ESPAINIA EUROPAN

Marije AguilloJakintzagaia: Espainiako

Geografia. Batxilergoko 2. maila

KLIMA

Europako ezaugarri fisikoak

Lurraldearen %66 altitudeko 200 m-tik behera dago. Kontinente osoa alde epelean dago Lautada eta mendiaren konbinazioak ugaritasun

biologikoa eta baliabideena ematen du. Etengabeko itsasoaren presentzia (kosta oso

koskatuak) Klimaren leuntasuna Komunikabideen erreztasuna

Kontinente gizartatuena

ERLIEBEKO UNITATE MORFOESTRUKTURALAK

Bereiz ditzakegu bost multzo fisiografikoak:

Aintzinako mendiguneak Ezkutu BALTIKOA

Eskutu kanbriarraurrekoak (Suedia eta Finlandia) Mendigune kaledoniarrak (mazizo eskandinabiarra (Norv), Eskotzia, Gales

eta Irlandako mazizoak) Mendigune hertziniarrak (Ingalaterra, Britania, Iberiar penintsula,

Mendigune zentrala, Vosgeak, Ardenak, Oihan Beltza) Iparraldeko lautada

Europar lautada handia: Uraleetatik Weser ibai arte. Lautada atlantiarrak: aurrekoa jarraitzen Landak eta Pirinioetaraino.

Arro sedimentarioak Barruko lautadak (mendien artekoak) Itsas lautada mediterranearrak

Mendikate alpetarrak Uharte bolkanikoak

INGURUNE NATURALA

Mexikoko Golkoaren korrontea

EB-ko PAISAIA BIOKLIMATIKOAK

Paisaia ozeanikoa. Prezipitazioak: 700-500 mm-koak Tenperaturak: negu fresko-hotsak, uda leunak Bitarte tenperatura: 17ºC baino gehiago

Paisaia mediterranearra Prezipitazioak 500 mm.tik behera (300-200 mm. leku askotan) Bitarte tenperatura: 14-15ºC 200 egun baino gehiago eguzkiarekin

EUROPAREN IDEIA HISTORIAN

El Rapto de Europa - Tiziano

Mitologia grekoaren panteoian Europa feniziar printzipearen alaba zen,

Zeus Europaz maitemindu zen eta idi forma hartuz bahitu zuen.

Erromatar inperioa erori ostean, Erdi Aroan eta batez ere Carlomagnoren garaian, Europa elkartzearen Ideia, Kristautasunaren inguruan, berrirozabaldu zen. Eurozentrismoa eta Europaren nagusitasunaren hemen jaio zen eta Errenazimenduan indartu zen.

Europa batuarekin amets egin zutenak asko izan dira: Carlos V, Napoleon, Metternich, Hitler,...

Leibniz

Intelektual askok ere, Europaren batasuna

proposatu zuten: Leibniz, Rousseau,

Marx, besteak beste.

Vienako Kongresua (1814-15)

I Mundu Gerra (1914-1918)

Betidanik Europa Gerra zelaia izan da eta modu ezberdinean saiatu da hori ekiditzen.

http://www.youtube.com/watch?v=L_06CgfD7m4

Europa Batasunaren aitzindariak

1923an, Coudenhove Kalergik, konde austriarra, Mugimendu Pan-europarra sortu zuen..

Koudenhove-Kalergi

"Europa como concepto político no existe. Esta parte del mundo engloba a pueblos y Estados que están instalados en el caos, en un barril de pólvora de conflictos internacionales, y en un campo abonado de conflictos futuros. Esta es la Cuestión Europea: el odio mutuo de los europeos que envenena la atmósfera. (....) La Cuestión Europea será resuelta sólo mediante la unión de los pueblos de Europa. (...) El mayor obstáculo a la realización de los Estados Unidos de Europa son los mil años de rivalidad entre las dos naciones más populosas de Pan-Europa: Alemania y Francia..." Richard Coudenhove-Kalergi

1929an, Aristide Briand-ek, Frantziako lehen ministroa, hitzaldi ospetsua bota zuen Nazioen Sozietatean. Momentu hartan solidaritatean oinarritutako

Europako nazioen federazioa

defendatu zuen

ekonomiaren oparotasuna

eta lankidetza politiko

eta ekonomikoa lortzeko.

1929ko krisia

Consejo de la Sociedad de Naciones

II MG-ren ostean

Hiru errealitateek Europako integrazioaren beharra erakutsi zuten: Europako ahulatasuna II MG ostean.

Europako nazioen arteko beste gerra bat ekiditu beharra. Frantzia eta Alemaniaren artean oreka bat aurkitu behar zen.

Kontinente oparoagoa lortzeko eta nazioarteko harremanak pakean gauzatzeko nahia.

