BallontiBHI Institutua

Balorazio txostenaHizkuntza-ohitura berriak sortzeko tailerra

II. zikloa

garena izateko tailerra

2018-06-26

Balorazio txostena

0. Aurkibidea

1.SARRERA............................................................................................ 03. or

2. BALORAZIO OROKORRA....................................................................... 04. or

3. AZTERGAIAK....................................................................................... 05. or

4. IRAKURKETA....................................................................................... 06. or

5. EKINTZA SOZIALA............................................................................... 08. or

5. BALORAZIO ZEHATZA........................................................................... 08. or

6. ONDORIO NAGUSIAK .......................................................................... 09. or

2/9

Balorazio txostena

1. Sarrera

Hizkuntza ohiturak aldatzeak, beste edozein ohitura aldatzeak bezala, ahalegin bat eskatzen du. Ez da oraindik asmatu horren ordezko pilularik. Baina aldaketa hori modu atsegin eta dibertigarrian egin daiteke, ez du zertan sufrimenduan oinarriturik egon. Horretarako, garrantzitsua da aldaketa pausoz pauso ematea, unean uneko helburu lorgarriei eutsiz, eta, parte hartzaileen interes arlo eta motibazioetatik ahalik eta gertuen.

Ikerketek erakutsi dute jendearen portaera aldatzeko bideak badirela. Gainera, zigorrik erabili gabe norberak borondatez egin dezakeela aldaketa. Hainbat arlotan ikus dezakegu hori: kontsumoan, ohitura osasungarrien hedapenean… Azken urteetan aurrerapen handiak eman dira portaeren eta gizartearen psikologian, eta horietatik edan du Ahize-AEK hizkuntza aholkularitzak hizkuntza portaerak aldatzeko egitasmoa martxan jartzeko.

Horiek horrela, 2017-18 ikasturtean Portugaleteko Ballonti eta Zunzunegi institutuek, Portugaleteko Udalarekin eta Ahize-AEK hizkuntza aholkularitzarekin, eusLiderrak egitasmoaren II. zikloa martxan jarri dute 3. eta 4. DBHko ikasleen artean erabilera informala sustatzeko helburuarekin. Egitasmo ziklikoa da eusLiderrak, eta II. zikloan ere erabileran eragin dugun aztertzen da. Horrela egin da datuak aztertuz, eta igoeratxoa egon dela ikusi da.

eusLiderrak egitasmoaren 2. zikloko 1. (moskeo kanpaina) eta 2. faseetako (3 saioak) saioak 2017ko urrian bideratu dira. 4. DBHko 12 ikasle formatu dira dinamizatzaile aritzeko 3.DBHn. 3. DBHko 75 ikasle ingururekin 6 talde martxan jarri dituzte. II. zikloko 3.fasea, ekintza soziala, 2018ko maiatzean garatu da Ahize-AEK aholkularitzarekin. Zunzunegiko 11 ikaslek eman dute izena 3. fasean parte hartzeko. Horrela, ikasleen eskutik institutu bakoitzean hainbat ekintza sozial eraman dituzte aurrera elkarlanean. Hurrengo ziklora begira, institutuko eusLiderrak identifikatzeko ere baliagarri izan da.

3/9

Balorazio txostena

2. Balorazio orokorra

Proiektuaren balorazioa positiboa da. Proiektuan aurreikusitako ekintza guztiak burutu dira, eragina izan dute. Jarraian proiektuaren balorazioak atalez atal:

1.FASEA “moskeo” kanpaina:

Ikasleek balorazio positiboa egin dute. Hasiera batean ikusitako irudiak, euskaraz hitz egiten zuten ikasleei bestelako azalpenik gabe piruleta urdina eman... ekintzek balorazio positiboa izan dute. Balorazio positibo hori 2. faseko saioetan jaso da ikasleen eskutik.

2.FASEA, 3 saio. Informazio esanguratsua eman, aldaketa sustatu eta aldaketa indartu.

