GLOSSARY - bbresources.s3.amazonaws.com · GLOSSARY 3 Trends 1 Basque© B Burlington Books headline...

1Trends 1 Basque © B Burlington Books

Unit 1access the Internet /DYgCg fA 'BmWLmCW/ Interneten sartu

account /L'YPmW/ kontu

accurate /'DYqLpLW/ zehatz, doi

admission /LX'lBim/ sarrera

advise /LX'dOh/ aholkatu

appointment /L'UQmWlLmW/ hitzordu

awesome /'GgLl/ (Am. Eng.) izugarri, egundoko

bounce around /VPmg L'pPmX/ zirkulatu, higitu

break down /VpMY 'XPm/ hondatu, matxuratu

break into /VpMY 'BmWI/ -ra sartu (baimenik gabe)

bring /VpBn/ eman, ekarri

catch on /YDa 'Fm/ modan jarri, arrakasta izan

charge a mobile phone /WiEb L lNVOo 'cNm/ telefono mugikorra kargatu

check messages /aCY 'lCgBbBh/ mezuak begiratu / ikusi

come up with /YJl 'JU rBf/ proposatu, otu

crash /YpDi/ blokeatu

delete /XB'oAW/ borratu, eliminatu

design software /XB'hOm gFcWrCL/ software / programa (informatiko) / sistema logiko bat diseinatu

desktop computer /XCgYWFU YLl'UqIWL/ mahai gaineko ordenagailu

develop /XB'dCoLU/ garatu

device /XB'dOg/ aparatu, tramankulu

digital camera /XBbBWo 'YDlLpL/ kamera digital

do a search /XI L 'gKa/ bilaketa bat egin

download apps /'XPmoNX DUg/ aplikazioak jaitsi / behera kargatu

fact /cæYW/ datu

fashionable /'cæimLVo/ moderno, modako

flood /coJX/ uholde

gadget /'ZDbBW/ aparatu, tresna, gailu

give /ZBd/ eman

go on /ZLH 'Fm/ gertatu

go online /ZLH Fm'oOm/ sartu (Interneten)

go viral /ZLH 'dOpo/ birusa bailitzan barreiatu

gossip /'ZFgBU/ txutxu-mutxu, esamesa

headphones /'kCXcNmh/ entzungailu(ak)

hit /kBW/ iritsi, astindu

isolated /'OgLoMWBX/ isolatu, bakartu

keep in touch /YAU Bm 'WJWi/ harremanetan egon

keep up with /YAU 'JU rBf/ jakinaren gainean egon, jakitun izan

keyboard /'YAVGX/ teklatu

laptop /'oDUWFU/ ordenagailu eramangarri

location /oN'YMim/ kokapen

look up /oHY 'JU/ bilatu, begiratu

mobile network /lNVOo 'mCWrKY/ (telefono) sare mugikor

on average /Fm 'DdLpBb/ batez besteko

out-of-date /PWLd'XMW/ modaz kanpo, zaharkitu

over /'NdL/ baino gehiago (be ~: bukatu, amaitu)

post /UNgW/ komentario, argitalpen

post comments /UNgW 'YFlCmWg/ komentarioak argitaratu / eseki

post updates /UNgW 'JUXCBWg/ eguneratzeak argitaratu / eseki

power /'UPL/ laster, elektrizitate

printer /'UpBmWL/ inprimagailu

report (n) /pB'UGW/ txosten; albiste; kronika

report (v) /pB'UGW/ informatu, helarazi

save /gMd/ gorde

scanner /'gYDmL/ eskaneatu

screen /gYpAm/ pantaila

search engine /'gKa CmbBm/ bilaketa-motor, bilatzaile

social media /'gNio lAXBL/ hedabide sozial(ak)

social networking site /gNio 'mCWrKYBn gOW/ sare sozial (zerbitzu / orri)

solve a problem /gFod L 'UpFVoLl/ arazoa konpondu

stay indoors /gWM Bm'XGh/ estalitako leku batean gelditu

store information /gWG BmcL'lMim/ informazioa metatu / gorde

tablet /'WDVoLW/ tableta

text /WCsW/ testu-mezua bidali

ticket counter /'WBYBW YPmWL/ leihatila

trend (n) /WpCmX/ joera; moda

trend (v) /WpCmX/ modan egon

trending topic /'WpCmXBn WFUBY/ gaurko / modako gai

turn down /WKm 'XPm/ jaitsi

turn off /WKm 'Fc/ itzali, deskonektatu

turn on /WKm 'Fm/ piztu

turn up /WKm 'JU/ igo

tweet (n) /WrAW/ tuit, txio, Twittterreko mezu

tweet (v) /WrAW/ Twitter mezu / txio bat argitaratu / eseki

up to /'JU WL/ arte

up-to-date /JUWL'XMW/ eguneratu, moderno

upload photos /'JUoNX cNWNh/ argazkiak igo / eseki

use a landline phone /qIh L 'oDmXoOm cNm/ telefono finkoa erabili

user-friendly /qIhL'cpCmXoi/ erabilerraz

warn /rGm/ ohartarazi

webcam /'rCVYDl/ webcam, Internetera konektatutako kamera

wireless technology /'rOLoLg WCYmFoLbi/ haririk gabeko teknologia

The Glossary includes vocabulary from the Student’s Book and the Vocabulary Builder (Workbook).

GLOSSARY

GLOSSARY


Useful Expressions (1)

several times a day /'gCdLpo WOlh L XM/ egunean zehar hainbat aldiz

a few times a day /L 'cqI WOlh L XM/ egunean zehar zenbait aldiz

very frequently /'dCpi cpAYrLmWoi/ sarri

once / twice a week /'rJmg / 'WrOg L rAY/ astean behin / bitan

every day /'Cdpi XM/ egunero

Buying Tickets

Is there a discount ... ? /Bh fS L 'XBgYPmW/ Deskonturik badago…?

Can I help you? /YLm O 'kCoU qI/ Lagun diezazuket?

Tickets are ... each. /WBYBWg E '… Aa/ Sarreren prezioa…. da bakoitzeko.

Here are your tickets and your change. /kBL E qG

WBYBWg LmX qG 'aMmb/ Hemen dituzue sarrerak eta kanbioak.

I’d like ... tickets, please. /OX oOY '… WBYBWg UoAh/ Nik nahi nituzke… sarrerak, mesedez.

Is that included in the price? /Bh fDW Bm'YoIXBX Bm fL

UpOg/ Hori prezioaren barruan dago?

How much is that? /kP lJa Bh 'fDW/ Zenbat balio du horrek?

Enjoy your visit. /Bm'bQ qG dBhBW/ Gozatu bisita.

Have you got change for ... ? /kDd qI ZFW 'aMmb cG/ …-en kanbiorik baduzu?

Would you like to ... ? /rHX qI 'oOY WL/ Gustatuko litzaizuke…?

It’s extra. /BWg 'CsWpL/ Aparte da., Ez dago barne.

That’s a total of ... /fDWg L 'WLHWo Ld/ Hori guztira… da.


Hey / Hi ... /kM/kO/ Kaixo…

Dear ... , /XR/ …preziatua,

Sorry I haven’t written sooner. /'gFpi O kDdmW pBWm

gImL/ Sentitzen dut lehenago ez idaztea.

What’s up? /'rFWg JU/ Zer moduz?

How are things? /'kP E eBnh/ Nola doaz gauzak?

I’m writing to tell you about ... /Ol pOWBn WL WCo qI

L'VPW/ …kontatzeko idazten dizut.

That’s all for now. /fDWg 'Go cL mP/ Hau da momentuz guztia.

Write soon! /'pOW gIm/ Idatzi bizkor!

I can’t wait to hear from you. /O YEmW 'rMW WL kBL

cpLl qI/ Zutaz jakiteko irrikaz nago.

Love, /oJd/ Maitasunez,

Best regards, /VCgW pB'ZEXh/ Gorantziak,

Regards, /pB'ZEXh/ Gorantziak,

Culture

attached to /L'WDWiW WL/ -i lotuta

balloon /VL'oIm/ puxika

command /YL'lEmX/ agindu

driverless /'XpOdLoLg/ gidaririk gabe

founder /'cPmXL/ sortzaile

kite /YOW/ kometa

multi-billion /lJoWi'VBoqLm/ milaka milioiko

ordinary-looking /'GXmpioHYBn/ itxuraz arrunta

remain /pB'lCBm/ gelditu, jarraitu

science fiction /gOLmg 'cBYim/ zientzia-fikzio

surroundings /gL'pPmXBnh/ inguru

turn into /WKm 'BmWI/ egin, bilakatu

wind turbine /'rBmX WKVOm/ haize-sorgailu

worldwide /'rKorOX/ mundu osoan

Unit 2attack /L'WDY/ eraso

be left /VA 'oCcW/ gelditu (oraindik)

beautiful /'VqIWBco/ polit, eder

break the law /VpMY fL 'oG/ legea hautsi

breaking news /'VpMYBn mqIh/ azken uneko albiste(ak)

burglar /'VKZoL/ lapur

burglar alarm /'VKZoL LoEl/ lapurren aurkako alarma

burglary /'VKZoLpi/ lapurreta (etxe batean), etxean indarrez sartze

careful /'YCLco/ kontu handiko, zuhur

careless /'YCLoLg/ arduragabe

carpet /'YEUBW/ alfonbra

carry out /YDpi 'PW/ burutu, gauzatu

cat burglar /'YDW VKZoL/ etxe-lapur

cheerful /'aRco/ alai

cover the news /YJdL fL 'mqIh/ albisteak bete

crime /YpOl/ krimen, delitu; delinkuentzia

daily (adj) /'XMoi/ eguneroko

daily (adv) /'XMoi/ egunero

daily newspaper /'XMoi mqIhUMUL/ (eguneroko) egunkari

defenceless /XB'cCmgoLg/ babesgabe, defentsarik gabe

drive up /XpOd 'JU/ autoan (hurbildu)

drop /XpFU/ murrizketa, jaitsiera

edge /Cb/ ertz , aho

event /B'dCmW/ gertakari

evidence /'CdBXLmg/ froga(k)

fearful /'cRco/ beldurti; beldurgarri, lazgarri

fearless /'cRoLg/ ausart

folder /'cNoXL/ karpeta

front page /'cpJmW UMb/ azal, lehen orrialde

genre /'jEmpL/ genero

get away /ZCW L'rM/ ihes / hanka egin

go off /ZLH 'Fc/ jotzen hasi

grab /ZpDV/ hartu, kendu, (indarrez) harrapatu

harmful /'kElco/ kaltegarri

harmless /'kEloLg/ ez kaltegarri

GLOSSARY


headline /'kCXoOm/ titulu, izenburu

helpful /'kCoUco/ lagunkoi, adeitsu, erabilgarri

helpless /'kCoUoLg/ babesgabe

hold a press conference /kNoX L 'UpCg YFmcLpLmg/ prentsaurrekoa eman / izan

hopeful /'kNUco/ itxaropentsu, baikor

hopeless /'kNUoLg/ etsita

increase /'BmYpAg/ igo, hasi

kill /YBo/ hil, erail

ladder /'oDXL/ (eskuko) eskailera

large /oEb/ handi

live broadcast /'oOd VpGXYEgW/ zuzeneko emanaldi

lock (n) /oFY/ morroilo, sarraila

lock (v) /oFY/ giltzaz / sarrailaz itxi

long /oFn/ luze

masked /lEgYW/ maskaratu, txanodun

monthly /'lJmeoi/ hilero

mug /lJZ/ lapurtu, lapurreta egin

mugger /'lJZL/ lapur

mugging /'lJZBn/ lapurreta (kalean)

murder /'lKXL/ hilketa, erailketa

murderer /'lKXLpL/ hiltzaile

news bulletin /'mqIh VHoLWBm/ albiste-buletin / aldizkari

news source /'mqIh gGg/ albiste-iturri

official /L'cBio/ funtzionario

on one’s own /Fm rJmh 'Nm/ bakarrik

painful /'UCBmco/ mingarri

painless /'UCBmoLg/ minik gabe

patrol /UL'WpNo/ patruilatu

prevent /UpB'dCmW/ saihestu, ekidin

publish /'UJVoBi/ argitaratu; hedatu

quarterly /'YrGWLoi/ hiru hiletik behin, hiruhileko

reach /pAa/ iritsi

realise /'pALoOh/ ohartu, konturatu

reporter /pB'UGWL/ erreportari; esatari

rob /pFV/ lapurreta egin, lapurtu

robbery /'pFVLpi/ lapurreta

safe /gMc/ kutxa gotor

scoop /gYIU/ esklusiba

shake /iMY/ dar-dar egin

shoplifter /'iFUoBcWL/ (dendetako) lapur, eskuluze

skilful /'gYBoco/ abil, trebe

steal /gWAo/ lapurreta egin

still (adj) /gWBo/ geldirik, ibilge

still (adv) /gWBo/ hala eta guztiz; oraindik

success /gLY'gCg/ arrakasta

successful /gLY'gCgco/ arrakastatsu

suspect /gL'gUCYW/ susmagarri

tabloid /'WDVoGX/ prentsa sentsazionalista

tape /WMU/ zinta itsaskor

the press /fL 'UpCg/ prentsa

theft /eCcW/ lapurreta

thief /eAc/ lapur

thoughtful /'eGWco/ arretatsu, adikor

thoughtless /'eGWoLg/ arretagabe

useful /'qIgco/ erabilgarri, mesedegarri

useless /'qIgoLg/ alferrikako

weekly /'rAYoi/ astero

witness (n) /'rBWmLg/ lekuko

witness (v) /'rBWmLg/ lekuko izan

worth of /'rKe Ld/ -n balioetsi

worthless /'rKeoLg/ baliogabe

write down /pOW 'XPm/ idatzi, oharrak hartu

yearly /'qRoi/ urtero


Yesterday, a masked thief ... /qCgWLXM L 'lEgYW eAc/ Atzo, txanodun lapur batek…

He ... and stole some ... and ... /kA … LmX 'gWLHo gLl …

LmX/ Hark… eta… batzuk lapurtu zituen… eta…

Then he ... and tried to ... /fCm kA … LmX 'WpOX WL/ Orduan hark… eta saiatu zen…

Just then, ... /bJgW 'fCm/ Orduantxe bertan…

Fortunately, ... /'cGaLmLWoi/ Zorionez…

Reporting a Crime

What happened? /rFW 'kDULmX/ Zer gertatu zen?

When did it happen? /rCm XBX BW 'kæULm/ Noiz gertatu zen?

Where were you? /rCL 'rL qI/ Non zeude(te)n?

Then what? /'fCm rFW/ Eta gero zer?

What happened in the end? /rFW 'kæULmX Bm fA CmX/ Zer gertatu zen bukaeran?

How did you feel when it was all over? /kP XBX qI

'cAo rCm BW rFh Go NdL/ Nola sentitu zen / zinen guztia amaitu zenean?


According to news sources ... /LYGXBn WL 'mqIh gGgBh/ Informazio-iturri batzuen arabera…

News sources report that ... /'mqIh gGgBh pBUGW fDW/ Informazio-iturri batzuek adierazi dute…

Apparently, ... /L'UDpLmWoi/ Antza denez, …

It appears that ... /BW L'UBLh fDW/ Dirudienez,…

An investigator commented, “ ... /Lm BmdCgWBZCBWL

'YFlCmWBX/ Ikertzaile batek komentatu zuen: “…

One witness said, “ ... /'rJm rBWmLg gCX/ Lekuko batek esan zuen: “…

Literature

bench /VCmWi/ eserleku, banku

business card /'VBhmLg YEX/ bisita-txartel

dusk /XJgY/ arrastu, ilunabartu

fall out /cGo 'PW/ erori

forgive /cL'ZBd/ barkatu

GLOSSARY


jump to one’s feet /bJlU WL rJmh 'cAW/ salto batez zutik jarri

penny /'UCmi/ penny

pick up /UBY 'JU/ jaso, bildu

produce /UpL'XqIg/ erakutsi, atera

weak /rAY/ ahul

Unit 3actually /'DYWiToi/ egia esan

adventurous /LX'dCmWiLpLg/ abenturazale; arriskutsu

amazed /L'lMhX/ harritu

amazing /L'lMhBn/ harrigarri

appeal /L'UAo/ erakarri, atentzioa eman

awesome /'GgLl/ (Am. Eng.) beldurgarri, sekulako

be scared /VA 'gYCLX/ beldur izan, izututa egon

beneath /VB'mAe/ (-en) azpian

book a session /VHY L 'gCim/ saioa erreserbatu

bored /VGX/ aspergarri (be ~: aspertuta egon, aspertu)

boring /'VGpBn/ aspergarri (be ~: aspergarria izan / egin)

brave /VpMd/ ausart

breathtaking /'VpCeWMYBn/ zirraragarri

caving /'YMdBn/ espeleologia

challenging /'aDoBmbBn/ erronka izan

coast /YNgW/ kosta

confused /YLm'cqIhX/ nahasi

confusing /YLm'cqIhBn/ nahasgarri

crawl /YpGo/ arrastatu

currently /'YJpLmWoi/ gaur egun

desert /'XChLW/ basamortu

exhausted /BZ'hGgWBX/ nekatuta

exhausting /BZ'hGgWBn/ nekagarri

face danger /cMg 'XMmbL/ arriskuari aurre egin

fan /cDm/ haizemaile

fascinated /'cDgBmMWBX/ liluratu

fascinating /'cDgBmMWBn/ liluragarri

field /cAoX/ zelai

finish off /cBmBi 'Fc/ amaitu, bukatu

fit /cBW/ sasoian

frightened /'cpOWmX/ beldurtu (be ~: beldur izan)

frightening /'cpOWmBn/ beldurgarri, izugarri

give someone a thrill /ZBd gJlrJm L 'epBo/ norbaiti oso erakargarria egin

go trekking /ZLH 'WpCYBn/ txangoak / irteerak / ibilaldiak egin

ground /ZpPmX/ lur, zoru

guide /ZOX/ gida

hot-air ballooning /'kFWCL VLoImBn/ globo aerostatikoan hegaldi

hurt oneself /kKW rJm'gCoc/ min hartu, zauritu

lake /oMY/ laku

like /oOY/ bezala (What’s … ~?: Nolakoa da ...?)

