Hizkuntza_ohiturak1B

download Hizkuntza_ohiturak1B

of 13

Transcript of Hizkuntza_ohiturak1B

  • 8/14/2019 Hizkuntza_ohiturak1B

    1/13

    1B maila

    ohiturakfamilia

    lana

    euskara

    Ataza honetannork bere hizkuntza

    ohiturak aldatzekokonpromisoa hartuko

    dugu.

    Horretarako:

    a. Euskara ikasten ari denikasle bati bere hizkuntzaohiturak aldatzeko

    aholkurik egokienakidatzizko dizkiogu.

    b. Hizkuntza ohitureninguruko iritzia

    prestatuko duguikaskideei ahoz

    aurkezteko.

    c. Nork bere hizkuntzaohiturak aldatzeko

    mintza-tratu bat diseinatueta idatziko dugu.

    HIZKUNTZA

    OHITURAK

  • 8/14/2019 Hizkuntza_ohiturak1B

    2/13

    ATAZAK

    PROZEDURA:

    A ataza: Hizkuntza ohiturak aldatu

    Atazaurrea: Euskaraz hitz egiten ez hasteko asmatzen ditugun aitzakiak zerrendatuEuskaraz mintzatzen ez hasteko erabiltzen ditugun aitzakiak idatziko ditugu banaka (3. or.).Bakarka, Mintzatzen hasteko aholkuak irakurrita, gure aitzakiei aurre egiteko baliagarrienak neurtuko dituguizartxoak jarriz (3. or).Hirunaka, izartxo gehien eta gutxien non jarri dugun eta zargatik azalduko diogu elkarri.

    a.1. ataza: Ikasle baten hizkuntza ohiturak irakurri, aztertu eta aholkuak eman idatzizEuskaltegian euskara ikasten ari den ikasle baten hizkuntza ohituren inguruko egoera irakurri (4. or.).Banaka, galderak erantzunez, bere hizkuntza ohituren azterketa bat egingo dugu, eta hizkuntza ohiturak aldatzenlaguntzeko aholku pare bat proposatuko dizkiogu (4. or.).Hirunaka, emandako erantzunak eta aholkuak elkarri azalduko dizkiogu.

    Feedbacka: Euskaltegiko ormetan jartzeko aholkurik onenak aukeratu eta zuzenduHirunaka, aholkurik onena zein izan den aukeratuko dugu eta arbelean idatziko dugu ikasleei aurkezteko.Arbelean idatzitako aholkuei egin beharreko zuzenketak egingo dizkiegu guztien artean.Aholkuak txarteletan idatzi eta euskaltegiko ormetan itsatsiko ditugu.

    a.2. ataza: Bi ikasleren hizkuntza ohiturak konparatu eta nork bere iritzia ikaskideei azaldu ahozKalean euskaraz ikasi duen senegaldar bati egindako elkarrizketa ikusiko dugu bideoan (D.B. 46 DVD 6596 dok.).Banaka lehenik eta taldean gero, bi ikasleen hizkuntza ohituren konparazioa egingo dugu taulan eskatzen direndatuak alderatuz (5. or.).Nork ikasiko du lehenago euskaraz? galdera idatziko dugu arbelean, eta bakoitzak bere iritzia ematekoargudioak pentsatu eta iritzi labur bat prestatuko du.Ikaskideei gure iritzia aurkeztuko diegu.

    Feedbacka: Ondorio nagusiak ateraGuztion artean ondorio nagusiak arbelean laburbilduko ditugu: Zein izan da iritzi orokorra? Zeintzuk izan dirazuen iritzietan erabili diren argudioak oro har?

    a.3. ataza: Mintza-tratua zer den ezagutu eta nork bere mintza-tratua idatziBanaka, mintza-tratu desberdinak irakurri eta bakoitza nork idatzia den asmatu beharko dugu aukerak irakurrita (6. or.).Taldean baloratu: Baliagarriak dira? Lorgarriak dira helburuak? Prest al zaudete horrelako bat sinatzeko?Bakoitzak bere ingurua, bere aukerak eta bere helburuak aztertuta, mintza-traturako helburu nagusia idatzikodugu (6. or.).Mintza-tratuaren helburua ahalik eta gehien zehaztuko dugu taulan eskatzen den informazioa aukeratuz (7.or.).

    Feedbacka: Mintza-tratuak berrikusi

    Binaka, elkarri mintza-tratuak banatuko dizkiogu irakurtzeko eta zuzentzeko. Bakoitzak pare bat zuzenketagutxienez egingo dizkiogu ikaskideari.Egindako zuzenketen berri elkarri emango diogu.Mintzatratuak zuzenduta gelako ormetan itsatsiko ditugu, guztion artean jarraipena egin ahal izateko.

