Munduko biztanleria (2DBH)

111

Transcript of Munduko biztanleria (2DBH)

Page 1: Munduko biztanleria (2DBH)
Page 2: Munduko biztanleria (2DBH)

Demografia

GIZARTE ZIENTZIAK

Soziologia Zuzenbidea Antropologia

Geografia

Fisikoa Giza Geografia

Demografia

Hirigintza

Politika Ekonomia Psikologia Historia

Page 3: Munduko biztanleria (2DBH)

Demografia

LURRALDE JAKIN BATEKO BIZTANLERIA IKERTZEN DUEN ZIENTZIA DA:

•ZENBAT BIZTANLE •BIZTANLERIAREN DINAMIKA •MIGRAZIO MUGIMENDUAK •BIZTANLERIAREN EGITURA SEXUAREN, EDADEAREN ETA LANAREN ARABERA

DEMOGRAFIA

Page 4: Munduko biztanleria (2DBH)

Demografia

Page 5: Munduko biztanleria (2DBH)

Iturri demografikoak

Leku batean zenbat jende bizi den eta biztanle horiek nolakoak diren jakiteko, hainbat

erregistro egiten dira. Biztanleria aztertzeko oinarrizko iturriak dira.

Espainian, garrantzitsuenak ondorengo hirurak dira:

Errolda / zentsua Udal errolda Erregistro zibila

•Herrialde osoko

biztanleei egiten zaien

inkesta da, datu

demografiko, ekonomiko

sozial eta kulturalak

eskuratzeko.

•Espainian Instituto

Nacional de Estadística

(INE) izenekoak egiten du

10 urtean behin; 1981etik

1ez bukatutako urteetan

egiten da.

•Udalerri bateko biztanleriaren

datuak jasotzen dituen

erregistroa da: izen-deiturak,

sexua, helbidea, jaiotza-data eta

lekua, nazionalitatea, ikasketa-

maila,…

•Espainian bizi diren pertsona

guztiak bizi diren udalerriko

erroldan izena emanda egon behar

dute.

•Gaur egun eta informatikari esker,

udal erroldaren datuak egunero

eguneratzen dira.

•Hainbat liburu dira, eta

bertan pertsonen jaiotzak,

heriotzak eta egoera

zibilaren aldaketak

(ezkontzak, dibortzioak,…)

jasotzen dira.

•Liburu hauek herri

handietako epaitegietan edo

herri txikietako udaletxeetan

gordetzen dira.

Page 6: Munduko biztanleria (2DBH)

BEREZKO HAZKUNDEA

≠ BENETAKO HAZKUNDEA

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 7: Munduko biztanleria (2DBH)

Berezko hazkundea (absolutua) : lurralde batean

zenbat handitu / txikitu den populazioa arrazoi

biologikoengatik / naturalengatik.

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

JAIOTZAK - HERIOTZAK

Page 8: Munduko biztanleria (2DBH)

Benetako hazkundea (absolutua) : lurralde batean

zenbat handitu / txikitu den populazioa arrazoi

biologikoak eta migrazioak kontuan hartuta

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

JAIOTZAK + INMIGRANTEAK

HERIOTZAK + EMIGRANTEAK

Page 9: Munduko biztanleria (2DBH)

Berezko Hazkundea/ Hazkunde begetatiboa ≠ Benetako Hazkundea

ADIERAZLEAK

• Jaiotza-tasa

• Ugalkortasun-tasa

ADIERAZLEAK

• Heriotza-tasa

• Umeen heriotza-tasa

JAIOTZA-

TASA HERIOTZA-

TASA

BEREZKO

HAZKUNDEA

BENETAKO

HAZKUNDEA

MIGRAZIO

MUGIMENDUAK

ADIERAZLEAK

• Inmigrazioa

•Emigrazioa

•Migrazio saldoa

+

Page 10: Munduko biztanleria (2DBH)

BEREZKO HAZKUNDEA

edo

HAZKUNDE BEGETATIBOA

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 11: Munduko biztanleria (2DBH)

ADIERAZLEAK

• Jaiotza-tasa

• Ugalkortasun-tasa

ADIERAZLEAK

• Heriotza-tasa

• Umeen heriotza-tasa

JAIOTZA-

TASA

HERIOTZA

-TASA

BEREZKO

HAZKUNDEA

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 12: Munduko biztanleria (2DBH)

Jaiotza-tasa gordina : leku batean, urtebetean 1.000

pertsonako jaiotzen direnen kopurua.

Durangok 28.229 biztanle ditu. Urte baten 234 ume jaio dira.

Zenbatekoa da jaiotza-tasa?

= %o8,28

100028229

234xJtg

Durangoko jaiotza-tasa 8,2ekoa da.

Hau da, 1.000 pertsonako 8,2 jaio dira.

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 13: Munduko biztanleria (2DBH)

Jaiotza-tasa gordina : leku batean, urtebetean 1.000

pertsonako jaiotzen direnen kopurua.

