Hiria esploratuko dut - Trafikoa.net · - Zentzumenak: funtzionamendua eta mugak. Informazioak eta...

Hiria esploratuko dut

Exploro mi ciudad

Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunakMugikortasun segururako hezkuntza-programazioak

Competencias para la seguridad, competencias para la vidaProgramaciones de educación para la movilidad segura

0202

00 Introducción

01 El espacio seguro

02 Exploro mi ciudad 03 Solos/as por la calle

04 Yo también soy responsable

05 En bici, usa tu cabeza

06 Yo elijo

07 ¡A conducir!

08 ¡Atención al riesgo!

09 Yo decido

10 Alcohol y conducción

11 Me protejo y te protejo

12 Reunión de madres y padres (1)



15 Estrés

16 Enseñar seguridad

17 Adapto mi conducción

18 La bola de cristal

00 Sarrera

01 Espazio segurua

02 Hiria esploratuko dut 03 Bakarrik, kalean barrena

04 Nire ardura ere bada

05 Bizikletaz, erabil ezazu burua

06 Neuk aukeratzen dut

07 Gidatzera!

08 Adi arriskuari!

09 Neuk erabakitzen dut

10 Alkohola eta gidatzea

11 Neure burua babesten dut, eta zu babesten zaitut

12 Gurasoen bilera (1)



15 Estresa

16 Segurtasuna irakastea

17 Nire gidatzeko modua egokituko dut

18 Kristalezko bola

Edición: 1.ª, noviembre 2011

Tirada: 1.500 ejemplares

© Administración de la Comunidad Autónoma del País Vasco Departamento de Interior

Internet: www.euskadi.net

Edita: Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia Servicio Central de Publicaciones del Gobierno Vasco Donostia-San Sebastián, 1 - 01010 Vitoria-Gasteiz

Autores: M.ª Jesús Iturralde Arriaga, Martín Gil Osoro, Francesc Esteban i Amat, Brenda Pina León, Letizia di Bartolomeo y Anna D’Aniello

Coordinación: M.ª Jesús Iturralde Arriaga y Martín Gil Osoro

Diseño e ilustraciones: Tiktak Multimedia S.L.

Material audiovisual: Imago S.L.

Impresión: Sacal

ISBN: 978-84-457-3219-9

Depósito Legal: VI 816-2011

Esta publicación ha sido impresa en Cyclus Print, papel 100% reciclado y cuenta, entreotras,conlossiguientescertificados:AngelAzul,CisneNórdico,EtiquetaEcológica Europea, ISO 14001 y EMAS. Más información: http://www.cyclus.dk

Argitaraldia: 1.a., 2111ko azaroa

Ale-kopurua: 1.500 ale

© Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioa Herrizaingo Saila

Internet: www.euskadi.net

Argitaratzailea: Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia Servicio Central de Publicaciones del Gobierno Vasco Donostia-San Sebastián, 1 - 01010 Vitoria-Gasteiz

Egileak: M.ª Jesús Iturralde Arriaga, Martín Gil Osoro, Francesc Esteban i Amat, Brenda Pina León, Letizia di Bartolomeo eta Anna D’Aniello

Koordinazioa: M.ª Jesús Iturralde Arriaga eta Martín Gil Osoro

Diseinua eta irudiak: Tiktak Multimedia S.L.

Itzulpena: Aixe S.L.

Ikus-entzunezko materiala: Imago S.L.

Inprimatzea: Sacal

ISBN: 978-84-457-3219-9

Lege-gordailua: VI 816-2011

Lan hau Cyclus Printen argitaratu da, papera % 100 birziklatua da, eta besteak beste ziurtagiri hauek ditu: Aingeru Urdina, Iparraldeko Beltxarga, Etiketa Ekologiko Europarra, ISO 14001 eta EMAS. Informazio gehiago hemen: http://www.cyclus.dk

UnregistrobibliográficodeestaobrapuedeconsultarseenelcatálogodelaBiblioteca General del Gobierno Vasco: http://www.euskadi.net/ejgvbiblioteka

Lanhonenbibliografia-erregistroaEuskoJaurlaritzakoLiburutegiNagusiarenkatalogoan aurki daiteke: http://www.euskadi.net/ejgvbiblioteka

Competencias para la seguridad, competencias para la vidaProgramaciones de educación para la movilidad segura

Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunakMugikortasun segururako hezkuntza-programazioak

Mugikortasun segururako hezkuntza-programazioak 1

Norentzat

7 – 9 urte bitarteko haurrentzat

Denboraren banaketa

1. saioa: 1 ordu eta 30 min. 2. saioa: 1 ordu eta 15 min. 3. saioa: 1 ordu eta 15 min. = 4 ordu.

