Memoria 2014 euskaraz

ELKARREKIN 2014 TXOSTENA

AurkezpenaFundazio Publikoa

Xedea, Ikuspegia eta Balioak

Oinarrizko ildoak

HAZI egitasmoaren oinarriak

Azken helburuak

HAZIren erronka estrategikoak (2015-2016)

Organigrama

Egoitzak, langileak, aurrekontua eta akreditazioak

Gobernu organoak eta kudeaketaPatronatua

Zuzendaritza batzordea

Zuzendaritza Hedatuko taldea (ZHT)

Batzorde iraunkorra

Batzorde profesionalak

Mendinet

Lursail

HAZIlur

Katilu

2014ko une gogoangarriakNirea

Satelite bidezko abere lokalizazioa (geopos)

Euromontana

Publizitate spot berria

Birding euskadi egitasmoa

Basque fest

Gasteizko abastoseko merkatua

Ikastolen federazioarekin lankidetza

Landa eremuko garapen plana (LGP)

Egurraren sektorearen plan estrategikoa

.eus

Organigrama berriaren aurkezpena

2014ko laburpena arlokaInformazio sistemen eta laguntza instituzionalaren unitatea

Elikagaien garapen eta ekintzailetzarako unitatea

Proiektu estrategikoen unitatea

Zerbitzu Orokorren Unitatea

Zeharkako arloak

8

9

9

10

10

10

11

11

14

14

14

14

14

15

15

15

15

18

18

18

18

19

19

19

19

19

19

19

19

22

37

49

52

53

1

2

3

4

2014 TXOSTENA

5

Azken urteotan, Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura

Politikaren Sailburuordetzak izan dituen helburuetako bat izan da hasita

zeuden proiektuei ekin eta eginetan zehaztea. Bide honetan, HAZI gakoa

izan da. Proiektu estrategiko batzuetan garatu ditu jarduera ugari; hala

nola, segizioa 2015-2020ko Landa Garapenerako Planaren diseinuan

eta parte-hartze aktiboa sektorearen planetan; Elikadura Industriaren

Lehiakortasun Plan Estrategikoa, Idiazabal Jatorri Izendapenaren Plan

Estrategikoa, etab. Horiek dira sailburuordetzaren helburuak eskuratzeko

HAZIk duen paper garrantzitsua erakusten duten adibide batzuk.

Azken finean, sendo goaz aurrera bidean Lehen Sektore lehiakor eta

estrategiko bat izan dezagun eta Euskadiko landa eta itsas ingurunea indar

daitezen. Lehiakortasun eta Garapen Ekonomikoaren sailak hartutako

konpromiso hau lortzeko, erabateko konfiantza dut Elikadura, Arrantza

eta Nekazaritza sailburuordetzara lotutako entitate, bestelako erakunde

eta sektore agenteetako pertsonekin kontatzen jarraitzea izango dudala.

HAZI instituzioentzat ezinbesteko aliatua eta sektorean erreferente izan

nahi duen entitatea da. 2014an zehar modu positiboan egin dugu aurrera

helburu hau lortzeko.

HAZIren fusioa eta gero, lehendabiziko barne lana erakundearen jarduna

aurrera eramateko oinarriak eraikitzea izan zen. Behin oinarri sendoa

ezarrita, ekintza eta egitasmo guztiak lerrokatzeko lan garrantzitsua egin

da enpresaren ildo estrategiko eta helburuak garatzeko. Hau lortzeko,

pertsona bakoitzak, bere eremu edo arloan, lantaldean jardun dezan

bidaia orria zehaztu da. HAZIren xedeak berak dioen moduan, elikadura

eta Lehen Sektorearen lehiakortasuna eta bideragarritasuna sustatzeko

gai izan behar dugu.

2014an landutako egitasmoen artean, NIREA ekimenaren jaiotza

azpimarratu nahi nuke, non HAZI Euskadiko beste erakunde batzuk

eta sektoreko agente nagusiekin lankidetzan aritzen den. Elkartze

honek Lehen Sektorearen balioaren alde sentsibilizatzean datza, gure

lurraldearen ekonomia eta gizarte garapen sostengarriaren barruan, Lehen

Sektorearen eta Landa eta Itsas Ingurunearen berpiztean laguntzeko.

Asier ArreseHAZI Fundazioaren Zuzendari Nagusia

Bittor OrozEusko Jaurlaritzako Nekazaritza,

Arrantza eta Elikadura Politikako

sailburuordea

6


7

| AURKEZPENA

01 1 Fundazio Publikoa

2 Xedea, Ikuspegia eta Balioak

3 Oinarrizko ildoak

4 HAZI egitasmoaren oinarriak

5 Azken helburuak

6 HAZIren erronka estrategikoak (2015-2016)

7 Organigrama

8 Egoitzak, langileak, aurrekontua eta akreditazioak

ELKARREKIN

8

AURKEZPENA

HAZI Fundazioa Euskadiko Autonomia Erkidegoko Sektore Publikoko Fundazioa da. HAZIren helburua ondorengoa da: bere jarduera eremuan lehiakortasun, iraunkortasun eta berrikuntza bultzatu, sustatu eta garatzea. Eremu horrek Lehen Sektorea (nekazaritza, abeltzaintza, arrantza eta basogintza), landa eta itsasertz eremua, eta elikadura-industria hartzen ditu, guztiak balioan jartzeko eta ondare natural eta kulturalaren mantenimenduan laguntzeko.

Helburu hori erdiesteko, Fundazioak kalitatezko zerbitzu integrala eskaintzen du bere jarduera eremuaren barruan, hainbat erakunde eta agenteekin lankidetzan.

1 | FUNDAZIO PUBLIKOA

2014 TXOSTENA

9

2 | XEDEA, IKUSPEGIA ETA BALIOAK

> XEDEA Lehen SEKTORE eta elikadura-industriaren lehiakortasun eta bideragarritasuna bultzatu eta landa eta itsasertz eremuaren garapen iraunkorra sustatu.

> IKUSPEGIA Erakundeen ezinbesteko aliatua izan eta SEKTOREAren erreferente.

> BALIOAK• Zerbitzu, konpromiso eta bezeroarenganako orientaziorako jarrera. • Lankidetza eta kooperazioa• Ekiteko grina eta jarrera berritzailea• Emaitzak lortzera, eraginkortasunera eta kudeatzearen zorroztasunera bideratu.

3 | OINARRIZKO ILDOAK

• Zerbitzu, konpromiso eta bezeroarenganako orientaziorako jarrera• Lankidetza eta kooperazioa• Ekiteko grina eta jarrera berritzailea• Emaitzak lortzera, eraginkortasunera eta kudeatzearen zorroztasunera bideratu

ELKARREKIN

10

AURKEZPENA

• Erakundeen segizioa: Eusko Jaurlaritza eta Foru Aldundiak.

• Foro eta topaketa organoak landa eremuko eta sektoreetako agenteekin: Batzorde profesionalak, Lursail eta Mendinet.

4 | HAZI EGITASMOAREN OINARRIAK

• Gobernuarekin lerrokatzea.• Eremu eta SEKTOREAren segizioa.• Foru Aldundien berezko eremua.• Eremu eta sektorearen biziraupena.• Eraginkortasuna.• Hierarkia/transbertsalitatea.

5 | AZKEN HELBURUAK

• Burokrazia murriztu (administrazio, entitate kudeatzaileak, sektorea, eremua eta bestelakoen arteko harrema erraztu).

• Apustu sektorialak identifikatu eta dinamizatu (enplegua sortu, BPG-a HAZI...).

• Mendi eremutan abere-jarduerari uztea ekidin.• Nekazaritzako elikagaien industriaren

garapenerako ekosistema sortu.• Nekazal jarduerarako lan-baldintzak hobetu.• Landa eremuan enplegua eta jarduera

ekonomikoak sustatu (ekintzailetza eta egitasmo traktoreak).

• Despopulatze arriskuan dauden landa eremuetan garapen osoa bultzatu (karrantzak, haranak, mendia).

• Landa eremuan oinarrizko azpiegitura eta zerbitzuak prestatu (haustura digitala, garraio publikoa).

6 | HAZIREN ERRONKA ESTRATEGIKOAK (2015-2016)

• Nekazal-informazio eta kudeaketa sistema integrala sortu eta garatu SIIA (nekazal, itsasertz, nekazaritzako elikagaien industriak).

• Entitateak, operadoreak eta sektoreak administrazio publikoekin dituen harremanak erraztu.

• Sare sektorialaren garapen eta eboluzioa.• Komertzializazioa sustatu eta merkatura

bideratu. Komertzializazio kanal desberdinei begira estrategia zehatzak definitu, elikadura-

kate osora iristeko helburuarekin. Honela, gure produktuei balio erantsia gehitzeko.

• Nekazaritzako elikagaien industria indartsu bat garatzeko baldintza eta tresnak bultzatu, bertako lehengaiak ekoizteko konpromisoa dutenekin (finantziazioa, inbertsiorako laguntzak eta promozioa, ...)

• Landa eta itsas dinamizazioa, oinarrizko azpiegitura eta zerbitzuak ezartzen ahaleginduz.

• Mendi-eremuetan nekazaritzako elikadura-jarduera bertan behera geratzea ekidin.

• Landa inguruan jarduera ekonomikoa eta enplegua sustatu, ekintzailetza-erremintak eremuaren errealitate sozio-ekonomikora moldatuz.

• Basogintzaren azpi-sektore emankor eta eraldatzailea bultzatu eta koordinatu.

• Landa eta itsas eremu eta Lehen Sektore bizi eta lehiakorraren alderdi estrategikoaren errekonozimendua eskuratu.

• “HAZI eraikitzen”: erakunde moderno, kolaboratzailea... garatu, bai barneari eta baita kanpoari ere begira.

2014 TXOSTENA

11

Ere

mu N

atu

rala

eta

Bio

dib

ert

sita

tea

Eg

iazt

ap

ena e

ta K

ontr

ola

Info

rmazi

o G

eo

gra

fiko

rako

Sis

tem

ak

Sekto

re-d

inam

izazi

oa

Ko

np

onb

ide Inst

ituzi

onala

k

Ekin

tzaile

tza e

ta L

and

a e

ta Its

as

Ing

uru

are

n D

inam

izazi

oa

Era

kund

e O

rdain

tzaile

a I.T

.

Pro

iektu

eta

rako

Fin

antz

a-l

ag

untz

a

Merk

atu

ratz

ea e

ta S

ust

ap

ena

Sekto

re-s

are

a

LG

Pare

n A

nto

laketa

eta

Lurr

ald

e P

laneam

end

ua

Est

ati

stik

a e

ta S

ekto

re-a

nalis

ia

Lanera

ko

Pre

stakuntz

a

7 | ORGANIGRAMA

8 | EGOITZAK, LANGILEAK, AURREKONTUA ETA AKREDITAZIOAK

Ekintzaileak eta lurralde eragileakSektoreaErakundeak

Zerbitzu Orokorren Unitatea

Proiektu Estrategikoen

Unitatea

Infornazio Sistemen eta Laguntza

Instituzionalaren Unitatea

Elikagaien Garapen eta Ekintzailetzarako Unitatea

Europa

Komunikazioa, Publizitatea eta

Ekitaldiak

Erakundearen Garapena eta Pertsonak

Berrikuntza Teknologikoa

Administrazioa eta Baliabideak

Prospektiba eta Europako Sareak

eta Proiektuak

Sistemak eta Informazioaren Segurtasuna

Gizartea

Bezeroarenganako orientazioa

Barnerako orientazioa

Zuzendari Nagusia

Eusko Jaurlaritza

HAZIk bi egoitza ditu; bata Aurkautin eta bestea Abadiñon, eta plantilan 190 pertsona baino gehiago. Gainera, 18 milioi euro inguruko aurrekontua izan du.

IHOBE 0250-11

ERREGISTRO -ZIURTAGIRIACERTIFICADO DE REGISTRO

Ihobe S.A. Ingurumen Jarduketarako Sozietate Publikoak egiztatzen du:La Sociedad Pública de Gestión Ambiental Ihobe, S.A . certifica que:

FUNDACIÓN HAZI FUNDAZIOA

ACREDITACIÓN07/C-PRO30


ACREDITACIÓN63/EI81


Ondorengoa egokitzen dio / Otorga la presente

Ondorengoa egokitzen dio / Otorga la presente

entitateari / a la entidad

entitateari / a la entidad

ELKARREKIN

12

AURKEZPENA


2014 TXOSTENA

13

| GOBERNU ORGANOAK ETA KUDEAKETA

02 1 Patronatua

2 Zuzendaritza batzordea

3 Zuzendaritza Hedatuko taldea (ZHT)

4 Batzorde iraunkorra

5 Batzorde profesionalak

6 Mendinet

7 Lursail

8 Hazilur

9 Katilu

ELKARREKIN

14

KUDEAKETA ETA GOBERNU-ORGANUAK

1 | PATRONATUA

Patronatua gobernu-organo gorena da, sorrerako helburuen betetzea zaintzea dagokiona. Hamahiru kidek osatzen dute, hauen artean SEKTOREA eta INGURUNEAren ordezkari askok, eta baita Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura sailburuordetzakoek, hiru FORU ALDUNDIetakoek eta HAZIkoek ere.

2 | ZUZENDARITZA BATZORDEA

HAZI Fundazioaren estrategia eta politikak koordinatzen dituen organoa da. Jarduera estrategia eta kudeaketa ildo nagusiak planifikatzen ditu, eta baita hauen etengabeko segizioa ere. Aldi berean, erabaki estrategikoetan zuzendariari aholkuak ematen dizkion organoa da.

Batzordea HAZIren Zuzendari Nagusiak eta bertako Unitate Operatiboetako Zuzendariek osatzen dute.

3 | ZUZENDARITZA HEDATUKO TALDEA (ZHT)

“HAZIren Eraikuntza”rekin aurrera egiteko asmoz eta hau antolakuntza bakarra izate aldera, amankomuneko kultura bat definitu eta ezartzea erraztuko zuena, 2013an Zuzendaritza Hedatuko taldea sortu zen.

Organo hau Zuzendaritza Batzordeko kideek Arloburu guztiekin batera osatzen dute. Berau foro bat da HAZIren gai estrategikoei buruz eztabaidatu, informazioa partekatu, bi noranzkoko komunikazioa errazteko (feedback-a jaso) eta konfiantza sortzeko.

4 | BATZORDE IRAUNKORRA

Batzorde iraunkorrak Patronatuari HAZI Fundazioaren jardunaren lerro eta ildo nagusiak proposatzen dizkion organoa da. Ezarritako helburu eta ekintzen jarraipena egiten du, sorrerako oinarriak betetzen direla zainduz.

5 | BATZORDE PROFESIONALAK

Batzorde profesionalak HAZIk eta inplikatutako

sektoreek osatutako koordinazio organoak dira. Bere

funtzioa da laguntzea merkatuan produktuak garatzen,

promozionatzen eta merkatal koordinazioa ezartzen

erabiltzaileekin eta HAZIk kudeatzen dituen marka

bakoitzarekin, hauek gehiago ezagutzeko edota

sustatzeko ekintzak bideratuz.

2014an ondorengo egunetan egin ziren bi patronatu-bilkurak:

2014/06/19 | 2014/12/10

Eusko Jaurlaritza Foru Aldundiak HAZI Profesionalak/Sektorea

Borja Monje

Jon Peli Urigüen

Irene Pardo

Esteban Atxa (Euskaber)

José Luis Fresno (Garlan)

Emeterio Urresti

Andikoetxea (Armador)

Román Bengoa (ENEEK)

José Antonio Zabala

Egurrola (Forestalista)

Inés Baigorri (ABRA)

Bittor Oroz

Leandro Azkue

Eduardo Aginako

Elena Gutiérrez

Peli Manterola

Asier Arrese

Begoña Isasti

2014 TXOSTENA

15

6 | MENDINET

Landa Garapenaren Aurrerapenerako Elkartea Toki Ekintzako talde gisa eratu zen. Helburutzat zuen Europako Erkidegoaren LEADER+ ekimena 2000-2006 epean kudeatzea, eta LEADER+ ikuspegia 2007-2013 epean ere kudeatzeko aukeratua izatea. MENDINET Euskal Autonomia Erkidegoko landa garapenerako elkarteek eta HAZI Fundazioak osatzen dute.

7 | LURSAIL

Lursail Sozietate Mugatua 2007ko urriaren 31n eratu zen. Bost kudeaketa zentrok (ABELUR, AGA, LORRA, LURGINTZA eta SERGAL) eta HAZI Fundazioak sortua.

8 | HAZILUR

Hazilur arrisku-kapitaleko fondo bat da, elikagaien sektoreko eta landa eremuko enpresa jardunak sustatzen dituena, Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapen eta Lehiakortasun sailak, Ipar kutxak eta Nekazari Kooperatiben Federazioak bultzatuta. Jarduera berriak martxan jartzeko (kapital hazia) eta martxan dauden enpresak finkatzeko sortzen diren finantziazio beharrei erantzutea da bere zeregina.

