Eskultura gotikoa-

24
ESKULTURA ESKULTURA GOTIKOA GOTIKOA Errepasoa Errepasoa

Transcript of Eskultura gotikoa-

ESKULTURA ESKULTURA GOTIKOAGOTIKOA

ErrepasoaErrepasoa

SarreraSarrera

Eskulturan aldaketa bat dago Eskulturan aldaketa bat dago Erromanikoan hasitako bilakaera Erromanikoan hasitako bilakaera izanikizanik

Irudiak naturalistak dira eta Irudiak naturalistak dira eta irudikatzen duten garaiarekin irudikatzen duten garaiarekin identifikatzen dira, aurreko garaiko identifikatzen dira, aurreko garaiko denboralizazio falta eta denboralizazio falta eta geometrizazioaren kontrastean. geometrizazioaren kontrastean.

Ezaugarri orokorrakEzaugarri orokorrak

Naturan inspiratzen da, forma sentsibleaz Naturan inspiratzen da, forma sentsibleaz ulertzeko errazakulertzeko errazak

Edertasun fisikoarekiko hurbiltasuna honen Edertasun fisikoarekiko hurbiltasuna honen ikonografiaren dimentsio espiritualagatikikonografiaren dimentsio espiritualagatik

Arazo berriak:Arazo berriak: Espazioaren irudikapenaEspazioaren irudikapena Irudien bolumena (anatomia)Irudien bolumena (anatomia) Kolore eta argiaren erlazioaKolore eta argiaren erlazioa

Ezaugarri orokorrakEzaugarri orokorrak

Saiatzen da natura den Saiatzen da natura den bezala irudikatzen. bezala irudikatzen. Idealizazioa galtzen da.Idealizazioa galtzen da.

Pertsonaien keinuak eta Pertsonaien keinuak eta jarrerak gizakienak dira. jarrerak gizakienak dira. Sentimenduak eta Sentimenduak eta ezaugarri naturalak ezaugarri naturalak dituzte.dituzte.

Ezaugarri orokorrakEzaugarri orokorrak

Naturalismoa nabaritzen da Naturalismoa nabaritzen da irudikaturiko bi gai irudikaturiko bi gai nagusietan:nagusietan: Birjina ez da bere Semearen Birjina ez da bere Semearen

eserlekua, berarekin eserlekua, berarekin komunikatzen eta jolasten komunikatzen eta jolasten duen emakume gazte bat duen emakume gazte bat baizik.baizik.

Kristo gizaki bat da eta Kristo gizaki bat da eta gurutzean sufritzen du edo gurutzean sufritzen du edo hilik dago.hilik dago.

Ezaugarri orokorrakEzaugarri orokorrak

Irudiak humanismoz beterik Irudiak humanismoz beterik daude, bertikalitatea, simetria daude, bertikalitatea, simetria eta hieratismoa baztertzen eta hieratismoa baztertzen dira keinu eta jarrera dira keinu eta jarrera errealistak izateko.errealistak izateko.

Sentimenduak, alaitasuna edo Sentimenduak, alaitasuna edo tristura, irudikatzeko joera tristura, irudikatzeko joera dago. Adibide on bat izaten dago. Adibide on bat izaten dira Birjina eta San Joanen dira Birjina eta San Joanen jarrera kalbario eta jarrera kalbario eta Pietateetan.Pietateetan.

BilakaeraBilakaera

XIII. mendea: klasizismoa.

Naturalismo idealizatu bat nahi dute.

XIV. mendea:

Manierismoa eta estilizazioa, irudi luze eta bihurgunetsuz.

XV. mendea:

Errege. Burgesen edo aristokraten irudiak.

FatxadakFatxadak

Parterik garrantzitsuena Parterik garrantzitsuena tinpanoa da, non Pantokrator tinpanoa da, non Pantokrator eta Tetramorfo taldea eta Tetramorfo taldea irudikatzen diren.irudikatzen diren.

Birjina erdian ager daiteke.Birjina erdian ager daiteke. Batzuetan, beheko partean Batzuetan, beheko partean

Kristo edo Birjinaren bizitza Kristo edo Birjinaren bizitza kontatzen da.kontatzen da.

Arkiboltetan sainduak eta Arkiboltetan sainduak eta erregeak bezalako erregeak bezalako pertsonaiak agertzen dira.pertsonaiak agertzen dira.

FatxadakFatxadak

Mainelean Kristo edo Mainelean Kristo edo Birjinaren irudiak agertzen Birjinaren irudiak agertzen dira. Irudi lagunak dira, eta dira. Irudi lagunak dira, eta paradisurako sarrera paradisurako sarrera irudikatzen duen atean irudikatzen duen atean agertzen dira.agertzen dira.

Atezangoetan Apostoluak Atezangoetan Apostoluak agertzen dira. agertzen dira.

Beste pertsonai profanoak Beste pertsonai profanoak bigarren mailako kokapena bigarren mailako kokapena izan dezakete.izan dezakete.

HilobiakHilobiak

Eskulturako kokapen berri bat Eskulturako kokapen berri bat da.da.

