Informática Básica – Prácticas (bloque 2) Introdución aos Sistemas Operativos

Profesores:Juan R. López

Antonio FariñaÓscar PedreiraSusana LadraAna Cerdeira

Guión

– Instalación de Ubuntu nunha máquina virtual con virtual-box• Guía de instalación de ubuntu

– Elección de distribución– Particionado

– O shell de linux: • nocións básicas.

– Obtención de axuda, o entorno, comandos básicos.– O superusuario (root). sudo.

– Sistemas de ficheiros.• estructura: o path.• ficheiros

– permisos• comandos relacionados.

– Usuarios e grupos• privilexios

– Procesos• execución en primeiro e segundo plano, finalización, espera.• Redireccións e pipes.

– Instalación de software e paquetes– Redes: comandos básicos– Procesamento batch: scripting.

Obtención da máquina virtual “base”

• Laboratorios “normais” (0.4)– Atoparás unha máquina virtual virtual box

no menú “applications > systemTools”

• Laboratorios “wifi”: – descarga e instala virtual box. (http://www.virtualbox.org/wiki/Downloads)– http://10.10.7.30 elexir unha máquina e conectarse a ela por sftp

(filezilla, por exemplo).• No directorio /home/lc/ib atoparanse os ficheiros, descárgaos ao teu hdd.

– mub.vdi, mub.ovf e mub.vmdk– imaxe de cd de ubuntu.

– wific: https://wiki.fic.udc.es/cecafi:labwi:indice (config wifi: wific)

Antes de comezar

Windows/Linux/Mac...?– Por que Windows?– Por que Linux?– Por que Mac?

Moitos factores a ter en conta…– Comodidade de uso? – Robustez?– Soporte? (opción de soporte)?– Coste? (licencias de uso)?– Seguridade?– Utilización (Servidor/Cliente)? – Gustos do usuario? (aprendizaxe|imposición…)– Utilización de recursos/Requisitos mínimos sistema? – Aplicacións a utilizar? (están portadas/existe algo similar?)

Antes de comezar

UBUNTU:– http://www.ubuntu.com/– http://doc.ubuntu-es.org– http://www.ubuntu.com/desktop/get-ubuntu/download– http://ubuntu-manual.org/downloads

Que versión instalar?– Servidor?

• Máis orientado a servidor. – Aplicacións como servidor: ssh/http/sftp/BD/…– Quizais non precise de interfaz de ventás… (aforro o espazo)

– Cliente?• Máis orientado a estación de traballo típica. Interfaz gnome/kde/…

– Netbook?

Diferentes aplicacións/configuracións por defecto…Pero sempre podemos partir dun sistema base, e instalar nós as aplicacións/servizos que

desexemos

Antes de comezar

Elección da versión a instalar: 32bit Vs 64bit?Arquitectura da máquina?

– 32 bit funcionará en todos.• Pode haber aplicacións que aínda non estén portadas a 64bit?

– 64 bit. Requisitos de memoria >4gb RAM.• Servidores• Aplicacións de edición de vídeo/imaxen prof.

32 bit 64bitIntel pentium (I, II, III, IV)Intel centrino.

Amd (athlon|durón)

Intel core2dúo | quad Intel Xeón |ItaniumIntel i3, i5, i7

Amd64 (x2) | opteronAmd Athlon 2 | phenom (1,2) | ...

Antes de comezar

O meu computador: Onde instalar Ubuntu?

– Necesítase un disco duro completo? Unha unidade flash?– Necesito unha partición. Teño unha partición dispoñible?

• Exemplo

– De haber máis de 1 S.O. deberemos instalar un cargador que permita elexir que S.O. queremos iniciar:• Lilo, grub 2.

– O MBR (Máster boot Record) típicamente conterá o cargador

Windows: (c) Windows (d) Ubuntu

MB

R

Antes de comezar

O meu computador: Exemplo típico de almacenamento.

– O MBR (Máster boot Record) ou primeiro sector do disco (512b)

– Secuencia típica de arranque.• Na bios seleccionarase que HDD arrancar.• O firmware para o arranque (bootstrapping) carga o sector de arranque e executa o

código máquina do cargador do MBR.• O cargador executa normalmente a info de carga que se atopará ao comezo da

partición primaria activa • …

Antes de comezar

O noso computador virtual: VIRTUALBOX

– Url: http://www.virtualbox.org/– GPL:

• Pódese baixar e instalar.– Simula un computador x86 virtual.

