömta�ka� idna hjaAr vaxaR jastaq �ina hjaAr vaxaR �ka�idnajastaq ho. 9jastao �ä maAinasahäLeÜ sausta bauJaeka�A CÜna�/PaBau �ApaÍnao Paita$aA paurA gÜÜanaR sausta h¦nau h¦<dqna. tarparmaezvar/ itamaIhä Paita DaqyaRvaAna h¦nauh¦nCÜ. kau�naq paina

""""jjjjaaaabbbbaaaa ��wwwwÜÜÜÜAAAA ²²²² ppppaaaa��kkkkaaaa��IIIIR RRR ��AAAA��<<<<CCCCÜÜÜÜ®®®® ihtaopadeza 26É11.

vyai(aá hrA�osa� BanaI parmaezvar caAhnau h¦nna. parmaezvar

3333

333344445555 2222 ppppaaaa¤¤¤¤aaaau uuussssaaaa 3333ÉÉÉÉ11110000----11118888�cCÜA gÜÜanau R h¦nCÜ ika� hreka� vyai(aáLeÜ �ApaÍnao �dyapairva(aRna gÜÜanauR paCÜR �ina paApa gÜÜanaR band gÜÜanauR paCÜR.

10tar/ yao idna jaba parmaPaBau �A�nau h¦nCÜ/ caorjastaq �ka� �camma Paka�ArLeÜ �A�nau h¦naeCÜ. �Aka�Aza�ka� PabaLÜ gÜÜajaRnaLeÜ �d]xya h¦naeCÜ. �Aka�AzamaA Ba�ka�Asabaq Taoka�hä �AgÜÜaoLeÜ naxwÜ paAnaeRCÜ. �ina pa]TvaI �vaMyasamaA Ba�ka�A sabaq Taoka�hä �AgÜÜaoLeÜ jaLÜA�naeCÜ. 11yasaTaR/maqLeÜ Banaeka�o ja§taq hreka� kau�rA naxwÜ h¦naeCÜ. yasaTaR itamaIka�stao ika�isamaka�o maAinasa h¦naupaCÜRÀ itamaIhäLeÜ paiva¤ajaIvana ija�nau paCÜR �ina parmaezvarka�o saevaA gÜÜanau RpaCÜR.12itamaIhäLeÜ parmaezvarka�o idnaka�o Paita»aA gÜÜanau R paCÜR.itamaIhäLeÜ yao idnaka�o �AgÜÜamanaka�o d]ùFtaAsa<gÜÜa caAhnaA gÜÜanauRpaCÜR. jaba yao idnaka�o �gÜÜamana h¦nCÜ/ �Aka�Azahä�igÜnaLeÜ DvaMza paAnaeRÜCÜ/ �ina �Aka�Azahäka�o hreka� vastau�(aApaæArA pagÜLÜnae CÜna�. 13tar parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�RPaita$aA gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ. �ina hAmaI �hA<ka�o Paita$aAka�oPataI»aA gÜÜairrheka�A CÜQ. �ka� nayaA< �Aka�Aza �ina �ka�nayaA< pa]TvaI. yasa sTaAnamaA BaLÜopana STaApanaA h¦naeCÜ.

14iPaya ima¤ahä/ hAmaI yastao GawÜnaA GawÜ�nae PataI»aAgÜÜairrheka�A CÜQ. yasaTaR paAparihta �ina doxarihta rhnau

itamaIhä PagÜÜaAùF Payatna gÜÜar. parmaezvarisata zaAintamaA rhnaePayaAsa gÜÜar. 15smar,ÜÜa rAKa ika� hAmaIhä ba<caA��ka�A CÜQ/ika�naBanae hAm�aA PaBau DaqyaRvaAna h¦nauh¦nCÜ. hAm�aA iPaya BaA�häpaAvaLÜLeÜ itamaIhäLÜA�R yahI kau�rA Bannau Bayao jaba �naLeÜparmaezvarLeÜ PadAna gÜÜanau R Ba�ka�o $aAnaæArA itamaIHäLÜA�RLeÜKnau Bayao. 16paAvaLÜLeÜ yaI kau�rAhäka�o baAremaA �naka�Asabaq pa¤ahämaA yastaA LeÜKCÜna�. �naka�o pa¤ahämaA kae�hIivaxayahä bauJnau gÜÜaAh°oÜ paCÜR. ka�ohI maAinasahä taI kau�rAhäLÜA�RBaULÜ Paka�ArLeÜ vyaAKyaA gÜÜaCÜRna�. ka�ohI maAinasahä �$aAnaI�ina ivazvaAsamaA duvaRLÜ CÜna�. taI maAinasahä naq �NyaDamaRzaAs¤ahä paina JaUwÜo Paka�ArLeÜ vyaAKyaA gÜÜaCÜRna�. taritanaIhäLeÜ yasao gÜÜarer §vayaMLÜA�R naq naxwÜ gÜÜairrheka�Ah¦nCÜna�.

17iPaya ima¤ahä/ itamaIhäLeÜ yasa ivaxayamaA paihlyaqjaAnaeka�A CÜQ. yasaTaR hoizayaAr bana. taI duxwÜ maAinasahäLÜA�R/itanaIhäLÜA�R BaULÜ iza»aAitar LÜAna nade¬. saAvaDaAna bana/jasaæArA itamaIhä �ApaÍnaA d]ùF iSTaitabaAw BaánaeR CqnaAÏ.18tar hAm�aA PaBau �ina �ëAr ka�(aAR yaezaU Ka�IxwÜka�o�nau�ah �ina $aAnamaA �iGa baùF. �ihLeÜ �ina saGaq<ka�oinaömta �hA<maA maihmaA rhosa�. Ü�Aimana.

hAmaI �ba itamaIhäLÜA�R saMsaArka�o s£ixwÜ �iGabaAwÜ jae�ista vamaA iTayao yasa ivaxayamaA BanCÜQÉ

hAmaILeÜ yao saunyaQÉ hAmaILeÜ �ApaÍnaq �A<KaALeÜdeKyaQ/ hAmaILeÜ herYQ yao/ hAmaILeÜ hAm�aA hAtaLeÜspazaR gÜÜarYQ.

hAmaI itamaIhäLÜA�R yao vacanaka�o baAremaA BandqCÜQ jasaLeÜjaIvana PadAna gÜÜaCÜR. 2 yao jaIvana hAmaImaA deKaApareka�o CÜ.hAmaILeÜ yasaLÜA�R deKyaQ. hAmaI yasa baAre itamaIhäLÜA�RPamaA,ÜÜa idna saka�CÜQ. �ba hAmaI itamaIhäLÜA�R yao jaIvanaka�oivaxayamaA BanaI rheka�A CÜQ=. yao yao jaIvana ho jaoicarsTaAyaI CÜ. yao yao jaIvana ho jao parmaezvar ipataAisataiTayao �ina hAm�ao �iGa deKaA parYo. 3�ba hAmaIitamaIhäLÜA�R hAmaILeÜ deKaeka�A �ina saunaeka�A kau�rAhäBanCÜQ. ika�naBanae hAmaI caAhAnCÜQ ika� hAmaIisata itamaIhäka�osaÄ�[ita rhosa�. saÄ�[ita jao hAmaI �ka� saATa sahBaogÜÜa gÜÜaCQÜRª yao ipataA parmaezvar �ina �naka�o pau¤a yaezaU Ka�IxwÜisatah¦nCÜ. 4hAmaI itamaIhäLÜA�R yaI kau�rAhä LeÜiKarheka�ACÜQ=jasaæArA itamaIhä �AnandLeÜ pairpaU,ÜÜaR h¦na saka�naeCÜQ.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ hhhhAAAAmmmm� ��aaaaAAAA ppppaaaaAAAAppppaaaahhhhääää »»»»aaaammmmaaaaAAAA ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRRhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜ5hAmaILeÜ parmaezvarbaAwÜ saA<cao sandeza saunyaAÏ. �ba

hAmaI yao itamaIhäLÜA�R Bainarheka�ACÜQ= ika� parmaezvar jyaoitah¦nauh¦nCÜ. parmaezvarmaA �nDaka�Ar h¦<dqna. 6yasaTaR/ yaidhAmaI parmaezvarisata hAm�ao saÄ�[ita Ba�ka�o dAvaI gÜÜaCQÜR/ tarhAmaI �nDaka�ArmaA ba§CÜAÏ Banae hAmaI BaUáwo hQ/ hAmaIsa yaka�o �nausar,ÜÜa gÜÜairrheka�A CqÜnaQ=. 7parmaezvar jyaoitamaArhnCÜna�. hAmaI paina jyaoitamaA basnaupaCÜR. yaid hAmaIjyaoitamaA baSyaQ Banae hAmaI �ka� �ka�ARmaA saÄ�[itaka�osahBaAgÜÜaI h¦nCÜQ. �ina jaba hAmaI jyaoitamaA basCÜQ=/yaezaUka�o rgÜÜataLeÜ hAmaILÜA�RÜ sampaU,ÜÜaR paApabaAwÜ DaunCÜ.

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo ppppaaaaiiiihhhhLLLLÜÜÜÜoooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

1111 8yaid hAmaI/ hAmaImaA paApa Cqna BanCÜQ Banae hAmaILeÜ§vayaMLÜA�R Daoka�A id�rheCÜQ/ �ina hAmaImaA sa ya Cqna. 9taryaid hAmaI hAm�aA paApahä §vaIka�Ar gÜÜaCQÜMRª taba parmaezvar jaoivazvaAsaI �ina DamaIR h¦nau h¦nCÜ hAm�aA paApahä �inahAmaILeÜ gÜÜareka�o jammaq gÜÜaltaIhä »amaA gÜÜanauRh¦naeCÜ. parmaezvarmaAjae �icata CÜ yahI gÜÜanau Rh¦nCÜ. 10yaid hAmaI BanCÜQ/hAmaILeÜ paApa gÜÜareka�A CqnaAÏ taba hAmaILeÜ parmaezvarLÜA�R BaUáwÜobanaA�<CÜQ. yasaqLeÜ deKaA<�CÜ ika� hAm�ao �dyamaA parmaezvarka�osaA<cao sandeza rAKaeka�A CqÜnaAÏ.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUU hhhhAAAAmmmm� ��aaaaAAAA ssssaaaahhhhyyyyaaaaooooggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaIIII hhhh¦¦¦¦nnnnaaaau uuuhhhh¦¦¦¦nnnnCCCCÜÜÜÜmaerA iPaya naAnaIhä/ ma itamaIhäLÜA�R yao pa¤a LeÜiKarheka�oCÜu/jasamaA ika� itamaIhäLeÜ paApa gÜÜanaeR CqÜnaQ. tar yaid kau�naq

vyai(aáLeÜ paApa gÜÜaCÜR Banae/ yaezaU Ka�IxwÜLeÜ ipataAka�o �iGahAmaILÜA�R bacaA�nau h¦naeCÜ. yaezaU DamaIR h¦nauh¦nCÜ. 2yaezaU yaohAm�ao paApa hr,ÜÜa gÜÜanae R maADyama h¦nauh¦nCÜ �ina sampaU,ÜÜaRsaMsaArka�A maAinasahäka�o paApahä paina hr,ÜÜa gÜÜarA�nau h¦nCÜ.

3yaid �hA<ka�o �Adeza paALÜna gÜÜarYQ= Banae hAmaIinaizcata h¦nCÜQ= ika� hAmaILeÜ parmaezvarLÜA�R icanyaQ. 4�ka�vyai(aáLeÜ Banna saka�CÜ/ "ma parmaezvarLÜA�R icanCÜu.® tar yaid yasa vyai(aáLeÜ parmaezvarka�A �Adezahäka�o paALÜna gÜÜadqRnaBanae yao vyai(aá BaUáwÜo ho/ �saka�omaA sa ya h¦<dqna. 5tar�ka� vyai(aáLeÜ parmaezvarka�o iza»aA paALÜna gÜÜaCÜR taba yasavyai(aámaA parmaezvarka�o Paemaka�o LÜ»ya rheka�o h¦nCÜ. yasarInaq hAmaI jaAnna saka�CÜQ ika� hAmaI parmaezvarka�o �nausar,ÜÜagÜÜairrheCÜQ. 6yaid kau�naq vyai(aáLeÜ � parmaezvarmaA baA<cnacaAhnCÜ Banae ¬ yaezaU baA<cae BaÏá baA<cnau paCÜR.

yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUULLLLeeeeÜÜÜÜ BBBBaaaannnnnnnnaaaau uuu BBBBaaaayyyyaaaaoooo ��ääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR PPPPaaaae eeemmmmaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr7maerA iPaya ima¤ahä/ ma itamaIhäka�o inaimta nayaA<

�Adeza LeÜiKarheka�o CqÜna. yao yahI �Adeza ho jaoitamaIhäLeÜ zauädeiKa paA�ka�A iTayaQ. yao �Adeza itamaIhäLeÜ

2222

333344447777 1111 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 2222ÉÉÉÉ8888----22227777�iGa naq sauinasakae�ka�o iza»aA ho. 8tar paina ma itamaIhäka�oinaimta yao �AdezaLÜA�R nayaA< �Adezaka�o äpamaA LeÜKdqCÜu. yao�Adeza sa ya CÜ; �ina yasaka�o sa yataA yaezaU �inaitamaIhä svayaMmaA deKna saka�CÜQ. �nDaka�Ar hwÜ�dqCÜ �inasa ya jyaoita �iGa deiKa caimka�rheCÜ. 9�ka� vyai(aáLeÜBanLÜA/ "ma Paka�AzamaA CÜu. tar yaid yao vyai(aáLeÜ �ApaÍnaABaA�RhäLÜA�R Ga],ÜÜaA gÜÜaCÜR Banae yao �Baá �nDaka�ArmaA CÜ.10jasaLeÜ �ApaÍnaA BaA�R �ina baihnaIhäLÜA�R Paema gÜÜaCÜR/ yao Paka�AzamaA basaeka�o h¦nCÜ �ina jasaLeÜ paApa gÜÜarA<�CÜ yastao yasa vyai(aámaA kae�hI paina h¦<dqna. 11tar vyai(aájasaLeÜ �ApaÍnaA BaA�RhäLÜA�R G£,ÜÜaA gÜÜaCÜR taba � �nDaka�ArmaAh¦nCÜ. yasa vyai(aá �nDaka�ArmaA h¦nCÜ �ina yao vyai(aáLeÜ�ApaÍnao gÜÜantavya sTaAna jaAndqna. ika�naBanae �nDaka�ArLeÜ�saLÜA�R �nDaA taulyaA�ka�o h¦nCÜ.

