fontao 5 gal

16
XENÉTICA FONTAO Nº5 Outubro 2009 OS TOUROS DE FONTAO PASAN CON NOTA A ÚLTIMA RONDA DE CALIFICACIÓN ELEGANT CONSÁGRASE COMO TOURO DE ELITE NA SÚA SÉTIMA PROBA ELEGANT ALH Elegant ant ALH Elegant Megamagic e Morodo Rojo Megamagic e Morodo Rojo Mario Xacobeo Mario Xacobeo XACOBEO REVALIDA A SÚA POSICIÓN DE LIDERATO EN ESPAÑA EO XACOBEO EXCELENTE CON 32 MESES DE IDADE MEGAMAGIC Badiola Megamagic Badiola Megamagic

Transcript of fontao 5 gal

Page 1: fontao 5 gal

XENÉTICA FONTAO

Nº5 Outubro 2009

OS TOUROS DE FONTAOPASAN CON NOTA A ÚLTIMA RONDA DE CALIFICACIÓN

ELEGANT CONSÁGRASE COMO TOURO DE ELITE NA SÚA SÉTIMA PROBA

ELEGANT

ALH ElegantantALH Elegant

Megamagic e Morodo RojoMegamagic e Morodo Rojo

Mario XacobeoMario Xacobeo

XACOBEO REVALIDA A SÚA POSICIÓN DE LIDERATO EN ESPAÑA

EOXACOBEO MEGAMAGIC EXCELENTE CON 32 MESES DE IDADE

MEGAMAGIC

Badiola MegamagicBadiola Megamagic

Page 2: fontao 5 gal
Page 3: fontao 5 gal

XENÉTICA FONTAO OUTUBRO 2009 3EDITORIAL

ÍNDICE

TOUROS PROBADOS: ELEGANT......

RONDA DE CALIFICACIÓN...............

O SISTEMA aAa...........…................

PROBAS DE VERÁN.......................

XENÉTICA FONTAO

EDITA:XENÉTICA FONTAO S.A.Fontao, Esperante. Aptdo. 12827080. Lugo

Tfno: +34 982.284.391Fax: +34 982.284.626E-mail: [email protected]: www.xeneticafontao.com

PRODUCIÓN:Transmedia Comunicación & PrensaRonda das Fontiñas, 272, entreplanta A 27002. Lugo

Tfnos: 982.221.278, 610.215.366, 636.952.893E-mail: [email protected]: www.transmedia.es

Tirada :7.000 exemplares

DEPÓSITO LEGAL:LU 173-2008

4

8

11

12

En Xenética Fontao estamos de noraboa.

As últimas valoracións xenéticas (tanto de

CONAFE coma de Interbull) revalidaron a ca-

lidade dos nosos mellores sementais, á vez

que avalan o despuntar de novos touros que

poden dar moitas alegrías no futuro. Como

era de esperar, Mario Xacobeo continúa a li-

derar o ránking español, mentres consolida

O VALOR DO ESFORZO

posicións en Holanda e o Reino Unido e se coa nun meritorio 40º posto

no Top 100 TPI USA Internacional. Dancer, que xa é líder para ubres en

España e Holanda, gaña posicións no Reino Unido e é reclamado desde

lugares tan remotos coma Nova Celandia.

Outros astros do firmamento de Fontao, coma Cid, Elegant ou Moes,

ven reafirmada a súa xa recoñecida valía na última publicación de pro-

bas de CONAFE. Por outra banda, sementais coma Stio, Valerón, Sacho

ou Javito reciben uns índices que permiten predicir prometedoras ca-

rreiras.

En canto á última ronda de calificación, comprácenos en especial que

as boas puntuacións non foran parar só aos sementais probados. Ani-

mais da cabana de Xenética Fontao en espera de proba estrean califica-

cións que poden considerarse espectaculares. Xovencos coma Badiola

Megamagic ou Morodo Rojo teñen todas as papeletas para converterse

en breve en excelentes sementais.

Esta calidade observada nos animais máis novos é a demostración

palpable de que o éxito da nosa cabana non se basea na aparición de

“estrelas” ocasionais. Pola contra, a mellora xenética impulsada por

Xenética Fontao é xa un edificio completo, con sólidos cimentos, grosas

paredes e unha espléndida cúpula.

É o resultado de anos de traballo para conseguir as mellores liñas xe-

néticas do mundo, aplicalas nos nosos animais e contribuír así ao des-

envolvemento xeral da raza frisona no noso país. Neste arduo camiño foi

fundamental a contribución dos nosos técnicos e, desde logo, da Xunta

de Galicia e a Federación Frisona Galega, copartícipes na xestión de

Xenética Fontao. Pero o que hoxe queremos destacar desde estas liñas

é o papel que desempeñaron os destinatarios finais do noso esforzo: os

criadores. Eles son os que, a base de ilusión e traballo duro, consegui-

ron ascender á Holstein Champions League e xogar cos mellores.

Page 4: fontao 5 gal

XENÉTICA FONTAO OUTUBRO 20094 TOUROS PROBADOS

ELEGANT, A CONFIRMACIÓN DUNHA PROBATrala publicación das últimas probas españolas de sementais (CONAFE, xullo do 2009), ALH Elegant, un semental de Xenética Fontao, conságrase como un touro de elite ao situarse no posto 14 dos mellores touros por ICO. Este membro da recoñecida familia “Converse Judy” confirma así o seu poder de transmisión, con case 200 fillas de primeira colleita e despois de superar con éxito 7 probas consecutivas.

