KIMIKA Profesionaltasun-ziurtagiria KAUTXUA ......Kautxua transformatzeko eragiketak 7 8331.012.2...

Profesionaltasun-ziurtagiria KAUTXUA TRANSFORMATZEKO ERAGIKETAK

[2. maila]

KIMIKA

Kautxua transformatzeko eragiketak

3

Edukiak

I PROFESIONALTASUN-ZIURTAGIRIAREN IDENTIFIKAZIOA IZENA .............................................................................................................................................................. 06

KODEA ............................................................................................................................................................ 06

LANBIDE-ARLOA ............................................................................................................................................ 06

LANBIDE-EREMUA ......................................................................................................................................... 06

ERREFERENTZIAKO LANBIDE-PRESTAKUNTZA ....................................................................................... 06

LANBIDE-PRESTAKUNTZAREN MAILA ........................................................................................................ 06

GAITASUN OROKORRA ................................................................................................................................ 06

PROFESIONALTASUN-ZIURTAGIRIA OSATZEN DUTEN GAITASUN-ATALEN ZERRENDA .................... 06

LANBIDE-INGURUNEA ................................................................................................................................... 06

PRESTAKUNTZA-MODULUEN ETA -ATALEN ZERRENDA ETA HAIEN IRAUPENA .................................. 07

II PROFESIONALTASUN-ZIURTAGIRIAREN LANBIDE-PROFILA

1. gaitasun-atala ........................................................................................................................................... 10 KAUTXUAREN ETA LATEXAREN NAHASKETAK EKOIZTEA

2. gaitasun-atala ........................................................................................................................................... 11 POLIMEROAK TRANSFORMATZEKO MAKINAK ETA INSTALAZIOAK PRESTATZEA

3. gaitasun-atala ........................................................................................................................................... 12 KAUTXUA ETA LATEXA TRANSFORMATZEKO ERAGIKETAK EGITEA

4. gaitasun-atala ........................................................................................................................................... 15 KAUTXUAREN ETA LATEXAREN TRANSFORMATUEN ERAGIKETA OSAGARRIAK ETA AKABERA-ERAGIKETAK EGITEA

III PROFESIONALTASUN-ZIURTAGIRIRAKO PRESTAKUNTZA

1. prestakuntza-modulua: ............................................................................................................................ 18 KAUTXUAREN ETA LATEXAREN NAHASKETAK EKOIZTEA

2. prestakuntza-modulua: ............................................................................................................................ 20 POLIMEROAK TRANSFORMATZEKO MAKINAK ETA INSTALAZIOAK PRESTATZEA

3. prestakuntza-modulua: ............................................................................................................................ 24 KAUTXUAREN ETA LATEXAREN NAHASKETAK TRANSFORMATZEKO ERAGIKETAK

4. prestakuntza-modulua: ............................................................................................................................ 28 KAUTXUAREN ETA LATEXAREN TRANSFORMATUEN ERAGIKETA OSAGARRIAK ETA AKABERA-ERAGIKETAK

5. prestakuntza-modulua: ............................................................................................................................ 30 KAUTXUAREN TRANSFORMAZIO-ERAGIKETETAKO LANEKOAK EZ DIREN LANBIDE-JARDUNBIDEAK

1 2 3

4

1 2 3

5

4

KIMIKA Profesionaltasun-ziurtagiria

4

IV PRESTATZAILEENTZAKO ESKAKIZUNAK, GUNEEN, INSTALAZIOEN ETA EKIPAMENDUEN GUTXIENEKO ESKAKIZUNAK, ETA SARTZEKO IRIZPIDEAK

PRESTATZAILEAK ...................................................................................................................................................... 34

GUNEAK, INSTALAZIOAK ETA EKIPAMENDUAK .................................................................................................... 35

SARTZEKO IRIZPIDEAK ............................................................................................................................................. 36


5

I PROFESIONALTASUN-ZIURTAGIRIAREN IDENTIFIKAZIOA


6

IZENA KAUTXUA TRANSFORMATZEKO ERAGIKETAK

KODEA QUIT0309

LANBIDE-ARLOA Kimika

LANBIDE-EREMUA Polimeroen transformazioa

ERREFERENTZIAKO LANBIDE-PRESTAKUNTZA QUI112_2 Kautxua transformatzeko eragiketak (2005eko urriaren 5eko 1085/2005 ED)

LANBIDE-PRESTAKUNTZAREN MAILA 2

GAITASUN OROKORRA Kautxuak eta gehigarriak manipulatzeko eragiketak egitea, kautxu eta latexeko nahasteak prestatzeko eta, gero, produktutan transformatzeko, moldekatze-, injekzio-, kalandratze- edo estrusio- eta bulkanizazio-eragiketen bidez. Horrez gain, produktuen akabera-eragiketak egitea, lehen mailako mantentze-lanen ardura hartuta eta materialen eta lortutako produktuen kalitatearen ardura hartuta, hori guztia laneko, osasuneko eta ingurumeneko arriskuak prebenituz.

PROFESIONALTASUN-ZIURTAGIRIA OSATZEN DUTEN GAITASUN-ATALEN ZERRENDA - UC0325_2 Kautxuaren eta latexaren nahasketak prestatzea. - UC0326_2 Polimeroak transformatzeko makinak eta instalazioak prestatzea. - UC0327_2 Kautxua eta latexa transformatzeko eragiketak egitea. - UC0328_2 Kautxuaren eta latexaren transformatuen eragiketa osagarriak eta akabera-eragiketak egitea.

LANBIDE-INGURUNEA

Lanbide-esparrua Teknikari-mota honek lan egingo du kautxuaren transformazioaren industrietan, pneumatiko-fabriketan, enpresa osagarrietan (automobilgintza, etxetresna elektrikoak, oinetakoak), kautxu-industriarako lehengaien ekoizpen-instalazioetan eta laborategietan, eta erlazionatutako industrien garapen-zentroetan eta bulego teknikoetan.

Ekoizpen-sektoreak Industria kimikoa, automobilgintzako eta etxetresna elektrikoetako produktu osagarriena, kautxuaren transformazioaren industria eta izaera elastomerikoko produktuak edo lehengaiak erabiltzen dituen edozein industria.

Lanbideak edo lanpostuak 8331.001.0 Kautxuzko produktuak fabrikatzeko makinetako operadorea, pneumatikoena salbu. 8159.008.9 Latexaren tratamendurako instalazioetako operadorea (kautxua). 8329.002.4 Plastikoa eta kautxua transformatzeko makinetako operadorea. 8331.010.4 Kautxuzko eta gomazko produktuei akabera emateko makinetako operadorea. 8331.011.3 Pneumatikoak fabrikatzeko makinetako operadorea, oro har.


7

8331.012.2 Pneumatikoak birkautxuztatzeko makinako operadorea. 8331.015.1 Pneumatiko-ekoizpenaren egiaztatzailea. 8332.034.9 Apar-goma ebakitzeko makinetako operadorea. Kautxua nahasteko-oratzeko makinako operadorea. Kautxua ebakitzeko makinako operadorea. Kautxuari distira emateko makinaren operadorea. Kautxuaren estrusio-makinaren operadorea. Kautxua arrabolez prentsatzeko makinaren operadorea. Kautxua txikitzeko makinaren operadorea. Kautxuzko artikuluen eta hibridoen mihiztatzailea. Kautxuzko zigiluak ekoizteko makinetako operadorea. Kautxuzko artikuluen bulkanizazio-makinako operadorea (pneumatikoena salbu). Kautxuzko artikuluen moldekatze-bulkanizatze makinaren operadorea (pneumatikoena salbu). Pneumatikoak moldekatzeko makinaren operadorea. Pneumatikoen bulkanizazio-makinaren operadorea. Zilindrista. Prentsako operadorea. Itsasteko operadorea.

PRESTAKUNTZA-MODULUEN ETA -ATALEN ZERRENDA ETA HAIEN IRAUPENA

PRESTAKUNTZA-MODULUA ORDUAK PRESTAKUNTZA-ATALAK ORDUAK

MF0325_2 Kautxuaren eta latexaren nahasketak ekoiztea

90

MF0326_2 (ZEHARKAKOA) Polimeroak transformatzeko makinak eta instalazioak prestatzea

140

UF0722: (Zeharkakoa) Polimeroak transformatzeko makinen eta instalazioen sistema mekanikoen, hidraulikoen, pneumatikoen eta elektrikoen eraginkortasuna, eta haien mantentze-lanak

70

UF0723: (Zeharkakoa) Polimeroen transformaziorako marrazketa teknikoa

30

UF0724: (Zeharkakoa) Polimeroen transformaziorako ekipoen buruen, moldeen eta matrizeen konfigurazioa

40

MF0327_2 Kautxuaren eta latexaren nahasketak transformatzeko eragiketak

150

UF0727: Kautxuaren eta latexaren nahasketen transformazioa eta bulkanizazioa

70

UF0728: Kautxuaren eta latexaren transformazio- eta bulkanizazio-produktuak

30

UF0721: (Zeharkakoa) Kalitatearen kudeaketa eta laneko eta ingurumeneko arriskuen prebentzioa

50

MF0328_2 Kautxuaren eta latexaren transformatuen eragiketa osagarriak eta akabera-eragiketak

70

MP0154 Kautxuaren transformazio-eragiketetako lanekoak ez diren lanbide-jardunbideak

120

Iraupena, guztira 570


8


9

II LANBIDE-PROFILA

1. gaitasun-atala KAUTXUAREN ETA LATEXAREN NAHASKETAK EKOIZTEA

2. gaitasun-atala

POLIMEROAK TRANSFORMATZEKO MAKINAK ETA INSTALAZIOAK PRESTATZEA

3. gaitasun-atala

KAUTXUA ETA LATEXA TRANSFORMATZEKO ERAGIKETAK EGITEA

4. gaitasun-atala

KAUTXUAREN ETA LATEXAREN TRANSFORMATUEN ERAGIKETA OSAGARRIAK ETA AKABERA-ERAGIKETAK

EGITEA

1

2

3

4


10

1. gaitasun-atala: KAUTXUAREN ETA LATEXAREN NAHASKETAK EKOIZTEA

Kodea: UC0325_2

Lanbide-burutzapenak eta burutzapen-irizpideak:

LB1: Lehengaiak biltzea eta baldintza seguruetan biltegiratzea. BI1.1 Substantziak edo produktuak etiketak eta zehaztutako kantitateak egiaztatuz identifikatzen dira.

BI1.2 Garraiobidea produktuaren ezaugarrien eta aurkezpenaren araberakoa da.

BI1.3 Produktuak produktu-familien arabera biltegiratzen dira, biltegiko barne-arauei jarraituz.

BI1.4 Jasotzen den materialaren erregistro informatikoa egiteko prozedurei, edo bestelako erregistro-prozedurei, jarraitzen zaie, informazioa behar bezala erregistratuta gera dadin.

BI1.5 Produktuak eta materialak deskargatzean, manipulatzean eta biltegiratzean errespetatu egiten dira arrisku kimikoak edo ingurumen-kutsadura prebenitzeko berariazko arauak.

LB2: Nahasketa ekoiztean, materialak ekoizpen-eskuliburuetan ezarritako prozedurei jarraikiz prestatzea.

BI2.1 Zehaztutako formulazioa behar bezala interpretatzen da, eta, hala badagokio, laneko prozedura normalizatuei dagozkien neurri-unitateetara bihurtzen da.

BI2.2 Formularen osagaiak dagozkion baliabide, tresna eta ekipoak erabiliz pisatzen dira, material-galerak eta ekipoak hondatzea saihestuz.

BI2.3 Formularen osagaiak identifikatzen dira eta ezarritako tokietara baliabide egokiak erabiliz garraiatzen dira.

BI2.4 Kautxuzko fardelak transformatzeko tamaina egokira murrizten dira, dagozkion ebakigailuak erabiliz.

BI2.5 Biltegian geratzen diren material- eta osagai-kantitateak kontrolatu egiten dira, hornidurarik gabe gera ez daitezen.

BI2.6 Lan-eremuan ordena eta garbitasuna zaintzen dira, laneko prozedura normalizatuei jarraituz.

BI2.7 Ezarritako kalitate-arauak, ingurumen-arauak eta arriskuak prebenitzeko arauak behar bezala betetzen dira, ezarritako protokoloei jarraituz.

LB3: Nahasgailuak, barrukoak zein irekiak, maneiatzea, eta nahasketa fisikoa egiteko osagaiak gehitzea. BI3.1 Nahasgailuen parametroak egin nahi den eragiketarako egokiak direla egiaztatzen da.

