HEGOAFRIKAKO MUNDUKO KOPA 2010 - Berriagak ezarri dien zurruntasuna. Diziplina jokoan, eta diziplina...

8
G multzoa Boli Kosta gehiago izan da, baina berdindu egin du Portugalen kontra 3 Batu al daiteke? Orainak baino gehiago, ondorenak sortzen du kezka Hegoafrikan 4-5 Futbolarien kontra -eta alde- (II) Paradoxa batzuk. Paradoxetan hartzen du poesia pixka bat bizitzak. Munduko itsa- sorik bizienari pazifikoa esaten zaio. Maradona, denboraren be- giak egundo ikusi duen ostikola- ririk onena, esku bati esker da. Presoaren semea atezaina da. Penalti bat jaurtitzera noa. Koldo Izagirrek txolinkeria txuri-urdina bukatu zela uste zuen. Hemen du epistola berria. Xobinista guipuzcoano guziak beren urtetako lizun usaina ken- tzera bildu dira plazako iturrira. «Gora monarkiko kantzontzillo- dunak!» oihukatu du neska ba- tek. Don Elorza eta enparau, bu- rusoil eta soilburu, ezpainak zil- borrari eman eta euren buruak haizatzen hasi dira. Lehertuko balira beren periodiko eta guzi... Xabi Prietoren paradinhak. Nik ere beste aldera jaurti nahi nuke penaltia. Bipedo totelen artean badira oratoria ongi menperatzen dute- nak. Behialako Pela Arzak haren taldekoak. Lehen mailako partidu batean euskaraz hitz egiteagatik egotzi omen zuen epaileak. Ato- txan izan zen. Bizarduna zen. Epailea ez, jokalaria. Galdutzat jo- tzen zen estilo hori gure larre mo- tzetan. Baita nafarrek bakarrik jo- katzen duten taldean ere. Baina azaldu dira azpeitiarrak, azaldu da ondarrutar bat, berritxuar bat... orgia probintzianoaren erdian identitate zabalago baten aldarri. Euskara hurbilean, eta besarkada urrunduetan, ziega zuloetaraino... Ez geunden usatuak horretara. Zer endelegatuko ote zien palkotik Portugaleteko betaurrekodunak. Paradoxa gehiago. Futbolaria abokatua ere bada. Abokatua kartzelan dago. 1863 Amets Arzallus Distirarik gabe Brasilek partida kontrolpean izan du une oro, baina kostata irabazi dio Ipar Koreari (2-1) JON HRUSA/ EFE berria 2010eko ekainaren 16a, asteazkena HEGOAFRIKAKO MUNDUKO KOPA 2010

Transcript of HEGOAFRIKAKO MUNDUKO KOPA 2010 - Berriagak ezarri dien zurruntasuna. Diziplina jokoan, eta diziplina...

Page 1: HEGOAFRIKAKO MUNDUKO KOPA 2010 - Berriagak ezarri dien zurruntasuna. Diziplina jokoan, eta diziplina iru-dimenean. Kate men talak, eta ka-teak giharretan. Erritmo geldo horrek taldea

G multzoaBoli Kosta gehiago izanda, baina berdindu egin duPortugalen kontra 3

Batu al daiteke?Orainak baino gehiago,ondorenak sortzen dukezka Hegoafrikan 4-5

Futbolarien kontra -eta alde- (II)Paradoxa batzuk.Paradoxetan hartzen du poesia

pixka bat bizitzak. Munduko itsa-sorik bizienari pazifikoa esatenzaio. Maradona, denboraren be-giak egundo ikusi duen ostikola-ririk onena, esku bati esker da.Presoaren semea atezaina da.

Penalti bat jaurtitzera noa.Koldo Izagirrek txolinkeria

txuri-urdina bukatu zela uste

zuen. Hemen du epistola berria.Xobinista guipuzcoano guziakberen urtetako lizun usaina ken-tzera bildu dira plazako iturrira.«Gora monarkiko kantzontzillo-dunak!» oihukatu du neska ba-tek. Don Elorza eta enparau, bu-rusoil eta soilburu, ezpainak zil-borrari eman eta euren buruakhaizatzen hasi dira. Lehertukobalira beren periodiko eta guzi...

Xabi Prietoren paradinhak.Nik ere beste aldera jaurti nahinuke penaltia.

Bipedo totelen artean badiraoratoria ongi menperatzen dute-nak. Behialako Pela Arzak harentaldekoak. Lehen mailako partidubatean euskaraz hitz egiteagatikegotzi omen zuen epaileak. Ato-txan izan zen. Bizarduna zen.Epailea ez, jokalaria. Galdutzat jo-

tzen zen estilo hori gure larre mo-tzetan. Baita nafarrek bakarrik jo-katzen duten taldean ere. Bainaazaldu dira azpeitiarrak, azaldu daondarrutar bat, berritxuar bat...orgia probintzianoaren erdianidentitate zabalago baten aldarri.Euskara hurbilean, eta besarkadaurrunduetan, ziega zuloetaraino...Ez geunden usatuak horretara.Zer endelegatuko ote zien palkotikPortugaleteko betaurrekodunak.

Paradoxa gehiago. Futbolaria abokatua ere bada.

Abokatua kartzelan dago.

1863AmetsArzallus

Distirarik gabe Brasilek partida kontrolpean

izan du une oro, baina kostata irabazi dio Ipar Koreari (2-1)

JON

HRU

SA/ E

FE

berria 2010eko ekainaren 16a, asteazkena

HEGOAFRIKAKOMUNDUKO KOPA 2010

Page 2: HEGOAFRIKAKO MUNDUKO KOPA 2010 - Berriagak ezarri dien zurruntasuna. Diziplina jokoan, eta diziplina iru-dimenean. Kate men talak, eta ka-teak giharretan. Erritmo geldo horrek taldea

berria2010eko ekainaren 16a, asteazkena

2BRASIL

1 J. Cesar 11

2 Maicon 111

3 Lucio 11

4 Juan 11

6 Bastos 11

5 F. Melo 1

8 G. Silva 1

18 DRamires (84 m.) 11

7 Elano 11

13 DD. Alves ( 68. min.)1110 Kaka 1

21 DNilmar (78. min.) 11

9 L. Fabiano 1

11 Robinho 111

E. Dunga. 1

1IPAR KOREA

1 Ri M. G. 1

2 Cha J. H. 11

4 Pak N. C. 11

5 Ri. W. C. 11

3 Ri J. L. 11

8 Ji. Y. N. 1

13 Pak Ch. J. 11

17 An Y. H. 11

11 Mun I. G. 11

6 DKim K. I. (81. min.) 119 Jong T. S. 111

10 Hong Y. J. 11

E. Kim J. H. 11

Golak: 1-0: Maiconek (54. min); 2-0:Elanok (71. min); 2-1: Yi Jun Nam (88.min.) . Epailea: Viktor Kassai (Hun).txartel horia Brasilgo Ramiresi. Bestela-koak: 62.000 ikusle JohanesburgokoEllis Park estadioan. Hotz handia eginzuen, zero gradu partida hasieran, etazelaia oso gogor zegoen.

Brasilgo Robinho atera jaurtitzen, Ipar Koreako Rin Yu Il erdilariaren sarrera saihestuz, atzo Johanesburgon jokaturiko partidan. ACHIM SCHEIDEMAN / EFE

Brasilek irudimen eta abiada faltalarria erakutsi du, eta arazo askoizan ditu Ipar Koreak ate aurreanjarritako harresia zulatzeko

Imanol Magro

Tamalez hala jokatuko du aurka-ri guztien kontra. Bost axolakodio Ipar Korea edo Italia izan. Bra-silen joko polit eta alaia urrun gel-ditu ziren, eta jokalariek serio de-monio errespetatuko dute Dun-gak ezarri dien zurruntasuna.Diziplina jokoan, eta diziplina iru-dimenean. Kate mentalak, eta ka-teak giharretan. Erritmo geldohorrek taldea irensten du. Brasi-lek atzo komeria larriak izan zi-tuen Ipar Koreak ate aurrean ja-rritako harresia zulatzeko. Atezai-naren huts bat eta Robinhorenmagia tanta bat izan ziren bideak,eta kito. Ez zuen sufritu, egia da,baloiaren jabe izan zelako une oro,eta aurkariaren zelai erdiko lerro-ak ezer gutxi egin zuelako. Bainakontrario guztiak ez dira Ipar Ko-rearen mailakoak izango.

Partida txarra izan zen, oso txa-rra. Brasilek emaniko maila bai-no ilunagoa. Ipar Korea bere are-an giltzapetu zen, eta baloia lotsa-gabe utzi zuen Brasilen oinetan.

Koreako hautatzaileak bost atze-lariko lerroa jarri zuen, eta hiru-ko lerroa aurrean. Harresi batarea barnean, ekuazio bat Dunga-rentzat. Brasilgo hautatzaileak,baina, ez zuen aldagaia argitu, etalehen zati osoan talka egin zuenkorearren lubakiaren aurka.

Brasilek astiro jokatu zuen, as-tiroegi. Baloiaren jabetza bereazen, baina ezin izan zion ia eteki-nik atera. Hegalei muzin egin etaerditik sartzearekin itsututa IparKorearen diziplina taktikoa askiizan zen Munduko Kopa irabazte-ko faborito nagusietako bat denselekzioa gelditzeko. Robinhoizan zen monotonia hori haustekoimintzioa egin zuen bakarra, lerroartean mugitu eta bere burua es-kainiz. Baina bakarrik ezin zuenezer egin. Brasilen erdiko lerroaknagi jokatu zuen. Gilberto Silvak,Elanok, Kakak eta Luis Fabianokpausoan jokatu zuten, eta halaezin zen harresia bota.

Brasil, baina, ez zen urduritu.Hala jokatzen sailkatu da, etahori da titulurako bidea. Ipar Ko-

reak gabezi tekniko larriak era-kutsi zituen, eta Brasilen atzela-riak partidaren luxuzko ikusleakizan ziren. Korearren aldetik,Jong Tae Se Brasilgo atzeko lerroguztiarekin borrokatu zen, etaHong Yong Jok mugimendu onakegin zituen. Baina ez zuten JulioCesar ikaratu.