Programazioaren erabilgarritasuna

Adin-tarte horretako gertaerarik aipagarrienetako bat da haurrek autonomia handiagoa hartzen dutela. Bide-ingurunean ere gero eta autonomia handiagoa dutela ikusten da. Izan ere, helduei eskutik helduta joatetik helduen ondoan joatera pasatzen dira; eta, hortik, kalean helduek gainbegiratu gabe ibiltzera.

Kalean modu berri horretan ibiltzeko, alde seguruak eta seguru ez direnak bereizten jakin behar dute, bai eta alde horietan nola jokatu ere. Horretarako, adi ibili eta arretaz jokatu behar dute, esploratzaileen antzera, bizirik iraungo badute. Gainera, bide-portaera egokia zein den jakin behar dute, arriskuak balioztatu behar dituzte, eta pentsatu behar dute ea beren erabakiak benetan hartu beharrekoak diren ala ez.

Tartean diren gaitasunak

Gaitasunak Maila

Arreta 1

Zaurgarritasunaren eta arriskuaren kontzientzia 1

Ingurunearen azterketa 1

Taldeko presioarekiko erresistentzia 1

Egokitzapena eta malgutasuna 1

Hiria esploratuko dut1 2 3edukiak, gaitasunen

araberahelburuak eta

eskema orokorrainformazioorokorra

Informazio orokorra

Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunak2

Hiria esploratuko dut1 2 3helburuak eta


edukiak, gaitasunenarabera

Ingurunearen azterketa1. maila: Hurbileko inguruneak ematen dizkion informazioak biltzen ditu eta egoera horri lotutako portaera segurua hautatzen du.

Taldeko presioarekiko erresistentzia1. maila: Konturatzen da noiz dagoen taldeko presio edo presio afektibo baten pean, eta arriskuzko bide-portaera batekin erlazionatzeko gai da.

Egokitzapena eta malgutasuna 1. maila: Bide-ingurunea dinamikoa eta aldakorra dela konturatzen da, eta oinarrizko ohitura seguruak hartzen ditu.

- Zentzumenak: funtzionamendua eta mugak.

Informazioak eta kontzeptuak

- Alde segurua / ez segurua oinarrizko kontzeptua.

- Bide-ingurunean oinezkoentzat dauden oinarrizko arauak eta seinaleak.

arloan.

- Alde segurua / ez segurua oinarrizko kontzeptua.

- Arriskuaren aurreko erantzunak.

- Zentzumenen mugak, hautemate-akatsak eta hautemate-ilusioak

Trebetasunak

- Oinezkoei zuzendutako oinarrizko

erabiltzea.- Espazio seguruak eta ez seguruak

bereiztea.

- Taldearen presioa antzematea.

- Espazio seguruak eta ez seguruak bereiztea.

- Ekintza-jarraibide seguruak aplikatzea ohikoa duen bide-ingurunean aldaketak gertatzen direnean.

- Eguneroko mugikortasun-ekintzetan egon daitezkeen arrisku-egoerak aztertzea.

- Errealitatearen eta errealitate hori interpretatzeko moduaren arteko diferentzia onartzea.

Balioak eta jarrerak

- Behaketa: adi egotea.- Autobabesa.- Arauak errespetatzea.

- Koherentzia: norbera dena izatea, irizpide propioa izatea.

- Autobabesa.

- Autobabesa.- Autoezagutza: beldurraz

jabetzea.

- Autobabesa.

Arreta1. maila: Sentikorra da oinarrizko zentzumenen bidez jasotako informazioekiko.

Zaurgarritasunaren eta arriskuaren kontzientzia1. maila: Intuizioz hautematen du berehalako arrisku propioa.

Edukiak, gaitasunen arabera


Programazioaren eskema orokorra

1. saioa Esploratzen ikasiko dut 1 ordu eta 30 min.