3. DBHko 3 taldetan banatutako 100 ikasleri 3 saio eman zaizkie urria-azaroa bitartean. Orokorrean ikasleek balorazio oso ona egin diote saio bakoitzari. Ikasleek saioen bukaeran betetako balorazio fitxen emaitzak jarraian:

SAIO guztietako (3) ikasleen balorazioa:

Ikasleek saio bakoitzari emandako batez besteko nota:

2.faseko hiru saioak oso ondo baloratu dituzte 6 taldeetan parte hartu duten ikasleek, saioen balorazio orokorren batez bestekoa 8,26 izan delarik. Beraz, balorazio positiboa izan dela ondorioztatu dezakegu proiektuan parte hartu duten ikasleen aldetik. Hala azaldu dute ahoz emandako iritzietan eta pasatutako galdetegietan.

4/9

1.saioa 2.saioa 3.saioa 1.saioa 2.saioa 3.saioa 1.saioa 2.saioa 3.saioa

Saioaren helburuen lorpena %85 %95 %97 %15 %5 %3

Saioaren luzera %70 %73 %86 %30 %17 %14

Dokumentazio egokia %95 %90 %87 %5 %10 %13

Azalpenak egokiak, ulergarriak %96 %90 %95 %4 %10 %5

Giroa %80 %90 %80 %20 %10 %20

Dinamizatzaileak %90 %96 %90 %10 %4 %10

Nire parte hartzea %49 %40 %45 %51 %60 %55

Gainontzekoen parte hartzea %80 %52 %60 %20 %48 %40

Saioen nota orokorra (1-10)1.saioa 8,602.saioa 7,903.saioa 8,30

batez bestekoa 8,26

Balorazio txostena

Saioen gaineko bestelako galdera batzuk ere egin dizkiegu eta hemen daude horien erantzunak:

3. Aztergaiak

2.faseko 3 saioen aurretik eta bukatutakoan ikasleek galdetegia bete dute, horrela beraien euskararen gaineko pertzepzioen inguruan aldaketarik eman den jakiteko, hau da, hasiera eta amaierako aldea kalkulatu da. Galdetegia 1 (Erabat ez-ados, Oso gaizki, oso txarra, beti erdaraz) eta 6 (erabat ados, oso ondo, oso ona, beti euskaraz) puntuazioetan oinarrituz, hurrengo 9 atal orokorretan banatuta dago:

5/9

Aldatu beharreko zerbait aurkezpenean?

Saioak luzeagoak hobeto

Iritzi horien gaineko azalpenik eman nahi duzu?

Irakasle/ikasleak onak, gustatu zait, dibertigarria, ondo azaldu dute

Izan al da zerbait bereziki ondo baloratuko zenukeena?

Dena polita, azalpenak onak, informazioa interesgarria, pentsatu dugu, bideoak oso onak, berria, gustura egon naiz

ALDEA

ERABILERA1. Nik euskara erabiltzen dut ikaskideekin / senideekin 3,10 3,60 0,50

2. Ikaskideek nirekin euskara erabiltzen dute 2,40 2,80 0,40

GAITASUNA 3,20 3,90 0,70

EROSOTASUNA 4. Eroso sentitzen naiz euskaraz hitz egiten dudanean 4,40 3,30 -1,10

