ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra -...

32
Laguntzailea: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA 2011 Abendua 2

Transcript of ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra -...

Page 1: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

Laguntzailea:

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA

2011 Abendua

2

Page 2: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

2

Hauetarako libre zara:LANA KOPIATZEKO, BANATZEKO ETA JENDAURREAN EZAGUTARAZTEKO

Editorea: GizardatzEgilea: EDE Fundazioaren Generoaren arloko aholkularitzaDiseinua eta maketazioa: ST3 elkartea

Page 3: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA 3

1. Sarrera ............................................................................... 4

2. Kontzeptu mailako testuingurua. Zergatik? ................................... 7

3. Kontziliazio erantzunkidea kudeatzeko metodologia. Nola? ............. 9

4. Kontziliazio erantzunkidea bermatzeko neurriak. Zein? ................. 24

5. Baliabideak ....................................................................... 31

Page 4: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA4

1. SARRERA

Etengabeko aldaketen unea bizi dugu; aldaketa sozialak, familiarrak, lanekoak, ekonomikoak, hezkuntzakoak... aldaketa horiek denoi eragiten digute gure bizitzako hainbat alorretan eta, batik bat, alor pertsonalaren, familiarraren, sozialaren eta lanaren arteko orekan. Hortaz, praktikoena zenbaitetan jakintzat ematen ditugun gaiei buruz berriro pentsatzea da; izan ere, aldaketak bultzatzeko eta aprobetxatzeko oztopo bilaka daitezke.

Erakundeetako egungo joera lantokiak gizatiartzea da, langile guztiak kalitate handiagoko lan-ingurunean harmonizatzeko. Hau da, kontziliazio erantzunkideko politikak txertatzea, hein batean bada ere desorekak eragindako gatazka baitago eta, beraz, gure bizitzetako alor pertsonala, familiarra, soziala eta lana orekatzea behar-beharrezko aldaketa da.

Zer da kontziliazio erantzunkidea duen erakundea?

Kontziliazio erantzunkideko politikaren alde egiten duen erakundea helburuen erdiespena pertsonen garapenarekin, alor pertsonal, familiar, sozial eta lanekoan, erabat bateragarria egiten duen lan-ingurunea sortzea aukeratzen duena da eta, horrela, ez ditu genero-rolak iraunarazten. Erakundeek eginkizun aitzindaria izan dute kontziliazioan eta alderdi askotan aitzindariak izan dira bizitza pertsonalaren, familiaren eta lanaren arteko oreka lortzeko neurriak fi nkatzean, baina lehen fasean emakumeei eta haien ama-beharrei bideratuta diseinatu dira, era berean, beste pertsonen zaintzaren erantzule bilakatuta. Aitatasuna, hala ere, berriki ari da txertatzen.

Gizon-emakumeek alor produktiboa eta ugalketakoa eta, oro har, eremu publikoa, pribatua eta etxekoa partekatzen badituzte, beharrezkoa da horiek bateragarri egin ahal izateko kontziliazio erantzunkideko neurriak txertatzea. Egun kontziliazio-neurriek duten emakumezkoen enplegu-baldintzen gaineko eragin okerra saihesteko, modu erantzunkidean erabili behar dira, hau da, gizonezkoek emakumezkoen proportzio berean erabili behar dituzte.

Erakunde erantzunkidea besteen zaintza nortasun femeninoaren oinarri gisa hartzeari amaiera ematen laguntzen eta parte hartzen duena da.

Zergatik da kontziliazio erantzunkidea erakunde sozialen eskumena?

Hirugarren sektoreko erakundeak botere publikoen eta gizartearen artean bitartekaritza egiteko gaitasunarengatik bereizten dira. Horiek problematika sozialarekin argi eta garbi lotuta daude, desberdintasun-, bazterketa- eta zaurgarritasun-egoeretan bitartekaritza egin eta esku hartzen baitute. Horrez gain, dimentsio instituzional argia dute, gizartean eta bizitza publikoan eragiteko gaitasun eta erantzukizun handia erakutsiz.

Erakunde horiek historikoki aukera-berdintasunaren alde modu generikoan lan egin duten arren, ez da gizon-emakumeek errealitate sozialean dituzten baldintzen eta posizioen berrikusketarik egin, ezta desberdintasunezko egitura horrek erakunde sozialen esku

Page 5: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA 5

hartzearen xede diren kolektiboengan eta egoeretan eragiteko moduari dagokionez ere. Hortaz, kontziliazio erantzunkideko jardunbide onak bereganatzeak erakunde horietako balio eta behar sozialekiko koherentziari erantzuten dio.

Horrez gain, erakunde horiek erakunde sozial nagusian aldaketa ekarriko duen benetako Ekitate Sozialaren adibide izan behar dute; bertan, zaintza-lana bigarren mailakotzat jotzen da eta garrantzi gutxikotzat pertsonen bizitzarako.

Kontziliazio erantzunkideak zer onura ekartzen dizkie hirugarren sektoreko erakundeei?

Kontziliazio erantzunkidea arazoa da biztanleriaren % 46rentzat eta % 65 alderdi horretan hobekuntzak egitearen truke zerga gehiago ordaintzeko prest dago. Bestalde, kontziliazio-eskubideak ezezagunak dira lan egiteko adinean dagoen biztanleriaren % 85arentzat eta biztanleria langilearen % 58k ez ditu erabiltzen. Eskubide horiez baliatzeko zailtasunak ere aipatzen dira; izan ere, emakumeen % 11,2k dio nahi ez zituen lan-ondorioak sufritu dituela horiez baliatzeagatik. Datu horiek eskubideak ezagutaraztearen garrantziari buruzko beharrezko hausnarketa planteatzen dute eta horiek betetzen direla zaintzearen garrantzia erakusten dute.

Pertsonek beren bizitzako alor pertsonala eta profesionala orekatu ahal izateko, gure erakundeak lan egiteko leku hobe bilakatzeko ahalegina egitearen arrazoi nagusia politika horiek txertatuta lortuko dugun etekina izango da. Baliteke pertsonak lanera etortzera behartu ahal izatea, baina inolaz ere ezingo ditugu behartu beren onena, beren talentua, ematera; hori aukera bateraezina da lanean deseroso sentitzearekin.

