«Euskararen Suizidioa, praktikan ipini isilpeko gaitza110. zenbakia Horren gainean berba egiten ez...

110. zenbakia

Horren gainean berba egiten ez den arren, urtean 800.000 pertsonak egiten dute

euren buruaz beste munduan. 22-23

Umeen iritziak, desirak eta interesak ezagutzeko Plentzia Amesten egitasmoa garatu dute. 9

Ander Pardoren Overrum film laburra estreinatuko dute Plentzian, bariku honetan, hilaren 17an. Zinemagileak eman dizkigu horren xehetasunak. 15

Nuklearra, arrain-haztegi Lemoizko zentral nuklearrean arrain-haztegi bat egiteko proiektua aurkeztu zuen Eusko Jaurlaritzak joan den astean. Egitasmo horren aurkako aldeak ere agertu dira. 8

HERRIZ HERRI LEmoIZ

Suizidioa, isilpeko gaitza

2017ko azaroaren 16tik azaroaren 22ra arte

Kike Amonarriz Gorria soziolinguistak euskaldunen aktibazioaren gaineko berbaldia eskainiko du martitzenean, Areetako elkartegian. 16-17

«Euskararen aldekotasuna praktikan ipini nahi dugu»

HerriakGetxo

Pintxoez eta giro euskaldunaz gozatzeko ibilbideak, prest

Ostalaritzako 55 establezi-menduk parte hartuko dute aurten GetxOnegin pintxo-lehiaketaren VIII. ekitaldian. Azaroaren azkeneko aste-akabu bie-tan izango da txapelketa gastronomi-koa. Establezimendu bakoitzak pintxo bakarra aurkeztu ahal izango du, 1 eu-roko prezioan; gainera, horren izenak euskarazkoa izan beharko du. Pintxo denak hartuko dituen txartelak argi-taratuko ditu Udalak; horietan, pintxo bakoitza egitean erabili diren osagaiak agertuko dira, bat izan ezik, berori se-kretua izango delako. Hala, publikoak hori zein den igarri eta horren gaineko euskarazko testua idatzi ahal izango du. Horiek denak WhatsApp edo telefo-no bidez bidali beharko dituzte, lehia-ketan parte hartzeko. Pintxoaren egi-tea librea izango da, tradizionala izan

ezik; azken horrek gilda modukoa izan beharko du eta. Aste-akabu bietan, ka-lez kale, giro euskalduna areagotzen laguntzeko, hainbat talde ibiliko dira, berbarako Argia Kantari Kanta, Itxar-kantu eta Musikalia. Modu berean, ostalariei Spotifyko musika-zerrenda emango zaie. Lehiaketaren epaimahai-kideak parte hartzen duten 55 estable-zimenduetatik pasako dira eta aintzat hartuko ditu pintxoaren zaporea, ori-ginaltasuna eta euskararen erabilera. Ostean, puntuazio altuena lortzen du-ten bost pintxo finalistak izendatuko ditu, eta horiek pintxoa zuzenean egin beharko dute berriro, abenduaren 4an, Fadurako Ostalaritza Eskolan. Bertan, izen handiko sukaldari batek aukeratu-ko du pintxo irabazlea, eta kultur alo-rreko eragile batek, testu hoberena.

Parte hartzeko: 683 456 534

Getxonegin pintxo-lehiaketaren VIII. edizioa egingo dute azaroaren 18an, 19an, 25ean eta 26an. Denera, 55 establezimenduk osatuko dute ibilbide gastronomikoa.

Aurtengo pintxo tradizionala gilda modukoa izango da.

32017ko azaroak 16 | azaroak 22

Getxo

Getxoko araututako aparkatze-zer-bitzuaren (TAO) emakida duen EYSA enpresak makina automatikoeta-ko hainbat elementu eguneratu eta ho-betu ditu, baita zerbitzua kudeatzeko softwarearenak ere. Hala, kreditu- eta zordunketa-txartelakaz egindako or-dainketak denbora errealean gauzatu-ko dira, iruzurrak baztertzeko asmoz. Contactless sistema ere ipini da; ban-ku-sistema horren bitartez kreditu- eta zordunketa-txartelakaz ordain daiteke txartela makinara hurreratze hutsagaz. Gainera, aurreordainketako txartelek ordainketa birtuala izango dute.

TAOko makina automatikoetan aldaketak egin dira

Eguneko Arreta Zerbitzua martxan ipini dute Getxon

Jesusen Bihotzaren udal-egoitzan jar-dunean ipini du Getxoko Udalak per-tsona nagusientzako Eguneko Arreta Zerbitzua. 1. mailako mendekotasun egoeran (Foru Aldundiak egiaztatuta) dauden 65 urteko edo gehiagoko per-tsonentzako zerbitzua da, eta zaharren udal-egoitzan eskainiko dute, 11:15etik 14:45era. Gainera, gura duenak erre-sidentzian bertan bazkaltzea aukeran izango du. Horren kostua udal-egoi-tzaren Egote eta Arreta Tasaren zerga arautegiaren araberakoa izango da, eta erabiltzaileek ordainduko dute, hori zehazten denean.

info+: www.hiruka.eus/getxo

Oroimenaren Eguna izan dela eta,indar polizialek hildako hiru biktimari gorazarre egin zien Getxoko Udalak, joan den hilaren 10ean. Omendutako biktima horiek honako hauek dira: Félix Arnaiz Maeso, Felícitas María Alexandra Lackett eta Alfredo San Sebastián Zaldívar. Udalak azaldu duenez, gorazarre egindako biktimak udalerritik kanpo hildako Getxoko bizilagunak ziren, edo berton hil zituzten beste herri batzuetakoak. Bere aldetik, PPk «terrorismoaren biktima denei» omenaldia egin zien udaletxetik metro gutxira, San Inazio elizaren ondoko monumentuan.

Eguenetik zapatura bitartean izan-go dira EH Bilduk antolatutako Etxebizitza Topaketak. Horietan, «etxebizitzaren gaineko problemati-kari aurre egiteko dauden askotariko ereduak eta politikak» ipiniko dituzte mahaigainean. Hala, topaketa horie-tan, hainbat eredu ezagutu ahal izan-go dira, beste leku batzuetan garatzen dabiltzanak, esaterako Errenterian, Gasteizen, Bilbon, Durangon eta Bar-tzelonan. Egun bakoitzean gai bana jorratuko dute: eguenean, etxebizitza eta gazteak; barikuan, etxebizitza ere-duak; zapatuan, etxebizitza politikak.

Getxoko Etxebizitza Topaketak egingo ditu EH Bilduk azaroaren 16an, 17an eta 18an.

Etxebizitzari lotutako topaketak, egunotan

Getxoko Udalak bere aurrekontua-ren % 0,7a zuzenduko du Garape-neko Lankidetzako Sailera, bigarren urtez jarraian. Zenbateko hori 600.770 eurokoa da, hain zuzen ere. Hala, 2016/2019ko Legealdi Planak «aurrei-kusitakoa beteko du Udalak, 49 ekintza adierazgarri garatzeko diru-laguntzen bitartez». Horrela, Getxok «bere kon-promiso solidarioa sendotzen du Lan-

kidetzarekin eta Garapen Iraunkorreko Helburuen aldeko lan ildoarekin, hain-bat jardueraren bitartez; horien artean, diru-laguntzen deialdiarekin, sentsibi-lizazio lanarekin, aurten 20 urte bete dituen Getxotik Mundura Mundutik Getxora ospatzearekin, eta lan koordi-natuarekin, besteak beste», azaldu du Irantzu Uriartek, Garapeneko Lankide-tzako zinegotziak.

Garapen iraunkorraren aldeko laguntzak emango ditu Udalak

EgitarauaAzaroak 16, eguena18:00 Etxebizitza eta gazteak, Algortako San Nikolas plazako frontoian. Itzubaltzeta/Romoko eta Algortako gazteen testigantzak, Gasteizko Gazte Emantzipazio Sarearen proiektua eta Durangoko «Zabalduko ditugu» mugimendua.

Azaroak 17, barikua18:00 Etxebizitza ereduak, Algortako Villamonteko kultur etxean. Etxebizitza kolaboratiboak, EHU eta Bilboko Udalaren arteko gazte solidarioentzako etxebizitza programa eta Errekaleor.

Azaroak 18, zapatua10:00 Etxebizitza politikak, Itzubaltzeta/Romoko Nagusien etxean. Bartzelonako esperientzia eta etxebizitza politikak; Errenteriako udalaren prozesua; eta Etxebizitza Legeak ematen dituen aukerak aztertzeko tartea.

Bozate auzoan, Nafarroa-ko Arizkun herrian, ago-tak bizi ziren. Agotak mendetan zehar bazter-tuta izan ziren, iraindu egiten zituzten eta haiei buruzko gezur ugari zabaldu ziren. Eta Arizku-nen bildu ginen, hain zuzen ere, Chrysallis EH elkarteko 100 la-gun inguru iragan irailean, aste-buru pasa.

Gure artean transexualita-te egoeran dauden hainbat nes-ka-mutil zeuden. Pertsona tran-sexualak ere mendetan zehar baztertuta izan dira, iraindu egin dituzte eta haiei buruzko gezur ugari zabaldu dira. Orain-dik ere gure artean zeudenetatik zenbaitek bazterketa hori jasan behar dute. Baina zerbait ma-gikoa sortu zen asteburu horre-tan. Neska-mutilak pozik ibili ziren jolasean, ligoteoan, dan-tzan, beldurrezko istorioak kon-tatzen, barreak egiten… neska-mutil guztiek egiten dutena egin zuten, onartuta eta eroso sen-titu zirelako. Astelehenean be-netako mundura itzuli ziren eta Asierrek betiko lez bularrak zin-ta batez estutu zituen azalpenik eman behar ez izateko; Leirek gelakideen barreak jasan behar izan zituen irakasle berri batek zerrendetan zetorren bere antzi-nako izenez deitu zuenean; Oier txikiari eskolako haur talde ba-tek neska zela esan zion hamai-kagarrenez… Guk ez ditugu gure haurrak ghetto batean hazi nahi, ez dugu beste Bozate bat nahi. Guk munduan nahi ditugu libre, direna izateko aske. Horrega-tik Anaren aitak lege berriaren idazketa taldean eman ditu or-duak, Iñakiren amak hitzaldiak eskaintzen ditu han eta hemen, Mikele gazteak bere arima ko-munikabideen aurrean biluzten du behin eta berriz, eta bakoi-tzak bere neurrian ahal dugun guztia egiten dugu Bozate gehia-go egon ez daitezen. Lagun gai-tzazu mezua zabaltzen: mundua aniztasuna da.

Oraindik ere gurean badira agotak

BEA sEVER EGAñA Chrysallis EHko kidea

Barrura begira

GET

XOkO

UD

ALA


Getxo

Ehunka lagun elkartu ziren joan den zapatuan Ibarben-goako parkingaren aurka Tosu Betirako asanbladak deitutako manifestaziora. «Askotari-ko jendea» batu izana nabarmendu dute antolatzaileek. Izan ere, Hezeta-suna, Itzubaltzeta/Romo, Algorta eta Getxo auzo eta herrietatik hainbat jen-de abiatu zen; bakoitzak «Udalaren inposizio baten aurkako aldarrikapen propioa» izan zuen. Aurreko egunean, Xabier Benito Europar Legebiltzarreko kide itzubaltzetarrak jakinarazi zuen Europako Batzordeari galdera bat egin diola Ibarbengoako aparkalekuaren

gainean. Beren-beregi, Ahal Duguko eurolegebiltzarkideak jakin gura du ea obren ingurumen-inpaktuaren gai-neko txostena eskatu duen Europar Batzordeak, lanak hasi aurretik. Beni-tok azaldu duenez, parkingaren behe-

ko aldean, Getxo-Bergara akuiferoa dago. Azkenik, Ibarbengoako obrak berrabiatzeko segurtasun-hesi berria ipini gura du Eusko Jaurlaritzak Tosu landan. Instalazio hori esleitzeko iza-pide administratiboak egiten dabil.

Tosu, EstrasburgoraIbarbengoako parkinga Estrasburgora heldu da, obrak hasteko izapideen eta protesten artean.

Benitok uste du erantzuna «laster» helduko dela.

