Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0...

24
ELGOIBAR - 1093. zenb. XXV urtea - 2018-10-19 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura

Transcript of Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0...

Page 1: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

ELG

OIB

AR

- 109

3. z

enb.

XXV

urt

ea -

2018

-10-

19

Euskara batuaren arauak,xehe eta eskura

1093 azala:Maquetación 1 18/10/18 12:34 Página 1

Page 2: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

1093 azala:Maquetación 1 18/10/18 12:34 Página 2

Page 3: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

EUSKARALDIA 3

EUSKARALDIA ariketan izena emateko: ‘euskaraldia.eus’ web orrian, udaletxean (harreran nahiz liburutegian) eta ondorengo leku hauetan: Ormola, Txirristaka eta Lagun Betikoak tabernetan,

eta Leire jantzi dendan, Roteta supermerkatuan eta Morroskillo liburu dendan.

Mendaroko hamaikakoa osatzen duten lagunak, ahobizi eta belarriprestekin: Javi Muñoz, Badr El Boughdadi, Lorea Cabello, Irati Mendikute, Gotzon Zulaika, Leonor Barreras, Jose Mari Riaño, Sonia Garcia, Juanjo Rey, Saioa Andonegi eta Ana Aranda.

Euskaraldia MendaronMendarok ere bat egin du Euskaraldiarekin, eta hizkuntza ohiturak aldatzeko azaroaren 23tikabenduaren 3ra egingo den ariketan parte hartzera animatu ditu herritarrak Mendaroko Euska-raldia Taldeak; euskararen alde egotetik euskararen alde egitera, azken batean. Izena emateko le-kuak izendatu dituzte herrian, eta talde-argazkiak egiteko eta bideo laburrak grabatzeko eskatudiete kuadrilla, elkarte eta taldeei, herritarren kontzientzietan eragin eta parte hartzera animatzeko.Facebook orrialdea ere sortu dute (Euskaraldia Mendaron), kanpainaren inguruko materia elkar-banatu eta bildutako argazki eta bideoak eskegitzeko.

Irati Mendikute

LeonorBarreras

BadrEl Boughdadi

“Ahobizi izango naiz, euskaraz bizinahi dudalako, eta horretarako, daki-gunok egin, egin behar dugulako.Kezkatu ninduten euskararen erabi-leraren inguruko datuek, eta larritunintzen gure adin tartekoen arteanzein gutxi egiten zen ikustean. Penada”.

“Belarriprest izango naiz ni. Eus-kara ulertzeko gai naiz, baina hitz egi-tea kosta egiten zait. Konturatzennaiz euskaldunek erdaraz egiten di-datela, ezinean ikusten nautelako,baina niri euskaraz egiteko eskatunahi diet, nik ikasteko. Gure lotsak eresobera daude”.

“Ahobizi izango naiz. Nire aurpe-gia ikustean erdaraz hasten zaizkitasko eta asko, euskaraz ez dakidala-koan-edo, eta ulertzekoa da hein ba-tean, baina badakit, eta egin nahi dut.8 urterekin iritsi nintzen hona, eta ur-tebetean ikasi nuen. Ezinik ez dagoberaz”.

1093 alea:Maquetación 1 18/10/18 12:31 Página 3

Page 4: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

IRITZIA4

Kalebarren plaza, 2 - 20870 ELGOIBAR943 744 112

Publizitatea: 943 743 704 [email protected]

[email protected]

BARRENek bere gain hartzen du espazio arazoengatik iragar-kiak lekuz aldatzeko eskubidea. BARRENek ez du bere gainhartzen Iritzia, Hitz eta klik eta eskutitzak ataletan adierazita-koen erantzukizunik. KOORDINATZAILEA Ainhoa Andonegi KAZE-TARIAK Ainhoa Andonegi, Asier Orbea, Ainara Argoitia, IratiAgirreazaldegi HIZKUNTZA ARDURADUNA Ainara Argoitia PUBLI-ZITATEA Leire Rubio MAKETATZAILEA Zaloa Arnaiz ATARI DIGITALEKOARLO TEKNIKOAREN ARDURADUNA Aitor Lauzirika ADMINISTRARIAKAmaia Arrizabalaga, Nerea Osoro KOLABORATZAILEAK IbonSerrano, Ana Alberdi, Eire Vila, Manu Sanchez, Unai Villena,Iosu Juaristi, Ainhoa Lendinez, Iñigo Lamelas, Jose Luis Azpi-llaga, Julen Ansola, Edurne Izagirre, Alain Ulazia, PaulaHeras, Enetz Ezenarro, Jesus Jimenez, Mikel Artola, IñakiOdriozola, Ander Soraluze, Arantza Etxeberria, Irati Agirrea-zaldegi, Jone Olaizola INPRIMATEGIA Gertu Koop.E. TIRADA4.885 ale LEGE GORDAILUA SS-1.038/92 ISSN 1138-1855

ARGITARATZAILEA:

LAGUNTZAILEAK:

(Hezkuntza Politikarako Sailburuordetzak) diruz lagundua

BABESLEA:

Egun garrantzitsuak izango dira eus-kal komunitatearentzat azaroarenbukaera aldera iritsiko direnak. Ha-

maika egunez hamaika ahobizi eta bela-rriprestek beteko dituzte Euskal Herrikotxoko ezberdinak euskara eman edota ja-sotzeko. Ederra izango da Euskaraldia,azaroaren 23tik abenduaren 3ra hizkun-

tza ohiturak errotik aldatueta euskarari izan ohi ezduen garrantzia emangobaitio. Gure harremanakegunerokotasunean euskara-

tzeko bidean denbora horretaneuskaraz bizitzea ez da, ez,

erronka makala. Belarriprest izango direnek pauso

garrantzitsua emango dute, hizkuntza batguztiz ez menderatzearen erosotasunaatzean utzi eta euskarara irekiko baitira.Ahobiziek, berriz, aurreiritziak gainditubeharko dituzte, orain arte gazteleraz edofrantsesez agurtu, ezagutu edo laztandudituztenak euskaraz agurtu, ezagutu edolaztantzeko esfortzu bat eginez. Haragojoateko betebeharra ere izango dute,baina, ahobiziek, belarriprestak eroso

sentituko diren uneak eta guneak sortu be-harko baitituzte. Eta hain zuzen hori izatenda askotan alde batera utzi ohi duguna,albokoaren sentimenduei lehentasunaematea. Beraz, hemen luzatzen dizuet ha-maika egun horietan betetzeko besteerronka bat: ahul sentitu daitezkeenenemozioak eta beldurrak erdigunera ekarri,eta euskara ziurtasun falta horien babes-gune bihurtzea, enpatia horretatik hasi etasentsazioei behar duten garrantzia ema-tea. Euskara ez baita gure harremantzekotresna bihurtuko komunitatearen zati batekez badu bere burua ahaldunduta senti-tzen, eta hori askoz errazagoa izango dabai belarriprestak eta baita ahobiziak ereprozesu emozional horren partaide ba-dira. Euskaraldia ez dadila hizkuntza kon-tua soilik izan. Zaindu dezagun elkar.

Zaindu dezagun elkar

“Euskara ez da harremantzeko tresna bihurtuko komunitatearen zati batek ez badu bere burua ahaldunduta sentitzen”

ANE ASTIAZARAN Itzultzailea

1093 alea:Maquetación 1 18/10/18 12:31 Página 4

Page 5: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

GUTUNAK

u BIHOTZAREN DISKETEAN GORDETA

Umeak gineneko argazki gehienakpropio etorritako –auskalo nondik!–ar-gazkilariek egin ohi zituzten: “Atzekoa,mesedez, aurrean jarri, eta orain geldi-rik egon”. Eta gu, txintxo-txintxo, arnasarieutsi, argazki-makina barruko flashakgure begitxoak ez itxiarazteko, luzeeginda egoten ginen gero argazkiangeure itxurari (txanga pistolak ikusgai;belaun-buruan, askotan, esparatrapua;gainontzeko lagunekin tiobiboen on-doan) erreparatzeko. Orduantxe jabe-tzen ez baginen ere, bizitzak erakutsidigu –orduan, paperean egindakoak;egun, digitalean; hemendik urte batzuk,

auskalo, non?– nork bere argazki bil-duma egingo duela. Inoiz, koloretan, as-kotan, zuri-beltzean, ordukoen antzera,baina hauek besteek ez bezala, arima,ahotsa izango dituztela, eta herriko jaie-tan barik, edozein egunetan egingo(Sebas, Lariz) ditugula, eta gogora eka-rriko. Izan ere, bihotzaren lekutxoan lekuhandia duzue.

Juan Luis Mugertza

u ORAIN PRESOAKLerro hauen bidez elgoibartarrak ani-

matu nahi ditugu bihar, hilak 20, Orainpresoak lelopean Donostian egingo denmanifestazioan parte hartzera. Garaibaten aurrean gaude eta mendekua ezin

da espetxe politikaren oinarria izan.Ordua da urruntze politika bukatzeko,ordua da preso gaixoak beraien etxerabueltatzeko, ordua da legea bere osota-sunean euskal presoei ere aplikatzeko.Elgoibarren autobusa antolatu dugu Do-nostiara joateko. Irteera 16:00etanizango da King Kong zubitik. Izena Itu-rrin, Ibai Ondon edo Lanbroan emandaiteke. Animatu!

Sare Elgoibar

BARRENek ez du bere gain hartzen IRITZIA eta ESKUTITZAK ataletan adierazitakoen erantzukizunik. Eskutitzak ondo identifikatuta egonbehar dute. Ez ahaztu izen-abizenak, NANa eta telefonoa jartzea. Bidali helbide honetara: [email protected]

5

LAGUNDUKO AL DIGUZU ELGOIBARKO IZARRAREN

TONBOLA OSATZEN?

Aurreko bost urteetan TONBOLAK izan duen estimazioak bultzatuta, aurten ere abenduaren 24an Elgoibarko Izarraren

tonbola jarriko dugu Kalegoen plazan. Ehunka erregalu banatzeada gure desioa, baina horretarako zure laguntza behar dugu.

Animatuko zara tonbolarako erregalua ematera?

Animatzen bazara, esan, ahal duzun azkarren, tonbolarako erregalua emateko prest zaudela. Abenduaren 3a izango da

erantzuteko azken eguna.