Ipar Korea erasoan jokatzekoezgauza zen arren, Brasileko he-galekoak ez ziren lehen zati osoanigo. Erdian itxitako lerroaren pi-tzadurak hegaletan bilatu behardira, baina ez Maiconek, ezta Bas-tosek ere ez zuten erasora. Ez zu-ten jo, edo ez zieten agindu. Brasi-lek izan zituen aukerak, bainagehienak areaz kanpoko jaurtike-tak izan ziren, eta ekimen propio-aren fruitu baino, Ipar Korea areatzerago sartu zelako izan ziren.Halere, Ipar Koreako jokalariekahalegin eskerga egin zuten. La-nean eskuzabal, une oro lagunduzioten elkarri atzeko lerroan, bibaten aurkako egoerak etengabebehartuz. Sormena oztopatzeazen helburua, eta lortu zuten.

Atezainaren hutsaBrasil oldarkorrago zelairatu zenbigarren zatian. Partida gehiegigaiztotzen ari zen, eta konponbi-dea aurkitu beharra zegoen. Erdi-ko lerroak lehen zatiko nagiak as-tindu eta baloia apur bat biziagomugitu zuen. Ez biziegi, baina tal-

egin zuen aurrenekoa, eta ondokomarrara iritsi zen. Berez ez zuengola sartzeko ia angelurik, bainaerdiratzeko burua altxatu zuene-an Ri Myoang Guk atezaina zutoi-netik aldendu zela ikusi zuen, etazulo hori baliatu zuen atera jaur-titzeko. Atezaina erreakziona-tzen saiatu zen, baberanduegi,baina. Hanka-sartze larria eginazegoen, eta kideei barkamenabehin eta berriz eskatu zien gero.

Dungak lasai hartu zuen arnas,eta partida aldatuko zela ziru-dien, baina ez. Ipar Koreak ezzuen garaipena bilatu, eta Brasilere ez zen alaitu. Bigarren gola,halere, bikaina izan zen, Robinho-ren jenialtasun bati esker (71.min.). Erdilariak pase zehatzaeman zuen Ipar Koreako atzekolerroaren bizkarrera, eta Elanok,atzetik iritsita, jaurtiketa guru-tzatuz sartu zuen. Brasili eskatubehar zion jokoaren tanta baka-rra izan zen. Bi golak eskuinetikizan ziren, eta bietan Ji Yun Namhegalekoa ez zen batere fin ibili.

Ipar Koreak ez zuen Brasil estu-tu erasoan, baina sustoa emanzion partida bukatzeko bi minutufalta zirenean. Jongek Brasilenarea barruan buruz atzera jozuen pase oso luzea, eta Ji YunNamek atzetik iritsita baloia sa-rera bidali zuen. Sustoa baino ezzen izan, eta beranduegi balen-tria ametsak elikatzeko.

Gris iluna, ia beltza

Munduko Kopa 2010 Kronikak2

deak beste itxura bat zuen. Disti-rarik ez zuen lortu, baina aurkituzuen eraginkor izateko bidea, etabide batez lehen gola sartzeko ba-lio izan ziona (54. min.).

Aldeko korner baten ondoren,korearren atzeko lerroa ez zen be-har bezala kokatu. Bastosek he-gal batetik batera pase luzeaeman zuen zelai erdian, eta behineskuinena, Elanok, area ertzean,Maiconi pasa zion. Hegaleko in-dartsuak korrikaldi bikaina eginzuen. Partida osoan baloirik gabe

Page 3: HEGOAFRIKAKO MUNDUKO KOPA 2010 - Berriagak ezarri dien zurruntasuna. Diziplina jokoan, eta diziplina iru-dimenean. Kate men talak, eta ka-teak giharretan. Erritmo geldo horrek taldea

berria2010eko ekainaren 16a, asteazkena

0BOLI KOSTA

1 Barry 1

20 Demel 111

5 K. Toure 111

4 Zokora 111

17 Tiene 1

21 Eboue 11

13 DRomaric (88. m.) 1

19 T. Yaya 111

9 Tiote 11

15 Dindane 111

10 Gernvinho 111

18 DK. Keita (81. m.) 1

8 Kalou 11

11 DDrogba (65. m.) 1

E. Eriksson 11

0PORTUGAL

1 Eduardo 11

3 Ferreira 11

6 R. Carlvalho 11

2 B. Alves 11

23 Coentrao 11

5 Meireles 11

17 DAmorim (85. m.) 1

8 Mendes 11

13 Deco 11

19 DTiago (62. m.) 1

7 C. Ronaldo 11

21 Danny 1

13 DSimao (55. m.) 1

9 Liedson 111

E. Queiroz 11

Epailea: Jorge Larrionda (Uruguai).Txartel horiak Boli Kostako Zokora etaDemeli, eta Portugalgo Cristiano Ronal-dori. Bestelakoak: 39.000 ikusle PortElizabeth-eko Nelson Mandela Bay es-tadioan. Euripean aritu ziren ia partidaosoan, baina ongi eutsi zion zelaiak.

Portugalek ez du jokatzen asmatu, eta Boli Kostak erabakitzen ez duasmatu. Puntu banaketa da ondorioa

Enekoitz Telleria

Cristiano Ronaldorentzat, selek-zioa bizkar gainean daraman za-ma bat dela esan du norbaitek bez-peran. Aditzera emanez, hura de-

la han balio duen bakarra eta ezdiotela ingurukoek bere mailaematen uzten eta laguntzen. Ho-rregatik jango ditu atzoko parti-daren titulu guztiak gaur Ronal-dok. Hark 10. minutuan zutoinera

bidalitako jaurtiketa bikain harketa taldeak harenganako duenmenpekotasunak. Eta ez zaiearrazoirik faltako, hori delakoatzo Portugalek erakutsi zuena.Erakutsi zuen bakarra: Ronaldo-ren jaurtiketa bikain hura, eta ha-renganako menpekotasun gehie-gizkoa. Erakutsi ez zuena: jokoasortzeko gaitasuna, ideiak, etafreskotasuna. Esperotakoa bainoaskoz gutxiago, alegia.

Boli Kostaren gaitza beste batizan zen atzo: erasoan asmatzekoezintasuna. Erreferentzia garbi-rik gabe aritu zen, Drogba ez zela-ko 65. minutura arte zelaian sartu,baina izan zituen partida erabaki-ta uzteko Portugalek baino auke-ra gehiago, eta ez zituen baliatu.Ez zuen taldeak itxura txarrikeman. Afrikako taldea izateko,taktika aldetik ongi kokatuta ari-tu zen uneoro; ez zuen tokirik gal-du inoiz, eta jokamolde europa-rraren itxura eman zuen —Eriks-son suediarraren eskua nabari-tzen da hor, eta ez du meritu maka-la, martxoan hartu baitzuenselekzioa—. Fisikoki jokalariikusgarriak dira, eta indarra etahauspoa dituzte sobera. Europa-ko ligetan zaildutakoak dira joka-lari asko, eta lehen egozten zi-tzaien eskarmentu faltarik ez du-te jada.

Ronaldo ezineanLehen unetik erakutsi zuten afri-karrek ez zutela kikiltzeko inola-ko asmorik. Gogor hartu zutenpresioan Portugal, eta baloiarenjabetza lortzeko borrokatu ziren.Ahalegin gehiago egin zuten ho-rretan kontrarioak baino. Gus-tu gehiagoz eta zentzugehiagoz bilatu eta trata-tu zuen baloia. Portuga-lek gabezia handi sama-rra erakutsi zuen horre-tan. Kontrarioen kaleez etalapurtutako baloiez kezkatu zengehiago jokoa sortzeaz baino.Nork sorturik ere ez zeukan, egiaesan. Decoren ardura zen horiatzo, baina ez zuen asmatu —al-datu zutenean inori aurpegira be-giratu gabe aldagelara sartzeaesanguratsua da—. Ronaldo saia-tu zen orduan toki guztietatik etaera guztietara, baina behin eta be-rriz egin zuen tupust Boli Kostakodefentsarekin eta haren zirrikitu-rik ezarekin. Txartel hori bat ereikusi zuen ezinaren ezinaz, pro-

testaka aritu zen behin eta berriz,etsiaren etsiaz haserre eta muxin-duta behin eta berriz. Hamasei hi-labete joan dira Portugalekin az-ken gola sartu zuenetik, eta kargaari da bihurtzen hori Ronaldoren-tzat eta karga, tamalez, selekzioa-rentzat.

Bigarren zatian hartu zuenitxura politagoa partidak.

Ireki egin zen norgehiago-ka, eta izan ziren bateaneta bestean izandako abi-

suak. Aukera benetakoakgutxi, baina bizitasun apur

bat gehiago bai. GervinhorenakBoli Kostan eta Liedsonenak Por-tugalen. Liedson izan zen taldekojokalaririk saiatuena eta finena.

Besoa apurtuta eta babesgarriberezi batekin sartu zen Drogbazelaian Afrikako zale guztien ero-menerako. Ez zuen apartekorikezer egiten asmatu, baina balioizan zuen azken minutuetan Por-tugal bere zelaian sartuta izate-ko. Amaieran, bi taldeak denboraeske eta berdinketarekin gustu-ra.

Erakutsi dutenarenordaina jaso dute

Eslovakiak lehenpartida jokatu duMunduko Kopan, eta Zeelanda Berriaklehen puntua lortu

E. Telleria

Partida amaieran selekzio bateketa besteak zuen gorputzaldia ezziren inondik inora ere berberak,baina estreinakoetan izan zituenatzokoak berdintasunak. Eslova-kiak, Munduko Kopa batean joka-tu duen lehen partida jokatu zuenatzo. Zeelanda Berriak, MundukoKopa batean lortzen duen lehenpuntua lortu zuen atzo. Gorpu-tzaldian izandako ezberdintasu-nak partida amaierak ezarri zi-tuen: Eslovakiak ez zuen buka-

tzen jakin, eta Zeelanda Berriakluzapeneko hirugarren minu-tuan sartu zuen gola. Bataren fes-ta zapuztu zuen besteak, eta be-rritasunen festa bihurtu zen denaazkenean.