12 iPaya baALÜka�hä/ ma itamaIhäLÜA�R LeÜKCÜu/ ika�naBanaeitamaIhäka�A paApahä Ka�IxwÜæArA »amaA gÜÜair�ka�ACÜna�.

13 ipataAhä/ ma itamaIhäLÜA�R LeÜiKarheCÜu/ ika�naBanaeitamaIhä �naI '�ka�¾ LÜA�R icandCÜQ/ jao zauädeiKa�ista vamaA CÜna�. yauvaA maAinasahä/ ma itamaIhäLÜA�RLeÜKdqCÜu ika�naBanae itamaIhäLeÜ duxwÜLÜA�R parAstagÜÜareka�A CÜQ.

14 baALÜka�hä/ ma itamaIhäLÜA�R LeÜKdqCÜu/ ika�naBanaeitamaIhä ipataALÜA�R icandCÜQ. ipataAhä/ maitamaIhäLÜA�R LeÜKdqCÜu/ ika�naBanae itamaIhä yao�ka�LÜA�R icanCÜQ jao zauädeiKa �ista vamaA CÜna�.yauvaA maAinasahä/ ma itamaIhäLÜA�R LeÜKdqCÜu ika�naBanaeitamaIhä baiLÜyao CÜQ/ �ina parmaezvarka�o vacanaitamaIhämaa basCÜ �ina itamaIhäLeÜ duxwLÜA�RparAsta gÜÜareka�A CÜQ.15saMsaArLÜA�R �TavaA saMsaArmaA Ba�ka�A kau�rAhäLÜA�R

Paema nagÜÜar. yaid kau�naq vyai(aáLeÜ saMsaAr Paita Paema gÜÜaCÜR Banae/ipataAka�o Paema yasa vyai(aá maAiTa h¦<dqna. 16saMsaArmaABa�ka�A narAm�aA kau�rAhä yaI h¦na�É

hAm�ao paApapaU,ÜÜa R �AtmaALÜA�R KauzaI tauLYA�naekau�rAhäka�o caAhAnaA gÜÜanauR/ hAmaILeÜ deeKaeka�A paApapaU,ÜÜaRvastauhäka�o caAhAnaA gÜÜanau R/ hAmaIisata Ba�ka�Akau�rAhä Paita Gama,ÜÜf gÜÜanauR.

tar taI kau�rAhä ipataAbaAwÜ �A�ka�A ho�nana�. taI sabaqkau�rAhä saMsaArbaAwÜ �A�ka�A h¦na�. 17maAinasahäka�o �cCÜA�nausaArka�o caIjahä iLÜ�r saMsaAr �iGa baiùFrheka�ACÜna�.tar yao vyai(aá jao parmaezvarLeÜ caAheka�o gÜÜaCÜR yaoicarsTaAyaI rhnaeCÜ.

KKKKaaaa� ��IIIIxxxxwwwwÜÜÜÜkkkkaaaa��oooo zzzzaaaa¤¤¤¤aaaau uuuhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR nnnnaaaappppaaaaCCCCYYYYAAAA¬¬¬¬18maerA pyaArA baALÜka�hä/ �nta Daerq naijaka� CÜ.

itamaIhäLeÜ saunaeka�A CÜQ ika� Ka�IxwÜka�o za¤au �A�<dqCÜ. �ina�ihLeÜ Ka�IxwÜka�o �naeka� za¤auhä yahA< CÜna�. yasaTaR hAmaIjaAndCÜQ ika� �nta naijaka� CÜ. 19Ka�IxwÜka�A za¤auhähAm�aA samaUhmaA iTa�. tar itanaIhäLeÜ hAmaILÜA�R yaAgÜÜa gÜÜare.itanaIhä vaAstavamaA hAmaIisata iTa�nana�/ yaid itanaIhähAm�ao samaUhmaA rheka�o Ba� hAmaIisata rhnae iTa�. taritanaIhäLeÜ CÜoùfe. yasaLeÜ yao dzaAR�<CÜ ika� itanaIhä ka�ohIpaina vaAstavamaA hAmaI isataka�A iTa�nana�.

20itamaIhäisata paiva¤a "�ka�®LeÜ PadAna gÜÜanauR Ba�ka�obardAna CÜ. yasaTaR itamaIhä sabaqLeÜ sa ya jaAndCÜQ. 21maqLeÜitamaIhäLÜA�R ika�na LeÜKnauÀ kae�/ maqLeÜ itamaIhäLÜA�R sa yajaAndqnaQ= Banaer LeÜKnauÀ �h<? ma yao pa¤a itamaIhäLeÜ sa yajaAndCÜQ Banaer LeÜKCÜu. �ina itamaIhä jaAndCÜQ ika� kau�naqpaina �sa ya sa yabaAwÜ �A�<dqna.

22yasaTaR/ BaUáwÜo ka�o hoÀ yao yao vyai(aá ho jasaLeÜyaezaU Ka�IxwÜ CqÜnana� BanCÜ �ina � Ka�IxwÜka�o za¤au ho.�saLeÜ ipataA r pau¤aLÜA�R �§vaIka�Ar gÜÜaCÜR. 23 yao vyai(aájasaLeÜ pau¤aLÜA�R �svaIka�Ar gÜÜaCÜR/ �saka�o ipataA paina CqÜna.tar yao vyai(aá jasaLeÜ pau¤aLÜA�R §vaIka�Ar gÜÜaCÜR �saka�A ipataApaina CÜna�.

24jauna itamaIhäLeÜ zauädeiKa saundq �A�ka�o iza»aA CÜ yasaLÜA�R dirLÜoisata rAKa. yaid itamaIhäLeÜ zauädeiKasaundq �A�ka�o iza»aA itamaIhämaA rhnCÜ Banae itamaIhä pau¤ar ipataAmaA rhnaeCÜQ. 25�ina yahI naq ho jao pau¤aLeÜ hAmaIisata Paita$aA gÜÜareka�o �nanta jaIvana.

26ma taI maAinasahäka�o baAremaA yao pa¤a LeÜiKarheka�oCÜu/ jao itamaIhäLÜA�R Daoka�A idnae ka�oizaza gÜÜairrheka�A CÜna�.27Ka�IxwÜLeÜ itamaIhäLÜA�R ivazaexa �pahAr idnau Ba�ka�o CÜ.yao �pahAr itamaIhäisata �Baá CÜ. yasaTaR itamaIhäLÜA�Rka�saqbaAwÜ iza»aA iLÜna �Avazyaka� padqRna. �naLeÜ itamaIhäLÜA�Rid�ka�o �pahArLeÜ hreka� kau�rAka�o baAremaA isaka�A�nauh¦naeCÜ. yao �pahAr sa ya CÜ/ yao BaUáwÜo Cqna. yasaTaR jastao

1111 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 2222ÉÉÉÉ22228888----3333ÉÉÉÉ22220000 333344448888tyao �pahArLeÜ itamaIhäLÜA�R isaka�A�ka�o CÜ yasaqmaA �ùfIbasa.

28he/ maerA pyaArA baALÜka�hä/ �hA<maA baA<caI rhAÏ.yaid hAmaILeÜ yasao gÜÜarYQ Banae yasaidna jaba Ka�IxwÜ�A�<CÜna�/ hAmaI inaBaRya rhna saka�CÜAÏ. �ina hAmaI �hA<ka�o�iGa LÜiÆata h¦nau padqRna. 29itamaIhäLÜA�R TaAhA CÜ ika�Ka�IxwÜ DamaRparAya,ÜÜa CÜna�. yasaTaR itamaIhä jaAndCÜQ ika� yaidsabaq maAinasahä jae DamaR ho yasaLÜA�R �nausar,ÜÜa gÜÜaCÜRna BanaeitanaIhä parmaezvarka�A baALÜka�hä h¦na�.

hhhhAAAAmmmmaaaaIIII ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��AAAA bbbbaaaaAAAALLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��hhhhääää hhhhQQQQ= ===hAmaILÜA�R ipataALeÜ yaita ivaGna Paema gÜÜareka�A CÜna� ika�hAmaI parmaezvarka�o baALÜka�hä Bainanau yaogyaka�A CÜAÏ.

�ina vaAstavamaA hAmaI parmaezvarka�A baALÜka�hä hAÏ. tarsaMsaArka�A maAinasahä yao bauJdqnana� ika� hAmaIhä parmaezvarka�AbaALÜka�hä hQ/ ika�naBanae itanaIhäLeÜ �hA<LÜA�R icanaeka�ACqnana�. 2iPaya ima¤ahä/ �ba hAmaI parmaezvarka�A baALÜka�hähQ=. hAmaILÜA�R �Baá yao deKaA��ka�o Cqna ika� BaivaxyamaAhAmaI kae� h¦naeCÜQ=. hAmaI jaAndCÜQ ika� jaita baeLÜA Ka�IxwÜ�A�<nau h¦nCÜ hAmaI �hA< jastaq h¦naeCÜQ= ika�naBanae hAmaI�hA<ka�o vaAstaivaka� äpa deKnaeCÜQ=. 3Ka�IxwÜ zauë h¦nauh¦nCÜ.�ina hreka� vyai(aá/ jasaka�o Ka�IxwÜmaA �AzaA CÜ/ §vayaMLÜA�RKa�Ixw jastaq zauë rAKnaeCÜ. 4jaba �ka� vyai(aáLeÜ paApagÜÜaCÜR/ �saLeÜ parmaezvarka�o inayama BaÄ�[ gÜÜaCÜR. ho/ paApa gÜÜanauRparmaezvarka�o inayama iva¨ë baA<caeka�o jastaq ho. 5itamaILeÜjaAndCÜQ ika� Ka�IxwÜ maAinasahäka�o paApahä hwÜA�na �A�nauBa�ka�o ho. Ka�IxwÜmaA paApa Cqna. 6yasaTaR jao vyai(aáKa�IxwÜka�o ivazvaAsamaA basCÜ �saLeÜ paApa gÜÜairrh<dqna. yaidkau�naq vyai(aáLeÜ paApa gÜÜairrhnCÜ Banae �saLeÜ ka�ihlyaq painavaAstaivaka� äpaLeÜ Ka�IxwÜLÜA�R deKaeka�o h<udqna �ina ka�ihLeÜpaina Ka�IxwÜLÜA�R jaAnaeka�o CqÜna.

7pyaArA baALÜka�hä/ kau�naq vyai(aáLÜA�R paina itamaIhäLÜA�RDaoka�A idnau nade¬. Ka�Ixw DamaRparAya,ÜÜa CÜna�. Ka�IxwÜ jastaobannaka�A inaimta �ka� vyai(aáLeÜ jao sahI CÜ yao �nausar,ÜÜagÜÜanauR paCÜR. 8zauädeiKa naq zaqtaAnaLeÜ paApa gÜÜairrheCÜ. yaojasaLeÜ paApa gÜÜairrhnCÜ yao zaqtaAnaka�o vyai(aá ho. parmaezvarka�Apau¤a �A�naka�o ka�Ar,ÜÜa zaqtaAnaka�o ka�Amahä naxwÜ gÜÜanauR ho.

9jaba parmaezvarLeÜ �ka� vyai(aáLÜA�R �naka�o baALÜka�banaA�nau h¦nCÜ/ taba yasa vyai(aáLeÜ paApa gÜÜairrh<dqna.ika�naBanae parmaezvarLeÜ PadAna gÜÜanau R Ba�ka�o nayaA< jaIvana

3333

�samaA rheka�o h¦nCÜ. yasaTaR yao vyai(aá paApa gÜÜairrhnasa(aqána. ika�naBanae � parmaezvarka�o baALÜka� banaeka�o h¦nCÜ.10yasarI hAmaI icanna saka�CÜQ= ika� parmaezvarka�A baALÜka�häka�o h¦na�. hAmaI yao paina jaAnna saka�CÜQ ka�I zaqtaAnaka�AbaALÜka�hä ka�o h¦na�. maAinasahä jasaLeÜ jae �icata CÜ yaogÜÜadqRna/ itanaIhä parmaezvarka�A baALÜka�hä ho�nana�. �inavyai(aá jasaLeÜ �ApaÍnaA BaA�LÜA�R Paema gÜÜadqRna � parmaezvarka�obaALÜka� ho�na.

hhhhAAAAmmmmaaaaIIIILLLLeeeeÜÜÜÜ ��kkkkaaaa�� kkkkaaaa��AAAAR RRRmmmmaaaaAAAA PPPPaaaae eeemmmmaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaau uuuR RRR ppppaaaaCCCCÜÜÜÜR RRR11yao yao iza»aA ho jao itamaIhäLeÜ zau¨deiKa naq saundq

�A�ka�A CÜQ. hAmaIÜ �ka�-�ka�ARLÜA�R Paema gÜÜanau R paCÜR.12ka�iyana jastao nabana. ka�iyana duxwÜ '�ka�¾ ka�o ho.ka�iyanaLeÜ �ApaÍnao BaA�R hAibaLÜLÜA�R maArYo. tar ka�iyanaLeÜ�ApaÍnao BaA�RLÜA�R ika�na maArYoÀ ika�naBanae �naLeÜ gÜÜareka�Akau�rAhä gÜÜaLÜta iTayao �ina itanaka�A BaA�RLeÜ gÜÜareka�Akau�rAhä �saLÜ iTayao.

13BaA�R �ina baihnaIhä/ jaba yasa saMsaArka�A maAinasahäLeÜitamaIhäLÜA�R G£,ÜÜaA gÜÜaCÜRna�/ �AÁyaRcaika�ta nabana. 14hAmaIjaAndCÜQ ika� hAmaILeÜ m£ yauLÜA�R naAGaer jaIvanamaA �A�ka�ACÜAÏ. hAmaI yao jaAndCÜQ= ika�naBanae hAmaI Ka�IxwÜmaA Ba�ka�AhAm�aA BaA�R �ina baihnaIhäLÜA�R Paema gÜÜaCQÜRª. vyai(aá jasaLeÜPaema gÜÜadqRna � �Baá m£ yaumaA CÜ. 15hreka� vyai(aá jasaLeÜ�ApaÍnaA BaA�RLÜA�R G£,ÜÜaA gÜÜaCÜR � h yaArA ho. �ina itamaIjaAndCÜQ ika� kau�naq paina h yaArAka�o �samaA �nanta jaIvanah¦<dqna. 16saA<cao Paema kae� ho yao yasarI hAmaI jaAndCÜQÉyaezaULeÜ hAm�aA inaimta �ApaÍnaA jaIvana �paR,ÜÜa gÜÜare. yasaTaRhAmaILeÜ hAm�ao jaIvana Ka�IxwÜmaA Ba�ka�A hAm�aA BaA�R baihnaIhäka�Ainaimta �paR,ÜÜa gÜÜanauR paCÜR. 17maAnaQÉ kau�naq DanaI ivazvaAsaka�(aARka�omaA�saLÜA�R caAihnae Pa yaeka� vastau �saka�omaA CÜ. Ka�IxwÜmaAivazvaAsa gÜÜanaeR BaA�RLÜA�R �saLeÜ BaewÜ�CÜ jao gÜÜarIba CÜ �ina�ApaU�LÜA�R caAihnae jaogÜÜaAùf gÜÜanaR samaTaR CqÜna. tar yaid�saLeÜ yao gÜÜarIba BaA�RLÜA�R sahAyataA gÜÜadqRna Banae tabayasaka�o �TaR �saka�o �dyamaA parmaezvar Paita Paema CqÜna.18maerA baALÜka�hä/ hAm�ao Paema kae�vaLÜ zabd �ina baAtamaAmaA¤a h¦nau h¦<dqna. hAm�ao Paema saA<cao Paema h¦naupaCÜR. hAmaILeÜhAm�ao Paema hAm�ao ka�maRæArA dzaAR�nau paCÜR.