    Atazaostea: Euskara ikasteko errezetarik onena idatziEuskara ikasteko errezeta irakurriko dugu (9.or).Taldean osagaien kantitateak gure erara aldatuko ditugu: zein osagaik behar duen kantitate gehien, zeinekgutxien, zenbat bakoitzetik eta zergatik, osagai gehiago erantsi behar baditugu erantsi eta zehaztu kantitateak...Taldetxoetan, errezetaren ereduari jarraiki eta osagai eta kantitate berriak erabiliz errezeta berria idatziko dugu.Errezetak ozen irakurriko ditugu eta guztion artean onena aukeratuko dugu.

    Gramatika eta diskurtsoa: Esaldi okerrak zuzen eta egoki berridatziGuina Loren esaldiak zuzen eta egoki berridatziko ditugu, batez ere, bukatu gabe dauden esaldiak osatuz etaorden egokia emanez (10.or.).

  • 8/14/2019 Hizkuntza_ohiturak1B

    3/13

    3

    Egiten al duzu euskaraz eskolaz kanpo? Ba al dakizu horrek zure ikas-prozesua azkartzen lagunduko dizula? Gaihonetaz mintzatzen hasten garen aldiro bainamordo bat etortzen zaizkigu denoi burura. Ez al da hala? Irakuritzazu beheko bainabatzuk eta esaguzu zeintzuk diren zure bainahoriek?

    HIZKUNTZA OHITURAK ALDATU

    Ez lotsatu akatsak egiten dituzulako, funtsezkoak baitira ikasteko prozesuan. Lasai egon, betidaude gauza bera esateko modu bat baino gehiago. Izan ausarta eta hasi hizketan!

    Irratia, telebista eta bideoak ahozko hizkuntza lantzeko material aberatsa da, baita azentu etaeuskalkiak entzuteko aukera ere. Erraz aurkituko dituzu interesatzen zaizkizun gaiak. Hizlarienondoren esaldiak errepika ditzakezu, ahozko trebetasuna lantzeko; batez ere, intonazioa etaerritmoa. Anima zaitez!

    Egin ezazu zeu bezalako hasiberrientzako hiztegi txikia. Ikas itzazu esaldi adeitsuren batzuk;agurrak, galdera-hitzak eta honelako adierazpideak: barkatu, baina ez dakit ongi euskaraz;pixka bat mantsoago hitz egingo al zenuke; errepikatuko didazu azkenengoa mesedez?Jendea asko poztu ohi da bere hizkuntza interesatzen zaigula ohartzen denean..

    Ikas itzazu elkarrizketari jarraitzen diozula eta entzuten ari zarela adierazteko esapide batzuk;esate baterako: oso ongi; a ze pena; horixe bai interesgarria; bai/ez; ulertzen dut; benetan?...Hizkuntza entzuten jarraitzeko aukera ematen dizu horrek, ikasiz zoazen heinean. Horrelakoesaldiak irratia entzutean, edo telebista eta bideoak ikustean entzun daitezke.

    Medikuarenera, okindegira edo bankura joan behar baduzu, entseatu ezazu aurrez egoera, roljolasak eginez . Praktikatu telefonoz lagun batekin hitz eginez. Ikasteko materialetan gisa hor-retako elkarrizketetarako ereduak egon ohi dira. Entseatu zer eskatu behar duzun eta nola.

    Ohar zaitez nola hitz egiten duten euskaldunek euskaraz, aurrez aurre daudenean edotelebistan edo filmetan, eta arretaz ikusi nola jokatzen duten elkarrekin (esaten dutena, keinu-ak, ahotsa,). Entzun eta begiratu arretaz nola adierazten dituen jendeak bere sentipenak(haserrea, maitasuna, atsegina,... eta saiatu ikusi duzuna kopiatzen!

    11

    22

    33

    44

    55

    66

    Lotsa ematen dit hitz egiteak.Ez dut ulertzen jendeak esaten didana.Ez daukat inor familian euskaraz dakienik niri laguntzeko.Lantokian inork ez du hitz egiten euskaraz.Lehenik ongi ikasi behar da euskaraz, eta orduan hasikonaiz hitz egiten.

    Izugarri gustIzugarri gustatuko litzaidakeatuko litzaidake

    euskaraz hitz egiten hastea,euskaraz hitz egiten hastea,

    bainabainaIkasle guztiek dituzte alde sendoak eta alde ahulak.Zenbat eta gehiago indartu gure alde sendoak eta zenbateta hobeto gainditu gure alde ahulak, orduan etahizkuntza ikasle hobeak izango gara. Hizkuntza ohiturakaldatzen hasteko proposamenarekin gatoz oraingoan.Jakin badakigu, eskolaz kanpo euskaraz mintzatzenhasteko aitzakia franko izaten dugula beti. Gai haueskolan ateratzen dugun bakoitzean, bainamordo batsortzen zaizkigu:

    Mintzatzen hasteko lehenengo aholkuak:

    Aitzakia horiei guztiei zuk zeuk aurre egin behar diezu. Horregatik, mintzatzen hasteko aholkutxo batzuk irakurrikodituzu. Balora itzazu zuretzat baliagarriak diren ala ez eta jarri izartxoak.

    bikaina ona txarra

    MINTZATZEN HASTEKO AHOLKUAK

    baina...1.1..............................................................................................................................22...............................................................................................................................

