LANKIDETZA IKASKUNTZA

24
U.P.V. / E.H.U. Lankidetza ikaskuntza Ze tresna teknologikok laguntzen gaitu lankidetza moduan ikasteko? Ibmalalah Taldea

description

Zer tresna teknologikok laguntzen gaituzte lankidetza moduan ikateko?

Transcript of LANKIDETZA IKASKUNTZA

Page 1: LANKIDETZA IKASKUNTZA

U.P.V. / E.H.U.

Lankidetza ikaskuntza

Ze tresna teknologikok laguntzen gaitu

lankidetza moduan ikasteko?

Ibmalalah Taldea

Page 2: LANKIDETZA IKASKUNTZA

2

AURKIBIDEA

LANKIDETZA MUNDUAN IKASTEN ............................................................. 3

APRENDIZAJE COLAVORATIVO Y TIC ........................................................ 5

TEKNOLOGIA MODERNOAK ETA TRADIZIONALAK

IKASKUNTZAREN OINARRI (5. KAPITULUA) ............................................. 6

FUNDAMENTOS DE LAS REDES DE ORDENADORES (3.KAPITULUA): 8

ZER DA WEB 2.0? (Eduteka) .............................................................................. 9

ORDENAGAILUEK LAGUNDUTAKO IKASKUNTZA KOLABORATIBOA

(CSCL): perspektiba historikoa ........................................................................... 12

CSCL hezkuntzan ............................................................................................ 12

Ordenagailuak eta hezkuntza ...................................................................... 12

E- Learning distantziara: ............................................................................. 13

Ikaskuntza kooperatiboa taldeka: ................................................................ 13

Kolaborazioa eta ikaskuntza indibiduala: ................................................... 13

CSCL- ren bilakaera historikoa ....................................................................... 13

Hastapenak: ................................................................................................. 13

Ikaskuntzaren elkar-trukea eta CSCLn teknologia.......................................... 14

Ikaskuntza tradizionalaren ikusmoldea: ...................................................... 14

Ikasleengan esanahien eraikuntza laguntzeko teknologia diseinatzen: ....... 15

Ikaskuntza kolaboratibooaren analisia: ....................................................... 15

Ordenagailuen laguntzaren analisia: ........................................................... 15

CSCLaren Multi- diziplinaritatea .................................................................... 15

CSCLren ikerketa etorkizunean ...................................................................... 16

ESKOLA 2.0 ....................................................................................................... 16

Page 3: LANKIDETZA IKASKUNTZA

3

LANKIDETZA MUNDUAN IKASTEN

HARDWAREA: Ordenagailuaren elementu fisikoak dira, beste hitz

batzuetan, informazio datuak fisikoki biltegiratu eta kudeatzeko gailu elektronikoak.

ADIBIDEZ:- Prozesadorea: prozesu eta lan guztien kontrolaz arduratu

-Memoria nagusia RAM: informazioa prozesatzeko funtsezko osagaia

-Sarrera eta busak: (S/I da prozesua) prozesadoreak, memoria

nagusia eta sarrera elkar komunikatu (ez da fisikoa)

-Kontrolagailuak

-Periferikoak: erabiltzaileen eta ordenagailuen arteko bitartekariak

SOFTWAREA: Programak, aplikazio informatikoak eta instrukzio multzoa

biltzen ditu. Honi guztiari, sistema eragilea deitzen zaio.

MOTAK:

- Aplikazioetara zuzendutako softwarea: erabiltzaileek behar dituzten

lanak egiteko programez osatutakoa

-Sistemaren softwarea: Ordenagailu bera kontrolatzeko eta kudeatzeko

programez osatuta dago.

Hauek ulertzeko kodifikazio sistema, kudeaketa alfanumerikoa eta

informazioaren neurketa unitateak daude.

1)Kodifikazio sistema: ordenagailuak ulertzen ez duen erabiltzaile-

informazioa kudeatzeko erabiltzen dira (kudeaketa zenbakiduna: bitarra,

zortzitarra eta hamaseitarra)

Page 4: LANKIDETZA IKASKUNTZA

4

2)Kudeaketa alfanumerikoa: sinbolo guztiak sistema bitarrean adieraz

daitezke, sinbolo bakoitzari bit-konbinaketa emanez.

3)Informazioaren neurketa unitateak: Bit izenekoa, informazioa

neurtzeko unitate minimoa.

SISTEMA ERAGILEAK:

1-. Ezaugarriak: erabiltzaile-bitartekaria definitzea

2-. Erabiltzaileen artean hardware-banaketa eraginkorra bermatzea

3-. Erabiltzaileen datuak elkarbanatzea

4-. Erabiltzaileen artean konputagailuaren baliabideak banatzea

5-. S/I prozesuak erraztea

FUNTZIOAK:

1-. Erabiltzaileen eta konputagailuaren arteko lana erraztea

2-. Konputagailuaren hardware-gailuak kudeatzea

3-. Disko-fitxategiak kudeatzea

4-. Erabiltzaileen programei laguntza eskaintzea

5-. Akatsen antzematea eta berreskurapena

SAILKAPENA: (informazio gehigarria)

1)Erabiltzaile kopuruaren arabera

1.1-. Bakarrekoa: Ikaskuntza-lankidetzarako ez du balio

1.2-. Erabiltzaile askoko sistema-eragileak: erabiltzaile desberdinek

konputagailuaren baliabideak batera erabiltzen dituzte

Page 5: LANKIDETZA IKASKUNTZA

5

2) Ataza/prozesuaren arabera

2.1-. Bakarra: lankidetza-prozesurako ez da egokia

2.2-. Prozesu askoko sistema-eragileak: sistema eragileak prozesu multzoak

“batera” exekutatzen ditu (prozesu bakarra, programa guztiak aldi berean

exekutatu)

2.3-. Prozesu askoko eta denbora partekatutako sistema eragileak:

Aurrekoaren bera baina denbora jakin bat igaro ondoren, prozesuari

prozesadoreen kontrola kentzen zaio.

3) Prozesadore kopuruaren arabera

3.1-. Bakarrekoa: prozesadore bat (lan guztiak) kontrolatzeko gai

3.2-. Prozesadore askoko sistema eragileak: multzoak kontrolatzeko gai

FAMILIAK: UNIX/ Microsoft/ bestelakoak.

