EUSKARAREN ERABILERA NORMALIZATZEKO PLANA euskararen... · 2019-01-31 · Ugao-Miraballesko Udaleko...

2018 -

2022

EUSKARAREN ERABILERA NORMALIZATZEKO

PLANA

UGAO-MIRABALLESKO UDALA

2018-2022 PLANGINTZALDIA

Ugao-Miraballesko Udaleko euskararen erabilera normalizatzeko plana

VI. plangintzaldia (2018-2022)

AURKIBIDEA

1. SARRERA

2. EUSKARAREN ERABILERA NORMALIZATZEKO PLANAREN

TESTUINGURUA

3. METODOLOGIA ETA PROZEDURA

4. DIAGNOSTIKOA

LEHEN ARDATZA: ZERBITZU HIZKUNTZA

1. Erakundearen irudia

2. Bezeroekiko (pertsona fisikoak) edo herritarrekiko harremanak

BIGARREN ARDATZA: LAN HIZKUNTZA

3. Barne-komunikazioa eta lan-tresnak

4. Pertsonen kudeaketa

5. Kanpo harremanak

6. Kudeaketa sistema

AMIA MATRIZEA

5. ERABILERA PLANAREN HELBURU ESTRATEGIKOAK

6. HIZKUNTZ IRIZPIDEAK 2018-2022



2. Bezeroekiko (pertsona fisikoak) edo herritarrekiko harremanak

BIGARREN ARDATZA: LAN HIZKUNTZA

3. Barne-komunikazioa eta lan-tresnak


5. Kanpo harremanak

6. Erakundearen hizkuntza kudeaketa



7. LANPOSTUEN ZERRENDA EGUNERATUA



1. SARRERA

Txosten honetan jaso dugu Ugao-Miraballesko Udalaren Euskara Normalizatzeko Plana.

Dokumentuaren helburua da erakustea euskarazko jardunak zer toki duen udal horretan,

eta hura hobetzeko zer pauso eman behar diren. Horrez gain, Udalaren hizkuntza

irizpideak jasotzen dira bertan, haiek izango baitira erreferentzia ibilbide guztian.

2018-2022 artean izango du balioa txosten honek, eta urtez urte kudeaketa plan bat

egingo zaio, eskuartean duzun plan honetan zehaztutako helburuak betetzeko ekintzak

definitzeko.

Udal euskara teknikariak egin du plana, eta horretarako udal langileen eta ordezkarien

laguntza izan du. Udal langile eta ordezkari guztiei zuzendutako plana da, behin plana

udalbatzatik pasatuta, denek bete beharko dituztelako bertan jasotzen diren irizpideak.



2. EUSKARAREN ERABILERA NORMALIZATZEKO PLANAREN TESTUINGURUA

EAEko Euskararen Erabilpena Arauzkotzeko Oinarrizko Legeak, azaroaren 24ko 10/1982

zenbakidunak, herritarren hizkuntz eskubideak aitortu eta herri aginteek hizkuntzaren

alorrean dituzten betebeharrak ezartzen ditu.

Legearen 14. atalak herritarrei administrazioarekiko harremanetan aitortutako hizkuntz

eskubideak bermatzeko, administrazioaren zerbitzupeko pertsonala arian-arian

euskalduntzea aurreikusten du, eta baita administrazioetako plantilletan bi hizkuntza

ofizialak jakitea derrigorrezkoa duten lanpostuak finkatu beharra ere.

Euskal Autonomi Erkidegoko Euskal Funtzio Publikoari buruzko uztailaren 6ko 6/1989

Legearen V. titulua eta hau garatzeko Eusko Jaurlaritzak herri administrazioetan

euskararen erabilera normalizatzeko onartutako erregelamenduzko arauak euskararen

ofizialtasunak funtzio publikoaren eremuan izan beharreko isla ez ezik herri

administrazioetako euskararen erabileraren normalizazioa prozesuaren oinarri ere badira.

Horri loturiko lehen plangintzaldian (1990-1995) euskal herri administrazioetako

euskararen erabileraren normalizazio prozesuak izan zuen helburu nagusia

administrazioaren giza bitartekoak arian-arian euskaraz ere jarduteko gaitzea izan zen.

Bigarren plangintzaldia araupetzen duen Euskal Autonomi Erkidegoko 86/1997

Dekretuak, apirilaren 15ekoak (dekretuak indarrean jarraitzen du eta VI.

Plangintzaldiak2018ko urtarrilaren 1etik 2022ko abenduaren 31 arte iraungo du), elementu

berriak erantsi zizkien lehenengo plangintzaldiko arauei.

Izan ere, lehen plangintzaldian aurrerapauso nabarmenak eman ziren euskarazko

hizkuntz gaitasuna zuten langileen kopuruan. Bigarren plangintzalditik aurrera,

administrazioaren baitan euskarazko erabilera areagotzeko ardura eta, hori lortzeko,

neurri osagarriak hartu beharra ageri da.

Horrela, 86/1997 dekretuak euskararen erabilera normalizatzeko plana onartu beharra

ezarri die euskal herri administrazio guztiei. Gainera, plan horiek jaso beharreko

gutxieneko osagaiak adierazten dira aipatu dekretuaren 18. atalean.



Euskara planaren helburu nagusia da Udalean euskararen erabilera indartzea eta

areagotzea, bai zerbitzu hizkuntza bai lan hizkuntza modura, euskararen erabilera

bermatu eta herritarren hizkuntz eskubideei erantzun ahal izateko.

Euskara plan honen helburu estrategikoek helburu nagusia lortzeko landu beharreko ildo

nagusiak markatuko dituzte:

1. Herritarrekiko harremanetan euskara zerbitzu hizkuntza izan dadin bermatzea, beti

ere herritarren hizkuntz eskubideak errespetatuz.

2. Euskara beste administrazioekiko harremanetako hizkuntza izan dadin bermatzea.

3. Euskara administrazio barneko lan hizkuntza izan dadin bermatzea.

Helburu horiek lortzeko, Ugao-Miraballesko Udalak indarrean izan du V. plangintzaldiko

2013-2017 epealdirako erabilera plana. Epeak Jaurlaritzako Hizkuntz Politikarako

Sailburuordetzak ezartzen ditu. Plana plangintzaldiko lehenengo urtean onartu behar zen

(hau da, 2013an), eta Ugao-Miraballesko Udalak 2013ko apirilaren 30ean onartu zuen

Osoko Bilkuran. 2018an VI. plangintzaldia hasi da, eta 2022ko abenduaren 31 arte iraungo

du.

VI. plangintzaldirako Eusko Jaurlaritzak hainbat gida-lerro zehaztu ditu, arlo hauetan jauzi

kualitatiboak emateko:

Hizkuntza eskakizunak

Borondatetik haragoko hizkuntza politika

Berariazko hizkuntza prestakuntza eta trebakuntza

Euskarazko komunikazioak

Ahozkotasuna

Itzulpen politika

Dokumentuen estandarizazioa



Kalitatezko komunikazioa

Komunikazio digitala

Hizkuntza ofizialak erabiltzeko irizpideak

Langile eta hautetsi etorri berrientzako protokoloa

Prestakuntza orokorra

Kontratazio irizpideak

Horrenbestez, Udalaren erabilera plan honetan gida-lerro horiek lehentasunezkoak

izango dira.



3. METODOLOGIA ETA PROZEDURA

VI. plangintzaldian Udalak bere egingo dituen neurri orokorrak zehazteko, ezinbestekoa

da egungo egoera zein den jakitea; hau da, Udalaren hizkuntz erabileraren diagnostikoa

egitea.

Diagnostikoa egiteko, SIADECOk sortutako autodiagnostiko ereduan oinarritu gara.

Diagnostikoaren baitan, ez da laginketarik egin. Laginketak plan estrategiko honen

jarraipena izango diren urtez urteko kudeaketa planetan txertatuko ditugu.

Udalaren egoera ezagutzeko, inkestak banatu eta elkarrizketak egin zaizkie udal langileei

eta haiek sortutako dokumentazioa behatu da. Hamar langilerekin jardun dugu, hain

zuzen, sail hauetako buruak direnak: Idazkaritza, Administrazioa, Harrera, Ongizatea,

Hirigintza, Udaltzaina, Liburutegia, Kultura eta Euskara.

Udalaren egoera horretatik abiatuta, plangintzaldi amaierarako lortu nahi diren helburu

estrategikoak eta aurrerantzean Udalak bere egingo dituen neurri orokorrak zehaztu

ditugu. Horrekin bat, erabilera planaren barruan sartzen diren udal langileak zein diren

zehaztu dugu.

Erabilera plana Eusko Jaurlaritzaren Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzara bidali dugu,

osoko bilkurara eraman aurretik behar duen aldeko txostena jaso dezan.

Erabilera plana osoko bilkurak onartuko du eta osoko bilkura horretan bertan, plan honen

jarraipenaren ardura izango duen Jarraipen batzordea eratu eta batzordeko kideak

izendatuko ditu Udalak.



4. DIAGNOSTIKOA


4.1 Erakundearen irudia

Sendotasuna

Elementu horren hizkuntza irizpideak

Indarrean dagoen erabilera planak arautzen du neurria. Honakoa da jasota dagoena:

Honakoak dira erabilera planean jasota dauden irizpideak kanpoko hizkuntza paisaiaren

inguruan:

a. Kanpoko hizkuntza paisaia

Udalaren irudia darabilten argitalpen, inprimaki, errotulu, liburuxka eta, oro har,

euskarri idatzi nahiz elektroniko guztiak euskaraz edo ele bietan argitaratu behar dira,

baina arreta handiz zainduko da euskarazko testuen kalitatea. Udalaren nortasun

korporatiboaren adierazle diren elementu grafiko guztiek Euskararen Erabilpena

Arauzkotzezko azaroaren 24ko 10/1982 Oinarrizko Legea bete behar dute.

Gainera, aurretiaz eginda dauden euskarazko testuetako akatsak zuzenduko ditu

udalak, batik bat, udalerriko ageriko elementuetan.

Seinaleei dagokienez, testua euskaraz jarriko da, piktograma batez lagundurik.

Arruntean, bizkaiera erabiltzen den udalerri euskaldunetan herriko euskara erabil

daiteke honakoetan.

Kartelei dagokionez, Udalak beren beregi euskararen aldeko aukera ebatzi ezean,

oinarri-oinarrizko irizpidea izango dugu udalak edo berak kontratatutako zerbitzu-

enpresek antolatutako jarduerak iragartzeko kartel guztiak ele bietan egitea. Alabaina,

testu elebidunak gertatzean, euskarazko testua lehenetsiko dugu gaztelaniazkoaren

aldean, honako era hauetan:

Euskarazko testua jarriko da aurretik edo gainetik.



Euskarazko testua nabarmendu dezakegu tamaina handiagoa, letra-tipo lodiagoa… erabilita.

Adierazpenei dagokienez, ekitaldi publikoetan udalaren ordezkari aritzen diren

behargin zein zinegotziak aukeratzean, ele bietan ondo moldatzen direnak aukeratuko

ditu udalak.

Elementu hauen hizkuntza-kalitatea bermatzeko moduak

Euskara planaren helburu nagusia da Udalean euskararen erabilera indartzea eta areagotzea, bai zerbitzu hizkuntza bai lan hizkuntza modura, euskararen erabilera bermatu eta herritarren hizkuntz eskubideei erantzun ahal izateko. Sortze hizkuntza euskara izango da beti, horretarako gaitasuna duten langileentzat. Arreta berezia jarriko zaio udaleko agirietan hizkuntza kalitatea zaintzeari, betiere komunikagarritasuna errazteari begira. Udalak kontuan hartu beharko du beti agiri ororen hartzailea nor den, eta horretara egokitu. Agiriek argiak eta ulergarriak izan behar dute. Herritar guztien hizkuntza eskubideak errespetatuko dira. Hau da, zehazki, hizkuntzen erabilerarako jarraibideen ondorioz aurreikusi den itzulpen beharrizana: herritarrei nahiz beste administrazio batzuei ele biz bidali beharreko dokumentazioa euskaratik eta euskarara itzultzea. Aipatu itzulpen beharrizanari nola erantzun zehazteko, berriz, udal langileak arduratuko dira itzulpena egiteaz agiri errepikakorra denean, eta udal itzulpen zerbitzura joko da itzulpen luzeagoetan. Udalak eduki beharreko dokumentu ereduei dagokienez, hau da erabilera planean jasotako erabakia: Udalak berak dituen lanerako espediente eredu eta dokumentu ereduak euskaraz, behintzat, egongo dira. Udalak behar duen espediente ereduren bat ez badauka, eta euskara ofiziala den lurraldeko beste erakunde bati eskatzen badio, euskarazkoa eskatuko du.