9 | KATILU

Katilu HAZIK Azti, Elika, Innobasque eta Neikerrekin batera osatzen duen espazioa da. Bere helburua da berrikuntza garatzen duten nekazal elikagaien enpresa kopurua haztea, I+D+b transferentzia handiagoa ziurtatzea, eta eremuko gero eta enpresa txiki eta ekoizle gehiagori erraztea berrikuntza eta kooperazio proiektuak garatzeko aukera.Horretarako, Katiluk hainbat zerbitzu jartzen dizkie eskuragarri sektore eta eremuko pertsona eta erakundeei.• Espazio, metodologia, dinamika eta talde batekin kontatzea beharrak, kezkak eta ideiak proiektu bilaka daitezen aztertu eta aukera aprobetxatzeko, sektore edo eremuarentzat inpaktua duen kolaborazioaren bidez.• Transferentzia jardunaldi eta tailerretan parte hartzea. Baita kooperazioaren bidezko berrikuntzarako gaikuntza-programetan ere.• Kooperazioaren bidezko berrikuntzarako sareetarako aukerak eta konexioa hedatzeko antena izatea.

16


17

| 2014KO UNE GOGOANGARRIAK

03 1 Nirea

2 Satelite bidezko abere lokalizazioa (geopos)

3 Euromontana

4 Publizitate spot berria

5 Birding Euskadi egitasmoa

6 Basque fest

7 Gasteizko abastoseko merkatua

8 Ikastolen federazioarekin lankidetza

9 Landa eremuko garapen plana (LGP)

10 Egurraren sektorearen plan estrategikoa

11 .eus

12 Organigrama berriaren aurkezpena

ELKARREKIN

18

2014KO UNE GOGOANGARRIAK

Azienden (animalia eta taldeen) kokapen-sistemen erabilera bideragarria dela erakusteko helburuarekin, proiektu bat sortu da. Sistema horiek kokapenaren koordenada geografikoen informazioaren transmisioan oinarritzen dira. Kasu honetan, problematikak kokalekuaren emisioaren GPS sistemaren optimizazioan du funtsa (tamaina, pisua, sendotasuna, autonomia, sentsibilitatea, eta abar). Gainera, transmisioak satelite bidez balioztatzen ditu, landa-eremuetan estaldura mugatua baitago.

Diseinatutako sistema modu esperimentalean espezie desberdinekin erabili da, transmi-sioen maiztasunaren parametriza-zioa aurreikusita du, abisuak sortzen ditu eta kanpoan zein barnean gera- tzen diren zonaldeak kudeatzen ditu. Monitorizazioa web interface bidez egiten da, edo Androiderako sake-lakoaren aplikatiboarekin. Hortxe ikus daiteke une horretako kokape-na eta abereak egindako ibilbidea.

2 | SATELITE BIDEZKO ABERE LOKALIZAZIOA (GEOPOS)

1 | NIREA

Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapen eta Lehiakortasun sailak, HAZI Fundazioak eta Euskadiko landa eta itsasertz eremuko eta Lehen Sektoreko agente nagusiek NIREA ekimena aurkeztu zuten Bilboko Kafe Antzokian.

NIREA, partekatutako lidergo publiko-pribatutik bultzatutako egitasmoa da. Honen helburua Euskadiko Lehen sektorearen garrantzia azpimarratu eta honek garapen ekonomiko eta sozial jasangarriari begira sentsibilizatzea da, bide batez Landa eta Itsasertz eremuak berrindartuz eta Lehen Sektorea Bizkortuz.

3 | EUROMONTANA

Bilbon egin zen urrian Euro-pako Mendiko Konbentzioaren IX. edizioa. Izenburua: ‘Mendien Kalitatea, pertsona eta lurralde-entzako etorkizuna’. Bi urtetik behin Euromontana Elkarteak ekitaldi hau antolatzen du Euro-pako leku desberdinetan, betie-re dituen 70 bazkideetako baten laguntzarekin.

Konbentzio honen helburua da aztertzea Europako mendi eremuetako garapen programazio berriak zein aukera eskaintzen dituen. Euskal Herriaren kasuan lurraren %85a eremu honen barruan dago. Topaketa honetan amankomuneko proiektuen lankidetza posible den hausnartzen da.

200 pertsonak baino gehiagok eztabaidatu zuten balio-kateetan nola erabili baliabideak, hauen egituraketa, eta lekuan-lekuko ekoizpen sistemak. Bestela ere hainbat gauza landu ziren; lurraldeak, kalitatezko politiken bidez, leku bakoitzeko produktuekin erlazionatzen duten markak erabiliz eta abar nola garatu. Konbentzioak mendietako leku akzioetan ari diren taldeen arteko ideia trukaketa eta partekatzeko foroa izan zituen ardatz.

4 | PUBLIZITATE SPOT BERRIA

Spot berriak egin dira “Hori da geurea” lelopean. Helburua izan da Euskadiko kontsumitzailea sentsibilizatzea, ofizialki egiaztatutako kalitatezko gure produktuen alde.

Spot bertsio desberdinak egin dira: kalitate goreneko elikagaiak eta Jatorri Izendapenak, Eusko Label familia produktuak, Euskal Okela, Euskal Baserriko Arrautza, Hegaluzea, eta abar.

2014 TXOSTENA

19

5 | BIRDING EUSKADI EGITASMOA

Ekoturismo ornitologikoaren ekimena izan da, Basquetour Euskal Turismo Agentziak eta HAZI Fun-dazioak garatua. Hainbat ente pribatu zein publiko-ren lankidetza ere izan da. Bere helburua, ekoturismo kontzeptuaren inguruan jardun ekonomikoa sustatzea da, eta honi lotuta Euskadin hegaztiak ikuste-ko dauden zonalde onenen baliabide eta ekipamen-duak balioan jartzea.

2014 urtea erabakigarria izan da Birding Euskadiren merkaturatzean, Urdaibaiko Biosfera Erreserba, esaterako, Birding Euskadi Sareko kide berri moduan sartu da (behaketa alor eta informazio-bulego elkartekideak). Era berean, Birding Euskadi Sarearen Lehenengo Jardunaldi Teknikoa ospatu eta martxan jarri da.

6 | BASQUE FEST

HAZI, Eusko Jaurlaritza, Bilboko Udala, Bizkaiko Foru Aldundia, eta sektoreko elkarte profesionalek gourmet programa bat eskaini zuten Basquefest-en, kalitatezko euskal sukaldaritza sustatzeko helburuarekin. 2014ko edizioan 150 establezimendu inguruk parte hartu zuten, gutxi gora-behera 2013ko edizioan baino 50%k gehiagok, pintxo, menu eta gosariekin.

7 | GASTEIZKO AZOKA PLAZA

Gasteizko Azoka Plazako merkatua eraldatu da, eta orain hainbat ekintzetarako espazioa egin da. Gela honetan bertako produktuak sustatu dira, katak egingo dira, ekintza gastronomikoak burutuko dira eta sukalde gela bat izango da hainbat publikori zuzenduta. Kolaborazio hau HAZI eta Santa Barbarako Plaza Merkatal Zentro Elkartearen arteko hitzarmenari esker da posible.

8 | IKASTOLEN FEDERAZIOAREKIN LANKIDETZA

HAZI eta Ikastolen Federazioak Euskadiko kalitatezko produktuak sustatzeko hitzarmena sinatu zuten. Produktuen promozioa Araba Euskaraz, Kilometroak eta Ibilaldian egiteko hitzarmena izan ere. Horri esker, hiru ospakizun Eusko Labeleko okela, Gernikako piperrak, baserriko oilaskoa eta sagardo naturala dastatu ahal izan ziren.

9 | LANDA EREMUKO GARAPEN PLANA (LGP)

Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Politikako sailburuordetzak, HAZIren bidez eta Landa Eremuko Garapenaren Elkarteekin lankidetzan, Eskualdeko Landa-Eremuaren Garapenerako Programen eguneratzea sustatu du 2015-2020 denboraldirako, EAEko 18 eskualdeekin.

10 | EGURRAREN SEKTOREAREN PLAN ESTRATEGIKOA

Sustatzen ari ziren ekintzen azterketa kritikoa egin zen, eta horren bidez, Basogintza eta Egurraren sektorea berrantolatu da biak batuz. Era berean, zenbait ekintza definitu dira: Baskegur, estatutuen idazketa eta batzar, batzorde eta talde teknikoaren sorrera; Gure Zura marka eta bere publizitate kanpaina; eta EGURTEKen koordinazioa.

11 | .EUS

HAZI .eus dominioa lortzen aitzindaria izan zen. Bere helburua da euskara eta euskal kultura, eta Hizkuntza komunitatea bultzatzea.

.EUS dominioak, hortaz, euskara beste hizkuntzen mailan kokatzen du, hizkuntzaren normalkuntzan lagungarria izango dena, eta euskarari nazioarteko errekonozimendua dakarkiona.

12 | ORGANIGRAMA BERRIAREN AURKEZPENA

Zuzendaritzak HAZIren organigrama berria aurkeztu zien langileei. Lan eskema berriaren aurkezpenean, Asier Arresek aldaketa berriekin, enpresaren errea-litate berriari erantzun nahi diola azpimarratu zuen. Berrikuntza deigarrienetako bat proiektu estrategi-koen unitatea sortzea izan zen.

20


21

| 2014ko LABURPENA UNITATEKA ETA ARLOKA

04 1 Informazio sistemen eta laguntza instituzionalaren unitatea

2 Elikagaien garapen eta ekintzailetzarako unitatea

3 Proiektu estrategikoen unitatea

4 Zerbitzu Orokorren Unitatea

5 Zeharkako arloak

ELKARREKIN

22

2014KO LABURPENA ARLOKA

Unitatearen helburuak dira, alde batetik, erakunde eskudunei laguntzea, nekazaritzako elikagaien, arrantzaren eta, oro har, landa-ingurunearen alorretan; eta bestetik, sektoreko eragileen aliatua izatea, haiei sektore- eta lurralde-mailako informazio-sistemak emateko eta, horrela, haien eboluzio tekniko eta teknologikoa bermatzeko eta haien lehiakortasuna eta natura-baliabideen kudeaketa iraunkorra bultzatzeko.

1 | INFORMAZIO SISTEMEN ETA LAGUNTZA INSTITUZIONALAREN UNITATEA

ARLOAK

Eremu Naturala eta Biodibertsitatea

Informazio Geografikorako Sistemak

Konponbide Instituzionalak

Erakunde Ordaintzailea

Sektore-sarea

Estatistika eta Sektore-analisia

2014 TXOSTENA

23

EREMU NATURALA ETA BIODIBERTSITATE

2014an, Natura Ingurunearen Arloak lanean jardun du hainbat aktuazio-ildotan:

• Naturaguneen plangintza eta antolamendua.• Biodibertsitatea zaintzeko aholkularitza.• Planek eta proiektuek ingurunean duten eraginaren analisia.• Lurralde- eta landa-garapeneko politiken ingurune-integrazioa.• Baliabide natural eta ekoturistikoak aktiboki erabiltzeko ekimenak.

Eusko Jaurlaritzako natura ingurunearen eta ingurumen plangintzaren

zuzendaritzari aholkularitza ematea

• Arloak 370 espediente berrikusi ditu, ingurumen-inpaktuari buruzko legediaren arabera kontrolatu beharreko

plan eta proiektuei buruz. Aurretiko txostena egiteko 242 proposamen egin ditu biodibertsitatearen

ikuspegitik bateragarritasuna bermatzeko.

• Egiturazko ikerketa funtzionala egin du “kontserbazio-banku” deritzenei buruz. Tresna berri horiek

ingurumena babesteko beharrarekin zerikusia duten merkatuak sortzeko sustatu dira, eta ondasun eta

zerbitzuen eskaintza eta eskaria sorrarazten dituzte, ekosistemak leheneratzeko. Prospekzio-analisiaren

bidez, EAEn horrelako merkatuak ezartzeko aukerak zenbatetsi ziren, baina egiteko dagoen oinarrizko lege-

garapena behar da oraindik.

• Biodibertsitatearen elementu partikularrak monitorizatzeko bi programa koordinatu eta gauzatzen ditu

urtero: uretako hegaztiak eta eguneko tximeletak. Bi programa horietan datu estandarizatuak biltzen dira,

epe tarte luzeko serieak egiteko. Horiei esker, joera interpretagarriak atera daitezke, bi ikuspegi kontuan

izanda: populazioen kontserbazio-egoera eta lurraldearen eta baliabideen erabileraren eragina. Biek nitxo

ekologiko estuak dituzte eta azkar erantzuten diete ingurumen-aldaketei, bai tokikoei bai globalei ere.

Mugarri gisa, esan daiteke EAEko tximeletei jarraipena egiteko programaren datuak lehen aldiz erantsi direla

Ingurumenaren Europar Agentziak sustatutako “European Butterfly Grassland Indicator” delakoan. Gurea

bigarren programa da Estatuan europar adierazlean sartzeko besteko sendotasuna lortzen.

Europar Batasunak kofinantzatutako proiektuetan parte hartzea

• Europar Batasunak kofinantzatutako proiektuei esker, ekintza zuzenak gauzatzen ari dira lurraldean,

elementu ekosistemikoak leheneratzeko, aprobetxamendua antolatzeko eta ondare-balioen iraupenarekin

bateragarriak diren jarrerak sustatzeko. Hala, Europar Batzordea LIFE+ Ordunte Iraunkorra, LIFE+

ProIzki eta LIFE+ Tremedal proiektuak kofinantzatzen ari da, kontserbazioa helburu duen LIFE Natura eta

Biodibertsitatea tresnaren bidez.

• Bestalde, LIFE+ Biodibertsitatea eta Zuhaitz Motzak proiektua 2014an amaitu zen. Bost urte iraun du

eta Gipuzkoako Foru Aldundiarekin elkarlanean gauzatu da, basoak aprobetxatzeko ohiko teknika bati,

inausteari, kulturaren eta basoen biodibertsitatearen ikuspegietatik balioa emateko helburuz.

• GURATRANS proiektua ere iaz bukatu zen. FEDERen POCTEFA programaren bidez kofinantzatu zen

eta bere helburua zen Gipuzkoako ibai-ekosistemak oneratzea, ibaien oheko konektibitate ekologikoa eta

heterogeneotasuna leheneratuz.

ARLOA

ELKARREKIN

24


Ekoturismoa sustatzea

Ekoturismoa sustatzeko jarduerek naturaguneen eragin-esparruak garatzeko aukera eskaintzen dute.

Zentzu horretan, 2014an aurrera jarraitu dute ildo nagusiek; hau da, Turismo Iraunkorraren Europar Gutuna,

Geoturismoa eta Birding Euskadi programa bultzatu dira

EAEko landa garapenerako plan berrirako ingurumen iraunkortasuneko neurriak

Arloak lan handia egin du 2014an EAEko Landa Garapenerako Plan (LGP) berrirako ingurumen-

iraunkortasuneko neurriak zehaztu eta egituratzeko, batez ere mugak dituzten eremuetan Natura 2000

sarearen baldintzak ezartzeari dagokionez.

INFORMAZIO GEOGRAFIKORAKO SISTEMEN

GEOGRAFIA INFORMAZIOKO SISTEMAK

SIGPAC

Proiektu horren arabera, jarduera batzuk gauzatzen dira urtero. Hemen 2014koak:

1. Alegazioak ebaztea: guztira 598 alegazio-espediente ebatzi dira. Horietatik, 195 Araban, 143 Bizkaian

eta 260 Gipuzkoan.

2. Erabilerak eguneratzea: EAEko aitortutako lurzatiak (223.00 inguru) oso-osorik berrikusi dira, 2012ko ortofotografia oinarri hartuta. EAEko aitortu gabeko lurzatiak (751.500 gutxi gorabehera) eta TA-PS

erabilerak (23.800 inguru) azaletik berrikusi dira.

3. Larreen onargarritasuna (EAE): Foru Aldundiak, Eusko Jaurlaritza eta HAZI elkarlanean aritu dira Herri Onurako Mendietako larreen onargarritasun-koefizienteak eguneratzeko metodologia finkatzen eta erabiltzen.

4. Nekazaritza Politika Bateratuaren erregionalizazioa 2015-2020 aldi berrian.

5. Laguntza eta aholkularitza Eusko Jaurlaritzari eta Foru Aldundiei Sigpac-ekin zerikusia duten kontuetan.

6. NPB 2015 aplikazio bakarrerako laguntza.

7. Katastroa eguneratzea. 2014an, 34 udalerri eguneratu dira..

8. Landa Kontrolak eta teledetekzioa sartzea: hiru Foru Aldundiek bidalitako landa-kontrolen emaitza

guztiak sartu dira Sigpac-era.

9. Sigpac-en neurketa-plana: Sigpac-en Urteko Neurketa Planak eskatzen dituen datuak aztertu eta

estatistikak prestatu dira.

10. Kanpaina-katxeak eta Ikustaileak prestatzea.

ARLOA

2014 TXOSTENA

25

Uraren Euskal Agentziarekin lankidetzan zenbait

proiektu

• Landa-aplikazioa Uraren Euskal Agentziako ikuskatzaileentzat: mugikortasuna eta ISG

Tresnak landa-lanerako.

