AURKIBIDEA

IPUIN MOTZAK—ERREPORTAIAK

ALBISTE BITXIAK—DESKRIBAPENAK

OLERKIAK — BERTSOAK

ALBISTE ONAK—AMETSAK

ESAERA ZAHARRAK—ERREZETAK

ESKOLAKO ALBISTEAK—IRAGARKIAK

BIOGRAFIA

AHOLKUAK

ELKARRIZKETAK

L. I.A. hitza

aurkitu aldizka-

ri barruan. Por-

tadakoak ez du

balio.

2016ko azaroaren 3a

Langile Ikastolako Aldizkaria

L. I.A. 32. zenbakia

1-2-3 HEMEN NAIZ BERRIRO Anak hamaika urte bete zituen, bere gurasoek pentsatu zuten beretzako gela ba-karra izateko ordua iritsi zela eta ez arreba txikiarekin gela partekatzekoa.

Garaje gainean gela bat eraiki, eta bere gauza guztiak eraman zituzten. Ana oso pozik zegoen, gela handia zen eta nahi zuen bakartasuna ematen zion.

Altzari gutxi zituen gelan jartzeko eta bere amak azoka batera eraman zuen, bi-garren eskuko trasteak saltzen ziren horietako batera. Egurrezko armairu txiki bat aurkitu zuten, dotorea zirudien baino nahiko hondatua ikusten zen hala ere aitak konponduko zuela eta erosi zuten, beste gauza batzu-ekin batera. Anaren aitak lixatu eta armairua margotu ondoren berri bezala utzi zuen, ederra zirudien aretoan. Barruan gorde zituen bere gauza pribatu guztiak, besteen bista-tik kanpo zeudela pentsatuz. Gau hartan kox-kox batzuk entzun ziren, armairu barrutik zetozen, Anak ate txi-kiak ireki zituen baina ez zuen ezer ikusi, halere soinuak jarraitzen zu-ten. Hurrengo gauean, armairuko ateak zabalik uztea erabaki zuen, soinu-rik ez zen entzun, baina barruko gauza guztiak armairutik kanpo hegan atera ziren bat-batean. Lagun bati elkarrekin lo egitera etortzeko eskatu zion. Barregurez ikusi zuten armairutik berriro gauzak nola hegan ateratzen ziren. Bere gauzez hitz egiten hasi ziren konturatu gabe armairutik gizon txiki eta itxura txarreko bat atera zela, biluzik zegoen, aldeetan adar-mota batzuk zeuzkan, be-

giak ia ireki gabe ziruditen eta ahoan hortza mehe, luze eta zorrotz batzuk azaltzen zitzaizkion, armairutik kanpo bere gorputza bultza egiteko hatz mehe eta luze batzuk erabiltzen zituen. Neskak aitaren gelara abiatu ziren garrasika. Aitak amets txar bat izan zela-

koan armairua hartu eta garajera jaitsi zuen gau hartan bertan eta gelara berriro bidali zituen lotara. Oheratu ziren bai, baina “1 2,3 hemen naiz berriro” entzuten zen bitartean izaki beldurgarria ohe azpitik salto egin eta bi neskak jan zituen

Mikel L.

Atzo etxetik ihes egin nuen asper asper eginda nengoelako beti hirukien artean bi-zitzen.

Gaua zen, ezen zipitzik ere ikusten. Nire

atzean hanka hotsak entzun nituen: Tap, tap,

tap…

Bihotza saltoka jarri zitzaidan lehertzeko zo-

rian. Izututa nengoen. Azkar azkar zuhaitz ba-

ten atzean ezkutatu nintzen. Arnas estuz bi-

dera begiratu nuen. Joe!!! Ezin nuen sinistu nire bi hiruki lagunak zi-

ren niri segika. Bat batean algaraka, parrez lehertzen hasi nintzen. Ezkutalekutik atera eta hiru-rok bizkarretik helduta etxera itzuli ginen.