ALH Elegant é un semental naci-

do hai agora algo máis de 8 anos

que chegou a Xenética Fontao

con pouco máis de seis meses de idade,

o 28 de febreiro do 2002. Desde entón

tivo un desenvolvemento espectacular

e converteuse nun touro de gran morfo-

loxía, que amosa tremenda capacidade

(EX-94), grande estrutura leiteira (EX-

90), unha grupa perfecta (EX-92) e patas

de gran calidade (MB-89). Todo isto con-

vérteo no touro con máis alta calificación

morfolóxica neste momento en Xenética

Fontao: EX-92. Como méritos que xa fi-

guran no seu pedigrí destacamos o pre-

mio Superior Produción outorgado no

ano 2006 (SP ’06) e o premio Superior

Tipo do ano 2007 (ST ’07).

Elegant é un fillo de Ricecrest Emerson

EX-96, semental americano descendente

directo de Emprise Bell Elton EX-95 e da

célebre vaca nai Wa-Del RC Blckst Martha

ET EX-93 2E USA GMD DOM 2*.

Emerson, o pai de Elegant, foi un touro

ao que ás veces se lle atribuíu certa irre-

gularidade no seu patrón de transmisión,

se ben hoxe en día, e 15 anos despois do

seu nacemento, ten unha proba española

con máis de 3.000 fillas e que achega da-

tos moi relevantes, sobre todo para leite

e proteína, e máis que correctos para

ALH Elegant

Page 5: fontao 5 gal

XENÉTICA FONTAO OUTUBRO 2009 5TOUROS PROBADOS

patas e ubres. A estrutura e capacidade

en xeral, e o ubre posterior en particular

(altura e anchura), son os seus carac-

teres morfolóxicos máis débiles. Preci-

samente estes últimos rasgos son dúas

das grandes virtudes presentes na fami-

lia “Converse Judy”. Quizais neste aco-

plamento correctivo resida o equilibrado

patrón de transmisión de Elegant.

A FAMILIA MATERNA: “CONVERSE

JUDY”

A familia “Converse Judy” está de ple-

na actualidade. As femias desta familia

destacaron en sucesivas xeracións pola

gran morfoloxía e as súas altas produ-

cións de leite con moi boas calidades de

graxa e proteína.

Elegant está precedido por 6 xeracións

de vacas MB ou EX, catro das cales son

GMD DOM en EE.UU. A súa nai é unha

célebre filla de Manfred, Morningview

Mnfd Jabber ET, calificada MB-86 en

EE.UU e con case 50.000 quilos de lei-

te producidos en dúas lactacións, ao

3,70% de graxa e 3,40% de proteína. Esta

vaca ten unha selecta descendencia,

na que á parte de Elegant (sen dúbida o

seu fillo máis destacado) figuran outros

seis touros en diversos centros de in-

seminación de Canadá e EE.UU, e varias

femias: Kleverland Capri Cassy ET MB-

87 (con dous fillos en proba en EE.UU),

Morningview Emrsn Justic ET MB-87,

en primeiro parto e irmá completa de

Elegant, cun rexistro de 19.990 quilos de

leite ao 3,60% de graxa e 3,30% de pro-

teína na súa primeira lactación e dous

sementais en proba en centros de in-

seminación americanos, e Morningview

Cnvncr Jolt ET EX-91 USA GMD DOM,

que tamén é nai de sementais e ten catro

fillos en proba en EE.UU.

Pero son quizais as súas dúas fillas

con Aaron, unha en Holanda e outra en

EE.UU, as que máis destacan pola cali-

dade da súa descendencia. Aaron Jabber

MB-85 en primeiro parto en Holanda, ten

23 fillos en centros de inseminación. Un

deles está en espera de proba en Xené-

tica Fontao, o seu fillo con Six: Bos Six

Sixilo ET, froito do contrato de Jabber co

semental número 1 de España por ICO

daquel momento: Edgemont Wade 2365

Six ET . Unha proba que evidencia o in-

tenso poder de transmisión desta vaca é

que as súas 6 primeiras fillas foron cali-

ficadas MB en primeiro parto.

Por último está Morningview Aaron

Juco ET MB-88 USA GMD DOM, cunha

primeira lactación de 14.402 quilos de

leite ao 3,60% de graxa e 3,50% de pro-

teína, con tres fillos en proba en EE.UU

e varias fillas e netas destacadas, todas

elas nais de sementais, pero mención

especial merecen as que proceden do

cruce de Aaron Juco con Champion:

Morningview Chmpn Flora ET EX-91

USA e Bos Champion Judith ET MB-

88, que é unha das vacas emblemáticas

hoxe en día na UTE de Bos. Judith, unha

vaca de espectacular morfoloxía e altí-

sima produción (14.035 quilos de leite

ao 3,30% de graxa e 3,30% de proteína

na súa primeira lactación), ten 19 des-

cendentes rexistrados, dos que tres son

sementais de Xenética Fontao: Bos Gold-

wyn Judo, en espera de proba, e os dous

irmáns completos Bos Quintian Airraid

Rouco ET e Bos Baixo Airraid Xudan ET,

que se porán en proba proximamente.