Eskerrik asko!

Harremanetarako: [email protected] 741 626

1093 alea:Maquetación 1 18/10/18 12:31 Página 5

Page 6: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

6 MOTZEAN

40. urteurrenaren harira, Logiko-mitoak antzezlana estreinatukodu Tapada taldeak urriaren

26an, 22:00etan, Bolatokiko parkean.Antzezlan honetan Euskal mitolo-

giako pertsonaietan oinarritu dira erre-alitate eta fantasiarekin jolastuz. Basoilun eta beldurgarri batean ekaitz batenondoren berriz sortzen da bizitza, etabesteak beste, Amalur, Tartalo, Basa-jaun, Aker eta sorginak agertuko dira.“Baina antzerkiko beste une batzuetan,pertsona gisa ere ikusiko ditugu. Esate-rako, Tartalo begi bakar izatetik itsugelditzera pasatuko da, eta lehen,iseka aritzen zitzaizkionek tratu hobeaeskainiko diote. Modu horretan erreali-tatea irudikatu nahi izan dugu”,azaldu du Edurne Lasa obraren zuzen-dariak.

Guztira, 32 pertsonak hartuko dute

parte antzezlanean. “Jende dexentebehar genuen momentu zehatz batzue-tan eta figurazioan umeek eta gurasoekhartuko dute parte, baita Haritz Dantzataldekoek ere. Txirula eta eskusoinu-doi-nuak batuko ditugu zuzenean. Taldetik,berriz, 14 aktore ariko gara”.

Bolatokira joaten direnek, beraz,askotariko egoerak ikusiko dituzte.

Bi antzezlan asteburuanAntzerkiak, baina, beste bi hitzordu

izango ditu aurrez Elgoibarren. Gaur,ostirala, 13 y martes antzezlana ikusiahal izango da Herriko Antzokian,20:30ean. Leire Ucha, Ugaitz Alegriaeta Diego Perez aktoreek publikoaribarrea eragitea dute helburu. Igan-dean, urriaren 21ean, Mendi tonto-rrean lana izango da umeentzako,16:30ean. Mendi gidari baten eta

haren bezeroaren istorioa irudikatukodute Iraitz Lizarraga, Alfonso Diez etaAitor Fernandino aktoreek.

Taupadak ‘Logikomitoak’ antzezlana estreinatuko du Bolatokiko parkean urriaren 26an

Suhiltzaileek Gipuzkoan ematen duten zerbitzua hobetzeko hainbat neurri proposatu ditu Gipuzkoa Babestu 20_30 Plan estra-tegikoak. Egungo suhiltzaile etxeen kokapena 80ko hamarkadan zehaztua da, eta ordutik egin diren bide-azpiegitura berrien era-ginez, Oñatiko, Legazpiko eta Eibarko suhiltzaile etxeak lekuz aldatzeko beharra ikusi dute. Eibarkoa Elgoibarrera ekartzea eskatudute. Eibarko suhiltzaileek Debabarrena guztiari ematen diote zerbitzua, baina plan estrategikoaren arabera, egoitza oso urrutidago Debatik eta Mutrikutik. Miguel de los Toyos Eibarko alkatea kezkatuta agertu da aldaketa proposamenarekin. “Mutrikuk Mar-kinako parkearen zerbitzua jasotzen du eta beste aukera bat pentsa daiteke Eibar kaltetua izan ez dadin”.

Eibarko suhiltzaile etxea Elgoibarrera ekartzea proposatu du Gipuzkoako Foru Aldundiak

Euskaraldia ekimena azaroaren 23tik abenduaren 3ra Euskal Herriosoan egingo bada ere, DanobatGroupek Euskaraldia bere lantokietaraeraman zuen urriaren 1etik 5era. Ahobizi (395) edo belarriprest (78) rolakaukeratu eta bakoitzak hartutako konpromisoaren arabera jokatu zutenegun horietan 493 lankidek, lanean ohikoak diren egoeretan. Egunotakoesperientzia "oso positiboa" izan dela esan dute arduradunek, elkarrenarteko hizkuntza ohiturak aldatzea posible dela ikusi dutelako. Bestalde,euskara batuak 50 urte bete dituela-eta Arantzazun Euskaltzaindiak egin-dako biltzarrean parte hartu du DanobatGroupek. Ibon Serrano ingenia-riak Euskara batuaren erronkak makina-erremintan: asko egin dugulakodaukagu asko egiteko” hitzaldia eman zuen.

Euskaraldia ariketaren entsegua egin dute DanobatGroupeko ia 500 langilek

1093 alea:Maquetación 1 18/10/18 12:31 Página 6

Page 7: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

MOTZEAN 7

Mintxetan, Basarten eta Erretsundiko zubianasfaltatze lanak egin dituzte asteon. Asfal-tos Urretxu enpresak egin ditu asfaltatze

lanak. 1.370 metro koadroko hedaduran izan duteeragina lanek. Zehazki, Basarte auzoko hainbatkale eta bide, Mintxetara igotzeko errepidea, Min-txetako aparkalekua eta autopista gainetik igarotzenden Erretsundiko zubiaren zoruan ipini dute asfaltoberria. Udalak 33.200 euro bideratu ditu laneta-rako.

Asfaltatze lanak egin dituzte Mintxetan, Basarten eta Erretsundin

‘Ihes’ liburua kaleratuko du laster Jasone Osorok

‘In dialogue’ dokumentalaaurkeztuko du zuzendariak

Buffalo taldea igandean Kultur Etxeko sotoan

Jasone Osoro kazetari eta idazle el-goibartarrak Eskularru Beltzak gazteeizuzendutako bildumako Ihes liburuaaurkeztu du asteon ETBko Gure kasasaioan. Lau liburu ditu argitaratuaksorta horretan eta laster kaleratuko duazkena. Liburu bakoitzak istorio etaabentura ezberdinak izan arren, bo-xeoa dute oinarri. Izan ere, boxeoa bi-zitzaren metaforatzat erabili duidazleak.

Elgoibarko Herritarren BizikidetzaTaldeak eta Ongarrik giza-eskubideeninguruko film emanaldiak antolatu di-tuzte Elgoibarko Udalaren laguntzaz.Atzo Lesa Humanitat dokumentala izanzen ikusgai, eta urriaren 25ean,21:30ean, Xuban Intxausti zuzendariaetorriko da Herriko Antzokira In dialo-gue aurkeztera. Dokumentalak elkarriz-ketak duen garrantziaz hitz egiten duIpar-Irlandako gatazkan oinarrituta.

Sinuosek antolatuta, Buffalo taldea-ren kontzertua izango da igandean,urriaren 21ean, 19:00etan, KulturEtxeko sotoan. David Gorospe (bate-ria), Joanes Ederra (baxua) eta AnderEderrak (gitarra) osatutako hiruko instru-mental zarauztarra da Buffalo. Jazz,funk eta rock doinuak eskainiko dituztebesteak beste, eta inprobisazioa daberen emanaldiak berezi egiten dituenezaugarrietariko bat.

‘Raid Pandemonium’ eta ‘Ibai grande cuore’ lanak aurkeztuko ditu Jairo Berbelek Eibarren

Raid Pandemonium dokumentala estreinatuko dute bihar Eibarko Coliseo antzokian, 13:00ean eta honekin batera Ibai grandecuore ikus-entzunezko laburra proiektatuko dute. Jairo Berbel elgoibartarrak egin ditu izaera solidarioa duten bi lanok. Marokonegindako automobil lasterketa solidarioa erakusten du lehenak, eta bigarrenak, gaixotasun arraro bat duen Ibai ume eibartarrarenamets eta ilusioak islatzen ditu. Sarrerak 2 euroan jarri dituzte salgai eta diru hori gaixorik dauden umeen terapien gastuei aurreegiten laguntzeko erabiliko dute.

Euskal Herriko Gazta Txapelketa Idiazabalen egin zuten es-treinakoz, Idiazabalgo Abeltzainen Elkarteak, Artzain Gaztak etaIdiazabalgo Udalak elkarlanean antolatuta. Araba, Bizkai, Gi-puzkoa eta Nafarroako lehiaketetan lehen hamar postuak lortu-tako gaztagileak izan ziren finalean, 40 guztira, eta epaimahaiakElgoibarko Mausitxa baserriari eman zion lehen saria. Euskal He-rriko Txapelketa irabazi duen hirugarren aldia du Mausitxak, iazeta duela hamahiru urte ere irabazi zuelako.

Mausitxa Euskal Herriko txapeldun

1093 alea:Maquetación 1 18/10/18 12:31 Página 7

Page 8: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

ELKARRIZKETA8

w Ez zara berria Euskaltzaindiaren buel-tan, baina nola hartu duzu euskaltzainurgazle izendapena?

Pozik. Errekonozimendua den hei-nean, beti da pozgarria. Euskaltzaindia-ren bueltan, baina, ez naiz horrenaspaldikoa. Euskaltzaindiko egitekotan ju-bilatu bezperan hasi nintzen kasik, 60 ur-terekin. Nahiko atipikoa dena, bide batezesanda, gazteago sartzen delako norma-lean jendea Euskaltzaindian. w Gazteak? Beste irudi bat nuen.

Bai, lehen ileran dauden euskaltzaineidagokienez; horiek sarri adintsuak dira.Baina unibertsitatean tesiren bat egin bal-din baduzu, nahikoa normala da Euskal-tzaindiaren batzorderen batean sartzeaere. Nire kasua beste bat izan da, halaere. EIMAn ari nintzela Euskaltzaindiakproiektuan zeukan Zientzia eta Teknika

Hiztegia sortzeko batzordea, eta hala,talde bat sortu zuen matematikako, fisi-kako, kimikako eta beste zientzietako ter-minologia aztertzeko. Hortxe sartu nintzenni lehenengoz Euskaltzaindiko lantaldebatean. Eta horretan ari nintzela etorri zi-tzaidan Euskara Batuaren Eskuliburua egi-teko desafioa. Euskaltzaindiaren arauakliburu batean itxuratu eta hori dena bete-garria eta nazkantea izan gabe jendearinola eman aztertzeko eskatu zidaten2014an, eta idatzi nien proiektua.

