Inteco Aepd Online Pribatasunari Informazioaren Buruzko Ikerketa-1

download Inteco Aepd Online Pribatasunari Informazioaren Buruzko Ikerketa-1

of 17

Transcript of Inteco Aepd Online Pribatasunari Informazioaren Buruzko Ikerketa-1

  • 8/14/2019 Inteco Aepd Online Pribatasunari Informazioaren Buruzko Ikerketa-1

    1/17

    InstitutoNacio aldeTecnolodelaComunicac

    ngas

    in in

    Online sare sozialetako datue

    Online sare sozialetako datuen

    pribatasunari eta informazioaren

    segurtasunari buruzko ikerketa

    n pribatasunari eta informazioaren segurtasunari buruzko ikerketa Pgina 1 de 17INFORMAZIOAREN SEGURTASUNERAKO BEHATOKIA

  • 8/14/2019 Inteco Aepd Online Pribatasunari Informazioaren Buruzko Ikerketa-1

    2/17

    InstitutoNaciodeTecnolodelaComunicac

    nalgas

    in

    Online sare sozialetako datuen pribatasunari eta informazioaren segurtasunari buruzko ikerketa Pgina 2 de 17

    Argitaraldia: Otsailak 2009

    Honako argitalpena Telekomunikazio Teknologien Institutu Nazionalarena (INTECO) eta Datuen Babeserako EspainiarAgentziarena (AEPD) da. Creative Commens-en Aitortu-Ez merkataritzarako 2.5 Espainia lizentziapean dago, eta ondorioz,lan hau kopiatzea, banatzea eta jendaurrean hedatzea baimenduta dago, ondorengo baldintzekin:

    Aitorpena: Txosten honen edukia besteengandik osorik edo zati batean kopiatua izan daiteke, beti ere bere jatorriaaipatuz, eta INTECO zein AEPDri, eta baita euren web orrie ere, www.inteco.es, www.agpd.es, berariazko erreferentzia

    eginez. Aitorpen honek ez du inola ere iradokitzen INTECO-k eta AEPD-k bitartekoa ezta berak egindako lanarenerabilpena babesten dutenik.

    Ez-merkataritzarako erabilpena: Jatorrizko materiala eta beronengandik eratorritako lanak banatuak, kopiatuak edoaurkeztuak izan daitezke, bere erabilpenak merkataritza xedeak ez dituen heinean.

    Lan hau berrerabili edo banatzerakoan, beronen lizentzia zehaztapenak argi geratu behar dira. Baldintza hauetako baten batez da derrigorrezkoa izango INTECO eta AEPD-ren eskutik egile-eskubideen jabetza-baimena eskuratzen bada. Lizentziahonetako ezerk ez ditu INTECO eta AEPD-ren eskubide moralak hondatu edo murrizten.

    Lizentziaren testu osoa:

    http://creativecommons.org/licenses/by-nc/2.5/es/deed.eu

    http://www.inteco.es/http://www.agpd.es/http://creativecommons.org/licenses/by-nc/2.5/es/deed.euhttp://creativecommons.org/licenses/by-nc/2.5/es/deed.euhttp://creativecommons.org/licenses/by-nc/2.5/es/deed.euhttp://www.agpd.es/http://www.inteco.es/
  • 8/14/2019 Inteco Aepd Online Pribatasunari Informazioaren Buruzko Ikerketa-1

    3/17

    InstitutoNacionaldeTecnologasdelaComunicacin

    Online sare sozialetako datuen pribatasunari eta informazioaren segurtasunari buruzko ikerketa Pgina 3 de 17

    LABURPEN EXEKUTIBOA

    I Egoera: sare sozialen definizioa

    Online sare sozialak erabiltzaileei Interneten bidez perfil publiko bat sortzen

    ahalmentzen dieten zerbitzuak dira. Haien bidez, datu pertsonalak eta norberaren

    informazioa plasma daitezke, argitaratutako perfilaren kide diren edo ez diren

    gainontzeko erabiltzaileekin elkarreragiten ahalmentzen duten erremintez baliatuz.

    Plataforma hauen hazkunde modeloa hasierako parte hartzaileek pertsona ezagunei

    web tokira eransteko aukera eskaintzean ematen den prozesu biral batetan

    oinarritzen da.

    Zerbitzu berri hauek komunikazio eta elkarreragin kanal boteretsu gisa itxuratzen

    dira, erabiltzaileei talde segmentatu gisa jokatzen uzten: aisia, komunikazioa,

    profesionaltasuna, eta abar.

    Sare sozialaren helburu garrantzitsuenetako bat parte hartzaileek online bidez

    offline munduan efektuak dituzten ekintzetarako deialdiak egiten dituztenean lortzen

    da.

    Mundu mailan azkenengo estatistikek (2008ko martxoko Universal McCanneko,Power to the people social media, Wave 3) sare sozial erabiltzaileak 272 milioitan

    zenbatzen dituzte, mundu osoko Internet erabiltzaile erregistratuen 58%a izanda.