JAIOTZA-TASA ALTUA: + ‰ 35

JAIOTZA-TASA ERTAINA: ‰ 20-35

JAIOTZA-TASA TXIKIA: -‰ 20

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

100 neska jaio

105 mutil jaio

Page 14: Munduko biztanleria (2DBH)

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

JAIOTZA-TASEN BILAKAERA

Puerto Rico

Alemania

Estatu Batuak

Dominikar Errepub

Japonia

Espainia

Brasil

Nigeria

Singapur

Page 15: Munduko biztanleria (2DBH)

Munduko jaiotza-tasen mapa

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 16: Munduko biztanleria (2DBH)

Munduko jaiotza-tasen bilakaera

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 17: Munduko biztanleria (2DBH)

Munduko jaiotza-tasen mapa ulertzeko faktoreak

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

FAKTORE EKONOMIKOAK

FAKTORE SOZIO-

KULTURALAK

Page 18: Munduko biztanleria (2DBH)

Demografi adierazleak. Jaiotza-tasa

FAKTORE

EKONOMIKOAK

FAKTORE SOZIO-

KULTURALAK

Page 19: Munduko biztanleria (2DBH)

Hezkuntza eta jaiotza-tasaren kontrola

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 20: Munduko biztanleria (2DBH)

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

POLITIKA

DEMOGRAFIKOA

JAIOTZAK BULTZATZEKO POLITIKAK

• ZER EGIN DEZAKETE GOBERNUEK FAMILIEK SEME-ALABA GEHIAGO IZATEKO?

JAIOTZAK MURRIZTEKO POLITIKAK

• ZER EGIN DEZAKETE GOBERNUEK FAMILIEK SEME-ALABA GUTXIAGO IZATEKO?

Page 21: Munduko biztanleria (2DBH)

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

POLITIKA

DEMOGRAFIKOA

JAIOTZAK BULTZATZEKO POLITIKAK

• Lanaldi murriztuak izateko aukerak zabaltzea

• Aitatasun- eta amatasun-baimenak luzatzea

• Udal haurtzandegi gehiago irekitzea

• Familia handiei zerga gutxiago kobratzea

• Ikasleentzako beka gehiago onartzea (jantokia, liburuak, matrikulak, egonaldiak,…)

JAIOTZAK MURRIZTEKO POLITIKAK

•Jaiotzak kontrolatzeko sistemen inguruko informazioa gazteei hurbiltzea •Antisorgailuen erabilera sustatzea •Isunak •Bikotekideak antzutea •Abortoa legalizatzea

Page 22: Munduko biztanleria (2DBH)

Hirugarren Munduko jaiotza-tasa handia

Zergatik dira Hirugarren Munduko herrialdeetan jaiotza-tasak hain handiak?

Jaiotza-tasa jaisteak bizitza baldintzen hobekuntza islatzen du.

Afrikan, Asian eta Latinoamerikan bilakaera sozial eta psikologiko hori oraindik ez da

gertatu biztanle gehienei dagokienez: oraindik ere ume asko langile dira, ez doaz

eskolara eta nekazaritza lanetan hartzen dute parte eta hirietan, batzuetan zapata-

garbitzaile, egunkariak, litxarreriak edota salgai txikiak saltzen, mandatari edo

eskale aritzen dira.

Nolabaiteko erregulartasuna daukaten jarduera hauek modu miserablean bizitzea

ahalbidetzen diete; gurasoek, askotan lanik ez daukatenek, etekin horiek ondo

estimatzen dituzte.

Familia oso txiro horiek ez daukate oinordeko ugariren artean ondasunak banatzeko

arazorik; seme-alabak ez dira zama bat, nolabaiteko ondasuna baizik, eta, hortaz,

ez daukate ia-ia arrazoirik eta ez dute ikusten beharrizanik seme-alaben kopurua

murrizteko.

Y. LACOSTE, Geografía general

Page 23: Munduko biztanleria (2DBH)

Sexuen arteko desoreka Txinan

Neska jaioberrien hilketa

1998ko bukaeran, Economist aldizkariak adierazi zuen «seme-alaba bakar bateko

politikak» eragin duela Txinan neska jaioberriak hiltzeko antzinako ohitura basatiak

jarraitzea – legeak debekatzen badu ere -.

Washingtongo Unibertsitateko William Lavely demografoaren arabera 1975 eta 1995

artean sexu femeninoko ume txikien 8,7 milio “galdu” egin ziren.

Gizon eta emakumeen arteko jaiotza-tasa arrunta 105 mutiko 100 neskatoko da,

baina Txinan modu dramatikoan aldatu da:

- 1982an, 107 mutiko jaio ziren jaiotako 100 neskatoko;

- 1990ean, 110 mutiko 100 neskatoko; eta

- 1995ean, 118 mutiko 100 neskatoko.

