Kilometroak 2014Elkarrizketa b 4-5Gemma Etxabe:«Herritarren babesasentitu dugu»

Erronka b 14Gazteentzako jai ereduosasuntsuagoabilatzeko erronka

Mezua b 16‘Erria Txikota’:determinazio eta auzolan eredu

SIN

AD

UR

A /

AG

EN

TZ

IA

Testuak: Iñaki Lasa

JENDETZA. Euskaltzale andanak osatuko dute bihar Kilometroetako ibilbidea. JON URBE / ARGAZKI PRESS

Aurreragoaz, ‘Erria

Txikota!’Kilometroak jaia izango da bihar,Orioko Herri Ikastolak antolatuta;

bost kilometro eta erdikoibilbidea prestatu dute,hamaika ekitaldirekin

b 8-9

2014ko urriaren 4a

Orioko Herri Ikas-tolak 43 urte da-ramatza kostal-deko herriariatxikia. Euskara-

ren aldeko mugimenduaren lo-raldian jaio zen, 1970eko hamar-kada hasieran. Ordurako, ingu-ruko herriek bazituzten ikasto-lak, eta Orioko guraso talde batekseme-alabei herrian bertan eus-karaz ikasteko aukera eman nahiizan zien. Eskola bakarra zegoengarai hartan Orion: ikastetxe pu-blikoa. Horrez gain, bazegoen 5urte arteko haurrentzako eskolabat, baina ez ikastolarik.

Etxez etxe lortu zituzten lehenikasleak. 1968. urtean jaiotakohaurren zerrenda hartu, eta atezate jo zuten gurasoengana, ikas-tolaren proiektua aurkezteko as-moz. Hogei ume ingururekin hasizen lehenengo belaunaldi hura,elizako saloian, parrokiaren ba-bespean. Katekesi eta Haur Hez-kuntza izenarekin egin zituztenlehen urteak, eta Sagrario Olae-txea eta Joxe Etxeberria ziren ira-kasleak. Urte horietan, ZarauzkoSalbatore Mitxelena ikastolarekinelkarlanean aritu ziren, eta ikas-leek, Haur Hezkuntza Orionamaitu ondoren, Zarauzko ikas-tetxean egiten zuten Lehen Hez-kuntza.

Jauzi izugarria egin du ordutik

hona ikastolak. Herrian errotu daherritik herriarentzat sortutakoikastola. Gehien aukeratzen denhezkuntza eredua da: gurasogehienek Orioko Herri Ikastolanmatrikulatzen dituzte seme-ala-bak. Horrenbestez, hazkuntzaetengabea izan du: 707 ikasle eta36 gela ditu ikasturte honetan. 2urtetik 16ra bitartean euskarazikasteko aukera ematen du, HHHaur Hezkuntzatik DBH Derri-gorrezko Bigarren Hezkuntzara.DBH amaitutakoan, ZarauzkoOteitza Lizeo Politeknikoan jarraidezakete ikasketekin, batxilergo-ko eta Lanbide Heziketakoeskaintzak baititu.

Bi eraikin ditu Orioko HerriIkastolak: batean Haur eta LehenHezkuntzako ikasleek ikastendute, eta bestean, berrienean, Bi-garren Hezkuntzakoak aritzendira. Orain dela bost urte altxatuzuten DBHko ikasleen egoitza,hezkuntza proiektua egonkor-tzeko beharrezko aurrerapausoaemanda eta leku arazoari eran-tzunez.

Hainbat egoitza Izan ere, leku falta ohiko arazoaizan da Orioko Herri Ikastolaren-tzat. Hainbat egoitza ezagutu ditusortu zenetik. Lehen urteak Eli-zak utzitako hainbat lokaletanigaro zituzten. Hurrengo urteetan

Iturbide kaleko eta Errasti gaine-ko egoitzetan eman zituzten kla-seak. 1980ko hamarkada hasie-ran gero eta ikasle gehiago zituenHerri Ikastolak, eta, ondorioz, ge-la gehiago izateko premia. MaisuEtxean egokitu ziren lehenik —egungo Kultur Etxean—, udalarenbaimenarekin. 1983. urtea muga-rria izan zen ikastolarentzat, Ikas-tola Txikitik Abeslari kaleko ikas-tolara pasatu baitziren. Gauregun, eraikin horretan ematen

dituzte Haur Hezkuntzako etaLehen Hezkuntzako eskolak.

1996an, Hezkuntza Legearenaldaketarekin, 14 urtetik 16ra pa-satu zen derrigorrezko eskolaldia,eta Orioko Herri Ikastola DBH es-kaintzen hasi zen, ikastolaren 25.urteurrenarekin batera, hain zu-zen ere. 1999an, ikastola handituegin zen, eta Guraso Kooperatibabihurtu. 2003an, Eusko Jaurlari-tzak Herri Onura izendapenaeman zion elkarteari. Urtebetegeroago, Zarauzko Salbatore Mi-txelena eta Antoniano ikastetxee-kin batera, Oteitza Lizeoa eta Bi-toriano Gandiaga fundazioa sortuzuten.

Urte berean, bi herrietako ikas-tetxeek Kilometroak antolatu zi-tuzten. Bildutako diruaren zatibat urte batzuk geroago egindakoeraikin berriarentzat jarri zuenOrioko ikastolak. Aurten, berriz,orduko hipoteka estali eta «hez-kuntza arloan inbertitzen hasi»nahi dute, Gemma Etxabe ikasto-lako lehendakariak aurkezpene-an azaldu zuenez.

Guraso talde batek sortu zuen Orioko Herri Ikastola, 1971n. Etengabehazi da ordutik, herriko hezkuntzaeredu nagusi bilakatzeraino.

Herritik,herriarentzat

Duela bost urte eraiki zuten DBHko ikasleentzako egoitza. GORKA RUBIO / ARGAZKI PRESS

BERRIA

Larunbata, 2014ko urriaren 4a2 b Kilometroak 2014Orioko Herri Ikastola

707IKASTOLAKO IKASLEAK

Gaur egun 707 ikasle ditu Orioko

Herri Ikastolak. Horietako 229

Haur Hezkuntzakoak dira, hamabi

gelatan banatuta. Lehen Hezkun-

tzan 309 ikaslek ikasten dute, ha-

masei gelatan. Derrigorrezko Bi-

garren Hezkuntzan, azkenik, 169

ikasle daude, zortzi gelatan.