Proiektu haren isla da liburu hau. Hiru urteeta gehiagoan aritu gara lanean zortzilagun: Paskale Rekalde, Irene Arrarats,Joxe Austin Arrieta, Igone Etxebarria, Al-fontso Mujika, Patxi Petrirena, Allande So-karros eta ni neu.w Eskuliburu hau zeinentzako da?

Euskaldun hiztun eta idazle alfabeta-tuentzako. Ez da euskara ikasteko metodobat, ez da gramatika bat, ez da estilo li-buru bat. Arauak modu erraz batean kon-tsultatzeko bidea eman nahi izan diegu

u ANDRES ALBERDIEUSKALTZAINDIARENEUSKARA BATUARENESKULIBURUAREN EGILEA

“Geuk izan ditugun ezineierantzun nahi izan diegu,besteon lana errazteko”

Filosofian lizentziatua da Andres Alberdi Go-rostiaga (Getaria, Gipuzkoa, 1950), eta ira-kaskuntzan eta testugintzan eman dituerretiroa hartu arteko urteak. DBHko etaBatxilergoko Euskara eta Literaturako hain-bat ikasliburu eta gramatika idatzi ditu, El-goibarko Instituturako lehenengo etaHezkuntza Sailaren EIMA zerbitzurako gero,eta 2014az geroztik, Euskaltzaindiaren Eus-kara Batuaren Eskuliburua batzordearen ko-ordinatzailea eta erredaktorea izan da. Hainzuzen ere, gaur hamabost aurkeztu zuenArantzazun zortzi laguneko taldean onduduten liburua [Interneten ere badago kon-tsultagai, ‘www.euskaltzaindia.eus’ web-gunean]. Aurrez, uztailaren 20an,Euskaltzain urgazle izendatu zuen Euskal-tzaindiak. Gauza asko da Andres Alberdi,baina denen gainetik, bat: euskaldun mili-tantea.

- AINARA ARGOITIA -

1093 alea:Maquetación 1 18/10/18 12:31 Página 8

Page 9: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

ELKARRIZKETA 9

zuen moduko pertsonei, egunero euskara-rekin lanean dabiltzanei, zalantzak eten-gabe sortzen direlako eta momentuanbehar izaten direlako argibideak. Era be-rean, eguneroko jardunean sortzen direnerabilera txarrak zuzentzeko vademecumbat ere bada. Adibidez: Zelan esanbehar dugu: “Bost euroan” ala “bost eu-rotan”? Bada, biak dira gramatikalak,baina tradizio ezberdinetakoak. Iparral-dean mugagabean erabiltzen dute, etaguk, singularrean: “Bost euroan”. LiburuaInterneten ere badago, eta liburuan jasoez dugun informazioa ere bildu dugu han.w Zein premiari erantzun diozue?

Gure euskalgintzako ibilbidean geukizan ditugun zalantzei eta ezinei erantzunnahi izan diegu, besteek ez dezaten gukhainbeste denbora galdu bide horretan.w Zein izan da zure lana zehazki?

Asto-lana. Lehendabizi, Euskaltzain-diak daukan Jagonet zerbitzuan dauden600dik gora galdera-erantzunak hustu etaordenatu nituen, eta gero, gauza beraegin nuen arauekin. Horrekin osatu nuendokumentuaren bizkarrezurra. Zazpi alo-rretan banatu nuen lana (lexikoa, morfolo-gia, sintaxia, kalkoa, ahozkera,ortotipografia eta onomastika) eta A-tik Z-ra jarrita banatu nien besteei, zakua as-tindu eta egin beharreko zuzenketak etaekarpenak egin zitzaten. Horiek denakbatu, garbira pasatu eta berriro itzuli niendokumentua, denen onespena jasotzeko. w Normatiba horretatik kanpo geratzendiren esamolde, egitura eta abarrekizango al dute gerora sarrerarik?

Bai. Euskaltzaindiak eskura jarri duorain arte landutakoa, baina badaki bidehori bukatu gabe dagoela eta denon ar-tean egin behar dugula. Desiragarria zeralitzateke: euskararekin lanean ari direnprofesional horiek eguneroko lanean dituz-ten zalantzei ahalik eta azkarren erantzu-teko lantalde bat sortzea. Izan ere,euskararen eremu berria zuek, kazetariok-eta, urratzen duzue Euskaltzaindiak bainolehen. Prentsan edozer gairi buruz idatzibehar izaten duzue, eta azkar, eta hizkun-tza guztiz moldatuta izan behar duzueedozer gauza eroso adierazteko.

w Egingo zeniguke Euskaltzaindiarenargazki bat?

Euskaraz arduratzen den erakunde ofi-ziala da Euskaltzaindia, eta euskararen in-guruko ikerlanak egiten eta babesten ditu.Hizkuntzaren normalkuntzarako arauakematen ditu Euskaltzaindiak, eta egituran,bi talde nagusi daude: euskaltzain osoentaldea eta euskaltzain urgazleena. Euskal-tzain osoak dira erabakiak hartzen dituz-tenak. Normalean 24 izaten dira, bainaorain, arauetan egin zuten aldaketa battarteko, gehiago dira, behin 75 urte egi-nez gero, emeritu bihurtzen direlako eus-kaltzain osoak eta emeritu bakoitzekoberri bat gehitzen delako taldera. Gauregun, 24 euskaltzain oso daude, eta bostemeritu [emerituak ere euskaltzain osodira, baina eginkizun batzuetatik libredaude]. Euskaltzain urgazleak, berriz, la-guntzaileak gara. Batzordeetan aritzengara enkargatutako lana egiten, hori de-lako Euskaltzaindiaren lan egiteko modua,eta batzorde horiek euskaltzain osoek zu-zentzen dituzte. Euskaltzain ohorezkoarenfigura ere badago: normalean 75 urtezgorakoak dira euskaltzain ohorezkoak,euskararen alde egindako lanagatik Eus-kaltzaindiak berak nabarmendutakoak.

w Prestigioaren ikuspuntutik-eta, Euskal-tzaindia beharrezkoa dela inork gutxikjarriko du zalantzan, baina nago ka-lean ez ote duten askok oso urrutikosentitzen. Zer diozu?

Orain 50 urte Euskaltzaindiari emanzitzaion egitekoa ere halakoa zen. ‘Eus-kalkiak dauzkagu; ez daukagu hizkuntzabat’ esan zitzaion, eta erreferente teorikohori gorpuzteko, euskara batu estandarrari

forma emateko eginkizuna jarri zitzaion.Lan teknikoa izan da. Beste modu bateanesanda, normatibizatze lanean jardun da,baina Euskaltzaindia bera ere konturatuda pausoa eman behar duela eta norma-lizatze bidean jarri beharra duela orain.Horixe da Andres Urrutiak esaten duenaakademiak ate eta leihoak zabaldu beha-rra duela dioenean. Aparatua martxandago, denok onartzen dugu, baina eus-karaz, egin, egin behar da, eta idazle,kazetari, itzultzaile eta euskaraz egitenduten beste guztien zerbitzura jarri behargara lanean. Horiekin batera egin beharda lan hemendik aurrera, hizkuntza honekizan dezan engranaje egokia, izandezan txispa. Euskaldun oso den horrekegin behar du euskara batua, bere tokitik,bere ikuspuntutik eta bere euskalkitik. w Efemerideen urtea da: ehun urte beteditu Euskaltzaindiak eta berrogeitahamar urte euskara batuak. Zer duguospatzeko?

Asko. Euskalkiak zirenak hizkuntza mo-dura interpretatzen ditugu eta hori seku-lako abiapuntua da. Sistema osoa etabiribildua daukagu eta gizartean onartua,gaur inork ez duelako zalantzan jartzeneuskara batua beharrezkoa den ala ez. w Hala uste al duzu? Ez dakit ba ez otedagoen inoiz baino biziago euskarabatua-euskalkiak eztabaida.

Nik uste dut arazoa terminologian da-goela; jendeak ez dakiela zehatz-mehatzeuskara batua zer den. Beharbada Eus-kaltzaindiak ez du asmatu zer den azal-tzen. Euskara batuaren eginkizuna zeinden esan digu, baina ez du kasuistikarikireki eta iritzi ustelak sortu dira. Zukemaiozu norbaiti testu bat Iparraldeko mol-dean eta eskatuiozu euskara batuan jar-tzeko. Emaiozu, esaterako, hau: “Aurtenfite igaro dira bestak”, eta intuitibokidenok, ia denok, honela emango dugu:“Aurten azkar igaro dira festak/jaiak”.Baina bestea zer da ba? Bestea ere eus-kara batua da, baina gertatzen dena daeuskara batu formaletik ari garela pasa-tzen euskara batu soziologikora, hau dasozialki onartua dagoenera, Hegoaldekojoerara azken batean. Gauza bera gerta-

“Batua-euskalkiakeztabaidan arazoaterminologian dago;jendeak ez daki zerden euskara batua”

1093 alea:Maquetación 1 18/10/18 12:31 Página 9

Page 10: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

ELKARRIZKETA10

tzen da beste honekin ere: “Gura duzunlegez ”. Euskara batuan jartzeko eskatuta,gehienok “nahi duzun bezala” jarriko ge-nuke. Zergatik, baina? Hori ere euskarabatua da. Kontua da euskara batua densistema erreferentzial horretara nor bereeuskalkitik arrimatzen dela. Bizkaitar batek“gura” bereagoa duela, ba erabil dezala,eskubide osoa duelako eta gainera biz-kaieraren kolorea emango diolako ba-tuari, baina hori bai, egin dezala kontunorengana iritsi nahi duen eta komenizaion edo ez, “nahi” zabalduago dago-elako. Kontzeptualizazio hori ez dugulandu, eta hor daukagu arazoa, bainagarbi izan dezagun gauza bat: euskaraden guztia estandarrera eraman daiteke. w Tokiko batuaz berbetan entzun geni-tuen Arantzazun ere, baina tokikobatua euskara batua da, ala?