5. Ondo iruditzen zait jendeak nirekin euskaraz hitz egitea 3,90 5,10 1,20

2,70 3,90 1,20

2,70 3,80 1,10

3,20 4,80 1,60

ROLA 9. Badakit euskara gehiago erabiltzeko aldaketak bideratzen 3,80 4,80 1,00

3,00 3,05 0,05

11. Ikastetxeak euskaraz hitz egiteari garrantzia ematen dio 4,40 5,10 0,70

3,00 3,70 0,70

13. Euskara eta hizkuntzak garrantzitsuak dira niretzat 3,70 5,05 1,35

HASIERAKOA

AMAIERAKOA

3. Gaitasun eta konfiantza nahikoa dut euskaraz hitz egiteko edozein gairi buruz

ALDAKETARAKO KONPROMISOA (Norberarena)/MOTIBAZIOA

6. Euskaraz hitz egiteko gogoa dut eta hitz egiten ahalegintzen naiz

7. Pentsatzen dut zerbait aldatu egin behar dudala euskara gehiago hitz egiteko

KONTROLAGARRITASUNA

8. Nire esku dago nik euskara gehiago erabiltzea, eta besteek ere euskara gehiago erabiltzea

TALDEAREN BABESA

10. Ikaskideek ongi baloratzen dute euskara gehiago hitz egitea, eta hitz egiten duena babesten dute

HIZKUNTZA KONTZIENTZIA

12. Euskararen erabilera sustatzeko egitasmoak atseginak eta baliagarriak dira

Balorazio txostena

Euskaraz hitz egiteko ohitura ezak (% 25)

Ez daukat gaitasun nahikorik (%30)

Erosotasun eta konfiantza falta (%0)

Ingurukoek (gazte, senide, lagun, guraso...)

ez dute erabiltzen (% 40)

Ingurukoek (gazte, senide, lagun, guraso...)

ez dakite euskaraz (% 5)

Euskaraz egiteko tresna nahikorik ez (% 0)

4. Irakurketa

1-Erabilera

2. faseko hiru saioen ondoren zertxobait igo da ikasleen euskararen erabileraren gaineko pertzepzioa. Hala ere, askorik erabiltzen ez dutela aitortu dute, izan ere, 1-6 puntuazioaren artean 2,4-3,6 artekoa da erabileraren gaineko pertzepzioa.

2- Gaitasuna eta erotasuna

Tailerra hasi aurretik eta bukatutakoan gaitasunean eta erosotasunean aldaketa eman da. Hau da, gaitasuna igo da, aldiz, erosotasuna jaitsi. Horrela, tailerra bukatutakoan ohartu dira ez dutela tailerra abiatu aurretik uste zuten besteko erosotasunik euskara erabiltzerakoan. Erabiltzeko ohitura falta dute erosotasunaren kaltetan.

3- Aldaketarako konpromisoa eta motibazioa

Tailerra bukatutakoan ikasleen euskaraz hitz egiteko gogo eta motibazioak gora egin du. Ikasleek euskaraz hitz egiteko gogo eta motibazioan igoera adierazi dute. Horrekin batera, euskara gainontzeko pertsonekin erabiltzeko aldeko jarrera nabari zaie. Era berean, arlo honetan gehiago eragin beharra dago orokorrean puntuazio ertaina adierazi dutelako.

4- Kontrolagarritasuna

Konpromiso eta motibazioaren haritik kontrolagarritasunaren pertzepzioan ere norberak baduela non eragin azpimarratu dute. Hots, aldaketarako erremintak erabiltzeko gaitasuna ulertu dute. Euskara norbere ohiko hizkuntza izateko, bakoitzak eragin dezakeen geruzaz gain bestelako geruzetan ere eragin beharra dagoela ohartu dira.

5- Rola

Egunerokotasuneko roletan, norbanakoak euskararen erabileran eragiteko zer nolako jarrerak izan eta landu behar dituen ulertu dute ikasleek, horren adibide 9. puntuan izandako igoera.

6/9

%40,00

%30,00

%25,00

%5,00

Balorazio txostena

6- Taldearen babesa eta erakundea

Ikaskideen babesaz galdetzean, ikasleek hausnartu eta oro har gainontzeko ikasleen babesa eskasa dela azpimarratu dute hasierako eta bukaerako galdetegien alderaketa ikusita (1-6 artean, bukaerako puntuazioa 0,05 puntuko igoera). Udala eta ikastetxeak oro har euskaraz hitz egiteari ematen dioten garrantziaz jakitun dira.

7- Hizkuntza kontzientzia

Hizkuntza kontzientziari buruz galdetuta, hizkuntzak (euskara barne) garrantzitsuak direla azpimarratu dute (1,35 puntuko igoera).

Euskararen erabilera areagotzeko ekimenak ez dituzte erakargarri/baliagarri ikusten ikasleek (bukaerako puntuazioa 3,7).