1.1. jarduera Zer arrisku aurki dezaket? Autokasuak eta taldeko eztabaida 15’

1.2. jarduera Esploratzailea Jolasa eta taldeko eztabaida 40’

1.3. jarduera Esploratzailea hirian Elkarrizketa gidatua 35’

2. saioa Espazio partekatua 1 ordu eta 15 min.

2.1. jarduera Nolako oinezkoa naiz? Galdera irekiak 25’

2.2. jarduera Pasatzeko txanda negoziatzea Jolasa eta taldeko eztabaida 25’

2.3. jarduera Bakoitzaren espazioa Elkarrizketa gidatua, jolasa eta taldeko eztabaida 25’

3. saioa Erregeak egiten duena 1 ordu eta 15 min.

3.1. jarduera Erregeak egiten duena Jolasa eta elkarrizketa gidatua 25’

3.2. jarduera Atsegin izaten saiatzen naiz Rol-jokoa 25’

3.3. jarduera Nire segurtasuna aukeratzen dut Lana talde txikian 25’

Hiria esploratuko dut

Programazioaren helburu orokorrak

irakurtzeko eta arrisku-egoerak interpretatzeko.

eraginari antzemateko.

1 2 3edukiak, gaitasunenarabera

informazioorokorra

helburuak etaeskema orokorra


Helburua:

egitea.

Metodoa:Autokasuak eta taldeko eztabaida.

Nola egin:Hezitzaileak ikasleei proposatuko die saia daitezela gogora ekartzen bizi izan dituzten edo kontatu dizkieten anekdota edo egoerak, oinezkoen arrisku-egoerekin lotura dutenak, edo kalean bizi izandako segurtasunik gabeko egoerak.

Garrantzitsua da ikasle guztiek hitz egitea eta esperientzia guztiak entzutea, iruzkinik egin gabe.

Egoera bakoitza entzun eta gero, gainerako ikasleei galdetuko die ea arrisku-egoera hori oinezkoak bizi izan duen, esperientziak oinezkoen arlora mugatzeko. Hezitzaileak azaldutako egoera bakoitzaren laburpena idatziko du arbelean.

Azaldutako kasuak abiapuntu hartuta, elkarrizketa hasiko dute. Elkarrizketak aukera eman beharko die taldean azaldu dituzten segurtasunik gabeko askotariko egoeren gainean gogoeta egiteko.

Hezitzaileak, istorioak entzun eta gero, arrisku-egoerak eta haien ezaugarriak zerrendatuko ditu.

1. Saioa. Esploratzen ikasiko dut




Zer arrisku aurki dezaket? 15 minutu


Helburuak:

Metodoa:Jolasa eta taldeko eztabaida.

Nola egin:Hezitzaileak parte-hartzaileei galdetuko die ea nola ibili behar garen istripurik ez izateko...

Proposamenak aztertuko dira, eta hezitzaileak ikasleei esango die, istripurik ez izateko, esploratzailea oihanaren erdian baino arreta handiagoz ibili behar dela kaleetan.

Horrez gain, esploratzaileek oihanean bizirauteko zer egiten duten ere galdetuko die. Haurrek egindako proposamenak laburbilduz, hezitzaileak esango die esploratzaileak, bizirauteko, honako hauek egin behar dituela:

- Begiak guztiz irekita izan.- Belarriak guztiz irekita izan.- Oso adi egon, gertatzen den guztiaz ohartzeko.

proposatuko du.





Esploratzailea 40 minutu

Jolasaren lehenengo aldia: taldeak egitea

Hezitzaileak ikasleei lau taldetan banatzea proposatuko die, Paketeak izeneko jolasaren bitartez. Jolasa lau talde egitean datza, eta ikasleak taldeetatik kanpo ez geratzen saiatu behar dira. Beraz, parte-hartzaileek estrategiarik egokiena bilatu behar dute, eta talderen batera sartzen saiatu.

esan duen zenbakiaren multiplo zehatza, esate baterako), gomet bat itsatsiko zaio


1Hiria esploratuko dut

ikasle horri. Berriz egingo da jolasa, kantitateak aldatuz, ikasleak paketeetan jarrita lau talde sortu arte (baldin 24 haur badaude, sei haurreko paketeak egin beharko dira).