Batua baldin bada, bai. Gertatzenda alfabetatu gabe gaudela eta arrotzegiten zaizkigula molde batzuk. Idaztenden hizkuntza batek bi kondizio beharditu: batetik, jendeak alfabetatuta egonbehar du ulertzeko, eta bestetik, idatziz-koa bada, batua izan behar du ezinbes-tean. Bi premisa horiek onartzen baldinbaditugu, nolatan ari gara gu idatzizkoanfonetismoei lekua egiten? Sistema unita-rioa bada, denok berdin idatzi behardugu, eta fonetismoak saihestu egin beharditugu, ahozko moldekoak direlako.Denok alfabetatuta egongo bagina, ez le-goke txoke hau, denok jabetuko ginateke-elako euskara batua eta euskalkiakosagarriak direla. Badiharduguk proposa-tzen duena ez da logikoa. Elgoibarren,‘ts’ eta ‘tz’ ez dira bereizten ahozkoan etazergatik bereiztu behar ditugu orduan ida-tzizkoan? Hasi orduan dena ‘tz’-z idazten!Elgoibarren, “h” ahoskatzen al da? Ez,ezta? Hasi orduan “h” guztiak kentzenidatzizkoan. Maremagnun horretan kon-traesan asko sortzen dira. w Batzuek esango dizute, baina, jendehelduak errazago ulertzen duela horibestea baino.

Ez da egia. Jende horri berdin zaio“ditu” edo “dittu” irakurri. Ohituta daude“ditu” entzuten eta badakite ahozko

kodea eta idatzizkoa bereizten. Erdarazere “soldado” ikusiko dute idatzita, baina“soldao” esango dute, eta besterik gabeulertu eta onartuko dute. Eta andaluz batiberdina gertatuko zaio gaztelaniaz. Erabatera hitz egingo du, baina beste bateraidatzi, eta hala ere, ez du izango gukdaukagun borroka hori buruan. Egoki bi-deratu ez dugun zerbait da, bistan da. As-pektu politikoa ere ez dugu aipatu, bainabada aipatzekoa. Nazio bakoitzak, herribakoitzak, hizkuntza propio bakarradauka normalean, baina guri zenbat kos-tatzen zaigu hori ulertzea? Funtzio unitariohorrek ere berez bandera izan beharkoluke, baina ez dakit zenbateraino balia-tzen edo afanatzen dugun. Sekulako iden-titate-indarra da hizkuntza, eta identitatebaten bila joan beharrean ematen du arigarela identitatea zatitzen. ‘Ni bizkaitarranaiz, eta gainera, markinarra’. Baina biz-kaieraren aurretik ez al da ba euskara?Hori da gure enborra, baina adarretatikgabiltza, eta ez dakit zergatik.

w BARRENen nola egin beharko genuke?Elgoibarko moldeari ez diot nik BA-

RRENen tokirik topatzen. Zer lortu nahidugu horrela idatzita? Zer markatu? Niksekula ez dut sentitu getariartasuna mar-katzeko beharrik nire hizkeran. Iruditzenzait askotan eskasia bat tapatzeko dela.Jende askok bere euskalkira jotzen du,nahi duen edo ahal duen moduan idaz-teko. Erreferente teorikoa, hau da eus-kara batua, ez du menperatzen etabestera jotzen du inork kargu hartu ezdiezaion. Nik uste dut eztabaidarakoguneak sortu behar ditugula eta hitz egingai hauetaz.

w Normalizatu bako hizkuntza dagurea. Euskaldunok egin behar duguahalegin bat euskaraz aritzeko bizi-tzako maila guztietan. Ahalegin horibarik inertziak sarri erdarara eramatengaitu. Batetik dugu hori, eta bestetik,geureari kritika asko egiteko joera. So-luziorik ba al du gureak?

Bai, badu: alfabetatzea. Jende askodago Elgoibarren ere oso goxo bizidena bere egoera diglosikoan. Etxeaneuskaraz egiten dute, eta hortik kanpo-rako eginbehar guztietarako erdarabatua dute. Zertarako alfabetatu euska-raz? Duten euskara rakitikoa izan arren,balio die eman nahi dioten funtzio do-mestikorako; funtzio inportanteetarako,erdara daukate.w Euskararen erabileran motelaldi baterakusten dute kale neurketek. Esperozitekeen eboluzioa al da?

Espero ez dakit, baina desio ez behin-tzat. Sekulako amorrua sentitzen dut eus-kal ereduan ikasitako bi lagun edo neureikasle izandako bi erdaraz entzuten ditu-danean. Nolatan ez dugu asmatu trans-mititzen hizkuntza batek sentimendu batere baduela, hizkuntza batek identifikaziobat ere baduela? Pattalaldi bat tokatuzaigu orain, baina ez da hizkuntza mai-lan bakarrik. Nazio eraikuntzan ere halagabiltza.w Baikorrak izan behar dugu, ilusioatransmititu behar dugu euskarara eka-rriko baditugu. Lortzen al dugu? Nolaikusten duzu euskalgintza?

Euskaraldia, Korrika, Bertsolari Txapel-keta... beti datoz ondo eta baliatu beharditugu, baina ezkorra naiz batzuetan, iru-ditzen zaidalako jende askok egitenduena antzerkia dela. Egin beharrekoakdira horiek guztiak, baina gogoeta bateraeraman behar gaituzte, kontzientzia-har-tze bat ekarri behar dute. Alderdi politikoeieta denei eskatu beharko genieke gogo-eta serioa egiteko eta postura hartzeko.Euskaldun izan nahi badugu, militanteizan behar dugu, eta hori ahaztuta dau-kagu; jendea ez dago militante izateko.Euskaldunak bagara, euskaraz ari gare-lako da; bestela vascoak gara.

“Euskaldun izan nahibadugu, militanteizan behar dugu, eta hori ahaztuta

daukagu”

1093 alea:Maquetación 1 18/10/18 12:31 Página 10

Page 11: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

SEMAFOROA 11

Zuen kexak, galderak edo txaloak bidaltzeko: [email protected] - 943 744 112

Txakur kakak kalean: “Nazka-nazka eginda nagohorrenbeste txakur kakarekin. Ia egunero zapaltzen du

inguruko norbaitek txakur kakaren bat eta horren erantzuleaktxakur jabeak dira, ez direlako arduratzen kakak jasotzeaz.Ez dakit nork izan behar duen hori zaintzeko ardura eta isu-nik jarri behar ote duten, baina hala bada, zorrotzago ibilibeharko lukete; eta jabeek, nola ez, txukunago”. Beste ira-kurle batek jakinarazi digu joan den astean pista beltzarengaineko igogailuaren ondoan kaka pilo handi bat zegoela.“Kamara ere badago igogailu gainean, eta seguraski argitudaiteke zeinek utzi duen”. Beste irakurle baten mezua dabeste hau: “Pedro Muguruzatik Gabriel Krutzelaegi kaleradagoen trenbide gaineko pasabide eta eskaileretan asterotxakur kaka berri bat egoten da, bide erdian. Garbitzaileekez dituzte garbitzen, eta kaka 20 egunez egoten da jendeakzapaldu eta euri eta eguzkiak desegin arte. Auzokideak ko-koteraino gaude txakur jabeek beraien txakurren kakak ezjasotzeaz, eta gai honetan zerbait egitea eskatzen diogu,mesedez, Udalari”. Udaletik adierazi digute isunak egon ba-daudela, baina txakurrak kaka egin eta jabeak han uztenduen momentuan harrapatu behar dituela udaltzainak isunajartzeko eta oso zaila dela hori zaintzen.

Zabor poltsak errekara: Santa Ana kaleko bizilagunbatek esan digu bere etxeko leihotik errekara begiratuta

zabor poltsak ikusten dituela. “Poltsak eta zaborrak hor egotekojendeak leihotik bota ditu. Zabor edukiontziak etxetik gertu izanik,alferkeria hutsa da. Gainera, ez diote inolako garrantzirik ematenherria garbi mantentzeari. Ez al du inork neurririk hartu behar jo-kabide hauen aurrean?”. Udalaren esanetan, Mankomunitateaeta Gipuzkoako Urak arduratu beharko lirateke, baina horreta-rako jakin behar da noiz eta nondik botatzen dituzten zabor pol-tsak isunak ipintzeko. Beraz, bizilagunek baldin badakitesalaketa bat ipini edo udaltzainei jakinaraztea litzateke bide ego-kiena kontrol zorrotzagoa egiteko.

Karakola irristakor: Juan Mugertza kalea, pista bel-tza, konpontzen ari dira eta honen harira bertako bizi-

lagun batek galdera egin du: “Trenbide kalea eta JuanMugertza kalea elkartzen dituen karakolzubia irristakor ego-ten da euria egiten duenetan. Orain obretan ari direla, baal dako karakola konpontzeko asmorik?”. Udaleko HirigintzaSailetik jakinarazi digute beste toki batzuetan tratamendu be-reziak egin arren, oraingoz ez dutela ezer aurreikusi kara-kolerako, baina agindu dute datorren urteko aurrekontuetanerreparatuko diotela gai horri.

1093 alea:Maquetación 1 18/10/18 12:31 Página 11

Page 12: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

ELKARRIZKETA12

Europako Batasunak 15.000 Interrail txartel oparitu zituen 18 urteko gazteen artean, Europakoaniztasuna ezagutu eta hobeto ulertzeko aukera izan zezaten. Europan barrena trenez bidaiatzekobalio duen txartela eskuratzeko galdetegi bat bete behar zen Interneten, eta 100.000 gazte euro-parrek hartu zuten parte. Halaxe egin zuen Nerea Martinez elgoibartarrak eta txarteletako battokatu zitzaion. Bakarrik egin zuen bidaia. Administraritza eta Enpresa Zuzendaritzako bigarren mailaikasten ari da Bartzelonan eta handik eman digu bere bidaiaren berri.

w Ze herrialde aukeratu zenituen Interrail bidaiarako?Frantzia, Belgika, Herbehereak eta Alemania. Txartelak hila-

betez bidaiatzeko aukera eman arren, hamabi egun bakarrik ni-tuen, ikasturte hasierarako Bartzelonan egon beharra nuelako.Paris, Belgikako Gante eta Brujas hiriak, Amsterdam, eta Alema-niako Berlin, Munich eta Karlsruhe bisitatu nituen. Kalsruhetik itzulinintzen Elgoibarrera, trenean 12 orduko bidaia eginda. Lepoanjartzeko puzgarri horietako baten falta igarri nuen, eta damutu nin-tzen eraman ez izanaz, amak aholkatu zidan moduan. Loak errazhartzen zaitu trenean eta lepoko luxazioa egin nuen ia batera etabestera ematen nituen burukadekin (kar, kar, kar...). Interrail egitekoasmoa duten guztiei gomendatzen diet puzgarria. Trenean orduasko pasatzen dira, eta denak ez dira erosoak. w Bakarrik bidaiatu duzun lehen aldia izan al da?

