Erromatar Eskultura

Errepasoa

Sarrera

• Erromatar eskultura publikoari zuzenduta zegoen:– Erromatar heroiak ezagutu araztea– Erromako Historia islatu

• Ezaugarri nagusiak dira:– Detailea– Modeloarekiko fideltasuna– Kanoneko errespetua– Edertasuna galtzen da egiaren faborez

• Bi genera nagusiak dira:– Erretratua– Erliebe historikoa

Eraginak

• Erromatar eskulturak eraginak jaso zituen– Etruria

• Hilobietako erretratuak

• Jendearen irudikapen errealista

– Grezia• Jende famatuaren erretratuak

• Irudikapen psikologikoak ezaugarri fisikoak kopiatzeaz gain

• Bildumak egiteko zaletasuna (Greziar lanak mirestuak ziren eta bildumak egiten zituzten).

Erromatar Erretratua

• Hasierak:– Familiako

hildakoen argizarizko maskarak etxeetan jartzeko (lares)

– Enperadorearen erretratuak probintzietara bidaltzeko

Erromatar Erretratua

• Errepublika:– Imagines Maiorum:

arbasoen maskarak argizariz eginak

– Material desberdinetan “positibatzen” ziren

– Debekatuta zegoen lan publikoa ez zuten pertsonen irudikapena.

Erromatar Erretratua

• Lehen irudietan bakarraik burua egiten zuten, gorputzeko zatirik gabe.

• Sinesmen supertiziosoen eraginez, irudiek oso errealistak izan behar zuten eta hildakoen ezaugarriak ondo irudikatu.

Erromatar Erretratua

• Erretratuak errealistak dira, akatsak ere imitatuz

• Autoritateen ohorez egiten ziren, ez artisten ohorez, horregatik azken hauek anonimoak izaten dira

• Gertaturiko gauzen testigantza emateko pentsatuak daude.

Erromatar Erretratua

• Bilakaera

Errepublika

K.a: VI-I

Inperio

Garaia K. o. I- III

Inperio behera K.o. IV- V

Errealista Idealizatua Errealista Sinplifikatua

Erromatar Erretratua

• Errepublika: k.a. I. mendera arte– Bakarrik burua eta lepoa– Brontzea edo harri polikromatua– Espresio serio eta lasaiak– Pertsonaia indibidualizatua– Pertsonai publikoak

idealizatzeko joera.

Erromatar Erretratua

• Goi Inperioa (K.o. I-III. mendeak)– Erretratu ofiziala idealizatzen da– Pertsonaiaren garrantzia azpimarratu nahi zuten– Norberaren ezaugarriak– Izaeraren irudikapena– Aurpegia bizarrik gabe

Erromatar Erretratua

– Flaviatar dinastia (K.o. II. mendea)• Errealismoa• Hileak bolumena

irabazten du• Bizarra• Klaroskuroko efektuak

Erromatar Erretratua

• Behe Inperioa (K.o. IV-V. mendeak) – Antiklasizismoa– Lineala eta hieratikoa– Humanitatea galtzen du– Monumentala– Eskematikoa

Emakumeen Erretratuak

• Modako isla zen

• Emakumeen irudikapen errealista da

• Arreta berezia orrazkeran.

Erretratuko tipologia

• Thoracatae: enperadorea garaile

• Apoteosikoa: Jainko bat bezala, biluzik eta koroatua

Erretratuko tipologia

• Togatae: zibil bat bezala, togaz jantzia.

• Pontifex Maximus: togaz jantzia eta burua estalita duela

Erretratu Inperiala

• Propaganda egiteko balio zuen• Greziar kanona erabiltzen zuen• Idealizatu xamarra • Irudi klasikoetan inspiratua (Doriforo)• Erretratu psikologikoa• Oinutsik = dibinitatea• Sinboloen erabilera• Polikromia

Zaldi gaineko erretratua

• Militar bat bezala hiritarrengana zuzentzen dela

• Pertsonai baketsua, filosofo bat bezala jantzita

• Berpizkundean eragina izan zuen• Erretratu psikologikoa• Irudi orekatua

Erliebe Historikoa

• Kokapena desberdinak zituen:– Aldareak

– Garaipen arkuak

– Ohorezko zutabeak

– Sarkofagoak

Erliebe Historikoa

• Ezaugarriak:– Inmortalitatea ohorazteko– Zerbait garrantzitsua gogoratu nahi zuten– Propaganda

Erliebe Historikoa

• Ezaugarri teknikoak:– Pinturako efektuak

– Perspektiba eta plano

desberdinak

– Mugimendu eta bolumena

– Paisaiako elementuak

– Bilakaera naturalismotik

errealismora

– Berpizkundean eragina izan zuen

Erliebe Historikoa

• Aldareak– Ara Pacis famatuena da– Augustoren garaiko tradizioa islatzen du– Partenoiko frisoak gogoratzen ditu

Erliebe Historikoa

• Garaipen arkuak– Famatuenak dira Tito eta Constantino-renak– Gertakari historikoak kontatzen dituzte– Errealistak, espazioko erreferentziaz– Plano desberdinak.

Erliebe Historikoa

• Ohorezko zutabeak– Famatuena Trajanorena da– Era helikoidalean antolatua – Dacioen aurkako kanpaina kontatzen du – Pertsonai anitzak– Gerrako eszenak– Perspektiba– Paisaia

Erliebe Historikoa• Sarkofagoak

– Erliebeak ornamentalak eta memoriotikoak dira – Irudikapen jarraituak– Gutxienez aurrealdea lantzen da– Irudiz beteta egon daiteke– Hildakoak goialdean etzanda agertzen dira