• CPU: (1+ cores)• Memoria (128Mb, 512Mb, 2Gb?)• Almacenamento … (ollo á orde de arranque)

– Discos duros (1 ou +)– cd-rom/dvd-rom. (1 ou +)

» Virtual? (p.ex montado a partires dunha imaxe “iso” dun cd).» Unidade do pc?

• Tarxeta gráfica• Rede• Son• Usb, • Bios,…

Antes de comezar

O noso computador virtual: VIRTUALBOX– Exemplo:

Antes de comezar

O noso computador virtual: VIRTUALBOX– Nova máquina virtual:– Indicar nome

Antes de comezar

O noso computador virtual: VIRTUALBOX– Nova máquina virtual:– Indicar nome– Indicar cantidade de memoria

Antes de comezar

O noso computador virtual: VIRTUALBOX– Nova máquina virtual:– Indicar nome– Indicar cantidade de memoria– Crear hdd

11

22

33

Antes de comezar

O noso computador virtual: VIRTUALBOX– Nova máquina virtual:– Indicar nome– Indicar cantidade de memoria– Crear hdd– Engadir un cdrom ao sistema

Antes de comezar

O noso computador virtual: VIRTUALBOX– Nova máquina virtual:– Indicar nome– Indicar cantidade de memoria– Crear hdd– Engadir un cdrom ao sistema– Rede en modo NAT.

(a máquina compartirá a rededo host).

Antes de comezar

O noso computador virtual: VIRTUALBOX– Nova máquina virtual:– Indicar nome– Indicar cantidade de memoria– Crear hdd– Engadir un cdrom ao sistema– Rede en modo NAT.

(a máquina compartirá a rededo host).

– Establecer a orde de arranque:– Cdrom | hdd |, etc. Ou…– Hdd | cdrom| …

Antes de comezar

A máquina virtual preinstalada (lab) ou descargable (wifi):

Configuración por defecto.

– Nome: ubuntu– RAM = 512Mb– 1 Hdd de 5gb– Cdrom a montar/montado (iso)– Rede en modo NAT.– Establecer a orde de arranque:

– Cdrom | hdd |, etc. Ou…– Hdd | cdrom| …

– Contén preinstalado un Debian.– Pódese arrancar.– Usuario: debian– Password: debian

– (ou “ib”, “ib”)

Instalación de ubuntuArranque da máquina base

– Esta máquina trae xa preinstalado un S.O. linux/debian (e o cargador GRUB)

Instalación de ubuntuArranque da máquina base

– Login en preinstalador debian: usuario = password = debian.– Apagar $shutdown –r now

Instalación de ubuntuInicio da instalación

– Arráncase desde o CD

Instalación de ubuntuProbar ubuntu ou instalar ubuntu?

Instalación de ubuntuElección da zona horaria

– España (Madrid)

Instalación de ubuntuDistribución do teclado

– P.ex.: Compróbese que detecta ben a “ñ” e o “;” Senón click deducir

Instalación de ubuntuPreparación do disco duro: ¡particionado!

– Neste caso usaremos 2 particións: 1 para o sistema e outra para swap– Nota xa hai unha terceira

partición con debian, que deixaremos intacta.

– Debe quedar algo “similar” ao que se amosana figura.

Instalación de ubuntuPreparación do disco duro: ¡particionado!

– Elección do sistema de ficheiros raíz:– Tipo ext4. (obrigatorio no vbox dos laboratorios!!)– Formatear.– Punto montaxe= /

– Elección partición swap– Tipo swap.– Formatear (dá igual)

(non se monta)

Instalación de ubuntuParticionado: se o hdd estivese baleiro:

Instalación de ubuntuCrear usuario inicial

– Será administrador!– Usuario: ib– Contrasinal: ib

Instalación de ubuntuConfiguración básica xa seleccionada

– Inicio copia ficheiros– Boton Avanzado!!

instalar cargador grub

Instalación de ubuntuCopiando ficheiros

– Creación sist. ficheiros– Copia ficheiros e configuración de paquetes.

Instalación de ubuntuFinalización instalación e reinicio

Instalación de ubuntuArranque novo sistema– Elección de sistema no menú de GRUB.