• Ibilguetan Jarduteko Aplikazioa mantendu eta

hobetzea. Euskarri teknikoa.

• Datu geografikoen mantentzea.

Euskadiko GNSS sarea

GPS/GNSS ekipamenduak erabiltzen dituzten eta

landa-lanean doitasun handia (2/3 cm), behar duten

profesionalentzat. Sareak RTK (Real Time Kinetic

edo Denbora Errealeko Zinematikoa) izeneko

teknikak erabiltzeko aukera ematen du, EAEko

lurralde historikoetan sakabanaturik sarea osatzen

duten GNSS estazioen zuzenketak hedatuz. Teknika

horiek hainbat jardueratan aplika daitezke, hala nola

nabigazioan, kartografian eta ISGen, hornikuntza-

zerbitzu eta -sareetan, ingurumenean, geodesian,

topografian eta ingeniaritzan, eta nekazaritza-

jardueretan, besteak beste.

2014aren bukaeran, 539 erabiltzaile zeuden, eta

urte horretan zehar 26.000 zuzenketa-ordu baino

gehiago hedatu ziren, ia 200 enpresarekin egindako

konexioen bidez.

Euskadiko Datu Espazialen Azpiegitura (EDEA)

HAZIk proiektuak sortzen ditu Euskadiko

EDEArentzat, Geoeuskadi ikustailean bistaratzen

den oinarrizko kartografia (BTA) Interneten

argitaratzeko.

Era berean, datu geografikoen eta zerbitzu

kartografikoen metadatoak (wm, wcs…) jasotzen

ditu euskaraz eta gaztelaniaz, INSPIRE zehaztapenen

arabera.

LIDAR, kartografia eratorria eta altueren eredua

HAZIk 2014an egindako lanak, funtsean, bi izan

dira. Alde batetik, 1m-ko LEDa (Lurzoruaren Eredu

Digitala) eguneratu du, URAk emandako datu

barimetrikoen bidez; horren ondorioz, aldaketak

egin dira 1:5000 eskalako 379 orritan. Bestetik, LEDa

eguneratu du 2012-2013 urteetako azpiegituren

eraginez lurzorua aldatu den zonaldeetan –2013ko

ortofotoaren bidez begiratuta–.

ELKARREKIN

26


Eusko Jaurlaritzaren BTA

(Oinarri Topografiko Harmonizatua)

BTA sortu zen, lehenik, kartografia topografikoaren

eboluzioaren ondorioz, ordenagailuz lagundutako

marrazki-sistemetatik (CAD) Geografia Informa-

zioko Sistemetara pasatu baitzen; eta bigarrenik,

administrazioek egin ohi zituzten oinarri topogra-

fikoak harmonizatzeko beharrak eraginda, hain zuzen

informazio geografiko digitala trukatu, integratu eta

elkarren artean erabili ahal izateko.

HAZIk 2014an betetako zeregin batzuk:

• Fenomenoak eguneratzea: bide-sarea, sare

hidrologikoa, maila-kurbak, eraikinak, eraikuntzak,

eta instalazio eta zerbitzuak.

• Toponimia eguneratzea, Euskadiko Hizkuntza

Politikako Izendegiaren datu-basearen arabera.

• WMS zerbitzuetarako laguntza teknikoa, BTAren

webean argitaratu eta hedatzeko.

• BTA orokortzea eskalako serie kartografikoak

egiteko: 100.000, 200.000, 400.000 eta 1.000.000.

Landa puntuak hartzea, hegaldi fotogrametrikoen

eta ortofotoen kalitate kontrolak hobetzeko

131 zona aukeratu eta 6 puntu hartu dira zonako.

Neurtzeko RTK metodologia erabiltzen da, Euskadiko

GPS/GNSS Sarerako konexioa erabiliz.

Teledetekzioa. Teledetekzio plan nazionalaren (PNT) irudiak eta ortofotoaren infragorria

ustiatzea

Landarediaren indize normalizatua (NDVI) kalkulatu

da –landareen jarduera fotosintetikoa neurtzen du–,

2009 eta 2013 urteetako ortofotoak oinarri hartuta

eta espektro ikusgaiko bandei gertuko infragorri-

banda erantsita. Horren emaitza mapa bat da; bertan,

indizea bederatzi motatan birsailkatu da, lurzoruaren

estalduraren arabera.

Nekazaritzako eta Basogintzako Lurralde

Plan Sektoriala

1997an onartutako Euskadiko Lurralde Antolamendua-

ren Gidalerroek aintzat hartzen dute landa-eremuaren

eta lehen sektorearen garrantzia, ingurune fisikoari

buruzko gidalerroan. Hala, helburuetako bat honako

hau da: landa-ingurunea garatzen laguntzea, natura-

baliabideen antolamendu egokiaren bidez eta haien

aprobetxamendu iraunkorra bideratuz. Planak dioenez,

nekazaritza-lurzoruak euskarri-funtziotik harago

doazen ezaugarriak ditu; horregatik, haren “izaera

ugalezina, urritasuna eta lehen mailako jardueretarako

duen garrantzia” aintzat hartu eta hura babestea

proposatzen du.

Lurralde Plan Sektorialaren tramitazioan zehar

ingurumen-ebaluazioa egin zitzaion, indarrean dagoen

araudiaren arabera. HAZIk eginkizun hau bete du: Nekazaritzako eta Basogintzako Lurralde Plan Sektoriala landu eta ingurumen-ebaluazioa egiteko idazkaritza teknikoa.

BASO SISTEMAK

HAZIk hainbat proiektu burutu ditu euskal

erakundeekin batera (Eusko Jaurlaritza eta hiru Foru

Aldundiak), lurraldearen baso-kudeaketarekin loturik:

baso-ikerketak, informazio-sistemak, iraunkortasun-

ziurtapena, inbentarioak, basoekin lotutako europar

proiektuak, hobekuntza-ekimenak… Halaber, nazioar-

teko erakundeetan lan egiten jarraitzen du, esaterako

Baso Landatuaren Europar Institutuan (IEFC) edo

Forespir-en.

2014an, HAZIren baso-sekzioak proiektu berriei ekin

zien, eta, horrez gain, lankidetza-ildoei eutsi zien

HAZIren beste arlo batzuekin, euskal nekazaritza eta

basogintza bultzatzeko:

• HAZI-EEE hitzarmena, baso-biomasa erabiltzeko.

• Prestakuntza: Prestakuntza ez-arautuko ikastaroak antolatu eta eman dira nekazaritza-eskoletan, kartografiarekin eta basoekin zerikusia duten gaiei buruz. Adibidez, basogintzako Lidar, dasometria era baso-tasazioa jorratu dituzten ikastaroak.

2014 TXOSTENA

27

• Life+ proiektuak: Ordunte Iraunkorra,

Biodibertsitatea eta zuhaitz motzak eta Prolzki.

Basogintzari buruzko dibulgazioa

• Landa-datuak eta emaitzak Baso Inbentarioaren

webean argitaratu.

• HAZIren webgunean ekuazioak eta kubikazioa

biltzea.

• Euskadi Forestal/Euskadi Basogintza aldizkariaren

maketazioa eta edukiak lantzea.

Basogintza antolaketa eta egiaztapena

• Baso-kudeaketako planak eta berrikuspenak

egitea Euskadiko mendi publikoetan.

• Baso-kudeaketa iraunkorreko PEFC eskualdeko

baso-ziurtapena finkatzea Euskal Autonomia

Erkidegoan. Dagoeneko 78.000 hektarea ziurtatu

ditu eta AENORen urteko ikuskaritza gainditu du.

“Aterki-planak” edo lurralde-planak prestatzea,

PEFC eskualdeko baso-ziurtapenean etorkizuneko

onibar txikiak sartzeko.

• Ziurtapen-sistema bakarra zehaztea, basogin-

tzako zuraren eremuan dauden ziurtapenak

biltzeko. Baso Kudeaketa Iraunkorrean eta Zaintza

Katean ziurtatzeko beharrezko tresnak diseinatzeko

eskatu zitzaion HAZIri. Horretarako diseinu bat egin

zuen, sektoreko enpresei ziurtapen hauen inguruko

zerbitzua emateko: PEFC, FSC, CE markaketa, bizi-

zikloen analisia eta karbono-aztarna.

• PEFC barne-ikuskapena egitea Baskegurrek kudeatu-

tako taldeko enpresentzat.

WOODTECH proiektua: zurgintzako

ETE-en berrikuntza

WOODTECH proiektua Interreg SUDOE programaren

2012ko deialdian onartutako 18 proiektuetako

bat izan zen. HAZIk zazpi bazkiderekin hartu du

parte horretan. Programaren helburua honako

hau da: SUDOE guneko zuraren lehen eta bigarren

eraldaketan diharduten enpresak lehiakorragoak

izatea merkatu globalizatuan, eta proiektu berriak

garatzeko duten gaitasuna sendotzea. Horretarako,

berrikuntzaren eta transferentzia teknologikoaren

alorreko neurriak hartu ziren. Proiektua 2014ko

abenduaren 31n amaitu zen ofizialki.

Proiektu horretan parte hartzearen azken emaitzak:

www.HAZI.eus webgunean orrialdea sortzea,

proiektua ixteko jardunaldia antolatzea Arkautin,

eta azkenik, zurezko dozenaka trafiko-seinale

jartzea hiru nekazaritza-eskoletan, probatutako zur-

tratamenduek gerora begira aztertzeko.

FORRISK proiektua: baso masa atlantikoaren arrisku naturalak

FORRISK proiektua ere Interreg SUDOE programaren

2012ko deialdian onartu zen. HAZIk bederatzi

bazkiderekin hartu du parte horretan. Haren helburua

eskualde parte-hartzaileen egoera ezagutzea da,

aurreikusitako eta identifikatutako baso-arrisku

batzuk (haizeak eragindako erauzketak, baso-suteak

edo agente biotikoak iristea) kudeatzeko hartu behar

diren neurriei begira. Proiektua 2014ko abenduan

amaitu zen.

Proiektu horretan parte hartzearen azken emaitzak:

www.HAZI.eus webgunean orrialdea sortzea,

proiektua ixteko jardunaldia antolatzea Arkautin,

lortutako emaitzen inguruko txostena argitaratzea

eta, azkenik, web-ikustaile bat prestatzea, Euskadiko

basoen emaitza dasometrikoak eta haizearen eta

suteen arriskuak kontsultatzeko, 2012ko Lidar

hegaldia oinarri hartuta.

ELKARREKIN

28


REINFFORCE proiektua: baso atlantikoak klima aldaketaren aurrean

REINFFORCE proiektua 2007-2013 aldirako Espazio Atlantikoko Nazioarteko Lankidetzako INTERREG IV

B programaren barruan dago. Proiektuaren zuzendaria Baso Landatuaren Europar Institutua (IEFC) –EFIren

bulego atlantikoa– izan zen, eta 2013ko azaroan amaitu zen. Ordudanik, HAZIk bere parte-hartzearen azken

emaitzak finkatzeko lanean jarraitu du:

•Bi arboretoak handitzea: Guztira 900 landare landatu dira, Albinabehea (Aramaio) eta Irisasi (Usurbil) mendietan. Mendi horiek Arabako eta Gipuzkoako Foru Aldundienak dira, hurrenez hurren.

•Ia 6.200 landare neurtzea bi arboreto horietan, landatutako 6 ha guztira, datu-base eguneratua prestatu eta IEFCri bidaltzeko.

•Etengabeko neurketako estazio meteorologikoen jarraipena. Irisasiko arboretoan eta Gatzagako erakustokian daude eta horien helburua da neurtutako zuhaiztien hazkundean klima-agenteek duten eragina monitorizatzea.

Proiektu berriak

2014an, europar proiektu berri batzuei ekin die HAZIk:

•Euskadi-Akitania proiektua, CRPF Akitaniarekin batera, mugaz bi aldeetan zur-mobilizazioan diharduena.Proiektu hori 2015eko ekaina arte luzatu da.

•Life+ 2014ko deialdirako hautagaiak prestatzea: Diamond for Life (Reinfforceren jarraipena), Forest Healthy eta Hagin-baso Kantauriarrak.

2014 TXOSTENA

29

KONPONBIDE INSTITUZIONALEN

Arlo horren xedea da lagundutako erakunde eta administrazioen negozio-prozesuen eraginkortasuna eta koherentzia hobetzea. Informazio-sistema efiziente eta eraginkorrez osatutako irtenbide teknologikoak, antolamenduzkoak eta informatikoak garatu eta ezartzea du asmo nagusi.

Eremu hauek estaltzen dituzte irtenbideok:

Gipuzkoako Foru Aldundia

HAZIk Gipuzkoako Foru Aldundiaren informazio-sistema integratua zehaztu, diseinatu, garatu eta kudeatzen du. Horren bidez, hauek guztiak erlazionatzen dira: nekazaritzako ustiategien erregistroko moduluak, animaliak identifikatzeko esku-hartzeak, azienda-mugimenduak baimentzeko eta erregistratzeko jarduketak, saneamenduko eta gaixotasunak kontrolatzeko esku-hartzeen kudeaketa, hiliki-bilketaren kudeaketa, ikuskapenen kudeaketa, lurralde-laguntzen kudeaketa eta abar. Uraren Euskal Agentzia: Mugikortasuna eta IGS Erreminta Landa Lanerako.

Landa-irteeratan egondako arazoak modu digitalean ‘in situ’ jasotzea ahalbidetzen duten uren politika errazteko dispositibo mugikorrak martxan jarri dira. Halaber, jasotako emaitzak datu-base zentralizatu batean integratu dira. 2014an zehar erabakiak hartzeko orduan beharrezkoa den informazio integratua izateko euskarria eman da.

KUDEAKETA INTEGRALEKO SISTEMA

Tasen ordainketarako aplikazioa

SIGE datuen trukaketa

Foru Aginduak

e-administrazioa

Mendiko nekazaritza

Lehentasunezko ustiakuntzak

M112 Nekazari gazteen instalazioak

M113 Aldez aurreko jubilazioa

M121 Ustiategien modernizazioa

Ustiategien erregistroa

Mahastien erregistroa – Txakolina

Errepositorioa – LGJP -2007-2013

ISG (Open Layer)

Mahastien bihurketa -FEAGA

GILUR (Lurren bankua)

Saneamenduaren kanpainak

Ikuskapenak

SIRENTRA

SITRAN-REMO-RIIA

WEB (Cp-ov-bov-eq-multiesp)

REGA

Laguntzak (Minimis. Ferrari)

FRAISORO LABORATEGIA

Uxaldiei buruzko infor. Ehiza-parteak (Cazaweb)

Ehiza Federazioa

Lur komunen kudeaketa

Mozketen kudeaketa

Mendi pribatuen kudeaketa

Laguntzak (M-122, M-125, M-221, M-225, M-226, M-227)

Gertakarien kudeaketarako

ISG lanak

68. art.

Kondizionaltasuna (ikuskapenak)

221 ICM neurria (mendialdea)

221 ICM neurria (Zumaia)

214 Neurria (Nekazaritza / ingurumena)

Abeltzaintza ZerbitzuaLanda-Garapenerako

ZerbitzuaMendiak eta

Inguru NaturalaEskaera Bakarra + Icm + Nekazaritza/IngurumenaIdazkaritzaTeknikoa

Kudeaketa integraleko sistema

Arabako Foru Aldundia

HAZIk Arabako Foru Aldundiaren informazio-sistema integratua zehaztu, diseinatu, garatu eta kudeatzen du, eta hiru negozio-arlo erlazionatzen ditu: LGENFren (Landa Garapenerako Europako Nekazaritza Funtsaren) laguntza-moduluak, alde behartsuen konpentsaziorako kalte-ordainak, nekazaritzako eta ingurumeneko laguntzak eta baldintzapekotasuna; abeltzaintzako ikuskaritzen kudeaketa-sistema (ongizatea eta higienea, behi-azienden eta ardi- nahiz ahuntz-azienden I+Ra); eta baldintzapekotasunarekiko lotura. Eskema honetan jaso dugu:

ARLOA

ELKARREKIN

30


NPB 2015-2020aren aplikazio bakarrerako nekazaritzako informazio sistema integratua

EAEko administrazio eskudun guztiak tartean sartuz, HAZI EAEko kudeatzaile eskudun guztiek partekatuko duten Europako laguntzak kudeatzeko sistema berriaren eraikuntza ari da zuzentzen, laguntzen arautze-esparru berrian euskarria eskaintzeko.Aplikazio bakar hori EUSKAL NEKAZARITZAKO INFORMAZIO SISTEMA INTEGRALAren moduluetako bat da, eta, osotasunean, helburu hau du:

Aplikazio Informatikoak

Ikuskapenak: Ongizatea, Higienea

I + R

Abeltzaintza

Ardoaren Etxea (Guardia)

FEAGA – Mahastien bihurketa

Beste Batzuk

Nekazaritza/ingurumenerako laguntza

ICDZ

Kondeizionaltasun ikuskapenak

Feader Laguntzak

“nekazaritzaren sektoreko barruko nahiz kanpoko informazio-premiei erantzutea, eta informazio alderagarria, fidagarria, integratua eta eguneratua, eraginkortasunez bildua nahiz prozesatua, eta erraz eskuratzekoa izatea”.