Getxoko PPk eskatu du Getxo An-tzokiko parkingaren «premiazko irekiera». «Ohiz kanpoko» neurri ho-rren helburua litzateke «ordezkatzea behin-behinean galdu diren aparka-lekuak, Algortako erdigunean egiten dabiltzan obren eraginez». Eduardo Andrade bozeramale popularrak sa-latutakoaren arabera, autoak uzteko hogei leku kendu dituzte. Bere ustean, «logikoena zen aldiberean bi obrak ez egitea», hau da, Algortako etorbideko eta Salsiduko errotondako beharrak. Izan ere, Andradek nabarmendu due-nez, lan horiek bultzatu dituzte gune bietako auzokideak Algortako metro-geltokiaren inguruetan aparkatzen ahalegintzera, erdigunea «erabat bete arte». «Lanetako gaia daborduko ezin denez konpondu, alkateari eskatu dio-gu Getxo Antzokiko parkinga zabal dezan», adierazi du.

Getxo Antzokiko aparkalekua zabaltzea gura dute popularrek


Joan den barikuan greba mugaga-bea hasi zuten Altzagako eta As-trabuduko udal-kiroldegietako langile gehienek. Bi Sport enpresa pri-batuko 27 behargin dira; sozietate ho-rrek instalazioak kudeatzeko esleipe-na irabazi zuen. Dena den, kiroldegiak zabalik daude, atezainak udal-lan-gileak direlako. Bi Sporten langileak zenbait alditan ahalegindu dira ne-goziatzen, «baina ez dugu erantzunik izan», azaldu dutenez. Lan-hitzarmen propio bat eskatu dute, honako bal-dintza hauekaz: urteko ordu-kopurua 1.710etik 1.592ra jaistea, KPIaren gaine-ko soldata-igoera, jarduera-plusa, eta dieten bidezko kalte-ordainak txanda

bikoitzak egiten dituzten beharginen-tzat. Grebalariek hainbat protesta eta jarduera antolatu dituzte. Erandioko Udala prest agertu da bitartekari iza-teko. Bestalde, udal-langileen ELA, LAB eta UGT sindikatuetako ordezka-riek salatu egin dute EAJk eta PSE-EEk «sistematikoki ez dutela Udalhitz hi-tzarmena betetzen». Udal Gobernuak ez du baloraziorik egin gura izan.

Lan-hitzarmena hobetu gura dute Bi Sport enpresako langileek. Udal- beharginak ere, protestan.

Erandio

Kiroldegietan grebari ekin diote beharginek

Barikuan flashmoba egingo dute Jado kalean.

Protokolo-inaugurazioa egin zuten Udal Gobernuko kideek joan den barikuan. Alde bate-tik, Altzagako Herritarrentza-ko Arreta Zerbitzuaren (HAZ) bulegoa aurkeztu zuten jendaurrean. Beste al-detik, bisita egin zuten hainbat urteren ostean Antonio Trueba kalera buel-tatu den Udal Liburutegiaren laneta-ra. HAZ bulegoa, joan den astelehe-

nean zabaltzekoa zen. Bertan, arreta integrala eman gura diete herritarrei, «leihatila bakarreko ereduari jarrai-ki», Joseba Goikouria alkateak azaldu zuenez. Bestalde, Altzagako liburute-gia abenduan zabalduko dela iragarri zuen Arrizen Monasterio Kultura zine-gotziak. 21.000 liburu eskainiko dituz-te zabaltze-egunean eta 50.000 liburu gehiago, bigarren fase batean.

Altzagako liburutegia abenduan zabalduko dute, azken lanak amaitzeko hilabete gehiago behar izango baitute.

Herritarrentzako bulegoa, amaituta

Etorkizunean, lotuta egongo dira HAZ bulegoa, liburutegia, ludoteka eta KZgunea.

Iaz izandako arrakasta dela eta, aur-ten ere Erandioztarron Lehia anto-latu du Erandioko Udal Euskara Zerbitzuak. Lehiaketa horren bigarren edizioan izena eman dute dozenaka ikaslek, denera 21 bikotek, hirukotek edo laukotek. Parte hartzaileek Inter-net eta telefono mugikor bidezko lau proba «erraz eta dibertigarri» gainditu beharko dituzte, Euskara Zerbitzuko

teknikariek azaldu dutenez. Lau pro-ben ostean puntu gehien batutako tal-deak 400 euroko bonu-saria eta bere ikasgelako kideentzako abentura-ir-teera bat irabaziko du. Jokoa datorren abenduaren 20an amaituko da, Josu Murueta kultur etxean. Bertan, par-te-hartzaile denek amaierako festaz gozatu ahal izango dute.

info+: Erandioztarronlehia.eus

Erandioztarren Lehian 21 talde dabiltza aurten norgehiagoka

ArgIHIzkiak argazkietan oinarri-tutako testu laburren VI. lehia-ketaren erakusketa ikusteko aukera egongo da hilaren 20tik abenduaren 1era, Astrabuduko Josu Murueta kul-tur etxean. Egizu Getxo Euskaldun el-karteak eta HIRUKA komunikazio-tal-deak antolatutako lehiaketan parte hartu duten Uribe Kostako 10 argazki-lariren lanak eta horietan oinarrituta-ko testu irabazleak ditu osagaitzat era-kusketak. Gura duenak astegunetan izango du bertara hurreratzeko auke-ra, 09:00etatik 14:00etara eta 16:00eta-tik 21:00etara.

info+: Argihizkiak.eus

ArgIHIzkiak ikusteko aukera egongo da Astrabuduan

Bariku honetan, hilak 17, AKT As-trabuduko Kick Boxing Taldeak bullyngaren edo jazarpenaren inguru-ko berbaldia eskainiko du, gimnasioan bertan. Klubak jakinarazi duenez, Iña-ki Zubizarreta saskibaloi-jokalari ohia izango da gaia jorratuko duen aditua, arrastiko 19:30ean. AKTren iritziz, Zu-bizarreta «pertsona handia da, tamai-naz eta gizon gisa». Klubak berbaldira gonbidatu ditu gimnasioko ikasleak eta interesa duten ume eta guraso de-nak ere bai: «interesgarria izango da gai horren zuzeneko albisteak izatea, oso zabalduta baitago ikastetxeetan, lan-zentroetan eta abarretan».

AKT gimnasioak bullyngaren aurkako berbaldia emango du


Leioa

Tranbiaren gainean, hausnarrean Une honetan, unibertsitatera helduko litzatekeen tranbia egiteko proiektuaren gai-nean «gogoeta egiten» da-biltzala aitortu du Leioako alkateak, Tele7 hedabidean egindako elkarriz-ketan. Izan ere, auzokide eta merka-tari batzuen aldetik egitasmo horren kontrako jarrera «sumatu» dute agin-tari leioaztarrek. Amaitzear daude Sa-bino Arana kalea urbanizatzeko obrak; bertatik igaro beharko luke tranbiak. Urbietaren berbetan, orain garraio-bide hori abian ipintzeko proiektuari «azken ukituak ematen» dabil Leioa-ko Udala, Eusko Jaurlaritzagaz elkar-lanean. Hala ere, Sabino Arana kale-ko auzokideakaz eta merkatariakaz izandako batzarretan, horietako as-kok tranbia «mehatxutzat» jotzen du-tela esan du alkateak. «Kale horrek oinezkoentzat izan beharko lukee-la argi daukagu Udaleko alderdi po-

litiko gehienok; hori horrela izanda, tranbiak segurtasun-arazoak ekarriko lituzkeela uste dute leioaztar askok. Gainera, kalea astialdiaz gozatzeko aprobetxatu beharko litzatekeela uste dute bizilagunek eta saltzaileek», azal-du du agintariak. Urbietaren arabera, «horrek denak gelditzera behartu gai-tu, jendeari egitasmoa kaltegarria ez dela ikustarazten saiatzeko, edo beste aukera batzuk aztertzeko». Urteak da-roatza proiektuak mahaigainean; hala ere, Eusko Jaurlaritzak 2016ko maia-tzaren 31n eman zion oniritzia ETS Euskal Trenbide Sarearen eta Leioako Udalaren arteko elkarlanari; Sabino Arana kalea konpondu ostean, tran-bia ipintzeko lanak egiteko. Baina, «bizilagunek duten aurkako iritziaren ostean», garraiobide hori alde batera utzi eta egon daitezkeen beste aukeren gainean «hausnarketa egiteko» prest agertu da Urbieta. Amaitzear daude Sabino Arana kaleko obrak; bertatik igaro beharko luke tranbiak.

DBHko eraikin berria inauguratu zuen Betiko Ikastolak, aza-roaren 11n. Gainera, HHko eraikina erreformatu, idazkaritza berria altxa-tu, jantokia handitu eta igogailua zein larrialdietako eskailera ipini dituzte. «Ikastola osoa berriro inauguratu dugu», diotenez. © BETIKO IKASTOLA

Bizilagunek eta merkatariek dituzten aurkako iritziak entzun ostean, egitasmoaren gainean «hausnarketa egitea» erabaki dute, Mari Carmen Urbieta alkateak dioenez.

Udalkutxaren kitapen-aurreikus-penen berri eman dio Bizkaiko Finantza Lurralde Batzordeak Leioa-ko Udalari; horrez gainera, 2018an zenbat diru jasoko duen badaki era-kunde publiko leioaztarrak. Aurten, 18.043.768 euro jaso ditu Udalkutxatik Leioako Udalak. Hala ere, kitapen-au-rreikuspenen arabera, 18.182.678 euro dira jaso beharrekoak denera; hau da, %0,77 gehiago. 2018ko aurreikuspenei dagokienez, 18.679.287 euroko finan-tzazioa izango du erakunde publiko leioaztarrak; 2017ko kitapenagaz alde-ratuz gero, %2,7 gehiago. Aldundiak diru-sarrera handiagoak izatea ahalbi-detu du igoera hori.

Urriaren 26an egindako udalba-tzan, 2018an hainbat udal-tasa eta zerga %2 igotzea babestu zuten EAJk eta PSE-EEk; alderdi politiko ho-riek biek osatzen dute Leioako Udal Gobernu Taldea. Tasak eta zergak igotzeko, 2017ko maiatzeko KPIaren igoera (%2,1) aintzat hartu dute agin-tari leioaztarrek. Hala ere, horieta-ko batzuk ez dituzte igoko, dabordu-ko onartuta dagoen gehiengoan (%5) daudelako; berbarako Eraikuntzen, Instalazioen eta Obren gaineko zerga. Bestalde, estolderia-tasa ez zaie kobra-tuko Diru-sarrerak Bermatzeko Erren-ta jasotzen dutenei; zarama-batzearen erdia ordainduko dute horiek.

Udalkutxatik diru gehiago jasoko du Udalak, 2018an

Hainbat tasa eta zerga %2 igotzea onartu du Leioako Udalbatzak


Sopela

Sopelako Udalak herriko jo-las-parkeak berriztatzeko pla-na gauzatzen jarraitzen du. Artatzako jolasgunea izan da eraberritu duten lehenengoa; urria-ren erdialdean amaitu zituzten obrak. Konponduko duten hurrengo parkea Gernika izango da. Egingo dituzten lanei dagokienez, jolasgunea handitu egingo dute, ia 180 metro koadrora za-baltzeraino, besteak beste; obren irau-pena hilabete bikoa izango da. Uda-lak 55.000 euro bideratuko ditu lanak egitera, denera. Hobekuntza horiei es-ker, sopeloztarrek jolasgune handiago batez gozatzea aukeran izango dute:

kulunka berri bi (bata, normala, je-sarleku bigaz; bestea, zesta bategaz), hegazkin txiki bat, helikoptero bat eta hodeigune bat ipiniko dituzte.

Sopelako alkatea den Gontzal Her-mosillak adierazi duenez, «umeen-

tzako parkeen egokitzapenak aurrera darrai eta lanek erritmo egokia hartu dute. Obrak sekuentzialki ari gara egi-ten, udalerriko umeei gune segurua-goak eta adeitsuagoak eskaintzeko helburuagaz».

Parkeak konpondu guranGernikako jolasgunea zaharberritzeko lanek hilabete bi iraungo dute; urriaren erdialdean amaitu zuten Artatza parkea.