    3.3..............................................................................................................................

    44...............................................................................................................................

    55...............................................................................................................................66...............................................................................................................................

  • 8/14/2019 Hizkuntza_ohiturak1B

    4/13

    Irakurri Nekanek nolako hizkuntza ohiturak dituen. Aztertu euskaraz mintzatzeko dituen abantailak eta oztopoaketa bere hizkuntza ohiturak aldatzen laguntzeko emaiozu pare bat aholku, ongi etorriko zaizkio.

    NEKANEREN HIZKUNTZA OHITURAK

    Nekanek senarra euskalduna du, eta honen familia ere euskalduna da, nahiz eta

    beren artean, batez ere anaia-arreben artean, euskaraz eta erdaraz, bietara,aritzen diren.

    Senarrarekin beti erdaraz hitz egiten du, baina semearekin euskaraz egitensaiatzen da, gauza sinpleak behintzat. Bere familian Nekaneren ahizpa gazteenakbaino ez daki euskaraz. Askotan egoten da berarekin, baina beti erdaraz hitzegiten dute.

    Denda bateko saltzailea da Donostian. Askotan etortzen zaio jendea euskarazgaldezka, baina ez da ausartzen haiekin euskaraz hitz egiten.

    Astean behin biltzen da bere lagunekin (8 neska), bi euskaldunak dira eta bestehiruk, urteak daramatzate euskara ikasten. Beti erdaraz egiten dute beren artean.

    Duela 8 urte hasi zen euskaltegian euskara ikasten, hasieran oso azkar ikasi zuen,baina utzi egin behar izan zuen haurdun geratu zenean. Haurra jaio ondoren,bitan matrikulatu da, baina ez du ikastaroa bukatu (haurra gaixotu,... eta abar).

    Trabatuta dagoela uste du. Gramatikan hutsune asko dituela uste du. Ziur dago ezdakiela ondo hitz egiten. Ezin du esaldi oso bat bukatu. Asko kostatzen zaio hitzegitea. Haurrarekin bakarrik hitz egiten du pixka bat, eta bakarrik dagoeneanbesterik ez.

    Arazoa: Berak euskara jakin nahi du dendan bezeroekin eta bere semearekin hitzegiteko. Gustatuko litzaioke senarrarekin eta bere familiakoekin ere euskarazaritzea, pixka bat behintzat. Oso gaizki pasatzen du saiatzen denean eta askolotsatzen da.

    Izena: Nekane Solaiz Breba.Helbidea: Errekatxo 26, Astigarraga.Adina: 38.Egoera zibila: Ezkondua.Seme alabak: bat; Mattin (5 urte).

    Euskaltegianeuskara ikasten

    Zergatik kostatzen zaio hainbeste hizkuntzaohiturak aldatzea zure ustez?

    Zergatik ez ditu aprobetxatzen euskaraz hitz egitekoaukerak?

    1. ........................................................................................................................................................................2. ........................................................................................................................................................................3. ........................................................................................................................................................................4. ........................................................................................................................................................................

    ABANTABANTAILAK / LAGUNTZAKAILAK / LAGUNTZAK

    Norekin eta non hitz egin dezake euskaraz?

    Laguntzarik ba al du?

    1. ........................................................................................................................................................................2. ........................................................................................................................................................................3. ........................................................................................................................................................................4. ..................................................................................

    OZTOZTOPOAKOPOAK

    11 22

    AHOLKUAHOLKU PPAREARE BABATT

    4

  • 8/14/2019 Hizkuntza_ohiturak1B

    5/13

    GUINA LOREN HIZKUNTZA OHITURAK

    GUINEA LOGizonezko gaztea da, 28 urte ditu eta duela sei urte etorri zen Senegaldik

    Euskal Herrira bizitzera. Hiru urte egin zituen Bilbon eta beste hiru dara-

    matza Lekeition bizitzen. Egun kalean egiten du lan, arropa eta bitxiak

    saltzen. Dani Arizala kazetari ezagunak elkarrizketatuko du senegaldarra

    ikusiko dugun bideoan.

    GUINA LOREN KASUAAdina : Ikasterakoan eraginik izan al du adinak zureustez?...................................................................

    ..........................................................................Herria: Lekeition bizitzeak eraginik badu?

