Munduko biztanleria (2DBH)
-
Upload
mentxu-gandarias -
Category
Education
-
view
820 -
download
3
Transcript of Munduko biztanleria (2DBH)
Demografia
GIZARTE ZIENTZIAK
Soziologia Zuzenbidea Antropologia
Geografia
Fisikoa Giza Geografia
Demografia
Hirigintza
Politika Ekonomia Psikologia Historia
Demografia
LURRALDE JAKIN BATEKO BIZTANLERIA IKERTZEN DUEN ZIENTZIA DA:
•ZENBAT BIZTANLE •BIZTANLERIAREN DINAMIKA •MIGRAZIO MUGIMENDUAK •BIZTANLERIAREN EGITURA SEXUAREN, EDADEAREN ETA LANAREN ARABERA
DEMOGRAFIA
Demografia
Iturri demografikoak
Leku batean zenbat jende bizi den eta biztanle horiek nolakoak diren jakiteko, hainbat
erregistro egiten dira. Biztanleria aztertzeko oinarrizko iturriak dira.
Espainian, garrantzitsuenak ondorengo hirurak dira:
Errolda / zentsua Udal errolda Erregistro zibila
•Herrialde osoko
biztanleei egiten zaien
inkesta da, datu
demografiko, ekonomiko
sozial eta kulturalak
eskuratzeko.
•Espainian Instituto
Nacional de Estadística
(INE) izenekoak egiten du
10 urtean behin; 1981etik
1ez bukatutako urteetan
egiten da.
•Udalerri bateko biztanleriaren
datuak jasotzen dituen
erregistroa da: izen-deiturak,
sexua, helbidea, jaiotza-data eta
lekua, nazionalitatea, ikasketa-
maila,…
•Espainian bizi diren pertsona
guztiak bizi diren udalerriko
erroldan izena emanda egon behar
dute.
•Gaur egun eta informatikari esker,
udal erroldaren datuak egunero
eguneratzen dira.
•Hainbat liburu dira, eta
bertan pertsonen jaiotzak,
heriotzak eta egoera
zibilaren aldaketak
(ezkontzak, dibortzioak,…)
jasotzen dira.
•Liburu hauek herri
handietako epaitegietan edo
herri txikietako udaletxeetan
gordetzen dira.
BEREZKO HAZKUNDEA
≠ BENETAKO HAZKUNDEA
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Berezko hazkundea (absolutua) : lurralde batean
zenbat handitu / txikitu den populazioa arrazoi
biologikoengatik / naturalengatik.
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
JAIOTZAK - HERIOTZAK
Benetako hazkundea (absolutua) : lurralde batean
zenbat handitu / txikitu den populazioa arrazoi
biologikoak eta migrazioak kontuan hartuta
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
JAIOTZAK + INMIGRANTEAK
HERIOTZAK + EMIGRANTEAK
Berezko Hazkundea/ Hazkunde begetatiboa ≠ Benetako Hazkundea
ADIERAZLEAK
• Jaiotza-tasa
• Ugalkortasun-tasa
ADIERAZLEAK
• Heriotza-tasa
• Umeen heriotza-tasa
JAIOTZA-
TASA HERIOTZA-
TASA
BEREZKO
HAZKUNDEA
BENETAKO
HAZKUNDEA
MIGRAZIO
MUGIMENDUAK
ADIERAZLEAK
• Inmigrazioa
•Emigrazioa
•Migrazio saldoa
+
BEREZKO HAZKUNDEA
edo
HAZKUNDE BEGETATIBOA
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
ADIERAZLEAK
• Jaiotza-tasa
• Ugalkortasun-tasa
ADIERAZLEAK
• Heriotza-tasa
• Umeen heriotza-tasa
JAIOTZA-
TASA
HERIOTZA
-TASA
BEREZKO
HAZKUNDEA
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Jaiotza-tasa gordina : leku batean, urtebetean 1.000
pertsonako jaiotzen direnen kopurua.
Durangok 28.229 biztanle ditu. Urte baten 234 ume jaio dira.
Zenbatekoa da jaiotza-tasa?
= %o8,28
100028229
234xJtg
Durangoko jaiotza-tasa 8,2ekoa da.
