Fragmento 15: Cuatro témporas de Adviento, Pentecostés … · Cuaresma, en marzo; por la octava...

9
[ 145 ] FRAGMENTOS LITÚRGICO-MUSICALES (SIGLOS XIII-XVI) EN EL ARCHIVO HISTÓRICO NOTARIAL DE DAROCA (ZARAGOZA) FRAGMENTO 15 Cuatro témporas de Adviento, Pentecostés y septiembre Fragmento 15 r.

Transcript of Fragmento 15: Cuatro témporas de Adviento, Pentecostés … · Cuaresma, en marzo; por la octava...

Page 1: Fragmento 15: Cuatro témporas de Adviento, Pentecostés … · Cuaresma, en marzo; por la octava de Pentecostés, ... ESQUEMA [ 150 ] CUATRO TÉMPORAS DE ADVIENTO, PENTECOSTÉS Y

[ 145 ]

FRAGMENTOS LITÚRGICO-MUSICALES (SIGLOS XIII-XVI) EN EL ARCHIVO HISTÓRICO NOTARIAL DE DAROCA (ZARAGOZA)

FRAGMENTO 15Cuatro témporas de Adviento, Pentecostés y septiembre

Fragmento 15 r.

Page 2: Fragmento 15: Cuatro témporas de Adviento, Pentecostés … · Cuaresma, en marzo; por la octava de Pentecostés, ... ESQUEMA [ 150 ] CUATRO TÉMPORAS DE ADVIENTO, PENTECOSTÉS Y

[ 146 ]

CUATRO TÉMPORAS DE ADVIENTO, PENTECOSTÉS Y SEPTIEMBRE

Fragmento 15 v.

Page 3: Fragmento 15: Cuatro témporas de Adviento, Pentecostés … · Cuaresma, en marzo; por la octava de Pentecostés, ... ESQUEMA [ 150 ] CUATRO TÉMPORAS DE ADVIENTO, PENTECOSTÉS Y

[ 147 ]

FRAGMENTOS LITÚRGICO-MUSICALES (SIGLOS XIII-XVI) EN EL ARCHIVO HISTÓRICO NOTARIAL DE DAROCA (ZARAGOZA)

Fragmento 15’ r.

Page 4: Fragmento 15: Cuatro témporas de Adviento, Pentecostés … · Cuaresma, en marzo; por la octava de Pentecostés, ... ESQUEMA [ 150 ] CUATRO TÉMPORAS DE ADVIENTO, PENTECOSTÉS Y

[ 148 ]

CUATRO TÉMPORAS DE ADVIENTO, PENTECOSTÉS Y SEPTIEMBRE

Fragmento 15’ v.

Page 5: Fragmento 15: Cuatro témporas de Adviento, Pentecostés … · Cuaresma, en marzo; por la octava de Pentecostés, ... ESQUEMA [ 150 ] CUATRO TÉMPORAS DE ADVIENTO, PENTECOSTÉS Y

[ 149 ]

FRAGMENTO 15Cuatro témporas de Adviento, Pentecostés y septiembre

I. FICHA

I. IDENTIFICACIÓN

_ _ Imagen: 15r – 15v; 15’r – 15’v. _ _ Foliación: 1er. folio, recto, parte pelo; folio vuelto, parte carne;

2º folio, recto, parte carne; folio vuelto, parte pelo._ _ Forma externa: bifolio no consecutivo._ _ Tipo de códice: leccionario de la misa: epistolario._ _ Datación: comienzos del s. XV._ _ Relación: muy parecido al siguiente fragmento 16._ _ Notario: Bartolomé de la Huerta. – Acered, a. 1560._ _ Archivo: Daroca. – Sign.: Acered 1558/70.

II. DESCRIPCIÓN FÍSICA

_ _ Dimensión total: _ _ folio 1º: 217 x 206 mm.;

folio 2º: 224 x 132 mm._ _ caja: folio 1º: 208 x 140 mm.;

folio 2º: 215 x 100 mm._ _ Caja de escritura: línea tirada._ _ Estado de conservación: el bifolio está recortado por la parte superior; el folio 2º, además, recortado,

troceado, verticalmente por su mitad, con pérdida de texto; éste de difícil lectura. _ _ Folio 1º, recto, incipit: «modo: quoniam»; explicit: «medio tui».

vuelto, incipit: «iudam partem»; explicit: «lco. Ysaie pphete». _ _ Folio 2º, recto, incipit: «alienus»; explicit: «dispensatores».

vuelto, incipit: «dispensato»; explicit: «Deo tuo in».