Erakundeetan kontziliazio erantzunkideari dagokionez jardunbide egokiak txertatzeak abantaila hauek erakusten ditu:

· Gaitutako langileen atxikipena· Erakundeko konpromisoaren eta leialtasunaren areagotzea· Pertsonen laneko asebetetasuna areagotzea· Laneko giroaren eta errendimenduaren hobekuntza· Estresaren murrizketa eta horren ondorioz, baita faktore psikologikoek eragindako

absentismoarena ere· Zerbitzuaren kalitatearen hobekuntza· Sistema patriarkalaren eta genero-rolen haustura.· Erakundeko irudiaren hobekuntza· Jarduera-tasaren igoera jaiotza-tasaren igoerarekin bateragarri egiteko aukera

Europako Parlamentuaren 2010eko otsailaren 10eko ebazpenean ere, honako hau adierazten da: “krisi ekonomiko, sozial eta fi nantzarioa EBk ekonomia produktiboagoa eta berritzaileagoa eta gizon-emakumeen arteko berdintasuna gehiago kontuan hartuko duen gizartea izateko aukera da, politika eta neurri egokiak hartuz gero”.

Page 6: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA6

Zer alderdik hartu behar dute parte kontziliazio erantzunkideko planaren txertaketan?

Bizitza pertsonalaren, familiarraren, sozialaren eta lanaren kontziliazioa gai konplexua da, hainbat eragile sozial nahasten dituelako: administrazio publikoak, sindikatuak, erakunde sozialak, enpresak, pertsonak eta abar.

Hala eta guztiz ere, alor horretan alderdirik garrantzitsuenak horiek diren arren, ez da ahaztu behar elkarte mailan kontziliazio erantzunkideko kultura egokia sortzeko eta garatzeko, aldaketan nahastutako eragile guztiek esku hartu behar dutela, hau da:

- Erakundeko zuzendaritza taldea- Langileak - Erakundeko berdintasun-batzordea edota kontziliazio erantzunkideko batzordea,

sortzea erabakitzen bada- Giza baliabideetako alorra- Erakundeko langileen legezko ordezkariak.

Page 7: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA 7

2. KONTZEPTU MAILAKO TESTUINGURUA. Zergatik?

Zer esan nahi dugu kontziliazio erantzunkideaz hitz egiten dugunean?

• KONTZILIATU: Erantzukizun pertsonal, familiar, sozial eta lanekoen arteko oreka egokia lortzeko baldintzak erraztea esan nahi du. Kontzeptu hori tradizioan emakumeei zuzendutako eta emakumeentzako politikei uztartuta azaldu da, genero-rolak iraunaraziz zenbait kasutan. Bizitza pertsonala, soziala, lana eta familia bateragarri egitea, ordea, ez da gai pribatua, ezta emakumeen arazoa ere. Arazo soziala da eta horri irtenbidea ematea gizarte osoaren ardura da. Hori dela eta, beharrezkoa da esanahia gainditzea kontziliazio-neurri oro erantzunkidetasunerantz bideratuta, hau da, arreta berezia eskaintzea gizonezkoen eskubideei eta betebeharrei eta emakumezkoak etxeko zaintzaren eta lanaren eskubide eta betebeharren onuradun bakarrak izatea saihestea.

• ERANTZUNKIDETASUNA: Termino hori kontziliazio hutsetik haratago doa eta egoera, azpiegitura edo ekintza jakinaren erantzukizuna partekatzea esan nahi du. Erantzunkidetasuna ez da betebeharra, independentzia pertsonalaren eta gainerako pertsonekiko errespetu iturri baizik. Gizon-emakumeen arteko erantzunkidetasunaren ideia aipatzen dugunean, erantzukizunen eta eskubideen banaketa zuzenaz ari gara, bai bizitza profesionalaren alorrean, bai familian, alor pertsonalean aplikatzeaz ahaztu gabe.

• KONTZILIAZIO ERANTZUNKIDEA: Kontziliazio erantzunkidearen funtsa emakumeen arazoak ikusi eta haiei buruz hitz egiteari utzi eta gizarteko arazoez arduratzean datza. Lanaren alorrak esparru maskulinoa izateari aspaldi utzi zion arren, kontziliazio-neurriek, kasu gehiegitan, esparru femeninoa izaten jarraitzen dute eta horrek “superwoman” eredua bultzatu du emakume gehienentzat. Ez dago eskubide eta erantzukizunen banaketa orekaturik gure bizitzetako alor nagusienetan. Kontziliazio erantzunkideak ez du partaidetza, ekarpena edo laguntza soilik esan nahi, beharren antolaketaz, kudeaketaz eta mantentzeaz arduratzea baizik, hau da, ugalketa-lanaren erantzunkide egitea.

Kontziliazio erantzunkidea lortzeko, beharrezkoa da politika publikoak (Administrazio Publikoa), nahiz politika pribatuak (erakunde sozialak, enpresak eta gizartea, oro har) lan-ildo horretako jarduera espezifi koetarantz bideratuta, kontzientziatuta eta nahasita egotea.

Page 8: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA8

Iturria: www.optimiza.com

• KONTZILIAZIO ERANTZUNKIDEKO NEURRIAK: Erakundeek legeak markatutako betebeharren gainetik beren kabuz egindako hobekuntza oro, pertsona gisa langileen alde egitea xede izango duena, genero-bereizketarik gabe.

Egun kontziliazio-neurriek duten emakumezkoen enplegu-baldintzen gaineko eragin okerra saihesteko, benetan modu erantzunkidean erabili behar dira, hau da, gizonezkoek emakumezkoen proportzio berean erabili behar dituzte.

Page 9: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA 9

3. KONTZILIAZIO ERANTZUNKIDEA KUDEATZEKO METODOLOGIA. Nola?

3.1. Abiapuntua.

3.2. Nola abiarazi Kontziliazio Erantzunkiderako Plana. Faseak eta tresnak.

3.1. ABIAPUNTUA

Zer puntutan dago zure erakundea kontziliazio erantzunkideari dagokionez?

Zure erakundeak kontziliazio erantzunkidearen kultura duen edo falta duen egiaztatzeko honako test hau eskainiko dizugu:

1. Erakundean legez eskatutakoez haratagoko kontziliazio erantzunkideko neurriak daude.

□ Bai □ Ez □ Ez dakit.

