Europar Batasunaren Tratatuaren eta Europar Batasunaren ... · Europar Batasunaren Tratatuaren eta...

Europar Batasunaren Tratatuareneta Europar Batasunaren

Funtzionamenduari buruzkoTratatuaren bertsio kontsolidatuak

(Europar Batasunaren OinarrizkoEskubideen Gutuna ere atxikita dago)

Europar Batasuneko Kontseiluaren Espainiako

Lehendakaritza dela eta egindako edizioa

(2010eko lehen seihilekoa)

www.eu2010.es

��

��

NIPO: 830-10-028-X

http://www.eu2010.es

Diario Oficial de la Unión Europea deritzonaren edizio inprimatuan argitaratutako Europar Ba-

tasuneko legegintza-testuak bakarrik hartuko dira benetakotzat

Europar Batasuneko Argitalpen Bulegoak Eur-Lex EBko zuzenbidearen atarian argitaratutako

gaztelaniazko jatorrizko ediziotik itzulia: © http://eur-lex.europa.eu/, Versiones consolidadasdel Tratado de la Unión Europea y del Tratado de Funcionamiento de la Unión Europea eta Cartade los Derechos Fundamentales de la Unión Europea

Euskararako itzulpena Eusko Jaurlaritzak egin du, Herri Arduralaritzaren Euskal Erakundeko

(IVAP/HAEE) Itzultzaile Zerbitzu Ofizialaren bitartez

Nafarroako Gobernuak onetsi du itzulpen hau

Argitalpen ofizialen katalogo orokorra:

http://www.060.es

Lurralde Politikarako Ministerioko Idazkaritza Nagusi Teknikoaren argitalpenen katalogoa:

http://www.mpt.es/publicaciones.html

Maketazioa: Grafo, S. L.

Argitaratzailea: Lurralde Politikarako Ministerioa

Idazkaritza Nagusi Teknikoa

.NIPO: 830-10-028-XD.L.: BI-3084-2010

Lurralde Politikarako Ministerioak Europar Batasuneko Argitalpen Bulegoak emandako laguntzaeskertzen du

Madril, 2010

Babestu ingurumena. Ez inprimatu beharrezkoa ez bada

http://eur-lex.europa.eu/

http://www.060.es

http://www.mpt.es/publicaciones.html

III

AURKIBIDEAOrrialdea

Aurkezpena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XI

I. Europar Batasunaren Tratatuaren eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari Buruzko Tratatuaren bertsio kontsolidatuak (EBEO, C 83/01, 2010eko martxoaren 30ekoa) 1

1. EUROPAR BATASUNAREN TRATATUA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

ATARIKOA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

I. TITULUA XEDAPEN ERKIDEAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

II. TITULUA PRINTZIPIO DEMOKRATIKOEI BURUZKO XEDAPENAK . . . . . . . . . . . . . 8

III. TITULUA INSTITUZIOEI BURUZKO XEDAPENAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

IV. TITULUA LANKIDETZA INDARTUEI BURUZKO XEDAPENAK . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

V. TITULUA BATASUNAREN ATZERRIEKINTZARI BURUZKO XEDAPEN OROKORRAK ETA ATZERRIARI ETA SEGURTASUNARI BURUZKO POLITIKAERKIDEAREN GAINEKO BERARIAZKO XEDAPENAK . . . . . . . . . . . . . . . . 13

1. kapitulua Batasunaren atzerriekintzari buruzko xedapen orokorrak . . . . 13

2. kapitulua Atzerriari eta segurtasunari buruzko politika erkidearen gainekoberariazko xedapenak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

1. atala Xedapen erkideak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

2. atala Segurtasun eta defentsapolitika erkideari buruzko xedapenak . . . 19

VI. TITULUA AZKEN XEDAPENAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

2. EUROPAR BATASUNAREN FUNTZIONAMENDUARI BURUZKO TRATATUA . . . . . . 25

ATARIKOA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

LEHENENGO ZATIA PRINTZIPIOAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

I. TITULUA BATASUNAREN ESKUMENKATEGORIAK ETA EREMUAK . . . . . . . . . . . 27

II. TITULUA APLIKAZIO OROKORREKO XEDAPENAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

BIGARREN ZATIA BEREIZKERIARIK EZA ETA BATASUNEKO HERRITARTASUNA 30

HIRUGARREN ZATIA BATASUNAREN BARNEKO POLITIKAK ETA EGINTZAK . . . . . . 32

I. TITULUA BARNEMERKATUA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

II. TITULUA SALGAIEN ZIRKULAZIO ASKEA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

1. kapitulua Aduanabatasuna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

2. kapitulua Aduanetako lankidetza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

3. kapitulua Kopuruak murrizteko debekua erkidegoko estatuen artean . . . . 33

III. TITULUA NEKAZARITZA ETA ARRANTZA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

IV. TITULUA PERTSONA, ZERBITZU ETA KAPITALEN ZIRKULAZIO ASKEA . . . . . . . 36

1. kapitulua Langileak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

2. kapitulua Kokatzeko eskubidea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

3. kapitulua Zerbitzuak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

4. kapitulua Kapitala eta ordainketak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

1TRATADO de LISBOA_Interior 29/11/2010 20:33 Página III

AURKIBIDEA

IV

Orrialdea

V. ASKATASUN, SEGURTASUN ETA JUSTIZIAESPARRUA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

1. kapitulua Xedapen orokorrak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

2. kapitulua Mugetako kontrolei, asiloari eta immigrazioari buruzko politikak . 41

3. kapitulua Arlo zibileko lankidetza judiziala . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

4. kapitulua Zigorarloko lankidetza judiziala . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

5. kapitulua Polizialankidetza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

VI. TITULUA GARRAIOAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

VII. TITULUA LEHIARI, ZERGAARLOARI, ETA LEGEDIAK HURBILTZEARI BURUZKO ARAU ERKIDEAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

1. kapitulua Lehiari buruzko arauak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

Lehenengo atala Enpresei aplika dakizkiekeen xedapenak . . . . . . . . . . 48

Bigarren atala Estatuek emandako laguntzak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

2. kapitulua Zergaarloko xedapenak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

3. kapitulua Legediak elkarri hurbiltzea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

VIII. TITULUA EKONOMIARI ETA DIRUARI BURUZKO POLITIKA . . . . . . . . . . . . . . 53

1. kapitulua Ekonomiapolitika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54

2. kapitulua Diruari buruzko politika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

3. kapitulua Instituzioei buruzko xedapenak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

4. kapitulua Diru gisa euroa darabilten estatu kideentzako berariazko xedapenak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

5. kapitulua Xedapen iragankorrak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

IX. TITULUA ENPLEGUA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62

X. TITULUA GIZARTEPOLITIKA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63

XI. TITULUA EUROPAKO GIZARTE FUNTSA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66

XII. TITULUA HEZKUNTZA, LANBIDEHEZIKETA, GAZTERIA ETA KIROLA . . . 67

XIII. TITULUA KULTURA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

XIV. TITULUA OSASUN PUBLIKOA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

XV. TITULUA KONTSUMITZAILEEN BABESA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

XVI. TITULUA EUROPA BARRUKO SAREAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

XVII. TITULUA INDUSTRIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70

XVIII. TITULUA EKONOMIA, GIZARTE ETA LURRALDEKOHESIOA . . . . . . . . . . . 71

XIX. TITULUA IKERKETA ETA GARAPEN TEKNOLOGIKOA, ETA ESPAZIOA . . . . 72

XX. TITULUA INGURUMENA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74

XXI. TITULUA ENERGIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

XXII. TITULUA TURISMOA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

XXIII. TITULUA BABES ZIBILA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

XXIV. TITULUA ADMINISTRAZIOEN ARTEKO LANKIDETZA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

LAUGARREN ZATIA. ITSASOZ HARAINDIKO HERRIALDE ETA LURRALDEAK BATASUNAREKIN ELKARTZEA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

1TRATADO de LISBOA_Interior 29/11/2010 20:33 Página IV

AURKIBIDEA

V

Orrialdea

BOSGARREN ZATIA BATASUNAREN ATZERRIEKINTZA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78

I. TITULUA BATASUNAREN ATZERRIEKINTZARI BURUZKO XEDAPEN OROKORRAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78

II. TITULUA MERKATARITZA POLITIKA ERKIDEA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78

III. TITULUA HIRUGARREN HERRIALDEEKIKO LANKIDETZA ETA LAGUNTZAHUMANITARIOA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79

1. kapitulua Garapenerako lankidetza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79

2. kapitulua Hirugarren herrialdeekiko lankidetza ekonomiko, finantzarioeta teknikoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79

3. kapitulua Laguntza humanitarioa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80

IV. TITULUA NEURRI MUGATZAILEAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80

V. TITULUA NAZIOARTEKO AKORDIOAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80

VI. TITULUA BATASUNAK NAZIOARTEKO ERAKUNDEEKIN, HIRUGARREN HERRIALDEEKIN ETA BATASUNAREN ORDEZKARITZEKIN IZANGODITUEN HARREMANAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

VII. TITULUA ELKARTASUNKLAUSULA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83

SEIGARREN ZATIA INSTITUZIOEI ETA FINANTZEI BURUZKO XEDAPENAK . . . . . . 83

I. TITULUA INSTITUZIOEI BURUZKO XEDAPENAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83

1. kapitulua Instituzioak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83

Lehenengo atala Europako Parlamentua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83

Bigarren atala Kontseilu Europarra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85

Hirugarren atala Kontseilua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86

Laugarren atala Batzordea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87

Bosgarren atala Europar Batasuneko Justizia Auzitegia . . . . . . . . . . . . 88

Seigarren atala Europako Banku Zentrala . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94

Zazpigarren atala Kontuen Auzitegia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95

2. kapitulua Batasunaren egintza juridikoak, onartzeko prozedurak etabestelako xedapenak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96

Lehenengo atala Batasunaren egintza juridikoak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96

Bigarren atala Egintzak onartzeko prozedurak eta bestelako xedapenak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97

3. kapitulua Batasuneko organo aholkuemaileak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99

Lehenengo atala Ekonomia eta Gizarte Komitea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100

Bigarren atala Eskualdeetako Komitea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100

4. kapitulua Europako Inbertsio Bankua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101

II. TITULUA FINANTZAXEDAPENAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101

1. kapitulua Batasunaren baliabide propioak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102

2. kapitulua Urte anitzeko finantzaesparrua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102

3. kapitulua Batasunaren urteko aurrekontua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103

4. kapitulua Aurrekontua betearaztea eta kudeaketa onartzea . . . . . . . . . . . . 104

1TRATADO de LISBOA_Interior 29/11/2010 20:33 Página V

AURKIBIDEA

VI

Orrialdea

5. kapitulua Xedapen erkideak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

6. kapitulua Iruzurraren kontrako borroka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106

III. TITULUA LANKIDETZA INDARTUAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106

ZAZPIGARREN ZATIA XEDAPEN OROKORRAK, ETA AZKEN XEDAPENAK . . . . . . . . . 108

3. PROTOKOLOAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113

Protokoloa (1.a) estatuetako parlamentuek Europar Batasunean duten egitekoariburuzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115

Protokoloa (2.a) subsidiariotasun eta heinekotasunprintzipioen aplikazioariburuzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116

Protokoloa (3.a) Europar Batasuneko Justizia Auzitegiaren Estatutuari buruzkoa 118

Protokoloa (4.a) Banku Zentralen Europako Sistemaren eta Europako Banku Zentralaren Estatutuei buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131

Protokoloa (5.a) Europako Inbertsio Bankuaren Estatutuei buruzkoa . . . . . . . . . . . 144

Protokoloa (6.a) Europar Batasuneko instituzioen eta zenbait organo, organismoeta zerbitzuren egoitzak ezartzeari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151

Protokoloa (7.a) Europar Batasunaren pribilegio eta immunitateei buruzkoa . . . 152

Protokoloa (8.a) Batasuna giza eskubideak eta oinarrizko askatasunak babesteko Europako Hitzarmenari atxikitzeko akordioa delaeta, Europar Batasunaren Tratatuko 6. artikuluaren 2. paragrafoak ezarritakoari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155

Protokoloa (9.a) Europar Batasunaren Tratatuaren 16. artikuluko 4. paragrafoaeta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 238. artikuluko 2. paragrafoa, 2014ko azaroaren 1etik2017ko martxoaren 31ra arte, batetik, eta 2017ko apirilaren1etik aurrera, bestetik, nola aplikatu behar diren zehazten duenKontseiluaren erabakiari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156

Protokoloa (10.a) Europar Batasunaren Tratatuko 42. artikuluak ezarritako lankidetza egituratu iraunkorrari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156

Protokoloa (11.a) Europar Batasunaren Tratatuko 42. artikuluari buruzkoa . . . . . . 158

Protokoloa (12.a) defizita gehiegizkoa bada aplikatu beharreko prozedurari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158

Protokoloa (13.a) elkarganatzeirizpideei buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159

Protokoloa (14.a) Eurotaldeari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159

Protokoloa (15.a) Britainia Handiko eta Ipar Irlandako Erresuma Batuaren gaineko zenbait xedapeni buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160

Protokoloa (16.a) Danimarkari buruzko zenbait xedapeneni buruzkoa . . . . . . . . . . . 161

Protokoloa (17.a) Danimarkari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162

Protokoloa (18.a) Frantziari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162

Protokoloa (19.a) Europar Batasunaren esparruan sartutako Schengengo altxorrari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162

Protokoloa (20.a) Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko26. artikuluaren zenbait alderdi Erresuma Batuan eta Irlandanaplikatzeari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164

1TRATADO de LISBOA_Interior 29/11/2010 20:33 Página VI

AURKIBIDEA

VII

Orrialdea

Protokoloa (21.a) Erresuma Batuak eta Irlandak askatasun, segurtasun eta justiziaesparruari buruz duten jarrerari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . 165

Protokoloa (22.a) Danimarkaren jarrerari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167

Protokoloa (23.a) kanpoko mugak igarotzea delaeta, estatu kideek dituzten kanpoharremanei buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170

Protokoloa (24.a) Europar Batasuneko herritarrei asiloa emateari buruzkoa . . . . . 170

Protokoloa (25.a) eskumen partekatuen erabilerari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171

Protokoloa (26.a) interes orokorreko zerbitzuei buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172

Protokoloa (27.a) barnemerkatua eta lehiari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172

Protokoloa (28.a) ekonomia, gizarte eta lurraldekohesioari buruzkoa . . . . . . . . . 172

Protokoloa (29.a) estatu kideetako irratizabalkunde publikoaren sistemari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173

Protokoloa (30.a) oinarrizko eskubideen gutuna Poloniari eta Erresuma Batuariaplikatzeari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173

Protokoloa (31.a) Holandarren Antilletan findutako petrolioproduktuak EuroparBatasunera inportatzeari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174

Protokoloa (32.a) Danimarkan ondasun higiezinak eskuratzeari buruzko zenbaitxedapeni buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176

Protokoloa (33.a) Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko157. artikuluari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176

Protokoloa (34.a) Groenlandiari aplikatu beharreko araubide bereziari buruzkoa 176

Protokoloa (35.a) Irlandako Konstituzioaren 40.3.3 artikuluari buruzkoa . . . . . . . . 176

Protokoloa (36.a) xedapen iragankorrei buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176

Protokoloa (37.a) Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoaren Tratatuareneta Ikatzaren eta Altzairuaren Ikerketa Funtsaren amaieraren finantzaondorioei buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179

4. ERANSKINAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181

I. eranskina Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 38. artikuluan aurreikusitako zerrenda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183

II. eranskina Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren laugarren zatiko xedapenak aplikatuko zaizkien itsasoz haraindiko herrialde eta lurraldeak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186

5. ADIERAZPENAK 2007ko abenduaren 13an sinatutako Lisboako Tratatua onetsiduen Gobernuen arteko Biltzarraren azken aktari erantsiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187

A. TRATATUETAKO XEDAPENEI BURUZKO ADIERAZPENAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189

1. Adierazpena, Europar Batasuneko Oinarrizko Eskubideen Gutunari buruzkoa 189

2. Adierazpena, Europar Batasunaren Tratatuaren 6. artikuluaren 2. paragrafoariburuzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189

3. Adierazpena, Europar Batasunaren Tratatuaren 8. artikuluari buruzkoa . . . . . . 189

1TRATADO de LISBOA_Interior 29/11/2010 20:33 Página VII

AURKIBIDEA

VIII

Orrialdea

4. Adierazpena, Europako Parlamentuaren osaerari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . 1895. Adierazpena, Kontseilu Europarrak Europako Parlamentuaren osaerari buruzko

erabakiegitasmoaren gainean hartutako erabaki politikoari buruzkoa 1896. Adierazpena, Europar Batasunaren Tratatuaren 15. artikuluko 5. eta 6. para

grafoei, 17. artikuluko 6. eta 7. paragrafoei eta 18. artikuluari buruzkoa . . . . . . . 1897. Adierazpena, Europar Batasunaren Tratatuaren 16. artikuluaren 4. paragrafo

ari eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 238. artikuluaren 2. paragrafoari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189

8. Adierazpena, Lisboako Tratatua indarrean sartzen denean Kontseilu Europarraren Lehendakaritzari eta Atzerri Arazoetako Kontseiluari buruz onartu beharreko neurri praktikoei buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191

9. Adierazpena, Europar Batasunaren Tratatuaren 16. artikuluaren 9. paragrafoari buruzkoa (Kontseilu Europarrak Kontseiluko Lehendakaritzari buruz emandako erabakiari buruzkoa) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191

10. Adierazpena, Europar Batasunaren Tratatuaren 17. artikuluari buruzkoa . . . . 19111. Adierazpena, Europar Batasunaren Tratatuaren 17. artikuluaren 6. eta 7. pa

ragrafoei buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19212. Adierazpena, Europar Batasunaren Tratatuaren 18. artikuluari buruzkoa . . . . 19213. Adierazpena, atzerri eta segurtasunpolitika erkideari buruzkoa . . . . . . . . . . . . 19214. Adierazpena, atzerri eta segurtasunpolitika erkideari buruzkoa . . . . . . . . . . . . 19215. Adierazpena, Europar Batasunaren Tratatuaren 27. artikuluari buruzkoa . . . . 19316. Adierazpena, Europar Batasunaren Tratatuaren 55. artikuluaren 2. paragrafo

ari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193

17. Adierazpena, lehentasunari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19318. Adierazpena, eskumenen zedarritzeari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19319. Adierazpena, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren

8. artikuluari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19420. Adierazpena, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren

16. artikuluari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19421. Adierazpena, zigorarloko lankidetza judizialaren eta poliziaarloko lankide

tzaren arloetan datu pertsonalak babesteari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19422. Adierazpena, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren

48. eta 79. artikuluei buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19423. Adierazpena, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren

48. artikuluko bigarren lerrokadari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19424. Adierazpena, Europar Batasunaren nortasun juridikoari buruzkoa . . . . . . . . . . . 19425. Adierazpena, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren

75. eta 215. artikuluei buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19426. Adierazpena, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren

hirugarren zatiko V. tituluan oinarritutako neurri batean estatu kide batekparte ez hartzeari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195

27. Adierazpena, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren85. artikuluko 1. paragrafoaren bigarren lerrokadari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . 195

28. Adierazpena, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren98. artikuluari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195

1TRATADO de LISBOA_Interior 29/11/2010 20:33 Página VIII

AURKIBIDEA

IX

Orrialdea

29. Adierazpena, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren107. artikuluaren 2. paragrafoaren c) idatzzatiari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . 195

30. Adierazpena, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren126. artikuluari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195


32. Adierazpena, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren168. artikuluaren 4. paragrafoaren c) idatzzatiari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . 196




36. Adierazpena, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren218. artikuluari buruzkoa (estatu kideek askatasun, segurtasun eta justiziaesparruari buruz nazioarteko hitzarmenak negoziatu eta egiteari buruzkoa) . 196


38. Adierazpena, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren252. artikuluari buruzkoa (Justizia Auzitegiaren abokatu nagusien kopuruariburuzkoa) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197





43. Adierazpena, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren355. artikuluko 6. paragrafoari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197

B. TRATATUEI ERANTSITAKO PROTOKOLOEI BURUZKO ADIERAZPENAK . . . . . . . . . . . . 19844. Adierazpena, Europar Batasunaren esparruan sartutako Schengengo altxo

rrari buruzko Protokoloaren 5. artikuluari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19845. Adierazpena, Europar Batasunaren esparruan sartutako Schengengo altxorrari

buruzko Protokoloaren 5. artikuluaren 2. paragrafoari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . 19846. Adierazpena, Europar Batasunaren esparruan sartutako Schengengo altxo

rrari buruzko Protokoloaren 5. artikuluaren 3. paragrafoari buruzkoa . . . . . . . 19847. Adierazpena, Europar Batasunaren esparruan sartutako Schengengo altxo

rrari buruzko Protokoloaren 5. artikuluaren 3., 4. eta 5. paragrafoei buruzkoa 19848. Adierazpena, Danimarkaren jarreraren gaineko protokoloari buruzkoa . . . . . . 19849. Adierazpena, Italiari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198

50. Adierazpena, xedapen iragankorrei buruzko protokoloko 10. artikuluari buruzkoa 199

1TRATADO de LISBOA_Interior 29/11/2010 20:33 Página IX

Orrialdea

C. ESTATU KIDEEN ADIERAZPENAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199

51. Adierazpena, Belgikako Erresumarena, estatuetako parlamentuei buruzkoa . 19952. Adierazpena, Belgikako Erresuma, Bulgariako Errepublika, Alemaniako Erre

publika Federala, Heleniar Errepublika, Espainiako Erresuma, Italiako Errepublika, Zipreko Errepublika, Lituaniako Errepublika, Luxenburgoko DukerriHandia, Hungariako Errepublika, Maltako Errepublika, Austriako Errepublika,Portugalgo Errepublika, Errumania, Esloveniako Errepublika eta EslovakiakoErrepublikarena, Europar Batasunaren ikurrei buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199

53. Adierazpena, Txekiar Errepublikarena, Europar Batasuneko Oinarrizko Eskubideen Gutunari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199

54. Adierazpena, Alemaniako Errepublika Federala, Irlanda, Hungariako Errepublika, Austriako Errepublika eta Suediako Erresumarena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200

55. Adierazpena, Espainiako Erresuma eta Britainia Handiko eta Ipar IrlandakoErresuma Batuarena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200

56. Adierazpena, Irlandarena, Irlandak eta Erresuma Batuak askatasun, segurtasun eta justiziaesparruari buruz duten jarrerari buruzko protokoloaren 3. artikuluari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200

57. Adierazpena, Italiako Errepublikarena, Europako Parlamentuaren osaketari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200

58. Adierazpena, Letoniako Errepublika, Hungariako Errepublika eta Maltako Errepublikarena, Tratatuetan diru bakarra izendatzeko erabiltzen den izenarenortografiari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201

59. Adierazpena, Herbeheretako Erresumarena, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 312. artikuluari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201

60. Adierazpena, Herbeheretako Erresumarena, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 355. artikuluari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201

61. Adierazpena, Poloniako Errepublikarena, Europar Batasuneko Oinarrizko Eskubideen Gutunari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201

62. Adierazpena, Poloniako Errepublikarena, Europar Batasunaren Oinarrizko Eskubideen Gutuna Poloniari eta Erresuma Batuari aplikatzearen gaineko Protokoloari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201

63. Adierazpena, Britainia Handiko eta Ipar Irlandako Erresuma Batuarena, «herritarrak» terminoaren definizioari buruzkoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201

64. Adierazpena, Britainia Handiko eta Ipar Irlandako Erresuma Batuarena, Europako Parlamenturako hauteskundeetan botoeskubidea edukitzeari buruzkoa 201

65. Adierazpena, Britainia Handiko eta Ipar Irlandako Erresuma Batuarena, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 75. artikuluari buruzkoa . . . . . . 201

Korrespondentziataulak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203

Europar Batasunaren Tratatua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203

Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatua . . . . . . . . . . . . . . . . 207

II. Europar Batasunaren Oinarrizko Eskubideen Gutuna(EBEO, C 83/02, 2010eko martxoaren 30ekoa) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223

X

AURKIBIDEA

1TRATADO de LISBOA_Interior 29/11/2010 20:33 Página X

AURKEZPENA

1TRATADO de LISBOA_Interior 29/11/2010 20:33 Página XI

1TRATADO de LISBOA_Interior 29/11/2010 20:33 Página XII

XIII

2009ko abenduaren 1ean Lisboako Tratatua indarrean sartu ostean,Lurralde Politikarako Ministerioak indarrean dauden hainbat testu argitaratzen ditugaztelaniaz eta Autonomia Erkidegoetako hizkuntza koofizialetan: Europar Batasunaren Tratatua, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatua eta EuroparBatasuneko Oinarrizko Eskubideen Gutuna.

Tratatu hau, 2007ko abenduaren 13an Lisboan sinatutakoa, Estatu kideen ustesendoen emaitza izan zen. Horiek, duela gutxi handitutako Europar Batasunarentzataurreko tratatuek ezartzen zituzten arauak aldatzeko eta berritzeko beharra ikusi zuten,egungo munduaren eraldaketei aurre egiteko eta Europako herritarren eskaerei erantzuna emateko.

Hori lortzeko asmoz, Europar Batasuneko Estatu kide guztietan berresteko prozesua bukatu eta gero, 2009ko abenduaren 1ean indarrean sartu zen LisboakoTratatua. Honen bidez, oinarrizko bi Tratatu aldatu dira: Europar Batasunaren Itunaeta Europako Erkidegoa eratzeko Ituna eta azken honi izen berria eman zaio: EuroparBatasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatua, Europar Batasuneko OinarrizkoEskubideen Gutuna ere barnean sartuz.

Testu berri honek aipatutako Tratatuak aldatzen baditu ere, ez ditu ordezkatzeneta hurrengo urteetako Europako erronkei aurre egiteko marko juridikoa da. Xedapenhauek kontuan hartuta, Europa hau partizipatiboagoa agertzen da, jarduteko eta erabakitzeko gaitasun gehiagorekin, eta Batasunaren balioak adierazi ondoren, osatzenduten guztiei deitzen die batasunaren irizpideei arabera jokatzeko.

Europa berri hau, Espainiarentzat erabakigarria den unean jartzen da abian, hainzuzen ere, Kontseiluaren Lehendakaritza Espainiak duen une berean. Izan ere, laugarren aldiz eta 2010eko lehenengo seihilekoan, Europar Batasuneko Lehendakaritzatxanda Espainiari dagokio. Jarduera horrek lehentasunezko tokian jartzen du Espainianazioarteko agendan. Gizarte osoaren zeregina da hau eta Estatu politikaren proiekzioaekarriko du maila guztietan.

Garaiko marko politiko eta ekonomikoak ezarritako gauzak bultzatzeko eta aldatzeko borondate sendoa adierazten da Espainiako Presidentetzaren programan etaerakunde guztiei dei egiten zaie engaiamendu honetan inplikatzeko, beren eskumenenesparruan.

Espainiako Gobernuko Hirugarren Presidenteorde eta Lurralde PolitikarakoMinistroak, bere aldetik, Lisboako Tratatua aplikatzearen ondorio diren nobedadeakbultzatzeko erronkari aurre egiteko asmoa adierazi zuen 2009ko azaroan. Halaber, kultura eta hizkuntza aniztasunean osatutako Europa baten proiektuan aurrera egitekogogoa ere agerian jarri zuen behin eta berriz, horretarako toki eta autonomia aginteenlaguntza eskatuz.

1TRATADO de LISBOA_Interior 29/11/2010 20:33 Página XIII

XIV

AURKEZPENA

2005. urteaz geroztik Espainiak akordioak burutu ditu Europar Batasuneko erakunde nagusiekin Autonomia Erkidegoetako hizkuntza koofizialetan komunikazioabermatzeko, adibidez: Kontseilua, Europako Batzordea, Eskualdeetako Komitea, Europako Ekonomia eta Gizarte Komitea, Europako Arartekoa edo Justizia Auzitegia.

Europar Batasunarekin zerikusia duten gaietarako Konferentziaren bitartez(CARUE) Autonomia Erkidego hauek gero eta nabarmenagoak dira, Europako Erkidegoko gaietan zuzenean parte hartuz, beren eskumenen esparruan.

Hori guztietatik, edizio honek Europar Batasunaren Tratatuaren eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren testu kontsolidatuak, LisboakoTratatuaren emaitza direnak, sartzen ditu barne. Halaber, Protokoloak, Eranskinak,Adierazpenak eta Europar Batasuneko Oinarrizko Eskubideen Gutuna ere argitaratzendira, gaztelaniaz zein Autonomia Erkidegoetako hizkuntza koofizialetan.

Gogo handiz proiektuarekin bat egin duten Autonomia Erkidegoen laguntza benebenetan eskertzen dugu eta baita Europar Batasuneko Argitalpen Bulegoak emandakolaguntza ere.

1TRATADO de LISBOA_Interior 29/11/2010 20:33 Página XIV

I. EUROPAR BATASUNAREN TRATATUAREN

ETA EUROPAR BATASUNAREN

FUNTZIONAMENDUARI

BURUZKO TRATATUAREN BERTSIO

KONTSOLIDATUAK

(EBEO, C 83/01, 2010eko martxoaren 30ekoa)

1TRATADO de LISBOA_Interior 29/11/2010 20:33 Página 1

2

IRAKURLEARENTZAKO OHARRA

Argitalpen honetan, Europar Batasunaren Tratatuaren eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren bertsio kontsolidatuak biltzen dira, bai eta horien protokolo eta eranskinak ere, alegia,2007ko abenduaren 13an sinatu zen eta 2009ko abenduaren 1ean indarrean sartu zen Lisboako Tratatuak sartutako aldaketak dituztenak. Halaber, Lisboako tratatua onetsi duen gobernuen arteko biltzarraren azken aktari erantsitako adierazpenak ere biltzen ditu.

Bertsio kontsolidatuen aurreko argitalpeneko irakurlearentzakooharrean esaten zen moduan (C 115 EO, 2008.5.9koa, 1. or.), argitalpen honek geroztik egin diren akats zuzenketak biltzen ditu.

Orobat, Estrasburgon aldarrikatu zuten Europako Parlamentuak,Kontseiluak eta Batzordeak 2007ko abenduaren 12an Europar Batasunaren Oinarrizko Eskubideen Gutuna (C 303 EO, 2007.12.14koa, 1. or.) erebiltzen du. Hemen, 2000ko abenduaren 7an aldarrikatutako Gutuna biltzen da, egokituta, eta hura ordezkatzen du 2009ko abenduaren 1az geroztik, alegia, Lisboako Tratatua indarrean sartu zenez geroztik. EuroparBatasunaren Tratatuaren 6. artikuluko, 1. paragrafoko, lehen lerrokadarenarabera, 2007an aldarrikatutako Gutunak Tratatuen balio juridiko bera du.

Testu hau dokumentaziorako baliabidea da eta ez du Europar Batasuneko erakundeen erantzukizuna konprometituko.


1. EUROPAR BATASUNAREN

TRATATUAREN

BERTSIO KONTSOLIDATUA


5

(1) Geroago, Bulgariako Errepublika, Txekiar Errepublika, Estoniako Errepublika, Zipreko Errepublika, Letoniako Errepublika,Lituaniako Errepublika, Hungariako Errepublika, Maltako Errepublika, Austriako Errepublika, Poloniako Errepublika, Errumania, Esloveniako Errepublika, Eslovakiako Errepublika, Finlandiako Errepublika eta Suediako Erresuma EuroparBatasuneko kide egin ziren.

ATARIKOA

BELGIARREN ERREGE JAUN GURENAK, DANIMARKAKO ERREGINA ANDRE GURENAK,ALEMANIAKO ERREPUBLIKA FEDERALEKOLEHENDAKARIAK, IRLANDAKO LEHENDAKARIAK, HELENIAR ERREPUBLIKAKO LEHENDAKARIAK, ESPAINIAKO ERREGE JAUN GURENAK, FRANTZIAKO ERREPUBLIKAKO LEHENDAKARIAK, ITALIAKO ERREPUBLIKAKOLEHENDAKARIAK, LUXENBURGOKO DUKEGOIEN JAUNAK, HERBEHEREETAKO ERREGINAANDRE GURENAK, PORTUGALGO ERREPUBLIKAKO LEHENDAKARIAK, BRITAINIA HANDIKO ETA IPAR IRLANDAKO ERRESUMA BATUKO ERREGINA ANDRE GURENAK (1),

ERABAKI dute Europako Erkidegoak eratzearekin Europa osatzeko hasitako bidean urrats berri bat egitea,

ITURRITZAT HARTUTA Europaren oinordetza kulturazko, erlijiozko eta humanista, hortik abiatuta garatu baitira gizakiaren eskubideurraezin eta utziezinak, askatasuna, demokrazia, berdintasuna eta zuzenbideestatua bezalako balio unibertsalak,

GOGOAN dute Europako kontinentearen zatibanaketari amaiera ematea garrantzi handikoadela historiaren ikuspegitik, eta etorkizuneko Europa eraikitzeko oinarri sendoak jarri behar direla,

BERRETSI dute beren atxikimendua, bai askatasunaren, demokraziaren eta giza eskubideeneta oinarrizko askatasunen errespetuaren printzipioekiko, eta bai zuzenbideko estatuarenprintzipioarekiko ere,

BERRETSI dute beren atxikimendua oinarrizko eskubide sozialekiko, 1961eko urriaren18an Turinen izenpetutako Europako Gutun Sozialean eta langileen oinarrizko eskubide sozialen Erkidegoko 1989ko Gutunean zehaztutako moduan hartuta,

NAHI dute, beren herrien historia, kultura etatradizioak errespetaturik, herrion arteko elkartasuna areagotu,

NAHI dute instituzioen jarduera demokratikoa eta eraginkorra sendotu, instituzioen arteko esparru bakar batean, berei agindutakoeginbeharrak hobeto bete ditzaten,

ERABAKI dute beren ekonomiak indartueta elkarganatzea, eta, tratatu honetan eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuan xedatutakoaren arabera, diruegonkor eta bakarra edukiko duen ekonomia etadirubatasuna sortzea,

DELIBERATU dute beren herrien gizarteareneta ekonomiaren aurrerapena sustatzea, garapen iraunkorraren printzipioa kontuan hartuta, barnemerkatua hezurmamituz, eta kohesioaeta ingurumenaren babesa indartuz, eta ekonomiaren integrazioan izandako aitzinamenduekin batera beste eremu batzuetan ere parekoaurrerapenak gertatuko direla bermatuko duten politikak garatzea,

ERABAKI dute beren herrialdeetako herritarrei herritartasun bakarra ematea,

ERABAKI dute atzerriari eta segurtasunariburuzko politika erkidea garatzea, defentsari buruzko politika erkidea arianarian eratzea barne hartuta, politika horrekin agian 42. artikulukoxedapenen araberako defentsa bateratura iritsiahal izateko, eta Europaren nortasuna eta burujabetasuna sendotuz, Europan eta munduanbakea, segurtasuna eta aurrerapena sustatzeko,

ERABAKI dute pertsonen zirkulazio askeabultzatzea eta beren herrien segurtasuna eta babesa bermatzea aldi berean, askatasun, segurtasun eta justiziako eremu bat ezarrita, tratatuhonetako eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko xedapenen arabera,

ERABAKI dute Europako herrien arteko batasun gero eta estuagoa sortzeko bidean jarraitzea, bertan erabakiak herritarrengandikahalik eta hurbilen hartzeko, subsidiariotasunprintzipioaren arabera,

KONTUAN harturik Europaren integraziokobidean aurrera egiteko eman beharreko biharetziko urratsak,

EUROPAR BATASUNA SORTZEA erabaki dute,eta, xede horrekin, ahal osoko izendatu dituzte:

(ez da ahal osokoen zerrenda jaso)PERTSONA HORIEK, beren ahal osoak, ego

ki eta behar bezala aitorturik, elkarri agertu ondoren, ondorengo xedapen hauek hitzartu dituzte:


EUROPAR BATASUNAREN TRATATUA

6

EBT, 1. art.

(1) Erreferentzia hau ohartarazteko da. Informazio zabalagoa izateko, ikusi tratatuen lehengo eta oraingo zenbakikuntzarenarteko korrespondentziataulak.

I. TITULUA

XEDAPEN ERKIDEAK

1. artikulua(lehengo 1. artikulua EBT)(1)

Tratatu honen bitartez, TRATATUGILE GORENEK EUROPAR BATASUN bat eratzen dute elkarrekin —aurrerantzean «Batasuna»— etaestatu kideek eskumenak emango dizkiote helburu erkideak lortzeko.

Tratatu hau beste urrats bat da Europako herrien artean gero eta batasun estuagoa sortzeko bidean, zeinetan erabakiak ahalik eta modurikirekienean eta herritarrengandik ahalik etahurbilen hartuko baitira.

Tratatu hau eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatua (aurrerantzean «Tratatuak») izango ditu oinarri Batasunak. Tratatu biek balio juridiko berbera dute. Batasunak Europako Erkidegoa ordezkatuko du etaharen ondorengo izango da.

2. artikulua

Batasunak oinarrizko balio ditu gizakiarenduintasunaren begirunea, askatasuna, demokrazia, berdintasuna, zuzenbideestatua eta gizaeskubideen errespetua, gutxiengoetako pertsonen eskubideak ere barnean direla. Estatu kideguztiek erkide dituzte balio horiek, aniztasuna,bereizkeriarik eza, tolerantzia, justizia, elkartasuna eta emakume eta gizonen arteko berdintasuna ezaugarri dituen gizartearen baitan.

3. artikulua(lehengo 2. artikulua EBT)

1. Batasunak bakea, bere balioak eta bere herrien ongizatea sustatzea du helburu.

2. Batasunak askatasun, segurtasun eta justiziako eremua eskainiko die bere herritarrei,barneko mugarik gabe, bertan pertsonen zirkulazio askea bermatuta egon dadin, kanpokomugen kontrolerako, asilorako, inmigraziorako,eta delitugintzari aurrea hartu eta bere kontraborrokatzeko egokiak diren neurriak hartzearekin batera.

3. Batasunak barnemerkatua ezarriko du.Europaren garapen iraunkorraren alde egingodu lan, horretarako oinarritzat hartuta ekono

miahazkunde orekatua eta prezioen egonkortasuna, enplegu betea eta gizartearen aurrerabidea jomuga dituen lehiakortasun handikomerkatuko ekonomia soziala, eta ingurumenaren babesmaila eta kalitatearen hobekuntzamaila handia. Era berean, aurrerabide zientifikoa eta teknikoa ere sustatuko ditu.

Batasunak gizarteko bazterkeriaren eta bereizkeriaren aurka egingo du eta gizartejustizia eta babesa, emakumeen eta gizonen arteko berdintasuna, belaunaldien arteko elkartasuna eta haurren eskubideen babesa sustatukoditu.

Batasunak estatu kideen arteko ekonomia, gizarte eta lurraldekohesioa eta elkartasunabultzatuko ditu.

Batasunak bere kultura eta hizkuntzaaniztasunaren aberastasuna errespetatuko du etaEuroparen kulturaondarea zaintzeko eta garatzeko ardura izango du.

4. Batasunak ekonomia eta dirubatasunaezarriko ditu; dirua euroa izango da.

5. Munduko gainerakoekin dituen harremanetan Batasunak bere balioak eta interesak indartu eta sustatuko ditu, eta bere herritarren babesa bultzako du. Bakea, segurtasuna, Lurrarengarapen iraunkorra, herrien arteko elkartasuna eta errespetua, merkataritza aske eta zuzena, pobretasuna ezabatzea eta giza eskubideak—batez ere haurren eskubideak— babestea, nazioarteko zuzenbidea zorrotz bete eta garatzea,eta, bereziki, Nazio Batuen Gutunaren printzipioen errespetua bultzatuko ditu.

6. Batasunak bitarteko egokiak erabilikoditu bere helburuak lortzeko, Tratatuetan ematen zaizkion eskumenen arabera.

4. artikulua

1. Tratatu honetako 5. artikuluan xedatutakoari jarraituz, Tratatuetan Batasunari ematenez zaizkion eskumenak estatu kideei dagozkie.

2. Batasunak estatu kideak tratatuen aurreanberdinak izatea errespetatuko du, eta bai estatu horien funtsezko egitura politikoari eta konstituzioegiturari lotuta dagoen nazionortasunaere, toki eta eskualdeautonomiari dagokionetan barne. Batasunak estatuaren funtsezkoegitekoak errespetatuko ditu, eta, bereziki, estatuaren lurraldeosotasuna bermatzea, ordena publikoa jagotea eta estatusegurtasunazaintzea xede dutenak. Bereziki, estatu kide ba


koitza izango da bere estatusegurtasunarenerantzule bakarra.

3. Lankidetza leialaren printzipioaren arabera, Batasunak eta estatu kideek elkar errespetatuko dute eta elkarri lagunduko diote Tratatuetatik eratortzen diren xedeak betetzeko.

Estatu kideek egoki diren neurri orokorzein berezi guztiak hartuko dituzte, Tratatuetatikeratorritako betebeharrak eta Batasuneko instituzioen ekintzen ondorioz sortutakoak beteko direla bermatuta egon dadin.

Estatu kideek Batasunaren xedea betetzen lagunduko dute, eta ez dute parte hartuko Batasuneko helburuak lortzea arriskuan jar dezakeenezein neurritan.

5. artikulua(lehengo 5. artikulua EET)

1. Eskumenak emateko printzipioak agintzendu Batasunaren eskumenak mugatzeko orduan. Subsidiariotasun eta heinekotasunprintzipioak agintzen du Batasunaren eskumenakbaliatzeko orduan.

2. Batasunak, eskumenak emateko printzipioaren indarrez, estatu kideek tratatuetan esleitu dizkioten eskumenen mugen barruan jarduten du, Tratatuetan ezarritako helburuakbetetzeko. Tratatuetan Batasunari esleitu ezzaion eskumen oro estatu kideei dagokie.

3. Estatu kideek, nahiz beren gobernu zentralaren bidez, nahiz eskualde zein tokierakundeen bidez, xedeekintzaren helburuakondo lortu ezin dituztenean, eta, xedeekintzaren maila edo ondorioak direlaeta, helburuakBatasunaren bidez hobeto lortzeko modukoakdirenean, orduantxe bakarrik, eta hein horretan,subsidiariotasunprintzipioaren indarrez hartuko du parte Batasunak bere eskumen esklusibokoak ez diren eremuetan.

Subsidiariotasun eta heinekotasunprintzipioen aplikazioari buruzko protokoloan ezarritakoaren arabera aplikatuko dute Batasuneko instituzioek subsidiariotasunprintzipioa.Estatu kideetako parlamentuek subsidiariotasunprintzipio hori errespetatuko dela jagongodute protokolo horretan ezarritako prozeduraren arabera.

4. Heinekotasunprintzipioaren indarrez,Batasunaren ekintzaren edukia eta forma ez diraizango tratatuen helburuak lortzeko beharrezko den neurri horretatik gorakoak.

Subsidiariotasun eta heinekotasunprintzipioen aplikazioari buruzko protokoloan ezarritakoaren arabera aplikatuko dute Batasuneko instituzioek heinekotasunprintzipioa.


1. Batasunak 2000ko abenduaren 7ko Europar Batasunaren Oinarrizko Eskubideen Gutunean ezarritako eskubideak, askatasunak etaprintzipioak aitortzen ditu, 2007ko abenduaren12an Estrasburgon onartu zen bezala, Tratatuenbalio juridiko berbera izango duelarik.

Gutuneko xedapenek ez dituzte inola ere zabalduko Tratatuetan Batasunari aitortzen zaizkion eskumenak.

Gutunean ezarritako eskubideak, askatasunak eta printzipioak Tratatuen interpretazioa etaaplikazioa arautzen duen Gutuneko VII. tituluko xedapen orokorrekin bat ulertuko dira. Behar bezala eduki behar dira kontuan Gutuneanadierazten diren azalpenak, xedapen horieniturriak adierazten dituzte eta.

2. Batasuna Giza Eskubideak eta OinarrizkoAskatasunak Babesteko Europako Hitzarmenariatxikiko zaio. Atxikitze horrek ez ditu aldaraziko Tratatuetan zehazten diren Batasunaren eskumenak.

3. Giza Eskubideak eta Oinarrizko Askatasunak Babesteko Europako Hitzarmenak bermatzen dituen oinarrizko eskubideak eta estatu kideen konstituziotradizio erkideetatik datozenak Batasunaren Zuzenbidearen osagaiizango dira, printzipio orokor direnez.


1. Estatu kideetako heren batek, zein Europako Parlamentuko nahiz Batzordeko heren batek arrazoietan oinarritutako proposamenaegin ondoren, Kontseiluak, bertako kideen laubostenen gehiengoaz, eta Europako Parlamentuak onartu ondoren, estatu kideren batek 2. artikuluan jasotako balioak larri hausteko arrisku argia dagoela adierazi ahal izango du. Adierazpen hori egin baino lehen, Kontseiluak estatukideari entzungo dio eta, prozedura berbera erabiliz, gomendio egokiak egin ahal izango dizkio.

Kontseiluak aldiro aztertu beharko du eaadierazpena egiteko erabilitako arrazoiak lehenbezain baliozkoak diren.

2. Kontseilu Europarrak, Batzordearen edoestatu kideen heren baten proposamenez, etaEuropako Parlamentuak onartu ondoren, estatu kideetako batek 2. artikuluan adierazten diren balioak larri eta behin eta berriz hausten dituela adieraz dezake, aho batez; horren aurretik, dagokion estatu kide horri gonbit egingo diohorri buruz dituen oharpenak aurkez ditzan.


7

EBT, 7. art.


3. Goiko 2. paragrafoan aipatutako adierazpena egin denean, Kontseiluak, gehiengo kualifikatuz, kasuan kasuko estatu kideari Tratatuakaplikatzetik sortutako zenbait eskubide eteteaerabaki dezake, estatu kide horretako gobernuakKontseiluan duen ordezkariaren botoeskubideak barne. Etendura hori egiteko orduan,Kontseiluak kontuan hartuko ditu pertsona fisiko eta juridikoen eskubide eta betebeharretansor ditzakeen ondorioak ere.

Tratatuen ondorioz dena delako estatu kideak dituen betebeharrek lotesleak izaten jarraituko dute, nolanahi ere, estatu horrentzat.

4. Kontseiluak gerora, gehiengo kualifikatuz,3. paragrafoaren arabera hartutako neurriak aldatu edo baliogabetzea erabaki dezake, neurriokezartzeko arrazoi izandako egoeran gertatutako aldaketei erantzunez.

5. Artikulu honen ondorioetarako, EuroparBatasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 354. artikuluan ezartzen dira EuropakoParlamenturako, Kontseilu Europarrerako etaKontseilurako aplikaziokoak izango diren botomodalitateak.

8. artikulua

1. Batasunak lehentasunezko harremanak garatuko ditu auzoko herrialdeekin, oparotasungunea eta auzoarte jatorreko esparrua ezartzeko, betiere, Batasunaren balioak oinarri, etalankidetzan eraikitako harreman estu eta baketsuak ezaugarri dituela.

2. Batasunak, 1. paragrafoaren ondorioetarako, berariazko akordioak sinatu ahal izangoditu herrialde horiekin. Akordio horietan elkarrekiko eskubideak eta betebeharrak sartu ahalizango dira, baita elkarrekin ekintzak burutzeko aukera ere. Hitzarmenak aplikatzean, kontzertazioak egin beharko dira aldiroaldiro.

II. TITULUA

PRINTZIPIO DEMOKRATIKOEI BURUZKOXEDAPENAK

9. artikulua

Batasunak bere herritarren berdintasunarenprintzipioa errespetatuko du bere jardun guztietan, eta herritar guztiek berdin jasoko dute Batasuneko instituzio, organo eta organismoenarreta. Estatu kideren bateko nazionalitatea daukan pertsona oro izango da Batasuneko herritar.Batasuneko herritartasuna erantsi egiten zaio estatu kide bakoitzeko herritar izaerari ordeztu gabe.

10. artikulua

1. Batasunaren funtzionamendua demokrazia ordezkatzailean oinarrituta dago.

2. Herritarrek zuzeneko ordezkaritza izangodute Batasunean Europako Parlamentuarenbitartez.

Estatu kideetako bakoitza bere estatuburuakedo gobernuburuak ordezkatuta egongo daKontseilu Europarrean, eta Kontseiluan, berriz, bere gobernuak ordezkatuta; ordezkari horiek demokratikoki erantzule izango dira estatu kide bakoitzeko parlamentuan zein beren herritarren aurrean.

3. Herritar orok du Batasuneko bizitzademokratikoan parte hartzeko eskubidea.Herritarrengandik ahalik hurbilen eta herritarrentzat ahalik irekien hartuko dira erabakiak.

4. Europa mailako alderdi politikoek Europaren kontzientzia politikoa sortzen eta Batasuneko herritarren gurariak adierazten lagunduko dute.

11. artikulua

1. Instituzioek Batasunaren jarduneremuguztietan herritarrei eta gizartea ordezkatzenduten elkarteei beren iritziak jendaurreanadierazteko eta elkarrekin trukatzeko aukeraemango diete, horretarako bide egokiak erabilita.

2. Instituzioek aldiroaldiro elkarrizketairekia eta gardena izango dute gizartea ordezkatzen duten elkarteekin eta gizarte zibilarekin.

3. Batasunaren ekintzak koherenteak etagardenak direla bermatzeko, Europako Batzordeak kontsulta zabalak egingo ditu alderdi interesdunekin.

4. Batasuneko herritarmultzo batek, gutxienez milioi bat herritarrez osatua eta estatu kideen kopuru esanguratsua ordezkatzen duena, Europako Batzordeari gonbitegiteko ekimena bultzatu ahal izango du, bereeskurantzaesparruaren barruan, proposamen egokia aurkez dezan, herritar horien iritziz Tratatuen aplikazioxedeetarako Batasunaren egintza juridikoa behar duten gaieiburuz.

Mota honetako ekimen bat aurkezteko prozedurak eta baldintzak Europar BatasunarenFuntzionamenduari buruzko Tratatuaren 24. artikuluko lehenengo lerrokadaren arabera ezarriko dira.


8

EBT, 8. art.


12. artikulua

Estatuetako parlamentuek Europar Batasunak ondo funtziona dezan lagunduko dute, etahorretarako:

a) Batasuneko instituzioetatik informazioa jasoko dute eta Batasunaren legegintzako egintzen berri ere bai, Estatuetako parlamentuek Europar Batasunean duten egitekoari buruzkoprotokoloaren arabera.

b) subsidiariotasunprintzipioa errespetatubeharra zainduko dute, subsidiariotasun eta heinekotasunprintzipioak aplikatzeari buruzkoprotokoloan ezarritako prozeduren arabera.

c) parte hartuko dute askatasun, segurtasuneta justiziaesparruaren barruan, Batasunekopolitikak esparru horretan duten aplikazioaebaluatzeko mekanismoetan, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren70. artikuluaren arabera; era berean, Europolenkontrol politikoari eta Eurojusten jarduerenebaluazioari uztartuta egongo dira, tratatu horretako 88. eta 85. artikuluekin bat.

d) Tratatuak berrikuspenprozeduretan parte hartuko dute, Tratatu honetako 48. artikuluaren arabera.

e) Batasunari atxikitzeko eskabideen berri jasoko dute, tratatu honetako 49. artikuluaren arabera.

f) estatuetako parlamentuen eta EuropakoParlamentuaren arteko lankidetzan parte hartuko dute, Europar Batasuneko estatuetakoparlamentuek duten egitekoari buruzko protokoloaren arabera.

III. TITULUA

INSTITUZIOEI BURUZKO XEDAPENAK

13. artikulua

1.Batasunak badu instituzioesparrua berebalioak sustatzeko; bere helburuak lortzeko;bere interesak eta bere herritarren eta estatu kideen interesak defendatzeko; eta bai bere politiken eta ekintzen koherentzia, eraginkortasunaeta jarraipena bermatzeko ere.

Honako hauek dira Batasuneko instituzioak:— Europako Parlamentua — Kontseilu Europarra — Kontseilua— Europako Batzordea (aurrerantzean,

«Batzordea»)— Europar Batasuneko Justizia Auzitegia— Europako Banku Zentrala

— Kontu Auzitegia2. Instituzio horietako bakoitzak Tratatuek

emandako eskurantzen mugen barruan jardungo du, betiere, Tratatuetan ezarritako prozedurak, baldintzak eta helburuak oinarri dituela. Instituzioek elkarrekiko lankidetzan leialjokatuko dute beti.

3. Europako Banku Zentralari eta Kontu Auzitegiari buruzko xedapenak eta gainerako instituzioei buruzko xedapen xehatuak Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuan daude jasota.

4. Europako Parlamentuak, Kontseiluak etaBatzordeak laguntzaile izango dituzte Ekonomiaeta Gizarte Komitea eta Eskualdeetako Komitea,aholkularitzaeginkizunetan jardungo baitute.

14. artikulua

1. Europako Parlamentuak legegintza eta aurrekontugintza beteko ditu Kontseiluarekin batera. Kontrol politikoa egiteko eta aholku emateko eginkizunak beteko ditu, Tratatuek ezarritako baldintzetan. Batzordeko lehendakaria hautatuko du.

2. Batasuneko herritarren ordezkariek osatuko dute Europako Parlamentua. Ordezkarienkopurua, gehienez ere, zazpiehun eta berrogeitahamarrekoa izango da, lehendakaria kopuru horretatik kanpo gelditzen dela. Herritarren ordezkaritza beheranzko proportziozkoa izangoda, eta estatu kide bakoitzeko gutxienez sei diputatu izango dira. Estatu kideetako bati ere ezzaio emango laurogeita hamasei eserleku baino gehiago.

Kontseilu Europarrak, Europako Parlamentuaren ekimenez eta haren onespenarekin, lehenengo lerrokadan adierazten diren printzipioen arabera, Europako Parlamentuaren osaera finkatzeko erabakia hartuko du aho batez.

3. Europako Parlamentuko diputatuak zuzeneko sufragio unibertsal aske eta isilpekozhautatuko dira, bost urteko agintaldi baterako.

4. Europako Parlamentuak bere diputatuenartetik hautatuko ditu lehendakaria eta Mahaia.

15. artikulua

1. Kontseilu Europarrak Batasunaren garapena bultzatu, eta Batasunaren norabide eta lehentasun politiko orokorrak zehaztuko ditu. Ezdu inolako legegintzaeginkizunik beteko.

2. Estatu kideetako estatuburuek edo gobernuburuek, Kontseiluko lehendakariak etaBatzordeko lehendakariak osatuko dute Kon


9

EBT, 15. art.


tseilu Europarra. Atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariak ere hartuko duparte Kontseiluaren lanetan.

3. Kontseilu Europarra bi aldiz bilduko da seihilabetero, Kontseiluko lehendakariak deituta.Eguneko gaizerrendak hala eskatzen duenean,Kontseilu Europarreko kideek erabaki ahalizango dute euretariko bakoitzak ministro banaizatea laguntzaile, eta Batzordeko buruak, berriz, Batzordeko kide bat eraman ahal izango dulaguntzaile. Egoeraren arabera beharrezkoadenean, Kontseiluko lehendakariak KontseiluEuroparraren bilera berezia egiteko deia egingo du.

4. Kontseilu Europarrak adostasunez hartuko ditu erabakiak, Tratatuek bestelakorik xedatuezean.

5. Kontseilu Europarrak gehiengo kualifikatuz hautatuko du lehendakaria bi urte eta erdikoagintaldi baterako; kargu hori beste behin bakarrik bete ahal izango du pertsona berak. Eragozpen edo falta larriren bat gertatuz gero, Kontseilu Europarrak prozedura bera erabiliz emanahal izango dio amaiera lehendakariaren agintaldiari.

6. Kontseilu Europarreko lehendakaria:a) Kontseilu Europarraren lanetan bera izan

go da buru eta sustatzaile;b) Kontseilu Europarraren lanak prestatze

ko eta horiei jarraipena emateko ardura izangodu, Batzordearen lehendakariarekin batera lankidetzan eta Gai Orokorren Kontseiluaren lanetan oinarrituta;

c) Kontseilu Europarraren barnean kohesioaeta adostasuna sendotzen ahaleginduko da;

d) Kontseilu Europarraren bileretako bakoitza amaitutakoan, txostena aurkeztuko dioEuropako Parlamentuari.

Kontseilu Europarreko lehendakariak, beremailari eta izaerari dagokienez, Batasunarenatzerriordezkaritza hartuko du bere gain atzerri eta segurtasunpolitika erkidearen gaietan,Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariak dituen eskurantzei kalterik egin gabe.

Kontseilu Europarraren lehendakariak ezinizango du estatu kideetan inolako aginterikizan.

16. artikulua

1. Kontseiluak legegintza eta aurrekontugintza beteko ditu Europako Parlamentuarekinbatera. Politikak zehazteko eta koordinaziolanaegiteko eginkizunak beteko ditu, Tratatuek ezarritako baldintzetan.

2. Kontseilua osatzeko orduan estatu kideetako bakoitzak ordezkari bat izango du, ministromailakoa. Ordezkari horiek bakoitzak bereestatuko gobernua konprometitzeko adinakoahalmena izango dute, baita botoa emateko eskubidea ere.

3. Kontseiluak gehiengo kualifikatuz hartuko ditu erabakiak, Tratatuek bestelakorik xedatuezean.

4. 2014ko azaroaren 1etik aurrera, gehiengo kualifikatuak gutxienez Kontseiluko kideen% 55 bilduko du, gutxienez hamabost kidebarne dituela, eta estatu horiek gutxienez Batasuneko biztanleriaren % 65 hartu behar dutebarne.

Blokeogutxiengoak Kontseiluko lau kidebildu behar ditu gutxienez; horrelakorik ezean,gehiengo kualifikatua lortutzat joko da.

Gehiengo kualifikatua lortzeko botoa arautzen duten gainerako modalitateak EuroparBatasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 238. artikuluko 2. paragrafoan daudejasota.

5. Gehiengo kualifikatuaren definizioari buruzko xedapen iragankorrak 2014ko urriaren 31arte izango dira aplikaziokoak; xedapen horieketa 2014ko urriaren 31ren eta 2017ko martxoaren 31ren artean aplikagarriak direnakxedapen iragankorrei buruzko protokoloanezarriko dira.

6. Kontseilua osaera ezberdinak hartuta bilduko da, Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 236. artikuluarekin bat.

Gai Orokorren Kontseiluak zainduko duKontseiluaren osaera guztietan egindako lanakeuren artean koherenteak izan daitezen. Kontseilu Europarraren bilerak prestatuko ditueta bileren ondorengo jarduna betetzen dela bermatuko du, Kontseilu Europarreko lehendakariarekin eta Batzordearekin harremanetan dagoela.

Atzerri Arazoetako Kontseiluak Batasunarenatzerriekintza landuko du, Kontseilu Europarrak zehaztutako jarraibide estrategikoak aintzakotzat hartuta, eta Batasunaren jarduna koherentea izan dadin jagongo du.

7. Estatu kideen Gobernuetako OrdezkariIraunkorren Komitea arduratuko da Kontseilukolanak prestatzeaz.

8. Kontseilua jendaurrean bilduko da legegintzako egintzaren proiektu bati buruz eztabaidatu eta botoa eman behar duenean. Hori betetze aldera, Kontseiluaren saio bakoitzak bi zatiizango ditu, bata, Batasunaren legegintzakoegintzei buruz eztabaidatzeko, eta, bestea, legegintzakoak ez diren jardueretan aritzeko.


10

EBT, 16. art.


9. Kontseiluan estatu kideen ordezkari direnek osatuko dute lehendakaritza Kontseiluaren osaeretan, Atzerri Arazoetako osaeranizan ezik, eta, horretarako, berdintasunezkotxandakatzesistema bat erabiliko dute, EuroparBatasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 236. artikuluetan ezarritako baldintzenarabera.

17. artikulua

1. Batzordeak Batasunaren interes orokorrasustatuko du eta horretarako ekimen egokiak bideratuko ditu. Tratatuak aplikatzen direla etainstituzioek tratatuen arabera hartutako neurriak aplikatzen direla begiratuko du. Batasuneko Zuzenbidea aplikatzen dela gainbegiratukodu, Europar Batasuneko Justizia Auzitegiarenkontrolpean. Aurrekontua gauzatuko du etaprogramak kudeatuko ditu. Era berean, koordinatze, gauzatze eta kudeatzeeginkizunak erebeteko ditu, Tratatuek ezartzen dutenaren arabera. Atzerri eta segurtasunpolitika erkidearen kasuan eta Tratatuek jasotako gainerako kasuetan izan ezik, Batasunaren atzerriordezkaritzaz arduratuko da. Batasunaren urteko programen eta urte anitzeko programen ekimenakonartuko ditu, instituzio arteko akordioak lortzeko asmoz.

2. Batasunaren legegintzako egintzak Batzordearen proposamenez baino ezingo dira onartu, Tratatuek bestelakorik xedatu ezean. Bestelako egintzak Batzordearen proposamenezonartuko dira Tratatuek hala ezartzen dutenean.

3. Batzordearen agintaldia bost urtekoaizango da.

Beren gaitasun orokorra eta Europarekikoduten konpromisoa aintzakotzat izanik hautatuko dituzte Batzordeko kideak, zalantzarikgabeko independentzia agertzen duten pertsonen artetik aukeratuta.

Batzordeak independentzia osoz betekoditu bere erantzukizunak. Batzordeko kideek,18. artikuluaren 2. paragrafoak xedatutakoarikalterik egin gabe, ez dute eskatuko ez onartukoinongo gobernu, instituzio, organo zein organismoren jarraibiderik. Ez dute parte hartukoberen betebeharrekin edo beren eginkizunak betetzearekin bateraezina den ezein egintzatan.

4. Lisboako tratatua indarrean jartzen denetik 2014ko urriaren 31ra bitartean izendatuko den Batzordea estatu kideetako herritarbanak osatuko dute, lehendakaria eta Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkidekogoiordezkaria barne hartuta. Atzerri eta se

gurtasunpolitika erkideko goiordezkaria lehendakariordeetako bat izango da.

5. 2014ko azaroaren 1etik aurrera, Batzordeak honako kidekopuru hau izango du: estatu kideen kopuruaren bi heren, Batzordeko lehendakaria eta atzerri eta segurtasunpolitikaerkideko goiordezkaria barne direla, baldin etaKontseilu Europarrak zenbateko hori aho batezaldatzea erabakitzen ez badu.

Batzordeko kideak estatu kideetako herritarren artetik hautatuko dira, estatu kide guztien aniztasun demografiko eta geografikoakontuan hartzea ahalbidetuko duen txandaketasistema guztiz berdina erabilita estatu kideguztien artean. Sistema aho batez ezarriko duKontseilu Europarrak, Europar BatasunarenFuntzionamenduari buruzko Tratatuko 244.artikuluaren arabera.

6. Batzordeko lehendakariak:a) norabideak zehaztuko ditu, Batzordeak ho

rien arabera beteko baititu bere betebeharrak.b) Batzordearen barneantolamendua era

bakiko du, eta begiratuko du Batzordeak koherentziaz, eraginkortasunez eta kide anitzeko organo modura jardun dezan.

c) lehendakariordeak izendatuko ditu Batzordeko kideen artetik, Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkaria izanezik.

Batzordeko kideak dimisioa aurkeztuko du,baldin eta lehendakariak hala egiteko eskatzenbadio. Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariak dimisioa aurkeztuko du, 18. artikuluaren 1. paragrafoanezarritako prozeduraren arabera, baldin eta lehendakariak hala egiteko eskatzen badio.

7. Europako Parlamenturako hauteskundeenemaitzak aintzat hartuta, eta egoki diren kontsultak eginda, Kontseilu Europarrak, gehiengo kualifikatuz, Batzordeko lehendakarikargua betetzekohautagaia proposatuko dio Europako Parlamentuari. Europako Parlamentuak hautagaia aukeratuko du, Parlamentua osatzen duten kideen gehiengoz. Hautagaiak beharrezko den gehiengoa lortzen ez badu, Kontseilu Europarrak, gehiengokualifikatuz, beste hautagai bat proposatuko du hilabeteko epean; ondoren, Europako Parlamentuakaukeratu beharko du prozedura bera erabilita.

Kontseiluak, lehendakari hautetsiarekin adosjarrita, Batzordeko kide izendatzeko proposatuko diren gainerako pertsonen zerrenda onartuko du. Estatu kideek aurkeztutako proposamenetatik abiatuta aukeratuko dira pertsona horiek, betiere, 3. paragrafoaren bigarren lerrokadan eta 5. paragrafoaren bigarren lerrokadanadierazitako irizpideekin bat etorrita.


11

EBT, 17. art.



12

EBT, 18. art.

Batzordeko lehendakaria, Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkaria eta gainerako kideak Europako Parlamentuaren onarpenbotoaren menpe jarrikodira kide anitzeko organo modura. Onespen horioinarritzat hartuta, Kontseilu Europarrak izendatuko du Batzordea, gehiengo kualifikatuz.

8. Batzordeak kide anitzeko organo moduraizango du erantzukizuna Europako Parlamentuaren aurrean. Europako Parlamentuak, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzkoTratatuaren 234. artikuluarekin bat etorriz, Batzordearen aurkako zentsuramozio bat bozkatu ahal izango du. Zentsuramozio hori onartzenbada, Batzordeko kideek talde gisa eman beharkodute dimisioa, eta Batasuneko eta atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariak ereBatzordean betetzen duen kargua utzi egin beharko du.

18. artikulua

1. Kontseilu Europarrak, Batzordeko lehendakariaren onespenaz, gehiengo kualifikatuzizendatuko du Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkaria. KontseiluEuroparrak prozedura bera erabiliz amaiaraziahal izango du haren agintaldia.

2. Goiordezkaria arduratuko da Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideaz.

Bere proposamenen bidez politika hori egiten lagunduko du, eta Kontseiluaren mandatari denez, politika hori gauzatuko du. Berdin jokatuko du segurtasun eta defentsapolitikaerkideari dagokionez.

3. Goiordezkaria izango da Atzerri Arazoetako Kontseiluaren buru.

4. Goiordezkaria Batzordeko lehendakariordeetako bat izango da. Batasunaren atzerriekintzaren koherentziaz arduratuko da. Batzordearen barruan, atzerriharremanen eremuan Batzordeari dagozkion erantzukizunez etaBatzordearen atzerriekintzaren beste alderdibatzuk koordinatzeaz ere arduratuko da. Batzordearen barruan dituen erantzukizun horiekbetetzean, eta soilik erantzukizun horiei dagokienez, goiordezkaria Batzordearen funtzionamendua arautzen duten prozedurei atxikitaegongo da, baldin eta hori bateragarria bada 2.eta 3. paragrafoekin.

19. artikulua

1. Europar Batasuneko Justizia Auzitegiakbere baitan hartuko ditu Justizia Auzitegia, Auzitegi Orokorra eta auzitegi espezializatuak. Tra

tatuen interpretazioan eta aplikazioan Zuzenbidea errespetatzen dela bermatuko du.

Estatu kideek beharrezko diren errekurtsobide guztiak ezarriko dituzte Batasuneko Zuzenbideak babestutako eremuetan babes judizial eragingarria berma dadin.

2. Justizia Auzitegia Batasuneko estatu bakoitzeko epaile banaz osatuko da. Abokatu nagusien laguntza izango du.

Auzitegi Orokorrak, gutxienez, estatu kide bakoitzeko epaile bana izango du.

Justizia Auzitegiko epaile eta abokatu nagusiak eta Auzitegi Orokorreko epaileak aukeratzean, zalantzarik gabeko independentzia agertzen duten pertsonak eta Europar BatasunarenFuntzionamenduari buruzko Tratatuko 253.eta 254. artikuluetan ezarritako baldintzak betetzen dituzten hautagaiak hartuko dira. Estatu kideetako gobernuek izendatuko dituzte,denak ados jarrita, sei urteko epe baterako. Epaile eta abokatu nagusi horiek, epe hori bukatutakoan, berriro ere izendatu ahal izango dira.

3. Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak,Tratatuen arabera, hauei buruz emango dituebazpenak:

a) Estatu kideren batek, instituzioren batekedo pertsona fisiko zein juridikoren batek aurkeztutako errekurtsoei buruz;

b) epaitu aurreko arazoen kasuan, estatu kideetako jurisdikzioorganoek halaxe eskatuta,Batasuneko Zuzenbidearen interpretazioariburuz edo instituzioek onartutako egintzenbaliozkotasunari buruz;

c) Tratatuetan jasotako gainerako kasuetan.

IV. TITULUA

LANKIDETZA INDARTUEI BURUZKOXEDAPENAK

20. artikulua(lehengo 27 Atik 27 Era, 40.etik 40 Bra eta 43.etik45.era bitarteko artikuluak EBT eta lehengo 11 eta

11 A artikuluak EET)

1. Estatu kideek, baldin eta Batasunaren eskumen esklusiboak ez diren gaien esparruan elkarrekin lankidetza indartua ezarri nahi badute,Batasunaren instituzioak erabili eta eskumen horiek baliatu ahal izango dituzte Tratatuetako xedapen egokiak aplikatuta, eta, betiere, artikulu honetan eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 326. artikulutik 334. artikulura bitartekoetan jasotako mugen barruaneta hor zehaztutako modalitateen arabera.

1TRATADO de LISBOA:Interior 01/12/2010 8:28 Página 12

Lankidetza indartuen helburua Batasunarenxedeak sustatzea, bere interesak babestea eta integrazioprozedura sendotzea izango da. Lankidetza indartuak estatu kide guztientzat irekitaegongo dira beti, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 328. artikuluaren arabera.

2. Lankidetza indartu bat baimentzeko erabakia Kontseiluak azken irtenbide moduan onartu behar du, ondorio gisa argi ikusten dueneanlankidetza horrek zituen helburuak Batasunakbere osotasunean ezin dituela zentzuzko epe batean lortu, eta lankidetza horretan, gutxienez, bederatzi estatu kidek parte hartzekotan. Kontseiluak Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuaren 329. artikuluan ezarritakoprozeduraren arabera erabakiko du.

3. Kontseiluko kide guztiek parte hartu ahalizango dute eztabaidan; bozketan, ordea, lankidetza indartu batean partaide diren estatu kideekKontseiluan dituzten ordezkariek, horiexek bakarrik hartu ahal izango dute parte. BatasunarenFuntzionamenduari buruzko Tratatuaren 330. artikuluan ezartzen dira bozkatzeko moduak.

4. Lankidetza indartu baten esparruan onartutako egintzak loturaindarrekoak izango dirahorretan partaide diren estatu kideentzat; horientzat bakarrik. Egintza horiek ez dira jokoestatu atxikigaien onartu beharreko altxortzat.

V. TITULUA

BATASUNAREN ATZERRIEKINTZARIBURUZKO XEDAPEN OROKORRAK ETA

ATZERRIARI ETA SEGURTASUNARIBURUZKO POLITIKA ERKIDEAREN

GAINEKO BERARIAZKO XEDAPENAK

1. KAPITULUA

BATASUNAREN ATZERRIEKINTZARIBURUZKO XEDAPEN OROKORRAK

21. artikulua

1. Sortzeko, garatzeko eta zabaltzeko orduan sustagarri izan dituen printzipio berberakizango dira Batasunaren ekintzaren oinarri nazioartean diharduenean ere, mundu osora zabaldu nahi dituelako hauek: demokrazia; zuzenbideestatua; giza eskubideen eta oinarrizko askatasunen unibertsaltasuna eta zatiezintasuna; giza duintasunaren errespetua; berdintasun eta elkartasunprintzipioak, eta Nazio Batuen Gutuneko nahiz nazioarteko zuzenbideko printzipioen errespetua.

Lehen lerrokadan aipaturiko printzipioak beretzat ere badituzten hirugarren herrialdeekin,nazioarteko antolakundeekin, eskualdeetakoantolakundeekin edo munduko antolakundeekin harremanak garatzen eta elkarteak sortzensaiatuko da Batasuna. Arazo erkideei alde askotako konponbidea ematen saiatuko da, NazioBatuen esparruan bereziki.

2. Nazioarteko harremanen eremu guztietan,Batasunak politika erkideak eta ekintzak zehaztueta gauzatuko ditu, eta lankidetzamaila handialortzen saiatuko da, honetarako:

a) bere balioen, funtsezko interesen, segurtasunaren, independentziaren eta osotasunarenalde egiteko;

b) demokrazia, zuzenbideestatua, giza eskubideak eta nazioarteko zuzenbideko printzipioak sendotzeko eta babesteko;

c) bakeari eusteko, gatazkei aurrea hartzekoeta nazioarteko segurtasuna sendotzeko, NazioBatuen Gutunaren helburuen eta printzipioenarabera, Helsinkiko Azken Aktako printzipioenarabera eta Parisko Gutunaren helburuen arabera, kanpoko mugekin zerikusia dutenak barne;

d) garatzeko bidean dauden herrialdeetakoekonomiaren, gizartearen eta ingurumenarengarapen iraunkorraren alde egiteko, helburu nagusi batekin: pobrezia desagerraraztea;

e) herrialde guztiak munduko ekonomiara biltzeko ahaleginak egiteko, besteak beste nazioarteko merkataritzak dituen oztopoakarianarian ezabatuz;

f) ingurumenaren kalitatea eta munduko baliabide naturalen kudeaketa iraunkorra babesteko eta hobetzeko nazioarteko neurriak antolatzen laguntzeko, garapen iraunkorra lortze aldera;

g) hondamendiren bat jasaten duten jendarteei, herrialdeei eta eskualdeei laguntzeko,berdin naturak eragindakoa edo gizakiak eragindakoa den; eta

h) alde askotako lankidetza sendoa eta munduaren gobernamendu zuzena oinarritzat dituennazioarteko sistema baten alde egiteko.

3. Batasunak 1. eta 2. paragrafoetan aipaturik dauden printzipioak errespetatuko ditu,eta horko helburuak lortzen saiatuko da, tituluhonetan eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren bosgarren zatianjasota dauden eremuetako atzerriekintza etabere gainerako politiketako atzerrigaiak zehaztueta aurrera eraman behar dituenean.

Batasunak begiratuko du koherentziari eusten zaiola, bai bere atzerriekintzaren eremu guztien artean, bai eremu horien eta bere gainera


13

EBT, 21. art.


ko politiken artean ere. Kontseiluak eta Batzordeak bermatuko dute koherentzia hori, eta lankidetzan jardungo dute horretarako, Batasunekoatzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariak lagundurik.

22. artikulua

1. Kontseilu Europarrak zehaztuko ditu Batasunaren interes eta helburu estrategikoak, 21.artikuluan zehazturik dauden printzipioetan etahelburuetan oinarriturik.

Batasunaren interes eta helburu estrategikoak direlaeta Kontseilu Europarrak hartzen dituen erabakiak atzerri eta segurtasunpolitikaerkideari buruzkoak eta Batasunaren atzerriekintzaren beste eremu batzuei buruzkoakizango dira. Batasunaren eta herrialde edo eskualde baten arteko harremanei buruzkoakizango dira batzuk, edo gai jakin bati buruzkoakbeste batzuk. Noiz arte balio duten eta Batasunak eta estatu kideek eman beharreko baliabideak ere zehaztu beharko dute.

Kontseilu Europarrak aho batez erabakiko du,Kontseiluaren gomendio batean oinarriturik; esparrua zein, halako modalitatea erabiliko duKontseiluak gomendio hori emateko. Tratatuetan jasota datozen prozeduren arabera gauzatu beharko dira Kontseilu Europarraren erabakiak.

2. Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariak eta BatzordeakKontseiluan proposamenak batera aurkez ditzakete, goiordezkariak atzerri eta segurtasunpolitika erkidearen eremuan, eta Batzordeak,berriz, atzerriekintzaren gainerako esparruetan.

2. KAPITULUA

ATZERRIARI ETA SEGURTASUNARI BURUZKOPOLITIKA ERKIDEAREN GAINEKO

BERARIAZKO XEDAPENAK

1. ATALA

XEDAPEN ERKIDEAK

23. artikulua

Kapitulu honen indarrez, lehenengo kapituluan aurreikusitako xedapen orokorretakoprintzipioak dira Batasunaren ekintzaren oinarrinazioartean diharduenean, Batasunaren ekintza xedapen horien helburuen bila dabil eta xedapen horien arabera egingo da.


1. Atzerri eta segurtasunpolitika erkideanBatasunak duen eskumenak Batasunaren atzerripolitikaren eremu guztiak eta segurtasunari buruzko gai guztiak hartuko ditu bere baitan,defentsa erkidea ekar dezakeen defentsapolitika erkidea arianarian eratzea barnean hartuta.

Berariazko arau eta prozedurek arautukodute atzerri eta segurtasunpolitika erkidea.Kontseilu Europarrak eta Kontseiluak zehaztueta aplikatuko dute, eta aho batez hartu beharkodituzte erabakiak, Tratatuek bestelakorik diotenean izan ezik. Kanpo geratzen da legegintzakoegintzak onartzea. Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariak etaestatu kideek gauzatuko dute atzerri eta segurtasunpolitika erkidea, Tratatuen arabera. Europako Parlamentuaren eta Batzordearen berariazko egitekoa arlo horretan Tratatuetanzehazten da. Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak ez du eskumenik izango xedapen haueidagokienez, baina bai izango du eskumena tratatu honetako 40. artikulua errespetatzen delakontrolatzeko eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 275. artikuluko bigarren lerrokadan aipatutako zenbaiterabakiren legezkotasuna kontrolatzeko.

2. Batasunak, atzerriekintzarako dituen printzipioen eta helburuen eremuaren barruan, atzerri eta segurtasunpolitika erkidea zuzendu,definitu eta gauzatuko du, eta zeregin horretan,oinarri gisa, estatu kideen arteko elkartasunpolitikoa garatuko du, interes orokorrekoak diren gaiak zehaztu eta estatu kideen ekintzaren elkarganatze gero eta zabalagoa lortuko du.

3. Estatu kideek biziki eta baldintzarik jarrigabe bultzatuko dute Batasunaren atzerri etasegurtasunpolitika elkarrenganako leialtasunezeta elkartasunez, eta Batasunak eremu horretan egiten duena errespetatuko dute.

Estatu kideek batera jardungo dute elkarren arteko elkartasun politikoa indartu eta garatzeko. Ezdute parte hartuko ez Batasunaren interesen aurkako ezein ekintzatan, ez eta Batasunak nazioarteko harremanetan kohesioindar gisa duen eraginkortasuna kalte dezakeen ezein ekintzatan.

Printzipio horiek betetzen direla jagongo duteKontseiluak eta goiordezkariak.


Batasunak honela gidatuko du atzerri eta segurtasunpolitika erkidea:


14

EBT, 22. art.


a) bere norabide nagusiak definituz;b) erabakiak hartuz, gauza hauek xedatzeko:

iii) Batasunak egingo dituen ekintzak,iii) Batasunak izango dituen jarrerak,iii) aurreko i) eta ii) tartekietan zehaz

turik dauden erabakiak betearaztekomodalitateak;

etac) estatu kideen arteko lankidetza sistema

tikoa indartuz, politikak aurrera eramateko orduan.


1. Kontseilu Europarrak Batasunaren interesestrategikoak ezarriko ditu, helburuak finkatukoditu eta atzerri eta segurtasunpolitika erkidekonorabide orokorrak zehaztuko ditu, defentsakoeremuan eraginak dauzkaten gaiak barne hartuta. Beharrezko erabakiak hartuko ditu.

Nazioarteko gertakariren batek hala eskatzen badu, Kontseilu Europarreko lehendakariakKontseilu Europarraren aparteko bilera baterakodeia egingo du, gertakari hori delaeta Batasunaren politikak zein ildo estrategikori jarraitubehar dion zehazteko.

2. Kontseilu Europarrak definituriko norabidenagusietan eta ildo estrategikoetan oinarriturik,Kontseiluak landuko du atzerri eta segurtasunpolitika erkidea, eta politika hori definitzeko etaaplikatzeko beharrezko erabakiak hartuko ditu.

Kontseiluak eta atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariak Batasunarenekintzaren batasuna, koherentzia eta eraginkortasuna jagongo dituzte.

3. Goiordezkariak eta estatu kideek gauzatuko dute atzerri eta segurtasunpolitika erkidea, estatu bakoitzaren eta Batasunaren bitartekoak erabilita.

27. artikulua

1. Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariak ere lagunduko du,proposamenak eginez, atzerri eta segurtasunpolitika erkidea osatzen, eta bere ardurapeanizango du Kontseilu Europarrak eta Kontseiluakhartutako erabakiak gauzatzea. Ordezkari horiizango da Atzerri Arazoetako Kontseiluko lehendakaria.

2. Atzerri eta segurtasunpolitika erkideari buruzko gaietan, goiordezkaria izango da Batasunaren ordezkaria. Hark zuzenduko du, Batasunaren izenean, hirugarren herrialdeekiko elkarrizketa politikoa, eta hark adieraziko du

Batasunaren jarrera, nazioarteko erakundeetaneta nazioarteko biltzarretan.

3. Bere agintelanak aurrera eramateko, goiordezkariak atzerriekintzarako zerbitzu europarbat izango du lagungarri. Zerbitzu hori estatu kideetako zerbitzu diplomatikoekin lankidetzanarituko da, eta, osaera delaeta, Kontseiluko Idazkaritza Nagusiko eta Batzordeko zerbitzu eskudunetako hainbat funtzionariok eta estatuetako zerbitzu diplomatikoetatik zerbitzueginkizunetan etorritako hainbat langilek osatukodute. Atzerriekintzarako zerbitzu europarrarenantolaketa eta funtzionamendua erabaki bidez zehaztuko da; erabaki hori, goiordezkariaren proposamenez, Kontseiluak hartuko du,Europako Parlamentuari aurretiaz kontsultaeginda eta Batzordeak aurretiaz onespenaemanda.


1. Nazioarteko egoera jakin batek Batasunaren ekintza operatibo bat eskatzen badu,Kontseiluak beharrezko diren erabakiak hartukoditu. Erabaki horietan zehaztuko dira helburuak,helmena eta Batasunak horretarako jarri beharreko baliabideak, baita ekintza betearazteko baldintzak eta, beharrezkoa bada, iraupenaere.

Egoeraaldaketaren bat gertatuz gero, horrekeragin nabarmena badu erabakiaren xede dengairen batean, Kontseiluak erabaki horrenprintzipioak eta helburuak berrikusiko ditu, etabehar diren erabakiak hartuko ditu.

2. Lehenengo paragrafoko erabakiak lotesleakizango dira estatu kideentzat, jarrerak hartzendituztenean, eta beren ekintzak garatzen dituztenean.

3. Lehenengo paragrafoan aipaturiko erabakietako bat aplikatzean, estatujarrera bat hartzeko edo ekintza nazional bati ekiteko plan batbaldin badago, dagokion estatuak informazioaeman beharko du, behar besteko epea emanda,hala behar izanez gero, Kontseiluak erabaki batadosteko astia izan dezan. Aurrez informazioaemateko betebeharra ez zaie aplikatuko Kontseiluaren erabakiak estatueremura ekartzekotransposizio hutsak diren neurriei.

4. Egoeraren bilakaeraren ondorioz premia larrian badaude, eta 1. paragrafoan aipaturiko Kontseiluaren erabakietako baten berrikusketa egiten ez bada, estatu kideek beharrezko neurriak hartzeko aukera izango dute berehala, erabakiaren helburu orokorrak gogoanharturik. Dena delako estatu kideak neurri


15

EBT, 28. art.


horiei buruzko informazioa emango dio Kontseiluari berehala.

5. Baldin eta estatu kideren batek garrantzihandiko zailtasunak badauzka artikulu honetanaipatutako erabaki bat aplikatzeko, horretaz eztabaidatu eta irtenbide egokiak bilatzeko eskatuko dio Kontseiluari. Irtenbide horiekinezin izango da 1. paragrafoan aipatutako erabakiaren helburuen aurka jokatu, ez eta ekintzaren eraginkortasuna murriztu ere.


Geografiaren arloko edo beste gai bati buruzko auzi jakinetan, Batasunaren ikuspuntuazehazteko, Kontseiluak erabakiak hartuko ditu.Estatu kideek jagongo dute beren estatupolitikak Batasunaren jarreraren araberakoak izandaitezen.


1. Edozein estatu kidek, Batasuneko atzerrieta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariak, edo goiordezkariak Batzordearen babesarekin, atzerri eta segurtasunpolitika erkideariburuzko edozein gai eraman dezake Kontseilura,baita, hurrenez hurren, ekimenak edo proposamenak aurkeztu ere Kontseiluari.

2. Erabakia arin eman behar den kasuetan,goiordezkariak, bere kabuz edo estatu kiderenbatek eskatuta, Kontseiluaren bilera berezirako deia egin dezake, berrogeita zortzi ordukoepean, edo, larrialdia erabatekoa bada, epe laburragoan.


1. Kontseilu Europarrak eta Kontseiluakaho batez hartu behar dituzte kapitulu honetan aipatzen diren erabakiak, kapitulu honetan bertan besterik xedatzen denean izanezik. Kanpo geratzen da legegintzako egintzak onartzea.

Kontseiluko kideren batek bozketan abstentzioa egiten badu, adierazpen formala gehidiezaioke abstentzioari, lerrokada honen araberaeginda. Kasu horretan, bera ez dago erabakiaaplikatzera behartuta, baina Batasunarentzat loteslea dela onartu behar du. Elkarrenganako elkartasunez, ordea, dena delako estatu kideakezin izango du inolako ekintzarik egin, erabaki

horretan oinarrituta Batasunak erabakitakoekintza eragotzi edo galarazteko, eta beste estatu kideek ere errespetatu egin behar dute haren jarrera. Baldin eta, abstenitzeaz gain adierazpen hori egiten duten kontseiluko kideen kopurua gutxienez estatu kideen herena eta Batasuneko populazioaren herena ordezkatzen badute, erabaki hori ez da onartuko.

2. Goiko 1. paragrafoan xedatutakoa salbuetsita, gehiengo kualifikatuz jardungo duKontseiluak:

— Batasunaren interes eta helburu estrategikoei buruz Kontseilu Europarrak hartutako erabaki batetik abiaturik (22. artikuluaren 1. paragrafoan dago jasotaerabaki horien berri), Batasunaren ekintza edo jarrera bat zehazteko erabakibat hartu behar duenean;

— Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariak KontseiluEuroparraren berariazko eskari bati erantzuteko aurkeztutako proposamen batetik abiaturik (berdin dio eskari hori berekabuz edo goiordezkariaren ekimenezegin dion), Batasunaren ekintza edo jarrera bat zehazteko erabaki bat hartubehar duenean;

— Batasunaren ekintza edo jarrera bat zehazten duen erabaki bat aplikatzeko edozein erabaki hartu behar duenean;

— ordezkari berezi bat izendatzeko erabakia hartu behar duenean, 33. artikuluarenarabera.

Kontseiluko kide batek, estatupolitikakoezinbesteko eta ageriageriko arrazoiak direlaeta, deklaratzen badu gehiengo kualifikatuzonartu beharreko erabaki jakin bat hartzearenaurka agertuko dela, ez da bozketa egingo. Kasuan kasuko estatu kide horrekin harreman estuan, goiordezkaria estatu horrek onartzekomoduko konponbide bat aurkitzen saiatukoda. Ezinezkoa bada konponbide hori aurkitzea,Kontseiluak, gehiengo kualifikatuz, gai horiKontseilu Europarrera bidaltzeko eska dezake,han erabaki bat har dezaten, aho batez.

3. Kontseilu Europarrak erabaki bat hartuahal izango du aho batez, Kontseiluak gehiengo kualifikatuz erabaki behar duela ezartzeko2. paragrafoan agertzen direnez bestelako kasuetan.

4. Goiko 2. eta 3. paragrafoak ez zaizkieaplikatuko eremu militarrean edo defentsaeremuan ondorioak dituzten erabakiei.

5. Kontseilua osatzen duten kideen gehiengoz ebatziko du Kontseiluak, prozeduragaietan.


16

EBT, 29. art.



17

EBT, 36. art.


Estatu kideek, Kontseilu Europarraren etaKontseiluaren baitan, kontsultak egingo dizkiote elkarri interes orokorra daukaten atzerrieta segurtasunpolitikako edozein gairen gainean,betiere, ikuspegi erkidea zehazte aldera. Nazioarteko esparruan edozein jardunetan hasi aurretik edo Batasunaren interesetan eragina izandezakeen edozein konpromiso hartu aurretik, estatu kide bakoitzak gainerakoei kontsulta egingo die Kontseilu Europarraren edo Kontseiluaren baitan. Estatu kideek, beren jarduna elkarganatuz, bermatu egin behar dute Batasunak nazioarteko esparruan bere interesak eta balioakdefendatzeko modua izan dezan. Estatu kideekelkartasunez jokatuko dute beren artean.

Kontseilu Europarrak edo Kontseiluak zehaztuta badute Batasunaren ikuspuntu erkidea,lehenengo lerrokadan dioen moduan, Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkidekogoiordezkariak eta estatu kideetako AtzerriArazoetako ministroek koordinaturik lan egingo dute Kontseiluan.

Estatu kideen ordezkaritza diplomatikoeketa Batasunak hirugarren herrialdeetan etanazioarteko erakundeetan dituen ordezkaritzekelkarri lagundu beharko diote, eta ikuspuntu erkide hori zehazten eta abian jartzen lagunduko dute.


Atzerri eta segurtasunpolitika erkidekogoiordezkariaren proposamenez, Kontseiluakordezkari berezi bat izenda dezake, gai politikozehatzei buruzko mandatua izango duena. Ordezkari bereziak goiordezkariaren agintaritzapean beteko du bere agintaldia.


1. Estatu kideek nazioarteko erakundeetan koordinatuko dute beren ekintza, baita nazioarteko biltzarrak egiten direnean ere. Estatu kideekBatasunaren jarrera defendatu behar dute eztabaidabilera horietan. Batasuneko atzerri etasegurtasunpolitika erkideko goiordezkariak antolatuko du koordinazio hori.

Estatu kide guztiek parte hartzen ez duten nazioarteko erakundeetan eta nazioarteko biltzarretan, parte hartzen dutenek Batasunaren jarrera defendatu behar dute.

2. Nazioarteko erakunde edo nazioartekobiltzarren batean estatu kide guztiek parte hartzen ez dutenean, interes erkideko gairen batbada tartean, ordezkaturik dauden estatuekgainerakoak jakinaren gainean edukiko dituzte,baita goiordezkaria ere, 24. artikuluko 3. paragrafoarekin bat.

Nazio Batuen Segurtasun Kontseiluko kide erebadiren estatu kideek beren artean abenikoa lortu eta erabat informatuta eduki behar dituzte Batasuneko gainerako estatuak eta goiordezkaria.Segurtasun Kontseiluko kide diren estatu kideek, beren egitekoak betetzerakoan, Batasunarenjarrerak eta interesak defendatuko dituzte, Nazio Batuen Gutuneko xedapenen indarrez dagozkien erantzukizunei kalterik egin gabe.

Nazio Batuetako Segurtasun Kontseiluarengaizerrendan jasotako gairen batean Batasunakzehaztua badu bere jarrera, Kontseilu horretako kideak diren estatu kideek goiordezkariariBatasunaren jarrera azaltzeko gonbit egiteko eskatuko dute.


Batasunak kapitulu honen indarrez hartutako jarrerak eta ekintzak zehazten dituzten erabakiak direlaeta, estatu kideen ordezkaritzadiplomatiko eta kontsularrek, baita Batasunak hirugarren herrialdeetan nahiz nazioarteko biltzarretan dauzkan ordezkaritzek, eta nazioartekoerakundeetan dauzkaten ordezkaritzek ere, lankidetzan jardun behar dute erabaki horiek errespetatu eta gauzatuko direla bermatzeko.

Beren arteko lankidetza gehiago indartzeko,informazioa trukatu eta hainbat balorazio bateraegingo dute.

Batasuneko herritarrek Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 20.artikuluko 2. paragrafoko c) idatzzatian jasota duten eskubidea —hirugarren herrialdeetako lurraldean babesa izateko eskubidea— aplikatzen lagunduko dute, baita Tratatu horretako 23. artikulua aplikatu beharrez hartutakoneurriak ere.


Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitikaerkideko goiordezkariak aldianaldian kontsultaegingo dio Europako Parlamentuari atzerri etasegurtasunpolitika erkidearen alderdi nagusieneta oinarrizko aukeren gainean, eta segurtasuneta defentsapolitika erkidearen gainean; poli


tika horien bilakaeraren berri emango dio. Europako Parlamentuaren iritziak behar bezalakontuan har daitezen zainduko du. Ordezkari bereziak Europako Parlamentuari emandako informazioari loturik egon ahal izango dira.

Europako Parlamentuak galderak egin edo gomendioak aurkez diezazkieke Kontseiluari eta goiordezkariari. Bi urtetik behin, atzerri eta segurtasunpolitika erkidearen garapenean egindakoaurrerapenak eztabaidatuko ditu, segurtasun etadefentsapolitika erkidea barne hartuta.


Kapitulu honetan jasota dauden esparruetan,Batasunak estatu batekin edo bat baino gehiagorekin edo nazioarteko erakundeekin akordioak sinatu ahal izango ditu.


Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 240. artikuluko xedapenei kalterik egin gabe, Politika eta Segurtasun Komite batek nazioarteko egoeraren jarraipena egingo duatzerri eta segurtasunpolitika erkideari dagozkion eremuetan, eta, Kontseiluak berak eskatuta,edo atzerri eta segurtasunpolitika erkidekogoiordezkariak eskatuta zein bere ekimenez,Kontseiluari zuzendutako irizpenak emanda, politika zehazten lagunduko du. Adostutako politikak gauzatzea ere berak ikuskatuko du, goiordezkariak dauzkan eskumenei kalterik egin gabe.

Kapitulu honen esparruan, Politika eta Segurtasun Komite horren lana izango da, Kontseiluaren eta goiordezkariaren ardurapean, 43. artikuluan krisiak kudeatzeko jasotako operazioakpolitikoki kontrolatzea eta estrategikoki zuzentzea.

Krisiak kudeatzeko lanak egiteko, eta lan horiek dirauten beste denborarako, Kontseiluak zehaztutako moduan, Kontseiluak baimena emandiezaioke Komiteari lanen kontrol politikoari etazuzendaritza estrategikoari dagozkien bidezkoerabakiak har ditzan.

39. artikulua

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuaren 16. artikuluaren arabera,eta 2. paragrafoak xedatutakoa gorabehera,Kontseiluak erabaki bat hartuko du pertsona fisikoak babesteko arauak finkatzeko estatu kideek kapitulu honen aplikazioeremuan bu

rutzen dituzten jardunetan pertsona bakoitzaren datuei eman behar zaien tratamenduari dagokionez; datu horiek askatasunez zirkulatzeko arauak ere emango ditu. Arau horiek errespetatzen diren ala ez agintaritza independentebatek kontrolatuko du.


Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuaren 3. artikulutik 6.era, Batasunak hainbat eskumen du aitorturik, eta, eskumen horiek baliatzeko, Tratatuen arabera hainbat prozedura erabil daiteke eta instituzioekhainbat eskurantza daukate aitorturik, eta atzerri eta segurtasunpolitika erkidea gauzatzeakez du inolako eraginik izango ez prozedurahorien aplikazioan ez eskurantza horien helmenean.

Era berean, Batasunak kapitulu honen indarrez dituen eskumenak baliatze aldera, Tratatuen arabera hainbat prozedura erabil daiteke eta instituzioek hainbat eskurantza daukateaitorturik, eta artikulu horietan aipaturiko politikak gauzatzeak ez du inolako eraginik izango ez prozedura horien aplikazioan ez eskurantza horien helmenean.


1. Kapitulu hau aplikatzeak instituzioei eragiten dizkien administraziogastuak Batasunaren Aurrekontuaren pentzutan izango dira.

2. Kapitulu hau aplikatzetik sortutako eragiketagastuak ere Batasunaren aurrekontuarenpentzutan izango dira, baina eremu militarrean edo defentsako eremuan eragin dezaketeneragiketei buruzkoak, eta Kontseiluak, aho batez, beste gauzaren bat erabakitzen duen kasuetakoak, salbuespen izango dira.

Kontseiluak beste zer edo zer erabakitzen ezbadu, gasturen bat Batasunaren Aurrekontuari egozten ez zaionean, estatu kideek ordaindubeharko dute, barneproduktu gordinean oinarrituriko banaketaklabe baten arabera. Eremu militarrean edo defentsaeremuan eraginadaukaten operazioetatik sortutako gastuei dagokienez, baldin eta 31. artikuluko 1. paragrafoko bigarren lerrokadaren araberako adierazpen formala egin badute ordezkariek Kontseiluan, estatu kideek ez dute gastuen finantzaketanlaguntzeko betebeharrik.

3. Batasunaren Aurrekontuan atzerri eta segurtasunpolitika erkidearen esparruko eki


18

EBT, 37. art.


menak finantzatzeko eta, batez ere, 42. artikuluko 1. paragrafoan eta 43. artikuluan zehazturiko misioetako bat prestatzeko dauden kredituetara bizkor iristeko aukera bermatzeko,Kontseiluak erabaki bat hartuko du, eta aukera hori gauzatzeko berariazko prozedurak zehaztuko ditu erabaki horretan. Europako Parlamentuari aurretiaz kontsulta eginda erabakikodu Kontseiluak.

Misio batzuk, 42. artikuluko 1. paragrafoaneta 309. artikuluan zehaztutakoak, estatu kideenekarpenek osatutako hasierako funts batetik ordainduko dira, baldin eta gastu horiek Batasunaren Aurrekontuari egozten ez bazaizkio.

Kontseiluak gai hauek erabaki bidez zehaztuko ditu, eta erabaki horiek gehiengo kualifikatuz onartu beharko ditu, Batasuneko atzerrieta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariaren proposamen bati jarraiki, hauek dirazehaztu beharrekoak:

a) hasierako funts hori osatzeko eta finantzatzeko modalitateak, funtsari atxikitako finantzazenbatekoak bereziki;

b) hasierako funts hori kudeatzeko modalitateak;

c) finantzakontrolerako modalitateak.42. artikuluko 1. paragrafoaren eta 43. arti

kuluaren arabera agindutako misioa ezin badaBatasunaren Aurrekontutik ordaindu, Kontseiluak goiordezkariari funts hori erabiltzekobaimena emango dio. Goiordezkariak Kontseiluari manu honen betearazpenaren berriemango dio.

2. ATALA

SEGURTASUN ETA DEFENTSAPOLITIKAERKIDEARI BURUZKO XEDAPENAK


1. Segurtasun eta defentsapolitika erkidea atzerri eta segurtasunpolitika erkidearenzati osoa da. Batasunari bitarteko zibil eta militarretan oinarritutako ahalbide operatiboaeskainiko dio. Batasunak bitarteko horiek erabili ahal izango ditu Batasunetik kanpoko misioetan ere, misio horien helburua bakea gordeko dela bermatzea, gatazkei aurre hartzea etanazioarteko segurtasuna indartzea denean, Nazio Batuen Gutunaren printzipioekin bat etorriz.Zeregin horiek betetzean, estatu kideek emandako ahalbideetatik hartuko da laguntza.

2. Segurtasun eta defentsapolitika erkideak bere baitan hartuko du Batasunaren defentsa

politika erkidea arianarian eratzea ere. Horrekdefentsa erkidea ekarriko du, Kontseilu Europarrak hori aho batez erabakitakoan. Orduan,Kontseilu Europarrak gomendioa egingo die estatu kideei ildo horretatik erabaki bat har dezaten, bakoitzak bere konstituzioko arauekin batetorriz.

Atal honen arabera, Batasunaren politikak ezdio eragingo zenbait estatu kideren segurtasuneta defentsapolitikaren izaera bereziari; defentsa erkidea Ipar Atlantikoko TratatuarenErakundearen barruan (NATO) egin behar dutela uste duten estatu kide batzuentzat IparAtlantikoko Tratatutik sortutako betebeharrakerrespetatu egingo ditu; eta esparru horretan segurtasunari eta defentsari buruz ezarritakopolitika bateratuarekin bateragarri izan beharda Batasunaren politika.

3. Estatu kideek, segurtasun eta defentsapolitika erkidea aplikatzeko asmoz, ahalbide zibilak eta militarrak utziko dituzte Batasunarenesku, Kontseiluak zehaztutako helburuak betetzen laguntze aldera. Halaber, beren artean indartalde multinazionalak osatzen dituzten estatu kideek ere segurtasun eta defentsapolitika erkidearen esku utzi ahal izango dituzteahalmenok.

Estatu kideek arianarian beren ahalbide militarrak hobetzen joateko konpromisoa hartzendute. Defentsaahalmena, ikerkuntza, eskurapena eta armagintza garatzeko esparruko Agentziak(aurrerantzean «Europako Defentsa Agentzia»)honako hauek egingo ditu: behar operatiboak zehaztu; horiek betetzeko neurriak sustatu; defentsaarloko industria eta teknologiaoinarria indartzeko egoki diren neurri guztiak zehaztu, eta, haladagokionean, aplikatu; armagintzari eta ahalbideei buruzko Europako politika definitzen lagundueta ahalbide militarrak hobetzeko zereginak ebaluatzean Kontseiluari lagundu.

4. Kontseiluak, Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariarenproposamenez edo estatu kide baten ekimenez,aho batez onartuko ditu segurtasun eta defentsapolitika erkideari dagozkion erabakiak, artikulu honetan jasotako misioetako bati hasieraematekoak ere barnean direla. Goiordezkariakestatuetako bitartekoak eta Batasunaren tresnakerabiltzeko proposamena egin ahal izango du,hala dagokionean, Batzordearekin batera.

5. Kontseiluak, Batasunaren esparruarenbarruan, misio bat burutu dezan agindu ahalizango dio estatu kideen talde bati Batasunarenbalioak defendatzeko eta bere interesen alde jokatzeko. Misio hori burutzean, 44. artikulua izango da arau.


19

EBT, 42. art.


6. Ahalbide militarretan goreneko irizpideak bete eta, misiorik zorrotzestuenak burutzealdera, arlo horretan konpromiso lotuagoaksinatu dituzten estatu kideek lankidetza egituratu iraunkorra eratuko dute Batasunaren esparruaren barruan. Lankidetza horrek 46. artikulua izango du arau, eta ez du eraginik izango 43. artikuluan xedatutako horretan.

7. Baldin eta estatu kide bati armaz erasotzen badiote bere lurraldean, gainerako estatukideek laguntza eta sorospena eman beharkodizkiote, bakoitzak dituen bitarteko guztiakerabilita, Nazio Batuen Gutunaren 51. artikuluaren arabera. Hori halaxe izango da, baina zenbait estatu kideren segurtasun eta defentsapolitikaren berariazko izaerari kalterik egingabe.

Esparru honetako konpromisoak eta lankidetzak gero ere Ipar Atlantikoko TratatuarenErakundearen barruan hartutako konpromisoeiegokituko zaizkie, erakunde hori izango baita aurrerantzean ere, erakundea osatzen duten estatukideentzat, beren defentsa kolektiboaren oinarrieta defentsa hori burutzeko organismo.

43. artikulua

1. Batasunak, 42. artikuluko 1. paragrafoanzehazturik dauden misio horietan, baliabide zibilak eta militarrak ere erabili ahal izango ditu;jardun hauek daude misio horien barruan: desarmelanetarako jarduera bateratuak, misio humanitarioak eta erreskatemisioak, kontu militarretan aholkuak eta laguntza emateko misioak,gatazkei aurrea hartzeko eta bakeari eusteko misioak, krisia kudeatze aldera borrokaindarrenparte hartzea eskatzen duten misioak, lekurenbat atzera bakebidean jartzeko misioak eta gatazkak amaitu ondorengo egoerak egonkortzeko operazioetarako misioak. Misio horiek denakizan daitezke terrorismoaren aurkako borrokarako lagungarri, besteak beste, hirugarren herrialdeei beren lurrean horren aurka borrokatzen lagunduz.

2. Goiko 1. paragrafoan aipaturiko misioei buruzko erabakiak Kontseiluak hartuko ditu, eta,erabaki horietan, misioaren xedea, helmenaeta betetzeko arau orokorrak ere zehaztu beharko ditu. Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariak izango du,Kontseiluaren agintaritzapean, eta Politika etaSegurtasun Komitearekin etengabeko harreman estuan dagoela, misio horien alderdi zibilak eta militarrak koordinatzeko ardura.

44. artikulua

1. Kontseiluak, 43. artikuluarekin bat hartzendituen erabakien esparruan, bere esku izango duestatu kide batzuei misio jakin bat burutzeko agintzea. Horrelakoetan, misio hori egiteko nahia etanahikoa ahalbide izan behar dute estatuek. Estatu kide horien artean adostuko dute misioaren kudeaketa, Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariarekin elkarturik.

2. Misio horietan parte hartzen duten estatukideek, beren ekimenez edo estatu kide batek eskaturik, misioaren garapenaren berri emangodiote Kontseiluari aldianaldian. Misioa burutzeak ondorio garrantzitsuak badakartza, edo 1.paragrafoan aipatutako erabakian misio horretarako zehazturiko xedea, helmena edo baldintzak aldatzea nahitaezkoa bada, parte hartzen ari diren estatu kideek berehala jakinarazi beharko diote Kontseiluari. Halakoetan, Kontseiluak beharrezko diren erabakiak hartuko ditu.

45. artikulua

1. Europako Defentsa Agentzia, 42. artikuluko3. paragrafoan aipatua, Kontseiluaren agintaritzapean egongo da, eta eginkizun hauek izango ditu:

a) estatu kideen ahalbide militarren ingurukohelburuak finkatzen laguntzea eta estatu kideek ahalbide horiei dagokienez harturiko konpromisoak betetzen ote dituzten ebaluatzen laguntzea;

b) premia operatiboen harmonizazioa bultzatzea eta eskuraketametodo eraginkorrak etabateragarriak erabil daitezen bultzatzea;

c) ahalbide militarren inguruko helburuak betetzeko, alderdi askotako proiektuak proposatzea eta estatu kideek aurrera daramatzatenprogramak eta lankidetzaprograma jakinenkudeaketa koordinatzea;

d) defentsateknologia ikertzeko ahaleginak babestea; ikerketajarduera bateratuak koordinatzea eta planifikatzea eta etorkizunekopremia operatiboei erantzuteko konponbideteknikoak aurkitzeko azterlanak koordinatzeaeta planifikatzea;

e) defentsaarloko industria eta teknologiaoinarria sendotzeko eta gastu militarren eraginkortasuna hobetzeko edozein neurri egokifinkatzen, eta, hala dagokionean, aplikatzen, laguntzea.

2. Hala nahi duten estatu kide guztiek partehar dezakete Europako Defentsa Agentzian.Agentziaren estatutua, egoitza eta funtziona


20

EBT, 43. art.


mendumodua erabaki baten bidez zehaztukodira. Kontseiluak hartuko du erabaki hori, gehiengo kualifikatuz. Agentziaren jardueretan estatuek benetan zenbateraino parte hartzen duten ere izango du kontuan erabaki horrek.Proiektuetan batera dabiltzan estatu kideekberariazko hainbat talde osatuko dute Agentziabarruan. Eginkizunak betetzeko orduan, beharrezkoa bada, Agentzia Batzordearekin harremanetan egongo da.

46. artikulua

1. Goiko 42. artikuluko 6. paragrafoan aipaturik dagoen lankidetza egituratu iraunkorreanparte hartu nahi duten estatu kideek, lankidetza egituratu iraunkorrari buruzko protokoloan ahalbide militarrak direlaeta jasota daudenirizpideak betetzen eta konpromisoak onartzenbadituzte, Kontseiluari eta Batasuneko atzerrieta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariari eman beharko diote beren asmoaren berri.

2. Goiko 1. paragrafoan aipaturiko jakinarazpena egin ondorengo hiru hilabeteko epean,Kontseiluak erabaki bat hartu beharko du. Erabaki horretan zehaztuko du lankidetza egituratuiraunkorra, baita partaide diren estatu kideenzerrenda ere. Kontseiluak, goiordezkariarikontsulta egin ondoren, gehiengo kualifikatuzhartuko ditu erabakiak.

3. Gerora, beste estatu kideren batek partehartu nahi badu lankidetza egituratu iraunkorrean, Kontseiluari eta goiordezkariari jakinarazi beharko die.

Kasuan kasuko estatu horren parte hartzeaberresteko, Kontseiluak erabaki bat hartukodu. Estatu horrek lankidetza egituratu iraunkorrari buruzko protokoloko 1. eta 2. artikuluan jasota dauden irizpideak bete eta konpromisoakonartu beharko ditu. Kontseiluak, goiordezkariari kontsulta egin ondoren, gehiengo kualifikatuz hartuko ditu erabakiak. Kontseiluko kideenartetik, estatu kide partehartzaileen ordezkariekbesterik ez dute parte hartuko bozketan.

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuaren 238. artikuluko 3. paragrafoaren a) idatzzatiaren arabera zehaztukoda gehiengo kualifikatua.

4. Estatu kide partehartzaile batek ez baditu lankidetza egituratu iraunkorrari buruzkoprotokoloko 1. eta 2. artikuluetan jasota daudenirizpideak betetzen, edo ez badago horko konpromisoak onartzeko moduan, Kontseiluak erabakia hartu ahal izango du, estatu horren partaidetza eteteko.

Kontseiluak gehiengo kualifikatuz hartuko duerabaki hori. Kontseiluko kideen artetik, estatu kide partehartzaileen ordezkariek besterikez dute parte hartuko bozketan, kasuan kasukoestatua alde batera utzita.

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuaren 238. artikuluko 3. paragrafoaren a) idatzzatiaren arabera zehaztukoda gehiengo kualifikatua.

5. Estatu kide partehartzaileetako batek lankidetza egituratu iraunkorra uztea erabakitzenbadu, Kontseiluari jakinarazi beharko dio erabaki hori; Kontseiluak aintzakotzat hartuko duestatu kide horren partaidetza amaitu dela.

6. Kontseiluak lankidetza egituratu iraunkorraren esparruan hartu beharreko erabakiaketa gomendioak, 2. paragrafotik 5.era bitartean jasota daudenez bestelakoak, aho batezonetsiko dira. Paragrafo hau aplikatzeko orduan,partaide diren estatu kideen ordezkarien botoekbesterik ez dute osatuko ahobatezkotasunhori.

VI. TITULUA

AZKEN XEDAPENAK

47. artikulua

Batasunak nortasun juridikoa du.


1. Tratatuak aldatu ahal izango dira berrikuspenprozedura arrunt baten arabera. Berrikuspenprozedura erraztuen arabera ere aldatu ahal izango dira.

Berrikuspen-prozedura arrunta

2. Estatu kideetako gobernuek, Europako Parlamentuak edo Batzordeak Tratatuak berrikusteko proiektuak aurkez diezazkiokete Kontseiluari. Proiektu horien xede izan daiteke, besteak beste, Batasunari Tratatuek esleitutako eskumenak gehitzea edo murriztea. KontseiluakKontseilu Europarrari helaraziko dizkio proiektuok, eta estatuetako parlamentuei ere horienberri emango die.

3. Kontseilu Europarrak, Europako Parlamentuari eta Batzordeari aurretiaz kontsultaeginda, eta gehiengo soilez, proposatutako al


21

EBT, 48. art.


daketak aztertzearen aldeko irizpena onartzenbadu, Kontseilu Europarreko lehendakariakKonbentzio baterako dei egingo du; estatuetako parlamentuen, estatu kideetako estatuburuedo gobernuburuen, Europako Parlamentuareneta Batzordearen ordezkariak izango dira Konbentzioko kide. Dirueremuko instituzioei buruzkoak badira aldaketak, Europako BankuZentralari ere egingo zaio kontsulta. Konbentzioak, berrikuspenproiektuak aztertu, etaadostasunez onartuko du estatu kideetako gobernuen ordezkarien Biltzarrarentzako gomendioa; 4. paragrafoaren arabera.

Kontseilu Europarrak gehiengo soilez erabakidezake, Europako Parlamentuak aurretiaz onespena emanda, Konbentzioa ez deitzea, aldaketen garrantziak ez badu horrelakorik justifikatzen. Azken kasu horretan, Kontseilu Europarrak estatu kideetako gobernuen ordezkarienBiltzarrerako manua emango du.

4. Kontseiluko lehendakariak estatu kideetako gobernuen ordezkarien Biltzarra deitukodu, tratatuetan sartu beharreko aldaketak adostasunez onar daitezen.

Aldaketak estatu kide guztiek, bakoitzakbere konstituzioko arauen arabera berretsi etagero sartuko dira indarrean.

5. Tratatuak aldatzeko tratatu bat sinatueta bi urteko epea igarota, estatu kideetako bostetik lauk Tratatua berretsi badute eta estatu kideetako batek edo batzuek oztopoak izan badituzte berrespen horretarako, auzia Kontseilu Europarrak aztertuko du.

Berrikuspen-prozedura erraztuak

6. Estatu kideetako gobernuek, Europako Parlamentuak edo Batzordeak Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren hirugarren zatiko xedapenak, Batasunaren barnepolitika eta ekintzei buruzkoak, guztiz edozati batean berrikusteko proiektuak aurkezdiezazkiokete Kontseilu Europarrari.

Kontseilu Europarrak Europar BatasunarenFuntzionamenduari buruzko Tratatuaren hirugarren zatiko xedapenak guztiz edo zati batean aldatuko duen erabakia har dezake. Kontseilu Europarrak aho batez erabakiko du, Europako Parlamentuari, Batzordeari eta EuropakoBanku Zentralari aurretiaz kontsulta eginda,dirueremuko instituzioei buruzko aldaketak badira. Estatu kideek onartzen dutenean sartukoda indarrean erabaki hori, eta estatu bakoitzakbere konstituzioarauetan ezarritakoari jarraituz onartu beharko du.

Bigarren lerrokadan jasotzen den eraba

kiak ezin izango ditu Tratatuek Batasunari esleitzen dizkioten eskumenak gehitu.

7. Baldin eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuak edo Tratatu honetako V. tituluak xedatzen badute Kontseiluakaho batez erabaki behar duela eremu edo gai jakin batean, Kontseilu Europarrak erabaki bat hartu ahal izango du, horren bidez, Kontseiluari eremu edo gai horretan gehiengo kualifikatuz erabakitzeko baimena emateko. Lerrokada hau ezzaie aplikatuko eremu militarrean edo defentsakoeremuan eragin dezaketen erabakiei.

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuak xedatzen duenean Kontseiluak legegintzaprozedura berezi baten arabera hartuko dituela legegintzako egintzak, Kontseilu Europarrak egintza horiek legegintzakoprozedura arruntaren arabera hartzea baimentzen duen erabakia hartu ahal izango du.

Kontseilu Europarrak lehenengo edo bigarren lerrokaden indarrez hartutako ekimenakestatuetako parlamentuei helaraziko zaizkie.Ekimena parlamentuei helarazi zaienetik hasitasei hilabeteko epean estaturen bateko parlamentuak jakinarazten badu kontra dagoela, ezda lehenengo edo bigarren lerrokadetan adierazten den erabakia hartuko. Kontra dagoenikegon ezean, Kontseilu Europarrak aipatu erabakia hartu ahal izango du.

Lehen eta bigarren lerrokadetan adieraztendiren erabakiak hartzeko, Kontseilu Europarrakaho batez erabaki behar du, Europako Parlamentuak aurretiaz onespena emanda, eta horikideen gehiengoz egingo du Parlamentuak.


Europako edozein estatuk, 2. artikuluan aipatzen diren balioak errespetatzen baditu etabalio horiek sustatzeko konpromisoa hartzenbadu, Batasuneko kide izateko eskabidea egindezake. Eskaera horren berri emango zaie Europako Parlamentuari eta estatu kideetakoparlamentuei. Eskabidea egin nahi duen estatuakKontseiluari zuzenduko dio eskaria, eta horrek aho batez erabaki behar du, Batzordearikontsulta egin ondoren eta Europako Parlamentuak eskaria onartu ondoren; Parlamentuakkideen gehiengoz erabakiko du. Kontuan izango dira Kontseilu Europarrak onartutako hautagarritasunirizpideak.

Batasunaren oinarri diren tratatuei dagokienez, onarpen horrek dakartzan onarpenbaldintzak eta egokitzapenak estatu kideen eta eskaera egin duen estatuaren arteko akordio batez


22

EBT, 49. art.


zehaztuko dira. Akordio hori estatu kontratugileguztiei aurkeztuko zaie sendets dezaten, bakoitzak bere konstituzioko arauen arabera.

50. artikulua

1. Estatu kideetako edozeinek erabaki ahalizango du, bere konstituzioarauekin bat etorrita,Batasuna uztea.

2. Batasuna uztea erabaki duen estatu kideak Kontseilu Europarrari eman behar dio asmohorren berri. Kontseilu Europarrak emandakoargibideak oinarri, Batasunak akordio bat negoziatu eta sinatuko du estatu kide horrekin Batasuna uzteko modua ezartzeko, betiere, estatu horrek Batasunarekin etorkizunean izangoduen harremanesparrua aintzat hartuta. Akordio hori Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 218. artikuluko 3. paragrafoaren arabera negoziatuko da. Kontseiluaksinatuko du hitzarmena Batasunaren izenean gehiengo kualifikatuz, Europako Parlamentuak aurretiaz onespena emanda.