Hau da, 1.000 pertsonako 8,2 jaio dira.
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Jaiotza-tasa gordina : leku batean, urtebetean 1.000
pertsonako jaiotzen direnen kopurua.
JAIOTZA-TASA ALTUA: + ‰ 35
JAIOTZA-TASA ERTAINA: ‰ 20-35
JAIOTZA-TASA TXIKIA: -‰ 20
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
100 neska jaio
105 mutil jaio
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
JAIOTZA-TASEN BILAKAERA
Puerto Rico
Alemania
Estatu Batuak
Dominikar Errepub
Japonia
Espainia
Brasil
Nigeria
Singapur
Munduko jaiotza-tasen mapa
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Munduko jaiotza-tasen bilakaera
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Munduko jaiotza-tasen mapa ulertzeko faktoreak
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
FAKTORE EKONOMIKOAK
FAKTORE SOZIO-
KULTURALAK
Demografi adierazleak. Jaiotza-tasa
FAKTORE
EKONOMIKOAK
FAKTORE SOZIO-
KULTURALAK
Hezkuntza eta jaiotza-tasaren kontrola
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
POLITIKA
DEMOGRAFIKOA
JAIOTZAK BULTZATZEKO POLITIKAK
• ZER EGIN DEZAKETE GOBERNUEK FAMILIEK SEME-ALABA GEHIAGO IZATEKO?
JAIOTZAK MURRIZTEKO POLITIKAK
• ZER EGIN DEZAKETE GOBERNUEK FAMILIEK SEME-ALABA GUTXIAGO IZATEKO?
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
POLITIKA
DEMOGRAFIKOA
JAIOTZAK BULTZATZEKO POLITIKAK
• Lanaldi murriztuak izateko aukerak zabaltzea
• Aitatasun- eta amatasun-baimenak luzatzea
• Udal haurtzandegi gehiago irekitzea
• Familia handiei zerga gutxiago kobratzea
• Ikasleentzako beka gehiago onartzea (jantokia, liburuak, matrikulak, egonaldiak,…)
JAIOTZAK MURRIZTEKO POLITIKAK
•Jaiotzak kontrolatzeko sistemen inguruko informazioa gazteei hurbiltzea •Antisorgailuen erabilera sustatzea •Isunak •Bikotekideak antzutea •Abortoa legalizatzea
Hirugarren Munduko jaiotza-tasa handia
Zergatik dira Hirugarren Munduko herrialdeetan jaiotza-tasak hain handiak?
Jaiotza-tasa jaisteak bizitza baldintzen hobekuntza islatzen du.
Afrikan, Asian eta Latinoamerikan bilakaera sozial eta psikologiko hori oraindik ez da
gertatu biztanle gehienei dagokienez: oraindik ere ume asko langile dira, ez doaz
eskolara eta nekazaritza lanetan hartzen dute parte eta hirietan, batzuetan zapata-
garbitzaile, egunkariak, litxarreriak edota salgai txikiak saltzen, mandatari edo
eskale aritzen dira.
Nolabaiteko erregulartasuna daukaten jarduera hauek modu miserablean bizitzea
ahalbidetzen diete; gurasoek, askotan lanik ez daukatenek, etekin horiek ondo
estimatzen dituzte.
Familia oso txiro horiek ez daukate oinordeko ugariren artean ondasunak banatzeko
arazorik; seme-alabak ez dira zama bat, nolabaiteko ondasuna baizik, eta, hortaz,
ez daukate ia-ia arrazoirik eta ez dute ikusten beharrizanik seme-alaben kopurua
murrizteko.
Y. LACOSTE, Geografía general
Sexuen arteko desoreka Txinan
Neska jaioberrien hilketa
1998ko bukaeran, Economist aldizkariak adierazi zuen «seme-alaba bakar bateko
politikak» eragin duela Txinan neska jaioberriak hiltzeko antzinako ohitura basatiak
jarraitzea – legeak debekatzen badu ere -.
Washingtongo Unibertsitateko William Lavely demografoaren arabera 1975 eta 1995
artean sexu femeninoko ume txikien 8,7 milio “galdu” egin ziren.