Naia Barrenetxea 6.B

OHOREAK ALTZOKO

PAGOARENTZAT

Orain dela 180 urte lan-

datu zuen Manuel Anto-

nio Imaz bertsolariak eta

botoak eskatzen ari dira

“Europako 2017ko zuhai-

tza” izendatua izan dadin

lortzeko. L. I.A.

“Bosques sin fronteras” taldeak lehiaketa antolatu du aipaturiko

izendapenean Espainia mailan parte hartu dezaken zuhaitza

aukeratzeko. Hautagaien artean dago Altzoko pago hori. Gure

pagoak, Avilako pinu batekin, Asturiaseko hagin batekin, Cace-

reseko haritz handi batekin, Malagako fikus batekin, Malagako

pinu batekin, Cadizeko txaparro batekin eta Elcheko makal ba-

tekin lehiatu beharko du.

Badakigu zuhaitzaren adin zehatza Manuel Antonio Imaz ber-

tsolariak bere lurretan ezkondu zen urtean landatu zuelako,

1836ean.

Gaur egun 23m neurtzen du altueraz. Imaz bertsolariak izugarri

maite zuen zuhaitz hori eta maiz xamar neurtzen zuen. Horreta-

rako, bere gerriko faja askatu eta neurtzen zuen, gero, etxeko

kupel batekin alderatuz jakiten zuen zen bat zenbat handitzen

ari zen.

Badirudi, barrutik usteltzen ere hasi zela eta bertsolariaren ilo-

bek puntara igo eta enbor barrua harriekin eta lurrarekin bete

omen zuten. Ondoren, pagoa, era bat eskerturik, goiko aldetik

itxi egin omen zen eta sendatu.

Kirmen Uribe idazleak olerki bat idatzi zion pago honi “Bitartean

heldu eskutik” liburuan.

EGILEA: ENEKO

ITSA

S TR

IKU

A

Itsa

s tr

iku

ak a

nim

alia

txi

ki, b

irib

il et

a ar

antz

atsu

ak d

ira.

Ech

ino

idea

kla

sea

erat

zen

du

ten

ak.I

tsas

tri

kue

k o

sko

l ara

ntz

a-

tsu

a d

ute

, 3

eta

10

cm

art

eko

ak. O

hik

o k

olo

reak

bel

tza,

ber

de

ahu

la, o

liba

ber

dea

, arr

ea, g

orr

ind

ola

eta

go

rria

dir

a.

Mu

nd

uko

itsa

so g

uzti

etan

biz

i dir

a. P

olik

i-p

olik

i mu

gitz

en d

ira,

bat

ez e

re a

lgez

elik

atu

z. It

sas

trik

uen

har

rap

ari n

agu

-

siak

itsa

s ig

arab

ak, a

ingi

rak

eta

bes

tela

koak

dir

a. It

sas

luzo

kerr

en e

ta it

sas

izar

ren

hu

rbile

ko s

enid

eak

dir

a. I

tsas

tri

-

kuen

go

nad

ak e

ta a

rrau

tzak

oso

ain

tzat

har

tzen

dir

a su

kald

arit

zan

.

Hai

zea

Zab

ala

Mo

ren

o

ITSA

SO G

OR

RIA

Itsa

so g

orr

ia In

dia

ko O

zean

oko

go

lko

an d

ago

, Afr

ikak

o ip

ar-e

kial

dea

eta

Ara

bia

ko p

enin

tsu

la b

erei

zten

dit

uen

a. L

uze

-

meh

arra

da:

2.2

50

km

luze

eta

35

5 k

m z

abal

dit

u. H

ego

ald

etik

Ad

engo

Go

lko

are

kin

lotz

en d

a, B

ab e

l-M

and

eb it

sasa

rte

estu

aren

bit

arte

z. Ip

arra

ldea

n,

ber

riz,

bi a

dar

dit

u: S

uez

ko e

ta A

kab

ako

go

lko

ak. O

so u

r ga

ziak

dir

a, u

har

te t

xiki

ask

o

dau

de

eta

kora

lezk

o h

arka

itz

arri

sku

tsu

ak. M

edit

erra

ne

oti

k In

dia

ko it

saso

ra d

oan

itsa

sbid

eko

zati

nag

usi

etak

oa

da.

