Entrenamendu-edukiek duten eragina eliteko emakume ...E2 2. entrenamendua aldia E3 3. entrenamendua...

Entrenamendu-edukiek duten eragina eliteko emakume futbolarien errendimendu fisikoan eta ezaugarri antropometrikoetan

Jakintza-arloa: Kirola-Osasuna

Egilea: ADUNA BADIOLA LEKUE

Urtea: 2013

Zuzendariak: Mª CRISTINA GRANADOS DOMINGUEZ, SUSANA Mª GIL OROZKO

Unibertsitatea: UPV/EHU

ISBN: 978-84-8438-492-2

Hitzaurrea

Ezustean ikertzeko aukera bikaina heldu zitzaidan UPV/EHUko irakasle hasiberria nintzenean. Proposamena Susana Gil doktorearen eskutik heldu zen, Athletic Club-eko ateak zabalduz. Antzeztokia gutxi ez balitz, emakumezkoen taldeekin eta hauek inguratzen zituzten teknikariekin aritu nintzen; denen artean eliteko gizatalde zoragarria osatzen zutelarik, eta dutelarik.

2008-09 denboraldian zehar 4 neurketa aldi burutu genituen, aldagai antropometrikoak eta errendimenduzkoak jasoz; horretaz gain, denboraldian entrenatutako eta partidetan jokatutako eduki ezberdinen bolumena jaso genuen. Lan honetan, alderdi hauen arteko erlazioan sakontzen da.

Guzti hau aztertzeko, Cristina Granados doktoreari laguntza eskatu genion; gonbidapena baieztatu eta proiektuaren parte bilakatu zen, Susana Gil doktorearekin batera doktorego-tesi honen zuzendariak izanik.

Aitortu behar dut, ez naizela gogoratzen nola edo zergatik erabaki genuen lan hau euskaraz burutzea; ez dakit erabaki beharrik egon bazen ere. Pentsatzen dut elkarrekin euskaraz aritzen ginenez, modu natural batean gertatu zela. Edozein kasutan, horrelako lan bat euskaraz egiteak, nire buruhausteak ekarri zizkidan. Alde batetik, euskara modu egokienean erabiltzeko ardura; eta bestetik, gazteleraz edo ingelesez erabiltzen dugun terminologia, euskaraz ulergarria izateko kezka. Espero dut, bi hauen arteko oreka aurkitu izana.

Futbola bezala, lan hau ere taldekoa izan zen, eta eskerrak horri bukatu ahal izan nuen. Baina nahiz eta hau bukatu, bertan ikus daitekeen bezala, etorkizuneko ildoak zabaldu zitzaizkigun; nagusiki entrenamendu-edukien intentsitatearen inguruko ezagutza sakontzen.

Aduna Badiola Lecue2014

JARDUERA FISIKOAREN ETA KIROLAREN ZIENTZIEN FAKULTATEA

GORPUTZ ETA KIROL HEZKUNTZA SAILA

ENTRENAMENDU-EDUKIEK DUTEN ERAGINA ELITEKO

EMAKUME FUTBOLARIEN ERRENDIMENDU FISIKOAN

ETA EZAUGARRI ANTROPOMETRIKOETAN

Aduna Badiola Lecue-k aurkeztutako doktorego-tesia

Zuzendariak: Susana Mª Gil Orozko doktorea

Mª Cristina Granados Domínguez doktorea

Vitoria-Gasteiz, 2013

ESKERRONAK

Momentu hau ez zela helduko pentsatu izan dut, baina hemen nago, lan hau aurrera

eramaten lagundu didazuen guztioi eskerrak eman nahian. Tesi honen parte sentitu

denak, ondorengo lerroetan bere burua ez badu somatzen, mesedez ez dadila mindu;

aurkituko baitugu hitz egiteko uneren bat.

Lehenbizi UPV/EHUko Gorputz eta Kirol Hezkuntza Sailari eskerrak eman nahi

nioke ikerlan hau egitea onartzeagatik, eta baita eskainitako babesarengatik ere. Sail

honi eta UPV/EHUri eskertu nahi nieke, tesi hau burutzeko emandako ikasketa-

baimenagatik, horrek lagundu baitzidan sendo heltzen lan honi.

Aldez aurretiko jarrerarengatik, eskerrak eman nahi nieke Athletic Club futbol

taldeko zuzendaritzari eta teknikariei. Hauen artean, ezinbestekoa da Edurne Burgoa,

Iñigo Juaristi, Josean Lekue eta Markos Amado izendatzea, proiektu honen zati

zaretelako eta nire deiek beti erantzuna izan dutelako. Era berean, nire eskerrik

zintzoenak ikerlanean parte hartu zuten futbolari guztiei, emakume hauen laguntzarik

gabe ikerlan hau burutzea ezinezkoa bailitzateke.

Bestalde, Susana Gil eta Cristina Granados doktoreei, ikerlan honetako

zuzendariei eskertu nahi nieke beti hor egon izanagatik, eskurakoiak izanez egindako

zuzenketa zehatzengatik. Susanari, ikerlan hau egiteko nitaz oroitzeagatik eta beti

erakutsi didazun konfiantzagatik; eta Cristinari, ez dudalako ahaztuko proiektu

honetan sartzea baietsi zenuen unea.

Joseba Sesmari, proiektu hau elkarrekin hasi genuelako eta zure jarrera

positiboaz kutsatu ninduzulako. Eta Iraia Bidauzarragari, gure berbaldiengatik eta

irakur ezinak ziren zenbait esaldiei, buelta emanagatik.

Gurasoei, eskerrak zuei, ikasketak aukera bakarra izanagatik. Aitari,

isiltasunean errespetatzen gaituzulako, hutsetik dena eman diguzulako. Eta nola ez

amari, lurrean agertzen zaidan aingerua zarelako; eta lan hau bukatu egin behar zela,

etengabe, gogoan izanagatik.

Ixoneri, gure ika-mika guztien gainetik, nire ahizpa zarelako; zuri ere Joseba,

bizitza bat daramazulako gurekin. Aiora eta Koldo, bioi, momentu gogorretan nire

irribarrea izan zinetelako.

Mikeli, nigan duzun konfiantzak ez duelako mugarik, edozein gauza egiteko gai

ikusten nauzulako; zu zara nire autoestimuaren zaindari.

Azkenik, bukaerako onena usten delako, Gariri, bihotz batek hasi eta birek

bukatu dugulako lan hau. Zure taupada indartsuek eta irribarre bukaezinak,

beharrezkoa nuen azken bultzada eman zidatelako.

LABURDURAK

LABURDURAK

A Abiadura

Ab Abiadura baloiarekin

Abg Abiadura baloi gabe

ATA Abiadura, trebetasuna eta azkartasuna

B Besoko perimetro zuzendua

BMAJ Besoen ekintzarekin mugimenduaren aurkako jauzia

Bb Batez bestekoa

cm Zentimetro

Ds Desbiderapen estandarra

E Erresistentzia

E1 1go entrenamendua aldia

E1b Eraginkortasun aerobikoa baloiarekin

E1bg Eraginkortasun aerobikoa baloi gabe

E2bg Ahalmen aerobikoa baloi gabe

E3b Potentzia aerobikoa baloiarekin

E2 2. entrenamendua aldia

E3 3. entrenamendua aldia

EEBB Estatu Batuak

EJ Erorketa jauzia

F Belauneko diametroa

FIFA Fédération Internationale de Football Association

G-A Gorputz-adarretako

GAA Gehieneko abiadura aerobikoa

G-E Gorputz-enborreko

GGM Gantzik gabeko masa

GI Gehieneko indarra

GMI Gorputz masa indizea

GPS Global Positioning System

H Altuera

I Indarra

IO Indar orokorra

IE Indar espezifikoa

IFAB International Football Association Board

IP Indize ponderala

ISAK International Standards for Anthropometric Assessment

JB Jauzi bertikala

Kg Kilogramo

Km Kilometro

Km/h Kilometro orduko

LTzone Lactate threshold zone

m Metro

M Malgutasuna

m/s Metro segundoko

MAJ Mugimenduaren aurkako jauzia

min Minutu

MJ Makurtutako jauzia

NCAA National Collegiate Athletic Association

ODP Olympic Development Program

P Partidak

PL Lagunarteko partidak

PO Partida ofizialak

Pr Prebentzioa

Preb Prebentzioa baloiarekin

Prebg Prebentzioa baloi gabe

Pz Zangoko perimetro zuzendua

RAE Relative age effect

RPE Rating of perceived exertion

s Segundo

SPSS Statistical Package for the Social Sciences

T1 1go azterketa-aldia

T2 2. azterketa-aldia



TA Taktika

TE Teknika

TRIMP Training impulse

TT Teknika-taktika

U Ukondoko diametroa

VO2max. Oxigeno kontsumo maximoa

vs Versus

Yo-Yo IR Yo-Yo Intermittent Recovery Test

Yo-Yo IR1 Yo-Yo Intermittent Recovery Test Level 1

Yo-Yo IR2 Yo-Yo Intermittent Recovery Test Level 2

WUSA Women´s United Soccer Association

AURKIBIDEA

AURKIBIDEA

1. SARRERA................................................................................................................... 23

1.1. Futbola........................................................................................................... 25

1.2. Emakumea eta futbola.................................................................................. 26

1.2.1. Partidak........................................................................................... 27

1.2.2. Jokalariak........................................................................................ 29

1.2.2.1. Adina eta adin erlatiboaren eragina................................ 29

1.2.2.2. Antropometria, gorputz-osagaiak eta somatotipoa........ 31

1.2.2.3. Errendimendu fisikoa....................................................... 32

1.2.2.3.1. Abiadura............................................................ 33

1.2.2.3.2. Trebetasuna...................................................... 34

1.2.2.3.3. Behealdeko gorputz-adarren indarra............... 35

1.2.2.3.4. Erresistentzia..................................................... 36

1.2.2.4. Zelaiko postuak................................................................ 38

1.2.3. Entrenamendua.............................................................................. 40

2. HELBURUAK............................................................................................................. 47

3. METODOA................................................................................................................ 51

3.1. Parte-hartzaileak........................................................................................... 53

3.2. Materiala....................................................................................................... 54

3.3. Prozedura...................................................................................................... 55

3.3.1. Neurketak....................................................................................... 55

3.3.2. Datu orokorrak............................................................................... 57

3.3.3. Entrenamenduak eta partidak......................................................... 58

3.3.4. Miaketa fisikoa................................................................................ 63

3.3.4.1. Antropometria eta gorputz-osagaiak............................... 63

3.3.4.2. Somatotipoa..................................................................... 71

3.3.5. Proba fisikoak.................................................................................. 72

3.3.5.1. 15m leun........................................................................... 73

3.3.5.2. Trebetasun proba............................................................. 73

3.3.5.3. Besoen ekintzarekin mugimenduaren aurkako

jauzia (BMAJ).................................................................... 74

3.3.5.4. Yo-Yo Intermittent Recovery Test Level 1 (Yo-Yo IR1)..... 75

3.4. Estatistika....................................................................................................... 77

4. EMAITZAK................................................................................................................. 79

4.1. Datu orokorrak............................................................................................... 82

4.2. Denboraldian zehar jokalariek burututako entrenamenduen

eta jokatutako partiden kuantifikazioa........................................................... 85

4.3. Denboraldian zehar jokalarien neurrietan gertatutako aldaketak................ 95

4.3.1. Antropometria, gorputz-osagaiak eta somatotipoa........................ 96

4.3.1.1. Antropometria.................................................................. 97

4.3.1.2. Gorputz-osagaiak............................................................. 102

4.3.1.3. Somatotipoa.................................................................... 104

4.3.2. Errendimendu fisikoa..................................................................... 107

4.3.2.1. 15m leun.......................................................................... 107

4.3.2.2. Trebetasun proba............................................................ 110


jauzia (BMAJ).................................................................... 112

4.3.2.4. Yo-Yo Intermittent Recovery Test Level 1 (Yo-Yo IR1)….. 115

4.4. Korrelazioak................................................................................................... 117

4.4.1. Antropometriak, gorputz-osagaiek eta somatotipoak,

errendimendu fisikoarekin izandako korrelazioak.......................... 118

4.4.2. Antropometriaren, gorputz-osagaien eta somatotipoaren

bilakaerek, errendimendu fisikoaren bilakaerarekin

izandako korrelazioak. ................................................................... 123

4.4.3. Errendimendu fisikoaren aldagai ezberdinen arteko

korrelazioak……………………………………………………………………….….……. 128

4.4.4. Errendimendu fisikoaren aldagai ezberdin bilakaeren

arteko korrelazioak.......................................................................... 132

4.4.5. Antropometriak, gorputz-osagaiek eta somatotipoak,

entrenamenduetan eta partidetan landutako edukiekin

izandako korrelazioak...................................................................... 136

4.4.6. Antropometriaren, gorputz-osagaien eta somatotipoaren

bilakaerek, entrenamenduetan eta partidetan landutako

edukiekin izandako korrelazioak...................................................... 145

4.4.7. Errendimendu fisikoak, entrenamenduetan eta partidetan

landutako edukiekin izandako korrelazioak.................................... 154

4.4.8. Errendimendu fisikoaren bilakaerak, entrenamenduetan eta

partidetan landutako edukiekin izandako korrelazioak.................. 158

5. EZTABAIDA.............................................................................................................. 163

5.1. Datu orokorrak............................................................................................. 166

5.2. Denboraldian zehar jokalarien neurrietan gertatutako aldaketak............... 168

5.2.1. Antropometria, gorputz-osagaiak eta somatotipoa...................... 168

5.2.1.1. Antropometria................................................................ 168

5.2.1.2. Gorputz-osagaiak............................................................ 172

5.2.1.3. Somatotipoa................................................................... 176

5.2.2. Errendimendu fisikoa.................................................................... 178

5.2.2.1. 15m leun......................................................................... 179

5.2.2.2. Trebetasun proba........................................................... 181


jauzia (BMAJ)................................................................... 182

5.2.2.4. Yo-Yo Intermittent Recovery Test Level 1 (Yo-Yo IR1).... 185

5.3. Aldagai ezberdinen arteko erlazioak................................................. 188

6. ONDORIOAK........................................................................................................... 195

7. IKERKETAREN MUGAK ETA ETORKIZUNEKO ILDOAK.................................. 201

7.1. Ikerketaren mugak........................................................................................ 203

7.2. Etorkizuneko ildoak....................................................................................... 204

8. ERREFERENTZIA BIBLIOGRAFIKOAK................................................................ 205

9. ERANSKINAK........................................................................................................... 229

Igo Eranskina........................................................................................................ 231

II. Eranskina.......................................................................................................... 237

III. Eranskina......................................................................................................... 241

IV. Eranskina......................................................................................................... 245

V. Eranskina.......................................................................................................... 251

VI. Eranskina......................................................................................................... 255

VII. Eranskina........................................................................................................ 259

23

1. SARRERA

Sarrera

25

1. SARRERA

1.1. FUTBOLA

Zaila da futbola ezagutzen ez duen norbait aurkitzea, alde batera utzita atsegina zaion edo

ez, edota jokoaren gorabeherak ulertzen dituen edo ez. Baina jakite-maila zenbaterainokoa

den horrek, eztabaida asko bideratzen ditu, futbolak grina berezia sortzen baitu eta honen

inguruan asko baitira adituak sentitzen direnak; horregatik da, dudarik gabe, mundu mailan

kirolik eta famatuena. Baina aditua izateko, ezagupenak handitzea bezalakorik ez dago; eta

hortan aritu izan dira eta aritzen dira, futbolaren inguruko arlo ezberdinetako teknikariak eta

ikertzaileak.

Mundu hontan murgiltzeko, argi izan behar da futbola etenkako jarduera bezala

deskribatua izan dela, intentsitate baxuko aldi egonkorrak intentsitate altuko aldi

motzagoekin tartekatzen baitira (Davis and Brewer, 1993). Kirol honetan, errendimendu

motorea alderdi teknikoaren, taktikoaren, fisikoaren, fisiologikoaren eta psikologikoaren

menpe dago (Stolen eta lank, 2005); eta futbolariak arrakastara eramango dituzten

faktoreen artean, joko-tekniketan bikaintasuna, jokoan erabaki egokiak hartzeko gaitasuna,

ahalmen aerobiko eta anaerobiko moderatu-altua, malgutasuna, garapen muskularra eta

errotazio-mugimendu azkarrak burutzeko gaitasuna daude (Reilly eta lank., 2000).

Hainbeste faktorek futbol-jokoan eragina izanez gero, ezinbestekoa da hauek

ezagutzea eta jokalarien prestakuntzarako entrenamenduetan modu egokienean

barneratzea; azken jomuga diren partidetan emaitza onak lortu ahal izateko.

Sarrera

26

Gauzak horrela, ikerketa ugari aurkitzen dira futbolaren inguruan gai ezberdinak

jorratuz, futbolaren inguruko jakintza zabaltzen dutenak eta denok adituagoak izateko

aukera ematen digutenak.

1.2. EMAKUMEA ETA FUTBOLA

Emakumezkoen partaidetza da 20. mende hasierako ezaugarria (Reilly, 2003), ukaezina

delako azken urteetan emakumezkoen futbolak izan duen ospe gorakada mundu guztian

zehar. 1971ko apirilaren 17an Frantzia eta Holanda-ren artean FIFAk (Fédération

Internationale de Football Association) onartutako lehenengo emakumezkoen partida

internazionala jokatu zenetik (http://es.fifa.com/ edo http://www.fifa.com/), eta erakunde

honek 1991n lehenengo Emakumezkoen Munduko Futbol Txapelketa Txinan antolatu

zuenetik, emakumezkoen futbolak aurrerakuntza nabarmena izan du. Matthias Kunz-en

(2007) eskutik, “Gran Censo 2006” inkestaren arabera, 26 milioi emakumek jokatzen zuten

futbolean eta guztizko jokalari-kopuruaren %9.8 ziren; baita 2000. urtea eta 2006. urtearen

artean ere, futbolean jokatzen zuten emakumezkoen kopuruaren gehikuntza handiagoa izan

zen gizonezkoena baino. Gaur egunean, emakume futbolarien kopurua igo egin da, 29 milioi

baitira 130 lurralde baino gehiagotan banaturik (http://es.fifa.com/ edo http://www.fifa.com/).

Emakumeen partaidetzak futbolean eta hauen inguruko ikerketen argitalpenek,

pareko bilakaera izan dute azken urteetan zehar. Emakumeen futbola indartzen joan den

neurrian, beraien inguruko ezagupenak handitzeko beharra sortu da eta ikertzaileen interesa

ere piztu egin da. Gauzak horrela, emakumezkoen futbolari buruzko lanen argitalpenak

gehitzen joan dira urteetan zehar, 1981-1985. urteen artean urteko 50 ikerketa argitaratu

baziren ere, 2001-2006. urteen artean 250-tik gora izan ziren argitaratutako ikerlanak

(Kirkendall, 2007). Honek, gaur egunean emakume futbolarien inguruan ezagupen

http://es.fifa.com/

http://www.fifa.com/

http://es.fifa.com/


Sarrera

27

handiagoa izatea ekarri du, eta baita gizonezkoekin geroz eta konparaketa gutxiago egin

beharra ere; beti ere ikerketaren asmo nagusia konparaketa hori burutzea ez den kasuetan.

Futbolaren eskakizun fisiologikoei dagokienez, emakumezkoetan eta gizonezkoetan

antzekoak izan daitezke; bi kasuetan ahalmen aerobikoa, erresistentzia eta indar muskularra,

abiadura erresistentzia, malgutasuna eta abiadura maila altuetan beharrezkoak baitira (Davis

and Brewer, 1993). Baina, azterketa sakonago bat eginez ezberdintasun zehatzagoak

daudela genero bakoitzak jokatzeko duen eran ikusten da; nabariak izanik trebetasuna,

taktika eta egoera fisikoaren arteko ezberdintasunak (Kirkendall, 2007). Ildo berdinean,

Mujika eta lank. (2009) futbol-jokalarien eskakizun fisikoetan ezberdintasun espezifikoak

aurkitzen direla sexuaren eta adinaren arabera baieztatu zuten.

1.2.1. PARTIDAK

Datu fisiologikoa ez da txapelketako arrakasta iragartzen duen aldagai bakarra, baina

betebehar eta maila fisiologikoak beharrezko baldintzak dira emakumezkoen maila altuko

futbol txapelketetan arrakasta izateko (Bunc eta Psotta, 2003, 2004); eliteko emakumezkoen

futbolaren eskakizun fisikoak txapelketa mailaren menpe baitaude (Krustrup eta lank., 2009).

Goi mailako emakume futbolari internazionalak intentsitate altuagoetan lan egiten dute

partidaren zehar maila baxuagoko eliteko jokalariak baino (Andersson eta lank., 2007;

Gabbett eta Mulvey, 2008; Krustrup eta lank., 2009; Mohr eta lank., 2007, 2008). Eta

Andersson eta lank. (2010) ikusi zutenez, eliteko emakume jokalariak partida

internazionaletan intentsitate altuetan eta esprintatzen burutzen dituzten distantziak,

luzeagoak dira nazional mailako partidetan burutzen dituztenak baino.

Sarrera

28

Elite mailako emakume futbolari batzuen egoera fisikoan defizita dagoela maila

horretako partidek eskatzen duten intentsitatea jasatzeko, nagusiki partiden bukaerarantz,

ikusi izan da (Andersson eta lank., 2007; Krustrup eta lank., 2009; Mohr eta lank., 2008); eta

intentsitate altuko korrikaldi (Andersson eta lank., 2010; Bradley eta lank., 2010; Gabbett eta

Mulvey, 2008; Krustrup eta lank., 2005, 2009; Mohr eta lank., 2007, 2008) eta esprint

kopuruak (Andersson eta lank., 2010; Krustrup eta lank., 2005, 2009; Mohr eta lank., 2008)

gutxitu egiten dira partidaren zehar, nekearen garapena eta bilakaera adieraziz (Andersson

eta lank., 2010; Krustrup eta lank., 2005, 2009, 2010; Mohr eta lank., 2007, 2008).

Elite mailako emakume futbolarien partida batek, ondorengo emaitzak izan ditzake

Krustrup eta lank. (2005) arabera: futbolariek guztira 10.3 km (9.7 - 11.3 km) burutzen

dituzte; hauetariko 9.0 km (8.4 - 9.8 km) korrika intentsitate baxuan dira, 1.31 km (0.71 -

1.70 km) intentsitate altuan eta 0.16 km (0.05 - 0.28 km) esprintatzen dira. Partidako batez

besteko bihotz-maiztasuna 167 (152-186) taupada minutukoa da eta gehienekoa 186 (171-

205) taupada minutukoa, gehieneko bihotz-maiztasunaren %87 (81-93) eta %97 (96-100),

hurrenez hurren. Eta 2005eko Emakumeen Europako Txapelketan, batez beste 11979 ± 1325

m burutu zituzten; hauetariko %45 footing egiten, %26 oinez, %13 korrika, %3 esprintatzen

eta %13 mugimendu baliagarriak egiten izan ziren (Scott eta Drust, 2007).

Hauez gain, partidan gertatutakoaren hainbat datu aurki daitezke urteetan zehar

burutu diren zenbait lanetan (Andersson, 2012; Andersson eta lank., 2008; Bradley eta lank.,

2010; Gómez, 2006; Hewitt eta lank., 2007; Kirkendall, 2007; Miyamura eta lank., 1997,

Mohr eta lank., 2003a).

Sarrera

29

1.2.2. JOKALARIAK

Emakumeen ezaugarri antropometrikoetan eta fisiologikoetan, eta trebetasun ezaugarrietan

oinarriturik, posible da futbolari izan daitezkeenak (potentzialak) hautatzea (Hoare eta Warr,

2000); argi dago eliteko futbolean lehiatzeko aldez aurreko baldintza fisiko eta

antropometrikoak beharrezkoak direla (Reilly eta lank., 2000).

1.2.2.1. ADINA ETA ADIN ERLATIBOAREN ERAGINA

Davis eta Brewer-ek (1993) egindako errebisioan, eliteko emakume futbol-jokalarien adin

tartea 20.3 eta 24.5 urtetan kokatu zuten. Adin tarte antzerakoa ondorioztatzen da gorengo

mailetako emakume jokalariekin egindako ikerketak aztertuz, 20.9 eta 25.4 urte bitartekoa

(ikus Igo eranskina).

Hezkuntza eta kirol sistema adin kronologikoaren inguruan daude antolatuta. Mailak

ezberdintzeko orduan, Europako herrialde gehienetan, urtea hartzen da erreferentzia gisa

(honen ondorioz urtarrilaren 1a eta abenduaren 31a bitartean jaiotako umeak maila

berdinekotzat hartzen dira). Egunerokotasunean mailaketa honek kirol munduan eragiten

duenaren inguruan, sakon eta luze idatzi da adin erlatiboaren eragina terminopean.

Adin erlatiboa terminoa, urteko talde berdineko adinkideekiko erlatiboa den

pertsona bakoitzaren adinaren inguruan deritzo, zein adin-talde espezifiko bat osatzeko

erabilitako aukeraketa-datarekiko erlatiboa den jaiotze-dataren menpe dago; hau horrela

izanda, urteko adin-taldearen barneko adin-bariazioei adin erlatiboaren ezberdintasunak

deitzen zaie, eta honen ondorioak adin erlatiboaren eragina edota RAE (relative age effect)

bezala ezagutzen dira (Wattie eta lank., 2008).

Sarrera

30

Grondin eta lank. (1984) eta Barnsley eta lank. (1985) deskribatu zuten lehenengo

aldiz adin erlatiboaren eragina kirolean, elite mailako kanadiar izotz hockey-jokalarien artean

eta junior mailako hockey-jokalarien artean, hurrenez hurren. Baina aipatzekoa da ere, 1935.

urtetik aurki dezakegula RAE gertakaria alemaniar futbol profesionalean (Cobley eta lank.,

2008). Harrezkero eta futbolari dagokionez, ikerlan asko aurki ditzakegu RAEren presentzia

baieztatzen dutenak gizonezkoetan, baina ez asko emakume futbolarien inguruan. Cobley

eta lank. (2009) egindako errebisioan, kirol ezberdinetan, eta horien artean futbolean,

azaldutako RAE jasotzen da; emakumezkoen kiroletan ere RAEren presentzia baieztatuz,

baina beti ere gizonezkoetan baino neurri txikiagoetan (emakumeak: 1go hiruhilekoa vs 4.

hiruhilekoa, 1.21 (1.10-1.33) momio arrazoia; eta 1go seihilekoa vs 2. seihilekoa, 1.39 (1.26-

1.54) momio arrazoia; gizonezkoak: 1go hiruhilekoa vs 4. hiruhilekoa, 1.65 (1.54-1.77)

momio arrazoia; eta 1go seihilekoa vs 2. seihilekoa, 1.39 (1.32-1.47) momio arrazoia).

Antzerako ondoriora heldu ziren Vincent eta Glamser (2006), gizon futbolarietan

emakumeetan baino RAE sistematikoagoa eta indartsuagoa zela ikusi baitzuten; lehenengo

eta bigarrengo seihilabetekoak konparatuz (%62.5-%37.5 vs %56.4-%43.6).

Emakume futbol-jokalarietan RAE ikertu duten lanen emaitzak heterogeneoak dira.

Goldschmied-ek (2011) ez zuen RAEren presentzia ikusi WUSA (Women´s United Soccer

Association) liga profesionaleko emakumeen artean; eta are gehiago, azken hiruhilekoan

jaiotako jokalariek profesionalak izatera heltzeko aukera gehiago zutela baieztatu zuen.

Delorme eta lank. (2009) ere, elite mailako jokalari frantsesetan ez zuten RAErik ikusi. Ildo

berdinean, Delorme eta lank. (2010) maila guztietako jokalari helduekin egindako ikerketan

ez zuten RAE hauteman; bai ordea gazte mailetan. Helsen eta lank. (2005) ere, RAEren

presentzia ikusi zuten 18 urte azpiko futbolarietan, baina neurri txikian (p<0.10).

Alderantzizko joerarekin aurkitu ziren Vincent eta Glamser (2006) Ameriketako Estatu

Batuetako ODPko (Olympic Development Program) jokalarietan, 17 urte azpiko estatu

Sarrera

31

mailan ez baitzuten RAE ikusi eta bai ordea 17 urte azpiko erregional mailan eta 19 urte

azpiko nazional mailan; esan beharra dago ere, azken bi maila hauetan RAEren presentzia

marjinala izan zela. Bukatzeko, Gipuzkoako jokalariekin egindako ikerlanean, RAEren

presentzia nabarmenagoa aurkitu zen nazional mailan (%61.2 1go seihilabetekoan eta %38.8

bigarren seihilabetekoan) lurralde mailan (%52.35 1go seihilabetekoan eta %47.68 bigarren

seihilabetekoan) baino (González, 2007).

1.2.2.2. ANTROPOMETRIA, GORPUTZ-OSAGAIAK ETA SOMATOTIPOA

Emakume futbolarien neurri antropometrikoetan guztiz oinarritzen diren ikerketa gehiegirik

ez egon arren, jokalariei buruzko informazio osagarria emanez edo lanaren atal bezala

agertzen dira neurri antropometrikoak ikerketa gehienetan (ikus Igo eranskina). Honetaz

gain, maila ezberdinetako emakume futbolarien ezaugarri antropometrikoak konparatu izan

dituzte zenbait ikertzaileek (Mujika eta lank., 2009; Scott eta lank., 2002; Sedano eta lank.,

2009a, 2009c; Todd eta lank., 2002).

Goi mailako emakume futbolarien profila ezagutzeko, ikerketa ezberdinak aztertuz

(ikus Igo eranskina) altuera 162.4 eta 172 cm-en artean, pisua 56.63 kg-en eta 65.9 kg-en

artean, eta gantz-portzentajea %13.2 eta %27.7ren artean kokatzen dira. Davis eta Brewer-

ek (1993) egindako errebisioan, emakume futbolarien gantz-portzentaje tartea %19.7 eta

%22ren artean ezarri zuten; Rico-Sanz-ek (1998) %21 inguruan finkatu zuen; eta Shepard-ek

(1999) %16ren gainetik kokatu zuen. Gantza neurtzea eta aztertzea garrantzitsua da gantz-

kopuru altua izateak errendimendua gutxitu baitezake; horretaz gain, gantz-kopuru handia

edukitzeak nolabait elikadura eta ariketa fisikoaren arteko desorekaren emaitza da, asko edo

oker jateagatik edota ariketa fisiko gutxi egiteagatik (Gil, 2003).

Sarrera

32

Jokalarien gorputza deskribatzen du ere somatotipoak bere hiru osagaien bitartez:

endomorfia, mesomorfia eta ektomorfia (Heath eta Carter, 1967), beti orden berdinean

ematen dira. Lehen osagaiak edo endomorfiak, gantz-kantitatea adierazten du; beraz,

obesitatearen adierazletzat har daiteke. Bigarren osagaiak, edo mesomorfiak, portzentaje

muskulu-eskeletikoa adierazten du. Hirugarren osagaiak, edo ektomorfiak, linealtasuna

adierazten du, luzera neurriak zeharkakoak baino handiagoak direla (Gil, 2003).

Nahiz eta mesomorfia osagaiaren nagusitasuna ikusi izan den gizon-futbolarietan

(Garganta eta lank., 1993; Gil, 2003; Gil eta lank., 2007; Reilly eta lank., 2000; Rico-Sanz,

1998; Shephard, 1999), gutxi dira somatotipoa neurtu izan dutenak emakume futbolarien

inguruko ikerketetan: adibidez, emakume futbol-jokalari turkiarren somatotipoa 4.0 - 3.9 -

2.5 izan zen (Tamer eta lank., 1997); urte batzuk geroago, Can eta lank. (2004) herrialde eta

maila berdineko futbolariekin egindako ikerketan, 3.07 - 3.55 - 2.43 izan zen; eta Espainiako

1go Nazionaleko jokalariena, 5.23 - 3.03 - 2.24 izan zen (Sedano eta lank., 2009a).

1.2.2.3. ERRENDIMENDU FISIKOA

Ondorengo ataletan hauteman daitekeen bezala, jokalarien errendimendu fisikoa ikerketa

askotan aztertua izan da; baina horrez gain, maila ezberdinetako emakume futbolarien

errendimendu fisikoa ere, konparatua izan da zenbait ikerketetan (Mujika eta lank., 2009;

Sedano eta lank., 2009c; Smith eta lank., 2007; Todd eta lank., 2002).

Sarrera

33

1.2.2.3.1. ABIADURA

Esprint-errendimendua jokatzeko abileziaren mugatzaile garrantzitsua da hainbat kiroletan,

futbola barne (McCurdy eta lank., 2010). Esprinta hobetzen ahalegintzea garrantzitsua da;

zeren eta proba hau, sarritan, kirol-potentziala ebaluatzeko erabiltzen da (Bartolini eta lank.,

2011). Hainbat ikerketetan aztertu izan da emakume futbolarien esprint-denbora edo

esprint-abiadura; horretarako, ondorengo zerrendan ikus daitekeen bezala, egileek

distantzia ezberdinak erabili izan dituzte:

5 m: Todd eta lank. (2002), Vucetic eta lank. (2007).

10 m: McCurdy eta lank. (2010), Scott (2007), Vucetic eta lank. (2007).

15 m: Mujika eta lank. (2009).

18.28 m (4.57 m, 9.14 m eta 13.71 m ere neurtuta): Bartolini eta lank. (2011).

20 m: Andersson eta lank. (2008), Dowson eta lank. (2002), Kirkendall eta lank.

(2003, 2004), Scott (2007), Sjökvist eta lank. (2011), Tumilty eta Darby (1992),

Vucetic eta lank. (2007).

25 m: McCurdy eta lank. (2010), Polman eta lank. (2003, 2004).

27.43 m (13.71 m ere neurtuta): Jones eta lank. (2010).

30m: Krustrup eta lank. (2009), Orntoft eta lank. (2012), Todd eta lank. (2002),

Vucetic eta lank. (2007).

36.58 m: De Mello eta lank. (2004).

36.58 m (9.14 m eta 18.28 m ere neurtuta): Vescovi eta lank. (2006).

Sarrera

34

36.6 m (9.1 m, 18.3 m, 27.4 m ere neurtuta): Vescovi eta lank. (2011).

36.6 m (9.1 m, 18.2 m, 27.3 m ere neurtuta): Vescovi eta McGuigan (2008).

1.2.2.3.2. TREBETASUNA

Futbol partidako jarduera gehiena baloirik gabeko mugimenduez dago osatua, baloia

jokatzeko edo aurkakoa engainatzeko taldekideentzako espazioak sortuz, edo aurkakoaren

atzetik korrikaldiak burutuz (Reilly eta lank. 2000); era berean, futbol-mugimendu askok

norabide aldaketa azkarrak eskatzen dituzte, akzio eszentriko-kontzentrikoa inplikatuz

(Tumilty, 1993).

Trebetasun probekin, orokorrean, jokalariek distantzia laburretan arintasunarekin

edo bizkortasunarekin mugimendu konplexuak egiteko duten gaitasuna neurtzen da.

Ezaguna denez trebetasuna futbolaren betekizuna edo eskakizuna dela, honen ebaluazioan

arreta gehiago jartzea justifikatuta egongo litzateke (Kirkendall eta lank. 2003, 2004).

Lortutako emaitzek, futbolariaren zenbait arrakasta bere trebetasunari esker lortu

ahal direla pentsatzera eraman zuten Tumilty (1993). Eta, Kirkendall eta lank. (2003, 2004)

baieztatu zutenez, trebetasun proba jokoaren korrika-bolumena hoberen iragartzen duen

proba da, beraiek egindako proben artean (jauzi bertikala, Yo-Yo IR testa, Cooper testa, 20m

esprint eta 7x20m nekea proben artean).

Emakume futbolarietan trebetasuna neurtzeko hautatutako probetan ez dagoela

bateratasunik dirudi, ondorengo hauek bereizi baitaitezke ikerketa ezberdinen artean:

15 m agility: Mujika eta lank. (2009).

Sarrera

35

4-Level Squat Thrust Agility Test in 10 seconds: Can eta lank. (2004).

Illinois Agility: Kirkendall eta lank. (2003, 2004, 2005), Vescovi eta lank. (2006,

2011), Vescovi eta McGuigan (2008).

L- shaped trajectory eta Turning (norabidea aldatzeko gaitasuna): Polman eta

lank. (2003, 2004).

Pro-Agility: Jones eta lank. (2010), Vescovi eta lank. (2006, 2011), Vescovi eta

McGuigan (2008).

1.2.2.3.3. BEHEALDEKO GORPUTZ-ADARREN INDARRA

Behealdeko gorputz-adarren indar maximoa eta esplosiboa garrantzitsuak dira futbolaren

errendimendurako (Hoff eta Helgerud, 2004). Muskuluaren indar entrenamendua, lan

teknikoarekin konbinatuz, jokalarien indarraren errendimendua hobetzen du partidan zehar

ematen diren jarduera esplosiboetan (Bangsbo eta Krustrup, 2009).

Emakume futbolarien errendimenduaren inguruan egindako ikerlan gehienetan

neurtzen da behealdeko gorputz-adarren indar esplosiboa, eta horretarako jauzi bertikalak

eta horizontalak erabiltzen dira. Jarraian, bertikaletan arreta jarriz, jauzi mota ezberdinak eta

beraien lanetan erabili dituzten ikertzaileak zerrendatzen dira:

BMAJ (besoen ekintzarekin mugimenduaren aurkako jauzia): Dowson eta lank.

(2002), Jones eta lank. (2010), Mujika eta lank. (2009), Polman eta lank. (2003,

2004), Smith eta lank. (2007).

Sarrera

36

EJ (erorketa jauzia): Evangelista eta lank. (1992), McCurdy eta lank. (2010),

Sedano eta lank. (2009b, 2009c), Werstein eta Lund (2012).

JB (jauzi bertikala): De Mello eta lank. (2004), Scott (2007), Tamer eta lank.

(1997), Todd eta lank. (2002), Tumilty eta Darby (1992), Wells eta Reilly (2002).

JB - pauso baten hurbiltzea: Can eta lank. (2004), Kirkendall eta lank. (2003, 2004,

2005), Rubley eta lank. (2011).

MJ (makurtutako jauzia): Castagna eta Castellini (2012), Evangelista eta lank.

(1992).

MAJ (mugimenduaren aurkako jauzia): Andersson eta lank. (2008), Castagna eta

Castellini (2012), Evangelista eta lank. (1992), Jensen eta Larsson (1992, 1993),

Krustrup eta lank. (2009, 2010), McCurdy eta lank. (2010), Mujika eta lank.

(2009), Sannicandro eta lank. (2007), Sedano eta lank. (2009b, 2009c), Sjökvist

eta lank. (2011), Vescovi eta lank. (2006, 2011) eta Vescovi eta McGuigan (2008).

1.2.2.3.4. ERRESISTENTZIA

Futbol-jokalarien indar- eta egokitzapen-programak diseinatzeko orduan, intentsitate altuko

jarduera aerobikoa atalase anaerobikotik hurbil mantentzeko ahalmena, lehentasunez

kontuan hartu beharrekoa da (Miller eta lank., 2007). Entrenamendu aerobikoak partidan

zehar intentsitate altuago batean aritzeko jokalarien gaitasuna handitzen du, eta nekearen

ondorioz teknikaren errendimenduan ematen den jaitsiera gutxiagotzen du (Bangsbo eta

Krustrup, 2009).

Sarrera

37

Azken urteetan asko zabaldu da Yo-Yo IRren (Yo-Yo Intermittent Recovery Test)

erabilera kirol ezberdinetan, eta baita emakumezkoen artean ere. Bi maila ezberdinetan

burutu daiteke test hau: 1go maila (Yo-Yo IR1) eta 2. maila (Yo-Yo IR2). Bi testek

estimulatzen dute sistema aerobikoa maximoki eta bien arteko ezberdintasun nagusia,

sistema anaerobikoa zein mailatan aktibatzen duten da.

Yo-Yo IR1 (Yo-Yo Intermittent Recovery Test Level 1) intentsitate altuko lan aerobikoa

errepikaturik burutzeko gaitasunean dago oinarriturik. Proba honek, bide aerobikoaren eta

anaerobikoaren partaidetza altua eskatzen du, ariketa fisiko trinkoa burutzean pertsonek

duten errekuperatzeko ahalmena aztertzeko aukera emanez (Krustrup eta lank., 2003a).

Partidarekin erlazionatuta dauden emakume jokalarien gaitasun fisikoak ebaluatzeko, erabili

daitezkeen probetariko bat Yo-Yo IR1 dela baieztatu zuten Bangsbo eta lank. (2008) eta

Mohr eta lank. (2003a, 2004). Emakume futbolarien erresistentzia aerobikoa ebaluatzeko,

ikertzaile ezberdinek erabili izan dute Yo-Yo IR1 proba: Tunstall, H.-ren komunikazio

pertsonala, Bangsbo eta lank. (2008) lanean ikusia; De Mello eta lank. (2004); Kirkendall eta

lank. (2003, 2004, 2005); Krustrup eta lank. (2005); Mohr eta lank. (2003a, 2004); Mujika eta

lank. (2009); Sirotic eta Coutts (2007); eta Sjökvist eta lank. (2011).

Eta Yo-Yo IR2k (Yo-Yo Intermittent Recovery Test Level 2), osagai anaerobiko handia

partaidetza aerobiko adierazgarri batekin konbinatuz, etenkako jarduera trinkoa burutzeko

ahalmena aztertzen du (Bangsbo eta lank. 2008). Andersson (2012), Krustrup eta lank. (2006,

2010) eta Orntoft eta lank. (2012) erabili izan dute test hau.

Emakume futbolariekin erresistentzia aerobikoa neurtzeko, beste proba batzuk ere

erabili izan dituzte ikertzaile ezberdinek:

Cooper: Kirkendall eta lank. (2003, 2004, 2005).

Sarrera

38

Incremental test on a treadmill: Alexiou eta Coutts (2008), Bunc and Psotta (2003,

2004), Evangelista eta lank. (1992), Favero and Jackson (2009), Ingebrigtsen eta

lank. (2011), Jensen eta Larsson (1992, 1993), Miller eta lank. (2007), Orntoft eta

lank. (2012), Rhodes eta Mosher (1992), Sirotic eta Coutts (2007), Sjökvist eta

lank. (2011).

Multistage fitness test edo 20m multi-stage shuttle run test: Brink eta lank.

(2009), Castagna eta lank. (2010), Davis eta Brewer (1992), Dowson eta lank.

(2002), Tamer eta lank. (1997), Todd eta lank. (2002), Tumilty eta Darby (1992),

Wells eta Reilly (2002).

1.2.2.4. ZELAIKO POSTUAK

Postu hauek jokalariek zelaian izan dezaketen kokapena eta betebeharren arabera bereizten

dira. Joko-sistemaren eta zelaiaren tamainaren arabera, txapelketa-egoera ezberdinak

sortzen dira postu bakoitzarentzat (Rhea eta lank. 2009).

Ikerlan ezberdinek estatistikoki baieztatu dute emakumeetan atezainak direla

jokalaririk astunenak (Gil eta Santos, 2009; Sedano eta lank., 2009a; Todd eta lank., 2002)

eta altuenak (Gil eta Santos, 2009; Todd eta lank., 2002).

Horrez gain, Sedano eta lank. (2009c) zenbait ezberdintasun estatistikoki adierazgarri

ikusi zituzten postu ezberdinen artean altuerari eta pisuari dagokienez (atezainak eta

hegaleko atzelariak, erdiko atzelariak eta aurrelariak baino pisutsuagoak izan ziren; eta

hegaleko atzelariak, erdiko atzelariak baino altuagoak izan ziren). Emaitz hauekin bat ez

eginez, Sedano eta lank. (2009a), estatistikoki hegaleko atzelariak pisu gutxienekoak zirela

baieztatu zuten.

Sarrera

39

Elite mailako emakume futbolarien partidari begira, ondorengo datuak aurki

daitezke, Scott eta Drust-en (2007) arabera: atzelariek 12636 ± 419 m burutu zituzten; erdiko

atzelariek, 11099 ± 1399 m; erdilariek, 12971 ± 537 m; eta aurrelariek 11804 ± 1276 m.

Metro gutxiago burutu zituzten jokalariek internazional mailako txapelketan Gabbett eta

Mulvey-ek (2008) ikusi zutenez: atzelariek 9621 ± 1202 m burutu zituzten; erdilariek, 10672

± 1338 m; eta aurrelariek 9609 ± 359 m.

Mohr eta lank. (2008) ez zuten ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk ikusi postu

ezberdinen artean partidan burututako guztizko distantziari dagokionez; bai ordea Bradley

eta lank. (2010), hegaleko erdilariek (11491 ± 996 m) eta zelai erdiko jokalariek (11411 ± 486

m), atzelariek (10763 ± 627 m), erdiko atzelariek (10057 ± 582 m) eta aurrelariek (10504 ±

1090 m) baino metro gehiago korrika egin baitzituzten. Intentsitate altuan burututako

distantziari dagokionez, atzelariek (1.26 ± 0.11 km) estatistikoki distantzia laburragoa burutu

zuten erdilariek eta aurrelariek baino (1.65 ± 0.11 eta 1.63 ± 0.10 km, hurrenez hurren);

azken bi jokalari multzo hauen artean ez zen ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk egon

(Mohr eta lank., 2008). Partzialki honekin bat datoz Bradley eta lank. (2010) lortutako

emaitzak, erdiko atzelariek (2034 ± 284 m) estatistikoki intentsitate altuan distantzia

laburragoa egin baitzuten beste atzelariek, erdilariek eta aurrelariek baino. Zehaztasun

gehiago emanez, Gabbett eta Mulvey-en (2008) arabera, erdilariek intentsitate altuan

korrika gehiago egin zuten aurrelariek eta atzelariek baino. Esprint distantziari begira,

aurrelariek 0.52 ± 0.03 km burutu zituzten, atzelariek (0.33 ± 0.05 km) baino estatistikoki

gehiago; aldiz, erdilariek (0.43 ± 0.04 km) bitarteko emaitzak lortu zituzten (Mohr eta lank.,

2008).

Errendimendu fisikoa baloratzeko erabilitako proba fisikoetan arreta jarriz, jokalarien

abiadura eta behealdeko gorputz-adarretako indarra neurtzeko erabilitako probetan,

Vescovi eta lank. (2006) ez zuten ezberdintasun estatistiko adierazgarririk ikusi postuen

Sarrera

40

artean 9.14 m-tako, 18.28 m-tako eta 36.56 m-tako esprint-testetan eta mugimenduaren

aurkako jauzian; ezta Todd eta lank. (2002) ere, 5 m-tako esprint-abiaduraren

errendimenduan, mugimenduaren aurkako jauzian eta erorketa jauzian. Eta postuekin

bukatzeko, Yo-Yo IR1 proban erdilariek atzelariek eta aurrelariek baino emaitza hobeagoak

lortu zituztela ikusi zuten Krustrup eta lank. (2005) burutu zuten ikerlanean.

1.2.3. ENTRENAMENDUA

Futbola txapelketa aldi luzeko kirola da, eta jokalarien kirol sasoi altu bat mantendu behar da

hilabete askoz; tartean, jokalariek sasoi goreneko uneak izan ditzaketelarik. Egoera fisikoa

maila altu batean denbora luzez mantentzea zaila da; eta horrek, entrenamendu-edukien

antolaketa eta prestakuntza espezifikoa eskatzen du. Entrenamendu egokiarekin jokalarien

errendimendua handitu daiteke eta lesionatzeko arriskua murriztu (Bangsbo eta Krustrup,

2009); baina entrenamenduak, jokoan ematen diren ekintzekiko espezifikoa izan behar du

(Bangsbo, 2003).

Ez da erraza izaten taldeko jokalari bakoitzaren behar espezifikoetara

entrenamenduak moldatzea; edota hobeto esanda, jokalari bakoitzak behar duen neurrietan

entrenatzea lortzea. Futbol talde batetan dagoen jokalari-kopuruak, futbol jokoaren teknika-

taktika espezifikoaren entrenamenduak eta asteroko partidetako jokalari bakoitzaren

partaidetzak (bakoitzaren minutu kopurua), zaildu egin dezakete gaitasun indibidualen

errendimenduaren lana. Honen bidean, Rhea eta lank. (2009) entrenamendu

indibidualizatuak taldeko egokitzapen ohikoak baino emaitza adierazgarriki hobeagoak

ahalbidetzen zituela ikusi zuten, VO2max, atalase anaerobikoa eta errekuperazio indizeari

dagokienez. Baina, nahiz eta entrenamenduak sortzen dituen egokitzapen fisiologikoen

inguruan ezagutza zabala den, ez da zehaztasunez kuantifikatua izan hauek errendimenduan

Sarrera

41

duten eragina (Borresen eta Lambert, 2009). Argitaratzeko bidean dauden bi lanetan,

norabide horretan gizonezko futbolariekin egindako lana ikus daiteke. Alde batetik,

errendimendu fisikoarengan small-sided games, edo murriztutako espazioko jokoek, duten

eragina aztertu dute Owen eta lank. (2011). Eta bestetik, Manzi eta lank. (2012) TRIMP

(training impulse edo entrenamendu-bulkada) metodoaren bidez neurtutako norbanakako

barne-kargaren eta errendimendu fisikoaren arteko erlazioa behatu dute.

Borresen eta Lambert-ek (2009) burututako errebisioan, kirolean entrenamendu-

karga ezagutzeko erabili ohi diren hainbat metodo jasotzen dira: galdetegiak eta egunkariak,

neurri fisiologikoak (bihotz-maiztasuna, VO2, laktatoa, RPE (rating of perceived exertion edo

hautemandako esfortzu-indizea) eta indar kritikoa), behaketa zuzena eta entrenamendu-

estres indizeak (TRIMP, RPE session, summated heart rate zone score (batutako bihotz-

maiztasun zonaren puntuazioa) eta Lucia´s TRIMP). Nahiz eta metodo guzti hauek proposatu

izan diren, ez dago metodo bateratu eta zabaldu bat entrenamendu- eta partida-kargak

kuantifikatzeko.

Futbolaren kasuan ere berdina gertatzen da, jadanik azaldu den bezala, futbol-

entrenamenduek eta partidek dituzten ezaugarriek zaildu egiten baitute kuantifikatzeko

eredu bat diseinatzea eta horrez gehiago, aurrera eramatea. Flanagan eta Merrick-ek

egindako lanean (2002), entrenamendu-jardueren bolumena (min) eta intentsitatea (bihotz-

maiztasuna) kontuan izanda, lan-karga kalkulatzeko eredua azaltzen da. Era berean,

burututako lanaren intentsitatea ezagutzeko, gizonezko futbolariekin egindako ikerketa

askotan erabili izan dira bihotz-maiztasuna eta RPE aldagaiak; hauek, metodo ezberdinetan

aplikatuz, eta beste aldagai batzuekin batera, lanaren karga ezagutzeko erabiltzen dira.