Jolasten hasi aurretik, hezitzaileak galdetuko die ea zein izan den gometik jasotzeko estrategiarik hoberena. Parte-hartzaileek zein estrategia erabili duten azalduko dute (besteengandik hurbil egotea, hezitzaileari begira egotea zenbakia noiz esango duen ikusteko eta, oro har, oso adi egotea estimuluari, azkar erantzuteko). Hezitzaileak adi izatea garrantzitsua dela esango die.

Bigarren aldia: jolasa

Hezitzaileak taldeei azalduko die esploratzaileen bilera batean oihanean bizirauteko sekretua idatzi dutela mezu batean, eta mezu hori deszifratu behar dutela.

Zenbait proba izango direla esango die, eta ondo egiten duten bakoitzeko, ezkutuko mezuaren letra bat jasoko dutela.

Hezitzaileak zenbait proba proposatuko dizkie talde guztiei, aldi berean:

– Zeren soinua entzuten duzu?

soinu den asmatzen saia daitezen.

– Zer ikusten dut?

den asmatzen saia daitezen.

Soinuak



Hezitzaileak denbora jakin bat emango die taldeei, erantzun zuzena idatz dezaten. Talde bakoitzak txartel batean idatzi beharko du erantzuna, eta ordezkariak hezitzaileari emango dio txartela. Txartel bakoitza ordezkari desberdin batek eramango du. Baldin erantzuna ez bada zuzena, ordezkaria taldera joango da berriz, eta beste erantzun bat emango dute. Baldin erantzuna zuzena bada, hezitzaileak esaldi baten letra bat emango die. Honako hau izango da esaldia:

«Beti nabil erne, oihanean bizirik iraun ahal izateko» edo «Beti erne, bizirik irauteko»(erabilgarri dagoen denboraren eta parte-hartzaileen garapen-mailaren arabera aukeratu). Probak egin eta gero, talde bakoitzak esaldia osatu beharko du, hezitzaileak emango dien laukitxodun txartelean (hitz bakoitzaren letrak jartzeko laukiak marraztuta izango ditu txartelak). ( Garrantzitsua da hezitzaileak denbora nahikoa ematea, ahalik eta talde gehienek amaitu dezaten ariketa. Baldin talderen bat erantzuna emateko gai ez bada, edo erantzun okerra ematen badu, taldeak ez du txartel hori jasoko eta, beraz, txartelari dagokion letra ere ez.

Hirugarren aldia: jolasaren analisia

Hezitzaileak taldearekin eztabaidatuko ditu talde bakoitzak jolasa irabazteko erabili dituen estrategiak (urduri ez jartzea, ondo entzutea, erantzun zuzena asmatzeko saiakera egin ordez gauzak aztertzea eta abar), eta printzipio horiek parte-hartzaileek kalean izan behar duten jokabidearekin lotzen saiatuko da.

B e t i n a b i le r n e, o i h a n e a nb i z i r i k i r a u na h a l i z a t e k o

B e t i e r n e,b i z i r i ki r a u t e k o


Helburua:

behar den jakitea.

Metodoa:Elkarrizketa gidatua.

Nola egin:Hezitzaileak parte-hartzaileei eskatuko die pentsa dezatela oihanera ohitura dagoen baina hirian (parte-hartzaileak bizi diren hiriaren edo herriaren izena esan) inoiz bizi izan

erakutsi behar dizkiotela…

Hezitzaileak esploratzailearena egingo du… eta hainbat egoeratan zer egin behar duen galdetuko die. Esate baterako, goiko aldean hiru argi dituen burdinazko zuhaitz bat aurkitu duela esango die, eta ez dakiela zer den... Beharrezko bada, objektua (semaforoa) marraz daiteke. Esploratzaileak gauza horren aurrean nola jokatu behar duen galdetuko die, eta elkarrizketa bideratzen saiatuko da, haurrek gogoeta egin dezaten espazio seguruen eta ez seguruen arteko mugei buruz, adieraz dezaten oinezkoen igarobidetik kalea nola zeharkatu behar den edo nabarmen dezaten kalea nola zeharkatu behar den semaforoa dagoenean.

kalea arbelean marraz dezake, parte-hartzaileei eska diezaieke marraz dezaten edo ikasgela bera kalea dela simula dezake. Elkarrizketa gidatuan oinezkoentzako seinale nagusiak ere aipatuko dira. (

Parte-hartzaileek seinaleak marraz ditzakete, eta elkarrizketa dramatizatu esploratzai-





Esploratzailea hirian 35 minutu


Galderak pertsonalizatu beharko lirateke parte-hartzaileen mailaren eta autonomiaren arabera, eta herri edo hiriaren ezaugarriak kontuan hartuta.