19-20 yasa Paka�ArLeÜ jaAndCÜQ ika� hAmaI sa ya maAgÜÜaRka�AhQ. �ina jaba hAm�aA ivavaeka�LeÜ hAmaILÜA�R BatsaRnaA gÜÜaCÜR/parmaezvar sama»a hAmaI hAm�ao �dyaLÜA�R paunaÉ saAntavanaA

333344449999 1111 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 3333ÉÉÉÉ22221111----4444ÉÉÉÉ11118888gÜÜarA�na saka�CÜAÏ. ika�naBanae parmaezvar hAm�ao ivavaeka� BandAmahAna h¦nauh¦nCÜ. parmaezvarLeÜ sabaq kau�rA jaAnnau h¦nCÜ.

21maerA iPaya ima¤ahä/ yaid hAm�ao ivavaeka�LeÜ hAmaILÜA�RBatsaRnaA gÜÜadqRna Banae/ jaba hAmaI parmaezvar sama»a jaAnCÜQhAmaI inafr h¦naeCÜQ. 22�ina parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R hAmaILeÜyaAcanaA gÜÜareka�A kau�rAhä idnCÜna�/ ika�naBanae hAmaI parmaezvarka�o�Adeza paALÜna gÜÜaCQÜRª �ina parmaezvar kae� kau�rALeÜ KauzaI h¦nauh¦nCÜ hAmaI yahI gÜÜaCQÜR. 23yao yahI ho jao parmaezvarLeÜ�A$aA gÜÜaCÜRna�É �naka�A pau¤a yaezaU Ka�IxwÜmaA ivazvaAsa gÜÜar�ina �ka�-�ka�ARmaA Paema gÜÜar. yahI �naka�o �Adeza ho.24vyai(aá jasaLeÜ parmaezvarka�A �Adezahä paALÜna gÜÜaCÜR �parmaezvarmaA jaIivata rhnCÜ. �ina parmaezvar �samaA basnauh¦nCÜ. parmaezvar hAmaImaA CÜna� Bannae hAmaI ka�sarI jaAndCÜQÀhAmaI �AtmaAka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ jaAndCÜQ= jao parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�RPadAna gÜÜanauR Ba�ka�o CÜ.

BBBBaaaaU UUUááááwwwwÜÜÜÜAAAA iiiizzzzaaaa»»»»aaaakkkkaaaa��hhhhääääkkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaa¨ëëëë yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo ccccaaaae eeettttaaaaAAAAvvvvaaaannnnaaaaIIIImaerA iPaya ima¤ahä/ �naeka� BaUáwÜA �gÜÜamava(aáAhä�ihLeÜ yao saMsaArmaA CÜna�. yasaTaR Pa yaeka� �AtmaALÜA�R

ivazvaAsa nagÜÜar. tar �AtmaAhäLÜA�R jaA<cnae gÜÜar ika�itanaIhä parmaezvarbaAwÜ �A�ka�A h¦na� vaA ho�nana�. 2parmaezvarka�o�AtmaA itamaIhä ka�sarI icanna saka�CÜQÀ "yastao Paka�ArLeÜitamaIhäLeÜ parmaezvarka�o �AtmaA icanna saka�CÜQ. Pa yaeka��AtmaA jasaLeÜ yaezaULÜA�R Ka�IxwÜ BanaI svaIka�Ar gÜÜaCÜR �ina�naI maAnava äpamaA p£TvaImaA �A�nau Bayao � parmaezvarbaAwÜho.® 3�ina Pa yaeka� �AtmaA jasaLeÜ yaezaUka�o baAremaA yao§vaIka�AdqRna/ yao parmaezvarbaAwÜ ho�na. yao Ka�IxwÜka�o za¤auka�o�AtmaA ho. itamaIhäLeÜ saunaeka�A CÜQ ika� Ka�IxwÜka�o za¤au�A�<dqCÜ. �ina �ihLeÜ Ka�IxwÜka�o za¤au yao saMsaArmaA�A�sakae�ka�o CÜ.

4maerA iPaya baALÜka�hä/ itamaIhä parmaezvarka�A hQ.yasaTaR itamaIhäLeÜ BaUáwÜo iza»aka�häLÜA�R parAsta gÜÜareka�ACÜQ. ika�naBanae yao '�ka�¾ jao saMsaArka�A maAinasahäsa<gÜÜaBandA taI '�ka�¾ jao itamaIhämaA CÜna� mahAna h¦nauh¦nCÜ.5�ina taI BaUáwÜo iza»aka�hä saMsaArka�A h¦na�. yasaqLeÜitanaIhäka�o iza»aA paina saMsaArkaq� ho. �ina itanaIhä jaeBanCÜna� saMsaArLeÜ saunCÜ. 6tar hAmaI parmaezvarbaAwÜka�A hAÏ�ina Pa yaeka� jasaLeÜ parmaezvarLÜA�R icanCÜ/ �ina saunCÜ. yasarI hAmaI kau�na �AtmaA sa ya ho r kau�na BaUáwÜo hoicanCÜQ=.

4444

PPPPaaaae eeemmmmaaaa ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrbbbbaaaaAAAAwwwwÜÜÜÜ ��AAAA��<<<<CCCCÜÜÜÜ7iPaya ima¤ahä/ hAmaILeÜ �ka� �ka�ARLÜA�R Paema gÜÜanauRpaCÜR/

ika�naBanae Paema parmaezvarbaAwÜ �A�<CÜ. �ka� jasaLeÜ Paema gÜÜaCÜRparmaezvarka�o baALÜka� Ba�ka�o h¦nCÜ �ina parmaezvarLÜA�RicanCÜ. 8vyai(aá jasaLeÜ Paema gÜÜadqRna �saLeÜ parmaezvarLÜA�Ricandqna/ ika�naBanae parmaezvar Paema h¦nauh¦nCÜ. 9yasarI parmaezvarLeÜhAmaILÜA�R �naka�o Paema dzaAR�nau Ba�ka�o CÜÉ parmaezvarLeÜ�naka�o ��wq pau¤a yasa saMsaArmaA paWÜA�nau Bayao yasaTaR�hA<ka�o maApaR�ta hAmaI jaIvana paA�na saka�CÜQ=. 10sa ya PaemahAm�ao inaimta parmaezvarka�o Paema ho/ parmaezvarka�o inaimtahAm�ao Paema ho�na. parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R Paema gÜÜanauR Bayao�ina jauna maADyamaLeÜ hAm�ao paApahä maocana gÜÜanaR saika�nCÜ yasaka�o inaimta �ApaÍnao pau¤a paWÜA�nau Bayao.

11iPaya ima¤ahä/ jaba parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R Paema gÜÜanauRh¦nCÜ. hAmaILeÜ �ka� �ka�ARLÜA�R Paema gÜÜanauR paCÜR. 12ka�saqLeÜpaina parmaezvarLÜA�R ka�ihlyaq deKaeka�A Cqnana�. tar yaidhAmaILeÜ �ka�-�ka�ARLÜA�R Paema gÜÜarYQ= Banae taba parmaezvarhAmaImaA rhnau h¦nCÜ �ina �hA<ka�o Paema hAmaImaA paða�Abainanae iTayao.

13hAmaILÜA�R TaAhA CÜ ika� hAmaI parmaezvarmaA rhnCÜQ�ina parmaezvar hAmaImaA rhnau h¦nCÜ. hAmaI yao jaAndCÜQ=ika�naBanae parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R �naka�o �AtmaA PadAna gÜÜanauRBa�ka�o CÜ. 14hAmaILeÜ deKyaQ ika� ipataALeÜ �ApaÍnaA pau¤aLÜA�RsaMsaArka�o �ëArka�(aARka�o äpamaA paWÜA� �ina yahI kau�rAhAmaI maAinasahämaA jaA<icarheka�A CÜQ=. 15yaid kau�naq vyai(aáLeÜBanCÜ/ "ma ivazvaAsa gÜÜaCÜu R ika� yaezaU parmaezvarka�A pau¤ah¦na�/® taba parmaezvar yasa vyai(aámaA rhnau h¦nCÜ. �ina yaovyai(aá parmaezvarmaA rhnCÜ. 16�ina yasarI parmaezvarka�oPaema hAmaI Paita rheka�o jaAndCÜQ . �ina hAmaI yao PaemamaAivazvaAsa gÜÜaCQÜRª.

parmaezvar Paema h¦nauh¦nCÜ. vyai(aá jao PaemamaA rhnCÜ �parmaezvarmaA rheka�o h¦nCÜ. �ina parmaezvar yasa vyai(aámaArhnauh¦nCÜ. 17yaid hAmaImaA parmaezvarka�o pairpaða� Paema Ba�taba yao idna jaba �naI jaA<caÜka�o LÜAigÜÜa �A�nau h¦nCÜhAmaImaA fr rhnae iTa�na ka�Ar,ÜÜa yao saMsaArmaA �hA< hAmaIjastaq h¦nauh¦nCÜ. 18jahA< parmaezvarka�o Paema h¦nCÜ yahA< Bayah¦<dqna. ika�naBanae parmaezvarka�o sampaU,ÜÜaR PaemaLeÜ Baya hwÜA�idnCÜ.parmaezvarka�o d,f naq Bayaka�o ka�Ar,ÜÜa ho. yasarI jaunavyai(aámaA Baya rhnCÜ itanamaA parmaezvarka�o Paema paða�ABa�ka�o h¦<dqna.

1111 yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA 4444ÉÉÉÉ11119999----5555ÉÉÉÉ22221111 33335555000019hAmaI Paema gÜÜaCQÜR ª ika�naBanae parmaezvarLeÜ paihLÜA

hAmaILÜA�R Paema gÜÜanau R Bayao. 20yaid ka�saqLeÜ BanCÜ "maparmaezvarLÜA�R Paema gÜÜaCÜu R® tar �ApaÍnaA BaA�R �TavaAbaihnaIhäLÜA�R G£,ÜÜaA gÜÜaCÜR Banae tyao vyai(aá BaUáwÜo ho. yaid�ApaÍnao BaA�R �TavaA baihnaI jasaLÜA�R �saLeÜ deKna saka�CÜ/�saLeÜ Paema gÜÜanaR sa(aqána Banae parmaezvar jasaLÜA�R �saLeÜka�ihlyaq deKaekaq� CqÜna/ ka�sarI Paema gÜÜanaR saka�CÜÀ 21�inaparmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R �Adeza idnau Ba�ka�o CÜÉ vyai(aájasaLeÜ parmaezvarLÜA�R Paema gÜÜaCÜR �saLeÜ �ApaÍnao BaA�RLÜA�Rpaina Paema gÜÜanauRpaCÜR.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��AAAA bbbbaaaaAAAALLLLÜÜÜÜkkkkaaaa��hhhhääääLLLLeeeeÜÜÜÜ ssssaaaaM MMMssssaaaaAAAArrrr iiiijjjjaaaattttCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��Pa yaeka� jasaLeÜ yaezaU naq Ka�IxwÜ h¦nau h¦nCÜ BanaI ivazvaAsagÜÜaCÜR/ yao parmaezvarka�o baALÜka� ho. jasaLeÜ ipataALÜA�R

Paema gÜÜaCÜR �saLeÜ �naka�o baALÜka�LÜA�R paina Paema gÜÜaCÜR.2hAmaI ka�sarI jaAndCÜQ= ika� hAmaI parmaezvarka�A baALÜka�häLÜA�RPaema gÜÜaCQÜRªÀ hAmaI jaAndCÜQ/ ika�naBanae hAmaI parmaezvarLÜA�RPaema gÜÜaCQÜRª �ina hAmaI �naka�o �Adezahä paALÜna gÜÜaCQÜRª.3parmaezvarLÜA�R Paema gÜÜanau Rka�o �TaR �naka�o �AdezahäpaALÜna gÜÜanau R ho. �ina parmaezvarka�A �Adezahä hAm�aAinaimta yaita ka�iWÜna h¦<dqna. 4ika�naBanae hreka� vyai(aá jaoparmaezvarka�o baALÜka� ho/ �isata yao saMsaArka�o iva¨ëivajaya gÜÜanaeR zai(aá h¦nCÜ. 5yao hAm�ao ivazvaAsa ho jasaLeÜsaMsaArLÜA�R ivajaya gÜÜareka�o CÜ. yasaTaR yao ka�o vyai(aá hojasaLeÜ saMsaArmaA ivajaya PaApta gÜÜaCÜRÀ kae�vaLÜ yahI vyai(aá/jasaLeÜ yaezaU parmaezvarka�A pau¤a h¦nauh¦nCÜ BanaI ivazvaAsagÜÜaCÜR. parmaezvarLeÜ hAmaILÜA�R �hA<ka�o pau¤aka�o baAremaA BannauBayaoÉ

6yaezaU Ka�Ixw "�ka�® h¦nauh¦nCÜ jao rgÜÜata r paAnaIisata�A�nau Bayao. yaezaU paAnaIbaAwÜ maA¤a �A�nau Ba�na. yaezaUpaAnaI �ina rgÜÜata dubaqbaAwÜ �A�nau Bayao. �ina �AtmaA naq�ka� CÜ jasaLeÜ yao parI»aA gÜÜaCÜR. �AtmaA sa ya ho.7yasaTaR/ yaezaUka�o ivaxayamaA taIna saA»aIhä CÜna�É