Kudeaketa homogeneoa

Eskakizunaren jasoera

EJrekin egiten diren komunikazioek eta informazio

trukeek Foru Aldundien konpetentziak errespetatzen

dituzte.

Elkarri eragitea

Eskakizunaren kudeaketa

Ekonomikoki errentagarria

Komunikazioak onuradunari

Ordainketaren kalkuluaMalgutasuna

Idazkaritza kontrolak

Sinpletasuna

Lurreko kontrola

Ikuskapenak egiteko erraztasuna

Informazio trukea

Informazio trukea MAGRAMA-FEGArekin

PROZESUA: SISTEMA INFORMATIKOAREN GARAPENAAmankomuneko eta integratutako kudeaketa

sistema garatzea laguntza zuzenen kudeaketa

NPK-en lehenengo oinarria (amankomuneko

nekazal politika), Administrazioek (Foru Aldundiak

eta EJ) aplikazio informatiko berbera erabil dezaten

ahaleginduz. Alegia, EAEko administrazio publikoek

aplikazio informatiko berberak erabil ditzaten

FEAGA laguntzak tramitatzeko. Horrela, kudeaketa

eta administrazio prozesuak harmonian egon ahal

izango dira, gardentasun eta homogeneotasun

handiagoa lortuz koste txikiagoarekin.

APLIKATIBO BAKARRA. Laguntza zuzenen kudeaketa NPK-en lehenengo oinarria

Ezaugarriak:

Pertsonalizatzeko aukera.

Programa informatiko berbera. Prozedura bakarra.

Funtzionaltasunak:

Foru Aldundi, Sede elektroniko, Autentifikazio,

e/s Erregistro, eta abarren zeharkako moduluekin

integratzea.

2 eta 3 moduluak aurrera eraman ahal izateko,

programak informazioa trukatu behar du beste sistema

batzuekin, hala nola, SIGPAC, REA, SITRAN eta REGArekin.

1

2

3

4

5

6

7

8

XE

DE

AH

EL

BU

RU

AK

2014 TXOSTENA

31

Laguntza horiek Berrikuntza eta Elikagaien Industria-ko Zuzendaritzatik, Landaren eta Itsasertzaren Garapeneko Zuzendaritzatik eta Arrantza eta Akuikultura Zuzendaritzatik kudeatzen dira.Programarik esanguratsuenen artean, hauek daude: Erein, LEADER, Bikain, Lehiatu, I+G+B, Elkarteak, HSF eta abar.

• 2014an zehar, administrazio elektronikoan lagungarri izango diren osagaiak gehitzen jardun du, eta beste erregistro ofizial edo informazio-sistema batzuekin integratzen.

• Tramitazio elektronikoa ezartzen ere ibili da HAZI. Horrela, laguntza-programetako eskatzaileek sina-dura digitalaren bidez aurkeztu ahal izan dituzte eskaera eta gainerako dokumentazioa, Internetez atari ofizialean sartu eta Eusko Jaurlaritzak onartu-tako ziurtagiri digitalen bat duen edozein txartelen bidez bere burua identifikatu ondoren.

ISistemaren datu kuantitatiboez taula bat osatu dugu, 2007-2014 epealdian sistemarekin linea bakoitzean kudeatutako espedienteekin. Hona hemen:

Saileko laguntzen izapideetan laguntzea (BEIZ, AAZ, LIGZ)

PROGRAMA12 - BIKAIN 2007-201313 - MAE*-ARDOA - Sustapena19 - MAE-ARDOA - Inbertsioa24 - LEHIATU - Sustapena5 - LEHIATU17 - LEHIATU-ARRANTZA15 - I + G + B20 - BERRIKER22 - BEKAK – Ikertzaileak eta teknologoak10 - PROIEKTU PILOTUAK11 - LEADER 2007-201316 - 111 NEKAZARITZA PRESTAKUNTZA18 - ITSASPEN23 - BIOMASA3 - ARRANTZA EREMUAK8 - EREIN 2007-20139 - NEKAZARITZA TURISMOKO ESTABLEZIMENDUAK21 - BEKAK – Itsasoa eta arrantza4 - HSF 2007-20137 - ELKARTEAK

ESPEDIENTEAK5.688230110611.74129327741151901.181988203111832.59354

2051.35482

Eusko Jaurlaritzako Garapen Ekonomiko eta Lehiakortasun Sailak eskuordetuta, HAZI Fundazioak Euskal Autonomia Erkidegoko Erakunde Ordaintzaileko (EO) zerbitzu teknikoaren eginkizunaren zati bat betetzen du. EAEn nekazaritza-politika erkidearen (NPE) politikari dagozkion gastuak ordaintzeko erakunde baimen-dua da Erakunde Ordaintzailea.

Alor horretan, honako hauek dira, besteak beste, 2014an egindako jarduera eta betetako eginkizun nagu-

siak: ordainketa zuzenen erregimeneko laguntza-eskaeren informazioa integratu, prozesatu, aztertu, kontrolatu eta kalkulatzea eta, horretarako, eskaera horiek zuzenak, koherenteak, egiazkoak eta araudiari lotutakoak direla egiaztatzea, eta iruzurrak eta irregulartasunak prebenitu eta hautemateko kontrolak egitea. Horixe da egin beharreko lehenengo urratsa, Erakunde Ordaintzailearen kontabilitatean onuradunen aldeko ordainketa-proposamenak kargatu eta, horren ondorioz, araudian aurreikusitako epean ordainketa-agindua eman aurretik.

ERAKUNDE ORDAINTZAILEAREN

Nekazaritza Politika Erkidearen (NPE) Kudeaketa Teknikoa: Laguntza zuzenak eta ordainketa eskubideak

ARLOA

ELKARREKIN

32


Ordainketak kudeatzearekin batera, HAZIk hainbat alorren kudeaketa zentralizatuak eragindako lanak ere

burutu ditu. Izan ere, HAZIri eskuordetu zaio Ordainketa Bakarreko eskubideei buruzko datu-baseen,

behi ume-hazleen gaineko eskubideen, EAEko esne-kuoten eta horri lotutako mugimendu guztien (transferentziak, lagapenak, erreserba nazionala, balantzeak, baliabideen, informazio-trukaketa...) kudeaketa zentralizatuaren ardura.

Beste lan ugari ere egin ditu, aipatutakoekin batera: laguntza, ordainketa, kuota eta eskubideen kudeaketari

buruzko informazio-sistema globala analizatu eta ustiatzeko lanak.2014an bereziki azpimarratzekoak izan dira 2014-2010 aldirako NPEaren erreforma ezartzeko jarduketak, lan tekniko handia egin baita estatuan laguntza-eredu berria zehazteko ministerioek egin dituzten proposamen legegileen inguruan, eta Europar Batasuneko araudiaren berrikuntzen eta eguneraketen inguruan. Gainera, proposamen horiek guztiak gure autonomia-erkidegora eramateko lan handia ere egin da.

Nabarmentzekoa da, halaber, EAEko SGA NPK 2015 aplikazio bakarraren garapen informatikoaren

proiektuan izandako parte hartzea, laguntza zuzenen eta euren kudeaketa teknikoaren inguruko ezagutza kontuan hartuta, erreferentzia tekniko gisa jardun baitugu.

Kudeatutako espedienteei eta zenbatekoei dagokienez, 2014an laguntza zuzenetarako 27.875 espediente tramitatu dira, batez ere 2013ko eta 2014ko eskaera bakarreko aldiei lotuta. Horien ondorioz, banan-banan kudeatu behar izan dira zenbateko handia eragin duten laguntzak; izan ere, EAEn 46.335.321 ordaindu zaizkie, guztira, laguntzen onuradunei.

Gainera, laguntza batzuk ordaintzeko, ezinbestekoa da banakako kupoen sistemaren menpe dauden laguntzen ordainketa-eskubideak kudeatzea; horixe gertatzen da, adibidez, ordainketa bakarreko eskubideekin, behi ume-hazleen eskubideekin eta esne-kuotarekin.Ildo horretan, eskubideak kudeatu ahal izateko, honako

prozesu hauetan tramitazio eta kontrol lanak egin behar izan dira urtean zehar.

• erreserba nazionalari egindako eskubide-eskaerak.• titularren artean eskubideak transferitu eta lagatzeko eskaerak.• kupoen banakako balantzeak mantendu eta eguneratzea gure sistemetan eta nazioko datu-baseetan.• ekoizleei balantzeak jakinaraztea.

2014 TXOSTENA

33

Barne kudeaketako tresnak

• Ekul: barne kudeaketako tresna.

• Administrazio-izapideak. Expertis ERPa finkatzea.

• Operadore-jardueraren trazabilitaterako kontrol- eta egiaztatze-sistemak.

SEKTORE-SAREAREN

Sektore-sareko Arloaren baliabideen zati handi bat berak kudeatzen dituen sistema informatikoetara bideratzen da, informazio-sistemetatik eskuratzen diren funtzionaltasunak, produktuak eta zerbitzuak uneoro egoki ibiliko direla bermatzeko.

Hauxe da sarean parte hartzen duten sistemen zerrenda:

Eusko Jaurlaritza

• Abereen trazabilitate-sistemak (SITRAN).

• Upategiko liburu elektronikoa (Ardo Liburua).

• Esne-kudeaketa (kuotak, tasak, esne-ekoizpenaren aitorpenak...).

• Erregistro ofizialak (industriak, operadoreak, elkarteak, makineria, garraioak...).

• Eusko Jaurlaritzak kudeatutako laguntzak.

• Espedienteak, zigorrak... kudeatzea.

• Ehiza-azterketa egiteko eskaerak.

• Bekak.

• Arrantzari buruzko informazio-sistema, arrantzako erregistro ofizialak, lizentziak.

• 1. salmentari buruzko oharrak, SIP, DEA, CRET@.

• Kofradiak, baimenak.

• Irakaskuntza-kudeaketa.Ontzien titulazioak.

• Hiltegietan osasun-ikuskaritza egitea.

Nekazaritzako elikagaien alorreko erakundeak eta beste

• EAEko kudeaketa-zentroak: AGA, UAGA, Neiker.

• Abeltzainen elkarteak eta federazioak.

• Operadoreentzako euskarriak (lanen egunkaria).

• Hiltegiak eta osasun-ikuskaritza.

• ENEEKen, ELIKAren, Idiazabalen, Txakolinaren adostasun-agiriaren sistemei eustea.

• Sasoiko langileak.

• OVO12, Aberekin.

• Kofradiak, itsasontziak.

• Nekazaritza-eskolak, Abra, Biolan.

• Hobetuz, LHK.

ARLOA

ELKARREKIN

34


2014an CCASArekin lankidetzan aritu gara, labora-tegiko ekipamendu informatikoa goitik behera berritzeko. Hori dela eta, sistemak erabiltzen duen datu-basearen euskarria eguneratu behar izan da. Berritze-prozesu hori automatizazio batzuk hobe-tzeko aprobetxatu da, neurrira egindako gailuak erabiliz. Gainera, tabletetan oinarritutako euskarria ere gehitu da, eskatutako analisiak sinatzeko.

2013an hasitako lanak burutu eta Limusin Hazleen Espainiako Federazioan kudeaketa teknikoko siste-ma ezarri da.

Abereen kalifikazio morfologikoari buruzko informa-zioa in situ hartzeko sistema hornitu zaie landa-kontrolatzaileei, Android tabletan oinarrituta.

Sistemari esker, gainera, abeltzainek on-line, euren posta elektronikoan bertan, eskuratu ahal izango dituzte euren animaliek lortutako kalifikazioen fitxak.

Sistema osatzeko, teknikarientzako Interneten atari bat prestatu da, eguneroko lanean ager dakizkiekeen arazoak teknikariek eurek konpondu ahal izateko.

Eusko Jaurlaritzako Elikagaien Kalitateko Zuzenda-ritzaren eskutik, Upategiko Liburu Elektronikoa Zerga Berezien Araudira egokitu da.EAEko upategien sektorearen esku utzi den tresna informatiko horri esker, nahitaez idatzi beharreko produktuen sarrerak, irteerak, erabilerak eta zerrendak ohiko erregistro-liburu deserosoetan idatzi beharrean, formatu elektroniko homologatu batean idatzi ahal izango dituzte.

2014an beste upategi-erregistro batzuk erakarri dira (gaur egun ehunetik gora erregistro daude bilduta). Aplikazioa nola erabili behar den irakatsi eta pertsonalizatzeko eta egokitzeko laguntza eman zaie.

2014an, abereen hilketak erregistratzeko aplikazioa eguneratu egin da. Hala, bertsio berri bat eraiki da gaur egungo plataforma informatiko berrien eskakizunetara egokituta. Eguneratzeak informazioa ERP Expertis tresna bidez integratzeko aukera eman eta osasun-ikuskaritzako aplikazioa ere biltzen du.

Aplikazioaren bertsio hori pixkanaka-pixkanaka ezarriko da, establezimenduen eskatu ahala.

2014an Sergal eta Abeltzain erakundeak bat egin eta ABERE eratzeko prozesua burutu da.

Prozesuan zehar, Abeltzainen sistema guztiak eraman eta integratu egin dira (Sergalekoak dagoeneko eramanda eta integratuta zeuden). Besteak beste, software libreko plataforman eraikitako atarira gehitu eta Abereren Expertis inplementazioarekin bateratu da.

2014an, honako berrikuntza -eta hobekuntza-neurri hauek ezarri dira kudeaketa-zentroek eta lotutako erakundeek erabiltzen dituzten sistemetan eta tresnetan:

• Kostu handia dakarten puntuz puntuko komunikazio-lotura iraunkorrak eguneratu, eta Interneteko banda zabaleko produktu komertzial estandarretan ezarritakoekin ordeztu dira.

• Aplikazioak berritu dira, esnetarako behi-azien-den kudeaketan web-bideak ezarrita.

• 64 biteko plataformarekin bateratu da.

• Abeltzainei esnetarako behi-azienden analisien emaitzak sms, email eta fax bidez helarazteko

Guardiako enologia laborategia

Espainiako limusin federazioarentzako kudeaketa sistema ezartzea

Upategiko liburu elektronikoa (Ardo liburua): zerga bereziak

Abereak hiltzeko establezimenduetako erregistroko aplikazioa eguneratzea

‘Sergal’ eta ‘abeltzain’ bat egin eta ‘abere’ osatzeko laguntza

Sektoreko kudeaketazentroen, elkarteen eta federazioen informazio sistemak

2014 TXOSTENA

35

bide berriak ezarri dira.2014an, ekoizpen-kontroletan bildutako esne-laginen analisiei buruz Lekunberriko laborategiak bidalitako emaitzak jakinarazteko beste bide bat jarri da abian.

• RICAV kontabilitateko sare-sistema Europako araudira egokitzeko laguntza eman da.

.

Aipaturiko aldian, arrantza-sektore osoa (lehen salmenta-gune baimenduak, arrantzaleen kofradiak, kofradien federazioak, armadoreak, administrazio eskuduna...) tresna erabilgarriagoez eta koordinatuez hornitzeko lanak burutu dira.

Horretarako, lotutako aplikazio guztiak erregistroei lotutakoak nahiz araudia betetzen dela ziurtatzera bideratutakoak informazio-sistema bakar batean bildu behar izan dira. Era berean, aplikazio horiek gailu mugikorretan ere erabili ahal izateko egokitzapenak egin dira.

Jarduera-ildo batean nahiz bestean, sisteman dauden edukietara on-line iristeko eskuragarritasun-maila handia lortu da eta, horri esker, arrantza-sektorearen kudeaketan parte hartzen duten erakundeen aukera operatiboak hobetzea lortu da.

2014an, Gizarte Segurantzako kotizazioak zuzenean ordaintzeko sistema berria arrantza-sektorera, kofradietara eta kofradien federazioetara egokitzeko lanak burutu dira. Horrela, sektoreak zerga-bilketaren prozesuan eginkizun aktiboa izango du eta, autolikidazio-eredu batetik fakturazio-eredu batera igarotzeaz gain, enpresei eta langileei kotizazioei buruzko informazio handiagoa emango zaie, kanal anitzeko arreta-eredu pertsonalizatu baten bidez.

Arrantza arautzen duen Europako araudiaren arabera, 18 metro baino luzera handiagoa duten ontziek uneoro non dauden jakiteko gailuak eraman beharko dituzte.Hala, dagoeneko araututa dauden sistemak ezarri eta horien emaitza baloratzeaz gain, beste soluzio batzuk ere aztertzeko proiektua jarri du abian Eusko Jaurlaritzako Arrantza Zuzendaritzak. Besteak beste, EAEn, ontzien jarraipena egiteko sistema horiek 15 metrotik gorako ontzi guztietan ezartzeko aukera proposatu du.