2. Langileek eta taldeetako arduradunek ezagutzen al dituzte neurri horiek?

□ Bai □ Ez □ Bai, taldeetako arduradunek bai, baina langileek ez.□ Bai, langileek bai, baina taldeetako arduradunek ez.

3. Neurri horiek zabaltzeko bideak defi nituta al daude?

□ Bai□ Ez□ Ez dakit.

4. Zure erakundeak bestelako neurririk eskaintzen al die emakumeei, kontziliazio-neurriei dagokienez genero-rol klasikoak ez iraunarazteko?

□ Bai□ Ez□ Ez dakit.

Baiezkoa erantzun baduzu, aipa itzazu, mesedez:- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Page 10: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA10

5. Neurri horiek pertsonek behar dituztenean erabiltzen al dira, ondorioen beldur izan gabe?□ Bai□ Ez□ Ez dakit

6. Zure erakundean Kontziliazio Erantzunkideari buruzko ikuspegia partekatzen al dute taldeetako arduradunek eta langileek?

□ Bai□ Ez□ Ez dakit

7. Zure erakundean lanaldiaren luzapena meritu gisa baloratzen al da?

□ Bai □ Ez□ Ez dakit

8. Zure erakundean, garapen pertsonala emaitza eta lehiakortasun profesionalekin lotzen al da?

□ Bai□ Ez□ Ez dakit

9. Lanaldiaren luzapenak gehiegizkoak edo etengabekoak badira, zure erakundeak neurririk hartzen al du egoera hori eragozteko edo horri aurre egiteko?

□ Bai, beti□ Inoiz ere ez□ Noizbait □ Ez dakit

Page 11: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA 11

EMAITZAK: Kontatu Bai zenbat bider erantzun duzun.

Erakundea 0 kontziliazio erantzunkidean:

Sailkapenaren beheko muturrean kontziliazio erantzunkidearen kontrako erakundeak daude. Kontziliazio erantzunkideko neurririk gabeko erakundeak dira, lanaldia luzatzeko kultura sistematikoa dutenak eta horietan gaizki ikusita dago legeak bermatutako neurrietara atxikitzea ere; gainera, bertako taldeetako arduradunek eta giza baliabideetako alorrek bizitza pertsonala, familia eta lana etsaitzat hartzen dituzte. Horrez gain, erakunde horiek kontziliazioak emakumeei soilik eragiten diela uste dute eta estatuko organoek “haien” arazoak ebaztea espero dute. Han lan egiten dutenek beren bizitzako gainerako alorrei ez dietela behar bezalako arreta eskaintzen sentitzen dute eta, beraz, ez dira erakundearekiko konprometituta sentitzen.

Erakundea 9 kontziliazio erantzunkidean:

Sailkapenaren goiko muturrean langileak errespetatzen eta laguntzen dituzten erakundeak daude, bai bizitza pertsonalaren alorrean, bai familia, gizartea eta lanaren alorrean. Legez jasotakoaz haratago, erakundeak pertsonekiko duen konpromisoa adierazten duten kontziliazio erantzunkideko neurri egokiak, ezagunak, erabiliak eta balioztatuak daude. Kontziliazio erantzunkidea erakundeko lagun guztien auzia da eta lankideen arteko laguntza, ekitatea eta elkarrekikotasuna dago. Kontziliazio erantzunkidea ez da mehatxu gisa ikusten, printzipio etiko eta erakundearentzat eta langileentzat aukera gisa baizik.

Page 12: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA12

3.2. NOLA TXERTATU KONTZILIAZIO ERANTZUNKIDEKO PLANA?

Lan-eremu orekatuak sortzeak ez ditu kontziliazio-praktika sofi stikatu, konplexu eta garestiak eskatzen, konfi antza-arazoa da; gure bizitzetako alor pertsonalekiko errespetuzko jarrera eta kontziliazioa bultzatzea garrantzitsua izatearen ustea dago. Ez da beharrezkoa aurrekontu handia inbertitzea, beste ezeren gainetik taldeei entzutea eta barneko konfi antzazko giroa sortzea baizik.

Erakunde guztietarako formula magikorik ez dagoen arren, hasiera batean funtsezko bi arau proposatzen dira kontziliazio erantzunkidea eraginkorra izan dadin:

• POLITIKA ESTANDARIZATUAK IZATEA:

Erakundeek politikak pertsona bakoitzaren beharren arabera pertsonalizatu arren, gomendagarria da oinarri onak fi nkatzea prozedura argi eta estandarizatuekin eta berdintasunezko ikuspegitik.

• ROL KLASIKOAK IRAUNARAZIKO EZ DITUZTEN AUKERAK ESKAINTZEA:

Gizardatz osatzen duten erakundeak nagusiki emakumeez (% 84 eta gizonezkoak, berriz, % 16) osatuta daudela aintzat hartuta eta orain arte kontziliazio-formulak nagusiki emakumeengana bideratu direla kontuan hartuta, erakundeetako tresna nagusietako batek kontziliazio erantzunkide eraginkorraren beharra azpimarratzera bideratuta egon behar du, elkartasunezko familia-komunitatearen printzipioa beteko duena. Hau da, bai gizonezkoek, bai emakumezkoek ezagutu eta baloratuko dituzte positiboki kontziliazio erantzunkideari dagokionez dauden neurriak. Hain zuzen ere, erakundeen barruan kontziliazio erantzunkideko neurriekin bat egiten duten gero eta gizonezko gehiago izatea litzateke helburu interesagarria.

Zehatzago, gida honetan proposatzen dugun metodologiak hiru fasetako kontziliazio erantzunkideko plana sortzea jorratzen du:

1 . FASEA: PLANIFIKAZIOA

2 . FASEA: TXERTAKETA

3 . FASEA: EBALUAZIOA ETA JARRAIPENA

Page 13: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA 13

1 . FASEA: PLANIFIKAZIOA

• Erakundeko zuzendaritzaren konpromisoa esplizitu bihurtzea

Ezinbesteko lehen urratsa erakundea, kultura aldatzeko aukeran sinisteari dagokionez, konbentzituta egotea eta jarrera positiboa izatea da; betiere, presentzia fi sikoan oinarrituta egon beharrean, eraginkortasunean eta konpromisoan oinarrituko den errendimendu-ereduari begiratzea.