8�AtmaA/ paAnaI �ina rgÜÜata. yaI taIna saA»aIhäparI»aAmaA sahmata CÜna�. 9hAmaI maAinasahäka�o saA»aILÜA�RivazvaAsa gÜÜaCQÜRª. yasaTaR parmaezvarLeÜ id�ka�o saA»aI �iDaka�mah vapaU,ÜÜaR CÜ. ika�naBanae yao parmaezvarka�o pau¤aka�o ivaxayaka�osaA»aI ho. 10vyai(aá jasaLeÜ parmaezvarka�A pau¤amaA ivazvaAsagÜÜaCÜR �samaA parmaezvar �Apaq� saA»aI CÜna�. vyai(aá jasaLeÜparmaezvarLÜA�R ivazvaAsa gÜÜadqRna �saLeÜ parmaezvarLÜA�R BaUáwÜo

5555

taulyaA�<CÜ. ika�naBanae yasa vyai(aáLeÜ parmaezvarLeÜ �ApaÍnaApau¤aka�o baAremaA hAmaILÜA�R id�ka�o saA»aImaA ivazvaAsa gÜÜareka�oCqÜna. 11parmaezvarLeÜ id�ka�o saA»aI yao hoÉ parmaezvarLeÜhAmaILÜA�R �nanta jaIvana idnau Ba�ka�o CÜ. �ina yao �nantajaIvana �naka�A pau¤amaA CÜÜ. 12vyai(aá jaoisata pau¤a CÜ �isata yao jaIvana h¦nCÜ. tar vyai(aá jaoisata parmaezvarka�A pau¤aCqnana� �saka�o yao jaIvana h¦<dqna.

hhhhAAAAmmmm� ��aaaaoooo ��nnnnaaaannnnttttaaaa jjjjaaaaIIIIvvvvaaaannnnaaaa CCCCÜÜÜÜ13itamaIhä jao parmaezvarka�A pau¤amaA ivazvaAsa gÜÜaCQÜR ma

itamaIhäLÜA�R yao pa¤a LeÜKdqCÜu taAika� �ba itamaIhäLeÜ�nanta jaIvana kae� rheCÜ BanaI jaAnnae CÜAÏ. 14�ina hAmaImaABarozaA CÜ ika� yaid kau�naq vastauka�o LÜAigÜÜa PaATaRnaA gÜÜare�naka�o �cCÜA �nausaAr �naLeÜ hAmaILÜA�R idnaeCÜna�. 15hAmaIjaAndCÜAÏ jaba hAmaI parmaezvarsa<gÜÜa kae�hI ivantaI gÜÜaCQÜR Banae�hA<LeÜ hAmaILÜA�R saunnau h¦nCÜ. yasaTaR/ hAmaI jaAndCÜAÏ ika�/�hA<saMgÜÜa hAmaILeÜ jae paina maAgÜÜaeka�A CÜQ/ �hA<LeÜ hAmaILÜA�Ridnauh¦nCÜ.

16yaid kau�naq vyai(aáLeÜ �ApaÍnao BaA� �TavaA baihnaILeÜpaApa gÜÜareka�o deKCÜ jauna paApaLeÜ �nanta m£ yau pai·Ü� LÜAnCÜ/�saLeÜ �ApaÍnao BaA�R �TavaA baihnaIka�o LÜAigÜÜa PaATaRnaA gÜÜanauRpaCÜR. taba parmaezvarLeÜ itanaIhäLÜA�R jaIvana PadAna gÜÜanauRh¦nCÜ.ma taI maAinasahäka�o baAremaA Bainarheka�o CÜu/ jasaka�o paApaLeÜitanaIhäLÜA�R �nanta jaIvana itar taAndqna. paApa jasaLeÜ�nanta m£ yau itar LqÜjaAnCÜ. yao paApaka�o inaimta PaATaRnaA gÜÜarBanaI ma Bainarheka�o CqÜna. 17BaULÜ gÜÜanauR sadqva paApa ho. tar yahA< paApa h¦nCÜ jasaLeÜ �nanta m£ yau itar ��asargÜÜarA�<dqna.

18hAmaI jaAndCÜQ= ika� kau�naq vyai(aá jasaLÜA�R parmaezvarka�obaALÜka� taulyaA��ka�o CÜ/ �saLeÜ paApa gÜÜairrh<dqna. parmaezvarka�opau¤aLeÜ parmaezvarka�o baALÜka�LÜA�R sauri»ata rAKnau h¦nCÜ.duxwÜLeÜ yasa vyai(aáLÜA�R �AGaAta paurYA�na sa(aqána. 19hAmaILÜA�RTaAhA CÜ ika� hAmaI parmaezvarka�A hQ. tar duxwÜ '�ka�¾ LeÜsaArA saMsaArLÜA�R inayan¤a,ÜÜamaA rAKCÜ. 20�ina hAmaILÜA�RTaAhA CÜ ika� parmaezvarka�A pau¤a �A�nau Ba�ka�o CÜ.parmaezvarka�A pau¤aLeÜ hAmaILÜA�R samaBaádArI PadAna gÜÜanau RBa�ka�o CÜ �ina hAmaI parmaezvarLÜA�R jaAnna saka�CÜQ. �inahAm�ao jaIvana yao satya parmaezvarmaA �ina �naka�A pau¤a yaezaUKa�IxwÜmaA CÜ. 21yasaTaR iPaya baALÜka�hä? itamaIhäÜ §vayaMLÜA�RBaUáwÜo devataAhäbaAwÜ wÜAùFA rAKa.

��ajabaAwÜ �iBavaAdnaparmaezvaræArA cauina�ka�o maihLÜA �ina itanaka�A baALÜka�hä

PaitaÉma itamaIhä/ sa yamaA rheka�A sabaqLÜA�R Paema gÜÜaCÜuR. taI

sabaq/ jasaLeÜ itamaIhäLÜA�R Paema gÜÜanaeR sa yataALÜA�R jaAndCÜna�itamaIhäLÜA�R paina. 2yahI Paemaka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ jao hAmaImaACÜ/ hAmaI itamaIhäLÜA�R Paema gÜÜaCQÜR. yao sa ya hAmaImaAzaAzvata rhnae CÜ.

3�nau�ah/ k£�paA �ina zaAinta/ ipataA parmaezvar �ina�naka�A pau¤a yaezaU Ka�IxwÜka�o maApaR�ta hAmaIsa<gÜÜa h¦naeCÜ. hAmaIsa ya �ina PaemabaAwÜ yaI �AzaIvaARd PaApta gÜÜaCQÜRª.

4itam�ao ka�ohI baALÜka�hä jao itanaIhä ipataALeÜ hAmaILÜA�Rid�ka�o �Adeza �nausaAr sa yaka�o maAgÜÜaR �nausar,ÜÜa gÜÜairrheCÜna�Banae jaAnna paA�<dA ma KauzaI Ba�. 5�ina/ �ba iPayamaihLÜA/ ma itamaILÜA�R BanCÜuÉ hAmaI sabaqLeÜ �ka�-�ka�ARLÜA�RPaema gÜÜanauR paCÜR. yao nayaA< �Adeza ho�na. yao yahI �Adezaho jao hAmaIisata zauä deiKa naq iTayao. 6�ina Paema gÜÜanauRka�o�TaR �naLeÜ hAmaILÜA�R id�ka�o �Adeza �nausaAr rhnau ho.�ina parmaezvarka�o �Adeza yao hoÉ Paemaka�o jaIvana baA<ca.itamaILeÜ yao �Adeza zauädeiKa naq saundq �A�ka�I CÜQ.

7yao saMsaArmaA �naeka�Q= Bau�wÜo iza»aka�hä CÜna�. yaI

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo ddddooooêêêêaaaaoooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

Bau�wÜo iza»aka�hä yaezaU Ka�IxwÜ p£TvaImaA maAnavaka�o äpamaA�A�ka�o �§vaIka�Ar gÜÜaCÜRna. vyai(aá jao yao kau�rA �§vaIka�ArgÜÜaCÜR � BaU�wÜo iza»aka� �ina Ka�IxwÜka�o za¤au ho. 8hoizayaArIho¬ taAika� paurska�Ar jauna hAm�ao pairZmabaAwÜ PaApta Ba�ka�oCÜ yao gÜÜaumaA�nae CqÜnaQ/ tar itamaILeÜ itam�ao jammaq paurska�ArPaApta gÜÜar.

9��wÜA vyai(aáLeÜ Ka�IxwÜka�o iza»aA maA¤a �nausar,ÜÜagÜÜanauRpaCÜR. yaid vyai(aáLeÜ Ka�IxwÜka�o iza»aA pairva(aRna gÜÜaCÜR Banaeparmaezvar yao vyai(aáLeÜ paA�<dqna. tar yaid yasa vyai(aáLeÜKa�IxwÜka�o iza»aA �nausar,ÜÜa gÜÜairrhnCÜ Banae �saka�omaA ipataA�ina pau¤a duvaq h¦nCÜna�. 10yaid kau�naq vyai(aá yao iza»aAibanaA itam�aomaA �A<�CÜ Banae itam�ao GarmaA �saLÜA�R naLqÜjaA¬�TavaA yasaLÜA�R §vaAgÜÜata nagÜÜar. 11yaid itamaILeÜ �saLÜA�R§vaAgÜÜata gÜÜarYQ Banae itamaILeÜ �saka�o kau�ka�AyaRmaA sahyaogÜÜapaurYA�rheka�o h¦naeCÜQÜ.

12maqLeÜ itamaILÜA�R Bannae kau�rA Daerq CÜ. tar ka�AgÜÜaja�ina masaIka�o �payaogÜÜamaA ma yao gÜÜanaR caAh<idna. baä maitamaILÜA�R BaewÜna �A�nae �AzaA gÜÜaCÜuR �ina mauKaA mauKaIbaAta gÜÜaCÜuR. yasaLeÜ hAmaILÜA�R �ita �Anaindta taulyaA�<CÜ.13itam�ao baihnaIka�A baALÜka�häLeÜ/ jasaLÜA�R parmaezvarLeÜcaunnau Ba�ka�o CÜ/ itamaILÜA�R �iBavaAdna paWÜA�<CÜna�.

��ajaPaitabaAwÜÉmaerA pyaArA ima¤a gÜÜaAyasa/ jasaLÜA�R satyamaA ma PaemagÜÜaCÜuR.2maerA iPaya ima¤a/ ma jaAndCÜu itamaI �Aötmaka� äpaLeÜ

�saLÜ gÜÜairrheCÜQ. yasaTaR ma PaATaRnaA gÜÜaCÜuR ika� itamaImaAPa yaeka� kau�ro �saLÜ Ba�rhosa� �ina itam�ao §vasTa rAm�aorhosa. 3Ka�IxwÜmaA ivazvaAsa rheka�A ka�ohI BaA�Rhä �A��ina itam�ao jaIvanamaA rheka�o sa ya bataA�. itanaIhäLeÜ Banaeika� itamaILeÜ sa yaka�o maAgÜÜaR �nausar,ÜÜa gÜÜairrheka�A CÜQ. yasaLeÜmaLÜA�R �ita �Anaindta taulyaAyao. 4jaba ma maerA naAnaIhäsa yaka�o baAwÜomaA ihiùfrheka�A CÜna� Bannae saunCÜu yasaLeÜmaLÜA�R ��catama �Anand idnCÜ.

5maerA iPaya ima¤a/ itamaI Ka�IxwÜmaA rheka�A BaA�RhäLÜA�RsahAyataA gÜÜarer ivazvaAsaIpana deKaA�rheCÜQ. itamaILeÜ taI�pairicata BaA�RhäLÜA�R paina sahyaogÜÜa gÜÜairrheCÜQ. 6yaIBaA�RhäLeÜ itam�ao Paemaka�o baAremaA ma,fLÜILÜA�R Banae. dyaAgÜÜarI itanaIhäLÜA�R �ApaÍnao yaA¤aA jaArI rAKna sahyaogÜÜagÜÜairdee¬. itanaIhäLÜA�R yastao tairka�ALeÜ sahyaogÜÜa gÜÜarjasaLeÜ parmaezvarLÜA�R KauzaI taulyaA�naeCÜna�. 7yaI BaA�RhäKa�IxwÜka�o saevaAka�o LÜAigÜÜa yaA¤aAmaA gÜÜa�. itanaIhäLeÜ taImaAinasahäbaAwÜ kau�naq sahAyataA §vaIka�Ar gÜÜarenana� jao ivazvaAsaIhäho�nana�. 8yasaTaR hAmaILeÜ yastaA BaA�RhäLÜA�R sahyaogÜÜaPadAna gÜÜanauRpaCÜR. jaba hAmaI itanaIhäLÜA�R sahyaogÜÜa gÜÜaCQÜR/hAmaI satyaka�o inaimta itanaIhäLeÜ gÜÜareka�o ka�AyaRmaA sahBaAgÜÜaIbanCÜQ=.

9maqLeÜ ma,fLÜILÜA�R ��wÜA pa¤a LeÜKae<. tar ifyaoi¤apa�saLeÜhAmaI jae BanCÜQ yao sauina rheka�o Cqna. � sadqva

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo ttttaaaae eeeêêêêaaaaoooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

itanaIhäka�A naetaA banna caAhnCÜ. 10jaba ma �A�<CÜu/ifyaoi¤apa�saLeÜ kae� gÜÜairrheCÜ yasabaAre BannaeCÜu. �saLeÜ FA<wÜ�CÜ�ina hAm�ao inandA gÜÜaCÜR. tar �saLeÜ yao BandA �Baá DaerqgÜÜaCÜR. �saLeÜ taI BaA�RhäLÜA�R sahAyataA gÜÜanaR �§vaIka�ArgÜÜaCÜR. jasaLeÜ Ka�IxwÜka�o saevaA gÜÜairrheka�A CÜna�. �saLeÜ taImaAinasahä jasaLeÜ BaA�RhäLÜA�R sahyaogÜÜa gÜÜanaR cahAnCÜna�itanaIhäLÜA�R paina vaADaA idnCÜ �ina ma,fLÜI CÜAùfna� vaADyagÜÜarA�<CÜ.

11maerA iPaya ima¤ahä? jae narAm�ao CÜ yasaka�o�nausar,ÜÜa nagÜÜar/ jae rAm�ao CÜ yasaka�o �nausar,ÜÜa gÜÜar.vyai(aá jasaLeÜ jae rAm�ao CÜ yao gÜÜaCÜR Banae � parmaezvarbaAwÜ�A�ka�o maAinasa ho. tar kau�naq �ka� jasaLeÜnarAm�ao ka�Ama gÜÜaCÜR yasaLeÜ ka�ihlyaq paina parmaezvarLÜA�RdeKaeka�o h¦<dqna.