Ikastolako lehen belaunaldietako argazkia. ORIOKO HERRI IKASTOLA

BERRIA

Larunbata, 2014ko urriaren 4a4 b Kilometroak 2014Elkarrizketa

Atseden hartzeko astirik gabe da-bil azken asteotan Gemma EtxabeEizmendi Orioko Herri Ikastola-ko lehendakaria. Lanetik ez bada,etxetik jasotzen du deia. Biharkoeguna hurbildu ahala, gehitu eginzaizkio egitekoak, eta erotzekomoduko erritmoa darama. Elka-rrizketako galderak erantzutenhastean, halere, energiaz betetamintzo da, eta ez du umorerikgaldu: «1977koa naiz, lehen Kilo-metroen urtekoa, Kilometroaketa ni adin berekoak gara, be-raz!».Zer moduz doaz azken egunak?

Lo lasai egiteko astirik izan al

duzu?

Beno, bertigo pixka batekin egiaesan. Oso gertu dago festa, ardurahandikoa da, eta helburuak eregarrantzitsuak dira. Edozein eki-taldi txiki antolatzeko garaian,erokeria izaten da bezpera; pen-tsa, beraz, Kilometroen jaia anto-latzerakoan nolakoa izan daite-keen. Eta, lo egin, azkenean ezduzu horretan pentsatzen, bu-ruan daukazun bakarra da zureesku dagoen guztia ondo aterabehar dela. Etorriko da gero lota-rako denbora.Sentimenduak dantzan izango

dituzu. Urduritzen hasiko zinen

dagoeneko, baina ilusio handia-

rekin egongo zara. Iritsi zaizu

egun handia.

Izugarrizko ilusioa sortzen du

«Izugarria da zenbat ematen ari den jendea; altxorra da hori»Gemma Etxabe Eizmendi b Orioko Herri Ikastolako lehendakaria

Biharko eguna iristeko irrikan dago Orioko Herri Ikastolako lehendakaria; elkarlanaren eta herritarrengandik jasotako babesaren garrantzia nabarmendu du, ezinbestekoa izan delako.

GORKA RUBIO / ARGAZKI PRESS

BERRIA

Larunbata, 2014ko urriaren 4a Kilometroak 2014 b 5Elkarrizketa

zenbat jende mugitu den ikuste-ak. Horrek guztiak ez du funtzio-natzen elkarlanik gabe, eta hain-beste pertsona lanean gogor ari-tzeak izugarrizko energia ematendizu. Euskaldunok beti edukidugu batak besteari laguntzekooinarria; hau ez da pertsona batenlana, komunitatearena baizik.Izugarria da zenbat ematen ariden jendea, boluntario, modu al-truista batean, eta dena gureseme-alabengatik, Euskal He-rriaren etorkizunagatik. Horiikustea izugarria da: ikastolakogelak bilerez beteta, gauza bate-kin edo bestearekin... Altxor batda gaur egun balioak kolokan di-tuen gizarte batean horrelakogauza bat ikustea.Urtebeteko lanean ereindakoa

jasotzera zoazte. Zertan zabil-

tzate azken egun hauetan?

Lotu behar dira gauza asko: ezus-tekoak, elkarren kontra daudenkontuak... Irtenbideak bilatu be-har dira, eta horretan gaude, az-ken gauzak lotzen. Baina bai, ur-tebete baino gehiago eman duguhonekin. 2011tik lan asko egindugu. Azken urtea jendeari begi-rakoa da gehiago, baina hausnar-keta eta hastapen lan handia egi-na geneukan aurretik.Elkarlanik gabe halako festarik

antolatzea ezinezkoa dela aipa-

tu duzu. Busti al da Orio?

Bai, bai. Ikastolak beti esan du he-rritik sortua dela, herriarentzat.Babesa sentitu dugu ikasleen,ikasle ohien, gurasoen, profesio-nalen eta herri eragileen aldetik.Beti izan dugu lotura. Ikastolarenaldirik ahulenetan, beharrakeduki ditugunean, herritarrenga-na jo dugu beti, eta lotura horrieutsi diogu. Hori duzunean, as-koz errazagoa da.Zenbat boluntario ariko dira la-

nean?

Mila inguru. Hor dabil giza balia-bideetako batzordea dena zehaz-ten.Nolako ibilbidea prestatu du-

zue?

Herritik barrena izango da, goial-dera ere igoko gara, San Martinaldetik bistak ikusi eta hondar-tzara jaisteko. Herriaren hainbatparte erakutsi nahi ditugu: aldezaharra, hondartza, kanpina...Badaukagu oso datu kuriosoa,polita, ikastolako zuzendaria [Zi-gor Saizar] konturatu zen horre-taz: Kontxako Banderak joan-etorrian duen metro kopuru ber-bera du gure ibilbideak. Non, etaKilometroak Orion direnean!Azken Kilometroetako joerari

eutsi diozue. Ekitaldiak hainbat

gunetan banatu dituzue, denak

gune berean pilatu ez daitezen.

Bai, hori da. Hausnarketa egin

dugu, festa nolakoa zen bere oi-narrian eta nolako bilakaera edu-ki duen urteen poderioz. Helbu-ruetako bat bada jendeak ibilbideosoa egitea. Akaso Kilometroakhasieratik ezagutu dutenek dau-kate horretarako ohitura handie-na; belaunaldi berriek agian ezdute hori egiten, gogoko dutenaikustera joaten dira soilik. Horre-gatik, jendea mugiarazteko pen-tsatua dago zirkuitua, Kilometro-ak zer den jakin dezaten.Gaur egungo Kilometroetan,

hainbat gazteren jai eredua ez

da eredugarriena. Horri aurre

egiteko, hainbat egitasmo bul-

tzatu dituzue aurten.

Hausnarketa hori egina dugu Ki-lometroak Kultur Elkartean etagainontzeko ikastolen festetan;horregatik, Erronka egitea, kon-tzertuak sakabanatzea... Errealis-tak izan behar dugu, gizartearenarazoa da, eta pixkana aldatzensaiatu behar dugu. Zer egin behardugu? Gazteei zerk erakartzendie? Zertara etortzen dira? Haienasetze maila ordezkatuko dutengauzak bilatu behar ditugu. Osozaila da horrelako festa erraldoibatean lortzea. Kilometroak be-rriro asmatu beharra dauka bereburua. Ikastolok badakigu zerden hori, beti egin dugu. Erron-karekin izugarrizko aldaketa egindugu, prebentzio eta heziketasaioak egin ditugu, gazteen arte-an kale hezitzaileak izango ditugubihar... Baina hori ez da egun ba-karrerako lana, estrukturalki al-datu beharreko zerbait da.Harridura eta zirrara sortu duzue

aurten aukeratu duzuen leloare-

kin. Kosta eta arrantzale herrie-

tatik kanpoko askok ez dakite

zer esan nahi duen Erria Txikota!

esaerak. Oriotarrek, baina, begi

onez hartu dute, eta berehala

bihurtu dute eurena.