Gutxi gorabehera, 170.000 euro inbertituko dituzte, jolasguneak konpontzeko. © SOPELAkO UDALA

Zipiriñe ikastetxeko gurasoen el-karteak mobilizazioei ekitea erabaki zuen, aho batez, aste-lehenean, azaroaren 13an; izan ere, hezkuntza-zentroak daukan leku fal-tari aurre egin guran, Eusko Jaurlari-tzako Hezkuntza Sailak barrakoi bat instalatu zuen joan den urriaren aka-buan, eskolako patioan. «Ez dauka-gu zehaztuta mobilizazioak zeintzuk izango diren eta noiz izango diren; baina, argi daukagu arazo hau kon-pontzeko, jo beharreko ate bi daude-la», adierazi dute aita-amek. Alde ba-tetik, Eusko Jaurlaritzara zuzenduko dira; «haiek onartu behar dute ikaste-txe berri bat egin edo bestelako kon-ponbideren bat bilatu». «Alde biko

borroka» horretan Udalari ere zuzen-duko zaizkio. Besteak beste, hurren-go udalbatzan egongo direla adierazi dute Zipiriñeko guraso-elkartekoek. Azkenik, «dauzkaten zailtasunakaz», ikastetxeko irakasleek eta langileek egiten duten «lan bikaina» goraipatu dute. Bi mila guraso inguru dira.

Zipiriñe ikastetxeko gurasoek mobilizazioak egingo dituzte

Eskolak emateko, barrakoia ipini dute patioan.

Musikaldiak aste-akabu honetan izango du segida, Nocturnos para el día Alejandro Aparicio gitarra-jolea-ren kontzertuagaz (azaroaren 17an, 20:00etan), musika eta dantza uztar-tzen dituen Soinuaren bidaia ikuski-zunagaz (azaroaren 18an, 20:00etan), Bi poliedro emanaldiagaz (azaroaren 19an, 12:00etan) eta San Asensioko Udal Bandaren entzunaldiagaz (aza-roaren 19an, 18:00etan). Azken talde hori Errioxatik etorriko da. Gainera, jotzen dabiltzan bitartean, euskarazko azalpenak emango dituzte. Bestalde, azaroaren 17an, kontzertuan, azalpe-nak emango ditu Alejandro Aparicio gitarristak. Saio bakoitzaren sarrerak 3 euroan egongo dira.

Itzartu emakumeen elkarteak ekin-tzez beteriko egitaraua antolatu du. Besteak beste, gaur, eguena, aza-roaren 16an, Aprendiendo a conducir genero-ikuspegiko pelikula proiek-tatuko dute, gaztelaniaz, Kurtzio kul-tur etxean. Hitzordua 18:00etan ipini dute; sarrera, doan. Azaroaren 23an, eguenean, ostera, Las mujeres que hay en ti berbaldia egongo da, 18:00etan, Itzartu elkartearen lokalean (Landa doktorea kalea, 3, lonja). Biharamu-nean, azaroaren 24an, barikuan, Volar filma aurkeztuko dute, 19:00etan, hori ere Kurtzion. Azkenik, zapatu hone-tan, azaroaren 18an, Lodosara eta Gas-teizko Artiumera joango dira.

info+: [email protected]

Musikaldiaren azken aste-akabua egingo dute, Kurtzion

Itzartu emakumeen elkarteak hainbat ekitaldi antolatu ditu

Sopelako EH Bilduko ordezkariak «kezkatuta» daude Gotzon Her-mosilla alkateak zein Udal Gober-nuak aurrekontu-akordioa zelan ku-deatzen dabiltzan ikusita. Ezkerreko indar soberanistak urte hasieran hi-tzarmena izenpetu zuen, EAJgaz eta PSE-EEgaz; EH Bilduren abstentzioa medio, 2017ko diru-kontuak onartu egin zituen Udalbatzak. Trukean, ez-kertiarren 13 proposamen zehatz txer-tatu zituzten udal-aurrekontuetan. «Bidegorria, Urkoko aisialdirako ins-talazioen hobekuntza eta umeen jolas-lekuetan egindako zenbait moldaketa izan ezik, proposamen gehienei orain-dik ere ez zaie seriotasunez heldu», kritikatu dute EH Bildukoek. Horrez gainera, kulturgune berriko eraikun-tzaren eta pilotalekuko eraikinaren birmoldaketaren prozesu parte-har-tzaileak zelan gauzatuko diren jakin gura dute soberanistek.

EH Bildu «arduratuta» dago aurrekontuen hitzarmenaz


Lemoiz

Lemoizko zentral nuklearraren instalazioetan arrain-hazte-gia egin asmo du Eusko Jaur-laritzak. Hala jakinarazi zuten joan den azaroaren 8an Arantxa Tapia Ekonomiaren Garapen eta Azpiegitura sailburuak eta Rogelio Pozo Azti iker-keta-zentroko zuzendari nagusiak. Az-tik egindako ikerketa baten arabera, posiblea da zentralaren instalazioak birmoldatzea eta bertan ganbak, ota-rrainxkak, erreboiloak, mihi-arrainak, izokinak eta amuarrainak haztea. Ta-piaren arabera, industriaren ikuspun-tutik «hondamendi-egoeran» dagoen gunea «berreskuratu eta jarduera eko-

nomiko ezberdin eta jasangarria mar-txan ipiniko dugu». Bertan askotariko espezieak haztea teknikoki zein eko-nomikoki bideragarri ote den aztertze-ko ikerketa egin du Aztik, eta benetan «egingarria» eta «bideragarria» dela

egiaztatu dute. Horrenbestez, nuklea-rraren instalazioak akuikulturan era-biltzeko birmoldatzea proposatu dute. Oraindino ez dago adostuta proiektu zehatzik; halere, aurreratu dute zenbait inbertsiogilek interesa luketela.

Arrainak hazteko lekuaZentral nuklear ohian arrain-haztegi bat egiteko proiektua proposatu du Eusko Jaurlaritzak.

info+: www.hiruka.eus/lemoiz

Gabonetako negulekuak antola-tu ditu Lemoizko Udalak aurten ere. Abenduaren 26an, 27an, 28an eta 29an eta urtarrilaren 2an, 3an, 4an eta 5ean izango dira saioak, 09:00etatik 14:00etara. 3 - 5 eta 6 - 12 urte arteko neska-mutilek parte hartu ahal izango dute; leku-kopurua 20 lagunera muga-tuta dago. Negulekuetan izena eman gura dutenek azaroaren 24ra arte izan-go dute aukera, Armintzako kultur etxean. Arduradunek azaldu dutenez, bertako eta inguruetako herrietako umeek parte har dezakete egitasmo ho-rretan; hala ere, Lemoizko neska-muti-lek lehentasuna izango dute. Lemoizen erroldatutako umeek 20 euro ordaindu beharko dituzte; ostera, gainerakoen-tzako prezioa 40 eurokoa izango da. Dena dela, kasu bietan, deskontuak egongo dira familia ugarientzat eta oi-narrizko errenta dutenentzat.

info+: www.lemoiz.eu

Neguko kolonietan izena eman daiteke, azaroaren 24ra arte


Gorliz

Bertoko dendetan kontsumoa bul-tzatzeko, 200 bonu kaleratuko ditu Gorlizko Udalak. «Bono Gorliz 2017» kanpaina izango da hori: intere-sa dutenek horietako bonu bat eskura-tu ahal izango dute, 25 euroko balioa izango duena, eta 20 euroan erosi ahal izango dute; horrenbestez, bonuak di-tuztenek 5 euroko saria izango dute udalerriko saltokietan erosketak egin ahal izateko. «Modu horretan, kon-tsumitzaileek % 20ko deskontua lortu ahal izango dute Gabonetako eroske-tetan», arduradunek azaldu dutenez. Horrez gainera, jakinarazi dute salto-kiek kanpaina horretara batzeko au-kera dutela oraindino; hilaren 17ra arte izena eman dezakete. Azaroaren 27an hasiko dira bonuak saltzen, eta 2018ko urtarrilaren 5era arte erabili ahal izango dira, kanpaina horretan izena eman duten denda denetan.

info+: www.gorliz.eu

Barakaldoko Umeen Gaboneta-ko Parkera joateko irteera anto-latu du Plentziako Udalak. Txangoa abenduaren 28an izango da, eta 2004 eta 2011 urteen artean jaiotako nes-ka-mutilei zuzenduta dago. Horretara joan gura dutenek aldez aurretik ize-na eman beharko dute, abenduaren 1a baino lehen. Txangoaren egunean, irteera-ordua 10:00etan ipini dute, Plentziako Eskolan; itzulera, oste-ra, 18:00etan, Charterrean. Plentzian, Gorlizen edo Lemoizen erroldatuta-koek 20 euro ordaindu beharko dituz-te; gainerakoek, 25 euro.

info+: www.plentzia.eus / [email protected]

Herrian kontsumitzea bultzatzeko bonuak salduko dituzte

Umeen Gabonetako Parkera joateko irteera, urte amaieran

Plentzia

TESTUA: IKER RIncon moREno ARGAZkIA: HodEI ToRREs

Umeen iritziak, desirak eta in-teresak batu ditu hilabeteo-tan Plentzia Amesten egitas-moak. Prozesua amaitzear dago, hala ere, hori baino lehen, on-dorioak eta proiektu berria aurkeztuko dute hilaren 30eko Udalbatzan.

Zein da Plentzia Amesten egitasmoa-ren helburua?Helburua da haurren parte-hartzea sustatzea herrian eta, horrekin bate-ra, haien arteko euskararen erabilera-ri bultzada ematea. Horrela, beraien iritziak, interesak eta beharrak beste edozein herritarrenak bezain garrantzi-tsuak direla eta herrian aldaketak sor-tzeko gai direla ulertzen dugu.

Nortzuek garatu duzue egitasmoa?Norbanakoek eta talde desberdinek parte hartu dute horretan, modu batera edo bestera. Gizarte-hezitzaileak, kua-drilletako eta gaztetxeko kideak, gu-raso eta banakako interesdunak pasa dira talde eragiletik, udal-ordezkari eta Urtxintxaren hezitzaile banarekin bate-ra. Ludotekako arduradunekin harre-manetan egon gara, eta Plentzia Tele-bista ere bertan izan da, proiektuaren fase denetan bidelagun.

Zein izan da orain arteko ibilbidea? Hasteko, sentsibilizazio-fasea egon zen, herriko helduei zein gaztetxoei proiektua zer den eta horren garrantzia zabaltzeko. Aldi berean, Plentzia Te-lebistako lagunekin batera, haurrekin bideo bat grabatu genuen, haurrek eu-ren burua Plentzian nola ikusten duten azalduz. Ondoren, diagnostiko-fasea burutu genuen; horretan, haurrek uda-lerrian gustatzen zaizkien eta aldatuko lituzketen gauzak identifikatu zituz-ten. Horretarako, topaketa bi egin ziren ekainean, Ontziola plazan. Bertan aza-leratu zen erabilgarri izan zitezkeen eta ordura arte ez diren leku batzuk mol-datzeko interesa. Orain, gauzatze-fa-sea bukatzear dago; leku konkretu bat biziberritzeko proposamena diseinatu da, eta, laster, Udalbatzan aurkeztuko da. Edonola ere, sortuko den leku fisiko horren eraldaketa baino, ibilbidea bera da emaitza.

Eta zein izan da umeen jarrera egitas-mo horrekiko?Haurrek oso gogotsu parte hartu dute, eta oso ideia sortzaileak plazaratu di-tuzte. Ez hori bakarrik, leku publi-koan parte hartzeko aukerez eta mu-gez hausnartu dute, gertatzen diren arazoak azaleraziz. Gainera, askotan helduok uste izaten dugunaren kon-tra, edozein leku diseinatzeko orduan

beraien interesetatik harago herritar guztiak zelan baldintzatuko lituzketen pentsatzen dute, beraien beharrak eta helduenak askotan nahasteraino.

Eta gurasoena?Gurasoek ez dute haurren jarduna oz-topatu, ezta zapuztu ere. Autonomiaz utzi diete parte hartzen, eta egindako saioetakoa entzun dute errespetu osoz.

Haurrek zelan ikusten dute udalerria?Gauza interesgarriak atera dira. Nabar-mentzekoa da herriaren erdigunean berdegune bat sortzeko nahia, haurren eta gaztetxoen elkargune litzatekeena. Txakur-kakak direlako edo erdigune-tik urrun daudelako, dauden berdegu-neek ez dute balio izaten bertan jolaste-ko edo lasai egoteko.

