Recinto Gris

Título: Recinto Gris

Autora: Ledicia Costas

Editorial: Xerais

Colección: Fóra de Xogo

Nº páxinas: 149

ISBN: 978-84-9914-608-9

2

A autoraLedicia Costas: «Nacín en Vigo alá polo 1979, cando o verán es-taba a piques de morrer. Neta dun inventor e filla de dous crea-dores de soños, escribo desde que teño memoria. Debutei na co-lección Fóra de Xogo coa novela Unha estrela no vento (Xerais 1999), obra escrita en plena adolescencia que pronto será traducida ao catalán. Na colección Abismos, xunto con outras 24 narradoras, publiquei o relato «Negrita» no volume Narradoras (Xerais 2000). O corazón de Xúpiter (Xerais 2012) é a miña segunda novela e Recinto Gris (Xerais, 2014) a terceira. En 2014 gañei o Premio Merlín de Lite-ratura Infantil con Escarlatina, a cociñeira defunta (Xerais, 2014). Síntome poeta con alma de equilibrista, porque recito nos lugares máis propicios á caída: no autobús, no supermercado, nos bares, en tendas de conxelados… E debe ser por iso que formo parte do colectivo Poetas da Hostia. A miña obra poética está recollida en distintas publicacións colectivas: Isto é un poema e hai xente detrás (Espiral Maior e Xunta de Galicia), Premios de Poesía, Relato Curto e Tradución da Universidade de Vigo (Xerais), Pel con Pel (Editorial Galaxia), Urbano. Homenaxe a Urbano Lugrís (A Nave das IDeas). Individualmente teño publicado o poemario Xardín de Inverno. A día de hoxe formo parte da directiva de Gálix (Asociación Galega do Libro Infantil e Xuvenil), son avogada a tempo parcial e poeta a tempo completo. E nas horas libres escribo novela, que é a miña verdadeira paixón.»

Resumo argumentalA cidade de Vii é invadida por un exército de homes con cabeza de lobo que secuestran aque-les cidadáns considerados diferentes e reclúenos nun campo de concentración denominado o Recinto Gris. Entre os «diferentes» atópase Nube, unha nena con poucas dotes sociais pero cunha memoria enciclopédica para reter información, así como o seu avó, inventor e home con habelencias manuais. No campo, Nube e o avó coñecerán, en medio de grandes penurias e traballos forzosos, a outros seres diferentes, coma Mun, o albino, ou Carraña, o home men-digo que falaba nun idioma que ninguén entendía. No Recinto Gris os homes lobo prohiben que os reclusos se chamen polos seus nomes. Cada recluso ten un número e quen incumpre a regra é conducido a un pozo escuro e cheo de samesugas onde debe permanecer durante varios días.

Nunha ocasión, aparece no barracón dos protagonistas un neno extraviado doutro barracón. Nube, Mun e o resto axudan o neno a regresar ao seu barracón e descobren que a diferenza pola que o neno está no campo consiste en que pode voar. O pequeno dispón dunhas pequenas ás que, malia estaren rotas polos lobos, aínda poden levantar o voo. Pouco a pouco os protago-nistas van trazando un plan de fuga. Os coñecementos de electricidade do avó permitirán bur-lar o valado electrificado que rodea o campo e arrancar os camións do exterior pertencentes aos lobos. Porén, a infracción da regra que prohibe chamar os presos polo nome leva a Nube

3

e mais a Mun ao pozo de castigo xusto cando se albiscaba a posibilidade de fuxir en grupo.Misteriosamente, un día en que o resto de reclusos se atopaban nunha gabia facendo traballos forzados, comeza a chover a cachón e os lobos abandonan o campo e refúxianse no cuartel do exterior. Parte dos reclusos, entre os que se atopan os protagonistas, aproveitan o momento para fuxir; outros, presas do medo, deciden quedar no campo. O avó retira a electricidade e diríxense aos camións do cuartel. O neno coas ás ofrécese a entrar no cuartel para rescatar a Nube e Mun, pero finalmente só poderá sacar de alí a Nube, pois o peso dos dous é excesivo. Xa fóra, poñen en marcha os camións e foxen, non sen antes descubrir que os homes lobo non son máis ca homes normais e correntes que usaban cabezas baleiras de lobos de verdade para aterrorizar a poboación da cidade. O forte cheiro que desprenden as caretas coa humidade é o que provocaba que os opresores non as soportasen en días de chuvia. No último momento, cando semellaba que Mun habería quedar no cuartel para sempre, a forza da vontade imponse e, dun xeito marabilloso, a Mun tamén lle xorden unhas ás coas que consegue levantar o voo e deixar atrás aquel macabro lugar.

Temas e valoresA posta en valor da diferenzaOs protagonistas da historia son todos persoas peculiares e, estigmatizados e recluídos, serán precisamente esas diferenzas as que os axuden a liberarse.

A solidariedadeA que se forxa neste grupo de xente oprimida fronte a un inimigo común.

