"Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

32
ZUBIARTE EUSKALTEGIA IBAIAKUNITATEAREN PORTFOLIOA “ IBAIAK” UNITATE DIDAKTIKOA EGINDAKO LANAK Idatzizko ekoizpena: o 1. Ni Aragoi . o 2. Ipuina . o 3. Eskaera-gutuna . Idatzizko elkarregina: o Eskaera-gutuna erantzuna. o 1. Wiki-a. Unitatearen glosategia . Santi Acinas 2011/11/24 1

description

"Ibaiak" unitate osoa. Santi Acinasek egina 2011n.

Transcript of "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

Page 1: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “ IBAIAK” UNITATEAREN PORTFOLIOA

“ IBAIAK”UNITATE DIDAKTIKOA

EGINDAKO LANAK

• Idatzizko ekoizpena:

o 1. Ni Aragoi .

o 2. Ipuina .

o 3. Eskaera-gutuna .

Idatzizko elkarregina:

o Eskaera-gutuna erantzuna.

o 1. Wiki-a.

Unitatearen glosategia .

Santi Acinas 2011/11/24 1

Page 2: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “ IBAIAK” UNITATEAREN PORTFOLIOA

IDATZIZKO EKOIZPENA: 1. IDAZLANA «

“ Ni, Aragoi”

IDAZLANAREN HISTORIKOA

Jatorrizkoa.

• 1. zuzenketa (Irakasleak).

• 2. zuzenketa.

• 3. zuzenketa(Irakasleak).

• Azken bertsioa.

Santi Acinas 2011/11/24 2

Page 3: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “ IBAIAK” UNITATEAREN PORTFOLIOA

IE1 “Ni, Aragoi” JATORRIZKOA «

JATORRIZKOA «Neure arima erdituta dago, nire jatorria Huescakoa da eta, haurtzaroa eta gaztaroa ere bizi naiz handik, baina nire helduaroan eta zahartzaroen, berriz, Nafarroako Eki-hegoaldea zeharkatzen naiz eta. Erriberan, Ebro bertan, Milagro herrialdean hil eta nire izakiaren hoberena emateko. Oso harro senti naiteke Ebrok nitaz hitz egiten duenean. Alde batetik, neure arroaz (8.524 kilometro karratu) eta neure emariaz (1.300 miloi litro segundoro) esaten duenean, eta beste aldetik, 12 bat seme-alaba ibaiadar sendo, osasuntsu eta helduari buruz erraten duenean. Besteak beste, Arga, Irati, Regal, Esturrun, Eska, …Katalunian, pozik egon behar dute nirekin, ur kopuru handi bat oparitzen diedalako egunero. Edozein modutan era, beti dago edozer kezkatzeko eta egunero entzun behar dut neure ura xahutzen dudala urertzetako neure soroetan. Datorrena datorrela, neure ibaiertzetan bizi den jende pila batek erran ohi dit beraien bizitzan oso inportante naizela ere entzun dezaket. Ildo honekin jarraituz, egia esanez, batzuetan urertzekoek ez dute ongi kudeatzen oparitzen diedan ura. Esaterako, ikus daiteke makaldi bat garaztatzeko ur kopurua xahutzen dela herri txiki batek aste oso batean edango zuen kopurua baino. Hori ere, ez da!Hala eta guztiz ere, nire bioaniztasuna aberatsa da oso, behe-ibaibidean batez ere. Emariaren erdian uharte bizidun batzuk dauzkat eta. Denetariko zuhaitz handiak ureztatzen ditut eta haiekin zenbat hegazti, karraskari, ornogabe eta hainbat intsektu bizi dira neure bihotzaren gainean. Nik ez dut esan behar baina... Hau da emankorra! Haatik, pena handia ematen dit gero eta zikinkeria gehiago botatzea ikusteak. Neure bizitza osoa, nire ondasun hoberena jendeari ematen badio ere, neure uretan haiek nahi ez duten edozein gauza botatzen didate: paperak, kartoiak, edandako brik-ak, aluminiozko paperak, eta bar. Horien ondorioz, noizbehinka, uren azalean arrain batzuk, apar pixka bat, olioa eta guztiz ikusten dut.Amaitu baino lehen ez dut ahaztu nahi Esako urtegia. 1960 urtean erditu naiz, eta beti zalantzan egon naiz ea ona izan ote zen erditzea, neure alaba izan arren. Alde batetik, nire urak kontrola dezaket uholdeak ez sortzeko eta energia elektrikoa ere lor dezaket, baina beste aldetik uraren tenperatura hotzagoa doanez, faunan eragina daukala, egiteko zenbait herri urperatu zituztela eta ekosistemak asko aldatu zirela esan beharko nuke. Dena dela eta, oraindik bizirik nago eta urte askotik espero dut.

IE1 “IZENBURUA” 1. ZUZENKETA (IRAKASLEAK) «Neure (indartuta, zergatik?) arima erdituta dago, nire jatorria Huescakoa da eta, haurtzaroa eta Santi Acinas 2011/11/24 3

Page 4: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “ IBAIAK” UNITATEAREN PORTFOLIOA

gaztaroa ere bizi naiz handik, baina nire helduaroan eta zahartzaroen, berriz, Nafarroako Eki-hegoaldea zeharkatzen naiz eta (hobetu). Erriberan, Ebro bertan, Milagro herrialdean hil eta nire (indartu ? ) izakiaren (??) hoberena emateko. Oso harro senti naiteke Ebrok nitaz hitz egiten duenean. Alde batetik, neure (???) arroaz (8.524 kilometro karratu) eta neure emariaz (1.300 miloi litro segundoro) esaten duenean, eta beste aldetik, 12 bat seme-alaba ibaiadar sendo, osasuntsu eta helduari buruz erraten (koherentzia gorde: lehenxeago “esan” aditza erabili duzu eta) duenean. Besteak beste, Arga, Irati, Regal, Esturrun, Eska, …Katalunian, pozik egon behar dute nirekin, ur kopuru handi bat (beharrezkoa ?) oparitzen diedalako egunero. Edozein modutan era (??), beti dago edozer kezkatzeko (puntuazioa sartu) eta egunero entzun behar dut neure ura xahutzen dudala urertzetako neure soroetan. Datorrena datorrela, neure (??) ibaiertzetan bizi den jende pila batek erran (koherentzia) ohi dit beraien bizitzan oso inportante naizela ere entzun dezaket (sobran?). Ildo honekin jarraituz, egia esanez, batzuetan urertzekoek ez dute ongi kudeatzen oparitzen diedan ura. Esaterako, ikus daiteke makaldi bat garaztatzeko ur kopurua xahutzen dela herri txiki batek aste oso batean edango zuen kopurua baino (hitz-ordena, ongi?). Hori ere, ez da!Hala eta guztiz ere, nire bioaniztasuna aberatsa da oso, behe-ibaibidean batez ere. Emariaren erdian uharte bizidun batzuk dauzkat eta. Denetariko zuhaitz handiak ureztatzen ditut (puntuazioa sartu) eta haiekin zenbat hegazti, karraskari, ornogabe eta hainbat intsektu bizi dira neure (???) bihotzaren gainean. Nik ez dut esan behar baina... Hau da emankorra (hobetu)! Haatik, pena handia ematen dit gero eta zikinkeria gehiago botatzea ikusteak. Neure bizitza osoa, nire (indartu) ondasun hoberena jendeari ematen badio ere, neure (???) uretan haiek (nor dira ?) nahi ez duten edozein gauza botatzen didate: paperak, kartoiak, edandako brik-ak, aluminiozko paperak, eta bar. Horien ondorioz, noizbehinka, uren azalean arrain batzuk, apar pixka bat, olioa eta guztiz ikusten dut.Amaitu baino lehen ez dut ahaztu nahi Esako urtegia. 1960 urtean erditu naiz (denbora, ongi?), eta beti zalantzan egon naiz ea ona izan ote zen erditzea, neure (???) alaba izan arren. Alde batetik, nire urak kontrola dezaket uholdeak ez sortzeko (puntuazioa sartu) eta energia elektrikoa ere lor dezaket, (puntu eta koma jarri) baina (puntuazioa sartu) beste aldetik (puntuazioa sartu) uraren tenperatura hotzagoa doanez, faunan eragina daukala, ( zer?) egiteko zenbait herri urperatu zituztela eta ekosistemak asko aldatu zirela esan beharko nuke. Dena dela eta (sobran?), oraindik bizirik nago (puntuazioa sartu) eta [urte askotik (noiz?) espero dut] (hitz-ordena, ongi)..Neure (nire) (indartuta, zergatik?) arima erdituta dago, nire jatorria Huescakoa da eta, haurtzaroa eta gaztaroa ere bizi naiz handik, baina nire helduaroan eta zahartzaroen, berriz, Nafarroako Eki-hegoaldea Oso harro senti naiteke Ebrok nitaz hitz egiten duenean. Alde batetik, neure (nire) arroaz (8.524 kilometro karratu) eta neure(nire) emariaz (1.300 miloi litro segundoro (segundoko)) esaten duenean, eta, beste aldetik, 12 bat seme-alaba ibaiadar sendo, osasuntsu eta helduari(helduei?) buruz erraten (koherentzia gorde: lehenxeago “esan” aditza erabili duzu eta)(esaten) duenean. Besteak beste, Arga, Irati, Regal, Esturrun, Eska, …Katalunian, pozik egon behar dute nirekin, ur kopuru handi bat (beharrezkoa ?)(ez dut uste) oparitzen diedalako egunero. Edozein modutan era (??)(ere) , beti dago edozer kezkatzeko (puntuazioa sartu) (??)eta

