komunikazio gida

KOMUNIKAZIO

GIDA A Z K A R R A

topatu.info2011ko abenduan

AURKIBIDEASARRERA 5.orr

DISEINUA ETA IRUDIA 7.orr

DISEINUA 7.orr

GOMENDIOAK (ZER EZ EGIN) 9.orr

EDIZIORAKO TRESNAK 11.orr

SARRERA 11.orr

UBUNTU 13.orr

IRUDIA ETA MAKETAZIOA 15.orr

AUDIOGINTZA 17.orr

BIDEOGINTZA 17.orr

WEB APLIKAZIOAK ETA ZERBITZUAK 19.orr

ZABALDU INFORMAZIOA 19.orr

BLOG BAT DOHAINIK EGITEKO IRIZPIDEAK 21.orr

ZER ESKAINTZEN DA BLOG ZERBITZU HORIETAN? 22.orr

BLOGERAKO EDUKIA KUDEATZEN 22.orr

BLOG ARRAKASTATSU BATERAKO 10 AHOLKU 25.orr

INFORMAZIOA HEDABIDEETARA IGORTZEKO IRIZPIDEAK 27.orr

Komunikaziorako gida honetan komunikatzeko era batzuk eta tresna batzuk aipatzen dira soilik, eta hauen erabilpenerako zenbait ideia edo irizpide ematen dira. Hala ere, argi eduki behar da komunikazioa ia uneoro gertatzen den zerbait dela. Komunikazioa, igorle eta hartzaile bat edo batzuen artean gertatzen den hartu eman bat dela, mezua da helarazi nahi izaten dena. Mezua formatu edo modu askotan (irudia, audioa edo ahotsa, zeinuak, bideoa...) egon eta kanal edo modu ezberdinen bidez helarazi daiteke. Gida honetan internet bidezko komunikazioaz arituko gara batik bat. Halere, ezin dugu ahaztu, ezinbestekoa dela aurrez aurre egiten den komunikazioa (elkarrizketak, eztabaidak...), ekimen bidez helarazten den mezua, izan antzerkia, prentsaurrekoa, posta, manifestazioa, parodia edo eta propaganda, komunikatzeko era asko daude.

Komunikazioa gure herrietan, mugitzen garen esparruetan sortu behar dugu, kaleak hartu, ikusgarritasuna bilatu, atentzioa erakarri. Jarraian, internet bidez informazioa zabaltzeko, bidaltzeko eta jasotzeko zenbait tresna eta irizpide azaltzen dira. Ez ahaztu internet tresna bat dela, kaleetan sortuko den komunikazioaren bozgorailua besterik ez dela. Aurrez aurreko komunikazioa bigarren maila batean utziz gero, izango genuke zer komunikatu? Zer esan, zer aldarrikatu, zer salatu, zer gozatu?

SARRERA

5

Diseinua ez da ikusten duzuna, beste pertsona batzuk ikusi behar

dutena egitea baizik.

Edgar Degas

Diseinu grafikoa lanbide bat da, bere jarduera ikus komunikazioak

sortu, programatu, proeiktatu eta egitea da. Normalean baliabide

industrialen bidez ekoizten dira eta gizarteko talde jakin batzuei mezu

zehatz batzuk transmititzeko helburua izaten dute.

Forma eta komunikazio terminoetan prozesatu eta sintetizatutako

ideia, gertakizun eta baloreak modu grafiko batean komunikatzea

ahalbidetzen du jarduera honek; faktore sozial, kultural, ekonomiko,

estetiko eta teknologikoak.

Konposizio grafiko baten helburua mezu zehatz bat trasmititzea da.

Horretarako, diseinatzaileak bi tresna nagusi erabiliko ditu: irudia eta

testua

Irudiek tankera oso garrantzitsua ematen diote konposizio orori.

Hauek beren kabuz mezu bat modu egokian transmititzeko gai dira.

Hala ere, mezuak igortzeko biderik onena idatzizko hitzen bidezkoa

da. Diseinu grafiko onaren esentzia ideiak hitzen bidez komunikatzean

datza, askotan irudi edota argazkiz lagunduta egongo dena.