3. Tratatuak kasuan kasuko estatuan aplikatzeari utziko zaio Batasunetik bereiztekoakordioa indarrean sartzen den egunean edo, horrelakorik ezean, 2. paragrafoan zehaztutako jakinarazpena egin eta handik bi urtera, baldin etaKontseilu Europarrak, bereizi nahi duen estatuhorrekin ados jarrita, aho batez epe hori luzatzea erabakitzen ez badu.

4. Batasunetik bereizi nahi duen estatuakKontseilu Europarrean eta Kontseiluan duen ordezkariak, 2. eta 3. paragrafoen ondorioetarako, ez du parte hartuko Kontseilu Europarreanedo Kontseiluan estatu horri buruz egiten direneztabaidetan ezta hartzen diren erabakietan ere.

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuaren 238. artikuluko 3. paragrafoko b) idatzzatiaren arabera zehaztukoda gehiengo kualifikatua.

5. Batasunetik bereizi den estatu kideak berriz ere Batasunari atxikitzea eskatzen badu,bere eskaera hori 49. artikuluan ezarritakoprozeduren arabera bideratuko da.

51. artikulua

Tratatuetako protokoloak eta eranskinaktratatuetako zati dira.

52. artikulua

1. Tratatuak ondorengoei aplikatuko zaizkie:Belgikako Erresumari, Bulgariako Errepublikari,Txekiar Errepublikari, Danimarkako Erresu

mari, Alemaniako Errepublika Federalari, Estoniako Errepublikari, Irlandari, Heleniar Errepublikari, Espainiako Erresumari, FrantziakoErrepublikari, Italiako Errepublikari, ZiprekoErrepublikari, Letoniako Errepublikari, Lituaniako Errepublikari, Luxenburgoko DukerriHandiari, Hungariako Errepublikari, MaltakoErrepublikari, Herbehereetako Erresumari,Austriako Errepublikari, Poloniako Errepublikari, Portugalgo Errepublikari, Errumaniari,Esloveniako Errepublikari, Eslovakiako Errepublikari, Finlandiako Errepublikari, SuediakoErresumari eta Britainia Handiko eta Ipar Irlandako Erresuma Batuari.

2. Tratatuen aplikaziorako lurraldeeremua Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 355. artikuluan zehazten da.


Tratatu hau epemuga jakinik gabe egiten da.


1. Tratatu hau tratatugile gorenek berretsiko dute, bakoitzak bere konstituzioarauen arabera. Berrespenagiriak Italiako ErrepublikakoGobernuak gordeko ditu.

2. Tratatu hau 1993ko urtarrilaren 1eansartuko da indarrean, baldin eta berrespenagiri guztiak gordetzeko eman badira; edo, horrela izan ez bada, sinatzen azkena izan den estatuak berrespenagiria gordetzeko eman, etaondorengo hilaren lehenengo egunean.


1. Tratatu hau ale bakar batean idatzi da hurrengo hizkuntzetan: alemanez, bulgarieraz,txekieraz, danieraz, eslovakieraz, eslovenieraz,espainieraz, estonieraz, finlandieraz, frantsesez,grezieraz, hungarieraz, ingelesez, irlanderaz, italieraz, letonieraz, lituanieraz, malteraz, nederlanderaz, polonieraz, portugesez, errumanierazeta suedieraz. Testu horiek guztiak kautoakdira, eta Italiako Errepublikako Gobernuaren artxiboan jasoko dira. Gobernu horrek kopia kautotu bana igorriko die gainerako gobernu sinatzaileei.

2. Tratatu hau estatu kideek zehaztuko dituzten beste hizkuntza batzuetara ere itzuliahal izango da, baldin eta estatu horietako


23

EBT, 55. art.


konstituzioordenamenduaren arabera maila ofiziala badute lurralde osoan edo zati batean. Kasuan kasuko estatu kideak itzulpen horien kopia ziurtatua bidaliko du, Kontseiluaren artxiboetan gordetzeko.

HORREN FEDE EMANEZ, beheko sinatzaileahal osokoek izenpetzen dute tratatu hau.

Maastrichten egina, mila bederatziehun etalaurogeita hamabiko otsailaren zazpian.

(ez da izenpetzaileen zerrenda jaso)


24

EBT


2. EUROPAR BATASUNAREN

FUNTZIONAMENDUARI BURUZKO TRATATUAREN

BERTSIO KONTSOLIDATUA


(1) Geroago, Bulgariako Errepublika, Txekiar Errepublika, Danimarkako Erresuma, Estoniako Errepublika, Irlanda, HeleniakoErrepublika, Espainiako Erreinua, Zipreko Errepublika, Letoniako Errepublika, Lituaniako Errepublika, Hungariako Errepublika, Maltako Errepublika, Austriako Errepublika, Poloniako Errepublika, Portugalgo Errepublika, Errumania, EsloveniakoErrepublika, Eslovakiako Errepublika, Finlandiako Errepublika, Suediako Erresuma eta Britainia Handiko eta Ipar IrlandakoErresuma Batua Europar Batasuneko kide egin ziren.

27

ATARIKOA

BELGIARREN ERREGE JAUN GURENAK, ALEMANIAKO ERREPUBLIKA FEDERALEKO LEHENDAKARIAK, FRANTZIAKO ERREPUBLIKAKO LEHENDAKARIAK, ITALIAKO ERREPUBLIKAKO LEHENDAKARIAK, LUXENBURGOKO DUKESA GOIEN ANDREAK, HERBEHEREETAKOERREGINA ANDRE GURENAK ( ),

ERABAKI dute Europako herrien arteko batasun gero eta estuago baterako oinarriak jartzea,

DELIBERATU dute bakoitzak bere estatuarenekonomiaren eta gizartearen aurrerapena bermatzea, ekintza bateratu baten bidez, Europa zatitzen duten oztopoak kenduz,

FINKATU dute beren herrietako bizitzako etalaneko baldintzak etengabe hobetzea dela beren eginahalen helburua,

AINTZATETSI dute ekonomiaren garapenegonkorra, merkataritzako trukaketa orekatua etalehia leiala bermatuko dituen ekintzak hitzartuaizan behar duela, dauden oztopoak kentzeko,

KEZKA daukate beren ekonomien batasunaindartu eta ekonomia horien garapen harmoniatsua bermatzeko, eskualdeen arteko diferentziak eta onurarik gutxieneko eskualdeen atzerapena gutxituz,

NAHI IZANIK nazioarteko trukaketetarakodauden murrizketak arianarian kentzen laguntzea, merkataritzapolitika erkidea eginez,

ASMOA daukate itsasoz haraindiko herrialdeekin Europak daukan elkartasuna indartzeko, eta nahi dute herrialdeon oparotasunaren garapena bermatzea, Nazio Batuen Gutunekoprintzipioekin bat etorriz,

ERABAKI dute, baliabidemultzo hau eratuz,bakearen eta askatasunaren defentsa sendotzea,eta hori bera gura duten Europako beste herrieiere eginahaletan berekin elkartzeko gonbita egiten diete,

DELIBERATU dute ahal denik eta jakintzamailarik handienaren garapena sustatzea berenherrientzat, hezkuntzara iristeko bideak zabalduz, eta jakintzak etengabe eguneratuz, eta

Xede horrekin, ahal osoko IZENDATU DITUZTE:

(ez da ahal osokoen zerrenda jaso)

PERTSONA HORIEK, beren ahal osoak, egokieta behar bezala aitorturik, elkarri agertu ondoren, ondorengo xedapen hauek hitzartu dituzte:

LEHENENGO ZATIA

PRINTZIPIOAK

1. artikulua

1. Tratatu honek Batasunaren funtzionamendua antolatzen du, eta Batasunak dituen eskumenak zein eremu, banaketa eta baldintzatanbaliatu behar diren zehazten du.

2. Tratatu hau eta Europar Batasunaren Tratatua dira Batasunaren oinarrizko tratatuak. Bitratatu horiek balio juridiko berbera dute eta«Tratatuak» adierazpenarekin izendatuko dira.

I. TITULUA

BATASUNAREN ESKUMENKATEGORIAKETA EREMUAK

2. Artikulua

1. Tratatuek eremu jakin batean Batasunarieskumen esklusiboa ematen diotenean, Batasunak berak bakarrik egin ahal izango ditu legeak eta berak bakarrik onartu ahal izango dituzuzenbidearen arabera loturaindarra dutenegintzak, eta estatu kideek, berriz, estatu kidediren aldetik, Batasunak horretarako ahalmenaematen badie edo Batasunaren egintzak aplikatzeko bada, orduan bakarrik egin ahal izango dute hori.

2. Tratatuek eremu jakin batean Batasunariestatu kideekin batera partekatutako eskumena ematen diotenean, Batasunak eta estatu kideek legeak egin eta zuzenbidearen arabera loturaindarra duten egintzak onartu ahal izangodituzte eremu horretan. Batasunak bere eskumena baliatu ez duen neurrian baliatuko duteestatu kideek beren eskumena. Batasunak bereeskumena baliatzeari uztea erabaki duen neurrian baliatuko dute estatu kideek beren eskumena.

3. Estatu kideek beren ekonomia eta enplegupolitikak koordinatuko dituzte tratatuhonetan ezarritako moduen arabera; modu horiek definitzeko eskumena izango du Batasunak.

4. Batasunak eskumena izango du atzerri etasegurtasunpolitika erkidea zehazteko eta aplikatzeko, Europar Batasunaren Tratatuan xedatutakoaren arabera, defentsapolitika erkideaarianarian eratzea ere barnean hartuta.


5. Eremu jakin batzuetan eta Tratatuetan ezarritako baldintzetan, Batasunak ekintzak burutzeko eskumena izango du estatu kideen zeregina koordinatu, lagundu edo osatze aldera, Batasunak, baina, berea egin gabe estatu kideek eremu horietan duten eskumena.

Batasunak, Tratatuetan ezarritako xedapenenindarrez, eremu horiei buruz onartzen dituenegintzek, zuzenbidearen arabera loturaindarradutela, ezin izango dute estatu kideetako legezkoeta erregelamenduzko xedapenen ezein harmonizaziorik ekarri.

6. Batasunak dituen eskumenak norainokoakdiren eta zein baldintzatan baliatu behar diren,Tratatuetako xedapenetan zehaztuko da eremubakoitzari dagokionez.

3. artikulua

1. Batasunak eskumen esklusiboa izangodu honako eremu hauetan:

a) aduanabatasuna;b) barnemerkatuak funtziona dezan lehia

ri buruz beharrezko diren arauak ezartzeko zeregina;

c) diru gisa euroa darabilten estatu kideendirupolitika;

d) Arrantzapolitika erkideari lotuta, itsasokobaliabide biologikoak jagoteko zeregina;

e) merkataritzapolitika erkidea.2. Era berean, Batasunak eskumen esklusi

boa izango du nazioarteko akordioak sinatzekoorduan, betiere, hori egiteko aukera Batasunaren legeegintza batean jasota dagoenean, berebarneko eskumena baliatu ahal izateko hitzarmen hori beharrezko denean, eta arau erkideetan eragina izan dezakeen edo arauon indarraaldaraz dezakeen neurrian.

4. artikulua

1. Tratatuek Batasunari 3. eta 6. artikuluetanaipatutako eremuei ez dagokien eskumen batematen badiote, eskumen hori Batasunak estatukideekin partekatutakoa izango da.

2. Batasunak eta estatu kideek elkarrekin partekatuta dituzten eskumenak honako eremu nagusi hauetan aplikatuko dira:

a) barnemerkatua;b) gizartepolitika, tratatu honetan zehaz

tutako gaiei dagokienez;c) ekonomia, gizarte eta lurraldekohe

sioa;d) nekazaritza eta arrantza, itsasoko baliabide

biologikoak jagoteko zeregina albo batera utzita;e) ingurumena;

f) kontsumitzaileen babesa;g) garraioak;h) Europa barruko sareak;i) energia;j) askatasun, segurtasun eta justiziaespa

rrua;k) osasun publikoaren arloan segurtasuna

bermatzeko gai erkideak, tratatu honetan zehaztutako arloei dagokienez.

3. Ikerketari, teknologiagarapenari eta espazioari dagozkien eremuetan, Batasunak ekintzak burutzeko eskumena izango du, bereziki,programak definitu eta egiteko jardunak burutzeko eskumena; eskumen hori baliatzeak, ordea, ez du inola ere eragotziko estatu kideek euren eskumena baliatu ahal izatea.

4. Garapenerako lankidetzari eta laguntza humanitarioari dagozkien eremuetan, Batasunakekintzak burutzeko eta politika erkidea egitekoeskumena izango du; eskumen hori baliatzeak,ordea, ez du inola ere eragotziko estatu kideekeuren eskumena baliatu ahal izatea.

5. artikulua

1. Estatu kideek beren ekonomiapolitikakkoordinatuko dituzte Batasunaren baitan. Helburu hori betetzeko, Kontseiluak neurriak hartuko ditu, bereziki, politika horiek izan behar dituzten norabide nagusiei dagokienez.

Xedapen bereziak aplikatuko zaizkie diru gisaeuroa duten estatu kideei.

2. Batasunak estatu kideen enplegupolitikenkoordinazioa bermatzeko neurriak hartukoditu, bereziki, politika horiek izan behar dituzten norabideak zehaztuta.

3. Estatu kideen gizartepolitikak koordinatuko direla bermatzeko ekimenak onartu ahalizango ditu Batasunak.

6. artikulua

Batasunak ekintzak burutzeko eskumenaizango du estatu kideen zeregina koordinatu, lagundu edo osatze aldera. Honako hauek izangodira ekintza horien eremuak, Europa helburu dela:

a) giza osasunaren babesa eta hobekuntza;b) industria;c) kultura;d) turismoa;e) hezkuntza, lanbideheziketa, gazteria eta

kirola;f) babes zibila;g) administrazioen arteko lankidetza.

EUROPAR BATASUNAREN FUNTZIONAMENDUARI BURUZKO TRATATUA

28

EBFT, 3. art.


II. TITULUA

APLIKAZIO OROKORREKO XEDAPENAK

7. artikulua

Batasunak bere politikak eta ekintzak berenartean koherenteak izan daitezen jagongo du,bere helburuak multzoan denak batera aintzakotzat hartuta eta eskumenak emateko printzipioa errespetatuta.

8. artikulua(lehengo 3. artikulua, 2. paragrafoa, EET) (1)

Ekintza guztietan, emakumezkoen eta gizonezkoen arteko desberdintasunak kendu eta berdintasuna sustatzea izango du helburu Batasunak.

9. artikulua

Politika eta ekintzak zehaztu eta gauzatzekolanetan, Batasunak kontuan hartuko ditu honakoarlo hauei lotutako eskakizunak: enplegumaila handia sustatzea, gizartebabes egokia bermatzea, gizarteko bazterkeriaren kontra borrokatzea, eta hezkuntzan, prestakuntzan etagiza osasunaren babesean maila handia lortzea.

10. artikulua

Politika eta ekintzak zehaztu eta gauzatzekolanetan, sexua, arraza edo jatorri etnikoa, erlijioa edo uste sendoak, ezgaitasuna, adina edosexujoera arrazoi dituen bereizkeria ororenkontra borrokatzen ahaleginduko da Batasuna.


Batasuneko politikak eta ekintzak zehaztu etagauzatzerakoan, ingurumenaren babeserakoeskakizunak sartu behar dira bertan, batez eregarapen iraunkorra sustatzeko.

12. artikulua(lehengo 153. artikulua, 2. paragrafoa, EET)

Batasuneko beste politika eta ekintza batzukzehaztu eta gauzatzerakoan, kontsumitzaileen babeserako eskakizunak hartu behar dira kontuan.

13. artikulua

Nekazaritza, arrantza, garraioak, barnemerkatua, ikerkuntza, teknologiagarapena etaespazioa direlaeta Batasunak dituen politikakzehaztu eta burutzean, Batasunak eta estatu kideek erabat aintzakotzat hartuko dituzte animalien ongizateak dakartzan eskakizunak, sentitzen duten izakiak direnez gero, eta, aldi berean, estatu kideetako lege eta administrazioxedapenak eta ohiturak errespetatuko dituzte,batez ere erlijioerrituei, kulturatradizioei etaeskualdeetako ondareei dagokienez.


Batasunak eta Batasuneko estatuek, bakoitzak bere eskumenen arabera, Tratatuen aplikazioeremuan eta Europar Batasunaren Tratatuaren 4. artikuluaren eta tratatu honen 93., 106.eta 107. artikuluei kalterik egin gabe, eta Batasunaren balio erkideen artean ekonomiainteresorokorreko zerbitzuek betetzen duten tokia, etagizarte eta lurraldekohesioa sustatzeko zerbitzuok jokatzen duten papera ikusita, aipatutakozerbitzuok beren eginkizunak betetzeko moduko printzipioen eta baldintzen arabera (ekonomia eta finantzaarlokoak batez ere) jardundezaten jagongo dute. Europako Parlamentuaketa Kontseiluak ezarriko dituzte printzipio eta baldintza horiek erregelamendu bidez, legegintzako prozedura arruntari jarraituz eta estatu kideek,tratatuak errespetatuz, zerbitzu horiek emateko,gauzatzeko eta finantzatzeko duten eskumeneikalterik egin gabe.

15. artikulua

(lehengo 255. artikulua EET)

1. Gobernamendu ona sustatzeko eta gizarte zibilak parte hartuko duela bermatzeko, Batasuneko instituzioek, organoek eta organismoekirekitasunprintzipioa ahalik eta gehien errespetatuta jardungo dute.

2. Europako Parlamentuko bilkurak jendaurrekoak izango dira, baita Kontseiluarenak ere,legeegintza proiektu bati buruz eztabaidatu etabotoa eman behar duenean.

3. Batasuneko herritar guztiek, eta estatu kideren batean bizi edo baltzuegoitza daukaten


29

EBFT, 15. art.

(1) Erreferentzia hau ohartarazteko da. Informazio zabalagoa izateko, ikusi tratatuen lehengo eta oraingo zenbakikuntzarenarteko korrespondentziataulak


pertsona fisiko edo juridiko guztiek, Batasuneko instituzio, organo eta organismoetako agiriakeskuratzeko eskubidea daukate, euskarria edozein dela ere, paragrafo honekin bat etorriz ezarriko diren printzipio eta baldintzen arabera.

Europako Parlamentuak eta Kontseiluakagiriak eskuratzeko eskubide hori gauzatzekomodua arautuko duten printzipio orokorrak ezarriko dituzte, eta interes publiko edo pribatukoarrazoiak direla medio, baita mugak ere. Erregelamendu bitartez egingo du hori, legegintzako prozedura arruntari jarraituz.

Instituzio, organo edo organismo bakoitzakbere lanen gardentasuna bermatuko du etabere agirietara iristeko berariazko xedapenakjarriko ditu barneerregelamenduan, bigarrenlerrokadan jasotako erregelamenduetan ezarritako baldintzetan.

Europar Batasuneko Justizia Auzitegia, Europako Banku Zentrala eta Europako InbertsioBankua administrazioeginkizunak betetzendituztenean bakarrik egongo dira paragrafohonek xedatzen duenari lotuta.

Europako Parlamentuak eta Kontseiluak legegintzaprozedurei buruzko agirien publikotasuna ziurtatuko dute, bigarren lerrokadan jasotako erregelamenduetan ezarritako baldintzetan.


1. Pertsona orok du berari dagozkion datupertsonalak babestuta izateko eskubidea.

2. Batasuneko instituzio, organo eta organismoek nahiz estatu kideek Batasuneko Zuzenbidearen aplikazioeremuan burutzen dituzten jardueretan datu pertsonalei buruz betebehar dituzten arauak Europako Parlamentuak eta Kontseiluak finkatuko dituzte legegintzako prozedura arruntaren arabera, baitadatu horien zirkulazio askerako arauak ere. Arauhoriek errespetatzen diren ala ez agintaritza independente batek kontrolatuko du.

Artikulu honen indarrez onartzen direnarauak Europar Batasunaren Tratatuaren 39. artikuluan aurreikusitako arau zehatzei kalterikegin gabe ulertuko dira.

17. artikulua

1. Batasunak errespetatu egingo du, eta ez dubaldintzapean jarriko, estatu kideek, bakoitzakbere barnezuzenbidearen arabera, elizei eta erlijioelkarte edo komunitateei aitortzen dietenestatutua.

2. Era berean, Batasunak errespetatu egingodu estatu kideek, barnezuzenbidearen arabera, erakunde filosofikoei eta konfesionalak ez diren erakundeei aitortutako estatutua.

3. Beren nortasuna eta berariazko ekarpenakaitortuta, Batasunak eliza eta erakunde horiekin elkarrizketa irekia eta gardena izango du aldiroaldiro.

BIGARREN ZATIA

BEREIZKERIARIK EZA ETABATASUNEKO HERRITARTASUNA


Tratatuen aplikazioeremuan, eta horietanaurreikusitako xedapen bereziei kalterik egingabe, nazionalitatean oinarritutako edozeinbereizkeria debekatuta dago.

Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,legegintzako prozedura arruntaren arabera,aipatutako bereizkeriak debekatzeko beharrezko arau guztiak ezar ditzakete.


1. Tratatuetako beste xedapenei kalterikegin gabe, eta Tratatuek Batasunari emandakoeskumenen mugen barruan, Kontseiluak, aho batez, legegintzako prozedura berezi baten bidezeta Europako Parlamentuak onartu ondoren, sexua, arraza edo jatorria, erlijioa edo sinisteak,ezgaitasuna, adina edo joera sexuala arrazoi dituen bereizkeriaren kontra borrokatzeko egokiak diren ekintzak onar ditzake.

2. Artikulu honen 1. paragrafoan xedatutakoagorabehera, Europako Parlamentuak eta Kontseiluak, legegintzako prozedura arruntaren arabera, Batasunak emandako sustapenneurrien oinarrizko printzipioak ezarri eta neurri horiek definitu ahal izango dituzte, hartara estatu kideek1. paragrafoan aipatutako helburuak lortzen laguntzeagatik hasitako ekintzen alde egiteko, betiere, estatuon legezko eta erregelamenduzko xedapenen harmonizazio oro albo batera utzita.


1. Batasuneko herritartasuna sortzen da.Batasuneko estatu kideren bateko nazionalitatea daukan pertsona oro izango da Batasunekoherritar. Batasuneko herritartasuna erantsi egi


30

EBFT, 16. art.


ten zaio estatu kide bakoitzeko herritar izaerariordeztu gabe.

2. Batasuneko herritarrak Tratatuetan ezarritako eskubideen titular eta eginbeharren menpekodira. Besteak beste, eskubide hauek dituzte:

a) estatu kideetako lurraldean askatasunezzirkulatzeko eta bertan bizilekua hartzeko eskubidea dute;

b) hautesle zein hautagai izateko eskubideadute, bai Europako Parlamenturako hauteskundeetan, bai eta bizileku duten estatu kideetako udalhauteskundeetan ere, estatu horretako herritarrek dituzten baldintza berberetan;

c) herritar direneko estatu kideak ordezkaritzarik ez daukan hirugarren herrialderen baten lurraldean, beste edozein estatu kidetakoagintari diplomatiko eta kontsularren babesahartzeko eskubidea dute estatu horretako herritarren baldintza berberetan.

d) Tratatuen hizkuntzetako bat erabiltzekoeta erantzuna hizkuntza horrexetan jasotzekoeskubidea dute, Europako Parlamentuari eskaerak egin, Europako Arartekoarengana joeta Batasuneko instituzio eta organo aholkuemaileei zuzentzean.

Eskubide horiek baliatzeko orduan badirabaldintza eta muga batzuk, Tratatuek ezarritakoak eta Tratatuak aplikatuta hartutako neurriekfinkatutakoak.


1. Batasuneko herritar orok estatu kideetako lurraldean aske ibili eta bizi izateko eskubidea du, Tratatuetan eta Tratatuak aplikatzekoonartutako xedapenetan aurreikusitako mugekin eta baldintzetan.

2. Helburu hori lortu ahal izateko Batasunaren ekintzaren bat beharrezkoa denean, 1. paragrafoan aipatutako eskubideak gauzatzekobideratutako xedapenak onar ditzakete EuropakoParlamentuak eta Kontseiluak, legegintzakoprozedura arruntaren arabera, Tratatuek gai horretan ekiteko ahalmenak aurreikusi ez badituzte.

3. Aurreko 1. paragrafoan aurreikusitakoondorioetarako, eta Tratatuek horretarako jarduteko ahalak ezartzen dituztenean izan ezik,Kontseiluak hartu ahal izango ditu, legegintzako prozedura berezi baten arabera, gizartesegurantzaren edo gizartebabesaren ingurukoneurriak. Kontseiluak, Europako Parlamentuari aurretiaz kontsulta eginda, aho batez erabakiko du.


1. Batasuneko herritar orok, bera bizi den Batasuneko estatuan bertako herritar izan ezarren, bizi den estatuko udalhauteskundeetanhautesle eta hautagai izateko eskubidea dauka,estatu kide horretako herritarren baldintzaberberetan. Eskubide hori, erabili, Batzordearenproposamenez eta Europako Parlamentuarikontsulta egin ondoren Kontseiluak aho batezeta legegintzako prozedura berezi baten bidezonar ditzan modalitateei kalterik egin gabeerabiliko da; modalitate horietan salbuespenakezar daitezke Batasuneko estaturen batekoarazo bereziak nahiko arrazoi badira.

2. Tratatu honetako 223. artikuluko 1. paragrafoan eta hori aplikatzeko onartu diren arauetan xedatutakoari kalterik egin gabe, Batasuneko herritar orok, bera bizi den Batasuneko estatuan bertako herritar izan ez arren, bizi den estatu kideko Europako Parlamenturako hauteskundeetan hautesle eta hautagai izateko eskubidea dauka, estatu horretako herritarren baldintza berberetan. Eskubide hori, erabili, Batzordearen proposamenez eta Europako Parlamentuari kontsulta egin ondoren Kontseiluak aho batez eta legegintzako prozedura berezi baten bidez onar ditzan modalitateei kalterik egin gabeerabiliko da; modalitate horietan salbuespenakezar daitezke Batasuneko estaturen bateko arazo bereziak nahiko arrazoi badira.


Batasuneko herritar orok, herritar deneko estatu kideak ordezkaritzarik ez badu hirugarrenherrialderen batean, beste edozein estatu kidetako agintari diplomatiko eta kontsularren babesa jaso ahal izango du, estatu horretako herritarrentzako baldintza berberetan. Estatu kideek beharrezko diren xedapenak onartukodituzte eta beharrezko nazioarteko negoziazioakegingo dituzte babes hori bermatzeko.

Kontseiluak legegintzako prozedura berezibaten arabera eta Europako Parlamentuari aurretiaz kontsulta eginda onartu ahal izangoditu babes hori errazteko beharrezkoak diren koordinazio eta lankidetzaneurriak ezartzen dituzten zuzentarauak.


Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,


31

EBFT, 24. art.


erregelamendubidez, legegintzako prozedura arruntari jarraituz onartuko dituzte nahitaezko prozedura eta baldintzei buruzko xedapenak herritarekimenen aurkezpenerako, Europar Batasunaren Tratatuaren 11. artikuluarekin bat, baita ekimena aurkezten duten herritarren jatorri diren estatu kideen kopuru minimoa finkatzeko ere.

Batasuneko herritar orok Europako Parlamentuari eskariak egiteko eskubidea edukiko du,227. artikuluan xedatutakoaren arabera.

Batasuneko herritar orok, halaber, 228. artikuluan xedatutakoaren indarrez eratutakoArartekoarengana jo dezake.

Batasuneko herritar orok, bestalde, artikulu honetan eta Europar Batasunaren Tratatuaren 13. artikuluan aipatutako edozein instituzioedo erakundetara jo dezake idatziz, tratatu horretako 55. artikuluko 1. paragrafoan aipatutako hizkuntzetakoren batean, eta hizkuntza berean jaso erantzuna.


Batzordeak, hiru urtean behin zati honen xedapenen aplikazioari buruz txostena emangodie Europako Parlamentuari, Kontseiluari, eta Ekonomia eta Gizarte Komiteari. Txosten horretan Batasunaren bilakaera hartu behar da kontuan.

Hori oinarri dela, eta Tratatuen gainerako xedapenei kalterik egin gabe, Kontseiluak, aho batez, legegintzako prozedura berezi baten araberaeta Europako Parlamentuak onartu ondoren, 20.artikuluko 2. paragrafoan adierazitako eskubideak osatzera bideratutako xedapenak onar ditzake. Xedapen horiek indarrean sartzeko, estatu kideek onartu egin behar dituzte, nork berekonstituzioarauen arabera.

HIRUGARREN ZATIA

BATASUNAREN BARNEKO POLITIKAKETA EGINTZAK

I. TITULUA

BARNEMERKATUA


1. Batasunak hartu beharreko neurriak hartukoditu barnemerkatua ezartzeko edo barnemerkatuaren funtzionamendua bermatzeko, aintzathartu beharreko tratatuxedapenen arabera.

2. Barnemerkatuak barruko mugarik gabeko esparrua sortaraziko du, eta Tratatuetako xedapenen arabera bermatuko da bertan salgaien, pertsonen, zerbitzuen eta kapitalen zirkulazio askea.

3. Aipatutako arlo guztietan aurrerapenaorekatua izango dela bermatzeko norabideaketa beharrezko baldintzak zehaztuko dituKontseiluak Batzordearen proposamenarengainean.


Goiko 26 bis artikuluan aipatutako helburuaklortzeko bideratutako proposamenak egiterakoan, Batzordeak kontuan hartu behar du zeinizango den garapenmaila diferentea daukatenzenbait ekonomiek barnemerkatua ezartzekoegin beharko duten ahaleginaren tamaina, etahorretarako egokiak diren xedapenak proposatuahal izango ditu.

Esandako xedapenak salbuespen moduanonartzen badira, aldi baterako izan beharko dira,eta ahal denik eta gutxien nahastu beharko dutebarnemerkatuaren funtzionamendua.

II. TITULUA

SALGAIEN ZIRKULAZIO ASKEA


1. Batasunak aduanabatasuna izango dubere baitan, eta horrek salgaien trukaketa guztiak hartuko ditu, eta estatu kideen arteko inportazioesportazioetako aduanatarifak etaondorio baliokideak dituzten beste ordainarazpen guztiak debekatzea ekarriko du, baita hirugarren herrialdeekiko harremanetarako aduanatarifa erkidea onartzea ere.

2. Tratatu honetako 30. artikuluko eta titulu honetako 3. kapituluko xedapenak estatu kideetako produktuei eta hirugarren herrialdeetatik etorritakoak izan arren estatu kideetan truke askean dabiltzan produktuei aplikatukozaizkie.

29. artikulua(lehengo 24 . artikulua EET)

Hirugarren herrialdeetatik etorritako produktuak estatu kideren batean truke askeandaudela ulertuko da, baldin eta, estatu kide horretan, inportaziorako izapideak bete, eta


32

EBFT, 25. art.


aduanasariak eta ondorio baliokideak dituenbeste edozein ordainarazpen ordaindu bada,eta eskubide eta ordainarazpen guztiak edo zatibatzuk itzultzea dakarren onurarik jaso ezbadute.

1. KAPITULUA

ADUANABATASUNA


Estatu kideen artean debeku izango dirainportazioesportazioetako aduanazergak etaondorio baliokideak dituzten ordainarazpenak. Izaera fiskaleko aduanazergen eskubideei ere debeku hau aplikatuko zaie.


Kontseiluak finkatuko ditu aduanatarifa erkidearen eskubideak Batzordearen proposamenez.


Kapitulu honetan emandako eginkizunak betetzeko, Batzordeak hauek izango ditu gidari:

a) estatu kideen eta hirugarren herrialdeenartean merkataritzako trukaketak sustatu behardira;

b) lehiabaldintzak aldatuz joango dira Batasunaren barruan, betiere, bilakaera horrek enpresen lehiakortasungaitasuna gehitzea dakarren neurrian;

c) Batasunaren hornidurapremiak, lehengaietan eta erdi elaboratutako produktuetan,hain zuzen amaitutako produktuen lehiabaldintzak faltsutu ez daitezen estatu kideen artean;

d) estatu kideen ekonomian nahasmendu larriak ekidin behar dira, eta Batasunean ekoizpena zentzuz garatzea eta kontsumoa zabaltzeabermatu behar da.

2. KAPITULUA

ADUANETAKO LANKIDETZA


Tratatuen aplikazio eremuan, Europako Parlamentuak eta Kontseiluak, legegintzako pro

zedura arruntaren arabera, Batasuneko estatuenarteko eta estatuon eta Batzordearen artekoaduanetako lankidetza indartzeko neurriakhartuko dituzte.

3. KAPITULUA

KOPURUAK MURRIZTEKO DEBEKUAERKIDEGOKO ESTATUEN ARTEAN


Estatu kideen artean debekatuta dago inportaziorako kopuruak murriztea, baita ondoriobaliokideak dauzkaten beste neurri guztiak ere.


Estatu kideen artean debekatuta dago esportaziorako kopuruak murriztea, baita ondoriobaliokideak dauzkaten beste neurri guztiak ere.


34. eta 35. artikuluetako xedapenak ez diraoztopo izango inportazioa, esportazioa edo iragaitea debekatu edo murrizteko, baldin eta jokabide hori hartzeko arrazoi badira ordenapublikoa; moraltasuna eta segurtasun publikoa;pertsonen nahiz animalien osasuna eta bizitzababestea edo landaretza zaintzea; estatukoarte, historia edo arkeologiako ondarea babestea, edo industria eta merkataritzako jabetza babestea. Hala ere, debeku edo murrizketa horiekezin dira bidegabeko bereizkeriamoduak izan,ez eta estatu kideen artean merkataritza murrizteko ezkutuko bideak ere.


1. Estatu kideek egokitu egin behar dituzteestatuko merkataritzamonopolioak, estatu kideetako herritarren artean bereizkeria guztiak ezabatuko direla bermatzeko, hornidurakoeta merkatuko baldintzei dagokienez.

Baldin eta estatu kideren batek, de iure edode facto, zuzenean edo zeharka, estatu kideenarteko inportazioak edo esportazioak kontrolatu,zuzendu edo horietan nabarmen eragiteko, organismoren bat erabiltzen badu, artikulu honetako xedapenak aplikatuko zaizkio organismo horri. Estatuak hirugarrenei utzitako mo


33

EBFT, 37. art.


nopolioei ere berdin aplikatuko zaizkie xedapenhauek.

2. Estatu kideek ez dute parte hartuko 1. paragrafoan aipatutako printzipioen kontrakoezein neurri berritan, ez eta estatu kideen artekoaduanazergak nahiz kopurumurrizketak debekatzeko artikuluen edukia murrizteko ezeinneurritan ere.

3. Merkataritzamonopolioren batek nekazaritzako produktuen merkaturatzea erraztu edoerrentagarritasuna hobetzeko araudirik badarama berarekin batera, artikulu honetako arauakaplikatuz berme baliokideak ziurtatzeko beharrezkoak diren neurriak hartu beharko dira, horrekin zerikusia daukaten ekoizleen enplegurakoeta bizitzaren mailarako.

III. TITULUA

NEKAZARITZA ETA ARRANTZA


1. Batasunak nekazaritza eta arrantzapolitika erkidea zehaztu eta aplikatuko du.

Barnemerkatuak nekazaritza, arrantza etanekazaritzako produktuen merkataritza hartukoditu bere barruan. Nekazaritzako produktudira lurreko, abeltzaintzako eta arrantzako produktuak, baita haiekin zuzeneko zerikusia izanik lehenengo transformaziokoak diren produktuak ere. Nekazaritzapolitika erkidea eta nekazaritza aipatzen direnean, eta orobat «nekazaritza» hitza erabiltzen denean, arrantza ere horsartzen dela ulertuko da, sektore horren ezaugarri bereziak aintzat hartuta.

2. Barnemerkatuaren ezarpenari edo harenfuntzionamenduari begira ezarritako arauakaplikatuko zaizkie nekazaritzako produktuei ere,39tik 44ra bitarteko artikuluetan, biak barne direla, kontrakorik xedatu ezean.

3. Tratatuetako I. eranskineko zerrendandatozen produktuei 39. artikulutik 44. artikulura bitartekoak aplikatuko zaizkie, biak barne.

4. Nekazaritzapolitika erkidea ezartzeareneskutik joan beharko dute nekazaritzako produktuen barnemerkatuaren funtzionamenduak eta garapenak.


1. Nekazaritzapolitika erkidearen helburuak hauek dira:

a) nekazaritzako produktibitatea gehitzea, au

rrerapen teknikoa sustatuz, eta nekazaritzakoekoizpena zentzuz garatu eta ekoizpenfaktoreak, batez ere, eskulana, ahal denik eta ondoenerabil daitezela bermatuz;

b) nekazaritzako biztanleei bizitzamailaegokia bermatzea, batez ere nekazaritzan lan egiten duen bakoitzaren errenta gehituz;

c) merkatuak egonkor bihurtzea;d) horniketak ziurtatzea;e) kontsumitzaileari hornigaiak zentzuzko

prezioetan bermatzea.2. Nekazaritzapolitika erkidea eta horrek

eska ditzakeen metodo bereziak gauzatzeko,kontuan hartu beharrekoak dira:

a) nekazaritzako jarduerak ezaugarri bereziakdauzkala, nekazaritzaren gizarteegituratik etanekazaritzako eskualdeen arteko berezko eta egiturazko desberdintasunetatik sortuta;

b) egokitzapenak pausoka egin behar direla;c) estatu kide bakoitzaren barruan ekonomia

osoarekin estu lotuta dagoen arloa dela nekazaritza.


1. Goiko 39. artikuluan aurreikusitako helburuak lortzeko, nekazaritzamerkatuen antolakunde erkidea sortzen da.

Produktuen arabera, modu hauetakoren bathartuko du antolaketak:

a) lehiakortasunari buruzko arau erkideak;b) estatuetako merkatuantolaketen derri

gorrezko koordinazioa; c) Europako merkatuantolaketa.2. Goiko 39. artikuluan zehaztutako hel

buruak lortzeko beharrezko neurri guztiak bilditzake bere baitan 1. paragrafoan aipatutakomoduren batean ezarritako antolakunde erkideak, bereziki: prezioak arautzea, produktuak ekoitzi eta merkaturatzeko dirulaguntzak; biltegiratzeko sistemak eta gerakinakkonpentsatzeko sistemak; eta inportazioakedo esportazioak egonkor bihurtzeko tresnaerkideak.

Goiko 39. artikuluan aipatutako helburuaklortzera mugatu behar da antolakunde erkidea,eta ezabatu egin behar ditu Batasuneko ekoizleen edo kontsumitzaileen arteko bereizkeriaguztiak.

Prezioen politika erkidea, zein ere den, irizpide erkideetan eta era bereko kalkulumetodoetan oinarritu behar da.

3. Artikulu honetako 1. paragrafoan aipatutako antolakunde erkideak bere helburuak lortu ahal izan ditzan, nekazaritza bideratu eta ber


34

EBFT, 38. art.


matzeko funts bat edo gehiago sortu ahal izango dira.


Goiko 39. artikuluan zehaztutako helburuaklortzeko, neurri hauek aurreikus daitezke nekazaritzako politika erkidean:

a) agronomiako jakintzagaien lanbideheziketan, ikerketan eta zabalkundean hasitakoahaleginen koordinazio eraginkorra, batera finantzatutako proiektuak edo instituzioak barne hartuta;

b) zenbait produkturen kontsumoa sustatzeko ekintza erkideak.


Lehiakortasunarauei buruzko kapitulukoxedapenak nekazaritzako produktuak ekoitzi etamerkaturatzeari ere aplikatu ahal izango zaizkie, baina Europako Parlamentuak eta Kontseiluak zehaztutako neurrian, eta 43. artikuluko2 paragrafoko xedapenen eremuan eta bertanaurreikusitako prozedurarekin bat etorriz baino ez, betiere 3. artikuluan aipatutako helburuakkontuan direla.

Kontseiluak, batzordeak proposatuta, laguntzak ematea onetsi ahal izango du:

a) naturari dagozkion baldintzak edo egiturabaldintzak direlaeta onurarik gutxien daukaten ustiategiak babesteko;

b) ekonomiaren garapenerako programen esparruan.


1. Batzordeak proposamenak aurkeztukoditu nekazaritzapolitika erkidea prestatu etagauzatzeari buruz, baita estatuen antolakundeak40. artikuluaren 1. paragrafoan jasotako antolakunde erkideekin ordezteari buruz ere, eta titulu honetan zehazten diren neurriak ezartzeari buruz ere bai.

Titulu honetan aipatutako nekazaritzakogaien elkarren arteko mendekotasuna eduki behar dute kontuan proposamen horiek.

2. Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,legegintzako prozedura arruntaren araberaeta Ekonomia eta Gizarte Komiteari aurrez kontsultatuta, 40. artikuluko 1. paragrafoan au

rreikusitako nekazaritzamerkatuen antolakunde erkidea ezarriko dute, eta bai nekazaritza etaarrantzapolitika erkidearen helburuak lortzekobeharrezkoak diren gainerako xedapenak ere.

3. Kontseiluak, Batzordeak proposatuta, gaihauei buruzko neurriak hartuko ditu: prezioakezartzea, ordainarazpenak, laguntzak eta kantitateen mugatzea, bai eta arrantzaaukerenzehaztea eta banatzea ere.

4. Estatuetako merkatuantolakundeak 40. artikuluaren 1. paragrafoan aurreikusitako antolakunde erkideekin ordeztu ahal izango dira, artikulu honetako 2. paragrafoan ezarritako baldintzak betez:

a) baldin eta antolakunde erkidearekin, neurri horren kontra jarri eta kasuan kasuko ekoizpenerako estatu barruko erakunde bat daukaten estatu kideei, ekoizleen enplegurako eta bizimailarako berme baliokideak ematen bazaizkie,betiere, menturazko egokitzapenen eta beharrezko berezitasunen erritmoa kontuan hartuta, eta

b) baldin eta aipatutako antolaketa erkidearekin, Batasunaren barruko trukaketetarako, estatuko merkatuan dauden antzeko baldintzak bermatzen badira.

5. Zenbait lehengaitarako antolakunde erkidea sortzen bada, eta horien eraldaketaz sortutako produktuetarako oraindik antolakundeerkiderik ez badago, Batasunaren kanpotik inportatu ahal izango dira hirugarren herrialdeetara esportatzeko eraldatuko diren produktuetan erabiltzeko lehengai horiek.


Baldin eta Erkidegoko estaturen bateanprodukturen bat estatuko merkatuantolaketabati lotuta badago, edo ondorio baliokidekobarruko edozein araudiri lotuta badago, etahorrela Erkidegoko beste estaturen batekoantzerako ekoizpenen baten lehiari eragitenbadio, beste estatuek konpentsaziokarga batezarriko diote goian aipatutako antolaketa edoaraudia daukan estatutik datorren produktuari, produktu horren irteeran, dagokionestatuak berak konpentsaziokargarik aplikatuezik.

Batzordeak finkatuko du karga horien zenbatekoa, oreka jartzeko beharrezkoa den heinean; eta beste neurri batzuk hartzeko baimena ere eman dezake, berak zehaztutako baldintzaeta moduetan.


35

EBFT, 44. art.


IV. TITULUA

PERTSONA, ZERBITZU ETA KAPITALENZIRKULAZIO ASKEA

1. KAPITULUA

LANGILEAK


1. Langileei bermatu egiten zaie zirkulazio askea, Batasunaren barruan.

2. Estatu kideetako langileen artean, nazionalitatean oinarritutako bereizkeria guztienabolizioa dakar zirkulazio askeak, enpleguari,soldatei eta gainerako baldintzei dagokienez.

3. Ordena publikoa, segurtasun publikoaeta osasun publikoa arrazoi direla jarritakomugapenei kalterik egin gabe, langileen zirkulazio askeak eskubide hauek dakartza:

a) benetako laneskaintzei erantzuteko eskubidea;

b) helburu horretarako, estatu kideetakolurraldean aske ibiltzeko eskubidea;

c) estatu kideetakoren batean bizilekua finkatzeko eskubidea, bertan lan egin ahal izateko,estatu horretako langileen enpleguari aplika dakizkiokeen legezko, erregelamenduzko eta administraziozko xedapenen arabera;

d) estatu kideren bateko lurraldean enpleguaeduki ondoren, bertan jarraitzeko eskubidea,Batzordeak ezarritako erregelamenduetan aurreikusitako baldintzetan.

4. Artikulu honetako xedapenak ezin izangozaizkie aplikatu administrazio publikoko enpleguei.


Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,legegintzako prozedura arruntaren arabera etaEkonomia eta Gizarte Komiteari kontsulta eginondoren, langileen zirkulazio askea benetan gauzatzeko beharrezko neurriak hartuko dituzte, zuzentarau edo erregelamendu bidez, 45. artikuluan zehaztutako modukoa izan dadin; bereziki

a) estatuetako lanadministrazioen arteanlankidetza estua ziurtatuko du;

b) estatuko legeriaren ondorioz edo estatukideen artean lehendik sinatutako akordioen ondorioz langileen mugimenduak askatzeko edota aukeran dauden enpleguetara sartzeko era

gozpen diren administrazioprozedurak eta jarduerak badaude, kendu egingo dituzte;

c) estatuko legedietan edo estatuen arteanaurrez lotutako akordioetan aurreikusitakoepe guztiak eta gainerako murrizpenak kenduegingo dituzte, baldin eta Batasuneko beste estatuetako langileei, enpleguren bat askatasunezaukeratzeko, estatu horretako langileei ezarritako baldintzen ordez bestelakoak ezartzenbadizkiete;

d) enplegueskaintzak eta enplegueskariakelkarren artean lotzeko eta orekatzeko egoki diren tresnak ezarriko ditu, eskualde eta industriabatzuetako nahiz besteetako bizimaila eta enplegumaila arrisku larrian jar ez daitezen.


Estatu kideek, programa erkide batean, langile gazteak elkarren artean trukatzeko aukerakzabalduko dituzte.


Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,legegintzako prozedura arruntaren arabera,langileen zirkulazio askea ezartzeko beharrezko neurriak hartuko dituzte gizartesegurantzako gaietan, eta, bereziki, langile etorkinei, inorenkontura zein beren kontura lanean dihardutela, eta beren eskubidedunei ondorengo puntuakbermatzeko sistema sortuko dute:

a) estatu bakoitzeko legedietan kontuanhartutako lanaldi guztiak metatzea, gizarteprestazioetarako eskubidea sortu eta gordetzeko, baita prestazioak kalkulatzeko ere;

b) Erkidegoko estatuetako lurraldeetanegoitza daukaten pertsonei prestazioak ordaintzea.

Kontseiluko kide batek deklaratzen badu lehenengo lerrokadan aurreikusitako legeegintzako proiekturen batek bere gizartesegurantzako osagai garrantzitsuei kalte egiten diela —hala nola, aplikazioeremuari, kostuariedo finantzaegiturari— edo sistema horren finantzaorekari eragiten diola, gai hori KontseiluEuroparrera bidaltzea eskatu ahal izango du;hori gertatuz gero, legegintzako prozeduraarrunta etenda geratuko da. Gaia eztabaidatu ondoren, prozedura eten eta lau hilabeteko epean,Kontseilu Europarrak:

a) proiektua berriz ere Kontseiluari itzulikodio, eta, horrela, legegintzako prozedura arruntaren etenaldia bukatuko da; edo, bestela,


36

EBFT, 45. art.


b) ez du erabakirik hartuko edo Batzordeari beste proposamen bat aurkezteko eskatukodio. Horrelakoetan, hasieran proposatutakoegintza onartugabetzat joko da.

2. KAPITULUA

KOKATZEKO ESKUBIDEA


Ondorengo xedapenen eremuan, debekatuta egongo dira estatu kide bateko herritarrekbeste estatu kide bateko lurraldean kokatzekodaukaten askatasunaren kontrako murrizketak.Debeku hori, halaber, estatu kide bateko lurraldean kokatuta dauden beste estatu kide bateko herritarrek agentziak, sukurtsalak edo filialak irekitzeko daukaten askatasunaren murrizketen kontra ere badoa.

Kokatzeko askatasunak berekin dakar bakoitzak bere konturako enplegua sortu eta horretan aritu ahal izatea, baita enpresak eratu etakudeatzea ere, batez ere, sozietateak, 54. artikuluko bigarren lerrokadan zehaztuta daudenmoduan, bertako herritarrentzat herrialde bakoitzeko legediek jarritako baldintzetan, kapitalei buruzko kapituluko xedapenei kalterikegin gabe.


1. Jarduera zehatz batean kokatzeko askatasuna lortzeari begira, erabakia Europako Parlamentuari eta Kontseiluari dagokie, eta zuzentarau bidez hartuko dute erabakia, legegintzako prozedura arruntaren arabera etaEkonomia eta Gizarte Komiteari kontsulta eginondoren.

2. Europako Parlamentuak, Kontseiluak etaBatzordeak aurreko xedapenetan agindutakoeginkizunak bete behar dituzte, batez ere:

a) orokorrean, lehentasuna emango dieteekoizpena eta trukaketak gehitzeko lagungarri diren jarduerei, kokatzeko askatasuna berariazkomoduz horretarako baliagarria den heinean;

b) estatuetako administrazio eskudunen arteko lankidetza estua izango dela bermatu behar dute, hain zuzen, Batasunaren barruan,eragindako jardueren egoera partikularrak ezagutu ahal izateko;

c) estatuko legedietatik edo estatuen arteanaurrez lotutako akordioetatik sortutako administrazioko prozedurak eta jarduerak eza

batu egin behar dituzte, baldin eta horiei eusteak oztopoak jartzen badizkio kokatzeko askatasunari;

d) Erkidegoko estaturen bateko soldatapeko langile izanda, eta beste estaturen bateko lurraldean enplegatuta egonik, norbere konturalanean jarri nahi duten langileek lurralde horretan jarraitu ahal izan dezaten jagon behardute Kontseiluak eta Batzordeak, beti ere delakojarduera hori hasi nahi duten unean estatu horretan sartuko balira eskatuko litzaizkiekeen baldintzak betetzen badituzte;

e) estatu kideren estaturen bateko lurraldeankokatutako jabetza higiezinak beste estatu bateko herritarren batek erosi eta aprobetxatzeko moduak aukeran utzi behar dituzte, 39. artikuluko 2. paragrafoan ezarritako printzipioakhausten ez diren bitartean;

f) kokatzeko askatasunari jarritako murrizpenak arianarian ezabatu egin behar dituzte, aipatutako jardueraadar guztietan, baiestatu kideetako lurraldeetan agentziak, sukurtsalak edo filialak zabaltzeko baldintzeidagokienez, bai baltzu nagusiko langileak bereagentzia, sukurtsal edo filialetako kudeaketa edokontroleko organoetan onartzeko baldintzei dagokienez ere;

g) 54. artikuluko bigarren lerrokadan zehaztutako sozietateei estatu kideetan eskatutakobermeak koordinatu egin behar dituzte, beharrezkoa den neurrian, baliokideak izan daitezen,eta, hala, kideen eta hirugarrenen interesak babesteko;

h) eta neurriak hartu behar dituzte kokatzekobaldintzak faltsutu ez daitezen estatu kideekemandako laguntzekin.


Kapitulu honetako xedapenak ez zaizkieaplikatuko, estatu kide interesdunari dagokionez, estatu horretan botere publikoa gauzatzearekin zerikusia daukaten jarduerei, nahiz etazerikusi hori noizean behingoa izan.

Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,legegintzako prozedura arruntaren arabera,kapitulu honetako xedapenen aplikaziotik kanpo utz ditzakete zenbait jarduera.


1. Kapitulu honetako xedapenek eta xedapenon indarrez hartutako neurriek ez dute zalantzan jarriko atzerritarrentzat araubide be


37

EBFT, 52. art.


rezia ezartzen duten legezko, erregelamenduzko eta administraziozko xedapenak aplikatu daitezkeen ala ez, baldin eta ordena publikoa,segurtasun publikoa eta osasun publikoa direlaeta xedapenok arrazoizkoak badira.

2. Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,legegintzako prozedura arruntaren arabera,aipatutako xedapenak koordinatzeko zuzentarauak onartuko dituzte.


1. Pertsona bakoitzari bere konturako jarduerak sortu eta betetzeko erraztasunak emateko, Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,legegintzako prozedura arruntari jarraituz, zuzentarauak onartuko dituzte batak bestearen diplomak, ziurtagiriak eta beste titulu batzukonartzeko, eta nork bere konturako jardueraksortzeko eta horietan aritzeko estatu kideekdauzkaten lege, erregelamendu eta administrazioxedapenak koordinatzeko.

2. Medikuntza, paramedikuntza eta farmaziako lanbideei dagokienez, arianarian murrizpenak gutxitzen joateko, aurrez koordinatuegin behar dira estatu kideetan lanbideok betetzeko eskatutako baldintzak.


Baldin eta estatu kideren bateko legearen arabera eratutako sozietateek beren egoitza nagusia, administrazio nagusia edo jarduera nagusiko zentroa Batasunean badaukate, estatu kideetako herritar diren pertsona fisikoen parean jarriko dira, kapitulu honetako xedapenakaplikatzeko.

Sozietateak esatean zuzenbide zibileko edomerkataritzazuzenbideko sozietateak ulertu behar dira, kooperatibak barne, baita zuzenbidepubliko edo pribatuko gainerako pertsona juridikoak ere, irabazteko xederik ez daukatenaksalbuespen izanda.


Batasuneko estatuek beren herritarrei ematen dieten tratua emango diete Batasunekobeste estatuetako herritarrei ere, 54. artikuluanzehaztutako sozietateetako kapitalean finantzapartaidetza izateari dagokionez, Tratatuetakogainerako xedapenak aplikatu beharra albobatera utzi gabe.

3. KAPITULUA

ZERBITZUAK


Hurrengo xedapenen eremuan, debekatutautziko dira Batasuneko herrialde batean kokatuta dauden Batasuneko estaturen bateko herritarrei estatu kide batean zerbitzuak aske emateko murrizpenak, nahiz eta herrialde hori ezizan prestaziohartzailea.

Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,legegintzako prozedura arruntaren arabera,hirugarren estatu bateko herritarrak izan eta Batasunean kokatuta dauden zerbitzuemaileei zabaldu ahal izango dizkiete kapitulu honetako xedapenen onurak.


Tratatuen arabera, zerbitzutzat hartukodira normalean ordainketa baten truke egindako prestazioak, baldin eta salgai, kapital etapertsonen zirkulazio askeari buruzko xedapenek arautzen ez badituzte.

Zerbitzuon artean sartzen dira, bereziki:a) industriako jarduerak;b) merkataritzako jarduerak;c) eskulangintzako jarduerak;d) lanbide liberaletako jarduerak.Kokatzeeskubideari buruzko kapituluko xe

dapenei kalterik egin gabe, zerbitzuemaileak,prestazio hori gauzatzeko, prestazioa burutzenari den estatu kidean bete dezake bere jardueraaldi batean, estatu kide horrek bertako herritarrei ezar diezazkien baldintza berberetan.


1. Garraioei buruzko zerbitzuak aske emateko, garraioei buruzko tituluko xedapenakizango dira arautzaile.

2. Kapitalen zirkulazioaren liberalizazioarekinharmonizatuta egingo da kapitalmugimenduei lotutako banku eta aseguruzerbitzuen liberalizazioa.


1. Zerbitzu jakin baten liberalizazioa lortzeko, Europako Parlamentuak eta Kontseiluak


38

EBFT, 53. art.


zuzentarau bidez erabakiko dute, legegintzakoprozedura arruntaren arabera eta Ekonomia etaGizarte Komiteari kontsulta egin ondoren.

2. Goiko 1. paragrafoan aurreikusitako zuzentarauak, orokorrean, lehentasunez ekoizpenkostuetan eragin zuzena daukaten zerbitzuei buruzkoak izango dira, baita, liberalizatuta, salgaientrukaketa errazten duten zerbitzuei buruzkoakere.


Batasuneko estatuek ahaleginak egingo dituzte 59. artikuluko 1. paragrafoa aplikatuzonartutako zuzentarauen indarrez eskatutakozerbitzuliberalizazioa baino liberalizazio handiagoa ezartzeko, baldin eta beren ekonomiarenegoera orokorrak eta kasuan kasuko sektorekoegoerak uzten badiete.

Batzordeak, helburu horrekin, gomendioakegingo dizkie interesdun diren estatuei.


Harik eta zerbitzuak aske betetzeko murrizpenak ezabatu arte, 56. artikuluko lehenengolerrokadan aipatutako zerbitzuemaile guztieiaplika diezazkieke murrizpenok estatu kidebakoitzak, nazionalitaterik edo egoitzarik kontuan hartu gabe.


Biok barne direla, 51. artikulutik 54. artikulura artekoetako xedapenak aplika dakizkiekekapitulu honetan araututako gaiei.

4. KAPITULUA

KAPITALA ETA ORDAINKETAK


1. Kapitulu honetako xedapenen eremuan,debekatuta dago estatu kideen arteko eta estatukideen eta hirugarren herrialdeen arteko kapitalen mugimenduei edozein murrizketa jartzea.

2. Kapitulu honetako xedapenen eremuan,debekatuta dago estatu kideen arteko eta estatukideen eta hirugarren herrialdeen arteko ordainketei edozein murrizketa jartzea.


1. Estatu bakoitzeko zuzenbidearen araberazein Batasuneko zuzenbidearen arabera, kapitalen mugimenduen gainean 1993ko abenduaren31n zeuden murrizketak hirugarren herrialdeeiaplikatzeari kalterik egin gabe ulertu behar da 63.artikulua, berdin delarik kapitalok hirugarren herrialdeetara bidaltzen diren edo herrialde horietatik datozen eta, betiere, baldin eta zuzenekoinbertsioak badira —ondasun higiezinetakoakbarne—, edota kokatzeko, finantzazerbitzuakemateko edo kapitalen merkatuetan baliotituluakonartzeko badira. Bulgariako, Estoniako eta Hungariako estatuetako legeriaren indarrez daudenmurrizketei dagokienez, kontuan hartuko den eguna 1999ko abenduaren 31 izango da.

2. Estatu kideen eta hirugarren herrialdeenarteko kapitalen zirkulazio askeari ahal den mailarik gorenean eutsi nahi izanda ere, eta tratatuetako gainerako kapituluetan xedatutakoarikalterik egin gabe, Europako Parlamentuak etaKontseiluak, legegintzako prozedura arruntarenarabera, neurriak hartuko dituzte kapitalenmugimenduei buruz, bai beste herrialde batzuetara badoaz, bai herrialde horietatik badatoz ,baldin eta zuzeneko inbertsioak badira —ondasun higiezinetakoak barne— eta kokatzeko,finantzazerbitzuak emateko edo kapitalenmerkatuetan baloreak onartzeko badira.

3. Kapitalen mugimenduen liberalizazioaridagokionez, kapitalak hirugarren herrialdeetarajoan nahiz herrialde horietatik etorri, Batasunaren zuzenbidean atzerakadaren bat gertatuahal izateko, Kontseiluaren legegintzako prozedura berezi baten arabera, aho batez eta Europako Parlamentuari aurretiaz kontsulta eginda bakarrik ezarri ahal izango ditu neurriak, 2.paragrafoan xedatutakoa gorabehera.


1. 63. artikuluan xedatutakoa gorabehera, estatu kideek beretzat gordeko dute:

a) bizilekuaren arabera edo kapitala inbertituta dagoen tokiaren arabera egoera desberdinetan aurkitzen direlaeta zergadunen arteko bereizketa egiten duten zergazuzenbidekoxedapenak aplikatzeko eskubidea;

b) estatu bakoitzeko zuzenbidea eta araubidea haustea galarazteko beharrezko neurriakhartzeko eskubidea, bereziki zergaarloan eta finantzaerakundeen zuhurtziazko ikuskapenarloan; administrazioko edo estatistikako in


39

EBFT, 65. art.


formazioa lortzea xede izanik, kapitalen mugimenduen aitorpenak egiteko prozedurak ezartzeko eskubidea; edo ordena publikoa edo segurtasun publikoa delaeta bidezkoak direnneurriak hartzeko eskubidea.

2. Kapitulu honetako xedapenak ez dira oztopoizango kokatzeeskubideari buruz Tratatuekin bateragarri diren murrizketak aplikatzeko.

3. Goiko 1. eta 2. paragrafoetan aipatutako neurriak eta prozedurak ezin izango dira izan ez bidegabekeriazko bereizkeriamodu bat, ez 63. artikuluan zehaztu den kapitalen eta ordainketenzirkulazio askea murrizteko estalki bat ere.

4. Batzordeak, 64. artikuluko 3. paragrafoan jasotakoaren araberako aplikazioneurririk ezean,edo Kontseiluak, estatu kide interesdunak eskaera egin eta hiru hilabeteko epean Batzordeak erabakirik hartu ez badu, erabakia hartu ahal izangodute, horren bidez aitortzeko, estatu kide batek hirugarren herrialdeekiko hartutako zerganeurrimurrizgarriak Tratatuekin bateragarritzat jokodirela, Batasunaren xedeetakoren batek hori justifikatzen duen neurrian eta barnemerkatuarenfuntzionamendu egokiarekin bateragarriak direnheinean. Kontseiluak aho batez erabakiko du, estatu kide batek eskaera egin ondoren.


Baldin eta, salbuespeneko egoeretan, kapitalen mugimenduek, bai hirugarren herrialdeetara doazenak, bai herrialde horietatik datozenak, ekonomia eta diru batasunaren funtzionamendurako zailtasun larriak sortzen badituzte, edo sortzeko mehatxua agertzen badute,Kontseiluak Batzordeak proposatuta eta Europako Banku Zentralari kontsulta egin ondoren,sei hilabete baino luzeago joko ez duen eperako, beharbeharrezko diren babesneurriak harditzake hirugarren herrialdeekiko.

V. TITULUA

ASKATASUN, SEGURTASUN ETA JUSTIZIAESPARRUA

1. KAPITULUA

XEDAPEN OROKORRAK

67. artikulua(Lehengo 61. artikulua EET eta 29. artikulua EBT)

1. Batasuna askatasun, segurtasun eta justiziaesparrua da, oinarrizko eskubideen erres

petuaren itzalpean eta estatu kideen sistema etatradizio juridikoen errespetuaren itzalpean.

2. Batasunak barruko mugetan pertsonenkontrolik ez dela egongo bermatuko du, eta asilo, immigrazio eta kanpoko mugetarako kontrolpolitika erkidea garatuko du, estatu kideen arteko elkartasunean oinarriturik, eta hirugarren herrialdeetako herritarrei dagokienezekitatiboa izango dena. Titulu honetako ondorioetarako, aberrigabeak hirugarren herrialdeetako herritarren parekoak izango dira.

3. Batasuna segurtasunmaila handia lortzensaiatuko da, eta, horretarako, delinkuentzia,arrazakeria eta xenofobia saihesteko eta borrokatzeko neurriak eta poliziaagintarien, auzietarako agintarien eta beste agintari eskudunen artean koordinazioa eta lankidetza lortzeko neurriak erabiliko ditu eta, gainera, batak bestearen zigorarloko ebazpen judizialak onartuko ditu, eta, beharrezkoa bada, zigorarloko legediak batak bestera hurbilduko dituzte.

4. Batasuna babes judizialaren bidea zabaltzen saiatuko da, eta, batez ere, arlo zibileko ebazpen judizialak eta estrajudizialak elkarri aitortzeko printzipioa bermatuko du.

68. artikulua

Askatasun, segurtasun eta justiziaesparruhorretan, legegintzako programazioaren etaprogramazio operatiboaren norabide estrategikoak Kontseilu Europarrak definituko ditu.

69. artikulua

Laugarren eta bosgarren kapituluen esparruan aurkezten diren legegintzako proposamenak eta ekimenak direlaeta, estatuetakoparlamentuen ardura izango da subsidiariotasunprintzipioa errespetatu beharra zaintzea,subsidiariotasun eta heinekotasunprintzipioak aplikatzeari buruzko protokoloaren arabera.

70. artikulua

Titulu honetan zehaztutako Batasunarenpolitikak estatu kideetako agintariek nola aplikatzen dituzten balioetsiko da, objektiboki etaalderdikeriarik gabe, Kontseiluaren lankidetzarekin. Horretarako, estatu kideek prozedura batzuk bete beharko dituzte, eta, prozedurahoriek zehazteko, 258., 259. eta 260. artikulueikalterik egin gabe, Kontseiluak, Batzordearenproposamenez, neurriak hartu ahal izango ditu,batez ere elkarri aitortzeko printzipioa betebe


40

EBFT, 66. art.


tean aplikatzen laguntze aldera. Balioespenhorren edukia eta emaitzak Europako Parlamentuari eta estatuetako parlamentuei jakinarazi beharko zaizkie.


Batasunaren segurtasunkontuetan lankidetza operatiboa sustatu eta indartu egingo direla bermatzeko, Kontseiluan horretarako komite iraunkorra osatuko da. Komite horrek, 240.artikuluari kalterik egin gabe, estatu kideetakoagintari eskudunen lanaren koordinazioa errazteko ardura izango du. Batasuneko organo etaorganismoen artetik, eraginpean direnek ereparte hartu ahal izango dute. Europako Parlamentua eta estatuetako parlamentuak lan horien jakinaren gainean eduki behar dira.

72. artikulua(Lehengo 64. artikuluaren 1. paragrafoa EET eta

33. artikulua EBT)

Titulu hau halaxe izango da, estatu kideek ordena publikoa zaindu eta barnesegurtasuna babesteko dituzten erantzukizunak gauzatzeari kalterik egin gabe.

73. artikulua

Estatu kideek aukera izango dute elkarren artean eta beren erantzukizunpean lankidetza etakoordinaziomotak antolatzeko, egoki iritzitako neurrian, beren estatuko segurtasuna babesteko erantzukizuna duten administrazioetaneskumena duten zerbitzuen artean.


Kapitulu honetan aipaturik dauden eremuetan, estatu kideen zerbitzu eskudunen arteko administrazioen arteko lankidetza bermatzeko, Kontseiluak neurriak onetsiko ditu, baita zerbitzu horiek eta batzordearen arteko lankidetza bermatzeko ere. Batzordeak proposaturik erabakiko du, Europako Parlamentuari aurretiaz kontsulta eginda, eta 76. artikuluarikalterik egin gabe.


Terrorismoaren eta horri lotutako jardunen aurkako prebentziolanari eta borrokari da

gokienez, 67. artikuluan jasotako helburuaklortzeko beharrezko denean, Europako Parlamentuak eta Kontseiluak, legegintzako prozeduraarruntaren arabera, administrazioneurrien esparrua zehaztuko dute kapitalen mugimendueieta ordainketei buruz, hala nola funtsak, finantzaaktiboak eta onura ekonomikoak ibilgetzekoaukera, betiere, horien jabetza, edukitza edoukaitea pertsona fisiko zein juridikoena, taldeena edo estatuz besteko erakundeena denean.

Batzordeak proposatuta, Kontseiluak neurriak hartuko ditu lehenengo lerrokadan aipatzen den esparrua aplikatzeko.

Berme juridikoei dagokienez, artikulu honetan jasotako egintzek beharrezko xedapenguztiak jasoko dituzte.

76. artikulua

Laugarren eta bosgarren kapituluetan aipaturiko egintzak, eta, kapitulu horietan aipaturikoeremuetan administrazioen arteko lankidetzabermatzen badute, 74. artikuluan aipaturikoneurriak ere bai, honela onartuko dira:

a) Batzordeak proposaturik, edob) estatu kideen laurdenaren ekimenez.

2. KAPITULUA

MUGETAKO KONTROLEI, ASILOARI ETAIMMIGRAZIOARI BURUZKO POLITIKAK


1.Batasunak garatuko duen politikak helburu hauek izango ditu:

a) barruko mugak igaro behar dituztenean,pertsonek, edozein nazionalitate dutelarik ere,inolako kontrolik ez dutela izango bermatzea;

b) kanpoko mugak igaro behar dituztenean,pertsonen kontrolak eta zaintza eraginkorra bermatzea;

c) arianarian, kanpoko mugak kudeatzekosistema integratu bat ezartzea.

2. Lehenengo paragrafoaren ondorioetarako,Europako Parlamentuak eta Kontseiluak ondorengo hauei buruzko neurriak hartuko dituzte,legegintzako prozedura arruntaren arabera:

a) bisei buruzko eta denbora laburrerako beste bizilekubaimen batzuei buruzko politikaerkidea;

b) kanpoko mugak igarotzen dituzten pertsonei pasarazi beharreko kontrolak;

c) hirugarren herrialdeetako herritarrekzein baldintzatan zirkulatu ahal izango duten as


41

EBFT, 77. art.


katasunez, aldi labur batean, Batasunean barrena;

d) arianarian kanpoko mugak kudeatzekosistema integratu bat ezartzeko beharrezkoa denedozein neurri;

e) barruko mugak igaro behar dituztenean,pertsonek, edozein nazionalitatekoak direlarikere, inolako kontrolik ez izatea.

3. Baldin eta, 20. artikuluaren 2. paragrafoko a) idatzzatian ezarritako eskubidea baliatzeko bidea egite aldera, Batasunak ekintzara jotzea beharrezkoa bada, eta Tratatuek jarduteko ahalik xedatu ez badute horretarako, Kontseiluak ezarri ahal izango ditu, legegintzako prozedura berezi baten arabera, pasaporteen, nortasunagirien, egoitzabaimenen zein antzekobeste edozein agiriren gaineko xedapenak.Kontseiluak, Europako Parlamentuari aurretiazkontsulta eginda, aho batez erabakiko du.

4. Estatu kideena da beren mugak geografikoki zedarritzeko eskumena, nazioarteko zuzenbidearekin bat, eta artikulu honek ez du eskumen hori ukitzen.

78. artikulua(lehengo 63. artikulua, 1. eta 2. puntuak, eta 64.

artikuluko 2. paragrafoa EET)

1. Asilo, ordezko babes eta aldi baterako babeskontuetan, Batasunak politika erkidea garatuko du, nazioarteko babesa behar duten hirugarren herrialdeetako herritarrei estatutuegoki bat eskaintzeko eta hara itzularazi beharrik ez dagoela dioen printzipioa errespetatzeko. Politika horrek izan beharko du 1951ko uztailaren 28ko Genevako Hitzarmenaren eta Iheslarien estatutuari buruzko 1967ko urtarrilaren31ko protokoloaren araberakoa, baita bete beharreko gainerako tratatuen araberakoa ere.

2. Lehenengo paragrafoaren ondorioetarako, Europako Parlamentuak eta Kontseiluak asilorako Europako sistema erkide bati buruzkoneurriak hartuko dituzte, legegintzako prozedura arruntaren arabera; honako hauek hartukoditu barne:

a) hirugarren herrialdeetako herritarrentzako era bereko asiloestatutua, Batasun osorakobalioko duena;

b) asilo europarra lortu ez izanagatik nazioarteko babesa behar duten hirugarren herrialdeetako herritarrei ordezko babesa ematekoera bereko asiloestatutua;

c) oldeka datozenerako, lekuz aldatu beharizan diren pertsonentzako aldi baterako babessistema erkide bat;

d) era bereko asiloestatutu hori edo ordezko

babesestatutu hori emateko edo kentzekoprozedura erkideak;

e) asiloeskari bat edo ordezko babeseskari bat aztertzeko ardura zein estatu kidek duenzehazteko irizpideak eta tresnak;

f) asiloa edo ordezko babesa eskatu dutenakhartzeko baldintzei buruzko arauak;

g) asiloa, ordezko babesa edo aldi baterakobabesa eskatzen duen jendeetorria kudeatzeko, hirugarren herrialdeekin elkartzea eta lankidetzan aritzea.

3. Hirugarren herrialdeetako herritarrakustekabean etorri direlaeta, estatu kide bat edobatzuk larritasunegoeran badaude, Kontseiluakestatu kide horiei laguntzeko behinbehinekoneurriak hartu ahal izango ditu, Batzordeak proposaturik. Europako Parlamentuari aurretiazkontsulta eginda erabakiko du Kontseiluak.

79. artikulua(lehengo 63. artikulua, 3. eta 4. puntuak, EET)

1. Batasunak immigraziopolitika erkidea garatuko du, beti bermatuta egon dadin migraziofluxuak modu eragingarrian kudeatuko direla,estatu kideetan legez bizilekua duten hirugarrenherrialdeetako herritarrak berdintasunlegeztratatuko direla, eta, bai legez kanpoko immigrazioa, bai gizakien salerosketa, saihestuko delaeta horien aurkako borroka indartu egingodela.

2. Lehenengo paragrafoaren ondorioetarako, Europako Parlamentuak eta Kontseiluak neurriak hartuko dituzte, legegintzako prozeduraarruntaren arabera. Hona hemen hartuko dituzten esparruak:

a) estatu kideetan sartu eta bizilekua hartzeko baldintzak, eta estatu kideek denbora luzerako bisak eta bizilekubaimenak ematekoarauak, familiak biltzeko balio dutenak barne direla;

b) estatu kide batean bizilekua legez dutenhirugarren herrialde bateko herritarren eskubideen definizioa, askatasunez zirkulatzekoeta bizilekua gainerako estatu kideetan hartzekobaldintzak barne;

c) legez kanpoko immigrazioa eta legez kanpo bizilekua hartzea, baita legez kanpoko egoiliarrak kanpora botatzea eta atzera beren herrialdeetara itzultzea ere;

d) gizakien salerosketaren aurkako borroka,batez ere emakumeena eta haurrena bada.

3. Batasunak hirugarren herrialdeekin akordioak sinatu ahal izango ditu, hirugarren herrialdeetako herritarrak beren jatorrizko edoabiaburuko herrialdeetan berriz har ditzaten,


42

EBFT, 78. art.

2TRATADO de LISBOA:Interior 01/12/2010 8:39 Página 42

sartzeko, egoteko edo bizilekua hartzeko baldintzak betetzen ez badituzte, edo, lehen betearren, orain betetzen ez badituzte.

4. Europako Parlamentuak eta Kontseiluak, legegintzako prozedura arruntaren arabera, hainbat neurri ezar dezakete estatu kideei beren lurraldean legezko bizilekua duten hirugarren herrialdeetako herritarrak integratzeko egiten dituzten ekintzetan laguntzeko, baina ez dute izango estatu kideetako legezko eta erregelamenduzkoxedapenak harmonizatzeko inongo biderik.

5. Estatu kideek hirugarren herrialdeetatiklan bila datozkien kanpoko herritarretako zenbat onartu zehazteko eskubidea dute, berdinnorberaren edo beste inoren konturako lanbila datozen, eta artikulu honek ez du eskubide hori ukitzen.

80. artikulua

Estatu kideen arteko elkartasunprintzipioaeta ardurak ekitatez banatzeko printzipioaizango da nagusi kapitulu honetan aipaturik dauden Batasunaren politiketan eta politika horiekgauzatzean, baita finantzei dagokienean ere. Beharrezkoa den bakoitzean, Batasunak kapituluhonen ondorioz onartzen dituen egintzek barne hartuko dituzte printzipio horiek aplikatzeko hainbat neurri egoki.

3. KAPITULUA

ARLO ZIBILEKO LANKIDETZA JUDIZIALA


1. Arlo zibileko gaietan, Batasunak garatukoduen lankidetza judizialak mugaz haraindikoeragina izango du, ebazpen judizialak eta estrajudizialak elkarri aitortzeko printzipioan oinarrituta. Lankidetza horren barruan estatu kideetako legezko eta erregelamenduzko xedapenak hurbiltzeko neurriak ere sartu ahal izango dira.

2. Lehenengo paragrafoaren ondorioetarako,Europako Parlamentuak eta Kontseiluak neurriak hartuko dituzte, legegintzako prozeduraarruntaren arabera, honako hauek bermatzeko,batez ere barnemerkatuak ondo funtzionatzekobeharrezkoa bada:

a) estatu kideen artean, ebazpen judizialaketa estrajudizialak elkarri aitortzea, baita betearazpena ere;

b) agiri judizialak eta estrajudizialak mugezharaindi jakinaraztea eta lekuz aldatzea;

c) legegatazkei eta jurisdikziogatazkei buruz estatu kideetan aplikatu beharrekoak direnarauen bateragarritasuna;

d) frogak lortzeko lankidetza;e) babes judizial eragingarria;f) prozedura zibilek ondo funtzionatzeko oz

topoak kentzea, hain zuzen estatu kideetanprozedura zibilean aplikatu beharrekoak direnarauen bateragarritasuna sustatuz, premiazkoaizanez gero;

g) auziak ebazteko beste bide batzuk garatzea;h) magistratuen eta justiziaadministrazio

ko langileen prestakuntzaren alde egitea.3. Mugaz haraindiko eragina duten Familia

Zuzenbideari buruzko neurriak, 2. paragrafoanxedatutakoa gorabehera, Kontseiluak ezarrikoditu, legegintzako prozedura berezi baten arabera. Kontseiluak, Europako Parlamentuari aurretiaz kontsulta eginda, aho batez erabakiko du.

Kontseiluak, Batzordearen proposamenez,erabaki bat hartu ahal izango du, zehazteko Familia Zuzenbidearen baitako alderdien artetikmugaz haraindiko eragina dutenetako zeintzukgauzatu daitezkeen legegintzako prozeduraarruntaren arabera onartutako egintzak erabilita. Kontseiluak, Europako Parlamentuari aurretiaz kontsulta eginda, aho batez erabakiko du.

Bigarren lerrokadan adierazten den proposamena estatu kideetako parlamentuei jakinaraziko zaie . Estatuko Parlamenturen batek jakinarazpena egin zaionetik sei hilabeteko epeankontra dagoela adierazten badu, ez da erabakiahartuko. Kontra dagoenik egon ezean, Kontseiluak erabakia hartu ahal izango du.

4. KAPITULUA

ZIGORARLOKO LANKIDETZA JUDIZIALA


1. Batasunean, epaiak eta ebazpen judizialakelkarri aitortzeko printzipioa izango da zigorarloko gaietako lankidetza judizialaren oinarria,eta horren barnean egongo da estatu kideetako legezko eta erregelamenduzko xedapenenhurbilketa ere, 2. paragrafoan eta 8. artikuluanaipaturiko esparruetan.

Europako Parlamentuak eta Kontseiluak ondorengo hauei buruzko neurriak hartuko dituzte,legegintzako prozedura arruntaren arabera:

a) epai eta ebazpen judizialak, edozein formatakoak direlarik ere, Batasun osoan aitortuko dituztela bermatzeko arauak eta prozedurak


43

EBFT, 82. art.


zehaztea;b) estatu kideen arteko jurisdikzioauziei au

rrea hartzea eta ebazpena ematea;c) magistratuen eta justiziaadministrazioko

langileen prestakuntzaren alde egitea;d) prozedura penalari eta ebazpenak betea

razteari dagokien esparruan, estatu kideetakoagintari judizialen edo baliokideen arteko lankidetzari bidea erraztea.

2. Epaiak eta ebazpen judizialak elkarri aitortzeko, eta mugaz haraindiko zigorarloan polizialankidetza eta lankidetza judiziala bideratzeko beharrezkoa den neurrian, EuropakoParlamentuak eta Kontseiluak gutxieneko araubatzuk ezar ditzakete, legegintzako prozeduraarrunta erabiliz onartzen diren zuzentarauen bitartez. Baina estatu kideen tradizioen eta sistemajudizialen arteko aldeak ere kontuan izan beharko dituzte gutxieneko arau horiek.

Honako hauek dira arau horien gaiak:a) estatu kideen artean, frogak elkarri onar

tzea;b) prozedura penalean pertsonek zein es

kubide izango dituzten;c) delituen biktimen eskubideak;d) prozedura penalaren beste osagai jakin

batzuk; Kontseiluak erabaki baten bitartez aurretiaz zehaztuak. Kontseiluak erabaki horiaho batez hartuko du, Europako Parlamentuakaurretiaz onespena emanda.

Paragrafo honetan aipaturiko gutxienekoarau horiek zehazturik egonagatik ere, horrekez du esan nahi estatu kideek ezinezkoa dutenik pertsonentzako babesmaila handiagoamantentzea edo ezartzea.

3. Kontseiluko kide batek uste badu 2. paragrafoan jasotako zuzentaraua proiektu horietakobatek estatu horretako zigorarloko justiziasistemaren funtsezko alderdiak ukitzen dituela, gaihori Kontseilu Europarrera bidaltzeko eska dezake, eta, halakoetan, legegintzako prozeduraarrunta, aplikatzekoa izatekotan, etenda geratuko da. Gaia eztabaidatu ondoren, adostasunalortzen bada, Kontseilu Europarrak prozedurahori eten eta lau hilabeteko epean proiektua berriz ere Kontseiluari itzuliko dio, eta, horrela, legegintzako prozedura arruntaren etenaldia bukatuko da.

Epe horren barruan adostasunik lortzen ezbada, eta gutxienez bederatzi estatu kidek lankidetza indartua ezarri nahi badute, dagokionzuzentarauproiektuarekin bat, Europako Parlamentuari, Kontseiluari eta Batzordeari jakinaraziko diete. Halakoetan, Europar Batasunaren Tratatuaren 20. artikuluko 2. paragrafoan etatratatu honetako 329. artikuluaren 1. paragra

foan aipaturik dagoen lankidetza indartu horrihasiera emateko baimena emanda dagoela ulertuko dute, eta lankidetza indartuari dagozkionxedapenak aplikatu beharko dira.


1. Delitueremu batzuetan, Europako Parlamentuak eta Kontseiluak gutxieneko arau batzuk ezarri ahal izango dituzte, Legegintzakoprozedura arrunta erabiliz onartzen diren zuzentarauen bitartez, arauhauste penalen etazehapenen definizioari buruz, baldin eta delituesparru horiek bereziki larriak badira eta mugaz haraindiko dimentsioa badute, arauhausteak halakoxeak direlako edo ondorio larriak dakartzatelako, edo, irizpide erkideen arabera, bereziki jazarri beharrekoak direlako.

Hauek dira delitueremu horiek: terrorismoa,gizakien salerosketa eta emakume eta haurren esplotazio sexuala, legez kanpoko drogatrafikoa, legez kanpoko armatrafikoa, kapitalzuriketa, ustelkeria, ordainbideak faltsutzea, delinkuentzia informatikoa eta delinkuentzia antolatua.

Delinkuentziaren bilakaera kontuan izanda,Kontseiluak erabaki bat hartu ahal izango du, paragrafo honetan ezarritako irizpideen araberabeste delitueremu batzuk zehazteko. Aho batez hartuko du erabaki hori, Europako Parlamentuak aurretiaz onespena emanda.

2. Baldin eta, hainbat harmonizazioneurrihartu diren eremu batean, Batasunaren politikaeraginkortasunez gauzatuko dela bermatzekotan, ezinbestekoa bada estatu kideen zigorarloko legezko eta erregelamenduzko xedapenakhurbiltzea, zuzentarauen bidez gutxieneko araubatzuk ezarri ahal izango dira, kasuan kasukoeremu horretako arauhauste penalen eta zehapenen definizioari buruz. Harmonizazioneurri horiek hartzeko erabili zen prozedura berberaerabiliko da zuzentarau horiek legegintzakoprozedura arruntaren edo bereziaren araberahartzeko ere, 76. artikuluari kalterik egin gabe.

3. Kontseiluko kide batek uste badu 1. edo 2.paragrafoan jasotako zuzentarauproiektu horietako batek estatu horretako zigorarloko justiziasistemaren funtsezko alderdiak ukitzendituela, gai hori Kontseilu Europarrera bidaltzeko eska dezake, eta, halakoetan, legegintzakoprozedura arrunta etenda geratuko da. Gaia eztabaidatu ondoren, adostasuna lortzen bada,Kontseilu Europarrak prozedura hori eten etalau hilabeteko epean proiektua berriz ere Kontseiluari itzuliko dio, eta, horrela, legegintzakoprozedura arruntaren etenaldia bukatuko da.


44

EBFT, 83. art.


Epe horren barruan adostasunik lortzen ezbada, eta gutxienez bederatzi estatu kidek lankidetza indartua ezarri nahi badute, dagokionzuzentarauproiektuarekin bat, Europako Parlamentuari, Kontseiluari eta Batzordeari jakinaraziko diete. Halakoetan, Europar Batasunaren Tratatuaren 20. artikuluko 2. paragrafoan etatratatu honetako 329. artikuluaren 1. paragrafoan aipaturik dagoen lankidetza indartu horrihasiera emateko baimena emanda dagoela ulertuko dute, eta lankidetza indartuari dagozkionxedapenak aplikatu beharko dira.

84. artikulua

Europako Parlamentuak eta Kontseiluakhainbat neurri zehatz dezakete, legegintzakoprozedura arrunta erabiliz, estatu kideek delinkuentziari aurrea hartzeko egiten duten lanabultzatzeko eta babesteko, estatu kideetakolegezko eta erregelamenduzko xedapenak harmonizatzeko ahalegin oro albo batera utzita.


1. Bi estatu kideri edo gehiagori eragiten dienedo irizpide erkideen arabera jazarri beharrekoa den delinkuentzia larria ikertzeko eta jazartzeko ardura duten estatuagintarien artekokoordinazioari eta lankidetzari laguntza ematea eta bultzada bat ematea da Eurojusteneginkizuna. Estatu kideetako agintariek eta Europolek egindako operazioetan eta emandakoinformazioan oinarrituko da horretarako.

Horretarako, Europako Parlamentuak etaKontseiluak legegintzako prozedura arruntarenarabera onartutako erregelamendu bidez egongo dira zehazturik Eurojusten egitura, funtzionamendua, jarduteko eremua eta eskumenak.Eskumen horien artean, hauek egon daitezke:

a) ikerketa penaletarako eginbideak hastea, eta estatuetako agintari eskudunek prozedura penalak hasteko proposamena egitea, batez ere, Batasunaren finantzainteresen kalterakodiren arauhausteei buruzkoak;

b) aurreko a) idatzzatian aipaturiko ikerketak eta prozedurak koordinatzea;

c) lankidetza judiziala indartzea, besteakbeste jurisdikzioauziak ebatziz eta EuropakoJustizia Sarearekin lankidetza estuan arituz.

Erregelamendu horietan egongo da zehazturik, era berean, zein prozedura erabili beharkoden Europako Parlamentuak eta estatuetakoparlamentuek Eurojusten jarduerak balioesteko.

2. Aurreko 1. paragrafoan jasota dauden ak

zio penaletan, eta 86. artikuluari kalterik egingabe, estatuetako funtzionario eskudunen ardura izango da prozesuko egintza formalakaurrera eramatea.

86. artikulua

1. Batasunaren finantzainteresei kalte egiten dieten arauhausteen aurka egiteko, Kontseiluak legegintzako prozedura berezia erabiliz onartutako erregelamenduen bidez, EuropakoFiskaltza sortu ahal izango du Eurojustetikabiatuta. Kontseiluak aho batez erabakiko du,Europako Parlamentuak aurretiaz onespenaemanda.

Aho batez erabakirik hartu ezean, gutxienezbederatzi estatu kidek osatutako multzo batekerregelamendu proiektua Kontseilu Europarrera bidaltzeko eska dezake eta, halakoetan,prozedura etenda geratuko da Kontseiluan.Gaia eztabaidatu ondoren, adostasuna lortzenbada, Kontseilu Europarrak prozedura horieten eta lau hilabeteko epean proiektua berrizere Kontseiluari itzuliko dio, erabakia har dezan.

Epe horren barruan adostasunik lortzen ezbada, eta gutxienez bederatzi estatu kidek lankidetza indartua ezarri nahi badute, dagokionerregelamenduproiektuarekin bat, EuropakoParlamentuari, Kontseiluari eta Batzordeari jakinaraziko diete. Halakoetan, Europar Batasunaren Tratatuaren 20. artikuluko 2. paragrafoan eta tratatu honetako 329. artikuluaren 1. paragrafoan aipaturik dagoen lankidetza indartuhorri hasiera emateko baimena emanda dagoela ulertuko dute, eta lankidetza indartuari dagozkion xedapenak aplikatu beharko dira.

2. Europako Fiskaltzak eskumena izangodu, hala dagokionean, Europolekin lankidetzan,Batasunaren finantzainteresen aurkako arauhausteen egileak eta sopikunak aurkitzeko,prozedura penalari hasiera emateko, eta haienaurkako epaiketa has dadin eskatzeko; lehen paragrafoan aipaturik dagoen erregelamenduandaude definiturik arauhauste horiek. Europako Fiskaltzak arauhauste horiei dagokien akzio penala eramango du aurrera, estatu kideenjurisdikzioorgano eskudunetan.

3. Goragoko 1. paragrafoan aipaturiko erregelamenduetan zehaztuko dira Europako Fiskaltzaren estatutua, bere eginkizunak gauzatzeko bete behar dituen baldintzak, fiskaltzaren jardueretan aplikatu beharreko prozeduraarauak,zein froga onartu eta zein ez onartu jakitekoarauak, eta bere eginkizunak betetzeko orduangauzatzen dituen prozesuko egintzen jurisdikziokontrolerako arauak.


45

EBFT, 86. art.


4. Aldi berean edo beranduago, Kontseilu Europarrak erabaki bat har dezake 1. paragrafohori aldatzeko, Europako Fiskaltzaren eskumenak mugaz haraindiko delinkuentzia larriaren aurka zabaltze aldera. Erabaki horrek 2. paragrafoa aldatu beharra ekarriko du delitu astunen egile eta sopikunei dagokienez, delitu horiek estatu kide bati baino gehiagori eragiten dietenean. Kontseilu Europarrak aho batez erabakiko du, Europako Parlamentuak aurretiazonespena emanda eta Batzordeari aurretiazkontsulta eginda.

5. KAPITULUA

POLIZIALANKIDETZA


1. Batasunak polizialankidetza garatukodu, eta, lankidetza horretan, estatu kideen agintari eskudun guztiek hartuko dute parte, poliziazerbitzuak eta aduanakoak ere barnean direla, baita, eginkizun hertsatzaileak izanik,arauhauste penalei aurrea hartzeko, antzemateko eta halakoak ikertzeko espezializaturikdauden zerbitzuak ere.

2. Lehenengo paragrafoaren ondorioetarako,Europako Parlamentuak eta Kontseiluak ondorengo hauei buruzko neurriak hartu ahal izango dituzte, legegintzako prozedura arruntarenarabera:

a) beharrezko informazioa biltzea, gordetzea,tratatzea, aztertzea eta elkar trukatzea;

b) langileen prestakuntzaren alde egitea,eta langileak, ekipoak eta polizien ikerketazientifikoa elkar trukatzeko lankidetza;

c) antolaturiko delinkuentziamodu larrieiantzematearekin zerikusia duten ikerketateknika erkideak.

3. Kontseiluak ezarri ahal izango du, legegintzako prozedura berezi baten arabera, artikulu honetan adierazten diren agintarien arteko lankidetza eraginkorrari buruzko neurriak.Kontseiluak, Europako Parlamentuari aurretiazkontsulta eginda, aho batez erabakiko du.

Aho batez erabakirik hartu ezean, gutxienezbederatzi estatu kidek osatutako multzo batekneurrien proiektua Kontseilu Europarrera bidaltzeko eska dezake eta, halakoetan, prozeduraetenda geratuko da Kontseiluan. Gaia eztabaidatu ondoren, adostasuna lortzen bada, Kontseilu Europarrak prozedura hori eten eta lau hilabeteko epean proiektua berriz ere Kontseiluariitzuliko dio, erabakia har dezan.

Epe horren barruan adostasunik lortzen ezbada, eta gutxienez bederatzi estatu kidek lankidetza indartua ezarri nahi badute, dagokionneurriproiektuarekin bat, Europako Parlamentuari, Kontseiluari eta Batzordeari jakinaraziko diete. Halakoetan, Europar BatasunarenTratatuaren 20. artikuluko 2. paragrafoan eta tratatu honetako 329. artikuluaren 1. paragrafoanaipaturik dagoen lankidetza indartu horri hasiera emateko baimena emanda dagoela ulertuko dute, eta lankidetza indartuari dagozkionxedapenak aplikatu beharko dira.

Bigarren eta hirugarren lerrokadetan ezarritako prozedura berezia ez zaie aplikaziokoaizango Schengengo altxorra garatzen dutenegintzei.


1. Europolen eginkizuna da estatu kideetako poliziaagintarien eta eginkizun hertsatzaileak dituzten gainerako zerbitzuen lana, etaeuren arteko lankidetza babestea eta indartzea,hartara, bi estatu kideri edo gehiagori eragitendieten delinkuentzia larriari eta terrorismoari aurrea hartzeko, eta Batasunaren politika baten bidez bideratutako interes erkidea kaltetzen duten delinkuentziamoduei aurrea hartzeko, baita horien guztien aurka borroka egiteko ere.

2. Europako Parlamentuak eta Kontseiluaklegegintzako prozedura arruntaren araberaonartutako erregelamendu bidez egongo dira zehazturik Europolen egitura, funtzionamendua,jarduteko eremua eta eskumenak. Eskumenhorien artean, hauek egon daitezke:

a) informazioa biltzea, gordetzea, tratatzea,aztertzea eta elkar trukatzea, batez ere estatukideetako agintariengandik datorrena, edo hirugarren herrialdeetako edo hirugarren instantzietako agintariengandik datorrena.

b) ikerlanak eta aktibitate operatiboak koordinatzea, antolatzea eta aurrera eramatea, estatu kideetako agintari eskudunekin bateraeginda badaude edo elkarrekin osaturiko ikerketataldeek eginda badaude, hala dagokionean, Eurojustekin lankidetzan.

Europako Parlamentuak Europolen jarduera kontrolatzeko zein prozedura erabili beharko den ere erregelamendu horietan etorriko dazehazturik, eta estatuetako parlamentuek ereparte hartuko dute kontrol horretan.

3. Europolen jarduera operatibo oro jarduera horrek lurraldez ukitzen duen estatu kideetako agintariekin harremanetan eta haiekin


46

EBFT, 87. art.


adosturik egin beharko da. Estatuko agintari eskudunen ardura izango da, eta ez beste inorena, neurri hertsatzaileak aplikatzea.


Kontseiluak, legegintzako prozedura berezibaten arabera zehaztuko ditu estatu kideenagintari eskudunek zein baldintzapean etazein mugapean jardun dezaketen beste estatu kide baten lurraldean, harekin harremanetan eta jarduna harekin adosturik; agintari eskudun horiek 82. eta 87. artikuluetan daude zehazturik. Kontseiluak, Europako Parlamentuari aurretiaz kontsulta eginda, aho batez erabakiko du.

VI. TITULUA

GARRAIOAK


Atal honetan arauturik dauden gaietan, garraiopolitika erkide baten esparruan lortzekoakizango dira Tratatuetako helburuak.


1. Aurreko 90. artikulua aplikatu ahal izateko, eta garraioen sektorearen berezitasunak kontuan hartuta, Europako Parlamentuak eta Kontseiluak, legegintzako prozedura arruntarenarabera, eta Ekonomia eta Gizarte Komiteari etaEskualdeetako Komiteari kontsulta egin ondoren, hauek ezarriko dituzte:

a) estatu kideren bateko lurraldetik abiatuta edo bertara sartuta, edo estatu kideren batekoedo gehiagoko lurraldean barrena egindakonazioarteko garraioei aplika dakizkiekeen araubateratuak;

b) egoiliarrak ez diren garraiolariek estatukide batean garraiozerbitzuak egiteko betebehar dituzten baldintzak;

c) garraioetan segurtasuna hobetzeko direnneurriak;

d) beste edozein xedapen egoki.2. Aintzakotzat hartuko da, 1. paragrafoko

neurriak onestean, hori aplikatzeak zein kasutan ekar ditzakeen eragin larriak eskualde batzuetako bizimailarako eta enplegurako, baitagarraiomaterialaren ustiaketarako ere.


Tratatu honetako 91. artikuluko 1. paragrafoanaipatutako xedapenak onartu artean, eta Kontseiluak aho batez salbuespen bat ematen duen neurririk hartu ezean, estatu kide batek ere ezin izango ditu onura gutxiagoko bihurtu, ez zuzenean ezzeharka, gainerako estatu kideetako garraiolarienkaltetan eta estatu horretako garraiolarien mesederako, 1958ko urtarrilaren 1etik gai hori arautzenduten xedapenak, edo, geroago atxikitako estatuenkasuan, atxikipen egunetik arautzen dutenak.


Tratatuekin bateragarriak izan beharko dira,bai garraioak koordinatzeko premiei erantzutekodiren laguntzak, bai zerbitzu publikoak berarekin dakartzan betebehar batzuei dagozkiendiruitzulketarako laguntzak.


Tratatuen eremuan garraioaren prezioei etabaldintzei buruz hartutako neurri guztiek garraiolarien ekonomiaren egoera eduki behardute kontuan.


1. Batasunaren barruko trafikoan debekaturikdago, salgaiak eta trafikoharremanak berberak izanik, salneurri edo garraiobaldintza ezberdinak aplikatzea, eta, beraz, garraiaturiko produktuak zein herrialdetatik datozen edo zein estatu kidetara doazen ez da inoiz bereizkeria egiteko arrazoi izango.

2. Goiko 1. paragrafoan esandakoak ez dukentzen Europako Parlamentuak eta Kontseiluak91. artikuluko 1. paragrafoa aplikatuz beste neurri batzuk hartu ahal izatea.

3. Kontseiluak, Batzordearen proposamenezeta Europako Parlamentuari eta Ekonomia etaGizarte Komiteari kontsulta egin ondoren, 1. paragrafoan xedatutakoa aplikatuko dela bermatzeko arauak ezarriko ditu.

Kontseiluak beharrezko xedapenak onartuahal izango ditu, bereziki, Batasuneko instituzioek 1. paragrafoan xedatuta dagoena betetzen dela kontrola dezaten, eta xedapen horrenonura osoak erabiltzaileei berma diezazkieten.

4. Batzordeak, bere ekimenez edo estatu kideren baten eskariz, 1. paragrafoan aipatu diren


47

EBFT, 95. art.


bereizkeria kasu guztiak aztertuko ditu, eta, interesdun diren estatu kide guztiei kontsulta eginondoren, beharrezko iritzitako erabakiak hartuko ditu ezarritako arauen eremuan, 3. paragrafoan xedatutakoarekin bat etorriz.


1. Debeku da estatu kide batek enpresa edo industria jakin bati edo gehiagori edozein eratakobabesa edo laguntza dakarkioten prezioak eta baldintzak ezartzea Batasunaren barruko garraioan,laguntza hori edozelakoa izanda ere, Batzordearen baimenez ezarritakoa ez bada.

2. Batzordeak, bere ekimenez edo estatu kideren baten eskariz, 1. paragrafoan aipatutako prezioak eta baldintzak aztertuko ditu, etabereziki kontuan hartuko ditu, alde batetik, baieskualdeetako ekonomiapolitika egokia egiteak dakartzan eskakizunak, bai gutxi garatutako eskualdeen premiak eta bai gorabeherapolitikoek larri kaltetutako eskualdeen arazoak ere, eta, bestetik, prezio eta baldintza horiekgarraiomota guztien arteko lehian daukateneragina.

Interesdun diren estatu kide guztiei kontsultaegin ondoren, Batzordeak hartuko ditu beharrezko erabakiak.

3. Aurreko 1. paragrafoan aipatutako debekuak ez dauka eraginik lehiako tarifetan.


Garraioko prezioak albo batera utzita, mugakzeharkatzeagatik garraiolariek eskatutako eskubideak edo kanonak ezin izango dira arrazoizko maila batetik gorakoak izan, betieremuga horietatik pasatzeak benetan sor ditzangastuak kontuan hartuta.

Estatu kideak gastu horiek pixkanaka gutxitzen saiatu behar dira.

Batzordeak gomendioak egin ahal izango dizkie estatu kideei artikulu hau aplikatzeko.


Titulu honetako xedapenak ez dira eragozpen izango Alemaniako Errepublika Federalean hartutako neurrientzat, baldin eta Alemaniakizandako banaketak Errepublika Federalekozenbait eskualdetako ekonomiari sortutakodesabantaila ekonomikoak orekatzeko badiraneurriok, orduko banaketaren eraginpean dau

den eskualdeetan. Lisboako Tratatua indarreanjarri eta bost urtera, Kontseiluak, Batzordeakproposaturik, artikulu hau indarrik gabe uzteko erabaki bat hartu ahal izango du.


Batzordeari atxikita, Aholku Komitea sortuda, estatu kideetako gobernuek izendatutakoadituz osatua. Garraiokontuetan, Batzordeak komite horri kontsulta egingo dio, hala komeni delauste duen guztietan.


1. Titulu honetako xedapenak trenbide, errepide eta bide nabigagarrietako garraioei aplikatuko zaizkie.

2. Europako Parlamentuak eta Kontseiluakezarri ahal izango dituzte, legegintzako prozedura arruntaren arabera, itsasoko eta aireko nabigaziorako xedapen egokiak. Ekonomia etaGizarte Komiteari eta Eskualdeetako Komiteari aurretiaz kontsulta eginda erabakiko dute legeedo esparrulege hori.

VII. TITULUA

LEHIARI, ZERGAARLOARI, ETA LEGEDIAKHURBILTZEARI BURUZKO ARAU

ERKIDEAK

1. KAPITULUA

LEHIARI BURUZKO ARAUAK

LEHENENGO ATALA

ENPRESEI APLIKA DAKIZKIEKEENXEDAPENAK


1. Barnemerkatuarekin bateraezinak direnheinean, debeku dira: estatu kideen arteko merkataritzari eragin diezaioketen eta helburuedo ondorio moduan barnemerkatuaren baitan lehiaren jokoa eragotzi, murriztu edo faltsutu nahi duten enpresa arteko akordio guztiak, enpresaelkarteen erabaki guztiak etaitundutako jarduera guztiak; eta, bereziki,hauek:

a) salerosketaprezioak edo beste eragike


48

EBFT, 96. art.


tabaldintza batzuk zuzenean edo zeharka finkatzea;

b) ekoizpena, merkatua, garapen teknikoaedo inbertsioak mugatu edo kontrolatzea;

c) merkatuak edo horniduraiturriak elkarrenartean banatzea;

d) beste kontratatzaile batzuei baldintza diferenteak aplikatzea prestazio baliokideetarako, kontratatzaile horiei lehiarako desabantailak sorraraziz;

e) kontratuak egin ahal izateko, berez etamerkataritzako ohituren arabera kontratu horiekin inolako loturarik ez duten beste prestazio osagarri batzuk onartu beharraren menpejartzea beste kontratatzaileak.

2. Artikulu honetan debekatutako akordioedo erabakiak erabat deusezak izango dira.

3. Halere, 1. paragrafoko xedapenak ondorengo hauei ezin zaizkiela aplikatu deklaratuahal izango da:

— enpresen arteko edozein akordiori edoedozein akordiokategoriari,

— enpresaelkarteen edozein erabakiri edoedozein erabakikategoriari,

— itundutako edozein jarduni edo itundutakoedozein jardunkategoriari,

baldin eta produktuen ekoizpena edo banaketa hobetzeko badira, edo teknikaren edoekonomiaren aurrerapena sustatzeko badira,eta, aldi berean, lortutako irabazietako bidezko parte bat erabiltzaileei gordetzen badiete;eta

a) horretan zerikusia duten enpresei helburu horiek lortzeko ezinbesteko ez diren murrizketak ezartzen ez badizkiete, eta

b) enpresa horiei, kasuan kasuko produktuenzati handi bati dagokionez, lehia ezabatzeko aukerarik ematen ez badiete.


Estatu kideen arteko merkataritzari eragindiezaiokeen heinean, barnemerkatuarekin bateraezina izango da, eta debekatu egingo da gehiegikeriaz egindako ustiapen oro, baldin eta enpresaren batek edo gehiagok barnemerkatuan edo merkatu horretako funtsezko zati baten gainean nagusitasunegoeratik jardun badu.

Gehiegikeriazko jokaera horiek, bereziki,hauek izango dira:

a) zuzenean edo zeharka, bidezkoak ez dirensalerosketaprezioak edo beste eragiketabaldintza batzuk ezartzea;

b) ekoizpena, merkatua edo garapen teknikoa kontsumitzaileen kalterako mugatzea;

c) beste kontratatzaile batzuei baldintza diferenteak aplikatzea prestazio baliokideetarako, kontratatzaile horiei lehiarako desabantailak sorraraziz;

d) kontratuak egin ahal izateko, berez etamerkataritzako ohituren arabera kontratu horiekin inolako loturarik ez duten beste prestazio osagarri batzuk onartu beharraren menpejartzea beste kontratatzaileak.


1. Kontseiluak, Batzordearen proposamenezeta Europako Parlamentuari kontsulta egin ondoren, 101. eta 102. artikuluetan aipatutakoprintzipioak aplikatzeko egokiak diren erregelamendu edo zuzentarauak onartuko ditu.

2. Goiko 1. paragrafoan aipatutako xedapenen helburuak, bereziki, hauek dira:

a) 101. artikuluko 1. paragrafoan eta 102. artikuluan aipatutako debekuak beteko direlabermatzea, isunak eta hertsatzeko isunak ezarriz;

b) 101. artikuluko 3. paragrafoa aplikatzekomoduak finkatzea, alde batetik zaintza eraginkorra bermatzeko betebeharra kontuan hartuta, eta ahal den neurrian administrazioaren kontrola errazteko;

c) premiarik balego, 101. eta 102. artikuluenaplikazioeremua zehaztea, ekonomiako arloguztietarako;

d) Europar Batasuneko Batzordeak eta Justizia Auzitegiak bakoitzak dauzkan eginkizunakzehaztea, paragrafo honetan ezarritako xedapenak aplikatzeko ordurako;

e) alde batetik, estatu bakoitzeko legedien artean, eta, bestetik, atal honetako xedapenen etaartikulu hau aplikatuz onartutakoen arteandauden loturak zehaztea.


Harik eta 103. artikulua aplikatuz onartutako xedapenak indarrean sartu arte, estatu kideetako agintariek erabakiko dute ea akordioak, erabakiak eta itundutako jarduerak onargarriak diren ala ez, eta, era berean, barnemerkatuan nagusitasun egoeraz baliatuta gehiegikeriazko ustiapenik egin den ala ez, bakoitzakbere zuzenbidearen arabera eta 101. artikuluko xedapenekin bat etorriz, bereziki 3. paragrafokoekin, eta 102. artikulukoekin.


49

EBFT, 104. art.



1. Aurreko 104. artikuluan xedatutakoari kalterik egin gabe, 101 eta 102. artikuluetan finkatutako printzipioak aplikatzekoardura hartuko du Batzordeak. Estatu kideren baten eskariz edo ofizioz, eta estatu bakoitzean eskumenak dauzkaten agintariekinlankidetzan arituz, laguntza emango baitiote agintariek Batzordeari, Batzordeak ikertuko du lehen aipatutako printzipioen gainean arauhausterik egin ote den. Arauhausterik egon dela egiaztatzen badu, jokabide horrekin amaitzeko egokiak diren neurriak proposatuko ditu.

2. Arauhausteari amaierarik ematen ez bazaio, arauhaustea dagoela utziko du erasotaBatzordeak, erabaki arrazoitu baten bitartez.Erabaki hori argitaratu egin ahal izango du, baita estatu kideei egoera hori konpontzeko beharrezko diren neurriak hartzeko baimenaeman ere, berak zehaztutako baldintza eta moduetan.

3. Kontseiluak 103. artikuluko 2. paragrafoaren b) idatzzatiaren arabera akordiokategoria batzuei buruz erregelamenduren edo zuzentarauren bat onartzen duenean, Batzordeak erregelamenduak onartuahal izango ditu erabakimaila horiei dagokienez.


1. Estatu kideek, eskubide berezi edo esklusiboak onartzen dizkieten enpresei eta enpresa publikoei dagokienez, ezin izango dute Tratatuetako arauen kontrako inolako neurririk ezhartu ez halakoei eutsi, bereziki 18. artikuluaneta, biok barne, 101. artikulutik 109. artikulura bitartekoetan aurreikusitako arauen kontrakorik.

2. Ekonomiaren interes orokorreko zerbitzuak kudeatzeko ardura duten enpresak edomonopolio fiskala duten enpresak Tratatuenarauen menpe egongo dira, batez ere lehiari buruzko arauen menpe, aipatutako arauok, de iureedo de facto, enpresoi esleitutako berariazko misioa betetzeko eragozpen ez diren heinean.Trukaketen garapenari ezin izango zaio eraginBatasunaren interesen kontra.

3. Batzordea arduratuko da artikulu honetakoxedapenak aplikatzeaz, eta, beharrezkoa den heinean, egokiak diren zuzentarauak edo erabakiakzuzenduko dizkie estatu kideei.

BIGARREN ATALA

ESTATUEK EMANDAKO LAGUNTZAK


1. Tratatuetan besterik xedatu ezik, estatu kideek emandako laguntzak edo estatuko funtsenbidez emandakoak, edozein modutakoak izanda ere, barnemerkatuarekin bateraezinak izango dira estatu kideen arteko trukaketei eragitendieten heinean, baldin eta, zenbait enpresa edoekoizpenen alde eginez, lehia faltsutzen badute edo faltsutzeko modukoak badira.

2. Barnemerkatuarekin bateragarriak izango dira:

a) banakako kontsumitzaileei emandako gizartelaguntzak, produktuen jatorrian oinarritutako bereizkeriarik gabe ematen badira;

b) hondamendi naturalek edo salbuespeneko beste gertaera batzuek sortutako kalteak konpontzeko emandako laguntzak;

c) Alemaniako Errepublika Federaleko zenbait eskualdetako ekonomiaren alde egitekoemandako laguntzak, Alemaniak izandako banaketaren ondorioz sortutako desabantailaekonomikoak orekatzeko beharrezkoak direnheinean, orduko banaketaren eraginpean dauden eskualdeetan. Lisboako Tratatua indarreanjarri eta bost urtera, Kontseiluak, Batzordeakproposaturik, idatzzati hau indarrik gabe uztekoerabaki bat hartu ahal izango du.

3. Barnemerkatuarekin bateragarritzat joahal izango dira:

a) bizimaila nabarmen apala duten eskualdeetako, edo azpienpleguegoera larria jasatenduten eskualdeetako ekonomia garatzeko laguntzak, baita 349. artikuluan jasotako eskualdeetako ekonomia garatzeko laguntzak ere,egitura, ekonomia eta gizarte aldetik dutenegoera aintzakotzat hartuta;

b) Europarentzat interes erkidekoa denproiektu garrantzitsuren bat sustatzeko laguntzak, edo estatu kideren bateko ekonomiaren nahasmendu larriren bat konpontzeko laguntzak;

c) ekonomiako zenbait jardueraren edo zenbait eskualderen garapena sustatzeko laguntzak,baldin eta trukaketen baldintzak interes erkidearen kontra jartzen ez badira;

d) kultura sustatu eta ondarea zaintzeko laguntzak, Batasuneko trukaketetarako eta lehiarako baldintzak interes erkidearen kontrajartzen ez badira;

e) Kontseiluak Batzordearen proposame


50

EBFT, 105. art.


naren gainean hartutako erabakiz zehaztutakogainerako laguntzamotak.


1. Batzordeak, estatu kideekin batera, etenikgabe aztertuko ditu estatu kide horietan daudenlaguntzasistemak. Barnemerkatuaren funtzionamenduak edo arianarian egindako garapenak eskatzen duten neurri egokiak proposatuko dizkie estatu kideei.

2. Baldin eta, interesdunei beren oharpenakegiteko dei egin ondoren, estatuak zuzenean edoestatuko funtsen bidez emandako laguntzarenbat 107. artikuluaren indarrez barnemerkatuarekin batera ezina dela, edo gehiegikeriazaplikatzen dela frogatzen badu Batzordeak,berak zehaztutako epean hura ezabaraztea edoaldaraztea eskatuko dio estatu horri.

Dena delako estatuak erabaki hori betetzenez badu ezarritako epean, Batzordeak edo interesa daukan beste edozein estatu kidek jo dezake zuzenean Europar Batasuneko JustiziaAuzitegira, 258. eta 259. artikuluetan xedatutakoa gorabehera.

Estatu kideren batek eskatuta, Kontseiluakaho batez erabaki ahal izango du, 107. artikuluan xedatutakoa edo 109. artikuluan aurreikusitako erregelamenduetan xedatutakoa gorabehera, estatu horrek eman duen edo ematekoduen laguntza barnemerkatuarekin bateragarria dela, salbuespeneko gorabeherek bidezkoegiten badute halako erabakia. Baldin eta Batzordeak, laguntza horri buruz, paragrafo honetako lehenengo lerrokadan aurreikusitakoprozedura hasi badu, kasuan kasuko estatu kideak Kontseiluari egindako eskariak prozedura hura etetea ekarriko du, harik eta Kontseiluakgai horretaz duen jarrera agertu arte.

Halere, eskaera egin eta hurrengo hiru hilabeteetan Kontseiluak erabakirik hartu ezik,Batzordeak hartuko du horren erabakia.

3. Laguntzak emateko edo aldaraztekoproiektuen berri emango zaio Batzordeari, behar besteko aurrerapenarekin oharrak aurkeztu ahal izan ditzan. Baldin eta Batzordeakproiekturen bati 107. artikuluaren arabera barnemerkatuarekin bateraezina dela irizten badio, aurreko paragrafoan ezarritako prozedurariekingo dio luzamendurik gabe. Estatu kide horrek ezin izango ditu gauzatu bere proiektukoneurriak, harik eta esandako prozeduran behinbetiko erabakia hartu arte.

4. Batzordeak erregelamenduak onartu ahalizango ditu zenbait laguntzakategoria publikori

buruz, baldin eta Kontseiluak, 109. artikuluarenarabera, laguntzakategoria publiko horiek artikulu honetako 3. paragrafoan ezarritako prozeduratik salbuetsita gera daitezkeela ebatzibadu.


Kontseiluak Batzordearen proposamenarengainean eta Europako Parlamentuari kontsultaegin ondoren, 107. eta 108. artikuluak aplikatzeko egokiak diren erregelamenduak onartuahal izango ditu, baita 108. artikuluko 3. paragrafoa aplikatzeko baldintzak eta prozedura horretatik kanpo uzten diren laguntzamotak zehaztu ere.

2. KAPITULUA

ZERGAARLOKO XEDAPENAK


Estatu kide batek ere ezin izango die ez zeharka ez zuzenean kargarik ezarri beste estatukideetako produktuei, estatu barruko antzerako produktuei zuzenean edo zeharka ezartzendizkien barruko tributuak baino handiagoak erabiliz, tributuok edozelakoak izanda ere.

Era berean, estatu kide batek ere ezin izango die kargarik ezarri beste estatu kideetako produktuei, zeharka bada ere beste ekoizpen batzuk babes ditzaketen barruko tributuak erabiltzen baditu.


Estatu kide baten lurraldera esportatutakoproduktuek ezin izango dute barruko zergen inolako itzulketaonurarik jaso, produktuok zuzenean nahiz zeharka jaso duten kargaren zenbatekotik gora.


Negozioen guztizkoaren gaineko zergak, kontsumoproduktu jakin batzuen gaineko zergak etazeharkako beste zergak albo batera utzita, gainerako tributuei dagokienez ezin izango da kargarik arindu ez diruitzulketarik egin beste estatu


51

EBFT, 112. art.


kideetara egindako esportazioengatik, ez etabeste estatu kideetatik etorritako inportazioeikonpentsaziokargarik ezarri ere, Kontseiluak,Batzordearen proposamenaren gainean, proiektuan jasotako neurriok denbora mugatu baterako aurrez onartutakoak izan ezik.


Kontseiluak, aho batez, legegintzako prozedura berezi baten arabera eta Europako Parlamentuari eta Ekonomia eta Gizarte Komitearikontsulta egin ondoren, negozioen guztizkoarengaineko zergei, kontsumoproduktu jakin batzuen gaineko zergei eta zeharkako beste zergei buruzko legediak harmonizatzeko xedapenak onartuko ditu, aipatutako harmonizazioa beharrezkoa den heinean, barnemerkatuarenezarpena eta funtzionamendua bermatzeko,eta lehian distortsiorik ez egoteko.

3. KAPITULUA

LEGEDIAK ELKARRI HURBILTZEA


1. Tratatuek besterik xedatu ezean, ondorengo xedapenak aplikatuko dira 26. artikuluanaipatutako helburuak lortzeko. Europako Parlamentuak eta Kontseiluak, legegintzako prozedura arruntaren arabera, eta Ekonomia eta Gizarte Komiteari kontsulta egin ondoren, estatukideetako legezko, erregelamenduzko eta administraziozko xedapenak elkarri hurbiltzekoneurriak hartuko dituzte, barnemerkatua ezarri edo jardunean jartzeko helburua daukatenean.

2. Goiko 1. paragrafoa ez zaie aplikatuko xedapen fiskalei, ez pertsonen zirkulazio askeariburuzko xedapenei, ez inoren kontura lanean diharduten langileen eskubide eta interesei buruzkoei ere.