    ..........................................................................

    ..........................................................................Norekin / Non / Noiz mintzatu :Euskaraz hitz egiteko aukerak baditu?Aprobetxatzen ditu?......................................................................................................................................................Hizkuntza maila:Hitz egiteko moldatzen da? Ulertzen zaio? Komunikatzen du?

    ......................................................................................................................................................

    ...........................................................................

    NEKANEREN KASUAAdina : Ikasterakoan eraginik izan al du adinak zureustez?...................................................................

    ..........................................................................Herria: Astigarragan bizitzeak eraginik badu?

    ..........................................................................

    ..........................................................................Norekin / Non / Noiz mintzatu :Euskaraz hitz egiteko aukerak baditu?Aprobetxatzen ditu?.................................................................................................................................................Hizkuntza maila:Hitz egiteko moldatzen da? Ulertzen zaio? Komunikatzen du?

    ......................................................................................................................................................

    ...........................................................................

    kalean ikasitakosenegaldarra

    Denbora asko daukalako.

    Inguruko euskaldunekin hitz egitekoaukera aprobetxatzen duelako.

    Lotsa gehiegi ez daukalako

    Hitz egiten badu, gehiago saldukoduelako.

    .....................................................................................................................................

    ....................................................................................................................................................................

    Nire ustez....

    5

    Bien arteko aldeak ikusita saia zaitez zure iritzia azaltzen ikasleei. Nork uste duzu ikasiko duela azkarragoeuskaraz eta zergatik? Pentsatu argudio batzuk eta prestatu zure iritzia ikasleei aurkezteko:

    .....................................................................................................................................

    ................................................................................................................................................

    Argudio batzukArgudio batzuk

    Guztiz bestelakoa den kasu bat ezagutuko duzu oraingoan. Kalean euskaraz ikasi duen senegaldar bati egindakoelkarrizketa ikusiko dugu bideoan. Irakur ezazu bere aurkezpen laburtxoa lehenik. Gero, galderei erantzunez,mintza zaitezte taldean bi ikasleen arteko aldeez.

  • 8/14/2019 Hizkuntza_ohiturak1B

    6/13

    MINTZA-TRATUAREN HELBURUA

    Kasu honetan ikaslearen lankideak sinatu dumintza-tratua. Ikasleak laguntza eskatu dio

    euskaraz mintzatzen den bere lankide bati etalankideak mintza-tratu hau hitzartu du

    ikaslearekin.

    Mintza-tratua

    Gure artean euskara gutxi egiten dugula eta ohiturahori aldatzen laguntzeko, azpian sinatzendugunok....................tabernan gauden bitarteaneuskaraz hitz egiteko konporomisoa hartzen dugu,eta horretarako:

    1. Dakigunok beti euskaraz egingo dugu.2. Gutxi dakigunok, edo ikasten ari garenok, ahaldugun neurrian saiatuko gara:

    * Lehen hitza beti euskaraz egiten.* Ezinbestekoa zaigun unetan erdarara joan

    arren, baino berriro ondoren inongo lotsaedo beldurrik gabe euskarara itzultzen.

    3. Eta ez dakigunok pazientzia eta elkartasunaerakutsiz, eta beharrezkoa denean besteei laguntzaeskatuko diegu.

    Astigarragan, ..............(e)ko...............ren........(ea)an.

    SINADURAK:

    Mintza-tratua

    Gure artean euskara gutxi egiten dugula eta ohiturahori aldatzen laguntzeko, neuk ...............................lantokian Felix Lopez lankidearekin euskaraz gehiagohitz egiteko konpromisoa hartzen dut, eta horre-tarako adierazi nahi dut;

    1. Elkarrekin gaudela eta edozein egoeratan, betieuskaraz egingo diodala.2. Erdaraz egiten didanean ere, neuk beti euskaraerantzungo diodala.3. Elkarri lagunduko diogula euskaraz hitz egiten,gure arteko ohitura sendoa bihurtzeko eta bestelankideak gurekin antzeko jarrerak bideratzeragonbidatzeko.

    Hitzartutakoa betetzeko neure ahalegin guztia egingodudala ziurtatzen dut.

    Bilbon, ..............(e)ko...............ren........(ea)an.

    SINADURAK:

    Mintza-tratua

    Neuk ......................... kontuan hartuta...............(ek)keuskara ikasi eta mintzatzeko hartu duen erabakiazera adierazi nahi dut:1. Ene poza eta errespetua erakutsi nahi dizkiodala.2. Badakidala euskara ikastea prozesu emankorbaina korapilatsua dela.3. Badakidala baita ere prozesu horretan sekulakogarrantzia duela eskolaz kanpo hitz egiteko aurrera-pausoa ematea.