    Honek 2007an lortutako datuak kontutan hartua, 21%eko hazkundea suposatzen

    du.

    Espainian estatistika-iturriak anitzak izanda, guztiak 2008an sare sozialak

    erabiltzen dituzten Internet erabiltzaile espainolak 40% eta 50% bitartekoak1

    direlakoan bat datoz. Estatistika-iturri konkretu baten zifra emanez, lehen aipatutako

    ikasketak eskainitakoa hartuko dugu: internauta espainolen 44,6% a saresozialetariko batetan perfilen bat izanen du. Modu honetan Espainian, 7.850.000 2

    Internet erabiltzaile azken hilabetean konektaturiko 15 urtetik gorakoak sare

    sozialak erabiltzen dituzte.

    1Adibidez, Zed Digital-en arabera 50%a (El fenmeno de las redes sociales. Percepcin, usos y publicidad.

    2008ko Azaroa) edo The Cocktail Analysis-en arabera 45%a (Observatorio de evaluacin de redes sociales:Herramientas de comunicacin on-line: Las Redes Sociales. 2008ko Azaroa).

    2 Universal McCann Ikerketaren datuek Espainiarako ematen duten portzentaia Red.es-en XX. neurketak

    jasotako ohiko erabiltzaileen zifrari aplikatuz kalkulatu da.

  • 8/14/2019 Inteco Aepd Online Pribatasunari Informazioaren Buruzko Ikerketa-1

    4/17

    InstitutoNacionaldeTecnologasdelaComunicacin

    Online sare sozialetako datuen pribatasunari eta informazioaren segurtasunari buruzko ikerketa Pgina 4 de 17

    Gainera, sare sozialen erabiltzaileen portzentaia gazteen artean altuagoa dela

    egiaztatzen da, baita ere adinak gora egin ahala portzentaia txikiagotu egiten dela:

    10 erabiltzaileetatik 7, 35 urtetik beherakoak dira.

    II Aspektu garrantzitsuenen analisia eta sare sozialen berariako arazoak

    Online sare sozial hauen nabarmentasuna ez dago arrisku edo asmo txarreko mehatxuen

    kanpo. Sare hauen erabilpenagatik ukitutako arloetan eskumenak dituzten erakunde

    nazional, europar eta internazionalen kezketariko bat horixe izanda, erabiltzaileek online

    aukera berri hauetara sarbide seguru bat eduki dezaten bermatzera bideratutako arau eta

    gomendioak3 bultzatu dituzte arreta berezia adingabe eta ezgaiengan jarriz.

    Premisa hauetan oinarrituta, kapitulu honek sare sozialei eragiten dieten legezko gaiei

    buruz sakonean egindako analisi bat eskaintzen du.

    Erabiltzaileen ohore, intimitate pertsonal eta norberaren irudiaren babespena

    Ohorerako eskubidea irudi, izen eta erreputazio onera pertsona orok daukan hori da,

    edozein biztanlek bere esfera pertsonala errespetatu diezaioten eska dezakeela, bere

    zirkunstantzia partikularrak independentziaz, eskubide utziezin bat izanda. Intimitaterako

    eskubideak pertsonaren esferarik intimoena babestea du helburu, duintasunaren

    babespenarekin oso loturik egonda. Azkenik, norberaren irudirako eskubideak

    gizabanako bakoitzak duen esparru propioa, baina ez intimoa, babestea du helburu,

    besteen ekintza eta ezagupenaren aurre.

    Espainian, eskubide hauen babespena Ohore, Intimitate Pertsonal eta Familiar eta

    Norberaren Irudiaren Babespen Zibileko maiatzak 5eko 1/1982 Lege Organikoan

    jagonda agertzen da, legegile espainolak konstituzioko 18.1 artikuluak jasotako eskubidea

    garatzen duelarik. Hala ere, sare sozialen eta web toki kolaboratiboen erabilerarengatik

    erator daitezken beste egoera batzuk ez dira modu zehatzean arautzen. Araudi zehatz

    3Erregulazio-ekimen garrantzitsuenak eremu internazionaletik datoz, bereziki Europar Komisiotik eta baita

    29. Artikuluko Lan Taldetik, zeinek azken hilabeteotan ahalik eta epe laburrenean sare sozialen, web gunekolaboratiboen, blogen eta Interneteko bestelako elkarreraginerako komunikabideen erabiltzaileen segurtasuneta babesarekin lotuta dauden arlo guztiak arautzeko asmoa agertarazi duen.