Como curiosidade cómpre dicir que Flo-

ra, a irmá completa americana de Judith,

ten un fillo en proba en EE.UU, e tamén é

un fillo con Airraid.

Os caracteres máis débiles da familia paterna de Elegant son

corrixidos pola familia materna, co que queda un equilibrado patrón de

transmisión

Romualdo Tonecha Elegant MB-85

Morningview Converse Judy EX-93 GMD DOM

A avoa materna de Elegant, Mornin-

gview Converse Judy EX-93 USA GMD

DOM, unha vaca de tremenda estrutura e

Page 6: fontao 5 gal

XENÉTICA FONTAO OUTUBRO 20096 TOUROS PROBADOS

fantástico ubre, é sen dúbida a peza clave

nesta familia. Judy (quizais a mellor filla

do semental americano Highlight Con-

verse ET) produciu en dúas lactacións

máis de 45.000 quilos de leite ao 4,30%

de graxa e 3,50% de proteína e deixou

unha ampla descendencia, entre a que

se atopan 7 sementais probados e 6 fe-

mias, todas calificadas MB e catro delas

coas distincións honoríficas de GMD DOM:

as irmás completas Morningview Mnfd Ja-

bber ET (nai de Elegant) e Morningview

Manfred Judy ET MB-85 USA GMD DOM;

Morningview Belwood Judy ET MB-85

USA; outras dúas irmás completas fillas

de Gibbon, Morningview Gibbon Jewel

ET MB-87 USA e Morningview Gibbon

Judy ET MB-85 USA GMD DOM (nai á

súa vez de Morningview Mtoto April MB-

89 GMD DOM e Leggo BW Marshall Judy

ET EX-92, ambas recoñecidas nais de

sementais); e, por último, Morningview

Form Ashley ET MB-88 USA, nai do ac-

tual semental número 3 do TOP LPI ca-

nadiense, Morningview Ashlar ET.

Morningview Converse Judy, consi-

derada como unha das mellores vacas

americanas para mérito neto ($NM),

está precedida por catro xeracións máis

de vacas MB ou EX que se remontan 30

anos atrás no Libro Xenealóxico da Aso-

ciación Holstein Americana.

A PROBA DE ELEGANT

Elegant obtivo a súa primeira valora-

ción oficial en xullo do ano 2006. Con 33

fillas para tipo e 59 para produción, era

xa un semental cunha proba moi balan-

ceada que superaba os 2.000 puntos de

ICO. Hoxe en día, e despois de seis va-

loracións máis, con case 200 fillas e un

95% de fiabilidade, a súa proba é igual

de equilibrada ca entón, pero mellorou

en practicamente todos os seus rasgos

(tanto de tipo coma de produción), alcan-

zando un ICO de 2.292 que o sitúa no nú-

mero 14 dos mellores sementais por ICO

de España.

Despois de triplicar o número de fillas

valoradas, os seus datos de produción

achegan unha clara melloría en quilo-

gramos de leite e proteína. En canto ao

tipo, multiplica por 6 o número de fillas

calificadas e obtén claros incrementos

nos datos de tipo en xeral (pasando o

seu IGT de +1,04 a +1,77), estrutura e ca-

pacidade (de +0,48 no seu ICAP a +1,24),

angulosidade (de +0,44 a +1,25) e, sobre

todo, de patas e pés (o IPP sobe de +1,70

a +2,71), rasgo este último no que Elegant

é un claro mellorante, figurando entre os

mellores touros españois para este ca-

Rego Elegant Sonia 8797

Paulina Eleg. Unai Celeiro S.C.

No 2006, na súa primeira valoración oficial, Elegant xa superou os 2.000 puntos de ICO. Na actualidade ten

2.292, ocupando o posto número 14 de España

As fillas de Elegant son vacas rendibles nos establos, lonxevas, con

boas producións e morfoloxía moi correcta

Page 7: fontao 5 gal

XENÉTICA FONTAO OUTUBRO 2009 7TOUROS PROBADOS

XENEALOXÍA

♀ MORNINGVIEW AEROSTAR JIX ET MB-87 USA↓

♀ MORNINGVIEW CONVERSE JUDY EX-93 USA GMD DOM↓

♀ MORNINGVIEW MNFD JABBER ET TV MB-86 USA GMD DOM↓

♂ ALH ELEGANT EX-92 TL TV SP ’06 ST ’07

Elegant é un touro fácil de usar en calquera acoplamento, pola baixa consanguinidade e a ausencia de marcados defectos morfolóxicos

rácter e, particularmente, para o ángulo

podal (+3,18).

En referencia ás insercións do ubre

(sobre todo posteriores), os valores xe-

néticos da súa primeira proba oficial

estaban fortemente influenciados polo

peso do pedigrí, pero melloraron consi-

derablemente a medida que incorporou

novas fillas calificadas. Outros rasgos

destacados son a súa alta lonxevidade

(+111) e un tan coñecido como estimado

por todos os gandeiros: a súa altísima

fertilidade.

As fillas de Elegant son vacas rendi-

bles nos establos de hoxe en día, lonxe-

vas, con boas producións e morfoloxía

moi correcta. É un touro fácil de usar en

calquera acoplamento, pola baixa con-

sanguinidade (tanto do seu propio pedi-

grí como coa poboación de vacas actual)

e a ausencia de marcados defectos mor-

folóxicos.