4.1. ERAKUNDEAREN IRUDIA HEDADURA

Euskaraz Ele biz

ERROTULAZIOA ETA IKUS-ENTZUNEZKOAK %30 %70

ARGITALPENAK, PUBLIZITATEA, ALBISTEAK ETA JENDAURREKO EKITALDIAK

%10 %66

INGURUNE DIGITALA %0 %100



Egoeraren analisia

4.1.1. Errotulazioa eta ikus-entzunezkoak

Eraikinetan, barruan nahiz kanpoan, dauden errotulazioak: herritarren joan-etorri handieneko

espazioetan dauden seinale, errotulu eta informazio euskarri orokorrak. Ohikoenak hauek dira: toki

edota zerbitzuen identifikazio-seinaleak, norabide seinaleak, igogailuetako ahots mezu

automatikoak, eta herritarrei informazioa emateko panel elektronikoak.

Udaletxe barruko hizkuntz paisaiari dagokionez, udaletxe barruan euskararen erabilera

sustatzeko Txantxangorriaren pegatina dago. Informazio panelak ele biz daude.

Bulegoetako ateetako errotuluak ele biz daude. Udal ibilgailuak eta udaltzainen arropak

euskaraz daude.

Udalerrian dauden errotuluei dagokienez, norabide errotuluren bat euskaraz dagoen

arren, kale izenak zein norabide errotulu gehienak ele biz ageri dira. Herritarrei

informazioa emateko panel elektronikoa ere ele biz ageri da.

4.1.2. Argitalpenak, publizitatea, albisteak eta jendaurreko ekitaldiak

Gutun azalak, orri buruak, zigiluak, bisita txartelak, eta erakundeak erabiltzen dituen irudi

korporatiboko bestelako euskarri eta papertegiko elementuak.

Herritar guztiengana edo publiko ahalik eta zabalenera iristeko helburuarekin erakundeak berak

kaleratzen dituen papereko argitalpenak: udal aldizkariak, egitarauak, agendak, informazio orriak,

memoriak, liburuak eta abar.

Idatzizko eta ikus-entzunezko hedabideetan zein hizkuntzatan ageri diren erakundearen iragarkiak,

sustapen kanpainak nahiz publizitatea.

Idatzizko eta ikus-entzunezko hedabideetan zein hizkuntzatan ageri diren erakundearen berriak.

Herritarrekin egiten diren jendaurreko ekitaldiak. Udala antolatzaile den ikastaroak.

Irudi korporatiboko elementuak:



Udal armarrian mezu elebiduna erabiltzen du udalak: “Hiri prestuaren udala UGAO-

MIRABALLES Ayuntamiento de la n. villa”. Udalaren gutun-azalak, orriak eta fax azala ele

biz daude.

Erakundearen beraren papereko argitalpenak:

Udalaren papereko argitalpenei dagokionez, ele biz argitaratzen ditu informazio-orriak,

egutegia, jaietako egitaraua zein udal aldizkaria (azken honetan, albiste batzuk edo

hauen paragrafo batzuk euskaraz eta beste batzuk gaztelaniaz, hizkuntza batean eta

bestean idatzitakoa errepikatu barik). Agendei dagokienez, euskara hutsean argitaratzen

du eskola agenda.

Iragarkiak eta publizitatea:

Udalak ele biz argitaratzen ditu deialdiak, abisuak, etab. Bizkaiko Aldizkari Ofizialean

argitaratzen diren iragarkiei dagokienez, ele biz sortzen ditu iragarki horiek Ugao-

Miraballesko Udalak.

Oro har, Udaletik egiten diren kanpainak (Udaltalde 21ek antolatutakoak, gazteria eta

kultura sailak, berdintasunari sustatzeari buruzkoak…) ele biz izaten dira.

Erakundeari buruzko albisteak:

Udalari buruzko albisteei argitalpenei dagokionez, prentsa zerbitzuak ele biz argitaratzen

ditu udalarekin zerikusia duten albiste guztiak.

Jendaurreko ekitaldiak:

Jendaurreko ekitaldiak egiten direnean gaztelania nagusitzen den arren, euskara edo

gaztelania erabiltzen da bertaratzen den jendearen arabera (salbuespenak salbuespen,

kasu guztietan egoten da bermatua euskara erabiltzeko eskubidea).

Ikastaroei dagokienez,zenbait aztertu ditugu, zuzenean Udala antolatzaile delako:

- Batetik, umeentzako ikastaro finkoak daude (marrazketa eta eskulanak).

Hauek, euskara hutsean eskaintzen dira.



- Bestetik, helduentzako ikastaro finkoak ditugu (joskintza, marrazketa,

eskulanak eta bolilloak). Joskintzako irakaslea euskalduna da eta

ikastaroa, oro har, erdaraz gauzatzen den arren (ikasleek horrela nahi

dutelako), irakaslearekin harreman euskalduna izateko aukera ere badute.

Beste hiru ikastaroak erdaraz dira (irakaslea erdalduna da).

- Azkenik, ikastaro laburrak daude (10/20 ordukoak). Hauetan irakasleak

euskaldunak izaten dira beti eta eskaintza elebiduna egiten den arren,

erdarazkoak baino ez dira atera. Dena den, ikasleek irakaslearekin

harreman euskalduna izateko aukera ere izaten dute.

4.1.3. Ingurune digitala

Erakundearen Webguneko atal finkoak eta dinamikoak, eta Internet bidez herritarrei

eskainitako zerbitzu telematikoak.

Erakundearen sare sozialak eta herritarrekin komunikatzeko erakundearen beraren aplikazio

telematikoak.

Webguneak eta zerbitzu telematikoak:

Webgunea euskaraz eta gaztelaniaz dago. BiscayTIKek kudeatzen du web orria. Udaletik

helarazten zaie bertan argitaratu beharreko informazioa eta BiscayTIK arduratzen da

eduki hori web orrira igotzeaz.

Sare sozialak eta aplikazio digitalak:

Ugao-Miraballesko Udalak Twitter kontu bat du zabalik, eta euskaraz zein gaztelaniaz

elikatu ohi du kontu hori. Facebook (Gazteinfo), Instagram (Gazteinfo) eta whatsapp

(kultura) kontuetan ere dena ele biz argitaratzen da. UgaON aplikazioa ere badago,

euskarazko eta gaztelaniazko bertsioarekin.



4.2 Bezeroekiko (pertsona fisikoak) edo herritarrekiko harremanak

Sendotasuna


Erabilera planean dago jasota prozedura, eta langileak arduratzen dira horretaz.

Honakoa da planean jasota dagoena:

a. Ahozko harremanak

Euskaraz berba egiteko gaitasun nahikoa daukan langileak euskaraz esango du lehen hitza telefonoa hartzen duenean nahiz herritarrei aurrez aurre erantzun behar dienean. Gainera, aurrez aurreko arreta eskaintzen dutenek euskaraz badakitelako ikurren bat erabiliko dute.

Hartzaile jakinik ez duten mezuak (esaterako, erantzungailuko mezuak edo bozgorailutik ematen diren mezuak) euskaraz edo ele bietan emango dira, udalerriko egoera soziolinguistikoa zein den kontutan hartuta. Ele bietan emanez gero, euskarazkoa bestearen aurretik entzungo da.

b. Idatzizko harremanak

Oinarrizko irizpide gisa, euskaraz eta gaztelaniaz egingo dira pertsona fisiko zein juridikoentzako berri-emate eta agiri guztiak; hala ere, interesdun pribatuek beren beregi soilik euskaraz jasotzea hautatzen badute, hala egingo da. Bestetik, eskabidea euskaraz egiten duten herritarrei euskara hutsean erantzungo zaie; eskabidea gaztelaniaz edo ele bietan egiten dutenei, berriz, bi eletan erantzungo zaie, betiere agiri honetan aipatutako irizpideak aintzat hartuta.

Elementu hauen sortze-hizkuntza eta hizkuntza-kalitatea bermatzeko moduak

Udaleko erabilera plana da sortze hizkuntza eta hizkuntza-kalitatea bermatzeko

modua. Euskara planaren helburu nagusia da Udalean euskararen erabilera indartzea

eta areagotzea, bai zerbitzu hizkuntza bai lan hizkuntza modura, euskararen erabilera

bermatu eta herritarren hizkuntz eskubideei erantzun ahal izateko.

Horrez gain, itzulpenen gaineko erabakia eta Udalak eduki beharreko dokumentu

ereduei buruzko erabakia daude (erakundearen irudiaren atalean azalpena).

Udal langileek euren lanerako behar dituzten idatzi ugari gaztelaniaz daudenez, hainbat

lan-ildo zehaztu dira:



1. Euskara teknikariak eskuragarri du euskarazko dokumentu eta espediente banku bat,

eta bertan jasota daude euskarazko espediente edo dokumentu ereduak. Udalak

dokumentu edo espediente eredu bat gaztelaniaz bakarrik badu, udal euskara

teknikariari jakinarazi, eta hau beste lanean aritzen den udalekin harremanetan jarriko

da agiri hori euskaraz ote duten jakiteko. Ez badago, udal euskara teknikariak itzuliko

du agiria, eta udal guztien eskura jarri.

2. Udalak tramiteak on-line egiteko aukera eskaini behar du legez, baina hori, oro har,

nahiko atzeratuta dago. Udalaren webgunean Tramite telematikoetarako atal bat

dago, baina hori ez du zuzenean Udalak kudeatzen, BiscayTIKek baizik. BiscayTIKkapital

publikoarekin osatutako enpresa pribatua da, eta haren esku dago on line tramiteen

atalaren egitura informatikoa. Tramiteak on line egiteko, altan egon behar da, eta alta

ematean hizkuntz hautua ere zehaztu behar izaten du herritarrak.

4.2. BEZEROEKIKO EDO HERRITARREKIKO HARREMANAK

HEDADURA

Euskaraz Ele biz

IDATZIZKO HARREMANAK %2 %28

EUSKARAZKO IDATZIZKO ESKAERARI EUSKARAZ EMANDAKO ERANTZUNAK

%0 %75

AHOZKO HARREMANAK %40

EUSKARAZKO AHOZKO ESKAERARI EUSKARAZ EMANDAKO ERANTZUNAK

%70

Egoeraren analisia

4.2.1. Idatzizko harremanak

Inprimaki digitalak edo on-linekoak (emate-agiriak, gordailuak, arreta-guneetako inprimaki

eta txantiloiak, etab.). Komunikazioak: gutunak, mezu elektronikoak, faxak. Inprimaki

ofizialak: erreklamazio-orriak, etab. Sare sozialetako harremanak. Emangarriak: txostenak,

aktak, eta kalitatearen kudeaketarako dokumentuak (asetasun-inkestak, matxurak), eta

antzekoak. Erabiltzaileen komunitateak, aurrez aurrekoak edota birtualak (talde fokalak,

world-café-ak, interneten bidezkoak, etab). On-line zerbitzuak: erakundearen web orriaren



bidez, bezeroen edo herritarren eskura jartzen diren tramitazioen eta zerbitzu telematikoen

hizkuntza. Komunikazio elektronikoaren ezaugarri bereziak aintzat hartzen dira. Aplikazio

informatikoak (App-ak, SharePoint-a, Dropbox-a, etab.) eta teknologia berriak. Entitatearen

izenean zerbitzuak ematen dituzten enpresek idatzizko harremanetan erabiltzen duten

hizkuntza. Produktuaren Fitxa teknikoa. Hizkuntza-osagaiak: pantailak, ahots-mezuak.

Bermea. Markaren izena. Etiketa. Bilgarria. Salmenta osteko zerbitzua. Dokumentuak

(zerbitzua). Markarekin batera agertzen diren mezuak.

Sail ezberdinek herritarrekin dituzten harreman idatziak aztertuko ditugu jarraian:

- Idazkaritza-administrazioa: idatziak euskaraz (%5), ele biz (%20) edo gaztelaniaz (%75)

bidaltzen dira; dena den, herritarrek prozedura euskaraz hasten duten kasuetan %50ean

bidaltzen dira ele biz.