Helburua:

gainean gogoeta egitea.

Metodoa:Galdera irekiak.

Nola egin:Parte-hartzaileek galdera jakin batzuei erantzun beharko diete, eta gogoeta egingo dute oinezkoek izan ditzaketen arriskuen eta oinezkoen segurtasunaren gainean. Galderei idatziz erantzun behar diete (ala ahoz, haurren garapen-mailaren arabera). Parte-hartzaileek hezitzaileak proposatuko dizkien egoeretan jarri beharko dute beren burua, eta egoera bakoitzean nola jokatuko luketen azaldu behar dute.

Galderei erantzun eta gero, egoki bada, galdera-sortak jasoko ditu hezitzaileak (taldeko ikasleen hasierako ezagutza eta aurreko saioan landutako edukitik zenbat gogoratzen duten ebaluatzeko ere balioko dute).

Hezitzaileak erantzunak ikasle guztien artean bateratzea proposatuko du. Garrantzitsua da ikasle guztiek hitz egitea eta erantzun guztiak entzutea, iruzkinik egin gabe.

2. Saioa. Espazio partekatua




Nolako oinezkoa naiz? 25 minutu

Galdera irekiak (adibideak):

semafororik ez?

zorua gorria izaten da. Ba al dakizu zer esan nahi duen horrek? Ba al du eraginik oinezkoengan?


Helburuak:

direla jakitea.

oinezkoek jasango dutela ohartzea.

Metodoa:Jolasa eta taldeko eztabaida.

Nola egin:





Pasatzeko txanda negoziatzea

Jolasaren helburua da parte-hartzaileek oinezkoentzako alde segurua eta alde ez segurua (alde partekatua) bereiztea. Horretarako, espazioa era honetan antolatuko da:

Bi motatako parte-hartzaileak izango dira.

Atik Bra eta Btik Ara joan behar dira, esku batekin erraketa bati eutsiz eta erraketaren gainean ping pongeko pilota bat dutela; pilota orekan egongo da (erraketa erabili ordez pilota eskugainean jarriz ere egin daiteke). Pilota erortzen bazaie, irteera-puntura itzuli beharko dira.

25 minutu

(alde partekatua)

D

B

C

A


Ibilbide luzeagoa izango dute (bikoitza, gutxi gorabehera), baina, hori orekatzeko, ping pongeko pilota kutxa baten barruan eramango dute. Pilota erortzen bazaie (nekez

puntu bat idatziko du mahai gainean egongo den orrian.

txanda iritsi arte. Parte-hartzaile bati irteteko txanda iristen zaionean, erraketa (edo kaxa) eta ping pongeko pilota hartu beharko ditu, eta beste alderaino joan beharko du. Han, orrian puntu bat marraztuko du, eta hasierako tokira itzuli beharko du. Hasierako tokira itzultzen denean, bere taldekideek osatutako lerroaren azken tokian jarriko da.

Irteera-puntura itzultzen direnean, hurrengo pertsona irtengo da. (Estrategia horrek

hasiera batean, behintzat).

Gogorarazi behar zaie parte-hartzaile bat gelaren beste aldeko mahaira iristen den bakoitzean orrian puntu bat marraztu behar duela. Txanda hurrengo taldekideari emateko, parte-hartzaileak eskura eman behar dizkio pilota eta erraketa (edo kutxa) eta lerroaren azken tokira joan behar da.

Pare bat minutu jolasean ibili eta gero, hezitzaileak jolasa geratuko du, eta egoera pixka

irteteko eskatuko die, bakoitza mutur batetik (hau da, guztira lau ikasle irtengo dira, A,

hartzaileren batek tupust egingo du besteren batekin. Baldin tupust egiten badute,



Hezitzaileak are zailago egingo du dinamika: puntu bakoitzetik beste pertsona bati irten dadin eskatuko dio, irtengo denaren aurreko parte-hartzailea gelaren beste aldera

beharko dute: Atik parte-hartzaile bat irtengo da; Bra iristen denean, geratu egingo da eta puntua marraztuko du orrian, eta une horretan irtengo da hurrengo parte-hartzailea

jolasean.