Ubuntu novo

Debian antigo

Instalación de ubuntuLogin en ubuntu– (co usuario creado previamente: ib)

Instalación de ubuntuConfiguración rede en labs. Wifi. (se fose necesario: 1 de 2)– (co usuario creado previamente: ib)

Instalación de ubuntuConfiguración rede en labs. Wifi. (se fose necesario: 2 de 2)– (co usuario creado previamente: ib)

antes

despois

Algunhas nocións básicas: o shell– Existen varios shell que podemos usar dentro dun terminal:

• sh, bash, csh, zsh, tcsh.• Por defecto comezamos co shell “bash” (aínda que se pode cambiar).

– Saír do shell: exit ou CTRL+D– Solicitude de axuda:

• man– man paxina– man –k cadena

• comando –h ou commando --help

– O entorno:• Existen unha serie de variables de entorno (HOSTNAME, PATH, HOME,TERM) que poden ser modificadas.

Tamén se poden engadir novas variables ao entorno (export var=valor)– export, (export PATH=$PATH:/home/ib/bin)– unset $PATH

Nótese que para facer referencia a ditas variables se pon un $ diante do nome. exemplo: cd $HOME

• Existe un ficheiro de configuración do shell no que se definen algunhas destas variables: “.bashrc”, “.profile”... – Combinacións de teclas “especiais”:

• CTRL+C ,CTRL+D, CTRL+Z– Alias de comandos: (alias nome=comando)

• alias quenson = whoami• alias ll='ls -l‘

– Comandos básicos• ls, cat, exit, pwd, echo, hostname,which, passwd, locate, which, cd, whoami, finger, clear, reset,

free (memoria/swap libre), ... (algúns verémolos máis adiante!, pero miremos xa para que sirven!)

Algunhas nocións básicas: o shellO usuario root.– Administrador do sistema.– Moitos comandos requiren ser executados en “modo root” (superusuario).– Un usuario “non-root” pode ser engadido ao grupo dos administradores e poderá usar o comando SUDO.

• sudo: Permitirá executar comandos en modo “root”.• Exemplo:

– ib@ib:~$ shutdown –r now– shutdown: Es necesario ser superusuario

– ib@ib:~$ sudo shutdown –r now– [sudo] password for ib:– ... the system is shutting down...

Abrir un shell con outro usuario: su <nome usuario>• ib@ib:~$ sudo su usuario2• usuario2@ib:~$

Abrir un shell de administrador: su• ib@ib:~$ sudo su

Apagar/reiniciar o sistema desde a liña de comandos (como root)– shutdown

• shutdown –h now (halt agora)• shutdown –h 20:10• shutdown –h +10• shutdown –r now (restart)• shutdown –P now (poweroff: apagar tras shutdown, implica –h)• shutdown –k now (avisa aos usuarios de que vou apagar o sistema, pero non o apaga).

– restart ,halt– wall <ficheiro> (envia a mensaxe a todos os terminais conectados actualmente. shutdown usa wall para avisar aos

usuarios de que o sistema se vai apagar)

Sistemas de ficheirosArquivos: tipos

– O arquivo é a base do sistema de ficheiros:• Nel almacénase información: imaxe, texto, html,…

– Debe ter un nome:• 1..255 caracteres: Calquera caracter salvo a “/”• Arquivos “ocultos” comezan por “.”• Diferencia entre maiúsculas e minúsculas!

a.txt, A.txt• Comodíns: *, ? ... cando nos queremos referir a eles. (p.ex ls *.txt)

– Tipos:• Arquivos ou ficheiros ordinarios.• Directorios ou carpetas: agrupa a outros arquivos de forma estructurada.• Arquivos especiais: normalmente asociados a dispositivos conectados ao computador:

– De bloque: un disco duro ou dvdrom (hda0,sda0),– De caracter: unha impresora (lp0, psaux)…

• Outros: links (simbólicos/duros), tuberías, sockets,…

– Permisos/Propietario.• Cada ficheiro pertencerá a un propietario e poder ter permisos asignados de lectura, escritura, e

execución (ficheiro executable).• Permisos asignados a: usuario | usuarios do grupo | outros usuarios.