- Ongizatea: herritarrekin dituen idatzizko harremanen %50 ele biz eta %50 gaztelania

hutsean izaten dira.

- Udaltzaingoa: herritarrekin dituen idatzizko harreman ia guztiak (%95) gaztelania

hutsean izaten dira.

- Kultura eta gazteria: kultura eta gazteria gaietan, idatzizko harremanak ele biz izaten

dira.

4.2.2. Euskarazko idatzizko eskaerari euskaraz emandako erantzunak

Bezeroak edo herritarrak euskaraz bidalitako inprimaki eta komunikazioei euskaraz

erantzutea.

Herritarrek eskaera euskara hutsez egiten badute, Udalak ele biz erantzuten die

gehienbat.

Eskaera gaztelaniaz egiten badute, Udalak gaztelaniaz erantzuten die.

4.2.3. Ahozko harremanak

4.2.3.1. Harrera



Arreta eta jendaurreko guneetako (Call-centerrak barne) telefonozko harrera (erabiltzaileak

hitza hartu arte edo hizkuntza hautua egin arte). Laneko mugikorraren bidezko harrera.

Arreta eta jendaurreko guneetako harreragileek bisitariak artatzean erabilitako hizkuntza

(erabiltzaileak hitza hartu arte edo hizkuntza hautua egin arte). Segurtasuna, protokoloa

eta harrera-hizkuntza. Grabazioen bidez ematen diren ohar eta azalpenetan erabilitako

hizkuntza: erantzungailua, Call-center automatizatuak, txanda hartzeko makinak, etab.

Sail guztiak kontuan hartuta, herritarrei lehen hitza gehienbat euskaraz egiten diete

(%56an).

Idazkaritza, kultura eta gazteria, eta euskara sailetan herritarrei euskarazko harrera

egiten zaie nagusiki; ongizate sailean eta udaltzaingoan gaztelaniazko harrera nagusitzen

da.

4.2.3.2.Telefonoz, on-line eta aurrez aurre burututako ahozko harremanak

Bezeroekin edo herritarrekin izandako elkarrizketak, bilera arruntak edo teknikoak etab.

Entitatearen izenean zerbitzuak ematen dituzten enpresek ahozko harremanetan erabiltzen

duten hizkuntza.

Aurrez aurreko ahozko harremanen %40 euskaraz burutzen dira, oro har.

4.2.4 Euskarazko ahozko eskaerari euskaraz emandako erantzunak

Bezeroak edo herritarrak euskarazko hautua egin ondoren, euskaraz erantzutea.

Udalari euskaraz hitz egiten dioten herritarrekin Udalak euskaraz hitz egiten du guztietan,

hirigintza sailaren kasuan izan ezik.

BIGARREN ARDATZA: LAN-HIZKUNTZA

4.3 Barne-komunikazioa eta lan-tresnak



Sendotasuna


Erabilera planean dago jasota prozedura, eta langileak arduratzen dira horretaz.

Udalaren osoko bilkuretan, gobernu batzordearen batzarretan edo informazio

batzordeen batzarretan, partaideek gura duten hizkuntza ofiziala erabili ahal izango

dute. Hala ere, behar izatekotan, organo bakoitzak aztertu eta erabakiko du zein

bitarteko baliatu hizkuntza dela-eta bileraren jarduna oztopatu ez dadin, eta kide

guztien adierazpenak taxuzko moduan entzun eta jaso daitezen.

Oinarrizko irizpide gisa, administrazio-atal elebidunetan eta euskarazkoetan, langileek

eurek egingo dituzte euskarazko agiri, idazki eta bestelakoak. Horretarako, udalak

beharrezko tresnak [hiztegi orokor eta terminologikoak, euskarazko programak,

zuzentzailea...] eskuetaratuko dizkie, eta trebakuntza ikastaroak antolatuko ditu

haientzat.

Udaleko langileei eskaintzen zaizkien prestakuntza-ikastaroen artean, euskarazkoen

kopurua areagotuko ditu udalak; ildo horretan, udalak erabilera planaren barruan

dauden langileei euskarazko saioa eskainiko die.


Erabilera plana da sortze-hizkuntza eta hizkuntza-kalitatea bermatzeko modua.


ereduei buruzko erabakia daude (erakundearen irudiaren atalean azalpena).

4.3. BARNE-KOMUNIKAZIOA ETA LAN-TRESNAK HEDADURA

Euskaraz Ele biz

IDATZIZKO BARNE KOMUNIKAZIOA %2,5 %38,5

AHOZKO BARNE KOMUNIKAZIOA %29

BALIABIDE INFORMATIKOAK %0 %25



4.3.1. Idatzizko barne komunikazioa

Erakundeak sortutako deialdiak, gai-ordenak eta aktak, partaideek daramatzaten txostenak,

gaiari buruzko dokumentuak, etab.Idazki laburrak: e-mailak, oharrak, jakinarazpenak,

egiaztagiriak, inprimakiak. Idazki luzeak: memoriak, txostenak, proiektuak, etab. Lan-

aginduak, eguneroko lan-parteak, planoak, makinen erabilera-orriak, kontrol-fitxak,

desadostasunak, ekintza zuzentzaileak, muntaketa- eta biltegi-fitxak, mantentze-txostenak,

zerrendak, ebaluazioa, kontrol antzeko agiriak. Dokumentuen sarrera eta irteeren

erregistroak. Erakundeko dokumentazio ofiziala (eratze-eskriturak, ahalmenak, etab.).

Estrategia, prozesuak, prozedurak, txantiloiak, erregistroak, auditoriak (barnekoak eta

kanpokoak) eta kudeaketa ekonomikoa. Kalitate, ingurumen, prebentzio eta abarren

inguruko dokumentazioa. Komunikazio-planak eta irudi korporatiboaren eskuliburua.

Honako bilera hauek burutzen dira:

- Osoko bilkurak: Bilera deialdiak ele biz egiten dira, aktak gaztelaniaz sortu, eta,

ondoren, euskaratu egiten dira, eta gaiari buruzko dokumentazioa gehienbat

gaztelaniaz izaten da (%80).

- Udal Batzordeak: Bilera deialdiak ele biz egiten dira. Kasu honetan ere, gaiari

buruzko dokumentazioa gehienbat gaztelaniaz izaten da (%80).

- Herritarrekin batzar irekiak: Bilera deialdiak ele biz egiten dira. Kasu honetan,

gaiari buruzko dokumentazioaren %60 inguru gaztelaniaz izaten da.

Barneko idazki ofizial eta prozedura administratiboetarako erabilitako hizkuntzari

dagokionez, bi heren gaztelania hutsean izaten dira eta heren bat ele biz.

Bestalde, udal langileen arteko idatzi ez-formalen ehunekoak aztertuz gero,

gaztelaniazko harremanak nagusitzen dira: %92,5 gaztelaniaz eta %7,5 euskaraz.

4.3.2. Ahozko barne komunikazioa

4.3.2.1. Erakundearen barruko lan-bileretako ahozkoak

Erakundearen lan-bileretako ahozko harremanetako hizkuntza.



Erakundearen barruko lan-bilerei dagokienez, osoko bilkuren %65 inguru gaztelaniaz

izaten da, batzordeak ia erabat gaztelaniaz izaten dira, eta herritarrekin batzar irekien

%80 inguruan gaztelania nagusitzen da (azken hauetan, bertaratutako herritarren arabera

jokatzen da).

4.3.2.2. Erakundearen barruko aurrez aurreko harremanak

Erakunde barruko lankideekin aurrez aurreko harremanetako hizkuntza

Erakundearen barruko lankideen arteko aurrez aurreko harremanak gaztelaniaz izaten

dira gehienbat (%60).

Erakundearen barruko aurrez aurreko harremanak arduradun politikoekin ere gehienbat

gaztelaniaz (%60) izaten dira.

4.3.3. Baliabide informatikoak

4.3.3.1. Euskarazko bertsioen instalazio-kopurua

Euskaraz erabilgarri izan eta instalatuta dauden aplikazioak eta programak, orokorrak

(Outlook, Windows, Office, etab.) eta berariazkoak. PC-ak, ordenagailu eramangarriak,

tabletak, eskuko telefonoak, etab.

Inkestatutako langileen ordenagailuak gaztelaniaz daude, baita officen instalazioa ere.

Berariazko programei dagokionez, Biscaytik-ek kudeatutakoak ele biz daude.

4.3.3.2. Euskarazko bertsioen erabilera

Euskarazko aplikazioak eta programak (orokorrak eta berariazkoak), erabilgarri izan eta

lanpostuetan erabiltzen direnak.

Udal langileek gaztelaniaz erabiltzen dituzte euskaraz erabil daitezkeen baliabideak,

salbuespenak salbuespen.



4.4 Pertsonen kudeaketa

Sendotasuna


Erabilera planean jasota daude arlo honi dagozkion irizpideak:

a. Langileak kontratatzerakoan bete beharreko irizpideak

Oinarrizko irizpide gisa, udal langile guztiek lanpostuaren araberako hizkuntza-gaitasun

egokia izan beharko dute. Udalak hizkuntza-gaitasun hori lortzeko bitartekoak eman

beharko dizkie behar besteko hizkuntza-gaitasunik ez dutenei, ikastaro edo besteren

bitartez.

Udal langile eta funtzionarioak hautatzean, aintzat hartuko dira hizkuntza irizpideok:

Lanpostu berria sortzen denean, lanpostuari dagokion hizkuntza eskakizunari eta −halabadagokio− derrigortasun-datari buruzko txostena egingo du Euskara Zerbitzuak. Dena dela, edozein erabaki hartu aurretik, gaiaren inguruko txostena eskatuko zaio Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzari. HPSren irizpena jakinda, udalbatzak erabakiko du zein hizkuntza eskakizun −eta, hala badagokio, derrigortasun-data− esleituko dion lanpostuari.

Derrigorrezko hizkuntza eskakizuna duten lanpostuak betetzerakoan:

Derrigortasun-data igarota, hizkuntza eskakizuna nahitaez egiaztatu beharko da

hautaketan. Funtzionarioei dagokienez, prestakuntza edo praktika-aldia egonez

gero, hizkuntza eskakizuna epealdi horretan egiaztatu ahal izango da.


Euskara sortze hizkuntza izatearen oinarrian erabilera plana dago.


ereduei dagokion erabakia daude (erakundearen irudiaren atalean azalpena).

Udal lanpostuek ezarrita dute hizkuntz eskakizuna -derrigortasun data, aldiz, ez dute

guztiek ezarrita-. Langileek lanpostuei ezarritako hizkuntz eskakizunak betetzen

dituzte, eta kontratazio berrietako langileek ezinbestean bete behar dituzte lanpostuei

ezarritako hizkuntz eskakizunak, legez zehaztutako prozedurari jarraiki.



4.4.PERTSONEN KUDEAKETA HEDADURA

Euskaraz Ele biz

PERTSONEN KUDEAKETA %25 %10

LANEKO PRESTAKUNTZA %0 %0

4.4.1. Pertsonen kudeaketa

Langile etorri berrientzako protokoloa: harrera-liburuxka eta ahozko azalpenak. Barne-txostenak:

lanpostuen monografiak, lanpostuen balorazioa, lanpostuen hornidurarako eskuliburua, hezkuntza-

planak, erretiroak, aseguruak eta antzekoak. Lege-dokumentuak: kontratuak, lan- edo lan-baldintzen

gaineko hitzarmenak, langilearentzako Gizarte Segurantza edo Ogasunari dagozkion dokumentuak.

GG.BB sistemak: lan-jarduera balioztatzeko sistema-eredua, aurrez aurreko ebaluazioak,

errendimendu-txostenak, gaitasunaren kudeaketa-eredua, gaitasunen mapa, etab. Idatzi

estandarizatuak, nomina, ordutegi-kontrola, egiaztagiriak, telefono-zerrendak, eta antzekoak.

Langileak banaka bete beharreko inprimakiak: lizentzia-baimenak, bidaia- eta otordu-ordainketak,

iradokizunak, eta antzekoak. Zabalkunde handiko komunikazioak: lanpostu-eskaintzak, e-

jakinarazpenak, lan-ordutegi eta egutegiak, aseguru eta kotizaziozkoak, bilera-deiak, jangelako

testuak eta antzekoak.

