Kataluniako Autonomia Erkidegoa

Cristina eta Nora

Antolakuntza Politikoa Kataluniako Generalitatea

Kataluniako Generalitatea (Generalitat de Catalunya) Espainiako Kataluniako Autonomia Erkidegoaren gobernu autonomoa da.

Kataluniako Parlamentua Gobernuaren funtzioak eta legeak eratzen dituen erakundea da. Generalitateko presidentea (president) parlamentuak aukeratzen eta Espainiako erregeak izendatzen du.

Parlamentua

Kataluniako Parlamentua: Katalanak ordezkatzen dituen parlamentua da. Erakunde honek botere legegilea du eta Generalitatearen gaineko kontrola du.

Generalitateko PresidenteaKataluniako Generalitateko presidentea Generalitateko ordezkari gorena da eta

Kataluniako autonomiaerkidegoa Estatuan ordezkatzen du. Egoitza Bartzelonako Kataluniako Generalitatearen

Jauregian dago.2010etik Artur Mas (CiU) da Kataluniako presidentea.

Kataluniako Generalitatearen Jauregia

Generalitatearen Jauregia (katalaneraz Palau de la Generalitat)Kataluniako Generalitatearen egoitza da eta Europan gobernubatekeraikitzea agindu eta bere egoitza gisa mantentzen den erdi arokoeraikin bakarrenetakoa. Bartzelonako Ciutat Vella auzoan dago. Bisbe,Sant Sever eta Sant Honorat kaleen mugen barnean kokatzen da, bereaurrealdea Sant Jaume enparantzara begira duelarik, BartzelonakoUdaletxearekin aurrez-aurre.Lehendabiziko eraikina 1400an erosi zen eta Sant Honorat kaleankokatzen zen, antzinako juduen auzoan (call).

Lurralde Antolakuntza Probintziak Espainiako probintziak:

› Bartzelona: 5.309.404 biztanle (2006). › Tarragona: 730.466. › Girona: 687.331. › Lleida: 407.496.  

Eskualdeak  Katalunia 41 eskualdetan banatuta dago gaur egun. Historikoki, 1936an hasi zen indarrean

banaketa administratibo hau, Francisco Francok etenda hiru urte geroago gelditu bazen ere. Atzera 1987tik indarrean dago.

Eskualderik populatuenak hauek dira: Barcelonès (2.226.913 biztanle). Vallès Occidental (836.077). Baix Llobregat (767.967). Maresme (409.125). Vallès Oriental (371.387). Tarragonès (222.444).   Hiri nagusiak  Barcelona (Barcelones): 1.621.537 biztanle 2009an. L'Hospitalet de Llobregat (Barcelonès): 257.038. Badalona (Barcelonès): 219.547.

Biztaleria 7.364.078 biztanle ditu Kataluniak. Dentsitatea 218,73 bizt/km² da. Jaiotze tasa 11,5-koa da. Heriotza tasa 8,0-koa da. Bataz besteko haur kopurua

emakumeko: 15 urtetik 45 urtera 46,5-koa da.

Adin taldeak: Gazte asko dago baina nagusiak badaude ere.

Historia Katalunia den gaur egungo lurraldea eta Ipar Katalunia delakoa 1659an banandu zituzten, Piriniotako Hitzarmenaren bidez. Historia garaikidea, berriz, 1716. urteak markatzen du, lurraldeak ordura arteko autonomia galdu zuenean "Decrets de Nova Planta" dekretuen bidez. XX. mendean, Kataluniak autonomia berreskuratu zuen garai labur batez, Espainiako Bigarren Errepublikaren garaian, Frankismoak bertan behera laga zuena. Azkenik, 1979an Autonomia Estatutua ezarri eta 2006an berriztatu zuten. Mende horretan ere 1992 urte gakoa izan zen, Bartzelona hiriak Olinpiar Jokoak antolatu baitzituen. XV. mendeko miniatura Kataluniako Gorteak irudikatuz.

Patrimonio kulturala Literatura Katalunierazko idazle kataluniarren artean azpimarragarraiak dira, besteak beste,

Salvador Espriu, Terenci Moix eta Quim Monzo.

Musika Sakontzeko, irakurri: Kataluniako musika eta Katalunierazko musika Alde batetik, nabarmentzekoak dira Isaac Albeniz eta Enric Granados musikagileak

eta Montserrat Caballe eta Josep Carreras opera abeslariak musika klasikoaren arloan. Beste aldetik, musika garaikidean, aipatzekoak dira Joan Manuel Serrat, Lluis Llach,

Marina Rossell, "Kiko Veneno", Manolo Garcia, Quimi Portet eta "Loquillo". Taldeen artean,

Sopa de Cabra, Els Pets eta El Ultimo de la Fila ditugu. Azkenik, pianojole famatuak dira Alicia de Larrocha eta Tete Montoliu. Beste batzuk Casteller Katalunian tradizionala eta bertakoa den kultura agerpen baten pertsona edo kidea da. Bertan, giza dorre bat sortzen dute, colla castellera izenekoa edo casteller taldea, elkarri lotutako hamarka edo ehundaka pertsonek osatutakoa,

bederatzi edo hamar mailaraino iritsiz.