Winston Churchill-en hitzaldia Zurich-eko unibertsitatean 1946an

. " Quisiera hablar hoy del drama de Europa

(...) Entre los vencedores sólo se oye una Babel de voces. Entre los vencidos no encontramos sino silencio y desesperación (...) Existe un remedio ..... ¿Cuál es este remedio soberano? Consiste en reconstituir la familia europea o, al menos, en tanto no podamos reconstituirla, dotarla de una estructura que le permita vivir y crecer en paz, en seguridad y en libertad. Debemos crear una suerte de Estados Unidos de Europa. (...) Para realizar esta tarea urgente, Francia y Alemania deben reconciliarse." Winston Churchill

Plan Marshall

Truman doktrina: komunismoaren zabalkuntza ekiditzea.

Europako garapena sustatzea. Plan Marshall-en laguntza

bideratzeko EEBBek 1948an Europako Lankidetza Ekonomikorako Erakundea (OECE) sortu zuten. Europako herrialde asko biltzen zuen erakunde lehenetariko bat izan zen. El Plan Marshall

BENELUX

1948an Benelux (Belgika-, Herbeherak- eta Luxenburgoen arteko mugen batasuna) sortu zen.

1949an Europako kontseilua ere sortu zuten. Bere helburu garrantzitsuenak izaten ziren demokrazia eta giza-eskubideak defendatzea eta sustatzea.

Schuman-en aldarrikapenatik Erroma-ko ituna arte

1950ko maiatzaren 9an Robert Schuman-ek, Frantziako Kanpo Ministroak, Jean Monnet-ek diseiniatutako plana proposatu zuen

Frantzia eta Alemania elkartzeko haien ikatz eta altzairuaren produkzioa amankomunean diseinatzea eta kudeatzea

proposatzen zuen.

Schuman-en aldarrikapena 1950ko maiatzaren 9an

Monnet eta Schuman

CECA

1951ean Parisko Itunaren bidez CECA sortu zen. (Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Komunitatea)

CECA-ren buruan Jean Monnet izango zen.

Elkarte horri laster Frantzia, Alemania, Italia, Belgika, Herbeherak eta Luxenburgo bildu ziren.

Parisko Hitzarmena 1951

Erromako Ituna 1957

Sinatzaileak: Alemania, Frantzia, Italia, Luxenburgo, Belgika, Herbeherak

Europako Ekonomina Elkartea eta EURATOM sortu ziren.

PAC (Europako Amankomuneko

Nekazaritza politika) eta FEOGA ere akordatu ziren.

Firma del Tratado de Roma 1957

• Helburua zen elkarte ekonomikoa lortzea eta nazioen gaineko erakundeen bitartez elkarte politikorako bidea egitea.

EEE-ko ERAKUNDEAK

Komisioa Kontseilua Europako Batzordea (hurrengo Parlamentua) Justizia Epaitegia Gizarte eta Ekonomi Komitea

EEE-ko zabalkundeak Britania Handiko arazoa

EEBBen aliatua De Gaullen oposizioa

1973an BH, Danimarka eta Irlanda EEEan sartu ziren

De Gaulle

Edward Heath, primer ministro británico firma el Tratado de Adhesión a la CEE (1973)

1979an Europako Moneta Sistema jaio zen ECU sorrerarekin (European Currency Unit), Euroaren aitzindaria.

1979an Europar Parlamenturako lehenengo botaketa.

Greziako, Portugaleko eta Espainiako diktadura militarren desagerpenek baimendu zuten beren sarrera.

Grezia (1981) Portugal eta Espainia (1986

Europako Agiri Bakuna (1987)

"El Acta Única es, en una frase, la obligación de realizar simultáneamente el gran mercado sin fronteras, más la cohesión económica y social, una política europea de investigación y tecnología, el reforzamiento del Sistema Monetario Europeo, el comienzo de un espacio social europeo y de acciones significativas en materia de medio ambiente".

Jacques Delors, presidente de la Comisión Europea (1985-1995)

Kohesio ekonomiko eta soziala lortzeko FEOGA indartu zen

Historia azeleratzen da

Alemaniaren Batasuna (1990-10-3))

Berlingo harresiaren erorketa (9 Noviembre 1989)

Alemania, 80 milioi biztanlekin eta EEE-ko BPGren %30arekin Frantzia eta Britania Handia baino potentzia boteretsuago bihurtzen da.

Honek sor zitekeen mesfidantzak gainditzeko EEE-ren zabalkuntza bultzatu nahi zuen Frantziak

Helmut Kohl y François Mitterand, afirmaron losiguiente en 1990:"...juzgamos necesario acelerar la construcción política de la Europa de los Doce. Pensamos que es el momento de transformar el conjunto de las relaciones entre los Estados miembros en una Unión Europea y dotarla de los medios de acción necesarios".