Langileen eskaerak bideratzeko inprimakiak ele biz daude.

Nominak, lan hitzarmenak, ogasunari lotutako dokumentuak, gizarte segurantzari

lotutakoak, aseguruak eta kotizazioak gaztelaniaz daude.

Langile berriei ematen dizkieten azalpenak hauen hizkuntza-gaitasunaren arabera ematen

dizkie idazkariak.

4.4.2 Laneko prestakuntza

Langileek jasotzen dituzten prestakuntza-saioetan ahoz eta idatziz erabilitako hizkuntza.

Udalak ez du barne mailako ikastarorik egiten. Udaletik kanpo azken urtean jasotako

ikastaroen azterketa egin dugu, eta ikus daitekeenez Ugao-Miraballesko Udaleko

langileek ez dute prestakuntza askorik jaso (bakarrak) eta jasotakoa, batez ere,

gaztelaniaz jaso du.



4.5 Kanpo harremanak

Sendotasuna


Erabilera planean jasota daude arlo honen inguruko irizpideak:

a. Beste administrazio batzuekiko harremanak

Oinarrizko irizpide gisa, udalak dokumentazio guztia hizkuntza ofizial bietan bidaliko die gainerako herri-administrazio eta erakunde ofizialei.

Bestalde, euskara ofiziala duen herri erakunderen batetik agiriak gaztelania hutsean jasoz gero, udalak ele bietan bidaltzeko eskatuko dio dagokionari.

b. Zerbitzuen kontratazioa

Udalak edo haren arlo eta erakunde autonomiadunek zerbitzuak kontratatzeko

hizkuntza irizpideak −eta, hala badagokio− zehapenak zehaztuko ditu, eta kontratazio

pleguetan txertatuko. Udalak hizkuntza-irizpideak betetzeko eskatuko die zerbitzuak

kudeatzen dituztenei, kontratu-mota zeinahi dela. Hala ere, aipatutako kontratuetako

hizkuntza irizpideak zehazteko, kontuan hartuko da eman beharreko zerbitzua zein den

eta, batez ere, hizkuntzak erabiltzeko aukerari zelan eragiten dion.

Beraz, kontratistak eskaini beharreko zerbitzuak herritarrekiko harremanak badakartza,

udal administrazioari legozkiokeen hizkuntza-beharkizun berberak beteko dira, eta

honako neurri hauek hartuko dira:

a. Zerbitzuaren erabiltzaileek eta, oro har, herritar guztiek zerbitzua bi

hizkuntza ofizialetan jasotzeko eskubidea errespetatuta eman beharko du

zerbitzua kontratistak.

b. Kontratistak bi hizkuntzetan eskaini behar ditu herritarrentzako

inprimakiak, liburuxkak eta antzeko agiriak.

Aipatutako baldintzak betetzen direla egiaztatu eta horren jarraipena egin beharko da,

eta baldintza horiek betetzen ez badira eta zerbitzua euskaraz eskaintzeko behar beste

bitarteko jartzen ez bada, udalak espedientea bidera dezake kalte-ordainak eskatzeko;

gainera, urratzen den hizkuntza-betekizuna funtsezkoa bada, kontratua bertan behera



utzi ahal izango da.

Atal honetan jasotako egoera guztietan, aintzat hartu behar dugu herritarrak

zerbitzuaren kontsumitzaile direla, eta, beraz, bi hizkuntza ofizialen erabilera bermatu

behar du kontratistak, behean adieraziko den moduan:

− Kontsumitzaileak edo erabiltzaileak (herritarrak) berak soilik euskara erabiltzea nahi

duela adierazi ezean, bi hizkuntzetan idatziko dira atxikipen kontratuak, klausula-ereduak

dituzten kontratuak, araupeko kontratuak, baldintza orokorrak eta kontratu horiei

buruzko edo horiek egitearen ondoriozko agiriak.

− Zehazki kontsumitzaileei (herritarrei) zuzendutako jakinarazpenak bi hizkuntzetan eman

beharko dira, baita fakturak, aurrekontuak eta antzeko agiriak ere, kontsumitzaile eta

erabiltzaileak (herritarrak, gure kasuan) berak soilik euskara erabiltzea aukeratu ezean.

− Bi hizkuntzetan adieraziko dira, halaber, produktu eta zerbitzuak erabili eta

mantentzeko jarraibideen liburuxkak, berme-agiriak eta etiketetan eta ontzietan adierazi

beharrekoak.

− Kontsumitzaile eta erabiltzaileei (herritarrei, gure kasuan) zuzendutako produktu,

ondasun eta zerbitzuen (ikastaroak, hitzaldiak…) eskaintza, sustapena eta publizitatea,

erabilitako euskarria edozein dela ere, bi hizkuntzatan egingo da.

Adjudikatzen den kontratuaren zioz, herritarrekiko harreman ohikorik sortzen ez bada

ere, herritarrentzako argibideren bat eman behar izatekotan, euskaraz edo ele bietan

emango dira, euskarria edozein dela, eta horrela jasoko da kontratazio pleguan.

Udalak zuzenean kontratatu ez arren, zerbitzua udalaren ordez ematen bada (etxez

etxeko laguntza zerbitzua, emakumeei arreta egiteko zerbitzua...), zerbitzuok aztertu

eta kasuan kasuko neurriak hartuko dira herritarren hizkuntza eskubideak bermatzeko.


Euskarazko sortze hizkuntzaren oinarrian erabilera planean hartutako erabakia dago.



Horrez gain, itzulpenen gaineko eta Udalak eduki beharreko dokumentu ereduei

buruzko erabakiak daude (erakundearen irudiaren atalean azalpena)

4.5. KANPO-HARREMANAK HEDADURA

Euskaraz Ele biz

ADMINISTRAZIOEKIKO IDATZIZKO HARREMANAK %5 %40

ADMINISTRAZIOEKIKO AHOZKO HARREMANAK %45

ERAKUNDE PRIBATUEKIKO IDATZIZKO HARREMANAK %0 %2,8

ERAKUNDE PRIBATUEKIKO AHOZKO HARREMANAK %27,5

BESTE ENTITATEEKIKO IDATZIZKO HARREMANAK %7,5 %50

BESTE ENTITATEEKIKO AHOZKO HARREMANAK %40

4.5.1 Administrazioekiko idatzizko harremanak

Entitate batek Administrazioekiko harremanetan idatzizko komunikazioan erabiltzen duen

hizkuntza: gutunak, lan-bileretako idatziak, aktak, inprimaki digitalak edo onlinekoak,

komunikazioak, sare sozialetako harremanak, aplikazio informatikoak eta teknologia berriak eta

bestelako dokumentuak. Administrazio batek euskaraz bidalitako komunikazioei euskaraz

erantzutea (idatziz). Produktuaren Fitxa teknikoa. Hizkuntza-osagaiak: pantailak, ahots-mezuak.

Bermea. Markaren izena. Etiketa. Bilgarria. Salmenta osteko zerbitzua. Dokumentuak (zerbitzua).

Markarekin batera agertzen diren mezuak.

Ugao-Miraballesko Udaleko langileek gainerako administrazioekin izaten dituzten

idatzizko harremanak aztertuko ditugu jarraian.

Gainerako herri erakundeekin izaten diren harreman gehienak (%55) gaztelaniaz izaten

dira, baina ele biz ere nahikoa izaten dira (%40).

4.5.2 Administrazioekiko ahozko harremanak

Administrazioekiko telefono bidezko eta bileretako harremanetan erabiltzen den hizkuntza.

Administrazio batek euskaraz hasitako komunikazioei euskaraz erantzutea (ahoz).



Ugao-Miraballesko Udaleko langileek administrazioarekin dituzten ahozko harreman

gehienak telefonoz izan ohi dira, baina baita bileretan ere. Gainerako administrazioekin

dituzten harremanetan gaztelania gehixeago (%55) erabiltzen dute, euskara baino (%45).

4.5.3. Erakunde pribatuekiko idatzizko harremanak

Entitate batek erakunde pribatuekiko harremanetan idatzizko komunikazioan erabiltzen duen



bestelako dokumentuak. Erakunde pribatu batek euskaraz bidalitako idatzizko komunikazioei

euskaraz erantzutea. Entitatearen izenean zerbitzuak ematen dituzten enpresak edota erakundearen

menpe dauden enpresekiko idatzizko harremana. Produktuaren Fitxa teknikoa. Hizkuntza-osagaiak:

pantailak, ahots-mezuak. Bermea. Markaren izena. Etiketa. Bilgarria. Salmenta osteko zerbitzua.

Dokumentuak (zerbitzua). Markarekin batera agertzen diren mezuak.

Erakunde pribatuekiko idatzizko harremanei dagokienez, azterketa egitean harreman

gehieneko enpresak hautatu ditugu: harremanak ia-ia bere osotasunean gaztelania

hutsean izaten dira (%97,3).

4.5.4. Erakunde pribatuekiko ahozko harremanak

Erakunde pribatuekin izaten diren elkarrizketak, bilera arruntak eta teknikoak, telefono bidezko

harremana, etab. Erakunde pribatu batek euskaraz hasitako ahozko komunikazioei euskaraz

erantzutea. Entitatearen izenean zerbitzuak ematen dituzten enpresak edota erakundearen menpe

dauden enpresekiko ahozko harremana.

Erakunde pribatuekiko ahozko harremanei dagokienez, azterketa egitean harreman

gehieneko enpresak hautatu ditugu. Idatziz ez bezala, ahoz euskarazko harremanak ia-ia

hirutik bat dira.

4.5.5. Beste entitateekiko idatzizko harremanak

Entitate batek beste entitateekiko harremanetan idatzizko komunikazioan erabiltzen duen





bestelako dokumentuak. Beste entitate batek euskaraz bidalitako idatzizko komunikazioei euskaraz

erantzutea.

Arlo honetan, batez ere herriko elkarteak sartzen dira. Hauekin izaten den idatzizko

harreman-bolumena txikia den arren, garrantzitsua da berau aztertzea, zuzenean

eragiten baitu herriko hizkuntza egoeran.

Herriko elkarteetatik jasotako idatzien gehiengo handi bat gaztelaniaz egoten da (%85

inguru).

Bestalde, herriko elkarteetara ele biz bidaltzen dira idatziak.

4.5.6. Beste entitateekiko ahozko harremanak

Beste entitateekiko telefono bidezko eta bileretako harremanetarako hizkuntza. Beste entitate

batek euskaraz hasitako ahozko komunikazioei euskaraz erantzutea.

Herriko eragileekin dagoen ahozko harremanei dagokionez, hamarretik lau inguru izaten

da euskaraz.

4.6 Kudeaketa sistema

4.6.1. ESTRATEGIA: Hizkuntzen kudeaketa kudeaketa-sistema orokorrean integratzea

4.6.1.1. Hizkuntzen kudeaketarako planteamendua, epe luzerako ikuspegiarekin eta epe

ertain edota laburrerako helburuekin, eta horren ebaluazioa.

“Hizkuntza-politika” (helburu nagusia, hizkuntza-irizpideak, ordenantzak, etab.) zehaztu da.

Planteamenduak erakundeari bere osotasunean eragiten dio eta hizkuntzen kudeaketa kudeaketa-

sistema orokorrean integratuta dago (kalitatearekin, ingurumenarekin eta prebentzioarekin egiten

den bezala). Erakunde barruko eta kanpoko interes-taldeen (merkatuaren, hornitzaileen, aliatuen,

administrazioko erakundeen, gizartearen, etab.) hizkuntza-beharrizanak kontuan izaten dira, organo

nagusietan kudeatzen da, pertsonei eta gainerako interes-talde adierazgarrienei zabaltzen zaie,

horien proaktibotasuna pizten da (euskaraz hitz egiten gonbidatzeko elementuak), eta beraien



gogobetetzea jasotzen da. Entitateak itunak eta aliantzak dauzka beste entitateekin euskarazko

komunikazioak sustatzeko, euskarazko baliabideak lortzeko (aplikazio informatikoak, prestakuntza

euskaraz, etab.) eta gizartean egon daitezkeen beharrei erantzuteko (adibidez, hezkuntza-sistemari

profesional euskaldunak eskatzea). Entitatea euskararen erabileran eredu da. Hizkuntza-politika

erakundeak dituen bestelako plangintza eta ikuspegiekin uztartua dago eta berez dituen kudeaketa-

erremintetan txertatua dago. Sistematikoki egiten da aurrerapen-mailaren jarraipena eta ebaluazioa.