F multzoko bi talderik ahule-nak dira itxuraz Eslovakia etaZeelanda Berria. Sailkatze-koan eman zuen lehenen-goak ezusteko handia, etaezustekoen bidetik jarrai-tzea da Hegoafrikan duenhelburu bakarra, Munduko Ko-parako sailkatze hutsa saria izanbaita horren herrialde gaztearen-tzat. Zeelanda Berria, aldiz, F mul-tzoko Errauskine izateaz gain,Munduko Kopa Errauskine erebada askorentzat. Ozeaniako sail-katzekoan gailenduta lortu zuenHegoafrikan aritzeko txartela,baina Australia oraingoan Asia-

ko sailkatzekoan aritu delakoizan da hori, eta Zeelanda Berrianbertan ere badakite.

Horregatik da sekulako lorpe-na atzokoa haientzat. MundukoKopa bakarrean aritu dira orainarte, Espainian (1982). Gol zapa-

rrada jasota gelditu ziren or-duan aurrera egin ezindasailkapen fasean —5-2Eskoziaren kontra, 3-0SESBen kontra eta 4-0

Brasilen kontra—. «Ezdugu inoiz amore eman. Se-

kulako arrakasta da hau gure-tzat. Gure futbolak emaitzakematen dituela erakutsi dugu»,zioen partidaren amaieran RickHerbert Zeelanda Berriko entre-natzaileak.

Vladimir Weiss Eslovakiakoentrenatzailearen aldartea beste-lakoa zen oso. «Kirol tragedia»

izan zen harentzat partida galduzuten moduan galtzea. «Haien go-lak ospatzeko ezer gabe utzi gaitudebuteko gure partidan».

Ez da gutxiagorako. Egia daaparteko meriturik egin eta joko-rik erakutsi gabe jarri zuela parti-da alde Eslovakiak. Zeelanda Be-rriak lehen zatian eutsi zion kon-trarioari, baina bigarrenean hasizen behera egiten. Eslovakiarengola izan zen horren emaitza. Zee-landa Berriak ez zuen gola jasota-koan ero-eroan erreakzionatu.Tokirik ez galtzeaz eta bigarrenaez jasotzeaz kezkatu zen gehiagonorgehiagoka berdintzeaz baino.Eslovakia lasaitu egin zen. Hurbi-lago ikusten zen haien bigarrenazeelandaberritarren lehena bai-no, baina luzapeneko hirugarrenminutuan, partida osoan izanzuen aukera garbi bakarrean, sa-reetara bidali zuen Reidek buruzezker hegaletik egindako erdira-keta bat. Batzuen poza eta beste-en atsekabea. Bienak, hori bai, es-treinakoak.

Estreinakoak izan dira denak

Cristiano Ronaldo Portugalgoa eta Guy Demel Boli Kostakoa, eztabaidan. CARL FOURIE / EFE

Kronikak Munduko Kopa 2010 3

1Z.BERRIA

1 Paston4 Reid6 Nelsen5 Vicelich

21 DChristie (78. m.)19 Smith

3 Lochhead11 Bertos7 Elliot

14 Fallon10 Killen20 DWood (72. m.)

9 SmeltzE. Herbert

1ESLOVAKIA

1 Mucha5 Zabavnik

16 Durica3 Skrtel4 Cech6 Strba7 Weiss

19 DKucka (90.m.)17 Hamsik18 Jendrisek

9 Sestak13 DHolosko (81. m.)11 Vittek

15DStoch (85. m.)E. Weiss

Golak: 0-1: Vittekek (50. min.). 1-1: Rei-dek (93. min.). Epailea: Jerome Damon(Hegoafrika). Txartel horiak ZeelandaBerriko Lochhead eta Reidi, eta Eslova-kiako Strbari. Bestelakoak: Rustenbur-goko Royal Bakofeng estadioan jokatu-tako lehia. Sei gradu partida hasi aurretiketa haizea. Zelaia baldintza onetan.

GMULTZOA

FMULTZOA

Page 4: HEGOAFRIKAKO MUNDUKO KOPA 2010 - Berriagak ezarri dien zurruntasuna. Diziplina jokoan, eta diziplina iru-dimenean. Kate men talak, eta ka-teak giharretan. Erritmo geldo horrek taldea

eta Johannesburgo Bartzelona-ren Peñako idazkaria.

«Hegoafrikan, izugarri handituda harrotasun nazionala», esanberri du Hegoafrikako presiden-teak, Jacob Zumak, txapelketa-ren alde ari zela. Eta begien bistanda harrotasun sentipen hori zuribatzuen artean ere zabaldu dela,nahiz eta orain arte ez zeudenprest Ortzadarraren Hegofrikaneroso sentitzeko. Bandera nazio-nalaren koloreetako ileordeak etaplastikozko betaurreko handi-handiak jantzita, eta vuvuzela tu-rutak eta ezinbesteko beste tra-mankuluak aldean, estadioak be-tetzen hasi dira, tartean gazte zuridezente daudela.

Baina Aubrey Matshiqik, Iker-keta Politikoen Zentroko adituak,zuhurtzia eskatu du, ez dadila iru-di erromantikoegia sor txapelke-tak politikan izango duen eragi-nari buruz. «1995ean MundukoErrugbi Txapelketa jokatu zene-an, antzera gertatu zen, baina ezdugu pentsatu behar txapelketabatek ezabatuko dituenik hirumendeko kolonialismoaren etaapartheid-aren ondorioz sorturi-ko zatiketak». Matshiqik gogoraekarri du zer gertatu zen ClintEastwoodek Invictusfilmean kon-tatutakoaren ondorengo urtee-tan: Errugbi Federazioak, segre-gazioaren aldekoen gotorlekuak,direnak eta ez direnak egin zituenjarraitzaile beltz berriak uxatze-ko, eta Mandelaren gobernuak be-rak ikerketa bati ekin behar izanzion, taldeetan arraza bereizke-riarik ba ote zegoen ikusteko.Matshiqirentzat, garrantzitsua

da honetaz ohartzea: «Ekitaldia-ren ondoren gertatzen dena ga-rrantzitsuagoa da, ekitaldia izanbitartean gertatzen dena baino.Adiskidetzea etxe oso bat egiteada, eta Munduko Txapelketaadreilu bat besterik ez da».

Badago arrazoirik 1995az geroz-tik gauzak aldatu egin direla pen-tsatzeko; izan ere, orain dela bi as-te Soweton jokatu da Errugbi Txa-pelketa Nazionala. Hegoafrika-rrentzat berentzat zirraragarriaizan da beltzen auzo mitikoan mi-laka zuri afrikaner ikustea —gehienak lehen aldiz hara joa-nak beren bizi guztian—, eta kei-nu indartsu bat izan da beltzakerrugbiarekin zaletu daitezen.

Mark Gleesonek nabarmendudu erdiko klase beltza sortzeakorain arte ezinezkoa zirudienaekarri duela: «Errugbiaren esklu-sibotasun irudia gero eta erakar-garriagoa zaio erdiko klase beltzgero eta handiagoari; haien hau-rrek eskola pribatuetan ikastendute, eta eskola horietan oso sus-traitua dago errugbia».

Arrazakeriaren kontra,futbolaEzin uka daiteke kirola arrunt po-litizatua dagoela mundu guztianeta identitateak indartu eta leial-tasuna sustatzeko erabiltzen de-la. Baina Hegoafrikan errealitatehori oso gordina da eta izan da.

Dennis Brutus poeta eta kirolaktibistak BERRIAri eman zion be-re azken elkarrizketetako bat, iaz-ko abenduan hil aurretik. Gogo-gora ekarri zuen orduan atxilotu,tirokatu eta kartzelatu egin zute-la, Hegoafrika nazioarteko lehia-ketatik bota zezaten saiatzeaga-tik. «Nork esan du kirola ez delapolitika? Apartheid-aren ondo-rioz zuriek eta beltzek elkarrekinjokatzea debekatua zegoenean,hori guztiz politikoa zen: kontuazen beltzak zuriei nagusitzeko au-kerarik gabe uztea, arrazistenideiak arriskuan ez jartzeko».

Azkenean, apartheid-aren He-goafrikari betoa jarri zioten, ba-tak bestearen atzetik, kirol era-kundeek. Lehenbizi, NazioartekoOlinpiar Batzordeak jarri zion,1962an, eta gero FIFAk, 1964an:tentsioz beteriko batzar batean,

Hegoafrika berriz kanporatzealortu zuten Asiako eta Afrikakoordezkariek, garai hartan betoakendua baitzegoen Federaziokopresidente Stanley Rous ingelesa-ren ekimenez, Pretoriaren lagunhandia baitzen hura. 1976an kan-poratu zuten Hegoafrika behinbetiko, Soweton ikasleen sarras-kiak izan ondoren.

«Bitxia da, baina FIFA saiatzenda arrazakeriaren aurkako borro-kalaria izango balitz bezala ager-tzen, baina denbora askoan erre-gimen arrazistari lagundu zion»,segurtatu du Hassen Lorgat sin-dikalista eta historialariak.2007an, Hegoafrika MundukoTxapelketa antolatzen hasita ze-goela, FIFAk ohorezko kide izen-datu zuen Makana futbol elkar-tea, Robben Islandeko espetxe fa-matuko preso politikoen taldea.Hiru ligak osatzen zuten Makana—buruzagi matxino xhosa batenohorez hala deitua—, eta nazioar-teko araudia betetzen zuen, zo-rrotz-zorrotz, FIFAren eskulibu-rua baitzen presoek eskura zituz-ten liburu gutxietako bat.