Planteamentu honetatik ondorioztatzen da diseinatzaile grafikoak le-

trak ideien komunikaziorako erabiltzeaz gain, konposizioaren beraren

itxura osatzeko ere erabiliko dituela, horretarako beharrezkoa izanik

existitzen diren letra tipoak eta hauen ezaugarriak ondo ezagutzea;

ezagutza hauek tipografiaren zientzia edo artean biltzen dira.

DISEINUA

DISEINUA ETA IRUDIA

7

Diseinua forma eta edukia elkartzeko metodoa da. Diseinua sinplea da, horregatik da hain konplexua.

Paul Rand

TIPOGRAFIA SAREANTeoria eta praktika:

www.unostiposduros.com

www.tipografica.com

type.method.ac

Dendak:

www.linotype.com

www.fontshop.com

www.myfonts.com

Tipoak doan:

www.fontsquirrel.com

www.dafont.com

www.freetypography.com

-Ez erabili tipografia asko lan bakarrerako. Egokiagoa da 2-3 letra

tiporekin lan egitea, formalki erreztasunak ematen ditu gainera

(gida hau osatzeko Fedra familia eta DIN 1451 Std tipoa erabili dira

bakarrik ).

-Ez okertu testu guztiak. Bakarra ondo okertzearekin nahikoa da

modan dagoen “dinamismoa” lortzeko.

-Ez saiatu mila ideia kartel batean isladatzen. Hauek guztiak irudi

bakarrean sintezizatzea egokiagoa da.

-Saiatu ahal den neurrian tipografiak zaintzen, hau da, ez deformatu

(zabaldu, okertu...).

-Proiektu editorial bat (fanzinea kasu) egiteko, ez erabili irudiak

editatzeko software-rik (Photoshop, Gimp...).

Askoz erosoago lan egiten da maketatzeko programekin (Indesign,

Quark, Scribus...) eta gainera askoz hobeto irakurriko da, testua

bektore gisa ikusiko delako.

-Ez erabili Photoshopak eskaintzen dituen mila efektu irudiak ez

badu eskatzen. Zentzuz erabili.

-Software-ak lanabes gisa ulertu behar ditugu. Ez zoratu teknologia

berriekin.

GOMENDIOAK (ZER EZ EGIN)

DISEINUA ETA IRUDIA

Diseinua forma eta edukia elkartzeko metodoa da. Diseinua sinplea da, horregatik da hain konplexua.

Paul Rand

9

Gida honetan bideo, audio eta irudi formatuko fitxategiak sortzeko

edo editatzeko diren programak zerrendatuko dira. Ondorengo

programak software librea dira. Batzuk GNU/Linexerako dira soilik baina gehinak beste sistema eragileetan ere erabil daitezke, hala nola, Windows eta Mac OX sistemetan.

Dena den Linux erabiltzea gomendatzen da (ez da derrigorrezkoa).

Batetik, software librea erabiltzeko (arrazoi ezberdinengatik, orain

ez gara horretan sartuko) eta bestetik ondorengo programa guztiak

(bat izan ezik) berehala azalduko den synaptic-pakete-kudeatzai-

learen bidez oso erraz instala daitezkeelako.

Horregatik, Linux sistema instalatuta ez duzuenontzat, Debian

erabiltzea oso ongi legoke baina Ubuntu gomendatzen dizuegu.

Ubuntu euskaraz erabil daiteke, oso erraza da erabiltzeko eta

instalatzeko, eta ondorengoa egiteko eraginkorra da (berriak ez

diren ordenagailuetan ere ongi dabil). 30 min eta instalatuta.

SARRERA

EDIZIORAKOTRESNAK

11

OHARRAOrdenagailu batean sistema eragili bat baino gehiago eduki daiteke instalatuta.

Halere, kontuz, partizioak egiterakoan. Bideoan egiten duen eta esaten (batzuk

audioa dute) duena egin, ez egin bestelakorik.

Jaitsi eta sortu USB edo DVD exekutagarri bat instalaziorako

http://www.ubuntu.com/download/ubuntu/download

Instalatzeko bideo tutoriala (Windows eta MAC-ekin batera instalatzeko)http://www.youtube.com/watch?v=-Z1L4zUxsgQ&feature=related

Ubuntu Windowsekin batera instalatzeko bideo tutoriala euskaraz

http://softwareaskea.jakintza.net/hasiera/atalak/home/ubuntu/bideotutorialak/

ubuntu-9-10-instalatu

Jarri euskaraz ubuntuhttp://euskalinux.wordpress.com/2008/05/29/jarri-ubuntu-euskaraz/

tutorial eta helbide +:http://softwareaskea.jakintza.net/hasiera/atalak/home/ubuntuhttp://librezale.org/http://euskalinux.wordpress.com/

synaptic: Ubuntun dagoen pakete kudeatzaile honen bidez, aplika-

zio ezberdinen zerrenda luze bat irekiko da eta bertan zuek nahi du-

zuena edo nahi duzuen eremurako programak aurkitu ditzakezue.