Ontzietan ezartzeko gailuak, lurrean kokatutako jarraipenerako antena-sarea eta egindako komunika-zioen jarraipena eta erregistroa egiteko sistema informatikoa biltzen ditu proiektuak.

Ordainketa zuzeneko sistema (cret@ proiektua)

Arrantzontzietarako geolokalizazioa

Arrantza sektorerako laguntza

ELKARREKIN

36


ESTATISTIKA ETA SEKTORE-ANALISIAREN

• Sailari eta EAEko nekazaritzako elikagaien alorreko administrazio guztiei kudeaketa administratiboan

eta politiken garapenean laguntzea.• EAEko nekazaritzako elikagaien munduaren, landa munduaren eta kostaldeko munduaren arteko topagune izatearen eginkizuna indartzea eta, horretarako, gure know-howa, analisi-ahalmena eta azterketak prestatzeko gaitasuna sektorearen esku uztea.

• Aztertu eta hedatzen diren gaien kopurua zabaltzea.

• EAEko Estatistika planean eta Ministerioari laguntzeko estatistika-alorreko eragiketak• Estatistikak garatu eta hobetzea, oro har baliabideen efizientzia hobetzeko.• Estatistikei lotutako lanen artean, azpimarratzekoak dira:

2014-2020 ALDIRAKO ARRANTZARAKO PLAN ESTRATEGIKOA, Lehen Salmenten ataleko edukia garatzen eta diseinatzen lagundu dugu.

EUSKAL NEKAZARITZAKO KONTADURITZA ARGIPEDERAKO SAREA (ENKAS). Kontabilitate-sareak bildu beharreko informazioa zabaltzeko eta metodologia berrira egokitzeko lan handia egin da. Arloak, gainera, kontabilitate-bulegoetan (kudeaketa-zentroetan) oinarritu eta aholkularitza ematen die aldaketa horien harira.

EUROPAKO NEKAZARITZAKO KONTADURITZA ARGIPEDERAKO SAREA (NKAS). 2013tik 2015era arte, Euskadi autonomia-erkidegoen ordezkaria da RICAren Europar Batzordean, eta Ministerioko ordezkariarekin batera joaten da.

2014-2010 ALDIRAKO NEKAZARITZA GARATZEKO PLAN BERRIAREN ZONAKATZE BERRIA. Ekintzailetza, Landa eta Itsas Ingurunearen Garapen eta Prestakuntza Unitatearekin batera lankidetzan aritu gara EAEko eskualde atzeratuak, landa- nahiz arrantza-eremukoak, zehazteko.

HIRU HILABETEAN BEHINGO ETA URTEAN BEHINGO LEHEN SEKTOREKO DATU EKONOMIKOAK. Erronka metodologiko berriak direla eta, lehen sektorearen (arrantzaren eta nekazaritzaren) azterketa sozioekonomikoa hobetu behar izan da, Eustatek nahiz Sailburuordetzak egindako eskaerei erantzuteko. Hartara, gure azterketa metodoak eguneratu egin ditugu, iritzi publikoak gero eta gehiago eskatzen dituen emaitza eguneratuak eskaini ahal izateko.

NEKAZARITZAKO ELIKAGAIEN ETA ARRANTZAREN SEKTOREKO BEHATOKIA EDO EGOERAREN AZTERKETA. Argitalpen horrek informazio egituratu eta zehatza eskaintzen du era sistematikoan.2013an diseinu eta formatu berria prestatu zen (atseginagoa eta teknologikoki aurreratuagoa), eta 2014an gaur egungo gaiak azpimarratzeko lan egin dugu. Hala, bereziki NPE berrian indarra jarri dugu, landa-eremuko emakumeei buruzko informazioa zabaldu dugu, nekazaritzako aseguruen inguruko informazioan sakondu, eta arloan bertan prestatutako azterketa estatistikoak erantsi ditugu.

• Arloak lan garrantzitsua egin du hainbat esparruri informazioa, adierazleak eta txostenak eskaintzeko:SAILBURUORDETZARi lagundu dioguLanda Garapen Iraunkorrerako Plana (LGIP)Elikagaien Industriaren Lehiakortasun Plana (EILP)Idiazabal Jatorri Izendapenaren Plan EstrategikoaProdukzio Ekologikoaren Sustapena (PES)Ardo-sektoreko Nekazaritza Aseguruak

• Horretaz gain, Europako proiektuetan ere hartu dugu parte; adibidez:

AGROLCA manager proiektuan parte hartu dugu, onuradun kide gisa. Proiektua 2011n abiarazi eta 2014an amaitu da. Helburu nagusia zera izan da: nekazaritzako elikagaien sektoreko bizitza-zikloaren analisia kalkulatzeko tresna informatikoaren bidez, produktuen bizitza-zikloaren ingurumen-inpaktua ahalik eta gehien gutxitzea.

LIFE Ordunte proiektuan parte hartu dugu:tokiko biztanleengan proiektuaren ekintzen sor lezaketen inpaktu sozioekonomikoa ebaluatzea.

2014ko helburu nagusiak

2014Ko lan nagusiak

ARLOA

2014 TXOSTENA

37

2 | ELIKAGAIEN GARAPEN ETA EKINTZAILETZARAKO UNITATEA

ARLOAK

Sektore-dinamizazioa

Egiaztapena eta kontrola

Ekintzailetza eta Landa eta Itsas Inguruaren Dinamizazioa

Merkaturatzea eta Sustapena

Proiektuetarako Finantza-laguntza

LGParen Antolaketa eta Lurralde Planeamendua

Lanerako Prestakuntza

ELKARREKIN

38


Carne de Vacuno del País Vasco

2014937

32

116

10.386

3.070.652

4,1

5

8

5

308

210

98

12

Erregistratutako abeltzainak

Pentsu-fabrikak

Pentsuak

Eusko Label kanalak

Eusko Label kg

Deskalifikazio ehunekoa

Baimendutako hiltegiak

Baimendutako saltegiak

Zatiketarako gelak

Baimendutako salmenta-guneak

HARATEGIAK

ERRETILU SALMENTA

Zuzeneko salmentako abeltzainak

SEKTORE-DINAMIZAZIO

Baimendutako portutan ez zen hegalabur deskargarik izan.Orokorrean hegaluzearen kanpaina txarra izan zen. Harrapaketak urruti egin ziren, ondorioz, mareak luzeak izan dira eta eragin ezkorra izan du arrainaren kalitatean.Deskargatutako hegaluze kiloak orotara, jaitsi egin dira 2013an hartutakoekiko (% 18 gutxiago). Eusko Labelekin identifikatutako hegaluze kiloak mantendu egin dira 2013koekiko. Euskal Okelan eta Baserriko Haragian erregistra-

tutako abeltzainak %6 jaitsi dira.

Euskadiko hiltegietan sakrifizioetan hazkunde txikia nabaritu da (%0,3), EAEtik kanpo ekarritako abere kopurua handiagoa izan delako.

Eusko Labelekin egiaztatutako behi kanalak %1 handitu dira.

Eusko Labeleko haragia saltzeko joera argia dago banaketan, bai moztuta eta baita erretiluetan ere.

Azpimarratzekoa da Eusko Labeleko haragiarekin egindako produktuen eskaera (haragi txikitua, Burger Meat eta haragi-bolak).

Artzainek Eusko Labeleko esne bildotsa Idiaza-balgo gaztaren ekoizpenaren azpi produktutzat dute. Artzainek bildotsa garraiatu, hil eta komertzializatzeko dituzten kosteak ez dituzte salmenta prezioarekin orekatzen.2014an ardi sakrifizio kopurua mantendu egiten da eta baita Eusko Labeleko esne bildotsarena ere.EL duten kanal zenbakiek 2014an EAEko jatorriko denerako sakrifizioek %28,3 suposatu du.Nahiz eta urtero produktuaren nabarmentasuna handitzeko esfortzuak egin, kontsumo ohiturek ez dute produktu honen erosketaren alde egiten.

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

Hegaluzea eta Hegalaburra

Euskal Esne Bildotsa

2014

2014

5

87

1.334.740

Portu kopurua

Itsasontzi kopurua

Eusko Labeldun Hegaluze kg

Erregistratutako ekoizleak 190

Eusko Label bildots kanalak 8.297

Euskoa Label kg (gordina) 68.079

Kalifikatutako kanalen ehunekoa 78,3

•

ARLOA

BALORAZIOAK

2014 TXOSTENA

39

Prestatutako letxugak gorako joera nabaria izan du, %20 gehiago saldu da.Letxuga freskoaren produkzioa mantentzen den arren, salmentetan jeitsiera inportantea pairatu du azalera handien identifikaziorik gabeko eskaeragatik.

Gernikako Piperraren ekoizpenaren hasiera atzeratu egin zen, udaberriko euria eta hotzarengatik, baina tomatearekin bezala, udazken epelak luzatu egin zuen kanpaina. Hala eta guztiz ere, ekoizle kopurua, azalera, eta identifikatutako produktu kopuruak behera egin dute.

•

•

•

• Ekoizle kopurua mantendu egin da eta erlauntz produktiboak HAZI egin dira.Aurreko kanpainan bezala, eguraldiak eragina izan du ekoizpenean, eta egiaztatuko bolu-menean ere bai.Bi kanpaina txarren ondoren, markaren ekoizleek hausnarketa estrategikoa egin dute.

2014Erregistratutako ekoizleak

Erregistratutako erakundeak

Erregistratutako erauzketa zentroak

Erlauntz produktiboen kopurua

Ekoiztutako kg kopurua

27

4

1

5.005

39.583

2014

2014

Egiaztatutako litroen jaitsiera txikia ikusi da 2013ko datuekiko, egungo kontsumo ohituren eraginez.Produktuaren egiaztatze sistemaren aurkezpena ENACek eman beharreko akreditaziorako (UNEEN ISO/IEC 17.065:2012). Euskadiko 116 behi-esne ekoizlek Europako laguntzen bidez 136.279 euro jaso dituzte, esnea-ren eta esnekien kalitate hobetzera zuzenduak. Laguntzok ofizialki errekonozituta dagoen marka batean egoteagatik jaso dituzte.

•

••


Erregistratutako ontziratzaileak

Erregistratutako industriak

Ziurtatutako litro kopurua

Esne oso litroak

Esne erdi-gaingabetu litroak

253

1

1

1.228.542

928.854

299.688

Erregistratutako ekoizleak

Freskoan ontziratzen dutenen kopurua

Eusko Label unitateak

Laugarren gama / Letxuga prestatua (kg)

Erregistratutako azalera (ha)


Erregistratutako ekoizleak / ontziratzaileak

Erregistratutako azalera

Eusko Label dozenak

14

6

622.303

192.386

8,6582

26

9

8,83

223.397

Arabako pintoa interes komertzial handiko produktua da. Landutako azaleraren sendotzea eta errendimendu ona.Tolosako Babarrunak errendimendu oneko urtea izan zuen. Aurreko bi kanpainak gainera ez ziren onak izan. Produktu berezia da, oso baloratua, hori dela eta, merkatuan iruzur handia dago.

•

•

2014

2014

Arabako pintoa

Tolosako babarruna



Elkarte kopurua

Ontziratzaile kopurua

Eusko Labeldun kg kopurua



Elkarte kopurua



31

83,73

1

1

30.421

50

20 (196.036)

1

1

22.031

2014ko kanpaina produktiboa ona izan da, ekoizpena %10,8 igo da, eta Eusko Label bereizgarria duena %9.6 gehiago ekoiztu da.

•



Markarako bildutako kg kopurua


13

1

5.387.210

3.107.372

Euskal Esnea Eztia

Euskal Babarrunak

Euskal Letxuga

Gernikako PiperraArabako Patata

ELKARREKIN

40


Ekoizpena mantendu egin da. Sektorearekin elkarriz-ketak izan dira. Produktuaren egiaztapen sistema aurkeztu da ENACen bidezko akreditaziorako (UNEEN ISO/IEC 17.065:2012).

Hosto berdeko barazkientzat urte normala izan da, gainontzekoentzat, tomatea eta piperraren kasuan bezalaxe, udazken epelak landareen zikloa luzatzeko aukera eman du eta etekinak handiagoak izan dira.Hala ere, kontuan izan behar da Euskal Baserriren barazkien laborantza sistemen heterogeneitatea, honek ekartzen baitu zonaren arabera ekoizpenak oso desberdinak izatea.Udaberria hezea eta hotza izan zenez, aurreikuspenak baxuak ziren, baina azkenean urte normala izan da uztaileko beroak alea ondo betetzea ahalbidetu zuelako; eta ondo lehortu zenez, uzta modu onuragarrian jaso ahal izan zen.

•

•

•

•


Sagardogile/etiketatzaile kopurua


Erregistratutako zuhaitz kopurua

Aforatutako litro kopurua

Kalifikatutako litroak guztira

187

26

327,31

95.545

884.300

832.700

•

Ekoizteko sistema berrien garapenarako ikerke-tek markatu dute urtea.Ekoizpenaren estabilizazioa.

•


Ekoizpen unitateak

Pentsu-fabrikak

Pentsuak

Hiltegiak

Hildako oilaskoak

Eusko Label kalifikatuak

Eusko Labelera bideratuak

Eusko Labeldunak

40

104

2

4

1

369.816

362.745

343.838

339.593

2013ko kanpaina txarra eta gero, aurten ekoizpena handitu egin da, Pipar freskoak %33 eta ontzira-tutako Piparrak %50.Ontziratzaileek proposatu dute Ibarrako piparra-rekin landutako produktuak dibersifikatzea. Hau 2015ean espero da garatzea.

•

•

2014Ematen duten erregistratutako ekoizleak



Eusko Labelerako ontziratze zentroan

emandako kopurua (kg)

Eusko Label ontziak

27

21,18

6

237.160

460.885

Euskal Sagardoa

Ibarrako Piparrak

Euskal Baserriko Oilaskoa

2014

Euskal Baserri

Kontserba poto kopuruaZerbaTomatea

Produktu freskoaBerakatz freskoaBertako piper berdeaPorruaDozenak guztiraZerbaArabako babarrun pintoaBabarrun arrozkaraPedrosillako garbantzoaIlarrakDilistaAhabiaAlberjiniaKalabazinaKalabazaTipulaZiazerbaPiparraKiwiaPatataPepinoaItaliako piper berdeaTomateaLekaKg guztiraApioaGreloakPerrexilaMahaiko erremolatxaAzenarioaSortak guztiraAzaTipulinaAzaloreaEskarolaBatavia LetxugaHaritz-hosto letxugaLonbarda

Unitateak guztira

23311.379

5.939429.938104.342540.219133.1333.6455.6107.4832.064

1.851525

13.67818.39087.357

5.810561

55.59547.613

1.496.6691.4404.360

485.01223.822

2.345.9601.895850

14.429142210

17.52613.678

131.594395988

196.21025.899

2.563

371.327

2014 TXOSTENA

41

•

•

•

Arloko bestelako proiektuak

2014an sektoreak laguntzeko egitasmo zenbait garatu dira, jarraian batzuk aipatuko ditugu:

Eusko Label menua sagardotegietan. Esperientzia piloto hau Eusko Labeldun sagardoa ekoizten duten zenbait sagardotegietan egin da, egiaztatutako eta kalitatezko produktuaren presentzia handitzeko eta bisibilidadea emateko.

Euskaditik kanpo egiaztatutako produktuaren merka-turatze egitasmo bati babesa eman zitzaion, ekoizleek eskatuta. HAZIk prozesua erraztu egin zuen.

Desberdintzeko balio duen estrategia garatu da, Eusko Labeldun behi okela saltzen duten baimendutako harategiei zuzenduta, konpromiso handiagoarekin. Harakinekin garatu da eta “Eusko Label Denda” formatuan eramaten da aurrera. HAZI Fundazioaren aipamen berezia duten harategiak dira, konpromiso handia baitute Euskal Okela eta Eusko Labeldun beste produktuekin. Gainera, arreta handia dute establezimenduaren irudian eta bezeroarekiko zerbitzuan. Proiektu honek abantaila eta babes berriak garatuko ditu.

Kontsumitzaile eta banatzaileek estimu handian dute produktu hau, oso ondo posizionatuta dago.Promozioak ugaritu egin dira eskaera hazteko, sektoreak hala eskatuta.Ekoizleen elkarte berri bat eskatu da produktu honen egiaztapena lortzeko.

Zertifikazio-sisteman sartzeko ekoizleen es-kaeraren hazkundea.Ekoizpen eta zertifikatutako produktuaren haz-kundea.Formatu eta produktuaren etiketatze berrien aurkezpena.Ekoizle batzuen taldekatzea elkarrekin merkatu-ratzeko.

Produktu-identifikazioko lehen urtea izan da eta aurreikuspenak betetzen joan dira.