Hai

zea

Zab

ala

Mo

ren

o

HALLOWEEN

Urria bukatuta

hildakoen eguna

Txantxa eta jolasa

guretzat onena

Goxokiak bilduta

jaten degu dena

Halloween badelako

beldurgarriena.

DOINUA: Markosek egin eban

EGILEA: Xare

ESAERA ZAHARRAK

Orain nik aukeratutako

esaera zahar batzuk esango

dizkizuet. Esaera hauek au-

keratu ditut udazkenekoak

direlako. Guztiak nekaza-

ritzarekin lotutak daude.

-Mendebala euritan euri-

tan,berrogeita zortzi ordu

bustita.

-Urri erdi-euri, laborariak

irri.

-Urrian bota ongarri, arabe-

ra uzta berri.

-Hostoak lurrera, garia

lurrera.

-Urriko elurra, zortzi hila-

beteko elurra. Iranzu

ALBISTEAK Hurengo astean Pagoeta aiako parke naturalera joaz

egua pasatzera 5 . mailakoak .

Urriak 25 an A eta D gelakoak joango dira eta Urriaren

27 an B eta C .

Lehenengo hiruileko honetan landaretza gaia ikasten

ari gera eta an bertan behaketa lana egitera goaz.

Urriaren 28 an, aldiz, 6. mailakoak eguna pasatzera Un-

daiara joango dira Bizkaiako leku zoragarri hau eza-

gutzera doaz eta biodirtsita-

tea eta hegaztien inguruan

ikasi eta lan egingo dute.

Eskola kirolako partiduekin

hasi gara jada.

Aurten berrikuntza izan da 5.

mailakoentzat, kirola aukeratzeko aukera izan baitugu.

Zorte au guztiori biharko eta ondorengo partidoetara-

ko.

EGILEA : Olaia Arsuaga.

ALBISTE ONAK

Xabier Zabalak entrenatuko du Hernaniko trainerua

Emakume traineruan aurrera pausua eman nahi du Hernaniko Arraun

Elkarteak.

Entrenatzailea berria jartzea erabaki du-

te:Xabier Zabala (loiola 1974). Klubean

aski ezaguna da Zabala,bertako kide bai- ta

2006tik. Zabalak entrenatuko du traine-

rua 2016-2017 denboraldian.

“Etxera itzultzea bezala izan da,ilusio

haundia dut>>azaldu du Zabalak .

Mahai futbol txapelketa

Hernaniko Gaueko denda komikiengatik ezaguna bada ere,mahai jola-

sak ere saltzen dituzte bertan. Hori hórrela, aurreneko mahai futbol

txapelkelta antolatzea erabaki dute. Azaroan zehar jokatuko da txapel-

keta,eta izena eman behar da, debalde

Deskontu bereziekin, gazteak operara erakarri nahi

ditu OLBEk

2016-10-05

OPERA. Opera gustuko duzu, baina oraindik ez dakizu lelopean, gaz-

teentzako deskontu bereziak jarri ditu martxan OLBE Opera Lagunen

Bilboko Elkarteak. Gazteak operara erakartzea du helburu, eta, horreta-

rako, besteak beste, bi txartel jarriko ditu eskuragarri: 25 urtetik behera-

koentzat bata, eta 26-30 urte artekoentzat bestea. Horiekin 25 eta 30

euroan lortu ahalko dira emanaldietarako sarrerak.

Egile: Eneko Bilbao

Googlek 100.000 euro eskatzen dizkio 12 ur-

teko mutiko bati publizitateagatik.

12 urteko mutiko bat Adwords zerbitzuan erregistratu

zen zen dirua irabaziko zuelakoan, jakin gabe, berez,

zerbitzu horrek, publizitatea egiteagatik, kobratu egi-

ten duela.