Bi motakoa izan daiteke:Bi motakoa izan daiteke: Itsatsia: arku baten azpianItsatsia: arku baten azpian Esentoa: ohe funerarioaEsentoa: ohe funerarioa

Ezaugarriak dira:Ezaugarriak dira: Hildakoa irudikatzen da ohean, Hildakoa irudikatzen da ohean,

etzanda edo otoitz egitenetzanda edo otoitz egiten Abere sinbolikoen irudiak Abere sinbolikoen irudiak

Noblezia edo burgesiak Noblezia edo burgesiak enkargatzen zituztenenkargatzen zituzten

Kaperetan agertzen dira.Kaperetan agertzen dira.

Beste kokapenakBeste kokapenak

Eskulturarako beste kokapenak dira:Eskulturarako beste kokapenak dira: Koroetako aulkiakKoroetako aulkiak PulpituakPulpituak Erretaulak Erretaulak

IkonografiaIkonografia

Erlijiosoa da nagusiki:Erlijiosoa da nagusiki: Azken epaiketaAzken epaiketa Kristo maiestateanKristo maiestatean BirjinaBirjina Sainduen bizitzak (hagiografiak) Sainduen bizitzak (hagiografiak) Abere fantastikoak (gargolak)Abere fantastikoak (gargolak)

Fatxadetan, klaustroetan edo irudi Fatxadetan, klaustroetan edo irudi independenteak bezala agertzen dira.independenteak bezala agertzen dira.

IkonografiaIkonografia

Kristo agertu daiteke epaile Kristo agertu daiteke epaile bezala edo bere bizitzako bezala edo bere bizitzako eszenetan.eszenetan.

Beste irudikapen normala Beste irudikapen normala Kruzifixioa da, ezaugarri berri Kruzifixioa da, ezaugarri berri batzuekin:batzuekin: Hiru hiltzeHiru hiltze Sufrimenduzko elementuekin Sufrimenduzko elementuekin

(odola, zauriak, koroa)(odola, zauriak, koroa) Hilik edo hilzorianHilik edo hilzorian Oihal txiki bat jantzita duela.Oihal txiki bat jantzita duela.

IkonografiaIkonografia

Birjinak estatu berezi batBirjinak estatu berezi bat jasotzen dujasotzen du Irudia aldatzen da:Irudia aldatzen da:

Gaztea daGaztea da HumanoaHumanoa Bere Semearekin jolasten duBere Semearekin jolasten du Irribarretsu dagoIrribarretsu dago

Jantziak dotoreak diraJantziak dotoreak dira Irudia estilizatua da.Irudia estilizatua da.

IkonografiaIkonografia

Hagiografiak: Sainduen bizitzak dira. Askotan Hagiografiak: Sainduen bizitzak dira. Askotan martirioak irudikatzen dira.martirioak irudikatzen dira.

Abere fantastikoak arruntak dira gargoletan.Abere fantastikoak arruntak dira gargoletan.

KoloreaKolorea Polikromia erabiltzen da irudi errealistagoak Polikromia erabiltzen da irudi errealistagoak

lortzeko.lortzeko. Pertsonaiak elkarren artean komunikatzen Pertsonaiak elkarren artean komunikatzen

dira.dira.

NaturalismoaNaturalismoa

Eguneroko ekintzetan Eguneroko ekintzetan eta abere eta landaretan eta abere eta landaretan ikusten da.ikusten da.

SluterSluter

Azken gotikoaren Azken gotikoaren ordezkaririk ordezkaririk garrantzitsuena da.garrantzitsuena da.

Bere irudiak errealistak Bere irudiak errealistak dira, bolumen handiz.dira, bolumen handiz.

Enkaputxatuaren gaia Enkaputxatuaren gaia sortu zuen.sortu zuen.

EspainiaEspainia Erromanikoa asko luzatu zenErromanikoa asko luzatu zen Santiagoko Antzinako Atariko Mateo maisuaren Santiagoko Antzinako Atariko Mateo maisuaren

lanek naturalismoa aurreratu zuten.lanek naturalismoa aurreratu zuten.

EspainiaEspainia

Eboluzioa hasi zen Eboluzioa hasi zen Burgos, Leon eta Burgos, Leon eta Toledoko katedraletan Toledoko katedraletan lan egitera etorri ziren lan egitera etorri ziren maisuekin.maisuekin.

Adibiderik onenak Adibiderik onenak fatxadak dira.fatxadak dira.

EspainiaEspainia

Hilobiak ugariak diraHilobiak ugariak dira Arkudun eredua horman Arkudun eredua horman

agertzen daagertzen da Hildakoaren irudia ohe Hildakoaren irudia ohe

batean etzanda agertzen batean etzanda agertzen dada

Polikromia erabiltzen da.Polikromia erabiltzen da.

EspainiaEspainia

Ohe-hilobiaren eredua Ohe-hilobiaren eredua izan daiteke:izan daiteke: BikoitzaBikoitza Banakakoa Banakakoa

EspainiaEspainia

Batzuetan hilobiratutako pertsona jarrera Batzuetan hilobiratutako pertsona jarrera normal batez agertzen da, bizirik egongo normal batez agertzen da, bizirik egongo balitz bezala.balitz bezala.