Gizon eta emakumeen arteko desorekak herrialde honi arazo demografiko larriak

eragingo dizkio, jakina.

NBEren Kazeta, 1998ko abenduaren 31

Page 24: Munduko biztanleria (2DBH)

Ugalkortasun-tasa : ugaltzeko adinean dagoen emakume bakoitzak

(15-49 urte) batez beste duen haur kopurua. Milakotan adierazten da.

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Belaunaldiaren ordezkapena ziurtatzeko

beharrezkoa den tasa: ‰ 2,1

Page 25: Munduko biztanleria (2DBH)

Ugalkortasun-tasa : ugaltzeko adinean dagoen emakume bakoitzak

(15-49 urte) batez beste duen haur kopurua. Milakotan adierazten da.

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 26: Munduko biztanleria (2DBH)

Emakumeko seme-alaben kopurua

(ugalkortasun indize sintetikoa )

(2013)

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 27: Munduko biztanleria (2DBH)

Ugalkortasunean eragina duten faktoreak

SOZIO-EKONOMIKOAK

- Herrialde pobreetan seme-

alabek txikitatik lan egiten dute,

nagusiak zaintzen dituzte,

horregatik gurasoek seme-

alaba asko izan nahi dute.

- Herrialde garatuetan, seme-

alabak zama ekonomikoa dira,

ezin dute 16 urtera arte lan egin

eta hazteko kostuak handiak dira.

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 28: Munduko biztanleria (2DBH)

Ugalkortasunean eragina duten faktoreak

KULTURALAK

-Emakumeen kultura maila

handitu ahala seme-alaba

kopurua murrizten da.

-Jaiotza kontrolatzeko

sistema eraginkorrak.

- Erlijioak seme-alaba ugari

izatearen aldekoak. Eragina

duen lekuetan kopurua

handiagoa da eta alderantziz.

DEMOGRAFIKOAK

- Herrialde azpigaratu askotan

familia-plangintzarako politikak

joera geldotzeko.

- Garatuetan alderantziz, laguntzak umeak izatearren.

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 29: Munduko biztanleria (2DBH)

Heriotza-tasa gordina : leku batean, urtebetean 1.000

pertsonako hiltzen direnen kopurua.

Durangok 28.229 biztanle ditu. Aurton 425 pertsona hil dira.

Zenbatekoa da heriotza-tasa?

100028229

425xHtg

= %o15,05

Durangoko heriotza-tasa %o15,05koa da.

Hau da, 1.000 pertsonako 15,05 hil dira.

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 30: Munduko biztanleria (2DBH)

HERIOTZA-TASA ALTUA: + ‰ 25

HERIOTZA-TASA ERTAINA: ‰ 15-25

HERIOTZA-TASA TXIKIA: -‰ 15

Heriotza-tasa gordina : leku batean, urtebetean 1.000

pertsonako hiltzen direnen kopurua.

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 31: Munduko biztanleria (2DBH)

Munduko heriotza-tasaren mapa

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 32: Munduko biztanleria (2DBH)

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Bizi- itxaropena: jaiotzen den ume bakoitzeko batez

besteko bizi-luzeraren kalkulua.

Page 33: Munduko biztanleria (2DBH)

Bizi-itxaropena

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 34: Munduko biztanleria (2DBH)

Bizi-itxaropena (2011)

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 35: Munduko biztanleria (2DBH)

Bizi-itxaropena

Europan

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 36: Munduko biztanleria (2DBH)

Haurren heriotza-tasa : (Urtebete baino gutxiagokoen heriotza-tasa)

Lehendabiziko urtea bete aurretik hildakoen kopurua,

bizirik jaiotako mila haurreko.

Durangon 234 ume jaio dira eta urtebete baino lehenago 8

hil dira. Zenbatekoa da haurren heriotza-tasa?

1000234

8xHht

= %o2,05

Durangoko haurren heriotza-tasa 2,05koa da.

Hau da, urtebete barruan 1.000 umeko 2,05 hil dira.

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 37: Munduko biztanleria (2DBH)

Haurren heriotza-tasa

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Haurren heriotza-tasa lurralde bateko garapen maila neurtzeko

dugun adierazle garrantzitsua da.

Page 38: Munduko biztanleria (2DBH)

Haurren heriotza-tasa

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 39: Munduko biztanleria (2DBH)

Heriotza-tasan eragina duten faktoreak

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

HIGIENEA (PERTSONALA ETA PUBLIKOA)

ELIKADURA

OSASUN-ZERBITZUAK

Page 40: Munduko biztanleria (2DBH)

Berezko hazkundea (absolutua) : lurralde batean

zenbat handitu / txikitu den populazioa arrazoi

biologikoengatik / naturalengatik.

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

JAIOTZAK - HERIOTZAK

Page 41: Munduko biztanleria (2DBH)

Berezko hazkundearen-tasa : urtebetean jaiotakoen eta

hildakoen kopuruaren arteko erlazioa 1000 biztanleko

Durangok 28.229 biztanle ditu. Urte baten 234 ume jaio dira eta 425

pertsona hil dira.