12sabaq maAinasahäLe femaei¤ayasaka�o ivaxayamaA �saLÜkau�rAhä gÜÜaCÜRna�. �ina yao sa ya itanaIhäLeÜ Banaeka�okau�rAisata imalCÜ. hAmaI paina �saka�o ivaxayamaA �saLÜ kau�rAgÜÜaCQÜRª. �ina itamaIhä jaAndCÜQ ika� hAmaI jae BanCÜQ yaosa ya ho.

13maero itamaIhäLÜA�R Daerq kau�rAhä Bannae �cCÜA CÜ.tar ma ka�LÜma �ina masaI yasaka�o LÜAigÜÜa �payaogÜÜa gÜÜanaRcaAhnna<. 14ma itamaIhäisata caA<ùfq BaewÜ�nae �AzaA gÜÜaCÜuR. tabahAmaI �ka� saATa basaer mauKaA mauKaI baAta gÜÜanaR saka�CÜQ.15itamaIhämaA zaAinta rhosa�. yahA< Ba�ka�A saATaIhäLeÜitamaIhäLÜA�R �iBavaAdna janaA�ka�A CÜna�. yahA< Ba�ka�Aima¤ahä hreka�LÜA�R hAm�ao �iBavaAdna saunaA� idnaU.

yaezaU masaIhka�A saevaka� �ina yaAkaU�baka�A �ka� BaA�R/yahUdAbaAwÜ. taI sabaq maAinasahä Paita jasaLÜA�R parmaezvaræArAcauina�ka�ACÜna�. ipataA parmaezvarLeÜ itamaIhäLÜA�R Paema gÜÜaCÜRna�ina itamaIhä yaezaU Ka�IxwÜka�o ivazvaAsamaA sauri»ata rAiKa�ka�ACÜQ.

2sampaU,ÜÜaR k£�paA/ zaAinta �ina Paema itamaIhämaA rhosa�.

KKKKaaaarrrrAAAAbbbbaaaa kkkkaaaa��AAAAmmmmaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaannnnaaaae eeeR RRR mmmmaaaaAAAAiiiinnnnaaaassssaaaahhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRRppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrLLLLeeeeÜÜÜÜ dddd,,,,ffff iiiiddddnnnnaaaae eeeCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��ÉÉÉÉ

3iPaya ima¤ahä/ ma itamaIhäLÜA�R hAmaI sabaqLeÜ �ka�saATasahBaogÜÜa gÜÜairnae �ëArka�o baAremaA LeÜKna KaUbaq �cCÜuka�iTa�. tar itamaIhäLÜA�R �Nya ivaxayamaA LeÜKnau panaeR KaA<caomaqLeÜ �nauBava gÜÜare. ma itamaIhäLÜA�R parmaezvarLeÜ �naka�opaiva¤a maAinasahäLÜA�R PadAna gÜÜareka�o ivazvaAsaka�o inaimtaka�iWÜna saMGaxaR gÜÜanae R �tsaAh PadAna gÜÜanaR �cCÜA gÜÜaCÜu R.parmaezvarLeÜ yao ivazvaAsa �kaq� palwÜ PadAna gÜÜanauRBayao �inayao sabaq samayaka�o inaimta PayaARpta Bayao. 4ka�ohI maAinasahäitamaIhäka�o samaUhmaA sauwÜuða� pasaeka�ACÜna�. itanaIhäLeÜ gÜÜairrheka�Akau�rAka�o inaimta doxaI WÜhrYA�R saika��ka�oCÜ. Daerq �iGa/�gÜÜamava(aáAhäLeÜ itanaIhäka�o ivaxayamaA LeÜKaeka�A iTa�.itanaIhä parmaezvarka�A za¤auhä h¦na�. itanaIhäLeÜ hAm�aAparmaezvarka�o �nau�ahLÜA�R Pa yaeka� tarhka�o paApaka�maR gÜÜanaeR�naumaita pa¤a banaA�ka�A CÜna�. itanaIhä hAm�aA �ka� maA¤amaAiLÜka� �vaM PaBau yaezaU Ka�IxwÜLÜA�R �§vaIka�Ar gÜÜaCÜRna�.

5itamaIhäLeÜ jaAinasakae�ka�o kau�rAhä itamaIhäLÜA�R §mar,ÜÜagÜÜarA�namaA ma sahAyataA gÜÜanaR caAhnCÜuÉ yaAd gÜÜar ika� PaBauLeÜimaêadezabaAwÜ baAihr lyaA�r �naka�A maAinasahäLÜA�R ba<caA�nauBayao. tar �hA<LeÜ taI sabaq maAinasahäka�o saMhAr gÜÜanauR BayaojasaLeÜ ivazvaAsa gÜÜarenana�. 6�ina yaAd gÜÜar/ taI §vagÜÜaRdUtahäLÜA�Rjaoisata �iDaka�Ar iTayao tar �hA<LeÜ rAKnau Ba�na. itanaIhäLeÜ�ApaÍnaq Gar yaAgÜÜa gÜÜare. yasaTaR PaBauLeÜ taI §vagÜÜaRdUtahäLÜA�R�nDaka�ArmaA rAKnau Bayao. itanaIhäLÜA�R sadA rihrhnae

yyyyaaaahhhhUUUUddddAAAAkkkkaaaa��oooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa

banDanamaA baA<Dnau Bayao. �naLeÜ yao mahAna idvasamaA NyaAyagÜÜanauR itanaIhäLÜA�R rAKnau Bayao. �hA<LeÜ itanaIhäLÜA�R mahAnaidnamaA NyaAya gÜÜanaR rAKnau Bayao.

7sadoma �ina gÜÜamaorA nagÜÜarhä �ina vairpairka�A �NyazahrhäLÜA�R §mar,ÜÜa gÜÜar. itanaIhä paina taI §vagÜÜaRdUtahäjastaq h¦na�. taI zahrhä yaQna-paApa �ina �PaAk£�itaka��Anand manaA�rheka�A iTa�. itanaIhäLeÜ �nanta jaLÜnaka�od,f BaogCÜna�. itanaIhäka�o d,f hAm�ao inaimta �dAhr,ÜÜaho. 8taI itamaIhäka�A dLÜmaA pasnae maAinasahä paina yahI�nausar,ÜÜa gÜÜaCÜRna. itanaIhäLÜA�R itanaIhäka�o sapanaALeÜforYA�ka�o CÜ �ina itanaIhäLeÜ §vayaMLÜA�R �naqitaka� paAreka�ACÜna�. itanaIhä �Apaq�LÜA�R �naqitaka� banaA�<CÜna�. itanaIhäparmaezvarLÜA�R �§vaIka�Ar gÜ ÜaCÜ Rna �ina maihmaAmaya§vagÜÜaRdUtahäka�o inandA gÜÜaCÜRna. 9PamauKa §vagÜÜaRdUta imaKaA�LÜLeÜpaina yasao gÜÜarenana�. imaKaA�LÜLeÜ zaqtaAna sa<gÜÜa maozaAka�o zarIrCÜ Bannae e kau�rAmaA maAnaena. tar imaKaA�LÜLeÜ inandnaIyavacanahäLeÜ zaqtaAnaLÜA�R gÜÜaALÜI gÜÜanaeR �A<wÜ gÜÜarenana�. yasaka�Ar,ÜÜa/imaKaA�LÜLeÜ Banae/ "parmaPaBauLeÜ itamaILÜA�R di,Üfta taulyaA�naeCÜna�.® 10tar yaI maAinasahä jauna kau�rAhä �Apaq�LeÜbauBaeáka�A CqÜnana� yasa baAremaA inandnaIya zabdhä PayaogÜÜagÜÜaCÜRna�. �ina itanaIhäLeÜ jae bauJCÜna� bauiëæArA ho�na tarLÜAwÜA ivavaeka� �ina zaUNya pazauLeÜ BaÏá bauJCÜna�. �ina yaIkau�rAhäæArA itanaIhä DvaMza h¦nCÜna�. 11yao itanaIhäka�Ainaimta � yantaq narAm�ao h¦naeCÜ. yaI maAinasahäLeÜ ka�iyanaih<ùfeka�o maAgÜÜa R �nausar,ÜÜa gÜÜareka�A CÜna�. Dana ka�maA�naitanaIhäLeÜ baALÜAma ih<ùfeka�o baAwÜomaA ihiùfrheka�A CÜna�.itanaIhä parmaezvarka�o ivaroDamaA ka�orh BaÏá LÜùfCÜna�. yasaTaRka�orh BaÏá itanaIhä paina saùfCÜna�.

12yaI maAinasahä itamaIhäka�o samaUh BaojamaA Ba�ka�Apa�ohor dAgÜÜahä jastaq h¦na. itanaIhä itamaIhäka�o BaojanamaAsaATa idnCÜna� �ina inaBaRya saATa KaAnCÜna�. itanaIhä �ApaÍnaq§vaATaR kae�in�ta gÜÜaoWÜALÜAhä h¦na. taI va]ixwÜhIna maeGahä

yyyyaaaahhhhUUUUddddAAAA 11113333----22225555 333355554444h¦na�. hAvaALeÜ itanaIhäLÜA�R caArqitar �ùfA�<CÜ. itanaIhä taIba]»ahä h¦na� jaunaLeÜ samayamaA pa�LÜ id=dqna/ �ina BaU<�baAwÜ�KaeiLÜnCÜna�. yasarI itanaIhä paU,ÜÜaRäpaLeÜ maCÜRna�. 13itanaIhäsamau�ka�A BayaAnaka� CÜALÜ jastaq h¦na�. CÜALÜLeÜ ipa�<ja sa]ixwÜgÜÜaCÜR. yaI maAinasahäLeÜ/ CÜALÜLeÜ ipa�<ja �tpa÷a gÜÜare BaÏáLÜjjaApaU,ÜÜaR kau�rAhä gÜÜaCÜRna�. yaI maAinasahä taI taArAhäjastaq h¦na� jao �Aka�AzamaA inaä¶ezya GaumCÜna�. itanaIhäka�oinaimta cauka� BaÏá ka�ALÜo WÜA<� sadqvaka�o LÜAigÜÜa rAiKa�ka�oCÜ.

14�Admaka�A saAtaQ= santaAna hnaoka�LeÜ itanaIhäka�o baAremaAyasao Banaeka�A CÜna�É "her/ parmaPaBau �naka�A hjaArQ= hjaArQ=paiva¤a dUtahäsa<gÜÜa �A�<nau h¦<dqCÜ. 15parmaPaBauLeÜ hreka�vyai(aáka�o NyaAya gÜÜanauR h¦naeCÜ. parmaPaBau sabaq maAinasahäka�oNyaAya gÜÜanaR �ina jao parmaezvarka�A iva¨ë CÜna�/ itanaIhäLÜA�Rd,f idna �A�<nau h¦<dqCÜ. parmaezvarLeÜ itanaIhäLeÜ gÜÜareka�oparmaezvar ivaroDaI jammaq kau�rAhäka�o inaimta itanaIhäsabaqLÜA�R d,f idnau h¦naeCÜ. �hA<LeÜ yaI paApaIhäLÜA�R/ jaoparmaezvarka�A iva¨ëmaA jaita ka�,ÜÜa Rka�wÜu kau�rA gÜÜare taIsabaqka�o inaimta d,f idnau h¦naeCÜ.

16yaI maAinasahä sadqva ivaroDa janaA�<CÜna� �ina�äka�o ¤auiwÜ KaojCÜna�. itanaIhäLeÜ sadqva itanaIhäLeÜ gÜÜanaRcaAheka�A kau�ka�maRhä gÜÜaCÜRna�. itanaIhä �ApaÍnaq gÜÜavaR gÜÜaCÜRna�.itanaIhäLeÜ �Nya maAinasahäka�o ivaxayamaA rAm�ao kau�rABannauka�o ��wÜA ka�Ar,ÜÜa itanaIhä jae caAhnCÜna� yao PaAptagÜÜanauR ho.

ccccaaaae eeettttaaaaAAAAvvvvaaaannnnaaaaIIII ��iiiinnnnaaaa kkkkaaaa��((((aaaaR RRRvvvvyyyyaaaa17iPaya ima¤ahä/ hAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�A PaeirtaLeÜ

kae� �gÜÜamavaA,ÜÜaI gÜÜareka�A CÜna�/ yaAd gÜÜar. 18PaeirtaLeÜ

itamaIhäLÜA�R Banaeka�A iTa�/ "�AiKarmaA yahA< maAinasahäh¦nae CÜna� jao parmaezvar baAre �A»aepa gÜÜanaeRCÜna�. itanaIhäLeÜ�ApaÍnao �cCÜA paurA gÜÜaCÜRna �ina parmaezvar iva¨ëka�Akau�rAhä gÜÜanae RCÜna�. 19yaI maAinasahä naq h¦na/ jasaLeÜitamaIhäLÜA�R ivaBaAjana gÜÜaCÜRna�. yaI maAinasahä itanaIhäka�ApaApamaya �AtmaALeÜ Kaojaeka�o maA¤a gÜÜaCÜRna�. itanaIhäka�o�AtmaA h¦<dqna.

20tar iPaya ima¤ahä/ itamaIhä svayaMLÜA�R d]ùF taulyaA�naka�Ainaimta itamaIhäka�A �ita paiva¤a ivazvaAsa �payaogÜÜa gÜÜar.paiva¤a �AtmaAisata PaATaRnaA gÜÜar. 21itamaIhä §vayaMLÜA�Rparmaezvarka�o PaemamaA rAKa. itamaIhäLÜA�R sadAka�o inaimtajaIvana PadAna gÜÜanaR �naka�A k£�paA saihta PaBau yaezaU Ka�IxwÜka�oPataI»aA gÜÜar.

22jao maAinasahä sandeh gÜÜaCÜRna itanaIhäLÜA�R dyaAdeKaA¬. itamaIhäLeÜ ka�ohI maAinasahäLÜA�R ba<caA�nau �Avazyaka�CÜ. 23itamaIhä itanaIhäLÜA�R �AgÜÜaobaAwÜ Kaosa. tar KaubaqsaAvaDaAna bana jaba itamaI �Nya maAinasahäLÜA�R sahAyataAgÜÜaCQÜR. itanaIhäka�A vas¤a samaetaLÜA�R Ga],ÜÜaAgÜÜar jauna paApaLeÜpa�ohor Ba�ka�A CÜna�.

ppppaaaarrrrmmmmaaaae eeezzzzvvvvaaaarrrrkkkkaaaa��oooo ssssttttaaaau uuuiiiittttaaaa ggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaarrrr24parmaezvar zai(aázaALÜI h¦nauh¦nCÜ �ina itamaIhäLÜA�R

patana h¦nabaAwÜ sahyaogÜÜa gÜÜanaR yaogya h¦nauh¦nCÜ. kau�naq doxa�ina mahA �Anand ibanaq �hA<ka�o maihmaAmaya �paisTaita�iGa itamaILÜA�R lyaA�na yaogya h¦nauh¦nCÜ. 25�naI �ka�maA¤a parmaezvar h¦nauh¦nCÜ jasaLeÜ hAmaILÜA�R bacaA�nau saka�nauh¦nCÜ. sabaq ibataeka�A samaya/ �ihLeÜ/ �ina sadA savaRdAhAm�aA PaBau yaezaU Ka�IxwÜ maApaR�ta maihmaA/ mahAnataA/ zai(aá�ina �iDaka�Ar �hA<ka�A saATa rhUna. �Aimana.