Aurkeztutako ideien artean, zeintzuk lirateke egingarriak?Ideia mordo baten artean, erabilera-rik gabe zegoen leku bat biziberritzea nahiago izan dute, Estrella delako gu-nea. Leku txikia izan arren, erdigunean dago: Ontziola plaza, frontoia, skate-pista eta itsasadarraren ondoan. Beraz, inguruan giroa egoteko beste eremu hori beraien erara gauzatu nahi dute. Bertan, berdegunea, banku naturalak, tirolina eta ur-jolasgune bat diseinatu dituzte.

«Lekua diseinatu baino, bidea bera da emaitza»Plentzia Amesten egitasmoa garatu dute azken hilabeteotan udalerrian; umeek euren hiribildua zer-zelakoa gura duten hausnartzeko baliagarria izan da, besteak beste.

Estitxu Garaizar eta Maddalen Cuñado, Plentzia Amesten egitasmoaren talde eragileko kideak.

Gabonak ate-joka ditugu eta, las-ter, sasoi horren berri emango du-ten argiak isiotuko dituzte kaleetan. Horrez gainera, ohi den legez, Gabo-netako Azoka egingo dute datorren abenduaren 8an. Egun berean, gaine-ra, Barraskiloak prestatzeko lehiaketa egingo dute. Izena emateko epea zaba-lik egingo da hilaren 30era arte, Gor-lizko Kultur Etxean.

izen-ematea: [email protected] / 946 774 000

Gabonetako Azoka eta gastronomia-saioa, abenduaren 8an


Urduliz

Meningitis batek eragindako garu-neko paralisia jasaten duen Urdu-lizko ume bati laguntzeko plastikozko tapoiak batzen hasi dira oraintsu. Az-kenaldian gaixotasunak dituzten per-tsonei laguntzeko modua bilakatu dira bilketa horiek, dirua lortzeko; izan ere, horien tona bakoitzeko 300 euro lortu ohi dira. Urtebete duen umearen ka-

suan, gaixotasunari aurre egiteko dirua behar dute bere senideek. Horretarako, «Aurrera, Araitz» kanpaina abiarazi zuten orain dela gutxi; goiburu berbera duen orrialdea zabaldu dute Facebook sare sozialean, eta, daborduko, babesa eta elkartasuna jaso dute leku askota-tik. Tapoiak batzeko lekuen berri ema-ten dabiltza sare sozial horren bidez.

Garuneko paralisia duen ume baten aldeko tapoi-batzea

Urdulizko Mecánica de la Peña lantegi ohiaren «etxe orratza» zaharberritu dute, horren aurrealdea, hain zuzen ere. 2016ko udan hasi zituzten eraikina berritzeko lan orokorrak, eta, daborduko fatxada eraberrituta dago. Orain, barrualdean, iturgintza-lanak egin eta instalazio elektrikoa zein aire

girotua ipini behar dituzte; bigarren fase horren aurrekontua 3 milioi euro-koa da. Eraikinak 550 metro koadroko 12 solairu dauzka; bertan, askotariko bulegoak egotea aurreikusi dute, az-piegituraren barrualdea egokitu os-tean. Dena dela, dirudienez, aukera egongo da bestelako jarduerak egin ahal izateko, ikerketa batek bateraga-rritasuna dagoela onartuz gero. Gaur egun, eraikina Urduliz Industrialdea-rena da; hala ere, zenbait hedabidek azaldu dutenaren arabera, baliteke, Urdulizko azpiegitura hori enkante batean saltzea, etorkizunean.

Urdulizko dorrea zaharberritu dutemecánica de la Peña lantegi zaharraren kanpoaldea berritu dute; barrualdea egokitu behar dute orain.

Uribe Kostako eraikinik altuenetakoa da Urdulizkoa.

Datorren urtean beteko ditu 75 urte Simon Otxandategi Dantza Tal-deak. Hori dela eta, urteurren berezi hori «dagokion moduan» ospatu ahal izateko, dantza-taldean parte hartu duten denak udalerriko frontoira joa-tera deitu dituzte azaroaren 25ean, 20:00etan. Bertan, Otxandategi tal-deak ikustaldia eskainiko du bertara-tuko diren denentzat. Ostean, urteu-rrenean egiteko aurreikusitako ekitaldi denen berri emango dute, eta 75 urteo-tan taldean parte hartu duten denen izen-abizenen behin-behineko zerren-da ipiniko dute ikusgai. Proposamenak egiteko tartea ere egongo da.

Simon Otxandategi Dantza Taldearen 75. urteurrena, 2018an

Emakumeenganako Indarkeriaren Kontrako Eguna da azaroaren 25a, eta horri lotutako ekimenak prestatu dituzte dagoeneko Berangon. Joan den azaroaren 11n, Berango Antzokian, lehenengo ekitaldia egin zuten: Lola Markaidaren bakarrizketa. Hurrengo saioa zapatuan izango da, azaroaren 18an. Arrastiko 07:00etan Paddam bi-koteak Chansons kontzertua eskainiko du Berango Antzokian, abesti frantses ezagunak abestuz. Ostera, azaroaren 25ean, Atakados taldeak Hoy Milagro ikuskizuna estreinatuko du, 19:00eta-tik aurrera, Berango Antzokian.

info +: www.berango.net

Azaroaren 25ari begirako ekitaldiak hasi dira daborduko

Berango

Uribe kosta

Urdulizko ospitaleko 18 garbiketa-langile, kaleratuta

Urdulizko ospitalean lan egiten zuten Comercial de Limpieza Villar SA enpresako 18 garbike-ta-behargin kaleratu dituztela salatu dute ELAk eta LABek. Osasun-zentroa-ren aurrean egindako elkarretaratzean, joan den barikuan, hilaren 10ean, Osa-kidetzaren jarrera deitoratu zuten sin-dikatuek: «modu desegoki eta kon-tzientean hartu dituzten erabakiek 18 langile kaleratzea suposatu dute».

Sindikatuek azaldu dutenez, Lim-piezas Villarrek kontratuak eten ziz-kien ospitalean behar egiten zuten 18 langile horiei azaroaren 1ean. ELAk eta LABek diotenez, enpresa azpikontra-tatuak adierazitako argudioa izan da Osakidetzagaz zuen harremana eten egin dela Urdulizen, eta ez die langi-leei bestelako proposamenik eskaini. «Egoerari onartezina deritzogu. Osa-kidetzak berak hartutako erabaki oke-rrak 18 langileei ordainarazi nahi diete

eta ez da inolaz ere bidezkoa. Horrega-tik, 18 langile horien etorkizuna berma-tzeko konpromisoak har ditzatela eska-tzen diegu Osakidetzari eta Limpiezas Villarri», zabaldu dute sindikatu biek.

Osasungintza Sailak joan den ekai-naren 23an sinatu zuen kontratua Comercial de Limpieza Villar SA en-presagaz, Uribe Erakunde Sanitario In-tegratuaren (ESI) 18 zentroen garbike-ta-zerbitzua esleitzeko.

Protesta egin dute egunotan. ELA-LAB

Barrika, Berango, Gorliz, Leioa, Le-moiz, Plentzia, Sopela eta Urduliz-ko udalerrietako gazteen artean bes-teren konturako enplegua sustatzeko bekak martxan ipini dituzte. Gaztedi Uribe Kosta izeneko lankidetza horre-gaz, lanekoak ez diren 4 hilabeteko praktikak egin ahal izango dira. De-nera, 10 beka eskainiko dituzte aipa-tutako udalerrietako gazteek lan-ar-loan esperientzia lor dezaten; gerora,

merkaturatzea errazteko helburuagaz. Beka horiek aurretik aipatutako udale-rrietakoren batean erroldatuta dauden 18 eta 25 urte arteko gazteei bakarrik zuzenduta daude. Horrez gainera, Lan-biden lan-eskatzaile gisa agertu beha-rra dago. Lan-profilari dagokionez, Lanbide Heziketako (Erdi edo Goi-mai-lako) tituluduna edo unibertsitate-titu-luduna izatea beharrezkoa da.

info+: [email protected] / 944 004 195

Lanekoak ez diren praktikak egiteko bekak emango dituzte

Horma izatea erabaki zuen. Arretaz aditu zituen bere alboan zituenak: morteroa, beste adreiluei atxikitzeko; karea, hotz eta beroetatik babeste-ko; pintura, denek batera itxura berdintsua edukitzeko…Ez zen harria, ez zen hormigoi-blokea, baina eurek bezain tinko eusteko konbentzituta zegoen. Pozik zebilen han: gainontzeko adreilu, mor-tero, kare eta pinturaren artean. Sosegua espero zuen adreiluak horma ha-ren barrenean. Baina noizbait pintadez josi beharko zuten, bazekien. Gizakia ez baitago hormak bere horretan uzteko egina. Horma behar du pertsonak, aldarrikapenak adierazteko. Eta spraya, eta pintura botea, eta ezkutaketa.

Arkatza belarrian UnAI ETxEBARRIA BEITIAArkitektoa

Adreiluei entzuten ikasiko bagenu

Kultura

Barikutik domekara bitartean izango da Getxoarte, prakti-ka garaikideen aretoa, Aree-tako Xake plazan ipinitako karpan. Ekimen horrek orain dela lau urte hasitako bideari jarraitu gura dio: gaur egungo artearen mundua ezagu-tzera eman nahi dute, eta jendearen-gana hurreratzeko aukera izatea. Ho-rretarako, programa batzuez baliatzen dira. Programa Orokorrak ordezkari-tza komertziala ez duten jatorri ezber-dinetako artisten 31 diziplina erakutsi-ko ditu, banakakoak zein taldekakoak.

Bitartekaritza Programaren bidez, berriz, askotariko ikusleengana za-baldu gura dute artearen mundua, zenbait jardueraz baliatuta; berbara-ko helduentzako bisita gidatuak eta tailerrak. Ildo horretan, umeentzako tailerrak ere egongo dira Getxoarten; horien bitartez, gaztetxoek modu lu-dikoan ezagutu ahal izango dute sor-kuntzaren mundua. Modu berean, aurton, ahalegin berezia egingo dute erretiroa hartutako adineko pertso-nak artearen mundura erakartzeko; eta antolatutako jardueren bitartez,

irakasteaz gainera, euren esperientzia eskaintzeko aukera izango dute, anto-latzaileek azaldu dutenez.

Bestalde, Programa Hedatuan, ar-tearen ekoizpenaren mugak «luzatu» eta elkarlotzen dituzten sei proiektu

egongo dira, bitartekaritza-proiektuen lankidetzari esker. Laborategi-pro-gramari dagokionez, arte garaikideak teknika grafikoaren eta inprimaketa-ren munduan zer-zelako lekua izan dezakeen ikusteko aukera egongo da. Azkenik, arte garaikidea eta diziplina eszenikoak zelan uztar daitezkeen era-kutsiko du Programa Eszenikoak.

Aurreko urteetan legez, aurten ere, artista gonbidatua ez da faltako; ho-rrek Getxoarterako bereziki eginiko proiektua garatuko du eta programa

orokorrean parte hartuko du. Orain-goan, Ibon Garagarza izango da. An-tolatzaileen arabera, sortzaile horrek lan aipagarria egin du azken urteotan. Gainera, primeran ezagutzen du azo-ka; aurreko edizio batean ere bere la-nak erakusteko hautatua izan zen eta.

denontzako gunea«Nabarmendu behar da Getxoarte gune irekia dela: zeharkakoa eta al-dakorra da, eta helburu hezigarria zein eraldatzailea dauka», azaldu du Getxoko Kultur Etxeak. Hori dela eta, zenbait proiektugaz eta erakundegaz elkarlanean jarduteko apustua egin du praktika garaikideen aretoak; ho-rien artean daude esaterako Euskal Herriko Unibertsitatea, Azkuna Zen-troa, Nazioarteko Grabatu Jaialdia eta Artium museoa. Azken horregaz bate-ra, Getxoarte-Artium saria sortu dute; 2.000 euroko diru-ekarpena izan-go du horrek. Hala, epaimahai batek Getxoarteren bilduman gordeko den lana hautatuko du; horrez gainera, obra hori Arabako Artium Museoan ikusteko aukera egongo da.