• Lantaldea sortzea

Beharrezkoa da planifi kaziorako lantaldea sortzea, eta bertan, kontziliazio erantzunkiderako plana txertatzeak dakarren aldaketan parte hartzen duten alderdi guztiek ordezkatuta egon behar dute. (Giza Baliabideetako alorra, Lanaren Kudeaketarako alorra, Erakundeko Berdintasunerako Batzordeko Zuzendaritza/Gerentzia, Kontziliazio erantzunkiderako batzordea, sortu bada, eta abar)

• Hasierako egoeraren diagnosia egitea

- Erakundearen hasierako egoera ezagutzea sine qua non baldintza da Kontziliazio Erantzunkideko Plana txertatzeko. Horretarako, bideratutako ibilbidea egin behar da, esaterako, erakundeko kultura edo, existitzen badira, kontziliazio-neurriak alderdietan barrena, horrela, erakundea zein puntutan dagoen jakingo dugu eta, ondoren, beharrak eta helburuak planteatuko ditugu.

- Erakundeak bertako kideenganako duen Kultur Orientazioa aztertzea. Erakundean dagoeneko badauden estrategia, politika, neurri, baldintza eta praktiken inbentarioa.

- Abantailen eta oztopoen identifi kazioa.

- Erakundean lan egiten dutenen ezaugarrien inbentarioa eta lehentasunak (mugak eta aukerak).

• Kontziliazio Erantzunkideko Planaren helburuak defi nitzea

Behin diagnosia eginda, helburu errealistak eta adostuak (nahastutako langileekin negoziatuta) fi nkatzea komeni da, txertatu beharreko neurriekin batera, eta aldaketa-prozesuaren erritmoa defi nitzea komeni da.

1. FASERAKO ZENBAIT TRESNA:

A) BILDU BEHARREKO DATUAK

B) LANGILEEN LEHENTASUNAK EZAGUTZEKO GALDETEGIA

C) ERAKUNDEAN KONTZILIAZIO ERANTZUNKIDEKO PLANA TXERTATZEAK EKAR DITZAKEEN ABANTAILEN ETA ERAGOZPENEN INBENTARIOA

Page 14: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA14

A) BILDU BEHARREKO DATUAK

Ondoren, EMAKUNDE, Emakumearen Euskal Erakundeak Gizon-emakumeen Berdintasunerako Planak egiteko metodologian proposatu dituen bildu beharreko datuak ageri dira.

I. Familia-erantzukizunak

EMAKUMEZKOAK GIZONEZKOAK

Beren kargura seme-alabak dituzten pertsonak

Seme-alaba txikienaren adina

< 3 urte 3 eta 8 artean 9 eta 16 artean

> 16 Ezintasuna duen seme-alabaren bat

2. Lan-denbora eta eremua malgutzeko eta kontziliaziorako neurriak

HARTZEKO EGOERAN DAUDENAK HARTU DUTENAK

(Azken ekitaldiko datuak) EMAKUMEZKOAK GIZONEZKOAK EMAKUMEZKOAK GIZONEZKOAK

Kontziliazio-neurriak Aitatasun-baimena

Amatasun-baimena (6. astetik aurrera)

Edoskitze-baimena

Legezko zaintzagatik lanaldia laburtzea (8 urtetik beherakoak)

Adingabekoen zaintzagatiko eszedentzia Mendekotasunak dituzten senideen zaintzagatiko eszedentzia (*)

Kontziliatzen laguntzeko zerbitzuakHaurtzaindegia Jangela Garraio kolektiboa

Lan denboraren eta eremuaren malgutasunaSartzeko eta irteteko malgutasuna Negoziatutako ordutegi-malgutasuna Lanaldia laburtzea arrazoi pertsonalengatik

Arrazoi pertsonalengatiko ordaindutako eszedentzia

Arrazoi pertsonalengatik ordaindu gabeko eszedentzia Telelana Bizitokira hurbiltzea

(*) Mendekotasunak dituzten senideen zaintzagatiko eszedentzia: langile guztiak hartu dira neurri horren onuradun potentzialtzat

Page 15: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA 15

B) LANGILEEN LEHENTASUNAK EZAGUTZEKO GALDETEGIA

Oso baliagarria da dagoeneko enplegatuta daudenen kontziliazioko lehentasunak ezagutzea. Horretarako, kontziliazio-lehentasunei dagokienez orientagarria izan daitekeen testa eskainiko dugu.

Datu pertsonalak (erabat konfi dentzialki erabiliko dira)

1. Sexua:

□ Gizonezkoa □ Emakumezkoa

2. Adina:

□ 25 baino gutxiago□ 26 – 30 urte□ 31 – 40 urte□ 41 – 50 urte□ 50 urtetik gora

3. Egoera zibila:

□ Ezkongai □ Ezkonduta □ Bananduta edo dibortziatuta □ Alargun

4. Lan-ordutegia (markatu eta zehaztu):

□ Txandaka □ Lanaldi zatitua□ Lanaldi erdia □ Lanaldia laburtzea

5. Erakundean pertsonak dituzu zure kargura:

□ Bai□ Ez

Ondorengo galderak txandaka lan egiten dutenei zuzenduta daude:

6. Txanda bakarra egitea aukeratu ahal izango banu, hau aukeratuko nuke:

□ Goizez□ Arratsaldez□ Gauez □ Asteburuetan

Page 16: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA16

7. Txanda-ordutegia daukadanetik honako honetara aldatzea gustatuko litzaidake:

□ 07:00etatik 15:00etara□ 15:00etatik 23:00etara□ 23:00etatik 07:00etara□ Bai□ Ez □ Berdin zait

8. Txanda-ordutegia daukadanetik honako honetara aldatzea gustatuko litzaidake:

□ Astea igandean hasi eta ostegunean amaitu□ Astea igande gauean hasi eta ostiral arratsaldean amaitu□ Bai□ Ez □ Berdin zait

Ondorengo galderak langile diren guztiei zuzenduta daude:

10. Kontziliazio-neurriei buruzko informazioa honen bidez jasotzea nahiago dut:

□ Erakunde barruko buletina□ Paperezko dokumentazioa□ Helbide elektronikoa□ Bilera arduradunarekin