Santi Acinas 2011/11/24 4

Page 5: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “ IBAIAK” UNITATEAREN PORTFOLIOA

egunero entzun behar dut neure ura xahutzen dudala urertzetako neure soroetan. Datorrena datorrela, neure (??) ibaiertzetan bizi den jende pila batek erran (koherentzia)(erraten??)ohi dit beraien bizitzan oso inportante naizela ere entzun dezaket (sobran?) (bai). Ildo honekin (horrekin) jarraituz, egia esanez, batzuetan urertzekoek ez dute ongi kudeatzen oparitzen diedan ura. Esaterako, ikus daiteke makaldi bat garaztatzeko ur kopurua xahutzen dela herri txiki batek aste oso batean edango zuen kopurua baino (hitz-ordena, ongi?)( xahutzen dela makaldi bat garaztatzeko ur kopurua herri txiki batek aste oso batean edango zuen kopurua baino). Hori ere, ez da!Hala eta guztiz ere, nire bioaniztasuna aberatsa da oso, behe-ibaibidean batez ere. Emariaren erdian uharte bizidun batzuk dauzkat eta. Denetariko zuhaitz handiak ureztatzen ditut (puntuazioa sartu)(??) eta haiekin zenbat(hainbat??) hegazti, karraskari, ornogabe eta hainbat intsektu bizi dira neure (???) bihotzaren gainean. Nik ez dut esan behar baina... Hau da emankorra (hobetu)(Hori da emankorra!)! Haatik, pena handia ematen dit gero eta zikinkeria gehiago botatzea(botatzen) ikusteak. Neure bizitza osoa, nire (indartu) (??)ondasun hoberena jendeari ematen badio(badiot)ere, neure (???) uretan haiek (nor dira ?)(jendeak-pertsonek) nahi ez duten edozein gauza botatzen didate: paperak, kartoiak, edandako brik-ak, aluminiozko paperak, eta bar(abar). Horien ondorioz, noizbehinka, uren azalean arrain batzuk, apar pixka bat, olioa(olio) eta guztiz ikusten dut.Amaitu baino lehen ez dut ahaztu nahi Esako urtegia. 1960 urtean erditu naiz (denbora, ongi?)(nintzen), eta beti zalantzan egon naiz ea ona izan ote zen erditzea, neure (???) alaba izan arren. Alde batetik, nire urak kontrola dezaket(ditzaket) uholdeak(???) ez sortzeko (puntuazioa sartu)(,) eta energia elektrikoa ere lor dezaket, (puntu eta koma jarri) baina (puntuazioa sartu)(,) beste aldetik (puntuazioa sartu)(,) uraren tenperatura hotzagoa doanez, faunan eragina daukala, ( zer?)(urtegia) egiteko zenbait herri urperatu zituztela eta ekosistemak asko aldatu zirela esan beharko nuke. Dena dela eta (sobran?)(??), oraindik bizirik nago (puntuazioa sartu)(??) eta [urte askotik (noiz?) espero dut] (hitz-ordena, ongi)(espero dut urte askotarako).

AZKEN ZUZENKETAK: Neure (nire) (indartuta, zergatik?) arima erdituta dago, nire jatorria Huescakoa da eta, haurtzaroa eta gaztaroa ere bizi naiz handik, baina nire helduaroan eta zahartzaroen, berriz, Nafarroako Eki-hegoaldea zeharkatzen naiz eta (hobetu) (haurtzaroa eta gaztaroa bizi naiz handik ere bai, baina nire helduaroan eta zahartzaroan, berriz, Nafarroako Eki-hegoaldean bizi naiz eta) : “Nire arima erdituta dago: nire jatorria Huescakoa da, eta haurtzaroa eta gaztaroa hor eman ditut; nire helduaroa eta zahartzaroa, berriz, Nafarroako Eki-hegoaldean. erran (koherentzia)(erraten??)ohi dit: “esan ohi dit” Ildo honekin (horrekin) jarraituz: “ildo horri jarraituz” ere bai Esaterako, ikus daiteke makaldi bat garaztatzeko ur kopurua xahutzen dela herri txiki batek aste oso batean edango zuen kopurua baino (hitz-ordena, ongi?)( xahutzen dela makaldi bat garaztatzeko ur kopurua herri txiki batek aste oso batean edango zuen kopurua baino): “Esaterako, ikus daiteke makaldi bat garaztatzeko xahutzen den ur kopurua handiagoa dela

Santi Acinas 2011/11/24 5

Page 6: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “ IBAIAK” UNITATEAREN PORTFOLIOA

herri txiki batek astebetean edango lukeena baino” Hau da emankorra (hobetu)(Hori da emankorra!)!: uholdeak(???): “uholderik”

Santi Acinas 2011/11/24 6

Page 7: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “ IBAIAK” UNITATEAREN PORTFOLIOA