    Modu honetan, pasadan 2008ko urriko 15 eta 17 bitartean Datuen Babespenerako eta pribatutasunerakoAgintaritzen 30. Nazioarteko Konferentzia ospatu zen Estrasburgon. Bertan, plataforma mota hauentzakobaldintzak biltzen dituen erregulazio-araudi proposamen bat gauzatzea erabaki zen: araudi mundiala izateaeta edozein moduko prestatzaileari legalki eskagaia, momentu horretan non aurki daitekeen kontuan hartugabe; erabiltzaileak oinarrizkotzat hartutako babespenekin hornitzea sarean ekintzak garatzen dituztenean;adin txikikoei gutxiengo eta oinarrizko babespena bermatzea, eurek baitira zerbitzu hauek gehien erabiltzendituztenak eta hauen aurrean bereziki babesgabeenak; emaileek erabiltzaileen babesera bideraturiko neurriteknologiko sorta bat ezartzea. Honela, hurrengo 2009ko azaroan Madrilen Datuen Babespenerako 31.Nazioarteko Konferentzia ospatuko da, non datuen babespenerako lehen araudi mundialerako zirriborroaproposatuko den, geroago eztabaidatzeko eta eta mundu mailan onesteko.

  • 8/14/2019 Inteco Aepd Online Pribatasunari Informazioaren Buruzko Ikerketa-1

    5/17

    InstitutoNacionaldeTecnologasdelaComunicacin

    Online sare sozialetako datuen pribatasunari eta informazioaren segurtasunari buruzko ikerketa Pgina 5 de 17

    honen falta eta Informazio Gizarte zerbitzuen bilakaera azkarraren ondorioz, erabiltzaileen

    eskubideen babesa zalantzan jartzen dituzten egoerak sor daitezke. Intimitaterako

    babespena arriskuan jarri dezaketen egoera posibleen artean, honako hauek emanahal dira:

    Erabiltzaile gisa erregistratutako momentuan, perfileko pribazitatea modu egokian ez

    konfiguratzeagatik edo sarean ekintza hasten denetik informazio sentikorra

    argitaratzeagatik.

    Erabiltzaileak sarean parte hartzen duen momentuan, argitaratutako informazio,

    datu eta irudi maila gehiegizkoak izateagatik, norberaren edo gainontzekoen

    pribazitatea eragiteagatik.

    o Norberaren pribazitatea: Erabiltzaileek haien datuak nahitako moduan

    argitaratzen dituzten arren, pribazitatearen gaineko efektuek lehen momentu

    batetan pentsa daitekeen baino garrantzi handiago bat eduki dezakete,

    plataforma hauek informazio trukaketa erreminta indartsuez, prozesamendu

    gaitasunaz eta erabiltzaileek erraztutako informazioaren analisiaz baliatu

    baitaitezke.

    o Gainontzekoen pribazitatea: Erabiltzaileek argitaratutako gainontzekoen

    informazio eta datuen edukina ezin da argitaratu hauen baimen argirik gabe.Argitaratuz gero, ukituriko edozein pertsonak eska dezake informazio edo

    datu hauen berehalako ezabapena.

    Azkenik, gehiengoetan sare sozialek Interneteko bilakuntza motorretan

    erabiltzaileen perfilak, kontaktuen informazioa eta lagunen perfilak bilakuntzetan

    indexatzea onartzen dutela kontutan izatea garrantzitsua da. Honek pribazitatearen

    babespenerako beste arrisku bat suposatzeaz gain, Interneten ageri den

    erabiltzailearen informazioaren ezabapen prozesua zaildu dezake.

    Plataformatik baja emateko momentuan, erabiltzaileren batek baja emateko

    eskakizuna egin ostean berak argitaraturiko edo beste perfiletan agertutako datuak,

    informazio pertsonala edo norberaren irudiak agertzen badira.

    Gainera Espainian, araudiaren ikuspuntutik, adingabeentzako babeskuntza berezi bat

    dago gainontzeko erabiltzaileek dutena baino babespen estatus indartsuago bat egilezten

    diena, eurak baitira online zerbitzu honen erabiltzaile masiboak. Estatus berezi honen

    sorkuntzak are eta zentzu gehiago du adingabeen kasuan, eskubideen baliapenerako

    baimena emateko gurasoen edo legezko tutoreen esku-hartzea beharrezkoa dela

    kontutan izaten badugu.

  • 8/14/2019 Inteco Aepd Online Pribatasunari Informazioaren Buruzko Ikerketa-1

    6/17

  • 8/14/2019 Inteco Aepd Online Pribatasunari Informazioaren Buruzko Ikerketa-1

    7/17

    InstitutoNacionaldeTecnologasdelaComunicacin

    Online sare sozialetako datuen pribatasunari eta informazioaren segurtasunari buruzko ikerketa Pgina 7 de 17

    interpretaziorako garapen luzeari esker, Informazio Gizarteak eskaintzen dituen zerbitzu

    berrien erabileraren ondorioz gertatu diren eskubideen zaurtzapen kasu askori

    konponbide eman die, erabiltzaileei haien eskubide pertsonalen babespenari gehienezko