Jarduera egiteko espazioa oso handia ez denez, aukera handia dago elkarrekin tupust egin eta interes-gatazkak gertatzeko.

Jolasaren analisia

Hezitzaileak, parte-hartzaileekin batera, jolasaren garapena aztertuko du, bai eta ping pongeko pilota eror ez zedin erabili dituzten estrategiak ere. Agerian jarriko duestrategia eta ikuspegi desberdinak erabili dituztela, eta taldea bideratuko du gogoeta egin dezan bi taldeen artean izan diren aldeei buruz, eta, inolako adostasunik ez badago,

Orobat, pertsona batek zerbait egiten saiatzen denean (kalea zeharkatu, pilota eror ezdadin saiatu...) eta, bereziki, gatazkaren bat sor daitekeen tokietan (bidegurutzeetan)



Helburuak:

istripuak saihesten.

Metodoa:Elkarrizketa gidatua, jolasa eta taldeko eztabaida.

Nola egin:





Bakoitzaren espazioa 25 minutu

Hezitzaileak aurreko jolasa nork irabazi duen galdetuko du. Garailea nor izan den jakiteko, mahai bakoitzeko orriko puntuak kontatuko dira.

oztopatu dituztela pentsa baitezakete.

Hezitzaileak jolasa berriz egitea proposatuko du. Jolasak lau minutuko iraupena izango

puntuazioa hobetu beharko dute parte-hartzaileek. Aldi horretan, baina, guztiak talde berekoak izango dira.

Bi taldeak batzeak aukera emango du lehia-espiritua alde batera uzteko eta lankidetzaren bitartez emaitza hobeak lortzeko.

Horretarako, pertsona batek ibilbidea bukatzen duenean, bere taldekideen lerroaren azken tokian jarri ordez, eskuinean izango duen taldeko lerroaren azken tokian jarriko da. Horri esker, irtengo den hurrengo aldian, beste rola izango du (alegia, lehenengoan



Jarduera egin eta gero, hezitzaileak aurrekoan bezala elkarrekin tupust ez egiteko erabili

direla.

Hori abiapuntu hartuta, eztabaida egingo dute kalean dauden estrategiei buruz, hain zuzen, ibilgailuek beren helburua bete dezaten eta oinezkoek ere bete dezaten erabil daitezkeen estrategiei buruz.

Espazio partekatuetan, estrategia horiek oinezkoen igarobideak, semaforoak, trenbide-pasaguneetako hesiak eta abar dira. Eta, espazio horrez gain, bada oinezkoentzako espazio babestu bat (espaloia eta parkea, adibidez) eta ibilgailuentzako beste espazio babestu bat (autobidea, soilik haientzat).

Beraz, guztiak ados izan beharko dira arauek bizikidetza errazten dutela baina ez dutela

Hezitzaileak parte-hartzaileen erantzunak 2.1. jarduerako galderekin lotu behar ditu.


Helburuak:

dugulako egiten ditugula ohartzea.

garenean izaten dugun frustrazioa edo hautatuak garenean sortzen zaigun poztasuna bizitzea.

Metodoa:Jolasa eta elkarrizketa gidatua.

Nola egin:

Hezitzaileak Erregeak egiten duena jolasa egitea proposatuko du. Jolas herrikoia da, eta izen bat baino gehiago du. Jolas hori egiteko, espazio garbia behar da. Ikasgelan egin daiteke, baina hobe da ikastetxeko jolastokian, gimnasio batean edo zirkulazioko haur parke batean egiten bada.

lekuz aldatuko da, eta egingo dituen mugimenduak imitatu behar dituzte bere atzean doazenek. Adibidez, txingoka ibil daiteke, edo besoak altxa ditzake, edo besoak gerrian

3. Saioa. Erregeak egiten duena




Erregeak egiten duena 25 minutu



tokian dagoenari emango dio bere eginkizuna, eta bigarren hori bihurtuko da, orduan,

buruan dagoena eta bigarren tokian dagoena izango dira. Hirugarren tokian dagoen

zeini jarraitu nahi dioten. Beraz, aurrerantzean, bi lerro izango dira.