11. Aukeratu baieztapen hauen artean zure egoera pertsonala/familiarra hoberen defi nitzen dutenak:

□ Ez dut mendekotasuna duen inor nire kargu□ Seme-alabak ditut nire kargu□ Nolabaiteko urritasuna duten pertsonak ditut nire kargu□ Mendekotasuna duten adineko pertsonak ditut nire kargu□ Familiaren egoitzan bizi ez diren, baina puntualki nire laguntza behar izaten duten

aurreko ahaideak ditut□ Familiaren egoitzan bizi ez diren, baina aldizka nire laguntza behar izaten duten

aurreko ahaideak ditut

12. Zure kargu seme-alabarik baduzu, adierazi zein adin-tartetan dauden

□ 0 – 6 urte□ 7 – 12 urte□ 13 – 24 urte□ 25 urte edo gehiago

Page 17: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA 17

13. Behar dudanean laguntza eskaintzen didaten senideak edota pertsonak ditut:

□ Beti □ Inoiz ere ez□ Larrialdi-egoeretan□ Batzuetan bai, besteetan ez

14. Nire familian hauetarako laguntza dugu:

□ Haurrak zaintzeko□ Etxeko lanak egiteko□ Bat ere ez□ Biak

15. Nire lanpostuak lanaldia luzatzea eskatzen dit:

□ Sistematikoki □ Puntualki □ Maiz □ Ia inoiz ez

16. Lanaldia luzatu behar baduzu, zein dira arrazoiak?

□ Bidaiak □ Lan-karga gehiegi □ Zure taldeko arduraduna□ Eraginkortasun pertsonala□ Lan-karga puntualak □ Eremuko kultura□ Baliabide eskasia□ Aldizkako lan-kargak

17. Ba al da edo izan al da zuretzat kontziliazio erantzunkidearen adibide ona den egoerarik?

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

18. Izan al duzu zure lanaren eta bizitza pribatuaren arteko gatazka esanguratsuko egoerarik?

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

19. Adierazi kontziliazio erantzunkideari buruzko gaiei dagokienez egokiak iruditzen zaizkizun oharrak.

Page 18: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA18

C) ERAKUNDEAN KONTZILIAZIO ERANTZUNKIDEKO PLANA TXERTATZEAK EKAR DITZAKEEN ABANTAILEN ETA ERAGOZPENEN INBENTARIOA.

ABANTAILAK:

• Erakundeko kide izateko interesa areagotzea.

• Gaitutako langileen atxikipena.

• Hautaketarako eta trebakuntzarako kostuen murrizketa, erakundean lan egiten dutenen iraunkortasuna bermatzen baita.

• Erakundearekiko konpromisoa areagotzea.

• Pertsonen laneko asebetetasuna areagotzea.

• Estresaren murrizketa eta horren ondorioz, baita faktore psikologikoek eragindako absentismoarena ere.

• Zerbitzuaren kalitatearen hobekuntza.

• Erakundeko irudiaren hobekuntza.

ERAGOZPENAK

• Rol klasikoak iraunaraztea kontziliazioari dagokionez: ohiko joera kontziliazio-neurriek emakumeei soilik eragiten dietela eta haien onerako soilik direla pentsatzea da eta politika horiekin ez dugu lortzen gizon-emakumeen posizio estrategikoak aldatzerik, baizik eta kasu askotan rol klasikoak iraunarazten laguntzea.

• Lanaren sexu-bereizketari dagokionez gehiegi errotutako kultura izatea.

• Gizonezkoen parte-hartze falta neurri positiboen txertaketa-prozesuan.

• Erakundeetako arduradunen aldetik borondate falta.

• Aukera-berdintasunaren gaian prestakuntza urria duen edo hori garatzeko behar adinako ziurtasunik gabeko Giza Baliabideetako Saila izatea.

• Lortu beharreko helburuetan aldaketak bultzatuko dituzten eta enpresako lan-giroan eragingo duten barne informazio eta komunikazioko kanal egokirik ez abiaraztea.

• Aukera-berdintasuna ez dagoela enpresak produkzioaren kalitatearekiko eta eskainitako zerbitzuekiko duen konpromisoarekin lotuta pentsatzea.

• Ekintza positiboak kanpo-irudi positibo bakarrarekin lotzea.

Page 19: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA 19

• Epe laburrera etekinak lortuko direla espero izatea.

• Laguntza-azpiegituren eskasia (haurtzaindegiak, mendekotasun-egoeran dauden adineko pertsonen arretarako zerbitzuak...).

• Estereotipoak eta aurreiritziak: aldeak ahultasun gisa hartzen direlako ustea adierazten du eragozpen horrek. Kontziliazioaren kudeaketa pro-aktiboak lehiakortasuna eta kalitatea sakrifi katzea ekartzen duela dioen ideia bultzatzen du horrek.

• Inplikazio falta eragile guztien aldetik: kontziliazio erantzunkidearen kultura aldaketan inplikatutako eragile guztien ahaleginarekin kontatu gabe garatzean datza eragozpenik ohikoena (erakundeko zuzendaritza taldea, langileak, erakundeko berdintasunerako batzordea, kontziliazio erantzunkideko batzordea eta giza baliabideetako alorra).

• Alderantzizko diskriminazioarekiko beldurra: zenbaitek besteren kontura aurrera egiten duela sentitzea.

• Aldaketari aurka egitea: kontziliazio erantzunkidearen kudeaketa egokiak antolaketa- eta langile-aldaketa esanguratsua ekartzen du. Pertsonek hainbat arrazoirengatik egiten diote aurka aldaketari.

Page 20: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA20

2 . FASEA: TXERTAKETA

• Fase honetan funtsezkoa da erakundeko maila guztiak, eta bereziki zuzendaritza, kontziliazio erantzunkideak dituen abantailez kontzientziatzea, identifi katutako eragozpenak albo batera utzi gabe, aldaketa-prozesu egokia bermatzeko.

• Horrez gain, plana ezagutarazi behar da, transmititutako guztiak gardentasuna, argitasuna eta erregulartasuna mantenduz eta komunikabide berriak aztertuz.

• Planaren jarraipena egiteko taldea beharko da.