    Beraz, zera erabaki dut:Ahal dudan neurrian .............(r)i laguntzea:

    A) Berarekin hitzartutako une eta lekuetan:IGANDE GOIZETAN MENDI BUELTA EMATENDUGUN BITARTEAN.

    B) Bere zalantza eta galderei erantzunaematen saiatzea.Azken finean, prest azaldu nahi dut datozen 9hilabeteetan, euskaltegiko ikasturtea amaitu arte,........................... euskalduntzearen aitapontekobihurtzeko.

    Donostian, ..............(e)ko...............ren........(ea)an.

    SINADURAK:

    Kasu honetan ikaslearen senarra izan da,euskalduna izanik, bere emazteari esku bat

    botatzeko aukera eman diona.

    Kasu honetan ikaslearen koadrila osoa izanda konpromisoa hartu duena.

    A

    B

    C

    Nire kasuan:NOREKIN? dendariarekin, familiakoren batekin, lagunekin...

    NOIZ? egunero, astean behin, astean ordu bat...

    NON? etxean, lantokian...

    HELBURUA:

    ..........................................................................................

    ..........................................................................................

    ..........................................................................................

    ..........................................................................................

    Jarraian zure hizkuntza ohituretan eragiteko tresna bat aurkeztu nahi dizugu: MINTZA-TRATUA. Mintza-tratuakzer diren eta zertarako baliatzen diren ezagutuko duzu. Beheko mintza-tratuak irakurrita, ea asmatzen duzunnork idatziak diren. Ondoren, zehaztu zuk norekin eta noiz egingo zenukeen horrelako mintza-tratu bat.

    6

  • 8/14/2019 Hizkuntza_ohiturak1B

    7/13

    7

    Mintza-tratua ahalik eta lorgarriena izan dadin, zeure helburuak zehazten saiatuko zara. Beheko taulan infor-mazioa ahalik eta gehien zehazten saia zaitez:

    MINTZA-TRATUA ZEHAZTEN

    1. NOREKIN DUZU EUSKARAZ MINTZATZEKO AUKERA?

    Atal honen helburua zure inguruan euskaraz mintzatzendirenen zerrenda egin eta dituzun aukerez jabetzea da:

    Familian: bikotekidea, laguna, seme-alabak,...Lantokian: zehaztu norekin.Kuadrilan: zehaztu norekin.Herrian edo auzoan: dendetan, tabernetan, ile-apaindegian,...

    2. MAIZTASUNA:

    Atal honetan saia zaitez zuretzat lorgarria den maiztasun

    bat zehazten. Gehiegikeriak alde batera utzita, onena dapixkanaka-pixkanaka hasi eta gauzak ondo ateratzen badira,maiztasuna aldatzeko aukerak nahi adina izango dira gero ere.

    Astean behin: ordu betez, ordu erdiz, arratsalde batez, larunbatedo igande goizez....

    Hilean birritanEgunero denbora apur batez....

    3. GAIA:

    Gaia beti libre utzi gabe, komeni zaizu zehaztea zertazmintzatu nahi duzun. Horrela, ataza aurrean proposatzen denmoduan aurreko ariketa lagungarriak ere egin ditzakezu: dendanzerbait nola eskatu aurrez pentsa dezakezu, lagunari kontatunahi diozun anekdota bat presta dezakezu, ...

    Planak egiteko proposamenak luza ditzakezu.Astean zehar gertatutako anekdota labur bat kontatzekoaprobetxatuko duzu.Lantokian kontatu dizuten gauza laburren baten birkontaketak eginditzakezu.Nonbait ikusi edo entzun duzun zerbait bitxia konta dezakezu.Irakurgai laburtxo bat irakurri eta kontatzeko presta dezakezu.

    4. MINTZA-LAGUNARI ZER ESKATU:

    Mintza-lagunari ere maila desberdinetako eskariak egitekoaukera duzu, zer eskatuko diozu? Hona hemen ideia lagungarribatzuk:

    Mintza-tratuan zehaztutako uneetan ez ezik, gainerako kasuguztietan ere, niri beti euskaraz zuzentzeko eskatuko diot.Mintza-tratuan errespetuz eta isekarik egin gabe, pazientziahandiz nire erritmoa jasateko eskatuko diot.

    Esaldiak behar adina errepikatzeko eta erdarara jo gabeahalegintzeko eskatuko diot.

    ZEHAZTAPENAK:

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

    ..........................................................

  • 8/14/2019 Hizkuntza_ohiturak1B

    8/13

    8

    Zure helburua kontuan hartuta, idatz ezazu zure mintzatratua txukun eta argi.Ahal bada zehaztasun guztiak txertatu: NOREKIN, NON , NOIZ, ZERTAZ,...mintzatuko zareten. Eta sina ezazue tratua egin duzuen guztiok.