Zenbatekoa da Berezko hazkundearen-tasa?

1000229.28

425234xBht

= - %o 6,77

Durangoko Berezko hazkuntzaren-tasa, negatiboa da, -6,77koa.

Hau da, 1.000 pertsonako 8 pertsonatan gutxitzen da berezko

biztanleria

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

1000

Page 42: Munduko biztanleria (2DBH)

Munduko biztanleriaren berezko hazkundea/ naturala

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 43: Munduko biztanleria (2DBH)

Herrialde garatu eta azpigaratu baten datu demografikoen konparazioa

Demografi adierazleak

Page 44: Munduko biztanleria (2DBH)

Munduko biztanleriaren berezko hazkundea/ naturala

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 45: Munduko biztanleria (2DBH)

Berezko hazkundea: jaiotzen eta hilen arteko

diferentzia da.

Munduko batez besteko hazkunde naturala 0/00 1,2koa da.

Herrialde garatuak

• Jaiotze-tasa txikia, hazkunde txikia, 0/00 0,3

.

• Biztanleria zahartua dago, % 15ak 65 urte

baino gehiago dauka eta bizi-itxaropena

handia da.

Herrialde pobre eta azpi-garatuak

• Jaiotze altuak eta hilkortasunaren gutxitzeak

hazkunde natural handia eragiten dute, , 0/00 2

edo 3 ingurukoa.

• Biztanle gehienak gazteak dira. Ia herena 15

urtetik beherakoa da. Nagusien kopurua txikia

da eta bizi-itxaropena ere.

Berezko hazkundea

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 46: Munduko biztanleria (2DBH)

Herrialde garatuak • Politika pronatalistak, hau da, haur gutxi

jaiotzen direnez, jaiotza-tasak handitzeko

politikak:

– Haurtzaindegiak

– Familia ugariei laguntzak

– Aitatasun-amatasun baimenak

– Gurasoen lanaldia murriztu

• Nagusien kopurua handia izateak gastuak

handitzea dakar:

- osasun-zerbitzuetan,

- erretiro-pentsioetan,

- nagusiak zaintzeko pentsioetan,

- egoitzetan...

Herrialde azpigaratuak

Politika antinatalistak jaiotza kopurua

murrizteko:

- familia-plangintzarako kanpainak

- hau bat baino gehiago izateari

isuna jartzea

Biztanleria-politikak

Page 47: Munduko biztanleria (2DBH)

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 48: Munduko biztanleria (2DBH)

GOGORATU!!!!!!

Page 49: Munduko biztanleria (2DBH)

Berezko Hazkundea/ Hazkunde begetatiboa ≠ Benetako Hazkundea

ADIERAZLEAK

• Jaiotza-tasa

• Ugalkortasun-tasa

ADIERAZLEAK

• Heriotza-tasa

• Umeen heriotza-tasa

JAIOTZA-

TASA HERIOTZA-

TASA

BEREZKO

HAZKUNDEA

Page 50: Munduko biztanleria (2DBH)

Berezko Hazkundea/ Hazkunde begetatiboa ≠ Benetako Hazkundea

ADIERAZLEAK

• Jaiotza-tasa

• Ugalkortasun-tasa

ADIERAZLEAK

• Heriotza-tasa

• Umeen heriotza-tasa

JAIOTZA-

TASA HERIOTZA-

TASA

BEREZKO

HAZKUNDEA

BENETAKO

HAZKUNDEA

MIGRAZIO

MUGIMENDUAK

ADIERAZLEAK

• Inmigrazioa

•Emigrazioa

•Migrazio saldoa

+

Page 51: Munduko biztanleria (2DBH)

BENETAKO HAZKUNDEA

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 52: Munduko biztanleria (2DBH)

Migrazio-mugimenduak

MIGRAZIO- MUGIMENDUAK

EMIGRAZIOA

INMIGRAZIOA

MIGRAZIO SALDOA

KAUSAK

MOTAK

ONDORIOAK

Page 53: Munduko biztanleria (2DBH)

EMIGRAZIOA (-)

Biztanleria lurralde batetik ateratzea,

beste batera joateko.

INMIGRAZIOA (+)

Biztanleria lurralde batera iristea, beste

lurralde batetik.

