GURE PLANETA

19
Moldaketa: OROZKOKO ESKOLA

Transcript of GURE PLANETA

Page 1: GURE PLANETA

Moldaketa: OROZKOKO ESKOLA

Page 2: GURE PLANETA

LURRA

Hau Lurra da. Lurra gure planeta da.

Lurraren marrazkia egiteko lerroak

imajinatzen ditugu:

Lurraren ardatza

Lurraren ardatza lerro bat da. Lerro

hau ez da existitzen, guk imaginatzen

dugu.

Lerro hau lurraren erditik pasatzen

da eta lurrak birak ematen ditu bere inguruan.

Poloak

Poloak Lurraren ardatzaren bi

muturrak (puntak) dira.

Page 3: GURE PLANETA

Paraleloak

Paraleloak lerro zirkularrak

dira eta lurraren inguruan

daude. Handiena ekuatorea da.

Ekuatoreak lurra bi zatitan

zatitzen du:

Ipar Hemisferioa eta Hego Hemisferioa.

Meridianoak

Meridianoak lerro zirkularrak

dira eta poloetatik pasatzen

dira.

Inportanteena Greenwich-

eko meridianoa da.

MAPA MOTAK

HIZTEGIA

Page 4: GURE PLANETA

Munduko mapak

Lur osoa agertzen da, izan ahal da munduko globoa edo

munduko mapa laua

Munduko globoa Munduko mapa laua

Lurralde mapak

Ez da lur osoa agertzen. Agertu ahal dira: kontinenteak,

herrialdeak, autonomia erkidegoak, probintziak…

Kontinenteak Herrialdeak Autonomia erkidegoak Probintziak

HIZTEGIA

KONTINENTEHERRIALDEA ESKUALDEAK

Autonomia erkidegoakPROBINTZIAK

Judeṭe

Page 5: GURE PLANETA

Mapa fisikoak

Mendiak, ibaiak, itsasoak

agertzen dira.

Mapa politikoak

Mugak, hiriak, probintziak agertzen

dira.

HIZTEGIA

MENDIA HIRIA ITSASOA IBAIA

Page 6: GURE PLANETA

ARIKETAK

• Zein da gure planeta?

..........................................................................................................

• Zer da lurraren ardatza?

..........................................................................................................

• Nondik pasatzen da lurraren ardatza?

..........................................................................................................

• Zer dira poloak?

..........................................................................................................

• Zer dira paraleloak?

..........................................................................................................

• Zein da paralelorik handiena?

..........................................................................................................

• Zer dira meridianoak?

..........................................................................................................

• Zein da importanteena?

..........................................................................................................

Page 7: GURE PLANETA

• Izenak idatzi:

Page 8: GURE PLANETA

LURRAREN ATALAK

Endosfera

Lurraren barruan dago, biguna da eta

bi parte ditu:

Nukleoa: Endosferaren barruan dago

eta oso oso bero dago.

Mantua: Endosferaren kanpoko partea da eta bero dago.

Litosfera

Zapaltzen dugu eta itsasoaren

azpian dago.

Gogorra da eta harkaitzak (harri handiak) eta mineralak

daude.

Page 9: GURE PLANETA

Litosferan kontinenteak daude eta bost dira:

• Afrika

• Amerika

• Antartida

• Eurasia (Europa

eta Asia)

• Ozeania

ARIKETAK

• Non dago endosfera?

..........................................................................................................

• Izenak kokatu

• Lotu:

Nukleoa Bero dago

Oso oso bero dago Litosfera

Gogorra da Mantua

Page 10: GURE PLANETA

Hidrosfera

Planetako ur guztia

hidrosfera da.

Ura izan ahal da kontinentala

ala itsasoko ura.

Ur kontinentalak aintzirak, ibaiak, izotza eta lur azpiko

ura dira.

Itsasoko urak itsasoak eta ozeanoak

dira.

Ozeanoak hauek dira: ozeano

Atlantikoa, Indiako ozeano, ozeano Barea, ozeano

Australa eta Ipar ozeanoa.

Page 11: GURE PLANETA

Lurrean ura hiru egoeratan aurkitu ahal dugu:

Egoera solidoan poloetan eta mendi altuetan dago.

Egoera likidoan ozeanoetan, itsasoetan, aintziretan,

ibaietan, iturrietan, eta lur azpian dago.

Gas egoeran airean eta hodeietan dago.

Hauek hodeiak dira

URA MUGITZEN DA

Page 12: GURE PLANETA

Eguzkiak itsasoak, ozeanoak, ibaiak eta

aintzirak berotzen ditu eta ura

lurruntzen da.

