Iazkoak bezalaxe, aurtengo urteak ere denetik izan du. Gazitik etagozotik, tristuratik eta alaitasunetik. Kulturari dagokionez urteoparoa izan dela esan behar borondatezko lanean ari diren herri-tarrei eta herriko taldeei esker.

Ia urte erdiraino luzatu da aurtengo honetan negua. Udaberriaate joka zela izan zen azken elurtea eta udaberriak negutik gehia-go izan du udaberritik baino. Honek gerora utzi ditu bere ondo-rioak. Sagar urte eskasa izan baita aurtengoa eta iaz bezalaxeoraingoan ere lurrak txin-txilaka nonahi eta Azpeitirako bidea otsailetik apirilera bitarteanitxita lubizi handi bat medio. Ibarbia bailarakoek bereziki ondogogoan izango dute, bertatik aspaldiko kotxe kopururik handienapasako baitzen denbora tarte horretan.

Bestetan bezalaxe, oraingoan ere joan zaizkigu gure artetik herri-tarrak eta etorri zaizkigu berriak ere. Etorrera guztiak dira poz-garriak eta betirako agur esate guztiak penagarriak baina ahaztenzailak izango dira Estrada-Zahar eta Etumeta inguruan izandakoistripu latzgarriak.

Politikarekin zerikusia duten kontuak aipatzen hasita, udalletxekobalkoian jarritako „piper-potoa‰ eta Maritxu euskal preso politi-koren askatasuna eman du urteak.

Espero zen bezala, krisi ekonomikoak bere hortan jarraitu du etaErrezilen ere antzeman da. Azpeitiko Corrugados-en gorabehe-rak eta herriko hainbat etxetan honen eraginak aipatzearekinbatera ezin ahaztu modu batera edo bestera

2013-a kultur urte oparoa

52. zenbakia

4

Agenda

Abendua

Abenduak 28, larunbataJon Magik magoaren ikuskizuna esko-lako gimnasioan arratsaldeko 4:00etan.Antolatzailea: Gaztetandik kulturelkartea

zokomian@gmail.com

Argitaratzailea:Atala Kultur Taldea • Egoitza: Errezilgo udaletxea, 3. solairuaTelefonoa: 652 76 71 43 • Posta elektronikoa: zokomian@gmail.com • Ale kopurua: 150Lege gordailua: SS-543-2009

Diruz lagundu dute: Babeslea:

zokomian Atala kultur taldia

2013ko abendua

Errezilgo Udala

1

Gure baserriak

Bentaberri baserriaR. Iturralde

Auzoa:Arzallus

Altuera:100 metro

Ezaugarriak:orain gutxi arte bere izenakdioen moduan benta edo taberna izan da.Gaur egun itxita dago.

Errezil dantza soltean ere ezagun

Gipuzkoako Foru Aldundia

Luis Alberdi „Beltzak‰ herriko dantza esko-laren ardura hartu zuenean buruan zuenohiko taldeko euskal dantzez gain dantzasoltea lantzea bere ikasleekin.

Gaur egun hiru bikote dira herriz-herridabiltzanak txapelketaz-txapelketa. Juleneta Nagore Berrondo anai-arrebak, AitorUzkudun eta Leire Eizmendi eta MikelLabaka eta Izar Agirretxe. San AntoniotanGaztetandik kultur elkarteak antolatutakolehen dantza solte txapelketan oholtza gai-nean dan-tzan ikusi genituen lehen aldiz eta guztiekere maila polita erakutsi zuten.

Luis irakaslea beti izan da oso dantza soltezalea eta garrantzia ematen dio bere ikasle-ak alor honetan trebatzeari. Modu hone-tan, dantza soltearen munduan barneratze-ko aukera dute neska-mutilek eta dantzamunduko beste jende gehiago ezagutzekoaukera ere bai. Gainera, giro oso ona dute-la txapelketetan parte hartzen dutenenartean esan digu. Beraz, denak gustura:dantzariak, irakaslea eta nola ez dan-tzarien gurasoak.

Egindako lanaren fruituakTxapelketen bidez neurtzen den edozerbezalaxe, dantzaren arlo honetan ere

emaitzek bere garrantzia dute. Luis-ek halaere, garrantzitsuena Errezilko haurrekdantza mota honekin gozatzeko aukera iza-tea dela dio. Orain dabiltzanak izango diraetorkizunekoen eredu eta kate hori sen-doa izatea eta ahal dela ez etetea da berehelburu nagusia.

Emaitzak aipatzen baditugu, ordea, ezinaipatu gabe utzi Orioko txapelketanBerrondo anai-arrebek eskuratutako lehensaria eta Aitor eta Leirek Hernanin jokatu-takoan lortutako hirugarren postua. San Tomas egunez Azpeitian jokatu zen txa-

pelketan oholtza gainean txukun aritu zirenhiru bikoteak eta ikusleen artean adinezberdineko herritar mordoa izan zen adi-adi herritarrei begira.