Google barruan Adsense da zure web orria eskaintzen

baduzu iragarkietarako, dirua ematen duen zerbitzua;

aldiz, Adwordsekin, Googleri ordaindu egin behar zaio

iragarkiak jartzeagatik.

Beraz, mutiko hori Adwords zerbitzuan erregistratu

zen, Adsense zerbitzuan ordez.

Horregatik, orain, Googlek 100.000 euro baino gehiago

eskatzen dizkio kontratatutako publizitatearengatik.

Iker Franco

GAUR GAUEAN AMESTU DUT

Gaur gauean amestu dut. Amestu dut, gaueko hamabie-

tan esnatu naizela. Esnatu naiz eta ordua begiratu dut.

Ordua begiratzean, zerbait desberdin ikusi dut. Des-

berdin erlojua ikusi dut, eta arretaz begiratu diot.

Arretaz begiratzean, ikusi dut, lore bat zela, eta lorea

usaintzera ausartu naiz. Baina, loreak ni usaindu nau,

eta erloju-lorean barrena joan naiz. Bidai luze eta mu-

gitua izan dut, baina bukaera iristean salto batean lu-

rrera erori naiz ipurdiko batez.Eta ipurdikoa hartze-

rakoan, konturatu naiz, zerbait erori zaidala,.baina ez

naiz ohartu zer erori zaidan.Orduan alde batera eta

bestera begiratu dut eta, ikusi dut, dena handiagoa

zela, eta horrek harritu egin nau, baina, gehiago ha-

rritu nau, nire atzetik entzuten ditudan, pausu eta

pausu, pisutsu eta geldoek. Atzera begiratzean,ikusi

dut, gizaki erraldoi bat niri begira. Nik, arretaz begi-

ratu diot, eta galdetu diot, ia nor den, baina ez dit

erantzun, eta begirada aldatu zaio, baina are eta itsu-

siago jarri zaio.Denbora egon gara elkarri begira, eta

halako batean, bere esku handi horiek ireki ditu eta ni

hartu nau baina, nik berehala kosk! egin diot eta erral-

doia lurrera erori da. Bitartean erlojua begiratzera

nindoala, ikusi dut erlojurik ez nuela. Ez naiz larritu ,

zeren eta lore usain eder bat etorri zait bat ba-

tean.Eta bat batean lorea ikusi dut ere.Lorera hurbildu

naiz eta lorea usaindu dut.Baina oraingoan ere, lorean

barrena joan naiz eta orduan ametsa nire ohean bukatu

dut, eta esnatzean erlojurik ez nuela ohartu naiz.

Laia Etxandi 6.B

ERREZETA—KUSKUSA

Osagaiak:

-kuskus

-olioa

-gurina

-gatza

-oilaskoa

-azenarioa

-kalabaza

Egiteko era:

Lehenengo kuskusa egin behar da.

Lapiko baten ur pixkat eta gatza ipintzen dira. Ura irakiten

dagoenean kuskusa bota behar da eta sua itzali.

Ondoren, lapiko handi bat prestatzen da. Lapikoaren ba-

rruan, olioa, gatza, azenarioa zati txikiak eginda, kalaba-

zaren zati batzuk eta oilasko osoa jarri ondoren, labean

sartzen da. Labean 180 gradutan egon behar du eta 60

minutuz.

Denbora hau pasa eta gero, lapikoa labetik

atera ondoren, platerean serbitzen da eta

jateko prest dago.

ON EGIN!! NOUHAILA

Plater merkea da eta denon gustukoa. Umeei sukalda-

ritzan erakusteko ere txoil egokia da. Ia-ia edozere-

kin egin daitezke kroketak, baina guk hemen ur-

daiazpikoarenak egitea proposatzen dugu.

Osagaiak

Irina: 250 gramo

Gurina: 125 gramo

Esnea: 1500 ml. Esneketariarena, ahal bada, hobe. Eskualdean badaude

makinak horretarako.

Gatza (probatuz)

Urdaiazpikoa: 200 gramo puska ttikitan. Esate baterako, “Basatxerri” izan

daiteke.