• Arduradunak eta baliabideak esleitzea: txertatu beharreko neurri bakoitzak horren jarraipena egingo duen burua izango du.

2. FASERAKO ZENBAIT TRESNA:

A) LANGILEEK KONTZILIAZIO NEURRIAK ESKATZEKO PROZEDURAREN EREDUA.

B) ERAKUNDEAREN ETA LANGILEAREN ARTEAN ESKATUTAKO KONTZILIAZIO NEURRIAK APLIKATZEKO HITZARMENAREN EREDUA.

Page 21: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA 21

A) LANGILEEK KONTZILIAZIO NEURRIAK ESKATZEKO PROZEDURAREN EREDUA

- Pertsonak alorreko koordinatzaileari proposatu eta eskaera izapidetuko du.

- Alorreko arduradunak Laneko Kudeaketari eta Pertsonen Kudeaketari jakinaraziko dio.

- Kontziliazio-proposamena negoziatuko da, legez jaso gabeko neurrietan edo pertsonaren edo erakundearen irizpidera uzten diren alderdietan.

- Proposatutako neurriek alorreko edo taldeko lanaren antolaketa aldatzen badute, hari jakinaraziko zaio eta egon daitezkeen proposamenak eta eragozpenak bilduko dira.

- Dokumentu batean jasoko da (“erakundearen eta langilearen arteko kontziliazio erantzunkideko hitzarmenaren eredua” dokumentua ikusi) erakundearen eta langilearen arteko hitzarmena eta bertan zehaztuko da: - Eskaeraren arrazoiak- Aplikatuko diren kontziliazio-neurriak- Neurriak aplikatzeko baldintzak. (Alorreko antolaketako aldaketengatik, eginkizunen

banaketagatik... neurrien aplikazioan egon daitezkeen mugak) - Aplikazio-epea- Hitzarmena berrikusteko epeak

- Hitzarmena jasota geratuko da Giza Baliabideetan, Laneko Kudeaketan eta alorrean bertan.

- Kontratuan aldaketak eragiten baditu, beharrezko izapideak egin.

- Alorreko arduradunak taldeari jakinaraziko dizkio pertsonarekin hitzartutako kontziliazio-hitzarmeneko baldintzak eta barne-antolaketako aldaketak, hala baldin badaude.

Page 22: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA22

B) ERAKUNDEAREN ETA LANGILEAREN ARTEAN ESKATUTAKO KONTZILIAZIO NEURRIAK APLIKATZEKO HITZARMENAREN EREDUA

Elkartuta, alde batetik, ___________________________, NAN zenbakiarekin, ____________, erakundeko legezko ordezkari gisa eta, bestetik, __________________ y por otra parte _____________________________________NAN zenbakiarekin, __________, / / (e)an, honako hau hitzartu dute:

Erakundeko Kontziliazio Erantzunkideko Planari jarraiki, / / (e)tik idarrean dagoena, kontziliazio erantzunkideko neurri hauek aplikatzea adostu da:

* (Adib.) 4 urtetik beherako seme-alabengatiko laguntza ekonomikoa.

* (Adib.) Gurasoek gaueko txandarik ez egitea.

· markatu Xekin dagokiona

Kontziliazio erantzunkideko neurriak aplikatzeko baldintzak honako hauek dira:__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Hautatutako neurriek ________ (eguneko, hilabeteko, urteko) aplikazio-epea dute, hitzarmena sinatzen den egunetik, nahiz eta baldintzak eta mugak _____________ (egunero, hilabetero, urtero) berrikusiko diren.

Hitzarmena jasota gera dadin, alderdiek sinatu dute:

Eguna __________________

Sinatua:

________________________________________________(erakundeko legezko ordezkaria) _____________)

________________________________________________(Pertsona interesatua)

Page 23: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA 23

3 . FASEA: EBALUAZIOA ETA JARRAIPENA

• Prozesuaren adierazleak eta emaitzak, jarraitu beharreko prozesua eta ebaluazioan erabili beharreko tresnak zehaztuko dituen ebaluazio-sistema fi nkatzea.

• Jaso beharreko zenbait datu izan daitezke: erakundeko pertsonek kontziliazio erantzunkideko planari eta txertatutako neurriei buruz duten ezagutza maila, neurri horien erabilera, asebetetasun maila... bildutako datuak sexuaren arabera bananduta eta generozko ikuspegitik aztertuta.

• Hobekuntza etengabea: Aldaketak eta hobekuntzak egitea.

Page 24: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA24

4. KONTZILIAZIO ERANTZUNKIDEA BERMATZEKO NEURRIAK. ZEIN?

Kontziliazio erantzunkideko zer neurri daude?

Baliteke erakunde bakoitzak kontziliazio erantzunkideko uste baino neurri gehiago aplikatu ahal izatea. Ondoren, kontziliazio erantzunkideko programan jaso daitezkeen neurrien zerrenda eskainiko dugu. Neurriak zazpi ataletan banatuta azalduko ditugu, lortu nahi duten helburuaren arabera:

A. Laneko malgutasun-neurriak

Laneko denbora eta eremua malgutzera bideratutako neurriak dira, langileen bizitzetako une bakoitzeko beharretara egokitze aldera.

B. Kontziliazio erantzunkideko zerbitzuak

Erakundeak instalazioetatik eta azpiegituretatik edo baliabideekin langileen eskura jartzen dituen zerbitzuak dira, bizi-kalitatea eta kontziliazioa hobetzeko xedearekin.

C. Trebakuntza- eta aholku-neurriak:

Pertsonen garapen profesionalean eta pertsonalean euskarria eskaintzera eta kontziliaziorako beharrezko gaitasunekin hornitzera bideratutako neurriak dira.

D. Ordainketarekin lotutako neurriak. Abantaila sozialak

Egoera pertsonala eta familiarra kontrataziorako eta sustapenerako eragozpen edo baldintza izan ez dadin bermatzeko xedea duten neurriak dira.