Hobekuntza-ekintzak martxan jartzen dira, eta lortutako emaitzek atzera egin ez dezaten neurriak

hartzen dira. Hizkuntza-kexak jasotzen dira, konponbidean jarri eta berriro ez gertatzeko neurriak

hartzen dira. Hizkuntzen kudeaketako emaitzen joera positiboa den edo ez aztertzen da. Ebaluazio-

datuak jasotzeko metodologia eta prestakuntza jaso dute.

Ugao-Miraballesko Udalak indarrean izan du 2013-2017 epealdirako erabilera plana. Epeak

Jaurlaritzako Hizkuntz Politikarako Sailburuordetzak ezartzen ditu. Plana plangintzaldiko

lehenengo urtean onartu behar zen (hau da, 2013an), eta Ugao-Miraballesko Udalak

2013ko apirilean onartu zuen Osoko Bilkuran. Plan hori 2013an egindako diagnostikoan

dago oinarrituta. Planarekin batera, Jaurlaritzaren txosten bat ere onartu behar izaten da.

Jaurlaritzaren txosten horrek adierazi behar du Ugao-Miraballesko Udalak planean

jasotako guztiak legea betetzen duela. Planeko helburuetatik urtez urte lantzeko

helburuak hautatzen dira, eta horiek kudeaketa plan batean jasotzen dira.

Beraz, euskarri fisikoak hauek dira: erabilera plana (irizpideak bertan daude), erabilera

plana egiteko aintzat hartu zen diagnostikoa eta urtez urteko kudeaketa planak.

Udalak zehaztuta dauka hizkuntz politika, eta txertatuta ditu hizkuntz irizpideak zenbait

udal jardueratan.

4.6.1.2. Hizkuntzen kudeaketaren planteamendua gauzatzeko beharrezkoak diren

baliabideak Erakundeak arduradun bat izendatu du eta baliabideak eskuratu dizkio

(baliabide materialak, denbora, laguntzaileren bat, etab.).

Ekimen planifikatua garatzeko batzorde, segimendu-talde edo lan-talde bat eratu da. Hizkuntza-

kudeaketak ekarritako gastuetarako (pertsonen dedikazioa, hizkuntza-trebakuntza, hizkuntza-

lanabesak, itzulpena, etab.) aurrekontuak taxutzen dira. Euskarazko dokumentuak estandarizatu



dituzte, lanari lotutako zerrenda terminologikoak egin dituzte.

HELBURUEI BEGIRAKO NEURRIAK BETETZEKO AZPIEGITURA

Euskara teknikaria arduratu da txosten honetan zehaztutako hizkuntz irizpideen betetze

maila neurtzeaz. Ez da Erabilera Planaren Jarraipen batzorderik osatu.

Adierazleak Datua Oharrak

Kudeaketa planaren

jarraipena egitea (0-%100)

20 Ez da maiztasun finkoa izan duen jarraipen

batzorderik eratu. Kudeaketa planaren

jarraipena euskara teknikariak egin du.

Erakundearen kudeaketan

euskararen kudeaketak

duen txertatze-maila

(0-%100)

20 Udal langileek euskara ez dute txertatuta

euren eguneroko lanean.

Euskara sortze hizkuntza

(0-%100)

9 Euskara da sortze-hizkuntza %9an. Udal

langileek oro har ez dute euskaraz

sortzeko ohiturarik.

Dokumentuen

estandarizazioa (0-%100)

10 Lanean sarritan erabiltzen dituzten

dokumentu gutxi batzuen ereduak daude

euskaraz.



4.6.2. Bezeroak edo herritarrak eta produktua edo zerbitzua: Hizkuntzen kudeaketa

bezeroekiko eta herritarrekiko harremanen kudeaketan eta produktuen edo zerbitzuen

garapenaren kudeaketan integratzea

4.6.2.1. Bezeroak edo herritarrak, zerbitzuak edo produktuak eta hornitzaileen kudeaketa

Bezeroen edo herritarren hizkuntza-beharrizanak identifikatuta daude eta kontuan izaten dira ohiko

komunikazioetarako, zerbitzua edo produktua garatzeko, merkaturatzeko edo eskatzeko orduan,

etab. Hornitzailea kontratatzean hizkuntza-politika eta dagozkion irizpideak betetzen dira eta

jarraipena egiten da. Erakundeak bezeroei edota herritarrei eskainitako zerbitzuak emateko

egindako kontratazioetan hizkuntza-irizpideak ezartzen dira eta horren jarraipena egiten da.

Administrazioen kasuan, diru-laguntzak, hitzarmenak, etab. izapidetzeko orduan hizkuntza-

irizpideak kontuan izaten dira.

Udalaren jarduera guztietarako hizkuntz irizpideak zehaztuta daude (hornitzaileak

aukeratzeko izan ezik). Udaleko langile edo/eta hautetsiek udaleko euskara

teknikariarengana jo dezakete zalantzak-eta galdetzeko edo argibideak eskatzeko

(adibidez, kontratazio baten aurretik).


HOEIen betetze maila (0-

%100)

30 Hizkuntza irizpideen betetze mailan lan

asko dago egiteko oraindik.

4.6.3. Pertsonak: Hizkuntzen kudeaketa langileen kudeaketan integratzea

4.6.3.1. Langileen kontratazioa eta barne-sustapena

Langile berriak kontratatzerakoan eta lanpostuak barne-promozioaren bidez betetzen direnean,

hizkuntza-politika kontuan hartzen da. Euskararen presentzia eta erabilerari, eta ezagutza

erabilerarekin lotzeko egitasmoei buruzko informazioa ematen zaie. Pertsonen euskara gaitasuna



eta lanpostuen hizkuntza-beharrak uztartzen dira. Kontratatuari lehen momentutik azaltzen zaio

zein den bere lan-hizkuntza. Euskara ulertzen dutenekin lehen kontaktua euskaraz dela bermatzen

da. Azterketa komunikatiboak egiten dira langileen hizkuntza-prestakuntza beharrak

identifikatzeko, eta horren arabera antolatzen dira ikastaroak. Ebaluazioak egiten dira aurrerapen-

mailaren jarraipena egiteko eta atzerapausoak ekiditeko. Langileen euskara-prestakuntza lanpostuen

perfilen eta beharren araberakoa da. Ikaste-prozesuetan ari diren (euskalduntzen zein alfabetatzen)

langileen jarraipena egiten da, eta ikastetik erabilerara salto egiteko urratsak egiten dira eta

konpromisoak hartzen dira. Erakundeak pertsonen euskarazko gaitasunaren errolda du eta

eguneratu egiten du. Herri administrazioetan derrigorrezko indizea eta egiaztatze-maila ebaluatuko

dira. Langileei hizkuntza-politikaren berri eman zaie, guztiek ezagutzen dute eta badakite hizkuntza-

irizpideek nola eragiten dioten bakoitzari.

Udal lanpostu guztiek ezarrita dituzte hizkuntz eskakizunak -derrigortasun data, aldiz, ez

dute guztiek ezarrita-. Orain arte, langile berri bat kontratatzerakoan ez zaio jakinarazi

bere lan hizkuntza zein izango den. Ez da langileen gaitasunaren ebaluaziorik egiten

aurrerapenak eta atzerapenak ikusteko, ez dago langile guztientzat hizkuntza

prestakuntza jarraiturik eta langileek ez dakite udalaren hizkuntza irizpideek nola eragiten

dioten bere lanpostuari.

4.6.3.2. Lidergoa eta parte-hartzea

Erakunde ordezkariek euskara-batzordea, segimendu-taldea, etab. sustatzen dituzte eta horietan

parte hartzen dute. Pertsonalki jakinarazten diete hizkuntza-politika erakundea osatzen duten

pertsonei. Ahalegindu diren pertsonak eta taldeak aintzatesten dituzte, bai eta aurrerapen

nabarmenak lortu dituztenak ere. Euren euskararen jakite-maila pertsonala eta erabilera-maila

areagotu egiten dute eta euren laguntzaileek euskara ikas eta erabil dezaten animatzen dituzte.

Lidergoa lantzeko proiektuak aurrera eramaten dira erakundean eta eredu dira. Bilakaera aztertu eta

aurrera urratsak ondo kudeatu daitezela bermatzen da. Erakunde-ordezkariek eta zuzendaritzako

kideek parte hartzen dute erabilera-planetako ekimenetan, batzordeetan, jarraipen-bileretan eta

bestelako organoetan.

Ez da udal hautetsientzat saio/tailerrik diseinatu hizkuntz irizpideei buruzko kasu jakinen

gainean nola jokatu azaltzeko. Hautetsi guztiek ez dituzte barneratuta hizkuntz



irizpideak; dena den, zalantzak sortu zaizkienean, udaleko euskara teknikariarengana

jotzeko aukera izan dute.


Guztira egiaztatutako

langileen hizkuntza

eskakizunak

72

22 langiletik 16k egiaztatuta daukate

dagokien hizkuntza eskakizuna.

Udal langileen hizkuntza

gaitasuna

90

22 langiletik 20 euskaraz aritzeko gai dira.

Erakunde ordezkarien

hizkuntza gaitasuna

86 Udalbatza osatzen duten 11 hautetsietatik

9 euskaraz aritzeko gai dira, beste bat

ulertzeko gai da eta bakarrak ez dauka

ulertzeko gaitasunik.

Langileen eta erakunde-

ordezkarien balorazioa

erabilera planarekiko

60 Erabilera planarekiko balorazio positiboa

egiten da. Duela bost urtetik hona, laneko

ahozko komunikazioetan euskara geroz

eta gehiago erabiltzen dela uste dute;

idatzizkoan ere bai, baina neurri

txikiagoan.

Langile eta erakunde

ordezkarien parte hartze

aktiboa erabilera planeko

ekimenetan

25 Langile eta erakunde ordezkariek izan

dute parte hartze aktiboa erabilera

planeko ekimenetan, baina arlo honetan

oraindik bide luzea dago egiteko.



AMIA matrizea

Diagnostikoan Ugao-Miraballesko Udaleko azterketa zehatza egin ostean, AMIA

matrizean jaso dira erakundearen jardunaren ahulguneak, mehatxuak, indarguneak eta

aukerak. Zati honen helburua da dagokion horrek begirada batean ikustea udalean

euskarak lan-tresna bezala duen lekua.

AHULGUNEAK MEHATXUAK

Udaleko langile eta hautetsi guztiek ez

dituzte barneratuta erabilerako planeko

hizkuntza irizpideak.

Euskaraz ez da oro har sortze hizkuntza.

Herritarrek euskara hutsean egindako

eskaeretan ez da bermatzen erantzuna

euskara hutsean jasoko dutenik.

Langileek ez dituzte eskura dituzten

baliabide guztiak aprobetxatzen,

euskararen erabilera areagotzeko.

Ugao-Miraballesko herritarren %37k ez du

euskaraz ulertzen, beraz, badago

euskaldundu gabeko herritarren ehuneko

bat.

Kale erabileraren datuak oso baxuak dira

(%5 ingurukoa), hori horrela, ezagutza eta

erabilera datuak elkarrengandik oso urrun

daude..

Herriko etxeen %78an ez da euskararik hitz

egiten.

Langileek jasotzen dituzten ikastaro asko

gaztelaniaz izaten dira, eta hori oztopo

bat da euskaraz lan egin ahal izateko.

Erakundeekin harremanak euskaraz

ezartzeko zailtasunak daude (ohitura

falta…).

INDARGUNEAK AUKERAK

Udaleko langile gehienek egiaztatuta

dituzte hizkuntza eskakizunak eta

zerbitzua euskaraz emateko gaitasuna

Euskaldunek (%43,40) eta ia euskaldunek

(%20,43) herritarren portzentaje

garrantzitsu bat osatzen dute (%63,83).



dute.

Langileek udaleko euskara zerbitzura jo

dezakete zalantzak argitzeko edo

argibideak jasotzeko.

Udalak 2000n sortu zuen euskara

zerbitzua, teknikaria kontratatuta.

Ugao-Miraballesko Udalak 2004an egin

zituen plan estrategikoa eta erabilera

plana lehenengo aldiz. Hortaz, urte

hauetan zehar aurrerapausoak eman dira.

Komunikazio guztiak elebitan egiteko

konpromisoa du Udalak.