    NIRE MINTZA-TRATUA

    Mintza-tratua

    ........................(e)n, ..................(e)ko..............ren...........(e)an.

    SINADURAK:

  • 8/14/2019 Hizkuntza_ohiturak1B

    9/13

    9

    Irakur ezazu euskara ikasteko errezeta hau. Egokia iruditzen al zaizu? Zerbait aldatuko al zenuke? Zure ustez baal du osagairen batek besteak baino lehentasun handiagoa? Eta zein kantitate uste duzu behar duela osagaibakoitzak? Osagairen bat edo beste erantsiko al zenioke? Eta kendu? Zein? Zure iritziaren baitan, eta behekoerrezeta erdu hartuta, berridatz ezazu errezeta berri bat:

    EUSKARA IKASTEKO ERREZETA

    Osagaiak:

    1. Pazientzia apur bat.

    2. Euskaltegia.

    3. Irakaslea

    4. Lagunak

    5. Lan pixka bat

    6. Lotsa gutxi

    Osagairen bat falta al da?

    7. ...................................................

    8. .................................................

    9. ..................................................

    Prozedura:

    Hasieran, pazientzia hartuko dugu, eta metodo egokiarekin nahastuko dugu euskalte-gian.

    Ondoren, irakaslearen laguntza gehituko diogu, eta euskaraz hitz egiteko aukerekinirabiatu ondoren, hiru urtetako lanari gehituko diogu.

    Autokonfidantzarekin labean sartuko dugu eta dagoeneko gorritu denean, lotsa guztiakenduko diogu eta lagunen eskuetan utzi.

    Kantitateak zehaztu:

    1: ............................................................

    2: ............................................................

    3: ............................................................

    4: ............................................................

    5: ............................................................

    6: ............................................................

    7: ............................................................

    8: ............................................................

    9: ............................................................

    Idatz ezazue zuen iritziaren arabera, euskara ikasteko errezeta berri bat osagai berriak eta kantitateak zehaztuz:

    ...............................................

    ..............................................................................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

    ..............................................................................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

    ...............................................

  • 8/14/2019 Hizkuntza_ohiturak1B

    10/13

    10

    Ikusi duzun bezala, Guinea Lok esaldiak guztiz bukatu gabe eta ongi ordenatu gabe egiten ditu oraindik. Ariketahonetan bere euskara pixka bat txukuntzea izango da zure lana. Berridatz itzazu bere esaldiok, amaitu gabe daudenesaldiak osatuz eta ordena egokian idatziz.

    ESALDIAK ZUZENDU

    1.1.Bai dena 5 o 6. Ni gero etorri da Frantzia. Frantzia gero Bartzelona. Bartzelonan badaukat familia. TaBartzelonan, badaukat laguna hamen, deitu. Deitu nire laguna, aber zer da hau Euskal Herria? Ta jendeBartzelonan pentsetan da hamen danak terroristak. Ta ikusi telebistan pentsetan hamen ez jun han! Ba!Bai, ni jun , geo ikusikoa!

    2.2.Bai, segituan. Bai, baina lehen ez dugu papela. Lehen zabiltzen anbulante, ez dago papela. Normalean ezdago papela, hamen ezin lanian ta jan bapez. Ta gero jun almazena, saltzen al mayor , da gero erosi,saltzen. Jun Bermeon, Lekitton...danetik.

    3.3.Zer gehiago? Jan bai, jan pilo bat. Jan pilo bat, igual hiru eta. Normalean hiru. Jan asko. Nik lehen jangutxi, baina oaintxe asko.

    4.4.Bai. Saltzen be bai dendatik ta merkatu txikiyan be bai. Ta gero ja badauket 20 urte ja (?) be bai. Danetik.Ta gero badauket dirue, igual lanian, igual 7 urte, igual. Eta gero pentsatzen etorri hamen. Eta gero junenbajada espaola eta gero bisado, eta bisado lehen erreza, baino oaintxe ez, oanitxe zaila, oso zaila.

    5.5.Nik lehen ez pentsetan, aspaldi ez pentsetan etorri Europa. Baina gero ja, badaukat urte pilo bat ja,pentsatu da, ikusi telebista, ta zinemaldia, ta gero pentsetan da Europara bizi ondo.

    6.6.Lanian. Lanian, bai. Lanian. Ni lanian lehen kanpoan, aspaldi. Igual Txikina, igual 10 urte, 7 urte ja lanian.

    ........................................................................................................................................................

    ........................................................................................................................................................

    ........................................................................................................................................................

    ........................................................................................................................................................

    ........................................................................................................................................................

    ........................................................................................................................................................

    ........................................................................................................................................................

    ........................................................................................................................................................

    ........................................................................................................................................................

    ........................................................................................................................................................

    ........................................................................................................................................................

    ........................................................................................................................................................

    ........................................................................................................................................................