Lurruna gora joaten da eta altu dagoenean

hotzarekin kondentsatzen da eta hodeiak

egiten dira.

Haizeak hodeiak eramaten ditu eta euria

elurra ala txingorra erortzen da.

Euria, elurra ala txingorra

ibaietara, aintziretara, lur

azpiko uretara edo itsasora doa

eta gero berriro lurruntzen da.

Page 13: GURE PLANETA

ARIKETAK

• Zer da hidrosfera?

..........................................................................................................

..........................................................................................................

• Hutsuneak bete:

Itsasora – euria – lurruna – hodeiak – txingorra –

lurruntzen – kondentsatzen – aintziretara – elurra –

haizeak - Eguzkiak

................................ itsasoak, ozeanoak, ibaiak eta aintzirak

berotzen ditu eta ura ................................ da.

................................ gora joaten da eta altu dagoenean

hotzarekin ............................. da eta ..............................

egiten dira.

.................................... hodeiak eramaten ditu eta

..............................., ............................ edo .............................

erortzen da.

Euria, elurra ala txingorra ibaietara, ....................................,

lur azpiko uretara edo .................................... doa eta gero

berriro lurruntzen da.

Page 14: GURE PLANETA

• Idatzi ozeanoen izenak:

..........................................................................................................

..........................................................................................................

• Ipini bakoitza bere lekuan:

Ur kontinentala Itsasoko ura

Aintzira – itsasoa – ibaia – lur azpiko ura - ozeanoa

• Lotu:

Aintzirak

Ozeanoa

Poloak

Hodeiak

Itsasoak

Mendi altuak

Iturriak

Lur azpian

Egoera solidoa

Egoera likidoa

Gas egoera

Page 15: GURE PLANETA

Atmosfera

Airea da eta lurraren

inguruan dago.

Atmosferan nitrogeno(N),

oxigeno(O), ur lurruna eta

karbono dioxidoa (CO2) dago.

Atmosferak geruza(kapa) batzuk ditu:

Troposfera

Troposferan bizitza dago.

Estratosfera

Estratosferan ozono geruza dago. Ozono geruzak izpi

ultramoreak (rayos ultravioletas) gelditzen ditu.

Ionosfera eta exosfera

Hauek espazioko objektuak (meteoritoak) desegiten ditu

lurrera ez erortzeko

Biosfera

Biosfera litosferan, hidrosferan eta atmosferan dago

eta bertan bizia dago.

Bizia egoteko hauek behar dira: eguzki argia, oxigenoa,

ura eta mineralak.

Page 16: GURE PLANETA

ARIKETAK

• Izenak idatzi:

• Lotu:

Endosfera

Litosfera

Atmosfera

Hidrosfera

Biosfera

Airea da eta lurraren inguruan dago

Bertan bizia dago

Planetako ur guztia da.

Zapaltzen dugu

Lurraren barruan dago

Page 17: GURE PLANETA

• Bilatu izenak eta kokatu:

P E G A M E R I K A S I O L

A U S T H L E T U F A C K T

O Z A I P A R M E R I N D O

B A L I A T K O S I M U N E

A S I N O L N I T K O L E U

S I N D I A K O Z A X I L R

P A R A D N A M I L L I K O

P S O I B T N R E R B O T P

O Z E A N I A E A T A E X A

E U B R A K I R I A R A Z L

Z I E X L O R O E T E A O M

T L O K A A U S T R A L A S

Page 18: GURE PLANETA

• Hutsuneak bete:

Gure planeta ……………………… da. Bere marrazkia egiteko

paraleloak eta ……………………………… erabiltzen ditugu, eta

mapak izan ahal dira: munduko mapak, ………………………………

mapak, mapa fisikoal edo mapa ………………………………

Lurraren atalak ………………………………, ……………………………… ,

……………………………… eta atmosfera dira.

Endosferan nukleoa eta ……………………………… daude.

Litosferan ……………………………… eta mineralak daude.

……………………………… planetako ur guztia da.

Atmosfera ……………………………… da eta lurraren inguruan

dago.

Atmosferaren geruzak ………………………………, estratosfera,

ionosfera eta ……………………………… dira

Page 19: GURE PLANETA

• Idatzi egia ala gezurra:

Lurra gure planeta da. …………………………………

Meridianoa lurraren erditik pasatzen da eta lurrak birak

ematen ditu bere inguruan. …………………………………

Paralelorik handiena Greenwich-ekoa da. ……………………………

Lurraldeko mapetan ez da lur osoa agertzen . …………………

Mapa fisikoetan mugak, hiriak, probintziak

agertzen dira. …………………………………