LANDAREEN LANDAREEN NUTRIZIOANUTRIZIOA

LANDAREAK nutrizo autotrofoa eta fotosintetikoa duten izaki bizidunak dira.

Ondorengo prozesuak gertatzen dira nutrizioan:

• nutrienteen zurgapena

• gaseen trukea. (oxigeno eta karbono dioxidoa)

• nutrienteen garraioa

• metabolismoa

•zelularen metabolismoak sortutako substantzia toxikoen iraizketa

Nutrienteak lortu: Talofitikoak (goroldioak): zelularen mintzaren zehar zuzenean hartzen dituzte (difusioz). Ez dute, beraz organo zurgatzailerik ez eta organo garraiatzailerik.

Xurgatzeko azalera handia behar duteLeku hezeetan eta itzaltsuetan bizi behar dira.

Kormofitikoek zurgapena eta garraio egiteko organo bereziak dituzte:

Sustraia: Lur azpian (normalki). Ura eta gatz mineralak hartzeko Zurtoina: Egitura honetatik sustraietatik leku guztietara izerdi landugabea garraiatzen da. Baita ere hemendik fotosintesian lortu diren gaiak atal guztietara banatzen dira. Hostoak: gai inorganikoak organikoak bihurtzen diren atal nagusia. Eguzki energia lotura kimiko energia eraldatzen da.

Sustraietako ileen bidez ura eta gatz mineralak barneratzen dira. Egitura hauek izugarri handitzen dute sustraien azalera. Epidermisaren luzapenak dira eta.

ura osmosiaren bidez sartzen da sustraian. Xilemaren hodietara iristen da horrela.

Gatz mineralak garraio aktiboren bidez sartzen dira, hau da , energia behar dute sartzeko. Gradientearen kontra doa garraioa, mintzan dauden proteina bereziei ezker.

ELIKAGAIAK SUSTRAITIK SARTZEKO BIDEAK:. Barruan bi bideetatik joan daitezke.

• Bide sinplastikoa : Ura eta gatz mineralak zelulak zeharkatzen dituzte, plasmodesmoetatik.

•Bide apoplastikoa: Zelula artetik doaz, baina endodermisera iristerakoan eten egiten zirkulazioa. Bertan banda iragazkaitza dagoenez (Casparyren banda), substantziek zelulak zeharkatu behar dituzte.

Endodermisa zeharkatu ondoren gatz gehienek bide sinplastikoa jarraitzen dute eta urak apoplastikoa.

GARRAIOA ZURTOINAREN ZEHAR kohesio-atxikidura-tentsio mekanismoa

- Transpirazioa: Hostoetan lurrunketak presio negatiboa sortzen du (barruko ur presioa gutxitu), hau nahikoa da berezko zurgapena gertatzeko-Ur molekulen kohesio eta atxikidura indarrak ur zutabe jarraitua lortu:

•H zubien ondorioz ur molekulen artean kohesio

indarra sortzen da.•Ur molekulak hodietako

paretei atxikuda-indarren bidez itsasten dira.

-Sustraietako presioa:Xileman sortzen den presio erradikalak ura igotzea eragingo du.

lurrunketa

Ura

merkurio

Ura Ura

Buztin

porotsua

Landareek karbono dioxidoa behar dute fotosintesia egiteko. Hau bait da karbonoaren iturria molekula organikoak sortzeko.Atmosferako Oxígenoa ere behar dute arnasketa zelularra egin ahal izateko

trukea non?:

estomak: gasak landarean sartzeko bide garrantzitsuenak dira. Behin sartuz gero zuzenean edo uretan disolbatuta floemaraino iristen da leku guztietara ailegatzeko . Sustraietako ileak: gasak uretan disolbatuta sartzen dira. Lentizelak: Zurezko zurtoinetan, suberrez estaliriko epidermisean ageri diren berezko irekiguneak dira.

GASEEN TRUKEA

. Estomak ireki eta ixten dira zelulen turgentzia aldatzen denean, baina zergatik aldatzen da uraren bolumena estomaren zelulan?

Argia • K+ ioiak estomaren zeluletan sartu arazten ditu, hauek hipertonikoak bihurtzen dira aldameneekiko eta ondorioz ura sartzen da osmosiaz, hau da, tamaina handitzen dute eta estoma irekitzen da.• Argirik gabe alderantziz gertatzen da.

Tenperatura 10-25º artean ez du eraginik. Ahatik, tenperatura altua bada, estomak ixten dira.