    ........................................................................................................................................................

    ........................................................................................................................................................

    ........................................................................................................................................................

    ........................................................................................................................................................

    ........................................................................................................................................................

    ........................................................................................................................................................

    ........................................................................................................................................................

  • 8/14/2019 Hizkuntza_ohiturak1B

    11/13

    11

    BIDEO PASARTEAK ETA ENTZUNGAIAK

    1. BIDEO PASARTEA: GUINA LO, SENEGALETIK LEKEITIORA (D.B. 46 DVD 6596 DOK.).

    Iraupena: 00:04:46

    Galdetzen dizut: aber hemen Euskal Herrian esan duzu gauza arraro asko dagoela.Bai.Baina zer da zuretzako arraroa hemen Euskal Herrian? Bota:Arraroa? Lehen bai, baina oaintxe ez.Lehen zer zen arraroa?Zer zen arraroa? Jendia ta juerga asko.Juerga asko botatzen dugu euskaldunok.Bai, ta gero...Gehiago:Gehiago.... alkohol asko.Alkohol asko edaten dugu.

    Bai.Bale.Nik lehen ez dakat alkohol.Zu musulmana zarelako.Ni musulmana naiz eta nire herrian alkohol ez dago.Ez dago alkoholik.Ez dago alkoholik.Bueno eta orduan juerga askoeta alkohol asko edaten dugu.Eta alkohol asko.Zer gehiago? Janaria adibidez:Zer gehiago? Jan bai, jan pilo bat. Jan pilo bat, igual hiru eta. Normalean hiru. Jan asko.Nik lehen jan gutxi, baina oaintxe asko.Nik ez dut Senegal ezagutzen. Ez dakit, esadazu, zure herria nolakoa den adibidez Guina.Nire herria?Bai, zu Senegalgo herri txiki batekoa zara.Bai, bai nere herria oso txikia ez da handixa.Zein izen du zure herriak?onbre.onbre?onbre.Eta zure herria dibidez nolakoa da? Ze itxura du? Zergatik diozu oso pobrea delaSenegal?Ez dakit. Afrikakoak gara igual danak. Baina desberdina. Han da (?), gutxi eta lan gutxi etafabrika oso gutxi. Eta gu (?) da oso pobre. Desberdina.Zenbat anaia-arreba zarete? Zenbat neba-arreba zarete han?

    Sei. Mutilak eta neskak. Neska bi eta mutilak denak lau.Lau mutil eta bi neska. Zuk zergatik etorri nahi izan zenuen Europara?Nik lehen ez pentsetan, aspaldi ez pentsetan etorri Europa. Baina gero ja, badaukat urtepilo bat ja, pentsatu da, ikusi telebista, ta zinemaldia, ta gero pentsetan da Europara biziondo. Eta ni pentsetan, etorri, hamen ez dago lanian. Ni etorri eta gero irabazi eta listo.Hori da asmoa, orduan Europara.Pilo bat, pilo bat jende pentsetan etorri, hamen ez dago erreza.Abioiko biletea erosteko dirua nondik atera zenuen?Lanian.Lanean?Lanian. Lanian, bai. Lanian. Ni lanian lehen kanpoan, aspaldi. Igual Txikina, igual 10 urte,7 urte ja lanian.

    7-10 urterekin lanean.Bai, kanpoan. Ta gero lanian, ta gero saltzen be bai.

    AURKEZ. -GUINA -

    AURKEZ. -GUIANA. -AURKEZ. -

    GUINA -AURKEZ. -

    GUINA -AURKEZ. -

    GUINA -AURKEZ. -

    GUINA -AURKEZ. -

    GUINA -AURKEZ. -

    GUINA -AURKEZ. -

    GUINA -AURKEZ. -

    GUINA -AURKEZ. -

    GUINA -

    AURKEZ. -GUINA -

    AURKEZ. -GUINA -

    AURKEZ. -GUINA -

    AURKEZ. -GUINA -

    AURKEZ. -

    GUINA -

    AURKEZ. -

    GUINA -AURKEZ. -

    GUINA -

    AURKEZ. -GUINA -

    AURKEZ. -GUINA -

    AURKEZ. -GUINA -

    AURKEZ. -GUINA -

    ETB1en, Beste gu

  • 8/14/2019 Hizkuntza_ohiturak1B

    12/13

    12

    BIDEO PASARTEAK ETA ENTZUNGAIAK

    Han, Senegalen?Bai. Saltzen be bai dendatik ta merkatu txikiyan be bai. Ta gero ja badauket 20 urte ja (?)be bai. Danetik. Ta gero badauket dirue, igual lanian, igual 7 urte, igual. Eta geropentsatzen etorri hamen. Eta gero jun enbajada espaola eta gero bisado, eta bisadolehen erreza, baino oaintxe ez, oanitxe zaila, oso zaila.