APRENDIZAJE COLAVORATIVO Y TIC

IKASKUNTZA KOLABORATIBOEN ETA TIC-EN MOTEN AZALPENA:

1) Ordenagailuan oinarritutako ikaskuntza (aprendizaje basado en el ordenador):

Ikaskuntza modu mekaniko batean eman nahi da, “materia/cotenidos”

barneratuz.

TRESNA TEKNOLOGIKOA: EAO (enseñanza asistida por el

ordenador).Ariketa ezberdinak (galdera-erantzuna); bakoitza bere erritmoan joateko

aukera, maila askotariko arloak eskaintzen dituzte (mate, hizkuntzak, infor, historia)

2)Lan kooperatiboen prozesuak (procesos de trabajos cooperativos):

Ikaskuntza taldearekin elkarlanean lortuko da ez da tresna teknologikorik

agertzen.

3)Prozesu kolaboratiboak (procesos colaborativos: CSCL):

Page 6: LANKIDETZA IKASKUNTZA

6

Gaitasun indibiduala nahiz taldekoak elkarrekin alderatuz, hortik, sortzen den

ikaskuntza.

TRESNA TEKNOLOGIAK:

BERSATIDE: Herramienta telematikoa, berazordenagailuaren bidez

egiten dena. Herramienta hezitzailea (non pauso batzuk jarraitu beharra

diren; pauso hauek herramienta hau sortu dutenen esperientzian,

hausnarketan, bilaketan, diseinuan eta baliabideen eta garapenaren

ezarpenean oinarritzen dira).

PLATAFORMAK: Gaur egun plataforma asko daude, ikasle-

irakasleek elkarrekin dokumentuak partekatzeko aukera ematen dutenak.

LAMS, LEARN, Synergeia, Blackboard, Webct

3D Words, Eduasim, Qwaq: Ikaskuntza birtuala eskaini 3D-n

HERRAMIENTA DESBERDINAK:

1) Cmaptools, Freemind, Imagination Cubed eta Moon: Artefaktu

(software prozesutik eragindako produktu tangiblea) ezberdinak

batera jartzea ahalbidetzen du.

2) Nudist, Vino y SAMSA: ebaluazioak (evaluación de entornos)

aurrera eramaten eta garatzen laguntzen du.

3) Collage, FMS: Ikaskuntza unitateak zehazten laguntzen du.

TEKNOLOGIA WIKI

1) Media Wiki: Irakasleak plataforma berak nahi duen moduan jarri

dezake

+ Teknika kolaboratiboak: jisgaw, mesa redonda/brainstorming, pirámide

TEKNOLOGIA MODERNOAK ETA TRADIZIONALAK

IKASKUNTZAREN OINARRI (5. KAPITULUA)

1) TRESNA TEKNOLOGIKOAK: Bideoa, ordenagailua eta internet

1.1-.Bideoa: Serie edota pasarte (episodio) ezberdinak: “las aventuras de

Jasper”, “rescate en la pradera de Boone”, “científicos en acción”, “El misterio del

Rio Piedras”, “Lectura y escritura para niños pequeños”

Page 7: LANKIDETZA IKASKUNTZA

7

1.2-.Internet+ordenagailua: Worldwideweb-eko leku ezerbdinak; “American

Schools Directory´s Challenge Zone”

Hauek informazioa eman, komunikatu, arazoei edota egora zail batzuen

aurrean informatzen gaituzte. Beraz, ikasleen ulermena sustatu, hori ikasi,

irtenbideak aurkitzeko besteekin kolaboratu eta dena errepasatzeko aukera

ematen du.

2) TRESNA TEKNOLOGIKOAK: bideoa eta tresna interaktiboak

2.1-.Bideoak: “Jasper”, “Cientificos en acción”

2.2-.Tresna interaktiboak:

a) Software: -“Emplear indicios sobre el orden de las imágenes para

armar una secuencia de las ilustraciones de un cuento”

-Laburtu, laguntza ortografikoa eman eta ahotsa grabatu

- Ulermena sustatu, idatziena nahiz azapelpenena.

b)Notetaker: Informazio nagusiena bilatzen lagundu, baita ideiak

ordenatzen eta organizatzen ere

d)CSILE: Bere ikaskideen laguntzarekin arazoak konpontzeko gai izaten

laguntzen du (interazkzioa eman)

e)Interneteko iturri ezberdinak

Hauek, baliabide eta laguntza desberdinak eskaintzen dituzte. Hauen bidez,

informazioa sakonago aztertu eta honi esker, benetako ulermena lortzen dugu

3) TRESNA TEKNOLOGIAK:

3.1-. SMART: matematika eta zientzia eremuko tresna teknologikoa;

pentsamenduak perfekzionatzen dituzte.

3.2-. CSILE: ikaskideen arteko interakzioan oinarritu (retroalimentación)

3.3-. CBM: ikasturtean ikasi denari buruzko ebaluazio bat egitea

ahalbidetzen du.

Tresna hauek, hausnarketara, errebisiora eta interakziora (retroalimentación)

bideratzen dute. Beraz, irakasleek tresna hauen bidez interakzio nabarmena

eskaintzen die ikasleei.

Page 8: LANKIDETZA IKASKUNTZA

8

4) TRESNA TEKNOLOGIAKOAK: (elkarte bat sortzerakoan, erabilgarri direnak)

4.1-. CSILE: elkartea sortzen lagundu.

4.2-. Programak: “las aventuras de Jasper” y “científicos en aventuras”,

“desafio de los grandes inicios (gelatik kanpoko elkartea martxan jartzen

laguntzeko)

4.3-. Bideokonferentziak (de doble vial): elkartea osatzen duten beste

kideekin (leku ezberdinetan ikasten dutenekin) konektatzeko erabili.

FUNDAMENTOS DE LAS REDES DE ORDENADORES (3.KAPITULUA):

ORDENAGAILUEN SAREA: Hardware ekipo ezberdinak elkartzen dira (sinple

esanda: ordenagailu batetik gora elkarrekin konektatzean sortzen da sarea). Komunikazio

sortzen da sare bat, hauen bidez taldeak dituen baliabideak eta informazioa

elkarbanatzeko aukera dago.