MAASTRICHT-eko ITUNA (1992)Europar Batasuneko Ituna

Europar Batasuna-ren izena sortu zen Batasunaren hitzak proiektu historiko baten aurrerapausu

garrantzitsua suposatzen zuen. Ituna hiru zutaben oinarritzen zen:

Europako komunitatea Europar hiritartasuna Moneta eta ekonomiaren batasuna (1999rako moneta berria sortzea erabaki zen)

Atzerriari eta Segurtasunari buruzko politika bateratua Justizia eta barneko arazoak

Europar Batasuneko Itunaren esanahia

Gizarte-politikaren aurrerakuntzak ekarrizituen. 1994-1-1 eta 1999-1-1 bitartean estatu kideek euren

ekonomiak koordinatu behar zituzten “konbergentziarako baldintzak” betetzeko.

1999ko urtarrilaren 1ean Europako Banku Zentrala sortu zen. Euro gunetik kanpo geratu ziren estatukideak:

Grezia, Britania Handia, Suedia eta Danimarka

EBI-k gizaeta ekonomiaren kohesioa bilatzen du. Parlamentuak botere gehiago izango du. Estatuen arteko politikan lankidetza sustatzen da.

EUROPAR BATASUNAREN GARAPENA

1993an Merkatu Bakarra ezarri zen

1995ean EB hedatu zen:

Austria, Suedia eta Finlandia

Jóvenes parisinos celebrando el triunfo del SÍ en el referéndum francés sobre el Tratado de Maastricht

La Europa de los Quince (1995)

AMSTERDAM-eko ITUNA (1997)

Demokraziari, gizarteari eta herritarren eskubideei gehiago lotutako Europa lortzeko beharrizana nabarmendu zuen. Kideen arteko aniztasuna onartu zen, hori dela eta “lankidetza indartuak” baimendu zituen. Eragozpenak:

Erakundeak ez dira egokitu Batasun gero eta handiagoari Ez da Batasun politikorako pausu ausartarik eman “Defizit demokratikoak” jarraitzen du Europar Parlamentua ez da bultzatu.

El Tratado de Amsterdam (1992)

NIZA-ko ITUNA (2001) Helburuak:

Botoen ponderazioa Europar Batasuneko Eskubideen Gutuna aldarrikatzea

Emaitzak: Botoen ponderazio berria

Herri nagusien 29 boto Malta 3 Boto

“Clausula de verficación demografica” Gehiengo bat lortzeko proposamena defendatzen duten herrien

populazioak EB-ren %62 bildu behar du

Nizako Itunaren sinadura

2004ko ERALDAKETA 2002an Euroa hamabi herrikideetan indarrean sartu zen.

Estonia, Letonia, Lituania, Polonia, Txekiar Errep., Hungaria, Eslovaquia, Eslovenia, Malta eta Txipre .

EB-ko itunak eta lege-testuak sinplikatzea. Erakundeak aldatzea Oinarrizko Eskubideen Gutuna arlo juridikoan txertatzea. Batasunaren antolaketa politikoa

Estatuen federazioa subiranotasun alde bat utziz. Konstituzioaren beharra Estatu kideen arteko eskumenaren banaketa argia EBk munduan duen zeregina eta kanpo politikaren eta defentsaren

arloetan aurrera egitea

Agenda 2000 1997an onentsi zen hurrengo hiru helburuekin: Batasuna indartzea:

Erakundeak aldatu dira Kohesio fondoak sustatu dira.

Europar Batasuna hedatzea (Erdigunerantnz eta ekialderantz) Sartzeko baldintzak (Kopenhageko irizpideak 1993):

Erakunde egonkorrak demokrazia, , zuzenbideko estatua eta giza eskubideak bermatzeko.

Merkatu ekonomia

Europar Batasuna eta erdirantz eta ekialderantzako zabalkuntza

EUROPAKO BATZORDEA

EUROPAKO PARLAMENTUA

MINISTROEN KONTSEILUA

EUROPA-koKONTSEILUA

EB-KOERAKUNDEAK

Organo politiko gorena

Kideak: Estatuen gobernu buruak eta Batzordeko lehendakariak

Betekizunak: Batasunaren garapena bultzatzea.Ekonomia eta gizarte-politikaren ildo nagusiak definitzea.

Estatuen ahotsa

Kideak: Estatu kideen kanpo arazoetarako ministroak

Betekizunak: Funtzio betearazleak . Kontseiluak proposatutako legeei dagozkien erabakiak hartzea eta aurrekontua egitea.

Herrien ahotsa

Kideak: 732 diputatu, alderdika esertzen dira

Betekizunak: Asko ditu. Besteak beste Kontseiluarekin batera botere legegilea du.Batxordea eta Ministroen kontseilua kontrolatzen ditu.

Amankomuneko interesen defendatzailea

Kideak: Lehendakari bat eta estatukideek aukeratutako komisarioak

Betekizunak: Hitzarmenak babestea eta betearaztea.