lose one’s way /'oIh rJmh rM/ galdu

make a reservation /lMY L pChL'dMim/ erreserba egin

make one’s way /'lMY rJmh rM/ zuzendu, bidaiatu

mountain climbing /'lPmWLm YoOlBn/ mendizaletasun

mountainous /'lPmWLmLg/ menditsu

nowadays /'mPLXMh/ gaur egun

ocean /'Nim/ ozeano

overcome fear /NdLYJl 'cR/ beldurra gainditu

relaxed /pB'oæYgW/ erlaxatu

relaxing /pB'oæYgBn/ erlaxagarri

remote /pB'lNW/ urruneko

rescue (n) /'pCgYqI/ erreskate, salbamendu

rescue (v) /'pCgYqI/ erreskatatu, salbatu

risky /'pBgYi/ arriskutsu

roll off /'pNo Fc/ biraka erori

run out of /pJm 'PW Ld/ -(r)ik gabe gelditu

satisfied /'gDWBgcOX/ pozik, kontent, asebete

satisfying /'gDWBgcOBn/ egoki, behar bezalako

scenery /'gAmLpi/ paisaia

sense of direction /gCmg Ld XL'pCYim/ orientazio-sen

seriously injured /'gBLpiLgoi BmbLX/ larriki zauritu

set off /gCW 'Fc/ irten, abiatu, bideari ekin

skydiving /'gYOXOdBn/ parakaidismo

start off /gWEW 'Fc/ hasi, ekin

steep /gWAU/ malkartsu, aldapatsu

stream /gWpAl/ erreka

stunt /gWJmW/ akrobazia, akrobazia-ariketa; eszena arriskutsu

surprised /gL'UpOhX/ harritu

surprising /gL'UpOhBn/ harrigarri

survival skills /gL'dOdo gYBoh/ biziraupen-teknika(k)

survive /gL'dOd/ bizirik iraun

take a risk /WMY L 'pBgY/ arriskua hartu

terrified /'WCpBcOX/ izutu

terrifying /'WCpBcOBn/ izugarri

thrilled /epBoX/ zirraraz bete

thrilling /'epBoBn/ zirraragarri

trail /WpCBo/ bidexka

unforgettable /JmcL'ZCWLVo/ ahaztezin

unmanned /Jm'lDmX/ ez gidatu

waterfall /'rGWLcGo/ ur-jauzi

webinar /'rCVBmE/ mintegi birtual

weird /rBLX/ arraro, bitxi

wild /rOoX/ basati, malkartsu (the ~: natura)

worried /'rJpiX/ kezkatu

worrying /'rJpiBn/ kezkagarri

wrinkly /'pBmYoi/ zimurtu


I went to ... /O 'rCmW WL/ …-ra joan nintzen

The scenery was breathtaking / amazing. /fL gAmLpi rLh 'VpCeWMYBn / L'lMhBn/ Paisaia txundigarria zen.

GLOSSARY


We went trekking / sailing. /ri rCmW 'WpCYBn / 'gMoBn/

Mendi-ibiliak egitera / Nabigatzera joan ginen.

The most exciting thing was ... /fL lNgW BY'gOWBn eBn

rFh/ Gauzarik zirraragarriena zera zen…

I’d like to ... /OX 'oOY WL/ Nahi nuke…

Talking about a Picture

I guess ... /O 'ZCg/ Suposatzen dut / Uste dut…

It looks ... /BW 'oHYg/ Badirudi…

... perhaps ... /UL'kæUg/ ...agian…

... might be ... /'lOW VA/ ...egon / izan liteke / ginateke...

... in the background / foreground ... /Bm fL 'VæYZpPmX

/ 'cGZpPmX/ ...atze-atzean / aurre-aurrean...

It could be ... /BW 'YLX VA/ Egon liteke...

I suppose ... /O gL'UNh/ Suposatzen dut…

It looks like ... /BW 'oHYg oOY/ Badirudi…

Maybe. /'lMVi/ Agian / Baliteke.

... on the right / left ... /Fm fL 'pOW/ 'oCcW/ ...eskuinera / eskuinean /ezkerrera / ezkerrean...


I had never ... before. /O kDX 'mCdL VBcG/ Inoiz lehenago ez nuen…

the best ... ever /fL 'VCgW CdL/ guztietan… onena/k

The adventure started ... /fA LX'dCmWiL gWEWBX/ Abentura hasi zen…

I made my way ... /O 'lMX lO rM/ …-ra zuzendu nintzen / bidaiatu nuen

The next thing I knew, ... /fL 'mCYgW eBn O mqI/ Konturatzea nahi izan nuenean…

The scenery was spectacular / breathtaking / magnificent. /fL gAmLpi rLh gUCY'WDYqLoL /

'VpCeWMYBn / læZ'mBcBgmW/ Paisaia ikusgarria zen.

It was a / an frightening / terrifying / amazing / exhausting / unforgettable experience. /BW rLh L /Lm

'cpOWmBn / 'WCpBcOBn /L'lMhBn /BZ'hGgWBn / JmcL'ZCWLVo

BYgUBLpiLmg/ Esperientzia beldurgarria / izugarria / harrigarria / nekagarria / ahaztezina izan zen.

It was totally awesome. /BW rLh 'WLHWLoi GgLl/ Guztiz sinestezina izan zen.

It was disappointing. /BW rLh XBgL'UQmWBn/ Etsigarria izan zen.

Trends Today

non-conformist /mFmYLm'cGlBgW/ inkonformista

requirement /pB'YrOLlLmW/ baldintza

take care of /WMY 'YCL Ld/ -z arduratu

Unit 4agreement /L'ZpAlLmW/ akordio

appearance /L'UBLpLmg/ itxura

argument /'EZqHlLmW/ eztabaida, liskar

athletic build /DeoCWBY 'VBoX/ gorpuzkera atletiko

attraction /L'WpæYim/ erakarpen

average height /'DdLpBb kOW/ estatura ertain(eko)

awareness /L'rCLmLg/ kontzientzia, ezaguera

body language /'VFXi oDnZrBb/ gorputz-hizkuntza

brilliant /'VpBoiLmW/ bikain, aparta

can’t believe one’s eyes /YEmW VBoAd rJmh 'Oh/ ikusitakoa ezin sinetsi

clever /'YoCdL/ argi, azkar, zorrotz

compatibility /YLlUDWL'VBoLWi/ bateragarritasun

confidence /'YFmcBXLmg/ konfiantza (nork bere buruarekin)

curly /'YKoi/ kizkur

date /XMW/ hitzordu (go on a ~: hitzordua izan)

dating site /'XMWBn gOW/ hitzorduen web orria

description /XB'gYpBUim/ deskribapen

enjoyment /Bm'bQlLmW/ gozamen

every now and then /Cdpi mP LmX 'fCm/ noizean behin, tartean behin

fair /cCL/ ile hori; argi, zuri

fall out /cGo 'PW/ haserretu

feel uncomfortable /cAo Jm'YJlcWLVo/ deseroso sentitu

focus on /'cNYLg Fm/ -n zentratu / kontzentratu

friendship /'cpCmXiBU/ adiskidetasun

frown /cpPm/ bekozkoa jarri

funny /'cJmi/ barregarri, dibertigarri

get /ZCW/ jaso, lortu; egin, bilakatu; ulertu

get along /ZCW L'oFn/ ondo konpondu

get it right /ZCW 'BW pOW/ asmatu

get to know /ZCW WL 'mN/ ezagutzera iritsi

go on a diet /ZLH Fm L 'XOLW/ dietan jarri, dieta egin

good-looking /ZHX'oHYBn/ erakargarri, eder

gorgeous /'ZGbLg/ zoragarri

great sense of humour /'ZpCBW gCmg Ld kqIlL/ umore-sen handi

handsome /'kDmgLl/ eder, galant

happiness /'kæUBmLg/ zoriontasun

hesitate /'kChBWMW/ duda egin

intelligence /Bm'WCoBbLmg/ adimen

interviewee /'BmWLdqIA/ elkarrizketatu

join /bQm/ -ra elkartu, -ko kide egin

kind (adj) /YOmX/ atsegin, arretatsu

kind (n) /YOmX/ mota

leadership /'oAXLiBU/ lidergo

liar /'oOL/ gezurti

look for /'oHY cG/ bila ibili

make a good impression /lMY L ZHX Bl'UpCim/ itxura ona hartu

notice /'mNWBg/ konturatu, ohartu

outgoing /'PWZNBn/ lagunkoi, ireki

personality /UKgL'mDoLWi/ nortasun

pleasant /'UoChmW/ atsegin, sinpatiko

polite /UL'oOW/ ondo hezitako

possibility /UFgL'VBoLWi/ posibilitate

GLOSSARY


profile /'UpNcOo/ profil

relationship /pB'oMimiBU/ harreman

reliable /pB'oOLVo/ fidakor

rely on /pB'oO Fm/ -z / -ekin fidatu

rude /pIX/ lotsagabe, gaizki hezitako

sadness /'gDXmLg/ tristura

selfish /'gCocBi/ berekoi

shake one's head /iMY rJmh 'kCX/ buruarekin ezeztatu

share /iS/ banatu, partekatu

shy /iO/ lotsati

sign off /gOm 'Fc/ amaitu

similar background /gBlLoL 'VDYZpPmX/ antzeko prestakuntza / heziketa

skinny /'gYBmi/ argal

slim /goBl/ lerden, lirain

sort /gGW/ mota

spot /gUFW/ ohartu, antzeman

state school /'gWMW gYIo/ eskola publiko

straight /gWpMW/ liso

stubborn /'gWJVLm/ burugogor

suggestion /gL'bCgWiLm/ iradokizun

tell lies /WCo 'oOh/ gezurrak esan

tell the truth /WCo fL 'WpIe/ egia esan

tend to /WCmX WL/ -t(z)eko joera izan, ohi izan

thin /eBm/ argal

tip /WBU/ aholku

trust /WpJgW/ -z / -ekin fidatu

truthful /'WpIeco/ benetako

type /WOU/ mota


I think / don’t think ... /O 'eBmY / 'XNmW eBmY/ Uste dut / Ez dut uste…

I think ... is important. /O 'eBmY … Bh BlUGWmW/ Uste dut… garrantzitsua dela…

It’s really important for me to ... /BWg 'pALoi BlUGWmW cG

li WL/ Oso garrantzitsua da niretzat…

I’m not sure I agree. /Ol mFW iHL O L'ZpA/ Ez dakit ziur ados nagoen.

I agree / disagree with the statement ... /O L'ZpA

/ XBgL'ZpA rBf fL gWMWlLmW/ Ados nago / Ez nago ados… baieztapenarekin

I guess that’s true. /O ZCg fDWg 'WpI/ Suposatzen dut egia dela.

Maybe, but ... /'lMVi VLW/ Agian / Izan daiteke, baina…

Personal Interviews

What do you look like? /rFW XL qI 'oHY oOY/ Nolakoa zara (fisikoki)?

What are you like? /rFW E qI 'oOY/ Nolakoa zara (pertsona gisa)?

Where are you from? /rCL E qI 'cpFl/ Nongoa zara?

What’s it like there? /rFWg BW 'oOY fCL/ Nolakoa da hura?

Can you tell me about your family? /YLm qI WCo li LVPW qG 'cDlLoi/ Zure familiari buruz hitz egingo didazu?

What kind of school do you go to? /rFW YOmX Ld 'gYIo

XI qI ZLH WL/ Zer motatako eskolara zoaz?

What subjects are you interested in at school? /rFW gJVbBYWg E qI 'BmWpLgWBX Bm LW gYIo/ Eskolako zein ikasgai interesatzen zaizkizu?

What do you like doing in your free time? /rFW XL qI

oOY XIBn Bm qG 'cpA WOl/ Zer gustatzen zaizu egitea zure denbora librean?


Let me tell you a little about ... /oCW lA WCo qI L 'oBWo

LVPW/ Utz iezadazu… –i buruz hitz egiten

He’s / She’s got ... /'kAh/'iAh ZFW/ …du hark

He’s / She’s quite ... /kAh/iAh 'YrOW/ Nahiko… da / dago

He / She can seem a bit ... /kA/iA YLm 'gAl L VBW/ Pixka bat… eman dezake

He / She enjoys ... /kA/iA Bm'bQh/ …gustatzen zai(zki)o

His / Her main interests are ... /kBh/kL 'lCBm BmWpLgWg

E/ Bere interes nagusiak dira…

He’s / She’s also keen on ... /kAh/iAh 'GogN YAm Fm/ Izugarri gustatzen zaizkio baita ere…

In short, ... /Bm 'iGW/ Laburbilduz, …

In conclusion, ... /Bm YLm'YoIjm/ Hitz gutxitan, …

Trends Today

face-to-face /cMgWL'cMg/ aurrez aurre

survey /'gKdM/ inkesta, galdeketa

take part in /WMY 'UEW Bm/ -n parte hartu

Unit 5action /'DYim/ akziozko

action-packed /'DYimUDYW/ akzio asko duen

animated /'DmBlMWBX/ marrazki bizidun

artistic /E'WBgWBY/ artistiko

audience /'GXiLmg/ ikusle(ak), entzule(ak)

award /L'rGX/ sari, golardo

bank /VDnY/ urertz

based on /'VMgW Fm/ -n oinarritu

box office hit /'VFsFcBg kBW/ zinean arrakasta izandako film

bring to life /VpBn WL 'oOc/ -i bizitza eman

cast /YEgW/ aktoreen banaketa

comedy /'YFlLXi/ komedia

costumes /'YFgWqIlh/ arropak

creative /YpA'MWBd/ sortzaile

crew /YpI/ tripulazio, eskifaia

dangerous /'XMmbLpLg/ arriskutsu

direct /XL'pCYW/ zuzendu

disappointed /XBgL'UQmWBX/ ilusioa galduta

documentary /XFYqH'lCmWpi/ dokumental

GLOSSARY


shoot /iIW/ filmatu

soundtrack /'gPmXWpDY/ soinu-banda

stage /gWMb/ agertoki

star /gWE/ protagonista izan

talented /'WDoLmWBX/ talentudun

taste /WMgW/ dastatu

underage /'JmXLpMb/ adin txikikoentzat

unharmed /Jm'kElX/ onik, minik gabe

waste of time /'rMgW Ld WOl/ denbora galtze

weak /rAY/ ahul; eskas

western /'rCgWLm/ western

wizard /'rBhLX/ azti

(be) worth seeing /(Vi) rKe 'gABn/ ikustea merezi izan


I saw the film ... /O 'gG fL cBol/ Filma ikusi nuen…

It’s about ... /BWg L'VPW …/ …-i buruzkoa da

It’s based on ... /BWg 'VMgW Fm/ …-n oinarritua dago

... star in it. /'gWE Bm BW/ Protagonistak dira…

It’s set in ... /BWg 'gCW Bm/ …-n girotua dago

The acting was ... /fA 'æYWBn rLh …/ Interpretazio lana… izan zen

It was great! /BW rFh 'ZpCBW/ Aparta / Bikaina izan zen!

Making Plans

good idea /ZHX O'XR/ ideia ona

How about ... ? /'kP LVPW/ Eta zergatik ez…?

I don’t feel like ... /O XNmW 'cAo oOY/ Ez dut gogorik…

I wouldn’t mind ... /O 'rHXmW lOmX/ Ez litzaidake axola…

I’d prefer to ... /OX UpB'cK WL/ Nahiago nuke…

I’d rather (not) ... /OX 'pEfL (mFW)/ Nahiago nuke (ez)…

Let’s meet ... /oCWg 'lAW/ Elkar / Geldi gaitezen…

Shall we (meet)? /iLo rA 'lAW/ (Geldituko gara)?

Sorry, I can’t make it. /gFpi O YEmW 'lCBY BW/ Sentitzen dut, ezin dut / ezinezkoa zait.

Sounds good to me. /gPmXh 'ZHX WL lA/ Ondo iruditzen zait.

Why don’t we ... ? /'rO XNmW rA/ Zergatik ez…?


directed by ... and starring ... /XL'pCYWBX VO … LmX

'gWEpBn/ …-k zuzendua eta… protagonista lanetan

is based on /Bh 'VMgW Fm/ -n oinarritua dago

set in /'gCW Bm/ -n girotua dago

The plot follows ... /fL 'UoFW cFoNh/ Argumentua… -i buruzkoa da

There is a lot to like about the film. /fCL Bh L 'oFW

WL oOY LVPW fL cBol/ Gauza asko daude pelikulan gustukoak direnak.

Although it is not perfect, ... /GofN BW Bh mFW 'UKcBYW/ Perfektua ez bada ere, …

dub /XJV/ bikoiztu

dull /XJo/ aspergarri, motel

effective /B'cCYWBd/ eraginkor

embassy /'ClVLgi/ enbaxada

emotional /B'lNiLmo/ hunkigarri

enjoyable /Bm'bQLVo/ dibertigarri, atsegin

entertaining /CmWL'WCBmBn/ entretenigarri, atsegin

factual /'cæYWiHLo/ benetako gertakarietan oinarritu

fake /cCBY/ faltsu

famous /'cCBlLg/ ospetsu

fantasy /'cæmWLgi/ fantasiazko

fill with /'cBo rBf/ -ekin bete

film /cBol/ (Br. Eng.) film

filmmaker /'cBolMYL/ zinegile

give a brilliant performance /ZBd L 'VpBoiLmW ULcGlLmg/ antzezlan bikaina egin

heroic /kL'pNBY/ heroiko

highly recommend /'kOoi pCYLlCmX/ zin-zinez gomendatu

hilarious /kB'oSpiLg/ guztiz dibertigarri / barregarri

homemade /kNl'lMX/ etxeko

horror /'kFpL/ beldurrezko

humorous /'kqIlLpLg/ barregarri

innovative /'BmLdMWBd/ berritzaile

intend /Bm'WCmX/ nahi izan

join /bQm/ -i lagundu

keep you on the edge of your seat /YAU I Fm fA Cb

Ld qG 'gAW/ beldurrak airean eduki

location /oN'YMim/ kokaleku

look after /oHY 'EcWL/ zaindu

main character /lCBm 'YæpLYWL/ protagonista, pertsonaia nagusi

movie /'lIdi/ (Am. and Br. Eng.) film

moving /'lIdBn/ hunkigarri

musical /'lqIhBYo/ musikal

outstanding /PW'gWDmXBn/ nabarmen, berezi

personal /'UKgLmo/ pertsonal

play the role of /UoM fL 'pLHo Ld/ -en papera egin

plot /UoFW/ argumentu

predictable /UpB'XBYWLVo/ iragar daitekeen

pretend /UpB'WCmX/ plantak / itxurak egin

producer /UpL'XqIgL/ ekoizle, errealizadore, zuzendari

punish /'UJmBi/ zigortu

put down /UHW 'XPm/ erreprimitu, zapaldu

realistic /piL'oBgWBY/ errealista

release /pB'oAg/ estreinatu

reliable /pB'oOLVo/ fidakor

roll in the aisles /'pNo Bm fA Ooh/ barrez ito

romance /pN'læmg/ erromantiko

rule /pIo/ gobernatu

science fiction /gOLmg 'cBYim/ zientzia-fikziozko

set in /gCW Bm/ -n girotu

GLOSSARY


There are some weak moments. /fCL L gLl 'rAY

lNlLmWg/ Memento eskas batzuk badaude.