IE1 “IZENBURUA” Azken bertsioa «Nire arima erdituta dago: nire jatorria Huescakoa da, eta haurtzaroa eta gaztaroa hor eman ditut; nire helduaroa eta zahartzaroa, berriz, Nafarroako Eki-hegoaldean. Erriberan, Ebron bertan, Milagro herrialdean hil eta neure izakiaren hoberena emateko. Oso harro senti naiteke Ebrok nitaz hitz egiten duenean. Alde batetik, nire arroaz (8.524 kilometro karratu) eta nire emariaz (1.300 miloi litro segundoko) esaten duenean, eta, beste aldetik, 12 bat seme-alaba ibaiadar sendo, osasuntsu eta helduei buruz esaten duenean. Besteak beste, Arga, Irati, Regal, Esturrun, Eska, …Katalunian, pozik egon behar dute nirekin, ur kopuru handi oparitzen diedalako egunero. Edozein modutan ere, beti dago edozer kezkatzeko, eta egunero entzun behar dut neure ura xahutzen dudala urertzetako neure soroetan. Datorrena datorrela, nire ibaiertzetan bizi den jende pila batek esan ohi dit beraien bizitzan oso inportante naizela ere. Ildo horri jarraituz egia esanez, batzuetan urertzekoek ez dute ongi kudeatzen oparitzen diedan ura. Esaterako, ikus daiteke xahutzen dela makaldi bat garaztatzeko ur kopurua herri txiki batek aste oso batean edango zuen kopurua baino. Hori ere, ez da!Hala eta guztiz ere, nire bioaniztasuna aberatsa da oso, behe-ibaibidean batez ere. Emariaren erdian uharte bizidun batzuk dauzkat eta. Denetariko zuhaitz handiak ureztatzen ditut, eta haiekin zenbait hegazti, karraskari, ornogabe eta hainbat intsektu bizi dira nire bihotzaren gainean. Nik ez dut esan behar baina... Hori da emankorra!Haatik, pena handia ematen dit gero eta zikinkeria gehiago botatzen ikusteak. Neure bizitza osoa, neure ondasun hoberena jendeari ematen badiot ere, nire uretan gizakiek nahi ez duten edozein gauza botatzen didate: paperak, kartoiak, edandako brik-ak, aluminiozko paperak, eta abar. Horien ondorioz, noizbehinka, uren azalean arrain batzuk, apar pixka bat, olio eta guztiz ikusten dut.Amaitu baino lehen ez dut ahaztu nahi Esako urtegia. 1960 urtean erditu nintzen, eta beti zalantzan egon naiz ea ona izan ote zen erditzea, nire alaba izan arren. Alde batetik, nire urak kontrola ditzaket uholderik ez sortzeko, eta energia elektrikoa ere lor dezaket; baina, beste aldetik, uraren tenperatura hotzagoa doanez, faunan eragina daukala, urtegia egiteko zenbait herri urperatu zituztela eta ekosistemak asko aldatu zirela esan beharko nuke. Dena dela , oraindik bizirik nago, eta espero dut urte askotara

Santi Acinas 2011/11/24 7

Page 8: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “ IBAIAK” UNITATEAREN PORTFOLIOA

IDATZIZKO EKOIZPENA: 2. IDAZLANA «

IPUINA: “Errekako kolore bitxia”

IDAZLANAREN HISTORIKOA

Jatorrizkoa.

1. zuzenketa (Irakasleak).

2. zuzenketa.

3. zuzenketa(Irakasleak).

Azken bertsioa.

Santi Acinas 2011/11/24 8

Page 9: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “ IBAIAK” UNITATEAREN PORTFOLIOA

IE2 “ERREKAKO KOLORE BITXIA” JATORRIZKOA «Lamina eta bere lagunak mendiko barruko bihotzera heldutakoan, gatazka antolatuta zegoen. Berehala han zegoen harkaitz handien gainean igo zen bezain laster, konturatu zen ikusten zuen paisaia ez zen bere gustukoa. Hori zen, eskualdetik herensugeak aurreratu nahi zuten ahotik sua botatuz ezkerraldekoei eta haien asmoa lortzea, alegia, negua pasatzeko leku egokia lortzea. Ezkerraldetik, berriz, ipotxak saiatzen ari ziren herensugeen frente egitea baratzak lan egiteko aitzurrak altxatuz eta horrela ez galtzea mendiko leizeak, haien betiko etxebizitza ziren eta.Lamiak begiak itxituz, arnasa hartu zuen eta bere ahots xamarrenaz abesten hasi zen.Bataila amaitutzat emanzuen bizitza galduko eta,zuen ondokoak agurtzekeeta infernura joango zarete etaIsila edatu zen. Izaki guztien begiradak laminarenganantz abiatu ziren. Laminak besoak jaitsita hasi zen hara ailegatzeko ibilbidea kontatzen:-Duela bi aste, egunsentian esnatutakoan konturatu nintzen egoera larri bat sortu zuela. Goizeko usaina, izakien hotsak eta batez ere errekako hotsa ez ziren betikoak. Hurbiltzerakoan, errekaren kolorea ez zela berea, gorrixkagoa zela ohartu nuen. Pena handiaz bista altxatu nuen eta zeruan zegoen kaio bati galdetu nion ea zer koloretakoa zen ibairen kolorea, bai hemen hurbil, bai urrun. Bere erantzuna ez zen entzun nahi nuena: ildo gorri bat erosten zela mendikatetik.-Ipotxek eta herensugek burua jaitsi zuten, errudunak zirelako pentsatuz.Laminak jarraitu zuen: dena den, hegaztia bidaiako laguntzat hartuz errekako iturbururentzako bidaia hasi nintzen. Bidetik aurkitu genuen galtzagorri bat. Gure asmoa kontatuz gero gurekin etortzeko eskatu zidan ona izango zelako mendiko zulo txikietatik sartzeko. -Han zegoen galtzagorria gorritu zen gainerakoek begiratu baitzioten. -Laminak bidaiako pasadizoa kontatzen jarraitu zuen: Hurrengo ibilbideko bihurgunean, Basajauna gehitu zen taldera, esaten hain handia zenez galtzagorri eta ni neu besapean hartzerakoan askoz azkarrago egingo geniokeela bidaia eta mendi gailurretik labur genezakeela ere. Horrela mendi hautako aldapara heltzean ipotx batekin topo egin genuen, - hango ipotx bat erakatsiz. Hango izaki guztiek, aho bete hortz begiratzen jarraitzen zuten. Laminak helmugarako hitzaldira heltzen hasi ari zen: Hona sartutakoan, bat-batean dena argitu dut. Geure gainean dagoen mendia zaurituta dago, bai min fisikoki zeuen artean dagoen gudaren ondorioagatik, bai psikikoki izaki bat baino gehiago borrokatzen ikusteak pena handia ematen diolako. Denek burua jaitsiz, lotsaz beteta, bakea heldu zen, konturatu zirelako mendiko haitzuloak denontzat handi samar zirela. Mendia sendatu zen eta horien ondorioz errekako gorrixka kolorea garden bihurtu zen berriro.

IE2 “IZENBURUA” 1. ZUZENKETA (IRAKASLEAK) «Lamina eta bere lagunak mendiko barruko bihotzera (hobetu) heldutakoan, gatazka antolatuta zegoen. Santi Acinas 2011/11/24 9

Page 10: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “ IBAIAK” UNITATEAREN PORTFOLIOA

Berehala han zegoen harkaitz handien gainean igo zen bezain laster, (nor?) konturatu zen ikusten zuen paisaia ez zen bere gustukoa. Hori zen, eskualdetik herensugeak aurreratu nahi zuten ahotik sua botatuz ezkerraldekoei (hobetu) eta haien asmoa lortzea, alegia, negua pasatzeko leku egokia lortzea. Ezkerraldetik, berriz, ipotxak saiatzen ari ziren herensugeen frente egitea baratzak lan egiteko aitzurrak altxatuz (puntuazioa sartu) eta horrela ez galtzea mendiko leizeak, haien betiko etxebizitza ziren eta.Lamiak begiak itxituz, arnasa hartu zuen (puntuazioa sartu) eta bere ahots xamarrenaz abesten hasi zen.Bataila amaitutzat emanzuen bizitza galduko eta,zuen ondokoak agurtzekeeta infernura joango zarete etaIsila edatu zen. Izaki guztien begiradak laminarenganantz abiatu ziren. Laminak besoak jaitsita hasi zen hara ailegatzeko ibilbidea kontatzen:-Duela bi aste, egunsentian esnatutakoan konturatu nintzen egoera larri bat sortu zuela (nork?). Goizeko usaina, izakien hotsak eta batez ere errekako hotsa ez ziren betikoak. Hurbiltzerakoan, errekaren kolorea ez zela berea, gorrixkagoa zela ohartu nuen. Pena handiaz (puntuazioa sartu) bista altxatu nuen eta zeruan zegoen kaio bati galdetu nion ea zer koloretakoa zen ibairen kolorea, bai hemen hurbil, bai urrun. Bere erantzuna ez zen entzun nahi nuena: ildo gorri bat erosten (???) zela mendikatetik.-Ipotxek eta herensugek burua jaitsi zuten, errudunak zirelako pentsatuz.Laminak jarraitu zuen: dena den, hegaztia bidaiako laguntzat hartuz (puntuazioa sarttu) errekako iturbururentzako (??) bidaia hasi nintzen. Bidetik aurkitu genuen galtzagorri bat. Gure asmoa kontatuz gero (puntuazioa sartu) gurekin etortzeko eskatu zidan ona izango zelako mendiko zulo txikietatik sartzeko. -Han zegoen galtzagorria gorritu zen gainerakoek begiratu baitzioten. -Laminak bidaiako pasadizoa kontatzen jarraitu zuen: Hurrengo (letra larriz?) ibilbideko bihurgunean, Basajauna gehitu zen taldera, esaten hain handia zenez galtzagorri eta ni neu besapean hartzerakoan askoz azkarrago egingo geniokeela bidaia eta mendi gailurretik labur genezakeela ere. Horrela mendi hautako (???) aldapara heltzean ipotx batekin topo egin genuen, - hango ipotx bat erakatsiz. Hango izaki guztiek, aho bete hortz begiratzen jarraitzen zuten. Laminak helmugarako hitzaldira (???) heltzen hasi ari zen (hobetu): Hona sartutakoan, bat-batean dena argitu dut. Geure (indartu?) gainean dagoen mendia zaurituta dago, bai min fisikoki zeuen (???) artean dagoen gudaren ondorioagatik, bai psikikoki izaki bat baino gehiago borrokatzen ikusteak pena handia ematen diolako. Denek burua jaitsiz, lotsaz beteta, bakea heldu zen, konturatu zirelako mendiko haitzuloak denontzat handi samar zirela. Mendia sendatu zen (puntuazioa sartu) eta horien ondorioz (puntuazioa sartu) errekako gorrixka kolorea garden bihurtu zen berriro.