Gizon eta emakumeen arteko jaiotza-tasa arrunta 105 mutiko 100 neskatoko da,
baina Txinan modu dramatikoan aldatu da:
- 1982an, 107 mutiko jaio ziren jaiotako 100 neskatoko;
- 1990ean, 110 mutiko 100 neskatoko; eta
- 1995ean, 118 mutiko 100 neskatoko.
Gizon eta emakumeen arteko desorekak herrialde honi arazo demografiko larriak
eragingo dizkio, jakina.
NBEren Kazeta, 1998ko abenduaren 31
Ugalkortasun-tasa : ugaltzeko adinean dagoen emakume bakoitzak
(15-49 urte) batez beste duen haur kopurua. Milakotan adierazten da.
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Belaunaldiaren ordezkapena ziurtatzeko
beharrezkoa den tasa: ‰ 2,1
Ugalkortasun-tasa : ugaltzeko adinean dagoen emakume bakoitzak
(15-49 urte) batez beste duen haur kopurua. Milakotan adierazten da.
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Emakumeko seme-alaben kopurua
(ugalkortasun indize sintetikoa )
(2013)
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Ugalkortasunean eragina duten faktoreak
SOZIO-EKONOMIKOAK
- Herrialde pobreetan seme-
alabek txikitatik lan egiten dute,
nagusiak zaintzen dituzte,
horregatik gurasoek seme-
alaba asko izan nahi dute.
- Herrialde garatuetan, seme-
alabak zama ekonomikoa dira,
ezin dute 16 urtera arte lan egin
eta hazteko kostuak handiak dira.
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Ugalkortasunean eragina duten faktoreak
KULTURALAK
-Emakumeen kultura maila
handitu ahala seme-alaba
kopurua murrizten da.
-Jaiotza kontrolatzeko
sistema eraginkorrak.
- Erlijioak seme-alaba ugari
izatearen aldekoak. Eragina
duen lekuetan kopurua
handiagoa da eta alderantziz.
DEMOGRAFIKOAK
- Herrialde azpigaratu askotan
familia-plangintzarako politikak
joera geldotzeko.
- Garatuetan alderantziz, laguntzak umeak izatearren.
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Heriotza-tasa gordina : leku batean, urtebetean 1.000
pertsonako hiltzen direnen kopurua.
Durangok 28.229 biztanle ditu. Aurton 425 pertsona hil dira.
Zenbatekoa da heriotza-tasa?
100028229
425xHtg
= %o15,05
Durangoko heriotza-tasa %o15,05koa da.
Hau da, 1.000 pertsonako 15,05 hil dira.
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
HERIOTZA-TASA ALTUA: + ‰ 25
HERIOTZA-TASA ERTAINA: ‰ 15-25
HERIOTZA-TASA TXIKIA: -‰ 15
Heriotza-tasa gordina : leku batean, urtebetean 1.000
pertsonako hiltzen direnen kopurua.
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Munduko heriotza-tasaren mapa
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Bizi- itxaropena: jaiotzen den ume bakoitzeko batez
besteko bizi-luzeraren kalkulua.
Bizi-itxaropena
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Bizi-itxaropena (2011)
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Bizi-itxaropena
Europan
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Haurren heriotza-tasa : (Urtebete baino gutxiagokoen heriotza-tasa)
Lehendabiziko urtea bete aurretik hildakoen kopurua,
bizirik jaiotako mila haurreko.
Durangon 234 ume jaio dira eta urtebete baino lehenago 8
hil dira. Zenbatekoa da haurren heriotza-tasa?
1000234
8xHht
= %o2,05
Durangoko haurren heriotza-tasa 2,05koa da.
Hau da, urtebete barruan 1.000 umeko 2,05 hil dira.
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Haurren heriotza-tasa
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Haurren heriotza-tasa lurralde bateko garapen maila neurtzeko
dugun adierazle garrantzitsua da.
Haurren heriotza-tasa
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Heriotza-tasan eragina duten faktoreak
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
HIGIENEA (PERTSONALA ETA PUBLIKOA)
ELIKADURA
OSASUN-ZERBITZUAK
Berezko hazkundea (absolutua) : lurralde batean
zenbat handitu / txikitu den populazioa arrazoi
biologikoengatik / naturalengatik.