Getxoarte praktika garaikideen aretoaren jarduerez gozatzeko aukera egongo da azaroaren 17tik 19ra arte, Areetako Xake plazan ipini duten karpapean.

Sorkuntzaren ispilua

Ibon Garagarza Berger algortarra da artista gonbidatua; Garrobi

elkarteko kidea da bera

Besteak beste, ordezkaritza komertziala ez duten jatorri ezberdinetako artisten 31 proiektu ikusteko aukera egongo da, banakakoak zein taldekakoak. © GETXOkO kULTUR ETXEA

Jarduera batzukAzaroak 17, barikua11:00 Inaugurazioa.13:00 Risografia-inprimaketa lantzeko tailerra, EHUko Arte Ederren ikasleakaz eta Another Press-egaz.19:00 Bisita gidatua, Laura Ruizegaz.19:00 Ibon Garagarzaren (artista gonbidatua) berbaldia.

Azaroak 18, zapatua11:00 Tailer irekia, Antonnio Ruiz Montesinos irakasleagaz; kontakizuna, argazkigintza eta on-line edizioa.12:30 Materiaren eta zentzumenen gaineko umeentzako tailerra.13:00 Berbaldia, programa orokorreko artistakaz.17:00 Introducción al papercutting tailerra, José Antonio Roda irakasleagaz.18:00 Isaac Torresen He venido al desierto ikuskizuna.

Azaroak 19, domeka13:00 Bisita gidatua, keinuen hizkuntzan.13:30 Bideotik (EHU) proiektuaren aurkezpena.18:00 Fito Conearen Bailables ikuskizuna.18:00 Sarien banaketa.

Aurretik izena eman beharko dute bisita gidatuetan edo tailerretan parte hartu gura duten denek; informaziogunera joan beharko dute.

info+: www.getxo.eus/eu/getxoarte

2017

ko a

zaro

ak 1

6tik

aza

roak

22r

a ar

te

ERAn

dIo

Ez d

ok h

iru!

antz

ezla

naz

goza

tzek

o au

kera

ego

ngo

da a

zaro

aren

22a

n,

egua

zten

ean,

Era

ndio

n. T

arte

an k

on-

pain

iako

Pa

txo

Telle

ria

eta

Mik

el

Mar

tinez

igo

ko d

ira o

holtz

a ga

ine-

ra, A

ltzag

ako

azok

a za

harr

ean.

Hiru

m

usik

a-ak

tore

k la

gund

uko

ditu

zte;

ho

rien

arte

an d

ago

Mar

ia A

rria

ga a

l-go

rtar

ra. E

man

aldi

a 20

:00e

tan

hasi

ko

da; s

arre

ra, d

oan.

Tel

leria

k et

a M

ar-

tinez

ek u

rtea

k da

roat

zate

bik

ote

ar-

tista

lan

ean,

ant

zerk

i-obr

ak s

ortz

en,

ekoi

zten

eta

ant

zezt

en:

best

e as

ko-

ren

arte

an,

Lezi

o be

rri

bat

ostr

ukar

i bu

ruz,

Eus

kara

sen

cillo

aren

man

ifes-

tua,

Lar

ru h

aize

tara

, Eus

kara

zeta

mol

, Li

ngua

nab

ajor

um e

gin

ditu

zte.

Den

-bo

raga

z, h

alak

o es

tiloa

sor

tu d

ute

ia

ohar

kabe

an,

iturr

i as

kota

tik e

date

n du

ena;

bai

na, b

erez

ko k

alig

rafia

dau

-

kana

: akt

ore

bire

n el

karr

izke

teta

n oi

-na

rritz

en d

a, b

erba

ldi m

otz

eta

pika

-tu

ak, a

zkar

rak,

ero

ak...

Ez

dok

hiru

! an

tzez

lana

ri da

goki

onez

, eus

kal k

an-

tute

gian

oi

narr

ituta

ko

teat

ro-ik

us-

kizu

na d

a: «

Gure

mod

ukoa

: er

oa,

desk

onze

rtan

tea,

irr

igar

ria a

zale

z...

Bain

a az

al h

orre

n po

ro b

akoi

tzar

i gu

re m

usik

arek

iko

mai

tasu

na d

ario

»,

diot

e Te

lleria

k et

a M

artin

ezek

.

Ez d

ok h

iru! u

mor

ezko

an

tzez

lana

, Altz

agan

PLEn

TZIA

Plen

tzia

clas

sic

elka

rtea

k sa

soi

bate

ko

last

erke

ta-m

otor

rak

ikus

teko

au

kera

em

ango

du,

Bar

akal

doko

BEC

are

toan

; iz

an e

re, a

zaro

aren

17tik

19ra

art

e, b

er-

tan

egin

go d

uten

Ret

rocl

asic

a Bi

lbao

20

17 a

zoka

n pa

rte

hart

uko

du i

bilg

ai-

lu k

lasi

koen

lagu

nen

Plen

tzia

ko e

lkar

-te

ak.

Den

era,

18

mot

ozik

leta

ero

ango

di

tu P

lent

ziac

lass

ic e

lkar

teak

.

Getx

oko

Udal

eko

Berd

inta

sun

eta

Eusk

ara

zerb

itzue

n el

karla

nari

es-

ker,

azar

oare

n 22

an, e

guaz

tene

an,

berb

aldi

a et

a ko

ntze

rtu a

kust

ikoa

eg

ongo

di

ra,

Algo

rtako

Az

eba-

rri

kultu

rgun

ean.

Hal

a, O

n m

usi-

ka-ta

ldek

o gi

tarr

a-jo

lea

den

Itsas

o Gu

tierr

ez e

ta L

a Ba

su ra

p-ka

ntar

ia

izan

go d

ira b

erta

n. S

aioa

19:0

0eta

n ha

siko

da;

sarr

era,

doa

n.

Plen

tzia

clas

sic

elka

rtea

k m

otor

ren

erak

uske

ta

ipin

iko

du B

ECen

Mus

ikag

intz

a,

eusk

ara

eta

emak

umea

ber

babi

de

GETx

o

saso

i den

etak

o be

rreh

un e

uska

l kan

tare

n ba

ino

gehi

agor

en z

atia

k ag

ertz

en d

ira a

ntze

zlan

hon

etan

. © T

ARTE

AN T

EATR

OA

ANTZ

ERKI

AAZ

ARoA

K 16

, EGU

EnA

Uhur

i, ga

utxo

riare

n ul

uak

ipui

n-ko

ntak

eta

18:0

0 | A

lgor

tako

kul

tur e

txea

| Ge

txo

Dor

o Zo

bara

n ip

uin-

kont

alar

iaga

z. 5

urt

etik

go

rako

entz

at. E

uska

raz.

Sar

rera

, doa

n.

AZAR

oAK

17, B

ARIK

UAKo

ntul

arie

n Kl

uba

19:0

0 | A

lgor

tako

kul

tur e

txea

| Ge

txo

Ipar

Am

erik

a iz

ango

da

ipui

nen

gaia

. G

azte

lani

az. S

arre

ra, d

oan.

Los

tres

cerd

itos

y el

lobo

19:3

0 | K

ultu

r etx

eko

entz

unge

la |

Urdu

lizG

orliz

ko A

ntze

rki T

alde

agaz

. Gaz

tela

niaz

. Sa

rrer

a, d

oan.

AZAR

oAK

18, Z

APAT

UAso

rgin

a Tx

irulin

a ip

uin-

kont

alar

ia18

:30

| ser

tutx

ena

erai

kina

| Go

rliz

Ikus

kizu

na 4

urt

etik

gor

ako

umee

ntza

t da.

Eu

skar

az. S

arre

ra, d

oan.

BERB

ALDI

AKAZ

ARoA

K 21

, mAR

TITZ

EnA

Iraku

rle K

luba

19:3

0 | A

stra

budu

ko k

ultu

r etx

ea |

Eran

dio

Elen

a Fe

rran

tere

n Lo

s día

s del

aba

ndon

o lib

urua

ren

gain

ean

berb

a eg

ingo

dut

e.

Gaz

tela

niaz

. Sar

rera

, doa

n.

ERAK

usKE

TAK

AZAR

oARE

n 17

RA A

RTE

Itsas

oa e

ta lu

rra

Goñi

Por

tal k

ultu

r etx

ea |

Plen

tzia

Mer

txe

Carp

inte

rore

n ol

io-p

intu

rak.

As

tele

hene

tik b

arik

ura

arte

zab

alik

ego

ngo

da.

Sarr

era,

doa

n.

AZAR

oARE

n 24

RA A

RTE

Afrik

a em

akum

e iz

enar

ekin

Kurt

zio

kultu

r etx

ea |

sope

laD

eran

dein

Fun

dazi

oare

n ar

gazk

i-era

kusk

eta.

Sa

rrer

a, d

oan.

AZAR

oARE

n 27

RA A

RTE

Xabi

roi

xake

pla

za (A

reet

a) |

Getx

oko

mik

ien

erak

uske

ta. S

arre

ra, d

oan.

ABEn

dUAR

En 8

RA A

RTE

Bost

eko

2017

Kultu

r Lei

oako

era

kusk

eta-

gela

| Le

ioa

Sarr

era,

doa

n.

ABEn

dUAR

En 11

RA A

RTE

Harr

iet a

ntol

ogik

oa: g

idoi

laria

xake

pla

za (A

reet

a) |

Getx

oko

mik

ien

erak

uske

ta. S

arre

ra, d

oan.

Dani

el G

ojén

ola:

Zin

ekom

ikGl

ass

Grill

Urb

ano

(Are

eta)

| Ge

txo

kom

ikie

n er

akus

keta

. Sar

rera

, doa

n.

ABEn

dUAR

En 2

3RA

ARTE

Ig

arot

zeak

Zirr

i-mar

ra a

rte-

taile

rra

(Anb

oto,

2) |

Get

xoM

ertx

e Pe

rizen

art

elan

ak. S

arre

ra, d

oan.

IKAs

TARo

AKAZ

ARoA

K 21

, mAR

TITZ

EnA

Arga

zkie

n ed

izio

a19

:30-

21:0

0 | A

txut

egi k

alea

, 15

| Era

ndio

Astr

abud

uko

Foto

club

elk

arte

ak a

ntol

atut

a.

Gaz

tela

niaz

. Doa

n. In

form

azio

geh

iago

: as

trab

uduk

ofot

oclu

b@gm

ail.c

om

Mus

IKA

AZAR

oAK

16, E

GUEn

ABi

koiz

ten

(pop

-rock

a)20

:00

| Jol

asau

rre

tabe

rna

| Get

xoG

etxo

n Zu

zene

an z

irkui

tuar

en b

arru

an. D

oan.

AZAR

oAK

17, B

ARIK

UAJo

rge

da R

ocha

21:0

0 | K

ultu

r Lei

oako

eda

riteg

ia |

Leio

ako

ntra

baxu

-jole

por

tuga

ldar

rak

zuze

nean

au

rkez

tuko

du

bere

azk

en la

na: T

o Dr

op a

nd Le

t Go

dis

koa.

Sar

rera

: 5-1

0 eu

ro.

AZAR

oAK

18, Z

APAT

UA

Chan

son

franc

esa

19:0

0 | B

eran

go A

ntzo

kia

| Ber

ango

Padd

am b

ikot

eaga

z. S

arre

ra: 3

eur

o.

Konp

osito

re g

etxo

ztar

ren

biga

rren

kon

tzer

tua

20:0

0 | A

reet

ako

mus

ika-

esko

la |

Getx

oAr

eetx

o ab

esba

tzag

az. S

arre

ra, d

oan.

AZAR

oAK

20, A

sTEL

EHEn

A sa

nta

Zezi

lia E

guna

19

:00

| Ast

rabu

duko

kul

tur e

txea

| Er

andi

oEr

andi

oko

Mus

ika

Esko

laga

z. S

arre

ra, d

oan.

ZIN

EMA

AZAR

oAK

16, E

GUEn

AAp

rend

iend

o a

cond

ucir

18:0

0 | K

urtz

io k

ultu

r etx

ea |

sope

laG

ener

o-ik

uspe

giko

zin

ema.

Itza

rtu

emak

umee

n el

kart

eak

anto

latu

ta. G

azte

lani

az. D

oan.