TRESNA TEKNOLOGIKOAK:

4.1 Hardwarea: Ekipo informatikoak (ordenagailuak, inprimagailuak, periferikoak…)

4.2 Softwarea: “los protocolos y servicios que permiten el trabajo sobre la red fisica de

comunicaión”

4.3 Elementu ezberdinak

4.3.1-. Infertas o tarjetas de resd (NIG): ordenagailua sarera konektatzen duen

tarjeta.

4.3.2-. Móotem: gailu (dispositivo) moduladore/demoludadorea; ordenagailu bat

telefonoko sare publiko batekin konektatzen duena.

4.3.3-.Concentrador: ordenagailu ezberdinak konektatzen dituen elementu aktiboa.

4.3.4-.Conmutador: gorakon antzekoa, bakarrik elementuak ordezkatu egiten dola.

4.3.5-.Enrutador: sareen arteko konexioa ahalbidetzen duen elementu aktiboa.

4.3.6-. Puente: sareen arteko konexioa baino fisikoki berez konektatuta egon

beharko litzateke, baina zerbaitek oztopatzen duenez ezin da. Beraz, ez da fisikoa.

4.3.7-. Transceptor: bi”kableado” ezberdinen arteko konekxioa ahalbidetzen du.

4.3.8-. Latiguillo: kable ezberdinak sare zahar batera konektatzen dira, oraingo

elementu aktiboren baten bidez.

Page 9: LANKIDETZA IKASKUNTZA

9

4.3.9-. Pasarelas: Hardware/software-ak ahalbidetzen dute ordenagailu handiak

(hosts) eta “red local” baten arteko konexioa.

4.4-. Ordenagailu sare ezberdinak

4.4.1-. CAN, BAN, LAN, MAN, WAN Luzeraren arabera

4.4.2-. ETHERNET, WAN Abiaduraren arabera

4.4.2-. ARBOL, BUS, ANILLO, MALLA, ESTRELLA Topologiaren arabera

4.5-. Serbidore ezberdinak: impresión de archivos, bases de datos, lotusnotes,

web

4.6-. Zerbitzuak: diskoko zerbitzuak, korreo elektronikoa, c. de noticia de

directorio/ de acceso a bases de datos…

ZER DA WEB 2.0? (Eduteka)

Web-a hazi egin da. Zientzialarien tresna izatetik, informazioa lortzeko

espazio handi batera pasa da (milioika erabiltzailerekin). Halaber, irakurtzeko eta

idazteko tresna soila izateaz gain, fase sozial eta parte hartzaile batean bilakatzen ari da,

bertsio berri batean sartuz: WEB 2.0.

Lehenik eta behin, Internet eta Web hitzak desberdindu behar dira.

Lehena, alanbre, konexio eta abarren bidez konektatutako ordenagailu sareak hartzen

ditu bere baitan. Bigarrenak, ordea, hipervulo, URL helbide, dokumentu eta bestelako

errekurtsoen bidez interkonektatuta dagoen multzoa. Internetek Webera sartzeko aukera

ematen digu.

WEB 2.0 blog, wiki, podcasts eta abarrekin lotuta dagoen teknologia

multzo bat da, eta sozialki konektatuagoa dagoen web bat errazten digute, non agregatu

eta editatu daitekeen. Ekonomia, teknologia (TIC) eta konektatutako gizartearekiko

ideia berriekin du zerikusia. Hau da, teknologian inbertitzeko garaia da, .com boomaren

ondoren.

Web 2.0 ren historia bi gizon hauen historia bezala uler daiteke. Lehena,

Sir Tim Berners lee (weba asmatu zuena; bere ustez web 2.0 ez da ezer berria, berak

sortutakoaren jarraipena baizik). Bigarrena, berriz, Tim O`Reilly ( O`Reilly Media Inc.

Konpainiaren sortzailea; web 2.0, web 1.0 inplementazio gehiagorekin ulertzen du, hots,

softwarearen garatzaileek egindako aldaketa eta erabiltzaileek duten erabiltzeko moduak

sortutako weba, alegia.

Page 10: LANKIDETZA IKASKUNTZA

10

WEB 2.0KO APLIKAZIO ETA ZERBITZU KLABEAK:

BLOGAK: Sarreren berehalako argitalpena ahalbidetzen du. Iruzkinen bidez,

irakurleek feedback- ak idatz ditzakete. Sarrerak kronologikoki daude

ordenatuak, azken argitalpena lehena ateratzen delarik.

- Sarrera bakoitza etiketatu (tag) egiten da gaia deskribatzen duten hitz bat edo

birekin, hau menu tematiko estandar batean kategorizatu ahal izateko.

- Ensalzar: blog desberdinetan jasotako informazioa errekuperatu eta

erreferentziatu daiteke.

- Trackback edo pingback (enlace inverso): Ako autoreak B jakinarazten du

bere sarreraren bat erreferentziatu edo iruzkindu duenean. Automatikoki Bko

sistematikoki “genera un record del permalik de la entrada referida”.

- Blogroll: gustokoen lista

- Sindikazioa errazten dute, informazioa eskuragarri utziz RSSentzat.

- Hezkuntza erabilera: Eduteka

WIKIAK: edozeinek edita ditzakeen orrialdeak

- Eraikuntza kolektiboa, gai espezifikoak, eta gehitu, borratu eta editatzeko

aukera ematen du

- Ikasle-irakasle artean elkarrekintzarako baliagarria

- Ezagunena: Wikipedia (ingelesez onena)

- Historiala dute, beraz, aurrez egindako bertsioak berreskuratu daitezke

ETIKETA ETA “SOCIAL BOOKMAKING”: hitz klabea eta gustukoak

elkarbanatu esan nahi dute hurrenez hurren. Social bookmakingen pare bat datu:

- Gorde, antolatu (etiketatu), elkarbanatu eta interes orriak bilatzeko balio du.

- Enlazeak gordetzen dituzte, pribatu nahiz publikoak

- Listak egin daitezke, markatzaile edota gustukoenak

- Etiketak jar daitezke

Etiketa hodeiak: etiketa bera erabiltzaile desberdinak erabiltzea (adibidez

youtuben)

FOLKSONOMY: Web helbidea (URL) duen edozein eduki digitalen emaitza

da, indibiduala eta librea.