Hegoafrikari nazioarteko be-toa jarritako azken kirola errug-bia izan zen, gutxiengo zuriarenkirolik kutunena; horixe izan zennazioarteko elkartasun mugi-menduak apartheid-ari eginikoumiliaziorik handiena. Nahiz etaAustraliako eta Zeelanda Berrikofederazioek harreman onak zituz-ten Hegoafrikarekin, herri horie-tako jokalari aborigen eta mao-riek uko egin zioten Springboks-ekin jokatzen segitzeari. ConnieField estatubatuarraren FairPlay dokumentalak kontatzenduenez, 1891ean Hegoafrikako se-lekzioa Zeelanda Berrira joanda-ko azken aldian 400 lagun atera zi-ren zelaira, partida jokatzea era-gozteko. Lan horretan bertan, na-barmen ageri da garai hura giltza-rri bat izan zela Ozeaniako uhartehorietako indigenek beren esku-bideen kontzientzia har zezaten.

Nazioarteko kirol boikotaapartheid-aren bakardadea na-barmentzeko tresna garrantzi-tsuenetakoa izan zen. Orain, be-rriz, kirol parte-hartzea funtsez-kotzat jo dute gizartearen molda-keta demokratikoa egiteko.

berria2010eko ekainaren 16a, asteazkena

berria2010eko ekainaren 16a, asteazkena

Hegoafrikako selekzioaren jarraitzaile zuriak eta beltzak, elkarrekin, Munduko Kopako lehen partidan. ALBERTO ESTEVEZ / EFE

Mutiko hegoafrikar bat, selekzioaren partidari so. EFE Zale hegoafrikarrak, vuvuzelak jotzen, Pretorian. VASSIL DONEV / EFE

Senar-emazteak, Hegoafrikaren partida irratian entzuten. EFE

Hegoafrikaren gola ospatzen, Durbango taberna batean. EFE

Jarraitzaile gazteak, elkarrekin. ARGAZKILARIA

Gehiengo beltzak pozarren egin dio harrera hasieratik Munduko Kopari.Zuriak orain hasi dira haren balioan sinesten. Ondorenak sortzen du kezka.

Joan Canela Barrull Johannesburgo

Mu n d u k oKopa onu-r a g a r r i ada, orain-dik ere be-harrezkoabaitugu he-

rri hau batzen lagunduko duenedozer». Desmond Tutuk esanada, Lurmutur Hiriko artzapezpi-ku, Bakearen Nobel saridun etaHegoafrikaren egiazko kontzien-tziak esana. Orain dela bi urtekohitzak dira, eta, beharbada, garaihartan bazirudien xaloegiak zire-la. Izan ere, Tutuk ahoan bilorikgabe kritikatu izan ditu askatzemugimenduaren hutsuneak etakide batzuen ibilbide oportunis-ta, eta, horretara ohituta, esperoizatekoa zen Tutuk gogor sala-tzea hainbeste milioi gastatu iza-na estadioak egiten, eskolak edoestoldak egin beharrean. BainaTutuk nahiago izan zuen emozio-aren alderdiari begiratu: «Hegoa-frikar guztientzat gogo-bizigarriizango diren proiektuak behar di-tugu».

Baina orduan zaila zen hori si-nesten. Gehiengo beltza poz-po-zik zegoen Munduko Txapelketazela-eta, baina nekeza zen gogoabero zeukan zuririk aurkitzea:«Hondamendia izango da», «ez da-go horrelako ekitaldi bat antola-tzeko gaitasunik», «politikari us-telen trikimailu bat da, gogotikaberastu ahal izateko». Iritzi ho-riexek ziren nagusi zurien artean.Norbaitek ezer onik aurkitzen ba-zion, bitxikeriaren bat izaten zen:«Azkenean, munduak ikusiko dunola bizi garen gobernu beltzakzapaldurik», bota izan du Gelder-ek, Afrikanerren ErresistentziaMugimendu ultraeskuindarra-ren jarraitzale sutsua bera.

Zuriak gutxiengoa dira, bainaekonomian haiek dira nagusi, etabi aldetatik datorkie MundukoTxapelketaren inguruko arbuioa.Alde batetik, sinetsita daude ku-deaketa txarrez, ustelkeriaz etakrimenez beteriko infernu bateanharrapaturik bizi direla, apart-heid-a kendu zenez geroztik;inork ez du argi eta garbi egitenberriz segregazioa ezartzearen al-

de, ezta Gelder erradikalak ere,baina zuri gutxik ikusten dioteezer onik gehiengo beltzaren go-bernuari, eta ez daude prest onar-tzeko gobernua Munduko FutbolTxapelketa antolatzeko gai de-nik. Bestetik, ez dira batere fut-bolzaleak, eta ez zaie askorik in-porta selekzio nazionala —Bafa-na Bafana deitua, «mutilak muti-lak» zulueraz—. Hegoafrikako zu-riak 1980an hasi zitzaizkionmuzin egiten futbolari, apartheid-a malgutzen hasi eta arraza guz-tientzako liga bakar bat sortu ze-nean. «Lehen, mugimendu ama-teur handia zegoen, eta zale zin-tzoak ere bai, baina txapelketa ba-tuak sortu zirenean, inork ezzituen bere haurrak beltzentownship-etara [ghettoetara] era-man nahi», kontatu du Mark Glee-son kirol kazetariak.

Gaur egun ere hala gertatzenda, eta, horren ondorioz, bafanazuri bakarra dago: Matthew Bo-oth defentsa. «Gurpil moduko batda: zenbat eta jokalari zuri gutxia-go izan, orduan eta zale gutxiago,eta segi horrela», onartu du Glee-sonek. Iaz Konfederazio Kopa He-goafrikan jokatu zenean, ageriangelditu zen selekzioarekiko eza-xola, baita Hegoafrikatik kanpoere, eta atzerriko kazetari zurien-gana iritsi zen, batez ere italia-rrengana eta espainolengana. Za-leek Boothen izena oihukatzenzutenez hark baloia ukitzen zuenbakoitzean, «boooooo» zalaparta-tsu bat aditzen zuten kazetariekzelaian, eta pentsatu zuten zalebeltzak jokalari zuriaren kontraari zirela: ez zuten lanik hartu irai-na ez baizik animo oihuak zirelaegiaztatzeko, Booth jokalari mai-teenetako bat da eta.

Giroa,bero-beroBaina Munduko Txapelketa has-teko eguna hurbildu ahala, gau-zak aldatzen hasi dira, eta Des-mond Tuturen hitzek profeta ba-tenak dirudite. Johannesburgonostiral batean paseo bat eman bes-terik ez dago: gero eta zuri gehia-gok daramate soinean bafanenhoria —. «Sarrerak erostera joannintzen, eta ilaran zuri mordo batzegoen», azaldu du, hunkiturik,Thierry Naidook; musikaria da,

Hegoafrika batu aldezake futbolak?

Munduko Kopa 2010 Gure gaia4 Gure gaia Munduko Kopa 2010 5

Ekitaldian gertatzendenak baino garrantzihandiagoa du ekitaldiarenondorengoak»AUBREY MATSHIQIIkerketa Politikoen Zentroko aditua

«FIFA arrazakeriarenborrokalari gisa ari daorain, baina erregimenarrazistari lagundu zion»HASSEN LORGATSindikalista eta historialaria

‘‘

Page 5: HEGOAFRIKAKO MUNDUKO KOPA 2010 - Berriagak ezarri dien zurruntasuna. Diziplina jokoan, eta diziplina iru-dimenean. Kate men talak, eta ka-teak giharretan. Erritmo geldo horrek taldea

eta Johannesburgo Bartzelona-ren Peñako idazkaria.

«Hegoafrikan, izugarri handituda harrotasun nazionala», esanberri du Hegoafrikako presiden-teak, Jacob Zumak, txapelketa-ren alde ari zela. Eta begien bistanda harrotasun sentipen hori zuribatzuen artean ere zabaldu dela,nahiz eta orain arte ez zeudenprest Ortzadarraren Hegofrikaneroso sentitzeko. Bandera nazio-nalaren koloreetako ileordeak etaplastikozko betaurreko handi-handiak jantzita, eta vuvuzela tu-rutak eta ezinbesteko beste tra-mankuluak aldean, estadioak be-tetzen hasi dira, tartean gazte zuridezente daudela.

Baina Aubrey Matshiqik, Iker-keta Politikoen Zentroko adituak,zuhurtzia eskatu du, ez dadila iru-di erromantikoegia sor txapelke-tak politikan izango duen eragi-nari buruz. «1995ean MundukoErrugbi Txapelketa jokatu zene-an, antzera gertatu zen, baina ezdugu pentsatu behar txapelketabatek ezabatuko dituenik hirumendeko kolonialismoaren etaapartheid-aren ondorioz sorturi-ko zatiketak». Matshiqik gogoraekarri du zer gertatu zen ClintEastwoodek Invictusfilmean kon-tatutakoaren ondorengo urtee-tan: Errugbi Federazioak, segre-gazioaren aldekoen gotorlekuak,direnak eta ez direnak egin zituenjarraitzaile beltz berriak uxatze-ko, eta Mandelaren gobernuak be-rak ikerketa bati ekin behar izanzion, taldeetan arraza bereizke-riarik ba ote zegoen ikusteko.Matshiqirentzat, garrantzitsua

da honetaz ohartzea: «Ekitaldia-ren ondoren gertatzen dena ga-rrantzitsuagoa da, ekitaldia izanbitartean gertatzen dena baino.Adiskidetzea etxe oso bat egiteada, eta Munduko Txapelketaadreilu bat besterik ez da».

Badago arrazoirik 1995az geroz-tik gauzak aldatu egin direla pen-tsatzeko; izan ere, orain dela bi as-te Soweton jokatu da Errugbi Txa-pelketa Nazionala. Hegoafrika-rrentzat berentzat zirraragarriaizan da beltzen auzo mitikoan mi-laka zuri afrikaner ikustea —gehienak lehen aldiz hara joa-nak beren bizi guztian—, eta kei-nu indartsu bat izan da beltzakerrugbiarekin zaletu daitezen.