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA yyyyaaaassssaaaa ppppaaaau uuussssttttaaaakkkkaaaa��kkkkaaaa��oooo iiiivvvvaaaaxxxxaaaayyyyaaaammmmaaaaAAAA BBBBaaaannnnCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��yao yaezaU Ka�IxwÜka�o �iBavyai(aá ho. parmaezvarLeÜ yaezaULÜA�RyaI kau�rAhä/ �ba caAM<ùfq jae GawÜ�naevaALÜA CÜ sao �naka�A

saevaka�häLÜA�R dzaAR�naka�A inaimta/ PadAna gÜÜare. Ka�IxwÜLeÜ�ApaÍnaA saevaka� yaUhnnaALÜA�R yaI kau�rAhä dzaAR�naka�A inaimta�ApaÍnaA §vagÜÜaRdUta paWÜA�nau Bayao. 2yaUhnnaALeÜ �ApaU�LeÜ deKaeka�Akau�rA Banae. yahI sa ya ho ika� yaezaU Ka�IxwÜLeÜ itanaLÜA�RBannau Bayao �ina yao parmaezvarka�o sandeza ho. 3 yaovyai(aá DaNya ho jasaLeÜ yao paiùFrheka�o CÜ �ina itanaIhäDaNya h¦na jao yaI �gÜÜamavaA,ÜÜaIka�o zabdhä saundCÜna� r yahI�nausaAr ka�Amahä gÜÜairrheka�A CÜna�. ika�naBanae Daerq samayabaA<ka�I CqÜna.

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAA yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��AAAA ssssaaaannnnddddeeeezzzzaaaahhhhääää mmmmaaaa,,,,ffffLLLLÜÜÜÜIIIIhhhhääääLLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR LLLLeeeeÜÜÜÜKKKKCCCCÜÜÜÜnnnnaaaa� ��4yaUhnnaAbaAw/�izayaA PaAntaka�A saAta �owÜA ma,fLÜIhä PaitaÉ

�nau�ah �ina zaAinta rhosa� itamaIhäLÜA�R �naI �hA<æArAjao �ihLeÜ CÜna�/ jao sadqva iTa�/ �ina jao �A�<dqCÜna�/�ina �hA<ka�o isa<hAsana �iGaka�A saAta �AtmaAhäæArA5�ina ivazvaAsaI saA»aI yaezaU Ka�IxwÜæArA. ma] yaubaAwÜ baQrA��ka�A�hA< paihLÜo h¦nauh¦nCÜ. yaezaU p£TvaIka�A rAjaAhäka�A zaAsaka�h¦nauh¦nCÜ.

yaezaU naq �ka�janaA h¦nauh¦nCÜ jasaLeÜ hAmaILÜA�R Paema gÜÜanauRh¦nCÜ r hAm�ao paApabaAwÜ �ApaÍnao rgÜÜataLeÜÜ §vatan¤a taulyaA�nauBayao. 6yaezaULeÜ hAmaILÜA�R ��wÜA rAjyamaA pair,ÜÜata gÜÜanau RBayao. �hA<LeÜ �ApaÍnao ipataAka�o saevaAka�o LÜAigÜÜa hAmaILÜA�RpaUjaAhArIhä banaA�nau Bayao. sadAka�o inaimta yaezaUmaA maihmaA�ina zai(aá rihrhosa�. �Aimana.

7her/ yaezaU maeGahämaA �A<�dq h¦nauh¦nCÜ. �hA<LÜA�R sabaqmaAinasahäLeÜ/ taI maAinasahä jasaLeÜ �naLÜA�R GaAÎcaeka�A iTa�itanaIhäLeÜ paina deKnaeCÜna�. �hA<ka�o ka�Ar,ÜÜaLeÜ p£TvaIka�A

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAALLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR BBBBaaaa��kkkkaaaa��oooo PPPPaaaakkkkaaaa��AAAAzzzzaaaa

1111sampaU,ÜÜaR maAinasahä jaoùfLeÜ ka�rA�naeCÜna�. yao sa ya ho/ yaoGawÜ�nae CÜ. �Aimana.

8PaBau parmaezvar Bannauh¦nCÜ/ "ma �lpa�A �ina �omaegÜÜaA*h¦<. ma naq �ka� hà< jao �ihLeÜ CÜ/ jao sadqva iTayao �inajao �A�<dq h¦nauh¦nCÜ. ma savaR zai(aámaAna h¦<.®

9ma yaUhnnaA h¦< �ina ma itamaIhäka�o BaA� jaoka�xwÜmaA/ rAjyamaA �ina DaqyaRpaUvaRka�ka�o sahnazaILÜtaAmaAsahBaAigÜÜataA gÜÜaCÜR. ma patmaosa wÜApaUmaA iTa�< ika�naBanae maparmaezvarka�o sandeza �ina yaezaUka�o sa ya Paita ivazvaAsaIiTa<�. 10parmaPaBauka�o idnamaA �AtmaALeÜ maLÜA�R �iDaka�ArmaAiLÜyao. maqLeÜ maero paiCÜ �ka� WÜULÜo �AvaAja saunae. yaotaurhIka�o �AvaAja jastao sauinayao. 11 yao �AvaAjaLeÜ BaNyao/"itamaILeÜ jae deKnaeCÜQ ��wÜA paustaka�maA LeÜKa �ina yasaLÜA�RsaAta ma,fLÜIhämaAÉ �ipa�sasa/ smanaAR/ pagÜÜaARmama/ iTa�AwÜAyarA/saAifRsa/ öpa�LÜAfeilpa�yaA �ina LÜA�oifisayaAmaA yao pa¤apaWÜA¬.®

12ka�o ho jao maisata baAta gÜÜadqRCÜ BanaI henaR ma paiCÜpa�kaeR�. jaba ma pa�ika�@�</ maqLeÜ saunaka�A saAtavawÜA dIpa-dAnaIdeKae. 13maqLeÜ taI dIpa-dAnaI maABaámaA ka�saqLÜA�R deKae= jao"maAinasaka�o pau¤a® jastaq iTa�. itanaI Kau·Ü�A CÜunae �ka� LÜAmaopaozaAka� LÜgÜÜaA�rheka�A iTa�. itanaka�o CÜAtaI vairpair saunaQLÜopaewÜI baA<iDa�ka�o iTayao. 14itanaka�o izar �ina kae�za ih�<ka�o¬na jastao saetao iTayao. itanaka�A �A<KaA �AgÜÜaoka�o jvaALÜAjastao iTayao. 15itanaka�A paA�hä Ba·Ü�ImaA caimka�rheka�oka�A<saAÜ jastao iTayao. itanaka�o �AvaAja baAùFI �A�ka�osamayaka�o CÜALÜka�o jastao iTayao. 16itanaka�o hAtamaA saAtavawÜAtaArAhä iTa�. ��wÜA du�R pai·Ü� DaAr Ba�ka�o LÜAgÜnae tarvaAritanaka�o mauKabaAwÜ inaiska�yao. itanaka�o �nauhAr savaARiDaka�caimka�LÜo h¦nae samayamaA camkae�ka�o saUyaR jastaq deiKanTyao.

��llllppppaaaa��AAAA//// ��oooommmmaaaa e eeeggggÜÜÜÜ ÜÜÜÜ aaaaAAAA �aIka� va,ÜÜaRmaALÜAka�o paihLÜo �ina �intama�»arhä jasaka�o �TaR zau¨ �ina �nta.

17jaba maqLeÜ �hA<LÜA�R deKae=/ ma �ka� mareka�o vyai(aá jastaq

PPPPaaaakkkkaaaa��AAAAzzzzaaaa 1111ÉÉÉÉ11118888----2222ÉÉÉÉ11115555 333355556666itanaka�o gÜÜaoùfAmaA pare=. �hA<LeÜ �ApaÍnao dAihnae hAta mamaArAKae �ina Banae/ "BayaBaIta naho¬. ma �Aid �ina �ntah¦<. 18ma naq �ka� h¦< jao baA<caeka�o CÜ. fr CeÜävaA nabana.ma naq �Aid �ina �nta h¦<. �ka� jao jaIivata CÜ ma naq h¦<.ma mareka�o iTa�. tar her/ ma sadA-savaRdAka�o LÜAigÜÜa jaIivataCÜu. �ina masa<gÜÜa m£ yau r paAtaALÜka�o saA<cao CÜ. 19yasaTaRitamaILeÜ jao deKyaQ LeÜKa. taI LeÜKa jao Ba�rheka�o CÜ/�ina jao paiCÜ BaivaxyamaA kae� h¦naevaALÜA CÜ.

20itamaILeÜ maero dAihnae hAtamaA deKaeka�A saAtavawÜA taArAhä�ina itamaILeÜ deKaeka�A saAtavawÜA saunaQLÜo dIpa-dAnaIhäka�ogÜÜaupta �TaR yastao CÜ. taI saAtavawÜA dIpa-dAnaIhä saAtavawÜAma,fLÜIhä h¦na�. taI saAtavawÜA taArAhä saAtavawÜA ma,fLÜIka�A§vagÜÜaRdUtahä h¦na�.

��iiiippppaaaa��ssssaaaassssaaaakkkkaaaa��oooo mmmmaaaa,,,,ffffLLLLÜÜÜÜIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa"�öpa�sasaka�o ma,fLÜIka�A §vagÜÜaRdUtaLÜA�R yao LeÜKaÉ"itanaI jasaLeÜ �ApaÍnao dAihnae hAtamaA saAtavawÜA taArAhä

iLÜ�ka�A CÜna� �ina saAtavawÜA saunaQLÜo dIpa-dAnaI maAJaih<ùfCÜna�/ itamaIhäLÜA�R yaI kau�rAhä Bainarheka�A CÜna�.2maLÜA�R itamaIhäka�o ka�AyaR/ ka�WÜIna pairZma r DaqyaR TaAhACÜ �ina TaAhA CÜ ika� itamaIhäLÜA�R duxwÜ maAinasahäsahna �samBava h¦nCÜ. itamaIhäLeÜ itanaIhäLÜA�R jao �Apaq�Paeirtahä hAÏ Bannae dAvaI gÜÜaCÜRna/ jaA<caeka�A CÜQ. itamaIhäLeÜitanaIhäLÜA�R BaUáwÜo paAyaQ. 3itamaIhäLeÜ LÜgÜÜaAtaAr ka�oizazagÜÜairrhYQ. itamaIhäLeÜ maero naA�<ka�A inaimta duÉKa-ka�xwÜsahçQ �ina itamaIhä yasao gÜÜanaRmaA Taika�ta Ba�naQ.

4"tar itamaIhäka�o iva¨ë maero yastao kau�ro CÜÉitamaIhäisata zauämaA Ba�ka�o Paema itamaIhäLeÜ yaAgÜÜaeka�ACÜQ. 5yasaTaR yaAd rAKa/ itamaIhäka�o patana h¦na �iGaitamaIhä ka�hA< iTayaQ. itamaIhäka�o �dya pairva(aRna gÜÜar�ina itamaIhäLeÜ paihLÜA gÜÜareka�A kau�rAhä gÜÜar. yaiditamaIhä pairva(aRna Ba�naQ Banae/ ma itamaIhä ka�hA< �A�naeCÜu.ma dIpa-dAnaI yasaka�o sTaAnabaAwÜ hwÜA�naeCÜu. 6tar itamaIhäka�opa»amaA kae�hI CÜ/ itamaIhä inaka�oLÜA�häLeÜ* gÜÜareka�A kau�rAitarska�Ar gÜÜaCÜQR. itanaIhäLeÜ jae gÜÜaCÜRna� yao ma paina G£,ÜÜaAgÜÜaCÜuR.

7� jasaLeÜ saunCÜ �AtmaALeÜ kae� BanCÜ ma,fLÜIhäLeÜ

iiiinnnnaaaakkkkaaaa��ooooLLLLÜÜÜÜAAAA��hhhhääää BaULÜ DaAr,ÜÜaA palyaA�nae DaAimaRka� samaUh.

saunnau paCÜR. yao vyai(aá jasaLeÜ ivajaya PaApta gÜÜaCÜR/ ma

2222

�saLÜA�R jaIvanaäpaI äKaka�o pa�LÜ KaAnae �iDaka�Ar idnCÜu.yao äKa parmaezvarka�o bagÜÜaqcaAmaA CÜ.

ssssmmmmaaaannnnaaaaAAAAR RRRkkkkaaaa��oooo mmmmaaaa,,,,ffffLLLLÜÜÜÜIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa8"smanaARka�o ma,fLÜIka�A §vagÜÜaRdUtaLÜA�R yao LeÜKaÉ"itanaI �ka� jao �Aid �ina �nta h¦na� itamaIhäLÜA�R

yao kau�rA BandqCÜna�. �naI naq �ka� h¦na jao mare �ina pae�irm£ yaubaAwÜ jaIvanamaA pa�ka�IR �A�. 9maLÜA�R itamaIhäka�oka�xwÜ TaAhA CÜ. �ina maLÜA�R TaAhA CÜ ika� itamaIhäinaDaRna CÜQ. tar vaAstavamaA itamaIhä DanavaAna CÜQ. ka�ohImaAinasahäLeÜ itamaIhäka�o ivaroDamaA Banaeka�o narAm�aA kau�rAhämaLÜA�R TaAhA CÜ. itanaIhä dAvaI gÜÜaCÜRna ika� itanaIhäyahUdIhä h¦na�. tar itanaIhä saA<cao yahUdIhä ho�nana�.itanaIhä zaqtaAnaka�o saBaAGar h¦na�. 10itamaIhäLeÜ paA�naeka�xwÜhämaA BayaBaIta nabana. ma itamaIhäLÜA�R BandCÜu/zaqtaAnaLeÜ itamaIhä maDyae ka�saqLÜA�R kaq�dKaAnaAmaA parI»aAiLÜnaka�o inaimta hAlnaeCÜ. itamaIhäLeÜ dzaq idnasamma yaAtanaABaogÜnaeCÜQ. itamaIhäLeÜ jaIvanaka�o maUlya cauka�A�nau pare painaivazvaAsaI Ba�R rhnaU. yaid itamaIhä ivazvaAsaI rhYQ Banae/ma itamaIhäLÜA�R jaIvanaka�o maukau�wÜ PadAna gÜÜanaeRCÜu.