Patrimonio kulturala Salvador Espriu Salvador Espriu i Castelló (Santa Coloma de Farners, Girona, 1913ko uztailaren 10-

Bartzelona, 1985eko otsailaren 22) olerkari kataluniarra izan zen. Olerkiak, antzezlanak eta eleberriak idatzi zituen, bere lan ugariren artean El

cementiri de Sinera, El caminant i el mur eta La pell de brau nabarmenduz. Hainbat literatura-sari eta ohore jaso zituen bizitzan zehar.

Sopa de Cabra Sopa de Cabra Datuak Jatorria Girona (Katalunia) Musika mota Rock, pop Urteak

1986 - 2002 Diskoetxeak DiscMedi Webgunea Taldekideak * Gerard Quintana: ahotsa. Josep Thio: gitarra.

Josep Bosch: bateria. Francesc "Cuco" Lisicic: baxua. Joan "Ninyin" Cardona: gitarra. Jaume Soler "Peck": gitarra (1997tik) Eduard Font: teklatuak (1999tik) Sopa de Cabra rock eta pop musika talde gironarra da, katalunierazkoa. Polemika

piztu zen gaztelaniaz ere argitaratzea erabaki zutenean. "Els Pets"ekin batera, Kataluniako talderik ezagunenetarikoa da.

Monumentuak Güell parkea (katalanez Parc Güell, izen originala Park Güell den arren),

Bartzelonako iparraldean kokatutako parkea da, Turó del Carmel mendixkapean, hain zuzen ere. Parke honen berezitasunik aipagarriena bere elementu arktektoniko koloretsuak eta ausartak dira. Antoni Gaudí arkitekto katalanak eraiki zuen,

modernismo katalanaren pertsonaiarik nabarmenena izan zena. 1900 eta 1914 urteen artean eraikitakoa, 1926.urtean inauguratu zen parke publiko gisa. Parkea 17,18 hektareako azalera du (0,17 kilometro karratu). Diseinua eta estiloa argi eta garbi Gaudirenak dira.

Familia Santuaren tenplua

Sagrada Família izenez, (izen osoa Temple Expiatori de la Sagrada Família) Bartzelonako monumentu ezagunenetarikoa eta hiriko ikur nagusia da, modernisme kataluniarraren adibide ederra izanik. Antoni Gaudí arkitektoak amaitu barik laga zuen, 1882an lanari ekin ziolarik. Gaur egun artista handiaren izena daraman fundazioak eraikina bukatzeko ardura hartu du.

SektoreakLehenengo sektorea: nekazaritza eta

abeltzaintza dira.

Bigarren sektorea: industria da.

Hirugarren sektorea: serbitzuak dira.

Futbol Club Barcelona

Futbol Club Bartzelona edo Futbol Club Barcelona, Barça izenaz ere ezaguna, Bartzelona hiriko kirol-elkartea da, 1899ko azaroaren 29an Joan Gamperrek sortua. Haren leloa El Barça és més que un club da (Bartzelona talde bat baino gehiago da), Katalunian duen esanahi sozial eta politikoa dela eta. Kirol askotan talde profesionala dauka FC Bartzelonak: saskibaloian, eskubaloian eta hockeyan. Amateur taldeak ere baditu beste kirol askotan, baina futbol arloa da elkarteko adar nagusia, gainerako kirolak ordaintzen dituena.

Espainiako futbol liga 20 irabazi ditu, txapelketa hori lortzen bigarren talderik onena izanda Real Madrilen atzetik, haren arerio historiko nagusia. Bestela, Errege Kopa 25 aldiz irabazi ditu, txapelketa gehien lortu dituena izanda hain zuzen ere, Athletic Cluben aurretik.

FC Bartzelonak Unicefen iragarkia darama elastikoan; eta, ezkerreko besoan, TV3ko logoa. 2005/2006ko denboraldiaz geroztik, senyera —Kataluniako bandera— darama bere ekipamenduan, elkarteak Kataluniarekin duen harreman sendoaren erakusgarri.

Kataluniako playa ikusgarriakKataluniak playa asko ditu eta hau da ikusgarrienetako bat.

Bartzelonako Unibertsitatea Bartzelonako Unibertsitatea (katalanez, Universitat de

Barcelona) Bartzelonan kokatuta dagoen unibertsitate publikoa da. Honako guneetan ditu fakultateak: Universitat plaza, Diagonala, Bellvitge (Hospitalet de Llobregat), Mundet, Sants eta Bartzelonako Ospitale Klinikoa.

Unibertsitatea 1450ean sortu zen, eta XVIII. mendean Cerverara 150 urtez eraman behar izan zuten arren, Bartzelonara bueltatu zuten ondoren.

Katalunia gustatu zaizue, guri bezain beste?