Haur eta gazte guztiek dakite euskaraz.



5. ERABILERA PLANAREN HELBURU ESTRATEGIKOAK

HASIERAN AURREIKUSITAKOA

ARDATZAK, ELEMENTUAK ETA ADIERAZLEAK EUSKARAZ ELEBITAN EUSKARAZ ELEBITAN

ZERBITZU-HIZKUNTZA

Helburua: Euskararen presentzia eta erabilera indartzea herritarrekiko ahozko eta idatzizko

harremanetan, herritarren hizkuntza eskubideak bermatzeko.

ERAKUNDEAREN IRUDIA

Helburua: Herritarrek udal instalazioetan euskaraz ez aritzeko aurreiritzirik dagoen udal instalazioetan jendaurreko guneetan jarrera proaktiboa erakustea herritarrei euskara erabiltzera gonbidatzeko (Txantxangorria eta bestelako identifikagarriak erabilita...).

Errotulazioa eta ikus-entzunezkoak Helburua: Jendaurreko errotulazioan eta ikus-entzunezkoetan euskararen ehunekoak mantentzea.

Errotulazioa eta ikus-entzunezkoak %30 %70 %40 %60

Marketina, publizitatea eta jendaurreko ekitaldiak

Helburua: Marketinean, publizitatean eta jendaurreko ekitaldi guztietan euskararen presentziaren eta erabileraren ehunekoak gora egitea.

Argitalpenak, publizitatea, albisteak eta jendaurreko ekitaldiak.

%10 %66 %20 %80

Ingurune digitala Helburua: Webgunean eta sare sozialetan euskarazko edukien ehunekoak gora egitea.

Webgune eta sare sozialen edukia %0 %100 %0 %100

HERRITARREKIKO HARREMANAK Helburua: Zerbitzuetan euskararen erabilera indartzea euskaraz egiteko hautua egin duen herritarra euskaraz artatua izan dadin.

Herritarrekiko harreman idatzia zerbitzua eman edota produktua eskaintzeko orduan.

Helburua: Herritarrekiko harremanetarako idazkietan euskararen ehunekoak gora egitea.

Idatzizko harremanak %2 %28 %20 %50

Euskarazko idatzizko eskaerei euskaraz emandako erantzunak.

%0 %75 %75 %0

Herritarrekiko ahozko harremana zerbitzua emateko orduan.

Helburua: Herritarrekiko harremanetan euskarazko ahozko arretaren ehunekoak gora egitea.

Ahozko harremanak %40 %50

Euskarazko ahozko eskaerei euskaraz emandako erantzunak

%70 %85

LAN-HIZKUNTZA Helburua: Euskararen erabilera areagotzea lan harremanetan.

BARNE HARREMANAK Helburua: Komunikazioan eta lan-tresnetan



euskararen erabileraren ehunekoak gora egitea.

Barne harremanak idatziz Helburua: Idatzizko komunikazioetan euskararen erabilera areagotzea.

Idatzizko barne komunikazioa %2,5 %38,5 %30 %70

Barne harremanak ahoz Helburua: Ahozko komunikazioetan euskararen erabilera areagotzea.

Ahozko barne komunikazioa %29 %50

Baliabide informatikoak Helburua: Euskarri informatikoen euskarazko bertsioa ere egotea eta horiek erabiltzen direla sustatzea.

Baliabide informatikoak %0 %25 %0 %50

Baliabide informatikoen euskarazko erabilera %0 %50

PERTSONEN KUDEAKETA Helburua: Pertsonen kudeaketan eta prestakuntzan euskararen erabilera indartzea.

Pertsonen kudeaketa Helburua: Euskararen ahozko eta idatzizko erabilera areagotzea giza baliabideen kudeaketan.

Pertsonen kudeaketa %25 %10 %50 %40

Laneko prestakuntza Helburua: Euskarazko prestakuntzaren eskaintza areagotzea eta eskaera sustatzea.

Laneko prestakuntza %0 %0 %25 %0

KANPO HARREMANAK Helburua: Euskararen erabilera areagotzea kanpoko erakundeekiko harremanetan.

Administrazioa Helburua: Euskararen erabilera areagotzea herri administrazioekiko harremanetan.

Administrazioekiko idatzizko harremanak %5 %40 %50 %30

Administrazioekiko ahozko harremanak %45 %60

Erakunde pribatuak: finantza-entitateak, erakunde kolaboratzaileak, etab.

Helburua: Euskararen erabilera areagotzea hornitzaileekiko harremanetan.

Erakunde pribatuekiko idatzizko harremanak %0 %2,8 %0 %30

Erakunde pribatuekiko ahozko harremanak %27,5 %40

Bestelako harremanak: aliatuak, erakunde kolaboratzaileak, etab.

Helburua: Euskararen erabilera areagotzea gainerako harremanetan.

Beste entitateekiko idatzizko harremanak %7,5 %50 %25 %75

Beste entitateekiko ahozko harremanak %40 %50

KUDEAKETA SISTEMA Helburua: Euskararen kudeaketa aurreratua bermatzea.

PERTSONAK: Hizkuntzen kudeaketa langileen kudeaketan integratzea

Helburua: Hizkuntzen kudeaketa langileen kudeaketan integratzea.

Guztira egiaztatutako langileen hizkuntza eskakizunak %72 %72

Erakunde ordezkarien hizkuntza gaitasuna %86 %100

Langileen eta erakunde-ordezkarien balorazioa erabilera %60 %80



planarekiko

Langile eta erakunde ordezkarien parte-hartze aktiboa erabilera planeko ekimenetan

%25 %70

ESTRATEGIA: Hizkuntzen kudeaketa kudeaketa-sistema orokorrean integratzea

Helburua: Euskararen kudeaketa erakundearen kudeaketa orokorrean txertatzea.

Kudeaketa planaren jarraipena egitea (0-%100) %20 %100

Erakundearen kudeaketan euskararen kudeaketak duen txertatze-maila (0-%100)

%20 %70

Euskara sortze hizkuntza (0-%100) %9 %40

Dokumentuen estandarizazioa (0-%100) %10 %70

HERRITARRAK ETA ZERBITZUA: Hizkuntzen kudeaketa herritarrekiko harremanen kudeaketan eta zerbitzuen garapenaren kudeaketan integratzea

Helburua: Erakundeko zerbitzuen prozesuetan hizkuntza txertatzea.

HOEIen betetze maila (0-%100) %30 %70



6. HIZKUNTZ IRIZPIDEAK, 2018-2022



1.1. Errotulazioa eta ikus-entzunezkoak

Udal instalazioetan Udalak euskara sustatu duela adierazten duten elementuak jarriko

ditu agerian, hala adieraztea beharrezkoa ikusten denean.

Errotulu, ohar, seinale eta gainerako komunikazio orokorretan euskara erabiliko da.

Piktograma baten bidez adierazteko moduko mezuak piktograma hutsarekin adieraziko

dira: komunak, segurtasun oharrak (irteera, su-iltzalgailua...).

Hartzaile jakinik ez duten ahozko mezuetan euskarazko mezua adieraziko da lehenbizi

(igogailuak, bozgorailu bidezko ahozko oharrak, ikus-entzunezkoak...).

1.2. Argitalpenak, publizitatea, albisteak eta jendaurreko ekitaldiak

- Udalaren irudi korporatiboko elementuetan (armarria, gutun-azalak, orriak…) euskara

erabiliko da beti.

- Argitalpenei dagokienez, irizpide orokorra argitalpenetan beti euskara erabiltzea da.

- Udalerrian zabaldu beharreko agirietan ere euskara erabiliko da beti.

- Iragarpen ofiziala egin beharreko agirietan euskara erabiliko da.

- Sortze hizkuntza euskara izango da, horretarako gaitasuna duten langileentzat.

Arreta berezia jarriko zaio Udaleko agirietan hizkuntza kalitatea zaintzeari, betiere

komunikagarritasuna errazteari begira. Udalak kontuan hartu beharko du beti agiri ororen

hartzailea nor den, eta horretara egokitu. Agiriek argiak eta ulergarriak izan behar dute.



Ekitaldi publikoetan edota prentsaurrekoetan Udalaren izenean aritzen den edozeinek

euskarazko gaitasun egokia izan dezan saiatuko da Udala. Hartara, ekimen horietan

euskara erabiliko da beti.

Udalak antolatzen dituen aisialdiko ikastaroei dagokionez, euskarazko taldeak sortzeko

ahalegina egingo da ikastaro guztietan.

1.3. Ingurune digitala

Webgunea euskaraz irekiko da, eta euskaraz nabigatzen ari denari informazio guztia

lehenengoz euskaraz bistaratuko zaio, errore oharrak barne.

Webgunea beste hizkuntza batean erabiltzen denean, Internet bidez lor daitezkeen idazki

orok eta on line izapidetzeek herritarrentzako agirien hizkuntza irizpide berberak bete

beharko dituzte; hau da, euskaraz egon beharko dute.

Beste webgune batzuetarako estekek euskarazko atarietara eramango gaituztela

bermatuko da.

Udalak sare sozialetan euskara erabiliko du.

2. Herritarrekiko harremanak

2.1. Idatzizko harremanak

Harrerako mahaian Udalak beti izango ditu herritarraren esku ele bietako agiriak

(inprimakiak…).

Beste erakunderen baten inprimakien kasuan ere, Udalak onartuta dituen irizpideak

beteko dira. Beraz, gaztelania hutsezko inprimakiren bat etorriz gero, Udalak euskarazko

bertsioa duen inprimakia eskatuko dio dagokion erakundeari.

Etxera bidaltzen diren agirien kasuan euskara erabiliko da beti (jakinarazpenak, baimenak,

dekretuak...).



2.2. Euskarazko idatzizko eskaerari euskaraz emandako erantzunak

Herritarrek idatziz euskaraz egindako eskaerei Udalak euskaraz erantzungo die.

2.2. Ahozko harremanak

Telefonoz eta aurrez aurrekoan lehenengo hitza euskaraz izango da.

Hartzaile jakinik ez duten ahozko mezuetan entzungo den lehenengo mezua euskarazkoa

izango da beti (erantzungailu automatikoz, bozgorailuz... emandakoak).

Hartzailea aurrez aurre edo telefonoaren beste aldean dagoenean, Udalaren izenean

hizketan ari denak lehenengo hitza euskaraz egingo du. Hala ere, kontuan eduki behar da

elkarrizketa baten lehenengo berba euskaraz izatea oso garrantzitsua den arren, geroko

elkarrizketa ere euskaraz izan behar dela, herritarrek espresuki gaztelaniaz egin nahi

duela adierazten ez badu.

2.2. Ahozko ahozko eskaerari euskaraz emandako erantzunak

Herritarra euskaraz hitz egiten hasten bada, udal langileak nahiz hautetsiak euskaraz

erantzungo dio.

BIGARREN ARDATZA: LAN-HIZKUNTZA

3. Barne komunikazioa eta lan-tresnak

3.1. Idatzizko barne komunikazioa

- Osoko bilkurak: Bilera deialdiak eta aktak ele biz egingo dira; gaiari buruzko

dokumentazioari dagokionez, ele bizko dokumentuen ehunekoa igo egingo da

urtetik urtera.



- Udal Batzordeak: Bilera deialdiak eta aktak ele biz egingo dira; gaiari buruzko

dokumentazioari dagokionez, ele bizko dokumentuen ehunekoa igo egingo da

urtetik urtera.

- Herritarrekin batzar irekiak: Bilera deialdiak ele biz egingo dira; gaiari buruzko

dokumentazioa ele biz egongo da.

Barne harremanetarako idatziak arloka:

- Idazkaritza: egiaztagiri eta ziurtagiriak euskaraz egongo dira; memoriei, txostenei eta

proiektuei dagokionez, euskarazko dokumentuen ehunekoa igo egingo da urtetik urtera.

- Administrazioa: sarrera-irteera erregistroa euskaraz egingo da.

- Ongizatea: memoriei eta txostenei dagokionez, euskarazko dokumentuen ehunekoa igo

egingo da urtetik urtera.

- Kultura eta gazteria saila: idatzi guztiak (baimenak, diru-laguntzak…) euskaraz izango

dira.

- Euskara zerbitzua: barne idatzi guztiak euskaraz izango dira.

- Udaltzaingoa: memoriei eta txostenei dagokionez, euskarazko dokumentuen ehunekoa

igo egingo da urtetik urtera.