11"jasaLeÜ saunna saka�CÜ ma,fLÜIhäLÜA�R �AtmaALeÜ kae�Bainarheka�o CÜ/ saunnau paCÜR. jasaLeÜ ivajaya PaApta gÜÜaCÜR�saLÜA�R doêao m£ yauLeÜ caowÜ paurYA�nae Cqna.

ppppaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaAAAAR RRRmmmmaaaammmmaaaakkkkaaaa��oooo mmmmaaaa,,,,ffffLLLLÜÜÜÜIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa12"pagÜÜaARmamaka�o ma,fLÜIka�A §vagÜÜaRdUtaLÜA�R yao LeÜKaÉ"jaoisata LÜAgÜnae du�DaAre tarvaAr CÜ/ itamaIhäLÜA�R yaI

kau�rAhä BainarheCÜna�. 13maLÜA�R TaAhA CÜ itamaIhä ka�hA<basCÜQ. itamaIhä yahA< basCÜQ jahA< zaqtaAnaka�o �ApaÍnaoisaMhAsana CÜ. tar itamaIhä ma Paita ivazvaAsaI CÜQ.itamaIhäLeÜ �inwÜpaAsaka�o samayamaA paina ma Paitaka�o ivazvaAsabaAre Banna �§vaIka�Ar gÜÜarenaQ. �inwÜpaAsa maerA ivazvaAsaIsaA»aI iTa� jasaLÜA�R itamaIhäka�o nagÜÜarmaA maAiryao. itamaIhäka�onagÜÜar yahI ho jahA< zaqtaAna basCÜ.

14"tar itamaIhä iva¨ë maero kae�hI kau�rAhä CÉitamaIhäka�o samaudAyamaA kae�hI maAinasahä CÜna� jao baALÜAmaka�oiza»aA paALÜna gÜÜaCÜRna�. �êaA�LÜka�A maAinasahäLÜA�R maUitaR�iGa caùFA��ka�A baiLÜ KaAnau r yaQna paApa gÜÜanauR PaLÜoiBatapaAnau R baALÜAmaLeÜ baALÜka�LÜA�R isaka�A�. 15itamaIhäka�osamp�adAyamaA paina yastaq CÜ. itamaIhämaABa� inaka�oLÜA�wÜnsaka�o

333355557777 PPPPaaaakkkkaaaa��AAAAzzzzaaaa 2222ÉÉÉÉ11116666----3333ÉÉÉÉ5555iza»aA �nauzar,ÜÜa gÜÜanaeR maAinasahä CÜna�. 16yasaTaR itamaIhäka�o�dya pairva(aRna gÜÜar. yaid itamaIhä pairva(aRna Ba�naQ Banae/maero mauKabaAwÜ inaska�nae tarÜvaAr iLÜ�r taI maAinasahäsa<gÜÜaLÜùf�na ma caA<ùfq itamaIhä Ba�ka�omaA �A�naeCÜu.

17"jasaLeÜ saunnau saka�CÜ ma,fLÜIhäLÜA�R �AtmaALeÜ kae�BandqCÜ saunnau paCÜR.

"ma yasa ivajayaLÜA�R PaApta gÜÜanae R hreka� vyai(aáLÜA�RÂka�A�R rAKaeka�o mannaA idnaeCÜu. ma yasa vyai(aáLÜA�R saetaopa Tar paina idnaeCÜu. yao patTarmaA nayaA< naA�< LeÜiKa�ka�o CÜ. yao vyai(aáLeÜ jasaLeÜ maA¤a yao patTar paA�<CÜ/ yao nayaA<naAma jaAnnaeCÜ.

iiiiTTTTaaaa��AAAAwwwwÜÜÜÜIIIIrrrrAAAAkkkkaaaa��oooo mmmmaaaa,,,,ffffLLLLÜÜÜÜIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa18"iTa�AwÜIrAka�o ma,fLÜIka�A §vagÜÜaRdUtaLÜA�R yao LeÜKaÉ"parmaezvarka�A pau¤aLeÜ yaI kau�rAhä Bainarheka�A CÜna�.

�naI naq �ka� h¦naÜ jasaka�o �A<KaA �AgÜÜao jastaq jaldqCÜ�ina paA� caimka�LÜo ka�A<saAÜ jastaA CÜna�. �naLeÜ itamaIhäLÜA�Rjae BanCÜna�/ yao yastao CÜÉ 19itamaIhäLeÜ kae� gÜÜareka�A CÜQmaLÜA�R TaAhA CÜ. ma itamaIhäka�o Paema/ ivazvaAsa/ saevaA�ina DaIrjaka�o baAremaA jaAndCÜu. maLÜA�R TaAhA CÜ itamaIhäLeÜ�ihLeÜ zauämaA jae gÜÜareka�A iTayaQ yao BandA �iDaka�gÜÜadqRCÜQ. 20tar itamaIhä iva¨ë maero yastao CÜÉ itamaIhäLeÜijajaebaeLÜ naA�<ka�I s¤aILÜA�R �saLeÜ caAheka�o kau�rA gÜÜanaR idyaQ.�saLeÜ dAvaI gÜÜaCeÜR ika� � �ka� �gÜÜamava(aáA ho. tar �saLeÜmaerA maAinasahäLÜA�R �ApaÍnaA iza»aAæArA wÜAùFA LÜigÜÜarheka�ICeÜ. ijajaebaeLÜLeÜ maerA maAinasahäLÜA�R yaQna paApa gÜÜanaR �inamaUitaRhä �iGa �paR,ÜÜa gÜÜareka�o KaA´a padATaR KaAna ��asarpaAirrheka�I CeÜ. 21maqLeÜ �saLÜA�R �ApaÍnao �dya pairva(aRnagÜÜanaeR �ina �ApaÍnao paApadeiKa mau(aá h¦nae maQka�A id�ka�o CÜu.tar � pairva(aRna h¦na caAh<idna. 22�ina/ yasaTaR ma�saLÜA�R yaAtanaA zaqyyaAmaA rAKnae CÜu. �ina sabaq maAinasahä/jao �isata yaQna paApa gÜÜaCÜRna/ itamaIhäLeÜ saAHq ka�xwÜBaogÜnaeCÜna� yaid �saka�o duxwÜ jaIvana zaqLÜI �nausar,ÜÜa gÜÜanaRnaCÜoùfe. 23ma �saka�o �nauyaAyaIhäLÜA�R paina maAnaeR CÜu.�ina sabaq ma,fLÜIhäLeÜ/ ma naq �ka� h¦< jasaLeÜ maAinasahäka�Amana �Q �dya jaAndCÜ. �ina ma itamaIhäka�o ka�maR�nausaAr jae dAma paA�<CÜQ/ idnaeCÜu.

24"tar iTa�AwÜIrAka�A itamaIhä jastaA �nya maAinasahäLeÜ�saka�o iza»aA svaIka�Ar gÜÜareka�A CqÜnana�. itamaIhäLeÜ taIkau�rAhä jaAnaeka�A CqnaQ jauna itanaIhä zaqtaAnaka�o gÜÜahna

rhSya BanaI dAvaI gÜÜaCÜRna. ma itamaIhäLÜA�R jae BanCÜu yaoyao hoÉ ma itamaIhä maAiTa �ä BaArI LÜdA�nae CqÜna.25ma na�A� samma itamaIhä yahI tarIka�AmaA basa.

26"jasaLeÜ ivajaya PaApta gÜÜaCÜR �ina �intama samma maqLeÜcaAheka�A kau�rAhä gÜÜairrhnCÜ ma taI Pa yaeka� yasaLÜA�RrAxw°ÜhämaAiTa �iDaka�Ar idnaeCÜuÉ

27 '�saLeÜ itanaIhämaAiTa � ya�taq ka�ùfA zaAsanacaLÜA�naeCÜ. �saLeÜ yasaLÜA�R pau�weÜka�o maAwÜAka�ABaA<ùfAhä jastaq wÜuk�a�A paAnaeRCÜ.¾

BajanasaM�ah 2É9

28jastao maqLeÜ maerA ipataAbaAwÜ �iDaka�Ar paA�</ ma yasavyai(aáLÜA�R idnaeCÜu/ ma yasa vyai(aáLÜA�R PaAtaÉ taArA painaidnaeCÜu. 29hreka� vyai(aá jasaLeÜ yaI kau�rAhä saunCma,fLÜIhäLÜA�R �AtmaALeÜ jae BanCÜ yao paina saunnau paCÜR.

ssssaaaaAAAAiiiiffffRRRRssssaaaakkkkaaaa��oooo mmmmaaaa,,,,ÜÜÜÜÜÜÜÜffffLLLLÜÜÜÜIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa1"saAifRsaka�o ma,fLÜIka�A §vagÜÜaRdUtaLÜA�R yao LeÜKaÉ"�naI jasaka�omaA saAta �AtmaAhä �ina saAta taArAhä

CÜna� itamaIhäLÜA�R yastao Bainarheka�A CÜna�É itamaIhäLeÜ gÜÜadqRgÜÜareka�A kau�rA maLÜA�R TaAhA CÜ. maAinasahäLeÜ BandCÜna� ika�itamaIhä jaIivata CÜQ. tar vaAstavamaA itamaIhä m£ta hQ.2�WÜ? jaba itamaIhäisata kae�hI zaexa CÜ/ sampaU,ÜÜaR äpaLeÜmanaR BandA svayaMLÜA�R baiLÜyao taulyaA¬. maqLeÜ yao TaAhA paA�<ika� itamaIhäka�o ka�AyaRhä parmaezvarLeÜ �cCÜA gÜÜare Jaq=Ba�na. 3yasaTaR itamaIhäLeÜ jae PaApta gÜÜareka�A CÜQ �ina jaunatairka�ALeÜ sauNyaQ yao yaAd rAKa yasaka�o paALÜna gÜÜar.itamaIhäka�o �dya �ina jaIvanaLÜA�R pairva(aRna gÜÜar. itamaIhävyaU<BaáI �WÜnaq paCÜR na¤a ma itamaIhäka�hA< �A�nae CÜu �inacaorLeÜ jastaq �AÁyaR caika�ta taulyaA�nae CÜu. ma ka�ihLeÜ�A�nae CÜu yao itamaIhäLeÜ TaAhA paA�nae CqnaAÏ. 4tarsaAifRsaka�o itamaIhäisata itamaIhäka�o samaUhmaA ka�ohImaAinasahä CÜna� jasaLeÜ itanaIhä §vayaMLÜA�R §vacCÜ rAKaeka�ACÜna�. taI maAinasahä maisata ih<ùfnaeCÜna�. itanaIhäLeÜ saetaobas¤a paihirnae CÜna� ika�naBanae itanaIhä yasaka�o yaogya CÜna�.5hreka� vyai(aá jasaLeÜ ivajaya PaApta gÜÜaCÜR/ yaI maAinasahäLeÜjastaq saetao bas¤a LÜA�naeCÜ. ma yasa vyai(aáka�o naA�<jaIvanaka�o paustaka�baAwÜ hwÜA�nae CqÜna. ma dAvaI gÜÜanaeRCÜu ika� �

3333

PPPPaaaakkkkaaaa��AAAAzzzzaaaa 3333ÉÉÉÉ6666----4444ÉÉÉÉ2222 333355558888maero ho. ma yao kau�rA maerA ipataA �ina �naka�A §vagÜÜaRdUtahäka�osama»a BannaeCÜu. 6hreka� vyai(aá jasaLeÜ yaI kau�rAhä saunCÜ�AtmaALeÜ ma,fLÜIhäLÜA�R jae Bainarheka�o CÜ �saLeÜ tyaosannaupaCÜR.

iiiippppaaaa��LLLLÜÜÜÜAAAAffffeeeeiiiillllppppaaaa��yyyyaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo mmmmaaaa,,,,ffffLLLLÜÜÜÜIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa7"ipa�LÜAfeilpa�yaAka�o ma,fLÜIka�A §vagÜÜaRdUtaLÜA�R yao LeÜKaÉ"�hA< jao paiva¤a �ina sa ya CÜna�/ itamaIhäLÜA�R yaI

kau�rAhä BanCÜna�. �naIisata dA¬dka�o caAbaI CÜ. jaba�naLeÜ kae�hI KaolCÜna� ka�saqLeÜ yasaLÜA�R band gÜÜanaR sa(aqána.�ina yaid �hA<LeÜ kae�hI band gÜÜare/ ka�saqLeÜ Kaolna sa(aqána.8maLÜA�R itamaIhäLeÜ gÜÜareka�A kau�rAhä TaAhA CÜ. maqLeÜitamaIhäka�o sama»a Foka�A KauLÜA rAKaeka�o CÜu. kau�naqvyai(aáLeÜ yasaLÜA�R band gÜÜanaR sa(aqána. itamaIhäka�o zai(aásaIimata CÜ BanaI maLÜA�R TaAhA CÜ. tar itamaIhäLeÜ maero�padeza �nauzar,ÜÜa gÜÜareka�A CÜQ. maero naA�< �ccaAr,ÜÜa gÜÜanaRitamaIhä frA�ka�A iTa�naQ. 9sauna/ yahA< �ka� saBaAGar CÜjao zaqtaAnaka�o ho. itanaIhä dAvaI gÜÜaCÜRna ika� itanaIhäyahUdIhä h¦na� tar BaUáwÜo ho. itanaIhä saA<cao yahUdIhäho�nana�. ma itanaIhäLÜA�R itamaIhä sama»a �A�na �inaitamaIhäka�o �iGa Jauka�nau vaADya gÜÜarA�<CÜu. taba itanaIhäLeÜTaAhA paA�naeCÜna� ika� maqLeÜ Paema gÜÜareka�A maAinasahä itamaIhänaq hQ. 10itamaIhäLeÜ DaqyaRpaUvaRka� maero �Adeza �nauzar,ÜÜagÜÜarYQ. yasaTaR ma itamaIhäLÜA�R duÉKa ka�xwÜka�o samayamaAr»aA gÜÜanaeRCÜu jao sampaU,ÜÜaR saMsaArka�o inaimta �A�naeCÜ. yaoduÉKa ka�xwÜLeÜ p£TvaImaA basnae maAinasahäLÜA�R jaA<ca gÜÜanaeRCÜ.