Mark Gleesonek nabarmendudu erdiko klase beltza sortzeakorain arte ezinezkoa zirudienaekarri duela: «Errugbiaren esklu-sibotasun irudia gero eta erakar-garriagoa zaio erdiko klase beltzgero eta handiagoari; haien hau-rrek eskola pribatuetan ikastendute, eta eskola horietan oso sus-traitua dago errugbia».

Arrazakeriaren kontra,futbolaEzin uka daiteke kirola arrunt po-litizatua dagoela mundu guztianeta identitateak indartu eta leial-tasuna sustatzeko erabiltzen de-la. Baina Hegoafrikan errealitatehori oso gordina da eta izan da.

Dennis Brutus poeta eta kirolaktibistak BERRIAri eman zion be-re azken elkarrizketetako bat, iaz-ko abenduan hil aurretik. Gogo-gora ekarri zuen orduan atxilotu,tirokatu eta kartzelatu egin zute-la, Hegoafrika nazioarteko lehia-ketatik bota zezaten saiatzeaga-tik. «Nork esan du kirola ez delapolitika? Apartheid-aren ondo-rioz zuriek eta beltzek elkarrekinjokatzea debekatua zegoenean,hori guztiz politikoa zen: kontuazen beltzak zuriei nagusitzeko au-kerarik gabe uztea, arrazistenideiak arriskuan ez jartzeko».

Azkenean, apartheid-aren He-goafrikari betoa jarri zioten, ba-tak bestearen atzetik, kirol era-kundeek. Lehenbizi, NazioartekoOlinpiar Batzordeak jarri zion,1962an, eta gero FIFAk, 1964an:tentsioz beteriko batzar batean,

Hegoafrika berriz kanporatzealortu zuten Asiako eta Afrikakoordezkariek, garai hartan betoakendua baitzegoen Federaziokopresidente Stanley Rous ingelesa-ren ekimenez, Pretoriaren lagunhandia baitzen hura. 1976an kan-poratu zuten Hegoafrika behinbetiko, Soweton ikasleen sarras-kiak izan ondoren.

«Bitxia da, baina FIFA saiatzenda arrazakeriaren aurkako borro-kalaria izango balitz bezala ager-tzen, baina denbora askoan erre-gimen arrazistari lagundu zion»,segurtatu du Hassen Lorgat sin-dikalista eta historialariak.2007an, Hegoafrika MundukoTxapelketa antolatzen hasita ze-goela, FIFAk ohorezko kide izen-datu zuen Makana futbol elkar-tea, Robben Islandeko espetxe fa-matuko preso politikoen taldea.Hiru ligak osatzen zuten Makana—buruzagi matxino xhosa batenohorez hala deitua—, eta nazioar-teko araudia betetzen zuen, zo-rrotz-zorrotz, FIFAren eskulibu-rua baitzen presoek eskura zituz-ten liburu gutxietako bat.

Hegoafrikari nazioarteko be-toa jarritako azken kirola errug-bia izan zen, gutxiengo zuriarenkirolik kutunena; horixe izan zennazioarteko elkartasun mugi-menduak apartheid-ari eginikoumiliaziorik handiena. Nahiz etaAustraliako eta Zeelanda Berrikofederazioek harreman onak zituz-ten Hegoafrikarekin, herri horie-tako jokalari aborigen eta mao-riek uko egin zioten Springboks-ekin jokatzen segitzeari. ConnieField estatubatuarraren FairPlay dokumentalak kontatzenduenez, 1891ean Hegoafrikako se-lekzioa Zeelanda Berrira joanda-ko azken aldian 400 lagun atera zi-ren zelaira, partida jokatzea era-gozteko. Lan horretan bertan, na-barmen ageri da garai hura giltza-rri bat izan zela Ozeaniako uhartehorietako indigenek beren esku-bideen kontzientzia har zezaten.

Nazioarteko kirol boikotaapartheid-aren bakardadea na-barmentzeko tresna garrantzi-tsuenetakoa izan zen. Orain, be-rriz, kirol parte-hartzea funtsez-kotzat jo dute gizartearen molda-keta demokratikoa egiteko.

berria2010eko ekainaren 16a, asteazkena

berria2010eko ekainaren 16a, asteazkena

Hegoafrikako selekzioaren jarraitzaile zuriak eta beltzak, elkarrekin, Munduko Kopako lehen partidan. ALBERTO ESTEVEZ / EFE

Mutiko hegoafrikar bat, selekzioaren partidari so. EFE Zale hegoafrikarrak, vuvuzelak jotzen, Pretorian. VASSIL DONEV / EFE

Senar-emazteak, Hegoafrikaren partida irratian entzuten. EFE

Hegoafrikaren gola ospatzen, Durbango taberna batean. EFE

Jarraitzaile gazteak, elkarrekin. ARGAZKILARIA

Gehiengo beltzak pozarren egin dio harrera hasieratik Munduko Kopari.Zuriak orain hasi dira haren balioan sinesten. Ondorenak sortzen du kezka.

Joan Canela Barrull Johannesburgo

Mu n d u k oKopa onu-r a g a r r i ada, orain-dik ere be-harrezkoabaitugu he-

rri hau batzen lagunduko duenedozer». Desmond Tutuk esanada, Lurmutur Hiriko artzapezpi-ku, Bakearen Nobel saridun etaHegoafrikaren egiazko kontzien-tziak esana. Orain dela bi urtekohitzak dira, eta, beharbada, garaihartan bazirudien xaloegiak zire-la. Izan ere, Tutuk ahoan bilorikgabe kritikatu izan ditu askatzemugimenduaren hutsuneak etakide batzuen ibilbide oportunis-ta, eta, horretara ohituta, esperoizatekoa zen Tutuk gogor sala-tzea hainbeste milioi gastatu iza-na estadioak egiten, eskolak edoestoldak egin beharrean. BainaTutuk nahiago izan zuen emozio-aren alderdiari begiratu: «Hegoa-frikar guztientzat gogo-bizigarriizango diren proiektuak behar di-tugu».

Baina orduan zaila zen hori si-nesten. Gehiengo beltza poz-po-zik zegoen Munduko Txapelketazela-eta, baina nekeza zen gogoabero zeukan zuririk aurkitzea:«Hondamendia izango da», «ez da-go horrelako ekitaldi bat antola-tzeko gaitasunik», «politikari us-telen trikimailu bat da, gogotikaberastu ahal izateko». Iritzi ho-riexek ziren nagusi zurien artean.Norbaitek ezer onik aurkitzen ba-zion, bitxikeriaren bat izaten zen:«Azkenean, munduak ikusiko dunola bizi garen gobernu beltzakzapaldurik», bota izan du Gelder-ek, Afrikanerren ErresistentziaMugimendu ultraeskuindarra-ren jarraitzale sutsua bera.

Zuriak gutxiengoa dira, bainaekonomian haiek dira nagusi, etabi aldetatik datorkie MundukoTxapelketaren inguruko arbuioa.Alde batetik, sinetsita daude ku-deaketa txarrez, ustelkeriaz etakrimenez beteriko infernu bateanharrapaturik bizi direla, apart-heid-a kendu zenez geroztik;inork ez du argi eta garbi egitenberriz segregazioa ezartzearen al-

de, ezta Gelder erradikalak ere,baina zuri gutxik ikusten dioteezer onik gehiengo beltzaren go-bernuari, eta ez daude prest onar-tzeko gobernua Munduko FutbolTxapelketa antolatzeko gai de-nik. Bestetik, ez dira batere fut-bolzaleak, eta ez zaie askorik in-porta selekzio nazionala —Bafa-na Bafana deitua, «mutilak muti-lak» zulueraz—. Hegoafrikako zu-riak 1980an hasi zitzaizkionmuzin egiten futbolari, apartheid-a malgutzen hasi eta arraza guz-tientzako liga bakar bat sortu ze-nean. «Lehen, mugimendu ama-teur handia zegoen, eta zale zin-tzoak ere bai, baina txapelketa ba-tuak sortu zirenean, inork ezzituen bere haurrak beltzentownship-etara [ghettoetara] era-man nahi», kontatu du Mark Glee-son kirol kazetariak.

Gaur egun ere hala gertatzenda, eta, horren ondorioz, bafanazuri bakarra dago: Matthew Bo-oth defentsa. «Gurpil moduko batda: zenbat eta jokalari zuri gutxia-go izan, orduan eta zale gutxiago,eta segi horrela», onartu du Glee-sonek. Iaz Konfederazio Kopa He-goafrikan jokatu zenean, ageriangelditu zen selekzioarekiko eza-xola, baita Hegoafrikatik kanpoere, eta atzerriko kazetari zurien-gana iritsi zen, batez ere italia-rrengana eta espainolengana. Za-leek Boothen izena oihukatzenzutenez hark baloia ukitzen zuenbakoitzean, «boooooo» zalaparta-tsu bat aditzen zuten kazetariekzelaian, eta pentsatu zuten zalebeltzak jokalari zuriaren kontraari zirela: ez zuten lanik hartu irai-na ez baizik animo oihuak zirelaegiaztatzeko, Booth jokalari mai-teenetako bat da eta.

Giroa,bero-beroBaina Munduko Txapelketa has-teko eguna hurbildu ahala, gau-zak aldatzen hasi dira, eta Des-mond Tuturen hitzek profeta ba-tenak dirudite. Johannesburgonostiral batean paseo bat eman bes-terik ez dago: gero eta zuri gehia-gok daramate soinean bafanenhoria —. «Sarrerak erostera joannintzen, eta ilaran zuri mordo batzegoen», azaldu du, hunkiturik,Thierry Naidook; musikaria da,

Hegoafrika batu aldezake futbolak?

