#ElkarlanKulturak · Saretuz sarean aurrera eramandako #ElkarlanKulturak prozesuko emaitza dugu...

9
ILUSIOA BALIOAK SARETUZ ELKARLANA ERALDAKETA ONDORIOAK EKINTZA ALIANTZAK MEZUAK PRENTSA TW FB HAIZEA ZORIA ALDE GALDERA BERRIAK INSPIRAZIOA Erabakigarria Iturria Mugatzailea Putre Buitre BELDURRA PREPOTENTZIA DISTANTZIA PUBLIKO HEGALARIA COMPLEMENTARIA Y NECESARIA ARBOLES AMPLIAR MIRADA INDARRA OZTOPOAK ENERGIA GOGOAK BESTE MENDI-OINARRIAK EZ HORREN FUNTSEZKOAK BAINA BADAUDENAK - ETA BERE IBAIAK - elkar bizitza KOLOREAK EKINTZA BALORE HORIEKIN ELIKATZEA lurreratzea PUBLIKOA BEGIRATZEN DU / EZ DA BUSTITZEN arrantza kainabera IDEIEN AUKERAKETA PUBLIKOA LANTALDEA PUBLIKOA GAUR ETA LANTALDEA BIHAR TIBURCIO zaila da LAGUNAK BUSTI NAHI EZ DUEN publikoa REFLEXION POST PUBLIKOA DIFERITUAK etorkizunerako haziak JAIOTZA PUBLICO AL QUE LE HA CALADO SABOTEATZAILEA DESENFOKATZAILEA #ElkarlanKulturak Kultura Kontsumo Arduratsuaren ikuspegitik Cultura desde el Consumo Responsable saretuz Donostiako Kontsumo Kontziente, Arduratsu eta Eraldatzaile Sarea Red de Consumo Consciente, Responsable y Transformador de Donostia

Transcript of #ElkarlanKulturak · Saretuz sarean aurrera eramandako #ElkarlanKulturak prozesuko emaitza dugu...

Page 1: #ElkarlanKulturak · Saretuz sarean aurrera eramandako #ElkarlanKulturak prozesuko emaitza dugu aldizkari hau. ... balio, sinesmen, portaera, eta abar guztiek osatzen dutena” litzateke

ILUSIOA

BALIOAKSARETUZ

ELKA

RLA

NA

ERAL

DAKE

TA

ONDORIOAK

EKINTZA

ALIA

NTZA

K

ME

ZUA

K

PRENTSA TW

FB

HAIZEA

ZORIA ALDE

GALDERA

BERRIAK

INSPIRAZIOA

ErabakigarriaIturria

Mugatzailea

PutreBuitre

BELDURRA

PREPOTENTZIA

DISTANTZIA

PUBLIKO HEGALARIA

COMPLEMENTARIA

Y NECESARIA

ARBOLES

AMPLIARMIRADA

INDARRA

OZTOPOAK

ENERGIAGOGOAK

BESTE MENDI-OINARRIAK

EZ HORREN FUNTSEZKOAK BAINA BADAUDENAK

- ETA BERE IBAIAK -

elkarbizitza

KOLOREAK

EKINTZA BALORE

HORIEKIN ELIKATZEA

lurreratzea

PUBLIKOA

BEGIRATZEN DU /

EZ DA BUSTITZEN

arrantza kainabera

IDEIENAUKERAKETA

PUBLIKOA

LANTALDEA

PUBL

IKO

A G

AUR

ETA

LAN

TALD

EA B

IHAR

TIBURCIO zailada LAGUNAK

BUSTINAHI EZ

DUENpublikoa

REFLEXIONPOST

PUBLIKOA

DIFERITUAK

etorkizunerako

haziakJAIOTZA

PUBLICO AL QUE

LE HA CALADO

SABOTEATZAILEADESENFOKATZAILEA

#ElkarlanKulturakKultura Kontsumo Arduratsuaren ikuspegitikCultura desde el Consumo Responsable

saretuz Donostiako Kontsumo Kontziente, Arduratsu eta Eraldatzaile SareaRed de Consumo Consciente, Responsable y Transformador de Donostia

Page 2: #ElkarlanKulturak · Saretuz sarean aurrera eramandako #ElkarlanKulturak prozesuko emaitza dugu aldizkari hau. ... balio, sinesmen, portaera, eta abar guztiek osatzen dutena” litzateke

1

Aitortu - Ez merkataritzarako - Partekatu baimen beraren arabera 3.0

Material hau libre kopiatzeko, banatzeko eta jakinarazteko baimena ematen da, betiere haren egilea aipatzen bada eta merkataritza helburuetarako erabiltzen ez bada. Dokumentuan aldaketarik egiten bada, beste era bateko dokumentua sor tzeko edo horretan oinarrituta beste obra bat egiten bada, hau bezalako lizentzia eskuratuta baino ezin da banatu. Lizentzia osoa: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/es/

Zuzendaritza teknikoa Saretuz Sarea. Donostiako Kontsumo Kontziente, Arduratsu eta Eraldatzailea.

Argitalpenaren koordinazioa Saretuz Sarea.

#ElkarlanKulturak

Zergatik hitz egiten dugu #Elkarlankulturak honetaz?

“Sarea egitea erdigunea hustutzea eta muturrekoen adimena eta autonomia aitortzea da. Sarea egitea beste pertsonak elkar harremanetan jartzea, ezezagunekin eta ezberdinekin elkarlanean aritzea da. Sarea egitea

prozesuak, ez soili emaitzak, partekatzea eta gainontzekoen ekarpenak aitortzea da. Sarea egitea, azken f inean, eskuzabala izatea da, baina ez soilik zure soka berdinekoekin, %99arekin baizik.”

Marga Padilla

Saretuz sarean 2016 ur tean zehar “elkarlaneko kulturaren” inguruan eta kontsumoarekin duen

erlazioaren inguruan lanean jardun gara. Beste hainbat kolektiboren iritzia jakin nahi genuen, Saretik sustatzen ari ginen kultura motaren inguruan arakatu, eta benetan nahi genuen hori ordezkatzen zuela azter tu. Hori horrela izanda, hirian antzekoak ziren alternatiba kulturalak azter tu genituen eta poliki-poliki Saretuz-etik zein motatako gizar tea sustatzen ari garen, zein diren gizar te horretako protagonistak bezalako galderei erantzuna ematen joan ginen, baita nagusi den kontsumismotik eta ekoizpen eta kontsumo globaleko eredutik (bidegabekeria eta desberdinkeria sor tzailea) haratago doazen alternatiba asko eta asko horiek nola eman ditzakegun ikustera ere.

Zentzu honetan, Mapasaretuz.eus (mugikorreko aplikazioa eta web orria) gure lorpen handietako bat izan dela uste dugu; emakume eta gizonen kontsumo ohiturak eraldatzearen aldeko gure apustua irizpidez irizpide biltzen dituen aukeren kale-izendegi bat, Donostiako antzekoak diren denda eta zerbitzuak ikustera emanez. Kale-izendegiak, beraz, per tsonen eta naturaren eskubideak errespetatzen dituen kontsumo alternatibak eskaintzen ditu.

Gutxienez, Mapasaretuz-en azaltzen diren zerbitzuekin eta dendekin sare-lana eta elkarren ar teko lankidetza f inkatu dugula uste dugu, baita sareko kolektibo aktiboekin ere. Era berean, gure ekintzen berrikuntzan sakontzea lor tu dugu eta ondorioz, sor tzen dugun eraginean. Bi norabideko gure intzidentziak, sare barrura eta kanpora, elkarlaneko lanaren bidean jarreren eta por taeren eraldaketa sustatu du eta Donostian kontsumo kultura kontziente, arduratsu eta eraldatzaile baten bidean aurrera egitea sustatu du.