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
JAIOTZAK - HERIOTZAK
Berezko hazkundearen-tasa : urtebetean jaiotakoen eta
hildakoen kopuruaren arteko erlazioa 1000 biztanleko
Durangok 28.229 biztanle ditu. Urte baten 234 ume jaio dira eta 425
pertsona hil dira.
Zenbatekoa da Berezko hazkundearen-tasa?
1000229.28
425234xBht
= - %o 6,77
Durangoko Berezko hazkuntzaren-tasa, negatiboa da, -6,77koa.
Hau da, 1.000 pertsonako 8 pertsonatan gutxitzen da berezko
biztanleria
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
1000
Munduko biztanleriaren berezko hazkundea/ naturala
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Herrialde garatu eta azpigaratu baten datu demografikoen konparazioa
Demografi adierazleak
Munduko biztanleriaren berezko hazkundea/ naturala
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Berezko hazkundea: jaiotzen eta hilen arteko
diferentzia da.
Munduko batez besteko hazkunde naturala 0/00 1,2koa da.
Herrialde garatuak
• Jaiotze-tasa txikia, hazkunde txikia, 0/00 0,3
.
• Biztanleria zahartua dago, % 15ak 65 urte
baino gehiago dauka eta bizi-itxaropena
handia da.
Herrialde pobre eta azpi-garatuak
• Jaiotze altuak eta hilkortasunaren gutxitzeak
hazkunde natural handia eragiten dute, , 0/00 2
edo 3 ingurukoa.
• Biztanle gehienak gazteak dira. Ia herena 15
urtetik beherakoa da. Nagusien kopurua txikia
da eta bizi-itxaropena ere.
Berezko hazkundea
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Herrialde garatuak • Politika pronatalistak, hau da, haur gutxi
jaiotzen direnez, jaiotza-tasak handitzeko
politikak:
– Haurtzaindegiak
– Familia ugariei laguntzak
– Aitatasun-amatasun baimenak
– Gurasoen lanaldia murriztu
• Nagusien kopurua handia izateak gastuak
handitzea dakar:
- osasun-zerbitzuetan,
- erretiro-pentsioetan,
- nagusiak zaintzeko pentsioetan,
- egoitzetan...
Herrialde azpigaratuak
Politika antinatalistak jaiotza kopurua
murrizteko:
- familia-plangintzarako kanpainak
- hau bat baino gehiago izateari
isuna jartzea
Biztanleria-politikak
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
GOGORATU!!!!!!
Berezko Hazkundea/ Hazkunde begetatiboa ≠ Benetako Hazkundea
ADIERAZLEAK
• Jaiotza-tasa
• Ugalkortasun-tasa
ADIERAZLEAK
• Heriotza-tasa
• Umeen heriotza-tasa
JAIOTZA-
TASA HERIOTZA-
TASA
BEREZKO
HAZKUNDEA
Berezko Hazkundea/ Hazkunde begetatiboa ≠ Benetako Hazkundea
ADIERAZLEAK
• Jaiotza-tasa
• Ugalkortasun-tasa
ADIERAZLEAK
• Heriotza-tasa
• Umeen heriotza-tasa
JAIOTZA-
TASA HERIOTZA-
TASA
BEREZKO
HAZKUNDEA
BENETAKO
HAZKUNDEA
MIGRAZIO
MUGIMENDUAK
ADIERAZLEAK
• Inmigrazioa
•Emigrazioa
•Migrazio saldoa
+
BENETAKO HAZKUNDEA
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Migrazio-mugimenduak
MIGRAZIO- MUGIMENDUAK
EMIGRAZIOA
INMIGRAZIOA
MIGRAZIO SALDOA
KAUSAK
MOTAK
ONDORIOAK
EMIGRAZIOA (-)
Biztanleria lurralde batetik ateratzea,
beste batera joateko.
INMIGRAZIOA (+)
Biztanleria lurralde batera iristea, beste
lurralde batetik.