    Hala ere, elkarrizketa eta eztabaida taldeetan egiaztatu denaren arabera, datu

    babespenaren gai honen barne gauzatzen dira erabiltzaileen eskubide babespenen

    aurkako egoera gehienak, sare sozialen edukin guztiak erabiltzaileek altaz ematen

    dituzten eta ohizkotasunez eguneratzen doazen perfiletan oinarriturik baitaude. Modu

    honetan, intimitaterako eskubidearekin lotura izateagatik lehen aipatutako egoeretaz gain,

    izaera pertsonaleko datuentzarako egoera arriskutsu posibleen artean honako

    hauek aurki daitezke:

    Phising eta pharmingkasuak. Honako bi fenomenoak interneten bidez erabiltzaileen

    datu pertsonalak, sentikorrak diren datuak edota izaera ekonomikoa dituzten datuak

    (kreditu txartelak, erabiltzaileen PIN kodeak, eta abar) lortzeko askotan ustiatzen

    dituzte zibergaizkileek.

    Social spammereta spam. Plataforma gisa sare sozialen erabilera posta elektroniko

    ez desiratua bidaltzeko.

    Interneteko bilatzaileek burututako baimendu gabeko indexazioa.

    Kontrolgabeko perfilera sarbidea. Azterturiko sare sozial gehienek formatu publikoan

    erabiltzailearen perfil osoaz edo partez baliatzen dira, datu horien jabearen baimen

    zehatzik gabe Interneteko edo sare sozialeko edozein erabiltzailek izaera

    pertsonaleko informaziora sarrera izanez.

    Nortasun ordezkapena. Gero eta sarriago gertatzen da online sare sozialetan inoiz

    ez erregistratutako erabiltzaileak, sartzerakoan bere nortasun digitala jada erabilia

    izaten ari dela konprobatzea.

    Hiperkontextualizatutako publizitatea. Printzipioz, abantail gisa ikus daiteke,

    erabiltzaileak nabigatzen dauden bitartean iraingarri edo adeigabe diren edukinak

    agertzea ekiditen duelako. Dena den, araudiaren ikuspuntutik legez kanpoko

    praktikatzat har daiteke, publizitatea kontextualizatzeko lehenengo erabiltzailearen

    datu eta lehenkortasunak aztertu behar baitira.

    Erabiltzailearen ezjakintasunez cookies-en instalazio eta erabilpena. Sare

    sozialean partaidetzarekin zerikusia daukan beste arrisku posibleetako bat web

    tokiak plataformari erabiltzailearen ekintza zein den ezagutzea ahalmentzen duten

    cookies-ak erabiltzea da. Erreminta hauen bitartez, sare sozialek erabiltzaileaksartzeko erabiltzen duen tokia, konexioaren iraupena, sarbiderako dispositiboa

    (finkoa edo mugikorra), erabilitako sistema eragilea, web orrialde baten gehien

  • 8/14/2019 Inteco Aepd Online Pribatasunari Informazioaren Buruzko Ikerketa-1

    8/17

    InstitutoNacionaldeTecnologasdelaComunicacin

    Online sare sozialetako datuen pribatasunari eta informazioaren segurtasunari buruzko ikerketa Pgina 8 de 17

    bisitatutako tokiak, burututako click-en zenbakia, eta sare barruko erabiltzailearen

    bizitzaren garapenari buruzko beste datu asko ezagutu ditzakete.

    Bereziki zaurgarri diren taldeen adingabe edo ezgai datu pertsonalak babespen

    dituzten neurriei dagokienez, araudiaren ikuspuntutik 1720/2007 Erret-Dekretuak

    berezitasun garrantzitsu bat ezartzen duela aipatu behar da: 14 urtetako edozein

    adingaberen baimenarentzako datuak biltzean, beharrezkoa izango da baita guraso edo

    tutoreen baimena.

    Gainera, arau honek bereziki dio adingabearen baimena lortzeko hizkuntza sinple eta

    ulertzeko erraza erabili beharko dela eta haien bidez ezingo dela beren senide edo

    ingurukoen buruzko informaziorik lortu.

    Edukinen jabego intelektual eta industrialaren babespena

    Jabego intelektualak babestutako sare sozialen eta kolaboratiboak diren web tokien bidez

    erabili, banatu eta hedatutako edukinen kopurua handituz joan da azkenaldian.

    Hortaz, babespena egileak bere sorkuntza literario, artistiko edo zientifikoaren gain duen

    eskubidean oinarritzen da.

    Espainian, Jabetza Intelektualaren Legeak egileei euren sorkuntzen gaineko esklusibazko

    eskubideak ematen dizkie. Honek suposatzen du lanaren edozein tratamendu,

    erreprodukzio, banaketa edo igortze eskubideen jabeen onarpenarekin gauzatu behar

    dela. Araudi nazionalak zein europarrak eskubideen ustiapenerako murrizpen maila altu

    batetan oinarritzen dira, egilearen baimenik gabe jabego intelektualaren eskubideak

    ustiatzea ezinezkoa delarik.