Hala ere, bidean hainbat galdera sor tu zaizkigu: “baina, zein kultura mota sustatu nahi dugu benetan?”, “2011 ur tetik aurrera burutzen ari garen lana, sustatzen dugun kultura motarentzat ekarpen baliotsua da”, “Argi dugu, kontsumo motak alda dadin eta per tsonek beste per tsonekin eta ingurumenarekin kontsumo arduratsuko irizpideak barnera ditzaten nahi dugu, baina, sor tzen dugun kultura hori askea al da?”.

Saretuz bezala, praktikan jarri nahi ditugun balore hauek, kontsumo ohituretan eta bizitza ereduetan eraldaketa

2

lor dezaten, adin, jatorri eta behar desberdinak dituzten emakume eta gizonen inklusioa eta berdintasunaren alde egin behar dutela par tekatzen dugu, tokiko errealitatean eta existitzen den interdependentzia globalean oinarritu behar dute, elkarlaneko lana balioan jarriz, lan horren emaitzak garapen komunitarioari gehitzea egingo diola bermatuz, eta garrantzitsuena, eskubideak dituzten per tsona subjektu politikoak izateak duen garrantzia.

Prozesu honetan per tsona protagonistak, proposatzen, kudeatzen, zuzentzen, lor tzen eta erabakitzen duten horiek izango dira, eraldaketaren premisatik sakontasunean eragitea eta berritzea lor tuko duten per tsonak.

Berdintasuna, eraldaketa eta lankidetza, Saretuz-en sustatu nahi dugun identitate kulturalaren par te dira eta Mapasaretuz-eko zerbitzuek eta dendek, nolabait, identitate hori bera par tekatzen dutela uste dugu.

Hasieran aipatzen genuen bezala, 2016 ur tean zehar, “elkarlaneko kulturaren” inguruko gure posizionamenduan aurrera egiteko hainbat ate jo ditugu eta kolektibo eta per tsona askoren laguntza izan dugu: Altekio, Faktoria Lila, GaraiON Naturgunea, Art For Life, KA, Pink Gorilaz, Donostiako Creative Commons Nazioarteko Zine Jaialdia eta Markel Ormazabal.

Ur te honetan gaiaren inguruan sakontzeko aukera izan dugu eta emaitza bezala, elkarlaneko kulturetan edo #Elkarlankulturak-en oinarritutako aldizkari hau aurkezten dizuegu

Testuak Fundación Cristina Enea FundazioaGabiltza Gipuzkoako Artisau BiltzarraMarkel Ormazabal

saretuzDonostiako Kontsumo Kontziente, Arduratsu eta Eraldatzaile Sarea

Red de Consumo Consciente, Responsable y Transformador de Donostia

Saretuz sarean aurrera eramandako #ElkarlanKulturak prozesuko emaitza dugu aldizkari hau.Berau Donostiako Udalaren eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren babes ekonomikoari esker argitaratua izan da

Lankidetza BulegoaNegociado de Cooperación

Saretuz Sareko lan taldea:AntiguaOtarrak, Calcuta Ondoan, Donostiako Bidezko Merkataritza taldea, Emaús Gizar te Fundazioa, Fiare Banka Etikoa, Fundación Cristina Enea Fundazioa, Gabiltza, Goiener, Mugarik Gabe, Mugarik Gabeko Ekonomilariak, Nortlan, Oikocredit, Setem Hego Haizea, VSF Herrien Bidezko Elikadura eta Ximaurpila.

Page 3: #ElkarlanKulturak · Saretuz sarean aurrera eramandako #ElkarlanKulturak prozesuko emaitza dugu aldizkari hau. ... balio, sinesmen, portaera, eta abar guztiek osatzen dutena” litzateke

Gure eguneroko hizkeran kultura kontzeptua, musika, antzerkia, jakintza eta gisako jarduera ar tistiko eta

intelektualei erreferentzia egiteko erabiltzen da. Baina bada gehiago ere. Kulturaren 60tik gora def inizio egon daitezke, solasaldira elkar tu ginen lagunak haina, eta gehiago. Nork berea kasik, haginetako minaren antzera. Eta hala, hiriburutzaren proiektuak antropologia har tu du makulu kulturaren def initzeko. Berria egunkarian egin zioten elkarrizketan hori azaltzen saiatu zen Xabier Paya bera, DSS2016.EUko Kultur Programako zuzendaria: “Natura berez ger tatzen dena da, eta kultura, gizakiak egin duen gainerako guztia” edo “Gizatalde bat osatzeko, antolatzeko, elkar uler tzeko egon litezkeen balio, sinesmen, por taera, eta abar guztiek osatzen dutena” litzateke kultura.

Batzuentzat handiusteko erronka, ez gutxik kulturaren def inizio zabalegia izatea egotzi diote hiriburutzari. Manuel Delgado antropologoa iragarle aritu zen Koldo Mitxelena Kulturunean, 2016 Desokupatu ekimenak antolatu hitzaldian, 2015eko apirilaren 22an. “Kategoria abstraktuak hedatzen dituzte –kasu honetan kultura-, edozein esanahi har dezaketenak. Eta beraz, edozer gauza justif ikatu” esan zuen. Eta behin eta berriz edukiz hustuta erabili ondoren, badirudi Donostia 2016ren kontra ager tzea “kulturaren kontra” aritzearen parekoa dela. Logika sinplista, bai; baina oso zabaldua eta uste baino eraginkorragoa eztabaida publikoa baldintzatzeko.

Donostiako Piratak jai herrikoien aldeko mugimenduak erronkari eutsi zion hiriburutzaren hasiera ekitaldiekin batera ospatu Herri kulturen aldeko brindisean, ur tarrilaren 23an:

“Mundua uler tzeko moduaz ari da beraz -DSS.2016.EU proiektua-, mundu-ikuskerez; are, mundua bizitzeko moduaz. Edo moduez, pluralean. Ingurunera moldatzeko eta honekin harremanetan jar tzeko sistemak dira kulturak. Alegia, gure ekintzek zentzua har tzen duten testuingurua da kultura”.

“Elkarrekin bizitzeko Kultura. Hauxe da Kultur Hiriburuak zabaldu duen leloa. Kultura terminoak diferentziarekin, edota “bestearekin” harreman estua du. Besteengandik aldentzen nauen horrek egiten nau ni, besteengandik aldentzen gaituen horrek egiten gaitu gu. Hala ere, denak dira/gara errealitatearen par te. Berdintzen eta ezberdintzen elementuak aurkitu ditzakegu kultura ezberdinen ar tean; baita kultura baten barnean ere”(Donostiako Piratak, 2016).

Ordea, zabaltasun eta abstrakzioari er tzak zorroztu zizkion mugimenduak, eta def inizioa errealitate dosiaz horditu. Pluralean ari bagara bakarraz beharrean, ezin dugu kulturaz edo kulturez hitz egin boterearen aldagaia kontutan izan gabe.Kulturaren eremua

gizar teko gatazka-gune da, Josu Amezaga (1994) irakasleak adierazi bezala, eta gatazka horretan, klase menderatzaileek beren kultura hedatzen dute menderakuntza f inkatu asmoz. Hondeamakinekin batzuetan, Kor txoenean kasu; arautuz jarduera oro bestetan; kontrol mekanismo sotilekin gehienetan. Sozietateetan, antolaketa ereduak, balioak, sinesmenak edo por taerak esaterako, etengabeko gatazkan ageri dira. Feminismoa eta patriarkatua bi mundu ulerkera eta biziera kontrajarri direla ez du inork ukatzen, eta gatazka bizian daude. Ez da elkar bizitzeko aukerarik. Libreki eratu eta koordinaturiko taldeen baitan hierarkia oro ezabatzearen praktika, autogestioa alegia, eta kapitalismoa sostengatzen duten diziplina instituzioak bateraezinak diren era berean.