MIGRAZIO SALDOA
Inmigrazioa-emigrazioa
Migrazio-mugimenduak
Migrazio-mugimenduak
KAUSAK
NATURALAK
JAZARPEN
EZBERDINAK
SOZIO-EKONOMIKOAK
Migrazio-mugimenduak MIGRAZIO MOTAK
HELMUGAREN
ARABERA
LEKUALDATZEKO
ARRAZOIEN
ARABERA
IRAUPENAREN
ARABERA
BEHIN-BETIKOA BARRUKOA/
NAZIONALA
BEHIN-
BEHINEKOA/ ALDI
BATERAKOA
NAZIOARTEKOA
/KANPOKOA
BEHARTUAK
BORONDATEZKOAK
EGOERAK
1. Leirek Erasmus beka bat lortu egin zuen eta aurten dago kurtsoa bukatu arte Berlingo unibertsitatean informatika ikasketak egiten.
2. Salimak ihes egin zuen bere herrialdetik gurasoek adosturiko ezkontza ez egiteko. Zerbitzu sozialen laguntzaz Almeriako pisu batean bizi da beste neska batzuekin.
3. Arkaitzen gurasoak duela bi urte jubilatu ziren eta horrez geroztik Marbellan bizi dira poz-pozik. Bisitan etortzen dira urtean pare bat aldiz, besterik ez.
4. Irlandako Kevin nire lehengusuarekin maitemindu zen eta orain biak Arrasaten bizi dira.
5. Senegaldar asko Gipuzkoako kostako herrietan bizi dira arrantza munduan lan egiteko. Gehienek familia ere dute haiekin.
6. Batirtzeren ahizpak lortu du udarako lanpostu bat Lisboako hotel batean eta ezin pozago dabil.
7. Kolonbiako kazetari askok alde egin behar izan dute mehatxupean ez bizitzeko. Alberto horietako bat da, iaztik bizi da Madrilen.
8. Italiako erdialdean izandako lurrikararen ondorioz, ehundaka familiak alde egin behar izan du. Gehienak inguruko herrietan daude senideen etxeetan bizitzen udal ordezkariek informazio berria eman arte.
Migrazio-mugimenduak MIGRAZIO MOTAK
Langabezia- tasa altua
Bizi-kalitate hobea
Gerrak Jazarpenak Natura-
hondamendiak
KAUSA EKONOMIKOAK KAUSA POLITIKOAK
MIGRAZIOEN KAUSAK
MIGRAZIO- MUGIMENDUAK
EMIGRAZIOA
Biztanleria lurralde
batetik ateratzea,
beste batera joateko.
IMMIGRAZIOA
Biztanleria lurralde batera
iristea, beste lurralde
batetik. NAZIOARTEKO MIGRAZIOAK
NAZIO BARRUKO MIGRAZIOAK HELMUGAREN ARABERA
BEHIN-BETIKO MIGRAZIOAK
ALDI BATERAKO MIGRAZIOAK IRAUPENEAREN ARABERA
BORONDATEZKO MIGRAZIOAK
BEHARTUTAKO MIGRAZIOAK NORK EDO ZERK ERAGINA
MIGRAZIO MOTAK
KAUSA NATURALAK
Migrazio-mugimenduak
Migrazio mugimenduak. ERREPASOA
NAZIO BARRUKO
MIGRAZIOAK
Gutxi garatutako herrialdeetan: LANDAKO EXODOA.
Garatutako herrialdeetan: HIRIEN ARTEKO
MIGRAZIOAK.
NAZIOARTEKO
MIGRAZIOAK Gutxien garatutako herrialdeetatik gehien
garatutakoetara: HEGOALDETIK
IPARRALDERAKO MIGRAZIOAK.
Garatutako herrialdeen artean:
PRESTATUTAKO PERTSONEN
LEKUALDATZEAK.
Gutxi garatutako herrialdeen artean: GUTXI
GARATUTAKO HERRIALDEETATIK
GARAPEN-BIDEAN DAUDENETARA.
IMMIGRAZIO-POLITIKAK
ETORKIN-KUOTA
IMMIGRAZIO-LEGEAK
EGUNGO MIGRAZIO-JOERAK
Migrazio-mugimenduak
Migrazio-mugimenduak MIGRAZIO-MUGIMENDUAK 1990etik aurrera
MIGRAZIOEN ONDORIOAK
LURRALDE HARTZAILEAK LURRALDE GALTZAILEAK
ONDORIO
POSITIBOAK
ONDORIO
NEGATIBOAK
Migrazio-mugimenduak
MIGRAZIOEN ONDORIOAK
HERRIALDE HARTZAILEAK HERRIALDE GALTZAILEAK
ONDORIO
POSITIBOAK
Biztanleria gaztetzea.