IE2 “IZENBURUA” 2. ZUZENKETA «

Lamina eta bere lagunak mendiko barruko bihotzera (hobetu)(mendiaren barruaren bihotzera) heldutakoan(heldutzerakoan ¿?), gatazka antolatuta zegoen. Berehala(,) han zegoen harkaitz handien(??) gainean igo zen bezain laster, (nor?)(lamina, jakina) konturatu zen ikusten zuen paisaia ez zen(zela)bere gustukoa. Hori zen, eskualdetik herensugeak aurreratu nahi zuten ahotik sua botatuz ezkerraldekoei (hobetu)( eskualdetik aurreratu nahi zuten herensugeak ezkerraldekoei ahotik sua botatuz) eta haien asmoa lortzea, alegia, negua pasatzeko leku egokia lortzea. Ezkerraldetik, berriz, ipotxak saiatzen ari ziren

Santi Acinas 2011/11/24 10

Page 11: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “ IBAIAK” UNITATEAREN PORTFOLIOA

herensugeen(herensuge??) frente egitea(egiten) baratzak lan egiteko aitzurrak altxatuz (puntuazioa sartu)(,?) eta horrela ez galtzea(galtzen) mendiko leizeak, haien betiko etxebizitza ziren eta.Lamiak begiak itxituz(itxiz), arnasa hartu zuen (puntuazioa sartu)(,??) eta bere ahots xamarrenaz(gozoz)abesten hasi zen.

Bataila amaitutzat emanzuen bizitza galduko eta,zuen ondokoak agurtzeke

eta infernura joango zarete eta

Isila edatu(isiltasuna hedatu) zen. Izaki guztien begiradak laminarenganantz abiatu ziren. Laminak besoak jaitsita hasi zen hara ailegatzeko ibilbidea kontatzen:-Duela bi aste, egunsentian esnatutakoan konturatu nintzen egoera larri bat sortu zuela (nork?)(zela). Goizeko usaina, izakien hotsak eta batez ere errekako hotsa ez ziren betikoak. Hurbiltzerakoan, errekaren kolorea ez zela berea, gorrixkagoa zela ohartu nuen(nintzen) . Pena handiaz (puntuazioa sartu)(,) bista altxatu nuen eta zeruan zegoen kaio bati galdetu nion ea zer koloretakoa zen ibairen kolorea, bai hemen hurbil, bai urrun. Bere erantzuna ez zen entzun nahi nuena: ildo gorri bat erosten (???)(jaisten) zela mendikatetik.-Ipotxek eta herensugek burua jaitsi zuten, errudunak zirelako(zirela) pentsatuz.Laminak jarraitu zuen: dena den, hegaztia bidaiako laguntzat hartuz (puntuazioa sartu)(,) errekako iturbururentzako (??)(iturbururako)bidaia hasi nintzen (nuen). Bidetik (??)aurkitu genuen galtzagorri bat. Gure asmoa kontatuz gero (puntuazioa sartu)(,) gurekin etortzeko eskatu zidan ona izango zelako mendiko zulo txikietatik sartzeko. -Han zegoen galtzagorria gorritu zen gainerakoek begiratu baitzioten. -Laminak bidaiako pasadizoa kontatzen jarraitu zuen: Hurrengo (letra larriz?)(hurrengo) ibilbideko bihurgunean, Basajauna gehitu zen taldera, esaten(esanez?? edo esanda??) hain handia zenez galtzagorri(a) eta ni neu besapean hartzerakoan askoz azkarrago egingo geniokeela(genukeela) bidaia eta mendi gailurretik labur genezakeela ere. Horrela mendi hautako (honetara) aldapara heltzean ipotx batekin topo egin genuen, - hango ipotx bat erakatsiz. Hango izaki guztiek, aho bete hortz begiratzen jarraitzen zuten. Laminak helmugarako hitzaldira (hitzaldi helmugara) heltzen hasi(hasten) ari zen (hobetu): Hona (hona) sartutakoan, bat-batean dena argitu dut. Geure (indartu?)(gure) gainean dagoen mendia zaurituta dago, bai min fisikoki(fisiko??) zeuen (zuen) artean dagoen gudaren ondorioagatik, bai psikikoki(??) izaki bat baino gehiago borrokatzen ikusteak pena handia ematen diolako (mendiari ematen diolako??). Denek burua jaitsiz, lotsaz beteta, bakea heldu zen, konturatu zirelako mendiko haitzuloak denontzat handi samar(ak) zirela. Mendia sendatu zen (puntuazioa sartu)(,) eta horien ondorioz (puntuazioa sartu)(,) errekako gorrixka kolorea garden bihurtu zen berriro.

IE2 “IZENBURUA” 3. ZUZENKETA (IRAKASLEAK) «AZKEN ZUZENKETAK: heldutakoan(heldutzerakoan ¿?),: “heldu orduko/ heldu zirenerako” . Berehala(,) han zegoen harkaitz handien(??) gainean igo zen bezain laster: “Han zegoen harkaitz handienaren gainera igo bezain laster” Hori zen, eskualdetik herensugeak aurreratu nahi zuten ahotik sua botatuz ezkerraldekoei (hobetu)( eskualdetik aurreratu nahi zuten herensugeak ezkerraldekoei ahotik sua botatuz)

Santi Acinas 2011/11/24 11

Page 12: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “ IBAIAK” UNITATEAREN PORTFOLIOA

:ez dut ezer ulertzen. Tutoretzan komentatu dugu. herensugeen(herensuge??): “herensugeei aurre egiten” xamarrenaz(gozoz): “goxoaz” Bidetik (??): “bidean” egingo geniokeela(genukeela): “egingo genuela ???” (komentatuko dugu) hautako (honetara): “honetako ...” Laminak helmugarako hitzaldira (hitzaldi helmugara) heltzen hasi(hasten) ari zen (hobetu): “lamina hitzaldiaren bukaerara heltzen ari zen /Lamina hitzaldia bukatzen ari zen” (??? Ez daki t hori esan nahi duzun) min fisikoki(fisiko??): “min fisikoa” bai psikikoki(??): “bai psikologikoa”