Hau da, nagusia den kulturaz bestelako kulturak ere

badira. Izan ere, klase menderatuek, kulturaren bitar tez egiten diote aurre menderakuntzari. Kulturaren bitar tez, kulturak sor tuz, kultura herritarrak edo popularrak. Sozietateko harremanetan mendekotasunean daudenen kulturak ditugu kultura herritarrak (Amezaga, 1994).

Hiztegietako gainontzeko hitzak bezala, kultura hitza bera ere, erabat higatua dago. Eta higadurak hautsia. Sano ondo hautsia. Josu Montero (1998) irakasle eta idazlearen esanak gurera ekarriz, kultura hitza hautsia egonik ere, hitzak ezkutatzen duen esanahia edo ideia, ordea, ez da kaltegabekoa ez eta inuzentea. Esana dugu gorago, kultura hitza kategoria uniber tsal eta mugiezin bat balitz bezala erabiltzen dugun arren, kultura ez da bat eta bakarra; kultura(k) dira, pluralean. Egoera zehatzen, jendar te ereduaren, harreman sozial eta ekoizpen-harreman jakinen araberakoa izango da kultura jakin bat. Inguru bakoitzari kultura jakin bat dagokio. Ondorioz, beharrezkoa egiten da izenaren atzetik dagokion izenondoa ezar tzea, izena bera erlatibizatzea. Gure kasuan: “kultura kapitalista”, “kultura kontsumista”, “kultura mediatizatua” eta “kultura mediatikoa”, “espekulazioa eta espektakuluaren kultura” osaerak daitezke. Kultura hegemonikoaren adierazleak denak.

Elkarbizitzarako tresna gisa def initzen da kultura hiriburutza proiektuan. Kultur eredu ezberdinak elkarrekin bizi ahal dira egitasmo honen arabera: “Esango nuke saiatu garela kultur eredu askoren proiektuak egon daitezen. Ereduetara mugatzea zaila

4

Badirudi Donostia 2016ren kontra agertzea “kulturaren kontra” aritzearen parekoa dela. Logika sinplista, bai; baina oso zabaldua eta uste baino eraginkorragoa eztabaida publikoa baldintzatzeko.

da, hemen lan egiteko molde asko ez direlako kultur eredu hegemonikoarenak, baizik bestelakoak” (Paya, 2015).Eta ez da harritzekoa. Kultura herritarrak menperatuen

kulturak izanagatik ere, menderakuntzarekiko harremanean osatzen dira. Eta ondorioz, harremana dagoen heinean, elkar trukea ere badago. Bestela esanda, kultura hegemonikoarekiko gatazkan elkar trukeak suer tatzen dira (Amezaga, 1994); kultura nagusi edo menderatzaileak ez baititu beti ezberdintasunak ukatzen. Maiz, eta nagusigoa mantentze aldera, berretsi ere egiten ditu. DSS2016.EU egitasmoaren egitarau anitza ikustea besterik ez dago.

Manuel Delgadok laburbildu zituen ideia hauek denak: “En estas ocasiones todas las instancias con algún tipo de vínculo institucional o empresarial pueden estar convencidas de que es posible obtener algún tipo de ventaja o benef icio, con lo que se impone el principio de que no conviene quedarse fuera del repar to del pastel. Eso vale incluso para sectores críticos, que pueden encontrar una opor tunidad para obtener sopor te para sus iniciativas. De hecho, va a ser imposible escapar de la gravitación de un evento como el que se prepara: todo lo que se haga el año de la Capitalidad Cultural irá a parar directamente a su agenda, lo quieran o no quienes impulsen esas iniciativas abducidas, por decirlo así.”

Hitzen ondoezari tira eginez, “popular” hitzak ere

3

KONTSUMOAREN KULTURATIKKULTURAREN KONTSUMORA

Kultura Kontsumo Arduratsuaren ikuspegitik solasaldia, 2016ko maiatzaren 26a. Ixiar García, Pink Gorillas, Ttala Lizarraga, Festival Internacional de Cine Creative Commons de Donostia eta Jokin Telleria, Kultura Alternatiboa, elkarteko lagunak mahaiaren inguruan elkartu, eta, “zer da kultura?” galdetu genion elkarri. Ekaina ate joka genuen, helduak ginen kasik urtearen ekuatorera; eta ondorioz, baita 2016arekin egokitu diguten Europako Kultura Hiriburu egitasmoaren erdibidera ere. Kulturaren hiriburu omen gara, edo ginen, kultura hitzarekin bete eta galgatu ditugu aho-belarriak, baina zer da Kultura?

Markel Ormazabal

Page 4: #ElkarlanKulturak · Saretuz sarean aurrera eramandako #ElkarlanKulturak prozesuko emaitza dugu aldizkari hau. ... balio, sinesmen, portaera, eta abar guztiek osatzen dutena” litzateke

higatze semantiko eta interesatua pairatu du. Antzina, “popular” edo herrikoia hitzak, “herriak egindakoa” adierazten zuen. Gaur egun, ordea, “popular” edo “pop” hitzekin “herriaren kontsumorako egina” uler tzen dugu. Gaur egun, herria ez da kultura(ren) sor tzaile; herria subjektu pasiboa da, kontsumitzailea, ikuslea, erabiltzailea. Kontsumoaren kultura gailendu da. Guzia egina heltzen zaigu, aurrefabrikatua, prest kontsumitua izan dadin. Solasaldiaren izenburuan aurkitzen dugu esandakoaren baieztapena, Kultura Kontsumo Arduratsuaren ikuspegitik, izenburuak gauzatua den errealitate gisa dauka baieztapena.“Nik uste bateragarriak direla proiektu kulturalaren bidez gai izatea garapen per tsonala ahalbideratzeko eta erakargarriak izateko, baita saltzeko ere” esan zuen Eneko Goia egungo Donostiako alkateak, 2015eko udal hauteskundeen atarian. Kontsumitzen delako saltzen da kultura. Kultura eta kontsumoa. Edo kontsumitzen den kultura.

Kultura kontsumorako gai bilakatu da. Kulturaren merkantilizazioa eman da, bizitza bera bere osotasunean merkantilizatu dugunez. Bestela esanda, kultura eta sormena ustiatu beharreko baliabide bilakatu dira hirien ar teko merkatu globaleko lehian. Argi dio Forum d`Avignon-ek argitaratu zuen “2014 Manifestua: Europar gune sor tzaile berri bat” agirian: “Kulturak lagundu egiten du hirien garapen ekonomikoa sustatzen, berrikuntza eta sormen maila areagotu egiten du, eta erabakigarria ger tatzen da erakargarri eta lehiakor tasun globalari aurre egiteko”. Kapitala eta inber tsoreak erakar tzeko baliabide edo

amua da kultura. Bereizgarria den hori, tokian tokiko berezitasuna, errazagoa da saltzen (erosia delako da errazagoa saltzen), eta berezitasun nahikorik ez dela ebatzi ezkero, berezitasuna sor tu eta eraiki egingo da. Herri txikieneko alkatea ere ahalegina egiten ari da bere herrian Guggenheim bat izateko. Herri eta hiri guztiak saiatzen dira handiagoak izaten, erakargarriak izaten. Hitzez eta publizitatez kultura sor tzeko, garatzeko, saiatzeko…eraiki diren kultur-azpiegiturak ez ote diren lehiakor tasunaren izenean salgaiaren marka puztu eta apaintzeko espazioak, horixe egin beharreko gogoeta. Hona hemen,arestian aipatu hitzen sokari tiraka Eneko Goiak kulturaz eta zehatzean Tabakaleraz diona:“( ) amesten segitzen dut AHTaren geltokia ber tan izatearekin eta autobusen estazioan erabat integratzearekin. Hala ger tatuko balitz, baliabide kultural moduan lehiatzeko ahalmen nabarmena emango liokeela iruditzen zait, beste modu batera nekez lor tuko lukeen protagonismoa izango luke.”