2015ean hiru asteko bidaia egin nuen Irlandara, Jaurlari-tzak ingelesa ikasteko atera zuen beka bati esker. Batxilergoannengoela Alemaniara elkartruke bat ere egin genuen. Horietan,baina, ez nintzen bakarrik egon. Iaz bidaiatu nuen bakarrik es-treinakoz, Mazedoniara, nire neba bisitatzera. Bakarrik egindudan bidaia potenteena Interrailekoa izan da ordea. Lagun

artean asko gozatzen dut, baina bakarrik ere primeran molda-tzen naiz.w Gaztea, emakumea eta bakarrik bidaiatzen. Zein izan zeningurukoen erreakzioa?

Oso zabaldua dago emakumeek bakarrik bidaiatzea arrisku-tsua dela eta baita bakarrik bidaiatzean traba asko izaten direnustea, baina gaur egun inoiz baino errazagoa da bakarrik bi-daiatzea, eta are gehiago egon naizen herrialdeetan. Bidaiaegin eta gero, argiago daukat, eta probatzeko gomendatzen dietdenei. Nire inguruan denek ez dute berdin ikusten, baina. Lagunguztiek galdetzen zidaten ez al zidan beldurrik ematen. Euren bu-ruak ez zituztela kapaz ikusten esaten zidaten. Emakumea izate-arena plus bat da, bai, baina 18 urterekin bakarrik bidaiatzeakerrespetua ematen du. Ulertzen ditut lagunen beldurrak, duela ur-tebete neu ere ez nintzelako beharbada prestatuta egongo. Bar-tzelonara bizitzera etortzeak asko lagundu dit, eta gainera, betiegon naiz gauzak bakarrik egitera ohituta. Bakarrik bidaiatzearibaino gehiago gauzak galtzeari nion beldurra, desastre hutsa nai-zelako. Arropa nonbaiten galdu eta hotza pasatuko dut, txartelenbat galdu eta ezingo dut bidaia jarraitu... horrelakoak ziren nire

- ASIER ORBEA -

“Leku askotariko jendea ezagutzea izan daInterrail bidaiako gauzarik onena”

u NEREA MARTINEZ

1093 alea:Maquetación 1 18/10/18 12:31 Página 12

Page 13: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

ELKARRIZKETA 13

kezkak. Etxekoek motxilan sartu zizki-daten beldurrak bakarrik neramatzan.Kontuz ibili honekin edo harekin, kon-tuz norekin berba egiten duzun,gauez ez ibili... Gainera, albisteetan ikusten zuten Amsterdameneraso bat egon zela-edo, eta kezkatu egiten ziren. Turista askohartzen dituzte hiri handietan, eta segurtasun sentsazioa handiada. w Kuadrillak indar handia du Euskal Herrian. Lagun taldeaskok elkarrekin antolatzen dituzte bidaiak. Bakarrik bidaia-tzea ez dago oso zabaldua gure kulturan. Anglosaxoiak etaohituago daude beharbada. Zer ikusi duzu zuk? Bai, egia da kuadrillan ibiltzeko ohitura horrek baduela bere pisuaeta eragina. Bakarrik bidaiatu duten neska gutxi ezagutzen dituthemen. Aldiz, topatu ditut bakarrik bidaiatzen ari ziren neska in-gelesak, alemaniarrak edo poloniarrak.w Bakarrik ibiltzeak abantailak ere baditu.

Halaxe da. Jendearengana hurbiltzera behartuta zaude, za-baltzera. Egun eta hiri batzutan primeran moldatu nintzen bakarrik,nire erritmora. Jendearekin harremantzeko beharra ere sentitzennuen. Bi egoerak uztartzea da onena; une eta gauza batzutarako,hobe bakarrik, eta beste batzuetan, merezi du esperientziak no-rekin partekatu izatea. Bidaia bakarrik hasi nuen, bai, baina eznaiz sekula bakarrik sentitu; lagunartean ibili naiz han eta hemen. w Non egin dituzu lagun gehiago, trenetan pasatako orduetanala ostatuetan?

Gazteentzako ostatuetan, dudarik gabe. Tren guztiak egunezhartu nituen eta bakoitza bere munduan sartuta joaten zen trenean.Hori bai, Belgikan, adibidez, egin dituen lagun kataluniar eta ga-liziar batzuk tranbian. Paris, Gante, Amsterdam edo Munich mo-duko hiri ederrak bisitatu ditut estreinakoz, baina leku askotarikojendea ezagutzea izan da esperientzia onena. w Blog batean eman duzu zure bidaiaren berri eta sare sozia-lak garrantzitsuak izan direla diozu bertan. Nola eta zertarakoerabili dituzu?

Facebook eta Instagram erabili ditut. Bakarrik nindoanez, ai-legatzen nintzen lekuetan Facebookeko lagun taldeetara batzekoesan zidan amak. Gaztediaren Europako atarian aurkitu nuentalde bat. ‘Gaur Berlinen nago. Norbait animatzen al da hiriagauez ezagutzera?’ eta antzerako mezuak jartzen ditu Interraileandabilen jendeak. Planak egiteko eta elkarrekin geratzeko plazabirtuala da. Joan nintzen ia leku guztietan erabili nuen. Instagra-men, berriz, ia egunero jartzen nuen argazkiren bat etxekoek non-dik nora nenbilen ikus zezaten. Aldi berean, lagunek gomendioakegiten zizkidaten. ‘Parisen zaude? Ba ez joan hona; garestia da,eta gainera ez du merezi’, eta antzerakoak.w Nolakoa da interraileko bidaiari baten egunerokoa?

Lekuaren araberakoa da. Sekula egon gabekoak ere badakiParisen ikusi beharreko leku mitiko asko daudela: Notre Dame,Eiffel dorrea, garaipenaren arkua... Bi egunetan ez du horiekbaino askoz gehiago ikusteko denborarik ematen. Ganteri buruz,

berriz, ez nekien ezer. Mapei begiraeta jendeari galdetuta ezagutu nuenhiria. Inprobisatzea gustatzen zait. Mu-nichen halaxe jokatu nuen. Trenean ez

zegoen Interneterako konexiorik eta ezin izan nuen begiratu zeinziren lekurik esanguratsuenak. Gauez ailegatu nintzen, eta hu-rrengo goizean ez nekien nondik hasi ere. Parte zaharreko erai-kinak ikusten hasi nintzen, eta, nahigabe, Ingelesen jardineraailegatu nintzen, lorategi erraldoia eta ezustekoz betetakora. Eis-bach ibaian ikusi nituen surfistekin harrituta geratu nintzen. Izugarrigustatu zitzaidan eta egun guztia pasa nuen han. Pentsatu nuengustura nengoenez ez neukala zertan beste ezeren bila hasi. Mu-nicheko elizak eta eraikin ikusgarrienak ikusi gabe jarraitu nuennire bidaia, damurik gabe. Hiri horren oroitzapen oso ona daukat.Ez dago dena ikusi beharrik; ez dago batetik bestera zoroarenpare ibili beharrik. Ikasi dut patxadaz hartzea eta inprobizatzeadela onena.w Horrenbeste janari laster ez ei duzu inoiz jan?

Saiatzen nintzen lekuan lekuko jatekoak probatzen. Crepak,Parisen, eta saltxitxak, Alemanian, baina gosea edozein unetaniristen da. Gerta daiteke jatetxe garestiak bakarrik dauden lekurenbatean gosetzea, eta gainera, zer eskaintzen duten ere garbi ezizatea. McDonald's eta antzerakoak beti daude begien aurrean.Horietan hanburgesa bat jatea da gosea baretzeko modu azka-rrena, erosoena eta seguruena. Gauza asko daude ikusteko hi-rietan eta denbora gutxi daukazu; hortaz, janari lasterra daaukerarik onena, ahal den denborarik gutxien galdu eta zure bi-dean aurrera jarraitzeko.w Historia eta kultura handiko hiriak daude Europa zaharrean,baina parrandarako leku onik topatu al duzu?

Bai, horretarako topatu nuen tartea. Ganten eta Berlinen irtennintzen parrandan. Tabernaz taberna ibili nintzen Ganten, nibaino urte batzuk zaharragoak ziren espainiar batzuekin. Juergalasaia izan zen, baina. Berlinekoa bai izan zela festa!” Hiru neskaingelesekin irten nintzen, eta elektrizitate fabrika izan zen eraikinbatean antolatu zuten jai batera joan ginen. Oso toki alternatiboakdaude Berlinen. Modu desberdinean bizi den jendea dago han,eta festarako ere ohitura desberdinak dituzte. Tecno musika jartzenzuten, eta espero nuena baino hobeto pasa nuen. Hori bai, betidaukazu buruan etxetik urrun eta bakarrik zaudela eta hobe delaparrandan balazta zapalduta ibiltzea, zainduko zaituen inor ezdaukazulako alboan.w Hiri eta herrialde gehiago bisitatzeko gogoz itzuli zara?

Bai horixe! Luxenburgo, Amberes, Praga edo Kopenhage mo-duko hiriak edo Polonia ikusi gabe gelditzeak pena eman zidan.Ikusi gabekoak ikustera itzuliko naiz, ziur. Bidaiatzeko gosea piztudit Interrailak. Distantziak laburtzen ditu. Berlinen nengoela, gertuikusten nuen Poloniaraino joateko aukera; 'hemen ondoan dago,barren!' esaten nuen. Halako bidaia batek begiak irekitzen diz-kizu. Besteekin hitz egineda konturatzen zara denak ez direla gubizi garen moduan bizi eta beste ohitura batzuk dituztela.