BI3.2 Ezarritako lan-prozedura eta -kondizioak behar bezala erabiliz erabiltzen eta manipulatzen dira nahasgailuak eta nahasteak.

BI3.3 Egindako laginketa kalitate-kontroleko laborategira bidaltzen da egindako nahastearen ezaugarriek kalitatearen lehen mailako zehaztapenak betetzen dituztela egiaztatzeko.

BI3.4 Lan-eremuko eta ekipoen lehen mailako mantentze-lanak eta garbiketa-lanak egiten direla egiaztatzen da, operazio-eskuliburuetan jasotako prozedurei jarraikiz.

BI3.5 Detektatzen diren anomaliak erregistratu eta jakinarazi egiten dira, operazio-liburuetan ezarritako denboran, moduan eta euskarrietan.


LB4: Latexezko dispertsioak ekoiztea eta transformatzea, produktuaren espezifikazioen arabera. BI4.1 Boladun errotak erabiltzen dira nahastearen osagaiak latexean sakabanatzeko.

BI4.2 Egindako laginketa kalitate-kontroleko laborategira bidaltzen da egindako dispertsioaren ezaugarriek kalitatearen lehen mailako zehaztapenak betetzen dituztela egiaztatzeko.

BI4.3 Lan-eremuko eta ekipoen lehen mailako mantentze-lanak eta garbiketa-lanak egiten direla egiaztatzen da, operazio-eskuliburuetan jasotako prozedurei jarraikiz.

BI4.4 Detektatzen diren anomaliak erregistratu egiten dira, eta behar den denboran eta moduan jakinarazten dira operazio-liburuetan ezarritako euskarrietan.


LB5: Prestatutako nahasteak egokitzea, bidaltzea eta, hala badagokio, biltegiratzea, aurrerago transformatzeko. BI5.1 Kautxuzko nahasteak baliabide egokiekin hozten eta talkoztatzen dira aurrerago erraz manipulatzeko.

BI5.2 Nahaste hoztuetako hezetasuna desagerrarazi egiten da urak transformazioan eragin ez dezan.

BI5.3 Loteak edo partidak garraiatzeko moduko kondizioetan ebakitzen, harilkatzen edo paketatzen dira, eta galerak edo hondatzeak saihesteko moduan.

BI5.4 Salgaiak behar bezala etiketatu eta identifikatzen dira, egoki kontrolatzen direla bermatzeko.

BI5.5 Nahasteen mugimendu eta biltegiratze ez-automatizatua baliabide egokiekin egiten da.

1


11

BI5.6 Materiala bidaltzeko edo biltegiratzeko fitxak behar bezala betetzen dira ezarritako euskarrietan, eta dagokionari jakinarazten zaio.

Lanbide-testuingurua: Zerbitzuak egiteko eta/edo sortzeko baliabideak Garraio-sistemak. Biltegiratze-sistemak. Nahasketa egiteko instalazioak, zilindrodun nahasgailuak, barne-nahasgailuak, batchoff-ak, talkoztatzeko makinak, gillotinak, balantzak. Neurtzeko elementuak eta tresnak. Ebakitzeko makinak eta oxkarratzeko makinak. Boladun errotak. Makinen eta instalazioen segurtasun-gailuak. Lan-arriskuetatik babesteko ekipoak. Elastomeroak eta produktu kimikoak.

Lanaren produktuak eta emaitza Bidaltzeko prest dauden kautxuzko nahasteak, eta latexezko dispertsioak.

Erabilitako edo sortutako informazioa Substantzia kimikoen segurtasun-datuen fitxak eta makinetako eskemak. Fabrikazio-ordenak, nahasketa-prozedurak. Barne-araudia eta kalitate-arauak, laneko eta inguruneko arriskuen prebentzioa.

2. gaitasun-atala: POLIMEROAK TRANSFORMATZEKO MAKINAK ETA INSTALAZIOAK PRESTATZEA

Kodea: UC0326_2


LB1: Moldeak edo matrizeak muntatzea edo muntaketan laguntzea, planoei jarraituz eta baliabide eta tresna egokiak erabiliz.

BI1.1 Muntaketa-planoak edo -eskemak behar bezala interpretatzen dira, erabilera-argibideei jarraituz.

BI1.2 Muntaketa baliabide eta tresna egokiekin egiten da, argibideei jarraituz.

BI1.3 Sentsoreak, ibiltarte-amaierak eta abar eskuliburuetan ezarritako espezifikazioen arabera doitzen dira.

BI1.4 Egiaztatzen da moldeak edo matrizeak ez daudela hondatuta.

BI1.5 Moldeetako eta makinetako elementu mugikor funtzionalak behar bezala doituta daudela egiaztatzen da.

LB2: Makina eta instalazio oinarrizkoen edo osagarrien berokuntza-sistemak, hozte-sistemak, sistema hidraulikoak edo pneumatikoak prest jartzea eta kontrolatzea.

BI2.1 Energia eta fluidoak elikatzeko sistemen konexioak edo erregulazioak behar bezala egiten dira, zerbitzuko presioak eta tenperaturak kontuan hartuta.

BI2.2 Garbitzeko edo purgatzeko eragiketak zehaztutako uneetan egiten dira, lan-prozedura normalizatuen arabera.

BI2.3 Protokoloetan ezarritako sekuentziak eta balioak erabiliz jartzen dira prest sistemak.

BI2.4 Ezarritako prozeduren arabera behar bezala eta behar den unean erabiltzen dira eragingailuak.

BI2.5 Balbulak eta erreguladoreak energia-fluxua eta zerbitzu osagarriak mantentzeko kontrolatzen dira, eta prozesuko kondizioak eta eremuko segurtasuna bermatzen dira.

LB3: Transformazio-makinetan lehengaiak elikatzeko sistema eta beste sistema osagarri batzuk prestatzea, prozesua prozedurak ezartzen dituen bermeekin gauzatzen dela bermatzeko.

BI3.1 Fabrikazio-aginduak behar bezala interpretatzen dira, ezarritako protokoloei jarraituz.

BI3.2 Lehengaien hornidura garaiz eta behar bezala bermatzen da; laneko aginduan zehaztutakoarekin bat datorrela bermatzen da eta egokitzapena aurretiaz hasten da.

BI3.3 Elikatze- eta dosifikazio-sistemak behar bezala erregulatzen dira, laneko prozedura normalizatuen arabera.

2


12

BI3.4 Aretoa ordenan eta garbi mantentzen da, eta sor daitezkeen kutsadura-iturriak saihesten dira. BI3.5 Sistema osagarriak (biltze-sistemak, gas-injekzioko sistemak, zuntzen elikatze-sistemak eta abar) eskuliburuetako prozesu-informazioaren arabera aktibatzen dira. BI3.6 Lehengaien elikatze-sistemak eta beste sistema osagarri batzuk sinkronizatu egiten dira prozesu nagusiarekin, jarraitutasuna izan dezan.

LB4: Lehen mailako mantentze-lanak egitea eta arriskuak prebenitzeko sistemak egiaztatzea. BI4.1 Atal akastunak, higatuak edo hondatuak markatu edo seinalatu egiten dira konpontzeko. BI4.2 Lehen mailako mantentze-lanak edo disfuntzioak zuzentzeko behar diren konponketak egiten dira, betiere operadorearen eskuduntzak gainditzen ez badira. BI4.3 Iragazkiak garbitzeko, iragazkiak aldatzeko, birsortzeko, koipeztatzeko eta abarrerako eragiketak behar bezala eta dagokion unean egiten dira. BI4.4 Operadorearen eskuduntzak gainditzen dituzten matxuren berri ematen zaio mantentze-lanen zerbitzuari. BI4.5 Arriskuak prebenitzeko mekanismoak identifikatzen eta aktibo mantentzen dira, erabiltzeko kondizioetan. BI4.6 Arrisku berriak detektatzean, berehala jakinarazten zaizkie segurtasun-arduradunei, eta neurri zuzentzaileak ezartzen parte hartzen da.

LB5: Pertsonekin, materialekin eta makinekin lotutako segurtasun-arauak betetzea, behar bezala fabrikatzeko arauei jarraituz.

BI5.1 Energia elektrikoaren edo termikoaren erabilerak eta presiopeko fluidoen erabilerak aplikazio-eskuliburuetan ezarritako arauak betetzen dituela egiaztatzen da. BI5.2 Mekanismo edo elementu mugikorrak behar bezala babestuta edo seinaleztatuta daudela egiaztatzen da. BI5.3 Laneko arriskuen prebentzio-planean aurreikusitako norbera babesteko ekipoak erabiltzeko kondizioetan mantentzen dira, eta lan egin bitartean erabiltzen dira; gauza bera egiten da ingurumen-kutsadura saihesteko ekipoekin. BI5.4 Makinetan eta prozesuetan matxurak eragin ditzaketen elementuen hurbiltasuna zaindu egiten da, eta ezarritako prozeduren arabera jarduten da. BI5.5 Egiaztatzen da mekanismoek ez dutela jasaten haientzat kalkulatutako esfortzua baino handiagoa. BI5.6 Erabili beharreko materialak (lehengaiak, aditiboak, gai erdimanufakturatuak eta abar) toki eta kondizio egokietan jartzen dira hondatu edo kutsatu ez daitezen.

Lanbide-testuingurua:

Zerbitzuak egiteko eta/edo sortzeko baliabideak Energia-sareak eta presiopeko fluidoak. Konexio- eta erregulazio-elementu elektrikoak, hidraulikoak eta pneumatikoak. Biltegiratzeko instalazioak. Garraiatzeko gailuak eta jasogailuak. Berogailuak. Hozkailuak. Ponpak eta konpresoreak. Dosifikagailuak eta nahasgailuak. Maneiagailuak eta robotak. Errotak. Elaborazio- edo moldaketa-makinak edo -instalazioak eta haien osagaiak. Askotariko erabilerak eta magnitudeak neurtzeko tresnak. Material polimerikoak. Produktu kimikoak. Fluidoak. NBEak

Lanaren produktuak eta emaitza Transformaziorako makinak, tresnak eta ekoizpen-baliabideak, prestatuak, erregulatuak eta ekoizpena hasteko egoeran. Prozesuko beharrei egokitutako sistema osagarriak.

Erabilitako edo sortutako informazioa Enpresako sail teknikoek sortutako dokumentazioa. Makinen eta instalazioen funtzionamendu- eta erabilera-eskuliburuak, eta fabrikatzaileek entregatutako dokumentazioa. Enpresan edo lantokian ezarritako antolamendu- eta ekoizpen-arau orokorrak. Lan-aginduak eta fabrikazio-protokoloak. Behar bezala fabrikatzeko arauak. Laneko eta ingurumeneko arriskuak prebenitzeko arauak.

3. gaitasun-atala KAUTXUA ETA LATEXA TRANSFORMATZEKO ERAGIKETAK EGITEA

Kodea: UC0327_2

3


13


LB1: Kautxuzko nahasteetatik abiatuta, kautxuzko piezak moldaketa bidez lortzea, bulkanizazio-baldintza egokietan. BI1.1 Moldekatu beharreko kautxuzko nahasteak eta, hala badagokio, txertoak transformatu aurretik identifikatzen dira.

BI1.2 Prentsetako eragiketa-baldintzak transformatu beharreko nahastearen baldintza espezifikoekin bat datozela egiaztatzen da ezarritako maiztasunarekin, eta, beharra badago, doikuntzak egiten dira.

BI1.3 Moldearen barrunbe bakoitzean sartu beharreko material-kantitateak behar bezala identifikatzen dira, eragiketa-eskuliburuetan jasotako argibideei eta ekoitzi beharreko piezaren planoei jarraituz.

BI1.4 Ekoitzitako aurreformak moldekatu nahi diren piezetarako egokiak dira.

BI1.5 Prentsak eskuliburuetan jasotako karga-/deskarga-eragiketetako prozeduraren arabera erabiltzen dira.

BI1.6 Dimentsioen, doikuntzaren eta itxuraren kontrolak finkatutako maiztasun, prozedura eta ekipoekin egiten dira, pieza ez-adosak errefusatzeko.

BI1.7 Moldekatutako piezak behar bezala etiketatu edo identifikatzen dira kontrol egokia egiteko.

BI1.8 Materiala bidaltzeko edo biltegiratzeko fitxak ezarritako euskarrietan betetzen dira, eta dagokionari jakinarazten zaio.

BI1.9 Ezarritako kalitate-arauak, ingurumen-arauak eta arriskuak prebenitzeko arauak behar bezala betetzen dira, ekoizpen-eskuliburuei jarraituz.