Pila bat daude. Aukeratu eta esan instalatzeko. Ondorengo bideoan

ikusiko duzue oso erraza dela.

http://softwareaskea.jakintza.net/hasiera/atalak/home/ubuntu/bideotutorialak/

synaptic-paketekudeatzailearekin-aplikazioak-instalatu

Erabili Libreoffice edo Openoffice (Linux, Win, Mac):

http://eu.openoffice.org/ http://www.libreoffice.org/

UBUNTU

EDIZIORAKOTRESNAK

13

Ondoren azalduko diren programentzako bideotutorial ugari dago

youtuben, adibidez, ondorengo helbidean, http://www.youtube.com/user/Jorca11#p/u eskuineko kutxan bideo guztiak edo

todos los videos emanez gero zerrenda luze bat ageri da esandako

tutorialekin(audacity, scribus, gimp, kdenlive...) . Bideoak ariketa

eta zailatasun ezberdineko adibideakdaude bideo horietan. Egia

esan oso ongi azaltzen ditu gauzak. Bestela, orrialde ofizialetan

eta youtuben bideo gehiago ere aurki ditzakezue. Ez dugu bideo

lotura gehiago jarri nahi izan, azken finean ariketa zehatzetara

daude mugatuak gehienak eta ziurrenik erabiltzailebakoitzak

gauza ezberdinak egin nahi izango ditu, beraz, zerrenda amaiezina

litzateke.Bestetik, azalduko diren tresnetaz aparte asko daude.

IRUDIA ETA MAKETAZIOAInkscape (Linux, Windows, Mac) Antzekoak: Illustrator, Freehand, CorelDraw edota Xara X)

http://inkscape.org/?lang=es

Scribus (Linux, Win) Antzekoak: Adobe PageMaker, InDesign edota

QuarkXpress

http://sourceforge.net/projects/scribus/files/scribus/1.3.3.14/scribus-1.3.3.14-

win32-install.exe/download

Krita (Linux) Antzekoak: Corel Painter

http://krita.org/download-krita

Gimp (Linux, Win, Mac) Antzekoak: Adobe Photoshop

http://www.gimp.org.es/modules/mydownloads/

SOFTWARE ASKEA

EDIZIORAKOTRESNAK

15

Audacity (Linux, Win, Mac) Gauza xumeak editatzeko nahikoa, hau da, elkarrizketa bat edo horrelakoren

bat, moztu, elkartu etaholako eragiketak egiteko eraginkorra da azkar

ikasten delako, oso erraza da.

http://audacity.sourceforge.net/?lang=es

Ardour (Linux, Mac) http://www.ardour.org/

BIDEOGINTZAOpenshot (Linux) http://www.openshot.org/download/

Avidemux (Linux, Win, Mac)) http://avidemux.berlios.de/download.html

Kino (Linux)

http://sourceforge.net/projects/kino/files/kino/1.3.4/kino-1.3.4.tar.gz/download

Cinefx edo jashakafx (Linux, Win, Mac)http://sourceforge.net/projects/jahshakafx/?_test=beta

Kdenlive (Linux, Win, Mac)http://www.kdenlive.org/

Gnome Subtitles (Linux) Subtituloak jartzeko tresna

Synaptic-pakete-kudeatzailearekin instalatu

gtk-recordmydesktop (Linux) Ordenagailuan egiten dena grabatzen du,

http://linux.softpedia.com/get/Multimedia/Graphics/gtk-recordMyDesktop-21337.

shtml

AUDIOGINTZA

EDIZIORAKOTRESNAK

17

Blog edo web bat egiterakoan, argi eduki behar da zein den helburua.