MIGRAZIO SALDOA

Inmigrazioa-emigrazioa

Migrazio-mugimenduak

Page 54: Munduko biztanleria (2DBH)

Migrazio-mugimenduak

KAUSAK

NATURALAK

JAZARPEN

EZBERDINAK

SOZIO-EKONOMIKOAK

Page 55: Munduko biztanleria (2DBH)

Migrazio-mugimenduak MIGRAZIO MOTAK

HELMUGAREN

ARABERA

LEKUALDATZEKO

ARRAZOIEN

ARABERA

IRAUPENAREN

ARABERA

BEHIN-BETIKOA BARRUKOA/

NAZIONALA

BEHIN-

BEHINEKOA/ ALDI

BATERAKOA

NAZIOARTEKOA

/KANPOKOA

BEHARTUAK

BORONDATEZKOAK

Page 56: Munduko biztanleria (2DBH)

EGOERAK

1. Leirek Erasmus beka bat lortu egin zuen eta aurten dago kurtsoa bukatu arte Berlingo unibertsitatean informatika ikasketak egiten.

2. Salimak ihes egin zuen bere herrialdetik gurasoek adosturiko ezkontza ez egiteko. Zerbitzu sozialen laguntzaz Almeriako pisu batean bizi da beste neska batzuekin.

3. Arkaitzen gurasoak duela bi urte jubilatu ziren eta horrez geroztik Marbellan bizi dira poz-pozik. Bisitan etortzen dira urtean pare bat aldiz, besterik ez.

4. Irlandako Kevin nire lehengusuarekin maitemindu zen eta orain biak Arrasaten bizi dira.

5. Senegaldar asko Gipuzkoako kostako herrietan bizi dira arrantza munduan lan egiteko. Gehienek familia ere dute haiekin.

6. Batirtzeren ahizpak lortu du udarako lanpostu bat Lisboako hotel batean eta ezin pozago dabil.

7. Kolonbiako kazetari askok alde egin behar izan dute mehatxupean ez bizitzeko. Alberto horietako bat da, iaztik bizi da Madrilen.

8. Italiako erdialdean izandako lurrikararen ondorioz, ehundaka familiak alde egin behar izan du. Gehienak inguruko herrietan daude senideen etxeetan bizitzen udal ordezkariek informazio berria eman arte.

Migrazio-mugimenduak MIGRAZIO MOTAK

Page 57: Munduko biztanleria (2DBH)

Langabezia- tasa altua

Bizi-kalitate hobea

Gerrak Jazarpenak Natura-

hondamendiak

KAUSA EKONOMIKOAK KAUSA POLITIKOAK

MIGRAZIOEN KAUSAK

MIGRAZIO- MUGIMENDUAK

EMIGRAZIOA

Biztanleria lurralde

batetik ateratzea,

beste batera joateko.

IMMIGRAZIOA

Biztanleria lurralde batera

iristea, beste lurralde

batetik. NAZIOARTEKO MIGRAZIOAK

NAZIO BARRUKO MIGRAZIOAK HELMUGAREN ARABERA

BEHIN-BETIKO MIGRAZIOAK

ALDI BATERAKO MIGRAZIOAK IRAUPENEAREN ARABERA

BORONDATEZKO MIGRAZIOAK

BEHARTUTAKO MIGRAZIOAK NORK EDO ZERK ERAGINA

MIGRAZIO MOTAK

KAUSA NATURALAK

Migrazio-mugimenduak

Migrazio mugimenduak. ERREPASOA

Page 58: Munduko biztanleria (2DBH)

NAZIO BARRUKO

MIGRAZIOAK

Gutxi garatutako herrialdeetan: LANDAKO EXODOA.

Garatutako herrialdeetan: HIRIEN ARTEKO

MIGRAZIOAK.

NAZIOARTEKO

MIGRAZIOAK Gutxien garatutako herrialdeetatik gehien

garatutakoetara: HEGOALDETIK

IPARRALDERAKO MIGRAZIOAK.

Garatutako herrialdeen artean:

PRESTATUTAKO PERTSONEN

LEKUALDATZEAK.

Gutxi garatutako herrialdeen artean: GUTXI

GARATUTAKO HERRIALDEETATIK

GARAPEN-BIDEAN DAUDENETARA.

IMMIGRAZIO-POLITIKAK

ETORKIN-KUOTA

IMMIGRAZIO-LEGEAK

EGUNGO MIGRAZIO-JOERAK

Migrazio-mugimenduak

Page 59: Munduko biztanleria (2DBH)

Migrazio-mugimenduak MIGRAZIO-MUGIMENDUAK 1990etik aurrera

Page 60: Munduko biztanleria (2DBH)

MIGRAZIOEN ONDORIOAK

LURRALDE HARTZAILEAK LURRALDE GALTZAILEAK

ONDORIO

POSITIBOAK

ONDORIO

NEGATIBOAK

Migrazio-mugimenduak

Page 61: Munduko biztanleria (2DBH)

MIGRAZIOEN ONDORIOAK

HERRIALDE HARTZAILEAK HERRIALDE GALTZAILEAK

ONDORIO

POSITIBOAK

Biztanleria gaztetzea.

Jaiotza-tasa handitzea

Ekonomia-hazkundeari laguntzen diote

etorkinek.

Kontratupeko langileek zergak

ordaintzen dituzte.

Aniztasun kulturala

Lanaren gaineko presioa murriztu

egiten da.