LB2: Nahasteetatik abiatuta, kautxuzko piezak injekzio bidez ekoiztea, lanerako planean ezarritako bulkanizazio-baldintzak betez.

BI2.1 Injektatu beharreko kautxuzko nahasteak eta, hala badagokio, txertoak ezarritako prozedurei jarraikiz identifikatzen dira.

BI2.2 Injektatzeko makinetako eragiketa-baldintzak transformatu beharreko nahastearen baldintzekin bat datozela egiaztatzen da, bai prozesua abiaraztean, bai prozesuan zehar, eta, beharra badago, doikuntzak egiten dira.

BI2.3 Injektatu beharreko piezen planoak eta geometriak dagozkien eskuliburuetan identifikatzen dira.

BI2.4 Injektatzeko makinak nahaste bakoitzarentzat ezarritako eragiketa-zikloari jarraiki erabiltzen dira.

BI2.5 Salgaiak behar bezala etiketatu edo identifikatzen dira kontrol egokia egiteko.




LB3: Kautxuzko nahasteak estruditzea eta bulkanizatzea, profilak laneko planean ezarritako eragiketa-kondizioetan lortzeko.

BI3.1 Estruditu behar den kautxuzko nahastea eta, hala badagokio, errefortzuak eta txertoak identifikatu egiten dira.

BI3.2 Estrusio-makinak eta estrusio-profilaren bulkanizazio-sistema fabrikazio-aginduaren araberako eragiketa-kondizioetan daudela egiaztatzen da.

BI3.3 Estrusio-makina eta bulkanizazio-sistema ezarritako abiadura- eta tenperatura-kondizioetan erabiltzen dira, eta prozesu osoan zehar mantentzen direla egiaztatzen da.

BI3.4 Prozesu ez-jarraituetan, estrusio-profila molde gainean muntatzen da, eta autoklabe, labe edo antzekoetan bulkanizatzen da.


BI3.6 Bulkanizatutako profilak bezeroak emandako espezifikazioen arabera markatu eta ebakitzen dira.




LB4: Kautxuzko nahasteak arrabolez prentsatzea eta bulkanizatzea, xaflak ezarritako espezifikazioen arabera ekoizteko.

BI4.1 Arrabolez prentsatu beharreko kautxuzko nahasteak identifikatu egiten dira.

BI4.2 Arrabolez prentsatutako xaflaren bulkanizazio-sistema eta kalandra lan-aginduan ezarritako eragiketa-kondizioetan daudela egiaztatzen da.

BI4.3 Kalandra eta bulkanizazio-sistema lan-aginduan ezarritako abiadura- eta tenperatura-kondizioetan erabiltzen dira, eta prozesu osoan zehar mantentzen direla egiaztatzen da.

BI4.4 Prozesu ez-jarraituetan, estrusio-profila molde gainean muntatzen da, eta autoklabe, labe edo antzekoetan bulkanizatzen da.





14


LB5: Pneumatikoak fabrikazio-espezifikazioetan eskatzen diren presio- eta tenperatura-baldintzetan mihiztatu eta bulkanizatzen dira.

BI5.1 Kautxuzko nahasteak bakoitzarentzat ezarritako kondizioetan identifikatzen eta estruditzen dira.

BI5.2 Altzairuzko alanbrea trefilatu egiten da eta forma ematen zaio errefortzu metalikoak prestatzeko.

BI5.3 Kautxu gordinezko pieza estrudituak eta ehunezko errefortzuak eta metalikoak muntatu aurretik identifikatzen dira.

BI5.4 Mihiztatzeko makinak eragiteko baldintzetan daudela egiaztatzen da, eta prozesu osoan zehar egongo direla ziurtatzen.

BI5.5 Pneumatikoaren piezak lan-prozedurei jarraiki mihiztatzen dira edo mihiztatuta daudela egiaztatzen da, pneumatiko gordinaren azken muntaketa egiteko.

BI5.6 Pneumatiko gordinak bulkanizazio-prentsen gunera eramaten dira. Prentsak ezarritako karga-prozeduraren arabera erabiltzen eta kontrolatzen dira.

BI5.7 Dimentsioen, eszentrikotasunaren eta itxuraren kontrolak finkatutako maiztasun, prozedura eta ekipoekin egiten dira, pieza ez-adosak errefusatzeko, bai ekoizpen-prozesuan, bai azken produktuan.

BI5.8 Pneumatikoen, nola gordinen hala bulkanizatuen, orekatzea ezarritako aparatuekin eta prozedurekin zuzentzen da.

BI5.9 Salgaiak behar bezala markatzen edo identifikatzen dira bezeroaren eskakizunei jarraituz, kontrol egokia egin ahal izateko.

BI5.10 Bizarra kentzeko makinak, leuntzeko makinak eta akabera emateko beste ekipo batzuk erabiltzen dira produktua ezarritako aurkezpen-baldintzetan lortzeko.



LB6: Latex-dispertsioetatik abiatuta, artikuluak ekoiztea prozesu- eta bulkanizazio-baldintza egokietan.

BI6.1 Transformatu beharreko latex-dispertsioa prozedura-eskuliburuetan identifikatzen da.

BI6.2 Murgiltze-bainuak latex-dispertsioarekin betetzen dira eta eragiketa-mailara iristen direla ziurtatzen da.

BI6.3 Moldeen trena moldeak latex-dispertsioan murgiltzeko erabiltzen da.

BI6.4 Isurketa bidezko transformazio-operazioetan, latex-dispertsioa molde barrura gehitzen da.

BI6.5 Dispertsioarekin betetako edo estalitako moldea ezarritako tenperaturan lehortu eta bulkanizatzen da.

BI6.6 Moldekatutako latexezko artikuluak kasuan kasu deskribatutako prozedurari jarraituz kentzen dira moldetik.

BI6.7 Artikuluen adostasun-kontrolak ezarritako maiztasun, prozedura eta ekipoekin egiten dira.




Lanbide-testuingurua:

Zerbitzuak egiteko eta/edo sortzeko baliabideak Prentsak, injektoreak, estrusio-makinak, kalandrak, pneumatikoen mihiztagailuak, labeak (mikrouhinak, UHF, aire berokoak), autoklabea, gatz-bainuak, murgiltze-bainuak, moldeen trenak. Bizarra kentzeko makinak, leuntzeko makinak eta pneumatikoei akabera emateko beste ekipo batzuk; pneumatikoen orekagailuak. Neurtzeko elementuak eta tresnak. Kautxuzko nahasketak eta latex-dispertsioak. Makinen eta instalazioen segurtasun-gailuak. Norbera babesteko ekipoak.

Lanaren produktuak eta emaitza Kautxuzko eta latexezko produktu bukatuak edo erdibukatuak.

Erabilitako edo sortutako informazioa Prozedura-jarraibideak eta eragiketa-baldintzak dituzten nahaste-transformaziorako prozesuak. Nahasketen segurtasun-datuen fitxak eta makinen fitxak. Fabrikazio-aginduak eta jarraibide osagarriak. Barne-araudia eta kalitate-arauak, laneko eta inguruneko arriskuen prebentzioa. Behar bezala fabrikatzeko arauak.


15

4. gaitasun-atala KAUTXUAREN ETA LATEXAREN TRANSFORMATUEN ERAGIKETA OSAGARRIAK ETA AKABERA-ERAGIKETAK EGITEA

Kodea: UC0328_2

Lanbide-burutzapenak eta burutzapen-irizpideak

LB1: Txertoak eta errefortzuak itsasgarriekin estaltzea eta tratatzea, kautxuzko nahasteak haietara itsatsita gera daitezen.

BI1.1 Moldekatu beharreko piezen zati metalikoak zehaztutako lan-aginduaren arabera identifikatzen dira

BI1.2 Pieza metalikoei gainazaleko koipegabetze-tratamenduak, alkalinoak nahiz disolbatzaileen bidezkoak, aplikatzen zaizkie, ezarritako espezifikazioei jarraituz.

BI1.3 Gainazal metalikoak tratamendu urratzailearen, fosfatazioaren, pasibazio-tratamenduaren eta beste tratamendu batzuen bidez prestatzen dira.

BI1.4 Itsasgarrien disoluzioak adierazitako proportzioetan prestatzen dira.

BI1.5 Tratatutako gainazalak material bakoitzaren itsasgarri espezifikoekin estaltzen dira.

BI1.6 Itsasgarriz tratatutako piezen oinarri disolbatzailea tratamendu termiko bidez kentzen da, material bakoitzarentzat ezarritako kondizioetan.


LB2: Kautxu eta latexezko piezak postbulkanizatzea, ezarritako tenperatura-kondizio egokietan azken akabera emateko. BI2.1 Postbulkanizazio-berogailuetako tenperatura-parametroak eta aire-berriztapenaren parametroak prozesu-baldintza egokiak bermatzeko finkatzen dira.

BI2.2 Kautxu eta latexezko piezak bulkanizazio-maila optimoa lortzeko behar beste denboran postbulkanizatzen dira.

BI2.3 Bukatutako artikuluen gai lurrunkorrak berogailuetatik desagerrarazten dira segurtasun- eta higiene-baldintza egokietan, bai eta kutsadura prebenitzeko moduko baldintzetan ere.

BI2.4 Bukatutako produktuen kontrolak ezarritako maiztasunaz egiten dira ez-adostasunak detektatzeko.

BI2.5 Espezifikazioak betetzen ez dituzten produktuak ezabatzeko arauen arabera bereizten dira.


LB3: Kautxu eta latexezko piezei bizarrak kentzea, azken akabera produktuaren espezifikazioei jarraituz egiteko. BI3.1 Kautxu eta latexezko pieza guztiak gainbegiratzen dira, haien itxura bezeroak espezifikatutako beharkizunetara egokitzen dela ziurtatzeko.

BI3.2 Kautxu eta latexezko piezen bizarrak eskuz kentzen dira, halakorik bada.

BI3.3 Bizarra kentzeko eragiketa mekanikoetan, makinetako parametroak ezarritako eragiketa-kondizioetara egokitzen dira.

BI3.4 Bizarra kentzeko makinak piezen azken ukitua egiteko moduko betetze-, tenperatura- eta iraulketa-baldintzetan erabiltzen dira.


LB4: Kautxu eta latexezko artikuluak material horietako piezetatik abiatuta mekanizatzea.

BI4.1 Aurrerago mekanizazio-prozesuren bat jasan behar duten kautxu eta latexezko artikuluak lan-aginduei jarraituz identifikatzen dira.

BI4.2 Eragiketa bakoitzari dagokion makina espezifikoa eskuliburuetan identifikatzen da.

BI4.3 Eragiketa bakoitzaren parametro espezifikoak mekanizatu beharreko artikuluaren premia zehatzetara egokitzen dira.

BI4.4 Mekanizazio-eragiketak ezarritako prozeduraren arabera egiten dira (besteak beste, zolaren trokelaketa, zilindroen artezketa, potentziaren transmisio-uhalen mekanizazioa eta kautxu eta latexezko piezen plakak eta azpak moztea).

BI4.5 Espezifikazioak betetzen ez dituzten produktuak ezabatzeko arauen arabera banantzen dira.


LB5: Profilak, hodiak edo kautxuzko pieza moldekatuak mihiztatzea, pieza bukatuak edo pieza-multzoak egiteko produktuaren espezifikazioei jarraituz.

BI5.1 Estruditutako edo moldekatutako kautxuzko artikuluak dagozkien eskuliburuetan identifikatzen dira.

BI5.2 Kautxuzko piezekin lotu beharreko txertoak edo elementu osagarriak identifikatu egiten dira eta lotzeko prestatzen dira.

BI5.3 Elkarrekin lotu behar diren estruditutako eta moldekatutako piezen planoak eta geometriak ondo identifikatzen dira multzoan ongi kokatzeko moduan.

4


16

BI5.4 Gainmoldekatutako multzoetan, prentsek edo injektatzeko makinek eragiteko baldintzak transformatu beharreko nahasteari dagozkion baldintzekin bat datozela egiaztatzen da.

BI5.5 Kautxuzko profil eta pieza moldekatuak gainmoldekatu eta bulkanizatu egiten dira azken multzoaren zatien arteko lotura egiteko.

BI5.6 Lotune mekanikoak dituzten multzoetan, multzoa osatzen duten piezak ezarritako eragiketa-prozeduraren arabera elkartzen dira.