Sistemas de ficheirosArquivos: permisos

– Os ficheiros teñen asociados:• Un nome, • Un propietario e un grupo• Un tipo (ficheiro ‘-’, un directorio ‘d’, un link ‘l’,...)• Un tamaño, data de modificación, data de creación

– Unha serie de permisos:• Lectura (r), escritura (w), execución (x)• Asociados ao propietario do ficheiro• Asociados aos usuarios do grupo ao que pertence o ficheiro• Asociados a outros usuarios (nin o propietario nin os membros do grupo).

tipo

permisos usuario

permisos grupo

permisos outros

propietario

grupo

tamaño data de

modificaciónnome

root ten permisos sobre calquera ficheiro

Sistemas de ficheiros

Estructura xerárquica: o PATH

– A estructura do S.F. é xerárquica:• Típicamente é arbórea, • Existencia de links (o que a converte nun grafo)

– Cada ficheiro pode estar no directorio raíz ou máis abaixo na xerarquía de directorios. O camiño desde a raíz ata o ficheiro coñécese como PATH.

• /home/ib/Carta.txt

– Directorio actual: rutas relativas Vs absolutas• O directorio raíz é o: /• O directorio de traballo actual é o : .• O directorio pai é o: ..• O directorio inicial do usuario é o: ~• Ruta absoluta: desde o directorio raíz:

– cat /home/ib/examples.desktop• Ruta relativa (ao dir actual):

– cd /home/ib [enter] – cat examples.desktop

ib

Sistemas de ficheiros

Estructura do S.F: directorio raíz e organización do s.f.

– Todo comeza no “/” (directorio raíz)

Sistemas de ficheiros: comandos básicos

– Existen multitude de comandos: úsese o man para coñecer a súa utilidade.• Amosar o contido dun directorio, información dun ficheiro,... (ls)• Amosar o tipo dun ficheiro (file)• Navegar polo sistema de ficheiros: (cd | chdir) • Coñecer o directorio actual (pwd)• Crear/eliminar directorios (mkdir, rmdir)• Crear ficheiros baleiros (touch, vi, nano|pico)• Eliminar ficheiros e directorios (rm, rm -r)• Mover/copiar elementos: (mv, cp).• Crear links (ln)• Manexar particións (fdisk). Crear sf nunha partición| chequear erros. (mkfs,fsck)• Montar e desmontar sistemas de ficheiros (mount/umount)• Amosar espacio utilizado (du, df).

• Manexar permisos: (chmod, chown, chgrp)

• Para ficheiros de texto: contido (cat, more, less, head, tail), estatísticas (wc)• Comparar 2 ficheiros: (diff, cmp)• Buscar dentro dun ficheiro (grep)• Empaquetar | comprimir ficheiros e directorio (tar, gzip, bzip2, p7zip,...)• Buscar ruta de ficheiros (whereis, which, locate, updatedb)• Buscar ficheiros que encaixen cun modelo (find –name “modelo“, -perm 777 –user ib)• dd...

Sistemas de ficheiros: particionado, formateado

Dispositivos de almacenamento e particións.– Un disco duro poder ter ata 4 particións primarias, e delas unha pode ser lóxica (e á súa

vez conter múltiples particións).– Onde están os dispositivos do sistema /dev

• /dev/hda, /dev/hdb, /dev/hdc, ... dispositivos IDE (hdd, cdrom, dvdrom...)• /dev/sda, /dev/sdb, /dev/sdc, ... dispositivos SCSI, SATA (hdd, hdd-usb,...)• Ex: 1º dispositivo SATA: /dev/sda

– Particións.• /dev/hda1, /dev/hda2,... partición 1 e 2 do primeiro dispositivo IDE• /dev/sda1, /dev/sdb1,... 1ª partición do 1º e 2º dispositivo SATA respectivamente

– Particionado:• sudo fdisk /dev/sda

– p print estado– n nova partición (/dev/sda1, /dev/sda2...)– d eliminar partición– t cambiar tipo de partición (ext4, swap,...)– w escribir táboa de particións a disco (!!!)– q saír.– h axuda.

(tipos de s.f.: ext4, ext3, ntfs, vfat, hpfs, linux swap,...)– Formateado dun s.f.

• mkfs (mkfs.ext4, mkfs.ext3, mkfs.ntfs,...)