Bi esanahi ditu leloak. Herriarenoinarrietara jo dugu, arrantzaleherriaren sustraietara. Herrita-rrei asko gustatu zaie hortik joizana, hizkuntza lanketa egin iza-na, arrantzale ondarea zaintzea.Esanahi berezia du, euskarari lo-tua, hitanoa erabilita, emakume-ei ahotsa emanda... Askok txiki-tatik entzun dute Erria Txikotaherrian, eta badakite zer esannahi duen.

Zentzu literalaz harago, gure-tzat indarra metaforak dauka. Ba-pore batek marea egitera joan be-har duenean, txikota askatu be-har du. Baporean daudenpertsonek ez dakite zer aurkitukoduten itsasoan, oso denbora gu-txian erabaki ausartak hartu be-har izaten dituzte. Horrelako ego-eratan zaildu egiten dira. Hordugu metafora: zer nahi dugu

etorkizunean? Pertsona ausar-tak, arduratsuak, arazoei aurreegiteko gai direnak. Gure ikasleakmarea hori egiteko prestatu nahiditugu, heziketa hori eman nahidiegu. Elkarlana ere adieraztendu Erria Txikota-k. Txikota leho-rrean dagoenak askatu behar du,ezin du itsasontzian dagoenak as-katu. Elkarlana ezinbestekoa da.Hausnarketa hori plazaratu nahidugu, Kilometroak ez dela soilikzuloak tapatzeko dirua biltzea,

baita oraintxe azaldu dizudanguztia ere.Metaforekin jarraituta, mezuak

lotura handia du ikastolen mugi-

menduarekin. Elkarlana eta de-

terminazioa behar izan dituzue

Erria Txikota esateko.

Arrantzaleek bezala, ikastolek ereausardia izugarria eta elkarlanaerakutsi behar izan dute. Oraingobelaunaldiek, oro har, bizimoduerosoagoa dugu, ez dugu erabaki

garrantzitsuak hartzeko ausardiabeharrik. Bere garaian ikastolakausartak izan ziren, txikota botazuten, eta hori gogorarazi nahidugu.Duela hamar urte Orion eta Za-

rautzen artean antolatu zenuten

festa. Zailagoa al da bakarrik an-

tolatzea, txikiagoak izanik?

Desberdina da. Beldurrik gabeegin dugu, hasieratik hemen gau-denok ez dugu zalantzarik izan,ziur genuen gai izango ginela. Az-

kenean, Kilometroakfesta eskatzen duzunmomentuan, proiektuadefendatzera joan beharduzu, determinazioa be-har duzu. Ez dugu zalan-tzarik eduki.Zertara bideratuko du-

zue dirua?

DBHko eraikina ordain-tzeko dago, baina ez du-gu guztia adreilura bide-ratu nahi. Eusko Jaurla-ritzaren dekretu bat zin-tzilik dago, kooperatibei

eraikinak ordaintzeko laguntzaemateari buruzkoa. Atzeratu eginda, eta hilabete honetan aterakodutela uste dugu. Baliabide planaegin genuenean, Jaurlaritzarendiru laguntza hori kontuan izangenuen. Laguntza hori manten-duko balitz, maileguaren zamahandia ordaintzeaz gain, guk eretxikota askatu nahi genuke; hez-kuntzan inbertitu, hori da etorki-zuna. Garrantzia ez dute hormek,

barruan dauden pertsonek bai-zik. Guk ere erabaki behar dugubaporea zein norabidetan jarri.Zein da etorkizunera begira du-

zuen erronka nagusia?

Hezkuntza plana. Hezkuntza es-kubidean sinesten dugu, familiekhaien seme-alaben hezkuntzanon izango den erabakitzeko es-kubidea dute, patrikari begiratubeharrik gabe. Ikastola honek fi-losofia hori eduki du beti bere oi-narrian, eta horren alde borroka-tu du. Ikastola hau irekita dago,herriarentzat da, eta hezkuntzaeskubide hori asetzeko ahal direnbaliabide guztiak jarriko ditu, ho-rregatik gara kooperatiba. Honaetorri nahi duenak ez diezaiolapatrikari begiratu, saiatuko garalaguntzen. Hori guztia esatea osopolita da, baina herritarrei hez-kuntza eskubide hori bermatzekobaliabideak eta diru iturriak be-har ditugu, eta horretarako balia-garriak dira Kilometroen antzekoegitasmoak.Nolako eguna espero duzu

biharkoa?

Ahaztezina! [Barrez] Oso biziaizango da, indar handikoa. Edo-zer gauzatarako prest gaude, ezdaukagu beldurrik. Txikota aska-tzeko gogoarekin gaude gu.Mezuren bat helarazi nahi diozu

jendeari?

Etortzera animatzea noski, Kilo-metroak gurekin bizitzea. Orionegongo den energia horretaz go-zatuko dute.

«Arrantzaleek bezala,ikastolek ere ausardiaizugarria eta elkarlana erakutsibehar izan dute»

«Ikastolak beti esan du herritiksortua dela, herriarentzat;herritarren babesa sentitudugu, beti izan dugu lotura»

«Guk ere txikota askatu nahigenuke; hezkuntzan inbertitu.Garrantzia ez dute hormek,pertsonek baizik»

BERRIA

Larunbata, 2014ko urriaren 4a6 b Kilometroak 2014Ikasle ohiak

Auzolanak etae l k a r t a s u n a kaskatu dute Kilo-metroetako txi-kota. Herritarrek

emandako babesari esker aterada aurrera Orioko Herri Ikastolakantolatutako festa. Haiek diraikastolaren «altxorra», Gemma

Etxabe ikastolako lehendakariakesan izan duen bezala. Boluntariougarik lagundu dute musu truk,eta asko ikasle ohiak dira. Hori daOnintza Aiestaranen, AinhoaMateosen eta Oihana Zulaikarenkasua. Komunikazio, erronka etaosasun batzordeetan aritu diralanean.

Komunikazio batzordeko ar-duraduna da Aiestaran, eta hasie-ran izan zuen lan kargarik han-diena, ikastolak lekukoa jaso etaberehala. «Hasiera oso gogorraizan zen guretzat. Buru-belarriaritu ginen webgunea martxanjartzen, materiala idazten, pren-tsaurrekoak antolatzen...». Era-

bat desberdina da Zulaikaren ka-sua. Haren ardura da bihar lanegiteko ahalik eta osasun arlokopertsona gehien lortzea. «Ezezkoasko» jaso zituen hasieran: «Jen-deak urruti ikusten zuen; orain,azken uneko deiekin bestelakoada egoera». Oriotarren konpro-misoa nabarmendu du: «Hasie-ran jendeak ez zuen lan egin nahi;‘Nik orain dela hamar urte lagun-du nuen, eta orain gozatu eginnahi dut’, esaten zuten. Baina, az-kenean, denak jarri dira lanean;ez da ezer kostatzen».