“Errekako kolore bitxia” Azken bertsioa «Lamina eta bere lagunak mendiaren barruaren bihotzera heldu zirenerako, gatazka antolatuta zegoen. Berehala, han zegoen harkaitz handienaren gainera igo, eta lamina konturatu zen ikusten zuen paisaia ez zela bere gustukoa. Hori zen, eskuin aldetik aurrera joan nahi zuten herensugeak ezkerraldekoeen kontra borrokatzen ari ziren, ahotik sua botatuz. Haien asmoa zen negua pasatzeko leku egokia lortzea. Ezkerraldetik, berriz, ipotxak saiatzen ari ziren herensugeei aurre egiten, baratzak lan egiteko aitzurrak altxatuz: ez zituen mendiko leizeak galdu nahi, zeinak betiko etxebizitza baitziren.Lamiak begiak itxiz, arnasa hartu zuen, eta bere ahots goxoaz abesten hasi zen.Santi Acinas 2011/11/24 12

Page 13: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “ IBAIAK” UNITATEAREN PORTFOLIOA

Bataila amaitutzat emanzuen bizitza galduko eta,zuen ondokoak agurtzekeeta infernura joango zarete etaIsiltasuna hedatu zen. Izaki guztien begiradak laminarenganantz abiatu ziren. Laminak besoak jaitsita hasi zen hara ailegatzeko ibilbidea kontatzen:-Duela bi aste, egunsentian esnatutakoan konturatu nintzen egoera larri bat sortu zela. Goizeko usaina, izakien hotsak eta batez ere errekako hotsa ez ziren betikoak. Hurbiltzerakoan, errekaren kolorea ez zela berea, gorrixkagoa zela ohartu nintzen. Pena handiaz, bista altxatu nuen eta zeruan zegoen kaio bati galdetu nion ea zer koloretakoa zen ibairen kolorea, bai hemen hurbil, bai urrun. Bere erantzuna ez zen entzun nahi nuena: ildo gorri bat jaisten zela mendikatetik.-Ipotxek eta herensugek burua jaitsi zuten, errudunak zirela pentsatuz.Laminak jarraitu zuen: dena den, hegaztia bidaiako laguntzat hartuz, errekako iturbururako bidaia hasi nuen. Bidean (??)aurkitu genuen galtzagorri bat. Gure asmoa kontatuz gero, gurekin etortzeko eskatu zidan ona izango zelako mendiko zulo txikietatik sartzeko. -Han zegoen galtzagorria gorritu zen gainerakoek begiratu baitzioten. -Laminak bidaiako pasadizoa kontatzen jarraitu zuen: hurrengo ibilbideko bihurgunean, Basajauna gehitu zen taldera, esanez hain handia zenez galtzagorria eta ni neu besapean hartzerakoan askoz azkarrago egingo genukeela bidaia eta mendi gailurretik labur genezakeela ere. Horrela mendi honetako aldapara heltzean ipotx batekin topo egin genuen, - hango ipotx bat erakatsiz. Hango izaki guztiek, aho bete hortz begiratzen jarraitzen zuten. Laminak hitzaldi helmugara heltzen hasten ari zen: hona sartutakoan, bat-batean dena argitu dut. Gure gainean dagoen mendia zaurituta dago, bai min fisikoa zuen artean dagoen gudaren ondorioagatik, bai psikologikoa izaki bat baino gehiago borrokatzen ikusteak pena handia mendiari ematen diolako. Denek burua jaitsiz, lotsaz beteta, bakea heldu zen, konturatu zirelako mendiko haitzuloak denontzat handi samarrak zirela. Mendia sendatu zen, eta horien ondorioz, errekako gorrixka kolorea garden bihurtu zen berriro.

Santi Acinas 2011/11/24 13

Page 14: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “ IBAIAK” UNITATEAREN PORTFOLIOA

IDATZIZKO EKOIZPENA: 3. IDAZLANA «

“Eskaera-gutuna: informazio eske”

IDAZLANAREN HISTORIKOA

• Jatorrizkoa.

• 1. zuzenketa (Irakasleak).

• 2. zuzenketa.

• 3. zuzenketa(Irakasleak).

• Azken bertsioa.

Santi Acinas 2011/11/24 14

Page 15: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “IBAIAK” UNITATEAREN IDAZLANA

” JATORRIZKOA «

MankomunitateaGral. Chinchilla,731002 IRUÑEA

Barañainen, 2011ko urriaren 5ean

Jaun/andrea:

Santiago Acinas naiz, Barañaingo Alaiz DBHko zientziazko irakaslea. Zuen web-orrian agertzen den informazioa eta iragarkiak ikusita, pentsatu dut oso aukera ona izango zela nire bizpahiru talde zuen instalazioetara joatea.

Egun, ekosistema ikasgaia lantzen ari garenez, gustatuko litzaiguke nire ikasleek ingurunea zaintzea. Hori klasean saiatzen banaiz ere, askoz hobeto izango litzateke klasetik kanpoko ekintza batzuk egitea, segur aski, haien jakin-mina piztuko zuten eta. Edo behintzat, espero dut askoz erresago piztea.

Zuen web-orria arretaz irakurri dut. Pozik jarri naiz ingurunea zaintzeko hainbat aukera duzuen ikustean. Gustatuko litzaidake inguruneko benetako egoera ezagutzea, bisitaldi bat eginez hurrengo astean edo bi aste barru. Izango gara berrogeita hamar bat pertsona.

Ikasle batzuk galdetu didate ea zer egiten da zakarrontzian botatzen duten zaramarekin, edo nola birziklatzen da beira, papera eta kartoia edo ahul ontziak. Pentsatu dut aukera ona izango litzateke Gongorako zaborren tratamendurako zentroan bertan azaltzea prozesu osoa. Beste batzuei, berriz, edaten dugun ura nola tratatzen den gustatuko litzaieke. Zuen eskuan utziko nizueke zein izango zen aukera hoberena.

Mila esker nire eskaera kontuan hartzeagatik, eta nire ikasleen itxaropenak betetzeko aukeraren zain agurtzen zaituztet.

(Sinadura)

Oharra: Bidal iezadakezue informazioa helbide honetara: .....................................

...................................

Santi Acinas 2011/11/24 15

Page 16: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “IBAIAK” UNITATEAREN IDAZLANA

IE3 “IZENBURUA” 1. ZUZENKETA (IRAKASLEAK) «

MankomunitateaGral. Chinchilla,731002 IRUÑEA

Barañainen, 2011ko urriaren 5ean

Jaun/andrea:

Santiago Acinas naiz, Barañaingo Alaiz (zer falta da hemen?) DBHko zientziazko irakaslea. Zuen web-orrian (ortografia) agertzen den informazioa eta iragarkiak ikusita, pentsatu dut oso aukera ona izango zela (denbora, ongi??) nire bizpahiru talde zuen instalazioetara joatea.

Egun, ekosistema (ortotipografia/puntuazioa) ikasgaia lantzen ari garenez, gustatuko litzaiguke (nori? niri? guri?) nire ikasleek ingurunea zaintzea. Hori klasean saiatzen banaiz ere, askoz hobeto izango litzateke klasetik kanpoko ekintza batzuk egitea,(puntu eta koma?) segur aski, haien jakin-mina piztuko zuten (denbora, ongi?) eta. Edo behintzat, espero dut askoz erresago (ortografia) piztea.

Zuen web-orria (ortografia) arretaz irakurri dut. Pozik jarri naiz ingurunea zaintzeko hainbat aukera duzuen ikustean. Gustatuko litzaidake inguruneko benetako egoera ezagutzea, bisitaldi bat eginez hurrengo astean (puntuazioa sartu) edo bi aste barru. Izango gara (denbora, ongi?) berrogeita hamar bat pertsona.

Ikasle batzuk galdetu didate ea zer egiten da zakarrontzian botatzen duten zaramarekin, edo nola birziklatzen da beira, papera eta kartoia edo ahul (???) ontziak. Pentsatu dut aukera ona izango litzateke Gongorako zaborren tratamendurako zentroan bertan azaltzea prozesu osoa. Beste batzuei, berriz, edaten dugun ura nola tratatzen den gustatuko litzaieke (zer falta da hemen?). Zuen eskuan utziko nizueke zein izango zen (denbora, ongi?) aukera hoberena.