I highly recommend it to ... /O kOoi pCYL'lCmX BW WL/ Zin-zinez gomendagarria iruditzen zait… -tzat

certainly worth seeing /'gKWmoi rKe gABn/ dudarik gabe merezi du ikustea

Don’t waste your time. /XLHmW rMgW qG 'WOl/ Ez ezazu denborarik gal.

Not worth the price of the ticket. /mFW rKe fL 'UpOg

Ld fL WBYBW / Ez du sarreraren prezioa merezi.

Culture

lead a life /oAX L 'oOc/ bizitza… eraman

light bulb /'oOW VJoV/ bonbila

one’s own way /rJmh 'Nm rM/ norberaren erako / erara

wealthy /'rCoei/ aberats, oparo

Unit 6afford /L'cGX/ -t(z)eko aukera izan

antique /Dm'WAY/ antzinatasun

bargain /'VEZLm/ mauka

barter /'VEWL/ trukatu, truke egin

bill /VBo/ kontu; faktura

borrow /VFpLH/ eskatuta hartu

brand name /'VpDmX mMl/ markako (artikulu)

bring in /VpBn 'Bm/ ekarri

cash /YDi/ esku-diru

cheap /aAU/ merke

cheque /aCY/ txeke

coin /YQm/ txanpon

computer science /YLlUqIWL 'gOLmg/ informatika

credit card /'YpCXBW YEX/ kreditu-txartel

customer /'YJgWLlL/ bezero

deal with /'XAo rBf/ -z arduratu

discount /'XBgYPmW/ deskontu, beherapen

earn /Km/ irabazi (~ money: dirua irabazi)

environment /Bm'dOpLmlLmW/ ingurumen

exchange (n) /BYg'WiMmb/ truke

exchange (v) /BYg'WiMmb/ trukatu

expensive /BY'gUCmgBd/ garesti

gift certificate /'ZBcW gLWBcBYLW/ opari-txartel / kupoi

half-price /kEc'UpOg/ erdi-prezio

keep /YAU/ gorde; jarraitu, segi

last /oEgW/ iraun

lend /oCmX/ utzi, maileguz eman

lift /oBcW/ bidaia (norbait nonbaitera eramateko)

look after /oHY 'EcWL/ zaindu

look around /oHY L'pPmX/ gainbegiratu

look into /oHY 'BmWI/ ikertu, aztertu

make money /'lMY lJmi/ dirua irabazi / egin

manage money /'lDmBb lJmi/ dirua administratu

mobile payment /lNVOo 'UMlLmW/ mugikor bidezko ordainketa

note /mNW/ billete

offline /Fc'oOm/ saretik / Internetetik kanpo

on sale /Fm 'gMo/ beherapenarekin

owe /N/ (dirua) zor

pay /UM/ ordaindu

pay back /UM 'VDY/ itzuli, ordaindu

pay for /'UM cG/ (-gatik) ordaindu; -gatik zigortua izan

pay out /UM 'PW/ ordaindu

pick on /'UBY Fm/ -ekin sartu

pick out /'UBY PW/ aukeratu, hautatu

pick up /UBY 'JU/ hartu, erosi

plan on /'UoDm Fm/ pentsatuta eduki

pocket money /'UFYBW lJmi/ paga, ordainsari

produce /UpL'XqIg/ etekinak eman, ekoitzi

purchase /'UKWiLg/ erosi

purse /UKg/ diru-zorro

receipt /pB'gAW/ frogagiri

refund /'pAcJmX/ itzultze

rent /pCmW/ alokatu

return /pB'WKm/ itzuli; atzera eman, bueltatu

sale /gMo/ beheratu, merkatu

save /gMd/ aurreztu

sell /gCo/ saldu

shop (v) /iFU/ erosi

spend /gUCmX/ gastatu (~ money: dirua gastatu)

stay alive /gWM L'oOd/ bizirik iraun

swap /grFU/ trukatu

swishing /'grBiBn/ truke

take back /WMY 'VDY/ itzuli, bueltatu

take on /WMY 'Fm/ onartu; -z arduratu

take out /WMY 'PW/ atera, eraman

trade /WpCBX/ trukatu

trendy /'WpCmXi/ modan, moderno

try for /'WpO cG/ lortzen saiatu

try on /WpO 'Fm/ probatu (arropa)

try out /WpO 'PW/ probatu

value /'dæoqI/ balio

voucher /'dPaL/ beherapen-txartel

wallet /'rFoBW/ diru-zorro

waste money /'rMgW lJmi/ xahutu, barra-barra gastatu

win money /'rBm lJmi/ dirua irabazi

window display /'rBmXN XBgUoM/ erakusleiho

worth /rGe/ balio

(be) worth /(Vi) rGe/ balio izan

yield /qAoX/ etekinak eman


Yes, I’ve worked as a ... /qCg Od 'rKYW Dh L/ Bai, …gisa lan egin dut.

GLOSSARY


No, I’ve never worked. /mN Od 'mCdL rKYW/ Ez, ez dut inoiz lanik egin...

I’d like to, but I haven’t got enough time. /OX oOY WL

VLW O kDdmW ZFW BmJc 'WOl/ Gustatuko litzaidake, baina ez dut (nahiko) denborarik.

Yes, once a week / month. /qCg rJmg L 'rAY / 'lJme/ Bai, astean / hilean behin.

No, but they give me money when I need it. /mN VLW

fM ZBd lA 'lJmi rCm O mAX BW/ Ez, baina dirua ematen didate behar dudanean.

All the time. / Quite often. / Rarely. /'Go fL WOl /

YrOW 'Fcm / 'pCLoi/ Denbora guztia. / Sarri samar. / Ia inoiz ez.

Yes, I’ve saved for ... /qCg Od 'gMdX cG/ Bai, aurreztu dut… -t(z)eko

Making a Decision

If you ask me, ... /Bc qI 'EgY lA/ Nire iritziz, …

I think ... /O 'eBmY/ Uste dut…

What do you think about ... ? /rFW XI qI 'eBmY LVPW/ Zer pentsatzen duzu… -i buruz?

Do you think ... is / are a good idea? /XI qI eBmY '…

Bh / E L ZHX O'XR/ Ideia ona dela… uste duzu?

You’re right. /qHL 'pOW/ Arrazoi duzu.

I’m not sure. /Ol mFW 'iHL/ Ez nago ziur.

Maybe, but ... /'lMVi VLW/ Baliteke, baina…

So, we agree. /gN rA L'ZpA/ Orduan, ados gaude.

OK, so we’ve decided on ... /NYM gN rAd XB'gOXBX

Fm/ Oso ondo, orduan erabaki dugu…


It’s a fact that ... /BWg L 'cæYW fDW/ Kontua da… -ela

It’s true that ... /BWg 'WpI fDW/ Egia da… -ela

However, is it really a good idea to ... ? /kPCdL Bh BW

'pALoi L ZHX OXR WL/ Hala ere, ideia ona da benetan...?

In addition, ... /Bm L'XBim/ Gainera, …

Furthermore, ... /cKfL'lG/ Bestalde, ...

On the one hand, ... /Fm fL 'rJm kæmX/ Alde batetik, …

On the other hand, ... /Fm fA 'JfL kæmX/ Bestetik, …

In conclusion, ... /Bm YLm'YoIjm/ Laburbilduz, ...

Are the advantages of ... greater than the disadvantages? /E fA LXdEmWBbBh Ld … ZpCBWL fLm

fL 'XBgLXdEmWBbBh/ …abantailak desabantailak baino gehiago dira?

Literature

apologize /L'UFoLbOh/ barkamena eskatu

be engaged /VA Bm'ZMbX/ ezkon-hitza emanda egon

be stuck /VA 'gWJY/ buxatuta / trabatuta / oztopatuta egon

cab /YDV/ taxi

fault /cGoW/ erru

get damaged /ZCW 'XDlBXjX/ kalteak jasan, min hartu

go away /ZN L'rM/ alde egin, joan

naked /'mCBYBX/ biluzik

pick up /UBY 'JU/ jaso

puzzled /'UJhoX/ harrituta, zurtuta

ride /pOX/ bidaia, ibilbide, tarte

set off /gCW 'Fc/ abiatu, bideari ekin

traffic jam /'WpDcBY bDl/ auto-ilara(k)

truck /WpJY/ kamioi

wealth /rCoe/ aberastasun

Unit 7achieve one’s goals /L'WiAd rJmh ZNoh/ helburuak lortu

achievement /L'WiAdlLmW/ lorpen, arrakasta

admit /LX'lBW/ onartu

announce /L'mPmg/ iragarri

beat an opponent /VAW Lm L'UNmLmW/ aurkari / lehiakide bati irabazi

before you know it /VBcG qI 'mN BW/ zu konturatzerako

benefit /'VCmBcBW/ mozkin

blood /VoJX/ odol

bone /VLHm/ hezur

brain /VpMm/ garun, burmuin

bring together /VpBn WL'ZCfL/ elkartu; adiskidetu

cell /gCo/ zelula (red blood ~: globulu gorri)

challenge /'WiDoLmb/ erronka, desafio

championship /'aDlUiLmiBU/ txapelketa

chase /aMg/ atzetik ibili

check for drugs /aCY cG 'XpJZh/ droga-kontsumoa antzemateko analisia / kontrola egin

chew gum /'aI ZJl/ txiklea mastekatu

coach /YNWi/ entrenatzaile

coarse /YGg/ baldar, zakar

complain /YLl'UoMm/ kexatu

concerned /YLm'gKmX/ kezkatu

confident /'YFmcBXLmW/ seguru (nork bere buruarekin) (be ~ in: t-ekin konfiantza izan)

determined /XB'WKlBmX/ ausart, zirt edo zarteko

dietician /XOL'WBim/ dietista

disadvantage /XBgLX'dEmWBb/ desabantaila

disapprove /XBgL'UpId/ kontra egon, gaitzetsi

disconnect /XBgYL'mCYW/ deskonektatu

disease /XB'hAh/ gaixotasun

distrust /XBg'WpJgW/ -ekin ez fidatu

doping /'XNUBn/ dopin

elbow /'CoVLH/ ukalondo

endurance /Bm'XqHLpLmg/ erresistentzia

exercise /'CYgLgOh/ ariketa fisikoa egin

fatal /'cCBWo/ zorigaiztoko, hilgarri

find guilty /cOmX 'ZBoWi/ erruduntzat jo

find it hard /cOmX BW 'kEX/ kostatu, zaila egin

finger /'cBnZL/ hatz

gene /bAm/ gene; genetiko

GLOSSARY


get more sleep /ZCW lG 'goAU/ lo gehiago egin

give up /ZBd 'JU/ utzi, amore eman; -i uko egin

happen /'kæULm/ gertatu

healthy lifestyle /kCoei 'oOcgWOo/ bizitzeko modu osasuntsu

heart /kEW/ bihotz

impatient /Bl'UCBimW/ pazientzia gutxiko

impolite /BlUL'oOW/ gaizki hezitako, adeigabe

impossible /Bl'UFgLVo/ ezinezko

impractical /Bl'UpDYWBYo/ praktikotasun gutxiko

improve /Bl'UpId/ hobetu

inaccurate /Bm'DYqLpLW/ ez zehatz

inactive /Bm'DYWBd/ ez aktibo

incapable /Bm'YMULVo/ ezgai

increasingly /Bm'YpAgBnoi/ geroz eta gehiago

inexpensive /BmBY'gUCmgBd/ ekonomiko

issue /'BiI/ kontua, gauza, galdera

keep fit /YAU 'cBW/ sasoi onean mantendu

keep someone up /YAU gJlrJm 'JU/ norbait esna / berandu arte eduki

knee /mA/ belaun

look forward to /oHY 'cGrLX WL/ irrikaz zain egon, -t(z)eko gogo handia izan

lower /'oNL/ txikiago, gutxiago; beheko

mention /'lCmim/ aipatu

muscle /'lJgo/ gihar

ordinary /'GXmpi/ normal, arrunt

out of shape /PW Ld 'iMU/ sasoi txarrean

over and over again /NdL LmX NdL L'ZCm/ behin eta berriz, etengabe

overweight /NdL'rMW/ gizen, potolo; gehiegizko pisuarekin

performance /UL'cGlLmg/ errendimendu; betearazpen, jarduera

put on weight /UHW Fm 'rMW/ pisua hartu, gizendu

relax /pB'oæYg/ erlaxatu

remind /pB'lOmX/ gogorarazi (norbaiti zerbait)

result from /pB'hJoW cpLl/ -en emaitza izan

risk one’s life /pBgY rJmh 'oOc/ bizia arriskatu

score goals /gYG 'ZNoh/ golak sartu

self-esteem /gCocB'gWAl/ autoestimu, amodio propio

set goals /gCW 'ZNoh/ helburuak ezarri / jarri

snack /gmDY/ mokadu, ahamen

strength /gWpCne/ indar

strengthen /'gWpCnem/ indartu

succeed /gLY'gAX/ arrakasta izan

successful /gLY'gCgco/ arrakastatsu (be ~: arrakasta izan)

take drugs /WMY 'XpJZh/ drogak hartu / kontsumitu

take part /WMY 'UEW/ parte hartu

take up /WMY 'JU/ egiten hasi

tell /WCo/ esan, kontatu; agindu; bereizi

threaten /'epCWm/ mehatxatu

toe /WN/ (hankako) behatz

train /WpMm/ entrenatu

unbelievable /JmVB'oAdLVo/ sinestezin

unhealthy /Jm'kCoei/ ez osasuntsu

unnecessary /Jm'mCgLgLpi/ ez beharrezko

unpredictable /JmUpB'XBYWLVo/ aurretik jakin ezin den

unwilling /Jm'rBoBn/ gogoz kontra (be ~ to: prest ez egon)

upper /'JUL/ goiko, gaineko, hobe

warn /rGm/ ohartarazi, jakinarazi

well-balanced diet /rCoVDoLmgW 'XOLW/ dieta orekatu

wonder /'rJmXL/ nork bere buruari galdetu

work out /rKY 'PW/ ariketa fisikoa egin

workout /'rKYPW/ ariketa saio / entrenamendu


I think ... /O 'eBmY/ Uste dut…

If you ask me, ... /Bc qI 'EgY lA/ Nire iritziz, …

Personally, I believe ... /UKgLmLoi O VB'oAd/ Nik pertsonalki uste dut…

I’m not sure I agree. /Ol mFW iHL O L'ZpA/ Ez dakit ziur ados nagoen.

You’re right, but ... /qHL 'pOW VLW/ Arrazoi duzu, baina…

I guess so, but ... /O 'ZCg gN VLW/ Baietz uste dut, baina…

Giving Advice

I suggest you ... /O gL'bCgW qI/ Nik iradoki dizut…

Why don’t you ... ? /'rO XNmW qI/ Zergatik ez… ?

If I were you, I’d (take up) ... /Bc O rL 'qI OX WMY JU/ Nik zure tokian, …(egiten hasiko nintzateke)

It would be a good idea to ... /BW rHX VA L 'ZHX OXR

WL/ Ideia ona litzateke…

You should try to ... /qI iLX 'WpO WL/ …saiatu beharko zinateke


In my opinion, ... /Bm lO L'UBmiLm/ Nire iritziz, …

As I see it, ... /Dh 'O gA BW/ Nire ikuspuntutik, …

Personally, ... /'UKgLmLoi/ Nik pertsonalki, …

There’s no doubt that ... /fCLh 'mN XPW fDW/ Ez dago zalantzarik …-ela

The truth is that ... /fL 'WpIe Bh fDW/ Egia zera da…

I think / believe that ... /O 'eBmY / VB'oAd fDW/

Pentsatzen / Uste dut...