Munduko Kopa 2010 Gure gaia4 Gure gaia Munduko Kopa 2010 5

Ekitaldian gertatzendenak baino garrantzihandiagoa du ekitaldiarenondorengoak»AUBREY MATSHIQIIkerketa Politikoen Zentroko aditua

«FIFA arrazakeriarenborrokalari gisa ari daorain, baina erregimenarrazistari lagundu zion»HASSEN LORGATSindikalista eta historialaria

‘‘

Page 6: HEGOAFRIKAKO MUNDUKO KOPA 2010 - Berriagak ezarri dien zurruntasuna. Diziplina jokoan, eta diziplina iru-dimenean. Kate men talak, eta ka-teak giharretan. Erritmo geldo horrek taldea

berria2010eko ekainaren 16a, asteazkenaMunduko Kopa 2010 Aldez aurrekoak6

Futbolaren ikastun erabatekoada. Ehunka bideo eramaten ditubere taldeen egonaldietara, eta ob-sesio bihurtu ditu futbolari lotuta-ko irakatsiak. Hala, 2007ko abuz-tuan, Txileko entrenatzaile kar-gua hartu zuenean, aurreko sei hi-labeteetako Minuto 90 Txileko ki-rol kazetak eskatu zituen. Egungutxian denak zituen irakurriak.Beste horrenbeste egin du bideoe-kin. Azken hiru urteetan ehunkabideo ikusi ditu. Ezustekorik ezizateko, orain dela zortzi urte Ja-poniako eta Hego Koreako Mun-duko Kopan Argentinako hauta-tzailea zenean gertatutakoa be-rriz ez gertatzeko. Titulua irabaz-teko faborito nagusietako bat zenArgentina orduan, baina kaleegin zuen, nabarmen gainera: ezzuen gainditu lehen ligaxka. Bi ur-te geroago arindu zuen apur batzauria, Atenasko Olinpiar Jokoe-tan urrea irabazita. Baina nekatu-ta zegoen Argentinan futbolareninguruan zegoen giroaz. Horrega-tik utzi zuen selekzioa, eta kirolibilbidean etenaldi bat egin.

Marcelo Bielsa, atzo, prentsaurrekoa eman aurretik. ALBERTO ESTEVEZ / EFE

Bere izaera bereziari leial, Marcelo Bielsa hautatzaileakgotorleku bilakatu du TxilerenHegoafrikako egonaldia

Julen Etxeberria

Eroa. Hala deitzen dioteMarcelo Bielsa Txile-ko hautatzaileari. Etaezin esan ez duela me-rezita ospe hori. Harenizaera barnekoia, ha-

ren umore axolagabea eta harenportaera xelebrea aspalditik diraezagunak futbol munduan. Hogeiurte luze daramatza ospe hori eli-katzen, «futbol jokalari frustratubat» izateaz nazkatu eta 35 urtere-kin bere bihotzeko taldean, Ne-well’s Old Boysen, entrenatzailelanetan hasi zenetik.

Oso oker zebiltzan uste zutenekhamabi urte geroago Txile Mun-duko Kopa batera eraman iza-nak hura samurtuko zuela.Aitzitik, Hegoafrikan ari-tu behar izateak dakarrenerantzukizunak haren zo-ramenahanditu besterik ezdu egin. Galde diezaiotela bes-tela Txileko selekzioaren egune-rokoa jarraitzen dutenei. Eroahaiek erotzen ari da.

Hasteko, Bielsak bunker batenmoduko zerbait bilakatu du In-genyamako bizitegi gunea. Poli-ziaz josi du, bertako poliziaz etaTxiletik espreski joandakoz. Ba-samortuan ura topatzea bezainzaila da han gertatzen denaren be-rri izatea. Ezin asmatu Bielsare-kin. Kapaz da bat-batean entrena-mendu bat antolatzeko, edo aldre-bes, bat-batean aldez aurretikprestatutako entrenamendu batbertan behera uzteko. Hori gutxibalitz bezala, komunikabideek ko-rrika eta presaka egin behar duteeuren lana. Ordu laurden eskas;horixe da Bielsak ematen diendenbora, batzuetan gutxiago. Or-dezkoei lau argazki atera, haienlau irudi hartu, eta kito. Amaitu

zaie denbora. Titularren arrasto-rik ez. Ezta Bielsarena ere. LuisBonini prestatzaile fisikoak zu-zentzen du lan saioaren hasiera.Behin komunikabideak desager-tuta, Bielsa azaltzen da, beti kirolarroparekin, betaurrekoekin, etaburua makurtuta. Jarraian datoztitularrak. Orduan hasten da be-netako entrenamendua. Bitarte-an, komunikabideak zain.

Bielsaren berri izan nahi duenkazetariak prentsa aretoan galde-rak egitearekin konformatu be-har du. Izan ere, hamar urte dara-ma elkarrizketarik eman gabe. Biazalpen daude. Bata, ofiziala: ko-munikabide guztiak berdin trata-tu nahi dituela. Bestea, ez-ofiziala:

ez dela kazetariez fio. «50 esal-di erabiltzen ditut nik, etagero zuk esaldi bakarreanjarri behar dituzu. Horrekizutu egiten nau, ziurre-

nik idazten ez dakidalako.Nahiago dut ni inork ez ezagu-

tzea, oker ezagut nazaten baino.Asko axola dit besteak nitaz dueniritzia, eta askotan min handia egi-ten dit nitaz pentsa dezakeena»,aitortu zion Luis Urrutia O’NellChomskykazetari txiletarrari.

Chomsky da, hain zuzen, kaze-tarien artean haren estimua duenbakarrenetako bat. Adibide bat:gau batean haren etxera deituzuen Bielsak emaitza batzuekinzalantzak zituelako. Chomsky ezzegoen etxean, baina bost axolaBielsari. Ordu erdiko galdera bon-bardaketa egin zion haren emaz-teari, eta senarrari mezua utz zie-zaiola agindu. Telefonoa eskegiaurretik, baina, eskatutakoa erre-pikatzeko agindu zion, badaezpa-da ere. Halakoa da Bielsaren ha-rremana zenbait kazetarirekin.Gehienei, halere, ez die ezta aurpe-gira begiratu ere egiten.

‘Eroaren’erokeriak

Entrenatzailea: Marcelo Bielsa

C+ Liga,F2

13:30

Mbombela(43.589 ikusle)

Eddy Maillet(Seychelles)

1Bravo

17Medel

4Isla

3Ponce

10Valdivia

13Estrada

8Vidal

20Millar

14Fernandez

7Sanchez

15Beausejour

Entrenatzailea: Reinaldo Rueda

18Valladares

5Bernardez

23Mendoza

21Izaguirre

3Figueroa

8Palacios

20Guevara

7Nuñez

9Pavon

6Thomas

15Martinez

Txile

Honduras

J. E.

G multzoko estreinako partida jo-katuko dute gaur NelspruitekoMbombela estadioan Txilek etaHondurasek (13:30). Hego Ameri-kako selekzioa da faborito. Taldehobea du, eta , gainera, bolada one-an da: azken lau lagunartekoakirabazi ditu. Bestelako egoera ba-tean da Erdialdeko Amerikako se-lekzioa, prestaketako azken neur-ketetan eskas aritu baita: Bielo-rrusiarekin eta Azerbaijanekinberdindu egin du, eta Errumania-rekin, galdu. Bi selekzioek iazkourtarrilean jokatu zuten azkene-ko aldiz elkarren aurka. 2-0 irabazizuen Hondurasek, baina Txilekhutsune garantzitsuak zituen.Reinaldo Rueda Honduraseko en-trenatzailea ez da aulkian izango,partida bateko zigorra bete beharbaitu. Txilen, berriz, Claudio Bra-vo Realeko atezaina ariko da. Ez,ordea, David Suazo.

Hondurasbaino taldehobea delaerakutsi nahi du Txilek

HMULTZOA

Espainia ez da fidatzenSuitzarekinH MULTZOA›Gaur ekingo dioMunduko Kopari titulua irabaz-teko faboritoetako batek: Espai-niak. Vicente del Bosquek zu-zentzen duen taldea konfian-tzaz lepo iritsi da, sailkapenbikaina egin ondoren. Gainera,orain bi urte hautsi zuen boladatxarra txapelketa handietan, Eu-rokopa irabazita. Gaur Suitza

izango du aurrean, DurbangoMoses Mabhida estadioan(16:00). Ottmar Hitzfeldek zu-zentzen duen taldea Espainiabaino koska bat beherago dago.Estatistikak, gainera, espainia-rren aldekoak dira nabarmen: 18aldiz jokatu dute elkarren aurka,eta ez dute inoiz galdu. Hala ere,ez dira fio. Xabi Alonso hasieratikariko da. Zalantzan dago, ordea,Iniestak jokatuko duen edo ez.

Lehen garaipena nahi duteHegoafrikak eta UruguaikA MULTZOA› Hegoafrika eta Uru-guai izango dira gaur aurrezaurre Pretoriako Loftus Versfeldestadioan (20:30), A multzokobigarren jardunaldiko partidan.Bi selekzioek berdindu eginzuten joan zen ostiralean estrei-nako jardunaldian: etxekoekbana egin zuten Mexikorekin,eta uruguaitarrek hutsean gera-

tu ziren Frantziarekin. Beraz,gaur irabazi egin nahi dute, final-zortzirenetara pasatzeko. Gaur-ko neurketa galtzen duenak,berriz, oso zaila izango du ligax-ka gainditzea. Bi taldeek ez duteinoiz elkarren aurka jokatu parti-da ofizial batean. Ez CarlosAlberto Parreirak, ez Oscar Was-hington Tabarezek ez dutehasiera batean aldaketa aipa-garririk egingo.

pIzena.Marcelo Alberto Bielsa.pJaioterria.Rosario (Argenti-na).pJaioteguna.1955eko uztaila-ren 21a.pIbilbidea jokalari gisa.Ne-well’s Old Boys (1976-1978),Cordobako Institutua (1978-1979) eta Argentino de Rosario(1979-1980).pIbilbidea entrenatzaile gisa.Newell’s Old Boys (1990-1992),Atlas (1992-1994), America(1995-1996), Velez Sarsfield(1997-1998), Espanyol (1998),Argentina (1998-2004) eta Txi-le (2007tik).pLorpenak entrenatzaile gisa.Newell’s Old Boysekin, Argenti-nako Lehen Maila, Integraziotorneo bat eta bi Irekiera torneo. Argentinarekin, 23 urtezazpiko Olinpiar Jokoen aurrekotorneoa eta urrezko domina2004. urteko Atenasko OlinpiarJokoetan.