3. Osasunari, segurtasunari, ingurumenaren babesari eta kontsumitzaileen babesariburuz 1. paragrafoan aurreikusitako proposamenak egiteko, babesmaila handian oinarritubehar da Batzordea, gertaera zientifikoetanerrotutako edozein berrikuntza bereziki kontuanhartuta. Europako Parlamentua eta Kontseiluaere helburu hori lortzen saiatu behar dira, bakoitza bere eskumenen esparruan.

4. Baldin eta, Europako Parlamentuak etaKontseiluak, Kontseiluak edo Batzordeak harmonizaziorako neurriren bat hartu ondoren, estatu kideren batek estatuko xedapenei eustea beharrezkoa dela uste badu, betiere 36. artikuluanaipatutako garrantzizko arrazoiren batean edolana edo ingurumena babestearekin zerikusiadaukatenetan nahiko arrazoi hartuta, aipatutakoestatuak Batzordeari eman behar dio xedapenhorien berri, baita haiei eusteko dauzkan arrazoiena ere.

5. Era berean, eta 4. paragrafoari kalterik egingabe, Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,Kontseiluak edo Batzordeak harmonizaziorakoneurriren bat hartu ondoren, estatu kideren batek estaturako xedapen berriak ezartzea beharrezkoa dela uste badu, betiere lana edo ingurumena babestearekin zerikusia daukaten berrikuntza zientifikoetan arrazoi hartuta, eta harmonizaziorako neurria onartu ondoren estatukide horretan sortutako arazo jakin bati aurre egiteko, aipatutako estatuak Batzordeari eman behar dio aurreikusitako xedapenen berri, baita horiek onartzeko dauzkan arrazoiena ere.

6. Goiko 4 eta 5. paragrafoetan aipatutako jakinarazpenetatik sei hilabeteko epean, Batzordeak onartu edo baztertu egingo ditu aipatutakoestatu barruko xedapenak, estatu kideen arteko merkataritzarako bidegabekeriazko bereizkeria edo murrizketa estalia egiteko modua diren ala ez egiaztatu ondoren, eta barnemerkatuaren funtzionamendurako eragozpen direnala ez egiaztatu ondoren.

Aipatutako epean Batzordeak erabakirikadierazten ez badu, onartutzat emango dira 4.eta 5. paragrafoetan aipatutako estatu barrukoxedapenak.

Gaiaren konplexutasuna nahikoa arrazoi denean, eta giza osasunerako arriskurik ez dagoenean, paragrafo zati honetan aipatutako epeabeste sei hilabeterainoko aldi gehigarri batez luzatzen dela jakinarazi ahal izango dio Batzordeakdagokion estatu kideari.

7. Goiko 6. paragrafoarekin bat etorriz, harmonizazioneurri batetik urruntzen diren estatubarruko xedapenei eusteko edo xedapen berriakezartzeko baimena ematen bazaio estatu kideren bati, Batzordeak berehala aztertuko duneurri hori egokitzea proposa daitekeen.

8. Aldez aurretik harmonizazioneurriakjaso dituen eremuren batean osasun publikokoarazo zehatzen bat planteatzen badu estatu kideren batek, Batzordeari eman behar dio horrenberri, eta Batzordeak berehala aztertu behar duea egokiak diren neurriak Kontseiluari proposatzea komeni den.


52

EBFT, 113. art.


9. 258. eta 259. artikuluetan aurreikusitakoprozeduraren salbuespen moduan, bai Batzordeak bai edozein estatu kidek jo dezake zuzenean Europar Batasuneko Justizia Auzitegira,baldin eta beste estatu kideren batek, bere ustez, artikulu honetan jasotako ahalmenak gehiegikeriaz erabiltzen baditu.

10. Goian aipatutako harmonizazioneurriek, dagozkien kasuetan, salbuespenklausula bat edukiko dute, estatu kideei behinbehinekoneurriak hartzeko baimena emateko, 36. artikuluan aipatu eta ekonomiakoa ez den arrazoiren bat edo gehiagorengatik denean, etaBatasuneko kontrolprozedura baten menpeegongo dira.


114. artikuluari kalterik egin gabe, Kontseiluak, aho batez, legegintzako prozeduraberezi baten arabera eta Europako Parlamentuari eta Ekonomia eta Gizarte Komiteari kontsulta egin ondoren, estatu kideetako legezko,erregelamenduzko eta administraziozko arloetako xedapenak elkarri hurbiltzeko zuzentarauak onartuko ditu, barnemerkatuaren ezarpenean edo funtzionamenduan eragin zuzenadaukatenean.


Baldin eta, estatu kideetako legezko, erregelamenduzko edo administraziozko xedapenenartean, desadostasunen batek barnemerkatuaren barruko lehiabaldintzak faltsutzen dituela, eta, hori dela eta, kendu beharreko distortsioren bat sortzen duela frogatzen badu Batzordeak, kontsultak egingo ditu kasuan kasuko estatuekin.

Kontsulta horiek egin arren, aipatutako distortsioa kentzeko akordiorik lortzen ez bada, Europako Parlamentuak eta Kontseiluak, legegintzako prozedura arruntaren arabera, helburu horretarako beharrezko zuzentarauak onartuko dituzte. Tratatuek ezarritako bestelako neurri egokietarik beste edozein ere hartu ahal izango da.


1. Baldin eta lege, erregelamendu edo administrazioxedapenen bat onetsita edo aldatuta 96. artikuluan zehaztutako moduko distortsioren bat sor daitekeelaeta beldur izateko

arrazoirik badago, neurri horiek hartu nahi dituen estatu kideak kontsulta egingo dio Batzordeari. Batzordeak, estatu kideekin kontsultatuondoren, distortsio hori saihesteko egoki direnneurriei buruzko gomendioa egingo die estatukide interesdunei.

2. Baldin eta estatu barruko xedapenakonetsi edo aldatu nahi dituen estatuak Batzordeak egin dion gomendioari jaramonik egiten ezbadio, beste estatu kideei ezin izango zaie eskatu,116. artikulua aplikatuz, bakoitzak bere estatubarruko xedapenak alda ditzan, aipatutako distortsioa kentzeko. Batzordearen gomendioakontuan hartu ez duen estatu kideak distortsioren bat sortzen badu, eta bere kalterako badahutshutsik, ez dira aplikatzekoak izango 116.artikuluko xedapenak.

118. artikulua

Barnemerkatuaren ezarpen eta funtzionamenduaren eremuan, Europako Parlamentuaketa Kontseiluak, legegintzako prozedura arruntaren arabera, neurriak ezarriko dituzte, batetik, Europako tituluak sortzeari buruz, Batasunean jabetza intelektualaren eta industrialareneskubideak era batera babestuko direla bermatzeko, eta, bestetik, Batasun osoari dagokionez titulu horiek baimentzeko, koordinatzekoeta kontrolatzeko sistema zentralizatuak ezartzeari buruz.

Kontseiluak, legegintzako prozedura berezi baten arabera, erregelamenduen bidez ezarriko ditu Europako tituluen hizkuntzaaraubideak. Kontseiluak, Europako Parlamentuariaurretiaz kontsulta eginda, aho batez erabakiko du.

VIII. TITULUA

EKONOMIARI ETA DIRUARI BURUZKOPOLITIKA


1. Europar Batasunaren Tratatuko 3. artikuluan aipatutako helburuak lortzeko, estatu kideen eta Batasunaren ekintzak berekin ekarriko du, Tratatuek aurreikusitako baldintzen arabera, estatu kideen ekonomiapolitiken artekokoordinazio estuan, barnemerkatuan eta helburu erkideak adostean oinarritutako ekonomiapolitika ezartzea, betiere, lehia askeko merkatuekonomia irekiaren printzipioa errespetatuta.

2. Ildo beretik joanda, Tratatuetan aurrei


53

EBFT, 119. art.


kusitako prozeduren eta baldintzen arabera,ekintza horrek esan nahi du diru bakar bat izango dela, hots, euroa, eta diruari buruz zein truketasei buruz politika bat bakarra zehaztu etaaplikatuko dela; horren helburu nagusia prezioen egonkortasunari eustea izango da, eta,xede horri kalterik egin gabe, Batasunarenekonomiapolitika orokorrari laguntzea, betiere, lehia askeko merkatuekonomia irekiarenprintzipioen arabera.

3. Estatu kideen eta Batasunaren ekintza horiek berekin dakarte printzipio gidari hauekerrespetatzea: prezio egonkorrak, finantza publiko eta dirubaldintza sendoak, eta ordainketabalantza egonkorra.

1. KAPITULUA

EKONOMIAPOLITIKA


Europar Batasunaren Tratatuko 3. artikuluanzehaztu diren Batasunaren helburuak betetzenlaguntzeko egingo dituzte estatu kideek berenekonomiapolitikak, 121. artikuluko 2. paragrafoan adierazitako orientabide orokorren esparruan. Estatu kideek eta Batasunak lehia askeko merkatuekonomia irekiaren printzipioaerrespetatuz jardun behar dute, esleitutakobaliabideak eraginkorrak izan daitezen, 119. artikuluan aipatutako printzipioen arabera.


1. Estatu kideek interes orokorreko gaitzathartu behar dute ekonomiari buruz bakoitzakdaukan politika, eta Kontseiluaren baitan koordinatu behar dituzte elkarrenak, 120. artikuluan xedatutakoaren arabera.

2. Kontseiluak, Batzordearen gomendioren batoinarri dela, ekonomiapolitiketarako orientabidenagusien proiektua egingo du estatu kideentzateta Batasunarentzat, eta Kontseilu Europarrariaurkeztuko dio horri buruzko txostena.

Kontseiluaren txostena oinarri dela, estatu kideek eta Batasunak beren ekonomiapolitikenorientabide nagusien gaineko ondorioak eztabaidatuko ditu Kontseilu Europarrak.

Ondorio horien arabera, Kontseiluak gomendioa emango du, eta aipatutako orientabideak finkatuko ditu bertan. Kontseiluak Europako Parlamentuari emango dio gomendio horren berri.

3. Ekonomiapolitiken arteko koordinazioaestuagoa dela bermatzeko, eta estatu kideen ekonomiaren emaitzen elkarganatzea iraunkorradela bermatzeko, Kontseiluak, Batzordeak aurkeztutako txostenetan oinarrituta, estatu kidebakoitzaren eta Batasunaren ekonomiaren bilakaera ikuskatuko du, baita ekonomiapolitikeneta 2. paragrafoan adierazitako orientabidenagusien arteko koherentzia ere, eta ebaluazioorokor bat egingo du aldianaldian.

Alderdi askotako ikuskapen horren ondorioetarako, estatu kideek ekonomiapolitikarengainean hartutako garrantzizko neurrien berrieman behar diote Batzordeari, baita beharrezko iritzitako beste alderdi guztien berri ere.

4. Baldin eta, 3. paragrafoan ezarritako prozeduraren arabera, estatu kideren bateko ekonomiapolitika 2. paragrafoan aipatutako orientabide nagusiekin kontraesanean dagoela egiaztatzen bada, edo ekonomia eta dirubatasunakzuzen funtzionatu ahal izateko arriskua dakarrelaegiaztatzen bada, Batzordeak ohartarazpenaegin ahal izango dio estatu kide horri. Kontseiluak, Batzordearen gomendioa oinarri duela, beharrezko diren gomendioak egin ahal izango dizkio dena delako estatu kide horri. Kontseiluak,Batzordeak proposatuta, gomendio horiek jendaurrera ateratzea erabaki ahal izango du.

Paragrafo honen ondorioetarako, Kontseiluakerabakiko du, kasuan kasuko estatu kideakKontseiluan duen ordezkariaren botoa aintzathartu gabe.

Kontseiluko gainerako kideen gehiengo kualifikatua 238. artikuluko 3. paragrafoaren a)idatzzatiaren arabera zehaztuko da.

5. Kontseiluko lehendakariak eta Batzordeak Europako Parlamentuari emango diote alderdi askotako ikuskapenaren emaitzen berri.Kontseiluak bere gomendioak argitara emandabadauzka, Kontseiluko lehendakariari gonbitegin ahal izango zaio Europako Parlamentuaneskumenak dauzkan batzordean ager dadin.

6. Europako Parlamentuak eta Kontseiluakneurriak hartu ahal izango dituzte, legegintzako prozedura arruntaren arabera, erregelamenduen bidez, 3. eta 4. paragrafoetan adierazten diren alderdi askotako ikuskapenerakoprozeduramoduen gainean.


1. Tratatuetan ezarritako gainerako prozedurei kalterik egin gabe, Kontseiluak, Batzordearen proposamenaren gainean, ekonomiarenegoerari buruz egoki diren neurriak erabaki ahal


54

EBFT, 120. art.


izango ditu, estatu kideen arteko elkartasunabultzatzeko, batez ere, zenbait produktu hornitzean zailtasun larriak sortzen badira, bereziki energiaren arloan.

2. Baldin eta estatu kideren batek, berakkontrolatu ezin dituen naturako hondamendiennahiz salbuespeneko gertaeren eraginez, zailtasunak badauzka edo zailtasun larriak edukitzeko arrisku bizian aurkitzen bada, Kontseiluak, Batzordearen proposamenaren gainean, estatukide horri, baldintza batzuen menpe, Batasuneko finantzalaguntza bat ematea erabaki dezake.Kontseiluko lehendakariak emango dio Europako Parlamentuari hartutako erabakiaren berri.


1. Debeku da Europako Banku Zentralak eta estatu kideetako banku zentralek, horietako bakoitzari “estatuko banku zentrala” deituko zaio aurrerantzean, zorpekoak onartzea edo beste edozein kreditumota ematea Batasuneko instituzio,organo eta organismoei, gobernu zentralei, eskualdeko edo tokian tokiko agintariei edo besteagintari publiko batzuei, eta estatu kideetako zuzenbide publikoko erakunde zein enpresa publikoei; debeku da, halaber, Europako Banku Zentralak edo estatuetako banku zentralek aurrekoguztiei zortresnak zuzenean erostea ere.

2. Goiko 1. paragrafoko xedapenek ez dute eraginik izango kredituetxe publikoetan, hain zuzen,Banku Zentralek erreserbetarako hornidura egiterakoan, kredituetxe pribatuen modumodukotratua jaso behar baitute estatuetako banku zentralen eta Europako Banku Zentralaren aldetik.


Debekatuta dago zuhurtziazko kontsiderazioetan oinarritzen ez den edozein neurri, baldin eta Batasuneko instituzio, organo edo organismoei, gobernu zentralei, eskualdeko edotokian tokiko agintariei edo beste agintari publiko batzuei, eta estatu kideetako zuzenbide publikoko erakunde zein enpresa publikoei finantzaetxeetara pribilejioz iristeko bide ematen badie.


1. Batasunak ez du ardurarik bereganatuko, eta ez du erantzukizunik hartuko, estatukideetako gobernu zentralen, eskualdeko edo to

kian tokiko agintarien edo beste agintari publikobatzuen, eta zuzenbide publikoko erakundezein enpresa publikoen konpromisoen gainean,betiere, proiektu jakin batzuk elkarrekin egiteko elkarrenganako finantzabermeei kalterikegin gabe. Estatu kideek ez dute ardurarik bereganatuko, eta ez dute erantzukizunik hartuko, estatu kideetako gobernu zentralen, eskualdeko edo tokian tokiko agintarien edo beste agintari publiko batzuen, eta beste zuzenbide publikoko erakunde zein enpresa publikoenkonpromisoen gainean, betiere, proiektu jakinbatzuk elkarrekin egiteko elkarrenganako finantzabermeei kalterik egin gabe.

2. Beharrezkoa izanez gero, Kontseiluak definizioak zehaztu ahal izango ditu, Batzordeakproposaturik eta Europako Parlamentuari aurretiaz kontsulta eginda, 123. eta 124. artikuluetan eta artikulu honetan aipatutako debekuakaplikatzeko.


1. Estatu kideek gehiegizko defizit publikoaksaihestuko dituzte.

2. Batzordeak aurrekontuegoeraren eta estatu kideen zorpetze publikoaren mailaren bilakaera ikuskatuko du, huts nabariak aurkituahal izateko. Batez ere, aurrekontuei buruzko diziplina betetzen den aztertuko du, irizpide bihauek kontuan hartuta:

a) begiratu behar da aurrez ikusitako edo benetan izandako defizit publikoaren eta barneproduktu gordinaren arteko proportzioak erreferentziako balioa gainditzen duen, ez badabehintzat,

— proportzioa funtsean eta jarraian jaitsidela, eta erreferentziako baliora hurbildudela; edo

— erreferentziako balioa salbuespenez etaaldi baterako baino ez dela gainditzen, etaproportzioa erreferentziako baliotik hurbil zaintzen dela;

b) ea zor publikoaren eta barneproduktugordinaren arteko proportzioak erreferentziakobalioa gainditzen duen, ez bada behintzat proportzioa behar beste jaisten dela, eta erreferentziako baliora erritmo egokian hurbiltzen aridela.

Gehiegizko defizit kasuetan aplika daitekeenprozedurari buruz Tratatuei erantsita doan protokoloan zehazten dira erreferentziako balioak.

3. Estatu kideren batek irizpide horietako bateko edo bietako baldintzak bete ezik, Batzordeak txostena egingo du. Batzordearen txoste


55

EBFT, 126. art.


nak, batetik, defizit publikoarekin inbertsioetakogastu publikoak gainditzen ote diren aztertukodu, eta, bestetik, dagozkion gainerako faktoreguztiak hartuko ditu kontuan, estatu kide horrenepe ertaineko ekonomiaren eta aurrekontuarenegoera barnean hartuta.

Nahiz eta bi irizpide horiei darizkien baldintzak bete, Batzordeak txostena egin dezakeestatu kideren bat gehiegizko defizita izatekoarriskuan dagoela uste badu.

4. Ekonomia eta Finantza Komiteak irizpenaemango du Batzordearen txosten horri buruz.

5. Batzordeak, baldin eta estatu kideren batek gehiegizko defizita daukala edo eduki dezakeela uste badu, irizpena emango dio estatu kidehorri, eta Kontseiluari emango dio horren berri.

6. Kontseiluak, Batzordearen proposamenez,kasuan kasuko estatu kideak egindako oharpenak kontuan hartu, eta balioespen orokorraegin ondoren, berak erabakiko du gehiegizko defizitik dagoen ala ez.

7. Aurreko 6. paragrafoarekin bat etorriz,Kontseiluak gehiegizko defizita dagoela deklaratzea erabakitzen duenean, kasuan kasuko estatu kideari zuzendutako gomendioak onetsikoditu, justifikaziorik gabeko luzamendurik gabeeta Batzordearen gomendio batean oinarrituta,estatu kide horrek epe jakin batean egoerahori konpon dezan. Gomendio horiek, 8. paragrafoan xedatutakoa salbuespen dela, ez dira jendaurrera aterako.

8. Baldin eta, finkatutako epean, Kontseiluakegindako gomendioak benetan bete ez direlaegiaztatzen badu, jendaurrera atera ahal izango ditu.

9. Baldin eta estatu kideren bat Kontseiluaren gomendioak bete gabe uzten tematzenbada, estatu kide horri ohartarazpena egitekoerabakia har dezake Kontseiluak, egoera konpontzeko, Kontseiluaren iritziz beharrezkoaden defizitmurriztapena lortzeko neurriak harditzan, zehaztutako epe batean.

Kasu horretan, berariazko egutegi batenarabera txostenak aurkezteko eskatu ahal izango dio Kontseiluak dena delako estatu kideari,estatu horrek egokitzeko egindako ahaleginakaztertu ahal izateko.

10. Artikulu honetako 1. paragrafotik 9. paragrafora artekoen eremuan, ezin izango da baliatu 258. eta 259. artikuluetan aurreikusitakoerrekurtsoeskubideaz.

11. Estatu kideren batek bete gabe utziko balu9. paragrafoaren arabera onartutako erabakirenbat, neurri hauetakoren bat edo gehiago aplikatzea, edo beharrezkoa bada, indartzea erabakilezake Kontseiluak:

— obligazioak eta baloreak jaulki aurretik,Kontseiluak berak zehaztu behar duen informazio gehigarriren bat argitaratzeaeska diezaioke dena delako estatu kideari;

— gomendioa egin diezaioke EIBri, dena delako estatu kideari buruz daukan mailegupolitika berrazter dezan;

— Batasunaren izenean gordailu bat jartzeaeska diezaioke dena delako estatu kideari, interesik sortuko ez duen kopuru egoki batez, harik eta Kontseiluak gehiegizko defizita konpondu dela iritzi arte;

— egoerari dagokion mailako isunak ezardiezazkioke.

Kontseiluko lehendakariak Europako Parlamentuari eman behar dio hartutako erabakienberri.

12. Kontseiluak indargabetu egingo ditu 6.,7., 8., 9 eta 11. paragrafoetan aipatutako bere erabaki edo gomendio batzuk edo guztiak, bere ustez kasuan kasuko estatu kidearen gehiegizkodefizita konpondu bada. Baldin eta Kontseiluakaurrez bere gomendioak jendaurrera atera baditu, orduan, 8. paragrafoaren indarrez hartutako erabakia indargabetutakoan, jendaurreanadierazpena egingo du dagokion estatu kideangehiegizko defizita desagertu dela baieztatzeko.

13. Aurreko 8, 9, 11 eta 12. paragrafoetan aipatutako erabakiei edo gomendioei dagokienez,Batzordearen gomendioren bat oinarri delahartuko ditu Kontseiluak erabakiak.

Kontseiluak 6.etik 9.era bitarteko paragrafoetan, 11.ean eta 12.ean jasotako neurriakhartzen baditu, Kontseiluak erabakiko du, kasuan kasuko estatu kideak Kontseiluan duen ordezkariaren botoa aintzat hartu gabe.


14. Gehiegizko defizitkasuetan aplikagarriden prozedurari buruzko protokoloan jasotzendira artikulu honetan adierazitako prozeduraaplikatzearekin zerikusia daukaten xedapengehigarriak, eta Tratatuei erantsita dator protokolo hori.

Kontseiluak, aho batez, legegintzako prozedura berezi baten bidez, eta aldez aurretik Europako Parlamentuari eta Europako BankuZentralari kontsulta eginda, aipatutako protokoloaren ordezkoak diren xedapen egokiakonartuko ditu.

Paragrafo honetako gainerako xedapeneikalterik egin gabe, Kontseiluak, aipatutakoprotokoloko xedapenak aplikatzeko garapenarauak eta definizioak zehaztu behar ditu, Batzordearen proposamenaren gainean eta aldez


56

EBFT


aurretik Europako Parlamentuari kontsultaeginda.

2. KAPITULUA

DIRUARI BURUZKO POLITIKA


1. Prezioen egonkortasunari eustea izango daBanku Zentralen Europako Sistemaren (aurrerantzean «BZES») helburu nagusia. Helburuhorri kalterik egin gabe, eta Batasunaren helburuak gauzatzen laguntzeko, BZESk babesaemango die Europar Batasunaren Tratatuko 3.artikuluan zehazten diren Batasunaren ekonomiapolitika orokorrei. Lehia askeko merkatuekonomia irekia printzipio duela jardungo duBZESk, baliabideen esleipen eraginkorra sustatuz eta 119. artikuluan azaldutako printzipioekin bat etorriz.

2. Hauek dira BZESk egin behar dituen oinarrizko eginkizunak:

— Batasunak daukan dirupolitika zehaztueta gauzatzea,

— 219. artikuluko xedapenekin koherentziandauden dibisetako eragiketak egitea;

— estatu kideen dibisen erreserba ofizialakgorde eta kudeatzea;

— ordainketasistemek ondo funtziona dezaten sustatzea.

3. Goiko 2. paragrafoko hirugarren marran xedatutakoa ez doa estatu kideetako gobernuek dibisatan laneko kapitalak eduki eta kudeatzearen kontra.

4. Europako Banku Zentralari kontsulta egingo zaio:

— bere eskumenen eremuan sartzen direnBatasuneko egintzei buruzko edozeinproposamenen gainean;

— estatu bakoitzeko agintariek ere eskatuko diote aholkua, beren eskumenen eremuan sartzen diren legezko xedapenei buruzko edozein proiekturen gainean, 129.artikuluko 4. paragrafoan aurreikusitakoprozeduraren arabera Kontseiluak ezarritako muga eta baldintzen barruan.

Europako Banku Zentralak zuzenean aurkeztu ahal izango dizkie irizpenak Batasunekoinstituzio, organo edo organismoei edo estatuetako kasuan kasuko agintariei, bere eskumenen eremuan sartzen diren gaiei buruz.

5. Agintari eskudunek burututako politikenkudeaketa ona izan dadin laguntasuna emangodu BZESk, kredituetxeen zuhurtziazko ikus

kapenari eta finantzasistemaren egonkortasunari buruz.

6. Kontseiluak, legegintzako prozedura berezia erabiliz onartutako erregelamenduen bidez, aho batez, Europako Parlamentuari eta Europako Banku Zentralari aurretiaz kontsultaeginda, zeregin zehatzak agindu ahal izango dizkio Europako Banku Zentralari kredituetxeeneta beste finantzaetxe batzuen zuhurtziazkoikuskapenarekin zerikusia duten politiken gainean; aseguruetxeak hortik kanpo uzten dira.


1. Europako Banku Zentralak eskubide esklusiboa izango du Batasunean bankuko billeteak eurotan jaulkitzeko baimena emateko. Europako Banku Zentralak eta estatuetako bankuzentralek jaulki ditzakete billeteak. EuropakoBanku Zentralak eta estatuetako banku zentralekjaulkitako billeteak izango dira Batasunean legez onartu beharreko billete bakarrak.

2. Estatu kideek txanponak jaulki ditzakete, eurotan, baina Europako Banku Zentralaren onarpena beharko dute jaulkipenaren guztizkoari dagokionez. Kontseiluak, Batzordeakproposaturik, eta Europako Parlamentuari etaEuropako Banku Zentralari aurretiaz kontsulta eginda, hartu ahal izango ditu zirkulazioan jarritako txanpon guztien balio izendatuak eta zehaztasun teknikoak harmonizatzeko neurriak,Batasunaren baitan ondo zirkulatzeko beharrezkoa den heinean.


1. Europako Banku Zentraleko organo artezkariek zuzenduko dute BZES, hau da, GobernuKontseiluak eta Batzorde Betearazleak.

2. Banku Zentralen Europako Sistemaren etaEuropako Banku Zentralaren estatutuak, aurrerantzean «BZESren eta EBZaren estatutuak»,Tratatuei erantsitako protokolo batean azaltzendira.

3. BZESren eta EBZaren estatutuetako 5.1, 5.2,5.3, 17, 18, 19.1, 22, 23, 24, 26, 32.2, 32.3, 32.4,32.6, 33.1 a) eta 36. artikuluak alda ditzakete Europako Parlamentuak eta Kontseiluak, legegintzako prozedura arruntaren arabera. Erabakiko dute, bai Europako Banku Zentralaren gomendio batean oinarrituta eta Batzordeari aurretiaz kontsulta eginda, bai Batzordeak proposaturik eta Europako Banku Zentralari aurretiaz kontsulta eginda.


57

EBFT, 129. art.


4. Kontseiluak, bai Batzordearen proposamenaren gainean eta aldez aurretik EuropakoParlamentuari eta Europako Banku Zentralarikontsulta eginda, bai Europako Banku Zentralaren gomendioren baten gainean eta aldezaurretik Europako Parlamentuari eta Batzordeari kontsulta eginda, BZESren eta EBZaren estatutuetako 4, 5.4, 19.2, 20, 28.1, 29.2, 30.4 eta34.3. artikuluetan aipatutako xedapenak onartuko ditu.


Tratatuek eta BZESren eta EBZaren estatutuek ematen dizkieten ahalmenak baliatzean, etahoriek esleitzen dizkieten eginkizunak eta betebeharrak betetzean, ez Europako Banku Zentralak, ez estatuetako banku zentralek, ez artezkaritzaorganoetako kide batek ere, ezinizango dute eskatu, ez eta onartu ere, Batasuneko instituzio, organo edo organismoen jarraibiderik, ez estatu kideetako gobernuenik ezbeste inolako organorenik ere. Batasuneko instituzio, organo edo organismoek, eta estatu kideetako gobernuek, printzipio hori errespetatzeko konpromisoaz batera, beren eginkizunakgauzatzean, Europako Banku Zentraleko eta estatuetako banku zentraletako artezkaritzaorganoetako kideengan eraginik ez sortzeko konpromisoa ere hartzen dute.


Estatu kide bakoitzak bere estatuko legedia,estatuko banku zentralaren estatutuak barne direla, Tratatuekin eta BZESren eta EBZaren estatutuekin bateragarria izateko ardura hartukodu.


1. BZESri agindutako eginkizunak betetzeko,Europako Banku Zentralak, Tratatuetako xedapenen arabera, eta BZESren eta EBZaren estatutuetan aurreikusitako baldintzetan:

— erregelamenduak egingo ditu, BZESren etaEBZaren estatutuetako 3.1 artikuluko lehenengo marran eta 19.1, 22 eta 25.2 artikuluetan zehaztutako eginkizunak betetzeko beharrezkoa denean, eta 129. artikuluko 4. paragrafoan aipatu eta Kontseiluak egindako egintzetan ezarritakokasuetan;

— Tratatuetan eta BZESren eta EBZaren estatutuetan BZESri agindutako eginkizunakbetetzeko beharrezkoak diren erabakiakhartuko ditu;

— gomendioak egin eta irizpenak emangoditu.

2. Europako Banku Zentralak berak emandako erabakiak, gomendioak eta irizpenak jendaurrera ateratzea erabaki dezake.

3. Tratatu honetako 129. artikuluko 4. paragrafoan ezarritako prozeduraren arabera Kontseiluak finkatutako mugen barruan eta baldintzetan, Europako Banku Zentralaren erregelamenduei eta erabakiei dagozkien betebeharrak betetzen ez dituzten enpresei isunak etahertsatzeko isunak ezartzeko baimena daukaEBZak.

133. artikulua

Europako Banku Zentralak dituen eskurantzei kalterik egin gabe, Europako Parlamentuak eta Kontseiluak, legegintzako prozeduraarruntaren arabera, beharrezko diren neurriakezarriko dituzte diru bakar modura euroa erabil dadin. Neurri horiek Europako Banku Zentralari aurretiaz kontsulta eginda hartuko dira.

3. KAPITULUA



1. Barnemerkatuaren funtzionamendurakobeharrezkoa den neurrian, estatu kideen politiken koordinazioa sustatzeko, Ekonomia eta Finantza Komitea sortu da.

2. Ekonomia eta Finantza Komiteak eginkizun hauek edukiko ditu:

— irizpenak ematea, bai Kontseiluak edo Batzordeak eskatuta, bai bere ekimenez,aipatutako instituzio horientzat;

— Batasunak eta bere estatuek daukaten ekonomiaeta finantzaegoeraren jarraipenaegitea, eta aldianaldian Kontseiluari etaBatzordeari berri ematea, batez ere hirugarren herrialdeekin eta nazioartekoinstituzioekin izandako finantzaharremanak direlaeta;

— tratatu honetako 240. artikuluan xedatutakoari kalterik egin gabe, 66. eta 75. artikuluetan, 121. artikuluko 2., 3., 4., eta 6.paragrafoetan, 122., 124., 125. eta 126. artikuluetan, 127. artikuluko 6. paragrafoan,


58

EBFT, 130. art.


128. artikuluko 2. paragrafoan, 129. artikuluko 3. eta 4. paragrafoetan, 138. artikuluan, 140. artikuluko 2. eta 3. paragrafoetan, 143. artikuluan, 144. artikuluko 2.eta 3. paragrafoetan eta 219. artikuluan aipatutako lanak prestatzen Kontseiluari laguntzea, eta Kontseiluak agindutako kontsulta eta prestaketako beste lanak burutzea;

— Tratatuak aplikatzetik eta Kontseiluak hartutako neurrien ondorioz datozen kapitalmugimenduei eta ordainketaaskatasunariburuzko egoera aztertzea, urtean behingutxienez. Kapitalen mugimenduei etaordainketei buruzko neurri guztiak hartuko ditu bere baitan azterketa horrek. Komiteak Batzordeari eta Kontseiluari emango die azterketa horren emaitzari buruzko txostena.

Estatu kideetako bakoitzak, Batzordeak, etaEuropako Banku Zentralak gehienez ere binakide izendatuko dituzte Komiterako.

3. Kontseiluak, Batzordearen proposamenaren gainean eta Europako Banku Zentralarieta artikulu honetan aipatutako Komiteari kontsulta egin ondoren, Ekonomia eta Finantza Komitearen osaerari buruzko garapenarauak finkatu behar ditu. Kontseiluko lehendakariakemango dio erabaki horren berri EuropakoParlamentuari.

4. Goiko 2. paragrafoan adierazitako eginkizunez gain, baldin eta estatu kideren bat edo gehiago badaude 139. artikuluaren araberakosalbuespenen bati helduta, eta hala dauden bitartean, aipatutako estatu kideen diru eta finantzaegoera, eta ordainketen sistema orokorra ikuskatuko ditu komiteak, eta aldianaldian emango die horri buruzko txostena Kontseiluari eta Batzordeari.


Kontseiluak edo estatu kideetako batek Batzordeari eska diezaioke, kasuan kasu, gomendioren bat edo proposamenen bat aurkezteko,121. artikuluko 4. paragrafoaren, 126. artikuluaren (14. paragrafoa salbu dela), 138. artikuluaren, 140. artikuluko 1. paragrafoaren, 140. artikuluko 2. paragrafoko 1. lerrokadaren, 140. artikuluko 3. paragrafoaren eta 219. artikuluarenaplikazioeremuan sartzen diren gaiei dagokienez. Batzordeak eskabidea aztertuko du,eta luzamendurik gabe aurkeztuko dizkio Kontseiluari bere ondorioak.

4. KAPITULUA

DIRU GISA EUROA DARABILTEN ESTATUKIDEENTZAKO BERARIAZKO XEDAPENAK

136. artikulua

1. Ekonomia eta dirubatasunak zuzen funtziona dezan laguntzeko, Tratatuetan arlo horridagozkion xedapenekin bat etorrita, eta, betiere, 121. eta 126. artikuluetan ezarritako prozeduretatik dagokiona erabiliz —126. artikuluko14. paragrafoan ezarritakoa izan ezik—, Kontseiluak diru gisa euroa darabilten estatu kideei buruzko neurriak hartuko ditu, helburuak honako hauek izanik:

a) aurrekontuei buruzko diziplina koordinatzeko eta ikuskatzeko lanak indartzea;

b) estatu kide horiei dagokienez, ekonomiapolitikan bete beharreko norabideakzehaztea, Batasun osorako onartutako norabideekin bateragarriak izan daitezen zainduta, eta norabide horiek jagongo direlabermatzea.

2. Diru gisa euroa darabilten estatu kideetakoordezkari diren Kontseilukideek bakarrik hartuko dute parte 1. paragrafoan jasotako neurrieiburuzko bozketetan.

Kide horien gehiengo kualifikatua 238. artikuluko 3. paragrafoaren a) idatzzatiaren araberazehaztuko da.

137. artikulua

Eurotaldeari buruzko protokoloan daudeezarrita diru gisa euroa darabilten estatu kideetako ministroen arteko bileramotak.


1. Euroak nazioarteko dirusisteman duen lekua bermatzeko, Kontseiluak, Batzordeak proposatutakoaren gainean, erabakia hartuko du;arlo horretan eskumenak dituzten nazioartekofinantzainstituzioei eta biltzarrei begira, jarreraerkideak zehaztuko dira europar erabaki horretan, ekonomia eta dirubatasunarentzat interes berezia duten gaiei buruz. Kontseiluak Europako Banku Zentralari aurretiaz kontsultaeginda erabakiko du.

2. Kontseiluak, Batzordeak proposatuta, neurri egokiak hartu ahal izango ditu, nazioarteko finantzainstituzio eta biltzarretan ordezkaritza bakarra izateko. Kontseiluak Europako Banku Zentralari aurretiaz kontsulta eginda erabakiko du.


59

EBFT, 138. art.


EBFT, 139. art.

60


3.Diru gisa euroa darabilten estatu kideetako ordezkari diren Kontseilukideek bakarrik hartuko dute parte 1. eta 2. paragrafoetan jasotako neurriei buruzko bozketetan.

Kide horien gehiengo kualifikatua 238. artikuluko 3. paragrafoaren a) idatzzatiaren araberazehaztuko da.

5. KAPITULUA

XEDAPEN IRAGANKORRAK

139. artikulua

1. Diru gisa euroa erabiltzeko beharrezko baldintzak betetzen ote dituzten, Kontseiluakoraindik erabaki gabe dituen estatu kideek,aurrerantzean, “salbuespen bati helduta daudenestatu kideak” izendapena hartuko dute.

2. Tratatuetako xedapen hauek ez zaizkieaplikatuko salbuespen bati heldutako estatukideei:

a) ekonomiapolitiketarako norabide nagusiak finkatzeko zatien onespena, zati horiekeuroeremuari orokorrean eragiten diotenean(121. artikuluko 2. paragrafoa);

b) gehiegizko defizitak konpontzeko bitartekozorrotzak (126. artikuluko 9. eta 11. paragrafoak);

c) BZESren xedeak eta eginkizunak (127. artikuluko 1., 2., 3. eta 5. paragrafoak);

d) euroaren jaulkipena (128. artikulua);e) Europako Banku Zentralaren egintzak

(132. artikulua);f) euroaren erabilerari buruzko neurriak

(133. artikulua);g) diruarloko akordioak eta truketasen

politikari buruzko bestelako neurriak (219. artikulua);

h) Europako Banku Zentralaren Batzorde Betearazleko kideen izendapena (283. artikuluko2. paragrafoa);

i) arlo horretan eskumenak dituzten nazioarteko finantzainstituzioei eta biltzarrei begira, ekonomia eta dirubatasunarentzat interes berezia duten gaiei buruz jarrera erkideakzehazteko erabakiak (138. artikuluko 1. paragrafoa);

j) nazioarteko finantzainstituzio eta biltzarretan ordezkaritza bakarra izateko neurriak(138. artikuluko 2. paragrafoa).

Horrenbestez, a) idatzzatitik j) idatzzatirabitartean aipatutako artikuluek «estatu kide»esaten dutenean, diru gisa euroa darabilten estatu kideak direla ulertu behar da.

3. Salbuespen bati heldutako estatu kideaketa beren banku zentralak BZESren esparrukoeskubideetatik eta betebeharretatik kanpoegongo dira, BZESren eta EBZaren estatutuetakoIX. kapituluan xedatutakoaren arabera.

4. Salbuespen bati heldutako estatu kideenordezkari diren Kontseilukideen botoeskubideak etenda geratuko dira, Kontseiluak 2. paragrafoan aipatzen diren artikuluetan jasotakoneurriak onesten dituenean, baita honako kasuhauetan ere:

a) diru gisa euroa darabilten estatu kideei, alderdi askotako ikuskapenaren esparruan, gomendioak egiten zaizkienean, egonkortasunprogramei buruzko gomendioak eta ohartarazpenak ere barnean direla (121. artikuluko 4.paragrafoa);

b) diru gisa euroa darabilten estatu kideeieragiten dieten gehiegizko defizitei buruzko neurriak direnean (126. artikuluko 6., 7., 8. , 12. eta13. paragrafoak).


140. artikulua(lehengo 121. artikuluko 1. paragrafoa, lehengo

122. artikuluko 2. paragrafoa, bigarren esaldia etalehengo 123. artikuluko 5. paragrafoa, EET)

1. Gutxienez urte bitik behin, edo salbuespen bati helduta dauden estatu kideetatik edozeinek eskatuta, Batzordeak eta Europako Banku Zentralak txostenak aurkeztuko dizkiote Kontseiluari, salbuespen bati lotuta dauden estatu kideek ekonomia etadirubatasuna lortzeko dituzten betebeharrak betetzean estatuok egindako aurrerapenei buruz. Txosten horiek azterketa bat erejasoko dute, ea estatu kide bakoitzaren legedia, estatuko Banku Zentralaren estatutuakbarne direla, 130. eta 131. artikuluekin etaBZESren eta EBZaren estatutuekin bateragarria den zehazteko. Txosten horietan, halaber,elkarganatze iraunkorra maila handian lortuote den ere aztertuko da, estatu kide horietakobakoitzak ondorengo irizpideok zenbateraino bete dituen aintzakotzat hartuta:

— prezioen egonkortasunmaila handia lortu behar da, horretarako, erreferentziatzathartuko da prezioen egonkortasunari hobekien eusten dioten gehienez ere hiru estatu kideen inflaziotasa; eta estatuarenakhorretatik hurbil egon beharko du;

— finantza publikoak egoera iraunkorreanaurkitu behar dira: larregiko defizit pu


EBFT, 143. art.

61


blikorik gabeko aurrekontuegoera lortzean frogatuko da hori, 126. artikuluko6. paragrafoan xedatutakoarekin bat etorriz zehaztuta dagoen moduan;

— Europako dirusistemaren truketasenmekanismoan aurreikusitako fluktuazioko tarte arruntei bi urtez gutxienez eutsibehar zaie, euroarekiko debaluaziorikegin gabe;

— epe luzerako interestasen mailetanagertu behar da, batetik, salbuespenbati heldutako estatu kideak lortutako elkarganatzea iraunkorra dela, eta, bestetik, estatu horrek truketasen mekanismoan daukan partaidetza ere iraunkorradela.

Paragrafo honetan aipatutako lau irizpideak,eta irizpide horietako bakoitza betetzeko finkatutako aldiak, tratatuei erantsita doan protokolo batean zehazten dira gehiago. Batzordearen eta EDIren txostenetan kontuan hartu beharko dira, halaber, merkatuak batera biltzeanlortutako emaitzak, kontu korronteko ordainketabalantzeen egoera eta bilakaera, eta unitatezko lankostuen eta beste prezioindizebatzuen bilakaerari buruzko azterlana.

2. Europako Parlamentuari aurretiaz kontsulta eginda, eta arazoa Kontseilu Europarrean eztabaidatu eta gero, Batzordeak proposaturik, Kontseiluak erabakiko du zein diren salbuespen bati heldutako estatu kideetatik 1.paragrafoan adierazitako irizpideen araberabeharrezko baldintzak betetzen dituztenak, etadagokien estatu kideei salbuespena ezabatukodie.

Kontseiluak erabakiko du, bere kideen gehiengo kualifikatuak gomendioa egin ondoren.Kide horiek diru gisa euroa darabilten estatu kideen ordezkariak izan beharko dira. KontseiluakBatzordearen proposamena jaso eta sei hilabeteko epean erabakiko dute estatu kide horiek.

Bigarren lerrokadan adierazten diren kideen gehiengo kualifikatua 238. artikuluko 3. paragrafoaren a) idatzzatiaren arabera zehaztuko da.

3. Baldin eta 2. paragrafoan ezarritako prozeduraren arabera, salbuespenen bat kentzekoerabakia hartzen bada, Kontseiluak, diru gisa euroa darabilten estatu kideen eta dena delako estatu kidearen aho batezkoarekin, Batzordearenproposamenez eta Europako Banku Zentralarikontsulta egin ondoren, dena delako estatu kideko dirua euroarekin ordezkatzeko tasa onartuko du behin betiko, baita euroa Batasuneko estatu horretako diru bakar moduan sartzeko beharrezko gainerako neurriak ere.

141. artikulua(lehengo 123. artikuluko 3. paragrafoa eta lehengo

117. artikuluko 2. paragrafoaren lehenengo bostgidoiak, EET)

1. Batasuneko estaturen bat salbuespen batilotuta badago, eta harik eta hala dagoen bitartean, 129. artikuluko 1. paragrafoari kalterik egingabe, BZESren eta EBZaren estatutuetako 44. artikuluan aipatutako Europako Banku Zentralaren Kontseilu Nagusia Europako Banku Zentraleko hirugarren organo erabakitzaile moduaneratuko da.

2. Salbuespen bati heldutako estatu kideakdauden artean, Europako Banku Zentralak, estatu kide horiei dagokienez:

— estatuetako Banku Zentralen arteko lankidetza indartuko du;

— estatu kideen dirupolitiken koordinazioaindartuko du, prezioen egonkortasunabermatzeko;

— truketasen mekanismoaren funtzionamendua ikuskatuko du.

— kontsultak egingo ditu estatuetako Banku Zentralen eskumenekoak izan eta finantzaetxeen eta finantzamerkatuenegonkortasunari eragiten dieten gaieiburuz;

— Diru Lankidetzako Europako Funtsarenakziren eginkizunak beteko ditu, lehenagoEuropako Diru Institutuak bere gain hartu zituenak.


Salbuespen bati helduta dagoen estatu kidebakoitzak interes erkideko gaitzat hartu behardu bere trukepolitika. Hori egiteko, truketasenmekanismoaren eremuan izandako lankidetzazlortutako eskarmentuak hartu behar dituztekontuan Batasuneko estatuek.


1. Baldin eta salbuespen bati heldutako estatu kideren batek ordainketabalantzan zailtasunak badauzka edo zailtasunak edukitzekomehatxu larriren baten pean badago, eta zailtasun horiek balantza horren desoreka orokorraren eraginez edo estatu horrek dauzkan dibisamoten ondorioz sortu badira, eta, bereziki, barnemerkatuaren funtzionamendua edomerkataritzapolitika erkidea egitea arriskuanjartzen dutenak badira, Batzordeak, bere eskura


dauzkan baliabide guztiak erabiliz, luzamendurikgabe aztertuko du estatu horren egoera, baitaTratatuetan xedatutakoaren arabera estatu horrek hasi duen edo hasi dezakeen ekintza ere.Batzordeak adieraziko du zer neurri gomendatzen dion estatu interesdunari.

Salbuespen bati helduta dagoen estatu kideakhasitako ekintza eta Batzordeak proposatutakoneurriak nahikoak ez badira aurkitutako zailtasunak edo zailtasunmehatxuak gainditzeko,elkarren arteko laguntza eta metodo egokiakproposatuko dizkio Batzordeak Kontseiluari, aurretiaz Ekonomia eta Finantza Komiteari kontsulta eginda.

Batzordeak egoeraren eta bilakaeraren berri eman behar dio Kontseiluari aldianaldian.

2. Kontseiluak goian aipatutako elkarren laguntza onartuko du, eta laguntzaren baldintzaketa laguntzamotak zehazteko zuzentarauakedo erabakiak hartuko ditu. Elkarren arteko laguntza era hauetakoa izan daiteke, bereziki:

a) nazioarteko beste erakunde batzuekinitundutako ekintza bat, salbuespen bati helduta dauden estatu kideek erabil dezaketena;

b) merkataritzatrafikoaren desbideraketaksaihesteko beharrezko neurriak, baldin eta salbuespen bati helduta dagoen estatu kideakzailtasunak badauzka eta hirugarren herrialdeekiko kopurumurrizketei eusten badie edoberriro indarrean jartzen baditu;

c) beste estatu kide batzuek kreditu mugatuak ematea, betiere, estatuon adostasunez.

3. Baldin eta Batzordeak gomendatutakoelkarren arteko laguntza Kontseiluak onartzen ez badu, edo onartutako elkarren arteko laguntza eta hartutako neurriak nahikoak ez badira, babesneurriak hartzeko baimena emango dio Batzordeak, salbuespen bati heldutaegonda, zailtasunak dauzkan estatu kideari,betiere, Batzordeak berak zehaztutako baldintzetan eta moduan.

Kontseiluak kendu egin dezake baimen hori,bai eta haren baldintzak eta moduak aldatu ere.


1. Ordainketabalantzan batbateko krisirenbat gertatu, eta, 143. artikuluko 2. paragrafoanezarritakoarekin bat etorriz berehala erabaki bathartu ezik, salbuespen bati helduta dagoen estatukideak beharrezko babesneurriak hartu ahalizango ditu, kautela moduan. Neurri horiek ahalik eta nahasmendurik txikiena sortu behar dutebarnemerkatuaren funtzionamenduan, eta batbatean sortutako zailtasunak gainditzeko ezin

bestekoa eta beharbeharrezkoa dena baino helmen handiagoa ez dute izango.

2. Babesneurri horien berri jaso beharkodute Batzordeak eta estatu kideek, beranduenean ere, indarrean jartzen diren unean. Batzordeak ahalmena du Kontseiluari gomendatzeko143. artikuluan ezarritakoaren arabera elkarrilaguntza eman diezaiotela.

3. Kontseiluak, Batzordearen gomendioz,eta Ekonomia eta Finantza Komiteari aurretiazkontsulta eginda, erabaki dezake estatu kide interesdunak babesneurri horiek aldatu, eten edoezabatu behar dituela.

IX. TITULUA

ENPLEGUA


Batasuneko estatuak eta Batasuna, tituluhonekin bat etorriz, enplegurako estrategiakoordinatua garatzen ahaleginduko dira, batezere langile gaitu, prestatu eta egokituerrazaklortzeko, eta ekonomiaren aldaketei erantzutekogai diren lanmerkatuak sustatzeko, Europar Batasunaren Tratatuaren 3. artikuluan zehaztutakohelburuak lortu ahal izan daitezen.


1. Batasuneko estatuek, enplegurako berenpolitiken bidez, 145. artikuluan aipatutako helburuak lortzen lagunduko dute, 121. artikuluko 2. paragrafoaren arabera Batasuneko estatueketa Batasunak ekonomiaren politikari buruzonartutako orientabide orokorrekin bat etorriz.

2. Estatu bakoitzaren barruan lanmundukoordezkariek dituzten erantzukizunei buruzko jokaerak kontuan hartuta, estatu kideek intereserkideko gaitzat hartu behar dute enpleguarensustapena, eta Kontseiluaren baitan koordinatu behar dituzte gai horren inguruko beren jarduerak, 148. artikuluan xedatutakoarekin batetorriz.


1. Enplegumaila handia lortzeko lagundukodu Batasunak, estatu kideen arteko lankidetza sustatuz, eta bakoitzaren jarduerei lagunduz, eta, premiazkoa bada, beren jarduteak osatuz. Hori egitean, estatu kideen eskumenak errespetatuko dira.


62

EBFT, 144. art.


2. Batasuneko politikak eta neurriak zehaztu eta aplikatzerakoan enplegumaila handia lortzea da kontuan hartu beharreko helburua.


1. Kontseilu Europarrak urtero aztertuko duzein den enpleguaren egoera Batasunean, eta horren gaineko ondorioak aterako ditu, Kontseiluak eta Batzordeak batera urtero egindako txostenean oinarrituta.

2. Kontseilu Europarraren ondorioetan oinarrituta, Kontseiluak, Batzordearen proposamenaren gainean, Europako Parlamentuari,Ekonomia eta Gizarte Komiteari, Eskualdeetako Komiteari eta 150. artikuluan aurreikusitako Enplegu Komiteari kontsulta egin ondoren,orientabideak emango ditu urtero, eta kontuan hartu beharko dituzte estatu kideek, bakoitzak enplegurako bere politika egiterakoan.Orientabide horiek bateragarri izango dira 121.artikuluaren 2. paragrafoan xedatutakoarenarabera onetsitako orientabide orokorrekin.

3. Estatu kide bakoitzak txosten bana emango die urtero Kontseiluari eta Batzordeari, bakoitzak enplegurako bere politika martxan jartzeko hartutako neurri nagusien gainean, 2. paragrafoan enpleguari buruz jasotako orientabideak kontuan hartuta.

4. Kontseiluak, 3. paragrafoan aipatutakotxostenak oinarritzat hartuta, eta Enplegu Komitearen iritziak jaso ondoren, azterketa egingo du urtero estatu kideen enplegupolitikenaplikazioari buruz, enplegurako emandakoorientabideen ikuspuntutik. Kontseiluak, Batzordearen gomendioa oinarri dela, gomendioak egin ahal izango dizkie Batasuneko estatuei, aipatutako azterketa ikusita bidezkoa baderitzo.

5. Aipatutako azterketaren emaitzak oinarridirela, Kontseiluak eta Batzordeak txostenaprestatuko dute batera urtero Kontseilu Europarrarentzat, Batasuneko enpleguaren egoerazein den eta enplegurako orientabideen aplikaziomaila zein den agertzeko.


Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,legegintzako prozedura arruntaren arabera,eta Ekonomia eta Gizarte Komiteari eta Eskualdeetako Komiteari kontsulta egin ondoren,sustapenneurriak hartu ahal izango dituzte Ba

tasuneko estatuen arteko lankidetza bultzatzekoeta estatuok enplegugaietan daukaten jarduerari laguntzeko, informazioa eta jardunbideegokiak elkarren artean trukatzera zuzendutako ekimenen bidez, konparazioko analisiak etaaholkularitza emanez, eta planteamendu berritzaileak sustatu eta esperientziak ebaluatuz,bereziki proiektu pilotuez baliatuz.

Neurri horiek ez dute inolako harmonizaziorik ekarriko estatu kideetako legezko eta erregelamenduzko xedapenei dagokienez.


Kontseiluak, Europako Parlamentuari aurretiaz kontsulta eginda, gehiengo soilez, Enplegu Komitea sortuko du; komite hori aholkuemailea izango da, eta horren bidez estatu kideek enpleguaren eta lanmerkatuaren arloandituzten politiken koordinazioa sustatuko da.Hauek dira komite horren eginkizunak:

— Estatu kideetan eta Batasunean enpleguakdaukan egoera eta batzuek eta besteak enpleguari buruz dauzkaten politikak zeintzuk diren ikuskatzea;

— tratatu honetako 240. artikuluan xedatutakoari kalterik egin gabe, Kontseiluarenedo Batzordearen eskariz, edo bere ekimenez, irizpenak ematea, eta 148. artikuluan aipatutako neurriak prestatzenKontseiluari laguntzea.

Agindutakoak betetzeko, Komiteak kontsulta egin behar die lanmunduko ordezkariei.

Estatu kideetako bakoitzak eta Batzordeakkide bina izendatuko dituzte Komitea osatzeko.

X. TITULUA

GIZARTEPOLITIKA


1961eko urriaren 18an Turinen izenpetutakoEuropako Gutun Sozialean eta Langileen oinarrizko eskubide sozialen Batasunaren 1989koGutunean aipatutako oinarrizko eskubide sozialak gogoan hartuta, Batasunak eta estatu kideek helburu hauek dauzkate: enplegua sustatzea; bizitzako eta laneko baldintzak hobetzea,aurrerapenen bidetik langileak parekatzeko; gizartebabes egokia; elkarrizketa soziala; giza baliabideen garapena, enplegumaila handia etairaunkorra lortzeko; eta bazterkeriaren kontraborrokatzea.


63

EBFT, 151. art.


Helburu horretarako, estatuetako jokaeradesberdinak kontuan hartuko dituzten ekintzakegingo dituzte Batasunak eta estatu kideek, batez ere hitzartutako harremanetan; kontuan hartu behar dute, halaber, Batasunaren ekonomiaren lehiakortasuna zaindu beharra ere.

Batasunak eta Batasuneko estatuek ustedutenez, bilakaera hori, batetik, barnemerkatuaren funtzionamendutik etorriko da, gizartesistemak harmonizatzea erraztuko baitu, etabestetik, Tratatuetan aurreikusitako prozeduretatik eta legezko, erregelamenduzko eta administraziozko xedapenak elkarri hurbiltzetik.

152. artikulua

Batasunak lanmunduko ordezkariek bereneremuetan duten zeregina aitortu eta sustatukodu, estatu kideetako sistemen aniztasuna aintzakotzat hartuta. Beren artean elkarrizketa sustatzenlagunduko du, beren autonomia errespetatuta.

Hazkundea eta enplegua sustatzeko hirukogoibilera sozialak gizarteelkarrizketa sustatzen lagunduko du.


1. Aurreko 151. artikuluko helburuak lortzeko, Batasuneko estatuen ekintza babestu eta osatuko du Batasunak eremu hauetan:

a) zehazki, langiroa hobetzen, langileenosasuna eta segurtasuna babesteko;

b) lanbaldintzetan;c) langileen gizartesegurantzan eta gizarte

babesean;d) langileak babesten, lankontratuak deu

seztatzen direnean; e) langileei informazioa ematen eta kontsulta

egiten;f) langileen eta enpresarien ordezkaritza egin

eta guztion interesen defentsa egiten, kogestioabarne, 5. paragrafoan xedatutakoari kalterik egingabe;

g) Batasuneko lurraldean legezko bizilekuaduten baina hirugarren herrialde batekoak diren herritarren enplegubaldintzetan;

h) lanmerkatutik kanpo dauden pertsonaklanmerkatuan sartzen, 166. artikuluari kalterik egin gabe;

i) gizonen eta emakumeen arteko berdintasunean, lanmerkatuko aukerei eta laneko tratuari dagokienez;

j) gizartebazterkeriaren kontrako borrokan;

k) gizartebabeseko sistemak modernizatzen,

c) idatzzatian esandakoari kalterik egin gabe.2. Horretarako, Europako Parlamentuak eta

Kontseiluak:a) Estatu kideen artean lankidetza sustatzeko

neurriak hartu ahal izango dituzte, jakintzahobetzeko, informazioa eta jardunbide egokiak elkarren artean trukatzeko, berrikuntza formulak sustatzeko eta elkarren esperientzia baloratzeko ekimenak bultzatuz, betiere Estatu kideetako legezko eta erregelamenduzko xedapenak inola ere harmonizatu gabe;

b) goiko 1. paragrafoaren a) idatzzatitik i)idatzzatira artekoek aipatutako eremuetan, zuzentaraubidez xedapenak onartu ahal izango dituzte, arianarian aplikatzeko, estatu kide bakoitzean dauden baldintza eta araudi teknikoakkontuan hartuta. Zuzentarau horiek saihestuegingo dituzte enpresa txiki eta ertainak sortu etagaratzeko oztopo izan daitezkeen eragozpenak,administrazio, finantza eta legearloetakoak.

Europako Parlamentuak eta Kontseiluak legegintzako prozedura arruntaren arabera erabakiko dute, Ekonomia eta Gizarte Komiteari etaEskualdeetako Komiteari aurretiaz kontsultaeginda.

Artikulu honetako 1. paragrafoaren c), d), f)eta g) idatzzatietan adierazitako eremuetan,Kontseiluak legegintzako prozedura berezi baten arabera erabakiko du, aho batez, eta aurretik Europako Parlamentuari eta komite horieikontsulta eginda.

Kontseiluak, aho batez, Batzordeak proposatuta eta Europako Parlamentuari aurretiazkontsulta eginda, erabaki bat onartu ahal izango du legegintzako prozedura arrunta 1. paragrafoko d), f) eta g) idatzzatiei aplikatu ahal izateko.

3. Estatu kide oro lanmunduko ordezkarienesku utz dezake 2. paragrafoaren indarrezonartutako zuzentarauen aplikazioa, lanmunduko ordezkariek batera eskatzen badute, edo,hala dagokionean, 155. artikuluaren araberaonetsitako europar erabaki baten aplikazioa.

Kasu horretan, zuzentarau edo erabaki bat aldatu edo aplikatu behar denean berandueneanere, lanmunduko ordezkariek, adostasunez,beharrezko xedapenak ezarrita dauzkatela ziurtatu behar du; estatu kide horrek aipatutako zuzentarau edo erabaki horrekin finkatutakoemaitzak une oro bermatu ahal izateko beharrezko xedapen guztiak onartu beharko ditu.

4. Artikulu honen indarrez onartutako xedapenek:

— ez dute eraginik izan behar Erkidegoko estatu bakoitzak bere gizartesegurantzakosistemaren oinarrizko printzipioak ze


64

EBFT, 152. art.



65

EBFT, 157. art.

hazteko daukan eskumenaren gainean, ezeta estatu bakoitzaren finantzaorekaren gainean eragin nabarmenik izan ere;

— eta ez dute eragozpen izan behar estatukideek Tratatuekin bateragarriak diren babesneurri estuagoei eutsi diezaieten,edo halakoak sartzen has daitezen.

5. Artikulu honetako xedapenak ez zaizkieaplikatuko ez lansariei, ez elkartzeko eta sindikatuko kide izateko eskubideari, ez grebaeskubideari, ez eta ugazabek itxiera ezartzeko eskubideari ere.


1. Batzordeak lanmunduko ordezkariei Batasun osorako gaiak direlaeta aholkua eska dakien sustapenlana egingo du, bai eta elkarrenarteko elkarrizketa errazteko beharrezko xedapenak onartzeko ere; eta alderdi biek laguntza orekatua lor dezaten jagon behar du.

2. Horretarako, Batzordeak, gizartepolitikako proposamenak aurkeztu aurretik, lanmunduko ordezkariei kontsulta egin behar die, Batasunaren ekintzen nondik norakoari buruz.

3. Aurreko puntuan aipatutako kontsultaegin ostean, Batzordearen iritziz Batasunakekintza bat egitea komeni bada, lanmundukoordezkariei eskatuko die aholkua aurreikusitakoproposamenaren edukiaz. Lanmunduko ordezkariek irizpena, edo, hala badagokio, gomendioa, bidaliko diote Batzordeari.

4. Aurreko 2. eta 3. paragrafo horietan aipatutako kontsulta horien karietara, lanmunduko ordezkariek 155. paragrafoan jasotako prozesua hasteko borondatea jakinarazi ahal izango diote Batzordeari. Prozesu horrek ezingo duiraun bederatzi hilabete baino gehiago, non etaeragindako lanmunduko ordezkariek Batzordearekin ados jarrita ez duten erabakitzen prozesu hori luzatzea.


1. Lanmunduko ordezkarien arteko elkarrizketa Batasun osorako denean, berek nahi badute, hitzartutako harremanak ezartzera iritsidaiteke, akordioak barne hartuta.

2. Batasun osoari begira lotutako akordioenaplikazioa bi modutan egin daiteke:edo lanmunduko ordezkariek eurek eta estatu kideek berezko dituzten prozedura eta ohituren arabera,edo, 153. artikuluari lotuta dauden arloetan,akordioa sinatu duten aldeek batera eskatzen ba

dute, Batzordeak proposatuta Kontseiluak hartutako erabaki baten bitartez. Europako Parlamentuari horren berri emango zaio.

Kontseiluak aho batez erabakiko du, baldin etaaipatutako akordio horretan xedapenen batedo batzuk baldin badaude 153. artikuluaren 2.paragrafoaren ondorioz aho batez onetsi beharrekoak diren arloei buruz.


Tratatuetako 151. artikuluan adierazitakohelburuak lortzeko, eta tratatu honetako bestexedapenei kalterik egin gabe, Batzordeak estatu kideen arteko lankidetza sustatuko du, eta beren ekintzen koordinazioa erraztuko, kapituluhonetan gizartepolitika delaeta landutakoeremuetan, batez ere puntu hauekin zerikusiadaukaten gaietan:

— enpleguarekin;— Lanzuzenbidearekin eta lanbaldintzekin;— lanbideheziketa eta lanbidehobekuntza

rekin;— gizartesegurantzarekin;— laneko istripuen eta lanbidegaixotasunen

kontrako babesarekin; — laneko higienearekin;— sindikatuko kide izateko eskubidearekin,

eta enpresaburuen eta langileen artekonegoziazio kolektiboekin.

Helburu horretarako, Batzordeak estatuekinharreman estuan jardungo du, azterlanen etairizpenen bidez eta kontsultak antolatuz, bai estatu barruan sortutako arazoetarako, zein nazioarteko antolakundeei dagozkienetarako; batez ere honako hauek izango ditu baliabide:orientabideak eta adierazleak ezartzeko ekimenak, jardunbide egokienen elkartrukea antolatzea, eta aldikaaldika egin beharreko kontrola eta ebaluazioa egiteko behar diren tresnakprestatzea. Horren guztiaren berri emangozaio osoki Europako Parlamentuari.

Artikulu honetan aurreikusitako irizpenakeman aurretik, Batzordeak Ekonomia eta GizarteKomiteari egingo dio kontsulta.


1. Estatu kide bakoitzak, lan berdinarengatikedo balio bereko lanarengatik gizonek nahiz emakumeek lansari berdina jaso behar dutelakoprintzipioa aplikatuko zaiela bermatu behar du.

2. Artikulu honen arabera, enpresaburuaklanharremanak direlaeta langileari emanda



66

EBFT, 158. art.

ko oinarrizko edo gutxieneko soldata edo alokairua, eta, zuzenean edo zeharka, dirutan zeingauzatan emandako beste eskersari guztiakdira lansari.

Sexubereizkeriarik gabe, lansari berdinadela esaterakoan hau adierazi nahi da:

a) egindako lanunitateka ordaindutako lanberdinerako ezarritako lansaria neurriunitateberbera oinarri dela finkatu behar dela;

b) denboraunitateetan neurtzen den lanaren lansaria berdina izango da lanpostu berdinetarako.

3. Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,legegintzako prozedura arruntaren arabera, etaEkonomia eta Gizarte Komiteari kontsulta eginondoren, enpleguaren eta okupazioaren arloanemakume eta gizonentzako aukeraberdintasunaren eta tratuberdintasunaren printzipioaaplikatzen zaiela bermatzeko neurriak hartukodituzte, lan berdinarengatik edo balio bereko lanarengatik gizonek nahiz emakumeek lansariberdina jaso behar dutelako printzipioa barne.

4. Lanbizitzak dirauen artean gizonen etaemakumeen arteko berdintasuna benetakoaeta osoa izango dela bermatzeko, tratuberdintasunaren printzipioak ez dio ezein estatu kideri eragozpenik jarriko, baldin eta, ordezkaritzatxikiena duen sexuaren alde, neurri jakin batzukhartzea erabakitzen badu, lanbidejardueretan parte hartzeko erraztasunak jartzeko edolanbidekarreran dauzkaten desabantailak saihestu edo orekatzeko.


Ordaindutako oporrei buruzko araubideenartean dagoen baliokidetasunari eusten saiatukodira estatu kideak.


Batzordeak txostena egingo du urtero, 151.artikuluko helburuak lortzeko izandako bilakaerari buruz, eta Batasuneko demografiarenegoera jasoko du bertan. Batzordeak EuropakoParlamentuari, Kontseiluari, eta Ekonomia etaGizarte Komiteari bidaliko die txosten hori.


Kontseiluak, gehiengo soilez, Europako Parlamentuari kontsulta egin ondoren, Gizarte Babeseko Komite aholkuemaile bat sortuko du, es

tatu kideen eta Batzordearen artean gizartebabeserako lankidetza sustatzeko. Eta komiteareneginkizun izango dira:

— gizarteegoera ikuskatuko du, bai eta Batasunaren eta estatu kideen gizartebabeserako politiken bilakaera ere;

— estatu kideen artean eta Batzordearekinbatera informazioa, esperientziak eta jardunbide egokiak trukatzeko moduak bideratuko ditu;

— tratatu honetako 240. artikuluan xedatutakoari kalterik egin gabe, txostenak egitea, irizpenak ematea nahiz jarduera egokiak egitea bere eskumeneko eremuetan,bai Kontseiluak zein Batzordeak eskatuta, bai bere ekimenez ere.

Komitea, berari agindu zaiona betetzeko,harreman egokietan lotuko da lanmunduko ordezkariekin.

Estatu kideetako bakoitzak eta Batzordeakkide bina izendatuko dituzte Komitea osatzeko.


Batzordeak Europako Parlamentuari urteroegin behar dion txostenean kapitulu berezi bat emango dio Batasuneko egoera sozialaren bilakaerari.

Europako Parlamentuak gonbitea egin ahalizango dio Batzordeari egoera sozialari buruzkoarazo zehatzen gainean txostenak egin ditzan.

XI. TITULUA

EUROPAKO GIZARTE FUNTSA


Langileek barnemerkatuan enplegatzeko aukera hobeak izan ditzaten, eta horrela bizitzarenmaila igotzeko, hurrengo xedapenen eremuan, Europako Gizarte Funtsa sortzen da, langileak Batasunaren barruan enplegatzeko aukerak sustatzeko eta langileen toki eta lanbidemugigarritasuna sustatzeko, eta industrien eraldaketetara eta ekoizpensistemen aldaketetara langileak errazago egokitu daitezen, batez ere lanbideheziketaren bidez, eta lanbidea birmoldatuz.


Batzordeari dagokio Funtsa administratzea.Lan horretan, Batzordeak komite baten la

guntza edukiko du; Batzordeko kide bat izango


da lehendakari, eta gobernuetako, langileensindikatuetako eta enpresaburuen elkarteetako ordezkariek osatuko dute.


Europako Parlamentuak eta Kontseiluak legegintzako prozedura arruntaren arabera etaEkonomia eta Gizarte Komiteari eta Eskualdeetako Komiteari kontsulta egin ondoren, Europako Gizarte Funtsari aplikatzeko diren erregelamenduak onartuko dituzte.

XII. TITULUA

HEZKUNTZA, LANBIDEHEZIKETA,GAZTERIA ETA KIROLA


1. Batasunak kalitatezko hezkuntza garatzenlagunduko du, estatu kideen arteko lankidetzasustatuz, eta, premiazkoa izanez gero, estatuon ekintza bultzatuz eta osatuz, betiere estatuen erantzukizunak errespetatuz irakaskuntzaren edukiei eta hezkuntzasistemaren antolamenduari dagokienez, eta kultura eta hizkuntzaaniztasuna errespetatuz.

Kirola delaeta, Batasunak kirolaren alderdieuroparrak sustatzen lagunduko du, bertakoezaugarri bereziak, boluntarioetan oinarritutakokirolegiturak eta eginkizun soziala eta hezitzailea kontuan izanik.

2. Batasunaren ekintzak puntu hauek ditu jomuga:

— irakaskuntzan europartasuna garatzea, batez ere Erkidegoko estatuetako hizkuntzak ikasiz eta zabalduz;

— ikasleen eta irakasleen mugigarritasunaerraztea, batez ere tituluen eta ikastaldienonespen akademikoa sustatuz;

— ikastetxeen arteko lankidetza sustatzea;— Erkidegoko estatuetako heziketasiste

metan dauden arazo berdinei buruzko informazioa eta eskarmentuak elkarren artean trukatzeko moduak garatzea;

— gazteen eta gizartehezkuntzetako eragileen arteko trukaketak gehitzeko moduak erraztea, eta gazteak Europako bizitza demokratikoan parte hartzera bultzatzea;

— urrutiko hezkuntza garatzeko bideak sustatzea;

— kirolaren europartasuna garatzea, eta, ho

rretarako, lehiaketetan ekitatea eta zabaltasunjoera bultzatzea, kirolaren ardura duten erakundeen arteko lankidetzabultzatzea, eta kirolarien osotasun fisikoaeta morala babestea, batez ere gazteena.

3. Batasunak eta estatu kideek lankidetzabultzatuko dute, batetik, hirugarren herrialdeekin, bestetik, hezkuntza eta kirolgaietan eskumenak dauzkaten nazioarteko erakundeekin,eta batez ere Europako Kontseiluarekin.

4. Artikulu honetan azaldutako helburuaklortzen laguntzeko:

— Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,legegintzako prozedura arruntaren arabera, eta Ekonomia eta Gizarte Komiteari eta Eskualdeetako Komiteari kontsulta egin ondoren, sustapenneurriak hartuko dituzte, estatu kideetako legezkoeta erregelamenduzko xedapenak harmonizatzeko ahaleginak albo batera utzita;

— Batzordeak proposaturik, Kontseiluakgomendioak emango ditu.


1. Estatu kideen ekintzak indartzeko etaosatzeko politika garatuko du Batasunak lanbideheziketari dagokionez, lanbideheziketaren edukiari eta antolamenduari buruz estatuekdaukaten erantzukizuna osorik errespetatuz.

2. Batasunaren ekintzak puntu hauek ditu jomuga:

— industriaren eraldaketetara egokitzekomodua erraztea, batez ere lanbideheziketaren bidez eta lanbidea birmoldatuz;

— hasierako lanbideheziketa eta etengabekoprestakuntza hobetzea, lanmerkatuanlehenengo aldiz eta hurrengoetan lanbideratzea errazteko;

— lanbideheziketan sartzea erraztea, eta hezitzaileen eta prestakuntzaaldian aurkitzen direnen mugigarritasuna bultzatzea, batez ere gazteena;

— ikastetxeen eta enpresen arteko lankidetzaakuilatzea, prestakuntza gaietan;

— Estatu kideetako heziketasistemetandauden arazo berdinei buruzko informazioa eta esperientziak elkarren arteantrukatzeko moduak garatzea.

3. Batasunak eta estatu kideek lankidetzabultzatuko dute, batetik, hirugarren herrialdeekin, eta, bestetik, lanbideheziketari dagozkiongaietan eskumenak dituzten nazioarteko erakundeekin.


67

EBFT, 166. art.


4. Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,legegintzako prozedura arruntaren arabera,eta Ekonomia eta Gizarte Komiteari eta Eskualdeetako Komiteari kontsulta egin ondoren,artikulu honetan ezarritako helburuak lortzenlaguntzeko neurriak hartuko dituzte, estatu kideetako legezko eta erregelamenduzko xedapenak harmonizatzeko ahaleginak albo baterautzita, eta Batzordeak proposaturik, Kontseiluakgomendioak emango ditu.

XIII. TITULUA

KULTURA


1. Estatu kideetako kulturak suspertzenlagunduko du Batasunak, barruko nazio eta eskualdeen aniztasuna errespetatuz, eta, aldiberean, kulturaondare erkidea nabarmenduz.

2. Batasunaren ekintzak estatu kideen arteko lankidetza suspertuko du, eta, beharrezkoaizanez gero, estatuon ekintza bultzatu eta osatuko du eremu hauetan:

— Europako herrien kultura eta historiahobeto ezagutu eta zabaltzen;

— Europarako garrantzizkoa den kulturaondarea zaindu eta babesten;

— merkataritzakoak ez diren kulturatrukaketak egiten;

— arte eta literaturako sorkuntzan, ikusentzunezkoen arloa barnean hartuta.

3. Batasunak eta estatu kideek lankidetza sustatuko dute, batetik, hirugarren herrialdeekin,bestetik, kulturagaietan eskumenak dituzten nazioarteko erakundeekin, eta batez ere Europako Kontseiluarekin.

4. Tratatu honetako beste xedapenen indarrez jardun behar duenean, Batasunak kulturaikuspegiak hartuko ditu kontuan, bereziki bertako kulturaaniztasuna errespetatu eta sustatzeko.

5. Errazagoa izan dadin artikulu honetakohelburuak lortzea:

— Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,legegintzako prozedura arruntaren arabera, eta Eskualdeetako Komiteari kontsulta egin ondoren, sustapenneurriakhartuko dituzte, estatu kideetako legezkoeta erregelamenduzko xedapenak harmonizatzeko ahaleginak albo batera utzita.

— Batzordeak proposaturik, Kontseiluakgomendioak emango ditu.

XIV. TITULUA

OSASUN PUBLIKOA


1. Batasunaren politika eta ekintza guztiak zehaztu eta gauzatzean, giza osasunaren babesmaila handia bermatuko da.

Batasunaren ekintzak, estatuen politikakosatzeko izango dela kontuan hartuta, osasunpublikoa hobetzea, giza gaixotasunei aurreahartzea eta giza osasun fisikorako eta psikikorako arriskuiturriak saihestea izango ditu jomuga. Gaixotasunik larrienen eta zabalduen dauden gaixotasunen kontra borrokatzeko izangoda ekintza hori, gaixotasunon etiologiaren, kutsatzeko moduaren eta prebentzioaren ikerketa bultzatuz eta, era berean, osasunari buruzkoinformazioa eta heziketa emanez, mugak gainditzen dituzten osasunerako mehatxu larriakzainduz eta mehatxu horietako alertak zabalduzeta horien aurka borrokatuz.

Drogek osasunari eragindako kalteak gutxitzealdera, estatu kideen ekintza osatu egingo du Batasunak, informazioa zabalduz eta kalteari aurrea hartuz.

2. Estatu kideen arteko lankidetza suspertuko du Batasunak, artikulu honetan adierazitako eremuetarako, eta, beharrezkoa izanezgero, laguntza emango dio estatuon ekintzari.Estatu kideen lankidetzamoten artetik, mugakoeskualdeetan osasunzerbitzuen osagarritasuna hobetzeko lankidetza suspertuko du bereziki.

Estatu kideek, Batzordearekin lankidetzan arituz, beren politikak eta programak koordinatuko dituzte elkarren artean, 1. paragrafoan aipatutako eremuetan. Batzordeak, estatu kideekinlotura estuan arituz, aipatutako koordinazioa sustatzeko era guztietako ekimen baliagarriak onarditzake, batez ere honako hauek izango ditu baliabide: orientabideak eta adierazleak ezartzekoekimenak, jardunbide egokienen elkartrukeaantolatzea, eta aldikaaldika egin beharrekokontrola eta ebaluazioa egiteko behar direntresnak. Horren guztiaren berri emango zaio osoki Europako Parlamentuari.

3. Batasunak eta estatu kideek lankidetzabultzatuko dute, batetik, hirugarren herrialde


68

EBFT, 167. art.


ekin, eta, bestetik, osasun publikoari dagozkiongaietan eskumenak dauzkaten nazioarteko erakundeekin.

4. Aurreko 2. artikuluko 5. paragrafoan eta 6.artikuluko a) idatzzatian xedatutakoa gorabehera, eta 4. artikuluko 2. paragrafoko k) idatzzatiarekin bat, Europako Parlamentuak etaKontseiluak, legegintzako prozedura arruntarenarabera eta Ekonomia eta Gizarte Komiteari etaEskualdeetako Komiteari kontsulta egin ondoren, artikulu honetan zehazturik dauden helburuak betetzen lagunduko dute, eta, horretarako, neurri hauek hartuko dituzte, segurtasunarazo erkideei aurre egiteko:

a) giza organoen eta substantzien, eta odolaren eta odoletik eratorritakoen kalitatea etasegurtasuna maila handikoak izateko neurriak;neurri horiek ez diote estatu kide bati ere eragotziko babesneurri estuagoak jartzen jarraitzea edo sartzea;

b) albaitaritzan eta arlo fitosanitarioan, zuzenean osasun publikoa babesteko diren neurriak;

c) sendagai eta produktu sanitarioetarako, kalitate eta segurtasun handia lortzeko arauakezartzeko neurriak;

5. Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,legegintzako prozedura arruntaren arabera,eta Ekonomia eta Gizarte Komiteari eta Eskualdeetako Komiteari kontsulta egin ondoren,giza osasuna babestu eta hobetzeko neurririk erehar dezakete, mugaz gaindiko pandemien aurka egiteko bereziki, mugak gainditzen dituztenosasunerako mehatxu larriak zaintzeko etamehatxu horietako alertak zabaltzeko eta horienaurka borrokatzeko, baita zuzenzuzenean tabakokontsumoaren aurrean eta gehiegizko alkoholkontsumoaren aurrean osasun publikoababesteko den neurririk ere, estatu kideetakolegezko eta erregelamenduzko xedapenak harmonizatzeko ahalegin oro albo batera utzita.

6. Kontseiluak, Batzordearen proposamenaren gainean, artikulu honetan ezarri diren helburuetarako gomendioak ere onar ditzake.

7. Estatuen osasunpolitika definitzeari dagokionez eta osasunzerbitzuak eta medikuarreta antolatzeari eta eskaintzeari dagokionez,Batasunak osasun publikoaren arloan aurreradaraman lanak estatu kideen ardurak errespetatu beharko ditu. Estatu kideen arduren artean dago osasunzerbitzuak eta medikuarretako zerbitzuak kudeatzea, eta zerbitzu horietanerabili beharreko baliabideak izendatzea Organoak eta odola emateari dagokionez, edoorgano eta odol horien erabilera medikoaridagokionez, estatuek dituzten xedapenei kalterik

egin gabe ulertu behar dira 4. paragrafoko a)idatzzatian jasotako neurriak.

XV. TITULUA

KONTSUMITZAILEEN BABESA


1. Kontsumitzaileen interesak sustatzeko, etakontsumitzaileei babesmaila handia bermatzeko, Batasunak kontsumitzaileen osasuna, segurtasuna eta interes ekonomikoak babesten lagunduko du, baita kontsumitzaileok informazioaeta hezkuntza jasotzeko duten eskubidea sustatzen, eta, beren interesak babeste aldera, beren artean antolatzeko duten eskubidea babesten ere.

2. Goiko 1. paragrafoan aipatutako helburuaklortzen lagunduko du Batasunak:

a) barnemerkatua gauzatzeko, 114. artikuluaren indarrez onar ditzan neurriak hartuz;

b) estatu kideek egindako politika bultzatu,osatu eta gainetik ikuskatzeko neurriak hartuz.

3. Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,legegintzako prozedura arruntaren arabera etaEkonomia eta Gizarte Komiteari kontsulta eginondoren, 2. paragrafoko b) idatzzatian aipatutako neurriak hartuko dituzte.

4. Goiko 3. paragrafoaren indarrez onartutako neurriak ez dira eragozpen izango Batasuneko estatu bakoitzak babes gehiagoko neurriak erabiltzen jarraitzeko eta hasteko. Tratatuekin bateragarriak izan behar dira neurri horiek. Batzordeari eman behar zaio neurrion berri.

XVI. TITULUA

EUROPA BARRUKO SAREAK


1. Tratatu honetako 26. eta 174. artikuluetanazaldutako helburuak lortzen laguntzeko, eta barruko mugarik gabeko eremu bat sortzeak dakartzan onuretan Batasuneko herritarrek, eragileekonomikoek eta eskualdeetako eta tokian tokikoerakundeek osoosorik parte hartu ahal izan dezaten, Europa barruko sareak ezarri eta garatzenlagunduko du Batasunak, garraio, telekomunikazio eta energiako azpiegituretan.

2. Merkatu ireki eta lehiakorren sistemarenbaitan, estatuetako sareak elkarren artean lotzeko


69

EBFT, 170. art.


eta elkarreragile bihurtzeko, eta sareotara iritsiahal izateko bideratuko da Batasunaren ekintza.Ekintza horrek bereziki hartuko du kontuan, Batasuneko uharteek, kostarik gabeko eskualdeeketa eskualde periferikoek eta erdialdeko eskualdeek beren artean lotzeko daukaten premia.


1. Tratatu honetako 170. artikuluan aipatutako helburuak lortzeko, Batasunak:

— Europa barruko sareak direlaeta aurreikusitako ekintzen helburuei, lehentasuneieta gidalerroei buruzko orientabidemultzo bat egingo du; interes orokorrekoproiektuak sartuko dira orientabide horietan;

— sareak elkarreragile izango direla bermatzeko beharrezko ekintzak egingo ditu,batez ere arau teknikoak harmonizatuz;

— lehenengo marran aipatutako orientabideen arabera zehaztu eta estatu kideekbultzatutako interes erkideko proiektuakbultzatu ahal izango ditu, batez ere bideragarritasunazterlanak eginez, mailegubermeak emanez, edo interesetarako hobariak eskainiz; 177. artikuluan xedatutakoarekin bat etorriz sortutako KohesioFuntsaren bidez dirulaguntzak ere emanditzake Batasunak, Batasuneko estatuenproiektu zehatzetarako, garraioazpiegituren eremuan.

Batasunaren ekintzak kontuan izango du,bestalde, proiektuok ekonomiaren aldetik bideragarriak diren ala ez.

2. Estatu kideek, Batzordearekin lankidetzanarituz, estatu barruan aplikatzen dituzten politikak koordinatuko dituzte beren artean, 170.artikuluan aurreikusitako helburuak betetzekoeragin nabaririk izan badezakete. Batzordeak,estatu kideekin lankidetza estuan arituz, aipatutako koordinazioa sustatzeko baliagarri denedozein ekimen onar dezake.

3. Batasunak hirugarren herrialdeekin lankidetzan aritzea erabaki dezake, interes orokorreko proiektuak sustatzeko eta sareak elkarreragile direla bermatzeko.


Europako Parlamentuak eta KontseiluakEkonomia eta Gizarte Komiteari eta Eskualdeetako Komiteari kontsulta egin ondoren eta legegintzako prozedura arruntaren arabera, 171.

artikuluko 1. paragrafoan aurreikusitako orientabideak eta gainerako neurriak onartuko dituzte.

Estatu kide bateko lurraldeari dagozkioninteres orokorreko orientabideak eta proiektuakonartzeko, dena delako estatu kidearen onarpena behar da.

XVII. TITULUA

INDUSTRIA


1. Batasunaren eta estatu kideen ardura izango da Batasuneko industria lehiatzeko gai izan dadin beharrezkoak diren baldintzak ziurtatzea.

Helburu horrekin, merkatu ireki eta lehiakorren sistemaren baitan, hauek izango dira bereekintzaren xedeak:

— egituren aldaketetara industria egokitzekomodua bizkortzea;

— Batasun osoko enpresen ekimen eta garapenerako egokia den giroa sustatzea, batez ere, enpresa txiki eta ertainetarako;

— enpresen arteko lankidetzarako egokiaden giroa sustatzea;

— teknologiaren berrikuntzarako, ikerketarako eta garapenerako politiken industriapotentziala hobeto aprobetxatzekoerraztasunak ematea.

2. Estatu kideek elkarri kontsulta egingodiote, Batzordearekin lankidetzan arituz, eta,beharrezkoa denean, koordinatu egingo dituzte beren ekintzak. Koordinazio hori sustatzeko, Batzordeak edozein ekimen egoki eraman dezake aurrera, eta, batez ere, orientabideak eta adierazleak zehazteko ekimenak,jardunbide egokienak elkarren artean trukatzeko ekimenak, eta aldian aldiko kontrolerako eta balioespenerako beharrezko elementuak prestatzeko ekimenak. Horren guztiaren berri emango zaio osoki EuropakoParlamentuari.

3. Batasunak, Tratatu honetako beste xedapen batzuen arabera burututako politiken etajardueren bidez, 1. paragrafoan ezarritako helburuak lortzen lagunduko du. Europako Parlamentuak eta Kontseiluak, legegintzako prozedura arruntaren arabera eta Ekonomia eta Gizarte Komiteari kontsulta egin ondoren neurribereziak har ditzakete, 1. paragrafoan aipatutakohelburuak gauzatzeko Batasuneko estatuekburututako ekintzei laguntza emateko, estatu kideetako legezko eta erregelamenduzko xeda


70

EBFT, 171. art.



71

penak harmonizatzeko ahalegin oro albo batera utzita.

Titulu hau ez da oinarri izango Batasunak lehiakortasuna faltsutzeko neurriak hartu ahal izateko, ez eta soldatako langileen eskubide eta interesei buruzko neurriak hartzeko edota zergaxedapenak sortzeko moduko neurriak hartzeko.

XVIII. TITULUA

EKONOMIA, GIZARTE ETA LURRALDEKOHESIOA


Batasun osoan garapen harmoniatsua sustatze aldera, ekonomiaren eta gizartearen kohesioa indartzeko ekintza gauzatuko du Batasunak, eta horretan jarraituko du.

Batasuna, bereziki, eskualdeen garapenmailen arteko diferentziak gutxitzen ahaleginduko da, baita eskualde ahulenen atzerapenagutxitzen ere.

Garapenmailan atzerapena jasaten duteneskualdeen artean, arreta berezia jarriko zaielandaeremuei, industriaeraldaketa jasan dutenei, eta naturarengatik edo demografiarengatik desabantaila larriak eta iraunkorrak jasaten dituztenei, hala nola ipariparrean dauden eta bizilagundentsitate urria duten eskualdeei, eta uharteeskualdeei, mugaz haraindiko eskualdeei eta mendialdeko eskualdeei.


Estatu kideek ekonomiari buruz bideratu etakoordinatuko duten politika, 174. artikuluan aipatutako helburuak lortzeko ere izango da. Batasunaren politikak eta ekintzak egin eta garatzerakoan, eta barnemerkatua garatzerakoan, 174. artikuluan aipatutako helburuak hartuko dira kontuan, eta horiek lortzen hartukodute parte. Batasunak, halaber, helburu horieklortzen lagunduko du, egiturak helburu dituzten funtsekin egindako jardueren bidez (Nekazaritza Bideratu eta Bermatzeko EuropakoFuntsa, "Bideratze" saila; Europako GizarteFuntsa; Eskualdegarapenerako Europako Funtsa), Europako Inbertsio Bankuaren bidez, etaegon dauden beste finantzatresnak erabiliz.

Hiru urtetik behin, Batzordeak txostena aurkeztuko die Europako Parlamentuari, Kontseiluari, Ekonomia eta Gizarte Komiteari, eta Es

kualdeetako Komiteari, ekonomia, gizarte etalurraldekohesioa lortzeko egindako aitzinamenduei buruz, eta artikulu honetan finkatutakobaliabideek aitzinamenduok lortzen nola lagundu duten adierazteko. Beharrezkoa izanezgero, egokiak diren proposamenak gehitukozaizkio txosten horri.

Funtsetatik aparte berariazko ekintzak egiteko premiarik agertuko balitz, eta Batasunarenbeste politiken esparruan erabakitako neurrien kontra jarri gabe, Europako Parlamentuaketa Kontseiluak legegintzako prozedura arruntarekin bat etorriz onar ditzakete ekintza horiek,Ekonomia eta Gizarte Komiteari eta Eskualdeetako Komiteari kontsulta egin ondoren.


Eskualdegarapenerako Europako FuntsaBatasunaren barruko eskualdeen arteko desoreka nagusiak zuzentzen laguntzeko da, eskualde ahulenen garapenean eta egituren egokitzapenean, eta gainbeheran dauden industriaeskualdeen birmoldaketan parte hartuz.


Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,178. artikuluan ezarritakoari kalterik egin gabe,legegintzako prozedura arruntaren araberaonartutako erregelamendu bidez, eta Ekonomiaeta Gizarte Komiteari eta Eskualdeetako Komiteari kontsulta egin ondoren, egiturahelburuak dituzten funtsen eginkizunak, eta funtsenlehentasunezko helburuak eta antolaketa zehaztuko dituzte; eta ondorioz, metatu egin ahalizango dira funtsak Prozedura berberari jarraituz, funtsei aplika dakizkiekeen arau orokorrak ere zehaztuko ditu, baita funtsen eraginkortasuna bermatzeko beharrezko xedapenak, eta funtsak beren artean eta egon daudenbeste finantzatresnekin koordinatzeko xedapenak ere.

Prozedura berberari jarraituz sortutako Kohesio Funts batek finantzalaguntzak emangoditu ingurumenarloetako proiektuetarako, etaEuropa barruko sareetarako, garraioazpiegiturei dagokienean.


Europako Parlamentuak eta Kontseiluak onartuko dituzte Eskualdegarapenerako Europako

EBFT, 178. art.


EBFT, 179. art.

72


Funtsari buruz aplikagarri diren erregelamenduak, legegintzako prozedura arruntaren araberaeta Ekonomia eta Gizarte Komiteari eta Eskualdeetako Komiteari kontsulta egin ondoren.

Nekazaritza Bideratzeko eta BermatzekoEuropako Funtsaren «Bideratze» sailari, etaEuropako Gizarte Funtsari dagokienez, hurrenez hurren 43. eta 164. artikuluetako xedapenek jarraituko dute aplikagarri izaten.

XIX. TITULUA

IKERKETA ETA GARAPEN TEKNOLOGIKOA,ETA ESPAZIOA


1. Batasunaren helburu izango da bere oinarrizientifikoak eta teknologikoak sendotzea, Europako ikerketaesparrua gauzatuz —esparruhorretan, ikertzaileek, ezagutza zientifikoeketa teknologiek askatasunez zirkulatuko dute—; lehiatzeko gaitasuna indartzea —baita industriarena ere—, eta Tratatuetako gainerako kapituluen arabera beharrezkotzat jotzen direnikerketaekintzak sustatzea.

2. Horretarako, enpresak —baita txikiak eta ertainak ere—, ikerketazentroak eta unibertsitateakpuntako ikerketaahaleginetan eta teknologia garatzeko ahaleginetan gogopizteko ardura hartuko du Batasunak, eta haien lankidetzaahaleginenalde egingo du, honetarako batez ere: ikertzaileak mugez gaindi inongo oztoporik gabe arituahal izan daitezen lankidetzan, eta enpresak barruko merkatuaren aukerez balia daitezen, bereziki, kontratazio publiko nazionala zabalduz, arauerkideak definituz eta lankidetza horren aurkakolegezko oztopoak eta zergaoztopoak ezabatuz.

3. Tratatuen indarrez ikerketan eta teknologiaren garapenean egin daitezen Batasunekoekintza guztiak, erakusketak barne, titulu honetan xedatutakoarekin bat etorriz erabaki etagauzatuko dira.


Aipatutako helburuak lortzeko, Batasunakekintza hauek egingo ditu, eta estatu kideetanhasitako ekintzak osatzeko izango dira:

a) ikerketarako, teknologiaren garapenerako eta erakusketarako programak egitea, enpresekin, ikerketazentroekin eta unibertsitateekin lankidetzan arituz, eta entitateon artekolankidetza sustatuz;

b) Batasuneko ikerketa, teknologiaren garapena eta erakustaldiak direlaeta hirugarrenherrialdeekin eta nazioarteko erakundeekinlankidetzan aritzeko joera sustatuko du;

c) Batasuneko ikerketa, teknologiaren garapena eta erakusketa direlaeta egindako jardueren emaitzak zabaldu eta ustiatzea;

d) Batasuneko ikertzaileen prestakuntza etamugigarritasuna bultzatuko ditu.


1. Ikerketagaietan eta teknologia garatzekogaietan, Batasunak eta estatu kideek koordinatuegingo dute beren jarduera, estatuen politikeneta Batasunaren politikaren arteko koherentziabermatzeko.

2. Goiko 1. paragrafoan jasota dagoen koordinazio hori sustatzeko, Batzordeak edozein ekimen egoki gauza dezake, estatu kideekiko lankidetza estuan, eta, batez ere, helburu hauek lortzeko: orientabideak eta adierazleak ezartzeko,jardunbide egokienen elkartrukea antolatzeko,eta aldian aldiko kontrolerako eta ebaluaketarako beharrezko osagaiak prestatzeko. Horrenguztiaren berri emango zaio osoki Europako Parlamentuari.


1. Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,legegintzako prozedura arruntaren arabera,eta Ekonomia eta Gizarte Komiteari kontsultaegin ondoren, urte anitzeko esparruprogramafinkatuko dute, Batasunaren ekintza guztiak barne hartuta.

Esparruprogramak:— Tratatu honetako 180. artikuluan ai

patutako ekintzen bidez lortu behar diren zientziateknologietako helburuaketa dagozkien lehentasunak finkatukoditu,

— ekintza horien gidalerro nagusiak adieraziko ditu,

— batetik, esparruprogramaren gehienezkozenbateko osoa, eta, bestetik, Batasunakhorren finantzaketan izango duen parteafinkatuko ditu, baita aurreikusitako ekintza bakoitzari dagokion proportzioa ere.

2. Egoeren bilakaeraren arabera egokituedo osatuko da esparruprograma orokorra.

3. Ekintza bakoitzaren barruan garatutako berariazko programen bidez gauzatuko da esparruprograma. Berariazko programa bakoitzak


EBFT, 189. art.

73


zehaztuko ditu bera gauzatzeko moduak, baitairaupena finkatu eta beharrezko iritzitako baliabideak aurreikusi ere. Berariazko programetarako zehaztu eta beharrezko iritzitakozenbatekoen batuketak ezin izango du gainditu esparruprogramarako eta ekintza bakoitzerako finkatutako gehienezko zenbateko osoa.

4. Kontseiluak onartuko ditu berariazkoprogramak, legegintzako prozedura berezi baten bidez, eta Europako Parlamentuari eta Ekonomia eta Gizarte Komiteari kontsulta egin ondoren.

5. Urte anitzeko esparruprograman jasotako ekintzen osagarri, Europako Parlamentuaketa Kontseiluak, legegintzako prozedura arruntaren arabera eta Ekonomia eta Gizarte Komiteari aurretiaz kontsulta eginda, Europako ikerketaeremua gauzatzeko beharrezko neurriakzehaztuko dituzte.


Urte anitzeko esparruprograma gauzatzeko,Batasunak:

— enpresek, ikerketazentroek eta unibertsitateek parte hartzeko arauak finkatuko ditu;

— ikerketaren emaitzak zabaltzeko aplikatu ahal izango diren arauak finkatukoditu.


Urte anitzeko esparruprograma gauzatzean,programa osagarriak onartu ahal izango dira,baina programon finantzaketa berma dezatenBatasuneko estatuek baino ezin izango dute parte hartu horietan, nahiz eta agian Batasunak parte hartu ahal izango duen.

Batasunak ezarriko ditu programa osagarrieiaplikatzeko arauak, batez ere ezagupenak zabaltzeko denean, eta Batasuneko beste estatubatzuk horietara iristeko denean.


Urte anitzeko esparruprograma gauzatzean,Batasunak, horretan interesa daukaten estatukideekin bat etorriz, zenbait estatu kiderenartean hasitako ikerketako eta garapeneko programetan parte hartzea aurreikus dezake, aipatutako programak gauzatzeko sortutako egituretan parte hartzea barne dela.


Urte anitzeko esparruprograma gauzatzean,Batasunak hirugarren herrialdeekin edo nazioarteko erakundeekin lankidetzan aritzea aurreikus dezake Batasuneko ikerketaren, teknologiagarapenaren eta erakusketaren esparruan.

Lankidetza hori gauzatzeko, modalitate bateanzein bestean izan, Batasunaren eta hirugarren herrialdeen arteko akordioak sina daitezke.


Batasunak enpresa erkideak sor ditzake,edo beste edozein egitura, baldin eta Batasunekoikerketarako, teknologiaren garapenerako etaerakusketarako programak zuzen gauzatzekobeharrezkotzat jotzen badira.


Kontseiluak Batzordearen proposamenarengainean, eta Europako Parlamentuari eta Ekonomia eta Gizarte Komiteari kontsulta egin ondoren, 187. artikuluan aurreikusitako xedapenak onartuko ditu.

Europako Parlamentuak eta Kontseiluak, legegintzako prozedura arruntaren arabera etaEkonomia eta Gizarte Komiteari kontsultaegin ondoren, 183, 184 eta 185. artikuluetanadierazitako xedapenak onartuko dituzte.Programa osagarriak onartzeko, horretan interesa daukaten estatu kideen adostasunabehar da.

189. artikulua

1. Batasunak espaziopolitika europarraosatuko du, horrela, aurrerapen zientifikoa etateknikoa, industriaren lehiatzeko gaitasuna etabere politiken aplikazioa errazteko. Horretarako, bere esku izango du ekimen erkideakbultzatzea, ikerketa eta garapen teknologikoari laguntzea, eta espazioa esploratzeko etaerabiltzeko beharrezko ahaleginak koordinatzea.

2. Aurreko paragrafoan aipaturiko helburuaklortzen laguntzeko, Europako Parlamentuaketa Kontseiluak beharrezko diren neurriak ezarriko dituzte legegintzako prozedura arruntaren arabera; neurri horiek, forma aldetik, espazioprograma europar batean gauza daitezke, estatu kideetako legezko eta erregelamen


EBFT, 190. art.

74

duzko xedapenak harmonizatzeko ahalegin oroalbo batera utzita.

3. Batasunak berak ikusiko du zein harremanmodu izan Europako Espazio Agentziarekin.

4. Artikulu hau titulu honetako gainerako xedapenei kalterik egin gabe ulertu behar da.


Urte bakoitzaren hasieran, Batzordeak txosten bat aurkeztuko die Europako Parlamentuarieta Kontseiluari. Txosten horrek, bereziki, aurreko urtean teknologiaren ikerketan eta garapenean eta emaitzen zabalkundean egindako jarduerak aipatuko ditu, baita uneko urterakoprestatutako lanprograma ere.

XX. TITULUA

INGURUMENA


1. Batasunaren politika, ingurumena delaeta,helburu hauek lortzeko izango da:

— ingurumena zaindu eta babestea, eta ingurumenaren kalitatea hobetzea;

— pertsonen osasuna babestea;— naturako baliabideak zuhurtziaz eta zen

tzuz erabiltzea;— ingurumena delaeta munduan edo es

kualdeka dauden arazoei aurre egitekoneurriak sustatzea nazioartean, berezikiklimaaldaketaren aurka borrokatzeko.

2. Ingurumena delaeta Batasunaren politikak helburu izango du babesmaila handialortzea, betiere, Batasunaren eskualdeetan askotariko egoerak ageri direla kontuan hartuta.Printzipio hauek izango dira oinarri: batetik, zuhurtasunprintzipioa eta prebentziozko ekintzaren printzipioak; bestetik, ahal bada, ingurumenaren kontrako erasoak jatorrian bertanzuzentzeko printzipioa; eta, hurren, kutsatzen duenak ordaindu egingo duela dioenprintzipioa.

Alde horretatik, ingurumenaren babeserakoeskakizunei erantzuteko beharrezkoak direnharmonizazioneurrien artean, bidezkoa denean, salbuespenklausula bat sartuko da, estatukideei ingurumenari dagozkion arrazoiengatik–ez ekonomiari dagozkionengatik– behinbehineko neurriak hartzeko baimena emateko;neurri horiek Batasunaren kontrolprozeduraren baten pean egongo dira.

3. Ingurumenari buruzko politika prestatzerakoan, Batasunak kontuan edukiko ditu:

— eskuragarri dauden zientziatekniketakodatuak;

— ingurumenaren egoera Batasuneko eskualdeetan;

— ekintzak egitearen edo ez egitearen ondorioz sor daitezkeen abantailak eta kostuak;

— Batasun osoaren ekonomia eta gizartegarapena, eta Batasuneko eskualdeen garapen orekatua.

4. Batasuna eta estatu kideak, bakoitza bereeskumenen esparruan, lankidetzan arituko dirahirugarren herrialdeekin eta eskumena dutennazioarteko erakundeekin. Batasunaren eta interesa duten hirugarren aldeen arteko akordiobidez zehaztu ahal izango dira Batasunaren lankidetza horren moduak.

Aurreko lerrokadaren esanahia ez doa estatu kideek nazioarteko erakundeetan negoziatzeko eta nazioarteko akordioak lotzeko dauzkaten eskumenen kontra.


1. Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,legegintzako prozedura arruntaren arabera,eta Ekonomia eta Gizarte Komiteari eta Eskualdeetako Komiteari kontsulta egin ondoren,191. artikuluan finkatutako helburuak lortzekoasmoz Batasunak egin beharreko ekintzak erabakiko dituzte.

2. Goiko 1. paragrafoan erabakiak hartzekojasotzen den prozedura ahaztu gabe, eta 114. artikuluari kalterik egin gabe, Kontseiluak, aho batez, legegintzako prozedura berezi baten arabera,neurri eta erabaki hauek hartuko ditu, Batzordearen proposamenez, Europako Parlamentuari, Ekonomia eta Gizarte Komiteari eta Eskualdeetako Komiteari kontsulta egin ondoren:

a) batez ere izaera fiskaleko xedapenak badakartzate;

b) gai hauei buruzko neurriak:— lurraldeantolamenduari eragiten diotenak;— urbaliabideen kudeaketa kuantitatiboa

ri buruzkoak nahiz baliabide horien erabilgarritasunari zuzenean zein zeharkaeragiten diotenak;

— eta lurraren erabilpenari buruzko neurriak, hondakinen kudeaketa salbuespendela;

c) estatu kideren batek hainbat energiaiturriren artean aukeratzeko orduan eta estatu horretako energiahorniduraren egitura oroko



EBFT, 195. art.

75


rrean eragin nabaria daukaten neurriak badakartzate.

Kontseiluak, aho batez, Batzordearen proposamenaren gainean, Europako Parlamentuari, Ekonomia eta Gizarte Komiteari eta Eskualdeetako Komiteari kontsulta egin ondoren,xedatu ahal izango du legegintzako prozeduraarrunta lehenengo lerrokadan aipatutako eremuetan aplikagarria izan dadin.

3. Europako Parlamentuak eta Kontseiluak,legegintzako prozedura arruntaren arabera,eta Ekonomia eta Gizarte Komiteari eta Eskualdeetako Komiteari kontsulta ondoren, lortu beharreko lehentasunezko helburuak finkatuko dituzten ekintzaprograma orokorrakonartuko ditu.

Kasuan kasu, 1. paragrafoan edo 2. paragrafoan jasotako baldintzen arabera hartuko diraprograma horiek betearazteko beharrezko neurriak.

4. Batasun osorako zenbait neurriri kalterikegin gabe, Batasuneko estatuek beren konturaedukiko dute ingurumenari buruzko politika finantzatu eta gauzatzea.

5. Kutsatzen duenak ordaindu egingo dueladioen printzipioari kalterik egin gabe, 1. paragrafoan xedatutakoaren arabera hartutako neurriren batek sortutako kostuak estatu kiderenbateko agintari publikoentzat tamainaz kanpokoak direla uste izanez gero, neurri horrekegokiak diren beste xedapen batzuk onartukoditu:

— aldi baterako salbuespenak,— edo finantzalaguntzak emanez, 177. ar

tikuluan xedatutakoarekin bat etorrizsortutako Kohesio Funtsaren pentzutan;edo aukera biak onar ditzake.


192. artikuluaren indarrez hartutako babesneurriak ez dira eragozpen izango estatukide bakoitzak babes gehiagoko neurriak erabiltzen jarraitzeko eta halakoak hartzeko. Aipatutako neurriak Tratatuekin bateratzeko modukoak izan behar dira, eta Batzordeari emanbehar zaio horien berri.

XXI. TITULUA

ENERGIA

194. artikulua

1. Barnemerkatuaren ezarpena edo fun

tzionamendua delarik esparrua, eta ingurumena zaindu eta hobetzeko eskakizuna dagoela kontuan izanik, Batasunaren energiapolitikak helburu hauek izango ditu, estatu kideen arteko elkartasunez:

a) energiaren merkatuaren funtzionamenduabermatzea;

b) Batasunaren energiahorniduraren segurtasuna bermatzea;

c) eraginkortasun energetikoa eta energia aurreztea bultzatzea, eta energia berri eta berriztagarrien garapena bultzatzea; eta

d) energiasareak elkarren artean lotu daitezen sustatzea.

2. Tratatuetako beste xedapen batzuk aplikatzeari kalterik egin gabe, Europako Parlamentuak eta Kontseiluak legegintzako prozeduraarruntaren arabera zehaztuko dituzte 1. paragrafoan aipaturiko helburuak lortzeko beharrezko neurriak. Ekonomia eta Gizarte Komitearieta Eskualdeetako Komiteari aurretiaz kontsultaeginda onetsiko dira neurri horiek.

Hala ere, estatu kideek ez dute galduko eskubidea beren energiabaliabideak ustiatzekobaldintzak zehazteko, energiaiturri bat edobestea hautatzeko eta energiahornidurarakozein egitura orokor nahi duten hautatzeko,192. artikuluko 2. paragrafoko c) idatzzatiarikalterik egin gabe.

3. Goiko 2. paragrafoan xedatutakoa gorabehera, Kontseiluak, legegintzako prozedura berezi baten arabera, aho batez eta EuropakoParlamentuari kontsulta egin ondoren ezarrikoditu paragrafo horretan aipaturiko neurriak, batez ere izaera fiskalekoak badira.

XXII. TITULUA

TURISMOA

195. artikulua

1. Turismoarloan, Batasunak estatu kideenekintza osatuko du, Batasuneko arlo horretakoenpresen lehiatzeko gaitasuna sustatuz, batezere.

Horretarako, Batasunak helburu hau izango du:a) arlo horretako enpresak garatzeko ingu

ru egokia sortzeko bultzada;b) estatu kideen arteko lankidetzari bidea za

baltzea, jardunbide egokiak elkartrukatuz batez ere.2. Estatu kideek artikulu honetan aipaturik

dauden helburuak lortzeko egiten dituztenekintzak osatze aldera, Europako Parlamentuaketa Kontseiluak, legegintzako prozedura arruntaren arabera berariazko hainbat neurri zehatz


ditzakete, estatu kideetako legezko eta erregelamenduzko xedapenak harmonizatzeko ahalegin oro albo batera utzita.

XXIII. TITULUA

BABES ZIBILA

196. artikulua1. Batasunak estatu kideen arteko lankide

tza sustatuko du, naturak nahiz gizakiak eragindako hondamendiei aurrea hartzeko etahondamendi horietatik babesteko sistemek hobeto lan egitea lortzeko.

Batasunaren ekintzak helburu hauek izangoditu:

a) estatuetan, eskualdeetan eta herrietan, estatu kideen ekintza babestea eta osatzea, arriskuei aurrea hartzeko, estatu kideetan babes zibilaren ardura duten pertsonak prestatzeko,eta, Batasunean naturak edo gizakiek eragindako hondamendirik gertatuz gero, esku hartzeko;

b) Batasunaren barruan, estatuetako babeszibileko zerbitzuen artean lankidetza operatibo bizkorra eta eraginkorra sustatzea;

c) babes zibilaren inguruan nazioartean hasitako ekintzen koherentzia sustatzea.

2. Goiko 1. paragrafoko helburu horiek lortzen laguntzeko, Europako Parlamentuak etaKontseiluak, legegintzako prozedura arruntarenarabera, beharrezko diren neurriak ezarriko dituzte, estatu kideetako legezko eta erregelamenduzko xedapenak harmonizatzeko ahaleginoro albo batera utzita.

XXIV. TITULUA

ADMINISTRAZIOEN ARTEKO LANKIDETZA

197. artikulua

1. Interes erkideko gaitzat hartuko da estatu kideek Batasuneko Zuzenbidea benetan aplikatzea, ezinbestekoa baita Batasunak ondofuntziona dezan.

2. Estatu kideek, Batasuneko Zuzenbideaaplikatze aldera, beren administraziogaitasuna areagotzeko egiten dituzten ahaleginak babestu ahal izango ditu Batasunak. Laguntzahori, batez ere, informazioa eta funtzionarioaktrukatzeko izango da, baita prestakuntzaprogramak babesteko ere. Estatu kide bat ere ezdago laguntza horretaz baliatzera beharturik. Europako Parlamentuak eta Kontseiluak, legegintzako prozedura arruntaren arabera onar

tutako erregelamenduen bidez, horretarakobeharrezkoak diren neurriak hartuko dituzte,Batasuneko estatuetako legezko eta erregelamenduzko xedapenak harmonizatzeko ahaleginak albo batera utzita.

3. Artikulu honetan adierazitakoa halaxeizango da, betiere, kalterik egin gabe estatu kideek Batasuneko Zuzenbidea aplikatzeko betebeharrari, ezta Batzordearen eginbeharreieta prerrogatibei ere. Era berean, halaxe izango da, estatu kideen artean eta estatu horien etaBatasunaren artean administraziolankidetzaegon dadin Tratatuetan jasotako gainerako xedapenei ere kalterik egin gabe.

LAUGARREN ZATIA

ITSASOZ HARAINDIKO HERRIALDEETA LURRALDEAK BATASUNAREKIN

ELKARTZEA


Europakoak izan gabe, Danimarkarekin, Frantziarekin, Herbeherekin eta Erresuma Batuarekin harreman bereziak dauzkaten herrialdeak etalurraldeak Batasunarekin elkartzea erabaki duteBatasuneko estatuek. Herrialde eta lurralde horiek “herrialde eta lurralde” izendapena izangodute aurrerantzean, eta II. eranskina osatzen duenzerrendan datoz zehazturik.

Elkartearen helburua herrialdeen eta lurraldeen ekonomiaren eta gizartearen garapena sustatzea izango da, baita herrialde eta lurraldeok eta Batasun osoak elkarren artean ekonomiari buruz harreman estuak ezartzea ere.

Tratatu honetako atarikoan adierazitakoprintzipioekin bat etorriz, elkarteak, lehenengo eta behin, herrialde eta lurralde horietako biztanleen interesak eta oparotasuna gehitzen lagundu behar du, lortu nahi duten garapena iritsi dezaten ekonomian, gizartean eta kulturan.


Elkartea helburu hauek lortzen ahaleginduko da:

1) Estatu kideek, herrialde eta lurralde horiekiko merkataritzako trukaketetan, Tratatuen indarrez elkarren arterako onartutakotrukaketasistema aplikatuko dute;

2) Herrialde edo lurralde bakoitzak berarekin harreman bereziak dauzkan Europako es


76

EBFT, 196. art.



77

tatuari aplikatzen dion trukaketasistema aplikatuko du estatu kideekin eta beste herrialde etalurraldeekin izango dituen merkataritzako trukaketetan ere;

3) Herrialde eta lurralde horiek arianariangaratzeko behar diren inbertsioak egiten lagunduko diete lurraldeoi estatu kideek.

4) Batasunak finantzatutako inbertsioenkasuan, estatu kideetako edo herrialde eta lurralde horietako nazionalitatea daukaten pertsona fisiko eta juridiko guztiei irekitzen zaie,baldintza berberetan, lanak, zerbitzuak etahornidura esleitzeko deialdietan parte hartzeko aukera.

5) Estatu kideen eta herrialde eta lurraldehorien arteko harremanetan, herritarrek etasozietateek kokatzeko daukaten eskubideakokatzeeskubideari buruzko kapituluan aurreikusitako xedapenekin eta prozeduraarauekin bat etorriz arautuko da, bereizkeriarik eza oinarri dela, eta 203. artikuluaren indarrez onar daitezen xedapen bereziei kalterik egin gabe.


1. Herrialde eta lurralde horietako salgaieninportazioek, Batasuneko estatuetan sartzen direnean, Tratatuetako xedapenekin bat etorrizBatasuneko estatuen artean aduanasariei ezarritako debekuaren onurak izango dituzte.

2. Herrialde eta lurralde horietako bakoitzeanestatu kideetako eta beste herrialde eta lurraldeetako inportazioak sartzen direnean, inportazioak kargatzeko diren aduanazergak debekatuta utziko dira, 30. artikuluan xedatutakoarekin bat etorriz.

3. Hala ere, herrialde eta lurralde horiekaduanazergak jaso ahal izango dituzte, berengarapenpremiak betetzeko eta beren industrializazioaren beharrizanak betetzeko badira, edo zerga izaerako sariak jaso ahal izangodituzte beren aurrekontuak hornitzeko badira.

Aurreko lerrokadan aipatutako eskubideakezin dira izan herrialde edo lurralde bakoitzarekin harreman bereziak dauzkan estatu kideko produktuen inportazioak kargatzeko aplikatzen direnak baino handiagoak.

4. Nazioarteko betebehar berezietara lotutadaudelaeta bereizkeriarik gabeko aduanatarifak aplikatzen ari diren herrialde eta lurraldeeiez zaie aplikatuko 2. paragrafoa.

5. Herrialde eta lurralde horiek inportatutako salgaiak kargatzeko aduanazergak ezartze

arekin edo aldatzearekin ez da zuzeneko edo zeharkako bereizkeriarik sortu behar, egitez edo zuzenbidez, estatu kideetako inportazioen artean.


Baldin eta beste hirugarren herrialde batekosalgaiak herrialde edo lurralde horietakorenbatera sartzean aplika dakizkiekeen aduanasarien zenbatekoa, 200. artikuluko 1. paragrafoanxedatutakoa kontuan hartuta, estatu kiderenbaten kaltetan merkataritzako trafikoa desbiderarazteko bestekoa bada, estatu horrek eskabidea egin ahal izango dio Batzordeari, beste estatu kideei egoera hura zuzentzeko beharrezkoneurriak hartzeko proposamena egin diezaien.


Osasun publikoari eta segurtasun publikoari nahiz ordena publikoari buruzko xedapeneikalterik egin gabe, 203. artikuluaren araberaonartutako egintzek arautuko dute langileen zirkulatzeko askatasuna, bai herrialde eta lurralde horietako langileak estatu kideetan ibiltzeko, bai estatu kideetakoak herrialde eta lurralde horietan ibiltzeko.


Herrialde eta lurralde horiek Batasunarekinelkartzetik sortutako esparruan lortutako emaitzak ikusita, eta Tratatuetan jasotako printzipioak oinarri direla, Kontseiluak, aho batez, Batzordeak proposaturik, herrialde eta lurralde horiek Batasunarekin elkartzeko moduei eta prozedurari buruzko xedapenak onartuko ditu.Kontseiluak legegintzako prozedura berezi baten arabera xedapen horiek hartzen dituenean,aho batez hartuko du erabakia, Batzordeakproposatuta eta aurretik Europako Parlamentuari kontsulta eginda.


Tratatu honetako 198. artikulutik 203. artikulura artekoetako xedapenak Groenlandiariaplikatu ahal izango zaizkio, Groenlandiari aplika dakiokeen araubide bereziari buruzko Protokoloan Groenlandiarako ageri diren berariazko xedapenei kalterik egin gabe; Tratatuetako eranskin moduan dator protokoloa.

EBFT, 204. art.


BOSGARREN ZATIA

BATASUNAREN ATZERRIEKINTZA

I. TITULUA

BATASUNAREN ATZERRIEKINTZARIBURUZKO XEDAPEN OROKORRAK

205. artikulua

Zati honen indarrez, Europar BatasunarenTratatuaren V. tituluaren 1. kapituluan ezarritako xedapen orokorretako printzipioak izangodira Batasunaren ekintzaren oinarri nazioarteandiharduenean; Batasunaren ekintzak xedapenhorien helburua bilatuko du eta xedapen horienarabera egingo da.