Page 11: LANKIDETZA IKASKUNTZA

11

Alde batetik, hiztegi propioa erabiltzea baliotzen du, kontsumitzen ari

direnari balio erantsia gehitzeko. Bestetik, honen erabilpena errazten duten hiru

elementu: etiketatzen duen pertsona, etiketatutako errekurtsoa, eta eduki horri

gehitzen zaion etiketaren izena.

Etiketen bitartez sailkapenak egiten dira.

MULTIMEDIA SHARING: multimedia elkarbanatzea. Gorde eta elkarbanatu.

Adib:

- Youtube (bideoak)

- Flickr (argazkiak)

- Odeo (podcats)

AUDIOBLOGGING ETA PODCASTING: audio artxibo bat MP3 formatura

pasatzean datza eta hau PC, mobil eta abarretan entzuteko aukera dugu. Audio

artxiboa lortzeko grabagailu digital bat behar da. Ondoren artxiboa servidorean

gordetzen da eta RSSen bidez, honen existentziaren berri ematen da.

Erabiltzaileak RSS hauetan suscribitzen dira eta horrela honi buruzko

informazioa jasotzeko aukera dute.

RSS eta SINDIKAZIOA: erabiltzaileei eguneratzeen berri emateko balio du. Bi

pauso eman behar dira:

- “lector” web batean izena eman behar da. Bi modutara: Software berezi bat

zure ordenagailuan deskargatu eta instalatuz; edota, online dagoen “lector”

batean izena emanez. Adb: Google Reader

- “lector” eta gustuko orrialdeen arteko lotura sortu. Orrialdeetan dauden

ikonoan klikatu eta suscribitu; orrialdeko ikonoak klikatu, URLa kopiatu eta

“lector”ean “agregar suscripcion “ edo “agregar feed” ean pegatu.

Horrela, gustuko orrialdeetako eguneratzeak gure “lector” ean azalduko

zaizkigu.

Page 12: LANKIDETZA IKASKUNTZA

12

AZKEN ZERBITZUAK ETA WEB 2.0 APLIKAZIOAK: Bilatzaileetan behar

duguna bilatzen hastean, aukera anitz agertzen zaizkigu. Horregatik ondo

zehaztu behar dugu zer den benetan bilatu nahi duguna. Esaterako:

- sand shark jartzen badugu, sand-i buruzko informazioa, batetik eta shark-i

buruzko informazioa, bestetik, aterako zaigu. “Sand shark” jartzen badugu,

ordea, sand sharki buruzko informazioa aterako zaigu.

- Mullet (ilea eta arraina esan nahi du). Arrainari buruzko informazioa soilik

agertzea nahi badugu: mullet – hair jarri behar dugu.

Web semantikoa:

- Sintaxia (zerbait nola esaten dugun)

- Semantikoa (esaten dugunaren esanahia)

Ordenagailuak “elkar komunikatzen” direla esan dezakegu, baina ez

dituzte esanahiak ulertzen, sintaxia baizik. (Interneten gertatzen da)

Web semantikoak lortu nahi duena: Guk ordenagailuari zerbait

eskatzean html –a (sintaxia definitzen du, ordenagailuak uler dezan) kopiatu.

Horrela, errazagoa egingo du gure bizitza, ordenagailuak programatuz eta

hauei irakatsiz.

ORDENAGAILUEK LAGUNDUTAKO IKASKUNTZA

KOLABORATIBOA (CSCL): perspektiba historikoa

Pertsonek ordenagailuekin nola ikas dezaketen aztertzen duen zientzia da.

CSCL hezkuntzan

Hezkuntzarekin erabat lotua dago, bai formalarekin eta baita informalarekin ere.

Baina bi ideia hauek (ordenagailuen laguntza eta ikaskuntza kolaboratiboa) ikaskuntza

indartzeko helburuarekin konbinatzeko, aldaketak eman behar dira.

Ordenagailuak eta hezkuntza:

CSCLren helburua produktu eta software aplikazio berriak garatzea da,

erabiltzaileentzat esplorazio intelektual eta interakziorako sormen jarduerak eskaintzea

da.

Page 13: LANKIDETZA IKASKUNTZA

13

E- Learning distantziara:

CSCL eta E- Learning askotan lotu izan dira. Askotan pentsatu izan da E -

learning hau dela: edukiak digitalizatuak izan eta hauek ikasleei luzatzea, irakaslearen

parte hartzea eta desplazamenduak gutxituz. Baina ikuspuntu honek hainbat eragozpen

ditu:

1. Edukiak diapositibetan jartzeak ez du benetako irakaskuntza ziurtatzen.

Eduki hauek errekurtso egokiak behar dituzte, liburuetan agertzen den

bezala.

2. Irakasleen esfortzua eskatzen du, irakaskuntza tradizionalean bezalaxe.

Edukiak prestatzeaz gain, ikasleak motibatu eta gidatu behar ditu

3. Ikasleen arteko elkarrekintza bultzatu behar da.

4. Aurrez aurreko kolaborazioarekin erlazionatua dago CSCL. Adibidez,

bakoitzak bere kabuz informazioa bila dezake Interneten eta ondoren hau

aurkeztu eta eztabaidatu dezakete modu kolaboratiboan.

Ikaskuntza kooperatiboa taldeka:

Ikaskuntza kooperatiboa: lana banatu, banaka burutu eta emaitzak elkartu. Hau

da, emaitza indibidualak taldeko produktu.

Ikaskuntza kolaboratiboa: lanak denok batera burutu. Hots, ezagutzaren

eraikuntza kolaboratiboa.

Kolaborazioa eta ikaskuntza indibiduala:

Barnean hartzen ditu: batetik, banakakoa taldearen partaide bezala; bestetik,

negoziazioa; eta azkenik, ezagutzak elkarbanatu.

Taldeko ikaskuntzaren lehen azterketetan, ikaskuntza indibidualtzat zuten. Baina

gerora, CSCLk aztertzean, taldekoa zela ondorioztatu zuen.