(Algroy eta lank., 2011; Brink eta lank., 2010; Casamichana eta Castellano, 2010;

Casamichana eta lank. 2012; Castagna eta lank. 2003; Castellano eta lank., 2012; Eniseler,

Sarrera

42

2005; Gomez-Piriz eta lank., 2011; Impellizzeri eta lank. 2004; Jeong eta lank., 2011; Kelly eta

lank. 2012; Köklü eta lank., 2011b).

Futbolaren inguruko ikerketetan aurki daitekeen metodo hauetariko bat, TRIMP

metodoa da; hau, jokalarien bihotz-maiztasunean eta entrenamenduaren iraupenean

oinarritzen da. Gizonezko futbolarietan erabili ohi da entrenamendu-karga neurtzeko

(Akubat eta Abt, 2011; Akubat eta lank., 2012; Rebelo eta lank. 2012); baina ez da posible

izan emakumezkoen entrenamendua metodo honen bitartez kuantifikatzen duen ikerlanik

aurkitzea.

Eta ezinbestekoa da, GPSi (Global Positioning System edo kokatze sistema globala)

buruz aritzea, besteak beste, futbolarien norbanakako barne-karga fisikoa ezagutzeko puri-

purian dagoen baliabide teknologikoa baita. Beste egile batzuen artean, Akubat eta lank.,

2012; Casamichana eta Castellano, 2010; Casamichana eta lank. 2012; Castellano eta lank.,

2012; eta Gomez-Piriz eta lank., 2011, dira baliabide hau erabili izan dutenak gizonezko

futbolarien barne-karga aztertzeko.

Talde-kiroletako emakumeek entrenamenduetan jasandako barne-karga

kuantifikatzeko, entrenamenduen iraupena minututan eta guztira hautemandako esfortzu-

indizea erabili zituzten Sirotic eta Coutts (2007). Ildo horretan, espezifikoki emakume

futbolarietan entrenamenduek eragindako barne-karga neurtzeko erabiltzen diren metodo

ezberdinen arteko konparaketa burutu zuten Alexiou eta Coutts (2008). Hauek, denboraldiko

16 astetan zehar elite mailako jokalariekin burututako ikerketan, RPE metodoaren eta

bihotz-maiztasunean oinarritutako Banister´s TRIMP, LTzone eta Edwards´s entrenamendu

karga metodoen artean korrelazio positibo adierazgarria ikusi zuten, r = 0.84 ± 0.09, 0.83 ±

0.14 eta 0.85 ± 0.12, hurrenez hurren. Korrelazio hau mantendu egin zen ohiko futbol-

entrenamendu jarduera mota ezberdinetan (egokitzapen eta prestakuntza, partidak,

Sarrera

43

abiadura eta teknika) zehar, baina korrelazioa baxuagoa izan zen erresistentzia-

entrenamenduen kasuan r = 0.25, 0.34 eta 0.52, hurrenez hurren. Jones eta lank. (2010) ere,

kirolariak beraien egoera-fisikoa, taldekideekiko, modu eraginkorrean iragartzeko gai zirela

ikusi zuten; baina indarraren inguruko ebaluazioak ez ziren ain zehatzak izan. Honekin

batera, kirolarien egoera-fisikoaren aldaketak bat datozela beraien autopertzepzioan

ematen diren aldaketa psikologikoekin, ondorioztatu zuten.

Entrenatzen dena gehiago ezagutzeko asmoarekin, alde batetik, murriztutako

espazioko jokoak (ingelesez small-sided games) terminopean barneratzen diren

entrenamendu eduki ezberdinak aztertu izan dira. Joko hauek teknika garatzeko eta

taktikaren ulermena eta kontzientzia hobetzeko bereziki diseinatu ziren (Gabbett eta

Mulvey, 2008). Txapelketako futbol-jokoaren arauak eta baldintzak aldatuz (adibidez

zelaiaren eta ateen neurriak; jokalari, baloi, pase eta ukitu kopurua), orokorrean partidako

tamaina baino espazio txikiagotan burutzen diren jarduerak dira. Emakumeen inguruan

argitaratutako lanak, joko hauek fisiologikoki eskatzen dutena ezagutzeko eta futbol-

partidekiko duten antza aztertzeko bidean izan dira. Hasteko, Miles eta lank. (1993) hasiberri

nagusiekin murriztutako espazioko jokoek suposatzen duten esfortzu fisiologikoa aztertu

zuten 3 murriztutako joko-egoera ezberdin konparatuz. Horren ondorioz, jokoan atezaina

izateak esfortzu fisiologikoa murrizten duela ikusi zuten, jokalarien batez besteko bihotz-

maiztasuna eta odol-laktatoa murriztuz; eta jokoen intentsitatea entrenamendu-efektua

eragiteko nahikoa dela aditzera eman zen, beti ere ohiko partida-jokoa aurrera eramanez

gero. Honez gain, Gabbett eta Mulvey-ek (2008) Australiako liga nazionaleko zenbait

jokalariren murriztutako espazioko jokoetako mugimendu-ereduak aztertu zituzten, eta

hauek futbol-txapelketako mugimendu-eredu guztiak simulatzen zituztela ikusi zuten; aldi

berean, joko hauek ez zutela estimulu nahikorik eskaintzen internazional mailako

Sarrera

44

txapelketako intentsitate altuko (errepikatutako esprinta) eskakizunak simulatzeko baieztatu

zuten.

Gizonezkoen murriztutako espazioko jokoen inguruan, lan gehiago argitaratu izan dira

eta, ondorengo lerroetan ikus daitekeen bezala, gai honen inguruan etengabe jarraitzen da

argitaratzen: Abrantes eta lank., 2012; Aroso eta lank.n 2003; Brandes eta lank., 2012;

Casamichana eta Castellano, 2010; Castellano eta lank., 2012; Coito eta lank., 2005; Coutts

eta lank., 2009; Dellal eta lank., 2008, 2011; Fanchini eta lank., 2011; Gomez-Piriz eta lank.,

2011; Hill-Haas eta lank., 2009a, 2009b, 2010; Impellizzeri eta lank., 2006; Kelly eta Drustu,

2009; Kelly eta lank., 2012; Köklü eta lank., 2011a, 2011b; Little eta Williams, 2006, 2007;

Majgaard eta lank., 2009; Mallo eta Navarro, 2008; Owen eta lank., 2011; Rampinini eta

lank., 2005, 2007; Reilly eta White, 2004, 2005; Sassi eta lank., 2004, 2005; Williams eta

Owen, 2007.

Bestetik, hainbat entrenamendu-programen aplikazioaren eraginak aztertu izan dira,

nagusiki azken urteetan zehar. Ikerketa hauetan, abiaduraren, trebetasunaren, indarraren,

erresistentziaren eta malgutasunaren entrenamendu ezberdinek jokalariengan eragiten

dituzten aldaketak behatu izan dituzte zenbait ikertzailek.

Abiadurarekin hasiz, Bartolini eta lank. (2011) unibertsitarioekin esprint-

errendimendua igotzeko soka elastikoen laguntza egokiaren zehaztapenaren inguruan ikertu

zuten; 13.71 m-arteko distantzietan esprint denbora jaisteko, gorputz-pisuaren %30 azaldu

zen laguntza egokiena bezala.

Abiaduraz gain, Polman eta lank. (2003, 2004), trebetasunaren eta azkartasunaren

eragina ikertu zuten aurredenboraldian Ipar Ingalaterrako 1go mailako jokalariekin;

emakume futbolarien egokitze fisikorako, 12 astetako ATA (abiadura, trebetasuna eta

azkartasuna) entrenamendu-metodoa ohiko entrenamendu-programa baino eraginkorragoa

Sarrera

45

dela baieztatuz. Izan ere, programa hau jarraitu zuten jokalariek kontrol-taldeak baino

adierazgarriki gehiago hobetu zituzten 25 m sprint denbora (%4.4 vs %0.7), eskuin- (%4.0 vs

%1.4) eta ezker-aldeko (%4.5 vs %1.0) trebetasuna, jauzi bertikala (%18.5 vs %4.8) eta jauzi

horizontala (%7.7 vs %1.6).

Ondoren aipatzen diren argitaratutako ikerlanetan, indar-entrenamenduaren eragina

behatu izan da, pliometria lanarena hain zuzen ere. Lehenik, Sedano eta lank. (2009b)

Espainiako 1go Nazionaleko jokalarien denboraldiko bigarren zatian, hauen neurri

antropometrikoak eta errendimendu fisikoa aztertu zituzten 12 asteko pliometria-

programaren aurretik, bitartean eta ostean. Hiru neurketa hauetan, 6. asterako (2. neurketa)

hobekuntza adierazgarria ikusi zuten jokalarien MAJn (25.6 ± 1.0 cm, 27.8 ± 0.9 cm, 29.3 ± 1

cm) eta EJn (24.9 ± 1.1 cm, 28.2 ± 0.9 cm, 28.9 ± 0.8 cm). Bestetik, 12. asterako (3. neurketa)

ostiko-abiaduran hobekuntza nabariak ikusi zituzten, bai hanka gainartzailearekin (70.0 ± 2.4

km/h, 78.3 ± 2.1 km/h) bai eta hanka ez gainartzailearekin (58.5 ± 1.6 km/h, 66.2 ± 1.7

km/h). Horrez gain, ohiko entrenamenduak lortutako irabaziak zenbait astetan manten

ditzakeela ikusi zuten. Bigarrenik, Rubley eta lank. (2011) jauzi bertikala eta ostiko-distantzia

aztertu zuten nerabeetan, 14 asteko pliometria-programaren aurretik, bitartean eta

ondoren; 7. asterako bi aldagaiak adierazgarriki hobetu zituzten (39.6 ± 8.2 cm, 42.9 ± 6.8 cm

eta 47.0 ± 8.1 cm, jauzi bertikalaren kasuan; eta 25.9 ± 2.6 m, 29.3 ± 4.4 m eta 33.0 ± 3.7 m,

ostiko-distantziaren kasuan.

Bada erresistentziaren entrenamenduak onurak dituela baieztatu duen ikertzailea

ere, baina ez erresistentziak orokorrean, baizik eta intentsitate mistoko tartekaturiko

erresistentzia entrenamendu-programak; hau Clark (2010) da. Hemeretzi urte azpiko

jokalarietan, VO2ren hobekuntza (49.69 ± 1.15 ml·kg-1·min-1 vs 62.13 ± 0.96 ml·kg-1·min-1)

ikusi zuen 8 astetako aldia eta gero; programa hau futbol-jokalarietan gaitasun aerobikoa

hobetzeko egoki bezala balioztatu zuen, programa jarraituriko jokalariek adierazgarriki

Sarrera

46

gehiago hobetu baitzuten VO2 ohiko erresistentzia-programa jarraitu ez zuten jokalariek

baino (12.44 ± 0.92 ml·kg-1·min-1 vs 7.72 ± 0.99 ml·kg-1·min-1).

Entrenamendu-programen aplikazioarekin bukatzeko, Werstein eta Lund. (2012),

futbolari eta errugbilari unibertsitarioen indar erreaktiboaren indizearengan bi malgutasun-

protokolo ezberdinen eragina aztertu zuten. Beroketa ostean malgutasun dinamikoarekin

lortutako emaitzak, hobeagoak izan ziren beroketa ostean malgutasun estatikoarekin eta

soilik beroketarekin lortutako emaitzekin konparatuz (argitaratzeko dagoen lana da hau, eta

horregatik ez dira aipatzen datu zehatzak).

47

2. HELBURUAK

Helburuak

49

2. HELBURUAK

Nahiz eta ikerketa ezberdinek emakume futbol jokalarien baldintza antropometriko eta

fisikoei buruz hitz egin, ez dira aurkitzen ikerketa gehiegirik denboraldian zehar baldintza

hauek nolako bilakaera izaten dutenaren inguruan. Honen azterketa garrantzitsua izango

litzateke, goi mailako emakume futbolarien profil antropometrikoa eta fisikoa ezagutzeko.

Bestetik, aldi batez entrenamendu programa ezberdinen eragina behatua izan bada

ere, ez da hauen jarraipenik mantendu denboraldi guztian zehar; futbola txapelketa-aldi

luzeko kirola izanda, eguneroko entrenamenduek erabakigarriak izan daitezkeen emakume

futbolarien ezaugarri antropometrikoengan eta gaitasun fisikoengan, duten eragina

behatzeko.

Azkenik, ez da aurkitzen ikerketarik emakume futbolarien denboraldi osoko

entrenamendu eta partiden kuantifikazioa burutzen duenik; hauek jokalarien aspektu

antropometrikoekin eta fisikoekin izan ditzaketen erlazioa ezagutzeko.

Gauzak horrela, baliagarria izango litzateke landu ez diren ildo hauek jorratzea,

jokalariak arrakasta lortzera bideratuko dituzten entrenamendu-programa egokiak

diseinatzeko orduan, ahalik eta informazio zehatzena izateko.

Helburuak

50

Honengatik guztiarengatik, tesi hau gidatu zuten helburuak, honako hauetxek dira:

1. Elite mailako emakumezko futbol talde batek burututako entrenamenduetan eta

jokatutako partidetan landutako edukien bolumena denboraren bitartez

neurtzea.

2. Elite mailako emakumezko futbol talde baten neurri antropometrikoak, gorputz-

osagaiak eta somatotipoa neurtzea; eta baita aldagai hauen denboraldian

zeharreko bilakaera ere.

3. Elite mailako emakumezko futbol talde baten errendimendu fisikoaren adierazle

diren abiadura, trebetasuna, behealdeko gorputz-adarretako indarra eta

erresistentzia aerobikoa neurtzea; eta baita aldagai hauen denboraldian

zeharreko bilakaera ere.

4. Elite mailako emakumezko futbol talde batek burututako entrenamenduek eta

jokatutako partidek, talde honen neurri antropometrikoekin, gorputz-osagaiekin

eta somatotipoarekin, eta baita hauen bilakaerekin ere, duten erlazioa behatzea.

5. Elite mailako emakumezko futbol talde batek burututako entrenamenduek eta

jokatutako partidek, talde honen errendimendu fisikoarekin, eta baita honen

bilakaerarekin ere, duten erlazioa behatzea.

51

3. METODOA

Metodoa

53

3. METODOA

3.1. PARTE-HARTZAILEAK

Ikerlan honetan Athletic Club futbol taldeko 21 futbol jokalarik parte hartu zuten, denak

emakumeak. Hauen artean, atezainak ere egon ziren. Jokalari guztiak emakumezkoen

Athletic Club-eko A taldeko jokalariak izan ziren eta Espainiako Superligan (Espainiako 1go

maila) parte hartzen zuten.

Athletic Club-a Euskal Autonomi Erkidegoko talde bakarra da 2001ean Superliga sortu

zenetik, liga honetan lehiatzen duena; horrez gain, azken urtetan Euskal Autonomi

Erkidegoko taldeen artean hoberen sailkatutako taldea izan da. Guzti honengatik,

emakumezkoen Athletic Club-eko A taldeko jokalariak aukeratu ziren ikerketa honetako

parte-hartzaile izateko.

Ikerketa hau Gurutzetako Etika Batzordearen onarpenarekin eraman zen aurrera

(ikus II. eranskina). Jokalari guztiei informazio zehatza eman ondoren (ikus III. eranskina)

Informatutako Baimena sinatzea eskatu zitzaien, 18 urte beherakoen kasuan guraso edo

tutoreek sinatu zuten (ikus IV. eranskina).

Azterketa-aldi bakoitzean izandako parte-hartzaileen kopurua zehaztuz, gorputz-

konposizioari dagozkion neurketa guztiak 21 jokalariri burutu zitzaizkien. Baina proba

fisikoetan partaidetza ez zen guztizkoa izan, hortaz: 1go azterketa-aldian, 18 jokalarik parte

hartu zuten (2 atezain, 6 atzelari, 6 erdilari eta 4 aurrelari); 2. azterketa-aldian, 13 jokalarik

parte hartu zuten (atezain bat, 4 atzelari, 5 erdilari eta 3 aurrelari); 3. azterketa-aldian, 16

jokalarik parte hartu zuten (2 atezain, 5 atzelari, 4 erdilari eta 5 aurrelari); eta 4. azterketa-

aldian, 20 jokalarik parte hartu zuten (atezain bat, 6 atzelari, 8 erdilari eta 5 aurrelari).

Metodoa

54

Partaidetza ez guztizkoaren arrazoia lesioak izan ziren, bi egoera ezberdin bereiziz:

alde batetik, nahiz eta lesionaturik ez egon, lesio aukera baten aurrean prebentzio gisa; eta

beste aldetik, lesionatuta egon zirelako.

3.2. MATERIALA

Ikerlan hau burutzeko erabili zen ekipamendua honako hau da:

- Tallimetroa: ASIMED Tallímetro portátil de plataforma T226 (Bartzelona).

- Seca Quality Seal baskula. Seca gmbh & co. (Alemania).

- Lufkin neurtzeko zinta (Alemania).

- Holtain pakimetroa (Erresuma Batua).

- Harpenden plikometroa edo tolesturen konpasa (Ingalaterra).

- Globus ukipen plataforma (Italia).

- ALGE TIMING Photocell RLS1nd zelula fotoelektrikoak (Austria).

- ALGE TIMING Timer S4 kronometroa (Austria).

- Yo-Yo Intermittent Recovery Test level 1 (Yo-Yo IR1) (Bangsbo, 1994).

- Entrenamendu eta partida datuak jasotzeko orri ereduak (ikus V. eta VI.

eranskinak).

- CASIO HS-70W eskuko kronometroa.

- Polar pultsometroak (Kempele, Finlandia).

Metodoa

55

3.3. PROZEDURA

3.3.1. NEURKETAK

Ikerlan hau egiteko, 2008-09 denboraldian zehar, neurketa antropometrikoak eta proba

fisikoak burutu ziren. Azterketa-aldi hauen arteko epean jokalariek burututako

entrenamendu-saio guztietako edukiak eta jokatutako partida guztiak jaso ziren.

Neurketa antropometrikoei eta proba fisikoei dagokienez, lau azterketa-aldi egin

ziren: aurre-denboraldiaren hasieran (T1) eta bukaeran (T2), eta denboraldiaren erdialdean

(T3) eta bukaeran (T4); horretaz gain, azterketa-aldi hauen arteko epean, jokalariek

burututako entrenamendu-saio guztietako edukiak eta jokatutako partida guztiak jaso ziren.

Bi azterketa-aldien arteko epeari, entrenamendu-aldia deituko zaio: 1go entrenamendu-

aldia (E1), T1en eta T2ren artekoa izango da; 2. entrenamendu-aldia (E2), T2ren eta T3ren

artekoa; eta 3. entrenamendua aldia (E3), T3ren eta T4ren artekoa.

Lehenengo entrenamendu-aldia (E1), 5 astetako lana izan zen; bigarren

entrenamendua aldia (E2), 9 astetakoa; eta hirugarren entrenamendu-aldia, 14 astetakoa.

Burututako azterketa eta entrenamendu-aldiek denboraldiko uneekiko izan zuten

lotura, 3.1. irudian ikus daiteke.

Metodoa

56

Azterketa eta entrenamendu-aldien kronograma.

3.1. Irudia: Burututako azterketa-aldiak (T1, T2, T3, T4) eta entrenamendu-aldiak (E1, E2, E3) denboraldiaren uneekiko.

Neurketa eta proba guztiak Athletic Club-aren Lezamako instalazioetan burutu ziren,

egoera berdinetan: antropometria, jokalarien aldageletan egin zen; eta proba fisikoak,

estalitako pabiloian egin ziren (jauziak, zementuzko lurraren gainean ezarritako ukipen

plataformaren gainean egin ziren; eta beste hiru probak, belar artifizialezko zelaian). Probak

egiteko orduan, jokalariek zeramaten arropa ere antzerakoa zen: kamiseta, praka motzak eta

futboleko botak, jauzien proban izan ezik, honetan korrika egiteko oinetakoak erabili

baitzituzten.

Entrenamenduei dagokienez, Athletic Club-aren Lezamako kanpoko zelaietan,

estalitako pabiloian eta gimnasioan burutu ziren. Etxeko partidak, instalazio hauetako

kanpoko zelaietan jokatu ziren; eta etxetik kanpo jokatutako partida guztiak ere, estali

gabeko zelaietan jokatu ziren.

Metodoa

57

3.3.2. DATU OROKORRAK

Jokalari bakoitzaren jaiotze-data kontuan hartuta, jaiotze-hilea aldagaitzat erabili zen; eta

baita jaiotze-urtearen hiruhilekoa eta seihilekoa ere. Honetarako, urtea lau hiruhilekotan

banatu zen: urtarriletik martxora, apiriletik ekainera, uztailetik irailera eta urritik abendura.

Eta baita bi seihilekotan ere: urtarriletik ekainera eta uztailetik abendura.

Kirol aurrekariei dagokienez, jokalariek futbolean jokatzen zeramatzaten urteak

kontuan eduki ziren.

Eta bukatzeko, 2008-09 denboraldian zehar Futboleko Espainiar Selekzioarekin

izandako deialdiak, eta denboraldi hartan zelaian izandako postua ere, aldagaitzat erabili

ziren.

Jokalarien zelaiko postuari dagokionez, hasiera batean 6 postu ezberdin finkatu ziren,

zelaiko 5 jokalari (erdiko atzelariak, hegaleko atzelariak, zelai erdiko jokalariak, hegaleko

zelai erdiko jokalariak eta aurrelariak) eta atezaina; sailkapen berdina erabili zuten Sedano

eta lank. (2009a, 2009c) emakumezko futbol taldeekin. Baina ikusirik multzo bakoitzeko

lagina urria zela, eta beste autore batzuek emakume futbolariekin erabilitako sailkapena lau

postutakoa zela (Gil eta Santos, 2009; Ingebrigtsen, 2011; Jurik eta lank., 2007; Todd eta

lank., 2002; Vescovi eta lank., 2006), ikerlan honetan ere lau postu ezberdinetan banatu

ziren taldeko jokalariak: atezainak, atzelariak, zelai erdiko jokalariak eta aurrelariak. Sei

postuko sailkapenetik lau postuko sailkapena osatzeko, Zubillagak (2006) egindako lana

hartu zen oinarritzat; eta honek, horrela definitzen ditu 4 postuak:

- Atezainak: bere taldeko atearekiko posizio hurbilena okupatzen duen jokalaria,

International Football Association Board-en (IFAB) araudiak finkatzen duen rol

espezifiko bat garatuz.

Metodoa

58

- Atzelariak: erreferentzia sistemako, jokoaren akzioaren norabide

estrategikoarekin lotuta, bere taldeko atearekiko posizio hurbilenak okupatzen

dituzten zelaiko jokalari multzoa. Erdiko atzelaria eta Hegaleko atzelaria posizioak

bereizten dira, hauek jokoko espazioaren zeharkako ardatzarekiko duten

kokapena kontuan izanda.

- Zelai erdiko jokalariak: erreferentzia sistemako, jokoaren akzioaren norabide

estrategikoarekin lotuta, erdiko posizioak okupatzen dituzten zelaiko jokalari

multzoa. Pibotea (atzealdeko erdiko posizioa), Zelai erdikoa (aurrealdeko erdiko

posizioa) eta Barnekoa (hegaleko posizioak) posizioak bereizten dira, hauek

jokoko espazioan duten kokapena kontuan hartuta.

- Aurrelariak: erreferentzia sistemako, jokoaren akzioaren norabide

estrategikoarekin lotuta, bere taldeko atearekiko posizio urrunenak okupatzen

dituzten zelaiko jokalari multzoa. Punta erdiko jokalaria (atzealdeko erdiko

posizioa) eta Aurrelaria (aurrealdeko erdiko posizioa) posizioak bereizten dira.

Honen arabera, erdiko eta hegaleko atzelariak, atzelariak bezala bateratu ziren; eta

zelai erdiko jokalariak eta hegaleko zelai erdiko jokalariak, zelai erdiko jokalariak bezala.

3.3.3. ENTRENAMENDUAK ETA PARTIDAK

Jokalariek 2008-09 denboraldian zehar 3 entrenamendu-aldietan burututako entrenamendu-

saio guztietako edukiak eta jokatutako partida guztiak jaso ziren, atezainenak izan ezik.

Beraz, entrenamendu- eta partida-edukiak aztertzean, edota eduki hauekin beste zenbait

aldagai erlazionatzen eta aztertzen direnean, kontuan izan behar da atezainak ez daudela

Metodoa

59

barneratuta. Datu hauek jasotzeko, entrenamendu-saio eta partida bakoitzeko V.

eranskinean ikusi daitekeen orri eredua erabili zen.

Entrenamendu eta partida guztietan landutako ariketa eta eduki guztiak jasotzen

dituen sailkapena egin zen, eduki mota ezberdinak bereiziz (ikus VII. eranskina). Sailkapen

hau eratzeko eta landutako aspektu bakoitza honetan sailkatzeko, taldeko teknikariek

jokalarien plangintza eta entrenamenduak prestatzeko orduan zuten ariketen eta edukien

egituraketa eredua, oinarritzat hartu zen; baita argitaratutako zenbait ikerlanen (Gorostiaga

eta lank., 2006; Granados, 2007; eta Granados eta lank., 2008) irizpideak ere jaso ziren,

sailkapena osatzeko orduan.

Burututako edukien sailkapena, 17 lan mota ezberdinetan banatzen da:

erresistentziari dagokionez, eraginkortasun aerobikoa baloiarekin, eraginkortasun aerobikoa

baloi gabe, ahalmen aerobikoa baloi gabe eta potentzia aerobikoa baloiarekin; abiadura

baloiarekin eta abiadura baloi gabe; indar orokorra, gehieneko indarra eta indar espezifikoa;

malgutasuna; prebentzioa baloiarekin eta prebentzioa baloi gabe; teknika; taktika; teknika-

taktika; partida ofizialak eta lagunarteko partidak.

Sailkapen honetan, eduki motaren bat bakarrik baloiarekin edota baloi gabe

zehaztuta dagoenean, horrek esan nahi du agertzen ez den motatako edukiak ez zirela

burutu jasotako saioetan. Eta ez denean zehazten eduki mota bat baloiarekin edota baloi

gabe den, kasu guztietan baloiarekin da; malgutasuna izan ezik, baloi gabe dela.

Sailkapen honen bitartez, jokalari bakoitzak eduki mota bakoitza lantzen igarotako

minutuak jaso ziren. Eduki motak eta bakoitzaren bolumena minutuetan kuantifikatzeko, VI.

eranskinean ikus daitezkeen orri ereduak erabili ziren entrenamendu-saio eta partida

bakoitzeko. Horrela, 1go entrenamendu-aldian burututako eduki mota bakoitzaren guztizko

Metodoa

60

minutuak kalkulatu ziren, jokalari bakoitzeko eta talde guztiaren batez bestekoa. Berdina

egin zen 2. eta 3. entrenamendu-aldiekin.

Edukien sailkapena zehazteko orduan eta burututako lan mota guztiak sailkapen

honen arabera sailkatzeko orduan, ondorengo irizpideak eduki ziren kontuan:

Erresistentzia (E): honen azpiatalak finkatzeko, jokalarien gehieneko bihotz-

maiztasuna hartu zen abiapuntu; horretarako aurrerago zehazten den Yo-Yo IR1 (Yo-

Yo Intermittent Recovery Test Level 1) testean lortutako gehieneko bihotz-

maiztasunaren balioak hartu ziren kontuan. Test hau emakume futbol jokalarien

gehieneko bihotz-maiztasuna ezagutzeko eta zehazteko erabili daitekeela

ondorioztatu zuten Mohr eta lank. (2003a) eta Sjökvist eta lank. (2011), eta ondorio

berdinera heldu ziren beste autore batzuk ere, baina kasu hauetan gizonezkoekin

(Bangsbo eta lank., 2008; Castagna eta Barbero, 2005; Castagna eta lank., 2006;

Krustrup eta lank., 2003a, 2003b). Erresistentzia mota ezberdinak lantzera

bideraturiko ariketa multzoaren sailkapena burutzeko, entrenamendu-eredu

ezberdinekin neurketak egin ziren hauetan izandako bihotz-maiztasuna

pultsometroen bidez ezagutzeko.

- Eraginkortasun aerobikoa baloiarekin (E1b): gehieneko bihotz-maiztasunaren

%80ren azpitik baloiarekin egindako lana.

- Eraginkortasun aerobikoa baloi gabe (E1bg): gehieneko bihotz-maiztasunaren

%80ren azpitik baloirik gabe egindako lana.

- Ahalmen aerobikoa baloi gabe (E2bg): gehieneko bihotz-maiztasunaren %80 eta

%90en bitartean baloirik gabe egindako lana.

Metodoa

61

- Potentzia aerobikoa baloiarekin (E3b): gehieneko bihotz-maiztasunaren %90en

gainetik baloiarekin egindako lana.

Abiadura (A):

- Abiadura baloiarekin (Ab): erreakzio abiadura, azelerazio ahalmena eta abiadura

maximoa entrenatzera bideratutako baloiarekin egindako lana.

- Abiadura baloi gabe (Abg): erreakzio abiadura, azelerazio ahalmena, abiadura

maximoa eta abiadurari erresistentzia entrenatzera bideratutako baloirik gabe

egindako lana.

Indarra (I):

- Indar Orokorra (IO): egokitze edota mantentze fisiko orokorrera zuzendutako

giharren indartzea; horretarako autokarga, bikotekako lana, pisu libreak, tresna

sinpleak eta baloi medizinalak erabiliz.

- Gehieneko indarra (GI): honen entrenamendua gehieneko indar hipertrofikoan eta

koordinazio intramuskularrean banatzen da; pisu libreak eta makinak erabiliz.

- Indar Espezifikoa (IE): behealdeko gorputz-adarretako muskuluen indar

espezifikoaren (indar-abiadura edo potentzia) garapena; indar-lan kontzentrikoa,

isometrikoa eta pliometrikoaren bitartez. Indar-abiadura eta indar-erresistentzia

iraupen laburrekoa, partiduko ekintza zehatzak imitatuz.

Malgutasuna (M): lagundutako eta laguntza gabeko luzaketak. Baloirik gabe

egindako lana da.

Metodoa

62

Prebentzioa (Pr): lesioak ekiditera zuzendutako lana.

- Prebentzioa baloiarekin (Preb): bikoteka baloiarekin eginda propiozepzio lana.

- Prebentzioa baloi gabe (Prebg): CORE (oinarriaren edo euskarriaren estabilitatea,

erdi gunearen/eremuaren entrenamendua ere deitua), luzaketa eszentrikoak eta

propiozepzioa. Baloirik gabe egindako lanak dira.

Teknika (TE): burututako lanaren helburu nagusia jokalarien banakako teknika

lantzea eta hobetzea denean, eta baita jokalari bat baino gehiagoren arteko

mugimendu-teknikoak lantzea, bateratzea eta hobetzea denean.

Taktika (TA): burututako lanaren helburu nagusia taldearen erasoko eta defentsako

jokoaren profil taktikoa lantzea, bateratzea eta hobetzea denean.

Teknika-Taktika (TT): burututako lanaren helburu nagusia taldearen jokoko taktika

lantzea, bateratzea eta hobetzea denean, kasu berezia eginez jokalariek teknika

egokia erabiltzeari.

Partidak (P):

- Partida ofizialak (PO): 2008-09 denboraldiko Espainiako Superligaren barneko

partidak. Guztira 20 partida jokatu ziren, 10 etxean eta 10 etxetik kanpo.

- Lagunarteko partidak (PL): 2008-09 denboraldian Espainiako Superligaren barne ez

zeuden partidak. Guztira 12 partida jokatu ziren, 4 etxean eta 8 etxetik kanpo.

Metodoa

63

Partida guztietan burututako beroketa berdintsua izan zen, eta horregatik partida

bakoitzeko burututako eta kuantifikatuta lana ondorengoa izan zen (jokalari bakoitzak

partidan jokatutako minutuez gain):

- 10 minutu eraginkortasun aerobikoa baloi gabe.

- 2 minutu malgutasuna.

- 5 minutu eraginkortasun aerobikoa baloiarekin.

- 5 minutu taktika.

- 0.75 minutu abiadura baloi gabe.

- 9 minutu malgutasuna.

3.3.4. MIAKETA FISIKOA

Gorputz-osagaiak eta somatotipoa kalkulatzeko hartu ziren neurriak eta erabili ziren

kalkuluak, ISAKek (International Standards for Anthropometric Assessment, 2001)

gomendatzen duen moduan egin ziren.

3.3.4.1. ANTROPOMETRIA ETA GORPUTZ-OSAGAIAK

Pisua: jokalarien pisua kg-tan neurtu zen, jokalariak zutik eta geldirik baskularen

erdian jartzen ziren, gorputzaren pisua oin bietan banatuta zutela.

Altuera: tallimetroarekin jokalarien altuera cm-tan neurtu zen, Vertex (buruaren

punturik altuena) eta euste-planoaren arteko distantzia neurtuz. Jokalariak zutik eta geldirik

jartzen ziren, oinak elkarren ondoan, besoak gorputzarekiko paralelo eta ipurdia eta lepoa

eskalaren kontra. Buruaren posizioari dagokionez, jokalariaren begirada aurrerantz izan

Metodoa

64

behar zuen, burua “Frankfort-en planoan” mantenduz. Honetarako, 3.2. irudian agertzen

den bezala, irudizko lerro bat imajinatu behar da orbitaren behealdeko ertzetik, kanpoko

entzun-bidearen goialdera edo trago-ra, eta lerro honek lurrarekiko paraleloa izan behar du.

Jokalariak inspirazio sakon bat egiten zuenean hartzen zen neurria.

3.2. Irudia: “Frankfort”-en planoa.

Azal-tolesturak: azalaren eta gantz subkutaneoaren lodiera mm-tan neurtu zen

plikometroarekin. Puntu bakoitzean hiru neurketa egin ziren eta batez besteko neurria

kalkulatu. Ezkerreko eskuaren erpuru eta hatz-erakuslearen artean azal-tolestura hartzen

zen, eta azal biak eta gantz subkutaneoa altxatu tolestura sortu arte. Eskumarekin konpasa

edo plikometroa hartu eta tolesturaren 1-2 cm-tara jartzen zen, tolesturarekiko

perpendikularra. Neurketak konpasa jartzen zen momentutik 2 segundotara egin ziren.

Gorputzeko sei tokitan hartu ziren neurriak, denak gorputzaren eskuinaldean:

- Tolestura trizipitala: akromion eta erradioaren buruaren arteko erdiko puntuan

neurtzen zen, besoaren atzealdean. Tolesturaren norabidea bertikala zen eta

besoaren luzera-ardatzarekiko paraleloa (ikus 3.3. irudia).

Metodoa

65

3.3. Irudia: Tolestura trizipitalaren neurketa puntua (ISAK, 2001).

- Tolestura subeskapularra: eskapularen behealdeko angelutik, horizontalarekiko 45˚-

ko angelua mantenduz, beherantz eta kanporantz 2 cm-tara markatutako puntuan

hartu zen tolestura hau. Tolesturaren norabidea zeiharra edo oblikuoa zen, horrela

behealderantz eta kanpoalderantz zihoan eta horizontalarekiko 45˚-ko angeluarekin

(ikus 3.4. irudia).

3.4. Irudia: Tolestura subeskapularraren neurketa puntua (ISAK, 2001).

.

Metodoa

66

- Tolestura abdominala: tolestura hau zilborraren eskuinaldean hartzen zen, 5 cm-

tara. Tolestura bertikala zen, gorputzaren luzera-ardatzarekiko paraleloa (ikus 3.5.

irudia).

3.5. Irudia: Tolestura abdominalaren neurketa puntua (ISAK, 2001).

- Tolestura supraespinala: bi lerroren gurutzagunean neurtu zen (ikus 3.6. irudia):

1goa: aurre goiko arantza iliakoren beherengo aldearen punta eta

aurreko galtzarbeko ertzaren arteko lerroa.

2.a: gandor iliakoaren gainean dagoen tuberkulu iliakoren hegalerengo

aldearen puntuaren parean egindako lerro horizontala.

Metodoa

67

3.6. Irudia: Tolestura supraespinalaren neurketa puntua (ISAK, 2001).

Tolesturaren norabidea zeiharra edo oblikuoa izan zen, azalaren berezko

norabidea jarraituz.

- Izterreko tolestura: tolestura inginala eta belaun-hezurraren goialdeko mugaren

arteko erdiko puntuan neurtzen zen, izterraren aurrealdean (ikus 3.7. irudia).

3.7. Irudia: Izterreko tolesturaren neurketa puntua (ISAK, 2001).

Metodoa

68

- Zangoko tolestura: zangoaren barrualdean, zangoak perimetrorik handiena duen

tokian neurtu zen. Tolesturaren norabidea bertikala zen eta zangoaren luzera-

ardatzarekiko paraleloa (ikus 3.8. irudia).

3.8. Irudia: Zangoko tolesturaren neurketa puntua (ISAK, 2001).

Izterreko eta zangoko tolesturak neurtzeko, jokalariak jesarrita zeuden, belauna 90˚

angeluarekin. Gainontzeko guztietarako, jokalariak zutik zeuden.

Tolestura guzti hauekin, eragiketa batzuk egin ziren konparaketa estatistikoak

egiteko:

- Tolesturen batura: sei tolesturen batuketa egin zen.

- Gorputz-adarretako tolesturak: tolestura trizipitala, izterrekoa eta zangokoaren

batuketa.

- Gorputz-enborreko tolesturak: tolestura subeskapularra, suprailiakoa eta

abdominalaren batuketa.

Metodoa

69

Perimetroak: neurtzeko zinta, neurtu nahi zen tokiaren inguruan jartzen zen, sakatu

gabe, luzera-ardatzarekiko perpendikular. Perimetro guztiak neurtzeko, jokalariak zutik

zeuden. Gorputzeko hiru tokitan hartu ziren neurriak (cm-tan), denak gorputzaren

eskuinaldean:

- Besoko perimetroa: gantz-tolestura trizipitala neurtu zen toki berean, baina kasu

honetan, atzealdean izan beharrean, aurrealdean neurtu zen. Horretarako, besoa

flexionaturik (ukondoa 90˚-ko flexioaz, humeroa lurrarekiko paralelo zegoelarik) eta

uzkurturik mantentzen zuten jokalariek.

- Izterreko perimetroa: izterreko gantz-tolestura neurtu zen toki berean.

- Zangoko perimetroa: zangoko gantz-tolestura neurtu zen toki berean.

Azken bi perimetro hauek neurtzeko, jokalariak zutik eta erlaxaturik jartzen ziren,

besoak gorputzarekiko paralelo zituztelarik.

Diametroak: puntu biren artean zegoen distantzia neurtzen zen cm-tan.

Pakimetroaren adar biak neurtu nahi zen puntutan jartzen ziren. Gorputzeko lau tokitan

neurtu ziren perimetroak:

- Humeroko diametro biepikondileoa edo ukondoko diametroa: ukondoan,

humeroaren epikondiloa eta epitroklearen arteko distantzia neurtu zen. Jokalariak

besoa flexionaturik (ukondoa 90˚-ko flexioaz, humeroa lurrarekiko paralelo

zegoelarik).

- Diametro biestiloidea edo eskumuturreko diametroa: eskumuturrean, erradioaren

apofisi estiloidea eta kubitoarenaren arteko distantzia neurtu zen.

Metodoa

70

- Izterrezurreko diametro bikondileoa edo belauneko diametroa: belaunean,

izterrezurraren erdiko kondiloaren eta alboko kondiloaren arteko distantzia neurtu

zen. Jokalaria eserita zegoen eta belauna angelu zuzenean zeukan.

- Diametro bimaleolarra edo orkatilako diametroa: orkatilan, maleolo tibialaren eta

maleolo peronealaren arteko distantzia neurtu zen. Neurri honetarako ere, jokalaria

eserita zegoen.

Irakurketaren eta ulermenaren erraztasunerako, diametro ezberdinak aipatzerakoan,

ukondoko, eskumuturreko, belauneko eta orkatilako diametroak erabiliko dira.

Gorputz-osagaiak: neurri guzti hauek kontuan izanda, zenbait eragiketa eta formula

erabili ziren gorputz masa indizea (GMI), gantzik gabeko masa (GGM) eta gorputz-osagaiak

(pisua eta honen portzentajeak) kalkulatzeko.

- Gorputz masa indizea (GMI) (kg/m2) = pisua (kg) / altuera2 (m2).

- Gantzik gabeko masa (GGM) = pisua (kg) – gantz-pisua (kg).

Gantz-portzentajea kalkulatzeko, Faulkner-en formula erabili zen (1968):

- Gantz-portzentajea (%) = sei azal-tolesturen batuketa mm-tan x 0,1548 + 3,58.

Hezur-pisua kalkulatzeko, Rocha-k (1975) aldatutako Von Döbeln-en (1964) formula

erabili zen:

- Hezur-pisua (kg) = 3.02 x (altuera2 (m) x eskumuturreko diametroa x belauneko

diametroa (m) x 400)0.712.

Metodoa

71

Hondar-pisua Würch-en proposamenetik atera zen (1974):

- Hondar-pisua (kg) = pisu osoa x 24.1 / 100.

Muskulu-pisua Matiegka-ren formulatik dator (1921):

- Muskulu-pisua (kg) = pisua – (gantz-pisua + hezur-pisua + hondar-pisua).

- Gantz-pisua (kg) = gantz-portzentajea x pisua / 100.

- Hezur-portzentajea (%) = hezur-pisua x 100 / pisua.

- Muskulu-portzentajea (%) = muskulu-pisua x 100 / pisua.

3.3.4.2. SOMATOTIPOA

Aurreko neurriak kontuan hartuta eta Heath eta Carter-en (1967) metodoa erabiliz,

jokalarien somatotipoaren hiru osagaiak kalkulatu ziren: endomorfia (gantz-kantitatea

adierazten du), mesomorfia (portzentaje muskulu-eskeletikoa adierazten du) eta ektomorfia

(linealtasuna adierazten du, luzera-neurriak zeharkakoak baino handiagoak direla). Hiru

osagai hauek kalkulatzeko, ondorengo formulak erabiltzen dira:

Endomorfia: hau kalkulatzeko, lehenengo X-ren balioa atera behar da. X izkiak gantz-

tolestura trizipitala (mm), subeskapularra (mm) eta suprailiakoaren (mm) batuketa

adierazten du. Eta X horren balioa hurrengo formulan jarri behar da:

E = -0.7182 + 0.1451X – 0.00068X2 + 0.000014X3.

Endomorfia kalkulatzeko ondorengoa burutu behar da:

Endomorfia = E x (170.18 / altuera).

Metodoa

72

Mesomorfia: hau kalkulatzeko ondorengoa burutu behar da:

Mesomorfia = 0.858U + 0.601F + 0.188B + 0.161Pz + 0.131H + 4.5. Non:

U = Ukondoko diametroa (cm).

F = Belauneko diametroa (cm).

B = Besoko perimetro zuzendua (cm) = besoko perimetroa – gantz-tolestura trizipitala.

Pz= Zangoko perimetro zuzendua (cm) = zangoko perimetroa – zangoko gantz-tolestura.

H = Altuera (cm).

Ektomorfia: Indize Ponderala (IP)-ren arabera ekuazio ezberdinak erabiltzen dira:

IP = altuera / pisuaren erro kubikoa.

Non:

IP = 40.75 baino handiagoa bada, Ektomorfia = (IP x 0.732) – 28.58

IP = 40.75 eta 38.28-ren artean badago, Ektomorfia = (IP x 0.463) – 17.63

IP = 38.28 baino txikiagoa bada, Ektomorfia = 0.1.

3.3.5. PROBA FISIKOAK

Proba fisikoak burutu ziren azterketa-aldi guztietan, beroketa estandarra egin zuten

jokalariek, testak egoera berdintsuenean izateko.

Metodoa

73

3.3.5.1. 15m LEUN

Ondorengo hau jokalarien abiadura neurtzeko proba da. Zelula fotoelektrikoen bidez,

hamabost metro burutzeko eramandako batez besteko abiadura neurtu zen. Jokalariak

lehen zelula baino hiru metro atzerago zegoen marratik hasten ziren korrika egiten, beraien

jakinaren gain egonez bi zelulen arteko denbora neurtzen zela; beraz, bi zelulen artean

beraien abiadura maximoan korrika egin behar zuten. Jokalariak lerro zuzenean korrika

egiteko, bidea konoen bitartez markatu zen (ikus 3.9. irudia).

Jokalari bakoitzak hiru errepikapen egin zituen 4 minututako atsedenarekin, eta

neurketa hauetatik bi aldagai atera ziren: errepikapen azkarrena (m/s-tan) eta hiru

errepikapenen batez bestekoa (m/s-tan). Aurrerantzean, errepikapen azkarrenari, hoberena

deituko zaio.

3.9. Irudia: Abiadura probaren irudikapen grafikoa.

3.3.5.2. TREBETASUN PROBA

Jokalariek distantzia laburretan mugimendu konplexuak egiteko duten gaitasuna neurtzen

da, arintasunarekin edo bizkortasunarekin. Azken finean, proba honen bitartez, jokalarien

trebetasuna neurtu zen. Proba hau, marrazkian ikus daitekeen bezala, konoekin eta pikekin

markaturiko zirkuitu bat da. Hau betetzeko, jokalariak zirkuituko zati ezberdinetan ondoren

zehazten den bezala mugitu behar izan ziren, ordena hau jarraituz: aurrerantz, atzerantz,

Metodoa

74

sigi-sagan, atzerantz, aurrerantz, aurrerantz eta bukatzeko hezi bat lateralki saltatu

eskuinerantz eta ezkerrerantz (ikus 3.10. irudia). Zirkuituko osagairen bat lurrera botaz gero,

errepikapena baliogabetu eta berriro egin behar izan zuten.

Trebetasun proba hau Athletic Club futbol taldean azken bost urtetan erabiltzen den

test bat da, eta Barrow izenarekin ezagutzen da.

Jokalari bakoitzak hiru errepikapen egin zituen 4 minututako atsedenarekin, eta

neurketa hauetatik bi aldagai atera ziren: errepikapen azkarrena (hoberena, s-tan) eta hiru

errepikapenen batez bestekoa (s-tan). Aurrerantzean, errepikapen azkarrenari, hoberena

deituko zaio.

3.10. Irudia: Trebetasun probaren irudikapen grafikoa.

3.3.5.3. BESOEN EKINTZAREKIN MUGIMENDUAREN AURKAKO JAUZIA (BMAJ)

Ukipen plataforma bat erabiliz, jokalarien behealdeko gorputz-adarren indar esplosiboa

neurtu zen. Plataformak, pertsonak jauzia egiten duenean airean dagoen denbora tartea

neurtzen du, baita oinak plataformarekin kontaktuan dauden denbora ere; horrela,

jauziarekin lortutako altuerak kalkulatzen dira.

Metodoa

75

Ikerlan honetan, jokalariek jauzi mota bakarra burutu zuten: besoen ekintzarekin

mugimenduaren aurkako jauzia (BMAJ). Jokalaria zutik hasten da oin-zolak lurrarekin

kontaktuan daudela, gero belaunak 90˚-tara flexionatu eta jarraian, gelditu gabe, jauzi

bertikal bat burutzen da. Jauzi honetan jokalariek besoak aske dituzte, nahi dituzten

mugimenduak egiteko aukerarekin (ikus 3.11. irudia). Emaitzak jauziaren altuera (cm-tan)

dira, eta horrela, behealdeko gorputz-adarren indar erreflexu-elastiko-esplosiboa neurtzen

da.

3.11. Irudia: BMAJren irudikapen grafikoa.

Jokalari bakoitzak bost jauzi egin zituen 4 minututako atsedenarekin, eta neurketa

hauetatik bi aldagai atera ziren: jauzirik altuena (cm) eta bost jauzietatik altuena eta baxuena

kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (cm). Behin bost jauziak eginda, emaitzak oso

heterogeneoak badira, jokalariak jarraitu egin beharko du jauziak egiten. Aurrerantzean,

jauzirik altuenari, hoberena deituko zaio.

3.3.5.4. YO-YO INTERMITTENT RECOVERY TEST LEVEL 1 (Yo-Yo IR1)

Yo-Yo Etenkako Suspertze Testa 1go Maila (Yo-Yo IR1), jarduera intentso bat behin

eta berriz burutzeko norbanako gaitasuna ebaluatzen du, eta bide egokia da

errendimenduan egondako aldaketei buruzko informazio garrantzitsua lortzeko. Etenkako

Metodoa

76

gehieneko abiadura aerobikoa kalkulatzea ahalbidetzen du eta baita txapelketan intentsitate

altuko esfortzuak burutzeko gaitasunaren balorazio ez zuzena ere (korrelazioaren bitartez)

(Bangsb eta lank., 2008).

Proba honetan, jokalariek 2x20 m-tako luzeak korrika egiten dituzte, bi luze hauen

ostean 10 s-tako suspertze denbora tartetakuz (ikus 3.12. irudia).

3.12. Irudia: Yo-Yo IR1 probaren irudikapen grafikoa.

Proba igarotzen doan neurrian, abiadura azkartzen joaten da (guzti hau audioko

seinale baten bidez egoten da kontrolaturik). Jokalaria korrika egongo da abiadura

mantentzea posible ez zaion uneraino, eta puntu horretaraino korrika egindako distantzia

izango da proba honetako emaitza. Entrenatutako pertsonetan, proba honek 10-20 minutu

irauten du, eta nagusiki norbanako erresistentzia gaitasunera dago zuzendurik. Testaren

emaitzak gehieneko abiadura aerobikoa (m/s-tan) eta korrika egindako distantzia (m-tan)

modura eman ziren.

Taldeko teknikarien irizpideak jarraituz, T1ean (1go azterketa-aldia) jokalariek ez

zuten proba hau burutu; eta atezainen kasuan, ez zuten denboraldi guztian zehar proba hau

egin.

Metodoa

77

3.4. ESTATISTIKA

SPSS (Statistical Package for the Social Sciences; StatSoft, USA) 15.0 bertsioaren bitartez

aztertu ziren emaitzak, kasu guztietan adierazgarritasun estatistikoa p<0.05ean ezarri zen.

Erabili ziren proba estatistikoak hauek dira:

- Estatistika deskriptiboa erabili zen batez besteko balioak eta hauen desbiderapen

estandarrak ezagutzeko.

- Frekuentziak erabili ziren jaiotze-hilearen, jaiotze-urtearen hiruhilekoaren, jaiotze-

urtearen seihilekoaren, zelaiko postuaren eta Espainiar Selekzioarekin izandako

partaidetzaren araberako jokalari kopuru hauek talde guztiarekiko adierazten zuten

portzentajea ezagutzeko.

- Kontingentzia taula erabili zen zelaiko postuaren arabera, denboraldian zehar

jokalariek Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetza ezagutzeko.

- Aldagaien normaltasuna konprobatzeko, Shapiro-Wilk proba erabili zen.

- Bi azterketa-aldi baino gehiagoren artean ezberdintasunak aztertzeko, neurketa

errepikatuen ANOVA proba erabili zen. Aldagaien normaltasuna betetzen ez zen kasuetan

edota taldea zelaiko postuen edo Espainiar Selekzioarekin izandako parte hartzearen arabera

aztertzean, proba ez parametrikoak erlazionatutako K laginentzat (Friedman proba) eta

proba ez parametrikoak erlazionatutako bi laginentzat (Wilcoxon proba), erabili ziren.

- Bi azterketa-aldiren artean ezberdintasunak aztertzeko eta aldagaien normaltasuna

betetzen zen kasuetan, Student-en T proba erlazionatutako laginentzat erabili zen.

- Zelaiko postuen eta Espainiar Selekzioarekin izandako parte hartzearen araberako

ezberdintasunak aztertzeko, proba ez parametrikoak, erlazionatu gabeko K laginentzat

Metodoa

78

(Kruskal-Wallis proba) eta erlazionatu gabeko bi laginentzat (Mann-Whitney proba), erabili

ziren (sortutako multzo berrien n txikiagatik).

- Aldagai biren arteko erlazioak aztertzeko, aldagaien normaltasuna betetzen zen

kasuetan, Pearson-en korrelazio koefizientea erabili zen; eta aldagaien normaltasuna

betetzen ez zen kasuetan, Spearman-en korrelazio koefizientea erabili zen.

79

4. EMAITZAK

Emaitzak

81

4. EMAITZAK

Atal honetan, 2008-09 denboraldian zehar egindako azterketa-aldi ezberdinak eta hauen

arabera zehaztutako entrenamendu-aldiak kontuan izanda, emaitzak aztertuko dira.

Ikerlanean emakumezkoen Athletic Club A taldeko 21 jokalarik parte hartu zuten;

hauen artean, atezainak ere egon ziren. Baina entrenamendu eta partiden edukiak

aztertzean, edota eduki hauekin beste zenbait aldagai erlazionatzen eta aztertzen direnean,

ez daude atezainak barneratuta; horrenbestez, kasu horietan, jokalari-kopurua 19koa da.

Ezer baino lehen, datu orokorrak aztertuko dira: jaiotze-hilea eta jaiotze-urtearen

hiruhilekoa eta seihilekoa, zelaiko postua eta Futboleko Espainiar Selekzioarekin izandako

partaidetza.

Bigarrenik, denboraldian zehar jokalariek burututako entrenamenduetan eta

jokatutako partidetan landutako edukiak eta hauen bolumenaren kuantifikazioa, minututan,

aztertuko dira.

Honen ostean, denboraldian zehar jokalarien neurrietan gertatutako aldaketekin

jarraituko da. Lehenik antropometriako aldagaiak, gorputz-osagaiak eta somatotipoa

aztertuko dira; eta bigarrenik, errendimendu fisikoa neurtzeko burututako probak: 15m leun,

trebetasun proba, BMAJ (besoen ekintzarekin mugimenduaren aurkako jauzia) eta Yo-Yo IR1

(Yo-Yo Intermittent Recovery Test Level 1).

Azkenik, aldagai ezberdinen arteko korrelazioak aztertuko dira:

- Antropometriak, gorputz-osagaiek eta somatotipoak errendimendu fisikoaren

aldagai ezberdinekin izandako korrelazioa.

- Errendimendu fisikoaren aldagai ezberdinen arteko korrelazioa.

Emaitzak

82

- Antropometriak, gorputz-osagaiek eta somatotipoak entrenamenduetan eta

partidetan landutako edukien bolumenekin izandako korrelazioa.

- Errendimendu fisikoaren aldagai ezberdinek, entrenamenduetan eta partidetan

landutako edukien bolumenekin izandako korrelazioa.

4.1. DATU OROKORRAK

Jokalarien batez besteko adina 22.98 ± 4.99 urtetakoa izan zen aurre-denboraldiaren

hasieran, eta une hartan batez beste 10.52 ± 3.74 urte zeramatzaten futbolean jokatzen.

Jokalarien jaiotze-hilearen arabera, 4.1. taulan ikus daitekeen bezala, urtearen

zeharreko banaketa nahiko paretsua izan zen; edozein modutan, uztaila zen jokalari gehien

jaiotako hilea. Urtea hiruhilekoetan banatzean (urtarriletik martxora, apiriletik ekainera,

uztailetik irailera eta urritik abendura), hirugarrenean zegoen jokalari kopuru handiena

kontzentraturik; eta jaiotze-urtearen seihilekoari dagokionez (urtarriletik ekainera eta

uztailetik abendura), banaketa ia parekoa izan zen.

Denboraldian zehar jokalariek zelaian izandako postuen arabera, 2 atezainez, 6

atzelariz, 8 erdilariz eta 5 aurrelariz egon zen taldea osaturik, 4.2. taulan ikus daitekeen

bezala. Taula honetan baita, kopuru hauek taldearekiko adierazten zituzten portzentajeak

agertzen dira ere.

Emaitzak

83

Jokalarien jaiotze-hilea eta jaiotze-urtearen hiruhilekoa eta seihilekoa

Jaiotze-hilea n %

Urtarrila 1 4.8

Otsaila 3 14.3

Martxoa 1 4.8

Apirila 2 9.5

Maiatza 1 4.8

Ekaina 2 9.5

Uztaila 5 23.8

Abuztua 2 9.5

Iraila 1 4.8

Urria 1 4.8

Azaroa 1 4.8

Abendua 1 4.8

Jaiotze-urtearen hiruhilekoa n %

1. hiruhilekoa 5 23.8




Jaiotze-urtearen seihilekoa n %

1. seihilekoa 10 47.6

2. seihilekoa 11 52.4

4.1. Taula: Azaltzen diren balioak jokalari-kopurua (n) eta hauek talde guztiarekiko adierazten duten portzentajea (%) dira.

Jokalarien zelaiko postua

Zelaiko postua n %

Atezainak 2 9.5

Atzelariak 6 28.6

Erdilariak 8 38.1

Aurrelariak 5 23.8

4.2. Taula: Azaltzen diren balioak jokalari-kopurua eta hauek talde guztiarekiko adierazten duten portzentajea dira.

Emaitzak

84

Jokalariek denboraldian zehar Espainiar Selekzioarekin izandako deialdien arabera,

taldeko 6 jokalarik parte hartu zuten denboraldiko uneren batean selekzio honekin, eta 15

jokalarik ez. Jokalari hauek, talde guztiarekiko adierazten zuten portzentajea, 4.3. taulan ikus

daiteke.

Jokalariek Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetza

Espainiar Selekzioarekin n %

Bai 6 28.6

Ez 15 71.4

4.3. Taula: Azaltzen diren balioak jokalari-kopurua eta hauek talde guztiarekiko adierazten duten portzentajea dira.

Zelaiko postua kontuan izanda, atezainak eta erdilariak izan ziren Espainiar

Selekzioarekin partaidetza handiena (%50) izan zutenak; baina kontuan eduki behar da,

erdilariak portzentaje altuago bat zirela taldearekiko (%19). Atzelariak ordea, partaidetza

txikiena izan zuten, ez baitzen jokalari hauen partaidetzarik egon Espainiar Selekzioarekin.

Aurrelarien kasuan, partaidetza %20 izan zen (ikus 4.4. taula).

Jokalarien zelaiko postuaren arabera, Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetza

Espainiar Selekzioarekin

Bai Ez

Zelaiko postua n % postu % talde n % postu % talde

Atezainak 1 50 4.8 1 50 4.8

Atzelariak 0 0 0.0 6 100 28.6

Erdilariak 4 50 19.0 4 50 19.0

Aurrelariak 1 20 4.8 4 80 19.0

4.4. Taula: Azaltzen diren balioak jokalari-kopurua eta hauek postu bakoitzarekiko eta talde guztiarekiko adierazten duten portzentajea dira.

Emaitzak

85

4.2. DENBORALDIAN ZEHAR JOKALARIEK BURUTUTAKO ENTRENAMENDUEN

ETA JOKATUTAKO PARTIDEN KUANTIFIKAZIOA

Jokalari bakoitzak, atezainak izan ezik, eduki mota bakoitza lantzen igarotako minutuak

neurtu ziren, entrenamendu-saio eta partida bakoitzeko. Ondoren, 1go entrenamendu-

aldian edo E1ean (T1en eta T2ren arteko aldia) burututako eduki mota bakoitzaren guztizko

minutuak kalkulatu ziren, jokalari bakoitzeko eta talde guztiaren batez bestekoa. Berdina

egin zen E2 edo 2. entrenamendu-aldiarekin (T2ren eta T3ren arteko aldia) eta E3 edo 3.

entrenamendu-aldiarekin (T3ren eta T4ren arteko aldia). Hortaz, ondoren aztertzen diren

emaitzetan, entrenamendu eta partidetan landutako minutu guztiak daude barneratuta.

Jokalariek saioko landu zuten batez besteko minutu kopurua jaisten joan zen E1etik

E3ra, 4.5. taulan ikus daitekeen bezala; ezberdintasun estatistikoki adierazgarria (p<0.01)

egon zen E1en eta E3ren artean, eta baita E2ren eta E3ren artean (p<0.05) ere. Jokalariek

asteko landu zuten batez besteko minutu kopuruari dagokionez ere, E1etik E3ra jaisten joan

zen; ezberdintasun estatistikoki adierazgarria (p<0.01) egon zen E1en eta E2ren artean, eta

baita E1en eta E3ren artean ere. Aldi bakoitzean guztira landutako minutuak aztertuz, hauek

gehitzen joan ziren E1etik E3ra, eta ezberdintasun estatistikoki adierazgarria izan zen hiru

entrenamendu-aldien artekoa. Baina kontuan hartu behar da, aldi bakoitza osatzen zuten

aste kopurua ere gehitu egin zela E1etik E3ra: 5 aste E1ean, 9 aste E2n eta 14 aste E3n.

Emaitzak

86

Jokalariek landutako bolumenaren kuantifikazioa

E1 E2 E3 E1-E3

Saioko min. 76.27 ± 19.17 68.97 ± 18.90 57.48 ± 9.21aa,b 63.78 ± 12.07

Asteko min. 411.86 ± 103.50 321.87 ± 88.19aa 291.52 ± 46.71aa 313.30 ± 59.31

Guztira min. 2059.29 ± 517.51 2896.80 ± 793.72aaa 4081.30 ± 653.88aaa,bb 8929.01 ± 1690.40

4.5. Taula: Jokalariek entrenamendu-aldi bakoitzean (E1, E2, E3) eta aldi guztien baturan (E1-E3), saioko, asteko eta guztira landutako minutuen kuantifikazioa. Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. Ezberdintasun estatistiko adierazgarria E1ekiko:

aap<0.01,

aaap<0.001

Ezberdintasun estatistiko adierazgarria E2rekiko: b

p<0.05, bb

p<0.01

Denboraldian zehar landutako minutu guzti hauek, 3.3.3. atalean esan bezala, 17 lan

mota ezberdinetan banatzen dira: erresistentziari dagokionez, eraginkortasun aerobikoa

baloiarekin (E1b), eraginkortasun aerobikoa baloi gabe (E1bg), ahalmen aerobikoa baloi

gabe (E2bg) eta potentzia aerobikoa baloiarekin (E3b); abiadura baloiarekin (Ab) eta

abiadura baloi gabe (Abg); indar orokorra (IO), gehieneko indarra (GI) eta indar espezifikoa

(IE); malgutasuna (M); prebentzioa baloiarekin (Preb) eta prebentzioa baloi gabe (Prebg);

teknika (TE); taktika (TA); teknika-taktika (TT); partida ofizialak (PO) eta lagunarteko

partidak (PL).

Eduki mota hauen araberako minutuak aztertzean, bolumen absolutua eta bolumen

erlatiboa bereizten dira. Lehenengo kasuan, eduki mota bakoitzetik guztira landutako

minutu kopuruak jasotzen dira, eta ez da ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk zehazten

aste kopuruarengatik baldintzatuta baitago; bigarren kasuan, minutu kopuru hauek

entrenamendu-aldi bakoitzean izandako aste kopuruaren arabera erlatibizatuta daude. Bi

emaitza mota hauek 4.6. eta 4.7. tauletan ikus daitezke, hurrenez hurren.

Emaitzak

87

Jokalariek landutako edukien bolumen absolutua (min)

Entrenamendu-aldia E1 E2 E3

Erresistentzia E1b 175.28 ± 43.57 353.63 ± 82.69 520.32 ± 72.56

E1bg 682.50 ± 168.47 260.37 ± 72.00 419.32 ± 63.31

E2bg 34.00 ± 8.49 17.89 ± 6.31 -----

E3b ----- 27.79 ± 13.30 31.16 ± 9.06

Guztira 891.78 ± 220.12 659.68 ± 167.54 970.79 ± 139.13

Abiadura Ab ----- ----- 5.21 ± 1.26

Abg 32.79 ± 8.07 18.57 ± 4.46 21.22 ± 4.36

Guztira 32.79 ± 8.07 18.57 ± 4.46 26.43 ± 4.89

Indarra IO 41.11 ± 11.06 24.21 ± 1.87 7.89 ± 3.54

GI ----- 14.21 ± 1.87 15.74 ± 3.05

IE ----- 50.68 ± 15.00 61.68 ± 15.55

Guztira 41.11 ± 11.06 89.11 ± 17.55 85.32 ± 17.17

Teknika 74.39 ± 19.21 90.47 ± 18.95 31.37 ± 5.49

Taktika 304.44 ± 77.69 830.84 ± 191.50 925.21 ± 118.66

Teknika-taktika 70.89 ± 18.59 155.42 ± 41.22 631.32 ± 101.81

Malgutasuna 189.17 ± 47.52 341.05 ± 89.46 433.00 ± 60.46

Prebentzioa Preb 14.17 ± 3.54 43.11 ± 11.22 86.32 ± 11.65

Prebg 121.94 ± 30.64 167.24 ± 45.45 159.13 ± 26.13

Guztira 136.11 ± 34.15 210.34 ± 55.47 245.45 ± 35.01

Partidak PO ----- 360.53 ± 234.76 713.47 ± 327.03

PL 318.61 ± 117.17 140.79 ± 98.20 18.95 ± 37.70

Guztira 318.61 ± 117.17 501.32 ± 253.54 732.42 ± 320.59

4.6. Taula: Jokalariek entrenamendu-aldi bakoitzean (E1, E2, E3) landutako minutuak. Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. E1b= eraginkortasun aerobikoa baloiarekin; E1bg= eraginkortasun aerobikoa baloi gabe; E2bg= ahalmen aerobikoa baloi gabe; E3b= potentzia aerobikoa baloiarekin; Ab= abiadura baloiarekin; Abg= abiadura baloi gabe; IO= indar orokorra; GI= gehieneko indarra; IE= indar espezifikoa; Preb= prebentzioa baloiarekin; Prebg= prebentzioa baloi gabe; PO= partida ofizialak; PL= lagunarteko partidak.

Emaitzak

88

Jokalariek landutako edukien bolumen erlatiboa (min/asteko)

Entrenamendu-aldia E1 E2 E3

Erresistentzia E1b 35.06 ± 8.71 39.29 ± 9.19 aa 37.17 ± 5.18

E1bg 136.50 ± 33.69 28.93 ± 8.01 aaa 29.95 ± 4.52 aaa

E2bg 6.80 ± 1.70 1.99 ± 0.70 aaa -----

E3b ----- 3.09 ± 1.48 2.23 ± 0.07 bbb

Guztira 178.36 ± 44.02 73.30 ± 18.62 aaa 69.34 ± 9.94 aaa

Abiadura Ab ----- ----- 0.37 ± 0.09

Abg 6.56 ± 1.61 2.06 ± 0.50 aaa 1.52 ±0.31 aaa,bb

Guztira 6.56 ± 1.61 2.06 ± 0.50 aaa 1.89 ± 0.35 aaa

Indarra IO 8.22 ± 2.21 2.69 ± 0.21 aaa 0.56 ± 0.25 aaa,bbb

GI ----- 1.58 ± 0.21 1.12 ±0.22 bbb

IE ----- 5.63 ± 1.67 4.41 ± 1.11

Guztira 8.22 ± 2.21 9.90 ± 1.95 aa 6.09 ± 1.23 aa,bbb

Teknika 14.88 ± 3.84 10.05 ± 2.11 aa 2.24 ± 0.39 aaa,bbb

Taktika 60.89 ± 15.54 92.32 ± 21.28 aaa 66.09 ± 8.48 bbb

Teknika-taktika 14.18 ± 3.72 17.27 ± 4.58 aaa 45.09 ± 7.27 aaa,bbb

Malgutasuna 37.83 ± 9.50 37.89 ± 9.94 a 30.93 ± 4.32 aa,b

Prebentzioa Preb 2.83 ± 0.71 4.79 ± 1.25 aaa 6.17 ± 0.83 aaa,bb

Prebg 24.39 ± 6.13 18.58 ± 5.05 aa 11.37 ± 1.87 aaa,bb

Guztira 27.22 ± 6.83 23.37 ± 6.16 aa 17.53 ± 2.50 aa,bb

Partidak PO ----- 40.06 ± 26.08 50.96 ± 23.36

PL 63.72 ± 23.43 15.64 ± 10.91 aaa 1.35 ± 2.69 aaa,bb

Guztira 63.72 ± 23.43 55.70 ± 28.17 52.32 ± 22.90

4.7. Taula: Entrenamendu-aldi bakoitzean (E1, E2, E3) landutako minutuak, aste kopuruaren arabera erlatibizatuta. Balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. E1b= eraginkortasun aerobikoa baloiarekin; E1bg= eraginkortasun aerobikoa baloi gabe; E2bg= ahalmen aerobikoa baloi gabe; E3b= potentzia aerobikoa baloiarekin; Ab= abiadura baloiarekin; Abg= abiadura baloi gabe; IO= indar orokorra; GI= gehieneko indarra; IE= indar espezifikoa; Preb= prebentzioa baloiarekin; Prebg= prebentzioa baloi gabe; PO= partida ofizialak; PL= lagunarteko partidak. Ezberdintasun estatistiko adierazgarria E1ekiko:

ap<0.05,

aap<0.01,

aaap<0.001; eta E2rekiko:

bp<0.05,

bbp<0.01,

bbbp<0.001

Emaitzak

89

Azken taula honetatik (4.7. taula), ondorengoa azpimarratu daiteke:

Erresistentzia: guztira hartuta, entrenamendu-alditik aldira bolumena txikitu egin

zen, baina soilik E1en eta E2ren, eta E1en eta E3ren artean egon ziren ezberdintasun

estatistiko adierazgarriak (p<0.001). Eraginkortasun aerobikoa baloiarekin edukiaren kasuan,

ezberdintasun estatistiko adierazgarri (p<0.01) bakarra E1en eta E2ren artean aurkitu zen,

bolumena handituz. Eraginkortasun aerobikoa baloi gabe edukiarekin jarraituz, guztira

erresistentziarekin gertatu zen berdina ikusi daiteke. Ahalmen aerobikoa baloi gabe

edukiaren kasuan, estatistikoki adierazgarriki (p<0.001) txikitu zen bolumena entrenamendu-

alditik aldira (E3n ez zen landu). Bukatzeko, potentzia aerobikoa baloiarekin ez zen landu

E1ean, eta E2ko bolumena E3koa baino adierazgarriki (p<0.001) handiagoa izan zen.

Abiadura: guztira hartuta, entrenamendu-alditik aldira bolumena txikitu egin zen,

baina soilik E1en eta E2ren, eta E1en eta E3ren artean egon ziren ezberdintasun estatistiko

adierazgarriak (p<0.001). Abiadura baloiarekin edukia soilik E3n landu zen; eta abiadura

baloi gabe edukiaren bolumena, estatistikoki adierazgarriki txikitu zen entrenamendu-alditik

aldira (p<0.001ekoa izan zen E1i eta E2ri dagokienez, eta p<0.01ekoa E2ri eta E3ri

dagokienez) eta baita E1etik E3ra (p<0.001) ere.

Indarra: guztira hartuta, E1etik E2ra estatistikoki adierazgarriki (p<0.01) handitu zen

bolumena; eta E1etik E3ra (p<0.01) eta E2tik E3ra (p<0.001), estatistiko adierazgarriki txikitu.

Indar orokorraren kasuan, estatistikoki adierazgarriki txikitu zen honen bolumena

entrenamendu-alditik aldira eta E1en eta E3ren artean ere; kasu guztietan p<0.001ekoa izan

zen. Gehieneko indarra ez zen E1ean landu eta estatistikoki adierazgarriki (p<0.001) txikitu

zen honen bolumena E2tik E3ra. Indar espezifikoa ere ez zen E1ean landu eta beste bi aldien

artean ez zen ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk ikusi.

Emaitzak

90

Teknika: estatistikoki adierazgarriki txikitu zen honen bolumena entrenamendu-

alditik aldira eta E1en eta E3ren artean ere. E1en eta E2ren artean, p<0.01ekoa izan zen;

beste kasuetan, p<0.001ekoa izan zen.

Taktika: E1etik E2ra estatistikoki adierazgarriki handitu zen bolumena eta E2tik E3ra,

estatistiko adierazgarriki txikitu. Bi kasuetan p<0.001ekoa izan zen.

Teknika-Taktika: estatistikoki adierazgarriki (p<0.001) handitu zen honen bolumena

entrenamendu-alditik aldira eta E1en eta E3ren artean ere.

Malgutasuna: E1etik E2ra estatistikoki adierazgarriki (p<0.05) handitu zen bolumena;

eta E1etik E3ra (p<0.01), eta E2tik E3ra (p<0.05), estatistiko adierazgarriki txikitu.

Prebentzioa: guztira hartuta, estatistikoki adierazgarriki txikitu zen honen bolumena

entrenamendu-alditik aldira eta E1en eta E3ren artean ere; kasu guztietan p<0.01ekoa izan

zen. Honen berdina gertatu zen prebentzioa baloi gabe edukiarekin, baina kasu honetan,

E1en eta E3ren artean p<0.001ekoa izan zen. Prebentzioa baloiarekin edukia aztertuz,

estatistikoki adierazgarriki handitu zen bolumena entrenamendu-alditik aldira (p<0.001ekoa,

E1en eta E2ren artean; eta p<0.01ekoa, E2ren eta E3ren artean) eta E1en eta E3ren artean

ere (p<0.001).

Partidak: guztira hartuta, entrenamendu-alditik aldira bolumenaren txikitze joera

hauteman zen, baina ez zen ezberdintasun estatistiko adierazgarririk egon. Partida ofizialak

ez ziren E1en jokatu eta E2tik E3ra hauen bolumenaren handitze joera ez adierazgarria

bereizi zen; eta lagunarteko partiden bolumena estatistikoki adierazgarriki txikitu zen

entrenamendu-alditik aldira (p<0.001ekoa izan zen, E1en eta E2ren artean; eta p<0.01ekoa,

E2ren eta E3ren artean) eta E1en eta E3ren artean ere (p<0.001).

Emaitzak

91

Eduki bakoitzaren bilakaera ikusi ostean, hauek entrenamendu-aldi bakoitzean

adierazten zuten portzentajea ikus daiteke 4.8. grafikoan. Hiru entrenamendu-aldiak

begiratuz, erresistentzia, taktika eta partidak dira portzentaje altuena adierazten zuten

edukiak: E1en, erresistentzia %42.02 ± 7 zen, partidak %17.87 ± 12.41 ziren eta taktika

%14.30 ± 2.3 zen; E2n, taktika %29.43 ± 3.45 zen, erresistentzia %23.03 ± 1.64 zen eta

partidak %15.79 ± 6.54 ziren; eta E3n, erresistentzia %23.83 ± 1.47 zen, taktika %22.93 ±

2.52 zen eta partidak %17.83 ± 6.15 ziren.

E1eko edukien bolumenen portzentajeak ezberdintasun estatistiko adierazgarria

adierazten zuten E2rekiko (partiden kasuan izan ezik) eta E3rekiko (indarra eta partiden

kasuan izan ezik); adierazgarritasuna azaldu zen kasu gehienetan, p<0.001 izan zen. E2ko eta

E3ko edukien bolumenen portzentajeen artean ere, ezberdintasun estatistiko adierazgarria

azaldu zen (erresistentzia, abiadura eta partiden kasuan izan ezik); aldi hauen artean ere,

adierazgarritasuna azaldu zen kasu gehienetan, p<0.001 izan zen.

Emaitzak

92

Jokalariek landutako edukien bolumen erlatiboa (%)

4.8. Grafikoa: Jokalariek landutako edukien bolumen erlatiboek, entrenamendu-aldiekiko (E1, E2, E3) adierazten dituzten portzentajeak. Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira.E = erresistentzia; A = abiadura; I = indarra; TE = Teknika; TA = Taktika; TT = Teknika-Taktika; M = Malgutasuna; PR = prebentzioa; P = partidak. Ezberdintasun estatistiko adierazgarria E1ekiko:

ap<0.05,

aap<0.01,

aaap<0.001

Ezberdintasun estatistiko adierazgarria E2rekiko: bb

p<0.01, bbb

p<0.001

Eduki bakoitzari minutu kopuru ezberdinak ematen zaizkio entrenamendu-aldi

bakoitzean, 4.9., 4.10., 4.11., 4.12. eta 4.13. grafikoetan ikus daitekeen bezala. Hauetan,

irudi bakoitzean, erresistentziaren, abiaduraren, indarraren, prebentzioaren eta partiden

eduki-mota ezberdinen bolumenen portzentajeak entrenamendu-aldika ikus daitezke,

hurrenez hurren.

Emaitzak

93

Jokalariek landutako erresistentziaren bolumen erlatiboa (%)

4.9. Grafikoa: Jokalariek landutako erresistentziaren bolumen erlatiboek entrenamendu-aldiekiko (E1, E2, E3) adierazten dituzten portzentajeak. Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. E1b = eraginkortasun aerobikoa baloiarekin; E1bg = eraginkortasun aerobikoa baloi gabe; E2bg = ahalmen aerobikoa baloi gabe; E3b = potentzia aerobikoa baloiarekin. Ezberdintasun estatistiko adierazgarria E1ekiko: aaap<0.001 Ezberdintasun estatistiko adierazgarria E2rekiko: bbbp<0.001

Jokalariek landutako abiaduraren bolumen erlatiboa (%)

4.10. Grafikoa: Jokalariek landutako abiaduraren bolumen erlatiboek entrenamendu-aldiekiko (E1, E2, E3) adierazten dituzten portzentajeak. Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. Ab = abiadura baloiarekin; Abg = abiadura baloi gabe.

Emaitzak

94

Jokalariek landutako indarraren bolumen erlatiboa (%)

4.11. Grafikoa: Jokalariek landutako indarraren bolumen erlatiboek entrenamendu-aldiekiko (E1, E2, E3) adierazten dituzten portzentajeak. Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. IO = indar orokorra; GI = gehieneko indarra; IE = indar espezifikoa. Ezberdintasun estatistiko adierazgarria E1ekiko: aap<0.01, aaap<0.001 Ezberdintasun estatistiko adierazgarria E2rekiko: bp<0.05, bbp<0.01, bbbp<0.001

Jokalariek landutako prebentzioaren bolumen erlatiboa (%)

4.12. Grafikoa: Jokalariek landutako prebentzioaren bolumen erlatiboek entrenamendu-aldiekiko (E1, E2, E3) adierazten dituzten portzentajeak. Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. Preb = prebentzioa baloiarekin; Prebg = prebentzioa baloi gabe. Ezberdintasun estatistiko adierazgarria E1ekiko: aap<0.01, aaap<0.001 Ezberdintasun estatistiko adierazgarria E2rekiko: bbp<0.01, bbbp<0.001

Emaitzak

95

Jokalariek landutako partiden bolumen erlatiboa (%)

4.13. Grafikoa: Jokalariek jokatutako partiden bolumen erlatiboek entrenamendu-aldiekiko (E1, E2, E3) adierazten dituzten portzentajeak. Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. PO = partida ofizialak; PL = lagunarteko partidak. Ezberdintasun estatistiko adierazgarria E1ekiko:

aaap<0.001

Ezberdintasun estatistiko adierazgarria E2rekiko: bb

p<0.01

4.3. DENBORALDIAN ZEHAR JOKALARIEN NEURRIETAN GERTATUTAKO

ALDAKETAK

Atal honetan aztertuko diren aldagaiak bi multzo nagusitan bereizten dira: alde batetik

antropometriari, gorputz-osagaiei eta somatotipoari dagozkienak; eta bestetik,

errendimendu fisikoari dagozkionak.

Emaitza hauetan, aldagaien bilakaera azterketa-aldietan zehar aztertuko da. Aldagai

guztiak lau azterketa-alditan neurtu ziren (T1, T2, T3 eta T4), Yo-Yo IR1 proba izan ezik, hau

Emaitzak

96

soilik T2n, T3n eta T4n burutu baitzen. Horrez gain, aldagai bakoitza jokalarien zelaiko

postuaren eta hauek Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetzaren arabera aztertuko da:

lehenik, bi ezaugarri hauen arabera sortutako azpitaldeen bilakaera azterketa-aldietan zehar;

bigarrenik, azpitaldeen arteko ezberdintasunak aldagai bakoitzari dagokionez.

Aurrera jarraitu baino lehen, komeni da gogoratzea, taldea 2 atezainez, 6 atzelariz, 8

erdilariz eta 5 aurrelariz zegoela osaturik; guztira 21 jokalari. Hauetariko 6k izan zuten

partaidetza Espainiar Selekzioarekin, eta 15ek ez.

Kopuru hauek kontuan izanda, jokalarien zelaiko postuaren arabera azterketa-

aldietan zehar izandako bilakaera aztertzeko orduan, atezainen multzoa ez zen sartu analisi

estatistikoetan.

Jokalarien zelaiko postuaren eta hauek Espainiar Selekzioarekin izandako

partaidetzaren arabera sortutako azpitaldeen arteko ezberdintasunak aztertzerakoan,

aurrerago ikusi ahal izango den bezala, ez zen ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk

bereizi aztertutako aldagaietan.

4.3.1. ANTROPOMETRIA, GORPUTZ-OSAGAIAK ETA SOMATOTIPOA

Hasteko eta antropometriari dagokionez, 6 aldagai neurtu eta kalkulatu ziren: jokalarien

pisua, altuera, GMI (gorputz masa indizea), 6 azal-tolesturen batura, gorputz-adarretako

gantza eta gorputz-enborreko gantza. Era berean eta gorputz-osagaiei dagokionez, hiru

osagai kalkulatu ziren: gantz-, hezur- eta muskulu-portzentajeak. Bukatzeko eta

somatotipoari dagokionez, hau eratzen duten hiru osagaiak kalkulatu ziren: endomorfia,

mesomorfia eta ektomorfia.

Emaitzak

97

4.3.1.1. ANTROPOMETRIA

Jokalarien pisua, altuera eta GMI mantendu egin ziren denboraldian zehar; 4.14. taulan ikus

daitekeen bezala, ez zen ezberdintasun estatistiko adierazgarririk azaldu.

Jokalarien pisua, altuera eta GMI

Azterketa-aldia

T1 T2 T3 T4

Pisua (kg) 60.81 ± 7.47 60.80 ± 7.09 60.39 ± 6.95 60.58 ± 7.06

Altuera (cm) 165.42 ± 4.67 165.08 ± 4.77 164.94 ± 4.76 165.45 ± 4.77

GMI (kg/m2) 22.18 ± 2.16 22.28 ± 2.06 22.18 ± 2.02 22.09 ± 1.95

4.14. Taula: Aldagaiak azterketa-aldietan (T1, T2, T3 eta T4) bereizita. Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. GMI = gorputz masa indizea.

Zelaiko postuaren arabera, pisua, altuera eta GMI aldagaiei dagokienez, 4.15. taulan ikus

daiteke ez zela ezberdintasun estatistiko adierazgarririk bereizi postu ezberdinen artean,

ezta postu bakoitzak azterketa-aldietan zehar izandako bilakaeran ere. Horrez gain,

aipatzeko da, hauteman daitekeen joera: atezainak zirela pisutsuenak eta altuenak, eta

atzelariak pisu gutxienekoak eta baxuenak; honen ondorioz, atezainak zuten GMI altuena eta

atzelariek baxuena.

Emaitzak

98

Jokalarien pisua, altuera eta GMI zelaiko postuaren arabera

Azterketa-aldia T1 T2 T3 T4

Zelaiko postua

Pisua (kg)

Atezainak 66.35 ± 1.34 65.25 ± 2.47 64.50 ± 1.56 64.60 ± 1.13

Atzelariak 57.60 ± 9.03 57.60 ± 8.49 57.42 ± 7.95 57.28 ± 7.50

Erdilariak 61.68 ± 7.16 61.85 ± 6.53 61.53 ± 6.78 62.28 ± 6.96

Aurrelariak 61.08 ± 7.41 61.18 ± 7.60 60.48 ± 7.57 60.22 ± 7.97

Altuera (cm)

Atezainak 166.40 ± 5.09 166.45 ± 4.74 165.90 ± 4.81 166.70 ± 4.10

Atzelariak 163.55 ± 5.09 163.55 ± 5.28 163.27 ± 5.15 163.78 ± 5.23

Erdilariak 166.09 ± 4.94 165.56 ± 5.15 165.60 ± 5.16 166.14 ± 5.20

Aurrelariak 166.22 ± 4.46 165.58 ± 4.64 165.50 ± 4.65 165.86 ± 4.67

GMI (kg/m2)

Atezainak 23.98 ± 0.98 23.55 ± 0.45 23.45 ± 0.79 23.26 ± 0.74

Atzelariak 21.45 ± 2.31 21.48 ± 2.29 21.50 ± 2.32 21.31 ± 2.03

Erdilariak 22.33 ± 2.12 22.54 ± 1.80 22.44 ± 1.85 22.53 ± 1.91

Aurrelariak 22.10 ± 2.49 22.32 ± 2.65 22.06 ± 2.41 21.85 ± 2.32


Eta jokalariek Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetzaren arabera, pisua, altuera

eta GMI aldagaiei dagokienez, ez zen ezberdintasun estatistiko adierazgarririk bereizi

partaidetza izan zutenen eta ez zutenen artean, ezta azpimultzo bakoitzak azterketa-aldietan

zehar izandako bilakaeran. Honekin batera, 4.16. taulan hauteman daitekeen bezala,

Espainiar Selekzioarekin partaidetza izandako jokalariak pisutsuagoak eta altuagoak azaldu

ziren, partaidetza izan ez zuten jokalariekin alderatuz.

Emaitzak

99

Jokalarien pisua, altuera eta GMI Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetzarekiko



Pisua (kg)

Bai 61.02 ± 9.76 61.45 ± 8.91 61.32 ± 9.13 61.73 ± 9.42

Ez 60.73 ± 6.76 60.54 ± 6.58 60.01 ± 6.22 60.12 ± 6.22

Altuera (cm)

Bai 167.00 ± 2.89 166.63 ± 2.98 166.43 ± 2.80 166.88 ± 3.18

Ez 164.79 ± 5.16 164.45 ± 5.27 164.34 ± 5.31 164.88 ± 5.26

GMI (kg/m2)

Bai 21.81 ± 2.92 22.07 ± 2.64 22.12 ± 2.76 22.11 ± 2.80

Ez 22.33 ± 1.88 22.36 ± 1.89 22.20 ± 1.76 22.08 ± 1.63


Gorputzeko gantz-edukia aztertuz, honen jaitsiera ikus daiteke 4.17. taulan, nagusiki

T2tik aurrera. Gorputz-adarretako gantzaren kasuan, ezberdintasun estatistikoki

adierazgarria (p<0.05) ikusi zen T2ren eta T4ren artean. Gorputz-enborreko eta guztizko

gantzari dagokienez, T2ren eta T4ren eta T3ren T4ren artean hauteman ziren ezberdintasun

estatistikoki adierazgarriak; kasu guztietan p<0.05ekoa izan zen, T3ko eta T4ko gorputz-

enborreko gantzaren artean izan ezik, p<0.01ekoa izan baitzen.

Jokalarien gorputzeko gantz-edukia


G-A gantza (mm) 53.24 ± 13.98 53.90 ± 14.03 49.92 ± 12.84 48.41 ± 12.39b

G-E gantza (mm) 33.24 ± 11.71 32.76 ± 12.35 30.74 ± 10.29 28.67 ± 9.60b,cc

Guztizkoa (mm) 86.48 ± 21.48 86.66 ± 22.16 80.67 ± 18.77 77.08 ± 18.12b,c

4.17. Taula: Jokalarien G-A (gorputz-adarretako) gantza; G-E (gorputz-enborreko) gantza eta Guztizkoa (sei azal-tolesturen batura), azterketa-aldietan bereizita. Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. Ezberdintasun estatistiko adierazgarria T2rekiko:

b p<0.05

Ezberdintasun estatistiko adierazgarria T3rekiko: c p<0.05,

ccp<0.01

Emaitzak

100

Zelaiko postuaren arabera, aurrelariak estatistikoki adierazgarriki (p<0.05) jaitsi zuten

gorputz-adarretako gantza T2tik T3ra, eta baita guztizko gantza T2tik T3ra eta T4ra ere;

jokalari hauen gorputz-adarretako gantzak eta baita guztizko gantzak ere, igoera

estatistikoki adierazgarria (p<0.05) izan zuten T1etik T2ra. Gorputz-enborreko gantzari

begira, erdilariak izan ziren adierazgarriki (p<0.05) jaitsi zuten bakarrak, T2tik T4ra eta T3tik

T4ra. Nahiz eta postuen arteko ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk ez egon, atzelariak

izan ziren guztira gantz gutxien izan zuten jokalari multzoa (ikus 4.18. taula).

Jokalarien gorputzeko gantz-edukia zelaiko postuaren arabera


Zelaiko postua

G-A gantza (mm)

Atezainak 50.05 ± 3.89 48.70 ± 0.71 40.25 ± 0.78 44.35 ± 2.33

Atzelariak 51.23 ± 15.93 48.75 ± 16.14 47.47 ± 15.33 44.83 ± 13.15

Erdilariak 55.66 ± 16.09 55.76 ± 11.86 53.54 ± 12.49 51.95 ± 13.62

Aurrelariak 53.06 ± 13.43 59.16 ± 17.81a 50.96 ± 13.22b 48.68 ± 13.14

G-E gantza (mm)

Atezainak 47.65 ± 14.21 43.60 ± 14.99 36.80 ± 13.72 40.50 ± 15.27

Atzelariak 27.65 ± 10.48 25.10 ± 7.28 24.10 ± 6.60 22.67 ± 4.54

Erdilariak 33.03 ± 11.03 32.69 ± 10.94 32.38 ± 11.38 29.35 ± 10.71b,c

Aurrelariak 34.52 ± 11.49 37.74 ± 15.92 33.68 ± 10.00 30.04 ± 7.00

Guztizkoa (mm)

Atezainak 97.70 ± 18.10 92.30 ± 15.70 77.05 ± 14.50 84.85 ± 17.61

Atzelariak 78.88 ± 25.25 73.85 ± 22.94 71.57 ± 21.33 67.50 ± 17.17

Erdilariak 88.69 ± 19.78 88.45 ± 13.35 85.91 ± 16.27 81.30 ± 18.87

Aurrelariak 87.58 ± 24.16 96.90 ± 31.99a 84.64 ± 21.70b 78.72 ± 19.13b

4.18. Taula: Jokalarien G-A (gorputz-adarretako) gantza; G-E (gorputz-enborreko) gantza eta Guztizkoa (sei azal-tolesturen batura), azterketa-aldietan bereizita. Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. Ezberdintasun estatistiko adierazgarria T1ekiko:

a p<0.05

Ezberdintasun estatistiko adierazgarria T2rekiko: b

p<0.05 Ezberdintasun estatistiko adierazgarria T3rekiko:

c p<0.05

Emaitzak

101

Bukatzeko, 4.19. agertzen den bezala, Espainiar Selekzioarekin partaidetza izan ez zuten

jokalariek, azterketa-aldietan zehar estatistikoki adierazgarriki jaitsi zuten beraien G-A

gantza, G-E gantza eta guztizko gantza. Ez zen horrela gertatu partaidetza izandako

jokalarietan, ez baitzen aldaketa adierazgarririk hauteman. Ez zen ere ezberdintasun

estatistikoki adierazgarririk bereizi partaidetza izan zutenen eta ez zutenen artean.

Jokalarien gorputzeko gantz-edukia Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetzarekiko.



G-A gantza (mm)

Bai 49.33 ± 14.83 50.13 ± 11.82 48.43 ± 12.60 50.00 ± 15.31

Ez 54.81 ± 13.84 55.40 ± 14.92 50.52 ± 13.33b 47.78 ± 11.58aa,bb,cc

G-E gantza (mm)

Bai 34.58 ± 13.24 34.08 ± 12.77 32.88 ± 13.71 31.60 ± 11.65

Ez 32.70 ± 11.50 32.23 ± 12.60 29.89 ± 9.01b 27.49 ± 8.84a,bb,c

Guztizkoa (mm)

Bai 83.92 ± 24.96 84.22 ± 19.11 81.32 ± 20.84 81.60 ± 22.07

Ez 87.51 ± 20.80 87.63 ± 23.82 80.41 ± 18.65 75.27 ± 16.82aa,b,cc

4.19. Taula: Jokalarien G-A (gorputz-adarretako) gantza; G-E (gorputz-enborreko) gantza eta Guztizkoa (sei azal-tolesturen batura), azterketa-aldietan bereizita. Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. Ezberdintasun estatistiko adierazgarria T1ekiko:

a p<0.05,

aap<0.01


p<0.05, bb


c p<0.05,

ccp<0.01

Emaitzak

102

4.3.1.2. GORPUTZ-OSAGAIAK.

Jokalarien gorputzeko gantz-edukiaren bilakaerarekin bat etorriz, jokalarien gantz-

portzentajea ere jaisten joan zen 2. azterketa-alditik aurrera; jaitsiera hau adierazgarria

(p<0.05) izan zen T2ren eta T4ren, eta, T3ren eta T4ren artean. Hezur-portzentajearekin

jarraituz, hau estatistikoki adierazgarriki jaitsi zen T1etik T2ra (p<0.01) eta T1etik T3ra

(p<0.05). Eta bukatzeko, muskulu-portzentajearen igoera joera eman zen azterketa-alditik

aldira; eta igoera hau estatistikoki adierazgarria (p<0.01) izan zen T1etik T4ra (ikus 4.20.

taula).

Jokalarien gorputz-osagaiak

Azterketa-aldia

T1 T2 T3 T4

Gantz % 16.97 ± 3.33 16.99 ± 3.43 16.07 ± 2.91 15.51 ± 2.81b,c

Hezur % 16.14 ± 1.23 15.59 ± 1.27aa 15.72 ± 1.17a 15.71 ± 1.79

Muskulu % 42.79 ± 2.87 43.32 ± 2.86 44.12 ± 2.49 44.67 ± 2.71aa

4.20. Taula: Gantz-, hezur- eta muskulu-portzentajeak azterketa-aldietan (T1, T2, T3 eta T4) bereizita. Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. Ezberdintasun estatistiko adierazgarria T1ekiko:

a p<0.05,

aap<0.01



c p<0.05

Jokalarien gorputz-osagaiak zelaiko postuaren arabera aztertuz, eta 4.21. taulan

agertzen den bezala, aurrelariak izan ziren gantz-portzentajea estatistikoki adierazgarriki

(p<0.05) aldatu zuten bakarrak: T1etik T2ra portzentajearen igoera eman zen, eta T2tik T3ra

eta T4ra, honen jaitsiera. Eta hezur- eta muskulu-portzentajearen kasuan, erdilariak izan

ziren aldagai hauek estatistikoki adierazgarriki aldatu zituzten bakarrak: hezur-

Emaitzak

103

portzentajearen kasuan, T1ekiko beste 3 azterketa-aldietan portzentaje baxuagoa izan zuten

(p<0.05); eta muskulu-portzentajeari begira, hau igo egin zen T1etik T4ra (p<0.05). Nahiz eta

postuen artean ezberdintasun estatistiko adierazgarririk ez egon gorputz-osagaiei

dagokienez, atzelariak izan ziren orokorrean azterketa-aldietan zehar gantz-portzentaje

baxuena eta hezur- eta muskulu-portzentaje altuena mantentzeko joera izan zutenak.

Jokalarien gorputz-osagaiak zelaiko postuaren arabera


Zelaiko postua

Gantz %

Atezainak 18.70 ± 2.80 17.87 ± 2.43 15.51 ± 2.24 16.71 ± 2.73

Atzelariak 15.79 ± 3.91 15.01 ± 3.55 14.66 ± 3.30 14.03 ± 2.66

Erdilariak 17.31 ± 3.06 17.27 ± 2.07 16.88 ± 2.52 16.17 ± 2.92

Aurrelariak 17.14 ± 3.74 18.58 ± 4.95a 16.68 ± 3.36b 15.77 ± 2.96b

Hezur %

Atezainak 14.97 ± 1.26 14.78 ± 1.27 14.76 ± 0.86 15.28 ± 0.89

Atzelariak 16.67 ± 1.52 16.02 ± 1.63 16.18 ± 1.58 15.74 ± 3.07

Erdilariak 16.28 ± 1.14 15.44 ± 1.23a 15.58 ± 1.08a 15.64 ± 1.25a

Aurrelariak 15.77 ± 0.85 15.64 ± 1.00 15.77 ± 0.81 15.97 ± 1.01

Muskulu %

Atezainak 42.23 ± 1.54 43.25 ± 1.16 45.63 ± 1.38 43.90 ± 1.84

Atzelariak 43.44 ± 3.26 44.86 ± 2.34 45.06 ± 2.75 46.13 ± 3.33

Erdilariak 42.31 ± 3.15 43.19 ± 2.25 43.44 ± 2.29 44.10 ± 2.64a

Aurrelariak 42.99 ± 2.92 41.68 ± 4.23 43.45 ± 2.81 44.16 ± 2.33

4.21. Taula: Gantz-, hezur- eta muskulu- portzentajeak azterketa-aldietan (T1, T2, T3 eta T4) bereizita. Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. Ezberdintasun estatistiko adierazgarria T1ekiko:

a p<0.05


p<0.05

Emaitzak

104

Jokalarien gorputz-osagaiak Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetzaren arabera

aztertuz, eta 4.22. taulan ikusten den bezala, partaidetza izan ez zuten jokalarien gantz-,

hezur- eta muskulu-portzentajeetan estatistikoki adierazgarriak izan ziren aldaketak eman

ziren. Aipatzekoa da azterketa-aldietan zehar jokalari hauen gantz-portzentajea jaitsi egin

zela eta muskulu-portzentajea igo.

Jokalarien gorputz-osagaiak Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetzaren arabera



Gantz % Bai 16.57 ± 3.86 16.62 ± 2.96 16.17 ± 3.23 16.21 ± 3.42

Ez 17.13 ± 3.22 17.15 ± 3.69 16.03 ± 2.89b 15.23 ± 2.60aa,bb,cc

Hezur % Bai 16.20 ± 1.03 15.54 ± 1.38 15.37 ± 1.09a 15.51 ± 1.32a

Ez 16.12 ± 1.34 15.61 ± 1.27aa 15.86 ± 1.21 15.79 ± 1.98b

Muskulu % Bai 43.13 ± 3.41 43.74 ± 1.91 44.36 ± 2.46 44.18 ± 2.52

Ez 42.65 ± 2.74 43.15 ± 3.21 44.02 ± 2.58a 44.87 ± 2.85aa,b,cc

4.22. Taula: Gantz-, hezur- eta muskulu-portzentajeak azterketa-aldietan (T1, T2, T3 eta T4) bereizita. Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. Ezberdintasun estatistiko adierazgarria T1ekiko:

a p<0.05,

aap<0.01



ccp<0.01


Jokalarien somatotipoaren osagaiak endomorfia (gantz-kantitatea adierazten du),

mesomorfia (portzentaje muskulu-eskeletikoa adierazten du) eta ektomorfia (linealtasuna

adierazten du) dira (Gil, 2003).

Emaitzak

105

Denboraldian zehar, jokalarien mesomorfia osagaia nagusitu zen beste bi

osagaiekiko. Azterketa-aldien artean egondako ezberdintasun estatistikoki adierazgarriei

begira, T3ren eta T4ren arteko endomorfiaren jaitsiera, eta T2ren eta T3ren arteko

mesomorfiaren igoera, bereizi ziren; bi kasuetan p<0.01ekoa izan zen (4.23 taula).

Jokalarien somatotipoa

Azterketa-aldia

T1 T2 T3 T4

Endomorfia 3.51 ± 1.06 3.43 ± 1.08 3.29 ± 0.88 3.09 ± 0.85cc

Mesomorfia 3.95 ± 1.06 3.81 ± 0.92 4.02 ± 0.94bb 3.79 ± 1.07

Ektomorfia 2.30 ± 1.01 2.24 ± 0.96 2.27 ± 0.97 2.33 ± 0.92

4.23. Taula: Endomorfia, mesomorfia eta ektomorfia azterketa-aldietan bereizita. Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. Ezberdintasun estatistiko adierazgarria T2rekiko:

bbp<0.01

Ezberdintasun estatistiko adierazgarria T3rekiko: cc

p<0.01

Somatotipoarekin jarraituz, eta zelaiko postua kontuan izanda, aldaketa estatistikoki

adierazgarri bakarra aurrelarien mesomorfia osagaian hauteman zen, T1etik eta T2tik, T3ra

izandako jaitsiera; bi kasuetan p<0.05ekoa izan zen (ikus 4.24. taula). Horrez gain, aipatzekoa

da atezainak lehenengo bi azterketa-aldietan endomorfia osagaia nagusi izatetik,

mesomorfia osagaia nagusi izatera heldu zirela azken bi azterketa-aldietan; atzelariek eta

erdilariek, mesomorfia osagaia nagusi izan zutela azterketa-aldi guztietan zehar; eta

aurrelariak ere mesomorfia osagaia nagusi izan zutela T2n izan ezik, non endomorfia izan zen

nagusi.

Emaitzak

106

Jokalarien somatotipoa zelaiko postuaren arabera


Zelaiko postua

Endomorfia

Atezainak 4.75 ± 1.08 4.17 ± 1.22 3.74 ± 1.11 4.08 ± 1.19

Atzelariak 3.09 ± 1.08 2.78 ± 0.94 2.80 ± 0.98 2.60 ± 0.70

Erdilariak 3.50 ± 0.95 3.42 ± 0.49 3.38 ± 0.64 3.08 ± 0.80

Aurrelariak 3.55 ± 1.09 3.91 ± 1.65 3.55 ± 1.04 3.27 ± 0.79

Mesomorfia

Atezainak 4.48 ± 0.45 4.09 ± 0.67 4.36 ± 0.76 4.28 ± 0.46

Atzelariak 3.62 ± 0.71 3.65 ± 0.66 3.83 ± 0.78 3.19 ± 1.28

Erdilariak 4.07 ± 1.32 3.92 ± 1.12 3.99 ± 0.99 4.01 ± 1.00

Aurrelariak 3.94 ± 1.23 3.70 ± 1.12 4.15 ± 1.29a,b 3.94 ± 1.06

Ektomorfia

Atezainak 1.55 ± 0.66 1.68 ± 0.48 1.70 ± 0.63 1.83 ± 0.57

Atzelariak 2.52 ± 1.01 2.51 ± 1.11 2.48 ± 1.20 2.59 ± 1.05

Erdilariak 2.26 ± 1.01 2.14 ± 0.78 2.20 ± 0.80 2.17 ± 0.84

Aurrelariak 2.39 ± 1.26 2.29 ± 1.30 2.36 ± 1.21 2.48 ± 1.11

4.24. Taula: Endomorfia, mesomorfia eta ektomorfia azterketa-aldietan bereizita. Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. Ezberdintasun estatistiko adierazgarria T1ekiko:

a p<0.05


p<0.05

Somatotipoarekin bukatzeko eta Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetza

kontuan hartuta (ikus 4.25. taula), partaidetza izan ez zuten jokalarien T4ko endomofia

osagaia, estadistikoki adierazgarriki baxuagoa izan zen beste hiru azterketa-aldiekiko. Eta

jokalari hauen mesomorfia osagaia, estatistikoki adierazgarriki altuagoa izan zen T3n T2rekin

(p<0.01) eta T4rekin (p<0.05) konparatuz. Espainiar Selekzioarekin partaidetza izandako

jokalarietan eta ez izandakoetan ere, mesomorfia osagaia nagusitu zen azterketa-aldi

guztietan zehar.

Emaitzak

107

Jokalarien somatotipoa Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetzaren arabera


Espainiar

Selekzioarekin

Endomorfia Bai 3.54 ± 1.30 3.37 ± 0.81 3.33 ± 0.89 3.27 ± 0.83

Ez 3.50 ± 0.99 3.45 ± 1.19 3.28 ± 0.91 3.01 ± 0.87aa,b,cc

Mesomorfia Bai 3.56 ± 1.49 3.37 ± 1.26 3.50 ± 1.10 3.57 ± 1.06

Ez 4.11 ± 0.84 3.98 ± 0.73 4.22 ± 0.82bb 3.87 ± 1.11c

Ektomorfia Bai 2.60 ± 1.28 2.46 ± 1.08 2.46 ± 1.13 2.47 ± 1.16

Ez 2.17 ± 0.91 2.15 ± 0.94 2.20 ± 0.93 2.28 ± 0.85

4.25. Taula: Endomorfia, mesomorfia eta ektomorfia azterketa-aldietan bereizita. Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. Ezberdintasun estatistiko adierazgarria T1ekiko:

aap<0.01


p<0.05, bb


c p<0.05,

ccp<0.01

4.3.2. ERRENDIMENDU FISIKOA

Errendimendu fisikoa aztertzeko, jokalariek lau proba ezberdin burutu zituzten azterketa-aldi

bakoitzean: 15m leun, trebetasun proba, BMAJ eta Yo-Yo IR1; T1-ean izan ezik, aldi hortan

Yo-Yo IR1 proba ez baitzen burutu. Gogoratu beharra dago ere, atezainek ez zutela Yo-Yo IR1

proba burutu denboraldi guztian zehar.

4.3.2.1. 15m LEUN

Bigarren azterketa-alditik aurrera, jokalarien abiaduraren tendentzia gorakoa izan zela ikus

daiteke 4.26. taulan; abiaduraren igoera hau estatistikoki adierazgarria izan zen T2ren eta

T3ren artean.

Emaitzak

108

15m leun probaren emaitzak


Bb (m/s) 6.18 ± 0.29 6.17 ± 0.26 6.19 ± 0.31bb 6.27 ± 0.29

Hoberena (m/s) 6.23 ± 0.30 6.21 ± 0.26 6.26 ± 0.33b 6.31 ± 0.30

4.26. Taula: Buruturiko hiru errepikapenen batez besteko abiadura (Bb) eta errepikapen hauetariko hoberena m/s-tan, azterketa-aldietan bereizita (T1, T2, T3, T4). Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. Ezberdintasun estatistiko adierazgarria T2rekiko:

b p<0.05,

bbp<0.01

15m leun probaren emaitzak zelaiko postuaren arabera

Azterketa-aldia

Zelaiko postua

Bb (m/s)

Hoberena (m/s)

T1

Atezainak 6.05 ± 0.00 6.12 ± 0.00

Atzelariak 6.03 ± 0.26 6.07 ± 0.27

Erdilariak 6.29 ± 0.34 6.33 ± 0.35

Aurrelariak 6.27 ± 0.25 6.35 ± 0.25

T2

Atezainak 6.25 ± 0.00 6.28 ± 0.00

Atzelariak 6.07 ± 0.28 6.11 ± 0.28

Erdilariak 6.23 ± 0.32 6.29 ± 0.33

Aurrelariak 6.17 ± 0.21 6.21 ± 0.20

T3

Atezainak 6.27 ± 0.04 6.40 ± 0.15

Atzelariak 6.04 ± 0.27 6.09 ± 0.28

Erdilariak 6.28 ± 0.49 6.34 ± 0.49

Aurrelariak 6.24 ± 0.27 6.30 ± 0.29

T4

Atezainak 6.30 ± 0.00 6.37 ± 0.00

Atzelariak 6.11 ± 0.21 6.16 ± 0.24a

Erdilariak 6.35 ± 0.34 6.39 ± 0.35

Aurrelariak 6.31 ± 0.32 6.36 ± 0.33

4.27. Taula: Buruturiko hiru errepikapenen batez besteko abiadura (Bb) eta errepikapen hauetariko hoberena m/s-tan, azterketa-aldietan bereizita (T1, T2, T3, T4). Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. Ezberdintasun estatistiko adierazgarria T1ekiko:

a p<0.05

Emaitzak

109

Zelaiko postuen arabera abiaduraren bilakaera azterketa-aldietan zehar aztertuz (ikus

4.27. taula), atzelariak beraien abiadura hoberena T1etik T4ra estatistikoki adierazgarriki

(p<0.05) hobetu zutela ikus daiteke; jokalari multzo honek lortu zituen emaitzik eta

okerrenak batez besteko abiadurari eta abiadura hoberenari dagokienez, baina ez zen

adierazgarria izan, postuen artean ez baitzen ezberdintasun estatistiko adierazgarririk egon.

Horrez gain, erdilariak beti aurkitzen ziren azkarrenen artean.

Eta Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetzaren arabera (4.28. taula), ez zen

ezberdintasun estatistiko adierazgarririk egon azterketa-alditik aldira, baina bi

azpimultzoetan abiaduraren hoberanzko joera hauteman zen; bi azpimultzoen artean ere, ez

zen ezberdintasun adierazgarririk egon. Aipatzekoa da Selekzioarekin partaidetza izan zuten

jokalariek abiadura hobeagoa lortu zutela azterketa-aldi guztietan T4n izan ezik; baina

azterketa-aldi horretan, partaidetza izan ez zuten jokalariek, talde guztia kontuan izanda,

denboraldiko batez besteko abiadurarik onena lortu zuten.

15m leun probaren emaitzak Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetzaren arabera

Azterketa-aldia


Bb (m/s)

Hoberena (m/s)

T1 Bai 6.20 ± 0.30 6.26 ± 0.32

Ez 6.17 ± 0.30 6.21 ± 0.30

T2 Bai 6.19 ± 0.29 6.23 ± 0.29

Ez 6.16 ± 0.26 6.20 ± 0.26

T3 Bai 6.24 ± 0.37 6.33 ± 0.38

Ez 6.17 ± 0.30 6.22 ± 0.32

T4 Bai 6.25 ± 0.32 6.29 ± 0.33

Ez 6.27 ± 0.30 6.32 ± 0.31

4.28. Taula: Buruturiko hiru errepikapenen batez besteko abiadura (Bb) eta errepikapen hauetariko hoberena m/s-tan, azterketa-aldietan bereizita (T1, T2, T3, T4). Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira.

Emaitzak

110


Trebetasun zirkuitua burutzeko aldi ezberdinetan behar izandako denboren artean ez zen

ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk ikusi; baina denborarik onenak, T2n eta T4n lortu

ziren (4.29. taula).

Trebetasun probaren emaitzak


Bb (s) 11.33 ± 0.39 11.17 ± 0.35 11.29 ± 0.29 11.15 ± 0.32

Hoberena (s) 11.09 ± 0.38 11.02 ± 0.34 11.10 ± 0.35 11.02 ± 0.37

4.29. Taula: Zirkuitua buruturiko hiru errepikapenen batez besteko denbora (Bb) eta errepikapen hauetariko hoberena s-tan, azterketa-aldietan bereizita (T1, T2, T3, T4). Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira.

Aldi berean, zelaiko postuaren eta Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetzaren

arabera sortutako azpitaldeen bilakaera azterketa-aldietan zehar aztertuz, eta baita

azpitaldeen arteko ezberdintasunak ere, ez zen ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk

egon (ikus 4.30. eta 4.31. taulak).

Emaitzak

111

Trebetasun probaren emaitzak zelaiko postuaren arabera

Azterketa-aldia

Zelaiko postua

Bb (s)

Hoberena (s)

T1

Atezainak 11.95 ± 0.00 11.66 ± 0.00

Atzelariak 11.29 ± 0.53 11.07 ± 0.52

Erdilariak 11.18 ± 0.25 10.94 ± 0.25

Aurrelariak 11.46 ± 0.20 11.22 ± 0.16

T2

Atezainak 11.46 ± 0.00 11.07 ± 0.00

Atzelariak 11.15 ± 0.57 11.03 ± 0.61

Erdilariak 11.09 ± 0.25 10.94 ± 0.20

Aurrelariak 11.24 ± 0.19 11.14 ± 0.14

T3

Atezainak 11.52 ± 0.47 11.39 ± 0.45

Atzelariak 11.21 ± 0.35 11.08 ± 0.38

Erdilariak 11.45 ± 0.24 11.10 ± 0.49

Aurrelariak 11.17 ± 0.12 11.00 ± 0.15

T4

Atezainak 11.60 ± 0.00 11.55 ± 0.00

Atzelariak 11.25 ± 0.34 11.14 ± 0.39

Erdilariak 11.13 ± 0.30 10.99 ± 0.32

Aurrelariak 10.96 ± 0.30 10.83 ± 0.35


Emaitzak

112

Trebetasun probaren emaitzak Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetzaren arabera

Azterketa-aldia


Bb (s)

Hoberena (s)

T1 Bai 11.28 ± 0.39 11.02 ± 0.38

Ez 11.36 ± 0.40 11.13 ± 0.38

T2 Bai 11.10 ± 0.28 10.93 ± 0.18

Ez 11.21 ± 0.40 11.08 ± 0.41

T3 Bai 11.34 ± 0.30 10.99 ± 0.44

Ez 11.27 ± 0.30 11.14 ± 0.32

T4 Bai 11.15 ± 0.38 11.06 ± 0.39

Ez 11.14 ± 0.32 11.01 ± 0.37



BMAJren bilakaera aztertuz, 4.32. taulan T1etik T2ra hobekuntza estatistikoki adierazgarria

egon zela ikus daiteke (p<0.01ekoa); eta baita azterketa-aldietan zehar jauzien batez besteko

altueran hobekuntza joera egon zela ere.

BMAJren emaitzak


Bb (cm) 33.04 ± 4.45 34.76 ± 3.81 aa 35.68 ± 5.49 35.96 ± 5.00

Hoberena (cm) 34.34 ± 4.45 37.38 ± 4.01aa 37.60 ± 6.57 37.07 ± 5.38

4.32. Taula: Buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (Bb) eta jauzirik hoberena cm-tan, azterketa-aldietan bereizita (T1, T2, T3, T4). Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. Ezberdintasun estatistiko adierazgarria T1ekiko:

aap<0.01

Emaitzak

113

Zelaiko postuaren arabera sortutako azpitaldeak aldietan zehar aztertuz, eta baita

azpitaldeen arteko ezberdintasunak ere, ez zen ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk

egon (ikus 4.33. taula). Baina aipatzekoa da, T2n izan ezik, beste hiru azterketa-aldietan

erdilariak izan zirela jauzirik altuenak burutu zituzten jokalari multzoa (atezainak izan

baitziren nagusi T2n); eta atzelariak izan ziren azterketa-aldi guztietan jauzirik baxuenak

burutu zituztenak.

BMAJren emaitzak zelaiko postuaren arabera

Azterketa-aldia

Zelaiko postua

Bb (cm)

Hoberena (cm)

T1

Atezainak 30.95 ± 3.46 32.05 ± 2.62

Atzelariak 30.60 ± 4.41 31.75 ± 4.83

Erdilariak 36.09 ± 4.51 37.17 ± 4.52

Aurrelariak 32.40 ± 2.23 34.43 ± 0.99

T2

Atezainak 37.30 ± 0.00 40.70 ± 0.00

Atzelariak 31.63 ± 3.56 34.30 ± 3.47

Erdilariak 36.08 ± 4.38 38.96 ± 4.83

Aurrelariak 35.90 ± 0.82 37.77 ± 0.91

T3

Atezainak 35.25 ± 2.76 36.30 ± 2.12

Atzelariak 32.72 ± 4.47 34.62 ± 4.47

Erdilariak 37.83 ± 8.94 39.90 ± 11.35

Aurrelariak 37.10 ± 3.59 39.26 ± 4.82

T4

Atezainak 35.20 ± 0.00 36.00 ± 0.00

Atzelariak 32.28 ± 3.84 32.97 ± 3.69

Erdilariak 38.68 ± 5.28 40.15 ± 5.80

Aurrelariak 36.18 ± 4.03 37.28 ± 4.12

4.33. Taula: Buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (Bb) eta jauzirik hoberena cm-tan, azterketa-aldietan bereizita (T1, T2, T3, T4). Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira.

Emaitzak

114

Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetzaren arabera, parte hartu ez zutenen

BMAJ, T1ekiko adierazgarriki hobetu zen beste hiru azterketa-aldietan. Jokalari multzo

honek, batez besteko jauzia ere estatistikoki adierazgarriki hobetu zuen T3tik T4ra, nahiz eta

aldi honetan jauzirik hoberenak adierazgarriki okerrera egin (4.34. taula).

BMAJren emaitzak Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetzaren arabera

Azterketa-aldia


Bb (cm)

Hoberena (cm)

T1 Bai 33.93 ± 2.93 34.82 ± 2.87

Ez 32.62 ± 5.06 34.12 ± 5.10

T2 Bai 35.94 ± 4.31 39.16 ± 4.89

Ez 34.03 ± 3.56a 36.28 ± 3.20a

T3 Bai 35.90 ± 5.46 37.26 ± 7.74

Ez 35.58 ± 5.76aa 37.75 ± 6.37a

T4 Bai 36.64 ± 3.76 37.60 ± 3.06

Ez 35.73 ± 5.44aa,c 36.89 ± 6.04a,c

4.34. Taula: Buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (Bb) eta jauzirik hoberena cm-tan, azterketa-aldietan bereizita (T1, T2, T3, T4). Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira. Ezberdintasun estatistiko adierazgarria T1ekiko:

a p<0.05,

aap<0.01

Ezberdintasun estatistiko adierazgarria T3rekiko: c p<0.05

Emaitzak

115

4.3.2.4. YO-YO INTERMITTENT RECOVERY TEST LEVEL 1 (Yo-Yo IR1)

Test honen bitartez neurtutako bi aldagaietan, ez zen ezberdintasun estatistikoki

adierazgarririk egon azterketa-aldi ezberdinen artean. Baina bai korrika egindako distantzia

eta baita gehieneko abiadura aerobikoa ere, hobetu egin zirela hauteman daiteke 4.35

taulan.

Yo-Yo IR1 testaren emaitzak

Azterketa-aldia T2 T3 T4

Distantzia (m) 1053.33 ± 252.60 1194.29 ± 287.10 1261.05 ± 255.56

GAA (m/s) 4.15 ± 0.11 4.22 ± 0.13 4.25 ± 0.11

4.35. Taula: Korrika egindako distantzia m-tan eta gehieneko abiadura aerobikoa (GAA) m/s-tan, azterketa-aldietan bereizita (T2, T3, T4). Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira.

Jokalarien zelaiko postuaren eta hauek Espainiar Selekzioarekin izandako

partaidetzaren arabera sortutako azpitaldeen bilakaera azterketa-aldietan zehar aztertuz,

eta baita azpitaldeen arteko ezberdintasunak aztertuz ere, ez zen ezberdintasun estatistikoki

adierazgarririk egon (ikus 4.36. eta 4.37. taulak). Honez gain, T2n izan ezik, beste bi aldietan

aurrelariak izan ziren emaitza hoberenak lortu zituztenak; eta hiru azterketa-aldietan zehar,

beraien emaitzak hobetu zituzten jokalari multzo bakarra ere. Eta Yo-Yo IR1 testarekin

bukatzeko, aipatzea, Espainiar Selekzioarekin partaidetza izan zuten jokalariek, emaitza

hoberenak lortu zituztela test honetan, T3n hain zuzen ere.

Emaitzak

116

Yo-Yo IR1 testaren emaitzak zelaiko postuaren arabera

Azterketa-aldia

Zelaiko postua

Distantzia (m)

GAA (m/s)

T2

Atezainak ----- -----

Atzelariak 1110.00 ± 266.08 4.18 ± 0.11

Erdilariak 1016.00 ± 316.99 4.14 ± 0.14

Aurrelariak 1040.00 ± 183.30 4.15 ± 0.08

T3


Atzelariak 1096.00 ± 96.33 4.17 ± 0.04

Erdilariak 1230.00 ± 245.22 4.23 ± 0.11

Aurrelariak 1264.00 ± 440.55 4.25 ± 0.19

T4


Atzelariak 1186.67 ± 117.76 4.21 ± 0.05

Erdilariak 1225.00 ± 238.99 4.23 ± 0.10

Aurrelariak 1408.00 ± 372.45 4.31 ± 0.16

4.36. Taula: Korrika egindako distantzia m-tan eta gehieneko abiadura aerobikoa (GAA) m/s-tan, azterketa-aldietan bereizita (T1, T2, T3, T4). Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira.

Yo-Yo IR1 testaren emaitzak Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetzaren arabera

Azterketa-aldia


Distantzia (m)

GAA (m/s)

T2 Bai 990.00 ± 359.81 4.13 ± 0.16

Ez 1085.00 ± 203.33 4.17 ± 0.09

T3 Bai 1420.00 ± 411.18 4.32 ± 0.18

Ez 1104.00 ± 176.08 4.18 ± 0.08

T4 Bai 1296.00 ± 410.46 4.26 ± 0.18

Ez 1248.57 ± 194.81 4.24 ± 0.08

4.37. Taula: Korrika egindako distantzia m-tan eta gehieneko abiadura aerobikoa (GAA) m/s-tan, azterketa-aldietan bereizita (T1, T2, T3, T4). Azaltzen diren balioak batez bestekoak eta hauen desbiderapen estandarrak dira.

Emaitzak

117

4.4. KORRELAZIOAK

Atal honetan, neurtutako eta kalkulatutako aldagai ezberdinen arteko korrelazioak aztertuko

dira, horretarako 8 azpiatal bereizten dira:

- Azterketa-aldi bakoitzean, antropometriak, gorputz-osagaiek eta somatotipoak,

errendimendu fisikoarekin izandako korrelazioak (ikus 4.4.1 atala).

- Entrenamendu-aldi bakoitzean eta denboraldi guztian zehar, antropometriaren,

gorputz-osagaien eta somatotipoaren bilakaerek (emaitza bakoitzak izandako

hobekuntza edo okerragotzea), errendimendu fisikoaren bilakaerarekin izandako

korrelazioak (ikus 4.4.2 atala).

- Azterketa-aldi bakoitzean neurtutako errendimendu fisikoaren aldagai ezberdinen

arteko korrelazioak (ikus 4.4.3 atala).

- Entrenamendu-aldi bakoitzean eta denboraldi guztian zehar errendimendu

fisikoaren aldagai ezberdinen bilakaeren arteko korrelazioak (ikus 4.4.4 atala).

- Azterketa-aldi bakoitzeko, T2ko, T3ko eta T4ko antropometriak, gorputz-osagaiek

eta somatotipoak, entrenamendu-aldi bakoitzean (E1ean, E2n eta E3n) landutako

edukiekin izandako korrelazioak, hurrenez hurren (ikus 4.4.5 atala).

- Entrenamendu-aldi bakoitzean eta denboraldi guztian zehar, antropometriaren,

gorputz-osagaien eta somatotipoaren bilakaerek, landutako edukiekin izandako

korrelazioak (ikus 4.4.6 atala).

- Azterketa-aldi bakoitzeko, T2ko, T3ko eta T4ko, errendimendu fisikoak,

entrenamendu-aldi bakoitzean, E1ean, E2n eta E3n, landutako edukiekin izandako

korrelazioak, hurrenez hurren (ikus 4.4.7 atala).

Emaitzak

118

- Entrenamendu-aldi bakoitzean eta denboraldi guztian zehar, errendimendu

fisikoaren bilakaerak, landutako edukiekin izandako korrelazioak (ikus 4.4.8 atala).

Emaitzak aztertzeko orduan, korrelazioa eta alderantzizko korrelazioa kontzeptuak

erabiliko dira, korrelazioaren ikurra positiboa denean edota ikurra negatiboa denean,

hurrenez hurren.

4.4.1. ANTROPOMETRIAK, GORPUTZ-OSAGAIEK ETA SOMATOTIPOAK,

ERRENDIMENDU FISIKOAREKIN IZANDAKO KORRELAZIOAK

Azterketa-aldi bakoitzean neurtutako aldagai ezberdinen arteko korrelazioak aztertuz,

ondorengo tauletan ikus daitekeen bezala (4.38, 4.39, 4.40 eta 4.41 taulak), T4n izan ezik,

beste 3 azterketa-aldietan egon ziren korrelazio estatistikoki adierazgarriak; nagusiki, T2n

eta T3n lortutako emaitzen artean. Bi aldi hauetan azaldu ziren adierazgarritasunak, beti ere,

Yo-Yo IR1 probaren eta antropometriaren, gorputz-osagaien eta somatotipoaren artekoak

izan ziren. Korrelazio adierazgarriena (p<0.001), T2ko pisuaren eta Yo-Yo IR1 probaren

artekoa izan zen, 4.39 taulan ikus daitekeen bezala; kasu honetan, alderantzizko korrelazioa

izan zen.

Emaitzak

119

T1ean antropometriak, gorputz-osagaiek eta somatotipoak, errendimendu fisikoarekin izandako korrelazioak

15m leun (m/s) Trebetasuna (s) BMAJ (cm)

Bb Hoberena Bb Hoberena Bb Hoberena

Pisua (kg) -0.160 -0.174 0.469 0.488* -0.063 -0.065

Altuera (cm) -0.189 -0.207 0.398 0.473 -0.129 -0.086

GMI (kg/m2) -0.071 -0.079 0.359 0.347 0.029 -0.002

G-A gantza (mm) -0.335 -0.358 0.119 0.032 -0.259 -0.271

G-E gantza (mm) -0.173 -0.161 0.347 0.331 -0.175 -0.242

Guztizkoa (mm) -0.293 -0.303 0.250 0.190 -0.253 -0.301

Gantz % -0.293 -0.303 0.250 0.190 -0.253 -0.301

Hezur % -0.230 -0.215 -0.343 -0.259 -0.180 -0.072

Muskulu % 0.436 0.442 -0.153 -0.117 0.374 0.399

Endomorfia -0.192 -0.205 0.186 0.174 -0.163 -0.241

Mesomorfia 0.150 0.129 0.170 0.195 0.176 0.140

Ektomorfia 0.022 0.026 -0.238 -0.208 -0.072 -0.036

4.38. Taula: antropometriak (pisua, altuera, GMI (gorputz masa indizea), G-A (gorputz-adarretako) gantza, G-E (gorputz-enborreko) gantza eta Guztizkoa (sei azal-tolesturen batura)), gorputz-osagaiak (gantz-, hezur- eta muskulu-portzentajeak) eta somatotipoak (endomorfia, mesomorfia eta ektomorfia), errendimendu fisikoarekin (15m leun: buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) abiadura eta errepikapen hauetariko hoberena m/s-tan; Trebetasun proba: zirkuitua buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) denbora eta errepikapen hauetariko hoberena s-tan; eta BMAJ: buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa

(Bb) eta jauzirik hoberena cm-tan) izandako korrelazio koefizienteak. * p<0.05

Emaitzak

120

T2n antropometriak, gorputz-osagaiek eta somatotipoak, errendimendu fisikoarekin izandako korrelazioak

15m leun (m/s) Trebetasuna (s) BMAJ (cm) Yo-Yo IR1

Bb Hoberena Bb Hoberena Bb Hoberena Distant.

(m) GAA (m/s)

Pisua (kg) 0.076 0.160 0.399 0.422 0.064 -0.066 -0.855*** -0.854***

Altuera (cm) 0.260 0.319 0.410 0.427 0.273 0.116 -0.430 -0.436

GMI (kg/m2) -0.050 0.011 0.234 0.255 -0.076 -0.145 -0.840** -0.834**

G-A gantza (mm) -0.309 -0.321 -0.071 0.025 -0.198 -0.213 -0.476 -0.466

G-E gantza (mm) 0.194 0.228 0.234 0.212 0.314 0.275 -0.577* -0.576

Guztizkoa (mm) -0.078 -0.068 0.099 0.147 0.067 0.032 -0.665* -0.657*

Gantz % -0.078 -0.068 0.099 0.147 0.067 0.032 -0.665* -0.657*

Hezur % -0.196 -0.244 0.062 0.005 -0.158 -0.017 0.811** 0.809**

Muskulu % 0.211 0.222 -0.162 -0.191 0.003 -0.032 0.396 0.388

Endomorfia -0.012 -0.005 -0.049 -0.049 0.181 0.151 -0.466 -0.459

Mesomorfia -0.262 -0.207 -0.017 -0.017 -0.456 -0.545 -0.599* -0.595*

Ektomorfia 0.127 0.082 -0.038 -0.062 0.154 0.170 0.700* 0.692*

4.39. Taula: antropometriak (pisua, altuera, GMI (gorputz masa indizea), G-A (gorputz-adarretako) gantza, G-E (gorputz-enborreko) gantza eta Guztizkoa (sei azal-tolesturen batura)), gorputz-osagaiak (gantz-, hezur- eta muskulu-portzentajeak) eta somatotipoak (endomorfia, mesomorfia eta ektomorfia), errendimendu fisikoarekin (15m leun: buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) abiadura eta errepikapen hauetariko hoberena m/s-tan; Trebetasun proba: zirkuitua buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) denbora eta errepikapen hauetariko hoberena s-tan; BMAJ: buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (Bb) eta jauzirik hoberena cm-tan; eta Yo-Yo IR1: korrika egindako distantzia m-tan eta gehieneko abiadura aerobikoa m/s-tan) izandako

korrelazio koefizienteak. * p<0.05,

** p<0.01,

*** p<0.001

Emaitzak

121




(m) GAA (m/s)

Pisua (kg) -0.134 -0.094 0.325 0.366 -0.039 -0.018 -0.636* -0.626*

Altuera (cm) -0.204 -0.141 0.509 0.194 -0.028 0.072 0.145 -0.131

GMI (kg/m2) -0.052 -0.033 0.109 0.330 -0.026 -0.058 -0.682** -0.678**

G-A gantza (mm) -0.348 -0.387 -0.199 -0.248 -0.329 -0.272 0.500 -0.500

G-E gantza (mm) 0.027 0.001 0.250 0.213 -0.014 -0.007 -0.425 -0.419

Guztizkoa (mm) -0.196 -0.236 0.020 -0.026 -0.207 -0.170 -0.539* -0.536**

Gantz % -0.196 -0.236 0.020 -0.026 -0.207 -0.170 -0.539* -0.536*

Hezur % -0.157 -0.158 -0.126 -0.161 -0.136 -0.084 0.280 0.272

Muskulu % 0.326 0.377 0.037 0.113 0.330 0.257 0.551* 0.551*

Endomorfia -0.088 -0.109 -0.069 -0.017 -0.111 -0.112 -0.480 -0.481

Mesomorfia 0.004 0.000 -0.190 0.349 0.094 0.019 -0.756** -0.758**

Ektomorfia -0.009 -0.017 0.082 -0.219 0.000 0.059 0.643* 0.643*

4.40. Taula: antropometriak (pisua, altuera, GMI (gorputz masa indizea), G-A (gorputz-adarretako) gantza, G-E (gorputz-enborreko) gantza eta Guztizkoa (sei azal-tolesturen batura)), gorputz-osagaiak (gantz-, hezur- eta muskulu-portzentajeak) eta somatotipoak (endomorfia, mesomorfia eta ektomorfia), errendimendu fisikoarekin (15m leun: buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) abiadura eta errepikapen hauetariko hoberena m/s-tan; Trebetasun proba: zirkuitua buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) denbora eta errepikapen hauetariko hoberena s-tan; BMAJ: buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (Bb) eta jauzirik hoberena cm-tan; eta Yo-Yo IR1: korrika egindako distantzia m-tan eta gehieneko abiadura aerobikoa m/s-tan) izandako korrelazio koefizienteak. * p<0.05,

** p<0.01

Emaitzak

122




(m) GAA (m/s)

Pisua (kg) -0.013 -0.009 0.049 0.043 0.146 0.113 -0.423 -0.428

Altuera (cm) 0.046 0.049 0.041 0.008 0.141 0.084 -0.230 -0.235

GMI (kg/m2) -0.030 -0.027 0.018 0.036 0.118 0.108 -0.402 -0.406

G-A gantza (mm) -0.325 -0.331 -0.131 -0.259 -0.131 -0.078 -0.264 -0.260

G-E gantza (mm) -0.106 -0.058 0.017 0.196 -0.035 -0.086 -0.411 -0.414

Guztizkoa (mm) -0.277 -0.256 -0.085 -0.073 -0.108 -0.099 -0.375 -0.373

Gantz % -0.277 -0.256 -0.085 -0.073 -0.108 -0.099 -0.375 -0.373

Hezur % -0.124 -0.163 0.180 0.136 -0.192 -0.183 0.044 0.040

Muskulu % 0.363 0.372 -0.033 -0.015 0.237 0.223 0.351 0.352

Endomorfia -0.304 -0.234 -0.125 0.014 -0.164 -0.165 -0.319 -0.318

Mesomorfia 0.086 0.054 -0.004 0.004 0.184 0.194 -0.322 -0.331

Ektomorfia 0.039 0.037 0.047 0.017 -0.080 -0.093 0.303 0.305

4.41. Taula: antropometriak (pisua, altuera, GMI (gorputz masa indizea), G-A (gorputz-adarretako) gantza, G-E (gorputz-enborreko) gantza eta Guztizkoa (sei azal-tolesturen batura)), gorputz-osagaiak (gantz-, hezur- eta muskulu-portzentajeak) eta somatotipoak (endomorfia, mesomorfia eta ektomorfia), errendimendu fisikoarekin (15m leun: buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) abiadura eta errepikapen hauetariko hoberena m/s-tan; Trebetasun proba: zirkuitua buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) denbora eta errepikapen hauetariko hoberena s-tan; BMAJ: buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (Bb) eta jauzirik hoberena cm-tan; eta Yo-Yo IR1: korrika egindako distantzia m-tan eta gehieneko abiadura aerobikoa m/s-tan) izandako korrelazio koefizienteak.

Emaitzak

123

4.4.2. ANTROPOMETRIAREN, GORPUTZ-OSAGAIEN ETA SOMATOTIPOAREN

BILAKAEREK, ERRENDIMENDU FISIKOAREN BILAKAERAREKIN IZANDAKO

KORRELAZIOAK

Aldagai hauek entrenamendu-aldietan izandako bilakaerari dagokionez, 3

entrenamendu-aldietan egon ziren korrelazio estatistikoki adierazgarriak (ikus 4.42, 4.43 eta

4.44 taulak), nagusiki E1en. Baina denboraldi guztiari dagokionez (T1-T4), aldagaien

bilakaeren artean ez zen korrelazio estatistikoki adierazgarririk agertu (ikus 4.45 taula).

Entrenamendu-aldi bakoitza sakonago aztertuz, aipagarria da gantzaren adierazle

diren aldagai ezberdinen eta 15m leun probaren bilakaeren arteko alderantzizko korrelazio

estatistikoki adierazgarria egon zela E1en; guztizko gantzari eta gantz-portzentajeari

dagokienez, p<0.01ekoa izan zen. Abiadura proba honen eta altueraren eta muskulu-

portzentajearen artean ere, korrelazio estatistikoki adierazgarria ikusi zen (p<0.05). Aldi

honekin bukatzeko, trebetasun hoberenaren eta pisuaren artean, korrelazio estatistikoki

adierazgarria (p<0.05ekoa) (ikus 4.42 taula).

Emaitzak

124

E1ean antropometriaren, gorputz-osagaien eta somatotipoaren bilakaerek, errendimendu fisikoaren bilakaerarekin izandako korrelazioak



Pisua (kg) -0.275 -0.384 0.599 0.624* 0.007 0.456

Altuera (cm) 0.644* 0.628* -0.019 0.138 -0.498 -0.281

GMI (kg/m2) -0.382 -0.481 0.567 0.563 0.099 0.484

G-A gantza (mm) -0.730* -0.673* 0.232 0.116 0.441 0.216

G-E gantza (mm) -0.661* -0.780** 0.491 0.492 0.112 0.270

Guztizkoa (mm) -0.748** -0.784** 0.386 0.325 0.300 0.249

Gantz % -0.744** -0.784** 0.389 0.309 0.311 0.259

Hezur % -0.058 -0.238 -0.280 -0.140 0.099 -0.330

Muskulu % 0.713* 0.812** -0.263 -0.191 -0.317 -0.110

Endomorfia - 0.647* -0.811** 0.509 0.557 0.143 0.161

Mesomorfia -0.019 0.035 -0.009 0.322 -0.313 0.063

Ektomorfia 0.491 0.575 -0.448 -0.401 -0.192 -0.407

4.42. Taula: antropometriak (pisua, altuera, GMI (gorputz masa indizea), G-A (gorputz-adarretako) gantza, G-E (gorputz-enborreko) gantza eta Guztizkoa (sei azal-tolesturen batura)), gorputz-osagaiak (gantz-, hezur- eta muskulu-portzentajeak) eta somatotipoak (endomorfia, mesomorfia eta ektomorfia), errendimendu fisikoarekin (15m leun: buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) abiadura eta errepikapen hauetariko hoberena m/s-tan; Trebetasun proba: zirkuitua buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) denbora eta errepikapen hauetariko hoberena s-tan; eta BMAJ: buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (Bb) eta jauzirik hoberena cm-tan) izandako korrelazio

koefizienteak. * p<0.05,

** p<0.01

Emaitzak

125

Bigarren entrenamendu-aldian (E2) eta 4.43 taulan ikus daitekeen bezala, ondorengo

aldagaien bilakaeraren artean egon ziren korrelazioa estatistikoki adierazgarriak: pisuaren

eta batez besteko BMAJren artean, hezur-portzentajearen eta 15m leun hoberenaren

artean, eta mesomorfiaren eta trebetasun hoberenaren artean; hiru kasuetan p<0.05ekoa

izan zen, eta azken bietan, alderantzizko korrelazioak izan ziren.

E2n antropometriaren, gorputz-osagaien eta somatotipoaren bilakaerek, errendimendu fisikoaren bilakaerarekin izandako korrelazioak



(m) GAA (m/s)

Pisua (kg) 0.228 -0.036 0.245 0.348 0.641* 0.337 -0.251 -0.237

Altuera (cm) -0.331 -0.296 -0.161 0.160 0.100 0.115 -0.403 -0.339

GMI (kg/m2) 0.263 0.020 0.277 0.379 0.555 0.229 -0,236 -0.218

G-A gantza (mm) 0.359 0.222 0.411 0.166 0.254 -0.047 -0.312 -0.301

G-E gantza (mm) 0.200 0.086 0.137 0.357 0.572 0.287 -0.460 -0.430

Guztizkoa (mm) 0.313 0.170 0.314 0.288 0.406 0.095 -0.379 -0.366

Gantz % 0.282 0.151 0.329 0.308 0.418 0.105 -0.392 -0.382

Hezur % -0.267 -0.677* -0.423 -0.286 0.130 0.206 0.117 0.019

Muskulu % -0.097 0.128 -0.271 -0.289 -0.548 -0.243 0.387 0.415

Endomorfia 0.199 0.029 0.116 0.008 0.625 0.404 -0.301 -0.286

Mesomorfia 0.062 -0.074 0.193 -0.713* 0.099 0.199 0.112 0.236

Ektomorfia -0.145 0.082 -0.337 -0.412 -0.630 -0.317 0.249 0.268

4.43. Taula: antropometriak (pisua, altuera, GMI (gorputz masa indizea), G-A (gorputz-adarretako) gantza, G-E (gorputz-enborreko) gantza eta Guztizkoa (sei azal-tolesturen batura)), gorputz-osagaiak (gantz-, hezur- eta muskulu-portzentajeak) eta somatotipoak (endomorfia, mesomorfia eta ektomorfia), errendimendu fisikoarekin (15m leun: buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) abiadura eta errepikapen hauetariko hoberena m/s-tan; Trebetasun proba: zirkuitua buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) denbora eta errepikapen hauetariko hoberena s-tan; BMAJ: buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (Bb) eta jauzirik hoberena cm-tan; eta Yo-Yo IR1: korrika egindako distantzia m-tan eta gehieneko abiadura aerobikoa m/s-tan) izandako korrelazio koefizienteak. * p<0.05

Emaitzak

126

Ondorengo taulan ikus daitekeen bezala, E3n muskulu-portzentajearen eta Yo-Yo IR1

probaren bilakaeren arteko korrelazioa, estatistikoki adierazgarria izan zen (p<0.01); aldi

honetan egon zen bakarra.

E3n antropometriaren, gorputz-osagaien eta somatotipoaren bilakaerek, errendimendu fisikoaren bilakaerarekin izandako korrelazioak



(m) GAA (m/s)

Pisua (kg) 0.259 0.176 0.137 -0.238 0.328 0.331 -0.228 -0.236

Altuera (cm) -0.242 -0.204 -0.364 -0.195 -0.249 -0.394 0.198 0.155

GMI (kg/m2) 0.235 0.167 0.159 -0.232 0.256 0.267 -0.249 -0.246

G-A gantza (mm) 0.236 0.407 0.202 0.041 0.075 -0.036 -0.349 -0.350

G-E gantza (mm) 0.231 0.319 0.017 0.166 0.104 -0.091 -0.473 -0.499

Guztizkoa (mm) 0.325 0.479 0.138 0.120 0.103 -0.038 -0.446 -0.463

Gantz % 0.333 0.488 0.146 0.112 0.116 -0.030 -0.489 -0.503

Hezur % -0.287 -0.230 0.082 0.350 -0.261 -0.189 -0.046 -0.011

Muskulu % -0.197 -0.376 -0.230 -0.451 -0.014 0.107 0.703** 0.686**

Endomorfia 0.243 0.279 0.123 0.033 0.258 0.075 -0.339 -0.349

Mesomorfia 0.116 -0.063 0.011 0.174 0.319 0.381 -0.290 -0.311

Ektomorfia -0.360 -0.287 -0.032 0.162 -0.346 -0.318 0.432 0.446

4.44. Taula: antropometriak (pisua, altuera, GMI (gorputz masa indizea), G-A (gorputz-adarretako) gantza, G-E (gorputz-enborreko) gantza eta Guztizkoa (sei azal-tolesturen batura)), gorputz-osagaiak (gantz-, hezur- eta muskulu-portzentajeak) eta somatotipoak (endomorfia, mesomorfia eta ektomorfia), errendimendu fisikoarekin (15m leun: buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) abiadura eta errepikapen hauetariko hoberena m/s-tan; Trebetasun proba: zirkuitua buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) denbora eta errepikapen hauetariko hoberena s-tan; BMAJ: buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (Bb) eta jauzirik hoberena cm-tan; eta Yo-Yo IR1: korrika egindako distantzia m-tan eta gehieneko abiadura aerobikoa m/s-tan) izandako korrelazio koefizienteak. **

p<0.01

Emaitzak

127

T1-T4 aldian antropometriaren, gorputz-osagaien eta somatotipoaren bilakaerek, errendimendu fisikoaren bilakaerarekin izandako korrelazioak



Pisua (kg) -0.041 0.127 0.423 0.320 0.176 0.328

Altuera (cm) 0.246 0.307 0.115 -0.036 0.173 0.210

GMI (kg/m2) -0.082 0.069 0.394 0.321 0.137 0.278

G-A gantza (mm) -0.325 -0.143 0.350 0.246 0.291 0.328

G-E gantza (mm) -0.277 -0.124 0.295 0.195 0.011 0.099

Guztizkoa (mm) -0.308 -0.129 0.338 0.232 0.170 0.239

Gantz % -0.307 -0.131 0.346 0.236 0.164 0.235

Hezur % 0.076 -0.147 0.107 0.112 -0.221 -0.299

Muskulu % 0.272 0.224 -0.417 -0.299 0.011 -0.033

Endomorfia -0.334 -0.242 0.304 0.217 -0.030 -0.010

Mesomorfia 0.293 0.089 0.395 0.433 -0.115 -0.060

Ektomorfia 0.040 -0.128 -0.365 -0.264 -0.226 -0.348

4.45. Taula: antropometriak (pisua, altuera, GMI (gorputz masa indizea), G-A (gorputz-adarretako) gantza, G-E (gorputz-enborreko) gantza eta Guztizkoa (sei azal-tolesturen batura)), gorputz-osagaiak (gantz-, hezur- eta muskulu-portzentajeak) eta somatotipoak (endomorfia, mesomorfia eta ektomorfia), errendimendu fisikoarekin (15m leun: buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) abiadura eta errepikapen hauetariko hoberena m/s-tan; Trebetasun proba: zirkuitua buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) denbora eta errepikapen hauetariko hoberena s-tan; eta BMAJ: buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (Bb) eta jauzirik hoberena cm-tan) izandako korrelazio koefizienteak.

Emaitzak

128

4.4.3. ERRENDIMENDU FISIKOAREN ALDAGAI EZBERDINEN ARTEKO

KORRELAZIOAK

Azterketa-aldi bakoitzean neurtutako proba fisikoen emaitzen arteko korrelazioak aztertuz

(ikus 4.46, 4.47, 4.48 eta 4.49 taulak), 4 aldietan egon zen 15m leun probaren eta BMAJren

arteko korrelazio estatistikoki adierazgarria, kasu gehienetan p<0.001ekoa izan zen. Horrez

gain, izendatutako bi proba hauek, T4n alderantzizko korrelazio estatistikoki adierazgarria

azaldu zuten trebetasun probarekin; nahiz eta beraien arteko korrelazioa baino baxuagoa

izan. Aipatzekoa da ere, proba berdinen aldagai ezberdinen (batez bestekoa eta hoberena)

arteko korrelazioa altua izan zela (p<0.001); salbuespen batekin, T3ko trebetasun proban

p<0.05ekoa izan zen.

T1eko errendimendu fisikoaren aldagai ezberdinen arteko korrelazioak



15m leun (m/s) Bb -

Hoberena 0.993*** -

Trebetasuna (s) Bb -0.333 -0.323 -

Hoberena -0.266 -0.261 0.966*** -

BMAJ (cm) Bb 0.841*** 0.830*** -0.418 -0.364 -

Hoberena 0.787*** 0.792*** -0.351 -0.296 0.974*** -

4.46. Taula: errendimendu fisikoaren aldagai ezberdinen (15m leun: buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) abiadura eta errepikapen hauetariko hoberena m/s-tan; Trebetasun proba: zirkuitua buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) denbora eta errepikapen hauetariko hoberena s-tan; eta BMAJ: buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (Bb) eta jauzirik

hoberena cm-tan) arteko korrelazio koefizienteak. ***

p<0.001

Emaitzak

129

T2ko errendimendu fisikoaren aldagai ezberdinen arteko korrelazioak


Bb Hobe-

rena Bb Hobe-

rena Bb Hobe-

rena Dist. (m)

GAA (m/s)

15m leun (m/s) Bb -

Hoberena 0.994*** -


Hoberena -0.453 -0.426 0.987*** -

BMAJ (cm) Bb 0.849*** 0.852*** -0.317 -0.348 -

Hoberena 0.754** 0.742** -0.355 -0.388 0.933*** -

Yo-Yo IR1 dist. (m) -0.129 -0.194 -0.126 -0.163 -0.116 0.020 -

GAA (m/s) -0.140 -0.206 -0.119 -0.155 -0.127 0.006 1 -

4.47. Taula: errendimendu fisikoaren aldagai ezberdinen (15m leun: buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) abiadura eta errepikapen hauetariko hoberena m/s-tan; Trebetasun proba: zirkuitua buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) denbora eta errepikapen hauetariko hoberena s-tan; BMAJ: buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (Bb) eta jauzirik hoberena cm-tan; eta Yo-Yo IR1: korrika egindako distantzia m-

tan eta gehieneko abiadura aerobikoa m/s-tan) arteko korrelazio koefizienteak. **

p<0.01, ***

p<0.001

Emaitzak

130



Bb Hobe-

rena Bb Hobe-

rena Bb Hobe-

rena Dist. (m)

GAA (m/s)

15m leun (m/s) Bb -

Hoberena 0.997*** -


Hoberena -0.397 -0.376 0.528* -

BMAJ (cm) Bb 0.922*** 0.924*** -0.049 -0.269 -

Hoberena 0.871*** 0.865*** 0.037 -0.237 0.968*** -

Yo-Yo IR1 Dist. (m) 0.247 0.258 -0.152 -0.343 0.104 0.057 -

GAA (m/s) 0.248 0.259 -0.140 -0.335 0.108 0.063 1 -

4.48. Taula: errendimendu fisikoaren aldagai ezberdinen (15m leun: buruturiko errepikapenen batez besteko abiadura eta errepikapen hauetariko hoberena dura m/s-tan; Trebetasun proba: zirkuitua buruturiko hiru errepikapenen batez besteko denbora eta errepikapen hauetariko hoberena s-tan; BMAJ: buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa eta jauzirik hoberena cm-tan; eta Yo-Yo IR1: korrika egindako distantzia m-tan eta gehieneko

abiadura aerobikoa m/s-tan) arteko korrelazio koefizienteak. * p<0.05,

*** p<0.001

Emaitzak

131



Bb Hobe-

rena Bb Hobe-

rena Bb Hobe-

rena Dist. (m)

GAA (m/s)

15m leun (m/s) Bb -

Hoberena 0.996*** -

Trebetasuna (s) Bb -0.660** -0.660** -

Hoberena -0.606** -0.607** 0.974*** -

BMAJ (cm) Bb 0.864*** 0.856*** -0.606** -0.576** -

Hoberena 0.835*** 0.825*** -0.591** -0.571* 0.989*** -

Yo-Yo IR1 Dist. (m) 0.284 0.269 -0.434 -0.374 0.204 0.246 -

GAA (m/s) 0.283 0.269 -0.438 -0.379 0.210 0.251 1 -

4.49. Taula: errendimendu fisikoaren aldagai ezberdinen (15m leun: buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) abiadura eta errepikapen hauetariko hoberena m/s-tan; Trebetasun proba: zirkuitua buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) denbora eta errepikapen hauetariko hoberena s-tan; BMAJ: buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (Bb) eta jauzirik hoberena cm-tan; eta Yo-Yo IR1: korrika egindako distantzia m-

tan eta gehieneko abiadura aerobikoa m/s-tan) arteko korrelazio koefizienteak. * p<0.05,

** p<0.01,

*** p<0.001

Emaitzak

132

4.4.4. ERRENDIMENDU FISIKOAREN ALDAGAI EZBERDINEN BILAKAEREN

ARTEKO KORRELAZIOAK

Errendimendu fisikoaren aldagaiek entrenamendu-aldietan izandako bilakaerari

begiratuz, soilik E3n eta denboraldi osoko aldian (T1-T4) egon ziren proba ezberdinen

bilakaeren arteko korrelazio estatistikoki adierazgarriak (ikus 4.50, 4.51, 4.52 eta 4.53

taulak). Proba berdinen aldagai ezberdinen (batez bestekoa eta hoberena) bilakaeren arteko

korrelazioa behatuz, entrenamendu-aldi guztietan korrelazio estatistikoki adierazgarria egon

zela ikusten da, E2ko eta E3ko trebetasun proban izan ezik. Beraz, lehenengo bi

entrenamendu-aldietan, soilik proba berdinen aldagai ezberdinen bilakaeren artean egon

ziren korrelazio estatistikoki adierazgarriak.

E1eko errendimendu fisikoaren aldagai ezberdinen bilakaeren arteko korrelazioak



15m leun (m/s) Bb -

Hoberena 0.835** -

Trebetasuna (s) Bb 0.083 0.015 -

Hoberena -0.027 -0.163 0.680* -

BMAJ (cm) Bb -0.072 -0.060 -0.018 -0.430 -

Hoberena 0.207 0.172 0.394 -0.054 0.613* -

4.50. Taula: errendimendu fisikoaren aldagai ezberdinen (15m leun: buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) abiadura eta errepikapen hauetariko hoberena m/s-tan; Trebetasun proba: zirkuitua buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) denbora eta errepikapen hauetariko hoberena s-tan; eta BMAJ: buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (Bb) eta jauzirik

hoberena cm-tan) arteko korrelazio koefizienteak. *p<0.05,

**p<0.01

Emaitzak

133

E2ko errendimendu fisikoaren aldagai ezberdinen bilakaeren arteko korrelazioak


Bb Hobe-

rena Bb Hobe-

rena Bb Hobe-

rena Dist. (m)

GAA (m/s)

15m leun (m/s) Bb -

Hoberena 0.752* -

Trebetasuna (s) Bb 0.019 0.070 -

Hoberena -0.224 -0.277 0.200 -

BMAJ (cm) Bb -0.075 -0.099 0.150 0.191 -

Hoberena -0.186 -0.140 0.102 0.027 0.921*** -

Yo-Yo IR1 Dist. (m) 0.252 0.044 0.115 -0.191 -0.027 0.193 -

GAA (m/s) 0.288 0.154 0.174 -0.283 -0.013 0.207 0.971*** -

4.51. Taula: errendimendu fisikoaren aldagai ezberdinen (15m leun: buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) abiadura eta errepikapen hauetariko hoberena m/s-tan; Trebetasun proba: zirkuitua buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) denbora eta errepikapen hauetariko hoberena s-tan; BMAJ: buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (Bb) eta jauzirik hoberena cm-tan; eta Yo-Yo IR1: korrika egindako distantzia m-tan eta gehieneko abiadura aerobikoa m/s-tan) arteko korrelazio koefizienteak.