“Bakarrik bidaiatu arren, ez naiz bakarrik sentitu”

1093 alea:Maquetación 1 18/10/18 12:31 Página 13

Page 14: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

Elgoibarko futbolari gaztetxoak Realarekin entrenatzen izan dira

Realak C.D. Elgoibar klubeko alebin mailako lau joka-lari deitu zituen entrenamendu saioetan parte hartzera.Markel Gonzalez, Ibon Viña, Asier Etxeberria eta Peru Be-reziartua izan ziren Realarekin entrenatu ziren gaztetxoak.Elgoibarko taldeak Realarekin du akordioa eta kadete mai-lako bi jokalari elgoibartar ere badabiltza Donostiako tal-dean: Luken Beitia eta Mohammed Gourmat. Era berean,kategoria desberdinetako sei jokalari joan dira ElgoibartikC.D. Eibar taldera. Elgoibarko futbol taldeko arduradunekazaldu dutenez, Eibarrek edo Athleticek C.D. Elgoibarrekojokalari baten inguruko interesa agertuz gero, Realari jaki-narazten diote lehenik, bien arteko hitzarmena dela-eta.

Iker Eskibel eta Amaia Urkidi nagusi Idotorbeko igoeran

Hego haizearekin eta beroarekin jokatu zuten Julian San Juanen Oroimenezko 27. San Pedroko igoera. Iker Eskibelizan zen azkarrena, hirugarren urtez jarraian. Emakumezkoetan Amaia Urkidi gailendu zen. Lagun Taldeak antola-tutako lasterketan 58 txirrindularik hartu zuten parte (iaz 45 izan ziren) eta bide bazterretan ikusle asko batu ziren.

Eskibel eskoriatzarrak hamahiru minutu eta 47 segundoan egin zuen igoera, berak iaz ezarritako errekorretik (13:17) minutuerdira. Azkenengo metroetan lehia polita eskaini zuten bi txirrindulari elgoibartarrek osatu zuten podiuma. Iban Gonzalezekegin zuen bigarren (14:00) eta Imanol Alvarez sailkatu zen hirugarren postuan (14:08). Edizio askotan emakume bakarbatek ere parte hartu ez arren, aurtengoan hiru emakume lehiatu ziren. Amaia Urkidi izan zen azkarrena, 17 minutu eta 35segundoko denborarekin. Hala, gertu ibili arren, ez zuen ondu Maite Maiorak 2016an ezarri zuen errekorra (17:22).Urkidik Quebrantahuesos proba entzutetsua irabazi zuen udan. Argazkiak, bideoa eta sailkapenak ikusteko: barren.eus.

KIROLA14

1093 alea:Maquetación 1 18/10/18 12:31 Página 14

Page 15: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

Hiru Handiak probarako 35 elgoibartar daude izena emanda, eta Maite Maiora mendaroarra da irabazteko faboritoetako bat

Julen Urruzola Espainiako

selekzioaren deialdianPromesa mailako Espainiako

eskubaloi selekzioak bi partidajokatuko ditu Alemaniako selek-zioaren aurka, azaroaren 14aneta 15ean, Alemanian. FranciscoMarti hautatzaileak 16 jokalarieramango ditu Alemaniara, etahorien artean da Sanloko jokalariJulen Urruzola. Urruzolak ezkerhegalean jokatzen du, eta 201zentimetro neurtzen ditu.

Xake eskolak Mendaron

Lehen Hezkuntzako umeentzateta 13 urtetik gorakoentzako xakeeskolak emango dituzte Mendaronastelehenetan. LH1 eta 2. mailako-entzat 17:00etatik 18:00etara,LH3tik 6ra bitartekoek 18:00etatik19:00etara eta nagusiagoek19:00etatik 20:00etara jasoko di-tuzte eskolak. Izena emateko [email protected] helbideraidatzi edo 653 715 375 telefonozenbakira deitu.

Mendiko lasterkarien artean erreferentzia da bi urtean behin jokatzen den Hiru Han-diak, duen tradizioagatik eta ibilbideagatik -Gorbeia, Anboto eta Aizkorri zeharkatzenditu 101 kilometroko probak-. 21. ekitaldia Murgiatik hasiko da gaur, 00:00etan. Ir-teeran 1.700 mendizale izango dira —3.000 eskari baino gehiago jaso zituzten an-tolatzaileek—, eta 35 elgoibartar daude izena emandakoen artean. 2016anhamazazpi elgoibartarrek amaitu zuten proba eta seigarren egin zuen Ander Zulaikamendaroarrak. Beste mendaroar bat, Maite Maiora, garaipenaren lehian arituko daestreinako parte hartzean. “Hasieran ez zegoen nire asmoen artean, baina denboraldialdrebes honi bukaera polita ematea gustatuko litzaidake. Hiru Handiak aukeraketapolita izan da", adierazi du. Ez da lehen aldia horrelako distantzia bati aurre eginbehar diona, baina beldurra baino gehiago "errespetua" ematen dio.

KIROLA 15

Eli Ibarra Athleticeko Genuine taldea

entrenatzen ari da

Espainiako Liga Profesionalak iazmartxan jarritako egitasmoa da Ge-nuine Liga. Adimen urritasuna dutenjokalariez osatutako taldeak lehia-tzen dira kirol inklusiboa bultzatzekosortu zuten txapelketan. Eli Ibarra daAthleticeko Genuine taldeak dituenhiru entrenatzaileetako bat. IbarrakEspainiako Futbol Federazioaren en-trenatzaile titulua atera zuen udan,futbola laga berritan. Izen handikofutbolari ohiak izan zituen promoziokide: Xabi Alonso, Raul Gonzalez,Aitor Lopez Rekarte, Xavi Hernan-dez, Victor Valdes edo Julio Baptista,besteak beste.

1093 alea:Maquetación 1 18/10/18 12:31 Página 15

Page 16: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

Ibilbide luzea egin du musikan Jon Gurrutxa-gak (Elgoibar, 1978). Arima Beltzak-en sa-soitik gaur arte proiektu askotan ibili da, eta‘Kateak’ lana argitaratu du berriki, Gazte-lupeko Hotsak zigiluak abian jarritako Loka-tzetan Play singleen bildumaren barruan. Biformatotan eman du diskoa: binilozko sin-glean eta CDan. ‘Kateak’ eta ‘Desitxuratuz’kantuak batu ditu biniloan, eta horiez gainbeste bi hauek eman ditu CDan: ‘Unearenoraina’ eta ‘Wrinkled shirts and jackets’.Diskoaren aurkezpen-lanak eginda, gauremango du estreinako zuzenekoa, Onda-rruko Moby Dicken, 20:00ean.

w Zerekin zatoz lan berri honetan?Musikalki oso ezberdinak diren lau

kanturekin nator. Ez nituen rock disko edodisko elektriko baterako ikusten, baina aldiberean, ez nituen nahi ordenagailuko kar-peta batean ahaztuta laga, interesgarriakiruditzen zitzaizkidalako. Eta formato txi-kian nator, hein handi batean lanak berakbaldintzatuta. Egia da, baina, Gaztelu-peko Hotsak-en Lokatzetan Play singleenbilduma ere xarma handikoa iruditzen zi-tzaidala eta bilduma horren barruan argi-taratzeak ere betetzen ninduela.Aurkezpen aldetik, biniloan ematea bestegauza bat da, politagoa askoz, eta dis-koa jartzearen errituala bera ere bereziada. Pozik nago lehenengo biniloarekin.w Lau kantu dira. Nolakoak?

Orain artean egin ditudanen aldeanezberdinak dira hauek, baina baduteeuren artean halako lotura bat. Egia dalau kantuak ezagutu egin behar direla etahitzetan barneratu behar dela lotura horiikusteko, baina badute, eta katea hitzakere jasotzen du lotura hori.

w Kantuak sortzeko prozesua nolakoaizan da?

Nik beti esan izan dut abeslari izannaizela beti, beste ezeren gainetik. Ume-umetatik kantatzea gustatu izan zaitgehien. Bateria jotzen hasi nintzen gero,baina gertatzen zitzaidana zen bateriare-kin ez nuela armoniarik, eta abestu nahibanuen, instrumentu armoniko bat beharnuela. Hala hasi nintzen gitarra ikasten,melodiak abesteko oinarri bat izate al-dera. Lehen, kantuak egiteko orduan, me-lodiak sortzen nituen ahotsarekinlehendabizi, eta gero, lagun gitarra-jole-ren bat inguratzen nuen horri forma ema-teko. Orain, neuk kontrolatzen dutprozesua hasieratik. Akorde batzuk jotzenditut gitarrarekin eta horren gainean sor-tzen dut melodia. Eta behin oinarria ja-rrita, janztea eta edertzea izaten daondorengo lana, eta egiteko horretan sar-tzen dira lagunak. Zorionekoa naiz, osolagun musikari onak ditudalako gainera.Hitzak, berriz, amaierarako lagatzen ditut.Zaintzen ditut hitzak ere, jakina, baina me-

lodiarekin asmatu behar izaten dut aurrena. w Kantuak “edertzeko” zeintzuk laguninguratu dituzu oraingoan?

Hitzak, biniloko bi kantuenak, XabiLasak idatzi dizkit, eta musikarien arteanlagun kuadrilla ona izan dut: Patxi Zaba-letak lagundu dit gitarra elektrikoarekin Ka-teak-en, eta Patxiz gain, Iñigo Gorritxategi(baxua), Urbil Artola (dobroa), MarkosColl (aho soinua) eta Peio Gorrotxategi (te-klatua) izan ditut ondoan.w Zuzenekoetarako formatoa zeinizango duzu?