Mila esker nire eskaera kontuan hartzeagatik, eta nire ikasleen itxaropenak betetzeko aukeraren zain agurtzen zaituztet.

(Sinadura)

Oharra: Bidal iezadakezue (tonua: aginkera erabiltzea gogorregia; agian, ahalera egokiagoa??) informazioa helbide honetara: .....................................

...................................

Santi Acinas 2011/11/24 16

Page 17: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “IBAIAK” UNITATEAREN IDAZLANA

IE3 “IZENBURUA” 2. ZUZENKETA «

MankomunitateaGral. Chinchilla,731002 IRUÑEA

Barañainen, 2011ko urriaren 5ean

Jaun/andrea:

Santiago Acinas naiz, Barañaingo Alaiz (zer falta da hemen?) DBHko zientziazko irakaslea. Zuen web-orrian (ortografia) agertzen den informazioa eta iragarkiak ikusita, pentsatu dut oso aukera ona izango zela (denbora, ongi??) nire bizpahiru talde zuen instalazioetara joatea.

Egun, ekosistema (ortotipografia/puntuazioa) ikasgaia lantzen ari garenez, gustatuko litzaiguke (nori? niri? guri?) nire ikasleek ingurunea zaintzea. Hori klasean saiatzen banaiz ere, askoz hobeto izango litzateke klasetik kanpoko ekintza batzuk egitea,(puntu eta koma?) segur aski, haien jakin-mina piztuko zuten (denbora, ongi?) eta. Edo behintzat, espero dut askoz erresago (ortografia) piztea.

Zuen web-orria (ortografia) arretaz irakurri dut. Pozik jarri naiz ingurunea zaintzeko hainbat aukera duzuen ikustean. Gustatuko litzaidake inguruneko benetako egoera ezagutzea, bisitaldi bat eginez hurrengo astean (puntuazioa sartu) edo bi aste barru. Izango gara (denbora, ongi?) berrogeita hamar bat pertsona.

Ikasle batzuk galdetu didate ea zer egiten da zakarrontzian botatzen duten zaramarekin, edo nola birziklatzen da beira, papera eta kartoia edo ahul (???) ontziak. Pentsatu dut aukera ona izango litzateke Gongorako zaborren tratamendurako zentroan bertan azaltzea prozesu osoa. Beste batzuei, berriz, edaten dugun ura nola tratatzen den gustatuko litzaieke (zer falta da hemen?). Zuen eskuan utziko nizueke zein izango zen (denbora, ongi?) aukera hoberena.

Mila esker nire eskaera kontuan hartzeagatik, eta nire ikasleen itxaropenak betetzeko aukeraren zain agurtzen zaituztet.

(Sinadura)

Oharra: Bidal iezadakezue (tonua: aginkera erabiltzea gogorregia; agian, ahalera egokiagoa??) informazioa helbide honetara: .....................................

...................................

Santi Acinas 2011/11/24 17

Page 18: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “IBAIAK” UNITATEAREN IDAZLANA

IE3 “IZENBURUA” 3. ZUZENKETA (IRAKASLEAK) «

AZKEN ZUZENKETAK:

Zuen web-orrian (ortografia) (web-orria): Zuen Web orrian”

izango zela (denbora, ongi??)(litzateke): “litzatekeela” Pozik jarri naiz ingurunea zaintzeko hainbat aukera duzuen(duzue) ikustean: “ ...duzuela ...” Pentsatu dut aukera ona izango litzateke: “ Pentsatu dut aukera ona izango litzatekeela” utziko nizueke (¿?): “ ...nuke ...”

Santi Acinas 2011/11/24 18

Page 19: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “IBAIAK” UNITATEAREN IDAZLANA

Sinadura)

AZKEN BERTSIOA

MankomunitateaGral. Chinchilla,731002 IRUÑEA

Barañainen, 2011ko urriaren 5ean

Jaun/andrea:

Santiago Acinas naiz, Barañaingo Alaiz Institutuko DBHko zientzia-irakaslea. Zuen Web-orrian agertzen den informazioa eta iragarkiak ikusita, pentsatu dut oso aukera ona izango litzatekela nire bizpahiru taldeak zuen instalazioetara joatea.

Egun, ekosistema-ikasgaia lantzen ari garenez, gustatuko litzaidake nire ikasleek ingurunea zaintzea. Hori klasean saiatzen banaiz ere, askoz hobeto izango litzateke klasetik kanpoko ekintza batzuk egitea, segur aski, haien jakin-mina piztuko lukete. Edo behintzat, espero dut askoz errazago piztea.

Zuen Web orria arretaz irakurri dut. Pozik jarri naiz ingurunea zaintzeko hainbat aukera duzuela ikustean. Gustatuko litzaidake inguruneko benetako egoera ezagutzea, bisitaldi bat eginez hurrengo astean, edo bi aste barru. Izango ginateke berrogeita hamar bat pertsona.

Ikasle batzuk galdetu didate ea zer egiten den zakarrontzian botatzen duten zaramarekin, edo nola birziklatzen den beira, papera eta kartoia edo ontzi arinak. Pentsatu dut aukera ona izango litzatekela Gongorako Zaborren Tratamendurako Zentroan bertan azaltzea prozesu osoa. Beste batzuei, berriz, edaten dugun ura nola tratatzen den gustatuko litzaieke ezagutzea. Zuen esku utziko nuke zein izango zen aukera hoberena.

Mila esker nire eskaera kontuan hartzeagatik, eta nire ikasleen itxaropenak betetzeko aukeraren zain agurtzen zaituztet.

Oharra: bidal diezadakezue informazioa helbide honetara: .....................................

...................................

Santi Acinas 2011/11/24 19

Page 20: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “IBAIAK” UNITATEAREN IDAZLANA

IDATZIZKO ELKARREGINA: Eskaera-gutuna erantzuna «

“Izenburua”

IDAZLANAREN HISTORIKOA

• Jatorrizkoa.

• 1. zuzenketa (Irakasleak).

• 2. zuzenketa.

• 3. zuzenketa(Irakasleak).

• Azken bertsioa.

Santi Acinas 2011/11/24 20

Page 21: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “IBAIAK” UNITATEAREN IDAZLANA

IE2 FOROA-A “IZENBURUA” JATORRIZKOA «

Oñatin, 2011ko irailaren 7an

Olakua auzoa; 19

20560 OÑATI

Tlf: 943 71 64 04

Laura irakaslea:

Zure eskaera gutuna entzun eta gero, esan behar dizugu aukera asko daukazula.

Aukeratu baino lehen gustatuko litzaiguke bi gauza kontuan hartu:

Alde batetik, zein adinetako ikasleak dira, hemengo tailerrak 14 urte arteko ikasletzat

dira eta. Txikoagoak baldin badira antola dezakegu beste aukera batzuk: Arantzazuko

ingurunetik txangotxo bat egin dezakegu eta umeentzako tailer batzuk, esate baterako, kabi-

kutxak eta txorientzako jantokiak egin.

Beste aldetik, esan behar dizut guk ez dugula ospatzeko lekurik. Horregatik, bi egun

egon nahiko bazenute zuen kabuz antolatu beharko zenukete. Baina trankil egon, badago

hemendik nahiko hurbil landetxe bat eta ospe handia du herrikoen artean. Otorduak ere zuen

kabuz izango lirateke, baina landetxekoek dena antola diezazuekete. Mendian egongo

bazarete, ogitartekoaz bazkaldu beharko duzue: hemendik prestatuak edo zuen etxekoak,

jakina.

Segur aski, hemen lan egiten naturazaleak zure taldearekin oso ongi moldatuko dira,

hitzaldiak eta txangoak egiten eta haur taldeekin lantzen eskarmentu handia dute eta.

Erantzi dizkizuet aktibitate guztiko prezioak eta hemen daukagun landetxe

propaganda. Beste galdera batzuk baldin badituzu dei diezaiokezu goian agertzen den

telefonoari.