II. TITULUA

MERKATARITZA POLITIKA ERKIDEA


Batasunak, 28.etik 32.era bitarteko artikuluekdioten moduan aduanabatasuna ezarriz, lagunduko du, interes erkiderako, munduko merkataritza harmonian garatzen, nazioarteko trukaketetan eta atzerriko zuzeneko inbertsioetanezarritako murrizketak arianarian ezabatzeneta aduanako tarifetan eta bestelakoetan sorturiko oztopoak gutxitzen.


1. Merkataritzapolitika erkidea printzipiouniformeetan oinarrituko da, batez ere, aduanako tarifak aldatu behar direnean; salgai etazerbitzutrukatzeaz eta jabetza intelektual nahiz industrialaren alderdi komertzialez akordioak lotu behar direnean aduanako tarifei etamerkataritzari buruz; atzerriko zuzeneko inbertsioez ebatzi behar denean; liberalizazioneurriak berdindu behar direnean; esportaziopolitika zehaztu behar denean; eta merkataritza babesteko neurriak hartu behar direnean, besteak beste, dumpinga eta dirulaguntzak tarteanegonez gero. Batasunaren atzerriekintzarakoprintzipioen eta helburuen esparruan gauzatubeharko da merkataritzapolitika erkidea.

2. Europako Parlamentuak eta Kontseiluakerregelamenduen bidez hartuko dituzte, legegintzako prozedura arruntaren arabera, mer

kataritzapolitika erkidea aplikatzeko esparrua zehaztuko duten neurriak.

3. Hirugarren herrialde edo nazioartekoerakunde batekin edo batzuekin akordioriknegoziatu edo egin behar bada, 218. artikuluaaplikatu beharko da, artikulu honetako berariazko xedapenei kalterik egin gabe.

Batzordeak Kontseiluari gomendioak aurkeztuko dizkio, eta horrek emango dio beharrezko negoziazioetan hasteko baimena. Kontseiluaren eta Batzordearen ardura izango da negoziatutako akordioak Batasuneko barneko politika eta arauekin bateragarriak direla zaintzea.

Batzordeak egingo ditu aipatutako negoziazioak, komite berezi bati kontsulta eginda;Kontseiluak izendatuko du komitea, Batzordeari laguntza eman diezaion, Kontseiluak emandako ildoen arabera. Aldiroaldiro, Batzordeakkomite bereziari eta Europako Parlamentuari negoziazioen bilakaerari buruzko txostena emango die.

4. Hirugarren paragrafoan aipaturiko akordioak negoziatzeko eta egiteko, Kontseiluakgehiengo kualifikatu bidez erabakiko du.

Zerbitzumerkataritzaren, jabetza intelektualaren eta industrialaren, merkataritzaalderdien eta atzerriko zuzeneko inbertsioen inguruan akordioak negoziatzeko eta egiteko,barruko arauak aho batez onartu beharra eskatzen duen xedapenik baldin badago akordiohorietan, Kontseiluak erabakiak aho batez hartu beharko ditu.

Honako akordio hauek negoziatzeko eta egiteko ere, Kontseiluak aho batez hartuko ditu erabakiak:

a) kulturako eta ikusentzunezko zerbitzumerkataritzaren esparruko akordioak, baldin etaakordio horiek Batasuneko kulturen eta hizkuntzen aniztasunari kalte egin badiezaiokete;

b) gizarterako, hezkuntzarako eta osasunerako zerbitzumerkataritzaren esparruko akordioak, baldin eta akordio horiek zerbitzu horienestatuantolaketa goitik behera nahas badezakete eta estatuek zerbitzu horiek eskaintzeko duten erantzukizunari kalte egin badiezaiokete.

5. Garraioen esparruan, nazioarteko akordioaknegoziatzeko eta egiteko, hirugarren zatiko VI. titulua eta 218. artikulua bete beharko dira.

6. Artikulu honek merkataritzapolitika erkidearen eremuan banatzen dituen eskumenakbaliatzeak ez du inolako eraginik izango Batasunaren eta estatu kideen arteko eskumenbanaketan, eta ez dakar estatu kideetako legezkoeta erregelamenduzko xedapenen harmonizaziorik, Tratatuetan harmonizazio horretarako bidea itxita dagoen heinean.


78

EBFT, 205. art.


III. TITULUA

HIRUGARREN HERRIALDEEKIKOLANKIDETZA ETA LAGUNTZA

HUMANITARIOA

1. KAPITULUA

GARAPENERAKO LANKIDETZA


1. Garapenerako lankidetzaren arloan, Batasunaren politika Batasunaren atzerriekintzarako printzipio eta helburuen esparruan gauzatuko da. Batasunak eta estatu kideek garapenarloan dituzten lankidetzapolitikak elkarrenosagarri eta indargarri izango dira.

Eremu honetan, Batasunaren politikarenhelburu nagusia pobrezia gutxiaraztea eta, azkenean, erauztea izango da. Garatzeko bideandauden herrialdeetan eragina duten politikakaplikatzeko orduan, Batasunak garapenerakolankidetzaren helburuak izango ditu kontuan.

2. Batasunak eta estatu kideek Nazio Batueneta nazioarteko gainerako erakunde eskudunenesparruan hartu dituzten konpromisoak beteko dituzte, eta esparru horretan adostu dituzten helburuak izango dituzte kontuan.


1. Garapenerako lankidetzapolitika egikaritzeko, Europako Parlamentuak eta Kontseiluaklegegintzako prozedura arruntaren araberahartuko dituzte beharrezko diren neurriak;neurriotan, garatzeko bidean dauden herrialdeekin lankidetzan aritzeko, urte anitzeko programak edo gai jakin batean oinarritutakoak hartu ahal izango dira oinarri.

2. Batasunak edozein akordio egin ahal izango du hirugarren herrialdeekin eta nazioartekoerakunde eskudunekin, Europar BatasunarenTratatuko 21. artikuluan eta Tratatu honetako208. artikuluan aipaturik dauden helburuak lortzeko egoki denean.

Lehen lerrokadan adierazitakoa halaxe izango da, estatu kideek nazioarteko erakundeetannegoziatzeko eta akordioak egiteko dituzten eskumenei kalterik egin gabe.

3. Europako Inbertsio Bankuak, bere estatutuetan aurreikusitako baldintzetan, 1. paragrafoan adierazitako ekintzak betetzen lagunduko du.


1. Batasunak eta estatu kideek, beren jarduerak elkarren osagarriak eta eragingarriagoak izan daitezen, garapenerako dituzten lankidetza arloko politikak koordinatu, eta laguntzaprogramak hitzartuko dituzte elkarrekin, baitanazioarteko erakundeen eta nazioarteko biltzarren esparruan ere. Ekintza bateratuak ereegin ahal izango dituzte. Estatu kideek, beharrezkoa bada, Batasunaren laguntzaprogramak gauzatzen lagunduko dute.

2. Lehen paragrafoan aipatutako koordinazioa sustatzeko egokia den edozein ekimenonetsi ahal izango du Batzordeak.


Batasuna eta estatu kideak, bakoitza bere eskumenen esparruan, lankidetzan arituko dira hirugarren herrialdeekin eta eskumena dutennazioarteko erakundeekin.

2. KAPITULUA

HIRUGARREN HERRIALDEEKIKOLANKIDETZA EKONOMIKO, FINANTZARIO

ETA TEKNIKOA

212. artikulua(lehengo 181 A artikulua EET)

1.Tratatuetako gainerako xedapenen, eta,bereziki, 208. artikulutik 211. artikulura bitartekoei kalterik egin gabe, garatzeko bidean ezdauden hirugarren herrialdeekin ere egingo duBatasunak lankidetzaekintzarik ekonomiaarloan, finantzen arloan eta teknikaren arloan, eta,bereziki, finantzen arloko laguntzak emangoditu. Ekintza horiek Batasunaren garapenpolitikarekin koherenteak izan behar dute, eta Batasunak atzerriekintzarako dituen printzipio etahelburuen arabera gauzatu beharko dira. Batasunaren eta estatu kideen ekintzak osagarriaketa elkar indartzaileak izango dira.

2. Europako Parlamentuak eta Kontseiluak1. paragrafoa aplikatu ahal izateko beharrezkoakdiren neurriak hartuko dituzte, legegintzako prozedura arruntaren arabera.

3. Batasuna eta estatu kideak, bakoitza bereeskumenen esparruan, lankidetzan arituko dirahirugarren herrialdeekin eta eskumena dutennazioarteko erakundeekin. Batasunaren lankidetzamodalitateak akordio bidez zehaztu ahal


79

EBFT, 212. art.


izango dituzte Batasunak berak eta hirugarrenalde interesdunek.

Lehenengo lerrokadak ez du eraginik izango estatu kideek nazioarteko erakundeekin negoziatzeko eta nazioarteko akordioak lotzekodauzkaten eskumenen gainean.

213. artikulua

Hirugarren herrialde bateko egoera zeinden ikusita, premiazkoa bada Batasunak berehala ematea finantzalaguntza, Kontseiluak hartuko ditu hartarako beharrezko erabakiak, Batzordeak proposaturik.

3. KAPITULUA

LAGUNTZA HUMANITARIOA

214. artikulua

1. Laguntza humanitarioaren eremuan, Batasunaren politika Batasunaren atzerriekintzarako printzipio eta helburuen esparruan gauzatuko da. Ekintza horien helburu izango dira,kasu jakin batzuetan, hirugarren herrialdeetako biztanleei, naturak nahiz gizakiak eragindako hondamendi baten biktima direnean, laguntza eta sorospena ematea, eta biztanle horiek babestea, egoera horietan sortzen diren premia humanitarioei erantzuteko. Batasunaren etaestatu kideen ekintzak osagarriak eta elkar indartzaileak izango dira.

2. Laguntza humanitarioa emateko ekintzetan, nazioarteko zuzenbidearen printzipioak etabeste hauek bete beharko dira: inpartzialtasuna, neutraltasuna eta bereizkeriarik eza.

3. Europako Parlamentuak eta Kontseiluakezarriko dituzte, legegintzako prozedura arruntaren arabera, Batasunaren laguntza humanitariorako ekintzak gauzatzeko esparrua zehazteko neurriak.

4. Batasunak edozein akordio egin dezake hirugarren herrialdeekin eta nazioarteko erakunde eskudunekin, goiko 1. paragrafoan eta Europar Batasunaren Tratatuaren 21. artikuluanaipaturik dauden helburuak lortzeko egoki denean.

Lehen lerrokadan adierazitakoa halaxe izango da, estatu kideek nazioarteko erakundeetannegoziatzeko eta akordioak egiteko dituzten eskumenei kalterik egin gabe.

5. Batasunaren laguntza humanitariorakoekintza horietan Europako gazteek ere izandezaten ekarpenak nonnola egin, LaguntzaHumanitariorako Europako Boluntario Taldea

sortuko da. Europako Parlamentuak eta Kontseiluak, legegintzako prozedura arrunta erabilita, erregelamenduen bidez ezarriko dituzteberen estatutuak eta funtzionamenduarauak.

6. Batasunaren eta estatu kideen ekintzen arteko koordinazioa sustatze aldera, Batzordeakedozein neurri egoki har dezake, hartara, Batasunak eta estatu kideek laguntza humanitarioaemateko dauzkaten tresnek hobeto lan egitea etaelkarren artean osagarriagoak izatea lortzeko.

7. Batasunak jagongo du laguntza humanitarioa emateko ekintzak koherenteak izan daitezen eta ondo koordinatuta egon daitezen nazioarteko instituzio eta organismoenekin, NazioBatuen sistema osatzen dutenenekin, batezere.

IV. TITULUA

NEURRI MUGATZAILEAK


1. Europar Batasunaren Tratatuaren V. tituluaren 2. kapituluaren arabera harturiko erabakibatek jasotzen badu hirugarren herrialde batekiko edo batzuekiko ekonomia eta finantzaharremanak, dela erabat edo dela zatiren batean,geldiarazi edo gutxitu egin behar direla, Kontseiluak onartuko ditu, gehiengo kualifikatuz, horretarako beharrezko erregelamenduak etaerabakiak, Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariak eta Batzordeakbatera proposaturik. Europako Parlamentuariemango dio gero horren berri.

2. Baldin eta Europar Batasunaren Tratatuaren V. tituluko 2. kapituluaren arabera harturiko erabaki batek hala jasotzen badu, Kontseiluak bere esku izango du estatuz kanpokopertsona fisikoen, pertsona juridikoen, taldeenedo erakundeen aurkako neurri mugatzaileakhartzea, 1. paragrafoan jasota dagoen prozeduraren arabera.

3. Berme juridikoei dagokienez, artikulu honetan jasotako egintzek beharrezko xedapenguztiak jasoko dituzte.

V. TITULUA

NAZIOARTEKO AKORDIOAK

216. artikulua

1. Batasunak hirugarren herrialde edo nazioarteko erakunde batekin edo batzuekin akor


80

EBFT, 213. art.


dioa sinatu ahal izango du, baldin eta Tratatuetanhala jasota badago, edo, bestela, Tratatuan jasotako helbururen bat lortzeko, Batasunaren politiken testuinguruan, akordioa sinatzea beharrezkoa bada, edo Batasunarentzat zuzenbidearen arabera loturaindarra duen egintzaren batean jasota badago, edo arau erkideetan eragina izan badezake edo arau horien helmenaalda badezake.

2. Batasunak sinatutako akordioek Batasunaren instituzioak eta estatu kideak lotuko dituzte.


Elkartea sortzeko akordioak lotu ahal izango ditu Batasunak hirugarren herrialde batekinedo gehiagorekin nahiz nazioarteko erakundebatekin edo gehiagorekin, eta elkarte horrek elkarrenganako eskubideak eta betebeharrak,ekintza erkideak eta prozedura partikularraksortaraziko ditu.


1. Batasunaren eta hirugarren herrialde edonazioarteko erakundeen artean akordioak negoziatzeko eta sinatzeko, ondoren zehaztenden prozedura bete beharko da, 207. artikuluko xedapen bereziei kalterik egin gabe.

2. Kontseiluak negoziatzen hasteko baimenaemango du, negoziaziorako gidalerroak onartuko ditu, sinadura baimenduko du, eta akordioak sinatuko ditu.

3. Kasuan kasuko akordioa atzerri eta segurtasunpolitika erkideari buruzkoa bada soilsoilik edo nagusiki, Batzordeak edo Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkidekogoiordezkariak Kontseiluari gomendioak aurkeztuko dizkio, eta hark erabaki bat hartuko du,negoziatzen hasteko baimena emateko, eta Batasunaren negoziatzailea edo negoziatzailetaldeko burua ere izendatuko du, sinatzekoa denakordioaren gaiaren arabera.

4. Kontseiluak negoziatzaileari gidalerrobatzuk eman ahal izango dizkio, eta komite berezi bat ere izendatu ahal izango du; horri eginbeharko zaio kontsulta negoziazioak dirauen bitartean.

5. Negoziatzaileak proposatzen badio, Kontseiluak, erabaki baten bidez, akordioa sinatzekobaimena emango du, eta, hala dagokionean, baita indarrean sartu baino lehenago behinbehingoz akordioa aplikatzeko baimena ere.

6. Negoziatzaileak proposaturik, Kontseiluak akordioa sinatzeko erabaki bat hartuko du.

Atzerri eta segurtasunpolitika erkideariburuzkoak diren akordioak salbuespen direla,Kontseiluak hartuko du akordioa sinatzekoerabakia:

a) honako kasu hauetan, Europako Parlamentuak aurretiaz onespena emanda:

i) lkartzeakordioak direnean,ii) Batasuna Giza Eskubideak eta Oina

rrizko Askatasunak Babesteko Europako Hitzarmenari atxikitzeko denean,

iii) lankidetzarako prozedurak antolatuz,instituzioesparru berezi bat sortzenduten akordioak direnean,

iv) Batasunarentzat aurrekontuetan eraginhandia duten akordioak direnean,

v) legegintzako prozedura arruntaz bideratzen diren eremuei buruzko edo, Europako Parlamentuaren onarpena beharbada, legegintzako prozedura bereziazbideratzen diren esparruei buruzkoakordioak direnean.

Presako kasuetan, Europako Parlamentuaketa Kontseiluak onarpenerako epemuga batadostu ahal izango dute.

b) gainerako kasuetan, Europako Parlamentuari aurretiaz kontsulta eginda. EuropakoParlamentuak epe jakin bat izango du irizpenaemateko, eta epe hori Kontseiluak zehaztu ahalizango du, kasuan kasuko gaiak nolako presaduen. Epe horretan ez badu irizpenik ematen,Kontseiluak erabaki ahal izango du.

7. Dena den, 5., 6. eta 9. paragrafoetan xedatutakoa gorabehera, akordio bat sinatzean,Kontseiluak negoziatzaileari baimena emanahal izango dio, Batasunaren izenean, akordiohorren aldaketa batzuk onar ditzan, hala nola,akordio horren arabera prozedura erraztu baten bidez onartzekoak diren aldaketak, edoakordioak sorturiko organo batek parte hartuta onartu beharrekoak. Kontseiluak baldintza berezi batzuen pean jar dezake baimen hori.

8. Prozedura osoan zehar, Kontseiluak gehiengo kualifikatuz hartuko ditu erabakiak.

Baina, kasuan kasuko akordioaren eremuanBatasunaren egintzak aho batez onartu beharrekoak badira, elkartzeakordioetarako bada, edo212 artikuluaren arabera estatu atxikigaiekinegin beharreko akordioetarako bada, aho batezhartuko ditu erabakiak. Batasuna Giza Eskubideaketa Oinarrizko Askatasunak Babesteko Europako Hitzarmenari atxikitzeko erabakia deneanere, Kontseiluak aho batez hartuko ditu erabakiak;akordio hori hartzeko erabaki hori ez da indarreansartuko, harik eta estatu kideek erabakia hartu


81

EBFT, 218. art.


arte, bakoitzak bere konstituzioko arauen arabera.9. Kontseiluak, Batzordeak edo Batasuneko

atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariak proposaturik, erabakia hartuko du; erabaki horren bidez, akordio baten aplikazioa etenda utziko da, eta Batasunaren izenean zein jarrerahartu behar den zehaztuko da akordio batez sortutako organismo batean, organismo horrek ondoriojuridikoak dakartzan egintzak onartu behar dituenean, akordioaren instituzioesparrua osatzenedo aldatzen duten egintzak salbuespen direla.

10. Europako Parlamentua jakinaren gainean eduki behar da, berehala eta osoki, prozeduraosoan zehar.

11. Aurreikusitako akordioren bat Tratatuekin bat ote datorren jakin nahi badute, estatukide batek, Europako Parlamentuak, Kontseiluakedo Batzordeak Justizia Auzitegiaren irizpenaeska dezakete. Justizia Auzitegiaren irizpena aurkakoa bada, akordio hori ezin izango da indarrean sartu, non eta ez duten zuzentzen edo ezdituzten Tratatuak berrikusten.

219. artikulua(lehengo 111. artikulua, 1, 2, 3 eta 5. paragrafoak,

EET)

1. 218. artikuluan xedatutakoa gorabehera,Kontseiluak, bai Europako Banku Zentralak gomendaturik bai Batzordeak gomendaturik, eta Europako Banku Zentralari aurretiaz kontsulta eginda, bere esku du, prezioen egonkortasuna lortzeko helburuarekin bat etortzeko moduko adostasuna iritsi nahian, hirugarren herrialdeetako diruaren eta euroaren arteko truketasen sistema baterako akordio formalak sinatzea. Kontseiluak ahobatez hartuko ditu erabakiak, Europako Parlamentuari aurretiaz kontsulta eginda, eta 3. paragrafoan zehazturiko prozeduraren arabera.

Kontseiluak, Europako Banku Zentralarenedo Batzordearen gomendio bati jarraituz, eta Europako Banku Zentralari aurretiaz kontsultaeginda, prezioen egonkortasuna lortzeko helburuarekin bat etortzeko moduko adostasuna iritsi nahian, euroaren tasa nagusiak onartu, egokituedo alde batera utz ditzake truketasen sistemaren baitan. Kontseiluko lehendakariak EuropakoParlamentuari eman behar dio euroaren tasa nagusiak onartu, egokitu edo utzi izanaren berri.

2. Hirugarren herrialdeetako moneta batekiko edo batzuekiko truketasen sistemarik ezbaldin badago —1. paragrafoan jasota dagoenmoduan—, Kontseiluak moneta horiekiko truketasen politikari buruzko orientabide orokorbatzuk eman ditzake, dela Batzordearen gomendio batean oinarrituta, eta Europako Ban

ku Zentralari aurretiaz kontsulta eginda, dela Europako Banku Zentralaren gomendio batean oinarritua. Orientabide orokor horiek ez diraBZESk prezioen egonkortasuna zaintzeko daukan helburu nagusiaren kontrakoak izango.

3. 218. artikuluan xedatutakoa gorabehera,Batasunak diruaraubideari edo trukearaubideari buruzko gaien gaineko akordiorik negoziatu behar badu hirugarren herrialde batekin edo batzuekin edo nazioarteko erakundeekin, Kontseiluak erabakiko du, Batzordearen gomendio batean oinarrituta eta Europako Banku Zentralari aurretiazkontsulta eginda, zein modalitate erabili akordiohoriek negoziatzeko eta sinatzeko. Aipatutakonegoziaziomodu horiekin bermatuta utzi behar daBatasunak jarrera bakar bat adieraztea. Batzordeaosoosorik lotuko zaie negoziazioei.

4. Ekonomia eta dirubatasunari buruz Batasunak dauzkan eskumenen eta lotutako akordioei kalterik egin gabe, estatu kideek tratuakegin ditzakete nazioartean, baita nazioartekoakordioak lotu ere.

VI. TITULUA

BATASUNAK NAZIOARTEKOERAKUNDEEKIN, HIRUGARREN

HERRIALDEEKIN ETA BATASUNARENORDEZKARITZEKIN IZANGO DITUEN

HARREMANAK

220. artikulua(lehengo 302.etik 304.era bitarteko artikuluak

EET)

1.Batasunak era guztietako lankidetza egokiak ezarriko ditu Nazio Batuen eta bertako organismo espezializatuen organoekin, EuropakoKontseiluarekin, Europako Segurtasun eta Lankidetzako Erakundearekin, eta Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundearekin.

Batasunak nazioarteko beste erakunde batzuekin ere izango ditu harreman egokiak.

2.Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariaren eta Batzordearenardura izango da artikulu honetan xedaturik dagoena aplikatzea.

221. artikulua

1. Batasunak hirugarren herrialdeetan eta nazioarteko erakundeetan dituen ordezkaritzekhartuko dute beren gain Batasunaren izeneanjarduteko ardura.

2. Batasunaren ordezkaritzak Batasunekoatzerri eta segurtasunpolitika erkideko goior


82

EBFT, 219. art.


dezkariaren agintaritzapean egongo dira. Estatukideen ordezkaritza diplomatiko eta kontsularrekiko lankidetza estuan jardungo dute.

VII. TITULUA

ELKARTASUNKLAUSULA

222. artikulua

1. Batasunak eta estatu kideek elkarrekin batera jardungo dute elkartasunez, estatu kide batieraso terrorista bat eginez gero edo hondamendiren bat, naturala zein gizakiak eragindakoa, gertatuz gero. Batasunak bere esku dituentresna guztiak erabiliko ditu, estatu kideek Batasunaren esku utzitako bitarteko militarrak erebarnean direla, helburuok hauek izanik:

a)— estatu kideen lurraldean mehatxu te

rroristari aurrea hartzea; — instituzio demokratikoak eta herrita

rrak balizko eraso terroristetatik babestea;

— estatu kide bati, bere lurraldean, laguntza ematea, eraso terroristarenbat gertatuz gero, bertako agintariekhala eskatuta;

b) estatu kide bati, bere lurraldean, laguntzaematea, naturak zein gizakiak eragindako hondamendiren bat gertatuz gero, bertako agintariek hala eskatuta.

2. Estatu kideren batean eraso terroristarenbat gertatzen bada edo naturak zein gizakiak eragindako hondamendiren bat gertatzen bada, etaagintari politikoek hala eskatzen badute, gainerako estatu kideek lagundu egin beharkodiote. Horretarako, Kontseiluan estatu kideak koordinatu egin beharko dira.

3. Europar erabaki bidez zehaztuko da Batasunak zein modalitate erabil dezakeen elkartasunklausula hau aplikatzeko. Kontseiluak hartuko du erabaki hori, Batzordeak eta Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariak batera proposaturik. Erabaki horrek defentsaren eremuan inolako eraginik badu, Kontseiluak Europar BatasunarenTratatuaren 31. artikuluko 1. paragrafoarenarabera hartuko ditu erabakiak. Europako Parlamentuari horren berri emango zaio.

Paragrafo honen helburuetarako, eta 240.artikuluari kalterik egin gabe, Kontseiluak lagunizango ditu, batetik, Politika eta Segurtasun Komitea, segurtasun eta defentsapolitika erkidearen esparruan sortutako egituren babesa etaguzti, eta, bestetik, 71. artikuluan jasotako ko

mitearen laguntza ere bai; hala dagokionean, irizpenak batera aurkeztuko dizkiote Kontseiluari.

4. Batasunaren eta estatu kideen lana eraginkorra izango dela bermatzeko, KontseiluEuroparrak aldianaldian aztertuko ditu Batasunak dituen mehatxuak.

SEIGARREN ZATIA

INSTITUZIOEI ETA FINANTZEIBURUZKO XEDAPENAK

I. TITULUA


1. KAPITULUA

INSTITUZIOAK

LEHENENGO ATALA

EUROPAKO PARLAMENTUA

223. artikulua(lehengo 190. artikulua, 4. eta 5. paragrafoak, EET)

1. Europako Parlamentuak proiektu batprestatuko du bere ordezkariak zuzeneko sufragio unibertsalez hautatu ahal izateko beharrezkoak diren xedapenak ezartzeko asmoz, hainzuzen estatu kide guztietarako berdina denprozedura baten arabera edo estatu kide guztietarako jarritako printzipio bateratuen araberahautatzeko.

Kontseiluak aho batez ezarriko ditu beharrezkoak diren xedapenak, legegintzako prozedura berezi baten arabera, betiere, aurretiazEuropako Parlamentuak, bere kideen gehiengoaren erabakiz onespena emanda. Xedapen horiek estatu kideek, bakoitzak bere konstituzioarauetan ezarritakoari jarraituz, onartu ondoren sartuko dira indarrean.

2. Europako Parlamentuak bere ekimenez finkatuko ditu, legegintzako prozedura berezia erabiliz onartutako erregelamenduen bidez, bertakokideen eginkizunak betetzeko baldintza orokorrak eta estatutua, Batzordearen irizpenajaso ondoren, eta Kontseiluak onartuta. Baioraingo kideen zein aurretiko kideen zergaaraubideari buruzko arau eta baldintza guztiakKontseiluak erabakiko ditu aho batez.


83

EBFT, 223. art.


224. artikulua(lehengo 191. artikulua, bigarren lerrokada, EET)

Legegintzako prozedura arruntaren arabera ezarriko dituzte Europako Parlamentuaketa Kontseiluak, erregelamendu bidez, EuroparBatasunaren Tratatuaren 10. artikuluko 4. paragrafoan aipatzen diren Europa mailako alderdipolitikoen estatutua eta, bereziki, alderdion finantzaketari buruzko arauak.

225. artikulua(lehengo 192. artikulua, bigarren lerrokada, EET)

Europako Parlamentuak uste badu Batasunaren egintza bat behar dela gairen bateanTratatuak aplikatzeko, bertako kideen gehiengoaren erabakiz, Batzordeari gai horri buruzkoproposamen egokiak egin ditzala eska diezaioke. Batzordeak ez badu proposamenik aurkezten, Europako Parlamentuari jakinarazi beharko dizkio arrazoiak.


Europako Parlamentuak, bere zereginak betetzean, eta bertako kideen laurdenek hala eskatuta, ikerketarako aldi baterako batzordea eratu ahal izango du, Tratatuek beste instituzio edoorganoei emandako eskumenei kalterik egingabe, Batasuneko Zuzenbidea aplikatutakoanarauhausterik edo administrazio okerrik egonden ikusteko aurkeztutako alegazioak aztertzeko; salbu eta alegatutako egintzen gainean jurisdikzioorganoren batek badihardu, horrelakoetan jurisdikzioprozedura amaitu arte itxoingo baita.

Ikerketarako aldi baterako batzordeak txostenaaurkezteaz batera desegingo da batzorde hori.

Europako Parlamentuak bere ekimenezonartutako erregelamenduen bidez zehaztukoditu ikerketarako eskubidea baliatzeko moduak, legegintzako prozedura berezia erabilita,Batzordearen eta Kontseiluaren aldez aurrekoonespenarekin.


Batasuneko edozein herritarrek, eta estatukideren batean bizi edo egoitza soziala daukanedozein pertsona fisiko zein juridikok, berak bakarrik edo beste herritar edo pertsona batzuekin elkartuta, eskubidea dauka Batasunaren jarduneremuetako edozein gairi buruz Europako

Parlamentuari eskabidea aurkezteko, berarizuzenean dagokion gaia bada.


1. Europako Parlamentuak Europako Arartekoa aukeratuko du; eta Batasuneko edozein herritarren, edo estatu kideren batean bizi den edoegoitza soziala daukan edozein pertsona fisikoedo juridikoren erreklamazioak jasotzeko ahalmena izango du Arartekoak, Batasuneko instituzioen, organoen edo organismoen jarduneanizandako administrazio txarreko kasuei buruz;Europar Batasuneko Justizia Auzitegia salbuespen da bere jurisdikzioko eginkizunetan diharduenean. Erreklamazio horiek aztertu etairizpena emango du.

Arartekoak, bere xedean, bere ustez nahiko arrazoizkoak diren ikerketak egingo ditu,bai bere ekimenez, bai zuzenean edo Europako Parlamentuko kide baten bidez jasotakoerreklamazioak oinarri direla, salbu eta alegatutako ekintza horiek jurisdikzioprozeduraren baten xede badira edo izan badira. Arartekoak administrazio okerreko kasuren bategon dela frogatzen badu, jakinaren gaineanjarriko du dagokion instituzio, organo edo organismoa, eta horrek hiru hilabeteko epea edukiko du Arartekoari bere jarrera azaltzeko. Ondoren, Arartekoak txosten bat igorriko dio Europako Parlamentuari eta kasuan kasuko instituzio, organo edo organismo horri Erreklamazioa egin duen pertsonari ikerketa horienemaitzaren berri emango zaio.

Arartekoak urtero aurkeztuko dio EuropakoParlamentuari berak egindako ikerketen emaitzari buruzko txostena.

2. Europako Parlamentua hautatzen den bakoitzean eta hautatu ondoren izendatuko daArartekoa, legegintzaldi osorako. Agintaldiaberritu egin daiteke.

Europako Parlamentuak eskatuta, Justizia Auzitegiak kargutik kendu lezake Arartekoa, baldin eta Arartekoak bere eginkizunak betetzekobeharrezko baldintzak betetzeari utzi badio, edoarauhauste larriren bat egin badu.

3. Independentzia osoz beteko ditu EuropakoArartekoak bere eginkizunak. Eginkizun horiek betetzeko ez du eskatuko, ez eta onartuko ere, inongogobernu, instituzio, organo edo organismorenjarraibiderik. Arartekoa, bere agintaldian, ezin izango da beste inolako lanbidejardueratan aritu, denordaindua edo ordaindu gabea.

4. Europako Parlamentuak ezarriko ditu,legegintzako prozedura berezia erabilita bere


84

EBFT, 224. art.


ekimenez onartutako erregelamenduen bidez,Arartekoaren eginkizunak betetzeko baldintzaorokorrak eta estatutua, Batzordearen irizpenajaso ondoren eta Kontseiluak onartuta.


Europako Parlamentuak bilkuraaldi bategingo du urtero. Aldez aurretiko deirik egin beharrik gabe, martxoko bigarren asteartean bilduko da.

Europako Parlamentua ohiz kanpoko bilkuraaldi partzialean bildu ahal izango da, bertako kideen gehiengoak, Kontseiluak edo Batzordeak eskatuta.

230. artikulua(lehengo 197. artikulua, bigarren, hirugarren eta

laugarren lerrokadak, EET)

Batzordea Europako Parlamentuaren bilkuraguztietara joan ahal izango da eta haren aurreanagertuko da, baldin eta hark eskatzen badio.

Europako Parlamentuak edo bertako kideekegindako galdera guztiei erantzungo die Batzordeak hitzez edo idatziz.

Kontseilu Europarra eta Kontseilua EuropakoParlamentuaren aurrean agertuko dira KontseiluEuroparraren barneerregelamenduak eta Kontseiluaren barneerregelamenduak ezarritakoeran.


Tratatuetan kontrakorik xedatu ezik, emandako botoen gehiengoz erabakiko du EuropakoParlamentuak.

Barneerregelamenduak finkatuko du quoruma.


Europako Parlamentuak bere barneerregelamendua finkatuko du, Parlamentua osatzenduten kideen gehiengoak onartuta.

Europako Parlamentuaren agiriak Tratatuetan eta erregelamendu horretan aurreikusitako moduan argitaratuko dira.


Europako Parlamentuak jendaurreko bilku

ran eztabaidatuko du Batzordeak aurkeztukodion urteroko txosten orokorra.


Europako Parlamentuak, Batzordearen kudeaketari buruzko zentsuramoziorik aurkeztenbazaio, mozioa aurkezten zaionetik gutxienezhiru egun igaro arte ezin izango du erabaki, etajendaurreko bozketan erabakiko du.

Baldin eta zentsuramozioa onartu egitenbada emandako botoen bi hereneko gehiengoarekin, eta gehiengo hori, aldi berean, Europako Parlamentua osatzen duten diputatuen gehiengoa baldin bada, orduan, Batzordeko kideek beren karguak utzi beharko dituzte, guztiekbatera, eta Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariak utzi eginbeharko du Batzordean betetzen duen kargua.Hala ere, beren karguetan jarraituko dute etaohiko administraziogaiak kudeatzen jarraituko dute harik eta Europar Batasunaren Tratatuaren 17. artikuluaren arabera ordezkatzen dituzten arte. Horrelakoetan, horiek ordeztekoizendatutako Batzordeko kideen agintaldia beren karguak utzi behar izan dituzten beste kidehorien agintaldia amaitzekoa zen eguneanamaituko da.

BIGARREN ATALA

KONTSEILU EUROPARRA

235. artikulua

1. Kontseilu Europarreko kide bakoitzak,bozketan, beste kideetako bakar baten ordezkotzan baino ezin du jardun.

Europar Batasunaren Tratatuaren 16. artikuluko 4. paragrafoa eta tratatu honen 238. artikuluaren 2. paragrafoa Kontseilu Europarrari aplikatuko zaizkio, gehiengo kualifikatuzerabakia hartzen duenean. Kontseilu Europarreko lehendakariak eta Batzordeko lehendakariak ez dute parte hartuko Kontseilu Europarreko bozketetan, erabakiak bozketa bidezhartzen dituenean.

Bertaratutako edo ordezkatutako kideenabstentzioa ez da eragozpen izango aho batezhartu beharrekoak diren Kontseilu Europarraren akordioak hartzeko.

2. Kontseilu Europarrak Europako Parlamentuko lehendakaria gonbidatu ahal izango dubere aurrean ager dadin.

3. Kontseilu Europarrak gehiengo soilez era


85

EBFT, 235. art.


bakiko du prozeduragaiei buruz, eta, halaber,gehiengo soilez onartuko bere barneerregelamendua.

4. Kontseilu Europarrak Kontseiluko Idazkaritza Nagusiaren laguntza izango du.

236. artikulua

Kontseilu Europarrak gehiengo kualifikatuz hartuko ditu:

a) Gai Orokorren eta Atzerri Arazoen osaerez besteko Kontseiluaren osaerak jasotzen dituen zerrenda ezartzen duen erabakia, EuroparBatasunaren Tratatuaren 16. artikuluko 6. paragrafoarekin bat etorriz;

b) Atzerri Arazoetakoaz besteko Kontseiluaren osaeretako lehendakaritzari buruzkoerabakia, Europar Batasunaren Tratatuaren 9.artikuluko 16. paragrafoaren arabera.

HIRUGARREN ATALA

KONTSEILUA


Kontseiluko lehendakariak dei eginda bildukoda Kontseilua, lehendakariaren ekimenez, kideetako batek eskatuta, edo Batzordeak eskatuta.

238. artikulua(lehengo 205. artikulua, 1. eta 2. paragrafoak, EET)

1. Kontseiluak, erabaki bat gehiengo soilezhartu behar duenean, bera osatzen duten kideengehiengoz erabakiko du.

2. Europar Batasunaren Tratatuaren 16.artikuluko 4. paragrafoan xedatutakoa gorabehera, 2014ko azaroaren 1etik aurrera, xedapen iragankorrei buruzko protokoloan ezarritako xedapena aparte utzi gabe, KontseiluakBatzordearen edo Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariarenproposamenez erabakitzen ez duenean, gehiengo kualifikatua honela definituko da: gutxienez Kontseiluko kideen % 72, gutxienez estatu horietako biztanleriaren % 65 biltzenduena.

3. 2014ko azaroaren 1etik aurrera, xedapeniragankorrei buruzko protokoloan ezarritako xedapenak aparte utzi gabe, tratatuak aplikatzearen ondorioz Kontseiluko kide guztiek partehartzen ez duten bozketen kasuetan, gehiengokualifikatua honela definituko da:

a) Gehiengo kualifikatutzat joko da Kon

tseiluko kideen % 55 gutxienez lortzen denean,baldin eta ehuneko horretan, gutxienez, partaidediren estatu kideetako biztanleriaren % 65 ordezkatuta badago.

Blokeogutxiengo batek, berriz, Kontseilukokideen gutxieneko kopurua batu beharko du,parte hartzen duten estatu kideen biztanleriaren % 35 ordezkatzen duena, gehi kide bat gutxienez; horrelakorik ezean, gehiengo kualifikatua lortutzat joko da.

b) Aurreko idatzzatian xedatutakoa gorabehera, Kontseiluak Batzordearen edo Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkidekogoiordezkariaren proposamenez jarduten ezduenean, eskatutako gehiengo kualifikatua honela definituko da: gutxienez Kontseiluko kideen% 72, gutxienez estatu horietako biztanleriaren% 65 biltzen duena.

4. Bildutako edo ordezkatutako kideen abstentzioek ez diote eragotziko Kontseiluari ahobatezkoak behar duten akordioak hartzea.


Kontseiluko kide bakoitzak, bozketan, bestekideetako bakar baten ordezkotzan baino ezindu jardun.


1. Estatu kideetako Gobernuetako Ordezkari Iraunkorrek osatutako Komitea arduratuko daKontseiluaren lanak prestatzeaz eta Kontseiluakbere gain uzten dituen lanak egiteaz. Komiteakprozeduraren gaineko erabakiak hartu ahalizango ditu, Kontseiluaren barneerregelamenduan ezarritako kasuetan.

2. Idazkaritza Nagusi baten laguntza izangodu Kontseiluak; Kontseiluak izendatutako idazkari nagusi baten ardurapean egongo da Idazkaritza Nagusia.

Kontseiluak erabakiko du, gehiengo soilez,Idazkaritza Nagusiaren antolaketa.

3. Kontseilu Europarrak gehiengo soilez erabakiko du prozeduragaiei buruz, eta, halaber,gehiengo soilez onartuko bere barneerregelamendua.


Kontseiluak, gehiengo soilez, Batzordearieskatu ahal izango dio helburu erkideak betetzeko egoki iritzitako azterlan guztiak egin di


86

EBFT, 236. art.


tzan, eta egoki diren proposamenak aurkezdiezazkion. Baldin eta Batzordeak ez badu proposamenik aurkezten, horren arrazoiak jakinaraziko dizkio Kontseiluari.


Kontseiluak, gehiengo soilez, Batzordearikontsulta egin ondoren, tratatuetan aurreikusitako komiteen estatutuak ezarriko ditu.


Kontseiluak ezarriko ditu soldatak, bidaiasariak eta pentsioak, bai Kontseilu Europarreko lehendakariarenak zein Batzordeko lehendakariarenak, bai Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariarenakzein Batzordeko kideenak, bai Europar Batasuneko Justizia Auzitegiko lehendakari, kide etaidazkarienak, bai eta Kontseiluaren idazkari nagusiarenak ere. Lansari gisako beste edozein ordainketa ere finkatuko du.

LAUGARREN ATALA

BATZORDEA

244. artikulua

Europar Batasunaren Tratatuaren 17. artikuluko 5. paragrafoaren arabera, Kontseilu Europarrean aho batez ezarritako berdintasunezko txandakatzesistema bat erabiliko duteBatzordeko kideak hautatzeko, honako printzipio hauetan oinarrituta:

a) Estatu kideak berdintasun zorrotzeztratatuko dira, beren herritarrak Batzordekokide izendatzeko txandahurrenkera eta igarotako denbora zehazteari dagokionez; ondorioz, bi estatu kide jakinetako herritarrek betetzen dituzten agintaldien guztizko kopuruen arteko aldea ezingo da inoiz izan batetikgorakoa.

b) denborak aurrera egin ahala sortuz joango diren Batzordeetako bakoitza, a) idatzzatianxedaturikoari atxikiz, estatu kide guztien aniztasun demografiko eta geografikoa behar bezalaislatuta osatuko da.


Batzordeko kideek ez dute parte hartuko be

ren eginkizunen izaerarekin bateraezina denezein egintzatan. Estatu kideek errespetatuegingo dute haien independentzia eta ez dirasaiatuko haiengan eragiten, haiek beren eginkizunetan ari direla.

Batzordeko kideak, beren agintaldian, ezinizango dira beste inolako lanbidejardueratanaritu, ordaindua izan zein ez. Epaileek, bereneginkizunei ekiten dietenean, beren kargutik sortutako betebeharrak errespetatuko dituztelaaginduko dute zinez, bai beren agintaldiak dirauen artean eta bai hori amaitu eta gero ere, bereziki beren agintaldia amaitu eta gero zenbaiteginkizun edo onura onartzeko orduan zintzotasun eta diskreziobetebeharrak betetzeko. Betebehar horiek bete ezean, Justizia AuzitegiakBatzordeko kide hori kargutik kendu ahal izango du, 247. artikuluan jasotako eran, edo interesdunaren pentsiorako eskubideaz edo horrenordezko beste edozein onuraz gabetu ahal izango du, Kontseiluak, gehiengo soilez, edo Batzordeak hala eskatzen badiote.


Aldikako berrikuntzakasuak eta heriotzakasuak albo batera utzita, Batzordeko kideenagintaldia bananbanan amaituko da, bakoitzakbere borondatez kargua uzten duenean, edo uztera behartzen denean.

Kargua bere borondatez utzi duen kidehori, edo kargua uztera behartu duten hori edohil egin den hori, nazionalitate bereko bestekide berri batek ordeztuko du agintaldia amaitzeko geratzen den denboran; Kontseiluakizendatuko du, Batzordeko lehendakariarekin ados jarrita, Europako Parlamentuari aurretiaz kontsulta eginda, eta Europar Batasunaren Tratatuaren 17. artikuluaren 3. paragrafoaren bigarren lerrokadan ezarritako irizpideen arabera.

Kontseiluak, aho batez eta Batzordeko lehendakariak proposatuta, ordezkapen hori ezegitea erabaki ahal izango du, batez ere, hari zegokion agintaldia amaitzeko denbora gutxi geratzen denean.

Lehendakariak kargua uzten duenean, kargutik kentzen denean, zein hiltzen denean,agintaldia amaitzeko falta zaion denborarako ordezkatuko da. Eta Europar Batasunaren Tratatuko 17. artikuluko 7. paragrafoko lehen lerrokadan aurreikusitako prozedura aplikatu ahalizango da ordezkapen horretarako.

Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitikaerkideko goiordezkariak dimisioa aurkezten


87

EBFT, 246. art.


badu, edo kargua uztera behartzen badute edohil egiten bada, ordeztu egingo dute agintaldiaamaitzeko geratzen den denborarako, EuroparBatasunaren Tratatuko 18. artikuluko 1. paragrafoan ezarritakoaren arabera.

Baldin eta Batzordeko kide guztiek beren borondatez dimisioa aurkezten badute, karguan jarraituko dute ohiko administraziokudeaketaegiten, harik eta agintaldia amaitzeko geratzenden denborarako ordezten dituzten arte, Europar Batasunaren Tratatuaren 17. artikuluanezarritakoaren arabera.


Kontseiluak, gehiengo soilez, edo Batzordeak eskatzen badute, Justizia Auzitegiak kargutik kendu lezake Batzordeko edozein kide, baldin eta kide horrek bere eginkizunak betetzeko beharrezko baldintzak betetzeari utzi badio,edo arauhauste larriren bat egin badu.


Batzordeari dagozkion erantzukizunak Batzordeko lehendakariak egituratu eta banatukoditu Batzordeko kideen artean, Europar Batasunaren Tratatuaren 17. artikuluko 6. paragrafoan xedatutakoaren arabera, eta tratatu horretako 18. artikuluko 4. paragrafoari kalterikegin gabe. Lehendakariak bere agintaldianerantzukizun horiek behin baino gehiagotan berrantolatzeko ahalmena du. Lehendakariak esleitu dizkien eginkizunak bete beharko dituzteBatzordeko kideek, haren agintaritzapean.

249. artikulua(lehengo 218. artikulua, 2. paragrafoa, eta 212.

artikulua, EET)

1. Batzordeak barneerregelamendu bat ezarriko du bere funtzionamendua eta bere zerbitzuena ziurtatzeko. Batzordeak argitaratuegingo du erregelamendu hori.

2. Batzordeak urtero argitaratuko du Batasunaren jarduerei buruzko txosten orokorra, Europako Parlamentuko bilkuraaldia ireki bainohilabete lehenago gutxienez.


Batzordearen akordioak bertako kideen gehiengoz hartuko dira.

Barneerregelamenduak ezarriko du zeinquorum behar den.

BOSGARREN ATALA

EUROPAR BATASUNEKO JUSTIZIA AUZITEGIA


Justizia Auzitegiak salatan edo sala handianeratuta jardungo du, Europar Batasuneko Justizia Auzitegiaren estatutuan horretarako ezarritako arauekin bat etorriz.

Justizia Auzitegiak Osoko Bilkuran eratuta erejardun lezake, estatutuak hala xedatzen duenean.


Justizia Auzitegiak zortzi abokatu nagusirenlaguntza edukiko du. Justizia Auzitegiak eskatzen badu, Kontseiluak, aho batez, abokatu nagusien kopurua gehitu dezake.

Abokatu nagusiaren eginkizuna hau izangoda: inpartzialtasun eta independentzia osoz,arrazoitutako ondorioak aurkeztea jendaurrean, Europar Batasuneko Justizia Auzitegiaren estatutuaren arabera abokatu nagusiaren eskuhartzea behar duten auzien gainean.


Batasuneko estatuetako gobernuek izendatuko dituzte Justizia Auzitegiko epaileak eta abokatu nagusiak, gobernu guztiak ados jarrita, seiurterako; independentziaren berme osoa eskaintzen duten eta, bakoitzak bere herrialdean,jurisdikzioko eginkizunik gorenak betetzeko eskatutako baldintzak betetzen dituzten edo gaitasun frogatua duten legelarien artean aukeratuko dira, 255. artikuluan adierazten den komiteari kontsulta egin ondoren.

Hiru urtetik behin aldatuko dira epaileaketa abokatu nagusiak, zatika, Europar Batasuneko Justizia Auzitegiko estatutuan ezarritako eran.

Epaileek beren artean aukeratuko dute Justizia Auzitegiko lehendakaria, hiru urteko eperako. Agintaldia berritu egin daiteke.

Berriro izendatu daitezke kargua uzten duten epaileak eta abokatu nagusiak.

Justizia Auzitegiak izendatuko du bertakoidazkaria, eta Auzitegiak berak ezarriko duidazkariaren estatutua.


88

EBFT, 247. art.


Justizia Auzitegiak ezarriko du bere prozeduraerregelamendua. Erregelamendua Kontseiluak onartu beharko du.


Auzitegi Orokorreko epailekopurua EuroparBatasuneko Justizia Auzitegiaren estatutuarenbidez ezarriko da. Auzitegi Orokorrak abokatunagusien laguntza eduki dezala xeda dezake estatutuak.

Auzitegi Orokorreko kideak independentziabermerik gorena eskain dezaten pertsonen artean aukeratuko dira, betiere goi jurisdikziokofuntzioak betetzeko beharrezko gaitasunarenjabe badira. Estatu kideetako gobernuak adosjarrita izendatuko dira, sei urterako, 255. artikuluan aipatzen den komiteari kontsulta egin ondoren. Hiru urterik behin berrituko da, zatika.Irteten diren kideak berriz izendatu ahal izango dira.

Epaileek beren artean aukeratuko dute Auzitegi Orokorreko lehendakaria, hiru urterako.Agintaldia berritu egin daiteke.

Auzitegi Orokorrak izendatuko du bertakoidazkaria, eta Auzitegiak berak ezarriko duidazkariaren estatutua.

Auzitegi Orokorrak bere prozeduraerregelamendua ezarriko du Justizia Auzitegiarekinados jarrita. Erregelamendua Kontseiluak onartu beharko du.

Europar Batasuneko Justizia Auzitegiaren estatutuan kontrakorik xedatu ezik, Tratatuetan Justizia Auzitegiari buruz jarritako xedapenak Auzitegi Orokorrari aplikatu ahal izango zaizkio.

255. artikulua

Komite bat eratuko da, hautagaiek Justizia Auzitegiko eta Auzitegi Orokorreko epaile etaabokatu nagusien eginkizunak betetzeko dutenegokitasunari buruz iritzia eman dezan estatukideetako gobernuek 253. eta 254. artikuluei jarraiki izendapenik egin baino lehen.

Komitea zazpi pertsonak osatuko dute; kideokJustizia Auzitegiko eta Auzitegi Orokorreko kideohien, estatu kideetako gorengo jurisdikzioorganoetako kideen eta ospe handiko legelarien artean aukeratuko dira, eta horietako bat EuropakoParlamentuak aukeratuko du. Kontseiluak erabaki bat onartuko du komitearen funtzionamenduarauak ezartzeko, eta beste bat bertakokideak izendatzeko. Kontseiluak Justizia Auzitegiko lehendakariaren ekimenez erabakiko du.


1. Auzitegi Orokorrak izango du 263., 265.,268., 270. eta 272. artikuluetan agertzen direnerrekurtsoez lehen auzialdian arduratzeko eskumena; salbuespen izango dira, hala ere, 257.artikuluaren indarrez sortutako auzitegi espezializatu bati esleitutakoak eta estatutuak Justizia Auzitegiarentzat gordetakoak. Estatutuak,bestalde, eskumenak eman ahal izango dizkioAuzitegi Orokorrari beste errekurtsokategoriabatzuetan.

Idatzzati honen indarrez Auzitegi Orokorrakemandako ebazpenen aurka kasazioerrekurtsoa aurkeztu ahal izango zaio Justizia Auzitegiari, Zuzenbideko gaiei lotuta, estatutuan finkatutako baldintzetan eta mugen barruan.

2. Auzitegi Orokorrak izango du auzitegi espezializatuen ebazpenen kontra aurkezten diren errekurtsoez arduratzeko eskumena.

Idatzzati honen indarrez Auzitegi Orokorrakemandako ebazpenak salbuespenez JustiziaAuzitegiak berraztertu ahal izango ditu, estatutuak finkatutako baldintzetan eta mugen barruan, Batasuneko zuzenbidearen batasunanahiz koherentzia hausteko arrisku larririk badago.

3. Auzitegi Orokorrak izango du 267. artikuluaren indarrez aurkeztutako epaiketa aurreko arazoez arduratzeko eskumena, betiere estatutuak zehaztutako gai zehatzetan.

Auzitegi Orokorrak, aldiz, gairen batek Batasuneko Zuzenbidearen batasunari edo koherentziari eragin diezaiokeen printzipiozko ebazpenen bat behar duela irizten badio, gaia Justizia Auzitegiari bidali ahal izango dio, azken horrek erabaki dezan.

Epaitu aurreko arazoez Auzitegi Orokorrakemandako ebazpenak Justizia Auzitegiak aztertuahal izango ditu aparteko izaeraz, estatutuak finkatutako baldintzetan eta bertan ezarritakomugen barruan, baldin eta Batasuneko Zuzenbidearen batasuna edo koherentzia haustekoarriskua larria bada.


Europako Parlamentuak eta Kontseiluak legegintzako prozedura arruntaren arabera, Auzitegi Orokorrari atxikitako auzitegi espezializatuak sortu ahal izango dituzte, gai zehatz batzuei buruz jarritako zenbait errekurtsokategoriaz lehen auzialdian arduratu daitezen. Europako Parlamentuak eta Kontseiluak errege


89

EBFT, 257. art.


lamenduen bitartez hartuko dituzte erabakiak,bai Batzordearen proposamenez eta Justizia Auzitegiari aurretiaz kontsulta eginda, bai JustiziaAuzitegiaren eskariz eta Batzordeari aurretiazkontsulta eginda.

Auzitegi espezializatua sortuko duen erregelamenduan bertan finkatuko dira auzitegihori osatzeko moduari buruzko arauak, etabertan zehaztuko da salari emango zaizkion eskumenen helmena ere.

Auzitegi espezializatuek emandako ebazpenen aurka kasazioerrekurtsoa jarri ahalizango zaio Auzitegi Orokorrari, Zuzenbidekogaiei mugatuta; auzitegi espezializatua sortzeko erregelamenduan jasota badago, gertakarieiburuz ere jar daiteke errekurtso hori.

Auzitegi espezializatuetako kideak independentziabermerik gorena eskain dezatenpertsonen artean aukeratuko dira, betiere jurisdikzioko funtzioak betetzeko beharrezkogaitasunaren jabe badira. Kontseiluak izendatuko ditu, aho batez.

Auzitegi espezializatuek Justizia Auzitegiarekin bat etorriz onartuko dute beren prozeduraerregelamendua. Erregelamendua Kontseiluakonartu beharko du.

Auzitegi espezializatua sorrarazten duenerregelamenduak bestela xedatu ezean, Europar Batasuneko Justizia Auzitegiari buruz tratatuetan dauden xedapenak eta Europar Batasuneko Justizia Auzitegiaren estatutuko xedapenak auzitegi espezializatuei aplikatuko zaizkie. Estatutuko I. titulua eta 64. artikulua betiaplikatuko zaizkie auzitegi espezializatuei.


Batzordearen ustez estatu kideren batekTratatuen indarrez dagokion betebeharren batbete gabe utzi badu, irizpen arrazoitua emangodu gai horren gainean, aipatutako estatuaribere oharpenak aurkezteko aukera eman ondoren.

Baldin eta estatu hori, Batzordeak zehaztutako epean, irizpen horretara lotzen ez bada, Europar Batasuneko Justizia Auzitegira jo dezakeBatzordeak.


Edozein estatu kidek jo dezake Europar Batasuneko Justizia Auzitegira, baldin eta beste estatu kideren batek Tratatuen indarrez dagokionbetebeharren bat bete gabe utzi duela uste badu.

Estatu kideren baten ustez beste estatu batek tratatuen indarrez dagokion betebeharrenbat bete gabe utzi badu, Batzordeari aurkeztubehar dio auzia, beste estatu kide horren aurka errekurtsoa jarri aurretik.

Batzordeak irizpen arrazoitua emango du, interesa daukaten estatuek kontraesanprozeduraz, bai idatziz eta bai hitzez, beren oharpenak egiteko aukera izan eta gero.

Irizpena eskatzen denetik hiru hilabeteko epean Batzordeak irizpenik ematen ez badu, irizpenikeza ez da eragozpen izango Auzitegira jotzeko.


1. Baldin eta estatu kideren batek Tratatuenindarrez dagozkion betebeharretakoren batbete gabe utzi duela deklaratzen badu EuroparBatasuneko Justizia Auzitegiak, Auzitegiarenepaia betetzeko beharrezko neurriak hartu beharko ditu estatu horrek.

2. Batzordeak irizten badio dagokion estatukideak ez dituela hartu Auzitegiaren epaia betetzeko beharrezkoak diren neurriak, EuroparBatasuneko Justizia Auzitegiari aurkeztu ahalizango dio auzia, aipatutako estatuari bereoharrak aurkezteko aukera eman ondoren. Batzordeak zehaztuko du zein den, inguruabarrenarabera Batzordeak egoki iritzi, eta estatu kidehorrek ordaindu behar duen oro harreko zenbatekoaren edo hertsatzeko isunaren zenbatekoa.

Baldin eta Auzitegiak deklaratzen badu estatu kide horrek ez duela Auzitegiaren epaiabete, oro harreko zenbateko bat edo hertsatzekoisun bat ordaindu beharra ezarri ahal izangodio.

Prozedura hori ez da izango 259. artikuluanxedatutakoaren aurkakoa

3. Batzordeak, 258. artikulua betez, errekurtso bat aurkezten badu Europar Batasuneko Justizia Auzitegian, Batzordearen ustez dagokion estatu kideak ez duelako bete legegintzako prozedura baten arabera onartutako zuzentarau baten transposizioa egiteko neurrienberri emateko betebeharra, bada, Batzordeak,egoki iritziz gero, estatu kide horrek ordaindubehar duen oro harreko zenbatekoa edo hertsatzeko isunaren zenbatekoa adieraz dezake;zenbateko hori inguruabarrei egokitu behar zaieBatzordearen iritziz.

Auzitegiak egiaztatuz gero ez dela eginbehar hori bete, oro harreko zenbateko batedo hertsatzeko isun bat ordaindu beharraezar diezaioke estatu kideari, Batzordeak


90

EBFT, 258. art.


zenbateko horrentzat adierazitako mugenbarruan. Ordaintzeko betebeharra Auzitegiak epaian ezarritako egunean hasiko da eragina izaten.


Europako Parlamentuak eta Kontseiluak batera edo Kontseiluak berak Tratatuetako xedapenen indarrez onartutako erregelamenduen bidez, jurisdikzioko eskumen osoa eman dakiokeEuropar Batasuneko Justizia Auzitegiari erregelamendu horietan aurreikusitako zigorreidagokienez.


Tratatuetako gainerako xedapenei kalterikegin gabe, Kontseiluak, aho batez, legegintzakoprozedura berezi baten arabera eta EuropakoParlamentuari kontsulta egin ondoren, tratatuakoinarri direla jabetza intelektualeko edo industrialeko europar tituluak sortzeko egindakoegintzen aplikazioari buruzko auziak erabakitzeko eskumena Europar Batasuneko Justizia Auzitegiari emateko xedapenak onar ditzake, Kontseiluak zehaztutako neurrian eman ere. Xedapen horiek estatu kideek, bakoitzak bere konstituzioarauetan ezarritakoari jarraituz, onartzen dituztenean sartuko dira indarrean.


Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak ondokoen legezkotasuna kontrolatuko du: legeegintzena; Kontseiluaren, Batzordearen eta Europako Banku Zentralaren egintzena, gomendioak edo irizpenak ez badira; eta hirugarrenenaurrean ondorio juridikoak sorrarazteko direnEuropako Parlamentuaren eta Kontseilu Europarraren egintzena ere bai. Batasuneko organoedo organismoek hirugarrenen aurrean ondorio juridikoak sorrarazteko onartuko dituztenegintzen legezkotasuna ere kontrolatuko dute.

Horretarako, estatu kideren batek, Europako Parlamentuak, Kontseiluak edo Batzordeakjarritako errekurtsoei buruz ebazteko eskumena izango du Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak, errekurtsoak ondorengo arrazoiengatik jarri badira: eskumenik eza, formazko funtsezko akatsak, Tratatuak urratzea, edo Tratatuak betetzeko edozein arau juridiko haustea,edo boterea desbideratzea.

Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak, baldintza berberetan, Kontu Auzitegiak eta Europako Banku Zentralak eta Eskualdeetako Komiteak beren prerrogatibak babesteko jarritako errekurtsoei buruz erabakitzeko eskumenaedukiko du.

Pertsona fisiko edo juridiko orok jar ditzakeerrekurtsoak, lehenengo eta bigarren lerrokadetan aurreikusten diren baldintzetan, pertsona horri zuzendutako egintzen kontra edo berari zuzenean eta bakarrean eragiten diotenenkontra, eta berari zuzenean eragiten dioteneta betearazteko neurririk ez duten erregelamenduzko egintzen kontra ere bai.

Batasuneko organoak edo organismoak sortzeko egintzetan, baldintza eta prozedura zehatzak jasodaitezke pertsona fisiko edo juridikoek organo edoorganismo horien egintzen aurka jarritako errekurtsoentzat baldin eta egintzok ondorio juridikoaksorrarazten badituzte haiengan.

Artikulu honetan aurreikusitako errekurtsoakbi hilabeteko epean aurkeztu behar dira, kasuenarabera, egintza argitaratu zenetik, errekurtsojartzaileari jakinarazi zitzaionetik, edo, jakinarazpenik egin ezean, errekurtsojartzaileak horren berri izan duenetik kontatzen hasita.


Errekurtsoak oinarririk badauka, aurkapena jasotako egintza hori deuseza eta inolako baliorik eta ondoriorik gabea dela deklaratuko duEuropar Batasuneko Justizia Auzitegiak.

Halere, beharrezkoa irizten badio, Auzitegiakadierazita utziko du deusez deklaratutako egintzatik zein ondorio hartu behar diren behin betikotzat.


Baldin eta, Tratatuak urratuz, Europako Parlamentuak, Kontseilu Europarrak, Kontseiluak,Batzordeak edo Europako Banku Zentralakerabakitzeari huts egiten badiote, estatu kideek eta Batasuneko gainerako instituzioek Europar Batasuneko Justizia Auzitegian errekurtsoa aurkeztu ahal izango dute, urratze hori gertatu dela deklaratzeko. Erabakitzeari huts egiten dioten Batasuneko organo eta organismoei aplikatuko zaie artikulu hau, baldintza berberetan.

Kasuan kasuko instituzio, organo edo organismoari jardun dezala aurrez eskatu zaionean,orduan bakarrik onartu ahal izango da erre


91

EBFT, 265. art.


kurtso hori. Errekerimendu horren ondoren bihilabeteko epea igarota, instituzio, organo edoorganismoak bere jarrera zehaztu ez badu, bi hilabeteko beste epe bat izango da errekurtsoaaurkeztu ahal izateko.

Edozein pertsona fisiko edo juridikok kexaerrekurtsoa jar diezaioke Auzitegiari, aurrekolerrokadetan aipatutako baldintzetan, Batasuneko instituzioetako batek edo organo edo organismoetako batek gomendioa edo irizpena ezden beste inolako egintzarik zuzendu ez diolako.


Instituzio, organo edo organismo batek erabakitzeari huts egin izana Tratatuen kontrakoadela deklaratu denean, edo sortu duen egintzabat deuseztatu denean, nahitaez hartu beharkoditu Europar Batasuneko Justizia Auzitegiarenepaia betetzeko hartu beharreko neurriak.

Betebehar hori ez doa 340. artikuluko bigarren lerrokada aplikatzetik sor daitekeenarenkontra.


Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak eskumena dauka, epaitu aurreko arazoen kasuan, ebazpena emateko:

a) Tratatuen interpretazioazb) Batasuneko instituzio, organo edo orga

nismoek onartutako egintzen baliozkotasunazeta interpretazioaz.

Estatu kideren bateko jurisdikzioorganorenbati era horretako arazoren bat aurkezten bazaio, organo horrek, bere epaitza emateko beharrezkotzat jotzen badu gaiaren gaineko erabakiren bat, Auzitegiari eska diezaioke arazoazerabaki bat hartzeko.

Estatu barruko jurisdikzioorgano bateanoraindik erabaki gabe dagoen gai baten gainean era horretako arazoren bat aurkezten denean,eta organo horren ebazpenek barnezuzenbidean ezin badute gero beste auzibidezko errekurtsorik jaso, Auzitegiaren menpe jarri behardu auzia organo horrek.

Estatu barruko jurisdikzioorgano bateanoraindik erabaki gabe dagoen gai baten gainean era horretako arazoren bat aurkezten deneanaskatasungabetuta dagoen pertsona bati buruz,Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak albaitarinen erabaki behar du.


Europar Batasuneko Justizia Auzitegia izango da 340. artikuluko bigarren eta hirugarren lerrokadan aipatutako kalteordainei buruzkoauziez arduratzeko eskumena edukiko duena.

269. artikulua

Justizia Auzitegiak dauka Kontseilu Europarrak edo Kontseiluak Europar BatasunarenTratatuaren 7. artikuluaren indarrez onartutako egintza baten legezkotasunari buruz erabakitzeko eskumena, baina soilik Kontseilu Europarraren edo Kontseiluaren egiaztapenarenxede den estatu kideak eskatuta, eta bakarrik aipatutako artikulu horretan zehaztutako prozedurako xedapenak errespetatu diren ebazteko.

Eskaera hori aurkezteko hilabeteko epeadago, egiaztapenetik zenbatzen hasita. Auzitegiak hilabeteko epean erabakiko du, eskaera egiten denetik zenbatzen hasita.


Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak dauka Batasunaren eta bere agenteen artean sor daitezkeen auzietan erabakitzeko eskumena, Batasuneko funtzionarioen estatutuak eta Batasunekobeste agenteei aplikatu beharreko erregimenakezartzen dituzten muga eta baldintzekin.


Europar Batasuneko Justizia Auzitegia izango da auzi hauei buruz erabakitzeko eskumenaedukiko duena, jarraian aipatzen diren mugenbarruan nolanahi ere:

a) Europako Inbertsio Bankuaren estatutuenondorioz, estatu kideek dituzten betebeharrakbete ote dituzten erabakitzeko. Gai horri buruz,258. artikuluak Batzordeari esleitzen dizkion eskumenak edukiko ditu Bankuko administraziokontseiluak;

b) Bankuko gobernadorekontseiluaren akordioez erabakitzeko. Gai honen gainean, baiedozein estatu kidek, bai Batzordeak eta Bankuko administraziokontseiluak jar ditzaketeerrekurtsoak, 263. artikuluan aurreikusitako baldintzetan;

c) Bankuko administraziokontseiluarenakordioez erabakitzeko. Akordio horien kontra,Erkidegoko estatuek edo Batzordeak baino


92

EBFT, 266 art.


ezin dute errekurtsorik jarri 263. artikuluan ezarritako baldintzetan, eta Bankuko estatutuetako 19. artikuluko 2., 5., 6. eta 7. paragrafoetanaurreikusitako formazko akatsen bat delaeta bakarrik.

d) Tratatuen eta BZESko eta EBZeko estatutuen ondorioz estatu bakoitzeko Banku Zentralek dauzkaten betebeharrak bete ote dituzten erabakitzeko. Gai horri buruz, 258. artikuluak estatu kideak direlaeta Batzordeari ematen dizkion ahalak edukiko ditu Europako Banku Zentraleko Gobernu Kontseiluak, estatuetako banku zentralen gainetik. Baldin eta estatukideren bateko banku zentralak Tratatuen indarrez dagozkion betebeharretakoren bat betegabe utzi duela deklaratzen badu Auzitegiak, Auzitegiaren epaia betetzeko beharrezko neurriak hartu beharko ditu banku horrek.


Europar Batasuneko Justizia Auzitegiakepaitzeko eskumena edukiko du, Batasunaknahiz Batasunaren kontura egindako Zuzenbide publiko zein Zuzenbide pribatuko kontratubatean jasotako konpromisoklausula batenindarrez.


Tratatuen xedea delaeta Erkidegoko estatuen artean sortutako edozein eztabaidaz erabakitzeko eskumena dauka Justizia Auzitegiak,konpromiso baten indarrez berari aurkezten bazaio eztabaida hori.


Tratatuek Europar Batasuneko Justizia Auzitegiari emandako eskumenei kalterik egin gabe,Batasuna alderdietako bat dela sortutako auziak,alderdi denez, ezin izango dira estatuen jurisdikziokoak diren eskumenetatik kanpo utzi.

275. artikulua

Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak ez duedukiko eskumenik atzerri eta segurtasunpolitika erkidearen inguruko xedapenez erabakitzeko, ez horretan oinarrituta onartutakoegintzei buruz erabakitzeko ere.

Nolanahi ere, Justizia Auzitegiak izango du eskumena Europar Batasunaren Tratatuko 40. ar

tikulua errespetatzen dela kontrolatzeko, eta tratatu honetako 263. artikuluko laugarren lerrokadan adierazten diren baldintzetan aurkeztendiren errekurtsoez erabakitzeko ere bai. Errekurtso horiek Kontseiluak, Europar Batasunaren Tratatuko V. tituluko 2. kapituluari jarraiki,pertsona fisiko edo juridikoen ahalmenak gutxitzeko neurriak ezartze aldera onartzen dituenerabakien legezkotasunaren kontrolari buruzkoak izango dira.

276. artikulua

Askatasun, segurtasun eta justiziaesparruari buruzko hirugarren zatiko V. tituluko 4.eta 5. kapituluetako xedapenak direlaeta ditueneskurantzak gauzatzean, Europar BatasunekoJustizia Auzitegiak ez dauka eskumenik estatukideren bateko poliziak edo legea aplikarazteko ardura daukaten beste zerbitzuek egindakooperazioen baliozkotasuna edo heinekotasunakontrolatzeko, ezta estatu kideek ordena publikoa zaintzeko eta barnesegurtasuna babesteko dituzten erantzukizunak betetzean egindakoez erabakitzeko ere.


263. artikuluko seigarren lerrokadan jasotakoepea amaituta egon arren, Batasuneko instituzio, organo edo organismo batek onartutako helmen orokorreko egintzaren bat auzitan jartzenduen auziren batean alderdi den edonork jo ahalizango du Europar Batasuneko Justizia Auzitegira, 263. artikuluko bigarren lerrokadan jasotako arrazoiak direlaeta egintza hori aplika ezinezkoa dela alegatuz.


Europar Batasuneko Justizia Auzitegiari aurkeztutako errekurtsoek ez dute eteteondoriorik edukiko. Hala ere, Auzitegiak, horrela egiteaeskatzen duten inguruabarrak daudela iriztenbadio, aurkaturiko egintza etetea agindu ahalizango du.


Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak beharrezkoak diren behinbehineko neurriak harditzake berari aurkeztutako arazoetan.


93

EBFT, 279. art.



Europar Batasuneko Justizia Auzitegiarenepaiek betearazteko indarra edukiko dute 299.artikuluak ezarritako baldintzetan.


Europar Batasuneko Justizia Auzitegiaren estatutua aparteko protokolo batean finkatuko da.

Europako Parlamentuak eta Kontseiluak estatutuaren xedapenak aldatu ahal izango dituzte,legegintzako prozedura arruntaren bidez, I. titulua eta 64. artikulua izan ezik. Europako Parlamentuak eta Kontseiluak erabakiak hartukodituzte bai Justizia Auzitegiaren eskariz etaBatzordeari aurretiaz kontsulta eginda, baiBatzordearen proposamenez eta Justizia Auzitegiari aurretiaz kontsulta eginda.

SEIGARREN ATALA

EUROPAKO BANKU ZENTRALA

282. artikulua

1. Europako Banku Zentralak eta estatu kideetako banku zentralek osatuko dute BankuZentralen Europako Sistema (BZES). EuropakoBanku Zentralak eta diru gisa euroa darabiltenestatu kideetako banku zentralek, horiek osatzen baitute Eurosistema, Batasunaren dirupolitika zuzenduko dute.

2. Europako Banku Zentralaren artezkaritzaorganoek zuzenduko dute BZES. Prezioen egonkortasunari eustea izango da BZESren helburunagusia Helburu horri kalterik egin gabe, Batasunaren ekonomiapolitika orokorrei ere laguntza emango die, Batasunaren helburuaklortzen laguntzeko.

3. Europako Banku Zentralak nortasun juridikoa edukiko du. Berari dagokio, ez beste inori, euroa jaulkitzeko baimena ematea. Independentziaz jokatuko du bere eskumenak baliatzean eta bere finantzak kudeatzean. Batasuneko instituzio, organo zein organismoek, baita estatu kideetako gobernuek ere, errespetatuegin behar dute independentzia hori.

4. Europako Banku Zentralak beharrezko diren neurri guztiak hartuko ditu bere betebeharrak betetzeko, betiere, 127tik 133ra bitartekoartikuluetan eta 138. artikuluan jasotakoarekinbat, eta BZESren eta EBZaren estatutuen arabera.Artikulu horien arabera, diru gisa euroa ez da

rabilten estatu kideek eta estatu horietakobanku zentralek beren eskumenei eutsiko diete dirueremuan.

5. Europako Banku Zentralari kontsulta egingo zaio, bere eskurantzei dagozkien eremuetan,Batasunaren egintzaproiektu guztiei buruz, baita estatueremuko araudiproiektu guztiei buruzere; Bankuak irizpenak eman ahal izango ditu.


1. Europako Banku Zentraleko GobernuKontseilua Europako Banku Zentraleko BatzordeBetearazleko kideek eta diru gisa euroa darabilten estatu kideetako banku zentraletako gobernadoreek osatuko dute.

2. Batzorde Betearazlea lehendakariak, lehendakariordeak eta beste lau kidek osatuko dute.

Lehendakaria, lehendakariordea eta Batzorde Betearazleko gainerako kideak KontseiluEuroparrak izendatuko ditu, gehiengo kualifikatuz, dirugaietan edo bankuko gaietan ospehandia eta lanbideesperientzia zabala lortu duten pertsonen artean, Kontseiluaren gomendiozeta Europako Parlamentuari eta Europako Banku Zentraleko Gobernu Kontseiluari aurretiazkontsulta eginda.

Kideon agintaldia zortzi urtekoa izango da,eta ezin izango da berritu.

Estatu kideetako herritarrak baino ezin diraizan Batzorde Betearazleko kide.


1. Kontseiluko lehendakariak eta Batzordeko kide batek Europako Banku Zentraleko Gobernu Kontseiluaren bileretan parte hartu ahalizango dute, baina botoeskubiderik gabe.

Kontseiluko lehendakariak mozioa aurkeztu ahal izango dio Europako Banku ZentralekoGobernu Kontseiluari, eztabaida dezan.

2. BZESren helburuei eta eginkizunei buruzkogaiak eztabaidatzeko diren Kontseiluko bileretan parte hartzeko gonbitea egingo zaio Europako Banku Zentraleko lehendakariari.

3. Europako Banku Zentralak urtero txostenabidaliko die Europako Parlamentuari, Kontseiluarieta Batzordeari, baita Kontseilu Europarrari ere,BZESren jarduerak eta aurreko urteko eta urte bereko dirupolitikak direlaeta. Europako BankuZentraleko lehendakariak aurkeztuko die txosten hori Kontseiluari eta Europako Parlamentuari,eta eztabaida orokorra sortarazi dezake Parlamentuak oinarri horren gainean.


94

EBFT, 280. art.


Europako Parlamentuan eskumenak dauzkaten batzordeek Europako Banku Zentralekolehendakariari eta Batzorde Betearazleko kideeientzun ahal izango diete, Europako Parlamentuak eskatuta edo beren ekimenez.

ZAZPIGARREN ATALA

KONTUEN AUZITEGIA


Fiskalizazioa, edo Batasunaren kontuen kontrola, Kontuen Auzitegiak egingo du.

Estatu kide bakoitzeko herritar banak osatuko dute Kontu Auzitegia. Kontu Auzitegiko kideekindependentzia osoz beteko dituzte beren eginkizunak, Batasunaren interes orokorraren alde.


1. Estatu bakoitzean kanpokontroleko instituzioetan parte hartzen ari diren edo aritu izandiren, zein eginkizun horretarako berariazprestatutako pertsonen artean hautatuko diraKontu Auzitegiko kideak. Independentziaberme osoa agertu behar dute pertsona horiek.

2. Sei urterako izendatuko dira Kontu Auzitegiko kideak. Kontseiluak Europako Parlamentuari kontsulta egin ondoren onartuko duestatu kide bakoitzak aurkeztutako proposamenen arabera ezarritako kidezerrenda. Kontu Auzitegiko kideen agintaldia berritu egin ahalizango da, amaitutakoan.

Kideek hautatuko dute Kontu Auzitegiko lehendakaria, beren artean, hiru urterako. Agintaldia berritu egin daiteke.

3. Kontu Auzitegiko kideek, beren eginkizunak betetzean, ezin dute eskatu ez onartu inongogobernuren ez inongo organismoren jarraibiderik. Beren eginkizunekin bateragarri ez denegintza oro albo batera utziko dute.

4. Kontu Auzitegiko kideek, beren agintaldian,ezin izango dute beste inolako lanbidejarduerarik burutu, ez ordaindutakorik, ez ordaindugaberik. Epaileek, beren eginkizunei ekitendietenean, zinez aginduko dute beren kargutiksortutako betebeharrak errespetatuko dituztela,bereziki beren agintaldia amaitu eta gero zenbait eginkizun edo onura onartzeko orduan erakutsi beharreko zintzotasun eta diskrezioeginbeharrak, bai beren agintaldiak dirauen artean eta bai hori amaitu eta gero ere.

5. Aldikako berrikuntzakasuak eta heriotza

kasuak albo batera utzita, Kontuen Auzitegiko kideen agintaldia bananbanan amaituko da, bakoitzak bere borondatez kargua uzten duenean edo6. paragrafoan xedatutakoarekin bat etorriz Justizia Auzitegiak kargua uztera behartzen duenean.

Agintaldia amaitzeko falta zaion denborarakoordezkatuko da interesduna.

Kargua uzten den kasuetan izan ezik, KontuAuzitegiko kideek karguetan jarraituko dute harik eta ordezkatuak izan arte.

6. Kontuen Auzitegiko kideak beren eginkizunetatik kentzeko edota pentsioa edo ordezko beste edozein onura jasotzeko eskubiderik gabe uzteko, kide horiek beharrezko baldintzak betetzeari utzi diotela edo beren karguen ondoriozko betebeharrak ez dituztela bete adierazi beharko duJustizia Auzitegiak, Kontuen Auzitegiaren eskariz.

7. Kontseiluak finkatuko ditu Kontu Auzitegiko lehendakariaren eta kideen soldatak, sariaketa pentsioak. Lansari gisako beste edozeinordainketa ere finkatuko du.

8. Europar Batasuneko Justizia Auzitegikoepaileei aplika dakizkiekeen Europako Batasunaren pribilejio eta immunitateei buruzko protokoloko xedapenak aplikatuko zaizkie KontuenAuzitegiko kideei ere.


1. Kontu Auzitegiak aztertuko ditu Batasunaren sarrera eta gastu guztien kontuak. Batasunak sortutako edozein organo edo organismoren sarrera eta gastu guztien kontuak ere aztertuko ditu, baldin eta organo edo organismohori eratzeko egintzan azterketamodu horibaztertzen ez bada.

Kontu Auzitegiak adierazpena aurkeztuko dieEuropako Parlamentuari eta Kontseiluari kontuen fidagarritasunari buruz eta dagozkieneragiketen legezkotasunari eta zuzentasunariburuz; adierazpen hori Europar BatasunarenEgunkari Ofizialean argitaratuko da. Batasunaren jardunaren eremu nagusi bakoitzari buruzkoohar zehatzekin osa daiteke arestian aipatutako adierazpena.

2. Kontu Auzitegiak sarreren eta gastuen legezkotasuna eta zuzentasuna aztertuko ditu, baita finantzen kudeaketa ona bermatu ere. Horiegitean, bereziki, irregulartasun kasu guztien berri emango du.

Likidazioak eta Batasunari emandako kopuruak oinarri direla egingo da sarreren kontrola.

Bereganatutako konpromisoak eta egindakoordainketak oinarri direla egingo da gastuenkontrola.


95

EBFT, 287. art.


Kontrolmota biak dena delako aurrekontuekitaldiko kontuak itxi aurretik egin daitezke.

3. Kontabilitateko agirietan oinarrituta egingo da kontrola, eta, beharrezkoa bada, Batasunekobeste instituzioen bulegoetan, Batasunaren izenean sarrerak edo gastuak kudeatzen dituenedozein organo edo organismoren bulegoetan etaestatu kideetan, aurrekontuko funtsak jasotzen dituen edozein pertsona fisiko zein juridikoren bulegoak barnean hartuta. Kontrola, estatu kideetan, estatuko kontrolinstituzioekin lankidetzanarituz egingo da, edo, instituzio horiek beharrezkoeskumenik ez badaukate, estatuan eskumenakdauzkaten zerbitzuekin lankidetzan arituz. Kontu Auzitegia eta estatu kideetako kontrolinstituzioak lankidetzan arituko dira, elkarrenganakokonfiantzaz, eta independentziari eutsiz. Instituzioedo zerbitzu horiek, baldin eta aipatutako kontrolaegiten parte hartzeko asmorik badaukate, KontuAuzitegiari jakinarazi behar diote.

Kontu Auzitegiak eskatuta, bere eginbeharrakbetetzeko beharrezko dituen agiri edo informazio guztiak emango dizkiote auzitegi horri Batasuneko beste instituzioek, Batasunaren izenean sarrerak eta gastuak kudeatzen dituztenorgano edo organismo guztiek, aurrekontukofuntsak jasotzen dituzten pertsona fisiko zein juridiko guztiek, eta estatuko kontrolinstituzioek, edo, instituzio horiek beharrezko eskumenik ez badaukate, estatuan eskumenak dauzkaten zerbitzuek.

Batasunaren sarrerak eta gastuak kudeatzeanEuropako Inbertsio Bankuak duen jardunari dagokionez, Bankuaren informazioetara iristekoAuzitegiak daukan eskubidea Auzitegiaren,Bankuaren eta Batzordearen artean lotutakoakordioan arautuko da. Akordio hori lortu ezarren, Bankuak kudeatutako Batasunaren sarrerak eta gastuak kontrolatzeko beharrezkoinformazioetara iritsi ahal izango da Auzitegia.

4. Kontu Auzitegiak, ekitaldi bakoitza itxi etagero, urteko txostena egingo du. Txosten hori Batasuneko instituzioetara bidaliko da eta EuroparBatasunaren Egunkari Ofizialean argitaratuko da,Kontu Auzitegiak egindako oharrei instituzio horiek emandako erantzunekin batera.

Kontu Auzitegiak, halaber, noiznahi aurkezditzake bere oharpenak, arazo partikularreiburuzko txosten bereziak eginez, eta irizpenakere eman ditzake, Batasuneko gainerako instituzioetakoren batek eskatuta.

Kontu Auzitegiak bere urteko txostenak,txosten bereziak edo irizpenak onartzeko, auzitegia osatzen duten kideen gehiengoa behardu. Hala ere, salak sor ditzake bere baitan,

zenbait txosten edo irizpenkategoria onartzeko,Auzitegiaren barneerregelamenduan aurreikusitako baldintzetan.

Kontu Auzitegiak Europako Parlamentuarieta Kontseiluari lagunduko die aurrekontuanola bete den kontrolatzeko lanetan.

Kontu Auzitegiak landuko du bere barneerregelamendua. Erregelamendua Kontseiluakonartu beharko du.

2. KAPITULUA

BATASUNAREN EGINTZA JURIDIKOAK,ONARTZEKO PROZEDURAK ETA BESTELAKO

XEDAPENAK

LEHENENGO ATALA

BATASUNAREN EGINTZA JURIDIKOAK


Batasunaren eskumenak baliatzeko, instituzioekerregelamenduak, zuzentarauak, erabakiak, gomendioak eta irizpenak onartuko dituzte.

Erregelamenduak helmen orokorra edukikodu. Lege hori osagai guztiei dagokienez bete beharrekoa eta estatu kide bakoitzean zuzeneanaplikatzekoa izango da.

Zuzentaraua jasotzen duen estatu kideari zuzentarauarekin ezartzen zaion betebeharraemaitza jakin bat lortzea da, baina estatukoagintarien aukeran uzten dira modua eta baliabideak.

Erabakia betebeharrekoa da puntu guztietan.Erabakia betetzeko hartzaile jakin bat izendatzen denean, horrentzat bakarrik izango dabete beharrekoa.

Gomendioak eta irizpenak ez dira lotesleak.

289. artikulua

1. Legegintzako prozedura arrunta honetandatza: Europako Parlamentuak eta Kontseiluak, Batzordeak proposatuta, erregelamendubat, zuzentarau bat edo erabaki bat hartzean.294. artikuluan zehazten da prozedura hori.

2. Tratatuek zehaztutako berariazko kasuetan, Europako Parlamentuak Kontseiluarenpartaidetzaz onartuko ditu erregelamenduak,zuzentarauak edo erabakiak, edo, bestela, Kontseiluak onartuko ditu Europako Parlamentuaren partaidetzaz; horri legegintzako prozeduraberezia deritzo.

3. Legegintzako prozeduraren bitartez har


96

EBFT, 288. art.


tzen diren egintza juridikoak legeegintzakizango dira.

4. Tratatuek zehaztutako berariazko kasuetan, legeegintzak estatu kideen talde baten edoEuropako Parlamentuaren ekimenez onartuahal izango dira, edota Europako Banku Zentralaren gomendioz, edo Justizia Auzitegiarenedo Europako Inbertsio Bankuaren eskariz.

290. artikulua

1. Legeegintza batek Batzordearengan eskuordetu ahal izango ditu helmen orokorraduen legeegintzaren funtsezkoak ez direnosagai jakin batzuk osatzen edo aldaraztendituen legez besteko egintzak hartzeko ahalak.

Legeegintzek berariaz mugatuko dituzteeskuordetzan emandako ahalen xedeak, edukiak,helmena eta iraupena. Legeegintza/legeegintza batek arautu behar ditu beti eremu batekofuntsezko elementuak, eta, horrenbestez, zeregin hori betetzeko ahalak ezin izango dira eskuordetzan eman.

2. Legeegintzek berariaz finkatuko dutezein baldintzatan eman ahal izango den eskuordetza; hona hemen baldintzok:

a) Europako Parlamentuak edo Kontseiluakeskuordetza ezestea erabaki ahal izango dute;

b) eskuordetzan emandako egintza ezin izango da indarrean sartu, baldin eta Europako Parlamentuak edo Kontseiluak kontrako arrazoiakeman badituzte legeegintzak ezarritako epean.

Europako Parlamentuak bere kideen gehiengozerabakiko du, eta Kontseiluak, berriz, gehiengo kualifikatuz, a) eta b) idatzzatiei dagokienez.

3. Eskuordetutako egintzen tituluan «eskuordetua» azalduko da.

291. artikulua

1. Estatu kideek barnezuzenbideko beharrezko diren neurri guztiak hartuko dituzte, Batasunarentzat zuzenbidearen arabera loturaindarra duten egintzak betearazteko.

2. Batasunarentzat zuzenbidearen arabera loturaindarra duten egintzak betearazteko baldintza uniformeak behar direnean, estatu kideekbetearazpeneskumenak emango dizkiote Batzordeari edo, behar bezala justifikatutako egoera berezietan eta Europar Batasunaren Tratatuaren 24. eta 26. artikuluetan ezarritakoetan,Kontseiluari.

3. Horren aurretik, 2. paragrafoaren ondorioetarako, Europako Parlamentuak eta Kontseiluak legegintzako prozedura arrunta erabilita

onartutako erregelamenduen bidez arau etaprintzipio orokorrak ezarriko dira estatu kideen kontrolmoduei dagokienez, Batzordeak betearazpeneskumenak nola baliatzen dituenkontrolatzeko.

4. Betearazpenegintzen tituluan «betearazpenekoa» adierazpidea azalduko da.

292. artikulua

Kontseiluak gomendioak onartuko ditu. Batzordeak proposatuta egingo du hori, baldin etaTratatuetan xedatzen bada Kontseiluak Batzordearen proposamenez onartu behar dituelaegintzak. Aho batez hartuko ditu erabakiakBatasunaren egintza bat onartzeko guztienadostasuna beharrezko den eremuetan. Batzordeak, baita Europako Banku Zentralak ere, Tratatuek jasotako berariazko egoeretan, gomendioak onartuko dituzte.

BIGARREN ATALA

EGINTZAK ONARTZEKO PROZEDURAK ETABESTELAKO XEDAPENAK


1. Tratatuei jarraiki, Kontseiluak, Batzordeakproposatuta, erabakirik hartzen badu, proposamenhori soilik aho batez aldatu ahal izango du, salbueta 294. artikuluko 10. eta 13. paragrafoetan,310., 312. eta 314. artikuluetan eta 315. artikuluko bigarren lerrokadan jasotako kasuetan.

2. Kontseiluak erabakirik hartzen ez duen bitartean, Batzordeak aldatu egin dezake bere proposamena, Batasuneko egintza bat onartzeko bideratutako prozedurek dirauten artean.


1. Egintzaren bat onartzeko, tratatuetan legegintzako prozedura arrunta aipatzen denean,ondorengo prozedura hau aplikatuko da.

2. Batzordeak proposamena aurkeztuko dieEuropako Parlamentuari eta Kontseiluari.

Lehenengo irakurraldia3. Europako Parlamentuak lehenengo iraku

rraldian onartuko du bere jarrera eta Kontseiluari jakinaraziko dio.

4. Kontseiluak Europako Parlamentuarenjarrera onartuz gero, kasuan kasuko egintzaonartuko da, Europako Parlamentuaren jarrerari dagokion formulazioan.


97

EBFT, 294. art.


5. Kontseiluak ez badu Europako Parlamentuaren jarrera onartzen, lehenengo irakurraldianfinkatuko du bere jarrera eta Europako Parlamentuari jakinaraziko dio.

6. Kontseiluak bere jarrera lehenengo irakurraldian hartzeko izan dituen arrazoi guztienberri emango dio osoki Europako Parlamentuari.Batzordeak bere jarreraren berri emango dioosoki Europako Parlamentuari.

Bigarren irakurraldia7. Helarazpen hori gertatu denetik hiru hi

labeteko epean, Europako Parlamentuak:a) lehenengo irakurraldian onartzen badu

Kontseiluaren jarrera edo ez badu inolako erabakirik hartzen, kasuan kasuko egintza onartutzat joko da Kontseiluaren jarrerari dagokionformulazioan;

b) kideen gehiengoz, atzera botatzen baduKontseiluak lehenengo irakurraldian finkatutakojarrera, proposatutako egintza onartugabetzatjoko da;

c) kideen gehiengoz, zuzenketak proposatzen baditu lehenengo irakurraldian Kontseiluakfinkatutako jarrerarentzat, horrela aldarazitako testua Kontseiluari eta Batzordeari helaraziko die, eta azken horrek emango du zuzenketeiburuzko irizpena.

8. Europako Parlamentuaren zuzenketakjaso direnetik hiru hilabeteko epean, Kontseiluak, gehiengo kualifikatuz:

a) zuzenketa horiek guztiak onartzen baditu, kasuan kasuko egintza onartutzat joko da;

b) zuzenketa horiek guztiak onartzen ezbaditu, Kontseiluko lehendakariak, EuropakoParlamentuko lehendakariarekin bat etorriz,Adiskidetze Komitearen bilerarako deia egingodu sei asteko epean.

9. Kontseiluak aho batez hartuko du Batzordearen irizpen negatiboa jaso duten zuzenketeiburuzko erabakia.

Adiskidetzea10. Adiskidetze Komitea Kontseiluko kide

ek edo horien ordezkariek eta Europako Parlamentuaren beste horrenbeste ordezkarikosatuko dute, eta bere xedea izango da Europako Parlamentuaren jarreran eta Kontseiluak bigarren irakurraldian finkatutako jarreran oinarritutako testu bateratu bati buruzkoakordioa lortzea, Komitea deitu zenetik seiasteko epean, eta Kontseiluko kideen edo horien ordezkarien gehiengo kualifikatuz eta Europako Parlamentua ordezkatzen duten kideen gehiengoz.

11. Batzordeak Adiskidetze Komitearen lanetan hartuko du parte, eta Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren jarrerak hurbil

tzen laguntzeko beharrezko ekimen guztiakonartuko ditu.

12. Baldin eta, Komitea deitu zenetik sei asteko epean, Adiskidetze Komiteak testu bateratua onartzen ez badu, proposatutako egintzahori onartugabetzat joko da.

Hirugarren irakurraldia13. Baldin eta, epe horretan, Adiskidetze Ko

miteak testu bateratua onartzen badu, EuropakoParlamentuak eta Kontseiluak, biek ala biek, seiasteko epea izango dute onarpena gertatu denetik kasuan kasuko egintza testu horrekinbat etorriz onartzeko; Europako Parlamentuakemandako botoen gehiengoz hartuko du bereerabakia, eta Kontseiluak, berriz, gehiengo kualifikatuz. Horrelakorik onartu ezean, proposatutako egintza onartugabetzat joko da.

14. Artikulu honetan ezartzen diren hiru hilabeteko eta sei asteko aldiak luzatu egin ahalizango dira, gehienez ere hilabetez eta bi astezhurrenez hurren, Europako Parlamentuarenedo Kontseiluaren eskariz.

Xedapen bereziak15. Baldin eta, Tratatuek jasotzen dituen ka

suetan, legeegintza bat legegintzako prozedura arruntaren pean jartzen bada zenbait estatu kideren ekimenez, Europako Banku Zentralak gomendatuta edo Justizia Auzitegiaren eskariz, ez dira aplikatuko ez 2. paragrafoa, ez 6.paragrafoko bigarren esaldia, ez 9. paragrafoa.

Kasu horietan, Europako Parlamentuak etaKontseiluak Batzordeari helaraziko diote egintzaren proiektua, lehenengo eta bigarren irakurraldietan dituzten jarrerekin batera. EuropakoParlamentuak edo Kontseiluak prozedura osoan zehar eska diezaiokete irizpena Batzordeari,eta Batzordeak bere ekimenez ere eman dezake. Batzordeak, halaber, eta beharrezkotzat jotzen badu, Adiskidetze Komitean parte har dezake, 11. paragrafoarekin bat etorriz.

295. artikulua

Europako Parlamentuak, Kontseiluak eta Batzordeak kontsultak egingo dizkiote elkarri, etadenen artean adostuko dute beren arteko lankidetza nolakoa izango den. Horretarako, eta Tratatuei zor zaien errespetuaren barruan, instituzioen arteko akordioak egin ahal izango dituzte,eta horiek loturaindarra izan ahal izango dute.


Tratatuek zein egintzamota onartu beharden ezartzen ez dutenean, instituzioek erabaki


98

EBFT, 295. art.



99

behar dute, kasuankasuan aplikatu beharrekoakdiren prozeduren arabera eta heinekotasunprintzipioari jarraituz.

Egintza juridikoek arrazoietan oinarritutaegon behar dute, eta Tratatuetan jasotako proposamenak, ekimenak, gomendioak, eskaerakedo irizpenak hartuko dituzte abiaburu.

Legeegintzaren proiektua aurkezten zaienean, Europako Parlamentuak eta Kontseiluak ez dute parte hartuko kasuan kasukoeremuan aplikatu beharreko legegintzako prozeduran jasota ez dagoen ezein egintzarenonarpenean.


1. Legegintzako prozedura arrunta erabilizonartzen diren legeegintzak Europako Parlamentuko lehendakariak eta Kontseiluko lehendakariak sinatu behar dituzte.

Legegintzako prozedura berezi baten araberaonartutako legeegintzak, horiek onartu ditueninstituzioko lehendakariak sinatuko ditu.

Legeegintzak Europar Batasunaren EgunkariOfizialean emango dira argitara. Bertan finkatutako egunean jarriko dira indarrean, eta, egunik jarri ezik, argitaratzen direnetik hogei egunera.

2. Erregelamendu, zuzentarau eta, hartzailerik adierazten ez dutenean, erabaki moduanonartutako legez besteko egintzak, onartu ditueninstituzioko lehendakariak sinatuko ditu.

Europar Batasunaren Egunkari Ofizialean argitaratuko dira erregelamenduak, Estatu kide guztientzat diren zuzentarauak eta hartzaile jakinikadierazten ez duten erabakiak. Bertan finkatutakoegunean jarriko dira indarrean, eta, egunik jarriezik, argitaratzen direnetik hogei egunera.

Gainerako zuzentarauak eta hartzailea adierazten duten erabakiak, hartzaileei jakinaraziko zaizkie, eta jakinarazpen hori egindakoan hartuko dute indarra.

298. artikulua

1. Beren eginkizunak betetzean, Batasunekoinstituzio, organo eta organismoek Europaradministrazio ireki, eragingarri eta independentearen sostengua izango dute.

2. Estatutua eta 336. artikuluarekin batonartutako erregimena errespetatuta, Europako Parlamentuak eta Kontseiluak xede horretarako beharrezkoak diren xedapenak ezarrikodituzte, legegintzako prozedura arruntaz onartutako erregelamendu bidez.


Estatuez beste pertsonei diruzko betebeharra ezartzen dieten Kontseiluaren, Batzordearen edo Europako Banku Zentralaren egintzakbetearazpentituluak izango dira.

Nahitaezko betearazpena zein lurraldetangauzatzen den kontuan dela, lurralde horihartzen duen estatuan indarrean dagoen prozedura zibileko arauak izango dira betearazpena arautuko dutenak. Estatu kide bakoitzeko gobernuak izendatu behar ditu betearaztekoagindua gauzatzeko estatu barruko agintariak, eta horiek betearaziko dute agindua, titulua benetakoa dela egiaztatze hutsarekin; etaBatzordeari eta Europar Batasuneko JustiziaAuzitegiari jakinarazi behar diete gobernuekagintarion izena.

Interesdunak, bere eskariz formalismo horiekbete ondoren, barne Zuzenbidearen arabera bideratu lezake nahitaezko betearazpena, eskumenak dauzkan organora zuzenean jota.

Europar Batasuneko Justizia Auzitegiarenerabaki baten indarrez baino ezin da eten nahitaezko betearazpena. Hala ere, estatu bakoitzeko jurisdikzioen eskumenekoa izango dabetearazpenneurriak Zuzenbidearekin bat datozen kontrolatzea.

3. KAPITULUA

BATASUNEKO ORGANO AHOLKUEMAILEAK

300. artikulua

1. Europako Parlamentuak, Kontseiluak etaBatzordeak laguntzaile izango dituzte Ekonomia eta Gizarte Komitea eta EskualdeetakoKomitea, aholkularitzaeginkizunetan jardungo baitute.

2. Ekonomia eta Gizarte Komitea osatzeko,enpresaburuen eta langileen erakundeetatik etagizarte zibilaren ordezkaritza duten beste sektore batzuetatik hartuko dira ordezkariak, batez ere, eremu sozioekonomikotik zein herritar, lanbide eta kulturaeremuetatik.

3. Eskualdeetako Komitea eskualdeetako etatokian tokiko erakundeetako ordezkariz osatuta egongo da, eskualdeetako edo tokian tokikoerakunderen batean hauteskundemanuren baten titular badira, edo hautatutako biltzarren batean erantzukizun politikoa baldin badute.

4. Ekonomia eta Gizarte Komiteko eta Eskualdeetako Komiteko kideak ez dira inolakoaginduzko manuri lotuta egongo. Indepen

EBFT, 300. art.


dentzia osoz beteko dituzte beren eginkizunak,Batasunaren interes orokorraren alde.

5. Komiteen osaerari buruz 2. eta 3. paragrafoetan jasotako arauak, aldianaldian berrikusiko ditu Kontseiluak, Batasunaren bilakaera ekonomikoa, soziala eta demografikoa aintzakotzathartu ahal izateko. Kontseiluak, Batzordeak proposatuta, erabakiak hartuko ditu gai honetaz.

LEHENENGO ATALA

EKONOMIA ETA GIZARTE KOMITEA


Ekonomia eta Gizarte Komiteko kidekopurua ez da hirurehun eta berrogeita hamarretikgorakoa izango:

Kontseiluak, aho batez, eta Batzordeak proposatuta, Komitearen osaera ezarriko duenerabakia hartuko du.

Kontseiluak ezarriko ditu Ekonomia eta Gizarte Komiteko kideen bidaiasariak.


1. Komiteko kideak bost urterako izendatuko dira. Kideen zerrenda estatu kide bakoitzakproposatutakoekin bat etorriz egingo da, etaKontseiluak onartuko du. Komiteko kideenagintaldia berritu egin daiteke.

2. Batzordeari aurretiaz kontsulta eginda erabakiko du Kontseiluak. Batasunaren jardueretan zerikusia duten ekonomia eta gizartearloeneta gizarte zibilaren ordezkaritza betetzen duten Europako erakundeen iritzia ere eskatuahal izango du.


Komiteak berak izendatuko ditu bertako kideen artean lehendakaria eta mahaia, bi urte etaerdirako.

Barneerregelamendua egingo du.Komiteko lehendakariak egingo du komite

aren bileretarako deia, Europako Parlamentuaren, Kontseiluaren edo Batzordearen eskariz. Komitea bere ekimenez ere bil daiteke.


Europako Parlamentuak, Kontseiluak edo Ba

tzordeak kontsulta egingo diote Komiteari, Tratatuetan jasotako kasuetan. Instituzio horiek bidezko iritzitako gainerako kasu guztietan ere eginahal izango diote kontsulta Komiteari. Irizpen bateman dezake, halaber, egoki irizten dionean.

Europako Parlamentuak, Kontseiluak edoBatzordeak, beharrezko irizten badiote, epebat jarriko diote Komiteari bere irizpena aurkezdezan; epea ez da hilabetetik beherakoa izango,lehendakariari horretarako jakinarazpena egiten zaionetik zenbatzen hasita. Irizpena jasogabe amaitzen bada finkatutako epea, albo batera utzi ahal izango da irizpena.

Ekonomia eta Gizarte Komitearen irizpenaEuropako Parlamentuari, Kontseiluari eta Batzordeari bidaliko zaie, eztabaiden aktarekin batera.

BIGARREN ATALA

ESKUALDEETAKO KOMITEA

305. artikulua(lehengo 263. artikulua, bigarren, hirugarren eta

laugarren lerrokadak, EET)

Eskualdeetako Komitearen kidekopurua ezda hirurehun eta berrogeita hamarretik gorakoaizango.

Kontseiluak, aho batez, eta Batzordeak proposatuta, Komitearen osaera ezarriko duenerabakia hartuko du.

Eskualdeetako Komiteko kideak, eta beste horrenbeste ordezko, bost urterako izendatukodira. Agintaldia berritu egin daiteke. Kontseiluakonartuko du kideen eta ordezkoen zerrenda,hain zuzen ere, estatu kide bakoitzak aurkeztutako proposamenekin bat etorriz egingodena. 300. artikuluko 3. paragrafoan aipatutako agintaldia, kideok proposatzeko beharrezkooinarria izan zena, amaitzen denean, Komitekokideen agintaldia berehala eta besterik gabeamaituko da, eta, prozedura berberari jarraituz,agintaldi horretan gelditzen den gainerakodenborarako ordeztuko dituzte. EskualdeetakoKomiteko kide bat ere ezin da izan aldi bereanEuropako Parlamentuko kide.


Eskualdeetako Komiteak bertako kideen artean izendatuko ditu lehendakaria eta Mahaia,bi urte eta erdirako.

Barneerregelamendua egingo du.Komiteko lehendakariak egingo du komite


100

EBFT, 301. art.



101

aren bileretarako deia, Europako Parlamentuaren, Kontseiluaren edo Batzordearen eskariz. Komitea bere ekimenez ere bil daiteke.


Europako Parlamentuak, Kontseiluak edoBatzordeak kontsulta egingo diote Eskualdeetako Komiteari, Tratatuetan aurreikusitako kasuetan, baita instituzio bi horietako batek bidezko iritzi diezaion beste edozein kasutanere, batez ere mugaz haraindiko lankidetzari dagozkionetan.

Europako Parlamentuak, Kontseiluak edoBatzordeak, beharrezko irizten badiote, epebat jarriko diote Komiteari bere irizpena aurkezdezan; epea ez da hilabetetik beherakoa izango,lehendakariari horretarako jakinarazpena egiten zaionetik zenbatzen hasita. Irizpena jasogabe amaitzen bada finkatutako epea, albo batera utzi ahal izango da irizpena.

Ekonomia eta Gizarte Komiteari 304. artikulua aplikatuta aholkua eskatzen zaionean, Europako Parlamentuak, Kontseiluak edo Batzordeak Eskualdeetako Komiteari jakinarazikodiote irizpena eskatu dela. Eskualdeetako Komiteak irizpena egin dezake gai horri buruz, baldin eta eskualdeetako berariazko interesak jokoan daudela irizten badio.

Eskualdeetako Komiteak, bidezko iritzidiezaionean, irizpena eman dezake bere ekimenez.

Ekonomia eta Gizarte Komitearen irizpena Europako Parlamentuari, Kontseiluari eta Batzordeari bidaliko zaie, eztabaiden aktarekin batera.

4. KAPITULUA

EUROPAKO INBERTSIO BANKUA


Europako Inbertsio Bankuak nortasun juridikoa edukiko du.

Estatu kideak izango dira Europako InbertsioBankuko kide.

Europako Inbertsio Bankuaren estatutuaktratatuei erantsita doan protokolo batean jasotzen dira. Kontseiluak, aho batez, legegintzakoprozedura berezi baten arabera, Bankuarenestatutuak aldatu ahal izango ditu, bai Europako Inbertsio Bankuak eskatuta eta Europako Parlamentuari eta Batzordeari aurretiaz kontsultaeginda, bai Batzordeak proposatuta eta Euro

pako Parlamentuari eta Europako InbertsioBankuari aurretiaz kontsulta eginda.


Europako Inbertsio Bankuaren eginbeharra hauxe da: Batasunaren interesen alde, kapitalmerkatuez eta bere baliabide berekiezbaliatuz, barnemerkatuaren garapen orekatueta egonkorra lortzen laguntzea. Bankuak, helburu horrekin, maileguak eta bermeak emanez,eta irabazteko xederik gabe, proiektu hauek finantzatzen lagunduko du, ekonomiaren arlo guztietan:

a)eskualde atzeratuenen garapenerakoproiektuak;

b)enpresak berritzeko edo birmoldatzekoproiektuak, edo barnemerkatua ezartzekoedo horren ezarpenak edo funtzionamenduakeragindako jarduera berriak sortzeko proiektuak, baldin eta, handiak direlako edo berenizaeragatik, estatu kide bakoitzean dauden finantzabideekin osoosorik finantzatu ezin badira;

c)Estatu kide baten baino gehiagoren interesbateratuko proiektuak, baldin eta, handiak direlako edo beren izaeragatik, Estatu kide bakoitzean dauden finantzabideekin osoosorikfinantzatu ezin badira.

Bankuak, bere eginbeharrak betetzerakoan,inbertsioprogramak finantzatzeko erraztasunak emango ditu, Batasuneko egiturafuntsetakoekintzekin eta beste finantzatresna batzuekinbatera.

II. TITULUA

FINANTZAXEDAPENAK


1. Batasunaren sarrera eta gastu guztiakaurrekontuekitaldi bakoitzari dagozkion aurreikuspenetan jaso eta aurrekontuan zehaztutautzi behar dira.

Europako Parlamentuak eta Kontseiluakezarriko dute Batasunaren urteko aurrekontua,314. artikuluaren arabera.

Sarrerak eta gastuak orekatu egin behardira aurrekontuan.

2. Aurrekontuan zehaztutako gastuak urteko aurrekontuekitaldi osorako onartuko dira,

EBFT, 310. art.


322. artikuluan adierazitako erregelamenduaren arabera.

3. Aurrekontuan zehaztutako gastuak eginahal izateko, aurretiaz Batasunaren egintza batonartu beharko da, zuzenbidearen arabera loturaindarra izango duena, egintza horrekemango baitie oinarri juridikoa bere ekintzarieta dagokion gastua gauzatzeari, betiere, 322.artikuluan adierazitako erregelamenduarenarabera eta erregelamendu horrek ezarritakosalbuespenak salbuespen direla.

4. Aurrekontuei buruzko diziplina bermatzeko, Batasunak ez du egintzarik onartuko, baldineta egintza horrek aurrekontuan nabarmeneragin badezake, eta, Batasunaren baliabide propioen mugaren baitan eta 312. artikuluan aipatutako urte anitzeko finantzaesparruaren barruan, egintza horretatik etorriko diren gastuakfinantzatu ahal izango direla bermatzen ezbadu.

5. Aurrekontua gauzatuko da finantzen kudeaketa ona printzipio arautzaile duela. Estatukideak eta Batasuna elkarrekin lankidetzanarituko dira, aurrekontuan jarritako kredituakprintzipio horren arabera erabil daitezen.

6. Batasunak eta estatu kideek, 325. artikuluarijarraituz, iruzurra eragotziko dute, baita Batasunaren finantzainteresen kaltean izan daitekeenlegearen aurkako beste edozein jarduera ere.

1. KAPITULUA

BATASUNAREN BALIABIDE PROPIOAK


Batasunak bere helburuak lortzeko eta berepolitikak burutzeko behar dituen baliabideak bereganatuko ditu.

Beste sarrera batzuk edukitzea baztertugabe, Batasunaren baliabide propioen pentzutan finantzatuko da osoosorik aurrekontua.

Kontseiluak, legegintzako prozedura berezibaten bidez, aho batez, eta aldez aurretik Europako Parlamentuari kontsulta eginda, Batasunaren baliabide propioen sistemari buruzkoxedapenak ezartzen dituen erabakia hartuko du.Ildo horretatik, baliabide propioetan beste kategoria batzuk ere ezarri ahal izango dira, edo,daudenetatik, kategoriaren bat kendu. Estatu kideek onartzen dutenean sartuko da indarreanerabaki hori, eta estatu bakoitzak bere konstituzioarauetan ezarritakoari jarraituz onartu beharko du.

Kontseiluak ezarriko ditu, legegintzako pro

zedura berezi baten arabera, Batasunaren baliabide propioen sistema betearazteko neurriak, hirugarren lerrokadaren arabera hartutako erabakiak hala xedatzen duenean. EuropakoParlamentuak aurretiaz onespena emanda erabakiko du Kontseiluak.

2. KAPITULUA

URTE ANITZEKO FINANTZAESPARRUA

312. artikulua

1. Urte anitzeko finantzaesparruak Batasunaren gastuen bilakaera ordenatua bermatzeaizango du helburu, betiere, bere baliabide propioen mugen barruan.

Bost urteko gutxieneko epea ezarriko da.Batasunaren urteko aurrekontuak urte ani

tzeko finantzaesparrua errespetatuko du.2. Kontseiluak legegintzako prozedura be

rezi baten arabera onartuko du urte anitzekofinantzaesparrua ezartzen duen erregelamendua. Kontseiluak aho batez erabakiko du,betiere, Europako Parlamentuak, bere kideengehiengoaren erabakiz, aurretiaz onespenaemanda.

Kontseilu Europarrak erabaki bat hartu ahalizango du aho batez, Kontseiluak gehiengo kualifikatuz erabakitzeko modua izan dezan lehenengo lerrokadan jasotzen den erregelamenduaonartu behar duenean.

3. Finantzaesparruak zehaztuko du zenbatekoak izango diren konpromisoak betetzekokredituen urteko gehienezko mugak, gastukategorien arabera, baita ordainketetarako kredituen urteko gehienezko muga ere. Gastukategorien kopurua mugatua izan behar da, eta kategoria horiek bat etorriko dira Batasunaren jardunaren sektore handienekin.

Finantzaesparruak ezarriko ditu urteko aurrekontuprozedura ondo garatzeko egokiak diren beste xedapen guztiak.

4. Baldin eta aurreko finantzaesparruaamaitutakoan ez bada artean Kontseiluarenerregelamendu bat onartu finantzaesparruberri bat ezartzeko, aurreko finantzaesparru horren azken urteko gehienezko mugak eta gainerako xedapenak ezartzen jarraituko da, hariketa egintza hori onartzen den arte.

5. Finantzaesparrua onartzeko prozeduraren barruan, onarpen hori errazte aldera beharrezkoak diren neurri guztiak hartuko dituzteEuropako Parlamentuak, Kontseiluak eta Batzordeak.


102

EBFT, 311. art.


3. KAPITULUA

BATASUNAREN URTEKO AURREKONTUA


Aurrekontuekitaldia urtarrilaren 1ean hasiko da, eta abenduaren 31n amaituko.

314. artikulua(lehengo 272. artikulua, 2.etik 10.era bitarteko

paragrafoak, EET)

Europako Parlamentuak eta Kontseiluakezarriko dute Batasunaren urteko aurrekontua,legegintzako prozedura berezi baten arabera, honako xedapen hauek kontuan hartuta.

1. Instituzio bakoitzak, Europako Banku Zentrala izan ezik, uztailaren 1a baino lehen, hurrengoaurrekontuekitaldirako dituen gastuen aurreikuspena egingo du. Batzordeak aurreikuspen horiek guztiak batu eta aurrekonturako proiektuaegingo du; elkarrengandik aldentzen diren aurreikuspenak jaso daitezke bertan.

Proiektuan sarreren aurreikuspena eta gastuen aurreikuspena jaso behar dira.

2. Batzordeak aurrekonturako proiektua jasotzen duen proposamena aurkeztu behar dieEuropako Parlamentuari eta Kontseiluari, beranduen jota aurrekontua bete aurreko urtekoirailaren 1ean.

Batzordeak, prozeduran zehar, aldatu eginahal izango du aurrekonturako proiektua, 5. paragrafoan adierazten den Adiskidetze Komitearen bilera deitu bitartean.

3. Kontseiluak aurrekonturako proiektuariburuzko erabakia hartu eta Europako Parlamentuari helaraziko dio, beranduen jota aurrekontua bete aurreko urteko urriaren 1ean.Kontseiluak bere jarrera hartzeko izan dituenarrazoi guztien berri emango dio osoki EuropakoParlamentuari.

4. Helarazpen hori gertatu denetik berrogeitabi eguneko epean, Europako Parlamentuak:

a) Kontseiluaren jarrera onartzen badu, aurrekontua onartu egingo da;

b) ez badu erabakirik hartzen, aurrekontuaonartutzat joko da;

c) bertako kideen gehiengoz zuzenketakonartzen baditu, zuzenketak jaso dituen proiektua Kontseiluari eta Batzordeari helarazikozaie. Europako Parlamentuko lehendakariak,Kontseiluko lehendakariarekin bat, luzamendurik gabe deituko du Adiskidetze Komitea. Alabaina, proiektua helarazi zaionetik hamar egu

neko epean Kontseiluak jakinarazten badio Europako Parlamentuari horrek egin dituen zuzenketa guztiak onartzen dituela, AdiskidetzeKomitea ez da bilduko.

5. Adiskidetze Komitea Kontseiluko kideekedo horien ordezkariek eta Europako Parlamentuaren beste horrenbeste ordezkarik osatukodute, eta bere xedea izango da Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren jarreretan oinarritutako testu bati buruzko akordioa lortzea, Komitea deitu zenetik hogeita bat eguneko epean,eta Kontseiluko kideen edo horien ordezkariengehiengo kualifikatuz eta Europako Parlamentua ordezkatzen duten kideen gehiengoz.

Batzordeak Adiskidetze Komitearen lanetanhartuko du parte, eta Europako Parlamentuareneta Kontseiluaren jarrerak hurbiltzen laguntzekobeharrezko ekimen guztiak onartuko ditu.

6. Baldin eta 5. paragrafoan aipatzen den hogeita bat eguneko epean, Adiskidetze Komiteak testu bateratu bati buruzko akordioa lortzen badu, Europako Parlamentuak eta Kontseiluak, biek ala biek,hamalau eguneko epea izango dute akordioarenegunetik aurrera testu bateratua onartzeko.

7. Baldin eta 6. paragrafoan aipatzen den hamalau eguneko epean:

a) Europako Parlamentuak eta Kontseiluaktestu bateratua onartzen badute edo ez badute inolako erabakirik hartzen, edo instituzio horietako batek testu bateratua onartzen badu etabesteak, aldiz, ez badu inolako erabakirik hartzen, Aurrekontua behin betiko onartutzat jokoda testu bateratuaren arabera, edo

b) Europako Parlamentuak, kideen gehiengoz, eta Kontseiluak atzera botatzen badute testu bateratua, edo instituzio horietako batekatzera botatzen badu testu bateratua eta besteak,aldiz, ez badu inolako erabakirik hartzen, Batzordeak aurrekonturako beste proiektu bat aurkeztuko du, edo

c) Europako Parlamentuak, kideen gehiengoz,atzera botatzen badu testu bateratua eta Kontseiluak, aldiz, onartu egiten badu, Batzordeak aurrekonturako beste proiektu bat aurkeztuko du, edo

d) Europako Parlamentuak testu bateratuaonartzen badu baina Kontseiluak atzera botatzen badu, Europako Parlamentuak, Kontseiluakatzera bota duen egunetik zenbatzen hasita hamalau eguneko epean, osatzen duten kideen gehiengoz eta emandako botoen hiru bostenaz erabaki dezake erabat edo zati batean berresten dituela 4. paragrafoko c) idatzzatian aipatzen diren zuzenketak. Europako Parlamentuaren zuzenketa bat berresten ez bada, zuzenketa eginzaion aurrekontuko partidari buruz Adiskidetze Komitean hartutako jarrerari eutsiko zaio.