E. Laguntza eta sentsibilizazio-neurriak

Kontziliazio erantzunkideko neurrien sentsibilizazioa eta horien txertaketa ahalbidetuko duten ekintzan dira. Oro har, erakundeko langileak kontziliazio erantzunkideko gaiari buruz informatzera, sentsibilizatzera eta trebatzera bideratutako ekintzak dira.«

F. Bereziki emakumeei zuzendutako neurriak

Emakumeei aholkua emateko eta laguntzeko neurriak dira, familiako erantzukizunek aukera profesionalak urritu ez ditzaten: zaintzarako eszedentzia-garaiaren ostean bide profesionalari bultzada berria emateko sexu bati edo besteari egotzitako rolengatik sortutako etxe eta zaintzaren alorretik eratorritako erantzukizunak izango ez diren beste nonbaitera bideratzeko.

G. Bereziki gizonezkoei zuzendutako neurriak

Gizonezkoengan kontziliazio erantzunkidearen aldeko apustua bideratzeko eta indartzeko balioko duten neurriak dira.

Page 25: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA 25

NEURRI MULTZOA

A. Laneko malgutasun-neurriak

1- Laneko ordutegi malgua, sartzeko, irteteko eta otordurako aldi malguekin.

2- Elkar adostutako urteko ordu kopurua, zenbait garaitan lanaldi luzeagoak eginda eta beste zenbaitetan motzagoak edo opor gehiago izanda.

3- Lau ostiral gehigarri urtean: urteko egun kopuru jakinean, arratsaldea libre hartzea konpentsatu beharrik gabe.

4- Udako lanaldi intentsiboa.

5- Ostiraleko lanaldi intentsiboa.

6- Gurasoek gaueko txandarik ez egitea.

7- Opor-egunez eta opor laburrez gozatzeko malgutasuna.

8- Hitzarmenean jasotako opor-egunak baino gehiago ematea (adibidez, abenduak 24 eta 31 edo zubiak).

9- Ordaindutako denbora libreko tarteak, bertan langileek soldata opor-egunengatik trukatzen dute. Opor gehiago izan ditzakete soldata gutxiagorekin edo soldata gehiago opor gutxiagorekin, legez fi nkatutako mugetaraino.

10- Oporraldia luzatzea amatasuna eta aitatasuna zabaltzeagatik.

11- Edoskitze-baimena legez xedatutakotik haratago.

12- Amatasun/aitatasun baimenari gehitu beharreko edoskitze-baimen konprimatua.

13- Seme-alaben urtebetetze-egunean arratsaldea libre, 6 urte arte.

14- Kontziliazio-bonoa: urtean 16 ordu gai pertsonal eta familiarretarako, aurrez jakinarazita, baina justifi katu beharrik gabe.

15- Trebakuntzarako denbora librea.

16- Boluntariotzarako denbora librea.

17- Lantokia familiako larrialdiagatik uztea, justifi kaziorik gabe.

Page 26: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA26

18- Lanaldia legez xedatutakoaren azpitik laburtzea.

19- Lanaldia ikasketengatik edo bestelako arrazoi pertsonalengatik laburtzea.

20- Denboraldi sabatikoa: ibilbide profesionalean atsedenaldiaz gozatzea, lanekoak ez diren gaietara dedikatzeko, postua gordetzeko eszedentzia eskatuta.

21- Telelana: langileei lantokia ez den beste leku batetik lana garatzeko beharrezkoak dituzten baliabide materialak eta komunikaziokoak emango zaizkie, erregularki edo puntualki, hitzartutako ereduari jarraiki eta lanaren izaerak ahalbidetzen duen heinean, betiere.

22- Lantokiko malgutasuna bultzatzeko teknologia berriak. (Ordenagailu eramangarria, telefono mugikorra, nabigatzailea eta abar)

23- Ingurune malgua lanaren izaeraren arabera, taldean lan egiteko aretoekin, etenaldirik eta telefonorik gabeko eremuak, bilera informaletarako eremuak eta abar.

24- On lineko bideokonferentziak eta bilerak, pertsonek joan-etorririk egin beharrik gabe elkartu eta dokumentuak partekatu ahal izateko eremuak eta baliabideak izatea.

25- On lineko bileren kudeaketako trebakuntza neurri hori duten lagunentzat.

B. Kontziliazio erantzunkideko zerbitzuak

26- Haurtzaindegia erakunde barruan edo gertuko haurtzaindegietan plaza erreserbatuak.

27- Haurtzaindegiei buruzko informazioa.

28- Tokiko ikastetxeetan erreserbatutako plazak.

29- Erakundean lan egiten dutenen seme-alabentzako jardueren antolaketa, lan-garaiko eskolarik gabeko egunetarako (kanpamentuak, ikastaroak, ibilaldiak eta abar).

30- Udan nazioarteko trukerako foroa, seme-alabek hizkuntzak ikas ditzaten.

31- Hirugarren adineko pertsonentzako eta mendekotasunak dituzten pertsonentzako zentroei buruzko informazioa.

32- Kafearen txokoa

Page 27: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA 27

C. Trebakuntza- eta aholku-neurriak:

33- Ibilbide profesionalari buruzko aholkua.

34- Kontziliazio erantzunkidea kudeatzeko ikastaroa.

35- Liderrentzako kontziliazio erantzunkideko ikastaro-tailerra.

36- Denbora kudeatzeko ikastaroa.

37- Estresa prebenitzeko eta kudeatzeko ikastaroa.

38- Berdintasunezko aitatasunari buruzko “Eraginkortasunez prestatutako aitak” ikastaroa

D. Ordainketarekin lotutako neurriak. Abantaila sozialak

39- Haurtzaindegiko gastuak ordaintzeko erakundearen aldetik laguntza ekonomikoa.

40- Haurtzaindegiko tiketak.

41- Deskontuak tokiko haurtzaindegietan.

42- Haurtzaindegiko zerbitzua edo umezainaren zerbitzua ordaintzeko hornidura, laneko bidaietan.

43- 4 urtetik beherako seme-alabengatiko laguntza ekonomikoa.

44- Ezindutako pertsonak norbere kargu izateagatiko laguntza ekonomikoa.

45- Amatasun, aitatasun, gaixotasun edo istripuagatiko gizarte-prestazioaren osagarria, soldataren % 100 arte.

46- Diru-laguntzak ADSL lineetarako.

E. Laguntza eta sentsibilizazio-neurriak

47- Kontziliazio erantzunkidearen kudeaketarako printzipioen aitorpena, taldeetako arduradunentzat.

48- Legez dauden neurrien hedapena.