A distopía dunha sociedade deshumanizadaMalia o aire familiar coa historia Europea recente, a novela transcorre nun lugar imaxinario no que ese recordo histórico se proxecta cara a un futuro distópico.

A curiosidade polo saberPersonificado sobre todo na personaxe de Nube e na súa querenza polos datos e as taxonomías.

A colaboraciónA fuxida do Recinto Gris é un canto á unión de esforzos por unha tarefa común.

A violencia e o ser humanoO descubrimento de que os homes lobo son en realidade seres humanos correntes con careta suponlles unha sorte de desarmamento, posto que para eles, asociar ese comportamento a criaturas non humanas, dáballe un sentido a esa violencia.

A utopíaO final, no que Mun consegue fuxir grazas á súa propia vontade de voar, supón un momento utópico no que a esperanza no ser humano aboia entre tanta negrura.

4

ActividadesAntes da lectura• Coñecen a autora da novela? Leron algún outro traballo dela?• Vendo só a portada, de que pensan que trata a novela?

Despois da lectura1. De xeito sintético, que pensan que queren dicir as catro citas coas que comeza a historia?

2. Coñecen todos os autores das citas? Se non é así, buscar información sobre eles.

5

Ficha a1 (antes da lectura)1. Ponlle un título alternativo á novela.

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

2. Escribe o argumento dunha historia titulada Recinto Gris pero que non teña nada que ver con esta novela.

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

6

Ficha d1 (despois da lectura)1. Define as seguintes palabras.

Refacho (páx.9)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Zoar (páx. 10)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Treboada (páx. 13)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Apampar (páx. 17)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

2. Constrúe unha frase ou un parágrafo no que apareza o maior número posible de palabras da pregunta anterior.

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

7

3. Define as seguintes palabras.

Bufar (páx. 18)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Arume (páx. 22)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Louro (páx. 22)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Arrepío (páx. 23)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Adoitar (páx. 28)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

8

4. Constrúe unha frase ou un parágrafo no que apareza o maior número posible de palabras da pregunta anterior.

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

5. Define estas palabras:

Desacoougar (páx. 31)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Conxectura (páx. 31)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Cinguido (páx. 31)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Rebumbio (páx. 34)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

9

Latrina (páx. 38)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

6. Constrúe unha frase ou un parágrafo no que apareza o maior número posible de palabras da pregunta anterior.

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

10

Ficha d2 (despois da lectura)1. Fai un pequeno comentario de texto sobre o contido deste parágrafo.

«Os soldados lobo ordenaron que todos se puxeran en fila para ir recollen-do os números que aquel home lles repartiría. Eran unhas tiras negras adhe-sivas que ían desde o Novecentos corenta e coito en diante. A Nube tocou-lle o Novecentos noventa e ao seu avó o Novecentos noventa e un. Os dous pegaron os adhesivos no peito con resignación. Que outra cousa podían facer? —Xa non temos nome –bisbou ela en voz baixa, con tristura.

O avó aloumiñoulle o cabelo. Quería dicirlle “tranquila, nena. Todo irá ben”. Pero naquel momento non lle saíron as palabras. Sabía que a súa neta acababa de tomar conciencia de que perder o nome era perder parte da propia identidade. E aquilo era algo para o que ninguén a preparara.»

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

2. Que queren dicir a frase feita «Non andar con requilorios» (páx. 37)?

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

11

3. Define estas palabras:

Esborrallar (páx. 48)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Enguedello (páx. 66)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Bambear (páx. 76)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Lesma (páx. 77)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Padiola (páx. 78)

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

12

4. Constrúe unha frase ou un parágrafo no que apareza o maior número posible de palabras da pregunta anterior.

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

5. Na frase «Erguéronse, vestiron os uniformes e saíron para enfrontarse co coitelo de frío sumidos nun profundo desconcerto», que figura retórica é «coitelo de frío»?

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

6. Por que ao neno con ás lle chaman lepidóptero?

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

7. Que tipo de libros son os favoritos de Nube?

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

8. A que personaxe lle mudan o nome polo alcume de Lince? Por que?.

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

13

Ficha d3 (despois da lectura)1. Con que país e con que período histórico europeo asociarías os feitos narrados en Recinto

Gris?

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

2. En zooloxía, que é un «macho alfa».

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

3. Que tipo de cousas gardaba o avó no dobre fondo do peto da súa chaqueta?

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Pedidos a

Comercial Grupo AnayaPolígono Pocomaco

Avenida 3 Edificio DianaNave 4 Baixo • 15190 A Coruña

Tel.: 981 171 641 / Fax: 981 171 647

XERAIS

Doutor Marañón, 12 • 36211 VigoTels.: 986 214 888 / 986 214 880

Fax: 986 201 366xerais@xerais.es

http://xerais.es

Aut

or d

o pr

oxec

to d

e le

ctur

a: D

avid

Rod

rígu

ez R

odrí

guez