GNortasun agiria

Andres Iniesta, atzo. ALI HAIDER / EFE

Page 7: HEGOAFRIKAKO MUNDUKO KOPA 2010 - Berriagak ezarri dien zurruntasuna. Diziplina jokoan, eta diziplina iru-dimenean. Kate men talak, eta ka-teak giharretan. Erritmo geldo horrek taldea

berria2010eko ekainaren 16a, asteazkena Nahasia Munduko Kopa 2010 7

A MULTZOA

Hegoafrika-Mexiko 1-1Uruguai-Frantzia 0-0Hegoafrika-Uruguai Gaur (20:30)Frantzia-Mexiko Bihar (20:30)Mexiko-Uruguai Ekainak 22 (16:00)Frantzia-Hegoafrika Ekainak 22 (16:00)

P. I. B. G. Ald.Kon.p1.Hegoafrika 1 0 1 0 1 1p2.Mexiko 1 0 1 0 1 1

3.Uruguai 1 0 1 0 0 04.Frantzia 1 0 1 0 0 0

B MULTZOA

Hego Korea-Grezia 2-0Argentina-Nigeria 1-0Argentina-Hego Korea Bihar (13:30)Grezia-Nigeria Bihar(16:00)Nigeria-Hego Korea Ekainak 22 (20:30)Grezia-Argentina Ekainak 22 (20:30)

P. I. B. G. Ald.Kon.p1.H.Korea 3 1 0 0 2 0p2.Argentina 3 1 0 0 1 0

3.Nigeria 0 0 0 1 0 14.Grezia 0 0 0 1 0 2

C MULTZOA

Ingalaterra-AEB 1-1Aljeria-Eslovenia 0-1Eslovenia-AEB Ekainak 18 (16:00)Ingalaterra-Argelia Ekainak 18 (20:30)Eslovenia-Ingalaterra Ekainak 23 (16:00)AEB-Argelia Ekainak 23 (16:00)

P. I. B. G. Ald.Kon.p1.Eslovenia 3 1 0 0 1 0p2.AEB 1 0 1 0 1 1

3. Ingalaterra 1 0 1 0 1 14.Aljeria 0 0 0 1 0 11

D MULTZOA

Serbia-Ghana 0-1Alemania-Australia 4-0Alemania-Serbia Ekainak 18 (13:30)Ghana-Australia Ekainak 19 (16:00)Ghana-Alemania Ekainak 23 (20:30)Australia-Serbia Ekainak 23 (20:30)

P. I. B. G. Ald.Kon.p1.Alemania 3 1 0 0 4 0p2.Ghana 3 1 0 0 1 0

3.Serbia 0 0 0 1 0 14.Australia 0 0 0 1 0 4

E MULTZOA

Herbehereak-Danimarka 2-0Japonia-Kamerun 1-0Herbehereak-Japonia Ekainak 19 (13:30)Kamerun-Danimarka Ekainak 19 (20:30)Danimarka-Japonia Ekainak 24 (20:30)Kamerun-Herbehere. Ekainak 24 (20:30)

P. I. B. G. Ald.Kon.p1.Herbehere. 3 1 0 0 2 0p2.Japonia 3 1 0 0 1 0

3.Kamerun 0 0 0 1 0 14.Danimarka0 0 0 1 0 2

F MULTZOA

Italia-Paraguai 1-1Z.Berria-Eslovakia 1-1Eslovakia-Paraguai Ekainak 20 (13:30)Italia-Z.Berria Ekainak 20 (16:00)Eslovakia-Italia Ekainak 24 (16:00)Paraguai-Z.Berria Ekainak 24 (16:00)

P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Italia 1 0 1 0 1 1p2.Paraguai 1 0 1 0 1 1

3.Z.Berria 1 0 1 0 1 14.Eslovakia 1 0 1 0 1 1

G MULTZOA

Boli Kosta-Portugal 0-0Brasil-Ipar Korea 2-1Brasil-Boli Kosta Ekainak 20 (20:30)Portugal-Ipar Korea Ekainak 21 (13:30)Portugal-Brasil Ekainak 25 (16:00)Ipar Korea-Boli Kosta Ekainak 25 (16:00)

P. I. B. G. Ald.Kon.p1.Brasil 3 1 0 0 2 1p2.Portugal 1 0 1 0 0 0

3.Boli Kosta 1 0 1 0 0 04.I.Korea 0 0 0 1 1 2

H MULTZOA

Honduras-Txile Gaur (13:30)Espainia-Suitza Gaur (16:00)Txile-Suitza Ekainak 21 (16:00)Espainia-Honduras Ekainak 21 (20:30)Txile-Espainia Ekainak 25 (20:30)Suitza-Honduras Ekainak 25 (20:30)

P. I. B. G. Ald.Kon.p1.Espainia 0 0 0 0 0 0p2.Suitza 0 0 0 0 0 0

3.Honduras 0 0 0 0 0 04.Txile 0 0 0 0 0 0

FINAL-ZORTZIRENAK

1.A1-B2 Ekainak 26 (16:00)2.C1-D2 Ekainak 26 (20:30)3.B1-A2 Ekainak 27 (20:30)4.D1-C2 Ekainak 27 (16:00)5.E1-F2 Ekainak 28 (16:00)6.G1-H2 Ekainak 28 (20:30)7.F1-E2 Ekainak 29 (16:00)8.H1-G2 Ekainak 29 (20:30)

FINAL-LAURDENAK

1-2 Uztailak 2 (20:30)3-4 Uztailak 3 (16:00)5-6 Uztailak 2 (16:00)7-8 Uztailak 3 (20:30)

FINALERDIAK

1/2-3/4 Uztailak 6 (20:30)5/6-7/8 Uztailak 7 (20:30)

KONTSOLAZIOKO FINALA

Uztailak 10 (20:30)

FINALAUztailak 11 (20:30)

Emaitzak eta sailkapenak

Gora ‘catenaccioa’!

Italiak nahi dut MundukoKopa hau irabaztea. Orainarte berdin zitzaidan selekzio

bat edo bestea garaile izatea. Bai-na herenegun gauetik eta atzogoizetik italiarren alde nago. Kri-tika gordin guztien jomuga iza-ten delako beti. Ohitura bilakatuda italiarrei egurra ematea. Arra-

zoia, gainera, betikoa: ez dutelapiperrik jokatzen, eta atzean sar-tuta ibiltzen direla partida guz-tietan. Nahiz eta horrela ez joka-tu.

Paraguairen aurkako partida-ren hasieran, esaterako, oso ondojokatu zuten Marcello Lippik en-trenatutako jokalariek. Baloiazentzuz erabiliz, hegaletatik he-galetako atzelariak sartuz, erdi-raketak eginez area barruan zeu-

den hiru edo lau jokalariri... Etabaloia galtzen zutenean amerika-rren area inguruan, sekulakopresioa eginez. Hori ez bada era-sokorra izatea! Orain arteko par-tidetan, ez diet halakorik ikusibeste selekzioei. Baina egurraItaliari. Italia delako, eta aurreiri-tzietan oinarrituz epaitzen zaio-lako. Italia da erasoari uko egitendiona. Soilik defendatzera atera-tzen dena.

Hori catenaccioa bada, horibada ikuskizuna ez ematea, horibada aurkariari jokoaren ekime-na ematea, forza Italia! 2006koMunduko Kopan ere gozatu eginnuen Lippiren taldearekin, etatxapeldun izan ziren. Orduan ereentzun behar izan zituzten epe-lak. Catenaccioa egin behar zaieaurreiritzien bidez Italia epaitzenduten horiei denei. Ez daitezelapasa!

FIFAk Herbehereak-Danimarka partida ikustera joandako 36 ema-kume (goiko irudian, horietako batzuk) kaleratu zituen herenegunJohannesburgoko Soccer City estadiotik, «Munduko Koparen ba-beslea ez den enpresa baten publizitatea egiten ari zirelako ezku-tuan». Segurtasun agenteek estadiotik bultzaka atera zituztela

adierazi dio emakume horietako batek The Star egunkariari. Soine-an zeramaten laranja kolore jantzia, Bavaria garagardo enpresak au-patutako kanpaina batean emandako oparia zen. Bavariako bozera-mailearen esanetan, jantziak ez dauka enpresaren logorik. FIFAk ja-kinarazi du emakumeak hegoafrikarrak direla. ACHIM SCHEIDEMANN / EFE

FIFAk 36 emakume kaleratu zituen

FAIR-PLAY

Fabio Cannavaro

Paraguairen kontrakopartidan aritu zen here-negun, eta, hortaz, Fa-

bio Cannavaro Italiako selekzio-ko kapitaina ere, lau MundukoKopa jokatu dituzten jokalarienmultzoan sartu da. 18 jokalarikosatzen dute multzo hori.

A

Jabulani baloia

Kritika gogorrak eginzizkioten jokatzen hasiaurretik, eta ikusi da

mugimendu arraroak egiten di-tuela. Atezainek ez diote neurriahartu, eta paseetan, kontroletanzein falta jaurtiketetan asko su-fritzen ari dira jokalariak.

G

AulkitikbegiraAitorManterola

Page 8: HEGOAFRIKAKO MUNDUKO KOPA 2010 - Berriagak ezarri dien zurruntasuna. Diziplina jokoan, eta diziplina iru-dimenean. Kate men talak, eta ka-teak giharretan. Erritmo geldo horrek taldea

berria2010eko ekainaren 16a, asteazkenaMunduko Kopa 2010 Azkena8

Bielsa ‘Eroa’

Eeurodisneyk Paris ingu-ruan daukan hoteleangeunden. Botxotik joanak

ginen Athleticeko kadeteekin,Premier Cup Nike multinaziona-lak antolatutako torneoko azkenfasea jokatzera.