5 6

AMEZAGA ALBIZU, Josu (1994). Herri kultura: euskal kultura eta kultura popularrak. Euskal Herriko Uniber tsitatea.

AHTren aurkako Donostiako taldea (2014). 2016ko Europako Kultura Hiriburutza auzitan txostena.

Berria (2015-11-29) Xabier Paya elkarrizketa: “Jaialdiak izango dira, baina aldatu nahi dena ikusten ez den zerbait da”.

DEBORD, Guy (1967). La société du spectacle.

Donostiako Piratak (2016). “2016an ere DONO$TIA eta €ULTURA ABORDATU!”.

E. ILLESCAS, Jon (2015). La Dictadura del Videoclip. Industria musical y sueños prefabricados. Barcelona: El Viejo Topo.

Montero, Josu (1998). “La cultura como instrumento de normalización, inclusión, cohesión y control social”. Ediciones E.Z. = E.Z. Argitaraldiak.

Batzuek sormenerako eta kultur jarduerak nahiz kultur jarduerekin saiatzeko espazioa ikusten duten lekuan, beste batzuek azpiegitura handiagoekin eta l e h i a ko r t a s u n a r e k in lotzen (eta amesten) dute.Kultura egin egiten da,

edo kultura kontsumitu

BIBLIOGRAFIA

Herri txikieneko alkatea ere ahalegina egiten ari da bere herrian Guggenheim bat izateko. Herri eta hiri guztiak saiatzen dira handiagoak izaten, erakargarriak izaten.

egiten da? Kontsumo-gai baldin bada, posible ote kontsumo arduratsurik? Klase menderatzaileak bere kontrola gauzatzen du kultura industriaren bitar tez, lehiakor tasuna, berehalako hedonismoa eta kontsumismoa sustatuz.Kulturaren bidez klase menderatzaileari onuragarri zaion diskur tsoa ezar tzen da. Diskur tso hau, gainera, zentzuduna edo zentzuzko diskur tso bezala aurkeztuko da.

Kontsumoan eta kontsumitzean datza, Jon E. Illescasen (2015) iritzian, gaur eguneko menderakuntzak. Ohiko publizitatearekin galgatua eta gogaiturik ager tzen da publikoa, eta ondorioz, “product placement” esaten zaion estrategia ikus-entzunezkoen industria osora hedatu den metodo bilakatu da. Zineman, nahiz telebistan eta bideoklipetan.Espektakulua eta kontsumoa, merkatua alegia, dominazio sistemaren ikur.

60ko hamarkadaz gerora masa kulturak izan duen bilakaerak baieztatzen du, espektakulua irudikapenaren autonomizatze prozesu gisa har tuz, Guy Debord pentsalariak 1967an egin azterketaren egokitasuna. Inoizko ingurune zatikatu eta barreiatuan, itxurazko bateratze eredu baten erakusgarri da espektakulua. Geroz eta atomizatuago ageri den sozietatean, espektakuluak jarrera eta nor tasunak bateratzen ditu. Sakabanaketan bateratu, ordea. Irudikapenaren planoan erreparatzen ditu sozietatearen puskak, txatalak; adiskidetze sozialaren irudi (edukiz) hutsa erakutsiz. Espektakulua ger takari honen ezar tze erabatekoa da: merkantzia giza-bizitza ororen erdigunean ezar tzea, per tsonen ar teko harreman eta bizitza beraren merkantilizazio erabatekoa.

“Espektakulua egungo sozietatearen ekoizpen nagusia da” idatzi zuen Debordek (1967). Eta guk krispetekin batera kontsumitzen dugu espektakuluaren kultura.

ESPE

RIE

NTZ

IAID

ENTI

FIKAT

ZEA

SEN

TSA

ZIO

ESA

NG

UR

ATSU

AK

(esp

erie

ntzia

ren

inte

rpre

tazio

anal

isia)

ESPE

RIE

NTZ

IAR

END

ESKR

IBA

PEN

A

ERRO

NK

AK

Gau

zatz

en d

uen

pert

sona

da.

.....e

raku

ndea

ord

ezka

tzen

du

.Es

perie

ntzia

... i

zan

da.

Espe

rient

zia ..

.(e)n

koka

tzen

da.

Espe

rient

zia ..

.(a)n

gert

atu

da.

Hitz

gak

oak.

Her

ri za

har

andr

e be

rri

Biar

ritz

2016

Emak

umea

k / K

ultu

ra /

Berd

inta

suna

/ Ko

oper

azio

a / S

orku

ntza

Don

ostia

ko C

reat

ive

Com

mon

s N

azio

arte

ko Z

inem

aldi

a

Don

ostia

2016

Zin

ea /

Aud

iobi

sual

a / C

reat

ive

Com

mon

s / K

ultu

ra /

Kultu

ra a

skea

/ Pr

ocom

una

/ So

ziopo

litik

oa /

Ekol

ogia

soz

iala

eta

pol

itika

/ A

rkite

ktur

a et

a ur

bani

smoa

/ Be

rdin

tasu

na

100K

A

Don

ostia

2016

100K

A /

KA

/ O

inar

rizko

Kul

tura

/ Ku

ltura

al

tern

atib

oa /

Sare

a /

Kons

tela

zioa

/ El

kart

asun

a / A

rtea

Zein

izan

dira

esp

erie

ntzia

hone

tako

kid

e?

Zer

sent

itu d

ut?

Zerg

atik

izan

da

esan

gura

tsua

nire

tzat

?(ik

asku

ntza

k)

Zert

an s

akon

du d

ut n

ireez

agut

za, a

urre

tiko

espe

rient

zia

bati

dago

kion

ez (

alde

rdi

posit

iboa

k, ne

gatib

oak,

neut

roak

)?

DSS

2016

, Silv

ia P

iris

eta

Mon

ika

plaz

aola

. Sor

tzai

le e

ta a

ktor

eak

Gal

der

Pere

z et

a A

ne S

an M

igue

l

Jend

eak

izan

zuen

jarr

erak

eta

har

rem

anak

gi

ro o

na e

ta s

entim

endu

pos

itibo

ak s

orta

razi

zitu

en, e

ta h

orre

k es

perie

ntzia

n ze

har

gust

ora

egot

ea e

karr

i zue

n.

Ekip

oko

tald

ekid

eak

eta

pert

sona

din

amiza

tzai

leen

ar

teko

sin

toni

a, e

ta ta

ldea

n ze

goen

ani

ztas

unak

la

gund

u eg

in d

u ek

intz

a ab

eras

garr

ia iz

ater

a.

Pert

sona

des

berd

inak

esk

aini

ditu

zten

iritz

i et

a es

perie

ntzia

des

berd

inak

. Par

taid

een

kom

unik

azio

aren

arr

akas

ta e

ta p

arta

idet

za

gero

eta

han

diag

oa iz

an d

ela.

Cam

po c

reat

ivo

cero

Jend

eak

part

e ha

rtu

zuel

a , b

ai m

ahai

ingu

rura

go

nbid

atua

k ze

uden

ak, e

ta b

ai p

ublik

o be

zala

ze

uden

ak e

re. G

onbi

datu

ak h

aien

esp

erie

ntzia

k ko

npar

titu

zitu

zten

,ber

az, e

kint

za g

uztia

n ze

har

giro

ona

ant

zem

an iz

an z

en.

Ekin

tzan

par

te h

artu

dut

en p

rofe

siona

len

espe

rient

ziak

eta

ekin

tzan

par

te h

artu

dut

en

pert

sone

n ar

teko

elk

ar -

elik

adur

a ek

intz

a es

angu

rats

ua iz

atek

o os

o on

urag

arria

izan

da.

Espe

rient

zia h

au, l

au u

rtee

tan

zeha

r an

tola

tu

dene

z, ge

ro e

ta je

nde

gehi

ago

espe

rient

ziet

an

part

e ha

rtze

n du

tela

, eta

kom

unik

azio

aren

al

detik

, gur

e es

perie

ntzi

a ge

ro e

ta g

ehia

go

ezag

utze

n du

tela

esa

n da

iteke

.