AZAR

oAK

17, B

ARIK

UABi

gas

x Big

as21

:00

| Are

etak

o m

usik

a-es

kola

| Ge

txo

Zine

-klu

ba. 7

urt

etik

gor

akoe

ntza

t. G

azte

lani

az.

Sarr

era:

2,9

0 eu

ro.

AZAR

oAK

18, Z

APAT

UAEl

peq

ueño

vam

piro

18:0

0 | K

ultu

r etx

ea |

Urdu

lizD

anon

tzat

. Gaz

tela

niaz

. Sar

rera

: 3,5

0 eu

ro.

AZAR

oAK

18 E

TA 19

Igel

en e

rres

uma

17:3

0 | K

ultu

r Lei

oako

ent

zung

ela

| Lei

oaD

anon

tzat

. Eus

kara

z. S

arre

ra: 3

,50

euro

.

AZAR

oARE

n 18

TIK

20RA

ART

ELa

cord

iller

a20

:00

| Kul

tur L

eioa

ko e

ntzu

ngel

a | L

eioa

Eman

aldi

a 12

urt

etik

gor

akoe

ntza

t da.

G

azte

lani

az. S

arre

ra: 4

,50

euro

(Iku

slee

n eg

una:

3,

50 e

uro)

.

AZAR

oAK

19, d

om

EKA

Angr

y bi

rds

18:0

0 | B

eran

go A

ntzo

kia

| Ber

ango

Um

eent

zat.

Gaz

tela

niaz

. Sar

rera

, doa

n.

Itsa

so G

utie

rrez

. © O

N

Iazk

o er

akus

keta

BEc

en.

© P

LEN

TZIA

CLA

SSIC

Men

di to

ntor

rean

, um

eent

zat,

Aree

tan

Txal

o Pr

oduk

zioa

k ta

ldea

k Ar

eeta

n es

trei

natu

ko d

u M

endi

to

ntor

rean

ant

zezl

ana.

Men

di-g

idar

ia e

ta e

sped

izio

buru

a de

n Ed

urne

eta

ber

e be

zero

a de

n Tx

ema

dira

pro

tago

nist

ak.

Aben

tura

hon

i esk

er, T

xem

a, h

arro

putz

zita

la, e

skuz

abal

a-go

a bi

hurt

uko

da, e

ta E

durn

ek b

eldu

rrak

uxa

tuko

ditu

.

noiz

: Aza

roak

19,

dom

eka.

o

rdua

: 18:

00

non:

Are

etak

o An

drés

Isas

i mus

ika-

esko

la.

sarr

era:

5 e

uro.

LEIo

AGE

Txo

GETx

o

Leio

ako

Uda

lare

n XV

III.

Pop-

Rock

Le

hiak

etar

en k

arte

la i

zang

o de

na a

u-ke

ratz

eko,

hiru

kar

tel a

uker

atu

ditu

zte,

he

rri-b

ozke

taz

haut

atuk

o da

irab

azle

a;

hila

ren

19ra

art

e, b

otoa

em

an d

aite

ke.

boto

a em

atek

o: w

ww

.kul

turle

ioa.

com

Kike

Am

onar

riz

sozi

olin

guis

tak

eta

umor

ista

k eu

skar

aren

ald

e eg

inda

ko

ibilb

idea

z et

a eg

iteke

dag

oena

z be

rba

egin

go d

u az

aroa

ren

21ea

n, m

artit

ze-

nean

, Are

etan

. Hitz

ordu

a 19

:00e

tan

ipi-

ni d

ute,

Get

xoko

Elk

arte

gian

; doa

n.

Azar

oare

n 23

an,

egue

nean

, Ux

ue A

l-be

rdi

Algo

rtak

o Al

dai

patr

onat

uan

izan

go d

a, 19

:30e

an, J

enisj

oplin

ber

e az

-ke

neko

lib

urua

aur

kezt

eko.

Aur

retik

, 19

:00e

tan,

lag

un-ta

lde

bat

elka

rtuk

o da

, lan

hor

ren

gain

ean

berb

a eg

iteko

.

Pop-

rock

lehi

aket

ako

karte

la b

ozka

dai

teke

Be

rbal

dia

eman

go d

u Ki

ke A

mon

arriz

ekUx

ue A

lber

dire

n lib

urua

z ber

beta

n

Edur

ne o

inar

rizko

kan

pam

endu

ra h

eltz

en d

en b

itart

ean,

Txe

mak

bid

ean

topa

tuko

ditu

Yet

ia, E

lurr

etak

o Er

regi

na e

ta H

erio

tza.

© T

XALO

PRO

DU

kZIO

Ak

ANTZ

ERKI

AAZ

ARoA

K 16

, EGU

EnA

Uhur

i, ga

utxo

riare

n ul

uak

ipui

n-ko

ntak

eta

18:0

0 | A

lgor

tako

kul

tur e

txea

| Ge

txo

Dor

o Zo

bara

n ip

uin-

kont

alar

iaga

z. 5

urt

etik

go

rako

entz

at. E

uska

raz.

Sar

rera

, doa

n.

AZAR

oAK

17, B

ARIK

UAKo

ntul

arie

n Kl

uba

19:0

0 | A

lgor

tako

kul

tur e

txea

| Ge

txo

Ipar

Am

erik

a iz

ango

da

ipui

nen

gaia

. G

azte

lani

az. S

arre

ra, d

oan.

Los

tres

cerd

itos

y el

lobo

19:3

0 | K

ultu

r etx

eko

entz

unge

la |

Urdu

lizG

orliz

ko A

ntze

rki T

alde

agaz

. Gaz

tela

niaz

. Sa

rrer

a, d

oan.

AZAR

oAK

18, Z

APAT

UAso

rgin

a Tx

irulin

a ip

uin-

kont

alar

ia18

:30

| ser

tutx

ena

erai

kina

| Go

rliz

Ikus

kizu

na 4

urt

etik

gor

ako

umee

ntza

t da.

Eu

skar

az. S

arre

ra, d

oan.

BERB

ALDI

AKAZ

ARoA

K 21

, mAR

TITZ

EnA

Iraku

rle K

luba

19:3

0 | A

stra

budu

ko k

ultu

r etx

ea |

Eran

dio

Elen

a Fe

rran

tere

n Lo

s día

s del

aba

ndon

o lib

urua

ren

gain

ean

berb

a eg

ingo

dut

e.

Gaz

tela

niaz

. Sar

rera

, doa

n.

ERAK

usKE

TAK

AZAR

oARE

n 17

RA A

RTE

Itsas

oa e

ta lu

rra

Goñi

Por

tal k

ultu

r etx

ea |

Plen

tzia

Mer

txe

Carp

inte

rore

n ol

io-p

intu

rak.

As

tele

hene

tik b

arik

ura

arte

zab

alik

ego

ngo

da.

Sarr

era,

doa

n.

AZAR

oARE

n 24

RA A

RTE

Afrik

a em

akum

e iz

enar

ekin

Kurt

zio

kultu

r etx

ea |

sope

laD

eran

dein

Fun

dazi

oare

n ar

gazk

i-era

kusk

eta.

Sa

rrer

a, d

oan.

AZAR

oARE

n 27

RA A

RTE

Xabi

roi

xake

pla

za (A

reet

a) |

Getx

oko

mik

ien

erak

uske

ta. S

arre

ra, d

oan.

ABEn

dUAR

En 8

RA A

RTE

Bost

eko

2017

Kultu

r Lei

oako

era

kusk

eta-

gela

| Le

ioa

Sarr

era,

doa

n.

ABEn

dUAR

En 11

RA A

RTE

Harr

iet a

ntol

ogik

oa: g

idoi

laria

xake

pla

za (A

reet

a) |

Getx

oko

mik

ien

erak

uske

ta. S

arre

ra, d

oan.

Dani

el G

ojén

ola:

Zin

ekom

ikGl

ass

Grill

Urb

ano

(Are

eta)

| Ge

txo

kom

ikie

n er

akus

keta

. Sar

rera

, doa

n.

ABEn

dUAR

En 2

3RA

ARTE

Ig

arot

zeak

Zirr

i-mar

ra a

rte-

taile

rra

(Anb

oto,

2) |

Get

xoM

ertx

e Pe

rizen

art

elan

ak. S

arre

ra, d

oan.

IKAs

TARo

AKAZ

ARoA

K 21

, mAR

TITZ

EnA

Arga

zkie

n ed

izio

a19

:30-

21:0

0 | A

txut

egi k

alea

, 15

| Era

ndio

Astr

abud

uko

Foto

club

elk

arte

ak a

ntol

atut

a.

Gaz

tela

niaz

. Doa

n. In

form

azio

geh

iago

: as

trab

uduk

ofot

oclu

b@gm

ail.c

om

Mus

IKA

AZAR

oAK

16, E

GUEn

ABi

koiz

ten

(pop

-rock

a)20

:00

| Jol

asau

rre

tabe

rna

| Get

xoG

etxo

n Zu

zene

an z

irkui

tuar

en b

arru

an. D

oan.

AZAR

oAK

17, B

ARIK

UAJo

rge

da R

ocha

21:0

0 | K

ultu

r Lei

oako

eda

riteg

ia |

Leio

ako

ntra

baxu

-jole

por

tuga

ldar

rak

zuze

nean

au

rkez

tuko

du

bere

azk

en la

na: T

o Dr

op a

nd Le

t Go

dis

koa.

Sar

rera

: 5-1

0 eu

ro.

AZAR

oAK

18, Z

APAT

UA

Chan

son

franc

esa

19:0

0 | B

eran

go A

ntzo

kia

| Ber

ango

Padd

am b

ikot

eaga

z. S

arre

ra: 3

eur

o.

Konp

osito

re g

etxo

ztar

ren

biga

rren

kon

tzer

tua

20:0

0 | A

reet

ako

mus

ika-

esko

la |

Getx

oAr

eetx

o ab

esba

tzag

az. S

arre

ra, d

oan.

AZAR

oAK

20, A

sTEL

EHEn

A sa

nta

Zezi

lia E

guna

19

:00

| Ast

rabu

duko

kul

tur e

txea

| Er

andi

oEr

andi

oko

Mus

ika

Esko

laga

z. S

arre

ra, d

oan.

ZIN

EMA

AZAR

oAK

16, E

GUEn

AAp

rend

iend

o a

cond

ucir

18:0

0 | K

urtz

io k

ultu

r etx

ea |

sope

laG

ener

o-ik

uspe

giko

zin

ema.

Itza

rtu

emak

umee

n el

kart

eak

anto

latu

ta. G

azte

lani

az. D

oan.

AZAR

oAK

17, B

ARIK

UABi

gas

x Big

as21

:00

| Are

etak

o m

usik

a-es

kola

| Ge

txo

Zine

-klu

ba. 7

urt

etik

gor

akoe

ntza

t. G

azte

lani

az.

Sarr

era:

2,9

0 eu

ro.

AZAR

oAK

18, Z

APAT

UAEl

peq

ueño

vam

piro

18:0

0 | K

ultu

r etx

ea |

Urdu

lizD

anon

tzat

. Gaz

tela

niaz

. Sar

rera

: 3,5

0 eu

ro.

AZAR

oAK

18 E

TA 19

Igel

en e

rres

uma

17:3

0 | K

ultu

r Lei

oako

ent

zung

ela

| Lei

oaD

anon

tzat

. Eus

kara

z. S

arre

ra: 3

,50

euro

.

AZAR

oARE

n 18

TIK

20RA

ART

ELa

cord

iller

a20

:00

| Kul

tur L

eioa

ko e

ntzu

ngel

a | L

eioa

Eman

aldi

a 12

urt

etik

gor

akoe

ntza

t da.

G

azte

lani

az. S

arre

ra: 4

,50

euro

(Iku

slee

n eg

una:

3,

50 e

uro)

.

AZAR

oAK

19, d

om

EKA

Angr

y bi

rds

18:0

0 | B

eran

go A

ntzo

kia

| Ber

ango

Um

eent

zat.

Gaz

tela

niaz

. Sar

rera

, doa

n.

argi

hizk

iak

Azar

oare

n 20

tik a

bend

uare

n 1e

ra

Astra

budu

ko J

osu

Mur

ueta

kul

tur e

txea

n

Arg

Azk

ietA

n o

inA

rrit

utA

ko

TEST

U LA

BURR

EN

VI. L

EHIA

KETA

ren

ERAK

USKE

TA


Erandioko Udaleko Euskara Zerbitzuak Book Bideo Lehia-keta antolatu du. Parte hartu gura dutenek aukeran eskain-tzen diren liburuetako bat irakurri beharko dute eta horren trailerra egin.