103

EBFT, 314. art.


Aurrekontua oinarri horren gain behin betikohartutzat joko da.

8. Baldin eta 5. paragrafoan aipatzen den hogeita bat eguneko epean Adiskidetze Komiteakez badu testu bateratuaren gaineko akordioriklortzen, Batzordeak aurrekonturako besteproiektu bat aurkeztuko du.

9. Artikulu honetan ezarritako prozeduraamaitu ondoren, aurrekontua behin betikoonartu dela aldarrikatuko du Europako Parlamentuko lehendakariak.

10. Instituzio bakoitzak artikulu honek esleitzen dizkion eskumenak erabiliko ditu, Tratatuak eta horiei jarraiki onartutako egintzakerrespetatuz, Batasunaren baliabide propioei etasarreren eta gastuen arteko orekari dagokienez,bereziki.


Aurrekontuekitaldia hastean oraindik ez badago behin betiko onartuta aurrekontua, gastuakhilero burutu ahal izango dira, kapituluka, 322.artikuluan jasotako europar legearekin bat, aurreko ekitaldiko aurrekontuan zehaztutako kredituen hamabirena muga dela, eta ezin izango daaurrekonturako proiektuko kapitulu berean jasotako kredituen hamabirena gainditu.

Kontseiluak, Batzordearen proposamenez, hamabirenetik gorako gastuak egiteko baimenaeman dezake, lehenengo lerrokadan ezarritakogainerako baldintzak errespetatzen badira, 322.artikuluaren indarrez onartutako erregelamenduaren arabera. Europako Parlamentuariemango dio bere erabakiaren berri berehala.

Bigarren lerrokadan aipatutako erabakian aurreikusita utzi behar dira artikulu hau aplikatuahal izateko baliabideei buruz beharrezkoak diren neurriak, 311. artikuluan adierazten direnegintzak errespetatuz.

Onartzen denetik hogeita hamar egunera sartuko da indarrean erabaki hori, baldin eta Europako Parlamentuak, osatzen duten kideen gehiengoz, ez badu, epe horren barruan, gastuakmurriztea erabakitzen.


Aurrekontuekitaldia amaitzen denean, langileen gastuetarako ez diren kredituak erabiligabe gelditzen badira, hurrengo ekitaldirako luzatu ahal izango dira, eta ekitaldi horretarakobakarrik, 322. artikulua aplikatzerakoan zehaztuko diren baldintzak betez.

Kredituak kapituluka zehaztuko dira, etaberen izaera edo zertarakoaren arabera pilatukodira gastuak kapituluotan; eta azpitaldeak egingo dira, 322. artikuluaren indarrez onartutakoerregelamenduaren arabera.

Europako Parlamentuaren, Kontseilu Europarraren eta Kontseiluaren, Batzordearen etaEuropar Batasuneko Justizia Auzitegiaren gastuak aurrekontuko aparteko kontuetan agertukodira, nahiz eta sistema berezia eduki zenbait gastu bateraturako.

4. KAPITULUA

AURREKONTUA BETEARAZTEA ETAKUDEAKETA ONARTZEA


Batzordeak, bere erantzukizunaren peaneta baimendutako kredituen mugen barruan, Aurrekontua gauzatuko du estatu kideekin lankidetzan, 322. artikuluaren indarrez onartutakoerregelamenduetako xedapenen arabera etafinantzen kudeaketa onaren printzipioarekin bat.Estatu kideek lankidetza eskainiko diote Batzordeari, baimendutako kredituak finantzakudeaketa onaren printzipioaren arabera erabilikodirela bermatzeko.

Erregelamenduak zehaztuko du zein direnAurrekontua gauzatzean estatu kideek dituztenkontrol eta ikuskaritzako betebeharrak, baita horretatik ondorioztatzen diren erantzukizunakere. Halaber zehaztuko ditu instituzio bakoitzakbere gastu propioak gauzatzean dituen erantzukizunak eta horretan parte hartzeko edukiko dituen berariazko moduak.

Aurrekontuaren barruan, Batzordeak kapitulutik kapitulura edo azpiataletik azpiataleraeskualdatu ahal izango ditu kredituak, 322. artikuluaren indarrez onartutako erregelamenduak ezarritako mugekin eta baldintzetan.


Batzordeak urtero aurkeztuko dizkie amaitutako ekitaldiko aurrekontuko eragiketen kontuak Europako Parlamentuari eta Kontseiluari.Gainera, Batasunaren aktiboaren eta pasiboaren finantzabalantzea ere bidaliko die.

Batzordeak, halaber, Batasunaren finantzakaztertzen dituen txostena aurkeztuko die Europako Parlamentuari eta Kontseiluari, lortutako emaitzetan oinarrituta, bereziki 319.


104

EBFT, 315. art.


artikuluari jarraiki Europako Parlamentuaketa Kontseiluak emandako jarraibideei dagokienez.


1. Europako Parlamentuak, Kontseiluaren gomendioz, aurrekontua gauzatzean Batzordeakizan duen kudeaketa onartuko du. Horretarako,Europako Parlamentuak, Kontseiluak gauzabera egin ondoren, ondoko agiriak aztertukoditu: 318. artikuluan aipatutako kontuak, finantzabalantzea eta azterketatxostena, Kontu Auzitegiaren urteko txostena —ikuskaritzapeko instituzioek Kontu Auzitegiaren oharreiemandako erantzunekin batera—, 287. artikuluko 1. paragrafoko bigarren lerrokadan aipatutako fidagarritasunadierazpena, eta Kontu Auzitegiaren txosten bereziak.

2. Batzordearen kudeaketa onartu baino lehen, edo Batzordeak aurrekontua gauzatzekodauzkan eskurantzez baliatzearekin zerikusiadaukan beste edozein helburutarako, Europako Parlamentuak Batzordeari azalpenakeskatu ahal izango dizkio; agerraldia gastuak gauzatzeari edo finantzak ikuskatzekosistemen funtzionatzeko moduari buruzkoaizango da. Batzordeak beharrezko informazioguztia emango dio Europako Parlamentuari,Europako Parlamentuak hala eskatzen dionean.

3. Batzordeak behar den guztia egingo du, baikudeaketa onartzeko erabakiekin batera doazenoharpenak betetzeko, bai gastuak egiteko modua delaeta Europako Parlamentuak egindakogainerako oharpenak betetzeko eta Kontseiluakegindako onarpengomendioekin batera doazeniruzkinak betetzeko.

Europako Parlamentuaren edo Kontseiluareneskariz, aipatutako ohar eta iruzkinen ondoriozhartutako neurriei buruz txostenak egingo dituBatzordeak, eta, bereziki, aurrekontua gauzatzeko ardura daukaten zerbitzuei emandako jarraibideei buruz. Txosten horiek Kontu Auzitegiari ere bidaliko zaizkio.

5. KAPITULUA

XEDAPEN ERKIDEAK


Urte anitzeko finantzaesparrua eta urtekoaurrekontua eurotan ezarriko dira.


Batzordeak estatu kideren bateko dirura eskualdatu ditzake beste estatu kide bateko dirutan dauzkan aktiboak, Tratatuek ezarritako helburuetarako erabiliak izateko beharrezkoak diren heinean, baina, betiere, kasuan kasuko estatukide interesdunetan eskudun diren agintarieieman behar die horren berri. Batzordeak, ahalden neurrian, saihestu egingo ditu halako eskualdaketak, berak behar dituen diruetan aktibo erabilgarriak edo bihurgarriak badauzka.

Estatu kide bakoitzarekin izango ditu harremanak Batzordeak, estatuok izendatutakoagintarien bidez. Finantzaeragiketak egiteko, estatu kide interesduneko jaulkipenbankura edohorrek baimendutako beste finantzainstituziobatera joko du Batzordeak.


1. Europako Parlamentuak eta Kontseiluaklegegintzako prozedura arrunta erabilita erregelamenduen bidez ezarriko dituzte, KontuAuzitegiari kontsulta egin ondoren:

a) aurrekontua ezarri eta gauzatzeko moduakzehaztuko dituzten finantzaarauak eta kontuakeman eta aztertzeko moduak ezarri behar dituzten finantzaarauak;

b) finantzaagenteen erantzukizunaren kontrola arautuko duten arauak, eta bereziki, ordainketaagintzaileena eta kontulariena.

2. Kontseiluak, Batzordearen proposamenarengainean, Europako Parlamentuari eta Kontu Auzitegiari kontsulta egin ondoren, Batasuneko baliabide berekien araubidean aurreikusitako aurrekontusarrerak Batzordearen eskura jartzekomoduak eta prozedura finkatuko ditu, eta, premiadagoenerako, altxortegibeharrizanei aurre egitekoaplikatu beharreko neurriak zehaztuko ditu.

323. artikulua

Europako Parlamentuak, Kontseiluak etaBatzordeak zainduko dute Batasunak beharrezko finantzabitartekoak izan ditzala, hirugarrenen aurrean izan ditzakeen betebehar juridikoak bete ahal izateko.

324. artikulua

Batzordearen ekimenez, aldianaldian Europako Parlamentuko, Kontseiluko eta Batzordekolehendakarien batzarrak deituko dira, titulu ho


105

EBFT, 324. art.


netan adierazitako aurrekontuko prozedurenbaitan. Lehendakariek beharrezko diren neurriguztiak hartuko dituzte eurak buru diren instituzioen jarrerak bateratzen eta hurbiltzen laguntzeko, titulu hau aplikatu dadin lortze aldera.

6. KAPITULUA

IRUZURRAREN KONTRAKO BORROKA


1. Batasunak eta estatu kideek Batasunaren finantzainteresak kaltetuko dituzten iruzurren etalegearen aurkako jarduera guztien aurka borrokatuko dute, artikulu honetan xedatutakoaren indarrez onartuko diren neurrien bidez. Neurriok disuasioko eragina izan behar dute eta babes eraginkorra eskaini behar dute estatu kideetan eta Batasuneko instituzio, organo eta organismoetan.

2. Batasuneko estatuek, Batasunaren finantzainteresei eragiten dien iruzurraren kontra borrokatzeko, beren finantzainteres berekiei eragiten dien iruzurraren kontra borrokatzeko harditzaten neurri berberak hartuko dituzte.

3. Tratatuetako beste xedapen batzuei kalterik egin gabe, Batasunaren finantzainteresakiruzurretik babesteko bideratutako ekintzak koordinatuko dituzte estatu kideek. Horretarako,Batzordearekin batera, lankidetza arautu eta estua antolatuko dute agintari eskudunen artean.

4. Europako Parlamentuak eta Kontseiluak, legegintzako prozedura arruntaren arabera, eta Kontu Auzitegiari kontsulta egin ondoren, ezarriko dituzte Batasunaren finantzainteresak kaltetzen dituen iruzurrari aurre hartzeko eta iruzur horrenkontra borrokatzeko beharrezkoak diren neurriak,estatu kideetan eta Batasuneko instituzio, organo eta organismoetan babes eraginkorra eta baliokidea eskaintzeko xedearekin.

5.Batzordeak, estatu kideekin lankidetzan arituz, txostena aurkeztuko die urtero EuropakoParlamentuari eta Kontseiluari, artikulu hau aplikatzeko hartutako neurriei buruz.

III. TITULUA

LANKIDETZA INDARTUAK

326. artikulua(lehengo 27 Atik 27 Era, 40.etik 40 Bra eta

43.etik 45.era bitarteko artikuluak EBT eta lehengo11 eta 11 A artikuluak EET)

Lankidetza indartuek Batasuneko Tratatuaketa Zuzenbidea errespetatuko dituzte.

Lankidetza indartuek ez diete kalterik egingo ez barnemerkatuari ez ekonomiaren, gizartearen eta lurraldearen kohesioari. Estatu kideen arteko trukeetan ez dute ez oztoporik ezbereizkeriarik eragingo, eta estatu kideen artekolehia ere ez dute itxuraldatuko.



Lankidetza indartuek errespetatu egingodituzte lankidetza horretan parte hartzen ez duten estatu kideen eskumenak, eskubideak eta betebeharrak. Estatuok ez dute eragotziko lankidetza indartuetan parte hartzen duten estatueklankidetzok aplikatzea.



1. Lankidetza indartuak, ezartzen diren unetik bertatik zabalik egongo dira estatu kide guztientzat, baina, betiere, baimena emateko erabakian ezartzen diren balizko parte hartzeko baldintzak errespetatzen badira. Beste edozein unetan ere zabalik egongo dira, betiere, aipatutakobaldintzez gain, esparru honetan dagoenekoonartutako egintzak errespetatzen badira.

Batzordeak eta lankidetza indartu bateanparte hartzen ari diren estatu kideek ahaleginakegingo dituzte estatu kide gehienek parte har dezaten lankidetza horretan.

2. Batzordeak eta, hala badagokio, Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkidekogoiordezkariak aldianaldian emango dioteEuropako Parlamentuari eta Kontseiluari lankidetza indartuen bilakaeraren berri.



1. Tratatuetan jasotzen diren eremuetakoedozeinetan —eskumen esklusiboko eremuetaneta atzerri eta segurtasunpolitika erkidean izanezik— elkarren artean lankidetza indartua eratu nahi duten estatu kideek eskaera egin behardiote Batzordeari, eta bertan zehaztuko dute baiaplikazioeremua, bai aurreikusitako lankidetzaindartuak dituen helburuak. Batzordeak horriburuzko proposamena aurkez diezaioke Kon


106

EBFT, 325. art.


tseiluari. Baina inolako proposamenik aurkeztu ez badu, Batzordeak horrela jokatzeko izandako arrazoiak jakinarazi beharko dizkie estatu kide interesdunei.

Kontseiluak emango du lehenengo lerrokadan lankidetza indartua aurrera eramateko jasotako baimena, Batzordeak proposatuta eta Europako Parlamentuak aurretik onespena emanondoren.

2. Atzerri eta segurtasunpolitika erkidearen esparruan lankidetza indartua eratu nahi duten estatu kideen eskaria Kontseiluari zuzendubehar zaio. Eskari hori, batetik, Batasunekoatzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariari helaraziko zaio, aurreikusitako lankidetza indartuaren eta Batasunaren atzerri etasegurtasunpolitika erkidearen arteko koherentziaren inguruko irizpena eman dezan, eta,bestetik, Batzordeari, horrek, bereziki, aurreikusitako lankidetza indartuaren eta Batasunaren gainerako politiken arteko koherentziaren inguruko irizpena eman dezan. EuropakoParlamentuari ere helaraziko zaio, jakinaren gainean egon dadin.

Lankidetza indartua aurrera eramateko baimena erabaki baten bidez emango du Kontseiluak, eta hori aho batez eman behar du.



Kontseiluko kide guztiek parte hartu ahalizango dute eztabaidan; bozketan, ordea, lankidetza indartu batean partaide diren estatu kideek Kontseiluan dituzten ordezkariek, horiexek bakarrik hartu ahal izango dute parte.

Partaide diren estatu kideetako ordezkarien botoekin, horiexekin bakarrik lortu ahalizango da ahobatezkotasuna.

238. artikuluko 3. paragrafoan ezarritakoaren arabera zehaztuko da gehiengo kualifikatua.



1. Aurreko 329. artikuluko 1. paragrafoan jasotako eremuetakoren batean lehenagotik sortuta dagoen lankidetza indartu batean parte hartu nahi duten estatu kideek Kontseiluari eta Batzordeari jakinarazi behar diote.

Batzordeak lau hilabeteko epean berretsikodu dagokion estatu kidearen partehartzea, ja

kinarazpena jasotzen denetik zenbatzen hasita. Hala badagokio, jasota utziko du parte hartzeko baldintzak betetzen direla, eta lankidetzaindartuaren baitan dagoeneko onartutako egintzak aplikatzeko beharrezko neurri iragankorrakonartuko ditu.

Nolanahi ere, Batzordeak iritziz gero ez direla parte hartzeko baldintzak betetzen, horretarako beharrezkoak diren xedapenak adierazi eta eskaria berriz aztertzeko epea ezarriko du. Epea amaitutakoan, berriz aztertuko dueskaria, bigarren lerrokadan ezarritako prozeduraren arabera. Batzordeak iritziz gero oraindik ere ez direla parte hartzeko baldintzak betetzen, dagokion estatu kideak Kontseiluariaurkez diezaioke auzi hori, eta horrek hartu beharko du eskariari buruzko erabakia. 330. artikuluaren arabera erabakiko du Kontseiluak.Orobat, Batzordearen proposamenez, bigarrenlerrokadan aipatzen diren neurri iragankorrakhartu ahal izango ditu.

2.Atzerri eta segurtasunpolitika erkidearenesparruan jadanik martxan dagoen lankidetzaindartu batean parte hartu nahi duten estatu kideek Kontseiluari, Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariari etaBatzordeari jakinarazi behar diete.

Kontseiluak berretsiko du dagokion estatu kidearen partehartzea; Batasuneko atzerri etasegurtasunpolitika erkideko goiordezkariariaurretiaz kontsulta egingo dio, eta egiaztatukodu, hala badagokio, estatu horrek parte hartzekobaldintza guztiak betetzen dituela. Kontseiluak, Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariaren proposamenez,halaber, lankidetza indartuaren baitan dagoeneko onartu diren egintzak aplikatzeko beharrezko neurri iragankorrak ere onartu ahalizango ditu. Nolanahi ere, Kontseiluak baiestenbadu ez direla parte hartzeko baldintzak betetzen, horretarako beharrezkoak diren xedapenak zehaztu, eta parte hartzeko eskaria berrizaztertzeko epea ezarriko du.

Paragrafo honen ondorioetarako, Kontseiluakaho batez erabakiko du eta 330. artikuluarekin bat.



Lankidetza indartua aplikatzetik sortutakogastuak, baldin eta instituzioei eragindako administraziogastuak ez badira, lankidetzan parte hartzen duten estatu kideek ordainduko dituzte, Kontseiluak, bere kide guztiek aho batez


107

EBFT, 332. art.


eta Europako Parlamentuari kontsulta eginda,besterik erabaki ezik.



1. Lankidetza indartu baten esparruan aplikagarri den Tratatuetako xedapen batek ezartzen badu Kontseiluak gehiengoz hartu beharduela erabakia, Kontseiluak gehiengoz onardezake, 330. artikuluan xedatutakoarekin bat,erabaki bat, non ezarriko duen erabakia gehiengo kualifikatuz hartuko duela.

2. Lankidetza indartu baten esparruanaplikagarri den Tratatuetako xedapen batekezartzen badu Kontseiluak legegintzako prozedura berezi baten arabera onartu behar dituela dagozkion egintzak, Kontseiluak ahobatez onar dezake, 330. artikuluan xedatutakoarekin bat, erabaki bat, non ezarriko duenerabakia legegintzako prozedura arruntarenarabera hartuko duela. Europako Parlamentuari aurretiaz kontsulta eginda erabakikodu Kontseiluak.

3. Goiko 1. eta 2. paragrafoak ez zaizkieaplikatuko eremu militarrean edo defentsakoeremuan ondorioak dituzten erabakiei.



Kontseiluak eta Batzordeak lankidetza indartu baten esparruan hasitako ekintzen koherentzia zaindu behar dute, baita ekintza horiek Batasunaren politikekin koherenteak izandaitezen ere, eta, horretarako, lankidetzan aritu behar dute.

ZAZPIGARREN ZATIA

XEDAPEN OROKORRAK, ETA AZKENXEDAPENAK


Batasunak estatu kide bakoitzean bertako legeriak pertsona juridikoei aitortzen dien gaitasun juridikorik zabalena izango du; berezikiondasun higigarriak eta higiezinak erosi edo besterendu ahal izango ditu, eta epaitegietan ager

tu ahal izango da. Horretarako, Batzordeak ordezkatuko du Batasuna. Dena dela, Batasuna instituzio bakoitzak ordezkatuko du, bakoitzarenadministrazioautonomiari jarraiki, instituzioon funtzionamenduarekin zerikusia dutengaietarako.


Europar Batasuneko funtzionarioen estatutua eta Batasuneko beste agente batzueiaplikatu beharreko araubidea Europako Parlamentuak eta Kontseiluak ezarriko dute legegintzako prozedura arruntaren araberaonartutako erregelamenduen bidez eta gainerako instituzio interesdunei kontsulta eginondoren.


Batzordeak, berari agindutako eginbeharrak betetzeko, era guztietako informazioakeskatu eta beharrezko egiaztapen guztiak eginahal izango ditu, Tratatuetako xedapenekin batetorriz Kontseiluak gehiengo soilez finkatutakomugekin eta baldintzetan.


1. Banku Zentralen Europako Sistemareneta Europako Banku Zentralaren estatutuei buruzko protokoloko 5. artikuluan xedatutakoarikalterik egin gabe, Europako Parlamentuak etaKontseiluak, legegintzako prozedura arruntarenarabera, estatistikak egiteko neurriak hartukodituzte, Batasunaren jarduerak burutzeko beharrezkoak direnean.

2. Batasuneko estatistikak egiteko, inpartzialtasuna, fidagarritasuna, objektibotasuna, independentzia zientifikoa, errentagarritasuna eta estatistikari buruzko isilekotasunabete behar dira, eta ez zaie larregiko zamarik sortu behar eragile ekonomikoei.


Batasuneko instituzioetako kideak, komiteetako kideak, eta Batasuneko funtzionarioak etalangileak, guztiok egongo dira behartuta, baita beren karguak utzi eta gero ere, informazioen izaera delaeta lanbideisilpekotasunez babestutakoinformaziorik ez zabaltzera; batez ere, enpresen


108

EBFT, 333. art.


datuak, eta beren merkataritzako harremanei edoberen kostuen osagaiei buruzkoak direnean.


Kasuan kasuko kontratuari aplikatu beharzaion legeak arautuko du Batasunaren kontratuerantzukizuna.

Kontratuz kanpoko erantzukizunari dagokionez, Batasunak bere instituzioek edo bereagenteek beren eginkizunak betetzean sortutakokalteak konpondu beharko ditu, estatu kideetakozuzenbideetan komunak diren printzipio orokorrekin bat etorriz.

Bigarren lerrokadan xedatutakoa gorabehera, Europako Banku Zentralak berak edobere agenteek beren eginkizunak betetzeansortutako kalteak konpondu beharko dituzte, estatu kideetako zuzenbideetan komunak direnprintzipio orokorrekin bat etorriz.

Langileek Batasunarekiko daukaten erantzukizun pertsonala beren estatutuko edo aplikagarri zaien araubideko xedapenen araberaarautuko da.


Batasuneko instituzioen egoitza estatu kideetako gobernuen adostasunez finkatuko da.


Kontseiluak erregelamenduen bitartez finkatuko du Batasuneko instituzioen hizkuntzasistema, aho batez, Europar Batasuneko Justizia Auzitegiaren estatutuan aurreikusitako xedapenei kalterik egin gabe.


Estatu kideen lurraldean bere xedeak betetzekobeharrezko pribilegio eta immunitateak edukiko ditu Batasunak, Europar Batasunaren pribilegio eta immunitateei buruzko 1965ko apirilaren 8ko protokoloan ezarritako baldintzetan. Gauza bera aplikatuko zaie Europako Banku Zentralari eta Europako Inbertsio Bankuari ere.


Tratatuak interpretatu edo aplikatzeko ez

tabaidak Tratatuetan aurreikusitakoez bestelakoirtenbideprozeduraren menpe ez jartzeko konpromisoa hartzen dute estatu kideek.


Tratatuek inola ere ez dute zalantzan jartzenestatu kideen jabetzaaraubidea.


1. Tratatuetako xedapenak ez dira arauhauen kontrako oztopo izango:

a) estatu kideren baten ustez informaziorenbat zabaltzea bere segurtasunerako funtsezkointeresen kontra badoa, ezin izango da informazio hori ematera behartu;

b) estatu kide guztiek har ditzakete beren segurtasunerako funtsezko interesak babestekobeharrezkotzat jo, eta armak, munizioak eta gerrako materialak ekoitzi edo merkaturatzeko diren neurriak; neurri horiek ezin izango dituztealdatu barnemerkatuko lehiabaldintzak, berariaz helburu militarretarako ez diren produktuei dagokienez.

2. Kontseiluak, aho batez, eta Batzordearen proposamenez, aldaketak sar ditzake 1. paragrafoko b) idatzzatiko xedapenen menpedauden produktuekin 1958ko apirilaren 15eanegin zuen zerrendan.


Estatu kideek kontsulta egingo diote elkarri,hartu beharreko neurriak guztien adostasunezhartzeko, estatu kideren batek, bai bertako ordenapublikoa asaldatzea ekar dezaketen barruko istilu larriek eraginda, zein gerra delaeta edo nazioartean gerramehatxua sorrarazten duen tentsioegoera larriak eraginda, nahiz bakea eta nazioarteko segurtasuna zaintzeko bereganatutakobetebeharrei aurre egiteko, nahitaez hartu behardituen neurriek barnemerkatuaren funtzionamenduari kalterik sor ez diezaioten.


Tratatuetako 346. eta 347. artikuluetan aurreikusitako kasuetan hartutako neurriren batzuek barnemerkatuko lehiabaldintzak aldatzen badituzte, aipatutako neurriok tratatu honetan ezarritako arauetara egokitu ahal izate


109

EBFT, 348. art.


ko baldintzak aztertuko ditu Batzordeak horretan interesa daukan estatuarekin batera.

Tratatu honetako 258. eta 259. artikuluetanaurreikusitako prozeduraren kontra jarri gabe,Batzordeak edo Erkidegoko edozein estatuk zuzenean jo dezake Justizia Auzitegira, baldin etabere ustez Erkidegoko beste estaturen batek gehiegikeriaz erabiltzen baditu 346. eta 347. artikuluetan aurreikusitako ahalmenak. JustiziaAuzitegiak ateak itxita erabakiko du.

349. artikulua(lehengo 299. artikulua, 2. paragrafoa, bigarren,

hirugarren eta laugarren lerrokadak, EET)

Guadalupeko, Guyana Frantseseko, Martinikako, Reunioneko, San Bartolomeko, San Martineko, Azore uharteetako, Madeirako eta Kanariaruharteetako ekonomiaren eta gizartearen egituraren egoera kontuan hartuta, hau da, oso urruti daudela, uharteak, azalera txikikoak, eta erliebe eta egurats gogorrekoak direla, produktukopuru txiki baten menpe daukatela beren ekonomia, eta, alderdi horiek iraunkorrak eta denakbatera agertzen direlako, kalte larria eragiten diotela beren garapenari, horiek guztiok kontuan hartuta, bada, Kontseiluak, Batzordearen proposamenez eta Europako Parlamentuari kontsulta eginondoren, tratatuak eskualde horietan aplikatzeko baldintzak finkatzeko bereziki bideratutako berariazko neurriak hartuko ditu, politika erkideakbarne direla. Kontseiluak ere, legegintzako prozedura berezi baten bidez berariazko hainbat neurri hartzen dituenean, aho batez hartuko du erabakia, Batzordeak proposatuta eta aurretik Europako Parlamentuari kontsulta eginda.

Lehenengo lerrokadan jasotako neurriek eremu hauek barnean hartuko dituzte, bereziki:aduana eta merkataritzapolitikak, zergapolitika, alderdi zergagabeak, nekazaritza eta arrantzapolitikak, lehengaiak eta oinarrizko kontsumoondasunak hornitzeko baldintzak, laguntzapublikoak, eta egiturafuntsetara eta Batasunarenprograma horizontaletara iristeko baldintzak.

Kontseiluak, lehenengo lerrokadan jasotakoneurriak hartzerakoan, eskualde ultraperiferikoen ezaugarri eta eskakizun bereziak izangoditu kontuan, baina Batasunaren zuzenbidekoantolamenduaren osotasuna eta koherentziaarriskuan jarri gabe, eta barnemerkatua eta politika bateratuak tartean direla.


Tratatuetako xedapenek ez dute eragotziko

Belgikaren eta Luxenburgoren artean, eta Belgikaren, Luxenburgoren eta Herbehereen artean dauden eskualdebatasunak mantentzea etahobetzea, eskualdebatasun horien helburuakTratatuak aplikatuta lortzen ez diren heinean.


Tratatuetako xedapenek ez diete eraginik sortuko estatu kide batek edo gehiagok eta hirugarren herrialde batek edo gehiagok beren artean lotutako hitzarmenetatik sortzen diren eskubide eta betebeharrei, baldin eta hitzarmenhoriek 1958ko urtarrilaren 1a baino lehenagolotutakoak badira, edo, geroago atxikitako estatuak direnean, atxikitzeeguna baino lehenago lotutakoak badira.

Hitzarmen horiek Tratatuekin bateraezinakdiren heinean, dena delako estatu kide horrekedo horiek nabaritu dituen edo dituzten bateraezintasunak kentzeko egokiak diren bitarteko guztietara joko du edo dute. Beharrezkoa izanez gero, estatu kideek elkarri lagunduko diote helburu hori lortzeko, eta, hala badagokio, jarrera bateratua hartuko dute.

Lehenengo lerrokadan aipatzen diren hitzarmenak aplikatzerakoan, estatu kideek kontuan izan behar dute estatu kide bakoitzakTratatuetan emandako abantailak Batasunareneraketaren parte direla eta, horregatik, banatuezineko moduan daudela lotuta instituzio erkideak sortzearekin, horiei eskumenak esleitzearekin eta gainerako estatu kideek abantailaberdinak ematearekin.


1. Tratatuetan ezarritako helburuetakorenbat lortze aldera, Tratatuetan zehaztutako politiken eremuari dagokionez, Batasunak ekintzaren bat egin behar duela beharrezkotzat jotzen denean, eta horretarako beharrezko direnjarduteko ahalak jaso ez badira, Kontseiluak, Batzordearen proposamenaren gainean eta Europako Parlamentuak neurrioi aurretiaz onespena emanda, egoki diren neurriak hartuko dituaho batez. Kontseiluak legegintzako prozeduraberezi baten arabera xedapen horiek onartzendituenean, aho batez hartuko du erabakia, Batzordeak proposatuta eta Europako Parlamentuak onartu ondoren.

2. Batzordeak, Europar Batasunaren Tratatuaren 5. artikuluaren 3. paragrafoan aipatutako subsidiariotasunprintzipioa kontrolatzeko


110

EBFT, 349 art.


prozeduraren esparruan, estatu kideetako parlamentuei jakinaraziko dizkie artikulu honetanoinarritutako proposamenak.

3. Artikulu honetan oinarritutako neurriekezin izango dute estatu kideetako legezko etaerregelamenduzko xedapenen inolako harmonizaziorik ekarri, baldin eta Tratatuek harmonizazio hori baztertzen badute.

4. Artikulu honek ez du balioko atzerri eta segurtasunpolitika erkidearen eremuaren helburuaklortzeko oinarritzat, eta artikulu honen araberaonartzen den edozein egintzak Europar Batasunaren Tratatuaren 40. artikuluko bigarren lerrokadan ezarritako mugak errespetatu behar ditu.

353. artikulua

Europar Batasunaren Tratatuaren 48. artikuluko 7. paragrafoa ez zaie aplikatuko honakoxedapen hauei:

— 311. artikuluko hirugarren eta laugarrenlerrokadei,

— 312. artikuluko 2. paragrafoko lehenengolerrokadari,

— 352. artikuluari eta— 354. artikuluari.


Batasuneko kide izateak dakartzan eskubide jakin batzuk etenda uzteari buruzko EuroparBatasunaren Tratatuaren 7. artikuluaren ondoreetarako, Kontseilu Europarrean edo Kontseiluan kasuan kasuko estatu kideak duen ordezkariak ez du bozketa horretan parte hartuko, eta, era berean, kasuan kasuko estatu horiez da kontuan hartuko artikulu horretako 1. eta2. paragrafoetan aipatutako kalkuluak egitean,hots, estatu kideen herena edo lau bostenak zehazteko orduan. Bertaratu diren kideak edo ordezkatuta daudenak abstenituta ere, hori ez daeragozpen izango aipaturako artikuluko 2. paragrafoan adierazitako erabakiak hartzeko.

Europar Batasunaren Tratatuaren 7. artikuluko 3. eta 4. paragrafoetan jasotako erabakiakhartzeko, 238. artikuluko 3. paragrafoaren b)idatzzatiaren arabera zehaztuko da gehiengokualifikatua.

Kontseiluak, Europar Batasunaren Tratatuaren 7. artikuluko 3. paragrafoaren arabera,botoeskubidea etenda uzteko erabakia hartudelaeta, Tratatuetako xedapenetako bati jarraituz gehiengo kualifikatuz erabaki beharduenean, gehiengo kualifikatu hori tratatu honetako 238. artikuluko 3. paragrafoko b) idatz

zatiaren arabera zehaztuko da, edo KontseiluakBatzordearen edo Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariarenproposamenez diharduenean, 238. artikuluko3. paragrafoko a) idatzzatiaren arabera.

Europar Batasunaren Tratatuko 7. artikuluaren ondoreetarako, Europako Parlamentuak, erabaki ahal izateko, bertan emandako botoen bi hereneko gehiengoa behar du, betiere,botokopuru hori Europako Parlamentua osatzen duten kideen gehiengoa izanda.

355. artikulua(lehengo 299. artikuluko 2. paragrafoko lehenengo

lerrokada eta 3 a eta 6 paragrafoak, EET)

Tratatuetako lurraldeeremuari buruzko Europar Batasunaren Tratatuko 52. artikulukoxedapenez gain, honako xedapen hauek aplikatuko dira

1. Tratatuetako xedapenak Guadaluperi, Guyana Frantsesari, Martinikari, Reunioni, SanBartolomeri, San Martini, Azore Uharteei, Madeirari eta Kanariar Uharteei aplikatuko zaizkie,349. artikuluan xedatutakoarekin bat.

2. II. eranskinean zerrendatuta dauden itsasoz haraindiko herrialde eta lurraldeak IV. zatian definitzen den elkartzeko araubide bereziaren menpe egongo dira.

Tratatuak ez zaizkie aplikatuko lehen esandako zerrendan aipatu ez diren, eta BritainiaHandiko eta Ipar Irlandako Erresuma Batuarekin harreman bereziak dauzkaten itsasoz haraindiko herrialde eta lurraldeei.

3. Batasuneko estatu kide batek Europako lurralderen baten kanpoharremanak bereganatuta badauzka, tratatuetako xedapenak aplikatuko zaizkio lurralde horri ere.

4. Áland uharteei ere tratatuetako xedapenakaplikatuko zaizkie, Austriako Errepublikaren,Finlandiako Errepublikaren eta Suediako Erresumaren atxikipen baldintzei buruzko Aktako 2.zenbakiko protokoloko xedapenekin bat etorriz.

5. Europar Batasunaren Tratatuko 52. artikuluan eta artikulu honetako 1.tik 4.era bitarteko paragrafoetan xedatutakoa gorabehera:

a) tratatuak ez zaizkie aplikatuko Faroeuharteei;

b) Tratatuak ez zaizkie aplikatuko BritainiaHandiko eta Ipar Irlandako Erresuma Batuakbere subiranotasunpean Zipren dituen Akrotiri eta Dhekelia eremuei, salbu eta BritainiaHandiko eta Ipar Irlandako Erresuma Batuakbere subiranotasunpean Zipren dituen eremuei buruzko protokoloan ezarritako xedapenak aplikatuko direla bermatzeko beharrezkoa


111

EBFT, 355. art.



112

bada eta, betiere, protokolo horretan xedatutakoaren arabera. Protokolo hori Txekiar Errepublika, Estoniako Errepublika, Zipreko Errepublika, Letoniako Errepublika, LituaniakoErrepublika, Hungariako Errepublika, MaltakoErrepublika, Poloniako Errepublika, Esloveniako Errepublika eta Eslovakiako ErrepublikaEuropar Batasunari atxikitzeko baldintzei buruzko aktari erantsita dago.

c) Kanaleko uharteei eta Man uharteari tratatuetako xedapenak aplikatuko bazaizkie ere,Europako Ekonomia Erkidegora eta Energia Atomikoaren Europako Erkidegora estatu berriakatxikitzeko 1972ko urtarrilaren 22an izenpetutako Tratatuan uharte horietarako aurreikusitako araubidea aplikatuko zaiela bermatzekobeharrezkoa den heinean egingo da.

6. Kontseilu Europarrak, dagokion estatu kidearen ekimenez, erabaki bat hartu ahal izango du 1. eta 2. paragrafoetan aipatzen diren Danimarkako, Frantziako eta Herbehereetako herrialde edo lurraldeek Batasunarekiko duten estatutua aldatzeko. Kontseilu Europarrak, Batzordeari aurretiaz kontsulta eginda, aho batezerabakiko du.


Tratatu hau epemuga jakinik gabe egiten da.


Tratatu hau tratatugile gorenek berretsikodute, bakoitzak bere konstituzioarauen arabera.Berrespenagiriak Italiako Errepublikako Gobernuak gordeko ditu.

Berrespenagiria gordailuan azkeneko uztenduen estatu sinatzaileak formalismo hori bete,eta hurrengo hileko lehenengo egunean sartuko da indarrean tratatu hau. Baina, hurrengo hilahasteko hamabost egun baino gutxiago falta direla egiten bada gordailua, gordailua egitendenetik hurrengo bigarren hileko lehenengo egunera arte atzeratuko da tratatu hau indarreansartzeko eguna.

358. artikulua

Europar Batasunaren Tratatuaren 55. artikuluko xedapenak tratatu honi aplikatzekoakdira.

HORREN FEDE EMANEZ, beheko sinatzaileahal osokoek izenpetzen dute tratatu hau. Erro

man egina, mila bederatziehun eta berrogeita hamazazpiko martxoaren hogeita bostean.

(ez da izenpetzaileen zerrenda jaso)

EBFT, 356. art.


3. PROTOKOLOAK

3y4TRATADO de LISBOA_Interior 29/11/2010 20:43 Página 113

PROTOKOLOA (1.a)

ESTATUETAKO PARLAMENTUEKEUROPAR BATASUNEAN DUTEN

EGITEKOARI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,GOGOAN IZANDA estatu kide bakoitzaren

konstituzioantolaketari eta praktikari dagokiola zehaztea nola kontrolatu behar duen parlamentuak Batasunaren jarduerei buruz gobernuak daukan jardueran;

ASMOA IZANIK estatuetako parlamentuekpartehartze handiagoa izan dezaten EuroparBatasunaren jardueretan, eta, orobat, Batasunaren legeegintza proiektuei buruz eta interesbereziko beste kontu batzuei buruz iritzia emateko gaitasun handiagoa izan dezaten.

BAT ETORRI DIRA honako xedapen hauetan,eta Europar Batasunaren Tratatuari, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuari eta Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa eratzeko Tratatuari gaineratuko zaizkioeranskin gisa.

I. TITULUA

ESTATUETAKO PARLAMENTUENTZAKOINFORMAZIOA

1. artikulua

Europako Batzordeak zuzenzuzenean igorriko dizkie Europako Batzordearen kontsultaagiriak (liburu berdeak, liburu zuriak eta komunikazioak) estatuetako parlamentuei, argitaratu bezain laster. Era berean, Europako Batzordeak urteko legegintzaprograma igorrikodie estatu kideetako parlamentuei, bai eta legegintzaprogramazioko edo politikaestrategiako beste edozein tresna ere; Europako Parlamentuari eta Kontseiluari igortzen dien uneberean igorriko dizkie.

2. artikulua

Europako Parlamentuari eta Kontseiluariigortzen zaizkien legeegintza proiektuak estatuetako parlamentuei igorriko zaizkie.

Protokolo honen helburuetarako, honakohauek joko dira “legeegintza proiektutzat”:Europako Batzordearen proposamenak, estatukideen multzo baten ekimenak, Europako Parlamentuaren ekimenak, Justizia Auzitegiaren eskaerak, Europako Banku Zentralaren gomendioak eta Europako Inbertsio Bankuaren es

kaerak, legegintzako egintza bat onartzea xededutenak.

Europako Batzordeak zuzenzuzenean igorriko dizkie estatuetako parlamentuei bere baitan abiarazitako legeegintza proiektuak, Europako Parlamentuari eta Kontseiluari igortzenzaizkien une berean.

Europako Parlamentuak zuzenzuzeneanigorriko dizkie estatuetako parlamentuei berebaitan abiarazitako legeegintza proiektuak.

Kontseiluak estatuetako parlamentuei igorriko dizkie estatu kideen talde batetik, JustiziaAuzitegitik, Europako Banku Zentraletik edo Europako Inbertsio Bankutik sortutako legeegintza proiektuak.

3. artikulua

Estatuetako parlamentuek, legeegintzaproiektu bat subsidiariotasunprintzipioarekin bat ote datorren adierazteko, irizpen arrazoitu bat igorri ahal diete Europako Parlamentuko presidenteari, Kontseiluko presidenteari etaEuropako Batzordeko presidenteari; subsidiariotasunprintzipioaren eta heinekotasunprintzipioaren aplikazioari buruzko Protokoloakezarritako prozeduraren arabera egingo duhori.

Baldin eta legeegintza proiektua estatu kideen talde batek abiarazia bada, Kontseiluko presidenteak estatu kide horietako gobernuei igorriko dizkie irizpen arrazoituak.

Baldin eta legeegintza proiektua Justizia Auzitegiak, Europako Banku Zentralak edo Europako Inbertsio Bankuak abiarazia bada, Kontseiluko presidenteak dagokion instituzio edoorganoari igorriko dizkio irizpen arrazoituak.

4. artikulua

Legeegintza proiektua Batasuneko hizkuntza ofizialetan idatzirik estatuetako parlamentuen esku uzten den unetik, proiektu horiKontseiluaren behinbehineko gaizerrendansartzen den arte —onartua izan dadin edo legegintzaprozedura batean horri buruzko jarrerabat har dadin—, zortzi asteko tarte bat utzi beharko da. Presako kasuetan, salbuespenak eginahal izango dira, eta Kontseiluaren egintzan edojarreran aipatuko dira salbuespen horien arrazoiak. Behar bezala arrazoitutako presako kasuetan izan ezik, ezin izango da inolako akordiorik egin legeegintza proiektu baten gainean. Legeegintza proiektu bat Kontseiluarenbehinbehineko gaizerrendan sartu eta proiektu horri buruzko jarrera bat hartu arte, hamar

PROTOKOLOAK

115

PROT. 1.a, 4. art.


eguneko tartea igaro beharko da, behar bezalaarrazoitutako presako kasuetan izan ezik.

5. artikulua

Kontseiluaren bileretako gaizerrendak etabilera horietako emaitzak, legeegintza proiektuez eztabaida egiteko Kontseiluak egiten dituenbileretako aktak barne, estatuetako parlamentuei igorriko zaizkie zuzenzuzenean, estatu kideetako gobernuei igortzen zaien une berean.

6. artikulua

Kontseilu Europarrak Europar BatasunarenTratatuko 48. artikuluaren 7. paragrafoarenlehenbiziko edo bigarren lerrokadez baliatzeaaurreikusten duenean, estatuetako parlamentuei emango zaie Kontseilu Europarraren ekimenaren berri, erabaki bat hartu baino sei hilabete lehenago, gutxienez.

7. artikulua

Kontu Auzitegiak urteroko txostena igorrikodie estatuetako parlamentuei, informazioa emate aldera, Europako Parlamentuari eta Kontseiluari igortzen dien une berean.

8. artikulua

Estatu kide baten parlamentusistema ezbada ganbera bakarrekoa, sistema hori eratzenduten ganberei aplikatuko zaizkie 1. artikulutik7.era artekoak.

II. TITULUA

PARLAMENTUEN ARTEKO LANKIDETZA

9. artikulua

Europako Parlamentuak eta estatuetakoparlamentuek elkarrekin zehaztuko dute nolasustatu eta antolatu Batasunaren barruan burutu beharreko parlamentu arteko lankidetzaeraginkor eta erregularra.

10. artikulua

Batasunaren Gaietan Espezializatutako Parlamentuetako Organoen Biltzarrak egokitzat jotzen duen edozein ekarpen aurkeztu ahal izango die Europako Parlamentuari, Kontseiluari etaBatzordeari. Biltzar horrek, gainera, estatuetako parlamentuen eta Europako Parlamentuaren

(haren batzorde berezituak barne) artean informazioaren eta jardunbide egokien berri trukatzea sustatuko du. Orobat, biltzar horrekparlamentu arteko biltzarrak antola ditzakegai berezien gainean aritzeko, bereziki atzerrieta segurtasunpolitika erkideari buruzko gaiezeztabaidatzeko, segurtasun eta defentsapolitika erkidea tarteko. Biltzarraren ekarpenek ezdituzte behartuko estatuetako parlamentuak, etaekarpenak direlaeta ez da haien jarrera aldezaurretik juzgatuko.

PROTOKOLOA (2.a)

SUBSIDIARIOTASUN ETAHEINEKOTASUNPRINTZIPIOEN

APLIKAZIOARI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,ASMOA IZANIK erabakiak Batasuneko he

rritarrengandik ahalik eta hurbilen har daitezenahaleginak egin;

DELIBERATUTA Europar Batasunaren Tratatuko 5. artikuluan adierazitako subsidiariotasun eta heinekotasunprintzipioak aplikatzekobaldintzak ezartzera eta printzipio horien aplikazioa kontrolatzeko sistema bat ezartzera,

BAT ETORRI DIRA honako xedapen hauetan,eta Europar Batasunaren Tratatuari eta EuroparBatasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuari erantsiko zaizkio:

1. artikulua

Instituzio bakoitzak etengabe zaindu beharko du Europar Batasunaren Tratatuko 5. artikuluan zehaztutako subsidiariotasun eta heinekotasunprintzipioak errespetatzen direla.

2. artikulua

Legegintzako egintza bat proposatu aurretik,Batzordeak kontsulta ugari eta zabalak egingoditu. Kontsulta horiek kontuan hartu beharko dituzte, hala dagokionean, aurreikusitako ekintzek eskualdeei eta tokian tokikoei dagokienezizango dituzten eraginak. Presa berezia dutenkasuetan, Batzordeak ez du horrelako kontsultarik egingo. Batzordeak bere proposameneanemango ditu hartutako erabakiaren arrazoiak.

3. artikulua

Protokolo honen helburuetarako, honakohauek joko dira «legeegintza proiektutzat»: Eu

PROTOKOLOAK

116

PROT. 1.a, 5. art.


ropako Batzordearen proposamenak, estatukideen multzo baten ekimenak, Europako Parlamentuaren ekimenak, Justizia Auzitegiaren eskaerak, Europako Banku Zentralaren gomendioak eta Europako Inbertsio Bankuaren eskaerak, legegintzako egintza bat onartzea xededutenak.

4. artikulua

Europako Batzordeak, estatuetako parlamentuei igorriko dizkie bere legeegintza proiektuak, bai eta proiektu aldatuak ere; Europar Batasuneko legegileari bidaltzen dizkien une berean bidaliko dizkie.

Europako Parlamentuak bere legeegintzaproiektuak igorriko dizkie estatuetako parlamentuei, bai eta proiektu aldatuak ere.

Kontseiluak estatuetako parlamentuei igorriko dizkie estatu kideen talde batek, JustiziaAuzitegiak, Europako Banku Zentralak edo Europako Inbertsio Bankuak abiarazitako legeegintza proiektuak, bai eta proiektu aldatuakere.

Onartu ahala, Europako Parlamentuaren legegintzako ebazpenak eta Kontseiluaren jarrerak estatuetako parlamentuei helaraziko dizkietehaiek.

5. artikulua

Legeegintza proiektuak justifikatu egingodira subsidiariotasun eta heinekotasunprintzipioei dagokienez. Legeegintza proiektu orok fitxa bat eduki behar du, subsidiariotasunprintzipioa eta heinekotasunprintzipioa nola betetzen diren ebaluatzeko behar diren xehetasunekin. Fitxa horretan finantzaeragina ebaluatzeko behar diren osagaiak aipatu behardira, eta, zuzentaraua baldin bada, estatu kideek garatu behar duten araudian izango dituenondorioak, eta, hala badagokio, eskualdemailako legerian izango dituenak ere bai. EuroparBatasunaren helburu bat Batasunaren mailanhobeki irits daitekeelako ondorioa arrazoitu eginbeharko da, adierazle kuantitatiboen eta kualitatiboen bitartez. Legeegintza proiektuek kontuan hartu beharko dute zer karga berri, dela finantzen arlokoa nahiz administraziokoa, ekarriko dieten Batasunari, estatuetako gobernuei, eskualdeetako gobernuei, tokian tokikoagintaritzei, eragile ekonomikoei eta hiritarrei;hain zuzen ere, karga hori minimizatu eta iritsibeharreko helburuaren heinekoa izan dadin eginbeharko dute hori.

6. artikulua

Estatuetako parlamentu orok eta parlamentu horietako ganbera orok, legegintzakoegintza baten proiektua igortzen denetik kontatzen hasita zortzi eguneko epean, txostenarrazoitu bat igorri ahalko die Europako Parlamentuko lehendakariari, Kontseiluko lehendakariari eta Batzordeko lehendakariari, Europar Batasuneko hizkuntza ofizialetan idatzita; bertan, proiektua subsidiariotasunprintzipioari zergatik ez zaion egokitzen azaldu beharko du. Estatuko parlamentu bakoitzarenedo estatuko parlamentuetako ganbera bakoitzaren egitekoa da, hala dagokionean, legegintzako eskumenak dituzten eskualdeetako parlamentuei kontsultatzea.

Baldin eta legeegintza proiektua estatu kideen talde batek abiarazia bada, Kontseiluko lehendakariak estatu kide horietako gobernueiigorriko dizkie irizpen arrazoituak.

Baldin eta legeegintza proiektua Justizia Auzitegiak, Europako Banku Zentralak edo Europako Inbertsio Bankuak abiarazia bada, Kontseiluko presidenteak dagokion instituzio edo organoari igorriko dio irizpena.

7. artikulua

1. Estatuetako parlamentuek edo estatukoparlamentu bateko ganberetako edozeinek igorritako irizpen arrazoituak hartu beharko dituztekontuan Europako Parlamentuak, Kontseiluaketa Batzordeak, bai eta, hala dagokionean, estatukideen taldeak, Justizia Auzitegiak, EuropakoBanku Zentralak edo Europako Inbertsio Bankuak, baldin eta legeegintza proiektua berekabiarazia bada.

Estatuko parlamentu bakoitzak bina botoizango ditu, estatu horretako parlamentusistemaren arabera banatuak. Bi ganberetako parlamentusistemetan, ganbera bakoitzak botobana izango du.

2. Europar legeegintza proiektu bat berriroaztertu beharko da baldin eta proiektu horreksubsidiariotasunprintzipioa errespetatzen ezduelako egin diren irizpen arrazoituek estatuetako parlamentuei esleitutako botokopuruosoaren heren bat ordezkatzen badute (lehenbiziko lerrokadaren bigarren paragrafoarenarabera esleitutako botokopuru osoa, alegia).Atalase hori laurden batera jaitsiko da baldin etalegeegintza proiektua Europar BatasunarenFuntzionamenduari buruzko Tratatuko 76. artikuluan (justizia, segurtasun eta askatasuneremuari buruzkoa) oinarriturik badago.

PROTOKOLOAK

117

PROT. 2.a, 7. art.


Atzera berriz aztertuta, Batzordeak edo, halabadagokie, estatu kideen taldeak, Europako Parlamentuak, Justizia Auzitegiak, Europako BankuZentralak edo Europako Inbertsio Bankuak –baldin eta horiek badira legeegintza proiektuareneragile– hiru aukera izango ditu: proiektuaribere horretan eustea, aldatzea edo erretiratzea.Erabaki hori arrazoitu egin beharko da.

3. Gainera, baldin eta, legegintzaprozeduraarruntaren barnean, irizpen arrazoituek adierazten badute legeegintza proiektu batek ezduela errespetatzen subsidiariotasunprintzipioa, eta irizpen arrazoitu horiek estatuetakoparlamentuei esleitutako botokopuru osoaren gehiengo soila ordezkatzen badute (lehenbiziko idatzzatiaren bigarren paragrafoaren arabera esleitutako botokopuru osoa, alegia), proposamena berriro aztertu beharko da. Azterketahorren ondoren, Batzordeak erabaki dezake proposamenari eutsi, aldatu edo kentzea.

Proposamenari eustea erabakitzen badu, Batzordeak justifikatu egin beharko du zergatik usteduen dena delako proposamen horrek subsidiariotasunprintzipioa errespetatzen duela;irizpen arrazoituaren bitartez egin beharko duhori. Batzordearen irizpen arrazoitu hori, halanola estatuetako parlamentuek egiten dituztenak,Europar Batasuneko legegileari igorri beharkozaizkio, aintzat har ditzan legegintzaprozeduran.

a) Legegileak (Europar Batasuneko parlamentuak eta Kontseiluak), lehenbiziko irakurraldia amaitu baino lehen, aztertuko du ea legegintzako proposamena bat datorren subsidiariotasunprintzipioarekin; aurkeztutakoarrazoien artean, estatuetako parlamentu gehienek beren egiten dituztenak hartuko dituaintzat, bai eta Batzordearen irizpen arrazoituaere.

b) Baldin eta legegileak uste badu, Kontseiluko kideen % 55eko gehiengoa edo EuropakoParlamentuan emandako botoen gehiengoamedio, legegintzaproposamena ez datorrela batsubsidiariotasunprintzipioarekin, baztertuegingo da.

8. artikulua

Baldin eta estatu kide batek, legegintzakoegintza batek subsidiariotasunprintzipioa hautsi izanagatik errekurtsoa aurkezten badu, berdin delarik Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 263. artikuluanezarritako prozeduraren arabera aurkeztenduen edo bere antolamendu juridikoaren arabera helarazten duen bere parlamentuarenedo haren ganberetako baten izenean, orduan,

Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak eskumena izango du errekurtso hori ebazteko.

Artikulu horretan ezartzen diren prozedurekin bat etorriz, Eskualdeetako Komiteak ereerrekurtsoak jarri ahal izango ditu legegintzako egintzen aurka, baldin eta, horiek onartzeko,Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuak komiteari kontsultatzea eskatzen badu.

9. artikulua

Batzordeak, urtero, Europar BatasunarenTratatuko 5. artikuluaren aplikazioari buruzkotxostena aurkeztuko die Kontseilu Europarrari, Europako Parlamentuari eta estatuetakoparlamentuei. Urteko txosten hori EskualdeenKomiteari eta Ekonomia eta Gizarte Komiteariere helarazi beharko zaie.

PROTOKOLOA (3.a)

EUROPAR BATASUNEKO JUSTIZIAAUZITEGIAREN ESTATUTUARI

BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,ASMOA IZANIK Europar Batasunaren Fun

tzionamenduari buruzko Tratatuaren 281. artikuluan jasotako Europar Batasuneko JustiziaAuzitegiaren estatutua ezarri,

BAT ETORRI DIRA ondoko xedapenetan,Europar Batasunaren Tratatuari, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuari eta Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa eratzeko Tratatuari eranskin gisa gehitukozaizkienak:

1. artikulua

Europar Batasuneko Justizia Auzitegia Tratatuetan, Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa eratzeko Tratatuan (EAEE Tratatua) etaestatutu honetan xedatutakoarekin bat etorrizeratuko da, eta hala beteko ditu bere egitekoak.

I. TITULUA

EPAILEEN ETA ABOKATU NAGUSIENESTATUTUA

2. artikulua

Bere eginkizunei ekin aurretik, epaile orok,Justizia Auzitegiaren aurrean, jendaurreko bil

PROTOKOLOAK

118

PROT. 2.a, 8. art.


kura batean, zin egin beharko du bere eginkizunak inpartzialtasun osoz eta kontzientziaz beteko dituela eta eztabaiden isilekotasuna ez duela inola ere hautsiko.

3. artikulua

Epaileek jurisdikzioimmunitatea izangodute. Epaileek, beren eginkizunak utzi eta geroere, immunitatea izango dute berek ofizialkiegindako egintzei buruz, hitzez eta idatziz egindako adierazpenak barne.

Justizia Auzitegiak, Osoko Bilkuran bilduta,kendu egin dezake immunitatea. Erabakia Auzitegi Orokorreko edo auzitegi espezializatu bateko kide bati buruzkoa denean, dagokion auzitegiari aurretiaz kontsulta eginda erabakikodu Justizia Auzitegiak.

Baldin eta, immunitatea kendu eta gero,epaileren baten aurka akzio penalen bat baliatzen bada, estatu kide bakoitzean estatuko jurisdikzioorgano goreneko magistratuak epaitzeko eskumena duten agintariek baino ezingodute epaitu epaile hori.

Europar Batasunaren pribilegio eta immunitateen gaineko protokoloko 11. artikulutik 14.era artekoak eta 17. artikulua aplikatuahal izango zaizkie Europar Batasuneko Justizia Auzitegiko epaileei, abokatu nagusiei,idazkariari eta txostengileondokoei, aurreko lerrokadetan epaileen jurisdikzioimmunitateari buruz jasotako xedapenei kalterikegin gabe.

4. artikulua

Epaileek ezin izango dute bete inolako eginkizun politikorik nahiz administratiborik.

Ezin izango dute ordaindutako edo ordaindu gabeko inolako lanbidejarduerarik bete,Kontseiluak, gehiengo soilez eta salbuespenez,baimena eman ezik.

Epaileek, beren eginkizunei ekiten dietenean, zinez aginduko dute beren kargutik sortutako betebeharrak errespetatuko dituztela, bereziki beren agintaldia amaitu eta gero zenbaiteginkizun edo onura onartzeko orduan erakutsibeharreko zintzotasun eta diskrezioeginbeharrak, bai beren agintaldiak dirauen artean etabai hori amaitu eta gero ere.

Zalantzazko kasuetan, Justizia Auzitegiakerabakiko du. Erabakia Auzitegi Orokorrekoedo auzitegi espezializatu bateko kide bati buruzkoa denean, dagokion auzitegiari aurretiazkontsulta eginda erabakiko du Justizia Auzitegiak.

5. artikulua

Aldikako berrikuntzakasuak eta heriotzakasuak alde batera, epaileen agintaldia dimisiozeta banaka amaituko da.

Epaileren batek dimisioa ematen badu, Justizia Auzitegiko lehendakariari zuzendu behardio dimisiogutuna, eta horrek Kontseiluko lehendakariari igorriko dio. Azken jakinarazpenhorrekin kargua hutsik geldituko da.

Salbu eta 6. artikulua aplikatu behar den kasuetan,epaileek beren karguetan jarraituko dute, harik etaberen ondorengoa eginkizunak betetzen hasi arte.

6. artikulua

Epaileak beren eginkizunetatik kentzeko nahizepaileei pentsioa edo ordezko beste edozein onura jasotzeko eskubidea kentzeko, Justizia Auzitegikoepaileek eta abokatu nagusiek aho batez adierazibehar dute kargurako eskatutako ezaugarriak galdu dituztela edota ez dituztela betetzen berenkarguei dagozkien betebeharrak. Interesdunak ezdu eztabaida horietan parte hartuko. InteresdunaAuzitegi Orokorreko edo auzitegi espezializatubateko kide denean, dagokion auzitegiari aurretiazkontsulta eginda erabakiko du Justizia Auzitegiak.

Idazkariak Justizia Auzitegiaren erabakiarenberri emango die Europako Parlamentuko etaBatzordeko lehendakariei, eta berak jakinaraziko dio Kontseiluko lehendakariari ere.

Erabaki horrek epaileren bat bere eginkizunetatik kendu eta ordeztea badakar, azken jakinarazpen horrekin kargua hutsik geldituko da.

7. artikulua

Agintaldia amaitu aurretik beren eginkizunak uzten dituzten epaileen ordez jarritakoakagintaldia amaitzeko gelditzen den tarterakoizendatuko dira.

8. artikulua

Aurreko 2.etik 7.era bitarteko artikuluetako xedapenak abokatu nagusiei ere aplikatuko zaizkie.

II. TITULUA

JUSTIZIA AUZITEGIAREN ANTOLAKETA

9. artikulua

Epaileak hiru urtetik behin berrituko dira, zatika, txanda batean hamalau epaile aldatuko dira,eta bestean hamahiru.

PROTOKOLOAK

119

PROT. 3.a, 9. art.


Abokatu nagusiak hiru urtetik behin berrituko dira, zatika; aldi bakoitzean lau abokatu nagusi aldatuko dira.

10. artikulua

Idazkariak Justizia Auzitegiaren aurrean zinegingo du bere egitekoak inpartzialtasun osozeta kontzientziaz beteko dituela eta eztabaidetako isilekotasuna ez duela inola ere hautsiko.

11. artikulua

Justizia Auzitegiak idazkariaren ordez bestebat jarri ahal izango du, hark ezintasunen bat izanez gero.

12. artikulua

Funtzionarioak eta beste agente batzuk atxikiko zaizkio Justizia Auzitegiari, auzitegiarenfuntzionamendua bermatzeko. Idazkariarenmende egongo dira denak, lehendakariarenagintaritzapean.

13. artikulua

Justizia Auzitegiaren eskariz, Europako Parlamentuak eta Kontseiluak, legegintzako prozedura arruntaren arabera, txostengileondokoak izendatzea aurreikus dezakete, eta horien estatutua ezarri. Justizia Auzitegiari aurkeztutako gaien izapideakegiten parte hartzeko eta txostengilea den epailearekin lankidetzan aritzeko dei egin ahal izango zaietxostengileondokoei, Prozedura Erregelamenduan zehaztutako baldintzetan.

Txostengileondokoak independentziabermeguztiak eskaintzen dituzten pertsonen artean aukeratuko dira, eta behar besteko gaitasun juridikoaizan behar dute; Kontseiluak izendatuko ditu gehiengo soilez. Justizia Auzitegiaren aurrean zin egingo dute beren eginkizunak inpartzialtasun osoz etakontzientziaz beteko dituela eta eztabaiden isilekotasuna ez duela inola ere hautsiko.

14. artikulua

Epaileek, abokatu nagusiek eta idazkariakJustizia Auzitegiak egoitza duen herrian bertanizan behar dute bizilekua.

15. artikulua

Justizia Auzitegiak etenik gabe jardungo du. Epaileen oporraldien iraupena Justizia Auzitegiak finkatuko du, zerbitzuaren premiak kontuan hartuta.

16. artikulua

Justizia Auzitegiak hiru eta bost epailez osatutako salak eratuko ditu. Epaileek beren artetik hautatuko dituzte saletako lehendakariak.Bost epaileko saletako lehendakariak hiru urterako hautatuko dira. Behin berritu ahal izango da beren agintaldia.

Sala Nagusia hamahiru epailek osatuko dute.Justizia Auzitegiko lehendakaria izango da bertako lehendakari ere. Sala Nagusiko kide izango dira, halaber, bost epaileko saletako lehendakariak eta Prozedura Erregelamenduan zehazten diren baldintzetan izendatutako besteepaile batzuk ere.

Estatu kide batek eskatzen duenean jardungo du Justizia Auzitegiak Sala Nagusi moduan, bai eta prozesuan alderdi den Batasuneko instituzioren batek eskatuta ere.

Justizia Auzitegiak Osoko Bilkuran jardungodu, Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 228. artikuluko 2. paragrafoa, 245. artikuluko 2. paragrafoa, 247. artikulua edo 286. artikuluko 6. paragrafoa aplikatuzgai bat aurkezten zaionean.

Justizia Auzitegiak, era berean, ardurapeanduen gairen batek berebiziko garrantzia duelauste duenean, gai hori Osoko Bilkuraren eskuetan uzteko erabakia hartu ahal izango du,abokatu nagusiari entzun ondoren.

17. artikulua

Justizia Auzitegiak baliozko erabakiak hartuahal izateko, epaileen kopurua bakoitia izan behar da beti.

Hiru zein bost epailez osatutako salen erabakiak baliozkoak izateko, hiru epailek hartu behar dute parte beti.

Sala Nagusiaren erabakiak baliozkoak izateko, bederatzi epailek hartu behar dute partebeti.

Justizia Auzitegiaren Osoko Bilkurako erabakiak baliozkoak izateko, hamabost epailek hartu behar dute parte beti.

Sala bat osatzen duten epaileetako batek bertaratzeko ezintasunen bat badu, beste sala bateko epaile bat hara joateko eskatu ahal izangoda, betiere, Prozedura Erregelamenduan zehaztutako baldintzetan.

18. artikulua

Epaileek eta abokatu nagusiek ezingo dutegairen bat ebazten parte hartu, baldin eta, aurretik, gai horretan agente, aholkulari edo al

PROTOKOLOAK

120

PROT. 3.a, 10. art. PROTOKOLOAK


derdiren baten abokatu gisa parte hartu badute edota gai horren inguruan epaimahaiko kidegisa, ikerketabatzorderen bateko kide gisa edobeste edozein eratara erabakiak hartzeko deitu badituzte.

Baldin eta epaile edo abokatu nagusiren batek, arrazoi bereziren bat tarteko, gai zehatzenbaten epaiketan edo azterketan ezin duela parte hartu irizten badio, lehendakariari emanbehar dio horren berri. Lehendakariaren iritziz,epaile edo abokatu nagusiren batek, arrazoi bereziren bat tarteko, gai zehatzen batean partehartu behar ez badu edo ondoriorik aurkeztu behar ez badu, hala jakinarazi behar dio interesdunari.

Artikulu hau aplikatzeko orduan zailtasunikagertzen bada, Justizia Auzitegiak erabakiko du.

Parte batek ezingo du epaile baten nazionalitatea arrazoitzat aipatu Justizia Auzitegiarenedo bertako salaren baten osaera aldatzeko eskatzeko, ez eta Justizia Auzitegian edo bertakosalaren batean bere nazionalitateko epaile batfalta denik ere.

III. TITULUA

JUSTIZIA AUZITEGIAREN AURREKOPROZEDURA

19. artikulua

Estatu kideek, baita Batasuneko instituzioekere, ordezkaritza izango dute Justizia Auzitegiangai bakoitzerako aukeratutako agentearen bidez;agenteak aholkulari edo abokatu baten laguntza jaso ahal izango du.

Estatu kide izan gabe Europako EsparruEkonomikoaren gaineko Akordioan alderdi diren estatuek eta akordio horretan jasotako EFTAko Zaintzako Organoak ordezkaritza berbera izango dute.

Beste alderdiak abokatu batek ordezkatukoditu.

Estatu kide baten edo Europako Esparru Ekonomikoaren gaineko Akordioan parte den beste estatu baten jurisdikzioorganoren batenaurrean jarduteko gaituta dauden abokatuek baino ezin dute alderdi bat ordezkatu edo alderdihorri lagundu Justizia Auzitegian.

Justizia Auzitegian ager daitezen agente,aholkulari eta abokatuek beren eginkizunak independentziaz gauzatzeko beharrezko eskubideak eta bermeak izango dituzte, ProzeduraErregelamenduak zehaztutako balditzetan.

Justizia Auzitegiak, bestalde, bertan agertutako ahokulariei eta abokatuei dagokienez,

epaitegiei eta auzitegiei gai horretan eskuarkiaitortutako ahalak izango ditu, Erregelamenduhorretan bertan zehaztutako baldintzetan.

Estatu kideren bateko herritar diren unibertsitateirakasleek, beren estatuko legediakauzitan jarduteko eskubidea aitortzen badie, artikulu honetan abokatuei onartutako eskubideakizango dituzte Justizia Auzitegian.

20. artikulua

Justizia Auzitegiaren aurreko prozedurakbi aldi izango ditu: idatzia bata, eta ahozkoa bestea.

Idatzizko aldian, alderdiei eta aurkatutakoegintzak eman dituzten Batasuneko instituzioei demandak, alegazioak, erantzunak etaoharrak jakinaraziko zaizkie, eta, hala egokituzgero, baita kontraerantzunak edota beste edozein pieza edo dokumentu lagungarri nahizhorien kopia ziurtatuak ere.

Idazkariaren erantzukizunpean egingo dirajakinarazpenak, Prozedura Erregelamenduan zehaztutako hurrenkeran eta epeetan.

Ahozko aldian, bestalde, hauek sartzen dira:epaile txostengileak aurkeztutako txostena irakurtzea, Justizia Auzitegiak agenteei, aholkulariei eta abokatuei entzutea, eta abokatu nagusiak aurkeztutako ondorioak entzutea, bai etalekukoei eta adituei ere, egoki bada.

Baldin eta, Justizia Auzitegiaren iritziz, gaiakez badakar zuzenbidearen aldetik inolako arazo berririk, Justizia Auzitegiak, abokatu nagusiarientzunda, gaia abokatu nagusiaren ondoriorikgabe epaitzea erabaki ahal izango du.

21. artikulua

Justizia Auzitegian prozedura hasteko, demanda bat zuzenduko zaio idazkariari. Demandan, demandatzailearen izena eta helbideajaso behar dira, eta sinatzailearen zerizana,demandatutako alderdiaren edo alderdien izena, auziaren mamia, uziak, eta alegatutakoarrazoien azalpen laburra.

Demandarekin batera, hala badagokio, deuseztatzea nahi den egintza aurkeztu behar da,edo, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 265. artikuluan aipatutako hipotesiaren kasuan, artikulu horretan jasotako errekerimenduaren eguna ziurtatu dezan agiri bat. Aipatutako agiriok demandarieransten ez bazaizkio, idazkariak interesdunari dei egingo dio, zentzuzko epe baten barruanagiriok aurkezteko; horrelakoetan, ordea, ezinizango da preklusiorik alegatu, baldin eta pro

PROTOKOLOAK

121

PROT. 3.a, 21. art.PROTOKOLOAK


zesuaren egoera errekurtsoa jartzeko epea iragan ondoren erregularizatzen bada.

22. artikulua

Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa(EAEE) eratzeko Tratatuko 18. artikuluan aipatutako kasuetan, Justizia Auzitegiari errekurtsoa jartzekotan, idazkariari zuzendutakoidazkiaren bidez egingo da. Idazkian demandatzailearen izena eta helbidea jaso beharko diraeta sinatzailearen zerizana, bai eta zein erabakiren aurka jartzen den errekurtsoa, auzilarienizena, auziaren mamia, uziak, eta alegatutakoarrazoien azalpen laburra ere bai.

Idazkiarekin batera, aurkatu den Arbitrajeko Komitearen erabakiaren kopia egiaztatu bataurkeztu behar da.

Justizia Auzitegiak errekurtsoa ezesten badu,Arbitrajeko Komitearen erabakia behin betikoaizango da.

Baldin eta Justizia Auzitegiak, prozesuko alderdiren baten ekimenez eta bidezkoa bada, Arbitrajeko Komitearen erabakia deuseztatzenbadu, berriz ekin ahal izango zaio prozedurariArbitrajeko Komitearen aurrean. Justizia Auzitegiak erabakitako zuzenbidearazoei lotu behar zaie Arbitrajeko Komitea.

23. artikulua

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 267. artikuluan aipatzendiren kasuetan, prozedura eteten duen eta gaiaJustizia Auzitegiari aurkezten dion estatukojurisdikzioorganoaren erabakia jurisdikzioorgano horrek berak jakinaraziko dio Justizia Auzitegiari. Ondoren, Justizia Auzitegiko idazkariakauzian diren alderdiei, estatu kideei eta Batzordeari jakinaraziko die erabaki hori, bai eta baliozkotasun edo interpretazio arazoengatik zalantzan jarri den egintza onartu duen Batasuneko instituzio, organo edo organismoari ere.

Azken jakinarazpen hori jasotzen denetik bihilabeteko epean, alderdiek, estatu kideek, Batzordeak eta, hala dagokionean, baliozkotasunedo interpretazio arazoengatik zalantzan jarriden egintza onartu duen Batasuneko instituzio,organo edo organismoak eskubidea izangodute Justizia Auzitegiari alegazio edo ohar idatziak aurkezteko.

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 267. artikuluan aipatzen

diren kasuetan, Justizia Auzitegiko idazkariak dagokion jurisdikzioorgano nazionalaren erabakia jakinaraziko die estatu kide izan gabe Europako Esparru Ekonomikoaren gaineko Akordioan alderdi diren estatuei eta akordio horretan jasotako EFTAko Zaintzako Organoari; jakinarazpena egiten denetik bi hilabeteko epean, eta akordio horren aplikazioeremuetakorenbat ukituta gelditzen bada, alegazio edo oharidatziak aurkeztu ahal izango dizkiote JustiziaAuzitegiari.

Kontseiluak eta hirugarren estatu batek edobatzuek eremu jakin bati buruz egindako akordioaren bidez estatu horiei alegazio edo oharidatziak aurkezteko ahalmena ematen zaienean, baldin eta estatu kide bateko jurisdikzioorgano batek akordio horren aplikazioeremuarieragiten dion epaitu aurreko arazo bat aurkezten badio Justizia Auzitegiari, arazo hori aurkeztuduen jurisdikzioorgano nazionalak hirugarrenestatu horiei ere jakinaraziko die erabakia. Herrialde horiek, orduan, alegazio edo ohar idatziak aurkeztu ahal izango dizkiote Justizia Auzitegiari, jakinarazpena egiten denetik bi hilabeteko epean.

23 bis artikulua (1)

Prozeduraerregelamenduak prozedura bizkortua ezarri ahal izango du, eta askatasun, segurtasun eta justiziaesparruari buruzko epaiketa aurreko erabakieskaeretarako, presazkoprozedura.

Prozedura horietan, 23. artikuluan finkatutakoa baino epe laburragoa ezar daiteke idatzizko oharrak edo alegazioak aurkezteko eta, 20.artikuluko laugarren lerrokadan xedatutakoa gorabehera, baita abokatu nagusiaren ondoriorikeza ere.

Presazko prozeduran, alderdiak eta beste interesdun batzuk —23. artikuluaren araberaidatzizko oharrak edo alegazioak aurkezteko baimena dutenak— mugatu ahal izango dira eta,premia berealdikoa bada, prozeduraren idatzizko aldia kentzea ere bai.

24. artikulua

Justizia Auzitegiak berak egoki iritzitakoagiri guztiak aurkezteko eta informazio guztiakemateko eskatu ahal izango die alderdiei. Erantzuna ezezkoa bada, aktan jasota utziko du.

Justizia Auzitegiak estatu kideei eta auzian al

PROTOKOLOAK

122

PROT. 3.a, 22. art.

(1) 2008/79/CE, Euratom Erabakiaren bitartez sartutako artikulua (2008.1.29ko EO L, 29.zka, 42. or.).


derdi ez diren instituzio, organo eta organismoeiere prozesurako berak beharrezko iritzitako informazio guztiak eskatu ahal izango dizkie.

25. artikulua

Justizia Auzitegiak edonoiz agindu ahal izango dio perituirizpen bat egiteko berak aukeratutako edozein pertsona, korporazio, bulegotekniko, batzorde edo organori.

26. artikulua

Lekukoei entzun ahal izango zaie, Prozedura Erregelamenduak zehaztutako baldintzetan.

27. artikulua

Justizia Auzitegiak, bertaratzen ez diren lekukoei dagokienez, gai horretan epaitegiei etaauzitegiei orokorrean aitortutako ahalak izango ditu, eta diruzehapenak ezarri ahal izangoditu, Prozedura Erregelamenduak zehaztutakobaldintzetan.

28. artikulua

Lekukoek eta perituek zinpean egin dezaketedeklarazioa, bai Prozedura Erregelamenduanezarritako formularen arabera, bai lekuko edoaditu bakoitzaren estatuko legedian jasotakomoduan.

29. artikulua

Lekukoek eta perituek egoitza duten tokikoagintari judizialen aurrean deklaratzeko agindua eman ahal izango du Justizia Auzitegiak.

Auto hori bete ahal izateko, Prozedura Erregelamenduak zehaztutako baldintzetan jakinaraziko zaio eskumenak dituen agintaritzajudizialari. Erreguzko gutuna betetzearen ondorioz sortutako agiriak Justizia Auzitegiariigorri behar zaizkio modu berean.

Justizia Auzitegiak ordainduko ditu gastuak,hala dagokienean, gero alderdiei ordainarazteko aukeraren kalterik egin gabe.

30. artikulua

Lekukoek eta perituek zina hausten badute,arlo zibilean jurisdikzioa duen auzitegi nazional batean egindako delitutzat hartuko dute estatu kideek egintza hori. Justizia Auzitegiaksalaketa egin ondoren, kasuan kasuko esta

tuak jazarri egingo ditu delitu horren egileak horretan eskumenak dituen bertako jurisdikzioorganoaren aurrean.

31. artikulua

Ikustaldia jendaurrekoa izango da, JustiziaAuzitegiak, arrazoi larriak tarteko, kontrakorikadierazi ezik, ofizioz edo alderdiak eskatuta.

32. artikulua

Ikustaldian, Justizia Auzitegiak galdeketaegin ahal izango die perituei eta lekukoei, bai etaalderdiei ere. Hala ere, alderdiek beren ordezkarien bidez baino ezingo dute jardun epaiketan.

33. artikulua

Ikustaldi bakoitzeko, akta bat jaso beharda; akta hori lehendakariak eta idazkariak sinatubehar dute.

34. artikulua

Lehendakariak zehaztuko ditu ikustalditxandak.

35. artikulua

Justizia Auzitegiaren eztabaidak sekretupean egin eta hala gordeko dira.

36. artikulua

Epaiak arrazoitu egingo dira. Eztabaidetanparte hartu duten epaileen izenak aipatukodira bertan.

37. artikulua

Epaiak, lehendakariak eta idazkariak sinatukodituzte. Jendaurreko saio batean irakurrikodira.

38. artikulua

Justizia Auzitegiak erabakiko du kostuengainean.

39. artikulua

Justizia Auzitegiko lehendakariak prozedura laburtu baten bidez erabakiko du Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 278. artikuluan eta EAEE Tratatuko

PROTOKOLOAK

123

PROT. 3.a, 39. art.


157. artikuluan jasotako etendura lortu nahi duten uziei buruz, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 279. artikuluarekin bat etorriz behinbehineko neurriakemateari buruz, edo Europar Batasunaren Funtzionamendu Tratatuaren 299. artikuluarenlaugarren lerrokadaren edo EAEE Tratatuko 164.artikuluko hirugarren lerrokadaren araberaegintzen nahitaezko betearazpena eteteari buruz. Prozedura laburtu horri, beharrezkoa denheinean, ez zaizkio estatutu honetan jasotakozenbait arau aplikatuko, eta Prozedura Erregelamenduan arautuko da prozedura hori.

Lehendakaria ezintasunegoeraren bateanbadago, beste epaile batek egingo du haren ordezkoa, Prozedura Erregelamenduak zehaztutako baldintzetan.

Lehendakariaren ebazpena, edo haren ordezkoarena, behinbehinekoa baino ez da izango, eta inola ere ez du baldintzapean jarriko Justizia Auzitegiaren erabakia gai nagusiari dagokionez.

40. artikulua

Estatu kideek eta Batasuneko instituzioek laguntzailekide moduan har dezakete parte Justizia Auzitegiaren esku jarritako auzietan.

Eskubide bera izango dute Batasuneko organoek eta organismoek eta beste edozeinpertsonak ere, baldin eta Justizia Auzitegiari aurkeztutako auzi baten ebazpenean interesenbat erakuts badezakete. Pertsona fisikoek eta juridikoek ez dute esku hartu ahal izango estatukideen arteko, Batasuneko instituzioen arteko,edo eskatu kideen eta batasuneko instituzioenarteko auzietan.

Bigarren lerrokadan xedatutakoari kalterikegin gabe, estatu kide izan gabe Europako Esparru Ekonomikoaren gaineko Akordioan parte diren estatuek eta akordio horretan aurreikusitako EFTAko Zaintzako Organoak laguntzailekide gisa esku har dezakete Justizia Auzitegiariaurkeztutako auzietan, auziok aipatutako akordio horren aplikazioeremuren bati buruzkoakdirenean.

Esku hartzeko demandaren uziek helburu bakarra izango dute, alderdietako baten uziak bultzatzea, besterik ez.

41. artikulua

Alderdi demandatuak, behar bezala epatutaegonda, demandari idatziz erantzuten ez badio,auziiheseko epaia emango da horretaz. Epaiari aurkapena jarri ahal izango zaio, jakinaraz

penetik hilabeteko epean. Justizia Auzitegiakkontrako erabakirik hartu ezik, aurkapen horrekez du auziiheseko epaia betearaztea etengo.

42. artikulua

Estatu kideek, Batasuneko instituzio, organo edo organismoek zein beste edozein pertsonafisikok edo juridikok, Prozedura Erregelamenduak zehaztutako kasuetan eta baldintzetan, hirugarrengotza jar dezake emandako epaienaurka, nahiz eta agertzeko deirik jaso ez, baldineta epai horiek beren eskubideei kalte egiten badiete.

43. artikulua

Epairen baten esanahiaz eta helmenaz zalantzarik izanez gero, Justizia Auzitegiari dagokioepai hori interpretatzea, alderdiak eskatutaedo horretan interesa duela froga dezan Batasuneko instituzioak eskatuta.

44. artikulua

Justizia Auzitegiari epaia berrikustea eskatu ahal izateko, nahitaezkoa izango da eragin erabakigarria izan dezakeen egintzaren bat aurkitu izana; hain zuzen, epaia eman aurretik ez Justizia Auzitegiak ez berrikustea eskatu duen alderdiak ezagutzen ez zutena.

Justizia Auzitegiaren epai bat behar da berrikusteprozedurarako; gertakari berri bat dagoela jaso behar da berariaz epai horretan,eta, dituen ezaugarriak kontuan hartuta, bideematen duela berrikustea onartzeko; beraz,demanda hori prozeduran onartzeko modukoadela deklaratuko du.

Ezingo da inolako berrikustedemandarikaurkeztu epaiegunetik hamar urte igaro etagero.

45. artikulua

Prozedura Erregelamenduan distantziarenaraberako epeak finkatuko dira.

Epeak amaitu direlaeta ezingo da preklusiorik aurkeztu, baldin eta interesdunak ustekabeko edo ezinbesteko kasuren bat gertatu delaegiaztatzen badu.

46. artikulua

Kontratuz kanpoko erantzukizuna delaeta Batasunaren aurka baliatutako akzioek bost urtera preskribituko dute, akziook eragin zituen

PROTOKOLOAK

124

PROT. 3.a, 40. art.


gertakaria gertatu zenetik zenbatuta. Preskripzioa geldiarazi egingo da, bai Justizia Auzitegiari demanda aurkeztuta, bai aurreerreklamazioaeginez; kaltetuak hori Batasunean eskumenak dituen instituzioan aurkeztu ahal izango du. Azkenkasu horretan, demanda bi hilabeteko epean aurkeztu beharko da, horrela baitago xedatuta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko263. artikuluan; hala dagokionean, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko 265. artikuluaren bigarren lerrokadan jasotako xedapenak izango dira aplikagarri.

Artikulu hau Europako Banku Zentralarenkontratuz kanpoko erantzukizunen arloko akzioei ere aplikatuko zaie.

IV. TITULUA

AUZITEGI OROKORRA

47. artikulua

Auzitegi Orokorrari eta bertako kideei ere 9.artikuluko lehenengo lerrokada, 14. eta 15. artikuluak, 17. artikuluko lehenengo, bigarren, laugarren eta bosgarren lerrokadak eta 18. artikulua aplikatuko zaizkie.

Auzitegi Orokorreko idazkariari ere aplikatuko zaizkio, mutatis mutandis, 3. artikulukolaugarren lerrokada eta 10., 11. eta 14. artikuluak.

48. artikulua

Auzitegi Orokorra hogeita zazpi epailek osatuta egongo da.

49. artikulua

Auzitegi Orokorreko kideei abokatu nagusiaren eginkizunak betetzeko dei egin ahalizango zaie.

Abokatu nagusi horren eginkizuna izango daAuzitegi Orokorraren esku jarritako zenbaitgairi buruz ondorio arrazoituak aurkeztea —auzitegi horri bere xedeak betetzen laguntzeko—jendaurrean eta inpartzialtasun eta independentzia osoz

Auzitegi Orokorraren Prozedura Erregelamenduan finkatuko dira gai horiek hautatzekoirizpideak eta abokatu nagusiak izendatzeko moduak.

Auzitegi Orokorreko kide bat gai baten gainean abokatu nagusi izateko izendatzen denean, kide horrek ezingo du parte hartu gai horiebazten.

50. artikulua

Auzitegi Orokorrak hiru eta bost epailezosatutako salak eratuko ditu. Epaileek beren artetik hautatuko dituzte saletako lehendakariak. Bost epaileko saletako lehendakariak hiruurterako hautatuko dira. Behin berritu ahalizango da beren agintaldia.

Prozedura Erregelamenduan arautuko da salen osaketa eta sala bakoitzari dagozkion gaiakesleitzeko modua. Prozedura Erregelamenduanjasotako zenbait kasutan, Auzitegi OrokorrakOsoko Bilkuran edo kide bakarreko organomoduan jardun dezake.

Prozedura Erregelamenduan, halaber, Auzitegi Orokorra Sala Nagusi moduan eratzea xedatu ahal izango da zehaztutako kasuetarako etazehaztutako baldintzetan.

51. artikulua

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 256. artikuluko 1. paragrafoan aipatzen den arauan xedatutakoa gorabehera, Justizia Auzitegiaren eskumenekoak izango dira —auzitegi horren eskumenekoak bainoez— Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 263. eta 265. artikuluetan jasotzen diren errekurtsoak, estatu kidebatek jartzen baditu:

a) Europako Parlamentuak edo Kontseiluak,edo, batera dihardutela, bi instituzio horiek,onartutako egintzen aurka edo erabakitzearihuts egin izanaren aurka, honako hauek salbuespen izanik:

— Kontseiluak Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren108. artikuluko 2. paragrafoko hirugarrenlerrokadaren arabera hartutako erabakiak.

— merkataritza babesteko neurriei buruzKontseiluak onartutako erregelamendubatekin bat etorriz, Kontseiluak berakEuropar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuaren 207. artikuluarenarabera onartutako egintzak;

— Kontseiluak Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 291.artikuluko 2. paragrafoaren arabera betearazpeneskumenak baliatzeko gauzatzen dituen egintzak.

b) Batzordeak onartutako egintza batenaurka edo erabakitzeari huts egin izanarenaurka, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 331. artikuluko 1. paragrafoaren arabera.

PROTOKOLOAK

125

PROT. 3.a, 51. art.


Justizia Auzitegiaren eskumenekoak izangodira –auzitegi horren eskumenekoak baino ez–, era berean, artikulu horietan beretan jasotzendiren errekurtsoak, baldin eta errekurtso horiekBatasuneko instituzio batek jarri baditu Europako Parlamentuak, Kontseiluak, aldi berean batak eta besteak, edo Batzordeak egintza bat onartu duelaeta, edo erabakitzeari huts egin diolaeta, edo baldin eta errekurtso horiek instituziobatek jarri baditu Europako Banku Zentralakegintza bat onartu duelaeta, edo erabakitzeari huts egin diolaeta.

52. artikulua

Justizia Auzitegiko lehendakariak eta Auzitegi Orokorreko lehendakariak elkarren artekoadostasunez finkatuko dute Justizia Auzitegiari atxikitako funtzionarioek eta gainerako agenteek Auzitegi Orokorrean zerbitzuak betetzekozein baldintza bete behar dituzten, Auzitegi Orokorraren funtzionamendua bermatuta egondadin. Zenbait funtzionario edo agente Auzitegi Orokorreko idazkariaren mende egongo dirabertako lehendakariaren agintaritzapean.

53. artikulua

Auzitegi Orokorrean jarduteko prozedura III.tituluan arautu da.

Beharrezkoa den heinean, bertako ProzeduraErregelamenduak zehaztu eta osatuko du Auzitegi Orokorrean jarduteko prozedura. Prozedura Erregelamenduak salbuespenak jarri ahalizango dizkie 40. artikuluko laugarren lerrokadari eta 41. artikuluari, jabetza intelektualareneremuan sortutako auzien ezaugarri bereziakkontuan izateko.

Aurreko 20. artikuluko laugarren lerrokadanxedatutakoa gorabehera, abokatu nagusiakidatziz aurkez ditzake bere ondorioak arrazoituta.

54. artikulua

Auzitegi Orokorrari zuzendutako errekurtsoren bat edo prozesuko beste egintzaren batnoizbait hutsegitez Justizia Auzitegiko Idazkaritzan aurkezten bada, idazkaritza horrek berehala bidali beharko dio Auzitegi OrokorrekoIdazkaritzari; era berean, Justizia Auzitegiari zuzendutako errekurtsoren bat edo prozesuko beste egintzaren bat noizbait hutsegitez AuzitegiOrokorreko idazkaritzan aurkezten bada, idazkaritza horrek berehala helarazi beharko dio Justizia Auzitegiko Idazkaritzari.

Auzitegi Orokorrak errekurtso bat ebaztekoardura izateko eskumenik ez duela uste badu,Justizia Auzitegiaren eskumenekoa delako, Justizia Auzitegiari igorriko dio. Era berean, Justizia Auzitegiak errekurtsoa ebazteko arduraizateko eskumenik ez duela uste badu, Auzitegi Orokorraren eskumenekoa delako, AuzitegiOrokorrari igorriko dio, eta halakoetan hark ezinutziko dio bere eskumena baliatzeari.

Justizia Auzitegiari eta Auzitegi Orokorraribiei xede berbera duten gaiak aurkezten bazaizkie, edo interpretazioarazo berbera mahaigaineratzen dutenak, edo egintza berberarenbaliozkotasuna zalantzan jartzen dutenak, Auzitegi Orokorrak, alderdiei entzun ondoren,eten egin ahal izango du bere jarduna, harik etaJustizia Auzitegiak epaia eman arte edo, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzkoTratatuko 263. artikuluaren arabera jarritakoerrekurtsoak badira, Auzitegi Orokorrak utziegin ahal izango dio bere eskumena baliatzeari, Justizia Auzitegiak errekurtso horiek ebatziahal izan ditzan. Baldintza berberetan, JustiziaAuzitegiak ere bere ardurapeko prozedura etetea erabaki dezake; horrelakoetan, prozedurari Auzitegi Orokorrean emango zaio jarraipena.

Estatu kide batek eta Batasuneko instituziobatek egintza berberari jartzen badiote aurkapena, Auzitegi Orokorrak bere eskumenak baliatzeari utziko dio, Justizia Auzitegiak errekurtsohoriek ebatzi ahal izan ditzan.

55. artikulua

Auzitegi Orokorreko idazkariak alderdi guztiei jakinaraziko dizkie, baita estatu kide guztieinahiz Batasuneko instituzioei ere, auzian Auzitegi Orokorrean parte hartu ez arren, bai Auzitegi Orokorrak prozesua amaitzeko emandakoebazpenak, bai edukizko arazoa zati bateanebatzita utz dezatenak, bai eskumenik ezarenedo onartezintasunaren salbuespenen bati buruzko prozesuko intzidenteak amaitzen dituztenak.

56. artikulua

Kasazioerrekurtsoa aurkeztu ahal izangozaio Justizia Auzitegiari bi hilabeteko epean, aurkapena jaso duen ebazpena jakinarazten denetikhasita, bai Auzitegi Orokorrak prozesua amaitzeko emandako ebazpenen aurka, bai edukizko arazoa zati batean ebatzita utz dezatenen aurka, baita eskumenik ezaren edo onartezintasunaren salbuespenen bati buruzko prozesuko intzidenteak amaitzen dituztenen aurka ere.

PROTOKOLOAK

126

PROT. 3.a, 52. art.


Kasazioerrekurtsoa edozein alderdik aurkeztu ahal izango du, baldin eta bere uziak erabat edo zati batean ezetsi badira. Hala ere, estatu kide edo Batasuneko instituzio ez diren laguntzailekideek kasazioerrekurtsoa jarri ahalizateko, Auzitegi Orokorraren ebazpenak nahitaez eragin behar die zuzenean, bestela ezin izango dute horrelako errekurtsorik jarri.

Batasunaren eta bere agenteen auziak salbuespen direla, Auzitegi Orokorrean auzian eskuhartu ez duten estatu kideek eta Batasuneko instituzioek ere jar dezakete kasazioerrekurtsoa. Aipatu berri diren estatu kideak eta instituzioak lehen auzialdian esku hartu duten estatu kideen zeininstituzioen egoera berberean egongo dira.

57. artikulua

Pertsonaren batek parte hartzeko egindakoeskaria ezetsi bada, pertsona horrek kasazioerrekurtsoa jarri ahal izango dio Justizia Auzitegiari, parte hartzeko bere eskaria ezetsi duenAuzitegi Orokorraren ebazpenaren aurka, ezesteko ebazpenaren jakinarazpena jaso eta biasteko epean.

Prozedurako alderdiek kasazioerrekurtsoajarri ahal izango dute Europar BatasunarenFuntzionamenduari buruzko Tratatuko 278.eta 279. artikuluen edo 299. artikuluko laugarren lerrokadaren ondorioz edo EAEE Tratatuko 157. artikuluaren edo 164. artikuluko hirugarren lerrokadaren ondorioz Auzitegi Orokorrak hartutako edozein ebazpenen aurka, ebazpenaren jakinarazpenetik bi hilabeteko epean.

Artikulu honetako lehenengo eta bigarren lerrokadetan aipatutako kasazioerrekurtsoa 39.artikuluan ezarritako prozeduraren araberaebatziko da.

58. artikulua

Justizia Auzitegian aurkeztutako kasazioerrekurtsoa zuzenbidearazoetara mugatukoda. Errekurtsoak arrazoi hauek izan beharko dituoinarri: Auzitegi Orokorraren eskumenik eza, auzitegiko prozedurako irregulartasunak, errekurtsojartzailearen interesak kaltetzen dituzten heinean, eta Auzitegi Orokorrak Batasuneko Zuzenbidea haustea.

Kostuak ezartzea eta kostuen zenbatekoa ezdira, berez, kasazioerrekurtsoa jartzeko arrazoi.

59. artikulua

Auzitegi Orokorraren ebazpen baten aurkako kasazioerrekurtsoaren prozedurak bi aldi

izango ditu Justizia Auzitegian: idatzia bata, etaahozkoa bestea. Justizia Auzitegiak, abokatu nagusiari eta alderdiei entzun ondoren, ahozko aldirik egin gabe eman dezake ebazpena, Prozedura Erregelamenduak zehazten dituen baldintzetan.

60. artikulua

Kasazioerrekurtsoa jartzeak ez du eteteondoriorik izango, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 278. eta279. artikuluetan edo EAEE Tratatuko 157. artikuluan xedatutakoari kalterik egin gabe.

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 280. artikuluan xedatutakoa gorabehera, erregelamendu bat deuseztatzen duten Auzitegi Orokorraren ebazpenekeragina izateko, nahitaez, estatutu honetako56. artikuluko lehenengo lerrokadan aipatutako epea iraungi behar da, edo bestela, aipatutako epean kasazioerrekurtsoren batjarri baldin bada, aurretik errekurtsoa ezetsi behar da; hala ere, alderdi bakoitzak eskubideaizango du Justizia Auzitegian demanda batjartzeko, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 278. eta 279. artikuluen edo EAEE Tratatuko 157. artikuluaren indarrez deuseztatutako europar erregelamenduaren eraginak etetea lortzeko nahizbeste edozein behinbehineko neurri hartzeko.

61. artikulua

Kasazioerrekurtsoa baiesten bada, JustiziaAuzitegiak deuseztatu egingo du Auzitegi Orokorraren ebazpena. Kasu horretan, Justizia Auzitegiak bi aukera izango ditu, auzia berakebatzi behin betiko, auziaren egoerak hala egiten uzten badu, edo gaia Auzitegi Orokorrari bihurtu, horrek ebatzi dezan.

Auzia Auzitegi Orokorrari bihurtuz gero,Justizia Auzitegiaren ebazpenean erabakitakozuzenbidearazoak loturaindarrekoak izangodira Auzitegi Orokorrarentzako.

Auzia dela eta, Auzitegi Orokorrean esku hartu ez duen estatu kideren batek edo Batasunekoinstituzioren batek jarritako kasazioerrekurtsoa baiesten denean, Justizia Auzitegiak, beharrezkoa baderitzo, berak adieraz dezakezein diren Auzitegi Orokorrak deuseztatutakoebazpenaren ondorioen artean behin betikotzat hartu beharrekoak, auzian alderdi direnentzat.

PROTOKOLOAK

127

PROT. 3.a, 61. art.


62. artikulua

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuaren 256. artikuluko 2. eta 3. paragrafoetan adierazitako kasuetan, lehen abokatu nagusiak Auzitegi Orokorraren ebazpenaberraztertzeko proposatu ahal izango dio Justizia Auzitegiari, Batasuneko Zuzenbidearenbatasuna edo koherentzia hausteko arrisku larria dagoela uste duenean.

Auzitegi Orokorrak ebazpena eman ondokohilabeteko epean aurkeztu beharko da proposamena. Justizia Auzitegiak, lehen abokatu nagusiak proposamena aurkezten dionetik hilabeteko epean, ebazpena berraztertzea bidezkoaden ala ez erabakiko du.

62 bis artikulua

Berriz aztertu beharreko gaiei buruzko erabakia emateko, Justizia Auzitegiak presazkoprozedura erabiliko du, Auzitegi Orokorrakigorritako autoetan oinarrituta.

Estatutu honetako 23. artikuluan aipatzen diren interesdunek eta Europar BatasunarenFuntzionamendu Tratatuaren 256. artikuluko 2.paragrafoan aipatzen diren kasuetan, AuzitegiOrokorrean bideratutako prozedurako alderdiekeskubidea izango dute Justizia Auzitegian alegazio edo ohar idatziak aurkezteko, berariaz ezarritako epean, berriz aztertu beharreko gaien inguruan.

Justizia Auzitegiak ahozko aldia irekitzeari buruz erabaki dezake ebazpena eman baino lehen.

62 ter artikulua

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 256. artikuluko 2. paragrafoan aurreikusitako kasuetan, berraztertzekoproposamenak eta berraztertzeko prozedurahasteko erabakiak ez dute etendura eragingo,Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 278. eta 279. artikuluetan xedatutakoari kalterik egin gabe. Justizia Auzitegiak adierazten badu Auzitegi Orokorrarenebazpenak Batasuneko Zuzenbidearen batasuna edo koherentzia hausten duela, Justizia Auzitegiak gaia Auzitegi Orokorrari igorriko dio berriz, eta Justizia Auzitegiaren ebazpenean erabakitako zuzenbidearazoak loturaindarrekoak izango dira Auzitegi Orokorrarentzat; Justizia Auzitegiak berak adieraz dezake zein direnAuzitegi Orokorrak deuseztatutako ebazpenaren ondorioen artean behin betikotzat hartu beharrekoak, auzian alderdi direnentzat. Dena dela,

berrazterketaren emaitza kontuan hartuta, auziaren ebazpena Auzitegi Orokorraren erabakiaren oinarri diren egitatezko apreziazioen ondorio bada, Justizia Auzitegiak behin betikoebatziko du auzia.

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 256. artikuluko 3. paragrafoan aurreikusitako kasuetan, berraztertzekoproposamenik edo berraztertzealdia irekitzeko erabakirik ez badago, aurkeztutako galdereiAuzitegiak emandako erantzunak 62. artikuluko bigarren lerrokadan berariaz ezarritakoepea bukatzean izango du eragina. Berraztertzealdia irekitzen bada, berrazterketari dagokionerantzunak aldi hori amaitzean izango du eragina, Justizia Auzitegiak besterik erabaki ezik.Justizia Auzitegiak adierazten badu Auzitegi Orokorraren ebazpenak Batasuneko Zuzenbidearenbatasuna edo koherentzia hausten duela, berraztertu beharreko gaiei Justizia Auzitegiakemandako erantzunak Auzitegi Orokorrakemandakoa ordezkatuko du.

IV bis TITULUA

JURISDIKZIO SALAK

62. quater artikulua

Auzitegi espezializatuen eskumenei, osaketari, antolaketari eta prozedurari buruzko xedapenak, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 257. artikuluaren ondorioz ezarriak, estatutu honetako eranskinean daude jasota.

V. TITULUA

AZKEN XEDAPENAK

63. artikulua

Justizia Auzitegiaren eta Auzitegi Orokorraren Prozedura Erregelamenduek estatutu hauaplikatzeko beharrezko xedapen guztiak jasoko dituzte, bai eta, beharrezkoa den heinean, estatutu hau osatzekoak ere.

64. artikulua

Europar Batasuneko Justizia Auzitegiari aplikatu beharreko hizkuntzaaraubideari buruzko

PROTOKOLOAK

128

Prot. 3.a, 62. art.


arauak Kontseiluaren erregelamendu baten bidez ezarriko dira; Kontseiluak aho batez erabakiko du. Erregelamendu hori onetsiko da, delaJustizia Auzitegiak eskatuta eta Batzordearieta Europako Batzordeari aurretiaz kontsultaeginda, dela Batzordeak proposatuta eta Justizia Auzitegiari eta Europako Parlamentuari aurretiaz kontsulta eginda.

Arau horiek onartzen diren arte, JustiziaAuzitegiaren Prozedura Erregelamenduan etaAuzitegi Orokorraren Prozedura Erregelamenduan hizkuntzaaraubideari buruz ezarritako xedapenak izango dira aplikagarri. Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 253. eta 254. artikuluetan xedatutakoa gorabehera, xedapen horiek aldatzeko edo indargabetzeko, Kontseiluaren aho bateko onespena beharko da.

I. ERANSKINA

EUROPAR BATASUNEKO FUNTZIOPUBLIKOKO AUZITEGIA

1. artikulua

Batasunaren eta bere eragileen arteko auziakebazteko eskumena Europar Batasuneko Funtzio Publikoko Auzitegiak —aurrerantzean«Funtzio Publikoko Auzitegia»— izango du lehen auzialdian; Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 270. artikuluaren ondorioz; bere eskumen izango dira, halaber, edozein organo edo organismoren eta horien langileen arteko auziak baldin eta horiengaineko eskumena Europar Batasuneko JustiziaAuzitegiak esleituta badu.

2. artikulua

Funtzio Publikoko Auzitegia zazpi epailekosatuko dute. Justizia Auzitegiak hala eskatzenbadu, Kontseiluak, gehiengo kualifikatuz, epaileen kopurua handitu ahal izango du.

Epaileak sei urteko aldi baterako izendatuko dira. Irteten diren epaileak berriz izendatuahal izango dira.

Hutsik gelditzen diren kargu guztiak besteepaile bat sei urterako izendatuz beteko dira.

3. artikulua

1. Epaileak Kontseiluak izendatuko ditu, Europar Batasuneko Funtzionamenduari buruzko

Tratatuko 257. artikuluaren laugarren lerrokadaren arabera; aldez aurretik, ordea, artikulu honetan aipatzen den komiteari kontsulta eginbeharko dio. Epaileak izendatzeko orduan,Funtzio Publikoko Auzitegiaren eraketa orekatua izan dadila zainduko du Kontseiluak; ildo horretatik, geografiairizpideen aldetik, ahaliketa aukera zabalena egingo du estatu kideetako herritarrei eta ordezkatutako sistema juridikonazionalei dagokienez.

2. Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 257. artikuluko laugarren lerrokadan adierazitako eskakizunak betetzen dituzten herritar guztiek aurkeztu ahalizango dute hautagaitza baldin eta Batasunekoherritartasuna badute. Hautagaitza horiek aurkezteko eta tramitatzeko baldintzak eta erakKontseiluak ezarriko ditu Justizia Auzitegiarengomendioa entzunda.

3. Batzorde bat osatuko da, Europako Justizia Auzitegiko eta Auzitegi Orokorreko kideohien artean eta jurista aditu ezagunen arteanaukeratutako zazpi pertsonez osatua. Kontseiluak erabakiko ditu batzordeko kideen izendapena eta funtzionamenduarauak Justizia Auzitegiko lehendakariaren gomendioa entzunda.

4. Batzordeak hautagaiak Funtzio PublikokoAuzitegiko epaileari dagozkion zereginak betetzeko gai diren adieraziko du irizpen batean.Irizpenarekin batera, batzordeak maila gorenaeta egokiena duten hautagaien zerrenda ere aurkeztuko du. Zerrenda horretan proposatutakohautagaien kopura Kontseiluak izendatu beharreko epaileen kopurua halako bi izango da gutxienez.

4. artikulua

1. Epaileek beren artean aukeratuko dute Batasuneko Funtzio Publikoko Auzitegiko lehendakaria hiru urterako. Agintaldia berritu egindaiteke.

2. Funtzio Publikoko Auzitegiak hiru epailezosatutako salak eratuko ditu. Prozeduraerregelamenduan aurreikusitako kasuetan, osokobilkuran, bost epaileko salan edo epaile bakarreko salan hartu ahal izango ditu erabakiak.

3. Funtzio Publikoko Auzitegiko lehendakaria osoko bilkurako eta bost epaileko salako buruizango da. Hiru epaileko salen lehendakariak 1.paragrafoan adierazitako baldintzetan izendatuko dira. Funtzio Publikoko lehendakariarihiru epaileko sala bat esleitzen bazaio, bera izango da buru.

4. Prozedura Erregelamenduak arautukoditu osoko bilkuraren eskumenak eta quoruma,

PROTOKOLOAK

129

Prot. 3.a, I erans.


baita salen osaketa eta gaiak horiei nola esleitu ere.

5. artikulua

Europar Batasuneko Justizia Auzitegiaren Estatutuko 2.etik 6.era bitarteko artikuluak, 14. eta15. artikuluak, 17. artikuluko lehenengo, bigarren eta bosgarren paragrafoak eta 18. artikulua Funtzio Publikoko Auzitegiari eta horko kideei ere aplikatuko zaizkie.

Estatutuko 2. artikuluan aurreikusitako zinegitea Justizia Auzitegiaren aurrean egingo da,eta auzitegi horrek berak hartuko ditu 3., 4. eta6. artikuluetan aipatzen diren erabakiak, betiere,Funtzio Publikoko Auzitegiari kontsultatu ondoren.

6. artikulua

1. Funtzio Publikoko Auzitegia Justizia Auzitegiaren eta Auzitegi Orokorraren zerbitzuezbaliatuko da. Justizia Auzitegiko lehendakariak edo, hala dagokionean, Auzitegi Orokorreko lehendakariak finkatuko du, Funtzio Publikoko Auzitegiko lehendakariarekin adostuta,zein baldintzatan emango dituzten zerbitzuakFuntzio Publikoko Auzitegian Justia Auzitegiraedo Auzitegi Orokorrera atxikitako funtzionarioek eta gainerako eragileek, Futzio PublikokoAuzitegiak funtziona dezan. Zenbait funtzionario edo gainerako eragile Funtzio Publikoko Auzitegiko idazkariaren menpe egongo dira, auzitegi horretako lehendakariaren agintaritzapean.

2. Funtzio Publikoko Auzitegiak izendatukodu bertako idazkaria, eta berak ezarriko du idazkariaren estatutua. Auzitegi honetako idazkariariEuropar Batasuneko Justizia Auzitegiaren Estatutuko 3. artikuluko laugarren lerrokada eta10., 11. eta 14. artikuluak aplikatuko zaizkio.

7. artikulua

1. Funtzio Publikoko Auzitegian jardutekoprozedura Europar Batasuneko Justizia Auzitegiaren Estatutuko III. tituluan dago araututa,22. eta 23. artikuluetan izan ezik. Beharrezko denean, prozedura hori Funtzio Publikoko Auzitegiaren prozeduraerregelamenduaren bitartez zehaztu eta osatuko da.

2. Auzitegi Orokorreko hizkuntzaaraubideari buruzko xedapenak Funtzio Publikoko Auzitegiari ere aplikatuko zaizkio.

3. Prozeduraren idatzizko aldiak demandaren eta erantzuteko idazkiaren aurkezpena

hartuko ditu barne, salbu eta Funtzio Publikoko Auzitegiak prozesuko idazkien bigarren truke bat behar dela erabakitzen badu. Idazkien bigarren trukea egiten denean, Funtzio Publikoko Auzitegiak ahozko aldirik egin gabe hartu ahalizango du erabakia alderdiak ados badaude.

4. Prozeduraren edozein alditan, baita demanda jarri ondoren ere, Funtzio Publikoko Auzitegiak auzia modu adiskidetsuan konpontzeko aukerak aztertuko ditu, eta horrelako irtenbide bat errazten saiatuko da.

5. Funtzio Publikoko Auzitegiak erabakiko dukostuen gainean. Prozedura Erregelamendukoberariazko xedapenak errespetatuz, prozesuagaltzen duen alderdia kostuak ordaintzera kondenatuko da, hala erabakitzen bada.

8. artikulua

1. Funtzio Publikoko Auzitegiari zuzendutakoerrekurtsoren bat edo prozesuko beste egintzaren bat noizbait hutsegitez Justizia Auzitegikoedo Auzitegi Orokorreko Idazkaritzan aurkezten bada, idazkaritza horrek berehala bidali beharko dio Funtzio Publikoko Auzitegiko Idazkaritzari. Era berean, Justizia Auzitegiari edo Auzitegi Orokorrari zuzendutako errekurtsoren batedo prozesuko beste egintzaren bat noizbait hutsegitez Funtzio Publikoko Auzitegiko idazkaritzan aurkezten bada, idazkaritza horrek berehala helarazi beharko dio Justizia Auzitegikoedo Auzitegi Orokorreko Idazkaritzari.

2. Funtzio Publikoko Auzitegiak errekurtso batebazteko eskumenik ez duela uste badu, JustiziaAuzitegiaren edo Auzitegi Orokorraren eskumenekoa delako, Auzitegi Orokorrari igorriko dio.Era berean, Justizia Auzitegiak edo AuzitegiOrokorrak errekurtso bat Funtzio PublikokoAuzitegiaren eskumena dela uste badu, errekurtsoa jaso duen jurisdikzioorganoak FuntzioPublikoko Auzitegiari igorriko dio; eta horrekezin izango dio uko egin bere eskumenari.

3. Auzitegi Orokorrean eta Funtzio Publikoko Auzitegian interpretazioauzi berbera azaltzen duten edo egintza berberaren baliozkotasuna zalantzan jartzen duten arazoak aurkeztendirenean, Funtzio Publikoko Auzitegiak, alderdiei entzun ondoren, prozedura eten ahal izango du, Auzitegi Orokorrak bere epaia emanarte.

Auzitegi Orokorrean eta Funtzio PublikokoAuzitegian gai berberari buruzko errekurtsoakaurkezten direnean, Funtzio Publikoko Auzitegiak uko egingo dio bere eskumenari, AuzitegiOrokorrak errekurtso horiei buruzko erabakiaeman dezan.

PROTOKOLOAK

130

Prot. 3. I erans.


9. artikulua

Kasazioerrekurtsoa aurkeztu ahal izangozaio Auzitegi Orokorrari bi hilabeteko epean, aurkatua izan den ebazpena jakinarazten denetik hasita, bai Funtzio Publikoko Auzitegiak prozesuaamaitzeko emandako ebazpenen aurka, bai edukizko arazoa zati batean ebatzita utz dezatenenaurka, baita eskumenik ezaren edo onartezintasunaren salbuespenen bati buruzko prozesukointzidenteak amaitzen dituztenen aurka ere.

Kasazioerrekurtsoa edozein alderdik aurkeztu ahal izango du, baldin eta bere uziak erabat edo zati batean ezetsi badira. Hala ere, estatu kideetako edo Batasuneko instituzio ez diren laguntzailekideek kasazioerrekurtsoa jarriahal izateko, Funtzio Publikoko Auzitegiarenebazpenak nahitaez eragin behar die zuzenean,bestela ezin izango dute horrelako errekurtsorik jarri.

10. artikulua

1. Pertsonaren batek parte hartzeko egindakoeskaria ezetsi bada, pertsona horrek kasazioerrekurtsoa jarri ahal izango dio Auzitegi Orokorrari, parte hartzeko bere eskaria ezetsi duenFuntzio Publikoko Auzitegiaren ebazpenarenaurka, ezesteko ebazpenaren jakinarazpenajaso eta bi asteko epean.

2. Prozedurako alderdiek kasazioerrekurtsoajarri ahal izango dute Europar BatasunarenFuntzionamenduari buruzko Tratatuko 278. eta279. artikuluen edo 299. artikuluko laugarren lerrokadaren ondorioz edo EAEE Tratatuko 157. artikuluaren edo 164. artikuluko hirugarren lerrokadaren ondorioz Funtzio Publikoko Auzitegiak hartutako edozein ebazpenen aurka, ebazpenaren jakinarazpenetik bi hilabeteko epean.

3. Auzitegi Orokorrak prozedura laburtubaten bitartez erabaki ahal izango ditu 1. eta 2.paragrafoetan aipatzen diren kasazioerrekurtsoak; prozedura laburtu horri, beharrezkoaden heinean, ez zaizkio estatutu honetan jasotako zenbait arau aplikatuko, eta Auzitegi Orokorreko Prozedura Erregelamenduan arautukoda prozedura hori.

11. artikulua

1. Auzitegi Orokorrean aurkeztutako kasazioerrekurtsoa zuzenbidearazoetara mugatuko da. Errekurtsoak arrazoi hauek izan beharko ditu oinarri: Funtzio Publikoko Auzitegiaren eskumenik eza; auzitegiko prozedurakoirregulartasunak, dagokion alderdiaren inte

resak kaltetzen dituzten heinean, eta FuntzioPublikoko Auzitegiak Batasuneko Zuzenbideaurratzea.

2. Kostuak ezartzea eta kostuen zenbatekoaez dira, berez, kasazioerrekurtsoa jartzekoarrazoi.

12. artikulua

1. Auzitegi Orokorrean kasazioerrekurtsoajartzeak ez du eteteondoriorik izango, EuroparBatasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 278. eta 279. artikuluetan edo EAEE Tratatuko 157. artikuluan xedatutakoari kalterikegin gabe.

2. Funtzio Publikoko Auzitegiaren ebazpen baten aurkako kasazioerrekurtsoaren prozedurak bi aldi izango ditu Auzitegi Orokorrean: idatzia eta ahozkoa. Auzitegi Orokorrak, alderdiei entzun ondoren, ahozko aldirik egin gabeeman dezake ebazpena, Prozedura Erregelamenduak zehazten dituen baldintzetan.

13. artikulua

1. Kasazioerrekurtsoa baiesten bada, Auzitegi Orokorrak Funtzio Publikoko Auzitegiarenebazpena deuseztatuko du eta berak ebatzikodu auzia. Auziaren egoerak horretarako aukerarik ematen ez badu, Funtzio Publikoko Auzitegiari itzuliko dio gaia, horrek ebatz dezan.

2. Auzia Funtzio Publikoko Auzitegiari bihurtuz gero, Auzitegi Orokorraren ebazpeneanerabakitako zuzenbidearazoak loturaindarrekoak izango dira Funtzio Publikoko Auzitegiarentzat.

PROTOKOLOA (4.a)

BANKU ZENTRALEN EUROPAKOSISTEMAREN ETA EUROPAKO BANKU

ZENTRALAREN ESTATUTUEIBURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,ASMOA IZANIK Banku Zentralen Europako

Sistemaren eta Europako Banku Zentralaren estatutuak ezartzea —Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 129. artikuluko 2. paragrafoan daude aurreikusita—,


PROTOKOLOAK

131

PROT. 4.a


1. KAPITULUA

BANKU ZENTRALEN EUROPAKO SISTEMA

1. artikuluaBanku Zentralen Europako Sistema

Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 282. artikuluaren 1. paragrafoari jarraituz, Europako Banku Zentralak (EBZ) etaestatuetako banku zentralek Banku Zentralen Europako Sistema (BZES) osatuko dute. EBZak etadiru gisa euroa darabilten estatu kideetako banku zentralek Eurosistema osatuko dute.

BZESk eta EBZak Tratatuetan eta estatutu honetan xedatutakoaren arabera beteko dituzte beren eginkizunak.

II. KAPITULUA

BZESREN HELBURUAK ETA EGINKIZUNAK

2. artikuluaHelburuak

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 127. artikuluaren 1. paragrafoaren eta 282. artikuluaren 2. paragrafoaren arabera, BZESren lehen eginkizuna izangoda prezioen egonkortasunari eustea. Helburu horri kalterik egin gabe, eta Batasunaren helburuakbetetzen laguntzeko, BZESk babesa emangodie Batasunaren ekonomiapolitika orokorrei,horrela xedatzen baita Europar Batasunaren Tratatuko 3. artikuluan. BZESk lehia askeko merkatuekonomia irekiaren printzipioaren araberajardungo du, baliabideesleipen eragingarriabultzatuz eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 119. artikuluakezartzen dituen printzipioak betez.

3. artikuluaFuntzioak

3.1. Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 127. artikuluko 2. paragrafoari jarraituz, BZESk oinarrizko eginkizunhauek izango ditu:

— Batasunak daukan dirupolitika zehaztueta gauzatzea,

— Tratatuko 219. artikuluko xedapenekin batdatozen dibisatrukeak egitea;

— estatu kideen dibisen erreserba ofizialakgorde eta kudeatzea;

— ordainketasistemaren funtzionamenduona sustatzea.

3.2. Tratatu horretako 127. artikuluaren 3. paragrafoaren arabera, 3.1 artikuluaren hirugarrenmarra estatu kideetako gobernuek maniobrakodibisafunts ofizialak eduki eta kudeatzeko moduari kalterik egin gabe ulertu behar da.