Elegant foi un touro intensamente usa-

do en datas recentes. Proba diso é o gran

número de fillas rexistradas que figuran

xa no Libro Xenealóxico español da raza

frisona (5.465). No seu numeroso segun-

do grupo de fillas xa se poden apreciar

xovencas de gran morfoloxía que desta-

can nas pistas dos concursos.

Os mellores resultados conséguense

sobre todo cando se usa a Elegant sobre

vacas con marcado carácter leiteiro, in-

sercións posteriores do ubre altas e an-

chas que necesitan unha clara melloría

a nivel de patas e pés. Non debemos es-

quecer que Elegant ocupa un posto moi

destacado entre os mellores touros para

este rasgo, entre todos os sementais,

tanto nacionais coma estranxeiros, con

proba española.

Fontestriz Elegant Elegante

Page 8: fontao 5 gal

XENÉTICA FONTAO OUTUBRO 20098 CALIFICACIÓN

BOS RESULTADOS NA ÚLTIMA RONDA DE CALIFICACIÓN EN XENÉTICA FONTAOXenética Fontao acolleu hai unhas semanas a ronda de calificación. Esa xornada supón para o centro, como para moitos gandeiros da raza frisona, un día no que esperamos obter boas calificacións e, sobre todo, que estas respalden con contundencia os touros probados de elite ou os mellores pedigrís no caso dos sementais novos. Afortunadamente, así foi.

Calificados 80 touros, o resulta-

do final dá unha cifra próxima

ao 70% de animais calificados

BB ou mellor, o que colmaría as expec-

tativas de calquera gandeiro, máxime en

explotacións coma a de Xenética Fontao,

que acolle máis de 400 touros Holstein

de todas as idades.

A calificación máis destacada foi para

Badiola Megamagic, un semental novo en

espera de proba que foi calificado EX-90

con 32 meses de idade, quizais o touro

máis novo en recibir unha calificación tan

alta na historia da raza frisona do noso

país. Megamagic é un fillo de Dúplex e de

Badiola St. Megamática ET MB-89, vaca

Badiola Megamagic EX-90

número 2 por ICO de España e destacado

membro da familia Megate, liña xenética

desenvolvida na Ganadería Badiola (As-

turias). Por certo, Xenética Fontao con-

ta con outro descendente desta vaca, o

seu fillo con Chamoso, Bos Chamoso M-

Chalar ET, que se porá en proba proxi-

mamente.

Page 9: fontao 5 gal

XENÉTICA FONTAO OUTUBRO 2009 9CALIFICACIÓN

Dos 80 touros calificados en Xenética Fontao na última ronda, o 70% é BB

ou máis

Badiola Megamagic foi calificado EX-90 con só 32 meses de idade.

Quizais ningún touro tan novo tiña recibido unha calificación tan alta

en España ata o momento

Megamagic é un xovenco de espectacu-

lar morfoloxía, con gran desenvolvemen-

to e tremenda potencia para un animal

da súa idade. Destacan ademais o seu

profundo costeleiro e a gran calidade das

súas patas. As rexións máis importantes

na calificación dun touro son excelentes

no caso de Megamagic: 92 puntos en es-

trutura e 91 para patas e pés e estrutu-

ra leiteira. Este touro posúe uns índices

xenéticos de pedigrí realmente elevados,

cun ICO de 2.956, un índice para tipo de

3,40 e 1.220 quilos para leite.

A calidade da súa descendencia é xa

evidente nas súas fillas novas, xatas con

moito estilo, grande estrutura leiteira e

moi boas patas e pés. Megamagic foi un

touro moi demandado polos gandeiros,

incluso de países tan lonxanos coma Ca-

nadá, a onde se exportaron doses no seu

día. Este verán xa empezaron a nacer alí

as súas primeiras fillas.

Outro touro novo, neste caso con a pe-

nas 26 meses de idade, fíxose coa segun-

da mellor calificación, MB-88: ALH Admi-

raal Morodo ET Rojo (Morodo Rojo). Este

xovenco vermello de sólida estrutura (88

puntos) e inmellorables patas e pés (89

puntos) é fillo de KHW Kite Advent-Red

ET EX-94 USA (un referente mundial para

tipo no Holstein vermello) e de Golden-

Circle Reba Red ET, unha vaca vermella

calificada MB-85 en EE.UU, que descende

dunha das mellores vacas vermellas de

todos os tempos: Sellcrest No Rachel Red

EX-94 USA GMD DOM.

Morodo é, sen dúbida, o mellor touro

vermello que se viu en Xenética Fontao,

e as súas fillas (que empezan a nacer)

están a espertar moi boas sensacións

entre os seus gandeiros propietarios.

Outros touros en espera de proba e

que recibiron altas calificacións son:

Bos Shottle Lombo ET MB-85 (Shottle x

Bos Wade Quintana ET EX-90 2E), ALH

Superman Maher ET MB-85 (Shottle x

Mayerlane-Sa Durham Mae ET EX-92 2E

USA GMD DOM), Bos Modest Model ET

MB-85 (Modest x Windy-Knoll View Pled-

ge EX-95 2E USA GMD DOM), etc.

Como touros probados podemos desta-

car a Bos Cid Allen Maciñeiro ET (Allen x

Bos Celsius Maciñeira ET), touro proba-

do e número 7 por ICO de España, que al-

canzou a puntuación de MB-88 aos seus

cinco anos de idade grazas á excelente

estrutura, a súa grupa perfecta e o gran

carácter leiteiro que amosa.