8- eusLiderrak tailerraren balorazioa

Galdetegia Puntuazioa (1-6)

Eskaerak egiten ikasi dut 4,10

Aurrera begira euskara gehiago erabiliko dut 4,20

Proiektuak 2. faserik izango balu parte hartzeko izena emango nuke % 65 bai

Nola baloratzen duzu eusLiderrak proiektua (1-6)? 5,10

eusLiderrak proiektuari buruz duzun iritzia hitz gutxitan:

3. DBH-ko ikasleek oso ondo baloratu dituzte 1. faseko hiru saioak. Beraz, ikasleen balorazioak eta hasiera/bukaerako galdetegietan aitortutakoak kontuan izanik tailerra gustuko izan dute. Bestetik, aurrera begira, eta beti ere aukerarik balego, jarraitzeko asmorik duten galdetuta, ikasleen % 63k baietza adierazi du.

7/9

oso ondo egon naiz, polita, alaia, errepikatzeko modukoa, hizkuntzengan pentsatu dut, dibertigarria, ondo azaltzen dute,

entretenigarria, interesgarria, asko gustatu zait, azalpenak onak dira, asko ikasi dut, ulergarria...

Balorazio txostena

3.FASEA: Ekintza soziala

Ekintza Soziala bideratzeko Ballontiko ikasleei aurrera jarraitu nahi duten galdetu ondoren, eta institutuko normalkuntza arduradunarekin batera, baietza eman dutenen artean zerrenda egokitu da. Horrela, 10 gaztek parte hartu dute ekintza sozialean. 2018ko maiatzean eman zaie ekintza sozialaren prestaketa, eta gustuen arabera taldekatuta ekintza soziala prestatu dute ikasleek. Bi taldetan banatu dira eta hurrengoak ekintzak burutu dituzte:

1.taldea (4 gazte): Ballontiko ikasturte bukaerako jaialdirako ekintza

dibertigarriak antolatu dituzte. Ekintza hauek 2. 3. eta 4. DBHko gazteei zuzenduta egon dira.

2. taldea (6 gazte): online galdetegia sortu (google drive formulario formatuan)

eta 3. zein 4. DBHko gazte guztiei pasa zaie. Helburua zentroko gazteen gazteen aisialdiko zaletasun eta gustuak ezagutzea da. Izan ere, 7. orriko “hizkuntza kontzientzia” ataleko ondorioei jarraiki (euskara sustatzeko ekintzak puntuazio txikia), zentroko gazteen zaletasunak ezagutzeko antolatu dute ekintza soziala. 100 gazteren iritzia lortu dute. Ondoren, hurrengo ikasturtean zentroan zabalduko dituzte emaitzak. Era berean, emaitzak udaleko dagokion sailera bidaltzea aztertuko dute 1. taldeko gazteek.

5. Balorazio zehatzaHona hemen proiektuan zehar egindakoak eta horien balorazioa atalez atal:

Ekintza giltzarriak Lorpena Balantzea

Ballonti, Portuko Udala eta Ahize-AEK-k prozesua adostu.

%100 Egoerari buruzko informazioa jasotzeko eta prozesua adosteko (egutegia...) lehenengo bilera egin da Ballonti institutua eta Udalarekin.

Informazio kanpaina martxan jarri. %100

Urrian DBHko geletan, informazio paneletan eta arbela digitaletan eusLiderrak “pentsatu, sentitu, egin” kartelak eta arbeletako euskarriak jarri zituzten irakasleek, ikasleen jakin-mina pizteko. Honekin batera “moskeo kanpaina” bideratu zen.

Galdetegiak pasatu ikasleei erabileraren pertzepzioa neurtzeko.

%100

Informazio kanpainarekin batera, erabilera neurtzeko hasierako galdetegia pasatu zitzaien 3. mailako ikasleei.

1. saioa: Aurrebaldintzak sortu

%100

Urriaren 3an 4.DBHko 12 ikasleri formazioa eman zitzaien. 4 egunera saioa eman zieten zentroko 75 ikasleri (6 taldetan). Ahize-AEK-ko teknikariak dinamizatu du.