    Hala ere, jabego intelektual eta industrialen zaurtzapen posibleen barne, alderdi juridikoak

    aztertzeko egindako elkarrizketa eta eztabaida taldeetatik ondorioztatu denez, bi egoera

    desberdintzea beharrezkoa da. Bata, erabiltzaileak berak direnean egileen osotasuna eta

    euren jabetza intelektualeko eskubidea zalantzan jartzen dutenak. Bestea, sare sozialakdirenean, euren baldintza orokorren bitartez, erabiltzaileen jabetza intelektualeko

    eskubideak arriskuan jartzen dituztenak.

    Egoera hauen aurrean, sare sozialek haien plataformen bidez gauzatutako ez

    baimendutako edukinen banaketaren aurkako kolaborazio eta burruka bide gisa,

    erabiltzaileek sare sozialean existitzea nahi duten edukinen autoaraudia gauzatzeko

    mekanismo automatikoak prestatu dituzte. Horretarako, plataformako erregistro baldintzak

    betetzen ez dituzten, erabiltzaileen edo gainontzekoen jabego intelektualen obren gaineko

    eskubideen aurkako edukinak barrenetik salatzea baimenduta dago.

  • 8/14/2019 Inteco Aepd Online Pribatasunari Informazioaren Buruzko Ikerketa-1

    9/17

    InstitutoNacionaldeTecnologasdelaComunicacin

    Online sare sozialetako datuen pribatasunari eta informazioaren segurtasunari buruzko ikerketa Pgina 9 de 17

    Kontsumitzaile eta erabiltzaileen babespena

    Kontutan izan behar da plataforma hauek eskaintzen dituzten abantaila

    garrantzitsuenetako bat publizitatetik eta sareko erabiltzaileek garatutako barneaplikazioetatik eratorritako etekin ekonomikoa ateratzeko gaitasuna dela.

    Erabiltzaileek produktu edo zerbitzuen berri emateko edo iragarkion hartzaile izateko

    duten erraztasuna oso handia da mundu fisikoarekin konparatuz gero. Urrutitik produktu

    edo zerbitzuak merkaturatzeko sinpletasunaz gain, sare sozialek erabiltzaileen (bezero

    pontentzialen) datu-base bat dute, gustu eta profil irizpideen arabera segmentutan ezin

    hobeki banatuta; honek merkatal prozeduraren arrakasta oso altua izatea dakarrelarik.

    Erabiltzaile eta legelariekin egindako elkarrizketa eta eztabaida taldeek iragarki ereduak,

    sarearen bitartez merkaturatutako produktu eta zerbitzuak aurkitu eta kontrolatzeko

    erabiltzaileen kolaborazioa igo egin dela egiaztatu dute. Honek, ikuspuntu komertzialetik

    erabiltzaileen segurtasun maila indartuko zukeen plataforma barneko autoaraudi bat

    gauzatzea erraztuko luke.

    Modu berean, Informazio Gizartearen garapen egoki batentzako eta sare sozialen bidez

    gauzatutako produktu eta zerbitzuen salerosketa arrakastatsua izateko, funtsezkoa da

    bezero potentzialek web tokiengan konfiantza osoa izatea. Horretarako, web tokiek gaur

    egungo araudia eta beharrezko betebehar teknologiko guztiak betetzen dituztela ziurtatu

    behar dute.

    III Sare sozialetan diharduten agenteei zuzendutako jokabide-proposamen eta -

    gomendioak

    Ikerkuntza kualitatiboan lortutako informazioaren azterketaren ondoren sare sozialak eta

    plataforma kolaboratiboak; ISP zerbitzuak edo Interneterako sarbide hornitzaileak;

    segurtasun informatiko zerbitzuen fabrikatzaile eta hornitzaileak; administrazio eta

    erakunde publikoak; eta erabiltzaile eta elkarteak prozesuan diharduten agente

    desberdinentzako gomendio sorta bat proposatu daiteke:

    Industrirari zuzendutakoak

    Sare sozialak eta plataforma kolaboratiboak: talde honi zuzendutako izaera orokorreko

    gomendioenproposamena euren zerbitzuen eta araudi europar zein nazionalaren arteko

    egokitasunera bideratuta dago, hala nola, jardute zehatz batzuek izan ditzaketen ondorio

    juridiko-teknologikoak ezagutzera, euren zerbitzuetarako beharrezkoak diren tresna

    teknologiko motak identifikatzera, eta erabiltzaileentzako segurtasun eta babes neurriak

    areagotzeko beharrizanari buruz kontzientziaziora.