Son, sen embargo, os xovencos máis no-

vos os que alcanzaron calificacións real-

mente altas en relación ás súas curtas

idades. Parece evidente que o crecente ni-

vel xenético destes animais, procedentes

das mellores familias de vacas do mundo

e fillos de destacados sementais do mo-

mento, conleva unha alta corrección mor-

folóxica, que confiamos sexa transmitida á

súa futura descendencia. Entre todos eles

destacamos os seguintes:

Bos Bolton Boimorto ET BB-84

(Familia Hillary).

Bos Wildman Orto ET BB-84 ---

(Familia Gypsy Grand).

Ridgefield Ashers ET BB-84 ----

(Familia Ashlyn).

Ridgefield Delete ET BB-83 ----

(Familia Alicia).

Ecstasy Al Rojo ET BB-83 -----

(Familia Tina).

Venturo Bolton Brianne BB-83 --

(Familia Menthe).

Bos Toystory Token ET BB-83 --

(Familia Bellwood Linda).

Bos Goldwyn Belenos ET BB-83

(Familia Aeroflower).

Bos Shottle Ambar ET BB-83 --

(Familia Bellwood Linda).

Bos Lou Calino ET BB-83 ------

(Familia Mtoto Calico).

Bos Lou Albares 7712 ET BB-83

(Familia Blackstar Raven).

ALH Admiraal Morodo ET Rojo MB-88

ALH Superman Maher MB-85

Page 10: fontao 5 gal

XENÉTICA FONTAO OUTUBRO 200910 CALIFICACIÓN

No que se refire á calificación de fillas

de touros de Xenética Fontao en explo-

tacións, podemos destacar algunhas das

últimas “Xacobeo” do seu primeiro gru-

po de fillas, así como as recalificacións

daquelas que xa están en segunda lac-

tación, as boas puntuacións alcanzadas

polas “Cid” nos seus primeiros partos,

as das fillas de Ross, Lucus, Moes, Ja-

vito, Pazos, Valerón ou Sacho, e mes-

mo auténticos “touros promesa”, como

é o caso de Stio, con fillas que amosan

unhas características morfolóxicas ver-

dadeiramente impactantes no referen-

te a estruturas leiteiras, ubres, patas

e calidade en xeral. As recalificacións

das fillas de Dancer confirman sen dú-

bida algunha a madurez que estes ani-

mais van adquirindo coa idade e as altas

producións de leite que alcanzan xa en

segundos partos, mantendo uns ubres

realmente fantásticos.

Por último, unha merecida homenaxe

desde estas páxinas aos touros vete-

ranos de Xenética Fontao, algúns deles

auténticas lendas vivas, con miles de

fillas nas súas probas (practicamente

invariables desde o primeiro día) e que

aínda están entre os mellores touros es-

pañois, como son Six ou Landoi, dos que

se seguen a calificar fillas MB, mesmo

de primeiro parto, como é o caso de Tasil

Six Seda 3098 MB-85 SM-85 (Ganadería

Silva, Dozón, Pontevedra) ou de Penedos

9771 Maura Landoi MB-85 SM-86 (SAT

Os Penedos, A Pastoriza, Lugo).

Mención especial para aqueloutros

touros que xa forman parte da historia,

pero que deixaron unha pegada imborra-

ble na cabana frisona galega e españo-

la, como foron Lérez, Louro ou Cubeiro,

dos que aínda se calificaron fillas nesta

última ronda. Algunhas delas chegaron

ao máis alto en canto a calificación mor-

folóxica se refire, a categoría Excelente:

Baixo 588 Louro Mistry (Baixo de Hermi-

da, Sarria, Lugo), As Cargas Lérez 075

(Gandería As Cargas, SC, Mesía, A Co-

ruña) ou Sabiola Cubeiro Pereira (Unai

Celeiro SC, Láncara, Lugo).

A vaca Sabiola Cubeiro Pereira con-

verteuse na primeira filla dun touro de

Xenética Fontao en ser calificada dúas

veces Excelente. Sabiola, que acaba de

finalizar a súa quinta lactación, produ-

ciu máis de 70.000 quilos de leite ata o

momento, cun récord na súa cuarta lac-

tación de 16.118 quilos de leite en 309

días. Sabiola ten dúas fillas na explota-

ción Unai Celeiro SC, de Láncara (Lugo),

unha delas con ALH Elegant. Malia que

aínda non cumpriu os 7 anos de idade,

está seca nestes momentos, próxima a

realizar o seu sexto parto. Sabiola espe-

ra unha filla de... Mario Xacobeo.

Os xovencos máis novos alcanzaron calificacións realmente

altas en relación ás súas curtas idades. Parece evidente o crecente

nivel xenético destes animais

Ecstasy Al Rojo ET BB-83 Ridgefield Ashers ET BB-84Ridgefield Delete ET BB-83

Baixo 588 Louro Mistry EX-90. Baixo de Hermida (Sarria, Lugo) Sabiola Cubeiro Pereira EX-90 2E, Unai Celeiro SC (Láncara, Lugo)

Page 11: fontao 5 gal

XENÉTICA FONTAO OUTUBRO 2009 11CALIFICACIÓN

A ANÁLISE aAa, UNHA FERRAMENTA MÁIS PARA GANDEIROS E CENTROS DE I.A.