Hau da, hobe da alderantziz pentsatzea. Lehenik, zer dugu esateko? Nori esan nahi diogu esateko dugun hori? Eta hori dakigunean

pentsatu behar den hurrengo gauza ondorengoa da: zein da bitarteko egokiena hori lortzeko? Bitarteko asko dago interneten,

hala nola, sare sozialak, emaila, foroak, bideo eta argazkiak

publikatzeko tresnak. Beraz, askotan, bereziki gauza puntualetarako,

bestelako bitartekoak erabiltzea komeni da. Blog bat edo web bat sortzeko ikuspegi luzeagorako zerbait behar da, proiektu bat edo denbora baterako zer esana emango duen gai edo ekimen bat. Sarritan blog bat egin eta hortik denbora gutxira hilik geratzen

da, ez da jakiten zer jarri edo besterik gabe ez dago zer jarri. Hori

horrela, hobe izaten da beste bitarteko bat erabiltzea. Bestetik, blog

bat egiterakoan pentsatu behar dugu nori begira egingo den bloga

edo zein jenderengana iritsi nahi den blogaren bitartez. Aipatutakoa

zentzukoa eta begibistakoa bada ere, azken urteetan blog asko egin dira blog bat zertarako nahi zen pentsatu gabe.

Argi eduki internetek goitik behera aldatu duela komunikatzeko.

Bereziki, internetek izugarrizko informazio pila eskaintzen du,

oso azkar sortzen da informazio berria gainera, azkartasuna da

berezitasun nagusienetako bat. Bestetik, multimedia edukia da

gehien bilatzen dena gaur egun. Azkenik, interneten komunikazioa

norabide askotakoa da, hau da bi norabideetan ematen da, igorlea

eta hartzailea daude baina gero informazioa birzabaltzean igorle eta

hartzaile berriak agertzen dira.

ZABALDU INFORMAZIOA

WEB APLIKAZIOAKETA ZERBITZUAK

19

OHARRAIzena ematerakoan, nahi izanez gero 10minutemail erabili, behean azaltzen da

zer den, hori bai, gero gorde edo apuntatu emailaren helbidea, blogean sartzeko

beharrezkoa baita.

@

Hemen bakarrik gomedio batzuk bakarrik ematen dira eta tresna

ezberdinak zerrendatzen dira. Tresna hauek erabiltzeko ez da

aditua izan behar, ez da zalantza edo zailtasun handirik izaten eta

zalantzetatik ateratzeko youtuben eta googlen bilatuz gero erraz

aurki daiteke bideotutorial bat edo norbaitek idatzitako irizpideren

bat.

blogspot.com edo blogsome.com dira blog bat egiteko tresna

egokienak. Wordpress.com ere oso ongi dago baina ezaguna

da orrialde dezente itxi izan dituela eskaera arruntekin, eskaera

judizialik gabe.

Blog bat egiteko ez da gehiegi pentsatu behar zer jarriko dugun,

nola egingo den egituraketa. Baina ez da ere itsu itsuan hasi behar,

aurretik ezinbestean finkatu behar dugu zertarako nahi dugun

bloga, zein den helburua eta zer motako informazioa jarriko den

(albisteak, erreportaiak, kontaktua)... Hau da, bloga bera egitea ez

da helburu bat izan behar, bitarteko bat da, igorlea eta hartzailearen

arteko bitartekoa. Baina ezin da ahaztu, egun interneten ematen

den komunikazioa ez dela aldebakarrekoa eta horretan ere pentsatu

behar dugu, informazioa bidaltzeko balio duela blogak baina

jasotzeko baita ere.

Kontua sortzeko tutoriala:

http://www.youtube.com/watch?v=iADz2QUtlfQ

BLOG BAT DOHAINIK EGITEKO IRIZPIDEAK


21

Diseinua aldatzeko aukera ematen dute txantiloi ezberdinetatik

abiatuta. Koloreak, goiburua, tipografia, zutabe kopurua...

Orri estatikoak eta dinamikoak egiteko aukera ematen du.

Estatikoetan aldatuko ez den edo gutxitan aldatuko den

informazioa jarri, hala nola, “nor gara”, “nola iritsi”, “kontaktua”...

Orri dinamikoetan aldiz, eguneratzen joango den informazioa jarri,

albisteak, erreportajeak, elkarrizketak, kronikak...

Zutabe nagusian jarri albisteak eta informazio handiena eta

eguneratuko dena. Alboko zutabeetan jarri bideoak, formularioak,

inkestak, argazki galeriak, bannerrak, loturak...