Herrialdean dibisak sartzen dira

atzerrian daudenek bidalita.

ONDORIO

NEGATIBOAK

Gizarte-zerbitzuak betetzea.

Baztertze-arriskuak etorkinentzat.

Jarrera xenofoboak agertzeko arriskua.

Sexuen arteko ehunekoaren

desorekak.

Adinaren araberako biztanleria-

egituraren asaldura.

Prestatutako biztanleria galtzea.

Migrazio-mugimenduak

Page 62: Munduko biztanleria (2DBH)

BENETAKO HAZKUNDEA

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

(Jaiotzak-heriotzak) + migrazio saldoa

(Jaiotzak+inmigrazioak) – (heriotzak + emigrazioak)

Page 63: Munduko biztanleria (2DBH)

2016 POPULAZIOA JAIOTZAK HERIOTZAK INMIGRANTEAK EMIGRANTEAK

BIZTANLEAK 2.109.516 16.250 16.557 12.140 14.751

JAIOTZA-TASA

HERIOTZA-TASA

BEREZKO HAZKUNDE ABSOLUTUA

MIGRAZIO SALDOA

BENETAKO HAZKUNDEA

POPULAZIOA 2017??

Berezko Hazkundea/naturala eta Benetako Hazkundea

Page 64: Munduko biztanleria (2DBH)

Bilakaera demografikoak

POPULAZIOAREN BANAKETA

SEXU ETA ADINAREN ARABERA

ADIN-

PIRAMIDEAK

Page 65: Munduko biztanleria (2DBH)

Zer da Biztanleri Piramidea? Herri bateko sexu eta adinaren araberako biztanleri egitura

irudikatzen duen lerro-grafikoa da.

Biztanleri piramidea

Page 66: Munduko biztanleria (2DBH)

Nola egiten da? • Paper koadrikulatu batean bi ardatz marrazten

dira, horizontala eta bertikala.

• Emakumezkoak eskumaldean eta gizonezkoak ezkerraldean irudikatzen dira.

Biztanleri piramidea

Page 67: Munduko biztanleria (2DBH)

Biztanleri piramidea

Page 68: Munduko biztanleria (2DBH)

Biztanleri piramidearen azterketa ADIN MULTZO NAGUSIAK

NAGUSIAK (+65 urte)

Biztanleri piramidea

GAZTEAK (0-14 urte)

HELDUAK (15-64 urte)

Page 69: Munduko biztanleria (2DBH)

Biztanleri piramidearen azterketa

Biztanleri piramidea

Page 70: Munduko biztanleria (2DBH)

Biztanleri piramidearen azterketa

• TONTORRA: Zabala bada, biztanleriaren zahartzea eta bizi- itxaropen altua adierazten du.

• ERDIGUNEA: Lan egiteko adinean dagoen biztanle taldea. Migrazio mugimenduak somatzeko gunea.

• OINARRIA: Estua bada, jaiotzaren beherakada eta biztanleri gaztearen beherakada jarraia adierazten du.

Biztanleri piramidea

Page 71: Munduko biztanleria (2DBH)

• SARGUNEAK

Biztanleri galera adierazten dute, emigrazio, gerrate, gaixotasun edo jaiotzaren bat-bateko jaitsieragatik.

• IRTENGUNEAK Biztanleriaren bat-bateko hazkundea adierazten dute, inmigrazioagaitik edo jaiotzaren hazkundeagatik.

Biztanleri piramidea

Biztanleri piramidearen azterketa

Page 72: Munduko biztanleria (2DBH)

Biztanleri piramidea

Biztanleri piramidearen azterketa

Page 73: Munduko biztanleria (2DBH)

A) AURRERAKOIA edo TRIANGELU ITXURAKOA. Oinarri zabala eta gailurrerantz estutzen doa. Biztanleri gaztea adierazten du, jaiotza tasa altuarekin. Honek biztanleriaren hazkundea aurreikusten du. Herrialde azpigaratuetako piramidea da.

C) ATZERAKOIA edo KUTXATILA ITXURAKOA. Oinarri estuagoa erdikaldea baino. Gero eta jaiotza gutxiago, ondorioz, biztanleriaren beherakada aurreikusten du. Herrialde garatuetako piramidea da.

B) EGONKORRA edo erraboila itxurakoa. Oinarria eta erdikaldea zabalera berdintsukoa. Jaiotzen gelditzea edo gutxitzea adierazten du. Garapen bideko herrien piramidea da.

Biztanleri piramidea

Biztanleri piramidearen azterketa

Page 74: Munduko biztanleria (2DBH)

ONDORIOA biztanleri piramidearen azterketa.

Piramideak adierazten dituen ezaugarrietatik abiatuz, biztanleriak etorkizunean izango duen bilakaera aurreikus daiteke, eta honela beharrezkoak diren neurri ekonomiko eta gizartekoak lehenbailehen ezarri.