O sistema aAa, máis coñecido

como Triple A, é un sistema de

análise (que non de calificación)

dos animais, tanto machos coma femias,

empregado como unha ferramenta máis

para realizar acoplamentos correctivos.

A finalidade é obter unha descendencia

libre dos defectos que puideran ter os

seus proxenitores. Este sistema, non

moi ben coñecido no noso país, é ampla-

mente usado nalgúns países europeos

e, sobre todo, americanos. O estadouni-

dense James Sarbacker e o holandés

Jan Schilder, analizadores do sistema

aAa, estiveron recentemente en Xenética

Fontao e asignáronlles aos nosos touros

os códigos aAa correspondentes.

O sistema aAa foi creado e desenvolvi-

do por Bill Weeks hai máis de 60 anos en

Estados Unidos. Weeks era calificador da

Asociación Holstein do seu país, á vez que

dirixía un modesto pero excelente raba-

ño Holstein no estado americano de Ver-

mont, o Skyway Herd. A primeira vaca con

este prefixo naceu en 1942 e chamouse

Skyway Marigold Pride EX-92, gran cam-

piona en multitude de shows e feiras da

época e cuxa descendente directa, cinco

xeracións despois, Skyway Esteem, foi a

primeira vaca Holstein en ser calificada

oito veces consecutivas. Desta familia

procede Paclamar Bootmaker, unha das

lendas da raza. Deste pequeno rabaño,

con a penas 15 vacas en produción, saíron

máis de 30 animais calificados EX, catro

vacas GMD e tres touros GM.

O sistema aAa xorde, pois, da mente

dun gran criador da raza, que buscaba

con ansia un método para obter unha rá-

pida mellora dos seus animais xeración

tras xeración. Despois de aplicar o siste-

ma Triple A no seu propio establo, Weeks

deixa o seu traballo como calificador e

desenvolve un servizo de asesoramento

en ganderías particulares, que se van in-

crementando en número paulatinamen-

te. Máis tarde, e por presión dos propios

criadores, son os centros de insemina-

ción os que requiren a análise aAa para

os seus touros. Hoxe en día son decenas

de países os que teñen miles de animais

analizados coa Triple A.

O sistema baséase na estreita rela-

ción existente entre as distintas partes

do corpo do animal, o que determina a

súa funcionalidade: un defecto (ou fal-

ta de calidade) nunha parte do corpo

do animal pode implicar un problema

noutra parte ou función do mesmo.

Hai seis cualidades externas básicas,

representadas polos códigos numéricos

1, 2, 3, 4, 5 e 6, co seguinte significado:

1- DAIRY: É a habilidade ou capacidade

dun animal, que posúe un tamaño sufi-

ciente, para producir moito leite dun xei-

to eficaz.

2- TALL: Animais de crecemento rápi-

do, altos, con ubres recollidos, alonxa-

dos do chan, que permitan un muxido

fácil e rápido.

3- OPEN: Formas abertas, animais con

lombos fortes, costelas abertas e gru-

pas anchas. Teñen máis espazo para o

ubre, desprázanse mellor e son máis

lonxevos.

4- STRONG: Animais que maduran coa

idade e alcanzan un bo tamaño de adul-

tos. Ubres e patas sans, bo funciona-

mento do aparato reprodutor, o respira-

torio, etc.

5- SMOOTH: Animais con formas an-

chas e amplitude en xeral, teñen menos

problemas. Morro ancho, patas diantei-

ras ben separadas e aplomadas, lombo

ancho, flancos profundos, insercións de

ubre anchas, etc.

6- STYLE: Animais finos, elegantes e

con moi boa aparencia xeral. Teñen máis

valor en subastas e concursos.

Estas seis cualidades teñen a mesma

importancia e son esenciais para a fun-

cionalidade dunha vaca leiteira. O código

aAa dun touro indica cales destas cua-

lidades transmite con máis intensidade

e o dunha vaca, cales delas precisa con

máis prioridade.

Así, un touro coma Xacobeo ten un có-

digo aAa 426153, o que quere dicir que as

súas fillas son vacas con excelente ma-

durez, gran calidade de patas, ubres moi

recollidos, saudables e de fácil muxido,

de grande estatura e con moito estilo. O

seu acoplamento ideal sería, pois, sobre

vacas de pouca estatura e formas redon-

deadas, que precisen mellorar patas,

ubres e carácter leiteiro.

Foi o propio Bill Weeks, hai xa máis de

30 anos, o que lles recomendaba aos

gandeiros o emprego de sementais que

combinaran os números 4, 2 e 6 nos pri-

meiros lugares do seu código aAa, pois

ademais de ser os máis escasos, eran

os que lles proporcionarían fillas máis

lonxevas e con menos problemas, as

máis axeitadas para soportar altas pro-

ducións de leite durante moito tempo.

Unificación de criterios de calificadores de EE.UU e Canadá. Coa cabezada, Bill Weeks (Michigan, EE.UU, 1947)

Page 12: fontao 5 gal

XENÉTICA FONTAO OUTUBRO 200912 PROBAS

OS TOUROS DE FONTAO CONSOLÍDANSE NAS PROBAS DE VERÁN DE CONAFE E INTERBULLO pasado mes de xullo publicábanse as probas españolas de sementais e pouco despois tiñamos as de distintos países europeos e americanos, así como as probas Interbull. Como vén sendo habitual, os touros de Xenética Fontao posiciónanse ben, non só no ránking nacional senón tamén nos internacionais. Mención especial para Mario Xacobeo, que ademais de revalidar o seu liderato en España aparece nun honroso posto 40º no Top 100 TPI USA Internacional, o que respalda aínda máis o seu xa recoñecido prestixio a nivel mundial.