Jaiotza-tasa handitzea
Ekonomia-hazkundeari laguntzen diote
etorkinek.
Kontratupeko langileek zergak
ordaintzen dituzte.
Aniztasun kulturala
Lanaren gaineko presioa murriztu
egiten da.
Herrialdean dibisak sartzen dira
atzerrian daudenek bidalita.
ONDORIO
NEGATIBOAK
Gizarte-zerbitzuak betetzea.
Baztertze-arriskuak etorkinentzat.
Jarrera xenofoboak agertzeko arriskua.
Sexuen arteko ehunekoaren
desorekak.
Adinaren araberako biztanleria-
egituraren asaldura.
Prestatutako biztanleria galtzea.
Migrazio-mugimenduak
BENETAKO HAZKUNDEA
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
(Jaiotzak-heriotzak) + migrazio saldoa
(Jaiotzak+inmigrazioak) – (heriotzak + emigrazioak)
2016 POPULAZIOA JAIOTZAK HERIOTZAK INMIGRANTEAK EMIGRANTEAK
BIZTANLEAK 2.109.516 16.250 16.557 12.140 14.751
JAIOTZA-TASA
HERIOTZA-TASA
BEREZKO HAZKUNDE ABSOLUTUA
MIGRAZIO SALDOA
BENETAKO HAZKUNDEA
POPULAZIOA 2017??
Berezko Hazkundea/naturala eta Benetako Hazkundea
Bilakaera demografikoak
POPULAZIOAREN BANAKETA
SEXU ETA ADINAREN ARABERA
ADIN-
PIRAMIDEAK
Zer da Biztanleri Piramidea? Herri bateko sexu eta adinaren araberako biztanleri egitura
irudikatzen duen lerro-grafikoa da.
Biztanleri piramidea
Nola egiten da? • Paper koadrikulatu batean bi ardatz marrazten
dira, horizontala eta bertikala.
• Emakumezkoak eskumaldean eta gizonezkoak ezkerraldean irudikatzen dira.
Biztanleri piramidea
Biztanleri piramidea
Biztanleri piramidearen azterketa ADIN MULTZO NAGUSIAK
NAGUSIAK (+65 urte)
Biztanleri piramidea
GAZTEAK (0-14 urte)
HELDUAK (15-64 urte)
Biztanleri piramidearen azterketa
Biztanleri piramidea
Biztanleri piramidearen azterketa
• TONTORRA: Zabala bada, biztanleriaren zahartzea eta bizi- itxaropen altua adierazten du.
• ERDIGUNEA: Lan egiteko adinean dagoen biztanle taldea. Migrazio mugimenduak somatzeko gunea.
• OINARRIA: Estua bada, jaiotzaren beherakada eta biztanleri gaztearen beherakada jarraia adierazten du.
Biztanleri piramidea
• SARGUNEAK
Biztanleri galera adierazten dute, emigrazio, gerrate, gaixotasun edo jaiotzaren bat-bateko jaitsieragatik.
• IRTENGUNEAK Biztanleriaren bat-bateko hazkundea adierazten dute, inmigrazioagaitik edo jaiotzaren hazkundeagatik.
Biztanleri piramidea
Biztanleri piramidearen azterketa
Biztanleri piramidea
Biztanleri piramidearen azterketa
A) AURRERAKOIA edo TRIANGELU ITXURAKOA. Oinarri zabala eta gailurrerantz estutzen doa. Biztanleri gaztea adierazten du, jaiotza tasa altuarekin. Honek biztanleriaren hazkundea aurreikusten du. Herrialde azpigaratuetako piramidea da.
C) ATZERAKOIA edo KUTXATILA ITXURAKOA. Oinarri estuagoa erdikaldea baino. Gero eta jaiotza gutxiago, ondorioz, biztanleriaren beherakada aurreikusten du. Herrialde garatuetako piramidea da.