Zure eskaerak bete dizkizugulakoan, agurtzen zaitugu

Santi Acinas 2011/11/24 21

Page 22: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “IBAIAK” UNITATEAREN IDAZLANA

IE2 FOROA -A “IZENBURUA” 1. ZUZENKETA (IRAKASLEAK) «

Oñatin, 2011ko irailaren 7an

Olakua auzoa; (koma jarri) 19

20560 OÑATI

Tlf: (tel.:) 943 71 64 04

Laura irakaslea:

Zure eskaera gutuna (orotgrafia) entzun (???) eta gero, esan behar dizugu

(zertarako?) aukera asko daukazula. Aukeratu baino lehen gustatuko litzaiguke bi gauza

kontuan hartu:

Alde batetik, zein adinetako ikasleak dira, hemengo tailerrak 14 urte arteko ikasletzat

dira eta. Txikoagoak baldin badira antola dezakegu beste aukera batzuk: Arantzazuko

ingurunetik txangotxo bat egin dezakegu eta umeentzako tailer batzuk, esate baterako, kabi-

kutxak eta txorientzako jantokiak egin.

Beste aldetik, esan behar dizut guk ez dugula (zer?) ospatzeko lekurik. Horregatik, bi

egun egon nahiko bazenute zuen kabuz antolatu beharko zenukete (zer?). Baina trankil egon,

badago hemendik nahiko hurbil landetxe bat (puntuazioa sartu) eta ospe handia du herrikoen

artean. Otorduak ere zuen kabuz izango lirateke (hobetu), baina landetxekoek dena antola

diezazuekete (denbora, ongi?). Mendian egongo bazarete, ogitartekoaz bazkaldu beharko

duzue (denbora, ongi?): hemendik prestatuak edo zuen etxekoak, jakina.

Segur aski, hemen lan egiten naturazaleak zure taldearekin oso ongi moldatuko dira,

hitzaldiak eta txangoak egiten eta haur taldeekin lantzen eskarmentu handia dute eta.

Erantzi (???) dizkizuet aktibitate guztiko prezioak eta hemen daukagun landetxe

propaganda. Beste galdera batzuk baldin badituzu (puntuazioa sartu) dei diezaiokezu goian

agertzen den telefonoari (hobetu).

Zure eskaerak bete dizkizugulakoan, agurtzen zaitugu (puntua jarri)

(nor zarete?)

IE2 FOROA -A “IZENBURUA” 2. ZUZENKETA «

Santi Acinas 2011/11/24 22

Page 23: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “IBAIAK” UNITATEAREN IDAZLANA

Oñatin, 2011ko irailaren 7an

Olakua auzoa, 19

20560 OÑATI

tel.: 943 71 64 04

Laura irakaslea:

Zure eskaera gutuna (orotgrafia)(eskaera-gutuna) entzun (irakurri) eta gero, esan behar

dizugu (zertarako?) (bizpahiru egun polit pasatzeko) aukera asko daukazula. Aukeratu baino lehen

gustatuko litzaiguke bi gauza kontuan (hartu)(hartzea):

Alde batetik, zein adinetako ikasleak dira (¿zein adinetakoak dira ikasleak?), hemengo

tailerrak 14 urte arteko ikasletzat (ikasleentzat) dira eta. Txikoagoak baldin badira antola dezakegu

(ditzakegu) beste aukera batzuk: Arantzazuko ingurunetik txangotxo bat egin dezakegu eta umeentzako

tailer batzuk, esate baterako, kabi-kutxak eta txorientzako jantokiak egin.

Beste aldetik, esan behar dizut guk ez dugula (zer?) ospatzeko (ostatu emateko) lekurik.

Horregatik, bi egun egon nahiko bazenute zuen kabuz antolatu beharko zenukete (zer?)(ostatzea).

Baina trankil egon, badago hemendik nahiko hurbil landetxe bat (puntuazioa sartu)(,) eta ospe handia

du herrikoen artean. Otorduak ere zuen kabuz izango lirateke (hobetu)(ez dakit), baina landetxekoek

dena antola diezazuekete (denbora, ongi?). Mendian egongo zarete (egoten bazarete/egongo

bazinaten), ogitartekoaz (ogitartekoak)bazkaldu beharko duzue (denbora, ongi?)(behar izaten

duzue/behar izango zenukete: hemendik prestatuak edo zuen etxekoak, jakina.

Segur aski, hemen lan egiten naturazaleak zure taldearekin oso ongi moldatuko dira, hitzaldiak

eta txangoak egiten eta haur taldeekin lantzen eskarmentu handia dute eta.

Erantzi (???)(Erantsi) dizkizuet aktibitate guztiko (guztien) prezioak eta hemen daukagun

landetxe (landetxeko¿?)propaganda. Beste galdera batzuk baldin badituzu (puntuazioa sartu) (,) dei

diezaiokezu goian agertzen den telefonoari (hobetu) (deitu goian agertutako telefonoari, mesedez).

Zure eskaerak bete dizkizugulakoan, agurtzen zaitugu (puntua jarri)(.)

(nor zarete?) (Oñati Natur Eskolaren zuzendaria)

IE2 FOROA -A “IZENBURUA” 3. ZUZENKETA (IRAKASLEAK) «

AZKEN ZUZENKETAK:

Otorduak ere zuen kabuz izango lirateke (hobetu)(ez dakit), baina landetxekoek dena

Santi Acinas 2011/11/24 23

Page 24: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “IBAIAK” UNITATEAREN IDAZLANA

antola diezazuekete (denbora, ongi?). Mendian egongo zarete (egoten bazarete/egongo bazinaten), ogitartekoaz (ogitartekoak)bazkaldu beharko duzue (denbora, ongi?)(behar izaten duzue/behar izango zenukete: hemendik prestatuak edo zuen etxekoak, jakina.

“Otorduak prestatzea ere zuen gain geldituko litzateke; baina, nahi izanez gero, landetzekoek aton liezazuekete. Mendira joango bazinete, ogitartekoak jan beharko zenituzkete: hemen prestatuak, edo zuen etxeetatik ekarriak, jakina”

landetxe (landetxeko¿?)propaganda: “ landetxeari buruzko propaganda”

dei diezaiokezu goian agertzen den telefonoari (hobetu) (deitu goian agertutako telefonoari, mesedez). “deitu goiko telefonora, mesedez).

(nor zarete?) (Oñati Natur Eskolaren zuzendaria): “Oñati edo Oñatiko???”; “Oñati” deitzen da eskola???.

IE2 FOROA -A “IZENBURUA” AZKEN BERTSIOA «

Oñatin, 2011ko irailaren 7an

Olakua auzoa; 19

20560 OÑATI

Tel: 943 71 64 04

Laura irakaslea:

Zure eskaera-gutuna irakurri eta gero, esan behar dizugu aukera asko daukazula egun

polit batzuk pasatzeko. Aukeratu baino lehen gustatuko litzaiguke bi gauza kontuan hartzea:

Alde batetik, zein adinetako ikasleak diren, hemengo tailerrak 14 urte arteko

ikasleentzat dira eta. Txikiagoak baldin badira antola ditzakegu beste aukera batzuk:

Arantzazuko ingurunetik txangotxo bat egin dezakegu eta umeentzako tailer batzuk, esate

baterako, kabi-kutxak eta txorientzako jantokiak egin.

Beste aldetik, esan behar dizut guk ez dugula ospatzeko ostatu emateko lekurik.

Horregatik, bi egun egon nahiko bazenute zuen kabuz antolatu beharko zenukete ospatzea.

Baina trankil egon, badago hemendik nahiko hurbil, landetxe bat eta ospe handia du herrikoen

artean. Otorduak preztatzea ere zuen gain geldituko dira, baina landetxekoek dena antola

diezazuekete. Mendiara joango bazarete, ogitartekoak bazkaldu beharko dituzue: hemen edo

Santi Acinas 2011/11/24 24

Page 25: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “IBAIAK” UNITATEAREN IDAZLANA

zuen etxen prestatuak, jakina.