11"ma caA<ùfq �A�<dqCÜu. itamaIhä �ihLeÜ kaq� isTaitamaAbasa. taba kau�naq paina vyai(aáLeÜ itamaIhäka�o maukau�wÜ KaosnaeCqÜna. 12vyai(aá jasaLeÜ ivajaya PaApta gÜÜaCÜR �saLÜA�R ma maerAparmaezvarka�o maindrka�o stamBa banaA�naeCÜu. yasa vyai(aáLeÜpae�ir ka�ihlyaq paina parmaezvarka�o maindr CÜoùfnau panaeRCqna. mamaerA parmaezvarka�o naA�< �ina maerA parmaezvarka�o nagÜÜarka�onaA�< yasa vyai(aámaA LeÜKnaeCÜu. yao nagÜÜar nayaA< yaeäzaLeÜmaho jauna §vagÜÜaRdeiKa taLÜ Jairrheka�o CÜ. ma maero nayaA< naA�<paina yasa vyai(aámaA LeÜiKaidnaeCÜu. 13 yao vyai(aá jasaLeÜ yaIkau�rAhä saunCÜna� ma,fLÜIhäLÜA�R �AtmaALeÜ jae Bainarheka�oCÜ yao saunnau paCÜR.

LLLLÜÜÜÜAAAA��iiiiffffiiiissssaaaayyyyaaaaAAAAkkkkaaaa��oooo mmmmaaaa,,,,ffffLLLLÜÜÜÜIIIILLLLÜÜÜÜAAAA��RRRR yyyyaaaae eeezzzzaaaaU UUUkkkkaaaa��oooo ppppaaaa¤¤¤¤aaaa14"LÜA�ifisayaAka�o ma,fLÜIka�A §vagÜÜaRdUtaLÜA�R yao LeÜKaÉ

"�Aimana* �ka� h¦na jasaLeÜ itamaIhäLÜA�R yaI kau�rAhäBainarheka�ACÜna�. �naI ivazvaAsaI �ina saA<cao saA»aI h¦na�.�naI parmaezvarka�o sampaU,ÜÜaR s£ixwÜka�A zaAsaka� h¦na�. �naIyasao BanCÜna�É 15itamaIhäLeÜ jae gÜÜaCQÜR ma jaAndCÜu. itamaIhäna taAtao CÜQ vaA na icasao. ma �cCÜA gÜÜaCÜuR/ itamaIhä nataAtao ho¬ na icasao ho¬. 16tar itamaIhä kae�vaLÜmana-taAtao CÜQ/ na taAtao na icasao. yasaTaR maero mauKabaAwÜ maitamaIhäLÜA�R �gÜÜaelna tayaAr CÜu. 17itamaIhä dAvaI gÜÜaCQÜRitamaIhä DanavaAna CÜQ. itamaIhä saocCÜQ itamaIhä sampai(avaAnaBayaQ �ina kae�hI kau�rA caAih<dqna. tar itamaIhä jaAndqnaQika� itamaIhä vaAstavamaA BayaAnaka�/ dyanaIya/ gÜÜarIba/ �nDaA�ina nagÜna CÜQ. 18ma itamaIhäLÜA�R �AgÜÜaomaA zauëpaAir�ka�o sauna maerobaAwÜ ika�nnae salLÜAh idnCÜu. tabaitamaIhä saA<�caq DanavaAna h¦na saka�nae CÜQ. ma itamaIhäLÜA�Ryao BandqCÜu. itamaIhäka�o LÜÆaA§pad �Q nagÜnataA FAka�nausaetao bas¤a mabaAwÜ ika�na/ �ina �A<KaAmaA LÜA�nae �QxaiDaika�na. taba itamaIhä saA<�caq deKna saka�naeCÜQ.

19"jasaLÜA�R ma Paema gÜÜaCÜuR ma sacyaA�<CÜu �ina �nauzaAisatapaACÜuR itanaIhäLÜA�R yasaTaR sakae� samma caexwÜA gÜÜar. itamaIhäka�o�dya �ina jaIvanaLÜA�R pairva(aRna gÜÜar. 20ma yahA< CÜu? maFoka�AmaA �iBanCÜu �ina Fka�Fka�A�<CÜu. yaid kau�naq vyai(aáLeÜmaero §var saunCÜ �ina Foka�A KaolCÜ/ Banae ma iBa¤a pasnaeCÜu�ina ma itanaIsa<gÜÜa Baojana gÜÜanae RCÜu. �ina �saLeÜ maisataBaojana gÜÜanaeRCÜ.

21"ma hreka� vyai(aáLÜA�R/ jasaLeÜ ivajaya PaApta gÜÜaCÜR/maero isa<hAsanamaA maisata basna �iDaka�Ar idnaeCÜu. yasarImaqLeÜ ivajaya PaApta gÜÜare �ina maero �naIisata �naka�oisa<hAsanamaA basaeÎ. 22Pa yaeka� vyai(aá/ jasaLeÜ yaI kau�rAhäsaunCÜ/ ma,fLÜIhäLÜA�R �AtmaALeÜ jae BainarheCÜ/ yao saunnaupaCÜR.®

yyyyaaaaU UUUhhhhnnnnnnnnaaaaAAAALLLLeeeeÜÜÜÜ §§§§vvvvaaaaggggÜÜÜÜÜÜÜÜaaaaR RRR ddddeeeeKKKKaaaae eeetaba maqLeÜ here= �ina maero �gÜÜaAùfI §vagÜÜaRmaA ��wÜA Foka�AKaoiLÜ�ka�o iTayao. �ina maqLeÜ yahI �AvaAja saunae= jao

maqLeÜ �iGa saunaeka�o iTa�<. yao �AvaAja taurhIka�o �AvaAjajastao iTayao. yao §varLeÜ BaNyao/ "yahA< maAiTa �A¬/�ina ma itamaILÜA�R yasapaiCÜ kae� h¦nau paCÜR yao deKaA�nae

��AAAAiiiimmmmaaaannnnaaaa yahA< yaezaUka�o naAma jastao PayaogÜÜa gÜÜair�ka�o CÜ/ yasaka�o�TaR kae�hI sa ya CÜ BanaI �ka�dmaq maAnnau.

CÜu.® 2taba �AtmaALeÜ maLÜA�R inayan¤a,ÜÜamaA iLÜyao. §vagÜÜaRmaA

4444

333355559999 PPPPaaaakkkkaaaa��AAAAzzzzaaaa 4444ÉÉÉÉ3333----5555ÉÉÉÉ11110000maero �iGa ��wÜA isa<hAsana iTayao. yasa isa<hAsanamaA ka�ohIbaisarheka�o iTayao. 3�naI �ka� jao isa<hAsanamaA basaeka�AiTa�/ maulyavaAna pa Tar-jaAspar �ina gÜÜaomaed jastaq deiKanTae.isa<hAsanaka�o vairpair pannaA jastaq spaxwÜ rÄ�[ saihtaka�o�n�-Danauxa iTayao. 4isa<hAsanaka�o vairpair caQbaIsavawÜA �Nyaisa<hAsanahä iTa�. taI caQbaIsa isa<hAsanamaA caQbaIsa janaA��ajahä baisarheka�A iTa�. taI ��ajahä saetao ÂgÜÜaAmaAiTa� �ina itanaIhäka�A izarmaA saunaka�o maukau�wÜ iTayao.5isa<hAsanabaAwÜ ibajauLÜI caimka�rheTyao �ina gÜÜaùfYAf[ gÜÜauùfuf[ka�o�AvaAja �A�rheka�o iTayao. isa<hAsanaka�o �iDa saAtavawÜAdIpa baiLÜrheka�A iTa�. taI dIpahä parmaezvarka�A saAtavawÜA�AtmaAhä h¦na�. 6isa<hAsanaka�o �iGa ka�A<caka�A samau� Jaq=kae�hI iTayao. yao spa�iwÜka� jastaq §vacCÜ iTayao.

isa<hAsanaka�o saAmaunnae �ina Pa yaeka� Cee¬maA caArvawÜAsajaIva bastau iTa�. taI sajaIva bastauhäka�A �GaAiùf/paCÜAiùf sampaU,ÜÜaR zarIr BarI �A<KaAhä iTa�. 7paihLÜosajaIva bastau isa<h jastaq iTayao. doêao gÜÜaA�R jastaq iTayao.taeêaoka�o �nauhAr maAnCeÜka�o �nauhAr jastaq iTayao. caQTao�iùfrheka�o gÜÜaäùf jastao iTayao. 8yaI Pa yaeka� caAr sajaIvabastauhäka�A CÜÉ vawÜA paKaewÜAhä iTa�. yaI sajaIvabastauhäka�A zarIr BarI/ iBa¤a �ina baAihr �A<KaAhäLeÜBair�ka�A iTa�. itanaIhä yasao Bainarhna idna rAta roika��nana�É

"paiva¤a/ paiva¤a/ parmaPaBau parmaezvar paiva¤a CÜna�/savaR zai(aávaAna CÜna�. �naI savaRdA iTa�/ �naI CÜna��ina �naI �A�<dqCÜna�.®

9yaI sajaIva vastauhäLeÜ yahA< "�ka�® jao isa<hAsanamaAiTa�/ itanaLÜA�R maihmaA/ sammaAna �ina DaNyavaAd �paR,ÜÜagÜÜaCÜRna�. �naI �ka� CÜna� jao sadAsavaRdA rhI rhnCÜna�. �inahreka� samaya taI jaIivata bastauhä yasao gÜÜaCÜRna�/ 10taIcaQbaIsa janaA ��ajahä �naI �ka� jao isa<hAsanamaA basCÜna�/�naka�o �iGa izar Bauáka�A�<CÜna�. jao sadA savaRdA jaIivatarhnCÜna�/ ��ajahä �naLÜA�R paUjaA gÜÜaCÜRna�. ��ajahä�ApaÍnaA maukau�wÜ isa<hAsana mauina rAKCÜna� �ina BanCÜna�É

11 "hAm�aA parmaPaBau �ina parmaezvar. ta<paA�RLÜA�R maihmaA/sammaAna �ina zai(aá PaApta gÜÜanaR yaogya CÜQ.ta<paA�RªLeÜ sabaq bastauhä s£ixwÜ gÜÜanauR Bayao. hreka�bastauka�o �ista va CÜ �ina taI s£ixwÜ Ba�ka�A

CÜna�/ ika�naBanae ta<paA�RLeÜ yastao cahAnau Ba�ka�oCÜ.®

taba maqLeÜ jao isaMhAsanamaA ivarAjamaAna iTa� itanaka�odAihnae hAtamaA �ka� maUWÜA baeHeka�o camaR pa¤a deKae|. yao

baeh°Üeka�o pa¤aka�o duvaq pai·Ü� kae�hI LeÜiKa�ka�o iTayao. yaobaeiH�ka�o pa¤a saAtavawÜA maohrLeÜ band gÜÜair�ka�o iTayao.2�ina maqLeÜ �ka� zai(aázaALÜI §vagÜÜaRdUtaLÜA�R deKae|. yao§vagÜÜaRdUtaLeÜ WÜULÜo §varmaA BaNyao/ "yasaka�o maohr pau�wÜA�r yaobaeiHÜ�ka�o camaRpa¤a Kaolnau yaogya ka�o CÜÀ® 3tar §vagÜÜaRmaAvaA p£TvaI vaA p£TvaI mauina ka�ohI paina iTa�na jasaLeÜ yaobaeiH�ka�o camaR-pa¤a Kaolna vaA iBa¤a henaR saka�Tyao. 4masaAHq ro�< ika�naBanae tyao baeih°Ü�ka�o camaRpa¤a Kaolnae vaA henaeRka�ohI iTa�na. 5tar ��ajahä maDyae �ka� janaALeÜ maLÜA�RBanae/ "naro¬? yahUdAka�A pairvaAr samaUhbaAwÜ isa<hLeÜ ivajayaPaApta gÜÜarYo. �naI dA¬dka�A santaAna h¦na�. �naI yaobaeih°Ü�ka�o camaRpa¤a �ina yasaka�A saAtavawÜA maohr Kaolna�payau(aá CÜna�.®

6taba maqLeÜ taI caAr sajaIva vastauhä ��ajahäLeÜvairpair Gaeir�ka�o isa<hAsanaka�o �gÜÜaAùfI ��wÜA Bae|fAka�opaAWÜA �iBarheka�A deKae|. yao Bae| ùfAka�o paAWÜA maAir�ka�ojastao deiKanaTyao. yasaka�o saAtavawÜA isaÄ�[ �ina saAtavawÜA�A<KaAhä iTa�/ yaI parmaezvarka�A saAta-�AtmaAhä h¦na� jaosaMmpaU,ÜÜaR saMsaArmaA paWÜA��ka�A iTa�. 7 yao Bae|ùfAka�o paAWÜo�Ayao �ina jao isa<hAsanamaA baisarheka�A iTa� itanaka�odAihnae hAtabaAw yao baeih°Ü�ka�o pa¤a iLÜyao. 8jaba BaeùfAka�opaAWÜoLeÜ yao baeih°Ü�ka�o pa¤a iLÜyaoÜ taI caAr sajaIva pazauhä�ina caQbaIsa janaA ��ajahäLeÜ Bae|ùfAka�o paAWÜoka�o sama»ainah¦ir�. itanaIhä Pa yaeka�isata vaI,ÜÜaA �ina saunaQLÜo DaUpa-dAnaIiTayao. yaI saunaQLÜo DaUpa paA¤ahä parmaezvarka�A paiva¤a-maAinasahäka�o PaATaRnaA h¦na�. 9�ina itanaIhä sabaqLeÜ Bae|ùfAka�opaAWÜA Paita ��wÜA nayaA< gÜÜaIta gÜÜaA�É

"itamaI tyao baeih°Ü�ka�o camaRpa¤a iLÜna �ina yasaka�omaohr Kaolna yaogya CÜQ/ ika�naBanae itamaI maAir�ka�oiTayaQ. �ina/ itam�ao rgÜÜataæArA itamaILeÜ parmaezvarka�Ainaimta hreka� jaAita/ BaAxaA/ maAinasaka�A kaU�LÜ �inarAxw°ÜbaAwÜ maAinasahäLÜA�R ika�NyaQ.

10 yaI maAinasahäLÜA�R itamaILeÜ rAjyaka�o äpa idyaQ�ina/ itamaILeÜ yaI maAinasahäLÜA�R hAm�aA parmaezvarka�A

5555

Nep. 201 Matd1d7ektpm2nljo.cloudfront.net/ImAO8g3fW37flkdMvf8kaA/... · 2012. 2. 9. · yao yaezaU...

Documents

Transcript of Nep. 201 Matd1d7ektpm2nljo.cloudfront.net/ImAO8g3fW37flkdMvf8kaA/... · 2012. 2. 9. · yao yaezaU...