    Elkarrizketa eta eztabaida-taldeetatik ondorioztatutako berariazko gomendioei

    dagokienez, datozenak aipa daitezke:

  • 8/14/2019 Inteco Aepd Online Pribatasunari Informazioaren Buruzko Ikerketa-1

    10/17

    InstitutoNacionaldeTecnologasdelaComunicacin

    Online sare sozialetako datuen pribatasunari eta informazioaren segurtasunari buruzko ikerketa Pgina 10 de 17

    Teknologia eta segurtasun gomendioak

    1. Informaziorako sarbiderako gardentasun eta erraztasuna.

    o Funtsezkoa da plataforma mota hauek euren zerbitzuei buruzko informazio

    guztia modu argian aurkeztea, hau da, erabilpen baldintzetan eta

    pribatutasun politiketan erabilitako hizkera edozein motatako

    erabiltzailerentzat guztiz ulergarria izan behar da.

    o Nahitaezkoa da sare sozialek euren hasierako orrian erabiltzaileak

    informatzera zuzendutako atal berezi bat nabarmentzea.

    o Sare sozialaren hasierako orritik sarbide zuzena duten microsite5

    -ensorrera gomendatzen da, zeintzuek maiz egindako galderen eta multimedia

    edukien bitartez informazioa ematen duten.

    o Ezinbestekoa da sare sozialek euren pribatasun politika eta erabilpen

    baldintzak erabiltzaileentzako garrantzi handiko aldaketarik gabe

    mantentzea.

    2. Erabiltzaileei sarean zabaldutako euren datu eta informazioen tratamenduen

    erabateko kontrola bermatzea; horretarako euren eskubideak modu automatiko,

    erraz eta arinean burutuko dituzten ahalik eta tresna teknologiko gehienak euren

    eskura jarriz.

    3. Segurtasun eta pribatasun ereduak ezartzea, norberaren datuen indexazio ez-

    lehenetsiari dagozkienak, hala nola, kontuzko datuen babes bereziari.

    4. Plataformaren segurtasun teknologikoa bermatzea. Zentzu honetan, nahitaezkoa da

    plataformak Internet zerbitzu emaile baten aukera egokia egitea (Internet Service

    Provider edo ISP), segurtasun maila handia duena: zerbitzari seguruak, laguntza-

    zentroak, sarbide seguruak, besteak beste.

    5. Informazioaren ezabatzea, zentzuzko tarte baten ondoren erabiltzaileak plataforman

    sartu gabe badirau.

    6. Sarbide eta ezeztatze eskubideak errespetatzea.

    5Web orrialde txikiak, orri nagusi baten menpeko edukiak dituztenak.

  • 8/14/2019 Inteco Aepd Online Pribatasunari Informazioaren Buruzko Ikerketa-1

    11/17

  • 8/14/2019 Inteco Aepd Online Pribatasunari Informazioaren Buruzko Ikerketa-1

    12/17

    InstitutoNacionaldeTecnologasdelaComunicacin

    Online sare sozialetako datuen pribatasunari eta informazioaren segurtasunari buruzko ikerketa Pgina 12 de 17

    non baimendugabeko edukiak dituzten domeinu-izen guztiak batuko diren, edo

    aldez aurretik ezarritako segurtasun irizpideak betetzen ez dituztenak.

    5. Segurtasun-partxeen eta eguneratzeen garapena.

    6. Urrutiko aplikazioen garapena, tutoreei adin txikikoek Interneten bidez gauzatzen

    dituzten operazioen eta edukien erabateko kontrola ahalbidetuko dizkietenak.

    7. Plataformei zerbitzura sartzeko asmoa duten erabiltzaileen adina kontrolatzeko

    aukera ematen dieten aplikazioen garapena.

    8. Norberaren datuen tratamendura zuzendutako software produktuen deskribapenean

    lortu daitekeen segurtasun mailaren deskribapen teknikoa eranstea: oinarrizkoa,ertaina edo gorena, DBLO garatzean duen Erregelamenduaren arabera.

    9. Era berean, segurtasun aplikazioen software fabrikatzaileek, aginte publiko

    eskudunekin batera, tresna berrien garapena sustatu dezatela gomendatzen da;

    sare sozial eta antzeko plataformen bidez jasotako nahi ez den posta

    elektronikoaren (spam-aren) murrizketara bideratutakoak, alegia.

    Internet zerbitzuen hornitzaileei (ISP) zuzendutakoak

    Talde honi zuzendutako gomendio-proposamenak ondorengoak biltzen ditu:

    1. Egiatizkoak eta seguruak diren komunikazio-plataformen sorrera, Estatuko Indar eta

    Seguritate Taldeekin, Ministerio Fiskalarekin eta Epai-Aginteekin batera.

    2. Estatuko Indar eta Seguritate Taldeenganako elkarlan eta laguntza osoa.

    3. Erabiltzaile eta bezero zuzen guztiei zerbitzu jakin horrek dituen segurtasun neurriei

    buruzko informazioa ematea.