•

•

•

•

•

•

•

•

2014 2014

2014

Ekoizle kopurua

Oilo kopurua

Ekoiztutako arrautza kopurua

Merkaturatutako arrautza kopurua

Eusko Labelekin merkaturatutako arrautzak

Denda tradizionalak

Saltegi handiak

Horeca


Erauzketa zentro kopurua

Ontziratze zentro kopurua

Etiketatzaile kopurua

Erregistratutako azalera oleikoa (ha)

Erregistratutakoetatik erautzitako kg

Erregistratu eta kalifikatuetatik

erautzitako litro kopurua


Pentsu-fabrikak

Txerri-hazleak

Salmenta guneak

Eusko Label kg

Eusko Label kanalak

14

84.000

15.104.922

14.806.854

12.523.728

2.575.350

9.215.778

732.600

65

2

2

13

216 (70)

94.105

17.522 (15.900)

35

3

10

74

693.700

5.826 Udaberria oso euritsua eta eguzki gutxikoa izan da; aldiz, udazkena epela izan denez, kanpaina luzatu da, tomate ekoizpena modu nabarmenean handituz. Kanpaina honetan %27 tomate gehiago identifikatu da.

•


Erregistratutako ekoizleak / ontziratzaileak


Eusko Label kg

61

45

48,6355

2.447.695

Euskal Baserriko Arrautza Oliba-olio Birjina Extra

Euskal TomateaBaserriko Txerria

ELKARREKIN

42


EGIAZTAPEN ETA KONTROL

HAZIk Eusko Label, Euskal Baserri, Ekoizpen Integratua eta Arabako, Bizkaiko eta Getariako Txakolin Jatorri Izendapen kontrola eta egiaztapena egiteaz gain, Idiazabal Gaztaren Jatorri Izendapenerako ere ikuskapen aitortuak burutzen ditu.

Eusko Label bereizgarria daramaten produktuek araudi desberdinetan ageri diren betebeharreko ezaugarriak betetzen dituztela bermatuz, azken urtean ondorengo ekintzak egin dira:

Txakolin egiaztapena eta kontrola

Integratutako ekoizpenaren idazkaritza teknikoa eta egiaztapena

Idiazabal Gazta J.I. ikuskapenak

HAZIk Euskadiko Ekoizpen Integratuaren idazkaritza teknikoaren lanak ere egiten ditu, hauek batez ere, ondorengoak dira:

• Sailari aholkularitza ematen zaio Ekoizpen Integratuaren normalizazioaren inguruan.• Produktu desberdinak arautzen dituzten araudi teknikoen egite eta gaurkotzea.• Batzorde teknikoen koordinazioa eta hauen idazkaritza teknikoa.

ARLOA

BARNE EKOIZPENA KONTSERBAK

Ikuskapenak Ikuskapenak

TXAKOLINA

Ikuskatutako Ha kopurua 230

Upeltegietako ikuskaritzak 93

Jaso eta aztertutako lagin kopurua 51

Tomatea, piperra, zerba, letxuga 55

Kiwia 5

Mahastia 40

Patata 8

Sagardoa 27

Esnea 2

Euskadiko Kantauriko hegaluzea 2

Euskadiko Kantauriko antxoa 2

IDIAZABAL

Ikuskapenak orotara 258

Abeltzaindegietan egindako ikuskapenak 78

Esnea jasotzeko ibilbideetan egindako ikuskapenak 13

Gaztandegi eta ontze-tokietan egindako ikuskapenak 136

Salmenta guneetan egindako ikuskapenak 31

Jasotako lagin kopurua 429

LANDARE-JATORRIKO DATUAK

ABERE-JATORRIKO DATUAK

Eusko Label produktuen egiaztapena eta kontrola

AZTERKETAKOROTARA

AZTERKETAKOROTARA

ONTZI./MANIP. IKUSKAPENAK

ONTZI./MANIP. IKUSKAPENAK

IKUSKAPENAK SALMENTA GUNEAN

IKUSKAPENAK SALMENTA GUNEAN

PRODUKTU IKUSKAPENAK

PRODUKTU IKUSKAPENAK

Euskal Okela

Euskal Esne Bildotsa

Euskal Baserriko Oilaskoa

Eztia

Euskal Esnea

Hegaluzea eta Hegalaburra

Euskal Baserriko Arrautza

Baserriko Txerria

Arabako Patata

Gernikako Piperra

Euskal Tomatea

Euskal Babarrunak

Ibarrako Piparrak

Euskal Baserri

Euskal Letxuga

Euskal Sagardoa

Oliba-Olio Birjina Estra

532

19

9

36

23

20

14

32

13

24

48

37

19

157

7

25

40

332

50

12

8

3

58

5

13

5

30

139

13

21

195

18

357

17

627

28

119

108

93

25

183

131

173

86

161

188

257

210

125

148

0

1.069

0

32

37

50

0

42

12

41

37

104

16

51

37

8

147

111

2014 TXOSTENA

43

Sektore eta lurraldeetako entitate eta aktoreen dinamizazioa

Ekintza nagusiak:• Euskadiko Landa Eremuaren Emakumeen Batzordearen idazkaritza teknikoa eta Orion antolatutako ekitaldian laguntza eman zen. Horren izena “Argi propioa duten landa eremuko emakumeak. ARGIA proiektua” zen, eta 160 emakumek parte hartu zuten bertan.• Arrantza Sektorearen Emakumeen Elkartearen idazkaritza orokorra:

EKINTZAILETZA ETA LANDA INGURUAREN DINAMIZAZIOA

Lehenengo sektore, landa eta itsasertz eremu eta gizartearen arteko hurbiltze ekintzak

• Urteko lehenengo erdian “Nekazariak Irakasle” programaren zatia aurrera eraman zen. Helburu bikoitza zuen; alde batetik, sektorea kontzientziatzea funtzio ugariren sortzaile bezala duten paperean; eta bestetik, sektorearen errealitatea gazteei hurbiltzea, nekazariak protagonista izanik euren eguneroko lanaren garrantzia transmitituz. HAZI eta nekazarien arteko analisi baten bidez, 2014-2015 kurtsoa ilusioz hartu da, Arabako Lehen Hezkuntzako ikastetxeetan programa sendotzeko helburuarekin (aurreikuspena 52 tailer 22 ikastetxetan egitea da). Gainera ekimena Bizkaiko 4 ikastetxetara zabaldu nahi da, 3 nekazari berrirekin eta “Nekazariak Eskolara” izenarekin.

• Arrantza Azokak: 6 azoken antolaketan parte hartu da (Mutrikuko Berdel Eguna, Getariako Antxua Eguna, Ondarroako Antxoa Eguna, Ondarroako Legatz Eguna, Lekeitioko Hegaluze Eguna eta Orioko Bisigu Festa).

LEGL politika eta ereduen antolaketa eta garapenaren babesa

• Euskadiko 2014-2020ko LGP diseinuaren prozesuan parte-hartzea, “Landa eremuko garapena eta LEADER” lantaldearen eta gazteen inkorporatzearen lidergoa hartuz.

• Eskualdeen eboluzioaren analisia, Eskualdeetako 2007-2013ko LGPari erantzuten, EAEko 18 eskualdeetako memoriak sortuz.

• 2015-2020 Eskualdeetako 18 LGParen sorrera, Landa eta Itsasertz eremuaren garapenerako eta Europar Politiken zuzendaritza eta ADRekin.

• 2014-2020ko Estatuko Programa Operatiboaren diseinuan eta 2014-2020ko Arrantza eta Nekazaritza Zuzendaritzaren Arrantza Plan Estrategikoan parte-hartzea.

• Itsasertzaren garapenaren planifikazioan eta Arran-tza Ekintza Taldearen sorreran parte-hartzea, 2014-2020 garairako.

• Sailburuordetzari babes teknikoa Arrantza Idazkari-tza Orokorraren lantaldeetan, bai Estatuko Arrantza Sektorearen Plan Estrategikoan eta baita Arrantzaren Sektorean Emakumearen Berdintasun Planean ere.

ARLOA

ELKARREKIN

44


Ministerioaren Arrantza Idazkaritza Orokorraren lantaldean parte hartu da 2014an (AENORekin batera). Horren helburua zen erreparazio eta eskuzko arma eta erreminten ziurtagiriari buruzko araua egitea. 2013an hasitako Profesionaltasun Agiria eskuratzeko prozesuari jarraipena eman zitzaion 2014an zehar.

Heziketa prozesua amaitutakoan, martxan jarri zen Profesionaltasun Ziurtagiriak erregulatzen dituzten idazkaritza pausoak, “Arraindegiak eta Arrantza eta akuikultura produktuen elaborazioan”. Kantabriako Gobernuarekin kolaborazioa ezarri zen bertako Profesionaltasun Ziurtagiria eskuratzeko

tribunalean parte hartuz (Arrantzako arte eta erraminten erreparazio eta mantenuan). Itsasoko emakume langileen federazioaren eraketa kudeatu zen, Euskadiko emakumeen hiru elkarteak

hartzen dituena. Euskadiko Arrantza Sektoreko Emakumeen babes indibidualerako taldeen sorrerarako proiektua sortu

zen.

• “Berpiztu”, landa eremuetarako dinamizaziorako programa. Azkoitiako landa auzoetan hirugarren fasea egin da, Iruraiz-Gaunan 2013an hasitako programarekin, eta Urtsuaranen martxan jartzeko intentzioarekin.• 2014an Kolaborazio Hitzarmen hauetan ezarritako arloetan jarraitu da lanean:

Abaltzisketako Udalarekin, herriko garapen ekonomikoan laguntzeko. Geogarapenekin, Geoparkearen inguruan dauden landa guneak elkarrekin garatzeko.

• BIOMASAren sustapena helburu energetikoekin, ildo nagusiei jarraituz: Bertako instituzio eta entitatearekin komunikazioa: herri bakoitzaren biomasaren stock-ari buruzko

informe bana ematen Euskadiko herriei, bertako teknikoekin jardunaldiak (HAEE eta Eibarko energia ingeniaritzak), IDAE eta AVEBIOMekin kolaborazioa “Biomasa etxean” ekimenean. EEEarekin 25 herrirekin izan da harremana eta 7 kolaborazio hitzarmen sinatu dira, instituzio arteko

estrategiak lerrokatuz. Besteak beste, AFA, BFA eta EJ Ingurunea eta Lurralde Politiken artekoak, bioenergia promozioan. Biomasako Logistika Zentroen Garapena (BLZG): 3 ekimen publiko eta 2 pribatuekin. LEADER Programa: 11 herrirekin, euren artean 5k 500.000 eskuratu dituzte Bero Sareak izateko.

• Aldi Baterako Lanaren Instituzioen Arteko III Planaren kudeaketan parte hartu da (kontratazioa eta informazio bulegoak).• Hainbat lantaldetan parte hartu da: Euskadiko Landa eremuko Plataforma (PER-Itsaslur); Basquetourrekin koordinazioa, Euskal Kostaldearen Zuzendaritza Planean parte-hartzea, “ekoturismoa”, bertako merkatuen dinamizazioa, Arabar Errioxako olio-mahaia, etab.

Landa eta itsas ingurunean, ekintza ekonomikoen dinamizazioa: ekintzailetza eta barne-ekintzailetza

Ekintzailetzari dagokionez hiru ildo estrategikoren inguruan aritu da HAZI 2014an: ekintzailetza dinamizatu, ekintzaile berriei lagundu, elkarte eta enpresei laguntza eskaini jardueraren egonkortzean eta baita ekimen berrien martxan jartzean ere. Programa eta aktuazio desberdinak gauzatu dira:

• “PAUSOZ PAUSO”: ekintzailetzaren dinamizaziorako 4 jardunaldi. Bertan 51 enpresa ekintzailek hartu dute parte.• “SASKIA”: Bizkaiko emakume ekintzaileei segizioa, non 16 emakumek parte hartu duten.• “NEGOZIO EREDUETAN BERRITU”: landa eremuko eta elikadura enpresei zuzendutako 2 jardunaldi, gogoeta egin eta negozio ereduan aurrera egiteko. 20 enpresek hartu dute parte.• “GEROA programa”: 16 promotorek parte hartuta, guztira 44 promotoreenganako irismena izan da, segizioan laguntzen.• “GAZTENEK programa”: Gipuzkoan eta Araban nekazari gazteei zuzendurikoa, bertan 106 pertsonari lagundu zitzaien.

2014 TXOSTENA

45

MERKATURATZE ETA SUSTAPEN ARLOA

Euskadiko nekazaritzako eta itsasoko produktuen komertzializazioan laguntzeko estrategiak eta tres-nak deseinatu ziren. Hori lortzeko 2014an egindakoak:

• Euskadiko marka nagusienetako hipermekatu eta supermerkatutetan salmentak dinamizatzeko ekintzak.

Produktu anitzeko 19 azoka: Euskadiko kali-tatezko egiaztapen ofizialeko produktuak multzo-katuta saldu ziren: 195 produktu dastaketa baino gehiago egin dira. Salmenta puntutan promozioak: zozketak,

opari zuzenak... Produktu ezberdinen dastaketak informazioa

emanez.

• Beste merkatuetan euskal nekazal produktuak eta enpresak ezagutzera emateko ekintzak.

Bartzelonako supermerkatu batean erakusketa eta Euskal nekazal produktuen salmenta multzo-katua hamabost egunez egin zen:

• Produktu dastaketak.• Arabar Errioxako ardo eta Txakolinen informazioa eman.• Dastaketa tailerrak: ardoarekin, hegaluzearekin...

Bartzelonan publiko profesionalari zuzenduriko Euskal enpresen Showrooma. Bartzelonako Euskal Etxearekin lankidetza,

nekazal produktuen azoka antolatzeko.

• Hainbat azokatan hartu da parte, bai profesionalari eta baita kontsumitzaileari zuzendutakoak:

Irungo FICOBAko Gabonetako Azoka. San Sebastián Gastronomika:• Dastaketa artistikoa Bizkaiko enologo ospe-tsu batekin.• Gosariak kalitatezko euskal produktuekin.

Salón Gourmet Azoka Madrilen. Bertan Euskadiko nekazal, elikadura eta arrantza sektoreetako 24

enpresari lagundu zaie. %94ak esan zuen negozio-helburuak bete zituela azokan. Prowein Azoka Düsserdolfen. 24 upeltegiri

lagundu zaie, helburuak lortzeko aukera zabalduz. Alimentaria Azoka Bartzelonan. 55 enpresa

baino gehiagoro lagundu zitzaien; euren artean %90ak interesgarritzat jo zuten helburuak lortzeko. Seafood Bruselan. Arrantza eta bere eraldaketa

sektoreari zuzendua. 5 enpresari lagundu zitzaien, harremanak luzatzeko aukera bezala ikusi zute-nak. Business espazio bat jarri zen martxan negozio-bilerak egin ahal izateko nahiz eta ez izan partaide.

Sial Paris, Frantziako hiriuruan. Enpresei lagun-

du zitzaien euren produktuen promoziorako espa-zioa kontratatzen. Elkartrukaketa Bilbon. Mahasgintza eta ardo-

gintza sektoreko euskal enpresei eta gourmet produktu eta edariak ardatz dituzten enpresei zuzendutako ekimena. 40 parte-hartzaileek pro-duktuak azaldu zituzten 19 herrialdeetako 45 enpresen aurrean.

Euskal enpresen %90ak azoketara joan izatea esperientzia guztiz positibotzat jo zuten.

• Horeca kanalean kalitatezko euskal nekazal eta elikadura produktuen promozioa, kontsumitzai-learengana iritsi eta establezimenduek euren sukaldeetan gure produktuak erabil ditzaten.

Ostalari talde batekin kolaborazioa ziurtatutako kalitatea duten produktuen promozioan. Gipuzkoako Ostalari Elkartearekin kolaborazioa

elkarrekin ekintzak aurrera eramateko. Bilboko 6 hoteletan kalitatezko gosariak,

Basque Fest programaren barruan.

EUSKADIKO KATITATEZKO PRODUKTUEKIN GOSARIAK

DESAYUNOS CON PRODUCTOS DE CALIDAD DE EUSKADI

w w w. e u s k o l a b e l d e n d a . c o m

Dastatu i tzazu ! ¡Pruéba lo s !

ELKARREKIN

46


PROIEKTUETARAKO FINANTZA-LAGUNTZEN

LGPAREN ANTOLAKETA ETA LURRALDE PLANEAMENDU

LEADER dekretuaren kudeaketaLaguntza tekniko eta idazkaritzakoa GAL MENDINET-en: taldearen kudeaketa idazkaritza eta teknikari dagokionez, eskaerak tramitatuz eta proiektuak baloratuz. Eguneroko kudeaketa egiten da (bileren antolaketa, EJren aurrean gastuak justifikatu, eta abar).

EREINEREIN dekretuaren kudeaketan EJ-ren Entitate Kolaboratzaile gisa, idazkaritza-tramiteak aurrera eramaten ditu eta urteroko deialdian aurkeztutako proiektuak baloratzen ditu.

LGP 2014-2020LGParen neurriak zehazten diren fitxak sortzeko laguntza teknikoa eman da. Horien artean LEADER dago. Horrela, LEADER landa guneak eta oraindik ez direnak zonifikatzeko proposamena egin da.