Bikoa izango gara zuzenekoetan.Urbil Artolarekin emango ditut kontzertuak.Egia esan une honetan ikaragarri ari naizgozatzen, musikaren inguruan egin ditu-dan harremanekin eta zuzenekoetarakoprestakuntzekin. Kantuek forma akustikoakdituzte, eta zuzenean, nahikoa ondo de-fendatu ditzakegu formato txikian. Gaurdugu lehenengo kontzertua, Ondarrun,eta azaroaren 8an Bilbon joko dugu, Biraaretoan. Elgoibarren, azaroaren 16rakolotu dugu kontzertua, Sotoan.

u JON GURRUTXAGA MUSIKARIA

- AINARA ARGOITIA - Arg.: Jairo Berbel

“Ikaragarri ari naiz gozatzen musikareninguruan egin ditudan harremanekin”

KULTURA16

1093 alea:Maquetación 1 18/10/18 12:31 Página 16

Page 17: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

KULTURA 17

“Eskulturak egitea gauza serio bat izan arren, jolas bat da niretzat”

Iruñearra da Mertxe Sueskun eskultorea,baina elgoibartarretik ere badu, izan ere,26 urtez bizi izan zen herrian. Egur artetaldean hasi zen Fernando Beorlegirekin,Debako eskolan egin zituen hainbat urtegero, eta Donostiako Artelekun ere jar-dun zen. Mataderia eta Olasoko lokalaizan zituen lantoki, eta gaur egun Iruñeanbizi bada ere, bere obrak Elgoibarreraekarri du berriro.

w Edukitzaileak, edukiak eta bestekontu batzuk erakusketa ipini duzu El-goibarren. Zein da zure azken lanenfuntsa?

Oso obra intimista da, nire-nirea,baina ez diot aparteko garrantzirik emannahi artelan bakoitzak sakonean gorde-tzen duenari. Eginda dauden objektuakhartu eta aprobetxatuzen ditut obrak egi-teko, testuinguru naturaletik aterata. Esate-rako, egurrezko kaxa, kartoi eta dentistenkotoi borobil luzexkekin eginak dira lanbatzuk eta beste batzuk zigarroen iragaz-kiekin. Batzuk nolabaiteko ertza dute, etabesteak, erabat lauak dira ikusle arrunteiantzekoak iruditu arren.w Beste material batzuk ere erabiltzendituzu, ezta?

Baditut orraziekin egindako lanak etaarkitektuen maketetako panpintxoak ereerabiltzen ditut. Alabastroarekin ere eginnituen piezaren batzuk garai batean,baita kartulinekin ere. Orain, pospoloekineta borragomekin ere ari naiz. Jendeak ezluke pentsatuko horrelako materialekin es-kulturak egin zitezkeenik eta horrek bereziegin ditzake nire lanak. w Aurreko obrekin alderatuta, bada ez-berdintasunik.

Bolumenetan ezberdintasun handiadago. Lehengoak tapizekin zuten zeriku-sia; askoz handiagoak ziren, eta eskulturaitxura gehiago zuten beharbada. Orainmaterialak aldatu egin ditut, eta lanak osoezberdinak izan arren, igartzen da nireakdirela. Erakusketara ekarri ditut lehen egin-dako lanen batzuk ere, baina markoa ja-rrita erabat aldatu diet itxura. w Erakusketara datorrenak eskulturakbaino gehiago koadroak ikusten aridela pentsa dezake, ezta?

Eskulturak hiru dimentsio ditu, etahauen sakonera oso txikia da. Gainera,hauskorrak izanik, markoa jarri diet. Jen-deak gustura ikusi du erakusketa, gauzaberriak eta ezberdinak ikusi dituelako. Lanhauek egiteko emozioa eta arrazoia bar-neratzen ditut; gozatu egiten dut lanok egi-ten eta jolas serio bat izan arren, jolas batda niretzat; bestela, utzi egingo nuke.w Eskultura zure ofizio edo zaletasunada?

Ni modu profesionalean aritzen naizhonetan, baina hain gutxi saltzen denez...

Ulertzekoa da zergatik ez duen jendeakhonetan lan egiten. Nik bizimodu hau au-keratu nuen, eta beste batzuek bidaiatzenematen duten denbora nik arteari eskain-tzen diot. Eskulturak egiten ematen duteguna.w Gaur egun nola ikusten duzu eskul-tura oro har?

Munduaren neba-arreba pobreenada. Batik bat, laguntasun handiagoa be-harko genukeen erakundeen aldetik. Na-farroan, esaterako, erakusketa batjartzearen truke jaso nuen sormenerakodiru-laguntza bat, baina ez da oso ohi-koa. Erakundeei gustatzen zaie ikuskizunbat izatea -gurea bezalako erakusketakhala dira-, baina doakoa eta hori ez li-tzateke hala izan behar. Lekuak ere izanbehar dira lanerako eta ikasteko -nik es-kertu behar dut horrelako toki bateanhasi nintzela-. Dena dela, toki horietangutxieneko kuota bat ordaindu behar damaterialerako, bestela jendeari oso es-kura jartzen zaio eta eskulanari ez zaiobehar besteko balioa ematen.

u MERTXE SUESKUN ESKULTOREA

- IRATI AGIRREAZALDEGI -

1093 alea:Maquetación 1 18/10/18 12:32 Página 17

Page 18: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

MERKATU TXIKIA18

LANA........................................EskaerakEdozein lan egiteko prest nago, baitaetxeko langile modura ere. ( 631 556 507/ 602 193 095------------------------------------------------------------------------------------------Lan egiteko prest nago. Adinekoak zain-tzen esperientzia handia daukat.( 631 822 545------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak eta umeak zaintzeko zeingarbiketa lanak egiteko prest. Etxekolangile moduan edo orduka.( 631 870 767 ------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak eta umeak zaintzeko zeingarbiketa lanak egiteko prest. Etxekolangile moduan edo orduka.( 632 699 477------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak edo umeak zaintzen zeinetxeko garbiketetan lan egiteko prest.Egun osoz edo orduka. ( 642 313 078------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak zaintzeko prest. Orduka zeinetxeko langile moduan.( 642 313 055------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak zaintzeko prest. Orduka zeinetxeko langile moduan.( 642 811 251------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak edo umeak zaintzeko prest.Esperientzia handia daukat.( 642 313 884 ------------------------------------------------------------------------------------------

Adinekoak edo umeak zaintzeko prest.Esperientzia daukat. ( 655 435 136------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak zainduko nituzke. Etxe, lan-tegi edo komertzioetan garbiketa lanakegiteko ere prest nago. Esperientzia han-dia daukat. ( 631 790 555------------------------------------------------------------------------------------------45 urteko emakume elgoibartarrak goi-zez etxeak garbituko lituzke.( 636 223 142------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak zaintzen edo garbiketa lane-tan aritzeko prest. Astebukaeretan erelan egiteko gertu. ( 632 239 398------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak zaintzen lan egiteko prestnago. Etxeko langile moduan zein or-duka. ( 631 558 243------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak edo umeak zaintzeko zeingarbiketa lanak egiteko prest. Asteburue-tan eta orduka jarduteko gertu. ( 612 476 921 ------------------------------------------------------------------------------------------Etxebizitza, lokal edo komertzioak gar-bitzen edo adinekoak eta umeak zain-tzen lan egiteko prest. Asteburuetan edoorduka jarduteko gertu. ( 631 532 426------------------------------------------------------------------------------------------Umeak edo adinekoak zainduko ni-tuzke, baita garbiketa lanak egin ere.Astebukaeretan ere prestutasun osoa. ( 688 738 823------------------------------------------------------------------------------------------

Adinekoak zaintzeko prest egongo nin-tzateke. Esperientzia handia daukat ba-serrietan eta obretan lan egiten. ( 674 579 736------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak zaindu eta garbiketa lanakegiteko prest nago. ( 632 088 084------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak zaintzeko prest nago. Or-duka edo baita etxeko langile moduanere. ( 605 196 917------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak zainduz eta garbiketa lane-tan aritzeko prest. ( 643 464 072------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak edo umeak zaintzen nahizgarbiketa lanak egiten arituko nintza-teke. Etxeko langile moduan nahiz or-duka (gauetan ere bai).( 631 891 709------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak edo umeak zaintzen egingonuke lan etxeko langile moduan. Bere-hala hasteko prest. ( 638 200 936------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak zaintzen egingo nuke lan.Orduka edo etxeko langile moduan. ( 612 222 362------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak zainduko nituzke etxeko lan-gile moduan. ( 632 971 173------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak zaintzen egingo nuke lan as-teburuetan. ( 632 424 157------------------------------------------------------------------------------------------

Adinekoak edo umeak zaintzen nahizgarbiketa lanak egiten arituko nintza-teke. Esperientzia eta erreferentzia onakditut. ( 688 712 075

EskaintzakSan Lazaro egoitzan sukaldari bila ga-biltza ordezkapenak egiteko. Curricu-lum-ak, egoitzako harreran utzi [email protected] helbiderabidal daitezke.

ETXEBIZITZAK...........................Etxebizitza hartuko nuke alokairuan El-goibarren. ( 646 390 826------------------------------------------------------------------------------------------Etxebizitza alokagai daukat Urazandin.Hiru logela, bi komun eta egongela.Dena kanpora begira. Gas naturala du. ( 630 653 772

ESKOLA PARTIKULARRAK..........Matematika (LH, DBH eta Batxilergoa),kontabilitate, ekonomia... gaietako es-kola partikularrak ematen ditut. ( 666 042 710

Etxaldeen Administraziorako-Gradu ikasketen ardu-

raduna Alcala de Henareseko Unibertsitatean, eta Gi-

puzkoa, Bizkai eta Arabako, Errioxako eta

Kantabriako ikastetxeetan. Zuzenbidean lizentzia-

tua. Kolegiatu zenbakia: 749

660 969 679 [email protected]

Bizilagunen komunitate bateko aktari buruzko informazioa

ohar taulan jartzeak etxejaberen baten intimitateri eragiten

badio, izan daiteke arazoa komunitatearentzat?

Nire ustez, adierazpen eta informazio-askatasun eskubidearen eta

ohore-eskubidearen arteko gatazkan adierazpen eta informazio aska-

tasun eskubidea gailendu behar da. Izan ere, informazioa interes oro-

korrekoa eta egiazkoa izateak muga bakarra eduki behar du: ematen

diren datuak informatzeko ematea bakar-bakarrik.

Kontuan hartu behar genuke ohore-eskubide hausterik ez dagoela

aktan jasotakoak komunitateko etxejabeen interesekoak direnean eta

aktaren edukia jabe guztiei zabaltzea araudiak zehaztutako ohiko fun-

tzionamenduaren parte denean.

Ondorioa: Bilera batean aktara eraman den informazio ga-

rrantzitsua ezin da ohore-eskubidearen urratze gisa hartu. Era

berean ezin da eskubide hauste izan aktaren edukia zabaltzea.