Tendo en conta que Xenética Fon-

tao pon en testaxe practicamen-

te a metade dos touros en proba

de todo o territorio nacional, non é de

estrañar que estes, unha vez probados,

acaparen a metade dos mellores postos

dos distintos ránkings. Así, dos 50 me-

llores touros españois por ICO, 21 son de

Xenética Fontao. Dos 15 mellores touros

nacionais para produción de leite, 10 son

de Fontao, e no listado dos mellores 15

touros para quilos de proteína aparecen

8 co selo de Fontao.

Mellores cifras aínda nos datos de mor-

foloxía, onde non só 9 touros de Xenética

Fontao se sitúan entre os 15 primeiros

touros españois por tipo, senón que para

rasgos tan importantes coma os ubres,

os catro mellores touros españois son

Dancer, Divino, Xacobeo e Sacho, autén-

ticos líderes da raza para este carácter.

Dancer é incluso o absoluto número 1 en

ubres de todo o catálogo de sementais

probados en España (touros nacionais

máis touros estranxeiros), no que dos 15

primeiros postos, cinco están ocupados

por touros de Xenética Fontao.

Respecto ás probas internacionais e In-

terbull, estas reflicten que os nosos bos

touros tamén o son noutros países, ben

con probas convertidas (Interbull), ben

con probas reais, cando os nosos se-

mentais teñen fillas neses lugares.

É o caso de Dancer, que con 65 fillas

na súa proba holandesa é número 1 en

ubres nese país e número 5 en tipo. Es-

tas 65 fillas de Holanda, xunto coas máis

de 300 que ten en España, axúdano con

forza na súa proba Interbull. Dancer

aparece posicionado entre os mellores

touros para ubres e tamén para tipo, por

exemplo, no Reino Unido, onde, xunto con

Xacobeo, está a ser intensamente usado

polos gandeiros. Así, nun futuro, Dancer

non só terá proba oficial en países coma

España, Holanda e o Reino Unido (onde

xa ten máis dun cento de fillas rexistra-

das), senón tamén en Canadá, a onde xa

se exportaron milleiros de doses. Por

Dancer amosaron interese países tan

lonxanos coma Nova Celandia, e é que é

un líder da raza en ubres a nivel inter-

nacional.

E qué dicir do líder español, Mario Xa-

cobeo, reforzado no seu liderato despois

Dos 15 mellores touros nacionais para producción de leite, 10 son de

Xenética Fontao

0316 Dancer

Page 13: fontao 5 gal

XENÉTICA FONTAO OUTUBRO 2009 13PROBAS

destas probas de verán, nas que se con-

solida como número 1 por ICO e núme-

ro 2 en tipo en España. En Holanda, a

súa proba Interbull sitúao á cabeza dos

ránkings de tipo (número 3) e de ubres

(número 1), á par de sementais da sona

de Goldwyn, Shottle ou Durham. O mes-

mo ocorre no Reino Unido, onde lidera

de xeito absoluto a lista dos mellores

touros para tipo (número 1) e sitúase no

número 4 para ubres.

Sen embargo, a meirande fazaña de Xa-

cobeo quizais teña sido aparecer nun dos

ránkings máis esixentes do mundo, o Top

100 TPI USA Internacional, confirmándo-

se como un dos mellores fillos que tivo

Bw Marshall.

O prestixio de Xacobeo está fóra de

toda dúbida, pois é xa un recoñecido pai

de sementais a nivel internacional. O

seu seme é obxecto dunha gran deman-

da e exportouse xa a máis dunha ducia

de países, mesmo ultimamente a países

escandinavos coma Suecia e Finlandia,

que valoran enormemente, e desde hai

moitos anos, os denominados rasgos de

saúde, que tanta notoriedade están a co-

brar en todo o mundo (facilidade de par-

to, lonxevidade, células somáticas, etc.),

para os que Xacobeo é tamén un semen-

tal destacado.

Algúns comentarios sobre as probas

doutros touros que figuran entre os me-

llores de Xenética Fontao:

CID. Rotunda confirmación dunha gran

proba para quilos de leite e proteína e,

sobre todo, para tipo, máxime tendo en

conta que dobra o número de fillas na

súa proba de produción e que incorpora

120 novas fillas calificadas na súa proba

de tipo. Cid sitúase no número 7 por ICO

e o número 3 por tipo dos touros espa-

ñois.

Os catro mellores touros españois para ubres son Dancer, Divino,

Xacobeo e Sacho

O seme de Mario Xacobeo exportouse a máis dunha ducia

de países, onde é apreciado como mellorante dos rasgos de saúde

ELEGANT. Grande estabilidade na súa

proba, con case 200 fillas de primeira

colleita. As súas fillas son vacas rendi-

bles con alta lonxevidade e moi correc-

ta morfoloxía. Ocupa o posto número 14

por ICO e é un dos mellores touros para

patas e pés. Prometedor segundo grupo

de fillas.

MOES. Engade 50 fillas na súa proba

de conformación e 20 na de produción.