Biztanleri piramidea

Page 75: Munduko biztanleria (2DBH)

Bilakaera demografikoak

BILAKAERA DEMOGRAFIKOAK

DENBORAN ZEHAR

HERRIALDE

GARATUAK

GARATU

BIDEAN

DAUDENAK

Page 76: Munduko biztanleria (2DBH)

Es una teoría que explica

Demografi Erregimenak

Demografi Erregimena HERRIALDE

GARATUETAN

Page 77: Munduko biztanleria (2DBH)

Es una teoría que explica

Demografi Erregimenak

Demografi Erregimena HERRIALDE

GARATUETAN

Page 78: Munduko biztanleria (2DBH)

Es una teoría que explica

Demografi Erregimenak

Demografi Erregimena HERRIALDE

GARATUETAN

Page 79: Munduko biztanleria (2DBH)

Es una teoría que explica

Demografi Erregimenak

Demografi Erregimena HERRIALDE

GARATUETAN

Page 80: Munduko biztanleria (2DBH)

Es una teoría que explica

Demografi Erregimenak

Demografi Erregimena HERRIALDE

GARATUETAN

Page 81: Munduko biztanleria (2DBH)

Herritarren

hazkunde oso

azkarra

Herritarren

hazkundea

moteldu da

Herritarren

hazkunde geldoa

Eredu demografikoen laburpena

Herritarren

hazkunde geldoa

eta irregularra

Page 82: Munduko biztanleria (2DBH)

Suediako trantsizio demografikoaren grafikoa

Page 83: Munduko biztanleria (2DBH)

HERRIALDE GARATUETAKO BILAKAERA DEMOGRAFIKOA

GARAIA JAIOTZA ARRAZOIAK HERIOTZA ARRAZOIAK BEREZKO

MUGIMENDUA

XVIII.MENDERA

ARTE

XIX-XX

1975ETIK

Page 84: Munduko biztanleria (2DBH)

Demografi ereduari buruzko laburpen koadroa

Demografi ereduari buruzko laburpen koadroa

Page 85: Munduko biztanleria (2DBH)

Munduko biztanleriaren bilakaera

XXI. MENDERAKO

AURREIKUSPENAK XIX. ETA XX. MENDEAK XIX. MENDERA ARTE

Heriotza-tasa

handia

Jaiotza-tasa

handia

ANTZINAKO

ERREGIMEN

DEMOGRAFIKOA

Hazkunde

demografiko motela

Jaiotza-tasa

handia

LEHERKETA

DEMOGRAFIKOA

Hazkunde

demografikoaren

azkartzea

Nekazaritzaren

hobekuntzak

Osasun

aurrerapenak Higiene

handiagoa

Heriotza-tasa

txikia

Jaiotza-

tasaren

jaitsiera

HAZKUNDEAREN

MOTELTZEA

Munduko

biztanleriaren

zahartzea

Hirugarren Munduaren

hazkunde handiagoa

Heriotza-

tasaren jaitsiera

Page 86: Munduko biztanleria (2DBH)

Herrialde garatuen bilakaera demografikoa

HERRIALDE GARATUETAKO BIZTANLERIAREN EZAUGARRIAK

MIGRAZIO-SALDO POSITIBOA

GEHIENETAN

JAIOTZA-TASA

IGOTZEKO POLITIKAK

BIZI-ITXAROPEN ALTUA

BIZTANLERIA ZAHARTUA

Page 87: Munduko biztanleria (2DBH)

Demografi Erregimenak

Demografi Erregimena

GARAPEN BIDEAN

DAUDEN HERRIALDEETAN

Page 88: Munduko biztanleria (2DBH)

Demografi Erregimenak Demografi Erregimena GARAPEN-

BIDEAN DAUDEN HERRIALDEETAN

Page 89: Munduko biztanleria (2DBH)

Demografi Erregimenak Demografi Erregimena GARAPEN-

BIDEAN DAUDEN HERRIALDEETAN

Herritarren

hazkunde motela

eta irregularra

Herritarren

hazkunde azkarra

Page 90: Munduko biztanleria (2DBH)

Mexikoko trantsizio demografikoaren grafikoa

Page 91: Munduko biztanleria (2DBH)

BILAKAERA DEMOGRAFIKOA GARAPEN BIDEAN DAUDEN HERRIALDEETAN

GARAIA JAIOTZA ARRAZOIAK HERIOTZA ARRAZOIAK BEREZKO

MUGIMENDUA

XX. mendera arte

1950etik GAUR

EGUNERA ARTE

Demografi Erregimenak

Page 92: Munduko biztanleria (2DBH)

Herrialde garatuen bilakaera demografikoa

GARAPEN BIDEAN DAUDEN HERRIALDEETAKO

BIZTANLERIAREN EZAUGARRIAK

MIGRAZIO-SALDO

NEGATIBOA

GEHIENETAN

JAIOTZA-TASA

KONTROLATZEKO

HASIERAKO POLITIKAK

BIZTANLERIA GAZTEA

BIZI-ITXAROPEN

BAXUAGOA

Page 93: Munduko biztanleria (2DBH)

BENETAKO HAZKUNDEA

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

(Jaiotzak-heriotzak) + migrazio saldoa

(Jaiotzak+inmigrazioak) – (heriotzak + emigrazioak)

Page 94: Munduko biztanleria (2DBH)

Populazioaren bilakaera

Page 95: Munduko biztanleria (2DBH)

BIZTANLERIAREN BANAKETA

MUNDUAN

Biztanleriaren banaketa munduan

Page 96: Munduko biztanleria (2DBH)

NON BIZI DA JENDEA?

