GATAZKARIK

GABEKO

TEKNOLOGIA

ODOL-MINERAL ● Telefono mugikorretan eta teknologia berrietan.

● Gerra eta gatazkan dauden herrialdeetatik inportatu ‘odol-

mineralak’ edo ‘gatazka-mineralak’.

Koltana (arazo gehien) → tantalioa atera: telefono

mugikorretan elektrizitatea metatzeko.

Wolframioa: telefono mugikorrak dar-dar.

Eztainua: zirkuituak soldatzeko.

Urrea: kableak estaltzeko.

KOLTANA ● Mineral konposatua: kolunbita eta tantalita.

● Gris kolorekoa da.

● Kongoko Errepublika Demokratikoan munduko erreserben %80a.

● Atzetik ekoizle nagusiak: Brasil, Tailandia eta Australia.

● Ez erabili pantailen kristalean edo karkasen plastikoan.

● Ikusgai ez dauden barneko osagaietan.

● Iraultza teknologikoa koltanari esker posible.

Erauzketa ● Langileek eskuekin atera.

● Baldintza oso arriskutsu eta zailetan:

Ez daukate segurtasun neurririk

Lan egiteko ordutegirik ez

Soldatak oso baxuak

Umeak ere lanerako

● Esklabo bezala tratatu.

● Lan baldintzek langileen osasunean

eta ingurugiroan kalte handiak.

Esportazioa

● Talde armatuek mineralak ondoko herrialdeetako mugetatik pasatu.

● Afrikatik kanpo → Asiarantz: Tailandiako, Malasiako, Txinako eta Indiako

galdaketek mineralak findu.

● Galdategietan mundu osotik datozen mineralekin nahastu; ondorioz, oso

zaila arrastoa jarraitzea, baina ez ezinezkoa.

Kontrola ●Mineralaren erauzketa, prozesaketa eta esportazioa talde armatuek

kontrolatu → Kongo infernu hutsa bihurtu.

●5.000 hildako baino gehiago 1998tik.

●Bortxaketa arma moduan:

Enough Project → 100.000 emakume baino gehiago bortxatuak

urtean

●1.000.000 pertsona bizilekuz aldatu 2013.urtean.

●Mineralen esplotazioan eta legez kanpoko trafikoan irabazitako dirua

arma gehiago erosteko.

● Bigarren Mundu Gerraren osteko

●gatazka odoltsuena.

GERRA ● Kongo Errepublika Demokratikoak mineral aberastasun handia.

● Herriari onura eta garapena ekarri beharrean → kaltegarria.

● Uganda, Ruanda eta bertako talde armatuek meategiak kontrolatu nahi,

ondorioz→ gerra (1998-2003)

● Etekin gehien: Ruandak.

● 2001etik aurrera ONUk ‘adituen taldeak’ bidali, ikerketek:

●→ Gerrarekin bukatzeko arma, urre, diamante eta koltanaren esportazio

eta inportazioak enbargatzea beharrezko herrialde inbasoreetan.

●→ Enbargoa betetzen ez zuten herrialde eta enpresei zigor bat ipini.

●→ Salerosketetan, diamante, urre eta koltanak zein jatorri duten

egiaztatzea beharrezkoa.

●Gerra bukatuta, gobernuaren eta enpresa multinazionalen presioagatik:

oihanak suntsitzen, eskulan merkea erabiltzen eta ume eta emakumeei

txarto ordaintzen jarraitu

● Herritarrak gose edo osasun baliabide faltengatik hil.

● UNESCOren eskutik diru laguntza ez herrialde horretako beharrak

asetzeko.

● Mineral horiek herrialdean bertan landuko balira→ industria garatu

lanpostuak sortu.

● Horren ordez, mendebaldera bidali.

● Herritarrei zegokien etekin guztiekin geratzen da gobernua.

● Herri ezjakina, txiroa eta gosez hila→ ez

●dute egoeraren aurka borrokatzen

IRTENBIDEAK

Mineralen salerosketa arautzea

●Ruandari eta Ugandari leporatu espoliazioa.

● Nazioarteko presioa lortu

●→ 34 enpresari koltana eta kasiterita inportatzea leporatu

●→ Kigalitik Bruselara egiten zituen mineral horien garraioa geldiarazi

● Ibilbide alternatibo batzuek martxan jarraitu.

Gobernu eta enpresen inplikazioa

● FairPhone odolik gabekoak dira → araua

bihurtzeko ekimenak

● Estatu Batuetan, 2010eko uztailaren 12an

Dodd-Frank legea ‘Wall Streeteko eta

Kontsumitzaileen Babes Erreforma’

● ● Europan martxoaren 6an proposamen bat aurkeztu baina ez derrigor betetzekoa. Gobernuz Kanpoko Erakundeak derrigor betetzeko

● Intel; Applel eta Philips enpresek aurrerapausua heuren, produktuak ez odolez zipriztinduta.

● Kontzientzia falta → kontsumitzaileek ez proposamen alternatiborik aurkeztu → politikan neurririk ez

GKE-en presioa: Alboan

● ALBOANek kanpainak martxan

→Helburua odol mineralen erauzketa baldintza egokietan

egitea.

●“Gatazkarik gabeko teknologia” jendeari telefono mugikorren eta

Kongoko ekialdeko bortizkeriaren arteko lotura ezagutarazteko.

● www.tecnologialibredeconflicto.org → dokumental → ‘Lo que tu móvil

esconde’

●Babes bila dauden pertsonentzako laguntza ekonomikoa bildu

●Gatazkak sortzen ari diren mineralen salerosketak kontrolatzeko,

zuzendaritza europar bat sortzearen aldeko sinaduren bilketa.

●Mineralen eskaria gutxitzeko telefono mugikorrak birziklatu ‘Móviles por

el Congo’

●Kivuko biztanleria bizilekuz aldatu etengabe, seguritate falta eta

egonezina.

●Pasaden urteko irailean, 2.000 pertsonek alde

(bizirauntea lortu "kanpamentuetan")

Elikagaiak eta beharrezko dituzten materialak (adb: mantak, olanak

bidali).

Hezkuntzaz arduratzen dira (ikastolei laguntza irakasleen

formazioa).

Laguntza psikosoziala trauamak jasan dituzteneei.

Bortxatuak izan diren emakumeei arreta psikologikoa.

Ofizio-ikasketak, lanabes-banaketa eta alfabetatzea bultzatu