3.3. Tratatu horretako 127. artikuluaren 5. paragrafoari jarraituz, BZES lagungarri izango dakredituerakundeen zuhurtziazko gainbegiratzeari eta finantzasistemaren egonkortasunari dagokienez agintari eskudunek burutzen dituzten politikak ondo kudeatzeko.

4. artikuluaKontsultaeginkizunak

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 127. artikuluaren 4. paragrafoari jarraituz:

a) Kontsulta egingo zaio EBZari:— bere eskumenen eremuan sartzen diren

Batasunaren egintzaproposamenei buruz;

— Estatuetako agintariek bere eskumeneneremuan sartzen diren legexedapenenproiektuei buruz, betiere, 41. artikuluanaurreikusitako prozeduraren araberaKontseiluak ezarritako mugak eta baldintzak errespetatuta;

b) EBZak zuzenean aurkeztu ahal izango dizkie irizpenak Batasuneko kasuan kasuko instituzio, organo edo organismoei edo estatuetakoagintariei, bere eskumenen eremuan sartzen diren gaiei buruz.

5. artikuluaEstatistikainformazioa biltzea

5.1. BZESren eginkizunak bete ahal izateko,EBZak beharrezkoa den estatistikainformazioa bilduko du estatuetako banku zentralenlaguntzarekin. Informazio hori estatuetakoagintari eskudunengandik edo zuzenean ekonomiaeragileengandik jaso ahal izango du. Horretarako, lankidetzan jardungo du Batasunekoinstituzio, organo edo organismoekin, estatukideetako eta hirugarren herrialdeetako agintari eskudunekin eta nazioarteko erakundeekin.

5.2. Estatuetako banku zentralek, ahal denneurrian, 5.1. paragrafoan aipatutako eginkizunak beteko dituzte.

5.3. Behar denean, EBZak laguntza emangodu bere eskumenen eremuko sektoreetan estatistikak nola bildu, egin eta banatu behar diren erregulatuko duten arauak eta jokaerak harmonizatzeko.

PROTOKOLOAK

132

PROT. 4.a, 1. art.


5.4. Kontseiluak zehaztuko du, 41. artikuluanezarritako prozedurari jarraituz, zein pertsonafisiko eta juridikok bete behar dituzten informazioeskakizunak, isilekotasunaraubidea, etabetearazteko eta zehatzeko xedapenak.

6. artikuluaNazioarteko lankidetza

6.1. Nazioarteko lankidetzaren esparruan,BZESri esleitutako eginkizunei dagokienez, EBZakerabakiko du nola egongo den ordezkatuta BZES.

6.2. EBZak eta, hark onartzen duenean, estatuetako banku zentralek nazioarteko diruinstituzioetan parte hartu ahal izango dute.

6.3. Aurreko 6.1 eta 6.2 artikuluetako xedapenak Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 138. artikuluan xedatutakoari kalterik egin gabe ulertu behar dira.

III. KAPITULUA

BZESREN ANTOLAKETA

7. artikuluaIndependentzia

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 130. artikuluan azaltzendenez, Tratatuek eta estatutu hauek ematen dizkieten ahalmenak erabiltzen dituztenean eta dagozkien eginkizunak eta eginbeharrak betetzenari direnean, EBZak, estatuetako banku zentralekedo horien artezkaritzaorganoetako kideekez dute onartuko Batasuneko instituzio, organo eta organismoek, estatu kideetako gobernuekedo beste edozein organismok emandako jarraibiderik, ez eta horrelakorik eskatuko ere. Batasuneko instituzio, organo edo organismoek etaestatu kideetako gobernuek konpromisoa hartzen dute printzipio hori betetzeko eta EBZekoedo estatuetako banku zentraletako artezkaritzaorganoetan eragiten ez saiatzeko, horiek bereneginkizunak betetzen ari direnean.

8. artikuluaPrintzipio orokorra

BZES EBZeko artezkaritzaorganoek arteztuko dute.

9. artikuluaEuropako Banku Zentrala

9.1. Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 282. artikuluaren 3. pa

ragrafoan xedatutakoari jarraituz, EBZak nortasun juridiko propioa izango du. Gainera, estatukide bakoitzean, estatumailako legeriak pertsona juridikoei ematen dien gaitasun juridikorikhandiena izango du eta, zehazki, ondasun higigarri eta higiezinak eskuratu eta saldu ahal izango ditu, eta jardun judizialetan alderdi izan ahalizango da.

9.2. Tratatu horretako 127. artikuluaren 2.,3. eta 5. paragrafoetan BZESri esleitzen zaizkioneginkizunak betetzen direla bermatzea izangoda EBZaren eginkizuna, eta, hori, berezko jardueren bitartez egin ahal izango du, estatutuhauen arabera, edo, bestela, estatuetako bankuzentralen bitartez, 12. artikuluko 1. paragrafoan eta 14. artikuluan xedatutakoaren arabera.

9.3. Tratatu horretako 129. artikuluaren 1. paragrafoan xedatutakoarekin bat, EBZaren artezkaritzaorganoak Gobernu Kontseilua etaBatzorde Betearazlea izango dira.

10. artikuluaGobernu Kontseilua

10.1. Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 283. artikuluaren 1. paragrafoan xedatutakoaren arabera, GobernuKontseilua honako hauek osatuko dute: BatzordeBetearazleko kideek eta diru gisa euroa dutenestatu kideetako banku zentraletako gobernadoreek.

10.2. Gobernu Kontseiluko kide bakoitzakboto bat izango du. Gobernu Kontseiluko kideak hogeita bat baino gehiago badira, BatzordeBetearazleko kideek boto bana izango dute etabotoeskubidea duten gobernadoreen kopurua hamabost izango da. Gobernadoreen botoeskubidea arau hauen arabera esleitu eta txandakatuko da:

— Gobernadoreak hamabost baino gehiagoeta hogeita bi baino gutxiago badira, bi taldetan banatuko dira, kasuan kasuko estatukideak bere banku zentralaren bitartezdiru gisa euroa darabilten estatu kideetakoguztirako barneproduktu gordinean –merkatuko prezioan– eta diruinstituzio finantzarioen batutako guztirako balantzean duen partaidetzaren tamainarenarabera. Estatuek merkatuko preziokoguztirako barneproduktu gordinean etadiruinstituzio finantzarioen batutakoguztirako balantzean dituzten partaidetzei 5/6 eta 1/6eko pisuak esleituko zaizkie hurrenez hurren. Lehenengo taldeanbost gobernadore egongo dira eta bigarrenean gainerakoak. Lehenengo taldeko

PROTOKOLOAK

133

PROT. 4.a, 10. art.


gobernadoreen botoeskubidearen maiztasuna ez da izango bigarren taldekoenabaino txikiagoa, nahiz eta lehenengo taldeak lau boto izango dituen eta bigarrenak hamaika,

— kopurua hogeita bira iristen denean, gobernadoreak hiru taldetan banatuko dira,aipatutako irizpideetan oinarritutakosailkapenaren arabera. Lehenengo taldea bost gobernadorek osatuko dute etalau boto izango ditu. Bigarren taldea gobernadoreen kopuru osoaren erdiak osatuko du, zatikiak hurrengo zenbaki osoahartuz biribilduko dira, eta zortzi botoizango ditu talde horrek. Hirugarren taldea gainerako gobernadoreek osatukodute eta hiru boto izango ditu,

— talde bakoitzean, gobernadoreek epeberbererako izango dute botoeskubidea,

— merkatuko prezioko guztirako barneproduktu gordinean bakoitzak duen partaidetza kalkulatzeko, 29. artikuluko 2. paragrafoa aplikatuko da. Diruinstituziofinantzarioen batutako guztirako balantzea kalkulatzeko, berriz, kalkulua egiteko unean Batasunean indarrean dagoenestatistikasistema erabiliko da,

— merkatuko prezioko guztirako barneproduktu gordina estatutuetako 29. artikuluko 3. paragrafoaren arabera doitzendenean edo gobernadoreen kopurua handitzen denean, taldeen tamaina edo osaera berrikusiko da azaldutako printzipioeijarraituz,

— kide guztien bi herenak eskatuta –berdinda botoeskubidea duten ala ez–, Gobernu Kontseiluak beharrezko neurri guztiakhartuko ditu adierazitako printzipioakaplikatzeko, eta txandaketasistemarenezarpena atzeratzea erabaki ahal izangodu gobernadoreen kopurua 18tik gorakoaizan arte.

Botoeskubidea norbera bertaratuz gauzatuko da. Hala ere, 12. artikuluko 3. paragrafoanaipatzen den barneerregelamenduak aukeraeman ahal izango du Gobernu Kontseiluko kideek botoa telekonferentziaz eman dezaten. Halaber barneerregelamenduak xedatuko du Gobernu Kontseiluaren bileretara luzaroan joanezin diren Gobernu Kontseiluko kideek ordezkoak izendatu ahal izango dituztela GobernuKontseiluan beren ordez jardun dezaten.

Aurreko paragrafoetako xedapenek ez duteeraginik izango 10.3, 40.2 eta 40.3 artikuluenarabera Gobernu Kontseiluko kide guztiei –ber

din da botoeskubidea duten ala ez– dagokienbotoeskubidean.

Estatutu hauetan kontrakorik adierazi ezean, Gobernu Kontseiluak botoeskubidea dutenkideen gehiengo soilez hartuko ditu erabakiak.Berdinketa gertatuz gero, lehendakariaren botoa izango da erabakigarria.

Gobernu Kontseiluaren bozketetan, botoeskubidea duten kideen bi hereneko quorumabeharko da. Quorumik ez badago, lehendakariakbilera berezi baterako deialdia egin dezake eta,bilera horretan, erabakiak hartu ahal izango diraaipatutako quoruma bete ez arren.

10.3. Gobernu Kontseiluko kideen botoakhaztatu egingo dira estatuetako banku zentralek EBZaren kapital harpidetuan duten partaidetzaren arabera, 28., 29., 30., 32. eta 33. artikuluei jarraituz hartzen diren erabaki guztietan.Batzorde Betearazleko kideen botoen haztapena zero izango da. Gehiengo kualifikatuz hartzen diren erabakiak onartzeko, nahitaezkoaizango da aldeko botoek, gutxienez, EBZaren kapital harpidetuaren bi herenak, eta, gutxienez,akziodunen erdiak ordezkatzea. Gobernadorebat ezin bada bozketalekuan egon, ordezko batizenda dezake bere boto haztatua eman dezan.

10.4. Bilerak isilpekoak izango dira. Gobernu Kontseiluak bere gogoeten emaitzak jendaurrean jartzea erabaki dezake.

10.5. Gobernu Kontseilua urtean hamar aldiz bilduko da gutxienez.

11. artikuluaBatzorde Betearazlea

11.1. Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 283. artikuluaren 2. paragrafoko lehenengo lerrokadan xedatutakoari jarraituz, Batzorde Betearazlea lehendakariak,lehendakariordeak eta beste lau kidek osatukodute.

Kideek arduraldi esklusiboz beteko dituzteberen eginkizunak. Kideetako inork ezin izango du beste lanbide ordaindu edo ordaindu gabebatean jardun, Gobernu Kontseiluaren salbuespenezko baimena eduki ezik.

11.2. Tratatu horretako 283. artikuluaren 2.paragrafoko bigarren lerrokadarekin bat etorriz,Batzorde Betearazleko lehendakaria, lehendakariordea eta gainerako kideak Kontseilu Europarrak izendatuko ditu, erabakia gehiengokualifikatuz hartuta, diru edo bankugaietanospe handia eta lanbideesperientzia zabaladuten pertsonen artetik, Kontseiluaren gomendioz eta Europako Parlamentuari eta Gobernu Kontseiluari aurretiaz kontsulta eginda.

PROTOKOLOAK

134

PROT. 4.a, 11. art.


Kideon agintaldia zortzi urtekoa izango da,eta ezin izango da berritu.

Estatu kideetako herritarrak baino ezin izango dira Batzorde Betearazleko kide izan.

11.3. Batzorde Betearazleko kideen enplegubaldintzak eta, zehazki, soldatak, pentsioak etagizartesegurantzako gainerako onurak Europako Banku Zentralarekin sinatutako kontratuetan adierazitakoak izango dira, eta GobernuKontseiluak ezarriko ditu Gobernu Kontseiluak izendatutako hiru kidez eta Kontseiluakizendatutako beste hiru kidez osatutako komite baten proposamenez. Batzorde Betearazlekokideek ez dute botoeskubiderik izango lerrokada honetan aipatzen diren gaietan.

11.4. Baldin eta Batzorde Betearazleko kideren batek ez baditu dagoeneko betetzen bereeginkizunak betetzeko eskatzen diren baldintzak, edo bere jokabidean falta larriren bategin badu, Justizia Auzitegiak bere kargutikkendu ahal izango du, Gobernu Kontseiluarenedo Batzorde Betearazlearen eskariz.

11.5. Bilkuretara bertaratu diren Batzorde Betearazleko kide guztiek izango dute botoeskubidea.

Bakoitzak boto bat eman ahal izango du. Besterik xedatu ezean, emandako botoen gehiengosoilez hartuko ditu erabakiak Batzorde Betearazleak. Berdinketa gertatuz gero, lehendakariaren botoa izango da erabakigarria. Botoa emateko moduak 12. artikuluko 3. paragrafoan aipatutako barneerregelamenduan zehaztutakoak izango dira.

11.6. Batzorde Betearazlea arduratuko da EBZaren ohiko kudeaketaz.

11.7. Batzorde Betearazlean posturen bat hutsik gelditzen bada, beste kide bat izendatukoda hura betetzeko, 11.2. paragrafoan adierazitakoa aplikatuz.

12. artikuluaArtezkaritzaorganoen erantzukizunak

12.1. Gobernu Kontseiluak beharrezko jarraibide eta erabakiak hartuko ditu BZESri esleitutako eginkizunak Tratatuen eta estatutuhauen arabera betetzen direla bermatzeko. Gobernu Kontseiluak zehaztuko du Batasunakizango duen dirupolitika, barne hartuta, hala badagokio, erdibideko diruhelburuei buruzkoerabakiak, oinarrizko interestasak eta BZESkoerreserbahornidura; berak ezarriko ditu, halaber, politika hori betetzeko jarraibideak.

Batzorde Betearazleak Gobernu Kontseiluaren jarraibide eta erabakiak beteko ditudirupolitika gauzatzean. Horretarako, beha

rrezko aginduak emango dizkie estatuetakobanku zentralei. Batzorde Betearazleak zenbaitahal jaso ditzake eskuordetzan Gobernu Kontseiluak hala xedatzen duenean.

Posible eta egoki irizten zaionean eta, betiere,artikulu honetan xedatutakoari kalterik egingabe, Europako Banku Zentralak estatuetakobanku zentraletara jo ahal izango du BZESreneginkizunei dagozkien eragiketak gauzatzeko.

12.2. Batzorde Betearazlea arduratuko da Gobernu Kontseiluaren bilerak prestatzeaz.

12.3. Gobernu Kontseiluak onartuko du EBZaren eta horko artezkaritzaorganoen barneantolaketa finkatuko duen barneerregelamendua.

12.4. Gobernu Kontseiluak 4. artikuluan aipatutako kontsultaeginkizunak beteko ditu.

12.5. Gobernu Kontseiluak 6. artikuluan aipatutako erabakiak hartuko ditu.

13. artikuluaLehendakaria

13.1. Lehendakaria edo, bera ez badago, lehendakariordea izango da EBZeko GobernuKontseiluko eta Batzorde Betearazleko buru.

13.2.Lehendakariak edo berak izendatutakopertsonak ordezkatuko du EBZa kanpoan, betiere, 38. artikuluan xedatutakoari kalterik egingabe.

14. artikuluaEstatuetako banku zentralak

14.1. Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 131. artikuluan xedatutakoari jarraituz, estatu kide bakoitzak bermatuko du ea bere barneko legeria, estatukobanku zentralaren estatutuak ere barnean direla,bateragarria denez Tratatuekin eta estatutuhauekin.

14.2.Estatuetako banku zentraletako estatutuek berariaz xedatuko dute estatu batekobanku zentraleko gobernadorearen agintaldiabost urtekoa izango dela gutxienez.

Gobernadorea kargutik kentzeko arrazoibakarra izango da dagoeneko ez betetzea karguari dagozkion eginkizunak betetzeko eskatzen diren baldintzak edo arauhauste larria egitea. Eragindako gobernadoreak edo GobernuKontseiluak Justizia Auzitegian jarri ahal izango dituzte horrelako erabakien aurkako errekurtsoak, baldin eta Tratatuak edo horien aplikazioari buruzko edozein arau juridiko haustenbadituzte. Bi hilabeteko epean emango zaiehasiera ekintza horiei, erabakia argitaratzen de

PROTOKOLOAK

135

PROT. 4.a, 14. art.


netik edo demandatzaileari jakinarazpena egiten zaionetik kontatzen hasita edo, jakinarazpenik ezean, demandatzaileak erabakiaren berri jakin duenetik.

14.3. Estatuetako banku zentralak BZESrenbarruan egongo dira, eta beren jarduera bat etorriko da Europako Banku Zentralaren jarraibide eta aginduekin. Gobernu Kontseiluak behardiren neurriak hartuko ditu EBZaren jarraibideeta aginduak betetzen direla bermatzeko, eta dagokion informazio guztia bidaltzeko eskatuko du.

14.4. Estatuetako banku zentralek estatutuhauetan zehaztutakoez besteko eginkizunakere bete ahal izango dituzte, salbu eta GobernuKontseiluak, emandako botoen bi herenekogehiengoz, eginkizun horiek BZESren helburueta zereginak eragozten dituztela erabakitzenbadu. Eginkizun horiek estatuetako banku zentralen erantzukizunpean burutuko dira eta ezdira hartuko BZESren funtziotzat.

15. artikuluaInformaziobetebeharrak

15.1. EBZak BZESren jarduerei buruzkotxostenak egin eta argitaratuko ditu, gutxienezhiru hilez behin.

15.2. Astero, BZESren finantzaegoera bateratua argitaratuko da.

15.3. Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 284. artikuluaren. 3. paragrafoan xedatutakoari jarraituz, EBZak aurrekourteko eta uneko urteko dirupolitikari buruzko eta BZESren jarduerei buruzko txostenaaurkeztuko die urtero Europako Parlamentuari, Kontseiluari eta Batzordeari.

15.4. Artikulu honetan aipatutako txosten etaegoeraorriak interesdunen esku jarriko diradoan.

16. artikuluaBankubilleteak

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 128. artikuluko 1. paragrafoan xedatutakoarekin bat etorriz, GobernuKontseiluak izango du Batasunean euroaren billeteak jaulkitzeko eskubide esklusiboa. EBZaketa estatuetako Banku Zentralek jaulki ahalizango dituzte billete horiek. EBZak eta estatuetako banku zentralek jaulkitako billeteakizango dira Batasunean erabilera legaleko billetebakarrak.

EBZak errespetatu egingo ditu, ahal denneurrian, bankubilleteak jaulki eta diseinatzekoohiturak.

IV. KAPITULUA

BZESREN DIRUEGINKIZUNAK ETAERAGIKETAK

17. artikuluaEBZarekin eta estatuetako banku

zentralekin irekitako kontuak

Beren eragiketak burutzeko, EBZak eta estatuetako banku zentralek kontuak ireki ahalizango dizkiete kredituerakundeei, erakundepublikoei eta merkatuan parte hartzen dutenbeste batzuei eta, berme gisa, aktiboak onartuahal izango dituzte, kontuko idazpenen bidezadierazitako baliotituluak barne.

18. artikuluaMerkatu irekiko eragiketak eta kreditu

eragiketak

18.1. BZESren helburuak eta eginkizunak betetzeko, EBZak eta estatuetako banku zentralekhonako hauek egin ahal izango dituzte:

— finantzamerkatuetan eragiketak eginahal izango dituzte zuzenean salduz etaerosiz (eskura eta epera), edo berrerosteko eragiketen arabera, baliotituluaketa bestelako bitarteko negoziagarriakmaileguan utzi edo hartuz, bai eurotan edobestelako dirutan, bai metal preziatuetan,

— kreditueragiketak egin ahal izango dituztekredituerakundeekin eta merkatuko gainerako partaideekin, maileguak bermeegokietan oinarrituz.

18.2. EBZak edo estatuetako banku zentralek egiten dituzten merkatu irekiko eragiketeneta kreditueragiketen printzipio orokorrakEuropako Banku Zentralak berak ezarriko ditu,estatuetako banku zentralak eragiketok egiteko prest daudela aitortzeko baldintzen iragarpena barne.

19. artikuluaGutxieneko erreserbak

19.1. Dirupolitikaren helburuak betetzeko,EBZak estatu kideetan finkatuta dauden kredituerakundeei galdatu ahal izango die gutxienekoerreserba bat izan dezaten EBZeko eta estatuetako banku zentraletako kontuetan, betiere,2. artikuluan xedatutakoari kalterik egin gabe.Gobernu Kontseiluak ezarri ahal izango ditu galdatutako kopurua kalkulatu eta zehazteko moduak. Ezbetetzeren bat gertatuz gero, EBZak penalizaziointeresak ezarri ahal izango ditu, bai

PROTOKOLOAK

136

PROT. 4.a, 15. art.


eta antzeko eragina duten bestelako zigorrak ere. 19.2. Artikulu hau aplikatzeko, gutxieneko

erreserbei dagokien oinarria eta erreserben etahorien oinarrien artean onar daitezkeen gehienezko koefizienteak zehaztuko ditu Kontseiluak; bai eta ezbetetze kasuetan jarri beharrekozehapenak ere, betiere, 41. artikuluan ezarritakoprozeduraren arabera.

20. artikuluaDirukontroleko beste tresna batzuk

Gobernu Kontseiluak egoki iritzitako dirukontroleko beste metodo operatibo batzuk erabiltzea erabaki dezake, emandako botoen bi hereneko gehiengoz, 2. artikuluko xedapenakerrespetatzen badira.

Kontseiluak, 41. artikuluan ezarritako prozedurari jarraituz, metodo horien norainokoa zehaztuko du, hirugarrenei betebeharrak ezartzendizkietenean.

21. artikuluaErakunde publikoekiko eragiketak

21.1. Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 123. artikuluan xedatutakoari jarraituz, debeku da EBZak eta estatu kideetako banku zentralek zorpekoak onartzea edo beste edozein kreditumota ematea Batasuneko instituzio, organo eta organismoei, gobernu zentralei, eskualdeko edo tokian tokikoagintariei edo beste agintari publiko batzuei, etaestatu kideetako zuzenbide publikoko erakunde zein enpresa publikoei; debeku da, halaber,EBZak edo estatuetako banku zentralek aurreko guztiei zortresnak zuzenean erostea ere.

21.2. Europako Banku Zentralak eta estatuetako banku zentralek 21.1. artikuluan aipatzen diren erakundeen agente fiskal gisa jardun ahal izango dute.

21.3. Artikulu honetako xedapenak ez zaizkie aplikatuko kredituerakunde publikoei; izanere, kredituerakunde horiek, banku zentraleklikideziaz hornitzen dituztenean, estatuetakobanku zentralek eta EBZak kredituerakunde pribatuei ematen dieten tratu berbera izangodute.

22. artikuluaKonpentsazio eta ordainketasistemak

EBZak eta estatuetako banku zentralek bitartekoak eskaini ahal izango dituzte, eta Europako Banku Zentralak erregelamenduakeman, honako xede honekin: konpentsazio

eta likidaziosistema eraginkor eta kaudimendunak bermatzea hala Batasunaren barruan nolahirugarren herrialdeekiko harremanean.

23. artikuluaKanpoeragiketak

EBZak eta estatuetako banku zentralek honako hauek egin ahal izango dituzte:

— hirugarren herrialdeetako banku zentralekin eta finantzainstituzioekin eta,hala dagokionean, nazioarteko erakundeekin harremanak finkatu,

— metal preziatuko eta atzerridiruko aktiboak, era guztietakoak, eskuratu eta saldu eskura edo epera, «Atzerridiruko aktiboak» esamoldearen barruan sartzendira edozein herrialdetako dirutan edokontuunitatetan ematen diren baliotituluak eta gainerako aktiboak, horiekedukitzeko era dena dela,

— artikulu honetan aipatzen diren aktiboakeduki eta horiek kudeatu,

— era guztietako bankutransakzioak egin hirugarren herrialdeei eta nazioarteko erakundeei dagokienez, maileguak ematekoeta hartzeko eragiketak barne.

24. artikuluaBestelako eragiketak

Beren eginkizunen ondorio diren eragiketezgain, EBZak eta estatuetako banku zentralek beste eragiketa batzuk egin ditzakete administraziozereginetarako edo langileentzako.

V. KAPITULUA

ZUHURTZIAZKO GAINBEGIRATZEA

25. artikuluaZuhurtziazko gainbegiratzea

25.1. Kredituerakundeen zuhurtziazko gainbegiratzea eta finantzasistemaren egonkortasuna direla eta, Batasunak zuzenbidearen arabera loturaindarra duten egintzak planteatzendituenean, EBZak aholku eman ahal izango dieKontseiluari, Batzordeari eta estatu kideetakoagintari eskudunei, eta horiek ere aholkua eskatu ahal izango diote hari egintza horien helmenaz eta aplikazioaz.

25.2. Kontseiluak Europar BatasunarenFuntzionamenduari buruzko Tratatuko 127. artikuluaren ondorioz onartutako edozein europar lege dela eta, EBZak berariazko eginki

PROTOKOLOAK

137

PROT. 4.a, 25. art.


zunak bete ahal izango ditu kredituerakundeeneta bestelako finantzaerakundeen zuhurtziazko gainbegiratzeari lotutako politikei dagokienez, baina aseguruetxeak salbuespenizango dira.

VI. KAPITULUA

BZESREN XEDAPENAK

26. artikuluaFinantzakontuak

26.1. EBZaren eta estatuetako banku zentralen ekonomiaekitaldia urtarrilaren lehenengo egunean hasi eta abenduaren azken egunean bukatuko da.

26.2. EBZaren urteko kontuak BatzordeBetearazleak eramango ditu, Gobernu Kontseiluak ezarritako printzipioen arabera. KontuakGobernu Kontseiluak onartuko ditu eta, ondoren, argitaratu egingo dira.

26.3. Analisi eta kudeaketa beharrei begira,Batzorde Betearazleak BZESren balantze bateratua egingo du. Bertan, BZESko estatuetakobanku zentralen aktiboak eta pasiboak sartukodira.

26.4. Artikulu hau aplikatze aldera, estatuetako banku zentralek hasitako eragiketeidagozkien kontabilitateprozedurak eta informazioprozedurak estandarizatzeko behar diren arauak ezarriko ditu Gobernu Kontseiluak.

27. artikuluaAuditoretza

27.1. EBZaren eta estatuetako banku zentralen kontuak Gobernu Kontseiluak gomendatueta Kontseiluak onartutako kanpoko kontuikuskari independente batek kontrolatuko ditu.Kontuikuskariek ahal osoak izango dituzteEBZaren eta estatuetako banku zentralen liburu eta kontu guztiak aztertzeko, eta horientransakzioei buruz osoki jakinaren gaineanegoteko.

27.2. Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 287. artikuluaren xedapenak honetarako baizik ez dira aplikatuko:EBZaren kudeaketaren eraginkortasuna aztertzeko.

28. artikuluaEBZaren kapitala

28.1. EBZaren kapitala 5.000 milioi eurokoaizango da. Kapitala handitu egin ahal izango da,

Gobernu Kontseiluak erabaki baten bitartezebatzitako zenbatekoan. Gobernu Kontseiluarenerabakia 10. artikuluko 3. paragrafoan ezarritakogehiengo kualifikatuz hartuko da, 41. artikuluanezarritako prozedurari jarraituz, Kontseiluakezarritako muga eta baldintzen barruan.

28.2. Estatuetako banku zentralak izango diraEBZaren harpidedun eta akziodun bakarrak. Kapitalaren harpidetza 29. artikuluan xedatutakoaren arabera ezarritako klabearen araberaegingo da.

28.3. Gobernu Kontseiluak erabakiko du,10.3. artikuluan ezarritako gehiengo kualifikatuz, zenbateraino eta nola jarriko den kapitala.

28.4. Protokolo honetako 28.5 artikuluan xedatutakoari kalterik egin gabe, Estatuetakobanku zentralek EBZaren kapitalean harpidetutadituzten akzioak ezin izango dira transferitu, pignoratu edo enbargatu.

28.5. Baldin eta 29. artikuluan aipatzen denklabea doitzen bada, estatuetako banku zentralek beren artean transferituko dituzte kapitala ordezkatzen duten akzioak, haien banaketa doitutako klabeari dagokiola bermatzekobehar den zenbatekoa dela muga. GobernuKontseiluak finkatuko ditu transferentzia horienzehaztapen eta baldintzak.

29. artikuluaKapitala harpidetzeko klabea

29.1. EBZaren kapitala harpidetzeko klabea1998an finkatu zen lehenengo aldiz, BZES sortu zenean. Klabe hori zehazteko, estatu bakoitzeko banku zentralari haztapen bat esleitukozaio klabe horretan, honako hauek batuz:

— BZES eratu aurreko azkenaurreko urteankasuan kasuko estatu kideko biztanleriakBatasuneko biztanlerian zuen partaidetzaren % 50

— Kasuan kasuko estatu kideko barneproduktu gordinak Batasuneko merkatuprezioko barneproduktu gordinean zuenpartaidetzaren % 50, BZES eratu aurrekoazkenaurreko urtea baino lehenagokobost urteetan erregistratutakoaren arabera.

Portzentajeak gora ala behera biribilduko dira0,0001 puntu portzentualen multiplorik hurbilenera iritsi arte.

29.2. Batzordeak artikulu hau aplikatzekoerabili behar diren estatistikadatuak emangoditu, 41. artikuluan ezarritako prozeduraren arabera Kontseiluak hartutako neurriei jarraituz.

29.3. Estatuetako banku zentralei esleitutako haztapenak bost urtean behin doituko dira

PROTOKOLOAK

138

PROT. 4.a, 26. art.


BZESren eraketaren ondoren, 29.1. paragrafoarekiko analogiaz. Doitutako klabea aplikatzean, hurrengo urteko lehenengo egunetik aurreraizango ditu ondorioak.

29.4. Gobernu Kontseiluak beharrezko neurriak hartuko ditu artikulu hau aplikatu ahal izateko.

30. artikuluaErreserbako kanpoaktiboak EBZera

transferitzea

30.1. Estatuetako banku zentralek, 28. artikuluan xedatutakoari kalterik egin gabe, estatu kideetako diruak, euroak, Nazioarteko DiruFuntsaren igorpeneskubide bereziak eta erreserbaposizioak ez diren erreserbako kanpoaktiboak emango dizkiote Europako Banku Zentralari, 50.000 milioi euroren zenbateko baliokidea osatu arte. Eratu ondoren EBZak estatutu hau aplikatuz zein proportzio jaso behar duenerabakiko du Gobernu Kontseiluak, bai eta ondoren egin beharko zaizkion ekarpenen zenbatekoa ere. EBZak eskubide osoa izango dutransferitzen zaizkion kanpoerreserbak edukitzeko eta kudeatzeko, bai eta estatutu hauetan ezarritako helburuetarako erabiltzeko ere.

30.2. Estatu bakoitzeko banku zentralarenekarpena EBZaren kapital harpidetuan duenpartaidetzaren arabera finkatuko da.

30.3. EBZak ekarpenaren baliokide den aktiboa abonatuko dio estatu bakoitzeko bankuzentralari. Gobernu Kontseiluak zehaztuko duaktibo horien izena eta ordainketa.

30.4. EBZak erreserbako kanpoaktibo gehiago eskatu ahal izango ditu, eta 30.1. artikuluan ezarritako muga gainditu 30.2 artikulukoxedapenak betez, beti ere Kontseiluak 41. artikuluko prozedurari jarraituz ezarritako baldintzak eta mugak errespetatuta.

30.5. EBZak Nazioarteko Diru Funtsarenigorpeneskubide bereziak eta erreserbaposizioak eduki eta kudeatu ahal izango ditu, bai etaaktibo horien baterajartzea xedatu ere.

30.6. Gobernu Kontseiluak beharrezko neurriak erabakiko ditu artikulu hau aplikatu ahalizateko.

31. artikuluaEstatuetako banku zentralek dauzkaten

erreserbako kanpoaktiboak

31.1. Nazioarteko erakundeekiko betebeharrak betetzeko, estatuetako banku zentralektransakzioak egin ahal izango dituzte 23. artikuluaren arabera.

31.2. Gainerako eragiketak, hau da, 30. artikuluko transferentziak egin ondoren estatuetakobanku zentralen esku dauden erreserbako kanpoaktiboekin egiten diren gainerako eragiketak eta estatu kideek atzerriko dirutako maniobrako funts ofizialekin egiten dituzten transakzioak, 31.3. artikuluaren arabera finkatukodiren mugak gainditzen badira, EBZak onartu beharko ditu, Batasunaren dirupolitikan eta kanbiotasaren politikan koherentzia bermatzeko.

31.3. Gobernu Kontseiluak ezarriko ditueragiketa horiek egiteko gidalerroak.

32. artikuluaDirusarrerak esleitzea estatuetako banku

zentralei

32.1. BZESren dirupolitikaren eginkizuna betetzeagatik estatuetako banku zentralek eskuratzen dituzten sarrerak —hemendik aurrera«dirusarrerak» deituko baitzaie— ekitaldi bakoitzaren amaieran esleituko dira artikulu honetako xedapenen arabera.

32.2. Estatu bakoitzeko banku zentralarendirusarreren zenbatekoa eta zirkulazioko billeteetan dituzten aktiboetatik eta kredituerakundeen gordailuetatik datozen urteroko dirusarrerena berdinak izango dira. Estatuetako banku zentralek Gobernu Kontseiluak ezarriko dituen gidalerroen arabera identifikatuko dituzte aktibo horiek.

32.3. Baldin eta euroa sartu ostean, Gobernu Kontseiluaren iritzia bada estatuetako banku zentralen balantzearen egiturek ez dutela32.2. paragrafoa aplikatzeko aukerarik ematen,Gobernu Kontseiluak, 32.2. paragrafoan xedatutakoa gorabehera, erabaki ahal izango du, gehiengo kualifikatuz, dirusarrerak bestelakometodo baten bitartez neur daitezela, betierebost urte baino luzeago joko ez duen aldi baterako.

32.4. Estatu bakoitzeko banku zentralarendirusarreren zenbatekoa murriztu egingo dabanku zentral horrek kredituerakundeei ordaindutako interesen zenbatekoaren arabera(gordailu irekien gainean ordaindutako interesen zenbatekoaren arabera, alegia), 19. artikuluari jarraituz.

Gobernu Kontseiluak erabaki ahal izango duestatuetako banku zentralei kalteak ordain dakizkiela bankubilleteak jaulkitzeari lotuta izandako gastuengatik edo, salbuespenezko egoeretan, BZESrako egindako dirupolitikako eragiketen ondorioz izandako galera espezifikoengatik. Kalteordaina Gobernu Kontseiluak

PROTOKOLOAK

139

PROT. 4.a, 32. art. PROTOKOLOAK


egoki iritzitako eran egingo da. Zenbateko horiek estatuetako banku zentralen dirusarrerekin konpentsatu ahal izango dira.

32.5. Estatuetako banku zentralen dirusarreren batuketa, banku zentral horietako bakoitzak dauzkan EBZeko akzio ordainduen proportzioan esleituko zaizkie estatuetako bankuzentralei, Gobernu Kontseiluak 33. artikuluko 2.paragrafoaren arabera hartuko dituen erabakieikalterik egin gabe.

32.6. Dirusarreren esleipenetik datozenbalantzeen konpentsazioa eta likidazioa Gobernu Kontseiluak emandako gidalerroei jarraituz egingo ditu EBZak.

32.7. Gobernu Kontseiluak beharrezko neurriak hartuko ditu artikulu hau aplikatzeko.

33. artikuluaEBZaren mozkin eta galera garbiak

esleitzea

33.1. EBZaren mozkin garbiak ordena honetan transferituko dira:

a) Gobernu Kontseiluak zehaztutako zenbatekoa, mozkin garbien % 20 gainditu ezingo duena, erreserbafunts orokorrera transferituko da,kapitalaren % 100aren baliokide den mugarekin;

b) Gainerako mozkin garbiak EBZeko akziodunen artean banatuko dira, bakoitzak ordainduta dituen akzioen arabera.

33.2. EBZak galerak dituenean, defizita EBZaren erreserbafunts orokorraren bitartezkonpentsatu ahal izango da edo, beharrezko denean eta Gobernu Kontseiluak hala erabakita, kasuan kasuko ekonomiaekitaldiko dirusarrerenbitartez, betiere, 32. artikuluko 5. paragrafoanezarritakoaren arabera estatuetako banku zentralei esleitutako proportzioan edo zenbatekohorietaraino.

VII. KAPITULUA

XEDAPEN OROKORRAK

34. artikuluaEgintza juridikoak

34.1. Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 132. artikuluari jarraituz:

— Erregelamenduak egingo ditu, BZESren estatutuetako 3.1 artikuluko lehenengo marran eta 19.1, 22 edo 25.2 artikuluetan zehaztutako eginkizunak betetzeko beharrezkoa denean, eta 41. artikuluan aipa

tu eta Kontseiluak egindako egintzetanezarritako kasuetan,

— Tratatuetan eta BZESren estatutuetanBZESri agindutako eginkizunak betetzeko beharrezkoak diren erabakiak hartuko ditu,

— gomendioak egin eta irizpenak emangoditu.

34.2. EBZak berak erabaki dezake ea bereerabakiak, gomendioak eta irizpenak jendaurrera aterako dituen.

34.3. Estatutuetako 41. artikuluan ezarritako prozeduraren arabera Kontseiluak ezarritako mugen barruan eta baldintzetan, EBZak baimena du erregelamenduei eta erabakiei dagozkien betebeharrak betetzen ez dituzten enpresei isunak eta aldizkako hertsatzeisunakezartzeko.

35. artikuluaKontrol judiziala eta lotutako gaiak

35.1. EBZaren ekintzak eta ezegiteak Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak ikuskatueta interpretatuko ditu, Tratatuetan finkatutako kasuetan eta ezarritako baldintzen arabera.EBZak akzioak has ditzake Tratatuetan ezarritako kasuetan, horietan ezarritako baldintzenarabera.

35.2. EBZaren eta bere hartzekodun, zordunedo hirugarrenen artean sortzen diren auziakkasuan kasuko estatuko auzitegi eskudunekebatziko dituzte, Europar Batasuneko JustiziaAuzitegiari emandako eskumenei kalterik egingabe.

35.3. EBZak Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 340. artikuluanezarritako betebeharren araubidea bete behardu. Estatuetako banku zentralak erantzuleizango dira beren barnezuzenbidearen arabera.

35.4. Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak jurisdikzioa izango du EBZak berakedo beste norbaitek haren izenean egiten dituen kontratuetako arbitraiaklausulei buruz epaiak emateko, diren klausulok zuzenbide publikoaren nahiz pribatuaren pekoak.

35.5. EBZak Europar Batasuneko JustiziaAuzitegian akzioak hasteko erabakia GobernuKontseiluak hartuko du.

35.6. Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak jurisdikzioa izango du estatuetakobanku zentralek Tratatuen eta estatutu hauenondorio diren betebeharrak betetzeari buruzsortzen diren auzietan. Baldin eta EBZakuste badu estatu bateko banku zentralak ez

PROTOKOLOAK

140

PROT. 4.a, 33. art.


PROTOKOLOAK

141

PROT. 4.a, 41. art.

duela bete estatutu hauek ezarritako betebeharren bat, irizpen arrazoitu bat emangodu horri buruz, betiere estatuko banku zentralari alegazioak aurkezteko aukera eman ondoren. Dagokion estatuko banku zentralakEBZak ezarritako epean irizpenari men egiten ez badio, Europako Banku Zentralak Europar Batasuneko Justizia Auzitegira jo ahalizango du.

36. artikuluaLangileak

36.1. EBZeko langileen kontrataziobaldintzak Gobernu Kontseiluak finkatuko dituBatzorde Betearazleak proposaturik.

36.2. Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak jurisdikzioa izango du EBZaren eta bere langileen arteko auzietan, betiere, enplegubaldintzetan ezarritako mugak eta baldintzakerrespetatuta.

37. artikulua (lehengo 38. artikulua)Lanbideko sekretua

37.1. EBZeko eta estatuetako banku zentraletako artezkaritzaorganoetako kideek etalangileek ezingo dute informaziorik zabaldu, eztaberen postuak utzi ondoren ere, baldin eta, bereizaeragatik, lanbideko sekretuaren menpe badago informazio hori.

37.2. Europar Batasunaren legeek sekretubetebeharrarekin babesten dituzten datuetarairispidea duten pertsonak lege horien peanegongo dira.

38. artikulua (lehengo 39. artikulua)

Sinatzaileak

EBZak hirugarrenen aurrean legezko konpromisoa hartuko du lehendakariaren edoBatzorde Betearazleko bi kideren sinadurarenbitartez edo erakunde horren izenean sinatzeko lehendakariaren behar bezalako baimenaduten EBZeko bi langileren sinaduraren bitartez.


Pribilegioak eta immunitateak

EBZak bere eginkizunak betetzeko behardituen pribilegioak eta immunitateak izangoditu estatu kideen lurraldean, betiere, Euro

par Batasuneko pribilegioen eta immunitateengaineko protokoloan zehaztutako baldintzetan.

VIII. KAPITULUA

ESTATUTUEN ALDAKETA ETA LEGEDIAOSAGARRIA


Estatutuak aldatzeko prozedurasinplifikatua

40.1. Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 129. artikuluaren 3. paragrafoaren arabera, BZESren estatutuetako5.1, 5.2, 5.3, 17, 18, 19.1, 22, 23, 24, 26, 32.2, 32.3,32.4, 32.6, 33.1 a) eta 36. artikuluak alda ditzakete Kontseiluak eta Europako Parlamentuak,legegintzaprozedura arruntaren arabera, delaEBZaren gomendio bati jarraituz eta Batzordeari kontsulta egin ondoren, dela Batzordearenproposamen bati jarraituz eta EBZari kontsulta egin ondoren.

40.2. Kontseilu Europarrak aho batez onartutako erabaki baten bitartez aldatu ahal izango da 10.2 artikulua, bai Europako BankuZentralaren gomendioz, Europako Parlamentuari eta Batzordeari aurretiaz kontsulta eginda, bai Batzordearen gomendioz, Europako Parlamentuari eta Europako Banku Zentralariaurretiaz kontsulta eginda. Aldaketa horiek indarrean sartzeko, estatu kideek onartu egin behar dituzte, nork bere konstituzioarauen arabera.

40.3. EBZak artikulu honen arabera egitendituen gomendioak Gobernu Kontseiluak aho batez onartu beharko ditu.

41. artikulua (lehengo 42. artikulua)Legeria osagarria

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 129. artikuluaren 4. paragrafoaren arabera, Kontseiluak, bai Batzordearen proposamenaren gainean eta aldez aurretik Europako Parlamentuari eta EBZariaholkua eskatuta, bai EBZaren gomendioren baten gainean eta aldez aurretik Europako Parlamentuari eta Batzordeari aholkua eskatuta,estatutu honetako 4, 5.4, 19.2, 20, 28.1, 29.2,30.4 eta 34.3. artikuluetan aipatutako xedapenak onartuko ditu.


PROTOKOLOAK

142

PROT. 4.a, 42. art.

IX. KAPITULUA

XEDAPEN IRAGANKORRAK ETA BESTELAKOXEDAPENAK BZESRAKO

42. artikulua (lehengo 43. artikulua)Xedapen orokorrak

42.1. Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 139. artikuluan aipatzen diren salbuespenek esan nahi dute estatutu hauetako artikuluetatik ondoren aipatzendirenek ez diotela eskubiderik emango edobetebeharrik ezarriko kasuan kasuko estatu kideari: 3, 6, 9.2, 12.1, 14.3, 16, 18, 19, 20, 22, 23,26.2, 27, 30, 31, 32, 33, 34 eta 49.

42.2. Tratatu horretako 139. artikuluaren arabera salbuespen bati helduta dauden estatuetako banku zentralek gorde egingo dituzte dirupolitikaren arloan dituzten eskumenak, barnezuzenbidearen arabera.

42.3. Tratatu horretako 139. artikuluarenarabera, «estatu kideak» aipamenak «diru gisaeuroa darabilten estatu kideak» esan nahiko duestatutu hauetako artikulu hauetan: 3, 11.2eta 19.

42.4. «Estatuetako banku zentralak» esapideak «diru gisa euroa darabilten estatuetakobanku zentralak» esan nahiko du estatutu honetako artikulu hauetan: 9.2, 10.2, 10.3, 12.1, 16,17, 18, 22, 23, 27, 30, 31, 32, 33.2 eta 49.

42.5. «Akziodunak» aipamenak «diru gisaeuroa darabilten estatuetako banku zentralak»esan nahiko du 10.3 eta 33.1 artikuluetan.

42.6. «BZESren kapital harpidetua» esapideak «diru gisa euroa darabilten estatu kideetakobanku zentralek harpidetutako EBZaren kapitala» esan nahiko du 10.3 eta 30.2 artikuluetan.

43. artikulua(lehengo 44. artikulua)

EBZaren eginkizun iragankorrak

EBZaren ardurakoak izango dira EuroparBatasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 141. artikuluaren 2. paragrafoan jasotako Europako Diru Institutuaren (EDI) lehengoeginkizunak, hau da, estatu kide baten edo gehiagoren salbuespenak direla eta, euroa indarren sartu ondoren ere burutu behar direnak.

Europako Banku Zentralak Tratatu horretako 140. artikuluan zehazten diren salbuespenen ezabaketa prestatzeko txostenak emango ditu.


EBZeko Kontseilu Nagusia

44.1. Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 129. artikuluko 1. paragrafoan xedatutakoari kalterik egin gabe,Kontseilu Nagusia EBZaren hirugarren artezkaritzaorganoa izango da.

44.2. Hauek izango dira Kontseilu Nagusikokideak: EBZaren lehendakaria eta lehendakariordea, eta estatuetako banku zentraletako gobernadoreak. Batzorde Betearazleko gainerakokideek botoeskubiderik gabe parte hartu ahalizango dute Kontseilu Nagusiaren bileretan.

44.3. Kontseilu Nagusiaren ardura guztiakestatutu honetako 46. artikuluan ageri dira zehaztuta.


Kontseilu Nagusiaren BarneErregelamendua

45.1. Lehendakaria edo, bera ez badago, lehendakariordea izango da EBZeko GobernuKontseiluko eta Batzorde Betearazleko buru.

45.2. Kontseiluko lehendakariak eta Batzordeko kide batek Kontseilu Nagusiko bileretanparte hartu ahal izango dute, botoeskubiderikgabe.

45.3. Kontseilu Nagusiko bilerak lehendakariak prestatuko ditu.

45.4. Hamabigarren artikuluko 3. paragrafoan xedatutakoa gorabehera, Kontseilu Nagusiak bere barneerregelamendua onartuko du.

45.5. EBZa arduratuko da Kontseilu Nagusiaren Idazkaritzaz.


Kontseilu Nagusiaren ardurak

46.1. Kontseilu Nagusiak:— 43. artikuluan aipatzen diren zereginak

burutuko ditu;— laguntza emango du 4. artikuluan eta 25.1

artikuluan aipatzen diren aholkularitzaeginkizunetan.

46.2. Kontseilu Nagusiak:— laguntza emango du 5. artikuluan aipa

tzen den estatistikainformazioa biltzen,— laguntza emango du EBZaren jarduerei bu

ruz 15. artikuluan aipatzen diren txostenak egiten,

— laguntza emango du, 26. artikulua aplikatu


PROTOKOLOAK

143

PROT. 4.a, 49. art.

ahal izateko, 26.4 artikuluan jasotzen diren arauak ezartzen,

— laguntza emango du, 29. artikulua beraaplikatu ahal izateko, 29.4 artikuluan jasotzen diren gainerako neurriak ezartzen,

— laguntza emango du, EBZeko langileakkontratatzeko, 36. artikuluan aipatzendiren baldintzak finkatzen.

46.3. Kontseilu Nagusiak laguntza emangodu euroaren inguruko salbuespenen bati heldutadauden estatu kideetako moneten kanbiotasaezin aldatuzko eran finkatzeko, betiere, EuroparBatasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 140. artikuluko 3. paragrafoan xedatutakoaren arabera.

46.4. EBZaren lehendakariak Gobernu Kontseiluaren erabakien berri emango dio KontseiluNagusiari.


EBZaren kapitalari buruzko xedapeniragankorrak

Estatu bakoitzeko banku zentralari haztapenbat esleituko zaio, 29.1 artikuluaren arabera,EBZaren kapitala harpidetzeko klabean. Salbuespen bati helduta dauden estatu kideetakobanku zentralek, 28. artikuluko 3. paragrafoan xedatutakoa gorabehera, ez dute harpidetutakokapitala ordainduko, non eta Kontseilu NagusiakEBZaren funtzionamendukostuetan laguntzeko gutxieneko portzentaje bat ordaindu behar delaerabakitzen ez duen. Erabaki hori hartzeko, gutxienez, Europako Banku Zentralaren kapital harpidetuaren bi heren, eta, gutxienez, akziodunen erdia ordezkatzen duen gehiengoa beharko da.


EBZaren kapital, erreserba etahorniduren ordainketa geroratua

48.1. Salbuespena ezabatu zaion estatu kidebateko banku zentralak EBZaren kapital harpidetuaren dagokion zatia ordainduko du, dirugisa euroa darabilten estatu kideetako gainerakobanku zentralen neurri berean, eta kanbioerreserbako aktiboak transferituko dizkio EBZari, 30.1 artikuluan xedatutakoaren arabera.Transferitu beharreko zenbatekoa finkatzeko,batetik, EBZera une horretara arte transferituta dauden erreserbako aktiboek, gorago aipatutakoek, eurotan duten balioa hartu beharda, une horretako kanbiotasaren araberakoa eta30.1 artikuluan ezarritakoari jarraituz, eta, bes

tetik, kasuan kasuko estatuko banku zentralakharpidetutako akzioen kopurua zati gainerakoestatuetako banku zentralek dagoeneko ordaindu dituzten akzioen kopurua; batetik sortzen den kopurua eta bestetik ateratako koefizientea biderkatu behar dira azkenik.

48.2. Berrogeita zortzigarren artikuluko lehenengo paragrafoaren arabera egin behar denordainketaz gain, kasuan kasuko banku zentralak bere ekarpena egingo du EBZaren erreserbetan, erreserben baliokide diren horniduretan eta salbuespena ezabatu aurreko urtekoabenduaren 31ko galera eta irabazien kontuaren saldoari dagozkion erreserba eta hornidurei esleitu behar zaien zenbatekoan. Ekarpenhori zenbatekoa den finkatzeko, batetik, erreserben zenbatekoa hartuko da (lehenago zehaztua eta Europako Banku Zentralaren balantzeonartuan kontsignatua), eta, bestetik, kasuan kasuko banku zentralak harpidetutako akzioen kopurua zati gainerako banku zentralek dagoenekoordaindu dituzten akzioen kopurua; batetiksortzen den kopurua eta bestetik ateratakokoefizientea biderkatu behar dira azkenik.

48.3. Estatu bat edo batzuk Batasuneko kidebihurtzen direnean, eta beren banku zentralakBZESn parte hartzen hasten direnean, automatikoki handituko da, batetik, EBZak harpidetutaduen kapitala, eta, bestetik, EBZera transferituahal izango den kanbioerreserbako aktiboen kopururako muga ere bai. Gehikuntza hori zenbatekoa izango den zehazteko, hala kontzeptu batean nola bestean une horretan diren kopuruakkoefiziente honekin (betiere kapitalharpidetzerako doitutako banaketaklabearen barruan)biderkatu behar dira: sartzen diren estatuetakobanku zentral berrien haztatzearen eta dagoeneko BZESko kide diren estatuetako banku zentralen haztatzearen arteko koefizientearekin.Estatu bakoitzeko banku zentralak banaketaklabearen barruan izango duen haztapena 29. artikuluko 1. paragrafoarekiko analogiaz kalkulatuko da, 29. artikuluko 2. paragrafoaren arabera. Estatistikadatuetarako erabiliko diren erreferentziaaldiak haztapenen bost urtez behingo azken doikuntzarako erabilitako berberak izangodira (29. artikuluaren 3. paragrafoaren araberaegin beharreko haztapenetarako, alegia).


Estatu kideetako diruaren izendapenaduten bankubilleteen trukea

Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 140. artikuluaren 3. pa

PROTOKOLOAK


ragrafoaren arabera, kanbiotasa aldatu ezinezkoak finkatu ondoren, Gobernu Kontseiluak hartu beharreko neurri guztiak hartuko ditu, ondo bermatuta gera dadin estatu kideetako diruaren izendapena duten bankubilleteak, kanbiotasa finko aldatu ezinezkoadutenak, dagokien parekotasunbalioan trukatzen dituztela estatuetako banku zentralek.


Xedapen iragankorren aplikagarritasuna

Salbuespenen bati heldu dioten estatu kideakdauden artean, 42.etik 47.era arteko artikuluakaplikatuko dira.

PROTOKOLOA (5.a)

EUROPAKO INBERTSIO BANKUARENESTATUTUEI BURUZKOA


tzionamenduari buruzko Tratatuko 308. artikuluan aurreikusten diren Europako InbertsioBankuaren estatutuak ezartzea,


1. artikulua

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 308. artikuluaren bitartezsortutako Europako Inbertsio Bankua, aurrerantzean «Bankua», tratatuen eta estatutuhauen arabera eratuko da, eta horietan ezarritakoari jarraituz beteko ditu egitekoak eta jarduna.

2. artikulua

Bankuaren xedea Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 309. artikuluan zehaztutakoa da.

3. artikulua

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 308. artikuluari jarraituz, estatu kideak izango dira Bankuko kideak.

4. artikulua

1. Bankuak 232.392.989.000 euroko kapitalaizango du. Kapital horren harpidetza honela banatuko da estatu kideen artean:

Alemania 37 578 019 000Frantzia 37 578 019 000Italia 37 578 019 000Erresuma Batua 37 578 019 000Espainia 22 546 811 500Belgika 10 416 365 500Herbehereak 10 416 365 500Suedia 6 910 226 000Danimarka 5 274 105 000Austria 5 170 732 500Polonia 4 810 160 500Finlandia 2 970 783 000Grezia 2 825 416 500Portugal 1 820 820 000Txekiar Errepublika 1 774 990 500Hungaria 1 679 222 000Irlanda 1 318 525 000Errumania 1 217 626 000Eslovakia 604 206 500Eslovenia 560 951 500Bulgaria 410 217 500Lituania 351 981 000Luxenburgo 263 707 000Txipre 258 583 500Letonia 214 805 000Estonia 165 882 000Malta 98 429 500Estatu kideen erantzukizuna, harpideturik eta

ordaindu gabe duten kapitalkuotarainokoaizango da soilik.

2. Kide berri bat sartuz gero, harpidetuta dagoen kapitala handitu egingo da, kide berri horren ekarpenaren neurrian.

3. Gobernadore Kontseiluak harpidetuta dagoen kapitala handitzea erabaki ahal izango du,aho batez.

4. Harpidetutako kapitalaren kuota ezinizango da laga edo pignoratu, eta enbargaezinaizango da.

5. artikulua

1. Harpidetutako kapitala estatu kideek ordainduko dute estatutuen 4. artikuluko 1. paragrafoan ezarritako zenbatekoetan bakoitzaridagokion kopurutik % 5na aldiko, batez beste.

2. Harpidetutako kapitala handituz gero,gobernadorekontseiluak aho batez erabakiko du ehuneko zenbat ordaindu behar den,eta ordainketa hori nola egingo den. Dirutanordaintzekotan, euroak soilik onartuko dira.

PROTOKOLOAK

144

PROT. 4.a, 50. art.


3. Harpidetutako kapitalaren saldoa ordaintzeko galdatu ahal izango du AdministrazioKontseiluak, baldin eta Bankuaren betebeharreiaurre egiteko beharrezkoa bada.

Halakoetan ere, estatu kide bakoitzak harpideturik duen kapitalkuotaren arabera ordainduko du.


Bankua Gobernadore Kontseiluak, Administrazio Kontseiluak eta Zuzendaritza Batzordeak administratu eta zuzenduko dute.


1. Gobernadorekontseilua estatu kideekhautatutako ministroek osatuko dute.

2. Gobernadore Kontseiluak Bankuaren kreditupolitikaren gidalerro orokorrak ezarrikoditu, betiere, Batasunaren helburuekin bat.

Gobernadorekontseiluak gidalerro horiekbete daitezen zainduko du.

3. Gainera gobernadorekontseiluak besteeginbehar hauek izango ditu:

a) harpidetutako kapitala handitzeari buruzko erabakia hartuko du, 4. artikuluko 3. paragrafoarekin eta 5. artikuluko 2. paragrafoarekin bat etorriz;

b) 9. artikuluko 1. paragrafoaren aplikazioari dagokionez, finantziazioeragiketei aplikagarri zaizkien printzipioak zehaztuko dituBankuaren misioaren esparruan;

c) Administrazio Kontseiluko eta Zuzendaritza Batzordeko kideak izendatu eta kargutikkentzeko 11. eta 13. artikuluetan jasotako eskumenak baliatuko ditu, bai eta 11. artikuluko1. paragrafoko bigarren lerrokadan jasotakoakere;

d) Osorik edo partzialki estatu kideen lurraldetik kanpo egin behar diren inbertsioeragiketetarako finantziazioa eman behar denerabakiko du 16. artikuluaren 1. paragrafoarekin bat etorriz;

e) Administrazio Kontseiluak egindako urtekotxostena onartuko du;

f) Urteko balantzea eta galerairabazienkontua onartuko ditu;

g) Estatutu hauek ematen dioten gainerakoeskumen eta ahalmenak gauzatuko ditu;

h) Bankuaren barneerregelamendua onartuko du.

4. Tratatuak eta estatutu hauek osatzen duten esparruaren barruan, Bankuaren jarduna

eteteari eta, behar izanez gero, likidatzeari buruzko edozein erabaki aho batez hartzeko eskumena izango du Gobernadore Kontseiluak.


Estatutu hauetan bestelakorik xedatu ezean,gobernadorekontseiluak kontseilua osatzenduten kideen gehiengoa beharko du erabakiakhartzeko. Gehiengo horrek, gainera, harpidetutako kapitalaren % 50 izan beharko du gutxienez.

Gehiengo kualifikaturako, hemezortzi botoeta harpidetutako kapitalaren % 68 beharko da.

Bileran bertan nahiz ordezkaturik dauden kideen abstentzioak ez du oztopatuko aho batezhartu beharreko erabakiak hartzea.


1. Administraziokontseiluak finantzaketabaimenei buruzko erabakiak hartuko ditu, batez ere kreditu eta berme gisa eman beharrekofinantzaketari buruzkoak eta jesapenak ixteari buruzkoak; maileguen interestasak finkatuko ditu, baita komisio eta kargak zenbatekoakizango diren ere. Gehiengo kualifikatuak halaerabakitzen badu, bere eskurantza batzuk zuzendaritzabatzordeari eskuordetzan emanahal izango dizkio. Eskuordetza hori zein baldintza eta modutan egin behar den ere erabakiko du, eta nola gauzatzen den ikuskatuko.

Administraziokontseiluak Bankua beharbezala administratu dadin zainduko du; Bankuaren kudeaketa, Tratatuetako xedapenekin etaEstatutuekin eta Gobernadore Kontseiluak ezarritako gidalerro orokorrekin bat datorrelabermatuko du.

Ekitaldia amaitutakoan, Administrazio Kontseiluak txosten bat aurkeztu beharko dio Gobernadore Kontseiluari, eta horrek onartutakoan, argitara eman behar du.

2. Administraziokontseilua hogeita zortzi administratzailek eta ordezko hamazortzi administratzailek osatuko dute.

Administratzaileak Gobernadore Kontseiluak izendatuko ditu, bost urterako. Estatu kideek administratzaile bana izango dute, eta Batzordeak ere bat izango du.

Ordezko administratzaileak ere Gobernadore Kontseiluak izendatuko ditu, bost urterako, eta aukeraketa honela egingo da:

— Alemaniako Errepublika Federalak bi ordezko aukeratuko ditu,

PROTOKOLOAK

145

PROT. 5.a, 9. art.


PROTOKOLOAK

146

PROT. 5.a, 10. art.

— Frantziako Errepublikak bi ordezko aukeratuko ditu,

— Italiako Errepublikak bi ordezko aukeratuko ditu,

— Britainia Handiko eta Ipar Irlandako Erresuma Batuak bi ordezko aukeratuko ditu,

— Espainiako Erresumak eta PortugalgoErrepublikak, ados jarrita, ordezko bat aukeratuko dute,

— Belgikako Erresumak, Luxenburgoko Dukerri Handiak eta Herbehereetako Erresumak, ados jarrita, ordezko bat aukeratuko dute,

— Danimarkako Erresumak, Irlandak, Heleniar Errepublikak eta Errumaniak, adosjarrita, bi ordezko aukeratuko dituzte,

— Estoniako Errepublikak, Letoniako Errepublikak, Lituaniako Errepublikak, Austriako Errepublikak, Finlandiako Errepublikak eta Suediako Erresumak, ados jarrita, bi ordezko aukeratuko dituzte,

— Bulgariako Errepublikak, Txekiar Errepublikak, Zipreko Errepublikak, Hungariako Errepublikak, Maltako Errepublikak,Poloniako Errepublikak, Esloveniako Errepublikak eta Eslovakiako Errepublikak,ados jarrita, hiru ordezko aukeratuko dituzte,

— eta Batzordeak, ordezko bat aukeratuko du.Administraziokontseiluak kontseiluan boto

eskubiderik gabe parte hartzeko gonbita egingo die sei adituri: hiru kide izango dira, eta beste hiru, ordezko.

Administratzaileen eta ordezkoen agintaldiaberritu egin ahal izango da, amaitutakoan.

Barneerregelamenduan Administrazio Kontseiluaren bileretan parte hartzeko moduak etaordezko administratzaileei eta hautatutako adituei aplikatu beharreko xedapenak ezarriko dira.

Zuzendaritza Batzordeko lehendakaria edo,hura falta denean, lehendakariordeetako batizango da buru Administrazio Kontseiluaren bilkuretan, baina ez du bozketan parte hartuko.

Administrazio Kontseiluko kideak erabateko independentzia eta gaitasuna dutela bermatzen duten pertsonen artetik aukeratukodira; Bankuaren aurrean baino ez dute erantzungo.

3. Administratzaile batek bere egitekoakburutzeko behar diren ezaugarriak betetzeariuzten badio soilik kendu ahal izango du hura kargutik Gobernadore Kontseiluak; erabakia hartzeko gehiengo kualifikatua beharko da.

Urteko txostena onartzen ez bada, Administrazio Kontseiluak dimititu egin beharko du.

4. Karguduna hilda, kargutik kenduta, edo

bere borondatez nahiz taldean dimisioa emanda, kargua hutsik geratuz gero, ordezkoa izendatuko da, 2. paragrafoan xedatutakoari jarraiki. Kontseilu osoa berritzekoa ez bada behintzat, izendapen horiek agintaldia amaitu artekoak izango dira.

5. Administrazio Kontseiluko kideen lansariak Gobernadore Kontseiluak finkatuko ditu.Administratzaileek eta ordezkoek izan ditzaketen bateraezintasunak ere hark zehaztukoditu.


1. Administratzaileek boto bana izango duteadministraziokontseiluan. Nolanahi ere, botoaeskuordetzan eman ahal izango dute, Bankuaren barneerregelamenduak ezar ditzan baldintzetan.

2. Estatutu hauetan kontrakorik xedatu ezik,erabakiak hartu ahal izateko, AdministrazioKontseiluan botoeskubidea duten kideen herenbaten aldeko botoa behar da eta, betiere, harpidetutako kapitalaren ehuneko berrogeita hamar ordezkatzen badute. Gehiengo kualifikaturako, aldeko hamazortzi boto eta harpidetutako kapitalaren ehuneko hirurogeita zortzibeharko da. Bankuaren barneerregelamenduak ezarriko du zenbateko quoruma beharkoden Administrazio Kontseiluaren akordioakbaliozkoak izan daitezen.


1. Zuzendaritzabatzordea, administraziokontseiluak proposatu eta gobernadorekontseiluak sei urterako izendatutako lehendakari batek eta zortzi lehendakariordek osatukodute. Agintaldia berritu egin daiteke.

Gobernadorekontseiluak zuzendaritzabatzordeko kideen kopurua aldatu ahal izango du,aho batez.

2. Administraziokontseiluak gehiengo kualifikatuarekin proposatzen badu, gobernadorekontseiluak zuzendaritzabatzordeko kideakberen kargutik kendu ahal izango ditu, gehiengo kualifikatua alde badago.

3. Zuzendaritza Batzordea Bankuaren ohikoadministraziogaien kudeaketaz arduratukoda, lehendakariaren agintaritzapean eta Administrazio Kontseiluak kontrolatuta.

Batzorde horrek Administrazio Kontseiluakhartu beharreko erabakiak prestatuko ditu,bereziki jesapenak ixteari eta finantzaketa —ba


tez ere kreditu nahiz berme gisakoa— emateari buruzkoak. Gainera, erabaki hori betearazteazarduratuko da.

4. Zuzendaritza Batzordeak gehiengo kualifikatua beharko du jesapenak ixteko eta finantzaketa —batez ere kreditu eta berme gisakoa— emateko proiektuei buruzko irizpenak onartzeko.

5. Gobernadore Kontseiluak ZuzendaritzaBatzordeko kideen lansariak finkatu, eta berenegitekoekiko bateraezintasunak zein diren ezarriko du.

6. Lehendakaria edo, horrek ezin duenean, lehendakariordeetako bat izango da Bankuaren ordezkari, judizio nahiz judizioz kanpoko kontuetan.

7. Bankuko langileek lehendakariaren agintaritzapean jardungo dute. Lehendakariarenardura izango da haiek kontratatzea eta kaleratzea. Langileak aukeratzean, gaitasun pertsonalak eta lanbideprestakuntza ez ezik, estatukideetako herritarren artean oreka bat mantentzeko modua ere izango da kontuan. Barneerregelamenduak ezarriko du zein organokizango duen langileei aplikatu beharreko xedapenak onartzeko eskumena.

8. Zuzendaritza Batzordeak eta Bankukolangileek Bankuaren aurrean baino ez duteerantzungo, eta beren egitekoak independentzia osoz burutuko dituzte.


1. Sei kidek osatutako komite batek, gobernadorekontseiluak gaitasuna kontuan izandaizendatuko baititu, Bankuaren jarduna bankuetako jardunbide egokienei lotzen zaien begiratukodu, eta Bankuaren kontuak egiaztatuko.

2. Lehen paragrafoan aipatutako komite horrek Bankuaren eragiketak eta liburuak zuzenakdiren aztertuko du urtero. Ildo horretatik, Bankuaren eragiketak estatutu hauetan eta barneerregelamenduan ezarritako izapide eta prozedurei jarraituz egin diren egiaztatuko du.

3. Lehen paragrafoan aipatutako komiteak behar bezala egiaztatuko du Bankuaren finantzenegoeraorriak eta Administrazio Kontseiluak ezarritako urteko kontuetan finantzei buruz jasotzen diren informazioak zintzo islatzen dituztela Bankuaren finantzen egoera —aktiboazein pasiboa— eta kasuan kasuko urtealdiko eragiketen emaitzak eta diruzaintzako fluxuak.

4. Barneerregelamenduan zehaztuko da 1.paragrafoan aipatutako komiteko kideek zernolako kualifikazioa izan behar duten, eta komitearen funtzionamendurako baldintzak eta moduak ere han ezarriko dira.


Bankuak estatu kide bakoitzak izendatutakoagintariaren bidez izango ditu harremanak estatu kide horrekin. Finantzaeragiketak egiteko,kasuan kasuko estatu kideko banku zentraleraedo horrek baimendutako beste finantzainstituzioetara jo ahal izango du.


1. Bankuak bere laneremuaren antzekoetanlan egiten duten nazioarteko erakunde guztiekin lankidetzan jardungo du.

2. Bankuak ahalegina egingo du bere eragiketen jasotzaile diren herrialdeetako bankuekineta bestelako finantzainstituzioekin lankidetzan aritu ahal izateko baliagarri diren harremanmota guztiak ezartzeko.


Estatu kide batek edo Batzordeak eskatutaedo bere kabuz, Gobernadore Kontseiluak estatutu hauetako 7. artikuluari jarraituta ezarritako gidalerroak interpretatuko eta osatukoditu, betiere, ezarri zireneko baldintza berakerrespetatuz.


1. Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 309. artikuluan zehaztutako manuaren barruan, Bankuak, estatu kideen Europako lurraldeetan burutu beharreko inbertsioetarako finantzabideak emango dizkie estatu kideei nahiz enpresa pribatu eta publikoei, batez ere kreditu eta berme gisako finantzabideak, eta betiere, bestelako baliabiderik lortzen ez bada arrazoizko baldintzetan.

Nolanahi ere, Administrazio Kontseiluak proposatu eta Gobernadore Kontseiluaren gehiengokualifikatua lortuz gero, Bankuak erabat nahiz zatibatean estatu kideen lurraldetik kanpo gauzatzekoak diren inbertsioak ere finantza ditzake.

2. Ahal den neurrian, beste finantzabidebatzuk ere erabiltzen direnean soilik emangodira maileguak.

3. Mailegua estatu kide ez den enpresa edo kolektibitate bati ematen zaionean, mailegua emanaurretik, Bankuak baldintza gisa jarriko du, nahiz inbertsioa jaso behar duen lurraldea koka

PROTOKOLOAK

147

PROT. 5.a, 16. art.


tuta dagoen estatu kideak berme bat ematea, nahiz behar besteko bestelako bermeak lortzea, nahiz zordunak finantzasendotasuna erakustea.

Gainera, Gobernadore Kontseiluak 7. artikuluko 3. paragrafoko b) idatzzatiari jarraituzezarritako printzipioek eratzen duten esparruaren barruan, eta Europar BatasunarenFuntzionamenduari buruzko Tratatuko 309.artikuluan aurreikusitako eragiketak egiteko beharrezkoa bada, Administrazio Kontseiluakarriskuprofil jakin bat erakusten duen eta, beraz, jarduera berezitzat jotzen den finantzaketa oro zein baldintza eta modutan burutu erabakiko du, gehiengo kualifikatuarekin.

4. Bankuak bermeak eman ahal izango dituenpresa publiko nahiz pribatuek edo bestelakokolektibitateek Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 309. artikuluan aurreikusitako eragiketak burutzeko kontratatutako jesapenetarako.

5. Bankuak mailegu eta bermeen bidez agindutako zenbatekoa ezin izango da izan, guztira, harpideturik duen kapitalaren, erreserben,esleitu gabeko horniduren eta galduirabazienkontuaren gaindikinen % 250 baino gehiago.Kasuan kasuko kontusailetan pilatutako kopurua kalkulatzeko, Bankuak partaidetzamotaorotan, ordainduta nahiz ordaindu gabe, harpideturik duen kopurua kendu beharko zaio lehenengo.

Bankuak partaidetza gisa ordainduta duenkopurua ezingo da izan, inolaz ere, kapitaleanliberaturik, erreserbetan, esleitu gabeko horniduretan eta galduirabazien kontuaren gaindikinetan guztira duen zatia baino handiagoa.

Salbuespen gisa, Bankuaren jarduera berezietarako —gobernadorekontseiluak eta administraziokontseiluak 3. paragrafoari jarraituz erabakitakoetarako adibidez—, berariazkozuzkidura bat gordeko da erreserbetan.

Paragrafo honetan ezarritakoa Bankuarenkontu bateratuei ere aplikatuko zaie.

6. Kanbioak dituen arriskuetatik babesteko, Bankuak egoki iruditzen zaizkion klausulak sartuko ditu maileguen eta bermeen kontratuetan.


1. Bankuak ematen dituen maileguen interestasak, bai eta komisio eta bestelako kargakere, kapitalmerkatuan gailentzen diren baldintzetara egokitu beharko dira, eta horietatiketorriko diren sarrerak Bankuari bere betebeharrei aurre egiteko, gastuak eta arriskuak or

daintzeko, eta, 22. artikuluari jarraituz, erreserbafuntsa eratzeko aukera emateko moduankalkulatuko dira.

2. Bankuak ez du inolako murrizketarikegingo interestasetan. Baldin eta, finantzatu beharreko inbertsioaren izaera berezia delaeta,interestasa murriztea komeni bada, estatukide interesdunak edo beste agintaritza batekinteres horietarako hobariak eman ahal izangoditu, hobari horiek ematea Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko107. artikuluan aurreikusitako arauekin bateragarri den heinean.


Finantzaketaeragiketetan Bankuak honakoprintzipio hauek bete behar ditu:

1. Bankuaren funtsak ahalik eta erarik arrazoizkoenean erabil daitezen jagongo du.

Bankuak soilik emango ditu maileguak edobermatuko ditu jesapenak baldin eta:

a) Ziur bada interesak ordaindu eta kapitala amortizatuko dizkiotela, produkziosektoreko enpresek egin beharreko inbertsioen kasuan,ustiapenaren mozkinekin eta, bestelako inbertsioak direnean, inbertsioa hartu beharduen lurraldeko Estatuak sinatutako konpromiso baten bidez edo beste eraren batean,

b) inbertsio hori gauzatuta, oro har, produktibitate ekonomikoa hazten laguntzen badaeta barnemerkatuaren ezarpenerako eta funtzionamendurako balio badu.

2. Ez du enpresetako partaidetzarik eskuratuko, ez eta horien kudeaketan inolako erantzukizunik hartuko bere gain, baldin eta bere eskubideen babesa hala eskatzen ez badu bere kredituak berreskuratuko dituela ziurtatzeko.

Nolanahi ere, Gobernadore Kontseiluak 7.artikuluko 3. paragrafoko b) idatzzatiari jarraituz ezarritako printzipioek eratzen duten esparruaren barruan, eta Europar Batasuneko Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 309. artikuluan aurreikusitako eragiketak egiteko beharrezko bada, Administrazio Kontseiluak, gehiengo kualifikatuarekin, merkataritzaenpresabaten kapitalean zein baldintza eta modutan parte hartu erabakiko du; oro har, mailegu edo berme baten osagarri gisa, eta, betiere, inbertsio edoprograma bat finantzatzeko beharrezko bada.

3. Kredituak kapitalmerkatuan laga ahalizango ditu, eta, horrelakoetan, obligazioak edobeste titulu batzuk jaulkitzeko eskatu ahal izango die maileguhartzaileei.

4. Ez berak, ez eta estatu kideek ezin izango

PROTOKOLOAK

148

PROT. 5.a, 17. art.


dute inor behartu mailegatutako dirukopuruaestatu kide jakin batean erabiltzera.

5. Maileguak emateko, baldintza moduraezarri ahal izango du nazioarteko lizitazioak antolatzea.

6. Ez du inbertsiorik finantzatuko, ez osorik,ez zati batean, baldin eta inbertsioa egin beharden lurraldeko estatu kidea kontra badago.

7. Kredituen inguruko jardunaren osagarrigisa, Bankuak laguntza teknikoko zerbitzuak bermatu ahal izango ditu. Baldintzak eta moduak,estatutu hauei jarraituz, gobernadorekontseiluak zehaztuko ditu, erabakiak gehiengo kualifikatuz hartuta.


1. Enpresa edo erakunde publiko nahiz pribatu orok zuzenean aurkeztu ahal izango dio finantzaketaeskaera Bankuari. Batzordearenedo inbertsioa egin behar den estatu kidearenbidez ere aurkeztu ahal izango da eskabidea.

2. Eskaerak Batzordearen bidez bideratzenbadira, inbertsioa egin behar deneko estatu kideari aurkeztuko zaio irizpena eman dezan. Estatu kidearen bidez bideratuz gero, Batzordeari aurkeztuko zaio irizpena eman dezan. Enpresak zuzenean aurkeztutakoan, estatu kide interesdunari eta Batzordeari, biei aurkeztuko zaie,irizpena eman dezaten.

Estatu kide interesdunek eta Batzordeakgehienez bi hilabeteko epean eman beharko duteirizpena. Epe horretan erantzunik ez bada,proiektuak eragozpenik eragiten ez duela iritziahal izango dio Bankuak.

3. Administraziokontseiluak zuzendaritzabatzordeak aurkezten dizkion finantzaeragiketei buruzko erabakiak hartuko ditu.

4. Zuzendaritza Batzordeak aurkezten zaizkion finantzaeragiketak estatutu hauetan eta,batez ere, 16. eta 18. artikuluetan, xedatutakoari lotzen zaizkion aztertuko du. ZuzendaritzaBatzordea finantzaketaren alde agertzen bada,administraziokontseiluari aurkeztuko dio proposamena, berrets dezan; egoki iritzitako baldintzak jarri ahal izango ditu aldeko irizpenaemateko. Zuzendaritza Batzordea finantzaketaematearen kontra agertzen bada, irizpenarekinbatera beharrezkoak diren agiriak aurkeztubeharko dizkio Administrazio Kontseiluari.

5. Zuzendaritza Batzordearen irizpena kontrakoa bada, Administrazio Kontseiluak ahobatez baino ezin izango du eman aipatu finantziazioa.

6. Batzordearen irizpena kontrakoa bada, Ad

ministrazio Kontseiluak aho batez soilik emanahal izango du aipatutako finantziazioa, bainaBatzordeak hautatuta izendatutako administratzaileak ez du botorik izango.

7. Zuzendaritza Batzordearen eta Batzordearen irizpenak, biak badira finantzaketarenkontrakoak, Administrazio Kontseiluak ezinizango du aipatutako finantziazioa eman.

8. Bankuaren eskubideak eta interesak babesteko onartu diren inbertsioei buruzko finantziazioeragiketa bat berregituratzeko nahikoa arrazoi denean, Zuzendaritza Batzordeak berehala hartuko ditu beharrezkotzat jotzendituen premiazko neurriak, baina berehalaeman beharko dio horren berri AdministrazioKontseiluari.


1. Bankuak bere xedea betetzeko beharrezko dituen baliabideak maileguan hartuko ditukapitalen merkatuan.

2. Bankuak estatu kideetako kapitalmerkatuan lortu ahal izango du dirua maileguan,merkatu horiei aplikatu beharreko legexedapenen esparruan.

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 139. artikuluko 1. paragrafoan ezarritakoaren ildotik doan salbuespen batiheldutako estatu kideren bateko agintari eskudunak arrazoi bakar batengatik agertu ahalizango dira kontra: estatu horretako kapitalenmerkatuan gorabehera larriak sor daitezkeelapentsatzeko arrazoiak egotea.


1. Bankuak eskura dituen eta bere betebeharrei aurre egiteko berehala behar ez dituen baliabideak honela erabili ahal izango ditu:

a) kapitalak dirumerkatuetan inbertitu ahalizango ditu;

b) tituluak erosi eta saldu ahal izango ditu, 18.artikuluko 2. paragrafoan xedatutakoa salbu;

c) bere helburuekin erlazionatutako besteedozein finantzaeragiketa burutu ahal izango du.

2. Bankuak, 23. artikuluan xedatutakoarikalterik egin gabe, inbertsio horien kudeaketan,ez du bere maileguak egiteko edo jaulkitako jesapen edo emandako bermeak direlaeta hartutako konpromisoak betetzeko ezinbestekoa ezden inolako dibisaarbitrajerik egingo.

3. Artikulu honen aplikazioeremuan, Bankuak estatu kideetako agintari eskudunekin edo

PROTOKOLOAK

149

PROT. 5.a, 21. art.


banku zentral nazionalekin bat etorriz jardungo du.


1. Harpidetutako kapitalaren % 10aren pareko erreserbafuntsa eratuko da, gehienez,arianarian. Bankuaren konpromisoen egoerak horretarako bide ematen badu, administraziokontseiluak erreserba gehigarriakeraikitzea erabaki ahal izango du. Erreserbafunts hori guztiz osatu gabe dagoen bitartean, honako hauek baliatu ahal izango dira elikatzeko:

a) Estatu kideek 5. artikuluari jarraituz ekarri beharreko dirukopuruekin Bankuak emandituen maileguek sortutako interesak;

b) a) idatzzatian aipatutako maileguak itzultzetik jasotako dirukopuruekin Bankuak emandako maileguek sortutako interesak,

baldin eta sarrera horiek Bankuaren betebeharrei aurre egiteko eta gastuak ordaintzekobeharrezkoak ez badira.

2. Erreserbafuntseko baliabideak funtsarenhelburuei edonoiz aurre egin ahal izateko moduan erabili beharko dira.


1. Bankuak beti izango du baimena Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 309. artikuluan zehaztutako helburuarekin batdatozen finantzaeragiketak egiteko dauzkan aktiboak dirutzat euroa ez duten estatu kideetakomonetara transferitzeko, betiere, estatutu hauetako 21. artikuluan xedatutakoa kontuan izanda.Bankua, ahal duen neurrian, horrelako aldaketarikez egiten saiatuko da, behar duen dirutan beharbeste aktibo baditu erabilgarri edo bihurgarri.

2. Bankuak, diru gisa euroa ez duen estatukide baten dirutan dauzkan aktiboak hirugarrenherrialde baten dibisa bihurtu ahal izateko,estatu kide horren adostasun beharko du.

3. Bankuak nahieran xedatu ahal izangoditu ordaindua duen kapitalzatia eta hirugarrenherrialdeetako merkatuetan maileguan hartutako dibisak.

4. Estatu kideek konpromisoa hartzen duteBankuaren zordunen esku behar beste dibisajartzeko Bankuak beren lurraldean egin beharreko inbertsioetarako eman edo bermatutakomaileguen kapitala itzultzeko eta interesak ordaintzeko.


Estatu kide batek estatutu hauen ondoriozdagozkion betebeharrak betetzen ez baditu,batez ere, dagokion kuota ordaintzeari edobere jesapenen zerbitzua ziurtatzeari buruzkobetebeharra, gobernadorekontseiluak, gehiengo kualifikatuz, estatu kide horri edo estatu horretako herritarrei maileguak edo bermeakematea etenda uztea erabaki dezake.

Erabaki horrek ez ditu, ez estatua, ez eta estatu horretako herritarrak, Bankuarekiko dituzten betebeharrak betetzetik salbuetsiko.


1. Gobernadorekontseiluak Bankuaren jarduna etetea erabakitzen badu, jarduera guztiakgeldiaraziko dira luzamendurik gabe, Bankuaren ondasuna erabili, babestu eta zaintzeko etabere konpromisoak kitatzeko beharbeharrezkoak diren eragiketak izan ezik.

2. Likidatzekotan, Gobernadore Kontseiluak likidatzaileak izendatuko ditu, eta likidazio hori burutzeko aginduak emango dizkie.Langileen eskubideak babes daitezen zainduko du.


1. Bankuak estatu kide bakoitzean bertako legeriak pertsona juridikoei aitortzen dien gaitasun juridikorik zabalena izango du; berezikiondasun higigarriak eta higiezinak erosi eta besterendu ahal izango ditu, eta epaitegietan agertu ahal izango da.

2. Bankuaren ondasunak ezin izango dira inola errekisatu edo desjabetu.


Alde batetik Bankua, eta, bestetik, maileguemaileak, maileguhartzaileak eta hirugarrenakdirelaeta sortzen diren auziak, kasuan kasukoestatuko jurisdikzioorgano eskudunek ebatziko dituzte, betiere, Europar Batasuneko JustiziaAuzitegiari emandako eskumenei kalterik egingabe. Nolanahi ere, Bankuak arbitrajeprozedurabat aurreikusi ahal izango du kontratu batean.

Bankuak egoitza izan behar du Estatu kideguztietan. Hala ere, egoitza berezi bat zehaztuahal izango du kontratu batean.

PROTOKOLOAK

150

PROT. 5.a, 22. art.


Bankuaren ondasun eta aktiboak ezin izango dira enbargatu, ez eta nahitaez betearazteko prozedurapean jarri, erabaki judizial batezizan ezik.


1. Gobernadorekontseiluak, aho batez, nortasun juridikoa eta finantzaautonomia izangodituzten filialak edo beste erakunde batzuksortzea erabaki ahal izango du.

2. Gobernadore Kontseiluak aho batez onartuko ditu 1. paragrafoan jasotako erakundeen estatutuak. Estatutu horietan honako hauek zehaztuko dira bereziki: erakundearen helburuak, egitura, kapitala, kideak, egoitza, finantzabaliabideak, jarduteko tresnak eta kontuikuskaritzako prozedurak, eta Bankuaren artezkaritzaorganoekiko harremana.

3. Bankuak erakunde horien kudeaketanparte hartzeko ahalmena izango du, eta harpidetutako kapitalean ere lagundu ahal izango du,Gobernadore Kontseiluak aho batez ezarritakozenbatekora iritsi arte.

4. Europar Batasunaren pribilegioen eta immunitateen gaineko protokoloa Bankuari aplikatzen zaizkion baldintza beretan aplikatukozaie 1. paragrafoan jasotako erakundeei, —Europar Batasuneko Zuzenbidea aplikatzen zaienheinean—; beren organoetako kideei —berenlanean— eta langileei.

Nolanahi ere den, Europar Batasunaz etaBankuaz bestelako kideek erakunde horietatik eskubidez jaso ditzaketen dibidenduei,gainbalioei eta bestelako errentamotei, aplikagarri zaien legeriako zergaxedapenak aplikatuko zaizkie.

5. Ondoren zehaztuko diren mugen barruan, Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak eskumena izango du Europar BatasunekoZuzenbidea aplikagarri zaien organismoetakoorganoek hartutako neurriekin zerikusia duten auziez arduratzeko. Organismo horretakoedozein kidek —organismoko kide den heinean— eta estatu kideek neurri horien aurkakoerrekurtsoa aurkeztu ahal izango dute, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzkoTratatuko 263. artikuluan ezarritako baldintzetan.

6. Gobernadore Kontseiluak, aho batez, erabaki ahal izango du Batasuneko Zuzenbidepeko erakundeetako langileak Bankuarekin erkide diren araubideetan sartzea, bakoitzak berebarneprozedurari jarraituz.

PROTOKOLOA (6.a)

EUROPAR BATASUNEKOINSTITUZIOEN ETA ZENBAIT ORGANO,

ORGANISMO ETA ZERBITZURENEGOITZAK EZARTZEARI BURUZKOA

ESTATU KIDEETAKO GOBERNUETAKO ORDEZKARIEK

IKUSIRIK Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 341. artikuluaeta Energia Atomikoaren Europako Erkidegoaeratzeko Tratatuko 189. artikulua,

GOGORATUZ ETA SENDETSIZ 1965eko apirilaren 8ko Erabakia, eta, etorkizuneko instituzio, organo, organismo eta zerbitzuen egoitzeiburuzko erabakiei kalterik egin gabe,

BAT ETORRI DIRA honako xedapen hauetan,eta Europar Batasunaren Tratatuari, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuari eta Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa eratzeko Tratatuari gaineratuko zaizkioeranskin gisa:

Artikulu bakarra

a) Europako Parlamentuaren egoitza Estrasburgon egongo da, eta bertan egingo dira hileko osoko bilkuren 12 aldi partzialak, aurrekontuen bilkura barne. Osoko bilkura gehigarrien aldi partzialak Bruselan egingo dira. Europako Parlamentuaren batzordeak Bruselan bilduko dira. Europako Parlamentuko IdazkaritzaNagusiak eta bere zerbitzuek Luxenburgon jarraituko dute.

b) Kontseiluaren egoitza Bruselan egongo da.Apirilean, ekainean eta urrian, Luxenburgonegingo ditu batzarrak Kontseiluak.

c) Batzordearen egoitza Bruselan egongo da.Luxenburgon kokatuko dira 1965eko apirilaren8ko Erabakiko 7., 8. eta 9. artikuluetan zerrendatutako zerbitzuak.

d) Europar Batasuneko Justizia Auzitegiarenegoitza Luxenburgon egongo da.

e) Kontu Auzitegiaren egoitza Luxenburgonegongo da.

f) Ekonomia eta Gizarte Komitearen egoitzaBruselan egongo da.

g) Eskualdeetako Komitearen egoitza Bruselan egongo da.

h) Europako Inbertsio Bankuaren egoitza Luxenburgon egongo da.

i) Europako Banku Zentralaren egoitzaFrankfurten egongo da.

j) Poliziaren Europako Bulegoaren (Europol)egoitza Hagan egongo da.

PROTOKOLOAK

151

PROT. 6.a, art. bak.


PROTOKOLOA (7.a)

EUROPAR BATASUNAREN PRIBILEGIOETA IMMUNITATEEI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,AINTZATETSIZ Europar Batasunaren Fun

tzionamenduari buruzko Tratatuaren 343. artikuluaren eta Energia Atomikoaren EuropakoErkidegoa (EAEE) eratzeko Tratatuaren 191. artikuluaren arabera, Europar Batasunak etaEAEEk beren xedea betetzeko beharrezko direnpribilegioez eta immunitateez gozatuko dutelaestatu kideen lurraldean.

BAT ETORRI DIRA honako xedapen hauetan,eta Europar Batasunaren Tratatuari, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuari eta Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa eratzeko Tratatuari gaineratuko zaizkioeranskin gisa:

1. KAPITULUA

EUROPAR BATASUNARENONDASUNAK,FUNTSAK, AKTIBOAK ETA ERAGIKETAK

1. artikulua

Batasunaren lokalak eta eraikinak bortxaezinak dira. Halaber, erregistro, errekisa, konfiskazio edo desjabetze orotik salbuetsirikegongo dira. Batasunaren ondasunei eta aktiboeiezin izango zaie premiamendu administratiborikedo judizialik dakarren ezein neurririk ezarriJustizia Auzitegiaren baimenik gabe.

2. artikulua

Batasunaren artxiboak bortxaezinak dira.

3. artikulua

Batasuna, bere aktiboak, bere sarrerak etagainerako ondasunak salbuetsita egongo dira zuzeneko zerga guztietatik.

Estatu kideetako gobernuek, ahal den guztietan, neurri egokiak hartuko dituzte ondasunhigigarrien eta higiezinen prezioan sartutakozeharkako zergen edo salmentazergen kopurua igortzeko edo itzultzeko, Batasunak,bere erabilera ofizialerako, mota horretako zergak eta sariak hartzen dituen erosketa garrantzitsuak egiten dituenean. Xedapen horiekaplikatzeak, dena dela, ez du ondoriotzat izanbeharko Batasunaren barruko lehia faltsutzea.

Onura publikoko zerbitzuen ordainketa baino ez diren zerga, tasa eta eskubideei dagokienez, ez da inolako salbuespenik emango.

4. artikulua

Batasuna salbuetsita egongo da inportazioesportazioen gaineko aduanazerga, debekueta murrizketa guztietatik, bere erabilera ofizialera bideratutako salgaiei dagokienez; era horretan inportatutako salgaiak ezingo dira laga,ordain bidez edo dohainik, inportatuak izan diren estatuaren lurraldean, non eta lagapenhori ez den egiten estatu horretako gobernuakonartutako baldintzetan.

Batasuna, era berean, salbuetsita egongoda inportazioesportazioen gaineko aduanazerga, debeku eta murrizketa guztietatik, bereargitalpenei dagokienez.

II. KAPITULUA

KOMUNIKAZIOAK ETA IGAROBAIMENAK


Beren komunikazio ofizialetarako eta berendokumentu guztiak helarazteko, Batasuneko instituzioek, estatu kide bakoitzaren lurraldean, estatu horrek ordezkaritza diplomatikoei ematendien tratu bera jasoko dute.

Batasuneko instituzioen korrespondentziaofiziala eta gainerako komunikazio ofizialak ezinizango dira zentsuraren menpe egon.


Batasuneko instituzioetako lehendakariekigarobaimenak eman ahal izango dizkiete instituzio horietako kideei eta agenteei Kontseiluakgehiengo soilez onar dezan eran; igarobaimenhoriek bidaiadokumentu baliozkotzat aintzatetsiko dituzte estatu kideetako agintariek.Funtzionarioentzako eta agenteentzako igarobaimenak Funtzionarioen Estatutuan eta Batasuneko beste agenteei aplikatu beharrekoaraubidean ezartzen diren baldintzetan emango dira.

Batzordeak akordioak egin ahal izango dituigarobaimen horiei buruz, hirugarren estatuenlurraldean ere bidaiadokumentu baliozkotzataintzatetsiak izateko.

PROTOKOLOAK

152

PROT. 7.a, 1. art.


III. KAPITULUA

EUROPAKO PARLAMENTUKOKIDEAK


Ez zaio jarriko administraziomailako edobestelako murrizketarik Europako Parlamentuko kideek zirkulatzeko duten askatasunari, Europako Parlamentuaren bileralekura doazeneanedo handik itzultzen direnean.

Aduanei eta trukekontrolari dagokienez,Europako Parlamentuko kideek jasoko dituzte:

a) beren gobernutik, aldi baterako eginkizun ofizialetan atzerrira bidaiatzen dutengoifuntzionarioei ematen zaizkien erraztasunberak.

b) Gainerako estatu kideen gobernutik, aldibaterako eginkizun ofizialetan dauden atzerriko gobernuen ordezkariei ematen zaizkienerraztasun berak.


Europako Parlamentuko kideak ezin izangodituzte bilatu, atxilotu edo auzibidean jarri beren betebeharrak burutzean adierazitako iritziak edo emandako botoak direla eta.


Europako Parlamentuaren bilkuraaldian,parlamentuko kideek immunitatea izangodute:

a) Beren estatuaren lurraldean, bertako parlamentuko kideei aintzatesten zaizkien immunitate berberak izango dituzte;

b) Beste edozein estatu kideren lurraldean,atxiloketen eta epaitegien ekintzen aurkakoimmunitatea.

Immunitatea aplikatuko zaie kideei, orobat,Europako Parlamentuaren bileralekura bidaiatzen ari direnean edo handik itzultzen aridirenean.

Immunitatea ezin izango da alegatu EuropakoParlamentuko kide bat delitu gorigorian atzematen dutenean eta immunitatea ez da eragozpen izango Europako Parlamentuak bere kideetako bati pribilegio hori eteteko eskubideabaliatzeko orduan.

IV. KAPITULUA

EUROPAR BATASUNAREN INSTITUZIOENLANEAN PARTE HARTZEN DUTEN ESTATU

KIDEEN ORDEZKARIAK


Batasuneko instituzioen lanean parte hartzen duten estatu kideen ordezkariek, berenaholkulariek eta aditu teknikoek, beren eginkizunak betetzean eta bileralekuetara egiten dituzten joanetorrietan, ohiturazko pribilegioez,immunitateez eta erraztasunez gozatuko dute.

Artikulu hau Batasuneko organo aholkuemaileetako kideei ere aplikatuko zaie.

V. KAPITULUA

EUROPAR BATASUNEKO FUNTZIONARIOAKETA ENPLEGATUAK


Estatu kide bakoitzaren lurraldean eta berennazionalitatea edozein dela ere, Batasunekofuntzionarioek eta beste agente batzuek:

a) Jurisdikzioimmunitatea izango dute,ahozko zein idatzizko adierazpenak barne,modu ofizialean egiten dituzten egintzei dagokienez, betiere, behar bezala errespetatuz Tratatuetako xedapenak eta, zehazki, funtzionarioeketa agenteek Batasunaren aurrean duten erantzukizunari buruzko arauei dagozkienak eta Batasunaren eta bere funtzionarioen eta besteagente batzuen arteko auzietan Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak duen eskumenari dagozkionak; Immunitate horretaz gozatzen jarraituko dute, beren egiteko ofizialak laga ondoren ere.

b) immigraziomurrizketei edo atzerritarren erregistroaren formaltasunei lotuta ezdira egongo, ez eurak, ez beren ezkontideak, eztaeuren mende dauden familiakoak ere.

c) diru edo trukearauei dagokienez, ohituraz nazioarteko erakundeetako funtzionarioeiaintzatesten zaizkien erraztasun berak aintzatetsiko zaizkie.

d) Dagokien estatuan beren postua lehen aldiz betetzen hasitakoan, beren altzariak eta beren gauzak frankizian inportatzeko eskubideaizango dute, bai eta, estatu horretan dutenpostua lagatzean, beren altzariak eta berengauzak frankizian berresportatzeko eskubidea

PROTOKOLOAK

153

PROT. 7.a, 11. art.


ere, kasu batean zein bestean, eskubide hori baliatzen deneko estatuko gobernuak beharrezkotzat jotzen dituen baldintzei atxikita;

e) Beren erabilera pertsonalerako automobila frankizian inportatzeko eskubidea izangodute, beren azken bizilekuko estatuan edo herritarrak diren estatuan hango barnemerkatukobaldintzetan eskuratua, bai eta frankizian berresportatzeko eskubidea ere, kasu batean zeinbestean, eskubide hori baliatzen deneko estatuko gobernuak beharrezkotzat jotzen dituenbaldintzei atxikita.


Batasuneko funtzionarioek eta beste agentebatzuek Batasunak ordaintzen dizkieten soldaten, alokairuen eta ordainsarien gaineko zerga bat ordaindu beharko dute Batasunarenmesedetan, betiere, Europako Parlamentuak etaKontseiluak legegintzako prozedura arruntaerabiliz onartutako erregelamenduen bidez etainstituzio interesdunei kontsultatu ondorenezarritako prozedurari jarraituz.

Batasuneko funtzionarioak eta beste enplegatu batzuk salbuetsita egongo dira Batasunakordaindutako soldaten, alokairuen eta ordainsarien gaineko estatumailako zergetatik.


Errentaren eta ondarearen gaineko zergaketa oinordetzen gaineko zerga aplikatze aldera, bai eta Batasuneko estatu kideen artean zergapetze bikoitza ekiditeko sinatutakohitzarmenak aplikatze aldera ere, Batasuneko funtzionarioak eta beste agente batzuk, baldin eta, Batasunaren zerbitzuko eginkizunakbetetze hutsagatik, Batasunaren zerbitzuansartzeko unean zuten egoitza fiskalari dagokion estatuaz besteko estatu kide baten lurraldean (estatu hori ez den beste estatu batean, hain zuzen) bizilekua hartzen badute,egoitza azken estatu horretan gorde izan balute bezala aintzatetsiko dira, bai beren bizilekuko estatuan, bai egoitza fiskalari dagokionean, estatu hori Batasuneko kide bada. Xedapen hau ezkontideari ere aplikatuko zaio,bere kabuz irabazizko jarduera bati atxikitaez dagoen heinean, bai eta artikulu honetanaipatutako pertsonen ardurapeko eta zaintzapeko semealabei ere.

Aurreko lerrokadan aipatzen diren pertsoneidagozkien ondasun higigarriak, bizilekuko es

tatuaren lurraldean kokatuta badaude, oinordetzen gaineko zergatik salbuetsita egongodira estatu horretan. Horrelako ondasunak,zerga hori aplikatu ahal izateko, egoitza fiskalaren estatuan egongo balira bezala aintzatetsiko dira, hirugarren estatuen eskubideen etazergapetze bikoitzari buruzko nazioarteko hitzarmenetako xedapenen balizko aplikazioarikalterik egin gabe.

Nazioarteko beste erakunde batzuen zerbitzuaneginkizunak betetzeagatik soilik eskuratutakoedozein egoitza, aldiz, ez da aintzat hartuko, artikulu honetako xedapenak aplikatzerakoan.


Batasuneko funtzionarioei eta beste agentebatzuei aplikatu beharreko gizarteprestazioenaraubidea Europako Parlamentuak eta Kontseiluak finkatuko dute legegintzako prozeduraarruntaren arabera onartutako erregelamenduen bidez eta instituzio interesdunei kontsultatu ondoren.


Europako Parlamentuak eta Kontseiluak zehaztuko dute, legegintzako prozedura arruntaren arabera onartutako erregelamenduen bidezeta gainerako instituzio interesdunei kontsultatuondoren, Batasuneko funtzionarioen eta besteenplegatu batzuen zein kategoriari aplikatukozaizkien, osorik edo zati batean, 11. artikuluko,12. artikuluaren bigarren lerrokadako eta 13. artikuluko xedapenak.

Kategoria horietan sartuta dauden funtzionarioen eta beste enplegatu batzuen izenak, mailak eta helbideak aldianaldian jakinarazikozaizkie estatu kideetako gobernuei.

VI. KAPITULUA

BATASUNEAN BAIMENDUTAKOHIRUGARREN ESTATUEN ORDEZKARITZEN

PRIBILEGIOAK ETA IMMUNITATEAK


Batasunaren egoitza dagoen estatu kideakohiko pribilegioak eta immunitateak emangodizkie Batasunean baimendutako hirugarren estatuetako ordezkaritzei.

PROTOKOLOAK

154

PROT. 7.a, 12. art.


VII. KAPITULUA

XEDAPEN OROKORRAK


Pribilegioak, immunitateak eta erraztasunakBatasunaren interesetan soilik emango zaizkiefuntzionarioei eta beste enplegatu batzuei.

Batasuneko instituzio guztiak behartutaegongo dira funtzionario bati edo beste agentebati emandako immunitatea etetera, baldin etaberen ustez immunitate hori etetea ez bada Batasunaren interesen aurkakoa.


Batasuneko instituzioek, protokolo hau aplikatzeko orduan, dagokien estatu kideetakoagintari arduradunekin lankidetzan jardungodute.


Kontseilu Europarreko lehendakariari ereaplikatuko zaizkio 11. artikulutik 14.era bitartekoak (biak barne) eta 17. artikulua. Batzordekokideei ere aplikatuko zaizkie.


Europar Batasuneko Justizia Auzitegiko epaileei, abokatu nagusiei, idazkariari eta txostengileondokoei ere aplikatuko zaizkie 11. artikulutik 14.abitartekoak (biak barne) eta 17. artikulua, Europar Batasuneko Justizia Auzitegiaren estatutuariburuzko protokoloko 3. artikuluan epaileen etaabokatu nagusien jurisdikzioimmunitateari buruz jasotako xedapenei kalterik egin gabe.


Protokolo hau Europako Inbertsio Bankuari, bere organoetako kideei, bere langileei eta beraren jardueretan parte hartzen duten estatu kideetako ordezkariei ere aplikatuko zaie, Bankuaren estatutuen gaineko protokoloko xedapenei kalterik egin gabe.

Europako Inbertsio Bankua, bestalde, salbuetsita egongo da antzeko izaerako edozeinzergapetze fiskal edo parafiskaletatik bere ka

pitaletan edozein gehitze gertatzen denean,bai eta bankuak bere egoitza duen estatuan horrekin lotuta egon daitezkeen askotariko formaltasunetatik. Bankuaren desegitea eta likidazioa ez dira inola ere zergapean egongo.Bankuaren eta bere organoen jarduera, azkenik,beren estatutuetan ezarritako baldintzetangauzatzen denean, ez da negoziobolumenarengaineko zergaren menpe egongo.


Protokolo hau Europako Banku Zentralari,bere organoetako kideei eta bere langileei ereaplikatuko zaie, Banku Zentralen Europako Sistemaren eta Europako Banku Zentralaren estatutuen gaineko protokoloan xedatutakoarikalterik egin gabe.

Europako Banku Zentrala salbuetsita egongo da, halaber, antzeko izaerako edozein zergapetze edo kargatatik bere kapitalean edozeingehitze gertatzen denean; gauza bera gertatzenda bankuak bere egoitza duen estatuan horrekin lotuta egon daitezkeen askotariko tramiteekin ere. Bankuaren eta bere organoen jarduera, Banku Zentralen Europako Sistemaren etaEuropako Banku Zentralaren estatutuetan ezarritakoaren arabera, ez da negoziobolumenaren gaineko inolako zergaren menpe egongo.

PROTOKOLOA (8.a)

BATASUNA GIZA ESKUBIDEAK ETAOINARRIZKO ASKATASUNAK

BABESTEKO EUROPAKOHITZARMENARI ATXIKITZEKO

AKORDIOA DELAETA, EUROPARBATASUNAREN TRATATUKO 6.

ARTIKULUAREN 2. PARAGRAFOAKEZARRITAKOARI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,BAT ETORRI DIRA honako xedapen hauetan,

eta Europar Batasunaren Tratatuari eta EuroparBatasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuari erantsiko zaizkio:

1. artikulua

Batasuna Giza Eskubideak eta Oinarrizko Askatasunak Babesteko Europako Hitzarmenari atxikitzeko akordioa (aurrerantzean, «Europako Hitzarmena»), Europar Batasunaren Tratatuko 6. artikuluko 2. paragrafoan dago aurreikusia; Batasunaren berariazko ezaugarriak gorde daitezen xe

PROTOKOLOAK

155

PROT. 8.a, 1. art.


datuko du, baita Batasunaren Zuzenbidearen berariazko ezaugarriak ere, bereziki honako hauei dagokienez:

a) Batasunak Europako Hitzarmenaren kontrolerakundeetan izan dezakeen partehartzeariburuzko berariazko moduei;

b) Hirugarren estatuek jarritako errekurtsoaketa banakako errekurtsoak estatu kideei edo,egoki denean, Batasunari zuzentzen zaizkiolaziurtatzeko beharrezko mekanismoei.

2. artikulua

Lehen artikuluan aipatzen den akordioakziurtatuko du atxikitze horrek ez diela erasango Batasunaren eskumenei edo haren instituzioen eskurantzei. Era berean, akordioak ziurtatuko du bere xedapenetatik batek ere ez diela eragingo, ez estatu kideek Europako Hitzarmenari, eta, bereziki, hari buruzko protokoloeidagokienez duten egoerari, ez estatu kideek Europako Hitzarmenaren 15. artikuluarekin batetorriz hitzarmen horretatik salbuetsiz hartzendituzten neurriei, ez eta estatu kideek Europako Hitzarmenaren 57. artikuluarekin bat etorrizhitzarmen horri egindako erreserbei ere.

3. artikulua

Lehen artikuluan aipatutako akordioko ezeinxedapenek ez dio eragingo Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko344. artikuluari.

PROTOKOLOA (9.a)

EUROPAR BATASUNARENTRATATUAREN 16. ARTIKULUKO 4.

PARAGRAFOA ETA EUROPARBATASUNAREN FUNTZIONAMENDUARI

BURUZKO TRATATUAREN 238.ARTIKULUKO 2. PARAGRAFOA,

2014KO AZAROAREN 1ETIK 2017KOMARTXOAREN 31RA ARTE, BATETIK,

ETA 2017KO APIRILAREN 1ETIKAURRERA, BESTETIK, NOLA APLIKATU

BEHAR DIREN ZEHAZTEN DUENKONTSEILUAREN ERABAKIARI

BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,KONTUAN HARTUZ Lisboako Tratatua onar

tzean, funtsfuntsezkoa zela Kontseiluaren erabaki bat, Europar Batasunaren Tratatuko 16 cartikuluko 4. paragrafoa eta Europar Batasu

naren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko238. artikuluko 2. paragrafoa, 2014ko azaroaren 1etik 2017ko martxoaren 31ra arte, batetik,eta 2017ko apirilaren 1etik aurrera, bestetik,nola aplikatu behar diren zehazteko (aurrerantzean «Erabakia» deituko baitiogu).


Artikulu bakarra

Erabakia edo horko edozein xedapen aldatuedo indargabetzeko edota horren aplikazioeremua edo zentzua Batasunaren beste egintza juridiko baten bitartez zeharka aldatzeko proiekturik badago, Kontseilu Europarrak proiektuhorri buruzko hausnarketa egingo du Kontseiluakaztertu baino lehen, eta adostasunez hartuko duerabakia, Europar Batasunaren Tratatuko 15. artikuluko 4. paragrafoaren arabera.

PROTOKOLOA (10.a)

EUROPAR BATASUNAREN TRATATUKO42. ARTIKULUAK EZARRITAKO

LANKIDETZA EGITURATUIRAUNKORRARI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,IKUSIRIK Europar Batasunaren Tratatuko 42.

artikuluko 6. paragrafoa eta 42. artikuluaGOGOAN IZANDA Batasuna estatu kideen

ekintzaren elkarganatze gero eta handiago batlortzean oinarritutako atzerri eta segurtasunpolitika erkidea gauzatzen ari dela;

GOGOAN IZANDA segurtasun eta defentsapolitika erkidea atzerri eta segurtasunpolitika erkidearen zati bat dela; bitarteko zibil etamilitarretan oinarritutako ahalbide operatiboa bermatzen diola Batasunari; bitarteko horiek Batasunetik kanpo erabil ditzakeela Batasunak Europar Batasunaren Tratatuko 43. artikuluan aipatutako misioetarako (bakegordetzea, gatazkei aurrea hartzea eta nazioarteko segurtasuna indartzea), Nazio Batuen Gutunaren printzipioekin bat etorriz; zeregin horiek betetzea bere gain hartzen dutela estatu kideek «indarmultzo bakarraren» printzipioarekin bat etorriz eskainitako ahalbide militarrakerabiliz.

GOGOAN IZANDA Batasunaren segurtasuneta defentsapolitika erkideak ez diola erasango zenbait estatu kideren segurtasun eta defentsapolitika berariazkoari.

PROTOKOLOAK

156

PROT. 8.a, 2. art.


GOGOAN IZANDA Batasunaren segurtasuneta defentsapolitika erkideak Ipar AtlantikokoTratatuaren araberako betebeharrak, hau da, beren defentsa erkidea Ipar Atlantikoko Tratatuko Erakundean gauzatuta ikusten duten estatukideen betebeharrak errespetatzen dituela –erakunde horrek bere kideen defentsa kolektiboaren oinarria izaten jarraituko du–, eta bateragarria dela esparru horretan ezarritako segurtasun eta defentsapolitika erkidearekin.

SINETSITA segurtasun eta defentsapolitika erkidearen arloan Batasunak paper tinkoagoa izateak Aliantza Atlantikoa berritu baten bizitasunari lagunduko diola, "Berlin Plus" direlako akordioekin bat etorriz;

DELIBERATUTA ziurtatzera Batasuna gaidela nazioarteko erkidegoan dituen erantzukizunak betebetean bere gain hartzeko;

AITORTUZ Nazio Batuen Erakundeak Batasunaren laguntza eska dezakeela Nazio Batuen Gutunaren VI. eta VII. kapituluen arabera bere gainhartutako misioak premiaz abian jartzeko;

AITORTUZ segurtasun eta defentsapolitikaindartzeak ahaleginak eskatuko dizkiela estatukideei ahalbideen eremuan;

JABETUTA segurtasunari eta defentsari buruzko europar politikako urrats berri bati ekiteak dagokien estatu kideen ahalegin deliberatu bat dakarrela;

GOGOAN IZANDA zein garrantzitsua denBatasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkaria erabat lot dakien lankidetza egituratu iraunkorreko lanei;


1. artikulua

Lankidetza egituratu iraunkorra, Europar Batasunaren Tratatuko 42. artikuluaren 6. paragrafoak aipatzen duena, estatu kide guztientzategongo da irekita, Lisboako Tratatua indarreansartzen den egunetik, baldin eta honako konpromiso hauek hartzen badituzte:

a) beren defentsaahalbideen garapenarimodu trinkoago batean ekitea, beren estatumailako ekarpenak garatuz eta, egoki denean,arlo hauetan parte hartuz: indar multinazionaletan, Europako defentsako ekipamenduprograma nagusietan, eta defentsaahalbideen garapen, ikerketa, eskurapen eta armamentukoAgentziaren jardueran («aurrerantzean, Europako Defentsa Agentzia»), eta

b) Ahalmena izatea, beranduenez ere 2007an,

bai estatumailan, bai indartalde multinazionalbateko taldekide gisa, aurreikusitako misioetarako berariazko borrokataldeak hornitzeko, maila taktikoan gudutalde gisa egituratuak,sostenguelementuekin (besteak beste, garraioaeta logistika), Europar Batasunaren Tratatuko43. artikuluan aipatzen diren misioei ekiteko gaiizango direnak 5 eta 30 eguneko epe batean, bereziki Nazio Batuen Erakundearen eskaereierantzunez, eta 30 eguneko hasierako aldi batean iraun dezaketenak eta gutxienez 120 egunarte luza daitezkeenak.

2. artikulua

Lehen artikuluan ezarritako helburuak lortzeko, lankidetza egituratu iraunkorrean partehartzen duten estatu kideek konpromiso hauekhartuko dituzte beren gain:

a) Lisboako Tratatua indarrean sartzen denetik, lankidetzan aritzea, defentsaekipamenduen arloko inbertsiogastuen mailari dagozkionhelburu onartuak lortzeari begira, eta helburuhoriek aldian behin berrikustea, segurtasuningurunearen eta Batasunaren nazioarteko erantzukizunen arabera;

b) ahal den neurrian, beren defentsatresnak elkarri hurbilduko zaizkio, eta, bereziki, beharrizanmilitarrak zenbatekoak diren harmonizatuko da,beren defentsabitartekoak nahiz ahalbideakbatera jarri eta, hala behar izanez gero, espezializatu egingo dira, prestakuntzaren eta logistikaren arloetan lankidetza sustatuta;

c) neurri konkretuak hartuko dira, beren indarren erabilgarritasuna, elkarreragingarritasuna, malgutasuna eta hedatzeahalmena areagotzeko, eta, horretarako, bereziki, indarproiekzioari dagozkion helburu erkideak identifikatukodira, estatumailan erabakiak hartzeko prozedurak berrikusteko aukera ere barne hartuta.

d) elkarrekin lan egitea, besteak beste ikuspegi multinazionalen bidez, eta beharrezkoneurriak hartzen dituztela ziurtatzeko, eta honidagokionez Ipar Atlantikoko Tratatuaren Erakundearen barruan bere gain hartuak dituztenkonpromisoei kalterik egin gabe, ahalbideen garapenmekanismoaren esparruan antzematendiren gabeziak estaltzeko.

e) parte hartzea, egoki denean, ekipamenduprograma erkideak edo europarrak garatzen, Europako Defentsa Agentziaren esparruan.

3. artikulua

Europako Defentsa Agentziak ahalbideeniguruko ekarpenak ebaluatzen lagunduko du

PROTOKOLOAK

157

PROT. 10.a, 3. art.


(parte hartzen duten estatu kideen aldizkakoebaluazioa egingo du), bereziki 2. artikuluan oinarrituz ezarriko diren irizpideekin (besteakbeste) bat etorriz egindako ekarpenak, eta horri buruzko txostenak aurkeztuko ditu gutxienez urtean behin. Ebaluazioa oinarri gisa erabili ahal izango da Kontseiluak hartutako Europako gomendioetarako eta erabakietarako,alegia, hark Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 46. artikuluarekin bat etorriz hartutako gomendio eta erabakietarako.

PROTOKOLOA (11.a)

EUROPAR BATASUNAREN TRATATUKO42. ARTIKULUARI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,KONTUAN HARTUZ Europar Batasunaren

Tratatuko 42. artikuluko 2. paragrafoan jasotzendiren xedapenak osoki aplikatzeko beharrizana,

KONTUAN HARTUZ Batasunak 42. artikuluaren arabera gauzatuko duen politikak ezdiola eragingo Batasuneko zenbait estatu kideren segurtasun eta defentsapolitikarenizaera bereziari; errespetatu egingo dituelaIpar Atlantikoko Tratatuak zenbait estaturentzat —defentsa bateratua Ipar Atlantikoko Tratatuaren Erakundearen barruan (NATO) egin behar dutela uste duten estatuentzat— ezarritako betebeharrak, bateragarria izan behar duela esparru horretan ezarritako segurtasun etadefentsapolitika erkidearekin.

BAT ETORRI DIRA honako xedapen honetan,eta Europar Batasunaren Tratatuari eta EuroparBatasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuari erantsiko zaio:

Europar Batasunak, Mendebaldeko EuroparBatasunarekin batera, beren artean lankidetzasendoagoa izateko akordioak prestatuko ditu.

PROTOKOLOA (12.a)

DEFIZITA GEHIEGIZKOA BADAAPLIKATU BEHARREKO

PROZEDURARI BURUZKOA


tzionamenduari buruzko Tratatuko 126. artikuluak aipatzen dituen gehiegizko defizitarenprozedura motak ezartzea,

BAT ETORRI DIRA honako xedapen hauetan,eta Europar Batasunaren Tratatuari eta Europar

Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuari erantsiko zaizkio:

1. artikulua

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 126. artikuluaren 2. paragrafoan aipatzen diren erreferentziabalioakhonako hauek izango dira:

— aurreikusitako edo benetako defizit publikoaren eta merkatuprezioen araberakobarne produktu gordinaren arteko proportzioari dagokionez, % 3,

— zor publikoa eta merkatuprezioen araberako barne produktu gordinaren arteko proportzioari dagokionez, % 60.