In my experience, ... /Bm lO BY'gUBLpiLmg/ Nire esperientziaren arabera, …

Trends Today

balance /'VDoLmg/ oreka

heart rate /'kEW pMW/ bihotz-erritmo

powder /'UPXL/ hautsa(k)

serving /'gKdBn/ razio, zati, puska

spray /gUpM/ busti, zipriztindu

trampoline /'WpDlULoAm/ jauzi-ohe

GLOSSARY


Unit 8All the best. /Go fL 'VCgW/ Onena opa dizut.

ancestor /'DmgCgWL/ arbaso

ancient origins /MmiLmW 'FpBbBmh/ jatorri zahar(rak)

ant /DmW/ inurri (bullet ~: inurri-bala)

behave /VB'kMd/ jokatu, portatu

belief /VB'oAc/ sinesmen

Best wishes. /'VCgW rBiBh/ Nire desiorik onenak.

black pudding /'VoDY UHXBn/ odolki

bride /VpOX/ emaztegai

bug /VJZ/ mamorro; akats; birus

chippie /'aBUi/ (Br. Eng.) arraina patata frijituekin saltzen den denda

clean away /YoAm L'rM/ garbitu, eliminatu

cochineal bug /YFaB'mAo VJZ/ kotxinila

collect /YL'oCYW/ hartu, jaso; bildu

come of age /YJl Ld 'CBb/ adinez nagusi egin

costume /'YFgWqIl/ mozorro; traje

courage /'YJpBb/ balore, ausardia

courtroom /'YGWpIl/ auzitegi (areto)

cricket /'YpBYBW/ kilker

cultural diversity /YJoWiLpLo XO'dKgLWi/ kultura-aniztasun

custom /'YJgWLl/ ohitura

date /XMW/ hitzordu

depend on /XB'UCmX Fm/ -en menpe egon

disgust /XBg'ZJgW/ nazka eman, higuindu

dress up /XpCg 'JU/ jantzi, dotore jantzi

dye /XO/ tindatu, tindagai

edible /'CXLVo/ jateko

elderly /'CoXLoi/ adineko

fact /cæYW/ datu

festivities /cC'gWBdLWBh/ festa(k), ospakizun(ak)

fireworks /'cOLrKYg/ su artifizial(ak)

food science /'cIX gOLmg/ elikaduraren zientzia

get a chance /ZCW L 'aEmg/ aukera aurkeztu

get back /ZCW 'VDY/ itzuli, bueltatu

get by /ZCW 'VO/ defendatu, moldatu

get married /ZCW 'lDpiX/ ezkondu

get on /ZCW 'Fm/ (garraio batera) igo; ongi konpondu

get over /ZCW 'NdL/ sendatu, osatu

get together /ZCW WL'ZCfL/ elkartu, bildu

get up /ZCW 'JU/ jaiki, zutik jarri

go by /ZN 'VO/ igaro, pasatu

go for /'ZN cG/ (lortzen) saiatu

go on /ZN 'Fm/ jarraitu, iraun

go over /ZN 'NdL/ errepasatu, berrikusi

go with /ZN 'rBf/ konbinatu, nahasi, bateratu

go without /ZN rB'fPW/ gabe konpondu, alde batera utzi; saihestu

grow up /ZpN 'JU/ hazi, hezi

guest /ZCgW/ gonbidatu; bertaratutako

have an open mind /kDd Lm 'NULm lOmX/ pentsaera irekia eduki

huge /kqIb/ erraldoi, handi, egundoko

impolite /BlUL'oOW/ gaizki hezitako, adeigabe

infectious disease /Bm'cCYiLg XBhAh/ izurrite

keep alive /YAU L'oOd/ bizirik mantendu

lab-grown /'oDVZpNm/ laborategian garatu

locust /'oNYLgW/ oti (intsektu)

manners /'læmLh/ jokamolde, jarrera (bad ~: jokamolde txarreko)

Many happy returns. /lCmi kæUi pB'WKmh/ Urte askotarako., Zorionak.

marriage /'lDpBXj/ ezkontza

meaningful /'lAmBnco/ esanguratsu

multicultural /lJoWi'YJoWiLpLo/ kulturaniztun

parade /UL'pMX/ desfile

pest /UCgW/ izurrite

Pilgrim Fathers/UBoZpBl 'cEfLh/ Ipar Ameriketako lehen kolono europarrak

plague /UoMZ/ izurrite

procession /UpL'gCim/ desfile

professor /UpL'cCgL/ katedradun, unibertsitateko irakasle

public holiday /UJVoBY 'kFoLXM/ jaiegun ofizial

regret /pB'ZpCW/ alhadura, damu

result in /pB'hJoW Bm/ berekin izan, ekarri

run away /pJm L'rM/ ihes egin, hanka egin

show off /iLH 'Fc/ -tzat eduki; harro agertu

sixpence /'gBYgULmg/ sei pennyko garai bateko txanpon zahar

source /gGg/ iturri, jatorri

stall /gWGo/ postu

sting /gWBn/ ezten; ziztada

street performer /'gWpAW ULcGlL/ kaleko artista

take on adult responsibilities /WMY Fm DXJoW

pBgUFmgL'VBoLWBh/ erantzukizunak nork bere gain hartu

tasty /'WMgWi/ zaporetsu, gozo

teacher /'WAaL/ irakasle

traditional dish /WpL'XBiLmo XBi/ plater tradizional

unforgettable sight /JmcL'ZCWLVo gOW/ ikuskizun ahaztezin

unique /qI'mAY/ bakar, ezohiko, aparta

upset /JU'gCW/ nahigabetu, gaitzitu

way of life /rM Ld 'oOc/ bizitzeko era

wedding /'rCXBn/ ezkontza

well-known /rCo'mNm/ ezagun, ospetsu

when it comes to /rCm BW 'YJlh WL/ -i dagokionean

widespread /'rOXgUpCX/ hedatu, zabaldu, orokortu

GLOSSARY



My favourite holiday / festival is ... /lO 'cCBdLpBW

kFoLXM / cCgWBdo Bh/ Nire festarik gustukoena da…

I love ... /O 'oJd/ Izugarri gustatzen zai(zki)t…

I enjoy ... /O Bm'bQ/ Gustuko d(it)ut…

We’ve got many traditional dishes, such as ... /rAd

ZFW lCmi WpL'XBiLmo XBiBh gJWi Dh/ Plater tradizional asko ditugu, esate baterako…

One custom we have is ... /'rJm YJgWLl rA kDd Bh/ Guk dugun ohitura bat da…

It’s got ancient origins. /BWg ZFW MmiLmW 'FpBbBmh/ Jatorri zaharrak ditu.

The belief is ... /fL VB'oAc Bh/ Sinesmena da… -ela

Comparing Pictures

both pictures show ... /'VLHe UBYaLh iLH/ bi argazkiek erakusten dute…

In both pictures ... /Bm 'VLHe UBYaLh/ Bi argazkietan…

The pictures are similar because ... /fL UBYaLh E

'gBlLoL VBYFh/ Argazkiak antzekoak dira, zeren…

The pictures are different because ... /fL UBYaLh E

'XBcpLmW VBYFh/ Argazkiak desberdinak dira, zeren…

Another difference is that in one picture ... /LmJfL

XBcpLmg Bh fDW Bm 'rJm UBYaL/ Beste desberdintasun bat zera da, argazki batean…

... but in the other ... /VLW Bm fA 'JfL/ …, baina bestean...

... while in the other picture ... /rOo Bm fA 'JfL UBYaL/ …beste argazkian, aldiz,...


This holiday takes place ... /'fBg kFoLXM WMYg UoMg/ Jaiegun hau ospatzen da...

It’s a day when ... /BWg L 'XM rCm/ Egun honetan egiten / izaten da...

This tradition commemorates ... /fBg WpLXBim

YL'lClLpMWg/ Ohitura honek oroitzapena egiten du…

According to legend, ... /LYGXBn WL 'oCbLmX/ Elezaharraren arabera, …

The holiday / festival originated ... /fL 'kFoLXM /

'cCgWBdo LpBbBmMWBX/ Festa sortu zen…

It is the custom to ... /BW Bh fL 'YJgWLl WL/ Ohitura da...

One interesting tradition / custom ... /rJm BmWpLgWBn

WpL'XBim / 'YJgWLl/ Ohitura interesgarri bat...

Today, this holiday is celebrated by ... /WL'XM fBg

kFoLXM Bh gCoBVpMWBX VO/ Gaur egun jaiegun hau… ospatzen dute

Trends Today

broadcast /'VpGXYEgW/ transmititu, igorri

timeline /'WOloOm/ kronologia

trunk /WpJnY/ tronpa

view (n) /dqI/ ikustaldi

view (v) /dqI/ ikusi


EgituraBaiezkoa: aditzoinaren forma du (hots, to gabeko infinitiboa), 3. pertsona singularrean izan ezik, hori -s edo -es batez bukatzen baita.3. pertsona singularra zuzen osatzeko, aditzaren bukaerak zehaztutako ortografia-arauak jarraitu behar dira:

● -o, -ss, -sh, -ch edo -x batez bukatzen direnek -es hartzen dute: do - does, miss - misses, wish - wishes, touch - touches, fix - fixes.

● Bokala + y bukaera dutenek -s hartzen dute: say - says.

��● Kontsonantea + y bukaera dutenek, y hori i batez ordeztuko dute eta gero -es hartuko dute: try - tries.

Ezezkoa: subjektua + do not (don’t) edo, 3. pertsona singularra denean, does not (doesn’t) + aditza oinarrizko forman jarriz osatzen da.Galderazkoa: do ala does + subjektua + aditzaren oinarrizko forma.Gogoan izan have got, to be eta moduzko aditzek ez dutela do / does laguntzailearen beharrik ezezkoetan eta galderetan.

Erabilerak●Ohikoak edo egunerokoak diren ekintzez aritzeko.●Gertaera orokorrak eta egia zientifikoak adierazteko.●Stative verbs izenekoekin (ikus hurrengo orria).+ Ordutegiak eta egitarauak adierazteko. The train leaves at 6 o’clock. (Trena 6etan ateratzen da.)Maiztasun-adberbioak aditz nagusiaren aurrean kokatzen dira, baina aditza to be bada, atzean jartzen dira.

I never use social networking sites. (Inoiz ez ditut sare sozialak erabiltzen.)

Ray is always online. (Ray konektatuta dago beti.)Kontrara, denbora-esamoldeak beti esaldiaren hasieran edo bukaeran doaz.

Sarah uses that search engine every day. (Sarahk egunero erabiltzen du bilatzaile hori.)How often … ? galdetzaileaz galdetuko dugu gauza bat zer maiztasunekin egiten den.

How often do you access the Internet? (Zer maiztasunekin sartzen zara Interneten?)

+ Tauletan agertzen direnez gaineko erabilera gehigarriak adierazten ditu

Present simPle

FORM

Affirmative Negative Interrogative

I / You work I / You do not (don’t) work Do I / you work? He / She / It works He / She / It does not (doesn’t) work Does he / she / it work? We / You / They work We / You / They do not (don’t) work Do we / you / they work?

Uses Examples Adverbs of frequency / Time expressions

A regular habit or routine My father works as an engineer. always, usually, generally, regularly, occasionally, frequently, often, sometimes, rarely, seldom, never

at 1 o’clock, at night, in the morning, on Fridays, every week, once a month, how often ...?

A general truth or scientific fact Doctors study for many years.

Stative verbs I think she is an actress.

Present Continuous

FORM


I am singing I am (I’m) not singing Am I singing? You are singing You are not (aren’t) singing Are you singing? He / She / It is singing He / She / It is not (isn’t) singing Is he / she / it singing? We / You / They are singing We / You / They are not (aren’t) singing Are we / you / they singing?

Uses Examples Time expressions

An action which is happening now We are using a landline phone now. now, right now, at the moment

A temporary action They are learning to tweet today.this year, at present, today, these days, this month

A definite plan for the near future Mary is meeting Dan next Friday.this evening, tonight, tomorrow, next Friday / week / year

unit 1 tech time

GrAmmAr APPenDiX

GRAMMAR APPENDIX


EgituraBaiezkoa: subjektua + am / is / are + aditz nagusiari -ing bukaera gehituta osatzen da. Eta -ing bukaera gehitzeko, kontuan izan behar dugu aditzaren amaiera:● Aditza -e mutuaz bukatzen bada, e galdu egiten du:

ride - riding.● -y batez bukatzen bada, ordea, hori mantendu egiten

du: pay - paying.● -ie bukaera badu, bi hizki horiek y batez ordeztuko

dira: die - dying.● Silaba bakarreko aditza bada eta bokal batez +

kontsonante batez amaitua, azken kontsonantea bikoizten da (w eta x kasuetan salbu): run - running, baina show - showing.

● Bi silabaduna bada, lehenengoan badu azentua eta -l edo -p batez amaitzen bada, kontsonante hori bikoizten da: travel - travelling.

● Bi silabaduna bada, bigarrengoan badu azentua eta bokal + kontsonante batez bukatzen bada, kontsonante hau bikoizten da: refer - referring.

Ezezkoa: subjektua + am / is / are + not (edo n’t) + -ing bukaera duen aditz nagusia.Galderazkoa: am / is / are + subjektua + -ing amaiera daraman aditza.

Erabilerak●Hitz egiteko unean zer gertatzen ari den azaltzeko.●Orainaldi zabalagoan gertatzen ari diren ekintza

luzeak adierazteko.●� �Etorkizun hurbilean ziurtasun osoz egingo duguna

adierazteko, aldez aurretik finkatua baitugu.+ Always adberbioarekin, kexua adierazteko.

She is always shouting at me. (Beti oihuka ari zait.)

Stative VerbsEkintzak ez, baizik egoerak adierazten dituzte, eta Present Simple aldian erabiltzen dira. Honako ezaugarri hauekin dute lotura:●� emozio eta sentimenduekin (dislike, enjoy, hate,

hope, like, love, prefer, want), ●� �pentsamenduarekin eta iritziarekin (believe, forget,

guess, know, remember, think, understand),●� �pertzepzio eta zentzumenekin (feel, hear, see,

smell, sound, taste), ●� � prezio eta neurriekin (cost, measure, weigh) eta ● jabetzarekin (belong, have, own).

Batzuek egoera eta ekintza adieraz ditzakete. Horregatik, Present Simple nahiz Present Continuous aldiarekin erabil daitezke.

Tom thinks Facebook is great. (Tomek uste du Facebooka mundiala dela.) [egoera]

They are thinking about buying a new laptop. (Ordenagailu eramangarri berria erostekotan dabiltza.)

[ekintza]See aditzak Present Continuous aldian, bizkitartean, aldez aurretik finkaturiko etorkizuneko ekintza adierazten du. I am seeing my friend Rita this afternoon. (Nire lagun

Rita ikusiko dut gaur arratsaldean.) [hitzartu dute jada.]

Phrasal VerbsAditz hauek partikula bat edo gehiago izaten dute ondotik (preposizioak, adberbioak edo bien konbinaketa), eta elkarrekin esanahi berria hartzen dute, bakarka zuten esanahia ez den beste bat.

Iragankorrak edo iragangaitzak izan daitezke.

We have to turn off our computers in a while. (Gure ordenagailuak itzali beharra dugu une batez.) Social media helps people keep up with events. (Hedabide sozialek jendea gertaerekin eguneratuta

egon dadin laguntzen dute.)Iragankor gehienen kasuan, osagai zuzena jar daiteke aditzaren eta partikularen artean. Osagai hori izena bada, jar daiteke tartean edo atzean, baina izenordaina bada, nahitaez tartean jarri behar da.

She’s going to look up that word in the dictionary. (Hiztegian bilatuko du hitz hori.) She’s going to look that word up in the dictionary. She’s going to look it up in the dictionary.Nolanahi den, banaezinak dira iragankor batzuk, iragangaitz guztiak eta bi partikulez osatuak.

He is looking for a good restaurant to have dinner. (Jatetxe on baten bila dabil afaltzeko.)Aditz batzuek partikula desberdinak onartzen dituztenez, phrasal verbs desberdinak osatzen dituzte.

go on (gertatu; jarraitu, iraun) go off ([alarma] jotzen hasi; joan, itzali [argia]) go out (irten)

Gainera, phrasal verbs askok esanahi bat baino gehiago dituzte:

take on (onartu; nork bere gain hartu, -z arduratu) take off (kendu; aireratu [hegazkina]) turn down (uko egin; [bolumena] jaitsi) pick up (hartu; erosi; jaso)Ikus 31. orrialdean duzun phrasal verbs zerrenda, adibide gehiago aztertu ahal izateko.

PAst simPle

FORM


I / You finished I / You did not (didn’t) finish Did I / you finish? He / She / It finished He / She / It did not (didn’t) finish Did he / she / it finish? We / You / They finished We / You / They did not (didn’t) finish Did we / you / they finish?


A completed action in the past I bought my new mobile phone last week. yesterday, last week / year, two days ago, in 2007, in the 1980s, in the 18th century, when, thenA series of completed actions in the past My video went viral and I got a lot of posts.

GRAMMAR APPENDIX


EgituraBaiezkoa: aditz erregularrekin aditzaren oinarrizko formari -ed amaiera gehituz osatzen dugu, baina honako ortografia-arau hauek jarraituz:● Aditza -e mutuaz amaitzen bada, -d gehituko dugu soilik:

prove - proved.

●Bokala + y bukaera dutenek -ed hartzen dute: stay - stayed.

●Kontsonantez + y batez amaitzen direnek, y hori i batez ordeztuko dute -ed gehitu aurretik: carry - carried.

● Silaba bakarrekoek eta bokal batez + kontsonante batez amaituek kontsonantea bikoizten dute, w eta x kontsonanteak salbu: stop - stopped, baina fix - fixed.

●Bi silabadunak badira, azentua aurrenekoan daramatenek, eta -l edo -p amaiera dutenek, azken kontsonante hori bikoiztuko dute: cancel - cancelled.

● Bi silabadunak badira, azentua azkenekoan daramatenek eta bokal batez + kontsonante batez amaitzen direnek, azken kontsonantea bikoizten dute: prefer - preferred.

Aditz irregularrek, 29-30. orrialdeetako zerrendan ikus dezakezun bezala, ez dituzte aldaketa horiek jasaten.

Ezezkoa: subjektua + did not (edo didn’t) + aditzaren oinarrizko formarekin osatzen da.

Galderazkoa: did + subjektua + aditz nagusia.

Erabilerak ● Lehenaldiko une zehatz batean gertatutako ekintzez hitz

egiteko.● Iraganeko ondoz ondoko ekintzak adierazteko.+ Ekintza luze bat abian zegoen bitartean gertatu zen

ekintza laburra adierazteko (honek when juntagailua darama hasieran).

Jane was downloading some apps when her mother turned off her computer.

(Jane aplikazio batzuk jaisten ari zen, amak ordenagailua itzali zionean.)

+ Iraganean gauzak nola ziren kontatzeko edo deskribatzeko.

In the 19th century, people had no Internet access. (XIX. mendean jendeak ez zuen Internetera sarbiderik.)Ago denborazko esamoldea adierazitako denbora-unearen atzean jartzen da, eta “orain dela” esan nahi du.

I received his SMS an hour ago. (Orain dela ordubete jaso dut bere SMSa.)