Ikasle ohiak izatetik harago,Aiestaranek eta Zulaikak ez zutenbestelako loturarik ikastolarekin.Halere, Kilometroetan laguntze-ko zalantzarik ez zuten izan. Zu-laika langabezian zegoen, eta on-do etorriko zitzaiola pentsatuzuen: «Orain dela hamar urtekoKilometroetan lagundu genuen,nahiz eta txikiak ginen. Eta, orain,nola ez ba? Hurrengo bat egitenbada, baita ere; ikastola laguntze-arren, edozer». Aiestaranek ereduda gutxi izan zuen: «Oso erra-za izan da baietz esatea eta lagun-tza ematea; oso oroitzapen onakdauzkat ikastolako garaitik; ikas-tolak gure beharra zuen, eta zergutxiago nire aldetik».

Mateosek lotura estuagoa du,Zarauzko Oteitza Lizeoko irakas-lea baita. Ikastetxe horretan egi-ten dute Batxilergoa Orioko HerriIkastolako ikasleek. Mateosek erebaditu Kilometroetan lan egitekoarrazoi sendoak: «Kirolaria izannaiz, eta ikusten nuen festa haue-tan gazteei eskaintzeko hutsuneazegoela; orduan, gazte horien ai-sialdiaren alde, ikastolaren etaeuskararen alde bultzada emateaerabaki nuen».

Ez da damu: «Herritarrak egu-na iristeko desiratzen daude; urteosoko lana izan da, lan asko egindugu, jende asko mugitu gara fes-taren alde, eta ikastolarekiko pix-

ka bat galdua genuen sentimen-du hori berreskuratu dugu».

«Animatuta» eta «urduritzenhasiak» daude hirurak. «Betidauzkazu barne galde horiek: On-do aterako al da? Zer gertatukoda? Baina hori urtero gertatzenda...». Barne itaunketa hori«ona» da, Mateosen irudiko; de-na ondo doan jakin nahi den sei-nale. Beste biak baino lasaiago da-go Aiestaran. Komunikazio ba-tzordearen lan karga zamatsuenaaurretik egin izanak azken egu-netan kezka gutxiago izateko au-kera eman dio. Nolanahi ere, ba-ditu zereginak. «Eginkizun ba-tzuk badaude: megafonia, ome-naldia, hedabideei arreta... Bainabeste batzorde batzuetako ardu-radunekin alderatuta, ez nago be-reziki urduri».

Osasun arloko langile guztien-tzako mezua du Zulaikak: «Nor-baitek lagundu nahi badu, etordadila guneren batera; ongi eto-rria izango da, eta peto bat eman-go diogu laguntzeko».

Orioko Herri Ikastolako ikasle ohi ugari aritu dira Kilometroen antolaketa lanetan;haien laguntza ezinbestekoa izan da biharko festa aurrera ateratzeko garaian.

Ikastolaren «altxorra»

Boluntarioen laguntza ezinbestekoa da Kilometroak eta halako festa handiak aurrera ateratzeko. JON URBE / ARGAZKI PRESS

Oso oroitzapen onakdauzkat ikastolakogaraitik; oso erraza izanda baietz esatea etalaguntza ematea»Onintza AiestaranIkasle ohia; komunikazio batzordea

«Jende asko mugitugara, eta ikastolarekikopixka bat galdua genuensentimendu horiberreskuratu dugu»Ainhoa MateosIkasle ohia; Erronka batzordea

«Orain dela hamar urtelagundu genuen; orain ere, nola ez ba?Hurrengo batean ere bai,ikastola laguntzeko»Oihana ZulaikaIkasle ohia; osasun batzordea

‘‘

Zatoz Orion ospatuko den

KILOMETROAKJAIra!

Urriak 5

www.eroski.es

Ohiko laguntzailea

EROSKIkilometroak-ekin

BERRIA

Larunbata, 2014ko urriaren 4a8 b Kilometroak 2014Ibilbidea

S

< ZARAUTZ

AP-8

N

N-634

A

DONOSTIA

4

5

1

2

EGIN ZIRKUITUA, EZ ZARA DAMUTUKO!

3

< ABENDAÑO

P

ETENGABEKOAUTOBUSZERBITZUA

< ABENDAÑO

ETENGABEKOAUTOBUSZERBITZUA

> URBIL

URBIL >

P

EUSKOTREN

PSar

Itur

09:3010:3011:00

12:0012:30

13:4515:0016:1518:00

Zabaltze ekitaldia

Harribil dantza taldea

Sukaldaritza tailerra,

Elhuyar zientzia txokoa eta

Xabiroi karikaturak

Omenaldia, areto nagusian

Danbolin Musika Eskolako

Banda

Bide Batez

DJ Xabier Arostegi

Bi Bala

Gozategi

Abaromendi-Kanpina

10:3011:0011:4512:4513:3015:0016:15

3 Gabe 2

Erronka

Enkore

Erronka

Skasti

Bertso saioa

Anje Duhalde

10:0010:15

11:0011:45

12:4513:3015:0016:30

Puzgarrien txokoaren irekiera

Tomaxen abenturak

‘Txipli txapla’ ikuskizuna

Erronka

Bokalan Biak Bat:

Laguntza txakurrekin

Erronka

‘Arrantzara dantzan’ ikuskizuna

Irri jokoak

Ane eta Piratekin parrandan

Abaromendi-Kanpina

10:3011:4513:00

14:1515:3017:15

Bitartean Bidean

Ryki-Niko pailazoak

Ikastolako

txalaparta taldea

Etxepare Rap

Perlak

Pariak Bai

11:0011:4512:3013:3015:0016:3017:30

Erronka

Can't Explain

Erronka

Makulu Ken

Tania de Sousa

Erronka finala

Esne Beltza

09:0009:30

10:3011:0011:4512:4513:4515:4517:30

Erronka topaketa

Erronka kapitaine

proba

Giza proba (Heldu

Erronka

Herri kirolak (Held

Erronka

Triki ta Ke

Willis Drummond

Zea Mays

1 2 3 4 5IKASTOLA SAN MARTIN Abaromendikanpina

HONDARTZA AUTOPISTAPE MENDIBELTZ

Ibilbidean zehar: Erraldoi eta txistulariak, joaldunak, Talai Mendi txaranga, Ustekabe txaranga, Orio kantari, Dinbi Danba batukada taldea, Skandalue elektrotxaranga, dultzaineroak...

BERRIA

Larunbata, 2014ko urriaren 4a Kilometroak 2014 b 9Ibilbidea

Azken momentukoeguraldi iragarpeneibegira, egun handianoiz iritsiko zain dau-

de Orioko Herri Ikastolako ikasle,irakasle, langile eta gurasoak.Urte osoko lanarekin ereindakouzta jasoko dute bihar, eta milakaeuskaltzaleren babesa esperodute.