Zorionak eta animorik handienak seioi etaatzetik etorriko direnei!

12 3 4 5 6 7 89 10 11 12 13 14 1516 17 18 19 20 21 2223 24 25 26 27 28 2930 31

ZozketaAgertu da San Martin egunean izandakohaurreskolako errifaren zenbakisaritua.1549 zenbakiarena, alegia.

Arantxa Salsamendi izan da saritua etahaurreskolan jaso du La Perlarako talaso-terapia saioa eta bi lagunentzako bazkariedo afaria.

Haurreskolako gurasoen ekimen honetanparte hartu eta lagundu duten guztiakeskertu nahi izan dituzte antolatzaile izandiren gurasoek.

Haurreskola

zokomian

Laxaro Azkune eta Imanol Lazkanok argi-taratutako Errezildarren Ateraldiak libu-ruaren kontaketa emanaldia. Zalantzarikgabe, Kultur uztaren aurtengo ale garrant-zitsutako bat liburu hau.

Udaberriarekin batera Gaztetandik kulturelkartearen berri izan genuen eta taldehonek ere hainbat emanaldi antolatu dituadin guztietako herritarrentzat. Horienartean, Mugarrieta baserriak irabazi zuenHerriko lehen Sagardo Txapelketa.

Talde berrien sorrera aipatzen hasita, ezinahaztu Ibarbia-Errezil sagarraren gaia lant-zeko sortu dena. Aspaldiko kezka eta nahibati jarraiki sortu da eta dagoenekojarriak ditu bere helburuak. Hainbat herri-tar eta herriko talde da bertako kide.Taldeen artean, Atala, Gaztetandik etaAzoka. Sagar kontuekin jarraituz, ezinaipatu gabe utzi Elorrion Haziak SareakErrezilko sagarrari egindako aipamen etamerezitako errekonozimendua.

Herriko gazteenei dagokionez, herrikotrikitilari eta batez ere, dantzarien kon-

Ibarbia-Errezil sagarra erregistratua

tuak aipatu behar dantza solteari dagokio-nez. Hiru bikote ibili dira plazaz-plaza etaazken aldian arlo honetan egindako lana-ren emaitza ikusi da. Sariekin baina hara-tago, haurren dantzarako gogo eta ilusioa-rekin neurtzen dena.

Urtea bukatzearekin batera, argitaratu daherriko taldeek udalarekin batera eginda-ko kultur ordenantza berria. Atala KulturTaldeak egin zuen horretarako proposa-mena eta hainbat bileren bidez talde guz-tien artean adostu da, besteak beste, udalkultur diru-laguntzen banaketa nola egin.

Azkenik,azaroan bete ziren Basarri jaiozela ehun urte eta bere ibilbideari begirakonturatu gara Maria DoloresEtxeberriarekin batera euskara eta euskalkulturari egin zioten ekarpena zein abe-ratsa izan zen.

egoera ekonomikoa zaildu zaizkien herri-tarrak.

Hostalaritzan ere antzematen da eraginaeta nekazal turismoak ez dira bestetanbezain beteak egon. Horrez gain,Trintxera Hostalak ateak itxi ditu.

Hezkuntzan ere izan dira murrizketak ira-kasletzan eta arrazoi gehiago tarteko,ateak ixteko zorian egon da herriko hau-rreskola bera ere.

Kultur urte oparoaKultura arloan krisia-krisi urte ona izanda. Herrigintzak erakutsi du bere indarraeta borondatea. Horretan aritu direnherritarrak eta herriko taldeak zoriondubehar ezinbestean. Urteko bi festaldieieutsi zaie egitarau zabalekin eta San JuanTxiki eguna gorpuztu da Zelatun etaHernio inguruetan.

Atala Kultur Taldeak hilabetero Zokomianhilabetekaria plazaratu du, urrian 50.alea hain justu eta hainbat kul-tur emanaldi antolatu ditu. Horien artean,

Azaroaren 15ean HH4tik lehen hezkuntzako 6. maila arteko ikas-leek kutxaespazioara joan ginen.Hasieran tailer batzuk egin genituen :

- Lau eta bost urtekoek Basoko animaliak: Aztarnak etalur azpiko etxeak ikusi zituzten.- Lehenengo eta bigarrengo mailakoek basoa eta bertakoanimaliak aztertu zituzten.- Hirugarren eta laugarren mailakoek uraren zikloa landuzuten.- Bosgarren eta seigarren mailakoek kimikaren magialandu zuten.