LB6: Kautxu eta latexezko piezak pintatzea, azken akabera eskatutako espezifikazioei jarraituz egiteko. BI6.1 Pintatu behar diren piezak lan-aginduetan identifikatzen dira.

BI6.2 Erabili beharreko pinturak identifikatu egiten dira, eta, hala badagokio, pintatze-eragiketetarako prestatzen dira.

BI6.3 Pintaketa automatizatuko eragiketetan, makinak doitu egiten dira eragiketa ezarritako kondizioetan egin ahal izateko.

BI6.4 Kautxuzko piezak pintatzeko makinak ezarritako eragiketa-prozeduraren arabera erabiltzen dira.



LB7: Bitarteko produktuen eta produktu bukatuen laginak hartzea eta oinarrizko zehaztapenak egitea, produktuaren kalitatea bermatzeko.

BI7.1 Laginak hartzeko, finkatutako materiala erabiltzen da eta prozeduretan deskribatutako maiztasuna.

BI7.2 Laginak identifikatu egiten dira eta aztertzeko garraiatzen dira, ezarritako arauen arabera.

BI7.3 Makinatik irten bezain laster egiten diren zehaztapenak behar besteko doitasun eta zehaztasunarekin egiten dira, eta emaitza ezarritako unitateetan adierazten da.

BI7.4 Neurgailuak trebeziaz eta kontuz erabiltzen dira, eta materialak eta produktuak modu egokian kontsumitzen dira.

BI7.5 Lortutako neurriak egiaztatu egiten dira, eta erreferentziako balioekin aldaratzen dira.

BI7.6 Lortuko diren datuak eta emaitzak finkatutako euskarrietan erregistratzen dira, lan-prozedura normalizatuei jarraikiz.

LB8: Produktu bukatuak biltegiratzeko egokitzea, loteari dagozkion dokumentuak erregistratuz.

BI8.1 Salgaiak behar bezala egokitu, etiketatu eta identifikatzen dira kontrol egokia egiteko.


BI8.3 Loteari dagozkion dokumentuak ezarritako euskarrietan erregistratzen dira behar bezala bete ondoren, trazabilitatea ziurtatzeko.

BI8.4 Detektatzen diren anomaliak erregistratu egiten dira, eta behar den denboran eta moduan jakinarazten dira, ezarritako prozedurei jarraituz.

BI8.5 Produktuen mugimendu eta biltegiratze ez-automatizatua ekipo egokiekin egiten da.

Lanbide-testuingurua

Zerbitzuak egiteko eta/edo sortzeko baliabideak Disolbatzaileak edo ur-disoluzioak dituzten murgiltze-ontziak, pintatzeko kabinak, granailatzeko makinak, ur-gortinak, lehorketa-labeak, postbulkanizaziorako berogailuak. Prentsak, injektatzeko makinak, bizarrak kentzeko makinak, neurtzeko tresnak. Pintatzeko ontziak, ihinztatzeko pistolak. Makinen eta instalazioen segurtasun-gailuak. Norbera babesteko ekipoak. Txerto metalikoak, itsasgarriak, pinturak. Kautxuzko pieza erdibukatuak.

Lanaren produktuak eta emaitza Moldekatutako piezak eta produktuak, kautxu eta latexeko estrusio-produktu amaituak edo arrabolez prentsatuak, bidaltzeko prest. Txerto metalikoak, erabiltzeko prest. Mihiztatutako multzoak.

Erabilitako edo sortutako informazioa Prozedura-jarraibideak eta eragiketa-baldintzak dituzten nahaste-transformaziorako prozesuak. Nahasketen segurtasun-datuen fitxak eta makinen fitxak. Fabrikazio-aginduak eta jarraibide osagarriak. Barne-araudia eta kalitate-arauak, laneko eta inguruneko arriskuen prebentzioa.


17

III PRESTAKUNTZA

1. prestakuntza-modulua:

KAUTXUAREN ETA LATEXAREN NAHASKETAK EKOIZTEA


POLIMEROAK TRANSFORMATZEKO MAKINAK ETA INSTALAZIOAK PRESTATZEA


KAUTXUAREN ETA LATEXAREN NAHASKETAK TRANSFORMATZEKO ERAGIKETAK


KAUTXUAREN ETA LATEXAREN TRANSFORMATUEN ERAGIKETA OSAGARRIAK ETA AKABERA-ERAGIKETAK


KAUTXUAREN TRANSFORMAZIORAKO LANEKOAK EZ DIREN LANBIDE-JARDUNBIDEAK

1

2

3

4

5


18

1. prestakuntza-modulua: KAUTXUAREN ETA LATEXAREN NAHASKETAK EKOIZTEA

Kodea: MF0325_2

Gaitasun-atal honi lotuta dago: UC0325_2 Kautxuaren eta latexaren nahasketak ekoiztea

Iraupena: 90 ordu

Ahalmenak eta ebaluazio-irizpideak:

A1: Material elastomerikoak eta beste substantzia kimiko batzuk erabili edo biltegiratzeko identifikatzea eta haien ezaugarriak zehaztea.

EI1.1 Kautxu eta latexezko nahasteak lortzeko erabilitako aditibo- eta karga-mota nagusiak identifikatzea, oinarrizko saiakuntza fisiko-kimikoak eginez (behaketa, ukitzea, kolorea, sugarra, disolbagarritasuna eta abar) eta oinarrizko saiakuntza-taulak erabiliz. EI1.2 Kautxu-mota guztien ezaugarriak zehaztea, eta haien propietateak saiakuntza fisiko-kimiko sinpleen bidez identifikatzea (biskositatea, malgutasuna, elastikotasuna, kolorea, sugarra, organoleptikoak eta abar), oinarrizko saiakuntza-taulak erabiliz. EI1.3 Gehien erabiltzen diren polimeroen eta substantzia kimikoen laburtzapenak ezagutzea, eta, kasurik errazenetan, bakoitzaren formula eta izenarekin erlazionatzea. EI1.4 Lehengaien arrisku-seinaleak identifikatzea, eta haiek erabiltzean hartu behar diren prebentzio- eta babes-neurri egokiekin erlazionatzea. EI1.5 Material polimerikoetan eta beste substantzia batzuetan anomaliak detektatzea, patroiekin alderatuta. EI1.6 Lehengai polimerikoak ordenatu eta sailkatzea biltegiratzeko, eta haiek identifikatu, jaso, garraiatu eta biltegiratzeko egin behar diren eragiketak eta erabili behar diren ekipoak identifikatzea. EI1.7 Lehengaiak biltegiratzeko arau egokiak identifikatzea, dituzten etiketen arabera.

A2: Kautxu eta latexezko nahaste baten formulazioa interpretatzea eta nahastea ekoizteko behar diren osagaiak dosifikatzea.

EI2.1 Formula bateko produktuak eta aditiboak, haien funtzioa eta ezaugarri fisiko-kimikoak ezagutzea eta osagaietako bakoitza saiakuntza errazen bidez bereiztea. EI2.2 Nahasketa- edo formula-fitxak interpretatzea, prestaketa egokia izan dadin. EI2.3 Formula-fitxa batetik abiatuta, pisaketa- edo neurketa-prozedura egokiak erabiltzea eta kalkulu errazak egitea. EI2.4 Nahaste baten formulazioko kasu praktiko batetik abiatuta, hauek hartzen dira aintzat:

– Neurketa-unitateak. – Neurketa-ekipoen tara. – Ordena eta garbiketa. – Pisatutako materialaren identifikazio zuzena. – Produktuak manipulatzeko arauak.

A3: Elastomero-nahasteak osagaiekin, produktu osagarriekin eta ekipo espezifikoekin prestatzea eta kontrolatzea, ezarritako tekniken eta ehunekoen arabera eta oinarrizko ezaugarrien taulen arabera.

EI3.1 Nahasteak egiteko behar diren ekipoak eta tresneria identifikatzea eta, bereziki, erabilitako makinen abiarazte-, doitze- eta segurtasun-sistemak identifikatzea, neurgailuen irakurketa funtzionamenduan zehar interpretatuz (tenperatura, denbora, rpm eta abar). EI3.2 Nahastean eragiten duten aldagaiak ulertzea, eta haiek neurtzen dituzten gailuak identifikatzea, bai eta erabiltzen diren unitateak ere. EI3.3 Agindutako nahastea egiteko behar diren eragiketen sekuentzia egokia ondorioztatzea hornitutako informazio teknikotik. EI3.4 Lan-zikloan gertatzen diren desbideratze edo anomalia ohikoenak zerrendatzea eta egin daitezkeen zuzenketak aipatzea. EI3.5 Laborategi-lantegiaren eskala eta kasu erreal praktikoa erlazionatzea, eta desberdintasun nabarmenenak azaltzea. EI3.6 Laginak hartzeko eta identifikatzeko protokoloak behar bezala aplikatzea. EI3.7 Lan-eremuko instalazioetarako behar diren eragiketa segururako arauak deskribatzea. EI3.8 Norbera babesteko ekipoak ezarritako kondizioetan erabiltzea.

1


19

A4: Prestatutako materialak egokitzea, bidaltzea eta, hala badagokio, biltegiratzea. EI4.1 Material erdibukatuen eta ekoitzitako nahasteen egokitzapen-eragiketak identifikatzea eta material bakoitzak kontserbatzeko edo aurrerago transformatzeko behar dituen baldintza espezifikoak adieraztea. EI4.2 Ekoitzitako nahasteen loteak eta partidak identifikatzea eta paketatze-, etiketatze- eta segurtasun-baldintza egokietan bidaltzeko prestatzea. EI4.3 Materialen kalitatea zaintzeko bete behar diren biltegiratze-kondizioak justifikatzea. EI4.4 Laneko aginduak eta espedizioak kontrolatzeko erabiltzen diren sistema informatikoak eta nahasteak kodetzeko sistemak erabiltzea.

Edukiak: 1. Kimikako eta karbonoaren kimikako kontzeptu orokorrak.

– Teoria atomiko molekularra. Atomoa eta loturak. Masa atomikoa eta molekularra. – Sistema Periodikoko elementuen ordenazioa. – Konposatu ioniko, kobalente eta metalikoen propietateak. – Hizkuntza kimikoa. Konposatu kimikoen formulazioa eta nomenklatura, IUPACen araberakoa. – Karbonoaren kimika. Karbono-loturak. Funtzio organiko nagusiak. – Talde funtzionalaren kontzeptua. Nomenklatura eta formulazioa. – Talde funtzional nagusien oinarrizko erreakzio organikoak.

2. Lehengaiak. Elastomeroak, latexa eta aditiboak. – Makromolekulak: monomeroak, polimeroak eta elastomeroak. – Egoera amorfoa, kristal-egoera eta beira-egoera. Polimerizazio-erreakzioak. – Kautxu-familia nagusien deskribapena, ezaugarriak eta sailkapena. – Elastomeroen portaera erreologikoa. – Nahasteen osagaiak eta aditiboak. Lehengaien ohiko izenak eta sinbologia.

3. Kautxuaren eta latexaren nahasketak prestatzea. – Nahaste baten formulazioa: adierazpidea eta unitateak bihurtzeko kalkuluak. Nahasketa bateko osagaien masen eta

bolumenen neurketa. – Pisatzeko teknika: neurketa-unitateak, ekipoen tara, ordena eta garbitasuna, pisatutako materialaren identifikazioa

eta manipulazio-arauak. – Nahasteko teknikak: oinarriak. Ekipoak. Prozedurak eta teknikak. – Nahasketaren aurretiazko eragiketak eta prozedura. – Nahaste-zikloa. Kontrolatu beharreko aldagaiak eta osagaiak gehitzeko ordena. – Aldagaiak kontrolatzeko sistemak. – Elastomeroen nahasteak egitea. – Nahasketa-prozesuen eta ekipoen segurtasun-neurriak eta kontuan hartu beharrekoak.

4. Lehengaien eta haien nahasteen kontrola. – Lehengaien propietate fisikoen neurketa errazak eta zuzenak. – Lehengaien eta kautxu eta latexezko nahasteen kontrola. – Lehengaiak, produktu erdimanufakturatuak eta bukatuak biltegiratzeko eta kontserbatzeko teknikak. – Saiakuntzak egiteko laginak hartzea eta egokitzea. – Kautxuak identifikatzeko eta haien ezaugarriak zehazteko oinarrizko saiakuntza fisiko-kimikoak egitea. – Produktuen garraio-sistemak, biltegiratze bereziak eta mugimendua. – Laneko aginduak eta espedizioak kontrolatzeko erabiltzen diren sistema informatikoak eta nahasteak kodetzeko

sistemak.