Segur aski, hemen lan egiten naturazaleak zure taldearekin oso ongi moldatuko dira,

hitzaldiak eta txangoak egiten eta haur taldeekin lantzen eskarmentu handia dute eta.

Erantsi dizkizuet aktibitate guztien prezioak eta hemen daukagun landetxeari buruzko

propaganda. Beste galdera batzuk baldin badituzu deitu goiko telefonoari, mesedez.

Zure eskaerak bete dizkizugulakoan, agurtzen zaitugu.

Oñati Natur Eskolaren zuzendaria

Santi Acinas 2011/11/24 25

Page 26: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “IBAIAK” UNITATEAREN IDAZLANA

IDATZIZKO ELKARREGINA: 1. WIKI-A «

“ Hidrologoarentzako galderak”

IDAZLANAREN HISTORIKOA

• Galderak.

1. WIKI-A “Hidrologaoarentzako galderak” JATORRIZKOA «

Lehen, Iruñerrian, ez zegoen hainbeste lantegi. Orain, ordea, lantegia asko dago. Nola eragiten diete gaur egungo lantegiek arrainei?

Jakin badakigu orain dela 4 urte edo agertu zela zebra muskuiluaren izurri bat. Nola ailegatu ziren hona? Oraindik Argan badago zebra muskuilurik? Nola egiten dute kalte?

Zer pentsatzen duzu Arga ibaiaren pasealekuaz? Naturari ongi egiten dio?

Denboran zehar, Arga ibaiak aldaketa asko jasan behar izan du?

Santi Acinas 2011/11/24 26

Page 27: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “IBAIAK” UNITATEAREN IDAZLANA

Zer uste duzu ibaiak babesteko legeari buruz? Betetzen da?

Zer egin dezake gutako bakoitzak ibaiak zaintzeko?

Lehen Argaren ur-bazterretan bazeuden eraikin desberdinak: etxeak, errotak, labaderoak... Nola eragiten zuten ibaiaren bizian?

Gaur egun Argaren ur-bazterretan beste eraikin batzuk agertu dira: lantegiak, igerilekuak, pisuak. Haien eragina antzinako eraikinenak baino okerragoa da? edo desberdina da?

Nola ikusten duzu Argaren etorkizuna Iruñarenarekin alderatuta, alegia, nola haziko dira biak?

Aldaketa klimatikoaren ondorioz, egunen batean Arga ibaia lehor liteke?

Euskal Herriko leku asko, batez ere mendiak eta ibaiak, mitologiari lotuta daude. Argak ere ba al du kondairarik?

Arga ibaia Iruñerriarentzat oso txikia geratu omen da. Nola konpon daiteke halako arazo handia?

Antzina, ibaiak lanarekin ere lotuta zeuden; adibidez, Ezka ibaia almadiazainekin lotuta zegoen. Arga ibaia zein lanbiderekin zegoen lotuta?

Denboran zehar, Arga ibaiak uholde larriak jasan ditu? Zein izan da garrantzitsuena? Zein urtetan? Zer gertatu zen?

Santi Acinas 2011/11/24 27

Page 28: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “IBAIAK” UNITATEAREN IDAZLANA

UNITATEAREN GLOSATEGIA «

"IBAIAK” unitatearen lexikoa, egiturak eta esamoldeak

Aadarraafluente Aditzera eman"Dar a conocer"Irabazleen izenak aditzera eman dute.AniztasunaBiodibersitatea. Biziaren barietatea neurtzeko erabiltzen den parametroa daaraztegiadepuradora BbitsespumaItsasoko bitsa bezain zuria: tan blanca como la espuma del aguaEemendatu

Santi Acinas 2011/11/24 28

Page 29: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “IBAIAK” UNITATEAREN IDAZLANA

sinonimoa: gehitu

errapinEsamesa, txutxumutxuaEskarmentu

Esperiencia pero de "tener tablas"

Esperientzia

Bizitzan zehar bizi ditugun esperientzi desberdinak.

ezpondadesnivel, inclinación Fferekacaricia GGainezka eginrebosar, desbordar, rebasar; salirse; colmar

Esneak eltzetik gainezka egin dit: la leche ha rebosado del puchero.GaraztatuRegarGorotzaFiemo, estiércolHHautsa harrotuIrudizko adieran: levantar polémica.Baina harrotu aditza ere erabiltzen da esateko : "itsasoa harrotu da" (La mar se ha encrespado)."Zure lagunarekin zaudenean asko harrotzen zara" ( cuando estás con tu amigo te vuelves muy arrogante)herdoil /herdoildu (du/da)

Santi Acinas 2011/11/24 29

Page 30: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “IBAIAK” UNITATEAREN IDAZLANA

- roña, óxido, roña; suak herdoila garbitzen du.- oxidarse; erlojua herdoildu zait.higatuerosionarLurra lantzeak ubidea ere higatzen du.deteriorar(se)soineko maiz erabilia laster higatzen da: el vestido que se utiliza a menudo se deteriora pronto.hilotzasinonimoak: gorpua, hilda. ibaibidecauce, curso (rio) IIkus-erasoImpacto visualiragazi (irazi) du/da- colaresnea iragazi- filtrar (likidoak, gasak)lurrean zehar ura iragazi da: a través de la tierra se ha filtrado el agua.isuri

1. Eraik. sin. isurialde, isurki (agua, vertiente, pendiente). Teilatuan, gailurraren eta teilatu-hegalaren artean geratzen den atal inklinatua.

2. Med. Fluido (likido edo gaseoso) baten pilaketa patologikoa, barrunbe naturaletan gertatu ohi dena. (derrame)

3. Teknol. sin. emisio. Ingurunera isurtzen den gaia, gai-multzoa edo energia. "Emisio terminoak horrelako adiera zabala badu ere, eskuarki aireratzen diren gasetarako erabiltzen da. (Emisión).

IsurketakVertidosIzokinItsas arrain teleosteoa, mamia edo haragia arrosa duena eta arrautzak erruteko ibaietan gora igotzen dena, sukaldaritzan oso aintzat hartua (Salmo salar). Bizitzaren parterik handiena Ozeano Atlantikoan egiten du, eta itsaso horretara ematen duten iparraldeko ibaietara igotzen da errutera.Salmón

Santi Acinas 2011/11/24 30

Page 31: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “IBAIAK” UNITATEAREN IDAZLANA

Jjorisinonimoa:[ugaria] erruz, franko, gogotik, lodi, naro, naroki, naroro, oparo, ugari

Llaborecultivoaire zabaleko laborea: cultivo al aire librecosechalaborea ugaria da: la cosecha es abundantecerealgaria laborea da: el trigo es cereallehorizond. eta iz. Urik ez duena, bustirik ez dagoena. ik. siku, idor. ¤ Irud. Ez kondaira hotza eta lehorra, bizia eta umoa baizik. iz. Itsasoak estaltzen ez duen Lurraren zatia, lurra (itsaso-ren aurrez aurre). Lehorrera heltzen den ontzia.

"tierra firme"

LEIZECueva; sima.

Sinonimoak: koba, haitzulo, hartzulo, harpe, harpe-zulo, leize-zulo.

lohi1. Geol. Arroka-zati edo partikula detritikoa. (limo).2. Ingur. Hondakinen zenbait tratamenduren emaitza den lohi-antzeko gai lodi eta urduna. (lodo, fango).LupetzLupetz: lohi, lokatz, lupetz, basa, istil Mmarriatu da/dudegradarse, deteriorarseingurumena marriatu: degradar el medio ambienteMETATU

Santi Acinas 2011/11/24 31

Page 32: "Ibaiak" unitate osoa Santi Acinas

ZUBIARTE EUSKALTEGIA “IBAIAK” UNITATEAREN IDAZLANA

Santi Acinas 2011/11/24 32