Bost kilometro eta erdiko zir-kuitua prestatu dute antolatzaile-ek, traineruek Kontxako Bande-rako joan-etorrian egiten dutendistantzia bera. Ikastolan hasi etabukatuko da ibilbidea, eta, herriaez ezik, hondartza eta mendial-dea ere igaroko ditu.

Sei gunetan banatu dituzte eki-taldi guztiak, eta denetariko gus-tuak asetzeko moduko egitarauaatondu dute. Jendeak ibilbideosoa egitea da antolatzaileen hel-burua; horregatik, gune guztie-tan egongo dira kontzertuak eta

bestelako jarduerak. Sona handi-ko taldeak igoko dira oholtza gai-nera: Gozategi, Anje Duhalde,Perlak, Tania de Sousa, Esne Bel-tza, Willis Drummond eta ZeaMays, besteak beste. Haurrentza-ko gunea izango da hirugarrena,hondartza.

Garraio publikorako deiaEskaera garbia egin dute antola-tzaileek: garraio publikoa erabil-tzeko edo herrietan antolatutakoautobusetan joateko Kilometroe-tara. Autoz doazenentzat hiruaparkaleku jarriko dituzte, auto-bideko irteera itxita egongo baita:Urbil merkataritza gunean(Usurbil), Belartza industrialdean(Donostia) eta Abendañon (Za-rautz). Etengabeko autobus zer-bitzua egongo da handik ibilbide-raino. Euskotrenek tren zerbitzuaindartuko du. Geltokia zirkuitu-ko sarreratik oso gertu dago.

Ekitaldiz betetako bost kilometro eta erdikoibilbidea prestatu dute antolatzaileek; garraio publikoa erabiltzeko eta festa «moduiraunkorrean» gozatzeko deia egin dute.

Gozatzekoibilbidea

Esne Beltza taldea 17:30ean igoko da oholtza gainera, laugarren gunean. LUIS JAUREGIALTZO / ARGAZKI PRESS Haurrentzako hainbat ekitaldi antolatu dituzte. IDOIA ZABALETA / ARGAZKI PRESS

Iazko Kilometroetan Tolo-sako Laskorain Ikastola-koek lekukoa eman ziete-netik, lan handia egindute Orioko Herri Ikasto-

lakoek. Ez da nolanahiko erron-ka Gipuzkoako ikastolen aldekojaia antolatzea, eta urte osoanaritu dira buru-belarri beharre-an. Dozenaka ekitaldi antolatudituzte hamabi hilabeteotan, etaozen entzun da Erria Txikota!aldarria.

LEKUKOA ETA AURKEZPENA

2013ko urriaren 6an jaso zuen Ki-lometroetako lekukoa GemmaEtxabe Orioko Herri Ikastolakolehendakariak. «Oso pozik eta,aldi berean, ardurarekin» hartuzuela azaldu zuen. Ekitaldi xu-mea izan zen, Tolosako Laskorainikastolako jolastokian. Handikhilabetera, Orioko Kilometroekbazuten leloa eta logotipoa. Kare-la kiroldegian egin zuten aurkez-pen ekitaldia, azaroaren 22an. 60bat lagunek hartu zuten parteikuskizunea,n eta herritarren in-teresa piztu zuen. Erria Txikota!aukeratu zuten lelo gisa, esanahihandiko esaldia oriotarrentzat.

KIROL EKITALDIAK

Kirolak presentzia handia edukidu Kilometroetako ekitaldietan.Hainbat proba, partida eta laster-

keta antolatu dituzte, herritarre-kin zein puntako kirolariekin.Hiru izan dira ekitaldi nagusiak.Martxoaren 8an ikusmin handiasortu zuen Kirol Erronkak. Orio-ko, Zarauzko, Usurbilgo eta Tolo-sako taldeak nor gehiago aritu zi-ren igerian, bizikletan, arrauneaneta korrika. Kirolari ezagunekparte hartu zuten, eta etxeko tal-deak irabazi zuen lehia. Udan fut-bol eta eskubaloi lagunartekoakantolatu zituzten. Futbolean, Ei-bar eta Reala aritu ziren, eta do-nostiarrek irabazi zuten. Eskuba-loian, Bera Bera eta Bidasoa Za-rauzko emakumezkoen etagizonezkoen taldeen aurka joka-tu zuten.

KULTUR EGUTEGIA

Kulturak leku berezia eduki duurteko ekitaldietan. Asko izandira Kilometroen alde egin direnkontzertu, dantza emanaldi etaantzerkiak: Pirritx, Porrotx etaMarimototsen Bizipoza ikuskizu-na, Benito Lertxundiren kantal-dia, Gabrielen Lekua sentikaria,Geltokia obra, Euskadiko Ikasle-en Orkestrak ikastolako haurre-kin eskainitako kontzertua etabeste hainbat adibide.

ERRIA TXIKOTA ASTEA

Aste berezia izan zen maiatzaren12tik 18rakoa. Erria Txikota astea

antolatu zuen ikastolak, eta eki-taldi andana prestatu zten Orionegun horietan. Herriko itsas on-dareari buruzko hitzaldi eta ma-hai inguruak, kultur ekitaldiaketa ingurumen jarduerak uztartuzituzten, eta egitarau erakarga-rria sortu. Besteak beste,arrauna-ri buruzko mahai ingurua antola-tu zuten, Arrantzatik arraunera:itsas kultur ondare biziena daarrauna izenburupean. Han par-te hartu zuten Jose Luis Kortak,Joxean Olaskoagak, Jon Salsa-mendik, Mikel Orbañanosek etaIgor Makazagak. Horrez gain,beste hainbat mahai inguru, hi-tzaldi, azoka eta irteera egin zi-tuzten. Izan zuten zer egin eta zerikusi oriotarrek.

HERRIZ HERRI

Orion ez ezik, Gipuzkoan osoanere entzun da Erria Txikota! alda-rria. Tonbola ibiltaria eta arropasalmenta jarri dituzte hainbat he-rritako festetan. Tolosako inaute-rietan egon ziren lehenengoz, etaazkenekoa aurreko astean jarri

100.000 poltsikoko egutegi ateradituzte, eta bost euroan saldu.60.000 euroko saria zozkatukodute egutegia erosi duten guztienartean. Horrez gain, zenbaki sari-tua saldu duenak 600 jasoko ditu.Zozketa asteartean egingo dutenotario baten aurrean. EgutegiakGipuzkoako ikastola guztietaneta hainbat taberna eta dendatanegon dira salgai. Internet bidezere eros daitezke, www.kilome-troak.net/zozketa helbidean.

zuten, Oñatin. Denda fisikoaOrion dago, Herriko plazan, SanLuis itsasontziaren sotoan. Inter-net bidez ere eskura daitezke Ki-lometroetako produktuak.