Finantza erremintak Eusko Jaurlaritzako eskaerari jarraituz, subentzioak ez bezalako erremintak erabiltzeko aukera aztertzen ari da. Batzordeak FEADER-en fondoen zati bat erabiltzea ahalbidetzen du 2014-2020 LGParen barruan, laguntzak eskaintzeko. Baina horretarako egungo finantza merkatuak asetzen ez dituen beharrak identifikatu behar dira.

HAZILUREnpresen promoziorako erakundea sozietate priba-tua da, HAZI, Euskadiko nekazaritza kooperatiben federazioa eta Laboral Kutxak osatua, mota desber-dinetako laguntzak eskaintzeko. Hainbat eremu hartzen ditu bere baitan: produkzio sektoreko enpresak (nekazal, arrantza eta basokoa), nekazal eta elikadura industria eta landa eremuko garapenerako proiektuak. 2014an, HAZI Hazilurren kudeaketaren arduradun nagusi bilakatu da.

2007-2013 landa eremuko garapenerako kudeaketa programa

2014an EAEko autoritate kudeaketarako laguntza teknikoko zereginak garatu ziren. Bertan hainbat gauza landu ziren: programaren analisia, balioztatzea eta edukiaren sorrera; prozedura eskuliburuen errebisio eta eguneraketa; errealizazio indikadoreen analisi eta errebisioa; neurrien kontrolen estatistiken

balioztatze eta kontziliazioa; eta Kontrolen Plan Autonomikoaren eguneratze eta errebisioa. Halaber, EAEko Ordaintze Organismoaren laguntzan, DDFFak 2007-2013 Landa Eremuaren Garapenerako Pro-gramaren neurri desberdinen 94 espedienteen kudeaketaren egiaztatze eta kontrola eraman zuen aurrera.

ARLOA

ARLOA

Donostiako 7 hoteletan kalitatezko gosariak, San Sebastián Gastronomika ekimenaren barruan.

HAZI eta sektorearentzako erabilgarriak izan daitezkeen salmenta guneen datuak eskuratzeko asmoz, 2014an 250 bisita baino gehiago egin ziren eta 30 kasu ikuskatu ziren. Hainbat izendapen eta zertifikatutako kalitate marken erabilera desegokiak aurkitu ziren eta horren aurrean, beharrezko neurriak hartu ziren.

2014 TXOSTENA

47

Elikadura-katearen kontrol ofizialerako programen auditoria sistema autonomikoa

Eusko Jaurlaritza eta Diputazioetarako kudeaketari buruzko auditoriak egin dira, Elikadura-Katearen Kontrolerako Plan Nazionalean barne hartzen diren programei dagokionez hain zuzen ere.

2014an hainbat auditoria garatu ziren kontrol ofiziala duten alor desberdinei dagokienez: egoera higieniko-sanitarioak esne gordinaren eta animalia elikaduraren kontrol ofizialaren produkzioan, Eusko Jaurlaritzaren Nekazaritza eta Abelzaintza Zuzendaritzan, Araba eta Gipuzkoako Diputazioen Nekazaritza eta Landa Eremuko Garapenerako Departamenduetan, eta Eusko Jaurlaritzaren Kalitate Zuzendaritza eta Elika-dura Industrien elikaduraren merkaturatzearen kali-tatearen kontrolean.

Elikadura-Katearen Kontrol Ofizialaren Planan garatutako laguntza teknikoari dagokionez, Planaren kudeaketan parte hartu izan da (FVO Auditoriak, Herrialdeko Profilaren informea, ministerio-infor-mearen atalak sortzea, kudeatzaileen informeak eta PNCOCA webgune autonomikoaren errebisioa), auditoriaren egitura autonomikoan ere (auditoria sistema autonomikoaren koordinazio eta kudeaketa) eta baita beste autonomia erkidegoetako auditoria erakundeekin koordinazioan ere (Katalunia, Galizia eta Aragoi).

2014ko Euskadiko lurraldearen antolakuntzarako batzordeko informeakArrantza produktu eta operatzaile desberdinen aplikaziorako (lonjak, handizkariak, garraioa, txikizkariak...) ikuskapen prozeduren trazabilitatearen kontrolerako programa diseinatu eta garatu da, Eusko Jaurlaritzaren Arrantza eta Akuikultura Zuzendaritzaren Ikuskatze Zerbitzurako.

2014ko lurralde planaren informeakNekazal lur eta aktibitateei buruzko errebisio eta analisia. Guztira 67 espediente, ingurunearen ebaluazio estrategikoa, audientzia tramiteak eta idazkaritza lokal edo sektorialek eskatutako informazioa, honek Lurralde planaren parte-hartzearekin lotuta daudelarik.

Amankomuneko arrantza politikaren trazabilitatearen kontrolerako programaArrantza produktu eta operatzaile desberdinen aplikaziorako (lonjak, handizkariak, garraioa, txikizkariak...) ikuskapen prozeduren trazabilitatearen kontrolerako programa diseinatu eta garatu da, Eusko Jaurlaritzaren Arrantza eta Akuikultura Zuzendaritzaren Ikuskatze Zerbitzurako.

2014ko GFA kontrolen integratutako planaGipuzkoan dauden NPK laguntzen erregimenari lotuta, 248 ikuskatze egin dira

2014ko AFA kontrolen planaAraban dauden NPK laguntzen ordainketa bakarreko erregimenari lotutako 50 espediente ikuskatu dira 2014an.

Halaber, espediente originaletan aurkitutako desbide-ratzeetatik, beste 82 espediente ikuskatu ziren.

2014ko lurrazalari buruzko ikuskatzeak, kontrol ekonomikoaren bulegoaEusko Jaurlaritzaren Azienda eta Finantza Departa-mentuaren Kontrol Ekonomikoaren Bulegorako, 26 espediente garatu dira, FEAGA eta FEADER laguntza erregimenei lotuta.

SIGCRI parekatuta ez dauden gfa neurrien kontrol plana2007-2013 LGParen landa eremuko garapenaren neurriekin lotuta dauden espedienteak ikuskatu dira, zehazki “Nekazal esplotazioen modernizazioa” eta “Nekazari gazteen instalazioa”.

ELKARREKIN

48


LANERAKO PRESTAKUNTZA

Nekazal eta landa eremuko enplegurako heziketan, hainbat ekintza garatu dira, nekazaritza sektoreei, nekazal eta elikadura enpresei eta landa eta itsasertz eremuko biztanleei zuzenduta.Guztira, 267 ikastaro eraman dira aurrera; bertan, 5.631 pertsonak hartu dute parte / 1.628 emakumek eta 4.003 gizonek) eta 7.913 eskola-ordu izan dira.

Gai desberdinetako ekintzak eskaini dira: landa eremuko eta nekazal eta elikadura enpresen kudeaketa tekniko-ekonomikoa, ekoizpen ekologikoa, nekazal produktuen marketin eta merkaturatzea, nekazal aktibitate eta Informazio eta Komunikazioaren Teknologientzako abilezia pertsonalak eta heziketa-ekintzak.Heziketa intentsiboari dagokionez, 7 ekintza garatu dira esne-ardi, barazki eta frutikultura, mahasgintza eta ardogintza eta enologia, abenzaintza eta haragi industria azpi-sektoreetan. Batzuek sektorearen gaiari erantzun diete, besteek landa eremuko enpresa ekintzei. Guztira 2.854 ordu izan dira eta 71 pertsonak hartu dute parte (%38 emakumeak; %62 gizonak).

Nekazal arlo eta nekazal eta elikadura eremuko enpresei zuzendutako heziketarako zerbitzuan, 48 ikastaro egin dira, 975 orduz eta 589 pertsonarekin.

E-learning formatuan 5 ikastaro antolatu dira, sektorearekin lotutako gaiekin (produktu fitosanitarioen manipulazioa, enpresa plana, lan-arriskuen prebentzioa, etab.), eta baita IKTei lotutako gaiekin. Guztira 200 ordu eta 183arekin kontatu izan da.

AIPATZEKO MODUKO IKASTAROAK

• Haragi Industriaren Operarioa, 290 ordurekin. Urkaiko eta Okelgintza kooperatibek antolatua Lanbide eta HAZIrekin batera. 13 parte-hartzaileetatik, 9 dagoeneko lanean.

• Esne-ardiei buruzko ikastaro intentsiboa. XVII. Edizioa izan da. Aurten ikastaroa berriz diseinatu da, metodologia aldatuz eta parte-hartzaile bakoitzaren proiektuaren praktiketan arreta berezia jarriz.

• Hegaztien zorabio eta hilketa. Neiker eta Eusko Jaurlaritzako abelzaintza zerbitzuarekin kolaborazioan, Skarako Nekazaritza Unibertsitateko Lotta Doktoreak (Suedia) eman du. Besteak beste, eutanasiarako arrazoiak, kontingentziarako planak, abantaila eta desabantaila ereduak, eta abar aztertu ziren.

• Fruta-arbolak agroekologikoki kudeatzeko lurrak

ARKAUTI

GIZONAK 1430

445

88

1749

1386

511

82

1148,5

1025

582

75

1727,5

118

63

15

434

17

6

3

470

12

8

2

1314

8

11

1

170

7

2

1

900

GIZONAK

Etengabeko formazioa Formazio trinkoa

EMAKUMEAK

EMAKUMEAK

IKASTARO zki

IKASTARO zki

ORDU kop

ORDU kop

DERIO FRAISORO ARTZAIN GUZTIRA GUZTIRAKOAK

3959

1601

260

5059

5631

267

7913

5560

44

27

7

2854

71

ARLOA

2014 TXOSTENA

49

leheneratzeko perspektiba praktikoa, Jairo Restrepok emandakoa.

• Bertako produktuaren promotorea. 95 orduko ikastaroa. Helburua izan da pertsonek ikastea nola promozionatu, merkaturatu eta aurkeztu Euskadiko nekazal eta elikadura produktuak. Eskarmentu profesional aipagarria duten irakasleak izan dira honetan arduradun. Beraiei esker, ikasleei kalitatezko produktuari, produktoreei eta produkzio lurraldeei lotuta dauden filosofia eta balioak transmititu zaizkie. Honen emaitza bezala, bakoitzak enpresa bat sortu zuen bere zerbitzua eskainiz.

• Larre eta zuhainen araberako hausnarkarien esplotazioaren kudeaketa. 40 orduko ikastaroa izan da, Alina Castrok emana. Bere helburua izan da larreen kudeaketaren eta larre komunalen garrantzia berreskuratzea.

AIPATZEKO MODUKO PROIEKTUAK• Nekazal produkzioaren kudeaketa. Txileko Hezkuntza Ministerio, MINEDUC eta Eusko Jaurlaritzako EPLC Departamentuarekin kolaborazioan, 8 gazte txiletarri lagundu zaie nekazal enpresen kudeaketarekin lotutako gaietan. Ikastaroak 1.000 ordu teoriko-praktiko izan ditu, hala nola bisitak eta egonaldiak EAEko nekazal enpresetan.• PLENTIS. Programa hau Erasmus+ programa europarrak finantziatzen du eta HAZI 2014an hasi zen. bere parte izaten, Hungaria, Errumania eta Txekiar Errepublikako sei kiderekin batera. Bere helburua da nekazaritza sektorean gaitasun ekintzaileak irakastea ordenagailu joko hezigarri baten bitartez. Erasmus+, junto con seis socios procedentes de Hungría, Rumanía y República Checa. Su objetivo es enseñar aptitudes emprendedoras en el sector agrícola a través de un juego de ordenador educativo.

Elikagaien Industriaren Lehiakortasun Plana

Elikagaien Euskal Industria sektore estrategikotzat jo behar da, kalitatezko elikagaiak eman, enplegua eta aberastasuna sortu eta gizartean Euskadi gastronomiarekin identifikatzen laguntzen duelako. Horiek izan dira Euskal Industriaren Lehiakortasun Plana EILP lantzeko oinarriak.

EILP gogoeta ugariren ondoren sortutako emaitza da, balio-kateko aktore desberdinek (sektore ekoizle, transformatzaile, banatzaile eta kontsumitzaileak), 50 enpresa eta 100 pertsona inguruk parte hartuta.

HAZI, Planaren kudeaketan buru izan da, Eusko Jaurlaritza, Azti eta Euskadiko elikadura Clusterreko langileen laguntzarekin, sektorearen hasierako diagnostikoa egin, kontraste-taldeak koordinatu eta dinamizatu, eta estrategiak, ekintzak eta betebeharrak definitu eta lehenetsi ditu 2014-2016 tarterako.

Idiazabal Jatorri Izendapenaren Plan Estrategikoa

HAZIk Idiazabal Jatorri Izendapenaren 2015-2020ko Plan Estrategikoaren sormenean parte hartu du. Plan honen helburu nagusia da Idiazabalen sektoreari lotuta dagoen produkzioa berreskuratzea.

Hau da Idiazabal J.I.ren inguruan sortzen den lehenengo Plan Estrategikoa, Eusko Jaurlaritzaren ekimena eta Nafarroako Gobernuaren eta gaztagintzako erakunde, elkarte eta enpresen eta ardi-sektorearen parte-hartze estuarekin sortua. Balio-katearen 100 aktorek baino gehiagok parte hartutako prozesua izan da.

3 | EGITASMO ESTRATEGIKOEN UNITATEA

ELKARREKIN

50


HAZIk Planaren idazkaritza teknikoaren lidergoa izan du, Eusko Jaurlaritzako eta Nafarroako Gobernuko, INTIAko eta Kontseilu Arautzaileko teknikoek osatua. Euren zereginak kontraste-taldeetara deitu eta berauek koordinatu eta dinamizatzea izan da, testuinguruaren diagnostikoa egin, eta datozen urteetako estrategiak, ekintzak eta betebeharrak definitzea.

Arabar errioxa

Nekazaritza, Arrantza eta Ingurumen Sailburuordetzak, Euskadiko Elikadura Industriaren aldeko ekintzen barnean, Arabar Errioxako ardoei buruzko ezagutza eta bere irudiaren garrantzia sustatu nahi ditu, ardoen presentzia merkatu ugaritan dinamizatuz, bai maila-nazionalean eta baita nazioartekoan ere, bere posizionamendua hobetzeko.

HAZI Arabar Errioxako Upeltegien Elkarte eta UAGA nekazal sindikatuarekin lantaldean aritu da, estrategia eta ekintzak martxan jarriz Arabar Errioxako ardoen bereiztea eskuratzeko, Errioxa J.I. duten gainontzeko ardoen aurrean.

Hondarribiaren hautagaitza Unescoren hiri sortzaile bihurtzeko

Arlo honetan, gastronomiaren gaitasuna sustatu nahi da Lehenengo Sektorearen eta Euskadiko Nekazal eta Elikadura Industriaren bultzatzaile bezala, balioa sortuz eta enplegua sortuz.

2014an zehar eta proiektu hauen artean, badago aipagarria den bat. Hain zuzen ere, Hondarribiaren Hautagaitza Unescok Gastronomiaren Hiri Sortzaile bezala errekonozitu dezan.

HAZIk Hondarribiako Udalaren proiektua babesten du, UNESCOren Gastronomiaren Hiri Sortzaileen sarean sar dadin, Euskadiko produktuen promoziorako ikerketa eta plataforma bezala.

Euskadiko behatokia

Sektoreetako gogoeta estrategikoetan (ZPE, FOPE, PCIA eta Idiazabal) HAZIk parte hartu du horietan eta informazio zehatza eta eguneratua eskuratzeko beharra agerian geratu da. Aipatutako informazioaren azterketaren ondorioz aurkitutako etorkizuneko testuinguru potentzialetan agente desberdinei planifikatzen eta bateratuta jarduten laguntzeko behar da batez ere eskuragarritasun hori. Euskadiko Behatokiak Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Politiketako Sailburuordetzarentzat erreminta izan nahi du, nekazal eta elikadura eta basogintzaren sektorean dagoen eskaerari erantzuteko.

Eskola jangelak

HAZIk Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza eta Abeltzaintza Zuzendaritzari lagundu dio eskola jangelei lotutako aginduen agirietan analisi eta definizioetarako proposamenak egiten, Hezkuntza Departamentuak kontuan har ditzan. Zehazki, ekonomikoki eta sozio-inguruneari dagokionez iraunkorra den nekazaritza eta elikadura produktuaren proposamena egin du. Proposamen hori bertako eta denboraldiko produktuen eta bertako gastronomiari egokitutako sukaldaritza-prestaketen bitartez egin da.

Zirkuitu laburra – bertako merkatuak

Bertako merkatuak ekonomia berpizteko instrumentuak dira, hau dinamizatzeko gaitasuna dutenak. Berauek balioezteko, Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Politiken Sailburuordetzaren eskakizunari erantzuteko, 2014eko amaieran HAZIk diagnostiko eta gogoeta prozesu bati ekin zion. Honek bi helburu nagusi izan zituen. Alde batetik, arreta urgentea behar zuten aldeak identifikatzea. Bestetik, jarduera desberdinetako entita-teekin kolaborazioan, ekonomia eta gizarte espazioak sustatu eta dinamizatzeko erramin-tak babestea.