CSCL- ren bilakaera historikoa

Hastapenak:

ENFIrekin eman zitzaion hasiera. Unibertsitate honetara gorrak edo entzumen

arazoak etortzen ziren, eta gehienak nahiko idazle txarrak ziren. Hori dela eta,

proiektu bat martxan jarri zuten: ikasleak idaztera motibatzeko forma berriekin,

“ahots” batekin idaztea.

Page 14: LANKIDETZA IKASKUNTZA

14

Jarraian CSILE etorri zen, gerora CSCLren kudeatzaile izango zena. Idaztea

esanguratsuagoa egin zuten, ikasleak elkarrekin egindako testu baten produkziora

konprometituz.

Bien arteko desberdintasuna:

ENFIn egindako testua: berbalditakoa, bat-batekoa eta saiotik haratago ez

zihoana.

CSILEko textuak: artxiboak, eskoletako literatura konbentzionala bezala.

Azkenik, Fifth Dimension. Ikasleen irakurketa eta problemen ebazketarako gaitasunak

hobetzea zuen helburu.

Hiru proeiktu hauek, helburu antzekoa zuten, hots, ezagutzak eraikitzeko irakaskuntzara

bideratuak. Errekurtso bezala ordenagailua zuten.

Konferentzietatik komunitate global batera:

Hasiera batean konferentziak ematen baziren ere, urteen joan etorrian liburu eta

kolekzio ugari atera dira teorien inguruan.

Inteligentzia artifizialetik, Kolaborazioa sustengatzera:

Ikasleen aldeko kolaborazioarekin ikastea da helburu, irakaslearekin zuzeneko

ikaskuntza izan beharrean. Hor sartzen dira ordenagailuaiak, eta hauek instrukziorako

prest egon behar dira. Hala ere ordenagailuen rola bigarren mailakoa izan ohi da.

Banakakoetatik elkarlanean darabiltzan taldeetara.

Errepresentazio mentaletatik, esanahiaren eraikuntza interaktibora.

Konparazio kuantitatiboetatik, micro- estudioetara:

Azterketa zabaletatik, non jende askok hartzen zuen parte, azterketa konkretuetara pasa

da, lan zehatzak eginda.

Ikaskuntzaren elkar-trukea eta CSCLn teknologia

Ikaskuntza tradizionalaren ikusmoldea:

Ikaskuntza fenomeno psikologiko gisa bezala izan da ulertua. 3 ezaugarrik

definitzen dute: batetik, erantzun bat eta esperientziaren grabaketa bat errepresentatzen

Page 15: LANKIDETZA IKASKUNTZA

15

du; bestetik, denboran gertatzen den aldaketa bezala ulertua da; eta azkenik, ezkutuko

prozesua da.

Ikasleengan esanahien eraikuntza laguntzeko teknologia diseinatzen:

CSCL diseinatzeko helburua esanahien eraikuntzarako praktikak indartzeko

jarduera eta ingurugiro egokiak sortzea da.

Esanahiek pasatako esperientzia erreflejatzen dute eta negoziazio eta bir-

ebaluaketara irekiak daude.

Ikaskuntza kolaboratibooaren analisia:

Elkarrekin egindako jarduera bateko testuinguruan esanahien eraikuntzako

praktika egitea da ikaskuntza kolaboratiboa. Hau da, partaideen arteko elkartrukatzearen

ondorioz lortutako ikaskuntza.

Ordenagailuen laguntzaren analisia:

Taldeko partaideen interakzioak ordenagailuz inguraturiko eremuetan ematen

dira.

Errepresentazio dinamikoak ematen dira. Honek erakargarri egiten du

teknologia, komunikazio kanal bezala

Burututako lana gorde, birmoldatu eta berregin daiteke.

Hainbat egoeren aurrean abisatu, analizatu eta erantzuteko ahalmena

dute.

Teknologiek posibilitatez beteriko bide berriak irekitzen dizkigute.

CSCLaren Multi- diziplinaritatea

CSCL hiru metodologiengatik bereizten da:

Experimentala: interbentzio bat kontrol kodizio batekin alderatzen du.

Interakzioak kategorizatuak izaten dira eta ikaskuntzaren emaitza neurtua

da.

Deskriptiboa (etnometodologikoa): ikasleen bideo eta transkripzioak

aztertzen dira. Datuak hartzen dira kontuan.

Diseinu errepikatzailea: Momentuko elkarrizketa, behaketa informaletan

oinarritzen dira. Diseinu posibleen “espazioak” aztertu behar dira.

Page 16: LANKIDETZA IKASKUNTZA

16

CSCLren ikerketa etorkizunean

Jarrera kolaboratiboan kalte egiten dituen aspektuak identifikatu, esanahiak

eraikitzeko taldeak burutu beharreko pausuak begiratu, eta posibilitate teknologikoak

ugaritu.

ESKOLA 2.0

Posta elektronikoa

Komunikazio-sistema elektronikoen bitartez erabiltzaileei azkar bidali eta

jasotzeko aukera ematen dien sareko zerbitzu bat da.

Posta elektronikoko kontu bat hainbat modutan erabil daiteke. Batetik doako

hornitzaileak (lineako posta-kontu bat sortzeko doako hornitzaile baten web-

helbidean sartu behar dugu suskripzio lotura bilatu eta jarraibideak bete), bestetik

domeinu pribatuak(ikastetxeak domeinu propioa badu litekeena da, ikasleei posta

elektronikoko kontua ematea).

Gaineram kontu bat lortutakoan mezuak bai linea zuzenean

`webmail´zerbitzuen bitartez edota domeinu pribatuaren webmail zerbitzuen

bitartez eta bestetik, ordenagailuan instalatutako “posta elektroniko bezeroa”

izeneko programen bitartez.

Ikasgelarako gomendagarria da helbide elektronikoetarako aukeratzen diren

izen eta pasahitzak gogoratzeko errazak izatea.

Gomendatutako guneak: Thunderbird, Gmail, Hotmail eta Yahoo!

Foroa

Komunikazio asinkronorako Interneteko gunea da, lineako eztabaida edo

iritzien euskarria dena. Mezu guztiak gaika multzokatzen dira eta proposatutako

gaiari buruz sortutako eztabaida moderatzaile batek bideratzen du.