BLOGERAKO EDUKIA KUDEATZENHamaika tresna daude interneten edukiak sarean zintzilikatzeko.

Hona hemen gutxi batzuk:Bideoetarako Youtube edo Vimeo erabili. Youtuben kontu bat

egiteko gmail kontu bat behar da. Vimeon aldiz 10minutesmaileko

helbide batekin ireki dezakegu kontu bat oinarrizko aukerekin. Gero

bideoak zuen webgunean jartzeko nahikoa da bideo bakoitzaren

azpian ageri den share edo compartir botoian klikatzea, embed

aukera klikatu (youtuben old embed kutxa klikatu soilik) eta kutxaren

neurria blogeko zutabearen neurrira egokitzea.

ZER ESKAINTZEN DA BLOG ZERBITZU HORIETAN?


Kopiatu kodigoa eta itsasi HTML GADGET batean.

Honelako kodea aurkitu behar duzue bideo bakoitzerako:

<object width=”420” height=”345”><param name=”movie” value=”http://www.youtube.com/v/

W6U4FdXl4aQ?version=3&hl=en_US&rel=0”></param><param name=”allowFullScreen”

value=”true”></param><param name=”allowscriptaccess” value=”always”></param><embed

src=”http://www.youtube.com/v/W6U4FdXl4aQ?version=3&hl=en_US&rel=0”

type=”application/x-shockwave-flash” width=”420” height=”345”allowscriptaccess=”always”

allowfullscreen=”true”></embed></object>

height eta width, altuera eta zabalera dira.

Audioetarako erabili bigcontact. Hemen ere 10minutesmail

helbide batekin ireki dezakegu kontua. Gero audioen zerrenda

blogean jartzeko, bideoekin bezalaxe, hemen ere embed kodea

eskuratu eta blogean itsasi behar da.

Twitter, Identica (librea), Facebook kontuak edukiz gero,

posible da blogean argitaratzen dena automatikoki kontu horien

profiletan argitaratzea, tresna asko daude baina gomendagarriena twitterfeed.com helbidean eskaintzen dena da. Horretarako kontu

bat ireki eta rss jariorako helbidea kopiatu.

Adibidez, garako albisteak publikatzeko: http://www.gara.net/rss/azkenak/ helbidea kopiatu behar da twitterfeed.com

helbideak eskaintzen digun tresnan. Rss helbidea, helbide barran

edota nonbaitean honelako edo antzeko irudi bati klik eginez

aurkituko duzue

tutoriala:http://www.youtube.com/watch?v=qT7NigIMNq8

23

Argazkientzako bloga bera erabil dezakezu, baina again leku gutxi

da eskaintzen dena agian edo argazkien tamaina handiegia da eta

aldiro tamaina (kalitatea) jaisten ibiltzea ez da erosoa. Hori horrela,

flickr eta picasa erabil daitezke besteak beste. Kontu bat ireki

eta bertan albumak sor ditzakezue, gerora blogean albumak edo

galeriak ikusteko Gadget batean jarri edo besterik gabe helbidea

idatzi eta jendeak bertan klik egin dezala.

Dot.tk .tk dominio bat eskuratzeko. Honekin zuenblogarenizena.blogspot.com izan beharrean zuenblogarenizena.tk izatera

pasatzeko aukera duzue. Dena den 12 hilabete da helbide horren

biziraupena, hortik aurrera ordaindu egin behar da. Ez baditu hilean

nahiko bisita blogak dominio hori ere bertan behera geratuko da.

issuu.com .pdf-ak aldizkari itxurarekin igotzeko balio duen tresna

bat da. Bertan kontu bat ireki eta gero youtubeko eta bestelako

tresnen antzera, embed kodea kopiatu eta blogean itsasi.

tutoriala:

http://www.youtube.com/watch?v=vC0w6SZuLBw&feature=related

10minutemail http://10minutemail.com 10 minuturako (10+

eskatzen ahal dira) email bat da, oso ongi dago aipatutako lekuetan

kontuak irekitzeko. Youtuben gmaileko kontua behar da nahi eta

nahi ez. Bloggerren posible da kontu bat irekitzea 10minutemaileko

email batekin eta besteetan ere. Halere, oroitu gerora pasahitza

ez ezik 10minuturako esleitu dizuten kontu hori ere gorde edo

gogoratu beharko duzula eta gerora emaila bera ezin izanen duzula

erabili, hau da, konturen baten pasahitza berreskuratzeko ahaztuz

gero edo eta holakoetarako.