2014 TXOSTENA

51

EVIC-en parte hartzea, berrikuntzarako eta landa eta itsasertz munduko kooperaziorako estrategia bizia

Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Politiken Sailburuordetzak EVIC Berrikuntza eta Kooperaziorako Estrategia Biziaren diseinuan parte hartu du. Horren helburua da Lehenengo Sektorearen, landa eta itsasertz munduaren eta ekimen berritzaileen elikadura industriaren kolaborazioaren bidez garapena erraztea.

Horretarako, Zuzendaritza desberdinetako pertsonek osatutako taldea antolatu da. Besteak beste, Innobasque, Azti-Tecnalia, Elika Fundazioa, HAZI Fundazioa eta Neiker-Tecnaliako jendeak egin du bat. Horiek guztiek Katilu barruan sartzen dira, EVIC-en diseinua eta hedatzea sustatzeko erramintan hain zuzen ere.

EVIC-en hainbat erronka ditu. Alde batetik, berrikuntza sortzen duten nekazaritza eta elikadura enpresa kopurua handitzea. Bestetik, I+D+b transferentzia handiagoa ziurtatzea. Azkenik, gero eta enpresa txiki eta produktore gehiagok gara ditzatela berrikuntza eta kooperazio dinamikak.

Horretarako, hiru jarduera eremu ireki dira:

1. Kooperazioaren bitartez Berrikuntzarako Proiektuak sortu eta erraztea.

2. Berrikuntza eta Kooperaziorako kultura eraiki.

3. Berrikuntza eta Kooperaziorako Ezagutzaren Kudeaketa egin.

Euskadiko esne-behiaren sektorearen egoeraren diagnostiko eta aurreikuspena

Nekazaritza eta Abeltzaintza Zuzendaritzari laguntza eman zaio sektorearen informazioa bilatu, bildu eta aztertzeko. Helburua da Europan, Espainian eta batez ere Euskadin esne sektorearen egoeraren analisi zehatza egitea.

Lan hau Estatistika eta Kudeaketa Zentruen Arloarekin kolaborazioan eramaten da aurrera, egoerari buruzko eta 2017ra begira dagoen sektorearen informea eginez, esne kuotarik gabeko testuinguruan.

ELKARREKIN

52


• Nekazal sektorearen sarea eratu, Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura sailak, nekazal munduarekin zerikusia duten agente, zentro eta bestelakoekin komunikatzeko beharrezko bitarteko eta tresnak sortuz azpiegitura informatikoak eta telekomunikazio azpiegiturak. • Informazioaren segurtasuna bermatu. ISO 27001 arauaren ziurtagiria, informazioaren segurtasunari buruz.

• Administrazioaren berezko funtzioak: telefono bidezko eta orokorrean publikoari arreta, erosketen funtzioak, hornidurak, kontabilitate-lanen kudeaketa, biltegi kudeaketa.

• Aurrekontuen jarraipena egin.

• OCEk eskatzen duen informazioaren inguruan erabakiak hartzeko kontabilitate-dokumentazioaren prestakuntza.

• Erakundearen eraikuntzen, instalazioen eta kotxeen mantentzea.

• Plangintza, antolakuntza eta erakundearen baliabideen kontrola egin.

• HAZIrentzat kudeaketa estrategiak aztertu, zehaztu eta garatu HAZIren Zuzendaritzak emandako ildoekin bat etorriz, erakunde berria eratzen duten Unitate eta Arloen kudeaketa eta antolakuntza sistemak homogeneizatu eta ezartzeko helburuarekin.• Antolakuntzako pertsonak kudeatu.

ARLOAK

Sistemak eta informazioaren segurtasuna

Administrazioa eta baliabideak

Erakundearen garapena eta pertsonak

SISTEMAK ETA INFORMAZIOAREN SEGURTASUN ARLOA

4 | ZERBITZU OROKORREN UNITATEA

ERAKUNDEAREN GARAPEN ETA PERTSONEN

ADMINISTRAZIO ETA BALIABIDEEN ARLOA

ARLOA

ADMINISTRAZIOAETA BALIABIDEEN ARLOA

SISTEMAK ETA INFORMAZIOAREN SEGURTASUN ARLOA

ERAKUNDEAREN GARAPENA ETA PERTSONEN ARLOA

2014 TXOSTENA

53

5 | ZEHARKAKO ARLOAK

ARLOAK

Komunikazioa, Publizitatea eta Ekitaldiak

Berrikuntza teknologikoa

Prospektiba eta Europako Sareak eta Proiektuak

KOMUNIKAZIO, PUBLIZITATE ETA EKITALDIEN ARLOA

Arlo honek HAZIren unitate eta arlo guztien komunikazio beharrei erantzungo die.

Dastaketak (Dastaketak guztira: 213)

Eusko Label produktuak ezagutzera emateko asmoz, produktu ugariren dastaketak antolatzen dira; Euskal Okela, Euskal Baserriko Oilaskoa, Hegaluzea eta Baserriko Txerri erreta. Dastaketa hauetako asko Gernikako Piperrez eta Euskal Sagardoz lagunduta izaten dira.

HAZIk berak antolatu ohi dituen dastaketez gain, hainbat entitate eta erakunderekin kolaborazio desberdinak egiten dira produktua, saskiak eta abar eskainiz. Horrelako ekintzen adibide batzuk hauexek dira: Olioaren Festa, BasqueFest, Zegama-Aizkorri Maratoia, Getxo Daztatu, Lekeitioko Euskal Zinema… 2014an 75 lankidetza egon ziren.

Sentsibilizazioa

HAZIk ekintza asko kudeatu eta antolatzen ditu Euskadiko kolektibo ugarik barnera dezaten zer nolako garrantzia duten Landa eta Itsasertz ingurumenak eta Lehen Sektoreak. 2014ean antolatu diren ekintzen artean, Nekazariak Eskolan eta Kalitatea Topera programak daude.

ELKARREKIN

54


Publizitate kanpainak

2014an zehar publizitate eta promozio ekintza desberdinak eraman dira aurrera Euskadiko kalitatezko produktuen balioaz jabetzeko, bereziki Eusko Label kalitatezko zigilua daramaten elikagai eta edarienaz.

Azpimarratzekoa da spot berriak egin izana “Hori da geurea” lelopean. Hauen helburua Euskadiko kontsumitzailea sensibilizatzea izan da. Gainera, ohikoa den Eusko Label Hegaluzearen publizitate eta promozio kanpaina egin da, txosten honen une gogoangarrietan aipatu bezala.

Era berean, 2014an Euskal Okelaren promozio kanpaina egin zen baimenduriko harategietan. Harategi bakoitzean gabonetako saski baten zozketa egin zen, Euskadiko kalitatezko produktuez osatua.

Urte osoan zehar bestelako publizitate eta promozio ekintzak egin dira ere, egokituak egon direnak sektoreetako eskakizun zehatzetara eta baita errealitate geografiko jakinetara ere.

Argitalpenak egin

Komunikazio taldea etengabe ari da laguntzen argitalpen eta bestelako ekintzen bidez, erakundearen barruko atal desberdinei eta Sailburuordetzari berari. Azpimarratzeko argitalpenak egutegia eta Euskadiko Azoken feria bera dira.

2014 TXOSTENA

55

BERRIKUNTZA TEKNOLOGIKOAREN

Merkatura etengabe ateratzen ari diren teknologia soluzio berriak monitorizatu (plataformak eta dispositiboak) bezeroen Informazio Sistemetara pasatzeko eta soluzio berriak sortzeko.

Sortzen ari diren joera teknologikoak identifikatu eta sektorearen negozio-beharrei egokitu

• Androideko sistemako aplikazioen portfolioa zabaldu dispositibo mugikorren beharrei erantzuteko, batez ere konexiorik gabeko funtzionamenduei. ‘Tablet’ euskarrian lan egin ahal izateko aplikazio baten diseinu eta garapena egin zen, Kontrol eta Egiaztapen arloko ikuskariei zuzenduta.

• Eusko Label azpi-ataria berdiseinatu da, hainbat dispositibo eta nabigatzaileetan ikusteko aukerarekin, responsive moduan, sare sozial ugarirekin bat eginda (Twitter, Facebook, Pinterest, eta abar).

• Egun merkatuan dauden hainbat aukeren analisia egin da, dispositibo desberdinetan ikusi ahal izateko eta HAZIren online metodologia eboluzionatzeko. Hau guztia, prototipo eta ereduak sortuz, Framework Bootstrap datu-geruzen integrazioa balioesteko.

• Lanerako soluzioen hobekuntzari dagokionez, lanpostuaren birtualizazioaren piloto bat egin da HAZIren beste arlo batzuekin elkarlanean. Piloto hau erakunde barruko zein kanpoko pertsonekin frogatu da, emaitza izugarriak eskuratuz.

• Teknologia honek erabileari ahalbidetzen dio modu birtualean beharrezko programa guztiak eskritorioan edukitzea, edozein dispositibo informatikotan (mahai gaineko ordenagailua, ordenagailu eramangarria, Tableta, smartphonea, eta abar).

• Excel informazioaren analisirako erreminta bezala balioztatzeko frogak (Business Intelligence – BI bitartez), informazioaren teknologiaren azken erabiltzaileei autonomia ematen dioten datuen analisi eta informeak sortzeko erremintak bilatzea.

Transferentzia teknologikoa eta ezagutza-transferentziarako plataforma ziurtatu sektoreari

• Interneteko komunikazio-plataforma ugariren azterketa, marketing estrategia 2.0 sortzeko, Sare Sozialak eta Landa Turismoa ikastaroan irudikatutako landa turismoari orientatua.

• E-learning plataformaren hedatzea, Fedora 2.0 gaineko Moodle 2.7 bertsioan, eta dispositibo mugikorren erabilera ahalbidetzen duen ikusarazte-eredu berrien azterketa.

Berrikuntza publikorako plana (BPP)

• Opendataren inguruan, datu publiko eta irekien analisia egin da. Hau datuen bistaratze erraza garatuz lortu da (geolokalizazioa, enplegurako heziketa egutegiak, hondartzan, parke naturalak, merkatuak, feriak, Nirean, Itsaslurra eta abar)

• Tramitazio elektronikoaren hobekuntzan, Gobernuaren ordainketa plataformen integrazioa, dibertimenduzko titulazioen tasen, ardogintza eta mahastizaintza liburuen tasen eta Biomasa proiektuan barruan dagoen EEErako garatutako plataforma web interaktiboen ordainketarako.

• Babes teknologikoa duten prozesu parte-hartzaileen eremuan, LGP 2014-2020 kolaborazio-lanerako erreminta martxan jarri da, LGP 2020ko eremu desberdinetako agenteen artean informazioa biltegiratu eta elkarbanatzeko.

ARLOA

ELKARREKIN

56


PROSPEKTIBA ETA EUROPAKO SARE ETA PROIEKTUEN ARLOA

2014an dagoeneko martxan ziren proiektuetan parte-hartzea

• Euskadi-Akitania Basoko Proiektua

• LIFE+ PRO-Izki

• LIFE+ Tremedal

• LIFE+ Ordunte Sostenible

• LIFE+ AGROLCA-Manager (2014an amaituta)

• LIFE+ Biodibertsitatea eta Zuhaitz motzak (2014an amaituta)

• FORRISK (2014an amaituta)

• GURATRANS (2014an amaituta)

• WOODTECH (2014an amaituta)

2014an aurkeztutako kandidatura berriak

2014an aurkeztutako kandidaturek H2020 eta LIFE finantziazio programetan jarri zuten arreta. Aurkeztutako 10 proiektuetatik, bi dagoeneko onartuak izan dira:

- Plentis (Erasmus+)

- AgriSpin (H2020)

Atzera botatako lauretatik, bi 2015ean aurkeztuko dira berriz ere, Foresee (H2020) eta MountAgrinet (H2020). Gainera, Europar Batzordea lau aztertzen ari da onarpen posible baterako:

- IrekiBAI (LIFE)

- LIFE BACCATA (LIFE)

- LIFE HEALTHY FOREST (LIFE)

- Oreka Mendian (LIFE)

Euromontana

Euromontanako Presidentziak hausnarketa egin du erakundearen alderdi organiko eta funtzionalen ingu-ruan. Bestela ere hainbat ekitaldi antolatu ditu.

• Staff-aren berregituraketa egin du.

• Landa Garapenerako Europako Sarearen eta Kontsultarako Taldearen Koordinazio Batzordean parte-hartu da Bruselan. Biak DGAGRI-k antolatuak izan dira.

• Landa Garapenerako Europako Sarearentzako bideo bat grabatu zen Euromontanaren mendiari buruzko ikuspegia islatuz (Euskadin egina izan zen eta gipuzkoar ustiapenaren esperientzia erakutsi zen).

• “Promoting European Local Food Systems” Position Paper-aren aurkezpena eta sinadura, Lonbardiako Union Camere-k (Merkataritzarako Ganberaren elkarteak) eta Lonbardiako Gobernuak hainbat sareetarako proposatua; besteak beste Euromontana.

• Europako Mendi Konbentzioa: “Kalitatea Mendie-tan, Oparotasuna pertsonentzat”, 10/23 eta 24. Euromontanaren bi urteroko ekitaldi nagusia da. Bertan, presentzia instituzional, nazional, europar eta eskualdekoa oso garrantzitsua da. Oraingoan gure Sailburuordetzak antolaketan eta DGAGRIk finantziazioan parte hartu zuten.

Europe Direct

HAZI, S.A., EUROPE DIRECT europar informazio sarearen parte izaten jarraitzen du. 2014an Bonn hirian antolatutako topaketetan parte hartu du, eta baita “Christmas Tree Exchange” proiektuan ere. Gainera, bisita tekniko ugari antolatu ditu Kantabria eta Katalunian; baita EAEren LGPari buruzko definizioari lotuta dauden jardunaldi eta kontaktuak ere.

Era berean, aurreko edizioetan bezala, maiatzaren 9an Europako Eguna ospatu zen Areatzako Eskolan.

ERRIN, ERIAF, AREPO

Bruselan dagoen Euskadiko Ordezkaritzaren bidez eta Euromontanara joan ziren HAZIren langileen laguntzarekin, Sailburuordetzak ERIAFF plataforman parte hartzen du. ERIAFF Nekazaritza, Elikadura eta Basoko eremuan berrikuntza sustatzeko Europar Eskualdeetako Sarea da. Plataforma honekin, Euromontana eta HAZIren artean bi ekitaldi antolatu ziren, bata eskualdeen arteko elkartrukerako eta bestea basoko ikerketa eta berrikuntzarako. Era berean, plataforma AgriSpin proiekturako sarbidea izan da Horizonte 2020 barruan. Proiektuak nekazal eremuko berrikuntzari buruzko esperientziak elkar-trukatzeko balio du, eta bere helburua da Katilu bultzatzea Europan berrikuntzako broker bezala.

PROIEKTU EUROPARRAK

SAREAK

2014 TXOSTENA

57

Gainera, ERRINek antolatutako ekitaldietan egondako harreman eta parte-hartzea aipagarriak dira. Alegia, “Berrikuntzarako Europako Eskualdeetako Sarea” ekimenean, Eusko Jaurlaritza kide ofizial duen horretan.

Garrantzitsua da AREPOrekin, alegia, Jatorri Izendapena duten produktuak dituzten Europar Eskualdeen Batzordearekin, dagoen harremana. Kasu honetan, erakundea babestu zen eta bere Erabateko Bileran parte hartu zen, bai otsailean Bruselan eta baita urrian Bilbon ere. Erakunde honekin harreman estuak mantentzen dira informazio trukerako, lobby lanetarako, etab.

Bestelako sareak

Zenbait kontaktu eta kolaborazio izan dira hurrengo erakundeekin:

• Landa eremuko foro mundiala

• Baso eremuko Institutu Europarra (EFI)

• Ardogintza Eskualdeen Batzar Europarra (AREV)

• Pirinioetako Lanen Komunitatea (CTP)

Aditu taldeak

Europar Batzordeak sortutako hainbat aditu taldetan parte hartzen da. Euromontanko presidentziak darama zuzenean lankidetza hau. 2014an aipagarria da Nekazaritza Zuzendaritza Orokorraren Elkarrizketa Zibilaren Talde (GDC) berrien presentzia.

Euromontanak hiru GDCren parte-hartzearekin kontatzen du:- Landa eremuko Garapenari buruzko GDCa- Kalitatezko Produktuei buruzko GDCa- Nekazal Politika amankomunari buruzko GDCa

Talde hauek Erupar Batzordeak duen bidea dira euren politikak ea planteamenduak frogatu eta iritziak biltzeko sare, stakeholder eta abarretan. Horien bidez, aipatutako politika eta programak martxan jarri eta diseinatzen lagunduko da.

Berrikuntza Politikak

Zentzu honetan, Europar Batasunaren Berrikuntza Politiken jarraipen hurbil bat egin da Euromontana eta ERIAFFekin dagoen kolaborazioaren bidez. Batez ere, Horizon 2020 proiektua martxan jartzeari dagokion horretan.

PROSPEKTIBA, SAREAK ETA PROIEKTU EUROPARRAK

Memoria 2014 euskaraz

Documents

Transcript of Memoria 2014 euskaraz