3.2. Ahozko barne komunikazioa

Udal bileretan (osoko bilkurak zein udal batzordeak) euskara erabili nahi duenak euskara

erabiltzea bermatuko da, parte hartzaileak itzulpenik egin behar izan barik; itzulpena

behar izatekotan, udala arduratuko da zerbitzu hori jartzeaz.

Batzar edo batzorde berriren bat egin behar denean, batzordekide berriak

hautatzerakoan kontuan hartuko da Udaleko lan hizkuntza euskara izatea dela Udalaren

helburua. Batzordekideak bi hizkuntza jakitea hartu beharko da kontuan.

Lan ordutegiko ahozko harremanei dagokienez, kontuan hartu behar da jendaurreko

lanpostuetan (bai leihatilaren beste aldean zein kalean) herritarrari lehenengo hitza



euskaraz egin arren, herritarrarentzako pisu handia daukala udal langileek beraien artean

zein hizkuntzatan hitz egiten duten. Udalean entzuten den hizkuntza, udalaren irudia ere

bada. Udal langileak euskaraz hizketan aritzeak euskara prestijiatu egiten du. Hori dela

eta, udal langileek euren artean euskaraz hitz egin dezaten sustatuko du Udalak.

3.4. Baliabide informatikoak

Idatzizko harremanetarako jarraibidea gauzatze aldera, lanpostuei tresna edo aplikazio

informatikoak esleitzerakoan, Udalak euskarazko bertsioa jarriko die beti guztiei, kasuan

kasuko euskarazko bertsioa egonez gero.


4.1. Pertsonen kudeaketa

4.1.1. Pertsonen kudeaketa

Udal lanpostu baterako hautaketa probaren baitan, eskabide orrietan aukeratu ahal

izango da hautatze prozesua zein hizkuntzatan egin, eta egindako aukera bermatzeko

neurriak hartuko dira. Alde horretatik, epaimahaikideak izendatzerakoan, kontuan hartu

beharko da hizkuntza gaitasuna.

Derrigortasun data iraganda duten lanpostuak betetzeko hautaketa prozesuan, udalak

probetako bat, gutxienez, euskaraz egitea eskatuko die hautagaiei. Horretarako, eta

hautatze probei buruzko oinarriek hala agintzen dutenean, lanpostuaren funtzioak

euskaraz zein gaztelaniaz betetzeko gaitasuna neurtzeko probak diseinatu eta egingo

ditu hautatze probetako epaimahaiak.

Barrurako diren agiriak euskaraz egongo dira.

4.2. Laneko prestakuntza

4.2.1. Laneko prestakuntza



Udalak berak antolatzen dituen prestakuntza jarduerak euskaraz izan daitezen saiatuko

da.

Udal langileek kanpo erakunderen batek antolatutako prestakuntza jardueretan parte

hartu behar badute, Udalak jarduera hori euskaraz izan dadin eskatuko du zuzenean

erakunde horrekin harremanetan jarriz.

4.2.2. Ikastaroen kudeaketa

Barrurako diren agiriak euskaraz egongo dira.

5. Kanpo-harremanak

5.1. Administrazioa

5.1.1. Administrazioekiko idatzizko harremanak

Euskal Autonomia Erkidegoko zein Nafarroako Foru Komunitateko lurralde esparruan

kokatuta dauden beste administrazio publikoekin nahiz erakunde ofizialekin, euskara

ofiziala den lurraldeetakoekin behintzat, euskarazko harremanak bultzatuko dira, eta

horretarako beharrezko neurriak hartuko dira. Haiei zuzendu beharreko dokumentazioan

euskara erabiliko da, eta beraiengandik euskaraz jasotzea eskatuko zaie.

Horrenbestez, horietako batek hala jokatu ezean —hau da, gaztelania hutsezko agiria

bidaliz gero—, Udalean sarrera eman eta idazki horren kopia bat bueltatu egingo da

gutun batekin batera, jakinarazpen administratiboak gutxienez euskaraz jaso nahi direla

adieraziz.

EAEko lurralde esparruan kokatutako estatuarentzako eta beraren mendeko

administrazioentzako komunikazio administratiboetan ere euskara erabiliko da beti.

Administrazio horietatik gaztelaniaz jasotako idazkien kasuan, Udalean sarrera eman eta

idazki horren kopia bat bueltatu egingo da gutun batekin batera, jakinarazpen administra-

tiboak gutxienez euskaraz jaso nahi direla adieraziz.



5.1.2. Administrazioekiko ahozko harremanak

Euskal Autonomia Erkidegoko zein Nafarroako Foru Komunitateko lurralde esparruan

kokatuta dauden erakunde publiko batekin hitz egin behar denean, telefonoaren

bestaldean dagoena euskalduna ez bada, euskaraz hitz egiteko gai den norbait ba ote

dagoen eskatuko da.

5.2. Erakunde pribatuak: pertsona juridikoak, finantza-entitateak, produktu- eta zerbitzu-

hornitzaileak...

5.2.1. Erakunde pribatuekiko idatzizko harremanak

Erakunde pribatuetarako agirien kasuan euskara erabiliko da beti (jakinarazpenak, bai-

menak, dekretuak, gutunak...).

5.2.2. Erakunde pribatuekiko ahozko harremanak

Hartzailea aurrez aurre edo telefonoaren beste aldean dagoenean Udalaren izenean

hizketan ari denak lehenengo hitza euskaraz egingo du. Ondorengo elkarrizketa ere

euskaraz izatea sustatuko da.

Izan ere, kontuan eduki behar da elkarrizketa baten lehenengo berba euskaraz izatea oso

garrantzitsua den arren, geroko elkarrizketa ere euskaraz izan behar dela, herritarrek

gaztelaniaz egin nahi duela adierazten ez badu.

5.3. Bestelako harremanak: aliatuak, taldeko enpresak, erakunde kolaboratzaileak…

5.3.1. Beste entitateekiko idatzizko harremanak

Bestelako entitateetarako agirien kasuan euskara erabiliko da beti (jakinarazpenak, bai-

menak, dekretuak, gutunak...).

5.3.2. Beste entitateekiko ahozko harremanak

Hartzailea aurrez aurre edo telefonoaren beste aldean dagoenean Udalaren izenean

hizketan ari denak lehenengo hitza euskaraz egingo du. Hala ere, kontuan eduki behar da

elkarrizketa baten lehenengo berba euskaraz izatea oso garrantzitsua den arren, geroko



elkarrizketa ere euskaraz izan behar dela, herritarrek espresuki gaztelaniaz egin nahi

duela adierazten ez badu.

6. Kudeaketa sistema

6.1. Estrategia: hizkuntzen kudeaketa kudeaketa-sistema orokorrean integratzea

6.1.1. Hizkuntzen kudeaketarako planteamendua, epe luzerako ikuspegiarekin eta epe

ertain edota laburrerako helburuekin, eta horren ebaluazioa

Udalaren hizkuntza politikaren baitan, ordezkari politikoen eginkizuna izango da Udalaren

jarduera guztietan hizkuntza irizpideak betetzea eta betearaztea.

Hartara, Udalaren kudeaketarako aginte organoetan hizkuntza ofizialen kudeaketa

integratuko da, eta hizkuntza irizpideak zeharkakotasunez landuko dira. Udalaren

jarduera guztietan, jarduera horiek gauzatu aurretik hizkuntzaren erabileran eragingo

duten faktore guztiak hartuko dira aintzat, eta hizkuntza irizpideen betetzeko neurriak

hartuko dira. Nolanahi ere, udal jarduera batek hizkuntza kexak sortzen baditu, Udalak

kexa hori jaso eta dagokion sailari edo aginte organoari bideratuko dio, Udalaren

hizkuntza irizpideen araberako erantzuna eman dezan.

Udalaren hizkuntza politikaren baitan, udal ordezkariak (hautetsiak nahiz langileak)

eredugarriak eta hizkuntz irizpideekin koherenteak izango dira, eta Udalarekin

harremanetan dauden herritarrekin, beste erakunde publikoekin, entitate pribatuekin eta

abarrekin euskararen aldeko jarrera proaktiboa izango dute.

Horretarako guztirako, udal hautetsiek eta udal langileek udal euskara teknikariaren

aholkularitza eta laguntza izango dituzte.

6.1.2. Hizkuntzen kudeaketaren planteamendua

Udalaren aginte organoetan hizkuntza kudeaketa zeharkakotasunez lantzearekin bat,

hizkuntza irizpideen jarraipena egiteko eta Udalaren hizkuntza kudeaketaren Erabilera

Planaren Jarraipen batzordea kide hauek osatuko dute:



1. Arduradun politikoek: garrantzi handia izango du euskara zinegotziak parte

hartzea.

2. Udal langileek: Langileak euren zereginekin lotutako gaiak aztertutakoan

hartuko dute parte batzordean.

3. Udal euskara teknikariak

Batzordearen zeregin nagusiak hauek izango dira:

- Hizkuntza irizpideak Udalaren kudeaketan zenbateraino bete diren

neurtzea

- Neurri zuzentzaileak proposatzea (behar izanez gero)

- Erabilera planaren jarraipena egitea

- Planaren helburuak betetzeko ekintzak proposatzea

- Planaren helburuak zenbateraino betetzen ari diren ebaluatzea

6.2. Herritarrak eta produktua edo zerbitzua: hizkuntzen kudeaketa herritarrekiko

harremanen kudeaketan eta produktuen edo zerbitzuen garapenaren kudeaketan

integratzea

6.2.1. Herritarrak, zerbitzuak edo produktuak eta hornitzaileen kudeaketa

Zerbitzu enpresak

Kontratua sinatu aurretik, euskarazko baldintza-agiriak prestatu eta zabalduko dira.

Kontratazio guztietan Udalak pleguen bidez, horiek behar diren kasuetan, edota,

kontratuan zehaztuta, pleguak behar ez direnetan, argi utziko du kontratatuko den

enpresak Udalean euskaraz aritzeko gaitasuna izan beharko duela.

Zerbitzu enpresei bidalitako agiriak euskaraz bidaliko dira.



Zerbitzu enpresa berriekin kontratua sinatzean euskararen baldintza sartuko da.

Udalak prestatutako kontratuak euskaraz sinatuko dira, eta, Udalak prestatzen ez dituen

kontratuetan, euskarazko bertsioa eskatu eta sinatuko da.

Hornitzaileak

Udala hornitzaileekin harremanetan jartzen denean eta horniketa eskatzeko baldintzak

adosten direnean (gonbidapena, aurrekontua…), euskararen baldintza zehaztuko da.

Kontratazio administratiboak

Udalaren eta beraren erakunde autonomiadunen kontratazioetarako pleguetan puntu

berezi bat jasoko da eta bertan adieraziko, kasuan kasuko kontratuari apirilaren 15eko

86/1997 Dekretuaren 18.d) artikuluan ezarritako neurriak dagozkion ala ez.

Kontratazio-gaia den prestazioak zerbitzuaren erabiltzaileekiko edo, oro har,

jendearekiko harremanak dakartzanean, apirilaren 15eko 86/1997 Dekretuaren 18.d)

artikuluan eta abenduaren 22ko 6/2003 Legearen 38.1.b) artikuluan ezarritakoari jarraiki,

honako neurriak hartuko dira:

a. Erabiltzaileek eta, oro har, herritarrek euskaraz atendituak

izateko duten eskubidea errespetatuz eman beharko du

prestazioa kontratistak.

b. Herritarrentzako inprimakiak, oharrak eta jakinarazpenak

euskaraz edo ele bietan ematea bermatu beharko du

kontratistak.

c. Kontratazio-gaia herritarren zuzeneko zerbitzu-prestazioa

denean edo/eta herritarren adierazpeneko jarduketetan

(errotuluak, abisuak…) aipatu hizkuntza baldintza horiek

betetzen ez badira edo, pleguetan zehaztutakoaren arabera,

prestazioa emateko euskarazko hizkuntza gaitasuna duten



nahikoa langile jartzen ez badira, espedientea irekiko da

kalte-ordainak eskatzeko edo, prestazioaren ezaugarriak

kontuan izanda, bete gabeko baldintza funtsezkoa bada,

kontratua bertan behera uzteko.