Oin

arriz

ko k

ultu

ra e

taku

ltura

alte

rnat

iboa

sust

atze

ko p

lata

form

a

Jend

e ge

hiag

o pr

oiek

tua

ezag

utze

n du

ela

naba

ritu

da

, eta

hau

, KA

ren

pre

sent

zia

hand

itu e

gin

dela

ko d

io.

Jend

e as

kok

KA

-ren

eza

guer

a zu

zena

izat

ea.

Art

iste

i em

anal

diak

lort

zea.

KA

-ren

sar

ea

hand

itu d

elak

o, e

ta 1

00K,

KA

, art

ista

eta

era

gile

de

sber

dina

k ze

rbai

t apo

rtat

u du

tela

ko.

Aur

retik

o es

perie

ntzi

a ba

ti da

goki

onez

, ar

tiste

i eta

art

eari

leku

geh

iago

em

an e

ta

espe

rient

zian

jend

e ge

hiag

ok p

arte

har

tzen

du

tela

.

Zer

ez li

tzat

eke

gald

u be

har

etor

kizu

nean

jarr

aitz

eko?

Zerk

ez

dio

lagu

ndu

nire

ik

asku

ntza

ri?

Jend

eak

sort

utak

o gi

ro o

na e

ta p

arte

hart

zaile

a.

DSS

2016

ko a

rdur

adun

ak, p

roze

su b

at

erai

kitz

eko

idei

arg

i bat

ekin

zet

ozen

, ber

az,

araz

o ba

t iza

n ze

n, z

aila

zel

ako

espe

rient

zian

part

e ha

rtze

n du

ten

pert

sone

n pe

rfila

k ed

o ja

rrer

ak ik

usita

hai

ek d

uten

beh

arre

tatik

ze

rbai

t sor

tu a

hal i

zate

a.

Den

bora

n, g

ure

ekin

tza

aurr

era

jarr

aitz

ea,

eta

orai

n ar

te lo

rtu

dugu

na ik

usita

, hau

da,

je

nde

gehi

ago

ekin

tzan

par

te h

artz

ea.

Doh

ako

ekin

tza

bat i

zand

a, e

kint

zak

anto

latz

eko

gara

ian

erre

kurt

so e

kono

mik

oak

lort

zeko

ara

zoak

izat

en d

itugu

.

KA

ren

pre

sent

zia

egot

en ja

rrai

tzea

, hau

da,

K

A r

en s

area

han

ditz

en ja

rrai

tzea

.

Ant

olak

etar

ako

jend

ea lo

rtze

a za

ila iz

an d

ela,

ba

ita e

re je

ndea

KA

ule

rtze

ko z

ailta

suna

k da

udel

a, e

ta o

ndor

ioz

plat

afor

man

alta

em

atek

o za

itasu

nak

ere

egon

dire

la.

Lort

utak

o es

perie

ntzia

tik a

biat

uz,

zein

err

onka

pla

ntea

tzen

ditu

t ep

e m

otze

ra (

2tik

6 h

ilabe

tera

) pr

ozes

uan

aurr

era

egite

ko?

Jend

eak

orai

n ar

te, e

sper

ient

zieta

n pa

rte

hart

zen

jarr

aitz

ea, e

ta je

nde

gehi

ago

anim

atze

a et

a je

ndea

ren

giro

ona

eta

inpl

ikaz

ioa

izate

n ja

rrai

tzea

. Ku

ltura

ri be

har

duen

leku

a em

atea

.

Gur

ekin

lan

egin

dut

en s

area

k m

ante

ntze

n ja

rrai

tzea

,hau

da

, Cris

tina

Enea

, Att

ac, E

kolo

gist

ak M

artx

an, S

etem

H

egoh

aize

a, M

edea

k, D

SS20

16...

Espe

rient

ziet

an

gonb

idat

zen

ditu

gun

pert

sona

k, p

arte

har

tzen

jarr

aitz

ea

eta

jend

eak

gure

lane

an in

plik

atze

a.

Ekin

tzak

ant

olat

zeko

gar

aian

, jen

de g

ehia

go p

arte

ha

rtze

a, K

A z

er d

en je

ndea

k ul

ertz

eko

asm

oare

kin

lank

eta

bat e

gin

eta

KA

sar

ean

jend

e ge

hiag

o pa

rte

izate

a.

IKA

SKU

NTZ

AK

BER

RES

KUR

ATU

ZIx

iar

Gar

cia

Pink

Gor

ilas

Ttal

a Li

zarr

aga

Cin

eCC

dono

stia

Joki

n Te

lleria

KA

-Kul

tura

Alte

rnat

iboa

Page 5: #ElkarlanKulturak · Saretuz sarean aurrera eramandako #ElkarlanKulturak prozesuko emaitza dugu aldizkari hau. ... balio, sinesmen, portaera, eta abar guztiek osatzen dutena” litzateke

7 8

Artisautzako sektorea Donostiako Kontsumo Arduratsuko Saretuz Sarean barneratzen

da, ar tisauen tailerrek egiten duten ekarpena eta garatzen duten lana gizar tearen aurrean komunikatzeko, sustatzeko eta balioan jar tzeko helburuarekin, beraien ekintzaren Enpresa Gizar te Erantzukizunari dagokionez. Era berean, ar tisautza tailer hauen ar tean, beraien balio kateari aplikagarri diren gizar te erantzukizuneko jarduera irizpideak: diseinuan, ekoizpenean, merkaturatzean, komunikazioan, etab.

Ar tisautza eta gizar te erantzukizuna estuki erlazionatuta dauden bi kontzeptu dira. Ar tisautza sozial mailan arduratsua da tokiko garapenaren gainean eragin positiboa duelako, gizar te kohesioa sustatzen duelako eta per tsonen eta inguruaren gainean eragin negatiboak gutxitzen dituelako.Enpresa Gizar te Erantzukizuna kontzeptuak

jasotzen dituen alderdiak (ingurumena, kontsumitzailearen eskubideak, lan eskubideak, zuzenbide zibilak, eskubide zibilak, komunitateen eskubideak, herri indigenen eskubideak, eskubide ekonomikoak, kulturalak, ustelkeriaren prebentzioa…), Nazio Batuen giza eskubideen nazioar teko araudian jasota daude por tzentaje handi batean, baina gainera, Enpresa Gizar te Erantzukizuna Garapen Jasangarria kontzeptuarekin estuki erlazionatuta dago, egungo giza behar eta espektatibak eta bere ingurune f isikoa asetu eta errespetatzen dituen garapen ekonomiko, sozial eta kulturala bezala def initu daiteke, eta beraien beharrak asetzeko etorkizuneko belaunaldien gaitasunak estutasunean jar tzen ez dituena.

Adierazi behar da ere, erantzukizuna existitzen dela nahiz eta enpresen aldetik modu boluntarioan onar tua izan ala ez, hain zuzen ere, enpresen ekintzek besteengan eragiten duten ondorioak dituztelako, beraz, gizar te erantzukizunaren irismena enpresa/tailer baten jarduerak baino haratago doa, bere gizar te ospea zaintzeko. Ar tisautzak lanbide ugari multzokatzen ditu

eta eguneroko bizitzan par te har tzen duen, gure etxebizitzako edo lantokiko edozein objektu, ar tisau moduan fabrikatu daitekeela esan daiteke.Ar tisau produktuez

hitz egiten dugunean,

objektu edo zerbitzu bat ekoizte hutsa baino haratago doa.

Hauetaz ari gara:

Per tsonen interesak, bizitza erritmoa errespetatzen eta beraien norberaren garapenarekin seguruagoak eta bateragarriagoak diren baldintzetan lan egiten laguntzen duen, barne kudeaketa maila altu bat aurkezten duten ar tisau enpresa txikiak.