PAst Continuous

FORM


I was writing I was not (wasn’t) writing Was I writing? You were writing You were not (weren’t) writing Were you writing? He / She / It was writing He / She / It was not (wasn’t) writing Was he / she / it writing? We / You / They were writing We / You / They were not (weren’t) writing Were we / you / they writing?


An incomplete action in progress at a specific time in the past At 9 o’clock last night, I was chatting with Mike.

last night / week / year, at 4 o’clock

An incomplete action interrupted by another action

My sisters were buying a present for me online when I arrived home.

when, while, asTwo incomplete actions in progress at the same time in the past

Linda was standing in the queue as I was asking about the museum hours.

EgituraBaiezkoa: subjektua + was / were + aditz nagusiari -ing amaiera gehituta osatzen da.Ezezkoa: subjektua + was / were + not (edo n’t) + aditz nagusia -ing amaiera duela.Galderazkoa: was / were + subjektua + aditz nagusia -ing amaieraduna.

Erabilerak● Iraganeko une zehatz batean gertatzen ari zena adierazteko.● Beste gauza labur bat jazo zenean, ekintza luzeren bat

gertatzen ari zela adierazteko. Luzeak while edo as darama hasieran, eta motzak when.

● Iraganean aldi berean gertatzen ari ziren ekintzak adierazteko. Kasu honetan, while edo as juntagailuen bitartez lotuta doaz.

+ Always adberbioarekin iraganeko ekintza bat gogaikarria zaigula adierazteko, monotonoa eta errepikakorra delako.

He was always coming up with absurd ideas. (Beti otutzen zitzaizkion ideia zentzugabeak.)

Preposizioa lagun duten aditzakAditz askok ingelesez preposizio bakarra eramaten dute jarraian.

She’s waiting for her friends. (Lagunen zain dago.)Beste aditz batzuek preposizio bat baino gehiago onartzen dituzte, eta, preposizioen arabera, aldatu egiten da aditzaren esanahia.

arrive at (leku batera “iritsi”) arrive in (hiri edo herrialde batera “iritsi”) talk about (zerbaiti “buruz hitz egin”) talk with / to (norbaitekin “hitz egin”) argue about (“-i buruz eztabaidatu”) argue with (“-ekin eztabaidatu”)Hona hemen adibide batzuk:

She has already arrived at the supermarket. (Iritsi da jada supermerkatura.) We arrived in Rome an hour ago. (Orain dela ordubete iritsi gara Erromara.) They talked about technology. (Teknologiari buruz hitz egin zuten.) I talk to my parents on the phone every day. (Egunero hitz egiten dut nire gurasoekin telefonoz.)Adibide gehiago aztertzeko, ikus ezazu 32. orrialdean duzun preposiziodun aditzen zerrenda.

GRAMMAR APPENDIX


EgituraBaiezkoa: subjektua + have / has + aditz nagusiaren partizipioarekin osatzen da.Ezezkoa: subjektua + have / has + not (edo n’t) + aditz nagusiaren partizipioa.Galderazkoa: have / has + subjektua + aditz nagusiaren partizipioa.

Erabilerak● Iraganean hasi eta gaur egun oraindik jarraipena duten

ekintzez hitz egiteko. Horregatik, batzuetan aditz-denbora hori itzultzerakoan, orainaldia hautatzen da.

● Iraganekoak izan arren, gaur egun oraindik ondorioak agerian dituzten ekintzei buruz hitz egiteko.

+ Ekintza gertatu berria dela adierazteko. Kasu honetan just erabiltzen da aditz laguntzailearen eta partizipioaren artean.

The detective has just arrived. (Detektibea oraintxe bertan heldu da.)Never, ever, already eta just aditz laguntzailearen (have) eta partizipioaren artean kokatzen dira; yet, aldiz, beti esaldiaren bukaeran.

The thief has already left. (Lapurrak alde egin du jada.)

Have you locked the door yet? (Atea giltzaz itxi al duzu jada?)Baiezkoetan just, never eta already, erabiltzen dira; ezezkoetan yet; galderetan, berriz, already, ever, yet eta just.

I’ve never published a story. (Inoiz ez dut istoriorik argitaratu.) Pam hasn’t read the newspaper yet. (Pamek ez du egunkaria irakurri oraindik.) Have you ever held a press conference? (Inoiz izan al duzu prentsaurrekorik?)How long ...? erabiliz, ekintzaren iraupenaz galdetzen dugu. Alegia, ekintza hasi zenetik zenbat denbora pasa den, kontuan izanda ekintzak iraun egiten duela oraindik.

How long have you been a detective? (Zenbat denboran izan zara detektibe?)

For preposizioak ekintzak zenbat denbora iraun duen azaltzen du, eta since preposizioak ekintza hasi zeneko unea.

Tom has worked as an official for two years / since 2011. (Tomek bi urte daramatza / 2011z geroztik ari da funtzionario lanetan.)

Past Simple / Present Perfect SimplePast Simple aditz-denborak iraganeko une zehatz batean jazotakoa adierazten du; Present Perfect Simplek, berriz, denbora-tarte batean kokatzen du ekintza.

I paid for a scoop, but I haven’t published it yet. (Esklusiba bat ordaindu nuen, baina oraindik ez dut kaleratu.)

PAst PerfeCt simPle

FORM


I / You had arrived I / You had not (hadn’t) arrived Had I / you arrived? He / She / It had arrived He / She / It had not (hadn’t) arrived Had he / she / it arrived? We / You / They had arrived We / You / They had not (hadn’t) arrived Had we / you / they arrived?

Use Example Time expressions

A completed action which took place before another action in the past

By the time they called the police, the shoplifters had already stolen some items.

already, by the time, after, before, until, never, just

Egitura

Baiezkoa: subjektua + had + aditz nagusiaren partizipioarekin eratzen da.

Ezezkoa: subjektua + had not (edo hadn’t) + aditz nagusiaren partizipioa.

Galderazkoa: had + subjektua + aditzaren partizipioa.

Erabilera● Ekintza bat beste ekintza baten aurretik burutu zela

adierazteko. Azken hau Past Simple aditz-denboran doa.

Present PerfeCt simPle

FORM


I / You have lived I / You have not (haven’t) lived Have I / you lived? He / She / It has lived He / She / It has not (hasn’t) lived Has he / she / it lived? We / You / They have lived We / You / They have not (haven’t) lived Have we / you / they lived?


An action that began in the past and continues until the present I have been a policeman for ten years. never, ever, already, just,

yet, recently, lately, how long ...?, for, since, in recent years

An action that took place at an undetermined time in the past, but is connected to the present

John has joined a security team recently.

unit 2 crime stories

GRAMMAR APPENDIX


Adjektiboak eratzeko atzizkiakAtzizkiak hitzen erroei gehitzen dizkiegun bukaerak dira, horrela hitz berriak erdiesteko.Izenei eta aditzei eransten zaizkien atzizkiak dira honako hauek, adjektiboak lortzeko:predict (aurresan) predictable (aurresan daitekeena)emotion (emozio) emotional (emoziozko)consider (kontsideratu) considerate (burutsu)use (erabilera) useful (erabilgarri)pain (min) painless (minik gabeko)sense (zentzu) sensible (zentzuzko)create (sortu) creative (sortzaile)danger (arrisku) dangerous (arriskutsu)realist (errealista) realistic (errealista)Izen batzuekin goiko aurrizkietako bat baino gehiago erabil daitezke: careful – careless harmful – harmlessBeste batzuek, aldiz, bakarra onartzen dute: defenceless – *defenceful *skilless – skilfulEta aditzetatik adjektiboak erdiesteko beste bi atzizki ditugu: -ed eta -ing. bore (aspertu) bored (aspertuta) boring (aspergarri)

-ed bukaeradun adjektiboarekin deskribatuko dugu pertsona edo gauza batek ondorio zehatz bat sentitzen edo jasaten duela; -ing amaieradun adjektiboarekin, berriz, ondorio hori eragiten duen pertsona edo gauza

Ann is boring so I’m bored when I go out with her. (Ann aspergarria da, ondorioz, aspertu egiten naiz berarekin

ateratzen naizenean.)

want + infinitiboa / want + objektua + infinitiboa● want + infinitiboa: zerbait egiteko desioa adierazten du.

Pat wants to become a well-known reporter. (Patek erreportari ezaguna izatea nahi du.)Euskaraz, osagarri zuzenaren funtzioa duen infinitibo batez jarraitua joaten da; beraz, bera da want aditzaren eta infinitiboaren subjektua.

● want + objektua + infinitiboa: beste norbaitek zerbait egin dezan desioa adieraziko dugu.

He wants his brother to work here with us. (Bere anaiak hemen gurekin lan egin dezan nahi du hark.)Euskaraz, subjektua duen eta aditza subjuntiboan daraman menpeko perpausa erabiltzen ditugu; ingelesez, berriz, subjektua ez da egiaz subjektutzako jotzen, want aditzaren osagarri zuzentzat baizik; horregatik, osagarri zuzena izenordaina denean, izenordain objektuak erabiliko dira.

Do you want me to solve the mystery? (Nahi al duzu misterioa konpon dezadan?)

future simPle

FORM


I / You will allow I / You will not (won’t) allow Will I / you allow? He / She / It will allow He / She / It will not (won’t) allow Will he / she / it allow? We / You / They will allow We / You / They will not (won’t) allow Will we / you / they allow?


A prediction I’m sure you will enjoy caving. this evening, in an hour, at 2 o’clock, later, tomorrow, next month / year, soon, in a few weeks, in the future, on 1st May

A timetable The training course will start at 9 o’clock.A spontaneous decision I’d love to go rock climbing. I will book a session.

EgituraBaiezkoa: subjektua + will + aditz nagusiaren oinarrizko forma.

Ezezkoa: subjektua + will not (edo won’t) + aditzaren oinarrizko forma.

Galderazkoa: will + subjektua + aditzaren oinarrizko forma.

Erabilerak ● Etorkizuneko gertakariak adierazteko edo iragarpenak

egiteko.

● Finkatutako ordutegi bati buruz hitz egiteko.

�● Bat-bateko erabakiak adierazteko, hots, hitz egiten ari garen unean hartutako erabakiak adierazteko.

Be GoinG to

FORM


I am going to buy I am not going to buy Am I going to buy? You are going to buy You are not (aren’t) going to buy Are you going to buy? He / She / It is going to buy He / She / It is not (isn’t) going to buy Is he / she / it going to buy? We / You / They are going to buy We / You / They are not (aren’t) going to buy Are we / you / they going to buy?


A planned action for the futureMy cousin is going to finish the race in 30 minutes.

this evening, later, in an hour, at 4 o’clock, tomorrow, soon, next month / year, in a few weeks, on 8th MayAn action that is about to happen Hold on tight! You are going to fall!

unit 3 it’s a thrill!

GRAMMAR APPENDIX


future Continuous

FORM


I / You will be travelling I / You will not (won’t) be travelling Will I / you be travelling? He / She / It will be travelling He / She / It will not (won’t) be travelling Will he / she / it be travelling? We / You / They will be travelling We / You / They will not (won’t) be travelling Will we / you / they be travelling?


An action in progress at a certain future time

At this time next Friday, they will be skiing in the Alps.

at this time tomorrow / next ..., on Thursday, in the next decade

Egitura

Baiezkoa: subjektua + will be + -ing amaiera duen aditz nagusia erabiliz osatzen da.

Ezezkoa: subjektua + will not (edo won’t) be + -ing daraman aditza.Galderazkoa: will + subjektua + be + -ing bukaeradun aditza.

Erabilera● Etorkizuneko une zehatz batean zer gertatzen ariko

den adierazteko erabiltzen da.

future PerfeCt simPle

FORM


I / You will have eaten I / You will not (won’t) have eaten Will I / you have eaten? He / She / It will have eaten He / She / It will not (won’t) have eaten Will he / she / it have eaten? We / You / They will have eaten We / You / They will not (won’t) have eaten Will we / you / they have eaten?


A completed action at a certain future timeJohn will have gone around the world by October.

by this time next week, by 3 o’clock, by the end of ..., by then, by August, in four months

EgituraBaiezkoa: subjektua + will have + aditz nagusiaren partizipioarekin eratzen da.Ezezkoa: subjektua + will not (edo won’t) have + partizipioarekin osatzen da.

Galderazkoa: will + subjektua + have + partizipioa.

Erabilera● Etorkizuneko une zehatz batean ekintza amaituta

egongo dela adierazteko.

Egitura

Baiezkoa: subjektua + am / is / are + going to + aditz nagusiaren oinarrizko formarekin.

Ezezkoa: subjektua + am / is / are + not (edo n’t) + going to + aditz nagusiaren oinarrizko forma.

Galderazkoa: am / is / are + subjektua + going to + aditzoina.

Erabilerak

● Etorkizun hurbilerako ditugun asmoei, erabakiei eta planei buruz hitz egiteko.

● Gertatzeko zorian dagoen zerbait adierazteko, aztarnak begi-bistakoak direlako.

Present Continuous etorkizun zentzuarekin Aldez aurretik finkatuta egonik, etorkizun hurbilean gauzatuko diren ekintzak adierazten ditu. Hitzartutako egitasmo pertsonalekin erabili ohi da.Be going to egiturak asmoa adierazten du; honek, berriz, asmoa ez baizik eta, aldez aurretik hitzartuta egonik, ziur gertatuko den ekintza. Esaldiak etorkizuneko denbora-esamoldea eramango du, ez orainaldikoa, eta horrek adierazten digu ez dela egiazko Present Continuous aldia.

Joe is going to climb Everest next month. (Joe Everestera igoko da datorren hilean.) [asmoa]

Joe is climbing Everest tomorrow. (Bihar doa Joe Everest igotzera.)

[hitzarturiko egitasmoa]

GRAMMAR APPENDIX


Gerundioa eta infinitiboaGerundioaIngelesez -ing bukaera duen adizkia da, eta izenaren funtzioa betetzen du honako kasu hauetan:● Zenbait aditzen osagai zuzen gisa: consider, continue,

deny, detest, dislike, enjoy, finish, hate, like, love, miss, prefer, recommend, suggest, etab.

I like doing extreme sports. (Muturreko kirolak egitea gustatzen zait.)● Preposizioen ondotik.

Mark doesn’t like my style of snowboarding. (Marki ez zaio gustatzen nire snowboarding estiloa.)● Aditz-forma batzuen ondotik: be used to / get used to,

can’t help, can’t stand, don’t mind / wouldn’t mind, feel like, it’s no use, look forward to, etab.

Sue doesn’t mind travelling alone. (Sueri ez zaio axola bakarrik bidaiatzea.)

● Perpauseko subjektu bezala, ekintzei buruz era orokorrean ari garenean.

Trekking is a very healthy activity. (Mendi-ibiliak egitea ekintza oso osasuntsua da.)

InfinitiboaAurretik to daraman adizkia dugu. Honela erabiltzen da:● Honako hauen eta antzeko aditzen atzetik: agree,

appear, choose, decide, expect, hope, learn, plan, promise, refuse, seem, want, wish, etab.

He decided to become an explorer. (Exploratzaile izatea erabaki zuen.)● Zenbait adjektibo eta adberbioren ondotik:

She woke up early to go on a guided tour. (Goiz esnatu zen bidaia gidatu batera joateko.)

● Advise, help, invite, persuade, teach, tell edo warn, eta antzeko aditzen zeharkako osagarriaren ondotik.

He invited me to join the expedition. (Espedizioan parte hartzera gonbidatu ninduen.)Hala ere, pertzepzio-aditz batzuek (hear, feel, see, etab.) eta make nahiz let aditzek aditzoina (to gabeko infinitiboa) daramate ondotik.

I let my sister come with us. (Ahizpari gurekin etortzen utzi nion.)

Gerundioz eta infinitiboz jarraituriko aditzakAditz batzuen ondotik gerundioa nahiz infinitiboa jar daiteke, eta ez da esanahia batere aldatzen; adibidez, begin, prefer, intend, continue edo start:

They began to walk / walking at 5.00 am. (Goizeko 5etan hasi ziren oinez.)Beste aditz batzuek, berriz, gerundioa eta infinitiboa onartzen dituzte ondoren, baina esanahia zertxobait aldatu egiten da:● forget + gerundioa ezezko esaldietan erabiltzen da,

iraganean egindako zerbait ahaztea ezinezkoa dela adierazteko.

He’ll never forget meeting that adventurer. (Inoiz ez du ahaztuko abenturazale hori ezagutu duela.)�� forget + infinitiboa zerbait egitea ahaztu zaigula

adierazteko.

He always forgets to buy a travel guide. (Beti ahazten zaio bidaiatzeko gidaliburua erostea.)● remember + gerundioa iraganean egindako zerbait

gogoratzen dugula adierazteko.

I remember giving them their helmets. (Gogoratzen naiz kaskoak eman nizkiela.)�� remember + infinitiboa zerbait egin behar dela

gogorarazteko.

Remember to close the door before you go. (Gogoratu joan aurretik atea ixtea.)● stop + gerundioa ohitura bat utzi dugula adierazteko.

Bob stopped smoking last year. (Bobek erretzeari utzi zion iaz.)�� stop + infinitiboa beste gauza bat egiten hasteko

ekintza bat eten behar dela adierazteko.

Can we stop to see the beach? (Geldi al gaitezke hondartza ikusteko?)

GRAMMAR APPENDIX


Moduzkoek honako ezaugarri hauek dituzte:● Aldagaitzak dira; horrenbestez, forma bera dute

pertsona guztiekin eta ez dira jokatzen.● Ez dute do / does laguntzailearen beharrik ezezko eta

galderazko formak osatzeko.

● Jarraian aditzoinak daramatzate beti.Be able to eta have to aditzek ez dituzte ezaugarri horiek guztiak; bai, ordea, moduzko aditzen erabilera batzuk (gaitasuna, obligazioa, etab.).

Erabilera

can

● Trebetasuna edo gaitasuna adierazteko.● Eskaerak egiteko, baimena eman eta eskatzeko. ● Posibilitatea azaltzeko.+ Iradokizunak egiteko.