Saioa portaeraren aldaketaren aldeko motibazioa lantzekoa izan zen. Honetarako kalitateko informazioa eman zitzaien ikasleei eta aurreiritziak desaktibatu. Jarrera eta balioak landu ziren; etxerako eskaera bat ere egin zitzaien ikasleei bigarren saiorako, erabilera nola hautematen duten jakiteko. Saioa amaitzeko, galdetegia pasatu zitzaien

2. saioa: Pro-aktiboa. Aldaketa erraztu

%100

Urriaren 17an eman zen 2. saioa, eta lehenengoan bezala 4. DBHko 12 ikasle formatu, eta ondoren ikasle horiek 2. saioko dinamizatzaile lanetan aritu ziren.banatuta) aurrean.

Saioan aldaketa eragiteko gaitasunak landu ziren. Eskaera erraz bat egin zitzaien, egingarria zena. Negoziazioaren bitartez, aldaketak eragiteko gaitasuna landu zen. Aldaketa bideratzeko tresnak eman zitzaizkien. Bukatzeko, galdetegiak bete zituzten.

8/9

Balorazio txostena

Ekintza giltzarriak Lorpena Balantzea

3. saioa: Feedbacka. Aldaketa indartu

%100

Urriaren 31an eman zen 3 saioa. Lehenengo bi saioetako prozedura berdina jarraituz.

Aurreko bi saioetan egindakoaren feedbacka eman eta bigarren saioko eskaeraren emaitzak ikusi genituen (grabatutako bideoak). Ikasleek hitz egin zuten. Prozesua nola bizi izan duten aztertu genuen, sentsazioak eta pertzepzioak jasotzeko. Amaitzeko, aurreko bi saioetan bezala, galdetegiak bete zituzten.

Amaierako galdetegia pasatu. %100

Saioen ostean erabileraren inguruko pertzepzio neurtzeko, amaiera galdetegia bete zuten.

3.fasea: ekintza soziala %100 Institutuarekin elkartu ginen ekintza soziala prestatzeko, egutegia eta ikasleak adosteko. Ekintza soziala aurrera egiteko 10 ikasle aukeratu ziren.

3. fasea: ekintza soziala prestatu %100 Saio bakarra eta luzea eman da ekintza soziala prestatzeko. Ahizeko teknikariaren

laguntza eta aholkularitzarekin batera, ikasleek adostu eta bideratu dituzte ekintzak.

3. fasea: ekintza soziala %100

2 ekintza sozial bideratu dituzte ikasleek. Ekintza berritzaile, dibertigarri eta ausartak bideratu dituzte. Zentroko ikasle eta irakasleek ekintza sozialaren gaineko balorazio positiboa egin dute.

7. Ondorio nagusiak

Indarguneak

-Institutuan II. zikloa ezarri da eta ikasleen balorazioa ona izan da. Ikasleak gustura izan

dira, eta euskararen eta beste hizkuntzen inguruan hausnartzeko baliatu dute.

-Tailerrarekin ikasleen euskararen erabileran gorakadatxoa izan da.

-Hizkuntzen aurreiritzien gainean eztabaidatu da, eta iritzi batzuk aldatzea lortu da.

-Aldaketak ikusteko pertsona bakoitzaren koherentziaren garrantzia landu eta ulertu da.

-Institutuak hartutako jarrera ekintza soziala bideratzeko.

-Ekintza soziala bideratzeko galdetegiko ondorioak hartu dira kontuan.

Hobetzekoak

III. ziklo baten bideragarritasuna aztertzea komeni da. 4. mailako ikasle eusLiderrak (I.

zikloan tailerra jaso duten ikasle sentsibilizatuak) dinamizatzaile lana egitea eta 3.

mailako ikasleei eusLiderrak tailerra ematea, alegia. III. ziklo honek balio erantsia izango

luke, 4. eta 3. mailako ikasleen arteko hartu-eman zuzenean oinarrituko baita. Berdinen

arteko eredugarritasun ideia landuko litzateke, eta eragina izango luke beraien arteko

euskararen erabileran.

Era berean, ekintza soziala egoki bideratzeko Ahize-AEK eta Udalaren laguntza eta

presentzia indartu beharra dago.

9/9