Finalerdietako partida jokatuondoren, eta behin afalduta, hiz-

ketalditxoa egin genuen gurekontrarioekin; argentinarrak zi-ren, Newell’s Old Boys taldekoak.Gure esperientzien berri emangenion elkarri, eta orduan hitzegin zidaten aurreneko aldiz Biel-sari buruz. Kadeteen talde harta-ko teknikariek maisuak erabili-tako metodo berriez hitz egitenzuten etengabe. Bai, maisua dei-tzen zioten, amultsuki.

Onartu beharra daukat hitz

haien oihartzuna betiko gordedudala, eta esperientziak parte-katzeko aukera izan dudan ba-koitzean, beti interesatu izan zaitzer-nolako bilakaera eduki duen.

Haren ibilbidearen laburpenbat egin behar bagenu, ematenduen pauso bakoitzean transmi-titzen duen perfekzionismoa na-barmenduko nuke; dogma bihur-tutako perfekzionismoa. Posiziofutbolaren eta proposamen era-

sokor anitzeko jokoaren defentsasutsua egiten du, era berean, etabide eta erronka berriak bilatzenditu. Jakina da zintzoa eta kohe-rentea dela, errespetuz jokatzenduela, errespetu handia diotela,eta balio batzuk negoziaezinakdirela berarentzat. Orain Txile-ren interesak defendatzen ditu,eta jokalariek jarraitu egiten dio-te, nora doazen galdetu gabe. Be-rarengan sinesten dutelako.

FutbolaetagehiagoJose MariAmorrortu

Undianok zuzenduko duAlemania-Serbia lehia

FIFAk bigarren jardunaldiko par-tidak zuzenduko dituzten epai-leen zerrenda eman zuen atzo,eta Alberto Undiano Mallenconafarrari D multzoko Alemania-Serbia neurketa zuzentzeatokatu zaio. 37 urte besterik ezdauka, baina azken urteotannazioarteko partida mordoazuzendu du.

ESANA

«Lehengoan AEBekinbana berdindutakopartidan Ingalaterrariikusi nionak zerikusigutxi zeukanfutbolarekin.Atzerapausoa emanduela uste dut»Franz BeckenbauerAlemaniako jokalaria izandakoa

Buffon: «Bi eguneanprest egotea espero dut»Italia. Gianluigi Buffon Italiakoatezaina Marcello Lippik ordez-katu zuen herenegun Paraguai-ren kontrako lehian, «mehakanerbioan min zuelako». Buffo-nen gaitza ez da larria. «Hasie-ran urratze bat nuela uste nuen,baina ez da hala. Bi eguneanprest egotea espero dut», adie-razi zuen Buffonek atzo.

ZENBAKIA

17.300pMunduko Kopa ikusteko bizi-kletan egindako kilometroak.Jose Castro brasildarrak distan-tzia hori bete du haur kotxe ba-tean pedalei eragiten, bere se-lekzioa jokatzen ikusteko.2008ko maitzean hasi zen, eta20 herrialde zeharkatu ditu.

Zitok zelai erdia gobernatu zuen,Garrinchak, eskuin hegaletik,atzelari guztiak erotu zituen, etaPelek erakustaldi handia emanzuen. 2-0 nagusi Brasil, eta Gote-borgeko Ullevin bildutako 50.000zaleak, aho bete hortz. «Ezin dutsinetsi arratsalde hartan ikusita-koa futbola zenik. Sekula ez duthain joko ederrik ikusi nire bizi-tzan», aitortu zuen SESBeko hau-tatzaile Gabriel Katxalinek.

Mundu guztia jada jakinarengainean zegoen. Hura izan zen te-lebistaz emandako lehen Mundu-ko Kopa. Brasilek bikain jokatzenzuen, eta Pele izeneko 17 urtekomukizu bat zen izarra. Final-laur-denetan, Galesen kontra, beraksartu zuen finaleko gol bakarra.Area barruan baloi bat kontrola-tu, bizkarrez atzelariari izkin egin,eta jaurtiketa gogorra, zutoinerapega-pega eginda, barrura. Orain-dik ere Munduko Kopa bateangola sartu duen jokalaririk gaztee-na da: 17 urte eta 238 egun zeuz-kan. Finalerdietan, Frantziarenkontra, hiru sartu zituen, 5-2 iraba-zitako partidan. Brasilen erasokolerroa ahaztezina zen: Garrincha,

Didi, Vava, Pele eta Zagallo. Selek-zio hark, baina, finalean jo zuengoia. Galtzen hasi zen etxeko tal-dearen kontra, baina berriro 5-2nagusi. Pelek berak sartu zuen 3-1ekoa. Futbolzaleek memorianondo iltzatutako gola da. Paseakontrolatu area barruan, Gustavs-son atzelariari baloia buruarengainetik pasatu, eta botatzen utzigabe, boleaz, barrura. Hain ederra,hunkigarria ere baden. 5-2koa, be-rriz, buruz.

Brasil zen txapelduna. Europa-tik kanpoko selekzio bat txapel-dun Europan jokatutako Mundu-ko Kopa batean. Aurreneko aldiz,eta azkenekoz, orain arte behin-tzat. Eta denen buru 17 urteko gaz-te hura, gero arrastoa utziko zue-na. Gilmar atezainaren sorbaldannegar egiten zuen mutil hura. Bra-silekin 92 partida jokatu eta 77 golsartuko zituen. Munduko Kopa hi-rutan irabaziko zuena. Futbola ezzen beste zerbait egiten zuena.«Hura ez zen futbola. Beste hitz batbilatu beharko litzateke zehatzagodefinitu ahal izateko». Netto SES-Beko kapitainak botatakoa Brasi-len kontra aritu ondoren.

ATZERA BEGIRA

Hura ez zenfutbola

Didi, Gilmar eta Orlando Brasilekoak, Pele kontsolatzen, Munduko Kopa irabazi berritan. BERRIA

Pele eta Garrinchahasieratik ateratzekoeskatu zion Didikhautatzaileari

Pelek 17 urte baino ez zituen, eta ez zenhasieratik aritu Brasilek jokatutako lehenhiru partidetan. Hurrengo hiruretan etafinalean bai, ordea. Orduan sortu zen mitoa.

Hamaikako ideala

s

Jaxin(SESB)

Irabazlea:

BrasilBigarrena:

SuediaGoleatzaile

nagusiaren saria:

Just Fontaine(FRA) (13)

Selekzio kopurua:

16

Zer gertatzen ari zen orduan:

AEBek satelite bat jaurti zutenzerura, eta Barbie panpina jaiozen. Atezainak, gainera,eskularruak erabiltzen hasi ziren.

s

Orlando(BRA)

s

Szymaniak(ALE)

s

Didi(BRA)

s

D. Santos(BRA)

s

N. Santos(ALE)

s

Garrincha(BRA)

s

Fontaine(FRA)

s

Hamrin(SUE)

s

Bellini(BRA)

s

Pele(BRA)

Suedia 1958

Igor Susaeta

Edson Arantes de Nasci-mento Pele gaztea, osogaztea zen. Santosekoizarra 1958an, artean 17

urte izanagatik. Brasilgo selek-zioarekin urtebete lehenago eginzuen debuta, Argentinaren kon-tra, Maracanan, 1957ko uztaila-ren 7an. Gol bat sartu zuen, gaine-ra. Victor Feola zen orduan cana-rinhoen hautatzailea. 1958anSuedian jokatu beharreko Mun-duko Koparako deialdia emanzuen, eta Pele hartan sartu. Duda-rik egin gabe. Baina erabaki harkhautsak harrotu zituen. Feolak,ordea, ondotxo zekien zertan ze-bilen. Munduko Kopa hartako le-hen bi partidetan, baina, Pele ezzen titular izan. Hurrengo hirure-tan eta finalean, berriz, bai. Era-kustaldi a eman zuen partidahaietako bakoitzean, eta BrasilekMunduko Kopa irabazi aurrene-koz. Bide batez, mitoa sortu. Igor

Netto SESBeko selekzioaren ka-pitainaren esanetan, baina, Pelekegiten zuena ez zen futbola. Hurabeste gauza bat zen.

Inoiz existitu den jokalari one-netakoak ia-ia ez zuen MundukoKopa hura jokatu. Deialdia emanzuen Feolak, eta hartan Pele sartuzuen Luizinho Corinthiansekoizarraren ordez. Horrek talde ha-ren zaleak sutu zituen, eta, hortaz,partida bat antolatu zuten selek-zioaren eta Corinthiansen artean,hautatzaileari oker zebilela era-kutsi ahal izateko. Brasilek, bai-na, erraz, 3-1 irabazi zuen. Peleklesionatuta amaitu zuen lehiahura. Ari Clemente Corinthianse-ko atzelariak egurra besterik ezzion eman, eta kolpeetako bateangerora O Rei bihurtuko zenareneskuineko belauna mindu zuen.Ozta-ozta osatu zen, sendatu ahalizateko metodo bitxi samar baterabilita: irakinarazitako es-kuoihalak jartzen zituen belaune-an.

Lesio hark, baina, ez zuen 17 ur-teko gazte haren ilusioa apaldu.Munduko Kopako lehen bi parti-detan ez zuen jokatu. Lehendabi-zikoan 3-0 nagusitu zitzaion Bra-sil Austriari, eta bigarrengoanhutsean berdindu zuen Ingalate-rrarekin. Final-laurdenetarakosailkapena kolokan zegoen. Didikapitaina eta Nilson Santos, hor-taz, Feolarekin bildu ziren. Ligax-kako hirugarren partidan, SES-Ben kontrakoan, Pele, Garrinchaeta Zito zelairatzeko eskatu zio-ten. Eta hautatzaileak proposa-mena onartu. Ez zen damutuko.