You can bring some friends to my party. (Lagun batzuk ekar ditzakezu nire festara.)

unit 4 let’s talkmoDuzkoAk

Modals Uses Examples

can

AbilityTina can run very fast. (Tinak oso azkar egin dezake korrika.)

RequestCan I stay here for two more weeks? (Beste bi aste geldi al naiteke?)

PossibilityShe can be very rude at times. (Batzuetan, oso zakarra izan daiteke.)

be able toAbility

Mike is able to spot lies by looking at your face. (Mikek gezurrak antzeman ditzake zuri aurpegira begiratuta.)

PossibilityYou will be able to meet my wife tonight. (Gaur gauean ezagutu ahal izango duzu nire emaztea.)

can’t

InabilityAlice can’t sing very well. (Alycek ezin du oso ondo abestu.)

ProhibitionYou can’t take your children with you. (Ezin dituzu umeak zurekin eraman.)

Disbelief, deductionThat can’t be Paul. He is in Ireland! (Horrek ezin du izan Paul. Irlandan dago!)

could

Past abilityShe could dance very well when she was a child. (Oso ondo egin zezakeen dantzan umea zela.)

Polite requestCould you introduce me to your friends? (Zure lagunak aurkeztuko al zenizkidake?)

Polite suggestionYou could take your parents out for dinner. (Gurasoak afaltzera eraman zenitzake.)

PossibilityHe could meet new people at the party. (Jende berria ezagutu lezake festan.)

may, might PossibilityI may / might meet her mother tonight. (Agian, haren ama ezagutuko dut gauean.)

may Polite request, permissionMay I ask you a question? (Gauza bat galde diezazuket?)

should, ought to Advice, opinionYou should / ought to accept Tim’s proposal. (Timen proposamena onartu behar zenuke.)

need to Necessity, obligationI need to talk to the boss. (Nagusiarekin hitz egin beharra dut.)

have to Necessity, obligationPeter has to help his mother in the garden. (Peterrek amari lagundu behar dio lorategian.)

mustObligation, strong necessity

She must phone her father immediately. (Aitari telefonoz deitu behar dio berehala.)

Strong beliefPaul must be very happy in his new house. (Paul oso pozik egongo da etxe berrian.)

mustn’t ProhibitionYou mustn’t use the phone after midnight. (Ezin duzu telefonoa erabili gauerditik aurrera.)

don’t have to Lack of obligation / necessityWe don’t have to talk about our families. (Ez dugu gure familiei buruz hitz egin beharrik.)

needn’t Lack of obligation / necessityYou needn’t bring anything to my party. (Ez daukazu zertan ezer ekarri nire festara.)

wouldEgitural request

Would you meet me tomorrow at my office, please? (Nirekin bilduko al zinateke bihar nire bulegoan, mesedez?)

OfferWould you like to come to the opera with me? (Nirekin operara joan nahi al zenuke?)

GRAMMAR APPENDIX


be able to● Can moduzkoak duen adiera bera du, baina can Present

Simple aldian bakarrik erabil daiteke; beraz, gainerako aditz-denboretan be able to aditzaz baliatuko gara.

can’t●Can moduzkoaren ezezko forma da. ● Zerbait debekatua dagoela, ezezko ondorioa edo

ezinezkoa den ziurtasuna adierazteko.

could

●Trebetasuna edo gaitasuna iraganean adierazteko. ● Can aditzarekin baino modu jasoagoan zerbait

eskatzeko. ●Can aditzarekin baino posibilitate urriagoa adierazteko. ● Iradokizunak egiteko, baina ez can aditzarekin bezain

zuzenak.

may, mightZerbait gertatuko den posibilitatea adierazten dute (might aditzak urriagoa). May, erabiltzen da, halaber, baimena eman, eskatu edo ukatzeko eta eskaerak can aditzarekin baino era jasoagoan egiteko erabiltzen da.

should, ought toAholkuak eta gomendioak emateko erabiltzen dira biak. Ought to, ordea, kasik ez da erabiltzen ezezko eta galderetan. Should da bietan erabiliena.

need toJoka egin daiteke, beraz, edozein denboratan erabil daiteke. Obligazioa edo beharra adierazten du.

have toMust aditzak dituen funtzio berberak ditu, nahiz eta adierazten duen obligazioa ez den hain indartsua. Must Present Simple aldian bakarrik erabil daitekeenez, gainontzeko aditz-denboretan have to aukeratuko dugu.

mustObligazioa eta beharra adierazten ditu, batez ere legeak edo autoritateren batek ezarriak. Gainera, ondorio logikoa ere adierazten du (“antza”, “nonbait”).

mustn’t

Debekua adierazten du.

don’t have to“Ez eduki zertan” / “beharrik ez” adiera du; bestela esanda, obligazio eta beharrik eza (needn’t moduzkoak bezalaxe).

needn’tZerbait egiteko obligaziorik edo beharrik ez dagoela azaltzen du (don’t have to formak bezala).

wouldZerbait era jasoan eskatzeko edo eskaintzeko erabiltzen da.

moDuzko BurutuAkModal Perfects Uses Examples

could haveAbility to have done something but in fact did not

It was a stupid thing to phone him at midnight. You could have woken his parents up. (Lelokeria izan da gauerdian telefonotik deitzea hari. Bere gurasoak esnatzeko arriskua izan duzu.)

couldn’t haveCertainty that something didn’t happen

My son couldn’t have broken the window at school. He was at home with me. (Nire semeak ezin izan du eskolako leihoa apurtu. Nirekin zegoen etxean.)

may / might have A guess about a past action She may / might have forgotten about our date. (Agian, ahaztu egin zaio hitzordua genuela.)

must haveCertainty or logical conclusion about an event in the past

I heard you got married. That must have been very exciting. (Ezkondu egin zarela entzun dut. Guztiz zirraragarria izango zen.)

should / ought to have

Criticism or regret after an event

You should / ought to have waited a couple of years before getting married. (Urte pare bat gehiago itxaron behar zenuen ezkondu aurretik.)

shouldn’t haveCriticism or regret after an event

He shouldn’t have invited his ex-girlfriend to the party. (Ez zuen bere neskalagun oiha gonbidatu behar festara.)

would haveWillingness to have done something but in fact did not

I would have visited my grandmother but my car broke down. (Amona bisitatu izango nuen, baina autoa matxuratu zait.)

Erabilerakcould have + partizipioaIraganean zerbait egin zitekeen arren, azkenean ez zela egin adierazten du.

couldn’t have + partizipioaZerbait gertatu izana ezinezkoa dela adierazten du.

may / might have + partizipioaGertatutako zerbaiti buruz iragarpenak egiteko erabiltzen da.

must have + partizipioaGertatutako ekintza batekiko ondorio logikoa azaltzeko erabiltzen da.

should / ought to have + partizipioaBi forma horiekin adieraz dezakegu gertatutako zerbaiti buruz kexua edo espero genuena bete ez delako pena adieraz dezakegu.

shouldn’t have + partizipioaIraganeko gertakizun bati buruzko iritzi kritikoa adierazten du, ez zuela gertatu izan behar adieraziz.

would have + partizipioaIraganean zerbait egin nahi izan zela, baina kanpoko baldintzak medio, egiterik egon ez zela adierazten du.

GRAMMAR APPENDIX


Izenak osatzeko atzizkiakDakizun bezala, atzizkiak dira hitz batzuei gehitzen dizkiegun bukaerak, horrela, beste hitz berri batzuk sortzeko.Izenak osatzeko atzizkien artean erabilienak honako hauek ditugu: -ment, -tion / -sion, -ence / -ance, -ship, -ness, -ity eta -er / -or.

Honatx adibide batzuk:

argue (eztabaidatu) argument (eztabaida)suggest (iradoki) suggestion (iradokizun)conclude (ondorioztatu) conclusion (ondorio)confident (seguru confidence (konfiantza [nor bere buruarekin]) [nork bere buruarekin])appear (agertu) appearance (agerpen)relation (harreman) relationship (harreman)sad (triste) sadness (tristura)personal (pertsonal) personality (pertsonalitate)produce (ekoitzi) producer (ekoizle)act (antzeztu) actor (antzezle)

My grandmother had a great personality. (Nire amonak sekulako nortasuna zuen.)

Preposizioa lagun duten izenakIngelesez preposizioz jarraiturik doazen izenen adibide asko aurki ditzakegu.Honatx horietako batzuk:

interest in (-n interes)

feeling of (-en sentsazio)

effect on (-n eragina)

increase in (-en igotzea)

reason for (-n arrazoia)Ondoren ikus ditzakezu adibide batzuk:

That medicine has a good effect on your brain. (Botika horrek eragin handia du zure garunean.)

I don’t know the reason for her absence. (Ez dakit haren ez egotearen arrazoia.)Ikus, kasu gehiago, 32. orrian dagoen preposizioa daramaten izenen zerrendan.

EgituraBaiezkoa: subjektua + to be aditza + aditz nagusiaren partizipioarekin eratzen da.

The role of Django was performed by Jamie Foxx. (Djangoren rola Jamie Foxxek antzeztu zuen.)Ezezkoa: subjektua + to be aditza + not (edo n’t) + aditz nagusiaren partizipioa. Perpausa moduzko aditzarekin, Future Simple aldiarekin edo adizki elkartu batekin osatuta badago, moduzko aditza, will edo have / has ezeztatuko ditugu.

The role of Django wasn’t performed by Leonardo DiCaprio. (Djangoren rola ez zuen antzeztu Leonardo Dicapriok.)

Galderazkoa: to be aditza + subjektua + partizipioa. Perpausa moduzko aditzarekin, Future Simple aldiarekin edo adizki elkartu batekin osatua badago, moduzkoarekin edo laguntzailearekin hasiko dugu perpaus pasiboa, aktiboan bezalaxe.

Was this film directed by Quentin Tarantino? (Pelikula hau zuzendu zuena Quentin Tarantino da?)

Nola bilakatu perpaus aktibo bat pasibo● Perpaus aktibo bat pasibo nola bilakatzen den ikasi

aurretik, jakin beharra dago boz pasiboa askoz arruntagoa dela ingelesez euskaraz baino; horregatik, itzultzeko garaian, aditza boz aktiboan uztea hobesten da, forma inpertsonalak hautatuz edo hitzen hurrenkera aldatuz. Perpaus aktiboan aditzaren ondotik doan lehen osagarria bihurtuko da subjektu, dela osagarri zuzena dela zeharkakoa. Hain zuzen ere, zeharkakoa aurreratzea arruntagoa da eta kasik ingelesak bakarrik duen ezaugarria, euskaraz ezin baita horrelako pasiborik osatu. Zeharkako osagarria izenordain objektua bada, izenordain subjektu formara pasatuko dugu.

The director explained the plot. The plot was explained by the director. (Argumentua azaldu zuen zuzendariak.)

Bi osagarri daudenean, subjektutzat zeharkakoa hautatzea da ohikoena.

They are going to give the award to Brad Pitt. Brad Pitt is going to be given the award. (Brad Pitti emango diote saria.)

Boz PAsiBoATense Active Passive

Present Simple Ben Affleck directs that film. That film is directed by Ben Affleck.

Present Continuous Ben Affleck is directing that film. That film is being directed by Ben Affleck.

Past Simple Ben Affleck directed that film. That film was directed by Ben Affleck.

Past Continuous Ben Affleck was directing that film. That film was being directed by Ben Affleck.

Present Perfect Simple Ben Affleck has directed that film. That film has been directed by Ben Affleck.

Past Perfect Simple Ben Affleck had directed that film. That film had been directed by Ben Affleck.

Future Simple Ben Affleck will direct that film. That film will be directed by Ben Affleck.

Modals Ben Affleck should direct that film. That film should be directed by Ben Affleck.

Modal Perfects Ben Affleck must have directed that film. That film must have been directed by Ben Affleck.

have to Ben Affleck has to direct that film. That film has to be directed by Ben Affleck.

be going to Ben Affleck is going to direct that film. That film is going to be directed by Ben Affleck.

unit 5 what’s on?

GRAMMAR APPENDIX


The award is going to be given to Brad Pitt. [ez hain ohikoa] (Saria emango diote Brad Pitti.)

Zeharkako osagarria izenordain objektua bada, izenordain subjektuaren forma hartuko du.

The reporters will interview them at the première. They will be interviewed at the première by the

reporters. (Haiek elkarrizketatuko dituzte estreinaldian kazetariek.)

● Perpaus aktiboan aditz nagusiak zuen denboran jarriko dugu to be aditza, eta aditz nagusia, berriz, partizipioan.

They shot that scene last year. That scene was shot last year. (Eszena hori filmatu zuten iaz.)Moduzko aditzak eta be going to egitura ez dira aldatzen, horiei darraien aditza jartzen baita pasiboan.

The technician must check the sound. The sound must be checked by the technician. (Soinua frogatuta izan behar dute teknikariek.)

They are going to present a new film of the saga. A new film of the saga is going to be presented. (Familiaren pelikula berri bat aurkeztuko dute.)● Perpaus aktiboko subjektua esaldiaren bukaerara

pasatuko dugu, aurretik by preposizioa daramala. Eta pertsona-izenordaina bada, dagokion izenordain objektuaz trukatu behar dugu.

My favourite actor has dubbed this character. This character has been dubbed by my favourite actor. (Pertsonaia hau bikoiztu du nire aktore gustukoenak.)

Erabilerak● Ekintza burutzen duen subjektua baino garrantzitsuagoa

ekintza bera dela nabarmendu nahi denean erabiltzen da, subjektua garrantzi gutxikoa delako, ezezaguna delako edo aipatu nahi ez delako. Gainera, era honetara, somebody, nobody eta antzeko subjektuak dituzten perpausak saihets ditzakegu.

Somebody added special effects to the film. Special effects were added to the film. (Efektu bereziak gehitu zitzaizkion filmari.)

Aditz arazleak: have / get + something + doneHave / Get + osagarri zuzena + iraganeko partizipioa erabiltzen da norbaiti eskatutako ekintzak adierazteko.

Sara’s going to have / get her hair cut. (Ilea moztera doa Sara.) [beste pertsona batek egingo du]Egitura hau aditz-denbora gehienekin erabil daiteke.

Ann had her DVD player repaired. (Anni konpondu zioten bere DVDa.)

The cinema owner will have his projector repaired soon. (Zinemaren jabeak laster izango du bere proiektorea

konponduta.)Egitura honek esanahi pasiboa du, erdian doan osagarri zuzenak partizipioan doan aditzaren bitartez adierazitako ekintza jasotzen baitu. Euskaratzerakoan, ordea, boz aktiboa erabiliko dugu.

My camera broke down, so I had it repaired yesterday. (Kamera hondatu zitzaidanez, atzo konponarazi nuen.)

She should have her eyes checked every year. (Begietako azterketa egin beharko luke urtero.)

The actor got his book published (by a publisher). (Antzezleak liburua argitaratu zuen.) [argitaletxe batek

egin zion]Have nahiz got bereizgabe erabiltzen badira ere, get informalagoa da eta arruntagoa ere bai ingeles mintzatuan.

He got his house painted last week. (Etxea pintatu zioten / zuen joan den astean.)

Erlatibozko izenordain edo adberbio batez hasten diren menpeko perpausak dira, eta bi motatakoak daude: defining (murrizgarriak) eta non-defining (ez-murrizgarriak)

Defining Relative ClausesMurrizgarriek aurrekariari buruzko ezinbesteko informazioa ematen digute. Hauek izan ezean, osatu gabe geldituko litzateke perpausaren esanahia.

erlAtiBozko PerPAusAk

DEFINING RELATIVE CLAUSES

Uses Examples

who and that refer to people My neighbour is the person who / that won the lottery.

which and that refer to objects The shop which / that opened last week is around the corner.

when and that refer to a moment in time He gave me a present the day when / that I celebrated my birthday.

where refers to a particular place That is the shopping centre where you can buy those jeans.

whose refers to possession Jane is the girl whose laptop I bought.

NON-DEFINING RELATIVE CLAUSES

Use Examples

that cannot replace who or whichSwishing parties, which are a new trend, are held in this place.Matt, who is my neighbour, is also my best friend.

unit 6 how much?

GRAMMAR APPENDIX


● Who (pertsonak), which (pertsonak) eta that (pertsonak eta gauzak) izenordainak ken daitezke, subjektu-funtzioa betetzen ez badute. Whose (jabetza) ezin da ez kendu, eta ez ordeztu.

She is the girl who / that gave me a lift home. (Autoan etxera eraman ninduen neska hori da.) I did not rent the apartment (which / that) she showed me. (Ez nuen alokatu hark erakutsi zidan apartamendua.) This is the man whose designs are so famous. (Hau da diseinu hain ezagunak dituen gizona.)● When (denbora) ken dezakegu edo bere ordez that erabili.

Jim will never forget the day (when / that) I took him to New York. (Jimek ez du ahaztuko New Yorkera eraman nuen eguna.)

● Where (lekua) ezin da that bitartez ordeztu, eta gutxitan ken daiteke.

This is the site where we exchange things. (Hau da gauzak trukatzen ditugun web-orria.)

Erlatibozko izenordeak preposizioa badarama, ohikoena kentzea da, eta preposizioa aditzaren ondoren kokatzea.

The boy (who / that) I talked to was very friendly. (Oso atsegina zen nirekin hitz egiten aritu zen mutila.)

Non-defining Relative ClausesEz-murrizgarriek aurrekariari buruzko informazio gehigarria soilik ematen digute; horregatik, koma artean doaz. Who,

which, when, where eta whosekin eraikitzen dira. Horiek inoiz ezin dira kendu, eta ezta that izenordainarekin ordeztu ere.

Mia, who didn’t have enough money, didn’t purchase the coat. (Miak, nahikoa diru ez zuenak, ez zuen berokia erosi.)

used to / wouldIraganean ohikoak ziren baina gaur egun gertatzen ez diren ekintzak deskribatzen dituzte. Horregatik, arrunta da esaldian maiztasun-adberbioak nahiz -esamoldeak agertzea.