Sistemas de ficheiros: mount, umount. Punto montaxe

Montar/desmontar s.f.– Antes de acceder a un s.f. cómpre montalo para facelo accesible. Isto require elexir un punto do

sistema de ficheiros (un directorio) que se denominará punto de montaxe (p.ex. /mnt/pendrive). O punto de montaxe será a ruta a partires da cal se accederá á raiz do s.f. montado. (p.ex. /mnt/pendrive/windows accederá a c:\windows, se o s.f. montado é a unidade c: dunha partición con windows).

Mount [opcións] <dispositivo> <punto montaxe>– -t (tipo), -o (ro, rw, ... é dicir: readonly, readwrite)

• mount -t ext4 /dev/sda1 /mnt/debian• cd /mnt/debian/home

Umount <dispositivo> Umount <punto montaxe>

• umount /mnt/debian• umount /dev/sda1

Que está montado actualmente?– mount (sen argumentos), – df, – cat /etc/mtabSacar un dispositivo usb con seguridade umount!!

forza que se escriban a disco os datos modificados, que puidesen estar aínda en buffers de memoria: buffer caché!!

/dev/sda1

/dev/sda3

debian

Sistemas de ficheiros: montaxe, /etc/fstab

/etc/fstab– Permite establecer que sistemas de ficheiros se montarán por defecto ao arrancar a máquina

– UUID. Identificador único de cada partición. Non cambia aínda que engadamos novos dispositivo ao computador, ou modifiquemos a orde dos discos.

– [u]mount <punto de montaxe> (non hai que especificar modo, dispositivo, etc, pois xa o sabe o fstab)• $mount /mnt• $umount /mnt

– mount –a , umount –a (monta/desmonta todos os dispositivos indicados no fstab).

Sistemas de ficheiros: montaxe, /etc/fstab

Sen saber o que se fai, pero facéndoo simple...– Posto que montar/desmontar unidades externas soe ser moi común... tamén hai outra forma sinxela

de facelo, se estamos en gnome: engadir o applet “montador de discos”.– Pero nós debemos saber “que fai internamente”.!!

Sistemas de ficheiros, outros: chequeo do s.f. / swap

– Chequeo de erros nun s.f.• Debe estar “non montado”.• fsck –f /dev/dispositivo.

– Desactivar intercambio, configurar partición como de intercambio, activar intercambio.• swapoff –a• free amosa memoria libre (e intercambio dispoñible)• mkswap /dev/sda2• swapon –a • free

Xestión de usuarios: usuarios e grupos

– Linux é un S.O. multiusuario.• cada usuario terán uns privilexios que definen que pode facer.• cada usuario pode ser incluido nun grupo (que á súa vez pode ter uns privilexios), de modo que o usuario pase

a “disfrutar” dos privilexios do grupo.• Un usuario terá (entre outros): un id de usuario, un grupo ou máis aos que pertence (p.ex. users, admin), un

directorio de usuario $HOME, un contrasinal, e un shell que arrancará por defecto.– Os ficheiros que almacenan esta información son: /etc/passwd e /etc/shadow (password encriptado)

– Creación de novos usuarios e grupos– adduser <usuario>

» configuración por defecto para a conta do usuario (/etc/login.defs, /etc/skel*, /etc/shells)– addgroup <grupo> crea o grupo– adduser <usuario> <grupo>

• exemplos » adduser pepe» adduser pepe admin» cat /etc/passwd |grep pepe» addgroup pepecolegas» adduser pepe pepecolegas ; adduser root pepecolegas ; adduser ib pepecolegas» cat /etc/group |grep pepecolegas (amosa o seguinte) “pepecolegas:x:1001:pepe,root,ib”» deluser pepe ; delgroup pepecolegas elimina usuario pepe e grupo “pepecolegas”

Ficheros relacionados coas contas de usuario son:

/etc/passwd: contén información sobre cada usuario: ID, grupo principal, descrición, directorio de inicio, shell, etc. Tamén contén o password encriptado, salvo que se usen shadow passwords.

/etc/shadow: ten passwords encriptados dos usuarios se se emplean shadow passwords.

/etc/group: contén os membros de cada grupo.