As súas fillas son vacas de altísimas

producións con moi boa morfoloxía. É o

terceiro mellor touro español para leite

e o número 5 por ICO.

ROSS. A súa proba alcanza un 96% de

fiabilidade despois de incorporar 245

Cabanas Pericas Ross Marey Xacobeo Fiorena

Cantorna Moes 1471

Page 14: fontao 5 gal

XENÉTICA FONTAO OUTUBRO 200914 PROBAS

Cando Cid Rosana

novas fillas en tipo, que mellora consi-

derablemente, e 154 en produción, que

practicamente permanece estable. As

súas fillas son vacas de moi boas patas

e ubres. Baixísimos recontos de células

somáticas.

LUCUS. Proba estable con moita fiabi-

lidade. Lixeiros axustes á baixa nalgún

rasgo (100 quilos en leite ou 0,5 puntos

en ubre), que non deberían estrañar se

pensamos que engade case 260 fillas na

súa proba de tipo e 150 en produción.

Touros coa máxima fiabilidade (99%),

como Six ou Landoi, con miles de fillas

valoradas, teñen probas de grande esta-

bilidade, e mesmo melloran lixeiramen-

te.

SIX. Engade máis de 600 fillas e aínda

ocupa un respectable posto 29º entre os

mellores touros nacionais por ICO, con

case 12 anos de idade e despois de 14

valoracións consecutivas a partir da súa

primera proba, publicada en xaneiro do

2003.

Outros touros coma Tenorio, Bisbal,

Sisco, Mercurio ou Lupino non sofren

variacións nas súas probas, á espera

de incorporar xa o seu segundo grupo

de fillas, especialmente prometedor no

caso dalgúns, coma Chamoso ou Bota-

fogo.

Sobre os touros de primeira valoración

oficial podemos destacar:

STIO. Un pedigrí cunha impronta de

alta morfoloxía (Stormatic x James), que

procede dunha familia canadense en

plena emerxencia pero xa ben recoñeci-

da. A súa nai, Dohbell James Ciss MB-

87 5*, pariu en maio pasado por última

vez, e con dez anos cumpridos atópase

en plena forma. Ciss ten 9 fillas (89% BB

ou mellor) e tres fillos en centros de in-

seminación en Canadá. As fillas de Stio

recordan en gran medida as femias da

familia. Son vacas con potentes estru-

turas, moi angulosas e con fantásticos

ubres e patas.

VALERÓN. Este fillo de Champion e de

Bos Igniter Valiosa (Familia Gipsy Grand),

transmite boas producións e moi bo tipo,

con tremendas estruturas, moito carác-

ter leiteiro e ubres moi correctos. Xa na

súa primeira valoración sitúase entre os

50 mellores touros por ICO.

SACHO. Un fillo de Titanic e de Bos Ig-

niter Sacha, que cun tipo en xeral moi

destacado perfílase como un líder para

ubres, ademais de dar fillas de boa ca-

pacidade, moi finas e angulosas.

JAVITO. Este touro (Stormatic x Bos Ig-

niter Glinda) mellora en gran medida a

súa proba preliminar. As súas fillas son

moi boas produtoras de leite e teñen tre-

mendas estruturas, son moi altas, con

anchos peitos, moi profundas de costela

e con grupas amplas e boa colocación de

isquions. As patas son de gran calidade

e teñen moi boa mobilidade.

PAZOS. Un fillo de Champion e de Bos

Wade Quintana, cunha proba moi equi-

librada en produción e con bo tipo. As

súas fillas son vacas de estatura media

pero con boas estruturas. As patas e os

ubres son moi correctos, é dicir, teñen o

tipo funcional de vacas que se busca en

moitos establos de hoxe en día.

VIDUEIRO. Un pedigrí orixinal (Talent x

Bos Stoheham Raquel). Transmite boas

producións, correcta morfoloxía en xeral

e bos ubres (a súa nai é filla de Bos Wade

Quintana), ademais do factor vermello,

que herda do seu pai.

FISHER. É un fillo de Finley e da vaca

americana K&C View Storm, unha vaca

dunha gran morfoloxía, que tamén pare-

ce transmitir o seu fillo, sobre todo en

canto a ubres se refire.

ROBINLUCK. Este touro de singular

xenealoxía (Goodluck x Regancrest-Ur

Robin) é un neto de Regan-Joy Durham

Regenia, recoñecida nai da raza e con

moitos descendentes destacados. Ro-

binluck transmite moi bo tipo, as súas

fillas son vacas moi altas con boas es-

truturas e moi angulosas, as patas son

correctas e os ubres ben inseridos e moi

recollidos.

GRANIT. Un pedigrí totalmente diferen-

te (Air Magna x Lukas), libre de consan-

guinidade. As súas fillas son vacas de

producións medias, con moi altas cali-

dades e un tipo moi correcto.

Matias Lucus 128 2076

Page 15: fontao 5 gal

SILLEDA 2009CAMPIONATO DE VACA XOVEN LACTACIÓN

PERRELOS AMADA BOTAFOGO MB-85 VACA XOVEN SUBCAMPIONA DE GALICIA (FEFRIGA 2009)

TATO PANTERA BOTAFOGO MB-85 FINALISTA VACA XOVEN LACTACIÓN ATA 30 MESES (FEFRIGA 2009)

Page 16: fontao 5 gal