Izan ere, araudiaren arabera, komunitate baten ohiko funtzio-

namendurako ezinbestekoa da jabeen bilera batean hitz egin-

dako gai garrantzitsuen edo hartutako erabakien berri

ematea. Komunitate guztietan akta baten bidez jakinarazi eta

zabaldu behar da informazioa, prozedura legalak hala ezartzen

duelako.

ROSA Mª PINTADO

Merkatu txikiko iragarkiak hiru astez argitaratzen ditugu. Salmenta eta alokairu iragarkiak ordaindu egin behar dira.

Etxebizitzak, garajeak eta lokalak: 18€ (alokairua) - 22€ (salmenta). Autoak saltzea: 18€ . Bestelakoak: 10€.

Iragarkiari erretratua jarriz gero, 6€ gehiago ordaindu behar dira.

BAZKIDEENTZAKO PREZIOAK:

Etxebizitzak, garajeak eta lokalak: 15€ (alokairua) - 20€ (salmenta). Autoak saltzea: 15€. Bestelakoak: 8€.

Iragarkiari erretratua jarriz gero, 5€ gehiago ordaindu behar dira.

1093 alea:Maquetación 1 18/10/18 12:32 Página 18

Page 19: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

ZORIONAK 19

Argazkiak eguazten eguerdia (12:00ak) baino lehen ekarri behar dira BARRENeko bulegora, edo [email protected] e-postara bidali.

Erretratu bakarreko agurra: 4’50€. Argazki bikoitza: 7€.

Hirukoitza: 9€. Hiru lagunetik gorako taldeak:15€

ELGOIBARKO IZARRAKO BAZKIDEENTZAKO PREZIOAK Erretratu bakarreko agurra: 3’50€.

Argazki bikoitza: 6€. Hirukoitza: 8€.

Hiru lagunetik gorako taldeak: 12€

Argazkiak eguazten eguerdia (12:00etarako) baino lehen ekarri behar dira BARRENeko bulegora,edo

[email protected] e-postara bidali.

1951n jaiotako elgoibartarrok kinto bazkaria egingo dugu azaroaren10ean. 13:00etan Kalegoen plazan elkartu eta bazkaria Karakate jatetxeanegingo dugu gero. Izena eman nahi duenak 40 euro sartu beharko ditu azaroaren8a baino lehen Laboral Kutxako zenbaki honetan: ES75 3035 0007 210071136035. Transferentzia bidez edo leihatilan egunero 10:30ak baino lehen.Animatu denok, ondo pasatuko dugu-eta.

Egun zoragarria pasatu genuen zuen ezkontzan. Zorionak Idamako lantalde-aren partez.

Zorionak, Lea,astelehenean 2urte beteko ditu-zulako. Muxupiloa etxeko guz-tien partez.

Zorionak, Xabi eta Eñaut, zuen 4.eta 5. urtebetetzean. Muxu handibana etxeko guztion partez.

Zorionak, Xenki eta Goiuri, famili-koen eta batez ere Markel, Oinatz,Oxel, Aratz, Aimar eta Peruren parte-tik.

1093 alea:Maquetación 1 18/10/18 12:32 Página 19

Page 20: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

AGENDA20

19 BARIXAKUA17:30 Kiribil. 2 urtetik 6 urte bitartekohaurrentzat. Maalako parkean. Antola-tzailea: Elgoibarko Izarra.18:30-20:30 Odol ateratzeak. Elgoi-barko Odol Emaileen Elkartean. OsasunZentro ondoan.20:30 Antzerkia: 13 y martes. Glu Gluprodukzioak. Herriko Antzokian.

20 ZAPATUA10:00-14:00 Nagusilanen ingurukoinformazio puntuak herrian barrena.11:00 2018ko ondarearen Europakojardunaldiak: Estarta eta Ecenarro,Sigma josteko makinak. Emakumeen lanmunduratzea. Makina Erremintaren Mu-seoan. Antolatzailea: Gipuzkoako ForuAldundia.11:00 Gazta astea. Mausitxa baserrirabisita. Abeltzainen bizimodua eta gaz-taren prozesua bertatik bertara ezagu-tzeko. Izena emateko: Debemenenbulegoan. 943 744 067

21 DOMEKA9:00 Irteera mikologikoa Morkaikore-kin. Antolatzailea: Karakate MikologiaElkartea. Kalegoen plazan.11:00-14:30 Azoka solidarioa:azoka, umeentzako ekintzak, aurpegiakmargotzea eta Ces sistemari buruzko hi-tzaldia. Antolatzailea: Katueder elkar-tea. Maalako parkean.16:30 Antzerkia: Mendi tontorrean.Txalo Produkzioak. Herriko Antzokian.

23 MARTITZENA19:00 Herri batzarra. Antolatzailea:EHBildu. Gaia: 2019ko Udal Hautes-kundeak. Elgoibarko Kultur Etxeko hi-tzaldi gelan.

24 EGUAZTENA19:00 Liburutegiaren Eguna. Elgoi-barko Gotzon Garate liburutegiak egunhauetan mailegu-zerbitzua txartelarekinerabiltzen dutenen artean tableta zozka-tuko du.

25 EGUENA19:00Meditazioa eta jardunaldia: Gi-zarte berritzaile eta dinamikoen agerral-dia. Gidaria: Jose Cruz Igartua. KulturEtxeko hitzaldi gelan. Antolatzailea: Isil-tasun Eskola.20:00 Udazkeneko mendi emanaldi zi-kloa: Pyrenees Stage Run: Gure mendibidaia. Ainhoa Lendinez eta Igone Cam-pos. Musika Eskolako auditoriumean.Antolatzailea: Morkaiko Mendizale El-kartea.

26 BARIXAKUA18:00 Foodtruck jaiaren hasiera. Maa-lako parkean. Antolatzailea: KulturaSaila.18:30-20:00 Txokolatada. Antolatzai-leak: Barren azokako saltzaileak. Mer-katu plazan.18:30 Argazki erakusketa: Islandia.Argazkilaria: Alex Berasategi. Astelehe-netik larunbatera, 18:30etik 20:30era.Azaroaren 10era arte. Kultur Etxeko era-kusketa gelan. Antolatzailea: Ongarri Ar-gazki Taldea.20:00 Kontzertuak foodtruck jaian. Ma-alako parkean. Antolatzailea: KulturaSaila.20:30 Aurrez grabatutako opera ema-naldia: Madam Butterfly. Herriko Antzo-kian.21:30 Zine-foruma. Filma: Las vidas deGace. Dinamizatzailea: Loredi Salegi.Elgoibarko Kultur Etxean. Antolatzailea:Haizea emakume taldea.22:00 Antzerkia: Logikomitoak, Tau-pada antzeztaldea. 40 urte antzerkiarenbihotzean. Bolatokiko parkean. Antola-tzailea: Kultura Saila.

Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun

1093 alea:Maquetación 1 18/10/18 12:32 Página 20

Page 21: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

AGENDA 21

Botika ordutegiak 09:00 - 13:00 / 16:00 - 20:00GUARDIAK Egunez: 09:00-20:00 Iluntzean: 20:00-22:00 Larunbatak: 9:00-14:00 (*)

Urte guztian, gauez: 22:00-09:00La Fuente - Sostoa kalea,10 (Eibar)

943 254 410

19 BARIXAKUA 20 ZAPATUA 21 DOMEKA 22 ASTELEHENA 23 MARTITZENA 24 EGUAZTENA 25 EGUENA 26 BARIXAKUA

Egunez Garitaonandia

EgunezEtxeberria

Egunez Etxeberria

Egunez

*FernandezEgunezYudego

Egunez

*OruesagastiEgunez

BarrenetxeaEgunez

*Ibañez Iluntzean

GaritaonandiaIluntzeanEtxeberria

IluntzeanEtxeberria

Iluntzean Barrenetxea

IluntzeanYudego

IluntzeanGaritaonandia

Iluntzean Barrenetxea

IluntzeanEtxeberria

* Fernandez: Herriko enparantza 4, Garagartza (Mendaro)

943 756 142

* Ibañez:Rekalde, 1 (Soraluze)

943 751 638

*Oruesagasti: Kalebarren, 9 (Soraluze) 943 751 384

‘Oreina’20 Zapatua, 19:00 (azpitituluak gaztelaniaz)20 Zapatua, 22:15 (euskaraz, azpititulu gabe) 21 Domeka, 19:00 (azpitituluak gaztelaniaz)

22 Astelehena, 21:30 (azpitituluak gaztelaniaz)

‘In dialogue’(Elgoibarko Herritarren

Bizikidetza taldea eta Ongarri)25 Eguena, 21:30

Zinea (Herriko Antzokian)

Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun gida Osasun

1093 alea:Maquetación 1 18/10/18 12:32 Página 21

Page 22: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

22 GARAI BATEAN...

Angel Bazterretxea abadearen bildumako argazkia duzue aste honetako hau. Argazkiko hamar neskatila hauek eskola sa-soian atera zuten argazkia, baina ez dira gai zehazteko zein urtetakoa den eta jabeak berak ere ez dauka datatuta.Mendaroarrak dira batzuk, baina badira elgoibartarrak ere, sasoi hartan eskolara Mendarora joaten zirenak. Ikus ditzagun

nortzuk diren ba: Goiko lerroan: Mertxe Mugertza, Consuelo Garcia (+), Ignacia Iriondo, Conchita Jauregi eta Maria AngelesUrain. Eta beheko lerroan: Maria Jesus Urain, Belen Ansola, Mari Carmen Zubizarreta, Maria Dolores Zezeaga (+) eta JuanitaUlazia. Garagartzako plazan egindakoa da argazkia. Auzo horretantxe zuten eskola ere.

1093 alea:Maquetación 1 18/10/18 12:32 Página 22

Page 23: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

1093 azala:Maquetación 1 18/10/18 12:34 Página 3

Page 24: Euskara batuaren arauak, - barren.eus€¦ · E L G O I B AR-1 0 9 3. z e n b. X X V u r t e a-2 0 1 8-1 0-1 9 Euskara batuaren arauak, xehe eta eskura 1093 azala:Maquetación 1 18/10/18

1093 azala:Maquetación 1 18/10/18 12:34 Página 4