Horren ondoren museotik bisita gidatu bat egin genuen. Hangauza harrigarri asko ikusi genituen , adibidez : ispiluzko labirintoa, 7000 iltzez betetako ohea, palankaren laguntzaz altxa zitekeen200 kiloko harria , uraren laguntzaz mugitzen zen lur planetaetab.

.

Neguan ohikoa izaten denez, euria egiten duen egun batetarakoumeekin egiteko moduko errezeta da hurrengo hau.

Osagaiak: 2 katilukada hirin1 katilukada gatz2 kafe goilarakada legami2 goilarakada haundi olio2 katilukada ur

Prozedura: ontzi batean ipini osagai guztiak eta nahastu.Nahasketa su gainera eraman eta poliki poliki berotu etengabenahastuz irekitan hasi arte.Hau egin ostean, ontzitik atera etaeskuekin landu hoztu arte 3 edo 5 minutuz. Nahi izanez gero eli-kagaientzako koloratzailea bota diezaiokegu.Ondo mantentzeko plastikozko film batean bilduko dugu.Apellaniz-Arabako mendietako Udare-

Sagarra, Bost-Kantoi Sagarra eta Errezil-Ibarbia sagarra.

Hainbat nekazari eta baserritarrek sagarhauen berri eman zuten. Tartean izan zirenErrezilko Joxerramon Agirre, PatxiAstigarraga eta Aureliano Aiertza. Azkenbiek, bertaratutakoen txalo artean jasozuten Haziak Sarearen eskutik argazkianageri den Errezil-Ibarbia sagarrari eginda-ko eskultura dotorea.

LH 3 eta LH4ko ikasleakEskola-kirola eta aisialdia

UDAZKENA

Zokomian harpidetza

Hau egin ondoren bazkaldu egin genuen , museoa gure konturaikusi genuen eta azkenik planetariumen sartu ginen. Bertan plane-tei buruzko pelíkula bat ikusi genuen.

Ederki pasa genuen eta berriro bueltatzeko gogoarekin geratugara.

Haurreskola hezitzailea

Aurten plazaratu da Zokomian hilabetekariaren 50.alea, urrianhain zuzen ere. Zorionak, beraz, Atala Kultur Taldeari eta eske-rrak hala gerta dadin diruz nahiz bestela lagundu duzuen herri-tar, laguntzaile eta babesleei. Horien artean, nola ez, irakurle zare-ten harpide guzti-guztiei.

Aurreko harpidetza kanpainatan bezalaxe, 20 euro izango daordaindu beharrekoa eta oraingo honetan ere ordaiketa egitekohiru modu ezberdin izango dira.

Aurtengo kobraketetarako, kontua emandakoei bertatikkobratuko zaie. Bigarren aukera litzateke Atalaren kontuaningresoa egitea -3035.0020.59.0201106248- eta hirugarrenaeskura ordaintzea udaletxean.

Ordainketak egiterakoan izen-abizen eta helbidearen berri emanbeharko da, eta otsailak 15a arteko epea izango da.

Bide batez, eskerrak eman guztiei Atala Kultur Taldetik.

Haziak Sareak lanean dihardu EuskalHerriko baserri inguruko hazi nahiz bes-telako fruituen dibertsitatea edo aniztasu-na galdu ez dadin eta etorkizun bateanorain baino aberatsagoa izan dadin.

Baserri munduaren gainbeherak eraginhandia du honetan guztian. Bestalde,ordea, empresa handiek hainbat hazi etafruituengan ezarritako eskubide pribati-boak kezka iturri bihurtu dira. Horrenkasu, Asturiasko hainbat sagar motaezberdinekin gertatua. Hala salatu zueniaz Enrique Dapena Asturiasko nekazarit-za publikoko ikertzaileak.

Antzeko egoerei aurre egiteko eta EuskalHerriko hazi eta fruituak babesteko,martxan jarri zen Euskal HerrikoBiodibertsitatearen Erregistro Komunala.Erregistro honen bidez, Asturiasen gerta-tutakoa saihestu nahi da. Alegia, EuskalHerrian beti ezagutu izan diren hazi etafruituak interés pribatuen esku ez gerat-zea.

Ekimen honen abiapuntua Plentziako bil-kura izan zen 2010ean. Ordu hartanGernikako tomate punta luzea (arrosabarietatea), Astigarribiako baba,Durangoko porrua eta Erandioko toma-tea erregistratu ziren. Haziak gorderikzituzten nekazariek barietate hauen ezau-garrien berri eman zuten eta baita empre-sa handien esku ez geratzeko nahia azalduere.

Aurtengo honetan Elorrion izandako bil-kurak eman dio jarraipena egitasmohoni eta oraingo honetan hiru sagar motaizan dira hautatuak izan direnak: