Erliebea ariketak

4
Informazioa lekutzea espazioan 1 Aipatu Lurraren barruko hiru geruzak. …………………………………………………………… 2 Orain, aipatu Lurraren inguruko geruzak. …………………………………………………………… 3 Zer da biosfera? …………………………………………………………… …………………………………………………………… 4 Idatzi esaldi bakoitzaren azpian definitu den kontzep- tua: a) Planetako uren multzoa. …………………………………………………………… b) Lurraren inguruko gasezko geruza. …………………………………………………………… 5 Adierazi egia (E) ala gezurra (G) dioten honako esaldi hauek: a) Nukleoa, batez ere, altzairuzkoa da. b) Mantua harri solidoek eta magmak osatzen dute. c) Azala harri bigunek osatzen dute. d) Kontinenteak eta uharteak azaleratutako lurrak dira. 6 Idatzi sei kontinenteen izenak, txikienetik handiene- rako ordenan.. …………………………………………………………… …………………………………………………………… Informazioa lortzea 7 Bete hutsik dauden espazioak. 1. ………………………… 2. ………………………… 3. ………………………… 4. ………………………… 5. ………………………… 6. ………………………… Informazioa antolatzea 8 Bete honako esaldi hauetan hutsik dauden espa- zioak: Lurra ................................................. egituratzen da; horien .......................... da, eta .......................... hainbat eratako ................................. osatuta daude. ............................ geruzarik ..........................ena da. ............................... ............................... geruza da. ........................... geruzarik ..........................ena da. 9 Osatu honako laburpen-lauki hau. AZALERATUTAKO LURRAK DEFINIZIOA KONTINENTEAK UHARTEAK 4 3 2 1 6 5

Transcript of Erliebea ariketak

2

9

© G

RU

PO

AN

AYA

, S.A

. Giz

arte

Zie

ntzi

ak. D

BH

1. m

aila

. Mat

eria

l hau

foto

kopi

atze

ko b

aim

ena

emat

en d

a.

! Informazioa lekutzea espazioan1 Aipatu Lurraren barruko hiru geruzak.

……………………………………………………………

2 Orain, aipatu Lurraren inguruko geruzak.

……………………………………………………………

3 Zer da biosfera?

……………………………………………………………

……………………………………………………………

4 Idatzi esaldi bakoitzaren azpian definitu den kontzep-tua:

a) Planetako uren multzoa.

……………………………………………………………

b) Lurraren inguruko gasezko geruza.

……………………………………………………………

5 Adierazi egia (E) ala gezurra (G) dioten honako esaldi hauek:

a) Nukleoa, batez ere, altzairuzkoa da.

b) Mantua harri solidoek eta magmak osatzen dute.

c) Azala harri bigunek osatzen dute.

d) Kontinenteak eta uharteak azaleratutako lurrak dira.

6 Idatzi sei kontinenteen izenak, txikienetik handiene-rako ordenan..

……………………………………………………………

……………………………………………………………

Aurrera egiteko lanak ! Informazioa lortzea

7 Bete hutsik dauden espazioak.

1. ………………………… 2. …………………………

3. ………………………… 4. …………………………

5. ………………………… 6. …………………………

! Informazioa antolatzea8 Bete honako esaldi hauetan hutsik dauden espa-

zioak:

Lurra ................................................. egituratzen

da; horien .......................... da, eta ..........................

hainbat eratako ................................. osatuta daude.

............................ geruzarik ..........................ena da.

............................... ............................... geruza da.

........................... geruzarik ..........................ena da.

9 Osatu honako laburpen-lauki hau.

AZALERATUTAKO LURRAK

DEFINIZIOA

KONTINENTEAK

UHARTEAK

4

3

21

6 5

2

11

© G

RU

PO

AN

AYA

, S.A

. Giz

arte

Zie

ntzi

ak. D

BH

1. m

aila

. Mat

eria

l hau

foto

kopi

atze

ko b

aim

ena

emat

en d

a.

! Hiztegia erabiltzea

10 Definitu erliebe kontzeptua.

…………………………………………………………

…………………………………………………………

…………………………………………………………

11 Seinalatu X batekin kostaren definizio zuzenarekin bat datorren esaldia:

a) Kosta itsasoko sartunea da.

b) Kosta alderdi guztietatik urez inguratu-tako lurraldea da.

c) Kosta lurraren eta itsasoaren arteko uki-pen-zona da.

! Informazioa lortzea

12 Idatzi, marrazki bakoitzaren azpian, marrazki ho-rrek adierazten duen erliebe-forma.

Aurrera egiteko lanak ! Informazioak lotzea

13 Idatzi egia (E) ala gezurra (G) diren honako esaldi hauek:

a) Lurmuturrak kostaren itsasoko sartuneak dira.

b) Penintsulak itsasoaren kostako sartuneak dira.

c) Golkoak alderdi guztietatik urez ingura-tutako lurraldeak dira.

d) Hondartzak itsas ertzean harea edo harriak pilatuz sortutako hedadurak dira.

! Informazioa antolatzea

14 Osatu azaleratutako lurretako erliebe-formei buruzko honako taula hau.

15 Osatu honako esaldi hauek:

a) Ibaiek .............................................. deritzegun

............................ luzangak induskatzen dituzte.

b) .............................a .........................k aurkezten

dituen formen multzoa da.

c) Azaleratutako lurren erliebeak oinarrizko lau forma aurkezten ditu: ................................,

......................, ...................... eta ..................... .

d) ............................. ..................................ren eta

...........................ren arteko ukipen-zona da.

ERLIEBEAREN FORMAK DEFINIZIOA

2

13

© G

RU

PO

AN

AYA

, S.A

. Giz

arte

Zie

ntzi

ak. D

BH

1. m

aila

. Mat

eria

l hau

foto

kopi

atze

ko b

aim

ena

emat

en d

a.©

GR

UP

O A

NAY

A, S

.A. G

izar

te Z

ient

ziak

. DB

H 1

. mai

la. M

ater

ial h

au fo

toko

piat

zeko

bai

men

a em

aten

da.

! Informazioak lotzea

17 Idatzi zein kontinentetan dauden erliebearen honako elementu hauek.

18 Lotu honako zutabe hauetako berbak:

a) Everest 1. Antartikab) Aconcagua 2. Asiac) Vinson mendigunea 3. Ozeaniad) Puncak Jaya 4. Afrikae) Kilimanjaro 5. Amerikaf) Rift Valley 6. Amerikag) Appalacheak 7. Afrika

! Informazioa lortzea

19 Zer dira honako geografia-elementu hauek, mendika-teak, mendiguneak, goi-ordokiak, ordokiak, sakonu-neak ala uharteak?

ERLIEBEAREN FORMAK KONTINENTEA

MENDI TRANSATLANTIKOAK

INDOTXINAKO PENINTSULA

DRAKENSBERG MENDIAK

ARGENTINAKO PAMPA

MACDONNELL MENDIAK

MADAGASKAR

HIMALAIA

PAMPA

SIBERIA

ZEILAN

GROENLANDIA

ATLAS

KONGO

ANDEAK TIBET

INDOTXINA

HAGGAR

APPALACHEAK

Zirkulu polarartikoa

Kantzer tropikoa

Ekuatorea

Capricorniustropikoa

Zirkulu polar antartikoa

Sondako uharteak

Hokkaido

Irlanda

BritainiaHandia

IparIrlanda

Iparuhartea

Tasmania

Sakhalin

HonshuKyüshü

Luzon

Sumatra

Java

BorneoCelebes Ginea Berria

Zeilan

Filipina uharteak

Japoniako artxipelagoa

Britainiaruharteak

Zembla BerriaSvalbard

Frantzisko Josefen lurraldea

Iparlurraldea

Siberia Berrikouharteak

Islandia

Formosa

Aleutiar

uharteak

Kuba

Suaren lurraldea

Malvinauharteak

Hego Georgia

Berkner

Ternua

Galapagoak

Kergelenuharteak

Baffinlurraldea

Victoria

MelvilleBanks

Ellesmere

Elisabet Erreginaren uharteakGroenlandia

Australia

Cabo Verdeuharteak

Azoreuharteak

Hawaiiuharteak

Kanariaruharteak

Madeira uharteak

Madagaskar

Kuril uharteak

M

endi Harritsuak

Appalach

eak

Brooks mendiak

An

de

me

nd

ia

k

Brasilekogoi-ordokia

Laurentiargoi-ordokia

Mendikate

BanatzaileHandia

Mongoliakogoi-ordokia

ErdialdekoSiberiako

goi-ordokia

Ura

l men

diak

Eskandinavi

ako m

endiak

Alpeak

Ellsworth mendiak

Charles

Tran

sant

artik

oak

Men

di

Printze

aren

mendiak

Kaukaso

Karpatoak

Etiop

iako

mendig

unea

Mac Donnell

mendiak

H i m a l a i a

Zagro mendiak

Tien Shan

VerjoianskekoTxerski mendiak

mendiak

Tíbet Anatolia

Guyanakomendigunea

Mexikokogoi-ordokia

A t l a s

Marra

mendiak

Drakensberg

Tibesti Hoggar

Biegoi-ordokia

MesetaAmericana

Rockefellergoi-ordokia

Aconcagua6960

Vinson4897

Puncak Jaya 5030

Everest 8848

Kilimanjaro 5895

Elbrus5642

Kenya 5199

Ordoki Handiak

Europako Ordoki Handia

Errusiako ordokia

MendebaldekoSiberiakoordokia

Marie Byrd-enlurraldea Coats

lurraldea

Martha

printzesaren

lurraldeaM a u d

E r r e g i n a r e nl u r r a l d e a

Enderbylurra

W i l k e s - e nl u r r a l d e a

Pampa

Pa

tag

on

ia

Gra

nC

ha

co

Gangesenordokia

TxinakoLautadaHandia

Man

txur

iako

laut

ada

Amazonasen Arroa

RIFT

HAR

AN

A

S a h e l

Kongorenkubeta

Txadenkubeta

Nigerrenarroa

Labradorpenintsula

Taimirreko penintsula

PenintsulaAntartikoa

Kalifornia Behereapenintsula

Floridako pen.

Somaliakopen.

Kolapen.

Jamalpen. Gydan

pen.

Kamtxatkapenintsula

Arabiakopenintsula

Eskand

inavia

ko pe

nintsu

la

Iberiarpenintsula

Balkanetakopenintsula

Deccanpen.

Indotxinapen.

ArroHandia

Victoria

Basamortu

Handia

Sahara basamortua

Kalaharibasamortua

Gobi basamortua

Hudsonbadia

Baffinbadia

Mexikokogolkoa

Gineakogolkoa

Alaskakogolkoa

Bengalakogolkoa

Berin

g it

sar.

Mediterraneo itsasoa

Karibe itsasoaArabiako

itsasoa

Aralitsasoa

Filipinetakoitsasoa

Koralitsasoa

Tasmaniakoitsasoa

Okhotskekoitsasoa

Beringitsasoa

Beringitsasoa

Laptevitsasoa

Karako itsasoa

Barentsitsasoa

Weddell itsasoa

Amundsen itsasoa

Rossitsasoa Ross

itsasoa

Bellingshausenitsasoa

Davis itsasoa

Norvegiakoitsasoa

Labradorrekoitsasoa

Moz

ambi

keko

kana

la

Beaufortitsasoa

EkialdekoSiberiako

itsasoa

Txinako

it s

as o

a

I N D I A K O

O Z E A N O A

O Z E A N O

B A R E A

O Z E A N O

B A R E A

OZEANO ARTIKOA

O Z E A N O A N TA R T I K O A

OZ

EA

NO

A

TL

AN

TI

KO

A

B A R E A

5000 m-tik gora

Altitudea

4000 - 5000 m

3000 - 4000 m

2000 - 3000 m

1000 - 2000 m

500 - 1000 m

200 - 500 m

0 - 200 m

Itsas mailaren azpian

0 1500 3000 4500 km

Lurreko erliebearen mapamundia.

© G

RU

PO

AN

AY

A, S

.A. G

eogr

afia

eta

His

toria

. DB

H. 1

. mai

la. M

ater

ial h

au fo

toko

piat

zeko

bai

men

a em

aten

da.

2

15

© G

RU

PO

AN

AYA

, S.A

. Giz

arte

Zie

ntzi

ak. D

BH

1. m

aila

. Mat

eria

l hau

foto

kopi

atze

ko b

aim

ena

emat

en d

a.

! Hiztegia erabiltzea

20 Aipatu Europa kontinentean aurki ditzakezun erliebe-formak, eta, gero, eman adibide bat.

………………….……… …………………………

………………….……… …………………………

………………….……… …………………………

21 Adierazi egia (E) ala gezurra (G) diren honako esal-di hauek:

a) Mendi gazte asko daude Europa erdial-dean.

b) Elbrus mendia Kaukaso mendikatean dago.

c) Eskandinaviako mendiak mendi zaharrak dira.

d) Balear uharteak Ozeano Artikoan daude.

! Informazioa espazioan lekutzea

22 Aurkitu Europako mapa mutuan honako geografia-elementu hauek:

– Europako Ordoki Handia

– Kaukaso

– Sizilia

– Ural mendiak

– Alpeak

– Britainiar uharteak

– Eskandinaviako mendiak

– Apeninoak

– Korsika

– Pirinioak

Aurrera egiteko lanak ! Informazioak lotzea

23 Lotu bi zutabe hauetako berbak, proposatzen zai-zun eredua kontuan hartuta:

1) Eskandinaviako mendiak a) Mendi gazteak

2) Europako Ordoki Handia b) Uhartea

3) Pirinioak c) Mendi zaharra

4) Islandia d) Ordokia

………………….……… …………………………

………………….……… …………………………

24 Idatzi zein itsasotan edo ozeanotan dauden ho-nako uharte hauek: Balear uharteak, Sizilia, Britai-niar uharteak, Korsika, Islandia.

! Informazioa antolatzea

25 Osatu honako esaldi hauek.

a) Europak …………………… oso ugaria du.

b) Iparraldean eta erdialdean …………………. eta ……………….. daude.

! Espazioa ulertzea

26 Marraztu Europaren soslaia.

MEDITERRANEO ITSASOA OZEANO ATLANTIKOA

1C