/etc/skel: directorio que contén o contido do directorio para novos usuarios

Xestión de usuarios: cambio de contrasinal

– Cambiar a contrasinal dun usuario• passwd cambia a contrasinal do usuario actual (pide a contrasinal vella)• sudo passwd usuario fai o cambio da contrasinal do usuario “usuario”, ao ser en modo

superusuario, non pide a contrasinal vella.

Procesos

– No sistema haberá moitos procesos:• Procesos de sistema (p.ex init), e procesos asociados a servizos (daemons) como poden ser o sshd,

httpd,inetd, etc.• Procesos de usuarios do sistema, asociados ás aplicacións/programas que os usuarios estean executando nun

momento dado.

– Un proceso pode estar executándose, listo para execución, ou en espera.– Algúns comandos típicos relativos ao manexo de procesos :

• ps: p.ex $ps -l -u ib (amosa os procesos do usuario “ib”).

• pstree• top: amosa os procesos que máis cpu consumen. (top –c amosa o comando completo). pulsa “q” para saír.• kill <señal> PID: exemplo $kill -9 1266• killall <proceso> exemplo $killall a.out

– Por defecto os procesos que lancemos nun shell inicianse en primeiro plano, pero poden enviarse a segundo plano ou background, iniciándoos con “&”.

• ls –l > a.txt primeiro plano• ls –l > a.txt & segundo plano.

Procesos en primeiro e segundo plano

– jobs. Amosa tarefas. Basicamente, procesos que están correndo (en segundo plano) nun terminal. Tamén se amosa o estado dos procesos.

– fg %[id.tarefa] trae dita tarefa a primeiro plano (toma o control).• Se non estaba en execución, pasará a executarse.Exemplo: fg %1

– bg %[id.tarefa] envía a seundo plano unha tarefa que xa fora suspendida temporalmente.• Se estaba parado, seguirá parado ata que reciba unha señal para “continuar”.

– Señais (kill)• Matar un proceso con PID=2563

– CTRL+C mata o proceso activo – Equivale a kill -9 2563, ou a kill -KILL 2563

• Continuar a execución do proceso con PID= 2563– kill –CONT 2563

– nice / renice (prioridade máis alta = -20, máis baixa = +19, defecto = 0).• nice –n 19 ls –lR /• renice +5 –p PID.• renice -5 –p PID Permiso denegado!

Redireccións e tubos (pipes)

– Existen 3 ficheiros especiais en /dev: stdin, stdout, stderr– Todo proceso poderá referirse a eles:

• stdin identificador 0 entrada estándar (teclado)• stdout identificador 1 saída estándar (pantalla/terminal)• stderr identificador 2 saída estándar de erros (pantalla/terminal)

– Podemos redireccionar estas “saídas especias” cara a outro ficheiro.– ls / > listado.txt (equivalente á seguinte)– ls / 1> listado.txt

(amosarán o contido do directorio raíz, e gárdano no ficheiro “listado.txt”).– ls / >> listado.txt (non sobreescribe o ficheiro. Engade ao final de listado.txt).– ls /xaxbxc.txt

ls: /xaxbxc.txt: no existe fichero o directorio.– ls / /xaxbxc.txt 1>listado.txt 2>erros.txt

» meterá no ficheiro “listado.txt” a listaxe de ficheiros do directorio raíz.» meterá no ficheiro “erros.txt” o texto “ls: /xaxbxc.txt: no existe fichero o directorio”

– Podemos direccionar tamén a entrada estándar “desde un ficheiro”– more < “listado.txt” (amosa por pantalla, páxina a páxina o contido de “listado.txt”

– Tuberías: Podemos enviar a saída dun proceso á entrada estándar doutro.– ls /dev |more– ls -R /home | grep .txt (grep filtra as liñas que conteñan “.txt” de todas as que

devolve o “ls –R /home”).– find / -name sdtin | more– find / -name *ib* | more

Instalación de paquetes/aplicacións

As aplicacións a instalar soen estar en repositorios (ver/etc/apt/sources.list )– Main: soft libre (modificación e redistribución é permitida xeralmente). Soporte garantido.– Restricted: soft moi usado, pero non “completamente libre”. Necesario en alguns sistemas (p.ex drivers)– Universe: código distribuido libremente, sen soporte de canonical… se moi populares main.– Multiverse: non libre. O usuario pode instalalo baixo a súa responsabilidade (licencia? Soporte non dispoñible)

Instalación a partires de repositorios– Centro de software de ubuntu– Synaptic– apt:

• apt-getinstall <paquete>updateupgradedist-upgrade (actualización global do sistema)remove <paquete>autoremove

• apt-cache search <paquete>– aptitude (evolución apt)– Actualizacións automáticas!!

