Gotikoaren garaia

GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA

Gotikoaren garaia

GAIA

1.- Hiriko kultura 2.- Unibertsitatearen sorrera

3.- Arkitektura gotiko 4.- Eskultura gotikoa

5.- Pintura gotikoa 6.- Arte gotikoa Euskal Herrian


Gotikoa

E r d i A r o a

I II

III

IV

V VI

VII

VIII

IX

X XI

XII

XIII

XIV

XV

XVI

XVII

XVIII

XIX

XX

XXI

Gotikoaren garaia


Erdi Aroa izena nondik dator?

XVI. mendekoak, Erdi Aroa nortasun eta garrantzi gabeko arotzat hartzen zuten. Mesprezuzko ideia zuten. Transizio arotzat hartzen zuten, horregatik deitu zioten ERDI AROA

Garai honetako jendeari Erroma eta Greziako zibilizazioen garaia gustatzen zitzaien eta eredutzat hartu zuten. Hortik dator

izena “Errenazimendu” garaia, “Bersortze” garaia


1.- Hiriko kultura XIII. mendean estilo artistiko berria garatzen hasi zen Frantzian, gotikoa.

XI. eta XIII. mendeetan hiriko bizimoduak gora egin zuen, eta eraikin

berriak behar zituzten honek arkitekturaren garapena ekarri zuen.

katedralak, udaletxeak eta merkataritzarako eraikinak egin zituzten.

Merkataritzan aberastu zirenak, margo eta eskulturaz apaindutakoJauregi ederrak egin zituzten.

Erligio orden berriak hirietan kokatu ziren. Frantziskotarrak eta Dominikoak

Gotikoa: herri kultura


Gotiko izena nondik dator ?

Beraz gotikoa Frantzian hasten da, San Denisko abadian eta Parisko Notre Damen.

Godoak ...

gogoratu ... barbaroak

XIII. mendean estilo artistiko berria garatzen hasi zen Frantzian, gotikoa


Palma Mallorkako airetiko ikuspegia. Gasteiz-Vitoria

Hiriko bizimoduak gora egin zuen, eta eraikin berriak behar zituzten Honek arkitekturaren garapena ekarri zuen.


Sienako udaletxea, Italia Valentziako lonja

ERAIKINAK

Katedralak, udaletxeak eta merkataritzarako eraikinak egin zituzten. Jauregi ederrak egin zituzten.


2.- Unibertsitatearen sorrera

Erregeak erresumak gobernatzeko, eta merkatariak negozioak egiteko, jende prestatua behar zuten:

Unibertsitateak sortu ziren.

Famatuenak: Paris, Cambridge, Oxford, Bolonia…

Cambridge-eko

unibertsitatea


Herri eskolak eta unibertsitateakErdi Aroko unibertsitatea


Erdi Aroko unibertsitate ikasketen antolaketa

ZAZPI ARTE LIBERALAK

TRIVIUM QUADRIVIUM

GRAMATIKA

ERRETORIKA

DIALEKTIKA

ARITMETIKA

GEOMETRIA

ASTRONOMIA

MUSIKA

Lizentziatu titulua

Diplomatu titulua

Erdi Aroko unibertsitatea


3.- Arkitektura gotikoa

Arkitektura gotikoa hirien botere sinbolo bihurtu zen. Katedrala hiriaren erdigune bihurtu zen.

Ezaugarriak: Materiala: harria. Elementu arkitektonikoak:

ojiba-arkua,

gurutze-ganga, arbotanteak eta kontrahormak kanpoaldean.

Teknika hauekin, 1- Tamaina handia. Altura handia lortu zuten.

2- Argi asko: lehio handiak, Beirate eta errosetaz osatuakGurutze-latindar oinplanoa, erdiko nabea alboetakoa baino altuagoa eta zabalagoa eta burualde

oso garatua.

Eraikin aniztasun handia, bai erlijiosoak bai zibilak: elizak, katedralak, udaletxeak, lonjak,

jauregiak, gazteluak, unibertsitateak...

Arkitektura


Arkitektura gotikoa hirien botere sinbolo bihurtu zen. Katedrala hiriaren erdigune bihurtu zen.

Reimseko katedralaren kanpoaldea

Milaneko katedrala

Sevillako katedrala


Elementuak

Zutabea.

Kontrahorma.

Arbotantea.

Gurutze-ganga.

Ojiba arkua

Elementu arkitektonikoak: ojiba-arkua, gurutze-ganga


KATEDRAL GOTIKOA

• Gurutze latindarreko planta

• 3-5 nabe

• Puntadun arkua

• 2 torre

• Kurutze formako ganga

• Arbotanteak eta

kontrafuerteak

• Rosetoia

• Girola

1- Tamaina handia


Katedral gotikoaren berreraiketa idealaERAIKINAK

Rosetoiak eta beirategiek barnean argia ematen dute

Atari nagusiaren tinpanoa eraikinean

hornikuntza handienetakoa duen elementuetako bat

da.

Gurutzedun gangak bultza egiten dute.

Guztiak arbotanteen gainean daude.

2.- Argi asko


4. - Eskultura gotikoa

Erligio gaiak lantzen jarraitu zuen arte berri honek.

Mukulu biribelekoak

Errealistagoak eta naturalagoak.

Mugimendua eta sntimendua adierazten zuten

Material nagusia harria, baina zurak indar handia hartzen hasi zen (erretaulak eta aulkiteriak)

Hilobi-eskulturak eta gargolak


Eskultura

Ezaugarriak

Gai erlijiosoa

Marra okerrak eta mugimendua adierazten dutenak

Aurkezpen errealistagoa

Irudien arteko komunikazioa

Sentimenduak azaltzen dira


Sevillako katedralaren erretaula nagusia

Erretaularen kaleak santuen irudiak dituzten zutabetxoekin banatzen dira.

Erliebe zuriak zaharrenak dira.

Eskultura

erretaulak eta aulkiteriak


XIV. mendeko Kristo

Rabidako monastegian (Huelva)

Oinetan lehoia datza.

Otoitz egiten ari den hildakoa.

Aingeruak.

Felipe Ausartaren eta Bavierako Margaritaren hilobia

Eskultura

Hilobi-eskulturak


Pariseko Nôtre-Dame katedraleko gargolakEskultura

gargolak


Ezaugarriak

Urre kolorearen erabilera

Errealismoa eta mugimendua

5.- Pintura Gotikoa

Estiloa:Kolore aberatsak.Urre kolorearen erabilera.Paisaiak pinturen atzealdeetan.Errealismoa.Mugimendua.

Gaiak:Erlijiosoak.Erretratuak.

Motak:Miniaturak: liburuetarako marrazkiak.Pintura egur gainean: pintura-erretaulak.Harresien margo gutxi.

Gai erlijiosoa

Margoak egur gainean

Kolore aberastasuna


Asisko San Frantzisko baselizako barrualdea

Pintura


Graziaren iturria, Jan Van Eyck

PinturaEl Boscoren Belar gurdia


Roger Van der Weyden-en Gurutzearen jaitsiera

Oleoan margotutako taula hau hiru zatitako erretaularen parte zen. Beste bi zatiak galdu dira. Gurutzeak

konposizioa koadroan sartzen du.

Birjinaren eta Kristoren gorputzek bi marra kurbatu paralelo osatzen dituzte.

Bitxi eta arropa zehaztasun handia.

Urrebitsa xaflekin egindako hondo laua.

Pertsonaien aurpegiek mina erakusten dute.

Pintura

Gotikoaren garaia

Documents

Transcript of Gotikoaren garaia