azken tokira joango dira. Geroago, bi lerroak bateratuko dira; aurrean luzeena jarriko da, eta atzean laburrena.

nahiko dute, aukera gehiago izan dezaten. Berriz egingo dute jolasa, eta lerroaren

Erregeak egiten duena jolasa aztertzeko aldia

Jolasa egin eta gero, parte-hartzaileak biribilean eseriko dira. Hezitzailea jarduera azter-tzen hasiko da; ea ongi pasa duten galdetuko die, eta honako galdera hauek egingo dizkie:

(Eman dezaketen erantzuna: (ingurukoek jaramon egin didatela eta imitatu behar nautela)

(Irizpide posibleak: mugimendu dibertigarriagoa egin du, nire adiskideak aukeratu-

gutxiago egon da, eta abar).

ikusteak? Baldin oso atzetik jarraitu bazaituzte, nola sentitu zara? Eta, oso atzetik jarraitu ez bazaituzte?

Hezitzaileak parte-hartzaileak bideratuko ditu, azkenean, honako hauek ondoriozta ditzaten: guztiok atsegin dugula jendeak jaramon egitea, batzuetan barregarri geratzeko eta abandonatu edo baztertu gaituztela sentitzeko beldurra izaten dugula eta, halakorik gerta ez dakigun, beste batzuei atsegin emateko gauzak egiten ditugula.


Helburua:

iritziaren gainetik.

Metodoa:Rol-jokoa.

Nola egin:





Atsegin izaten saiatzen naiz 25 minutu

Eranskina: egoeren adibideak

Taldeak ondorioztatu duenean, batzuetan, gauzak beste batzuekin atsegin izateko egiten ditugula, hezitzaileak ikasleei eskatuko die lau eta zazpi kide arteko taldeak egin ditzatela, hezitzaileak ezarritako irizpidearen arabera.

Talde bakoitzari orri bat emango dio. Orri bakoitzean, egoera bat azalduta izango da; hain zuzen, azalduko da pertsona batek beste batekin (adiskidea, mutil edo neska nagusiagoa edo irakaslea) atsegin izateko nahi ez duen zerbait egin duela, horri esker

gera ez dadin, edo bakarrik edo baztertuta senti ez dadin (ikus eranskina: egoeren adibideak). (

Egoera irakurri eta ulertu dutenean, parte-hartzaile bakoitzak egoerako pertsonaia bat hartuko du. Egoera jendaurrean antzez dezakete, orrian azaldu den modu berean; edo, bestela, orrian azaldutako egoera inspirazio-iturritzat hartu eta antzeko istorio bat asma dezakete.

Garrantzitsua da hezitzaileak taldeei laguntzea antzezpena prestatzen eta egoera

Hori guztia egiteko erabili duten denboraren arabera, hezitzaileak erabakiko du zenbat egoeraren antzezpena egingo duten.



Arbelean dagoena ezabatzeko norbait behar da. Nik ez dut hori egiteko gogorik, baina irakasle berriak boluntario bat eskatu du. Boluntario irtengo naiz, eta arbelean dagoena ezabatuko dut.

Arrebarekin eta bere adiskideekin nago, parkean. Arrebak soka-saltoan aritzeko soka ematen lagun diezaiedan eskatu dit. Lehenik eta behin, soka eman diet eta, gero, ni ere soka-saltoan hasi naiz. Hurrengo egunean, ikastetxean, laugarren mailako ikaskide batek ea lehengo egunean, parkean, neskatilekin soka-saltoan aritu nintzen galdetu dit. Ezetz erantzun diot, ez nintzela ni izan; lehengusua izango zela, egun pare bat gurekin pasatzera etorri baita.

-deetako zenbait herrian bizikletaz egin dituzten ibilaldiez hizketan ari dira. Ea bizikletaz ibiltzen ba al dakidan galdetu didate. Baietz erantzun diet, oso ondo dakidala bizikletaz ibiltzen, eskulekuari eskuekin heldu gabe ere bai. Egia esan, baina, bizikletaz ibiltzen ikasten hasi nintzen, baina oraindik ez dakit neuk bakarrik ibiltzen.