2. artikulua

Tratatu horretako 126. artikuluaren eta protokolo honen ondorioetarako, honela ulertubehar dira honako hauek:

— "publikoa" izango da herri administrazioeidagokiena, hau da Administrazio Zentralari, Eskualde edo Toki Administrazioarieta Gizarte Segurantzaren funtsei dagokiena, merkataritzaeragiketak salbuetsita,Kontu Ekonomiko Integratuen EuropakoSistemak zehazten duenaren arabera;

— "defizita", zorpetze garbiaren bolumenaizango da, Kontu Ekonomiko IntegratuenEuropako Sistemak zehazten duenarenarabera;

— "inbertsioa", kapital finkoa eratze gordina izango da, Kontu Ekonomiko Integratuen Europako Sistemak zehazten duenaren arabera,

— "zorra", urte bukaeran bizirik dirauen zorgordin guztia izango da, haren balio nominala hartuta, gobernu orokorreko sektoreen barruan kontsolidatua lehenbizikomarran ezarritako definizioaren arabera.

3. artikulua

Defizita gehiegizkoa denetan aplikatu beharreko prozedura eraginkorra izango dela bermatzeko, estatu kideetako gobernuek, prozedurahorri jarraituz, gobernu orokorraren defizitenardura izango dute, 2. artikuluko lehenengo marran zehaztutakoarekin bat etorriz. Estatu kideekbermatu beharko dute estatuek aurrekontugaietan dituzten prozedurek aukera emango dietela arlo horretan dituzten betebeharrei aurreegiteko, betebehar horiek Tratatuetatik eratorritakoak direlarik. Estatu kideek Batzordeari al

PROTOKOLOAK

158

PROT. 11.a


dianaldian eta luzamendurik gabe, aurreikusitako nahiz benetako defiziten berri emangodiote, baita beren zorren mailaren berri ere.

4. artikulua

Batzordeak emango ditu protokolo hauezartzeko erabili beharreko datu estatistikoak.

PROTOKOLOA (13.a)

ELKARGANATZEIRIZPIDEEIBURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,ASMOA IZANIK Batasunaren gidari izango

diren elkarganatzeirizpideak ezartzea, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 140. artikuluak jasotako salbuespenetako bati helduta dauden estatu kideen salbuespenak indargabetzeko erabakiahartu ahal izateko,


1. artikulua

Prezioen egonkortasunari buruzko irizpidea, Tratatuko 140. artikuluko 1. paragrafoarenlehenengo marran jasotzen dena, honela ulertukoda: kasuan kasuko estatu kideak prezioetanegonkortasunmaila iraunkorra eduki behardu, eta estatu kide horren batez besteko inflaziotasa, azterketa egin aurretik urtebetez begiratuta,ezin da prezioetan egonkortasun maila onenaizan duten hiru estatu kideena baino % 1,5 handiagoa izan. Inflazioa neurtzeko, oinarri konparagarri baten gainean Kontsumoko PrezioenIndizea (KPI) erabiliko da, hori estatu bakoitzaknola zehazten duen kontuan harturik.

2. artikulua

Aurrekontu publikoaren egoerari buruzkoirizpidea, Tratatu horretako 140. artikuluko 1.paragrafoaren bigarren marran jasotzen dena,honela ulertuko da: azterketa egiteko garaian,kasuan kasuko estatu kidea ez da Kontseiluarenerabaki baten hartzaile izango, baldin eta horretan adierazten bada Tratatu horretako 126.artikuluko 6. paragrafoaren arabera estatu kidehorretan gehiegizko defizita dagoela.

3. artikulua

Europako dirusistemaren truketasen mekanismoan parte hartzeari buruzko irizpidea,Tratatuko 140. artikuluaren 1. paragrafokohirugarren marran jasotakoa, honela ulertu behar da: kasuan kasuko estatu kideak Europako dirusistemaren truketasen mekanismoakezarritako ohiko fluktuaziomarjinak errespetatu behar ditu, tentsio larririk gabe, eta, gutxienez, azterketa egin aurreko bi urteetan. Zehazki, kasuan kasuko estatu kideak ez du,adierazitako aldi horretan, bere ekimenez,bere diruaren tasa zentral bilaterala debaluatuko euroarekiko.

4. artikulua

Interestasak elkarganatzeari buruzko irizpidea, Tratatuko 140. artikuluko 1. paragrafoaren laugarren marran jasotakoa, honela ulertuko da: azterketa egin aurretik urtebetez kasuankasuko estatu kideak gorde duen epe luzeko interes nominala batez beste ez dela prezioetanegonkortasun maila onena izan duten hiru estatu kideena baino % 2 handiagoa izango. Interestasak neurtzeko, estatuak epe luzean dituen bonoekiko edo parekagarri suertatzen diren beste baliotitulu batzuekiko egingo da,herrialde bakoitzak zehaztu edo erabaki duenakontuan harturik.

5. artikulua

Batzordeak emango ditu protokolo hauezartzeko erabili beharreko datu estatistikoak.

6. artikulua

Batzordeak proposaturik eta Europako Parlamentuari, EBZari eta Ekonomia eta FinantzaKomiteari aurretiaz kontsulta eginda, Kontseiluak aho batez xedapen egokiak hartuko dituTratatuaren 140. artikuluak aipatzen dituen elkarganatzeko irizpideen gaineko xehetasunakzehazteko helburuz, eta horiek orduan protokolohau ordeztuko dute.

PROTOKOLOA (14.a)

EUROTALDEARI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,ASMOA IZANIK Europar Batasunean eko

nomiaren hazkundea areagotzeko baldintzak bi

PROTOKOLOAK

159

PROT. 14.a


deratzea, eta, horretarako, euroeremuko politika ekonomikoen arteko koordinazio gerozeta estuagoa ezartzea;

JABETUTA beharrezkoa dela diru gisa euroadarabilten estatu kideen artean elkarrizketasendotuari eusteko balio duten xedapen bereziak ezartzea, euroa Europar Batasuneko estatu kide guztien diru bakarra noiz bihurtukozain,


1. artikulua

Diru gisa euroa darabilten estatu kideetakoministroek bilera informalak edukiko dituzte. Bilera horiek behar diren guztietan egingo dira,diru bakarrari dagokionez estatu kideek elkarren artean dituzten berariazko erantzukizuneiloturiko gaiak aztertzeko. Batzordeak partehartuko du bileretan. Europako Banku Zentralari ere egingo zaio gonbita, eta bilera horiekprestatzeaz diru gisa euroa darabilten estatu kideetako finantzaarloko ministroen ordezkariaketa Batzordeko ordezkariak arduratuko dira.

2. artikulua

Diru gisa euroa darabilten estatu kideetakoministroek lehendakari bat hautatuko dute estatu kide horien arteko gehiengoz, bi urte eta erdiko aldi baterako.

PROTOKOLOA (15.a)

BRITAINIA HANDIKO ETA IPARIRLANDAKO ERRESUMA BATUAREN

GAINEKO ZENBAIT XEDAPENIBURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,AITORTUZ Erresuma Batua ez dagoela be

hartuta eta ez duela euroa onartzeko konpromisorik hartu, harik eta bere gobernuak eta parlamentuak, nork bere aldetik, hori egiteko erabaki bat hartu arte,

AINTZATETSIZ 1996ko urriaren 16an eta1997ko urriaren 30ean Erresuma Batuko Gobernuak Kontseiluari jakinarazi ziola ez zuelaekonomia eta dirubatasunaren hirugarrenfasean parte hartzeko asmorik,

BEGIRATUZ Erresuma Batuko Gobernua

ren jokaerari, hau da, dituen zorpetzebeharrakzorra sektore pribatuari salduz finantzatzeko jokaerari,


1. Erresuma Batua ez da euroa onartzera behartuta egongo, non eta Kontseiluari jakinarazten ez dion horretarako asmoa duela.

2. Erresuma Batuko Gobernuak 1996kourriaren 16an eta 1997ko urriaren 30an Kontseiluari egindako jakinarazpenak kontuanizanda, 3.etik 8.era bitarteko puntuak eta 10.puntua aplikatuko zaizkio Erresuma Batuari.

3. Erresuma Batuak bere eskumenak gordekoditu dirupolitikaren arloan, bere barnelegeriaren arabera.

4. Honako hauek ez zaizkio Erresuma Batuariaplikatuko: Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 119. artikuluko bigarren lerrokada, 126. artikuluko 1., 9. eta 11.paragrafoak, 127. artikuluko 1.tik 5.era bitartekoparagrafoak, 128. artikulua, 130., 131., 132., 133.eta 138. artikuluak, 140. artikuluko 3. paragrafoa, 219. artikulua, 282. artikuluko 2. paragrafoa, lehenengo eta azken esaldiak salbu; 282 artikuluko 5. paragrafoa eta 283. artikulua. Tratatuhorretako 121. artikuluko 2. paragrafoa ere ezzaio aplikatuko, euroeremuari oro har dagozkion ekonomiapolitikaren orientabide orokorren zatiak onartzeaz den bezainbatean. Xedapen horietan Batasunari edo estatu kideei buruz egiten diren aipamenek ez diote eragingoErresuma Batuari; estatuetako banku zentraleiburuzkoek, berriz, ez diote eragingo Ingalaterrako Bankuari.

5. Erresuma Batua gehiegizko defizit publikoa saihesten ahaleginduko da.

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 143. eta 144. artikuluakaurrerantzean ere aplikatuko zaizkio ErresumaBatuari. 134. artikuluko 4. paragrafoa eta 142.artikulua salbuespen bati helduta balego bezala aplikatuko zaizkio Erresuma Batuari.

6. Erresuma Batuaren botoeskubidea etenegingo da 4. puntuan aipatzen diren artikuluetan zehazten diren Kontseiluaren egintzei dagokienez eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 139. artikuluko 4.paragrafoko lehenengo lerrokadan aipatzendiren kasuetan. Xede horretarako, Tratatu horren 139. artikuluko 4. paragrafoko bigarren lerrokada aplikatuko da.

Halaber, Erresuma Batuak ez du inolako eskubiderik izango EBZeko Batzorde Betearazle

PROTOKOLOAK

160

PROT. 14.a, 1. art.


ko lehendakaria, lehendakariordea eta gainerakokideak izendatzen parte hartzeko, Tratatu horretako 283. artikuluko 2. paragrafoko bigarrenlerrokadan xedatutakoaren arabera.

7. Banku Zentralen Europako Sistemaren etaEuropako Banku Zentralaren estatutuen («Estatutuak») gaineko protokoloko artikulu hauekez zaizkio Erresuma Batuari aplikatuko: 3, 4, 6,7, 9.2, 10.1, 10.3, 11.2, 12.1, 14, 16, 18, 19, 20,22, 23, 26, 27, 30, 31, 32, 33, 34 eta 49.

Artikulu horietan Batasunari edo estatu kideei buruz egiten diren aipamenek ez diote eragingo Erresuma Batuari; estatuetako bankuzentralei buruzkoek, berriz, ez diote eragingo Ingalaterrako Bankuari.

Estatutuetako 10.3 eta 30.2 artikuluetan"Europako Banku Zentralaren kapital harpidetu"ari egiten zaizkion aipamenek ez dute barne hartuko Ingalaterrako Bankuak harpidetutako kapitala.

8. Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 141. artikuluko 1. paragrafoak eta Estatutuen 43tik 47ra bitarteko artikuluek eragina izango dute, salbuespen batihelduta dagoen estatu kideren bat egon zein ezegon, aldaketa hauek dituztela:

a) EBZaren eta EDIren funtzioei 43. artikuluan egiten zaizkien erreferentziek barne hartuko dituzte euroa indarrean sartu ondorenErresuma Batuak euroa ez onartzea erabaki izanagatik oraindik burutu behar diren funtzioak.

b) 46. artikuluan aipatzen diren funtzioezgain, EBZak aholkua eta laguntza emango duKontseiluak Erresuma Batuari buruz hartu beharreko edozein erabakiren prestaketan ere, baldin eta erabaki hori protokolo honetako 9.puntuko a) eta c) idatzzatietan xedatutakoarenarabera hartzen bada.

c) Ingalaterrako Bankuak EBZaren kapitalaren bere harpidetza ordainduko du, haren funtzionamendugastuetarako ekarpen gisa, salbuespen bati helduta dauden estatu kideetakobanku zentralen baldintza beretan.

9. Erresuma Batuak edozein unetan jakinarazi diezaioke Kontseiluari euroa onartzekoasmoa duela. Kasu horretan:

a) Beharrezko baldintzak betetzen baditu baino ez du izango eskubidea euroa onartzeko Erresuma Batuak. Kontseiluak, Erresuma Batuareneskariz eta baldintzen arabera eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 140. artikuluko 1. eta 2. paragrafoetan ezarritako prozedurarekin bat etorriz, beharrezkobaldintzak betetzen ote dituen erabakiko du.

b) Ingalaterrako Bankuak bere kapital harpidetua ordainduko du, atzerrierreserbako

aktiboak EBZera intsuldatuko ditu, eta salbuespena kendu zaion estatu kide baten baldintza beretan lagunduko die haren erreserbei.

c) Kontseiluak, Tratatuko 140. artikuluaren3. paragrafoan ezarritako baldintzen eta prozeduraren arabera, Erresuma Batuak euroaonartzea ahalbidetzeko beharrezko beste neurri guztiak hartuko ditu.

Baldin eta Erresuma Batuak euroa artikuluhonetan xedatutakoaren arabera onartzen badu,protokolo honetako 3tik 8ra bitarteko puntuek eragina galduko dute.

10. Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 123. artikuluan eta21.1 artikuluan eta estatutuetako 21.1 artikuluan xedatutakoari kalterik egin gabe, Erresuma Batuko Gobernuak Ingalaterrako Bankuarekin daukan kreditulerroari («Ways and Means facility») eutsi ahal izango dio Erresuma Batuak euroa onartzen ez badu eta onartzen duenarte.

PROTOKOLOA (16.a)

DANIMARKARI BURUZKO ZENBAITXEDAPENENI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,KONTUAN HARTUZ Danimarkako Konsti

tuzioak bere salbuespenari uko egin aurretikerreferenduma egitea ekar dezaketen zenbait xedapen dauzkala,

AINTZATETSIZ 1993ko azaroaren 3an Danimarkako Gobernuak Kontseiluari jakinaraziziola ez zuela ekonomia eta dirubatasunarenhirugarren fasean parte hartzeko asmorik;


1. Danimarkako Gobernuak 1993ko azaroaren 3an Kontseiluari egindako jakinarazpenakontuan izanda, Danimarkak salbuespen batizango du. Salbuespen horren ondorioz, Tratatuetan eta BZESren estatutuetan salbuespeneiburuz diharduten artikulu eta xedapen guztiakaplikatu beharko zaizkio Danimarkari.

2. Salbuespenaren indargabetzeari dagokionez, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko 140. artikuluan ezarritako prozedura Danimarkaren eskariz baino ez da hasiko.

3. Salbuespenegoera indargabetzen bada,protokolo honetako xedapenek aplikatu beharrekoak izateari utziko diote.

PROTOKOLOAK

161

PROT. 16.a


PROTOKOLOA (17.a)

DANIMARKARI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,ASMOA IZANIK bereziki Danimarkari da

gozkion arazo batzuk konpontzea,BAT ETORRI DIRA honako xedapen hauetan,


Banku Zentralen Europako Sistemaren etaEuropako Banku Zentralaren estatutuen gainekoprotokoloko 14. artikuluko xedapenek ez dioteeragingo Danimarkako Banku Nazionalak Danimarkako Erresuman Batasunaren baitakoakez diren aldeei dagokienez duen eskubideari,alde horiei dagozkien eginkizunak betetzekoduen eskubideari, alegia.

PROTOKOLOA (18.a)

FRANTZIARI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,ASMOA IZANIK Frantziari buruzko bera

riazko puntu bat aintzat hartzea,BAT ETORRI DIRA honako xedapen hauetan,


Frantziak Kaledonia Berrian, Polinesia Frantsesean, eta Wallis eta Futunan dirua jaulkitzeko pribilegioa gordeko du bere estatulegeek ezarritako baldintzen arabera, eta soilik berakizango du eskubidea Ozeano Bareko Finantza Erkidegoko frankoaren parekotasuna finkatzeko.

PROTOKOLOA (19.a)

EUROPAR BATASUNAREN ESPARRUANSARTUTAKO SCHENGENGOALTXORRARI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,OHARTUTA Schengengo altxorraren xeda

penak, hau da, muga erkideetako kontrolen ezabatze mailakatuari buruzko akordioak –1985ekoekainaren 14an eta 1990eko ekainaren 19anEuropar Batasuneko zenbait estatu kidekSchengenen sinatu zituzten akordioak, hain zuzen–, bai eta haiekin lotutako zenbait akordioeta haietan oinarrituz hartutako zenbait arauere, Europar Batasunean txertatu direla 1997ko

urriaren 2ko Amsterdamgo Tratatuaren bitartez,

ASMOA IZANIK Schengengo altxorra gordetzea, Amsterdamgo Tratatua indarrean sartu zenez geroztik garatu den bezala, eta altxorhori garatzea, Batasuneko herritarrei barnekomugarik gabeko askatasun, segurtasun eta justiziaesparru bat eskaintzeko helburua lortzen laguntzeko,

KONTUAN HARTUZ Danimarkaren jarreraberezia;

KONTUAN HARTUZ Irlandak eta BritainiaHandiko eta Ipar Irlandako Erresuma Batuak ezdutela parte hartzen Schengengo altxorraren xedapen guztietan; eta, nolanahi ere, aurreikuspenbat egin beharko litzatekeela, estatu kide horieialtxor honetako beste xedapen batzuk osorik edozati batean onartzea ahalbidetzeko;

AITORTUZ, ondorioz, beharrezko dela Tratatuetan zenbait estatu kideren arteko lankidetzaindartuari buruz xedatutakoaz baliatzea,

KONTUAN HARTUZ Islandiako Errepublikarekin eta Norvegiako Erresumarekin harremanberezi bat edukitzeko beharra, bi estatu horiekEuropako Iparraldeko Pasaporte Batasunaren xedapenek behartzen baitituzte, Europar Batasuneko kide diren estatu nordikoekin batera,


1. artikulua

Ondoren aipatzen diren herrialde hauekguztiek baimena dute beren artean lankidetzaindartua ezartzeko Kontseiluak zehaztutakoxedapenei dagozkien arloetan, «Schengengoaltxorra» eratzen dutenetan, alegia: BelgikakoErresumak, Bulgariako Errepublikak, TxekiarErrepublikak, Danimarkako Erresumak, Alemaniako Errepublika Federalak, Estoniako Errepublikak, Heleniar Errepublikak, EspainiakoErresumak, Frantziako Errepublikak, ItaliakoErrepublikak, Zipreko Errepublikak, LetoniakoErrepublikak, Lituaniako Errepublikak, Luxenburgoko Dukerri Handiak, Hungariako Errepublikak, Maltako Errepublikak, HerbehereetakoErresumak, Austriako Errepublikak, PoloniakoErrepublikak, Portugalgo Errepublikak, Errumaniak, Esloveniako Errepublikak, EslovakiakoErrepublikak, Finlandiako Errepublikak etaSuediako Erresumak. Lankidetza hori Batasuneko instituzioen eta zuzenbidearen esparruangauzatuko da eta Konstituzioaren xedapen egokiak aintzat hartuz.

PROTOKOLOAK

162

PROT. 17.a


2. artikulua

Schengengo altxorra 1. artikuluan aipatutako estatu kideei aplikatuko zaie, betiere, atxikitzetratatuari eta aktari buruzko protokoloko 3. artikuluari kalterik egin gabe. Kontseiluakberak ordeztuko du Schengengo akordioen bidez eratutako Batzorde Betearazlea.

3. artikulua

Schengengo altxorraren garapen bat dakarten neurriak hartzean Danimarkak izango duenparte hartzea, bai eta neurri horiek abian jartzea eta Danimarkan aplikatzea ere, Danimarkaren jarreraren gaineko protokoloko xedapen egokiek arautuko dute.

4. artikulua

Irlandak eta Britainia Handiko eta Ipar Irlandako Erresuma Batuak, noiznahi eskatu ahalizango dute Schengengo altxorraren xedapenbatzuetan edo guztietan parte hartzea.

Kontseiluak eskaera horri buruzko erabakibat hartuko du. Lehen artikuluan aipatzen direnkideak eta dagokion estatu kidearen gobernuko ordezkaria aho batez ados jarrita hartuko duerabakia.

5. artikulua

1. Schengengo altxorra garatzeko proposamenak eta ekimenak Tratatuetan dagozkien xedapenen menpe egongo dira.

Testuinguru honetan, baldin eta Irlandak edoErresuma Batuak, edo biek, Kontseiluko lehendakariari idatziz eta arrazoizko epe batean,parte hartu nahi dutela jakinarazten ez badiote, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 329. artikuluko 1. paragrafoanaipatzen den baimena 1. artikuluan aipatzen diren estatu kideei eta Irlandari edo Erresuma Batuari eman zaiela joko da, euretako edozeinekkasuan kasuko lankidetzaarloetan parte hartunahi duenean.

2. Baldin eta, 4. artikuluaren arabera hartutako erabaki bat delaeta, ondorioa ateratzenbada Irlandak edo Erresuma Batuak jakinarazpen hori egin dutela, hala eta ere, Kontseiluarijakinarazi ahal izango diote, idatziz, ez duela parte hartu nahi dena delako proposamen edo ekimen horretan; hiru hilabeteko epea izango dutehorretarako. Hala eginez gero, Irlandak edoErresuma Batuak ez dute erabaki horretan parte hartuko. Azken jakinarazpen horren ondoren,

Schengengo altxorra garatzeko neurri horionartzeko prozedura bertan behera utziko da 3.edo 4. paragrafoetan ezarritako prozedura amaitu artean edo prozeduraren edozein unetan jakinarazpen horri atzera eragiten zaion artean.

3. Bigarren paragrafoan aipatzen den jakinarazpena egin duen estatu kideari ez zaioaplikatzen jarraituko Kontseiluak 4. artikuluaren arabera hartutako ezein erabaki. Eta, aplikatzeari utzi, Kontseiluak erabakitako heineanutziko zaio, erabaki horretan proposatutako neurria indarrean sartzeko aurreikusten den egunetik bertatik, eta, betiere, Kontseiluak geroago, Batzordeak proposaturik eta gehiengo kualifikatuz hartuko duen erabaki batean zehaztukodiren baldintzen arabera. Erabaki hori honakoirizpide hauen arabera hartuko da: Kontseiluasaiatuko da dena delako Estatu horren partehartzea ahalik eta zabalena izan dadin, eta,orobat, Schengengo altxorraren alderdi batzueneta besteen eraginkortasunari eragozpen larririkez ezartzen eta aldi berean haien arteko koherentzia zaintzen. Batzordeak ahal bezain lasteraurkeztuko ditu proposamenak, 2. paragrafoanaipatzen den jakinarazpena gertatuz geroztik.Batzordeak proposamena aurkeztu eta lau hilabeteko epearen barruan emango du bere iritzia Kontseiluak, hala behar izanez gero elkarrensegidako bi bileretarako deia egin ostean.

4. Behin lau hilabeteko epe hori igarotakoan Kontseiluak ez badu erabakirik hartu, estatu kide batek berehala eskatu ahal izango du auzia Kontseilu Europarrari igor dakiola. Hala gertatzen bada, Kontseilu Europarrak, Batzordeak proposaturik, erabaki bat hartu beharko duhurrengo bileran, gehiengo kualifikatuz, betiere3. paragrafoan aurreikusitako irizpideekin batetorriz.

5. Baldin eta, 3. eta 4. paragrafoetan aurreikusitako prozeduraren amaieran, Kontseiluakedo, hala badagokio, Kontseilu Europarrak, ezbadu erabakirik hartu, amaitutzat emango daSchengengo altxorra garatzeko neurria onartzeko prozeduraren etendura. Baldin eta neurri hori geroago hartzen bada, Kontseiluak 4. artikuluaren arabera onartutako erabaki oro indarrean sartzekoa den egunetik bertatik utziko zaio estatu kideari aplikatzeari, eta, utzi ere,Batzordeak erabakitako heinean eta baldintzenarabera utziko zaio aplikatzeari. Hala egingo danon eta, neurria onartu aurretik, dena delakoestatu kide horrek ez duen kentzen 2. paragrafoan aurreikusitako jakinarazpen hori. Batzordeak, beranduenez ere, neurria onartzekoegunean emango du bere iritzia. Erabakiaonartzerakoan, Batzordeak 3. paragrafoan au

PROTOKOLOAK

163

PROT. 19.a, 5. art.


rreikusitako irizpideak errespetatu beharkoditu.

6. artikulua

Islandiako Errepublika eta Norvegiako Erresuma Schengengo altxorra abian jartzearekineta altxor horren areagoko garapenarekin elkartuko dira. Bidezko prozedurak adostuko dirahorretarako, Kontseiluak estatu horiekin hitzartuko duen akordio baten bidez, 1. artikuluan aipatutako Kontseiluko kideen aho bateko erabakiz. Akordio horrek, besteak beste, protokolo hau aplikatzeak sortutako edozein finantzaondoriotan Islandiak eta Norvegiakduten partehartzeari buruzko xedapenak jasoko ditu.

Kontseiluak, aho batez, akordio independente bat hitzartuko du Islandiarekin eta Norvegiarekin, alde batetik, Irlandaren eta Britainia Handiko eta Ipar Irlandako Erresuma Batuaren eta, bestetik, Islandiaren eta Norvegiaren arteko eskubideak eta betebeharrak zehazteko, estatu horiei aplikatuko zaizkien Schengengo altxorreko eremuetan.

7. artikulua

Europar Batasunean estatu kide berriakonartzeko negoziazioetan, Batasuneko kide bihurtu nahi duen estatu orok osoosorik onartubehar ditu Schengengo altxorra eta instituzioek altxor horren eremuan hartutako besteneurri batzuk.

PROTOKOLOA (20.a)

EUROPAR BATASUNARENFUNTZIONAMENDUARI BURUZKOTRATATUKO 26. ARTIKULUAREN

ZENBAIT ALDERDI ERRESUMABATUAN ETA IRLANDAN

APLIKATZEARI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,ASMOA IZANIK Erresuma Batuari eta Irlan

dari buruzko zenbait arazo konpontzea,IKUSIRIK urte askoan bidaiaakordio bere

ziak izan direla Erresuma Batuaren eta Irlandaren artean,


1. artikulua

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 26. eta 77. artikuluetan xedatutakoa gorabehera, tratatu horren ondorioz onartutako edozein neurritan, EuroparBatasunaren Tratatuan edo Batasunak edo bereestatu kideek hirugarren estatu batekin edo batzuekin hitzartutako nazioarteko edozein akordiotan xedatutakoa gorabehera, Erresuma Batuak eskubidea izango du bere lurraldean sartu nahi duten pertsonei beharrezko iritzitakokontrolak egiteko beste estatu kide batzuekin dituen mugaldeetan, xede hauetarako:

a) Erresuma Batuaren lurraldean sartzekoduten eskubidea egiaztatzeko, bai estatu kideetako herritarrena, bai Batasunaren Zuzenbideak emandako eskubideez baliatzendiren haien ardurapeko pertsonena, baita,Erresuma Batuarentzat loturaindarrekoa denakordio batek horrelako eskubideak ematendizkienean, beste estatu batzuetako herritarrena ere; eta

b) beste pertsona batzuei Erresuma Batuansartzeko baimena ematen dien ala ez erabakitzeko.

Ez Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 26. eta 77. artikuluek,ez Tratatu horren ez Europar BatasunarenTratatuko beste edozein xedapenek ez dio inolako kalterik egingo Erresuma Batuak horrelako kontrolak onartzeko edo egiteko dueneskubideari. Artikulu honetan Erresuma Batuazegiten diren aipamenek Erresuma Batuarenmendeko beste lurralde batzuk ere hartuko dituzte, haien kanpoharremanak bere gain hartuak baditu.

2. artikulua

Erresuma Batuak eta Irlandak beren artean akordioak egiten jarrai dezakete pertsonekberen lurraldeen artean (Bidaia Eremu Erkidea edo "the Common Travel Area") zirkulatzeari buruz, protokolo honetako 1. artikuluko lehenengo lerrokadako a) Idatzzatian aipatutako pertsonen eskubideak erabat errespetatuta. Ondorioz, akordio horiei eustendieten bitartean, protokolo honetako 1. artikuluan xedatutakoa Erresuma batuari aplikatzen zaion modu eta baldintza berberetanaplikatuko zaio Irlandari ere. Ez Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 26. eta 77. artikuluek, ez Tratatu horretako edo Europar Batasunaren Tratatukobeste edozein xedapenek, ez horien ondorioz

PROTOKOLOAK

164

PROT. 19.a, 6. art.


onartutako edozein neurrik, ez die eragingoakordio horiei.

3. artikulua

Beste estatu kideek eskubidea izango dute,protokolo honetako 1. artikuluan ezarritako xedehorietako beretarako, Erresuma Batutik edo kanpoharremanak Erresuma Batuaren menpe dituen beste edozein lurraldetatik edo Irlandatik—protokolo honetako 1. artikuluko xedapenak Irlandari aplikatzen zaizkion heinean— beren lurraldean sartu nahi duten pertsonen gainhorrelako kontrolak ezartzeko beren mugaldeetan edo beren lurralderako edozein sarreragunetan.

Ez Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 26. eta 77. artikuluek,ez Tratatu horren ez Europar Batasunaren Tratatuko beste edozein xedapenek ez dio inolakokalterik egingo Erresuma Batuak horrelakokontrolak onartzeko edo egiteko duen eskubideari.

PROTOKOLOA (21.a)

ERRESUMA BATUAK ETA IRLANDAKASKATASUN, SEGURTASUN ETA

JUSTIZIAESPARRUARI BURUZ DUTENJARRERARI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,ASMOA IZANIK Erresuma Batuari eta Irlan

dari buruzko zenbait arazo konpontzea,IKUSIRIK Europar Batasunaren Funtziona

menduari buruzko Tratatuko 26. artikuluarenzenbait alderdi Erresuma Batuari eta Irlandari aplikatzeari buruzko protokoloa,


1. artikulua

Hirugarren artikuluan xedatutakoari men eginez, Erresuma Batuak eta Irlandak ez duteparte hartuko Kontseiluak hartzen dituen neurri hauetan: Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko hirugarren zatiaren V. tituluaren ondorioz proposatutakoetan.Kontseiluan aho batez onartu behar diren era

bakietan, Kontseiluko kide guztien adostasunabehar izango da, Erresuma Batuko eta Irlandako gobernuen ordezkariak salbuetsita daudela.

Artikulu honen ondorioetarako, gehiengokualifikatua Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 238. artikuluko 3.paragrafoaren arabera zehaztuko da.

2. artikulua

Lehen artikuluaren ondorioz, eta 3., 4. eta 6. artikuluei kalterik egin gabe, Erresuma Batuan etaIrlandan ez da loturaindarrekoa edo aplikatu beharrekoa izango Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko hirugarren zatiko V. tituluko ezein xedapen, ez eta kapitulu horren indarrez hartutako ezein neurri, Europar Batasunak kapitulu horren ondorioz egindako nazioarteko akordioen ezein xedapen, eta xedapenedo neurri horietako edozein interpretatzekoEuropar Batasuneko Justizia Auzitegiak emandakoezein ebazpen ere. Xedapen, neurri edo erabakihorietako ezeinek ez du eraginik izango bi estatu horien eskumen, eskubide eta betebeharretan,ezta Europar Batasunaren eta Erkidegoaren altxorrean ere; eta ez da Europar Batasunaren Zuzenbidearen parte izango, horiek Erresuma Batuan eta Irlandan aplikatzen zaizkion eran.

3. artikulua

1. Baldin eta Kontseiluari proposamenedo ekimen bat aurkezten bazaio Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko hirugarren zatiko V. tituluaren indarrez,Erresuma Batuak edo Irlandak, aurkeztu zaionetik hiru hilabeteko epean, Kontseiluko lehendakariari jakinarazi ahal izango diote, idatziz, proposatzen den neurri hori hartzen etaaplikatzen parte hartu nahi dutela; horren ondoren, neurri hori finkatzeko eta aplikatzeko eskubidea izango du batak edo besteak.

Kontseiluan aho batez onartu behar direnegintzetan, Kontseiluko kide guztien adostasuna beharko da, jakinarazpen hori egin ez duenedo duten kideena izan ezik. Paragrafo honenarabera hartutako neurriak loturaindarrekoakizango dira neurri horiek hartzean parte hartuduten kide guztientzat.

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 70. artikulua aplikatuz onartutako neurrietan, Erresuma Batuak eta IrlandakTratatu horren hirugarren zatiaren V. tituluakarautzen dituen arloei buruzko ebaluazioetannola parte hartuko duten zehaztuko da, alegia,zein baldintzen arabera parte hartuko duten.

PROTOKOLOAK

165

PROT. 21.a, 3. art.



2. Baldin eta, arrazoizko denboraaldi batenondoren, ezin bada onartu 1. paragrafoan aipatutako neurrietakoren bat Erresuma Batuak edoIrlandak parte hartuz, Kontseiluak, 1. artikuluarekin bat etorriz, Erresuma Batuaren eta Irlandaren partehartzerik gabe hartuko du neurrihori. Kasu horretan 2. artikulua aplikatuko da.

4. artikulua

Kontseiluak Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko hirugarren zatiaren V. tituluaren ondorioz neurri bat onartuondoren, Erresuma Batuak edo Irlandak, edozein unetan, Kontseiluari eta Batzordeari jakinarazi ahal izango diete neurri hori onartzekoberen asmoa eta nahia. Hala gertatuz gero, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 331 artikuluaren 1. paragrafoan aurreikusten den prozedura mutatis mutandisaplikatuko da.

4 bis artikulua

1. Protokolo honetako xedapenak ErresumaBatuari eta Irlandari aplikatuko zaizkio, are Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko hirugarren zatiaren V. tituluarenondorioz proposatutako edo onartutako neurrieidagokienez ere, baldin eta lehendik zegoenneurri bat, Estatu horiek behartzen dituena, aldatzen badute.

2. Hala ere, baldin eta Kontseiluak, Batzordearen proposamenez, erabakitzen badu Erresuma Batuak edo Irlandak lehendik dagoenneurri baten bertsio aldatuan parte hartu ezean neurri hori bideraezin bihurtzen dela gainerako estatu kideentzat edo Batasunarentzat,orduan, estatu horiei eskatu ahal izango die jakinarazpen bat aurkezteko 3. edo 4. artikuluenarabera. Horrelakoetan, 3. artikuluaren aplikazioari dagokionez, beste epe bat hasiko da, bi hilabetekoa, Kontseiluak erabakia hartu duenetikkontatzen hasita.

Kontseiluaren erabakiaren ondoren bi hilabeteko epea igaro bada eta Erresuma Batuak edoIrlandak ez badute 3. artikuluaren edo 4. artikuluaren araberako jakinarazpenik egin, lehendik dagoen neurria ez da aurrerantzean loteslea izango estatu horientzat, eta ez zaie aplikatuko, salbu eta kasuan kasuko estatu kideak4. artikuluaren araberako jakinarazpena egin

badu aldatzeko neurria indarrean sartu aurretik. Goian xedatutakoak, aldatzeko neurria indarrean sartzen den egunetik aurrera izango dueragina, edo bi hilabeteko epea amaitzen denetik,data hori geroagokoa bada.

Paragrafo honen aplikazioaren ondorioetarako, Kontseiluak, gaia zehatz eztabaidatu ondoren, aldatzeko neurria hartzeko orduan parte hartzen ari diren edo hartu duten estatu kideen ordezkarien gehiengo kualifikatuz hartuko du erabakia. Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 238. artikuluko 3. paragrafoaren a) idatzzatiaren arabera zehaztuko daKontseiluaren gehiengo kualifikatua.

3. Kontseiluak, gehiengo kualifikatuz etaBatzordearen proposamenez, erabaki dezakeErresuma Batuak edo Irlandak jasan ditzatelalehendik dagoen neurri batean parte hartzeakezinbestean eta halabeharrez eragingo dituenfinantzaondorio zuzenekoak.

4. Artikulu honek ez dio 4. artikuluari kalterik egingo.

5. artikulua

Baldin eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko hirugarren zatikoV. tituluaren ondorioz onartutako neurri batekez badu lotzeko indarrik estatu kide jakin batzuentzat, estatu kide horiek ez dute jasangoneurri horren inolako finantzaeraginik, instituzioei eragindako administraziogastuez beste, baldin eta Kontseiluko kide guztiek ez badutebestelakorik erabakitzen, Europako Parlamentuari aurretiaz kontsulta eginda eta aho batez.

6. artikulua

Protokolo honetan adierazten diren kasuetan, Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko hirugarren zatiko V. tituluaren indarrez Kontseiluak hartu duen neurribatek loturaindarra duenean Erresuma Batuarentzat edo Irlandarentzat, Tratatuetan neurri horrekin zerikusia duten xedapenak aplikatuahal izango zaizkio Estatu horri.

6 bis artikulua

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko hamaseigarren artikuluan oinarrituz ezarritako arauak, Tratatu horretako hirugarren zatiko V. tituluko 4. edo 5. kapituluenaplikazioeremuetan sartzen diren jardueretandihardutenean estatu kideek datu pertsonaleieman beharreko tratamenduari buruzkoak, hein

PROTOKOLOAK

166

PROT. 21.a, 4. art.


PROTOKOLOAK

167

PROT. 22.a, 2. art.

jakin batean baizik ez dute loturaindarrik izango Erresuma Batuarentzat edo Irlandarentzat:hain zuzen ere, Europar Batasuneko arauetanepaileen arteko zigorzuzenbidearen eta polizialankidetzaren arloetako lankidetzamotak arautzen dituztenek lotzeko indarra duten hein berean, izan ere, lankidetza horren eremuan errespetatu behar baitira hamaseigarren artikuluanoinarriturik ezarritako xedapenak.

7. artikulua

Europar Batasunaren esparruan txertatutako Schengengo altxorraren gaineko protokoloari kalterik egin gabe hartu behar dira 3. eta 4.eta 4 bis artikuluak.

8. artikulua

Irlandak idatziz jakinarazi ahal izango dioKontseiluari ez duela jarraitu nahi protokolo honetako xedapenei atxikita. Kasu horretan, Tratatuko xedapen arruntak aplikatuko zaizkioIrlandari.

9. artikulua

Irlandari dagokionez, Protokolo hau ez zaioaplikatuko Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 75. artikuluari.

PROTOKOLOA (22.a)

DANIMARKAREN JARRERARIBURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,GOGOAN IZANDA, Kontseilu Europarraren

baitan 1992ko abenduaren 12an Edinburgon bilduta, Europar Batasunaren Tratatuari dagokionez Danimarkak mahaigaineratutako arazobatzuei buruz estatuburuek eta gobernuburuek hartu zuten erabakia,

OHARTUTA herritartasunari, ekonomia etadirubatasunari, defentsapolitikari, eta justiziaeta barnegaiei dagokienez Danimarkak duen jarreraz, Edinburgoko Erabakian ezartzen den moduan,

JABETUTA Edinburgoko Erabakiak sortutako araubide juridikoa Tratatuen babesean mantentzeak arras mugatuko duela Danimarkak Europar Batasunaren lankidetzaesparru garrantzitsuetan parte hartzea, eta jakinik komenigarria izango dela Europar Batasunerako al

txorraren osotasuna bermatzea askatasunaren, segurtasunaren eta justiziaren eremuan;

ASMOA IZANIK, hortaz, proposatutako neurriak hartzeko garaian Danimarkari parte hartzeko aukera emango dion esparru juridikoaezartzea —Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko hirugarren zatiaren V. tituluan oinarrituta— eta Danimarkak,bere konstituzioarauei jarraituz ahal duenean,aukera horri atxikitzeko duen asmoa txalotuz,

OHARTUTA Danimarkak ez duela eragotziko gainerako estatu kideek beren lankidetza garatzen jarraitzea, baldin eta Danimarka lotukoez duten neurriak badira,

GOGOAN IZANDA Europar Batasunaren esparruak barne hartzen duen Schengengo altxorraren gaineko protokoloaren 3. artikulua,


I. ZATIA

1. artikulua

Danimarkak ez du parte hartuko Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko hirugarren zatiaren V. tituluaren indarrezproposatutako neurriak hartzen ditueneanKontseiluak. Kontseiluan aho batez onartu behar diren erabakietan, Kontseiluko kide guztiekegon behar dute ados, Danimarkako ordezkariasalbuetsita dagoela.


2. artikulua

Danimarkan ez da loturaindarrekoa edo aplikatu beharrekoa izango Europar BatasunarenFuntzionamenduari buruzko Tratatuko hirugarrenzatiko V. tituluko ezein xedapen, Batasunak titulu horren indarrez egindako nazioarteko akordioetako ezein xedapen, xedapen edo neurri horietako edozein interpretatzeko Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak emandako ezein erabaki edo titulu horren ondorioz aldatutako edoalda daitekeen edozein neurri. Xedapen, neurri edoerabaki horietako ezeinek ez du eraginik izangoDanimarkaren eskumen, eskubide eta betebeharretan, ezta Batasunaren edo erkidegoarenaltxorrean ere; eta ez da Batasunaren Zuzenbidearen parte izango, horiek Danimarkari apli


katzen zaizkion moduan. Zehazki, poliziaarlokolankidetzaren eta zigorarloko lankidetza judizialaren esparruan Batasunak Lisboako Tratatuaindarrean jarri aurretik emandako egintzak, aldatzen badira ere, aldaketarik gabe aplikatukozaizkio Danimarkari, eta lotesleak izango dira.

2 bis artikulua

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko hirugarren zatiko V. tituluaren 4. edo 5. kapituluen aplikazioeremuansartzen diren jarduerak gauzatzearren Estatu kideek tratatu horretako 16 bis artikuluaren indarrez ezarritako arauei, datu pertsonalen tratamenduari buruzkoak badira, protokolo honetako 2 artikulua aplikatuko zaie.

3. artikulua

Danimarkak ez du 1. artikuluan aipatzen direnneurrien finantzaondoriorik jasango, instituzioei eragindako administraziogastuak izan ezik.

4. artikulua

1. Zati honek hartzen dituen esparruetanSchengengo altxorra garatzeko proposamen edoekimen bati buruz Kontseiluak neurriren bat hartuz gero, Danimarkak sei hilabeteko epean ebatziko du, erabakia hartu denetik aurrera, neurri horibere legerian sartuko duen ala ez. Hala eginez gero,neurri horrek Danimarkaren eta neurri horrek lotzen dituen gainerako estatu kideen artean Nazioarteko Zuzenbideko betebeharra sortuko du.

2. Danimarkak neurri bat ez aplikatzea erabakitzen badu, 1. paragrafoaren zentzuan, hartu beharreko neurri egokiak aztertuko dituzteDanimarkak eta neurri horrek lotzen dituen estatu kideak.

II. ZATIA

5. artikulua

Europar Batasunaren Tratatuko 26. artikuluko 1. paragrafoaren, 42. artikuluaren eta43tik 46ra bitarteko artikuluen aplikazioeremuaren barruan kontseiluak hartzen dituenneurriei dagokienez, Danimarkak ez du partehartuko defentsaren esparruan eragina dutenEuropar Batasuneko erabakiak eta ekintzak egiteko eta aplikatzeko jardunean. Horrenbestez,Danimarkak ez du horiek onartzeko jardunean parte hartuko. Haatik, Danimarkak ez du eragotziko Europar Batasuneko gainerako estatu

kideek arlo horretan lankidetzan jarraitzea. Danimarkak ez du neurri horien ondoriozko gastu operatiboak finantzatzen laguntzeko betebeharrik izango, ezta ahalbide militarrak Europar Batasunaren esku jartzeko betebeharrikere.

Kontseiluan aho batez onartu behar direnegintzetan, Kontseiluko kide guztiek egon behardute ados, Danimarkako ordezkaria salbuetsita dagoela.


III. ZATIA

6. artikulua

Aurreko 1., 2. eta 3. artikuluak ez dira aplikatuko hirugarren herrialdeek zehazten dituzten neurrietan, baldin eta herrialde horietako herritarrek estatu kideetako kanpoko mugak zeharkatzeko bisa behar badute, eta ez dira aplikatuko bisaeredu bateratu bati dagozkion neurrietan ere.

IV. ZATIA

7. artikulua

Noiznahi, Danimarkak, bere konstituzioarauei jarraituz, Europar Batasuneko gainerako estatu kideei jakinarazi ahal izango die ezduela protokolo hau, osorik zein zati batean, baliatu nahi. Kasu horretan, Danimarkak EuroparBatasunaren esparruan garai horretan indarrekoak diren bidezko neurri guztiak aplikatuko ditu.

8. artikulua

1. Danimarkak, 7. artikuluari kalterik egingabe, bere konstituzioarauen arabera, jakinarazi ahal izango die Europar Batasuneko gainerako estatu kideei eranskinean azaltzen direnxedapenek osatuko dutela I. zatia, jakinarazpenaegin eta hurrengo hileko lehen egunetik aurrera. Kasu horretan, 5.etik 8.era bitarteko artikuluak berriro zenbakituko dira.

2. Schengengo altxor osoa eta altxor hori garatzeko hartu diren neurriak, baldin eta orainarte Danimarkarentzat nazioarteko Zuzenbidekobetebehar gisa loturaindarra izan badute dute,Europar Batasunaren Zuzenbide gisa izango dira

PROTOKOLOAK

168

PROT. 22.a, 2bis art.


loturaindarrekoak Danimarkarentzat, lehenparagrafoan adierazitako jakinarazpena indarrean jarri eta sei hilera.

ERANSKINA

1. artikulua

3. artikuluan xedatutakoari eutsita, Danimarkak ez du parte hartuko Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko hirugarren zatiaren V. tituluaren indarrez proposatutako neurriak hartzen dituenean Kontseiluak. Kontseiluan aho batez onartu behar direnegintzetan, Kontseiluko kide guztiek egon behardute ados, Danimarkako ordezkaria salbuetsita dagoela.


2. artikulua

Lehenengo artikuluaren indarrez eta 3., 4. eta8. artikuluen erreserban, Danimarkan ez da loturaindarrekoa edo aplikatu beharrekoa izango Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko hirugarren zatiko V. titulukoezein xedapen, Batasunak titulu horren indarrezegindako nazioarteko akordioetako ezein xedapen eta xedapen edo neurri horietako edozeininterpretatzeko Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak emandako ezein erabaki. Xedapen,neurri edo erabaki horietako ezeinek ez du eraginik izango Danimarkaren eskumen, eskubideeta betebeharretan, ezta Batasunaren edo erkidegoaren altxorrean ere; eta ez da Batasunaren Zuzenbidearen parte izango, horiek Danimarkari aplikatzen zaizkion moduan.

3. artikulua

1. Kontseiluari Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko hirugarren zatiko V. tituluaren indarrez proposamen edoekimen bat aurkezten bazaio, aurkeztu zaionetik hiru hilabeteko epean, Danimarkak Kontseiluko lehendakariari jakinarazi ahal izango dio,idatziz, proposatzen den neurri hori hartzen etaaplikatzen parte hartu nahi duela; horren ondoren, neurri hori hartzeko eta aplikatzeko eskubidea izango du Danimarkak.

2. Arrazoizko epea igaro ondoren, 1. paragrafoan aipatutako neurrietako bat ezin bada Danimarkaren partehartzearekin hartu, Kon

tseiluak, 1. artikuluari jarraituz, Danimarkarenpartehartzerik gabe hartu ahal izango du 1. paragrafoan aurreikusten den neurria. Kasu horretan 2. artikulua aplikatuko da.

4. artikulua

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko hirugarren zatiko V. Tituluaren araberako neurri bat hartu ondoren, Danimarkak neurri hori onartzeko asmoa jakinarazi ahal izango die Kontseiluari eta Batzordeari edozein momentutan. Hala gertatuz gero,Tratatu horren 331. artikuluaren 1. paragrafoan aurreikusten den prozedura mutatis mutandisaplikatuko da.

5. artikulua

1. Protokolo honetako xedapenak Danimarkari aplikatuko zaizkio, are Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko hirugarren zatiaren V. tituluaren ondorioz proposatutako edo onartutako neurriei dagokienezere, baldin eta lehendik zegoen neurri bat, Estatu hori behartzen duena, aldatzen badute.

2. Hala ere, Kontseiluak, Batzordearen proposamenez, erabakitzen badu Danimarkak lehendikdagoen neurri baten bertsio aldatuan parte ez hartzeak neurri hori bideraezin bihurtzen duela gainerako estatu kideentzat edo Batasunarentzat, estatu horri eskatu ahal izango dio jakinarazpen bataurkezteko 3. edo 4. artikuluen arabera. Horrelakoetan, 3. artikuluaren aplikazioari dagokionez, bihilabeteko beste epe bat hasiko da, Kontseiluak erabakia hartu duenetik kontatzen hasita.

Kontseiluaren erabakiaren ondoren bi hilabeteko epea igaro bada eta Danimarkak ez badu3. edo 4. artikuluaren araberako jakinarazpenikegin, lehendik dagoen neurria ez da aurrerantzeanloteslea izango estatu horrentzat, eta ez zaioaplikatuko, salbu eta aldatzeko neurria indarrean sartu aurretik 4. artikuluaren araberako jakinarazpena egin badu. Goian xedatutakoak, aldatzeko neurria indarrean sartzen den egunetikaurrera izango du eragina, edo bi hilabetekoepea amaitzen denetik, data hori geroagokoa bada.

Paragrafo honen aplikazioaren ondorioetarako, Kontseiluak, gaia zehatz eztabaidatu ondoren, aldatzeko neurria hartzeko orduan parte hartzen ari diren edo hartu duten estatu kideen ordezkarien gehiengo kualifikatuz hartuko du erabakia. Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 238. artikuluko 3. paragrafoaren a) idatzzatiaren arabera zehaztuko daKontseiluaren gehiengo kualifikatua.

PROTOKOLOAK

169

PROT. 22.a, erans.


3. Kontseiluak, gehiengo kualifikatuz etaBatzordearen proposamenez, lehendik dagoenneurrian parte hartzeari uzteak ezinbestean etahalabeharrez eragin ditzan zuzeneko finantzaondorioak Danimarkak bere gain har ditzala erabaki dezake.

4. Artikulu honek ez dio 4. artikuluari kalterik egingo.

6. artikulua

1. Schengengo altxorra garatzen duen neurri bat behin betiko hartu, eta gehienez sei hilabetetara aurkeztu beharko da 4. paragrafoanadierazten den jakinarazpena.

Danimarkak ez badu Schengengo altxorra garatzeko neurri bati buruzko jakinarazpena 3. edo4. artikuluen arabera aurkezten, neurri egokiakhartzea aztertuko dute Danimarkak eta neurrihorrek lotzen dituen estatu kideek.

2. Schengengo altxorra garatzen duen neurri bati buruz 3. artikulua aplikatzearren egindako jakinarazpen oro, ezinbestean, 3. artikuluaren araberako jakinarazpena izango da neurri hori garatzeko gerora jorratzen den proposamen edo ekimen orori dagokionez, betiere,proposamen edo ekimen horrek Schengengo altxorra garatzen badu.

7. artikulua

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 16. artikuluan oinarrituzezarritako arauak, Tratatu horretako hirugarren zatiko V. tituluko 4. edo 5. kapituluen aplikazioeremuetan sartzen diren jardueretandihardutela estatu kideek datu pertsonalak tratatzen dituztenekoari dagozkionak, hein jakinbatean baizik ez dute loturaindarrik izango Danimarkarentzat: hain zuzen ere, Europar Batasuneko arauetan epaileen arteko zigorzuzenbidearen eta polizialankidetzaren arloetakolankidetzamotak arautzen dituztenek lotzekoindarra duten hein berean, izan ere, lankidetza horren eremuan errespetatu behar baitira16. artikuluan oinarriturik ezarritako xedapenak.

8. artikulua

Honako zati honetan adierazten diren kasuetan, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko hirugarren zatiko V. tituluaren indarrez Kontseiluak hartu duen neurri bat Danimarkarentzat loturaindarrekoadenean, neurri horrekin lotzen diren Trata

tuetako xedapenak aplikatu ahal izango zaizkioDanimarkari.

9. artikulua

Kontseiluak, kide guztien adostasunez eta Europako Parlamentuari kontsulta egin ondorenbesterik erabaki ezik, Kontseiluak Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko hirugarren zatiko V. tituluaren indarrez neurri bat onartzen badu eta neurri hori Danimarkarentzat loteslea ez bada, Danimarkak ez duneurri horren inolako finantzaondoriorik jasango, instituzioei eragindako administraziogastuak izan ezik.

PROTOKOLOA (23.a)

KANPOKO MUGAK IGAROTZEA DELAETA, ESTATU KIDEEK DITUZTEN

KANPOHARREMANEI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,KONTUAN HARTUZ estatu kideek beren

kanpoko mugetan kontrol eraginkorrak bermatzeko beharra dutela, egoki denean, hirugarren herrialdeekin lankidetzan arituz,


Kanpoko mugak igarotzea delaeta jasotakoneurriei buruzko xedapenek —Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 77. artikuluko 2. paragrafoko b) idatzzatiandaude sartuta— ez diote kalterik egingo estatu kideek hirugarren herrialdeekin akordioak negoziatzeko edo hitzartzeko duten eskumenari,betiere Batasunaren Zuzenbidea eta dagozkien nazioarteko gainerako akordioak errespetatzen badituze.

PROTOKOLOA (24.a)

EUROPAR BATASUNEKO HERRITARREIASILOA EMATEARI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,AINTZATETSIZ Europar Batasunaren Tra

tatuko 6. artikuluko 1. paragrafoan xedatutakoarekin bat etorriz, Batasunak Oinarrizko Eskubideen Gutunean ezarritako eskubideak, akatasunak eta printzipioak aitortzen dituela,

AINTZATETSIZ Europar Batasunaren Trattuko

PROTOKOLOAK

170

PROT. 22.a, erans.


6. artikuluko 3. paragrafoarekin bat etorriz, GizaEskubideak eta Oinarrizko Askatasunak Babesteko Europako Hitzarmenak bermatzen dituen oinarrizko eskubideak Batasunaren Zuzenbidearenparte direla printzipio nagusi gisa,

AINTZATETSIZ Justizia Auzitegiak eskumena duela Batasunak Europar Batasunaren Tratatuko 6 artikuluko 1. eta 3. paragrafoen interpretazioan eta aplikazioan Zuzenbidea errespetatzen duela bermatzeko,

AINTZATETSIZ Europar Batasunaren Tratatuko 49. artikuluarekin bat etorriz, Europakoedozein estatuk, Batasuneko kide bihurtzeko eskaera egiten duenean, Europar Batasunaren Tratatuko 2. artikuluan ezarritako balioak errespetatu behar dituela,

GOGOAN IZANDA Europar Batasunaren Tratatuko 7. artikuluak mekanismo bat ezartzenduela estatu kide batek balio horien urratze larri eta iraunkor bat egiten duenean zenbait eskubide eteteko,

GOGOAN IZANDA estatu kide bateko herritarorok, Batasuneko herritar denez, estatutu eta babes berezia duela eta estatu kideek estatutu etababes berezi hori Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko bigarren zatikoxedapenekin bat etorriz bermatu behar dutela,

GOGOAN IZANDA Tratatuek barneko mugarik gabeko esparru bat ezartzen dutela eta Batasuneko herritar orori estatu kideen lurraldean askatasunez zirkulatzeko eta bizilekua hartzeko eskubidea ematen diotela,

ASMOA IZANIK asiloprozedurara jotzeko aukera eragoztea aurreikusita dauden xedeetarako ez beste batzuetarako baliatzen bada,

AINTZATETSIZ protokolo honek IheslarienEstatutuari buruzko 1951ko uztailaren 28ko Genevako Hitzarmeneko xedea eta helburuakerrespetatzen dituela,


Artikulu bakarra

Kontuan hartuta Europar Batasuneko estatukideek oinarrizko eskubideei eta askatasuneiematen dieten babesmaila, estatu kideak elkarrentzat jatorriherrialde seguruak direla aintzathartuko da, asilogaien inguruko ondorio juridiko eta praktiko guztietarako. Ondorioz, estatu kidebateko herritar batek egindako asiloeskaera, beste estatu kide batek ondorengo kasuetan bainoezingo du aintzat hartu edo, aztertzeko modukotzat jota, onargarri dela aitortu:

a) Baldin eta, asiloeskatzailearen estatu kideak –herritarra deneko estatuak–, Amsterdamgo Tratatua indarrean sartuz geroztik, GizaEskubideak eta Oinarrizko Askatasunak Babesteko Europako Hitzarmeneko 15. artikuluko xedapenez baliatuta, bere lurraldean hitzarmen horren arabera dituen betebeharretatik askatzeko neurriak hartzeari ekiten badio;

b) Baldin eta Europar Batasunaren Tratatuko 7. artikuluko 1. paragrafoan aipatutako prozedura hasia bada eta harik eta Kontseiluak edo,egoki denean, Kontseilu Europarrak asiloeskatzailearen estatu kidearen inguruko –herritarra deneko estatu kidearen inguruko, – erabakibat hartu arte;

c) Baldin eta Kontseiluak, Europar Batasunaren Tratatuko 7. artikuluko 1. paragrafoarekin bat etorriz, asiloeskatzailearen estatu kidearen inguruko –herritarra deneko estatu kidearen inguruko – erabaki bat hartua badu, edo,Kontseilu Europarrak, Europar BatasunarenTratatuko 7. artikuluko 2. paragrafoan oinarrituz, asiloeskatzailearen estatu kidearen inguruko erabaki bat hartua badu;

d) Baldin eta estatu kide batek bere kabuzhala erabakiko balu, beste estatu kide bateko herritar baten eskaeraren inguruan; kasu horretan, Kontseiluari berehala emango zaio horrenberri. Nabarmen funtsik gabekoa delako ustean oinarrituta egingo zaio aurre asiloeskaerari, eta inola ere ez dio erasango, kasuak zernahi izan daitezkeela ere, estatu kideak erabakiakhartzeko duen ahalmenari.

PROTOKOLOA (25.a)

ESKUMEN PARTEKATUEN ERABILERARIBURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,BAT ETORRI DIRA honako xedapen hauetan,


Artikulu bakarra

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuaren 2. paragrafoko 2. artikulua—partekatutako eskumenei buruzkoa— delaeta, Batasunak esparru jakin batean neurriakhartu baditu, eskumena gauzatzeko orduan,Batasunaren egintzaren bitartez eraendutakoelementuak baino ez dira sartuko, beraz, ez dagaiaren esparru osoa sartuko.

PROTOKOLOAK

171

PROT. 25.a


PROTOKOLOA (26.a)

INTERES OROKORREKO ZERBITZUEIBURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,ASMOA IZANIK interes orokorreko zerb

tzuen garrantzia nabarmentzea,BAT ETORRI DIRA honako xedapen hauetan,


1. artikulua

Europar Batasuneko Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 14. artikuluari jarraituz,Batasunaren balio erkideek, ekonomiainteresorokorreko zerbitzuei dagokienez, zehazki honako printzipio hauek hartzen dituzte barne:

— nazio, eskualde eta toki agintariek funtsezko zeregina eta diskrezioahalmenhandia dute erabiltzaileen beharretatikahalik eta hurbilen egon behar dutenekonomiaintereseko zerbitzuak emateko, enkargatzeko eta antolatzeko orduan;

— ekonomiainteres orokorreko zerbitzuakaskotarikoak dira, eta geografia, gizarte etakultura egoera desberdinen ondoriozerabiltzaileek izan ditzaketen beharrak etalehentasunak ere oso desberdinak dira;

— zerbitzuok kalitate eta segurtasun handikoak izan behar dute eta, ekonomiarenikuspuntutik eskuragarriak; tratuberdintasuna bermatu behar dute eta irisgarritasun unibertsala eta erabiltzaileeneskubideak sustatu behar dituzte.

2. artikulua

Tratatuetako xedapenek ez dute inolako eraginik izango estatu kideek ekonomikoak ez direninteres orokorreko zerbitzuak emateko, enkargatzeko eta antolatzeko duten eskumenean.

PROTOKOLOA (27.a)

BARNEMERKATUA ETA LEHIARIBURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,AINTZATETSIZ barnemerkatuak, Europar Ba

tasunaren 3. artikuluan zehazten den eran sistemabat duela lehia ez faltsutzea bermatzen duena,

HAUXE adostu dute:Ondorio horietarako, Batasunak, beha

rrezkoa denean, tratatuetako xedapenen esparruan neurriak hartuko ditu; zehazki, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 352. artikuluarekin bat datozen neurriak.

Protokolo hau Europar Batasunaren Tratatuko eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko eranskin gisaagertuko da.

PROTOKOLOA (28.a)

EKONOMIA, GIZARTE ETALURRALDEKOHESIOARI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,GOGOAN IZANDA Europar Batasunaren Tra

tatuko 3. artikuluak, beste helburu batzuen artean, estatu kideen arteko ekonomia, gizarteeta lurraldekohesioa eta elkartasuna sustatzeaaipatzen duela eta aipatutako kohesioa EuroparBatasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 4. artikuluko 2. paragrafoko c) idatzzatian zerrendatutako eskumen partekatuko eremuen artean agertzen dela.

GOGOAN IZANDA hirugarren zatiko XVIII. tituluan ekonomia, gizarte eta lurraldekohesioari buruz ezarritako xedapenek, oro har, oinarri juridikoa eskaintzen dutela Batasunak arlohonetan bideratuko duen ekintza sendotzeko etaareago garatzeko, funts berri bat eratzeko aukera barne hartuta;

GOGOAN IZANDA Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 177. artikuluko xedapenek Kohesio Funtsa eratzea aurreikusten dutela,

EGIAZTATUZ Europako Inbertsio Bankua dirukopuru handiak, gero eta handiagoak, mailegatzen ari dela eskualde ahulenen mesedetan,

EGIAZTATUZ egiturafuntsetatik datozenbaliabideak esleitzeko moduetan malgutasunhandiagoa izateko nahia dagoela,

EGIAZTATUZ herrialde batzuetako programetan eta proiektuetan Batasunak duen partehartze maila modulatzeko nahia dagoela,

EGIAZTATUZ, baliabide propioen sisteman,estatu kideen oparotasun erlatiboa kontuanago hartzeko proposamena dagoela,

BERRESTEN dute ekonomia, gizarte eta lurraldekohesioaren sustapena funtsezkoa delaBatasunaren garapen osorako eta arrakastairaunkorrerako,

BERRESTEN dute, Batasunak kohesioaren arloan dituen helburuak lortzeko egiturafuntsek

PROTOKOLOAK

172

PROT. 26.a, 1. art.


zeregin aipagarria izaten jarraitu behar dutelakouste sendoa,

BERRESTEN DUTE, Europako Inbertsio Bankuak bere baliabideetatik gehienak ekonomia, gizarte eta lurraldekohesioaren sustapenari eskaintzen jarraitu behar duelako uste sendoa, etaberen gogo ona adierazten dute Europako Inbertsio Bankuaren kapitalbeharrak berrikusteko, xede horretarako beharrezko den heinean,

ADOSTU dute Kohesio Funtsak Batasunarenfinantzaekarpenak ekar ditzala, ingurumenaren eta Europa barruko sareen arloetako proiektuetarako, Batasunaren barruan bi baldintzahauek betetzen dituzten estatu kideetan: Europar Batasuneko batez bestekoaren % 90etikbeherako per capita NPG edukitzea eta ekonomia elkarganatzeko baldintzak betetzera bideratutako programa bat edukitzea, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 126. artikuluan xedatutakoaren arabera.

ADIERAZTEN DUTE egiturafuntsetatik datozen finantzabitartekoak esleitzean malgutasun handiagoa ahalbidetzeko duten asmoa,egiturafuntsen oraingo erregulazioaren araberaestali gabe dauden berariazko beharretarako.

ADIERAZTEN DUTE prest daudela egiturafuntsei dagozkien programen eta proiektuen esparruan Batasunak dituen partehartze mailakmodulatzeko, oparotasun txikiena duten estatu kideen aurrekontugastuetan gehiegizko igoerak gerta ez daitezen,

AITORTZEN dute ekonomia, gizarte etalurraldekohesioa lortzeko bidean egindakoaurrerapena aldian behin zaintzeko beharra, etahorri buruzko beharrezko neurri guziak aztertzeko gogo ona azaltzen dute,

ADIERAZTEN dute asmoa dutela baliabidepropioen sisteman estatu kide bakoitzak duenekarpenahalmena kontuanago hatzeko, baieta, oparotasun txikieneko estatu kideentzat, baliabide propioen oraingo sisteman dauden elementu atzerakorrak zuzentzeko bitartekoakaztertzeko ere,

BAT DATOZ protokolo hau Europar Batasunaren Tratatuari eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuari eranskingisa eransteko.

PROTOKOLOA (29.a)

ESTATU KIDEETAKO IRRATIZABALKUNDE PUBLIKOAREN

SISTEMARI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,AINTZATETSIZ estatu kideetako irratiza

balkunde publikoaren sistema zuzenean lotzendela gizarte bakoitzak demokrazia, gizarte eta kulturako gaietan dituen beharrekin eta komunikabideen pluraltasuna zaindu beharrarekin,


Tratatuetako xedapenak estatu kideek irratizabalkundearen zerbitzu publikoa finantzatzeko duten ahalmenari kalterik egin gabe izango dira, betiere, finantzaketa hori irratizabalkundeko erakundeei ematen bazaie estatu kidebakoitzak zerbitzu publiko horren eginkizunakizendatu, zehaztu eta antolatuta dauzkan moduan bete ditzan, eta, bestetik, finantzaketahorrek Batasuneko merkataritzabaldintzei etalehiakortasunari interes komunaren kontrakoa litzatekeen neurri batean erasaten ez badie,betiere, zerbitzu publiko horren eginkizunagauzatzen dela kontuan hartuta.

PROTOKOLOA (30.a)

OINARRIZKO ESKUBIDEEN GUTUNAPOLONIARI ETA ERRESUMA BATUARI

APLIKATZEARI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,AINTZATETSIZ Batasunak Oinarrizko Es

kubideen Gutunean jasotako eskubide, askatasun eta printzipioak aitortzen dituela EuroparBatasunaren Tratatuko 6. artikuluan;

AINTZATETSIZ Gutuna aplikatzeko orduanzorrotz bete behar direla Gutunaren beraren 6.artikuluan eta VII. tituluan jasotako xedapenak;

AINTZATETSIZ 6. artikulu horrek berakezartzen duela Gutuna Poloniako eta ErresumaBatuko auzitegiek aplikatu eta interpretatukodutela, artikulu horretan bertan ematen direnazalpenak zorrotz betez;

AINTZATETSIZ Gutunak eskubideak etaprintzipioak jasotzen dituela;

AINTZATETSIZ Gutunak xedapen zibil eta politikoak ez ezik, xedapen ekonomiko eta sozialak ere jasotzen dituela;

AINTZATETSIZ Gutunak Batasunean onartutako eskubide, askatasun eta printzipioakberresten dituela eta eskubideak agerikoago egiten dituela, baina ez duela eskubide edo printzipio berririk sortzen;

GOGOAN IZANDA Poloniak eta ErresumaBatuak, Europar Batasunaren Tratatuaren, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren eta, oro har, Batasuneko Zuzenbidearen ondorioz dituzten betebeharrak;

PROTOKOLOAK

173

PROT. 30.a


OHARTUTA Poloniak eta Erresuma BatuakGutunaren aplikazioaren zenbait alderdi zehatzdaitezela nahi dutela;

ASMOA IZANIK, beraz, Gutuna nola aplikatuzehaztea, Poloniaren eta Erresuma Batuaren legeria eta administraziojarduera eta Poloniakoeta Erresuma Batuko auzitegien aurrean Gutunari heltzeko aukera kontuan hartuta.

BERRETSIZ protokolo honetan Gutunarenberariazko xedapenen funtzionamenduari egiten zaizkion erreferentziek ez diotela eragitenGutuneko gainerako xedapenen funtzionamenduari;

BERRETSIZ protokolo honek ez diola gutunaren aplikazioari eragiten gainerako estatu kideetan;

BERRETSIZ protokolo honek ez diela eragiten Poloniak eta Erresuma Batuak Europar Batasunaren Tratatuaren, Europar BatasunarenFuntzionamenduari buruzko Tratatuaren eta,oro har, Batasuneko Zuzenbidearen ondorioz dituzten gainerako betebeharrei;


1. artikulua

1. Gutunak ez dio Europar Batasuneko Justizia Auzitegiari edota Polonia edo ErresumaBatuko beste edozein auzitegiri eskumen gehigarririk ematen Poloniako edo ErresumaBatuko legezko edo erregelamenduzko xedapenak edo administrazioxedapen, jardueraedo egintzak Gutuneko oinarrizko eskubide,askatasun eta printzipioekin bateragarriak ezdirela ebazteko.

2. Zehazki, eta zalantzarik ez uzteko, Gutunaren IV. tituluan xedatutakoak ez du, Poloniariedo Erresuma Batuari dagokienez, justiziarenaurrean defenda daitekeen eskubiderik sortzen,salbu eta Poloniak edo Erresuma Batuak eskubide horiek beren legeria nazionalean sartu badituzte.

2. artikulua

Gutuneko xedapenen bat praktika eta legeria nazionalei buruzkoa bada, ez da Polonian edo Erresuma Batuan aplikatuko baldineta xedapen horretan jasotzen diren eskubideak edo printzipioak Poloniako edo Erresuma Batuko legerian edo praktikan onartuta ez badaude.

PROTOKOLOA (31.a)

HOLANDARREN ANTILLETANFINDUTAKO PETROLIOPRODUKTUAK

EUROPAR BATASUNERAINPORTATZEARI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,ASMOA IZANIK xehetasun batzuk ematea Ho

landarren Antilletan findutako petrolioproduktuak Europako Ekonomia Erkidegora inportatzean aplikatu beharrekoa den elkartrukesistemari buruz,


1. artikulua

Protokolo hau aplikatu beharko zaie Bruselako Nomenklaturako 27.10, 27.11, 27.12, ex27.13 (parafina, petrolio edo arbelargizaria etaparafinahondarrak) eta 27.14 sailetako petrolioproduktuei, estatu kideetan kontsumitzeko inportatuak badira.

2. artikulua

Holandarren Antilletan findutako petrolioproduktuei estatu kideak Batasunarekin elkartzean sortzen diren tarifaonura berberakemateko konpromisoa hartzen dute bere gain estatu kideek, protokolo honetan ezarritako baldintzetan. Xedapen horiek baliodunak izangodira, zernahi direla ere estatu kideek aplikatutako jatorrizko arauak.

3. artikulua

1. Baldin eta Batzordeak, estatu kide bateneskariz edo bere ekimenez, egiaztatzen badu Holandarren Antilletan findutako petrolioproduktuek, 2 supra artikuluan adierazitako sistemaren arabera Batasunera inportatuta, benetakoarazoak eragiten dituztela estatu kide baten edobatzuen merkatuan, erabaki bat hartuko du. Erabaki horrek ezarriko du kasuan kasuko estatukideek inportazio horien gaineko aduanazergak sartuko, gehituko edo birsartuko dituztelaegoera horri aurre egiteko beharrezko denneurrian eta beharrezko den aldirako. Horrelasartzen, gehitzen edo birsartzen diren aduanazergen tasek ezingo dituzte gainditu hirugarrenherrialdeei produktu horietarako beretarakoaplikatzen zaizkien aduanazergak.

PROTOKOLOAK

174

PROT. 30.a, 1. art.


2. Aurreko paragrafoko xedapenak edozeinkasutan aplikatu ahal izango dira, Holandarren Antilletan findu eta Batasunera inportatutako petrolioproduktuak urtean 2 milioi tonara iristen direnean.

3. Batzordeak aurreko paragrafoetan oinarrituz hartutako erabakiak Kontseiluari jakinaraziko zaizkio, estatu kide baten eskariaukatzera bideratuak barne direla. Kontseiluak,edozein estatu kideren eskariz, horien ardurahartu ahal izango du bere gain eta, edozein unetan, aldatu edo baliogabetu.

4. artikulua

1. Baldin eta estatu kide batek uste badu Holandarren Antilletan findutako petrolioproduktuek, berak zuzenean edo beste estatu kideren batek 2 supra artikuluan adierazten densistemaren arabera inportatuta, benetako arazoak eragiten dituztela bere merkatuan, eta beharrezkoa dela berehalako ekintza bat arazoeiaurre egiteko, bere kabuz erabaki ahal izango duinportazio horiei aduanazergak aplikatzea. Zerga horien tasak ezingo ditu gainditu hirugarrenherrialdeei produktu horietarako beretarakoaplikatzen zaizkien aduanazergak. ErabakiaBatzordeari jakinaraziko dio, eta horrek erabaki bat hartuko du hilabeteko epean. Erabaki horrek ezarriko du estatuak hartutako erabakiakmanten daitezkeen edo aldatu edo ezabatu behar diren. Hirugarren artikuluko 3. paragrafoaaplikatu behar zaio Batzordearen erabaki horri.

2. Baldin eta Holandarren Antilletan findutako petrolioproduktuek, zuzenean edo besteestatu kideren baten bidez, 2 supra artikuluanadierazitako sistemaren arabera EEEko estatubatera edo batzuetara inportatuta, urte naturalbatean protokolo honen eranskinean adierazitako tonakopurua gainditzen badute, estatu kidehorrek edo horiek 1. paragrafoan oinarrituz uneko urterako hartutako neurriak zilegitzat jokodira. Batzordeak, ezarritako tonakopurua iritsi dela bere buruari ziurtatu ondoren, hartu diren neurriak aintzakotzat izango ditu. Kasuhorretan, beste estatu kideek ez dute gaia Kontseiluaren aurrera eramango.

5. artikulua

Baldin eta Batasunak petrolioproduktueimurrizketa kuantitatiboak aplikatzea erabakitzen badu, zernahi etorkikoak direla ere, murrizketa horiek Holandarren Antilletatik datozen horrelako produktuen inportazioei ereaplikatu ahal izango zaizkie. Kasu horretan, le

hentasunezko tratua emango zaie Holandarren Antillei, hirugarren herrialdeen aldean.

6. artikulua

1. Kontseiluak 2tik 5era bitarteko artikuluetako xedapenak berrikusiko ditu, aho batezkoerabaki baten bidez, Europako Parlamentuari etaBatzordeari aurretiaz kontsulta eginda, hirugarren herrialdeetatik eta herrialde elkartuetatikdatozen petrolioproduktuei buruzko jatorriaren definizio erkidea hartzen denean, edo erabakiak kasuan kasuko produktuei buruzkomerkataritzapolitika erkide baten esparruanhartzen direnean, edo energiapolitika erkide batezartzen denean.

2. Berrikuspen hori egiten denean, denadela, abantaila baliokideak mantendu beharkodira edozein kasutan Holandarren Antillen mesedetan, modu egoki batean eta petrolioproduktuen 2 milioi eta erdiko gutxieneko kopurubaterako.

3. Artikulu honetako 2. paragrafoan aipatzendiren abantaila baliokideei dagozkien Batasunaren konpromisoak, beharrezko bada, estatukabanatu ahal izango dira, protokolo honen eranskinean adierazitako tonakopuruak kontuanizanda.

7. artikulua

Protokolo hau abian jartzeko, Batzordeak begiratuko du Holandarren Antilletan findutako petrolioproduktuak estatu kideetara nola inportatzen diren. Estatu kideek Batzordeari jakinaraziko diote –eta hura zabaltzen saiatuko da–xede horri buruzko informazio erabilgarri guztia, hark gomendatutako administraziobaldintzekin bat etorriz.

PROTOKOLOAREN ERANSKINA

Holandarren Antilletan findutako petrolioproduktuak Europar Batasunera inportatzeariburuzko protokoloko 4. artikuluko 2. paragrafoa aplikatzeko, tratatugile gorenek erabakidute Antilletatik datozen petrolioproduktuenbi milioi tonako kopurua honela esleituko delaondorengo estatu kideen artean:

Alemania …............................ 625.000 tonaBelgikaLuxenburgokoEkonomia Batasuna …....... 200.000 tonaFrantzia …............................... 75.000 tonaItalia …..................................... 100.000 tonaHerbehereak …..................... 1.000.000 tona

PROTOKOLOAK

175

PROT. 31.a, erans.


PROTOKOLOA (32.a)

DANIMARKAN ONDASUN HIGIEZINAKESKURATZEARI BURUZKO ZENBAIT

XEDAPENI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,ASMOA IZANIK Danimarkari dagozkion zen

bait berariazko arazo konpontzea,BAT ETORRI DIRA honako xedapen honetan,

eta Europar Batasunaren Tratatuari eta EuroparBatasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuari erantsiko zaio:

Tratatuetan xedatutakoa gorabehera, ohikobizilekutarako etxebizitza ez diren ondasun higiezinak eskuratzeari buruz indarrean dagoenlegeria mantendu ahal izango du Danimarkak.

PROTOKOLOA (33.a)

EUROPAR BATASUNARENFUNTZIONAMENDUARI BURUZKOTRATATUKO 157. ARTIKULUARI

BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,BAT ETORRI DIRA honako xedapen honetan,

eta Europar Batasunaren Tratatuari eta EuroparBatasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuari erantsiko zaio:

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 157. artikulua aplikatzeko,gizartesegurantzako lanbidearaubide batenaraberako prestazioak ez dira lansaritzat joko,1990eko maiatzaren 17aren aurreko enplegualdiei egotzi ahal bazaizkie; salbuespen izangoda langileek edo beren eskubidedunek, data horibaino lehenago, auzitegietan akzioren bat hasiabadute, edo, aplikatu beharreko Zuzenbide nazionalaren arabera, erreklamazio baliokiderenbat aurkeztua badute.

PROTOKOLOA (34.a)

GROENLANDIARI APLIKATUBEHARREKO ARAUBIDE BEREZIARI

BURUZKOA

Artikulu bakarra

1. Groenlandiatik datozen arrantzaproduktuen merkatuantolakunde erkideari atxikitako

produktuak, Batasunera inportatutakoak, betiere, merkatuantolakunde erkidearen mekanismoak errespetatuta daudela, salbuetsitaegongo dira aduanazergetatik eta ondorio baliokidea duten ordainarazpenetatik, bai eta kopurumurrizketetatik edo ondorio baliokidea duten neurrietatik ere, baldin eta Batasunaren etaGroenlandiarako agintaritza eskudunaren artekoakordio batean oinarrituz, Groenlandiako arrantzatokietara sartzeko aukerak gogokoak badira Batasunarentzat.

2. Produktu horien inportazioaraubideariburuzko neurriak, neurri horiek hartzeari buruzko bestelako neurriak barne, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 43. artikuluan jasotako prozeduraren araberahartuko dira.

PROTOKOLOA (35.a)

IRLANDAKO KONSTITUZIOAREN40.3.3 ARTIKULUARI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,BAT ETORRI DIRA honako xedapen honetan,

eta Europar Batasunaren Tratatuari, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuari eta Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa eratzeko Tratatuari gaineratuko zaieeranskin gisa:

Tratatuetako, Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa eratzen duen Tratatuko edo Tratatu horiek aldatzeko edo osatzeko Tratatuetakoezein xedapenek, ez eta Tratatu horiek aldatzenedo osatzen dituzten tratatu eta egintzetakoezein xedapenek ez dio eragingo IrlandakoKonstituzioaren 40.3.3 artikuluaren aplikazioari, artikulu horrek Irlandan behar duenaplikazioari, alegia.

PROTOKOLOA (36.a)

XEDAPEN IRAGANKORREI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,AINTZATETSIZ xedapen iragankorrak ezar

tzea nahitaezkoa dela Lisboako Tratatua indarreanjarri aurretik aplikagarri ziren tratatuetako xedapen instituzionaletatik Tratatuaren beraren xedapenetara igarotzeko modua antolazeko,

BAT ETORRI DIRA honako xedapen hauetan,eta Europar Batasunaren Tratatuari, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuari eta Energia Atomikoaren Europako Erki

PROTOKOLOAK

176

PROT. 32.a


degoa eratzeko Tratatuari gaineratuko zaizkioeranskin gisa.

1. artikulua

Protokolo honetan, «Tratatuak» hitzarekin honako hauek adierazi nahi dira: Europar Batasunaren Tratatua, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatua eta Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa eratzeko Tratatua.

I. TITULUA

EUROPAKO PARLAMENTUARI DAGOZKIONXEDAPENAK

2. artikulua

Europar Batasunaren Tratatuko 14. artikuluko2. paragrafoko bigarren lerrokadarekin bat etorriz, Europako Parlamentuaren osaera zehaztenduen erabaki bat onartuko du Kontseilu Europarrak, Europako Parlamenturako 2009ko hauteskundeak baino nahikoa lehenago.

Legegintzaldia (20042009) amaitu artean,Europako Parlamentuko kideen osaera eta kopurua Lisboako Tratatua indarrean sartu zeneanzen berbera izango da.

II. TITULUA

GEHIENGO KUALIFIKATUARI BURUZKOXEDAPENAK

3. artikulua

1. Europar Batasunaren Tratatuko 16. artikuluko 4. paragrafoak dioenez, paragrafo horretan eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 238. artikuluko 2.paragrafoan agertzen diren xedapenek, KontseiluEuroparreko eta Kontseiluko gehiengo kualifikatuaren zehaztapenari buruzkoek, 2014koazaroaren 1etik aurrera izango dute eragina.

2. 2004ko azaroaren 1etik 2017ko martxoaren 31ra, erabaki bat gehiengo kualifikatuz hartu behar denean, Kontseiluko edozein kidek eskatu ahal izango du erabakia 3. paragrafoan zehazten den gehiengo kualifikatuaren bitartezhartzeko. Kasu horretan, 3. eta 4. paragrafoakaplikatuko dira.

3. 2014ko urriaren 31ra arte, ondoko xedapenak egongo dira indarrean, betiere, EuroparBatasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 235. artikuluko 1. paragrafoko bigarrenlerrokadan xedatutakoa errespetatuz.

Kontseilu Europarrak edo Kontseiluak akordioren bat gehiengo kualifikatuz hartu behar dutenean, honela haztatuko dira kideen botoak:

Belgika 12 Luxenburgo 4Bulgaria 10 Hungaria 12Txekiar Errepublika12 Malta 3Danimarka 7 Herbehereak 13Alemania 29 Austria 10Estonia 4 Polonia 27Irlanda 7 Portugal 12Grezia 12 Errumania 14Espainia 27 Eslovenia 4Frantzia 29 Eslovakia 7Italia 29 Finlandia 7Txipre 4 Suedia 10Letonia 4 Erresuma Batua29Lituania 7

Tratatuen arabera erabakiak Batzordearenproposamenez hartu behar direnean, gutxienez, berrehun eta berrogeita hamabost boto beharko diraalde, betiere, kopuru horretan kideen gehiengoa ordezkatuta dagoela. Beste kasuetan, kideen bi herenak ordezkatzen dituzten gutxienez 255 aldekoboto badaude hartuko dira akordioak.

Kontseilu Europarrak edo Kontseiluak egintza bat gehiengo kualifikatuz onartzen dutenean, Kontseilu Europarreko edo Kontseilukoedozein kidek eska dezake egiazta dadila gehiengo kualifikatua osatzen duten estatu kideek gutxienez Batasuneko biztanleriaren % 62 ordezkatzen dutela. Baldintza hori betetzen ez delaagerian geratzen bada, egintza ez da onartuko.

4. Tratatuetan xedatutakoaren aplikaziozKontseiluko kide guztiek bozketan parte hartzen ez dutenean, hau da, Europar BatasunarenFuntzionamenduari buruzko Tratatuko 238.artikuluko 3. paragrafoaren arabera zehaztutakogehiengo kualifikatua aplikatu behar denean,2014ko urriaren 31ra arte, gehiengo kualifikatua honela definituko da: 3. paragrafoan ezarritako boto haztatuen proportzio berdina etaKontseiluko kideen kopuruaren proportzio berdina eta, egoki denean, dagokien estatu kideenbiztanleriaren ehuneko berdina.

III. TITULUA

KONTSEILUAREN OSAEREI BURUZKOXEDAPENAK

4. artikulua

Europar Batasunaren Tratatuko 16 C artikuluko 6. paragrafoko lehen lerrokadan aipatzen den erabakia indarrean sartzen den arte,Kontseilua paragrafo horretako bigarren eta hi

PROTOKOLOAK

177

PROT. 36.a, 4. art.


rugarren lerrokadetan ezarritako osaeretan bildaiteke, bai eta Gai Orokorren Kontseiluak gehiengo soilez hartutako erabaki baten bidez ezardezan zerrendan jasotako beste osaeretan ere.

IV. TITULUA

BATZORDEARI BURUZKO XEDAPENAK,BATASUNAREN ATZERRI ETA SEGURTASUN

POLITIKA ERKIDEKO GOIORDEZKARIABARNE

5. artikulua

Lisboako Tratatua indarrean sartzeko egunean jardunean dauden Batzordeko kideekeginkizunak betetzen jarraituko dute, berenagintaldia amaitzen den arte. Hala ere, Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkidekogoiordezkaria izendatzen den egunean, amaitu egingo da goiordezkariaren nazionalitatebera duen kidearen agintaldia.

V. TITULUA

KONTSEILUKO IDAZKARI NAGUSIARENGAINEKO XEDAPENAK, ATZERRI ETA

SEGURTASUNPOLITIKA ERKIDEKO GOIORDEZKARI BAITA, ETA KONTSEILUKOIDAZKARIORDE NAGUSIAREN GAINEKO

XEDAPENAK

6. artikulua

Kontseiluko idazkari nagusiaren agintaldia,atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkari baita, eta Kontseiluko idazkariorde nagusiaren agintaldia amaitu egingo dira Lisboako Tratatua indarrean sartzeko egunean. Kontseiluak idazkari nagusi bat izendatuko du, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 240. artikuluko 2. paragrafoarekinbat etorriz.

VI. TITULUA

ORGANO AHOLKUEMAILEEN GAINEKOXEDAPENAK

7. artikulua

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuaren 301. artikuluan aipatzenden erabakia indarrean sartzen den arte, Ekonomia eta Gizarte Komiteko kideen banaketa ondorengoa izango da:

Belgika 12 Espainia 21Bulgaria 12 Frantzia 24Txekiar Errepublika12 Italia 24Danimarka 9 Txipre 6Alemania 24 Letonia 7Estonia 7 Lituania 9Irlanda 9 Luxenburgo 6Grezia 12 Hungaria 12Malta 5 Eslovenia 7Herbehereak 12 Eslovakia 9Austria 12 Finlandia 9Polonia 21 Suedia 12Portugal 12 Erresuma Batua24Errumania 15

8. artikulua

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuaren 305. artikuluan aipatzenden erabakia indarrean sartzen den arte, Eskualdeetako Komiteko kideen banaketa ondorengoa izango da:

Belgika 12 Hungaria 12Bulgaria 12 Malta 5Txekiar Errepublika12 Herbehereak 12Danimarka 9 Austria 12Alemania 24 Polonia 21Estonia 7 Portugal 12Irlanda 9 Errumania 15Grezia 12 Eslovenia 7Espainia 21 Eslovakia 9Frantzia 24 Finlandia 9Italia 24 Suedia 12Txipre 6 Erresuma Batua24Letonia 7 Lituania 9Luxenburgo 6

VII. TITULUA

LISBOAKO TRATATUA INDARREAN SARTUAURRETIK EUROPAR BATASUNAREN

TRATATUKO V. ETA VI. TITULUENONDORIOZ ONARTUTAKO EGINTZEI

BURUZKO XEDAPEN IRAGANKORRAK

9. artikulua

Lisboako Tratatua indarrean sartu aurretik Batasuneko instituzio, organo eta organismoek Europar Batasunaren Tratatuko V. eta VI. tituluen indarrez onartutako egintzen ondorio juridikoek beren horretan jarraituko dute tratatuen aplikazioaren ondorioz indargabetu, deuseztatu edo aldatzen ez badira. Gauza bera gertatuko da esta

PROTOKOLOAK

178

PROT. 36.a, 5. art.


tu kideek Europar Batasunaren Tratatuan oinarrituta beren artean egindako hitzarmenekin.

10. artikulua

1. Lisboako Tratatua indarrean sartu aurretik polizien arteko lankidetzaren eta gai penaletako lankidetza judizialaren esparruanBatasunak onartutako egintzei dagokienez,Tratatua indarrean jartzen denean, instituzioen eskurantzak hauek izango dira, behinbehinean: Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 258. artikuluarenarabera Batzordeak dituen eskurantzak ezdira aplikagarri izango; Europar BatasunekoJustizia Auzitegiak Europar Batasunaren Tratatuko VI. tituluaren arabera (Lisboako Tratatua indarrean jarri aurreko bertsioan) ditueneskumenak, berriz, indarrean egongo diragero ere, baita Europar Batasunaren Tratatuko 35. artikuluaren 2. paragrafoaren araberaonartu badira ere.

2. Lehenengo paragrafoan aipatutako egintzaren bat aldatzen bada, paragrafo horretan aipatzen diren instituzioei tratatuetan esleitutako eskurantzak aplikatuko dira, aldatutakoegintzari dagokionez eta egintza hori aplikatuko den estatu kideei dagokienez.

3. Nolanahi ere, 1. paragrafoan aipatzen denxedapen iragankorrak ez du eraginik izango bosturtean, Lisboako Tratatua indarrean sartu ostean.

4. Hirugarren paragrafoan ezarritako epeaamaitu baino sei hilabete lehenago, beranduenez, Erresuma Batuak Kontseiluari jakinaraziahalko dio ez dituela onartzen, 1. paragrafoanaipatutako egintzei dagokienez, paragrafo horretan aipatzen diren instituzioei tratatuetan esleitzen zaizkien eskurantzak. Erresuma Batuakjakinarazpen hori egin badu, 1. paragrafoan aipatutako egintza guztiak ez dira aplikatuko 3. paragrafoan ezarritako epea amaitzen denetik.Erresuma Batuari 2. paragrafoaren araberaaplikagarri zaizkion egintza aldatuei, berriz, ezzaie lerrokada hau aplikatuko.

Kontseiluak egoki diren neurriak ezarrikoditu, iragankorrak nahiz aurretik esandakoaridarizkionak. Gehiengo kualifikatuz eta Batzordearen proposamenez ezarriko ditu. ErresumaBatuak ez du parte hartuko erabaki hori hartzeko orduan. Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko 238. artikuluko 3. paragrafoaren a) idatzzatiaren arabera zehaztukoda Kontseiluaren gehiengo kualifikatua.

Kontseiluak, Batzordearen proposamenezeta gehiengo kualifikatuz, erabaki bat eman ahal

izango du zera ezartzeko, Erresuma Batuakbere gain hartuko dituela egintza horietan parte hartzeari uzteak halabeharrez eta ezinbesteanekarriko lituzkeen zuzeneko ondorio finantzarioak.

5. Gerora, edozein momentutan, ErresumaBatuak Kontseiluari jakinarazi ahal izango dio4. paragrafoaren lehenengo lerrokadaren arabera dagoeneko aplikatzen ez zaizkion egintzetan parte hartu nahi duela. Horrelakoetan, Europar Batasunaren esparruan integratuta dagoen Schengengo altxorrari buruzko Protokoloaren edo Erresuma Batuak eta Irlandak askatasun, segurtasun eta justiziaesparruarekikoduten jarrerari buruzko Protokoloaren dagozkion xedapenak aplikatuko dira, kasuan kasu.Instituzioek tratatuetan ezarritako eskurantzakizango dituzte egintza horiei dagokienez. Kasuankasuko protokoloak aplikatzeko orduan, Batasuneko eta Erresuma Batuko instituzioek ahaleginak egingo dituzte Erresuma Batuak ahaliketa partaidetzamailarik handiena berreskuradezan Batasunak askatasun, segurtasun eta justiziaespazioaren esparruan duen altxorrean; betiere, horrek, praktikan, osagai desberdinenfuntzionamenduan eragin larririk izan ez dezanziurtatuz eta osagai horien arteko koherentziaerrespetatuz.

PROTOKOLOA (37.a)

IKATZAREN ETA ALTZAIRUARENEUROPAKO ERKIDEGOAREN

TRATATUAREN ETA IKATZAREN ETAALTZAIRUAREN IKERKETA

FUNTSAREN AMAIERAREN FINANTZAONDORIOEI BURUZKOA

TRATATUGILE GORENEK,GOGOAN IZANDA Ikatzaren eta Altzairuaren

Europako Erkidegoaren ondare aktibo eta pasiboaren elementu guztiak 2002ko uztailaren23an zeuden moduan Europako Erkidegoari eskualdatu zitzaizkiola 2002ko uztailaren 24az geroztik,

KONTUAN IZANDA komenigarria dela funtshoriek ikatzaren eta altzairuaren industriarekinlotzen diren sektoreetako ikerketarako erabiltzea, eta, ondorio horretarako, arau zehatzbatzuk ezarri beharko direla,


PROTOKOLOAK

179

PROT. 37.a


1. artikulua

1. Likidazioeragiketen ondorioz sor daitezkeen gehikuntzen edo murrizketei kalterikegin gabe, Ikatzaren eta Altzairuaren EuropakoErkidegoaren ondare aktiboaren eta pasiboarenelementuen balio garbia –Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoaren 2002ko uztailaren 23ko balantzean adierazten dena– Europar Batasunaren ondaretzat joko da –ikatzareneta altzairuaren industriarekin lotzen dirensektoreetako ikerketari zuzentzen zaion ondaretzat, hain zuzen ere–. «Likidatzen den Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoa» izendatuko zaio. Likidazioaren itxieraren ondoren,ondare horri «Ikatzaren eta Altzairuaren Ikerketa Funtsaren Aktibo» deituko zaio.

2. Ondare horrek sortzen dituen sarrerak,hots, "Ikatzaren eta Altzairuaren Ikerketa Funtsa" ikatzaren eta altzairuaren industriarekin lotzen diren sektoreetako ikerketarako soilikerabiliko da –ikerketako esparruprogramazkanpo–, betiere, protokolo honetan eta honenindarrez onartzen diren egintzetan xedatutakoaren arabera.

2. artikulua

Kontseiluak, Europako Parlamentuak onartu ondoren eta legegintzako prozedura berezibaten bitartez, protokolo hau aplikatzeko beharrezko diren xedapen guztiak ezarriko ditu,funtsezko printzipioak barne.

Kontseiluak onartuko ditu, Batzordeak proposatu eta Europako Parlamentuari kontsultaegin ondoren, Ikatzaren eta Altzairuaren Ikerketa Funtsaren ondarea kudeatzeko finantzajarraibideak; jarraibide horiek hainbat urterakoizango dira. Orobat onartuko ditu funts horiikertzeko programarako jarraibide teknikoak.

3. artikulua

Protokolo honen eta beraren ondorioz onartutako egintzen kontrako xedapenik ezean,Tratatuetan ezarritako xedapenak aplikatukodira.

PROTOKOLOAK

180

PROT. 37.a, 1. art.


4. ERANSKINAK


ERANSKINA

183

I. ERANSKINA

EUROPAR BATASUNAREN FUNTZIONAMENDUARI BURUZKO TRATATUKO 38.ARTIKULUAN AURREIKUSITAKO ZERRENDA

(1)Bruselako (2)

nomenklaturako Produktuenpartidak izendapena

1. kapitulua Animalia biziak

2. kapitulua Okelak eta barrukiak

3. kapitulua Arrainak, oskoldunak eta soinberak

4. kapitulua Esnea eta esnekiak; hegazti arrautzak; ezti naturala

5. kapitulua

05.04 Animalien erraiak, maskuriak eta urdailak (arrainez bestekoak), osorik edopuskatan

05.15 Beste partida batzuetan ez adierazitako ez hartutako animalia etorkiko beste elikagaiak; 1. kapituluko edo 3. kapituluko animalia hilak, giza kontsumorako desegokiak

6. kapitulua Landare biziak eta lorazaintzako ekoizkinak

7. kapitulua Elikadurarako lekadunak, landareak, sustraiak eta tuberkuluak

8. kapitulua Fruitu jateko onak; garrazkien edo meloien azalak

9. kapitulua Kafea, tea eta ongailuak, mate belarra (09.03 partida) izan ezik.

10. kapitulua Laboreak

11. kapitulua Errotaritzako ekoizkinak; malta; almidoiak eta fekulak; glutena; inulina

12. kapitulua Hazi eta fruitu oliotarakoak; bestelako aleak, haziak eta fruituak; industriakoeta medikuntzako landareak; lastoa eta bazkak

13. kapitulua

ex 13.03 Pektina

15. kapitulua

15.01 Gantza, beste txerrikoipe batzuk eta hegaztikoipeak, bihurrituak edo urtuak

15.02 Bilgorrak (behi, ardi eta ahuntzaziendenak), gordinik edo urtuak, «lehenzuku» direlako bilgorrak barne direla

15.03 Bilgorestearina; oleoestearina; txerrigantzezko olioa eta oleomargarina ezemultsionatua, inolako nahasketa edo prestaketarik gabea


ERANSKINA

184

(1)Bruselako (2)

nomenklaturako Produktuenpartidak izendapena

15.04 Koipeak eta olioak, arrainenak eta itsas ugaztunenak, finduak barne direla

15.07 Landareolio finkoak, jariakorrak edo sendoak, gordinak, garbituak edo finduak

15.12 Animalia edo landarekoipeak eta olioak, hidrogenatuak, finduak edo ez,baina ez ondoren prestatuak

15.13 Margarina, txerri gantzaren ordezkoak eta beste elikadurakoipe prestatubatzuk

15.17 Gai koipetsuetatik edo animalia edo landareargizarietatik datozen hondarrak.

16. kapitulua Okelazko, arrainezko, oskoldunezko eta soinberazko prestakinak

17. kapitulua

17.01 Beterrabaazukreak eta kanaberaazukreak, sendoak

17.02 Beste azukre batzuk; ziropak, eztiaren ordezkoak, are ezti naturalarekin nahasiak; azukre eta melaza karamelutuak

17.03 Melazak, koloregabetuak edo ez

17.05 (*) Azukre, ziropa edo melaza usaingozatuak edo koloreztatuak (bainillaazukrea edo bainillina barne direla), baina edozein proportziotan azukre gehitua duten fruituzukuak salbuetsita.

18. kapitulua

18.01 Kakao aleak, osoak edo zatituak, gordinak edo xigortuak

18.02 Kakaooskolak, azalak, mintzak eta hondarrak

20. kapitulua Lekadunezko edo barazkizko prestakinak, fruituzkoak eta beste landare edolandare zati batzuenak

22. kapitulua

22.04 Mahatsmuztioa, hartzidurakoa edo alkoholgehiketaz bestela geldiarazitakohartzidurakoa

22.05 Mahatsardoa; alkoholgehieketaz geldiarazitako hartzidurako mahatsmuztioa (mistelak barne direla)

22.07 Sagardoa, udareardoa, eztiura eta beste edari hartzitu batzuk

ex 22.08 (*) Etilalkohola, desnaturalizatua edo desnaturalizatu gabea, edozein gradua


ERANSKINA

185

(*) Europako Ekonomia Erkidegoko Kontseiluaren 1959ko abenduaren 18ko 7 bis zk.ko Erregelamenduko 1. artikuluak erantsitako partida (7 zk.ko EO, 1961.01.30ekoa, 71. or.).

(1)

Bruselako (2)nomenklaturako Produktuen

partidak izendapena

ex 22.09 (*) ziokoa, I. eranskinean zerrendatutako nekazaritzaproduktuetatik lortua,pattarrak, likoreak eta gainerako edari biziak salbuetsita; edariak fabrikatzeko alkoholprestakin konposatuak («aterakin kontzentratu» direlakoak).

22.10 (*) Ozpina eta horren ordezko jangarriak

23. kapitulua Elikagaiindustrietako hondarrak eta hondakinak; animalientzako janari prestatuak

24. kapitulua

24.01 Tabakozotzak edo tabako landugabea; tabakohondakinak

45. kapitulua

45.01 Artelazki naturala, landugabea; artelazkihondakinak; artelazki birrindua,pikortatua edo hautseztatua

54. kapitulua

54.01 Liho landugabea (liholaborea), ikuzia, ezpatatua, txarrantxatua (orraztua)edo bestela zehatua, baina irun gabea; lihozko iztupak eta hondakinak (litsak barne direla)

57. kapitulua

57.01 Kalamu landugabea (Cannabis sativa), ikuzia, ezpatatua, txarrantxatua (orraztua) edo bestela zehatua, baina irun gabea; kalamuzko iztupak eta hondakinak (litsak barne direla).


ERANSKINA

186

II. ERANSKINA

EUROPAR BATASUNAREN FUNTZIONAMENDUARI BURUZKO TRATATUAREN LAUGARRENZATIKO XEDAPENAK APLIKATUKO ZAIZKIEN ITSASOZ HARAINDIKO HERRIALDE ETA

LURRALDEAK

— Groenlandia,

— Kaledonia Berria eta haren mendekoak,

— Polinesia Frantsesa,

— Lurralde austral eta antartiko frantsesak,

— Wallis eta Futuna uharteak,

— Mayotte,

— SaintPierre eta Mikelune,

— Aruba,

— Holandarren Antillak:

– Bonaire,

– Curaçao,

– Saba,

– San Eustakio,

– San Martin,

— Anguilla,

— Kaiman uharteak,

— Falkland uharteak (Malvinak),

— Hegoaldeko Georgia eta Hegoaldeko Sandwich uharteak,

— Montserrat,

— Pitcairn,

— Santa Helena eta haren mendekoak,

— Lurralde antartiko britainiarra,

— Indiako Ozeanoko lurralde britainiarrak,

— Tuks eta Caicos uharteak,

— Birjina uharte britainiarrak,

— Bermudak.


5. ADIERAZPENAK

LISBOAKO TRATATUA ONETSI DUEN

GOBERNUEN ARTEKO BILTZARRAREN

AZKEN AKTARI ERANTSIAK

2007ko abenduaren 13an sinatua


A. TRATATUETAKO XEDAPENEIBURUZKO ADIERAZPENAK

1. Adierazpena, Europar BatasunekoOinarrizko Eskubideen Gutunari

buruzkoa

Europar Batasuneko Oinarrizko EskubideenGutunak, zuzenbidez behartzeko indarra baitu,Giza Eskubideak eta Oinarrizko Askatasunak Babesteko Europako Hitzarmenak bermatzen dituen oinarrizko eskubideak berresten ditu, estatu kideek konstituziotradizio erkideetanageri diren gisan.

Gutun honek ez du hedatzen Europar Batasuneko zuzenbidearen aplikazioa Batasunarenberaren eskumenez harago; halaber, ez du sortzen eskumen edo misio berririk Batasunarentzat, ez eta Tratatuetan definituta dauden eskumenak eta eginkizunak aldatzen ere.

2. Adierazpena, Europar BatasunarenTratatuaren 6. artikuluaren 2.

paragrafoari buruzkoa

Biltzarra bat dator honetan: Giza Eskubideaketa Oinarrizko Askatasunak Babesteko EuropakoHitzarmenari atxikitzeko orduan Europar Batasunak bere ordenamendu juridikoaren berezitasunak gorde ahal izan beharko lituzke. Biltzarrakaintzakotzat hartu du elkarrizketak izaten ari direla Europar Batasuneko Justizia Auzitegiaren etaGiza Eskubideen Europako Auzitegiaren artean; elkarrizketa hori areago indartuko da Europar Batasuna Hitzarmen horri atxikitzen zaionean.

3. Adierazpena, Europar BatasunarenTratatuaren 8. artikuluari buruzkoa

Europar Batasunak kontuan hartuko du hurbil izateagatik berarekin harreman bereziak dituzten herrialde txikien egoera berezia.

4. Adierazpena, Europako Parlamentuarenosaerari buruzkoa

Europako Parlamentuko eserleku gehigarria Italiari esleituko zaio.

5. Adierazpena, Kontseilu EuroparrakEuropako Parlamentuaren osaerari

buruzko erabakiegitasmoaren gaineanhartutako erabaki politikoari buruzkoa

Kontseilu europarrak onespen politikoaemango dio Europako Parlamentuaren 2009

2014 legegintzaldirako osaerari buruzko erabakiaren egitasmo berrikusiari, Europako Parlamentuaren proposamenean oinarriturik.

6. Adierazpena, Europar BatasunarenTratatuko 15. artikuluko 5. eta 6.

paragrafoei, 17. artikuluko 6. eta 7.paragrafoei eta 18. artikuluari buruzkoa

Kontseilu Europarreko lehendakariaren kargua,Batzordeko lehendakariaren kargua eta Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariaren karguak beteko dituzten pertsonakhautatzeko orduan, behar bezala hartuko da kontuanBatasunaren eta estatu kideen dibertsitate geografikoa eta demografikoa errespetatzeko beharrizana.


paragrafoari eta Europar BatasunarenFuntzionamenduari buruzko Tratatuaren

238. artikuluaren 2. paragrafoariburuzkoa

Biltzarrak honako hau adierazten du: Europar Batasunaren Tratatuaren 16. artikuluaren4. paragrafoaren eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 238. artikuluaren 2. paragrafoaren aplikazioari buruzko Erabakia Lisboako Tratatua sinatzen denegunean hartuko du Kontseiluak, eta tratatua indarrean sartzen den egun berean sartuko indarrean. Erabakiproiektua honako hau da:

Kontseilu Europarraren erabakiproiektua,Europar Batasunaren Tratatuaren 16. artikuluaren 4. paragrafoaren eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren238. artikuluaren 2. paragrafoaren aplikazioari buruzkoa, hots, erabakitzen du xedapen horiek nola aplikatu behar diren, batetik, 2014koazaroaren 1a eta 2017ko martxoaren 31 artean, eta, bestetik, 2017ko apirilaren 1etik aurrera.

EUROPAR BATASUNEKO KONTSEILUAKHonako hauek hartu ditu kontuan:(1) Xedapenak onartu beharko liratekeela

igaroaldi leun bat egiteko modua izan dadin Kontseiluan erabakiak gehiengokualifikatuz hartzeko oraingo sistematik —xedapen iragankorrei buruzko protokoloaren 3. artikuluko 3. paragrafoandago zehazturik sistema hori, eta 2014kourria arte iraungo du horren aplikazioak— Europar Batasunaren Tratatuaren 16. artikuluko 4. paragrafoan eta Eu

189


ropar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 238. artikuluko2. paragrafoan ezarritako bozketasistemara, zeinak 2014ko azaroaren 1az geroztik aplikatuko baita, 2017ko martxoaren 31 arteko igaroaldi batean aplikatuko diren protokolo horretako 3 artikuluko 2. paragrafoan ezarritako berariazko xedapen batzuk barne.

(2) Gogorarazi behar da Kontseiluaren ohitura dela ahalegin guztiak egitea, gehiengo kualifikatuz onartutako egintzaororen legitimitate demokratikoa indartzeko.

ERABAKI DU:

1. ATALA

2014ko azaroaren 1a eta 2017ko matxoaren31 bitartean aplikatu beharreko xedapenak.

1. artikulua

2014ko azaroaren 1a eta 2017ko martxoaren 31 bitartean, baldin eta Kontseiluko kide kopuru bat Kontseiluak egintza bat gehiengo kualifikatuz onartzearen aurka agertzen bada,Kontseiluak eztabaida egingo du auziaren inguruan. Nolanahi ere, horretarako, Kontseilukokide kopuru horrek honako hau ordezkatu behar du:

a) gutxienez biztanleriaren hiru laurden,edo

b) gutxienez estatu kideen kopuruaren hirulaurden,

hori behar baita blokeo gutxiengoa eratzeko,Europar Batasunaren Tratatuaren 16. artikuluaren 4. paragrafoaren lehenbiziko lerrokadaren arabera edo Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 238. artikuluaren 2. paragrafoaren arabera.

2. artikulua

Kontseiluak, eztabaida horretan, eginahalguztiak egingo ditu 1. artikuluko kontseilukidehoriek adierazitako kezkei konponbide gogobeteko bat emateko, betiere arrazoizko epe baten barruan eta Europar Batasuneko zuzenbideak ezarritako nahitaezko epeak huts egingabe.

3. artikulua

Horretarako, Kontseiluko lehendakariak,Batzordeak lagunduta eta Kontseiluaren barne

erregelamendua begiratuz, Kontseiluan adostasunoinarri zabalagoa lortzeko beharrezko diren neurri guztiak onartuko ditu. Kontseiluko kideek laguntza emango diote.

2. ATALA

2007ko apirilaren 1etik aurrera aplikatzekoxedapenak

4. artikulua

2007ko apirilaren 1etik aurrera, baldin etaKontseiluko kide kopuru bat Kontseiluak egintza bat gehiengo kualifikatuz onartzearen aurka agertzen bada, Kontseiluak eztabaida egingo du auziaren inguruan. Nolanahi ere, horretarako, Kontseiluko kide kopuru horrek honako hau ordezkatu behar du:

a) gutxienez biztanleriaren % 55, edob) gutxienez estatu kideen kopuruaren % 55,hori behar baita blokeo gutxiengoa eratze

ko, Europar Batasunaren Tratatuaren 16. artikuluaren 4. paragrafoaren lehenbiziko lerrokadaren arabera edo Europar BatasunarenFuntzionamenduari buruzko Tratatuaren238. artikuluaren 2. paragrafoaren arabera.

5. artikulua

Kontseiluak, eztabaida horretan, eginahalguztiak egingo ditu 4. artikuluko kontseilukide horiek adierazitako kezkei konponbidegogobeteko bat emateko, betiere arrazoizkoepe baten barruan eta Europar Batasunekozuzenbideak ezarritako nahitaezko epeak hutsegin gabe.

6. artikulua

Horretarako, Kontseiluko lehendakariak,Batzordeak lagunduta eta Kontseiluaren barneerregelamendua begiratuz, Kontseiluan adostasunoinarri zabalagoa lortzeko beharrezko diren neurri guztiak onartuko ditu. Kontseiluko kideek laguntza emango diote.

3. ATALA

Indarrean jartzea

7. artikulua

Lisboako Tratatua indarrean sartzen denegunean sartuko da indarrean Erabaki hau

ADIERAZPENAK

190

7. ADIE.


8. Adierazpena, Lisboako Tratatuaindarrean sartzen denean KontseiluEuroparraren Lehendakaritzari eta

Atzerri Arazoetako Kontseiluari buruzonartu beharreko neurri praktikoei

buruzkoa

Baldin eta Lisboako Tratatua 2009ko urtarrilaren 1a baino geroago sartzen bada indarrean, Biltzarrak eskatuko die une horretanKontseiluaren sei hileko lehendakaritza duen estatu kideko agintari eskudunei, alde batetik, etaKontseilu Europarreko lehendakari hautatukoden pertsonari eta Batasunaren atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkari izendatuko den pertsonari, bestetik, onar ditzatela,hurrengo sei hileko lehendakaritzarekin kontsultatuz, Kontseilu Europarraren eta AtzerriArazoetako Kontseiluaren Lehendakaritzaren gaimaterialak eta antolaketakontuak behar bezalaeskualdatzeko behar diren neurri berezi guztiak.


paragrafoari buruzkoa (KontseiluEuroparrak Kontseiluko Lehendakaritzari

buruz emandako erabakiari buruzkoa)

Biltzarrak honako hau adierazten du: Kontseiluak, Lisboako Tratatua sinatu bezain laster,Kontseiluaren lehendakari kargua betetzeari buruzko erabakia aplikatzeko prozedurak ezarriko dituen erabakia prestatzen hasi beharkoluke, eta politikoki onartu beharko luke sei hileko epean. Ondoren, Kontseilu Europarrarenerabakiproiektu bat jaso dugu; Tratatu hori indarrean sartzen den egunean onartuko da erabakia.

Kontseilu Europarraren erabakiproiektua,Kontseiluaren lehendakari kargua betetzeari

buruzkoa.

1. artikulua

1. Kontseiluko lehendakari kargua, atzerriarazoetako osaerari dagokionean izan ezik,hiru estatu kidetako talde aldez aurretik ezarritakoek beteko dute hemezortzi hilabetez.Taldeok estatu kideen arteko txandakatze berdinaren arabera eratuko dira, estatu kideen dibertsitatea eta Europar Batasunaren barruko geografiaorekak kontuan hartuz.

2. Taldeko kide bakoitzak txandaka beteko du,sei hilabetez, Kontseiluaren osaera guztien lehendakari kargua, atzerri arazoetakoa izanezik. Taldeko gainerako kideek lagundu egingo

diote lehendakariari bere eginkizun guztietan,programa erkide bati jarraituz. Taldeko kideekbeste akordio batzuk adostu ahal izango dituzte elkarren artean.

2. artikulua

Estatu kideetako gobernuen OrdezkariIraunkorren Komiteko lehendakarikargua honako honek beteko du: Gai Orokorren Kontseiluko lehendakarikargua bere gain duen estatu kidearen ordezkari batek.

Politika eta Segurtasun Komitearen lehendakari kargua Europar Batasunaren atzerri etasegurtasunpolitika erkideko goiordezkariak beteko du.

Kontseiluko era bateko eta besteko osaerenprestakuntzaorganoetako lehendakarikargua,Atzerri Arazoetako osaerarena izan ezik, dagokion osaeran lehendakarikargua bere gainduen taldeko kideari egokituko zaio, non eta ezden kontrakoa erabakitzen 4. artikuluaren arabera.

3. artikulua

Gai Orokorren Kontseiluak, Batzordearekikolankidetzaz, Kontseiluaren osaera batzuen etabesteen lanek koherentzia eta jarraitutasunaizan ditzaten zainduko du, betiere urte anitzeko programazioaren esparruan. Lehendakarikargua betetzen duten estatu kideek Kontseiluaren lana antolatzeko eta ongi gauzatzeko behar diren xedapen guztiak onartuko dituzte,Kontseiluaren Idazkaritza Orokorraren laguntzarekin.

4. artikulua

Kontseiluak erabaki bat onartuko du, erabakihau aplikatzeko neurriak ezartzeko.


Biltzarrak uste du Batzordeak, estatu kideguztietako ordezkaririk izango ez duenean,arreta berezia jarri beharko liokeela estatukide guztiekiko harremanetan gardentasunaziurtatzeko beharrizanari. Hori delaeta, Batzordeak harreman estua eduki beharko luke estatu kide guztiekin, haiek Batzordeko kide gisa ordezkari bat izan edo ez, eta, egoera horretan,arreta berezia ezarri informazioa estatu kideguztiekin partekatzeko eta estatu kide guztieigaldetzeko beharrizanari.

ADIERAZPENAK

191

10. ADIE.


Gainera, Biltzarrak uste du Batzordeak beharrezko diren neurri guztiak hartu beharko lituzkeela estatu kide guztiguztien politika,gizarte eta ekonomiaerrealitateak kontuanhartzeko, erabat kontuan hartu ere, are Batzordeko kideen artean herritarrik ez duten estatu kideenak ere. Neurri horien artean, estatukide horien egoerari antolamenduxedapenegokien bidez erantzuten zaiolako bermeaizan beharko litzateke.

11. Adierazpena, Europar BatasunarenTratatuaren 17. artikuluaren 6. eta 7.

paragrafoei buruzkoa

Biltzarrak uste du ezen, Tratatuaren xedapenen arabera, Europako Parlamentuak etaKontseilu Europarrak biek batera dutela erantzukizuna Europako Batzordeko lehendakariahautatzeko prozesua ondo bidera dadin. Kontseilu Europarrak erabakia hartu baino lehen,Europako Parlamentuko ordezkarien eta Kontseilu Europarreko ordezkarien artean beharrezkoak diren kontsultak egingo dira, egokien irizten zaion esparruan. Kontsulta horiekBatzordeko lehendakaritarako hautagaien ezaugarriei buruz izango dira, eta Europako Parlamenturako hauteskundeak hartuko dira kontuanhorretarako, 17. artikuluaren 7. paragrafoarekin bat etorriz. Kontsulta horiei buruzko baldintzak Europako Parlamentuaren eta KontseiluEuroparraren arteko adostasunez ezarriko dira,dagokion unean.

12. Aiderazpena, Europar BatasunarenTratatuaren 18. artikuluari buruzkoa

1. Biltzarrak honako hau adierazten du:Europar Batasuneko atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkaria izendatu aurretik egin beharreko prestatzelanak egin bitartean, egoki diren harremanak edukiko diraEuropako Parlamentuarekin; izendapen horiLisboako Tratatua indarrean sartzen den egunean egingo da, Europar Batasunaren 18. artikuluak eta xedapen iragankorrei buruzkoProtokoloaren 5. artikuluak xedatutako eran.Goiordezkariaren agintaldiak izendapena egiten denetik hasi eta egun horretan bertan jardunean den Batzordearen agintaldia amaituarte iraungo du.

2. Halaber, Europar Batasunaren atzerri etasegurtasunpolitika erkideko goiordezkariaridagokionez —2009ko azaroan hasiko da harenagintaldia, hurrengo Batzordearen agintaldiarekin batera eta haren iraupen berarekin—, Bil

tzarrak gogorarazten du Europar BatasunarenTratatuaren 17. eta 18. artikuluetan xedatutakoaren arabera izango dela izendatua.

13. Adierazpena, atzerri eta segurtasunpolitika erkideari buruzkoa

Biltzarrak honako hau nabarmentzen du: Europar Batasunaren Tratatuan atzerri eta segurtasunpolitika erkideari buruz ezarritako xedapenek, hala nola atzerri eta segurtasunpolitikarako goi ordezkariaren kargua sortzeak etaatzerriekintzarako zerbitzu europarra sortzeak,ez diote kalterik egingo estatu kideek beren kanpopolitikari dagokion guztia zehaztu eta zuzentzeko egun duten erantzukizunari edotahirugarren herrialdeetan eta nazioarteko erakundeetan izan dezaten ordezkaritzari.