    Zaila da ez? Europara duela zenbat urte etorri zinen?Honea?Ez, Euskal Herrira, ez. Euskal Herrian 5 urte daramatzazu, ezta?Bai dena 5 o 6. Ni gero etorri da Frantzia. Frantzia gero Bartzelona. Bartzelonan badaukatfamilia. Ta Bartzelonan, badaukat laguna hamen, deitu. Deitu nire laguna, aber zer da hauEuskal Herria? Ta jende Bartzelonan pentsetan da hamen danak terroristak. Ta ikusitelebistan pentsetan hamen ez jun han! Ba! Bai, ni jun , geo ikusikoa!Ausarta-ausarta orduan. Esan zenuen, ni Euskal Herrira noa, nahiz eta han denakterroristak izan, ni Euskal Herrira noa.Bai, eta gero etorri eta gero (?) lanian anbulante.Itxoin, baina Euskal Herrira etorri zinenean non jarri zinen bizitzen? Zuzenean Lekeition?Ez, Bilbon.

    Bilbon. Bilbo hiri handia da.Bilbon oso handixa bai.Eta orduan zu Euskal Herrira etorri eta segituan horrelako gauzak saltzen hasi zinen, segi-tuan?Bai, segituan. Bai, baina lehen ez dugu papela. Lehen zabiltzen anbulante, ez dagopapela. Normalean ez dago papela, hamen ezin lanian ta jan bapez. Ta gero junalmazena, saltzen al mayor , da gero erosi, saltzen. Jun Bermeon, Lekitton...danetik.Eta orduan bat-batean Bilbon hartzen duzu eta zuk diozun bezala, al por mayor gauzabatzuk erosi, eta zer hasi zinen saltzen Guina? Holako lepokoak, eskumuturrekoak etaarropa saldu zenituen kalez kale, kalean?Bai, bai, kalian.

    AURKEZ. -GUINA -

    AURKEZ. -GUINA -

    AURKEZ. -GUINA -

    AURKEZ. -

    GUINA -AURKEZ. -

    GUINA -

    AURKEZ. -GUINA -

    AURKEZ. -

    GUINA -

    AURKEZ. -

    GUINA -

  • 8/14/2019 Hizkuntza_ohiturak1B

    13/13

    13

    ZUZENKETA ORRIA

    1.1.Bai, denera bost edo sei. Ni gero Frantziara joan nintzen. Frantziatik gero Bartzelonara joan nintzen.Bartzelonan familia daukat. Eta Bartzelonan nengoela, hemen badaukat lagun bat, eta deitu egin nion.Deitu nion lagunari eta galdetu nion: aber Euskal Herria nolakoa da? Eta jendeak Bartzelonan pentsatzendu hemen denak terroristak direla. Eta telebistan ikusten dute Euskal Herria, eta pentsatzen dute: ez joanhara. Bo!. Bai, ni joan egingo naiz, gero ikusiko dut!

    2.2.Bai, segituan. Bai, baina lehen ez nuen paperik. Hasieran, anbulante zabiltzanean ez dago paperik.Normalean ez dago paperik, hemen lanik ezin egin eta jan ere batere ez. Eta gero biltegira joan nintzen,al por mayor saltzen duten horietako batera, han erosi eta gero saldu egiten nuen. Bermeora joatennintzen, Lekeitiora,... leku askotara.

    3.3.Jan pilo bat, agian hiru aldiz. Normalean hiru aldiz. Jan asko egiten da. Nik lehen gutxi jaten nuen, bainaorain asko jaten dut.

    5.5.Nik lehen ez nuen pentsatzen, aspaldi ez nuen pentsatzen Europara etortzerik. Baina gero jada, urte gehi-ago nituenean jada pentsatu nuen, telebista eta zinean ikusita, Europara etorrita ondo biziko nintzela.

    6.6.Lanean. Lanean, bai. Lanean. Ni lanean lehen, aspaldi, nekazaritzan aritzen nintzen. Txikitatik, agian, 10urterekin hasita, edo 7 urterekin hasita.

    4.4.Bai. Saltzen ere bai, dendetan eta merkatu txikietan ere bai. Eta gero jada 20 urte egin nituenean, (?), erebai. Denetatik saltzen nuen. Eta gero baneukan dirua, agian lanean 7 urtetatik ibili nintzen, igual. Eta geropentsatu nuen hona etortzea. Eta gero joan nintzen enbaxada espainiarrera, eta gero bisatua atera nuen.Eta bisatua ateratzea lehen erraza zen, baina orain ez, orain zaila da, oso zaila.

    ESALDIAK ZUZENDU (10.OR.)

    Hona Hemen Guinak esan nahi izan duena pixka bat txukundurik eta zuzendurik.