Tokiko ohitura, jakintza eta kultura susper tzea, mendeetako antzinatasuna duten lanbide tradizionalak kontserbatzen eta erreskatatzen dituztelako. Honek ez du esan nahi, ar tisautza iraganera atzera egitea denik, aurrerapen teknologikoei eta ezagutzari ez ditu inola ere ukatzen, ezta eboluzioari ere. Ar tisautza bera, teknologia berrien berritzeko, berrikuntzako eta aplikazioko ahalmen handi bat duen jarduera sektore bat da.

Berdintasun eta justizia baldintzetan oinarritutako merkataritza trukaketaren sustapena.

Bezeroarekin f inkatuta dagoen harreman per tsonalizatuak kontsumo arduratsuan eta “gauzak nola egiten diren” hezten laguntzen du.

Herri eta kultura desberdinen ar teko trukaketari ekarpena, tokikoari balio gehiago ematen dion heinean.

Artisautza ez da “erabili eta bota” kulturaren lagun. Produktuak iraun dezaten pentsatuta daude, erabilerarekin ez direlako azkar puskatzen eta hondatzen, ezta hain azkar modan pasatzen ere (baliagarriak, originalak, esklusiboak dira).

Artisau-esperientziaren bitar tez beraien tailerrak ekoizteko prestatuak egoteaz gain, konpontzeko ere prestatuak daude. Konpontzeko gaitasuna ar tisautzaren funtsezko kategoria bat da.

Erabiltzen diren materialak oro har naturalak dira eta erraz birziklatzen dira.

Produktua, ekoizten den inguruko ar tisau kultura eta tradizioan inspiratzen da, elementu tradizionalak susper tuz, tokiko kulturaren

Gizarte erantzukizunaren irismena enpresa/tailer baten jarduerak baino haratago doa, bere gizarte ospea zaintzeko.

baloreak transmitituz eta kasu askotan diseinua, materialak… eguneratzen edo birsor tzen da, baita produktuen baliagarritasuna ere.

Ondorioz, ar tisautzan presente daude tokiko kulturekin identif ikatzen gaituzten baloreak; jasangarritasunaren, tokiko jakintzaren eta materialen aldeko errespetuaren baloreak barneratzen ditu modu inplizituan eta industriala den horren aurka ager tzen da. Ar tisautzak ber tako herriko per tsonei lana ematen die eta tokiko garapenaren alde egiten du; eskaintza eskaerara erraz egokitzen da, posible den guztietan tokiko materialak erabiltzen ditu, prozesua eta produktua tokiarekin identif ikatzen dira… Beste muturrean aurkitzen da, eskulaneko kostu txikienean ekoiztea bilatzen duen subkontratazio eta deslokalizazio industria, lan baldintza ezegonkorrak eta prekarioak eraginez; gainprodukzioa eta soberakinen akumulazio arriskua, galera f inantzario eta enplegu galera larriak sor tuz; urruneko lurraldeko lehengaiak, askotan atera eta garraio jardueretan kalte nabarmenak eraginez; ekoizpena ez dago tradizioarekin erlazionatuta, ezta historia eta tokiko baliabideekin ere; kultura bateratzeko joera dago…

Egun, gizar teari transmititzeko eta aplikazioa sustatzeko testuinguru egoki batean bizi gara Gizar te Erantzukizuneko irizpideak dituzten ar tisautzako enpresen/tailerren aldetik (askotan ez dira kontziente praktikatzen ari diren horretaz, ondorioz ez dituzte transmititzen), politika publikoak geroz eta gehiago bideratzen dira gizar te eta ingurumen jasangarritasunera, egunero erosketa arduratsua eta bidezko merkataritza sustatzen duten kultura, aisialdiko eta kontsumoko joerak sor tzen direlako hiritarren ar tean. Aukera aprobetxatu behar da.

- Artisau produktuak erosi egiten dira, ez dira kontsumitzen. Irauteko eginak daude beraz, ez dute ezer “erosi, erabili, bota” adierazten dutenik, ezta “zaharkitze programatua” ere. Artisautza erosten dugunean ez dugu dirua gastatzen, beharrezkoak eta iraupenezko ondasunetan inbertitzen dugu. -

“La infatigable sostenibilidad de la artesanía “Ruben Garcia Colsa

ARTISAUTZA ETAGIZARTE ERANTZUNKIZUNA

Gabiltza Gipuzkoako Ar tisau Biltzarra

Page 6: #ElkarlanKulturak · Saretuz sarean aurrera eramandako #ElkarlanKulturak prozesuko emaitza dugu aldizkari hau. ... balio, sinesmen, portaera, eta abar guztiek osatzen dutena” litzateke

9 10

KRISI EKOLOGIKOA ETAJASANGARRITASUNERAKO KULTURA

Fundación Cristina Enea Fundazioa

XXI mende hasierako arreta eskatzen ari den gaietako bat, gizadia aurre egiten ari den

krisi ekologikoa da, planetan gizakiaren bizitzaren jarraitutasunerako mehatxu larria izanik. Komunitate zientif ikoak eta diziplina oso desberdinetatik, bere analisietan bat egiten dute eta bizitza eusteko Lurraren gaitasuna aldatu dezaketen ingurumeneko eraldaketa multzo baten inguruan behin eta berriz ohar tarazten du. Horrez gain, garai geologiko berri batean sar tzen ari garela adierazten du, Antropozeno aro berria, aurreko mendeko 50 hamarkadan hasitako garaia eta Alejandro Cearretak, Antropozenoaren gaineko Lan-Taldeko (GTA) zientif ikoetako batek, adierazi duen bezala “gizakiak egon diren unetik planetak eragina jasan du, eta zerbait berria bezala esan daiteke, planeta bere natura aldakor tasunetik ateratzen ari garela”.

Aurre egin behar diogun aldaketa global honetan hainbat faktorek bat egiten dute: mundu guztiari eragiten dion klima aldaketa, petrolioaren eta oinarrizko beste mineralen zenita, bioaniztasunaren galera edo ur geza, basoak, arrantza eta natura ondasuneko beste elementu batzuren agor tzea. Kolapso ekologiko hau duela mendeak ari da sor tzen. Ekoizteko, kontsumitzeko eta ugaltzeko moduak, azken mendeetan zehar konf iguratutako giza habitatak gure komunitateen jasanezintasunaren gunea dira, Naturaren kosmobisio kolonizatzaile baten eta Planeta osatzen duten baliabide mugatuen erauzketa eta ustiapen inf inituaren oinordekoak dira eta beste batzuen berritze gaitasunaren haustura dira. Paradigma menderatzaile hau ere krisian sar tu da; baloreak, adierazpen moduak eta errepresentazio sinbolikoa, egungo gizar tearen eguneroko bilakaera euskarritzen duten per tzepzio eta antolakuntza modu par tekatuak “zibilizazio-krisi” dei genezakeen bezala kuestionatzen dira. Ikuspegi honetatik, kultura, giza espeziearen erlazioen eta gizakiak berak naturarekin dituen sistema sozio-ekonomikoen dimentsio global bezala, funtsezko faktore bat da beharrezkoa den trantsizioa geratzeko edo azkar tzeko, eredu produktiboen eta habitat jasangarriagoen bidean. Zerbaiten aldeko edo kontrako posizioak, sinesmenak, bizipen emozionalak, kultura osatzen duten giza por taeren eta baloreen adierazpenen manifestazioak dira. Gure gizar tean egunero ger tatzen diren

ingurumen eragin edo inpaktu askoren zergatia eta sorrera diren kultura eta giza por taerak.Modu honetan, planetaren egungo egoera

sakontasunean lantzea eta bere kontserbazioan erantzukizunak onar tzeak, arazoaren dimentsio kulturala kontutan har tzea eskatzen du eta ondorioz erresilientziak, sormena eta aniztasuna, biozentrismoa, ekitatea edo etorkizuneko belaunaldien eskubideak kontutan har tzeari lotutako baloreak eraikitzea eta garatzea.