Every day, my mother used to pick me up at school. (Egunero, nire amak eskolatik jasotzen ninduen.) Some years ago, we would often go to the country. (Orain dela urte batzuk, mendira joaten ginen maiz.)Used to, halaber, iraganeko egoerei buruz hitz egiteko ere erabiltzen da, eta orduan ez dugu maiztasunezko “ohi” edo -t(z)en amaiera daramala itzuliko, lehenaldi soilaz baizik. Kasu honetan ezin da would erabili.

I used to earn a lot of money. (Diru asko irabazten nuen.) * I would earn a lot of money. [Ez da zuzena.]Used to egiturak ez du orainaldiko formarik. Ezezko nahiz galderazko esaldietan did laguntzailea erabili beharra dugu, eta, orduan, used aditzak bukaerako d galtzen du.

Did people use to barter in the past? (Jendeak trukaketarik egiten al zuen lehen?)

zeHAr estiloATense Direct Speech Reported Speech

Present Simple “She trains very hard.” He said that she trained very hard.

Present Continuous “She is training very hard.” He said that she was training very hard.

Past Simple “She trained very hard.” He said that she had trained very hard.

Past Continuous “She was training very hard.” He said that she had been training very hard.

Present Perfect Simple “She has trained very hard.” He said that she had trained very hard.

Present Perfect Continuous “She has been training very hard.” He said that she had been training very hard.

Past Perfect Simple “She had trained very hard.” He said that she had trained very hard.Past Perfect Continuous “She had been training very hard.” He said that she had been training very hard.

Future Simple “She will train very hard.” He said that she would train very hard.

AlDAketAk moDuzkoetAnDirect Speech Reported Speech

can could

may might

must / have to must / had to

will would

AlDAketAk zenBAit Hitz etA esAmolDetAn

Direct Speech Reported Speech

now then

today that day

tonight that nightyesterday the previous day / the day before

last week the previous week / the week before

a month ago the previous month / the month before

tomorrow the following day / the day after / the next day

next week the following week / the week after

here there

this that

these those

unit 7 in shape

GRAMMAR APPENDIX


Norbaitek esandakoa kontatzeko erabiltzen da, baina pertsona horrek erabilitako hitz berberak aipatu gabe.

Reported statementsOrainaldian konta dezakegu norbaitek esan berri duena. Horretarako, nahikoa da komatxoak kentzea, eta izenordain subjektua eta aditzaren pertsona aldatzea.

“I am tired.” He says that he is tired. (Nekatuta dagoela dio.)Ohikoena, dena dela, zehar-estiloko menpeko perpausaren aurrean doan aditza (normalean say edo tell) lehenaldian jartzea da. Eta, orduan, menpeko perpauseko aditzak atzera-jauzia egingo du (Present Simple aldia Past Simple aldira pasatuko da, hori Past Perfect Simple izenekora, etab.). Komatxoak kentzeaz gain eta aditz-denborak aldatzeaz gain, ordea, beste aldaketa batzuk ere beharrezkoak dira; horrela bada, izenordainek eta denbora- nola leku-preposizioek ere aldaketak jasango dituzte.Menpeko perpausa that juntagailuaz hasten da, baina ingeles mintzatuan isildu egiten da.

“I’ll take part in the race this afternoon,” Peter said. Peter said (that) he would take part in the race

that afternoon. (Peterrek esan zuen lasterketan parte hartuko zuela arratsalde hartan.)

Perpausak egia orokorra adierazten duenean, aditz-denborak ez du inolako aldaketarik jasaten.

“Athletes usually eat healthy food,” she said. She said that athletes usually eat healthy food. (Kirolariek normalean jateko osasuntsua jaten dutela esan zuen.)Zehar estiloari sarrera ematen dioten aditz arruntenak say eta tell dira. Azkenak to preposiziorik gabeko zeharkako osagarria darama beti; lehenak, berriz (say aditzak, alegia), aukeran du osagarria eraman ala ez; baina daraman kasuetan, preposizio horrekin joan beharra du.

“I have improved my perEgiturance,” he said. He told us that he had improved his perEgiturance. He said that he had improved his perEgiturance. He said to us that he had improved his perEgiturance. (Esan zigun errendimendua hobetu zuela.)

Reported questionsIngelesez bi motatako galderak daude:● Yes / No questions motakoak, hots, “bai” edo “ez”

batekin erantzun daitezkeenak. Era horretako galderak zehar-estilora aldatzeko, ask aditza eta ondoren if edo whether partikula erabiliko ditugu. Orain galderak perpaus arrunt izatera pasatu direnez, ez dago subjektu-aditz arteko hurrenkera-aldaketarik, ez dago galdera-ikurrik, ez eta komatxorik ere.

“Did you sleep enough?” the coach asked. The coach asked if / whether she had slept enough. (Entrenatzaileak galdetu zuen lo nahikoa egin al

zuen hark.)

● Wh- questions motakoak ezin dira “bai” edo “ez” batekin erantzun. Galdetzaile batekin hasten direnak ditugu horiek (what, who, where, when, why, whose, how, how long, etab.), eta zehar-estilora pasatzerakoan, galdetzaile hori if edo whether partikulen tokian

kokatuko dugu. Jarraian subjektua eta aditza joango dira, eta alde batera utziko ditugu galdera-ikurra nahiz komatxoak.

“Where does the famous footballer live?” Kim asked. Kim asked where the famous footballer lived. (Kimek galdetu zuen non bizi zen futboleko

jokalari ospetsua.)

Reported orders / requestsAginduak zehar-estilora pasatzeko, aginteraren ordez infinitiboa erabiliko dugu. Baina, infinitiboaren aurretik, agindua adierazten duen aditz bat erabiliko dugu, esate baterako, tell eta order, atzean zeharkako osagarria daramala. Badira beste aditz batzuk ere, aginduak adierazi ez arren, egitura hau jarraitzen dutenak: ask eta beg aditzak eskaerak adierazteko, edo warn norbaiti ohartarazpen bat egiteko.

“Beat your opponent now.” My coach ordered me to beat my opponent then. (Nire entrenatzaileak esan zidan nire aurkaria

menderatu nezan une hartan.)Ezezko perpaus bat dugunean, not kokatuko dugu to partikularen aurrean.

“Don’t take drugs, please.” My father asked me not to take drugs. (Aitak eskatu zidan drogarik ez hartzeko.)

Reported suggestionsAurrena, subjektua jarriko dugu, eta suggest edo recommend aditzak lehenaldian; ondoren, pertsona horrek iradokitakoa adieraziko dugu. Advise aditza ere erabil daiteke aholkuak emateko edo invite gonbitea luzatzeko. Iradokizunak bi eratara pasatzen dira zehar-estilora:●That partikularekin hasten den perpaus bat osagarri

zuzentzat erabiliz, bere subjektua eta aditza oinarrizko forman dituena.

“Let’s join the new team,” Phil suggested. Phil suggested that we join the new team. (Philek iradoki zuen elkar gintezela talde berrira.)●Gerundioa erabiliz, subjekturik zehaztu gabe.

“Let’s play basketball!” He suggested playing basketball. (Saskibaloian jolas gintezen iradoki zuen.)

Reporting verbsZehar-estiloari sarrera emateko gehien erabiltzen diren aditzak say, tell eta ask dira; horiek mezua helarazten digute soilik, informazio gehiago gaineratu barik. Baina hiztunaren intentzioa edo erabilitako doinua ere azaldu nahi baditugu, aipatutakoez gain reporting verbs ugari erabil ditzakegu:

● Baieztapenetarako: admit, announce, answer, apologise, boast, claim, complain, declare, explain, inform, insist, mention, offer, remind, reply, state

● Galderetarako: enquire, request, want to know, wonder

● Aginduetarako: demand, order, shout, warn

● Erreguetarako: beg

● Iradokizunetarako: advise, invite, recommend, suggest

“We will be home late.” They reminded me that they would be home late. (Gogorarazi zidaten berandu etorriko zirela etxera.)

GRAMMAR APPENDIX


“Did you see him at the match?” Mary wanted to know if I had seen him at the match. (Maryk jakin nahi zuen ea partidan ikusi nuen hura.)

“I won the race!” She announced that she had won the race. (Aditzera eman zuen lasterketa irabazi zuela.)

AurrizkiakDis-, il-, im-, in- eta un- aurrizkiak adjektibo batzuei gehituta, adjektibo horien kontrako esanahi lortzen da. approve (onartu) disapprove (ez onartu)legal (legal) illegal (ilegal)patient (pazientzia impatient (pazientzia handiko) gutxiko)capable (gai) incapable (ez gai)healthy (osasuntsu) unhealthy (ez osasuntsu)Gogoan izan in- aurrizkia aldatu egiten dela honako egoera hauetan:● il-, l- batez hasten diren adjektiboen aurrean (illogical).● im-, m- edo p- batez hasten diren adjektiboen aurrean

(immortal, impossible).● ir-, r- batez hasten diren adjektiboen aurrean (irregular).Kontuan eduki, bestalde, batzuetan ez direla aurrizkiak, hitzaren zati baizik: disaster, illusion, impressive, understand, etab.

Eta hitz mota desberdinei eransten zaizkien beste aurrizkien artean ditugu honako hauek: anti-, inter-, multi-, over-, re- eta under-.social (sozial) antisocial (antisozial)national (nazional) international (nazioarteko)lateral (aldeko) multilateral (aldeaniztun)active (aktibo) overactive (hiperaktibo)write (idatzi) rewrite (berridatzi)ground (lur) underground (lur azpiko)

Preposizioa lagun duten adjektiboakTo be aditzaren ondoren maiz aurkituko ditugu jarraian preposizioa + izena, izenordaina edo gerundioa daramatzaten adjektiboak. Atributu funtzioa betetzen dute.

I’m thrilled with his healthy lifestyle. (Gogoa berotuta nago bere bizi-estilo osasuntsuarekin.)

Liam is interested in the new trapeze school. (Liam interesatua dago trapezisten eskola berriarekin.)

She is known for achieving her goals. (Ezaguna da bere helburuak lortzeagatik.)

Ikus 32. orrian dagoen preposizioz jarraituriko adjektiboen zerrenda, adibide gehiago aztertu ahal izateko.

Baldintzazko perpausak baldintza adierazten duen perpaus batez (conditional clause) eta ondoriozko ekintza edo emaitza adierazten duen perpaus nagusiaz (result clause) osatuta daude. Ez dio axola zer hurrenkeratan kokatzen diren bi atalak, baina baldintza badoa lehenik, koma idatziko dugu bi perpausen artean.

If you get up early, they will drive you to Bath tomorrow.

(Goiz jaikitzen bazara, autoan eramango zaituzte Bathera bihar.)

They will drive you to Bath tomorrow if you get up early.

(Autoan eramango zaituzte Bathera bihar, goiz jaikitzen bazara.)

Baldintzazko lehena Honakoa da egitura: if + Present Simple baldintzazko perpausean eta Future Simple ondorioan. Baldintza betetzen bada, zer gertatuko den adierazten du.Future Simple erabiltzeaz gain, moduzkoekin edo aginterarekin ere adieraz dezakegu ondorioa.

You can’t attend the festival if you aren’t old enough. (Ezin zara jaialdira joan, ez baduzu behar bezainbesteko

adinik.)

If you need a costume for the parade, look for it on the Internet.

(Desfilerako mozorroa behar baduzu, bilatu ezazu Interneten.)

BAlDintzAzko PerPAusAk

Conditional clause Result clause Examples

FIRST CONDITIONAL

if unless

+ Present Simple

Future Simpleimperativemodal + base form

You will feel ill if you eat bugs.

Ask for some cold milk if your coffee is too hot.

If you order take-away food, you can eat it in the park.

SECOND CONDITIONAL

ifunless

+ Past Simple

would could / might

+ base formIf they had enough money, they would move to an exotic place.

I could / might open a restaurant if I won the lottery.

THIRD CONDITIONAL

if + Past Perfect Simple

would havecould / might have

+ past participle

If we had lived many centuries ago, we would have learnt how to hunt.

He could / might have attended the wedding if he had arrived earlier.

unit 8 culture shock

GRAMMAR APPENDIX


Baldintza ez betetzearen ondorioz, zerbait gertatuko dela ala ez dela adierazi nahi badugu, hainbat aukera dugu: baldintza-perpausari unless juntagailuarekin eman hasiera (“ez ba...” / “ezean”), if not erabiltzearen pareko dena, edo Present Simple aldian doan aditza ezeztatu.

Unless the street perEgiturance finishes on time, you will miss the fireworks. If the street perEgiturance doesn’t finish on time, you will miss the fireworks. (Kaleko emanaldia garaiz bukatzen ez bada, su artifizialak galduko dituzu.)

Gogoan izan unless nahiko maiz erabiltzen dela baldintzazko lehenean, baina ez horrenbeste bigarrenean, eta inoiz ez hirugarrenean.

Baldintzazko bigarrenaHonela eratzen da: if + Past Simple baldintzan eta would + aditzoina ondorioan. Orainaldiarekin loturiko baldintza hipotetikoak adierazten ditu, hau da, gertatzeko aukera gutxi dutenak.

She would dress up if she had a costume. (Mozorrotuko litzateke, mozorroa balu.)Baldintzako perpauseko aditza to be denean, were erabiltzen da singularreko nola pluraleko pertsona guztiekin.

If my dress weren’t so small, I would lend it to you. (Nire soinekoa hain txikia ez balitz, zuri utziko nizuke.)Eta aholkuak ematen ari garenean, If I were formula erabiltzen da.

If I were you, I wouldn’t run away. (Nik zure tokian, ez nuke ihes egingo.)Would erabili ordez could eta might moduzkoak ere erabil ditzakegu emaitzan, baina horiek biek adierazten dute hipotesia burutzeko aukera are urriagoa dela. Euskaraz “agian, beharbada, gerta liteke” eta antzekoak erabil ditzakegu itzultzerakoan.

She could be a better professor if she talked more often to her students.

(Agian katedradun hobea litzateke, bere ikasleekin sarriago hitz egingo balu.)

Baldintzazko hirugarrenaHonela eratzen da: if + Past Perfect Simple baldintzan eta would have + partizipioa ondorioan. Kasu honetan baldintza erabat ezinezkoa da, iraganari lotua baitago, beraz, hipotesia burutu ezina da.

If you had come with us, you would have been impressed by their customs.

(Gurekin etorri izan bazina, txundituta geldituko zinatekeen haren ohiturekin.)

Would have + partizipioa erabili ordez, could have eta might have + partizipioa hautatuz ere osatzen da perpaus nagusia.

If my grandfather had travelled to other countries, he could / might have had an open mind. (Nire aitonak beste herrialdeetara bidaiatzeko aukera izan balu, pentsaera irekiagoa eduki ahal izango zukeen.)

Denborazko perpausakEtorkizunarekin lotuta daudenak baldintzazko lehenak bezala eratzen dira: Present Simple aldia menpeko perpausean eta Future Simple perpaus nagusian. Juntagailuak aldatzen dira, eta, kasu honetan, as soon as, by the time, the moment (that), when, eta antzekoak erabiltzen dira.

He’ll work with his father as soon as he comes of age. (Bere aitarekin egingo du lan, adinez nagusi izan bezain laster.)

When the parade finishes, I’ll phone him. (Desfilea bukatzen denean, deituko diot.)

be used to / get used toBe used to formak “ohituta egon” adiera du; aldiz, get used to forma. Kasu bietan, izena ala gerundioa doa to partikularen atzean.Bi egitura horiek ez dute zerikusirik aurretik ikusi duzun used to (6. unitatea) egiturarekin. Bi egitura horietako used ez baita aditza, adjektiboa baizik. Be eta get dira used formari laguntzen dioten aditzak, eta horiek jokatu egiten dira.

Our foreign employees are used to getting back home for Christmas. (Gure atzerriko langileak ohituta daude Gabonetan etxera itzultzen.)

She is used to her multicultural family. (Ohituta dago bere familia kulturanitzarekin.)

He is getting used to his new routine. (Errutina berrira ohitzen ari da.)

I cannot get used to working with such impolite people. (Ezin naiz ohitu horrelako pertsona adeigabeekin lan

egiten.)


TranslaTion ExErcisEs

Unit1 1. Telefono mugikorra kargatu beharrean

nago.

2. Zer maiztasunekin igotzen dituzu argazkiak Facebookera?

3. Nire tableta blokeatu egin zen bilaketa bat egiten ari nintzela.

4. Twitterren iruzkinak kaleratzen ari nintzen bitartean, nire lagunak nire txioak jarraitzen ari ziren.

5. Noiz otu zitzaion Steve Jobsi iPhonen ideia?

Unit2 1. Lekukoak identifikatu du lapurretako bat.

2. Lapurren kontrako alarma joka hasi zenean, auzokoek poliziari deitu zioten.

3. Seguru zaude atea giltzaz itxi zenuela?

4. Istorio hau egunkari guztien azalean argitaratu dute.

5. Polizia iritsi zenean, gizon maskaratuak ordurako ihes egin zuen motor batean.

Unit3 1. Izugarri gustatuko zaizu Doñanako paisaia

txundigarria.

2. Moskurako hegaldi baten erreserba egitera noa.

3. Hitz ematen dut. Ez dut arriskurik hartuko.

4. Zer ordutan egingo duzu mendi-ibilia bihar?

5. Jim oinarrizko biziraupen-teknikak ikastera doa.

Unit4 1. Beti egia esan behar zenidake.

2. Nola eragin dezaket inpresio ona mundu osoarengan?

3. Ez zenuen hain zeurekoia izan behar.

4. Justinek hain triste dirudi. Suekin eztabaidaren bat izango zuen.

5. Nire gurasoekin hitz egin beharra dut zuri erantzun bat eman aurretik.

Unit5 1. Tim Burtonen azken filma ez da oraindik

Espainian estreinatu.

2. Komedia guztiz dibertigarri hau Bartzelonan ari dira filmatzen.

3. Efektu bereziak erabiliko dira tsunami baten benetako inpresioa emateko.

4. Almodovarri arropak diseinatuko dizkiote Milanen bere pelikula berrirako.

5. Film zirraragarri hau Australian dago girotua, eta aktore bikainek lan egiten dute bertan.

Unit6 1. Dirua utzi beharko ote nioke gurasoek

eskudirurik ematen ez dioten nire lagun bati?