*p<0.05,

***p<0.001

Emaitzak

134

Hirugarren entrenamendu-aldia (E3) sakonago aztertuz eta 4.52 taulan ikus daitekeen

bezala, 15m leun probaren eta BMAJren bilakaeren artean korrelazio estatistikoki

adierazgarria egon zen, eta baita trebetasun probaren eta Yo-Yo IR1 probaren bilakaeren

artean ere, azken honetan alderantzizko korrelazioa izan zen; bi kasuetan p<0.05ekoa izan

zen. Trebetasunaren kasuan izan ezik, aldi honetako proben aldagai ezberdinen bilakaeren

arteko korrelazioak, estatistikoki adierazgarriak izan ziren (p<0.001).

E3ko errendimendu fisikoaren aldagai ezberdinen bilakaeren arteko korrelazioak


Bb Hobe-

rena Bb Hobe-

rena Bb Hobe-

rena Dist. (m)

GAA (m/s)

15m leun (m/s) Bb -

Hoberena 0.925*** -


Hoberena -0.299 -0.118 0.456 -

BMAJ (cm) Bb 0.632* 0.500 0.039 0.042 -

Hoberena 0.542* 0.381 0.168 0.041 0.914*** -

Yo-Yo IR1 Dist. (m) 0.093 -0.036 -0.100 -0.573* -0.027 0.132 -

GAA (m/s) 0.043 -0.071 0.008 -0.529 -0.065 0.110 0.988*** -

4.52. Taula: errendimendu fisikoaren aldagai ezberdinen (15m leun: buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) abiadura eta errepikapen hauetariko hoberena m/s-tan; Trebetasun proba: zirkuitua buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) denbora eta errepikapen hauetariko hoberena s-tan; BMAJ: buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (Bb) eta jauzirik hoberena cm-tan; eta Yo-Yo IR1: korrika egindako distantzia m-tan eta gehieneko abiadura aerobikoa m/s-tan) arteko korrelazio koefizienteak. * p<0.05, *** p<0.001

Emaitzak

135

Denboraldi guztiko bilakaerari dagokionez (T1-T4), 4.53 taulan behatu daiteke BMAJ

adierazgarriki korrelazionatu zela 15m leun eta trebetasun probekin (azken honetan

alderantzizko korrelazioa izan zen). Aipatzekoa da ere, aldi honetako proben aldagai

ezberdinen bilakaeren arteko korrelazioa, kasu guztietan estatistikoki adierazgarria izan zela

(p<0.001).

T1-T4 aldiko errendimendu fisikoaren aldagai ezberdinen bilakaeren arteko korrelazioak



15m leun (m/s) Bb -

Hoberena 0.919*** -


Hoberena -0.128 -0.173 0.945*** -

BMAJ (cm) Bb 0.323 0.505* -0.526* -0.636** -

Hoberena 0.461 0.641** -0.362 -0.477 0.879*** -

4.53. Taula: errendimendu fisikoaren aldagai ezberdinen (15m leun: buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) abiadura eta errepikapen hauetariko hoberena m/s-tan; Trebetasun proba: zirkuitua buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) denbora eta errepikapen hauetariko hoberena s-tan; BMAJ: buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (Bb) eta jauzirik hoberena cm-tan) arteko korrelazio koefizienteak. * p<0.05, ** p<0.01, *** p<0.001

Emaitzak

136

4.4.5. ANTROPOMETRIAK, GORPUTZ-OSAGAIEK ETA SOMATOTIPOAK,

ENTRENAMENDUETAN ETA PARTIDETAN LANDUTAKO EDUKIEKIN IZANDAKO

KORRELAZIOAK

Hurrengo lau azpiataletan (4.4.5., 4.4.6., 4.4.7. eta 4.4.8.) aurkezten diren korrelazioen

emaitzetan, bizpahiru aspektu eduki behar dira kontuan:

Burututako edukien sailkapena, 17 lan mota ezberdinetan banatzen da:

erresistentziari dagokionez, eraginkortasun aerobikoa baloiarekin (E1b),

eraginkortasun aerobikoa baloi gabe (E1bg), ahalmen aerobikoa baloi gabe (E2bg)

eta potentzia aerobikoa baloiarekin (E3b); abiadura baloiarekin (Ab) eta abiadura

baloi gabe (Abg); indar orokorra (IO), gehieneko indarra (GI) eta indar espezifikoa (IE);

malgutasuna (M); prebentzioa baloiarekin (Preb) eta prebentzioa baloi gabe (Prebg);

teknika (TE); taktika (TA); teknika-taktika (TT); partida ofizialak (PO) eta lagunarteko

partidak (PL).

Jokalariek landutako edukien bolumen absolutua erabili zen korrelazio hauek

burutzeko.

Entrenamendu-aldi bakoitzean landu ez ziren edukiekin ez zen posible izan

korrelaziorik burutzea: E1ean, potentzia aerobikoa baloiarekin, abiadura baloiarekin,

gehieneko indarra, indar espezifikoa eta partida ofizialak; E2n, abiadura baloiarekin;

eta E3n, ahalmen aerobikoa baloi gabe, alegia.

Emaitzak

137

Azterketa-aldietako emaitzek, aurreko entrenamendu-aldietako edukiekin izandako

korrelazioak behatuz, 4.54 eta 4.55 tauletan ikus daitekeen bezala, T2ko guztizko gantzaren

eta gantz-portzentajearen, eta E1eko erresistentziaren, abiaduraren eta prebentzioaren

artean, alderantzizko korrelazio estatistikoki adierazgarriak egon ziren; izendatutako eduki

hauek eta baita teknikak ere, korrelazio estatistikoki adierazgarria izan zuten muskulu-

portzentajearekin. Kasu guztietan, p<0.05ekoa izan zen.

Emaitzak

138

T2ko antropometriaren eta E1eko edukien arteko korrelazioa

Pisua (kg)

Altuera (cm)

GMI (kg/m2)

G-A gantza (mm)

G-E gantza (mm)

Guztizko gantza (mm)

E1b -0.208 -0.010 -0.256 -0.378 -0.389 -0.436

E1bg -0.272 -0.043 -0.316 -0.427 -0.439 -0.492*

E2bg -0.304 -0.077 -0.334 -0.441 -0.468 -0.516*

E3b ----- ----- ----- ----- ----- -----

E -0.261 -0.038 -0.305 -0.419 -0.431 -0.483*

Ab ----- ----- ----- ----- ----- -----

Abg -0.253 -0.027 -0.302 -0.419 -0.423 -0.479*

A -0.253 -0.027 -0.302 -0.419 -0.423 -0.479*

IO -0.151 -0.020 -0.177 -0.339 -0.335 -0.384

GI ----- ----- ----- ----- ----- -----

IE ----- ----- ----- ----- ----- -----

I -0.151 -0.020 -0.177 -0.339 -0.335 -0.384

TE -0.294 0.012 -0.382 -0.386 -0.421 -0.458

TA -0.196 0.021 -0.260 -0.384 -0.352 -0.420

TT -0.231 0.038 -0.317 -0.412 -0.348 -0.435

M -0.152 0.077 -0.241 -0.346 -0.341 -0.391

Preb -0.304 -0.077 -0.334 -0.441 -0.468 -0.516*

Prebg -0.302 -0.038 -0.358 -0.420 -0.451 -0.494*

Pre -0.303 -0.042 -0.356 -0.423 -0.453 -0.497*

PO ----- ----- ----- ----- ----- -----

PL 0.091 0.337 -0.098 -0.121 -0.125 -0.140

P 0.091 0.337 -0.098 -0.121 -0.125 -0.140

Guztira -0.180 0.069 -0.271 -0.366 -0.368 -0.417 4.54. Taula: antropometriaren (pisua, altuera, GMI (gorputz masa indizea), G-A (gorputz-adarretako) gantza, G-E (gorputz-enborreko) gantza eta Guztizko gantza (sei azal-tolesturen batura)) eta landutako edukien (E = Erresistentzia; E1b = eraginkortasun aerobikoa baloiarekin; E1bg = eraginkortasun aerobikoa baloi gabe; E2bg = ahalmen aerobikoa baloi gabe; E3b = potentzia aerobikoa baloiarekin; A = Abiadura; Ab = abiadura baloiarekin; Abg = abiadura baloi gabe; I = Indarra; IO = indar orokorra; GI = gehieneko indarra; IE = indar espezifikoa; TE = Teknika; TA = Taktika; TT = Teknika-Taktika; M = Malgutasuna; Pre = Prebentzioa; Preb = prebentzioa baloiarekin; Prebg = prebentzioa baloi gabe; P = Partidak; PO = partida ofizialak; PL = lagunarteko partidak; eta guztira landutako bolumena) arteko korrelazio koefizienteak. * p<0.05

Emaitzak

139

T2ko gorputz-osagaien eta somatotipoaren eta E1eko edukien arteko korrelazioak

Gantz % Hezur % Muskulu %

Endo- morfia

Meso- morfia

Ekto- morfia

E1b -0.436 0.131 0.478* -0.330 -0.312 0.225

E1bg -0.492* 0.161 0.534* -0.382 -0.360 0.278

E2bg -0.516* 0.160 0.564* -0.405 -0.365 0.286

E3b ----- ----- ----- ----- ----- -----

E -0.483* 0.156 0.525* -0.373 -0.352 0.268

Ab ----- ----- ----- ----- ----- -----

Abg -0.479* 0.159 0.519* -0.368 -0.352 0.269

A -0.479* 0.159 0.519* -0.368 -0.352 0.269

IO -0.384 0.064 0.443 -0.269 -0.237 0.141

GI ----- ----- ----- ----- ----- -----

IE ----- ----- ----- ----- ----- -----

I -0.384 0.064 0.443 -0.269 -0.237 0.141

TE -0.458 0.213 0.469* -0.379 -0.463 0.357

TA -0.420 0.136 0.456 -0.305 -0.339 0.243

TT -0.435 0.173 0.459 -0.316 -0.412 0.311

M -0.391 0.156 0.413 -0.290 -0.325 0.235

Preb -0.516* 0.160 0.564* -0.405 -0.365 0.286

Prebg -0.494* 0.185 0.527* -0.397 -0.412 0.320

Pre -0.497* 0.183 0.531* -0.398 -0.408 0.317

PO ----- ----- ----- ----- ----- -----

PL -0.140 0.182 0.093 -0.092 -0.266 0.169

P -0.140 0.182 0.093 -0.092 -0.266 0.169

Guztira -0.417 0.172 0.437 -0.315 -0.360 0.263

4.55. Taula: gorputz-osagaien (gantz-, hezur- eta muskulu-portzentajeak) eta somatotipoaren (endomorfia, mesomorfia eta ektomorfia) eta landutako edukien (E = Erresistentzia; E1b = eraginkortasun aerobikoa baloiarekin; E1bg = eraginkortasun aerobikoa baloi gabe; E2bg = ahalmen aerobikoa baloi gabe; E3b = potentzia aerobikoa baloiarekin; A = Abiadura; Ab = abiadura baloiarekin; Abg = abiadura baloi gabe; I = Indarra; IO = indar orokorra; GI = gehieneko indarra; IE = indar espezifikoa; TE = Teknika; TA = Taktika; TT = Teknika-Taktika; M = Malgutasuna; Pre = Prebentzioa; Preb = prebentzioa baloiarekin; Prebg = prebentzioa baloi gabe; P = Partidak; PO = partida ofizialak; PL = lagunarteko partidak; eta guztira landutako bolumena) arteko korrelazio koefizienteak. * p<0.05

Emaitzak

140

Hirugarren azterketa-aldiaren (T3) eta bigarren entrenamendu-aldiaren (E2) arteko

korrelazioak aztertuz, 4.56 taulan ikus daitekeen bezala, erresistentziaren, indarraren,

teknikaren, taktikaren, prebentzioaren eta guztizko bolumenaren eta gorputz-adarretako

gantzaren artean, alderantzizko korrelazio estatistikoki adierazgarriak egon ziren. Eta

erresistentziak, indarrak, prebentzioak, partidak eta guztizko bolumenak, korrelazio

estatistikoki adierazgarria izan zuten muskulu-portzentajearekin (ikus 4.57 taula). Kasu

guztietan, p<0.05ekoa izan zen.

Laugarren azterketa-aldiaren (T4) eta hirugarren entrenamendu-aldiaren (E3) arteko

korrelazioekin jarraituz (ikus 4.58 eta 4.59 taulak), esanguratsuena indarra eta

mesomorfiaren arteko korrelazio estatistikoki adierazgarria izan (p<0.001). Aipatzekoa da

ere, indarrak eta pisuak, indar espezifikoak eta mesomorfiak, eta prebentzioa baloi gabe

edukiak eta mesomorfiak, korrelazio estatistikoki adierazgarria izan zutela beraien artean;

kasu guztietan p<0.01ekoa izan zen. Eta adierazgarritasun berdina izan zuten, baina

alderantzizko korrelazioa izanda, indar espezifikoaren eta muskulu-portzentajearen artekoa,

teknikaren eta ektomorfiaren artekoa, eta prebentzioaren eta ektomorfiaren artekoa.

Emaitzak

141

T3ko antropometriaren eta E2ko edukien arteko korrelazioak

Pisua

(kg)

Altuera

(cm)

GMI

(kg/m2)

G-A

gantza

(mm)

G-E

gantza

(mm)

Guztizko

gantza

(mm)

E1b -0.095 -0.003 -0.121 -0.481* -0.107 -0.380

E1bg -0.078 0.001 -0.101 -0.460* -0.212 -0.421

E2bg -0.128 -0.041 -0.139 0.397 -0.240 -0.392

E3b 0.059 0.390 -0.175 -0.506* -0.284 -0.489*

E -0.081 0.029 -0.122 -0.491* -0.175 -0.422

Ab ----- ----- ----- ----- ----- -----

Abg -0.064 0.023 -0.098 -0.411 -0.147 -0.353

A -0.064 0.023 -0.098 -0.411 -0.147 -0.353

IO -0.005 0.003 -0.009 -0.519* 0.015 -0.342

GI -0.005 0.003 -0.009 -0.519* 0.015 -0.342

IE -0.049 0.070 -0.109 -0.493* -0.135 -0.403

I -0.043 0.061 -0.095 -0.533* -0.112 -0.418

TE 0.013 0.022 -0.002 -0.568* 0.057 -0.353

TA -0.056 0.049 -0.103 -0.480* -0.118 -0.385

TT -0.187 -0.086 -0.183 -0.382 -0.081 -0.299

M -0.065 0.003 -0.085 -0.439 -0.141 -0.370

Preb -0.122 -0.012 -0.146 -0.469* -0.087 -0.362

Prebg -0.043 0.091 -0.115 -0.459* -0.186 -0.406

Pre -0.060 0.072 -0.124 -0.471* -0.170 -0.406

PO -0.092 0.024 -0.126 -0.236 -0.339 -0.336

PL -0.098 -0.246 0.029 -0.304 -0.189 -0.303

P -0.123 -0.073 -0.106 -0.336 -0.387 -0.428

Guztira -0.092 -0.003 -0.115 -0.457* -0.223 -0.424

4.56. Taula: antropometriaren (pisua, altuera, GMI (gorputz masa indizea), G-A (gorputz-adarretako) gantza, G-E (gorputz-enborreko) gantza eta Guztizko gantza (sei azal-tolesturen batura)) eta landutako edukien (E = Erresistentzia; E1b = eraginkortasun aerobikoa baloiarekin; E1bg = eraginkortasun aerobikoa baloi gabe; E2bg = ahalmen aerobikoa baloi gabe; E3b = potentzia aerobikoa baloiarekin; A = Abiadura; Ab = abiadura baloiarekin; Abg = abiadura baloi gabe; I = Indarra; IO = indar orokorra; GI = gehieneko indarra; IE = indar espezifikoa; TE = Teknika; TA = Taktika; TT = Teknika-Taktika; M = Malgutasuna; Pre = Prebentzioa; Preb = prebentzioa baloiarekin; Prebg = prebentzioa baloi gabe; P = Partidak; PO = partida ofizialak; PL = lagunarteko partidak; eta guztira landutako bolumena) arteko korrelazio koefizienteak. * p<0.05

Emaitzak

142

T3ko gorputz-osagaien eta somatotipoaren eta E2ko edukien arteko korrelazioak

Gantz % Hezur % Muskulu

% Endo- morfia

Meso- morfia

Ekto- morfia

E1b -0.380 0.042 0.430 -0.180 -0.205 0.145

E1bg -0.421 0.030 0.483* -0.232 -0.128 0.112

E2bg -0.392 -0.041 0.482* -0.258 -0.223 0.128

E3b -0.489* 0.036 0.561* -0.445 -0.266 0.319

E -0.422 0.035 0.483* -0.233 -0.186 0.150

Ab ----- ----- ----- ----- ----- -----

Abg -0.353 0.056 0.392 -0.186 -0.164 0.122

A -0.353 0.056 0.392 -0.186 -0.164 0.122

IO -0.342 -0.036 0.421 -0.191 -0.059 0.039

GI -0.342 -0.036 0.421 -0.191 -0.059 0.039

IE -0.403 0.055 0.451 -0.198 -0.194 0.144

I -0.418 0.039 0.475* -0.210 -0.178 0.131

TE -0.353 -0.024 0.428 -0.107 -0.112 0.046

TA -0.385 0.065 0.425 -0.183 -0.162 0.139

TT -0.299 0.061 0.326 -0.119 -0.298 0.180

M -0.370 0.012 0.432 -0.169 -0.152 0.100

Preb -0.362 -0.042 0.447 -0.190 -0.251 0.161

Prebg -0.406 0.015 0.473* -0.222 -0.212 0.157

Pre -0.406 0.004 0.478* -0.220 -0.224 0.161

PO -0.336 -0.063 0.426 -0.261 -0.185 0.132

PL -0.303 0.123 0.302 -0.107 0.201 -0.139

P -0.428 -0.011 0.511* -0.283 -0.093 0.068

Guztira -0.424 0.025 0.490* -0.233 -0.164 0.124


Emaitzak

143

T4ko antropometriaren eta E3ko edukien arteko korrelazioak

Pisua (kg)

Altuera (cm)

GMI (kg/m2)

G-A gantza (mm)

G-E gantza (mm)


E1b 0.377 0.178 0.381 0.322 -0.084 0.187

E1bg 0.321 0.109 0.354 0.065 -0.129 -0.014

E2bg ----- ----- ----- ----- ----- -----

E3b 0.362 0.299 0.269 0.087 0.176 0.142

E 0.366 0.162 0.378 0.203 -0.091 0.101

Ab 0.410 0.055 0.510* 0.331 0.254 0.350

Abg 0.133 0.052 0.138 -0.235 -0.081 -0.203

A 0.225 0.061 0.255 -0.124 -0.007 -0.091

IO 0.433 0.283 0.378 0.147 0.159 0.177

GI 0.312 0.079 0.354 0.033 0.133 0.085

IE 0.514* 0.532* 0.330 0.415 0.093 0.335

I 0.610** 0.554* 0.440 0.412 0.141 0.355

TE 0.429 0.009 0.562* 0.321 0.158 0.299

TA 0.384 0.209 0.364 0.071 0.034 0.066

TT 0.340 0.124 0.367 0.395 0.075 0.312

M 0.396 0.183 0.402 0.146 -0.094 0.060

Preb 0.426 0.210 0.417 0.239 0.137 0.231

Prebg 0.387 0.138 0.422 0.220 -0.149 0.086

Pre 0.429 0.009 0.562* 0.321 0.158 0.299

PO 0.149 0.066 0.150 -0.368 -0.363 -0.426

PL 0.007 -0.421 0.273 0.136 0.431 0.294

P 0.384 0.209 0.364 0.071 0.034 0.066

Guztira 0.340 0.124 0.367 0.395 0.075 0.312

4.58. Taula: antropometriaren (pisua, altuera, GMI (gorputz masa indizea), G-A (gorputz-adarretako) gantza, G-E (gorputz-enborreko) gantza eta Guztizko gantza (sei azal-tolesturen batura)) eta landutako edukien (E = Erresistentzia; E1b = eraginkortasun aerobikoa baloiarekin; E1bg = eraginkortasun aerobikoa baloi gabe; E2bg = ahalmen aerobikoa baloi gabe; E3b = potentzia aerobikoa baloiarekin; A = Abiadura; Ab = abiadura baloiarekin; Abg = abiadura baloi gabe; I = Indarra; IO = indar orokorra; GI = gehieneko indarra; IE = indar espezifikoa; TE = Teknika; TA = Taktika; TT = Teknika-Taktika; M = Malgutasuna; Pre = Prebentzioa; Preb = prebentzioa baloiarekin; Prebg = prebentzioa baloi gabe; P = Partidak; PO = partida ofizialak; PL = lagunarteko partidak; eta guztira landutako bolumena) arteko korrelazio koefizienteak. * p<0.05, ** p<0.01

Emaitzak

144

T4ko gorputz-osagaien eta somatotipoaren eta E3ko edukien arteko korrelazioak


Endo- morfia

Meso- morfia

Ekto- morfia

E1b 0.187 0.105 -0.260 0.183 0.572* -0.385

E1bg -0.014 0.076 -0.036 0.033 0.510* -0.372

E2bg ----- ----- ----- ----- ----- -----

E3b 0.142 0.234 -0.299 0.224 0.423 -0.168

E 0.101 0.105 -0.172 0.125 0.558* 0.381

Ab 0.350 -0.345 -0.127 0.411 0.302 -0.552*

Abg -0.203 0.317 -0.004 -0.192 0.453 -0.128

A -0.091 0.194 -0.036 -0.065 0.481* -0.256

IO 0.177 -0.137 -0.088 0.122 0.378 -0.275

GI 0.085 -0.164 0.023 0.224 0.250 -0.347

IE 0.335 0.413 -0.613** 0.200 0.669** -0.180

I 0.355 0.317 -0.569* 0.246 0.729*** -0.282

TE 0.299 -0.335 -0.081 0.357 0.404 -0.615**

TA 0.066 0.211 -0.207 0.104 0.556* -0.327

TT 0.312 -0.067 -0.273 0.333 0.370 -0.388

M 0.060 -0.013 -0.052 0.089 0.472* -0.399

Preb 0.231 0.100 -0.300 0.277 0.474* -0.378

Prebg 0.086 0.085 -0.144 0.050 0.612** -0.433

Pre 0.299 -0.335 -0.081 0.357 0.404 -0.615**

PO -0.426 0.079 0.380 -0.377 0.240 -0.143

PL 0.294 -0.404 -0.031 0.397 - 0.158 -0.394

P 0.066 0.211 -0.207 0.104 0.556* -0.327

Guztira 0.312 -0.067 -0.273 0.333 0.370 -0.388 4.59. Taula: gorputz-osagaien (gantz-, hezur- eta muskulu-portzentajeak) eta somatotipoaren (endomorfia, mesomorfia eta ektomorfia) eta landutako edukien (E = Erresistentzia; E1b = eraginkortasun aerobikoa baloiarekin; E1bg = eraginkortasun aerobikoa baloi gabe; E2bg = ahalmen aerobikoa baloi gabe; E3b = potentzia aerobikoa baloiarekin; A = Abiadura; Ab = abiadura baloiarekin; Abg = abiadura baloi gabe; I = Indarra; IO = indar orokorra; GI = gehieneko indarra; IE = indar espezifikoa; TE = Teknika; TA = Taktika; TT = Teknika-Taktika; M = Malgutasuna; Pre = Prebentzioa; Preb = prebentzioa baloiarekin; Prebg = prebentzioa baloi gabe; P = Partidak; PO = partida ofizialak; PL = lagunarteko partidak; eta guztira landutako bolumena) arteko korrelazio koefizienteak. * p<0.05, ** p<0.01, *** p<0.001

Emaitzak

145

4.4.6. ANTROPOMETRIAREN, GORPUTZ-OSAGAIEN ETA SOMATOTIPOAREN

BILAKAEREK, ENTRENAMENDUETAN ETA PARTIDETAN LANDUTAKO

EDUKIEKIN IZANDAKO KORRELAZIOAK

Entrenamendu-aldi bakoitzean aldagaiek izandako bilakaeren eta landutako edukien

arteko korrelazioei begira, eta lehenengo entrenamendu-aldiarekin hasiz, soilik muskulu-

portzentajearen bilakaerarekiko sortu ziren korrelazio estatistikoki adierazgarriak; kasu

guztietan, p<0.05 izan zen (ikus 4.60 eta 4.61 taulak).

Bigarren entrenamendu-aldian (E2) ere, muskulu-portzentajearen bilakaera da

korrelazio estatistikoki adierazgarria (p<0.05) azaltzen zuen aldagai bakarra; baina kasu

honetan alderantzizko korrelazioa izan zen eta soilik, potentzia aerobikoa baloiarekin

edukiarekiko (ikus 4.62 eta 4.63 taulak).

Hirugarren entrenamendu-aldiarekin (E3) jarraituz, antropometriaren, gorputz-

osagaien eta somatotipoaren bilakaerek, edukiekin izandako korrelazio estatistikoki

adierazgarriak ikus daitezke 4.64 eta 4.65 tauletan. Horietan adierazgarrienak (p<0.01),

abiadura baloiarekin edukiak, abiadurak (guztira hartuta) eta teknikak, gorputz-enborreko

eta guztizko gantzarekin izan zuten alderantzizko korrelazioak dira; eta baita indar

espezifikoaren, indarraren eta lagunarteko partiden eta mesomorfiaren arteko korrelazioak

(lagunarteko partiden kasuan alderantzizkoa izan zen) ere. Adierazgarritasun berdina izan

zuten abiaduraren eta gantz-portzentajearen, eta indar espezifikoaren eta hezur-

portzentajearen arteko korrelazioek; lehenengo kasuan alderantzizko korrelazioa izan zen.

Azkenik, denboraldi guztian zehar (T1-T4) aldagaiek izandako bilakaeren eta

landutako edukien arteko korrelazioak aztertuz (ikus 4.66 eta 4.67 taulak), soilik estatistikoki

adierazgarriak izan ziren bi kasu ikus daitezke: potentzia aerobikoa baloiarekin eta indar

espezifikoa edukiek, mesomorfiarekin izandakoak; bi kasuetan p<0.05ekoa izan zen.

Emaitzak

146

E1ean antropometriaren bilakaerak edukiekin izandako korrelazioak

Pisua (kg)

Altuera (cm)

GMI (kg/m2)

G-A gantza (mm)

G-E gantza (mm)


E1b -0.174 -0.090 -0.146 -0.415 -0.333 -0.416

E1bg -0.191 -0.100 -0.160 -0.426 -0.328 -0.419

E2bg -0.205 -0.106 -0.172 -0.433 -0.323 -0.420

E3b ----- ----- ----- ----- ----- -----

E -0.188 -0.098 -0.158 -0.425 -0.330 -0.419

Ab ----- ----- ----- ----- ----- -----

Abg -0.183 -0.099 -0.152 -0.423 -0.331 -0.419

A -0.183 -0.099 -0.152 -0.423 -0.331 -0.419

IO -0.138 -0.087 -0.112 -0.394 -0.319 -0.397

GI ----- ----- ----- ----- ----- -----

IE ----- ----- ----- ----- ----- -----

I -0.138 -0.087 -0.112 -0.394 -0.319 -0.397

TE -0.191 -0.030 -0.173 -0.366 -0.302 -0.370

TA -0.136 -0.107 -0.107 -0.378 -0.321 -0.388

TT -0.115 -0.133 -0.082 -0.336 -0.301 -0.353

M -0.129 -0.038 -0.113 -0.382 -0.336 -0.402

Preb -0.205 -0.106 -0.172 -0.433 -0.323 -0.420

Prebg -0.200 -0.073 -0.174 -0.407 -0.316 -0.401

Pre -0.201 -0.077 -0.174 -0.410 -0.317 -0.403

PO ----- ----- ----- ----- ----- -----

PL 0.011 0.059 -0.002 -0.140 -0.252 -0.224

P 0.011 0.059 -0.002 -0.140 -0.252 -0.224

Guztira -0.140 -0.062 -0.120 -0.372 -0.331 -0.392 4.60. Taula: antropometriaren (pisua, altuera, GMI (gorputz masa indizea), G-A (gorputz-adarretako) gantza, G-E (gorputz-enborreko) gantza eta Guztizko gantza (sei azal-tolesturen batura)) eta landutako edukien (E = Erresistentzia; E1b = eraginkortasun aerobikoa baloiarekin; E1bg = eraginkortasun aerobikoa baloi gabe; E2bg = ahalmen aerobikoa baloi gabe; E3b = potentzia aerobikoa baloiarekin; A = Abiadura; Ab = abiadura baloiarekin; Abg = abiadura baloi gabe; I = Indarra; IO = indar orokorra; GI = gehieneko indarra; IE = indar espezifikoa; TE = Teknika; TA = Taktika; TT = Teknika-Taktika; M = Malgutasuna; Pre = Prebentzioa; Preb = prebentzioa baloiarekin; Prebg = prebentzioa baloi gabe; P = Partidak; PO = partida ofizialak; PL = lagunarteko partidak; eta guztira landutako bolumena) arteko korrelazio koefizienteak.

Emaitzak

147

E1ean gorputz-osagaien eta somatotipoaren bilakaerek, edukiekin izandako korrelazioak


Endo- morfia

Meso- morfia

Ekto- morfia

E1b -0.430 -0.222 0.500* -0.328 -0.072 0.209

E1bg -0.435 -0.175 0.490* -0.331 -0.071 0.218

E2bg -0.436 -0.149 0.482* -0.333 -0.077 0.224

E3b ----- ----- ----- ----- ----- -----

E -0.435 -0.184 0.493* -0.331 -0.072 0.217

Ab ----- ----- ----- ----- ----- -----

Abg -0.434 -0.191 0.495* -0.329 -0.069 0.213

A -0.434 -0.191 0.495* -0.329 -0.069 0.213

IO -0.410 -0.272 0.493* -0.304 -0.088 0.172

GI ----- ----- ----- ----- ----- -----

IE ----- ----- ----- ----- ----- -----

I -0.410 -0.272 0.493* -0.304 -0.088 0.172

TE -0.388 -0.087 0.435 -0.328 -0.048 0.242

TA -0.405 -0.237 0.491* -0.304 -0.059 0.179

TT -0.374 -0.203 0.464 -0.281 -0.037 0.161

M -0.417 -0.272 0.513* -0.311 -0.052 0.200

Preb -0.436 -0.149 0.482* -0.333 -0.077 0.224

Prebg -0.418 -0.123 0.465 -0.333 -0.065 0.234

Pre -0.420 -0.126 0.467 -0.334 -0.066 0.233

PO ----- ----- ----- ----- ----- -----

PL -0.232 -0.298 0.343 -0.147 0.005 0.088

P -0.232 -0.298 0.343 -0.147 0.005 0.088

Guztira -0.408 -0.234 0.490* -0.304 -0.054 0.195


Emaitzak

148

E2n antropometriaren bilakaerak edukiekin izandako korrelazioak

Pisua (kg)

Altuera (cm)

GMI (kg/m2)

G-A gantza (mm)

G-E gantza (mm)


E1b 0.077 -0.176 0.130 0.189 -0.075 0.133

E1bg 0.033 -0.240 0.101 0.204 -0.110 0.130

E2bg 0.089 0.054 0.092 0.280 0.101 0.255

E3b 0.094 0.025 0.109 0.304 0.059 0.257

E 0.063 -0.186 0.120 0.216 -0.076 0.151

Ab ----- ----- ----- ----- ----- -----

Abg 0.072 -0.087 0.108 0.277 0.018 0.227

A 0.072 -0.087 0.108 0.277 0.018 0.227

IO -0.102 -0.267 -0.033 -0.089 -0.369 -0.174

GI -0.102 -0.267 -0.033 -0.089 -0.369 -0.174

IE 0.040 -0.143 0.085 0.135 -0.125 0.076

I 0.013 -0.179 0.065 0.096 -0.186 0.028

TE -0.093 -0.257 -0.035 -0.055 -0.309 -0.120

TA 0.051 -0.226 0.114 0.166 -0.123 0.099

TT 0.168 -0.113 0.212 0.276 0.050 0.235

M 0.055 -0.259 0.127 0.171 -0.130 0.099

Preb 0.116 -0.085 0.152 0.260 0.024 0.219

Prebg 0.015 -0.297 0.097 0.201 -0.160 0.111

Pre 0.036 -0.260 0.110 0.217 -0.126 0.135

PO 0.100 -0.222 0.192 0.270 -0.025 0.198

PL -0.233 -0.204 -0.215 -0.149 -0.271 -0.191

P 0.002 -0.284 0.095 0.192 -0.128 0.109

Guztira 0.042 -0.248 0.117 0.198 -0.119 0.123

4.62. Taula: antropometriaren (pisua, altuera, GMI (gorputz masa indizea), G-A (gorputz-adarretako) gantza, G-E (gorputz-enborreko) gantza eta Guztizko gantza (sei azal-tolesturen batura)) eta landutako edukien (E = Erresistentzia; E1b = eraginkortasun aerobikoa baloiarekin; E1bg = eraginkortasun aerobikoa baloi gabe; E2bg = ahalmen aerobikoa baloi gabe; E3b = potentzia aerobikoa baloiarekin; A = Abiadura; Ab = abiadura baloiarekin; Abg = abiadura baloi gabe; I = Indarra; IO = indar orokorra; GI = gehieneko indarra; IE = indar espezifikoa; TE = Teknika; TA = Taktika; TT = Teknika-Taktika; M = Malgutasuna; Pre = Prebentzioa; Preb = prebentzioa baloiarekin; Prebg = prebentzioa baloi gabe; P = Partidak; PO = partida ofizialak; PL = lagunarteko partidak; eta guztira landutako bolumena) arteko korrelazio koefizienteak.

Emaitzak

149

E2n gorputz-osagaien eta somatotipoaren bilakaerek, edukiekin izandako korrelazioa


Endo- morfia

Meso- morfia

Ekto- morfia

E1b 0.151 0.103 -0.279 0.054 0.300 -0.077

E1bg 0.140 0.165 -0.261 0.036 0.312 -0.039

E2bg 0.282 0.060 -0.429 0.139 0.180 -0.036

E3b 0.285 0.134 -0.458* 0.108 0.091 -0.134

E 0.168 0.135 -0.303 0.056 0.296 -0.066

Ab ----- ----- ----- ----- ----- -----

Abg 0.246 0.155 -0.379 0.128 0.273 -0.041

A 0.246 0.155 -0.379 0.128 0.273 -0.041

IO -0.180 0.069 0.164 -0.148 0.296 0.050

GI -0.180 0.069 0.164 -0.148 0.296 0.050

IE 0.094 0.120 -0.242 -0.005 0.275 -0.042

I 0.042 0.118 -0.172 -0.036 0.298 -0.025

TE -0.110 0.111 0.003 -0.195 0.193 0.045

TA 0.111 0.135 -0.227 0.026 0.314 -0.063

TT 0.257 -0.019 -0.344 0.175 0.341 -0.146

M 0.111 0.129 -0.230 0.020 0.328 -0.066

Preb 0.231 -0.090 -0.255 0.120 0.279 -0.108

Prebg 0.121 0.078 -0.216 -0.009 0.280 -0.071

Pre 0.146 0.045 -0.229 0.017 0.286 -0.080

PO 0.210 -0.063 -0.266 -0.021 0.044 -0.135

PL -0.203 0.343 0.082 -0.163 0.167 0.258

P 0.115 0.074 -0.214 -0.083 0.105 -0.025

Guztira 0.135 0.108 -0.253 -0.001 0.259 -0.057


Emaitzak

150

E3n antropometriaren bilakaerak edukiekin izandako korrelazioak

Pisua (kg)

Altuera (cm)

GMI (kg/m2)

G-A gantza (mm)

G-E gantza (mm)


E1b 0.060 -0.200 0.066 -0.323 -0.479* -0.425

E1bg 0.069 -0.240 0.095 -0.423 -0.490* -0.515*

E2bg ----- ----- ----- ----- ----- -----

E3b -0.136 -0.107 -0.142 0.077 -0.186 -0.058

E 0.054 -0.221 0.068 -0.356 -0.485* -0.460*

Ab -0.130 -0.016 -0.136 -0.514* -0.603** -0.628**

Abg -0.351 -0.394 -0.307 -0.430 -0.517* -0.548*

A -0.346 -0.355 -0.308 -0.515* -0.616** -0.650**

IO 0.260 0.102 0.271 0.147 -0.064 0.065

GI -0.028 -0.109 -0.022 -0.089 -0.157 -0.165

IE 0.186 0.125 0.141 -0.162 -0.268 -0.229

I 0.217 0.115 0.180 -0.133 -0.284 -0.223

TE -0.014 -0.069 -0.011 -0.445 -0.619** -0.590**

TA -0.180 -0.278 -0.165 -0.230 -0.428 -0.373

TT -0.116 -0.248 -0.102 -0.291 -0.413 -0.383

M 0.124 -0.254 0.145 -0.349 -0.426 -0.437

Preb -0.069 -0.172 -0.064 -0.232 -0.424 -0.382

Prebg 0.252 -0.126 0.255 -0.206 -0.431 -0.325

Pre 0.165 -0.151 0.169 -0.231 -0.462* -0.369

PO 0.410 -0.086 0.428 -0.266 -0.126 -0.260

PL -0.404 0.040 -0.403 0.106 -0.223 -0.072

P 0.370 -0.083 0.389 -0.259 -0.155 -0.274

Guztira 0.166 -0.209 0.184 -0.346 -0.403 -0.435

4.64. Taula: antropometriaren (pisua, altuera, GMI (gorputz masa indizea), G-A (gorputz-adarretako) gantza, G-E (gorputz-enborreko) gantza eta Guztizko gantza (sei azal-tolesturen batura)) eta landutako edukien (E = Erresistentzia; E1b = eraginkortasun aerobikoa baloiarekin; E1bg = eraginkortasun aerobikoa baloi gabe; E2bg = ahalmen aerobikoa baloi gabe; E3b = potentzia aerobikoa baloiarekin; A = Abiadura; Ab = abiadura baloiarekin; Abg = abiadura baloi gabe; I = Indarra; IO = indar orokorra; GI = gehieneko indarra; IE = indar espezifikoa; TE = Teknika; TA = Taktika; TT = Teknika-Taktika; M = Malgutasuna; Pre = Prebentzioa; Preb = prebentzioa baloiarekin; Prebg = prebentzioa baloi gabe; P = Partidak; PO = partida ofizialak; PL = lagunarteko partidak; eta guztira landutako bolumena) arteko korrelazio koefizienteak. * p<0.05, ** p<0.01

Emaitzak

151

E3n gorputz-osagaien eta somatotipoaren bilakaerek, edukiekin izandako korrelazioak


Endo- morfia

Meso- morfia

Ekto- morfia

E1b -0.380 0.281 -0.057 -0.379 0.346 -0.053

E1bg -0.456 0.204 0.027 -0.454 0.322 -0.075

E2bg ----- ----- ----- ----- ----- -----

E3b -0.034 0.380 -0.356 0.020 0.373 0.227

E -0.408 0.264 -0.041 -0.403 0.351 -0.047

Ab -0.578* -0.032 0.378 -0.568* 0.035 0.112

Abg -0.538* 0.527* -0.074 -0.465* 0.461* 0.303

A -0.628** 0.461* 0.032 -0.561* 0.420 0.299

IO 0.082 0.054 -0.147 -0.124 0.242 -0.243

GI -0.125 -0.167 0.164 -0.067 -0.126 0.099

IE -0.217 0.603** -0.366 -0.157 0.699** -0.128

I -0.202 0.528* -0.333 -0.179 0.661** -0.149

TE -0.541* -0.080 0.394 -0.503* 0.020 0.047

TA -0.339 0.387 -0.162 -0.343 0.350 0.196

TT -0.346 0.072 0.134 -0.302 0.036 0.102

M -0.378 0.121 0.040 -0.361 0.240 -0.137

Preb -0.355 0.227 0.030 -0.212 0.197 0.142

Prebg -0.272 0.227 -0.136 -0.436 0.377 -0.238

Pre -0.321 0.245 -0.091 -0.396 0.347 -0.130

PO -0.208 0.024 -0.021 -0.165 0.269 -0.380

PL -0.087 -0.357 0.425 -0.149 -0.588** 0.512*

P -0.223 -0.017 0.028 -0.186 0.205 -0.327

Guztira -0.378 0.170 -0.010 -0.354 0.306 -0.140

4.65. Taula: gorputz-osagaien (gantz-, hezur- eta muskulu-portzentajeak) eta somatotipoaren (endomorfia, mesomorfia eta ektomorfia) eta landutako edukien (E = Erresistentzia; E1b = eraginkortasun aerobikoa baloiarekin; E1bg = eraginkortasun aerobikoa baloi gabe; E2bg = ahalmen aerobikoa baloi gabe; E3b = potentzia aerobikoa baloiarekin; A = Abiadura; Ab = abiadura baloiarekin; Abg = abiadura baloi gabe; I = Indarra; IO = indar orokorra; GI = gehieneko indarra; IE = indar espezifikoa; TE = Teknika; TA = Taktika; TT = Teknika-Taktika; M = Malgutasuna; Pre = Prebentzioa; Preb = prebentzioa baloiarekin; Prebg = prebentzioa baloi gabe; P = Partidak; PO = partida ofizialak; PL = lagunarteko partidak; eta guztira landutako bolumena) arteko korrelazio koefizienteak. * p<0.05, ** p<0.01

Emaitzak

152

T1-T4 aldian antropometriaren bilakaerak edukiekin izandako korrelazioak

Pisua (kg)

Altuera (cm)

GMI (kg/m2)

G-A gantza (mm)

G-E gantza (mm)


E1b 0.000 -0.028 0.007 0.189 -0.078 0.099

E1bg -0.076 0.058 -0.084 0.208 -0.050 0.131

E2bg -0.069 0.129 -0.092 0.290 0.027 0.219

E3b -0.092 0.159 -0.117 0.247 -0.205 0.075

E -0.055 0.039 -0.059 0.212 -0.063 0.125

Ab 0.180 -0.047 0.183 -0.184 -0.057 -0.145

Abg -0.104 -0.009 -0.098 0.256 -0.010 0.181

A -0.090 -0.013 -0.084 0.242 -0.014 0.170

IO -0.082 0.127 -0.103 0.251 -0.076 0.141

GI -0.011 -0.394 0.065 -0.117 -0.119 -0.132

IE -0.001 -0.011 0.005 0.230 -0.174 0.067

I -0.043 0.004 -0.039 0.246 -0.157 0.092

TE -0.071 0.059 -0.080 0.306 0.000 0.211

TA -0.062 -0.120 -0.036 0.216 -0.062 0.124

TT 0.212 -0.281 0.259 0.160 0.074 0.137

M -0.028 -0.035 -0.019 0.157 -0.087 0.076

Preb -0.018 -0.154 0.013 0.252 -0.008 0.165

Prebg -0.063 0.119 -0.083 0.238 -0.097 0.127

Pre -0.057 0.074 -0.068 0.246 -0.084 0.137

PO -0.230 0.143 -0.247 -0.346 -0.434 -0.407

PL -0.184 -0.003 -0.176 0.087 -0.103 0.022

P -0.272 0.123 -0.284 -0.268 -0.418 -0.346

Guztira -0.111 0.010 -0.107 0.072 -0.177 -0.018 4.66. Taula: antropometriaren (pisua, altuera, GMI (gorputz masa indizea), G-A (gorputz-adarretako) gantza, G-E (gorputz-enborreko) gantza eta Guztizko gantza (sei azal-tolesturen batura)) eta landutako edukien (E = Erresistentzia; E1b = eraginkortasun aerobikoa baloiarekin; E1bg = eraginkortasun aerobikoa baloi gabe; E2bg = ahalmen aerobikoa baloi gabe; E3b = potentzia aerobikoa baloiarekin; A = Abiadura; Ab = abiadura baloiarekin; Abg = abiadura baloi gabe; I = Indarra; IO = indar orokorra; GI = gehieneko indarra; IE = indar espezifikoa; TE = Teknika; TA = Taktika; TT = Teknika-Taktika; M = Malgutasuna; Pre = Prebentzioa; Preb = prebentzioa baloiarekin; Prebg = prebentzioa baloi gabe; P = Partidak; PO = partida ofizialak; PL = lagunarteko partidak; eta guztira landutako bolumena) arteko korrelazio koefizienteak.

Emaitzak

153

T1-T4 aldian gorputz-osagaien eta somatotipoaren bilakaerek, edukiekin izandako korrelazioak


Endo- morfia

Meso- morfia

Ekto- morfia

E1b 0.110 0.066 -0.182 -0.041 0.197 0.068

E1bg 0.146 0.021 -0.225 -0.072 0.095 0.132

E2bg 0.232 -0.035 -0.278 -0.041 0.009 0.119

E3b 0.086 0.301 -0.265 -0.110 0.464* 0.095

E 0.139 0.044 -0.221 -0.064 0.140 0.113

Ab -0.147 -0.156 0.242 -0.004 -0.043 -0.033

Abg 0.195 0.175 -0.354 -0.028 0.232 0.136

A 0.184 0.163 -0.335 -0.028 0.229 0.134

IO 0.151 -0.056 -0.176 -0.152 -0.038 0.136

GI -0.122 -0.137 0.146 -0.031 -0.023 -0.040

IE 0.067 0.346 -0.202 -0.024 0.515* 0.044

I 0.098 0.160 -0.188 -0.094 0.285 0.088

TE 0.220 -0.093 -0.217 -0.008 -0.046 0.121

TA 0.135 0.116 -0.234 -0.007 0.217 0.091

TT 0.137 -0.056 -0.090 0.170 0.154 -0.141

M 0.088 -0.011 -0.125 -0.052 0.117 0.092

Preb 0.175 0.118 -0.283 0.066 0.217 0.036

Prebg 0.140 0.008 -0.196 -0.103 0.107 0.132

Pre 0.149 0.028 -0.216 -0.076 0.129 0.119

PO -0.385 0.031 0.288 -0.426 0.134 0.277

PL 0.025 0.049 -0.085 -0.074 -0.089 0.232

P -0.326 0.046 0.218 -0.400 0.082 0.331

Guztira -0.003 0.050 -0.082 -0.149 0.146 0.170


Emaitzak

154

4.4.7. ERRENDIMENDU FISIKOAK, ENTRENAMENDUETAN ETA PARTIDETAN

LANDUTAKO EDUKIEKIN IZANDAKO KORRELAZIOAK

Entrenamendu-aldi bakoitzean landu ez ziren edukiez gain, E1en, E2n eta denboraldi guztiari

dagokion aldian, proba fisikoak burutu zituzten jokalari guztiek edukiren batzuk (aurrerago

aldi bakoitzaren azalpenean zehaztuko direnak) bolumen berdinean landu zituzten; kasu

horietan ere, ez zen posible izan korrelaziorik burutzea, aldagai bat balio konstantea

bihurtzen zelako.

Azterketa-aldietako proba fisikoen eta hauen aurreko entrenamendu-aldietako

edukien arteko korrelazioei ekinez, T2n proba fisikoak burutu zituzten jokalariek E1ean

bolumen berdinean landu ez zituzten edukiak dira, 4.68 taulan agertzen direnak.

T2ko errendimendu fisikoaren eta E1eko zenbait edukiren arteko korrelazioak

4.68. Taula: errendimendu fisikoaren (15m leun: buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) abiadura eta hauetariko hoberena m/s-tan; Trebetasuna: zirkuitua buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) denbora eta hauetariko hoberena s-tan; BMAJ: buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (Bb) eta jauzirik hoberena cm-tan; eta Yo-Yo IR1: egindako distantzia m-tan eta gehieneko abiadura aerobikoa m/s-tan) eta edukien (M = Malgutasuna; P = Partidak; PL: lagunarteko partidak; eta guztizko bolumena) arteko korrelazio koefizienteak.


Bb Hoberena Bb Hoberena Bb Hoberena Dist. (m)

GAA (m/s)

M -0.011 -0.007 -0.374 -0.338 0.000 0.047 -0.136 -0.141

PL -0.237 -0.225 0.148 0.185 0.012 0.001 0.096 0.099

P -0.237 -0.225 0.148 0.185 0.012 0.001 0.096 0.099

Guztira -0.228 -0.217 0.119 0.156 0.011 0.004 0.084 0.087

Emaitzak

155

Bigarren entrenamendu-aldiarekin (E2) jarraituz, ez zen abiadura baloiarekin landu,

eta indar orokorra eta gehieneko indarra edukiak jokalari guztiek bolumen berdinean landu

zituzten. Gauzak horrela, entrenamendu-aldi honetan landutako edukien eta T3ko proba

fisikoen arteko korrelazioak ikus ditzakegu 4.69 taulan; adierazgarritasun bakarra partida

ofizialak edukia eta Yo-Yo IR1 probaren artean egon zen (p<0.05).

Bukatzeko, hirugarren entrenamendu-aldiko (E3) ahalmen aerobikoa baloi gabe izan

zen landu ez zen eduki bakarra, eta entrenamendu-aldi honetako edukien eta T4ko proba

fisikoen arteko korrelazioak aztertuz (ikus 4.70 taula), abiadura baloiarekin eta trebetasun

probaren errepikapen hoberenaren artean azaldu zen korrelazio estatistikoki adierazgarri

bakarra, alderantzizkoa izan zen eta p<0.05ekoa.

Emaitzak

156

T3ko errendimendu fisikoaren eta E2ko edukiekin arteko korrelazioak

4.69. Taula: errendimendu fisikoaren (15m leun: buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) abiadura eta hauetariko hoberena m/s-tan; Trebetasuna: zirkuitua buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) denbora eta hauetariko hoberena s-tan; BMAJ: buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (Bb) eta jauzirik hoberena cm-tan; eta Yo-Yo IR1: egindako distantzia m-tan eta gehieneko abiadura aerobikoa m/s-tan) eta edukien (E = Erresistentzia; E1b = eraginkortasun aerobikoa baloiarekin; E1bg = eraginkortasun aerobikoa baloi gabe; E2bg = ahalmen aerobikoa baloi gabe; E3b = potentzia aerobikoa baloiarekin; A = Abiadura; Ab = abiadura baloiarekin; Abg = abiadura baloi gabe; I = Indarra; IO = indar orokorra; GI = gehieneko indarra; IE = indar espezifikoa; TE = Teknika; TA = Taktika; TT = Teknika-Taktika; M = Malgutasuna; Pre = Prebentzioa; Preb = prebentzioa baloiarekin; Prebg = prebentzioa baloi gabe; P = Partidak; PO = partida ofizialak; PL = lagunarteko partidak; eta guztizko bolumena) arteko korrelazio koefizienteak. * p<0.05


Bb Hoberena Bb Hoberena Bb Hoberena Dist. (m)

GAA (m/s)

E1b -0.131 -0.166 0.048 -0.027 -0.130 -0.024 0.295 0.292

E1bg -0.049 -0.071 -0.161 -0.101 -0.019 0.038 0.372 0.369

E2bg -0.122 -0.153 -0.040 -0.035 -0.116 -0.021 0.315 0.312

E3b 0.057 0.046 0.284 0.121 0.177 0.215 0.326 0.332

E -0.085 -0.113 -0.011 -0.042 -0.059 0.025 0.345 0.343

Ab ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- -----

Abg -0.136 -0.168 -0.007 -0.033 -0.137 -0.035 0.305 0.302

A -0.136 -0.168 -0.007 -0.033 -0.137 -0.035 0.305 0.302

IO ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- -----

GI ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- -----

IE -0.122 -0.153 -0.040 -0.035 -0.116 -0.021 0.315 0.312

I -0.122 -0.153 -0.040 -0.035 -0.116 -0.021 0.315 0.312

TE -0.178 -0.209 0.126 0.149 -0.215 -0.128 0.083 0.078

TA -0.132 -0.162 -0.030 -0.052 -0.109 -0.011 0.308 0.306

TT -0.233 -0.273 0.049 -0.124 -0.271 -0.142 0.261 0.257

M -0.084 -0.113 -0.101 -0.126 -0.073 0.003 0.355 0.353

Preb -0.149 -0.181 -0.155 -0.232 -0.172 -0.072 0.361 0.358

Prebg -0.230 -0.255 -0.027 -0.120 -0.205 -0.141 0.383 0.380

Pre -0.219 -0.247 -0.055 -0.147 -0.204 -0.130 0.390 0.387

PO 0.116 0.122 -0.268 -0.212 0.058 -0.039 0.620* 0.620*

PL -0.177 -0.179 -0.252 0.096 -0.080 -0.002 -0.368 -0.375

P 0.048 0.052 -0.385 -0.177 0.027 -0.041 0.492 0.488

Guztira -0.072 -0.091 -0.175 -0.120 -0.071 -0.034 0.428 0.424

Emaitzak

157

T4ko errendimendu fisikoaren eta E3ko edukiekin arteko korrelazioak


Bb Hoberena Bb Hoberena Bb Hoberena Bist.