III. MORFOLOGÍA

_ _ Tipo de escritura: gótica textualis formata._ _ Módulos empleados: uno._ _ Foliación original: ___ _ Colores: negro, rojo y azul morado._ _ Iniciales: aumentadas, ornadas y coloreadas.

IV. MORFOLOGÍA MUSICAL

_ _ Tipo notación: __ _ Líneas: __ _ Claves: _ _

V. CONTENIDO

_ _ Género: texto._ _ Formas litúrgico-musicales: lecturas de la misa

Page 6: Fragmento 15: Cuatro témporas de Adviento, Pentecostés … · Cuaresma, en marzo; por la octava de Pentecostés, ... ESQUEMA [ 150 ] CUATRO TÉMPORAS DE ADVIENTO, PENTECOSTÉS Y

__ del oficio divino:__ del proprium missae:__ del ordinarium missae:

__ Tiempo litúrgico: las cuatro témporas.__ Posición: lecturas de la misa en torno a la Navidad y a las cuatro témporas de Adviento, Pentecostés

y septiembre.__ Rúbricas: +__ Ordines: ___

VI. OBSERVACIONES

Los breves ciclos litúrgicos de las cuatro témporas –del Adviento, en diciembre; primera semana enCuaresma, en marzo; por la octava de Pentecostés, en verano; y en septiembre, como final de un tiempo natu-ral–, junto con la acción litúrgica del Viernes Santo, y las Vigilias de Pascua, y de Pentecostes, contenían unnúmero mayor de lecturas que las restantes acciones litúrgicas del resto del Año Litúrgico. Esas lecturas demás, tomadas por lo general del A.T., se tenían en las ferias cuarta, sexta y sábado (ésta, como vigila de ladominica, llegaba a tener hasta doce lecturas, además de las de la misa). El presente fragmento es una mues-tra de esta peculiaridad de las lecturas de las acciones litúrgicas, si bien su organización fue muy variada yparticular. Algunas de ellas aparecen, aunque con un orden distinto, en Epistolae. Typis Regiae Societatis,Matriti 1829.

II. ESQUEMA

[ 150 ]

CUATRO TÉMPORAS DE ADVIENTO, PENTECOSTÉS Y SEPTIEMBRE

Folio primero, recto, parte pelo.

Semana III del AdvientoSábado de las cuatro témporas de Adviento

1. Lectura de la carta segunda «AdThesalonicenses», residuum.

Dominica IIII de Adviento2. Lectura de la carta a los Filipenses. Fratres,

gaudete.Feria III de la Semana IV de Adviento.

3. Lectura del profeta Zacarías. Lauda etlaetare.

Folio segundo, recto, parte carne.

Feria IV de alguna de las Semanas después dePascua o de Pentecostés.

1. Lectura del profeta Isaías, residuum.Feria ¿?2. Lectura del profeta Isaías. Haec dicit

Dominus: Audite me.Dominica indeterminada del tiempo después de

Pascua o de Pentecostés.3. Lectura de la primera Carta a los Corintios.

Sic nos existimet homo.

Folio segundo, vuelto, parte pelo

1. Lectura del profeta Isaías, residuum.Feria IIII de las ferias de témporas de la Ascensión ode septiembre.

2. Lectura del profeta Isaías. <Haec dicitDomin>us.

Feria ¿?3. Lectura del profeta Isaías. <locutus> est

Dominus.

Folio primero, vuelto, parte carne.

1. Lectura del profeta Zacarías, residuum de laanterior lectura.

<¿Feria IV de la Semana IV de Adviento?>2. Lectura del profeta Daniel. Aspiciebant in

visione.Vigilia de la Navidad del Señor3. Lectura del profeta Isaías.