Gustuko liburu bat iragartzeko edo go-mendatzeko ikus-entzunezko lana da book-bideoa; hori egiteko, osagai des-berdinak erabiltzen dira: irudiak, tes-tua, ahotsa eta musika, baita liburua bera ere. Lanok aurkezteko azkeneko

eguna 2018ko otsailaren 23a izango da, Erandioko Udaleko Euskara Zerbi-tzuak zehaztu duenez.

Gehienez bost pertsonako taldeek parte har dezakete lehiaketan. Lanak sariketarako zabaldu den webgunea-ren bitartez (euskara.erandioon.com) aurkeztu beharko dituzte parte-har-tzaileek; Youtubera igo ostean, horren esteka bidali beharko dute. Horregaz

batera, 18 urte baino gutxiago dauzka-ten egileek gurasoen baimena erantsi beharko dute. Sariei dagokienez, lan onenaren egileek liburu-irakurgailu elektroniko bana irabaziko dute, eta 100 euroko bonu-txartel bana. Biga-rrenek ere liburu-irakurgailu elektro-niko bana jasoko dute. Horrez gainera, publikoaren saria emango dute: Gopro kamera bana.

Book Bideo Lehiaketa, ErandionLiburu-zerrendan dauden argitalpenen artean bat aukeratu, irakurri eta horren gaineko book-bideoa egin beharko dute parte-hartzaileek.

otsailaren 23ra arte parte har daiteke Erandioko Udaleko Euskara Zerbitzuak antolatutako sariketan.

Beitu!, nerabeentzako sakelako hedabidea

Nerabeei begirako hedabide di-gitala sortu du Gaztezulok. Horren bitartez, astialdiagaz lotutako euskarazko edukiak jaso-ko dituzte mugikorrean, zuzenean, 14 eta 18 urte arteko gazteek. Nerabeek astialdian kontsumitzen dutena eus-karaz eta eskura edukitzea da horren helburua, komunikabidearen bultza-tzaileek adierazi dutenez; izan ere, «azken hamarkadetan gazteen eus-kara-maila igo bada ere, erabileraren bilakaera ez da horren nabarmena izan». «Sare sozialak etengabeko in-formazio- eta aisialdi-iturri bilakatu dira nerabeen artean, eta sakelakoa da aisialdi honen kontsumorako era-biltzen duten gailua», diotenez.

Bestalde, hizkuntza-erabileraren ikerketek diotenez, gazteek aisialdian kontsultatzen dituzten edukien artean euskarak ia ez du presentziarik; gaz-telaniazko eta ingelesezko edukien bilaketak, ostera, gora doaz. Horre-

gatik, belaunaldi berriei egokitutako proiektuak garatzeko sortu da Beitu!, gazteei kalitatezko euskarazko edu-kiak eskainiko dizkien komunikabide digitala. Beitu! doan da, baina gazteek izena eman beharko dute hilero jaso ahal izateko. Behin harpidetza egin-da, erabiltzailea komunitatearen kide izango da eta hilero WhatsAppez ja-soko du. Gustuko dituen edukiak klik bakarrean eta lagunakaz partekatzeko prest izango ditu.

info+: www.gaztezulo.eus/beitu

Euskarazko Produktuen Katalogoa 1998an argitaratu zen lehenen-goz; orduan, Nafarroako udal gutxi batzuek abiarazi zuten ekimena, eta, «gaur egun, 135 leku-entitatek parte hartzen dute, 200 udalek baino gehia-gok, guztira». Azken horien artean daude Getxoko eta Erandioko udalak. Bertan, 16 urte bitarteko umeentzako eta gazteentzako euskarazko produk-tuak jasotzen dira, eta zortzi ataletan sailkatuta daude: aldizkariak, musi-ka, liburuak, komikiak, informatika, jostailu eta jokoak, filmak eta gura-soentzako materiala. Katalogoa eus-karri ezberdin bitan zabaltzen da: ba-tetik, paperezko edizioa dago, urtean behin argitaratzen eta zabaltzen da, eta 130.000 aletik gora banatzen dira; bestetik, Interneteko edizioa dago (helbidea, behean). Paperezkoan sar-tu ez diren produktu gehiago ere aurki daitezke Interneteko gune horretan.

info+: www.katalogoa.eus

Euskarazko Produktuen Katalogoa plazaratu dute; Getxoko eta Erandioko udalen parte-hartzeaz

Oinarrietako batzukZelan parte har daiteke?Gehienez, hiru bideo aurkeztu ahal izango dira; bat eta bost kideren artean osa dezakete taldea. Bideo bakoitzaren iraupena minutu eta erdi eta minutu bi artekoa izango da.

Zelan aurkez daitezke lanak?Lehiaketaren blogean, eskatzen diren datu denak bete beharko dituzte parte-hartzaileek, baita book-bideoa Youtuben argitaratzean sortzen den esteka txertatu ere. Lehiaketaren Youtube kanalera igoko dute antolatzaileek.

sariakLan onenaren egileek liburu-irakurgailu elektroniko bana irabaziko dute, eta 100 euroko bonu-txartel bana. Bigarrenek ere liburu-irakurgailu elektroniko bana jasoko dute. Horrez gainera, publikoaren saria emango dute: Gopro kamera bana.

Aurkezteko epea2018ko otsailaren 23ra arte.

info+: euskara.erandioon.com

Euskara bultzatu gura dute. © GAZTEZULO

Roberto Benignirenfilm bellaren trama,Charles edo Montoliurenkanten pentagramaAstearteroko «UrHanditan» programa...Batzuetan ederraez ote da drama?

Hitza emanda

HIRUkAk proposatutako hitz baten harira, ALBEko kideek bertso bat jarriko digute atal honetan, astero-astero.

Drama

ITxAso PAYA RUIZBertsolari algortarra.


TESTUA: KEPA UGARTE mARTIAREnA ARGAZkIA: HodEI ToRREs

Jostailuak eta maketak erabiliz, Steven Spielberg zinema-zuzen-dari ospetsuaren Jurasic Park fil-ma birsortu gura izan du Ander Pardo Hormazak. Overrum film labu-rra bere amaren jaioterrian, Plentzian, estreinatuko du. Hitzordua bariku honetan izango da, azaroaren 17an, 19:00etan, Goñi Portalen. Euskal akto-re ezaguna den Mari Pardok ere parte hartu du pelikulan; Ander Pardo zine-magile gaztearen aita da bera.

Zelan bururatu zitzaizun Overrum film laburra egitea?Umezaroaren zatirik handiena Plen-tzian igaro nuen; nire ama bertokoa da. Hamar urte inguru nituela estrei-natu zuten Jurasic Park; ondorioz, ga-rai horretako ume gehienei film horre-tako jostailuak oparitzen zizkiguten. Etxeko lorategian, Isuskitzan, dino-sauroekin jolasten nintzen, eta, asko-tan, konturatu barik, begietako bat itxi egiten nuen, planoak eta perspek-tibak bilatu nahian. Behin, zera pen-

tsatu nuen: ondo legoke jostailu haue-kin film bat egitea. Eta ideia hura hazi naizen artean buruan eduki dut.

Hollywoodeko produkzio handiei go-razarre egin gura diezu film honegaz.Bai. Film horiek eragin dizkiguten zi-rrarak gogora ekarri nahi ditut.

Spielberg imita daiteke jostailuakaz?Kar, kar. Ikusleek erantzun beharko diote horri; baina, nire uste apalean, posible da. Gainera, pelikula ikusteko

aukera izan duten pertsona gutxi ba-tzuek ere esan didate jostailuekin Ste-ven Spielbergen Jurasic Park filma imi-tatzea lortu egin dudala.

Zeini begirakoa da Overrum?Gustuko nuke esatea edozein adineko ikusleei zuzenduta dagoela; baina, se-guru asko, nerabeak eta 10 urte ingu-ruko umeak dira filmaz gehien goza-tuko dutenak. Horiez gainera, Jurasic Park estreinatu zenean umeak ziren gaur egungo 30 urte inguruko lagun denek ere gustukoa izango dute.

Helburu didaktikoa dauka filmak?Nagusiki, entretenitzeko abentura bat da. Baina, egia da, antzerki-irakaslea naizen aldetik, zeozer irakasteko as-moa ere badaukala Overrum film labu-rrak. Pelikula oso ikusgarria da, akzioz eta efektu bereziz beteta dago. Baina, ondo begiratzen badiozu, efektu ho-riek denak «etxeko erremedioekin» eginda daude. Hain zuzen ere, hori da nerabeei erakuts dakiekeena: «etxeko erremedioekin» horrelako gauzak egi-tea posible dela. Egingo ditugun aur-kezpenetan, jendea harrituta geldi-tuko da filma egiteko erabili ditugun jostailuak eta maketak ikustean.

Uribe Kostako hainbat lekutan graba-tu duzu filma, ezta?Txikitan, edonon ikusten nituen, Uri-be Kostan, dinosauroz betetako irla hura irudikatzen zuten paisaiak.

Zure aitak ere parte hartu du...Mario Pardo euskal aktore ezaguna zen, txikia nintzela, etxerako lanak ez egiteagatik errieta egiten zidana. Kar, kar. Oso lagungarria izan da be-rak zinemagintzan daukan esperien-tzia; maketak egiten ere badaki. Per-tsonaietako bati ahotsa eman dio, bai.

Zer espero duzu filmaz?Ikusleentzat deigarria izatea espero dut; eta beste lan serioago batzuk egi-teko ateak zabaltzea ere bai.

«Spielbergen film bat imita daiteke jostailu batzuekin»Ander Pardoren Overrum film laburra estreinatuko dute Plentzian, barikuan, azaroaren 17an, Goñi Portal kultur etxean.

Seguru asko, umeak eta nerabeak

izango dira filmaz gehien gozatuko dutenak

Proiekzioa amaitzean, berbaldia egin eta filma egiteko erabili izan dituzten jostailuak eta maketak erakutsiko dizkiete ikusleei.

CARME: Dibortzioa nahi dut.

MARIANO: Ezinezkoa. Ez dago legearen barruan.

CARME: Nire borondatea da.

MARIANO: Zelan ixten zaren, maitia. Ni, aldiz, demokrata hu-tsa naizenez dialogoari irekita nago, beti ere, gure elkarbizitza bateratua bermatzen duten lege eta konstituzioaren baitan, noski.

CARME: Giza Eskubideen Aldarri-kapenak nire etorkizuna aska-tasunez erabakitzeko eskubidea aitortzen dit.

MARIANO: Gure zuzenbide esta-tu demokratikoko legeek ez dute onartzen. Hau ez da Erresuma Batua.

CARME: Orduan, aldebakarreko independentzia erabakitzen dut. Banoa!

MARIANOREN LAGUNAK: (Kan-tuak kaletik. OFF) ¡A por ella, Oeeh! ¡A por ella, Oeeh!

MARIANO: (Carme jipoituko du irtetera doanean). Legea betea-razteko biolentzia proportzionala besterik ez da.

ALBISTEGIA: «Bere emaztearen delitu larria saihestu nahirik, se-nar batek eskuan lesioak sufritu zituen».

DON FELIPE, OSPITALEKO ABADEA: (Carme ospitaleko ohean larriki zaurituta) Alabatxo, zure jarrera ezkontzaren banae-zintasun sakratuaren kontra doa. Hobe duzu bertan behera uztea.

MARIANO: (Logelako telebistako pantailan agertuko da) Carme, utziozu plantak egiteari, itzul zai-tez lege barrura eta albora itzazu determinazio askerako saiakera horiek… Bestela, txarragoa izan-go da (zuretzako).

Orainaldia ulertzeko 1980ra bidaia

Jon URRAZA InTxAUsTIAktorea

Andy Hansonen dosia

Euskahalduntzeko biderik badugu Getxon? berbal-dia eskainiko duzu. Zer da euskahalduntzea?Euskahalduntzea hitza Korrikari esker gureganatu eta zabaldu genuen. Izango litzateke euskararen in-guruan daukagun egoera ezagutzea, ditugun ahal-menez jabetzea, daukagun erantzukizuna gure egi-tea eta, horretan oinarrituta, geure burua aktibatzea eta euskararen aldeko urrats praktikoak ematea.