Txata

Bi pertsonen edo gehiagoren arteko komunikazio idatzia denbora errealean

(sinkronizatuan) ahalbidetzen duen interneteko zerbitzua da.

Hauek dira txataren hezkuntza-erabilera nagusiak: informazio(a) laster eta

zehatza banatu eta trukatzea, eztabaidatzea, dagokion gaia taldean aztertzea,

sozializazioa…

Page 17: LANKIDETZA IKASKUNTZA

17

Gomendatutako guneak: Google chat, Skype…

Bideokonferentzia

Urrutiko puntuen arteko komunikazio sinkronikoko sistema telematikoa da,

bideo-formatua duena. Komunikazioa noranzko bikoa eta birtuala da eta bilera

birtualak egiteko erabiltzen da.

Bideokonferentzia bat egiteko nagusiki mikrofonoa eta bideo-kamera eta

bideokonferentzia programa bat dira.

Ikasgelan hainbat talde-teknika lantzea errazten du (adb eztabaida), kultura

anitzeko topaketak errazten ditu…

Gomendatutako guneak: Skype, Dimdim…

Lan taldea eta banaketa zerrenda

Banaketa-zerrenda mezuak aldi berean bidaltzeko programa oinarritzat duen

posta elektronikoko erabiltzaile-elkartea da.

Lan-talde bat, banaketa-zerrenda bat eta komunikazio nahiz informazio-

kudeaketarako beste hainbat tresna kudeatzeko aukera ematen duen interneteko

gune bat da. Bertan, taldeko kideek elkar jarduten dute gai komun baten inguruan.

Ikasgelan taldearen banaketa-zerrenda bat edo lan-talde bat sortzea da

gomendagarriena. Izan ere, irakasleak ikasle guztientzako jakinarazpenak bidal

ditzake, denen artean lan zehatzak antolatu eta elkarri eman zalantzen eta kezken

berri.

Gomendatutako guneak: Gaztelaniazko EListas, RedIRIS…

Lanak planifikatu eta kudeatzeko programa edo web zerbitzua

Aplikazio hauek ikasleekin lanak batera kudeatu eta planifikatzeko aukera

ematen dute. Programa eta web-zerbitzu horiei esker, eskola-agenda idatzia

erabiltzetik IKT egunero erabiltzera igarotzen dira ikasleak. Aplikazio horiekin

erabilera aasko egin daitezke: informazioa modu sistematikoan txertatu, ikasleei

eta familiei gertaeren berri eman…

Gomendatutako guneak: Google calendar, Yahho! Calendar…

Testu prozesadorea

Page 18: LANKIDETZA IKASKUNTZA

18

Testu prozesadorea ordenagailu baten bitartez dokumentuak sortu eta

aldatzeko aplikazio informatikoa da. Honek testuen idazketarekin eta ondorengo

berrikusketarekin eta hobekuntzarekin zerikusia duten era guztietako funtzioak

eskaintzen ditu.

Testu prozesadore batean egindako lanak artxibo gisa gorde daitezke eta

baita inprimatu ere.

Gomendatutako gunea: OpenOffice

Diapositiba prozesadorea

Diapositiba-prozesadorea banakako orri edo “diapositiben” bitartez

informazioa erakusteko erabiltzen den programa da. Hiru funtzio nagusi izan ohi

ditu: Testu bat txertatu eta hari formatua ematen ahalbidetzen duten editore bat,

irudiak eta grafikoak txertatu eta manipulatzeko metodo bat eta edukiak etenik

gabe erakusteko sistema bat.

Diapositiba prozesadoreak laguntza gisa erabil daitezke edo aurkezpen bat

betiko moduan ez erakusteko.

Gainera, diapositiben aurkezpena egitea ahalmen didaktiko handiko jarduera

da, multimedia dokumentu berean era guztietako artxiboak txertatzeko aukera

izateaz gain, informazio kudeaketari buruzko gogoetak egitera bultzatzen baitu,

laburpen ahalmena sustatuz.

Era berean ikasgelan, banakako jarduera gisa erabil daitekeen arren,

diapositiba-aurkezpen bat taldean egiteak lanera bideratutako eztabaida

konstruktibo eta demokratikorako esparru egokia eskaintzen du.

Gomendatutako guneak: OpenOffice

Kalkulu orria

Kalkulu-orria tauletan antolatutako zenbakizko datuak eta alfazenbakizko

datuak manipulatzea ahalbideratzen duen programa editorearen emaitza da.

Horizontalki ilarez eta bertikalki zutabez osatuta dago Formula eta funtzioak

dituzten kalkulu konplexuak egin eta grafiko mota ezberdinak marraz daitezke.

Honako aukera hauek ematen ditu: Kalkulu matematikoak egitea,

esperientzia batean lortutako informazioa erregistratu eta prozesatzea…

Gomendatutako guneak: Google Docs, Zoho sheet…

Page 19: LANKIDETZA IKASKUNTZA

19

Datu basea

Datu-baseak datu ugari gordetzeko aukera ematen diguten tresnak dira.

Gordetako datuak kontsultatu eta behar ditugunean berreskuratzeko aukera

ematen digute. Motak: Datu-base bibliografikoak, testu historikoak, artikuluak,

helbideak…

Ikasgelan datu baseak, lehendik sortuta dagoen eta datuak kargatuta dituen

datu-base bateko datuak manipulatzeko nahiz lortu diren datuak irakasleak

sortutako datu-base batean kargatu eta informazioa ateratzeko balio dute.

Gomendatutako guneak: Openoffice.org base, Tutoriales access…

Geolokazioko eta Geoerreferentziazioko programa edo web-zerbitzua

Geolokazioa: Elementu batek lur-azalean dituen koordenatuak zehaztea da.

Geoerreferentziazioa: Lur-azalean inguruneko informazio-kaptura bat

posizionatzea edo gertaeraren bat erregistratzea da.

PODCAST

Definizioa: Podcast komunikatzeko balio duen tresna teknologikoa, egindakoa

banatu, grabatu eta interneten den audio-artxiboa da. Aro digitaleko irratia ere deitzen

diote.