5. Laneko eta ingurumeneko arriskuen prebentzioa. – Lehengaien manipulazioan kontuz egin beharrekoak eta arriskuak. – Arrisku profesionalak: Kontzeptuak eta definizioak. – Arrisku profesionalen prebentziorako legea. Legezko kontzeptuak. Eskubideak eta betebeharrak. Zigorrak.


20

– Larrialdietan eta ebakuazioetan egin beharrekoak. – Kalitate- eta ingurumen-arauak.

2. prestakuntza-modulua: POLIMEROAK TRANSFORMATZEKO MAKINAK ETA INSTALAZIOAK PRESTATZEA

Kodea: MF0326_2

Gaitasun-atal honi lotuta dago: UC0326_2 Polimeroak transformatzeko makinak eta instalazioak prestatzea.

Iraupena: 140 ordu

2.1. prestakuntza-atala POLIMEROAK TRANSFORMATZEKO MAKINEN ETA INSTALAZIOEN SISTEMA MEKANIKOEN, HIDRAULIKOEN, PNEUMATIKOEN ETA ELEKTRIKOEN ERAGINKORTASUNA, ETA HAIEN MANTENTZE-LANAK

Kodea: UF0722

Iraupena: 70 ordu

Gaitasun-erreferentea: Prestakuntza-atal hau bat dator UC0326_2ko LB2, LB3, LB4 eta LB5 lanbide-

burutzapenekin, makinak eta instalazioak erabiltzeari dagokionez

Ahalmenak eta ebaluazio-irizpideak: A1: Polimeroak transformatzeko instalazioetako osagai mekanikoak, elektrikoak, pneumatikoak eta kontrol-osagaiak instalazioan eta ekoizpen-prozesuan egiten duten funtzioarekin erlazionatzea.

EI1.1 Energia-sareen elementu eta osagaiak eta fluidoak identifikatzea, bai eta haien funtzioa eta erabilera ere. EI1.2 Multzoaren eta instalazio-osagaien plano, eskema eta dokumentu teknikoak interpretatzea. EI1.3 Polimeroen transformazioko ekipo eta instalazioen funtzionamendu-printzipioa haien eraikuntza-xehetasunekin eta esku-hartzearekin erlazionatzea. EI1.4 Ekipo edo instalazio bakoitzari egokitutako operazio-aldagaiak identifikatzea, eta azken produktuan lortu beharreko ezaugarriekin erlazionatzea.

A2: Transformazio-instalazio baten funtzionamendurako beharrezkoak diren zerbitzu eta ekipo osagarriak prestatzea eta behar bezala erabiltzea.

EI2.1 Berokuntza- eta hozte-instalazioetan, instalazio hidrauliko eta pneumatikoetan eta beste sistema osagarri batzuetan ekipoek izan behar dituzten kondizioak azaltzea. EI2.2 Zerbitzu osagarrien —hoztea, aire konprimatua, gasak eta abar— konexioa eta erregulazioa gauzatzeko eragiketen sekuentzia deskribatzea. EI2.3 Prozesua abiarazteko aldagaietan (tenperatura, presioa, denbora eta abar) egin behar diren doikuntzak zerrendatzea. EI2.4 Norbera, instalazioak eta ingurunea babesteari buruzko arauak aplikatzea. EI2.5 Instalazio osagarriak polimeroen transformazioko prozesuarekin sinkronizatzeko beharra justifikatzea.

2


21

Edukiak: 1. Polimeroak transformatzeko ekipo eta instalazioetako sistema mekanikoen azterketa. - Makinen organoak. - Makina-elementuak. - Mugimenduak transformatzeko mekanismoak. - Sistema mekanikoen planoko azterketa. - Sistema mekanikoen muntaketa.

2. Polimeroak transformatzeko ekipo eta instalazioetako teknologia elektrikoaren oinarriak. - Zirkuitu elektrikoak. - Osagaiak plano batean identifikatzea. - Korronte alternoko eta zuzeneko oinarrizko zirkuituen muntaketa. - Parametroen neurketa: Erresistentzia, intentsitatea, tentsioa eta abar. - Akats elektrikoen detekzioa.

3. Polimeroen transformaziorako fluidoen mekanika. - Marruskadura. - Biskositatea. - Karga-galerak. - Abiadura eta abar.

4. Polimeroak transformatzeko ekipo eta instalazioetako sistema pneumatikoak, elektropneumatikoak, hidraulikoak eta elektrohidraulikoak. - Teknologia pneumatikoaren oinarriak.

• Mugimendua sortzea eragintza pneumatiko eta elektropneumatiko bidez.

• Teknologia hidraulikoaren oinarriak.

• Mugimendua sortzea eragintza hidrauliko eta elektrohidrauliko bidez.

• Sistema pneumatikoen eta hidraulikoen abantailak eta eragozpenak.

• Zirkuitu pneumatikoen eta hidraulikoen muntaketa.

5. Sistema automatizatu baten osagaiak. - Kontrol programagarriaren oinarriak. - Automaten oinarrizko programazioa. - Automaten bidez kontrolatutako elementu pneumatiko, hidrauliko edo elektrikoen muntaketa.

6. Polimeroak transformatzeko ekipo eta instalazioetan lehen mailako mantentze-lanetako teknikak erabiltzea. - Polimeroak transformatzeko ekipo eta instalazioen mantentze-kontzeptuak.

• Mantentze-lan motak (prebentziozkoa, zuzentzailea, prediktiboa eta abar).

• Mantentze-lan produktibo osoa.

• Mantentze-lanak kudeatzeko euskarri informatikoak. - Polimeroak transformatzeko ekipo eta instalazioen mantentze-lan prebentiboko eragiketak. - Polimeroak transformatzeko ekipo eta instalazioen mantentze-lan zuzentzaileko eragiketak (elementuak ordeztea).

7. Polimeroak transformatzeko ekipo eta instalazioetako sistema pneumatikoen, elektropneumatikoen, hidraulikoen eta elektrohidraulikoen segurtasuna. - Lan-inguruneko segurtasun-kondizioak.

• Arrisku fisikoak eta kimikoak.

• Arrisku elektrikoak.

• Arrisku ergonomikoak eta jarrera-arriskuak.

• Fluidoen eta presiopeko gasen instalazioetako arriskuak. - Makinetako nahitaezko babesak. Makinei buruzko errege-dekretua. - Norbera babesteko ekipoak. NBE-motak. Erabilera. - Ordena eta garbitasuneko sistema, 5S.

2.2. prestakuntza-atala POLIMEROEN TRANSFORMAZIORAKO MARRAZKETA TEKNIKOA

Kodea: UF0723


22

Iraupena: 30 ordu

Gaitasun-erreferentea: Prestakuntza-atal hau bat dator UC0326_2ko LB1 lanbide-burutzapenarekin, planoak

interpretatzeari dagokionez

Ahalmenak eta ebaluazio-irizpideak: A1: Molde edo eredu bat lortzeko krokisak, planoak eta txantiloiak interpretatzea.

EI1.1 Planoak interpretatzea eta txantiloiak prestatzeko eskalatze-, neurketa- eta ebaketa-eragiketak egitea. EI1.2 Elementu normalizatuak hautatzea, jasotako espezifikazioen arabera. EI1.3 Materialak prestatzeko ondorengo eragiketetan kontuan izan behar diren oinarrizko kotak eta perdoiak adieraztea. EI1.4 Planoak interpretatuz, piezen mekanizaziorako behar diren txantiloiak lortzea. EI1.5 Sinbologiaren, errotulazioaren eta koten beharra arrazoitzea, eta irudikapen-motarekin lotzea.

A2: Polimeroen transformaziorako moldeen edo ereduen adierazpen grafikoa egitea. EI2.1 Moldeak edo ereduak grafikoki irudikatzea eraikuntza-, muntatze- eta desmuntatze-lanetarako behar diren xehetasun guztiekin (hala nola bistak, ebakidurak eta sekzioak). EI2.2 Ezaugarriak behar bezala zehaztuta dauzkan kasu praktiko batean, prisma edo zilindro zuzen jakin bat sistema diedrikoan marraztea —oinarritik eta planotik abiatuta—, plano horizontalean etzatea, eta prismaren eta zilindroaren itzal propioak eta, eguzki-argiztapena edo argiztapen puntuala adierazteko, diedroaren planoetan jaurtitako itzalak aurkitzea. EI2.3 Irudikapen-sistemak konparatzea, eta haien erabilera-eremua zehaztea.

Edukiak: 1. Polimeroen transformaziorako moldeen edo ereduen adierazpen-sistemak.

- Sistema diedrikoa: Oinarriak.

• Proiekzio-planoak.

• Puntuaren, zuzenaren eta planoaren proiekzioak.

• Trazak.

• Ebaketa, paralelismoa eta elkarzutasuna.

• Distantziak.

• Plano-eraispenak, -biraketak eta -aldaketak.

• Irudikapena.

• Sekzio lauak.

• Molde edo modeloen xehetasun espezifikoak: injekzio-puntuak, elikadura-kanalak eta huts-sistemak.

2. Polimeroen transformaziorako moldeen edo ereduen planoen interpretazioa. - Oinarriak. Pieza industrialak irudikatzeari buruzko arauak.

• Bisten hautaketa.

• Krokisak egitea.

• Forma industrialen irudikapena.

• Bista, ebakidura eta sekzioen antolamendua.

• Eskalak.

• Marrazki baten interpretazioa.

3. Polimeroen transformaziorako moldeen edo ereduen kotatze-printzipioak. - Akotazio-sistemak. Kotatze-arauak betetzea.

• Perdoiak: Oinarriak. Doikuntza-motak. Nomenklatura. Doikuntzak aukeratzea. Marrazkietan perdoiak kontuan hartzea.

• Perdoidun akotazioei buruzko arauak.

• Perdoi geometrikoak:

• Formaren eta kokapenaren perdoiak. Azaleko ikurrak eta idatzizko argibideak.

2.3. prestakuntza-atala POLIMEROEN TRANSFORMAZIORAKO EKIPOEN BURUEN, MOLDEEN ETA MATRIZEEN KONFIGURAZIOA

Kodea: UF0724


23

Iraupena: 40 ordu

Gaitasun-erreferentea: Prestakuntza-atal hau bat dator UC0326_2ko LB1, LB3 eta LB5 lanbide-burutzapenekin,

moldeen prestaketari dagokionez.

Ahalmenak eta ebaluazio-irizpideak:

A1: Polimeroen transformazioko eta moldaketako makinetan moldeak, matrizeak eta ekipoen buruak muntatzea eta doitzea (eta desmuntatzea); lortu behar diren piezen kota nagusiak identifikatzea, eta moldearen edo matrizearen osaerak eta egindako lanak kota horietan zer eragin duten arrazoitzea.

EI1.1 Moldeak, matrizeak, torlojuak eta bestelakoak muntatzeko eta desmuntatzeko prozesuak gauzatzea edo prozesuetan parte hartzea, erreminta egokiak erabiliz. EI1.2 Moldeak, matrizeak, torlojuak eta beste elementu batzuk ondo muntatuta daudela ziurtatuko duen eragiketa-multzoa deskribatzea. EI1.3 Sortutako piezek planoan edo lan-argibideetan ageri diren kotak betetzen dituztela ziurtatzeko egiaztapenak deskribatzea. EI1.4 Moldeak, matrizeak, torlojuak eta bestelakoak garbitzeko eta kontserbatzeko teknikak identifikatzea. EI1.5 Kotak kontrolatzeko tresnak eta elementuak biltegiratzeko eta kontserbatzeko prozedurak deskribatzea.

A2: Polimeroak transformatzeko eta moldatzeko instalazio bateko segurtasun-elementuak deskribatzea, norbera babesteko ekipoak deskribatzea eta lehen mailako mantentze-lanetan kontuan hartu beharreko neurriak deskribatzea.

EI2.1 Ekipo osagarrietako eragiketetan eta lehen mailako mantentze-lanetan aplikatu beharreko segurtasun-arauak aztertzea. EI2.2 Transformazio-makinen eta makina osagarrien segurtasun- eta babes-elementuak deskribatzea. EI2.3 Mantentze-lan prebentiboen segurtasun-kondizio espezifikoak deskribatzea. EI2.4 Industria kimikoko fabriketako segurtasun-arau orokorrak azaltzea. EI2.5 Lan-ingurunean ordena eta garbitasuna mantentzeko beharra justifikatzea, eta hondakinak ezabatzeko prozedura egokiak deskribatzea.

