euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal...

56
euskaraz seguru euskara zalantzarik gabe erabiltzeko gida EUSKARA ETA ELEANIZTASUNEKO ERREKTOREORDETZA VICERRECTORADO DE EUSKERA Y PRURILINGÜISMO www.ehu.es

Transcript of euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal...

Page 1: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

euskaraz segurueuskara zalantzarik gabe erabiltzeko gida

EUSKARA ETA ELEANIZTASUNEKO ERREKTOREORDETZAVICERRECTORADO DE EUSKERA Y PRURILINGÜISMO

www.ehu.es

Page 2: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.
Page 3: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

Euskara eta Eleaniztasuneko Errektoreordetza

Page 4: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

Euskal Herriko Unibertsitateko Argitalpen Zerbitzua. Lege gordailua BI-1657/2011

Page 5: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

3

SARRERA

2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-

latu zituen bere hiru campusetan. AZPko langileek euskaraz lan egiteko es-

kura zeuzkaten tresnak ezagutarazi eta gomendio orokorrak eta, aldi be-

rean, euren eguneroko beharrei erantzuten zietenak eskaintzea izan zuten

helburu.

Otsailean hasi eta apiril arte ikastaro hauen helburu nagusia idazkariek eus-

kara erabiltzerakoan autonomia eta segurtasuna irabaztea izan zen. Parte

hartzaileek lanean ohikoenak ziren zalantzak eta idatziak ekarri zituzten

saioetara. Eskuartean dugun liburuxka honetan horiek guztiak jaso dira eta

AZPko langileentzako gidaliburu freskoa izan nahi du, langileak aldamenean

izango duena, nahi duenean kontsultatzeko. Garaiari egokitu nahian, bi for-

matutan eskainiko dugu: eskuko formatuan eta formatu elektronikoan. Azken

hau Azpidazkiren atarian egongo da guztion eskuragarri.

EUSKARAZ SEGURU izenburupean argitaratu dugu liburua eta erabiltzai-

learen neurri-neurrirako mezuak helarazi ditugu sei kapitulutan. Mendiko ar-

gazkiekin ilustratuta dago, lanean euskara erabiltzeak dakarren ahalegina,

ausardia, liberazioa, plazera eta atsegina irudikatu nahirik. Aldi berean, libu-

ruxka honen erabiltzaileak bere bidean seguru dabilela sentitzeko beha-

rrezko tresnak eskura dituela sentitzea nahi dugu, eta une oro, biderik mal-

kartsuenean ere, bidelagun izango duela aurrera egiteko gidaririk onena.

Bukatzeko, eskerrak eman nahi dizkiegu lan hau osatzen jardun duten lagu-

nei, AZPko langileei eta Emun Aholkularitzako teknikariei.

Gidor Bilbao

UPV/EHUko Euskara eta Eleaniztasuneko Errektoreordea

Page 6: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.
Page 7: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

5

Sarrera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

Autonomia irabazten . . . . . . . . . . . . . . . 7

Aldatzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

Kalitatez, noski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

Nola idatzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

Zalantzek itota . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Testuz testu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

Page 8: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.
Page 9: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

AUTONOMIA IRABAZTEN

Page 10: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.
Page 11: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

9

Bi motatako zuzentzaile ortografikoak erabil ditzakegu.

1. Worden edo open officen ari bagara lanean, programak berak dauka instalatuta euskarazko aukera.

Zelan egin:Zelan egin:Zelan egin:Zelan egin:

· TresnakTresnakTresnakTresnak atalean sartu ()

· HizkuntzakHizkuntzakHizkuntzakHizkuntzak izeneko atalean klikatu ()

· Eta, azkenik, hizkuntza hizkuntza hizkuntza hizkuntza ezarri ezarri ezarri ezarri () klikatu eta euskaraeuskaraeuskaraeuskara () aukeratu.

Dena den, zuzentzaile honek ez digu balioko beste programa batzuetarako.

2. Posta elektronikoa kudeatzeko programetarako ez digu balio. Beraz, Xuxen deskargatu behar da programa bera erabili ahal izateko.

Nondik deskargatu? Nondik deskargatu? Nondik deskargatu? Nondik deskargatu?

http://www.euskara.euskadi.net/r59738/eu/contenidos/informacion/euskarazko_softwarea/eu_9567/adjuntos/XuxenIV/XUXEN%20IV%20instalatu.zip

Deskargatu ezin baduzu, Xuxenen webgunean ere ematen dute aukera testuak sartzeko eta internet bidez zuzentzeko.

http://www.xuxen.com/index.php

Page 12: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

10

http://euskalbar.eu/

Page 13: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

11

Sarean beste hainbat eta hainbat baliabide daude.

EuskaljakintzaEuskaljakintzaEuskaljakintzaEuskaljakintza webguneak baliabidebilduma handia egin du bere webgunean: hiztegiak, kontsultak egiteko guneak, fonetika eta ortografia lantzeko guneak, estilo liburuak, hizkera aberasteko guneak, aldizkariak, …

Euskaltzaindiaren webgunean hainbat baliabide daude.