Biltzarrak gogorarazten du, orobat, segurtasun eta defentsapolitika erkidea arautzen duten xedapenek ez diotela ezertan eragiten estatukideen segurtasun eta defentsapolitikarenberezkotasunari.

Nabarmentzen du, orobat, Europar Batasunak eta bere estatu kideek Nazio Batuen Gutunaren xedapenen pean jarraituko dutela, eta, bereziki, Segurtasun Kontseiluak eta hura osatzenduten kideek nazioarteko bakea eta segurtasuna zaintzeko duten erantzukizun nagusiarenpean.

14. Adierazpena, atzerri eta segurtasunpolitika erkideari buruzkoa

Europar Batasunaren Tratatuaren 24. artikuluaren 1. paragrafoan aipatzen diren berariazko arau eta prozedura horiez gain, Biltzarrakhonako hau ere nabarmentzen du: atzerri etasegurtasunpolitika erkideari buruzko xedapenek, atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariari buruzkoak eta atzerriekintzarako zerbitzu europarrari buruzkoak barne,ez diete eragingo Estatu kide bakoitzak bere atzerripolitika, bere diplomaziazerbitzua, hirugarren herrialdeekiko harremanak eta nazioarteko erakundeetan duen partaidetza (Nazio Batuen Segurtasun Kontseiluko kide izateabarne, baldin eta hala bada) zehaztu eta zuzentzeko dituen erantzukizunei eta ahalei, ez etahoriei guztiei buruzko oinarri juridikoari ere.

Biltzarra ohartzen da, orobat, atzerri eta segurtasunpolitika erkideari buruzko xedapenekez diotela ematen Batzordeari erabakiak hartzeko ekimena baliatzeko ahal berririk, eta ezdutela, halaber, Europako Parlamentuareneginkizuna indartzen.

ADIERAZPENAK

192

11. ADIE.


Biltzarrak gogorarazten du, orobat, segurtasun eta defentsapolitika erkidea arautzen duten xedapenek ez diotela ezertan eragiten estatukideen segurtasun eta defentsapolitikarenberezkotasunari.


Biltzarrak hau adierazten du: Lisboako Tratatua sinatu bezain laster, Kontseiluko idazkari nagusiak, atzerri eta segurtasunpolitika erkideko goiordezkariak, Batzordeak eta estatukideek atzerriekintzarako zerbitzu europarraprestatzeko lanei ekin beharko lieketela.


paragrafoari buruzkoa

Biltzarrak hau uste du: Tratatuak 55. artikuluaren 2. paragrafoan aipatzen diren hizkuntzetara itzultzeko aukera emanez, Batasuneko kultura eta hizkuntzaaniztasunaren aberastasuna errespetatzeko xedea betetzen laguntzen dela, alegia, 3. artikuluko 3 paragrafoko laugarren lerrokadan adierazitako xedea.Hala, Biltzarrak berretsi egiten du Europar Batasunak Europaren kulturaaniztasunaren aldeeta aipatutako hizkuntza horiei eta beste batzueiarreta berezia jartzen jarraitzearen alde hartzenduen engaiamendua.

Biltzarrak gomendio hau egiten du: 55 artikuluko 2. paragrafoan aitortzen den aukeraerabili nahi duten estatu kideek, Lisboako Tratatua sinatutako egunean hasitako sei hilabeteko epearen barruan, jakinarazi diezaiotelaKontseiluari Tratatuak zein hizkuntzatara itzuliko diren.

17. Adierazpena, lehentasunari buruzkoa

Biltzarrak gogorarazten du ezen, Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak behin eta berriz ezarritako jurisprudentziaren arabera, EuroparBatasunak onartzen dituen tratatuek eta tratatu horietan oinarriturik onartzen duen zuzenbidea lehentasuna izango dutela estatu kideenzuzenbidearen gainetik, betiere jurisprudentziahorrek ezarritako baldintzen arabera.

Halaber, Biltzarrak erabaki du Azken Aktahoni eranstea Kontseiluaren Zerbitzu Juridikoak 11197/07 (JUR 260) agiriaren bitartez lehentasunari buruz emandako irizpena:

«Kontseiluaren Zerbitzu Juridikoaren iriz-pena, 2007ko ekainaren 22koa

Justizia Auzitegiak ezarritako jurispruden-tziatik ondorio hau ateratzen da: Erkidegoko zu-zenbidearen lehentasuna Europako Erkidegokozuzenbidearen oinarrizko printzipio bat da.Justizia Auzitegiaren arabera, printzipio hori Eu-ropako Erkidegoaren beraren izaera bereziaridatxekio. Jurisprudentzia horren lehenbizikoepaia eman zenean (Costa/ENEL, 1964ko uz-tailaren 15a, 6/64 kasua (1)), Tratatuan ezzen aipatzen lehentasunik, eta halaxe gertatzenda gaur ere. Lehentasunaren printzipio horietorkizuneko tratatuan sartu ez arren, printzi-pioa hor izango da, eta Justizia Auzitegiak horreninguruan ezarritako jurisprudentzia ere horizango da.»

18. Adierazpena, eskumenen zedarritzeariburuzkoa

Biltzarrak honako hau nabarmendu nahidu: eskumenak Batasunaren eta estatu kideenartean banatzeko Europar Batasunaren Tratatuan eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuan ezarritako sistemarenarabera, Batasunari esleitu ez zaizkion eskumenek estatu kideen esku jarraituko dute.

Tratatuek arlo jakin batean estatu kideekinpartekatzekoa den eskumen bat esleitzen diotenean Batasunari, hark erabili ez duen heinean edo ez erabiltzea erabaki duen heinean erabiliko dute estatu kideek beren eskumena. Batasunak erabaki hori hartzea, alegia, bere eskumena erabiltzen ez jarraitzekoa, kasu honetan gertatzen da: Europar Batasunaren instituzioeskudunek legegintzako egintza bat indargabetzea erabakitzen dutenean, subsidiaritate etaheinekotasunprintzipioen errespetu etengabeahobeki ziurtatzeko bereziki. Kontseiluak, berekideetako batek edo hainbatek (estatu kideenordezkariak) proposaturik, eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 241. artikuluari jarraituz, legegintzako

ADIERAZPENAK

193

18. ADIE.

(1)"( ... ) Estatuen barneko lege-xedapenek, edozein dela ere horien eitea, ezin dituzte bazterrera eta indarrik gabe utzi Tratatuaren ondo-rioz ematen diren legeak (Tratatua bera zuzenbide-iturri beregain izanik), beren izaera berezko eta bereziaren kariaz. Izan ere,hartara, galdu egingo lukete Erkidegoko zuzenbidearen izaera, eta erkidegoaren beraren legezko oinarria bera ere auzitan jarrikolitzateke”».


ADIERAZPENAK

194

19. ADIE.

egintza bat indargabetzeko proposamenak aurkez ditzala eska diezaioke Batzordeari. Biltzarrak poza adierazten du Batzordeak eskabide horiei arreta berezia jarriko dielaeta egindakoadierazpenarengatik.

Era berean, estatu kideetako gobernuetako ordezkariek, Gobernu arteko Biltzar batean bildurik,erabaki dezakete Tratatuak aldatzea Europar Batasunaren Tratatuaren 48. artikuluko 2. paragrafotik 5.era artekoetan ezarritako berrikuspenprozedura arruntari jarraituz, eta, aldaketa horren barruan, are Tratatuek Batasunari esleitzendizkioten eskumenak gehitzea edo gutxitzea ere.

19. Adierazpena, Europar BatasunarenFuntzionamenduari buruzko Tratatuaren

8. artikuluari buruzkoa

Biltzarra bat dator honetan: emakumeeneta gizonen arteko ezberdintasunak ezabatzeko bere lehian, Batasunak ahalegina egingodu, bere politiketan, etxe barruko era guztietako indarkeriaren aurka egiten. Estatu kideek beharrezko neurri guztiak hartuko dituzte delituzko egintza horiei guztiei aurrea hartzeko etaegintza horiek zigortzeko, bai eta biktimei laguntza eta babesa emateko ere.



Biltzarrak honako hau adierazten du: baldineta 16. artikuluan oinarriturik datu pertsonalenbabesari buruz hartu beharreko arauek estatukideen estatusegurtasunari eragin ahal badiote zuzenzuzenean, dena delako auzi horrenezaugarri bereziak hartu beharko dira kontuan. Gogorarazten du, orobat, egun aplikatzekoa den legediak (ikusi, bereziki, 95/46/EE Zuzentaraua) badituela berariazko salbuespenbatzuk gai honi dagokionez.

21. Adierazpena, zigorarloko lankidetzajudizialaren eta poliziaarloko

lankidetzaren arloetan datu pertsonalakbabesteari buruzkoa

Biltzarrak aitortzen du beharrezkoa izan litekeela datu pertsonalei eta datu horien zirkulazio libreari buruzko arau bereziak ezartzeazigorarloko lankidetza judizialaren eta poliziaarloko lankidetzaren eremuetan, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 16. artikuluan oinarrituta, eremu horienizaera berezia delaeta.


48. eta 79. artikuluei buruzkoa

Biltzarraren iritzia da hau: baldin eta 79. artikuluaren 2. paragrafoan oinarritutako legegintzako egintza baten proiektuak kalte egitenbadie estatu kide baten gizartesegurantzakosistemaren alderdi oinarrizkoei, hala nola haren aplikazioeremuari, kostu edo finantzaegiturari, edota sistema horren finantzaorekarieragiten badio, 48. artikuluaren 2. lerrokadanzehaztuta dagoen eran, orduan aintzat hartuko dira, behar bezala, estatu kide horren interesak.


48. artikuluko bigarren lerrokadariburuzkoa

Biltzarrak gogorarazten du ezen, kasu honetan, Europar Batasunaren Tratatuko 15. artikuluko 4. paragrafoan ezarritakoaren arabera, Kontseilu Europarrak adostasunez hartukodituela erabakiak.

24. Adierazpena, Europar Batasunarennortasun juridikoari buruzkoa

Biltzarrak honako hau berresten du: EuroparBatasunak, nortasun juridikoa izan arren, ez duhorregatik, inolaz ere, estatu kideek Tratatuetan esleitu dizkioten eskumenez harago jarduteko edo eskumen horiez haragoko legeak emateko baimenik.


75. eta 215. artikuluei buruzkoa

Biltzarrak hau gogorarazi nahi du: oinarrizko eskubideei eta askatasunei zor zaien begiramenak esan nahi du babestu eta errespetatu egin behar dela direnak direlako pertsona fisikoek edo erakundeek legean jasotakobermeez baliatzeko duten eskubidea. Horretarako, eta pertsona fisiko edo pertsona juridiko bati neurri murrizgarriak ezartzen dizkioten erabakiek epaileen kontrola igaroko dutela bermatzearren, erabaki horiek irizpidegarbi eta zehatzetan oinarriturik egon behardute. Irizpide horiek neurri murrizgarri bakoitzaren berezitasunaren araberakoak izanbeharko lirateke.



hirugarren zatiko V. tituluan oinarritutakoneurri batean estatu kide batek parte ez

hartzeari buruzkoa

Biltzarrak honako hau adierazten du: estatukide batek hautatzen duenean parte ez hartzeaEuropar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren hirugarren zatiaren V. tituluanoinarritutako neurri batean, Kontseiluak eztabaida zabala egingo du estatu kide horrek neurri horretan parte ez hartzeak izan ditzakeen ondorioez eta eraginez.

Gainera, edozein estatu kidek eska diezaioke Batzordeari azter dezala egoera, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 116. artikuluan oinarrituz.

Estatu kideek auzia Kontseilu Europarrariaurkezteko duten eskubideari kalterik egingabe ulertu behar dira aurreko lerrokada horiek.

27. Adierazpena, Europar BatasunarenFuntzionamenduari buruzko Tratatuaren85. artikuluko 1. paragrafoaren bigarren

lerrokadari buruzkoa

Biltzarrak uste du ezen Europar BatasunarenFuntzionamenduari buruzko 85. artikuluaren 1.paragrafoaren bigarren lerrokadan aipatzendiren erregelamenduek kontuan hartu beharkolituzketela estatu kideek delituei buruzko ikerketak abiarazteari buruz dituzten arauak eta ohiturak.



Biltzarrak baieztatzen du ezen 98. artikuluanaipatzen diren xedapenak egungo ohiturarenarabera aplikatuko direla. «...Alemaniaren banaketak Errepublika Federaleko zenbait eskualdetako ekonomiari sortutako desabantailaekonomikoak orekatzeko behar diren neurriak» dioen esaldia Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak emandako jurisprudentziaren arabera interpretatu behar da.


107. artikuluaren 2. paragrafoaren c)idatzzatiari buruzkoa

Biltzarra baieztatzen du 107. artikuluko 2. paragrafoko c) idatzzatia Europar Batasuneko Jus

tizia Auzitegiak ezarritako jurisprudentziarenarabera interpretatu behar dela, alegia, Alemaniako Errepublika Federaleko (Alemaniazatiturik zegoenean) zenbait eskualderi laguntzak emateko xedapenen aplikagarritasunariburuz auzitegi horrek ezarritako jurisprudentziaren arabera.



126. artikuluari dagokionez, Biltzarrak baieztatzen du hazkunderako ahalmena areagotzeaeta aurrekontuegoera sendoak ziurtatzea direlaBatasunaren eta estatu kideen politika ekonomiko eta fiskalaren bi zutabeak. Egonkortasunerako eta Hazkunderako Ituna tresna garrantzitsua da bi helburu horiek iristeko.

Biltzarrak berretsi egiten du Egonkortasunerako eta Hazkunderako Itunari buruzko xedapenekiko atxikimendua, xedapen horiek direlakoan estatu kideen aurrekontupolitikakkoordinatzeko esparrua.

Biltzarrak berresten du arauetan oinarritutako sistema bat dela bermerik onena konpromisoak bete daitezen eta estatu kide guztiak berdintasunez tratatuak izan daitezen.

Esparru horretan bertan, Biltzarrak berretsi egiten du, orobat, bat egiten duela Lisboako estrategia deritzon horretan ezarritako helburuekin: enplegua sortzea, egiturazko erreformak gauzatzea eta gizartekohesioa.

Batasunaren helburua da ekonomiaren hazkunde orekatua eta prezioen egonkortasuna lortzea. Horrenbestez, ekonomia eta aurrekontupolitiketan, ahalik eta lehentasun egokienak ezarri behar dira gai hauei buruz: ekonomiarenerreformak, berrikuntza, lehiakortasuna eta, ekonomiaren hazkundea makala denerako, inbertsio pribatuaren eta kontsumoaren indartzea. Estatu kideetan eta Europar Batasunean aurrekontuen arloan hartzen diren erabakietanikusi beharko lirateke horren ondorioak, batezere gastu eta dirusarrera publikoen berregituratzearen bidez, betiere aurrekontudiziplinaerrespetatuz Tratatuetan eta Egonkortasunerakoeta Hazkunderako Itunean xedatutakoaren arabera.

Aurrekontuei eta ekonomiari buruz estatu kideek dauzkaten erronkek agerian uzten dutezein garrantzitsua den ekonomiaziklo osoan zehar aurrekontupolitika egoki bat gauzatzea.

Biltzarra bat dator iritzi honetan: finantza publikoen egoera ona finkatzeko eta aurrekontuenegoera hobetzeko ekonomiaren indartzega

195

30. ADIE.


raiek eskaintzen dieten aukeraz baliatu beharko lirateke estatu kideak. Helburua da ekonomiaren egoera ona den garaietan aurrekontuetan apurkaapurka superabita lortzea, eta,hartara, atzeraldietan jardun ahal izateko beharrezkoa izaten den babes hori osatzea eta finantza publikoen egoera epe luzera bideragarri izan dadin laguntzea.

Estatu kideak zain daude noiz egingo Batzordeak proposamenak eta noiz egingo estatu kideek ekarpen berriak Egonkortasunerakoeta Hazkunderako Itunaren gauzatzea indartzeko eta argitzeko. Estatu kideek beharrezkoakdiren neurri guztiak hartuko dituzte berenekonomien hazkundegaitasuna handitze aldera.Ekonomiapolitikaren koordinazioa hobetuzgero, aiseago lortu ahal izango litzateke helburuhori. Adierazpen honen bidez ez da baldintzapean jartzen Egonkortasunerako eta Hazkunderako Itunaren gainean egitekoa den eztabaida.



Biltzarrak berresten du 156. artikuluanazaldutako politikak estatu kideen eskumenekoak direla funtsean. Artikulu horretan xedatutakoari jarraituz Batasun osorako hartu beharreko sustapen eta koordinazioneurriak osagarriak dira. Estatu kideen arteko lankidetza indartzea dute helburu, eta ez estatuen sistemakharmonizatzea. Lanmunduko ordezkarienerantzukizunari buruz estatu kide bakoitzeanindarrean dauden bermeek eta ohiturek ezdute eraginik jasango.

Adierazpen honek ez die ezertan eragitenTratatuetan Batasunari eskumenak esleitzen dizkioten xedapenei, ezta arlo sozialean eskumenak esleitzen dizkiotenei ere.


168. artikuluaren 4. paragrafoaren c)idatzzatiari buruzkoa

Biltzarrak hau adierazten du: 168. artikuluko 4. paragrafoko c) idatzzatia aplikatuz hartzen diren neurriek segurtasunari dagozkion alderdi erkideak begiratu behar dituzte, eta goimailako kalitate eta segurtasunarauak ezartzea izan behar dute xede; barnemerkatuari eragiten dioten estatuarauak giza osasunaren babesmaila goratu bat erdiesteko traba izanezgero, batez ere.



Biltzarrak uste du 174. artikuluan aipatzenden «irlaeskualdeak» adierazpenak osoki irladiren Estatuak ere izenda ditzakeela, betiere beharrezko diren baldintzak betetzen badituzte.

34. Europar BatasunarenFuntzionamenduari buruzko Tratatuaren


Biltzarra bat dator honetan: Europar Batasunak ikerketaren eta garapen teknologikoarenarloan gauzatuko duen ekintzan, kontuan hartu beharko dira estatu kideen ikerketapolitiketan aintzat hartutako norabide eta aukerafuntsezkoak.



Biltzarraren iritzia da 194. artikuluak ezdiola eragiten estatu kideek beren energiahornidura bermatzeko –betiere, 347. artikuluanezarritako baldintzak betez– beharrezkoak diren xedapen guztiak onartzeko duten eskubideari.

36. Adierazpena, Europar BatasunarenFuntzionamenduari buruzko Tratatuaren218. artikuluari buruzkoa (estatu kideek

askatasun, segurtasun eta justiziaesparruari buruz nazioarteko

hitzarmenak negoziatu eta egiteariburuzkoa)

Biltzarrak berresten du estatu kideek hitzarmenak egin ditzaketela hirugarren herrialdeekin eta nazioarteko erakundeekin hirugarren zatiko V. tituluko 3., 4. eta 5. kapituluek aipatzendituzten eremuetan, betiere hitzarmen horiekBatasunaren zuzenbidearekin bat badatoz.



Europar Batasunak, eraso terrorista bat edohondamendi naturala nahiz gizakiak eragindakoa jasan duen estatu kide baten aldera duen elkartasunbetebeharra betetzearren, neurriakhartuko ditu; nolanahi ere, estatu kide bakoitzak, bere aldetik, egokien deritzen bitarte

ADIERAZPENAK

196

31. ADIE. 31


koak hauta ditzake estatu kide horrenganako elkartasunbetebeharra betetzeko, eta 222. artikuluko xedapenek ez diote eragingo estatukide bakoitzaren eskubide horri.


252. artikuluari buruzkoa (JustiziaAuzitegiaren abokatu nagusien kopuruari

buruzkoa)

Biltzarrak hau adierazten du: baldin eta,Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 252. artikuluaren lehenbizikoparagrafoa oinarri harturik, Justizia Auzitegiakeskatzen badu hiru abokatu nagusi gehiagoedukitzea (zortzi izan beharrean hamaika),Kontseiluak aho batez onartuko du abokatu nagusien kopuruaren gehitze hori.

Hala bada, kasu horretan, Biltzarrak erabaki du Poloniak abokatu nagusi iraunkor bat izango duela eta ez duela txandasisteman parte hartuko, Alemaniak, Frantziak, Italiak, Espainiak etaErresuma Batuak bezala. Bestalde, egungo txandasistemak bost abokatu nagusiri eragingodie, ez hiruri.



Biltzarrak baieztatzen du Batzordeak asmoa duela finantzazerbitzuen arloan eskuordetzearen bidez eman beharreko egintzenproiektuak egiteko orduan estatu kideek izendatutako adituei kontsulta egiten jarraitzeko, ohiduen bezala.



Biltzarrak hau adierazten du: lankidetza indartua eskatzean, estatu kideek adierazi ahalizango dute, 333. artikulua aplikatzea nahi duten, gehiengo kualifikatuaren bidezko bozketahedatzea xedatzen baitu, edo legegintzako prozedura arrunta erabili nahi duten.



Biltzarrak adierazten du ezen Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 352. artikuluko 1. paragrafoak Europar

Batasunaren helburuei buruz egiten duen aipamenak honako hauei buruzkoak direla: Europar Batasunaren Tratatuaren 3. artikuluko 2.eta 3. paragrafoetan ezarritako helburuei buruzkoak eta 3. artikuluaren 5. paragrafoak atzerriekintzari buruz ezartzen dituen helburuei buruzkoak, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuko bosgarren zatianarautzen direnei buruzkoak, alegia. Ondorioz,Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 352. artikuluan oinarritutako ekintza baten helburuak ezin dira izan Europar Batasunaren Tratatuaren 3. artikuluaren1. paragrafoan aipatutakoak soilik. Hori delaeta,Biltzarrak ohartarazten du ezen, Europar Batasunaren Tratatuaren 31. artikuluaren 1. paragrafoarekin bat etorriz, ezin dela legegintzako egintzarik onartu atzerri eta segurtasunpolitika erkidearen arloan.



Biltzarrak nabarmentzen du ezen, EuroparBatasunaren Justizia Auzitegiak ezarritako jurisprudentziaren arabera, ezin dela erabili Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 352. artikulua —eskumen esleituen printzipioan oinarritutako instituzioantolamendu baten osagarri izaki— Europar Batasunaren ahalen esparrua hedatzeko oinarrigisa; alegia, ezin dela erabili esparru hori Tratatuaren xedapenek (Tratatua osotasunean harturik) eta, batez ere Batasunaren eginkizunak etajarduerak zehazten dituzten xedapenek ezarritako esparru orokorraz harago hedatzeko oinarrigisa. Artikulu hau ezin da erabili, inoiz ere, funtsean Tratatuak aldatzea —Tratatuak aldatzeko prozedura jarraitu gabe aldatzea, alegia—eragingo luketen xedapenak onartzeko oinarrigisa.

43. Adierazpena, Europar BatasunarenFuntzionamenduari buruzko Tratatuaren355. artikuluko 6. paragrafoari buruzkoa

Tratatugile Gorenak bat datoz honetan:Kontseilu Europarrak, 355. artikuluko 6. paragrafoaren aplikazioaren ondorioz, MayottekEuropar Batasunarekiko duen estatutua aldatzeko erabaki bat hartuko du, lurralde hori eskualde ultraperiferiko bihurtze aldera, 355. artikuluaren 1. paragrafoak eta 349. artikuluak termino horri ematen dioten adieraren arabera;erabaki hori hartuko du uhartearen barnees

ADIERAZPENAK

197

43. ADIE.


ADIERAZPENAK

198

tatutuan gertatzen ari den bilakaerak horretarako aukera ematen duenean eta Frantziakoagintariek Kontseilu Europarrari eta Batzordearihala jakinarazten dietenean.

B. TRATATUEI ERANTSITAKOPROTOKOLOEI BURUZKOADIERAZPENAK

44. Adierazpena, Europar Batasunarenesparruan sartutako Schengengo

altxorrari buruzko Protokoloaren 5.artikuluari buruzkoa

Biltzarrak baieztatzen du ezen, baldin etaestatu kide batek jakinarazten badu, EuroparBatasunaren esparruan sartutako Schengengo altxorrari buruzko Protokoloaren 5 artikuluaren 2. paragrafoaren arabera, ez duelaproposamen edo ekimen jakin batean partehartu nahi, edozein unetan utz dezakeela baliorik gabe jakinarazpen hori, betiere Schengengo altxorra garatzeko neurri hori onartuaizan baino lehen.


altxorrari buruzko Protokoloaren 5.artikuluaren 2. paragrafoari buruzkoa

Biltzarrak honako hau adierazten du: baldineta Erresuma Batuak edo Irlandak adierazten badiote Kontseiluari ez dutela parte hartu nahiSchengengo ondarearen zati bat garatzeko neurri batean —berek neurri horretan parte hartzen ari direlarik— orduan, Kontseiluak eztabaida zabala egingo du estatu kide horrek neurri horretan ez parte hartzeak izan ditzakeen ondorioei buruz. Kontseiluaren eztabaida horiBatzordeak proposamenaren eta Schengengoaltxorraren arteko harremanari buruz emandakojarraibideen arabera egin beharko da.


altxorrari buruzko Protokoloaren 5.artikuluaren 3. paragrafoari buruzkoa

Biltzarrak honako hau gogorarazi nahi du:baldin eta Kontseiluak, auziaren funtsari buruzlehenbiziko eztabaida sakona egin ostean, ezbadu erabaki bat hartzen, Batzordeak proposamen zuzendu bat aurkeztu ahal izango du,Kontseiluak, lau hilabeteko epearen barruan, auziaren mamia berriro ere azter dezan.


altxorrari buruzko Protokoloaren 5.artikuluaren 3., 4. eta 5. paragrafoei

buruzkoa

Biltzarrak baieztatzen du gerta litekeela Europar Batasunaren esparruan sartutako Schengengo Protokoloaren 5. artikuluaren 3. 4. edo 5.paragrafoetan aipatutako erabakian zehaztubeharreko baldintzetan honako hau ezartzea:baldin eta dena delako estatu kide horrek erabakitzen badu Kontseiluak Protokolo horretako 4. artikuluaren arabera onartutako edozeinerabakitan aipatutako altxorrean parte hartzeari uztea —dela altxor osoan edo haren zati batean—, bere gain hartu beharko ditu erabaki horrek ezinbestean eta halabeharrez eragingodituen finantzaondorio zuzenekoak (baldineta eragiten baditu).

48. Adierazpena, Danimarkarenjarreraren gaineko protokoloari buruzkoa

Biltzarrak baieztatzen duenez, Kontseiluakbere kabuz edo Europako Parlamentuarekin batera onartutako egintza juridikoei dagokienez,Danimarkari aplikatu beharreko xedapenaketa, horiekin batera, Danimarkaren jarrerari buruzko protokoloaren I. zatia aplikatu beharzaion oinarri juridikoa izateagatik, Danimarkariaplikatzekoak ez diren xedapenak badituzte, Danimarkak adierazi du ez duela botoeskubiderik erabiliko aplikagarri ez zaizkion xedapenenonarpena eragozteko.

Gainera, Biltzarrak honako hau baieztatzendu: Danimarkak adierazten du, Biltzarrak 222.artikuluari buruz egindako adierazpenean oinarriturik, 222. artikuluaren arabera onartutakojardun edo egintza juridikoetan izango duen partehartzea Danimarkaren jarrerari buruzkoProtokoloaren I. Zatiaren eta II. Zatiaren araberaizango dela.

49. Adierazpena, Italiari buruzkoa

Biltzarrak aintzakotzat hartu du EuropakoEkonomia Erkidegoa eratzeko 1957ko Tratatuarierantsitako Italiari buruzko protokoloak –geroaldatu egin zen Europar Batasunaren Tratatuaonartzeko– honako hau dioela:

«TRATATUGILE GORENEK,Italiari eragiten dioten zenbait arazo ebatzi

NAHIRIK,Honako xedapen hauek HITZARTU DITUZTE,

eta tratatuari eranskin gisa erantsi:

44. ADIE.


ADIERAZPENAK

199

ERKIDEGOA ERATZEN DUTEN ESTATU KIDEEKJAKINAREN GAINEAN daude Italiako go

bernuak ekonomiaren hazkunderako hamarurteko programa bat gauzatzeari ekin diola, etaprograma horren helburua Italiako ekonomiaren egiturazko desorekak konpontzea dela: hegoaldean eta uharteetan gutxien garatuta dauden eremuetan ekonomiaekipamenduak ezartzen hasi da, eta langabeziaren aurka egiteko lanpostu berriak sortzen,

GOGORARAZTEN DUTE eurak partaide direneko nazioarteko lankidetzako zenbait erakundek aintzat hartu eta onartu dituztela Italiakogobernuaren programa honen printzipioak etahelburuak,

ONARTZEN DUTE guztien interesekoa delaItaliako gobernuaren xede horiek erdiestea;

BAT DATOZ, Italiako gobernuari eginkizunhori burutzen laguntzeko, Erkidegoko instituzioei honako hau gomendatzean: aplika ditzatela Tratatuan jasotako mekanismo eta prozedura guztiak, eta, batez ere, ekin diezaiotela Europako Inbertsio Bankuaren eta Europako Gizarte Funtsaren baliabideak era egokian erabiltzeari.

BEREN IRITZIA DA Erkidegoko instituzioekkontuan hartu behar dutela, Tratatua aplikatzean, Italiako ekonomiak zernolako ahalegina egin beharko duen datozen urteetan, eta,orobat, tentsio arriskutsuak eragoztea komeni dela, batez ere ordainketabalantzari edo enpleguaren mailari eragin diezaioketenak, kolokan jar baitezakete Tratatua Italian aplikatzea.

AITORTZEN dute, 109. H eta 109. I artikuluakaplikatzekotan, ahalegina egin beharko delaItaliako gobernuari eskatutako neurri horiek honako helburu hauek berma ditzaten: ekonomiahazkunderako programa hori betetzea eta herritarren bizitzamaila handitzea.»

50. Adierazpena, xedapen iragankorreiburuzko protokoloko 10. artikuluari

buruzkoa

Biltzarrak gonbitea egiten die EuropakoParlamentuari, Kontseiluari eta Batzordeari,saia daitezen, beren eskurantzen eremuaren barruan, xedapen iragankorrei buruzko protokoloko 10. artikuluko 1. paragrafoan aipatzen diren egintzak ordezteko edo aldatzeko legeegintzak onartzen, hala dagokionean, eta, ahaldelarik, xedapen iragankorrei buruzko protokoloko 10. artikuluko 3. paragrafoan aipatzenden bost urteko epearen barruan.

C. ESTATU KIDEEN ADIERAZPENAK

51. Adierazpena, BelgikakoErresumarena, estatuetako parlamentuei

buruzkoa

Belgikak argi utzi nahi du ezen, bere konstituziozuzenbidearen arabera, parlamentu federaleko ordezkarien ganberak eta senatuak ezezik, erkidegoetako eta eskualdeetako legebiltzarrek ere jokatzen dutela parlamentusistema nazionalaren osagai gisa edo parlamentunazionaleko ganbera gisa, Batasunak erabiltzendituen eskumenen arabera.

52. Adierazpena, Belgikako Erresuma,Bulgariako Errepublika, Alemaniako

Errepublika Federala, HeleniarErrepublika, Espainiako Erresuma,

Italiako Errepublika, Zipreko Errepublika,Lituaniako Errepublika, Luxenburgoko

Dukerri Handia, Hungariako Errepublika,Maltako Errepublika, Austriako

Errepublika, Portugalgo Errepublika,Errumania, Esloveniako Errepublika etaEslovakiako Errepublikarena, Europar

Batasunaren ikurrei buruzkoa

Belgika, Bulgaria, Alemania, Grezia, Espainia,Italia, Zipre, Lituania, Luxenburgo, Hungaria,Malta, Austria, Portugal, Errumania, Esloveniaeta Eslovakiak adierazten dute ondorengoakizango direla, aurrerantzean ere, bertako herritarrak Europar Batasuneko partaide direla etaBatasunarekin duten harremana adieraztenduten ikurrak: hondo urdinaren gainean urre koloreko hamabi izar dituen bandera; LudwigVan Beethovenen Bederatzigarren Sinfoniako«Alaitasunaren Ereserkitik» hartutako ereserkia; «Aniztasunean bat eginik» ikurritza; euroa,Europar Batasuneko dirua den aldetik; eta Europaren Eguna, maiatzaren 9an ospatzen dena.

53. Adierazpena, TxekiarErrepublikarena, Europar Batasuneko

Oinarrizko Eskubideen Gutunariburuzkoa

1. Txekiar Errepublikak gogoratzen du Europar Batasuneko Oinarrizko Eskubideen Gutuneko xedapenak Batasuneko instituzio eta organoei zuzentzen zaizkiela, subsidiariotasunprintzipioa eta Batasunaren eta estatu kideenarteko eskumenbanaketa errespetatuz, horixeberretsi baita eskumenen zedarritzeari buruzko Adierazpenean (18.a). Txekiar Errepublikak

53. ADIE.


azpimarratzen du Gutuneko xedapenak estatukideei zuzenduta daudela, baina bakarbakarrikBatasuneko Zuzenbidea aplikatzen dutenean, etaez Batasuneko Zuzenbidearekiko independente den estatuko Zuzenbidea onartzen eta aplikatzen dutenean.

2. Txekiar Errepublikak, halaber, azpimarratzen du Gutunak ez duela hedatzen Batasuneko Zuzenbidearen aplikazioeremua eta ezduela sortzen eskumen berririk Batasunarentzat. Gutunak ez du estatuko Zuzenbidearen aplikazioeremua murrizten, eta ez ditu mugatzenestatuko agintariek esparru honetan dituzten eskumenak.

3. Txekiar Errepublikak nabarmentzen du Gutunak estatu kideen konstituziotradizio erkidetik sortu diren oinarrizko eskubide eta printzipioak aitortzen dituen heinean, eskubideeta printzipio horien interpretazioa aipatutakotradizio horiekin harmonizatuta egingo dela.

4. Txekiar Errepublikak azpimarratzen du,gainera, Gutuneko xedapen bat ere ezin dela interpretatu giza eskubideen eta oinarrizko askatasunen murrizgarri edo kaltegarri izateko, etahalaxe da, eskubide eta askatasun horiek aitortuta baitaude, bakoitzari dagokion aplikazioeremuan, Batasuneko Zuzenbidean eta Batasunaren edo estatu kide guztien parte hartzeaz lotutako nazioarteko hitzarmenetan, eta,batez ere, Giza Eskubideak eta Oinarrizko Askatasunak Babesteko Europako Hitzarmeneaneta estatu kideetako konstituzioetan.

54. Adierazpena, Alemaniako ErrepublikaFederala, Irlanda, Hungariako

Errepublika, Austriako Errepublika etaSuediako Erresumarena

Alemaniak, Irlandak, Hungariak eta Austriak adierazi dute Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa eratzeko Tratatua ez dela funtsean aldatu indarrean sartu zenez geroztik, etaeguneratu beharra dagoela. Hortaz, estatu kideetako Gobernuen Ordezkarien Biltzar bategitearen alde agertu dira, eta Biltzar horretarako deialdia lehenbailehen egitearen alde.

55. Adierazpena, Espainiako Erresuma etaBritainia Handiko eta Ipar Irlandako

Erresuma Batuarena

Kanpoharremanak estatu kide baten gainutzirik dituen europar lurralde bati bezalaaplikatuko zaizkio Gibraltarri Tratatuak. Horrekez dio eragingo inolako aldaketarik estatukide horietako bakoitzaren jarrerari.

56. Adierazpena, Irlandarena, Irlandak etaErresuma Batuak askatasun, segurtasun

eta justiziaesparruari buruz dutenjarrerari buruzko protokoloaren 3.

artikuluari buruzkoa

Irlandak berretsi egiten du Batasunarekinduen konpromisoa, Batasuna oinarrizko eskubideak eta estatu kideen sistema eta usadio juridikoak errespetatzen dituen askatasun, segurtasun, eta justiziaesparrua den aldetik etaesparru horretan herritarrei segurtasunmailahandia eskaintzen zaien aldetik.

Hori delaeta, Irlandak adierazten du asmoirmoa duela Erresuma Batuak eta Irlandak askatasun, segurtasun eta justiziaesparruari buruz duten jarrerari buruzko Protokoloaren 3. artikuluaren arabera dagokion eskubidea baliatzeko eta ahal den guztietan parte hartzeko Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren hirugarren zatiko V. tituluarenesparruan sartzen diren neurriak onartzen.

Bereziki, Irlandak ahal duen guztietan parte hartuko du polizialankidetzaren arloko neurrietan.

Gainera, Irlandak gogorarazten du ezen, Protokoloko 8. artikuluari jarraituz, Protokoloaren xedapenen pean jarraitu nahi ezean, idatziz jakinarazi ahal izango diola Kontseiluari nahi hori. Irlandak asmoa du Lisboako Tratatua indarrean sartu eta hiru urteko epea igarotakoan xedapenhauen funtzionamendua berrikusteko.

57. Adierazpena, ItaliakoErrepublikarena, Europako

Parlamentuaren osaketari buruzkoa

Italiak adierazten du, Europar BatasunarenTratatuaren 10. eta 14. artikuluekin bat etorriz,Batasuneko herritarren ordezkariek osatzen dutela Europako Parlamentua eta herritarren ordezkaritza beheranzko proportziozkoa dela.

Italiak adierazten du, halaber, Europar Batasunaren Tratatuko 9. artikuluaren eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzkoTratatuaren 20. artikuluaren arabera, estatu kideetako nazionalitatea duten pertsona guztiakdirela Batasuneko herritar.

Hortaz, Kontseilu Europarrak, Europako Parlamentuaren ekimenez eta Parlamentuak berakonartu ondoren, erabakiren bat hartzen badu Europako Parlamentuaren osaketa finkatzeko, Italiak adierazten du erabaki horrek Europar Batasuneko Tratatuko 14. artikuluko 2. paragrafoaren lehenengo lerrokadako printzipioak bete behar dituela, betiere, 20092014 legegintzaldiariburuzko erabakiari kalterik egin gabe.

ADIERAZPENAK

200

54. ADIE.


58. Adierazpena, Letoniako Errepublika,Hungariako Errepublika eta Maltako

Errepublikarena, Tratatuetan dirubakarra izendatzeko erabiltzen den

izenaren ortografiari buruzkoa

Europar Batasunaren diru bakarraren izenaren ortografia bateratuari kalterik egin gabe—tratatuetan aipatzen da izen hori, billeteetaneta txanponetan erakusten den gisara—, Letoniak, Hungariak eta Maltak adierazten duteezen diru bakarraren izenaren ortografiak –izenhorretatik eratorriek barne, Tratatuen letonierazko, hungarierazko eta malterazko testuetan ageri den eran, ez duela eraginik letonierako, hungarierako eta malterako egungoarauetan.

59. Adierazpena, HerbeheretakoErresumarena, Europar Batasunaren

Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren312. artikuluari buruzkoa

Herbeheretako Erresumak Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren312. artikuluko 2. paragrafoaren bigarren lerrokadan aipatutako erabakia onartuko du, behinHerbeheretako Erresumari, Tratatu horretako 311.artikuluaren hirugarren lerrokadan aipatutako europar araudiaren berrikuspenaren bidez, konponbide gogobeteko bat eman zaionean Batasunaren aurrekontuarekiko duen ordainketaegoera negatibo gehiegizkoaren arazorako.

60. Adierazpena, HerbeheretakoErresumarena, Europar Batasunaren

Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren355. artikuluari buruzkoa

Herbeheretako Erresumak honako hau adierazten du: 355. artikuluaren 6. paragrafoanaurreikusten dena bezalako erabaki bat hartzekoekimena, Holandarren Antillek edo Arubak Batasunean duten estatutua aldatzeko xedea duena, Herbehereetako Erresumaren Estatutuaren arabera onartutako erabaki baten oinarriaren gainean onartu beharko da nahitaez.

61. Adierazpena, PoloniakoErrepublikarena, Europar Batasuneko

Oinarrizko Eskubideen Gutunariburuzkoa

Gutunak ez dio inola ere eragiten estatu kideek arlo hauetan legeak emateko duten eskubideari: moraltasun publikoa, familiazuzenbi

dea eta giza duintasunaren babesa eta gizakienosotasun fisikoa eta morala.

62. Adierazpena, PoloniakoErrepublikarena, Europar Batasunaren

Oinarrizko Eskubideen Gutuna Poloniarieta Erresuma Batuari aplikatzearen

gaineko Protokoloari buruzkoa

Poloniak, kontuan hartuz “Elkartasuna” izeneko gizartemugimenduaren tradizioa eta mugimendu horrek gizarte eta lanarloetako eskubideen aldeko borrokan egindako ekarpenhandia, honako hau adierazten du: osoki errespetatzen dituela eskubide horiek, Europar Batasunaren zuzenbideak ezarrita dituen bezala,eta, bereziki, Europar Batasunaren Oinarrizko Eskubideen Gutunaren IV. tituluan berretsitakoak.

63. Adierazpena, Britainia Handiko etaIpar Irlandako Erresuma Batuarena,

«herritarrak» terminoaren definizioariburuzkoa

Erresuma Batuak, Tratatuei eta Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa eratzeko Tratatuari dagokienez, bai eta Tratatu horietatik eratorritako edozein egintzari edo Tratatu horiekindarrean iraunarazten duen edozein egintzaridagokionez, berretsi egiten du 1982ko abenduaren 31n «herritar» terminoaren definizioari buruz egin zuen adierazpena, salbuespen bakar honekin: «Britainia Handiaren menpekolurraldeetako herritarrak» aipamena «BritainiaHandiaren itsasoz haraindiko lurraldeetako herritarrak» esanahiarekin ulertu behar dela.

64. Adierazpena, Britainia Handiko etaIpar Irlandako Erresuma Batuarena,

Europako Parlamenturakohauteskundeetan botoeskubidea

edukitzeari buruzkoa

Erresuma Batuak honako hau nabarmentzendu: ez Europar Batasunaren Tratatuaren 14. artikuluak ez Tratatuetako beste ezein xedapenek ezdu Europako Parlamenturako hauteskundeetakobotoeskubidearen oinarria aldatzeko xederik.

65. Adierazpena, Britainia Handiaren etaIpar Irlandaren Erresuma Batuarena,

Europar Batasunaren Funtzionamenduariburuzko Tratatuko 75. artikuluari

buruzkoa

Erresuma Batuak babes osoa ematen dio te

ADIERAZPENAK

201

65. ADIE.


202

rrorismoa eta harekin zerikusia duten jardu rakeragozteko jardun kementsuari, bai eta haienkontra borrokatzeko finantzaarloko zigorrakonartzeari ere. Hori delaeta, Erresuma Batuak adierazten du asmoa duela Erresuma Batuak eta Irlandak askatasun, segurtasun eta justiziaesparruari buruz duten jarrerari buruzkoProtokoloko 3. artikuluan aipatzen den eskubidea baliatu eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren 75. artikuluaren arabera egindako proposamen guztiakonartzen parte hartzeko.

ADIERAZPENAK


KORRESPONDENTZIA TAULAK (*)

Europar Batasunaren Tratatua

Europar Batasuna eratzeko Europar BatasunaItunaren lehengo zenbakihurrenkera Tratatuaren zenbakihurrenkera berria

I TITULUA — XEDAPEN OROKORRAK I TITULUA — XEDAPEN ERKIDEAK1. artikulua 1. artikulua

2. artikulua2. artikulua 3. artikulua3. artikulua (indargabetua) (1)

4. artikulua5. artikulua (2)

4. artikulua (indargabetua) (3)


6. artikulua 6. artikulua7. artikulua 7. artikulua

8. artikulua

8. artikulua (indargabetua) (5) 9. artikulua10. artikulua (6)

11. artikulua12. artikulua

9. artikulua (indargabetua) (7) 13. artikulua14. artikulua (8)

(*) Bi taula hauek Lisboako Tratatuaren 5. artikuluan dauden tauletatik datoz. Orain ez da agertzen Lisboako Tratatuko tarteko zenbakiak jasotzen zituen erdiko zutabea.

(1) Funtsean, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren (aurrerantzean EBFT) 7. artikuluak eta Europar Batasunaren Tratatuaren (aurrerantzean EBT) 13. artikuluaren 3. paragrafoak eta 21. artikuluaren 3. paragrafokobigarren lerrokadak ordeztu dute.

(2) Europako Erkidegoa eratzeko Itunaren (aurrerantzean EE Ituna) 5. artikulua ordeztu du.(3) Funtsean, 15. artikuluak ordeztu du.(4) Funtsean, 13. artikuluaren 2. paragrafoak ordeztu du.(5) Europar Batasuna eratzeko Itunaren 8. artikuluak Europako Erkidegoa eratzeko Ituna aldatzen zuen. Aldaketa horiek

azken Tratatu honetan sartu dira, eta 8. artikulua indargabetu da. Zenbaki hori xedapen berri bat txertatzeko erabili da.(6) Funtsean, 4. paragrafoak EE Itunaren 191. artikuluaren lehen lerrokada ordeztu du.(7) EB Itunaren 9. artikuluak Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoa eratzeko Ituna aldatzen zuen. Azken Itun horrek

2002ko uztailaren 23ra arte iraun zuen. Horrenbestez, 9. artikulua indargabetu da, eta zenbaki hori beste xedapen battxertatzeko erabili da.

(8) — Funtsean, 1. eta 2. paragrafoek EE Itunaren 189. artikulua ordeztu dute.— Funtsean, 1.etik 3.era arteko paragrafoek EE Itunaren 190. artikuluaren 1.etik 3.era arteko paragrafoak ordeztu dituzte.— Funtsean, 1. paragrafoak EE Itunaren 192. artikuluaren lehen lerrokada ordeztu du.— Funtsean, 4. paragrafoak EE Itunaren 197. artikuluaren lehen lerrokada ordeztu du.

203

II. TITULUA — EUROPAKO ERKIDEGOA ERATZEKO ASMOZ EUROPAKO EKONOMIA ERKIDEGOA ERATZEKO ITUNA ALDATZEN DUTEN XEDAPENAK

II. TITULUA — PRINTZIPIO DEMOKRATIKOEIBURUZKO XEDAPENAK

III TITULUA — IKATZAREN ETA ALTZAIRUAREN EUROPAKO ERKIDEGOA ERATZEKO ITUNA ALDATZEN DUTEN XEDAPENAK

III TITULUA — INSTITUZIOEI BURUZKO XEDAPENAK

6TRATADO de LISBOA (tablas):Interior 01/12/2010 8:49 Página 203

KORRESPONDENTZIA TAULAK

204

15. artikulua (9)

16. artikulua (10)

17. artikulua (11)

18. artikulua

19. artikulua (12)

10. artikulua (indargabetua) (13) 20. artikulua (14)

27A-tik 27E-ra arteko artikuluak (ordeztuak)40.etik 40 B-ra arteko artikuluak (ordeztuak)43.etik 45.era arteko artikuluak (ordeztuak)

1. kapitulua — Batasunaren atzerriekintzari buruzko xedapen orokorrak21. artikulua22. artikulua2. kapitulua — Atzerriari eta segurtasunari buruzko politika erkidearen gaineko berariazko xedapenak1. atala — Xedapen Erkideak23. artikulua

11. artikulua 24. artikulua12. artikulua 25. artikulua13. artikulua 26. artikulua

27. artikulua14. artikulua 28. artikulua15. artikulua 29. artikulua22. artikulua (lekuz aldatua) 30. artikulua23. artikulua (lekuz aldatua) 31. artikulua

(9) Funtsean, 4. artikulua ordeztu du.(10) — Funtsean, 1. paragrafoak EE Itunaren 202. artikuluaren lehen eta bigarren gidoiak ordeztu ditu.

— Funtsean, 2. eta 9. paragrafoek EE Itunaren 203. artikulua ordeztu dute.— Funtsean, 4. eta 5. paragrafoek EE Itunaren 205. artikuluaren 2. eta 4. paragrafoak ordeztu dituzte.

(11) — Funtsean, 1. paragrafoak EE Itunaren 211. artikulua ordeztu du.— Funtsean, 3. eta 7. paragrafoek EE Itunaren 214. artikulua ordeztu dute.— Funtsean, 6. paragrafoak EE Itunaren 217. artikuluaren 1., 3. eta 4. paragrafoak ordeztu ditu.

(12) — Funtsean, EE Itunaren 220. artikulua ordeztu du.— Funtsean, 2. paragrafoko lehen lerrokadak EE Itunaren 221. artikuluaren lehen lerrokada ordeztu du.

(13) EB Itunaren 10. artikuluak Atomo Energiaren Europako Erkidegoa eratzeko Ituna aldatzen zuen. Aldaketa horiek azkenTratatu honetan sartu dira, eta 10. artikulua indargabetu da. Zenbaki hori beste xedapen bat txertatzeko erabili da.

(14) EE Itunaren 11. eta 11 A artikuluak ere ordeztu ditu.


IV TITULUA — ATOMO ENERGIAREN EUROPAKO ERKIDEGOA ERATZEKO ITUNA ALDATZEN DUTEN XEDAPENAK.

IV TITULUA — LANKIDETZA INDARTUEI BURUZKO XEDAPENAK

V TITULUA — ATZERRIARI ETA SEGURTASUNARI BURUZKO POLITIKA BATERATUARENGAINEKO XEDAPENAK

V TITULUA — BATASUNAREN ATZERRIEKINTZARI BURUZKO XEDAPEN OROKORRAK ETAATZERRIARI ETA SEGURTASUNARI BURUZKOPOLITIKA ERKIDEAREN GAINEKO BERARIAZKO XEDAPENAK

6TRATADO de LISBOA (tablas)_Interior 29/11/2010 23:25 Página 204


205

16. artikulua 32. artikulua17. artikulua (lekuz aldatua) 42. artikulua18. artikulua 33. artikulua19. artikulua 34. artikulua20. artikulua 35. artikulua21. artikulua 36. artikulua22. artikulua (lekuz aldatua) 30. artikulua23. artikulua (lekuz aldatua) 31. artikulua24. artikulua 37. artikulua25. artikulua 38. artikulua

39. artikulua47. artikulua (lekuz aldatua) 40. artikulua26. artikulua (indargabetua)27. artikulua (indargabetua)27 A artikulua (ordeztua) (15) 20. artikulua27 B artikulua (ordeztua) (15) 20. artikulua27 C artikulua (ordeztua) (15) 20. artikulua27 D artikulua (ordeztua) (15) 20. artikulua27 E artikulua (ordeztua) (15) 20. artikulua28. artikulua 41. artikulua

2. atala — Segurtasun eta defentsapolitika erkideari buruzko xedapenak

17. artikulua (lekuz aldatua) 42. artikulua43. artikulua44. artikulua45. artikulua46. artikulua

VI TITULUA — POLIZIA ETA ZUZENTZA GAIETAKO LANKIDETZARI BURUZKO XEDAPENAK,ZIGOR ARLOAN (indargabetua) (16)

29. artikulua (ordeztua) (17)





(15) EBFTren 326.etik 334.era arteko artikuluek oraingo EB Itunaren 27 A tik 27 E ra arteko artikuluak ere ordeztu dituzte,lankidetza indartuari buruzkoak, hain zuzen.

(16) EBFTren hirugarren zatiko V. tituluaren 1., 4. eta 5. kapituluko xedapenek oraingo EB Itunaren VI. tituluko xedapenakordeztu dituzte, polizia eta zuzentza gaietako lankidetzari buruzkoak.

(17) EBFTren 67. artikuluak ordeztu du.(18) EBFTren 87. eta 88. artikuluek ordeztu dute.(19) EBFTren 82., 83. eta 85. artikuluek ordeztu dute.(20) EBFTren 89. artikuluak ordeztu du.(21) EBFTren 72. artikuluak ordeztu du.




206

34. artikulua (indargabetua)35. artikulua (indargabetua)36. artikulua (ordeztua) (22)

37. artikulua (indargabetua)38. artikulua (indargabetua)39. artikulua (indargabetua)40. artikulua (ordeztua) (23) 20. artikulua40. A artikulua (ordeztua) (23) 20. artikulua40 B artikulua (ordeztua) (23) 20. artikulua41. artikulua (indargabetua)42. artikulua (indargabetua)

43. artikulua (ordeztua) (24) 20. artikulua43 A artikulua (ordeztua) (24) 20. artikulua43 B artikulua (ordeztua) (24) 20. artikulua44. artikulua (ordeztua) (24) 20. artikulua44 A artikulua (ordeztua) (24) 20. artikulua45. artikulua (ordeztua) (24) 20. artikuluaVIII. TITULUA — AZKEN XEDAPENAK VI. TITULUA — AZKEN XEDAPENAK 46. artikulua (indargabetua)

47. artikulua47. artikulua (ordeztua) 40. artikulua48. artikulua 48. artikulua49. artikulua 49. artikulua

50. artikulua51. artikulua52. artikulua

50. artikulua (indargabetua)51. artikulua 53. artikulua52. artikulua 54. artikulua53. artikulua 55. artikulua

Europar Batasuna eratzeko Europar BatasunarenItunaren lehengo zenbakihurrenkera Tratuaren zenbakihurrenkera berria

(22) EBFTren 71. artikuluak ordeztu du.(23) EBFTren 326.etik 334.era arteko artikuluek oraingo EB Itunaren 40.etik 40 B ra arteko artikuluak ere ordeztu dituzte,

lankidetza indartuari buruzkoak, hain zuzen.(24) EBFTren 326.etik 334.era arteko artikuluek (hemendik aurrera 326.etik 334.era artekoak izango dira) oraingo EB Itu

naren 43.etik 45.era arteko artikuluak eta VII. titulua ere ordeztu dituzte, lankidetza indartuari buruzkoak, hain zuzen.

VII. TITULUA — LANKIDETZA INDARTUARIBURUZKO XEDAPENAK (ordeztua) (24)

IV. TITULUA — LANKIDETZA INDARTUEI BURUZKO XEDAPENAK

6TRATADO de LISBOA (tablas):Interior 01/12/2010 19:20 Página 206


207

Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatua

Europako Erkidegoa eratzeko Itunaren Europar Batasunaren Funtzionamenduarilehengo zenbakihurrenkera buruzko Tratatuaren zenbakihurrenkera berria

LEHENENGO ZATIA — PRINTZIPIOAK LEHENENGO ZATIA — PRINTZIPIOAK1. artikulua (indargabetua)

1. artikulua2. artikulua (indargabetua) (25)

I. titulua — Batasunaren eskumenkategoriak etaeremuak.2. artikulua3. artikulua4. artikulua5. artikulua6. artikuluaII. titulua — Aplikazio orokorreko xedapenak7. artikulua

3. artikulua, 1. paragrafoa (indargabetua) (26)

3. artikulua, 2. paragrafoa 8. artikulua4. artikulua (lekuz aldatua) 119. artikulua5. artikulua (ordeztua) (27)


6. artikulua 11. artikulua153. artikulua, 2. paragrafoa (lekuz aldatua) 12. artikulua

13. artikulua (28)



9. artikulua (indargabetua)10. artikulua (indargabetua) (31)

11. artikulua (ordeztua) (32) 326.etik 334.era arteko artikuluak11 A artikulua (ordeztua) (32) 326.etik 334.era arteko artikuluak12. artikulua (lekuz aldatua) 18. artikulua13. artikulua (lekuz aldatua) 19. artikulua14. artikulua (lekuz aldatua) 26. artikulua15. artikulua (lekuz aldatua) 27. artikulua16. artikulua 14. artikulua255. artikulua (lekuz aldatua) 15. artikulua286. artikulua (ordeztua) 16. artikulua

(25) Funtsean, EB Tratatuaren 3. artikuluak ordeztu du.(26) Funtsean, EBFTren 3.etik 6.era arteko artikuluek ordeztu dute.(27) EB Tratatuaren 5. artikuluak ordeztu du.(28) Animalien babesari eta ongizateari buruzko Protokoloaren tresna txertatu da.(29) Funtsean, EB Tratatuaren 13. artikuluak ordeztu du.(30) Funtsean, EB Tratatuaren 13. artikuluak eta EBFTren 282. artikuluaren 1. paragrafoak ordeztu dute.(31) Funtsean, EB Tratatuaren 4. artikuluaren 3. paragrafoak ordeztu du.(32) Hau ere EB Tratatuaren 20. artikuluak ordeztu du.



208

17. artikuluaBIGARREN ZATIA — BATASUNEKO BIGARREN ZATIA — BEREIZKERIARIK EZAHERRITARTASUNA ETA BATASUNEKO HERRITARTASUNA12. artikulua (lekuz aldatua) 18. artikulua13. artikulua (lekuz aldatua) 19. artikulua17. artikulua 20. artikulua18. artikulua 21. artikulua19. artikulua 22. artikulua20. artikulua 23. artikulua21. artikulua 24. artikulua22. artikulua 25. artikuluaHIRUGARREN ZATIA — ERKIDEGOAREN HIRUGARREN ZATIA — BATASUNAREN BARPOLITIKAK NEKO POLITIKAK ETA EGINTZAK

I. titulua — Barne merkatua14. artikulua (lekuz aldatua) 26. artikulua15. artikulua (lekuz aldatua) 27. artikuluaI. titulua — Salgaien eraman ekarri askea II. titulua — Salgaien zirkulazio askea23. artikulua 28. artikulua24. artikulua 29. artikulua1. kapitulua — Aduanabatasuna 1. kapitulua — Aduanabatasuna25. artikulua 30. artikulua26. artikulua 31. artikulua27. artikulua 32. artikulua

135. artikulua (lekuz aldatua) 33. artikulua

28. artikulua 34. artikulua29. artikulua 35. artikulua30. artikulua 36. artikulua31. artikulua 37. artikuluaII. titulua — Nekazaritza III. titulua — Nekazaritza eta Arrantza32. artikulua 38. artikulua33. artikulua 39. artikulua34. artikulua 40. artikulua35. artikulua 41. artikulua36. artikulua 42. artikulua37. artikulua 43. artikulua38. artikulua 44. artikulua

1. kapitulua — Langileak 1. kapitulua — Langileak39. artikulua 45. artikulua


Hirugarren zatia, X. titulua, Aduanetako lanki-detza (lekuz aldatua)

2. kapitulua — Aduanetako lankidetza

III. titulua — Pertsona, zerbitzu eta kapitalenjoanetorri askea

IV. titulua — Pertsona, zerbitzu eta kapitalen zirkulazio askea

2. kapitulua — Kopuruak murrizteko debekuaErkidegoko estatuen artean

3. kapitulua — Kopuruak murrizteko debekuaErkidegoko estatuen artean



209

40. artikulua 46. artikulua41. artikulua 47. artikulua42. artikulua 48. artikulua2. kapitulua — Kokatzeko eskubidea 2. kapitulua — Kokatzeko eskubidea43. artikulua 49. artikulua44. artikulua 50. artikulua45. artikulua 51. artikulua46. artikulua 52. artikulua47. artikulua 53. artikulua48. artikulua 54. artikulua294. artikulua (lekuz aldatua) 55. artikulua3. kapitulua — Zerbitzuak 3. kapitulua — Zerbitzuak49. artikulua 56. artikulua50. artikulua 57. artikulua51. artikulua 58. artikulua52. artikulua 59. artikulua53. artikulua 60. artikulua54. artikulua 61. artikulua55. artikulua 62. artikulua4. kapitulua — kapitala eta ordainketak 4. kapitulua — kapitala eta ordainketak56. artikulua 63. artikulua57. artikulua 64. artikulua58. artikulua 65. artikulua59. artikulua 66. artikulua60. artikulua (lekuz aldatua) 75. artikulua

1. kapitulua — Xedapen orokorrak61. artikulua 67. artikulua (33)

68. artikulua69. artikulua70. artikulua71. artikulua (34)

64. artikulua, 1. paragrafoa (ordeztua) 72. artikulua (35)

73. artikulua66. artikulua (ordeztua) 74. artikulua60. artikulua (lekuz aldatua) 75. artikulua

76. artikulua2. kapitulua — Mugetako kontrolei, asiloari etaimmigrazioari buruzko politikak


(33) Oraingo EB Itunaren 29. artikulua ere ordeztu du. (34) Oraingo EB Itunaren 36. artikulua ordeztu du.(35) Oraingo EB Itunaren 33. artikulua ere ordeztu du.

IV titulua — Bisatuak, asiloa, inmigrazioa, etapertsonen joan etorri askearekin zerikusia daukaten beste politika batzuk

V titulua — Askatasun , segurtasun eta justiziaesparrua



210

62. artikulua 77. artikulua63. artikuluaren 1. eta 2. puntuak eta 64. arti 78. artikuluakuluaren 2. paragrafoa (36)

63. artikuluaren 3. eta 4. puntuak 79. artikulua80. artikulua

64. artikulua, 1. paragrafoa (ordeztua) 72. artikulua3. kapitulua — Arlo zibileko lankidetza judiziala

65. artikulua 81. artikulua66. artikulua (ordeztua) 74. artikulua67. artikulua (indargabetua)68. artikulua (indargabetua)69. artikulua (indargabetua)

4. kapitulua — Zigor arloko lankidetza judiziala82. artikulua (37)

83. artikulua (37)

84. artikulua85. artikulua (37)

86. artikulua5. kapitulua — Polizialankidetza87. artikulua (38)

88. artikulua (38)

89. artikulua (39)

V. titulua — Garraioak VI. titulua — Garraioak70. artikulua 90. artikulua71. artikulua 91. artikulua72. artikulua 92. artikulua73. artikulua 93. artikulua74. artikulua 94. artikulua75. artikulua 95. artikulua76. artikulua 96. artikulua77. artikulua 97. artikulua78. artikulua 98. artikulua79. artikulua 99. artikulua80. artikulua 100. artikulua

1. kapitulua — Lehiari buruzko arauak 1. kapitulua — Lehiari buruzko arauak


(36) EBFTren 78. artikuluaren 1. eta 2. paragrafoek EE Itunaren 63. artikuluaren 1. eta 2. puntuak ordeztu dituzte, eta EBFTren 78. artikuluaren 3. paragrafoak 64. artikuluaren 2. paragrafoa ordeztu du.

(37) Oraingo EB Itunaren 31. artikulua ordeztu du.(38) Oraingo EB Itunaren 30. artikulua ordeztu du.(39) Oraingo EB Itunaren 32. artikulua ordeztu du.

VI titulua — Lehiari, zerga arloari, eta legediakhurbiltzeari buruzko arau bateratuak

VII titulua — Lehiari, zergaarloari, eta legediakhurbiltzeari buruzko arau erkideak

Lehenengo atala — Enpresei aplika dakizkiekeenxedapenak

Lehenengo atala — Enpresei aplika dakizkiekeenxedapenak



211

81. artikulua 101. artikulua82. artikulua 102. artikulua83. artikulua 103. artikulua84. artikulua 104. artikulua85. artikulua 105. artikulua86. artikulua 106. artikuluaBigarren atala — Estatuek emandako laguntzak Bigarren atala — Estatuek emandako laguntzak87. artikulua 107. artikulua88. artikulua 108. artikulua89. artikulua 109. artikulua2. kapitulua —Zerga arloko xedapenak 2. kapitulua —Zergaarloko xedapenak90. artikulua 110. artikulua91. artikulua 111. artikulua92. artikulua 112. artikulua93. artikulua 113. artikulua3. kapitulua — Legediak elkarri hurbiltzea 3. kapitulua — Legediak elkarri hurbiltzea95. artikulua (lekuz aldatua) 114. artikulua94. artikulua (lekuz aldatua) 115. artikulua96. artikulua 116. artikulua97. artikulua 117. artikulua

118. artikulua

4. artikulua (lekuz aldatua) 119. artikulua1. kapitulua — Ekonomiari buruzko politika 1. kapitulua — Ekonomiari buruzko politika98. artikulua 120. artikulua99. artikulua 121. artikulua100. artikulua 122. artikulua101. artikulua 123. artikulua102. artikulua 124. artikulua103. artikulua 125. artikulua104. artikulua 126. artikulua2. kapitulua — Diruari buruzko politika 2. kapitulua — Diruari buruzko politika105. artikulua 127. artikulua106. artikulua 128. artikulua107. artikulua 129. artikulua108. artikulua 130. artikulua109. artikulua 131. artikulua110. artikulua 132. artikulua111. artikuluaren 1.etik 3.era arteko paragra 219. artikuluafoak eta 5. paragrafoa (lekuz aldatuak)111. artikulua, 4. paragrafoa (lekuz aldatua) 138. artikulua

133. artikulua3. kapitulua — Instituzioei buruzko xedapenak 3. kapitulua — Instituzioei buruzko xedapenak


VII. titulua — Ekonomiari eta diruari buruzko politika

VII. titulua — Ekonomiari eta diruari buruzko politika



212

112. artikulua (lekuz aldatua) 283. artikulua113. artikulua (lekuz aldatua) 284. artikulua114. artikulua 134. artikulua115. artikulua 135. artikulua

4. kapitulua — Diru gisa euroa darabilten estatu kideentzako berariazko xedapenak


111. artikulua, 4. paragrafoa (lekuz aldatua) 138. artikulua4. kapitulua — Xedapen iragankorrak 5. kapitulua — Xedapen iragankorrak116. artikulua (indargabetua)

139. artikulua117. artikulua, 1. paragrafoa, 2. paragrafoko seigarren gidoia, eta 3.etik 9.era arteko paragrafoak (indargabetuak)117. artikulua, 2. paragrafoa, lehen bost gidoiak 141. artikulua, 2. paragrafoa(lekuz aldatuak)121. artikulua, 1. paragrafoa (lekuz aldatua) 140. artikulua (40)

122. artikulua, 2. paragrafoa, bigarren esaldia (lekuz aldatua)123. artikulua, 5. paragrafoa (lekuz aldatua)118. artikulua (indargabetua)123. artikulua, 3. paragrafoa (lekuz aldatua)117. artikulua, 2. paragrafoa, lehen bost gidoiak 141. artikulua (41)

(lekuz aldatua)124. artikulua, 1. paragrafoa (lekuz aldatua) 142. artikulua119. artikulua 143. artikulua120. artikulua 144. artikulua121. artikulua, 1. paragrafoa (lekuz aldatua) 140. artikulua, 1. paragrafoa121. artikulua, 2.etik 4.era arteko paragrafoak (indargabetuak)122. artikulua, 1. paragrafoa, 2. paragrafoaren lehen esaldia, 3., 4., 5. eta 6. paragrafoak (indargabetuak)122. artikulua, 2. paragrafoa, bigarren esaldia 140. artikuluaren 2. paragrafoko lehenengo le-(lekuz aldatua) rrokada123. artikuluaren 1., 2. eta 4. paragrafoak (indargabetuak)123. artikulua, 3. paragrafoa (lekuz aldatua) 141. artikulua, 1. paragrafoa


(40) — 140. artikuluaren 1. paragrafoak 121. artikuluaren 1. paragrafoa jasotzen du.— 140. artikuluaren 2. paragrafoak 122. artikuluaren 2. paragrafoko bigarren esaldia jasotzen du.— 140. artikuluaren 3. paragrafoak 123. artikuluaren 5. paragrafoa jasotzen du.

(41) — 141. artikuluaren 1. paragrafoak 123. artikuluaren 3. paragrafoa jasotzen du.— 141. artikuluaren 2. paragrafoak 117. artikuluaren 2. paragrafoko lehen bost gidoiak jasotzen ditu.



213

123. artikulua, 5. paragrafoa (lekuz aldatua) 140. artikulua, 3. paragrafoa124. artikulua, 1. paragrafoa (lekuz aldatua) 142. artikulua124. artikulua, 2. paragrafoa (indargabetua)VIII. titulua — Enplegua IX. titulua — Enplegua125. artikulua 145. artikulua126. artikulua 146. artikulua127. artikulua 147. artikulua128. artikulua 148. artikulua129. artikulua 149. artikulua130. artikulua 150. artikulua

131. artikulua (lekuz aldatua) 206. artikulua132. artikulua (indargabetua)133. artikulua (lekuz aldatua) 207. artikulua134. artikulua (indargabetua)

135. artikulua (lekuz aldatua) 33. artikulua

1. kapitulua — Gizarteari buruzko xedapenak (indargabetua)136. artikulua 151. artikulua

152. artikulua137. artikulua 153. artikulua138. artikulua 154. artikulua139. artikulua 155. artikulua140. artikulua 156. artikulua141. artikulua 157. artikulua142. artikulua 158. artikulua143. artikulua 159. artikulua144. artikulua 160. artikulua145. artikulua 161. artikulua2. kapitulua — Europako Gizarte Funtsa XI. titulua — Europako Gizarte Funtsa146. artikulua 162. artikulua147. artikulua 163. artikulua148. artikulua 164. artikulua

149. artikulua 165. artikulua150. artikulua 166. artikuluaXII. titulua — Kultura XIII. titulua — Kultura151. artikulua 167. artikulua


IX. titulua — Merkataritzari buruzko politika bateratua (lekuz aldatua)

Bosgarren zatia, II. titulua, Merkataritza politi-ka erkidea

X. titulua — Aduanetako lankidetza (lekuz aldatua)

Hirugarren zatia, II. titulua, 2. kapitulua, Adua-netako lankidetza

XI. titulua — Gizarteari, hezkuntzari, lanbideheziketari eta gaztediari buruzko politika

X. titulua — Gizartepolitika

3. kapitulua — Hezkuntza, lanbideheziketa etagazteria

XII. titulua — Hezkuntza, lanbideheziketa, gazteria eta kirola



214

XIII. titulua — Osasun publikoa XIV. titulua — Osasun publikoa152. artikulua 168. artikuluaXIV. titulua — Kontsumitzaileen babesa XV. titulua — Kontsumitzaileen babesa153. artikulua, 1., 3., 4. eta 5. paragrafoak 169. artikulua153. artikulua, 2. paragrafoa (lekuz aldatua) 12. artikuluaXV. titulua — Europan batetik besterako sareak XVI. titulua — Europa barruko sareak154. artikulua 170. artikulua155. artikulua 171. artikulua156. artikulua 172. artikuluaXVI. titulua — Industria XVII. titulua — Industria157. artikulua 173. artikulua

158. artikulua 174. artikulua159. artikulua 175. artikulua160. artikulua 176. artikulua161. artikulua 177. artikulua162. artikulua 178. artikulua

163. artikulua 179. artikulua164. artikulua 180. artikulua165. artikulua 181. artikulua166. artikulua 182. artikulua167. artikulua 183. artikulua168. artikulua 184. artikulua169. artikulua 185. artikulua170. artikulua 186. artikulua171. artikulua 187. artikulua172. artikulua 188. artikulua

189. artikulua173. artikulua 190. artikuluaXIX. titulua — Ingurumena XX. titulua — Ingurumena174. artikulua 191. artikulua175. artikulua 192. artikulua176. artikulua 193. artikulua

XXI. titulua — Energia194. artikuluaXXII. titulua — Turismoa195. artikuluaXXIII. titulua — Babes zibila196. artikuluaXXIV. titulua — Administrazioen arteko lankidetza


XVII. titulua — Ekonomia eta gizartekohesioa XVIII. titulua — Ekonomia, gizarte eta lurraldekohesioa

XVIII. titulua — Ikerketa eta teknologiaren garapena

XIX. titulua — Ikerketa eta garapen teknologikoa, eta espazioa



215

197. artikulua

177. artikulua (lekuz aldatua) 208. artikulua178. artikulua (indargabetua) (42)

179. artikulua (lekuz aldatua) 209. artikulua180. artikulua (lekuz aldatua) 210. artikulua181. artikulua (lekuz aldatua) 211. artikulua

181 A artikulua (lekuz aldatua) 212. artikulua

182. artikulua 198. artikulua183. artikulua 199. artikulua184. artikulua 200. artikulua185. artikulua 201. artikulua186. artikulua 202. artikulua187. artikulua 203. artikulua188. artikulua 204. artikulua

BOSGARREN ZATIA — BATASUNAREN ATZERRIEKINTZAI. titulua — Batasunaren atzerriekintzari buruzko xedapen orokorrak205. artikulua

131. artikulua (lekuz aldatua) 206. artikulua133. artikulua (lekuz aldatua) 207. artikulua

177. artikulua (lekuz aldatua) 208. artikulua (43)

179. artikulua (lekuz aldatua) 209. artikulua180. artikulua (lekuz aldatua) 210. artikulua181. artikulua (lekuz aldatua) 211. artikulua


(42) Funtsean, EBFTren 208. artikuluaren 1. paragrafoko bigarren lerrokadako bigarren esaldiak ordeztu du.(43) Funtsean, 1. paragrafoko bigarren lerrokadako bigarren esaldiak EE Itunaren 178. artikulua ordeztu du.

XX. titulua — Garapenerako lankidetza (lekuz aldatua)

Bosgarren zatia, III. titulua, 1. kapitulua, Gara-penerako lankidetza

XXI. titulua — Beste herrialdeekiko lankidetza;ekonomia, finantza eta teknikako arloetan (lekuz aldatua)

Bosgarren zatia, III. titulua, 2. kapitulua, Hiru-garren herrialdeekiko lankidetza ekonomiko, fi-nantzario eta teknikoa

LAUGARREN ZATIA — ITSASOZ HARAINDIKOHERRIALDE ETA LURRALDEEN ELKARTEA

LAUGARREN ZATIA — ITSASOZ HARAINDIKOHERRIALDE ETA LURRALDEAK BATASUNAREKIN ELKARTZEA

Hirugarren zatia, IX. titulua, Merkataritzari bu-ruzko politika bateratua (lekuz aldatua)

II. titulua — Merkataritza politika erkidea

III. titulua — Hirugarren herrialdeekiko lankidetza eta laguntza humanitarioa

Hirugarren zatia, XX. titulua, Garapenerako lan-kidetza (lekuz aldatua)

1. kapitulua — Garapenerako lankidetza

Hirugarren zatia, XXI. titulua, Beste herrialdee-kiko lankidetza; ekonomia, finantza eta teknikakoarloetan (lekuz aldatua)

2. kapitulua — Hirugarren herrialdeekiko lankidetza ekonomiko, finantzario eta teknikoa



216

181 A artikulua (lekuz aldatua) 212. artikulua213. artikulua3. kapitulua — Laguntza humanitarioa214. artikuluaIV. titulua — Neurri mugatzaileak

301. artikulua (ordeztua) 215. artikuluaV. titulua — Nazioarteko akordioak216. artikulua

310. artikulua (lekuz aldatua) 217. artikulua300. artikulua (ordeztua) 218. artikulua111. artikuluaren 1.etik 3.era arteko paragrafoak 219. artikuluaeta 5. paragrafoa (lekuz aldatuak)

VI. titulua — Batasunak nazioarteko erakundeekin, hirugarren herrialdeekin eta Batasunarenordezkaritzekin izango dituen harremanak

302.etik 304.era arteko artikuluak (ordeztuak) 220. artikulua221. artikuluaVII. titulua — Elkartasun klausula222. artikulua

I. titulua — Instituzioei buruzko xedapenak I. titulua — Instituzioei buruzko xedapenak1. kapitulua — Instituzioak 1. kapitulua — InstituzioakLehenengo atala — Europako Parlamentua Lehenengo atala — Europako Parlamentua189. artikulua (indargabetua) (44)

190. artikulua, 1.etik 3.era arteko paragrafoak (indargabetuak) (45)

190. artikulua, 4. eta 5. paragrafoak 223. artikulua191. artikulua, lehen lerrokada (indargabetua)(46)

191. artikulua, bigarren lerrokada 224. artikulua192. artikulua, lehen lerrokada (indargabetua)(47)

192. artikulua, bigarren lerrokada 225. artikulua193. artikulua 226. artikulua194. artikulua 227. artikulua195. artikulua 228. artikulua196. artikulua 229. artikulua197. artikulua, lehen lerrokada (indargabetua) (48)

197. artikulua, bigarren, hirugarren eta lauga 230. artikuluarren lerrokadak


(44) Funtsean, EB Tratatuaren 14. artikuluaren 1. eta 2. paragrafoek ordeztu dute.(45) Funtsean, EB Tratatuaren 14. artikuluaren 1.etik 3.era arteko paragrafoek ordeztu dute.(46) Funtsean, EB Tratatuaren 11. artikuluaren 4. paragrafoak ordeztu du.(47) Funtsean, EB Tratatuaren 14. artikuluaren 1. paragrafoak ordeztu du.(48) Funtsean, EB Tratatuaren 14. artikuluaren 4. paragrafoak ordeztu du.

BOSGARREN ZATIA — ERKIDEGOKO INSTITUZIOAK

SEIGARREN ZATIA — INSTITUZIOEI ETA FINANTZEI BURUZKO XEDAPENAK



217

198. artikulua 231. artikulua199. artikulua 232. artikulua200. artikulua 233. artikulua201. artikulua 234. artikulua

Bigarren atala — Kontseilu Europarra235. artikulua236. artikulua

Bigarren atala — Kontseilua Hirugarren atala — Kontseilua202. artikulua (indargabetua) (49)


204. artikulua 237. artikulua205. artikuluaren 2. eta 4. paragrafoak (indargabetuak) (51)

205. artikulua, 1. eta 3. paragrafoak 238. artikulua206. artikulua 239. artikulua207. artikulua 240. artikulua208. artikulua 241. artikulua209. artikulua 242. artikulua210. artikulua 243. artikuluaHirugarren atala — Batzordea Laugarren atala — Batzordea211. artikulua (indargabetua) (52)

244. artikulua212. artikulua (lekuz aldatua) 249. artikulua, 2. paragrafoa213. artikulua 245. artikulua214. artikulua (indargabetua) (53)

215. artikulua 246. artikulua216. artikulua 247. artikulua217. artikuluaren 1., 3. eta 4. paragrafoak (indargabetuak) (54)

217. artikulua, 2. paragrafoa 248. artikulua218. artikulua, 1. paragrafoa (indargabetua) (55)

218. artikulua, 2. paragrafoa 249. artikulua219. artikulua 250. artikuluaLaugarren atala — Justizia Auzitegia Bosgarren atala — Europar Batasuneko Justizia

Auzitegia220. artikulua (indargabetua) (56)

221. artikulua, lehen lerrokada (indargabetua) (57)


(49) Funtsean, EB Tratatuaren 16. artikuluaren 1. paragrafoak eta EBFTren 290 eta 291. artikuluek ordeztu dute.(50) Funtsean, EB Tratatuaren 16. artikuluaren 2. eta 9. paragrafoek ordeztu dute.(51) Funtsean, EB Tratatuaren 16. artikuluaren 4. eta 5. paragrafoek ordeztu dute.(52) Funtsean, EB Tratatuaren 17. artikuluaren 1. paragrafoak ordeztu du.(53) Funtsean, EB Tratatuaren 17. artikuluaren 3. eta 7. paragrafoek ordeztu dute.(54) EB Tratatuaren 17. artikuluaren 6. paragrafoak ordeztu du, funtsean.(55) Funtsean, EBFTren 295. artikuluak ordeztu du.(56) Funtsean, EB Tratatuaren 19. artikuluak ordeztu du.(57) Funtsean, EB Tratatuaren 19. artikuluaren 2. paragrafoko lehen lerrokadak ordeztu du.



218

221. artikulua, bigarren eta hirugarren lerrokadak 251. artikulua222. artikulua 252. artikulua223. artikulua 253. artikulua224. artikulua (58) 254. artikulua

255. artikulua225. artikulua 256. artikulua225 A artikulua 257. artikulua226. artikulua 258. artikulua227. artikulua 259. artikulua228. artikulua 260. artikulua229. artikulua 261. artikulua229. A artikulua 262. artikulua230. artikulua 263. artikulua231. artikulua 264. artikulua232. artikulua 265. artikulua233. artikulua 266. artikulua234. artikulua 267. artikulua235. artikulua 268. artikulua

269. artikulua236. artikulua 270. artikulua237. artikulua 271. artikulua238. artikulua 272. artikulua239. artikulua 273. artikulua240. artikulua 274. artikulua


241. artikulua 277. artikulua242. artikulua 278. artikulua243. artikulua 279. artikulua244. artikulua 280. artikulua245. artikulua 281. artikulua

Seigarren atala — Europako Banku Zentrala282. artikulua

112. artikulua (lekuz aldatua) 283. artikulua113. artikulua (lekuz aldatua) 284. artikuluaBosgarren atala — Kontuen Auzitegia Zazpigarren atala — Kontuen Auzitegia246. artikulua 285. artikulua247. artikulua 286. artikulua248. artikulua 287. artikulua


(58) Funtsean, EB Tratatuaren 19. artikuluaren 2. paragrafoko lehen lerrokadak ordeztu du lehen lerrokadako lehen esaldia.

2. kapitulua — Instituzio batzuei buruzko xedapen bateratuak

2. kapitulua — Batasunaren egintza juridikoak,onartzeko prozedurak eta bestelako xedapenak



219

Lehenengo atala — Batasunaren egintza juridikoak

249. artikulua 288. artikulua289. artikulua290. artikulua (59)

291. artikulua (59)

292. artikuluaBigarren atala — Egintzak onartzeko prozedurak eta bestelako xedapenak

250. artikulua 293. artikulua251. artikulua 294. artikulua252. artikulua (indargabetua)

295. artikulua253. artikulua 296. artikulua254. artikulua 297. artikulua

298. artikulua255. artikulua (lekuz aldatua) 15. artikulua256. artikulua 299. artikulua

3. kapitulua — Batasuneko organo aholkuemaileak300. artikulua


258. artikulua, lehen, bigarren eta laugarren le 301. artikuluarrokadak258. artikulua, hirugarren lerrokada (indargabetua) (61)

259. artikulua 302. artikulua260. artikulua 303. artikulua261. artikulua (indargabetua)262. artikulua 304. artikulua4. kapitulua — Eskualdeetako Lantaldea Bigarren atala — Eskualdeetako Komitea263. artikulua, lehen eta bosgarren lerrokadak(indargabetuak) (62)

263. artikulua, 2.etik 4.era arteko paragrafoak 305. artikulua264. artikulua 306. artikulua265. artikulua 307. artikulua5. kapitulua — Europako Inbertsio Bankua 4. kapitulua — Europako Inbertsio Bankua266. artikulua 308. artikulua267. artikulua 309. artikulua


(59) Funtsean, EE Itunaren 202. artikuluaren hirugarren gidoia ordeztu du.(60) Funtsean, EBFTren 300. artikuluaren 2. paragrafoak ordeztu du.(61) Funtsean, EBFTren 300. artikuluaren 4. paragrafoak ordeztu du.(62) Funtsean, EBFTren 300. artikuluaren 3. eta 4. paragrafoek ordeztu dute.

3. kapitulua — Ekonomia eta Gizarte Lantaldea Lehenengo atala — Ekonomia eta Gizarte Komitea



220

II. titulua — Finantzaxedapenak II. titulua — Finantzaxedapenak268. artikulua 310. artikulua

1. kapitulua — Batasunaren baliabide propioak269. artikulua 311. artikulua270. artikulua (indargabetua) (63)

2. kapitulua — Urte anitzeko finantzaesparrua312. artikulua3. kapitulua — Batasunaren urteko aurrekontua

272. artikulua, 1. paragrafoa (lekuz aldatua) 313. artikulua271. artikulua (lekuz aldatua) 316. artikulua272. artikulua, 1. paragrafoa (lekuz aldatua) 313. artikulua272. artikulua, 2.etik 10.era arteko paragrafoak 314. artikulua273. artikulua 315. artikulua271. artikulua (lekuz aldatua) 316. artikulua

4. kapitulua — Aurrekontua betearaztea eta kudeaketa onartzea

274. artikulua 317. artikulua275. artikulua 318. artikulua276. artikulua 319. artikulua

5. kapitulua — Xedapen erkideak277. artikulua 320. artikulua278. artikulua 321. artikulua279. artikulua 322. artikulua

323. artikulua324. artikulua6. kapitulua — Iruzurraren kontrako borroka

280. artikulua 325. artikuluaIII. titulua — Lankidetza indartuak

11. eta 11A artikuluak (ordeztuak) 326. artikulua (64)



11. eta 11 A artikuluak (ordeztuak) 329. artikulua (64)







282. artikulua 335. artikulua


(63) Funtsean, EBFTren 310. artikuluaren 4. paragrafoak ordeztu du.(64) EB Itunaren 27 A tik 27 E ra arteko artikuluak, 40.etik 40 B ra artekoak eta 43.etik 45.era arteko artikuluak ere ordeztu

ditu.

SEIGARREN ZATIA — XEDAPEN OROKORRAKETA AZKEN XEDAPENAK

ZAZPIGARREN ZATIA — XEDAPEN OROKORRAK, ETA AZKEN XEDAPENAK



221

283. artikulua 336. artikulua284. artikulua 337. artikulua285. artikulua 338. artikulua286. artikulua (ordeztua) 16. artikulua287. artikulua 339. artikulua288. artikulua 340. artikulua289. artikulua 341. artikulua290. artikulua 342. artikulua291. artikulua 343. artikulua292. artikulua 344. artikulua293. artikulua (indargabetua)294. artikulua (lekuz aldatua) 55. artikulua295. artikulua 345. artikulua296. artikulua 346. artikulua297. artikulua 347. artikulua298. artikulua 348. artikulua299. artikulua, 1. paragrafoa (indargabetua) (66)

299. artikulua, 2. paragrafoa, bigarren, hirugarren 349. artikuluaeta laugarren lerrokadak299. artikuluaren 2. paragrafoko lehen lerrokada 355. artikuluaeta 3.etik 6.era arteko paragrafoak (lekuz aldatuak)300. artikulua (ordeztua) 218. artikulua301. artikulua (ordeztua) 215. artikulua302. artikulua (ordeztua) 220. artikulua303. artikulua (ordeztua) 220. artikulua304. artikulua (ordeztua) 220. artikulua305. artikulua (indargabetua)306. artikulua 350. artikulua307. artikulua 351. artikulua308. artikulua 352. artikulua

353. artikulua309. artikulua 354. artikulua310. artikulua (lekuz aldatua) 217. artikulua311. artikulua (indargabetua) (67)

299. artikuluaren 2. paragrafoko lehen lerrokada 355. artikuluaeta 3.etik 6.era arteko paragrafoak (lekuz aldatuak)312. artikulua 356. artikuluaAzken Xedapenak313. artikulua 357. artikulua

358. artikulua314. artikulua (indargabetua) (68)

(65) Funtsean, EB Tratatuaren 47. artikuluak ordeztu du.(66) Funtsean, EB Tratatuaren 52. artikuluak ordeztu du.(67) Funtsean, EB Tratatuaren 51. artikuluak ordeztu du.(68) Funtsean, EB Tratatuaren 55. artikuluak ordeztu du.



II: EUROPAR BATASUNAREN

OINARRIZKO ESKUBIDEEN GUTUNA

(EBEO, C 83/02, 2010eko martxoaren 30ekoa)


Europako Parlamentuak, Kontseiluak etaBatzordeak ohore handiz aldarrikatzen dute ondorengo testua dela Europar Batasunaren Oinarrizko Eskubideen Gutuna:

EUROPAR BATASUNAREN OINARRIZKOESKUBIDEEN GUTUNA

Sarrera

Europako herriek, beren artean gero etabatasun estuagoa sortuz, etorkizun baketsuanahi dute izan elkarrekin, balio erkideetan oinarrituta.

Batasunak, bere ondare espiritual eta moralaren jakitun, balio banaezin eta unibertsaletan dusustraia, hots, giza duintasunean, askatasunean, berdintasunean eta elkartasunean; eta demokraziaren eta zuzenbideko estatuaren printzipioak dituoinarri. Batasuneko herritartasuna eratuta, eta askatasun, segurtasun eta justiziaesparrua sortuta, Batasunak gizakia du bere jardunaren ardatz.

Batasunak balio erkide horiek zaintzen eta sustatzen laguntzen du, betiere, Europako herrien kultura eta tradizio anitzak errespetatuta; halaxeerrespetatzen ditu, halaber, estatu kideetako bakoitzak berez duen nortasuna baita estatuko, herrialdeetako eta tokian tokiko botere publikoen antolaketa ere. Batasuna garapen orekatua etairaunkorra sustatzen saiatzen da, eta pertsonen,zerbitzuen, salgaien eta kapitalen zirkulazio askeabermatzen du, baita kokatzeko askatasuna ere.

Horretarako, beharrezkoa da oinarrizko eskubideen babesa indartzea, gizartearen bilakaera, garapen soziala eta zientziateknologietako aurrerapenak aintzakotzat hartuta, etaGutun batean jasota uztea.

Gutun honek, Batasunaren eskumenak eta xedeak eta subsidiariotasunprintzipioa errespetatuz, indartu egin nahi ditu, batez ere, estatu kideen konstituziotradizioetatik eta nazioarteko betebehar erkideetatik sortzen diren eskubideak, GizaEskubideak eta Oinarrizko Askatasunak BabestekoEuropako Hitzarmenetik sortutako eskubideak, Batasunak eta Europako Kontseiluak onartutako Gutun Sozialetatik sortutakoak, eta Europar Batasuneko Justizia Auzitegiaren eta Giza EskubideenEuropako Auzitegiaren jurisprudentziatik datozeneskubideak. Ildo horretatik, Batasuneko eta estatu kideetako jurisdikzioorganoek interpretatukodute Gutuna, eta zeregin horretan, Gutuna eginzuen Konbentzioko Praesidiuma buru dela landutako azalpenei eta Europako KonbentzioarenPraesidiumaren agintaritzapean eguneratutakoei behar bezala begiratuko diete.

Eskubide horien gozamenak erantzukizunaketa eginbeharrak ezartzen ditu, bai pertsonekin,bai giza komunitatearekin, bai eta ondorengo belaunaldiekin ere.

Horrenbestez, Batasunak ondoren adieraziko diren eskubideak, askatasunak eta printzipioak aitortzen ditu.

I. TITULUA

DUINTASUNA

1. artikulua

Giza duintasuna

Giza duintasuna urraezina da. Giza duintasuna errespetatu eta babestu egingo da.

2. artikulua

Bizitzeko eskubidea

1. Pertsona orok du bizitzeko eskubidea.2. Inor ezin izango da heriotzazigorrera

kondenatu, ez eta hil ere.

3. artikulua

Pertsonaren osotasunerako eskubidea

1. Pertsona orok du osotasun fisikoa eta psikikoa izateko eskubidea.

2. Medikuntzan eta biologian bereziki errespetatuko dira honako hauek:

a) pertsona bakoitzak ondo informatuta dagoela eta askatasunaz emandako onespenaerrespetatuko da, betiere, legeak ezarritakomoduen arabera;

b) praktika eugenesikoen gaineko debekuaerrespetatuko da, batez ere, pertsonen hautespena helburu dutenak;

c) giza soina nahiz soinaren zatiak, halakotzat hartuta, irabazpide bihurtzeko debekuaerrespetatuko da;

d) gizakiak klonazioz erreproduzitzeko debekua errespetatuko da.

4. artikulua

Debekatu egiten dira tortura eta zigor edotratu anker edo laidogarriak

Inori ere ezin izango zaio torturarik eta zigorrik edo tratu anker edo laidogarririk ezarri.

225


5. artikuluaDebekatu egiten dira esklabotasuna eta

bortxazko lana

1. Inor ere ezin izango da besteen esklabo edouztarpeko jarri.

2. Inor ere ezin izango da behartu bortxazko edo nahitaezko lanak egitera.

3. Debekatu egiten da gizakiak salerostea.

II. TITULUA

ASKATASUNAK

6. artikulua

Askatasun eta segurtasunerako eskubidea

Pertsona orok du askatasun eta segurtasunerako eskubidea.

7. artikulua

Bizitza pribatuaren eta familiakobizitzaren errespetua

Pertsona orok du bere bizitza pribatua,bere familiabizitza, bere etxebizitza eta berekomunikazioak errespetatuak izateko eskubidea.

8. artikulua

Pertsona bakoitzaren datuen babesa

1. Pertsona orok du berari dagozkion datupertsonalak babestuta izateko eskubidea.

2. Datu horiek leialtasunez landuko dira, helburu zehatzetarako eta dagokion pertsonarenonespena oinarri dela edo legeak jasotako bidezko beste oinarri baten indarrez. Pertsonaorok du berari dagokionez jasota dauden datuetara iritsi eta horiek zuzentzeko eskubidea.

3. Arau horien errespetua agintaritza independente baten kontrolpean egongo da.

9. artikulua

Ezkontzeko eskubidea eta familiaeratzeko eskubidea.

Bermatu egiten dira ezkontzeko eskubideaeta familia eratzeko eskubidea, estatu bakoitzeanbata eta bestea nola baliatu arautzen duten legeen arabera.

10. artikulua

Pentsamenduaskatasuna, kontzientziaaskatasuna eta erlijioaskatasuna

1. Pertsona orok du pentsamenduaskatasuna, kontzientziaaskatasuna eta erlijioaskatasuna izateko eskubidea. Eskubide horreknorbere erlijioa edo sinesteak aldatzeko eskubidea dakar, baita bakoitzak, bakarka nahiztaldean, publikoan nahiz pribatuan, kultuarenbidez, irakaskuntzaren bidez, jarduerez etaerritoak betez, bere erlijioa edo sinesteak azaltzeko ere.

2. Kontzientziaeragozpenerako eskubidea aitortzen da, eskubide hori baliatzeko estatukide bakoitzean dauden legeen arabera.

11. artikulua

Adierazpenaskatasuna eta informazioaskatasuna.

1. Pertsona orok du adierazpenaskatasunerako eskubidea. Eskubide horrek iritziaskatasuna eta informazioa zein ideiak jaso nahizezagutarazteko askatasuna dakartza, herriagintariek esku sartu gabe eta mugarik kontuanhartu gabe.

2. Errespetatu egiten dira bai komunikabideen askatasuna baita beren aniztasunaere.

12. artikulua

Biltzeko eta elkartzeko eskubidea

1. Pertsona orok du askatasunez era baketsuan biltzeko eskubidea eta maila guztietako elkarteetara biltzeko askatasuna, batez erepolitikan, sindikatuetan eta herritartaldeetan;pertsona orok du, beraz, bere interesen aldebeste batzuekin batera sindikatuak sortzekoeskubidea baita sindikatuetan afiliatzekoaere.

2. Europar Batasun osoko alderdi politikoekBatasuneko herritarren borondate politikoaadierazten laguntzen dute.

13. artikulua

Arteetako eta zientzietako askatasuna

Askatasunez jardun daiteke artegintzan etazientziaikerketan. Katedraaskatasuna errespetatzen da.

EUROPAR BATASUNAREN OINARRIZKO ESKUBIDEEN GUTUNA

226

EBOEG, 5. art.


14. artikulua

Hezkuntzarako eskubidea

1. Pertsona orok du hezkuntzarako eskubidea, eta lanbideheziketara iritsi eta etengabeko prestakuntza jasotzekoa.

2. Eskubide honen baitan sartzen da nahitaezko hezkuntza doan jaso ahal izatea.

3. Errespetatu egiten dira demokraziakoprintzipioak errespetatuz ikastetxeak sortzekoaskatasuna, eta gurasoek beren erlijioko, filosofiako eta pedagogiako sinesteen arabera beren semealaben hezkuntza eta irakaskuntzabermatzeko duten eskubidea, betiere, horieknola baliatu arautzeko estatu bakoitzak dituenlegeekin bat etorriz egiten bada.

15. artikulua

Lanbideaskatasuna eta lan egitekoeskubidea

1. Pertsona orok du lan egiteko eskubidea baita askatasunez aukeratu edo onartutako lanbidean jarduteko eskubidea ere.

2. Batasuneko herritar orok du edozein estatukidetan lana bilatzeko, lan egiteko, kokatzeko edozerbitzuak emateko askatasuna.

3. Hirugarren herrialdeetako herritarrek,estatu kideen lurraldean lan egiteko baimenadutenean, eskubidea dute Batasuneko herritarrek dituzten lanbaldintza bertsuez gozatzeko.

16. artikulua

Enpresaaskatasuna

Enpresaaskatasuna aitortzen da, BatasunekoZuzenbideak eta estatu kide bakoitzeko lege etajokaerek ezarritako moduan.

17. artikulua

Jabetzaeskubidea

1. Pertsona orok du lege barruan eskuratu dituen ondasunen jabetzaz gozatzeko eskubidea,eta ondasunok erabili, xedatu eta oinordetzan uztekoa. Inori ere ezin zaio bere jabetzarik kendu,onura publikorako denean izan ezik; hala ere, legean jasotako kasuetan eta baldintzetan izangoda, eta trukean, arrazoizko epe baten barruan,ondasunak galtzeagatik kalteordain zuzenaemanda. Ondasunen erabilera legez arautu ahal

izango da, interes orokorrerako beharrezkoa denheinean.

2. Babestu egiten da jabetza intelektuala.

18. artikulua

Asiloeskubidea

Bermatu egiten da asiloeskubidea, 1951kouztailaren 28ko Genevako Hitzarmeneko arauaketa Iheslarien estatutuari buruzko 1967ko urtarrilaren 31ko protokoloko arauak errespetatuz eta Europar Batasunaren Tratatuarekin etaEuropar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuarekin bat etorriz (aurrerantzean«Tratatuak» deituko zaie).

19. artikulua

Babesa ematea, pertsonak bihurtu,kanporatu eta estraditatzeko kasuetan

1. Debekatu egiten da pertsonak taldekakanporatzea.

2. Inor ere ezin izango da beste estatu batera bihurtu, kanporatu edo estraditatu estatu horretan heriotzazigorra, tortura nahiz zigor edotratu anker edo laidogarriak jasateko arrisku larria badu.

III. TITULUA

BERDINTASUNA

20. artikulua

Berdintasuna legearen aurrean

Pertsona guztiak dira berdinak legearen aurrean.

21. artikulua

Bereizkeriarik eza

1. Debeku da bereizkeria oro, eta berezikihauek: sexua, arraza, kolorea, herriko zein gizarteko jatorria, ezaugarri genetikoak, hizkuntza, erlijioa zein sinesteak, iritzi politikoakzein beste edozein iritzi, gutxiengo nazional batekoa izatea, ondarea, jaiotza, ezgaitasuna, adina nahiz sexujoera direlaeta egindako bereizkeriak.

2. Debeku da nazionalitatea delaeta inongobereizkeriarik egitea Tratatuen aplikazioeremuan, bere xedapen bereziei kalterik egin gabe.


227

EBOEG, 21. art.


22. artikulua

Kulturaaniztasuna, erlijioaniztasuna etahizkuntzaaniztasuna.

Batasunak kulturaaniztasuna, erlijioaniztasuna eta hizkuntzaaniztasuna errespetatzen ditu.

23. artikulua

Emakumeen eta gizonen artekoberdintasuna

Emakumeen eta gizonen arteko berdintasuna eremu guztietan bermatu beharko da, baitaenpleguari, lanari eta lansariari dagokienez ere.

Berdintasunprintzipioak ez du eragozten, ordezkaritzarik gutxien duen sexukoen alde denean, abantaila zehatzak dakartzaten neurriakonartzea edo mantentzea.

24. artikulua

Haurren eskubideak

1. Haurrek babeseskubidea eta ongizaterako beharrezko dituzten zainketak jasotzekoeskubidea dute. Askatasunez adierazi ahal izango dute beren iritzia. Beren iritzia kontuanhartuko da dagozkien gaietan, beren adinareneta heldutasunaren arabera.

2. Herriagintariek edo instituzio pribatuekhaurrei dagokienez egindako jardun guztietanhaurren interes gorena izan behar dute kontuanlehentasunez.

3. Haur orok eskubidea du aldiroaldiro harreman pertsonalak eta zuzeneko harremanak izateko bai aitarekin bai amarekin, harremanokhaurraren interesen aurkakoak direnean izan ezik.

25. artikulua

Adineko pertsonen eskubideak

Batasunak aitortu eta errespetatu egiten duadineko pertsonek bizitza duina eta independentea izateko, eta gizartebizitzan eta kulturabizitzan parte hartzeko duten eskubidea.

26. artikulua

Ezgaitasunen bat duten pertsonenintegrazioa.

Batasunak aitortu eta errespetatu egiten du ez

gaitasunen bat duten pertsonek autonomia izateko,gizartean eta lanean integratzeko, eta gizartearen bizitzan parte hartzeko duten eskubidea, eta hori bermatzeko hartzen diren neurriez baliatzekoa.

IV. TITULUA

ELKARTASUNA

27. artikulua

Langileek enpresan informaziorako etakontsulta egiteko duten eskubidea

Langileei zein beren ordezkariei informazioaeta kontsulta bermatu beharko zaizkie, dagokienmailan, behar bezain aldez aurretik, Batasuneko Zuzenbidean eta estatu bakoitzeko lege eta jokaeretan agindutako kasuetan eta baldintzetan.

28. artikulua

Negoziazio eta ekintza kolektiborakoeskubidea

Langileek eta enpresaburuek, hala nola batzueneta besteen ordezkaritzek, Batasuneko Zuzenbidearekin eta estatu bakoitzeko lege eta jokaerekin bat etorriz, eta dagokien mailan, hitzarmen kolektiboak negoziatu eta egiteko eskubidea dute;eta interesen arteko gatazkak sortzen badira,ekintza kolektiboak egin ahal izango dituzte,greba barne, beren interesak defendatzeko.

29. artikulua

Enpleguzerbitzuez baliatzeko eskubidea

Pertsona orok du doako enpleguzerbitzuezbaliatzeko eskubidea.

30. artikulua

Bidegabeko kaleratzetik babestutaizateko eskubidea

Langile orok du bidegabeko kaleratzetik babestuta izateko eskubidea, Batasuneko Zuzenbidearekin eta estatu bakoitzeko lege eta jokaerekin bat etorriz.

31. artikulua

Lanbaldintza zuzen eta bidezkoak

1. Langile orok du bere osasuna, segurtasu


228

EBOEG, 22. art.


na eta duintasuna errespetatzen duten baldintzetan lan egiteko eskubidea.

2. Langile orok du lanaren gehienezko iraupena mugatuta izateko eskubidea, baita eguneroeta astero atsedenaldiak hartzeko eta ordaindutako oporrak urtero izateko eskubidea.

32. artikulua

Haurren lanaren gaineko debekua, etagazteen babesa lanean

Debeku da haurren lana. Lanean onartzekoadinik txikiena ezingo da izan nahitaezko eskolaratzealdia amaitzeko adina baino txikiagoa,gazteentzat hobeak diren xedapenei kalterikegin gabe, eta mugatutako salbuespenak salbuespen.

Lanerako hartzen diren gazteek beren adinera egokitutako lanbaldintzak izan behardituzte, eta esplotazio ekonomikotik babestuta egon behar dute, baita beren segurtasun, osasun, garapen fisiko, psikiko, moral edo sozialerako kaltegarri izan daitekeen, edo bere heziketa arriskuan jar dezakeen edozein lanetatik ere.

33. artikulua

Familiabizitza eta lanbidebizitza

1. Bermatu egiten da familiaren babesalegearen, ekonomiaren eta gizartearen aldetik.

2. Familiabizitza eta lanbidebizitza elkartuahal izateko, pertsona orok du amatasuna delaeta kaleratua izatetik babestuta egoteko eskubidea; era berean, pertsona orok du, haurra jaioedo adopzioan hartu delaeta, gurasotasunbaimenaldia izateko eskubidea baita ordaindutako amatasunbaimenaldia izateko eskubideaere.

34. artikulua

Gizartesegurantza eta gizartelaguntza

1. Batasunak aitortu eta errespetatu egitendu gizartesegurantzako prestazioak eta gizartezerbitzuak jasotzeko eskubidea, Batasuneko Zuzenbideak eta estatu bakoitzeko lege etajokaerek ezarritako moduan, bai amatasuna, gaixotasuna eta laneko istripuak gertatzen direnerako, mendekotasuna zein zahartzaroa etortzen direnerako, nahiz lana galtzen denerako babesa bermatuta egon dadin.

2. Batasunean legezko bizilekua izan etabertan batera eta bestera legez dabilen pertsona orok du gizartesegurantzako prestazioak etagizarteko abantailak jasotzeko eskubidea, Batasuneko Zuzenbideak eta estatu bakoitzeko legeeta jokaerek ezarritakoaren arabera.

3. Gizarteko bazterkeriaren eta pobreziaren aurka borrokatzeko, Batasunak aitortu etaerrespetatu egiten du gizartelaguntzak etaetxebizitzalaguntzak izateko eskubidea, baliabide nahikorik ez duten guztiei bizimodu duina bermatzeko, Batasuneko Zuzenbideak etaestatu bakoitzeko lege eta jokaerek ezarritakomoduan.

35. artikulua

Osasunaren babesa

Pertsona orok du osasunprebentzioa izatekoeta osasunsorospenaren onurak jasotzeko eskubidea, estatu bakoitzeko lege eta jokaerekezarritako moduan. Batasunaren politika etaekintza guztiak zehaztu eta betetzean, gizaosasunaren babesmaila handia bermatukoda.

36. artikulua

Ekonomiainteres orokorreko zerbitzuezbaliatu ahal izatea

Batasunak aitortu eta errespetatu egiten duekonomiainteres orokorra duten zerbitzuez baliatu ahal izatea, estatu bakoitzeko lege eta jokaerek ezarritako moduan, Tratatuekin batetorriz, Batasuneko gizartearen eta lurraldearen kohesioa sustatzeko.

37. artikulua

Ingurumenaren babesa

Batasunaren politiketan, garapen iraunkorraren printzipioari jarraituz, bateratu eta bermatu egin behar dira, bai ingurumenaren babesmaila handia jasotzea, bai horren kalitatea hobetzea.

38. artikulua

Kontsumitzaileen babesa

Batasunaren politiketan babesmaila handiabermatuko da kontsumitzaileentzat.


229

EBOEG, 38. art.



230

V. TITULUA

HERRITARTASUNA

39. artikulua

Europako Parlamenturakohauteskundeetan hautesle zein hautagai

izateko eskubidea

1. Batasuneko herritar orok Europako Parlamenturako hauteskundeetan hautesle zeinhautagai izateko eskubidea du bizilekua duen estatu kidean, estatu horretako herritarrek dituzten baldintza berberetan.

2. Europako Parlamentuko diputatuak zuzeneko sufragio unibertsal aske eta isilpekozhautatuko dira.

40. artikulua

Udalhauteskundeetan hautesle zeinhautagai izateko eskubidea

Batasuneko herritar orok du bizilekua daukan estatuko udalhauteskundeetan hauteslezein hautagai izateko eskubidea, estatu horretako herritarrek dituzten baldintza berberetan.

41. artikulua

Administrazio ona izateko eskubidea

1. Pertsona orok du eskubidea Batasunekoinstituzioek, organoek eta organismoek berari dagozkion kontuak alderdikeriarik gabe,ekitatez eta zentzuzko epe baten barruan azterditzaten.

2. Eskubide honen barruan sartzen dira, zehatza esanda:

a) pertsona orok du eskubidea kalte egin diezaiokeen bakarkako edozein neurri bere kontrahartu aurretik esateko duena entzun dakion;

b) pertsona orok du eskubidea berari dagokion espedientea eskuratu ahal izateko, betiere, isilpekotasuna eta lanbide eta merkataritzakosekretua gordetzeko interes bidezkoak errespetatuz;

c) administrazioak bere erabakien arrazoiakemateko betebeharra du.

3. Pertsona orok du Batasuneko instituzioekzein ordezkariek beren eginkizunak betetzean berari eragindako kalteen ordaina Batasunak berakordaintzeko eskubidea, estatu kideetako zuzenbideen printzipio orokor erkideekin bat etorriz.

4. Pertsona orok jo ahal izango du Batasunekoinstituzioetara Tratatuen hizkuntzetakoren batean, eta erantzuna ere hizkuntza horretanjaso behar du.

42. artikulua

Agiriak eskuratzeko eskubidea

Batasuneko herritar orok eta estatu kideetakoren batean bizilekua edo sozietatearenegoitza daukan pertsona fisiko nahiz juridikoorok Batasuneko instituzio, organo eta organismoetako agiriak eskuratzeko eskubidea du,agirien euskarria edozein dela ere.

43. artikulua

Europako Arartekoa

Batasuneko herritar orok eta estatu kideetakoren batean bizilekua edo sozietatearenegoitza daukan pertsona fisiko nahiz juridikoorok du eskubidea Batasuneko instituzio, organoeta organismoen jardunean izandako administrazio okerreko kasuak Europako Arartekoariaurkezteko, Europar Batasuneko Justizia Auzitegia, bere jurisdikzioeginkizunak betetzenari dela, alde batera utzita.

44. artikulua

Eskariak egiteko eskubidea

Batasuneko herritar orok eta estatu kideetakoren batean bizilekua edo sozietatearenegoitza daukan pertsona fisiko nahiz juridikoorok du eskubidea Europako Parlamentuarieskariak egiteko.

45. artikulua

Zirkulatzeko eta bizilekua hartzekoaskatasuna

1. Batasuneko herritar orok du estatu kideetako lurraldean barrena askatasunez zirkulatzeko eta bertan bizilekua hartzeko eskubidea.

2. Tratatuetan xedatutakoarekin bat etorriz,estatu kideren bateko lurraldean bizilekua legezdaukaten hirugarren herrialdeetako herritarrei askatasuna eman ahal izango zaie bertatikzirkulatzeko eta bertan bizilekua hartzeko.

EBOEG, 39. art.


46. artikulua

Babes diplomatiko eta kontsularra

Batasuneko herritar orok, herritar deneko estatu kideak ordezkaritzarik ez badu hirugarrenherrialderen batean, beste edozein estatu kidetako agintari diplomatiko eta kontsularren babesa jaso ahal izango du, estatu horretako herritarrentzako baldintza berberetan.

VI. TITULUA

JUSTIZIA

47. artikulua

Babes judizial eragingarria eta epaileinpartziala izateko eskubidea

Pertsona orok, baldin eta Batasuneko Zuzenbideak bermatzen dizkion eskubideak eta askatasunak urratuta ikusten baditu, babes judizialeragingarria izateko eskubidea du, artikulu honetan ezarritako baldintzak errespetatuz.

Pertsona orok du, legeak aldez aurretik ezarrita, eskubidea, epaile independente eta inpartzial batek zentzuzko epe baten barruan ekitatez eta jendaurrean bere auzia entzun dezan.Pertsona orok eska dezake beretzat aholkua, defentsa eta ordezkapena.

Doako laguntza juridikoa emango zaie baliabide nahikorik ez dutenei, justiziara benetaniristeko berme moduan beharrezkoa denean.

48. artikulua

Errugabetasunpresuntzioa etadefentsaren eskubideak.

1. Akusatu oro errugabetzat joko da harik etabere erruduntasuna legez deklaratu arte.

2. Akusatu orori bermatzen zaio defentsareneskubideen errespetua.

49. artikulua

Delituen eta zigorren artekoheinekotasunaren printzipioa eta

legezkotasunprintzipioa.

1. Inor ezin izango da kondenatu egite edo ezegite bategatik, egiterako orduan barnezuzenbidean zein nazioarteko zuzenbidean kasuhori arauhaustea ez bada. Era berean, ezin izan

go da ezarri arauhaustea egitean aplikatzekoazena baino zigor astunagorik. Aldiz, arauhaustea egin eta gero legeak zigor arinagoa ezartzenbadu, azken hori aplikatu behar da.

2. Artikulu hau ez da egite edo ezegite batenerrudun dena epaiketarik eta zigorrik gabegelditzeko arrazoi izango, baldin eta, hark egindakoa egin zuenean edo egin beharrekoa egingabe utzi zuenean, estatu guztiek aitortutakoprintzipio orokorren arabera delitu bazen.

3. Zigorren indarra ezingo da izan arauhausteari dagokion neurritik gorakoa.

50. artikulua

Arauhauste berberagatik zigorzuzenbidearen arabera bi aldiz epaituaedo kondenatua ez izateko eskubidea

Inor ere ezin izango da arauhauste batengatik zigorzuzenbidearen arabera epaitu edokondenatu, baldin eta lehenago, Batasunaren barruko lurraldean, arauhauste horrengatik berarengatik absolbitua edo kondenatua izanbada legearen arabera emandako zigorepaiirmo baten bidez.

VII. TITULUA

GUTUNAREN INTERPRETAZIOA ETA APLIKAZIOA

ARAUTZEKO XEDAPEN OROKORRAK

51. artikulua

Aplikazioeremua

1. Gutun honetako xedapenak Batasunekoinstituzio, organo eta organismoei zuzentzenzaizkie, subsidiariotasunprintzipioa errespetatuz, baita estatu kideei ere, baina Batasunarenzuzenbidea aplikatzen dutenean bakarrik. Horrenbestez, estatuek eskubideak errespetatu,printzipioak bete eta horien aplikazioa sustatukodute, betiere, bakoitzak dituen eskumenen arabera eta Tratatuek Batasunari esleitzen dizkioteneskumenen mugen barruan.

2. Gutun honek ez du Batasunaren eskumenetatik at Batasuneko Zuzenbidearen aplikazioeremua zabaltzen, ez du Batasunarentzat inolakoeskumen nahiz xede berririk sortzen, eta ez ditualdatzen Tratatuetan zehaztutako eskumenaketa xedeak.


231

EBOEG, 51. art.


52. artikulua

Eskubideen eta printzipioen irispidea etainterpretazioa

1. Gutun honetan aitortutako eskubideezeta askatasunez baliatzeko edozein murrizketa jartzen dela ere, legez ezarri beharko da, etaaipatutako eskubide eta askatasunen funtsezko edukia errespetatu egin behar da. Murrizketak ezarriko badira, heinekotasunprintzipioa errespetatuz betiere, beharrezkoak izan beharko dira eta Batasunak aitortutako interes orokorreko helburuekin edo besteen eskubideak etaaskatasunak babesteko premiarekin bat etorribehar dute.

2. Honako Gutun honek aitortzen dituen eskubideak, Tratatuen xedapenak direnean, Tratatuek ezarritako baldintzetan eta finkatutakomugen barruan baliatuko dira.

3. Gutun honetan jasotako eskubideek, GizaEskubideak eta Oinarrizko Askatasunak Babesteko Europako Hitzarmenean bermatutakoakdiren heinean, hitzarmen horrek emandakoizaera eta irispidea izango dituzte. Xedapen horiez da eragozpen Batasunaren Zuzenbideak babes handiagoa eman ahal izateko.

4. Honako Gutun honek estatu kideen konstituziotradizio erkidetik sortutako oinarrizkoeskubideak aitortzen dituen heinean, eskubidehorien interpretazioa aipatutako tradizio horiekin harmonizatuta egingo da.

5. Gutun honetako xedapenak, printzipioak jasotzen dituztenean, Batasuneko instituzio, organoeta organismoetan onartutako legeegintzen etabetearazpenegintzen bidez aplikatu ahal izango dira, baita estatu kideek onartutako egintzenbidez ere, bakoitza bere eskumenak baliatzen aridela, Batasuneko Zuzenbidea aplikatzen dutenean. Egintza horien legezkotasuna interpretatu eta kontrolatzeko baino ezingo dira alegatu jurisdikzioorgano baten aurrean.

6. Estatu kide bakoitzeko legeak eta jokaerakaintzakotzat hartuko dira erabat, honako Gutunhonetan zehaztutakoaren arabera.

7. Gutun hau interpretatzeko jarraibideakerakuste aldera emandako argibideak behar bezala hartuko dituzte aintzakotzat Batasuneko etaestatu kideetako jurisdikzioorganoek.

53. artikulua

Babesmaila

Gutun honetako xedapen bat ere ezin da interpretatu giza eskubideen eta oinarrizko as

katasunen murrizgarri edo kaltegarri izateko, etahalaxe da, eskubide eta askatasun horiek aitortuta baitaude, bakoitzari dagokion aplikazioeremuan, Batasuneko Zuzenbidean, nazioarteko Zuzenbidean, Batasunaren edo estatu kideguztien parte hartzeaz lotutako nazioartekohitzarmenetan, eta, batez ere, Giza Eskubideaketa Oinarrizko Askatasunak Babesteko EuropakoHitzarmenean, baita estatu kideetako konstituzioetan ere.

54. artikulua

Eskubideaz abusatzeko debekua

Baldin eta jarduera edo egintza batek gutunhonetan aitortzen diren eskubideak edo askatasunak suntsitzen baditu, edo eskubide edo askatasun horiei gutun honetan jasotakoak bainomurrizketa handiagoak eragiten badizkio, gutunhonetako xedapenetarik bat ere ezin izango dainterpretatu jarduera horretara dedikatzekoedo egintza hori burutzeko bestelako eskubiderik dakarrelako ustean.

***

Supra testuak 2000ko abenduaren 7an aldarrikatutako Gutuna jaso eta egokitu egiten du,eta hura ordeztuko du Lisboako Tratatua indarrean jartzen den egunetik aurrera.


232

EBOEG, 52. art.


Europar Batasunaren Tratatuaren eta Europar Batasunaren ... · Europar Batasunaren Tratatuaren eta...

Documents

Transcript of Europar Batasunaren Tratatuaren eta Europar Batasunaren ... · Europar Batasunaren Tratatuaren eta...