Outros: Instalación de .deb, .bin, .run, .rpm– .deb son precompilados para debian: Instalación con

gDebi (gráfico) o dpkg (consola)• sudo dpkg -i nombre_de_paquete.deb (instalar)• dpkg -r nombre_de_paquete.deb (eliminar)

– .bin son executables de linux– .run son asistentes de instalación– .rpm poden convertirse a ficheiros .deb (con “Alien”) e

posteriormente instalalos

Redes: algúns comandos de interese.– hostname. Indica o nome do computador ao que estou conectado.– telnet <host>

• conexión remota “non encriptada”

– ssh <host>• conexión a terminal remoto “encriptada”- Exemplos:

- ssh host :: o usuario actual intenta abrir unha sesión remota. Solicítaselle password.- ssh usuario@host :: intento de abrir unha sesión con usuario “usuario” na máquina “host”.

O host remoto solicitará tamén unha password.- ssh –l usuario host :: equivalente á anterior

– ftp (file transfer protocol). Conexión non encriptada (porto 21).ftp <host> , ftp usuario:password@hostComandos do ftp

• open <host | dirección ip> : conéctase ao host para baixar/subir ficheiros• ls, cd, pwd (operacións no host remoto)• lls, lcd, lpwd (operación no host local)• put <ficheiro> . Sube ficheiro local ao host remoto• get <ficheiro> . Descarga ficheiro remoto ao host local• mput <ficheiros>, mget <ficheiros> . Sube|baixa 1 ou máis ficheiros (* é permitido).• quit . Cerra a sesión

– sftp• Similar ao ftp, pero a conexión é encriptada.

Redes: algúns comandos de interese.– wget url

• descarga un ficheiro dun servidor http, https, ftp...Ex: wget http://ftp.dat.etsit.upm.es/ubuntu-releases//maverick/ubuntu-10.10-desktop-i386.iso

– ping <host>• Mira se unha máquina remota é accesible.• Nota, moitos cortafogos cortan este tipo de tráfico de rede, así que o host de destino podería

estar accesible (por exemplo para os servizos ssh, http,...), e non contestar a ping– ifconfig [<interfaz>]

• permite configurar interfaces de rede• Sen parámetros, amosa información relativa aos interfaces de rede (eth, wlan,...)

– nslookup• pregunta a un servidor de nomes [DNS] de forma interactiva• Exemplo:

– nslookup dns #pregunta a dirección IP do servidor DNS– nslookup www.udc.es # devolve a dirección IP do servidor www.udc.es (193.144.48.10)

– finger <usuario>• informa sobre un usuario conectado ao sistema.

Scripting (básico)

– A primeira forma de facer un script consiste en incluir nun ficheiro varias liñas de comandos. A continuación úsase chmod +x <ficheiro> para facelo executable.

– Nun script de shell...• ademais de ver unha serie de comandos agrupados...• É posible definir variables, usar estructuras de control, e funcións, pasarlle argumentos...

– Execución.• dar permiso de execución chmod +x script.sh agora xa é un ficheiro executable ./script.sh• sh script.sh (indicándolle ao shell sh, que execute o script).

Exemplo:#!/bin/sh## Recibe como argumento un num, di se é >0 ou <0#if [ $# -eq 0 ] ## se non se pasaron argumentos.thenecho "$0 : Debes introducir un numero enteiro"exit 1fiif test $1 -gt 0thenecho "$1 era un num. positivo"elseecho "$1 era un num. negativo"fi

Exemplo:#!/bin/sh# empaqueta con gzip.#echo “empaquetando $2 en $1.tar.gz”

tar czvf $1.tar.gz $2

Boletín de exercicios a entregar

– Unha vez que teñas instalado o ubuntu na máquina virtual, xa estarás para cubrir o boletín de exercicios a entregar.

– Vai realizando os exercicios e solucionandos as preguntas que se inclúen no boletín, e anota os resultados/respostas nun ficheiro.

– A entrega desde ficheiro de resultados é individual e ten carácter obrigatorio.