B) EGONKORRA edo erraboila itxurakoa. Oinarria eta erdikaldea zabalera berdintsukoa. Jaiotzen gelditzea edo gutxitzea adierazten du. Garapen bideko herrien piramidea da.
Biztanleri piramidea
Biztanleri piramidearen azterketa
ONDORIOA biztanleri piramidearen azterketa.
Piramideak adierazten dituen ezaugarrietatik abiatuz, biztanleriak etorkizunean izango duen bilakaera aurreikus daiteke, eta honela beharrezkoak diren neurri ekonomiko eta gizartekoak lehenbailehen ezarri.
Biztanleri piramidea
Bilakaera demografikoak
BILAKAERA DEMOGRAFIKOAK
DENBORAN ZEHAR
HERRIALDE
GARATUAK
GARATU
BIDEAN
DAUDENAK
Es una teoría que explica
Demografi Erregimenak
Demografi Erregimena HERRIALDE
GARATUETAN
Es una teoría que explica
Demografi Erregimenak
Demografi Erregimena HERRIALDE
GARATUETAN
Es una teoría que explica
Demografi Erregimenak
Demografi Erregimena HERRIALDE
GARATUETAN
Es una teoría que explica
Demografi Erregimenak
Demografi Erregimena HERRIALDE
GARATUETAN
Es una teoría que explica
Demografi Erregimenak
Demografi Erregimena HERRIALDE
GARATUETAN
Herritarren
hazkunde oso
azkarra
Herritarren
hazkundea
moteldu da
Herritarren
hazkunde geldoa
Eredu demografikoen laburpena
Herritarren
hazkunde geldoa
eta irregularra
Suediako trantsizio demografikoaren grafikoa
HERRIALDE GARATUETAKO BILAKAERA DEMOGRAFIKOA
GARAIA JAIOTZA ARRAZOIAK HERIOTZA ARRAZOIAK BEREZKO
MUGIMENDUA
XVIII.MENDERA
ARTE
XIX-XX
1975ETIK
Demografi ereduari buruzko laburpen koadroa
Demografi ereduari buruzko laburpen koadroa
Munduko biztanleriaren bilakaera
XXI. MENDERAKO
AURREIKUSPENAK XIX. ETA XX. MENDEAK XIX. MENDERA ARTE
Heriotza-tasa
handia
Jaiotza-tasa
handia
ANTZINAKO
ERREGIMEN
DEMOGRAFIKOA
Hazkunde
demografiko motela
Jaiotza-tasa
handia
LEHERKETA
DEMOGRAFIKOA
Hazkunde
demografikoaren
azkartzea
Nekazaritzaren
hobekuntzak
Osasun
aurrerapenak Higiene
handiagoa
Heriotza-tasa
txikia
Jaiotza-
tasaren
jaitsiera
HAZKUNDEAREN
MOTELTZEA
Munduko
biztanleriaren
zahartzea
Hirugarren Munduaren
hazkunde handiagoa
Heriotza-
tasaren jaitsiera
Herrialde garatuen bilakaera demografikoa
HERRIALDE GARATUETAKO BIZTANLERIAREN EZAUGARRIAK
MIGRAZIO-SALDO POSITIBOA
GEHIENETAN
JAIOTZA-TASA
IGOTZEKO POLITIKAK
BIZI-ITXAROPEN ALTUA
BIZTANLERIA ZAHARTUA
Demografi Erregimenak
Demografi Erregimena
GARAPEN BIDEAN
DAUDEN HERRIALDEETAN
Demografi Erregimenak Demografi Erregimena GARAPEN-
BIDEAN DAUDEN HERRIALDEETAN
Demografi Erregimenak Demografi Erregimena GARAPEN-
BIDEAN DAUDEN HERRIALDEETAN
Herritarren
hazkunde motela
eta irregularra
Herritarren
hazkunde azkarra
Mexikoko trantsizio demografikoaren grafikoa
BILAKAERA DEMOGRAFIKOA GARAPEN BIDEAN DAUDEN HERRIALDEETAN
GARAIA JAIOTZA ARRAZOIAK HERIOTZA ARRAZOIAK BEREZKO
MUGIMENDUA
XX. mendera arte
1950etik GAUR
EGUNERA ARTE
Demografi Erregimenak
Herrialde garatuen bilakaera demografikoa
GARAPEN BIDEAN DAUDEN HERRIALDEETAKO
BIZTANLERIAREN EZAUGARRIAK
MIGRAZIO-SALDO
NEGATIBOA
GEHIENETAN
JAIOTZA-TASA
KONTROLATZEKO
HASIERAKO POLITIKAK
BIZTANLERIA GAZTEA
BIZI-ITXAROPEN
BAXUAGOA
BENETAKO HAZKUNDEA
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
(Jaiotzak-heriotzak) + migrazio saldoa
(Jaiotzak+inmigrazioak) – (heriotzak + emigrazioak)
Populazioaren bilakaera
BIZTANLERIAREN BANAKETA
MUNDUAN
Biztanleriaren banaketa munduan
NON BIZI DA JENDEA?