    4. Zerbitzuen blokeatze erreklamazioak berehalakoan aintzat hartzea, baldin etaigorlearen nortasuna jasota uzten duen edozein metodorekin bidali badira, eta

    hartzailea nor den modu argi eta laburrean zehazten badute.

    Administrazio eta aginte publikoei zuzendutakoak

    Hiritarren eskubideen bermatzaile diren aldetik, aginteei proposatzen zaizkien

    gomendioak ondorengo ikuspuntuen arabera sailkatuta daude:

    Arauen ikuspuntua:

    Norberaren datuen babesari dagokionez, datozen proposamenak aipa daitzeke:

  • 8/14/2019 Inteco Aepd Online Pribatasunari Informazioaren Buruzko Ikerketa-1

    13/17

    InstitutoNacionaldeTecnologasdelaComunicacin

    Online sare sozialetako datuen pribatasunari eta informazioaren segurtasunari buruzko ikerketa Pgina 13 de 17

    Aginte eskudunek txosten, gomendio eta irizpen publikoen prestakuntza sustatu

    behar dute.

    Segurtasun juridiko globala: oinarrizko arau-printzipioen nazioarteko eraketa sustatu

    dadila, maila komunitarioan behintzat.

    Informazioa legearen kontra eskuratzen edo partekatzen duten plataforma edo

    erabiltzaileei zuzenduta, neurri zehatzak hartu eta zigorrak indartu beharko dira.

    Norberaren datuen, ohore, intimitate eta bakoitzaren irudiaren babes kontuetan

    nazioarteko zuzenbide homogeneo baten alde lan egin dezaten gomendatzen zaie

    aginteei.

    Jabetza intelektuala:

    Edukiak plataformaren jabetza izatera igaroko direla argitu eta plataformek berau

    enfasi bereziarekin nabarmendu dezaten sustatu, eta behar izatekotan derrigorrezko

    ezarri.

    Aginte eskudunek, arauen ikuspuntutik, ikus-entzunezko eta musika industrien, eta

    eduki-hedabideen plataforma handien arteko akordio zuzenak susta ditzatela

    gomendatzen da.

    Jabetza intelektualdun lanen jabeek edukien erretiratzea salatzeko, Informazio

    Gizartearen parte diren zerbitzu-emaile guztiek baliabide automatizatu, dohainiko,

    erraz eta eraginkorrak eduki ditzaten beharrezkoa izatea gomendatzen da.

    Eskubideen jabeei bidezko ordainsaria bermatzea.

    Kontsumitzaile eta erabiltzaileak

    Kontsumitzaile edo erabiltzaileen kexak aintzat hartzeko aginte eskuduna zein den

    argi zehaztu daitela gomendatzen zaio legegileari.

    Online plataformarako sarbidea blokeatzeko aukera emango duten mekanismo

    eraginkorrak sustatzea.

    Ikuspuntu exekutibo eta administratiboa:

    Epaile, magistratu, forense, fiskal eta epai-idazkariei zuzendutako Trebakuntza

    berezia Zuzenbide Teknologikoan.

    Estatuko Indar eta Seguritate Taldeen brigada teknologiak, bai estatukoak,

    autonomikoak, zein nazioartekoak, tresna teknologikoekin hornitzea; hauen bidez

  • 8/14/2019 Inteco Aepd Online Pribatasunari Informazioaren Buruzko Ikerketa-1

    14/17

    InstitutoNacionaldeTecnologasdelaComunicacin

    Online sare sozialetako datuen pribatasunari eta informazioaren segurtasunari buruzko ikerketa Pgina 14 de 17

    ikerketa, froga elektronikoen babes-katearen mantentzea, eta delitu edo

    erabiltzaileentzat kaltegarriak izan zitezkeen egoerak blokeatzea ahalbidetuz.

    Epaiketa prozedura arinen garapen eta artikulazioa.

    Heziketa eta dibulgazio ikuspuntua:

    Sare sozialetan norberaren datuak hedatzearen arriskuei buruzko kontzientziazio-

    kanpainak burutzea.

    Segurtasunari buruzko heziketa-jardunaldiak eta hedatze-programak aurrera

    eramatea.

    Ikasketa-plan ofizialetan informazio-teknologien segurtasunarekin eta norberaren

    datuen babesarekin zerikusia duten gaien ezagutza barneratzea; arlo honetan

    berariazko heziketa sustatuz.

    Interneten segurtasunari buruzko sentsibilizazio eta sustapen ekintzak garatzea, 2.0

    bide beretatik.

    Erabiltzaile eta elkarteei zuzendutakoak

    Talde honi zuzendutako gomendioen proposamenak online zerbitzu mota hauek eurenbizitzetan eragin ditzaketen abantailak ezagutaraztea du helburu, baina erraz ekidi

    daitezkeen egoera kaltegarriei buruz informatzea ere.