EUROPAR BATASUNAREN

EZAUGARRI SOZIOEKONOMIKOAK

Estados miembros PPA 2007millones de euros

PPAper capita 2007 euros

Porcentaje sobre EU27PPP per capita 2007

Unión Europea 12.172.536 24.800 100%

1 Alemania € 2.309.810 28.100 113%

2 Reino Unido 1.847.105 28.800 116%

3 Francia € 1.744.444 27.600 111%

4 Italia € 1.500.475 26.200 103%

5 España € 1.189.174 26.500 104,6%

6 Países Bajos € 530.564 32.500 131%

7 Polonia 515.608 13.300 54%

8 Bélgica € 319.867 29.300 118%

9 Suecia 274.499 30.300 126%10 Austria € 264.472 31.800 128%

11 Grecia € 271.206 24.300 98%

12 Rumania 217.012 10.100 41%

13 República Checa 209.773 20.300 82%

14 Portugal € 194.502 18.500 75%

15 Dinamarca 171.298 30.500 123%

16 Hungría 158.304 15.700 63%

17 Irlanda € 157.070 36.300 146%

18 Finlandia € 155.640 28.800 116%

19 Eslovaquia € 91.772 17.000 69%

20 Bulgaria 76.400 10.000 38%

21 Lituania 50.515 15.000 60%

22 Eslovenia € 44.429 22.000 89%

23 Letonia 32.802 14.400 58%

24 Luxemburgo € 31.376 68.500 276%

25 Estonia 24.005 17.900 72%

26 Chipre € 18.109 23.000 93%

27 Malta € 7.824 19.100 77%

Fuente: Wikipedia

Eurozona €

Europar Batasuneko datu ekonomikoen konparaketa

Cuadro comparativo

Pos País PIB *PIB** (pos)

CE %

1 UE13.926.87

329.899

(10)1,7

2 EE.UU.13.228.39

144.168 (5) 3,3

3 Japón 4.420.955 34.590 (8) 2,4

4 China 2.529.563 1.926 (84) 10,2

5 Canadá 1.258.729 38.659 (6) 2,4

Valores dados en US dólarPIB*= Producto Interno Bruto nominal en millonesPIB**= Producto Interno Bruto nominal per capitapos= Posición en 2006CE= Crecimiento económico en 2005

Fuente: Wikipedia

Cronología: 1950: 9 de mayo, Robert Schuman pronuncia la declaración que lleva su nombre y que es considerada como la primera

propuesta oficial para la construcción de una Europa integrada.1951: 18 de abril, se firma el Tratado de París, por el que se constituye la Comunidad Europea del Carbón y del Acero (CECA), entre seis estados: Bélgica, Francia, Alemania, Italia, Luxemburgo y los Países Bajos.1957: 25 de marzo, se firman los Tratados de Roma, entre los mismos seis estados; por ellos se establecen la Comunidad Económica Europea y la Comunidad Europea de la Energía Atómica.1967: entra en vigor el Tratado de Bruselas.1973: Dinamarca, Irlanda y el Reino Unido se incorporan a las Comunidades Europeas.1979: primeras elecciones al Parlamento Europeo por sufragio universal directo.1981: Grecia se incorpora a las Comunidades Europeas.1986: España y Portugal se incorporan a las Comunidades Europeas.1990: la República Democrática Alemana (RDA) se reunifica con la RFA, por lo que es incluida a su vez a las Comunidades Europeas.1992: se firma el Tratado de la Unión Europea, con el que se establece.1995: Austria, Finlandia y Suecia se incorporan a la Unión.

1997: se Firma el Tratado de Ámsterdam..2002: entra en vigor el Euro en doce países de la Unión Europea.2003: entra en vigor el Tratado de Niza.2004: 1 de mayo, Estonia, Letonia, Lituania, Polonia, República Checa, Hungría, Eslovaquia, Eslovenia, Malta y Chipre se incorporan a la unión.

29 de octubre, los miembros del consejo de la UE, firmaron en Roma el Tratado por el que se establece una Constitución para Europa, cuyo proyecto había sido aprobado el 18 de junio anterior.

2005: 3 de octubre, se da inicio a las negociaciones para la adhesión de Turquía a la unión.2007: 1 de enero, Bulgaria y Rumanía se adhieren a la Unión. Entra en vigor el Euro en Eslovenia. En la cumbre de 21 y 22 de junio, se llega a un acuerdo para reemplazar la fallida "Constitución Europea": una Conferencia Intergubernamental debe preparar un Tratado de reforma que se espera entre en vigor en 2009 y que introducirá modificaciones en los tratados actualmente vigentes[1].

ITURRIAK:

ANAYA Testu Liburua . Batxilergoko 2. maila

Wikipedia. Argazkiak: Google eta wikipedia