2. Prezioak beti igotzen dira Gabon aurretik, mundu osoak opariak erosten dituenean.

3. Nerabe gehienek ezin dute motorra erosi.

4. Nire gurasoek, prezioak jaisteko zain egoten direnak, beti aurkitzen dituzte mauka bikainak.

5. Txundituta gelditu nintzen Oxford Streeteko erakusleihoekin, non hirurehun denda baino gehiago baitaude.

Unit7 1. Eskalatzaileak esan zuen inoiz ez lukeela

bere bizitza arriskatuko.

2. Federerrek onartu zuen ez zela aurkariari irabazteko behar bezainbesteko indartsua izan.

3. Medikuak dieta orekatua jateko aholkatu zidan.

4. Katek bere buruari galdetzen zion ea zergatik ari zen gizentzen.

5. Jimi esan nion ez zitzala inoiz ezarri bete ezingo zituen helburuak.

Unit8 1. Ezkontzen badira, euren ezteietara joaten

saiatuko naiz.

2. Azoka horretan egon izan banintz, postuetatik zerbait erosi izango nuen.

3. Pentsaera zabalagoa edukiko zenuke gizarte kultura anitz batean biziko bazina.

4. Denbora ez zen hain azkar igaro izango, ez bagenuen festan gozatu izan.

5. Norbaitek azterketa berrikusi nahi badu, eskola ondoren jo beharko luke niregana.

Translate the sentences in your notebook.


Base Form (V1) Past Simple (V2) Past Participle (V3) Euskara

be /VA/

beat /VAW/

become/VB'YJl/

begin /VB'ZBm/

bend /VCmX/

bet /VCW/

bite /VOW/

bleed /VoAX/

blow /VoLH/

break /VpMY/

bring /VpBn/

build /VBoX/

burn /VKm/

burst /VKgW/

buy /VO/

catch /Yæa/

choose /aIh/

come /YJl/

cost /YFgW/

cut /YJW/

deal /XAo/

dig /XBZ/

do /XI/

draw /XpG/

dream /XpAl/

drink /XpBnY/

drive /XpOd/

eat /AW/

fall /cGo/

feed /cAX/

feel /cAo/

fight /cOW/

find /cOmX/

fly /coO/

forbid /cL'VBX/

forget /cL'ZCW/

forgive /cL'ZBd/

freeze /cpAh/

get /ZCW/

give /ZBd/

go /ZN/

grow /ZpN/

hang /kæn/

have /kæd/

hear /kBL/

hide /kOX/

hit /kBW/

hold /kNoX/

hurt /kKW/

keep /YAU/

know /mN/

lay /oCB/

lead /oAX/

learn /oKm/

leave /oAd/

lend /oCmX/

was / were /rFh/rK/

beat /VAW/

became /VB'YMl/

began /VB'Zæm/

bent /VCmW/

bet /VCW/

bit /VBW/

bled /VoCX/

blew /VoI/

broke /VpLHY/

brought /VpGW/

built /VBoW/

burnt / burned /VKmW/VKmX/

burst /VKgW/

bought /VGW/

caught /YGW/

chose /aLHh/

came /YMl/

cost /YFgW/

cut /YJW/

dealt /XCoW/

dug /XJZ/

did /XBX/

drew /XpI/

dreamt / dreamed /XpClW/XpAlX/

drank /XpænY/

drove /XpLHd/

ate /CBW/

fell /cCo/

fed /cCX/

felt /cCoW/

fought /cGW/

found /cPmX/

flew /coI/

forbade /cL'VCBX/

forgot /cL'ZFW/

forgave /cL'ZMd/

froze /cpLHh/

got /ZFW/

gave /ZMd/

went /rCmW/

grew /ZpI/

hung / hanged /kJn/kænX/

had /kæX/

heard /kKX/

hid /kBX/

hit /kBW/

held /kCoX/

hurt /kKW/

kept /YCUW/

knew /mqI/

laid /oCBX/

led /oCX/

learnt / learned /oKmW/oKmX/

left /oCcW/

lent /oCmW/

been /VAm/

beaten /'VAWm/

become /VB'YJl/

begun /VB'ZJm/

bent /VCmW/

bet /VCW/

bitten /'VBWm/

bled /VoCX/

blown /VoLHm/

broken /'VpLHYm/

brought /VpGW/

built /VBoW/

burnt / burned /VKmW/VKmX/

burst /VKgW/

bought /VGW/

caught /YGW/

chosen /'aLHhm/

come /YJl/

cost /YFgW/

cut /YJW/

dealt /XCoW/

dug /XJZ/

done /XJm/

drawn /XpGm/

dreamt / dreamed /XpClW/XpAlX/

drunk /XpJnY/

driven /'XpBdm/

eaten /'AWm/

fallen /'cGom/

fed /cCX/

felt /cCoW/

fought /cGW/

found /cPmX/

flown /coLHm/

forbidden /cL'VBXm/

forgotten /cL'ZFWm/

forgiven /cL'ZBdm/

frozen /'cpLHhm/

got /ZFW/

given /'ZBdm/

gone /ZFm/

grown /ZpNm/

hung / hanged /kJn/kænX/

had /kæX/

heard /kKX/

hidden /'kBXm/

hit /kBW/

held /kCoX/

hurt /kKW/

kept /YCUW/

known /mNm/

laid /oCBX/

led /oCX/

learnt / learned /oKmW/oKmX/

left /oCcW/

lent /oCmW/

izan, egon

jo

bihurtu, bilakatu

hasi

tolestu

apustu egin

kosk egin

odola jario

putz egin

apurtu

ekarri

eraiki

erre

lehertu

erosi

harrapatu, hartu

aukeratu

etorri

kostatu

moztu

salerosi, tratuan ibili

aitzurtu, zuloa egin

egin

marraztu

amets egin

edan

gidatu

jan

erori

elikatu

sentitu

borrokatu

aurkitu

hegan egin

debekatu

ahaztu

barkatu

izoztu

lortu, iritsi

eman

joan

hazi

eseki

eduki

entzun

ezkutatu

jo, kolpatu

eutsi

zauritu, min eman

gorde, mantendu

jakin, ezagutu

jarri; zabaldu

zuzendu, gidatu

ikasi

utzi; irten

prestatu

irregular verbs

IRREGULAR VERBS


Base Form (V1) Past Simple (V2) Past Participle (V3) Euskara

let /oCW/

lie /oO/

lie /oO/ (regular verb)

light /oOW/

lose /oIh/

make /lCBY/

mean /lAm/

meet /lAW/

pay /UM/

put /UHW/

read /pAX/

ride /pOX/

ring /pBn/

rise /pOh/

run /pJm/

say /gM/

see /gA/

sell /gCo/

send /gCmX/

set /gCW/

sew /gN/

shake /iMY/

shine /iOm/

shoot /iIW/

show /iLH/

shut /iJW/

sing /gBn/

sink /gBnY/

sit /gBW/

sleep /goAU/

smell /glCo/

speak /gUAY/

spell /gUCo/

spend /gUCmX/

spill /gUBo/

spoil /gUQo/

spread /gUpCX/

spring /gUpBn/

stand /gWæmX/

steal /gWAo/

stick /gWBY/

sting /gWBn/

swear /grCL/

sweep /grAU/

swim /grBl/

take /WMY/

teach /WAa/

tear /WCL/

tell /WCo/

think /eBnY/

throw /epN/

understand /JmXC'gWæmX/

wake up /'rMY JU/

wear /rCL/

win /rBm/

write /pOW/

let /oCW/

lay /oCB/

lied /oOX/

lit /oBW/

lost /oFgW/

made /lCBX/

meant /lCmW/

met /lCW/

paid /UMX/

put /UHW/

read /pCX/

rode /pLHX/

rang /pæn/

rose /pLHh/

ran /pæm/

said /gCX/

saw /gG/

sold /gLHoX/

sent /gCmW/

set /gCW/

sewed /gNX/

shook /iHY/

shone /iFm/

shot /iFW/

showed /iLHX/

shut /iJW/

sang /gæn/

sank /gænY/

sat /gæW/

slept /goCUW/

smelt / smelled /glCoW/glCoX/

spoke /gULHY/

spelt / spelled /gUCoW/gUCoX/

spent /gUCmW/

spilt / spilled /gUBoW/gUBoX/

spoilt / spoiled /gUQoW/gUQoX/

spread /gUpCX/

sprang /gUpæn/

stood /gWHX/

stole /gWLHo/

stuck /gWJY/

stung /gWJn/

swore /grG/

swept /grCUW/

swam /græl/

took /WHY/

taught /WGW/

tore /WG/

told /WLHoX/

thought /eGW/

threw /epI/

understood /JmXC'gWHX/

woke up /'rLHY JU/

wore /rG/

won /rJm/

wrote /pLHW/

let /oCW/

lain /oCBm/

lied /oOX/

lit /oBW/

lost /oFgW/

made /lCBX/

meant /lCmW/

met /lCW/

paid /UMX/

put /UHW/

read /pCX/

ridden /'pBXm/

rung /pJn/

risen /'pBhm/

run /pJm/

said /gCX/

seen /gAm/

sold /gLHoX/

sent /gCmW/

set /gCW/

sewn /gNm/

shaken /'iMYm/

shone /iFm/

shot /iFW/

shown /iLHm/

shut /iJW/

sung /gJn/

sunk /gJnY/

sat /gæW/

slept /goCUW/

smelt / smelled /glCoW/glCoX/

spoken /'gULHYm/

spelt / spelled /gUCoW/gUCoX/

spent /gUCmW/

spilt / spilled /gUBoW/gUBoX/

spoilt / spoiled /gUQoW/gUQoX/

spread /gUpCX/

sprung /gUpJn/

stood /gWHX/

stolen /'gWLHom/

stuck /gWJY/

stung /gWJn/

sworn /grGm/

swept /grCUW/

swum /grJl/

taken /'WMYm/

taught /WGW/

torn /WGm/

told /WLHoX/

thought /eGW/

thrown /epNm/

understood /JmXC'gWHX/

woken up /'rLHYm JU/

worn /rGm/

won /rJm/

written /'pBWm/

baimena eman, utzi

etzan

gezurra esan

piztu

galdu

egin, ekoitzi

esan nahi

elkar ezagutu, bildu

ordaindu

jarri, ipini

irakurri

gainean ibili

deitu (telefonoz)

jaso, altxatu

korrika egin

esan

ikusi

saldu

bidali

ezarri, ipini

josi

eragin, astindu

distiratu

tiro egin

erakutsi

itxi

abestu

urperatu, hondoratu

eseri

lo egin

usaindu

hitz egin

letreiatu

gastatu; igaro (denbora)

isuri

hondatu, mainatu

igurtzi, hedatu

jauzi egin

zutik egon

lapurtu

itsatsi

ziztatu, heldu (eltxoak)

zin egin

erratzatu, garbitu

igeri egin

hartu; eraman

irakatsi

urratu, zartatu

esan, kontatu

pentsatu

jaurti; bota

ulertu

esnatu

jantzita eraman; jantzi

irabazi

idatzi


ask (somebody) out: (norbait) irtetera gonbidatu

break down: matxuratu, hondatu

break into: -ra sartu (baimenik gabe); sartzea lortu

bring together: elkartu; adiskidetu

calm down: lasaitu, baretu

carry out: burutu, gauzatu

catch on: modan jarri, arrakasta izan

come in: sartu

come out: irten

come up with: iradoki, otu

deal with: -z arduratu, -en kargu egin; -i buruz izan

dress up: jantzi, dotore jantzi

drive away: joan / urrundu (garraio batean)

drive off: joan / alde egin (garraio batean)

drive up: gerturatu (autoan)

fall out: haserretu

find out: aurkitu, jakin, berri izan

finish off: bukatu, amaitu

get along: ongi konpondu

get away: ihes egin

get back: itzuli, bueltatu

get by: konpondu, ongi moldatu

get in: sartu

get into: -n sartu / igo

get on: igo / sartu (garraio batean); ongi konpondu

get out: irten; atera

get over: sendatu, osatu

get together: elkartu, bildu

get up: igo, zutik jarri

give back: itzuli

give up: utzi, amore eman; -i uko egin

go away: alde egin, joan

go back: atzera egin / jo; itzuli

go by: igaro, pasatu

go down: jaitsi

go for: (lortzen) saiatu

go off: (alarma) jotzen hasi; joan, itzali

go on: gertatu; jarraitu, iraun

go out: irten

go over: errepasatu, berrikusi

go up: igo, altxatu

go with: konbinatu, nahasi, bateratu

go without: gabe konpondu, alde batera utzi; saihestu

grow up: hazi, hezi

keep up with: jakinaren gainean egon, jakitun izan

log on: sartu

look after: zaindu

look around: inguruan begiratu; begirada bat eman

look at: begiratu, kontuan hartu, aztertu

look for: bila ibili

look forward to: irrikatu, desira izan

look into: ikertu, aztertu

look up: bilatu, begiratu

make into: egin, bilakatu

move out: lekuz aldatu

pay back: (dirua) itzuli, ordaindu

pay for: (-gatik) ordaindu; -gatik zigortua izan

pay out: ordaindu

pick on: -ekin sartu

pick out: aukeratu

pick up: hartu; erosi; jaso

put down: zapaldu, erreprimitu

run after: atzetik korrika joan, segitu

run away: ihes egin

run off: ihes egin, ospa egin

run out of: -(r)ik gabe gelditu

set off: abiatu, bideari ekin

show off: -tzat eduki; harro agertu

sign off: agurtu

sit down: eseri

stand up: zutitu, zutik jarri

start off: hasi, ekin

stay out: kanpoan egon / gelditu, ez jarri

take back: itzuli

take on: onartu; nork bere gain hartu, -z arduratu

take out: atera, eraman

take up: egiten hasi

try for: lortzen saiatu

try on: probatu (arropa)

try out: probatu

try out for: -rako /-t(z)eko frogak gainditzen saiatu

turn down: jaitsi

turn into: egin, bilakatu

turn off: itzali

turn on: piztu

turn up: igo

warm up: berotu, hotza astindu

work on: -n lan egin

work out: ariketa fisikoa egin

PHRASAL veRbS

3232

Trends 1 Basque © B Burlington Books

veRbS + PRePoSitionSagree with: -ekin ados egon

apologise to: -i barkamena eskatu

appeal to: erakarri / atentzioa eman

argue about: -i buruz / -(en)gatik eztabaidatu

argue with: -ekin eztabaidatu

ask for: eskatu, eskaera egin

base on: -n oinarritu

believe in: -ekin / -engan sinetsi

comment on: komentatu, -i buruz komentarioa egin

compete in: -n lehiatu, lehiaketan parte hartu

complain about: -z kexatu

concentrate on: -n kontzentratu / arreta jarri

connect with: konektatu / -ekin harremana izan

depend on: -en menpe egon

dream of: -ekin amets egin

escape from: -tik ihes egin / hanka egin

feel about: iruditu

fill with: -ekin bete

focus on: -n zentratu / kontzentratu

hear about: (zerbaitez) enteratu

hear from: -en berri izan

interact with: elkarri eragin, -ekin harremanak izan / erlazionatu

laugh at: -i / -gatik barre egin

look at: begiratu, behatu

pay for: (-gatik) ordaindu

plan on: pentsatuta izan

point at: -ra apuntatu

prepare for: -rako prestatu

prevent from: saihestu, ekidin

rely on: -ekin / -z fidatu

result from: -en emaitza izan

result in: berekin izan, ekarri

set in: -n girotu / kokatu

speak about: -i buruz hitz egin

speak to: -ekin hitz egin

talk about: -i buruz hitz egin

talk to / with: -ekin hitz egin

tend to: ohi izan, joera izan

think about: -i buruz uste izan / pentsatu, iruditu; -n pentsatu

wait for: -en zain egon

worry about: -z kezkatu

nounS + PRePoSitionSadvantage of / to: -en abantaila

attitude to: -ekiko jarrera

chance of: -t(z)eko aukera

description of: -en deskribapena

details about: -en xehetasunak

effect of: -en emaitza

effect on: -engan eragin

example of: -en adibide

fear of: -i beldur

feeling of: -en sentsazio

increase in: -en igoera

information about: -i buruzko informazio

interest in: -n interes

objection to: -i eragozpen

opinion of: -i buruzko iritzi

opportunity to: -t(z)eko aukera / posibilitate

part of: -n zati

reason for: -t(z)eko arrazoi

relationship with: -ekin harreman

sense of: -en sen / zentzu

sign of: arrasto / seinale

thought of: -en pentsamendu / ideia

tour of: -i bisita

value of: -en balio

waste of: -en galera

way of: -t(z)eko modu / era

AdjectiveS + PRePoSitionSafraid of: -en beldur

amazed at / by: -ekin harriturik

angry at: -ekin haserre

attached to: -i loturik

aware of: -en jakitun

close to: -tik gertu, -i lotu

concerned about: -gatik / -ekin kezkatu / arduratu

confident in: -engan konfiantza

curious about: -t(z)eko kuriositate

disappointed in: -ekin desengainatu

excited about: -ekin hunkitu / zirraraz bete

familiar with: -ekin ohitu / trebatu

good at: -n / -ekin on

good for: -rako on

guilty of: -en errudun

harmful to: -entzat txar / kaltegarri

incapable of: -t(z)eko / -rako ez gai

interested in: -n / -ekin interesatuta

keen on: -ekin gogoa berotu

known for: -gatik ezagun

patient with: -ekin jasankor / pazientzia handiko

pleased with: -ekin gustura

popular with: -en artean ezagun

similar to: -en antzeko

successful in: -n arrakastatsu

sure of: -ekin seguru

thrilled with: -ekin gogoa berotu

tolerant of: -ekin tolerante

upset about: -gatik nahigabetu

upset with: -ekin nahigabetu

worried about: -z kezkatu

PRePoSitionS

GLOSSARY - bbresources.s3.amazonaws.com · GLOSSARY 3 Trends 1 Basque© B Burlington Books headline...

Documents

Transcript of GLOSSARY - bbresources.s3.amazonaws.com · GLOSSARY 3 Trends 1 Basque© B Burlington Books headline...