ZOZKETA

Egitasmo berria aurkeztu duteOrioko Herri Ikastolak eta Kilo-metroak Kultur Elkarteak: zozke-ta. Jendearen ekarpenen bitartez,ikastolek sostengu ekonomikosendoa izateko helburua du.

Lan handia egin dute Kilometroetakoantolatzaileek biharko egunari begira.Batzorde guztiak buru-belarri aritu dirahaien eginkizunetan; eta hori urte osoanegindako hamaika ekimenetan islatu da.

Urte osokolana izan da

Kirolariak arraunean ergometroan, martxoaren 8an egindako Kirol Erronkan. ANDONI CANELLADA / ARGAZKI PRESS

BERRIA

Larunbata, 2014ko urriaren 4a10 b Kilometroak 2014Urteko ekitaldiak

Azaroaren 22ko aurkezpen ekitaldia. JOXEMARI OLASAGASTI / UROLA KOSTAKO HITZA

BERRIA

Larunbata, 2014ko urriaren 4a12 b Kilometroak 2014Klikmetroak

Arrakastatsua izan da, aurten ere,Klikmetroak egitasmoa. Pertsona askok partehartu dute, eta babesleak ere ugari izan dira,metroz metro ekarpen handia eginda.

Klik eta klik,kilometroa

Laugarren urtez jarraian,ibilbide paraleloa eduki-ko dute Kilometroek.Teknologia berrien bi-

dez ere osatu ahalko dira Oriokozirkuituko 5.632 metroak, Klik-metroak egitasmoaren barruan.Klik eta klik, metroz metro, Klik-metroak.kilometroak.netatarianedo sakelakoetarako aplikazioan.

Jende ugarik egin du dagoene-ko bere metroa, eta babesle anitzditu egitasmoak. Ibilbideari biraosoa eman diote jada, eta biga-rren itzulia hasia dute. Izan ere,duela astebete bete zituzten

lehen 5.632 metroak,eta egunetik eguneragero eta ekarpengehiago jasotzen aridira. Festa gerturatuahala, areagotu egindira erabiltzaileekhartutako metroak.

Klikmetroetan osa-tutako metro horieta-ko bakoitzagatik, ba-besle batek diruz la-gunduko du ikastolenaldeko festa. Metroaegin duenak ez du ezerordaindu behar. Erra-

za da egitasmoare-kin bat egitea, edo-

nork parte har deza-ke: aski da aipatutako

webgunean edo apli-kazioan sartzea eta

hango inprimakia be-tetzea. Posta elektroni-

koa edo sare sozialen —Twitter edo Facebook—

bidezko sarbidea erabildaiteke mezua idatzi au-

rretik. Ondoren, mezu ho-rri babesle bat egokituko

zaio, ausaz aukeratua, etawebgunean eta aplikazioan

ikusgai egongo dira, gainon-tzeko metro guztiak bezala.

Erabiltzaile bakoitzak metrobakarra egin ahal izango du.

Alegia, posta elektroniko edosare sozialetako kontu beretikezingo du mezu bat baino gehia-go bidali. Arduradunek nahitahartutako erabakia da; izan ere,Klikmetroak egitasmoarenerronka pertsona askok metrobana egitea da, ez lagun bakoi-tzak hamaika aldiz idatzita esta-tistikak puztea. Biharko festamilaka euskaltzaleren arteanbabestea da helburua, gizartea-ren auzolana eredu.

Android sistemako gailuentzategokitu dute Klikmetroetakoaplikazioa, eta Google Playneskura daiteke, dohainik. Aurre-koetan bezala, Akting enpresaksortu du aplikazioa, eta metroakzuzenean egiteko aukera berma-tzen du.

Munduan barrena entzun da oriotarren oihua ‘Zu non, Erria Txikota han!’ egitasmoari esker.Kilometroetako ikurrekin argazkiak atera eta webgunean partekatu dituzte herritar andanak.

Txikota aske, zazpi itsasoetatik

BERRIA

Larunbata, 2014ko urriaren 4a Kilometroak 2014 b 13‘Zu non, Erria Txikota han’

BERRIA

Larunbata, 2014ko urriaren 4a14 b Kilometroak 2014Erronka

Gipuzkoako ikastoleta-ko DBHko 3. eta 4.mailako ikasleek Kilo-metroez gozatzeko

bestelako aukera izango dutebihar, Erronkari esker. Iaz Tolo-sako Laskorain ikastolak antola-tutako jaiak irekitako bideari ja-rraituz, abentura eta kirol probe-tan oinarritutako egitasmoaantolatu dute Orioko Herri Ikas-tolakoek.

Arrakastatsua izan zen iazkoErronka, eta aurtengoak ere ha-rrera beroa izan du. 24 ikastoladaude Gipuzkoan, eta horietakohogeik eman dute izena. Gainon-tzeko laurek ez dute taldea osa-tzerik izan. Harreman berriakegiteko aukera paregabea izangodute gazteek;lurraldeko eskualdeguztietako ordezkariak egongodira.

Azken urteetan gazteen arteanKilometroetan eta halako feste-tan sortu den jai eredua aldatuasmo dute Erronkaren antola-tzaileek. Aitor Dorronsoro daarduradunetako bat, eta, azalduduenez, «gazteei begira irtenbidebat behar zen; kontzertuak ego-ten dira, baina haientzako bestezerbait antolatu behar zela ikus-ten genuen, osasungarriak direngauzetan ere eragin behar zela».Goizez eta arratsaldez ariko diraparte hartzaileak, hainbat jar-duera egin beharko baitituzte.Nolanahi ere, horrek ez du adie-razi nahi Erronkan lehiatuko

diren gazteek ezingo dutenikbestelako jarduerekin gozatu edokontzerturik ikusi. 17:00ak alde-ra bukatuko da finala, laugarrengunean, autobideko zubiarenazpian. Kontzertu nagusiak orduerdi geroago hasiko dira. EsneBeltzak autobidepeko guneanjoko du, eta Zea Maysek bosga-rren gunean eskainiko du ema-naldia.

Tolosako oinarria hartuta

Aurtengo Erronkak iazkoarenantzeko egitura izango du; ez dualdaketa nabarmenik izango.«Lan gehiena eginda eman digu-te Tolosakoek; horrek asko erraz-tu digu guztia, nahiz eta geroezuste asko sortzen diren bideaegin ahala», azaldu du Dorronso-rok. Jokoak ere antzekoak izangodira, aldaera gutxi batzuekin:«Proben egitura orokorra berada: lau proba daude, ikastolek bi-naka egingo dituztenak, eta arra-tsaldean finala jokatuko dute».Bada desberdintasunen bat, or-dea: «Guk eskalada desberdinegingo dugu; lasto fardoen probaere moldatu egin dugu, eta finalauretan izango da, Orion horreta-rako aukera paregabea daukagu-lako».