(m) GAA (m/s)

E1b 0.018 0.006 -0.134 -0.227 0.009 0.034 0.088 0.079

E1bg 0.147 0.130 -0.119 -0.170 0.109 0.112 0.176 0.166

E2bg ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- -----

E3b -0.256 -0.264 0.094 0.107 -0.358 -0.388 0.045 0.028

E 0.060 0.045 -0.118 -0.189 0.031 0.044 0.129 0.118

Ab 0.236 0.226 -0.446 -0.484* 0.260 0.269 0.209 0.208

Abg 0.123 0.095 0.114 0.169 0.026 0.069 0.216 0.203

A 0.171 0.143 -0.013 0.026 0.090 0.130 0.247 0.235

IO 0.355 0.365 -0.024 -0.068 0.377 0.372 -0.059 -0.061

GI -0.134 -0.126 0.017 -0.024 -0.319 -0.365 -0.012 -0.025

IE -0.080 -0.124 0.008 -0.078 0.068 0.094 -0.150 -0.157

I -0.023 -0.059 0.006 -0.089 0.083 0.097 -0.150 -0.159

TE 0.169 0.161 -0.354 -0.421 0.183 0.204 0.259 0.255

TA -0.143 -0.159 0.171 0.155 -0.226 -0.215 0.001 -0.015

TT -0.108 -0.109 -0.110 -0.212 -0.189 -0.167 0.035 0.026

M 0.050 0.040 -0.059 -0.130 0.058 0.069 0.137 0.127

Preb -0.257 -0.265 0.156 0.063 -0.318 -0.304 0.024 0.012

Prebg 0.112 0.094 -0.003 -0.081 0.190 0.213 0.000 -0.008

Pre 0.169 0.161 -0.354 -0.421 0.183 0.204 0.259 0.255

PO 0.138 0.127 0.145 0.146 0.223 0.206 0.181 0.178

PL -0.341 -0.321 0.285 0.288 -0.440 -0.428 -0.085 -0.085

P -0.143 -0.159 0.171 0.155 -0.226 -0.215 0.001 -0.015

Guztira -0.108 -0.109 -0.110 -0.212 -0.189 -0.167 0.035 0.026


Emaitzak

158

4.4.8. ERRENDIMENDU FISIKOAREN BILAKAERAK, ENTRENAMENDUETAN ETA

PARTIDETAN LANDUTAKO EDUKIEKIN IZANDAKO KORRELAZIOAK

Entrenamendu-aldi bakoitzean proba fisikoetako emaitzak izandako bilakaeren eta

landutako edukien arteko korrelazioei begira, lehenengo entrenamendu-aldian ez zen

posible izan korrelaziorik burutzea; zeren eta landu ez ziren edukiez gain (potentzia

aerobikoa baloiarekin, abiadura baloiarekin, gehieneko indarra, indar espezifikoa eta partida

ofizialak), beste eduki guztiak bolumen berdinean landu zituzten jokalari guztiek.

Bigarren entrenamendu-aldian (E2), 15m leun probako batez besteko bilakaeraren eta

taktika edukiaren artean egon zen alderantzizko korrelazio estatistikoki adierazgarria,

p<0.05ekoa izan zen (ikus 4.71 taula). Aldi honetan, abiadura baloiarekin izan zen landu ez

zen eduki bakarra; eta ahalmen aerobikoa baloi gabe, indar orokorra, gehieneko indarra, eta

indar espezifikoa, jokalari guztiek bolumen berdinean landu zituzten edukiak.

Hurrengo entrenamendu-aldian, hirugarrenean, (E3) azaldu ziren korrelazio

estatistikoki adierazgarri guztietan, p<0.05ekoa izan zen (ikus 4.72 taula): Yo-Yo IR1 probaren

gehieneko abiadura aerobikoaren eta potentzia aerobikoa baloiarekin eta gehieneko indarra

edukien artekoa, eta 15m leun probaren eta lagunarteko partidak edukiaren artekoa; azken

korrelazio hau alderantzizkoa izan zen. Aldi honetan, ahalmen aerobikoa baloi gabe izan zen,

landu ez zen eduki bakarra.

Azkenik, denboraldi guztian zehar (T1-T4) proba fisikoetako emaitzek izandako

bilakaeren, eta epe honetan landutako edukien arteko korrelazioak ikus daitezke 4.73

taulan. Bertan, BMAJ hoberenaren bilakaeraren eta teknika eta lagunarteko partidak

edukien artean, alderantzizko korrelazio estatistikoki adierazgarria ikusten da (p<0.05).

Horrez gain, aldi honetan, jokalari guztiek ahalmen aerobikoa baloi gabe edukiko bolumen

berdina landu zuten.

Emaitzak

159

E2n errendimendu fisikoaren bilakaerak edukiekin izandako korrelazioak

4.71. Taula: errendimendu fisikoaren (15m leun: buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) abiadura eta hauetariko hoberena m/s-tan; Trebetasuna: zirkuitua buruturiko hiru errepikapenen batez besteko (Bb) denbora eta hoberena s-tan; BMAJ: buruturiko bost jauzietatik altuena eta baxuena kenduta, beste hiru jauzien batez bestekoa (Bb) eta jauzirik hoberena cm-tan; eta Yo-Yo IR1: egindako distantzia m-tan eta gehieneko abiadura aerobikoa m/s-tan) eta edukien (E = Erresistentzia; E1b = eraginkortasun aerobikoa baloiarekin; E1bg = eraginkortasun aerobikoa baloi gabe; E2bg = ahalmen aerobikoa baloi gabe; E3b = potentzia aerobikoa baloiarekin; A = Abiadura; Ab = abiadura baloiarekin; Abg = abiadura baloi gabe; I = Indarra; IO = indar orokorra; GI = gehieneko indarra; IE = indar espezifikoa; TE = Teknika; TA = Taktika; TT = Teknika-Taktika; M = Malgutasuna; Pre = Prebentzioa; Preb = prebentzioa baloiarekin; Prebg = prebentzioa baloi gabe; P = Partidak; PO = partida ofizialak; PL = lagunarteko partidak; eta guztizkobolumena) arteko korrelazio koefizienteak. * p<0.05


Bb Hoberena

Bb Hoberena

Bb Hoberena

Bist. (m)

GAA (m/s)

E1b -0.127 -0.069 0.561 0.356 -0.100 -0.143 -0.321 -0.370

E1bg -0.146 -0.135 -0.306 -0.312 0.160 0.077 -0.081 0.026

E2bg ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- -----

E3b -0.551 -0.459 0.550 0.351 0.366 0.373 0.256 0.248

E -0.581 -0.468 0.511 0.222 0.303 0.201 -0.146 -0.095

Ab ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- -----

Abg 0.325 0.236 -0.466 -0.293 -0.105 -0.217 -0.319 -0.341

A 0.325 0.236 -0.466 -0.293 -0.105 -0.217 -0.319 -0.341

IO ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- -----

GI ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- -----

IE ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- -----

I ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- -----

TE -0.153 -0.212 0.123 0.472 -0.142 -0.023 0.044 -0.071

TA -0.662* -0.425 0.280 0.339 0.520 0.454 -0.542 -0.475

TT 0.199 0.258 0.318 -0.028 -0.281 -0.362 -0.452 -0.455

M 0.245 0.195 0.095 -0.441 0.005 -0.135 0.017 0.167

Preb 0.087 0.124 0.390 0.344 0.121 0.036 -0.390 -0.293

Prebg -0.462 -0.356 0.238 -0.140 -0.203 -0.255 -0.126 -0.074

Pre -0.464 -0.336 0.397 -0.025 -0.174 -0.261 -0.276 -0.186

PO 0.169 0.144 0.156 0.033 -0.112 -0.246 0.276 0.353

PL -0.088 0.035 -0.628 -0.213 0.058 0.132 -0.360 -0.365

P 0.148 0.181 -0.136 -0.069 -0.098 -0.214 0.133 0.218

Guztira 0.043 0.109 -0.003 -0.029 -0.070 -0.213 0.022 0.123

Emaitzak

160

E3n errendimendu fisikoaren bilakaerak edukiekin izandako korrelazioak


Bb Hoberena Bb Hoberena Bb Hoberen

a Dist. (m)

GAA (m/s)

E1b 0.256 0.195 0.340 -0.146 0.205 0.318 0.298 0.349

E1bg 0.042 -0.043 0.318 -0.120 0.120 0.247 0.192 0.257

E2bg ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- -----

E3b 0.093 0.063 0.380 -0.103 0.258 0.320 0.521 0.584*

E 0.158 0.086 0.344 -0.137 0.176 0.296 0.270 0.330

Ab -0.029 -0.081 -0.138 -0.188 0.156 0.197 0.260 0.262

Abg -0.035 -0.154 0.307 -0.024 0.153 0.272 0.344 0.413

A -0.035 -0.140 0.212 -0.077 0.167 0.267 0.341 0.392

IO 0.348 0.496 0.053 -0.032 0.183 0.074 -0.102 -0.071

GI 0.069 -0.021 0.338 -0.413 0.148 0.287 0.512 0.578*

IE 0.431 0.250 0.052 -0.191 0.376 0.336 0.373 0.339

I 0.493 0.353 0.107 -0.242 0.414 0.375 0.403 0.393

TE 0.014 -0.061 0.068 -0.308 0.167 0.256 0.398 0.430

TA 0.107 0.028 0.472 -0.066 0.169 0.272 0.319 0.392

TT 0.191 0.140 0.306 -0.209 0.121 0.220 0.347 0.383

M 0.147 0.061 0.347 -0.152 0.214 0.299 0.171 0.234

Preb 0.046 -0.014 0.490 -0.151 0.202 0.276 0.403 0.476

Prebg 0.156 0.100 0.442 -0.030 0.113 0.230 0.035 0.105

Pre 0.129 0.068 0.485 -0.072 0.150 0.261 0.161 0.237

PO -0.070 -0.153 0.320 0.085 0.218 0.247 -0.175 -0.093

PL -0.588* -0.465 0.390 0.191 -0.279 -0.209 0.145 0.210

P -0.134 -0.204 0.371 0.109 0.190 0.228 -0.161 -0.071

Guztira 0.043 -0.043 0.448 -0.047 0.217 0.307 0.120 0.205


Emaitzak

161

T1-T4 aldian errendimendu fisikoaren bilakaerak edukiekin izandako korrelazioak



E1b -0.054 -0.154 0.064 0.138 0.002 -0.195

E1bg 0.006 -0.152 -0.043 0.036 -0.019 -0.245

E2bg ----- ----- ----- ----- ----- -----

E3b 0.136 -0.013 0.157 0.220 0.155 -0.043

E -0.013 -0.148 0.022 0.100 0.004 -0.215

Ab -0.037 -0.103 -0.244 -0.245 0.149 0.120

Abg 0.045 -0.196 0.148 0.231 -0.184 -0.347

A 0.034 -0.205 0.084 0.162 -0.139 -0.298

IO -0.101 0.009 0.004 0.098 0.123 -0.076

GI -0.160 -0.226 -0.080 0.063 -0.097 -0.326

IE 0.051 -0.110 0.099 0.132 0.181 -0.056

I -0.013 -0.128 0.064 0.138 0.151 -0.121

TE -0.496 -0.490 0.152 0.290 -0.266 -0.492*

TA -0.164 -0.288 0.101 0.220 -0.148 -0.410

TT -0.087 -0.137 -0.106 -0.068 0.145 -0.001

M -0.083 -0.185 -0.014 0.088 -0.027 -0.280

Preb -0.191 -0.322 0.088 0.143 0.001 -0.177

Prebg 0.027 -0.069 0.078 0.142 0.103 -0.121

Pre -0.038 -0.153 0.088 0.154 0.080 -0.148

PO 0.300 0.125 -0.021 0.061 0.003 -0.061

PL -0.251 -0.245 0.101 0.159 -0.290 -0.546*

P 0.210 0.036 0.016 0.120 -0.105 -0.264

Guztira 0.026 -0.130 0.029 0.139 -0.064 -0.297


163

5. EZTABAIDA

Eztabaida

165

5. EZTABAIDA

Ikerlan honetan emakumezkoen Athletic Club A taldeko 21 jokalarik parte hartu zuten;

bertan hauen artean bi atezain egon ziren. Elite mailako emakumezko futbol talde honek

burututako entrenamenduek eta jokatutako partidek, talde honen errendimendu fisikoaren,

neurri antropometrikoen, gorputz-osagaien eta somatotipoaren bilakaerengan izandako

eragina ezagutzeko, jokalariei neurketa antropometrikoak eta errendimenduzko neurketak

egin zitzaizkien 2008-09 denboraldian zehar: aurre-denboraldiaren hasieran (T1) eta

bukaeran (T2), eta denboraldiaren erdialdean (T3) eta bukaeran (T4). Neurketa

antropometrikoei dagokienez, altuera, pisua, GMI (gorputz masa indizea), 6 azal-tolesturen

batura, gorputz-adarretako gantza eta gorputz-enborreko gantza neurtu ziren; era berean

eta gorputz-osagaiei dagokionez, gantz-, hezur- eta muskulu-portzentajeak kalkulatu ziren;

bukatzeko eta somatotipoari dagokionez, hau eratzen duten endomorfia, mesomorfia eta

ektomorfia osagaiak neurtu ziren. Errendimendu fisikoa aztertzeko, 15m leun, trebetasun

proba, BMAJ (besoen ekintzarekin mugimenduaren aurkako jauzia) eta Yo-Yo IR1 (Yo-Yo

Intermittent Recovery Test Level 1) probak burutu ziren.

Horretaz gain, lau azterketa-aldien arteko epeetan, entrenamendu-aldia (E1, E2 eta

E3) deritzona, jokalari bakoitzak burututako entrenamendu-saioetako eta jokatutako partida

guztietako bolumena minututan jaso zen. Hau aurrera eramateko, jokalariek landutako eduki

mota ezberdinen sailkapena burutu zen, 17 lan mota ezberdinetan banatzen dena:

erresistentziari dagokionez, eraginkortasun aerobikoa baloiarekin, eraginkortasun aerobikoa

baloi gabe, ahalmen aerobikoa baloi gabe eta potentzia aerobikoa baloiarekin; abiadura

baloiarekin eta abiadura baloi gabe; indar orokorra, gehieneko indarra eta indar espezifikoa;

malgutasuna; prebentzioa baloiarekin eta prebentzioa baloi gabe; teknika; taktika; teknika-

taktika; partida ofizialak eta lagunarteko partidak.

Eztabaida

166

5.1. DATU OROKORRAK

Ikerlan honetako jokalarien batez besteko adina 22.98 ± 4.99 urtetakoa izan zen aurre-

denboraldiaren hasieran, eta une hartan batez beste 10.52 ± 3.74 urte zeramatzaten

futbolean jokatzen.

Gorengo mailetako emakume jokalarien adin tartearen barne dago ikerketa honetako

jokalarien adina (ikus I. eranskina eta Davis eta Brewer, 1993); eta 2008ko Pekin-eko Joko

Olinpikoetako emakume futbolarien batez besteko adinarekin (24.68 ± 4.0 urtetakoa izan

zen Gil eta Santos-en arabera, 2009) konparatuz, jokalariak gazteagoak ziren.

Orokorrean, ikerketa ezberdinak aztertu ostean, goi mailako jokalarien kirol-

bizitzaren iraupena batez beste 24 edo 25 urtetarartekoa da; eta batez besteko horren barne

nagusiagoak diren jokalariak daudela ondorioztatu dezakegu, ikerketa honetako taldean

gertatzen den bezala. Garrantzitsua izaten da esperientziadun jokalariak izatea taldea

osatzeko orduan, eta Joko Olinpikoak bezain txapelketa garrantzitsu bateko jokalarien batez

besteko adina, I. eranskinean jasotzen diren ikerketetako emaitzekin alderatuz, nagusienen

artean dela baieztatu daiteke.

Hortaz, nahiz eta urtero taldeetan jokalari aldaketak egon, esan daiteke ikerketa

honetako jokalari multzo handi batek, oraindik zenbait urtetan jarraipena izan dezakeela

eliteko futbolean.

Ikerlan honetan parte hartu zuten jokalarien jaiotze-hilearen arabera, urtearen

zeharreko banaketa nahiko paretsua zen. Urtea hiruhilekoetan banatzean, jokalari kopuru

handiena (%38.1) hirugarren hiruhilekoan zegoen kontzentraturik; eta jaiotze-urtearen

seihilekoari dagokionez, banaketa ia parekoa izan zen: %47.6 lehenengo seihilabetekoan, eta

%52.4, bigarrenean. Beraz, ez zen adin erlatiboaren eraginik hauteman; ezta ere Delorme

Eztabaida

167

eta lank. (2009, 2010) eta Goldschmied (2011) egileek goi mailako emakume futbolariekin

egindako ikerlanetan.

Emakume jokalari gehienak, 18 urte izatera heltzen direnerako, fisikoki guztiz helduta

daude (Helsen eta lank. 2005); horregatik, ikerketa honetako emakume taldearen adina

ikusita, adin erlatiboaren efektuak sortzen dituen ezberdintasunak maila handi batean

desargertuta egon daitezke. Zeren eta gazte mailetan RAEren presentzia egon arren

(Delorme eta lank. 2010, Helsen eta lank. 2005), ikerlan honetako taldea osatzeko eta

moldatzeko, urtero egiten den aukeraketan, jokalari berriek taldean sartzeko aukera izaten

dute; bai Athletic Club-eko gazte-mailetatik etorriak, bai beste edozein taldeetatik etorriak.

Kontuan hartzekoa da ere, emakumezkoetan oraindik ez dagoela konpetentzia maila

nahikoa RAE emateko (Goldschmied, 2011). Autore honen esanetan, nesken heltze

goiztiarra, eta hauek mutilekin konparatuz, duten heldutasun estatusaren aldakortasun

txikiagoa (Baxter-Jones eta lank., 1995), izan daiteke beste arrazoietako bat RAEren

presentzia ez antzemateko. Nahiz eta ikerketa gehiagoren beharra azaldu, gizonezko

gazteetan garapen fisiko goiztiarra zenbait kiroletan abantaila garrantzitsua den bezala, hau

gizarteak sortutako desabantailan bihurtzen da emakume gazteentzat, eta honek kirol

jardueretatik baztertuak izatea erraztu dezake (Delorme eta lank., 2010). Gizarteak izan

dezakeen eraginarekin bukatuz, gizarte-presioak heltze goiztiarra duten emakumeak

lehiaketa kiroletan bikaintasuna lortzeko gutxiago motibatuta egotera bideratu ditzake

(Vincent eta Glamser, 2006).

Eztabaida

168

5.2. DENBORALDIAN ZEHAR JOKALARIEN NEURRIETAN GERTATUTAKO

ALDAKETAK

Neurtutako eta kalkulatutako aldagaiak bi multzo nagusitan banatzen dira: lehenik gorputz-

konposizioari begira, antropometria, gorputz-osagaiak eta somatotipoa; eta bigarrenik,

errendimendu fisikoa neurtzeko burututako 15m leun, trebetasun proba, BMAJ (besoen

ekintzarekin mugimenduaren aurkako jauzia) eta Yo-Yo IR1 (Yo-Yo Intermittent Recovery

Test Level 1).

Ikerketa honetan denboraldian zehar gertatutakoa eta beste ikerketa batzuetan egindakoa

eta ikusitakoa aztertzeko orduan, ez da erraza konparaketak egitea. Horregatik, gutxienez bi

aspektu izan behar dira kontuan, hauek eragin zuzena izan baitezakete emaitzetan: alde

batetik, ikerlan bakoitzean behatutako aldien iraupena; eta bestetik, aldi horietan

futbolariek jarraitutako entrenamendu-programen edukiak.

5.2.1. ANTROPOMETRIA, GORPUTZ-OSAGAIAK ETA SOMATOTIPOA

5.2.1.1. ANTROPOMETRIA

Ikerlan honetako jokalariek 165.42 ± 4.67 cm eta 60.81 ± 7.47 kg denboraldi hasieran eta

165.45 ± 4.77 cm eta 60.58 ± 7.06 kg denboraldi bukaeran neurtu zuten. Goi mailako hainbat

taldeetako neurriak aztertuz (ikus I. eranskina), tarte zabala finkatzen da; eta honen barne

daude ikerlan honetako jokalarien altuera eta pisua. Emakumezkoen futbolean dagoen

txapelketa-mailarik altuena Joko Olinpikoak direla esan daiteke, eta Pekin-eko Joko

Olinpikoetako jokalariekin konparatuz, hauek baino baxuagoak eta pisu gutxiagokoak izan

ziren, hauen altuera 168.21 ± 6.6 cm-takoa eta pisua 61.39 ± 6.0 kg-takoa izan baitziren (Gil

eta Santos, 2009). Azken ikerketa honetan, goi mailako txapelketetan parte hartzeko jokalari

Eztabaida

169

altuagoen aukeraketa egiten dela ikusi zuten; eta lehenago komentatu bezala, emakume

gehienak 18 urte izatera heltzen direnerako, fisikoki guztiz helduta badaude (Helsen eta lank.

2005), zaila izango litzateke ikerlan honetan parte hartu zuten emakumeen batez besteko

adina eta honen desbiderapen estandarra ikusita, hauek luzeran haztea. Baina neurri hauek

izan dezaketen garrantziaz gain, beste batzuk ere garrantzia handia hartzen dute

emakumezkoen futbolean, adibidez, teknikak (Helsen eta lank. 2005).

Postu ezberdinen pisuari eta altuerari dagokienez, esan daiteke lan honetako

jokalarien neurriak nahiko homogeneoak izan zirela. Hala eta guztiz ere, atezainak altuenak

eta pisutsuenak izateko joera azaldu zuten. Emaitza honekin bat datoz beste ikertzaile

batzuek argitaratutako lanak; esatebaterako, Juric eta lank. (2007) ere ez zuten postu

ezberdinen artean ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk hauteman, elite mailako

emakume futbolarien (Kroaziako Club-en lehenengo ligakoak) pisuan eta altueran; baina

kasu honetan ere, atezainak izan ziren jokalaririk altuenak eta pisutsuenak. Ildo berdinean

daude Ingebrigtsen eta lank. (2011) eta Vescovi eta lank. (2006) burututako ikerlanetan ikus

daitezkeen emaitzak, non zelaiko postu ezberdinen arabera ez zuten ezberdintasun

estatistikoki adierazgarririk aurkitu pisuari eta altuerari dagokienez, eta atezainak izan ziren

jokalaririk altuenak; ikerlanak Norvegiako 1go eta 2.mailetako emakume futbolariekin eta

Estatu Batuetako lehenengo mailako emakume futbolari unibertsitarioekin burutu ziren,

hurrenez hurren. Ingebrigtsen eta lank. (2011) GMIri (gorputz masa indizea) dagokienez ere,

ez zuten ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk ikusi.

Hariarekin jarraituz, aurreko ikerketetan joera bezala agertu dena, ikerlan ezberdinek

estatistikoki baieztatu dute emakumeetan atezainak direla jokalaririk altuenak (Gil eta

Santos, 2009; Todd eta lank., 2002) eta pisutsuenak (Gil eta Santos, 2009; Sedano eta lank.,

2009a; Todd eta lank., 2002).

Eztabaida

170

Lau postutako sailkapena mantendu duten ikerketetan, atezainekin batera, bada

beste jokalari multzo bat ere altuenen eta pisutsuenen artean agertzen dena; hauek

atzelariak dira. Ingebrigtsen eta lank. (2011) eta Vescovi eta lank. (2006) egindako

ikerketetan azaltzen den bezala, atzelariak dute jokalari pisutsuenak izateko joera. Hauen

antzera, Todd eta lank. (2002) goi mailako jokalariekin egindako ikerketan, atzelariak

pisutsuenen artean zeudela ikusi zuten, atezainen atzetik beraiek izan baitzuten pisu

handiena (ezberdintasun estatistikoki adierazgarria izan zuten atezainen pisuarekiko, baina

ez ordea erdilarien eta aurrelarien pisuarekiko); ikerlan berdinean, estatistikoki atzelariak

atezainen atzetik jokalari altuenak zirela baieztatu zuten. Ildo berdinetik baina estatistikoki

ezberdintasun adierazgarririk gabe, Ingebrigtsen eta lank. (2011), Gil eta Santos (2009) eta

Vescovi eta lank. (2006), bigarren altuenak atzelariak zirela hauteman zuten.

Emaitza hauek ez datoz bat ikerketa honetakoekin, atzelariak izan baitziren baxuenak

eta pisu gutxienekoak. Baina, azken denboraldian (2011-2012) adibidez, emakumezkoen

Athletic Club A taldeko atzelariak, ikerketa honetan neurtutako atzelariak baino batez beste

5 cm altuagoak dira, eta zelaiko postuen artean altuenak; pisuari begira, gaur eguneko

jokalariak batez beste 3 kg gehiago dituzte, eta atezainen atzetik, pisutsuenak dira. Hortaz,

izan zitekeen egoeraren araberako gertaera zehatz bat, eta emaitzak baldintzatuta egon

momentuko jokalarien ezaugarriengatik, edota joko-sistemaren arabera egindako jokalarien

banaketagatik postu ezberdinetan. Zeren eta, nolabait ikerketa honetako emaitzekin bat

etorriz, Sedano eta lank. (2009a) postuen sailkapen ezberdina erabilita (atezainak, erdiko

atzelariak, hegaleko atzelariak, zelai erdiko jokalariak, hegaleko zelai erdiko jokalariak eta

aurrelariak), estatistikoki hegaleko atzelariak pisu gutxienekoak zirela baieztatu zuten; eta

jokalari hauek, nahiz eta ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk ez azaldu, altuerarekiko

daturik baxuenak izan zituzten. Eta are gehiago, aurreko ikerketa gehienetan ez bezala,

Eztabaida

171

Sedano eta lank. (2009c) ezberdintasun estatistikoki adierazgarriak ikusi zituzten postuen

artean altuerari eta pisuari dagokienez.

Honek zera erakusten digu: alde batetik, atezainen neurriak batez besteko emaitzak

alda dezaketela; eta bestetik, talde bakoitzeko jokalarien eta joko-sistemaren arabera,

garrantzia paregabea hartzen duela postuekiko egiten den jokalarien banaketa eta

sailkapena.

Denboraldian zehar altueran, pisuan eta GMIn gertatutakoarengan arreta jarriz,

ikerlan honetako jokalarietan ez zen aldaketa estatistikoki adierazgarririk antzeman. Honekin

bat etorriz, Polman eta lank. (2004) 12 astetako entrenamendu-aldia eta gero, Ipar

Ingalaterrako 1go mailako emakumeen pisuan eta altueran ez zela aldaketa estatistikoki

adierazgarririk egon ikusi zuten; ez ATA (abiadura, trebetasuna eta azkartasuna)

entrenamendu-programa burututako jokalarietan, ezta ere ohiko entrenamendu-programa

jarraitu zutenetan (jokalari hauen GMI ordea, adierazgarriki jaitsi zen). Davis eta Brewer-ek

(1992) ere, Ingalaterrako Emakumeen Talde Nazionaleko 14 futbolarirekin Europako

Txapelketarako egindako 12 hilabetetako prestakuntza (korrika eta zirkuituak) ostean, pisua

eta altuera ez zirela estatistikoki aldatu baieztatu zuten. Pisuari dagokionez, ildo berdinean

Estatu Batuetan Favero eta Jackson-ek (2009) NCAAko (National Collegiate Athletic

Association) 1go mailako jokalariekin egindako ikerlanean, pisua ez zela denboraldi

hasieratik bukaerara aldatu ikusi zuten; eta Sedano eta lank. (2009b) ere ez zuten

ezberdintasun estatistikorik ikusi futbolarien pisuan, 12 astetako behealdeko gorputz-

adarretako pliometria programa ostean.

Aldagai antropometrikoak Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetzarekiko

aztertuz, ikerlan honetako taldean ez zen ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk egon

partaidetza izan zuten jokalarien eta izan ez zutenen artean. Maila berdinetako jokalariak

aztertuz, honekin bat datoz Todd eta lank. (2002), ez baitzuten ezberdintasun estatistikoki

Eztabaida

172

adierazgarririk aurkitu internazional mailako eta 1go mailako emakume futbolari ingelesen

altueraren eta pisuaren artean; emaitza berdinak izan zituzten Mujika eta lank. (2009)

Espainiako Superligako eta 1go Nazionaleko talde birekin egindako ikerlanean. Sedano eta

lank. (2009a, 2009c) ere ez zuten ezberdintasun adierazgarririk ikusi Espainiako 1go

Nazionaleko jokalarien eta Erregional mailakoen altueraren artean; bai ordea pisuan,

Erregional mailakoak pisutsuagoak izan baitziren. Baina izendatutako azken ikerketa

honetan, maila baxuagoko jokalarien entrenamendua ez zela estimulu nahiakoa izan

emakume sedentarioen profil zineantropometrikotik ezberdintzeko baieztatu zuten egileek.

Gauzak horrela, ez dirudi jokalarien altuera eta pisua hauen mailaren eta

entrenamendu-programa motaren menpe daudenik; baina pisuaren kasuan, informazio hau

osatzeko, garrantzitsua izango da jokalarien gorputz-konposizioa ezagutzea.

5.2.1.2. GORPUTZ-OSAGAIAK

Nahiz eta denboraldian zehar jokalarien pisuan aldaketarik ez egon, aurretik esan bezala,

garrantzitsua izango da gantz- eta muskulu-ehunekin gertatukoa aztertzea, pisuaren

inguruko ondorioak osatzeko.

Gantzaren inguruan hartutako neurriak jaitsi egin ziren denboraldian zehar; gantz-

tolesturak, gantz-portzentajea eta endomorfia, alegia. Adibidez, sei gantz-tolesturen batura

batez beste denboraldiaren hasieran 86.48 ± 21.48 mm izatetik, denboraldiaren amaieran

77.08 ± 18.12 mm izatera heldu zen. Eta, taldearen gantz-portzentajea ere gutxitzen joan zen

denboraldian zehar (%16.97 ± 3.33tik %15.51 ± 2.81era); jaitsiera estatistikoki adierazgarria

izan zen T2tik T4ra eta T3tik T4ra. Emakume futbolarien gantz-portzentajeak aztertu dituzten

ikerlan ezberdinak behatuz (Davis eta Brewer, 1993; Rico-Sanz, 1998; Shepard, 1999; eta ikus

I. eranskina), talde honen gantz-portzentajea baxuenen artekoa dela esan daiteke. Dena den,

Eztabaida

173

ikerlanen artean konparaketak egitea oso zaila da erabiltzen den metodologia eta formulak

oso ezberdinak izan daitezkeelako; eta baita neurketak burututako denboraldiko unea, kasu

askotan, ez delako ezagutzen ere. Eta jarraian azaltzen den bezala, denboraldi-unearekiko

aldaketa adierazgarriak egon daitezke gorputz-osagaietan.

Ikerketa honekin nolabait bat etorriz, Jensen eta Larsson-ek (1992, 1993) 15

hilabetetako entrenamendu fisiko osagarria jarraitu eta gero, Danimarkako Futbol Talde

Nazionaleko emakumeen gantz-portzentajea adierazgarriki jaitsi zela ikusi zuten. Eta ildo

horretan, Polman eta lank. (2004) 12 astetako ATA entrenamendu-programa eta gero, eta

baita ohiko programa jarraitu zuten jokalarietan ere, gantz portzentajea adierazgarriki jaitsi

zela ikusi zuten. Bi ikerketa hauetako joera mantenduz, baina kasu honetan

adierazgarritasun estatistikorik gabe, Davis eta Brewer-ek (1992) ere gantz-portzentajearen

jaitsiera ikusi zuten Europako Txapelketarako egindako 12 hilabetetako prestakuntza ostean.

Izendatutako ikerketa hauetan aztertutako entrenamendu-aldien iraupenak ikusita, eta

ikerketa honetakoa (28 aste) ere aintzat hartuta, badirudi gantz-portzentajearen jaitsiera ez

dagoela bereziki entrenamendu-programen iraupenari lotuta.

Gantzarekiko alderantzizko bilakaera izan zuen jokalarien muskulu-portzentajeak,

estatistikoki adierazgarriki igo baitzen T1etik T4ra eta igoera joera mantendu azterketa-

alditik aldira. Aurredenboraldian gantz-kantitatea jaisten doan neurrian muskulu-kopurua

igotzen doa, eta aldi hau nahikoa da oporraldiko gantz igoera ezabatzeko eta egon daitekeen

muskulu atrofia errekuperatzeko, egoki diseinatutako aurredenboraldiko entrenamendu-

programarekin (Hoshikawa eta lank., 2005). Honen ildoan, deigarria da aurredenboraldian ez

egotea gantz-portzentajearen jaitsiera adierazgarria, baina emaitza hauek azaltzeko eta

ulertzeko, lagungarria izan daiteke jokalariek udako oporraldian entrenamendu programa

bat jarraitu zutela kontuan izatea; eta horri esker posible izan daitekeela jokalarien emaitzak

neurri handi batean mantentzea. Nahiz eta jokalari profesionalak ez izan, eliteko futbolariak

Eztabaida

174

dira eta beraien bizitzak bideraturik dituzte kirol hau ahal denik eta modu zorrotzenean eta

eraginkorrenean burutzera. Hau indartuz, Miller eta lank. (2007) denboraldi bukaera eta

hasieraren bitartean, errendimendu aerobikoaren eta muskulu-kopuruaren igoera ikusi

zuten emakume unibertsitarioetan, gantz-portzentajearen jaitsierarekin batera; aldi

horretan, egokitzapen eta indar-programa burutu zuten jokalariek, esprint- eta trebetasun-

entrenamenduarekin eta intentsitate altuko korrikaldiekin konbinatuz.

Gantz-portzentajea eta baita gorputz-adarretako eta gorputz-enborreko gantza

adierazgarriki jaisten hasi zen unea ere, T2tik aurrera izan zen; eta une hartan jokalariak

Superligako partidak jokatzen hasi ziren. Askotan, partidak txapelketa bezala kontuan

hartzen badira ere, ez entrenamendu-karga bezala; eta horrek, eragin eskasak izan ditzake

jokalarien prestakuntzan. Adierazgarria da ere, partida ofizialen hasierarekin batera, E2n

jokalariek taktika eta teknika-taktika edukiak adierazgarriki gehiago landu zituztela E1n

baino (60.89 ± 15.54 min vs 92.32 ± 21.28 min eta 14.18 ± 3.72 min vs 17.27 ± 4.58 min,

hurrenez hurren). Bi eduki mota hauetan, VII. eranskinean ikus daitekeen bezala,

murriztutako espazioko joko asko sartzen dira. Hauek, entrenamendu-efektua eragiteko

nahikoa direla baieztatu zuten Miles eta lank. (1993), atalase anaerobiko inguruko

intentsitatea eragiten baitzieten jokalariei. Baliteke, intentsitate horretako lanak, zerikusia

izatea ikerketa honetako jokalarien gantz-portzentajearen jaitsierarekin.

Hala ere, gantzaren bilakaera ezberdina baieztatu duten lanak ere badaude: Estatu

Batuetan Favero eta Jackson-ek (2009) NCAAko (National Collegiate Athletic Association) 1go

mailako jokalariekin egindako ikerlanean, gantz-portzentajea ez zela denboraldi hasieratik

bukaerara aldatu ikusi zuten (%15.46 ± 2.64tik %15.16 ± 2.70era); Sedano eta lank. (2009b)

ere, 12 astetako behealdeko gorputz-adarretako pliometria programa jarraitu eta gero, ez

zuten ezberdintasun estatistikorik ikusi futbolarien gantz-portzentajean, ezta ere muskulu-

portzentajean.

Eztabaida

175

Zelaiko postuen arabera, nahiz eta eskuetan dugun ikerketan ezberdintasun

estatistiko adierazgarririk ez izan gorputz-osagaiei dagokienez, atzelariak izan ziren

orokorrean azterketa-aldietan zehar gantz-portzentaje baxuena eta hezur- eta muskulu-

portzentaje altuena mantentzeko joera azaldu zutenak; nahiz eta ikerketa gehienetan ez

bezala, jokalari multzo hau izan baxuena eta pisu gutxienekoa. Postuen sailkapen berdina

mantenduz, Juric eta lank. (2007) ere ez zuten ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk

hauteman elite mailako emakume futbolarien gantz-portzentajeen artean. Todd eta lank.

(2002) ordea, atezainek gantz-portzentaje altuena zutela baieztatu zuten, baina bigarren

gantz-portzentaje altuena izan zuten jokalari multzoarekiko (aurrelariak) ez zuten

ezberdintasun adierazgarririk izan.

Postuen sailkapen ezberdina erabili arren, Sedano eta lank. (2009a) ere ez zuten

ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk bereizi jokalarien gantz-, hezur- eta muskulu-

portzentajeetan. Hala eta guztiz ere, joera argiak azaldu ziren: alde batetik, atezainek eta

erdiko atzelariek gantz-portzentaje altuena eta muskulu-portzentaje baxuena izan zuten;

bestetik, hegaleko atzelariak izan ziren gantz-portzentaje baxuena eta muskulu-portzentaje

altuena izan zuten jokalariak; eta azkenik, aurrelariak gantz-portzentaje baxuena eta

muskulu-portzentaje altuena izan zuten jokalarien artean aurkitzen ziren. Aldiz, Sedano eta

lank. (2009c) bai ikusi zituztela ezberdintasun estatistikoki adierazgarriak postu ezberdinen

artean: erdiko atzelariek, atezainek eta hegaleko atzelariek baino gantz-portzentaje

baxuagoa eta muskulu-portzentaje altuagoa izan zuten.

Gauzak horrela, ez da antzematen postu bakoitzarekiko profil espezifiko bat

dagoenik; eta nabarmena da erabilitako postuen sailkapenak duen garrantzia profil hau

zehazteko orduan.

Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetzarekiko ez zen ezberdintasun

estatistikoki adierazgarririk ikusi partaidetza izan zuten jokalarien eta izan ez zutenen artean.

Eztabaida

176

Baina azken hauek, besteak ez bezala, azterketa-aldietan zehar adierazgarriki jaitsi zuten

gantz-portzentajea eta muskulu-portzentajea igo; agian Espainiar Selekzioarekin partaidetza

izateko hautatuak ez diren jokalariek hobekuntza-tarte handiagoa izan ohi dutelako, eta

partaidetza duten jokalarien emaitzak, egonkorragoak izan ahal direlako. Era berean, Todd

eta lank. (2002) ere ez zuten ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk ikusi internazional

mailako eta nazional mailako emakume futbolarien gantz-portzentajeen artean (%22.9 ± 3.4

eta %23.9 ± 4.2 izan ziren, hurrenez hurren). Mujika eta lank. (2009) ordea, Espainiako

Superligako eta 1go Nazionaleko talde biren artean ezberdintasun estatistiko adierazgarria

ikusi zuten sei gantz-tolesturen baturan; Superligako jokalariek gantz-kopuru baxuagoa izan

zuten. Eta azken ikerketa honen modura, Sedano eta lank. (2009a, 2009c) ere ezberdintasun

adierazgarriak hauteman zituzten Espainiar 1go Nazionaleko eta Erregional mailako

jokalarien gantz- eta muskulu-portzentajeen artean, hemen ere maila altuagoko jokalariek

gantz-kopuru baxuagoa izan zuten. Kontuan eduki behar da, azken bi ikerketa hauetan

konparatzen diren jokalari taldeak maila ezberdinetakoak zirela (bat elite mailakoa eta

bestea ez); eta ikerketa honetako kasuan, jokalariak maila berdinekoak izan ziren (elite

mailakoak) eta beraien arteko ezberdintasuna, Selekzioarekin parte hartzeko hautatuak

izatea edo ez izan zen.


Ez dira aurkitzen ikerketa gehiegirik emakume futbolarien somatotipoaren emaitzak

eskaintzen dituztenak (Can eta lank., 2004; Sedano eta lank., 2009a; Tamer eta lank., 1997).

Hortaz, goi mailako jokalarien somatotipoa ezagutzeko edo finkatzeko, ikerketa gehiagoren

beharra dago.

Eztabaida

177

Ikerlan honetako jokalariek denboraldian zehar mesomorfia izan zuten nagusi eta

igoera estatistikoki adierazgarria egon zen T2tik T3ra. Osagai honek portzentaje muskulu-

eskeletikoa adierazten duela gogoratuz, harreman bat izan ditzateke honen igoera

adierazgarriak E2n landutako gehieneko indarra eta indar espezifikoa entrenamendu

edukiekin; bi eduki mota hauek ez baitziren landu orduraino.

Endomorfiaren joera beheranzkoa izan zen eta jaitsiera adierazgarria ikusi zen T3tik

T4ra. Gantz-kantitatea errendimendu mugatzailea dela pentsatuz, emaitza hauek

errendimenduarekiko baikorrak direla esan daiteke, gantzari dagokion aldagaien neurriak

hobetu egin baitziren ikerketa honetako taldean; hala nola, gantz-portzentajea, gantz-

tolesturak eta endomorfia. Azken aldagai honen jaitsiera adierazgarria E3n zehar eman zen,

eta aldi hontan E2rekiko jokalariek teknika-taktika edukia adierazgarriki gehiago landu zuten;

asteko 17.27 ± 4.58 min-tatik E2n, 45.09 ± 7.27 min-tara E3n. Horrez gain, asteren batean

partida ofizial bat baino gehiago jokatu zuten E3n, horrek suposatzen duen erantsiriko

kargarekin. Posible da pentsatzea, aurreko atalean (5.2.1.2.) azaldu den bezala, eduki hauek

eraginen bat izan dezaketela jokalarien endomorfia osagaiaren jaitsierarengan.

Zelaiko postuen arabera, atezainak izan ziren endomorfia eta mesomorfia altuena

izan zuten jokalariak, eta atzelariak ektomorfia altuena izan zutenak; emaitza berdinak izan

zituzten Sedano eta lank. (2009a) endomorfiari eta mesomorfiari dagokienez (aurretik

zehaztu den bezala, hauek 6 postutako sailkapena erabili zuten). Baina kasu guztietan,

ezberdintasunak ez ziren estatistikoki adierazgarriak izan.

Postu bakoitza aztertuz, ikerketa honetan atezainek endomorfia osagaia nagusi

izatetik lehenengo bi azterketa-aldietan, mesomorfia osagaia nagusi izatera pasatu ziren

azken bi azterketa-aldietan; atzelariek eta erdilariek mesomorfia osagaia nagusi izan zuten

azterketa-aldi guztietan; eta aurrelariak ere mesomorfia izan zuten nagusi T2n izan ezik, non

endomorfia nagusitu zen. Sedano eta lank. (2009a) aztertutako postu guztietako jokalariak,

Eztabaida

178

endomorfoak izan ziren. Kontuan hartu behar da Sedano eta lank. (2009a) aztertutako

jokalariak, somatotipoaren inguruan izendatu ditugun ikerketetako futbolariak baino maila

baxuagokoak direla eta beraien txapelketa sistema ez dela horren zorrotza.

Edozein modutan, badirudi somatotipoa ere ez dela postuen arteko ezberdintasuna

finkatzeko erabili daitekeen aldagaia.

Denboraldian zehar jokalarien gorputz-konposizioa osatzen duten aldagaien emaitzak

ikusita, eta baita postuekikoak eta selekzioarekikoak aztertuz ere, harira dator Gómez-ek

(2006) ondorioztatu zuena, ikerketa ezberdinetan erabilitako laginaren eta aurkitutako

emakume futbolarien datuen heterogenotasunagatik, balitekeela emakume futbolarien

ezaugarri espezifikorik ez egotea.

5.2.2. ERRENDIMENDU FISIKOA

Errendimendu fisikoa aztertzeko erabilitako lau probak, 15m leun, trebetasun proba, BMAJ

eta Yo-Yo IR1, abiadura, trebetasuna, behealdeko gorputz-adarren indar esplosiboa eta

gehieneko abiadura aerobikoa neurtzeko erabili ziren, hurrenez hurren. Emakume

futbolarien errendimenduaren inguruan egindako ikerlan gehienetan neurtzen dira nolabait

aldagai hauek; baina abiadura eta trebetasunaren kasuan, ondorengo ataletan ikusi

daitekeen bezala, kasu gehienetan erabilitako distantziak eta testak ezberdinak dira ikerketa

honekiko. Horrek, emaitzen konparaketak egiteko orduan, zailtasuna suposatzen du.

Eztabaida

179

5.2.2.1. 15m LEUN

Emakume futbolarien esprint-denbora edo -abiadura, ikerketa askotan neurtu izan bada ere

(Andersson eta lank., 2008; Bartolini eta lank., 2011; De Mello eta lank., 2004; Dowson eta

lank., 2002; Jones eta lank., 2010; Krustrup eta lank., 2009; McCurdy eta lank., 2010; Orntoft

eta lank., 2012; Polman eta lank., 2003, 2004; Scott, 2007; Sjökvist eta lank., 2011; Todd eta

lank., 2002; Tumilty eta Darby, 1992; Vescovi eta lank., 2006, 2011; Vescovi eta McGuigan,

2008; Vucetic eta lank., 2007), 15 m baino distantzia motzagoak eta luzeagoak erabili izan

dira orokorrean (5 m eta 36.6 m arteko distantziak); soilik lan baten ikus baitaiteke 15 m-

tako distantzia aztertuta, hau Mujika eta lank. (2009) da (ikertzaile hauek Superligako

emakumeekin lortutako abiadura-emaitzak, ikerketako honetako jokalarien antzekoak izan

ziren). Izendatutako ikerketa guzti hauetan, probaren helburua emakume futbolarien

abiadura neurtzea eta aztertzea izan bada ere, abiadura maila, helburu fisiologikoa eta

energi sistemen kontribuzioa ezberdinak izango dira korrika egindako distantziaren eta

denboraren arabera.

Jokalarien abiadurak izandako igoera estatistikoki adierazgarri bakarra, E2n ikusi ahal

izan zen. Honekin lotuta, garrantzitsua da Vescovi eta lank. (2011) ondorioztatu zutena 12-21

urte bitarteko emakume futbolariekin egindako ikerketan; intentsitate altuko iraupen

motzeko lanaren hobekuntza nabarmenenak 15-16 urte arte ematen direla, 16 urtetik gora

soilik irabazi txikiak ikusiz emakume hauen errendimenduan.

Polman eta lank. (2004), 12 astetako ohiko entrenamendu-programa jarraitu eta gero

ez zuten aldaketa estatistikoki adierazgarririk ikusi Ipar Ingalaterrako 1go mailako

emakumeen 25m esprint proban; bai ordea 12 astetako ATA entrenamendu-programa

jarraitu zuten jokalarietan, adierazgarriki hobetu baitzuten proba berdineko emaitzak. Nahiz

eta ikerketa gehiagoren beharra izan, ATA entrenamendu-programa abiadura hobetzeko

baliagarria izan daitekeela ondorioztatu zuten Polman eta lank. (2004). Ikerketa honetako

Eztabaida

180

jokalariak E2n entrenatu eta jokatu zutena aztertuz, nahiz eta entrenamendu-aldi honetan

E1ekiko landutako abiadura edukiaren bolumena gutxitu, hau erresistentziaren eta indar

orokorrarren jaitsiera adierazgarriarekin (178.36 ± 44.02 min asteko vs 73.30 ± 18.62 min

asteko eta 8.22 ± 2.21 min asteko vs 2.69 ± 0.21, hurrenez hurren) lotuta joan zen, eta baita

gehieneko indarra eta indar espezifikoaren igoera adierazgarriarekin (ez baitziren E1n landu)

ere. Horretaz gain, komeni da gogoratzea T2tik aurrera taldea Superligako partidak hasi zela

jokatzen, eta honek asteroko partida-dinamika eragiten du. Abiadura lana alde batera utzi

gabe, erresistentziaren jaitsiera nabarmenak eta futbolerako espezifikoa den indarra

lantzeak, gehieneko indarrarekin batera, badirudi liga garaian onurak izan ditzakeela

jokalarien abiadurarengan. Ez da ahaztu behar, karga altuak erabiliz eta abiadura maximoa

emanez akzio kontzentrikoari, gehieneko indar-entrenamenduak (errepikapen maximo

bakarrarekiko %85 baino karga altuagoak erabiliz) emaitza altuak ematen diela futbol-

jokalariei esprintetan eta jauzietan (Hoff eta Helgerud, 2004).

Zelaiko postuei begira, ikerketa honetan ez zen ezberdintasun estatistiko

adierazgarririk egon beraien artean abiadura probari dagokionez. Honekin bat etorriz,

Vescovi eta lank. (2006) ere ez zuten ezberdintasunik ikusi postuen artean 9.14 m, 18.28 m

eta 36.56 m esprint-denboran; ezta ere Todd eta lank. (2002) 5 m eta 30 m esprint-

abiaduraren errendimenduan, 30 m-tan aurrelari eta atezainen artean izan ezik (postu

guztien artean aurrelariak izan ziren azkarrenak eta atezainak geldoenak). Emaitza hauek

aztertuta, postu bakoitza betetzeko ez dagoela abiadura-eskakizun berezirik ondorioztatu

daiteke.

Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetzaren arabera ere, ez zen ezberdintasun

estatistiko adierazgarririk egon, ezta ere azpitalde bakoitzak azterketa-alditik aldira izandako

emaitzetan. Ildo berdinean, Todd eta lank. (2002) 5 m eta 30 m esprint-abiaduraren

errendimenduan, ez zuten ezberdintasun adierazgarririk aurkitu maila internazionaleko eta

Eztabaida

181

1go mailako emakume jokalari ingelesen artean; bat datoz ere Mujika eta lank. (2009),

Espainiako Superligako eta 1go Nazionaleko bi talderen 15 m esprint-abiadura konparatu

ostean. Azken bi ikerketa hauetan beti ere maila goragoko jokalariek emaitza hobeagoak

lortu zituzten, nahiz eta Mujika eta lank. (2009) aurredenboraldian eta Todd eta lank. (2002)

denboraldi bukaeran burutu neurketak. Ikerketa honetan ere horrela izan zen T4n izan ezik;

azterketa-aldi honetan Selekzioarekin partaidetza izan ez zuten jokalariek, talde guztia

kontuan izanda, denboraldiko batez besteko abiadurarik onena lortu baitzuten. Horretaz

gain, aipagarria da, ikerketa honetan eta Todd eta lank. (2002) lanean konparatzen diren

jokalariak maila berdinean jokatzen dutela, eta ezberdintasuna Selekzioarekin parte hartzea

edo ez dela; baina Mujika eta lank. (2009) lanean, jokalari-taldeak maila ezberdinetakoak

izan arren, ez dagoela ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk. Dirudienez, abiadura ez da

emakume futbolarien maila ezagutzeko eta aukeraketa bat egiteko erabili daitekeen

aldagaietako bat.


Ikerketa honetan erabilitako trebetasun proba Athletic Club futbol taldean azken bost

urtetan erabili den testa da, eta Barrow izenarekin ezagutzen da. Baina ez da posible izan

test honen inguruan erreferentziarik aurkitzea; eta noski, ezta ere trebetasuna aztertzeko

proba hau erabili duen beste ikerlanen bat.

Trebetasun zirkuitua burutzeko ikerlan honetako jokalariek aldi ezberdinetan behar

izandako denboren artean, ez zen ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk egon. Polman

eta lank. (2004) aztertu zutenez ordea, 12 astetako ATA entrenamendu-aldia eta gero, elite

mailako emakume futbolariek adierazgarriki hobetu zuten trebetasun probako emaitzak eta

baita norabidea aldatzeko gaitasuna ere; bestalde, ikertzaile hauek ikusi zutenez, ohiko

Eztabaida

182

programa jarraitu zuten jokalariek baino adierazgarriki gehiago hobetu zituzten beraien

emaitzak. Hobekuntza hau ATA programa jarraitu izanagatik izan zela ondorioztatu zuten.

Ikerketa honetan aztertutako taldearen entrenamendu edukien barne, distantzia

laburretan arintasunarekin edo bizkortasunarekin mugimendu konplexuak burutzeko

gaitasuna entrenatzera bideraturiko entrenamendu espezifikoa behar beste ez entrenatzea,

futbolarien trebetasuna ez hobetzearen arrazoietako bat izan daiteke. Edota urtetan zehar

errepikatu duten zirkuitua izanez, beraien emaitzik hoberenak lortu izana izan daiteke beste

arraizoietako bat.


Jauzien inguruko emaitzak aztertzeko orduan, kontuan izan behar da jauzi ezberdinen

erabileraz gain, hauek burutzeko erabilitako teknika-ezberdintasunek, partzialki azaldu

ditzaketela ikerketa ezberdinetan zehar izandako emaitzen arteko ezberdintasunak

(McCurdy eta lank., 2010).

Ikerketa honetako taldearen jauzirik hoberenak 37.60 ± 6.57 cm-takoak izan ziren;

aurredenboraldi hasieran izan ezik, beste hiru azterketa-aldietan 37 cm-tako jauziak burutu

zituzten. BMAJ erabili izan duten ikerketak aztertuz, Zelanda Berriko Futboleko Talde

Nazionaleko emakumeen jauziak (33.75 ± 3.84 cm, kontuan eduki behar da

aurredenboraldiko emaitzak direla) izan ezik (Dowson eta lank., 2002), beste ikerketa

gehienetan burututako jauziak altuagoak dira ikerlan honetakoak baino. Hona hemen

zenbait ikerlanetako emaitzak: Superligan jokatzen zuen talde bateko emakumeek, 38.0 ±

4.8 cm jauzi egin zituzten (Mujika eta lank., 2009); Estatu Batuetako NCAAko (National

Collegiate Athletic Association) 1go mailako eta 3. mailako jokalariek, 42.8 ± 4.4 cm eta 38.3

± 4.8 cm lortu zituzten hurrenez hurren (Smith eta lank., 2007); Ipar Ingalaterrako 1go

Eztabaida

183

mailako emakumeek, 38.8 cm eta 46.6 cm arteko jauziak burutu zituzten (Polman eta lank.,

2004).

Ikerketa honetako taldearen jauzietan, soilik aurredenboraldian (T1etik T2ra) egon

zen hobekuntza estatistikoki adierazgarria. Polman eta lank. (2004) ere, 12 astetako ohiko

programa jarraitu zuten jokalarietan, ez zuten hobekuntza adierazgarririk ikusi nahiz eta

emaitzak hobetu (39.3 cm-tatik 41.2 cm-tara); bai ordea epe berdinean ATA (abiadura,

trebetasuna eta azkartasuna) entrenamendu programa jarraitu zuten jokalarietan (38.8 cm-

tatik 46.6 cm-tara talde batek; eta besteak, 39.9 cm-tatik 46.6 cm-tara). ATA izeneko

programa hontan, pliometria indar-lana burutzen dela kontuan izatekoa da. Nahiz eta jauzi

ezberdinak erabili, entrenamendu espezifiko bat jarraituz hobekuntza adierazgarriak ikusi

dituzten ikerlanak ere badaude: Jensen eta Larsson-ek (1992, 1993) 15 hilabetetako

entrenamendu fisiko osagarria (korrika eta indar orokorra) jarraitu eta gero, Danimarkako

Futbol Talde Nazionaleko emakumeen MAJ adierazgarriki hobetu zela baieztatu zuten. Beste

lan batean, Sedano eta lank. (2009b), hobekuntza adierazgarria ikusi zuten 12 astetan zehar

(T1en eta T2ren artean, T1en eta T3ren artean, eta T1en eta T4ren artean) futbolarien MAJn

eta EJn behealdeko gorputz-adarretako pliometria programa ostean. Eta Rubley eta lank.

(2011), 14 astetako maiztasun eta inpaktu baxuko pliometria entrenamenduak adierazgarriki

handitzen duela emakume nerabeen jauzi bertikala ikusi zuten. Baina azken lan honetako

jokalarien adinaren harira, kontuan izan behar da Vescovi eta lank. (2011) ondorioztatukoa,

MAJko altuera gutxi gorabehera 15-16 urte arte hobetzen dela. Hau indartuz, Vescovi eta

McGuigan (2008) ez zuten ezberdintasun estatistiko adierazgarririk ikusi 15.1 ± 1.6 urteko

eta 19.9 ± 0.9 urteko emakume futbolarien MAJren artean.

Gauzak horrela, jauzietan hobekuntza ikusi den ikerketa hauetan, guztietan

pliometria burutu izan da. Hau ikusirik, ikerketa honetako taldeak aurredenboraldian

BMAJko emaitzak adierazgarriki hobetzearen arrazoietako bat, aldi horretan entrenatutako

Eztabaida

184

indar orokorraren lana izan daiteke; beste 2 entrenamendu-aldietan baino adierazgarriki

gehiago landu baitzen, eta indar mota honen barne, aurredenboraldian, inpaktu baxuko eta

mota ezberdinetako jauzi anitzak landu baitziren.

Zelaiko postuaren arabera jokalariak aldietan zehar aztertuz, eta baita postuen

arteko ezberdintasunak ere, ez zen ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk hauteman.

Baina aipatzekoa da atzelariak izan zirela azterketa-aldi guztietan jauzirik baxuenak burutu

zituztenak. Postuen sailkapen berdina erabiliz, Vescovi eta lank. (2006) ere ez zuten

ezberdintasun adierazgarririk ikusi MAJn; ezta Todd eta lank. (2002) EJn. Bi ikerketa hauetan

ere, atzelariak dira hoberenen artean agertzen ez diren bakarrak. Aldiz, Sedano eta lank.

(2009c), ezberdintasunak aurkitu zituzten MAJri eta EJri dagokienez 6 postutako sailkapena

erabiliz. Honenbestez, posible da postu gehiagoko sailkapena burutuz, jokalarien profil

espezifikoagoa agertzen dela pentsatzea.

Espainiar Selekzioarekin izandako partaidetzaren arabera, ez zen ezberdintasun

estatistikoki adierazgarririk egon; baina Selekzioarekin parte hartutakoak jauzi altuagoak

burutu zituzten. Ildo berdinean, Todd eta lank. (2002) ere, ez zuten ezberdintasun

adierazgarririk aurkitu JBren errendimenduan maila internazionaleko eta 1go mailako

emakume jokalari ingelesen artean; baina kasu honetan 1go mailako jokalari ez

internazionalek jokalari internazionalek baino jauzi altuagoak burutu zituzten. Era berean,

Sedano eta lank. (2009c), MAJn Erregional mailako jokalariek 1go Nazionalekoek baino

emaitza hobeagoak lortu zituztela ikusi zuten, nahiz eta ezberdintasun adierazgarririk ez

egon bi taldeen artean. Aldiz, ezberdintasun adierazgarriekin topo egin zuten Mujika eta

lank. (2009), Espainiako Superligako talde batek BMAJ eta MAJ estatistikoki altuagoak burutu

baitzituen 1go Nazionalekoak baino; eta baita Smith eta lank. (2007) ere, Estatu Batuetan

NCAAko (National Collegiate Athletic Association) 1go mailakoek 3. mailakoek baino BMAJ

altuagoak burutu baitzituzten.

Eztabaida

185

Ikerketa hauetako emaitzak ikusita, ez dirudi maila ezberdinetako emakume

futbolarien behealdeko gorputz-adarretako indar esplosiboaren inguruan ondorio zehatz bat

atera daitekeenik; baliteke, atal honen hasieran esan den bezala, jauzi eta teknika

ezberdinen erabilera, emaitz ezberdin hauek azaltzearen arrazoietako bat izatea.

5.2.2.4. YO-YO INTERMITTENT RECOVERY TEST LEVEL 1 (YO-YO IR1)

Test honen bitartez neurtutako bi aldagaietan (korrika egindako distantzia eta

gehieneko abiadura aerobikoa), ez zen ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk egon

azterketa-aldi ezberdinen artean; baina hobekuntza joera hauteman zen (1053.33 ± 252.60m

T2n eta 1261.05 ± 255.56m T4n; 4.15 ± 0.11 m/s T2n eta 4.25 ± 0.11 T4n, hurrenez hurren).

Honekin bat dator 20 urte azpiko Munduko Txapelketarako emakumezkoen talde baten

prestakuntzan gertatutakoa, 2005ko urria eta 2006ko abuztuaren bitartean taldeak

hobekuntza progresiboa izan baitzuen, 750m ingurutik 1500m ingurura (Tunstall, H.-ren

komunikazio pertsonala, Bangsbo eta lank. (2008) lanean ikusia). Honekin lotuta, kontuan

hartzekoa da, nahiz eta Yo-Yo IR testaren errendimendu-maila adinarekin batera hobetzen

joan, emakumeek 17-18 urterekin emakume futbolari nagusien antzeko Yo-Yo IR

errendimendu maila lortuta dutela (Bangsbo eta lank., 2008).

Test hau oso zabalduta egon arren, ez dira aurkitzen emakume futbolarietan test

honen denboraldiko jarraipena egin duten ikerketa gehiegirik. Dena den, Yo-Yo IR1 proba

erabili duten ikerketa batzuetako emaitzak ondorengo hauek dira: Espainiako Superligako

talde batena eta 1go Nazionaleko beste batena, 1224 ± 255 m eta 826 ± 160 m izan ziren,

hurrenez hurren (Mujika eta lank., 2009); Danimarkako 1go mailako jokalari batzuen emaitza

1379 m (600-1960) izan zen (Krustrup eta lank., 2005); Danimarkako eta Suediako 1go

mailako jokalariena 1380 ± 100 m izan zen (Mohr eta lank., 2003a, 2004); eta bukatzeko,

Eztabaida

186

EEBB-tako Ipar Carolinako Unibertsitateko taldekoena 1470 ± 232 m izan zen (Kirkendall eta

lank., 2003, 2004, 2005). Liga berdinean jokatzen zuten jokalarien emaitzak izan ezik,

izendatutako lan hauetako emaitzak, ikerketa honetako taldearenak baino hobeagoak izan

ziren.

Interesgarria izango litzateke neurketa hauek denboraldiko zein unetan burutu ziren

ezagutzea; Krustrup eta lank. (2003a), Yo-Yo IR1 testaren errendimenduan ematen diren

ezberdintasunak, beste batzuen artean, denboraldiko unearen menpe daudela ikusi

baitzuten gizonezko futbol jokalarietan. Honen ildoan, Brady eta lank. (1997), profesional

mailako jokalariekin bi denboralditako jarraipena egin zuten; 170 taupada minutuko eta

laktato-atalaseari dagokien lan intentsitateetan, ez zuten ezberdintasun adierazgarririk ikusi

lehenengo denboraldiaren bukaeraren eta bigarrenaren hasieraren artean. Egile hauek,

egoera fisikoak denboraldiko puntu zehatz batzuetan aldaketa adierazgarriak izan arren,

egoera fisikoaren maila hauek ez direla mantentzen denboraldi guztian zehar ondorioztatu

zuten. Modu berean, Aziz eta lank. (2005), denboraldian zehar erresistentzia aerobikoa

hobetu, mantendu edo gutxitu egiten dela baieztatzen duten ikerketa ezberdinak izendatzen

dituzte; eta nahiz eta aurredenboraldian zehar taldeko kiroletan Yo-Yo IR1 testaren

errendimenduan hobekuntza handiak ikusten diren, erantzun anitzak agertzen dira

jokalarien artean denboraldian zehar (Bangsbo eta lank. 2008). Hauekin ados, Krustrup eta

lank. (2003a) ikusi zutenez, eliteko gizonezko futbolarien Yo-Yo IR1 testaren emaitzak

adierazgarriki hobetzen dira aurredenboraldian zehar, baina emaitza hauek okertu egiten

dira denboraldi hasiera eta bukaeraren artean (ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk

egon ez arren, jokalarien artean errendimendu aldaketa handiak ikusi zituzten denboraldian

zehar). Bilakaera hau (gehieneko gaitasun aerobikoaren jaitsiera), gaur egungo futbol-jokoak

inposatzen dituen lehentasun fisiologikoen aldaketen ondorioa izan daiteke (Miller eta lank.,

2007).

Eztabaida

187

Gauzak horrela, azpimarratzekoa da behin aurredenboraldia iraganda ere, ikerketa

honetako taldeak Yo-Yo IR1 testean izan zuen hobekuntza. Eta test hau partidako

esfortzuaren eredua imitatzen saiatzen bada, proba honetan hobetzeak, zelaiko

errendimendua hobetzea ekar dezakeela pentsatu daiteke.

Zelaiko postuen artean ez zen ezberdintasun estatistikoki adierazgarririk egon test

honen errendimenduan. Baina aurrelariek lortu zituzten denboraldi guztiko emaitza

hoberenak; bigarrenak, erdilariak izan ziren; eta hirugarrenak, atzelariak. Emakume

futbolariekin egindako beste ikerketa batzuetan ordea, erdilariek atzelariek baino emaitza

hobeagoak lortu zituzten (Krustrup eta lank., 2005; Mohr eta lank. 2008) eta baita

aurrelariek baino hobeagoak ere (Krustrup eta lank., 2005). Datu hauek ikusirik, badirudi

erdilariak etenkako erresistentzia aerobiko maila bikaina izan behar dutela, beraien

postuaren eskakizunak betetzeko.

Gaitasun aerobikoari eta etenkako ariketaren errendimenduari dagokienez, Krustrup

eta lank. (2005) aldaketa adierazgarriak ikusi zituzten txapelketa mailen artean. Eta honekin

bat etorriz, Mujika eta lank. (2009) ezberdintasun adierazgarria ikusi zuten Espainiako

Superligako talde baten eta 1go Nazionaleko beste baten Yo-Yo IR1 testaren artean. Ikerketa

honetako taldea, nahiz eta internazionalak eta ez internazionalak egon, badirudi nahiko

homogeneoa dela; ez baitzen test honetan ezberdintasun adierazgarririk egon beraien

artean.

Eztabaida

188

5.3. ALDAGAI EZBERDINEN ARTEKO ERLAZIOAK

Aldagai ezberdinen arteko korrelazioak aztertzeko orduan, kontuan eduki behar da nagusiki

bi azterketa mota burutu zirela: alde batetik, azterketa-aldietan lortutako emaitzen arteko

korrelazioak; eta bestetik, emaitza hauek azterketa-alditik aldira (entrenamendu-aldia)

izandako bilakaeren (emaitza bakoitzak izandako hobekuntza edo okerragotzea) arteko

korrelazioak. Horrez gain, bai emaitzek bai bilakaerek entrenamenduetan eta partidetan

landutako edukiekin izandako korrelazioak aztertu ziren.

Ondorengo lerroetan ikusi ahal den bezala, emakume futbolarien gorputz-

konposizioaren eta errendimendu fisikoaren adierazle diren proba ezberdinetako emaitzen

arteko korrelazioak behatu izan dira ikerlan ezberdinetan; gehien bat proba fisikoen arteko

erlazioak. Baina emakume futbolariekin burututako ikerketetan, ez dago aldagai hauek

entrenamendu-aldi zehatz batean izandako bilakaera behatu izan duen lanik.

Ikerketa honetan bilakaera kontzeptupean murgilduta dagoena, aldaketak bezala

aurkitu genezake elite mailako eskubaloi emakume jokalariekin burututako Granados (2007)

eta Granados eta lank. (2008) lanetan.

Aurrerantzean, korrelazioa eta alderantzizko korrelazioa kontzeptuak erabiliko dira;

korrelazioaren emaitzaren ikurra positiboa denean edota ikurra negatiboa denean, hurrenez

hurren.

Eztabaida

189

Hiru entrenamendu-aldietan, baina nagusiki lehenengo bietan, korrelazio

adierazgarriak azaldu ziren hainbat entrenamendu-edukiren eta muskulu-portzentajearen

eta gantz-kopuruaren adierazle diren aldagaien artean; eta baita guztira landutako

bolumenaren eta izendatuta gorputz-konposizioa osatzen duten aldagai hauen artean ere.

Honek zera erakusten du, minutu gehiago entrenatu eta jokatu zuten jokalariek,

entrenamendu-aldietan zehar gantz-kopurua gehien jaitsi eta muskulu-portzentajea gehien

igo zituztela, eta honen ondorioz, jokalari hauek azterketa-aldietan gantz- eta muskulu-

kopuru txikienak izan zituztela. Gertaera hau nagusiki lehenengo bi aldietan izateak, lotura

izan dezake denboraldian zehar bolumenak izan zuen joerarekin, entrenamendu-alditik

aldira asteko eta saioko landutako bolumena adierazgarriki jaisten joan baitzen. Guzti honi

jokalariek denboraldian zehar gantz-portzentajea jaitsi eta muskulu-portzentajea igo zutela

gehituz, badirudi jarraitutako entrenamendu-programa eta partida-egutegia, gantz- eta

muskulu-kopuruak hobetzeko aina estimulu direla; ahaztu gabe elikadurak gai honetan izan

dezakeen garrantzia.

Gorputz-konposizioarekin jarraituz eta honek proba fisikoekin izandako erlazioa

behatuz, T2n eta T3n adierazgarritasunak egon ziren antropometriaren, gorputz-osagaien

eta somatotipoaren eta Yo-Yo IR1 probaren artean. Hauetatik aipagarriak dira gantz-

kopuruaren adierazle diren aldagaiek eta pisuak, Yo-Yo IR1ekin izan zuten alderantzizko

korrelazioa. Honekin bat etorriz, Mujika eta lank. (2009) ere gantz-tolesturen baturaren eta

Yo-Yo IR1 probaren artean alderantzizko korrelazioa ikusi zuten Espainiako Superligako eta

1go Nazionaleko jokalarietan; ez ordea pisuaren kasuan, korrelazioa positiboa izan baitzen.

Gertaera honetan sakontzeko, garrantzitsua izango litzateke azken ikerketa honetako

muskulu-portzentajeak ezagutzea; zeren eta ikerketa honetako E3n korrelazio adierazgarria

(p<0.01) azaldu zen muskulu-portzentajearen eta Yo-Yo IR1 probaren bilakaeren artean.

Gauzak horrela, pentsatu daiteke gantz-portzentaje baxuagoa izateak eta muskulu-

Eztabaida

190

portzentaje altuagoa, etenkako erresistentzia aerobikoaren errendimendua hobetzeko

lagungarri izan daitezkeela; honen ildoan, Mujika eta lank. (2009) ere gorputz-

konposizioaren rola aditzera eman zuten.

Baina ez dirudi gorputz-konposizioa soilik erresistentzia aerobikoaren baldintzatzailea

edo mugatzailea denik, zeren eta E1ean, 15m leun probako abiaduraren bilakaerak

korrelazio adierazgarria izan zuen altueraren eta muskulu-portzentajearen bilakaerekin; eta

baita alderantzizko korrelazioa gantz-kopurua adierazten duten aldagaien bilakaerekin ere.

Honen bidetik, Todd eta lank. (2002) 1go mailako emakume futbolari ingelesen gantz-

portzentajearen eta 5 m eta 30 m esprint-denboren (r=0.42, p<0.01 eta r=0.45, p<0.001) eta

JBren (r=-0.26, p<0.01) artean, korrelazio adierazgarria aurkitu zuten.

Gantz- eta muskulu-portzentajea pisuaren barnean dauden bi aspektu direla esan

daiteke, eta beste lan batzuetan ikusi den bezala (Mujika eta lank., 2009; Todd eta lank.,

2002), hauen arteko oreka egokia aurkitzea eta baita denboraldian zehar hauen ezagutza

izatea ere, lagungarria izango da arrakasta lortzeko. Ideia hau indartuz, E1ean, pisuaren eta

trebetasun zirkuituaren arteko korrelazioa adierazgarria (p<0.05) izan zen bezala (pisu

gehien irabazi zuten jokalariek, zirkuituko emaitzak gutxien hobetu zituztenak izan ziren; eta

alderantziz); E2n, pisuaren eta BMAJren artekoa (p<0.05) izan zen (pisu gehien irabazi zuten

jokalariek, jauzien emaitzak gehien hobetu zituztenak izan ziren; eta alderantziz). Eta azken

korrelazio hau osatuz, aurreko lerroetan esan bezala, Todd eta lank. (2002) gantz-

portzentajearen eta JBren artean alderantzizko korrelazio adierazgarria aurkitu zuten; hau

da, gantz-portzentaje baxuena izan zutenek, jauzirik altuenak burutu zituzten. Aipatu bezala,

ezinbestekoa da denboraldian zehar pisuaren atzean izkutatzen diren aldagai ezberdinen

ezagutza izatea.

Proba fisikoen artean ere, egon ziren korrelazio adierazgarriak, eta hauen artean

aipatzekoa da azterketa-aldi guztietan egon zela 15m leun probaren eta BMAJ probaren

Eztabaida

191

arteko korrelazio estatistikoki adierazgarria, eta kasu gehienetan p<0.001ekoa izan zen; hau,

denboraldi guztian zehar mantendu zen korrelazio adierazgarri bakarra da. Todd eta lank.

(2002) ere, alderantzizko korrelazio adierazgarria ikusi zuten 5 m eta 30 m esprint-

denboraren eta JBren artean; eta baita Vescovi eta McGuigan-ek (2008) MAJ eta esprint-

denboraren artean ere. Aldiz, Mujika eta lank. (2009), ikerlan honetako abiadura proba (15

m) eta jauzi mota (BMAJ) berdinak erabiliz, ez zuten korrelazio estatistikoki adierazgarririk

ikusi bi proba hauen artean; ezta McCurdy eta lank. (2010) ere, Estatu Batuetan NCAAko 1go

mailako jokalariekin egindako ikerlanean, 10 m eta 25 m esprint denboraren eta MAJren

artean.

E3n eta denboraldi osoa kontuan izaniko aldian, bi proba hauen (15m leun eta BMAJ)

bilakaeren arteko korrelazioa ere, adierazgarria izan zen. Hain zuzen ere, Polman eta lank.

(2004) Ipar Ingalaterrako 1go mailako emakumeekin burututako ikerketa eta gero,

behealdeko gorputz-adarren indarraren hobekuntzak abiaduraren hobekuntzan zerikusia

izan dezakeela ondorioztatu zuten. Aipatutako datu hauek ezagututa, eta baita esprintatzeko

ahalmenaren (5m, 10m, 20m eta 30m) eta behealdeko gorputz-adarretako muskuluen

indarraren (errepikapen maximo bakarra) arteko korrelazioa ere adierazgarria izan zela

kroaziar emakume futbolarietan (Vucetic eta lank., 2007), ez zen agertu espero zitekeen

indar-entrenamenduaren eta abiadura-probaren arteko erlazio adierazgarria. Baliteke,

esprint-errendimenduaren fase ezberdinak hobetzeko indar-entrenamendua osatzen duten

ariketa mota eraginkorrenak, oraindik ez direla argiki ezagutzen (McCurdy eta lank., 2010).

Emaitza hauekin, esan daiteke esprint- eta jauzi-errendimenduaren arteko erlazioa ez

dela guztiz ezagutzen; alegia, datu urritasunagatik, eta ikerketen diseinuan eta laginaren

motan dauden ezberdintasunengatik (McCurdy eta lank., 2010).

Horrez gain, 15m leun eta BMAJ probek, T4n alderantzizko korrelazio estatistikoki

adierazgarria azaldu zuten trebetasun probarekiko (p<0.01). Honekin ados, Vescovi eta

Eztabaida

192

McGuigan-ek (2008) ere, esprint-distantzia ezberdinak (9.1 m, 18.3 m, 27.4 m, 36.6 m) eta

trebetasun testak (Illinois eta Pro-agility) burutzeko denboren artean, korrelazio estatistikoki

adierazgarriak ikusi zituzten; baita MAJren eta Illinois eta Pro-agility trebetasun testen

artean ere. Mujika eta lank. (2009) ere, korrelazio adierazgarria aurkitu zuten 15 m esprint

eta 15 m trebetasun probak burutzen lortutako abiaduren artean; ez ordea BMAJ eta MAJ

jauzien eta 15 m trebetasun probaren artean.

Baina ikerketa honetan, eta Vescovi eta McGuigan-ek (2008) lortutako emaitzak

indartuz, denboraldi osoa kontuan izanda, trebetasun probaren eta BMAJren bilakaeren

artean ere, alderantzizko korrelazio adierazgarria egon zen (p<0.01).

Trebetasun probaren bilakaerak, Yo-Yo IR1en bilakaerarekin ere alderantzizko

korrelazio adierazgarria izan zuen (p<0.05). Nolabait honekin bat eginez, trebetasunaren eta

partidan burututako guztizko distantziaren artean korrelazio altua (R2=0.92, p=0.0015)

aurkitu zuten Kirkendall eta lank. (2003, 2004, 2005); burutu zituzten beste probekiko (JB,

Illinois Agility Run, 20 m esprint, 7x20/30 m, Cooper eta Yo-Yo IR1) hau izan zen guztizko

distantzia aurreikusteko aldagairik hoberena. Eta aldi berean, partidan burututako guztizko

distantzia hau, Yo-Yo IR1 testaren errendimenduarekin dago positiboki erlazionatuta (Mohr

eta lank., 2003a, 2004; Krustrup eta lank., 2005). Aitzitik, Mujika eta lank. (2009) ez zuten

korrelazio adierazgarririk ikusi 15 m agility trebetasun probaren eta Yo-Yo IR1 testaren

artean. Baina test hau burutzen futbolariek batez beste 4.55 ± 0.25 m/s-ko abiadura eraman

bazuten, zirkuitua burutzeko gutxi gorabehera 3.30 s behar izan zituzten. Kirkendall eta

lank. (2004, 2005) erabilitako zirkuitua burutzeko, jokalariek 15.42 ± 0.43 s behar izan

zituzten; eta ikerketa honetako lau azterketa-aldietan, jokalariek 11 s behar izan zituzten

trebetasun zirkuitua burutzen. Datu hauek ikusirik, posible izango litzateke pentsatzea,

zirkuituaren iraupenak moduren batean baldintzatu egiten duela proba horren eta Yo-Yo IR1

testaren eta BMAJren arteko erlazioa.

Eztabaida

193

Yo-Yo IR1 testarekin jarraituz, T3n lortutako emaitzek korrelazio adierazgarria

(p<0.05) izan zuten aurreko entrenamendu-aldian (E2) jokatutako partida ofizialak

edukiarekin. Beraz, partida-minutu gehien jokatu zituzten jokalariak, intentsitate altuko lan

aerobikoa errepikaturik burutzeko gaitasun-maila hoberena zutenak izan ziren. Eta kontuan

izaten bada partida ofizialak edukiak izan zuen korrelazio adierazgarri bakarra Yo-Yo IR1

testarekikoa izan zela, bat dator Bangsbo eta lank. (2008) eta Mohr eta lank. (2003a, 2004)

baieztatu zutenarekin, Yo-Yo IR1 testa partidarekin erlazionatuta dauden emakume

jokalarien gaitasun fisikoak ebaluatzeko, erabili daitezkeen probetariko bat dela. Proba

honen bilakaerak, E3n, korrelazio adierazgarria azaldu zuen ere entrenamendu-aldi horretan

landutako gehieneko indarra eta potentzia aerobikoa baloiarekin edukiekiko (p<0.05); azken

lan mota hau, gehieneko bihotz-maiztasunaren %90en gainetik egindako lana da. Hala eta

guztiz ere, Yo-Yo IR1en errendimenduak nahiz eta denboraldian zehar hobetzeko joera

azaldu, hobekuntza hau ez zen adierazgarria izan (ikus 4.3.2.4. atalean). Beraz, etenkako

erresistentzia aerobikoa gaitasuna adierazgarriki hobetzeko, gehieneko indarra eta potentzia

aerobikoa baloiarekin edukiak gehiago lantzea, edota hauen ildotik beste entrenamendu-

eduki motaren bat entrenamendu-programara gehitzea, egokia izan daiteke. Proposamen

honekin ados, Helgerud eta lank. (2011) elite-mailako 18.1 ± 0.8 urtetako gizonezko futbol

jokalarien gaitasun aerobikoa hobetzeko, baloirik gabe intentsitate altuko erresistentziaren

entrenamendu osagarria beharrezkoa dela baieztatu zuten. Horrez gain, Clark-ek (2010)

intentsitate mistoko tartekaturiko erresistentzia entrenamendu-programa, hemeretzi urte

azpiko emakume futbolarien gaitasun aerobikoa hobetzeko egokia zela ondorioztatu zuen

(baina kontuan hartzekoa da azken jokalari hauek ez zirela elite-mailakoak, eta hauen

hobekuntza-tartea zabalagoa izan ohi da beraien abiapuntu maila baxuagoa delako, ez

baitute jarraitu izan entrenamendu-programa zorrotzik ezta espezifikorik ere). Bestalde,

Polman eta lank., (2004) emakume futbol jokalarien ahalmen aerobikoa mugatu barik,

indarra hobetu daitekeela baieztatu zuten. Horrez gehiago, errepikapen maximo

Eztabaida

194

bakarrarekiko %85 baino karga altuagoak erabiliz eta abiadura maximoa emanez akzio

kontzentrikoari, emaitza altuak lortzen dira futbol jokalarien esprintetan eta jauzietan; eta

errendimendu aerobikoa handitzen du lan ekonomiaren hobekuntzaren bitartez (Hoff eta

Helgerud, 2004). Gauzak horrela, ikerketa honetan azaldutako Yo-Yo IR1en eta gehieneko

indarraren arteko korrelazio adierazgarriak, indarraren entrenamendua onuragarria izan

daitekeela intentsitate altuko erresistentzia aerobikoa hobera egiteko adierazten du; eta

hortaz, aprobetxatu eta entrenamendu-programa diseinatzeko orduan, kontuan hartu

beharreko edukia izan beharko litzateke.

Denboraldiko plangintzaren eta entrenamendu-programaren diseinua burutzeko

orduan, ez dira bakarrik hobekuntzak lortzeko aspektuak kontuan izan behar, baita

okerragotzea ekiditzen laguntzen dutenak ere. Horregatik garrantzitsua da ikerketa honetan

E2n taktikak eta 15m leun probek izan zuten alderantzizko korrelazio adierazgarria (p<0.05);

hau da, taktika edukia gehien landu zuten jokalariek, abiadura proba gutxien hobetu zutenak

izan ziren. Korrelazio hauek burutu ezean, E2n 15m leun probako abiadura estatistikoki

hobetzeak, eta aldi berean, taktika edukia gehien landu zen edukia izateak eta beste

entrenamendu-aldietan baino adierazgarriki gehiago lantzeak, errealitatearekin bat ez

datozen ondorioetara heltzea ekar dezake; eta abiadura probaren hobekuntza, 5.2.2.1.

atalean azalduta dagoen bezala, beste eduki batzuen eraginarengatik sor daiteke. Ikerlan

honetako taktika edukia osatzen duen ariketa mota nagusia, murriztutako espazioko jokoak

dira; eta hauen inguruan, Gabbett eta Mulvey (2008) ere, ez zutela estimulu nahikorik

eskaintzen emakumeen internazional mailako txapelketako intentsitate altuko

(errepikatutako esprinta) eskakizunak simulatzeko ondorioztatu zuten.

195

6. ONDORIOAK

Ondorioak

197

6. ONDORIOAK

1. Futbolarien gantz-kopuruaren adierazle diren aldagaien jaitsiera eta muskulu-

portzentajearen igoera adierazgarriak eman ziren denboraldian zehar. Badirudi

orokorrean lan egindako bolumenaren eragina izan daitekeela, eta jarraitutako

entrenamendu-programa eta partida-egutegia estimulu nahikoa direla aldaketa

hauek sortzeko.

2. Nahiz eta zenbait joera azaldu, ez zen ezberdintasun estatistiko adierazgarririk

egon zelaiko postuen artean; ez gorputz-konposizioaren adierazle diren

aldagaietan, ezta ere errendimendu fisikoa baloratzeko erabilitako probetan.

Honen ondorioz, baliteke ez egotea futbolariek izan beharreko profil espezifiko

bat, talde honetako postu bakoitzaren eskakizunak betetzen laguntzen duena.

3. Taldearen %71.4k ez zuen Espainiar Selekzioarekin partaidetzarik izan, eta hauek

ez zuten ezberdintasunik azaldu partaidetza izan zutenekiko; ez gorputz-

konposizioari dagokionez, ezta errendimendu fisikoari dagokionez ere. Beraz,

jokalari hauen maila altua izan daitekeela aditzera ematen da; eta aldi berean,

nahiz eta taldearen barne jokalari internazionalak egon, talde homogeneo bat

dela.

4. Aurredenboraldiaren bukaeran, soilik hobekuntza estatistikoki adierazgarri

bakarra ikusi zen jokalarien gorputz-konposizioari eta errendimendu fisikoari

dagokienez; hau BMAJ proban izan zen. Horrez gain, aldi honetan ez zen azaldu

korrelazio adierazgarririk entrenamendu- eta partida-edukien eta proba fisikoen

artean; bai ordea, edukien eta gantzaren adierazle diren aldagaien eta muskulu-

portzentajearen artean. Ondorioz, baliteke, aurredenboraldian burututako lana

Ondorioak

198

ez dela jokalarietan hobekuntza adierazgarriak eragiteko aina estimulu; aldi

honetan burututako entrenamendu-programa ez dela egokiena futbolarietan

hobekuntzak sortzeko; edota jokalariek oporraldian jarraitutako mantentze-

programaren ondorioz, denboraldi hasieran duten egoera fisikoa, maila

bikainekoa dela.

5. Trebetasun proban izan ezik, neurtutako beste hiru proba fisikoetan (15 m leun,

BMAJ eta Yo-Yo IR1) hobekuntza joera eman zen denboraldian zehar; eta joera

hau adierazgarria bilakatu zen denboraldiko une eta aldi zehatz batzuetan. Honez

gain, kontuan hartuta denboraldiko aldi luze batez jokalariak asteroko txapelketa-

sistemaren barne daudela, eta horrek futbolariak maila altu batean egotera

behartzen dituela, badirudi zaila dela egoera fisikoan hobekuntza adierazgarriak

lortzea denboraldi guztian zehar.

6. Abiadura eta behealdeko gorputz-adarretako indar esplosiboaren emaitzen

artean, eta baita hauen bilakaeren artean ere, korrelazio adierazgarriak azaldu

ziren, bi proba hauen arteko lotura estua adieraziz; baina ez zen egon

entrenamendu edukirik hauekin zuzenean erlaziorik zuenik. Honen ondorioz,

posible da pentsatzea ez dela argiki ezagutzen entrenamendu-eduki edota

plangintza-mota egokiena, abiadura eta behealdeko gorputz-adarretako indar

esplosiboa, eta hauen arteko erlazioa, hobetzeko.

7. Taktika edukiak eta 15m leun probaren bilakaerak izandako korrelazio

adierazgarria alderantzizkoa izanari, aldi horretan gehien landu zen edukia taktika

izan zela eta eduki hau beste entrenamendu-aldietan baino adierazgarriki gehiago

landu zela gehituz, badirudi taktika edukiak (nagusiki murriztutako espazioko

jokoek) futbolarien abiadura-gaitasunarengan okerragotzeak ekar ditzakeela.

Ondorioak

199

8. Adierazgarria izan zen Yo-Yo IR1 probaren eta muskulu-portzentajearen arteko

korrelazioa, eta baita potentzia aerobikoa baloiarekin eta gehieneko indarra

edukiekin izandakoa ere; eta alderantzizkoa izan zen proba honek pisuarekin eta

gantzaren adierazle diren aldagai ezberdinekin izandako korrelazioa. Gauzak

horrela, pentsatu daiteke gantz-portzentaje baxuagoa eta muskulu-portzentaje

altuagoa izatea, etenkako erresistentzia aerobikoaren errendimendua hobetzeko

lagungarria dela; eta baita gehieneko indarra eta potentzia aerobikoa baloiarekin

edo baloi gabe edukien entrenamendua ere, edota helburu hauetan oinarritutako

eduki ezberdinen entrenamendua.

9. Orokorrean entrenamendu- eta partida-edukien eta errendimendu fisikoaren

artean aurkitutako korrelazio adierazgarri kopuru baxuagatik, badirudi ez dela

argiki ezagutzen entrenamendu-eduki edota plangintza-mota egokiena futbolean

erabakigarriak diren gaitasun fisikoak hobetzeko. Honenbestez, arlo honetan

gehiago ikertu eta sakondu beharra dagoela esan daiteke.

201

7. IKERKETAREN MUGAK ETA ETORKIZUNEKO ILDOAK

Ikerketaren mugak eta etorkizuneko ildoak

203

7. IKERKETAREN MUGAK ETA ETORKIZUNEKO

ILDOAK

7.1. IKERKETAREN MUGAK

Azterketa-aldien egutegia prestatzeko orduan, lehenengoa (T1) aurredenboraldi hasieran

burutzea ezinbestekoa zela erabaki zuten taldeko teknikariek; baina kontuan izanda

azterketa-eguna futbolariak oporralditik itzuli osteko hirugarren entrenamendu-eguna zela,

jokalariek denboraldiko une horretan Yo-Yo IR1 testak eskatzen duen esfortzu maila jasan

beharra ez zela aproposena, erabaki zuten. Proba hau T1en burutu ez izanak,

aurredenboraldiko entrenamendu-programak eta partidek, etenkako erresistentzia

aerobikoarengan izan zezaketen eragina ezagutzea galarazi zuen. Atezainen kasuan, ez zen

test hau burutu denboraldian zehar; baina ikusirik postuen artean ez zela ezberdintasun

estatistikoki adierazgarririk azaldu, interesgarria izan zitekeen atezainen etenkako

erresistentzia aerobikoa zer nolakoa zen ezagutzea eta beste postuekiko konparatzea. Eta

postu honekin jarraituz, jokalari hauen entrenamenduen informazioa jaso izanak, agian

postu honen inguruan eta beste postuekiko ezberdintasunen inguruan, zenbait aspektu

argitzeko lagungarria izan zitekeen.

Erresistentzia mota ezberdinak lantzera bideraturiko ariketen bihotz-maiztasuna

ezagutzeko eta ondorengo hauen sailkapena burutzeko, soilik entrenamendu-eredu

ezberdinekin burutu ziren neurketak; eta ez zen aurrera eraman erresistentzia landu zen

entrenamendu-saio guztien neurketa. Jarraipen hau aurrera ez eramatearen arrazoi nagusia,

horrek sorrarazten zuen giza-baliabideen eta baliabide materialen beharraren eza izan zen.

Ikerketaren mugak eta etorkizuneko ildoak

204

Honen ildoan, entrenamenduen eta partiden inguruko kuantifikazioan, hauetan

landutako eduki ezberdinen bolumena neurtu zen; baina horrekin batera, ez zen proposatu

eduki mota bakoitzak jokalarietan adierazten zuen barne-karga (bihotz maiztasuna,

hautemandako esfortzu-indizea, odol analisiak, etab. erabiliz).

7.2. ETORKIZUNEKO ILDOAK

Jokalariek landutako bolumenaren informazioa osatzeko, garrantzitsua izango litzateke

edukien intentsitatearen inguruko ezagutza sakontzea. Horretarako, ezinbestekoa litzateke

ikerketa honetan burutu den lana errepikatzea, baina kasu honetan bolumena

kuantifikatzeaz gain, entrenamendu-saio eta partida guztien bihotz-maiztasunaren eta

hautemandako esfortzu-indizearen neurketa ere burutuz; kanpo-kargak futbolarietan

eragiten duen barne-karga hobeto ezagutzeko.

Horrez gain, abiadura, trebetasuna, behealdeko gorputz-adarretako indar esplosiboa

eta etenkako erresistentzia aerobikoa hobetzera bideraturiko entrenamendu-programen

diseinuan sakondu beharra dago; denboraldiaren barne hauen aplikazio-momentu egokiena

zein izango litzatekeen aztertuz, eta jokalariengan eragin ditzaketen aldaketa fisikoetan eta

antropometrikoetan arreta berezia jarriz.

205

8. ERREFERENTZIA BIBLIOGRAFIKOAK

Erreferentzia bibliografikoak

207

8. ERREFERENTZIA BIBLIOGRAFIKOAK

Abrantes, C.I., Nunes, M.I., Macas, V.M., Leite, N.M., Sampaio, J.E. (2012). Effects of the

number of players and game type constraints on heart rate, rating of perceived

exertion, and technical actions of small-sided soccer games. Journal of Strength and

Conditioning Research, 26(4): 976-981.

Akubat, I., Abt, G. (2011). Intermittent exercise alters the heart rate-blood lactate

relationship used for calculating the training impulse (TRIMP) in team sport players.

Journal of Science and Medicine in Sport, 14(3): 249-253.

Akubat, I., Abt, G., Barrett, S. (2012). Integrating the internal and external training load in

soccer. 3rd World Conference on Science and Soccer. Abstract book. Organized by

Victoris & Gent BC. pp.152.

Alexiou, H., Coutts, A.J. (2008). A comparison of methods used for quantifying internal

training load in women soccer players. International Journal of Sports Physiology and

Performance, 3(3): 320-330.

Algroy, E.A., Hetlelid, K.J., Seiler, S., Pederson, J.I.S. (2011). Quantifying training intensity

distribution in a group of norwegian professional soccer players. International Journal

of Sports Physiology and Performance, 6(1): 70-81.

Ali, A., Foskett, A., Gant, N. (2008). Validation of a soccer skill test for use with females.

International Journal of Sports Medicine, 29(11): 917-921.

Andersson, H. (2012). Monitoring training load and recovery for optimal performance during

the World Cup Finals 2011. 3rd World Conference on Science and Soccer. Abstract

book. Organized by Victoris & Gent BC. pp.51.


208

Andersson, H., Krustrup, P., Mohr, M. (2007). Differences in movement pattern, heart rate

and fatigue development in international versus national league matches of Swedish

and Danish elite female soccer players. Journal of Sports Science and Medicine, 6:

suppl. 10, 109.

Andersson, H., Raastad, T., Nilsson, J., Paulsen, G., Garthe, I., Kadi, F. (2008).

Neuromuscular fatigue and recovery in elite female soccer: effects of active recovery.

Medicine and Science of Sports and Exercise, 40(2): 372-380.

Andersson, H., Randers, M.B., Heiner-Moller, A., Krustrup, P., Mohr, M. (2010). Elite female

soccer players perform more high-intensity running when playing in international

games compared with domestic league games. Journal of Strength and Conditioning

Research. 24(4):912-919.

Aroso, J., Rebelo, A.N., Fomes-Pereira, J. (2003). Physiological impact of selected game-

related exercises. Science and Football V: Book of Abstracts (edited by F. Alves, J.

Cabri, J.A. Diniz, T. Reilly), pp. 41. Madrid: Gymnos Editorial Deportiva.

Avloniti, A.A., Douda, H.T., Tokmakidis, S.P., Kortsaris, A.H., Papadopoulou, E.G.,

Spanoudakis, E.G. (2007). Acute effects of soccer training on white blood cell count

in elite female players. International Journal of Sports Physiology and Performance, 2:

239-249.

Aziz, A.R., Tan, F., Teh, K.C. (2005). Variation in selected fitness attributes of professional

soccer players during a league season. Science and Football V (edited by T. Reilly, J.

Cabri, D. Araújo), pp. 134-138. London and New York: Routledge.

Bangsbo, J. (1994). Fitness training in football: A Scientific Approach. Bagsværd, Denmark:

HO+Storm.

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18202563?ordinalpos=3&itool=EntrezSystem2.PEntrez.Pubmed.Pubmed_ResultsPanel.Pubmed_DefaultReportPanel.Pubmed_RVDocSum

http://journals.lww.com/nsca-jscr/Abstract/2010/04000/Elite_Female_Soccer_Players_Perform_More.4.aspx




209

Bangsbo, J. (2003). Integration of science in the training of elite football players. Science and

Football V: Book of Abstracts (edited by F. Alves, J. Cabri, J.A. Diniz, T. Reilly), pp. 13.

Madrid: Gymnos Editorial Deportiva.

Bangsbo, J., Iaia, F.M., Krustrup, P. (2008). The Yo-Yo intermittent recovery test: a useful

tool for evaluation of physical performance in intermittent sports. Sports Medicine.

38(1): 37-51.

Bangsbo, J., Krustrup, P. (2009). Physical demands and training of top-class soccer players.

Science and Football VI (edited by T. Reilly and F. Korkusuz), pp. 318-330. London and

New York: Routledge.

Barnsley, R., Thompson, A.H., Barnsley, P.E. (1985). Hockey success and birth-date: the

relative age effect. Journal of the Canadian Association for Health, Physical Education

and Recreation, 51: 23-28.

Bartolini, J.A., Brown, L.E., Coburn, J.W., Judelson, D.A., Spiering, B.A., Aguirre, N.W.,

Carney, K.R., Harris, K.B. (2011). Optimal elastic cord assistance for sprinting in

collegiate women soccer players. Journal of Strength and Conditioning Research,

25(5): 1263-1270.

Baxter-Jones, A.D., Helms, P., Maffulli, N., Baines-Preece, J.C., Preece, M. (1995). Growth

and development of male gymnasts, swimmers, soccer and tennis players: a

longitudinal study. Annals of Human Biology, 22(5): 381-394.

Borresen, J., Lambert, M.I. (2009). The quantification of training load, the training response

and the effect on performance. Sports Medicine, 39(9): 779-795.

Bradley, P.S., Mascio, M.D., Peart, D., Olsen, P., Sheldon, B. (2010). High-intensity activity

profiles of elite soccer players at different performance levels. Journal of Strength

and Conditioning Research, 24(9): 2343-2351.


210

Brady, K., Maile, A., Ewing, B. (1997). An investigation into the fitness of profesional soccer

players over two seasons. Science and Football III (edited by T. Reilly, J. Bangsbo, M.

Hughes), pp. 118-122. London: E & FN Spon.

Brandes, M., Heitmann, M., Müller, L. (2012). Physical responses of different small-sided

game formats in elite youth soccer players. Journal of Strength and Conditioning

Research, 26(5): 1353-1360.

Brink, M.S., Nederhof, E., Visscher, C., Schmikli, S.L., Lemmink, K.A.P.M. (2010). Monitoring

load, recovery, and performance in young elite soccer players. Journal of Strength

and Conditioning Research, 24(3): 597-603.

Brink, M., Visscher, C., Mol, J., Lemmink, K. (2009). Training load, recovery and interval

endurance capacity in elite female soccer players. 14th Annual Congress of the

European College of Sports Science. Book of Abstracts (edited by Loland, S., Bo, K.,

Fasting, K., Hallen, J., Ommundsen, Y., Roberts, G., Tsolakidis, E.), pp.489.

Bunc, V., Psotta, R. (2003). Functional characteristic of the Czech top female soccers. Science

and Football V: Book of Abstracts (edited by F. Alves, J. Cabri, J.A. Diniz, T. Reilly), pp.

182. Madrid: Gymnos Editorial Deportiva.

Bunc, V., Psotta, R. (2004). Functional characteristic of the Czech top female soccers. Journal

of Sports Sciences, 22(6): 528.

Can, F., Yilmaz, I., Erden, Z. (2004). Morphological characteristics and performance variables

of women soccer players. Journal of Strength and Conditioning Research, 18(3): 480-

485.

Casamichana, D., Castellano, J. (2010). Time-motion, heart-rate, perceptual and motor

behaviour demands in small-sideds soccer games: Effects of pitch size. Journal of

Sports Sciences, 28(14): 1615-1623.


211

Casamichana, D., Castellano, J., Calleja, J., San Román, J., Castagna, C., (2012). Relationship

between indicators of training load in soccer players. Journal of Strength and

Conditioning Research, doi: 10.1519/JSC.0b013e3182548af1.

Castagna, C., Barbero Álvarez, J.C. (2005). El test Yo-Yo de recuperación intermitente nivel

1. Revista de Entrenamiento Deportivo, 19 (2): 21-27.

Castagna, C., Belardinelli, R., Abt, G. (2003). The VO2 and heart rate response to training

with a ball in youth soccer players. Science and Football V: Book of Abstracts (edited

by F. Alves, J. Cabri, J.A. Diniz, T. Reilly), pp. 42. Madrid: Gymnos Editorial Deportiva.

Castagna, C., Castellini, E. (2012). Vertical jump performance in Italian male and female

national-teams soccer players. Journal of Strength and Conditioning Research, doi:

10.1519/JSC.0b013e3182610999.