Bigarren Mundu Gerraren ondoren, krisi ekonomiko eta milioika per tsona askoren pobreziaren testuinguru batean, kontsumo kooperatibak eta etxebizitzak sor tu ziren, hasiera batean iparramerikar sindikatuek babestuak. Kultura solidarioa eta komunitarioetatik mugimenduak sor tzen hasi ziren, kontsumitzeko modua nabarmenduz, eredu bidezkoagoak eta ekitatearen aldeko ereduen bidean, egitura ekonomikoak ere eraldatzea posible zela uste zuten, kontsumo kontziente eta kritiko bat garatuz eta balioan jarriz, bidegabekoa zen eta era berean, baliabide harrapakaria zen eredu kapitalista baten aurrean. Geroztik, mugimendu asko eta desberdinak dira bere eguneroko jardueran eta gizar te “industrialaren” analisi kritikoan, gizar te eredu menderatzailearen aurrean espazioen eta alternatiben sorrerako esperientzia desberdinak garatzen dituzte. Gure egunetan, “merkatu sozialei”, “sareak trantsizioan” edo “commons-ari” lotutako

ekimenekin erlazionatutako ekimenak ikustera ematen dira, geroz eta konplexuago, desberdinago eta globalagoa den gizar te batean. Mugimendu eta sare hauek, “existitzen denari” egiten dioten kritika horretan, bizitzaren jasangarritasuna oso egunean dagoen espazioak sor tzen eta baloreak bultzatzen dituzte, etorkizuneko belaunaldien eskubideak eta planetaren kontserbazioa kontutan izanik.Horrez gain, pintura, ar te plastikoak, literatura,

musika, jokoak, ar tisautzak, sormenezko espazioak edo “teknologia berrien” erabilera bezalako adierazpen ar tistikoen garapenak, ez dira sare, mugimendu eta ekimen hauetatik aldera batera dauden ekintzak. Gainera, elkarbizitza moduak, bizitza estiloak edo defendatzen diren postulatuekin bat egiten duten balore eta sinesmen eskala moduak sendotzeko eta esperimentatzeko balio dute.

2008 ur tean sor tu zenetik, Cristina Enea Fundazioak, ingurumenean eta jasangarritasunean informatu, formatu eta sentsibilizatzeko bere lan horretan, bere programa eta ekintzetan tresna desberdinez hornitzen saiatu da. Tresna horiek komeni den bezala ar tikulatuz, gure habitataren eta osatzen duten ekosistemen konplexutasuna uler tzea posible egin behar dute, ikuspuntu holistiko, kritiko eta proaktibo bat har tuz.Jarduera desberdinen bitar tez “ingurumen”

sentsibilizazioko aukera hauek argitu ditzaketen adibide xume batzuk, adibidez, “Hidrologikak”, “Arkitektura: Film Mintzaira (AFM)” edo “JantziAgain” izena duten proiektuak dira.

Hidrologikak duela ur teak sustatzen ari den ekimen bat da, bere helburu nagusiena, hirian lur gaineko ur

f luxu nagusia, Urumea, balioan jar tzea eta ibaiak lurraldean izan duen eragina uler tzea eta ezagutzea izanik. Jarduera desberdinak antolatzen dituzte: Ibaiaren ibilgutik eta ibaier tzetik ibilaldi gidatuak, ikastaro eta topaketa par te-har tzaileak, sormen literarioak, ikus-entzunezkoak edo musikalak. Hauek guztiak, ibaiarekin eta hirian dagoen balio sozial, kultural eta ingurumen balioarekin dagoen gure erlazio historikoaren “konstruktu” antropologiko eta autokritiko bat harituz doazen, ekintza eta ikuspegi mosaiko oso desberdina osatzen dute.

ALM, Arkitektura: lengoaia mintzaira gure garaiko kategoria handietako baten inguruan azter tu nahi duen hitzaldi, proiekzio eta tailerren ur teko ziklo bat da: Hiria. Migrazioa, ekonomia, laztasuna, desberdinkeria, klima aldaketa… bezalako beste gaiekin batera, guztia multzokatzea ezinezkoa izatea bihur tu da, Saskia Sassen-en hitzetan “…ez gara gai, ez dugu gaitasunik ger tatzen ari den negatiboa edo ezezko guztia jasotzeko”. Duela ur teak programa hau ber tako eta nazioar teko pentsalariekin (gizon zein emakumeak) topaketa multzo bat ekoizten ari da –egile hauek beraiek proposatzen dituzten f ilmen proiekzioekin osatzen dira-, hiri-politikei eta lurralde analisi geograf ikora ger turatze zuhur bat sor tzeko asmoz.Arkitektura eta f ilm mintzairak, f ilm eta jardunaldien

analisiaren bitar tez, “Europa har tzen” ari diren prozesu ekonomiko eta politiko hauek azter tzea egokia dela azpimarratzen du, baina ez hauek bakarrik, baita prozesu sinbolikoak, antropologikoa eta estetikoak ere. Ikusten denaren eta ikusten ez denaren ar tean ematen diren aldaketak, irudikatu daitekeena eta ez daitekeen hori zehazten duten aukeren baldintzetan, orainaren edozein analisirako funtsezkoak dira, baita errealitatearen nolabaiteko eraldaketan inspiratutako edozein proiekturako ere.

JantziAgain arropak eta osagarriak trukatu nahi dituzten per tsona horientzat guztientzat topaleku bat bezala sor tu zen, baita moda, joskintza, jantziak per tsonalizatu edo ehun-jarduerarekin erlazionatutako beste eskulan eta ar tearen inguruan ideiak eta ezagutzak par tekatzeko ere. Erabilitako arropa edo beste ehun-gaiak begiratzeko dugun modua berriztatzea da, jakintza par tekatua eta egite kolektiboaren bitar tez. JantziAgain-ek kontsumo arduratsu moduaren aldeko apustu egiten du, hiritarren balore eta por taeren aldaketa bat sustatzeko, objektuei eta erabilitako arropari aukera berri bat emanez. Modu horretan, hondakin batean bihur tu ordez, berriz ere baliabide batean bihur tzen da.

ETORKIZUNAK ERAIKIZARE ALEAK

Page 7: #ElkarlanKulturak · Saretuz sarean aurrera eramandako #ElkarlanKulturak prozesuko emaitza dugu aldizkari hau. ... balio, sinesmen, portaera, eta abar guztiek osatzen dutena” litzateke

11 12

Gaur arratsaldez elkartu garaAntiguaotarrak FiareGeure ingurua begiratzekobatere mugarik gabeHemen emaitzak ikusi eta oso zoriontsu gaudeMundua bera bihur dezagunelkarlanerako sare

Ta sare hori saretzen doa gorantza doa demagunDenok dakigu eraldatzeazein boluntade behar dunAtsalde hontan, ekimen hontanalperrik ez gara jardunEta guk ere izan nahi dugusare horretako lagun

Nahiz beti ez izan2016aren bermeaGuk ere martxan ipini dugusorkuntzarako geneaBerriro ere deskubritutagure barruko umeaArabarrekin okupatuko duguCristina Enea

Legea eta arau-hausteekarazo asko dakarteTa belarria amalurretikegon ez dadin aparteLagun artean, auzolaneansegi dezagun jo ta keSortu genuen labirintotikirtetea lortu arte

Nere bizitzan inoiz zalantzaksortu dizkit generoakBaina Irantzuk garbi esan ditgaur ez naizela ero batNahiz eta kezkatu sarri munduanHaiek duten numeroakNormalak dira baina hala ereMaite ditut heteroak