Page 7: Fragmento 15: Cuatro témporas de Adviento, Pentecostés … · Cuaresma, en marzo; por la octava de Pentecostés, ... ESQUEMA [ 150 ] CUATRO TÉMPORAS DE ADVIENTO, PENTECOSTÉS Y

[ 151 ]

FRAGMENTOS LITÚRGICO-MUSICALES (SIGLOS XIII-XVI) EN EL ARCHIVO HISTÓRICO NOTARIAL DE DAROCA (ZARAGOZA)

III. TEXTOS

Folio primero, recto, parte pelo

<Hebdomada III Adventus><Sabbato quatuor temporum Adventus.>

0. __ <Lectio epistolae beati Pauli ad Thesalonicenses,> residuum.1. modo: quoniam nisi venerit discessio primum, et revelatus2. fuerit homo peccati filius perditionis, quia adversatur, et estol-3. litur supra omne, quod dicitur Deus, aut quod colitur, ita ut in4. templo Dei sedeat ostendens se tanquam sit Deus. Non reti-5. netis eum adhuc essem apud vos, hec dicebam vobis?6. Et quid nunc detineat satis, ut reveletur in suo tempore.7. Nam misterium iam operatur iniquitatis tantum, ut qui8. tenet nunc, teneat, donec de medio fiat. Et nunc re-9. velabitur ille filius iniquitatis, quem Ihesus interficiet spiritu oris10. sui, et destruet illustratione adventus sui [inconclusa]

(Epistola beati Pauli apostoli ad Thesalonicenses secunda, 2, 3-8.).Dominica IIII <Adventus>11. __ <Lectio epistolae beati Pauli apostoli> ad Philipenses: Fratres:

gaudete in Domino semper:12. iterum dico gaudete. Modestia vestra nota sit13. omnibus hominibus: Dominus, prope est. Nichil solliciti sitis: sed in14. omni oratione et obsecratione cum gratiarum actione peticiones15. vestre innotescant apud Deum. Et pax Dei que exsuperat16. omnem sensum, custodiat corda vestra et intelligencias17. vestras in Christo Ihesu Domino nostro

(Epistola beati Pauli apostoli ad Philippenses, 4, 4-7).Feria III <hebdomadae IV Adventus>18. __ <Epistola>. Lectio Zachariae prophetae: Hec dicit Dominus:

lauda et letare, filia Syon,19. quia ecce ego venio, et habitabo in medio20. tui, ait Dominus. Et applicabuntur gentes multe ad Dominum in21. die illa, et erunt mihi in populum, et habitabo in medio tui,

Folio vuelto

0. [Recortado: . . .et scies quia Dominus exercituum misit me ad te. Et possidebit]1. Dominus Iudam partem suam in terra sanctificata. Et eliget adhuc Ihe-2. rusalem. Sileat omnis caro a facie Domini: quia consurrexit3. de habitaculo sancto tuo.

(Prophetia Zachariae, 2, 10-13).<¿Feria IV hebdomadae IV Adventus?>

__ Epistola. Lectio Danielis prophete.4. In diebus illis: Aspiciebant in visione noctis: et ecce throni5. positi sunt, et antiqus dierum sedit. Vestimentum eius quasi6. nix candidum: et capilli capitis eius quasi lana munda. Thro-7. nus eius flamma ignis, rote eius ignis accensus. Fluvius igneus8. rapidusque egrediebatur a facie eius; milia milium nimistrabant9. ei, et decies milies centena milia assistebant ei. Iudicium10. sedit, et libri aperti sunt. Aspiciebam propter vocem sermonis grandium11. quos cornu illud loquebatur; et vidi quoniam interfecta esset bestie: et12. perisset corpus eius, et traditum esset bestia ad comburendum13. igni; alarum quoque bestiarium ablata esset potestas et tempora vi-

Page 8: Fragmento 15: Cuatro témporas de Adviento, Pentecostés … · Cuaresma, en marzo; por la octava de Pentecostés, ... ESQUEMA [ 150 ] CUATRO TÉMPORAS DE ADVIENTO, PENTECOSTÉS Y

14. te constituta essent in eis usque ad tempus et tempus. Aspiciebam ergo15. in visione noctis, et ecce cum nubibus celi quasi Filius hominis venie-16. bat, et usque ad antiquum dierunt pervenit: et in conspectu eius17. obtulerunt eum. Et dedit ei potestatem, honorem et omnes18. omnes populi, tribus ac lingue ipsi servient ei. Potestas eius, potes-19. tas eterna, que non auferetur, et regnum eius, quod non20. corrumpetur (Prophetia Danielis, 7, 9-14).In Vigilia Natalis Domini.21. __ <Epistola.> Lectio Ysaye prophete.

Folio segundo, recto, parte carne

Feria ¿?0. __ <Epistola. Lectio Isaiae prophetae, residuum:>1. alienus; Vos <testes mei, dicit Dominus, et ego Deus. Et ab ini->2. tio ego ipse; Et non est qui de manu <mea eruat.>

(Prophetia Isaiae, 43, 12-13.)Feria ¿?