NON KONTZENTRATZEN DA?

Biztanleriaren banaketa munduan

Page 97: Munduko biztanleria (2DBH)

Mundua gauez

Biztanleriaren banaketa munduan

Page 98: Munduko biztanleria (2DBH)

A C B

Biztanleria dentsitatea : Biztanle kopurua / km2

Zeinek dauka dentsitate

handiagoa?

Durangok 28.229 biztanle ditu eta 10,91 km2ko hedadura. Zenbatekoa

da dentsitatea?

91,10

28229Bd

= 2.587,44 biztanle / km2

Durangoko dentsitatea 2.587,44koa da, hau da,

2.587,44 pertsona bizi dira km2ko

Biztanleria aztertzeko formulak. Demografi adierazleak

Page 99: Munduko biztanleria (2DBH)

Populazio dentsitatea

Page 100: Munduko biztanleria (2DBH)

Populazio dentsitatea

Page 101: Munduko biztanleria (2DBH)

Biztanleriaren banaketa munduan

Page 102: Munduko biztanleria (2DBH)

Biztanleriaren banaketa munduan

Page 103: Munduko biztanleria (2DBH)

Munduko herrialde populatuenak

Page 104: Munduko biztanleria (2DBH)

POPULAZIOAREN BANAKETAN ERAGINA DUTEN FAKTOREAK

ERAGILE FISIKOAK

KLIMA EPELA ERLIEBE LAUA

LUR EMANKORRAK

UR BALIABIDEAK

ENERGI ITURRIAK

GIZA ERAGILEAK

BIZI-KALITATEA JAIOTZA-

ALTUA

GARAPEN EKONOMIKOA

EMIGRANTEEN HELMUGAK

Banaketa desorekatua ulertzeko eragileak

Page 105: Munduko biztanleria (2DBH)

ERAGILE FISIKOAK

1. Klima epela

2. Erliebea ( haranak,

lautadak, ibaiertzak..)

3. Lurzoru egokia

nekazaritzarako

4. Ur baliabideak

5. Energi iturriak

Non bizi gara eta zergatik?

Banaketa desorekatua ulertzeko eragileak

Page 106: Munduko biztanleria (2DBH)

Biztanleriaren banaketa adierazten duten faktore fisikoak

Banaketa desorekatua ulertzeko eragileak

Page 107: Munduko biztanleria (2DBH)

GIZA ERAGILEAK

1. Ekonomikoak

2. Sozialak

3. Demografikoak

Non bizi gara eta zergatik?

Banaketa desorekatua ulertzeko eragileak

Page 108: Munduko biztanleria (2DBH)

• Dentsitate handiena

duten eremuak ipar

hemisferioan daude; %

90.

• Gehienak zona epeletan

bizi gara, 20º eta 50º

arteko ipar latitudean.

• Kontinente jendetsuena

Asia da. 4.000.000.000

pertsona bizi dira.

• Munduko bi herrialde

jendetsuenak Txina eta

India dira. 2.500.000.000

pertsona bizi dira.

•Oro har, hiri-eremuak

landa-eremuak baino

askoz ere jendeztatuagoak

izan ohi dira.

Populazio dentsitatea

Page 109: Munduko biztanleria (2DBH)

Ur- ugaritasuna

Klima epelak

Haranak eta ordokiak

Baliabideak: mineralak eta energia

Antzinatetik populatutako

eremuak

Ekonomia- jarduera handia

Gobernu- Politika egokiak

EZAUGARRI FISIKO ONURAGARRIAK

GIZA FAKTORE ONURAGARRIAK

BIZTANLERIA- KONTZENTRAZIO

HANDIAK

BIZTANLERIAGUNE HANDIAK

BESTE BIZTANLERIAGUNE BATZUK

EKIALDEKO ASIA ETA

HEGOALDEKOA EUROPA

AEBetako IPAR-EKIALDEA

GINEAKO GOLKOA

NILOREN HARANA

MEXIKOKO ERDIALDEA

IPAR AMERIKAKO ATLANTIKOKO

KOSTALDEA

Banaketa desorekatua

Page 110: Munduko biztanleria (2DBH)

Demografia

Page 111: Munduko biztanleria (2DBH)