Nola erabiltzen da?Sortzeko mikrofonoa beharrezkoa da eta baita programa bat

ere. Entzuteko, bi modu daude, batean interneta beharrezkoa izango da eta bestean ez.

Ondoren sortutako hau interneten zabal daiteke.

Ikasgelarako gomendioak: Irakasleak hainbat erabilera eman diezazkioke.

Sortuta dauden podscastak, berak sortu edo ikasleak podcasten sorkuntzan inplikatuz.

Gomendatutako guneak: podcatsellano.

HIZTEGI ETA ENTZIKLOPEDIA BIRTUALA

Definizioa: Informazio baliozkoa gorde eta antolatzen duen formatu digitala da.

CD eta DVD euskarrietan eta interneten aurkezten dira. Abantaila uagri ditu, maiz

eguneratzen baitira eta erabiltzaileek beren iritzia eman baitezakete. Wikipedia da

ospetsuena.

Page 20: LANKIDETZA IKASKUNTZA

20

Nola erabiltzen da? CD edo DVD moduan erabil daiteke ordenagailu batean edo

webgune baten bitartez, dohaina eta erraz erabiltzekoa.

Ikasgelarako gomendioak: Ikasgelan erabil daitezke informazioa bilatzeko,

honela, informazioaren tratamendurako gaitasun teknologikoa garatzen dute. Hala ere,

iturriak ondo aukeratzea beharrezkoa izango da.

Gomendatutako guneak: Hiztegi desberdinak, wikipedia.

SARE SOZIALAK

Definizioa: Pertsonen arteko komunikazioa bultzatzen duten inguruak, edukiak

elkarrekintza eta interes komunak partekatzeko aukera ematen dutenak. Ez dira

enpresek bakarrik sortuak, zerbitzu desberdinen ere beren sare propioak sortzen ditu.

Nola erabiltzen da?Erregistratu eta lagunekin konektatu ondore, mugimendu eta

norekin partekatu nahi duzun aukera dezakezu. Interes bera dutenen artean sare soziala

ere sor daiteke.

Ikasgelarako gomendioak: Nerabeen artean oso zabalduak daude. Ikasgelan

erabiltzeko, mugak jarri behar dira. Sare sozialetan lan-taldeentzat hainbat hezkuntza-

erabilera izan daitezke.

-Ikasgela- taldeak tutoretza egiteko,elkarrizketak mantendu.

-Irakasgai jakin batzuetarako taldeak.

-Ikasle talde txikiak egin daitezke.

-Ikasgela desberdinetako taldeak.

Sarearen kontrola eta pribatasuna ere garrantzitsuak dira. Irakasleen eta eskola-

komunitatearen sare sozialak, irakasleen artean lan egiteko onak izango dira.

Familientzakoak ere beraiekin harremanetan jartzeko egokiak dira.

Gomendatutako guneak: ning, Elgg, facebook, myspace.

IRUDIAK GORDE ETA PARTEKATZEKO WEB ZERBITZUA

Definizioa: Irudiak gorde eta beste batzuekin partekatzea ahalbidetzen ditugun

webguneei deitzen zaie horrela.

Page 21: LANKIDETZA IKASKUNTZA

21

Nola erabiltzen da? Irudiak bistaratu eta behera kargatzea ahalbidetzen dute,

erregistratuz gero, album publikoak sortu, irudiak editatu eta konposizioak sortu,

sailkatzeko eta etiketatzeko aukera ematen dute. Zerbitzu batzuek, irudia editatzeko

programak ere badaude.

Ikasgelarako gomendioak: Irudiak partekatzea ideia ona da, baina tamaina

kontuan hartzea komeni da. Ahots-hariak ere sor daitezke, multimeida bat sortuz.

Familiekin argazkiak konpartitzeko ere balio dute.

Gomendatutako guneak: Picassa,flickr.

SOINUAK GORDE ETA PRTEKATZEKO WEB ZERBITZUAK

Definizioa: Audio eta soinu- artxiboak gorde eta partekatzeko webguneak.

Nola erabiltzen da?Erregistratu ondoren, linean grabatu eta grabazioa jaisteko

aukera ematen dute.

Ikasgelarako gomendioak: Materiala grabatu eta partekatzeko erabil daiteke,

eta hainbat grabakuntza entzuteko aukera ematen du.

Gomendatutako guneak: woices, odeo.

BIDEOAK GORDE ETA PARTEKATZEKO WEB ZERBITZUAK

Definizioa: Bideoa sortu eta editatzeko programa batez bideoa sortu ondoren,

hori webgunean partekatzeko aplikazioak dira. Bideo hauek estek baten bitartez blog

edo web orri batean jar ditzakezu eta edozein motatako bideoak ikusteko aukera ematen

dute.

Nola erabiltzen da? Posta elektronikoa edukita erregistratzeko aukera dago, eta

bideoak bakarrik erreproduzituko dira.

Ikasgelarako gomendioak: Ikasleek egindako aurkezpenak lotura batekin

blogean jartzeko aukera dago, baina horretarako aurrez baimenak edukitzea beharrezkoa

izango da.

Gomendatutako guneak: Youtube,megavideo.

WIKIA

Page 22: LANKIDETZA IKASKUNTZA

22

Definizioa:

Erabiltzaileek osatzen duten eraketa kolektiboa da. Edukia sortu,editatu, ezabatu

eta aldatu ditzakete, modu azkarrean. Hezkuntzan oso baliagarria izan daiteke,

informazioa bilatzeko.

Nola erabiltzen da?

Wiki bat sortzea erraza da, eta hemen 3 mota daude. Pribatuak, batzuek bakarrik

dute sarbidea; babestuak, denek dute ikusteko aukera baina batzuek bakarrik edita

dezakete eta publikoak, edozeinek ikus eta edita dezake.

Kideak ere hiru motatakoak izan daitezke: administratzaileak, wikia txukun

mantentzeko lana da, honi erabilera egokia ematen zaion ikusiz. Kideak,

administratzaileak baimentzen dituenak dira eta erabiltzaileak, wikiak erabiltzen

dituztenak dira.

Wikietan, 3 zati nagusi daude. Orrialdea, informazioa ikusten den orria;

eztabaida, erabiltzaileak iruzkinak egiteko duten gunea eta historia, orrialdean egiten

diren aldaketa guztiak jasotzen dituena.