Castagna, C., Impellizzeri, F.M., Belardinelli, R., Abt, G., Coutts, A., Chamari, K., D´Ottavio,

S. (2006). Cardiorespiratory responses to Yo-Yo intermittent endurance test in

nonelite youth soccer players. Journal of Strength and Conditioning Research, 20(2):

326-330.

Castagna, C., Impellizzeri, F.M., Manzi, V., Ditroilo, M. (2010). The assessment of maximal

aerobic power with the Multistage fitness test in young women soccer players.

Journal of Strength and Conditioning Research, 24(6): 1488-1494.

Castellano, J., Casamichana, D., Dellal, A. (2012). Influence of game format and number of

players on heart rate responses and physical demands in small-sided soccer games.

Journal of Strength and Conditioning Research, doi: 10.1519/JSC.0b013e318267a5d1.

Clark, J. (2010). The use of an 8-week mixed-intensity interval endurance-training program

improves the aerobic fitness of female soccer players. Journal of Strength and



212

Cobley, S., Baker, J., Wattie, N., McKenna, J. (2009). Annual age-grouping and athlete

development: a meta-analytical review of relative age effects in sport. Sports

Medicine, 39(3): 235-256.

Cobley, S.P., Schorer, J., Baker, J. (2008). Relative age effects in professional German soccer:

a historical analysis. Journal of Sports Sciences, 26(14): 1531-1538.

Coito, N., Moreira, A., Crispin-Santos, A., Brito, J. (2005). Physiological characteristics of the

load on a training exercise “2x1” in soccer. 10th Annual Congress of the European

College of Sports Science. Abstract Book. pp.387-388.

Coutts, A., Rampinini, E., Marcora, S., Castagna, C., Impellizzeri, F. (2009). Heart rate and

blood lactate correlates of perceived exertion during small-sided soccer games.

Journal of Science and Medicine in Sport, 12(1): 79-84.

Davis, J.A., Brewer, J. (1992). Physiological characteristics of an international female soccer

squad. Journal of Sports Sciences, Conference communications, 10: 142-143.

Davis, J.A., Brewer, J. (1993). Applied physiology of female soccer players. Sports Medicine

16(3): 180-189.

Dellal, A., Chamari, K., Pintus, A., Girard, O., Cotte, T., Keller, D. (2008). Heart rate

responses ruring small-sided games and short intermittent running training in elite

soccer players: a comparative study. Journal of Strength and Conditioning Research,

22(5): 1449-1457.

Dellal, A., Varliette, C., Owen, A., Chirico, E., Pialoux, V. (2011). Small-sided games vs.

interval training in amateur soccer players: effects on the aerobic capacity and the

ability to perform intermittent exercises with changes of direction. Journal of

Strength and Conditioning Research, doi: 10.1519/JSC.0b013e31824294c4.


213

Delorme, N., Boiché, J., Raspaud, M. (2009). The relative age effect in elite sport: the French

case. Research Quartely for Exercise and Sport, 80 (2): 336-344.

Delorme, N., Boiché, J., Raspaud, M. (2010). Relative age effect in female sport: a diachronic

examination of soccer players. Scandinavian Journal of Medicine and Science in

Sports, 20 (3): 509-515.

DeMello, J.J., Bellew, J., Winter, T., Levermann, L. (2004). Physical and physiological

characteristics of adolescent male and female varsity soccer players. Journal of Sports

Sciences, 22(6): 537.

Dowson, M.N., Cronin, J.B., Presland, J.D. (2002). Anthropometric and physiological

differences between gender and age groups of New Zealand National Soccer players.

Science and football IV (edited by W. Spinks, T. Reilly, & A. Murphy), pp. 63-71.

London and New York: Routledge.

Eniseler, N. (2005). Heart rate and blood lactate concentrations as predictors of

physiological load on elite soccer players during various soccer training activities.


Evangelista, M., Pandolfi, O., Fanton, F., Faina, M. (1992). A funtional model of female

soccer players: Analysis of functional characteristics. Journal of Sports Sciences.

Conference communications, 10: 145.

Fanchini, M., Azzalin, A., Castagna, C., Schena, F. (2011). Effect of bout duration on exercise

intensity and technical performance of small-sided games in soccer. Journal of

Strength and Conditioning Research, 25(2): 453-458.

Faulkner, J.A. (1968). Physiology of swimming and diving. Human Exercise Physiology. Ed.

Academic Press. Baltimore.


214

Favero, T., Jackson, K. (2009). Seasonal improvements among women´s collegiate soccer

players using a one day per week aerobic interval training model. 14th Annual

Congress of the European College of Sports Science. Book of Abstracts (edited by

Loland, S., Bo, K., Fasting, K., Hallen, J., Ommundsen, Y., Roberts, G., Tsolakidis, E.),

pp. 429.

Flanagan, T., Merrick, E. (2002). Quantifying the work-load of soccer players. Science and

football IV (edited by W. Spinks, T. Reilly, & A. Murphy), pp. 341-349. London and

New York: Routledge.

Gabbett, T.J., Mulvey, M.J. (2008). Time-motion analysis of small-sided training games and

competition in elite women soccer players. Journal of Strength and Conditioning

Research, 22(2): 543-552.

Garganta, J., Maia, J., Silva, R., Natal, A. (1993). A comparative study of explosive leg

strength in elite and non-elite young soccer players. Science and Football II (edited by

T. Reilly, J. Clarys, A. Stibbe), pp. 304-306. London: E & FN Spon.

Gil, S.M. (2003). Garapenean dauden futbolarien ezaugarri antropometriko eta fisiologikoak.

Doktorego Tesia. UPV/EHUko Medikuntza eta Odontologi Fakultateko Fisiologia Saila.

Gil, S.M., Gil, J., Ruiz, F., Irazusta, A., Irazusta, J. (2007). Physiological and anthropometric

characteristics of young soccer players according to their playing position: relevance

for the selection process. Journal of Strength Conditioning Research, 21(2): 438-45.

Gil, S.M., Santos, J. (2009). Perfil antropométrico de las jugadoras de fútbol de los Juegos

Olímpicos de Pekín, Mundial sub 20 y Mundial sub 17. Investigando para Innovar en

la Actividad Física y el Deporte (Eds. O. Usabiaga, J. Castellano, J. Etxebeste), pp. 141-

146. Vitoria-Gasteiz. www.gidekit.com.

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?Db=pubmed&Cmd=Search&Term=






215

Goldschmied, N. (2011). No evidence for the relative age effect in professional women´s

sports. Sports Medicine, 41(1): 87-88.

Gómez, M. (2006). ¿Existen un conjunto de características comunes y propias de las

jugadoras de fútbol? Educación Física y Deportes, Revista Digital, Año 10-nº 92.

Gómez-Piriz, P.T., Jiménez-Reyes, P., Ruiz-Ruiz, C. (2011). Relation between total body load

and session rating of perceived exertion in professional soccer players. Journal of

Strength and Conditioning Research, 25(8): 2100-2103.

González, J.M. (2007). El efecto relativo de la edad en el fútbol. Archivos de Medicina del

Deporte, volumen XXIV (117): 5-13.

Gorostiaga, E., Granados, M.C., Ibañez, J., González-Badillo, J. J., Izquierdo, M. (2006).

Effects of an entire season on physical fitness changes in elite male handball players.

Medicine and Science of Sports and Exercise, 38(2): 357-366.

Granados, C. (2007). Características antropométricas, condición física y velocidad de

lanzamiento en balonmano de elite y amateur. Tesis Doctoral Ciencias del Deporte.

UPV/EHU.

Granados, C., Gorostiaga, E., Izquierdo, M., Ibañez, J., Ruesta, M. (2008). Effects of an

entire season on physical fitness changes in elite female handball players. Medicine

and Science of Sports and Exercise, 40(2): 351-361.

Grondin, S., Deshaies, P., Nault, L.P. (1984). Trimestres de naissance et participation au

hockey et au volleyball. La Revue Québécoise de l’Activité Physique. 2: 97-103.

Heath, B.H., Carter, J.E.L. (1967). A modified somatotype method. American Journal of

Physical Anthropology, 27(1): 57-74.


216

Helgerud, J., Engen,L.C., Wisloff, U., Hoff. J.(2001). Aerobic endurance training improves

soccer performance. Medicine and Science in Sports and Exercise, 33(11):1925-1931.

Helsen, W.F., Winckel, J.V., Williams, M.A. (2005). The relative age effect in youth soccer

across Europe. Journal of Sports Sciences, 23(6): 629-636.

Hewitt, A., Withers, R., Lyons, K. (2007). Match analyses of Australian international women

soccer players using an athlete tracking device. Journal of Sports Science and

Medicine, 6: suppl. 10, 107.

Hill-Haas, S., Coutts, A., Dawson, B., Rowsell, G. (2010). Time-motion characteristics and

physiological responses of small-sided games in elite youth players: the influence of

player number and rule changes. Journal of Strength and Conditioning Research,

24(8): 2149-2156.

Hills-Haas, S., Coutts, A., Rowsell, G., Dawson, B. (2009a). Generic versus small-sided game

training in soccer. International Journal of Sports Medicine, 30(3):636-642.

Hill-Haas, S., Rowsell, G., Dawson, B., Coutts, A. (2009b). Acute physiological responces and

time-motion characteristics of two small-sided training regimes in youth soccer

players. Journal of Strength and Conditioning Research, 23(1): 111-115.

Hoare, D.G., Warr, C.R. (2000). Talent identification and women´s soccer: An Australian

experience. Journal of Sports Sciences, 18(9): 751-758.

Hoff, J., Helgerud, J. (2004). Endurance and strength training for soccer players.

physiological considerations. Sports Medicine, 34(3): 165-180.

Hoshikawa, Y., Kanno, A., Ikoma, T., Muramatsu, M., Iida. T., Uchiyama, A., Nakajima, Y.

(2005). Off-season and pre-season changes in total and regional body composition in

Japanese Professional Soccer League players. Science and Football V (edited by T.

Reilly, J. Cabri, D. Araújo), pp. 160-166. London and New York: Routledge.


217

Impellizzeri, F.M., Marcora, S.M., Castagna, C., Reilly, T., Sassi, A., Iaia, F.M., Rampinini, E.

(2006). Physiological and performance effects of generic versus specific aerobic

training in soccer players. International Journal of Sports Medicine, 27(6): 483-492.

Impellizzeri, F.M., Rampinini, E., Coutts, A.J., Sassi, A., Marcora, S.M. (2004). Use of RPE-

based training load in soccer. Medicine and Science in Sports and Exercise, 36(6):

1042-1047.

Ingebrigtsen, J., Dillern, T., Shalfawi, S.A.I., (2011). Aerobic capacities and anthropometric

characteristics of elite female soccer players. Journal of Strength and Conditioning

Research, 25(12): 3352-3357.

International Standards for Anthropometric Assessment (ISAK). (2001). Published by the

International Society for the Advancement of Kinanthropometry. National Library of

Australia ISBN 0868037125.

Jensen, K., Larsson, B. (1992). Variations in physical capacity among the Danish national

soccer team for women during a period of supplemental training. Journal of Sports

Sciences, Conference communications, 10: 144.

Jensen, K., Larsson, B. (1993). Variations in physical capacity in a period including

supplemental training of the national Danish soccer team for women. Science and

Football II (edited by T. Reilly, J. Clarys, A. Stibbe), pp. 114-117. London: E & FN Spon.

Jeong, T.S., Reilly, T., Morton, J., Bae, S.W., Drust, B. (2011). Quantification of the

physiological loading of one week of “pre-season” and one week of “in-season”

training in professional soccer players. Journal of Sports Sciences, 29(11): 1161-1166.

Jones, M.T., Matthews, T.D., Murray, M., Raalte, J.V., Jensen, B.E. (2010). Psychological

correlates of performance in female athletes during a 12-week off-season strength


218

and conditioning program. Journal of Strength and Conditioning Research, 24(3): 619-

628.

Juric, I. Sporis, G., Vatroslav, M. (2007). Analysis of morphological features and played team

positions in elite female soccer players. Journal of Sports Science and Medicine, 6:

suppl. 10, 106.

Kelly, D., y Drust, B. (2009). The effect of pitch dimensions on heart rate responses and

technical demands of small–sided soccer games in elite players. Journal of Science

and Medicine in Sport, 12(4): 475–479.

Kelly, D.M.; Gregson, W.; Reilly, T.; Drust, B. (2012). The development of a soccer-specific

training drill for elite-level players. Journal of Strength and Conditioning Research,

doi: 10.1519/JSC.0b013e3182610b7d.

Kirkendall, D.T. (2007). Issues in training the female player. British Journal Sports Medicine,

41 (Suppl): i64-i67.

Kirkendall, D.T., Leonard, K., Garrett, W.E. (2004). On the relationship between fitness and

running volume and intensity in female soccer players. Journal of Sports Sciences,

22(6): 549-551.

Kirkendall, D.T., Leonard, K., Garrett, Jr., W.E. (2003). On the relationship of fitness to

running volume and intensity in female soccer players. Science and Football V: Book

of Abstracts (edited by F. Alves, J. Cabri, J.A. Diniz, T. Reilly), pp. 218. Madrid: Gymnos

Editorial Deportiva.

Kirkendall, D.T., Leonard, K., Garrett, W.E. (2005). On the relationship between fitness and

running volume and intensity in female soccer players. Science and Football V (edited

by T. Reilly, J. Cabri, D. Araújo), pp. 395-398. London and New York: Routledge.


219

Köklü, Y., Asci, A., Kocak, F.U., Alemdaroglu, U., Dündar, U. (2011a). Comparison of the

physiological responses to different small-sided games in elite young soccer players.


Köklü, Y., Ersöz, G., Alemdaroglu, U., Asç, A., Özkan, A. (2011b). Physiological responses

and time motion characteristics of 4-a-side small-sided game in young soccer players:

the influence of different team formation methods. Journal of Strength and

Conditioning Research, doi: 10.1519/JSC.0b013e318244341d.

Krustrup, P., Andersson, H., Mohr, M., Randers, M.B., Jensen, J.M., Zebis, M., Kirkendal, D.,

Bangsbo, J. (2009). Match activities and fatigue development of elite female soccer

players at different levels of competition. Science and Football VI (edited by T. Reilly

and F. Korkusuz), pp. 205-221. London and New York: Routledge.

Krustrup, P., Mohr, M., Amstrup, T., Rysgaard, T., Johansen, J., Steensberg, A., Pedersen,

P.K., Bangsbo, J. (2003a). The Yo-Yo Intermittent Recovery Test: Physiological

response, reliability, and validity. Medicine and Science in Sports and Exercise, 35(4):

697-705.

Krustrup, P., Mohr, M., Amstrup, T., Rysgaard, T., Johansen, J., Steensberg, A., Pedersen,

P.K., Bangsbo, J. (2003b). The Yo-Yo Intermittent Recovery Test: Physiological

response, reproducibility and its application to elite football. Science and Football V:

Book of Abstracts (edited by F. Alves, J. Cabri, J.A. Diniz, T. Reilly), pp. 107. Madrid:

Gymnos Editorial Deportiva.

Krustrup, P., Mohr, M., Ellingsgaard, H., Bangsbo, J. (2005). Physical demands during an

elite female soccer game: importance of training status. Medicine and Science in

Sports and Exercise, 37(7): 1242-1248.




220

Krustrup, P., Mohr, M., Heiner-Moler, A., Krustrup, B., Poulsen, A., Bangsbo, J. (2006). The

use of sub-maximal and maximal Yo-Yo Entermittent Endurance test in soccer. 11th

Annual Congress of the European College of Sports Science. Book of Abstracts.

pp.244-245.

Krustrup, P., Zebis, M., Jensen, J.M., Mohr, M. (2010). Game-induced fatigue patterns in

elite female soccer. Journal of Strength and Conditioning Research, 24(2): 437-441.

Kunz, M. (2007). Gran Censo 2006: 265 millones juegan al fútbol. FIFA World Magazine,

julio: 10-15.

Little, T., Williams, A.G. (2006). Suitability of soccer training grills for endurance training.


Little, T., Williams, A.G. (2007). Measures of exercise intensity during soccer training drills

with professional soccer players. Journal of Strength and Conditioning Research,

21(2): 367-371.

Majgaard, J., Bredsgaard, R., Krustrup, P., Bangsbo, J. (2009). Intermittent high-intensity

drills improve in-seasonal performance of elite soccer players. Science and Football VI

(edited by T. Reilly and F. Korkusuz), pp. 296-301. London and New York: Routledge.

Mallo, J., Navarro, E. (2008). Physical load imposed on soccer players during small-sided

training games. Journal of Strength and Conditioning Research, 48(2): 166-171.

Manzi, V., Bovenzi, A., Impellizzeri F.M., Carminati, I., Castagna, C. (2012). Individual

training-load and aerobic-fitness variables in premiership soccer players during the

pre-competitive season. Journal of Strength and Conditioning Research, doi:

10.1519/JSC.0b013e31825dbd81.

Matiegka, J. (1921). The testing of physical efficiency. American Journal of Physical

Anthropology , 4(3): 223-230.


221

McCurdy, K.W., Walker, J.L., Langford, G.A., Kutz, M.R., Guerrero, J.M., McMillan, J. (2010).

The relationship between kinematic determinants of jump and sprint performance in

Division I Women Soccer players. Journal of Strength and Conditioning Research,

24(12): 3200-3208.

Miles, A., Maclaren, D., Reilly, T., Yamanaka, K. (1993). An analysis of physiological strain in

four-a-side women´s soccer. Science and Football II (edited by T. Reilly, J. Clarys, A.

Stibbe), pp. 140-145. London: E & FN Spon.

Miller, T.A., Thierry-Aguilera, R., Congleton, J.J., Amendola, A.A., Clark, M.J., Crouse, S.F.,

Martin, S.M., Jenkins, O.C. (2007). Seasonal changes in VO2max among division 1A

collegiate women soccer players. Journal of Strength and Conditioning Research,

21(1): 48-51.

Miyamura, S., Seto, S., Kobayashi, H. (1997). A time analysis of men´s and women´s soccer.

Science and Football III (edited by T. Reilly, J. Bangsbo, M. Hughes), pp. 251-257.

London: E & FN Spon.

Mohr, M., Ellingsgaard, H., Andersson, H., Bangsbo, J., Krustrup, P. (2003a). Physical

demands in high-level female soccer – application of fitness tests to evaluate match

performance. Science and Football V: Book of Abstracts (edited by F. Alves, J. Cabri,

J.A. Diniz, T. Reilly), pp. 37–38. Madrid: Gymnos Editorial Deportiva.

Mohr, M., Ellingsgaard, H., Andersson, H., Bangsbo, J., Krustrup, P. (2004). Physical

demands in high-level female soccer: application of fitness tests to evaluate match

performance. Journal of Sports Sciences, 22(6): 552-553.

Mohr, M., Krustrup, P., Andersson, H., Kirkendal, D., Bangsbo, J. (2008). Match activities of

elite women soccer players at different performance levels. Journal of Strength and



222

Mohr, M., Krustrup, P., Kirkendal, D., Bangsbo, J. (2007). Differences in physical match

performance at two levels in female soccer. Journal of Sports Science and Medicine,

6: suppl. 10, 108.

Mujika, I., Santisteban, J., Impellizzeri, F.M., Castagna, C. (2009). Fitness determinants of

success in men's and women's football. Journal of Sports Science, 27(2): 107-114.

Orntoft, C., Bendiksen, M., Johansen, L., Hornstrup, T., Krustrup, P., Randers, M.B. (2012).

Performance parameters of elite female footballers vs. untrained women before and

after 16 wks of recreational football training. 3rd World Conference on Science and

Soccer. Abstract book. Organized by Victoris & Gent BC. pp.86.

Owen, A.L., Wong, S.P., Paul, D., Dellal, A. (2011). Effects of a periodised small-sided game

training intervention on physical performance in elite professional soccer. Journal of

Strength and Conditioning Research, doi: 10.1519/JSC.0b013e318242d2d1.

Owen, A.L., Wong, S.P., McKenna, M., Dellal, A. (2011). Heart rate responses and technical

comparison between small- vs. large-sided games in elite professional soccer.


Polman, R., Bloomfield, J., Walsh, D., Nesti, M. (2003). SAQ training for elite female soccer

players. Science and Football V: Book of Abstracts (edited by F. Alves, J. Cabri, J.A.

Diniz, T. Reilly), pp. 217. Madrid: Gymnos Editorial Deportiva.

Polman, R., Walsh, D., Bloomfield, J., Nesti, M. (2004). Effective conditioning of female

soccer players. Journal of Sports Science, 22(2): 191-203.

Rampinini, E., Impellizzeri, F.M., Castagna, C., Abt, G.,Chamari, K., Sassi, A., Marcora, S.M.

(2007). Factors influencing physiological responses to small-sided soccer games.

Journal of Sports Sciences, 25(6): 659-666.






223

Rampinini, E., Marcora, S.M., Castagna, C., Abt, G., Chamari, K., Sassi, A., Impellizzeri, F.M.

(2005). Variables influecing soccer-specific exercise intensity. 10th Annual Congress of

the European College of Sports Science. Abstract Book. pp. 86.

Randers, M.B., Andersen, L.J., Orntoft, C., Bendiksen, M., Hartan, J., Hansen, P.R.,

Krustrup, P. (2012). Musculoskeletal and cardiovascular health profile of elite female

footballers vs. untrained women - effects of 16 wks of recreational football training.

3rd World Conference on Science and Soccer. Abstract book. Organized by Victoris &

Gent BC. pp.87.

Rebelo, A., Brito, J., Seabra, A., Oliveira, J., Drust, B., Krustrup, P. (2012). A new tool to

measure training-load in soccer training and match play. International Journal of

Sports Medicine, 33(4):297-304.

Reilly, T. (2003). Science and Football: A History and an Update. Science and Football V: Book

of Abstracts (edited by F. Alves, J. Cabri, J.A. Diniz, T. Reilly), pp. 8. Madrid: Gymnos

Editorial Deportiva.

Reilly, T., Bangsbo, J., Franks, A. (2000). Anthropometric and physiological predispositions

for elite soccer. Journal of Sports Sciences, 18(9): 669–683.

Reilly, T., White, C. (2004). Small-sided games as an alternative to interval-training for soccer

players. Journal of Sports Sciences, 22(6): 559.

Reilly, T., White, C. (2005). Small-sided games as an alternative to interval-training for soccer

players. Science and Football V (edited by T. Reilly, J. Cabri, D. Araújo), pp. 344-347.


Rhea, M.R., Lavinge, D.M., Robbins, P., Esteve-Lanao, J., Hultgren, T.L. (2009). Metabolic

conditioning among soccer players. Journal of Strength and Conditioning Research,

23(3): 800-806.


224

Rhodes, C.E., and Mosher, R.E. (1992). Aerobic and anaerobic characteristics of elite female

university soccer players. Journal of Sports Sciences, Conference communications, 10:

143-144.

Rico-Sanz, J. (1998). Body composition and nutritional assessments in soccer. International

Journal of Sports Nutrition, 8(2): 113-123.

Rocha, M.S.L. (1975). Peso ósseo do brasileiro de ambos sexos de 17 a 25 años. Arquivos de

anatomía e antropología. Rio de Janeiro, pp. 445-50.

Rubley M.D., Haase A.C., Holcomb W.R., Girouard, T.J., Tandy, R.D. (2011). The effect of

plyometric training on power and kicking distance in female adolescent soccer

players. Journal of Strength Conditioning Research, 25(1): 129-134.

Sannicandro, I., Colella, D., Rosa, A.R., Morano, M. (2007). Countermovement jumping

gender differences in soccer. Journal of Sports Science and Medicine, 6: suppl. 10,

181-182.

Sassi, R., Reilly, T., Impellizzeri, F. (2005). A comparison of small-sided games and interval

training in elite professional soccer players. Journal of Sports Sciences, 22(6): 562.

Sassi, R., Reilly, T., Impellizzeri, F. (2005). A comparison of small-sided games and interval

training in elite professional soccer players. Science and Football V (edited by T.

Reilly, J. Cabri, D. Araújo), pp. 341-343. London and New York: Routledge.

Scott, D. (2007). Physical status of elite female soccer players. Journal of Sports Science and

Medicine, 6: suppl. 10, 185.

Scott, D., Chisnall, P.J., Todd, M.K. (2002). Dietary analysis of English female soccer players.

Science and football IV (edited by W. Spinks, T. Reilly, & A. Murphy), pp. 245-250.



225

Scott, D., Drust, B. (2007). Work-rate analysis of elite female soccer players during match-

play. Journal of Sports Science and Medicine, 6: suppl. 10, 107-108.

Sedano, S., Cuadrado, G., Redondo, J.C., De Benito, A. (2009a). Perfil antropométrico de las

mujeres futbolistas españolas. Análisis en función del nivel competitivo y de la

posición ocupada habitualmente en el terreno de juego. Apunts. Educación Física y

Deportes, 98:78-87.

Sedano, S., Vaeyens, R., Philippaerts, R.M., Redondo, J.C., De Benito, A.M., Cuadrado, G.

(2009b). Effects of lower-limb plyometric training on body composition, explosive

strength, and kicking speed in female soccer players. Journal of Strength and


Sedano, S., Vaeyens, R., Philippaerts, R.M., Redondo, J.C., Cuadrado, G. (2009c).

Anthropometric and anaerobic fitness profile of elite and non-elite female soccer

players. The Journal of Sports Medicine and Physical Fitness, 49(4): 387-94.

Shephard, R.J. (1999). Biology and medicine of soccer: an update. Journal of Sports Sciences.

17(10): 757-86.

Sirotic, A.C., Coutts, A.J (2007). Physiological and performance test correlates of prolonged,

high-intensity, intermittent running performance in moderately trained women team

sport athletes. Journal of Strength and Conditioning Research, 21(1): 138-144.

Sjökvist, J., Laurent, M., Richardson, M., Curtner-Smith, M., Holmberg, H-C., Bishop, P.

(2011). Recovery from high-intensity training sessions in female soccer players.


Smith, R., Ford, K.R., Myer, G.D., Holleran, A., Treadway, E., Hewet, T.E. (2007).

Biomechanical and performance differences between female soccer athletes in


226

National Collegiate Athletic Association Divisions I and III. Journal of Athletic Training,

42(4):470-476.

Stolen, T., Chamari, K., Castagna, C., Wisloff, U. (2005). Physiology of Soccer. An Update.

Sports Medicine, 35(6): 501-536.

Tamer, K., Günay, M., Tíryakí, G., Cicioolu, I., Erol, E. (1997). Physiological characteristics of

Turkish female soccer players. Science and Football III (edited by T. Reilly, J. Bangsbo,

M. Hughes), pp. 37-39. London: E & FN Spon.

Todd, M. K., Scott, D., Chisnall, P. J. (2002). Fitness characteristics of English female soccer

players: An analysis by position and playing standard. Science and football IV (edited

by W. Spinks, T. Reilly, & A. Murphy), pp. 374–381. London and New York: Routledge.

Tumilty, D. (1993). Physiological characteristics of elite soccer players. Sports Medicine,

16(2): 80-96.

Tumilty, D. McA., Darby S. (1992). Physiological characteristics of Australian female soccer

players. Journal of Sports Sciences. Abstract, 10: 145.

Vescovi, J.D., Brown, T., Murray, T.M. (2006). Positional characteristics of physical

performance in Division I college female soccer players. Journal of Sports Medicine

and Physical Fitness, 46(2): 221-226.

Vescovi, J.D., McGuigan, M.R. (2008). Relationships between sprinting, agility, and jump

ability in female athletes. Journal of Sports Sciences, 26(1): 97-107.

Vescovi, J.D., Rupf, R., Brown, T.D., Marques, M.C. (2011). Physical performance

characteristics of high-level female soccer players 12-21 years of age. Scandinavian

Journal of Medicine and Science in Sports, 21(5): 670-678.


227

Vincent, J., Glamser, F.D. (2006). Gender differences in the relative age effect among us

olympic development program youth soccer players. Journal of Sports Sciences, 24(4):

405-413.

Von Döbeln, W. (1964). Determination of body constituents. Occurrences, causes and

prevention of overnutrition. Edited by Gunnar Blix. Upsala: Alkimist & Wiksell.

Vucetic, V., Sporis, G., Jukic, I. (2007). Muscle strength, kicking and sprinting performance

parameters in elite female soccer players. Journal of Sports Science and Medicine, 6:

suppl. 10, 109-110.

Watie, N., Cobley, S., Baker, J. (2008). Towards a unified understanding of relative age

effects. Journal of Sports Sciences, 26(13): 1403-1409.

Wells, C., Reilly, T. (2002). Influence of playing position on fitness and performance

measures in female soccer players. Science and football IV (edited by W. Spinks, T.

Reilly, & A. Murphy), pp. 369-373. London and New York: Routledge.

Werstein, K., Lund, R. (2012). The effects of two stretching protocols on the reactive

strength index in female soccer and rugby players. Journal of Strength and


Williams, K., Owen, A. (2007). The impact of players numbers on the physiological responses

to small-sided games. Journal of Sports Science and Medicine, 6: suppl. 10, 100.

Würch, A. (1974). La femme et le sport. Medicine Sportive, 5 (1).

www.fifa.com/. International Football Association Board-en (IFAB) web orria.

Zubillaga, A. (2006). La actividad del jugador de fútbol en alta competicion: Análisis de

variabilidad. Tesis Doctoral. Facultad de Psicología de la Universidad de Málaga.



228

Departamento de Psicología social, Antropología Social, Trabajo Social y Servicios

Sociales.

229

9. ERANSKINAK

231

Igo ERANSKINA

Emakume futbolarien profil antropometrikoa

*antropometria osagarri bezala **antropometria atal bezala ***antropometrian oinarrituta At.: atezainak barne

Ikerketa Maila / Herrialdea At. n Adina Pisua Altuera Gantza (%)

Alexiou eta Coutts

(2008)*

17-19-20 urte azpiko elitekoak /

Ingalaterra

? 15 19.3 ± 2.0 64.8 ± 7.7 169.0 ± 5.1 ---

Ali eta lank.

(2008)*

1go maila /

Zelanda Berria ?

19 20.9 ± 4.9 60.8 ± 6.5 1.66 ± 0.05 ---

Ordezko 1go maila

Zelanda Berria 16 23.3 ± 8.3 61.9 ± 6.5 1.66 ± 0.05 ---

Andersson eta

lank. (2008)*

1go maila /

Suedia - Norvegia Ez

8 22.6 ± 4.2 63.3 ± 7.1 167.1 ± 5.7 ---

1go maila /

Suedia - Norvegia 9 21.6 ± 2.6 65 ± 4.6 167.2 ± 4.7 ---

Avloniti eta lank.

(2007)*

Talde Nazionala /

Grezia ? 10 23.8 ± 3.5 59.9 ± 7.2 166.2 ± 6.7 13.2 ± 1.0

Bartolini eta lank.

(2011) * Unibertsitarioak ? 18 19.1 ± 1.1 64.5 ± 6.9 168.5 ± 5.5 ---

Brink eta lank.

(2009)*

1go maila/

Holanda ? 13 22.8 ± 4.31 64.4 ± 10.7 --- 25.1 ± 3.14

Bunc eta Psotta

(2003)*

1go maila /

Txekiar Errepublika Ez 14 25.3 ± 4.8 64.5 ± 9.9 164.5 ± 6.1 14.9 ± 5.7

Bunc eta Psotta

(2004)*

1go Maila /

Txekiar Errepublika Ez 14 25.3 ± 4.8 64.5 ± 9.9 1.65 ± 0.06 14.9 ± 5.7

Can eta lank.

(2004)**

Profesionalak /

Turkia ? 17 20.73 ± 2.09 56.63 ± 5.03 162.4 ± 5.79 19.75 ± 0.69

Davis eta Brewer

(1992)**

Talde Nazionala /

Ingalaterra ? 14 25.4 ± 3.7 59.6 ± 5.2 166 ± 6.5 21.1 ± 2.7

Dowson eta lank.

(2002)**

Talde Nazionala /

Zelanda Berria ? 20 seniorrak 65.9 ± 9.8 166.3 ± 5.6 21.3 ± 9.3

Favero eta Jackson

(2009)**

NCAA Division I /

EEBB ? 16 19.43

60.3 ± 5.93

60.52 ± 5.59 ---

15.46 ± 2.64

15.16 ± 2.7

Ingebrigtsen eta

lank. (2011)**

1go -2. maila /

Norvegia Bai 29 20.8 ± 3.7 60.7 ± 6.6 166 ± 5 ---

Jensen eta Larsson

(1992, 1993)**

Talde Nazionala /

Danimarka ? 10 23 (19-26)

63.2

(54.6-74.1)

169

(159-179)

20.1

(17.5-25.0)

Krustrup eta lank.

(2005)*

1go maila /

Danimarka Ez 14 24 (19-31)

58.5

(49-70.7)

1.67

(1.56-1.80)

14.6

(9.3-21.9)



Krustrup eta lank.

(2010)*

1go maila /

Danimarka Ez 23 23 (18-29)

60.1

(53.3-69.5)

1.69

(1.59-1.80)

18.5

(12.7-27.6)

McCurdy eta lank.

(2010)*

NCAA Division I /

EEBB ? 15 20.19 ± 0.91 61.65 ± 7.7 165 ± 2.44 ---

Miller eta lank.

(2007)**

Texas A&M Unibetsitatea /

EEBB

? 26 18-21 61.9 ± 5.8 --- 16.29 ± 3.1

Mohr eta lank.

(2003a, 2004)*

1go maila /

Danimarka - Suedia ? 18 24 ± 1 61.1 ± 1 168 ± 2 15.1 ± 1

Mujika eta lank.

(2009)*

Superliga /

Espainia ?

17 23.1 ± 2.9 56.8 ± 5.7 1.65 ± 0.04 6 Pliege

74.4 ± 18.1

1go Nazionala /

Espainia 17 17.3 ± 1.6 57.5 ± 7.6 1.64 ± 0.05

6 Pliege

95.1 ± 22.3

Orntoft eta lank.

(2012)** Talde Nazionala ? 13 25 ± 5 65.9 ± 7.6 172 ± 5 ---

Polman eta lank.

(2004)**

1go maila /

Ipar Ingalaterra

Bai

12

21.2 ± 3.1

63.1 ± 6.6 163 ± 0.04 26.2 ± 3.06

1go maila /

Ipar Ingalaterra 12 62.7 ± 10.3 1.64 ± 0.06 26.2 ± 3.40

1go maila /

Ipar Ingalaterra 12 62.4 ± 7.9 1.65 ± 0.05 27.7 ± 3.07

Randers eta lank.

(2012)* Talde Nazionala ? 13 25 ± 5 65.9 ± 7.6 172 ± 5 ---

Rhodes and

Mosher (1992)

Elite mailako Unibertsitarioak

? 12 20.3 59.5 164.8 19.4 ± 4.0

Scott

(2007)** Internazionalak

? 14 23.2 ± 3.0 64.8 ± 3.7 165.4 ± 4.2 20.1 ± 1.9

Scott eta lank.

(2002)*

1go maila /

Ingalaterra ?

26 22.2 ± 6.2 63.3 ± 6.2 163.2 ± 5.7 24.2 ± 3.8

1go Nazionala /

Ingalaterra 46 22.8 ± 6.0 61.3 ± 6.3 163.8 ± 5.9 26.0 ± 3.7

Sedano eta lank.

(2009a)***

1go Nazionala /

Espainia Bai

100 21.25 ± 3.71 57.88 161.30 21.88

1go Erregionala /

Espainia 90 19.91 ± 3.7 61.2 161.39 29.35



Sedano eta lank.

(2009b)**

1go Nazionala /

Espainia Bai

10 23.0 ± 3.2 56.9 ± 7.4 161.5 ± 5.4 23.1 ± 1.5

23.9 ± 1.5

10 22.8 ± 2.1 58.5 ± 9.3 163.0 ± 7.0 22.8 ± 2.0

23.9 ± 2.2

Sedano eta lank.

(2009c)**

1go Nazionala /

Espainia Bai

100 22.1 ± 1.1 57.7 ± 7.5 161.3 ± 5.9 20.1 ± 5.5

1go Erregionala /

Espainia 90 19.1 ± 0.7 61.2 ± 10.8 161.8 ± 7.1 24.6 ± 4.1

Sjökvist eta lank.

(2011)*

NCAA Division I /

EEBB ? 14 20.3 ± 2.3 61.9 ± 6.5 168.1 ± 4.7 20.9 ± 3.4

Smith eta lank.

(2007)*

NCAA Division I /

EEBB ?

19 --- 63.3 ± 7.4 166.7 ± 5.4 ---

NCAA Division III /

EEBB 15 --- 62.9 ± 10.5 162.6 ± 5.9 ---

Tamer eta lank.

(1997)**

Eliteko jokalariak /

Turkia ? 22 --- --- --- 18.3 ± 1.71

Todd eta lank.

(2002)**

Internazionalak /

Ingalaterra

Bai

25 22.3 ± 4.3 61.2 ± 5.2 162.8 ± 5.9 22.9 ± 3.4

1go maila /

Ingalaterra 44 23.4 ± 5.9 62.1 ± 6.4 163.3 ± 5.5 23.9 ± 4.2

Erregionalak /

Ingalaterra 51 21.3 ± 6.6 61.6 ± 7.1 163.9 ± 6.3 25.5 ± 3.5

Tumilty eta Darby

(1992)**

Talde Nazionala /

Australia ? 20 23.1 ± 3.4 58.5 ± 5.7 164.5 ± 6.1

7 Pliege

95.9 ± 23.0

Vescovi eta

McGuigan (2008)*

1go maila unibertsitarioak /

EEBB

? 51 19.9 ± 0.9 64.8 ± 5.9 1.68 ± 0.06 ---

Vescovi eta lank.

(2006)**

1go maila unibertsitarioak /

EEBB

Bai 64 19.8 ± 1.2 64.8 ± 5.9 168.4 ± 5.9 ---

Vucetic eta lank.

(2007)*

19 urte azpiko elitekoak / Kroazia

? 24 17.2 ± 0.8 57.9 ± 8.4 165.6 ± 5.9 ---

Wells eta Reilly

(2002)** Unibertsitarioak Ez 49 19.0 ± 3.4 60.7 ± 5.0 1.64 ± 0.09

22.8 ± 1.4

24.2 ± 1.4

23.1 ± 1.4

24.9 ± 1.1

237

II. ERANSKINA

241

III. ERANSKINA

INFORMACION ACERCA DEL PROYECTO:

PARAMETROS ANTROPOMETRICOS, FISIOLOGICOS Y DE RENDIMIENTO EN FUTBOLISTAS

MUJERES DE ALTO NIVEL: EFECTO DEL ENTRENAMIENTO.

Mediante una colaboración entre el Athletic Club de Bilbao y la Universidad del País Vasco/ Euskal Herriko

Unibertsitatea y con motivo de investigar y ampliar conocimientos entorno al rendimiento en el fútbol femenino

de élite vamos a llevar a cabo un estudio de investigación en las jugadoras de los equipos A y B Femeninos del

Athletic Club de Bilbao.

Para ello, se medirán diferentes parámetros físicos, fisiológicos y del rendimiento al principio, mitad y final de la

temporada en dichos equipos con la finalidad de hacer un seguimiento del desarrollo de las jugadoras de fútbol.

Así se medirán diferentes variables tres veces a lo largo de la temporada:

- Antropometría: a las jugadoras se les tomarán diferentes medidas corporales (altura y peso, seis

pliegues de grasa, tres circunferencias y cuatro diámetros) para calcular la composición corporal

(porcentajes de grasa, hueso y músculo).

- Parámetros de fuerza, potencia, velocidad y resistencia: por medio de diferentes tests:

Prueba de saltos

Prueba de velocidad: de 15 m

Dos pruebas de resistencia:

o 2 series de 12 minutos corriendo a 5’/km.

o “Test Yo-Yo IR”: carrera intermitente.

Prueba de agilidad: corriendo sorteando unos conos.

Todos estos datos serán repetidos en tres ocasiones durante la temporada dándonos información relevante

acerca de los cambios que se dan en su desarrollo, incidiendo en el conocimiento general acerca del desarrollo de

deportistas, y más concretamente futbolistas mujeres.

Os animamos a participar en este interesante proyecto con miras a mejorar el conocimiento sobre el fútbol de las

jugadoras en desarrollo.

Para más información puede ponerse en contacto con la investigadora principal: Dra. Susana Gil Orozko

([email protected]) o con Aduna Badiola Lecue ([email protected]), teléfono de ambas 945013500.

mailto:[email protected]


245

IV. ERANSKINA

CONSENTIMIENTO INFORMADO JUGADORAS MAYORES DE EDAD

TITULO DEL PROYECTO: PARAMETROS ANTROPOMETRICOS, FISIOLOGICOS Y DE RENDIMIENTO EN

FUTBOLISTAS MUJERES DE ALTO NIVEL: EFECTO DEL ENTRENAMIENTO.

Yo, Dña ................................................................................................................, mayor de edad, y con D.N.I.

....................................................,

DECLARO :

Este es un estudio acerca de los parámetros físicos, fisiológicos y de rendimiento en jugadoras de fútbol de alto

nivel. Las intervenciones que se me van a realizar son:

Un cuestionario con preguntas sobre mis datos personales, lesiones, historial deportivo.

Una encuesta sobre la actividad física realizada.

Una antropometría: talla, peso y medidas de los pliegues de grasa, diámetros y perímetros

corporales.

Pruebas de velocidad, saltos y resistencia.

Análisis el entrenamiento realizado.

Las mediciones se realizarán al comienzo, en la mitad y al final de la temporada. He tenido la oportunidad de

comentar y preguntar los detalles de dicha información.

Entiendo que puedo abandonar el estudio en cualquier momento que yo crea oportuno.

También me ha indicado que todos los datos acerca de mi persona son estrictamente confidenciales y se

garantizará el más absoluto respeto a mi intimidad y anonimato.

Dado que entiendo todo lo anterior, CONSIENTO que se me incluya en el citado estudio de

investigación.

Firma de la participante en el estudio, Firma del/a investigador/a,

En ......................., a .......... de ......................................... de ………..

**En caso de necesitar más información o tener alguna duda póngase en contacto con la Dra. Susana Gil, tel.

945013537 [email protected]


CONSENTIMIENTO INFORMADO JUGADORAS MENORES DE EDAD

TITULO DEL PROYECTO: PARAMETROS ANTROPOMETRICOS, FISIOLOGICOS Y DE

RENDIMIENTO EN FUTBOLISTAS MUJERES DE ALTO NIVEL: EFECTO DEL ENTRENAMIENTO.

PADRE/MADRE o TUTOR/TUTORA:

Yo, D/Dña ................................................................................................................, mayor de edad, y con D.N.I.

...................................................., padre/madre o tutor/tutora de la jugadora……………………………………………….

JUGADORA:

Yo, Dña ................................................................................................................, menor de edad, y con D.N.I.

....................................................,

DECLARO :

Este es un estudio acerca de los parámetros físicos, fisiológicos y de rendimiento en jugadoras de fútbol de alto

nivel. Las intervenciones que se me van a realizar son:

Un cuestionario con preguntas sobre mis datos personales, lesiones, historial deportivo.

Una encuesta sobre la actividad física realizada.

Una antropometría: talla, peso y medidas de los pliegues de grasa, diámetros y perímetros

corporales.

Pruebas de velocidad, saltos y resistencia.

Análisis el entrenamiento realizado.

Las mediciones se realizarán al comienzo, en la mitad y al final de la temporada. He tenido la oportunidad de

comentar y preguntar los detalles de dicha información.

Entiendo que puedo abandonar el estudio en cualquier momento que yo crea oportuno.

También me ha indicado que todos los datos acerca de mi persona son estrictamente confidenciales y se

garantizará el más absoluto respeto a mi intimidad y anonimato.

Dado que entiendo todo lo anterior, CONSIENTO que se me incluya en el citado estudio de

investigación.

Firma del padre/madre o tutor/tutora:

Firma de la participante en el estudio,

Firma del/a investigador/a,

En ......................., a .......... de ......................................... de ………..

**En caso de necesitar más información o tener alguna duda póngase en contacto con la Dra. Susana Gil, tel.

945013537 [email protected]


251

V. ERANSKINA

255

VI. ERANSKINA

E = Erresistentzia (E1b: eraginkortasun aerobikoa baloiarekin; E1bg: eraginkortasun aerobikoa baloi gabe; E2bg: ahalmen aerobikoa baloi gabe; E3b: potentzia aerobikoa baloiarekin). A = Abiadura (Ab: abiadura baloiarekin; Abg: abiadura baloi gabe). I = Indarra (IO: indar orokorra; GI: gehieneko indarra; IE: indar espezifikoa). TE = Teknika. TA = Taktika. TT = Teknika-Taktika. M = Malgutasuna. Pre = Prebentzioa (Preb: prebentzioa baloiarekin; Prebg: prebentzioa baloi gabe). P = Partidak (PO: partida ofizialak; PL: lagunarteko partidak).

Saioa / Partida zbk.:

izena

E A I

TE TA TT M

Pre P

E1b E1bg E2bg E3b Ab Abg IO GI IE Preb Prebg PO PL

1

2

4

5

6

7

9

10

11

12

14

15

16

17

18

19

20

21

E = Erresistentzia (E1b: eraginkortasun aerobikoa baloiarekin; E1bg: eraginkortasun aerobikoa baloi gabe; E2bg: ahalmen aerobikoa baloi gabe; E3b: potentzia aerobikoa baloiarekin). A = Abiadura (Ab: abiadura baloiarekin; Abg: abiadura baloi gabe). I = Indarra (IO: indar orokorra; GI: gehieneko indarra; IE: indar espezifikoa). TE = Teknika. TA = Taktika. TT = Teknika-Taktika. M = Malgutasuna. Pre = Prebentzioa (Preb: prebentzioa baloiarekin; Prebg: prebentzioa baloi gabe). P = Partidak (PO: partida ofizialak; PL: lagunarteko partidak). Bb = batez bestekoa. Ds = desbiderapen estandarra.

T1-T2 (E1: 1go entrenamendu-aldia) / T2-T3 (E2: 2. entrenamendu-aldia) / T3-T4 (E3: 3. entrenamendu-aldia):

izena

E A I

TE TA TT M

Pre P

E1b E1bg E2bg E3b Ab Abg IO IM IE Preb Prebg PO PL

1

2

4

5

6

7

9

10

11

12

14

15

16

17

18

19

20

21

Bb

Ds

259

VII. ERANSKINA

Baloi gabe (Bg) Baloiarekin (B)

Erre

sist

en

tzia

Eraginkortasun Aerobikoa E1 AeR Ligero Activación muscular dinámica

Activación muscular estática Calent. gnral balón

Actividad de montaña Calent. gnral balón-rondo

Calent. gnral Calent. gnral con balón trios

Coordinación Calent. gnral parejas balón

Movilidad articular dinámica Juego

Movilidad articular estática Juego activación (astoa etxe)

Resist. aeróbica recuperación Juego activación (elefante dantza)

Juego con la mano Juego baloi ehiztari

Juego txinako harresia Juego balón-mano-cabeza

Calent. gnal ola-contraola

Juego cortahilos

Calent. gnal parejas

Juego rondo

Ahalmen Aerobikoa E2 Capacidad aeróbica

Test capacidad aeróbica

Potentzia Aerobikoa E3 Potencia aeróbica

Ab

idu

ra

A Vel. dirigida (veloc+motrici) Velocidad no lineal con balón

Vel. gnral pasillos (5x5m)

Velocidad coordinativa

Velocidad de reacción

Velocidad no lineal sin balón

Velocidad resistencia

Ind

arra

Orokorra IO Circuito frza general (autocarga)

Circuito frza general resistencia

Fuerza estructural

Fuerza general

Gehienekoa GI Frza máxima

Espezifikoa IE Frza intermitente

Fuerza específica

Test frza/potencia tren inferior


Teknika TE Aplicativo técnico "pasillos"

Aux técnico

Aux.Técnico + Coord

Aux.Técnico+Coord x parejas

Auxiliar Técnico grupal

Cuadros de rondo (de 4)

Juego astoa etxe por parejas

Juego robar balones

Técn gnral grupal con comp. físico

Técnica colectiva/grupal

Técnica grupal (compone. físico)

Técnica individual

Tercer jugador (técnica grupal)

Taktika TA Acción combinativa 2x1

Acción combinativa fin.

Ataques con finalización

Contraataque 1x3 porterias

Cuadrado rondo posición 5x2

Cuadrados de rondo

Evoluciones 6x4

Finalización

Finalización contraataque simple

Finalización espacio corto

Fútbol reducido 4x4

Fútbol reducido 8x8 condicionant.

Fútbol reducido finalización

Inferioridad defensiva

Juego reducido

Juego reducido jaula

Jugadas balón parado

Liguilla

Llegada en jaula

Llegadas 2x1

Part. Modif. (acción combinativa)

Partido 10x10 +de 1/2 campo

Partido 10x10 1/2 campo


Taktika TA Partido 7x7 1/2 campo

Partido 9x9 1/2 campo ó más

Partido modificado

Partido modificado (6 porterias)

Partido modif. 1+2 port.pequeñas

Partido modif. 10x10 3/4 campo

Partido modif. 11x11 3/4 campo

Partido modifi. 6x4 finaliz.

Partido modificado bandas

Partido modif. port. Interiores

Posesión 1 portería más

Posesión 3 colores

Posesión 3 equipos

Posesión 4 zonas

Posesión 6x3

Posesión con llegada 6x4

Posesión contraataque 2 sentid.

Posesión posición (II)

Posesión presión 3 zonas

Posesión todas jugadoras

Repliegue 6 porterías

Repliegue intensivo

Repliegue post perdida

Replieque a zona de gol

Rondos combinados

Saques de banda zona ofensiva

Transición ataque-defensa jaula

Teknika-Taktika TT Aux.Técnico + Finaliz

Aux.Técnico + Llegada x banda

Aux.Técnico + Pase atrás

Cuadrado rondo 5x2

Fútbol reducido 8 porterias

Llegadas

Llegadas 1x1 espacio reducido

Llegadas pared centro remate


Teknika-Taktika TT Posesión 12x6

Posesión 3 grupos de 6

Posesión esquinas

Posesión jaulas

Posesión permuta

Posesión posición(I)

Posesión progresar

Reducido finalización

Remate cabeza

Rueda pases con remate/finaliz.

Técnica gnral grupal+finalización

Tiro (espacio reducido)

Malgutasuna M Estiramiento asistido

Flexibilidad

Estiramientos

Prebentzioa Pre CORE Propiocepción parejas balón

Propiocepción

Propiocepción por parejas

Cadenas musculares

Test propiocepción

Entrenamendu-edukiek duten eragina eliteko emakume ...E2 2. entrenamendua aldia E3 3. entrenamendua...

Documents

Transcript of Entrenamendu-edukiek duten eragina eliteko emakume ...E2 2. entrenamendua aldia E3 3. entrenamendua...