NON KONTZENTRATZEN DA?
Biztanleriaren banaketa munduan
Mundua gauez
Biztanleriaren banaketa munduan
A C B
Biztanleria dentsitatea : Biztanle kopurua / km2
Zeinek dauka dentsitate
handiagoa?
Durangok 28.229 biztanle ditu eta 10,91 km2ko hedadura. Zenbatekoa
da dentsitatea?
91,10
28229Bd
= 2.587,44 biztanle / km2
Durangoko dentsitatea 2.587,44koa da, hau da,
2.587,44 pertsona bizi dira km2ko
Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak
Populazio dentsitatea
Populazio dentsitatea
Biztanleriaren banaketa munduan
Biztanleriaren banaketa munduan
Munduko herrialde populatuenak
POPULAZIOAREN BANAKETAN ERAGINA DUTEN FAKTOREAK
ERAGILE FISIKOAK
KLIMA EPELA ERLIEBE LAUA
LUR EMANKORRAK
UR BALIABIDEAK
ENERGI ITURRIAK
GIZA ERAGILEAK
BIZI-KALITATEA JAIOTZA-
ALTUA
GARAPEN EKONOMIKOA
EMIGRANTEEN HELMUGAK
Banaketa desorekatua ulertzeko eragileak
ERAGILE FISIKOAK
1. Klima epela
2. Erliebea ( haranak,
lautadak, ibaiertzak..)
3. Lurzoru egokia
nekazaritzarako
4. Ur baliabideak
5. Energi iturriak
Non bizi gara eta zergatik?
Banaketa desorekatua ulertzeko eragileak
Biztanleriaren banaketa adierazten duten faktore fisikoak
Banaketa desorekatua ulertzeko eragileak
GIZA ERAGILEAK
1. Ekonomikoak
2. Sozialak
3. Demografikoak
Non bizi gara eta zergatik?
Banaketa desorekatua ulertzeko eragileak
• Dentsitate handiena
duten eremuak ipar
hemisferioan daude; %
90.
• Gehienak zona epeletan
bizi gara, 20º eta 50º
arteko ipar latitudean.
• Kontinente jendetsuena
Asia da. 4.000.000.000
pertsona bizi dira.
• Munduko bi herrialde
jendetsuenak Txina eta
India dira. 2.500.000.000
pertsona bizi dira.
•Oro har, hiri-eremuak
landa-eremuak baino
askoz ere jendeztatuagoak
izan ohi dira.
Populazio dentsitatea
Ur- ugaritasuna
Klima epelak
Haranak eta ordokiak
Baliabideak: mineralak eta energia
Antzinatetik populatutako
eremuak
Ekonomia- jarduera handia
Gobernu- Politika egokiak
EZAUGARRI FISIKO ONURAGARRIAK
GIZA FAKTORE ONURAGARRIAK
BIZTANLERIA- KONTZENTRAZIO
HANDIAK
BIZTANLERIAGUNE HANDIAK
BESTE BIZTANLERIAGUNE BATZUK
EKIALDEKO ASIA ETA
HEGOALDEKOA EUROPA
AEBetako IPAR-EKIALDEA
GINEAKO GOLKOA
NILOREN HARANA
MEXIKOKO ERDIALDEA
IPAR AMERIKAKO ATLANTIKOKO
KOSTALDEA
Banaketa desorekatua
Demografia