Ikasgelarako gomendioak: Ikastetxeetan, arlo desberdinetako edukiak jasotzeko

aukera ematen du, talde lanak egin, beste ikastetxeekin informazioa banatu edo hainbat

testu mota lantzeko adibidez. Irakasleek zeregin askotarako erabil dezakete wikia,

materiala lortu, liburutegiak biltazeko… Ikasleentzat, tresna motibagarria izan daiteke,

gainera idazketa lantzeko leku egokia da.

Gomendatutako guneak: wikipedia, wikilearning, wikilibros.

DOKUMENTUAK SORTU GORDE ETA PARTEKATZEKO WEB

ZERBITZUA

Definizioa: Dokumentuak gorde eta partekatzeko balio duen doako zerbitzua da.

Dokumentuak sortu, editatu eta partekatu egin daitezke eta baina lankidetza bultzatuz.

Testu prozesadorea, kalkulu orria, datu baseak…

Nola erabiltzen da? Posta elektroniko eta pasahitz batekin erabiltzen dira web

gune hauek, eta dokumentu berria bat sortu dezakezu edo lehendik sortutako bat editatu.

Page 23: LANKIDETZA IKASKUNTZA

23

Sortutako dokumentua partekatu dezakezu eta honela elkarlanean lan bat egin, leku

desberdinetan egonik.

Ikasgelarako gomendioak: Gaitasun teknologikoak, laguntza ematea, eta

lankidetza jarrerak landu daitezke honekin. Eztabaidak, irakurketa eta idazketa lanak,

lan-taldeen bideraketak, irakasle-ikasle komunikazioa… landu daitezke hemen.

Gomendatutako guneak: google docs, zoho…

MARKATZAILE SOZIALA

Definizioa: Lotura gogokoenak bildu, sailkatu eta partekatzeko 2.0 web

zerbitzua da. Modu publikoan edo pribatuan erabil daiteke eta informazioa etiketen

bidez antolatzen da. Erabiltzaile sareak osatzen dira eta loturak bildu eta editatzeko

aukera ematen du.

Nola erabiltzen da? Erregistratu eta kontu bat sortu behar da, norberaren

gogokoen zerrenda sortu eta etiketak jarriz. Komenigarria da etiketak adostasun batekin

jartzea, honela, besteen gustuak bilatzeko aukera hobea izango dugu eta aberasgarriagoa

izango da.

Ikasgelarako gomendioak: Lankidetza bultzatzeko modu egokia da, irakasleen

eta ikasleen arteko harremana hobetzen ere lagundu dezakeena. Irakasleari loturak

antolatu eta ikasleekin linean jartzeko aukera ematen dio. Ikasleek bilaketa errazago

egingo dute, lankidetzaz ohartuko dira eta gizarte gaitasunak garatuko dituzte.

Gomendatutako guneak: Mister wong, pearltrees, delicious…

APUNTEAK LINEAN HARTU ETA PARTEKATZEKO WEB ZERBITZUA

Definizioa: Oharrak sortuz informazioa gorde, antolatu, zentralizatu eta

partekatzeko aplikazio informatikoa. Datu asko konbinatzeko aukera ematen du.

Nola erabiltzen da? Kontu bat sortu eta taldetan banaturik karpeta ezberdinak

egin daitezke, etiketak erabiliz oharrak antolatuz. Karpetak sortuz, oharrak, PDFak eta

irudiak gordetzeko aukera dago, baita informazioa bilatzekoa ere.

Ikasgelarako gomendioak: Hezkuntzan oso baliagarriak dira. Apunteak hartu

eta partekatzeka ahalbidetzez gain, eskola ondoren apunteak egin, artxiboak gorde eta

Page 24: LANKIDETZA IKASKUNTZA

24

etiketa bidez antolatzeko aukera ematen du. Ikasleek edukiak sortu,aukeratu eta

antolatzeko tresna bikaina da.

Gomendatutako guneak: google ohar bloka, evernote, zotero…

AURKEZPENAK ETA POSTERRAK GORDE ETA PARTEKATZEKO WEB

ZERBITZUAK

Definizioa: Web 2.ok aurkezpen ugari egitekoaukera ematen du, hauek gorde

eta partekatzea ahalbidetuz, baita linean zuzenean sortzeko aukera emanez ere. Gainera,

aurkezpen formatu desberdinak erabil daitezke eta web-orri batean argitaratzeko kodeak

ere eskaintzen ditu.

Nola erabiltzen da? Impress edo Power-point bezalako programak erabili

ondoren, egindako lana sarera igo daiteke edo b estela glogster edo prezin zuzenean

egin daiteke lana sarean, baina aurrez erregistratu beharra dago, kontu bat lortzeko.

Ikasgelarako gomendioak: ikasleek egindako aurkezpenak eskolako web orian

edo blogean jartzea, ikusteko aukera irekia emanez. Multimedia aukera handia ematen

du, eta kontzeptu batzuk azaltzeko, irudiak, soinua edo bideoak lagungarriak dira oso.

Gomendatutako guneak: slideshare, glogster, prezi…

ITZULTZAILEA

Definizioa: Hizkuntza batean dagoen testu bat beste hizkuntza batera itzultzen

duen aplikazioa. “Hizkuntza-corpusak” erabiliz, itzulpen konplexuagoak egiten ditu eta

erabiliz, hizkuntza ikasi eta hobetzeko aukera ematen du.

Nola erabiltzen da? Itzultzaile batean sartu ondoren, itzuli nahi den testua bertan

ipini eta itzuli botoiari ematearekin itzulpena segituan egiten du aplikazioak, beraz

erabiltzeko oso erraza da.

Ikasgelarako gomendioak: Itzulpen automatikoak egiten dituenez ikasleek

edozein hizkuntzako testuak izanik itzulpenak egiteko aukera dago,honela nazioarteko

lankidetza bultza daiteke. Itzulpena erabat zehatza ez bada ere, egindako itzulpena

berriz landuz, atzerriko hizkuntzaren ikaskuntza ere garatu daiteke.

Gomendatutako guneak: google trnslate, bing traslator,worl lingo…