Estudo perceptivo das distancias prosódicas dialectais

Elisa Fernández ReiInstituto da Lingua Galega (USC)

INSTITUTO DA LINGUA GALEGA

Marco

Estudio perceptivo de la variación dialectal de la prosodia del gallego: proxecto financiado polo MICINN; prazo de execución 2010-2013.

TecAnDaLi: rede financiada pola Xunta de Galicia; prazo de execución 2012-2013.

Antecedentes

Avance da descrición da variación prosódica dialectal do galego e doutras variedades románicas.

Busca de novas vías de explotación dos datos e de novas liñas de investigación

1. Cariño, Cariño, CARIÑO2. Vilagoíz, A Devesa, RIBADEO3. Ribadeo, Ribadeo, RIBADEO4. A Feira do Monte, Sistallo, COSPEITO5. Lalín, Lalín, LALÍN6. A Cruz do Incio, O Incio, O INCIO7. Allariz, Allariz, ALLARIZ8. Cruces, Lobios, LOBIOS9. Carballo, Carballo,CARBALLO10. Camelle, Camelle, CAMARIÑAS11. Santa Uxía de Ribeira, Ribeira, RIBEIRA12. O Grove, O Grove, O GROVE13. Nerga, O Hío, CANGAS14. O Arrabal, Oia, OIA15. A Fonsagrada, A Fonsagrada, A

FONSAGRADA16. O Barco, O Barco, O BARCO DE

VALDEORRAS17. A Mezquita, A Mezquita, A MEZQUITA

Carballo: O ferrolán falaba co cómico

O Incio: O ferrolán falaba co cómico

Ribadeo: O ferrolán falaba co cómico

Camelle: O ferrolán falaba co cómico

O Hío (Cangas)

O Grove

100

200

300

400

1 5 9 13 17 21 25 29 33 37 41

final grave final esdrújulo

Oia

100

150

200

250

300

350

400

450

1 5 9 13 17 21 25 29 33 37 41

final grave final esdrújulo

Patrón común interrogativas

H+L* L-L%

Interrogativa 3

a

b

Interrogativa 2

Interrogativa 1

Interese do estudo perceptivo

Constatar a representatividade dos datos recollidos.

Corroborar a validez das estilizacións realizadas.

Validar hipóteses fonolóxicas. Estudar a distancias prosódicas percibidas e

a percepción que os falantes teñen das diferenzas prosódicas

Obxectivos dos tests perceptivos

Validar os datos prosódicos recollidos Medir a distancia prosódica percibida en

relación a outras variedades Determinar o efecto da pendente sobre a

percepción do significado interrogativo

1. Cariño, Cariño, CARIÑO2. Vilagoíz, A Devesa, RIBADEO3. Ribadeo, Ribadeo, RIBADEO4. A Feira do Monte, Sistallo, COSPEITO5. Lalín, Lalín, LALÍN6. A Cruz do Incio, O Incio, O INCIO7. Allariz, Allariz, ALLARIZ8. Cruces, Lobios, LOBIOS9. Carballo, Carballo,CARBALLO10. Camelle, Camelle, CAMARIÑAS11. Santa Uxía de Ribeira, Ribeira, RIBEIRA12. O Grove, O Grove, O GROVE13. Nerga, O Hío, CANGAS14. O Arrabal, Oia, OIA15. A Fonsagrada, A Fonsagrada, A

FONSAGRADA16. O Barco, O Barco, O BARCO DE

VALDEORRAS17. A Mezquita, A Mezquita, A MEZQUITA

Test en Lalín

49 xuíces 16-17 anos Galego-falantes na súa maioría Os estímulos eran sintetizados

TEST 1: Representatividade

20 preguntas (=20 estímulos) Pregunta: ¿É interrogativo? Resposta (forzada): Si/Non 12 interrogativas e 8 enunciativas (sintetizadas a

partir de enunciados reais producidos polo falante de Lalín)

4 preguntas de control (estímulos repetidos)

Efecto da pendente (Lalín)

0.5 1 1.5 2 2.5

x 104

50

100

150

200oD12twki

samples [ ]

Fo [H

z]

63.661 Hz

133.3565 H

157.6702 H

Esquema das curvas de interrogativas da variedade común do galego

Hombres

-16,00

-14,00

-12,00

-10,00

-8,00

-6,00

-4,00

-2,00

0,00

2,00

4,00

6,00

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Sin declinaciónDeclinación 2Declinación 1

Test 3: Efecto da pendente

20 preguntas 17 interrogativas e 3 enunciativas (distracción) 3 preguntas de control

Pregunta: ¿É interrogativa? Resposta (forzada): Sí/Non Estímulos manipulados a partir de 2 enunciados De cada enunciado obtivéronse 5 estímulos distintos

Manipulouse a distancia (e pendente) entre o pico inicial e a pretónica final (0Hz, 20Hz, 40Hz, 60Hz, 80Hz y 100Hz)

Test 2: Distancias prosódicas percibidas

22 estímulos Media de repeticións reais Sabían que todos eran interrogativos Pregunta: Valora o estímulo como propio da túa

zona (moi próximo ou moi afastado) Escala de 0 a 5 Catro lugares distintos: Lalín, O Grove,

Camelle e A Mezquita

Exemplo A Mezquita

0

50

100

150

200

250

300

1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43

o ferrolán falaba co capitán? (kwki)

Exemplo O Grove

80

130

180

1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43

o soldado falaba co cabalo? (twti)

Exemplo Camelle

0

50

100

150

200

250

300

1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 53 55

o médico rápido falaba co cabalo? (vwti)

Conclusións

Validación perceptiva dos datos: Os xuíces identifican correctamente as

interrogativas do falante Identifícano, fronte a outros, como máis próximo

á súa fala Efecto da pendente:

Non é unha variante do patrón común, é consecuencia dunha implementación fonética

Conclusións

Distancia prosódica Os xuíces conseguen agrupar realizacións

dunha mesma variedade e valoralas de maneira semellante

Consideran máis afastada a variedade en que o acento nuclear é distinto (circunflexo)