Blog arrakastatsu baterako 10 aholku zerrendatuko dira, nahiko

zentzuzkoak dira aholkuetan aipatzen diren gauzak baina

ezinbestekoa da gogoraraztea (aholku hauek kazetaritza irizpideak

albo batera utzita egindakoak dira):

1 Izenburu erakargarria edo esanguratsua jarri blogari.

Oroitzeko erraza.

2 Informazioa ongi antolatu. Pentsatu lehen albisteak

sartu aurretik zeintzuk izango diren atal nagusiak edo

kategoriak.

Honek informazioaren bilaketa errazten du.

3 Atzigarritasuna da garrantzitsuena. Diseinu on batek

bloga osatzeko balio behar du, baina ezin da diseinua izan

blogean pisu gehien daukana.

4 Informazioa eguneratuta eduki. Bizitasuna eman blogari

eta bere atalei. Zerbait irakurtzera sartzen den jendeak

zerbait berria aurkitu behar du, azken albistetik denbora

asko pasa bada (interneten pare bat egun denbora asko da)

eta bisitariak azken bisitetan informazio bera aurkitu badu

interesa galduko du.

BLOG ARRAKASTATSU BATERAKO 10 AHOLKU


25

5 Ongi idatzi albisteak. Akats ortografikoak zaindu.

6 Multimedia sartu albisteetan. Bideoak eta argazkiak dira

batez ere egun gehien ikusten diren gauzak. Audioak ere

sar daitezke baina ez dute aurrekoek bezain besteko

eraginik.

7 Iruzkinak edo komentarioak egiteko aukera aktibatu.

Jendearen iritzia jasotzeko. Irakurlearen parte hartzea

garrantzitsua da.

8 Jarri etiketak eta hitz klabeak albisteei, bilatzaileetan

errazago aurkitu dadin albistea.

9 Sare sozialekin sinkronizatu bloga. Blogean publikatzen

den oro blogaren sare sozialetako profilean ager dadin.

(ikusi tresnak atala). Bestetik, jarri albisteak sare sozialetan

zabaltzeko botoiak.

10 Jarri loturak antzeko albisteetara, bai blogetakoetara

baita beste web batzuetan publikatutakoetara ere.

A) Informazioa noren izenean igorri den argi eta garbi azaldu. Bi-

daltzeko erabili den helbide elektronikoan eragilearen izena agertu

arren, testuan bertan ere argi utzi nork idatzi duen igorritako in-

formazioa. Taldearen, eragilearen, mugimenduaren... logoa izanez

gero, logoa bera ere bidali.

B) Testua noiz idatzi den edo gertakaria noiz jazo den argi eta garbi

azaldu. Datek berebiziko garrantzia dute, egungo komunikazio

ohitura eta ereduetan informazioa egun batetik bestera geratzen

da zaharkitua.

D) Ez egin bereizketarik hedabideen artean, hau da, idatzi batek

edo zabaldu nahi dugun berri batek zuzentasun eta arau berberak

jarraitu behar ditu Berria-ra, Topatu-ra, eskualdeko hedabidera zein

herriko gazte mugimenduaren blog-era bidalia izateko.

E) Tipografia arauak:

• Testu guztia tipografia eta tamaina berean idatzi, letra xehez.

Adibidez: Times New Roman 12 puntukoa.

• Ez erabili kolorerik edo bestelako distintziorik hitzak edo esaldiak

azpimarratzeko asmoz; dena beltzez eta formatu berean idatzi.

Zerbaiti garrantzia berezia eman nahi izanez gero, azpimarratu

INFORMAZIOA HEDABIDEETARA IGORTZEKO IRIZPIDEAK

27

nahi den hori beltzitu. Hala ere, ez gehiegi erabili metodo hau,

kargatuegia gera liteke.

F) Hizkuntzari zor zaion zuzentasuna:

• Testua ortografikoki zein gramatikoki gaizki idatzia egotea,

kazetariak gure notizia ez publikatzeko arrazoi sendo bat izan

daiteke. Kazetaria ezin da zuzentzaile lanak egiten ibili, ez du

denborarik horretarako.