Diru-laguntzak

Udalaren eta beraren erakunde autonomiadunen diru laguntzak esleitzerakoan —kultur,

kirol eta aisialdi mailakoak batik bat—, Udalak kontuan izango du diruz lagunduko den

jardueraren hizkuntza, Gizarte Zerbitzuetako laguntzetan salbuespena egiteko

aukerarekin. Zehazki, ondorengoa eskatuko du gainerakoetan:

a. Diru laguntza aurreko eta ondorengo tramitazioan: idatzizko

eta ahozko harremanetan, Udalak euskaraz egiteko

erraztasunak emango ditu.

b. Diru laguntzaren xede den ekintzan euskara erabil dezaten

sustatuko du Udalak.

c. Diru laguntzaren xede den ekintzaren publizitatean ere

euskara erabiltzea.

d. Beheragoko orrialdeetan hirigintza alorreko udal-

baimenetako hizkuntza irizpideak jorratzen dituen puntuaren

eraginkortasunerako, Udalak zehaztuko du nola diruz

lagundu beren jardunbideko errotulazioa euskarara aldatzen

duten establezimenduetan.

Diru laguntza jasotzen duen ekintzatik ondoriozta daitekeen hitzaldi edo antzekoren bat

antolatuko balitz, hizlari elebidunak hobestea, —hizlaria euskalduna ez balitz, laguntzaile

euskaldun bat behintzat egotea— euskaldunen hizkuntza eskubideak ere errespeta

daitezen.



Baimenak

Udalak hirigintzako baimenen bat eman behar duenean, ondorengo baldintzapean

emango die: kale eta bide publikoetako hizkuntza erabileran bederen iragarpen, errotulu,

ohar, seinale eta abarretan, alegia euskara erabil dezatela.

Era berean, irekitzeko baimena emateko espedientean Udalak errotulazioa euskaraz jar

dezala gomendatuko dio eskatzaileari, eta, egotekotan, dauden laguntzen berri emango

die.

Edozein delarik ere ekitaldia, Udalaren jabegoko instalazioak erabiltzeko baimena behar

den kasuetan Udalak laguntza eskainiko die euskara erabil dadin, jendaurreko ekitaldietan

batik bat.

Baldin eta pertsona edo erakunderen batek baimena jaso eta Udalaren hizkuntza

baldintzei jaramonik egiten ez badie, Udalak bere esku dituen kasuan kasuko neurriak

hartuko ditu (baimen ukatzea, fidantza ez bueltatzea, edo dagokiona) hizkuntza araudia

bete ez dutenen aurka.

Jaiak direla-eta postua jartzeko baimen-eske datozenekin Udalak hitzarmenak sinatuko

ditu, haiek postuak jartzerakoan bete beharreko baldintza guztiekin batera euskararen

baldintzak ere betetzeko helburuarekin eta Udalak laguntza eskainiko die prezioak,

errotuluak eta oharrak euskaraz jartzeko, baita girotzeko erabiliko den musikan

euskararen erabilera bermatzeko ere.

Baimen eske datozen horiei udalarekin sinatzen duten hitzarmen horretan dauden

hizkuntza jarraibideak betetzen laguntzeko, udalak hizkuntza aholkularitza eta laguntza

teknikoak eskainiko dizkie hala eskatzen dutenei.

Bestelako baimenetan, hizkuntzari eragiten dioten neurrian, Udalak bermatuko du

jendaurrean jartzen diren errotulu, ohar, seinale eta abarrak euskaraz egongo direla.

6.3. Pertsonak: hizkuntzen kudeaketa langileen kudeaketan integratzea



6.3.1. Langileen kontratazioa eta barne-sustapena

Udaleko administrazio-atal eta lanpostuetako dokumentazioa euskaraz sortuko dute

horretarako gaitasuna duten langileek. Eta Udalaren helburua izango da Funtzio

Publikoaren Legeari kalterik egin gabe udaleko langile guztiek lana euskaraz egiteko gai-

tasuna izatea.

Hizkuntza prestakuntzaren inguruan administrazio honek jarraitu beharreko politikak

kontuan izan behar ditu bere lanpostu zerrendako hizkuntza eskakizun zehatzak. Legeek

arautzen dutenari jarraituz, beraz, aginduak, baimenak eta laguntzak emango dira langile

zerrendako enplegatuek kasuan kasuko hizkuntza prestakuntza egokia lor dezaten.

Horretarako, irizpide argiak eta bateratuak beharko dira lanorduetan hizkuntza

prestakuntzako baimenak ematerakoan:

o Derrigor bete beharreko hizkuntza eskakizunek dakartzaten prestakuntza-

beharrizanei aurre egingo zaie lehenengo. Hori dela eta, lanpostuan derrigortasun

data ezarrita duten langileen eskariei lehentasuna emango zaie.

o Udal jardueran, kanpora zein barrura begira, hizkuntza erabilera eta eragin

handiagoa duten lanpostuak lehenetsiko dira.

o Edozein kasutan, lanpostuan derrigortasun data ezarrita duten langile guztiak

izango dira kontuan hizkuntza prestakuntza ematerakoan, karrerako nahiz behin-

behineko funtzionario zein lan-itunpeko langileak izan.

Edozein dela ere egitekoa, aldi baterako langileren bat kontratatu behar izanez gero,

udalak lanpostu zerrendako langileei kasuan kasuko betebeharren arabera exijitzen dien

HEren pareko euskara gaitasuna eskatuko die. Betekizun hori EAEko uztailaren 6ko Euskal

Funtzio Publikoaren 6/1989 Legeak, II. tituluko I. kapituluaren 15.1 artikuluko d) puntuan,

zehaztutakoari jarraituz egingo da.

1. atala: lanpostu zerrendek honako hauek adieraziko dituzte nahitaez horietako

bakoitzeko:



(...) d) Hori betetzeko eskatutako baldintzak, horien artean derrigor hizkuntza eskakizuna

eta hala badagokio derrigortasun data (...)

Beraz, udalean, edozein lanpostu legez hornitzeko, dagokion hizkuntza eskakizunari

igarotako derrigortasun data ezarriko zaio langileak lanean hasi baino lehen egiaztatua

izan dezan.

Lanpostu zerrendakoa ez den beste lanposturen bat sortu edo hornitu behar den

kasuetan, lanpostu horrek dituen funtzioen araberako HE ezarriko zaio, eta langile gaiak

lanean hasi baino lehen egiaztatu beharko du. Betiere, 86/97 Dekretuko 5. xedapen

gehigarriak dioenari jarraiki.

Horretarako, deialdian espresuki zehaztuko da zein den ondorengo euskara-mailetatik

kasuan kasuko kontrataziokoan eskatuko dena:

o Ahoz eta idatziz euskara ulertzea (1 HE).

o Euskara ulertzea, mintzatzea eta irakurtzea (2 HE) .

o Euskara ulertzea, mintzatzea, irakurtzea eta idaztea (3 HE).

o Gaitasun maila jasoak euskararen ulermen, mintzamen, irakurmen eta idazmenean

(4. HE).

Beharrezkoa denean, beraz, udalak kontratazioa egin aurretik dagokion euskara-proba

egingo die izangaiei eta kontratazio guztietan lan kontratuak euskaraz sina daitezen

sustatuko du.

6.3.2. Lidergoa eta parte-hartzea

Udalak, legealdi bakoitzaren amaieran, herrian zerrendak aurkezten dituzten alderdi

politikoei jakinaraziko die udalak euskaraz lan egiten duela eta konpromisoa eskatuko die

hautes-zerrendetan aurkezten dituzten hautagaiak elebidunak izateko.



Oharra: “Erabilera Plan honek euskararen erabilera du ardatz, beste hizkuntzen erabilera ez du oro

har kontuan hartzen; beraz “euskaraz egongo da”, ”euskara erabiliko da”, “euskaraz jarriko da” edo

antzeko esaldiak jasotzen direnean ez du baztertzen beste hizkuntzaren bat ere erabiltzea. Edonola,

bertako hizkuntza den euskararen normalizazioa helburu, Udalak zein kontratistek, herritarren

eskubideak bermatzeko legediak eskatzen duen kasuetan erabiliko dute gaztelania, beti

euskararekin batera.”



7. LANPOSTUEN ZERRENDA EGUNERATUA

LANP KODEA ATALA LANPOSTUAREN IZENA TALDEA HE DER DATA ABIZ 1 ABIZ 2 IZENA LAN HARREM NAN JAIO DATA EUSKARA MAILA

01 Idazkaritza Idazkari Kontuhartzailea A1 4 31/12/1994 Alegria Iturri Iñigo F 30552524 28/05/1962 4HE

02 Idazkaritza Ekonomilaria A1 2 27/03/2007 Usaola AyestaJuan

MariaF 24407932 08/06/1962 2HE

03 Idazkaritza Administrari Ofiziala C1 3 20/12/2002 Uriondo Etxebarria Mª Belen F 30619765 19/12/1968 3HE

04 Idazkaritza Adm.Laguntzailea C2 2 Cacheiro Aldea Idoia FI 14265232 23/04/1976 3HE

05 Idazkaritza Adm.Laguntzailea C2 2 31/12/1994 Saavedra Martinez Ion Ander FI 45625015 08/05/1982 3HE

06 Idazkaritza Adm.Laguntzailea C2 2 30/09/2001 Martinez Rodrigo Irene F 45626441 14/06/1978 3HE

07Kultura eta

BerdintasunaKultur Suspertzailea C1 3 31/12/1994 Guinea Uria Ana LF 14602847 19/06/1960 2HE

08Kultura eta

BerdintasunaAdm.Laguntzailea C2 2 23/07/1990 Asensio Mier

M.Concep

cionLF 11904849 13/08/1963 2HE

09Kultura eta

BerdintasunaLiburutegiko Laguntzailea C2 3 25/11/1997 Lopez

De la

TorreLivia LF 14587327 04/02/1962 2HE

10Bulego

TeknikoaAparejadorea A2 4 Ramsden Iraurgi Jose Felix F 14944638 11/11/1959 0

11Bulego

Teknikoa

Euskararen

Normalkuntzarako

Teknikaria

A2 4TG Bollar Intxausti Jon LF 30638258 28/09/1970 4HE

13 Zerbitzu Saila Zereginetarako Ofiziala C2 2 Bilbao Irulegui Ander LF 29032565 22/07/1973 0

14 Zerbitzu Saila Zereginetarako Langilea E 1 Barañano Barañano Iñaki LF 30598258 05/09/1968 ALF0

15 Zerbitzu Saila Zereginetarako Langilea E 1 31/07/2014 Aramendi Bilbao Iñaki LT 30552537 21/07/1961 1HE

16 Udaltzaingoa Udaltzain Lehena C1 3 Izagirre Berasategi Clemente F 30598670 01/11/1968 2HE

17 Udaltzaingoa Udaltzaina C1 2 27/03/2007 Lamas Etxebarria Mikel FI 78911708 12/09/1986 2HE

18 Udaltzaingoa Udaltzaina C1 2 30/06/2001 Olabarri Herran Igor F 29033518 21/03/1979 3HE

19 Udaltzaingoa Udaltzaina C1 2 30/06/2001 Niembro BlancoManuel

JoseF 11906534 06/11/1964 2HE

20 Udaltzaingoa Udaltzaina C1 2 27/03/2007 HUTSIK

21 Udaltzaingoa Udaltzaina C1 2 31/03/2008 Goiriena Ayo Jon F 16056401 20/03/1977 2HE

22Gizarte

OngizateaGizarte Laguntzailea A2 2 31/12/2014 Goienetxe Arana Agurtzane

LF erretiroa

%25)72243716 24/01/1954 ALF0

23Gizarte

OngizateaGizarte Laguntzailea A2 2 Ocerin Larizgoitia

Miren

EstibalizLF 14599880 07/03/1963 2HE

24Gizarte

OngizateaAdm.Laguntzailea C2 2 Markuartu Begoña Julen LF 14565895 20/07/1956 2HE

22Gizarte

OngizateaGizarte Laguntzailea A2 2 31/12/2014 Roque Fuentes Usoa

LF (errelebo-

kontratua %75)45818137 05/03/1985 2HE

EUSKARAREN ERABILERA NORMALIZATZEKO PLANA euskararen... · 2019-01-31 · Ugao-Miraballesko Udaleko...

Documents

Transcript of EUSKARAREN ERABILERA NORMALIZATZEKO PLANA euskararen... · 2019-01-31 · Ugao-Miraballesko Udaleko...