Edukiak: 1. Polimeroak prozesatzeko buruen, moldeen eta matrizeen analisi funtzionala.

- Molde-, matrize-, buru-, torloju- eta bestelako tresna-motak. - Moldeen, matrizeen, buruen, torlojuen eta bestelako tresnen osagaiak identifikatzea. - Moldeko barrunbeen banaketa. - Erauzketa-sistemak. Kontrairteerarako sistema bereziak. - Sentsoreak. Ibiltarte-amaierak. - Molde eta matrizeen muntaketa eta desmuntaketa. Jokoak eta doikuntzak. - Buru, torloju eta bestelako tresnen muntaketa eta desmuntaketa. Jokoak eta doikuntzak. - Molde, matrize, buru, torloju eta bestelako tresnen kontserbazioa eta garbiketa.

2. Polimeroak prozesatzeko elikatze-, hozte- eta berokuntza-sistemak - Elikatze-sistemak. Isurbideak, kanalak eta sarbideak. - Hozte-kanalak. Konfigurazioa eta dimentsionatzea. - Berokuntza-sistemak (erresistentziak, olioa, eta abar). - Berokuntza-, hozte-, elikatze- eta dosifikazio-sistemen muntaketa.

3. Polimeroen transformazioko instalazioetako segurtasuna eta lehen mailako mantentze-lanak. - Lan-inguruneko segurtasun-kondizioak.



• Arrisku ergonomikoak eta jarrera-arriskuak. - Makinetako nahitaezko babesak. Makinei buruzko errege-dekretua. - Norbera babesteko ekipoak. NBE-motak. Erabilera. - Ordena eta garbitasuneko sistema, 5S.


24

3. prestakuntza-modulua KAUTXUAREN ETA LATEXAREN NAHASKETAK TRANSFORMATZEKO ERAGIKETAK

Kodea: MF0327_2

Gaitasun-atal honi lotuta dago: UC0327_2 Kautxua eta latexa transformatzeko eragiketak egitea.

Iraupena: 150 ordu

3.1. prestakuntza-atala KAUTXUAREN ETA LATEXAREN NAHASKETEN TRANSFORMAZIOA ETA BULKANIZAZIOA Kodea: UF0727

Iraupena: 70 ordu

Gaitasun-erreferentea: Prestakuntza-atal hau bat dator LB1, LB2, LB3, LB4, LB5 eta LB6 lanbide-burutzapenekin,

kautxu eta latexezko nahasketen transformazioari dagokionez.

Ahalmenak eta ebaluazio-irizpideak: A1: Kautxu eta latexezko nahasketen transformazio- eta bulkanizazio-prozesuak aztertzea.

EI1.1 Bulkanizazio-erreakzioa deskribatzea, kautxuzko nahasketen eta latex-dispertsioen transformazioaren oinarrizko elementu gisa. EI1.2 Elastomeroak eta latexa transformatzeko, moldekatzeko eta bulkanizatzeko teknikak bereiztea, haien oinarriak eta erabiltzen diren instalazio-motak ezagutzea, eta eraldatzen dituzten materialen ezaugarriak eta haien ezaugarriak erlazionatzea. EI1.3 Materialen oinarrizko parametroak azken produktuaren propietateekin eta transformazio-prozesuko aldagaiekin erlazionatzea. EI1.4 Transformazioaren kontrol-aldagaiak eta eragiketa-baldintzak artikulu bukatuaren propietateekin erlazionatzea. EI1.5 Bulkanizazio-sistema ohikoenak deskribatzea (prentsa, autoklabea, gatz-bainua, maiztasun handia eta abar), sistemaren aldagaiak identifikatzea eta aldagai horiek bulkanizazioaren ezaugarriekin eta transformazio-prozesuarekin erlazionatzea. EI1.6 Latexeko artikuluen ekoizpenaren oinarrizko parametroak erabilitako formulazioarekin eta fabrikatutako artikuluarekin erlazionatzea.

A2: Elastomeroen eta kautxu eta latexezko nahasketen transformazio- eta bulkanizazio-prozesuetan erabilitako instalazioak, ekipoak eta eragiketa- eta kontrol-prozedurak deskribatzea eta ezaugarriak zehaztea.

EI2.1 Instalazio tipo bat prestatzeko eragiketak, gehien egiten diren doikuntzak, prozesuaren informazioan ageri diren aldagaiak eta erabiltzen diren neurgailuak eta kontrol-sistemak deskribatzea. EI2.2 Elementu hauen funtzionamendua, aplikazioak, azpimultzoak eta oinarrizko zirkuituak deskribatzea, bai eta abiarazteko, gelditzeko eta kontrolatzeko prozedurak ere:

– Konpresio-, transferentzia- eta injekzio-makinak. – Estrusio-makinak. – Kalandrak. – Dagokion bulkanizazio-instalazioa (autoklabea, mikrouhin-labea, gatz-bainuak, labeak eta abar). – Pneumatikoak mihiztatzeko makinak. – Latexezko artikuluak ekoizteko instalazioak.

EI2.3 Eragiketa- eta kontrol-parametroak prozesuaren produktibitatearekin eta kalitatearekin erlazionatzea.

3


25

EI2.4 Kontrol-tresnen irakurketak interpretatzea eta prozesua dokumentazioan ezarritako mugen barruan mantentzeko behar diren aldaketak egitea.

Edukiak: 1. Material elastomerikoak.

- Transformazioaren eta bulkanizazioaren oinarriak.

• Bulkanizazio-erreakzioa.

• Nahastearen biskositatea.

• Gurutzaketak bulkanizatuaren ezaugarrietan duen eragina. - Honako hauen bulkanizazioa eta akabera:

• Kautxu naturalaren eta sintetikoaren nahasteak.

• Elastomero termoplastikoak.

• Latexak. - Propietateak.

• Kautxu-familia ezberdinen propietateen arteko azterketa konparatiboa.

• Aditiboek bulkanizatuaren propietateetan duten eragina. - Ekoizpen-prozesuen kalitateak eta moldaketaren mugak. Produktu bukatu ez-adosen akatsak identifikatzea,

aztertzea eta soluzioak edo beste aukera batzuk proposatzea.

2. Elastomeroak transformatzeko metodoak. - Ekipoak eta osagaiak.

• Transformazio- eta bulkanizazio-tekniken ekipamenduak identifikatzea eta deskribatzea.

• Ekipoen funtzionamendua. - Oinarrizko prozedura hauek egitea: Martxan jartzea. Elikatzea. Gelditzea. - Kontrol-sistemak. Ez-automatizatuak. Automatizatuak. Informatizatuak. Ekoizpen-kontroleko orrietan datuak eta

gorabeherak erregistratzea. - Eragiketa- eta kontrol-parametroak. Dosifikazioa. Denbora. Tenperatura. Presioa. Abiadurak. Eragiketa- eta

kontrol-parametroen eta lortu beharreko produktuaren arteko harremana. - Ekipoak eta osagaiak identifikatzea.

3. Kautxu eta latexezko nahasteen transformazioan eta bulkanizazioan erabilitako eragiketa- eta kontrol-prozedurak eta teknikak. - Ohiko moldekatze-prozesuak.

• Konpresio bidezko moldekatzea.

• Transferentzia bidezko moldekatzea.

• Injekzio bidezko moldekatzea. - Estruditutako artikuluen estrusioa eta bulkanizazioa. Metodo ez-jarraituak. Metodo jarraituak. - Arrabolez prentsatutako artikuluak arrabolez prentsatzea eta bulkanizatzea. Metodo ez-jarraituak. Metodo

jarraituak. - Latexezko artikuluen transformazioa eta bulkanizazioa. - Pneumatikoak mihiztatzea eta bulkanizatzea. Osagaiak. Formulak. Konformazioa-Mihiztadura-Bulkanizazioa.

3.2. prestakuntza-atala KAUTXUAREN ETA LATEXAREN TRANSFORMAZIO- ETA BULKANIZAZIO-PRODUKTUAK Kodea: UF0728

Iraupena: 30 ordu

Gaitasun-erreferentea: Prestakuntza-atal hau bat dator LB1, LB2, LB3, LB4, LB5 eta LB6 lanbide-

burutzapenekin, kautxu eta latexezko nahasketen transformazio-produktuei dagokienez.


26

Ahalmenak eta ebaluazio-irizpideak: A1: Elastomeroen transformazio- eta bulkanizazio-produktuen ezaugarriak zehaztea eta haien espezifikazioak definitzea.

EI1.1 Produktuaren informazio teknikoa interpretatzea, eta lortu beharreko kalitateak identifikatzea. EI1.2 Ekoitzi beharreko artikuluaren informazioa interpretatzea, eta hauek identifikatzea:

– Erabili beharreko tresneria eta erremintak. – Molde edo matrizearen kota giltzarriak. – Kontrol-tresnak eta -gailuak. – Egin beharreko eragiketen sekuentzia, autokontrolekoak barne. – Kontroleko aldagaiak eta parametroak.

EI1.3 Pneumatikoaren zatiak identifikatzea, bai eta haien ezaugarriak eta pneumatikoan dituzten funtzioak ere. EI1.4 Prozesuari eta produktuari dagozkien segurtasun-arau espezifikoak aplikatzea. EI1.5 Eragiketa-fasean dagoen produktuaren kontrol primarioko eragiketak deskribatzea, bai eta produktu bukatuarenak ere. EI1.6 Produktu transformatuen erabilera industrial nagusiak deskribatzea. EI1.7 Kautxuzko eta latexezko artikulu transformatuen akats nagusiak zerrendatzea. EI1.8 Kautxu-mota desberdinak birziklatu eta degradatzeko prozesuak ingurumenaren kontserbazioarekin erlazionatzea.

Edukiak: 1. Kautxu eta latexezko azken produktuak.

- Azken produktuaren kalitatea.

• Ekoitzi beharreko artikuluaren informazio teknikoa interpretatzea.

• Egin beharreko eragiketen sekuentzia identifikatzea.

• Azken produktuaren kalitatean eragina duten aldagaiak. Formulazioaren, ekoizpenaren eta transformazioaren arteko harremana.

• Ekoizpen-faseetan dagoen produktu baten kontrol primarioko eragiketak.

• Artikulu transformatuen akats nagusiak. - Kautxuzko eta latexezko artikulu nagusien fabrikazioa.

• Pneumatikoak.

• Uhal garraiatzaileak.

• Transmisio-uhalak.

• Hodiak eta tutu malguak.

• Kable elektrikoak.

• Arrabol-estaldura.

• Albeolo-gomazko artikuluak.

• Oinetakoak.

• Latexezko artikuluak, murgiltze bidezkoak. Hari elastikoa. Latexaren beste erabilera batzuk. - Artikuluen sailkapena eta aplikazio-industriak.

2. Kautxu eta latexezko produktuak birziklatzea. - Ingurumen-degradazioa eta -inpaktua. - Birziklatzeko teknikak. Birrinketa eta mikronizazio mekanikoa. Kriogenizazioa. Erabileraz kanpoko pneumatikoak

birziklatzea. - Balorizazioa.

3.3. prestakuntza-atala KALITATEAREN KUDEAKETA ETA LANEKO ETA INGURUMENEKO ARRISKUEN PREBENTZIOA Kodea: UF0721

Iraupena: 50 ordu


27

Gaitasun-erreferentea: Prestakuntza-atal hau bat dator UC0327_2ko LB1, LB2, LB3, LB4, LB5 eta LB6 lanbide-

burutzapenekin, arrisku kimikoaren edo ingurumen-kutsaduraren aurrean hartu beharreko arau espezifikoei dagokienez.

Ahalmenak eta ebaluazio-irizpideak: A1: Polimeroen transformazioarekin lotutako segurtasun-neurriak eta laneko eta ingurumeneko arriskuen prebentzioko neurriak identifikatzea.

EI1.1 Lan-eremuan langileek errespetatu behar dituzten eragiketa segururako arauak deskribatzea. EI1.2 Lan-prozeduretan agintzen diren segurtasuneko eta higieneko arauak betetzea. EI1.3 Eragiketak egiteko norbera babesteko behar diren jantziak eta ekipoak erabiltzea, eta prozesuaren eta/edo produktuaren arrisku kimikoekin erlazionatzea. EI1.4 Eragiketa guztietan ingurumena babesteko aplikatu behar diren arauak eta prozedurak identifikatzea. EI1.5 Ingurumen-arriskuak identifikatzea, bai eta eragin daitezkeen ingurumen-inpaktuen parametroak ere. EI1.6 Segurtasun-orrien eta norbera babesteko baliabideen helburua deskribatzea. EI1.7 Jarduera-protokoloak aplikatzea izan litezkeen larrialdietan, kasurako: – Zeregin espezifikoez arduratu behar duten pertsonak identifikatzea. – Detektatutako disfuntzio eta gertaera arriskutsuen berri ematea. – Larrialdietan eraikinak ebakuatzea, ezarritako prozedurei jarraikiz.