• Kazetariak testua zuzentzen hasteko hautua hartzen badu (oso

gutxitan gertatuko da horrelakorik), posible da eginiko zuzenketen

ondorioz guk helarazi nahi ditugun ideiak zehatz- mehatz ez

publikatzea.

• Arreta berezia jarri akats ortografikoetan, ergatiboaren erabileran

eta esaldien kohesioan eta koherentzian.

• Zuzen idazteko zailtasunak baditugu, eskatu ingurukoei laguntza

eta testu zuzen bat eratu komunikabideei igorri baino lehen.

• Kontuan hartu ez garela lagun bati zerbait kontatzen ari, hau da,

gutxieneko formaltasun batez idatzi behar dela.

G) Idatziaren egitura

• Testu, notizia, ohar... guztiak titulatu. Hedabideetan gure notizia

zein titularrekin azaltzea nahi dugun pentsatu. Ez da komeni

titularrak 10-12 hitz baino gehiago izatea; ideia nagusia esaldi labur

eta zehatz batean plazaratu. Esaterako: “Auskalomendiko gaztetxeak

10 urte bete ditu”, “Auskalomendiko gazteek V. gazte eguna ospatuko dute

urriaren 23an”, “Ikasle Egunaren balorazio oso positiboa egin du Ikasle

Abertzaleakek”.

29

• Ideia garrantzitsuenak batu lehen paragrafoan: zer, non, noiz,

nork, zergatik, nola.

• Segidan, xehetasunak eman, garrantzia gehien duten datuekin

hasi eta garrantzia gutxien dutenekin amaituz.

H) Argazkiak, kartelak, ikus-entzunezkoak etab. atxiki mezuan

• Ezinbestekoa da zabaldu nahi dugun notiziarekin zerikusia duten

argazkiak, kartelak, bideoak... bidaltzea testuarekin batera. Euskarri

hauek ikusgarritasuna ematen diote notiziari, eta jendea erakartzen

dute berria irakurtzera (kartelean jartzen duena irakurtzera bada

ere).

• Ez badugu gertaerarekin edo adierazi nahi denarekin zerikusi

zuzena duten euskarririk, bidali erlazioa izan dezakeen edukiren

bat. Adibidez: ospatu berri den gazte egunaren argazkirik eduki

ezean, bidali aurreko urteko gazte eguneko argazkiak; edo, gaztetxe

batean burutuko den ekintza bateko argazkirik edo kartelik eduki

ezean, bidali gaztetxearen beraren argazkiak, beste ekimen bateko

argazkiak edo gaztetxeko logoa.

• Hala ere, ahalegindu euskarri hauek xume- xume bada ere biltzea

(2-3 argazki, kartel xume bat...), eduki eta ikusgarritasun aldetik

kalitatea ematen baitiote informazio multzoari.

• Bidali ezean, arrisku handia dago gure notizia testu huts batean

geratzeko eta erakargarritik urruti geratzeko, kazetariak ez baitu

aparteko lanik hartuko euskarri horiek bilatzen (ez ditu eskura

izango sarean aurkitzen ez badira).

31

I) Bidaltzeko formatua:

• .pdf formatua saihestu (bertatik kopiatu eta itsasteak lan handia

suposatzen du).

• Mezu elektronikoan bertan idatzi guztia (esan bezala, dena formatu

berdinean) edo .odt (OpenOffice) / .doc (Word) formatuetan bidali

atxikita dokumentua (lehena bada, hobe).

J) Informazio gehiago non aurkitu daitekeen adierazi.

Kazetariari erraztasun guztiak eman behar zaizkio gure notizia dagoen bezala

igotzeko, guztia eginda eman behar zaio ahal den neurrian. Lan handia suposatzen

badu guk bidalitako informazioa era txukun batean antolatzeak, posible da ez

publikatzea erabakitzea. Hori saihesteko, behar besteko ikus-entzunezko euskarriak

bidali behar dira, testua zuzentasunez idatzi eta kazetariak “kopiatu-itsasi” formula

egin ahal izateko erraztasunak eman behar dira (.pdf formatua saihestu eta testu

guztia letra mota eta tamaina berean eta letra xehez idatzi).

OHARRA

33

OHARRAK

KOMUNIKAZIO

GIDA A Z K A R R A

komunikazio gida

Documents

Transcript of komunikazio gida