Euskalgintzak eta Udalak gonbidatuta etorriko zara. Ohikoa izaten da horrelako elkarlana?Euskal Herrian era guztietako egoerak ezagutu di-tugu, baina azken urteotan, zorionez, elkarlan hori gero eta ohikoagoa da, denok jabetu garelako el-karlanean eta elkarrekin askoz gehiago dezakegu-la, aldenduta edo, zer esanik ez, muturtuta baino. Hausnarketa-prozesu sakon xamarrak, egin dituzte erakundeetan eta euskalgintzan. Denok ikusi ditugu orain arteko zenbait dinamikek eragindako mugak eta denok ikusi dugu ere zein ezinbestekoa eta pre-miazkoa den elkarrekin oinarri sendo batzuk jarrita euskararen aldeko urratsak elkarlanean ematea. El-karlan hori gero eta herri gehiagotan ari gara ikus-ten; uste dut datorren urtetik aurrera, jada martxan dagoen Euskal Herri osoari begirako [11 egun euska-raz] egitasmoari esker, horiek ere gero eta ohikoa-goak bihurtuko direla. Hala espero dut behintzat.

Getxoko lehenengo ikerketa soziolinguistikoan parte hartu zenuen. Zein egoera topatu zenuen?

Garai hartan, 1994an, Siadeco ikerketa-taldean nen-bilen lanean; topatu nituen kezka, ilusioa eta inte-res handia. Getxon euskararen errealitatea benetan zer-nolakoa zen jakin nahi zuten, handik abiatuta plangintza serio bati heldu ahal izateko. Alde horre-tatik, Getxon aurkitu genuen egoera izan zen eus-karak presentzia baino latentzia zuela: bazegoen

euskaldun-kopuru polit bat, 1991ko datuen arabera Getxon euskaldunak %14 ziren; eta euskararen pre-sentzia kalean oso baxua zen oraindik ere, %3koa, haurren artean pittin bat handixeagoa, %4. Euskara entzun zitekeen pittin bat, baina oraindik ere laten-tzia-egoeran zegoela ondorioztatu genuen. Hala ere, ikusi genuen bazegoela euskararen aldeko jarrera oso zabala, eta bazeudela posibilitateak han zegoen euskaldun-kopuruarekin urrats sendoak emateko.

Zure ustez urrats sendo horiek eman dira?Uste dut Getxon ere euskararen egoera hobetuz doa-

la, denok gurako genukeen baino motelxeago; segu-ru asko urratsak ere sendoagoak eman zitezkeen es-parru askotan. Baina hobekuntzak ere gertatu dira. Ordutik hona, ia belaunaldi bat pasatu da. 1994an, azterketa egin zenean, D ereduan zebiltzan Getxoko gazteak %20 ziren, eta B ereduan, %12. Gaur egun, kopuru horiek irauli egin dira, euskarazko ereduen nagusitasuna gertatu da, euskaldunen portzenta-jea ikaragarri handitu da eta euskararen presentzia esango nuke ere askoz ere nabarmenagoa dela, bai antolatzen diren ekintzetan baita esparru desberdi-netako erabileran ere, dauzkadan datuen arabera. Iritsi gara puntu batera non jauzi bat eman beha-rrean gauden, aurrera begira. Gainera, orain badago oinarri sendo bat jauzi kuantitatibo eta kualitatiboak emateko, Getxon ere. Hitzaldia horren gainekoa izango da.

Orain dela urte bi egon zinen Algortan, Berrikasi eta berrikusi eztabaida azaltzen; euskalgintzan dezepzio-puntu bat sumatua zenuela esan zenuen.Dezepzio hitza baino gehiago esango nuke ikusten genuela ordura arteko dinamikak ekarri gintuela puntu batera non neurri handi batean mugak jotzen ari ginen. Horregatik erabiltzen genuen bideguru-tzearen ideia. Argi zegoen, eta denok bat gentozen horretan, euskararen egoera asko hobetu zela az-kenengo hamarkadetan, baina ikusten genuen ere aktibazio berri baten beharra genuela aurrera egi-tekotan. Hainbat datuen arabera, ikusten zen baze-

Berbetan

Batzuek, ahobizi, ahalik eta euskara gehien erabiliko dute;

eta, besteak, belarriprest, jasotzeko prest daude

Kike Amonarriz Gorria soziolinguista eta telebista-aurkezle tolosarrak berbaldia eskainiko du martitzenean, 19:00etatik aurrera, Areetako elkartegian. Euskaldunen aktibazioaren gainean berba egingo du; besteak beste, hainbat herritan zabaldu diren euskararen aldeko ekimenen berri emango du, tartean, 11 egun euskaraz egitasmoaz. Amonarrizek ondo baino hobeto ezagutzen du Getxoren ibilbide soziolinguistikoa.

«Euskararen aldekotasuna praktikara eraman nahi dugu»

TESTUA: IñIGo FERnAndEZ dE mARTIKoREnA / ARGAZkIA: HodEI ToRREs

goela motelaldi edo geldialdi bat hainbat aspektu-tan, erabilerarekin lotuta. Orduan guk dezepziotik ilusiora eta aktibaziora pasatzeko proposamena egin genuen, eta txosten horretan hainbat oinarri jarri genituen, gure ustez inportanteak zirenak, euskara-ren inguruko dinamika berritzeko eta berrindartze-ko. Hor zeuden hiztun-komunitate emantzipatu bat beharrezkoa zela, diskurtso-multzo koherentea eta berritu bat ere behar genuela, arnasgune politikoa alderdien aldetik, motibazio eta bizi-indarra areago-tzea ezinbestekoa izango zitzaigula, epe luzeko plan-gintza eta hizkuntza-politikak sendotu behar zirela, lege-babesa, baliabideak eta erreferentzialtasuna in-dartzea, eta egitura eta autoritate zientifiko bat ere sortu eta eratzea. Dena, prozesu hau berrindartze-ko. Hausnarketa hori leku askotan aurkeztu genuen, ikusi genuen jende askok konpartitu eta ikusten zuela dinamikak aldatu eta berrindartu behar zirela, eta analisi hori nire ustez konpartitua izan da eragi-le soziopolitikoen aldetik, eta herrietan-eta sumatu genuen, hainbat elkartetan egin genituen aurkez-penetan bazegoela gure proposamenarekin eta gure analisiarekin bat zetorren jarrera. Horrek lagundu du bizi dugun berraktibazio garai honi ekiten.

Neurri horien artean, euskararen «zoru komuna» proposatu zenuten elkarlanerako. Zertan datza?Euskaldun guztiok eta euskararen normalizazioa-ren alde lan egiteko prest geundenok sortu behar genituen eroso sentituko ginen esparruak; oinarriz-

ko adostasun soziopolitiko batzuetara iritsi behar genuen. Zoru komun horrek eta adostasun horiek oinarrizko printzipioen inguruan izan behar zuten: euskara agenda politikoaren eta edozein erakunde-ren lehentasunen artera ekartzea; euskararen zehar-kakotasuna onartzea; aktibazioa eta berraktibazioa; inertzia gainditzeko neurrien beharra, eta abar.

Elkarlanaren adibide ipini duzu lehen 11 egun eus-karaz egitasmoa. Zer da ekimen hori?Egitasmo horren oinarria da hizkuntza-portaerak al-datzea eta herritarrak aktibatzea, euskararen erabil-penean. Batzuk, ahobizi kontzeptuaren pean, ahalik eta euskara gehien erabiliz, beti lehen hitza euska-raz eginez eta euskara erabil daitekeen kasu guztie-tan erabiliz. Gero besteek, belarriprest deitu ditugu-nek, azaltzen dute prestutasuna euskara jasotzeko. Batzuek euskaraz dakite eta besteek ulertu egiten dute. Horren hasiera da norbanakoak aktibatzea. Hortik aurrera, asmoa da Euskal Herrian era guztie-

tako erakunde, elkarte eta enpresetara ere zabaltzea euskararen aldeko aktibazio hori. Metodo berria da, Donostiako Egia auzoan egin zuten lehen esperien-tzia. Orain hainbat herri, auzo eta ikastetxetan hasi dira horrelakoekin, eta benetan ekimen emankorrak dira, balio dutelako jendea euskahalduntzeko eta euskararen aldekotasuna praktikara eramateko.

Herritarren konpromisoa beharrezkoa da, ezta?Bai, bai herritarrena baita erakundeena ere. Gainera, elkarlanaren funtsa horretan datza. Horrelako eki-men batek sekulako eragina izan dezan ezinbeste-koa eta onuragarria da euskalgintzaren eta erakun-deen arteko elkarlana. Orain arte egin den lekuetan frogatu da: lankidetzaren emaitzak nabarmenak eta kuantifikagarriak dira. Hori da proposatzen dugun bidea eta espero dugu Getxon ere bide hori hartzea.

Iñaki Zarraoa alkatea zela, 2005ean, pin-kanpai-na bat proposatu zen, euskaldunok elkarren berri errazago izateko. Madrilgo komunikabideek egu-rra eman zuten. Egoera errepika daiteke?Horrelakorik gertatzea ez dago gure esku. Bide era-ginkor baten aurrean gaude, borondatean oinarri-tutakoa, eta ez dut ikusten non egon daitekeen era-gozpena. Hemen planteatzen dena da norberak bere borondatez erabakitzea euskaraz egin nahi duela edo erabakitzea jasotzeko prest dagoela. Ez zaio ino-ri behartzen euskaraz egitera. Alde horretatik, ez dut ikusten arrazoirik inor kontra jartzeko. Eta inor kon-tra jartzen bada, benetan esan nahi du euskararen aurrerabidearen eta normalizazioaren aurka dagoe-la, baina hori haien problema izango litzateke.

Zer atera gura zenuke berbalditik?Oinarri sendo bat, egitasmoari ahalik eta indarrik gehienarekin heldu ahal izateko. Sumatzen ari gara, herriz herri, egitasmoaren inguruko atxikimendu soziopolitiko handia biltzen ari dela. Gainera, mo-mentu historiko batean gaude eta aukera historiko hau aprobetxatu behar dugu, euskararen alde eman beharreko urratsak ahalik eta sendoenak eta eragin-korrenak izan daitezen.

Zergatik da hain garrantzitsua urratsak ematea?Bidegurutze batean gaude. Iritsi gara momentu bate-ra non, Getxon ere, ia gazte guztiek euskaraz badaki-ten edo ulertzeko gai diren, azken mendeetan lehe-nengo aldiz. Gainera, inkesten arabera, gizartearen gehiengoa aldez ala moldez euskararen aldeko neu-rriak hartzearen aldekoa da. Beraz, motibazioaren eta ezagutzaren aldetik, aukera historikoa daukagu euskararen aldeko urrats kuantitatiboak eta kuali-tatiboak emateko. Lortzen badugu hurrengo belau-naldiak euskara modu nabarmenean gehiago egitea gaur egun baino, normalizazio-prozesua normaliza-tuta dauden hizkuntzen norabiderantz jarriko dugu. Aitzitik, euskaraz dakien belaunaldi horrek ez badu euskara nabarmen gehiago erabiliko, etorriko den hurrengoak ikusiko duena da bere gurasoek bada-kitela euskaraz eta ez dutela egiten, eta, beraz, eus-karak ez duela ezertarako balio. Hori da gaur egun Irlandan gaelikoak nozitzen duen egoera. Hurrengo urteak giltzarri izango dira hizkuntzaren etorkizu-nera begira. Lehenengo aldiz, D ereduan masiboki ikasitako belaunaldia ari zaigu kaleratzen, lan mun-duan sartzen eta familia berriak sortzen. Hortxe jo-katzen dugu hurrengo belaunaldiaren etorkizuna.

Momentu historiko batean gaude. Aprobetxatu behar dugu, euskararen alde eman beharreko

urratsak sendoak izateko

kIkE AMONARRIZ GORRIA 172017ko azaroak 16 | azaroak 22

Kirolak

«Euskararen Suizidioa, praktikan ipini isilpeko gaitza110. zenbakia Horren gainean berba egiten ez...

Documents

Transcript of «Euskararen Suizidioa, praktikan ipini isilpeko gaitza110. zenbakia Horren gainean berba egiten ez...