Peioren etxera bazkaltzera joateko gonbit egin didate. Ziazerba dago, jateko. Gure etxean ez dut inoiz pro-batu ere egin, ez dut inoiz jan. Peioren amak ziazerbaz betetako sekulako platera jarri dit aurrean. Jaten hasi naiz. Ea gustatzen zaizkidan galdetu

Peioren amari.

Gogokoen ditudan autoetatik bi eraman ditut parkera, haiekin jolasteko. Han Ander ikusi dut, eta nirekin jolastera etorri da. Mikel eta hiru adiskide etorri dira. Baloi berria ekarri dute. Anderrek nirekin jolasteari utzi dio eta haiekin futbolean hasi da. Ni jolas-lagunik gabe geratu naiz. Bakarrik nagoela ohartuta, beraiekin jolastera joan naiz, futbola atsegin ez dudan arren.

Eranskina: egoeren adibideak


Helburuak:

eta horrek norberaren segurtasuna edo ingurukoena arriskuan jar dezakeela konturatzea.

Metodoa:Lana talde txikian.

Nola egin:Antzezpenak bukatutzat jo eta gero, baldin hezitzaileak beharrezko dela uste badu, antzeztu duten egoerari buruzko azalpenak eskatuko dizkie taldeei.

Hori egin eta gero, berriz taldeka jarriko ditu (antzezpena egin duten taldeak manten daitezke), eta parte-hartzaileei eskatuko die pentsa ditzatela zenbait egoera, kalean, maiz, gauzak beste pertsona batzuk imitatzearren edo haiekin atsegin izaten saiatzearren egiten ditugula eta, hala egitean, gure segurtasuna arriskuan jartzen dugula erakusten dutenak.

Parte-hartzaileek egoerak azaldu behar dituzte, eta ingurukoek diotenari jarraitzen badiogu zer gerta daitekeen pentsatu behar dute. Egoera bakoitza txartel batean idatz dezakete, edo paperean marraztu.

Taldeek lana errazago egin dezaten, hezitzaileak, beharrezko ikusten badu, egoera-ere-duak bana edo azal ditzake. Halako zenbait bildu dira eranskinean (Eranskina: bidearilotutako egoeren adibideak) (

Amaieran, bateratze-lana egingo dute, talde bakoitzak bere lana aurkez dezan.





Nire segurtasuna aukeratzen dut 25 minutu

Eranskina: bideari lotutako egoeren adibideak



Adiskide baten autoan noa. Bera ni baino zaharragoa da, eta ez du aulki-txorik erabiltzen; baina nik bai. Bere aitak galdetu dit ea nik aulkitxoan joan nahi dudan. Ezetz erantzun diot, gurasoek dagoeneko mutiko handia naizela esaten didatela.

Parkean nago, ikastetxeko zenbait la-gunekin. Monopatinarekin jolasten ari gara. Lagunetako batek monopatina-rekin txirristan behera jaistea proposa-tu du, eta guztiek ni animatzen naute, egin dezadan.

Oinez noa kontserbatoriora, lagun batzuekin. Lagun gehienak ni baino zaharragoak dira. Bidean, errepide bat zeharkatu behar dugu. Zaharrenek oi-nezkoen igarobidetik kanpo zeharka-tuko dute, eta nik ez dakit zer egin: oinezkoen igarobidera joan, segurua-goa baita, baina bakarrik joan beharko nuke; ala lagunekin batera zeharkatu, errepidearen erditik.

Parkera joan naiz, diaboloarekin. Ge-lako lagun bat etorri da, bizikletaz, eta jostailuak trukatzea erabaki dugu. Nik diaboloa utzi diot, eta berak bizikleta utzi dit. Ea kaskoa non duen galdetu diot. Barre egin du, eta parkean ez da-goela arriskurik esan dit. Pare bat lagun zain ditut bizikletarekin, eta azkar ibil nadin animatu naute.

Eranskina: bideari lotutako egoeren adibideak

Hiria esploratuko dut - Trafikoa.net · - Zentzumenak: funtzionamendua eta mugak. Informazioak eta...

Documents

Transcript of Hiria esploratuko dut - Trafikoa.net · - Zentzumenak: funtzionamendua eta mugak. Informazioak eta...