Uraren edukia lurtzoruan eta landarean:Lurrunketaz galtzen den ura ez bada sustraietatik berreskuratzen estomen zelulek turgentzia galtzen dute eta beraz ixten dira.

Estoma itxia Estoma irekia Estoma itxia

Zelula herskariak

Zelulosazko mikrozuntzaxkak

Estomak irekita daudenean landareak ura galtzen du lurrunketaz baina aldi berean CO2 lortzen du fotosintesirako.Esan daiteke lurrinketa dela landareak ordaindu behar duen

prezioa fotosintesia egin ahal izateko.

epidermisa

Hesi parenkima

floema

trakeida

xilema

Aintzira parenkima

apoplastoa

epidermisa

FOTOSINTESIA

Argipeko

fasea

Ilunpeko fasea

azukreak

ESKEMA ESTROMAGRANA

BARNEKO

MINTZA

LAMELAKKANPOKO MINTZA

TILAKOIDEAK

Kanpoko

mintzaestromagrana

lamelak

Barneko mintza

Floema hodietatik zirkulatzen duen izerdi landuaren Floema hodietatik zirkulatzen duen izerdi landuaren osagaiak osagaiak

((Ricinus comunis Ricinus comunis Errizino, akian-belarra)Errizino, akian-belarra)

OsagaiaKontzentrazioa

(mg/ml)

Gai lehorra osotara 100-125

Sakarosa 80-106

Aminoazidoak 5,2

Azido organikoak 2,0 – 3,2

Proteinak 1,4 – 2,2

Potasioa 2,3 – 4,4

Kloruroa 0,35 – 0,67

Fosfatoak 0,35 – 0,55

Magnesioa 0,10 – 0,12

Garraioa floeman zehar

Fotosintesia, eta gero?

fotosintesia

pilaketa

GAI ORGANIKOA

ZELULAREN

BIOSINTESIA ENERGIA METABOLIKOAREN

LORPENA

Garraioa floeman zehar

Izerdi landua garraiatzeko osmosia da indar bakarra

Iturri batetik (hostoaren zelula) azukreak aktiboki sartzen dira floemaren hodietan. Floeman azukrearen kontzentrazioak sartarazten du ura xilematik . Ura osmosiz sartzen da.

Biltokietan azukrea uzten da, kontzentrazioa jeitsiz floeman; ondorioz ura hodietatik ateratzen da.

Uraren mugimenduarekin, hau da hodi barnerantz azukre iturritik eta kanporantz azukre biltokian, pasiboki garraiatzen da azukrea.

ARNASKETAARNASKETA

ARNASKETAREN LABURPENA

Fotosintesian

lortutako

gai organikoak erabiltzen

dira energia,ATP,

lortzeko.

Ondorioz oxigeno,

karbono dioxidoa

eta beste hondakin

batzuk bihurtzen dira

Gluziodak

Lipidoak

Beste gai organiko

ARNASKETA

Landareen nutrizioaLandareen nutrizioa(laburpena)(laburpena)

Fotosintesia

Konposatu inorganikoak

Arnasketa

Konposatu organikoak

Energia kimikoa

Arnasketa/fotosintesiaArnasketa/fotosintesia

FotosintesiaFotosintesia ArnasketaArnasketa

Egunez gertatzen daEgunez gertatzen da

Gauez gertatzen daGauez gertatzen da

HelburuaHelburua

Kontsumitzen dituen gasakKontsumitzen dituen gasak

Sortzen dituen gasakSortzen dituen gasak

Gertatzen den landareen atalakGertatzen den landareen atalak

Arnasketa/FotosintesiaArnasketa/Fotosintesia

FotosintesiaFotosintesia ArnasketaArnasketa

Egunez gertatzen daEgunez gertatzen da BaiBai BaiBai

Gauez gertatzen daGauez gertatzen da EzEz BaiBai

HelburuaHelburua Gai Gai organikoakorganikoak

energiaenergia

Kontsumitzen dituen gasakKontsumitzen dituen gasak COCO22 OO22

Sortzen dituen gasakSortzen dituen gasak OO22 COCO22

Gertatzen den landareen atalakGertatzen den landareen atalak Atal berdeakAtal berdeak Landare Landare osoaosoa

GLUZIDOAK

SAKAROSA

ALMIDOIA

KOTOIA

OLIOA: ZENBAIT LIPIDOEN NAHASKETA