A2: Behar bezala fabrikatzeko arauak aplikatzea polimeroen eta matrize polimerikoko material konposatuen transformazio-prozesuetan.

EI2.1 Kalitateko eta erabateko kalitateko kontzeptuak definitzea, eta lanpostuko jarduerekin erlazionatzea. EI2.2 Fabrikazio zuzenaren arauak identifikatzea, eta transformazio-prozesuetan aplikatzea. EI2.3 Fabrikazio-dokumentuen betetzea lortutako produktuen trazabilitatearekin erlazionatzea. EI2.4 Loteari, betetzeari, erregistroari eta eguneratzeei lotutako dokumentuak identifikatzea. EI2.5 Anomaliak eta gorabeherak komunikatzeko mekanismoak deskribatzea. EI2.6 Ordenak eta garbitasunak ekoizpen-prozesuaren oinarrizko egintza gisa duten garrantzia justifikatzea.

A3: Instalazio eta ekipoetako manipulazio-jardueretarako prebentzio- eta segurtasun-neurriak (sektoreko enpresetako segurtasun-planetan jasotzen direnak) aztertzea.

EI3.1 Instalazio eta ekipoetako manipulazioak eragin ditzakeen arriskuekin lotutako prebentzio- eta segurtasun-arauak zehaztea. EI3.2 Arrisku-faktoreak eta arriskuak identifikatu eta ebaluatzea. EI3.3 Izan litezkeen istripuetarako lehen sorospenen eskakizunak aztertzea. EI3.4 Langileek eta enpresak prebentzio- eta segurtasun-arloan dituzten eskubide eta betebeharrak definitzea.

Edukiak: 1. Material polimerikoen transformazioko kalitate-kudeaketako oinarriak:

- Kalitate-sistemak. ISO. EFQM. TS16949. - Estatistika aplikatuko kontzeptuak.

• Banaketa normala.

• Kontrol-grafikoak.

• Ahalmen-azterketak.

• Laginketa-teknikak. - Kalitaterik ezaren arriskuak. Kalitaterik ezaren kostuak. - Kalitate-ikuskapenak.

2. Material polimerikoen transformazioko segurtasuna eta laneko arriskuen prebentzioa. - Arrisku profesionalak. Kontzeptuak eta definizioak. - Lan Arriskuak Prebenitzeko Legea. Kontzeptu legalak. Eskubideak eta betebeharrak. Zigorrak. - Larrialdi-plana. Elaborazioa. Eraginkortasuna. - Lan-inguruneko segurtasun-kondizioak.



• Arrisku ergonomikoak eta jarrera-arriskuak. - Makinetako nahitaezko babesak. Makinei buruzko errege-dekretua. - Norbera babesteko ekipoak. NBE-motak. Erabilera. - Seinaleztapenak. Optikoa. Akustikoa. - Ordena eta garbiketa lan-eremuan. 5S-en metodologia. - Prebentzio-ikuskapenak. Anomaliak detektatzea.


28

3. Larrialdietan eta ebakuazioetan egin beharrekoak. - Istripu-motak. - Zaurituaren lehen mailako ebaluazioa. - Lehen laguntza. Sorospenak. Larrialdi-egoerak. - Larrialdi- eta ebakuazio-planak. - Larrialdietako jarduerarako informazio osagarria.

4. prestakuntza-modulua KAUTXUAREN ETA LATEXAREN TRANSFORMATUEN ERAGIKETA OSAGARRIAK ETA AKABERA-ERAGIKETAK

Kodea: MF0328_2

Gaitasun-atal honi lotuta dago: UC0328_2: Kautxuaren eta latexaren transformatuen eragiketa osagarriak

eta akabera-eragiketak egitea

Iraupena: 70 ordu

Ahalmenak eta ebaluazio-irizpideak: A1: Substratu metalikoak prestatu eta itsasgarriz tratatzeko eragiketak aztertzea.

EI1.1 Substratu metalikoak prestatu eta itsasgarriz tratatzeko eragiketak identifikatzea. EI1.2 Substratu metalikoak garbitzeko, tratatzeko eta itsasgarriz itsasteko eragiketak egitea. EI1.3 Substratu metalikoekin lan egiteko ekipoen mantentze-lanak eta prestaketa-lanak definitzea. EI1.4 Eragiketak modu seguruan egiteko, prozesu horiei aplika dakizkiekeen segurtasun-arauak identifikatzea eta aplikatzea.

A2: Kautxuzko artikuluetan edo produktu erdibukatuetan espezifikazioetako kalitatea lortzeko behar diren akabera-eragiketen ezaugarriak zehaztea.

EI2.1 Espezifikazioetako kotak eta kalitatea lortuz pieza-multzoak elkartzeko edo muntatzeko eragiketa arruntenak deskribatzea. EI2.2 Espezifikazioetako kotak eta kalitatea lortuz piezak leuntzeko eta mekanizatzeko eragiketak deskribatzea. EI2.3 Kautxu eta latexezko piezak inprimatu edo pintatzeko eragiketa eta prozedura arruntenak deskribatzea.

A3: Piezak inprimatzeko, mekanizatzeko eta elkartzeko eragiketak eta abar egiteko erabiltzen diren ekipoak, tresnak eta prozedurak deskribatzea.

EI3.1 Piezak elkartzeko, inprimatzeko eta mekanizatzeko eragiketetan erabilitako ekipoen eraikuntza-xehetasunak identifikatzea. EI3.2 Kautxuzko piezak elkartzeko, inprimatzeko eta mekanizatzeko eragiketak deskribatzea. EI3.3 Kautxuzko piezak elkartzeko, inprimatzeko eta mekanizatzeko eragiketak egiteko ekipoen eta tresnen mantentze-lanak eta prestaketa-lanak definitzea. EI3.4 Eragiketak modu seguruan egiteko, prozesu horiei aplika dakizkiekeen segurtasun-arauak identifikatzea eta aplikatzea.

A4: Kautxuzko artikuluen fabrikazioaren kontrol primarioko prozesua azaltzea. EI4.1 Kautxu eta latexezko nahasketen transformazio-prozesu batean, kontrol- eta autokontrol-faseak identifikatzea. EI4.2 Kontrol-prozedura lortu behar diren emaitzekin erlazionatzea. EI4.3 Industrian ohikoak diren kontrol-baliabideak eta -tresnak identifikatzea. EI4.4 Fabrikazioaren kalitate-kontroleko prozesu batean oinarrizkoak diren faseak eta kontzeptuak deskribatzea. EI4.5 Kautxuzko eta latexezko artikulu transformatuen laginketa azaltzea. EI4.6 Azken produktuekin saiakuntza errazak egitea, tresneria egokia erabiliz eta emaitza ezarritako unitateetan adieraziz. EI4.7 Datuak erregistratzeko sistemak azaltzea aplikazio informatikoak erabiliz.

4


29

Edukiak: 1. Kautxuaren eta latexaren transformatuen eragiketa osagarriak.

- Substratu metalikoak prestatzea eta itsastea.

• Gainazalak odolustu.

• Urratzaileekin tratatzea, fosfatazioa edo pasibazioa.

• Gainazal metalikoak itsasgarriekin estaltzea. - Eragiketa osagarrietan erabilitako ekipoak eta tresnak deskribatzea. - Eragiketa osagarrietarako ekipoen eta tresnen mantentze-lanak eta prestaketa.

2. Kautxuaren eta latexaren transformatuen akabera-eragiketak. - Honako eragiketa eta prozedura hauen deskribapena:

• Kautxuzko eta latexezko piezak ontzea.

• Kautxuzko eta latexezko piezei bizarrak kentzea.

• Artikuluak mekanizatzea.

• Kautxuzko profilak eta hodiak mihiztatzea.

• Kautxuzko piezen multzoak muntatzea.

• Kautxuzko eta latexezko piezak pintatzea. - Akabera-eragiketetan erabilitako ekipoak eta tresnak deskribatzea. - Akabera-eragiketetarako ekipoen eta tresnen mantentze-lanak eta prestaketa.

3. Kautxuaren eta latexaren transformatuen eragiketa osagarrien eta akabera-eragiketen segurtasuna eta arriskuen prebentzioa. - Makinen eta instalazioen segurtasun-arauak. - Substantziak eta materialak manipulatzean sortzen diren arriskuak.

4. Kalitate-kontrola. Saiakuntzak eta ezaugarriak zehaztea. - Kautxuaren eta latexaren transformatuen saiakuntza fisiko eta mekanikoetan erabilitako oinarriak, arauak eta

ekipoak. - Saiakuntzetarako laginak hartzea eta probetak lortzea. - Kautxuaren eta latexaren transformatuen saiakuntza fisiko-mekanikoak.

• Gogortasuna zehaztea.

• Dentsitatea zehaztea.

• Trakzioarekiko erresistentzia eta apurketa-luzamendua.

• Konpresioarekiko erresistentzia.

• Urradurarekiko erresistentzia.

• Abrasioarekiko erresistentzia.

• Hondarreko deformazioa. Fluentzia eta esfortzuen erlaxazioa. - Gomak metalarekiko eta ehunarekiko duen itsaspena zehaztea. - Neke-saiakuntzak. - Erresilientzia- eta histeresi-saiakuntzak. - Ezaugarri dinamikoen zehaztapena. Esfortzuaren eta deformazioaren arteko erlazioa. Modulu konplexua. Modulu

elastikoa. Galeren modulua. - Ezaugarri organoleptikoak.

• Sugar-saiakuntzak.

• Zahartze azeleratuaren saiakuntzak.

• Likidoen aurreko portaeraren saiakuntzak. - Metrologia dimentsionala. Kautxuzko transformatuetan neurketak egitea. - Emaitzak aurkeztea eta tratatzea. Datu-erregistroa. Aplikazio informatikoak.


30

5. prestakuntza-modulua KAUTXUAREN TRANSFORMAZIO-ERAGIKETETAKO LANEKOAK EZ DIREN LANBIDE-JARDUNBIDEAK

Kodea: MP0154

Iraupena: 120 ordu

Ahalmenak eta ebaluazio-irizpideak: A1: Elastomero-nahasteak osagaiekin, produktu osagarriekin eta ekipo espezifikoekin prestatzea eta kontrolatzea, ezarritako tekniken eta ehunekoen arabera eta oinarrizko ezaugarrien taulen arabera.

EI1.1 Laborategi-lantegiaren eskala eta kasu erreal praktikoa erlazionatzea, eta desberdintasun nabarmenenak azaltzea. EI1.2 Laginak hartzeko eta identifikatzeko protokoloak behar bezala aplikatzea. EI1.3 Prestatutako materialak egokitzea, bidaltzea eta, hala badagokio, biltegiratzea. EI1.4 Ekoitzitako nahasteen loteak eta partidak identifikatzea eta paketatze-, etiketatze- eta segurtasun-baldintza egokietan bidaltzeko prestatzea.

A2: Polimeroen transformazio- eta moldaketa-makinetan molde, matrize eta ekipo-buruak muntatzea, desmuntatzea eta doitzea.

EI2.1 Moldeak, matrizeak, torlojuak eta bestelakoak muntatzeko eta desmuntatzeko prozesuak gauzatzea edo prozesuetan parte hartzea, erreminta egokiak erabiliz. EI2.2 Moldeak, matrizeak, torlojuak eta beste elementu batzuk ondo muntatuta daudela ziurtatuko duten eragiketen multzoa egiaztatzea. EI2.3 Sortutako piezek planoan edo lan-argibideetan ageri diren kotak betetzen dituztela ziurtatzeko egiaztapenak egitea.

A3: Pertsonekin, materialekin eta makinekin lotutako segurtasun-arauak betetzea, behar bezala fabrikatzeko arauei jarraituz. EI3.1 Sistema elektrikoek, termikoek eta fluidoen sistemek eskuliburu aplikagarrietan ezarritako arauak betetzen dituztela eta elementu mugikorrak babestuta eta ondo seinaleztatuta daudela egiaztatzea. EI3.2 Lanean norbera babesteko ekipoak erabiltzea. EI3.3 Erabili beharreko materialak (lehengaiak, aditiboak, artikulu erdimanufakturatuak eta abar) toki eta kondizio egokietan jartzea, hondatzea edo kutsatzea saihesteko. EI3.4 Larrialdi-jardunbideetan eta -simulazioetan aktiboki eta segurtasun-planaren arabera parte hartzea. EI3.5 Anomaliak eta gorabeherak komunikatzeko mekanismoak erabiltzea. EI3.6 Fabrikazio-dokumentuak betetzea, lortutako produktuen trazabilitatea bermatzeko.