    Gomendio hauek ondorengo gaiak dituzte oinarri: norberaren datuen babesa, ohorea,

    intimitatea, bakoitzaren irudia, jabetza intelektuala, segurtasun eta izaera teknologikodun

    gomendioak, eta adin txikikoen babesa.

    1. Erabiltzaile guztiei Interneten goitizen edo nick pertsonalez baliatzea gomendatzen

    zaie. Honela benetako nortasun digital bat eskuratzen dute, euren bizitza

    pertsonalaren eta profesionalaren segurtasuna zalantzan jarriko ez duena. Era

    honetan, erabiltzaileak darabilen nick-a ezagutzen duten inguruko kontaktuek

    baino ez dute jakingo nor den.

    2. Ikus-entzunezko edo irudi edukiak euren perfiletan argitaratzerako orduan arreta

    berezia izan dezaten gomendatzen zaie erabiltzaile guztiei; kasu hauetan euren

    inguruko pertsonen pribatutasuna eta intimitatea arriskuan jarri baitezakete.

    3. Plataformak bere web orrian eskura jartzen dituen erabilpen baldintza orokorrak

    eta pribatutasun politika birpasatzea eta irakurtzea gomendatzen da, baierabiltzaile moduan izena ematen baino lehen, bai aurrerantzean.

  • 8/14/2019 Inteco Aepd Online Pribatasunari Informazioaren Buruzko Ikerketa-1

    15/17

    InstitutoNacionaldeTecnologasdelaComunicacin

    Online sare sozialetako datuen pribatasunari eta informazioaren segurtasunari buruzko ikerketa Pgina 15 de 17

    4. Sare sozialean erabiltzailearen profilaren pribatutasun maila era egokian

    konfiguratzea gomendatzen da, berau guztiz publikoa izan ez dadin. Modu

    honetan, erabiltzaileak aldez aurretik lagun edo kontaktu zuzen moduansailkatu dituen pertsonek soilik izango dute honen perfilean argitaratutako

    informazioa eskuragarri.

    5. Kontaktu moduan aldez aurretik ezagutzen diren pertsonak baino ez onartzea

    gomendatzen da. Ez litzateke jasotako kontaktu-eskaera guztiak konpultsiboki

    baietsi behar eta, posiblea eta derrigorrezkoa den heinean, sare sozialaren bidez

    adiskidetasuna eskatzen duena nor den ikertzea gomendagarria da.

    6. Kontaktu fisikoari dagokion informazioa, hau da, edozein pertsonari erabiltzailea

    non bizi den, non egiten duen lan, non ikasten duen edo zein aisi-lekuetan ibiltzen

    den jakitea ahalbidetu diezaiokeen informazioa profilean ez zabaltzea

    gomendatzen da.

    7. Microblogging6 tresnen erabiltzaileei edozein momentutan zein lekutan dauden

    argitaratzearekin erne ibiltzea gomendatzen zaie.

    8. Erabiltzaileak edukiengan jabetza intelektualari dagokionez beharbesteko

    eskubideak dituenen soilik gomendatzen da edukion erabiltzea eta zabaltzea.

    Osterantzean, auzitegi nazionalek ez-zilegi zibila egotz diezaiokete erabiltzaileari.

    9. Erabiltzaileari kide den sare sozial bakoitzerako erabiltzaile-izen eta pasahitz

    desberdinez baliatzea gomendatzen zaio.

    10. Pasahitzei dagokienez, komenigarria da gutxienez 8 karaktere eduki,

    alfanumerikoak diren, eta letra larri zein minuskulak nahasten dituztenak

    erabiltzea.

    11. Erabiltzaile guztiei euren ordenagailuetan biruskontrako softwarea instalatua eta

    behar bezala eguneratua eduki dezatela gomendatzen zaie.

    12. Adin txikikoek ez dute norberaren datu gehiegi ezagutarazi behar. Inoiz ez dira

    datuok ezezagunei eman behar.

    13. Web orriari buruzko informazio guztia irakurri behar da. Bertan azaltzen da nortzuk

    diren bere jabeak eta zein helbururekin eskatzen diren datuak.

    6Plataforma mota hauen zerbitzua erabiltzaileen profilen etengabeko eguneratzean oinarritzen da. Informazio

    gehiago ikerketa honen 3. kapituluan.

  • 8/14/2019 Inteco Aepd Online Pribatasunari Informazioaren Buruzko Ikerketa-1

    16/17

  • 8/14/2019 Inteco Aepd Online Pribatasunari Informazioaren Buruzko Ikerketa-1

    17/17

    InstitutoNacionaldeTecnologasdelaComunicacin

    http://www.inteco.es http://www.agpd.es

    http://observatorio.inteco.es

    http://www.inteco.es/http://www.agpd.es/http://observatorio.inteco.es/http://observatorio.inteco.es/http://www.agpd.es/http://www.inteco.es/