Hainbat boluntariok eramangodute aurrera egitasmoa. Joko ba-koitzean, adibidez, arduradunbat egongo da, eta «pertsona ego-kiak» bilatzen aritu da Dorronso-ro. «Laguntza dezente behar da:

lau pertsonaren artean egin duguplangintza orokorra, baina lanteknikorako jende aproposa be-har dugu». Hartara, eskaladare-kin lotura duten pertsonak arikodira eskaladaren proban, herriki-roletan trebatutakoak lasto far-doekin...

Kapitainen probarekin ekingodiote Erronkari. Tokarekin lortu-tako sailkapenaren arabera, taldebakoitzak zein jarduera egingodituen aukeratuko du: eskaladaeta lasto fardoa, edo mosaikoa etaglobginkana. Hiru talde sailkatu-ko dira finalerako. Bazkalostean,Erantzunaren Bila probarekinerabakiko dute laugarren finalis-ta. Erronkako finala Oria ibaianegingo dute, piraguekin eta bal-tsekin, txapeldunaren bandera-ren bila.

Dena prest utzi dute antolatzai-leek, eta lehenagotik ere hainbatentsegu egin dituzte, guztia ondozegoela ziurtatzeko. Herriko ikas-tolako DBHko ikasleekin egin zi-tuzten proba horiek. Eskalada etafinala egin dituzte, Tolosakoare-kiko aldaera gehien zutenak iza-nik zalantza gehien sortzen zute-lako. «Ez genekien ondo funtzio-natuko zuen; denbora ere neurtubehar genuen, oso ordutegi mu-gatua daukagulako». Itsasoarenmarearekin izaniko gorabehera-ren bat salbu, primeran irten zi-ren entseguak. Mosaikoa ere era-bili izan dute, martxoaren 8anegindako Kirol Erronkan.

Gipuzkoako ikastoletako DBHko ikasleentzat Erronka antolatu dute.Gazteek bestelako jai eredua izateko helburua dute egitasmo horrekin.

Festa ereduosasuntsuaren alde

Erronkako eskalada proba entseatu zuten orain dela hilabete batzuk. ORIOKO HERRI IKASTOLA

BERRIA

Larunbata, 2014ko urriaren 4a Kilometroak 2014 b 15Nerabezaroa eta drogen kontsumoa

Ohiko irudi bihurtu daikastolen aldeko fes-tetan: adingabe tal-deak, alkoholez be-

tetako botilekin eta bestelakodrogak kontsumitzen. Ia iniziazioerritua da nerabe gazteenentzat;gurasoen kontroletik aske, jai gi-roan egoteko lehen aukera da as-korentzat, lehen esperientzia al-koholarekin, eta kontrolik gabekontsumitzen dute. Estereotipoada, ezin baita orokortu, baina ezinda ukatu halako festek joera jakinbat hartu dutela adingabe asko-rentzat. Kilometroen alde ezatse-ginena da, inork ikusi nahi ezduen hori, hastapeneko balioekinzerikusi gutxi duena.

Dinamika horrekin apurtzekoasmoz, droga kontsumo ardura-tsuari buruzko prebentzio saioakegin dituzte Orion azken bi asteo-tan. Nerabe, guraso eta herrikoostalarientzako hitzaldiak izandira. Gaiaren inguruan hausnar-keta egitea eta gazteek ahalik etajai girorik osasuntsuenean goza-tzea da jardunaldien helburua.

DBHko ikasleekin tutoretzakegin dituzte. Taldeen eragina az-tertu dute bereziki: nola egin au-rre alkohola eta beste substan-tziak kontsumitzeko presioari etanola konpondu halako egoerak.

Hiru saio antolatu dituzte gura-so eta tutoreentzat, Orioko HerriIkastolan bertan, euskaraz: Nera-bezaroa, aisialdia eta drogenkontsumoa; Arauak eta mugak,gure seme-alaben aisialdiko he-ziketan eta Drogen kontsumoa-ren inguruan familiaren jarrera.Euskaraz ez dakitenentzat, gazte-lerazko saio bakarrean laburbildudute guztia. AGIPAD prebentziotaldeko teknikariek bideratu di-tuzte saioak. Gurasoen interesapiztu dute, eta parte hartze han-dia izan dute. Ez da halakorik egi-ten duten lehen aldia; iaz antzekoegitasmo bat bultzatu zuen Tolo-sako Laskorain ikastolak. Arra-kastatsuak izan ziren iazko jardu-naldiak.

Paquita Mateos psikologoa da

ditugu; batik bat, arauak, mugaketa komunikazioa. Familia bakoi-tzak hausnartzeko gai izan behardu, eta seme-alabei erakutsi be-har die zein jarrera den egokiadrogen kontsumoaren ingu-ruan».

Bestelako kolektiboentzakojardunaldiak ere antolatu dituzte.Batetik, Kilometroetan ardurapostuetan lanean izango direnen-tzako saioak egin dituzte, eskuhartze protokolo egokiak zein-

Orioko hitzaldiak eman dituztenteknikarietako bat. Haren abu-ruz, «hartu beharreko bidea irekida» halako egitasmoekin; «nera-been dinamika apurtzeko ego-kia». Kezkatuta joan dira guraso-etako batzuk, eta beste asko etxe-an nolako jarrera eduki beharkoluketen ikastera joan dira. Haie-kin aritu da Mateos, lehenengoaklasaituz eta beste multzoari seme-alabekin har dezaketen bidea era-kutsiz. «Babes faktoreak landu

tzuk diren azaltzeko. Herriko ta-bernariekin, ostalariekin eta den-dariekin ere bildu dira, indarreanden legediak gaiaz dioenari begi-ratu bat emateko. Horrez gain,gazteen jardunari begira aritukodira bihar 20-25 bat pertsona ibil-bidean zehar. Alkoholarekinikusten dituzten adingabeekinhausnarketa bat egingo dute, etagehiegizko kontsumoak sor di-tzakeen arazoez hitz egingo diete.Horrez gain, beharrezkoa den ka-

suetan esku hartuko dute, etaerreferentziazko pertsonak izan-go dira laguntza behar duten ne-rabeentzat.

Positibotzat jo ditu Mateosekhorrelako ekinbideak, errotutadagoen jai eredua aldatzeko. «Ki-lometroen moduko festa erral-doietan hainbat nerabek egitenduten kontsumo neurrigabea ge-rarazi behar dugu». Horretarako,ezinbestekoa da hausnarketa bi-deratzea eta alternatibak eskain-tzea, AGIPADeko psikologoarenustez. «Nerabeei ezin diegu soilikesan hobe dutela ez kontsumi-tzea: aisialdirako bestelako auke-ra batzuk eskaini behar dizkiegu,Erronka proiektuarekin egitenden bezala». Aldaketak, nolanahiere, pixkanaka iritsiko direla ustedu Mateosek: «Oso zaila da egunbatetik bestera hau amaitzea; es-tereotipoa arrakalatuz joan behardugu».