A4: Kautxu eta latexezko nahasketen transformazio- eta bulkanizazio-prozesuetan erabilitako eragiketa- eta kontrol-prozeduren arabera erabiltzea instalazioak eta ekipoak.

EI4.1 Transformazio-instalazio baten funtzionamendurako beharrezkoak diren zerbitzu eta ekipo osagarriak prestatzea eta behar bezala erabiltzea. EI4.2 Prozesua abiarazteko aldagaietan (tenperatura, presioa, denbora eta abar) egin behar diren doikuntzak egitea. EI4.3 Instalazio tipo bat prestatzea eta, prozesuko informazioan adierazitako aldagaien arabera, doikuntza ohikoenak egitea. EI4.4 Makina hauek abiarazteko, gelditzeko eta kontrolatzeko lanak egitea:

– Konpresio-, transferentzia- eta injekzio-makinak. – Estrusio-makinak. – Kalandrak. – Dagokion bulkanizazio-instalazioa (autoklabea, mikrouhin-labea, gatz-bainuak, labeak eta abar). – Pneumatikoak mihiztatzeko makinak. – Latexezko artikuluak ekoizteko instalazioak.

A5: Kautxuzko transformatuen akabera-eragiketak egitea. EI5.1 Substratu metalikoak garbitzeko, tratatzeko eta itsasgarriz itsasteko eragiketak egitea. EI5.2 Substratu metalikoekin lan egiteko ekipoen mantentze-lanak eta prestaketa-lanak egitea. EI5.3 Eragiketak modu seguruan egiteko, prozesu horiei aplika dakizkiekeen segurtasun-arauak aplikatzea. EI5.4 Piezak inprimatzeko, mekanizatzeko eta elkartzeko eragiketak egitea. EI5.6 Kautxuzko piezak elkartzeko, inprimatzeko eta mekanizatzeko eragiketak egiteko ekipoen eta tresnen mantentze-lanak eta prestaketa-lanak egitea.

A6: Enpresaren lan-prozesuetan parte hartzea, lantokian zehaztutako arauei eta argibideei jarraikiz. EI6.1 Arduraz jokatzea, bai giza harremanetan, bai egin beharreko lanetan.

5


31

EI6.2 Lantokiko prozedurak eta arauak betetzea. EI6.3 Egitekoei arretaz ekitea, jasotako argibideei jarraikiz, eta enpresaren lan-erritmora egokitu daitezen saiatuz. EI6.4 Lantokiko ekoizpen-prozesuetan integratzea. EI6.5 Zehaztutako komunikazio-bideak erabiltzea. EI6.6 Arriskuak prebenitzeko, laneko osasuneko eta ingurumena babesteko arauak betetzea beti.

Edukiak: 1. Kautxuaren eta latexaren nahasketak prestatzea. - Metrologia dimentsionala. Kautxuzko transformatuetan neurketak egitea. - Nahasketa bateko osagaiak identifikatzea eta haien ezaugarriak zehaztea. - Nahaste baten formulazioaren osagaiak interpretatzea. - Nahasketak segurtasun-, ingurumen- eta kalitate-baldintzetan egitea eta kontrolatzea. - Prestatutako nahasketen egokitzapena, bidalketa eta biltegiratzea.

2. Polimeroak transformatzeko ekipoak eta instalazioak prestatzea. - Ekipoak, instalazioak eta kontrol-sistemak identifikatzea eta hautatzea. - Transformazio-makinen osagaiak segurtasun-baldintzetan muntatzea, desmuntatzea eta prestatzea. - Laneko plano eta/edo argibideen araberako egiaztapenak eta doikuntzak.

3. Kautxuaren eta latexaren nahasketak transformatzeko eragiketak. - Materialen parametroek, prozesuko aldagaiek eta kontroleko aldagaiek azken produktuaren propietateekin duten

erlazioa egiaztatzea. - Ekoitzi beharreko artikuluaren espezifikazio teknikoak interpretatzea. - Ekipoak, instalazioak, materialak eta eragiketa- eta kontrol-prozedurak identifikatzea eta hautatzea. - Segurtasun- eta ingurumen-arauak identifikatzea eta aplikatzea. - Transformazio-makineriaren erabilpena eta prozesuko eta kontroleko aldagaien hautespena. - Arauen araberako kalitate-kontrolak eta anomalien eta gorabeheren komunikazioa. - Prozesuaren eta produktuaren trazabilitatea.

4. Kautxuaren eta latexaren transformatuen eragiketa osagarriak eta akabera-eragiketak. - Ekoitzi beharreko artikuluaren akaberaren espezifikazio teknikoak interpretatzea. - Ekipoak, instalazioak, materialak eta eragiketa- eta kontrol-prozedurak identifikatzea eta hautatzea. - Segurtasun- eta ingurumen-arauak identifikatzea eta aplikatzea. - Makineria osagarriaren erabilpena eta prozesuko eta kontroleko aldagaien hautespena. - Arauen araberako kalitate-kontrolak eta anomalien eta gorabeheren komunikazioa. - Prozesuaren eta produktuaren trazabilitatea.

5. Integrazioa eta komunikazioa lantokian. - Jarrera arduratsua izatea lantokian. - Lantokiko prozedurak eta arauak errespetatzea. - Jasotako argibideak interpretatzea eta arretaz gauzatzea. - Enpresako ekoizpen-prozesua ezagutzea. - Lantokiko komunikazio-bideak erabiltzea. - Enpresako lan-erritmora egokitzea. - Arriskuak prebenitzeko eta laneko osasuna eta ingurumena babesteko arauak betetzea.

.


32


33

IV PRESTATZAILEENTZAKO ESKAKIZUNAK, GUNEEN, INSTALAZIOEN ETA EKIPAMENDUEN

GUTXIENEKO ESKAKIZUNAK, ETA IKASLEAK SARTZEKO IRIZPIDEAK

PRESTATZAILEENTZAKO ESKAKIZUNAK

EKIPAMENDUEN, INSTALAZIOEN ETA GUNEEN GUTXIENEKO

ESKAKIZUNAK

IKASLEAK SARTZEKO IRIZPIDEAK


34

PRESTATZAILEENTZAKO ESKAKIZUNAK

PRESTAKUNTZA-MODULUA BEHARREZKO AKREDITAZIOA

GAITASUN-ATALAREN EREMUAN BEHAR DEN ESPERIENTZIA

PROFESIONALA

Akreditazioa izanez gero

Akreditaziorik izan ezean

MF0325_2 Kautxuaren eta latexaren nahasketak ekoiztea

• Lizentziaduna, ingeniaria, arkitektoa, dagokion graduko tituluduna edo beste baliokideren bat.

• Diplomaduna, ingeniari teknikoa, arkitekto teknikoa, dagokion graduko tituluduna edo beste baliokideren bat.

• Kimika lanbide-arloko goi-mailako teknikaria

• Kimika lanbide-arloko profesionaltasun-ziurtagiria, 3. maila

1 urte 3 urte

MF0326_2 Polimeroak transformatzeko makinak eta instalazioak prestatzea





1 urte 3 urte

MF0327_2 Kautxuaren eta latexaren nahasketak transformatzeko eragiketak





1 urte 3 urte

MF0328_2 Kautxuaren eta latexaren transformatuen eragiketa osagarriak eta akabera-eragiketak





1 urte 3 urte

Araudiaren arabera, eskatzen den akreditazioa egiaztatzeko, prestatzaileak edo adituak Lanerako Prestatzailearen profesionaltasun-ziurtagiria eduki behar du, edo helduen lanbide-heziketako metodologia didaktikoko prestakuntza baliokidea. Salbuetsita daude:


35

---- Pedagogiako edo Psikopedagogiako titulazioa dutenak, edozein espezialitatetako maisu-maistrak, edo Psikologiako edo Pedagogiako graduatu-titulua dutenak edo Psikopedagogiako espezializazioko graduondoko titulua dutenak.

---- Aurreko atalean adierazitakoez bestelako unibertsitate-titulazio ofizial bat eta Hezkuntza Ministerioak, edo baliokideak, emandako espezializazio didaktikoko titulua dituztenak.

---- Azken zazpi urteetan enplegurako lanbide-heziketan edo hezkuntza-sisteman gutxienez 600 orduko irakasle-esperientzia izan dutela egiaztatzen dutenak.

GUNEAK, INSTALAZIOAK ETA EKIPAMENDUAK

PRESTAKUNTZA-GUNEA AZALERA (m2) / 15 IKASLE AZALERA (m2) / 25 IKASLE

Kudeaketa-gela 45 60

Kautxua transformatzeko lantegia

90 90

Kautxua transformatzeko laborategia

60 60

PRESTAKUNTZA-GUNEA 1. M 2. M 3. M 4. M

Kudeaketa-gela X X X X


X X X X


X X X

PRESTAKUNTZA-GUNEA EKIPAMENDUA

Kudeaketa-gela

- Ikus-entzunezko ekipoak - Sarean jarritako ordenagailuak, bideo-proiektagailua eta Internet - Errotuladorez idazteko arbelak. - Ikasgelako materiala - Prestatzailearentzako mahaia eta aulkia - Ikasleentzako mahaiak eta aulkiak


36


– Plater beroko prentsa. – Moldeak. – Dosifikatzeko materiala – Biltegiratzeko gunea – Balantzak – Kautxuzko fardeletarako gillotina. – Nahasgailu irekia (zilindroa). – Nahasgailu itxia (banbury). – Estrusio-makina eta elementu osagarriak. – Kalandra. – Injektatzeko makina eta elementu osagarriak. – Labeak edo berogailuak. – Muntaketa-mahaia eta -ekipoak. – Akabera-ekipoak: mekanizazioa, pintura, inprimatzea, bat egitea eta abar. – Neurketa-tresnak (kalibreak, metroak eta abar). – Norbera babesteko ekipoak (betaurrekoak, eskularruak, kaskoak eta abar).


– Dinamometroa. – Dentsimetroa. – Abrasimetroa. – Durometroa. – Erreometroa. – Berogailua. – Balantzak. – Probetak trokelatzeko makina. – Kalibreak eta beste neurketa-tresna batzuk. – Materialen biltegia. – Norbera babesteko ekipoak.

Ez da ulertu behar identifikatu diren prestakuntza-guneak itxituren bidez bereizi behar direnik ezinbestean.

Instalazioek eta ekipamenduek dagozkien industria-araudia eta araudi higieniko-sanitarioa bete behar dituzte, eta

irisgarritasun unibertsala eta parte-hartzaileen segurtasuna bermatzeko neurriak bete.

Prestakuntza-guneak ekipatzeko zenbat tresna, makina eta erreminta behar diren kalkulatzeko, joko da gutxienez 15 ikasle

izango direla, eta, beharrezkoa bada, gehiago jarriko dira, ikasle gehiagoren beharrei erantzuteko.

Desgaitasunen bat duten pertsonentzako prestakuntzari dagokionez, behar diren egokitzapenak eta doikuntzak egin behar

dira haien eskubide-berdintasuna bermatzeko.

IKASLEAK SARTZEKO IRIZPIDEAK Baldintza hauetakoren bat bete behar da: – Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako graduatu-titulua izatea. – 2. mailako profesionaltasun-ziurtagiriren bat edukitzea. – Lanbide-arlo eta -eremu bereko 1. mailako profesionaltasun-ziurtagiriren bat edukitzea. – Erdi-mailako heziketa-zikloetan sartzeko baldintza akademikoak betetzea edo erdi-mailako zikloetara sartzeko

dagozkion probak gainditu izana – 25 urtetik gorakoentzako eta/edo 45 urtetik gorakoentzako unibertsitatera sartzeko proba gainditu izana. – Prestakuntzari behar adinako probetxua ateratzeko behar diren prestakuntza- edo lanbide-ezagupenak izatea,

ezartzen den araudiaren arabera.


2

KIMIKA Profesionaltasun-ziurtagiria KAUTXUA ......Kautxua transformatzeko eragiketak 7 8331.012.2...

Documents

Transcript of KIMIKA Profesionaltasun-ziurtagiria KAUTXUA ......Kautxua transformatzeko eragiketak 7 8331.012.2...