__ <Epistola. Lectio Isaiae prophetae.>3. Hec dicit Dominus: Audite me qui sequimini4. quod iustum est. Et querentes Domi<num; attendite ad pe->5. tram unde excisi estis, et ad cavernam la<ci de qua praecisi estis.>6. Attendite ad Habraham, patrem vestrum et Saram, <quae pe->7. perit vos, quia unum vocavi eum, et bene<dixi ei, et mul->8. tiplicavi eum. Consolabitur ergo Dominus, et <consolabitur>9. omnes ruinas eius; et ponet desertum eius <quasi delicias, et>10. solitudinem eius quasi ortum Domini, gaudium <et laetitia invenietur>11. in ea, gratiarum accio et vox laudis. Atten<dite>12. ad me, et tribus mea, exiet, et iudicium <meum in lucem populorum>13. requiescet. Prope est iustus meus, egressus <est salvator meus,>14. et brachia mea populos iudicabunt, <me insulae expectabunt,>15. et brachium meum sustinebunt. Leva<te oculos vestros in celum, et videte>16. sub terra deorsum, quia celi sicut fumus li<quescent et terra sicut>17. vestimentum atteretur, et habitatores <eius sicut haec>18. interibunt, salus autem mea in sem<piternum erit, et iustitia>19. mea non deficiet (Prophetia Isaiae, 51, 1-6.).

Dominica <cujusvis hebdomadae post tempus Ascensionis vel Pentecostes.>20. __ <Lectio epistolae beati Pauli apostoli ad Corintios.

Fratres: Sic nos exis<timet homo ut ministros>21. Christi: et dispensato<res mysteriorum Dei.>

Folio segundo, vuelto, parte pelo

1. __ <Residuum: Hic iam quaeritur><inter dispen>satores ut fidelis quis inveni-

2. <tur. Mihi au->tem pro minimo est ut a vobis iudicet, aut3. <ab humano die:> sed neque meipsum iudico. Nichil enim mihi con-4. <scius sum: sed non in hoc> iustificatus sum: qui autem iudicat me,5. <Dominus est. Itaque> nolite ante tempus iudicare: quadusque ve-6. <niat Dominus: qui> et illuminabit abscondita tenebrarum, et ma-7. <nifestavit con>silia cordium: et tunc laus erit unicuique8. a Deo.

(Epistola Beati Pauli apostoli ad Corintios prima, 4, 1-5).

[ 152 ]

CUATRO TÉMPORAS DE ADVIENTO, PENTECOSTÉS Y SEPTIEMBRE

Page 9: Fragmento 15: Cuatro témporas de Adviento, Pentecostés … · Cuaresma, en marzo; por la octava de Pentecostés, ... ESQUEMA [ 150 ] CUATRO TÉMPORAS DE ADVIENTO, PENTECOSTÉS Y

Feria quarta, in Quatuor Temporum <diebus ante Ascensionem vel in mense septembris>__ <Epistola.> Lectio Ysaye prophete.

9. <Haec dicit Dominus:> Erit in novissimis diebus preparatus10. <mons domus> Domini in verticem moncium, et elevabitur super11. <colles; et flu->ent ad eum omnes gentes, et ibunt populi multi,12. <et dicent: Venite> et ascendamus ad montem Domini, et ad do-13. <mum Dei Iacob;> et docebit nos Dominus vias suas, et am-14. <bulavimus in> semitis eius, quia de Sion exibit lex, et15. <verbum Domini de Ierusa->lem. Et iudicabit gentes, et arguet16. <populos multos;> et conflabunt gladios suos in17. <vomeras, et lanceas> suas in falces. Non levabit gens18. <contra gentem gladium,> neque exercebuntur ultra ad preli-19. <um. Domus Iacob, venite,> et ambulemus in lumine Dei nostri

(Prophetia Isaiae 2, 2-5).Feria ¿?

20. __ <Epistola. Lectio Isaiae prophetae:. . . locutus est Dominus:>21. <Pete> tibi signum a Domino, Deo tuo, in [inconclusa] (Prophetia Isaiae 7, 10-11).

final de fragmento ___________

[ 153 ]

FRAGMENTOS LITÚRGICO-MUSICALES (SIGLOS XIII-XVI) EN EL ARCHIVO HISTÓRICO NOTARIAL DE DAROCA (ZARAGOZA)