Alkohola eta familia

Helduen ereduaren garrantzianabarmendu du Mateosek, nera-been ispilua direlako. Psikologo-ak azaldu duenez, gurasoak legezkanpoko drogek kezkatzen di-tuzte gehien, baina kontsumoa«minoritarioa» da alkoholarekinedo tabakoarekin alderatuta.

Alkoholak, baina, ez ditu hain-beste larritzen helduak, etahorrek nerabeen arriskuarenpertzepzioa baldintzatzen du.«Nerabeek arauak urratu nahidituzte, baina baita helduekberekin dituzten aurreikuspenakbete ere. Familiak toleratzendituen substantziek arriskugutxiago dutela iruditzen zaie».Datuek babesten dute hori. AGI-PADeko teknikariek Oriokohitzaldietan azaldu dutenez,«gazte erretzaileen ehunekoahandiagoa da familiako kiderenbatek ere erretzen duenean».Mateosek nabarmendu du nera-been kontsumo ohituretan ezezik helduen jarreretan ere lanegin behar dela kontzientzianeragiteko.

Nerabeek Kilometroetan egiten duten alkohol eta bestelako drogenkontsumoari aurre egiteko prebentzio saioak antolatu dituzte OriokoHerri Ikastolan; guraso, gazte eta ostalarientzat egin dituzte.

Adingabeen jai ereduaeraldatzeko helburua

Guraso ugarik parte hartu dute prebentzio saioetan. GORKA RUBIO / ARGAZKI PRESS

Kresal usaina duteaurtengo Kilome-troetako leloak etaabestiak, arran-tzale ondarearen

oihartzun bizia. Zirrara sortu duoriotarrengan Erria Txikota! goi-buruak, herrian errotutako esanadelako, «oso oriotarra». Hainbatesanahi eta metafora biltzen di-tuzte barnean bi hitz horiek; bai-na, funtsean, oihu bat da, deter-minazioz eta indarrez betetakodeiadarra. Honako hau adierazizuen leloaren harira Benito Ler-txundik: «Oso esaldi indartsuada; herri honen eskama hor dago.Esaldi horrek ematen dit irudi as-katzaile bat, determinazioa».

Olatz Zugasti da abestiarenekoizle eragilea eta hitzen egilea,baina herriko hainbat eragilerenlaguntza izan du. Kilometroetakogainontzeko egitasmoetan beza-la, elkarlanean sortu dute abestia,herritik herriarentzat. Doinua Ju-len Alonsok egin du, Giranice tal-deak zenbait moldaketa sartuditu, Iñaki Gurrutxaga sorkuntzaprozesuan aritu da, eta bideoklipaMaialen Sarasuak eta Urtzi Gar-mendiak zuzendu dute, Zugasti-ren eta Joseba Orella koordina-tzailearen laguntzarekin.

Abestia egiteko aukera «oparipolita» izan da Zugastirentzat,«aberasgarria». Leloaren berri

izan zuenean, «segituan» hartuzion zentzua; oso gustuko izanzuen. Arreta berezia jarri die hi-tzei. Itsas ondareari keinuak egindizkio, eta arrantzaleen hizkun-tza aberatsa erabili du horretara-ko. Bide batez, transmisio lana ereegin du, belaunaldi berriei eta le-horreko euskal herritarrei ezagu-tzen ez zuten hizkera erakutsi die-lako. «Ez dugu euskara batua era-bili; hemengo mozketak erabiliditugu, hemengo esateko erak,metaforak eta argota».

Lehorrean geratzen diren sare-gileei eman die hitza Zugastik;haien ikuspegitik sortu ditu hi-tzak, haien hitz egiteko eran, no-kan. «Saregile heldu batzuekinegon ginen, ikasteko nola hitz egi-ten duten elkarren artean». Zu-gastik azaldu duenez, herritarrenartean «harrera beroa» izan duabestiak. «Hasieran ez zituztenhitzak ulertu; baina gero helarazinahi nuen mezua barneratu du-tela dirudi». Batez ere emakume-ak eta saregileak hurbildu zaiz-kio, gustatu zaiela esateko.«Abestiarekin eta bideoklipare-kin asmatu dugula dirudi».

Metaforaz betetako mezua

Kilometroekin eta ikastolen mu-gimenduarekin zerikusia dutenmetafora asko ditu aurtengo lelo-ak. Itsasontziak moilara lotzen di-

baporea ez baita portutik abiatu-ko lehorrean dagoen norbaitektxikota mutiloitik askatzen duenarte. Ikastolen mugimenduare-kin aldera daitezke bi irudi ho-riek. Izan ere, ikastolek askotanaskatu dute txikota, ausardia era-kutsi dute sorreratik, determina-zioz jokatu dute behin bainogehiagotan. Horrez gain, auzola-na eta elkarlana ikastolen ikurnagusietako bat izan da beti,ezaugarri bereizgarria.

tuen soka da txikota, eta bapore-ak marea egitera doazeneanoihukatzen du kapitainak ErriaTxikota. Alegia, askatzeko soka,badoazela itsas barrura, abenturaberrien bila, bizi-kalitatea hobe-tzeko helburuarekin. Arrantzale-ek badakite luze joko duela herri-ra itzultzen diren arte; eta, horre-gatik, determinazio oihua daErria Txikota.

Elkarlana eta konplizitateaadierazten duen esaldia ere bada,

Oriotarrek bere egin dute ‘ErriaTxikota!’ leloa, betidanik herriarenarrantzale izaerari atxikita dagoenesana. Auzolana iradokitzen duendeterminazio mezua da.

Oriotarrenoihua

Bideokliparen irudi bat; aitona-ilobak, itsasontzi baten txikota askatzen.

BERRIA

Larunbata, 2014ko urriaren 4a16 b Kilometroak 2014Abestia eta mezua

Bi haur, txikotari korapiloa egiten.

‘ERRIA TXIKOTA’

ABESTIA

Saria hausiya zekarkiñemarian sartuko omen dituneokieran, bi mila baixkiñe.Etzion guk konpondu ezinikbaño lanai gor ekiñ aurretiksaria zabaldu ertza danetikeztiñau ber joskura okerrik.

Mutilloyan amarratutazenbat lezake konta...Aitu, muxu botaabitzea guaztik, Erria txikota!

Arrai tokin aberi zikiñahogei brazan tarrata garbiya...

Mutilloyan amarratutazenbat lezake konta...Aitu, muxu botaabitzea guaztik, Erria txikota!