Arrautza egosia 1 (sardexkarekin puska ttikiak egin). Baserrikoa ahal bada,

hobe.

Nola prestatu

Kazola batean esnea berotu. Beste batean gurina urtu eta pixkanaka irina

bota eta eskuzko hagaxka batekin irabiatu. Ondoren, esnea pixkanaka

botatzen joan irabiatzeari utzi gabe. Pikorrak ateratzen badira, saiatu es-

kuz desegiten, baina ezin bada, irabiagailu elektrikoa erabili.

Gatza eman eta segi bueltak ematen. Ordu laurden batera urdaiazpikoa

erantsi eta segi irabiatzen.

Bost minutu falta direnean arrautza erantsi, eta segi eragiten. Hiru edo lau

aldiz sua indar guztiarekin jarri eta irakiten hasten denean indarra jaitsi.

Ordu erdi batean bueltaka ibili. Oso garrantzitsua da denbora hori es-

kaintzea orea irabiatzeari kroketak guriagoak atera daitezen. Horixe da

plater honen giltza: asko irabiatzea.

Horren ondoren, erretilu zapal batera atera orea eta hozten utzi. Erretilua-

ren arabera, komeni izan daiteke ur hotzez bustitzea orea itsats ez da-

urdaiazpiko kroketak

Osagaiak

Kroketak biltzeko osagaiak

Irina

Arrautzak: 3 edo. Ahal bada, baserrikoak erabili.

Ogi birrindua. Kroketak askoz hobeak ateratzen dira ogia etxean birrintzen bada.

Nola egiten den? Oso erraza.

Ogia birrintzeko modua

Ogi puska zaharrak labean xigortu eta gero bi-

rringailu batekin pazientziarekin birrindu. Ez

dugu, ordea, beti denbora izaten horretarako.

Hona “martingala” ttiki bat etxean ogia aise-

aise birrintzeko.

Ogi xigortua erosi, integrala bada hobe, eta bi-

rrindu. Etxean birrinduarekin erosten denarekin

baino askoz onagoak ateratzen dira eta era ho-

netara 10 minutu besterik ez dira behar.

Nola bildu

Lehenik eta behin gogoan izan behar da oreak hotza egon behar duela kroketak

biltzeko.

Lan gehixeago ematen badu ere, kroketak txiki samarrak aiseago eta gusturago

jaten dira. Horregatik, biltze-lana bizpahiru lagunen artean egiten bada, askoz

hobeto denontzat.

Biltzeko, ore pixka bat hartu, irineztatu forma ematearekin batean, gero arrautzan

blaitu eta azkenik ogi birrinduz estali. Lehen esan bezala, bizpahiru lagunen ar-

tean egiten bada lan hau... askoz hobeto.

Arestian zehaztutako kopuruarekin 85-90 kroketa ateratzen dira, gutxi gorabehera,

baina denak jaten ez badira, izozgailuan sar daitezke, eta komeni denean... hortxe

daude frijitzeko prest.

Frijitzeko oliba-olioa erabili. 0,4º motakoa egokia izan daiteke.

Onena da olioak kroketa osorik estaltzea. Horregatik, egin nahi den kroketa kopu-

ruaren arabera, aukeratu behar da kazolaren tamaina, olio gehiegi ez gastatzeko.

Olioak oso beroa egon behar du, baina kontuz ibili behar da kroketak ez erret-

zeko.

Komeni da kroketak atera behar diren plater edo erretiluan paper xurgatzailea pa-

ratzea soberako olioa paperak (eta ez guk) xurga dezan.

Unax Gaztelumendi

Errezeta

IRAGARKIA

Etxean asperturik zaudete etxeko lanak egiten?

Etxeko lanak direla et-

eta gurasoak haserre

dituzue?

Bukatu dira horrela-

koak gure azken as-

makuntzarekin M.X

robota. Robot etxeko-

lanegilea eta erantzun

guztiak ondo egiten dituena.