49- Erakundean dauden kontziliazio-neurri guztiak biltzen dituen komunikaziorako pieza.

Page 28: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA28

50- Kontziliazio Erantzunkiderako Plana egitea.

51- Pertsona gehigarrien kontratazioa, enplegatutakoen bajak edo baimenak estaltzeko.

52- Bilerarik ez jartzea ordu jakin bat baino lehenago edo geroago.

53- Bileren dekalogoa, langileen laneko denbora totalean edo baimenetan eragiten duten beharrezkoak ez diren luzapenak saihesteko.

54- Itzalitako argien politika, ordutegia defi nituta.

55- Sentsibilizazio-ikastaroak, lantaldeetako arduradunentzat.

56- Taldeetako arduradunentzako eta langileentzako kontziliazio-gaitasunei buruzko ikastaroak.

F. Bereziki emakumeei zuzendutako neurriak

57- Ibilbide profesionalari buruzko aholkua.

58- Dauden neurri alternatiboei buruzko aholkua, kontziliatzen dutenak emakumeak soilik izan ez daitezen.

59- Gizon-emakumeek aisiari eta bizitza sozialari eskainitako denboraren aldeei buruzko ikastaro-tailerra.

60- Lanaldi bikoitzaren eta hirukoitzaren gainkargak emakumeen osasun fi sikorako eta psikikorako dituen ondorioei eta ekartzen duen narriadurari buruzko ikastaro-tailerra.

G. Bereziki gizonezkoei zuzendutako neurriak

61- Aitatasun-baimenak dagoeneko dauden amatasun-baimenekin parekatzea.

62- Seme-alaben zainketa, gaixoen, ezgaitasunak dituztenen edo adinez nagusiak direnen arreta, etxeko lanak eta abarri buruzko ikastaroak erakundeetan lan egiten duten gizonezkoentzat.

Page 29: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA 29

Esaldiak: ba al zenekien...?

… kontziliazioarekin langileak zoriontsuagoak eta erakundeak lehiakorragoak dira.

… mahaian ordu gehiago egoteak ez du esan nahi lan gehiago egingo dugunik, ezta produktiboagoak izango garenik ere; hain zuzen ere, kontrako esanahia izan dezake paradoxikoki.

… baliteke pertsonei lanera etortzera behartu ahal izatea, baina inoiz egin ezingo duguna beren onena ematera behartzea da.

… kontziliazio erantzunkidea ez da betebeharra, independentzia pertsonalaren eta gainerako pertsonekiko errespetu iturri baizik.

… lanaren alorrak esparru maskulinoa izateari aspaldi utzi zion arren, kontziliazio-neurriek, kasu gehiegitan, esparru femeninoa izaten jarraitzen dute.

… kontziliazio erantzunkidea (edo horren falta) izan ohi da erabakigarria generozko rolen eta estereotipoen erreprodukzioan gai pertsonaletan, lanekoetan eta familiarretan.

… kontziliazio-eskubideak ezezagunak dira lan egiteko adinean dagoen biztanleriaren % 85arentzat eta biztanleria langilearen % 58k ez ditu erabiltzen.

… alde nabarmenak gertatzen dira gizon-emakumeen artean amatasunagatiko/aitatasunagatiko bajak, eszedentziak eta lanaldiak laburtzeko eskaerei dagokienez. Emakumeen % 64k eskatu du arrazoi horrengatiko eszedentzia eta gizonezkoen artean, berriz, % 0k. Emakumeen % 90k lanaldia laburtzen du amatasunagatik, gizonezkoen % 0,86rekin alderatuta eta emakumeen % 13k amatasunagatiko baja eskatzen du eta gizonezkoen artean, berriz, % 0k eskatzen du.

… emakumezkoek soilik erabili dituzte eszedentziak eta bajak seme-alabak zaintzeko. Ia ez dago lanaldia laburtzea eskatu duen gizonezkorik.

Page 30: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ERANTZUNKIDERAKO GIDA30

5. Baliabideak

- ALCAIDE, Juan Carlos eta SÁNCHEZ, Conchita. Guía completa de conciliación entre vida personal y profesional. 2008, Vitoria-Gasteiz. Arabako Merkataritza eta Industria Ganbera.

- Lana eta Familia Nazioarteko Zentroa. Nafarroako Unibertsitatea. Índice de empresa familiarmente responsable (IESE FAMILY-RESPONSIBLE EMPLOYER INDEX). Autodiagnosia: http://www3.iese.edu/Ifrei/index.asp).

- Conciliación de la vida laboral y personal. PDF dokumentua. 2006, Consultoría Optimiza.

- Emakumearen Andaluziako Erakundea. Guía sobre conciliación de la vida laboral, familiar y personal. PDF dokumentua. Andaluzia, 2007. Berdintasun eta Gizarte Ongizaterako Kontseilaritza.

Hemen eskuragarri:http://www.juntadeandalucia.es/institutodelamujer/squelettes/fl ash/conciliacion.swf

- MARTÍNEZ MARTÍNEZ, Mª del Carmen. Género y conciliación de la vida familiar y laboral.

Murtziako Unibertsitatea. 2009.

- All Together proiektua. Implicación de los hombres en igualdad en el equilibrio entre vida familiar y laboral. Guía para las organizaciones. PDF dokumentua. Rennes, (Frantzia) 2007. Europako Eskualde Periferikoen eta Itsasokoen Eskualdeetako Konferentzia (CPMR). Hemen eskuragarri: http://www.all-together.org/images/products/fi les/41_esp.pdf

- RODRIGUEZ MENENDEZ, Mª del Carmen eta PEÑA CALVO, José Vicente. ¿Es posible compatibilizar familia y trabajo?: análisis cualitativo del discurso sobre la conciliación de la vida laboral y familiar. Tribuna Abierta. 2009, 153. zenbakia, etorkizun iraunkorrerako ekintzetara bideratua.

Page 31: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio
Page 32: ELKARTE SOZIALETARAKO KONTZILIAZIOAREN KUDEAKETA ...€¦ · - Giza baliabideetako alorra - Erakundeko langileen legezko ordezkariak. ... ugalketa-lanaren erantzunkide egitea. Kontziliazio

Cuevas Ekain, 3 - 1º izq. - 48005 BilbaoTel. 944 029 091 - Fax 944 156 [email protected]