Gizarte honetan leku askotanSortu ohi da arazoaTa atsaldean ikusi duguzein den lehenengo pausuaEsku beretik joan leizkelamendia eta itsasoaDenok baitegu zeini emanaeta zeinengandik jasoa

Gaur Altekiok ere ekarri dubere soluzioaGure amonek ondo zekitenauzolan funtzioaLortuz gero iraganarenta orainan fusioaDen iraultzarik indartsuenada reboluzioa

Inork ez daki atsalde batenhartuko duen papelaEta oso garbi ikusi dugugure aktore papelaUne batean ikusi dugueta ikasiz honelaNormala eta ez-normalagauza berdinak direla

Txintxo beteta ta kunplitutaizen emate zerrendakBakoitzak bere taldeanbete ditu zegozkion prendakDenon artetik nola sortu dengeldi ezin den kemen batziur gehiago inspiratuko gaituelaafari meriendak

Atsalde hontan jasotakoahitzetan nola kalkulaGutxienean ikasi dugunorantz zuzendu brujulaBadakizue bihotzetikaneskertzen dizuegulaUmeak bezain ederki pasaeta asko ikasi dugula

BERTSO SORTA

Doinua: Gogoratzen ezAntton Fernandez eta Oier Iurramendi

Page 8: #ElkarlanKulturak · Saretuz sarean aurrera eramandako #ElkarlanKulturak prozesuko emaitza dugu aldizkari hau. ... balio, sinesmen, portaera, eta abar guztiek osatzen dutena” litzateke

Donostia-SanSebastián

Pasaia

IntxaurrondoZaharra

Hego Intxaurrondo

Ipar Intxaurrondo

Riberas deLoiola

Pasai San PedroPasai Don

Amara Berri

Pasai A

Txomin Enea

TrintxerpeBidebieta

Antiguo

Ibaeta

IgeldoLoiola

Aiete

Altza

Amara

Egia

GrosUlia

Donostia-Amara

Herrera

Intxaurrondo

Loiola

Altza

7

5A

GI-20

GI-20

GI-20

GI-20

GI-20 GI-2

GI-20

GI-40

GI-40

Donostiako saihesbidea

Ave

GI-40 GI-40

Nafarroako etorbideaJose Elosegi Alkatea

Luga

ritz

pase

alekua

Zurriola hirib

idea

E a

Urum

ea pasealekua

Otxoki pasealekua

San Martin kalea

San Martin kalea

Kolo

n pa

sealek

ua

Mirakruz kalea

Zubieta ka

lea

Urbieta kalea

Kristobal B

alenzia

ga pasealekua

Cues

ta d

e A

ldapeta kalea

Vial Papin-M

Igeldo pasealekua

Aiet

e pa

seale

kua

Aiet

e pa

seal

ekua

Mons pasealekua

Sibilia kalea

Prim

kal

ea

Egia Kalea

Easo kalea

Laua

izeta

Pasaikoportua

ArbaizEnea

AcuartelamientoMilitar

de Loiola

Kristina-Enea parkea

Zurriola

Ulia222 m

Mendiola209 m

Atxumaitz198 m

Urgull125 m

Ametzagana

Txubillo(Igeldo)Mendia

Urumea ibaia / Río Urum

ea

Urumea ibaia / Río Urumea

Urum

ea ibaia / Río Urumea

Donostia - Santa Clara

Donostia-SanSebastián

IntxaurrondoZaharra

Hego Intxaurrondo

Ipar Intxaurrondo

Riberas deLoiola

Pasai San Pedro

Amara Berri

Añorgatxiki

Txomin Enea

TrintxerpeBidebieta

Martutene

Antiguo

Miramon

Añorga

Ibaeta

IgeldoLoiola

Aiete

Altza

Amara

Egia

GrosUlia

Astigarraga

Lugaritz

Errekalde

Loiola

Altza

Herrera

Intxaurrondo

Donostia-Amara

Anoeta

Herrera

Martutene

27

10

0

24

455

19

10

25

9

88

9A 9B

19

7

5B

AP-1AP-8

AP-1AP-8

AP-1AP-8AP-1

AP-8

AP-1AP-8

AP-1AP-8

AP-1AP-8

AP-1AP-8

AP-1AP-8

AP-1AP-8

GI-11

GI-20

GI-20

GI-20

GI-20

GI-20

GI-20

GI-20

GI-20

GI-20

GI-20

GI-20

GI-20

GI-40

GI-40

GI-41

GI-41

A-15

A-15

N-634

GI-21

GI-21

GI-21

GI-40

GI-40

GI-40

GI-2132

AP-1/AP-8

Donostiako saihesbidea - Variante de San Sebastian

Autopista del Cantábrico

Donostiako saihesbidea

Donostiako saihesbidea

Donostiako saihesbidea

Donostiako saihesbidea

Autovía N-I

AP-1/AP-8

AP-1/AP-8

AP-1/AP-8

AP-1/AP-8

Avenida de Tolosa hiribidea

GI-40 GI-40

Oriamend

i P

asealekua

Nafarroako etorbideaJose Elosegi Alkatea

Luga

ritz

pase

alekua

Zurriola hirib

idea

Urum

ea pasealekua

Otxoki pasealekua

San Martin kalea

San Martin kalea

Kolo

n pa

sealek

ua

Mirakruz kalea

Zubieta ka

lea

Urbieta kalea

GI-2132

GI-2132

Kristobal B

alenzia

ga pasealekua

Cues

ta d

e A

ldapeta kalea

Oriam

endi Pasealekua

Ori

amen

di p

asea

leku

a

Igeldo pasealekua

Aiet

e pa

seale

kua

Aiet

e pa

seal

ekua

Mons pasealekua

Ipar

ralde b

idea

Sibilia kalea

Prim

kal

ea

Egia Kalea

Easo kalea

Laua

izeta

Bidebitarteindustrialdea

ArbaizEnea

Zuatzu

AcuartelamientoMilitar

de Loiola

Kristina-Enea parkea

Zurriola

Errekalde

Santiagomendi

Atxumaitz198 m

Urgull125 m

OiokoMendia

Aritzmendi

Txubillo(Igeldo)Mendia

Ametzagana

Txoritok

Urumea ibaia / Río Urumea

Urum

ea ibaia / Río Urumea

Ori

Igara Erreka

Urumea ibaia / Río Urum

ea

Donostia - Santa Clara

5

5

10

www.mapasaretuz.eusGure app-a deskargatu!¡Descárgate nuestra app!

Page 9: #ElkarlanKulturak · Saretuz sarean aurrera eramandako #ElkarlanKulturak prozesuko emaitza dugu aldizkari hau. ... balio, sinesmen, portaera, eta abar guztiek osatzen dutena” litzateke

KulturaCultura

BerdintasunaIgualdad

PublikoaPúblico

HezkuntzaEnseñanza

LokalaLocal

Ekonomia SolidarioaEconomía Solidaria

Bidezko MerkataritzaComercio Justo

Finantza Etikoak Finanzas Éticas

BerrerabilpenaReutilización

EkologikoaEcológico

TrukeaTrueque

ArtisautzaArtesanía

Saretuz kideakParticipantes de Saretuz

EnergiaEnergía

IngurumenaMedioambiente

Software LibreaSoftware Libre

5

5

10

www.mapasaretuz.eus

12

Gaur egungo ekoizpen eta kontsumo eredua zalantzan jarri eta gure kontsumo ohiturak berriz pentsaraztera gonbidatzen gaituen Kontsumo

Kontziente, Arduratsu eta Eraldatzaile bat proposatzen dugu.

Zentzu honetan, hainbat galdera egin diezaiokegu geure buruari:

. Benetan nahi dudan hori behar al dut?

. Nola lortu dezaket behar dudan hori?

. Eta nondik datorren ba al dakit?

. Ba al dakit nolako baldintzetan, non eta nork, egin eta saltzen duen?

. Sortzeko edo konpontzeko aukerarik ba al dut?