Ikasle bakoitzari ikastola bukatzerakoan bat ba-

natuko zaizue DOHAINIK. Berezko prezioa 500

eurokoa da. Beraz, badakizue, M.X robota dohai-

nik nahi baduzue klasea bukatzerakoan ikusiko

gara.

EGILEA:Manex

IMANOL URBIETA BERISTAIN

JAIO: 1934 ko martxoaren 10an Za-

rautz (Gipuzkoa) HIL:2016 ko irailaren 28 a (82 urtere-

kin)

EZIZENA: Manolo HISTORIA: 8urterekin txistua jotzen

asi zen. Ondoren pianoa. 12 urte zi-

tuela Zarauzko Arrillaga gozotegian

piano kontzertua jotzen zituen. Txikita-

tik ere hasi zen Zarauzko udal bandan

jotzen, 14 urterekin Arantzazura joan

arte. Arantzazutik aterata kultura mun-

duan murgildu zen, Irrintzi kultur tal-

dea sortuz Oleskariak otxotearekin eta

Naya orkestrarekin. Garai hartan Ez

Dok Amairurekin harremanetan egon

zen. Ametsik indartsuenetako bat he-

rriko beharrei erantzutea zen. Olen-

tzero zela, antzerkiak zirela... Musikaz

arduratuko zen norbait behar izaten

zen beti. Lan haietan jarduten genuen

kuadrillan; batzuek antzerkilari, bes-

teak dantzan, eta bera musikan"

1959an Zarauzko Modelo aretoan

haur kantarien lehen agerpena antola-

tu zuen. 1960ko hamarkadan Aurrezki

Kutxan lanean hasi zen baina

1970ean Erromara joan zen ikasketak

egitera eta bueltan Zarauzko ikastolan

hasi zen lanean, irakasle eta zuzenda-

ri, kaleratu zuten arte. Zarauzko ikas-

tolan ezagutu zuen bere emazte izan-

go zen Kontxi Aizarna. Garai horietan

ere Zarauzko Antonianos eta La Sa-

llen izan zen irakasle.

Eider Goikoetxea

Elena Odriozola

Elena Odriozola Berastegi

1967an jaio zen Donost

ian. Bere aita eta aitona

margolariak ziren. 13 urte

zituela, aitak margolaritza

eskoletara apuntatu zuen.

Gerora, Arte eta Dekorazio

ikasketak burutu zituen. Ur-

te batzuk publizitate

agentzia batean lanean

egon eta gero, 1997. urtean

erabaki zuen ilustratzailea

izatea. Hainbat sari irabazi

ditu eta batzuk hauek dira:

bi urtetan Euskadi saria, Es-

paniako ilustrazio sari na-

zionala, Bratislaveko ilustra-

zio nazioarteko urrezko sa-

garra...

Maddi Iriondo

IRRATIRAKO GOMENDIOA

Guretzat irakurtzen ikastea oso garrantzi-

tsua da, baina horretarako liburua erakarga-

rria izatea komeni da. Nik liburu asko irakurri

ditut: Greg, Geronimo Stilton, Asterix eta

Obelix, Bat Pat, Mondrago… baina gehien gus-

tatu zaidana Futbolisimos da eta horregatik

gomendatzen dizuet liburu hau. Zergatik gustatu

zait liburu hau? Txapelketak egiten direlako eta

liburu bakoitzean misterio bat dagoelako.

Arazo bakarra da gaztelaniaz dagoela eta

euskaratzea gustatuko litzaidake.

Egilea:Ibai Zubeldia

FRUTA

Fruta oso ona da goxua delako eta bitamina as-

ko dituelako, adibidez platanoak potasio asko

du eta buruarentzat oso ona da.

2-4 fruta jan behar dira egunean.

Frutek kaloria gutxi dute eta gaitera A-B-C eta

horrelako bitaminak dituzte. Bitamina hauek

begiak, hezurrak garuna , bihotza osasuntsu

mantentzen eta hainbat gaixotasun ez edu-

kitzen ere laguntzen dute.

Arene