Euskaltzaindiaren arauakEuskaltzaindiaren arauakEuskaltzaindiaren arauakEuskaltzaindiaren arauak: http://www.euskaltzaindia.net/arauak Euskaltzaindiak urtez urte argitara eman dituen arau guztiak daude webgune honetan batuta. Arauei lotutako ariketak ere sarean daude:

http://euskaljakintzaarauak.googlepages.com/home

Hiztegi batuaHiztegi batuaHiztegi batuaHiztegi batua: Euskaltzaindia lantzen ari den hitz normalizatuen zerrenda: http://www.euskaltzaindia.net/hiztegibatua

EHUk berak, Azpidazki izateaz gain, EHULKU izeneko zerbitzua ere badu martxan. Honen helburua euskararen erabilera zuzena eta egokia bultzatzea da. Horretarako, bakoitzak dituen hizkuntzaarazoei irtenbidea eman nahi dio EHULKUk. Bertara jo dezakezue aholku eske (ez itzulpen eske).

Horrez gain, EHUko Euskara Zerbitzuak astero aholku bat bidaltzen die epostaz EHUko hala eskatzen duten EHUko langile euskaldun guztiei.

http://www.ehu.es/ehulku/

Page 14: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.
Page 15: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

ALDATZEN

Page 16: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.
Page 17: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

15

Page 18: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

16

Page 19: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

17

Page 20: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.
Page 21: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

KALITATEZ, NOSKI!

Page 22: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.
Page 23: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

21

KALITATEZ, NOSKI!

Page 24: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

22

Page 25: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

23

Page 26: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.
Page 27: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

NOLA IDATZI…

Page 28: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.
Page 29: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

27

NOLA IDATZI ...

Page 30: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

28

:

Page 31: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

29

Ohikoak:

NA BEZa EAEBGAE

Page 32: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

30

Page 33: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

31

Page 34: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.
Page 35: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

ZALANTZEK ITOTA

Page 36: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.
Page 37: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

35

Page 38: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

36

Page 39: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

37

Page 40: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

38

Page 41: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

39

Page 42: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.
Page 43: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

TESTUZ TESTU

Page 44: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.
Page 45: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

43

TESTUZ TESTU

(kargua) jaun /andre agurgarria

Jaun / andre agurgarri hori

Jaun / andre agurgarria

(abizena) jauna / andrea

Jaun / andre hori

Jauna / andrea

Agur t´erdi

Laguna

Adiskidea

Lagun hori

Adiskide hori

Kaixo

Aupa

Eup

Aspaldiko

Adeitasunez, agur

Begirunez, agur

Horrenbestez, agur

Besterik gabe, agur

Agur, adis-kide

Agur bero bat

Ondo ibili / Ondo izan

Musuak

Ondo pasa aste-buruan

Page 46: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

44

Page 47: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

45

Page 48: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

46

Guztia paragrafo berean

azaldu dugu. Kontuz!!

Gai desberdinak banan-

banan tratatu.

Ez da zehazten zer akta den.

Ez da argia: informazio guztia

pilatuta dago.

Page 49: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

47

Gaiak

banaka

tratatu.

Ondo zehaztu

zer dokumentu

bidaltzen den.

Informazioa

argi eta zehatz

eman.

Page 50: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

48

IKASLEENTZAKO OHARRA

2008-2009 Ikasturteko orla

Ikasketak aurten amaitzen dituzten ikasleek orla egiteko aukera izango dute:

EGUNA: martxoak 27

ORDUA: 10:00etan

TOKIA: Areto Nagusia

Nahitaezkoa da alkandora zuria ekartzea.

ONGI ETORRI ETA AURKEZPEN

EKITALDIAK

IKASLE BERRIENTZAKO

FILOSOFIA ETA HEZKUNTZA

ZIENTZIEN FAKULTATEAN

Filosofia 1. maila Pedagogia 1.maila

Gizarte Hezkuntza 1. maila

Irailaren 24an

Euskaraz: 11:30ean

Gaztelaniaz: 12:30ean

Tokia: Fakultateko

Areto Nagusia

Page 51: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

49

MUGIKORTASUN PROGRAMAK:

ERASMUS, HEGO AMERIKA ETA BES-TE NORAKO BATZUK

Onartutako ikasleentzako informazio bilera baterako deialdia.

EGUNA: Martxoak 9.

LEKUA: Batzar Aretoa.

ORDUA: 11:30.

Idazkaritza

GIZARTE ZIENTZIAREN DIDAKTIKA ARLOKO IRAKASLEEI

Arloko bilerara dei egiten dizut:

Noiz: 2009ko apirilaren 21ean

Ordua: 11:00etan

Non: Saileko Mintegian

Gaia: 2009ko aurrekontu banaketa

Donostia, 2009-03-12

Arloko koordinatzailea

Page 52: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.
Page 53: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

BIBLIOGRAFIA

Page 54: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.
Page 55: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.

53

Page 56: euskaraz seguruazpidazki.ehu.eus/azpidazki/dokumentuak/Gramatika/...3 SARRERA 2009. urtean, Euskal Herriko Unibertsitateak idazkarientzat ikastaroak anto-latu zituen bere hiru campusetan.